Atsız Mecmua - Sayı 14

8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 14

1/24

www.atsizcilar.com

AylkFikirMecmuas

Yl:2,Say:14 SahibiveMdr:H.Nihl 15Haziran1932Ku Bak

MillMefkre

Milletleriykselten eymillimefkrelerdir.Millimefkresiolmayanmilletgerilemeye,hideilseyerindesaymayamahkmdur.Millimefkresiolmayanmilletlermedeniyetsahasndaykselmiolsalardabakamilletleringlgesiolmaktankurtulamazlar.Millimefkreherzamanmilletinbykleritarafndanprensiphalinegetirilmi olmaz.Mefkreninmefkreolarakmilletehzvermesiiinomilletfertlerininbeynindevegnlndeyaamaskfidir.EskiRomacihanahkmetmeksevdasndaidi.nkherRomalnnkalbindekendimilletininstnlvebakamilletlerehkmetmekarzusubirakhalindeidi.Araplar slamiyetmefkresiyleheyecanlanmasaydlar ran'birhamledeykpBizanssarsanbykimparatorluuryalarndabilekuramazlard.ingizveTemristilalarnsade

zamannuygunluunavebuikibykadamndehasnahamletmekbirazgtr.Osmanlmparatorluudaksmenaynsebeplerleykselmiti.

***

Tarihinbizegsterdiimisallerdenalacamzbirdersvardr:millimefkrelertaarruzidir.

***

Yakntarihevebugnebakarsaktaarruzi

mefkrelerinbirokrneklerinigrrz.Eerkarsn

sndakimilletTrk Milletiolmasayd ukkYunanistanbilebykYunanistanolacakt.

***

"Hayatiinsava"kaidesinceyeryzndehersoyunarzusukendicinsinidnyayayaymaktr.Bunahibirsoyunmuvaffakolamamasaynarzudaolanbakasoylarnmukavemetinemaruzkalmasdr.Yeryznninsansoylarolanmilletlerdeaynarzuileasrlardrarpyorlar.Vednyadadurmaksznmeddcezirleroluyor.

***

Medeniyetilerledikeinsanifikirlerindegalebe

edecei,milletlerinkarde olacabirgngeleceihakkndakifikirlerinhepsibirerryadr.Bunlaryasafinsanlarnfikirleridir yahutdakarlarndakilerialdatmakisteyenhilekrlarnszleridir.Btninsanlarnkarde olmas,ihtirasn,kavgannkalkmastabiatamuhaliftir,insanlkvekardelikpropagandasmedeniyetteilerlemi milletlerin,ermeydanndasilahlayenemediklerigerimilletlerekartatbikettikleriyenibirtabiyeusuldr.Bize sanninsanlkdsturlarnpropagandaeden ngiliz,Alman,Fransz,Amerikanpapazlarnnmilletleribiryandansilahlarbrakmakonferanslaraarkenbiryandantopu,

tfei,gaz,mikrobuylasilahlanyorlar.Mtarekeyllarnda,insaniyetnamna,Trkiye'nin


2/24

www.atsizcilar.com

Say:14 ATSIZMECMUA Sayfa:2bazkltrszvevahiekalliyetlerineistiklalvermekisteyenngiltere, kendimenfaatinamnaistiklalisteyenmedenirlandallarimhaetmektenekinmiyordu.Suriye'yiTrkzulmndenkurtaranFranszlardahapekyaknbirzamandaam'tayyarelerletahripettiler.

Mefkrelertaarruzidir.Tedafimefkreyemefkredeil,miskinlikderler.Birmilletinterakkietmekistemesigayettabiiveokbasitbir eydir.Bumefkre

olsabirerinsantopluluuolur.Kuvvetlibirordusuolmayanmilletehibir eydenemez.Ordusuolmayanbirmilletinhibir eyiyokdemektir.

Fakatgeni maarif,byksanayivekuvvetliordu.Bunlarbirmefkremidir?Bunlarmillimefkreninaletleridir.Millimefkreyebunlarsayesindevarlr.Biz imdiyekadardaimamefkredenbahsettik.LakinTrkgenliine:seninmefkrenbudur;diyebir eysylemedik.

Mehmetie

Yr;uzaklatkaardndakimordalar,Bakmendilsallyorlarhlkzlaryamata.Sanahabergetirirkyndenesenrzgr,Nerdeysekaybolacakgrnensonaala

Artkkynsilinditatlbirmitgibi,Unutkenditarlan,hatrlamayuvanUnut,kapansnkalbinpaslbirkilitgibi;Anahtarbirkurunolsailayokziyan.

Sakarya'nnokandankzarangnlerinde.Bensananeyakndm;sandmkiseninleyim!Kandkerekkoarkensencephenlerindesterdimkielimlekanlarn ileyim...

Mehmed'im,kederetmekendiocuklarnaGeridebraktndinmeyenbiryasdiye...Sendenbuvatankald, erefkaldyarna.Yetiirhepimizekocabirmiras'diye!..

FevziyeAbdullah

olamazMefkreasrlarabakaniindedoduumilletiruhlandranveonlartekkalphalinegetiren,birazdamphemveesrarlbir eydir.

Yirminciasrdahermilletoalmayamecburdur.

be hattasekizonmilyonlukmilletleremilletdenemez.

Tarihinherdevresindebirinciderecederoloynam olanTrkmilletibir sveveyabirHollandaolmaymillimefkreolarakdnemez.

Yirminciasrdahermilletinbuharlveyaelektriklidemiryollarbyksanayifabrikalartayyarelerigeni maarifikuvvetliorduvedonanmalarolmakmecburidir.Buasrdaherferdiniokutamayan,limleryetitiremeyenmilletlermilletdeildir;bunlarolsa

Hlbukigenlika,insanlarnmefkreyeensusamolduuzamandr.Bazgenlerimizitanassura,komnizmeve unabunasevkedensaikbirmefkreyesarlmakihtiyacdr.EskiTrkler:kanunktdeolsakanunsuzluktan

iyidirderlerdi.

Bugnkgenlerimizdemefkrektdeolsamefkresizlikteniyidirdeyipbenliimizezararverenprensipleremefkrediyeyapyorlar.

BizTrkgenliinegeni vebykmefkresinigsterdiimizzamanartkyabancpropagandalarntesirikalmayacaktr.

Mefkrecibirgenlieahlakszlksahnelerimtereddiedebiyatpekdeokadartesiretmez.

OzamanbunlardaisteristemezTrkgenliininistediigibiolmayamecburkalacaktr.


3/24

www.atsizcilar.com

Say:14 ATSIZMECMUA Sayfa:3

Hayatbirileriyedoruatltr.Atlamayan,yerindesayangeriliyordemektir.Vegerileyenleriselmemahkmdur.Tabiatnkanunlarnauymayanyalancprensiplernaslolsasukutedecektir.Bunlarmefkrediyegenlieyutturmakkmazbiryoldur.Genlikkanlcanl,okyksekbir

mefkreister.Genlikkahramanlkgstermeyeokisteklidir.OnunbuisteiniTrkIrknnistikbaliiinendoruolabilecekyolasevketmeklazmdr.Busalamrknistikbaliaktr.Onayalnzhedefinigstermekvemar mar kumandasnvermekkfidir.

BugnnMeseleleri:

"MilliSeciye"BuhranGarpmedeniyetine,bumedeniyetiniflsetmekzereolduubirsradagirmemiz,bizimiinhakikatenbirtalihsizlikoldu.Zatenmemlekettemuhtelifzmrelerinbirbirindenbykayrlklarlauzakbulunduubudevrede,garbnkarkfikirleridedahakanam birhldearamzasokuldu.Birkerearamzdamterekvemazbutbirahlktelakkisikalmad.Hangihareketinahlkllk,hangisininahlkszlkolduunubugnkestirmekgtr.Sonrakorkum;birecnebiperestlikvemillikuvveteinanmamazlkortayakt.Kendimizeait eyleresvmek,bakalarnnkinivmekmodaoldu.VenihayetPariskadnlarnabenzemekiinmillservetikledentufeylvevatanszbirkadnsnfpeydahland.Btnbunlarnsebebidedardangelentesirlerin,hibirgmreuramamasvekthazmolunmasoldu.

Aramzdamterekvemazbutbirahlkyokdedik.Bununenakmisalinicinsahlktagryoruz.Cinshayattaerkeinkadna,kadnnerkeekaralacaklarvaziyetnedir?TrkCemiyetibugnbunubilmiyor.Mekteplerdebugntalebeyedardangelen

mektuplar iddetlekontrolediliyor.Akvecinsalkamektuplarolanveyazanlarcezalandrlyor.Fakatayntalebeninenak ehvetfilimlerine,enkepaze

balolara,barlara,plajlaragitmelerimenolunmuyor.Buharaketyayanltr, uhldeMaarifgibimemleketindiermesseseleritarafndandatakipedilipmenolunmaldr;yahuttabuharekettabidir,ohldeMaarifVekletitalebeyibounaskmaktanvazgemelidir.Bumisalmemlekettemuhtelifdevletmesseseleriarasndabilemterekbirahlktelakkisiolmadngsteriyor.Halbukibiz imdiyekadarahlakayalnzcinsbakmdantelakkietmitik.Fakatozamanhiolmazsacinsahlkmzdamterekprensiplervardveenktinsanbile,birahlkszlkyaparkenonunahlkszlkolduunubiliyordu.Garpmedeniyetinegirerken,takipolunangmrkszlksiyasetinindourduuvahimneticelerdenbirideyabanclaratapmakvekendikudretimizi,varlmz,mazimizi,mefahirimiziinkretmekveyahiesaymaktr.VaktiyleHamdullahSuphiBey,TrkOcanda"bizgarpmedeniyetineihtidaettik"diyebaryordu.Bu, imdiyekadariindebulunduumuzarkmedeniyetini"kfr"saymakdemekti.Halbukibizmaziyipekabukunuttuk.Vaktiyleiindebulunduumuz arkmedeniyetiningarp

medeniyetindenyksekolduunu,omedeniyetsayesindeyksekbirimparatorlukkurduumuzu,bykinsanlaryetitirdiimizipekabukunuttuk.Buunutkanlkta


4/24

www.atsizcilar.com


garptangalentesirlerinrolbykoldu.BumilletinparasylaFransa'datahsildebulunankozmopolitbirzppe,MaarifVekletininparasylakanHayatmecmuas'nda,bumilletevatanaknretenvesiyashayatgibi ahshayatdaparlakvelekesizolanNamkKemal'e"mseccatra"demekkstahlndabulundu.Ve ngiliz ekspir'indehasinkarolundudiyebarbarbaran,protestolaryadranedebiyatbirliininzavalledipleribunaseskarmadlar.AlmanGteiinihtifalyapanDarlfnunbirkagnsonrayaplanMimarSinanihtifalineitiraketmemekkanszlngsterdi.Birikiylnce"AnadoluMecmuas"nkaranve uurlarnntamolduumuhakkakolanbirkamnevverTrklinkrederekbumilletinadnn"AnadoluMilleti"olduunuilnettiler. stikllHarbisrasndaAnadolu'yakaan,fakatkendilerindeseciyezaafvardiyegerievrilenbirkakiiRusya'yagidipMoskovacanbazhanesindetalimterbiyegrdktensonraiimizekatarakbireylersayklamayabaladlar.Gerekbunlar,gerek

inasi'nintrbesininstneapartmanyaplmasveBursa'daGaziOsmanBey'inmezaretrafndameyhaneleralmashepaynmilluursuzluunneticesidir.

***

Venihayetmanenolduugibimaddetendebirzppelikba gsterdi.Konumalara,giyinilere,hareketlerebakn.Bunuheryerdegreceksiniz.Yzdedoksantalebedeil,salonkadnkyafetindeolandarlfnunkztalebesinebakn,bunu

greceksiniz.Salarmaal,kalaryolukerkeklerebaknayn eydir.Btnbunlarnyalnzbirteksebebivardr:dardangelentesirler,akvekapalpropagandalarlamillvedinmefkuresinikaybeden,ailesiniveaileha

***

yatnhakirgrenbugenleriinhayattayalnzbirgayekalyor:cinsizevk.Butrlgenlerinkonumalarnadikkatediniz.Yalnzkur,mektup,randevu,balo,elbise,ssvetuvaletkelimeleriniiiteceksiniz..Birkaylnce stanbulmaarifmdrgazetelerebeyanattabulunarak, stanbulKzMuallimMektebi'ndekibazkimsesizveyoksulkzlarnbilemekteptarafndankendilerineverilenazckharlipekorabasarfettiklerinden ikyetetmiti.Fakatbuseciyezaafkimsenindikkatinearpmad.Hayatdenilinceyalnzssveboyaanlayan,sabahleyinkalkncailkiikalarnyolmakolan,fakatanakkaleveSakaryadestanlarnbilmeyen,16MartfaciasndanhaberiolmayankzlarnyarnkiTrkneslininanasvemrebbisiolamayacankimsednmedi.

***

Mnevverlerimizarasndaseciyebuhranvardr.Genlievehalkakendilerindeolmayanbir eyi

veremezler.MaarifVekletibumillseciyebuhrannnfarknavarm gibigzkyor. htimalkimekteplerdevedarlfnundaokunulmasmecburklnanyenitarihkitabbudnceninneticesidir.Fakatbukfideildir.Bukitaptakibirokilimveprensipyanllklarnyokfarzetsekbileyalnzbukitabmekteplerdeokutmaklamillseciyekuvvetlenmez.Bununiinilknceyeninesliyetitirecekolanmrebbisnfnnbuevsafhaizsemeinsanlarolmaslzmdr.

nkbugnyleglntezatlaratesadfediyoruzki

glmekmialamakmlzmgeldiinikestiremiyoruz.Buglntezatlardanbirisivatanperverliiinhisaraalm insanlarnaskerlikaleyhtarolmasdrkibundandagelecekseferbahsedeceiz..

H.Nihl


5/24

www.atsizcilar.com


DertlerimizdenBiriAtszMecmua'daH.NihlBey'in"Ayntarihiyanlladyoruz"unvanlyazsokfecibirhakikatibtnplaklylayenidengzmznnneatt.Hakikatenlisanmzamnevverlerimiz tarafndanithaledilenFranszve ngilizcekelimelerhattaterkiplerlemillharsmzbyktehlikededir.Aslteessfedilecekcihet uraski,buvaziyeteenfaalasebebiyetveren

memleketinistikbalinehkimolacakgenliktir.

Artk"bonjour,bonsoir,merci,pardon"lisanmznzmaloldular.Bunamukabilbirzamanlarilerisrfilen"gnaydn"ve"tnaydn"gibitabirlerlisannbnyesineuygunolmamakbahanesiylerevagrememiti.Acaba"bonjour""bonsoir"lisanmznbnyesinepekmiuygundukibuderecerabetemazharoldular.Bununifadeettiimanaydnecekolursakpekacbirneticeilebukabilkelimelerilisanasokmaktabirbeisgrmeyenhattaumumiyetlekabuledenzmreninmilliyetsizlii,millharsnakar

kaytszl,bunamukabilgarbnendveenbasiteylerinekarfevkaldemeclbiyetiilekarlarz.Eergenliimizmillibenliinebirparadahadknolsaydozamanhermilletgibibizimde,hiolmazsa,milllisanmzlabirselmmzolacakt.

Trkgenliininmillduyguyakaracababukadarbigneolmasnnsebeplerinedir?Dndklerimizisyleyelim. nklpdevresindeyiz,cemiyetimizdnbirmefkuredenmillbirmefkureyegeiyor.ocuklarmzvegenlerimizinyetitikleriaileocaklaryenimefkureyeyabancdrlarvebittabi imdikihldeonu

ocuklarnaalamaktan,dauzaktrlar. uhaldebumefkureyialamakmekteplerimizedyor.Bunlarisevazifelerini,maaleseflykyleyapamyor

lar. Binneticeyetitirdiklerigenlikmillilerekar,umumiyetle,oklakaytkalyor.

Bunlardanbaka stanbul, zmir,Adanagibimhimmerkezlerimizdebirde,birerfesatyuvasolanmisyonermekteplerivardr.Hristiyanlktangayriherdinibeeriyetintekmlneengelolaraktelkineden

bugibimesseselerinyetitirdiitalebelerZiyaGkalp'inresminigrncekimolduunusorarlarbunamukabilsizeAbrahamLincolnveWashingtonhakkndamkemmelmalmatverebilirler. Bugibimesseselerinsrfdinbirmaksatlateekklettiinivesiyasbibirgayeleriolmadniddiaetmekherhldesafderunlukolur.

Byleekseriyetlehotgm,kendinidnrveAvrupa'yherhusustataklidimeziyetbilir,hattaaralarnda,belki,herhangibirAvrupal'nnocuuolarakdomadnateessfedenlerbulunanbir

genliememleketin stikbaliemanetedilirkenendieyedmemekmmkndeildir.Buzavalllarnbusuretleyetimesindekimesuliyetikimlereyklemekicapediyor?Amerikan,Fransz, talyanv.s.misyonermekteplerinimevzuubahisbileetmekdorudeildir.Onlarngayeleribizimgayemizletabantabanazttr.Bukabahatinenbykksmnkanaatimizceortamektepveliselereyklemekmecburiyetivardr.Sonradamesuliyet,srasyla,ilkmekteplerevedarlfnunaaittir.

DahaevveldesylendiivehilebugnkTrkailesi

ocuunamillbirterbiyevermektencizdir,ilkmektepCumhuriyetHkmeti'ninmtemadisa'yineticesindetalebesineailesindeedinemediiterbiyeyitelfiyealyorveoldukamuvaffakoluyor.Oadaocuktaoldukamehurbirmillheyecanuyan


6/24

www.atsizcilar.com


yor.Eerbuheyecanortamektepvelisededetevikgrseydiozamankorkulacakbr eyyoktu.Fakatneyazkmes'eletamamylaberakistir.Ortamektebeyenigirenbirilkmektepmezunufizik,kimya,riyaziyev.s.muallimlerinin talebeyiyalnzdersinihazrlamaklamkelleftutmasndanderstemevzuuylaalkadarolmayan eylerdenkafiyenbahsetmemesindenvehattaarasrabazmuallimlerin"bumilletadamolmaz"kabilinden eylersylemesindenfenahldeaalyor.Buhlaltsenemtemadiyenbyledevamediyor.Arasravatanvemillettenbahsedenbirikimuallimbelkidebulunuyorsadabunlardierekseriyetarasndabir eyyapmayamuvaffakolamyorlar.Esasenonlardahernedensesenedeancakbirikidefadersmevzuuharicinekarakbyleeylerdenbahsediyorlar. lkmekteplerdetemelleriazokkurutanvatanvemilletakbusuretlelisedegenlikdevresineerienvederslerindenbakasinemaaktrislerivebunammasil eylerlemegulolaneksertalebeninkalbindentamamylasiliniyor.Bu

genlerdezenginolmak,mreffehbirhayatyaamak,Avrupa'yagitmekvebazmfritlerdedeaktrolmakyegnegayeoluyor. tebusebeptendolaydrkidarlfnunagirenbirlisemezunusamimTrkleri,alenenukallklaithametmektebirbeisgrmyorveetra

fndakilertarafndanitiraz yledursuntasvipbileediliyor. Buhl,maalesef,darlfnundadabyledevamediyor.Darlfnunmderrisidemevzuuharicindeolduuiinmemleket,meselesindenbahsetmez.Hi phesizbudahafazlaortamektepvelisemuallimininvazifesidir.Darlfnunmderrisinienfazlaalkadareden eyilimdirveobugibi eylerleitigalemecburdeildir.Fakatilimyapacazdiyeenazizvazifeolanvatanvazifeyiihmaletmekacabadoruolurmu?Trklkleriyle hretkazanmmderrislerbileomevzuatemastanadetakamyorgibiler.Karlarndakigenliinbunevitelkinlerenekadarmuhtaolduundanacababihabermidirler?BunamukabilmisyonerlerpropagandalarndanhibirsuretlegeridurmuyorlarveruhlarbuhraniinderpnanbirokTrkgencinikendilerinesamimbirerpeyrevyapmayabilemuvaffakoluyorlar.Herhldedarlfnunmderrislerindenbyleulvbirhizmeti,vazifeleriharicindeolsadahi,bekleyebiliriz.Karlarndakigenlerinherzamandandahafazlaruh

buhranlariinderpndklarnhibirzamanhatrlarndankarmasnlar.Unutmayalmkimemleketimizbudevirde,faydalolduugibihertrlmuzrpropagandayakaplmayaokmsaittirvemuzrpropagandaunsurlarzannettiimizdenpekdahafazlabufrsattanistifadeetmektedirler.

M.Ouz

KaracaOlan'aDairKaracaOlan(Karacalan)iin imdiyekadartamvemkemmelbirtetkikyaplm deildir.Mamafihbyle

tambirtetkikyapabilmekiinbtnmevadn,halkrivayetlerinin henztamolaraktespitveneredilmemi olduunudasylemeklazmdr.Vakagerek stanbul'da,gerekAnadolu'nunmuhtelifyerlerindekan

gazetevemecmualardaonunhakkndabazufaktefek,fakatmhimrivayetlermenkbeler,onunadn

tayanmanzumelerhattaSadettinNzhetB.tarafndanbycekbirkitap"(Konya,1927)bileneredildi.Fakatbunlarkfimevataddolunamazlar.Tarihmembalardaisevelevehemmiyetsizolsun,onunhakkndabaz


7/24

www.atsizcilar.com


malmatbulmak mknolsabileokazvetesadfidir.nkeskidevirlerdehalkedebiyatnakargsterilenistignaveistihfafbumilledebiyatnmmessillerinidetamamylakaranlktabrakmtr[1].KaracaOlan'nyaaddevirolarakbazufaktefekdelillerdenistidlalleryaplarakXVII'nciasrgsterilmektevekat'surettehibir eysylenememektedir[2].Buitibarla airimizinhakikhayatntammanasylatenviretmekbilmemkabilolacakmdr?.Fakatonunhalkarasndaki hretiokadarfazlaolmuturkiheryerkendisinibenimsemi[3],heryerdehakkndayeniyenirivayetler[4],ananelervehattabirmasalbile[5]teekkletmitir,kibunlarKaracaOlan'nmenkibevhayatngstermek tibariyleokmhimdirler.

KaracaOlan'nhayatnksmenolsuntenviriinhiphesiz iirlerindende,tenkidibirtetkiktensonraistifadeetmekmmkndr.Yalnz ukadarvarkionunhalkarasndakazandvasi hretkendisinin

olmayan iirleridekendisineisnadveizafeettirmitir.BuitibarlaKaracaOlanadntayanbirmanzumenindierbiryerdebakabir____________________[1]Buhusustafazlamalmatalmakiinbaknz:KprlzadeMehmetFuat,Aktarznnmenevetekml,MillTetebbularmecmuas,1931,say",sah.7mm.[2]KprlzadeMehmetFuat,S.NzhetB.inKaracaOlankitabnatenkit,TrkiyatMecmuas,1928,C.II,sah.503m.[3]SadettinNzhet,KaracaOlan,Konya1927,sah.3.

[4]Rivayetleriinbaknz:KoprlzadeMehmetFuat,KaracaOlantenkidi,Trki.Mecm.,II.505haiye,AliRzaB.inTarsusgazetesndeKaracaOlaniinyazdmakalelerdennakiller.AliRza,CenuptaHalk airleri:KaracaOlan,TrkSzgazetesi,Adana1932,altmakaledenibaret.[5]"KaracaOlanilen smikn.Sultan"masaliinbaknz.Radloff,ProbenderVolkslitteraturderNrdlichenStaemmetSt.Petersburg1896,t,VII,sah297323.BumasaldanAbdlkadirB."HalkBilgisiHaberleri"mecmuasnda(stanbul1930,Yl2,say13,sah.12m)bahsetmi veksacamalmatvermitir.

airinadntamasokmuhtemelveekseriyavakdir.BundandolayherKaracaOlanadntayanmanzumedenistifadeederkenihtiyatlbulunmakicapeder. tebunatebanbizdeburadaKaraca Olan'nbaz iirlerindegrdmzve imdiyekadarhikimsetarafndannazari tibaraalnmayanbirnoktayiaretederkenhibirzamanyazdmz eylerdekat'iyetolduunusylemeyeceiz.MaksadmzsadeceilerideKaracaOlanzerindeileyeceklerinnazardikkatlerinimezkrnoktayacelbetmektenibarettir.

MuhteremhocamKpflzadeMehmetFuatB.,KaracaOlantarafndandeil,onunazndanbakabiritarafndansylendiinitabiibulduubirtrkde,airinhayathududunun10151090tarihlerigsterildiinivebunun"tarihvesikalarlatevafukettiindenpekltarihbirmahiyetteolarakkabul"edilebileceiniilerisrmektedir[6]. lkdefaolarakilmbirgrnmahsulolanbunoklainazaragre,

KaracaOlanbirhayliuzunya yaam demektir.Filhakikaonaisnadolunanmanzumelerdenbazlarndabizzatkendisiihtiyarlndanbahsetmitir[7]KocadmihtiyaroldumkardalarHalimerahmedinbaknyoldalarDkldazmdakalmaddilerYalcahmerimkoymakisterim.

Kezadierbirmanzumede[8]:

Karacaolanhatakmazdilimden

KocadmdahayrgelmezelimdenKadirmevlmaslagemezkulundanDelignlahekipdealama

kt'asylayinekocadndanbahsetmektedir.BuikimisalKaracaOlan'nihtiyarlkanidrakettiini,uzunmd____________________[6]KaracaOlantenkidi,Trki.Mecm.II,504Haiye,sonlarda.[7]SadettinNzhet,KaracaOlan,sah.93,15.[8]Ayneser,sah.101.13.


8/24

www.atsizcilar.com


detyaadmgsterecekmahiyettedir.Onaisnatolunandier iirlerdede,bunlarkadarvazholmasabile,onunihtiyarlnadairdahabugibitelmihlerbulunandelillerbulmakmmkndr.Diertaraftanonaisnadolunan iirlerarasnda,onunyzyanakadaryaam olduunugsteren umanzumeyetesadfediyoruz[9]:

HakknkandilindegizlisridimAnamnbelineindirdinbeniAkmrekkepidimkzlkanettinDrlirenklere[10]bandrdnbeni

AnamnkanmdabennelergrdmYedideryagetimummanadaldmDokuzaylkyoldanseferegeldimBirkapszhanaindirdinbeni

Bendebildim udnyayageldiimTuzlandmdaaptlarabelendimBirzamandabeiklerdeelendimAnamnstnekandrdnbeni

Be yandaaklgeldibamaOnyandagideroldumiimeVarpdadeinceonbe yamaBirkurusevdayayeldirdinbeni

Onbe yaadmyirmiyeyololduOtuzundaevreyanmklolduKrkyaadmhayrm erimbeloldu[11]Hayrmserimibildirdinbana

EllisindeyamyarsngetiAltmndayolumyokuadtYetmiindebiraztebdilim atMertebemertebeindirdinbeni

SeksenindeberatcmyazldDoksanndakandamarmzld

____________________[9]S.Nzhet,KaracaOlan,sah.63m.[10]S,NzhetB.bu"renk"kelimesine"rnek"manasnvermitir.Halbuki"renk"demektirEsasenTrke'de"r"ilekelimebalamadiindaimabaabirsaitgetirilir;raf=raf,Ramazan=ramazan"kelimelerindeolduugibi.[11]Benioldu.

YzyandaazalarmzldBirsabimasumadndrdnbeni

KaracaolanderkiyaktnyandrdnEcel arabnverdinkandrdnEmreyledinAzrailignderdinHidedomamadndrdnbeni

Bumanzumeninbazmsralarmterekbirnaziresiolan iirde udur[12]:

DokuzaylkyoldanseferegeldimDnyadenenyereindirdinbeniKoymadnbirzamanmuratalaymGeldiimepimanettirdinbeni

BuncavakitkucaklardaelendimElendimdeaptlarabelendimBirzamandabeiklerdesallandmAnamnstnekandrdnbeni

Piinededelignlpiine

DeirmenlerdneremimyanaVarrvaramazonondrtyana[13]Karasevdalarasaldrdnbeni

YiirmidebozbulankselidimOtuzundaevreyanmklettimKrkyaadmhayrmserimtandmDrlsevdalarayeldirdinbeni

EllisindeynmyokuadtAltmndahazrbildiim atYetmiindegayritebdilim atArtkyava yava,indirdinbeni

SeksenindekemiklerimezildiDoksanndaberattcmyazldYzyaadmkabirciimkazldolkaratopraagnderdinbeni

KaracolanederyakpyandrdnAkndolusunuverdinkandrdnEnsonradaAzrailignderdinBirdendomamadndrdnbeni

____________________[12]S.Nzhet,KaracaOlan,sah.67m.[13]Bumsradabirhecefazlaolupbuda"varmaz"kelimesinin"Varamaz"diyezaptolunmasndanileri

gelmektedir.Esasenburadaki"varrvaramaz"cmlesidedaima"varrvarmaz"diyesylenir.


9/24


10/24

www.atsizcilar.com


ziyadetazimvetebcilediliyordu.Bununyegnetedavisi"dalamak"t.Buzatilebenimaramdatercmanlkedenkimsebuzatn"hmma","bersam","istiska","verem","fel"vesairegibipekmhimhastalklaryalnzdalamaklaiyietmekteolduunuhaberverdi.Buzatdalayacahastay,ncebezlerleskcabalarvehastalkolannoktaydalarvetalazlard.Sh

hatteolan kimseleridahihastalatutulmamalariindalard. Bundanbakaistediivakitteyamuryadrmak,bulutverzgrpeydaetmekgibiiddialardavard.Bununbuiddialarnvedahabirokyalanlarntasdikedenlervard.Bizbununiddiaetmekteolduubaz eyleritecrbeettik.Kendisibuiddialarndanbizenekkvenebykbir eygsteremedi[*]

KelmTarihiMderrisierefeddin

Melmlik HamzavlikveBtnlikteMtekabilTedahller II

Hamzavlerin"ibtn"temayllerinionlartarafndanyazlanklsikkitaplardanziyade[1]Hamzavi airlerinin iirvemektuplarndanrenebiliriz.Buhusustaenziyadecokunmelmairi"AhmediSrban"anlatrken,onun iakidelerinetemayllerinikfiderecedegstermi veeserleriyleteyitetmitik[2].Buradabubahsitekraretmeyeceiz.YalnzBayramMelmiliininbtnzmreleriyletedahlnispatiinyineAhmediSrban'n(DukakinzadeAhmedBey) iirlerindenistidlallerdebulunacaz.nkbuaksamimvehassas air,hemenher iirindemeslekvemerebiniolduugibiizharetmi vebumnase____________________

[1]HaqqBey'in"rdnme"si(Bukitapiin"MelmilikveMelmiler"ebaknz,s;214215),LalzadeAbdlbq'nn"SergzetiMelmiyye"si,MsteqmzadeSadeddn'in"RisleiMelamiyyeiattriyye"si,HseyniLMekn,Olan eyhbrahimveSun'ullahGayb'nindvanverisaleleri(bunlariinde"MelmlikveMelmler"inikinciksmnnbibliyografyasnabaknz;s:216229).[2]MelmilikveMelmiler,s.5965;mezkrkitaptaOlan eyh brahim'intercmeihlinde"brahimEfendi'de ilietemayel"(98100)ve"Melmlikteilietemayl"(197109)

betleMelnilerinduyguveakidelerinedesamimibirtercmanolmutur.TmarveziametindenferagatlefakrihtiyaredenDukakinzadeAbmedBey

FenatopranbsteredinbMelmetsengintseneylebln

Hemangenciqan'atdeferagateylegeleydilKifaqrintca'ldrbugn ehlerklahndanHuzriqalbileAhmedsanabinkerreyerekdir.Qedyikyiyrolmaqcihannpdihndan


11/24

www.atsizcilar.com


SencmlecihansaltanatnterkedbAhmedYarnserikuyundayrxknesnol

BirabykhnefagrnklahbesbanaFriglblemlibsefseri ahaneden

diyerek,btndnyasaltanatnaehemmiyetvermediinisylediihlde

HerperininsuretinsinemdetasvireyledimDergrendilxnesini imdibirbtxnedirBengulmmcnileulrindishidbzakimDgiaqsinedepinhnedermerdnedir.

AhmediaybetmenzmahbubumeydengemeseHeriinsonunanar,zahirnedmetdenqacar

GrsebrmahbbqalmazixtiyrzerreceYilhkimseAhmedgibimecburolmasun

beyitleriylezaafnbildiriyor.Odahemenhersofigibi

CehdedbAhmedcihandabirnigraqolKimhaqqaqailtirsqaqimecaz

beyitiylemecazaknhakikataerimekiyinbiryololduunakabulediyor.BununlaberaberAhmedBey,

DemdemaqnkarhaqqaqbzdirSenansanmakimzhidmecazaqbzidir

diyerekaknhertrl aibedenrivehakikolmasnveancakbuilhakaakdenebileceinidekaytvetasrihetmektedir.

EhliaqnherzamandidrdrelencesiZahidinxalvetbucandauyurryasvar

Yrta'neylemezhidriyyylanamaznqoDernqnhnamazdrniyazdr

eyximdiyenintcqabsnainanmaAxrqasnbaqbeliznnrdolupdur

RiyyterkedbzhidiittebihinienginBklbqmetidimnidyiyvurdeyler

Haqiqatrazehaccnamaznma'nisinonlarNecankimniyyetxlisleaqaibtideyler

Kimkidelqilemuraqqa'danumarzevqinuzrDdigamkiverinegrmedibirlahzasrr

XrqatcilesfbizegelsatmaryEdemezsinbutarqilesratzreubr

beyitleriylehemmteerrilerinzhdnevetatine,hemmutasavvflarnyinveerknnahrkavetacnazerrekadarehemmiyetvermediinivematlubun,bunlardanferagatleeldeedileceinisyleyerektambirmelmiolduunugizlemeyehidelzumgrmeyipserahatleanlatyor.SrbnAhmed'inmerebinivebusuretlemelmeterbabnnahvalinibirmelmmmessilininlisanndanduyupdahaiyianlamakiintambirgazeliniyazyoruz:

Aq uridelerlemde hidbzolurGrdiikebkixiramsaydeder ehbzolurHeymededsqicihandaqnelencesiSdermahbdilecmiserabszoluriqdildedbherdemgdyiruholanDostlar,dilke nevalarlabulendvzolurGlenihsnndenlemg edbolgoncelebGlgibigldidedihetmekefirzolurGrdiinmahbbaAhmedaldanubdilvermekimDilrblarirelbdpkdmenazolur

***

VirdilisnedinmiimisminieypersfatVechinianszngrbcellecellhderimQbleyzndeqankimgrbetmediscdMenangoricekhemaniteadadderim

Emrihaqdandnmiybcmlemel'ikedibaSecdeetmezdeme eytnolanamygr

diyecekderecedekvemfritbrvahdetivcutuolanveherhlde"EvhadeddniKirmn"gibi"hdihaqqatamezhirisriletevessl"[1]ettiimuhakkakbulunanAhmediSrbn'nbilhassa ugazelidikkate ayandr:

TekyeghidilegeldikexaylidedecikAqolsundedigrbucemlidedeciksitnndascdileniyaznederimBenvelayeteserinsendeduyaldedecikKirpiimxrekuboldglefsnyamRz ebhederim eyhimolaldedecikBengiesrarilehayranolubtanmayalmDeibhlebugnqilneqlidedecikBergzrmtapunadiidenyzeldepiyazQalmaeksiklnehimmetldedeciknra oldgzmyreimnyayanar

CanqurbanveririmyolunaBaldedecikKerbelyigamiaqndabudiltenesine


12/24

www.atsizcilar.com


hHseynaqnavercmizllidedecikTigigamekdiyr teiaqnqodrdYanmadqbiryerimizqalmadxldedecikKefaqradbehliqana'atolanaGiydiriraqnenine ahdedecikEsedullhAlhaqqbugn ahminanYolunaterkederimmlkilemldedecikSerfretseraqbinbutarqatdanolaMnkiremkilolurhimmetilidedecikEhlitevhdolanAhmedgibibuzeyliyemezryrseverolanlamevldedecik.

Manzumede"Rz ebhederim eyximolaldedecik"msranaaldanp,muhatapolanDedeciin,AhmediSrbn'n eyhiolduunahkmetmekhataolur.Evvel,bumanzumehezelmzbirmanzumedir.Hibirmrit,heleAhmediSrbngibimeslekineirfnenveikaneninanmbirmrit, eyhinebylehitapedemez.Sonbeyittedemhimbirtarizvar.Anlalyorki"dedecik"mevl(i'a)itikadndadrvehalifeyisevmiyor.AhmedBeydetevhitehliolannkimseyebuzedemeyeceini,herzuhurunhakknzuhuruolduunusylyor.

Bubeyit,bizim"Melmiler"dekinoktainazarmzteyitettiindenayrcaehemmiyete ayandr[1].

DedeciinAlevolduunadairbusonbeyitleberaberyedincibeyittedeserahatvardr.Bayram,Melmiliindeesasmuhabbetolduundanvebumeslektefenavezillettekitariktlerintevazuvefakrperdesialtndagizlenentefahrylekyasedilemeyecekderecedebrizbulunduundan;bazenmritlemritarasndakimuhabbetintezahr;hangisininmrit,hangisnnmritolduunufarkettirmeyecekderecede iddetliolabilir.

Yunusdabune'eileiratetmekistediitalibe:Yolda olalumikimzgelAllah'agidelmgelHalda olalumikimzgelAllah'agidelmgelKlauzolgelsenbanadnelmoldostdanyanaKaymalndensonagelAllah'agidelmgel

diyor.Yineaynne'eileMevlnCelled____________________[1]MelmlikveMelmlerSrbnAhmedde iilietemayl(s.5966,bilhassa65)

dniRm,elebiHsmeddin'emahlalgazeliniyazm vemesnevininherparasnnelebiHsmeddn'eitlsveiradesinihkibeyitlerlemuvaaholmas,kezaSelhaddniZerkbiQonavyedebusuretlefevkaldemuhipvekbulunmas;SelhaddnileelebiHsmeddninmrididir,zehabnhasletmitir[2].

HalbukigerekSelhaddn,gerekHsmeddn;Mevlan'nnmsahipvemridiidiler.Hlsa;AhmediSrbnbugazeli,mritlerindenbirisineyazmtr.

nra oldgzmyreimnyayanarCanqurbanveririmyolunaBalDedecik.

beytindebuzatn"Bal"adndabirisiolduunureniyoruz.Hkmmz,bukadarckbiriareteibtinaetmiyor.Aadakigazeldebusevgilimridin"HasanBal"adndabirisiolduunuanlatyor.

HicrileyrabnolurhlimHasanBalmbenimHeyhelakoldummededzlimHasanBalmbenmMenmferrihleblerinden ylehayranolmuam

TqatmyoqarzedemhlimHasanBalmbenimMushafihsnndezlfnhlidevletdldirHerqaanasamgelrfalmHasanBalmbenimlemesultnolamdersenbubenderviinitlerinculundenet alimHasanBalmbenimCanverirseyolunaAhmed ehmazurtutDnimimnmbenimmalimHasanBalmbenm

bakabirgazelindede;

i'roqurkenqmetidilbernevadanrgnurOlnihliservebenzerkimsebadanrgnurBuselikarzeylesehsniHasan'da hihsnZmreiuqneygibinevadanrgnur

diyerekyinemahbbununadnzikrediyor.

AhmediSrbn'abukadarmessirolanbu"HasanBal"nnilkgazelinenazaranAbdallardanveyaKalenderilerdenolduumuhakkaktr.Esasen"dede"

____________________[2]DevletahTezkiresi,s.195, brahimNecmiBeyde"Tarihiedebiyatdersleri"adndakikitabndaaynfahihatayadpHsameddniMevn'nnmridiolarakgstermitir.CiltI.s.1920.


13/24

www.atsizcilar.com


tabirinideozamanlar,btnzmrelerinhepsikullanyor.Butabir,ozamanlar.babatabirininmradifidir.EskiBektaerkannmelerindeumumiyetlebabatabiriyerine"dede"tabirivardr.ElanAlevler eyhlerine"dede"dediklerigibi,BektalardaHacBektasTekkesipostnenme"dedebabaderler.

***

"aqyiq"zeylindeAhmediSrbn'nhalifesiVizeliAladdin'denmstahlefGazanfer'e"GazanferDede"dendii,gibi(S.87)AksaraylPirAliveEmirOsmniHimhulefsndanPamakAliyede"PirAliDede"ve"PamakAliDede"deniyor(s.65).

***

HasanBal'nnAhmediSrbnilebuderecehususiyetimalmolduktansonrabuzatnmelmlercebilinmemesimuhalgibidir.SarAbdullah"Cevheretlbidyedrretnnihaye"deAhmediSrbn'danmstefzolanlardanbahsederken970'teVize'delenVizeliAladdn[1]in

halifesiGazanferDede'den[2](974)mstahlefEmirOsmniHimileVizeli"Bal"adndabirzatzikrediyorvebunlarndahalifeleribulunduunuhaberverip"hletisebdabunlarndaxiru'yetivechimnevverleriyleemkdeolmu idin.EmirEfendivasatlxme,sabhlvech,melhlqyfebirazzizIkermeidi.BalEfendiblqad,kendmgnbirprirehnmnidiler"diyor.992'dedoanSarAbdullah'nocukluundagrdbuzat,genliindemutlaka

____________________[1]VizeliAladdinmhmbirhalk airidir."Kygusuz"mahlesiyleilhilerivardr.BuzatnilhvenefeslerinaslsaAhmediSrbn'aatfedilmitir.SarAbdullah'tanitibarenLa'lveMsteqmzadelerdebukanaattedirler.BertKaygusuzunAhmediSrbnhalfelerindenbirzatolduunuMelmilikveMelmiler'inncksmnayaptnilvedeispatveizahetmi,fakatkimolduuhakkndasarihmalmatamalikolmadmarzetmitim(s.349351).SonradanKaygusuz'unVizeliAlaaddnolduuhakkndabazvesikalarbuldum.Bunlartopladm iirleriylebastracam.[2]AladdnveGazanferiinbaknz:MelmilikveMelmiler,s.6768.

Ahmed Srbn'adamlkiolmutur. smininhassatanzikredilmesi,ehemmiyetinigsterdiinden"HasanBal"nnbuBalEfendiolduunuzannediyorum.Bununlaberaber,melmlerceAhmediSrbn'dansonrakutbiyyetmakamnagetiineitikatedilenHsmeddniAnkarav'nincneni"HamzaBal"daolabilir.nkHamzaBal'yaevvelceasladyla"BalAa"derlermi.Merebinevenihayet ehitolacanaiaretolmakzere"Hamza"ad,Hsmeddntarafndanverilmi [1].EsasenHamzaBal'nnehadetiyleAhmedSrbn'nlmarasnda17ylvardr.Fakatbencebirinciihtimaldahakuvvetlidir.

AhmediSrbn'nAbdallaraveKalenderlerekarhsnnazarngsteren ubeyitlerdedikkatedeer:

TekyeghiaqiindepirexizmetetmeyenSretAbdaliseesrinbilmezqandedir

Biz arbiaqilemestneaqabdlyuzemezsinzhidanyriababaq

Cr'adngetirabdalyinehayranolalm

Mlkiesraraerblemesultnolalm

AhmedBey,Ysufisnek'inkardei"dervimerebvecaferimezheb"[2]mehur"HayretiBaba"(941)nnbirgazelinidetahmisetmitir[3].

____________________[1]Sergzetimelamiyye,s.3536.[2]Ltftezkiresi,s.141I42.[3]Hayretiiin"OsmanlMellifleri"deYsufSnekin

tercmeihlinedebaknz(cilt,1;s.80).AhmedSrbnkendisindennceki airlerinhemenhepsinitetkiketmi birzattr.AlirNevaynin:

NiceeyrmcnhicringdebirrmlDostl kelkrkihaddenketidmenkml

matlalgazelinitahmis,etmi veaataycaikidegazel,yazmtr.Nesim'yenazireleriveayntarzdaotuzdanoktuyuuvardr.BilhassaMevln'yokokumutur.

Ayrlan rnlebindendilberNeygibiherdem ikyeteylesn

gibiMevln'nnmazmunlarnkullanm vehattabirgazelindeaynentercmedeyapmtr.Mevln'nnveonunbeyitleriniaynenyazyorum


14/24

www.atsizcilar.com


Yinebirgazelindeki;

SuretindirmushafhaqdannianSreinridxnisendedir.........................Suretinlevhindediresmikllyetiseb'lmesnsendedirBerrbahrinsertesersultnsnCmleeyannzebnsendedir

beyitleriyledierbirgazelindeki

MuhitoldgibihaqcihnaSenncismnecnolanszndr

***

beytindeserahatleolmasabile,birhurfliktemaylgrnyor.Filvakibtnsofilerde"sz"mukaddestir.Fakat"suretinlevhindediresmikllAyetiseb'lmesnisendedir"beytihurflerin"huttmmiyye"sinive"seb'l

mesan"tevilleriniokhatrlatyor.Btnbunlardanbaka

OlmasamrdarbsftraHerqlolurdcismimexancerKeiKlxanadbAhmedBulmazkimdenexkister

beyitleriylekendisininbazenrdarbolduunubildirdiigibi"smailiMa'uq"yeyazdmersiyedede

olkimsenekimilmixarbataeridiBuilmhnercmleanabdihevesdirGerkevkebei ahhaqqatdagreydinBuksiseltnediyeydinkiceresdirGertyirigaybsanabirsayesolaydSmrgileanqyadiyeydinkimekesdir.

***

"MelmlikveMelmiler"edebaknz.s.58.

TekyeghaqiindepabrehneardarbSrrhaqdasertra,vlihhavrandede

[1]diyor.AhmedSrbn'n iirleriarasndabirdedikkatedeerKepenekmeselesivar.

Olalenimizexil'atimerdnkepenekMlkiesrarabizieyledisultnkepenek

matbailebalayanve12beyitolanbugazeldekepenei"mminingleni,mnkirintanetanakalkansayeiyezdn,terkitecrdolanncennetime'vs,shibiirfanolanlarnlibs"vasflarylamethediyorNesmidedebebeyitlikbirfarisgazelvardr(1260'ta stanbul'dabaslandivan,s.28).Nesmburada"fazliilhdankepenekp"olduunusyler.

BektalarcaBal(Balm)Sultan'nmridiolduusylenen"KazakAbdaldaBalSultan'methederken

ArslangibiaplaplyryenKendizinhaksrrnebryenKepeneinyansrasryenMrselDedeoluSultanBal'dr

diyor[2].OtmanBabaVelyetnmesindedeBabannTrnuva'dabirgnDeliUmuraban,sakaln,bykvekalarntra ettiriprdarbolduunuveAbdalnsrtndanyeniKepeneialpgiydiiniokuyoruz[3].

(Bitmedi)

AbdlbakiKonyaLisesiedebiyatmuallimi

____________________[1]8uokgzelvesamimimersiyeyi"MelmlikveMelmiler"eaynenaldk(s.384).Yalnzsamimiyetvei'riyetibakmndandeil,BayrmMelmilerininhususiyetvemereplerinigstermesinoktasndandaokkymetlidir.[2]Bunefesintamam,SadettinNzhetBeyin"Bektaiairleri"ndebendekimecmuadakindenazfarklolarakmevcuttur(s.200201).[3]HasanFehmiBeyinkymetlimakalesinebaknz(TrkYurdu,c.5;say27;s.244.)


15/24

www.atsizcilar.com


EskiHalk airlerimizeAitBazParalarveVesikalarToplayan:MuallimAtabeyliNaci

AtszMecmua'nn11'incisaysnda,ProfesrDr.KoprlzadeFuatBeystadmznGenOsmanhakkndakirivayetlerifespitedenkymetlimakalelerindenmlhemolarakYalva'taelimegeeneskibircnktegzmeilienbirikiparaytaktimediyorum.GenOsmanmenkbesininYalvasazclar

tarafndansylenenvealnanparasnbirtarafayazdmhldenakillerimesnasndanerdebraktmbilemiyorum.BununlaberaberYalvavecivarndasylenenGenOsmantrksnnorayaaitolanneldeetmekmmkndr. imditaktimettiimeserlerarasnda"KulOlu"(?)na,aitbirikiparavardr.BuKulOlukimdir?Antalya'da"Ah"lerhakkndaaratrmalaryaparkenkavafustalarndanbiri"kulolu"tabiriiindediki:"eskidensrpgelenananemizegreatadandededenesnafocuu,babasnntezghndasanatrenirverakkarlmaslzmgelirsepetemalkuanmak

klfetindenmuaftr.nkbylelere"kulolu"denir.Esnafzadeolmayanlara"elolu=yololu"(?)[1]derlerveonlarhususmerasimlepetemalkuanr,rakkarlr".itetesadfenrendiimbutabirinAhtresindenyetimeesnaflarmzarasndaocakveailenispetimgsterenumumbirmanayifadeettiinianlyoruz.KulMustafa,KulOlu,KulHimmet,Kul batgibihalk airlerininAhileremensupolmadklarnemalm?Buhusustakitetkiki

***

____________________[1]Bektailikte"belolu,belevld"srektenyanielebivesofiyndanolanlara;"yololu.yolevld"isemcerretikrarverensonladangirmeleredenirdi.

erbabnabrakarakaadakidestanlarnaklebalyorum:

Akmuhasarayemuharebesineaitbrdestan

Ycedirkalesiburculidir.

AnbinaedenHaydarVelidirGelirgeerkfirBalkanselidirVeremezAkayderCezarPaa

EderimsdklandevletehizmetPadiahhrmeticanmaminnetFranszgrmedibylebirzahmetVermezemAkayderAhmedPaa

EhliislmnusretbayranadYr ettim'aduvalarkadOnsekizbinkfirkltangedi

VermezemAkytderCezrPaa

Kesildikellelerdkldkanlarelenkler okunduokkahramanlarehitrtbesinibulduniceyzcanlarVermezemAkayderAhmedPaa

Altm gnatdktoplantfekNemsedeMoskof'daolmadbylecenkAka'nndmanFranszFrenkVermezemAkayderCezarPaa

FranszkfirindaimahiledirkrAltm gnsadakayanrGeceninbirvaktindekfiretdifirarVermezemAkayderAhmedPaa

NicekahramanlaryzntutmuturAllah'aCezartutmu yznuluderghaNecevapetsnlervzer aha


16/24

www.atsizcilar.com


VermezemAkayderCezarPaa

Zemnekahramanimi bylebirvezirBirelinebaltabireline imirMedhindecizkaldniceok airVermezemAkayderAhmedPaa.

Budestannaltnda unlaryaztdr:

BeytiKulolu

DesturubhanerilebinkanedenkarumdadrGamzasylagndeyzbinkanedenkarumdadrAklmbasmdanaldbendivneeylediDerdimindermanhemdermanedenkarumdadr

CannmcananammahemcierimyadrHerkaanyzimeglseserdenaklmdadrYz emskamerayyargsncennetbadrGlnnblblnhandanedenkarumdadr

BdnaldrrgrenlerhblarnserdrnaKiikemliksanuriseyinekendicanunaAm cennetinkapusuntanrRdvnnaKendinimelekleresultanedenkarumdadr

DerKulolu undavuslatbulabilsemyrilelemidestinealm salnurhblarileGamdeilsyleebilsemolyerdayrileGzucuylabendesinseyrnedenkarumdadur.

BeytvegftiKul bat

BirgnolurserdendumanayrlrBoyuncaolurdeygamyemegnlVaravarahermuradaerilrntizareylemebudemegnl

YaradankulunukomazbunundaBumihnetinrahatvardrsonundaDirliinmihnetgsterirsenndeBelkisultanolursunlemegnl

htiyolursunhrkayapostaVarbarihdadanmuradnisteSrrnbildirmedmanadosta

Kendinimelmeteylemegnl

KulbatederbuszmhakdrYaradanbrininkeremiokdurcizincizeimdadyokdurCancanaba baakimkimegnl

Toprak MaziGelarkada,gelseninleazdertleelim;OkuyarakhayatdenenkocakitabGnldekiyaralarbirazdeelim.

Gmdmkaratopraklaramelekteniyi,

Perilerdennazl,gzelbirsevgiliyi.Derinderinszldyorgnlmdeyaram,Banaartkhersaadetolmuturharam.

Benisardkefengibimzinintl,Yerebatsnbutopraklabukorkunmzi!Ordanksevgilimlesevgimgml...

Heyarkada!Sznbil,hemkendinegel,Bahtiyarlklaraolmazlmlerengel.BirsevgilikzsendenaldysatoprakBunakatlan,toprakiinnkbubirhak!

Hemyaratan,hembytentopraktrbizi,zerindeiitirizilkninnimizi;

Fkrttserinsularbizecanverir!Ormanlargnlmzeheyecanverir.

Heyarkada!Sendeinsafduygusuyokmu?Sanaher eyveren,senibytentoprak

Sendenbirtekkzaldysaacabaokmu?

Douplmek...Milletiinbunlarbirhzdr.Toprakbizimbeiimiz,mezarmzdr.Toprakbizimanamzdr... nsanyasnaKaplaraknaslsverzanasna?

Hakiktne ugklerinderinliinde,Nesularn airaneserinliinde...Aristo'nunmantndazerresiyoktur,Pisagor'da,Efltun'danebzesiyoktur.Mefkrelerlemindeoluncaktlk

Kafalarnierisindebalarftlk;Birbudalazulmyeterdiyehaykrr,


17/24

www.atsizcilar.com


Biritkar,proleterdiyehaykrr!Birhayvandahkimolurcinsheyecan,FroyddenenYahudi'yegider,verircan...Kimikrdr...KendisinebykgelirpekLenindenenomaskaravatanszkpek...Onefelsefenin,nededininhiinde,O,topranasrlardanberiiinde...Hakiktibulmakiinonuemeli,Ykselmektenbir eykmaz,derinlemeli.Gedoruykselenlerbirgnyorulur,Derinleen,hakiktitopraktabulur.uneba,nedesonuolmayantoprakGmdmzvcutlardangdaalarakBizehayat,bizetarih,mziyaratr.Mzikhnekitapdeil anlbirsatr...

Mzirknyarattcokunbirseldir,Mzibizimalnmzgeykseltir,Gemileringecesindenkalrz.

BirdnsenmazidekiolanileriHdisatnbyklseni artr.

stersengelydedelimogemileri...

KaynarelbetdamarndahlisTrkkann,DamarndankkanvarAtillnn,Avrupa'nnherrkndantoplananorduOnuGalyaovasndazorladurdurdu.

radesiyenilmedensinirleeteVataniinkarsnbrakanMete,Yasaiinkardeinildreningiz,YeryzndebrakmadankckbirizGeipgidenmilyonlarcaadszkahraman,Kiherbiribugnbizevermededir an,Buerlerincisimleritopraktakald,Veadlartarihtebir anlyerald...Hangisinihangisindenstntutmal?Herbirisibutopran,burknmal...Tonyukukungizlenmitirdehkannda,Bismarkonunatuaolmazyannda...AlpArslanlaKlAslan anlbirfasl,Avrupa'yreziledenYldrm...Nasl?DnsenenebiimbirkahramanerdirAnkara'daYldrm'eritenDemir...Bukadarm?BusaydmancakbirkaKaterin'leneleryaptacepBaltac?Anafartacephesindekimdurduenson?

lkdayakimdenyedikuduzNapolyon?Sevdiinkz utopraaeergirdiyse,Sentopraeskisindenfazlabenimse.Bilkitoprakebediyenseninolmutur...

BudnyadabizimbirgenkzsevmemizFilhakikagayetdoru,hemdeoktemizBirgayedir...Fakatbununhudududardr...Sevgilidensevgilibirmefkrevardr.Birkzsolaryahutsenintkenirakn;nsankalmazuzunzamanneeli,takn...Yamefkre?Ebediyetonunlabirdir,Kiiolumebbedenonaesirdir.

***

Enmukaddesikivarabylesversen,Toprakejder,mazikanlbirgecedersen,leriyebakamazsn,gznkamar.stikbalikucandabumazitar...Arkasndaolmasayd anlbirmziBumillettenkarmydbirbykGzi?

KaratoprakyinebizdengdaalmasaKalrmydaramzdabirtre,yasa?Mzibizimatamzdr,toprakanamz.Biribiziyetitirir,biriverirhz.ButopraanasldersinkarabirlKibarndabtn anlecdatgml.YabanclarbirgnyineaknederseVezaferikendisineyaknederseSevgilimialddiyebukaratoprakTarihinnmeydanndanuzakkalarakOtopranurunasencanvermezmisin?

Bumaziylebutopraakfrdensakn,Kendinegel,iradenistnetakn!Savalar,treleri,yasalaryla,Zaferleri,bozgunlar,tasalarylaMzirknyarattbir aheserdir...

Heyarkada!Saptmsn,doruyolagir;Hakkneysevermziylekaratopran...Onlardeilefsneylecanszbiryn!

Buikisiebediyenkutlanacaktr...Vebunlarinkreden,bilki,alaktr...

Atsz

Dzeltme:13'ncsayda8'incisayfannbirincistununda,20'ncisatrdaki"KlKmbet"indorusu"KkKmbet"tir.


18/24

www.atsizcilar.com


YaamakSanat2 Vazifeve eDair

ToplayanveYazan:Dr.AhmetTegin

ngilizDoktorlarndanbiri,binTptalebesizerindeyaptbir statistikmahedesinizikrediyor:

Butalebedenikiyzhekimlikmesleini terketmibunlarndabirksmmirasakonmu vebirksm

erkendenlmler.

Altyz ereflibirmuvaffakiyetenailolmu.Bunlarniindemuvaffakiyetlerinikemaleerdirenlerdevardr

Vazifevemesleinizsiziniinbirakolmadmddeteoyoldatambirmuvaffakiyeteermenizmmkndelildir.

***

arlatanl

kvegeicimuvaffakiyetlerinizleherkesleberaberkendinizidealdatm olursunuzvehayatnznsonundacezasnacekenkumarbazdanfarknzkalmazlzumsuzilervemegalelerdaimapahalyamalolur.

GzlerininKaranlnda

Selolurvarlm,yolunaakar;Gnlmeritir,canmyakar;Yldrmlarder, imeklerakarElgzlerininkaranlnda...

Ellerimklolursan,rsem,Yanarmyzmyznesrsem

EtrafmnurlanrkendimigrsemElgzlerininkaranlnda

Gzgzegidinceben,admadm,GzndeebedihayataradmEvvelcefniykenHzrolduadmElgzlerininkaranlnda...

HikmetTurul

Ellialtshimuvaffakolamam.Onbeiimtihanlarnbitirememi.Onuhayattaitidalsizsefahatleryzndenkaybetmi.Yirmibeidekendiarzulariledoktorluktanvazgemiler.

Buistatistikgsteriyorki;

mtihanlarvermekvemektebibitirmekhayatkazanmakdemekdeildir.Helehayattamuvaffakolabilmekiinancakmekteptensonra,dahadevamlcehitlivemuntazammesaiyeihtiyavardr.

Herhangibrmesleksetiinizzaman,omesleiakileyappyapmayacamzdaneminolmalsnz.Filhakikahayattayapabileceieniyiiiseebilmi insanlarpekenderdir.Bununiindirkitambrkemalilemuvaffakolanlardaenderdir.

PekhaklolarakFrankle'nindediigibi,"Birsefahetinmasrafileikiocukyetitirelebilir."

Buecnebininszmemleketimiiindahaok

kymetlidir.Kolayvebykkrlarteminedenlerfenarneklerdir.Bunlarinsaniekseriyabedbinliesevkeder.Azfakatdevamlbirsaadetiimalnz.Dahaokmes'utolacakvedahaokzevkduyacaksnz.Birservetisevkveidareedebilmekiinokakllveokbilgiliolmaklzmdr. phesizservettenncebunlaramalikolmak,icapederki,herhangibirservetemalikolduunuzzamanonubirR'yakadarabukkarmayasnz.

Bizeikikereikinindrtettiini,retirler.Fakatikikereikiyiyirmiikiyapacakkadarkurnazinsanlarbulunduunuunutmaynz.


19/24

www.atsizcilar.com


Sabretmesinivezaruretleregsgermesinireniniz.

Ksenofon'unanlattnagre;brgn ran ahcinsbiratatesadfederbunuiyibeslemekneyemtevakkftrdiyenbinicileresorar.

Onlardabakanadamnbilgisivegzlzmdrderler.Hakikaten,ancakbilengrrvegrenbilir.

Herhangibiri iinamelitecrbeveitiyatlarkespetmekokgzelvemhimdir.Mmtazinsanlardanbiri,seciyevemeziyetleriiletannminsanlarnniinmuvaffakolmadklarntetkiketmi.Umumiyetlei vehareketlerinde,ar,intizamszolduklarn,bakalarnniyiniyetlimesaisinei

tiraketmediklerini, inatveyaamelibirruhtamadklarngrmtr.

Kkbyk,heriteintizamveusullzmdr.Hereyiyerindevezamanndayapmaldr. lerinizimuntazambrprogramlagrrsenizbusizifazlazamankaybetmektenkurtaracaktr.

Ksenofon.intizamszl yletasvireder:"Biriftininbuday,yulafveilh...yikarmakarkettiinitasavvurediniz.Sonrabunlardanherhangibirilzmolduuzamanayrmakvetoplamakiinnekadarzahmetekecekvenekadarvakitgeirecektir."

DinakidelerinintelkininegredeAllah,ancakokalanvehibir eyiihmaletmeyeninsanlarayardmeder.

KaracaOlan'aAitBaslmam iirlerToplayan:NiyaziTevfik

1

ElgzlerinisevdiimdilberBengzelgrmedimsendenziyadeBilmemhurimisingktenmiindinBugngzelliindndenziyade

Merhametinokturbenikarma[1]BenigrpmahyznbrmekpellerilegezpyrmeSenisevenyokturbendenziyade

Doaraylargibidoargrnr

KrmzlargiypkarsalunurAhettikekarabarmdelinrSaylmazbenlerinbindenziyade

KaracolanederbuszmokturAlemiseyrettimemsalinyokturSinemevurduuntermanla[2]okturDahicevrinvarmbundanziyade____________________[1]Karmaayplanma(?).[2]Terman=okunsivriucu.

2uyalandnyadabirgzelgrdmElenpyanndakalasmgeldiTaram zlfndkm yzneYzneyzmsresinigeldi

***

SevdiimkksnetmebunazYreimekoydunateikzBanasokmusunglnerkiziSunupbirdalnalasmgeldi

EladrgzlerinkaradrkanAradmcihanbulunmazeinYaylannkarndanakolandnstndegerdannemesingeldi

Karacaolanbunubylesyledinipaknderyasnboylad.NazlyardafiganettialadYklpstnelesimgeldi


20/24

www.atsizcilar.com


3

IrakyollardanarzuettimdegeldimGeldimkiyznnnurukalmamEvvelkanileimareylerkenimdisylemeyedilinkalmam

Bylolduun[3]bilsembendegelmezdimEluzadupgoncaglndermezdimGayetgzeldeyppsevmezdimMeereldemedikyerinkalmam

Neleredermi adamadamaSerimikoydumdugelenkazanaDostdmankalmam dolmu odanaBanaoturacakyerinkalmam

KaracolanderkigzelvefaszBiryavrusarmadmdertsizcefaszEvvelvadederdedinsizimansz

imdiolahdindegelinkalmam

4

BugnrakiptenbirsziittimEergerekisebktbelimiDedilerkinazlyrialmlarKadirmevlmksmetetsinlm

ahandedikleribircivankuturGzeligsterengzilekatrAmanmevlmbeniyrekavutur

Yakneyleuzaktakiyolumu

KrklarnelindenbirdoluitimBaharseligibikaynayupcotumSanmlarkibenyarimdenvazgetimAlmayncacierciimelimi

KaracolanyarszbadeiememHerolurolmazasrmaamamMuhanetinkprsndengeememCokunsuyauradrmyolumu____________________

[3]Byleolduunu.

5BadisabaselmeyleoyrePekgresimgeldiellerimiziGnlarzuekerammaneareNideyimtutanvaryollarmz

Acem ahbizenamegnderdiGamlekerinstmzegnderdiZalimfelekbiziyaktyandrdSavurduhavayakllerimizi

***

YkmgamdrgamalrmsatarmPervanelergibiyanartterimKyametteyakasntutarmVermesinhoyratagllerimizi

Karacolanderbirgmanmyoktur

GayrrakiplereamanmyokturSlayavarmayadermanmyokturNazlmbeklemesinyollarmz

6

Biryavrusevdimgldeglekte[4]Altnkpe anveriyorkulaktaPeridehuridegktemelekteAcepsevdiimineivarm'ola

Biryavruseverimsahraimende

MehdikarderlerhirzamandaHindistan'dain'deMainYemen'deAcepsevdiimineivarm'ola

***

KaracolanderkiderdederedeYandcierkebapolduoradaOlgneindoupbattyerdeAcepsevdiimineivarm'ola____________________[4]Glek=Kkgl,glc


21/24

www.atsizcilar.com


YazmalarArasndaEdebParalarMuhteremstadKprlzadeM.FuatBey'e

Bundandrtbe ayevvel"SamsunGaziKtphanesi"neVezirkpr'denbe yzciltkadaryazmakitapnakledildimesdutbirNakibendzaviyesineaitolduuzerlerindekimhrlerdenanlalanbuyazmalarekseriyetlekelm,Fkh,hadis,TefsireveksmendeKraat,Lugat,hey'et,Mniat,

Tarih,MenakipveTeracmahvalemteallikkitaplardr.Bunlararasnda"Garibname"nineskibirnushasiyle[826,H.]bazDivanlarveekserisiXveXI'inciasrhicriyemensupbulunan airlerdenmntehapparalarmuhtevikalncabircilthalindebirdemecmuaie'ar[No89]mevcuttur. leride,bukitaplarhakknda"Atsz"stunlarnnmsaadesinispetinde,Bibliyografikmalmathavibirsilsileimakaltneretmektasavvurundayz.Buyoldakineriyatmzda,zannederizkbueskiyazmalararasndailimerbabnnnazardikkatinicelpedebilecekbe onparakymetlieserinmevcudiyetini

gstermeyeyarayanfaydalbirteebbsmahiyetinihaizolacaktr. imdilikilkolaraktetkiklerimizin edebisahayaaitolanbirksmmalzemesiniortayakoymaklaiebalyoruz.

Biz,bube yzciltyazmay,bilmbalaa,hemenhersahifesinigzdengeirmeksuretiylekamilentetkikveilerindekimanzumeserlerinbykbirekseriyetiniistinsakettik.Birazdayorucuolan utetkikimiz,bunumstelzimbirzarureteistinafediyordu.nk,yazmalarbirokellerdengemiaralarna,ba venihayettaraflarnaEdebiyat,Tarih

noktainazarndantetkikveistinsaha ayanbirhayliparalarkaydedilmitir.Nitekim"AzizMahmutHdai"nin[Necatlgark]unvanlTrkemanzumrisalesiyleSarftan[Merah]atlArapabireserimuhtevibulunanbirciltiinde"GenOsman"nayandikkatbirparasnbulduk. imdiyekadarneredilenlerdenazokfarklolanbuparayda"Atsz"stunlarndaortayakoyacaz.Hlsa,biryazmannokdefayabirsabitesikenarndaveyahernaslsabo kalm olanbiryapraiinde,yahutdaba venihayettaraflarndaTrke,ArapaveAcemceBeyitler,kt'alar,Mu

ammalar,Tarihlerveyamaruf,gayrimarufbirokairlerdenlalettayinalnm manzumeserlerinmevcudiyetibizibu ekildebiraratrmayiktihamasevketrnitir.

ukkmukaddeme,buvebunutakipedecekolan

diersahadakinaizneriyatmznesaslarhakkndakfibirfikirvermi olacanzannediyoruz.Edebsahayaaitolanbuilksilsileineriyatilebuvadidetetkikattabulunanlaraufakbirhizmetetmeye,heleayandikkatbirkametinortayakoymaamuvaffakolabilirsekyorulduumuzunboagitmediinigrmeklerzevkiyapolacaz.

1

OlsaLeylumardmbanaMecnnumdiye[1]

Gezmesngelsnbeldandamahzunumdiye

Yolunacanvermeeannniqrreyledim.

Habsedbhizinexdnndamedyunundiye

Umarm i'righerpmiitdikdenigrQandedirgelsnberoldrrimeknnumdiye

Dlidevletolbanayetmezmbudnyda,kim

Nzileoleminerkisbanameftunumdiye

Dilberoldurey"Mehemmed"hamedicekqa____________________[1]Bumanzumeninbanda"ehzademerhumSultanMehmet"ibaresimukayyettir.


22/24

www.atsizcilar.com


Boynunabendeylerimzlfihmynumdiye

2

EerhkmndeolmazsasenindilBa ilesenoldiliikidil

3

DedimdilberdehnnabananeDediqolanvermezcihne

4

SuretagerinigrnryizbsndayuzLeykma'nidesfthaqtemsndayuzCmleeyannKemhianladuqmhiyyetinYanikiesmiKllininmsemmasndayuzEhlihlzekmezzmazimstaqbelgamnBizneimrzundadnyyunveferdasndayzMestiaquzgemizlezztifnidentamam

DehriXnninnezehrindenehelvsndayuzEyUsuliarifia'rfirfnuzbugnNecehennemdeneXodfirdevsia'lsndayuz

5

Ahedbbumatla'demi idiMonlOruChilolmaqmkil(amma)ehliilmolmaqdagc

6

Serdr hlemya'nkisadriekrem[1]HlVezria'zamolsafikfia'dOlsafzemneolfzlyegneQalmadba vecneetdigazyideryaEdbGirid'ehimmethaqqkiqlddiqqat(Esdi)nesiminusretolubveznhlBre'yihsnitedbra'dyqldtedmrEtdiGiriditesxrfetheyleybserpSayetdicnserlesulholdbalrberleBufethbuzaferlesdoldcmlednyLafzenvema'nioldtrxanaFasihiQandiyyefetholundbinseksenindehl.

7

EmredbSultanSelim hcihnYapmayaTomruqdabirdrlamanDoquzyzyirmibe hicretindeQal'ebalandtammoldhemn

8

AhkimddmcdaolqmetireftrdanrebilmemneyleyimqaldmmededdildrdanFeyzbax oldumcemlindenKemalimarifetGitmediillta'uqsafhairuxsrdamArtrurgndengnedilbermetalihsniniVerdiqnaqdinigermiyyetibazardanTezeldenzlfnnzencrineoldumcnnBirxaberbdsabolturreitarrrdanCnddenRindiymuhkemtaalluqritesiOlmadxlgnlendieiefkrdan.

____________________[1]KprlzadeFazlAhmetPaa'nnGiritseferihakkndadr.

M. akir

Arap iirindeTrkler II

Tercmesi:Trklerekimtebli eder(yaniTrklerehaberverilsin)kionlarnkumandanlarnnyapti neseplereerefveizzettir.

Kii(er)malkesbedendir.Faziletve erefiyleykselmiolmayankimsenesepleykselmez[1]

***____________________[1]Bilkis erefsizkimsenesebinin erefiyleiftiharakalkarsaonakar


23/24

www.atsizcilar.com


Tercmesi:Eyadmlarnksaldyerdeadmlar,kllarvekollaruzunolanlarnolu!Kavminiklmazmertebelereykselttin(klmazyerlerekondurdun);ziragklerdekisamanyolu(=kehkean)hibirzamanotlanlmazbirayrdr.Trklerinkaderiykselsinkisenonlardansn.Seninyzndenonlar,kimseniniddiaedemeyecei erefenailoldular.Cihankorkudanseninhkmneinkyatetti.Bada kurup

oturduunyerdendnyanndrtbucanahkmettin.Adnufuklardaylehileniyerleregirdikisesinintikamnkorkusundanhibiryerbo kalmad.Cihannpadiahlarseninhuzurundasecdeyekapanroldular.Halbukisendenbakasnnnndebalarnemeyebilerazolmazlard.

Kvameddin

____________________vani"Kaysilevnmeyiniz,zirakaysnrmkemiklerinikirlettiniz"derler. ereflinesebin erefli

evltlar yle:

"Ecdadmzn erefihernekadaryksekisedehibirzamanonagvenipoturmuyoruz.Seleflerimiznaslerefbinaettilersebiz"deonlargibibinaediyoruzveonlarnyaptklarilergibisiniyapyoruz"demelivebyledeyapmaldrlar.

Yerikitaplar

HasanAliB.MevlanaRubaileri,RemziKitaphanesi 1932

HasanliB.Mevlna'nn,HayatmecmuasndatercmelerininerettiiRubailerini,buseferkitaphalindeneretti.Birerkatrealevolanbuharikuladerubaileri,toplubirhalde iirmerakllarnnelinevermeknebykbirhizmettir.Bilhassabyk airinelyassylaminyatrntehirltufkarlkendilerinebiredebiyatAlemininminnetve krannkazandrmtr.

arkiyatilimlerindebirermtefekkirolan erafeddinveBakiBeyefendilerinitirakiyleyaplanbutercmehakkndaszsylemekhaddimdeildir.Fakatrubailerinbirksmnbakatrlanladmdansrfistizahvetenevvrmaksadylabir kitanesiniarzedeceim:

S:37.Rubai:XXXI

PaytgirifteemnedaremzitdestDermanzikicuyemkidilemmihrithastMta'nezenikibercierabetnistGerbercigeremnist dbermjehest

[Seninayanasarlmm,elinitutamyorum,sendenmedetisteyemiyorum;kimdendermanarayaym?Gnlmseninmuhabbetinlehastadr.

***

Heygafil,"cierindesuyoktur,hastadeilsin"diyebanataanediyorsun,sankicierimdesuyoksaneolmu..kirpiklerimdevarya!...]

Halbukibenburubaide"nedaremzitdest"i"elmisendenekmem,senibrakmam"ve"bercigerabetnist"idepekmflisbiradamsnmanalarndaanlamtm.


24/24


S:55Ru:XLIX

ZlfetkfrestdinruhinkameretEzkfrnigerkin,cirevnakdared

[Sevgilimseninsiyahsalarnkfrdr;.diniseaygibiolanyzndr.Kfrlekivaset,bakkdinneparlaktr]

Benbunuda"bakkfrdinenekadarrevnakvermitir."

suretindeanlyordum.

Dahabylebirokrubailervarkihepsiniyakmaktabirmanayok.Maksadmdolguneserleri,mtekasifhislerianlamannkolayolmadngstermektir.Butercmelerigrm olmasaidimeskianladmgibianlaypgeecektim.HasanliB.yisamimentebrikvebylekymetlieserlebizlereherzamanrehberolmalarntemenniederim.

Sivas275931A.Ziya

GoetheBirdehannroman stanbulRemzikitaphanesi1932;399sahife;150kuru.

Brasrevvel,22mart1832'delenbykAlmanmtefektirairiGoetheiin stanbul'unTrkilimvemaarifmuhitindede22mart1912'deihtifalleryapld:DarlfnundaYusuferifveOrhanSadettin,GalatasarayLisesi'ndedeHilmiZiyaBeylerkonferanslarverdiler;bilharebukonferanslarEdebiyatFakltesiveGalatasaravmecmualanndaneredildi.okisterdikkibuyzncyldnmTrk rfanmuhitineGoethe'ninbrokeserlerinidegetirsin:filhakikabugnTrke'debyksairinyalnzeserivardr:Werther, phigenie,Faust.

HasanAliBeyin,sonzamanlardamodaolan"roman eklindebykadamlarnhayat"serileridahilindeneredilmi eserlermodelindebykkitab,tamzamanndakt;Goethe'nin,Almanlarnolduukadarbtndnyannmterekmal

olduunu;niinonuokumannzerimizebirborgibidtnretecek,taktire ayanbireserdir.

Goetheiinyaplanbirkaihtifalivehakkndayazlanbirkamakaleilebirkitabokgrmemeliyizve"keke"demeliyiz,buyldnmvesilesileortayakanbuyazlar, airinaslkendieserleritakipetse"...Ozamanbuihtifallerinveyazlarnmanasdahaiyianlalrd:

TahsinDemirayveAbdullahZiya 1)Tepegz;2)BoaHan;3)DeliDumrul stanbul(DedeKorkuthikayeleriserisinden)stanbul,!932;Mektepneriyatyurdu;herkitap10kuru.

T.DemirayneAbdullahZiyaBeylerDedekorkutkitabndandrthikyeyidahakitaphalindenerettiler:

Bukitaptan"Tepegz",isminitadhikyedenbaka"KazlKocaoluBeySerek"hikyesinideihtivaediyor.Busuretle,"DedeKorkut"unonikihikyesindenyedisineredillmi bulunuyor.

Buhikyelermnasebetiyle,evvelvaktiyleyineburada[Atsz

Mecmua,say2]sylediklerimitekraredeceim:kelimelere,mnalarnzarflarolduklariindikkatetmelidir.Fakatbukadarlakalmayacam. lkkitaplardapekokadargzearpmayanilvelervetahrifler,busonhikyelerde,bilhassa"Dumrul"daoknazardikkaticelbediyor.Muharrirler,mademki"yenidileeviren"ibaresiylemetninaltnaimzalarnkoymaktadrlar,metninaslnasadk,hiolmazsaanlalmayanveyabugnbykhalkktlesiiinalkasolmadzannedilenyerleriatlatmaklakalmalydlar.Yoksa,hikyelerinhayatiyetveheyecannkfigrmeyerekyeni ahslar,yenivakalarilveetmek, ahslarasylemedikleri eyisyletmeksuretiyledestanlarnruhunutahrifetmekveanlarKaraDavutromanveyaAmerikanfilimlerihalinekoymak,kitaplarnbandakiokkmukaddemelerdekiiddiaileyaniazokTrkdestanlarn

poplarizeetmekiddias

ylakabilitelifdeildir.

***

Zannederimmelliflerolduugibibrakldtaktirdehikyelerinalkauyandrmayacandan,okunmayacandankorkuyorlar.Halbuki"DedeKorkut"hikyeleriherzamanyaayacakdestan aheserleridir.Onlarnkymeti,nezamanokunsa.hayatiyetlerinimuhafazaetmelerindedirVeeeronlarbu,kymetleriyleberaberyanibtndestan;mahiyetlerinimuhafazaettiklerihaldeokunmazlarsazatenbirkymetlerikalmaz.

***

Buhikyedensadecemevzualmak,mlhemolmak, phesizherkesinhakkdr(busuretlemeydanagelecekeserinkymetelyemutmodelinenedereceyekadaryaklaacadaayrbirmeseledir).Fakatozaman,ortayakonan,hikyelere"DedeKorkutkitab"ndanyeniTrkeyeevrilmi ssnvermekveTrkdestanlardiyetaktimetmekdoruolmazvelevkibunlarhalkveocuklariindedeyazlm olsun!

P.N.

Atsız Mecmua - Sayı 14

Documents