BAB 9 Jentera Pentadbiran
BAB 9
Jentera Pentadbiran
STRUKTUR PEMERINTAHAN
Yang di-Pertuan Agong
Legislatif Eksekutif Judikatif
Parlimen Kabinet Mahkamah
STRUKTUR PEMERINTAHAN
• YDPA
• BAWAHNYA ADA 3 BADAN IAITU:
i. LEGISLATIF
ii. EKSEKUTIF
iii. JUDIKATIF
YDPA
• LAMBANG KETUA NEGARA.
• DI KEMUNCAK 3 BADAN.
• JALANKAN KUASA IKUT PERLEMBAGAAN.
• LAMBANG PERPADUAN & JALANKAN TUGAS SIMBOLIK.
• JAWATAN YDPA DIWUJUDKAN TAHUN 1957.
SAMBUNGAN…
• HANYA TERDAPAT DI MALAYSIA SAHAJA JAWATAN YDPA.
• ALASAN; DIPILIH BUKAN DILANTIK.
• JAWATAN YANG TIDAK DIPEGANG TURUN TEMURUN.
SAMBUNGAN…
• JAWATAN DIPEGANG SELAMA 5 TAHUN.
• IKUT GILIRAN & PUSINGAN NEGERI.
• JIKA TIDAK MAHU MEMEGANG JAWATAN ATAS ALASAN UZUR @ MENOLAKNYA.
SAMBUNGAN …
• ISTERI YDPA DIPANGGIL SEBAGAI RAJA PERMAISURI AGONG.
• YDPA TAK BOLEH DIDAKWA DI MANA-MANA MAKHKAMAH AWAM.
• HANYA DI MAHKAMAH KHAS RAJA-RAJA.
CARA PEMILIHAN
• YDPA DIPILIH OLEH MAJLIS RAJA-RAJA.
• DI KALANGAN 9 SULTAN.• IKUT KEDUDUKAN TERKANAN
BERDASARKAN TARIKH BAGINDA NAIK TAKHTA.
• DIBUAT SECARA UNDI SULIT DI KALANGAN RAJA.
SAMBUNGAN…
• PERLU DAPAT SOKONGAN 5 ORANG SULTAN.
• PEGANG JAWATAN SELAMA 5 TAHUN.
• RAJA DALAM SEBUAH NEGERI TAK BOLEH DIPILIH SEBANYAK 2 KALI.
SAMBUNGAN…• TUJUAN UNTUK BERI PELUANG &
SAMA ADIL.• MRR YANG ISYTIHARKAN
PEMILIHAN YDPA.• TANGGUNGJAWAB INI
DISAMPAIKAN OLEH PENYIMPAN MOHOR BESAR RAJA-RAJA MELALUI DOKUMEN BERTULIS KEPADA MAJLIS PARLIMEN.
SAMBUNGAN..• YDPA PERLU ANGKAT SUMPAH
JAWATAN.• SETELAH DIPILIH JADI YDPA TAK
BOLEH TERUSKAN TUGAS-TUGAS RAJA DI NEGERINYA.
• NAMUN ADA KEKECUALIAN BAGI:i. KETUA AGAMA ISLAM.ii. PINDAAN PERLEMBAGAAN.iii. MELANTIK PEMANGKU RAJA.
KUASA BUDI BICARA
• LANTIK PM.
• TIDAK SETUJU PERMINTAAN PM BUBAR PARLIMEN.
• MINTA ADAKAN MESYURAT MRR BINCANGKAN HAL BERKAITAN RAJA-RAJA.
TANGGUNGJAWAB LAIN
• JADI PANGLIMA TERTINGGI ATM.• KETUA AGAMA ISLAM DI MELAKA,
PULAU PINANG, SABAH, SARAWAK & WILAYAH PERSEKUTUAN & NEGERI BANGINDA SENDIRI.
• BERTANGGUNGJAWAB PELIHARA KEDUDUKAN ISTIMEWA ORG MELAYU & BUMIPUTERA DI SABAH & SARAWAK.
SAMBUNGAN…• PERKARA 150 PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN; ISYTIHARKAN DARURAT.• LANTIK PM & LUCUT JAWATAN KABINET &
TIMBALANNYA (ATAS NASIHAT PM).• BERKUASA BUAT PERLANTIKAN:i. AHLI-AHLI SPA & SPR.ii. KETUA AUDIT NEGARA.iii. PEGUAM NEGARA.iv. AHLI-AHLI DEWAN NEGARA.v. YANG DIPERTUA NEGERI ATAS NASIHAT PM.vi. LANTIK DUTA-DUTA & PENSURUHJAYA
TINGGI.
TIMBALAN YDPA
• JALANKAN TUGAS SEWAKTU YDPA TIADA GERING @ SEWAKTU KE LUAR NEGARA SELAMA 15 HARI.
• NIKMATI KEISTIMEWAAN SAMA SEPERTI YDPA..
• DIPILIH DALAM MRR SELAMA TEMPOH 5 TAHUN.
• TIDAK JUGA MENJADI YDPA SECARA AUTOMATIK JIKA YDPA MANGKAT TETAPI PERLU ADA PEMILIHAN YDPA BARU.
BIDANG KUASA EKSEKUTIF
• BERTINDAK ATAS NASIHAT PM & KABINET.
• MENDAPAT MAKLUMAT PEMERINTAHAN DARI KABINET.
• PM AKAN IRINGI YDPA KE MRR BINCANG PERKARA BERKAITAN DASAR NEGARA.
BIDANG LEGISLATIF• SALAH SATU UNSUR PARLIMEN.• YDPA ANTARA TIGA KOMPONEN PARLIMEN.• KUASA UNTUK PANGGIL & BUBARKAN
PARLIMEN.• BOLEH UCAPKAN TITAH SAMADA DALAM
SALAH SATU @ KEDUA SEKALI SECARA SERENTAK.
• RANG UNDANG-UNDANG DALAM PARLIMEN PERLU DAPAT PERSETUJUAN YDPA.
• PENYIMPAN MOHOR BESAR AKAN COP MOHOR KE ATAS RANG UNDANG-UNDANG.
• DIWARTAKAN SEBAGAT WARTA KERAJAAN.
BADAN JUDIKATIF
• YDPA LANTIK KETUA HAKIM NEGARA, HAKIM-HAKIM BESAR, HAKIM-HAKIM MAHKAMAH PERSEKUTUAN & MAHKAMAH TINGGI ATAS NASIHAT PM SELEPAS BERUNDING DGN MRR.
• KUASA MANGAMPUN:i. MAHKAMAH TENTERAii. KESALAHAN DI WILAYAH PERSEKUTUAN iii. KESALAHAN DI MAHKAMAH SYARIAH DI
NEGERI YANG TAK ADA RAJA
FOKUS• SISTEM KABINET
• KEMENTERIAN
• KERAJAAN TEMPATAN
• SURUHANJAYA
SISTEM KABINET• Sistem Kabinet & Kementerian
• Kuasa EksekutifBadan Eksekutif PusatBadan Eksekutif Negeri
BADAN EKSEKUTIF (PUSAT)Yang di-Pertuan AgongKabinetKementerianJabatan PersekutuanPerbadanan AwamBadan BerkanunBadan Tidak Berkanun
Yang di-Pertuan Agong• Dipilih di kalangan yang tertua menaiki
tahkta dalam kerajaan
• Dilantik melalui Majlis Raja-raja
• Menjalankan pemerintahan menurut undang-undang dan perlembagaan
• Memelihara agama Islam
• Memelihara keamanan negara
Sambungan YDPA
• Sumber penyatuan rakyat
• Lambang kesetiaan rakyat & kedaulatan undang-undang
• Kedudukan YDPA adalah satu dari dua bahagian dalam Parlimen
Kabinet
• Perdana Menteri• Timbalan Perdana Menteri• Menteri-menteri• Ketua Setiausaha Negara (Setiausaha
Kabinet)• Timbalan Menteri (hadir dalam
mesyuarat Kabinet jika dijemput sahaja)
Peranan Kabinet• Badan penyelaras
• Membuat dasar-dasar negara
• Meluluskan rang undang-undang sebelum dihantar ke Parlimen
• Membuat keputusan tentang projek yang akan dilaksanakan oleh Kerajaan Persekutuan
Sambungan peranan Kabinet
• Menubuhkan Jawatankuasa Kecil jika:Menyelesaikan sesuatu masalah
Kerajaan PersekutuanBincang lebih mendalam & membuat
perakuan serta cadangan sebelum sesuatu dasar penting dilaksanakan oleh Kerajaan Persekutuan
Sambungan peranan Kabinet
• Seorang menteri terdiri dari:Ahli Dewan RakyatAhli Dewan NegaraAhli Dewan Undangan NegeriAhli Dewan Rakyat dan Ahli Dewan
Undangan Negeri
KEMENTERIAN
• Agensi tertinggi dalam jentera pentadbiran Persekutuan
• Menjalankan portfolio di bawah tanggungjawab seorang menteri
• Pegawai tadbir utama di sesebuah kementerian ialah Ketua Setiausaha
• Penasihat utama Menteri
Sambungan Kementerian
• Sesebuah kementerian boleh mempunyai susunan kuasa yang berbeza.
• Contoh; mempunyai seorang menteri tetapi bilangan timbalan menteri tidak semestinya seorang dan bilangan tidak terhad
Contoh Susunan Kuasa dalam Kementerian (a)
Menteri
Timbalan Menteri
Setiausaha Parlimen di Kementerian
Ketua Setiausaha Kementerian dan Kakitangan Kerajaan
(b)
Menteri
Timbalan Menteri Timbalan Menteri
Setiausaha Parlimen di Kementerian
Ketua Setiausaha Kementerian & Kakitangan Kerajaan
(c)
Menteri
Setiausaha Parlimen di Kementerian
Ketua Setiausaha Kementerian & Kakitangan Kerajaan
(d)
Menteri
Timbalan Menteri
Ketua Setiausaha Kementerian & KakitanganKerajaan
(e)
Menteri
Timbalan Menteri Timbalan Menteri
Ketua Setiausaha Kementerian& Kakitangan Kerajaan
(f)
Menteri
Ketua Setiausaha Kementerian & Kakitangan Kerajaan
Jabatan
• Terletak di bawah kementerian• Contoh Jabatan Penerbangan Awam,
Jabatan Pengangkutan Jalan dan lain-lain.
• Mempunyai cawangan di setiap negeri dan daerah
• Peranan melaksanakan dasar dari kementerian
Perbadanan Awam• Badan berkanun- Akta Parlimen@Enakmen
Negeri;cth: FELDA, RISDA, MARA• Badan tidak berkanun-Akta Syarikat (kerajaan
mempunyai ekuiti);cth:MAS, PERNAS, MISC• Tujuan;membolehkan penglibatan kerajaan
dalam pembangunan sosioekonomi• Diletakkan di bawah portfolio seorang menteri
dan mempunyai Lembaga Pengarah
Sambungan Perbadanan Awam
• Juga adalah perusahaan awam• Agensi yang menjalankan kegiatan
bercirikan perniagaan cth. Pengeluaran dan pemasaran
• Terletak di bawah 3 badan kerajaan:Kementerian Pembangunan UsahawanKerajaan PusatKerajaan Negeri
Sambungan Perbadanan Awam
• Membolehkan pihak terlibat dalam bidang sosioekonomi yang kurang penglibatan sektor swasta
• Penglibatan sektor kerajaan dalam industri berat kerana sektor swasta tak mampu
• Membolehkan kerajaan sediakan perkhidmatan awam
• Menambahkan penglibatan bumiputera dalam bidang ekonomi
BADAN EKSEKUTIF (NEGERI)
• MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN
• JABATAN
• SURUHANJAYA
• PERBADANAN AWAM
• PENTADBIRAN DI SEMENANJUNG MSIA
• PENTADBIRAN DI SABAH&S’WAK
KERAJAAN TEMPATAN
• PENYELARASAN PENTADBIRAN DI PERINGKAT NEGERI
• PENYELARASAN PENTADBIRAN DI PERINGKAT DAERAH
• PENYELARASAN ANTARA KERAJAAN PERSEKUTUAN & KERAJAAN NEGERI
SURUHANJAYA• Merupakan badan khas.
• Ahli adalah dilantik oleh YDPA setelah berunding dengan Majlis Raja-raja dan Perdana Menteri.
• Suruhanjaya PilihanrayaMemastikan proses pilihanraya berjalan
lancar
Sambungan Suruhanjaya
• Suruhanjaya PerkhidmatanMajlis Angkatan TenteraSuruhajaya Perkhidmatan AwamSuruhajaya Perkhidmatan Kehakiman &
Undang-undangSuruhanjaya PolisSuruhanjaya Perkhidmatan Pendidikan
SISTEM PEMERINTAHAN
• DEMOKRASI BERPARLIMEN.
• RAJA BERPERLEMBAGAAN.
KONSEP PEMERINTAHAN
• DEMOKRASI BERPARLIMEN & RAJA BERPERLEMBAGAAN
• DIKANUNKAN DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN 1957
• DIPERLUASKAN DI SABAH & SARAWAK PADA TAHUN 1963.
MAKSUD RAJA BERPERLEMBAGAAN
• ZAMAN TRADISIONAL, RAJA BERTANGGUNGJAWAB DALAM SEMUA URUSAN PEMERINTAHAN NEGARA.
• RAJA MEMPUNYAI KUASA MUTLAK & TIDAK BOLEH DIPERSOALKAN.
• PERUBAHAN SETELAH PENJAJAHAN INGGERIS, KURANGKAN KUASA RAJA-RAJA MELAYU.
• WUJUDKAN SISTEM DEMOKRASI, RAJA TAK BERKUASA MUTLAK.
• RAJA JALANKAN PEMERINTAHAN MENGIKUT PERLEMBAGAAN.
SAMBUNGAN…
• RAJA TIDAK PEGANG SECARA LANGSUNG & WAKILKAN PADA SEKUMPULAN WAKIL.
• JALANKAN TUGAS SIMBOLIK & LAMBANG PERPADUAN.
• KUASA PEMERINTAHAN, RAJA DIKEHENDAKI MENERIMA NASIHAT DARI KABINET.
CIRI-CIRI RAJA BERPERLEMBAGAAN
• YDPA JALANKAN TUGAS SIMBOLIK.
• PM & KABINET JALANKAN KUASA POLITIK ATAS NAMA YDPA.
• PERSEKUTUAN-YDPA PERLU DAPAT NASIHAT PM & KABINET.
• NEGERI-RAJA/SULTAN DAPAT NASIHAT MB & MAJLIS MESYURAT KERAJAAN.
TAMAT