Aula 4: numeração romana e plural Objetivos: apresentar o sistema de numeração romana e o plural dos casos nominativo e genitivo dos subs. latinos; exercitar a habilidade de reconhecer e flexionar o plural desses casos em subs. O latim nas obras raras: uma introdução Prof. Fábio Frohwein de Salles Moniz [email protected]
78
Embed
Aula 4: numeração romana e plural - planorweb.bn.brplanorweb.bn.br/documentos/cursolatimobrasraras/Aula_4_numeracao... · Aula 4: numeração romana e plural Objetivos: apresentar
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Aula 4: numeração romana e pluralObjetivos: apresentar o sistema de numeração romana e o plural doscasos nominativo e genitivo dos subs. latinos; exercitar a habilidade dereconhecer e flexionar o plural desses casos em subs.
O latim nas obras raras: uma introduçãoProf. Fábio Frohwein de Salles Moniz
1 Subs. de 1a. decl. fazem gen. em -ae: ex. typographĭa (nom.) ► typographĭae (gen.);
2 Subs. de 2a. decl. fazem gen. em -i: ex. typogrăphus (nom.) ► typogrăphi (gen.);
3 Subs. de 3a. decl. fazem gen. em -is: ex. auctor (nom.) ► auctoris (gen.);
4 Subs. de 4a. decl. fazem gen. em -us: ex. versus (nom.) ► versus (gen.);
5 Subs. de 5a. decl. fazem gen. em -ei: ex. fides (nom.) ► fidei (gen.).
VIVAE | IMAGINES | PARTIVM |CORPORIS | HVMANI | ÆREIS FORMIS |EXPRESSÆ. | ANTVERPIÆ. | Labore etConstantia. | EX OFFICINA CHRISTO |PHORI PLANTINI. | M. D. LXVI.
OR-31,5,8
MDLXVI
1 Princípio da adiçãoNúmero esquerdo maior do queo direito
1000
500
50
10
5 1
VIVAE | IMAGINES | PARTIVM |CORPORIS | HVMANI | ÆREIS FORMIS |EXPRESSÆ. | ANTVERPIÆ. | Labore etConstantia. | EX OFFICINA CHRISTO |PHORI PLANTINI. | M. D. LXVI.
MDLXVI
1 Princípio da adiçãoNúmero esquerdo maior do queo direito
1566OR-31,5,8
I = 1V = 5X = 10L = 50C = 100D = 500M = 1000
As sete letras do sistema numérico romano
FABRITII | PADVANII | PHILOSOPHI ACM E D I C I | F O R O L I V I E N S I S |TRACTATVS DVO | ALTER | DE VENTIS| ALTER PERBREVIS | DE TERRÆM O T V | Adiecto Indice copiosissimo. |BONONIÆ, | Apud Ioannem BaptistamBellagambam. M. DCI. | SUPERIORVMPERMISSV.
OR-201,03,016
MDCI
1 Princípio da adiçãoNúmero esquerdo maior do queo direito
1000500
1001
FABRITII | PADVANII | PHILOSOPHI ACM E D I C I | F O R O L I V I E N S I S |TRACTATVS DVO | ALTER | DE VENTIS| ALTER PERBREVIS | DE TERRÆM O T V | Adiecto Indice copiosissimo. |BONONIÆ, | Apud Ioannem BaptistamBellagambam. M. DCI. | SUPERIORVMPERMISSV.
OR-201,03,016
MDCI
1 Princípio da adiçãoNúmero esquerdo maior do queo direito
1601
DE | IDOLOLATRIA | MAGICA, |DISSERTATIO, | IOANNIS FILESACI |Theologi Pariensis, | PARISIIS, | E XOFFICINA NIVELL IANA, | ApudSebastianvm Cramoisy, via | Iacobaea, subCiconijs. | M. DC. IX
OR-134,02,021
MDCIX
2 Princípio da subtraçãoNúmero esquerdo menor do queo direito
1000
500100
1
10
DE | IDOLOLATRIA | MAGICA, |DISSERTATIO, | IOANNIS FILESACI |Theologi Pariensis, | PARISIIS, | E XOFFICINA NIVELL IANA, | ApudSebastianvm Cramoisy, via | Iacobaea, subCiconijs. | M. DC. IX
OR-134,02,021
MDCIX
2 Princípio da subtraçãoNúmero esquerdo menor do queo direito
1609
PANAGY: | RICA ORATIO ELE- |gantissima plurima rerum & histo- | riarum copiareferta Ioanni huius | nominis tertio inuictissimo Lu- |sitaniarum regi nuncupata | Antonio Ludouico Vlys- | siponensi medico | auctore. | VLYSBONAE. |Apud Logdouicũ Rotorigiũ Typographũ. | M.D. XXXIX.
OR-W001,005,023-ex.1
MDXXXIX
3 Princípio da repetiçãoRepetição de um número até trêsvezes.
30
PANAGY: | RICA ORATIO ELE- |gantissima plurima rerum & histo- | riarum copiareferta Ioanni huius | nominis tertio inuictissimo Lu- |sitaniarum regi nuncupata | Antonio Ludouico Vlys- | siponensi medico | auctore. | VLYSBONAE. |Apud Logdouicũ Rotorigiũ Typographũ. | M.D. XXXIX.
OR-W001,005,023-ex.1
MDXXXIX
3 Princípio da repetiçãoRepetição de um número até trêsvezes.
1539
Mas...
NEBVLO NEBVLONVM | hoc est: | Ioco-seria Vernaculæ | nequitiæ Censura, car- |mine Iambico depicta | tipisqȝ exornata æneis á |Iohanne Flitnero. | Poeta Laureato | Secundo ædita |á Ioanne Coopmans Leowerdiense | Anno MD CXXX IIII.
OR-098,004,025
MDXXXIIIIRepetição de um número maisde três vezes.
4
NEBVLO NEBVLONVM | hoc est: | Ioco-seria Vernaculæ | nequitiæ Censura, car- |mine Iambico depicta | tipisqȝ exornata æneis á |Iohanne Flitnero. | Poeta Laureato | Secundo ædita |á Ioanne Coopmans Leowerdiense | Anno MD CXXX IIII.
MDXXXIIIIRepetição de um número maisde três vezes.
1534
OR-098,004,025
Relógio zodiacal de Veneza
NATVRÆ CVRIOSORVM | DIOSCORIDISSECVNDI | SYSTEMA | NATVRÆ | INQVO | NATVRÆ REGNA TRIA, |SECVNDVM | CLASSES, ORDINES,GENERA, SPECIES, | SYSTEMATICEPROPONVNTVR. | RECVSVM | ETS O C I E T A T I S , Q V Æ I M P E N S A S |CONTVLIT, VSVI ACCOMMODATVM |C V R A N T E | M I C H . G O T T L .A G N E T H L E R O | SAXONETRANSILVANO. | EDITIO ALTERAAVCTIOR ET EMENDATIOR. | HALÆMAGDEBVRGICÆ | cIɔ Iɔ ccxxxxvii.
OR-042,002,018
CIɔ Iɔ CCXXXXVII
S i s t e m a d o a p ó s t r o f o(apostrŏphus)
CIɔ = 1.000Sistema do apóstrofo (apostrŏphus)
CCIɔ ɔ = 10.000
CCCIɔ ɔ ɔ = 100.000
CIɔ = 500Sistema do apóstrofo (apostrŏphus)
CCIɔ ɔ = 5.000
CCCIɔ ɔ ɔ = 50.000
NATVRÆ CVRIOSORVM | DIOSCORIDISSECVNDI | SYSTEMA | NATVRÆ | INQVO | NATVRÆ REGNA TRIA, |SECVNDVM | CLASSES, ORDINES,GENERA, SPECIES, | SYSTEMATICEPROPONVNTVR. | RECVSVM | ETS O C I E T A T I S , Q V Æ I M P E N S A S |CONTVLIT, VSVI ACCOMMODATVM |C V R A N T E | M I C H . G O T T L .A G N E T H L E R O | SAXONETRANSILVANO. | EDITIO ALTERAAVCTIOR ET EMENDATIOR. | HALÆMAGDEBVRGICÆ | cIɔ Iɔ ccxxxxvii.
CIɔ Iɔ CCXXXXVII1747
OR-042,002,018
JOH. AMOS COMENII | ORBIS SEN- |SUALIUM PICTUS | QUADRILINGUIS, |Hoc est, | Omnium fundamentalium in mundorerum, & in | vita actionum, | Pictura &Nomenclatura, | GERMANICA, LATINA,ITALICA, | ET GALLICA. | Cum titulorumjuxta, atq3 Vocabularum Indice. | Cum Gratia &Privil. Sac. Cæs. Majestatis & Sereniss. | ElectorisSaxonici. | NORIBERGÆ, | SumtibusMichaelis & Johan. Friderici Endte[r]oru[m] |Anno Salutis ɔ Ic Iɔ c LXVI.
OR-097,002,004
CIɔ IɔC LXVI1666
ICONES | SIVE | Imagines viuæ, lite- | risCl. Virorum, Italiae, | Graeciae, Germaniae, |Galliae, Angliae, | Vngariae. | Ex TypisValdkirchia- | nis lucem pro- | ductæ: | CumElogiis variis: | per | Nicolavm Revsnervm | I. C.& P. C. | BASILEAE | Apud Conr.Valdkirch. | cIɔ Iɔ xic.
OR-124,004,002
CIɔ Iɔ XIC1589
ATIVIDADESIdentificar o ano de impressão das obras abaixo:
a) PONTIFICALE | ROMANVM | CLEMENTIS VIII. | PONT. MAX. | IVSSV |RESTITVTVM | ATQVE EDITVM | ROMAE, M. D. XCV.
b) ARNOLDI CORVINI | à Belderen, J.C. | JUS FEUDALE, | PER | APHORISMOS |Strictìm | EXPLICATUM. | Editio quarta, priori emendatior. | AMST[EL]ÆDAMI, | ApudHenricu[m] W[e]tstenium, | cIɔ Iɔ c xci.
c) AD ARTICVLOS | CALVINIANAE, | De Sacramento Eucharistiæ, traditionis, ab einsMini- | stris in Francia Antarctica euulgatæ Responsiones, | Per Nicolaum VillagagnonemEquitem Rhodium. | Ioannis Garetij Louaniensis de vera præsentia corpo- | ris Christi inSacramento Eucharistiæ, Classes. IX | contra Sacramentariam pestem, ex omnibus ferè Ec- |clesiasticis auctoribus summo studio collectæ. | Adiecta insuper ad calcem decima Classis, Christumsuæ | Ecclesiae perpetuò adesse, eamq in fide nec er- | rasse, nec errare posse, ostendens. | Cum duobusindicibus copiosissimis: quorum alterum in | fronte: alterum vero à tergo voluminis posuimus,| ut unusquisq; suo tractatui inseruiret. | CVM PRIVILEGIS | Venetiis, apd GasparemBindonum. | M D LXII.
1595
1691
1562
ATIVIDADESIdentificar o ano de impressão das obras abaixod) FRANCISCI | CONTARENI | V. CLARISS. | DE REBVS IN HETRV- | ria àSenensibus gestis cùm aduersus | Florentinos, tum aduersus Ildi- | brandinum Vrsinum Pe- |tilianen.comitem, | Libri tres, | A Io. Michaële Bruno nunc primùm | in lucem editi. | LVGDVNIAPVD HÆREDES | SEBAST. GRYPHII. | M. D. LXII.
d) CASPARIS BARLÆI, | RERVM PER OCTENNIVM | IN | BRASILIA | Et alibi nupergestarum. | Sub Præfectura Illustrissimi Comitis | I. MAVRITII, | NASSOVIÆ, & c.COMITIS, | Nunc Vesaliæ Gubernatoris & Equitatus Fœderatorum | Belgii Ordd. subAvriaco Doctoris, | HISTORIA. | AMSTELODAMI, | Ex Typographeio IOANNISBLAEV, | MDCXLVII.