Barbara Sygut II TL · 2010. 5. 10. · 3. Kanał lawowy 4. Podnóże 5. Sill 6. Przewód boczny 7. Warstwy popiołu emitowanego przez wulkan 8. Zbocze 9. Warstwy lawy emitowanej

Barbara Sygut II TL

Co to właściwie jest wulkan ?

• Wulkan– miejsce na powierzchni ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy wulkaniczne i materiał piroklastyczny. Terminu tego również używa się jako określenie form terenu powstałych wskutek działalności wulkanu, choćbardziej poprawne są takie terminy jak: góra wulkaniczna, stożek wulkaniczny, kopuła wulkaniczna czy wulkan tarczowy.

• 1. Komora wulkaniczna2. Skała macierzysta3. Kanał lawowy4. Podnóże5. Sill6. Przewód boczny7. Warstwy popiołu emitowanego przez wulkan8. Zbocze9. Warstwy lawy emitowanej przez wulkan10. Gardziel11. Stożek pasożytniczy12. Potok lawowy13. Komin14. Krater15. Chmura popiołu

Lawa :

• Lawa - ciekły produkt działalności wulkanicznej, składający się głównie ze stopionych tlenków krzemu, żelaza, sodu, potasu, wapnia i innych metali. Ma podobny skład jak magma, z której stopienia powstaje, ale jest zubożona o składniki lotne

Lawy dzielimy na :

»Kwaśne

»Zasadowe

»Obojętne

• kwaśne - zawierające dużo SiO2, sąlepkie i gęste, płyną wolno i stosunkowo szybko krzepną; często powodujązaczopowanie krateru, co doprowadza do gwałtownych erupcji

• zasadowe - zawierające mało SiO2, mająmniejszą lepkość i gęstość, dlatego szybciej płyną, a ich wylewy mająspokojny przebieg.

• obojętne, o wartościach pośrednich między kwaśnymi a zasadowymi.

10-Cio Metrowa Lawa :

Europa :

• Pico del Tiede (Wyspy Kanaryjskie) – 3718 m n.p.m. • Etna (Włochy) – 3323 m n.p.m. • Beerenberg (Norwegia) – 2277 m n.p.m. • Grimsvötn (Islandia) – 1719 m n.p.m. • Eyjafjallajökull (Islandia) - 1666 m n.p.m. • Hekla (Islandia) – 1491 m n.p.m. • Katla (Islandia) – 1363 m n.p.m. • Hvannadalshnukur (Islandia) - 2119 m n.p.m. • Wezuwiusz ("Vesùvio", Włochy) – 1281 m n.p.m. • Stromboli (Włochy) – 926 m n.p.m. • Vulcano (Włochy) – 500 m n.p.m. • Santoryn (Grecja) – 131 m n.p.m. • Santorin (Włochy)

Afryka :

• Kilimandżaro (Tanzania) – 5895 m n.p.m.

• Meru (Tanzania) – 4570 m n.p.m.

• Kamerun (Kamerun) – 4094 m n.p.m.

Ameryka Pólnocna i Południowa :

• Orizaba (Meksyk) – 5700 m n.p.m.

• Popocatépetl (Meksyk) – 5452 m n.p.m.

• Rainier (USA) – 4390 m n.p.m.

• Wrangell (USA) – 4270 m n.p.m.

• Colima (Meksyk) – 4265 m n.p.m.

• St. Helen (USA) – 3000 m n.p.m.

• Llullaillaco (Argentyna/Chile) – 6739 m n.p.m.

• Antofalla (Argentyna) – 6450 m n.p.m.

• Guallatira (Chile) – 6060 m n.p.m.

• Lascar (Chile) – 5990 m n.p.m.

• Cotopaxi (Ekwador) – 5896 m n.p.m.

• Tupungatito (Chile) – 5640 m n.p.m.

• Sangay (Ekwador) – 5325 m n.p.m.

• Maipo (Chile) – 5323 m n.p.m.

• Purace (Kolumbia) – 4700 m n.p.m.

• Villarica (Chile) – 2840 m n.p.m.

Antarktyda, Australia i Oceania:

• Erebus (Wyspa Rossa) – 3794 m n.p.m.

• Mauna Kea (Hawaje, USA) – 4205 m n.p.m.

• Mauna Loa (Hawaje, USA) – 4170 m n.p.m.

• Ruapehu (Nowa Zelandia) – 2797 m n.p.m.

• Kilauea (Hawaje, USA) – 1250 m n.p.m.

• Hualalai (Hawaje, USA) – 2521 m n.p.m.

Azja:

• Elbrus (Rosja) - 5642 m n.p.m. • Ararat (Turcja) – 5165 m n.p.m. • Kluczewska Sopka (Rosja) – 4957 m n.p.m. • Fudżi-san (Japonia/Honsiu) – 3776 m n.p.m. • Semeru (Indonezja) – 3680 m n.p.m. • Apo (Filipiny) – 2965 m n.p.m. • Marapi (Indonezja) – 2890 m n.p.m. • Tambora (Indonezja) – 2850 m n.p.m. • Asama (Japonia) – 2540 m n.p.m. • Pinatubo (Filipiny) – 1600 m n.p.m. • Krakatau (Indonezja) – 813 m n.p.m. • Manam (Papua Nowa Gwinea) – 1725 m n.p.m.

Najwyższe Wulkany Na Ziemi :

• Ojos del Salado (Chile/Argentyna) 6880 m n.p.m. (wygasły)

• Llullaillaco (Chile/Argentyna) 6723 m n.p.m.

• Antofalla (Argentyna) 6450 m n.p.m.

• Lascar (Chile) 5990 m n.p.m.

• Cotopax (Ekwador) 5897 m n.p.m.

• Orizaba (Meksyk) 5700 m n.p.m.

Powstawanie Wulkanów :

• Występowanie wulkanów na Ziemi jest ściśle związane ze strefąmłodej górotwórczości i z obszarami aktywnych trzęsień ziemi. Związek tych zjawisk tłumaczy teoria tektoniki płyt litosfery. W miejscach, gdzie jedna płyta litosfery zagłębia się pod drugą, wulkany powstają wzdłuż ich krawędzi – na kontynencie oraz wzdłuż rowów oceanicznych, np. wybrzeże Pacyfiku, Europa Południowa, Japonia, Filipin. Wulkany powstają także w miejscach rozsuwania się płyt litosfery od siebie, czyli w grzbietach śródoceanicznych i w dolinach ryftowych, np. w Grzbiecie Śródatlantyckim, na Islandii, w Wielkich Rowach Afrykańskich.

• Unikalną w czasach historycznych okazją do obserwacji narodzin wulkanu było powstanie wulkanu Paricutín w Meksyku oraz wysepki Surtsey u brzegów Islandii.