8/6/2019 Aung Sun
1/394
8/6/2019 Aung Sun
2/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
2
8/6/2019 Aung Sun
3/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
3
Myanmar Cupid Forum\ PDFrSwfwrf;
pmtkyftm;
MMCP Member
rusticrS
uGefysLwmpmpDpmdkuf wnf;jzwftacsmowfNyD;
Myanmar E-booktjzpf
Myanmar Cupid Forum
rS
]2009-ckESpf? tmZmenfaeY}
tm; *kPfjyKaomtm;jzifh wifqufonf/
8/6/2019 Aung Sun
4/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
4
8/6/2019 Aung Sun
5/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
5
8/6/2019 Aung Sun
6/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
6
8/6/2019 Aung Sun
7/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
7
rmwdum
- ed'gef;
1/ uav;b0
2/ ausmif;om;vli,fb0
3/ &efukefwuodkvf 28
4/ wuodkvfor* 34
5/ ocifatmifqef;
8/6/2019 Aung Sun
8/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
8
6/ vuf0Jtiftm;pk 58
7/ &JabmfoHk;usdyfa&SUajy; 65
8/ AdkvfawZESihf bD?tdkif?at 71
9/ bD?'D?at aoemywd 78
10/ vGyfvyfa&;ESifhcspfMunfa&;
11/ *syefawmfvSefa&;a&SUajy;
12/ *syefawmfvSefa&;qifETJyH k 101
13/ z?q?y?v a&SUajy; 108
14/ rdefYcGef;ESpfck 113
15/ z?q?y?v ESifh bk&ifcH 139
16/ z?q?y?v ESihf vlxk 146
17/ AdkvfcsKyftpdk;& ESifh pnf;
18/ atmifqef; ESihf tufwvD 167
19/ yifvHkpnf;
20/ v,form;?tvkyform;ESihfwdkif;jyKjynfjyK vTwf awmf 180
21/ vGyfvyfa&;odkY
- q&mBuD; ocifudk,fawmfrId if;\av;csKd;BuD;
8/6/2019 Aung Sun
9/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
9
aemufqufwGJrsm;
u/ wdkYArmoDcsif;
c/ wdkYArmtpnf;tHk;Ou X ocifvSabmf\rdefYcGef; 215
*/ ppfcsDoDcsif;rsm;/
C/ Adkvfatmifqef;
i/ z?q?y?v nDvmcHobifrdef YcGef; 240
p/ EdkifiHa&;orm;awG? Ekd ifiHa&;orm;awG
q/ atmifqef;-tufwvDpmcsKyf 288
Z/ 1947 ckESpf? azazmf0g&Dv 25-&ufaeY? 298
awmifolv,form;nDvmcHwGif >rufMum;onfhrdefYcGef;
ps/ 1947 ckESpf? rwfv 19-&ufaeYwG ifusif;yaom 302
EdkifiHa&;&Sif;vif;yGJrdefYcGef;
n/ a&G;aumufyGJowday;csuf 307
#/ ESpfopful;rdefYcGef;
X/ jyifqifrInDvmcHrdefYcGef;
!/ zGJUpnf;tkyfcsKyfyHkjy|mef;csuf 354
/ aemufqHk;rdefYcGef; 382
- "mwfykH rsm;
8/6/2019 Aung Sun
10/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
10
ed'gef;
uRefawmf\ rdwfaqGrsm;u uRefawmhftm; AdkvfcsKyfatmifqef;
twKyw da&;&ef tBudrfBudrfwdkufwGef;cJhMuygonf/ odkYaomfvnf;uRefawmf ra&;cJhyg/
ra&;cJ hjcif;rSm uRefawmhfrSm aoG;om;jzpfaeonfhtwdk if; ]udk,fh ig;csOf ud k,fcsOf} &m a&mufaernf pdk;onfu waMumif;? AdkvfcsKyf atmifqef;vdk yk* dKvfrsKd;\ twKyw dudk tpd k;&u Muyfrwfa&;om;xkwfa0oifhonf[k ,lqonfu waMumif;wdkYaMumifh jzpfygonf/
odkYaomfvnf; tm;vHk; odMuonfhtwd kif; ,aeYtxd tpdk;&xkwf AdkvfcsKyfatmifqef; twKyw d r&Sdao;yg/ AdkvfcsKyfwdk Y usqHk;NyD;pu ocifEk? udk AaqG? udkausmfNidrf;wd kY acgif;aqmifaeaom z?q?y?v tpkd;&onf AdkvfcsKyftwKyw d a&;&eftwGuf uRefawmfyg yg0ifaom ]twKywd aumfrDwDwck} zGJUpnf;vd kufonf[k owif;pmrsm;wGif zwfIvdkuf& ygonf/ odkYaomfvnf; xdkyk* dKvfrsm;om odrnfjzpfaom taMumif;rsm;
aMumifh xdktwKyw daumfrDwDonf tpnf;ta0;vnf; wcgrQrxdkifcJh/AdkvfcsKyf twKywdudkvnf; ,aeYwkdif xGufay:rvmcJhay/
tcsKdUyk* dKvfrsm; a&;om;xkwfa0cJhaom twKyw drsm; tenf;i,f&Sd ygonf/ odkYaomfvnf; xdktwKywd rsm;rSm jynhfpHkonf[k uRefawmf rxifyg/ uRefawmfhoabmt& vGyfvyfa&;ydokumjzpfaom AdkvfcsKyf atmifqef;vdk Edk ifiHa&;acgif;aqmifrsm;\ twKyw dudka&;vQif xdkyk*dKvf
8/6/2019 Aung Sun
11/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
11
rsm;\ EdkifiHa&;ta&miftqif;ESihf EdkifiHa&;BuKd;yrf;csufrsm; ay:vGifatmif
a&;oifhonf[k ,lqxm;ygonf/odkYjzifh AdkvfcsKyfatmifqef;twKyw d a&;vdkpdwf ay:vmcJhygonf/
xdktawmtwG if; uRefawmf a&;om;xkwfa0aom ]16-ESpf EdkifiHa&; tawGUtBuHKrsm;} pmtkyfwGif Adkvf csKyf\ *kPf yk'frsm;udk tenf;i,f az:jyxm;csufESihf ywfouf tcsKdUu ]olYnDbJ taumif;a&;w,f} [kwD;wdk;a0zefonfudk Mum;&ojzifh a&;vdkpdwf ydk ay:vmygonf/
AdkvfcsKyfatmif qef;tm; csD;usL;xdkuf-rxdkuf uRefawmfhoabm xm;udk razmfjyrD? t*FvdyfvlrsKd; &mZ0ifygarmu ]wifum} (HughTinker)\ ]jynfaxmifpk jrefrmEdkifiH} (The Union of Burma) pmtkyf pmrsufESm 28-rS Adkvf csKyfatmifqef;ESihf ywfouf a&;om;csufudkteD;uyfqHk; jrefrmbmomjyef azmfjyvdkufygonf/
]]atmifqef;onf wuodkvfrSxGufcgp EdkifiHa&;t&nfrvnfao;
onfhb0rSmyif jrefrmEdkifiHvGwfvyfa&;twGuf rdrdpdwfwdk if;us awmif;qdkEdk ifjcif;um; ol\ atmifjrifrIw&yfyif jzpf\/ atmif qef;onf NAdwdoQ tpdk;&wzGJUvHk;tjyif tiftm;BuD;rm;vSaom vufeuf udkif wyfaygif;pk aoemywdcsKyf armifhbufwefESihfwuG EkdifiHa&;&mwGif 0g&ifhNyD; yg;eyfvSonhf t&m&Sdrsm;yg0ifaom NAdwdoQMoZmcH jrefrmEdkifiH tpdk;&wzGJUvHk;udk yif olwOD;wnf;\pGrf;&nfjzifh tEdkif&,lcJhayonf/ tzufzuf rSqifjcifoHk;oyfygrl EdkifiHa&;tmPmESifhwm0ef vufudkifxm;&Sdaom
t*FvdyftrsKd;om;rsm;onf jrefrmEdkifiHtm; vGyfvyfa&;ay;&m rdrdwdkY ajc&mvuf&mygap&ef tpGrf;ukefBuHpnf tm;xkwfcJhMu\/ odkYaomfaemufqHk; olwdkYtm;vHk;rSm atmifqef;\t&Sdeft0gatmuf jym;jym;0yfcJhMu& Hkomru jrefrmEdkifiHrS NAdwdoQwdkY tNyD;tjywf xGufcGmoGm;Mu& atmif zefwD;ay;cJhaom ta&;tcif;[lorQwGif atmifqef;onfyifvQif
8/6/2019 Aung Sun
12/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
12
cdk ifNrJpGm BuKd;udkifcJhayonf/ atmifqef;udk ]vufn dK;nTef&m a&jzpfwJh
atmifqef;} [l jrefrmwdk Y ajymprSwf jyKMuonf/ xdktqd krSm olatmifyGJcH&csdef ydk rSefuefonf[k qdk&acsrnf/ taMumif;rlum; vlrormrsm;vufcsufjzif h usqH k;&onfhwdkifatmif atmifqef;onf EdkifiHhtmZmenf acgif;aqmifBuD;wOD;tjzpf ord kif;0if armfuG ef;wifjcif; cHcJh&ayonf/ atmifqef;um; EdkifiHESifhvlrsKd;twGuf vGyfvyfa&;toa&udk t& aqmif MuOf;ay;cJhonf/ aESmif ;umv0,f ay:aygufvmaom jynfwGif;ppf\'Pf&m'Pfcsufrsm;um; atmifqef;ESifh rnfodkYrQ roufqdkifacs}}/
pmtkyfudk zwfvQif uRefawmfonf tpfudktaexuf &mZ0if okawoDwOD;taejzifh a&;onfud k awGU&ygvdrfhrnf/ &mZ0ifokawoDwdkY rnfonf qE *wd-a'go*wd rvdkufbJ rdrdwd kY okawoejyKcsuft& awGU&Sdonfhtcsufrsm;udk rdrdwdkY ,HkMunfonfhtwd kif; wifjyolrsm;jzpfygonf/
ed*Hk;csKyftaetm;jzifh pmtkyfa&;&mwGif tzufzufrS ulnDcJh Muaom rdwfaqGrsm;udk aus;Zl;wifaMumif; azmfjyvdkygonf/ txl;ojzifh uRefawmfhtm; jrefrmpm oifay;cJhaom q&mwa,mufjzpfHkru pmtkyfukd wnf;jzwfay;onfh &efukefwu odkvf yd#uwfwdkufr; OD;odef;[ef(aZmf*sD) udk if;? vkdtyfaompmtkyfrsm;udk ulnD&SmazGay;cJh Muonfh wyfrawmfarmfuGef;wd kufrS t&m&SdBuD;i,frsm;ESihf tjcm;rdwfaqGrsm;udk if;? pmrlMurf;ud k vufESd yfpufjzifh ul;ay;onfh &Jabmfrsm;udkif;
aus;Zl;wifaMumif; azmfjyvdkuf&ygownf;/
atmifoef;1-4-64
8/6/2019 Aung Sun
13/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
13
(1)uav;b0
uRefawmf oHk;ESpf ajcmufv ig;&ufom;t&G,f a&mufaomtcgnDuav;wa,muf&ygonf/
xdkaeYud k aumif;pGm rSwfrdygao;onf/ uRefawmfonf cgwdkif;n rsm;wGif rdcifESifhtwl tdyf&mxJ ao; ygavh &Sdygonf/ xdknwGifum; zcifESifhtwl tdyf& qD;oGm;vdkojzifh Edk;vmum ]azaz? ao;aygufcsif w,f} [k ajym&m? zcifu ]xayguf} [k jyefajymygonf/ xdknrSp
uRefawmfonf tdyf&mxJ ao;rygawmhyg/ qD;oGm;vdku Edk;vmygonf/ rdk;vif;aomtcg bef;BuD;xJ od yfxm;aom nDuav;udk jrif
udkifrnfjyK&m tpfudk BuD;(OD;b0if;)u ]a[h rudk ifeJY? vufjywfwwfw,f} [k ajymojzifh rudk ifbJ uRefawmhfvufudk jyefqkwfvdkuf ygonf/ tpfudkBuD;um; [uf[ufyufyuf &,fypfvdkufygonf/ odkYwapvnf; uRefawmf onf nDuav;udk rudkif&J bJ ab;rS vSnfhywf Munhf Hkom Munhf0hH
ygonf/ nDuav; wESpfausmft&G,fa&mufaomtcg emrnfay;&efpOf;pm;
Muygonf/ uRefawmfu ]usKyf atmifoef;qdk olu atmifqef;ayghAsm} [k ajymvkduf&m tm;vHk;u vufcHMuygonf/ paeom; jzpfonfhtwdkif;ZmwmxJ ]xdefvif;} [k aeYemrftvdkuf rSnfhxm;aomfvnf;? ]atmifqef;}[kom wGifaeygawmhonf/ ]xdefvif;} onf ZmwmzGJUol ay;aom emrnf
8/6/2019 Aung Sun
14/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
14
rQom jzpfonf/ tcsKdU xifaeouJhodk Y i,femrnf r[k wfyg/ rnfonfh
tcgrQ ]xdefvif;} [k rac:cJhMuyg/ uRefawmfESifhatmifqef; arG;zGm;cJhaom tdrfBuD;onf r&Sdawmhyg/
a&S;tdrfBuD;jzpf uRefawmfwdk Y ab;vufxufu wnfaqmufcJhjcif; jzpfonf[k ajymMuygonf/ ,ck ewfarmuf &Sdaomtdrfonf atmifqef;arG;NyD;aemuf ESpfESpfavmuf&SdrS ajymif;a&GUaexdkifaomtdrf jzpfygonf/
uRefawmfwd kY ab; OD;a&TeDonf ewfarmufNrKdU olBuD;jzpf uRef
awmfwdkYtzdk;[k a&;omajymqdkaeMuaom ]OD;rif;a&mif} ac: ]a&Tva&mif} onf ab;rBuD ; r,fpdk;\wl? tzGm; ]r,folZm} \ armifw0rf;uGJ jzpfygonf/ uRefawmfwdkY ab;bdk;bDbifrsm;onf tavmif;bk&m;\]&Jabmf ajcmufusdyf &Spf} tygt0if yif;rif;BuD; OD;jr(OD;jrwf)rS qif;oufMuonf[k vlBuD;olrrsm; ajymqdkoH Mum;bl;ygonf/
AdkvfcsKyf \ Zmwm
8/6/2019 Aung Sun
15/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
15
atmifqef;onf emrnfESihfvk dufatmif ]qef;} oljzpfygonf/
tar;tjref;xl vlBuD;awGjyefrajzEd kifonfh ar;cGef ;rsm;udk ar;avh&Sd ygonf/ rdk;wG if;? aqmif;wGif;[k ac:Muaomfvnf; aEG&moDudk tb,fh aMumifh ]aEGwG if;} [k rac:MuovJ[k ar;&m? vl BuD;rsm;onf jyef rajzEdkifbJ &,faeMu&ygonf/ ]nDtpfudk w0rf;uGJ&Sdaomfvnf; bmaMumifh vifr,m; w0rf;uGJ r&SdovJ} ar;jyef&m vlBuD;rsm;onf ,cifu uJhodkYyif jyefrajzEk difbJ &,faeMu&ygonf/ tar;tjref;xloavmuf atmifqef;onf pOf;pm;awG;awm ai;arm aewwfygonf/
ti,fqHk;jzpfonfhtwd kif; rdbES pfyg;uomru? tpfudk tpfrrsm; uyg tvdkvdkufMuonfjzpf&m? atmifqef;onf uav;qdk;BuD;uJhodkY jzpfaeygonf/ vdkcsifonfudk r&rae idk,dk awmif;qdkwwfygonf/ &vnf; &ygonf/ BuD;vmonfwdkifatmif rdrdajymvdk&m pGyfajymwwf jcif;? vkyfvdk&mud k pGyfvkyfwwfjcif;wkd Yonf i,fpOfu tvdkvdkufcHcJh&jcif;aMumihf jzpfonf[k xifygonf/
rSwfcsuf/ /wcsd efu rdwf aqGwa,mufu ]uRefawmfwdkY AdkvfcsKyfeJY ywfoufNyD; oH k;oyfMunhfMuw,f/ AdkvfcsKyf[m rdrdajymvdk&mvkyfvdk&mud k pGyfajym pGyfvkyfwwfw,f? 'g[m touf i,fi,f&G,f&G,feJY tmPm&vdkY &,fvdkY oHk;oyfrdMuw,f} [k uRefawmhf udk ajymygonf/uRefawmfu ]'gwif rubl;? AdkvfcsKyf[m arG;uxJu tvkdvdkufcHcJh&w,f} ajym&m xdkrdwfaqG u ]uRefawmfwd kY tJ'gudk odvJrodcJhbl;? xnfhvJ
roHk;oyfrdcJhbl;} [k jyefajymygonf/pdwfbufqdkif &m yg&*lrsm;\tqdkt& vlwa,muf\ pdwf"mwf
onf rdrd\ b0ay;twdk if; jzpfwwfonf/ Oyrm vlwa,mufonf i,fpOfu qdk;aomrdbrsm;\ ESdyfpufjcif;udkaomf if;? tjcm;olrsm;\ESdyfpufjcif;udkaomf if; cHcJh &vQif BuD;vmaomtcg r,HkouFm jzpfwwf
8/6/2019 Aung Sun
16/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
16
jcif;? aMumuf&GHUwwfjcif;wdkY jzpfwwfygonf/ wenf;tm;jzifh qdkvQif
xdkyk* dKvf rsKd;wGif ]t IH;ay;wwfaom pdwf"mwf} rsKd; 0ifaewwf ygonf/xkdyk* dKvfrsKd;onf rdrdEdkifvSnf hBuHKvmaomtcg &uf&ufpufpuf jyKusifh wwfonf/ i,fpOfu tvdkvdkufcHcJ h&NyD; rdrdvk yfvdk&m vkyfcGifh&cJhvQifBuD;jyif;vmonf htcg rdrdvkyfcsifonfhtwdkif; vkyf0Hhonf/ vkyfwwfonf/ wenf;tm; jzihfqdkvQif xdkyk* dKvfrsKd;wGif ]rdrdudk,frdrd ,HkMunfudk;pm;rI} &Sdwwfonf/ xdkyk* dKvfrsKd;onf &efoludk txifao;wwfojzifh aemufqHk; rdrdyif cH&wwfonf/
Edk ifiHa&;acgif;aqmifrsm;\ pdwfaeoabmxm;ESihf ywfouf oHk;oyfvdkygu? uav;b0u aexdkifcJh&yHkudkyg xnfhoGif;pOf;pm;vQifrrSm;Edkif[k uRefawmf ,HkMunfygonf/
tvdkvdkuf cH&aomfvnf; atmifqef;rSm rw&m;vkyfcsifonfhpdwf?rw&m;tcGifhta&; vdkcsifonfhpdwf"mwfrsKd; r&Sdyg/ rdrdudk,fudkrdrd ,HkMunfoljzpfonfhtwdkif; olrsm;tm; remvdkonfhpdwf r&Sdyg/ rdrdxuf aMumoGm; rnfudk pd k;onfhtwGuf olrsm;tm; ajcxdk;vdkonf h pdwfrsKd;vnf; tvsOf; r&Sdyg/ atmifqef;ESifh tcsKdUEdk ifiHa&;acgif;aqmifrsm; uGmjcm;jcif;onfxdkpdwf"mwf tajccHaMumihfyif jzpfonf[k uRefawmf xifygonf/
atmifqef;onf tvGefdk;om; pm;csifvQif pm;csifonf? vkdcsifvQif vkd csifonf? aMumufvQif aMumufonf ponfjzifh zGifh[0efcHwwfygonf/ rnfonhftcgrS vdrfrajymwwfyg/
uRefawmfwd kYi,fpOfu ewfarmufqGrf;BuD;avmif;toif;u BuD;r; 0gwGif; tywfpOf tdk;pnfAHkarmif;jzifh tv cHxGufygonf/ vl wa,mufu zdk;olawmftkyfBuD ;xJ 0ifNyD; uygonf/ xdktkyfBuD;udk atmifqef; tvGefaMumufygonf/ t kyfudk aMumuf&aumif;vm;[k
8/6/2019 Aung Sun
17/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
17
zcifu qlyljypfwifaomtcg ]zifacgif;xJoGif;xm; b,fheJYvkyfrvJAsmh} [k
jyefajzygonf/ acgif;wkefwkef vnfwkefwkef jzpfaeaom r,fa&Tr,fqdkonfh
tr,fBuD;udkvnf; olaMumuf aMumufaMumif;udkvnf; ol0efcHygonf/ ntdyfvQif rdcifud k zuftdyfavh&Sd rdcifudk ol YbufodkY tNrJvSnfhtdyfapcsifonf/
tdrfem;&Sd umumqdkif odkYvnf; olroGm;&J yg/ waeYo umum
qdkifodkYoGm; bD-'D aq;vdyfrsm;0,fNyD;vQif csKd;Munhfygonf/ rdcif odaomtcg uav;tm; aq;vdyfa&mif;vdkufaom ukvm;xHoGm; qlyl jypfwifygonf/ qdkif&Sif umumu rdcifudkawmif;yef atmifqef; bufvSnfhum ]aemufwcgvm&if befbl;ay;r,f} [k ajymvdkuf&m atmifqef;u ]befbl ;qdkwmbmvJ} [k rdcifudk ar;ygonf/ rdcifu]befbl;ay;r,fqdkwm d kufr,fvdkY ajymwm} [k ajymvdk uf&m? atmifqef;onf xdkaerSp umumqdkifodkY roGm;awmhay/
aeraumif;vQif ydkufqHay;rS aq;aomufrnf[k tMuyfudkifwwfojzifh atmifqef;onf aeraumif;wdkif; rdcifxHrS aiG'*Fg; av;-ig;q,f&ygonf/ (xdkacwfu aiGpuL ay:ao;[ef rwlyg/)
ewfarmuf wqdkifwnf;om&Sdaom umumqdkifodkY roGm;&Jojzifholvdk csifonfh yp nf;rsm;udk uRefawmfu 0,fay;&ygonf/ uRefawmf
vdkcsifonfwYdkudkvnf; olY aiGjzif hyif 0,fcGifhay;ygonf/ nDtpfudk &efjzpf aomtcg olY aiG jyefay;&ef awmif;wwfygonf/ rdcifu ]eif tpubmvdkY ay;ovJ} [k ar;aomtcg ]tdk olu nDtudkcsif;bJuGm bm nmeJY ajymwmudk;Asmh} [k jyefajzojzifh uRefawmfwdkY &,fMu&ygonf/ atmifqef;onf rnfonhftcgrS vkyfBuH vnfqnf rajymwwfyg/
8/6/2019 Aung Sun
18/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
18
ay;cJhvQif ay;cJhonf? vkyfcJhvQif vk yfcJhonf[k yGifhyGifh vif;vif; zGifh[
0efcH wwfygonf/uRefawmfwd kYrdcifonf tvGef ynmvdkvm;&um; uRefawmfwdkY
ig;ESpfajcmufESpft&G,f a&mufvQif ausmif;xm;ygonf/ atmifqef;onf ausmif;ae&rSm aMumufojzifh ]traerS aer,f} [k rdcifudk ajymygonf/(uRefawmfwdk Yrdcifudk uRefawmfwkdYu ]tr} [k ac:Muygonf/) taxG;qHk;om;uav;udk tvGefcspf cifaom rdcifuvnf; atmifqef;udk ausmif;rydkY
&ufbJ cGifhvTwfxm;&ygonf/ uRefawmf 11 ESpfom;t&G,f a&mufaomtcg &SifjyK udk&if
0wfygonf/ ckESpfESpfausmf &SpfESpfom;&SdaeNyDjzpfaom atmifqef;onf ausmif;raeao;aomfvnf; uRefawmhfxH aeYpOfvmygonf/ xdkodkYvm&if;udk&if 0wfcsifpdwf aygufvmojzifh ud k&if0wfay;&ef rdcifudk ylqmygonf/ csufaumif;udk,lwwfaom rdcifu ]udk&if0wfw,fqdk wm vG,fwmr[kwfzl;uG? pmwwfrS 0wfvdkY&wm? rif;vdk pmrwwfwJhvlu udk&if0wfvdkY b,fjzpfrvJ} [k qGay;vdkufygonf/ ]'Dvdkvm;? 'Dvdkqdk ausmif;aer,f}[k ajymNyD; atmifqef;onf xdktcsdefrSp ausmif;aeygawmhonf/
rSwfcsuf/ /1932-33 ck aumvdyfausmif;a&mufp yxrESpf vnf; atmifqef;onf ouFef;0wf tDwmvD,H bkef;awmfBuD;OD;avmuexESihftwlvd kufum omoemjyKvkdpdwf jzpfay:vmojzifhrdcifxH cGifhawmif;bl;ygonf/ rdcifu cGifhrjyKojzifh rvdkufjzpfcJhay/
odkYjzifh atmifqef;onf ewfarmuf&Sd 'DyuF&mausmif;ac:OD;aombdwausmif;om; jzpfvmygonf/
OD;aombdwausmif;onf bkef;BuD;ausmif; jzpfaomfvnf; twef;ausmif; jzpfygonf/ xdkacwfu xdkausmif;rsKd;udk ]avmu"mwfausmif;} [k ac:Muygonf/ a&S;pmoufoufoifonfh bk ef;BuD;ausmif;ESihf jcm;em;
8/6/2019 Aung Sun
19/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
19
ap&eftwGuf odkY ac:jcif;jzpf[ef wlygonf/ vufaxmufq&mrsm;
onf vl0wfaMumifrsm;jzpf&m tcsKdU q&mjzpfpmar;yGJ atmifjrifMu tcsKdU ratmifjrifMuyg/ uRefawmfwdkY i,fpOfu xdkvufaxmufq&mrsm;onf vc r&MubJ ESpfuk efrS qkaiG &Muygonf/ ESpfpOf ynma&;XmerS ynmtkyf wa,mufa,muf vm ppfaq;NyD;vQif ausmif;om;rsm;udk twef;wifay;jcif;? twef;csjcif;rsm;udk jyKvkyfygonf/ ausmif;tkyfbkef;awmfBuD;aomf if;? vufaxmufq&mrsm;uaomf if; twef; wifay;jcif;? csjcif; rjyKEdkifMuay/
atmifqef;onf ausmif;aeonfhtcsdefrSp twef;xJ tNrJ yxr &ygonf/ ausmif;tkyf bkef;awmfBuD;ESifhwuG q&m? q&mrrsm;udktvGefaMumuf&GHUdkao tvGeftyd k;aoygonf/ pnf;urf;ao0yfjcif;? wm0efodwwfjcif;? vHkYv0d&d,&Sd jcif;wdkYonf atmifqef;\ADZyif jzpfygonf/
xdkADZudk rdzrsm;xHrS &onf[k qd kcsifuvnf; qdkEdkifygonf/ uRefawmfwdkY zcifESifh rdcifrSm tvGef dk;om;olrsm;jzpf rw&m;vkyf&ef a0;pG? rw&m;vkyfonf[k txifcH&rnfudk yif tvGef aMumufolrsm; jzpfMuygonf/ wm0efudk tvGefodwwf wm0efrJh ajymqdkvkyfudkifrIudktvGef pufqkyf&GH&Sm Muygonf/
pdwfaeoabmxm;tm;jzifh atmifqef;onf zcifESihf ydkwlyg onf/ uRefawmfwd kYzcifonf &SmrS &Sm;aom vlat; wa,mufjzpf
rnfolYudkrQ &efrjyK/ rdrdudk &efjyKMuvdrfhrnf[kvnf; rxifol jzpfygonf/tdrfif;? c&D;oGm;vm&mif; rdrdudk,fudk umuG,f&ef rnfonfhvufeuf udkrQ udk ifaqmifavh r&Sdyg/ uRefawmf rSwfrdoavmuf rnfolESihfrQvnf;&efrjzpfzl;yg/
8/6/2019 Aung Sun
20/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
20
rSwf rdygao;onf/ yxrur mppfBuD;(1914-1918) twGif;u
uRefawmfwk dYzcifonf ppfonfawmfrsm; oufomacsmifcsda&;tzGJUwGif aiGxdef;tjzpf aqmif&Guf&ygonf/ waeYo vlwa,mufonf(emrnfukd rSwfrdaomfvnf; xdkol\ tquftEG,frsm;udk iJhn maomtm;jzifh razmfjy awmhyg) twGif;a&;r ;vufrSwfvdrfjzifh aiGxkwf &m uRefawmfwdkY zcifuxkwfray;bJ jiif;qdkvdkufygonf/ xdkvlonf &Sufvnf;&Suf? a'govnf;jzpfojzifh t&ufaomuf tdrfay:odkY wufvmum ]cifAsm;u ppfaMu;xdef;&vdk Y armufwmvm;} ponfjzifh &efp apmfum;vmygawmhonf/uRefawmfwd kY zcifum; rdrdtdrfay:odkY wufvm rdrdtm; apmfum;oludkbmrQrvkyfyg/ vSnfh yif rMunhfyg/ rQ onf;cHEdkifpGrf ; &Sdolaywnf;/ xufaomrdcifurlum; ]eif bmvlyg;0wmvJ} [kajymum zdeyfjzifh dkufrnfjyK&m? trl;orm;vl&rf;um;onf xdkif&Sdcdk; awmif;yefaomaMumifhom oufomcGifh &oGm;ygonf/
rdcifonf rnfonhftcgrQ trIrJh trSwf rJh aewwfol r[kwfyg/
c&D;oGm;vm&mwGif EIwfu orKa'&Gwf vsuf vufuvnf; "m;udkifxm;avh &Sdygonf/
atmifqef;onf zcifuJhodk Y trIrJh trSwfrJh aewwfygonf/ xdkYaMumifhyif i,fpOfu olwyg;\dkufESufjcif;udkcH&? BuD;vmaomtcg vnf; a&wdrfwGif tESpfcH&ygonf/ rdcifuJhodkY owd 0d&d,&Sdygrlum; a&wdrfwGif tESpfcH&rnf r[kwfyg/
i,fpOfu qdkif;wD;aeonfud k pdwf0ifpm;pGm em;axmifaeaom atmifqef;udk aumifuav; wpfa,mufu cJjzifhayguf xGufajy;&m atmifqef;rSm ESzl; 'Pf&m&oGm;ygonf/ tjcm;tjzpftysufuav; wckudkvnf; rSwf rdygao;onf/ waeYwG if ol Yxuf tenf;i,fBuD;aom]at;armif} qdkolu atmifqef;udk xdk;Budwf dkufESufvdkufygonf/
8/6/2019 Aung Sun
21/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
21
uRefawmfodaomtcg csufaumif;apmifh xdkaumifuav;udk vufoD;jzifh
xdk;? ajcjzifhvnf;uef ponfjzifh tawmfuav;ESHvdkufygonf/ xdk aumifuav;u ]awmfawmhuG? rif;nD 'Davmufrembl;} [k jyefajymonfudk ,ck pma&;ae&if; Mum;a,mifrdvmojzifh jyHK;rdygonf/
atmifqef;um; i,fpOfrSp usqHk;onfhaeYtxd rnfolYudkrQ rESdyfpufvdk/ rESdyfpufcJh/ rdrdudkvnf; rnfolurQ ESdyfpuf&ef&Smvdrfhrnf[k rxifol jzpfygonf/ ]vkyf&Jwmow d r[kwfbl;? cH&JrS owd yg} [k
BuD;vmaomtcg rdrdESihf &if;ESD;olrsm;udk rMumcP ajymavh&Sdygonf/
8/6/2019 Aung Sun
22/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
22
(2)ausmif;om;vli,fb0
a&S;acwftcgu jrefrmausmif; (Vernacular School)? t*Fvdyfjrefrmausmif; (Anglo-Vernacular School)? t*Fvdyfausmif;
(English School) [l ausmif;oHk;rsKd;&Sd &m ewfarmufausmif;onf jrefrmausmif; jzpfygonf/ t*Fvdyfausmif;onf &ef ukef? rEav;wdkY uJhodkYaom NrKdUBuD;rsm;om&Sd ]t*Fvd yf jrefrmausmif;} onf rauG;?a&eHacsmif ;? awmifwGif;BuD;wdkYuJhodkYaom NrKdUuav;rsm; om &Sdygonf/
NrKdUydkif H k;pdkufaomfvnf; &GmBuD;rQomjzpfaom ewfarmuf ]jrefrmausmif;}om &Sdygonf/
uRefawmfwd kYi,fpOfu ewfarmufonf ql;wyfrsm;um&Hxm;aom&GmBuD;jzpf oabFmqdyfNrKdUjzpfaom rauG;ESihf 36rdkif a0;onf/ rD;&xm; vrf;vnf; r&Sdao;yg/ um;vrf;vnf; r&Sdao; jzpfygonf/ xdkYaMumifh BuD;vmaomtcg atmif qef;onf &if;ESD;aomrdwfaqG rsm;tm; ]usKyf
*sif*vd0gvm;(awmom;)} [k *kPf,l &,farm ajymqdkavh &Sdygonf/ acwfynm(t*Fvdyfpm) oifvdkvQif ewfarmuf roifEdkifbJ
NrKdUwNrKdU oG m;&ygonf/ 13-ESpf 14-ESpf t&G,fa&mufNyDjzpfaom atmifqef;onf jrefrmpm 6-wef;atmifjrifNyD ;aemuf t*Fvdyfpmoifvd k&um; tpfudkBuD;ESifh uRefawmfwdk Y ynm&ifEdkY aomufpkdYcJhaoma&eHacsmif; ae&Sife,fausmif;odkY olYudkydk Y&ef rdbrsm;udk ylqmygawmhonf/
8/6/2019 Aung Sun
23/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
23
rdbrsm;uomru tpfudktpf rrsm;uyg olYudk uav;[k ,lqxm;Mu
ojzifh wNrKdUwaus;odkYcGJydk Y&ef oabmrwlMuyg/ txl;ojzifh rdcifonf tcspfqHk; om;uav;udk rcGJEdk ifjzpfae&m tenf;i,f BuD;vmonfhwdkifatmif apmifhqd kif;&ef azsmif;zsajymqd kygonf/ vkyfvdk &mudk rjzpfrae vkyfwwfaom ZGJ&Sdonfhatmifqef;onf idk,dkylqm Hkru ]a&eHacsmif;ausmif;udk rydk YvQif xrif;rpm;} [k aMunm xrif;rpm;bJ aeygonf/wenf;tm;jzifhqdkvQif tpmiwfcHwdkufyGJ qifETJaeygonf/ ol\ pdwf"mwf udk aumif;pGmodaom rdbrsm;onf aemufqHk;wGif ol\ vkdvm;csufudkvdkufavsm a&eHacsmif; ausmif;odkY ydkY&ygawmhonf/ odkYjzifh 1928-ckwGif atmifqef;onf a&eHacsmif; ae&Sife,fausmif;om; jzpfvmygonf/
ewfarmufNrdKUAdkvfcsKyfatmifqef;aetdrfjywdkuf
8/6/2019 Aung Sun
24/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
24
,ckacwf vli,frsm; odMurnfr[kwfojzihf ae&Sife,fausmif;rsm;
taMumif;udk tenf;i,f azmf jyvdkygonf/ 1920-jynfhESpfrwdkifrDu ae&Sife,fausmif;rsm; r&Sdao;yg/ tpdk;&u wdkufdkuftkyf csKyfaom tpkd;&ausmif;rsm;ESifh c&pf,ef omoemjyK ausmif;rsm;om &Sdygonf/ Ak'bmom0ifrsm; BuD;r;zGifhvSpfaom ausmif;rsm;vnf; tenf;i,f &Sdygonf/
1920-jynhfESpfrwdk ifrDu jrefrmjynf wuodkvf[k r&SdbJ
]&efukefaumvdyf} ESifh tar&duef omoemjyK q&mBuD;*syfqif (Judson)
udk tpGJjyK zGifh vSpfxm;aom ]*syfqifaumvdyf} [l aumvdyfausmif;ESpfausmif;om &Sdygonf/ (tcsKdUpmtkyfrsm;wG if q&mBuD;*syfqifudk q&m,k'oef[k if;? *syfqifaumvdyfudk ],k'oefaumvdyf} [k if; a&;om;Mu ygonf/) xdkaumvdyfausmif;rsm;onf b*Fvm;jynfe,f umvuwm;wuodkvf \ vufatmuf cHjzpf&m xdkwuodkvf u BuD;r;vsuf pmar;yGJrsm; usif;yjcif;? bGJYrsm;ay;jcif; ponfwdkYudk jyKvkyfygonf/
1920-jynfhES pf0,f ]&efukefwuod kvf} udk oD;jcm;zGihfvSpf&ef&nf&G,fvsuf NAdwdoQbk&ifcH qm &,f*sDe,f u&ufa'guf(Sir Regianld
Craddock) BuD;r; ]&efukefwuod kvf tufOya'} w&yfudk a&;qGJ Muygonf/ NAdwdoQtpkd;&\ &nf&G,fcsufrSm jrefrmwdkYudk tppftrSefynmwwfapvdk r[kwfbJ? rdrdwd kY wdkif;jynftkyfcsKyf&m tultnD&apHkavmufom ynmoifay;&ef jzpfygonf/
wenf;tm;jzifhqd kvQif udkvd keD e,fcsJUorm;rsm;yDyD rdrdwdkY vufatmufcH vlrsKd;rsm;tm; rdrdwdkY\ udkvd keDpepftwGuf taxmuftuljzpfaprnfh ynma&;rsKd;udkom ay;vdkygonf/
wuodkvfynmudk vlajrmufjrm;pGm rwwfajrmufapvdkbJ vuf wqkyfpmrQaom t&m&SdBuD;rsm;\ om;orD;rsm;ESifh "e&Sif ajr&Sifrsm;\om;orD;rsm;udkom wwfajrmufapvdkygonf/ ,if;odkYjzpf&m omrefvlrsm;
8/6/2019 Aung Sun
25/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
25
wuodkvf ynm roifEdk ifatmif ]wu odkvf tufOya'} udk a&;qGJMu
ygonf/1920-jynfhESpf 'DZifbmvwGif xk dOya'udk uefYuGufaomtm;jzifh
aumvdyfausmif;om;BuD;rsm;u acgif;aqmifum rdrdwdkYaumvdyfrsm;udkoydwfarSmuf xGufcGmvmMuygonf/ aumvdyfausmif;om;rsm;\ erlemudk ,lvsuf tjcm;ausmif;rsm;rS ausmif;om;rsm;onfvnf; rdrdwdkYausmif; rsm;udk oydwfarSmufvdkufMuygonf/ ,aeYwdk if ESpfpOf usif;yNrJjzpfonfh
]trsKd;om;aeY} onf xkdausmif;om;oydwfud k tpGJjyK usif;yjcif;jzpfygonf/
ausmif;om;oydwf jzpfay:NyD;aemuf ausmif;om;uav;rsm;ynmoifrysufap&ef oydwfarSmufausmif;om;BuD;rsm;ESifh rsKd;cspfyk*dKvfrsm;
OD;pD;aom ]trsKd;om;ynma&;aumifpD} (Council of National
Education)zGJU ausmif;rsm;zGihfvSpfvsuf ynmoifMum;ay;Muygonf/
xkdausmif;rsm;udk trsKd;om;ausmif; (0g) ae&Sife,fausmif; [k ac:Muygonf/ trfatOD;armifBuD;(,ck qmarmifBuD;)? q&mBuD; ocifudk,fawmfrIdif;? 'D;'kwfOD;bcsKd ponfh yk* dKvfBuD;rsm;uOD;pD;aom ae&Sife,f aumvdyfausmif; wausmif;udkvnf; wnfaxmifcJhMuygonf/ odkYaomfvnf; xdkaumvdyfonf oufqdk;r&SnfcJhyg/
ae&Sife,fausmif;rsm;\ aus;Zl;aMumihf ausmif;om;t&G,f
vlrr,fuav;rsm;onf ynmoifrysufH kru rsKd;cspfpdwf"mwfvnf; &vm Muygonf/ aemiftcsdef ausmif;om;ta&;awmfyHkrsm;wGif if;? EdkifiHa&;wGif if; acgif;aqmifjzpfvmolrsm;onf rsm;aomtm;jzifh ae&Sife,fausmif;xGufrsm; jzpfMuygonf/ wdkif;jynf vGwfvyfa&; wdkufyGJwavQmuf ae&Sife,fausmif;rsm;onf ta&;BuD;aomtcef;rS yg0ifcJhonfudkrnfolrQ jiif;qdkEdkifrnf r[kwfyg/
8/6/2019 Aung Sun
26/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
26
a&eHacsmif ; ae&Sife,fausmif;wGifvnf; atmifqef;onf twef;
wdkif; yif yxr &ygonf/ 1930-jynhfESpf 7-wef;pmar;yGJwGif paumvm;&Spf& ]OD;a&Tcdkqk} udkvnf; &ygonf/ wvvQif aiG 10-usyfusjzihf oHk;ESpftwGuf paumvm;&Spf qkaiG csDjrihf jcif;cH&ygonf/ aemufESpfESpf Mumaomtcg 10-wef;atmifojzifh xd k paumvm;&Spf qkaiGudk aumvdyfa&mufonfh yxrESpftxd &cJhygonf/
a&eHacsmif ;ae&Sife,fausmif;wGif ausmif;om;rsm;onf vufa&;
pmapmifjzpfaom ]ausmif;om;pmapmif} wckxkwf&m atmifqef;onft,f'Dwmtjzpf aqmif&Guf&ygonf/
atmifqef;\ ]qef;} yHkudk ae&Sife,fausmif;om;b0vnf; awGU&Sd&ygonf/ 1931-ckESpf aEG&moD ausmif;ydwf&uftwGif; arv 18- &ufaeYwGif uRefawmfwdk Yzcifonf ESpfvrQ emrusef;jzpf NyD;aemuf uG,fvGefoG m;ygonf/ ausmif;ydwf&uftwG if; tdrfjyefvmaom atmifqef;ESihf ausmif;q&mjzpfaeaom tpfudkOD;b0if;BuD;wdkYonf zciftavmif;udkoN* K[fNyD;rS a&eHacsmif;odkYjyefEd kifMuojzifh ausmif;a&muf aemufusaeMu ygonf/ q&mwa,mufu ]rif;wdkY bmvdk Y aemufus aeovJ} [kar;&m atmifqef;u ]taz rrmvdkY} [k ajzygonf/ ]tck rmoGm;NyDvm;} [k q&mu qufar;&m ]qHk;NyD} [k atmifqef;u jyefajzygonf/ xdkodkYajzaMumif;udk xdkq&mu tpfudkBuD;tm;ajym tpfudkBuD;uuRefawmfhtm; wqifhjyefajymojzifh uRefawmfhwdkY &,fMu& ygonf/
odkYaomfvnf; ,aeY pOf;pm;Munhfaomtcg atmifqef;\tajzrSmtvGefwdusonfud k awGU&ygonf/ olajzonfhtwdkif ; ol ausmif; jyefta&muf aemufus&jcif;onf zcif qH k;oGm;aomaMumihf r[kwfbJ rrmaeaom zcifudk jyKpkae&aomaMumih fjzpfonfrSm rSefayonf/ tb,fh aMumifhqdkaomf qHk;NyD;aemuf tavmif;udk oN*K[f HkrSwyg; tjcm;vkyf&ef
8/6/2019 Aung Sun
27/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
27
&SdaomaMumifh jzpfygonf/ xdktcsdefu atmifqef;onf 16-ESpfausmf 17-
ESpfom; t&G,frQom &Sdygao;onf/ xdkt&G,fuyif olonf ausmif;jyef aemufus&jcif; jy em\ taMumif;&if;udk &Sif;&S if;jywfjywf jrifol jzpfygonf/ aemufydkif; ol\vkyfaqmifcsuf rsm; atmifjrifjcif;onfjy emw&yf\ taMumif;&if;udk &Sif;&Sif;jywfjywf xdk;xGif;odjrifwwfaom t&nftcsif;aMumihf[kqdkvQif rSm;rnf rxifay/
8/6/2019 Aung Sun
28/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
28
(3)&efukefwuodkvf
1932-ckESpfwGif atmifqef;onf t*Fvdyfjrefrm q,fwef;udkjrefrmpmESifhygVdbmomwdk YwGif *kPfxl;jzifhatmifjrif &efukefwuodkvfodkY a&mufvmygonf/ xdkacwfu aumvdyfausmif;ol? ausmif;om;rsm;onf trsm;tm;jzifh txufwef;vTmESihf tvwfwef;vTmrsm;rS vmMuolrsm;jzpf tvGef ]I d;} xkwf Muygonf/ 0wfpm;qif,if&m aumif;ayh? vSayh? qef;ayh qdkonfh t0wfrsm;udkom *kPfwk *kPfNyKdif 0wfqifMuygonf/xdkacwftcsdefwGif aumvdyfausmif;om;jzpfvmaom atmifqef;onf wrlxl;jcm;aeygonf/
tjcm;ausmif;om;rsm; pwdkifxkwfoavmuf(0g)*dkufay;oavmuf atmifqef;onf t0wfud kvnf; * krpdkuf? tpm;udkvnf; *krpdkuf?taetxdkifudkvnf; * krpdkuf? jzpfovdkaeygonf/ tjcm;ausmif;om;rsm; bdkauajymifaeatmif zD;vdrf;jyifqifoavmuf atmifqef;onf tNrJqHyifpkwfzGm;jzifh aewwfygonf/ tjcm;ausmif;om;rsm;onf ydk;-zJ-uwD
yg-befaumuf paom taumif;pm;txnfrsm;udk 0wfqifaomfvnf; atmifqef;um; rE av;vHkcsnfwywfEGrf;? yifeDwdkufyHktu s? wcgw&Houvyftu swywfEGrf; ponfwdk Yudkom 0wfqifavh&Sd ygonf/ tjcm; ausmif;om;rsm;onf rdrdwdkY\tcef;rsm;udk vSyatmif rGrf;rH cs,fvS,fxm;Muojzifh tcef;rsm; vSycefYnm;oavmuf atmifqef;\ tcef;onf
8/6/2019 Aung Sun
29/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
29
IyfyG aeygonf/ wcef;vHk; pmtkyfrsm;onf jyefYBuJae tusvHkcsnf
wdkYvnf; ae&mtESHtjym;a&mufaeMuygonf/ tdyf&mudk vnf; rnfonfhtcgrQ rodrf;bJ? jcifaxmifudkvnf; tNrJ axmifxm;ygonf/
oyfoyf,yf,yf aewwfxdkifwwfaomausmifom;rsm;u rnfrQESmacgif; HIUapumrl? atmifqef;um; ywf0ef;usifudk vHk;0* krpdkuf? 0wfNrJaeNrJtwd kif;yif/ tjcm;ausmif;om;rsm;u olYtm;azmfa&GGpG m EIwfqufaomfvnf; olujyef EIwfqufcsifrS EIwfqufonf/ xdkodkYaom atmifqef;udk
ausmif;om;trsm;u ]*Gpm} [k uifyGef;wyfMuonfrSm rxl;qef;vSay/ xkdrQ *Gusaomfvnf; atmifqef;onf tvG efpmzwfol jzpfygonf?pmzwf&m ausmif;oifpmtkyfrsm;udkomru tjyiftyrS pmtkyfrsm; (txl;ojzifh EdkifiHa&;pmtkyfrsm;) udkyg zwfavh&Sdygonf/ zwf&mvnf; tcef;eD;csif;rsm;twGuf taESmifht&S ufjzpfrnf rjzpfrnf udkyif owdrjyKEdkifawmhbJ atmfzwfvdku zwfwwfygonf/
atmifqef;onf rd rdudkEIwfqufolrsm;tm; jyefEIwfqufvdkrSEIwfqufjcif;? pmatmf zwfvdku zwfjcif;wdk Yonf tjcm;ausmif;om;rsm; tm; apmfum;vdkaom armufrmonfh pdwf"mwfaMumihf r[kwf/ pOf;pm;csif&mpOf;pm; ywf0ef;usifudk arhaeaomaMumifhomjzpfonf/ xdkYaMumihf
yif wcgu t*Fvdyfpmygarmu rpwmdkU'fpf (F.W.W. Rhodes) u]rifh;nD[m rd k;ay:cPcP wufwufaevdkY igu ajrBuD;ay:jyefa&mufatmif cscsay;ae&w,f} [k &,farmajymqdkbl;ygonf/
atmifqef;onf bmawG pOf;pm;aeygoenf;/ vlysKdvl&G,fwdkY obm0tavsmuf rdef;uav;awGtaMumif;udk pOf;pm;aeygovm;/ r[kwfyg/ atmifqef; pOf;pm;aeonfrSm uRef jzpfaeaom tzEdkifiHudk rnfodkY u,fwif &rnfenf; qd konhf tvGefBuD;us,faomjyemrsm;udkpOf;pm;aeaMumif; ol\ aemufydkif;vkyf&yfrsm;u oufaocHaeygonf/
8/6/2019 Aung Sun
30/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
30
atmifqef;onf avmuGwfvkyfwwfol r[kwfyg/ pdwfxJu
rygbJ avmuGwfpum;awG ajymaejcif;jzifh tcsd efjzKef;vdkol r[kwfyg/ 1947-ck Zlvkdifv 29-&ufaeY wdk if;jyKjynfjyK vTwfawmftpnf;ta0;wGif]aMuuGJ 0rf;enf;aMumif;} tqdkwifoGif;&if; 0efBuD;csKyfa[mif;OD;Ekuatmufygtwdkif; ajymMum;cJhbl;ygonf/
]]tJ'Dvd k awGU&wJhtcgrSm udkatmifqef;[m olrsm;ESihfrwlatmifxl;jcm;wJh trlt&mawGudk pNyD;awGU&wmyJ/ Oyrm pNyD;awGU&w,fqdk&if
wa,mufESifhwa,muf [uf[ufyufyuf EIwfqufMuw,f/ ol wa,mufxJubJ bmrSrajymbJ ikwf wkwfxdkifaew,f/ onfawmhawmfawmfxl;qef;wJhyk* dKvfbJvdkY atmufarhNyD; tJ'DaeY tcsdefukefNyD;jyefcJh&w,f/
tJh'DrSmawGUwJhtaMumif;udk taMumif;jyKNyD; vrf;rSmawGUwJhtcgb,foGm;rvdkYvJ? b,fuvmwmvJ? bmvkyfrvdkYvJ ponfjzifh EIwfquf Muw,f/ EIwfqufwJhtcgrSm udktkef;? uRefawmf? udkodef;az? udkausmfNidrf; wdkYuom tJ'Dvdk EIwfqufMuw,f/ udkatmifqef;uawmh EIwfqufayr,fh vSnhfrMunhfbJ a&SmufoGm;csifoGm;wmyJ/ jyefajymcsifrS ajymw,f/&yfMunhfNyD; a&SmufoGm;csif oGm;wmyJ/
olrajymbl;qd kNyD; olYudk zmodzmomaevdkufayr,fh tJ'DtcgrSm tydkrygbJ ajymp&m&SdwmvmNyD; ajymwmbJ/ uRefawmf uvJ taMumif; rodbl;/ awGUwmvJ aemufusaew,f/ waeYusawmh udkodef;azudk tJ'D
udkatmifqef;qdkwJvl [m b,fvdkvlpm;vJ? vrf;awGU&if EIwfqufvdkYvJr&bl;? jyHK;vdkYvJ r&bl;/ olYudk vlxl;qef;wrsKd;bJvdkY tJh'Dvdk trSwfonmxm;vdkufw,f/
aemuf 6 vavmuftMum oleJY&if;&if;ESD;ESD; aygif;MunhfvdkufwJh tcgusawmh udkatmifqef;[m tydkawGqdk&if bmrS rvkyfcsifbl;?
8/6/2019 Aung Sun
31/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
31
avmuGwfqdkwm omNyD; olt,HktMunfr&Sdao;w,f/ avmuGwfajymaewJh
vlawG[m wa,mufESifhwa,muf nmaewJhvlawGbJ/ 'Dawmhum wa,mufESihfwa,muf cspfcspfcifcif &if;&if;ESD;ESD;
aygif;&r,fhvlawG[m avmuGwfawG bmawG tydktvkyfawG ajymaebdkYrvdkbl ;/ ajymp&m&SdwmawG ajym? qdkp&m&SdwmawG qdk? ta&;&SdwJhtcgrSajymqdkbdkY? aqG;aEG;p&m&SdwmawG aqG;aEG;bdkY? 'gbJ/
tJ'DtcgrSm oGm;awGUawmh udkatmifqef;[m uRefawmfwdk Y xifwJh
twdkif; uwfoD;uwfowf vlwrsKd; r[kwfbJ? twdtusudk vdkvm;wJhyk*dKvfwa,mufqdkNyD; uRefawmfwdkY awGU&w,f}}
1932-33 ck ausmif;zGifhpwGif wuodkvfor* u BuD;r;vsuf]bkef;awmfBuD;rsm;onf EdkifiHa&; rvkyfoihf} [laom tqdkw&yfudk t*Fvdyf bmomjzifh pum;&nfvkyGJwck usif;yygonf/ xdktqdk udk uRefawmfwdkYwifoGif; udkat;csKd qdkolu uefYuGufygonf/
pum;&nfvkyGJ rjyKvkyfrDuyif jy emESihf ywfouf&efukefa*Zwf (The Rangoon Gazette) owif;pmwGif tajctwif a&;om;Muygonf/ taMumif;t&mrSm EdkifiHa&;qHae&um; tjyifrSEdkifiH a&;orm;rsm;vnf; 0ifa&;Muygonf/ xdktcsdefu EdkifiHa&;avmutdE d,jynfESihf jrefrmjynf cGJa&;wGJa&; jy emonf xdyfwef;a&mufaeygonf/
NAdwdoQwdkYonf jrefrmjynfudk oHk;BudrfoHk;vnf(1828-1852- 1885) wdkufcdkufodrf;,l tdE d,jynfwGif; xnfhoGif;xm;Muygonf/ tkyfcsKyfa&;udk apmapmydkif; rif;BuD;csKyf? aemufydkif; 'kwd, bk&ifcH? xdkYaemuf bk&ifcHu aqmif&Gufonf/ xdkyk*dKvfrsm;onf tdEd,jynf&Sd bk&ifcHcsKyf\ vufatmufcHrsm; jzpfMuygonf/ wenf;tm;jzifhqdkvQif jrefrmjynfonf tdE d,jynf\ jynfe,fwckrQomjzpf jrefrmjynf\
8/6/2019 Aung Sun
32/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
32
tkyfcsKyfa&; tBuD;tuJrsm;onf tdEd,bk&ifcHcsKyf\trdefYud k emcHMu&
ygonf/ jrefrmjynfEdkifiHa&;orm;rsm;wGif tdE d,jynfrS cGJxGufrS wdkif;jynf
twGuf ydkrdktusKd;&Sdrnf[k ,lqolrsm;vnf; &SdouJhodk Y tdEd,jynfESifh wGJaerS ydktusKd;&Sd rnf[k ,lqolrsm;vnf; &Sdaeygonf/ wenf;tm;jzifh qdkvQif tdE d,jynfESihf jrefrmjynf cGJa&;wGJa&;ESifhywfouf EdkifiHa&; avmuwGif y#dyu jzpfaeygonf/ cGJa&;bufrS acgif;aqmifrSm OD;baz
jzpf? wGJa&;bufrS acgif;aqmifrSm OD;cspfvdI if? a'gufwm barmfwdkY jzpfMuygonf/ (a'gufwmbarmfonf xdktcsdefrSp Edkif iHa&;e,fxJ 0ifvmjcif; jzpfygonf/)
y&d,m,ft&mwGif tvGefvdr myg;eyfaom NAdwdoQtpdk;&onfcGJa&;wGJa&;jy emudk rdrdwdk Y rqHk;jzwfvdk? jrefrmtrsKd;om;rsm;udk,fwdkif qHk;jzwfapvdkonf/ xdkodkY qHk;jzwfEdkif&ef a&G;aumufyGJ usif;yay;rnf[k aMunmygonf/ a&G;aumufyGJ(1932)NyD; wGJa&;axmufcHaom trwf avmif;rsm; ydk rdkta&G;cH&aomfvnf; wdusjywfom;pGm rqHk;jzwfEdkifMu ojzifh NAdwd oQtpdk;&onf (1935-ck jrefrmjynf tk yfcsKyfa&; tufOya' t&) 1937-ck {NyDv 1-&ufaeYwG if jref rmjynfudk tdEd ,jynfrS cGJxGufvdkufygonf/
aus;vufvlxktay:wGif vGefpGm MoZmBuD;rm;aom bkef;awmf BuD;rsm;\ tultnDudk &,lvdkaom(0g)EkdifiHa&;wGif bkef;awmfBuD;rsm;udk
ckwHk;vkyfvdkaom Edk ifiHa&;orm;rsm;(txl;ojzifh wGJa&;orm;rsm;)onf azmfjyyg bkef;awmfBuD;rsm;Edkif iHa&;rvkyfoifh[laom pum;&nfvkyGJwGifrsm;pGmpdwf 0ifpm;Muygonf/ odkYjzpf&m xdkaeYn pum;&nfvkyGJudk ausmif; om;rsm;omru tjyify Ed kifiHa&;orm;rsm;yg wufa&muf em;axmifMuojzihf wuodkvfor*cef;rBuD;wckvHk; jynhfvQHoGm;ygonf/
8/6/2019 Aung Sun
33/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
33
aumvdyfausmif;a&mufp atmifqef;onf tqdkud k axmufcH
0ifa&mufaqG;aEG;ygonf/ tqdkudk axmufcHjcif;rSm uRefawmftqdk&Sif jzpfaeaomaMumihf r[kwfyg/ rdrd,HkMunfcsuftwdkif ; axmufcHjcif;omjzpfygonf/
t*Fvdyfpum;udk a&vnfydkifEdkifpGm rajymwwfao;Hk ru vl*dkuf rSmvnf; *Guswwjzpfae&um; atmifqef;onf y&dowf\ avSmifajymif jcif;? atmf[pfjcif;udk cH&ygonf/ odkY&mwGif atmifqef;onf rdrd
ajymvdkonfwdkYudk NyD;qHk;atmif ajymqdkNyD;rSom xdkifygonf/xdktcsd efuyifvQif atmifqef;onf EdkifiHa&;wGif pdwf0ifpm;
rdrd,Hk Munfcsufudk raMumufr&GHU azmfjyol jzpfygonf/ rsm;pGmaom aumvdyfausmif;om;rsm;onf bG JU&a&;? ausmif;rSxG ufaomtcg tvkyf tudkif aumif;aumif;rGefrGef&a&;wdk YtwGuf jyifqifaeMuaomfvnf;atmifqef;onfum; EdkifiHa&;twGuf jyifqifaeygonf/
8/6/2019 Aung Sun
34/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
34
(4)wuodkvfor*
1934-ckESpfwGif atmifqef;onf tdkifatpmar;yGJ atmifjrif NyD;aemuf ausmif;om;EdkifiHa&;udk pwifaqmif&Gufygonf/ xdkESpfwuodkvfausmif;om;or* (wuo) trIaqmifa&G;aumufyGJwGif 0ifa&muf ,SOfNyKdifta&G;cH&m atmifqef;ta&G;rcH&yg/ vlodenf;ao;onhfjyif ausmifom;trsm;u olYudk vlY*Gpm[kom todtrSwfjyKxm;Muygao;onf/
ta&G;rcH&aomfvnf; atmifqef;onf pdwfysufroGm;yg/ olYtm;rJray;olrsm;ud kvnf; pdwf ckroGm;yg/ atmifqef;onf oabmxm;BuD;olaywnf;/ rnfrQ oabmxm;BuD;onfudk jrLeDpDy,frif;BuD;a[mif; OD;xGef; tkef\ 1961-ck ur mYuav;rsm;aeY 13-2-61 o0PfvTmudk zwfIjcif;tm;jzifh odEdkifygonf/
OD;xGef;tkefu uav;rsm;xHydkYonfh ]OD;av;xGef;tkef\ pum;
vufaqmif} [laom o0PfvTm atmufygtwdkif; azmfjyxm;ygonf/]]yxrOD;qHk; OD;av;taeeJY Adkvf csKyfatmifqef;udk owd&wm
uawmh 1934-ckESpfubJ/ &efukefwuodkvfrSm wuodkvfausmif;om;rsm;or* trIaqmifa&G;aumufyGJvkyfw,f/ 'DtcgrSm OD;ausmfNidrf;? OD;odef;azjrihfwdkYu tzG JUwck zGJUpnf;NyD; a&G;aumufyGJ 0ifMuw,f/ udkatmifqef;udk rJxnfhyg? usKyfwdkYwm0ef,l ygw,fwJh/ OD;av;u
8/6/2019 Aung Sun
35/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
35
jyefajymvdkufw,f/ ]'gavmuf Iodk;wJhvludk rJxnfhvdkufvdkY b,fjzpfrvJ?
rxnfhEdk ifbl;Asm} vdk Y OD;av;u jyefajymvdkufw,f/ 'DtcgrSm olwdkYu]cifAsm; awmfawmfacgif;rmwJhvlbJ} vdkY rSwfcsufcsNyD; vufavQmhoGm; Muw,f/ rJa&wGufNyD;wJhnae udkatmifqef;[m OD;av;&JU tcef;udk a&mufvmw,f/ cyfvSrf;vSrf;uxJu olu &,farmNyD; vSrf;ajym vdkufw,f/ ]udkxG ef;tkef uRefawmf ta&G;rcH&bl;Asmh [J[J[J} wJh/ tem;a&mufvmawmh OD;av;u ukvm;xdkifxdk;ay;NyD; ]cifAsm; pdwfqdk;csifqdk;? cifAsm;udk uRefawmfrJrxnfhcJhbl;} vkdY ajymvdkufawmh olu tm;&yg;& &,farmNyD; ]'grsKd;rS uRefawmfu BuKduf wm? rJwefbdk ;qdkwm tJ'Dvdk xm;&w,fAs/ ta&G;rcH&wm cH&wmu ta&;rBuD ;ygbl;/ tjyifvltaeeYJvJ ausmif;om;udpawG wjyHKwacgif;BuD; vkyfEdkifygw,f/ wdkifwdkifyifyif eJY qufaqmif&GufMuwmayghAsm} ponfjzif h 3-em&Davmuf pum;vufqHkusNyD; oli,fcsif;vkyfazmfaqmifbuftjzpf &if;ESD; oGm;Muw,f/
1935-36 ckESpfusawmhvJ trIaqmifrsm;tjzpf wifajrmuf
cHMu&wJhtcg? ausmif;om;udkatmifqef;[m taxGaxG twGif;a&;r;taeeJY tvkyfodyfvkyfjycsifw,f/ 'gayr,fh vkyf azmfudkifzufawGu olY&JU qufqHrIudk tm;r&ao;wJhtwGuf olY&JUpGrf;&nfudk uavmifjzifhjyapbkdYtdk;a0r* Zif; t,f'Dwm0eftjzpf wm0ef,lapw,f/ vkyfjycsifwm rvkyf&vdkY olpdwf aumufoGm;ovm;? raumufygbl;/ xm;wJhae&muaeolYpGrf;&nfudk jyNyD; ausmif;om;udp t00udk aqmif&GufcJhygw,f/ omref tm;jzifhomqdk&if ig awmf&JUom;eJY ighudk ae&mray;&aumif;vm;qdkNyD;pdwfvdkufrmefyg *GvkyfrSmbJ/
'gwifvm;? r[kwfao;ygbl;/ vlav;wdkY aoaocsmcsmem;axmif rSwfxm;aemf/ OD;av;wdk Y 1936-ckES pf oydwfarSmufNyD ;wJh aemufydkif; rSmawmif olYudk wuodkvfausmif;om;rsm;or* Ou|ae&mrSmxm;NyD; aqmif&GufapMuw,f/ 'DvdkvkyfvJ ol[m b,folYudk rS pdwfuGufjcif;?
8/6/2019 Aung Sun
36/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
36
rif;om;BuD;rvkyf&vdkY ywfrBuD;udk xd k;azmufr,fa[hqdkwJh pdwfrsKd;
rxm;bJ oabmxm;BuD;pGm MunfjzLpGm vkyfazmfudkif zufrsm; pDpOfay;wJhtwdkif; pGrf;pGrf;wref vkyfjyjyefygw,f/
'Dvd k jrifhjrwfwJh pdwfxm;awGaMumihf jrefrmtrsKd;om;acgif;aqmif wifru ur muyg todtrSwfjyK&wJh acgif;aqmifBuD ; jzpfcJhygw,f/ vlaoayr,fh olYtrnf[m raobJ &mZ0ifrSm tNrJ rSwfwrf;wifxm;awmhr,fqdkwm uav;wdkY odMuw,f}}
OD;xGef;tkefonf ausmif;om;b0rSp e,fcsJUawmfvSefa&;?zufqpfawmfvSefa&;wdkY atmifqef;ESihftwl vufwGJaqmif&GufcJhol jzpfygonf/ atmifqef;\ pdwfaeoabmxm;udk ca&aphwGif;usodoljzpfygonf/
tdk;a0t,f'DwmtzGJU (1936)
8/6/2019 Aung Sun
37/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
37
1935-36 ck w?u?o trIaqmif a&G;aumufyGJwG if atmifqef;
ta&G;cH&ygonf/ wuo\ tmabmf jzpfaom ]tdk;a0r* Zif;} t,f'Dwmtjzpf wm0ef,l aqmif&Guf&ygonf/ xdkESpf w?u?o onf twuf
8/6/2019 Aung Sun
38/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
38
wuodkvf tmPmydkifrsm;u udkEkud k ausmif;rS xkwfypfvkdufMuygonf/
xdktcg ausmif;om;rsm;\ rauseyfrIonf waeYxuf waeY jrifhwuf vmygonf/ xdktcsdefwGif w?u?o\ tmabmfjzpfaom ]tdk;a0r*Zif;}
wGif (A hell hound at large vGwfaeaom i&JacG;BuD;waumif)[laom aqmif;ygwck ygvmygonf/ xdkaqmif;yg;wGif wuodkvft&m&Sdwa,muf taMumif;udk apmif;yg;&dyfjcnf azmfjyxm;ygonf/
tmPmrmef,pfaeaom wuodkvfausmif;tkyfBuD;onf tdk;a0
r* Zif; t,f'Dwmjzpfaom atmifqef;udkac: aqmif;yg;&Sifudk xkwfazmf ajymqdk&ef awmif;qkdygonf/ aqmif;yg&Sifemrnfud k xkwfazmfajymqdkvQif atmifqef;udk rnfodk YrQ ta&;r,l[kvnf; ajymvdkufygao;onf/ trSefrSm ausmif;tkyfBuD ;onf aqmif;yg;&Sif rnfol rnf0g jzpfonfudk &dyfrdaomfvnf; wm0efcHt,f'Dwm\ twnfjyKcsuf udk &,lvdkojzihfatmifqef;udkac: ar;jcif;jzpfygonf/ acsmhvnf;raysmh? ajcmufvnf;raMumufwwfaomatmif qef;onf ]t,f'Dwmwd kYrnfonf aqmif;yg;&Sif
rsm;\trnfudk xkwfazmfajymqdkd k; xHk;pHr&Sd/ cifAsm;wdkY vkyfcsifovdkvkyf Mu/ xkwfazmfrajymEdkif} [k jyefajym ausmif;tkyfBuD;tcef;rS xGufcJhygonf/ xdkYaMumifh wuodkvftmPmydkifrsm;onf atmifqef;udkausmif;rSxkwf&ef pDpOfMuygonf/
xdktcsd efwGif uRefawmfonf bDatatmifojzifh ausmif;rSxGuft*Fvdyfbmomjzifh xkwfa0onfh wckwnf;aom 0HomEkowif;pmjzpfonfh
]e,l;bm;rm;} (The New Burma) wGif vufaxmuft,f'Dwmtjzpfaqmif&Gufaeygonf/
1936-ck azazmf0g&Dv 25-&ufaeYxk wf owif;pmrsm;wGif]udkatmifqef;udkvnf; ausmif;xkwfvdrfhrnf} [laom owif;udk zwf&NyD;aemuf uRefawmfonf w?u?o odkY oGm;ygonf/ uRefawmfa&mufoGm;csdef
8/6/2019 Aung Sun
39/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
39
wGif ausmif;om;xktpnf;ta0; usif;y&ef pDpOfaeMuygonf/ rauseyfrI?
epfemrItrsKd;rsKd;ESifh &ifqdk ifaeMu&aom ausmif;om;rsm;onf ]oydwf arSmufr,fuG} [k a
8/6/2019 Aung Sun
40/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
40
&mZ0ifwGif xif&Sm;ausmfMum;cJhonfh yk* dKvfBuD;rsm;\ rdefYcGef;rsm;udk
tvGwfavmufeD;eD;&atmif zwfxm;aomaMumifh jzpfayonf/ ausmif;om; av;ig;a,mufavmuf pum;ajymNyD;aomtcg
tm;vHk;wnDwnGwfwnf; wu odkvfudk oydwfarSmuf&ef qHk;jzwfvdkuf Muavonf/ tcsKdUausmif;om;rsm;onf pdwfr&Snfawmh bJ ]bm av&Snf aewmvJ? jrefjrefqif;Mu} [k [pfatmf toifhapmifhaeaombwfpfum;rsm;ay:odk Y ajy;wufMuygonf/ xdkYaemuf wuodkvfe,fajrudk
vSnfhywfum a
8/6/2019 Aung Sun
41/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
41
twuf
8/6/2019 Aung Sun
42/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
42
atmifqef;onf xdkEdkifiHvHk;qdk if&m ausmif;om;or* \ 'kwd,
Ou|? aemufESpfwGif Ou|tjzpf a&G;aumufwifajrmufjcif;cH&ygonf/1936-ckESpf ausmif;jyefzGifhaomtcg atmifqef;onf w?u?o\
'kwd,Ou |jzpfvmygonf/ Ou |rSm 0efBuD;a[mif; trf?at? &m&Spf jzpfygonf/ &m&Spfonf ukvm;vlrsKd;jzpfojzif?h usOf;ajrmif;aom trsKd;om;a&; pdwf"mwf&Sd onfh ausmif ;om;rsm;u &m&Spfukd Ou | rwif vkdMuyg/ tjrifus,faom atmifqef;um; bmomra&G;? vlrsKd;ra&G;?
xdkufoifh oludk xdkufoihfonfh ae&may;&rnfqdkonhfrlud k tNrJpGJudkif xm;onfhtwdkif; &m&Spfud k Ou |wifvdkol jzpf ygonf/ atmifqef;onf ukvm;xkdif vkvdkol r[kwf yg/ vkyfief;atmifjrifrI wckwnf;udkoma&SUIol jzpfygonf/ usqHk;onfhaeYtxd atmifqef;wGif xdkpdwf"mwf tjynhft0 &Sdygonf/ xdkpdwf"mwf(0g)oabmxm;BuD;rIaMumihfyif ol\vkyfaqmifcsufrsm; atmifjrifjcif; jzpfayonf/
ausmif;om;acgif;aqmif b0uyif atmifqef;onf wdkif;jynf vGwfvyfa&;twGuf jyifqifaeol jzpfygonf/ jyifqif&m tzufzufrS jyifqifjcif; jzpfonf/ acgif;aqmifrI ay;Ekdifatmif ynmt&nftcsif;ESihf jynhfpHkap&ef jyifqifH kru vGwfvyfa&;wkdufyGJwavQmufwGif awGUBuHKcHpm;&rnhf 'kutrsdK;rsdK;udk &ifqdkifEdkif&efvnf; jyifqifonf/
ausmif;om;acgif;aqmiftaejzifh w?u?o wGif tdyf? w?u?owGif pm;onfu rsm;ygonf/ tdyfaomtcg arGU,m? ukwifay:rSmrtdyf/
wef;vsm;cHkay:rSm jcHKp&m? cif;p&m rygbJ tdyfavh&Sdonf/ w?u?o\ zGm;zufawmf tapmifh OD;uHodef;u rMunhf&ufojzifh tdyf&mcif;ay;aom tcg ]usKyfu EdkifiHa&;vkyfr,hfvl? axmifxJu xGuf&rSm r[kwfbl;? 'gaMumifh ckuxJu usifhaewm} [k ajym vufrcHay/ ausmif;ydwf&ufrsm;twG if; awmvufaus;&Gmrsm;odkY oGm;a&mufavhvm jyefa&muf
8/6/2019 Aung Sun
43/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
43
vQif aoG;csif;om;csif;rsm;jzpfMuaom awmifolv,f orm;rsm; rnfrQ
qif;&JMuyHkudk ajymjyavh&Sdonf[k OD;uHodef;u uRefawmhftm; ajymbl;ygonf/
Edk ifiHa&; tppftrSef[lonf pnf;pdrf&Sdonfh tvkyfr[kwf? 'kutwd jynhfESufaeonfudk atmifqef; aumif;pGmodonf/ odonhf twdkif;xdk'ku rsm;udk &ifqdkifEdk if&ef ausmif;om;b0uyif jyifqifcJhonf/ atmifqef;onf rsufaphuef; wap raMumuf? rdkuf l;&J vkyfwwfol
r[kwfay/
w?u?o Ou| udkatmifqeff;
8/6/2019 Aung Sun
44/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
44
t*Fvdyfpmay? Oa&my&mZ0if? EkdifiHa&;aA'wdkYudk oif,lcJhaom
atmifqef;onf 1937-ck rwfvwGif bDat pmar;yGJudk atmifjrifygonf/ bDat atmifonftxd pmar;yGJ wcgrQ rusbl;ay/ odkYaomfvnf; aemufESpfwGifum; ausmif;om;udp? EkdifiHa&;udpwdkYudk tcsdefjynhf aqmif&Guf&onfjzpf&m pmusufcsdefr&ojzifh bDt,fvf(Oya'ynm) yxrESpf pmar;yGJwGif HI;ygonf/ atmifqef;\yxrtBudrfHI;jcif;ESihf aemufqHk;tBudrf HI;jcif;aywnf;/
xdkESpf 1937-38 wGif atmifqef;onf w?u?o\ 'kwd,Ou| tjzpfyif qufvufaqmif&Gufygonf/ Ou|jzpfxd kufaomfvnf; rvkyf& ojzifh pdwfaumufroGm;bJ ay;tyfonhfwm0efudk ausyGefpG m aqmif&Guf ygonf/ xdkYaemuf 1938-39 wGif atmifqef;udk w?u?o Ou|tjzpfwifajrmufMuavonf/
8/6/2019 Aung Sun
45/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
45
(5)ocifatmifqef;
wdkif;jynfvGwfvyfa&;&&ef ausmif;om;avmuwGif aqmif&GufaekHjzif h rNyD;bJ? Edk ifiHa&;e,fy,fwGif udk,fxdvufa&muf 0ifa&muf aqmif&GufrSjzpfrnf[k oabmaygufvmonfhtwdkif;? atmifqef;onfxkdESpfrukef rD ausmif;rSxGuf xdktcsdefu twuf
8/6/2019 Aung Sun
46/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
46
odkYaomfvnf; xdktcsd efu ocifrsm;rSm pepfwus pnf;kH; zGJUpnfjcif; r&Sdao;ay/ 1934- ckESpfavmufwG ifrS wdkYArmtpnf;tHk;[laom emrnfjzifh EdkifiHa&;tzGJ Utpnf;wckudk wnfaxmifEdkifMuavonf/tpnf;t Hk;0ifwdkif; rdrdwdkY\emrnfa&SU armif? udk? OD; ponfwdkYudkrwyfbJ? ]ocif} [k wyfMuygonf/ Oyrm ]udkuBuD;} qdkolonf tpnf;t Hk;0ifvdkufonfESihfwNyKdifeuf ]ocifuBuD;} jzpfvmygonf/ tvm;
wlpGm trsKd;orD;rsm;onfvnf; rdrdwdkYemrnfa&SU r? a': ponfwdkY rwyf bJ ]ocifr} [k wyf Muygonf/ xdktcsufud k tpGJjyK jynfolvlxkESifhwuG tpdk;&onf w&m;0ifemrnfjzpfaom ]wdkYArmtpnf;t Hk;} udktoHk;enf; wdkYArmtpnf;t Hk;tpm; ]ocifygwD} [laom trnfudktoHk;rsm;avonf/
1938-ck ukefcgeD;avmufwGif atmifqef;onf OD;Ek (,cif
ocifEk)? ocifoef;xGef; (,ck uGefjrLepfacgif;aqmif) wdkYESihf waeYwnf;]wdkYArmtpnf;t Hk;} 0ifonf/ xdktcsdefwGif wdkYArmtpnf;t Hk; rSm q&mBuD; ocifudk ,fawmfrIdif; acgif;aqmifonfh tjcrf;ESihf ocifApdefacgif;aqmifonfh tjcrf;[l ESpfjcrf;uGJaeygonf/ ocifudk,fawmfrIdif;wdkY tjcrf;onf trsm;pkjzpf ocifatmifqef;wdkYonf xdktjcrf;0ifrsm;jzpfvmMuavonf/
wdkYArmtpnf;tkH; tvH
8/6/2019 Aung Sun
47/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
47
vlBuD;ydkif; EdkifiHa&;orm;rsm; acgif;aqmifonfh ygwDrsm;onf
][kr l;} (0g) 'dkrDeD,H pau;uyfpfac: udk,fydkiftkyfcsKyfa&;avmufudkomrdrdwdk Y\ yef;wd kiftjzpf owfrSwfMuygonf/ ][kr l;} &vQif jynfa&;jynf&mudp t00udk jrefrmvlrsKd;wdkY pdwfwdkif;us pDrHcefYcGJEdkifrnf jzpfaomfvnf; jrefrmjynfonf NAdwd oQ "eo[m, tzGJU0ifjzpfaeao;ojzifh t*Fvdyf&Sifbk&ifudk todtrSwf jyKae&OD;rnfom jzpfonf/
ocifudk,fawmfrId if;rSwyg; vli,frsm;om jzpfMuaom wdkYArm
tpnf;t Hk; acgif;aqmifrsm;onf ]vHk;0vGwfvyfa&;} udk rdrdwdkY\ yef;wdkiftjzpf owfrSwf Muygonf/ ]vlrsKd;wrsKd;onf tjcm;vlrsKd;wrsKd;rsKd;ud k pdk;rdk;tkyfcsKyfydk ifcGifh r&Sd} [laom 0g'udk vufudkifxm;vsuf ocifacgif;aqmifrsm;onf NAdwdoQtpdk;& vufatmuf rS vHk;0 kef;xGuf a&;twGuf BuKd;yrf;Muygonf/ xdkacwfu wdkYArmtpnf;tHk;onf twdk;wufqHk; twuf
8/6/2019 Aung Sun
48/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
48
ocifvSabmf\ rdefYcGef;udkzwfvQif tpnf;t Hk;0if ocif? ocifrrsm;
rnfrQ tES dyfpufcHMu&onf? tpnf;tHk;BuD ;\ 0g'vrf;pOfrsm; rnfrQwdk;wufonfwdkYudk odomEdkifayonf/ aemufqufwGJ c-udk zwfyg
taxGaxGtwGif;a&;r ; jzpfonhftcsdefrSp ocifatmifqef;onfygwDHk; yif tcsdefjynhfaexdkif vk yftm;ay;ygonf/ xdktcgu ocifrsm;\ b0onf tvGef yifyef;qif;&JvSygonf/ rnfrQ qif;&J apumrl ocifatmifqef;onf rnfonfhtcgrQ rnnf;nLbJ wdkif;jynf
vGwfvyfa&;twGuf iwfwvSnfh jywfwvSnf h aZmufcs om vkyfudkif ygonf/ txufwGifazmfjycJhonfh ]aMuuGJ0rf;enf;aMumif ;tqdk} wifoGif; &if; 0efBuD;csKyfa[mif; OD;Eku ocifatmifqef;ESifh ywfouf atmufygtwdkif; qufvufajymqdkoGm;ygonf/
]]udkatmifqef;&JU Sterling Qualities ac:wJh tifrwefxl;jcm;wJh *k Pfyk'fawGudk ]wdkYArmtpnf;t Hk;} a&mufwJhtcgusawmh ydkNyD;jrifvmw,f/
[dktcgwHk;u ausmif;om;tjzpfESihf jrifvmwmuawmh ol[m pmta&;tom;rSm tvGefawmfw,f/ Armvdk a&;a&;? t*Fvd yfvdk a&;a&;? pum;vHk;[m tifrwef ajymifw,f/ 'Dvdk a&;wwfwJh olYtwdtus 0goem ygvmwmudku tydkawG &TwfwGwfwGwfawG avmuGwfpum;awGvkyfzdkY 0goem rygbl;/
wkdYArmtpnf;tHk;udk a&mufwJhtcgusrS wu,fhudk tprf;cHEdk ifwJh t&nftcsif;udk uRefawmfwdkY oGm;awGUw,f/ tay:,HMunhfvdkuf awmh ocifjzpfoGm;wmyJvdkY awGUMuw,f/ b,favmufawmif pGefYpm;&w,f? b,favmufawmif tepfemcH&w,f? b,f-b,fvdktepfemcH&ovJqd k&if uRefawmfwd kY aumvdyfausmif;rSm aepOftcgwkef;u rdbu ydkYwJhydk ufqHudk azmazmoDoD oHk;vdk Y? xrif;aumif; [if;aumif;
8/6/2019 Aung Sun
49/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
49
pm;vdkY? vufzuf&nf aomufcsifwdkif; aomufvdk Y? bdkifpukwf
Munhfcsifwd kif; MunhfNyD; ydk;vHkcsnf w&Trf;&Trf;eJY 'DvdkvkyfaewJhvlawG[mwdkYArmtpnf;t Hk;rSm jzpfysufaewmu? [kdtcgwkef;u EkdifiHa&;udk vkyfaewJh XmecsKyfrSm&SdwJ h trI aqmifawG[m xrif; waeYudkESpfeyfrSefrSefpm;&bdkY tifrwefcJ,Of;w,f/ wcgwav xrif; weyfom pm;&w,f/ wcgwav reufpm pm;&vdk Y npm rpm;&bl;/ wcgwav npm pm;&vdkY reufpm rpm;&bl;/ wcgwav ajym&if,HkrSmawmifr[kwfzl;/ t&Sif;awmif rpm;&wm &Sdao;w,f/
Edk ifiHa&;udkawmh uRefawmf em;rvnfbl;/ ocifoef;xGef;eJYocifatmifqef; cifAsm;wdk Y vkyfMuyg/ w&m;vnfa[mbdkYESifh aiGpkaqmif; ay;bdkY uRefawmfhwm0efxm;ygqdkvdkY aiGxd ef;ESihf 0g'jyefYyGm;a&;bJuRefawmf udkif&w,f/
uRefawmf aiGxdef;jzpfwJhtcg wdkYArmtpnf;t Hk; XmecsKyfrSmvkyfwJ hvlawG[m xrif;weyf ESpfeyfavmuf rpm;&&if atmifhaeEdkifw,f/ESpf&ufavmufrpm;&vdk Y atmifhraeEdk ifwJhtcgrS XmecsKyfu vlawG uRefawmfhqD rMumcP vmajymw,f/ ydkufqH &Smay;ygtHk;? uRefawmfwdkY 'Dtajctae a&mufvmNyDvdkY/ 'Dvd k vmajymwJhvlu awmfawmfrsm;w,f/ 'DvlawGudk uRefawmf tjypfwifaewm r[kwf ygbl;/ trSefpifppfawmh tlrawmihfrS oDvapmihfEdkifr,fqdkwmvd k? tlrrSm bmrS r&Sdbl;qdk&iftifrwef cJ,Of;w,f/
ocifatmifqef;u tJ'Dvdk jzpfvmwJh tcsdef tawmtwGif;rSm wcgrS uRefawmhfudk ]usKyf xrif;rpm;&ao;bl;/ tJ'D twGuf ydkufqH &Smay;prf;yg/ usKyfawmhjzif h qmw,f} ponfjzifh 'DvdkwcgrS ajymoHrMum;cJh &bl;/ jzpfovdk aeoGm;wmbJ/ pm;&&ifvJ pm;vdkufwmbJ/ rpm;&bl; qdk &ifvJ xdk ifaewmbJ/ pmtkyfud k xdkifzwfNyD; aevdkufwmbJ/
8/6/2019 Aung Sun
50/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
50
ydkufqH&SdwJhvlawGu ]vm xrif;pm;&atmif? ocifatmifqef; vmyg} qdkrS
x pm;vdkufwmbJ/ rpm;&wJhtcg 'Dvdkxdk ifaewmbJ/ tqif;t&Judk oltaotcsm cHEdkif&nf&Sdw,f/
Armvdkuawmh Oayu mw&m;aygh/ b,fvdkvJqdk&if aumvdyf ausmif;rSm ausmif;om;wdkY bm0 tvdkuf? cifAsm;wdkYvJ odwJhtwdkif;bJ/udk,fhckwif eJY udk,fhZmjcifaxmifeJY ukd,hf*Grf;apmifBuD ;awGeJYudk,f oefYoefY&Sif;&Sif;aygh/ ocifatmifqef;uawmh jzpfovdk aewmbJ/
ocifatmifqef;wdkYaewJh uRefawmfwdkY wdkYArmtpnf;t Hk; Xme csKyfrSm tcef;wck&Sdw,f/ XmecsKyfrSmqd k&if trIaqmifawG aewJh Xme csKyfbJ/ tJ'DrSmqdk&if tdyf&mvdyfawG bmawG ususee &Sdw,f/ 'DtrIaqmifawGu tdyfNyD;&ifvdyf? vdyfNyD;w,fqdk&if rSufjcif,if ponfjzihfzkwfawG bmawG ray&atmif wdkwaoxm;vdkY? udk,fh[mudk,f *kpdkufNyD;aeMuw,f/
ocifatmifqef;uawmh 'gawGudk bmrS *krpdkuf zl;/ 'Dvdk tdyfw,f/ tdyf&mu? Oyrmqdk &if olYapmif[m 'DvdkbJ xm;w,f/ jcHKNyD; 'Dtwdkif;bJ xm;w,f/ aemufwaeY tdyfzdkY tcsdefa&mufvm&if 'Dapmifudk'DvdkjcHKNyD; tdyfvd kufwmbJ/ ighapmif[m rJaeygvm;? zHkawG wufaeygvm;? ightdyf&mrSm Murf;ydk;awGeJYygvm; qdkwmawGudk *krpdk ufzl;/ EkdifiHa&; wckxJudkom tmH kpdkufaewmbJ/ ocifatmifqef; wa,mufxJ tdyfvdkY&w,f/ 'DhjyifvlawG tdyfvdkYr&bl;/
tjzpftysufuav;wck? awmfawmf &,fp&maumif;wJh tjzpf tysufuav;wck ajym&OD;r,f/ ocifatmifqef;tdyfwJh tdyfcef;[m tjyiftyu Munfh&if XmecsKyfrSm awmfawmfaumif;wJh tcef;bJ/ tJ'DtcgrSm a&eHacsmif;u uRefawmfwdkY ocifawG-ocifrawG bk&m;zl;&atmif vmMuNyD; XmecsKyf rSm wJwJhtcgusawmh XmecsKyfu vli,fuav;awGu
8/6/2019 Aung Sun
51/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
51
]cifAsm;wdk Y {nfhonfawG jzpfw,f/ tjyifrSmawmh raeygeJY} tJ'Dtcgu
ocifatmif qef;uvJ taxGaxGtwGif;a&;r ; jzpfaew,f/ ]taxGaxGtwGif;a&;r; tcef;xJrSm tdyfyg} qdkNyD; xm;vdkufMuw,f/
][kdvlawGu
8/6/2019 Aung Sun
52/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
52
xdkrQom ruao;yg/ ocifatmif qef;onf wdkif;jynftwGuf
cspfvSpGmaom (rkqdk;r) rdcif BuD;ESifh wuG aqGrsKd;om;csif ;rsm; tay:wGif vnf; oHa,mZOf jzwfEdkifygonf/ rnfrQ oHa,mZOf jzwfEdkifonfudk ol\ a&mif;&if; &JabmfoHk;usdyf0if Adkvfvusfmu atmufygtwdkif;ajymbl;ygonf/
]]wdkYArmtpnf;t Hk;0ifjzpfwJh tcsdefupNyD; ocifatmifqef;[molYZmwdjzpfwJ h ewfarmufudk jyefcJygw,f/ ol tvGefcspfwJ h tareJYvJ
tqufjywfoavmuf jzpfaew,f/ waeYawmh olYtar[m &efukefudk qif;vmNyD; MunfhjrifwdkifrSm wJcdkaew,f/ ocifatmifqef;u uRefawmhf udk olYtarqD ac:oGm;w,f/ a&mufwJhtcg tarBuD;u olYudk oem;MuifempGmMunhf NyD; pdk;&drfBuD;pGmeJY ar;cGef;awG trsKd;rsKd;ar;w,f/ ocif atmifqef;u acgif;iHk YNyD; wcgwcgrS olYratudk Munhfw,f/ ar;wm awGudkvJ wkdwdkjywfjywfbJ ajzw,f/ uRefawmfawmif Mum;u aeNyD; tm;r& jzpfrdw,f/ MumMumvJ raebl;/ 15-rdepf? rdepf 20-avmuf
&Sdawmh jyefvmwmbJ/ jyefcgeD;vJ EIwf rqufbl;/ vrf;wavQmufvHk; rSmawmh ocifatmifqef;[m pum;wcGef;rS rajymbJ oltvGefcspfwJhtar twGuf pdwfraumif;jzpfaeyHk &w,f/
olYtar ewfarmufjyefawmh blwmHkvkdufydk YMuw,f/ blwmHk rSmvJ ocifatmifqef;[m bmrSrajymbJ acgif;iHkYaew,f/ rD;&xm; xGufpjyKawmh ocifatmifqef;[m yvufazmif;ay: xdkifcsNyD; &xm;
jywif;aygufu MunfhaewJh olYtarud k &Sdcdk;uefawmhvdkufw,f/ jyefvmMu&if; ocifatmifqef;u ]usKyfu om;ti,fqHk;? usKyfu pmra&; bmra&;eJY pdrf;um;ovdk jzpfaewmudk tar pdwfraumif;bl;/EdkifiH a&;vkyfwmudk 'gavmuf ruefYuGufygbl;/ usKyf at;wdat;pufEdk ifwmudk pdwfraumif;jzpfaewmyg/ tarh oem;ygw,f} vkdY nnf;wGm;ajymqdk&Smw,f}}
8/6/2019 Aung Sun
53/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
53
ocifatmifqef;onf rd cifudk tvG efcspfygonf/ uRefawmfwdkY
tpfudkawG cspfonfxuf ydk cspfygonf/ rdcifuvnf; tjcm; om;rsm; tay:xuf ti,fqHk;om;uav; tay:wGif oHa,mZOf ydkygonf/odkYygvsuf ocifatmifqef;onf rdciftay: pdrf;um;ovdk jzpfaeonfrSm tjcm;aMumifh r[kwf/ wdk if;jynftwGuf toufESihf cEmudk,fudk vxm; aomaMumifh jzpfonf [k ,lq&ef&SdonfrSty tjcm; taMumif;rsm; r&SdEdkifyg/ ocifatmifqef;tzd kY pm;vnf; Edk ifiHa&;? tdd yfvnf; EdkifiHa&; jzpfaeygonf/ Edk ifiHa&;omvQif trd? EdkifiHa&;omvQif tz? EdkifiHa&;omvQif aqGrsKd;om;csif; jzpfaeygonf/
xdkYaMumihfyif pma&;q&m '*kefwm&mu 1946-ckESpfwGif xkwfa0aom ]wm&mr*Zif;} ]atmifqef; odkYr[kwf tdkif;} [laom acgif;pOfjzifhatmufygtwdkif; a&;om;cJhygonf/
]]olYwGif EdkifiHa&;0d Ofum; jyif;xefvS\/ EdkifiHa&;wckwnf;omvkyfaom vlwOD;jzpf\/
olonf dk if;\? Murf;\? aMumif\/ udpr&Sd/ olonf {nfhcef; aqmifrS *kPfoa&&S d vlBuD ;vlaumif; r[kwf/ ]wckwnf;aom ,HkMunfcsufESifh wckwnf;udkom vkyfaom EkdifiHa&; ow 0g jzpf\/}xdkYaMumifh udpr&Sd/}}
ocifatmifqef;\ dkif;yHk? Murf;yHkwdk Yudk ocifwifarmif(usKHrai;)
uvnf; 4-1-63 aeYxk wf aMu;rH kowif;pmwGif atmufygtwdkif;a&;cJhygonf/
]]1940-ckESpf Zefe0g&DvwGif wdkYArmtpnf;t Hk;BuD;\ trIaqmiftpnf;ta0;udk rEav;NrKdU usif;yavonf/ trIaqmiftm;vHk; rEav; HkawmfBuD;&Sd OD;bOD; wkdufBuD;wGif wnf;ckd Muonf/ tpnf;ta0;udkvnf;xdkwdkufrSmyif usif;yavonf/
8/6/2019 Aung Sun
54/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
54
trIaqmif tpnf;ta0; usif;yaeqJrS yif NAdwdoQ avbmygwD
acgif;aqmifwOD;jzpfol qmpwufzdkYu&pf yf onf Armjynf\ tajctaeudk avhvm&ef a&muf&Sdvmavonf/ Armjynf rvmrDuav;uyif iftm; avbmygwDrS xkwfy,fcHxm;&avonf/ taMumif;rSm ppftwGif;wGif zufqpfqefYusifa&; wyfaygif;pkwck zGJUoifhonf[k ygwDwGif tBuHay;rdonfhtwGuf jzpfavonf/
ArmjynfwGif OD;wifxG#ftdrf acwwnf;cdkNyD; wdkYArmtpnf;tHk;
acgif;aqmifrsm;ES ifh awGUqHkaqG;aEG;vdkonfhtwGuf rE av;odkY vkdufvmcJhavonf/ qmpwufzdkYu&pfyf tm; ocifausmfpdef(,ck jynfolYpmaywdkuf) u rE av;odkY vkdufydkY&avonf/ rE av;wGif xdkavbmygwD acgif;aqmifBuD;ESifh wdkYArmtpnf;t Hk; trIaqmifrsm; awGUqHkMuyHkrSmuRefawmfh woufwmwGif rarhEdkifatmif &Sdawmhonf/
aqG;aEG;yGJudk ocifatmifqef;? ocifoef;xGef;? ocifpdk;? ocif av;armifwdkYtm; OD;aqmifaqG;aEG;&ef owfrSwfxm;Muygonf/ ocifjrrSm rE av;wGif Mum&SnfraeEdkifbJ tpnf;tHk;wm0efrsm;ESifhyif&efukefodk Y jyefoGm;&avonf/ aqG;aEG;yGJwGif u&pfyf\ vuf,mbufuocifausmfpd ef? ocifav;armif? ocifvSabmf? ocifxdyfwifudk,fawmf BuD;wdkYu xdkifaeMu vuf0JbufwGif ocifatmifqef;? ocifoef;xGef;?ocifpdk;ESifh uRefawmfwdkY xdkifaeMuygonf/
u&pfyfu ]Armjynf udk rvmcifwkef;u wdkYArmtpnf;tHk;eJY
acgif;aqmifawG&JU taMumif;udk uRefawmf em;vnfwmeJY? 'gawG[mArmjynfajray:a&mufvdk Y wnvJ tdyfrda&m uRefawmfodxm;wmawG tm;vHk; tNrD;eJYacgif;eJY vG Jaewm awGU&ygw,f} [k ajym&if; [m;wdkuf &,fvdkufygonf/ ]uRefawmf odcJhwmu cifAsm;wdkY tpnf;tHk;[mvl&rf;um;uav;awG? qifjcifwHkw&m; uif;rJholawG? olykefxbdkY aoG;ql
8/6/2019 Aung Sun
55/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
55
aewJh oluav;awG? ynmrJh tvkyfvufrJ h uav;awG pkaygif; yg0ifwJh
tpnf;tHk;BuD;bJvdk Y em;vnfvmcJhygw,f/ tckrS 'Dvdkr[kwf rSef; odygawmhw,f/}
ocifatmifqef;u &,fvsuf ]'g[m "r wmygbJ? tkyfpdk;ol qdkwm[m tkyfpdk;cH&olrsm; tay:rSm 'Dvd kbJ oabmxm;wwfygw,f/ txl;ojzifh uRefawmfwdkYu twdkuftcH vkyfaeawmh 'DvdkbJ owif;ay; MurSmygbJ/ wck uRefawmfajymcsifwmu ArmjynfrSm&SdwJh vli,fwdkif;[m
'Dvd kbJ ynmrJh tvkyfvufrJh vlay vlawuav;awGcsnf; jzpfae&w,fqdk&ifvJ b,folY tjypfvJ/ NAdwdoQ tkyfpdk;jcif; atmufrSm jzpfysufaewJhjzpf&yfwcktaeeJY NAdwdoQvlrsKd;awGbJ &Sufp&m aumif;aerSmaygh/}
u&pfyf/ / ]uRefawmf wckar;prf;yg&ap? pyfpkw,fvdkYvJ rxifygeJY/ &if;&if;ESD;ESD; oabmxm;vdkY ar;&Jwmyg/ cifAsm;wd kYu tck t*Fvdyf vufatmuf cHb0u vGwfatmif BuKd;yrf;aeMuw,f/ vGwfvyfa&;udk b,fvdkenf;eJY &atmif vkyfMurSmvJ}
ocifatmifqef;/ /]enf;uawmh uRefawmfwdkY w&m;w,fxifwJhenf;eJY &atmif vkyf,l&rSmbJ}
u&pfyf/ /]rp wmatmifqef;ajymwm uRefawmf em;rvnfao;ygbl;? xyf&Sif;prf;ygtHk;}
ocifatmifqef;/ /]&Sif;ygw,f? w&m;w,fxifwJhenf; qdkwm
[m &&menf;eJY vkyf&r,fvdk Y qdkwmbJ/ OyrmAsm cifAsm;tdyfxJrSm xnfhxm;wJh azmifwdef[m uRefawmfydkifwJh azmifwd ef qdkygawmh/ cifAsm;u uRefawmhfqDu tEdkifusifh NyD; vk,lxm;w,fqdk ygawmh/ 'Dawmh uRefawmfu cifAsm;ud k awmif;yefNyD; jyefay;ygAsmvd kY acsmhawmif;r,f/ r&&if aemufwenf;eJY awmif;r,f/ tJ'Dvdk r&wJh tqHk;usawmh ray;bl;
8/6/2019 Aung Sun
56/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
56
vm; ay;rvm;qdkNyD; Ncdrf;ajcmufawmif;r,f/ 'geJYrS r&&if a[m'Dvkd
twif; vk,lr,f} ocifatmifqef;onf ajymajymqdkqdk qmpwufzdkYu&pfyf \
tdyfuyfxJ u azmifwdefud k qGJ,lvdkuf&m u&pfyf\ ukwftustdyfBuD;ygNyJ ygvmavawmhonf/
ocifatmifqef;rSm {nfhonfwa,muf\ tusNyJonfudkyiftm;remwwf? tvdkufrodwwfbJ quf ajymvdkufao;\/ ]uJ tJ'Denf;
[m uRefawmf w&m;w,fxifwJ h enf;bJ/ uRefawmhf azmifwdefjyef&wmvdk&if;bJ/}
u&pfyfrSm bmrQrajymEdk if/ tm;&yg;& [m;wdkuf om &,farmae&Smawmh\/
ocifatmifqef;u qufNyD; ]uJ tckvd k vkyf,l &awmh aumif; ao;&JUvm;/ uRefawmfhrSmawmh uRefawmhf azmifwdef jyef&ygav&JU/
cifAsm;rSmawmh tustdyf tNyJcH&wmom tzwfwifwmaygh/ apmapmuom jyefay;vdkuf,if tus vJ rNyJbl;/ uRefawmfh vufawmif awmfawmf emoGm;w,f/ ck uRefawmf ajymaewmawG[m tydkajymwmvJ rygbl;/ Ncdrf;ajcmufaewmvJ r[kwf zl;/ wu,fjzpfvmEd kifwJh oabmudk ajymjyaewmbJ/}
u&pfyfrSm bmrSrajymEdk if/ tlwufrwwf jzpfae&Smonf/ aemuf
twefMumrS ]tdk cspf p&maumif;wJh atmifqef;? cspfp&maumif;wJhatmifqef;} [lom xyfumxyfum a&&Gwf ae&Smygawmhonf/
uRefawmfwd kYwawGrSm {nfhonfrsm;ud kvJ tm;em? r&,fbJvnf;raeEdkifjzpfum rsufESmtxm;& cufaeMu&awmh\/}}
8/6/2019 Aung Sun
57/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
57
ocifatmifqef; dk if;jcif;? Murf;jcif;(0g) avmufu0wfudk *k
rpkdufjcif;wkd Yonf ol wyg;tay:wGif apmfum;armfum; jyKvkyfvkdaom aMumifhr[kwf/ Edk ifiHa&;udkom tNrJpOf;pm;aeaomaMumifh jzpfonf[k,lqcsifygonf/ trSefrSm ocifatmifqef;onf tvGefudk,fcsif;pmw&m; &Sdol jzpfygonf/ udk,f csif;pmw&m;r&Sdaom wudk,faumif; qHaom olrsm;udk tvGefpufqkyfol jzpfygonf/ ocifatmifqef; rnfrQ &Jabmfpdwf &S donfudk olESihftwl vkyfazmfudk ifbuf tm;vHk; odygonf/ tcsKdUaom acgif;aqmifrsm;uJhodkY aqGrsKd;om;csif;tay:wGif 0HomrEkbJol\ &Jabmfrsm;udkom OD;pmay;avh&SdaMumif;? ol\ aemufydkif;vkyf&yfrsm;u oufaaocHygonf/
1939-ckESpfavmufwGif ocifatmifqef; tzrf;cH&ygonf/odkYaomfvnf; Hk;wif w&m;pGJqdk Edk ifavmufatmif taxmuftxm;rsm;r&Edkif&um; t*Fvdyftpdk;&onf ocifatmifqef;ESifh &Jabmfrsm;udk rMumrDvTwfypf vkduf&ygonf/
8/6/2019 Aung Sun
58/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
58
(6)vuf0Jtiftm;pk
ocifatmifqef;\ EkdifiHa&;&ifhusuf rIonf jrefqefvSygonf/wdkYArmtpnf;t Hk;twGuf wdusjywfom;aom 0g'vrf;pOfrsm;udk olyif'dkifcHa&;qGJcJhygonf/ ygwD0if &JabmftcsKdUonf rSDatmifrvdkufEdkifMuojzihf ocifatmifqef;onf wdkYArmtpnf;t Hk;udk tm;r& jzpfvmygonf/ wdkif;jynfvGwfvyfa&; &Hkjzif h rNyD;ao;bJ? vlrsm;pkjzpfonfh tvkyform; v,form;rsm;\ b0vGwfajrmufa&;udk aqmif&Guf vdkonfh vuf0J tiftm;pkrsm;udk odrf;oGif; pnf;Hk;&rnf[k ocifatmifqef; aumif;pGmoabmaygufayonf/
xdkodkY oabmaygufonfh twdkif; ocifodef;az (odef;azjrifh)? ocifA[def; (uG,fvGefol)? ocifvSaz (Ad kvfvusfm)? umvuwm;rS a&mufvmaom ukvm;&Jabmfwa,mufwdkYESifhtwl ocifatmifqef;onf]uGefjrLepfygwD} wnfaxmif&ef uvyfpnf;wck zGJUpnf;ygonf/ xdkuvyfpnf;wGif ocifatmifqef;u twGif;a&;r ;tjzpf aqmif&Guf
ygonf/
]uGefjrLepftp atmifqef;u} [ka&;vQif rSm;rnfrxifyg/odkYaomfvnf; t*Fvdyftpdk;&u uGefjrLepfygwD wnfaxmifcGihf rjyKonfu waMumif;? trsKd;om; vGwfvyfa&;twGuf aZmufcs aqmif&GufaeonfhwdkYArmtpnf;t Hk;twGuf tcsdefjynfh ay;ae&onfu waMumif;wkdY
8/6/2019 Aung Sun
59/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
59
aMumifh ocifatmifqef;wdkY vlpkonf xdktcsdefu uG efjrLepf ygwDudk
vufawGU taumiftxnf razmfEdkifcJhay/ocifatmifqef;onf tvGef tvkyfvkyfol jzpfygonf/ tvkyf&Sd
vQif aeYa&mnyg rtdyfbJ rNyD;rcsif ;vkyfol jzpfygonf/ t&nftcsif;jynhf0 Hkru ausmif;om;b0rSp EdkifiHa&; aqmif&GufcJhonfhtwdkif;tawGUtBuHKrsm;vSNyDjzpf&um; ocifatmifqef;\ tawG;tac: t,ltqonf &Sif;vif;jywfom; vufawGUESifhvnf; udkufnDvSygonf/
1940-jynfh? rwfvwGif ocifoef;xGef;? ocifA[def ;? ocifcifatmif paom wdkYArmtpnf;tHk;udk,fpm;vS,frsm;ESihf udkxGef;&S def (,ckAdkvf&efEdkif) paom ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;yg0ifonfh udk,fpm;vS,ftzGJUud k acgif;aqmifum ocifatmifqef;onf tdE d,jynf &rf;*g;NrKdUusif;yaom awmifolv,form; uGefz&ifhodkY oGm;a&muf wufcJhygonf/ xdkuGefz&ihfwGif wifoG if;&ef wdkYArmtpnf;t Hk;\ aMunmpmwrf;udk wnvHk;rtdyfbJ t*Fvdyfbmomjzifh tNyD;a&;qGJcJhygonf/ xdkaMunmpmwef;rS atmufyg aumufEkwfcsufudk zwfMunfhvQif ocifatmifqef;\EdkifiHa&;t,ltq tawG;tac:rsm; rnfrQ wdk;wufonfudk odEdkifygonf/
EkdifiHa&;&nfrSef;csuf
(1) e,fcsJUorm;rsm;\ tkyfcsKyfrIatmufrS vHk;0vGwfajrmufa&;/
(2) &Srf;jynfESifh tjcm;cRif;csefxm;aom e,frsm; 1935-ck jrefrm jynf tufOya't& jynf rESihf cGJ jcm;xm;aom awmifwef;a'orsm;udkqdkvdkonf/ /pma&;olwGif ya'o&mZfpepf zsufodrf;a&;/
(3) awmifolv,form;rsm;ESihf ypnf;rJhwdkY\ 'Drdkua&pD tmPm&Sifpepf/
8/6/2019 Aung Sun
60/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
60
(4) vGwfvyfpGm a[majymydkifcGifh pnf; Hk;ydkifcGifh? yHkESdyfxkwfa0 ydkifcGihf
ponfrsm;/ (5) vlwdkif; vufeuf udkifaqmifcGifh/
pD;yGm;a&; &nfrSef;csuf
(6) tvkyform;ay:vpD/
(u) waeYvQif tvkyfcsdef 8-em&Dxuf rydkap&/
(c) tvkyform;rsm;\ tenf;qHk;vkyfcudk Oya'jzifhowfrSwfay;a&;/
(*) uav;oli,frsm;tm; tvkyfMurf; vkyfckdif;jcif;udk
zsufodrf;a&;/ (C) vlrIzlvHka&; (tdkempm&HHyHkaiG? emrusef; &HyHkaiG? udk,f0efaqmif
trsKd;orD; tvkyfor &HyHkaiG? tvkyf vufrJh &HyHkaiG ponfrsm;)
(i) tvkyfvufrJh rjzpfap&eftwGuf EkdifiHydk if pufrIvufrIvkyfief;rsm; wnfaxmifa&;/
(p) pufrIvufrI vkyfief;rsm;udk tvkyform;rsm; tkyfcsKyf Edkifa&;/
(7) ajr,may:vpD/
(u) ajr&Sifpepf zsufodrf;a&;/
(c) qif;&Jaom awmifolv,form;rsm;ESifh tvwfwef;pm; awmifol v,form;rsm;tm; ajr,mtcrJh a0iSay;a&;/ aemufqHk;wGif
8/6/2019 Aung Sun
61/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
61
ajr,mtm;vHk;udk EdkifiHydkifodrf;NyD; pufrIajr,m pepfodkY
ajymif;a&;/ (8) tvkyform;rsm;ESifh awmifolv,form;rsm;\ a
8/6/2019 Aung Sun
62/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
62
(16) vlenf;pktm;vHk;twGuf ,Ofaus;rI vGwfvyfcGihf/ vlrsKd;pkwdkif;
rdrddk;&m"avhtwdkif; aqmif&GufydkifcGifhudk qdkvkd onf/ /pma&;ol(17) vlrsKd;? bmom? vdif rcG Jjcm;bJ Oya't&mwGif wlnDrI/
1939-ckavmufuyif ocifatmifqef;onf &ifhusufaomEkdifiH a&;acgif;aqmifwa,muf jzpfaeayNyD/ touft&G,ftm;jzifh 24-ESpf rQom &Sdao;aomfvnf; awG;ac:,lqyHkonf vufa[mif; EkdifiHa&; orm;rsm; vufzsm;cg&avmufatmif &ihfusufaeygNyD/ vufa[mif;EdkifiH a&;orm;BuD;rsm;taejzifh ][kr l;} ac: udk,fydkiftkyfcsKyfa&;avmufESifhom ESpfodrfh auseyfaeMuaomfvnf; ocifatmifqef;onf]vHk;0vGwfvyfa&;} udk yef;wdkiftjzpf owfrSwfygonf/ wdkif;jynf vGwfvyfa&;avmufjzifh rauseyfao;bJ tvkyform;? v,form;rsm; ponfh tzdESd yfcH yp nf;rJhvlwef;pm;rsm;\ b0vGwfajrmufa&;twGuf
vnf; xnhfoGif;pOf;pm;aeayNyD/1939-ck pufwifbmvwGif Oa&mywdkuf 'kwd,urmppf pwif
jzpfyGm;ygonf/ t*Fvdyf? jyifopfEkd ifiH ponfwdk Yu wzufjzpf *smreD? tDwvD ponfh 0ifdk;wef;Edk ifiHrsm;u wzuf jzpfygonf/ t*Fvdyf?jyifopfEkdifiHwk dYonf ]vG wfvyfa&;? 'Drdkua&pDa&; wdkYtwGuf ppfwdkuf &ygonf} [k a
8/6/2019 Aung Sun
63/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
63
1939-ck atmufwdkbmv(Edk0ifbmv) avmufwGif a'gufwm
barmftdrf tpnf;ta0;usif;yum xGuf&yf*dkPf;twGuf a'gufwm barmfudk Ou X? ocifatmifqef;udk twGif;a&;r;tjzpf wifajrmufMuvrf;pOfw&yfa&;qGJMuygonf/ vrf;pOfa&;qGJ&ef tpnf;ta0;udk 15-&uf cefY a&TUqdkif;oifhaMumif; tjcm;yk* dKvfrsm;u ajym&m ocifatmifqef;u]tpnf;ta0; a&TU&efrvdk? ,ckyifa&;qGJrnf? cifAsm;wdk Y vufzuf&nf aomufaeMuyg} [kajymNyD; tjcm;pm;yGJwvHk;odk Y a&TUajymif; wxdkifwnf;ESifh ]xGuf&yf*dkPf;} twGuf vrf;pOfrsm;ud k a&;qGJvdkufygonf/ocifatmif qef; a&;qGJwifjyaom vrf;pOfud k tm;vHk;u oabmwl vufcHMuonf[k twlygoGm;ol ocifwifarmif(usKH rai;)xHrS od&ygonf/
txufwGif a&;cJhonfhtwdkif; NAdwdoQe,fcsJUorm;onf]vGwfvyfa&;? 'Drdkua&pDa&;wdkYtwGuf ppfwdkuf&ygonf} [k a
8/6/2019 Aung Sun
64/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
64
tzrf;cH&aom Edkif iHa&;orm;rsm;onf rsm;aomtm;jzifh ocif
ygwD0ifrsm;ESihf a'gufwmbarmf\ qif;&Jom;ygwD(t&yfac: "m;rygwD)0ifrsm; jzpfMuygonf/
ocifatmifqef;udkvnf; ZvGefNrKdU w&m;a[mcJhrIaMumifh zrf;qD; &ef 0&rf;xkwfygonf/ tzrf;cH axmifxJ oGm;aejcif;onf tusKd;r&Sd/ tjyifwGif&SdaerS wdkif;jynfvGwfvyfa&;twGuf BuKd;yrf;Edk ifrnf[k oabmaygufonfhtwdkif; ocifatmifqef;onftzrf;rcHbJ ajrvQKd;ygawmhonf/
8/6/2019 Aung Sun
65/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
65
(7)&JabmfokH;usdyf a&SUajy;
ocifatmifqef;onf pdwful;,Oform;r[kwf/ vufawGUorm; jzpfayonf/ rdkufl;&Jvkyfwwfol r[kwf/ tajctaet&yf&yfud k oHk;oyfNyD;rS vrf;pOfcsol jzpfonf/
]olykefxw,fqdkwm tcgtcGifhaumif;&rS x&w,f/ t*FvdyfawG'ku a&mufaewJh tcdkufvJ jzpf&r,f/ udk,f hrSmvJ vltiftm;? vufeuf tiftm; &Sd&r,f/ Armjynf[m wdkif;jynfi,fuav;jzpf vdkY tm;udk;&r,hf
wdkif;jynfBuD ;wckeJYvJ qufoG,frdNyD; jzpf&r,f/ tJ'Dvkd taMumif; trsKd; pHkwJhtcgusrS ol ykefx&r,f/ 'grSr[kwf&if rdkuf&m usawmhraygh} [kocifatmif qef;u ol YrdwfaqGtcsKdUtm; pum;pjrnfajym&if; ajymjyavonf/ ]tvif;odkY} pmtkyfrS aumufEkwfcsuf
ajrvQKd;NyD;aemuf ocifatmifqef;onf td yfraebJ vGyfvyfa&; &&ef tpDtpOfrsm; jyKvkyfavonf/ ppfjzpfaeonfh tajctaeudk
csufaumif;,l Ekd ifiHjcm;ESifh quf oG,fum tultnD&,l&ef pDpOfavonf/
xdktcsd efavmufwGif ]xGuf&yf *dkPf;} 0ifrsm;jzpfMuaom a'gufwm barmf? a'gufwmodef;armif wdkYxH rS *syefEdkifiH\ tultnDvdkcsifvQif &EkdifaMumif; Mum;od &avonf/ ocifatmifqef;ESihf &Jabmfrsm;onfEdkifiH jcm;tultnD ,loifh? roifhudk pOf;pm;aqG;aEG;MuNyD;aemuf ,l&ef
8/6/2019 Aung Sun
66/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
66
qHk;jzwfvdkufMuavonf/ rnfonhfEdkifiHrS tultnD,l&rnfudkum; twd
tus rqHk;jzwfEdk ifMuay/ w kyfjynfrSjzpfap? ,dk;',m;jynfrS jzpfap &&mEdkifiH rS tultnDudk ,l&rnf[l om qHk;jzwfEkdifMuavonf/ EkdifiHjcm; tultnD&Edkif&ef xdkEdkifiHrsm;odk Y wa,mufa,mufudk wdwfwqdwfapvTwfEdkifrS omvQif &Ekd ifrnf[kvnf; oabmaygufMuavonf/ odkY jzifh vla&G;Mu&m? ocifatmifqef;onf rqdkif;rwGyif oGm;&ef oabmwlvdkufavonf/
xdktcsd efrSm ppfjzpfaeonfh tcsdef jzpf&m Edk ifiHjcm;odkY cdk;xGufonfh tvkyfonf vG,ful aom tvkyfr[kwf yg/ toufpGefY&rnhf tvkyf jzpfygonf/ omrefyk* dKvfrsm; vkyf&JonfhtvkyfrsKd; r[kwfay/ ocif atmifqef;rlum; wdkif;jynftwGuf toufpGefY&ef OD;rav;ol jzpfonhftwdkif; xdkwm0efudk xrf;aqmif&ef qHk;jzwfvdkufavonf/
*syefu tultnD ay;rnfqdkaomfvnf; ocifatmifqef;wdkYvlpkud k uGefjrLepf[k ,lqum r,HkMunfojzifh tcsdefqGJaeygonf/ xdkYaMumifh ocifatmifqef;onf ocifvS NrKdif (,ck Adk vf&efatmif) ESihfwkyfjynfodkY cdk;xGuf&ef pDpOfavonf/
xdktcsd efwGif w kyf-jrefrm vrf;rBuD;rSm ydwfaeNyD jzpf&m ocifatmifqef;wdkYonf ukef;vrf;jzifh roGm;Ed kifMubJ? yifv,fc&D;jzifh oGm;&ef pDpOfygawmhonf/ a&S;OD;pGm oabFmjzihf ]trGdKif} NrKdUodkYoGm; xdkrSwqifhwkyfjynfwGif;odk Y oGm;&ef jzpfygonf/ xdkodkYoGm;Edkif&ef ]udkausmfcif}
qdkol rdwfaqGwOD;u pDpOfay;avonf/
rSwf csuf/ /tcsKdUxifaeouJhodkY atmifqef;u *syefudk oGm;ac:onf qdkjcif;rSm rrSefyg/ ocifatmifqef;wdk Yonf trsKd;om; vGwfajrmufa&;ESihf jynfolYvGwfajrmufa&; twGuf wdkufyGJqifETJaeaomwkyfuG efjrLepfygwDESihf qufoG,f&ef w kyfjynfodkY xGufcGmoGm;jcif;
8/6/2019 Aung Sun
67/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
67
jzpfygonf/ aemufrS tajctaet& *syefESifh qufoG,frd *syefjynfodkY
a&mufoGm;jcif; jzpfygonf/ 1940 jynhf Mo*kwfv 8-&ufaeYnwGif ocifatmifqef; ESihf
ocifvSNrKdifwdkYonf wkyfvlrsKd;rsm;uJhodkY kyfzsuf w kyfoabFm ][dkifvd} qdkufuyfxm;&modkY oGm;Muygonf/ ocifatmifqef;u ]wefvla&Smif}? ocifvSNrKdifu ]wefqlawmif} [laom wkyftrnfrsm;udk,l a&S;OD;pGmoabFmqdyfodkY vHjcm;jzifh oGm;Muygonf/ xdkrSwqifh oabFmBuD;&Sd&modkY
ormefuav;jzifh oGm;Mu&ygonf/
ocifvSaz(,ck Ad kvfvusfm)ESifh ocifxd ef0if; wdkYonf oabFmqdyfrSae or mefuav;avSmfcwfoGm;&modkY rsufaphwqHk; vdkufMunhfum0rf;enf; usefcJh ygonf/ ocifvSNrKdifonf ocifvSazwdkYudk jyefMunhf
trdGKifodkYoGm;&ef kyfzsufxm;pOf
8/6/2019 Aung Sun
68/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
68
aomfvnf; ocifatmifqef;url vHk;0vSnfhrMunhfbJ yifv,fa&jyif
BuD;&Sd&mod kYom a&S;I qdwfNidrfpGm vk dkufygoGm;onf[k Adkvfvusfm uajymbl;ygonf/
ocifatmifqef;onf vkyfrnf[k qHk;jzwfvdkufonfESifhwNyKdifeuf aemufjyefrMunhfbJ a&SUodk Yom qufvufcsDwufwwfol jzpfayonf/rnfodkYaom tcuftcJrsKd;ESihf &ifqdkif&apumrl &nfrSef;xm;aom yef;wdkif odkY ra&mufrcsif; csDwufrnfyif/ ]avScGufcsnf;usef? tvHrvSJ} [laom
vlpm;rsKd;aywnf;/ ocifatmifqef;wdkY\ a&SUa&;onf tm;&bG,f r&SdvSyg/ ol\
&Jabmfrsm;u olwdkYp&dwftwGuf aiG 200d-rQavmuf om ay;vdkufEdkif ygonf/ oGm;&rnfhae&modk Yvnf; wcgrQ ra&mufzl;/ todrdwfaqG[l vnf; wa,mufrQ r&Sday/ tcsdeftcguvnf; ppfjzpfaecsdefjzpf&mtouftE &m,fESihf eD;uyfvSygonf/ xdkYaMumifh yif ]AdkvfcsKyfatmifqef;} jzpfvmaomtcg ]ArmhvGwfvyfa&; ta&;awmfyHk} [laom aqmif;yg;wGifAdkvfcsKyfatmifqef;u atmufygtwdkif; a&;cJhygonf/
]]uREkfyf\ c&D;qHk;XmerSm trGdKifNrKdUjzpf\/ xdkNrKdUrSae uREkfyf\vkyfaqmifp&m&Sdonfh udprsm;udk cefYcGJpDrH&rnfjzpf\/ uREfkyf\ tjzpfum; oefaumifvuG,f awm&yfv,f a&muf&Sdaeolyrm &Sdaeawmhonf/uREfkyfoGm;&rnfhae&mESihfywfouf uREfkyf bmwckrQrod/ aqGvnf;r&Sd? rsKd;vnf;r&Sd/ ur mYta&SUydkif;om;onf ta&SUydkif;taMumif; twka,mifrQ
avmufomod\/ odorQvnf; ra&&mvS/ qdk;0g;vSavpG/
tvkyftpDtpOf[l bmrQtwdtus&Sdonf r[kwf acs/ uREfkyf\ajrmfjrifwwforQ Pfjzihfom BuHK&rnfh ta&;[lo udk pDrHtkyfpD;&ef uREfkyf\ &Jabmfrsm;u tmPmukef vTJtyfvdkuf jcif; jzpfavonf/
8/6/2019 Aung Sun
69/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
69
tb,fodkYyif jzpfap? igonf tu,f aooGm;onfhwdkifatmif jrwfaom
aojcif;? EkdifiHtwGufaojcif;jzpfonf[k udk,fhudk,fudk ESpfodrfh&awmh\/}} txufyg aumufEkwfcsuft&? ocifatmifqef;onf wdkif;jynf
twGuf aojcif;udk jrwfaomaojcif;[k ,lqaMumif; xif&Sm;ayonf/
1940-ck Mo*kwfv 24-&ufaeYwGif ocifatmifqef;wdkYonf trGdKifNrKdUodkY a&mufoGm;Muavonf/ vrf;c&D;wavQmufwGif ocif atmifqef;onf olYxHk;pHtwdk if; pOf;pm; aeavonf/ ocifvSNrKdif
(Adkvf&efatmif) u ]tudkBuD ;? uRefawmfwk dY b,foGm;vdkY b,fa&muf MurSvJ} [kar;aomtcg ]tomaeprf;Asm? rar;prf;ygeJY} [k rmefrJjcif;udkom cH&onf[k ocifvSNrKdifu aqmif;yg;wckwGif a&;cJhavonf/
trGdKifodk Y a&mufaomtcg ]tjynfjynfqdk if&m a'o} jzpfonhf]ulvefpl;} uRef;uav;wGif aeMu&onf/ xkduRef;uav;udk NAdwdoQ? tar&duef? *syefESihf wkyftpd k;&wdkYu tvSnfhus tkyfcsKyfMuavonf/
ocifatmifqef;wd kYonf a,mifa,mifvnfvnfESihf roGm;wwf rvmwwf jzpfae&m ykvdyfu zrf;rnfvkyfojzif h rdrdwdkYrSm ygvmaom &Sdpk rJhpk aiGxJrS 75-usyf vyfxdk; vdkuf &avonf/ usefaiGuav;rSm rrsm;vS&um; wvausmfavmuf &Sdaomtcg waeY 4-usyfrQaoma[mfw,fcudk yif ray;Edk ifonfhtajcodkY qdkufa&mufMu&avonf/ ocifatmifqef;um; ol YxHk;pHtwdkif; pdwf"mwfrus? tcef;atmif;pmzwfumom aeavonf/
ESpfvrQMumaomtcg *syefppf Adkvfuav;wa,muf a&mufvmocifatmifqef;wdkYudk *syefjynfodkY ac:aqmifoGm;avonf/ 1940 jynfhEkd 0ifbmvwGif *syefjynf wdkusKdNrKdUavqdyfodkY qdkufa&mufaomtcgrpwm rDemrD(ac:) Adkvfr;BuD; qlZluD; (aemufydkif; Adkvfrdk;BuKd; jzpfvmol)
8/6/2019 Aung Sun
70/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
70
u qD;BuKdonf/ xdkYaemuf ocifatmifqef;wdkYudk a[mfw,fwckwGif
xm; a&SUvkyfief;twGuf pDpOfMuavonf/ 1941-ck Zefe0g&DvwGif *syefwyfrawmf OD;pD;csKyfonf
]rDemrDuef} ac: tzGJUwck zGJU&ef qHk;jzwfvdkufavonf/ xdktzGJUuk d rpwm rDemrD u OD;pDvQuf jrefrmvl i,frsm;udk wdwfwqdwfac:aqmif ppfoifwef;ay;&ef jzpfayonf/ xdktcsd efyif *syefonf jrefrmjynfudk wdkufcdkufodrf;ydkuf&ef &nf&G,fcsuf &SdaMumif; xif&Sm;ayonf/ jrefrm
vli,fuav;rsm;udk ppfynmoifay;vdkonfrSm pdwfapwemaumif;jzifh r[kwfbJ jrefrmjynfudk rdrdwdkY0ifa&muf wd kufcdkufaomtcg twGif;olykeftjzpf toHk;cs&efjzpfayonf/
xdkYaMumihf tjcm;vli,frsm;ud kyg ac:vm&ef ocifatmifqef;wdkYudk jrefrmjynfodkY jyefvTwfMuavonf/
8/6/2019 Aung Sun
71/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
71
(8)AdkvfawZESifh bD?tdkif?at
ocifatmifqef;onf *syef\ &nf&G,fcsufudk rsm;pGm r,HkMunfvSay/ odkYaomfvnf; ppfjzpfaepOf tawmtwGif; ppfynmoifMum;&vQif?vufeuf&EkdifvQif? wdk if;jynftwGuf tusKd;&Sdrnf[k ,lqonfhtwdkif;vli,f&Jabmfrsm;udk ac:aqmif&ef jrefrmjynfodkY jyefvmavonf/
1941-ck azazmf0g&DvwGif ocifatmifqef;onf oGm;wkwyfwkyfoabFmom;uJhodkY k yfzsufum jrefrmjynfod kY jyefa&mufvmonf/
jrefrmjynf&Sd &Jabmfrsm;tm; tajctaet&yf&yfudk &Sif;jyNyD;aemufrwfvqef;avmufwGif ocifvSaz(Adkvfvusfm)? ocifA*srf;(Adkvfva&mif)?wuodkvf ausmif;om; udkxGef;&Sdef(Adkvf&efEdkif )ponfh &Jabmfrsm;udk wygwnf;ac: *syefjynfodkY oabFmjzifhyif jyefavonf/ tjcm;vli,frsm;udkvnf; tokwfvdkufydkY&ef pDpOfcJhavonf/
odkYjzifh ]&JabmfoHk;usd yf} [k &mZ0if wGifaeonfh atmufyg
&JabmfwdkYonf oabFmjzih fwwef? ,kd;',m; txd ukef;aMumifhjzihfwrsKd; ponfjzifh *syefjynfodkY wdwfwqdwf cdk;xGuf Muavonf/ taemuf ppfrsufESmwGif tvkyfI yfaeonf NAdwdoQtpkd;&onf ocifatmifqef;aysmufoGm;onfudk if;? acwjyefvmonfudkif ;? tjcm; rsKd;cspfvli,frsm;aysmufoGm;onfudkif; rodvdkuf&Smay/
8/6/2019 Aung Sun
72/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
72
&JabmfoHk;usdyf
1/ ocifatmifqef; - AdkvfawZ
2/ ocifvSaz - Adkvfvusfm
3/ ocifIarmif - Adkvfae0if;
4/ udkxGef;&Sdef - Adkvf&efEdkif
5/ udkvSarmif - AdkvfaZ,s
6/ ocifvSNrKdif - Adkvf&efatmif
7/ udka&T - AdkvfausmfaZm
8/ ocifpHvIdif - Adkvfatmif
9/ udkaqmif; - Adkvfxdef0if;(t*Fvdyft0ifaoqHk;oGm;onf/)
10/ ocifxGef;a&T - Adkvfvif;,kef
11/ ocifatmifodef; - Ad kvf&JxG#f
12/ ocifA*srf; - Ad kvfva&mif
13/ ocifwifat; - Adkvfbkef;jrih f
14/ ocifxGef;cif - AdkvfjrihfaqG
15/ ocifoef;wif(1) - Adkvfoef;wif(Zif;r,fwGifusqHk;onf/)
16/ ocifoef;wif(2) - Adkvfjr'if([dkifeHuRef;wGifusqHk;onf/)
17/ ocifatmifoef; - AdkvfpBuFm
18/ ocifpdk; - Adkvfjrih fatmif (t*Fvdyf jyeft0if udk,hfudk,fudkowfaoonf/)
8/6/2019 Aung Sun
73/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
73
19/ ocifpHjr - Adkvfawmufxdef
20/ udkvS - Adkvfrif;a&mif
21/ udkapmvGif - Adkvfrif;acgif
22/ ocifausmfpdef - Adkvfrdk;ndK
23/ ocifopf - Ad kvfapmaemif
24/ ocifcifarmifOD; - Adkvfwm&m
25/ ocifxGef;vGif - Ad kvfAv
26/ ocifoef;nGefY - AdkvfZifa,mf
27/ ocifat;armif - Ad kvfrdk;(xl;BuD;wdkufyGJwGifusqHk;onf/)
28/ ocifarmifarmif - Ad kvfP(zmyGefwkdufyGJwGif usqHk;onf/)
29/ ocifaiG - Adkvfapmatmif(a&TusifwkdufyGJwGif usqHk;onf/)
30/ ocifxGef;tkyf - ppfynmroifbJ tkyfcsKyfa&; ynmomoifojzifh AdkvfbGJU rcH,lcJhay/
&JabmfoHk;usdyfonf *syefjynfodkY a&mufaomtcg a&S;OD;pGm]azmfrdkqm} uRef;\ taemufzuf&Sd ][kd ifeHuRef;} wGif ppf ynmudk yifyef;BuD;pG m oifMum;&onf/ tpm;taomuf taetxdkif tvGefqdk;&Gm;onfh tjyif pm;csdefESifh tdyfcsdefrSwyg; em;csdef[l vHk;0 r&Sdoavmufyif/ xdkxuf qd k;0g;onfrSm *syeft&m&Sd rsm;onf yxrwGif &JabmfoHk;usdyfudkrdwfaqGuJhodk Y qufqHaomfvnf; wjznf;jznf; armufrmvmum vufatmufi,fom;ozG,f qufqHvmMuonf/ toufi,f&G,faom&Jabmfrsm;onf cHjyif;vS&um; xdktcsdef xdkae&myif *syefwdkYudk awmfvSef
8/6/2019 Aung Sun
74/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
74
vdkpdwf aygufvmMuayonf/ ocifatmif qef;\ qHk;roGefoifrI
aumif;aomaMumifhom pdwfvdkufrmefyg rvkyfcJhrdjcif; jzpfayonf/
1941-ck 'DZifbmv 7-&ufaeYwG if *syefonf ppfraMunmbJ
[ma0,HuRef;&Sd ykvJqdyfurf;(Pearl Harbour)
udk AHk;BuJwdkufcdkuf tar&duefa&wyfudk zsufqD;ypfvdkufavonf/ t*Fvdyf-tar&duef wdkYonfvnf; *syefudk ppfaMunm&avawmhonf/ *syefonf w[kefxdk; ppfqifum ]a0vrif;om;} ESifh ]&Dyg;vfpf} (Prince of Wales andRepulse)ac: t*FvdyfppfoabFmBuD; ESpfpif;ESifhwuG tjcm; oabFmi,frsm;pGmudk AHk;BuJzsufqD; ta&SUtm&Sawmifydkif;&Sd t*Fvdyf-tar&duefvufatmufcHEdk ifiHrsm;udk tvGefwdkawmif;aom tcsdeftwGif; odrf;ydkuf
vdkufavonf/ ,dk;',m;jynfonfvnf; av;em&DMumrQ pwdoabmckcHNyD;aemuf vufeufcsavonf/
*syefonf ppfxJ0ifvmNyD;onfhaemuf &ufydkif;twGif;yif]rDemrDuef} tzGJU0if *syefppfAdkvfrsm;ESifh &JabmfoHk;usdyfonf ,dk;',m;jynf befaumufNrKdUodkY a&TUajymif; ]bD-tdk if-at} ac: ArmhvGwfvyfa&;
Adkvfvufsm? AdkvfpBufm? AdkvfawZ (1941 - *syef)
8/6/2019 Aung Sun
75/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
75
wyfrawmfud k zGJUpnf;wnfaxmifMuavonf/ bD-tdkif-at qdkonfrSm
(Burma Independence Army) [lonfh t*Fvdyf bmomjyefcsuf\twdkaumuf jzpfygonf/
befaumufNrKdUwGif &JabmfoHk;usdyfonf rdrdwd kY\ vufarmif;aoG; rsm;udk azmufNyD;vQif aiGzvm;wvHk;xJ xnfhvsufaomuf jrefrmh vGwfvyfa&; r&rcsif; t dk;ausaus ta&cef;cef; wdkuf yGJ qifETJrnf [kopmt"d |mef jyKMuavonf/ rdrdwdkY emrnfrsm;ud kvnf; txuf azmfjy
cJhonfhtwdk if; ajymif;um AdkvfawZ(ocifatmiffqef;)udk acgif;aqmiftjzpf wifajrmufMuavonf/
wyfom;rsm;pkaqmif;aomtcg ,dk;',m;jynf&Sd jrefrm trsKd;om; rsm;ESihf &Srf;trsKd;om;rsm;onf tifwdkuftm;wdkuf 0ifa&mufMuojzihf cefYrSef;onfxufyif ydkrdk&&S davonf/ xkdYaemuf bD?tdk if?at wyfrawmf onf 0dwkd&d,tilrS ppfwaMumif ;? xm;0,fe,frS ppfwaMumif;? zmyGefrSppfwaMumif;? ppfaMumif;oHk;aMumif;jzefYum jrefrmjynfwGif;odkY csDwufvmavonf/ AdkvfawZ(AdkvfcsKyfatmifqef;) onf zmyGefppfaMumif;rS csDwufonf/
bD?tdkif?at wyfom;rsm; vufeufaumif;[l r&Sd/ pepfwus ,leDazmif;yif r&Sday/ *syefwyfrawmfonf acwfrSDvufeufaumif;rsm;wyfqifay;rnf[k uwday;cJhaomfvnf; uwdrwnfcJhay/ *syefwyfrawmfu ay;onfh vufeufrsm;onf acwfrrSD olwd kY roHk;vdkaom vufeuf
a[mif;rsm;om jzpfavonf/ pepfwus ,l eDazmif; r&Sdojzifh bD?tdkif?at wyfom;rsm;onf(0g?pdrf;?eD) a'gif;wHqd yf ygonfh vufywfrsm; ywfMu&onf/ tcsKdUrSm vHkcsnf 0wfMu&onf/
odkY&mwGif ,H kMunfcsufESihf rsKd;cspfpdwf"mwf tvGefjyif;xefaom bD?tdkif?at wyfom;rsm;onf &&mvufeufrsm;udk pGJ udkifvsuf? ppfcsD
8/6/2019 Aung Sun
76/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
76
oDcsif;rsm; oDqdkum jrefrmh ZmwdaoG ; Zmwdrmefud k tjynfht0 xkwfazmf
jyoMuavonf/ pepfwus avhusifha&; r&SdygbJvsuf t*Fvdyfwyfrsm;udk ajymifajrmufpGm wkdufck dufEdkifcJhMuavonf/ a&TawmifwdkufyGJonf xif&Sm;aom om"u w&yf jzpfavonf/ ppfcsDoDcsif;rsm;udk aemufqufwGJ-*wGif zwfyg/
1942-ck rwfv 10-&ufaeYwGif bD?tkdif?at wyfrawmfonf&efukefNrKdUudk odrf;ydkufEkdifavonf/
xdktcsd eftxd bD?tdkif?at \ aoemywdonf *syef Adkvfr;BuD; qlZluD;(Adkvfrdk;BuKd;) jzpfavonf/ jrefrmjynfodkY 0ifa&muf wdkufcdkuf aomtcg AdkvfawZ (AdkvfcsKyfatmifqef;) tm; bD?tdkif?at wyfrawmf\ aoemywd&mxl;udk vTGJajymif;ay;&ef tpDtpOf&SdcJhaomfvnf; &efukefodrf; NyD;onftxd vTJajymif;ray;cJhay/ qifajctrsKd;rsKd;ay;um tcsdefqGJae avonf/ xdkYjyif *syefppfom;rsm;onf bD?tdkif?at wyfom;rsm;udk tcgtcGifh&wdkif; ESdyfpufnOf;qJMuavonf/
AdkvfawZESihfwuG Adkvfvusfm? AdkvfpMum? Adkvfae0if; paombD?tdkif?at wyfrawmf acgif;aqmifrsm;onf qufvuf onf;rcHEdkifawmh ojzifh bD?tdkif?at tkyfcsKyfrIudk vTJajymif;ay;&ef Adkvf rdk;BuKd;xH pma&;wifjyMuavonf/ xdkpmudk taMumif;jyK aygufuGJrIBuD;wck jzpfEdkifonfhtE &m,f&Sdonfudk bD?tdkif?at acgif;aqmifrsm; aumif;pGm odygonf/ odkYaomfvnf; tajctaeonf onf;rcHEdkifavmufatmif qkd;0g;aeNyD
jzpf&m tjcm;enf;vrf; r&dSawmhay/
pma&;wifonfhaeY naeydkif;wGif Adkvfrdk;BuKd;u AdkvfawZESifh bD?tdkif?at acgif;aqmifrsm;udk rdrdaexdkif&mtdrf (,ck NAdwdoQoHtrwftdrf) od kY qifhac:ygonf/ AdkvfawZwdk Y a&mufoGm;aomtcg tdrf twGif;tjyif ae&mtESYHtjym;wGif vSHpGyfwyf dk ifz,faoewfrsm; udkif
8/6/2019 Aung Sun
77/394
8/6/2019 Aung Sun
78/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
78
(9)bD?'D?at aoemywd
ocifatmifqef; (0g) AdkvfawZ (0g) AdkvfcsKyfatmifqef; onftajctaeudk rSefuefpGm oHk;wwfoljzpfygonf/ tajcmufwdkuf b0ifjrihf wwfol r[kwfyg/ rdrdudk csD;usL;xm;aom oDcsif;rsm; oDqdkaeMuaomfvnf; atmufajcvGwf roGm;ay/ aemufqufwGJ-C zwfyg/
1942-ck arv 19-&ufaeY xrif;pm;yGJwckwGif AdkvfcsKyfatmifqef;u -
]]rdrdonf xrif;pm;yGJrsm;? {nfhcHyG Jrsm; wufa&muf&ef 0goem rygcJhaMumif;/ ,aeY raeom wufa&mufvmaomfvnf; &SufaMumif;/xrif;pm;yGJBuD;usif;y {nhfcHolrsm;u wdkif;jynfacgif;aqmifBuD;rsm;[m wdkif;jynftwGuf aqmif&Guf atmifjrifNyD; jyefvmMuw,fqdkwJh txdrf; trSwfeJY {nfh cHjcif; jzpfaMumif;/ rdrdbmrQ jcm;jcm;em;em; raqmif&GufcJh&ojzifh xrif;rpm;vdkaMumif;/ Adkvfr;BuD;? tmZmenfBuD;[k csD;usL;Muonf
udkvnf; rcHvdkao;aMumif;/ rdrdonf rnfonhfygwDrvdkuf? rdrdBuD;r;aom ArmhumuG,fa&; wyfrawmfBuD ;onfvnf; b,fygwDESifh rQ rqdkif?wjynfvHk;ESifhom qdkifaMumif;}} ponfjzifh ajymcJhavonf/
AdkvfcsKyfatmifqef;um; tajcmufwdkuf
8/6/2019 Aung Sun
79/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
79
tcsKdUyk* dKvfrsm; ,lqouJhodk Y *syef ppfEdk ifvdrfhrnf[k AdkvfcsKyf
atmifqef;onf wxpfcsr,kHMunf cJhay/ 1942-ck *syefonf ta&SUtm&Sawmifydkif;&Sd EdkifiHtm;vHk;vkdvdkukd odrf;ydkufxm;csdefwG if ]]*syefawmh trsm; BuD; rsKdxm;wmbJ/ tpmacsEdkif racsEdkif apmifh Munhf&rSmbJ}} [k uRefawmfhtm; ajymbl;ygonf/
tcsKdUyk* dKvfrsm; ,lqouJhodkY *syefu jrefrmhvGwfvyfa&;twGufwdkufay;vdrfhrnf[l vnf; AdkvfcsKyfatmifqef;onf r,HkMunfcJhay/
bD?tdkif?at wyfrawmf\aoemywd AdkvfawZtjzpf xkwfa0aom aMunmpmwef;wapmifwGif ]]vGwfvyfa&;rnfonf olrsm;\ EdkYoufcHpdkYae r&Edkif/ rdrdwdkYtm;udk rdrdwdkYud k;NyD; rdrdwdkYzmom BuKd;yrf;&vdrfhrnf}}ponfjzifh azmfjyxm;avonf/
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf\ aoemywd AdkvfcsKyfatmifqef; 0ifh0gjcif; vH k;0r&Sd/ jrefrmjynfwvTm; csDwuf&mwGif taqmifta,mif vHk;0rygbJ &SdpkrJhpktus? abmif;bDrsm;ESihf pm&Gufpmwef ;rsm;udk vHkcsnf wxnfESihf xkyfydk; armfawmfum;&Ekd ifonhfae&mwGif armfawmfum;jzihf?armfawmfum; r&Edkifonhfae&mwGif ajcvsif csDwufcJhavonf/
wjynfvH k;u ]AdkvfcsKyf-Ad kvfcsKyf} ESihf aumif;csD;Mobmaxmyem jyKaeMuaomfvnf; AdkvfcsKyfatmiffqef;onf atmufajcvGwfroGm;bJ rdrd\ vkyfief;rSm pvHk;a&;pom &Sdao;onfudk aumif;pGm oabmaygufayonf/ txufjrefrmjynfydkif;odkY csDwufvm&if; yckuLc dkif? NrKdifNrKdUwGif
uRefawmfESih fawGUaomtcg ]]uRefawmfwdkY tvkyf[m tp\ tprQomjzpfonf}} [k ajymoGm;ygonf/
ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf aoemywd AdkvfcsKyfatmifqef;\tpm;taomuf? taetxdkif twGufvnf; txl;jyifqifay;&efrvdk/ &&m
8/6/2019 Aung Sun
80/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
80
xrif;[if;pm; zsmMurf;ay:wGifyif tdyfavh&Sdonf/ tcsKdUu olYudk
AdkvfcsKyf[lyif rodMuay/ NAdwdoQwyfrsm; jref rmjynfrS vHk;0qkwfcGmoGm;aomtcg
bD?tdkif?at wyfrsm;onf &efukefNrKd UwGif jyefvnf pkpnf;Muavonf/ aoemywd AdkvfcsKyfatmifqef;onfvnf; Adkvfrdk;BuKd;aeoGm;aomtdrf(,ck NAdwdoQ oHtrwftdrf) odkY ajymif;a&TU aexdkifavonf/
zufqpf*syefonf rdrd\Zmwd kyfudk jyonfxuf jyvmavonf/
*syefbmomjzifh ]'dkifwdk0usKdatuif;} ? jrefrmbmomjzihf ]ta&SUtm&S omwlnDrQ aumif;pm;a&;} t*Fvdyfbmomjzifh (East Asia Co-properity)[laom aqmifyk'fudk yg;pyfu a
8/6/2019 Aung Sun
81/394
atmifoef; atmifoef;\atmifqef;
81
,cifu rMum;bl;? rBuHKbl;aom enf;rsKd;pHkjzifh n Of;yef; ESdyfpufMu
avonf/ jrefrm trsKd;orD;rsm;udkvnf; aiG? ypnf;wdk Yjzifh jzm;a,mif;aoG;aqmifif;? t"r tEdkifusihfif; zsufqD;Muavonf/
0rf;enf;p&maumif;onfrSm *syefudk ]rmpwm} ac:vsufpum;jyeftjzpfif;? ukrPDt0,fawmfrsm; tjzpfif; 0ifa&muf aqmif&Guf ulnDMuonfh trsKd;om;op mazmufjrefrmtcsKdU\ tjyKtrlyif jzpfayonf/
odkYaom tjcif;t&mrsm;udk awGUjrifMum;odae&aom AdkvfcsKyf atmifqef;tzdkY pdwfESvHk;rcsrf;ajrU jzpfae&onfrSm tHh MozG,f r&Sday/waeYwGif uRef awmhftm; ]'dkYawmh EGm;usNyD/ acG;rjzpfatmif BuKd;pm;MuvdkY&Jabmfuav;awGudk ajym&w,f} [k nnf;wGm;ajymqdkbl;ygonf/
tawmtwGif; ]jrefrmhvGwfvyfa&;twGuf toufaoG;ay;um wdkufckdufjcif;jzpfygonf} [k 0g'jzefYcJaom zufqpf*syefonf Armh
vGwfvyfa&;wyfrawmf(bD?tkdif?at) udk zsufodrf;&ef