BẢN TIN CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG SỐ 42 - 2013 Hợp tác trong lĩnh vực cạnh tranh - Mô hình giữa các nước thuộc Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) Ủy ban EC điều tra các công ty vận tải container vì hành vi thỏa thuận ấn định giá Thách thức trong hợp tác điều tra các-ten xuyên biên giới BỘ CÔNG THƯƠNG CỤC QUẢN LÝ CẠNH TRANH
32
Embed
Bộ Công Thương CụC Quản lý Cạnh tranhvcca.gov.vn/Newsletters/CTNTD_42_VN_preview.pdfcontainer vì hành vi thỏa thuận ấn định giá Thách thức trong hợp tác
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
BẢN TIN CẠNH TRANH & NGƯỜI TIÊU DÙNG
SỐ 42 - 2013
Hợp tác trong lĩnh vực cạnh tranh- Mô hình giữa các nước thuộc Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS)
Ủy ban EC điều tra các công ty vận tải
container vì hành vi thỏa thuận ấn định giá
Thách thức trong hợp tác điều tra các-ten xuyên biên giới
Đại diện tại tP. hồ Chí MinhTầng 6, số 8 nam Kỳ Khởi nghĩa - TP. hCM
Phát hành tạiCông ty phát hành báo chí Trung ương
Mục lục
Ban Biên tập Bản tin Cạnh tranh và Người tiêu dùng xin trân trọng cảm ơn và nghiêm túc tiếp thu ý kiến đóng góp của độc giả nhằm nâng cao chấtlượng của Bản tin. Mọi ý kiến đóng góp, thư từ, tin, bài xin gửi về:
Ban Biên tập Bản tin Cạnh tranh và Người tiêu dùng25 Ngô Quyền - Hoàn Kiếm - Hà Nội
định,duytrìgiá;thỏathuậnthôngđồngbỏthầu;thỏathuậnphânchiathịtrườngtheokhuvực,theosốlượnghàngmuabán,theoloạihànghóabán,theokháchhàng;thỏathuậnngăncảndoanhnghiệpkhácthamgia thị trường; thỏathuậnthôngđồngtừchốimua,bánhànghoá.
Mặcdùcònmộtsốhạnchế,nhưnghợptáckhôngchínhthứccóthểgópphầnthựcthichốngcác-tenhiệuquảhơnthôngquacáchộinghị,cácbuổigặpgỡsongphươngvàcáchìnhthứctraođổibíquyếtcảvềchuyênmôncũngnhưtrêntinhthầnhiểubiếtlẫnnhau.Hợptáckhôngchínhthứctheovụviệccụthểcóthểbaogồmthảoluậnvềchiếnlượcđiềutra,thôngtin thị trường,đánhgiánhânchứng,chiasẻhướngdẫnvàsosánhcáchtiếpcậncủacáccơquanđốivớicácvụviệcthôngthường.
Hợptáckhôngchínhthứclàchìakhóa thành công cho tiến trìnhđiềutranhiềuvụcác-tenquốctế.TrongvụMarine Hose,ỦybancạnhtranhvàbảovệngườitiêudùngÚcđãsửdụngcácthôngtin,tàiliệuđượccungcấpkhôngchínhthứctừBộTưphápHoaKỳcũngnhưcácthôngtinđượccungcấpchínhthứctừVănphòngThươngmạicôngbằngcủaVươngquốcAnh.Vụcác-tenLysineđượccơquancạnhtranhBrazilkhởixướngđiềutrasaukhinhânviêncủacơquannàyđượcbiếtvềcuộcđiềutratươngtựcủaBộTưphápHoaKỳkhithamdựhộinghịtổchứctạiWashington.Tươngtự,vụđiềutracác-tenVitamincủaBrazilcũngđượchỗtrợthôngquahướngdẫnkhôngchínhthứccủacơquancạnhtranhCanada.SựtraođổinàyđượccholàdomốiquanhệcôngviệcgiữacácnhânviêncủahaicơquancạnhtranhBrazilvàCanada.
trongphápluậtcạnhtranhcủacácquốcgia.Mặcdùvậy,phápluậtcạnhtranhcủahầuhếtcácnướcđềukhôngđưarakháiniệmhayđịnhnghĩacụthể,thốngnhấtvềthỏathuậnhạnchếcạnhtranh,cóchăngchỉlàkháiniệmthỏathuận.Vídụ,Khoản7,Điều1,Luậtsố5/1999quyđịnhvềđộcquyềnvàcạnhtranhkhônglànhmạnhcủaIn-đô-nê-si-aquyđịnhthỏa thuận là hành vi của một hay nhiều chủ thể kinh doanh để giàng buộc họ với một hay nhiều chủ thể kinh doanh khác dưới bất kỳ một tên gọi nào, có thể bằng hình thức ghi hoặc không ghi văn bản.
Tùythuộcmỗinước,thoảthuậnhạnchếcạnhtranhđượcquyđịnhtheonhữngcáchkhácnhaunhưnghầuhếtđềuquyđịnhnhắm đến bản chất hạn chế cạnh tranh của hành vi.Đâylàđiểmnổibậtcủacácquyđịnhkiểmsoátđốivớithoảthuậnhạnchếcạnhtranhtrongphápluậtcạnhtranhcácnước.
Luậtcạnhtranhnhiềunướcquyđịnhthỏathuậnhạnchếcạnhtranhtheocách bao quát nhắm đến bản chất hạn chế cạnh tranh của hành vi.Vídụ,Điều1,LuậtChốngđộcquyềnShermancủaMỹ1 hoặcĐiều6,LuậtChốngđộcquyềnNhậtBản2.Trongkhiđó,nhiềuquốcgiakhácquyđịnhtheocáchliệtkêgiớihạnhoặckhônggiớihạnnhữnghànhvithoảthuậnđiểnhìnhcónhắmđếnbảnchấthạnchếcạnhtranh.Vídụ,Điều19,LuậtCạnhtranhHànQuốc3quyđịnhtheocáchliệt
1 Điều1,LuậtchốngđộcquyềnShermancủaMỹquyđịnhmọi giao kèo, liên kết dưới dạng độc quyền hoặc bất kỳ một hình thức khác, hoặc âm mưu, nhằm hạn chế kinh doanh hoặc trao đổi thương mại giữa các bang với nhau, hoặc với quốc gia khác, đều bị tuyên bố là bất hợp pháp.
2 Điều6,LuậtchốngđộcquyềnNhậtBảnquyđịnhkhông doanh nhân nào được tham gia vào những thỏa thuận hay hợp đồng quốc tế với những nội dung tạo ra hạn chế thương mại bất hợp lý hay các hoạt động thương mại không bình đẳng.
3 Điều19,LuậtcạnhtranhHànQuốc quyđịnh không một doanh nghiệp nào được thoả thuận với một doanh nghiệp khác bằng hình thức hợp đồng, thoả thuận, nghị quyết hoặc bất kỳ một biện pháp nào khác để cùng nhau tham gia vào bất kỳ
Đặcđiểmthứhaicóthểthấylàphápluậtcạnhtranhcủacácnướcchútrọngquyđịnhcấuthànhhình thức của hành vi màkhôngquyđịnhrõcấuthànhvậtchất,tứclàhậuquảhoặcyêucầunộidungthỏathuậnphảiđượcthựchiệnvàgây
một hành vi nào trong số những hành vi được liệt kê dưới đây mà sẽ làm hạn chế một cách đáng kể sự cạnh tranh trong một lĩnh vực thương mại nhất định: (1) ấn định, duy trì hoặc thay đổi giá cả, (2) xác định các điều khoản, điều kiện đối với việc mua bán hàng hoá hoặc dịch vụ hoặc đối với việc thanh toán hoặc trả tiền hàng, (3) hạn chế việc sản xuất, vận chuyển hoặc mua bán hàng hoá hoặc dịch vụ, (4) hạn chế phạm vi mua bán hoặc khách hàng, (5) cản trở hoặc hạn chế việc thiết lập hoặc mở rộng các cơ sở sản xuất hoặc lắp đặt các thiết bị cần thiết cho việc sản xuất hàng hoá hoặc cung cấp dịch vụ, (6) hạn chế loại hình hoặc quy cách phẩm chất của hàng hoá tại thời điểm sản xuất hoặc mua bán hàng hoá đó, (7) thành lập một công ty hoặc một tổ chức tương tự để cùng nhau tiến hành hoặc quản lý những phần quan trọng của hoạt động kinh doanh, (8) hoặc cản trở hoặc hạn chế các hoạt động kinh doanh hoặc bản chất của hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp khác, bằng cách đó hạn chế một cách đáng kể sự cạnh tranh trong một lĩnh vực thương mại có liên quan.
4 Điều101,HiệpướcLiênminhChâuÂu quyđịnhmọi thoả thuận giữa các doanh nghiệp, quyết định của hiệp hội các doanh nghiệp và hành vi liên kết khác có thể ảnh hưởng đến thương mại giữa các nước thành viên và có nhắm đến hoặc hệ quả ngăn cản, hạn chế hoặc làm sai lệch quy luật cạnh tranh trên thị trường của liên minh, đều bị coi là đi ngược lại với mục đích thành lập thị trường chung và bị cấm, đặc biệt là các hành vi sau: (a) ấn định một cách trực tiếp hoặc gián tiếp giá bán mua hoặc các điều kiện giao dịch khác, (b) hạn chế hoặc kiểm soát sản xuất, thị trường, tiến bộ kỹ thuật hoặc đầu tư, (c) phân chia thị trường hoặc các nguồn cung cấp, (d) áp dụng điều kiện thương mại mang tính phân biệt đối xử đối với các đối tác thương mại khác trong những giao dịch tương tự nhằm đặt họ vào thế bất lợi trong cạnh tranh, (e) buộc bên giao kết hợp đồng phải chấp nhận các điều kiện thương mại bổ sung mà xét về bản chất hoặc theo tập quán thương mại, không có mối liên hệ nào với đối tượng của hợp đồng.
5 Điều7,LuậtcạnhtranhPhápquyđịnhnghiêm cấm các hành vi thông đồng, thoả thuận, liên minh, liên kết dưới mọi hình thức nhằm ngăn cản, hạn chế hoặc làm sai lệch quy luật cạnh tranh trên thị trường, nhất là trong trường hợp nhằm mục đích sau: (1) hạn chế các doanh nghiệp khác gia nhập thị trường hoặc tự do tham gia cạnh tranh, (2) cản trở việc hình thành giá theo thị trường thông qua việc can thiệp để làm tăng giá hoặc giảm giá, (3) hạn chế hoặc kiểm soát mức sản xuất, đầu ra của sản phẩm, dịch vụ, mức đầu tư hoặc mức độ cải tiến kỹ thuật, (4) phân chia thị trường hoặc nguồn cung ứng, tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ.
Vi phạm mặc nhiên lànguyêntắccoimộtsốhànhvithoảthuậnhạnchếcạnhtranhcụthểlàmặc nhiên vi phạm phápluậtcạnhtranh.Nguyêntắcnàyđượcápdụngđểquyđịnhcấmđốivớinhữnghànhvithoảthuậnđiểnhìnhcóbảnchấthạnchếcạnhtranhrõnét,cụthểlànhómcácthỏathuậncác-tennghiêmtrọng(hardcorecartel).Nhómthỏathuậnnàycóbảnchấtphảncạnhtranhvàmangtínhhạnchếcạnhtranhrõnétnhất,viphạmnghiêmtrọngnguyên tắccạnhtranhvàtácđộngtrựctiếpđếncácyếutốthịtrườngnhưgiá,sảnlượng,hoạtđộngphânphối...nêncóthểlàmtriệttiêucạnhtranh,triệttiêuđộnglựcpháttriểncủanềnkinhtế.Nguyêntắcnàykhẳngđịnhtínhbấthợpphápcủamộtsốthỏathuậnhạnchếcạnhtranhcụthểkhichứngminhđượcsựtồntạicủathỏathuậnmàkhôngcầnphảixemxétvàđánhgiácácyếutốkhác.Thựctế,hầuhếtcácnướcnhưHoaKỳ,ChâuÂu,NhậtBản…đềucoithỏathuậngiữacácđốithủđểấnđịnhgiá,phânchiathịtrường,kiểmsoátsảnlượngvàthôngthầucóbảnchấthạnchếhayphảncạnhtranhrõnétkhôngthểbiệnminh,vàvivậybịquy
Chuyên MụC
12 ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
Cạnh tranh
địnhcấmtheonguyên tắc vi phạm mặc nhiên.Vídụ,TòaáncấpquậnkhuvựcđôngMichigantrongbảnántuyênđốivớiCôngtyNu-Phonicsvàonăm1977nhậnđịnhkhông có một thỏa thuận nào thể hiện một cách rõ ràng là hạn chế thương mại hơn là thỏa thuận giữa các đối thủ nhằm ấn định giá, và thỏa thuận này bị coi là vi phạm mặc nhiên Luật Chống độc quyền Sherman ngay từ lúc ban đầu khi luật này mới được ban hành. Trongphầnphánquyếtcủabảnáncũngxácđịnhmục đích hạn chế cạnh tranh của hành vi thỏa thuận giá trực tiếp là quá rõ ràng vì vậy những thỏa thuận loại này, không cần bàn thêm, cũng rõ ràng là hạn chế thương mại bất hợp lý.
Đánh giá tác động hợp lý lànguyêntắcđánhgiátínhbấthợpphápcủamộtthỏathuậnhạnchếcạnhtranhtrêncơsởcânnhắcgiữanhữngtácđộngtíchcựcvàtiêucực,đặcbiệtlàtác động thúc đẩy cạnh tranh và tác động hạn chế cạnh tranh hoặcgiữatác động hạn chế cạnh tranh và hiệu quả hay lợi ích kinh tế mà hành vi thỏa thuận mang lại.Ápdụngnguyêntắcnàyđòihỏiphảixemxéttínhbấthợpphápcủathỏathuậntrêncơsởđánhgiáhoặccânnhắcgiữahiệuquảkinhtếmanglạivớitácđộnghạnchếcạnhtranh.NguyêntắcđánhgiátácđộnghợplýthườngđượccácquốcgianhưHoaKỳ,NhậtBản,cácnướcChâuÂu…ápdụngtrongcácvụviệcliênquanđếnthỏathuậnhạnchếcạnhtranhkhôngthuộcnhómcácthỏathuậnnghiêmtrọng.
Thứ tư, về quy trình, cơ quan tiến hành tố tụng và thẩm quyền.
Quytrìnhtốtụngthườngbaogồmgiaiđoạnlàđiềutravàxửlý.Điều tra làgiaiđoạnthuthậpvàxácminhđốivớicácthôngtin,tàiliệuliênquanđếnvụviệc;thựchiệntìmkiếmbằngchứngvàchứngcứđểchứngminhhànhviviphạm;xácđịnhthịtrườngliênquannếucầnthiết;thuthậpsốliệuvềthịtrườngnhưthịphần,doanhthu,doanhsốcủacácbênliênquan;xácminhcáctácđộnghaythiệt.Xử lý làviệccơquancóthẩmquyềnápđặtnhữngbiệnphápchếtàiđốivớiđốitượngbịkết luậncóhànhviviphạm.
Xử lý đối với doanh nghiệp.Doanhnghiệpthamgiathỏathuậnhạnchếcạnhtranhbấthợpphápcóthểbịphạttiền,ngoàiracòncóthểbịápdụnghìnhthứcxửphạtbổsunghoặc/vàthựchiệnbiệnphápkhắcphụchậuquả.Căncứđểtínhtiềnphạtđốivớidoanhnghiệpviphạmkháđadạngvàcósựkhácbiệtgiữacácnước,cóthểlàdoanhthuhaydoanhsốbánhànghóa,dịchvụtrênthịtrườngliênquanhoặctổngdoanhthu,doanhsốbánhangtrênthịtrườngnộiđịahoặcdoanhthutoàncầucủadoanhnghiệpviphạm.Cũngcómộtsốquốcgiaquyđịnhlợinhuậnthuđượctừviệcthựchiệnhànhviviphạmlàcơsởtínhtiềnphạt.Cũngcónhiềuquốcgiaquyđịnhnhiềucơsởtínhtiềnphạtkhácnhauvàđểchocơquanthựcthicóthểlựachọn.Trongviệctínhmứcphạt,cơquanthựcthi luônchútrọngtớicácyếutốnhưtỷlệphầntrămtừdoanhthu/doanhsố,lợinhuậnbấtchính,khoảngthờigianviphạmđểtínhtoándoanhthu/doanhsố,lợinhuận,khungphạttốithiểu,tốiđa.Tỷlệphầntrămtốiđathườngđượcquyđịnhởmức10%đốivớitổngdoanhthu,doanhthunộiđịa,doanhthutoàncầutrênthịtrườngliênquan.Khoảngthờigianđểtínhdoanhthulàmcơsởtínhmứcphạtcóthểlàmộthoặcmộtsốnămtàichínhcụthể.Đốivớitừngvụviệc,cơquancóthẩmquyềncóquyềnquyếtđịnhmứctiềnphạtcaohaythấptùythuộcvàotínhnghiêmtrọng,mứcđộtácđộngcủahànhvinhưngkhôngvượtquámứctốiđa,hoặcnằmngoàikhungphạttheoquyđịnh.Ngoàiphạttiền,cáchìnhthứcxửphạtbổsungvà/hoặcbiệnphápkhắcphụchậuquảcũngđượccác
Thôngthường,miễntrừđượcquyđịnhtheohaicách.Một là,quyđịnhmiễntrừđốivớimộtsốngành,lĩnhvựckinhdoanhcụthểtrongnềnkinhtếhoặcđốivớimộtsốdạnghànhvicụthể,gọilàmiễn trừ theo nhóm ngành/nhóm hành vi (block exemption). Trongtrườnghợpnày,cácdoanhnghiệpcóthểthựchiện6 Cũng cần phân biệt giữa các quy định miễn trừ và quy định loại trừ. Loại trừ là việc pháp luật cạnh tranh loại trừ hoàn toàn, vô điều kiện và không hạn chế về mặt thời gian khi áp dụng các quy định của luật cạnh tranh đối với một dạng hành vi cụ thể nào đó. Còn đối với quy định miễn trừ thường phải gắn với một khoảng thời gian cụ thể, gọi là thời gian cho hưởng miễn trừ.
Chuyên mụC
13ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
Cạnh tranh
nhữnghànhviđángrabịcấmtheophápluậtcạnhtranhnhưngkhôngbịxửlý.CónhiềuquốcgiaquyđịnhmiễntrừtheocáchnàynhưMỹ,Ca-na-đa,NhậtBản,ChâuÂu…theođócơquancóthẩmquyềnđưaradanhsáchnhữngngành,lĩnhvựckinhdoanhcụthểtrongnềnkinhtếhoặccácdạnghànhvicụthểđượcmiễntrừ.Vídụ,theobáocáocủaBộTưphápHoakỳcôngbốnăm1977có16lĩnhvựcriêngbiệtđượchưởngmiễntrừkhỏisựgiàngbuộccủaphápluậtcạnhtranhbaogồmnôngnghiệp,nănglượng,giaothông,ngânhàngvàbảohiểm,báochí,tổchứcgiáodụcchuyênnghiệpvàbóngchầy.ĐốivớicộngđồngChâuÂu,bêncạnhquyđịnhmiễntrừtheongành,cònquyđịnhmiễntrừđốivớinhữnghànhvicụthểgồmthỏathuậnphânphốiđộcquyềnvàđộcquyềnmua,thỏathuậnhợptácnghiêncứuvàpháttriển,thỏathuậnchuyểngiaotheocáchợpđồngli-xănghayliênquanđếncácphátminhvàsángchế. Hai là,quyđịnhchohưởngmiễntrừtrongtừngvụviệcvớitìnhhuốngcụthể.Trongtrườnghợpthứhai,đểđượchưởngmiễntrừ,cácbênliênquanphảigửihồsơlênđếnquancóthẩmquyềnđểxinhưởngmiễntrừtrướckhithựchiện.
Một là, đểđượchưởngmiễntrừthìđiềukiệnđầutiênlàphảicósựchủđộngkhaibáo,cungcấpthôngtin, tài liệuhaychứngcứchứngminhhànhvithỏathuậnvàcósựhợptácvớicơquanđiềutratrongsuốtquátrìnhđiềutra.
Ba là, đểđượchưởngquyềnmiễntrừthìcánhânhoặc/vàdoanhnghiệpkhaibáokhôngđượccóhànhvicưỡngépcánhânhoặc/vàdoanhnghiệpkhácthamgiathỏathuậnhoặckhôngđóngvaitròtổchứchaylãnhđạo.Đâylàquyđịnhnhằmvàonhữngcánhânhoặc/vàdoanhnghiệpđóngvaitròtổchức,lôikéohoặclãnhđạo.
Phùng Văn Thành(Phòng Điều tra và xử lý các vụ
việc hạn chế cạnh tranh, Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công Thương)
Chuyên MụC
14 ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
nhằmloạitrừcạnhtranhlẫnnhauvềmộthoặcmộtsốyếutốcủathịtrường.Kháiniệmvềthỏathuậncác-tencóthểkhácnhaugiữacáccơquancạnhtranhhaycácnềntàiphántrênthếgiớinhưnghầuhếtđềuchungquanđiểmvềcácyếutốcấuthànhđốivớihànhvicác-tennghiêmtrọng(hardcorecartel)đólàmột thỏa thuận giữa các đối thủ cạnh tranh để loại trừ cạnh tranh lẫn nhau.
CáC yẾu Tố CƠ bẢn đỂ xáC đỊnH nHÓM HÀnH vI THỎa THuận CáC TEn ngHIêM TrỌng
(HarDCorE CarTEl) vÀ HìnH THỨC xỬ lÝ
Chuyên mụC
15ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
Cạnh tranh
hạnchếhaythậmchítriệttiêucạnhtranhlẫnnhau.Mộtthỏathuậncác-tenvềhìnhthứclàgiữacácdoanhnghiệptrênthịtrườngnhưngvềbảnchấtđòihỏiphảicóyếutố gặp gỡ ý chí (meeting of mind) giữanhữngcánhâncóthẩmquyềntrongcácdoanhnghiệpthamgia.Trongtrườnghợpnàyvàtronghoàncảnhnàyýchícủanhữngngườicóthẩmquyềncũngđồngnghĩalàýchícủadoanhnghiệp.Nhưvậy,thỏathuậncác-tenbaogồmthỏathuậncác-tennghiêmtrọngđòihỏicósựthểhiệnvàthốngnhấtýchígiữacácdoanhnghiệpthamgiathôngquasựthểhiệnvàthốngnhấtýchícủanhữngngườicóthẩmquyền.
Thứ hai, về nội dung của thỏa thuậnNhữngnộidungcạnhtranhgiữacác
doanhnghiệptrongthựctiễncũngchínhlànhữngnộidungtrongcácthỏathuậncác-tenmàcácdoanhnghiệpthamgiathườnghướngtới.Thựctiễn,trongcácthỏathuậncác-ten,cácdoanhnghiệpthườngthốngnhấtvớinhauởnhiềunộidungnhưgiá của sản phẩm hay dịch vụ;thị trường tiêu thụ, nguồn cung cấp hàng hoá hay nguồn cung ứng dịch vụ; số lượng hay khối lượng hàng hoá, dịch vụ; chất lượng của sản phẩm, dịch vụ hoặc các vấn đề về phát triển kỹ thuật, công nghệ hay đầu tư;những nội dung liên quan đến giá của sản phẩm, dịch vụ hay khối lượng công việc… trong các cuộc đấu thầuhoặcnhữngthỏathuậnđểloại bỏ hay ngăn cản, kìm hãm doanh nghiệp khác tham gia thị trường.Tuynhiên,thỏathuậncác-tennghiêmtrọnglànhữngthỏathuậntrựctiếpấnđịnhmộthoặcnhữngyếutốquantrọngnhấtcủathịtrườngcạnhtranhtựdogồmgiácả,sảnlượng,thịtrườngvàthôngđồngtrongđấuthầu.Thỏathuậncác-tennghiêmtrọngbaogồmbốnnhómhànhvicơbảngồmnhómhànhvithỏathuậnấnđịnhgiámộtcáchtrựctiếphoặcgiántiếp,nhómthỏathuậnhạnchếhaykiểmsoátsốlượng,khốilượngcủahànghóa,dịchvụ,nhómhànhvithỏathuậnphânchiathịtrườngvànhómcáchànhvithôngthầu.
Vềhìnhthức,mộtthỏathuậncác-tennghiêmtrọngcóthểđượcthểhiệnbằngvănbảnhoặckhôngbằngvănbản.Trongthựctiễnthựcthi,cơquancạnhtranhởcácnướctrênthếgiớiđềuthốngnhấtquanđiểmrằngthoảthuậncác-tenvềhìnhthứckhôngnhấtthiếtphảiđượclậpthànhvănbản,màđơngiảnchỉlàsựgặp gỡ ý chí (meeting of minds) giữacácchủthểdướimọihìnhthức,cóthểdướidạngmộtvănbảnđượckýkết(biênbảnthoảthuận),cũngcóthểlàmộtsựsắpđặt(vănbảnkêugọiđiềuchỉnhgiáhaycácnghịquyếtgiácủaHiệphội),cóthểlàmộtbảnghinhớhaycũngcóthểchỉlàsựthốngnhấtthôngquamột ám hiệu và một cái gật đầu (a wink and a nod). NhưỦybancạnhtranhXinh-ga-poxácđịnhcác-tenkhôngnhấtthiếtphảibằngvănbản,cókhichỉcầnlàsựthốngnhấtmiệng,vídụnhưtạicuộchọpcủahiệphộihaytạimộtsựkiệnxãhộinàođó,cóthểlàđủđểminhchứngvàchothấycótồntạimộtcác-ten.Vấnđềkhôngnằmởchỗthỏathuậncác-tenđạtđượcnhưthếnào,bằnghìnhthứcnàohoặcđượcthựchiệnnhưthếnào,màvấnđềlàởchỗcácđốithủcạnhtranhđãcùngthốngnhấtvớinhauvềcácnộidungcủathịtrường.Trongthựctiễncónhiềutrườnghợpcácbênthoảthuậnmiệng,nộidungthỏathuậnkhônghềđượcghilạidướibấtkỳhìnhthứcnào.Hoặcnếucóghivănbảnthìcũngđãbịmất,hưhỏnghoặcbịcácbênliênquancốtìnhchegiấu,tiêuhuỷ.Vìvậy,đòihỏicơquancạnhtranhphảicótháiđộlinhhoạtkhixemxétvàkếtnốicácthôngtin,bằngchứngđểnhìnnhận,đánhgiávàđưarakếtluậnvềsự
Sự tin tưởngchính là trung tâmtrongviệcxâydựngmốiquanhệhợptácgiữacáccơquan.Trongthựcthichốngcác-ten,sựtintưởngchínhlàmộtyếutốhếtsứccầnthiếtđốivớicơquancạnhtranhđangcầnhợptáctìmkiếm,pháttriểncácchiếnlượcđiềutraphốihợpvàtraođổithôngtin.
international co-operation in cartel investigations, 2012)
Chuyên mụC
19ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
Cạnh tranh
Ủy ban EC đã điều tra 14 công ty vận tải container lớn nhất thế giới, trong đó có công ty lớn nhất thế giới là A.P. Moller- Maersk (gọi tắt là Maerskb.Co), về hành vi điều phối tăng giá kể từ năm 2009 trên các tuyến đến và đi từ Châu Âu, vi phạm các quy định về cạnh tranh của EU.
Tòa án cho biết các bị cáo ôngYasuhiko Ueno, Saboroulmaniya vàYoshinobuFujinochấpthuậnthựcthiánngồitùtừ14đến19tháng.Vụviệccósựthamgiacủababịcantrênvàmộtsốđốitượngliênquantrongviệcấnđịnhgiádâyđaiantoàntừnăm2004đếnnăm2011,vàdoTòaánliênbangHoaKỳtạiDetroit,Michiganxétxử.
Tham dự khóa đào tạo có ÔngNguyễnPhươngNam–PhóCụctrưởngCục Quản lý cạnh tranh; Bà YukoMorita–Cốvấncaocấphình thànhDựánJICAtạiViệtNamvàcácdiễngiảgồmÔngPhùngVănThành–PhóPhòngĐiềutracácvụviệchạnchếcạnhtranh;ÔngNguyễnĐứcMinh–PhóPhòngĐiềutravàxửlýcáchànhvicạnhtranhkhônglànhmạnh;ÔngHiroyukiYamashita–ChuyêngiathườngtrúcủaỦybanThươngmạilànhmạnhNhậtBản(JFTC)tạiCụcQuảnlýcạnhtranh,ÔngTomonariNishiue–PhóbanHợptácquốctếcủaJFTCvàÔngYukiMakiuchi–BanĐiềutracủaJFTCcùngvớisựthamdựcủacáccánbộtrẻcủaCụcQuảnlýcạnhtranh.
CụC quẢn lÝ CạnH TranH ban HÀnH báo Cáo SƠ bộ vụ vIỆC đIều Tra CHống bán pHá gIá đốI vớI MặT HÀng THép kHông gỉ Cán nguộI nHập kHẩu Từ Cộng Hòa nHân Dân Trung Hoa, InDonESIa, MalaySIa vÀ lãnH THổ đÀI loan
(Nguồn: Phòng Xử lý các vụ kiện phòng vệ thương mại của doanh
nghiệp nước ngoài)
Ủy ban CHống bán pHá gIá auSTralIa Công bố kẾT luận SƠ bộ đốI vớI vụ đIều Tra CHống bán pHá gIá SẢn pHẩM Máy
bIẾn THẾ nHập kHẩu Từ vIỆT naM vÀ MộT Số
nướC kHáC
TIN TỨC - SỰ KIỆN
24 ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
THông Cáo báo CHÍ về CHIẾn DỊCH TrIỆu HồI đỂ kIỂM Tra vÀ xỬ lÝ vấn
đề lò xo xu páp Trên MộT Số xE lanD CruISEr praDo vÀ HIaCE Do
TMv nHập kHẩu vÀ pHân pHốINhómChuyêngiavềcạnhtranh
ASEAN(AEGC)vừa ramắttrangthôngtinđiệntử(www.
aseancompetition.org)trongcuộchọpNhómlầnthứ12vàongày12–13tháng11 năm 2013 tại Cebu, Philippines.WebsitelàmộtdiễnđàndànhchocácthànhviêncủaNhómAEGCnhằmtraođổithôngtinvàchiasẻkinhnghiệmgiữacácnướcnhằmnângcaohiệuquảthựcthiphápluậtcạnhtranhtạicácnướcthànhviên.Ngoàira,websitecòncómụctiêutăngcườngcôngtáctuyêntruyềnphổbiếnphápluậtcạnhtranhthôngquaviệccôngbốthôngtinvềlợiíchcủaphápluậtcạnhtranhvàpháttriểncạnhtranhtrongkhuvựcASEAN.
Bêncạnhđó,NhómTuyêntruyềnphổbiếncạnhtranhkhuvựccủaAEGC(The Working Group on RegionalCompetitionAdvocacy) cũngđãxâydựngmộtbộấnphẩmđểphổbiếnvềcácnộidungchínhcủaphápluậtcạnhtranhtrongkhuvựcASEAN.
xemDanhsáchtrongtàiliệuđínhkèm).Thời gian thực hiện Chiến dịch: từngày3/12/2013đếnkhônggiớihạnthờigian.Thời giantiếnhànhviệckiểmtra,thaythế:Mấtkhoảng05giờlàmviệc.Đểbiếtthêmthôngtinhoặccầnđượctưvấn,cáckháchhàngcóthểliênhệtrựctiếpsốđiệnthoạihotlinecủaToyotaViệt
Nam:18001524hoặc0916001524hoặcwebsite:www.toyota.com.vn.4. Thông tin tham khảo về các xe hiace và land Cruiser Prado không được nhập khẩu và phân phối bởi TmVVớinhữngxeHiacevàLandCruiserPradokhôngđượcnhậpkhẩuvàphânphốibởiTMV,khicóyêucầutừchủxe,TMV
5. Ápđặt điềukiện chodoanhnghiệpkháckýkếthợpđồngmua,bánhàng hóa, dịch vụ hoặc buộc doanhnghiệpkhácchấpnhậncácnghĩavụkhôngliênquantrựctiếpđếnđốitượngcủahợpđồng;
6. Ngăn cản việc tham gia thịtrườngcủanhữngđối thủcạnhtranhmới.
Câu hỏi 3: kiểm soát doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực độc quyền nhà nước, doanh nghiệp sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích như thế nào?
2. Nhà nước kiểm soát doanhnghiệpsảnxuất,cungứngsảnphẩm,dịchvụcôngíchbằngcácbiệnphápđặthàng,giaokếhoạch,đấuthầutheogiáhoặcphídoNhànướcquyđịnh.
3. Khi thựchiệncáchoạtđộngkinhdoanhkhácngoài lĩnhvựcđộcquyềnnhànướcvàsảnxuất,cungứngsảnphẩm,dịchvụcôngích,cácdoanhnghiệpkhôngchịusựđiềuchỉnhcủaquyđịnhtạikhoản1và2(ởtrên)nhưngvẫnchịusựđiềuchỉnhcủacácquyđịnhkháccủaLuậtnày.
an bình (Tổng hợP)
HỎI - ĐÁP
VPhC trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, phạt đến 200 triệu đồng
Ngày 15/11/2013, Chính phủ đãbanhànhNghịđịnhsố185/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hànhchínhtronghoạtđộngthươngmại,sảnxuất,buônhànggiả,hàngcấmvàbảovệ quyền lợi người tiêu dùng, trong
đóđángchúýlàquyđịnhvềxử phạt đối với các hành vibuônbánhànggiả,hàngcấm. Cụthể,phạt tiền10-20triệuđồng;20-30triệuđồngvà30-50triệuđồngđốivớihànhvibuônbánhànggiảkhôngcógiátrịsửdụng,côngdụngtươngđươngvớisốlượngcủahàngthậtcógiátrịtừ10triệuđồngđếndưới20triệuđồng;từ20triệuđồngđếndưới30triệuđồngvàtừ30triệuđồngtrởlênmàkhôngbịtruycứutráchnhiệmhìnhsự;phạttiềntừ15-20triệuđồngđốivớihànhvibuônbántem,nhãn,baobìgiảcósốlượngtừ10.000đơnvịtrởlên;phạttiềnlầnlượttừ10-20triệuđồng;20-30triệuđồngvà70-100triệuđồngđốivớihànhvibuônbánhànggiảmạonhãnhànghóa,baobìhànghóatươngđươngvớisốlượngcủahàngthậtcógiátrịtừ20triệuđồngđếndưới30triệuđồng;từ30triệuđồngtrởlênmàkhôngbịtruycứutráchnhiệmhìnhsựvàhàngcấmcógiátrịtừ50triệuđồngđếndưới70triệuđồng...
nguyêntắctruyềnthống,lâuđờivàđượcthừanhậnmộtcáchrộngrãitrênthếgiới.NguyêntắcnàycàngđượccủngcốsaukhitổchứcLiênhợpquốcđượcthànhlập.MộttrongnhữngnguyêntắccơbảnđượcghinhậntạiĐiều2,HiếnchươngLiênhợpquốcnăm1945lànguyên tắc bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia theođóchủ quyền làthuộctínhchínhtrị-pháplývốncócủaquốcgia, thểhiệnquyềntốithượngcủaquốcgiatrongphạmvilãnhthổcủamình.Trongphạmvilãnhthổcủamìnhmỗiquốcgiacó
quyền tối thượng về lập pháp, hành pháp và tư phápmàkhôngcóbấtkỳsựcanthiệpnàotừbênngoài,đồngthờiquốcgiađượctựdolựachọnchomìnhphươngthứcthíchhợpnhấtđểthựcthiquyềnlựctrongphạmvilãnhthổ.
Trêncơsởđó,việcápdụngvàthựcthiluậtphápởmỗiquốcgiathườnggắnliềnvớinguyêntắclãnhthổ(territorialprinciple)vànguyêntắcnàyluônđượcđềcao,theođónội luật thườngchỉđượcápdụngvàthựcthitrongphạmvilãnhthổcủaquốcgia.Tuynhiên,thựctiễnnguyêntắclãnhthổđượcvậndụngởhaigócđộgồmquyền tài phán nơi xảy ra hành vi theođóquyềntàiphánquốcgiađượcthựcthiđốivớinhữnghànhvi
xảyratrongphạmvilãnhthổquốcgiavàquyền tài phán khi chịu tác độngđólàquyềntàiphánquốcgiađượcthựcthiđốivớinhữnghànhvi(xảyraởngoàilãnhthổhoặcdothểnhân,phápnhânởngoàilãnhthổthựchiện)gâytácđộngtrựctiếphoặcxâmphạmtrựctiếpđếnlợiíchcủaquốcgia.
Thựchiệnquyền tài phán nơi xảy ra hành vi làviệcápdụngnguyên tắc lãnh thổ tuyệt đối.Ởgócđộthứhai,tronglĩnhvựccạnhtranhmộtlýthuyếtmớiđượcnhiềunướclớnphát triểnvàápdụngtrongthựctếđólà thuyết ảnh hưởng (effective doctrine)theonguyên tắc lãnh thổ linh hoạt, theođóởmộtchừngmựcnhấtđịnhmộtquốcgiacóthểápdụngvà
28 ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
nguyên TắC lãnH THổ vÀ vIỆC áp Dụng luậT CHống độC quyền
Tuynhiên,kểtừvụ thuốc lá (Tobaco case)2,vàsauđólàvụSisal3thìnguyêntắclãnhthổđãđượcTòatốicaoMỹgiảithíchvàvậndụnglinhhoạthơntheocáchTòatốicaoMỹcóthểraphánquyếtđốivớicácbịđơndựatrênnguyêntắcmặcdùhànhvithỏathuậnbịđiềutrađượccáccánhânnướcngoàithốngnhấtởbênngoàinướcMỹnhưngphánquyếtvẫncóthểđượcđưaranếuhànhvithỏathuậnđượcthựchiệnhoặccóýđịnhđượcthựchiệntronglãnhthổnướcMỹ.
Mỹnêurõ“rằng bất kỳ nhà nước nào có thể áp dụng trừng phạt, thậm chí cả với những người không thuộc quốc gia, đối với những hành vi bên ngoài biên giới quốc gia nhưng có thể gây ảnh hưởng tới trong nước”.Vàvìvậy,trongphánquyếttòanêurõmặcdùhànhvithỏathuậnxảyrabênngoàinướcMỹnhưngbịcoilàhànhvibấthợpphápkhiđãnhắmvàovàlàmảnhhưởngtớithịtrườngMỹ.
việcápdụngtheo thuyết ảnh hưởng. Vídụ,trongbáocáovềthựcthichínhsáchcạnhtranhcủaỦybanChâuÂuấnhànhnăm1977đãđềcập“các cơ quan chức năng có thể hành động chống lại những hành vi hạn chế cạnh tranh gây tác động ảnh hưởng tới thị trường các quốc gia, thậm chí cả trong trường hợp doanh nghiệp liên quan có trụ sở hoặc kinh doanh bên ngoài lãnh thổ, và thuộc quốc gia khác”.TạiHànQuốc, thuyết ảnh hưởng đượcủnghộvàlầnđầutiênvậndụngnăm2002trongvụthỏathuậnquốctế.Ngày20tháng3năm2002,ỦybanthươngmạicôngbằngHànQuốclầnđầutiênraphánquyếttuyênphạt11,242triệuwonđốivới6côngtysảnxuấtđènđiệncựcthanchì(graphiteelectrode)củaMỹ,ĐứcvàNhậtdocóhànhvithỏathuậngiá.ỦybanthươngmạicôngbằngHànQuốcsaukhiđiềutrađãcókếtluậnrằng6côngtynàyđãtổchứchàngloạtcáccuộcgặptạiLondon,Tokyovàmộtsốthànhphốkháckểtừtháng5năm1992đếntháng3năm1998đểbànbạcvàthốngnhấtgiácũngnhưthỏathuậnphânchiathịtrườngtiêuthụ.ĐốivớiNhậtBản,dotrướcđâytheonguyên tắc lãnh thổ tuyệt đối nêncósựphảnứngmạnhmẽđốivớiviệcápdụngvàthựcthiluậtchốngđộcquyềntheothuyết ảnh hưởng vàchorằngcơquancạnhtranhcủamộtnướckhôngthểdùngnộiluậtđểtrừngphạtcáccánhân,doanhnghiệpcủanướckhác.Tuynhiên,cáchtiếpcậncủaNhậtBảnhiệntạiđãthayđổivàcóxuhướngápdụngthuyếtnày.
Thứ hai, khipháthiệnhànhviphảncạnhtranhdodoanhnghiệpnướcngoàithựchiện,cơquancạnhtranhcácnướccóthểthựchiệnđiềutrathôngquavănphòngđạidiệnhoặccáchìnhthứchiệndiệnthươngmạikháccủacácdoanhnghiệpnàyởnướcsởtại.Đặcbiệt,khicókếtquảđiềutravềhànhviviphạmthìnướcsởtạicóthểsửdụngmọibiệnphápđểđánhvàolợiíchthươngmạicủadoanhnghiệpnướcngoàiviphạmđểbuộcnhữngdoanhnghiệpnàyphảitựnguyệntrảtiềnphạtnếukhôngmuốnmấtđinhữnglợiíchthươngmạitolớnởnướcsởtại.Vídụ,trongvụcáctengiáchuyênchởhàngbằngđườnghàngkhông,ỦybancạnhtranhvàbảovệngườitiêudùngÚcđãđiềutravàtuyênphạtđốivới13hãnghàngkhônglớngồmcảBristish
khẩuápdụng.Nhữnghìnhthứctổchứcxuấtkhẩutrongnướcnhưcơ chế một đầu mối xuất khẩu, liên kết xuất khẩu… lànhữngvấnđềtươngđốinhạycảmđốivớicơquancạnhtranhnướcngoài.Trongtrườnghợpnày,mặcdùcơquancạnhtranhởcácnướcnhậpkhẩukhôngthểcóthẩmquyềntiếnhànhhoặcmởcuộcđiềutratạiViệtNamnhưnghọhoàntoàncóthẩmquyềntiếnhànhđiềutranhắmđếncácdoanhnghiệpxuấtkhẩucủaViệtNamvànếuthuthậpđượcđủchứngcứvềhànhviviphạmnhưthỏathuậnấnđịnhgiá,phânchiathịtrường…thìcơquancạnhtranhcủanướcnhậpkhẩusẽsửdụngmọibiệnphápcóthểnhằmđánhvàolợiíchthươngmạicủadoanhnghiệpxuấtkhẩuđểbuộcdoanhnghiệpnàyphảichấpnhậntrảtiềnphạt.
Phùng Văn Thành(Phòng Điều tra và xử lý các vụ
việc hạn chế cạnh tranh, Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công thương)
30 ACVC ạ n h t r a n h & n g ư ờ i t i ê u d ù n g | S ố . 4 2 - 2 0 1 3
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Trung tâm thông tin (CCID) là đơn vị trực thuộc Cục Quản lý cạnh tranh được thành lập theo quy định tại Quyết định số 848/QĐ-BCT ngày 05 tháng 02 năm 2013 của Bộ Công Thương quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý cạnh tranh.
nhIỆM Vụ Và Quyền hạn1. Xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu trong và ngoài nước phục vụ công tác quản lý nhà nước về cạnh
tranh, chống bán phá giá, chống trợ cấp, áp dụng biện pháp tự vệ và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. 2. Cung cấp thông tin trong nước và quốc tế liên quan đến công tác quản lý, điều hành của Cục theo yêu cầu của Lãnh
đạo Cục.3. Phát triển các hoạt động dịch vụ thông tin phục vụ yêu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức và cá nhân
trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật và chỉ đạo của Cục trưởng. 4. Chủ trì và phối hợp với các đơn vị trong, ngoài Cục biên tập, phát hành các ấn phẩm định kỳ tuyên truyền, giới thiệu
về quản lý cạnh tranh, phòng vệ thương mại và bảo vệ người tiêu dùng và các hoạt động khác của Cục.5. Xây dựng, duy trì và quản lý mạng thông tin điện tử và các trang thông tin điện tử của Cục.6. Vận hành, duy trì và phát triển hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin của Cục.7. Phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về cạnh tranh, phòng vệ thương
mại và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng;8. Tham gia hỗ trợ và phối hợp với các đơn vị thuộc Cục trong công tác nghiên cứu, phân tích thông tin theo sự chỉ đạo
của Cục trưởng.9. Tìm kiếm các nguồn hỗ trợ trong nước và quốc tế thuộc thẩm quyền của Trung tâm để thực hiện nhiệm vụ được giao10. Quản lý tổ chức, biên chế, tài sản được giao theo quy định.11. Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật và theo phân công của Cục trưởng.
Cơ CẤu tổ ChứC
CụC QUẢn Lý CẠnh TRAnhtrunG tÂM thÔnG tIn Cạnh tranhLuôn vượt sự mong đợi của bạn
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO ĐIỀU TRA VIÊNTrung tâm Đào tạo điều tra viên là đơn vị sự nghiệp có thu trực thuộc Cục Quản lý
cạnh tranh, tự đảm bảo một phần chi phí hoạt động, thực hiện chức năng giúp Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh tổ chức đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý cạnh tranh, chống bán phá giá, chống trợ cấp, áp dụng các biện pháp tự vệ và bảo vệ người tiêu dùng.
Cùng với Trung tâm Thông tin cạnh tranh, Trung tâm Đào tạo điều tra viên là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Cục Quản lý cạnh tranh.
Trung tâm Đào tạo điều tra viên có tên giao dịch tiếng Anh là: Competition Train-ing Center (CTC).
Thông tin liên hệ:trung tâm Đào tạo điều tra viên (CtC)Địa chỉ: Số 25 ngô Quyền, hoàn Kiếm, hà nộiĐiện thoại: 04 - 2220 5010