i V ^mxi mM WmmX H .? « 4T ®8 3 J / AV*
Athanasii Kircherie Soc. Jesu
TURRIS BABEL,SIVE
ARCHONTOLOGIAQJCJ A
PrimoPrifcorumpoE diluvium hominum vita ,
mores rerumque
geSlarum magnitudo.
SecundoTurrisfabrica civitatumque exjlru&io , confufio linguarum,-
&• inde gentium tranfmigrationis ,cum principalium inde enatorum idiomatum
biBoria ,multiplici eruditione dejcribuntur & explicantur.
Aufpiciis Auguftiffimi& Sapientiffimi C/p.sarts
LEOPOLDI PRIMIfMeccenatis.
E<ra« ti na£v AcpeAi*
oJ)
Es Officina JANSSONIO-WAESBERGIANA. Anno- cfc> Ix LXXIX.
Cum Privilegiis.
JOANNES PAULUS OLIVAPREPOSITUS GENERALIS
Societatis Jeso-
aVm opus, quod infcribitur Turris Babel a P. Athana-sio KircheRo nofirce Societatis Sacerdote compojitum
aliquot ejufdem Societatis Theologi recognoverint ,&• in lucem
edi pojfeprobaverint ,potejlatemfacimus , ut typis mandetur
, fiita
iis, adquospertinet, videbitur. ‘Datum ‘Spmce io Februarii, 1672.
JOANNES PAULUS OLIVA. (L.S.)
Imprimatur,
FR. HYACINTHUS, Libell. Sacr. Palat. Apoftol.Magift.
SACRATISSIMO
Leopoldo I.Imperatori femper Augufto,
Justo, Pio, Felici,
Boemis, Hungaris, Rom. REGI,
TER MAXIMO.ATHANASIUS KIRCHERUS
Oft lu&uofam univerfalis diluvii , atque
Arca S\(oemica cataftrophen; poft tragicum
generis humani excidium5poft orbis ter-
rarum,pereuntiumque rerum omnium
triftiffimam faciem : modo novum pofte-
rioris fsculi ftatum, fcensque infolentis
paraftafin in theatrum producoTurrim ‘Babel : Turrim,in-
quam , a primsvo orbis tyranno , Cbami Cbujiiqac filio
(embrod in campo Sennaar totius humani generis coetu
ibidem adhuc commorante exftru&am : Turrim vel ex
hoc capite perenni fseculorum decurfu celebrem , ne di-
cam infamem 5 quod temerarius humans impietatis aufus
fabricam vel ad ultima coelorum confinia exaltandam,
ftulta prsfumptione attentaverit. Fabricam dico,qus
realsfij majeftatis divin^ , dum ad culmen rebus huma-nis indebitum arrogantius fefe erigeret, fulmine coeleftis
vindicft^ deturbata faftum depofuit : & uti fupremum di-
vins poteftatis dominium,veritatemque metuendi ubi-
que Numinis luculento fubverfionis fus documento* 3 con-
Dedicatio.conteftata eft 5 ita quoque evidenti lapfus fui graviffimi e-
xemplo omnem poft fe retro fecuturam humani generis
aetatem edocuit, docereque debuilfet, (onejfe confilium
contra T)ominum : fed omnes animi arrogantis machinas,
fubftruCtionefque ambitionis,quantumvis immanes , i-
nanes tamen& infanas elfe,eodemque fecum fato peritu-
ras. Quodnam enim poterat vanitatis imbecillitatifque
mundan* luculentius ftatui exemplum pofteritati ob o-
culos, ad comprimendos infani tumoris impetus ad ever-
tendas faftuolas hominum cogitationes,quam faftus a-
deo infolens & ingens , tam levi Dei digito fuppreffus,
quam moles tam vafta tam cito facileque devaftata > In-
felix illud inaulpicatumque ftolidiflim* arroganti* e-
xemplum hic ego in fcenam produco; atque urinam illud
ita univerlis polfem ftatuere ob oculos ut videant, quamtragica femper in hoc ambitionis theatro fcenam claudat
cataftrophe;perfpiciantque
,non aliam polle exlpeCtari
coronidem operis quod molitur impietas,quamcumulumtumulumque
,qui auCtorem nefariorum moliminum ea-
dem fecum ruina confepeliat. Id quod neminem oculat»
mentis latere polfe crediderim, qui,quod hic oculis fubji-
cere conatus fum, apprime conliderarit,quantam Babyloni-
ci ifti infan* mentis pr*varicatores ab ulteriori coepti mo-liminis profecutione ccelitus defiftere coa&i , linguarum
videlicet admirabili confulione inter fefe divili diffipati-
que , tranfmigrationis gentium populorumque infauftif
fimi conditores, ac furculi per totum terrarum orbem
propagati,quantam , inquam, h*c fparfa quaquaverfum
femina infelicitatis, toti human* pofteritati melfem cala-
mitatum dilfeminarint. (embrodenim ambitionis oeftro
in tanta mortalium multitudine percitus , & ad h*c gi-
ganteo corporis habitu formidabilis , cum virium , tumpotenti* fu* granditate confilus ,
e veftigio avit* reli-
gionis cultu repudiato , a paternis Zh(oemi pofterioris
mundi primi monarch* a Deo conftituti, pr*ceptis rece-
dens , degener& refractarius , dum divin* apotheofeos
titulum impiiflimo faftu attentat , fpretis conculcatifque
divinis humanifque juribus,primus orbem ab hac fcele-
rum
Dedicatio.rum illuvie non longo abhinc diluvio repurgatum abo-
minanda tyrannidis, idololatria, atque innumerarum in-
de profluentium deteftandarum peftium labe contamina-
vit. Quam impietatem intuitus,nec non intimo cordis
dolore percullus ille humani generis reftitutor^oe, moxnutu divino feparatis ab impia Cbami ftirpe filiis Sem&Japheth, viam redtam, quam S\(embrod corruperat ,
divini
cultus propagatione reftituere quibufcunque potuit mo-dis non deftitit. Ut vel inde doceamur, nullum ad impe-
riorum regnorumque flatus evertendos impietate vio-
lentiorem efle arietem ,• nullum ad eofdem confervandosfulciendofque pietate & religione robuftius dari prsfi-
dium. Quocirca utriufque primsvi hujus imperii imagi-
nem,ceu prototypon quoddam reliquorum
,hifce qui-
bufcunque a me confcripti voluminis lineamentis exhi-
bendam duxi 5 ut reges terra;,mundique dominatores,
quid fceptra purpuramque deceat,quid dedeceat
5 quid
rationi redts confonum,quid diflonum 5 quid denique
ad divini moderatoris normam compofitum atque con-
forme,quid difforme
,veluti in fpeculo quodam attento
mentis examine contemplentur. Quod quidem non al-
teri meliori jure,quam tibi Sacratissime C;esar,
qui in republ. Chriftiana puppim clavumque tenes,dica-
tum ad facros majeftatis pedes eo,quo polium, fubmif
filfims voluntatis obfequio venerabundus depono. Pa-
tieris, Augustissime Imperator, pro tua in omnespietate, clementiaque, laborum meorum frudtus exiguos,
tanquam infima; fervituti tus addidlilfimos fatellites ad
pedes tuos requiefcere , fub cujus ingentis umbra; prs-
fidio requiefcit Tax & Felicitas univerforum , in cujus
auguftillimi capitis fpecula indefefli vigilant excubito-
res Confilium &: Indujlria, qui duo perfpicacilfims mentis
tus oculi vere aquilini nunquam vel minimum remilsa
contentione defle&unt aciem a Solis aterni radiis ,' led at-
tentis in omnem partem ftudiis pro Deo & populo aflidue
occupantur. In cujus inconculfo animi incomparabilis
folio regiam libi fedem fixerunt patern^ hereditatis pars
maxima Tietas& fuflitia
:
cujus demum, quod rarilfimum
dicebat
Dedicatio..i. dicebat Tiberius
,mens tanta: molis non folum capax, fed
major* commiffam fibi imperii adminiftrationem, quam
exadte prudenterque ad JA(oemici hujus Archetypi amuffim conformarit, quanta cum fide, 8c fapientia navimhanc inter tot fiudfcus tempeftatelque direxerit , novit or-
bis & admiratur. Quem enim vel denfilfimis ferarum la-
tibulis, vel intimis montium inaccefforum clauftris innu-
tritum latere nunc poliunt vel virtus tua vel nefaria alio-
rum confilia, periculaque nulli unquam a:vo audita, qui-
bus caput tuum facrofandtum atque una in te totius Au-
Jlriaca domus vita perfummum nefas fuit attentata ? Quislocus adeo ab orbe noftro terrarum mariumque intervallis
efle poterit abfcillus,quo fama non pervenerit nominis
tui,pietatifque aura fuavilfima ? Quis mundi angulus a-
deo ab omni humanitate alienus,qu§ gens adeo inculta,
qua: ad machinationum teterrimarum monftra non ex-
horruerit, quibus tua, imonoftra, bonorumque omnium,quorum tu vita falufque es ,
incolumitas periclitabatur?
O temporum morumque infamiam ! O foculi noftri co-
inquinatilfimi fermentum tartareum ! O putidiffima or-
bis exulcerati carcinomata , mundi fatifcentis portenta,
peftes humani generis,viperas infernales
,deteftabiles
inquam, imperii Catilinas; qui five ccecx ambitionis
philtro temulenti, five faftuofo mentis furore dementati,
ut Turrim fuam Babylonicam,id efl: confufionis , fummai-
mis , facra profanis truculento facinore permifcendo, in
aereis vaniflim^ imaginationis fpatiis fabricarent,foliaque
fibi fine bafi erigerent, eredta vero a Deo proculcarent:
non meliori, deteriori,inquam,ccnfilio id fe aflequi polle
exiftimarunt,quam fi facram illam divina tibi providen-
tia deftinati imperii fabricam tot foculorum decurfu fum-ma cum majeftate ab Atlantibus Aujlrims fiiccollatam oc-
cultis machinarum technis funditus everterent , ejufque
ruinis novam fibi concinnarent. Videbantur novi ab in-
feris refulcitati Caligula, qui uti unicam Romano populo
cervicem optabat , ut ad fitim fuam cruentilfimam abun-
dantius explendam caput orbis idtu unico deculfum hu-
mi profterneret : fic illi longe foediores nequitia: & furo-
ris
Dedicatio.ris fatellites immani gigantomachia in facrum caput tuum,caput fcilicet orbis Chriftiani funeftaperfidie ac livoris te-
la omni flagitiorum venenorumque tabe imbuta,rabieque
vefanfo cufpidata vibrarunt , ut divino huculque munereconfervatje domus tua: auguftiffima: filum abominabili
aufu abrumperent , ftirpemque facrofandtam per facrile-
gam tui necem radicitus evellerent. Sed irrito,quem certo
pradlolabantur,eventu,folium iftud fupra bafin eucharifti-
cam ac incomparabili Principum idea Rudolpho tam fo-
lide fundatum 81 continuo per tot auguftiffimos nepotes
pietatis,virtutumque omnium cultu ftabilitum, quod ad
extremum mundi fenefcentis folatium divina creduntur
oracula deftinafle, hi Babylonica: impietatis $muli labefa-
ctare conati funt.Quantum enim in tuum exitium funefta
inimicorum odia confpirabant ; tantum pro tua falute bo-
norum omnium, qui in te vivunt,ftudia vigilabant
,pia
fpirabant vota, ardentia fervebant defideria. Quantum hi
portentofi fcelerum architeCti falutem publicam in tuo in-
teritu peftundare,- tantum iftorum, imo coelitum piillimo-
rum cur* tuam , vel potius noftram in te reclinantem in-
columitatem firmare omni nifu allaborabant. Adeo vana
funt omnia contra praepotentis ‘Dei confilium, tum infana
tumentis furentifque animi pr*fumptione,tum clandefti-
nis infidiarum cuniculis inftrudta machinamenta. Dicohxc non ad tuarum oblecftationem aurium
, ( odifti enimhoc genus illecebrarum) fed
,quanto prius horrore ad tot
fcelerum monftraomnium obrigefcebant animi > tam nuncdulce piumque eft horum meminifle ad folatium animo-
rum noftrorum 5 ad aufpicia fereniorum temporum ; ad
fpem falutis publica: uberiorem, in quam nos erigit tot
coeleftium beneficiorum grata memoria, nulla unquamfoculorum oblivione delenda. Exinde poft tot triftes rei-
publ. Chriftiana: nebulas, poft extinCtas furiarum execra-
bilium faces, fotiora demum omina, nec inani id quidemaugurio, capimus profperitatis. Ad quantum enim orbis
Chriftiani bonum divina te providentia deftinarit, utique
haud vani prajfagii oftento id mundo in natali tuo innuifi
fe videbatur rfiquidem non deerant complures haud otiofi
aufpices qui de coelo caperent omen non obfcurum feli-
** citatis 5
Dedicatio.citatis 5 eoque te die,videlicet v. idus fm. nonfruftra mun-do datum augurarentur, quo SS.Trimi 8c Feliciani aufpicatif-
fima agebatur memoria. Eum dico orbi editum gratulaban-
tur,qui infelicitati temporum Iperatam jam dudum felicita-
tem reftitueret;& rurfum Primi, quod jam diu auditum nonfuerat, femper tamen ingentis fpei argumentum
,in Ca:la-
reorum nominum album inferret. Qu$ tam l«ta ortus tui
auguftiflimi profcenia , non difparis demum fortuna: com-probavit eventus
,quando Leopoldi I. nomine infignitus
inauguratufque Imperator, & quodmyfterio non caret,o-
mnium </ermani
a
Cafarum Regumque quinquagelimus,fub
initiali nominis tui literaL FaftosAuguftorum decorafti,ut
mero quodam epilogifmo facrum Imperatorum jubilaeum
nonfolum compIeres,fed8t aliud majori felicitatis aufpicio
ordireris. Quam in fpem fidemq; erexerant jam pridem or-
bem Chriftianum auguftiflima: dotes tua:;vivaciffima: indo-
lis fumma alacritas; acerrima ingenii vis; beta mentis fereni-
tas in vultu efflorefcenssmagnarum cogitationum capax ju-
dicium; in flore «tatis veneranda prudentia; in Principe ju-
vene fenile pedtus ; in vere vita: tantaquefortuna: indulgen-
tia,morum ad omnes modeftia: regulas caftigatiffimorum
decentia; omniumque paternarum virtutum in adolefcente
maturitas : & ne laudum tuarum catalogum ad aurium fa-
crarum moleftiflima potius faftidia,quam delitias hic con-
geram, brevi dicam compendio ; fumma: dignitati fummadecora & tam fublimi imperio fublimiorem animi tui ma-gnitudinem tefolum Atlantem deflinafle, ut non imperiumtibi, fed tu imperio coronam conferre videreris. His itaque
virtutum pr«fidiis,ducibufque,qu« veluti fulgentiflima to-
tidem fidera tibi ad excelfum imperialis folii thronum pr«-
lucere videbantur, ad tanta: reipubl. gubernacula admotus,
ante omnia fapientiflimi patris tui , Sapientissime G&sar,
relidta tibi Politica: Chriftian^ documenta intimo cordis
finui imprimere , & nunquam non mentis oculis obver-
fantia ftudiose excolere cospifti,exadte circumfpiciendo
non impia illa fallacis Politice dogmata,led lecuriffima ve-
raque prtefidiajquibus veluti firmamentis folidentur regna,
mundique principatus:quibus tanquam bafibus tuto inni-
tantur diademata,Regumque lblia;quibus demum cardini-
bus rerumpublicarumftatus,imperiorumfecuritas,falufque
Dedicatio.fubditorum circumvolvantur. Quae quidem firmamenta,
uti divinam illam Tythagoue Tetradlyn, id pietatemRu-fulam, Fortitudinem& Sapientiam
,cum annexo virtutum o-
mnium,orbis moderatori necelfariarum, comitatu, pro-
xime refpiciunt ,• ita quoque unice tibi ad fulciendam re-
gnorum tuorum incolumitatem caeteris exempli facem
proferendo, fervanda ftabiliendaque cenfuilli. Quae enimtua in virtutum iftiufmodi
,praefertim Pietatis cultu affi-
duo indefeffa fint ftudia,ferae pofteritati commendabunt
infignia,qu* nullibi non exftant horum opera monumen-taque
,per omnes Hungaria, Bobemia
,AujlrU
,haereditaria-
rumque provinciarum angulos ingentibus meritorum ti-
tulis adomnem aeternitatis memoriam indelebili charadte-
re exarata. Sed angufta funt haec tam auguftae pietati, quae
nequaquam hifce limitibus circumfcribi fe palfa vel aa i-
pfos territorii Romani fines fe extendit; ubi avito pietatis
infigne monumentum , temporum vetullate poene colla-
pfum, ecclefiam montemque Deiparae ac divo Euflacbio fa-
crum,majeftatis tu* zelus propriis fumptibus inftaura-
tum,fubfidiifqueuberrimis inftru&vim,perpetuae gentium
illarum devotioni denuo confecravit. Loquentur illa dete
, fi homines tacuerint, reflitutae decori fixo ecclefiae,ec-
clefiis ar* ,aris lampades aeterno Auftriaco pietatis igne
collucentes, fellabuntur fervorem illum, Caesar Piissime,
anathematum, piaturarum,variorumque ornamentorum
fplendor ; faxa denique ipfa & cololli virtutum tanta-
rum muti interpretes atque praecones omni tefle majores.
Quid porro dicam de incredibili,qua polles,artium fcien-
tiarumque divinarum pariter atque humanarum cognitio-
ne,qui ut ad coronas pertingeres,ad laureas tibi viam ftra-
viffci : noras enim quam fcitiffime iftiufmodi effatum ,Qui
in magno imperiofapieniue munerefungitur , minimumfapere, nififa-
piat fuper omnes
;
ut proinde,quot verba fundis tot leges
condere videaris , non minus Themidis didtamine irrefra-
gabiles,quam opere & exemplo proprio inconculfas
comprobatafque. Jadta erant jam pridem a te fblida tan-
tarum eruditionum fapientiaeque fundamenta ,• quan-do adolefcentiam tuam frequenti hiftoriarum ledtio-
ne , ftudiofaque rerum praeteritarum indagine non alio
** 2 • fane
D B D I C A T I O.
lane fine erudire voluifti 5 nifi ut introfpedtis rerumpu-
blicarum archivis,penetratifque regnorum arcanis, im-
perii habenas moderaturus,quid imitandum
,quid fu-
giendum, horum exemplo memoriaque pervideres : at-
que adeo variis humanarum fortium cafibus caufifque
tam ridentis, quam fievientis fortunse attente ponderatis,
cautior inftructiorque evadens , ex pra;clare utiliterque
veterum geftis qualacris, qua profanis, adperfimilium
exercitationem facinorum caperes documenta. Quammulta hic mihi fuperelTent dicenda de admirandis animi
dotibus atque prasfidiis,quorum adminiculo ad orbis
molem fine defatigatione fuftentandam corroboraris? fed
utut dixero quamplurima,plura tamen fupererunt po-
tius venerabunda admiratione fufpicienda, premenda-
que filentio ,• quam ut ego virtutum fua fat luce paten-
tium amplitudinem jejuna; orationis anguftiis compre-
hendere me pofle confidam. Tacebo hic infignemvelu-
ti abipfomet tibi ercurio infufam eloquentia; uberta-
tem ? conceffam ab Jpolline Mathematices univerfe , at-
' que Harmonica; abfolutiffimam, cum Ethica; animorummoderatricis difciplina conjungam,facultatem; omnem-que totius fapienti^ apparatum, quo pedtus tuum. MagneCasSar
, a TalUde ipfa lufficienter obarmatum orbis uni-
verfus fufpicit atque veneratur. Non tamen tacendum
hic mihi videtur illud incredibile literarum patrocinium
amorque benignilfimus, quo mufas omnes complexus in-
timis vifceribus, hoc etiam addidifti non ita pridem, tamin laudes tuas magnificum
,quam in publici boni cumu-
lum, munus lingulare;quod, qui nihil adeo Cxfareo mu-
neri necelfarium elfe, quam peregrinarum linguarum ftu-
dium peritiamque noras ?qua uti tu mirifice inftrudtus,
ita & in alios ingentis animi tui divitias transfufurus
,
in Fiennenji tua metropoli orientalium idiomatum athe-
nsum raro exemplo & indubio Dei inftindtu fundaveris;
ut vel fic orientale imperium occidentali,reciproco lin-
guarum commercio , magno utique reip. Chriftiana; e-
molumento , cum auguftilfimi nominis tui gloria im-
mortali, jundtum confoederares. Sed nolo temerarius&injuriofus in operum tantorum magnitudinem
,qua; o-
mnem
Dedicatio.mnem dicentis amplitudinem excedit,imparem calamumultra extendere; ubi tutius convenientiufque eft tantorum
meritorum fplendorem potius conniventibus oculis cumorbe univerfo admirari,ne contemplator majeftatis oppri-
matur a gloria : pr*fertim cum nec majeftatis tu*mode-ftia id ferat, in animi dignitatifque ingentis magnitudine
demilfilfime,& in tanta animi demiflioneT er Maxime;Caesar : &folummcdo illa inftituti mei fit ratio
,uto-
ftendam te talem tantumque C*farem, unum hujus ope-
ris tutorem legendum ; cui hoc,aliaque omnia devotif-
fim* fervitutis me* pignora non uno ex capite debean-
tur : cum tu folus fis ille *quiflimus rerum arbiter,qui
partum hunc novum , rerum a prim*vis poft diluvium
Regibus ^Egy-pti geftarum varietate, raritateque infolitum
admirabilis lapienti* trutina judicare , vindicareque pof-
fis adverfiis obtre&atorum cavillationes,potenti* tu*
audtoritate tutum illius novitati pr*fidium conferendo.
Accufabit.fortafiis nonnemo , quod te C*larem curis
mundi gravioribus intentum mea interpellare fcriptione
non fim veritus. Vererer utique , nili celfiflimus idem&humanilfimus ex augufto majeftatis folio perfon* me*humilitatem, ut interpellareris
,gratiole invitaffes, dubi-
tantem animafles , cundtantem Ibllicitaffes. Hincfa&umeft, ut opus hoc Sac. C*f. Majeftatis oculis etfi indignumex fe & anguftum , auguftum tamen vel hoc titulo , di-
gnumque fit vifum, quia Auguftus id julfit, munificentia-
que plufquam regia promotum in lucem publicam evo-
cavit. Unde Munificentissime C^sar', omnemfive laudem five veniam in fola obfequii gloria collocan-
do,quod mihi dedifti
,tibi reddo
,opus hoc non tam
meum, quam tuum , quia totum me tuum quantus
quantus fum agnofco : meum id quidem,quod lubfidiis
tuis longe munificentiflimis id meumfecifti. Vale orbis
Chriftiani fulcimentum * idea C*farum, & humani ge-
neris delicium. H*c dabam 'jRotrue Anno 1676. die 9 /«-
nii, ‘Primo & FelicianoM M. (aero,qui uti Majeftati Tu*
C*fare* extitit genethliacus,ita quoque fit pr*fagum
fecutur* felicitatis tu*,totiusque reip. Chriftian^ fau-
ftum fortunatumque pr*ludium.r **3 IN-
INDEX CAPITUM OPERIS.1
Trafatio ad Le&orem. Fol. 3
Liber I.
De Rebus poft.Diluvium centum triginta annorum Ipatio geftis. 4mediate pojl diluvium uteban-
tur. ibid.
§1. De Vita mortaliumprimiorum in
fubmontana montis Ararat re-
gione multisannis pera&a. ii
VI. De tempore transmigrationis ex
Oriente in terram Sennaar d
DiluVio peraBa ,ad 131 an-
num,qui ejl ortus Phaleg. 14
EPILOGISMUSEx quoferiesgenerationumfiliorum
Noe colligipotefl. ibid.
VII. Defcriptio terra Sennaarquam ex
Oriente advena repererunt deli-
ciis affluentem. 17
VIII. Quo tempore Nembrod Turris
architeclus natus fit <? quot
annis Vixerit. - 19
I X. De myfiicofetfu,quifub Mofaica
Turris hifloria continetur. 20
CAPUT I.
IlliE exitu Noe filiorumque ex ar-
I. Quibus in rebusNoe filiique cum
uxoribus in montibus fioccu-
paverint. ibid.
II. De defcenfu Noe cum familia nu-
merofa in monteperaBa infub-
montanam regionisplanitiem. 6
Noemi ad tresfilios,Sem,Cham,
Japheth,/<tt» confiitutosprinci-
pespopulorum, exhortatio, ibid.
V. De multiplicatione humani generis
d Diluvio ufqueadTurris adi-
ficationem. 8
T. De prima tranfmigrationefiliorum
Noe ex monte Ararat in pla-
nioresfubmontana regionis cam-
pos. 10
§. x.De lingua,feu idiomate, quo im
-
Liber i i.
PRiEFATIO. 2J'SECTIO I. De fabrica7W«. 26
CAP. I. DeprimaVorum hominumpofiin-greffum in terram Sennaar oc-
cupatione e?fludiis. ibid.
II. Utrum Noe’ Turris adificationi
prafensfuerit ; una cum exhor-
• tationeNembrodadprogeniemChamaam
,adinchoandum con-
cepti operis molimen. 28
Nembrodi Turrim civitatemque
inchoandam exhortatio adpro-
genieifua proceres peraBa. 19
III. De altitudine Turris diVerfie opi-
niones. 32
DEMONSTRATIODe Turris Luna Culum exal-
tanda ddiwctf/.lq.fiveimpof-
bilitate. 36
Consectaria.I V. De Turris Nembrodforma is
architeBura. 40
SECTIO II. Deftupendis&prodigio-
fis tum urbium tum turri-
um hortorumque miraculis,
a Nino & a Chufi filiis& Se-
miramide poft mortem Nem-£?Wextru£tis. 42
CAP.I.Se Nino ejufque rebusgeflis. ib.
I
I
. De adificatione Ninive civitatis
magna ejufqueVaHitate. 43III. De turri in civitate Babylonica d
Nino is Semiramide,centum
fere annispofi eVerfionem Tur-
ris Nembrodxx extruBa. 51
IV. De civitate magnificentia pene in-
credibili quam in Babylone Se-
miramis extruxit. 52
V. De ponte is- duobus regiis pala-
tiis in oppofitis urbis locis d Se-
miramide extruBis. yj
V I. De hortis penfilibus , d Semira-
mide in Babylonico campo ex-
truBis, qui is" inter miracula
mundi numeratafuere. 58
Expo-
INDEX CAPITUM.Expolitio lingularum partium. 60 '
aliifque Grxcix locis adfimilitu-
VII. DeJlupendisfabricarum miraculis, dinem iflius Aegyptiaci conjlru-
qudfratres Nembrod, Mifraim Bis. 8j
ejufque nepotes, ex eademfamilia, VIII. Tropologia Epilogijlicd Labyrin-
Chus in AEgypto ,ad Babylonio- thi. 86
rum Z? Affyriorum imitationem I X. Te (jracorum fuperbisfabricis mo-
amulationemqueexhibuerunt. 64 numentifque, quas adimitationem
SECTIO III. De prodigiofis fabricis Agyptiorum nullo non tempore
Agypti, quas Chufia progenies olim in Grsecia molitifunt. 88
ad imitationem cognatorum 1 . Templum Dianx Ephefix. ibid.
Nembrod, Nini& Semiramidis in z. Artemifix Carite Pegma Mau-
regnum Babylonia , & Affyria foleum. ibid.
ftupente mundo erexerunt. 66 3. Colojfus Rhodius. ibid.
PR^F ATIO. X. Utrum in hunc ufque diem Nem-CAP.I. Pyramides Zsr Obelfci in ALgy- brodex Turris adhuc Veftigia
pto ereBi. ibid. reperiantur. 90
II. Delubrum ex mico lapide conjlru- XI. De urbibus tum a Nembrod , tum
Bum. yi d Nino Zsr Semiramide ad lit-
Totius Symmetria computus. 73 tora Tigris Zsr Euphratis ex-
ili. Labyrinthi in iEgypto prodigiofa truBis , eorumque Vejligiis etiam-
fabrica. ibid. num fuperjlitibus. 96IV. Defcriptio exaBa
, fi)>e Ichnogra- XII. Genealogia Noe,Japheth, Cham,phia Labyrinthi Agyptiacipo- Sem,filiorumque. De Ortu Pha-
tentia humana fuperioris,quem leg Zsr divijtone linguarum Zs'
pojleriChami reges ALgypti mi- gentium. 104
rabili opere ad lacum Moaidis XIII. Quando cceperit regnumNembrod,extruxermt. 78 Zsr diViftogentium. 11
1
Superior Labyrinthus. 8 1 XIV. Deprogenie Chus, zsr utrumfuerit
Synopfis rerum in Labyrintho con- Vere colore nigro imbutus. 113
tentarum. ibid. XV- De regno Nembrod , Zsr impietate
V . De tempore quo tanta opera conjlru- ejus Zsr cur Belus VocatusJit. 116
Ba fuerunt. 8z XVI. De coloniis filiorum Sem, Elam Zsr
VI. De artificiojis machinis in Labyrin- Afliir. 119
tho ad eos qui ingrejfuri erant ter- XVII. Utrum ZP quomodo pojl confufio-
rore concutiendos extruBis. 83 nem linguarum lingua Hebraica
VII. De Labyrintho in Creta,Lemno, in domo Heberpermanferit. izz
Liber III.
Sive
!Prodromus in Atlantem
cPolygloj]um
i
Per prxlufiones quafdam de varietate linguarum & idiomatum difparatiffima
genera,qux una cum idololatria in orbem terrarum occafione primxvx
confofionis irreplerunt, potiffimum agitur. 1Z4
PRiELUSIO. regnorumflorentes ,tandem omni-
SECTIOl. De inclinatione, corruptio- moda corruptionis oblivionifque
ne& interitu linguarum. 130 damnum pajfafunt. ibid.
CAP. I. De occafionibus Zsr multiplici cau- 1
1
. De origine Zsr introduBione idololatria
farumferie, qua lingua Variorum in mundum ratione diverfitatis
lin-
INDEX Clinguarum morumque, qui apud
gentes differentefque nationes Vi-
gebant. 131
XII. De Varietate4? multitudine numero-
rm ri <* co„frj!o« timrnrum
Hr divifionegentium natafunt. 1 33
ANALOGIA rerum d primis mun-
ridis, Ifidis, Hori parallela. 136
IV. De primaVa nominum impoftione.
145
V. Quanam 4? qualis fuerit prima 0-
tnnium linguarum
.
148
VI. De lingua Samaritana: cbaracleri-
bus,utrum Vere Aflyrius aut He-
bratus fit. iyi
§. 1. Decifio litis circa Aflyrium feu
Hebneum 4? Samaritanum
cbaraElerem. 15:3
TABULA COMBINATORIA , in
qua ex probatifimis aulloribus prima-
Vorum charaBerum forma,eorumque 0-
nium, qui ab iis originem duxerunt,fuc-
ceJftVa temporumpropagatione exhiben-
tur; ex quibusluculenterdeducituromnia
linguarum alphabeta nonnulla injepri-
fcarum literarum Vejligia tenere. 157
Expojitio Tabulapracedentis. 158
4 2.De ficlis He.brxomrn Samaritano
cbaraftere infgnitis. ibid.
VII. De origine literarum 4?fcriptionis.
l62 ;
VIII. De linguaHebrxx mira Vi in re-
rum Jignifcationibus elucefcente
,
quam infufam habuitAdam. 164
;
Combinationesfenfuum,quifub nomini-
bus animalium latent. 168
I X. De literis Coptitarum my/licis,quo-
rum lingua efi una ex linguispri-
migeniis. 172
Ab Hebrads mutuata. 176
TrimaVa Uterarum Aegyptiarum fa-
brica, 4sr injlitutio facla d Tautofihe Mercurio Triunegifto. 177
X. De lingua Phoenicia una ex linguis
primogeniis. 184
TABULA, qua characterum Samarita-
norum ,cum Ionicis 4tr CopticisfiVe
Aegyptiis comparatio injlituitur. 190
A P I T U M.
Exemplum infcriptionis Ionicarum //-
terarum d prtfcis Grtecis lapidi in-
“fi- 'S» 1
SECTU. De linguis primigeniis,quas
matres vocant,quatpoft confufio-
nem Babylonicam etiamnum luper-
ftitesinululunt. 193
PRiEF ATIO.CAP. I. De lingua Hebrtea linguarum
omniumprimd. ibid.
I
I
. De lingua Chaldaica , una expri-
mogeniis linguis. 194
III. De lingua Samaritana feu Phoe-
nicia. 196
I V. De lingua Syriaci. 197
V. De lingua Arabica. 198
V I. De lingua Aethiopica. 199
VII. De lingua Perfici,ye«Aelamitici.
201
VIII. De lingua Aegyptiaca feu Copta,
quam 4sr Veterem Pharaoni-
cam appellamus. 203
IX. De lingua Armenici. 204
SECT. III. De linguis Europa, primo-
geniis, earumque proprietatibus.206
CAP.I. De linguae Grxcx origine, ibid.
I
I
. De lingua: Latinat origine, antiqui-
tate,corruptione 4? rejlaurattone.
209
III. De Varia qualitate , Vicifitudine 4r
augmento lingua. Latina;. 210
Tabula roftrata inferiptio prifed lin-
gua LatiniperaHa. ibid.
Columna rojlrata inferiptio. 21 x
IV. De lingua Germanica; origine, pro-
pagatione 4? corruptione. 212
Lingua Germanica Imperialis, ibid.
V. De intimis Septentrionalium re-
gionum linguis. 214
V I. De lingua Illyrici,Dalmatica,Sla-
vonica ejufque filiabus. 2 1
5
TABULA CHRONOLOGICA an-
norum poft diluvium, qua linguarum
ortus 4sr incrementum exponitur. 216
VII. Utrum radices linguarum reperiri
queant ad univerfalem linguam
quandamconjlituendam. ngCONCLUSIO. 1ZI
atha-
Athanasii Kircheri e Soc. J esu
TURRIS BABEL,Tomus I.
In Libros tres digeftus
;
Quorum
PRIMOResgejlapoB diluvium adTurris ufque adijicationem ;
SECUNDOCivitatis Turrifipe ereBio;
TERTIOLinguarum divi/io& tranfmigrationis Gentium
Hiftoria continetur.
Fol. 3
Athanasii Kircheri e Societ. Jesu
TURRIS BABEL,LIBER ERIMUS
Continens
Res geftas poft diluvium ad Turrisufque cedificationem.
PRALFATIOLECTOREM BENEVOLUM.
| OfiArca; Noemicze , luBuofam fatacly-
j
Afini bijloriam modo ordine Moles D EIfamulus
\primb enarrat zJCfortalium per tres filios Noe,
I Sem, Cham, &• Japhet, centum annorum fpa-
Ki/o peraBam multiplicationem i excipit hanc Civi
-
h tatis Turrif^we omnibus feculis memorabilis fa-
brica,,quamfequitur vindicantefe Deo OPT. Max. de indomita
filiorum hominum fuperbia &- contumacia3linguarum confufio ,
Co-
gentium tranfnigrationis exordium : qua cunBa MofesGenefeoscap. xi. etfi quam brevifiime', quam difiinUifiima tamen
,& ex-
a&a rerum,qua in hoc arduo negotio , temporumfuccejfu acciderunt,
enarratione complexusper quinque circumfiantias pulchre faneexpo
-
fuit ; quarum Prima ejl3quinam videlicet primavi ijli zSAForta-
lium fuerint 3 qui tum temporis in mundo vixerint,quid egerint3
& quidnam eos adtranfmigrationem ordiendampermoverit ? Secun-
da, quis finis in eorum tranfmigratione ad infana molis Turrimerigendam impulerit
?
Tertia, ad quodnam altitudinis fpatiumex
eorum confilioTurrisfe extendere debebat ? Quarta quemfinemfco-
pumque in tanta molis adificiofibiprafixum habuerint ? Quinta de-
nique3quomodo ab opere , temerario aufu incepto
,ex DiviniJfu-
minis difylicentia3 &punitione ulterius projequendo ex confufione lin-
guarum defiiterint ; quomodo vero linguarum confufioneperplexi3 tan-
dem tranfmigrationem in .omnes mundi regiones 3orditi fuerint ?
Qua omnia quam fufifiime in hujus operis contextu demoriBrabun-
tur. Divina bonitas adfit aufibus nofiris , ut ajjiimptum thema ad uni-
cam ejus gloriam defiderata felicitate profequamur.
4 ATHAN ASII KircheriLIBER PRIMUS.
De rebus pofl: diluvium , centum triginta
annorum fpatio geftis.
C a p u t I.
T)e exitu Noe, filiorumque ex arca.
S I aequa mentis trutini pri -
fmorum pofl: diluvium ho-
jf minum adiones pondere-
®mus , reda iane ratio dida-
re videtur , Filios Noe pofl: egreflum
ex arca,peradoqueDEO de acceptis
beneficiis , lacrificio ,acceptoque de
multiplicatione generis humani,per
ex ana verba(Crefcite esr multiplicamini re.
Z"plete terram ) praecepto & benedidio-
ftenfl»ne imparata, non flarimad infe-
|
primi ho- riores montium fundos defcendiflejedj
in montium planitiebus ad complures
!
annos haefifle A vero haud abludit.No-
;
tum enim ex Geographia efl:, in ple-
j
rifque editioribus montibus femper re-
periri campos longe lateque diffufos,
quemadmodum ex Alpium ,Appen-
nini, caeterorumque montium catenis,
*n univer(k Europa vifendis, experien-
extraar- tia nos docet, pecoribus,pecudibus,
‘flatimlnarmentilque , uberrimis pafcuis alen-
camptnum d js } mire aptos, & opportunos reperi-
deftcndiffc, ri. In fimilibus itaque campis , Noe
ntoTi”" cum filiis fuis converlatum fuifle , ar-
fffe- bitramur.
Cum enim in hujufmodi editiori-
bus planitiebus, quae montiumjugis in-
exiftebant, ex limofie materi* utique
defluxu,jam fontium vena: ad necet
farium aquae ulum, quod in infimis pla-
nis non fiebat, citius,tempeftiviulque
aperirentur , campique aflluxu humi-
cfi agriculturae idonei aptique redde-
rentur, certe Noemus meliorem, com-modioremque
,pro fumma ejus circa
rerum naturalium cognitionem peri-
tia , ftationem optare non poterat;
quamvis vero lacer textus de nilce ni-
hil dicat, ratio tamen didare videtur,
uti lupra dixi , id hoc pado fieri de-
buifle.
Norat enim Noe divino lumine il-
luftratus renafoentis mundi flatum;
Norat quam optime ingentem orbis
terrarum pofl diluvium metamorpho-
[
fin. Norat denique quamdiu,quot-
que annis,
in montibus commoran-
Idum foret
,donec inframontana pla-
niora loca habitationi hominum apta
forent. Atque hoc pado fadum efl,
ut is in montibus , veluti ftatione tutio-
ri , propagandi humani generis initium
j
duceret , donec in immenlum exur-
gente filiorum multitudine ad inferio-
I rem planitiem le conferre cogeretur.
CAPUT II.
Quibus in rebus Noe filiique cum uxoribus in montibus
fe occupaverint.
perpetuo exercendis diftentum fuifle;
ac primoquidem, prout DEUS ipfi§™”*”'
praeceperat per verba (Crefcite& multis"-
plicamini) filios Tuos ad propagationem
faciendam excitafle ; & quoniammul-
tipli-
Cap.tclErtumeft, Noe minime hoc re-j
rum ftam ,otiofum fuifle , fed
continuo lumma aira , & folli-
cimdine rebus bene gerendis,& arti-
bus humano generi adeo neceflariis.
Turris BabelLib. I. s
Cap. II. tiplicationi hominum nil magis con- vium eradentis occafione neceffitatis,
venit, quam nutrimentorum ubertas, agris ftatim femine fecundatis vivere
fine qua vitam tolerare non poterant, poifit:quomodo enim, fi in arcam
neceffitate compulfes, ante omnia a- fecum fimilia non tranftuliflet provi-
gromm colendorum rationem filios ,dentiifimus ceconomus , ftatim femi-
per divinitus fibi infulam, uti in Ar- na prompta habere potuiflet, cum uni-
caNoe , docuimus, feientiam edocuit, verfe tellus feualore, limoque offufa
ut quemadmodum ante diluvium in tam cito nil horum ad nonnullos an-
comparandis in arca: animaliumque nos proferre potuiflet,quod idem de
ufem ad vitam feftentandam rebus ne- arborum frudtiferarum , vinearumque
cellariis,providum ceconomum ege- plantatione intelligi velim. Quomo-
rat, ita quoque poft diluvium, in ex- do enim vel unius anni fpatio fine fru-
colendis pofteris , iifque circa neceffa- dibus , fine pane , fine carnibus, ovis,
riarum rerum ufuminftmendis, nulli caeterifque vita: humanae feftentandae
labori pepercerit , utpote qui univer- febfidiis vivere potuerint ,nemo fen-
fem orbis faciem tranfmigratione uti fetus concipere poterit. Praeviderat e-
erant repleturi , ita per feccdfivam ar- nim TSloe eunda haecpoft diluvium ne-
tium traditionem a TSloe profluentem, cellaria ; norat ob triftem & luduofem
modum & rationem , veluti opulen- telluris faciem , omnia haec defutu-
tam hereditatem confecuti in pofte- ra ; unde vel ipfb Deo didante,pro
ros propagarent. renafcentis mundi requifitione necefe
Ferrari* Porro , cum ad agriculturam exer- ferio& rerum omnium femina , inftru-
guamt-' cendam,
aliis artibus ad terram febi- menta agricultoria,& frudiferarum
gendam indigerent, is utique primo in arborum germina , racemofque vitium
Ferraria arte, quam vel divinitus hau- fecum intra arcam tranftuliffe , ut iis
ferat , vel prout ante diluvium a 7~ubaL fine ulteriori prolongatione in ufem
cain fabro in omni genere ferri,& teris, hominum ,
animaliumque uteretur.
uuCap.VJ .Genefts habetur, didicerat, Atque haec quidem filios feos edo-
filios feos exercebat ; inftrumenta non cebat TSloe , uxoribus vero cuiirerum %«;*.quidem ex nativis montis fodinis
,quae muliebri fexui propriarum , fi conje-
tunc temporis necdum excoli pote - dare licitum eft,relida
;hifce enim
rant, fed ex ferramentis, qua: fecum ad veftium febfidium, linum ferendi,
intra arcam in hunc finem attulerat, aquis macerandi, inftupam carminan-
fabrefecit , cuiufmodi efle potuerunt di,filandi deinde texendique regulas,
vomeres, falces, ferrae,harpagines,fe- praefcribebat , lanificia: quoque arris
cures, cultri,& fimilia; figulinamquo- documenta dabat. Praeterea gallina-
que artem, fiveplafticam, qui exar- ram, pullommque educationi, ado-gilla urcei, olla:, conchae,fimiliaque ad vorum comparationem,&omnem de-
domefticum ufem conficerenmr , tra- nique domefticae fervitutiscultum de-Fabriiis didiffe arbitramur. Ad mtandos quo- ftinabat. Hoc pado , hae prima: mor-
ttfftiM, que fefe contra tempeftates, caeteraf. talium poft diluvium coloniae impi-
que aeris injurias, caferum, tugurio- gre fene, quaezNoem didicerant, ine-
ram domuumque,prout ante dilu- xecutionem deduxerunt; & hi quidem
vium viderat , feceratque, aedificanda- pofteros feos confequenrer ipfis com-Agricui- rum regulas praeferipfit. Praeterea o- mendatos vivendi modosalios alioique
mnis generis legumina, tritici, farris, edocebant , ut in fequentibus demon-
filiginifque fementem in agriculturam ftrabimus.
intra arcam intulifle , ut poft dilu-
A 3C A-
ATHAN ASII KlRCHERI
CAPUT III.
De defcenfu, Noe cumfamilia numerofa in montepera&a,
in fubmontanam regionis planitiem.
VEnit tandem tempus,quo Noe,
jam filiis fuis in copiolam pro-
ju noc geniem exurgentibus, inferio-
T^inTc- res rnontium fundos , vaftafque re-
gbncs fub- giones ad habitandum aptas , ab omnihodie Per- fqualore , & humiditate fuperflua im-
Z- munes cognovit ; unde defcenfione fa-
figmai. d£,cum campos jam in rivos& flu-
mina difcretos , limofas primo plani-
ties jam herbarum luxuriantium, pa-
fcuorumque fecunditate non feraces
tantum ,led & 'amoenitate confertas,
fylvaram diftridtus,uti& arbores tum
frudiibus onuftas , tum ad cxluram
in materiam aedificiis conftruendis a-
ptam,fylvas quoque variarum animan-
tium copiofa progenie ,campofque o-
mni animalium aomefticorum gene-
re confertos reperiflet , ibidem perfti-
tit-, qui, uti communis eft interpretum
lententia,
fuit ingens ille vaftufque
regionum diftridtus,qui poftmodum,
fiUnumlve Perf,a five Armenia didta fuit
, hic
mox incredibili hominum multiplica-
japllet, tione auda , ne confufa multitudine
'dijtribuiioconfiifus ordo nafceretur ,
Noe parens
omnium,& Rex
,in tres partes
,jux-
ta trium filiorum, Sem, Cham& faphet,
veluti tribus qualdam,partitus eft
,ut
unaquaque tribus fibi fubditis cumplenitudine poteftatis praeflet
;& in
difficultatibus , diffidiiique exortis, ad
Noemum ,veluti ad naturalem totius
orbis haredem, & arbitrum recurre-
rent. Ne vero in tanta multitudine
hominum , animarum cura negligere-
tur , Noe, uti erat ccelefti lumine illu-
ftratus , ita quoque ante omnia quammaxime neceffarium duxit
,ut iis prae-
cepta vita & difciplina prsefcriberet,
religionis cultum edoceret , morumnormam
,atque in Deum fiducia: &
devotionis affedtum ingereret ;ritus
in facrificiis inftituendis,juxta prse-
cepta Dei , fuis temporibus fervandos
conftimeret, fiquidem fine Divini Nu-minis afliftentia in tanta populi varie-
tate nihil re£te conftitui poffe probe
norat. Unde convocatis in unum pri-
moribus tribuum ,talem
,qualem no-
bis imaginari poflumus,exhortatio-
nem habuifle, pie credimus.
IlctgpiHois Noemiad tres filios
,Sem, Cham, Japhet
,
jamconftitutos principes populorum.
I'Nhoc folenni congregationis confeffu ,
o
filii, in nomine DEIfitncli Zygloriofi,
hodie Vos alloquor. Attendite itaque fermo-
nesmeos, auribus percipite Verba oris mei.
Verba Veritatis, Verba vita. Verbafalutis,qua fi ferVaVeritis
,
DEUMfemperpropi-
tium Vobis habebitis in generationibus Ve-
firis fin , jufium DEI judiciumfuper Vos,
Vefirafque generationes completum iri , ne
dubitetis. Nofiis infelicem mundi ante di-
luvium Statum , Vidifiis unamecum gigan-
tum immanitatem ante diluvium, inexpli-
cabilem hominum in omnifcelerum, flagi-
tiorumquegenereperVerfttatem , qua natu-
ra limites longe excedens adeam impietatem
exfacrilego Sethiana flirpis cumCainitica
conjugio perVenit, ut Vel DEUM ipfum,
cujus natura bonitas eji/idmundumperden-dum , diluVioque univerfali exterminandum
compulerit. Memineritis , nifallor, quo-
modo me quantumvis indignifiimumfamu-
lum fuum ,ex omni carne Veluti unicum,
qui ficuti Vias Domini reSlas cum timore
<sr tremore, ab omni fcelerum participatio-
ne alienus obferVaffem, elegerit, ita quo-
que me ad divina jufiitia praceptum con-
tra impios exequendumdefiinaret, arcam-
que
7Turris Babel Lib. I.
Cap.lll. que ipfo dictante Numine, pro fuci infinita miniftis. Verum enim Vero, cum jamge-clemeitia confrui jujftt
,qua Vosfilios me- neris humaniper Vos tresfilios meos
,
Sem,os atque uxores Veftras ex omni generis hu~ Cham, Japheth, Veluti unicos mundi ha-
mam majfa feleSlos, d ruina mundifolos redes, nec non uniVerJ,'<e terra, gentium-
conferVare Voluit. Nofiis quanta fide iy queprincipesperactapropagatio in adeo nu-
religione in centum annorum fabrica defu- merofam fobolem exurrexerit , ut unafi-
ddrim, quot perfecutionum infultus ab im~ mul commorari nequeamus. Vosneintan-
probis gigantibusfuftinuerim, donec tan- ta filiorum nepotumque Vefirorum propa-
dem poflfrequentesadeos, de Vicino orbis gatione, confufionajceretur Vos , inquam,
excidio habitas exhortationes ,faxis durio- Veluti in tribus quafdam dividendos cen-
res inpertinacipeccandiVoluntateperfiften- fui. Et Sem primogenitus,quem centum
tes, ad unum omnes inexfpeSlato catacly- ante diluvium annos DEI miferatione fuf-
fmoperierint, 'fiecordamini filii mei,quaiu cepi
, fua ftirpis , filiorum ,nepotumque
ta d benignifimoDEO tum ante tum intra curam habeat. Japhethpariterprinceps iyarcam und cum omni viventis naturafub- dominus fit progeniei fua. Cham Vero
flantia ingrejfum, inclufi, beneficia rece- in generationejua , fuo potiatur dominio,
perimus;quam paterne miVerfo peremte Hoc unicum d Vobis efflagitans, ne fpu-
mundo , nosfolos conferVaVerit , iy fud riis commixti conjugiis abutamini,fed u-
ineffabili providentia , iy difpofitione no- nufquifquefua flirpis progeniem , paterna
bis aftiterit:quomodo me
,quidin difficul- non tyrannica adminiftrationegubernet; ex-
tatibus agendum , divina Vocis oraculo in- ortas diflidentium lites aucloritate fuaco-
ftruxerit :quomodo tandem extinSlo jam hibeat. Cum Vero fine Divini Numinis
humano genere , nos oSlo homines admun- opitulatione nec regium, nec regnatores
difemen mundique inflaurationem ordien- diufubfiflere poflint , ante omnia eam re-
dam deftindrit. Qua certe taliafunt,qua- ligionem Vobis tenendam prafcribo, quam
lia d mundi origine neque Vifa funt , neque de DEO uno, Vero, VtVo, mundi conditore,
futuris feculis Videbuntur , ut proinde ac- rerumque omnium moderatore Seth, Ad»cepta beneficia hujufmodi ineffabilia d DEI filiuspatres noflros ab origine mundi , tra~
bonitate , <ty mifericordia merito in cordi- ditione continua ufque adme ab Adamobus noflris diu no&uque impreffa tenere, decimum edocuit , confervetis, hanc inti
-
<ur continua meditationis afidmtate rumi- miscordium Vefirorum tabulis infcribatis,
nare debeamus. ne ejus unquam in Vobis memoria oblitere-
Porrojam ad beneficiorum,quapofl e- tur ab hac enim ultimum aclionum Ve-
greffum ex arca DEUS OPT. MAX. ftrarum ,iy Vita benefeliciterque tranfu
nobis contulit , copiam ty magnitudinem genda fcopum dependere exiflimetis Velim;
progrediamur, ciun enim prater me , iy cum enim toto pereunte mundo,pro fua
Vos , uxorefque Veflras ,nullus homo vi- infinita bonitate iy mifericordia nos folos
Vens fupra uniVerfam telluris faciem re- fuperflites effe Voluerit , ideo fine faSlum
periretur ; cogitateiy expendite,quomodo fciatis , ut hanc eandem religionis normam
me unicum mundi dominum iy haredem quam Vobis prafcripfi , non duntaxat Vos
conflituerit , omnem orbis terrarumpleni- magno animi ferVorecolatis,fediyingen-
tudinemmeapoteftatifubdiderit , ad omnia ti folUcitudine eam ad filios nepotefque ne-
mundi renafcentis regna, eorumque popu- potum Vefirorum propagetis. Agitedumfi-
los gubernandos me praficere dignatusfit ; lii mei carifimi , Divini Numinis cultum
qua de caufapro tanta beneficiorum immen- nullo unquam tempore intermittatis, ora-
fitate , me ad debitas condignafquegratia- tionesiy facrificia, queis DEO nostro nil
rumactiones reddendas ffolennefacrficium gratius acceptiufque effe poteft, eo modo,
ei,qui nos tantopere dilexit , infiituijfe me- quo mepofl egrejfum extra arcam agere vi-
A
s Athanasii KircheriCap.III. dijlis
,pariferiore, omnifuperfiitionepro- fa mentis impetu f'celerumque enormitate
fcripta,ftatutis temporibus peragite ; pa- in DEUM confurrexeritis , eum de Vobis
cem& concordiam inter Vos , Veluti Veram mille calamitatumgeneribus obpertinaciam
micam felicitatis tefferam in Vobis con- mentis , profufamque peccandi licentiam
,
ferVate, colite, amate : quaJifeceritis, be- fe Vindicaturum pro certo teneatis,quem-
nignifimus DEUS Vos ipfos , atque omnes admodum enim divina natura bonitatis (sr
operationes Veftras ,Vita beata longitudi- mifericordiafua finem non habet, ita nec
ne fecundabit, adfacunditatem agrorum «f juflitia ejus ; hac ferio expendatis hac
pluviam dabit temporibus fuis, horrea Ve- alto peSiori infcribatis; fi quandoque
ftra replebuntur frumenti frugumque co- hac Vobis acciderint, ea me Vobis pradi-
pid, olei Vinique abundantia penuaria Ve- xijfe memineritis. Vivite felices , Verbo-
fira exuberabunt , omniumque pojfefione rum meorum memores; quod ut fiat bene-
bonorum beabimini: fi Vero, quod abfit, diSlio DEI defendat fuper Vos, Zr qua
meis praceptis non obedieritis, fed perVer- per Vos fieri pojfe cogitavi
, perficiat.
CAPUT IV-
De sS\fultiplicatione humanigeneris , a diluvio ufque adTUtris
aedificationem.
Cap.YJ. ^"^Onftat ex Genefis cap. IX. per tres ces , & principes populorum enarret,
8 filios fuos , Sem, Cham& Japheth, reliquis data opera relidis , ne in enar-
genus humanum propagatum ratione fingulorum minime utili, ut-
fuifle fupra terram. Textus fequitur: pote in infinitum hujulmodi genera-
lifiuntfilii Noe, <? ab his dijfeminatum tionibus fefe extendentibus , tempus
efl omne genus hominum fuper univerfam perderet. Verum cum hsec omniaterram : & cap.X. Ha junt familia fi-
quam fufiflime in Arca Noe prolecuti
horum Noe juxta populos , Zsr nationes merimus,eo Le&orem remittimus.
fuas, ab his divifafiuntgentes in terrapoft Hiftorici non fine ratione miran- £«««*
diluvium. Intendit Mofis in hoc capite tur, quomodo tam cito , vel intra 275
demonftrare, quod ficuti in primor- annorum fpatiumufque adTummdiali mundi ftatu, ex uno Adamo, o- bel, tamimmenla hominum multipli-*AnAm
mne genus humanum ufque ad dilu- catio,quam&profani fcriptores
vium, mille fexcentorum, & quinqua- rodotus, & Diodorus, aliique complu-
ginta fex annorum tempore,propa- res tradunt, perfolos tres homines, li-
gatum fuit, ita poft diluvium, quafi lios Noe contingere potuerit. Is mira-
novo rurfus mundi principio ex tri- ri definet, ubi excuflerit humana* ge-
bus Noe filiis omnem ternam,habita- nerationis hiftorias. Quis nefeit
,vel
toribus cultoribufque fuifle comple- folum Nembrodum Turris fabricato-
tam. Tametfi vero numerofam qui- rem, exceptis feminis , & parvulis, e
dem progeniem , multiplicemquepo- fua folum progenie, in campum du-
fteritatem trium filiorum Noe , pri - xifle 200000 hominum armatorum;
mamque originem diverfitatds gen- uti de Delo,ideft Nimbrod, Diodorus
tium,regionum, regnorumque lucu- narrat. Quis nonobftupefeat ,
Ninum
lenter deferibat;nemo tamen cenfe- NembrodiMmm
,
uti refert Euftachius
at , majorem hifce non fuifle proge- Thejfaloniccnfis in Commentario in Dio-
niem,quam facer textus fcribat ;
cum nyfium Alexandrinum de Situ Urbis,zd ci-
Mofes hoc loco, non nifi capita, du- vitatem Niniven condendam , centumqua-
Turris Babel Lib. I. 9
Ctp.IV. quadraginta millia operaram adhibu- hi vero per mutua connubia ufquead
ifle , & hoc inter ducentos nonagin- do annos fe propagare potuerant,juxta
ta quinque annos poft diluvium, fi ita- artis combinatorix regulas,ad 2x600
que tanta hominum multitudo , tum animas ; fi enim.6o in 360 duxerimus,
in bellis gerendis, tum in condendis I provenient 21600. Hi rursus per mu-urbibus propagari poterat, quanta poft tua conjugia ufque ad nonagefimum
trecentos Sc quadringentos annos?cum annum facile continui propagatione
jam univerfixs orbis pene effet habita- pertingere potuerunt aci numerum a-
tus. Si enim ponamus , fingulis trice- nimarum 1944000 ,quod patet ex du-
nis annis generationes renovari , facile du 90 in 21600. Atque hx proge-
odingenta millia animaram nafci po- niesijjo, poft diluvium ad annum uf.
terant. Sed ut ledor hxc propius per- que 120, per novorum connubioram
fpiciat , ea calculo Arithmetico de- combinationes pertingere potuerant
monftranda duximus. ad 23328000000, id eft , viginti tria
Ponamus itaque,tres filios Noe pri- millia millionum ,
trecentos , & vigin-
mo ftatim anno poft diluvium,tres fi- ti odo milliones
;qux res vix animo
lios , & totidem filias generaffe,fin- concipi poflet , nifi id ex combinato-
gulis vero confequentibus annis toti- rix artis regulis evidenter conftaret.
dem, ufquead triginta annos, ubijam Sed hxc in fubjedo abaco contem-omnes filii, & filix fixfcipiendis liberis piare. Primo anno poft diluvium po-
quam aptiffimi erant , reperies nume- natur , tantum tres filios fuifle geni-
ram animarariajam ad 360 pervenifle; tos,invenies
Calcuhu Primis 30 annis poft diluvium tres filios
generaffe 360 filios& filias.
'niadrUtmultiplicatis per 60 anrios poft dilu-
ils fabri' vium,producetur 2x600 progenies liberorum.
cam - His multiplicatis per90 annos , a diluvio,
dabitur — - — 1944000 propagatio hominum.Atque hi multiplicati per 120 annos; &
ninc uique adTurrirn 'Babel,producent 23328000000 propagatio hominum.
Non hic ulterius procedimus,cum res prope in infinitum procedat.
Ut proinde nemo miretur, adeo in- lib. 3. tradit. Habemus vel ex ipfis fa-
credibiles, Nimbrodi adhuc tempore, eris literis aliud exemplum; dum vel
cum humanx ambitionis faftus , de ipfi fandi interpretes fatis mirari nonMonarchia., & fummo rerum domi- poflunt, quomodo ex70 Ifraelitis, qui
nio obtinendo xftuabat, exercitus co- in vEgyptum juffu Jnfephi tranfmigra-
ados fuifle. Nam Zoroaftrum,quem rant
,poft 210 annos , in tantam pro-
nos Cbamum , avum Nembrod fuifle , in geniem excreverint, ut fexcenta mil-
Obelifco Pamphilio oftendimus , con- lia bellatorum prxter parvulos, ma-tta Ninum filium Nembrod exercitum fieres & lenes
, cum Mofe Duce eo-
2000000, qux funt , vicies centena mil- rum , ^gygptum egrelsa fuerint,
lia hominum , duxiffe, Diodorus Siculus
B CA-
Athanasii KucheriCAPUT V.
2>prima 'Tranfmigratione filiorum Noe ex monte Ararat in
planioresfubmontana regionis campos.
5. I.
De Lingua, feu idiomate
,quo immediate 1
pofi diluvium utebantur.
A Ntequam ulterius ad confti-
tutum Icopum progrediamur,primo verba lacri textus hic
adducenda duximus , ut juxta eademinftituti noftri telam ordiamur. Sic i-
taque Mofes ditserit
:
Hebrsa DHHS O^OTl nriK flStS-tpan SO'H'1m°' -yw pta nppa iKvo-i nnpa ayon mia& •aan
Id eft: Erat autem terra labii unius,Zs"fir-
monum eorundem ; cumqueproficfierentur
ex Oriente invenerunt campum in terra
Sennaar, Z? habitaverunt ibi. Graeca le-
fgT* 6lio fic habet : ycy nv n5.trtt w yn yfi'
A©* iV, <£ epitivii flta. 7Td<7l’ X,
cv Ttf y.muaq clvt&s flSdv{&7wv,
djpjv mffilot bt yn ovncutf, x) zaja-
zncrcu/ cnet. Id eft: Et erat omnis terra
labium unum,Z? Vox una omnibus ; Z?fa-
cium est , cum moverentur ipfi ab orienta-
libusplagis, invenere campum in terra Sen-
;
naar , zsr habitaverunt ibi. Chaldaica
'
le&io fic habet
:
eu» nrn in SVaai nn \srb «?*«-'“» mmc*
'
s-tnpp3 inswn tsirvmps pnbtros
.jan um Sam isinto
Id eft : Eratque omnis terra lingua una,
Zsr loquela una ; Zsrfacium efi , cumprofi-
cifcerentur inprincipio, Zsr inveniffent cam-
pum in terra Babel , habitaverunt ibi.
Arabica verfio fic -habet
:
fe$bica >*$*** *** y' 0*?^' y' £***
^j***e)i i>ls (jyAll
Q fi
Id eft : Erat autem totus mundus idioma
unum , Zsr loquela eadem , Zsr cum ipfis quies
effit in Oriente invenerunt campum in ter-
ra Bagaded, id efi, in Babylone, Zsrfide-
runt ibi. Hifce textibus contonat Sy-
riaca.
Erat itaque terra labii unius , eorun-
demque verborum , vel ut Graea ha^
bet , erat terra labium unum, zsr Vox omni-
bus eadem
;
vel ut Chaldaica, omnis terra
lingua una, ZF locutio eadem
;
vel denique
uti Arabica ; erat totus mundus idioma
unum, Zsr loquela una. Quid vero per la-
bium intelligendum fit , exponamus.
Cum labium formandarum vocum L5bium
inftrumentum fit , fine labiis vero vox 2"'
ulla proferri non poffit; cumnemo nonapertis labiis motilque loqui poffit; re-
fte tane lacer textus pro lingua ponit la-
bium,caulam pro effedtu. In uniVerfa
itaque terra , vel ut Arabica habet ,in
toto mundo ( ubi permundum , totiushu-
mani generis congregationem nomi-
nat) erat lingua una: id eft, omnes ho-
minesjapx poft diluvium utque ad tranf.
migrationem ,immensa multitudine
te propagarunt, loquebantur linguam
unam.
Unde quaeritur primo, qualifnam il
la lingua faerit ? Relpondeo , fuitte lin-fveraipejt
guamfinitam,primordialem,quam J\[o’ey"‘m'
filiique , uti per continuam Patriarcha-
rum traditionem ante diluvium didi-
cerant, ita quoqueprortus eandem do-
cuere filios tuos , cum alia praeterhanc
in orbe terrarum non vigeret;& de
hoc fi quitpiam dubitant, is merito in-
tentatus videri potfet. De hoc tamen
merito quis dubitare potset , utrum
lingua haec primaeva ab omnibus eo-
dem prortus tenore,& pronunciatione,
Ipatio centum annorum prolatafuerit
;
quare
Turris Babel Lib. I. ii
Cap. V. quare ut propofitum mihi dubium pari I mutuo lele intellexerint,exiftimamus.
pa£to lolvatur, Et hoc pa£to lacer texms facile expli-
utrum Relpondeo; cum quotidiana nos cari poterit
,uti ex paulo ante didis
riat/uu experientia doceat, nullum idioma ab patet; quxnam vero illa proprie lin-
imtua dia-omnibus alicujus nationis populis tanta gua luerit, in tertio libro, DEO dante,
perfedionepronunciari,utnonlaltem expolituri femus,
a purioris lingux ufe, qux in Princi- His vero propofitis, jam ad alte-
pnm aulis viget, nonnihil defledat; & ram fecri textus partem exponendam
luculenter patet in idiomate Italico, nos accingamus.
Germanico, Gallico, Hifpanico, Arabico II-
milibulque. Creditur in Italia
,
lingua * **.
omnium purifllma Tufca
,
qu* tamen f>e y\ta mortalium primiorum in fiub-Mediolani,Genu<e,'Bononia,Venetiis, apud
j
montana montis Ararat regione, mul-Samnites , opulos , Calabros oppido a pri- tis annis peraSla.
mxva puritate differt,& tamen una
[
eademque lingua eft, nimirum in Italia i TV4TAgna hic controverlla inter in-
ulltata, quam omnes loquuntur ,atque !
’ “terpretes exoritur de tranlmigra-
fefe mutuo intelligunt indigena:;quod
j
tionis itinere,primo ex monte in pla-
item de exteris cujufvis nationis idio-j
num , deinde in terram Sennaar fado
;
matisintelligivelim,itaut vix inmundo llquidem, diim multi capere non po£lingua reperiatur, quxnonfeaspatia- ! fent, quomodo populi ex Oriente mo-tur corruptelas, live id fiatex vicina-
;
vilfe dicantur, cum tamen Armenia non
rum regionum,populorumque con- orientalis ,
fed borealis relpedu terra:
fortio, live ex ingenio particularium Sennaar exiftat ; verum cum in hoc nonprovinciarum, & natura loci, live ex exiguam Geographia: imperitiam a-
novarumvocum inventione; quod a- pud fcriptores reperiam,utlacer tex-
deo verum eft, ut nondicam in provin- tus illibatus confervetur, paulo fufius
ciis feparatis , fed ne in magnis qui- hanc controverliam decidendam cen-
dem urbibus differentes loquendi mo- luimus.
di defint, ut experientia nos docuit hic Dicimus itaque , nullam inhoc pri-
%orna. mtevi fieculi ftatu , nominis locorumSuxmm Quaeritur itaque
,quomodo lacer rationem habendam elfe , fed lolum-
poiliitu- textus, Terra itaque erat labii unius, eo- modo primi montis illius Ararat, quem
^udfu",umndemque fermonum , intelligendus Noe cum tribus filiis poft diluvium in*
'
fit - Refpondeojfuilse quidem linguam habitavit , & propagatione hominumomnibus communem , fed pronunci- in immenfem excrelcente
,in valles
andi modos, quos nos dialedtos voca- tandem montium, ad planiores cam-mus , differentes ; uti enim in tres tri- pos incolendos defeenait.
bus juxta generationes trium filiorum Duplex itaque Armenia il Geogra -
Noe dividebantur, ita quoque purio- phis deferibitur;minor una, altera ma-
ris tantum lingua: ulum apua principes jor. Major illa ,qua: Afi<e minori ex
tribuum , Sem, Cham, Japhetb 8c filios, occidente contermina eft ; ex borea
nepotefque eorum remanlifle, popu- Georgice,live Colchidis regioni, qux&
larem vero&linguam plebejam ex va- Iberia , & Mecrelia dicitur; Mejopota-
ria hominum mixtione, prout in omni- miam vero a meridie relpicit. Major ve-
bus aliis linguis accidere novimus , a ex boreali plaga Mare Cafpium , abpurioris lingux ufe nonnihil declinalfe occidente Armeniam minorem, abortu
quidem, non tamen tantum, ut non VBerfitdem, & meridie magnam reliqua:
12 A T H A N A S II KUCHEillCap. Y. Verfulvi partem refpicit ; uti charta hic
appofita docet : atque in hac Ararat
mons celeberrimus conftituitur , de
quo cum in Arca, No'e quam uberrimeegerimus , ad eam Leftorem relega-
mus. Jam vero,ut ad inftitutum re-
grediamur , exponendum reftat,quo-
modo tranlmigratores ilii ex Oriente in
terram Sennaar pervenerint. Quod ut
{citius fiat , ab ovo rem exordiar.
In monte Ararat arcam conftitifle,
Genefscap. VII. traditur; Noe vero ex
arca egreflum , uti fupra oftendimus,
primo planiores montium tra&us ex-
coluifle, non quidem in uno eodem-
que loco commoratum femper , (ed
nunc hic , nunc illicprolocorum fera-
citate, & opportunitate perftitifle;A-
' raratenim nonunum aliquem montemparticularem efle putes, led in ingen-
tem longe lateque in Orientem conca-
tenatorum montium leriemextenlum
efle , Itineraria 'Perfdis Arment«eque
quam fcitiflime defcribunt,quos mon-
tes ChalLeus Varaphrafles VTO ’H£3 , id
^ eft, montes Gordu Ptolomaus vero Gor-
dutos vocat , eofque {ub latitudine 47graduum ponit
,quemadmodum ex
charta geographica difces. Atque fu-
per , hos longe latdque protentos mon-
tes Noe cum filiis luis primum unanimi
interpretum contentu commoratumagros excoluifle ,
filiotque filiorum in
neceflariis artibus inftraxifle , nulli
dubium efle debet ; donec tandempoftcomplurium luftroram decurfum,
montium gurguftiis adeo copiolam
progeniem non ferentibus, in planiora
lubmontanarum regionum loca de-
lcendere compullus, ibidem velutiin
uberioribus agris amplioremcoloniam
fundaret;neque quilquam fibi perlua-
p,imi ha- deat , ex eodem loco populos ftatim
fiaiirfpojittanfmigrationis initium fecifle , fed
diiuYtum poft plurimos annos,quod vel ex ipto
7amSen-' contextu hiftoria luculenter patet,
naar ma- cum inter adificationem Turris & di-6
luvium, uti paulo poft chorographico
calculo probabimus, 27y annorum
fpacium definiatur. Patet itaque eos
holce annos partim in habitatione
montium,partim in planioribus cam-
pis, partim mora in itinere ad campumSennaar fadtl conliimpfilse
;ponamus
enim, 20 annos in montibus perftitifle,
in planioribus locis 7$ , in itinere vero
verius Sennaar,quod tpatium juxta
geographicas relationes,duorummen-
lium iter eft,quinque annos conlum-
pfifle, prodibunt centum anni,qui nu-
meras longe abeft ab annis fabrica:
Turris.
Quomodo jam ex Ararateae plani-
tiei regione , ex Oriente in campum Seu*
naar pervenifle dici poflit , oftendo.
Certum eft , ingentes fiib monte Ara-
rat campos, inquos ex vallibus mon-tium prodeuntes intrarant, olim for-
fan fertiftflimos , hodie partim ferti-
les, partim fteriles reperifle,quicum
in meridionalem plagam longe late-
que,fere ulque aaMare Perfcum , fiib
longamontium ferie extendantur; hoC.
ce campos,& regiones relpe&u ter-
ra: Sennaar proprie orientales efle,quis
non videt i & ex appofita hic charta
{at patet. In hifce itaque regionibusad
plurimos annos Noemum cum proge-
nie {ua perftitifle clarum eft, eoquod
ad agros colendos aptiflimas,& od cli-
vorum hinc inde exurgentium copiam,
etiam vineis plantandis peridoneas in-
venerit ; nam uti ledtio {acri textus A-rabica habet : isr faSlum efi, cum illi
tranfmigraretit ex Oriente : ubi aperte
docet , eos in hoc orientali campoquievifle , id eft
, unanimiter perftitiC
{e & inde poftmodum tranfmigratio-
nem orlos efle. Confirmat hac Stra-
bo lib. II. cum dicit, av tcwtv r» A’§-
fjQfjtu. noFhcl (ff opn. jroMa ti oy7tiild , CV of? iih dfJ.7tlX®J (pV&TCtj
patias, jroMa ti » oi (jSf
ptitras , ot q k, trtpiiPppt At^cuptove?.
Sunt autem in Armenia multi montes,
multi
Turris Babel L I b. I. 15
Caji. V- multi campiplani in quibus tamen Vitia fa- que colligendorum curam habebant;
cile non nafcitur , multi montium convalles, non deerant, qu» in fertoria arte, vi-
quorum quidem mediocriter aliqui,aliqui delicet veltibus conluendis , lino in fila
Valdefelicisproventus. In hujufinodi ita- ducendo, maxima vero pars lotrin»
que regionibus, qu» poltea Media,Per- & culina: minifteriis occupabatur
;ple-
fia ts- ‘BaSlria dicta: luerant,cum luis r»que uni cum didis artibus »groram
jSIoemum habitalle, vineas plantalfe, forlan curae , filiorumque educationi
totius agricultori» artis inititutiones operam luam impendebant; & ut o-
filios luos docuiffe,nulli dubium else mnia fine conlufione agerentur , hilce
debet; nili enim eos artibus human» veluti populorum Duces, Sem, Chatti
vit» luftentand» necelsariis imbuilset, & Japheth, lub rege omnium Noe, pr»-
utique tam copiofi hominum ccetus erant, qui& finguli juxta tribuum di-
v’tam trahere non potuilsent; unde di- ftributionemluos habebant pr»fcdos,
fuosinjiru- (pertitis inter fe laboribus, quidam a- reramque adminiftratores, quibus curaefc».
gros aratro ad feminandum lubige- annon»,ne iis laboribus impeditis vi-
bant, ad frumenti, leguminum, herba- £tus abundantia deelTet , committeba-
ramque proventus ferebant alii ; aliqui tur ; & occurrentibus difficultatibus,
ligna cafis conftruendis , ad fe contra non dubito,quin ad eas expediendas,
omnes aeris injurias defendendos, apta veluti ad lupremum humani generis, in
cxdebant ; carbones tum in culina: , hilce regionibus tunc congregati ca-
tum alios ulus faciebant ; alii molito- pt”-
, regem& imperatorem,TSLoemum
res agebant, piftores alii;non deerant recurrerint ; hic vero convocatis pri-
venatores animalium , ad pelles vefti- moribus filiorum nepotumque,quid
bus confitendis aptas elaborandas; un- nunc, & hic agendum, quid evitan-
de multi ferraria: arti , ad omnis gene- dum , veluti publico concilio quodamris inftrumenta adeo necelsaria unice decreverit.
applicabantur;non deerant figuli in Atque h»c lunt
,qua: deprimsevo-
vafis cretaceis efficiendis, &infbrna- ram poli diluvium filiorum hominumce coquendis , calce & cxmento con- vita & adionibus dicenda duximus
;
attiHuTohcienh° continuo occupati; iterum in & quamvisde hifee nil in lacris literis
iljfimum arte textoria tum viri, tum fcemin», contineatur ; interpretes vero non ni-
ad velles lineas comparandas, & ad fi jeiune illa tetigerint, reda: tamenw homines corpus decentertegendum inludabant; didamen rationis praefcribere videtur,
quoniam vero funium, chordarumque hoc ita fieri debuifle, nifi quis velit,
ad jumentorum hominumque lubfi- omnia calu tranlada fuille,quod i
dium ulus,quam maxime necelsarius Noemi regis lupremi , & divinitus illu-
erat ,verifimile ell
, illos huic rellia- lirati lapientia alienum efle quis nonri» arti lummo lludio incubuilse , & videt? uti enim DEUS OPT. MAX.velipla ratio docet; fcemin» vero re- eum in renafeentis mundi inftaurato-
lidis didis artibus robullioribus,qu»- rem elegerat , itaquoque ipfiim etiam
dam ex ipfis primo gubernandis ani- ad luos innumerabilis multitudinis po-
malibus , mulgendis vaccis,capris, fi- pulos inftruendos
, regendolque fin-
milibusque , butyro , cafeilque confi- gularibus & incomparabilibus animi
ciendis occupabantur ; ali» gallinarum ! talentis , ad mundi pondus pro digni-
pullorumque educandorum, ovorum- ' tate lullinendum inllruxerit.
B 3CA.
1+ Athana sii KircheriCapMI.
CAPUT VI.
De Tempore tranfmigrationis ex Oriente in terram Sennaar
a diluviopera&o, ad 132 annuum,qui esi ortus Phaleg.
MoraNoe in
montibui.
HJEc gentium tranfinigratio
,
quo tempore , aut quo poft di-
luviumanno acciderit,tametfi
feriptura fileat,quantum tamen ex
chronologorum calculo colligere pos-
femus,eam paulo ante 131 annum,
ad ortum Phaleg filii Heher accidifse,
non inverifimile credimus. Qubd ut
luculentius pateat,
Supponoprimo;primaevos a diluvio
homines , filios Noe filiorumque ejus,
poft egrefsum extra arcam, non ftatim
in planitiem montis,quemadmodum
in praecedentibus quoque innuimus,
defcendilse , fed per complures annos,
primo in campis montium perftitilse,
ibidemque primo propagationis, agro-
rum colendorum ,aliarumque artium
fpecimen dedilse,ufquedum excre-
Icente inimmenlum filiorum multitu-
dine, lubmontanis campis ad fruges fe-
rendas jam aptis , in inferiora defcen-
derent.
Suppono fecundo ; certum quoque
& rationi congruum eft,didam pro-
geniem non ftatim poft delcenlum
montis, iter in terram Sennaar occcepis-
fe , fed ad complura luftra in excolen-
dis regionibus,quae tunc temporis fine
nomine,pofteris vero temporibus ,&
etiamnum Armenta,Media& Perfia di-
dx fuerant, conftitifse; ubi quoque &-
juspoffelToresnon confuse, fed magnoordine si Noe primo
,deinde si tribus
filiis Sem, Charn& Japhetb, gentium ca-
pitibus,regebantur, & a quibus veluti
artium fcientiarumque peritiffimis, &jam a centum annis ante diluvium in
iis a patre Noe exercitatis,omnem pro-
pagandarum artium ad vitam fuften-
tandam neceflariarum, modum& ra-
tionem procul dubio didicerunt , ne,
antequam in univerlx terrx femitas
difpergerentur, iis carerent ,
fine qui-
bus humanx vitx tranfigendx ratio
confiftere non poterat , fed de hifee la-
tis in prxcedenti capite.
Quanto vero tempore in Oriente
fteterint ,Torniellus certis ex genealo-
gix filiorum Noe conjeduris colligit,
uti paulo poft videbitur ; de Nemhrod
tamen,quod eft argumenti noftri u-
nicum inftitutum,quo nimirum anno
natus fit,quando moverit ex Oriente,
quot smnis vixerit , cum is unus e tranC
migratoribus fuerit, & Tutris archi-
tedus ,inveftigandum reftat.
Suppono tertio
;
fidum & exadiffi-
mum Tomiellum fecutus, qui annumorms filiorum Noe, per annos a diluvio
ufque ad 1 52 , & 27 j, fcite lane& pul-
chre defcribit 5verum ut ledor uni-
ca veluti fynopfi ., annorum feriem
confpiciat, genealogiam hic apponen-
dam cenfei , ex hac enim clare patet
,
quid circa propofitam difficultatem
lentiendum fit.
EPILOGISMUS,
ex quo Series generationumfiliorum
Noe colligi poteH.
1. Poft diluvium itaque anno
primo , vitxNoe 601. natus
eft, opinione Tornielli, alio-
rumque interpretum , JE-lam filius-Sm primogenitus,
anno orbis conditi 1657
2. Poft diluvium anno 2. menfe
odavo, Arphaxad filius Sem,
Gomerjaphethi filius,& Chus
filius Cham, vitas Noe 602.
oritur aborbe condito — xtijS
3. Poft
Turris Babel L i b. I. 15
Cap. V. 3-Poft diluvium annoj.natipu- Exhoc Epilogifino Genealogi» lu-
tantur Magon filius japhe- culenter patet, omnes tunc homines in
thi, & Mefraim filius Cham, mundo ufque ad ortum Phaleg in Orien-
vit» Noe6o$. ab orbe con- te extitifle, unicam quoque linguam
dito x<Sj9 fuifle omnibus , ufque ad confufionem
4. Poft diluvium anno 4. vit» linguarum,qu» contigitanno poft di-
Noi 604. nati putantur Cba- luvium27j. Trina itaque tranfmigra-
naan & Lud , filii Cham, an- tio gentium ex Oriente
,
paulo ante or-
no ab orbe condito 1660 tum Phaleg, in adeo immenlam homi-
j. Poft diluvium anno j. vit» num multitudinem excreverat, ut Noe
Noe 60 j. nati creduntur divino lumine dudtus , ne confufio in
Thubal filius japheth, & tanta multitudine nafceretur, eam in
Aram filiusSem
,
& Mofoch, tres regiones mundi libi notas,juxta
anno ab orbe condito— 1661 trium filiorum Sem , Cham & Japheth,
6. Poft diluvium anno 7. vit» tribus dividendam cerifuerit,qu» circa
Noe 607. natus cenfetur annum , uti ex tabula patet , circa or-
Thiras filius japheth , anno tum Phaleg
,
circa annum fere cente-
ab orbe condito 1663 fimum trigefimum contigit; atque
7. Poft diluvium anno 38. Jr- adeo ex procedente genealogifino pa-
phaxad filius Sem genuit Coi- teat , tres filios Noe cum omnibus filiis
nan , vito Noe 638. ab orbe filiomm ,nepotum
,pronepotum
, ab-
condito 1^94 nepommque progenie,poftegreffum
8. Poft diludium anno (58 . vito extra arcam , antequam in terram Sen-
Noe 668. Cainan genuit Sa- >uur proficifcerentur,partim in mon- -
le
,
& Chiu Nembrod
,
anno tanis Ararat receifibus,partim in fub-
ab orbe condito 1724 montanis regionibus orientalibus na-
c?. Poft diluvium anno 97. Sale tos fuifle;quorum, quo inTabula po-
genuit Heber,\it» Noe 697. nuntur nomina , non nifi principes fo-
anno ab orbe condito — 1753 lum ,& patriarchas ,innumerabilium-
10. Poft diluvium anno 132. vit» que populorum progenitores notant.
Noe 732. Heber genuit Quod ut comprobemus ,‘ notan- nugU*
Phaleg. Prima divifio gen- dum , hoc loco aivifionem gentium
tium : ab orbe condito 1788 dupliciter intelligi debere;primam* imeSi-
1 1. Poft diluvium anno 162. vit» quidem ad ortum Phaleg
,
unde& JJeJemlaJ'‘'
Noe.761. Turris »dificatio ber pater ejus nomen filio fuo a divifio-
anno ab orbe condito — 1 8 1 8 ne indidit ; hoc enim tempore , ut ple-
12. Poft diluvium anno 275.con- rique fere interpretes referunt,prima
fufio linguarum , & fecun- a Noe divifio gentium fadta eft;unde
da difperfio gentium, anno hoc loco non fumenda eft illa divifio,
ab orbe condito •— 1931 qu» poft confufionem linguarum con-
13. Poft diluvium anno 276. re- tigit , fed qu» aNoe DEI voluntate,&
gnum Nembrod,Habylon.v\- quafi ex teftamento Noemico inftituta
t» Noe 876. aborbecond. 1932 fuit; altera vero reapfe in conftmdio-
14. Poft diluvium anno 35:0. Noe ne Turris. Qui vero unam cum altera
moritur, anno ab orbe con- confundunt, valde hallucinantur, cumdito 1 2006 illa vel ipfius Jofephi teftimonio ^73-
1 J . Poft diluvium an. 360. Ninus dW/tos t3oiz»<reag
, id eft, dijlributio
regnat, anno aborbecond. 20x6 habitationum dicatur, quando videlicet
Noe
16 ATHANAS 1 ! KlRCHERICab.vi. diftributionem univerfie terrae tri-
j
ferant)natus eft Phaleg
;
quo anno pa-
bus filiis luis , hoc, quo dixi anno , in- triarcha Noemus ,cum nepotes fuos
ftituit; ha:c vero fitilla, quae poft con- jam in tantam excrevifle multitudi-
fufionem linguarum in executionem nem videret, ut plurimis coloniisjamdedudta fuit
,quam proinde Jofephus deducendis fufficerent,&ipfe vicinam
ouy%joie <ukl rlw didtey&v, id eft, fibiexhacvita migrationem crederet,
confufionem linguarum, vocat, eo quod divinam iis dedivifione Orbis habita-
confiifio haec caufd fuerit divifionis bilis mentem aperuit. Quae pulchre
gentium; prior quidem fine ulla con- faneprofequiturEpiphanius in Anco-
rafione tranfada fuit, non item pofte- rato. Noverunt, inquit, omnes Noe, Vi-
rior ; illa quieta , haec turbulentis mo- >'um juftum ,qui cum reliclus ejfet ipfipojl
tibus conferta;illa fub ortum Phaleg, diluvium , <sr tres filii ejus , ut qui juftus
haec fubmedio ejufdem tempore con- ejfet , . isr filiosfiuospios efficere conaretur
,
tigit; & conflat ex authoritate facrae ut ne in ea mala inciderent ,ficut ii, qui di-
feripturae Genefcap.X. V. zq. ubi He- luVio perierunt, non foliim per doSlrinam
her nomen filio indidit Phaleg, eo quod illispietatempropofuit ,fedcrperjusjuraiu
in diebus ejus divifa fit terra. Quivero dum ab unoquoque eorum benevolentiam
obftinatius confufionem linguarum ergafratrem exegit,<srdividit quidem,Velu-
cum priori dicta divifione terrarum ti haeres mundi a DEO confiitutus , tri-
confundunt, feipfos confundere viden- bus filiis fuis uniVerfum mundumfubfor-tur , cum confufio linguarum anno tem mijfum , (sr unamquamque partem
poft diluvium 175. illa vero 131 anno juxta fortem fingulis diftribuit : Or ipfi
poft diluvium, differentia 143 anno- quidem Semprimogenito ceciditfors
d
Per-
- rum contigerit, & hifce verbis innuit fide isr Badtris ufque adIndiam , <sr re-
Jofephus. Porro Heberas Jedtan i? gionem Rhinocurorum,quafita eft inter
Phalegum genuit, qui natus eftdum habi- yEgyptum (sr Pafeftinam e regione Ma-tationes difiribuerentur. Innumeros hu- ris Rubri ; ipfiVero Cham obtigit terra
jus fententiae authores hic adducere d Rhinocura ufque ad Gades, admeri-
poflem , nifi vel ipfa ratio divifionis diem tertio Vero filio Japheth obVene-
gentium ita fe habere didtaret ; unde runt ea qu<e fpeclant ad Aquilonem d Me-Heber hoc nomen Phaleg filio fuo non dia ufque ad Gades , i? Rhinocuros.
tam inftindtu naturaH, quam propheti- Sed haec omnia fufius profecutifumus
co indidiffe videtur. Certe in fibro,qui in Arca Noe, lib.$. de Divifione Gentium,
tuVu» -noSeder Olam,id t&,ordofecularum ubi & Le&or aliam divifionem repe-
dicitur,Rab. fofehoc pa6to dicit : He- riet.
ber fuit propheta magnus,quoniam affla- Poft haec crefcente fingulis annis
tu Spiritus fanSli filium fuum Phaleg hominum multitudine, Noe nihil aliud
nominavit, d futura videlicet divifione in agebat,quam ut illis juxta Domini
fine Vita ejus
;
cui confentit S.Hieron.in praeceptum (crefcite (sr multiplicamini,
quaftionibus Hebraicis, &Genebrardus replete terram) tranfmigrationis tan-
in chronico : Vocabulo prophetico proVi- dem initium fuaderet. Accidit tan-
dentice diSlus eft Phaleg, ut innotefieret dem, ut five folficitatione Noe
,
five re-
in hac divifione orbis terrarum plusfuif- gione orientali hominum incremen-
fe divina providentia,quam humani con- tum non amplius ferente ,
commenda-
filii, aut induftria. tam d DEO tranfinigrationerp aufpi-
Phaleg Anno itaque Heberi 34 abfoluto,& carentur, ex Oriente videlicet in Ocri.
d» 3 5 inchoante , & diluvii 132. non an-;
dentem, id eft, in terram, quae pofteaanno. no I0Z . (
uti ji;qui injufte Cainanomi- I
Sennaar vocata fuit. Neque quifpiam
exifti-
Turris Babel L i b. I. 17
CapMl. exiftimet, huiufmodi populos ,
qui ad mines tranlportandos aptiflimse,jam
popula aliquot milliones excurrebant conti- parata: fuppeditabantur;pro jumen-
nuato itinere illam inter orientalem tis vero,equis, afinis, bobus , armen-
ii* ex regionem Perfidis five Armenia., & tis
,gregibulque tranlvehendis , cra-
Occiden!” terram Sennaar, intercapedinem emen- tes ex validis compadtas trabibus moxfuifTe ,
led ubi commodumlocum conficiebantur; atque hoc pafto, de
muhorum reperillent,ibidem commoratos fiiifle: loco in locum , de regione in re-
ITima- qu's enim tanta: multitudini lufficien- gionem iter luum profecuti fuerunt,
medo, loci<Km coromeamm prxbuiffet, nifi terra: non animo quidem inveniendi terramconji".
^onis^ quam tranfibant ,
veluti paratis Sennaar , neque enim de ea,quam,
jam a natura nutrimentis luftentari nimiram nullus adhuc homo vivens
valuilfent; unde verifimile eft, Noe- inhabit&rat , audiverant, neque eam
mumducem omnium,in hac moraad tanquam itineris terminum intende-
terras colendas , fru&us colligendos, rant ; led paulatim caftrametantium
ad animalium jam in infinitum multi- more, de regione, uti dixi, in regio-
plicatomm venationem , dilperritis la- nem,ubi commodam reperiflent fta-
boribus ad fimilia officia Coegifle ,ne tionem , & rebus neceflariis fcecun-
prxter ea, qua: jam ex Oriente fecum 'dam, ibi tentoriis erigendis , cafilque
tranftulerant , alimenta tanta multi- conftruendis commorabantur , donec
dini nutrienda deeflent. tandem poft multos annos iter profe-
Non deerant hic inftrumenta o- quuti ,terram illam , non amcenitate
Hu mnis generis ad uliim humanum ne- tantum confertam , led etiam uti flu-
^“"^ceffaria,qua ab innumeris jumentis minibus maxime irriguam, ita rerum
jam am. portabantur, & fi quandoque amnes abundanti^ feraciflimam invenirent,
tranleundi effent,quorum non pauci qua poftea terra Sennaar,ab excuffione
in itinere occurrebant, ftatim TSlobni dentium, & Babylon,a confufione Im-
providentia , lintres, ratelque, ad ho- guarumdi&afuit.
CAPUT VII.
‘Defcriptio terra Sennaar,quam ex Oriente advena repererunt,
delictis affluentem-*.
£ vil. f '\0lumella lib. i. Agricultura
,
ad ubertatem 8c abundantiam cum vita
colu- \ bonitatem alicujus regionis tres diuturnitate Ipondet, prafertim fi ter-
mciu. ^“^conditiones requirit. Prima eft , ra agricolarum induftrii,ftudio & la-
bonitas climatis; qua ubi benignum ex bore excolatur. Talem regionem ter-
fiderum affluxu litum obtinuerit , ei ex ram Sennaarnon lolum fume olim , led
conlequenti terreftrium glebamm fe- & etiamnum efle , dicimus Herodoto
racitas deelfe non poterat. Secunda eft, tefte apud Augufiinum. Ajfiyria
,
inquit, Auguffi-
ut continuis fluvioram rivorumque al- ab Aflur filio Sem ,appellatafuit ,isrta~
s'
lifionibus ad littora fadtis irrigetur, metfiineararo pluat, non tamenfuafpon-
Tertia eft aeris benignitas, ab omni te, ut in riLgypto,fedaccolarum ingenio
paludum ,ftagnommque putrida ex- Vr labore tantam adquirit ubertatem
, ut
halatione prorlusimmunis ; hilce enim ducentena Vulgo, <sr ubi eximieferax , tre-
conditionibus omnis regio beata , & centena mejfe redundet terra, quaterna digi-
mortalibus indigenis , omnium rerum torum latitudine tritici mr hordeifoliafiunt.
ad vitam luftinendam neceflariarum Sefiami <? miliiproceritas , arborum infiar
C attoU
18 ATHAN ASIIattollatur. Quot omniaftbi explorata, cun-
Siantius tamen Herodotus memoranda
cenfuit ,Veluti parum credibilia iis, qui ea
non Viderint, taliapanderentur;palmis Ve-
fcuntur,ex quibus tnel isr Vinum conjiciunt.
Teftantur& hac omnes,qui hanc re-
gionem hilce temporibus luftrarunt,
uti Petrus de Valle in fuis Itinerariis
;
qui
& ait, nullam pene regionem compa-rari poffe cum amcenitate hujus loci,
quam antiqui 'Babyloniam , Perfa Sc
'
Turea hodie Bagaded dicunt, ob maxi- :
morum fluminum Tygris& Euphratis
aliorumque innumerorum rivorum,
quibusTerra continue irrigatur > con-
fluxum, tanto cum rerum proventu, ut
alibi nullum ei fimilem fe reperide di-
cat. Palmarum primo ingens multitu-'
do,nobilioris nota da&ylos profert, in
tanta affluentia, ut non dicam homi-
nes, fed& animalia,queis fuftententur,
quam copiofiffima palcua inveniant:
tritici, hordei, avena , milii , & fefami
tanta abundantia cernitur, ut fine ad-
miratione adfpici non pofiit ; olivis
abundant, magnamque nobilioris no-
ta copiam conferunt;praterquam
!
quod ex palmisquoque & fefamo olei
non exiguam quantitatem extrahant;
funt& ibi optima palcua, in quibus in-
numerabiles greges,& armenta ad la-
dtis , butyri,& optima carnis ufum
enutriuntur ; ut proinde fpeciem quan-
dam , & reliquias Paradiji (quem in vi-
cina Mefopotamia regione conftitilfe,
in Arca No'e offendimus) tum amceni-
tate , tum ubertate rerum referat. Ve-rum ut propius hanc regionem afpi-
ciat, eam geographica tabuit oculis
lectorisexponendam cenfui.
Regio itaque , leu terra Sennaar,
i quam eandem cum Babylonia effe , lu-
pra demonftravimus ,ab ortu Arme-
niam & Perfidem refpicit,ab occafii
Arabiam defertam, iL meridie Arabiafeli-
cis, & Sinv.s Perfici partem,denique a
borea Mefopotamiam
,
qua diverlbrum
nominum perplexitatenon caret. Pri-
K I K C H E R I
mi) enim terra Sennaar, prima omnium,
qua in Mundo poft tranfmigrationem
ex monte Ararat
,
& ex campis ei fub-
jedtis pera&a fuit, a primavis homi-
nibus detedta , uti exXl.Cap.Gen. pa-
tet;deinde quoque terra Babel ob
confufionem linguarum, qu^ in Turris
adificatione accidit,qua & Babylon,
& a regno Nembrod a Scriptoribus
Babylonia appellata fuit;poftea quo-
que Chaldaa, actandem ob ingentemNembrodi famam, & rerum geflarum
gloriam , crefcente tam mortalium
ambitione , Ninus filius Nembrod, Ba-
byloniam & Chaldieam fub uno AJJyria
nomine , Sc fe primum Affyriorum mo-narcham appellari voluit, imperii lui
fede in NiniVe,quam fundaverat, con-
ftitutL Hodie vero ex memorabili re-
rum eventu,quo ex Turris adificatio-
ne,& linguarum divifione , atemi no-
minis gloriam obtinuit, & etiamnum
Babylonia vocatur , ab Hebrais vero
OPDDp» Terra Cbaldaorum , Cbuf-daam appellaverunt
; dicitur autemChaldaa ab Hebrais ps vel
tmnt* Terra Cbufdai, [\veChal~
daorum,utihabemr Gen.cap.Xl. Verf^i.
Sc Babylon, qua regia fuit Nabucho-
donofor Regis Cbaldaorum,uti Scriptura
eam vocat. Sed hac alibi cum profe-
cuti fimus , iis non immorabimur.
In hanc igitur regionem Sennaar
,
cum primavi poft diluvium homines
ingredi , omni delitiarum genere re-
fertam reperirent , ibidem confede-
runt , nullam aliam regionem invenire
fe poffe exiftimantes, in qua tanta bea-
titudinis forte fruerentur. Nevero o-
tiose vitam tranfigerent, verifimile eft,
illos fub Noemi omnium patris dire-
dtione ( eum enim prafentem tunc
temporis fiiiffe, nulli dubium eife de-
bet) fele ad cafas, & habitationes adi-
ficandas accinxifle, &diftributis offi-
ciis,
alios agricultura A Noe prafe-
dtos , alios annona congreganda, a-
lios aliis artibus ad infinitam pene ho-
minum
Turris Babel Lib. I. 19
C. VII. minum multitudinem alendam , ve-
ftiendamque neceflariis, uti primo in
Armenia, & in itinere verius terram
, Sennaar, conftitutos exercitatolque fu-
ifle ; neque enim ftatim adprimum in
terram Sennaar adventuro, eos Turris
fabricam inchoafle,vel ex iplb Sacra
Scriptura textu comprobari poteft
;
certum enim eft, anno poft diluviumj
centefimo, trigefimo fecundo ad or-
1
tum Fbaleg,piimam gentium divifio-
nem iNoe, ad primum in Sennaar ad- :
ventum contigi(Te ;cum vero Turris
fabrica , & divifio linguammjprimum
anno i diluvio ducentefimo feptuage-
limo quinto contigerit, eritannorumab ortu Vhaleg adTurris fabricam 143
,
& tot annis in terra Sennaar vicinilque
regionibus commoratos agrorum cul-
turas & exercitio incubuilse,luculen-
ter patet;
quas omnia in fequentibus
ex prodigioris fabricis, quas hac fecun-
da Mundi astate mortales moliti lunt,
comprobabuntur.
CAPUT VIII.'
Quo tempore Nembrod Turris Architectus natusJit,
& quot annis vixerit.
C.VIII. Uamdiu vixerit Nembrod , Scri-
fi Bptura filet,ex computu vero
^ ™ prasmiffo lat patet, eum ad A-
braha tempora pervenilse , unde Rab-
bini more felito fabulantur , illum u-
num fiiilse ex illis quatuor Regibus
,
qui Sodomiticam Regionem expu-
gnarint, Amrapheldidum, &exlacro
Genefis textu probare fe polse putant,
eap.xiv.^o -|V-\n iyisy-qbn ’D’3 vri
•pa chy -idpSvd -idVk
.dio qba ^13 ns nanVa iit>y :nmid eft, FaSlumeJl in illo tempore , ut Am-raphel <pex Sennaar, AriochFex El-
lalar ,Chedorlohomor 'Fex /Elam,
isr Thidal Fex gentium inirent bellum
contra BeraaFegem Sedom, &c. Inhoctextu Amraphel dicitur Rex Sennaar
;
in Chaldaica vero paraphrafi legitur
Sa3T toba. Rex 'Babel quod idemeft ; cum vero tempore Abrah
a
in ter-
ra Sennaar, feu Babelalius Rexnon fue-
rit , nifi Nembrod , infefunt Amraphel
alium non fiiilse quam Nembrodum ,
nullo alio tunc temporis, regnopra-
ter Babylonicum , & Affyriorum exiften-
te, imo contra pleroique melioris no-ta2 interpretes putant
,eundem Nem-
brodum five Amraphel ab Abrahamo in
lufeepta contra ipfos expeditione tre-
centorum vernaculorum manu, & Re-ges illos
,& una Amraphel casfos occu-
buiise, idque probant ex cap. iV.Gen.
veriiii7. Vojlquam autem reVerfus efi A-bram d cade Chedorlahomor (r Fe-
gum,qui cum eo erant in Valle Save. Ve-
rum qui hasc exadtius ad Chronologias
Lydium lapidem redegerit,inveniet,
Nembrodum cum Amraphel confundi
minime polse,cum Nembrod& Ninum,
illum quidem 122 annis , hunc vero 70ante annis vita fundos ex Chronolo-
gilmo colligamus.
Quilham igitur Amraphel Rex Sen-
naar & Babel fuerit , dilcutiendum re-
ftat. Ego lane, quantum ex ingenii meiimbecillitate alfequipoffum , dicerem,
alium non fiiilse, nifi Ninya Regis AJJy-
riorum, (cujus regni anno x 8. hasc gefta
lunt) proregem quendam , five gu-
bernatorem Babylonis , aut terra Sen-
naar , febditum Regi Ninya,quem de-
liciis deditum , amoribufeue infatua-
tum, totius regni curam luis primori-
bus, & principibus reliquifse Diodorus
refert; ad quod una alludere videtur
illud Ifaia cap. X. verf 8. Nunquidnon
principes meifimul Fygesfuni, atque ta-
lem fiiilse Amraphel, quod Hebrai ex-
C 2 plicant
20 ATHANASII IClRCHERIC.VIII. plicant p ns ipa loquens judi- Torniclli
,
& Sabani ex xquo refpon-
ciwrn , vel ut alii nVib la-to loquens dent. Si enim ingentis molis fabricam
ruinam,;««<», accultum , aifamijtum. intime confideremus
.plurimos in ea
Expolitis jam iftis, ad Noaholi vi» annos infiunptos, fatericogemuricum
annos revertamur. nemo archite&urx peritus concipere
Cum itaque is mortuus fheritdj P°ffic>quomodo tam exigui temporis
anno regni lui, in Turri vero &civi- ipatl° > ftatim ad pnmum in terram
tate xdincandaad minimum 22 annos, Semuar adventum,tantx molis , fine
juxta Torniellum ,Sabanum, Pererium ingentl reram ad fabricam ordinan-
conlumplerit ; annus vero, quo natus dam necelfariarum apparatu,Turri
fuerit , etfi ignoretur, verifimili tamen exaltandas fele accinxerint; cum ab
conjedura putant,illum in Armenia anno 131 ortus Phaleg ad Turris kci-
d Cbm natum , &unum ex tranlmigra- endx initium, anni 113 ,juxta calcu-
toribus fuilfe in terram,qux poftea lumjampofitum, prxterlapfi fiierint.
Sennaar dida fuit, ad ortum Phaleg
,
an- Sed jam audiamus de hilce Sabanum,
no poft diluvium 131 ,quo tempore diligentilfimum Societatis noftrx lcri-
jam in virum creverat 40 annorum, ptorem. Cum, inquit, linguarum confu-
Iterum cum ab anno 131 poft dilu- fionem fiatuamus anno diluvii zyq. oporte-
vium Phaleg ormm ex Tabulis conftet; hat > tam apparatum materia totius ad adi-
ab hoc veroad annum confiifionis lin- frandum, quam ipfam confiruBionem civi.
guarum fluxerint anni 175. manebit tatis, Cr Turris 20 circiter annos tenuiffe,
differentia inter annos 131 & 175 an- ”eque minus requirebat opusmokis- magni-
norum 143. quibus fi addamus 40 an- tuameprope immenfium , isr opere ipfo ma-
nos, queis ante ortum Phaleg Nembrod gnificentifiimum,<tyquidem non adcoiifm-vixilfe diximus, prodibunt 183 anni, nationem, «sr integramperfeBionem operis,
Nembrod. his f, jx regni ejus annos addamus , ha- fed ut multum ultra initia promoveretur,
bebimus 135 annos vita: Nembrod. I& uthxc confirmemus
,nonne ma-
Cum itaque interpretes plerique in fa- g's miram eft centum annos Noemum
brica Turris zz annos , aliqui vero cum fili*s i° conftrudione arex per-
2ocon(umptos fuilfe dicant, lequitur, ,quam Nembrodaos annos in
Nembrodum, quando infanx molis ex- aedificatione Turris immenlx. .Nihil
trudionem ordiebatur, annos xtatis igitur ex eo quod tot anni tribuantur
habuiffe 183. qux Cbronologicis Tabulis didte xdificationi,abfurdum refultat.
CAPUT IX.
T>e myjlicofenftt, quifub £\/[ofaicd Turris bijloria continetur.
SCala
,quam mentis humanx im- lenfibus objiciuntur , vel ab omni fen-
becillitati,utexlenfibilibusadin- (iium minifterio abftrada lunt,pe/-
lenfibilia aicendere poflit , DEUS petuaquxdam analogia eft,variis fen-
OPT. MAX. concelfit,non tantum fibus involuta, quadraplici mentis con-
corporei mundi lyftema,quod rerum ceptu
,vel hiftorico
,vel tropologico,
omnium cognofcibilium rationes con- vel allegorico, anagogicoque exprelfa,
tinet , fed& poriflimum ipla facra feri-' lub quibus ad arcana divinaram litera-
ptura eft, inqua utomnes lapientix& ram lacramenta
, id eft ,ex vifibilibus
fciennx divinx thelauri funt abfeondi- ad invifibilia , deducimur ,juxta illud
ti, itaquoqueomnium eorum, qux vel Apoftoli : Invifibilia enim, inquit,
ipfim
Turris Babel Lib. I.
Cap.lX.ipfius a creatura mundi,per ea qua facla,
fiunt, intelle&u confpiciuntur ,idelt , di-
vina lapientia invifibiles mundos, in-
fenfibilelque rerum virtutes, ita corpo-
poreo mundo ,rebulque in eo exiften-
tibus adaptavit ; ut, quicquid in mundocorporeo obtutui mortalium objicitur,
id iDEO in invifibilibus& intellectua-
libus mundis lapientiflime& lub modoexcellentiori eemreffum fit. Quis non
videt vel in ipla lacra fcriptura,quot
apices& nomina, tot mylteria ;quot
periodi, tot lacramenta lignata effe.
Verum cum haec quam ampliflime in
Arte noftra Analogica profecuti fimus,
eo leCtorem remittimus. Poft Arcam
igitur Noemicam ii nobis juxta lenium
hiftoricum& myfticum expolitam, ni-
hil reftat, nili ut &myfticos lenius in
hiftoria MolaicadeTurri 'Babel occur-
rentes pari paCto profequamur;quod
primo in fequenti textu oftendimus.
Cumque proficifcerentur de Oriente
,
invenerunt campum in terra Sen-
naar iy habitaverunt in eo.
Hac lacii textus verba pulchre lane ad
tropologicam& myfticam intelligen-
tiam accommodat S. Gregoriusl. de mo-
ralibus,ubi multatradit utilia dilciplinse
ac vita: lpirituali monita, ac documen-
ta,docens eos, qui abjedta curi, ftudio-
que rerum cceleliium,totos dederunt
le amandis & conleitandis bonis ter-
renis, lummumbonum incomparanda
praefentis vitae felicitate collocantes,
perfimiles effe eorum,qui ex Oriente
profeiti, & in campum Sennaar venien-
tes,lateribus & bitumine altilfimam
aedificare Turrim conati lunt. Ponams. gtego,, hic verba S. Gregorii ex commentario
ejus in quartum Plalmum Pcenitentia-
lem excerpta. Exponens enim penul-
tiraum ilHus Plalmi verficulum : Beni-
gnefac Domine in bona voluntate tua Sion,
ut adificentur muri Hierulalem, ad hunc
modum Icribit : Unufquifque hominum
aut Hierulalem aut Babylonis civis efi
:
ficut enimper amorem DEI fanBus quifque
Hierulalem civis efficitur : itaper amorem
fiaculi , omnis iniquus in Babyloniaejlru-
Bura operatur. Ad conflruendum autemfpi-ritalis Babylonixadificium perVerfiomnes
exemplum illius antiqua Babel imitantur.
Cujus civitatis,ut inquitferiptura, AuElores
pro faxis lateres , ‘typro caemento bitumen
habuerunt. Ver hoc intelligitur mundi ama-
tores carnalis Vita conjlruere municipium,
quodad Vim Ventorum, (y impetus fluvio-
rum facili impulfu Velociter fit fubruen-
dum.
Legimus porro Venijfe homines illos ex
Oriente , (y in campo Sennaar habitajfe,
cum autem Chriftum Vropheta quidam
appellaverit Orientem , dicens : Ecce vir
Oriens nomen ejus. Confiat de Oriente
Venijfe, quid Chrifto male ViVendo recejfe-
runt. Sennaar autem interpretatur excuf-
fio dentium , JtVe fetor eorum. In campo
igitur Sennaar habitant,quipofiti non in
celfitudine Virtutum, fed in planitie Vitio-
rum, iy detraBionummorfibus proximos
lacerant , iy in otiofie Vita Volutabrojacen-
tes infamiafua circumquaquefetorem ex-
halant, Quorum dentes tum DEUS excu-
tit, cum ulorumfaSlafiimuliy Verba con-
fundit : de eo quippef:riptum efi , dentes
peccatorum contrivifti; (y iterum ;
Dominus conteret dentes eorum in
oreiplorum. Nam de fetore eorum per
alium Vrophetamferiptum efi
,
Compu-trueruntjumenta in ftercorefiio. Com-
|putrefeere jumenta e?b carnales homines in
fetore luxuria Vitamfinire. Merito autem,
qui in Sennaar habitant de lateribus civi-
tatem adificant,quia qui Voluptatibus car-
nisinferViunt,defragili materia mentis mu-
tationem attollunt. Qui autem carnalis Vita
abdicatis illecebrisper operafanilitatis,Vir-tutum in feipfisfanchficationem adificant,
hiprofeElo lateres in lapides mutant,qui cum
Efaiapojfrnt dicere, Lateres ceciderant,
fed quadris lapidibus aedificabimus , la-
teribus quippe cadentibus , ille adificat lapi-
dibus quadris,quicunque camis lafciviam
difciplina JlriBioris rigore cafiigat ;qui
membrorum legem mentis legefuperat : qM
C 3cor-
22 Athanasii KIRCHERIribus celebrari Volunt. Aliifplendidas do-
mos aedificant , balnea, porticui, ambulatio-
nes: quorum fiquem rogaveris,quare tan-
___topere laboret, tantofque fumptus faciat
,
Hanc (acri textus memorati perio- non aliud refpondebit,quam ut immortalem
dum 'Philo fic interpretatur : Hic obfer- fui memoriam , celebritatemque nominis re-
Va
,
inquit,quodnon ait eos Veniffe in cam- linquat. At enim illis rebus non tam laudem
,
pum in quo manferunt,fed inVeniffe cam- quam probrum IT crimenfibiparant : nam
pum,_fciUcet cupide <r curiofe ab eis quxfi- illa opera fpeclantes , contumeliofe eos no-
tum, utpote adinfaniam eorum commodif- minant. T&difcium hoc, inquiunt , eJliU
fimum. Itaprofelio ejl. Infipiens nonali- lius aVari , illius raptoris , illius viduarum
unde accipit, fed ipfefibi querendo mala in- <T orphanorum fpoliatoris. Igitur hoc non
Venit , non contentus iis, per qua mifera ejl memoriam ajfequi,fed perpetuis objici
natura ultro incedit,fed cumulans ea malis criminibus
,ir infamari etiampofl mortem,
artibus (r execratis. Atque utinampaulum irfpeltatorum linguas infui accufationem
ibi commoratus,migraret alio
, atipfeha- ir blafphemiam acuere. Quidquodhujus-
bitare ibigaudet,- dicit enim Scriptura, quod modi opera , nomen ir memoriam ejus,
inVbito campo habitaverunt ineo,fcilicet qui fecit aut pojfedit , non diucujiodiunt.
tanquam in patria, non tanquam inquilini Etenim fic res habet: Jubinde ab hoc ad
regionis externa ; levius enim fuiffet ma- alium tranfeunt, ir ab illo item in alium.
Ium,fi pofiquam in peccata inciderant,pro Et hodie quidem domus dicitur hujus , cras
alienis eaperegrinifque habuiffent,non pro dicetur alterius. Itaque nos ipji Vehemen-
cognatis ir domefticis. 'Peregrini enimpo- ter decipimur , dum putamus nos domi
-
tuiffentdifcedere,fedibus antea femel ele- nium quafi perpetuum habere
,cum ufu
Itis,immorandumpofteafuit , ex confor- tantumfruamur , irfive Velimus ,five no-
tio hominum perVerfifimorum in omne vi- limus , aliis , tr nonnunquam iis,
quos
tiorum ficelus dilapfi. Sapientes enim non minime amamus, aut etiam odimus, relin-
hujus mundi inquilinos feejfe norunt, fed quere cogamur.
peregrinos ,memores alum fibi civitatem Si aternam igitur memoriam amas , ego
effe ac patriam. tibi Viam monfirabo,qiue te celebrem omni
Torro , homines illi prinueVi non con- fieculofaciet ,qui etiam tibifiduciam infu-
tenti bonis terra,fed (r ambitionis afiro turo fieculo dabit. Liberalitatem tuam, <r
inflati , ex infima Turris fabrica nomi- pecuniarum largitionem inpauperes confer,
nis immortalitatem fe apud pofieros con- relilfis Villis,balneis,aliifqueadificiis, rebus
fecuturos fperabant , ibi infamiam ir nempe mutis atque inanimatis. Larga elee-
fiultarum mentium molimen polleris re- mofyna immortalem Viri memoriam reddit,
liquerunt , divina VindiSla in eos confu- ficut fcriptumefi. Lifperfit , deditpaupe-
fione linguarum animadvertente. ribus,jufiitia ejus manet infaculumfiecu-
Sed audiamus S. Chryfoftomum,
li. 'Uno die difperjit divitias, fed
jujhtia
ut alia, fic etiam hoc diferte traftan- ejus, ideft, liberalitatis ir mifericordi<e,
tem. Nam cum exponeret illa verba: sternum manfura eft memoria. Etrurfus
Et faciamus nobis nomen. Vide
,
inquit, fcriptumefi. In memoria <etema eritjuflus,
radicem mali, utperpetuam, inquiunt , me- ab auditione mala non timebit. (peBe. ab
moriam confequamur ,ut noFtri temporis auditione mala non timebit. Hamficut im-
memores fintpofleri, tale opus,dum adhuc prohi male audiunt apud homines, omnium-
congregati fumus,faciamus , ut nunquam que Vituperatione (T deteftatione laceran-
oblivioni tradatur. Sunt multi etiam ho- tur,fiic contra boni omniumprHicatione ce-
die, qui illos imitantur , tr talibus ope- lebrantur.O hominem, inquiunt, mifericor-
dem,
Cap.IX- corporisfortitudinem in virilefpiritus ro-
burexcitat, quafi lateres in faxa, quibus
muri Hierulalem tedificentur , commutat.
Sic Grevorius.
Turris BabelCap.lX.dem , o benignum
,o manfueturn, ofuaVem,
o dignum immortalitate : cujus difperfie di-
viti* non cum deferuerunt,fedperpetuo co-
mitantur, ornant i? tuentur
,ac demum in
eeterna deducunt tabernacula. HadenusexS.Chryfojlomo.
tumflbriCernuntur hic quotidie
,in-
'cTumva-fmx fabricarummoles a veteribus ex-"“* ftradaram
;quas fi quaeras , non inve-
nis ; fi invenerisnon nifi cadaverafemi-
fepulta infpicis. Putabant ii ,exftru-
diones asternum duraturas fe moliri:
Verum jam vix 1600 anni praeteriere,
cum non nifi veftigia earum foperfint.
Moliebantur turres,quarum faftigia
in ccelum tranfeenderent , fed vel con-
fofione mentium impediti ,vel morte
praeventi , velbellomm tumultibus ex-
agitati ,quod intenderant
,perficere
nequierant. Hocpado iniqua morta-
lium fors verfetvicifiitudinisrotam , ut
nihil fit ftabile , firmum & folidum.
Siot grandia palatia, viridaria omniitiaram genere exftruda videmus,
quorum authores nefcimus;& utide
poffeffione in poflefliones diverfiflimas
abeunt , ita quoque paulatim oblivio-
ne obliterantur omnia; ut ne quidemcentum anni tranfeant, quin in alias&alias familias tranfplantatas ,
villae,pa-
latia , cujufoam primo fuerint,me-
moriam perdant. Atque tales font fi-
miles Nembrodaeis fabricatoribus,qui
foperbiae cefero tumidi nominis glo-
riam caducis rerummoliminibus& op-
pido exiguo tempore duraturis fo con-
fecuturos dum fperant , loco glorias as-
ternas felicitatis naufragium patiuntur.
Difoimus haec omniaex Salomone fa-
pientilfimo mortalium, dum vanita-
,
tem operum foorum exadius tratinat.
c 11. MagnificaVi opera niea , <edificavi mihi do-
lotn’6 '8
’ mus magnificas , (sr fabricas magnificen-
tia incredibili , <yplantari Vineas,feci hor-
tos is-pomaria (s~ confevi ea cuncligeneris
arboribus; IT extruxi mihipifcinas aqua-
rum, ut irrigaremfylvam lignorumgermi-
nantium : coacerVaVi mihi argentum& au-
L I B. I. 23
rum 1yfubfiantias <l{egum «2? deliciasfi-
liorum hominum; &hanc putavi partem
meam,fi uterer labore meo. Etcum me con-
Vertijfem ad uniVerfa opera,qu* fecerunt
manus me*,i? ad labores, in quibusfrujlra
fudaveram,Vidi in omnibus 1>anitatem (s'
affliSlionem animi i? nihil remanere fub
fole. Ut proinde huc refpicere debeant
ambitiofi glorias in vanis exftraendis
asdificiis asmulatores , fi asternas gloris
pondus obtinere voluerint , in asdifi-
candis divino honori ecclefiis allabo-
rent;in xenotrophiis erigendis
,pau-
perum pupillorum recipiendorum u-„
fibus deftinatis incumbant ;collegia
juventuti in omni virtutum bonaram-que artium cultu exercitandas erigant.
Atque has font Turres non Nembro-dasas , fed piaram mentium fabricas
,
quarum faftigia ad ccelum ulque per-
tingant, ideft, quas foalam praeparent
iis ad asternas felicitatis apicem , ultra
quam nihil amplius reftat, quoddefi-
derari queat. Sed jam inftitutumno-
ftrum profequamur.
Vhtlo difertiffimus Judaeorum putat Thiio
homines illos,qui aedificando Turrim
celebrari fe apud pofteros cupiebant,
typum & imaginem geffifle eorum
,
qui foa ipfi vitia publicant , & flagitiis
nobilitari volunt, ut quemadmodumprobi homines virtutibus& benefodis,
fic ipfi non quibuflibet,fed inufitatis
feeleribus ac maleficiis claritatem no-
minis famaeque celebritatem aflequan-
tur. Tradans igitur Philo verba illa:
,
Faciamus nobis nomen, priufquamdifper-
gamur; ad hunc modum fcribit : Oin-
fignem impudentiam ! Cum enim deberetis
Vefiras iniquitates tenebris abdere , isrprae-
textum aliquem Veftris maleficiis , fi non
Verum, certe Verifimilem querere , ne Vel
in bonorum <sr prudentium Virorum offen-
fionem incurratis , Vel ut effugiatis pmasonfefiorum criminum; audetis Vosincla-
ifiima luce ofientare ,contemptis homi
-
tum minis,
fuppliciis divinitus infli-
gendis ? Quin etiam innumerabiles omni
*Vo
24 Athanas. Kircher. Turris Babel Lib.I.
Cab.lX.^0 nuntios ac testes flagitiorum Vefiro- profecto exemplo horum hominum expofuit
rum habere Vultis , ut nemo nefciat Ve- nobis Mofes morem infipientium , qui e-
Jlrum nomen. Jt quale nomen tandem cu- tiam maximis pcenis non obfcure,fed ma-
pitis ? Certe quale faclis Vejlris conVenit. nifefie impendentibus,nihilo magis ab in-
Jd Vero innumeras continet Vitiorumfpe- juriis itr maleficiis Jibi temperant. Omni-
cies, quas Vobispojleri exprobrabunt. Inejl no notifiimte funt artes maLe, quasferire
enim Vobispetulantiacum impudentia, con- folet divina ultio, <s" Vero pefiimi quoque
temptus cum Violentia , cades cum fieVi- cogitant DEUM non ignorare ipforum
tia, cum immoderatis Voluptatibus immenfa maleficia, nec fe illius poffe animadverfio-
concupifcentia , cum temeritate infolentia, nem effugere, silioquin unde [ciebant illife
cum calliditate malitia, cum mendaciisper- difiipandos effe ? attamen dixerunt
;
Priuf
juria, denique cum iniquitate erga homines, quam diipergamur. VrofeElo confcien-
etiam adverfusDEUM impietas. Egregia tia eos,qui male agunt , intrapeSlus ipfum
TVerogloriatio , captare celebritatem nominis redarguit
,& Vel ipfos DEI contempto
-
ex iis,qtue celari, &fempiterno
, fifieri res fiimulat, ut etiam inviti coganturin-
poffet ,filentio obrui deberent. Sunt tamen telligere , humanas res divino confilio Z?
etiam hodie,
qui Valde fibi talibus rebus ratione adminifirari , & effe jufiitiam
placeant, putantes inde fepraclaramapud quandam, qtue implacabiliter infenfa ma-
homines exifiimationem acquirere. Sed hi lis hominibus ,nullum eorum fcelusimpu
-
quamvis improbifiimi , ultricem tamenfice- nitum atque inultum praeteritura fit. Sic
lerum fuorum DEI jufiitiamprffagentes 'Philo. Atque hxc iunt,qux de my-
& providentes dicunt
,
Priulquam diffi- ftica hujus argumenti fignificatione
pemur. Cur igiturpeccatis, fiVefira con- dicenda cenluimus
;quare jam cala-
filia (? conatus difiipatum iri fcitis ? fed mum ad alia convertamus.*
25
Athanasii Kircheri e Societ. Jesu
TURRIS BABEL,LIBER SECUNDUS.
P F JT 1 0.
poU Arcam Noemi , Turri Babylonica in rebus
f l|6gi9 humanis nilfamojius , commemoratione dignius peraHum
SyUsigk legamus , utpote in quo non tantumfaerarum literarum inter-
pretessfed&profaniferiptores, Hijlorici, TPoeta, Oratorefque , tum
antiquitate,tum aoUrina excellentia celebres,fumma cum laude, ad-
miratione ingeniumfuum exercuerint ; certe& ego,fupore &• admi-
ratione,dum hacpaulo penitius expenderem,nonfemel impulfus, thema
tam nobile3 &•gloria amplitudine confertum 3 calamofubigendum cen
-
fui i & quamvis ambitioja nominis gloria 3 & toti mundo dominandi
immodicus ardor ad adeo infana molisfabricamprimos hofce mortales3
etiam cum omnipotentis Dei indignatione adegerit j quia tamen multi
etiam viri omnigena rerum cognitionefublimes capere nonpojfunt,quo-
modo inprimavopoferioris mundifeculo ,homines adhuc rudes
3&-
idiota3& nullafcientiarum artiumque peritia inflruBi 3
tanti molimi-
nis opus, non dicam animo concipere,fedne attentare quidem aufifnt.
Hac,inquam , me impulerunt, ut quoad liceret, quantumque angufla
mentis mea capacitaspermitteret, hoc argumentum ,quam minutifima
expofitione, tum ad veritatis rerum abfruffimarum notitiam , tum ad
curioforum ingeniorum oblectationem in lucem educerem. Contigit ita-
que,ut cum post quatuor circiter lujlrorum curricula , thema hoc cele-
berrimum inpublico confeffu advenarum ex toto orbe T?atrum Congre-
gationisVIL Societatis Jesu , in Ifmani Collegii Atheneopublica
demonJlratione exhibitum , non exiguo applaufu , d nemine non exce-
ptumfuerit , atque adeo plures unice d me contenderent, ut id admul-
torum utilitatem obleBamnemquepublica luci committerem. Quod uti
tunc temporis d me multiplici occupationum varietate prapedito in exe-
cutionem deduci non potuit,
ita modo posl Avcx Noemicasfacramhijloriam , hoc argumentum fupendum de Turri Babylonica, d
Noemi filiis , nepotibus,prcnepotibufque poli diluvium ex/lruttd
,
optimofanejure, quam opportunijfme Noemicse Arcsefuccen-turianaum cenfui. Leftor coeptisfaveat.
SE-D
SM. I.
ATHANASII Kiucheri
Sectio i.
de fabrica turris.CAPUT I.
Deprimavorum hominum posl ingrejjum in terram Sennaar
occupatione, & Jludiis.
:ft verifimile,
filios Noe
primam ex Oriente in ter-
Sennaar motionem , fla-
rim confilium de Turri,& civitate ex-
truenda agitaffe, vel ipfb lacro textu
id teftante, Gen. cap. XI. Verf. %.
psa nppa iksd'i oipo dj?djdi
.ov isen
Cum proficifcerentur ex Oriente , invene-
runt campum in terra Sennaar , inhabi-
taverunt ibi. Ubi voces [habitaverunt ibi)
longam in ea terra moram faftam in-
nuunt; & Graeca, xaTaKiitruM cmh, id
eft , in domibus exjlruSlis habitaverunt
ibi. Et ratio Chronologica lat foper-
que docet ; fi enim fubito Turris fa-
bricam aggredi findent, tunc anno 131
ab ortu Vhaleg ulque ad confufionem
linguarum,non nifi viginti circiter an-
ni(pofito, quod tot annis in Turris ae-
dificatione laborarint) elapfi fuifsent,
quod uti maximum in lacra chronolo-
gia abfiirdum eft , ita illud refutatione
non eget; cumjam uti lupra docuimus,
omnium melioris notas chronologo-
rum , & interpretum confenfii, lingua-
rum confufio primo anno 175 poli di-
luvium acciderit.
oauyathMerito itaque primo quasri poteft
:
hominum Quid 1 13 annomm fpatio in terra Sen-
Seonaar.tiaar egerint
;quibus rebus , fcientiis,
artibufque occupati fuerint ? Etquam-vis lacra feripturade iis fileat
,ratio ta-
men diftare videtur,ingentem horum
hominum multitudinem toto illo tem-
pore, a Noe omnium Duce , &Rege,
magno ordine gubernatam fuifse.
Quod ita oftendo.
Noemum cum filiis, caeterifque filio-**0*"-
rum generationibus ex Oriente , ut in nema
primo libro oftendimus, movilTe, & di-
re&ione fui toti humano generi tunc exhibebant
fimul congregato prsefedilse,quem
omnes tanquam patrem unicum, du-™"JC
cem fapientiffimum, & Imperatorem,
tum longaevitate vitas , tum fortitudine
animi, in fuperandis difficultatibus im-
perterritum fumma reverenti! coluidfe,
& tantum non adoralse, nullidubium
efse debet. Hic videns in infinitum pe-
ne filiorum luorum multitudinem,pro-
pagationifque fcEcunditatem,nil aliud
egit,qu!m ut eos ad tranfmigratio-
nem , & orbis terrarum inhabitatio-
nem faciendam fumma cura &lollici-
tudine incitaret , ad praeceptum Do-mini complendum
,quod erat , de co-
loniis per univerfam terrae faciem de-
ducendis,juxta illud : Crefcite in mul-
tiplicamini in replete terram. Quae Joje-
phus fufius inmis de Antiquitatibus Ju-daicis deferibit.
Ut vero majori cum frudtu tranfmi-
grationis negotium perageretur, vero^”^haud abfimile eft, fapientiffimum vi-
rum interim politicam quandam vi-
vendi rationem familiarum capitibus
praefcripfifse , modumque in exteris,
quas adituri efsent, regionibus,ad po-
pulos fuos gubernandos, juxtaomnemjuftiti$ normam regulas didtafse. Quo-niam vero progenies hominum quoti-
die in magnum exurgebat incremen-
tum,
Turris B a
Cap.l. tum, ne alenda: tanta: multitudini ho-
minum necelsarius commeatus defice-
«Timpuiret ’ & ut ad fe contra injurias quoque
'edtwit aeris defendendos commode nabita-Noe
' rent, mox alios cafis, domibus,tento-
riilque extraendis deputalse, alios te-
xendis veftibus, pellibus elaborandis;
alios ad pecorum, pecudum, armento-
rumque , tantopere ad vidum ,vefti-
tumque necelsariorum curam deftina-
.
tos fuilse; feminis vero quemadmo-
dum in libro primo hujus operis tradidi-
docuitSoe providenti!,quamdiu cum iis perfti-
tit, nihil innumerabilibus hominibus
qua alendis,qu! conlervandis, non di-
cam rerum necefsariarum,led ne ad lu-
Cakii xum quidem quicquam defuerit:quia
veto ad hxc omnia exequenda , artes
U'eZowm
mechanic£e requirebantur,verifimile
'fundendo- putem, eum metallica: artis regulas,
umZuii'quomodo nimirum exmontium venis
Noe. iHa eruere , ignilque vi fundere , atque
in omnis generis inftrumenta cudere
deberent, quomodo lapides in calcem
redigere terreftriumque glebarum
proprietatem ad lateres in fornacibus
coquendos;medicas quoque herba-
rum vires,ad corporum infirmitati-
bus medendum aptas, edocuifle , vel
inde patet,quod, Diodoro tefte
,'Baby-
lonii mox poft 200, aut 300 annos a di-
Main% luvio, adeo rarae magnificentia fabri-
{"jwE cas ei‘exerint , ut in admirationem to-
frodigbfo tam etiam pofteritatem rapuerint,dumtoSu/ria
"capere non potuerunt
,quibus aut ar-
(Sfiknix. tibus, aut machinis primarvi a diluvio
homines adeo ftujaenda , & prodigio-
fevaftitatis,quemadmo-
dum in lequentibus deTurri, de civi-
tate, & muris, hortis penfilibus ! Se-
miramide Nini uxore extrudis , atque
inter leptem miracula computatis , ae-
feribemus,peregerint. Nam uti 'Sm-
<S'eizLy.w paulo poft oftendemus eafa-
B E L L I B. II. 27
ne talia fuerunt, utomnem etiam no-SeSl.l-ftratium temporum xvo , vel maximis
monarchis , mundique potentatibus
adfimilia pertingendi Ipemelufiflevi-
deanmr. Aureas autem ftatuas, quas
Semiramis omnium prima in templo
Beli erexit ,ejuis non miretur ? Quis
enim auram e fodinis tam cito emere,
,pra:parare,nec non fuforia , & pla-
ltica arte in aureas ftatuas transforma-
re,eam docuit? certe nullus alius,quamNoe
,prout ante diluvium, a Patriar-
chis edidicerat, & per filios foosne-
potelque,quos iple forlan etiam ex
foientia ipfi aDEO infus! , circa mo-dum & rationem ejulmodi efficiendi,
jam dudum inftruxerat, hi vero filiis,
nepotibulque luis ad artem inter foos
propagandam, pari induftria commu-nicarunt ; hi poftea uti viribus robu-
fti, diuturniorilque vita:, nec non in-
genio praecellentes erant, ita quoque
five ambitionis-ftudio, five propagan-
di aeterni nominis gloria inftimulati
,
arti a Noe ip fis tradita:, novas inluper
artes novis inventionibus audas ,mi-
ram inmodum promoverant ; & pa-
tet ex Gen. cap. XIV. ubi Abraham vi-
ventibus adhuc Sem ,Cham& Japheth, 'U iju,
dives auri , & argenti fuiffe dicitur.^.yf1"*
Quid dicam de Cbamo ? qui in J&gy-ptum coloniam deducens , mox , uti in
tertio tomo Oedipi declaravimus,pyra-
mides illas, grandia miracula Memphi
erexilse, nec non infinita auri copia,
non uti pauperes Alchymiftae fibi fo-
mniant, lapidis philofophoram bene-
ficio led ex fodinis ibidem auro tur-
gentibus, aureilque Nili, arenis, extra-
xifle retulimus. Alius itaque Author
horam omnium non fuit,quam Noe,
qui,
qua: ante diluvium a patre luo
Lamecb, & avo liio Matbufala , Adami
protoplafti traditione oretenus acce-
perat, is deinde poft diluvium , &
filiis & polleris communicaverit.
D C A-
28 ATH AN ASII KlRCHERISccl. I.
Vtrum Noe Turris adifcationiprafensfuerit : una cum exhor-
tatione Nembrod adprogeniem Chamaam ad inchoan-
dum concepti operis molimen.
PLerique interpretes exiftimant, I
eum operi ADEO,ob hominum
!
ex ftirpe Chami prodeuntium im-
pietatem & fuperbiam,ne improbo,
& DEO OPT. MAX. invilb tentamini
annuere videretur, minime pratentem
fuifle; ted Nembrodi moliminibus dete-
Ctis, in viciniores partes Mefopotamia ,
cum progenie lua Semi
,
& faphethi te-j
cefiiiie, ne temerarii moliminis, quod I
’
ksChamfagens faceret,finem videret. E-
1
rat tunc temporis, Chami progenies uni-°d
ta fimul,& inter exteros Nembrod, ne-
pos Chami, textus Chufi filius,giganteA
corporis ftatura pra omnibus reliquis
infignis in oreomnium ; erat enim mi-
ra facundi^ prxditus, necnon vulpino
calliditatis aftu plenus,cui, five robur
corporis , five ingenii perlpicacitatem,
five denique ambitiolum dominandi
animum ipe&es , ad lumma audenda,
nihil deerat : unde , uti faftuolo erat a-
nimo, ita nihil non agebat, quam ut
concepti moliminis Ipecimen exhiben-
do progeniem luam A tranlmigratio-
nisjam ccepra negotio, contra Noemi
mentem retardaret. Sed antequam adinftitutum propofitx nobisTurrts pro-
cedamus, primo verba lacri textus pro-
feramus ; ex hifce enim facile Nem-brodi intentionem intelligemus : verba
fequuntur: Gen. cap. XI. Verf. 3, 4.
nnVj ran is”n nosn
psb ruabn onb 'nm nantyS» ns-wn
-umnan re»’i :ianV Dnb nn’ nanm
D’cty3 iiwni p-uai yy xh
•pxn Sa 'J3 Sp psj-|s Da
id eft , Et dixerunt alter ad proximum
fmm; Venitefaciamus lateres ,isr coqua-
mus eos igne habueruntque lateres profa-
xis ,& bitumenpro cemento (alias lectio-
nes habent,pro luto ) dixerunt ; Veni-
tefaciamus nobis civitatem ,& turrim, cu-
jus culmenpertingat ad calum, isrfaciamus
nobis nomen, antequam dividamur in uni
-
Verfas terras. Ex hifce verbis colligimus,
unum alterum ad grande quoddam brod ad
moliminis ipecimen monltrandum
folficitalfe,quod fine capite praftare
non poterant,utique iplb Nembrod
,
qui ailutia lua,& fimul a namra libi
infita facundia, non dicam inftimula-
bat, ted& eos miris verborum illiciis
veluti fateinabat;juxta illud Gen. X.
Verf. 8, 10.
T3J nvrfrpnn ><in rrai-nNi 1
?’ cml—733 maVoD >nni
:pta
•UW pya nAoi
Et ChusgenuitNembrod, ipfe capit effe
potens in terra ( vel ut graca leCtio ha-
bet; ipfe famofus gigas in terra) isr ini-
tium regni ejus Babel , & Arach , &Chalne in terra Sennaar. His igitur ar-
mis inltrudus , hocce tenore verbo-
rum eos adTurris
,
civitatilque exftru-
Ctionem, Chamxx, & Chufias pater-
nas familix filios cxterolque familix
nepotes, & exteris familiis Semi& Ja-phethijam dudum feparatos
,pro lum-
ma,quR pollebat authoritate in o-
mnes , allocutum , haud inverifimile
cenfere debemus : & quamvis hxc in
lacris elogiis non habeantur, Jofephi ta-
men teftimonio, exhortationem ad
luos faCtam,plane ad credendum in-
ducimur eo fere modo, quo licet «V-
3pa)7ro7[a(la$ conjeCtare , peraCtam.
Exhortatio fequitur.
Nem-
Turris B a
ty' *Nembrodi ad Turrim civitatemque in-
choandam exhortatio,ad proge-
niei fu«e proceres peradta.
NoVifiis, nifallor, nobile,!? renafcen-
tis mundi generofa familia femen, nos d
progenitore noflro Noe, Principes fuper
univerfas terrarumfemitas in divifione tri-
buum , corislitutos fuijfe ;ut quam quifque
Regionemprimo reperiret , eandemfuofub-
jugaret imperio. Cum itaque ex orientali
plaga in fubmontanam Ararat longe late-
que exporreclam planitiem , uniusfere fe-
culi decurfu , unanimiter viventes,tandem
ex Orientali dicla regionis campo,longis
terrarum ambagibus,in hanc, quam Vi-
Exbottmio detis terram appulerimus i? jam ob in-
*CTurii credibilem humani generis propagationem,
exttucnia.qmm yidetis
,in tantum quotidie incremen-
tum affurgere, ut fieri Vix pojfit, nosob
angufios regionis limites,amplius confifie-
re, atque una ViVerepofie ; ego de mea perfo-
na d Vobis concepta exiflimatione impulfus,
in hfic nobilijfimo coctu parentum, cogna-
torumque, quos Veluti principes, i? orbis
terrarum haredes,quamfubmijjijfimo Vo-
luntatis obfequio reVereor,fufpicio ,(? Ve-
nerabundus adoro , confilium, mentemque
meam hodierna die Vobis manifeftandam
cenfui. Magna res, i? Vehementer ardua
agitatur , ut proinde matura deliberatione
negotium,quod alioquin non niji infum-
mum familia nofirx prajudicium cedere
poffet, difcutiendum cenfeam.
Contra Nofiis ,omnium nostrum parentem
Noemum ccmjilia agitare , nofiris infli-
umcitat. tutis oppido contraria, <? proinde nilnon
agit, quam ut nos immenfo numero auctos,
hinc ad gentium hoc loco congregatarum
tranfmigrationem urgeat, follicitet , i? o-
mnibus adhibitis machinis ad Voluntatis
Saiianus. fua executionem Violenter infiimulet ; i?
Tornid-S
/'"tt aSlu filiorum fuorum Semi, (? Ja-
Percrius phethiprogeniem d nofira Chamaa Jlirpe,
hoc loco Veluti maledicta , nefcio, quo friVoloinci-Gen'XI
' tamentofeparare nonfit Verecundatus ; nof-
que pari paSlo ad tranfmigrationem ordi-
endam, imo quod intolerandum mihi Vide-
. B E L L I B. 1 1. 29
tur , armorum minis adexecutionem cogere SeSl. I.
nonceffet, ut proinde ejus Violenta Volun-
tati obfequi , merito nefas duxerim. Age-
dum itaque fiirps Chamaa,fapientid ,
nec
non Viribus,(? numero Validiffima, ne
Vos fenispedicis irretiripermittatis ; ne Vos
Verborum,quibus Vefiros animos emollire
tentat ,lenocinium terreat. Quis enim no-
vit, in quamnam regionem orbis terrarum
nobis adhuc incognitam , neque ab ullo mor-
talium habitatam , nosfit ablegaturus ? de-
mensprofeEloforet, qui, quo eundum,non
priiis prudenti deliberatione expenderit.
Non itaque acquiefcamus monitis. In terra,
inquam fortuna rerum arbitra nosconfii-
tuit, perfijlamus. Videte, i? confiderate
hanc, qudmodofriamini
,
Sennaar regio-
nem j intueamini fummam rerum in Vi-
cium Vobis necejfariarum ubertatem ; afpi-
cite locorum amoenitatem,fluminum fe-
cundo affluxu campos irrigantiumfrequen-
tiam ; hoc beata felicitatis folum poffidea
-
mus , nomenque noftrum celebremus,an-
tequam cumpropaginis nofiraJlirpe, (fice-
xigente inevitabilis neceffitatis lege ) ab in-
vicem feparemur. Verum enim Vero , cum
plurimos ex Vobis, praterlapfi
diluvii metu
perculfos Viderem , ne in hac Valla plani-
tie, alius fucceffu temporis cataclyfmus
cum interitu Omnium fubfequipoffit ; ecce
ego dux Vefler ab hac conceptipericuli for-
midine Vos prorfus liberos , (? immunes
fore , dummodo meum confilium non detre
-
hiaveritis,pronuncio. Verum quibufnam
mediis nojfe fiorfan defideraretis ? Atten-
dite ,modum hifice Vobis prafcribo. Civi-
tatem non amplam duntaxat,fed !? fplen-
dore , <& magnificentia fpeSlatijfimam
,
una cum immenfa Turris Vafiitate , cujus
culmenpertingat ad calum adificemus; fi-
quidem in hac, fi quandoque inundationum
procellx regionem hanc inVaferint , in Tur-ri hac , tanquamfalutis nofiraportu , Vi-
tam tueamur. Et quoniam ad molem tanta
Vafiitatis extruendam , nobis materia nul-
libi deefi,filicifidere adoriamur opus. Ecce
quanta bituminis loco camenti fit copia?
quanta creta, argilla,glebaque terrefiris
D 3 ¥-
30 AthanasiiCap. II. opttm# affluentia ? quanta ex conftipatis
]
fylvarum arboribus ,lignorum quantitas ?
1
-Accedit fluminum rivorumque frequentia;
nec defunt , in tanto numero mortalium ,
qui in hoc infolito , noVo, Zy invifohucuf-
que theatro ordiendo , operam fuam confe-
rant. Eja, 'agite, eruamus creta argilUque
copiam, coquamus lateres igne Valido , fo-
diamus,jaciamufque fundamenta juxta
prototypon hujus d mejam dudum conce-
ptum, omnium Zy Jlngularumpartium ope-
ris conficiendi proportiones exponens. Age-
dum, non otiemur ; accingamus nos ope-
,ri; zy ne dubitetis
,futurum, quin id ad
immortalem nominis noftrigloriam , Zy ho-
norem Jit redundaturum. Fodiant alii ar-
gillam , alii bitumen colligant, comportent
lignorumfafces alii , aliifornaces ad lateres
coquendos , aptas inftruant , inflrumenta
utenfiliaalii ad laborandum idonea cudant,
jumentorum multitudopr<efto fit ,Zy inci-
piamus;JerVeat opus ,
Zyfummd curaZy
diligentia obfeffetis ea,qute ego meis archi-
teSlis , Zy ipfi Vobis facienda, commenda-
verint. HxcNembrod.
Hilce,& fimilibus hortationibus
corda populorum follicitabat. Quidplura i facile quod volebat
, imperitae
multitudini perfiiadebat,quae com-
muniquodam impetu& concurfu , uti
fieri vulgo affolet, iplumlecuta, cce-
perunt fere omnes certarim , non ta-
men confuse , fed diftriburis officiis
pro diveriarum artium peritii,qui im-
buebantur , operari,& civitatem,Tur-
rwwque aedificare . Veruntamen ne
quicquam ex meo fenfii hic adduxiffe
videar, adducam verba Jofephi lib.I.
Ant. apud Tomiellum, ubi fic dicit
:
jJ°Ant™5 Caterum , linquit
,quia certum eft, pro-
dictam linguarum divifionem tuncefie fa-
ciam,quando filii Noe civitatem
,
Tur-limque odificabant , ut exfacro textupau-
lo inferius adducendo palam fiet. Viden-
dumhicprius,efi quanam occafione , Zy quo
potifiimiim auSlore , hujusmodi adifcia
extrui cuperint;fuit autem , ut arbitror
hujus odificationis occafio talis. Accidit
Kircheiiproter hoc circiter tempora
,ut nefcio
,quo Secl. I.
fpiritu duSli,aut impulfi, qui tunc ViVe-
bant homines , Arphaxadi exemplumfe-cuti
,qui jam ante annos plufqudm 170.
trajeclo Tygriflumine , cum univerfapro-
geniefud in Chaldaeam defcenderat , ipfi
quoque pariter conglobati proficifcerentur
de Oriente , ut expreffe traditur Genefi
cap. XI. verfi z. id eft , non de Armenia,
in cujus uno ex montibus Arca confederat,
quia refpeHu Babylonia: Armenia Aqui-
lonariseft , non Orientalis,quemadmodum
in Geographorum Tabulis confpicimus. Sed
de partibus Babyloniae Orientalibus , ad
quasprimo eos de Armenia migraffe opor-
tet. Cum itaque communipaffu Zy confen-
fu de prodiSlis regionibus forte nimium
montuojis ac miniisfrugiferis , Occidentem
Verfus Venirent ut terras magis feraces
,
commodiorefque fibi _quorerent,
aliquan-
tulum adMeridiem fleSlentes, inVenerunt
campum ,feuplanitiem quandam admodum
fpatiofam, quopoftea Sennaar, mox Ba-
bylonia eft appellata. Hic ciimaliquan- imtmb‘
tijper confedijfent , urgebat, ut arbitror
Noefilios acpofteros jam Valde admodum
multiplicatos, ZyauElos, ut adterrasjampandum
!fingulis divifas , Zy aftignatasproperarent/*®*-
cumque putabat , Valde id fore gratum
DEO, qui ipfts ufque ab initio renoVati
Orbis denub dixerat
:
Crefcite,& mul-
tiplicamini , & replete terram : &c.
tum etiam, quia id multo utilius, zy ad
Vibium praferttm commodius cunelis fu -
turum fperabat, ac denique, quoniam Ve-
rebatur,ne fi diutius fimul morarentur
,
graviora indies inter ipfos difitdia,jurgia-
Ve orirentur. Verum huic tam fanShepro-
vidieque paternee mentis intentioni, ficuti
Zy aliis bonis actibus , hoftis humanigene-
ris , quantum poterat, obftare nitebatur,
inprimis , ut creditur , mediante Nem-brod filio Chus,filii Cham, quicum cs>.
teros animi , corporifque viribus antecellere
Videretur ( erat enim maximus , zy Valde
\
farnofus gigas , ut habetur in textu LXX1
Interpretum Genef cap.X.) aliis quoque
omnibus imperare admodum exoptabat,
quod
Turris Babel Li B..II. 31
Caji. I Uuod ut facilius ac commodius ajfequeretur, I telligere non poffent , eos tandem ab operi- Seci. I.
cunctosJimulretinere moliebatur ; isrquiaIbusceffare , atque ad terras Jingulis fami-
fortafiis non audebat aperte communi o-\ liisafiignatas difcedere coegit. Turris au-
mnium, qui tunc in humanis erant, fen-|
tem inchoata ob linguarum confufionem Bel
tentuadverfari , ac Noemo omniumpa-\
primum, deinde Babylon cum reliqua ci-
renti contradicere , populis callide fuaderej
Vitate , ur ejus ditione ejl appellata. Et
non ceffabat , ut, priufqudm ab invicem hoceft,quod breviter legimus Gen.Gen.xi.
difcederent, memorandum aliquodfuapo- cap.XI. his verbis: Erat autem terra la-
tentite , ac generojitatis monumentum po- bii unius, iTfermonum eorundem. Cum-
Jleris derelinquerent, eifque laudes ac no- que proficifcerentur de Oriente, iriVene-
minaipforum percunSla facula celebrandi runt campum in terra Sennaar, ttrhabi-
occajionem praberent. Videns autem hac taVeriint ineo dixitque alter adproximum
placere populis, isr advertens in eaplani- fuum Venite faciamus lateres , & coqua-
tie terram non lapideam effe ,fedfatisar- mus eos igni , habueruntque lateresprofa-
gillofam, ac tenacem, lateribufque confi- xis, <&• bitumen pro camento, <? dixe-
ciendis aptam , & praterea abundare pu- runt : Venite,faciamus nobis civitatem , is'
teis , bitumen large proferentibus , ex tam Turrim, cujus culmenpertingat ad ccelum,
prompta. adificandi materia , occafioneque is" celebremus nomen nofirum, antequam
defimptd , hortabatur omnes , ut unanimi- 'dividamur in uniVerfas terras. Defcendit
ter magnam quandam civitatem extruerent, autem Dominus,ut Videret civitatem ts'
qua Veluti aliarum omnium mox in aliis re- is"Turrim,quam adificabantflii Adam,gionibus adificandarum caput , exemplar- <s“ dixit : Ecce mus ejlpopulus& unum
queeffet, is" ad munimen decoremque, in labium omnibus , cwperuntque hoc facere,
ea turres erigerent , unamque pra cceteris nec defijient d cogitationibusfuis , donec eas
excitarent tanta craJTitudine;qua ad cte- opere compleant. Venite igitur , i? con-
ium attolli poffe Videretur,
Vel eluvionis fundamus ibi linguam eorum , ut non au-
perfugium , Vel conveniendi monumentum, diat unufquifque Vocem proximi fui. At-
Verfuiix Hac Vero tam grandia adificia Verfutus que ita diVijit eos Dominus ex loco illo in
Tnmpuif Nimbrod proponebat,fpecie quidem ipfo- uniVerfas terras ,
& ceffaVerunt adifcare
minendo, rumgloria , ac magnificentia confulerefi-civitatem. Et idcirco Vocatum ejl nomen
mulans, reVera autem, utpropojitum con- ejus Babel,quia ibi confufum ejl labium
ftliaque fua perficeret , nimirum, utmuU uniVerfa terra, inde dijperjit eos Do-titudinem' diurnis hujusmodi operibus
, fi- minus fuper faciem cunSlarum regionum,
mul occupatam unitamque detineret , is- Hucufque (acer textus,qui tametfi
,
difcefdionem ad alias longiores prafertim quilham didtee civitatis ac Turris sedi-
regiones procrajlinaret , Vel etiam prorfus ficandx primarius Audtor fuerit, hic
impediret; pravidebat enim eospojlmodum non commemoret , attamen quodcommoda , (sr fecuritatem tam ampla , ac fuerit Nembrod
,aliquatenus colligi
magnifica civitatis ab ipfismet tot tantifque poffe videtur ex Gen. cap. X. Vers. 8.
laboribus adificata non facile deferturos. ubi de ipfb verba faciens ait : Ipfecce-
Ouare Vehementius coepit cmclos tumper pit ejfe potens in terra, & poft* pauca :
fe, tum perfua intentionis feSlatores ad fuit autem principium regii ejus Baby-
opus aggrediendum incitare. Ion. Et idem fentiunt 5. Augujlin. li.
Dfplicuit autem hoc Domino, quifu- bro 16. de Civit. DEI, cap. IV. & com-perbis ipforum conatibus obfifiere non dif- muniter Dodtores , lecuti fofephum,tulit
,fed cogiitd eorum obflinatione , is- qui id perfpicuis verbis afferir
,primo
pertinacia, illico confufis mirabiliter adifi- Antiq. cap.j. hanc eandem hiftoriam Jofcph.
cantium fermonibus , ita ut fe inVicem in- ita deferibens : Tres Vero Noe yi/»,1 ' 1' ADIi°'
Semas,
32 AT.HAHASIICap. II. Semas, Japhethus, isr Chamas, centum
annis antediluViumnati,primi relictis motu
tibus planitiem habitare caperunt , (? ali-
is , recenti etiam tum cladis memoria,pa-
vidis nec audentibus ii celjioribus locis de-
fcendere , idem faciendi auctores,(? e-
xemplum fuere ; campos quamprimum co-
lerefmtaggrefii , nomen eft Sennaar. Ce-
terum DEO jubente (fubaudi , minifie-
rioNoe omnium,qui tumfupererant
,pa-
rentis ) ut propagandi , multiplicandique
generisgratia , colonias deducerent, ne in-
ter fe difeordias exercerent,fed multam
terram colendo,frugum copia fruerentur
;
homines rudes nonparuerunt,quamobrem
calamitatibus implicati , offenfum illum
errorefuo fmt experti ; cum etiam flore-
rent juventutis multitudine
,
DEUS rur-
fum de colonia deducenda admonebat ,• illi
Vero nonputantesfe ipflus benignitate,pr<e-
fentibus commodis perfrui ,illamque feli-
citatem fuis Viribus acceptam ferentes, di-
Slo ejus non fuerunt obedientes , isr quod
pejus erat, confilium de Coloniis, nonfa-
vorem Numinis, fed infidias interpreta-
bantur , Videlicet quofacilius difperfe , pof-
brodSui fent °PPrlm‘- ddfuperbiam autem, DEI-miaum que contemptum excitabant eos Nabrodes,affedat.
nepQs Q^^snxflliilMoe, Vtr audax, isr
manu promptus,
docens non DEO , fed
propria Virtuti, prafentem felicitatem eos
debere, atque ita paulatim rem ad tyran-
nidem trahebat,ratusfore, ut hominesad
fe deficerent dDEO , fife illis ducempr<e-
beret , opem fiam offerens ,contranoVum
aliud diluVium intentantem
;
Turrim e-
1
nim fe exadificaturum excelfiorem, quam
Kiucheriquo aquaafcendere poffet , isr infupcrma-Secl. I.
jorum fiorum interitum ulturum. Vulgus
autem facili Nabrodis placitis obtempe-
rabat, ignaVum ratusDEO cedere,atque
ita ftruSluram Turris occaperunt , nulli
labori parcentes , nihilque fibi ad diligen-
tiam reliquum facientes. Cumque ingens
effet operarum numerus, furgebat opus
,
fuper qudmfperaffet aliquis : crafiitudo au-
tem erat tanta , ut proceritatem obfcura-
ret;flruebant autem lateribus cobiis adfir-
mitatem bitumine ferruminatis. Hanc eo-
rum Vefaniam Viam DEUS , delere qui-
dem omnes noluit, quando ne priore qui-
dem clade admeliorem mentemprofecerant,
feddifiidium inter eos immifit , linguis eo-
rum Variatis; ,
ita ut ob diVerfetatemfer-
monis mutuo non fe intelligerent. Locus
Vero Turris nunc Babylon Vocatur pro-
pter confufam linguam,qua prius omni-
bus ex <equo clara fuerat ; nam Hebrari
confufionem nominant Babel. De Turri
autem hac , deque linguis hominum muta-
tis meminit (sr Sibylla his Verbis : Cum Sibylla
univerfi homines uno eloquio uteren-y^"^."
tur, Turrim aedificarunt excelfiifimam,'?"3™'1-
quafi ad ccelum per eam afcenfuri
;
Dii vero procellis immiffisT«m»z lub-
verterunt , & luam cuique linguam
dederunt, quae reiplafuit , ut urbs ea
Babylonis vocabulum acceperit. De lo-
co autem,qui Sennaar in Babylonia no-
minatur , meminit Heshiaeus hoc modo.
Ajunt Sacerdotes cladis ejus luperfti-«
tes Engelii foVis lacra ferentes , in Sen~ ‘c
naar Babyloni
a
perveniffe. Huculque <e
'Jofepbus.
CAPUT III.
De altitudine Turris diverfie opiniones.
Cap.III. Tk JTUlti varia fentiunt de altitudi-j
IVI ne hujus Turris,cum quam
j
"^alta illa fuerit , Mofes non de-
terminet, fed fblum dicat, illos eamad ccelum erigere voluiffej fedfenfum
horam verborum exploremus. He-
braeus textus ait
:
le-foi ‘-nuDi -ly-ub-niM ron mn•DttBO
j
Et dixerunt ; Venite,fabricemus nobiscivi-
tatem
Turris Bj
Cap.IU. tatem& Turrim ,cujus culmenpertingat
adcadum, vel ut ad literam exponamus
:
ut caput ejusJit in ccelo. Cui refpondet
gneca ledtio : ohoSoprnrwijfy
gcu/%7; 5ToA<!> x, Ttv^yov a sVcq n xe-
<puAa iu>i tS xppcvS, Chaldaea habet:
.nw rys rj 'ars rmni Id eft:, Tur-
rim , cujus caput extendatur ad apicem
cadi. Veram ut haec exadrius enu-
cleentur,primo aliorum
,deinde
& noftram opinionem febjungemus.
Quantum itaque Turris alta efTe po-
tuerit tunc temporis,quando ab ope-
re per confufionem linguarum , cefla-
tum fuit, fcire, uti paulo ante dixi,non
poffumus, quoniam neque fcriptura fa-
cra, ncqncfofepkus, aliufve probatus
Autor id afleveranter affirmare aufus
d. Hic- eft ; nam licet B. Hieron.fub finem
Comrafjn libri j. commentariorum liioram in Ifaiamifaiam. tradat , i quibuldam dici, eam in alti-
tudine 4000 pafTuum tenuifle. Idemtamen paulo poft febjungit : Qua de
dibla Turri perbibentur,pene incredibilia
Herodo-tideri. Herodotus quoque ab eodems’ fandto Dodtore citatus
,tametfi libro
primo, aliquanto ante finem, deferibens
templum fotis 'Beli,dicat
,in eo fuifle
turrim folidam altitudine fimul,& erat
fimdine ftadii , cui alia rarius impofita
turris, & huic fubmde aliaad odtavam
ulque, non tamen aliarum altitudines
expreffit;unde fi ( ut ibidem fuppo-
nere videtur) aqualis fingulae erant al-
titudinis, certe verticem fupremae non
4000 , fed mille duntaxat paflus altam
fuilfe, necefse eft; fiquidem ftadium o-
dtava milliarii pars efle dicitur. VerumutramTurm ab Herodoto deferipta ea-
dem fuerit cum Turri TSiembrod in fe-
quentibus decidetur. Opinio autem
eorum,qui putaruntTurrim Babel ha-
buifle4000 millia pafsuum altitudinis,
videtur ex praeaddudeis fofephi verbis
dedudta, ubide Nabrode ait,quodTur-rim fe aedificaturumjadfabat excelfio-
rem,quamquo aqua diluvii afeendere
pofsent. Cum enim conftet diluvii a-
iBEL L I B.II. 33
quas quindecim cubitis montium cz-SeSl. I.
cumina feperafle;& Plinius lib. j.
cap. 22. dicat,
ceperiri montes 4000pafTuum perpendieulariter altos
,pu-
taverunt ipfum Hembrod voluifse qui-
dem attollere Turrim ad 5000 pafsus,
ubi eo ventum eft , utjam deelsent tan-
tummodo mille pafsus altitudinis , o-
pus fuifse impeditum. Verantamen
hoc probandum erat,quod fcilicet
tunc , & non multo prius adificatio
fuerit intermilsa. Relinquamus igitur
ea,qua feribi nullo modo pofsunt , &
ad alia properemus.
Ex hujus tam excelfa Turris adi- tabula-
ficatione, atque item ex memorata
linguarum divifione, perhibent occa-Jjf’ tro-
fionem arripuifle Poetas, Ethnicofque
feriptores, fingendi duas illas fabulas,
quarum meminit Philo Hebraeorum di-
fertiffimus in exordio libri de Confuftone
Linguarum: alteram de gigantibus cele-
berrimam, quos ferant, montes mon-tibus fuperimpofuifle, ut bellum diis
inferrent , fed ab ipfis fulmine deje-
£tos : alteram de animalibus irrationa-
libus, qua ajunt olim una cundtis com-muni voce inter fe de rebus filis , ut fb-
lent homines, agere confuevifle. Ve-rum quia femel perpetuam juventu-
tem a diis expetere aufa fent, ab eil-
dem confufione vocum,poftea efle
punitos. Sed de Poetis , non eft, quodmirari debeamus , .quandoquidem no-
tum eft , eos ex profeflo , fabulandi
occafiones undequaque venari, nec de-
dignari communiter pro fabulatoribus
haberi;quippe qui largam admodum
in hoc genere licentiam, jam dudumfibi ufurpaverint
,juxta vulgatum il-
lud Horatii fere in initio Artis Poe-
BiBoribus atque Poetis
Quidlibetaudendi femper fuit aqua po-
tejias.
Illud magis mirandum ac deploran-
dum eft,quorandam hominum im-
piorum quanta fuerit audacia, ac te-
E meritas.
34 ATHANA.SICap.lll. meritas, ut refert Philo, utifepra, au-
fi fiint hiftoriam Iaeram calumniari
,
quod fabellas contineat prasdidtis fi-
miles, fabellas,inquam, appellare non
funt veriti,
di£tst Turris atdificatio-
nem , & linguarum divifionem putan-
tes, utrumque fabulofum efse , & fel-
ium;ftultifiima namque ipfis vife eft
cogitatio Turris ftruendx, cujus cul-
men ad corium pertingeret, nec mi-
nus impoffibilis,quam prxdiftamon-
tium feperimpofitio; fed& linguarum
varietatem femper extitiffe,perperam
exiftimantes, illud quoque in erroris
lui argumentum afsumunt ,incredibi-
le videri (fi unatantum luiiset homi-
num locutio) potuifse illos fic dere-
pente proprii idiomatis oblivifei , & il-
lico novis atque inauditis vocabulis in-
ternos explicare conceptus , & pratter-
ea non valebant capere,quomodo
confufio illa linguarum inpcenam fi-
mul, & remedium peccati indudla fu-
erit ; noninpcenam,quia naturale efse
putabant,diverfos homines diverfis u-
tiidiomatibus, non in remedium ini-
quitatum , cum nihilominus etiam
poft divifes linguas,viderent infinita
propemodum fcelera extitiffe, &nonunitatem linguae , fed propenfionem
iniquorum hominum in malum , ma-lorum caufem efse
,quandoquidem e-
tiam lingua mutilari,nutibus , afpe-
£tibus , aliifque corporis motibus, nonminus
,quam verbis improbitatem
cordis proferre norunt. Et linguae u-
nitas potius ad plura boria utilis efse vi-
detur,nimirum ad commercia exer-
cenda, ad fcientias edocendas , adfb-
cietates ftabiliendas, amicitiafque con-
ciliandas , & his fimilia.
f$e8iiVerum ad hjec non operofem eft
" ° 1refpondere. Nam quis non videt , ad-
modum differre, quae narrantur a Moy-
fe , ab his, qua fabulatores confixere?
Etenim montes fuperimponere mon-tibus
,& inde cum fuperis dimicare
perlpicue patet, naturaliter abhomi-
K I R C H E R I
nibus fieri nullo modo poffe; Turrim SeSl. I.
vero altiffimam exftraere , facultatem
non excedit humanam. Et quidem
ftultiffimum eft, fateor,
per hujufmo-
di altitudines ad corium poffe confeen-
di,quod gigantes intendiffe feran-
mr.
Atque non eo confilio docet feri-
ptura, aedificatam effe Turrim 'Babel,
impofeit fortaffe calumniatoribus
,
quod dicitur Gen. cap. xx. verfi 4. cujus
culmen pertingat adccelum. Sed hoc hy-perbolice diftum
,omnes fecri faten-
tur expofitores. Quid igitur vaftiffimo
illo aedificio praetendebant ? Quid a-
liud , ni fi humanam gloriam,& no-
men aeternum, ut ibidem tangitur il-
lis verbis. Et celebremus nomen nostrum.
Quamvis fortafse etiam aliqui rudio-
res vereTurrim adccelum erigi pofse
putarent, aut faltem pofse in fummita-
te illius Turris , A diluvio,
fi deinceps
contingeret, feipfos praefervare,prae-
fertim cum fcirent, diluvii aquas quin-
decim tantum cubitis montium verti-
ces exceflifse. Quantum vero differat soluta
hiftoria confufionis humana: loquela:, djeStimii.
ab ea,quam in brutis contigifse fabu-
lantur,vel ex hoc dignofei poteft,
quod loqui hominibus naturale eft
,
brutis autem nequaquam;quare ma-
nifeftum eft, fabulofum efse,quod de
brutorum locutione finxerunt ; veriffi-
mum vero,quod de uno hominum i-
diomate, divinitus poftea variato, fe-
cra teftantur eloquia.
Porro divifionem linguarum nonfemper extitiffe adverfes Pkilaftrium
offendemus. Nunc illud tantum affe-
rimus , de fide certiffimum effe veriffi-
mumque, ante ftru&uram TurrisBa-
bel ,unam duntaxat omnibus commu-
nem fuiffe loquelam, non plures. Quis
enim credat,populum unum qui ab
uno homine etiam tum vivente de-
fcenderat, fimulque vere hactenus ha-
bitaverat ,diverfe habuiffe idiomata ?
Quod fi dixeris; quomodo igitur po-
Turris B i
.III. tuit tam cito , atque adeo multiplici-
ter variari? Refpondeo , nonexcaufis
naturalibus lubitam illam accidilseva-
rietatem,fed omnipotentis DEI vo-
luntate, cui nihil else difficile, nedumimpoffibile, nemo lanx mentis eft, qui
ignoret. Deinde concedimus ,lingua:
unitatem hominibus fepenumero else
utilillimam ; contra vero diverfitatem,
ad multa incommodiffimam. Verun-
tamen illud quoque certum eft , in me-morato calu fuilse appofitiffimum hu-
manae tranlgreflionis remedium , nul-
lumque aliud importunius adinveniri
potuilse.
Quis enim nelcit, multitudini in
malum, aliquod unanimiter conlpiran-
ti,quantum obelse poflit, idiomatis u-
nitas? quippe qui aaflagitium perpe-
trandum non mediocriter incitare va-
leat;merito igitur illis hominibus, qui
Turrim civitatemque aedificare vole-
bant , & in ea limul habitare , caete-
ralque terramm regiones incultas re-
linquere, quod omnimodo erat bono
publico ,divinaeque dilpofitioni con-
trarium; merito inquam, eos Domi-nus coniufione linguarum inter fedi-
vifit , atque inde ad alias terras feor-
lum inhabitandas, adegit. Itaque fi re-
damente fupradida penfemus ,& cir-
cumflandas temporis , loci, atque in-
tentionis illorum hominum accurate
peipendamus,procul dubio etiam fe-
pofiti Iaerae narrationis audoritate,
necelsarium erit,fateri , divifionem
,
mulriplicationemque humanorum i-
diomatum , non else fabulolam , fed
vere, atque indubitanter divino con-
filio efle fadam , &jufte in poenam lu-
perbiae, impietatilque DEO prohi-
bente, aedificare volendum, inflidam,
nec non iniquam illorum intentionem,
tori humano generi, atque orbi ter-
rarum perniciolam, convenienter tali
remedio fuilse impeditam. Et htec
adverlus eos,qui prae impietate Icri-
pturas lacras facile relpuunt, breviter
fint dida.
iBEL L I B. II. 35
Sed ut ad propofitum nobis. argu-Se#. I,
mentum redeamus. Certe eos, quodcogitaverant,in executionem duci pof-
fe , credidilse,Philo in libello de
fufione linguarum commemorat ,ubiUng.nfu-
& ethnicorum lapientum calumniam e.
quandam adverlus hanc hiftoriam ,i"'cw‘"n-
Moyfts refutat. Quibus,inquit, majorum
nofirorum injlituta difiplicent ;homines im-
pii,
tantum ad jujlas leges accufandas
diferti, arreptis impietatis anfis htjloriam
hanc Molis de aedificatione Turris catil-
lantur, nofique derident. Etiamnum , in-
quiunt,
extollitis pracepta Veftra, ut fe-
ritatis regulas ? Ecce fiacri, quos Vocatis,
libri fabulas continent,quales Vos aliis re-
ferentibus irridere fioletis. Alii de iifdem
Verbis fiacri textus : Ecce unus populus dft, a
isr unum eft labium, aeperuntque hocfia-u
cere , nec defitftent dcogitationibusfiuis, do- cc
nec eas opere compleant : eos Vero idfiepojfie, cc
quodanimo deftgnaVerunt, credidifie, often-
dunt. Omnes fere Chaldaeorum, Arabum,
& Hebraeorum commentarii hociplumalserunt, 'fialbag luper haec verba.
•o-oB-n wxn ‘tubi tth ns rb/iaj
JEdificemus nobis civitatem , i? Tur-
rim , cujus caputpertingat adcaelum
:
afle-
rit,primaevos illos homines curiofita-
te quadam dudos , ut quidnam cor-
poris Sol & Luna , ex quibus diluvium
proceffifle putabant , eflent,videre o-
culis , & coram pelluftrare polsent.
fiambam hoc loco ait, Chami llirpem Rambam
impiam cum Aftrologiae elset dedita,“
aftraque , ac fidera continuo contem-
plata, regni cceleflis decorem mirare-
tur , vehementi quodam dilpofitionis
illius regni cognolcendae defiderio ex-
arfilse; idem gambam in More Nebu-
chim, ait; Adam ex Luna prodiilse inNcbu-
hanc terram, allatis fecum inlolitis fru-chinl '
dibus , & aurearum arborum ramis
;
atque hanc live fabulam , .live opinio-
nem , certe Sabaorum traditionem fu-
ilse confiat. Unde federe inito, unus
ad alterum clamant : Venite , facia-
mus nobis civitatem, C? Turrim, cujus
p z culmen
36 Athanasii ICircheriCap.lll. culmen pertingat ad culum
;videamus,
inquiunt,
qua: ibi rerum fit difpofi-
tio,quo leges
,quae gubernandi ra-
tio : videamus fi modus fit fatales il-
lorum coiporum influxus fuperandi
,
& celebremus hoc facinore omnibus
feculis memorando nomen noftrum
apud pofteros;operemur dum unita
multitudine populi infiniti id pofsu-
mus , ne forte difperfi protinus vires
quoque ad id proflandum deficiant.
Unde fabulam illam poftmodum de
gigantibus ortam exiilimamus,jux-
ta Ovid.
AjfeSlajfe ferunt regium ctelefie gigan-
tes.
Itaque congejlos firuxiffe ad Jldera
* montes.
Tunc pater omnipotens rnijfo perfregit
olympum
Fulmine, tsr excuffitfubjechm Pelion
Off».
E quibus quidem hucufque allegatis
clare patet , ftolidam gentem,ut ci-
tati authores volunt , five temeritate,
feu impietate quadam impullam, hanc
prodigiofam molem vere affedafle.
Utram autem hujufmodi fabrici,
ulli naturaU potentii fieri potuerit,!
qualem ipfi protendebant ,mathema- I
tico ratiocinio demonftrare aggredi -
1
mur,pratiertim cum de hac ipfa quo-
j
Itione jam dudum a diverfis confiilti,j
publico id problemate nosdemonftra-
!
turos.efse receperimus. Veram ut cumj
ordine , & fine confufione rerum in o-
1
pere confiifionis procedamus,primo,
'
ubinam locus Turris fuerit , & fi in
ccelum illam exaltare volebant,quan-
;
ta debuerit efse illaTawV, quot ope-
ro potuerint in extrudione Turris oc-
cupati fuilse, quanta debuerit eflfe ma-teria
,quantum temporis in ejuldem
conlummatione infumendum erat
;
concludemus tandem hoc opus tan-
tum abeffe, ut ab ulla naturali poten-
tia fieri potuerit, ut potius velipfius
natur» aomonumque viribus, repu-
gnaffe, omnes fenfat» mentis viri crc-Secl. I.
dere debeant.
In procedentibus formam Turris
'Babel a Nembrod extrudo,quam no-
bis tum propria conjedura ,& imagi-
natio, tum authorum aliorum autho-
ritas profcribere potuit,exhibuimus.
Reflat modo , ut, fi Turrim adLuna
fornicem exaltare volebant,quamnamejus formam
,quantam ejus altitudi-
nem , latitudinemque efle oportuerit,
demonftremus.
DEMONSTRATIODe Turris ad Luno Cadum exaltaruLe,
dduua.fxict,ft»e impoffibilitate.
Ex Oriente igitur profedi dicuntur,
hoc eft, ex orientali plaga montis A-gtojh <*
[
rorat, ubi magna hoc loco authorumoSn-°contentio,uti in procedentibusdiftum®“^f*
,
fuit, dum non capiunt,quomodo ex 0-Meat,
riente venerint, cum mons Ararat , five
Armenia, ubi prius fubftiterant,multi-
plicati populi, non orientalis, fed bore-
alis fit Babyloni; nos e geographica di-
fciplinarem iteratis nonnullis fupradi-
dis,ita explicamus. Cum mons Ararat,
uti ex chorographia fupraadduda pa-
tet, ex occafu in ortum, ut hic apparet,
longo terrarum tradu ,aliis mbinde
montibus concatenatus excurrat, ho-
mines cum ab occafu jugis montium
impediti exitum quorerent nec inveni-
rent ,fecundum vallium decurfum ori-
entalem caftrametatos fuilse, magnis
tandem gyris & ambagibus peradis in
exitu orientali montium in occafum
fledentes, tandem in planitiem infra
motitem inciderunt , ibidemque ,uti
in procedentibus docuimus, ad plu-
rimos annos habitaverint, in ea nimi-
rum Regione, quo poflea ,Media,' 8c
Berfia, Bartbia
,
& Baclria dida fuit; &
deinde ad tranfmigrationem gentium
inchoandam, ex hac regione orientali
in hanc planitiem appulfi, campum
huncSennaar duobus maximis Afue flu-
Turris Babel Lib. II.
Cap. III. minibus , Ttgri, 8c Euphrate irriguum,
Turri aedificanda* aptiffimum locum!
invenerunt. Loco igiturTurris alfigna-
to, jam cum hoc in loco , confulum
fit labium univerfe terras,certeomnes
homines in illaimmenfa planitie con-
gregatos fuilse , uti in praecedentibus
oftendimus, conftat.
Quseritur primo , in quantum ho-
mines intra 275 annos ( tantum enim
Ipatium temporis inter diluvium , &Turris aedificationem intercedit
)pro-
pagari potuerint?Quamvis vero in prae-
cedentibus , humani generis multipli-
cationem intra 130 annorum Ipatium
fadtam ad calculum reducere conatus
fuerim, hoc tamen loco alium compu-
tumrioftro inftimto magis congmuminimus. Supponamus igitur, totum ge-
nus humanum i tribus paribus conju-
gum fingulari DEI OPT. MAX. pro-
videndi i- diluvio in femen fervatis,
prodiilse. Secundo fingulos annos, fin-
gulos conjuges, vel marem, vel fcemi-
nam procrealfe & 14 annorum astatem
conjugio habilem conftitiflfe, quibus
pofitis,per certam lingularum cir-
cumftantiarum combinationem , hu-
manum genus propagari potuilse in-
!
Calculus venimus ad 9094468 hominum utri-
ulque fexus, quamvis Theophilus 1{ei-marue. naudusad 14000000Turri praefentes fu-
ilfe, in luis tabulis chronologicis alse-
rat unde nos ad demonftrationem fa-
ciendam magis congmum numerumprxdidtum, retinemus multo hoc mi-
norem,quod quamvis alicui forlan
(sfytfogof videri polset,pofitis tamen
ponendis hunc numerum prodire ne-
ceffum eft, & non dilfonat ab iis, qua*
fiipra ex Rabbinis adduximus. Horamigitur medietatem Turri xdificandse
appliceinus ,videlicet 4547134. veri-
nmileenim eft, munia communitatis
incertas clafses , feu ordines fuilse di-
ftributa, uti antea didtum fiait , ita ut
alii aedificandis cafis & tuguriis , alii
cadendis lignis, alii fodienda argilla.
37
I & bitumini congregando, alii forna- Secl. I.
cibus ad coquendos lateres , alii pro-1
vifioni, & annona* colligendae in tanti
populi luftentationem occuparentur.
His quoque ita conftitutis , nuncquaeritur, fiTurrim aedificare volebant,
cujus culmen pertingeret ad primumcceli fornicem , ut Samaritana leftio
habet, live ad Coelum Luna,' quanta
debuerit else ejus altitudo : cui quae-
ftioni fatisfaciemus , fi altitudinem
Luna i Turri geometrico prius ratio-
cinio demonftremus.
Cum itaque variis rationibus a pe-
ritilfimis Mathematicis 60 milliaria
talica uni gradui terreftri relpondere
fit compertum ; fiat, ut 1 ad 60, ita 360
ad aliud , fa&aque operatione juxta
regulam proportionum,prodibit to-
tius terreftris globi ambitus aequino-
ftialis in milliaribus 11600 ; cum cir-
cumferentiae cujusvis eirculi ad diame-
trum juxta Archimedis demonftratio-
nem confiftat in proportione tripla fef.
quifeptima minori veri; vel tripla lu»
perdecupartiente fepmagefimas pri-
mas,majori veii,& ad invicem fe ha-
beant, ut 11, ad 7. vel 11. ad 7. Sifiat,
ut 11 ad 7, ita 11600 ad aliud, prodi-
bit diameter Terrae 6871 vel potius
68714 milliarium , cujus dimidium
3436, ejufdem femidiameter; fuperfi-
cies vero globofa terrae habebitur ex
multiplicatione circumferentiae in dia-
metrum, quae eft, 148456800 millia-
rium ; fblkutas vero hujus habebitur,
fi diametrum terrae in tertiam partem
luperficiei globofae duxeris,prodibunt
3400155648 milliaria cubica, totius
terreni globi Iblidftas.
Inventa itaque femidiametro globi
terreni, habebitur ex confequenti ingMiiern-
milliaribus Italicis diftantia a centro
terra: ulque adglobum lunarem; Non^jdicam hic modum
,quomodo Mathe-
matici in cognitionem hujufinodi di-
ftantix Luna,reliquorumque plane-
tarum , a terra ad proprias eorum
E 3fph*-
1 neL* • i 1.ibjttrja hinc re/ulturttulJuntr jl
I
l.JJ^lohumterrte extra, centrum motum
ecfruiVnJe luculenter conchuUturgle -|1
mJiaJ.ytnuminurejtotuifit.UnJe ettira-
um.donatum. Zotutrtunjue jturbatw)
centrum motumfa/Se tante,Jattojuan,
tu-efUntereupcJo mter 0 . etJT.VMie i !
jmrtter^oniusTurritjtAo -terneXX
^t/lcbi terne
.
Seat. W^TirrtC
Turris BiCdp.lll. fphsras , venerint
,cum de iis, Ars no-
ftra Magna Lucis Umbra , cxtero-
rumque Aftronomorum opera hujuf-
modi inventionibus plena fint , feddi-
ftantias folummodo a pratftantiflimis
Mathematicis ,variis obfervationibus
compertas , & ubique pallim obvias
adducam.• Diftantia itaque b centro terrae ut.que ad Lunam eft triplex ; major eft in
apogaeo,minor in perigaeo , media in
uadraturis Luna conftituta; nosme-
iam & infimam ad noftrae demon -
;
ftrationis veritatem oftendendam, di-
ftantiam elegimus, quam 56, aut 52
femidiametrorum Terrae plerique A-ftronomi efle deprehenderunt, de qui-
bus vide Tycbonem , I^epkrum , Coperru-
cum,&modernos ,
'Blancanum , ficcio-
lum aliolque innumeros. Sit itaque fe-
midiameter Terrae,quam paulo ante
3436 milliaria ItaHca continere inveni-
mus. Hoc polito , fi 3436 milliaria , in
56 femidiametros, videlicet diftantiam
Luna i Terra, duxeris, habebis quaefi-
tum,nimirum 192416 milliaria Italica,
diftantiamLuna a Terra; fi vero femi-
diametri terreftris milliaria, in 52 femi-
diametros duxeris,quae eft vicinior ad
Terram diftantia, habebis 178672 mil-
liarium Luna ad Terram diftantiam
inventam.
Atque tot milliarium alta debebat
efle Turris noftra , ut ccelum Luna
tangeret. Explorata itaque Turris al-
titudine, jam videamus, quantae mo-lis illa in loliditate fuerit ; & primo qui-
demjuxta opinionem quorundam Au-
thoium Arabum ponamus Turrim
conicam,quam alii quadratam fuifle
fentiunt, & in diametro luo, fiveuno
latere ,odo milliaria, id eft, odo mil-
lia pafluum, Ipacium occupafle, erit
quadraram ejus 64 milliarium quadra-
torum,jam vero cum juxta Archimedis
rationem, quadratum alicujus diame-
tri ad ejuldem circuliaream fe habe-
at, ut 14 ad n, duitis x 1 in 64,& pro-
B E L L I B. 1 1. 39
dudo divilb per 14, prodibit area cir- Sebi. L
culi 50 (vel accuratius 50}) milliarium
quadratorum , live 50000 pafluum
;
ax iterum juxta Regulas Archimedis
e coni, & cylindri dimenfione in ter-
tiam partem altitudinis Turris,vide-
licet in 59557 duda dabunt lolidita-
tem totius Turris in milliaribus cubi-
cis 297785:0.
Pratterea cum milliare unum 5000
pedibus geometricis, qui 1000 paflibus
xquivalent, conftet, eritjuxta regulas
tetragonifmi, & cubi , milliare unum
quadraram, pedum 25000000, & cubi-
cum milliare continebit 125000000000
pedes cubicos. Supponamus jam unius
lateris codi quadrati latus pedi geo-
metrico refixmdere,& fex quadra-
tos lapides hujuffnodi coriftituere cu-
bum : utique lapidum didorum nu-
merus erit 125000000000, id eft, pe-
dum cubicorum ,qui dudi in totius
foliditatemTunis,dabunt multitudi-
nem laterum cubicorum in hac im-
menla mole exftruenda requifitorum
37473i25oooooooooo;cumvero irfva-
ria loculamenta , & habitationes tota
Turris fit divila, i loliditate totadema-
mus millefimam partem, remanebitq;
hic numerus, 374354625000000000,Turris vera foliditas, qui numerus a-
deo immenfus eft , ut animo vix con-
cipi poflit; unde ex hujus Turris calcu-
latione innumera ablurda fequuntur.
CONSECTARIA.Sequiturprimo. Quod fi fpatio trium CmfeS. j.
millium quadringentorum viginti fex
annorum continue aquatuormiltioni-
bus hominum fuifset laboratum , &Turris lingulis feptimanis unomilliari
circumquaque alcendilset, Turris di-
do temporis fpatio non fuilset finita.
Sequiturfecundo. Si omnium lylva- CmfeH. 2.
rum totius orbis terrarum tigna in u-
num locum fuilsent comportata,& to-
tus orbis terrarum in limum,feu ar-
gillam eeflilset , & oceanus cum omni-bus
40 ATH AN ASII KlRCHERICap.lll. bus maribus& fluviis in bitumen; neci tantum extra centrum univerfi , utpo-Seff. i.
lignaad coquendos lateres , nec ad ar- te leviorem exire,quantus erat cxcet
gillam orbem terra:, nec ad bitumen lus ponderis Turris liipra pondus ter-
oceanum fuffeduram fuilse. Novum rx;quem excelsum juxta Staticee le-
igitur orbem condere, eumque hoc ges cum nos invenerimus, decem le-
duplo majorem adhanc fabricam ex- midiametros conftituere, conclufimus,
pediendam else oportebat. centrum gravitatis terreni globi non
ConfiB. 3. Sequitur tertio. Quod fi eques quit jamino,fedin i conftitui, ibique cumpiam lingulis diebus 30 milliaria in illo centro mundi congruere
;quod fi ita,
declivi cochleae alcenlu confecilset, o- ergo totus terrenus globus extra cen-
dingentorum annorum Ipacio , Tur- trum univerfi , cum ruina totius Mun-risapicem non attigilset. di extitilset. Ledor examinet figuram
Confla. 4. Sequitur quarto. HancT«mwpon- hic appofitam, & veram, quoddixi-
dere luo multis parafangis luperalse mus, inveniet. Vana itaque fuit, &ftul-
Terram; quod ita oftendo. SitTurris ta mortalium pradumptio, tale quid
abd, globus terrae bede , centrum non dicam cogitare, fed ne attentare
Mundi o. Si igitur totus terreftrisglo- quidem velle ; ut proinde merito obbus ad hanc fabricam complendam temeritatem DEO hominibulque in-
noneratlufficiens, ergo fi aliunde di- vilam,dum cum ccelo bellum inire
vinitus luppeditata materiaTomide- praelumptuofius attentarent , DEUSmonftratx magnitudinis luperteiTam confufione linguarum tantam temevi-
fuifset elata, necefsarium erat, terram tatem puniendam cenluerit.
CAPUT IV.
2> Turris Nembrodforma ,&• architeUura„
Cap,iv. A Ppropinquabat tandem tem- ptojam a multis annis confilio incho-
f\ pus,quo Nembrod in exeeutio- alTe
;dilpertitis itaque architedis in
anem duceret ea,qua:jam mul- certas clafies
,quorum alii fundamen-
tis annis animo conceperat, deTurm tis locandis, latomorumque laboribus
altilfima:,qua: culmine cadum per- dirigendis pradiderent, alii operas in
ti°geret , fabrica;quare leledis acci- fodienda argilla, lignis, arboribufque
Turrim tilque undique ex infinita pxnehomi- exdendis,aa lateres in fornacibusjam
hamnuif- num multitudine architedis, tum vel inftruendis,coquendos, occupaban-
tur»»*. maxime qui ex lux ftirpis elsent pro- tur; quidam operaram, tum inbitu-
genie, omne confiliumluum illis ape- mine colligendo , laxilque eruendis,
ruit, eos in omnibus, qux didam fabri- tum in inftrumentis ferreis,id eft,mar-
cam concernerent,exequendis,quam ris, patellis, malleis, cochlearibus,tral-
diligentiffime inftruxit , menluras to- lis,gnomonibus, harpaginibus
,fimi-
tius fabrica: pradcripfit , modulum, fi- libulque ad fabricam necelsariis inftru-
ve prototypon e ligno , vel argilla effi- mentis parandis, curam habebant; non
dum , utfecundum illud le dirigerent, deerant,qui figulis
,fabrilque in vafis
oftendit; fiquidem verifimile eft , eum ligneis ad calcem portandam aptis, de-
uti erat lublrmi judicio pollens,tanta: inde lcalis
,machinilque , ad laxa lub-
molis opus non temere , & tumultua- levanda,trabibulque ad pegmata ex-
ria quadam relblutione , fed maturo, truenda ,conficiendis pradiderent :
&quamdeliberati(fimo animo conce- quia vero in tanta laborantium multi-
tudine.
Turris B a b e l* L i b. II. 41
Cap. 1
1
.tudine
, commeatus , five ciborum an-'
pulit. Verum ut ledor luculentius Secl. Inon? prorfus neceifariaerat, cecono-
j
Turris fabricam contemplaretur, hicmos quodam verifimile eft, conftitu-
: ejus non genuinam quidem , fed quamtos fume, qui annonam undique & un- concipere mente noftra poflumus
, de-dique colledam
,nec non magna ca- . lineationem apponendam cenlui.
melorum , equorum,afinorumque Notandum vero
,quod antequam
multitudine in conftitutum locum ad- fabricam ordiretur Kembrod, primovectam , operis ftatuto tempore diftri- manfioncs, five habitacula, domuiquebuerent.
j
aedificandas cenluit , ne tanta multitu-subqu* His itaque per luos miniftros fingu- do hominum femperlub dio
, omni-
Tmisfy-hn providendi conftitutis, fabricam bulque aeris injuriis expolita regione,™‘
tf'fi'
orlus eft,&primo quidem lub forma ro- commorari cogeretur,lub forma civi-
tunda,aut , uti alii fentiunt, quadrata, , tatis extraxit
; atque hanc ego arbitror
(nos rotundam feligimus) fundamen-j
civitatem fuilfe, de qua Mofes in lacra
ta ponebant, juxta circuitus determi-l Geneji, mentionem facit. Venite facio- Syriam
natam quantitatem, deinde lupra ja- mus nobis civitatem (sr Turrim. FaiiXtufwit
da fundamenta formam fabricae or-j
autem primo radia quaedam, &impo-?"™^Prima diebantur; & primo quidem
,pro pri- lita habitacula fine ordine di!pofita,Ncmbrod
«mlizno- mo folario ,five contignatione, am-ifed cum in architedonica arte , ex"^^'
bitum ,feu peridromum ad quam vo-
J
Turris extrudione plurimumjam pro-
lebant altitudinem exaltabant,per feciffent ; tunc enim Kembrodus lub
quem homines animaliaque bitumine,1
initio Regni lui,eam ad meliorem de-
lateribufque onufta facile circumire indeformam & decorem redadam,ad
polfent , fuis exedris periftiliiique ad iEuphratis Tgn/que confluxum condi-
pkecipitationem animalium vitandam dit, quam poft 70 circiter annos Semi-
inltrudum ;deinde ad hujus peridromi
!
ramis inftaurandam, ftupendis, magni-
planum ab infima Turris bafi , fcala ficenriflimifque fabricis,uti paulo poft
cochlearis ,five helix fatlata paraba- videbitur
,condecoravit Neque pu-
tur,perquam fub declivi,& quantum tetledor, contignationes didx Turris
fieri potuit, deprelfo tramite,facilli-
\
fub continua foliditate extrudas, quin
mus animalibus alcenlus dabatur. Erat imo,ingentibus intus aulis , conclavi-
autem hxc prima fubftrudio fiibtus:bus reconditoriifque praeditas fuilfe
,
variis cameris, receptaculis, fornici- per quae experidromis intra eaundi-
bufque fuffulta , tum ad nodumam o- que ingrelfus concedebamr. Ad quam
perarum quietem, tum ad neceflarium vero altitudinem,propofitam Turrim
commeatum ibidem recondendum, i exaltarit Kembrod, antequam abope-
Hac veluri primi Turris contignatio- ris profecutione defifterent, facer tex-
ne peradi ,fecundam ordiebantur tus filet : fecundum varias vero auto-
contignationem,juxta quantitatem rum in procedentibus allegatorum 0-
ipfis placitam, ad quam ex primo pe- piniones, alii ad altitudinem montis,
ridromoperfcalamcochloidem, five alii ad mille palfus, non defunt, qui
helicem, ad fecundam concedebatur | ad quatuormilliapafluumaltitudinem
afcenfus ;& fic aperidromo ad peri- eredam fuilfe arbitrantur, de quibus
dromum,atque ex hifce per fcalas co- in fequentibus pluribus agetur. Ledor
chloides adfingulos afcendebatur ui- ! eam, quaripfi magis arrilerit, ample-
que adeam altitudinem, quam DEUS di poterit. Atque hxc dzTurrisEa-
ipfis permifit,dum confufione lingua- bylonic
x
fabrica lufficiant.
rum eos d ccepto opere defiftere com-j
Turris BCap. 1 1. tudine , commeatus ,
live ciborum an-
nona prorlus necelfaria erat , oecono-
mos quodam verifimile eft, conftitu-
tos fuifle, quiannonam undique & un-
dique colledam,necnon magna ca-
melorum , equorum,afinorumque
multitudine in conftitutum locum ad-
vedam , operis ftatuto tempore diftri-
buerent.
firma"*itaque per luos miniftros fingu-
Tun\fu- lari providenti^ conftitutis, fabricam
orlus eft,& primoquidem feb forma ro-
tunda, aut , uti alii fentiunt, quadrati,
( nos rotundam feligimus )fundamen-
ta ponebant, juxta circuitus determi-
natam quantitatem,deinde fupra ja-
da fundamenta formam fabrica; or-
Prima diebantur ; & primo quidem,pro pri-
aOtigna- mo lolario , live contignatione, am-*" bitum, feu peridromum ad quam vo-
lebant altitudinem exaltabant,per
quem homines animaliaque bitumine,
lateribulque onufta facile circumire
poflent , fuis exedris periftiliilque ad
pi-.ocipitationem animalium vitandam
inltrudum ;deinde ad hujus peridromi
planum ab infima Turris bafi ,feala
cochlearis,five helix fat lata paraba-
tur,per quam lub declivi,&quantum
fieri potuit, depreflo tramite,facilli-
mus animalibus afeenfes dabatur. Erat
autem hoc prima febftrudio liibtus
variis cameris,receptaculis , fornici-
bufque lufiulta , tum ad nodurnam o-
.
perarum quietem, tum ad neceflarium
commeatum ibidem recondendum.
Hac veluti prima Tutris contignatio-
ne perada , fecundam ordiebantur
contignationem, juxta quantitatem
ipfis placitam, ad quam exprimope-
ridromoperfcalamcochloiaem, uve
helicem ,ad fecundam concedebatur
afeenfes ; & fic a peridromo ad peri-
dromum ,atque ex hifce per fcalas co-
chloides ad ungulos afcendebatur ufi
que ad eam altitudinem, quam DEU S
ipfis permifit,dum confufione lingua-
rum eos Accepto opere defiftere com-
iBEULIB. II. 41
pulit. Verum ut ledor luculentius Se&.l.
Turris fabricam contemplaretur, hic
ejus non genuinam quidem ,fed quam
concipere mente noftra poflumus, de-
lineationem apponendam cenfei.
Notandum vero,quod antequam
fabricam ordiretur Nembrod,primo
manfiones, five habitacula, domuique
odificandas cenfeit,ne tanta multitu-
do hominum femperfeb dio, omni-
bulque aeris injuriis expolita regione,
commorari cogeretur, lubforma civi-
tatis extraxit; atque hancego arbitror
civitatem fuifle, dequa Mofes in lacra
Geneji,mentionem fecit. Venite facio- Qfimm
mus nobis civitatem itr Turrim. Fuifle^ 'fient
autem primo radia quodam,& impo-^™^"
lita habitacula fine ordine dilpofita, Nembrod
fed cum in architedonica arte , ex‘^*,j7‘
Turris extrudione plurimum jam pro-
feciflent ; tunc enim Nembrodus feb
initioRegni lui , eamad meliorem de-
inde formam& decorem redadam,adEuphratis TgW/queconfluxum condi-
dit, quam poli 70 circiter annos Semi-
ramis inftaurandam, ftupendis, magni-
ficentilfimilque febriris,uti paulo poft:
videbitur,condecoravit. Neque pu-
tet ledor, contignationes didxTurris
feb continua loliditate extrudas, quin
imo, ingentibus intus aulis ,conclavi-
bus reconditoriilque praeditas fuifle,
per qua; experidromis intra ea undi-
que ingreflus concedebatur. Ad quamvero altitudinem, propofitam Turrim
exaltant Nembrod,antequam ab ope-
ris profecutione defifterent , fecer tex-
tus filet : fecundum varias vero auto-
ram in procedentibus allegatorum o-
piniones, alii ad altitudinem montis,
alii ad mille paflus, non defent,qui
ad quatuor milliapafluum altitudinem
eredam fuifle arbitrantur, de quibus
in fequentibus pluribus agetur. Ledoream, quo ipfi magis arriferit, ample-
di poterit. Atque hoc dtTurris Ba-
bylonica fabrica fufficiant.
p SE-
42
Sccl.ll.
Athanasii KircheriSectio II.
De ftupendis,& prodigiofis tum urbium,tum turrium
,hortorumque miraculis
,a 3\Qno>
& a Cbufi filiis , & Semiramide pofl: mortemS\(embrod extru&is.
CAPUT I.
T)e Nino , ejufque rebus geWis.
E Nino
,
primo Affyriorum
,
at-
Ssaii, I VfBjJ que adeo totius mundi impe-
ratore, varix lunt tum apud la-
rom.ri0" cros
’011X1 aPud profanos au6tores, nar-
rationes. Nos Herodotum, Diodorum Si
-
culum 8c Strabonem lecuti,quid de eo
lentiamus,paucis aperiamus. Itaque,
quemadmodum in Arca Noe tradidi-
mus, nos credimus , hunc Ninum efle
illum,quem Sacra Scriptura Genef.
cap. X. Verf. ii. vocat AJfur
,
qui cumexercitu exiiffe diciturde terra Sennaar,
id eft , de Babylone
,
ubi regnaverat pa-
ter ejus , & fubactis Affyriis, xdificafle
in Affyria civitates ibidem nominatas,
&unam prx exteris magnam,quam ex
nomine luo appellavit Niniven,in qua
de Babylone ledem regni lui tranftulit,
ac deinceps AJfur
,
hoc eft, Affyriorum
Rex nuncupari ccepit. Cxterasipfius
Nini res geftas multas admodum,&
prxclaras breviter ex Ctefia Cnidio re-
vioioms cenlet Diodorus Siculus lib. II. rerumSmius.
antiquaram, cap. i . ubi fic ait : Primus
fex Alariorum,feriptores naBus eft
Ninus,
qui ejus gefla literis traderent.
Is natura, bellicofus , (y Virtutis appetens,
cum primum robujlijfimos juVenum,plu-
rimorum temporum, armorum ufu, ado-
mnem laborum patientiam, bellipericu-
la exercuiffet ,coaclo exercitu , focietatem
iniit cum Arico Arabum fege. Et poft
pauca fubjungit : Ninus igitur Arabumfen ajfumpto exercitum duxit adverfus
Babylonios Arabix conterminos. Non-
dum enim condita erat Babylonia, feta-
lia circa nobiles urbes incolebantur ,qui-
bus propter armorum defuetudinem facile
fuperatis, tributoque impofito fegem eo-
rum cum filiis captum interemit. Deinde nm^quibufdam Armenix urbibus in potefta-ff^g s
tem redactis, Barzanes fex Nino Viri- Rcgu.
bus impar , cum multis donis occurrens,
(it fe , <y regnum ejus potefiati permi-
fit. HuicNinus, magno ufus animo, Ar-
menix regnum rejiituit , commeatu , (y
militibus impetratis. In Mediam dein-
de auBis Viribus tranjgrejfus , cum ei
Farnus fex cum exercitu occurrijfet,pra- Paranm
lio Villum,cumque uxore, <y feptem fi- Bumemd
liis captum, cruci affixit. Vrofperdfortu-
na. elatum Ninum cupiditas cepit totius
Alix, qua wierTanaim <ty Nilum ja-
cet, potiunda;fecunda etenim res, utplu-
rimum ambitiofas majorum ingerunt cupi-
ditates. Itaque prafide ex amicis quodam
Medix impofito , ipfe ad reliquamfubji-
ciendam Aliam profechis , omnem annis
decem (y feptem ,prater Indos isr Ba-
ftrianos in poteflatem redegit. Pugnas S?"-.
fingulas r ac devillorum numerum nullus
quidem feriptor tradidit. Nos, qua excd-™^'-
lentioraferuntur
,
Ctefiam Cnidiumfe-cuti
,paucis narrabimus : fubjecit omnes
maritimas ,ac propinquas gentes , IEgy-
ptios, Phcenices , (y interiorem Syriam,
Ciliciam, Pamphiliam,Lyciam, Ca-
riam, Phrygiam, Mifiam, Lydiam,
Troada, (y Phrygiam ,qua efi fuper
Hellelpontum,Propontida etiam, ac Bi-
thyniam <y Cappadociam , (y gentes
juxta Pontum barbaras , ufque ad Ta-naim
udim flumen ,/ua ditionis fecit, stajecn cuuacm Ninum habuiffe in exercitu
imperio Cadufios , Tapyros, Hyrca- luo, peditum ad decies fepties centena
nos, Drangas, Demicos, Carmanios, millia, equitum millia ducenta , cur-
Rhombos ,Vorcanios , Parthos, Per- rus vero falcatos
,paulo minus decem
fas,praeterea Sufianos, Calpioly«e,<*d millibus &fexcentis, &luperafle, ac
quos angufius efi aditus ,unde (sr porta debellalse Zoroaflrem Regem BaHria-
Calpix appellantur,plurefque alias, quas norum , qui cum quadringentis armato-
recenfere infiituto opere prolixius effet , i- rum millibus ei obviam venerat. Con-
gnobiles nationes. Sic Diodorus, uti fu- tigit autem hxc Nini de Zoroa/lre par- 1,* .sa-
pra5qui cap. II. ex eodem Ctefia tradit, ta vidoria poft conditam Ninivem ,
xxtrn",tm'
l F i ex
guftinus lib. XVIII. de civit. Dei,cap.2.
fub finem de Semiramide haec verba fa-
ciens ait;Hancputant nonnulli condidiffe
Babylonem, quam quidem potuit injlau-
rare. Quando autem , Velquomodo condita
fuerit , in XVI. libro diximus(liibaudi
cap. 4.) fic ille. Praeterea quod ait Dio-
dorus de sEgypto, ac finitimis Regio-
1
nibus a Nino iubadtis,videtur exponi
debere,ita ut velnon plene, vel non
ni,reitant anni duntaxat 1 17. nempe
<Sy, quibus regnavit Delus, & 52 regni
Nini, qui faciunt in fummaf annos 219.
Sane in tam brevi annorum curriculo
nonpoflum fatis mirari, genus huma-num ufque adeo multiplicari potuifse,
utjam tot,tantaeque provinciae popu-
lis repletae efsent , & Reges tam nu-
merofos haberent exercitus; contra
vero admifsa, & computata geneiatio-
Turris Babel Lib. II. 4s
Cab. I.ne Caiiun
, ut apud LXX Interpretes hominum multiplicationem tantope- SeSl. II,
habetur , & pofito, divifionem hngua- rejam else au&am , ut Ninus
,
&Zo-ram incidilse in annum 144 vita: Pha- roaflres inter le bellantes, cogere value-
leg, & nativitatem Abrab<e in 130 xta- rint exercitus adeo numerolos, quales
tis Thure, ut nos fecimus
,procul du- in praecedentibus delcripfimus. Sed ut
bio poftrema Nini tempora incidunt revertamur ad Ninh>em i Nino condi-
non longe ante 400 a diluvio annum, tam, nequicquam curiolarumrerum
ut videre eft in tabulis chronologicis ; in hoc opere omifilse videamur, hic
& tunc multo credibilius eft,potuilse urbis delcriptionem liibjungam.
CAPUT II.
De aedificatione Ninive civitatis magna ejufque vajlitate.
Cap. II.T Egimus ab orbe condito varias
I fuiffe civitates, immeniavaftitate*^prxditas
,fuccdTu temporum a
diverfis Regibus extru&as, uti inAE-gypto de Memphi , Thebis , Heliopoli tra-
dunt /Egyptiarum antiquitatum Icri-
ptores, & nos quam fufiflime Tomol.
Oedipi oftendimus. Memorat quoque
tum Marcus Paulus Venetus
,
tum noftri
patres, mirade civitatibus immenfis in
regno Sinorum, de quibus lege, fi pla-
cet, Chinam nojlram illufiratam ;non de-
fueruntquoque in Europa lub veterum
Romanorum Dominio urbes incredibili
magnitudine praeditae , uti 1(oma, Syra-
cufe, Carthago,& fimiles
, & modernis
temporibus , (Roma , Cdirus, Parijiorum
urbs,Londinum,AmJlelodamum,UlyJipona
,
& extera: , ledqux ad magnitudinemNinive acceiferint
, nullam invenio.
Verumuthxc accuratiflime dilcutian-
tur, ab ipfa facra feriptura initium fu-
mamus; fonte itaque capitelli. Verf. 3.
fic dicitur: OTibKb nVru yjf nrvn nuui
.D'D’ *f?nB Et Ninive fuit urbs
magna DEO , itinere trium dierum;ubi
Grxca fic habet : w i)Nivtkn h£
ttoAj? (JLiydVo nd Qsd atra Trapetus
o<PS nfdegat/ TgtSv. Et erat Ninive
civitas magna DEO, quaji itineris Via,j
trium dierum. Chaldxa fic habet
:
qSna « onp Mnni s-anp nm rmui
•fav t<rbn Et Ninive fuit urbs ma-
gia coram Domino , itinere trium die-
rum. Civitas videlicet DEO, quo
more folito Hebrai magnum quid in-
dicant , ut montes DEI, montes
altilfimi. Hoc in loco mire le tor-
quent interpretes , dum magnitudi-N^/s
nem urbis non latis videnturapotuilfevaJ,'uu-
comprehendere; unde variis diverti-
culis, modiique hunc triduani itineris
fon<e tranfitum videntur explicare,
Quidam enim accipiunt pro triduano
itinere totius urbis ambitum ; non-
nulli putant, triduanum iter ita intel-
ligi pofle, ut in omnibus,& lingulis
plateis Urbis perluftrandis, tres dies
conlumi debuerint,quo quidem valde
hallucinantur, cum vel in unicxRo-
manx urbis plateis percurrendis, plus-
quam triduum impendi poffit, noni-
tem in ambitu, qui Ipacio lex horarum
facile confici poteft; neque hic, uta-
liquibus placet, iter triduanum a mari
Syria
,
ubi a pilee evomitus fuit fonas,
ulque Niniven, lumi poteft,cum Phoeni-
cum littus plulquam trecentis milliari-
bus a NiniVe diftet, imo lacro textui
contrarium videtur,in quo exprelse di-
citur, Et ctepit Jonas introire in civitatem
itinere diei unius. Triduanum itaque iter
emetiendx urbis intelligi debet , ut
quod a primo introitu ejus, unius diei
itinere emenlus erat fonas , illud redto
itinere totum tribus diebus compleret.
Multa quoque hic nugantur Rabbini,
F 3dum
46 ATHAN ASIICap. II. dum Jonam in Mari 1\iibro , fcu Ery-
thrato eje&um dicunt, ut 'Babylonia vi-
Rubrojo- cinior eflet, fed cum Phmicinm& Ery-
"mUumtic thrauni quoad vim graecatum vocum^em fonent
,neque vim verborum in-
tellexerint, error iis ob folitam eorumignorantiam condonandus eft. Nosi-gitur relidis hilce placitis
,dicimus
,
verum & genuinum Iaerae fcripturae
fenlum intelligi debere fecundum dia-
metralem urbis litum, ut poftea ex de-
feriptione patebit : erat enim civitas in
varias plateas divila,quarum binae
tranlverlae inlongum& latum,praeci-
puum in urbe locum tenebant, in qua
&magnatum habitationes eranthaud
fecus , ac %omct platea longilfima,
quam Curfum dicunt , Icite demon-
ftrat. Curfiu dicitur, eo quod in ea pr£-
cipua urbis Ipedacula, & principum
magnatgmque introitus cum celeber-
rima equitum pompa exhibeantur, uti
& in aliis quoque magnis urbibus fieri
folet; & talem fuifte illam trium die-
rum inurbeNin«>e plateam, quae ur-
bem bifariam dividebat, & perquem
Jonas,tanquam viam principalem u-
nius diei itinere ingrelsus,
Ninivitis
poenitentiam praedicabat. Nam ut re-
de Ralbag Rabbinus : nVrtl yy rruui
•'Vp ^ ’?pp t=’0 ’ A Id eft, fuit Ni-
nive civitas magia tres dierum ab ex-
tremo ufque ad extremum. Verum, ut
haec,quae dixi , vera else intelli-
gantur , totius urbis ichnographiam,
juxta Diodori deferiptionem, ante ocu-
los ledorisexponendam duxi , ut ex e-
jus forma & figura,longitudine &
latitudine , laterum turriumque mul-
titudine, facile quilque incredibilem,
& pcene immenlam urbis vaftitatem
cognofeat. Quod vero Lucanus de <l{o-
ma dicit:
Una domus urbs efi ,urbs oppidaplu-
nma clauJit’
tomparatab°c non didum velim
,uti in Latio
cumini- noflro luse demonftravimus, de foma
I Kircheriintra luos muros conclula , fed de fub- Secl. II,
urbiis,
quorum termini vel ad Pbali-
fcos,Sabinos, Tybur, Pr.emjlc, quin& in
Tufculanos montes , VblJcorumapaz re-
gnum , Oflia Tyberina,& Centumcellas
extendebantur ,telleAmmiano Marcel-
lino, intelligi debent, quod de Ninive
dici nequit ; erat enim civitas validilfi-
mis undique 8c undique muris claula,
utiex Diodoro trademus.
Sit itaque quadrangulae urbis latus
majus juxta Diodori deferiptionem
,
x jo ftadiorum,quae in palfus relbluta xZ'!ve""
18750 palluum dant longitudinem;
nam izjpalsus unum ftadium confi-
ciunt. Itaque 18750 palliis per 1000
divila, dant 18 milliaria, & inlupcr
750 pafsus : atque tot milliarium unius
lateris majoris longitudinem habuilfe
ex calculo, conftat,- minus vero latus
90 ftadiorum, datpalsus iixjo; quae
in milliaria relblutadabunt 11 millia-
ria, & infuper zjo palluum longitudi-
nem lateris minoris , eritque ambitus
urbis480 ftadiorum; haec latera, mi-
nus& majus infeduda dabunt aream
urbis 198 milliarium, exceptis minutis.
Ex hoc calculo confequitur primo,
fi murus major Ninives 1 8 milliarium ves
longitudinem habuit , illum adaequaC.^?”#*
fediftantiam illam, quae eft inter ^p-vtUcaM.
mam & Tybur; tot enim milliarium
hujulmodi diftantiam nos frequenti
iftiulmodi itineris experienti^ compe-
timus , quamvis vulgo 17 milliarium
efie plerique teneant ; cum vero minus
muri latus , 1 1 milliarium intercape-
dinem invenerimus , habebit murus
eam longitudinem, cju;e eft interTy-
bur ScPneneJle ; fi vero hinc latusma-jus traducamus, per Tufculum ,
ulque
in Albanum , quae eft diftantia 18 mil-
liarium , & hinc rRomam ix milliar.
habebimusquadrangulum, quodma-ximam Latu partem occupabit , cujus
videlicet area continebit milliaria qua-
drata 198 1750 palsus quadratos.Unde
patet , Niniven, maximam fuifle civi-
tatem,.
Turris Babel lib. II. 47
Cap. II. tatem & integram quali provinciam|
Atturia , five Ajjyria , intramuros luos!
conclufifle : extra quosmurosimmen-
la prxterea fuilfe luburbia Diodorus di-
1
cit,quae vel ab iplb Eufrate, per tranf
verlam MefopotamU regionem ulque ad
Niniven pertingebant,quin & ultra
Tigrini , cui Ninive adjacebat 3.A Me-
dorum ac Elimaidis regionis confinia fe
extendilfe , ex relatione itinerariorum,
rudera vaftilfima,quae etiamnum ibi
fpedantur,uti in lequentibus videbi-
tur, fat luperque demonftrant. Nequemirum cuipiam id videri debet , cumCtejias apud Sabellicum
,totam Ajiam in
ea condenda \Nino convocatam, oc-
cupatamque referat : Ninus, Diodoro
tefte,habitare eam coegit majori exparte
Alfyrios,
quidem potentiores, ex reli-
quis Verii nationibus "voluntarios ajfiumpfit,
d nomine fuo urbem Ninam appellans,
agrospropinquos habitatoribus diVifit. Ma-jor enim erat Babylone, uti Strabo hilce
verbis refert : h q Nh®-' 710XV
Iw TVsBa€vAw©J , cv 7tidl(o xewSpn
t»? Abaetet? ,in campo Atturia.
Situs ejus fuit,uti in praecedentibus
diximus , ad occidentale littus Tigris
condita; &uti a lacro textu definitur,
urbsmagna trium dierum, itaquoquelongitudinem luam facile ad Euphratis
littora extendebat, & totam paeneMe-
fopotami* latitudinem tranfverlam oc-
cupabat. Tota deinde urbs variis rivis
follilque irrigabatur, uti Herodotus,
Diodorus , Strabo tradunt , ne deellet,
quod humanae vitae tantopere necella-
rium foret. Tumes in ea fuilfe ijoo
Diodorus narrat,quas quidem non o-
mnes moenibus inlertas fuiffe , vel inde
patet, quod una Turris ab altera non
nili 31 pedibus diftare debuerit , uti ex
calculo circuitus urbis 480 ftadiorum,
clare patebit. Cum itaque Diodorus de
Turribus hilce incenibus infertis nihil
dicat, verifimile eft, eas partim in moe-
nibus,& lupra ponas urbis principales,
panim in praecipuis urbis platearum-
que angulis,partim etiam in luburbiis
Ninives extrudas fuilfe. Sedjam ad ea, Sect. II.
quae primam ejus fundationem i Nino
fadam concernunt, progrediamur.
Porro Ninus, uti Ctefias Cnidius tra-Q^j5”
dit apud Sabellicum,
Bactrianis bello
fubadis , exercitum opulenti praeda
onuftum in Affyriam reduxit ; brevi in-
de interjecto tempore, cumjam filium
ex Semiramide tuliffet,qui paterno no-
mine & ipfe appellatus eft, imperio u-
xori per manus tradito ,viti decelfit.
Praegrandi eft pyramide lepultus. Cte-
fias Cnidius audor eft, molis altitudi-/^“/i;,r««
nem novem ftadiorum fuilfe, ( quae
N ‘n1,
1 1 1j palfus faciunt) lateraque aliquan-
do Ipaciofius evagata ; eam media pla-
nitie conditam memorant, aliquot fta-
dia ab urbe Nina diftantem. Regium.
id lepulchrum diu poftea luo manfit
veftigio , cum Nina urbs ipla fub id
, tempus intercidiflet , aut certe nonmulto poftquam AJJyriorum Regnumeft i Medis everliim : fere eadem Stra-
bo dicit de lepulchro Beli in Babylonia,
nili quod in altitudine ejus differat
.
Es-ij)
(c b£ dvSodi, tiw
ptyj x.a%oxci/j.[jdfi(& , Etfai 4' dvloit
Kctliatrcttym , di cpctoiv' Iwj)Hvppcpui
TiTppiyw<& cJ% 0$»( xhit&x. xj dvjn
radicuit r dfifGy TO-Sicua. 3 (c hd^n
I 7ihdjf>b) v. Iw iSdxfis
dvcur/.&jdtraal'7tohv d’lw igyovfc 7to"h-
1XS AgovS. (dvrri y> n yfii di dvaxd-
S-agmii fivgtou dvdpcjm Sboiv pdwSv
egyov Iw.) gsk tipdn r syyetpoSsi'
dJdii&hitTctj , id^cepgfipLcL y> » voV©* »
xdj reAdjln nvviitem (&a<nhet, &c-
Ibi etiam Belifipultura efi, nunc eVerfit, gell fi.
quodfecijfe Xerxes dicitur. Pyramis qute^pulima.
dam erat quadrata , ex latere coBilifirucla,
fiadii altitudine , cujus quodque latus fia-
dium occupabat ; hanc Alexander infiau-
rare Voluit, fedcum multi res laboris efiet
<sr multitemporis , (nam adexpurgandam
duntaxat terram decem millibus hominum,
duorum menfium opus erat) quodinceperat,
perficere non Valuit , illico enim Velmorbus
,
48 ATHANASIICap. II. Vel mors eum oppreftit,pofterorumVerb ne-
mo curavit,quin etiam reliqua negleSlafiunt,
(S" urbis partem Peiix diruerunt,partem
tempus confumpftt, (sr Macedonum negli-
nentiapr*fertim, poftqudm Seleucus Ni-
canor Seleuciam ad Tigrim condidit
ftadiis tantum trecentis «Babylone dif-
fiitam.
Eximi- Porro Pyramidem illam NiniMau-
"Sn1- foleo depuratam , novem ftadiorumdo cretia.
fafefitefia tefte, merito quis dubitare
de hyperbolica locutione poflet; cum
'
enim pyramidum menfura fit, ut al-
timdo unum ex quatuor lateribus se-
net, areadidx pyramidis neceffarib
ebuit habere 8 1 ftadia quadrata,five
1165615 pafTus quadratos,qua: fpa-
cium occupant unius milliaris quadra-
ti ,-+ 16561 5 paffus, qui fane major in
orbe terrarum vifa non fuit. Quicquid
fit , nos eam inter fabulas ponimus
,
cum vel montium prxcelfilfimorum
altitudinem fuperaflet,juxta relatio-
nem tamen Diodoriexponendam duxi-
mus. Hujus figuram rationi magis
congruam i Strabone relatam vide in
ichnographia Ninives appofitam.
Anno itaque regni fui circiter vi-
gefimo , Ninum condidifleurbem Ni-nam, five Niniven
,conjicere poflu-
mus , ex his qua: feripta reliquit Dio-
dorus Siculus (Rerum antiquarum lib. III.
cap. 1. ubi de Nino ait, quod poft re-
cuperatum Babyloni* regnum,poft
fubadam Armeni* partem , eamque
benigne Regi fuo reftitutam , & occi-
fum Medi* Regem,profpera elatus
fortuna, in animum induxit, totam A-
fiam, qua: inter Tanaim & Nilum jacet,
fuo fubjicere imperio. Quare quodam
ex amicis Medix pr*feSfo tpfe ad reli-
quam fubjugandam Afiamprofectus ,0-
mnem annis decem i? feptem ,pr*ter In-
dos, <sr Badrianos in poteUatem rede-
git i deinde Badrianis bellum intulit,fed
locorum difficultatem , & hoftium Vim ad
fefe tutandos advertens, retrocefttt , at-
que in aliud tempus , expeditionem illam dis
-
K I R C H E R I
tulit. Interim autem, reducto in Afiam Secl. II.
exercitu , cumfefuperiores omnes ,gloria,
Ninj#
& rebusgefiis,fuperajfe intelligeret
, ur-
bem quoque ingentem condere Jlatuit, cui
par magnitudine, neque fuiffet antea , ne-
que ejfet futura. Itaque coaElis undique Vi-
ribus, «y bis, qu* ad tantum opus fipecla
-
rent,paratis,fupra Euphratem eam con-
didit. Hxc ex Diodoro; ubi tamen ei
contradicunt omnes veteres,& mo-
derni feriptores, illam non fupra Eu-
phratem, fed fupra Tigrim fundatam
fuiffe ; nifi velimus dicere,quod ejus
fuburbia a Tigri ufque ad ipfum Eu-
phratem fe extenderint, uti paulo ante,
r& alibiquoque infinuavimus.
Ex quibus fatis verifimiliter dedu- 4»» um-
ci polle videtur,Niniven anno regni«««£
ipuus Nini circiter vigefimo, ut di-
dum eft, xdificari emptam efse. Siqui-
dem poft tranflatam regni ledem in
Ajfyriam 8c recuperatam Babyloniam;&
devidum Medi* Regem, Afiam annis
decem& feptemjam fubegerat.
Porro hujus magnitudinem urbis,
idem Audor ibidem profequitur , di-
cens: eam non xqud laterum dimen-
fione fuifse fundatam , atque eredam.
Nam dux muri partes longiores erant
reliquis,
uti paulo ante oftendimus.
Horum latus, inquit,<7W/iief, longitudine ssam-
n n V * ii- , > ri r- tuiourbu.
ejtftadiorum 1 50, breViora VeroJtadus 90.
Et fime fpefua nunquam frufiratus esi.
Nulla enim pojtmodum urbs tanto ambitu
,
tantaVe manium magificentiaftrucfafuit.
Altitudo murorumpedum efi xoo, latitudo,
qua tres currus fimtd perambularent; tur-
res 1 500,quarum altitudo pedum eft 100.
Habitare eam coegit majori exparte Afly-
rios, ts' quidem potentiores; ex reliquis
nationibus Voluntarios affumpfet , a nomine
fuo urbem Ninam appellans : agrospropin-
quos habitatoribus diVifit. Sic Diodorus.
Congruunt vero, qua: de hujus urbis
amplitudine idem audor afleruit, cum
his qua: deeadem tradit feriptura facra
Jonxcap.III. vers. 3. illis verbis : EtNinive erat civitas magna itinere trium
dierum,
Turris Babel Lib. II. 49
Cap. II. dierum , nimirum in diametro. Verifi-] fius agitur in eadem I)anielisprophetia Secl. II.
mile enim eft,forum praedicando pce- cap. VIII. per totum, lub figura arietis,
nitentiam, non circa ambitum, fedper ! & hirci,invicempraeliantium;& cap.xi.
medium urbis inceffilse ; nam fi fta- ubi breviter prodicuntur ,monarchia:
dium, ut perhibent, odava milliariij
'Perfarum interitus, & regni Gracorum
pars eft , utique quadringenta oftogin-
1
exaltatio,& praelia item,qux mox inter
ta ftadia faciunt iter 60000 pafluum,|
AexandriMagnt lucceffores lunt exorta;
quod ordinarie pedites triduo aut qua-rharum vero quatuor duntaxat monar-
tiiduo conficere lolent. Unde patet, ! chiarum in lacris libris fada eft men-
merito hanc urbem, Genef. cap. X. tio,nonquodpoftiplasulqueadmun-
Verf. 1 1, veluti perantonomafiam nun- di finem aliae non enent erigenda:,(vi-
cupari magnam. demus enimTurcarumimperium poft-
Perhaec item circiter tempora, pro- ea Romano luccelfifle, & poft iplum
babile admodum eft eundem Ninum, probabile eft alia furredura;)fed quia
ob ingentem ejus potentiam,&luper a- quatuor ilis tantum Chrifii regnum
lios illius temporis Reges eminentiam, praecederedebebant,quod in hocmun-monarchae nomine obtento
,primam, do ulque ad extremamjudicii diefn
,&
quae Jjfyriorum dida eft, Monarchiam deinceps perpetuo in coelis duraturum
erexilse. Hujus nos, quemadmodum erat, ut aperte fignificatur cap.Vanie-
& aliarum quoque trium praecipuarum lis II. Verf. 34.& 3 5. ubi dicitur,quod
mundi monarchiarum , fingulos Re- lapis, qui percullit ftatuam , & contri-
ges luccelfive,propriis locis , ac tem- vit quatuorRegna haec,fadus eft mons
poribus adnotabimus ; non quia in- magnus,& implevit univerlam terram,
tentio noftra fit , exterorum Regum Lapis quippe ille ,figura fuit Chrifii,
chronologiam texere , fed quoniam juxta illud Apoftoli, prima ad Corin-
ad noftrum inftitutum rite ordinan- thioS cap. X. verfi 4. Petra autem erat
dum,plurimum confert qualis
,qua- Chriftus
,quod & apertius declarat
'
lis laltem notitia illarum quatuor prin- citatus Daniel cap.II.verft44. & 45. ubi
cipalium monarchiarum , feu regno- praedidam ftatuae vifionem exponens:
Quatw» rum, quomm meminit X>aniel, cap. II. Sufcitabit, inquam, DEUS cali regnum,
38. lub typo ftatuae illius magnae, quodin aeternum non difiipabitur ,<sr alteri
Kodo"C1UJE ^abebat caput aureum
,pedus& populo non tradetur , ey comminutispriori-
noforisin- bracilia de argento, ventrem &femo- bus regnis, ipfumflabit in sternum hocrfiMi*. ra ex xre
}
& tibias ferreas ;Et cap. VII. vero regnum ,
aliud non eft , nifi re-
vedi 3. lub figura quatuor beftiarum gnum Chrifii , & landae ejus ecclefiae.
afcendentium de mari. Et Zachar. Itaque ut dixi de praedidarum quatuor
cap. VI. lub imagine quatuor quadriga^ monarchiarum Regibus eorumque ju-
rum de medio duorum montium ae- gi luccelfione, quando Icilicet , & quot
neorum egredientium. Hilceenimfi- annis finguli regnafle dicantur,agemus
militudinibus diverfie eorundem re- propriis locis.
gnorum differentiae,proprietatelque Verum enim vero, cum hujus argu-
adumbratae lunt, de quibus hic agere menti inftitutumNembrodica hiftoria
opus non eft, quod paucis explicari ne- fuerit,Nembrodvero primus in mundo ‘
queant ,& fuljus eadem prolequi nunc Rex fuerit,dum Babylonici regni ini-
noftri muneris non fit. Porro haram tria jecit;Ninus vero ejus filius
,patris
monarchiarum prima fuit AJfyriorum, exemplum fecutus,primus fuerit AJfy-
altera Perfarum, atque Medorum, tertia riorum imperii fundator,operae pretium
Graecorum, quarta Romanorum : quam- mefadurum exiftimavi, fi continua-
quam de fecunda, item & tertia fu- tos , ad 1139 , vel ad 1x40 annos or-
G dine
50 Athana sii KircheriCap. II. dine hujus monarchia: fecceffores, mollitiei immerlus inter feminas luxu-Seftjj
juxta meliorem chronologorum fen- ria,& libidine oblordefeens,aAto/« ob-
tendam, apponerem , ne quicquam feffus, cum refugium non reperiret,ex-
adnoftrum inftitutum pertinens omi- trudo rogo, feipfom una cum liberis,
fifle videremur , ufque ad ultimum concubinis , & inxftimabili auri , ar-
Sardanapalum , cujus tempore Jonas genti,pretioforumque lapidum copia,
ob conclamatam Mortalium impieta- in eum ex defperatione conjecit, atque
tem in NiniVe poenitentiam praedicavit, una cum morte ejus imperium Affr-
emam cum acceptafletRex, Seminas riorum Arta.be duce ad Medos & Perfas
de fobverfione urbis, poenitentia: ope- fub Cyro tranflatum fuit. KegcsAJJyrio-
ribus divertiffet;accidit, ut fpretis mi- rum fequens Tabula monftrat ; cx-
nis ipfe poftea ad vomitum reverfes, teramm vero monarchiamm Reges,
fceleftum priftinx vice ftatum repe- uti alienos a noftro inllituto,itarelin-
tierit, undejufto DEI judicio ipfe totus quendos cenfeimus.
Mundi.
Nini#
Semiramis
Zameis Ninyas
Arius,fecundus Ajjyriorum Rex. 2129
Analius 1159"Xerxes 1198
Armametres — —— 1119
tBelochus 2267
Paleus 2301j
Althades —— 2354
.Mamithus — 2386
Mancaleus —— — 2416
Iphoreus 2446
Mamylas 2466
Aminthas .— 2576
Pelothus 1611
' % Pellepares 2636
\ Lamprodes —— 1666
Lampares —• — 2728
Pamitas - —— 2758
Sofarmus 2803
Mitreus — 2822
Tautanes — 2849
Tarteus — 2881
Darcilus 2982
Eupalus 299JSardanapalus
Duravit imperium Ajjyriorum fub 32
situni.Catalogus (Regum imperii AfTyrio-
rum, qui omnesfere a Nino ufque
ad ultimum Sardanapalum is-
fanguinis agnatione hareditatepa»
473 terna imperium adierunt.
5°3
J41 Abraham,
5736ix jacob,
(>0,6 & filiorum gefta.
<598
730
760 Memphis in jEgypto.
790 NalciturMo/er.
810
840
880
920 Mojes egreditur ex sEgypto-
ioioi
1051 Tempus Judaicum.
1071
1102
1147
1166
1193 fephte.
I12J
1265 HeliySamuel.
1326 Saul.
1 339 Tempore Davidis.
Salomon.
Regibusjuxta Chronicam Eufebii 1239-
Cap. III.
Turris Babel Lib. II. si
2)e Turri in civitate 'Babylonica a Nino& Semiramidecentumfere amispofl everjionemTurris Nembro-
dxx extruBa.
QUemadmodum ambitiolus se-
ftus,& humana* mentis arro-
gantia modum nelciunt,
ita
quoque Nembrodi exemplum lecuti
Ninus & Semiramii ejus uxor, adpri-
mxvx magnificentia: Ipecimen exhi-
bendum , & ad perpetuam nominis I
glori*m immortalitatemque acquiren-
dam , turrim aliam , non quidem ut
multi falso putant , fupra derelidta:
Tunii Nembrodceat veftigia,fed centum
circiter annis poft divifionem lingua-
rum , & poft mortem ©e/i,& urbis Ba-
bylonica:, quam pariter admiranda,&prodigiola magnificentia, veteri civi-
tate deftrudta , novam,quam in fe-
quentibus delcribemus , tedificavit,
non eaquidem amplitudine,quiluam
extruxerat Nembrod,fed ftridtiori bafi
fundatam, inmaximam, uti in figura
patet, altitudinem , maximifque or-
lahric* namentis conlpicuam. Erat autem exfo,ma'
ofto turribus conftituta,quaram pri-
ma A B, in circuitu ftadium integrum,
id eft, nj palfus, five 625 pedes
, dia-
meter 391: palliis continebat, id eft du-
centos fere pedes, totidemque in alti-
tudine prima: turris;per helicem, five
cochleam,qui univerla moles artifi-
j
cio miro , & raro implicata,adeo de-
j
clivi lenique ferebatur afcenlu, utju-
menta, hominelque nulla difficultate 1
ad ejusfaftigium commode pertinge-
re polsent Prxterea inealediliahinc
inde,eleganti lane opere ita conftitue-
bantur,ut per afcenlum defatigatis,&
placida requies,& amceniffimus in to-
tam 'Babylonis planitiem ,regionelque
circumjacentes profpe&us fummafpe-
ftantium voluptate pateret;interiores
vero conclavium recelsus , archiviis,
aut annonae, aliilqueufibus, & publi-
cis commoditatibus deftinabanmr; re-
liquae vero turres feptem,
priori qui-
dem quoad lymmetriam fimiles , led
juxta opticas leges in altitudinem,quo-
ad molem pro rata proportione decre-
I Icentes ; fi enim lingulae turres aequales
priori fuilsent , tota illa turrium mo-les facile ad o6to ftadiorum ,
feu 1000
pafluum, aut unius milliaris altitudi-
nem feextulilset, cujus immenfe mo-lis fulciendae nullum fundamentuni
par effe poterat, nec irmentibus ven-
torum flatibus tanta , & adeo lubtilis
altitudo lubfiftere potuilset ,tam exili
fiilcitahypomochlio ; ut proportiona-
liter itaque turres diminuerentur , tota
moles velutijure quodam requirere vi-
debatur ; neque tamen etiam hoc mo-do lubfiftere poterat , cum juxta eam,
quam referebat, rationem, velvehe-
mentiori ventorum flatu ex parte deji-
ci potuerit, uti experientia docet. Ve-ram jam verba Herodoti adducamus,
quibus hanc turrim affabre defcribit:
ai fjdm $ tS lepis mey& repeos oi-
y.ofopinrctf e-aJia to hos to
4©* , x,c® raVffl tiS 7tv^ytaaM©*Ttvey(§)‘ cBiQeSny.e, i@j erep©' ptctAct
TisTio , /.npgi; is okIu itveym.
utciSctati fi t? avide e%adev avzXa
naSidLi cfKr nv^yng tyrmra %e-
7roirilctf,fietrSvU fe ms araSaoi©*
iit y-a^tyuyn 3 t&S 9-ux.ot mcltcuu-
gri&oi cv ritu mOltyneg cbciTtcujov-
to\ ai dva.£cuvov%t;. esi f\ nd reA<0j-
tcuco nvpyu, vnog ivregt pLiyag, cv 3 tzS
vn& xXiin fi&yuKn y-iiley Sj ig-^upce-
V», W w Tofrtefi. ^cc/.iilctJ ^gvtrin.
G 2 In
$2 Athanasii KircheriCap.III.h templi medio Turrisfolida ,
cralbitudine lentorum pondere
;
Opis Jimiti pondere inSeEl. II
ftmul, <&• altitudinefiadii , cui alta rurfus fella aurea refidet ,ad cujus genua duo ad-
fuper impofita turris , Vr huic fubinde alia Jiant leones,juxtaqueferpentes argentei in
-
ad oclaVam ufque. His forinfecusfcala in gentis magnitudinis,ponderis quilibet efi
circuitu adbibitafmt ,per quas adfingu- talentorum triginta
;
JunonisflansJignum
las confcenditur turres. In mediisgradibus ponderis oSlingentorum talentorum. His
ductus, fellaque in hoc faSta, in quibus omnibus communis erat menfa aurea ma-
afcenforibus liceatfedere ,conquiefcere; nufacia , longitudine pedum 40 ,
& 1 j la-
inpojlrema turri facellum efl aliud ,in quo titudine ,
ponderis talentorum quingen-
leSlus eflfplendidefratus, ir appofita men- ta : carchejia 2 talentorum 30 ,totidem,
fa aurea. Atquehac eft Turris illa ce- que VafaVaporaria , utrumque talentorum
lebris,quamprofani auCtores latis lau- 300. praterea tres crateres ex auro^uon
darenon poliunt,eamque inter feptem Jovi dicatus talenta mille , isr ducenta Ba-
mundi miracula ponunt. Miror tamen, bylonica pendebat, aliorum quilibet talenta
apud Diodorum nihil de hac odtozonia 600. qu<e omniapoflmodum Perlarui uTurri reperiri ,
nififorlan intelligatil- gesfurripuerunt, es reliqua ornamenta tum
lud 'Beli templum,quod hifce verbis tempore confumptafunt, tum ab hominibus
Turri, mdelcribit : In urbis medio templum Jovi deleta. Hac eadem narrat Herodotus,templo net.
Bel0 erexit Semiramis, cujus amplitudi- Turrim intra templum Beli ereftam
nem nequeferiptorespropter Vetuflatem, ne- odtozoniam, de qua filet Diodorus. In
que ulla memoria fingulatim tradunt : con- lupremitate templi, live Turris, aureas
Jiat tamen, ob illius admirandam altitudi- tres ftatuas elle conftitutas;Herodotus
nem,d Chaldais tum orientem , tum occi- tamen unam tantummemorat cum le-
dentem Verfus, aRrorum in eo obferVatio- Cto, &menla; ut proinde hanediffe-
nes facias. Id ex Utere , atque afphalto rentiam aliunde non proceffiffe , mihi
fumma arte magnifqueexpenfis eRconJlru- perfiiadeam, nili vel ex variorum au-
infam- Ilum, Infummo templi tres ingentes aureas diorum veterum ledlione ,aut relatio-
fIT,lva-ftatuas Jovis, Junonis, Opiique erexit, ne differenti. Verum de auri incredibi-
txTlnL l“arum Jovis adhuc extat longitudinepe. Ii abundantia in primis iftis mundi le-
Vftatua. dum quadraginta, mille Babyloniorum ta- culis, infra pluribus agetur.
CAPUT IV.
T)e civitate magnificentiapcene incredibilis,quam in Babylone
Semiramis exjlruxit.
Cap.lV. ~TEmbrodum
,
antequam Turris que erigendis, mirifice proficerent,
Ipaulo ante memorata ftru&u- uti acri pollentes ingenio
, & quotidie” ram aggrederetur
,primo civi- ad novas rerum ad Architectonicam
tatem extruxine facra Genefis refert, fpedlantium inventiones , animum ad-
cujus tamen magnimdinem filet lacer jicerent; contigit, ut gloria ambitio-
textus; unde venfimile videtur ,
fuifle ne inftimulati, fabricarum prorlus in-
civitatem valde ruditer exftruCtam, lolentium monumenta pofteritati re-
domibus ex eadem materia,qua in liquerint, qua tam nrilci
,quampo-
Turri extruenda utebatur ,obiter con- fleri Icriptores
,& hiltorici latis mirari
fedlis ; cum vero hoc pafto quotidie non potuerunt; talia fuerunt civitates,
experientiaduce, in fabricandis majo- Ninive i Nino, in JJfyria
,
& Semiramide
ris momenti muris , turribus, palatiif- in Babylone extrucla, qua fidem huma-nam.
Turris Babel Lib, II.
Cap.lV nam , fiveliimptus in eo expenlos , fi-
ve operaram multitudinem , five deni-
que portentolam molium conftitutio-
nem Ipe&es , luperare videntur. Neplura, quam fides mereatur ,
dicere vi-
dear,adducam hic verba Diodori Siculi
:
raSemi- » di XipLipCf.(a.ig H<TCL (pV<T<j /UyttM-
fmiiuda 7Tn£oX(3y, Tij Vll
(ii&CLOlhdjy.OTCL (®OTi£C)V
VTOhltlfjfi faiZctK&idtfa TH
f2>«-
fivha via., di cfir %cw-
Tctyoda 'tyysnztsvcts ifij n^maf , j
17i o rlu) dftJjji yopnyuo , ($$-
iry.tfjciirctfim ruunya.fy oJ% ctTcamc
£ rlu) eqyav triw-
TiXarn dvtySv /u.v?j.ddct.s rhciKocrictg.
Voft Ninam d Mediis dirutam , quo
tempore Alsyrioram imperio potiti fuut,
Semiramis magni mulier animi cupiens Vi-
rum rerumgloria excellere,urbem in Baby-
lonia condidit, occerfitis undique opificibus,
(y architeSlis, ceterifque qu<e ad tantam
rempertinebant,paratis , addidit ad idopus
perficiendum ex omni regione hominum Vi-
cies centena millia, fjLvy.aldct<; dlcuotnai,
quefaciunt zoooooo hominum. Urbs ab
utroque latere Euphratis , ut medius inter-
fluat, tedificata, cujus mania ambitufia-
dia trecenta<y fexagintacompleSlebantur,
frequentibus Turribus, i? magnis. Erat
tanta operis magnificentia, ut in muri lati-
tudinefex equorum currus undprodirepof-
fent , altitudo incredibilis audientibus,ut
Ctefias Cnidius ait,
ut autem Clitar-
chus, isr qui cum Alexandro in Afiam
profeclifunt,fcripferunt
,pedum trecento-
rum fexaginta quinque, addiderunt etiam,
quolibet anni diefiadium muri abfolutum,ut
totfitftadiorum circuitus,quot dies annus
continet. Mamia ex lateribus , (y afphalto
faSla,quorum altitudo,uti Ctefias Cnidius
refert, pafluum jo ,• alii pofleriores cubito-
rum 50 ejfe referunt-,latitudo amplior,quam
qua duo currus agerentur. Ita Diodorus.,
KmTni Q“od magnum fine & prodigio-j
luiinlu,- fum opus fi ad calculum reducatur,!
lamm/'^ quilquam ea,quat Diodorusex Cte-
5 ?
fia Cnidio recitat , vera else libi perliia-Se#. II.
dere poterit ; fed quia res plena curio-
fitatis eft, videamus, num zoooooo ho-
mines in civitate cxtraenda occupari
potuerint. Muras tefte Diodoro in cir-
cuitu 365 ftadiorum fuit,unum vero
ftadium continet izj palsus, qui unamo&avam partem milliarii conficiunt.
Ponamus jam, muri latitudinem habe-
re jo palsus,& longitudinem unius fta-
dii izy palsus ; haec in le du£ta, dabunt
aream liiperficialem muri in paflibus,
ita ut fi finguii homines pallum prole
obtinerent in eamuri luperfirienon ru-
fi 37joconftipatiftarepolTent;quomo-
do igitur vicies centena millia homi-
num-cum prxterea Diodorus dicat,am-bitum urbis 3<5j
ftadia habuiise, quae in
palsus refoluta dabunt 45645 palsus in
circuitu , quorum quarta pars dabit
palliis 11411 & hic numeras quadra-
tus dabit luperficiem urbis 160881
palsuum quadratorum,quod Ipacium
totidem homines ita implebunt , ut
conlequenter neque machina:,neque
currus, neque jumenta propterhomi-
num conftipationem locum haberent.
Si itaque 160881 totam urbis luperfi-
ciem replebant, quomodo vicies cen-
tena millia hominum, quos Diodorus
in extruenda civitate occupatos fiiifle
dicit, liibfiftere potuerint, quipoteft
capere, capiat Nili tamen dicamus fa-'
bros tum omnem extraurbem regio-
nem, tum intra diftributis operis oc-
cupaffe. Multa , hoc loco interpretum
Iphalmata reperio,quibus aperte in-
terpretes,neque calculum graecani-
cum,neque architectonicam artem
intellexifle demonftrant. Sed prole-
quamur filum hiftoriae Urbis Babylo-
Quid libi vero velit myfteriofimuri conftraCtio
, 365 ftadiorum, expo-f»^'"?*»-
nam. Certum eft ,Babylonios
,& ChalJtJ^p.
datos poft Turris aedificationem , un vaml"-
iple Diodorus teftatur,unice obleran-
dorum fideram arti , tum ob perpe-
G 3tuam
S 4 ATHANASIICap.IV. tuam Babylonici cceli limpiditatem,le-
renitatemque , tum ob turrium alti-
tudinem , incubuifse;quoniam vero
annum in 365 dies divifum &Noe filiit
que ( Noemum enim Aftronomiam
luos docuilse , lupra ex Jofepho demon-ftravimus
)acceperant , uti erant glo-
ria: percupidi, itaquoque muri ambi-
tum , veluti in cceleftem quendam cir-
culum , leu Zodiacum , in 365 ftadia,
qua: erant veluti gradus quidam,ad
memoriam lui polleris exhibendam,
& ut fe Aftronomiae inventores often-
derent , divifiim reliquerint. Verifi-
mile quoque ell , eas qua: lingulis die-
bus fecerant , fideram obfervationes,
veluti in ephemerides qualdam , late-
ribus inleripfifle , cujus nonnulla ve-
ftigiareperio in Eupolemo vetuftiflimo
fcriptore apud Eufebium,qui dicit, A-
brahamum in JEgypto primum lacerdo-
tes ALgyptios Aftronomiam docuifle;
& Abrahamum quidem Aftronomiam
calluiflenon nego,led primum ejus in-
ventorem fuifle , admittere non potlum cum multo ante Abraham auro-
rum.Icientiam a Cham, Mifraim,& Chus
in AEgyptum illatam& A Mercurio Trif-
megifo , quem Adris ideo vocabant,mi-
rifice cultam fuifle , tum in Obelifco
Vamphilio, tum in Oedipo , III Tomo de
Afrologia JEgyptiorum fuliflime de-
< monftraverimus. Primum itaque vo-
lunt omnes veteres fcriptores praeler-
tim fenlatiores Rabbini , OJalbag, (fa-dac, Henocb ab Adamo Patriarcha VII.
annum in 3<Sj dies,'Zodiacum in ligna
12 diftinxifle. Addunt Rabbini, di-
£tuin Henochum, cum, uti lacra Genejis
dicit, 365 annos vixiflet , atque lin-
gulis centenis annis, liderum oblerva-
tioni incubuiflet,poft 365 annorum
Ipacium, rapmm fuifle, &ambulafleHenoch Cum DEO., cujus admiranda opera
afirotogui.
tam ftuJiosg oblervavilset ;Henochum
vero ea, qua:iple ab Adamo inftrudtus
didiciflet-, filio fuo Mathufala tradi-
difle ,deinde per Lantech, Horno com-
Kircherimunicafle
,quem & filios luos Sem,Se&. II.
Cham , fapheth , uti in praecedentibus
docuimus , ante & poft diluvium in
Aftronomicis praeceptis inftituifle , 8c
deinde tum per le,tum per filios luos,
reliquae pofteritati reliquifle , inde pa-
tet, quod Nembrod& Ninus , & uxor
Semiramis, cum ex praecepto Chami, &Chufi parentis luieam maxime colue-
rint, &vel ex muro urbis, quem Se-
miramis fundaverat, 36j ftadiorumin
circuitu ad numerum 365 dierum anni
dilpofitorum,myftica fignificatione
,
luculenter patet. Qua: quidem aftro-
rum infpiciendoram ars deinde in s£-gyptum a Chamo tradu&a magnos nullo
non tempore progreflus fecit , ut nulla
fere poftea natio extiterit,quae abJ£-
gyptiis Aftronomiae fundamenta nonacceperit, uti quam uberrime in Oedi-
po de AJlrologia JEgyptiorum tradidimus,
& circulus aureus in Templo Ofyman-
dri in duodecim figna divilus, & qua-
drantes in Tabula Bembina Ipedtabiles
cum caeteris inftrumentis uranometris
aperte teftantur. Referant quoque Sy- Jonithun
ri,Jonithun Noemi filium pra:omnibus^5^,
aliis aftronomicarum rerum notitia
claram , a parente luo in Ethan terram syros.
Chanaan,ad novas colonias fundandas
amandaram , ubi & primum populos
libi lubditos notitia artium necefla-
riaram,& potiflimum aftronomicis di-
lciplinis,quas a parente acceperat, im-
buifle ; Abrahamum vero inter caeteros
ab eo inftru<5lum,eam poftea jEgyptios
docuilse,quamvis hujulmodi Icientiae
traditio majori jure Chamo,Mifraim,
& Tauto,id ell Mercurio Trifnegiflo ad-
Icribi debeat. Sed haecpauca ad my-fteriolam muri Babylonici in 3dj fta-
dia divifi , & analogi ad 365 dies anni,
ftrufturam explicandam lufficiant.
Jam, uti dici lblet, ad rhombum.vatm
Porro erant,tefte Diodoro, in didto je
imuro turres zjo numero,quarum *“/*"
altitudo latitudoque magnificentiam
aequabantmurorum ; cur vero 250 lo-
lum-
Turris B a b e l L i b. II. ss
Cap.1V lummodo turres fundata: fuerint , Dio- fi fabricam magnam ,& ftupendam^^Ji,
dorus caufam alfignat, ob paludum cir- fuiffe, exiftimemus, ne tamen nimii
cumjacentium frequentiam, qua: uti credulitate haec nos adduxifle quis di-
hoftibus omnem aditum praefeinde- cere poifit , rem calculo examinandam
bant, ita quoque iis urbs ab illa, fine cenluimus. Dicit itaque primo Dtodo-
ulla turrium fabrica latis munita exi- rus,ad urbis Babylonica aedificationem
fleret. Ego autem fi conjeduris utili- i Semiramide convocata fuiffe vicies
citum fit,dicerem
, non tantum 2 jo centena millia hominum , & muri, qui
turres , fed totidem, quot ftadia muras Babylonem circumdabat , ambitum 365
obtinebat,3<Sy fcilicet, aedificatas fuif- ftadioram fuiffe
,quae divila per4 dant
fe , ut illae turres effent veluti fingulo- 91 ftadia unius lateris urbis,quam He-
rum ftadioram terminiquidam ad di- rodotus quadratam fuiffe dicit;91 infe
ftindionem ftadioram conftitutx,quae duda dant 8281 ftadia quadrata, totius
poftea intra terram paludolam, fun- urbis intra murum conclufie capacita-
damento debili , & moli fuftinendae tem,ut in lequenti figura patet; demus
impari,fiicceffu temporis labefactatae, jam lingulis ex 2000000 operis,paffum
vel conciderint, vel,iubfederint, quem- unum; quomodo itaque 2000000 ho-
admodum experientia nos docet , & mines intra hocplanum, fineimpedi-
architedonicae artis regulae nobis prx- mento,uti lupra diximus,quomodo tot
Icribunt. Cseteram fi veralunt, qua: domibus, aedificiis , turribus, palatiis,
de hujulmodi urbis conditu Diodorus fanis fabricandis occupatos,
confti-
& Herodotus- tradunt,nos fime tamet- tiffe dici poifit, aequusjudicetLedor.
CAPUT V.
De fonte ,& duobus regiis falutiis in oppofttisurbis locis,
a Semiramide exflru&is.
Cap.V 1 AE mirabili opere Pontis, quem mtm,qua 4 Ab,
|JSemiramis lupra Euphratem , me- utroquefluminis lateremurum duxitfladiis
dium urbis Babylonica perfluen- '
trecentisfexaginta,pari mom.mm urbis la~
tem erexerat;audiat ledor
,qua: de titudine. <3(egm juxta, flumen ex utroque
eo, & duobus regiis palatiis inoppo- ' Pontis latereduasa&pcctok, qua&ajpe-
fitis urbis partibus , extrudis,
dicat clum late urbis 'praberent , & effent tan-
Eiodam. Diodorus: His mcembusfummd cura uni- quam civitatis propugnacula, Euphrate
co anno abfolutispontem,quapartefluvius per mediam urbem , meridiem Verfus fluen
-
angufiior fluebat ,conjlmxit
,Jladiorum te. altera (flega adorientem
,adocciden-
quinquejdefl 6xqpajfuum longitudinis; co- tem alterafpeclat,utraque ingenti opere tri-
tumnisinprofundo fummd arte invicempe- plici ambitu murorum conJlruSia. diter
des duodecim dijlantesjaSlis , lapides adifi- deinde interioreftcircuitus ,cujus in crudis
cii truncis ferreis immixto juncturis lique- adhuc lateribusVaria animantia,quaquefuo
faSloplumbo conjunxit. Ante columnasad colore , ad naturafmilitudinem exprejfa
impetum aquafcindendum,curfumqueflu- fuer. Hujus longitudo Jladiorum ejl qua-
Vii reprimendum , firmos compofuit angu- ! draginta, latitudo laterum t/ecentorum, al-
ios, quo ab omni aqua undique circumflu-. I. titudo , ut Ctefias feribit, pajfuum quin-
entisVi tuta effent. Pontem, is trigintape-jquaginta. Turrium altitudo adpa/fus fe-
dum latitudine erat , ex cedrinis cyprefi- ptuagintaelevatur. Ejl isr tertius intimus
nifque conjunxit, opus nulli artepojlerius\
circuitus, qui arcem continet, trigintafla-
Pontem hunc (fecundam Diodorum) 2 Badiorum longitudine , & 30 pedum latitudine , GH , Cc confifu-
xit Semiramii.
Non fubjecerat arcus 1 fed columnas mira in profundum arte jaflas, extraxit, lapides ut firmius inter fecon-
necterentur, uncis ferreis dillrinxit, & plumbo compages illiquato explevit. Columnis vero antequam
latera fluvium exciperent , angulos (qui rotundum & paulatim ufque ad columna latitudinem refre-
natum haberent aquarum decurfum ) praftruxit FC.
Columna erant duodenum pedum interftitio DE.
Na: pregrandibus trabibus obte&a erant , & iis fuperimpofiti afferes tranfverfi A.
diorum ambitu. Hujus adificii altitudo la- dia excoSlo latere compleSlebatur , locoa-
titudoque fuperat fecundrmuri opus. Ine- nimalium emeat flatu* erant Nini ac Se-
rant diVerforum animalium figur* in tur* miramidis , pr*fe£lorumque , iy Jovis
ribus iy muris, colore quoque, acforma na- influper,quem Belum Babylonii locant,
turali. Erat infuper omnisgeneris animari' Inerant iy acies flruB* , Varueque Vena-
tium Venatio,quorum magnitudo quatuor tiones adafpicientium Voluptatem. In loco
cubitos excedebat. In his Semiramis con-j
Babylonis humiliori lacum quadratum
fpiciebatur ex equopardalimjaculata,jux- effodit , cujusfingula latera ex latere cobio
,
b c d.
taque eam Vir Ninus jaculo leonemferiens, afphaltoque eedificaVit ,• fladia erant ducen-
Erexerat iy portas tres , fuperque eas Va- ta,profunditaspedum triginta quinque, ad
ria ex <ere poflta ornamenta. H<ec regia quam flumine fuperinduSlo ab regia foffa
excellentior ea,qu* ex altera jita eratflu- utrimque aditum fecit. Ex utraque Vero
Viiparte, fuit, tum magnitudine
,tumor- parte , ex cobio latere fornicibus conflru-
natu; illius enim muri ambitus trigintafla- His afphaltum fuperinduxit , ad quatuor
cubitorum, fpifiitudimm . Erant autem in priorem curfum reftituit. Statuit au-muri fofft latitudine laterum Viginti
, aU tem ab utraque /offa parte portas <e-titudine fupra fornices pedum duodecim, neas
, qua ufque ad Peritarum regnumSeptem diebus opere perfeSlo , flumen fletere.
H CA-
5-8 A T H A N A S I I Kll.C-H.ERl<¥VI. Sccl. n.CAPUT VI.
De Hortis Benflibas , a Semiramide in 'Babylonico campo exjlru-
Bis,qui& inter miracula mundi numeratifuere.
bilis aiiit.
n ’ - iTAnta fuit in Semiramide animi
fortitudo , tantus ambitiofi pe-
doris ardor, ut requiefcere nonpoffe videretur
, donec gloriam Nini
mariti lui , incredibilium geftorum
memoria,
fi non fuperaret,falcem
aequaret. Fuerat ea primum audor de-
ditionis Baclria urbis , & confequen-
ter totius Bactrianorum, regni , de quo
vide Diodorum lib. I. cap. 3. cujus ani-
mum , fupra omnem muliebris condi-
tionis fexum admiratus Ninus
,
eam in
uxorem duxit. Sub hoc primxvi mundiImperatore Nino , Semiramis Impera-
trix , fub femineo fexu mafculum
,
Martiumque animum induens ea gefl
fit, quse nonfblum femineam condi-
tionem luperaret, fed & tam ardua,
tam fublimia vere % arrtra
operata fuit, ut, fi fcriptorum veridi-
cae relationi fides habenda eft, poftfe
omnium gentilium mulierum , for-
tiumque heroinarum famam multis
paralangis reliquifle videatur. Sed cumjam in praecedentibus de Turri odo-zonia , & civitate Babyloniceab ipfa ere-
daadum fit, jamreftat, ut& Hortos
ejus penfiles pari paflu defcribamus.
Sic itaque dicit Diodorus lib. III.
cap. 4. Erat&penjilis Hortus juxta ar-
cem,non d Semiramide
,fed d quodam
tfiegeSyro pojlmodum ingratiam ejusfa-
SlusNerum quicquid hic Diodorus fcri-
bat,perperam didum fuilfe , omnes
fere veteres lcriptores afferunt , cumhoc unicum opus Semiramidis fuifle,
credendum fit; cum Rex ille Syrus,
'
cujufcunque tandem nominis fuerit, in
aula Regina: praecipuus,quem uti illa
;
infigni favore profequebatur ita quo-j
que condendorum hortorum penfi-
1
lium curam dedit; hic ad animum Se-
miramidis,cpem norat, rerum inauditu-
ram , & infolentium amore tumidum,
fe accommodans,perfuafilfe videtur,
ut ad deledationem propriam hortos
omni floram, plantaram, arborum-
que genere confertos fupra palatii fui
teda conderet. Qualis autem hujut
modi ftradura efset hifce verbis de-
fcribit Diodorus. Hujus Horti, inquit,
j
fingula latera jugeribus quatuor extendun-
tur. Aditus Veluti in monte erat, adificiis
unumfupra alterum extrudis ,ut in eo con-
!fpectus longe lateque pateret ; tejludines in
!folo pofitce erant
,qua totius Hortipondus
\fuflinerent , inde aliafuper alias excrefccn
-
\
tefemper magnitudine, adificata; nam fu-periores, in quibus Horti murorum fuper
-
ficies continebatur,
altitudine yo cubito-
rum eminebant ; earum latitudopedum erat
1 2. muripars magna impenfa extruclafpff-
\fitudine erant pedum 22. folum hoc paSlo
. conflabat : erantpofitce lapidea trabes lon-
gitudinepedum 16 t? 6 latitudine; fuper
haspropavimentoflrata arundines afphalto
compaSla, defuper cocli lateres duplici or-
dine gypfo JlruEli; tertio regula plumbea,
nequa humiditas adtejludines manaret-, a-
quarum infuper receptacula,quibus humor
efflueret. In hocpavimento congefia humus
profunda, ut magnarum arborum radici-
bus fatis effet , Hortum efficiebat; ineo
procera omnisgeneris arbores afpeSlum ju-
cundum reddebant; lumen quoque adeote-
\fiudines invicem prabebant , ut in eis re-
gia diVerfioria haberentur; praterea aqua-
duSlus occulte fabricatus rigabat Hortum.
Hucufque Diodorus. Veram cum haec
defcriptioobfcuriorfit, quam ut ex ea
vera fabrica: forma concipi poffit, ejus
hic fcenographiam oculis ledoris, jux-
60 ATHAN ASIICap.W I. ta exadhim verborum & Diodoro de
ea traditorum tenorem , exhibendam
cenfixi.
Expofttio fingularum partium.
Totius Horti ftru&ura quadra in
circuitu 46jugerum longitudinem ha-
bebat , ita ut lingula latera in qua-
tuor jugerum Ipacium extenderentur.
Jugerum Quid igitur'per jugerum hic intelliga-
,J"
’
tur , expendamus. Uti menlura: rerum
variis occafionibus inventa: font , ita
quoque difficile eft, iis certam& de-
terminatam meniuram attribuere, ob
menlurarum,quibus diverfe nationes
utuntur , varietatem. Sacra fcriptura
dicit, jugera, media pars agri,quam
ar boum uno die arare poteft, uti He-rsa ledio habet : .mp nos njpo ’snao
In mediojugeropar boum agri
;
cui Plinius
liiblcribit. Veram cum dies non horasaequales femperduodecim , led pro di-
verla ratione lolftitiorum climatum-
que , horarum quantitatem lortiantur
;
hincquoque dubium exade determi-
nari non poteft. Hieronymus Mathe-
rnticus, 200 pedibus contineri feribit
;
Quintilianus 20'o pedibus in longitudi-
nem , dimidium in latitudinem refert.
,
Varro lib. 1.
Jugerum , inquit, eft, quod'
quadratos duos alius habet ; alius quadra-
tus,qui Z? latus 1 20pedes (sr longus toti-
dem. Diodorus lane hoc loco nequa-
quam iplam quadratam horti fuperfi-
ciem , led longitudinem tantum unius
jugeri fumpfilse , vel inde patet ,quod
ambitum horti in quadro pofiti,per
quatuor jugerum, in qua: lingula latera
le extendebant ,longitudinem intelle-
xerit,quantum autem unum jugerum
Babylonicum pedibus fecundum unius
lateris longitudinem conftiterit, Hie-
ronymus Mathematicus ducentis pedibus
definit; cum itaque unum latus Horti
quatuor jugerum longitudine confti-
terit, & 200 pedibus unum jugerum,
fuerit haud dubie unum latus 800 pe-
dum, qui in palfus redu&i dabunt 160
I( I R C H E RJ_palsus: dantunum ftadium
;erit itaque Secl. II.
latus unum Horti 800 pedum , id eft,
x6o palsuum,qui unum ftadium
, &inluper 3 j
palfus conficiunt; hic vero
numerus pedum fi quadretur , dabit
fexcenta quadraginta millia pedumquadratorum, aream totius horti.
Intra hunc ambitum erant quatuor
area: 400 pedum longitudinis A B P X.
PXLM. LMNO, & NODI. Pri-
ma elevabatur a terra 12 cubitos,live
36 palmos circiter ; fecunda PXLMalta 20 cubitos , five 60 palmos
;ter-
tia LMN O 37 cubitos five 3 palmos
;
quarta proxima Euphrati, 50 cubitos
erat alta,id eft
, 180 palmos ; atque in
hac area, omnis generis planta:, flo-
res, arborelque inquincuncem dilpo-
fice cernebantur , & amceniffima: pe-
ridromides topiario opere, adumbramcapeffendam inftru&a:. Non deerant
hic;fontium felientium jucundiffimi
prolpedhis; aqua: vero per machinas
hydraulicas ex Euphrate in altum, tumin fontium ulum., tum ad Hortum ir-
rigandum deducebantur. Atque tota suuBu.
hzc ftruftura liiftinebatur fornicibus « alit**
latericiis fibi lato interftitio, ardri ffi_%««**.
mis ftridiffimilque vinculisfecundum
arearum proportionem fibi cohxren-
tibus,quorum quilibet arcus, five for-
nix 12 habebat pedes diametri N O,fornices vero unus ab altero diftabant
22 pedes , uti videre eft in O P . In lu-
perioris Horti parte obftupefeenda illa
fabrica lupponebatur,qua: per intex-
tas fibi fornices ita adornabatur , ut
cum eflet in varia aularum receptacu-
la diftinfta,fingula tamen lumen u-
berrimum tum per portarum arcus,
tum per feneftras,fingula reciperent;
& hoc pro rata altitudinis proportione
eadem Ipe&abantur in reliquis area-
rum , five planorum,primi ,
fecundi,
& tertii lubftmdionibus. Ne vero pla-
na hxc cum tempore ex aeris injuriis
damnum reciperent,
illa magnis in-
ftrata fuere lapidibus, longitudinis 16
pedum,
62 AthanasiiG»/>.VI.^>edum , & quatuor latitudinis
jquo
primo arundinibus ,deinde magnis la-
minis plumbeis integebantur , ne hu-
miditate terra: damnum paterentur, &plana
,& lubftrudtiones
;quo deinde
per canales oblongos, & plumbeos ad
extra evolveretur.
'Hortorum In luperiori vero plano ,didta jam
arce cooperto,optima, &feracifiima
infertio in terra aggerebatur, tanta: altitudinis,
iLus ut& arbores radices luas commode&"a>-
fine impedimento diftendere poflent.
strabo- Strabo hujufinodi Hoitos aelcribit
dcjcriptio. hoc padto : Cum Viderent artifices , arbo-
res, quas fupra ultimum planumplantare
Volebant, fufficientem terram habere non
poffe ,omnes fubfiruSlionum columnas
,
quos ipfe talos Vocat , dntus data opera Va-
cuas reliquijfe , terrefirique gleba repleVif-
fe ,eofine, ut arborumJupraplantatarum
radices hifce columnis adquadrati prifma-'
tisformam confiruclis , fefepaulatim infi-
nuat* ,firmam cohfifientiam confequeren-
tur. Addit Diodorus ad irrigandum1
Hortum, aquam ex Euphrate flumine 1
per occultos canales derivatam fuifle,\
quod quidem artificium aliud efle nonj
otuit,nifi illud
,quo per antlias rota: I
eneficio , aquam in turris appofitoj
altitudinem elevarent , & hinc per ly-
hones in varios ufes eandem diftri-
1
uerent. Vide figuram.
Porro primum planum infimum itaj
conftitutum erat, ut per fcalas afcenfosj
daretur ad fecundum,& hinc aliae fea-
j
lo ad tertium,&tandem ad fepremum,
'
tametfi vero harum fcalarum nulla a-
pud Diodorum mentio fiat,hictamen
induftria fcalas conftitutas , vel ipfius
architedtonico regulo nobis, fieri de-
buiffe didant. Feneftro literi R. no-
tato, tot erant aperturi,per quas ad
fingulas areas prolpcdtus concedere-
tur. Atque hoc eft rumptuoia illa Hor-
torum penfilium ftrudura,quamnon
exiguo ftudio ex Diodori defcriptione,
in hac profenti delineatione,
oculis
curiofi leftoris exponendam rati fu-
K I R C H E R I
mus. Has audtorum veteram ledioncs, 5ec7.II.
cum fingulari adhibito ftudio paulo
exadius ponderaflem inveni multa ve-
ritati non confentanea neque concipi
poffe totius ftru&uro lymmetriam, ni-
fi alio modo dilponeretur moles tanta
cameraram , arcuum, peridromidum,
aularum, hortorum, fontiumque va-
rietate, ad omnes opticarum projedio-
num leges expreffa oculis exponeretur
curiofi leftoris,quod in hac profenti
fehemate proftitimus in quo proter
projedionem opticam, eadem fere hic
Ipe&antur, quo in procedenti fche-
mate.
Non deftitit hic in Semiramide ma-
gno mentis ambitiola gloria; fiqiiidem
proter alias urbes,quas ad nobiliora
Afea flumina , veluti emporia quodamad mercaturam exercendam condidit.
Proterea ex Armenia montibus ,inquit
Diodorus,lapidem exfcindijuflit , lon-
gitudine i jo pedum, latitudine vero
lpilfitudineque 24. hunc magni cur-
ruum multitudine ad flumen delatum,
navique impofitum,Dabylonem detu-
lit, inque platea infigniori erexit. Res
mirabilis fpe&antibus, quem a for-
ma obelifcum vocant ; inter feptem
miracula mundi annumeratur , fuitque
hic primus in orbe obelifcus,qui &
poftmodum *Egyptiorum Regibus
,
Cbufi filiis,erigendorum obeliicorum
originem dedit, de quibus vide Obeli- oietifau
fcum Dampbilium , & Tomum IV Oedipi, mtk i'**"
& in fequentibus. Longitudo hujus
lapidis ex uno laxo in obelifcum effor- 5«;
mati , fuit,uti ex Diodoro paulo ant
allegato conftat, 150 pedum, 24 lati-
tudinis,qui in palmos relbluti dant
altitudinem 225 palmorum ,latitudi-
nem 36palmorum ;quo quidem vafta
moles multis paralangis fiiperatomnes
obelifcos, qui unquam in ySgypto , &poftea 1(omam tranflati ,
eredtique fue-
runt. Certe obelifcusThebanus,quemhodie ante ecclefiam Sandti foannis
Lateranenfis eredtum videmus , o-
mnium
Turris Babel Lib. II.
Qb.vi. mninm eorum,qui judicio Plinii
,in
JEgypto inventi lunt, maximus fuit,
quem & Cambyfes , cum omnia sE-gyptiorum monumenta igne , ferroque
conlumpfiflet, hunc lolum molis re-
Ccmpa- verentia moms, intadum reliquit. Sed
™mui£' jam unum cum altero comparemus.«« h"i"s Habet Lateranenfis obelifcus 148 pal-
l. mos ,a bafi ulque ad ultimum pyrami-
j
tehfco.jjj apicem ; Semiramaeus veronj pal-
mos;qua; ab invicem lubduda relin-
quunt 77 palmis longiorem Lateranen-
fi ; habet pmerea Lateranenfis obe-
lilcus unum latus bafis 14 palmorum,
Semiramams vero 36. qus dempta abinvicem , dabit latus bafis 22 palmis
latius obelilco Lateranenfi ; unde im-
menlam molem effe debuifse,quis
siuomito non videt ?quomodo vero, autqua ra-
Bab^ioin rati°ne
>quious machinis per terram
neni a loco montis , ex quo excilus fuerat,
^
ad Euphratis flumen, ad plurima mil-
liaria dedudus fuerit, quis novit ;& ta-
metfi Diodorus curribus dudum fuifle
dicat ; ego certe experientia , in trans-
latione obelilci Pamphilii ex Hippo-
dromo Caracalle in forum Agonale de-
vedi dodus,id curribusminime fieri
potuilse crediderim, fed magna ingen-
tium Icytalarum agilium moliluppo-
fitarum agitatione ad flumen promo-tum exiftimem
;navibus deinde in 'Ba-
bylonem per flumen tranflatum fuifle
ait, ubi fides iterum vacillare videtur;
qua;enim navis tanta; moli fuftinendx,
quantumvis ventricola , fufficiens fuif.
fet. Dico itaque, neque fluminis pro-
funditatem , neque navis capacitatem
tanta; moli portandae proportionatam
dari potuifle. Accedunt fcopuli flumi-
nis latentes, & fundi inaequalitas,qui-
busingens navis pondus praevalens vel
fubfediflet ,vel nimio 'pondere rupta
fuiflet : verifimile itaque eft , craticula-
ta ingentium arborum contabulatio-
ne,quas crates vocant ,
more JEgy-
ptiisiblito in Babylonem devedumfuif
fe. Quibus demum machinis tam in-
63
auditamunius laxi molem erexerint,\e-SeSl. II.
dori Staticae non imperito expenden-
dum relinquo; ut proinde vel ex hifce
recitatis architedonic» artis Ipecimi-
nibus , a Babyloniis artificibus ,exhibi-
tis, luculenter pateat, eos omnium ar-
tium ad fabricandum neceflariarum
,
videlicet Staticae , Hydraulicae, Opti-
cae, Metallariae,Sculptoris,& Plafti-
cx perfedam, fine quibus nihil dido-
rum monumentorum confici poterat,
notitiam habuifle, adeoque cum AE-gyptii cum Babyloniis de mirabilium o-
pemm exhibitione, concertafle vide-
antur ; vide, quae de hilce & fimilibus
inlllTomo Oedipi, de Mechanica Jd-gy-
ptiorum, ampliflime egimus.
Reliqua vero gefta Semiramidis pro-
lequitur Diodorus lib. citato , cap. 4. & f.mbeik.
ubi tradit , eandem magnam Libyae
AEthiopixque partem,in luam ditio-
nem redegifle,ac bellum Indis illatum
vario eventu geflifle, &ubi neceflitas
exigebat, aufu inaudito montes com-planafle , & valles implevifle
,Sabelli-
cus ex Ctefia refert. Quod & breviter
tangit Juflinus loco citato, ubi plura de
mirabili Reginae hujus virtute , ac pru-
dentia paucis perftringit;atque illud
imprimis, quodftatim ac orbata ma-rito eft
; illa impubere adhuc immatu-
roque.ad bellum filio, ipfa molem bel-
li luftinendam cenliiitdonec, tandem
rebus praeclare geftis , fe oftendit ta-
lem, quae etiam viros virtute anteiret,
& cui propterea nemo parere detre-
daret.
Anno itaque mundi 2090 ,poftre-
mo di&x Semiramidis anno delinente,
nimirum lub finem anni 4z vit§ Sarx u-
xoris Abrabx,necefle eft,defundam ef.
le Semiramidem Affyriorum Reginam,fi-
quidem ipla^tefte Eufebio in Chronicis)
regnavit poft virum luum annis qua-
dragintaduobus;quod& tradunt Dio-
dorus rerum antiquarum lib. 3. in calce ca-
pitis quinti; & ex Trogo Pompejo JuJlinus
circa initia lib. 1. lub anno mundi 2049.
quo
6\ Athanasii KirciieriCap.WI. quo Chronologi dicunt , eandem re- Oraculi rcfponfmn , ut creditum ejl , trans- Secl. II.
gnare capille, eodem nimirum anno, lata. Sic 'Diodorus;qui his polteaqux-
quo nata eft Sara,a quoad hunc an- dam fabulola fobjungit
,quibus etiam
num in chronologifmo nofiro invenies prioribus fidem abrogade videtur,
prxdidos duos & quadraginta annos. Anno poftea proximo circiter in-,^n^c ]
mwj Sc- Hxc Regina qux de extero,propter choante
,prxdidx Reginx luccelfitJf«« Ninr.
infami.'
s
rerum geftarum gloriam celeberrima, Zamia,qui & Ninias
,
five Ninus mi-
virtute plulquam virili, dotata, infeli- nor, majoris Nini ac Semiramidis filius,
cem tamen, ac fcedum, indecorumque tertius Affyriorum Rex ,ut fcriptum re-
exitum habuiffe Icribit fujlinus
,
lupra liquerunt Eufebius in Chronicis & hifto-
citato loco , dicens, eam a Nino mino- rici proxime allegati, fujlinus& Dio-
re, proprio ejus filio fuilse trucidatam, dorus-, quoram poliremus lib. III. cap. 6.
quod licet vetula (erat enim duos& fo- hujus Regis vitam ,morelque , & gu-
xaginta annos nata , ut tradit ex Ctejia bernandi rationem , longe diverlam ab
Diodorus loco citato)inlana ardens libi- ea
,quam hadenus majores lui tenue-
dine, inceltuofom ejus concubitum ex- rant,initam, breviter delcribit
, addit-
petividet. Ethoc, tanquam magis re- que eundem i polleris quoque luis utceptum, referunt etiam B.Augufiinus que ad Sardanapalum fuilse xmulatam;
de civit. DEI, lib. 1
8
.fubfinem capitis i,& & idem fere paucis perllringit loco ci-
Genebrardus lib. x .fu<e Chronologi* ,alii- tato fujlinus
,de hoc eodem Ninomi-
que audores. Tametfi Diodorus lupra nore dicens : Ninias elaborato dparenti-
relatus de obitu ejus agens dicat, quod %us imperio contentus, belliJludia depofuit
,
ipfa deteclis,quas ei Ninasper eunuchum isr Velutifexum cum matre mutdjfet, ra.
paraverat, infidiis ,
omnique injuriajuxta rd d Viris Vifus infeminarum catu confe
-
Ammonis refponfum, remiffd,cum omni- nuit. Vofieri quoque ejus exempla fecuti
,
bus,filio, ut regi parerentfprafeclis man- refponfa gentibus per intemuncios dabant,
daffet, eVefligio eVanuit, addeos, juxta Sic ille.
'
CAPUT VII.
De flupendis fabricarum miraculis,
quae fratres Nembrod,Mifraim ejufque nepotes
, ex eadem familia Chus in
ALgypto ,ad Babyloniorum imitationem,
amulationemque exhibebant.
C. VII. Xillentibus poli divifionem lin- tatem,focceflu quoque temporis, lu-
|i guarum Chus , ejulque filiis, Mifi perbx quoque, & prodigiolx pene
J—Jram , Nembrod, eoramque nepo- magnificentix monumenta in Babylo-
tibus fimul in 'Babylonia, Nembrodcum nia a Semiramide uxore Nini ereda, am-potens viribus, five per fortem, five bitionis cellro perculfi , ut &ipfi ma-pertyrannidem, imperio" Babylonico gnitudine portentolarum fabricaram,
potitus eflet, fratres ejus,& filii admi- nomen fibi immortale compararentj
rati animi magnitudinem i & in extra- ftatim,poftquam in jEgyptum forte
enda itnmenfe molis Turri,peritiam, ipfis collatam Coloniam pervenidenr,
Nini quoque in Regnis conquirendis ea mox attentarunt, quibus Babylonios
gloriam , civitatilque,quam in Affy- cognatos fi non xquarent
, laltem iis
ria fundaverat , incomparabilem valli- non cederent; unde ante omnia, exem-plo
Turris B a
C VII- pl° Semiramidis, quam cum Maufo-
j
leum, live pyramidem inufitata: rha-
!
gnitudinis,fiipra deferiptam ad a:ter-
,
nam mariti lui memoriam in 'Babylo-
nia extraxi(Te , obel ileum quoque,quo
major in orbe a polleris vilusnon eft,
in prxeipua Babylonia platea , cum in-
credibili omnium (pedantium admira-
tione erexilTe cognoffent. Hilce ma-byionio- gnis moliminibus, qua: prarientes ad-
°'huc viderant , vel aliorum relatione in-
cigendii. tellexerant, impulli , &ipfi pyramidi-
bus,& obelifeis totam Aegyptum re-
pleverunt,pratterea fimulacris , fanis,
labyrinthis,fabricifque fide humana
luperioribus, ea pra:Iliterunt, quae nul-
la unquam humana potentia adaequare
valuit. Verum quienam illa luerint,
quamvis in lIITomo Oedipi quamam-plilfimedelcriplerimus, hic"tamen eo-
rum nonnulla iterato paucis exponen-
mZfaZi- ^UX'- Quod antequam fiat, cur lbla
lia tam ex tribus filiis Cbam , Sem 8c Japbeth,
manamen- Chami progenies, tametfi aDEO male-te po/i fi didionibus fubjeda , tam llupenda ta-
mnveri menlucceffu temporis opera perege-
semfa& nt? Japbetbi vero ftirpemDEO devo-
japhethi. tam, nil horum praftitiffe reperiamus ?
Pari pado cur ante diluvium, nemi-
nem ex Patriarchis,aliquod lingulare
monumentum poli fe reliquifle legi-
mus , nili Camum a DEO paritermale-
didum ; quem tamen omnium pri-
mum, vaftiffimam urbem , civitatem
inquam gigantum, quam lacer textus
BEL LIB.II. 6 S
Enochiam vocat, tedificaffe, ex CenefiSeSl.il.
notum eft. Cujus rei caula uti ab oc-
cultis DEI judiciis dependet , ita ne-
fas foret , eam humani intelledus an-
guftiis comprehendere ; hoc foliim
dicere poflumus,Semum & fapbe-
tbum ,uti a DEO eledi erant
,ita
quoque omnibus aliis Ipretis,in hoc
unicum continuo pii parentis lollici-
tatione incubuifle, ut per filios nepo-
telque novis lemper , novilque fundatis
coloniis, orbem terra:,habitatoribus,
uni cum divini cultus propagatione
complerent : Chamxa vero familia,
a fanda ftirpe divifa,& idololatria:
dedita, nil non intendebat, quam ut
per inauditas invifalque fabricarum in-
lanas ftruduras , operamque magnitu-dinem divinos libi apud pofteros, ho-
nores compararent, & proinde tem-
porali hac felicitatis gloria cum xtemamorte commutarent. Verumcumhxcomnia quam amplilfime tradita fint in
nofiro Oedipo jEgyptiaco, ledorem ad
eum remittimus. Reflat lolum, ut hic
nonnulla mirabilium operum exhibi-
tione ,fabricarum portento adduca-
mus,exquibus ledor colliget, omniumqua: mundum polieram in admiratio-
nem traxerant,geftorum granditatem
a fola Chami progenie, cui tum Babylo-
nica terra ,tum JEgyptus in Ibrtem ac-
ciderat,peradam fuifle. Sed jam ad
rhombum. De Pyramidibus incipia-
mus.
SECTIO
66
Caj>. I.
Athanasii Kircheki
Sectio III.Seft.in.
De prodigiofis fabricis ,/Egypti , quasChufia progenies ad imitationem cognatorum (m-brod
, 3\fini& Semiramidis in regnis Babylonia& Ajfy-
ria ftupente mundo in AEgypto erexerunt.
P E AT I 0 .
uamvis in tertio tomo OEdipi de hifce fyntagmate
de Mechanica Agyptiorum quam uberrime differueri-
mus : hoc tamen loco valde opportune ex iis non nihil repetendum cen-
fui. Sed ad rem.
CAPUT I.
Byramides &• obelifci in itgypto ereBi.
Magmfi.
fpknder QUanta fuerit pyramidum in
yEgypto a Regibus eredtarum
r„„'magnificentia
,Jplendor
, &granditas , exhoc inter extera colligi-
tur, quod unanimi feriptorum confen-
fu, vel tunc etiam, quando Romano-
rum faftus omnia mundi loca concul-
cabat,
inter orbis miracula fuerunt
connumerata:. Et tametfi variis AEgy-
pti locis inlolentes hujusmodi turrium
moles confpiciebantur fundaty : Mem-phiticx tamen inter exteras potiffi-
mum admirationis argumentum ac ve-
Herodo-lutimuhdi miraculum fuerunt..
Hero-Eu
dotus, qui, tefte Plinio citraannum 300
ab urbe condita vixit, hxc cumprimis
teftatus in Euterpe , Verum
,
inquit, in
pyramide hac annos io abfimptos , cujus
fmgulxfrontes fixis dolatis , decentifime-
que coagmentatis, quorum nullum minus 30
pedum:fuit autem exftruSla hxc pyramis
in fpeciem graduum,quas quidam Jcalas,
Diodorus, quidam arulas Vocant. Diodorus 400 an-
nis Herodoto pofteripr , & ipfe oculatus
earundem inlpe&or , hoc pa£to illas
ibiiur. deferibit. OBaVus denique Rex Chem-mis ("Herodoto Cheohus) Memphis an-
nos regnavit 50, xdificavitque trium pyra-
midum maximam, interfeptemprxclariffi-
ma opera numeratam.Hxc Verpus Libyam
\fpeSlant , longe d Memphi ftadiis 110,
a Nilo autem 45, qux (sr artificio , & 0
-
peris magnitudine mirabilem Jluporem in-
tuentibusprxberent. Earum maxima qua-
tuor efl laterum ,quorum quodlibet ab infe-
rioriparte jugerafeptem continet , altitudo
amplius, quamfex jugera tollit ; latitudo
quali debet,deduSlapaulatim ufque ad Ver- ^
ticem altitudine, continet cubitos 1565.Exlapide duro , difficiliqueaid traclandum,fedpftmo-
xtemum permanfuro JlruSlura omnis con-rum-
'fiat. Namfirme mille annis , ut ajunt qui-
dam, ut alii tradunt, amplius tribus millibus
isr quadringentis ad nos ufque ea moles inte-
\gra permanfit. Ferunt eos lapides ex Ara-
bia longo admodum itinere adveclos. -dgge'
ribus autemfabricata efl , nondum eo tem-fata
pore inVentis machinis. Opus certe mirabdefi“^u“'
prxfertim in terra undique arenofa ,ubi
nulla neque aggeris , neque exfe lapidisfunt
Vefligia , ut non ab hominibus, fed d Diis
tanta molesflrucla Videatur. Conantur /E-
gyptii mira quxdam de hisfabulari exfileisr nitro eosfactos effle aggeres, pofieaque .
Nili incremento liquefaBos , abfquehomi-
laborepenitus defeciffe. Verum idpro-
cul
%
68 Athasasii KiacheiiCap.l. cui abefl a 'vero; nam <&r multitudine bo- Nomo , duo in Memphite non proculSe&.lll.
Tempta minum agger c/l conflruclus , (y multitii- Labyrintho,de quo <y tpfo dice>nus. To-
'pwm m dine deletus efl. Nam 360000 hominum, tidem ubi fuit Mceridis lacus, hoc eflfofja
ttb»"'utajunt ’ adid opus deputatafiunt,quodzo grandis. Sed /Egyptus inter mira (y me-
2pyra- ferine annis abfolverunt. Deinde deleri- moranda narrat harum cacumina extrema,
bit fecundam Pyramidem a Rege Cha- qux eminere dicuntur. fleliqux tresyjuxor-
breo credam ftru&ura priori fimilem, bem terrarumfama implevere, fane confpi-
magnitudine imparem, utpote latis la- cure undique adnaVigantibus, fitx fiunt in
teribus fingulis ftadium tantam com- parte Africx, monte fiaxeofterilique , in-
prehendentibus:
pecuniam omnem in ter Memphin oppidum , ty quodappellari
opus prioris impenlam , in olera tan- diximus Delta , a Nilo minus quatitor
tum & herbas, mille &fexcentoram millia pajfuum , d Memphifex ,vico ap-
talentorum lumptus exceflifle dican- pofito ,quem Bufirin Vocant,d quofmt af-
i pyra- tur. Tertiam Pyramidem Myferinus fuetifcandere illas. Et paulo poft : Seda'
Rex erexit, fed morte praeventus opus pyramis amplifima ex Arabicis Lapidici-
ablolvere non potuit , adeoque magis nis conflat, 360000 hominumannis io eam
architectorum lummum ingenium, ;
conftruxiffeproduntur. Et infra: amplifquam oriolam pecunia: oftenfionem fima 0SI0 jugera obtinet foli quatuor angu~
Regum admirari liceat-Meminit& ha- lorum paribus intervallis per oflii^entos 0-
s,rap0rum molium Strabo Diodoro fere Syn- cloginta trespedes fingulorum laterum , al-
1 17- chronus lib. XVII. Quadraginta, inquit,
titudo d cacuminepedes !<;. Hsc Plinius,
fladiis ab ar£e(Memphi)montanum quod- Et tametfi citati au&ores quoad fi
-
dam efl fiupercilium , in quoflant pyrami- tum conveniant, vix tamen eft, qui
des multa. Earum tres memorabilesfiunt ; cum altero in menliira concordet,
dux inter feptem orbis miracula adnume-!
quod fadtum crediderim ob diverlam
rantur;fingulx altitudine fiadii , figura menlurarum diverfis nationibus ufita-
quadratd, altitudinem habentes paulo ma- tarum rationem.
jorem quolibet latere (y mole fepaululum Hifee Neoterici acceflerunt py- Puras
excedentes. Et paulo poft. 'Ulterius in ramidum menfores,quos inter Petrus
BeUm:u*
montis altitudine majori tertia efl , multo Bellonius merito primum locum ob-
primis duabus minor , majori tamen impen- tinet,
qui data opera ad pyramides
faftruSla, nam ab ipfis fere 'fundamentis menferandas in J&gyptum concedit,
iflqtie pofl medium conflat nigro ex lapide, fic autem dicit. Pyramides Vero ALgypti
ex quo mortaria faciunt, ab extremis AL- adeo d Veteribus celebratx edito locofiunt,
thiopia: montibus delato,qui cum <y du- qux procul 40 millium pajfuum apparere
rus fit, <y operatu difficilis , reddit opus incipiunt.. Hos Tgyptii Pharaones nun-
fumptuofeus. Rhodopis meretricis, five cupant. Qux quidem magis admirandxVi-
Plimus. Doricha: Sepultura. Plinius deinde fin- dentur prope infpicientibus,quam ab au~
gula exadius trutinans , hxc inter alia floribus deferiptx finf.nam videntur ejfe
profert lib. xxxv: c. 12. Dicantur obiter montes immenfx mollitudinis, unde Ro-
«ypyramides in eadem yEgypto ,(Regum manorumfabricx, <ty antiqua opera ni-
pecunix otiofa (y fluita ofientatio, quippe hil accedunt ad harum pyramidum fplen.
cumfaciendi eas caufa a.plerifque traditur, dorem iy magnificentiam. Vofitx autem
ne pecuniam fuccefloribus ,autxmulisin- fiunt in loco Valde deferto , feu fiolitudine,
jidiantibus prxberent ,aut neplebs ejfeto- quatuor militaribus d Cairo diflante ultra
tiofa. Multa circa hoc Vanitas illorum ho- Nilum tertio lapidis jaflu , iy earum anu
minum fuit , Vefligtaque complurium in- plifma reliquas etiam prxflantia fuperat,
choatarum extant. 'Ijna efl in Arfinoite quam omnes antiqui feriptores aflpeflu mi-
rabi-
Turris B /
Cap. I. rabilem effe fcripferunt. ExftruSla efi
Magni- gradibus foris prominentibus, atque 314
'miHJmZ-PaJfus 111 fingula laterahabet ; dbafiufque
joro a Bel- ad cacumen continet 250gradus,quorum
firlftf' finguli altitudinem habent quinque fiolea-
rum calcei, novem pollicum longitudinis,
adeoque Vafi* ejl latitudinis hiec moles, ut
peritifimus atque Validifimus fagittarius
in ejusfaUigio exiflens,atquefiagittam in
aerem emittens, tam Calide eam ejaculari
non pofiit, ut extra molis baftn,fed ini-
pfos gradus femper cadat. Fafiigium ejus
inplanitiem definit 2pajfus in diametropa-
tentem, in qua yo homines confitere que-
z reliqua unt. Ali* etiam du<e Pyramides fiunt im-pyramides. menpe magnitudinis ,fiedlonge minorespri-
ma, & harum trium minima, tertia fini
parte major efl ea , qua apud testaceum
montem ejl Roma:. Praeter has trespluri-
ma alite minores hinc inde per arenofium il-
ludfiolum fiparfi* fiunt , plufiqudm centum,
quarum ne unica adeo Vitiata fpeSlatur,uti
Romana. Hzc 'Bellonius. Quz fere con-
Marcus gruunt relationi factz Marci GrimaniGrimanus antiftitis Aquileienfis , & pofteaCar-Cardma- 1
. .1
.
te. dinalis : hic enim uti antiquitatum
perftudiolus , ita ipfemet,dum in JE-
gypto
,
negotiorum causa Venetorum a-
geret, eam menliiseft, eamquecon-icendit
, & ad interiora penetravit. Py-
ramidis, inquit, hujus commenfus jufiis
pafifuum interVallis,quorum magnitudo
trium palmorum antiquorum modidos ali-
,quantulum excefiijfieputatur. Singula qua-
drat* bajis latera pajfus 170 circiter com-
plecluntur ; uniVerfiaque pyramis ex redi
-
ViVo , (sr pr*duro lapide confiat , ejufique
pracincliones infiatis convenientem longitu-
dinem extenduntur , itaque toto opere a-
ptantur ac difponuntur, ut adfiummum Ver-
ticem ufique , etfiqudm maxime difficilem,
incommodumque prxfient aficenfium ; fin-
gul* enim tripalmarem, ac femis circiter
altitudinem habent, nec tantum utique pro-
minentis planitiei naSl* fuerunt , utfican-
dentium Vefiigia iis commode tutoque inniti
pofiint. A bafii autem ufique ad Verticem
xoo circiter ac 10 pr*cinSliones habentur,
,BEL LlB.II. 69
finguUque eandem prorfius altitudinem ob-SeSl.III,
tinent, adeo utfinietur* totius altitudo ba-
fis fuppofit* latitudini aqualis omnino Vi-
deatur. Prz omnibus tamen maxime:
& exa&iffime illas oblervaffereperio
Principem Radzivilium in peregrina- Radzivi-
tionis fua: hiftoria fol. 161. Verba ejus,ms'
quantumvis longiora , adducenda ta-
men duxi, ut figillatim omnia eluce-
fcant. Summo mane, inquit, una ante diem
hora ex hofipitio egrefii ad civitatem Vete-
rem venimus, qua dnova, quarta milliaris
parte, inter hortos femper eundo, difiat ;
duabus Vero horis pofi exortum fiolistraje
-
Sio Nilo,.quinta milliaris parte peraSla,
reSld adpyramides pervenimus , de quibus
quoniam ab auSloribus multa produntur
,
ego qu* ipfemet coram Vidi , breviter anno-
tabo. Confiat omnium tefiimonio. Mem-phim civitatem facris (yprophanis literis
celebratam, olim hic fiuiffie , nunc pr*ter
exiguas quafidam Verfius meridiem ruinas,
ejus nulla apparent Vefiigia, fteriles aren*
omnia cooperiunt,pyramides tamen 17 ad-
huc integra confipiciuntur ,quarum du
*
funt majores,
tertia d Rhodope mere-
trice confiruSla f efl inprimis elegans , Vix
tamen 60 aut70 cubitorum habet altitudi-
nem.H* trespyramidesfiuntplane integra,
ir inter miracula mundi commemorantur;
Du* majores fiupenda incredibili funt
magnitudine
;
300 habere cubitos dicitur. ’
Intrinfiecus habet artificiofios isr peramplos,
gradus, quibus *que ac extrinfiecus adipfiam
ufiquefummitatem aficenditur;habet con-
camerationes,quarum due majores,unafiupra
alteram ereSla, qu*fiepulchra 1{egumi£.gy-pti continebant ; in inferiori extat etiam ho-
diefiepulchrum fiatis magnum, in quo corpus
aliquodfuit repofitum. Torro d quibusTggi-
bus quantofumptu, quoVemodo Vel artificio
,
<tsr num d Judaris in JEgyptiacaferVitute
confiitutis,(quod omnibus fere auSloribus
placet)pyramidum h* moles fuerint excita-
t*. VelnumUdem Hebraei aggeres&fof-fas ,
quibus Nilus deducitur ( apparent e-
rum non natura, fedarte faSfa effe omnia)
perfecerint, hifioricisjudicandum relinquo.
70 ATH AN4SIICaj>. I. Illud mirari magnopere convenit
, cum
diSLe pyramides in fiublimi monte,qui to-
tus e viVofaxo confiat ,Jint ereflx
,quan-
tum tamen e lapidum genere colligitur , ap-
paret eas non ex ejufdem rupis lapidibus ejfie
concinnatas, nec facile perVefiigari potefi,
unde aut qua ratione tanta lapidum conge-
ries eo comportari potuerit, quandoquidem
etiam Nilus exundans tribus milliarispar-
stupenl* tibus d fabrica remotus procurrit. Sednec
diudpenetraripotefi,cum quilibet lapis tres
ludo. cubitos longus & latus , altus Vero pliis
quam uno fit iy femis ,quo labore (y ar-
tificio in tam altum montem protrahi , iy
infiummitate collocari potuerit. Maxima
omnium pyramis ex lapidibus ejufimodife-
clis , <y quadratis informam montis cu-
jufdam naturalis,fingutari quodam arti-
ficio efi fabricata , (sr licet quadrangu
lari figura ,ab ima parte fenfim in cacu-
men confingat ,tamen lapides ifii qua-
drati ita imequali ordine compofiti arte
mirabili Videntur,
ut moles tota montis
d natura formati fpeciem reprcefientet. A-
fcenfus propter lapidum crajfitiem gravis
ac laboriofius,fecurus tamen efi, & licet
pajfiu convenienti ufus fuerim, Vix tamen
intraunam ty dimidiam horampyramidis
fiummitatem afcendi, ubiplanities efiqua-
drata, fpacium decem cubitorum in quali-
betparte compleSlens.
S‘iamidii
Secunda pyramis paulo priore minor
,
tUfiriptio. adgeminum fiagitta jaSlum ab illa diflat,
ingreffus interior ad illam non patet,
quem tameti occultum effe Volunt. Exte-
rius ad medium ufique potefi adillam con-
fitendi, cum ad eundem modum,ut prior
illa, lapides habeat compofitos, nifi quod
paulo planiores Isr minores fint. A medio
Vero lapides ita complanati fiurfium afcen-
dunt,ut ultra progredi fit impojfibile,
quod eo maxime confiliofollum apparet
;
inde Vero tertia ejufdem pyramidis pars,
ufique adfiummitatem lapides habet quafi
neglecinn y inordinate collocatos , ut in
parte inferiori, ita ut nifi feries illa fiaxo-
rum plana, qua ad aliquot denos cubitos e-j
leVatur ,impediret , corficendi ejus fium-
j
Kircherimitas
,quemadmodum prioris
,facileScBlll
pojfa.
Tertia pyramis ad latus fecunda Ver- Tenta
|
fius civitatem , efi Rhodopes illius, aji-fifififfifi
jam meminimus,tota ex lapide dolato
, ut
confitendi non pofifit ,fabricata , d qua ad
ternum arcus jaSlum etiam Verfius civita-
tem, efi caput collo iy brachiis prominens
ejufdem meretricis fieptem cubitorum altitu-
dine ,habitu mirabili , ex uno ViVoquefaxo
exficulptum. Volunt nonnulli,quodex illa
majoripyramide,quam ingreffifumus,per pes, <na-
caVernam fiubterraneam in rupe excifam,"1'
quam lapidibus obrutamVidimus , angufius
<y occultus in caputhocpatebat aditus,atque
inde oracula edita, Vulgo gentilium exifii-
manteper ipfium capitis os illaproferri. Ha-ctenus fiad^jVilius , qui quidem adeo
exaCteomnia delcripnt, ut nihil eidem
addi,aut demi polle videatur.
Inter exteros eafdem pyramides
mira induftria & curiofitate anno
1616 luftravit illuftriflimus vir Ve-
trus d Valle, omnia & fingula exami-
nando , . & cum auctoribus compa-
rando,exacte & minutim oblerva-
vit, a quo& oretenus (erat enim, dum
in vivis effet , inter paucos amicus la-
ne lingularis) accepi
,quas & poftea
in Itinerario fiuo, quod hoc anno 1654primum prodiit , omnia exaCtius de-
Icriplit.
Arabes paulo in eamndem deferi-
ptione differant. Sed ne quidquam,
intermifilfe videamur earum rerum,
quas ad pyramides IpeCtant , hic eo-
rum relationes adducam. Ita autem eas
dtfcnpfitjjofepb Ben Altiphafi in libro de
hilloria yEgypti
,
cui confonant ea, quas
Ben Salamas in libro,qui Hortus Mi-
rabilium Mundi nominatur, tradit
Pyramides qua: fiunt in /Egypto,fiunt Arabum
maximx,dux potijfiimum qtue fiunt in
fofia ,qwe efi Melras antiqua ad occi-,u
dentalem partem Nili. Dicitur quod eas.
adificaVerit Schur filius Schahaluak,y?-
lii Schariak ante diluvium , y dicitur
quodHermesTrilmegiftus obfiapietitiam
Turris BjCap. I, futim-, qui i? hebraice dicitur Henoch, is
eft Adris ,fuper eum pax, cum fciret fu-tutum diludium , adificcCvit eam ,
<&• repo-
fuit in ea omnia fud bond , <s~ libros IV
quidquidhabebat pretiofi. Eft autem omnis
pyramis quadrata , t? polita figura , fi
elevationem perpendicularem [pecies , 317cubitorum , circumdatur quatuor fuperfi-
ciebus aqualibus laterum,unumquodque
latus 460 cubitorum. Eft autem eo artifi-
cio ab ingeniofis architeSlis Jlru&a, ut ni
-
hilin ea alterationi obnoxium Jit,fiVe enim
Venti Vehementes irruant, five terra motus
concutiant, nil tamen de ea aufertur un-
quam. Saxa fingula , ex quibus confiat,
quinque cubitorum longa, alta duorum. Di-
citur habere portas fupra canales occultos
fubterraneas, finguli canales longi zo cubi-
torum, <Cr portas ex lapidibus habent, -&•
canalis orientalis refpicit meridiem, (sr ca-
nalis occidentalis occidentem,per Jingulos
aditus patet in feptemdomos , fingul* do-
mus feptem planetarum nominibus infi-
gnit*funt,intrinfecusad invicem difpofit<e
omnes. Infingulis domibus idolum ex auro,
quorum unum manum ori applicatam tenet,
librum infronte. Si quis appropinqua-
Vemt ei, aperit osfuum, inVenta eft in
ore ejus clavis catena alligata. Torro py-
ramis orientalis, fepultus eft in ea Sehurid
tfex. Pyramis occidentalis, in ea fepultus
eft frater ejus Hugith. Pyramis Elma-
lum in quafepultus eftAphrus filius Hu-gith. Sabari recitant, quod in una harum
fepultus fit Agathemon ,qui eft Seth
,
isr in altera Hermes,isrElmalum ,
&•
Szab filius Hermis. Hsec ex Rabbi A-
braham relatione, de qua uti nihil nobis
nequeex prophanis nec ex lacris literis
conftat, itaquoque eam folitis eorun-
dem fabulofis narrationibus adferiben-
dam cenfeo. Vide qua» de hifee am-plius egimusTom.i. Oedipi.
. B E L L I B. II. 71
Atque ex hilce fufius forlart,quamSeff.III.
par erat, demonftratis clare patet miri-
ficum architedi ingenium , tum in
ftrudura mirifica adornanda , tum 'in
lapidibus tam vaftis fingulos luis locis
admovendis. Res enim fine machinis,
lumma irtduftria & prorlus Archime-
de^ conftrudis nequaquam confici po-
terat. At quibus tradoriis machinis
ulurn efle putabimus, in lapidibus ex
Arabi* montibus tanta intercapedine
diflitis, per tam invia & impedita iti-
nera in locum ftatutum advehendis ?
Quis hodierno tempore architedum ftemp».
reperiat , cui ad fimile quid attentan- mMte-
dum animus lufficiat ? Eft enim lapidi-^j^bus, quorum finguli, longitudinis 30 **
pedum, tefte Herodoto , itacoagmen-yeniU-
tata, ut fine ulla divifione lapidum in*1"*-
hunc ulquediem integra perleveret; in
circuitu 3532 pedum , cujus fingula la-
tera tantum fere Ipatii occupant,quan-
tum longitudo fori agonalis 5^om<e , ut
proinde fabrica ha»c omnes liimptuo--
las fomanorum fabricas,uti luntther-
mj , amphitheatra , &c. multis para-
langis five magnimdinem , five expen-
farum exorbitandam, five denique ma-gnificentiam & ingenium Ipedes, lix-
perarit.
Hxc duip fcribo, Titus LiVius Dura-
tinus, architedus infignis , qui dati
opera in AEgyptum profedus eft , ut o-
mnia antiquitatum monumenta lum-
ma diligendi inquireret ,inquifita de-
linearet , & fic pofteritati tnelaurum
concrederet, mihi inter multa alia, hu-
jus quoque pyramidis delineationem
tranfinifit, una cum deferri inquo re-
peritur,& crypta» lubterranea»,in quamaditus ad mumias patet , ichnogra-
phia, quam hicuni cum literis admedatis apponendam duxi.
CAr
72 A T H A N A S I I KlRCHERIAff-III.
fy- II* CAPUT II.
Delubrum ex unico lapide conjlrutlum.
IjsTter extera AEgyptiorum memo-randa, ab AmaftRege conftituta,&hoc eft, quod delubrum quoddam
ex integro & lolido laxo trium anno-
rum Ipatio ,opeduomm millium ho-
minum,ex urbe Elephantina Sai io die-
rum itinere diftante advexerit , dequoexadte Herodotus in Euterpe circa fi-
nem. Adhac^uod non minimeJedmaximeadmiror, hoc eft. Attulit adifteium exfolidofaxo ab urbe Elephantina
,in quo afferen-
do triennium confumpferunt duo millia de-
lectorum Virorum, qui omnes erantguber-^
natores. Hujus autem domus extrinfecus ra
eft ii ulnarum longitudo, 14 latitudo ,
™°no *'
8 altitudo. Hac eft dimenfto exterior do-
mus ex uno lapide ; interior autem ejus lon-
gitudo eft 18 ulnarum [eu cubit. latitu-
do ii ,altitudo y. Domus Vero templo
invehenda erat magnificentiJTima, fteu
Ve-
ftibulum Minervx ,quod in Sai exftruxe-
rat Ama fis opere admirando , atque catera
adificia tum lapidum, fubftruBiommque
Vaftitate, tum Colofforum Andro-Sphyn-
gumque immanitate longe fuperans , ubiinter alta tres coloffi Videbantur, quorummedius7ypedum, reliqui duo utrimque eum
I ftipantesftnguli 10pedum. Sedcum adVe-
|Stibudum diSlum monolithum adifictum
pertraxiffent, architeSlum , tefteHerodo-
toftufpiraffe ajunt. Veldiuturni laborisper-
tofum ,velut ajuntpropter mortem unius 'e
guber-
Turris Babel Lib. II. 73
Cap.Wl.gubernatoribus mole cedente oppreffi, isr
quafi in defperationem ocium operis ulterius
promonendi, ibidem reliquiffe. Atque hsceft admiranda illa fabrica ex integra
rupe, imo monte excila,quam quibus
machinis Ipatio 20 dierum a Sai diiTito
promovere potuerint, vix eft, qui a-
‘Totiut Symmetria Computui.
Exterior , ,Interior. -
Longitudo. I Latitudo,j
Altitudo. — Longitudo
.
I Latitudo. 1 Altitudo.
Cubit. .21. cubit. 14. cubit. 8. — cubit. 18. cubit. 12. cubit. j.
feu ped. 42. I feuped.28. Ifeuped.id.— feuped.36.|(eu ped.24.
jfeuped.io.
‘Differentia Interioris Exterioris.
Longitudo.j
Latitudo.j
Altitudo.j
Qus differentia
cubit. 3. leu ped.6 . cub. 2. leu ped. 4. cub-3-leu ped.d. conftituit crafli-
} I
tiem murorum.
Atque ex hifee menluris facile curiolus Ledtor pondus totius eruet.
|
nimo concipere poflit. Fuit hsc mo-SeBjM.les Ipatio 20 dierum diflito advedta
i trium annorum tempore,uti didtum
{ eft. Quantum vero lingulis menfi-
Ibus, diebus, machinispromota fuerit
!moles , arithmeticis calculandum re-
J
linquo.
CAPUT IIL
Labyrinthi in i£gypto prodigioja fabrica.
QUx de Labyrintho --Egyptiaco la diftin&e obfervare non potuerunt,
fcribuntvetuftiflimi Auftores, ita confuse quoque & indiftin&e po-
Herodotus, Diodorus , Strabo, 8c fteritati illa conngnarunt. Certe T><e-
poft hos Plinius
,
omnem humanam fi- dalum hujus admiratione fabricas ea-
dem luperare videntur. Herodotus ad ptum, inde occafionem cepifle alium
primum ejus intuitum infinita admira- Labyrinthum in Lemno condendi fli-
tione defixum fiiifle de le teftatur. Dio- nius afleritjtametli centelimam tan-
dorus omnibus operibus hominum in- tum partem ejus fuerit imitatus, dumduftria unquam faftis , liiperius excel- fele ex inextricabili fabricas ftrudtura
lentiulque fuiffe fcribit. Plinius poten- etiamliimmo quo pollebat ingenio,ex-
tillimum humani ingenii opus prasdi- plicare non potuerit. Situs eftLaby-Zfl{jr;„(a
jmxfli- eat Operis magnimdo, dtlpofitio & rinthus adLacum Mceridis verius Croco- /'"»•
C
by,imhf'magnificentia a variis varie exponitur, dilopolim, tefte Herodoto & Plinio
,quod
magmfi- neque id mirum cuiquam videri debet, &fepulchrum Mceridis effe volunt. Di-ccm*.
c^m Labyrinthum ingreffi,quilque viditur id primum in duodecim juxta
in tanta rerum Ipeftandarum multi- Herodotum ,& in fedecim juxta Plinium
tudine , id potifumum,quod maxi- domicilia, tot videlicet aulas, feupo-
me in admirationem traheret , refe- tius ampla receptacula, vaftiffimaque
rendum putaverit ,unde dum nova asdificia, quot olim JEgyptus univerla
femper & mirabiliora occurrebant lu- in Prasfe&uras, quas Nomos vocant,
ftranda, facile inde confulis fpedtan- dividebatur. Erant autem , tefteStra-cc
tium animis ex innumeris, utilingu- bone, linguis aulas Nomorum colum-
«
K nis
7+ ATHA NASII KUCHEIU1. „ nis ambitae, invicem, continus, via: ve- ne majores
,quarum finguls multis&“
„roqus ad eas tendunt exadverlo lunt magnis operibus Graecia squiparands“
.
„ muri ,qui aulas ordine politas cingunt. lunt. Sed eas quoque Labyrinthus an-“
„ Ante ingrelfam vero portam Crypta: tecellit. Etenim duodecim , cujus au-“
„ funt mults ac longa:,qua: inter le tan- ls lunt tedo operta:
,portis oppofitis“
„ ta & tam mirifica tortuofitate vias im- altrinlecus , fex ad Aquilonem conti-‘ c
„ plicitas tenent , ut nemo ingrediaulam gus , totidem ad Aultram vergentes,“
„ ullam polfit; nec egredi fine duce, in- eodem prorlus muro conclufe. Bifa-‘c
„ explicabili nimirum illoviarum errorej
ria in eo lunt domicilia,una lubterra-“
„ deceptus. nea , altera luperiora illis impolita,u-“
Sunt hic& ccenacula altiflima, por-j
traque tria millia quinquaginta,quo-“
orti- ticulque nonagenis gradibus finguli! rum ea qus luperiora lunt, ipli vidi-ic
cxftrudi, columnis exporphyrite la-!
mus, & qua: alleximus, enarramus
pide fulciri, quos inter Deorum fimu-|
lubterranea vero auditu percepimus
lachra, Regum ftatus & lumma mon- 1nam qui Labyrintho prspofiti J&gy-“
ftrolarum imaginum congeries. Qua-!
ptiorum, nolebant illa ullo pafto mon-“
rundam vero domorum talis elt, ab in-;
ftrari,quod dicerent illic lepulchra“
geniola architedli inventione fitus &j
elfe, tum eorum Regum, qui sedifican-w
dilpofitio, ut mox atque fores earum di Labyrinthi fuerunt auftores,tum“
aperiuntur, formidabile tonitru audiri lacromm crocodilorum; ita de inferio-“
videatur. Dignum vero prx omnibus ribus dodi competimus , luperiora ipfi“
admiratione eft,quod domorum fin- alpeximus humanis operibus majora. “
gularum tabulata leu tedla,uti& ciy- Nam anftadus leu egreflus per teda,“
ptamm latitudines ex integris , telte ®relfus per aulas, uti erant diver-
“
Strabone, lapidibus, magnitudinis pror- fiifimi , ita infinita me admiratione af-“
lus inlolentis extruda fint , nullo pror- fidebant. Ex aula in conclavia tranfi-“
lus nec ligni, nec alterius materis in- tur, ex conclavibus infubicula, ecu-“
terventu. Verbo, totam fabrics ex- biculis in lolaria alia , e conclavibus in“
tenfionem tria millia domorum com- aulas alias. Horam omnium lacunar,“
prehendilfe referant,qus vel ingen- quemadmodum & parietes
,lapideum u
tem urbem square poterat. Sed au- eft , Iculptilibus palfim figuris orna-“
diamus lingula exade delcribentem tum, linguis auls maxima ex parte
“
in lua Euterpe Herodotum. Verba e- digefts albo lapide , columnarum am-<e
jus lunt. bitu redimits , angulo quo finitur La-a
Regnantibus in jEgypto duodecim byrinthus, adhsret pyramis quadra- “
w„ Regibus,placitum eft eis aliquod re- ginta palluum , inqua grandia lunt in-“
„ linquere commune omnibus monu- Iculpta animalia, ad quam iter liib ter-“
„ mentum , ex eoque placito fecerunt ra fit. Hsceftdefcriptio ab Herodoto“
„ Labyrinthum paulo lupra Matridii fta- curiolo rerum omnium inlpedore &,,gnum, maxime urbem verius, qus di- admiratore oblervata , cujus delcri-
„citur Crocodilorum, quam ego afpexi fa-!
ptionem lecutus, libenter hic totius
„ma majorem : Si quis enim ex Graeco- fabricae rudem laltem quandam&lu-
„ rum narratione muros & operis fpe-j
perficialem ichnographiam in Oedipo
,, ciem ratiocinatur , minus concipiet , !defabricis jdLvypt. exhibuilfem , fi per
„quam pro labore &lumptu hujus La-J tempus licuilfet, ut ledorexungue le-
„ byrinthi , tametfi enim Ephefi tem-j
onem colligere , & de prsftantia inge-
„ pium memoratu dignum eft , & in Sa-j
nii talium operum architedi conjice-
„mo, tamen Pyramides erant narratio-j
repoliet. Sed id hoc loco opportune,I quantum
Turris Babel L i b. II.
/j.III. tum ex ancioribus citatis conjecturis]
obfeuris aflequi potuimus, preftandum|
cenfoimus. Hiice au&oribus fubfcri-
bit Strabo lib.XV II. rerum Aegyptiarum
„ fequentibus verbis. Ad hxc eftLaby-
„ rinthi fabrica opus haud impar pyra-
„ midibus& adjacens Regis fepultura e-
„jus qui Labyrinthum conftruxit , lo-
,,cus autem in primo foStx ingreffuad
„30 aut 40 ftadia, procedenti occurrit
j,planities quxdam feb menlali forma
„pagum habens, & multorum Regum,, regiam
,quot prius PrarieCturse, quos
j,Nomos vocant,erant Nam totidem
j,aulK font columnis ambitae invicem
„ continuatas omnes urio ordine, &unopariete tanquam parvo quodammuro
„ ante fe aulas fitas habent. Vise vero
„qua; ad eas tendunt ex adverfo lurit i-
„pfius muri, ante regreflus crypta: qui-
„ dem multa:, qua: inter fe vias flexuofas
ferior , hic ejusquoque defcriptionemSeSjiiex ipfis Hecatai oculati teftis apud Dio-dorum verbis apponemus
,quamvis
go putem & Labyrinthum & Simen-
dis maufoleum unum foiife , Labyrin-
tho adjeCtum.
Sepulcbra quoque, inquit Diodorus,
^egum prifcorum mirabili opere , 4? qtue
minime aquari dpoflerispojfent,fuijfea
-
junt. Referunt facerdotes47fepulcbra re-
j
gia,quorum ufque ad Ptolemasum La-
gum 17 tantum fupererant ,in eorum li-
brisfcripta contineri , eorumque etiamplu-
rima, quo tempore ad ea loca acceflimus ,
abfumpta erant , Olympiade 1 80 . Nonfo-lum Vero ab yEgyptiis facerdotibus h<ec
traduntur:fed Grasci complures ,& in bis
Hecatasus,qui, Ptolemad Lagi tempo-
re, Thebas profech , hftorias riigyptias
j
fcripferunt , nobifcum fentiunt ,de priori-
Ijegumfepultbris, in quibus ttacui iuun.it,qu* nuci ic vius ucxuuias vw> enim j\egu/rijefinu.vrio, in cutium uci-
_ habent, ut nemo peregrinus ingredi 1 ditur Jovis pellices conditasfuijje ,reticens
,
,
aulam ullam poffit, nec egredi fine du- ifingula;folum regis monumentum
,qui Si-
„ ce, dignum admiratione,quod unius-
j
mendius efl , tradit fuiffe ftadiorum de-
„cuju(quedomus tabulata ac etiam cry- ! cem ,cujus in aditu porta erat Vario lapide
„ptarum latitudines ex lapideis tabulis;conslrutla
,ar hujus longitudinem duorum
j, integris, & magnitudine infolita ex- 'jugerum, altitudinem 45 cubitorum fuijje
„ traCtx fint, nullo ulqv :c ligninecj
ait. Pofl hanc ingredietitibus aderat lapi-
5, alterius materia: interventu. At fi quis deum perijlylium quadratum, cujusfingu-
„ tabulatum afcenderit is videbit lapi-j
la latera jugera quatuor compleclerentur
.
deum campum magnum liratum la-j
In eo pro columnis animalia erant fita
„pidibus, inde incidet iterum in aulas
„27 ordine pofitas & columnis ex folito
„ lapide innitentes5parietes quoque i-
„plos ex lapidibus non minoribus com-
lapide 16 cubitorum adantiquam for-
m fabricata.
Textura omnis fuperior te£li confe&a
lapidibus duorum paffuum latitudine irum.
„ politos. In fine aedificii quod plus Varifque Jlellis cosruleis ornata. Ex hac
„ftadio occupatur,eft fepultura qua:- )
deinceps alter erat aditus, isr in eo porta
„dam,pyramis quadrangula cujus
j
priori frnilis,fedfculptura uberiori. In
,,-quodlibet latus fere jugerum & altitu-j
ingreffuflatu* trespoflt* erant ingentes u-
„do par fepultura:,nomen eft Imendas,
j
mus lapidis, Memnonis opus, harum una
„vel Simendes, dicunt tot aulas ibi fa-\fedens , cujuspedis meifura feptemexcede-
„Ctas efle, quot erant Prasfe&uras live;bat cubitos, cateras yEgypti ftatuas ma-
„ Nomi Agyptiad quos caula confeltan- \gnitudine fuperabat ; du* pneterea ufque
„di de rebus magni momenti conveni-!adgenu
,altera d dextris, altera dfeni-
„ re folebant. Ita Strabo. Quiatamen ex'ftris
,filia, <sr matri, minorespofit*. Hoc
Hecatai relatione fabricahasc Ifmendisj
opus non folum magnitudine confpicuum ,
Labyrinthominime, five magnificen- fed arte mirabili, esr lapidum natura ex-
tiam, five vaftitatem foedes, eft in-j
celkns fuit, cum in tanta mole nequefijfu-
I K 2 *
76 ATH AN ASIICap.lll. ra quapiam , neque macula ineffet. Scri-
ptum erat ineo.
Rex Regum OJymandias fum, fi qua-!
lis fuerim,& ubi jaceam, noffe ve-
lit, meorum aliquid operam exu-
peret.
Efie quoque isr aliud fignum matris fe-runt , unico lapide , cubitorum io
,habens
fuper caput reginas tres,qua oflenderent,
filiam ,uxoremque is4
matrem^fiegis fuifi
fe. Tofi hanc portam is4
aliud erat peri-
ftylion fuperiori nobilius, fculpturis Va-
noruma ' r‘‘s > m 1w*s bellum erat contra Baftria-
tntUum nos, qui abeo defecerant, gefium adver-
num ES fus hos quadringentis millibuspeditum , e-
n°c°3'm-
<lu‘tum 20 mHHbus, inquatuor partes di-
miflum is Vifo exercitu,quorum omnium filios^e-
gum gefiijfe imperium. Prima muri pars
obfidionem urbis(fcilicetBa&rianoram)
fculptam continebat ab ea parte,qua flu-
vius muros alluit. (Rege deinde cumhofie
congreJfo leo wtd cum eo terribiliterpugna-
bat. Vide figuram fbl. 43. infertam. Se-
cundus paries fculptus erat captivis abfque
pudendis, manibiflque,
a
(]{ege duclis, qua
nota erat illos fui/fleanimo Viles, is4 cor-
pore imbecilles. Tertium latus fculpturis
Variispiclurifque decoris , tyegisfacrificia,
triumphofque deViBis hoUibus continebat.
In medio perifiylio eratfubdialis ara expul-
cherrimo lapide , & opere excellens,& ma-
gnitudine miranda. In ultimo autemparie-
teflatu*jacebant du<e ingentes ex unico la-
pide cubitorum 27, ad quas tres experifiylio
aditus patebant. Has prope domus erat co-
lumnisfufpenfa , cujus latus quoque duoju-
gera, idefi
,
480pedes amplectebatur , in
ea fiatuie lignea: haudparVo numero , refe-
rentes eos,qui injudiciisfententiasferrent.
Mmgfy-Und Parte mUrt 3° numer< e'
pbicisjin- rant, in mediojudicii princeps , cujus d coU
frtffa*' fifptnfa Veritas penderet,(sr oculis ef-
flet fubclaufis , librorum cumulo circum-
flante. H* imagines pr* feferebantjudi-
ces integros ejfe debere, drfolam Veritatem
infpicere. Deinde ambulacrum erat domi-
bus plenum, ineifque diverfa epularumge-
: KiucheiugenerafuaViguflupr*parata. Sculptus de- 5efif.HLinde eminentior exteris ^ex Variis colori-
bus aurum argentumque,qux ex aureis ar-
genteifque metallis annuatim accipiebat
DEO offerens cum infcriptionefumnue,
Mime ter decies centena, is4
ducenta mil-
lia millium.
Sequebatur deinde facra Bibliotheca
cum infcriptione,
Animi Medicamentum.
Erant deinceps omnium iEgypti deorum omnium
imagines, Tfegis quoque dona ferentis
,qua
cuique competerentDEO. Tone 'Bibliothe- magma,
cam domusfita erat egregia, in qua 20 ef-
flent Jovis d? Junonis leclfiterma. egis
infuper flatua , ubi is4<l{egis corpusfepul-
tum jacebat. Hanc circumflabant pluri-
ma habitacula , in quibus piSla cerneban-
tur animantia VEgyptia , omniafacris a-pta. Circumibat monumentum aureus cir-
culus cubitis 365, unius cubiti fpifiitudine,
in quo defcripti erant per fingulos cubitos
dies anni, dr4 aflrorum ortus atque occafits,
quidVe ea fecundum JEgyptios aflrologos
obferVata fignificarent. Eum circulumfe-
runt, quo tempore Cambyfes is4 Perfe
/Egyptiis imperabant , ablatum. Hoc O-fimandri monumentum non fiolum exteris
omnibus fumptuojiusffed is4artificio excel-
lentius fuit. Hadenus Hecatxus apud
Diodorum.
In hac .infblenti prodigiofi operis e
fabrica, tria maxime admiratione di-^f"^"™
gna occurrunt. Primum eft ftatuarum lium-
tam multiplicium ex unico lapide con-
ftrudaram,quarum fingulse 31 pedumaltitudinem habebant. Excedebat has
multis parafangis in fecundi periftylii
aditu ex tribus media, cujus vel pes lb-
lus fere adaequabat altitudinem earum,
quae loco columnarum ferviebant , ut-
pote 28 pedum , feu feptem cubitorum
longitudinis. Cum itaque pedis lon-
gitudo fit fubfextupla ad totius altitu-
dinem corporis,
erat didta ftatua, fi
ere&a ftetiffet (fedentis enim habitu
fere-
Turris Babel Lib. II.
Cap.III. ferebatur) 168 pedum,quam ne !{bo-
1
dius quidem Solis Colofius adxquafi
fet.Memorantur& aliaedux proftratx,
quarum fingulx xo8 pedum habebant
longitudinem,qux tametfi priori ma-
gnitudine cederent,prxftantia tamen
lapidis longe feperabant. Secundo
quadratum xdificium columnis inni-
xum ,cujus fingula latera longa 480
pedes, columnis 17 ex integro lapide
folcita, quibus in luperiori teCto toti-
dem relpondebant immenfx magni-
ciruiustu<^™s fetux lignex. Tertium erat
aureus, aureus circulus qui circumdabat Simen-
dis monumentum, 365 cubitorum ,qui
totius anni dies ,aftrorumque ortus , &
occafes ,aftrologorumque eleCtiones,
obfervationelque continebat , erant-
que finguli gradus unius cubiti , id eft,
4pedum ,tam in longimdine quam la-
titudine , uti& craflities, diameter ejus
exmathematico ratiocinio no circi-
ter cubitorum, id eft , 480 pedum erat,
.exquo amplitudo loci quem occupa-
bat , fetis colligi poteft. Prxterea fi
aureus fuit, ut Diodorus memorat , &non ex xre inaurato, tota circuli moles
36joooo ,id eft tres milliones , fexcen-
ta & quinquaginta millia librarum
pendebat,polito cubitum lolidum au-
ri , five cubum aureum,qui 4 pedes
tam in latum,quitm in altum conti-
neat , 10000 libras pendere. Qux res
vixanimo concipi poteft.
CONSECTARIUM.Hinc collige leCtor curiofe
,archi-
tectorum lummamGeometrixtuminlingulis delineandis pingendilque, tumin lingulis fabricxmembris rite dilpo-
nendis peritiam & induftriam, feul-
ptorum prodigiofes ingenii dotes , in
tam enormibus ftatuis,columnilque
ex unico lapide fervat! humani cor-
77I poris perfeCta proportione, effor-SV&ilL
mandis; auri quantitatem in unius or-
bis cceleftis fabrica , non minori in-
genii, quam divitiarum felicitate de-
monftratam. Qux fene opera fi paulo
.
penitius confidero, aufim fenCte affir-
mare, hofee femmi ingenii homines,
uti nihil humanarum feientiarum la-
tuit, ita earum ope humanis quoqueoperibus majora prxftitifle, cum vel in
unica fabrica efformanda omnes artes
& fcientias , Phyficam & Mathemati-
cam conlpirafle videam. Quis enim
hodierno die fimile quid attentare au-
deat, nifi totius naturx conlultus,nifi
totius Arithmeticx, Geometrix, Opti-
cx, Aftronomix, Mechanicx,Staticx,
exterarumque annexamm artium pe-
ritia ad miraculum prxditus ? Nemoitaque miretur totius architeCturx ra-
tionem primo ab yEgyptiis ad Graecos,
ab his ad Romanos devolutam , inhunc
diem fuam adhuc tueri exiftimatio-
Nil dicam hic de lacu Moeridis,qui,
tefte Herodoto plus admirationis habet, iefaipu.
quim omnia huc ulque enarrata ope-
ra. Habet is in circuitu tria millia&fexcenta ftadia
, ubi profundilfimus
eft yo palluum, humana induftria ad
aquas Nili ftagnantes tum recipien-
das, tum iildem deficientibus ad ter-
ram rigandam excavatus. De ejus mi-
raculo vide citatum Herodotum in Eu-
terpe fingula exaCtilfimedefcribentem.
Non memoro Thebana civitatis mi-
racula, qux apud Strabonem, Diodorum,
& paulo ante citatum Herodotum vi-
deantur, qux profecto tanta lixnt, ut
ipfis auCtoribus teftibus nihil in hu-
manis rebus majus & excellentius fieri
polfit. Atque hxcluntquxde Archi-
teCtonica JEgyptiorttm dicenda puta-
vimus.
K 3 CA-
78 A T H A N a s I I K IRC HERI
Caput IV.
DESCRlp Xlo EXACTAICHNOGRAPHIA
Labyrinthi JEgyptiaci,potentia humana fuperioris
,quem posteri
Chami 'Reges.Agypti mirabili opereadLacum Moeridis
extruxerunt.
MUlta: fane tum in Babylonia,
Gracia , tum 'Poma , alibique
prodigiofo fabrica:,qua: pro-
inde ab audoribus inter feptem mi-
racula mundi computata:, fuerint , re-
cenfentur , de quibus in praecedentibus
adum eft , fed quo jEgjptiorum in
vaftis, & admirandis fabricis erigendis
potentiam fuperarint,nullam invenio.
Atque talis fuit fabrica Labyrinthi,
quem juxta Lacum Mcerides , Chami
progenies poft eredionem pyrami-
dum ,una cum Simandis potentiflimi
Regis mauloleo,fundavit, cujus mo-
lem cum apud Herodotum ,Diodorum
,
Hecateium, Strabonem ,Plinium, legit
fem , tantorum operam admiratione
attonito, magnumjamdudum nonnul-la ichnographica delineatione tamimmenfo fabricae conftrudionem ex-
primendi oftuanti animo infedit defi-
derium;quod uti in Oedipo
, de JE-
gyptiorum fabricis , fieri non potuit, ita
inhunc locum opportune differendum
cenfui.
Architedus, utomnium proceden-
tium foculorum monumenta multis,
ut ajunt, parafangis excelleret, nov^
& inaudita inventione non fabricam,
fod quo vel integram urbem vaftam
exprimeret, condere eft aggreflus; in
quo nefoio an potius ipfam fabrico ad-
mirabilem dilpofitionem, an archite-
di ingenium humano fuperius obftu-
pefoam. Sed ut ea luculentius expo-
nantur curiofo ledori , fabricam ab
ovo, uti dici fblet, exordior.
Erat , ut inhac profenti Ichnogra- I.
phia patet, totum opus in quadro ex-
tradum , tefte Hecatao , atque juxta
quatuormundi partes difpofitum, peri-
ftylio circundabatur,quod loco co-
lumnarum, uti Hecatam narrat, fulcie-
bant animalia , & ftatuo Deorum Hd-gyptiorum , ex uno lapide 16 cubito-
rum longjtudinis ad antiquam formam! fabricato , & fi uni cubito trespalmos
|
demus, fingularum ftatuaram altitudo
i 48 palmorum , & ipfum periftylium,
;
cum bafi & peridromidibus facile601 palmorum
, ita ut per hujufmodipe-
|ridromia ambulacra luis balauftris
iinftruda
, fpedari poffet totius mo-lis congeries. Latus periftylii
,tefte
Strabone, ad 800 panus ;
Plinius ve-
ro ad mille pafsuum fpatium extendit
;
Hecataus vero decem ftadiorum to-
tius ambitum fuifse refert , ita ut ultra
i2jo paflus,quos ejus ambitui He-
cataus tradit , Plinius infiiper jungat
2750 pafsus. Quicquid fit , nos certa
menlura unum hujufinodi latusjuxta
Romanam menfuram , fpatium quodeft a Ponte Sandi Angeli hk Poma
,
ufque ad S. Petram& ultra , finon ex-
ceflifle , faltem adoquafle,comperi-
mus,quod in quadrum edudum ,
in-
gentem urbem effeciffe ,luculenter
patet, quin & ipfe Plinius tria millia
domorum comprehendiffe memorat.
Per dida hoc periftylia circum- I
L
quaque aditus erant ad labyrinthum,
quem Strabo in 30 Nomos , leu Profe-
duras, Plinius in 16, Herodotus in 12,
velu-
Turris Babel L i b. II. 79
iV.yeliiti aulas quadam non fine rftyfte-j
Regis talis, & talis, quiNomo domi- SeSijtt.
rio diviliim ferunt. Nos Herodotum Ic- nabatur, edypo, monumento opulen-
cuti, eum in iz partes, juxta princi- tiffimo,veluti in cimeliarchio quodam,
pales JEgypti Nomos, feu Prafeduras una cum corooribus ballamo conditis,
dividendum cenluimus , eo ordine , ut repofita fuine, ad quod peradeo tor-
fingul^ partes magnimdine quidem x- tuolas femitas adeo intricata differen-
quales,at juxta myfteriaquat in Nomis tiura domorum habitacula per tot oc-
tangulis yEgypti numinibus infignitis, cultos meandrorum aditus dabatur, ut
magnis,& occultis ceremoniis perage- qui thelauris infidiarentur, ex tot tan-
bantur , ob arcanam Domorum habi- tilque viarum anfradibus,innumera-
taculorumque extrudionemelfentdi- bilium portarum aularumque difcri-
verfiflima : cum immenla hujus La- minibus , nec non ex tortuofis pe-
byrinthi llradura aliud non exprime- ! netralium ambagibus , lefe , tefte He-
ret, quam templum Deorum immor-j
rodoto extricare minime valerent. Dumtalium, quo & Reges, &fe,& ingentes enim ex camera in cameras , ex xy-
thelauros fuos unJ fecum condi vel- ftis in aulas peramplas, ex his in fa-
lent : dTetque hate fabricaquafi epito- na, ex fanis in colymbethras , ex
me quaedam , & compendium illius his in hortos , ex his denique in no-
templi,quod univerfam JEgyptum, nu- vos ingentium aularum receflus, ab-
minum jdEgyptiorum cultu confertam euntes , dum remeare fine duceten-
effe credebant,quemadmodum in tarent, tanto utique majoribus fele er-
I.Tomo Oedipi de Nomis JEgyptiorum roribus involutos reperirent, quanto
fuse deduximus ,& hic in expofita ich- plus proceffilfent ; neque putet quis
,
nographia vides. Per periftylia igitur nujufmodiNomorum ftruduram exi-
in omnes iz Nomos ,aditus patet, guumlocilpatium, uti in pratcedenti-
quorum I. eft Nomus Ofiris nomi- bus de periftylio diximus, fedfingula
ne infignitus. II. Saiticus. III. Cy- Nomorum lateraunam tertiam.millia-
nopolitanus. I V. Crocodilopolita- ris partem occupalfe , uti ex Plinio &nus. V. Bubafticus. V I. Thebaicus. Hecat^o colligimus
, ac proinde haud
VII- Heliopolitanus. VIII. Hermon- palatii cujuldam perampli,fed haud
ticus. IX. Memphiticus. X. Atribiti- exigui cujuldam oppidi partem expres-
cus. XI. Canopicus. XII. Heracleo- ferint. Unde cum tota ftrudura prat-
politanus. Et in hunc finem fuerunt a ter centralem Labyrinthum xz hujus-
Regibus extrudat , ut unaquatque prat- modi oppida continuerit,ledor colli-
cipuos JEgypti 'i zNomos exprimeret get,qualis debuerit efle tota haec eoa-
quos& Herodotus aulas vocat , unicui- cervatomm Nomorum congeries?
que urbi, autNomo proprias, in qui-|
Et quemadmodumper multiplices via-.
bus fefe lacerdotes , ad de rebus , ad rum ambages ex Nomo in Nomum,deorum cultum ; tuminiisperappro- fineimpedimento aditus dabatur, ita
priatas cerimonias peragendum per- quoque per periftylia nifi per quatuor
tinentibus, tum ad sEgyptum per nu- portas, neque exitus, neque aditus con-
minum tutelarium attradum magi- cedebamr , ut proinde exteri fine duce
cum, confervandam, conferebant. viarum gnaro ingredi,perpetuo vaga-
Et primoquidem notet ledor, No- bundi errorum finem nunquam repe-
mos tangulos, uni ex praecipuis diis,,
lirent; qui vero ad medii, feu centralis
quos magno cultuvenerabanmr , con-j
Labyrinthi penetralia, in quo ceu cen-
lecratosfuiffe; in centro vero aulat no-|tro quodam monumenta duodecim
micat, tum eorundem fimulacra, tumj
Regum artificiofe extruda una cum! the-
so Athanasii KircheriCap.IV. thelauris fois condebantur ;
certo, tan- 1 impullbs auri ad thelauros detegendos Secllli.
tbad eum intricatior dabatur aditus,) excitaret, quibus prsvifis lepulchra,uti
quanto majores thelauri in eo conti-j
cimeliarchia inextricabilibus viarum
,
nebantur. Ne vero illi five ab exteris,j
tortuofilque receff.bus ad ea aditum
five ab indigenis auri fame inftigatis! per multiplices labyrinthos itaobftru-
invenirentur , certe ncceflaria illi fuit xerunt, utnemo ex inaudita arte con-
tam inextricabilis ad illos via,ut nimi- ftrudis itinerum anfradibus fe expedi-
rum introeuntes fine duce ablque ulla re unquam poffet.Atque ideo tefte He~
fpe exitus, inmortem citius, quam in rodoto, ftrudura Labyrinthi lubterra-
thelauros inciderent. Quoniam vero nea fuit,intra quam nullus Solis radius
neque forma, neque figura hujus la- incidere poffet, lolis accenfis facibus
byrinthi ab audoribus defcribitur,viarum ducibus penetranda : ficenim
nos fingulorum dilpofitionem , non refert : (Bifaria in eo funt domicilia,una
qualis revera fuerit, fed qualis effepo- fubterranea ,altera fuperiora illis impofta,
tuerit, aut debuerit, ad inauditam fa- utraque tria millia quinquaginta domorwn,
bries monftruofitatem oftendendam, quorum ea, qua fuperiora funt, 'vidimus,
eo,quem vides fchematilrno , omnia fubterranea Vero auditu accepimus. Nam
tamen ex Plinii , Herodoti, Hecatai, qui Labyrintho prapofiti s£gyptii,nole-
Strabonis relatione , & mente eorum bant illa ullo modo monstrare,quoddice-
omnium, qui de yEgyptiis rebus feri- rent, illic fepulchra ejfe, tum eorum (Re*
pferunt extrada hic exhibenda cenliii- gum,
qui Labyrinthi aedificandi fuerunt
mus. Verum quiavideo, ledorem in ausiores, tum facrorum crocodilorum.
multis hsfitamram , & tam barbaras Nemo igitur putet , lubterraneum il-
magnificenti? intentum feopum,five fi- lum Labyrinthum habitatum fuiffe
,
nem noffedelideraturam.Certe,quan- fed lacerdotibus lubinde, ad deos la-
tum ex audoribus colligere licuit, il- crificiis, variilque ceremoniis in fefto-
lorum finis fuit,quemadmodum pau- ramfolemnitatibus,velutiinadytisla-
lo ante innuimus, ut elsetlepultura Re- eris propitiandos, eum adire conlue-
gum, veluti in magnificentiffimo , & viffe, ut paulo ante diximus. Ut vero
compendiolo totius JEgypti templo , iftiulmodi ftrudura sternum duraret,
diis confecrato lub eorum tutela , uf in illo nihil ex ligno,calce,terreftrium-
que ad definitum metemplychofeos que portionum cumulis,fed immen-
fatum , incorrupti,illibatique confer- lavaltiffimoram lapidum, marmorum-
varenmr;dequaMetemplychofiqui- que congerie
,proportionata tamen
dem, five revolutione animarum, lymmetria, non obftante viarum mul-quod eft proprium JEgyptiorum dog- tiplici tortuofitate
,conftrudum fuit
ma, a quibus & Pythagoras illud hau- fe; norantenim omnia prster durifli-
fit , fuse egimus in III. Tomo Oedipi, ma marmora temporis lucceffu, cor-
Syntagmate de Mumiis:8c in feparato o- raptioni patere , uti in Obelifco Pam~
pere, cujus titulus : Sphynx myftagoga; philio de proprietate laxi,quo obe-
five Diatribe de Mumiis hieroglyphicatis. lifeos extruebant, diximus. Habes hic.
Quia mos erat yEgyptiis Regibus, ledor, lubterranei Labyrinthi ichno-
auri, argenti,& cimelioram thelauros, graphiam paucis pro dignitate rei ex-
& quicquid tandem pretioliim habe-j
politam. Nihil porro reftat , nili ut
bant, diis conlecratos unafecum intra' nonnihil deiuprapofita Labyrinthi fa-
tumbas deponere;quia vero vereban-
jbrica dicamus,
tur, ne temporis lucceffu,thelauroram
ablconditorum notitia homines fame' Sup-
Turris B i
^' Superior Labyrinthus.
De hoc Labyrintho fic dicit Herodo-
tus. Ita de inferiori dolii competimus,fu*
periora ipfi afpeximus humanis operibus
majora. Nam anfraElus feu egrejfus per
teEla, & regrejfus per aulas , uti e/ant di-
Verfifiimi , ita quojue infinita me admira-
tione afficiebatit : ex aula in conclavia tran-
fitur , ex conclavibus in cubicula,, e cubi-
culis in folaria alia , e conclavibus in aulas
alias, &c
.
Hanc defcriptionem omnino fimi-
lem fuifle , utpote fopra cujus funda-
menta conftruebatur , inferiori ichno-
graphia: a nobis addudtx , ut videlicetj
inferiorem archite&uram,quae tene-
bris involuta jacebat, ex fuperiori fu-j
prapolita conjecturarent. Erat enimj
ita fuperior ,uti inferior inn Nomos
diftributa , utramque enim Herodo -
tus tribus millibus domuum conftitifi
fe narrat. Ichnographiam itaque no-
ftram ita dilpoluimus , ut quae infra
teCta eflent,fupra in propando pate-
rent.
Sjnopfis rerum in Labyrintho conten -
tarum.
i. Totus Labyrinthus periftylio cir-
cumdabatur fub forma quadrati , &juxta4 mundi angulos difpofita
,uti in
fchematilmo monftrat latus ABCD,& E F GH , latus oppofitum ; deinde
duo latera pariter oppofita, quae quia
optica projedtione exprimere non li-
cuit , faltem per orthographiam linea-
rem H I , & F G exhibuimus. Cumenim ichnographicas Labyrinthum
exponere vimm fit , eaque omnemprojeCtionemopticam relpuat, utiO-
ptici norunt, totius molis ambitum lal-
tem eo, quo licuit , modo exhibuimus.
z. Duodecim Nomorum diftriCtus
,
quibus Labyrinthus conflabat , inve-
nies fingulos ordine numeris luis ex-
preflosunacum genialis figura fimu-
BEL LlB. II. 81
lacro in medio Nomi pofito , ei videli- 5«?.IlL
cet deaftro , cui Nomus confecratus
erat, qui quidem omnes labyrinthi
ftruCtuii conflabant,quos nos non eS
quidem delineatione, quiolim confti-
terunt, fedeomodo, quo efle debe-
bant, aut poterant, exnibuimus, ita
tamen, ut quantum ex auCtoribus col-
ligere licuit, myftici quadam forma
unicuique Numini congrui confla-
rent; ubi nota, notam; hanc Ovel =portas fignificare
, ex quibus undique
dabatur ingreflus , egreflufque ad in
numeras alias portas aulalque; ipfe ve-
ro lineas , muros : hasc vero figura #.fignificatfcalasleucochlides, ex qui-
bus ex inferiori afcendebatur in lupe-
riorem Labyrinthum patulum &luciexpofitum.
Medius vero Labyrinthus, is e- 4.
rat,in quo corpora Regum balla -
mo condita uni cum thelauris eorumdepofita erant
, praeterea lacrorum
Crocodilorum monumenta exhibet,
quem nos tanquam inacceflum mo-do noftro verifimili conjeCtura exhi-
buimus.
Periftylia vero ABCD &c.liipe- y.
riorem Labyrinthum luftentabant , in
quibus loco columnarum molem ful-
cientium numinum JEgyptiorum fta-
tux, fingulx cum habitu unicuique
congruo, immodicas magnitudinis Ipe-
Cfabantur, lingulas quoque 48, alii 70
palmorum altitudinis fuifle conten-
dunt;erantque in toto ambitu 48 ,
jux-
ta 48 deorum manfiones,quas in cce-
lefti globo conftituebant,ut ex Oedipi
fecmido tomo de aUrologia JEgyptiorum
patet
Quxritur tandem , in quem finem 6,
tam grande, taminvilum, tam admi-
rabile opus, cuifimile neque anterio-
bus , neque pofterioribus feculis, ulla
humana potentia condere potuit, tot
tamque immenfis lumptibus extraxe-
rint ? Relpondeo,quod& Plinius fen-
fit, otiolam fuifle luperborum primx-
L voram-
82 ATHAN ASII KlRCHERICap.IV . vorumque Regum jadantiam , & bar- libus exftruendis prxlumere pollet,
baram,ftultam otiolamque oftenta- aut fimilia fe perficere poffe
,non di-
tionem, qua ad sterni nominis conle- cam attentare,fed ne cogitare quidem
quendam celebritatem perciti, ne quit auderet.. Nihil igitur reftat,nifi ut i-
quam pofterorum fe de operum fimi- piam labyrinthis fabrica: conftitu-
lium magnitudine, ftupendiique mo- tionemfufius exponamus.
CAPUT V-
T)e tempore,
quo tanta opera conBruBa
fuerunt.
Cap. V. Uscumque de Babylonicisj
nem Semiramidi
i
, qua: viro luo Nino
,
1 J monumentis a Nembrod, Ni- ! ejulque Patri Nembrod, live 'Belo , in
no& Semiramide extrudis pau-j
AJJyria juxta civitatem NiniVem pyra-
lo ante tradidimus, illa intra annum, I midemquamlupradelcripfimus, pro-
poli diluvium 27j, quo linguarum di- digiofie altitudinis,una cum obeli-
vifio accidit, ulque ad annum poftdi- ! Ico omnium eomm, qua: hominumlucium 450 perada fuilfe
, excnrono-j
induftria unquam fada liant, maximologica noftra tabula luculenter con- in Babylonecredo ,
conftituerat. Quidliat. Conflat quoque ex liipra addu- ! vero per pyramidum ,
obelilcorum-
dis & probaris, in Turri! fabrica , to-|
quemyfticas figuras intenderint , fule
tum genus humanum unitum inBa-j
in ObelifcoPamphilio Sc Oedipo expolui-
bylonis leu Sennaar regione,tum in vi-
j
mus. Vivebat tunc temporis in ^gy-rinis Mefopotamia& AJfyri<e regionibus
j
pto vir magni ingenii ex Chananfa ftir-
colledum fuille. Poli conftifionem1pe prognatus , & admirandus tum na-
vero,qusanno 175 poft diluvium con- 1 turalium, tum humanarum divina-
tigit , tum primum in varias mundij
rumque rerum inveftigator,quem .
partes genus humanum dilperfomfu- ! JEgyptii 3-aiv6, Arabes Adris , Gneci
ille. Quia vero Chamo forte JEgyptusjl^alw Titapityisov dixere. Hic ad
obtigerat, cum univerla familia, filio-
, nominis immortalitatem conlequen-
rumque Chiis, Mifraim, Phuth,innume- dam alpirans ,myfteria divinitatis qua:
rabili filiorum progenie alifociata in;£ Semo vivente adhuc & a Chamo
, exdeftinatam fibi AEgypti regionem con-
j
cujus familia erat, audiverat,per no-
celfit , ubi terram omnium rerum af- 1 vum & inauditum genus literaturx
,
fluentia prsditam invenientes , ex a-: quam hieroglyphicam polleri dixe-
qux Nilo|ics fecunda namra&pro-| runt , fymbolis ex univerfe natura:
prietate, mox in ingentem hominum gradibus allumptis , dida divinitatis
multitudinem excrevere ,cujus ope & natura: occulta lacramenta
,laxis
freti, dum recordarentur mirabilium jn formam obelifcorum erectis seter-
operum & Nembrod , Nino, cognatilque num duraturis inlculpfit, qua: ideo co-
peradorum in Babylone ,&ipfi multi- lumns Hermetis a polleris dida: fue-
tudine hominum armati , ad imitatio- runt.Nam ut rede famblicbns: Pytha-nem eomm vallas illas
,quas deleri- goras , Plato isr Eudoxus omniumfcien-
pfimus,pyramidesin lepulturam luo- ! tiam ex columnis Mercurii didicerunt
:
rum patrum erexerunt , ad imitatio- fed quoniam hate omnia in obelifeo
*[
quam
Turris BiCap. V- quam ampliflime prolecuti fuimus , eo
lectorem remittimus. Hoc pado po-
fteri exempla Patrum feorum fecuti,
nihil aliud meditari videbantur, quamut quilque invifis fabricarum monu-mentis ,
aeternam nominis gloriam a-
pud pofteros confequeretur. Et hxcqSidem omnia a Regibus jEgypti400
annis ante ortum Mojis geita fuiffe
in operibus nojlris Hieroglypbicis ad
longum demonftravimus. Quod ve-
ro hxc omnia procefferint a Regi-
bus JEgypti , Nepotibus Cbami, Cbus,
Mifraim 8c Hermete Cbamnao , mon-ftrat fepultura Simendis
, ubi memorinauditae vidorix
,quam contra ®4-
Elrianorum Regem ZoroaJirem obtinue-
rat Ninus, totam hiftoriam in Aulis
ingenti magnificentia exftrudis mar-
moreis laxis infculpi curavit. Erat in
Babylone quoque ingens Palatium Ni-
ni, intra cujus, muros didi Nini cumleone, 8c Semiramidiscum tigride con-
CAPl
I B E L L I B. II. 83
certantis fimulachra , cxterarumque Secf.Ili.
ab eo geftarum rerum feries inlculpta
confpieiebatur, quam & didus RexSmendius pariter palatio a fe conftru-
do intulit. Omnes igiturpyramidum,
obelilcorum , labyrinthorum ftrudu-
ras , una cum arcana hieroglyphicx li-
teraturx deferiptione. ante Mojis or-
tum jam conftitiffe,citatis paulo ante
libris , Varia audoritatum farragine
comprobatum reperiet ledor. Nihil
igitur primis iftis poft diluvium ulque
ad Mofen 800 circiter arinis , ad magna& ardua aggredienda feperfuiffe vi-
detur, nili vera fides, & divinat reli-
gionis cultus,aqua uti ftirps Cbami
, a
DEO quippe maledicta declinavit , ita
quoque feneftram ad omnem fuperfti-
tionem aperiens, non s£<ppti folum-
modo, fed univerfam terram -^/djdo-
7roAufla«?, , five falforum ridiculo -
rumque numinum multitudine & va-
rietate replevit.
r T VI.
De artifciofis machinis in Labyrintho ad eos qui ingrejjuri
erant terrore concutiendos exJlruBis,
Cap.VI. A Udores prxterea hifce varia
r\ junxifle ferunt terriculamenta,
quibus ingredientes vehementi
terrore percellebantur, & Jrabes qui-
dem de hifce Labyrintheis meatibus
potiflimum loquuntur, dicunt primo
certis in locis ftatuas fuiffe pofitas,quepavimentum dum pede ingredientes
percuterent, ftatuat mox ore & fauci-
bus horrendis, brachiis quoque folu-
tis tamarde ea ftringerent,ut vel lo-
'
lo amplexu exanimarentur. 2. Aulas
nonnullas eo artificio conftmdas;ut
vel lola voce prolata per varios refle-,
xionum circulos inter faxeos parietesj
fados fbni vox in immenfum audanon unam
,fed integri exercitus cla-
I
mantis tumultum referret;unde ex- i
terrefadi exploratores dum fuga fux
vitat confulunt , majoribus implexi
erroribus timore exanimes caderent;
portisquoque apertis nefcio quemhor-
rendum Ionum percipi, quo attoniti,
& panico quodam terrore perculfi ab
ulteriori ihquifiriorie defiftere coge-
renmr ; Strabo prxterea , narrat Tf/febis
coloflum immerife granditatis fiiifse
ad cujus abacum certa hora peregrinus
quidam fonus percipiebatur,quemi-
pfe quoque fe audifie fatetur,an vero
iftiufmoai technafma cafu , an magi-
co artificio , aut ingenii folertia con-
ftrudum fuerit,aliis difeutiendum re-
hnquit;huc pertinet fintm Memnonis,
qux orientis fblis radiis percufia, ne-
fcio quem harmonicum fonumedere
L 2 fele-
Turris Babel Lib. II. gj
6/7.VI.
fieri potuerit 4. tomo in Oedipo Syntag.j
Syntag. de mechanica, Z? magia sEgy*
de lucernis Veterum jEgyptiorum do-j
ptiorum, multipliciaudorum teftimo-
cuimus. Multa fimilia paffim citant iniis confirmata, congeftareperies.
CAPUT VII.
folebat; in certis quoque Regum fe-: auftores in lubterraneis JEgyptiorumSeEl.Ili,
pulchris igneas flammas videri perpe-! adytis lpedari paradoxa (ane& incre-
tuo lumine prxditas, quod quomodo! dibilia,qux omnia in 3. parte Oedipi
2> Labyrintho in Creta , Lemno , aliifque Grxcix locis
ad jimilitudinem ijlius JEgyptiaci conJlruQu.
STupenda noftri rilgyptiaciLaby- Crocodilopolim extrudi. De Ariadna ve-
rintni moles, vaftitas &magnin- ro Minois filia& Minotauro fabulam, fi
centia ita animos exterorum dif- quis exadius quidpiam noffe defide-
fufe fama accendit, ut nec Grati nec rat is adeat Natalem Comitem aliolque
Romani fe continere potuerint,quin in mythologos
,quia omnia quam difra-
jEgyptum profedi eorum fpedarent fiflime defcriplerunt, nos ob nefandas
fabricas quas ab hiftoricis veluti hu- qux in iis occurrant obfccenitates ea
manis operibus feperiores acceperant; confelto omittenda cenfuimus. Hujus
fuit inter exteros Gracia architedos, vero Labyrinthi plerique audoresar-
Satyrus, quem alii cum D<edalo con- chitedum faciunt Datdolum , Plinius
fundunt,qui 'Plinio tefte,data opera in potiori voce audorem fecit paulo ante
yEgyptum fe contulerant , ut juxta- citatum Satyrum qui in Creta& Lemno
jftgyptiorum molimina fama feprax- extrudurus Labyrinthum data ope-
thera nota fimile quid machinaretur ra in yEgyptum profedus eft, utexad-
in Gracia, etenim cum Labyrinthx- mirabili labyrinthxi molis ftrudura
am ftruduram exadius exploraffet, in fimilem conftrueret, five molis vafti-
tantorum operum contemplatione a- tatem, five ingeniivim fpedes, pror-
nimo ingenioque confiifus , nequidem fes imparem. Certe ex variis refatio-
centefimam partem iftius Labyrinthi ne dignis accepi, in Creta in fpatiofo
quem in Creta& Lemno infula conftrue- campo ejusetiamnum veftigia foeda-
re moliebatur, imitatus fit; uti in prx- ri ad multa millia paffuum. Unae per-
cedentibus ex Plinio recenfeimus , & ingeniofes P. Chrijlophorus Grumberge-
Plutarchus quoque apud Natalem Comi- rus Societ, noftrx excellens mathema-
temhoc pado five hiftoriam five febu- ticus , P. ClaVii in re mathematica olim
lam exponit; Thefeus ,
inquit, ante Pi- focius & calculator, dato, diametrum
rithos Jocietatem adhuc adolefcens in Cre- ejus 336 pafluum fuifle, ejus capaci-
tam cum iis navigare Voluit & unus ex tatem gyrorumque anfradus atque
iis, qui quotannis pro morte Androgei adj
tempus in iis percurrendis infemptum,
Minoem Ppgem Cretx tributi nominej
demonftrandi occafionem fumpfit
.
mittebantur, quos dicebant in Labyrinthumj
Prxfepponimus autem Satyrum Plini-
inclufos a Minotauro Vorari-, fabulantur'
anum hujus Labyrinthi architedum
Minotaurum corpus totum habuijfe ho- in eo extruendo non confufo& tumul-
minis, at caput boVis, hic erat inLabyrin-\tuario labore ufem fuifle, fed fibifi-
tho loco amplijfimo inextricabili Viarum\guram rotundam feu omnium capa-
plurimarum ambage, qui faftusfuerat ad ciflimam felegifle, atque ingeniola in-
AEgyptiaci illius Labyrinthi formam adj
ventione primo murorum ambitus va-
|
L 3nof-
86 ATHAKASII KlRCHEUC.VU. riolque flexus & reflexus cumiiimma 1 quot Profecturas feu Nomoscum con- SeEl.lll.
proportione primo in prototypo quo- tinuifle iupra oftendimus,omnia ve-
dam exprefliue,quem & didus Pater ro flmul connexaunum Labyrinthum
Grumbergerus meliori modo,quo fle- conficerent, ita quoque adeo inextri-
ri potuit& debuit, hac prxfenti ichno- cabilibus anfradibus multiplici aula-
graphia exhibendum cenluit. Unde rum, porticuum, aliorumque fimilium
partim ex ejus ambitibus Cyclicis,par- gurguftionum tortuofitate implicaba-
dm ex redis tramitibus ingreflurus ad i tur, ut fi filo Ariadnao uri vellent, ne
centrum fabricat filo Ariadna dudus, 5.1
quidem ad redeundum unde venerant
horarum fpario ob inextricabiles erro- le evolvere perintegrum menfempo-
res jxrtingerevixpotuifleoftendit,qui|
tuerint; & ne centeni quidem homi-
vero Labyrinthum iub quadrata for-\
nes aut jumenta chordarum fcu filo-
maftatuuntjilliadytumtam difficilem rum glomos portare lufficerent, quo
reddunt,ut fine fili dudu facile exitumj
fine iubfidio Ariadna ab inextricabili-
non reperiant. Vide figuram Labyrin-;
bus anfradibus exitus nunquam fpe-
thi^Egyptiacimediam lub quadrata fi- : rari poterat. Sed quseres quomodo la-
gura politam, Cap.IV.inkrtam: fi quis ceraotes Labyrinthi prtefides fineer-
vero petat,quam grandem glumum& rore labyrinthteas tricas vitare potue-
quot palfuum effe oportuerit,dico , fi rint , dico hos haud dubie fimili ichno-
quis omnes ambitus circulares& dire- graphica lupra exhibita delineatione
dos tramites in palfus relblverit, inve- ulbs fuifle atque in omnibus flexuris,
niet is 4500 & amplius paffus,qua4 figna 4 mundi partium incila nume-
milliaria Italica& joopaflus efficiunt, ris autquibullibet aliis notis imprefla
filum itaque 4500 pafluum effe debe- fuifle, atque hoc ichnographiamodu-
bat, quod chordarum aut filorum con- lo,quo eundum
,qua via tenenda,
glomeratione glomum tam grandem tum ad Nomorum centra ubi fcpul-
efficiebat,ut vix ab homine autju- chra Regum , tum ad centrum totius
mento portari poflet. Quemadmo- Labyrinthi, ubi maulblea regum una
dum vero in ^Egyptiaco noftro Laby- cum Thefauris eorum condita erant,
rintho prater eum qui centro totius cognokerent. Sed hac de labyrin-
fabrica circumdabatur (quem 8cSa-1
thais miraculis ad ledoris curiofita-
tyrus five Dadahu in Creta unice imi- ! temdidafufficiunt.
tatus fuerat ) tot Labyrinthi erant ,*
CAPUT VIII.
Tropologia Epilogijlica Labyrinthi.
C.V 11I 7Eceres lapientes per Labyrin- num cadunt, qua omnia mirificis dif-
V/ thum nil aliud videntur figni- ficultatibus& erroribus firnt implexa
;
”ficarevoluifle, nifi perplexam veram quia difficilius eft voluptatum
efle multilque difficultatibus implica- quam difficultatum certamen ,ideo
tam vitam hominum , cum ex aliis a- Thefeus tot horrificis monftris trucida-
lia fcmper graviores oriantur; equi- tis, tot laboribus exantlatis, tot pericu-
bus nemofc, nifiper lingularem pru- lis involutus fuit ut voluptatibus &ef-
dentiam& fortitudinem explicare po- frenatoquodam libidinis ceftro perci-
teft; verum eanon duntaxat inpriva- tus, tandem fortia gefta infelici fine
tam vitam > fed in ambitionem nomi- concluferit. Sed utnax paulo exadius
pon-
Turris B a
c. VIII. ponderentur,quid aliud Labyrinthus
j
exprimit; nifi mundum in quo vita i
mortalium refluat,dolore fufjtirat, &]
anxie inquirit ea, qute ipfi arternse ruine|
caula lunt.Sunt autem tria potiflimum,]
qux vitam mortalium inextricabilibusj
erroribus involvunt;quorum primum i
'eft in magnatibus ambitio;in Penelopes
procis Philomania, in omnibus invidia ,
vindid? focia, quibus infeliciifimi mor-
1
tales in labyrinthatis hujufmodi mea-
tibus exagitati de tricis innumeris in|
tricas inevitabiles , fine fpe remedii,'in-
volvuntur& implicantur, donec tan-
1
dem Minotauro devorandi,miferando \
fine cedant,& fi ambitionis vitium pe-
j
nitius expendamus, videmus huic de-
ditos vere in labyrintheis erroribus
vitam roiferabiiem confemere,utique
periculo tanto majori quo grandiori
folio eminuerint , dum enim regna re- i
gnis jungere,novos principatus eri-
j
gere, fupremam mundi curam praeten-j
dunt; 6 quot curis, vigiliis, folicitu-j
dinibusque infudandum eft;quot tri-
.
cis nugilque fe implicant; quot peri-
1
culis fefe exponunt,quo terrore per-
i
celluntur , ne incauti in os Minotaurij
tandem incurrant , unde Ipem inter& I
metum;
perpetuum fluctuantes, quan-!
to plus in tramitibus fibi conftitutisj
provehuntur, tanto majoribus errori-
bus involutos (ereperiunt , fine ulla fpe
conceptam molem ad defideratum fi-
nem perducendi , unde plerumque ra-
bie exadverfe fortuna; jactu demen-
tati , invidiae ceftro perciti paulatim
contabefeentes,idem iis quod Tbefeo
contingar. Hilce - erroribus jadantur
omnes iiqui poft tot fortium geftorum
B E L L I B. 1 1. 8 7
fpecimina, tot devidos populos, poft&ff.ltl.
tot monftra domita tandem intra ef-
frenata: libidinis labyrintheas tortuo-
fitates,aberrantes veri Penelopes pro-
ci mente vacui, inaperto lumine ex-
citate perculfi& idolo venereo perpe-
tuo intentimentem funeftent, adeo ut
meretricio porcorum inftar luto incru-
ftati, nihil aliud agitent, nonfuanec
feiplos phanatico quodam morbo ca-
tenis ignorande & turpimcjtnis arde
conftridi curare videantur. Atque his
quidem cum nulla evadendi fpes afful-
geat, quid aliud reftat, nifi,utM«o;
Tcwpcpt,6c<pcp in cibum deftinentur.
HujufmodiLabyrintho fe committunt
omnes ii,qui divitiarum opumque
Thefauris plus equo inhiant,omnes
invidie & vindicte furori dediti jux-
ta illud.
Aurifacrafames quidnon mortalia cogis
Peclora.
In quibus omnibus invidia, vindicta,
cetereque potentiores animi pertur-
bationes equo Marte concertant, fed
enim quis tandem a labyrintheis hit
ce erroribus liber& immunis ftatuen-
dus eft ? nullus alius nifi quem funis A-
riadiue duxerit,quem ego nil aliud et
fe dixerim,quam hominem redum,
juftum, prudentem, nec non timore
DEI perculfem, rerum humanarum
contemptorem, qui in fblo DEO fpem
luam collocatam habet; hic enim re-
do intentionis filo in- hac erumnofa
mortalium vita munitus, liber& fine
impedimento fefe evolvere, DEO du-
ce,poterit. Sed. hxc de Labyrinthis
dida fufficiunt.
Cap.IX-
Ati-i a nasii KircheriSeil-m.Caput IX.
De Graecorum Juperbis fabric.
tionem ALgyptiorum nullo
moliti
i. Templum Dianx Ephefix.
INter exteras fabricas, quarum vete-
res fariptores mentionem fecerunt,
occurfit i. Templum Diana Epbe-
/x,inter feptem mundi miracula adnu-
meratum , in quo a tota Afia ducentis
& viginti annis laboratum fuiffe PUnius
tradit. In paluftri foloconftitutum fuit,
ne terrx motu concuteretur, &neinlubrico & inflabili tantx molis funda-
menta locarentur , architedtus Ctefi-
phon ante calcatis ea fubftraverat car-
bonibus, deinde velleribus lanx.Tem-pli longitudo dicitur fuiffe 415 pe-
dum, latitudo 120, columnx in eo 1 27.
• a lingulis Regibus fadhe , ex quibus 36erant exlatx
; &quamvis in eo ftatua-
rum, peridromidum,periftyliorum
magna fuerit rerum varietas,verunta-
'men adfublimem architedtonicen/E-gyptiorum, ipfb Herodoto tefte, non per-
tigerant. Quantum vero ex audtoribus
colligere pomimus , ejus ftrudturam
xri incilam paflim obviam confulant.
2. Artemifix Carix P(egina Mau-
foleum.
Jrtenufia Regina Caria Maufolo ma-rito defundto fepulchrum erexit ,
inter
orbis miracula annumeratum , cujus
altitudo 2 j cubitis in fublime fereba-
tur;triginta fex columnis cingebatur,
patebat ab Auftro, & Borea 63 pedes,
toto ambitu continebat pedes 41 1. I-
pfum ab ortu cxlavit Scopas, a Borea
Driax, a meridie Timotheus ; ab oc-
cafu Leocares. Regina opere nondumabfbluto fatis concedit. Artifices ta-
men non recefferunt r nifi eo confum-
mato. Ab hoc fepulchro omnia Re-
ix mommentifque ,ejuas ad imita
-
non tempore olim in Grsecia
funt.
i gum Imperatorumque monumentatanquam preciofaMaufolea vocantur,
j
ita Plin. dequo Propertius 1.3
.
jVec Maujolei divesfortunafepulchri
Mortis ah extremaconditione Vacat.
3. Coloffus Rodius.
Cares Lindius Lyfippi difeipulus , ar-
chitedtus,qux in ji-gypto viderat, ftu-
pendaftatuarum prodigia, earamma-jeftatem imitaturus , conftituit fimi-
1lem in phodo tanquam loco perop-
pormno erigere,quem & Colojfum So-
\lis appellandum cenluit ,
Apollini dica-
|
tum. Fuit is altus 70 cubitis, id eft 2 19
j
palmis, qui poft quinquagefimum fex-
tum annum terrx motu proftratuse-
;
tiam jacens miraculo fuit,pauci pol-
licem ejus amplexabantur,majores
j
erant digiti,quam plerxque ftatux
;
vafti fpecus de fradtis membris in eo
hiabant , fpedtabantur in eo magnxmolis laxa
;ad portum Rhodiomm
eredtus naves intra crura tranfeuntes
|
admittebat ; Suldanus jfegypti occu-
pata PJoodo ex xre hujus ftatux non-
gentos camelos oneraffe tradimr;
lumptus ineo fadti,duodecim anno-
1 rum tempore 300 talentis conftitifle
feruntur,ubi nota haud dubie erro-
rem magnum irrepfiffe , dum alii uti
j
Plinii interpretes interpretantur: quem
J
enim ColofTum Solis Plinius 70 cubi-
! torum altum fuiffe tradit, Volaterranus
|feptingentorum altum facit cubito-
1 rum , & contra quem audtores dicunt,
ex xre hujus ftatux Soldanum gypti
I900 camelos
,Volaterranus 90 dicit o-
' neraffe : hoc enim padto res credibi-
lior fiet, cum alias altitudinem ColotI fi juxta Volaterranum fuiffe oportuiffet
2100
noo palmorum, qux fere i milliaris 900, fed 90 camelos eo oneratos dice-
adsquant,quod a nemine concede- mus
,ut proinde errorem in numeris
tur nifi ab imperito ,ne dicam ftoli- contigiffe certum fit. Dicendum igi-
do homine : convenientius itaque non tur , altitudinem 70 cubit. & 90 came-
M los
90 Athan ASII KircheriCap.IX. los eo xre oneratos fuifle. Varii prae-
j
in hunc ulque diem a 4000 annis du-foflmtereaColoffi a variis fuerunt eredi, de rent, exteris omnibus qux a Gr.xcis
quibus vide 'Plinium, in /Egyptio La-
j
& Romanis exftrudafuerunt , ne ve-
byrinthojam demonftratum fuit, non ftigio quidem relido, deftrudis. Fuit
unum Coloflum , led tot quod peri-!& apud Ppmanos theatrum
,quodM.
ftylia Labyrinthi columnashabebant,|
AEmilius Scaurus in fua xdilitate extra-
qux omnes deorum flatus regumque 1 xit 360 columnis conlpicuum , cujus
foerunt immenfe altitudinis, &quodj
pars Icenxerat ex marmore, mediae
miram didu fingula ex uno lapide vitro, (quod ego nil aliud fuifle cre-
Thebaico exlculpta. Erat autemuna,
diderim quam ex Ipeculari materia
inter exteras Herodoto tefte , cujus vel compofitum)columna ima 48 pe-
fblus pes longitudinem habebat fe - dum ;erant inter columnas ligna srea
ptem cubitorum, id eftn pedtun ; cuij300 numero , cavea capiebat homi-
juxta proportionem humani corporis num 70 millia. Itaflinius. Innumera
altitudo congruebat 147 pedum; qux hoc loco,de memorandis Ppmano-
fane omnes hujulmodi Coloflorum rum monumentis adducere poffem,
moles quxfadx fueruntunquam, lon-
1
verum cum ea paflim tum apud Pli-
ge luperabat Erexit & in Capitolio nium,Lipjium aliolque occurrant , ea
Lucullus ex Apollonia tradudum 30 cu-,
contuito taceo. Mirum tamen ex tambitorum, & conflabat feftertiis xjo. I illuftribus monumentis inhunc ulque
Lyftppus magifter Caretis, Tarenti alium diem a 1700 annis nihil remanfifle,
colonum erexit 40 cubitorum;& ne
j
ne veftigium quidem,unde libere at
Neronem prsteream , aureum is erexit ' leverare aufim,nullum eorum cum
Coloflum in monte Palatino, de quoj
sEgyptiis comparari potuifle,cum
mira narrant Rom. rerum Icriptores, plura eorum in hunc ulque diem in-
quos conlule. Sed qui AEgyptios mi- corrupta, etiam mille & amplius an-
rabilium operum magnitudine lupera-i
nis ante Pomam condita, perfeverare
vit invenio neminem; & vel inde pa-j
experiamur,
tet quod nonnullaeorummonumenta|
CAPUT X.
Virum in hunc ufque diem Nembrodaj^ Turris adhuc vejligia
referiantur.
Cap. X. y^VUoties mecum penitius rerum ;
tione contemplanda confluxuram; led
f 1humanarum inconftantiam,& errabant,necdum ad humanarum re-v • inevitabilem temporis omnia rum caducitatem afluefadi. Primi Af-
conlumentis edacitatem confidero; to- fyriorum Reges , Kemlrod, Ninus, Semi-u„pami»
ties in mentem venit, primsvoruma ramis, in rerum mirabilium patranda-
fsculo hominum inanis, fallax Scirri- rum cogitatione toti erant Cognati
ta in tot ac tantis,qus vel iplam hu- eorum in AEgypto ex eadem Chuna fa-
manam fidem longe luperarent, mo- milia semuli Babyloniorum in ^Egyptum
numentis erigendis, cura,&lollicitu- appulfi, in erigendis obelilcis, pyra-
do. Arbitrabantur illi,qus condide- midibus , labyifnthis ,
modum neicie-
rant , sternum perftitura,totum mun- bant. Hos Graeci& Pomani iecuti, qui-dum ad tam inlblita urbium, turrium, nam in circis, hippodromis, amphi-
fabricarumque miracula cum admira- theatris, thermis, aqusdu&ibus eri-
gendis
Turris Babel Lib. II.
Caji, X- genis opera praeftiterint , illa in huncufque -diem vel in ipfis ruinis femile-
pulta admiramur. Nihil itaque flabi-
le, nihil firmum& folidiim nobis tem-
poris fallax & incerta promittit condi-
tio. Sed ut ad inftitutum noftrum re-
vertamur; fi quis itaque quxrat,ubi-
nam tam lumptuofa & paene incredi-
bilia 'Babyloniorum opera fint , num ve-
ftigia adhuc nonnulla luperfint , illi ni-
hil aliud refponfi loco dare poflum
,
nili illud Seneca*, Iftafit quaras
,
piofis acervis occurrant, Nini videli-Se&IIL
cet& Semiramidis magnificentias quon-
dam florentis veftigia. SvfKf 3 \-aro
M»dW , cfoc aMss; uvas tus Zi/pas
Asyisot
,
aMa rts; qv B&GvXuvi , yfij
Niva x.aleoYdja.<T[j${j\sf r /SaciAeior
coi/ 6 ifip Nii(§W tIw NiVoy cv rn
AvJsg/a xllircLf it o rara yiwn, ijtfe
K£M V» CLV^^L ,
«S SSJ MtrfjLCL » /2ct€vAUf&Vt Q CV.gCA-
f Aena.?' ng\ Z(pupptpud‘@jiVenis ;fi inVenis
, quafit illa nunquam fiuifi- jcv BclGvXmi toyuv, 7roM«
fient , comperis. Et primaevus quidem!
£ «Ma x£ iratro» ylw JV-fims & conftimtio nos late- [„„* * iiraV rta;HS^ Ta
'rt
te non poteft: quonam vero mloco
\ ^illa praecise conlntuta fuerit , mento i**
.
. , , er . \ \
dubitamus; atque de iis magna inter.
. %
geographos ,hiftoricofque eft con- j «W*» flw o» auri?, $
certatio:quod idem de civitate Babel,
|
xh.ifj.axay , (c Jlapv%av ev not&fxoh;,
aliifque intelligi velim. Verum enim t(gt} Aiftvcuf, tfcjj o&av , nc yt(p’Jpav.
vero cum ad hujus veritatis cognitio- i Syros autem d Medis ; nullos alios Syros
nem , nifi ex relatione eorum., qui di- intelligunt,quam eos qui Babylone ac
dia loca, fingulari curiofitate impul- Nini regiam confiituerunt; quarum alteram
fi ,luftrarunt
, atque lumma diligen-;Ninum urbem, five Ninam Ninus in
tia examinata pofleritati concredide- Atmria ( fic enim AJfiyria olim voca-
runt,pervenire nequeamus , ex iis batur ;
erat enim proprium AJfiyriis&felediora quaedam depromemus. Dio-
jChaldais literam S mutare in T , veluti
dorus, utilupradidumeft, fuo adhuc hic Atturia pro AJfiyria ) condidit; ejus
tempore magnamTurris,civitatiique Vero uxor
, pofiquam duxififet Virum, re-
partem perltiriffe refert,quod & He- \gnumque adminiftraffet , Babylonem ex-
rodotus innuit, Vanum enim & Cyrum ,:ftruxit. Hi enim Afiae dominati fiunt.
primos ait fiiifle & Turris & civitatis Praterea opera Semiramidis adhuc multa, rana se-
deftrudores, quam pollea Nabuchodo-
nofior Rex inftauratam , regiam fuam
conftimerit,quae omnia fufius apud
Jofephum Nicolaus Vamaficenus deferibit.
qua apud Babylonem fiunt, per uniVer- y-XS»
3
jfam continentem fparftm oftenduntur : uti *‘l&
f
V . ~ JI.
J. cmfpKi-
aggeres, qui Semiramidis dicuntur, esumut.
mania,
isr munitionumfabrica, tuborum-
Inter modernos,qui didas Babylo-
J
que in iis,(sr aquadu£lus,{yficaU, t?fiojjknue antiquitates fumma diligentia de-
j
«2 fluminibus, iylacubus, via tsr potu
>i- fcripferunt , R. P. Philippus , Religio- ' tes. Multa hic alia ex Ammiano, Viony-
*.lusexOrd.Reform. Difcalceatorum, fio , cxterifque geOgraphis,qui hu-
qui in Itinerario
,
quae de Babylonia an- jufmodi antiquitatum Babylonicarum
- tiquitatibus obfervarat,pulchre ex-
j
mentionem fecerunt , adducere poCpofuit omnia. Strabo deinde aperte di- ;fem,quae brevitatis caula omitto. Ne-cit
,omnia in Babyloniis campis adeo i que dubium eft quin tempore vete-
effe antiquitatum veterum, monumen-1
rum Gracorum , Ppmanorumque hiflo-
tommque ruderibus conferta,ut vix ’ ricorum ex iifdem ruderibus plures
paffum conficias, ubi ea non tibi co- adhuc reliquiae extiterint. Nam ut
I M i chro-
litti
92 Athanasii Kirchf.riCap. X. chronologi afferunt
,poli Sardaiutpa- lateribus coitis cxtru&is inunita. Iti- SeSl.lU,
Ium, Darium & Cyrum Perfarum Chal- nere poilea unius diei infra eandciti uy-“
(Leorumopie. Reges , hujufmodi fabrica- !bem antiqua: Babylonis infraTignm& «•
rum primos devaftatores fuiffe , & Da- Euphratem,coacervatorum ruderum “
bylonem vaftiflimo exercitu occupaffe, multitudo Ipe&atur,qua: lunt gran-“
& Niniven evertiffe, reliquaque mo-
j
ditatis,& magnificentia: veteris ®<i-«
numenta devaftaffe. De hoc itaque bylonis luculentiffima indicia. Refere-«
nullum dubium effe poteft. Quxriturj
bant autem Armeni Chriltiani, duces“
itaque , num moderno tempore tam jnoftri, locorum peritilfimi, locum iat“
lumptuolarum llupendaramque fabri- 'eminentem, 18 milliaribus a Bagadat«
carum reliquia: adhuc luperfint. Va- ! remotum, quem dicebant ab omnibus
«
", Ba- rios lane, qui fufcepto in Babylonem i-!teneri rainas Turris Babel, quod no-«
w°rU.dnere, varia de hujufmodi fabricis ob-
;
ftris videbatur valde verifimile obin-«
fervarunt , evolvi;veram neminem
j
gentem bituminis ibidem provenien-«
hac in parte, qui majori fide& certi-j
tis copiam, quo latomi, uti lacer tex-«
tudine, reconditiorique eraditione hfcj
tus memorat, in Turris xdificatione u-«
magnis etiam adhibitis lumptibus ob- i tebantur , & videtur locus multaram “
lervarit, me reperiffe memini,quam 1 decempedarum altitudinem adhuc ha-
«
Vafkwri-Ihnlum& celeberrimum virum Petrum bere. Hzc didus Dilcalceatorum Ge-«
ejtafiru- de Valle, quocum uti magna mihi fo- jneralis. Plura hic ex Itinerario Benja-“tatmnnm
nece[jltut}0 Jnterceff.t,itaquoque
|
mini Hebrai, Perfarum drabumqne de- <'
partim ab eo oretenus,parum ex e-
jus dodiffma itinerum a fe confedo-
rum perioche,qua: hic adducam, me
didiciffe glorior. Confentithifcequa-
fi omnibus Rev. P. Philippus de S. Tri-
nitate,Generalis Ordinis Dilcalceato-
rum Minifter in luo Itinerario,quod
in Indiam, & hinc Itoniam peregit.
Poftquam enim de Ajfyrhe & Chaldaea
Icriptionibus Abulfede & Geographia“Nubiana adducere poteram , fed fuffi-
cietomnium loco Petrus de Valle : cu-
jus verba Italico idiomate hxc lunt.
Ilgwmo appreffo , che erano 13 di No- p«ru»i
vemb. parti la mattinapur alalba , m ho- Orario
ra e piu inanit me^ogiomo arriVammo tomoz-
alie ruine di Babel,fotto alie quali piatu
tammo il padiglione per haVer commodata.
fitu, natura & proprietate, frequen- \didefinare, etrattenerfi aVedere ognicoja
tibufque ruderum occurrentium
„vis dixit: Caput, inquit, ChalcLea,leu
„ metropolis ell Bagadat
,
examcenitate
„ hortorum ,queis circumdatur, fic di-
bene,quanto fojfe bifognato. Girai poi le
ruine detutte leparti, faliincima, cami-
nai dentro,per tutto Vidi, rividi , (y in cotu
clufione quel che troVai,e quejlo. In me%o
„ <£ta ;atque eadem eft, qua: nova Ba-
j
di una grande epiamfima campagna , hici-
,, byIonia fabricata ex ruinis antiqua: , & j
no circa d me^o miglio,alfume Eufra-
„ fuit urbs , antequam i Perfs deifraete- te, che lapajfa in quelluogo quafi perPo-% BabeL
„tur, vaftiflima, luperlittorautriulque
„ fluminis Euphratis & Tigris extracta
,
„ hodie ab ea parte, qua Euphratem relpi-
„ cit, prorlus vallata;altera vero pars lu-
,, perlles etiamnum , magnitudinem ob-
„tinet fimilem urbi Bononienfi,propter
„palmarum varietatem, hortorumque
„ multitudinem amceniffima , reftaurata
„ polleris temporibus d Regibus Perfice,
„ qua turribus, qua muris fortillimis, ex
nente , fi rilieVa infin hoggifopra terra una
\gran mole di fabrica rouinata, tutta dun
majliccio, oche fojfe cofi daprincipio , co-
me dmepare , b che le rouine 1’habbiano ca-
\gionato,eridottola,come fi Vede dguifadi' un monte, di che pero non apparifee molto
feffio. La fuaforma e quadra ,apunto da
Torre , b da piramide, riVolta giuflo con
le quattro faccie alii quattro angoli deimon-
do,md fe non m inganno , b non procede
dalle
Turris Babel Lib.II 95
Cap. X. dalle rouine(cbe puo efferfadimente) ap-\ neVefligio, ne fegno. Dentro andandoperSecf.UX.
parifce hora alquantopiu lunga deTramon-1diJopra , fi troVano alcunegrotte , md tan-
tam d Me^o giorno, che da LeVaifted Po-!to rouinate , che non fi difcerne
,checofa
Circuitus nente. II circuito attomo , mifurato olla foffero , edialcune ftoanche in dubbio, fie
Tums.groffa , e mille ecentotrenta quattropafii. fianocofefatte conia fabrica ,
oVerodapoi
Mifura, fito,
eforma difabrica , che con-j
da genti di campagna per ricoVrarfivi ,il
fronta per dpunto con lapiramide,che chi
-
* che miparepiu Verifimile.
ama Strabone Sepoltura di Belo , e chej
La materia di che 'e compofta tutta lafa-
deve effer quella , che nellefacre lettere e det- jbrica , eiapiu curiofa cofa , che Vifia , e da
ta la Torre di Nembrotto,neUa cittd di !
mefu con diligenda ojferVata, rompendola
Babilonia, b Babel ,
come in fin hoggi conpicconiindiVerfiluoghi. Sontuttimat-
quefio luogo fi chiama.toni molto grandi , e groffi di terra cruda ,
E cofa da notare , che daldetto monte \feccati, come io credo al fole, dguifadella
dirouineinpoi , non fivede in quel luogo ne ITappie di Spagna
,e fon murati non con
pur fegno dtaltracofa, che mofiri efferviJ
buona calce, md pur con terraccia , e per
flata una cittd cofit grande, Vedendofifolo i piuforte^ga , trdmattone, emattone,me
-
inalcuniluoghi certi fondamentiinterradi\
fcolate con quella terra, che ferVe di calce,
mura rouimte ,cinquanta b feffanta pafii
j
Vifiono come dfiolaio certe cannucciepalufiri
dal monte lontani. Vel reflo il terreno at- \fpe%gate,oVeropaglie dure dafare ftuoie.
tomo etutto pianiflimo, epare impofiibile,]
A luogo d luogopoi , Vifonomefcolatiindi-
efferVi flato corpo di fabrica notabile , non I 'verfe parti, majfimamente doVe piuimpor-
Vedendofene in luogo alcuno reliquie fopra\ ta per foflegno, molti mattoni dellamede
-
terra,fuor che il mafflcio egrande , e pur
\ fima grande^a , md cotti , e fodi , e mu-
fapiamo quanto le fabriche di Babiloniaj
rati conbuom calce, b con bitume,pero li
foffero riguardeVoli. Md infiomma, iltem- :crudi forio fen^a dubio ajfai piu. Vitutti
po lungo fa, e guaflagran cofe , bifogna quefli mattoni, cotti, e crudi, coi bitume
anche confiderare, che fon circa d quattro attaccato, e di quelle cannuccie , che hanno
milia anni ,bpoco meno
,che quella cittdfu in meggp , io hebbi gufto di pigliarne me-
fabricata , che in tanto d me maraViglio, co- coper moflrarli in Italia dgli antiquarii cu-
me fiiVeda, quel che fivede ,tanto piu. che riofi, che certo mipar che fia una bella an-
Diodoro Sicolo,
ilquale e pur antico, di- tichita,facendofi mentione delF ufo in que-
ce che alfiuo tempo eragid ridotta dpochif- flo paefe di fabricar con bitume in Vece di-
fimo. L’ altera fopra terra dei monte, calce, non folo da Giuftino abbreviator di
Turris. che diffi delle rouine,e doVe piu
,edoVe Trogo nellefabriche di Semiramide, ma
manco, md fottofoprafardpiiidiognialto ! dalla facrafcritturamedefimanellafabrica
palabo di Napoli. La figura 'e diflorme,j
d punto di queftaflejfafont e cittd Fe-
comefogliono haVer tutte le fabrice rouina- dtfcio della quale IafcritturafiacradNem-te : doVefi al^a , doVefiabbafia ,
doVefco- brotto ,isr i profani d Belo attribuifico-
fcefa, doVepiana, che fipuo falire, doVe no:ondenonmaleil Bellarmino nella fua
ha fegni di torrenti per Taequa delle pioggie Chronologia' Flampatagli anni d dietro , che
che cone abbajfo, e dentro ancora , di flo- \io Vidi laprima Volta in mano di un Padre
pradoVe concaVa, doVe rileVata, infomma Giefuita in Conftantinopoli
,crede che
d guifa di un confufo monte.j
Belo eNembrottofian tutto uno, e Stra-
Nonfi
vedefegno alcuno difcalaperfa- bone con Herodoto , egli altri Ethnici
,
Ure, ne diportaper entrare,ondeficonfer- ;chiamo,come diffi di fopra, Sepoltura di
ma , che le fcale erano attomo difuori, e co- Belo queftafteffapiramide , che dagli ferit-
me parti piu deboli furon le prime ad effer torifacri Vien detta Torre di Babilonia,
rouinate, in modo che non ne apparifeepiu j
b di Nembrotto : Hebbigufto ancora di
M 3 f»
94 ATHA NASII KlRCHERIOpera pretium eft notare, quod a Sccilll.
dicto monte ruderum in ulteriora, ne
“Cap. X.far ritrar Babel dalmio pittore inprofpet-
tiVa, e Id proprio ne fece il difegno da due
parti , che erano kpiu belle Vedute, e coti'
tengono tutti quattro ifuoi lati, e nefar
d
poi quadri, conpiii diligenda. Che faquella
Babel antica, e la Torre di Nembrotto,non c e dubbio fecondo me, perche oltro che
ilfito lo dimoflra , da paefiancora hoggidi
e conofciuta per tale, (sr in Arabico chia-
mata Volgarmente Babel, come da Latini e
flata chiamata. Hac latine ficfbnant
:
„ Poftridie, die nimirum 13 Noltem-
„bris, profedi mane Iole oriente, unt
„hora & amplius ante meridiem per-
venimus ad rudera 'Babylonis , juxta
„qua tentoria fiximus , ut commode
„ pranderemus ,& moraremur ibi do-
„nec omnia difpexiflemus. Poftea un-
„ dique rudera circuivi , in feftigium
„albendi, intravi, eunda perfpexi, vidi,
„ revidi , & tandem qua» obfervavi hac„fent. In medio magna planitiei, ad di-
Bal*l „midium milliare diftantis abamne Eu-„phrate, qui mediam interfluit in hoc
„loco ferme ad Occidentem, hodieque
„ extat grandis moles fabrica: deftruda,
„ tota inunammaflam confufe, five ab
„ initio talisfuerit ,ut mihi videtur, five
„Iaplus ruderum eam redegerit infpe-
„ ciem ,quorum tamen vix ullum appa-
ret veftigium. Figura eft quadrata, in
,,apicem vergens inftar turris five py-„ramidis
,.quatuor hedris exade fpe-
„ dantibus ad quatuor mundi plagas,
„verum mfi fallor, velnifilapfes rude-
„rum fitum mutaverit, (quodfacile fieri
„ potuit,) apparet hodie aliquantoion-
„gior a Septentrione verfes Meridiem,
,,quam ab Oriente ad Occidentem.
Ambitus eft ferme mille, centum &„ triginta quatuor pafliium. Dimenfio-
,,ne, fitu & forma fabrica, qua: in api-
cem vergens fpeciem pyramidis prx-
„bet, convenit cum ea,quam Strabo vo-
„ cat Sepulchrum Beli,3cquam ferunt efle
„eam qua: in lacris literis diciturTurrist
„ Kimrodea , in civitate Babylonia fivej
,,Babel , quomodo hodieque locus ifte
j
„ vocatur.
ullus *quidem appareat veftigiur
alicujus,qua: oftendat in ifto loco ex-“
titifle tam magnam civitatem, & quod«
tantum inveniantur in quibufdam locis"
nonnulla in terrl fundamenta muro-"rum dilapforum
,quinquaginta vel fe-"
xaginta paflibus i monte diffitis. Ca-"terum tellus circumcirca planiflima
“
eft, & impoflibile videtur, ibi fuifle"
molem aliquanta magnitudinis , cum"nullibi ejus fepra terram inveniantur“
reliquia , nifi quod mafla feu moles fit“
ingens;cum tamen feiamusquam fpe-“
danda fuerint fabrica: Babylonie*. “
Verum temporis diuturnitas fecit &“deftrait magnas res. Confiderandum "
etiam eft, quod circiter quatuor millia "
annorum, vel paulo minus effluxerunt"
i tempore,quo ifta civitas fuit exftru- "
da: mirumque mihi videtur, qua ra-“
tione adhuc appareant quantula appa-“
rent, idque eo magis,quod Diodorus Si- "
culus,zntor antiquus,jam olim fuo tem- “
pore dixerit univerfam molem redu-
dam fuifle in minutias. Altitudomon-urmtis
,quem dixi ruderum , fepra terram “
hic major, ibi minor eft; fed media"
altitudinis xftimatio feperat quaque “
altiflima palatia Neapolitana. Figura"
eft difformis , cujufmodi folennis eft"
omnibus adificiis dirutis : hic alta , ibi “
humilis: hic afpera vel gibbofa, ibi"
plana, ubi adfcendi poteft, ibi alvei"
torrentium aqua: pluvia: delabentis; & “
in interioribus feperius hic cava, ibi"
convexa : uno verbo dicam,fimilis eft “
monti confiifo. “
Nullum veftigium apparet fcala"
vel graduum ad afeendendum ,nec"
porta: ad intrandum,unde credibile eft "
gradus extrorfem fuifle fitos, & tan-“
quam partes debiliores primo fuifle"
collapfas , adeo ut nec vola nec vefti-“
gium eorum ufquam feperfit. Inoro-"
euntibus ex parte feperiore occurrunt"
quadam caverna , fed adeo diruta,ut “
dis-“
96 Athana sii KircheriCap.Xl. St&m.
CAPUT XI.
T>e Vrbibus tum a Nembrod,tum a Nino& Semiramide ad
littora Tigris Euphratis extruBis eorumque vejligiis
etiammm fuperjlitibiu.
E Kembrod fic refert lacra Ge-j
confita in hunc uique diem lpedantur,
'nefis hiftoria Cap. X. Verf. io.
naxi qxixi1-?33 W3?a& myxi -nm
: ixjs> p«3 n&» Et fuit principium
regni Nembrod in Babele ArachirAchad isr Calna interraStaam, Cui
Chaldaica relpondet: frriiabo en mni
Saai j*qnx3 raVoi i3si 71x1 ^>33
| nefis hiftoria Cap. X. Verf 10.
|
fucceffu temporum aliis aliiique ex ea-' rum ruinis inftauratis urbibus, facile
cognofci poflunt Qua:omnia celeber-
rimus Petrus d Valle , & luprii allegatus
PhilippusdeS.Trinitate in luis Itinerariis
qulm curiofiflime obfervarunt : &in Mefopotamia monftrant in hunc ut
|
que diem Orpha,qua: fuit patria Abra-
Grxca in nominibus nonnihil differt: ,
hami, Chcddais^Jr dida; Mujfalexm-tumua
W tm; (ZcunXcicts auf£ ,
deribus Ninive extruda urbs , catterat-™ Ur.
fictSvAaV, yfij opl%, y, ^ ^a- 4ue Meredin, Diarbechin, Anna}Heth,Um^£
7-.tx.nr, , bv rw yn <rmad§. Hxc eft‘Chams morte Crafl
; Arbela,™^-
itaque Tetrapolis, id elCquatuorur- 1
vi6toria Alexandri Magni contra Darium
bes, quibus a fe extrudis, primus ho-f^morabiiis, ahzque iftiuTmodi;£L
minum poft diluvium dominatus eft: T-ljf^f^^flmaida urbes fama il-
Rex & Imperator Nembrod. Ubinamlu
„Sed de hifce recitantem audia-
vero prater 'Babylonem loca illa extru- !
™us opi civitatem Sa-
sx. c—
a
. . r - r, leiman aliamnon fume dicit, nifi quam
pofteri Thefiphontem five Seleuciam no- Tb5fi-.
minarunt. Hic uti novimus ex Daniele^paf”’
da fuerint, cum lacra fcripturalileat,1
verifimile putem illajuxta mentem A-rhe Montani
, vicina 'Babyloni ad Eu- , - .
.
phratem extruda fhiffe;quamvis non
ab,
eo de^ hi't campus cum regio'6-
inverifimile fit, ea quoque partim ad P^ Kabuchodonofor
,
ubi tres pue-^Euphratem
,partim ad TWworienta-
rosHebra:o$ “*°mace*n ignis projiddonoSiri1 1
1 r 1 °. .S lutiit. enonoH Itflhlflmfiiflm asfaran»lem plagam pofita; hxc enim proprie
ad terram Sennaar videtur pertinere.
Sed cum ha:c fine conftitutione loci
intelligi nequeant, ledor adeat topo-
graphiam luprapofitam, ubi genui-
num earum urbium fitum reperiet.Re-fert Diodorus & Semiramim varias con-
didifle civitates; ,
inquit,
atUtri y.ct) tzLhctg xohuq, fiv tto-
rctfjotvv ts Sfipofirlui tyTon ityyu),
<n quibus emporia confiruxit eorum qua ex
julfit, eo quod ftatuamfiiam adorare
detredaffent. Hic oftenditur Lacus leo- Lacus
num in quem Sanie/projedus fuit : hicoSSNinives fitus genuinus oftenditur, &ejus innumera alia, qua: ex Itinerario
nobis innotuerunt. Proinde verba e-
jus , tametfi longa,fummopere ta-
men curiola hic lubjungenda cenlui-
mus. Poftquam enim de moderna:
Babylonice,qua: Bagdat dicitur, fitu&
natura differuiffet , tandem ie ad ru-
dera Mefopotamia Babyloni vicina:
,
Media&:Pamacene omniquepropinqua; mmque & genuinum eorum fitum,
regione ferrentur : quorum quidem no-! deferibenda accingit,
mina, etfi incognita huculque per- i Con queBt braVi adunqueandammo in-
manlerint, ex infinitis tamen ruderi-
|nan^i , e piii di un hora prima di me%>
bus, quibils Euphratis Sc Tigris littorajgiorno giungemmoalluogodeBinato,che fi° * chia-
Turris Babel l i b. 1 1.
CapXl. thiama Suleiman , credulo fiioccamente
Sunto da Macbomettani , c par L fantitd
detto mondo, che in una Mefchita in campa-j
refciutapoi ingran cittd. II cbefe e Ve- Sccl.lU,
aimpie Seleucia eTefifonte erano a-
'.endue in un medefimo luogp, il pialeperci
gna prejfo a quel luogo e fepoho. Laprima molta bene dagli Arabi era chiamato Me-cofa chefacemmo , fubitofcefi in terra
, fuj
dain, cioe le due citta,quafi di amenduefa-
di andare d drittura (fen^a curarci di 1>e-j
cendo una cajafola ,e cosi .ipunto anche A-
dere fopra ’1fiumeun caftelletto moderno,J
githm,parUndo dt quel gran Cofroe, che
difbabitato ,abbandonato , come io cre-
j
ammalato di defperaticmeper una rotta rice-
do,per le correrie degli Arabi ) d Veder
j
Vuta iviprejfo, Vifuportato a braccia mori-
le rouine di una gran fabrica,circa un mi- ‘ bondo,pare cbe amendue Seleucia, e Tefi-
glio dentro terra, che gli Ebrei di boggi ' fonte in unafola cofa confonda. Haec
idioti dicono, cbe fia il tempio , ncl quale latine fic vertuntur
:
Nabuchodonolor faceVa odorar la fu
Jlatua d1
oro tanto nominata nelle fa
Cum his lagittariis itaque navig
vedi, plulquam hora uni ante n
fcritture, e quanto al luogopotrebbe effere,[
diem pervenimus ad locum deftina
poiche quella Jlatua dice ilfacro teflo , che
fueretta in un campo, non della cittd
, qui dicitur Suleiman , a Muham- c
aj
medanis ftolide creditus fandus,pro- £
della provincia di Babilonia , che fin|
pterque fanditatem appellatus mun-
cold poteVa ben flenderfi, md tuttavia
meparebbe Jlrano, cheinfinhoggi fojfe
flato in piedi tanto una cofa tau
mafimamente non effendo fabru
dus,qui in fano quodam eorum cam- “
peftri,prope hunc locum lepultus eft.
“
anticha, I Simul ac vero in terram delcendimus, ‘
idipietra. ante omnia reda ivimus(negligentes “
Pero i Mahomettani,di quali, comedpiii
[
parvum caftellum recentioris fabrica ££
dotti , io piu credo , la chiamano Aiuanj
fitum ad flumen , ab habitatoribus de- cc
Kelra, cioe Atrio de’ Cefari,fabricatofe-\ fertum , ut credo, propter latrocinia ££
condo loro /«Tefifonte da i ^«iftPerfia i
Arabum)
viiiim rudera magna fa-££
dell ultima fchiatta, che effi ancora ad i-1brica. fita ad diftantiam unius circi-
"
mitatione de ’ noflri Imperatori fi
che faceVano Cefari chiamarfi. E mi dico-
no effer fabrica famofa, tanto nelle hifio-
rie,quanto nelle Geografie Perfiane , le
quali ungiorno io ancora procuraro di haVe-
re, e d’ intendere. ‘Dachefiraccogliema-
nifefiamente, che quiVi era la cittd diTe-fifonte , nelle guerre de ’
noflri Imperatori
co ’i Perfiani
,oco’
i
Parthi,fpejfo nomi-
nata. Et ioViaggiungodipiu, chept
,|ter milliaris a flumine
, quod fud<ei“
hodierni idiota dicunt fuifie olim £C
templum, in quo KabuchodonoforjaC
“
fit adorari ftatuam luam auream tam ££
famolam inlacris literis : & quod ad “
locum attinet, id verum efle potelt, ££
quia lacer textus dicit hanc ftatuam £f
fuifle eredam in campo , non civita- “
tis, led provincia Babylonica, qua c£
potuit eo ulque porrigi: mihi tamen ££
fequen^a,vi era anche Seleucia
,perche I mirum videmr , ulque in hodiernum
Strabone dice chiaramente , cheTefifon-J
diem tantum reliquum efle rei tam an- “
te non era altro , cheunborgodi Seleucia, I tiqua, maxime cum non fit fabricata ££
fabricato da i %e Parthi, dfine di non darej
ex petra. Quamobrem potius credo “
incommodo d quella cittd con la numero
-
Munammedanis,ceu dodioribus, qui !C
fa lor Corte ,e.congli eferciti Scithici, che !
adificium illud vocant Aiuan fiefra
,
“
fi cortducevano apprejfo,quarJoVeniVano d [id eft Atrium Ceefamn, dicuntqueex- ££
paffarvil inVemo ,per effer quel paefecal-
1trudum in loco antiqua Ctefiphon-
11
do,come lafiate hpajfaVano b in Hircania, Itis a Regibus PerJLe poftrema pro- ££
b in Ecbatana, md cheper quefla fpeffa re-j
geniei,qui lemet quoque Calares vo- ‘ £
fidenda della corte loro
,
Tefifonte ancoraicabant ad imitationem noftrorum Im- I£
I N pera-“
98 A T H A N A S I I
Cap.Xl- peratorum. Dixcruntque milii fabri-
5) cam hanc efle celebrem , tam in hi-
j> ftoriis,quam in geographiis Verficis,
3>quas aliquando conabor adipilci & in-
3) telligere. Ex quibus manifefto colli-
33 gitur , ibi fuifle civitatem Ctefiphontem,
,3 frequentem in hiftoriis de bellis Impe-
33ratomm noftrorum cum Verfis
,
vel
cum Parthis. Ego vero amplius addo,
,3quod confequenteribi etiam fuerit Se-
nleucia, quia Strabo diferte dicit, Ctefi-
,,phontem non foifle nili fiiburbium Se-
V leucue,fabricatum a Regibus Parthi-
3, cis ,ne huic civitati cum numeroia fua
„ familia graves eflent,&cumagmini-
3, bus Scythicis,qua: fecum ducebant,
33 cum eo in hyberna tenderent,quia
3> regio illa calida eft, quemadmodum,3 adtatem tranfegerant vel in Hyrcania,
33 vel in Ecbatana, fed Ctefiphontem tan-
33 dem ob frequentem fedem familia: il-
33 lorum , ipiam crevifle in infignem ci-
3>vitatem. Quod fiverum fit, utique&33 Seleucia & Ctefiphon Citx fuerint in eo-
3, dem loco,quam propterea Arabes re-
3, ctiffime appellaverint Medain , id eft,
,3 Dipolim , ex utraque quafi unam faci-
33 entes civitatem. Agathias etiam,ubi
3, agit de magno illo Cofroe, ex defpera-
«tione propter cladem lui exercitus ibi
33acceptam , morbo occupato, illucmo-
3,ribundumeundem manibus fuifle de-
3, portatum ait, adeoque & hinc liquet
„ eumutramque civitatem , Seleuciam 8c
„ Ctefiphontem in unam confundere. Stra-
bo tamen lib.xvi. valde congruit obfer-
tioni Petri de Valle. Sicenim dicit cita-
to loco : TraAaffjtyj
buu n f&ctSvAav
loS doroficte, nui 5'
cn-
X&jyMct jj&%' tIuj rtypi teyofififi
7d\moy 4’ y.tJpin yjnmipoiy heyo-
pV« (xiyaM • tcojtIuj fi 'moiiits
ffi TCMpUvulm ficiG-iXeic,
cpH^oifijjai -fJJ crih&smm , tvu pih
y.ct&rct6pt&'°‘v& \sm'$ try.vQiy.5 cpv-
As ^ sytLconx.S. Pergit : Hicpa-
gusurbispotentia magnitudine efi , cum
K I R C H E R I
!Parthorum multitudinem <sr apparatum SecI.
j
omnem recipiat,quinimo i? necejfitria ad
i Vivendum illisfuppeditet. Ibi Parthorum
;fieges in hyane propter aeris temperiem de-
gerefolebant : afiate Vero m Hircania tr
Ecbatanis,(qua: hodie Tauris dicitur)
propter antiquam loci adhuc durantem fa-
mam. Ha:c ad Vallai obfervationem
confirmandam jungenda cenfui. Per-
git porro Petrus a Valle.
Nel martirologio Romano ancora ali
di Aprile fifd memoria dim Santo Simeo-
ne, che fu Vefcouo de amendue quefle cit-
td Seleucia e Tefifonte infieme, ondeil
medefimo fi Viene d confirmare. Medain
poi degli Arabi in una Geografia Perfia-
na,che efiimata fra di loro ,Z?edi buon
autore, per quanto intendo,Viene d punto
interpretata "Tedfonte,perduto gia forfe
affatto , co 7 crefcimento di Tefifonte , e7
nome isr ogni memoria di Seleucia. Eper-
che di quefie dueeittd tanto Vicine, chefa-
ceVano unfolcorpo, Seleucia fi attribufce
alia Melopotamia , come nel Epitome
Geografica anche e notato, m’ imaginope-
ro , chefiejfe nellafponda defira , epiu Oc-
cidentale ael Tigre, e Tefifonte ait in-
contro nella fmifira ait Oriente,doVe e t
Aiuan Kefra, la quale d i pg Parthi, che
di Id Venivano,fen%a dubbio era lapiu com-
1 moda. Tutte quefie ctfefonoandato io rac-
colendo, e confrontando dalla Veduta de
i luoghi, da quello che hb intefo ejfirneferit-
to ne' libri buoni de' Mahomettani habi-
tatori hoggidi dei paefe, e dalle note, che
ho apprefio dime diqualchecofagiddame
letta, fi confrontino poi con tutte le aU
tre hiflorie nofire, mi rimetto dchiarirlo
meglio con piu commodita, doVehaurb li-
bri, che qui nonne hb, ne la memoria de'
gid lettimi ferVe piu che tanto, eper hora
mi contentaro di refirir [olo quelche vidi.
id eft:
In Martyrologio Romano etiam “
die 21 Aprilis, celebraturmemoria fan- «
£ti cujufdam Simeonis,qui utriulque “
civitatis Seleucia& Ctefiphontis fimul e- “
pifeopus fuit , undeidem confirmatur. “
Deindec£
Turris Babel Lib.IL 99Cap.XI- Deinde Medain Arabum in quadam Geo- 1 bris MuhammeJanormn incolarum ho-5>c?.IIl.
»£rafl,,a Perfica,qua: inter cos magno diernorum iftius regionis , cumque “
„ in pretio eft , & a praftante viro con- iis contuli annotationes qualcunque “
,, fcripta dicitur ,ut audio , vertitur Cte- antehac a me oblervatas
,quas iemper <c
nftybon > forte quia jam tum cum incre- penes me habeo. Cxterum fi conve- <c
„ mento Cteftpbontis,Sekucia penitus cum niunt cum omnibus aliis hiftoriis no- “
„ nomine omnem memoriam perdide- ftris, Ipero me alia occafione eacla-“„rat. Et quia ex his duabus civitatibus rius expofiturum, quando ad manus “
11 tam vicinis , ut unum corpus conftitue- habebo libros , quos hic non habeo;
“
„ rent ,Sekucia attribuitur Mefopotamhe, neque vero memoria librorumjam le-“
»quomodo etiam in Epitome Geographica ctorum huc multum facit,& proptereat£
» notatum eft , iccirco arbitror , eam fi- mihi nunc fufficiet ea duntaxat referre“
tam foifle addextram 8c occidentalem quat vidi. Pergit poftea delcribendo“
„partem Tigris, & Ctefiphontem e regio- magnum illud templum adhuc Ctefu
,,ne finiftrar ad Orientem , ubi eft Aiuan phonte luperftes , etfi nonnihil fiicceflu
»-^/«>quse Regibus Parthorum, exilii temporam labefa&atum ; & hodie
„ parte venientibus, dubio procul com- vocatur £ Mahometanis
„modior erat. Hxcomnia ego ipfefuis diuan al chefra, id eft, prima curia
» in locis confpexi , & annotavi ea qux Parthorum
,
deinde& 'Romanorum.
„ audivi de ea re foripta effe in bonis ii-
uiiimiifi
100 A T II A N A S I I KlRCHERICap.Xl. dicunt de' nofiri , e una fabricagrandefiat- fexaginta duos paflus meos longa eft,&#.lll.
ta tutta di mattoni cotti , e buona calce, con & ampla triginta tres. Menluravi au- “
muraglie grofiififime ,e riVo/ta con k fac- i
tem lumma cura,quantum mihi licuit
£c
cia ali' Oriente , e la fuafacciata , che e la-jper obftacula & gibbofitates ruderum “
'forata d’ alto dbafio con nulle ficonparti- humi litorum. In medio partis ante- “
menti de i medefimi mattoni, e lunga da cen- ' rioris non eft magna porta, qualis efleu
to e quattordici pafiide' miei. Hafefa co- lolet, fod navis media,quantxcunque “
me apparifcetrena.fi , ali' ufo delle Cbiefe|
latitudinis& altitudinis iit , aperta eft,“
noftre , delle quali quelk di me%o fola refla;
ita utab extra omnia intro perlpician-'4
inpiedi, isr e lunga feffanta duepaffe de’ , tur ufque ad faftigium : unde incolx“
miei, e krga trenta tre,md mifuraiallo acceperant rationem, ob quam hanc“ '
peggio , in quel modoebe fi potefa, per k fabricam .vocaverint Arcum,quia per
“
difiugualitd, isrimpacci dei terreno ingom- ;luum magnum fornicem anterius a-££
brato. Dinanfi in me^o non bdportagran-j
pertum , foedem prxbet magni ar-££
de, come fiufa, md tutta in naVe dimeto,|cus. In poftica parte interiore eft par- “
quanto e larga i? alta, e aperta, dimanie- \
va porta in meaio fafta etiam arcua- <£
ra che difuorifi fede tutta dentrofin’ in ci- ita, Sci lateribus prope fundamentum ££
rm , laqual cofia ba dato occafione dipae
-
aliat dux parvae portae font,qua in-
££
fimi di cbiamar queftafabrica 1’ Areo,per- itratur in alias duas naves minores
,quae ££
che con kfiuagran folta,aperta dinansf, ra-j
lunt penitus collapfe,prout etiam coi- “
prefienta d punto kfigura di un grande, ar-|lapla eft pars fornicis & muri poftici. “
co. Infaccia dentro nelkparte di dietro, fij
Veram nolui operam impendere in ea ££
e una piccok porta in me^ofattapur ad ar- ! defcribenda , led pictor meus eam de-“
co, Hr dalle bande Vicino alk facciata daj
lineavit fciagraphice cum omni dili-“
piedi , Vi fiono due altre porte piccole,cbe
1gentia , & in figura quadrata
,quam “
entrafano nelk altre due navi minori, le ! videbis hic naturaliter depictam. Per- c£
quali fiono rouinate dei tutto come anchee > git Vallxus.
rouinata parte delk Volta, e deimuro die-j
Vicino d quefia fabrica monfirano un
tro. Md non occorrecbe io mi ajfiaticbiin luogo pieno di rouine,
cbedicono pur gli
defcriVerla , ilmio pittore k dififegno con di-|
Hebrei, cbefioffie il lago de i Leoni,o luo-
ligenza tutta in profipettifa, e nelquadro, j^o da tenerlile fiere, dofe fugittatoDz-
cbe nefiard, k Vedrd V. S. ritrattaajfiai niele, io k hotutte percofie poco fondate
,
deinaturale ,• id eft : er infiomma ,per k bifiorie Perfianefiap.
„ Aiuan Kefira itaque , ut vocant Mu- I piamo certo effer quelk k Cittd diTed-„bammedam, vel Arcus Soliman Vae, ut 1 fonte, che comefiuaffiat grande, e magni-
„ vulgomalequidam noftram appellant, 'fica, non e mirafiglia, che haVeffe molte
„ propter haram rerum propinquitatem, fabriche notabili,che boggi cbefiono totaU
„eft ingens fabrica tota exftruda ex la-j
mente difirutte ,e molto difficile d poter co-
„ teribus codis,& bona calce, cum craf.|
nofcere che cofia fi fiojfiero. Andammpoi
„ filhmis muris, frontifpicio vergente ad piu inia aVeder laMefcbita di Soliman
„Orientem, quod Lfaftigio ufque ad ! Pac, cbe efabrica di Morifiatta di mattoni
„ fundamenta multiplici ornatu dido-|
antichi, con qualche garbo ,mapiccok, e
„rum laterum confpicuum, & centum girandoun pezgp per quelk campagne , ol-
’ tra molte rouine, che. troVammo fiparfiein
qua i? in Id, difabrica firnile d quelk di
Babel,di mattoni crudi e cannuccie.Vedem
-
„dix,)non focus ac in templis noftris, i mo ancora k rouine delk muraglia delk cit-
„quarum media tantum luperftes eft, acjtd , cheJi fede ejfier ftata moltogrande, efi
' cono-
„acquatubrdecrmpallus meos longum„eft. Tres, ut apparebat, in eo fuerunt
„naves/quonomine vocantur celle me-
Turris Babel Lib. II. ioi
Cap.Xl. conofcono ancora i muri ridotti come in i Soliman Bdc ,quie eft fabrica Maurorum Secl.m,
monticelli di terra, mattoni, cie con con-J
facta ex antiquis lateribus, cum qua- ££
tinuato firo circondano un fpatio moltoj
dam pulchritudine, licet parva; & per-£C
grande diquelle campagne, tanto da cjuellaj
ambulantes hos campos, praetermuL“bandadelfiume , doPe noi eraPamo
,che e- ta rudera, qua: invenimus paflim di- <c
ra la ripa Orientale,quanto dall.altra, tal-
j
fperfa, quorum fabrica noneftdiver- ££
che il Jiume PeniPa d pajfare in rne^o aliaj
(a a fabrica 'Babel, ex lateribus crudis “
cittd, oPero alie due cittd,fecondo io di-; & parvis cannis, vidimus etiam rude-“
cePa difiopra, fepur ali’ horanoncorrePaj
ra mcenium civitatis , unde animad- ££
per altra Jlrada , come dicono alcuni pae
-
j
vertere potuimuseam fuifle valde ma- £C
fani , d i quali per effere ignoranti, io do\
gnam,&difcernuntur adhuc muri red-£C
poca fede. acti tanquam in colliculos terreftres,££
Eia cittd, comunque foffe, cbiaraco- & lateres, qui continuo ambitu cir-££
fa e, chefu principale, e non ordinaria, cumdant fpatium maximum horum ££
percbe cosl dimojlrano lefue rouine ,e’lftto. camporum , tam ex hac parte amnis, ££
Sopra’1fume, Pi troPai ancbe muraglie di ubi eramus, qua: erat ripa orientalis,££
buoni mattoni cotti, murati conbitumein quitm ex altera, ita ut amnis mediam ££
Pece di calce , come fifcriPe , chefoffero civitatem interflueret, vel potius in-££
quelli dellamura di Semiramide ("quod ter ambas civitates,uti fupra dixi, ni-
££
verum efle Diodori fupra adducti ver-|
fi forte tum alio alveo, fluxerit, utin-
££
ba confirmant )de ’ quali mattonipur co’l
bitume attaccato, conforme al mio folito
ne prefi, e li porto meco dentro ima fcato-
la molto benferPati con bombagia,cofa che
piii di quattro Polte bd fatto Peder diPerfiJ
lifcunque fuit olim, praecipuam& non £tr
di queHi paefam ignoranti , che non farnoj
vulgarem fuifle, quia idaemonftrant ££
che cofaJiano le noftre curiofitd. Feduto \ ejus rudera & litus. Juxtaamnem in-££
che haPemmo tutte quefle cofe, ritomam-j
veni etiam muros ex bonis lateribus“
mo in barca, e tirandola i barcaiuoli controj
coctis , caementatis bono bitumine lo-“
aequa conia corda, tornammo indietroPer-j
co calcis, quales Scribuntur fuifle in“
fo Baghdad , e quella fera alloggiammo\muris Semiramidis (quod Perum effe Dio-
££
fotto la medefima Pilla Kierd Haggi Cur-!dori fupra adduEli Perba confirmant : )
ex “
di, doPe haPePamo alloggiatolafera pre-j
quibus lateribus cum bitumine tamen ££
cedente
;
id efl:: j
adhaerente,pro more meo
,quofdam“
„ Proxime hanc fabricam monftrant accepi, eofque mecum portavi in ci-“
„locum plenum ruderum, quem dicunt;
fla optime munitos goflypio, quapro- ££
„Jud<ei fuifle foflam leonum,
vel lo- pter flepius plurimi horum rudium in-“
„ cum ad detinendas feras , inquem de-;
colarum ridebant, ignorantes caufam ££
„ jedus fuit Baniel;ego vero id minus I noftra: curiofitatis. Ut haec omnia vi-
££
„ veriflmile duco; & quia ex hiftoriis dimus, denuo alcendimus in navigium, ££
„ Perficis certo Icimus eam fuifle civita- quo a nautis ope cordae adverfo amne ££
„tem Ctefiphontem
,
qute cum fuerit val- protracto, rediimus Bagdadum , &eo- ££
„ de magna & magnifica, non mirum dem vefpere pernodtabamus in eodem “
„ videri debet fuifle ibi multa aedificia pago IQerdHaggi Curdl, ubi nocte prj-£C
,, magni momenti, qua: fiquidem funt o- icedente fueramus commorati. Pergit
££
„ mnino deftructa ,difficillimum efl di-
j
ValUus civitatem, quam Helii vocant,
„fcernere quid fuerint. Deinde ulterius ' qua: haud dubie fuituna ex illis urbi-
„progreffi fumus ad videndum fanum ! bus, quas ad Euphratis iittora Semira-
* N 3nudem
cola: quidam dicunt, quious tamen od “
eorundem ignorantiam non multum^fidei tribuo.
££
Et manifeftum efl civitatem, qua- ££
102 AthanasiiCap.Xl. midem jedificaffe (upra oftendimus;non
ipiam , fed pofterioribus feculis ex rui-
nis veterum urbiumextrudam; ubi &
mentionem facit fepulchri Egechielis
Propheta: , & fluminis Chobar. Sed au-
diamus ejus verba.
Dimorammo in Hella tutte 'Igiornofe-
quenteper Vederla bene ,(pinpoche parole
diro dV. S. che efituata Helia fopra 7Eu-
frate,/i« meta, di qua, e la meta di Id, e da una
parte ali’ altrafipaffa
per un ponte di bar-
che, come queldi Baghdad , mdlebarche,
quando io le ho Vedute , non eranopiu di Ven-
ti quattro,fe bene in tempo di aequagroffa,Vene bifognaVa piu. Le cafe ,
fon-pur co-
me quelle di Baghdad,fabricate di buoni
mattoni Vecchii,ma bafiiffime, che non han
-
no fe non il primo piano al terreno,e tutte
hamo giardino con quantitd d’ alberi di Va-
rii frutti, e fopra tutto palme in tanta co-
pia, ecosialte, chefopraVangando digran
lunga, e ricoprendo,per dircosi, co’i ra-
mi tutte le cafe, quando fiVede lacittddi
lontano, nonpare di Veder una cittd, mduna foltafelvadi dattili , che certo in quel-
lepianure,efopra quelfume ,
e cofaaffai
Vaga d Vedere.E cittd honeftamentegrande,
ha dentro un Cafiellopiccolo , md competen-
tementeforte fopra lfiume, cafe ajfai buo-
ne, isr alcuni di belth fabrica, fatti con
architettura , mdtroppo fcuri.
Vi rifiede un Sangiacco, itre fottopo-
ftoalEafcia di Baghdad. Frdigiardini
Vene fono alcuni galanti con agrumi , efi-
miligalanterie , come uno , che io ne Vidi,
che edi certe donne,figliuole di unSafcia
morto. Fabriche notabili non Vi fono , ne
reliquie di antichitd ,tutta via fi puo cre-
dere,che anche in tempi antichi tutto quel
paefe intomoaU' Euffate, e tanto Vicino d
Babilonia, fojfe flrettamente habitato e
fadimente puo effere che Hella dalle fief-
fi rouine di Babilonia in quel luogo nafcef-
fi.Emi fu accennato in Hella ,mdperla
poca intelligen^a, che io ho infin hora dei-
la lingua Arabica non 1'intefi ali’hora be-
ne, epercio nonandai d Vederlo , e quando
dopo di ejferne partito , l'ho faputo meglio,
KircheriI
mi e difpiaciuto ajfai di non effervi andato, eSecl.lll.
non l’ haVer Veduto, cioe, chevicino ad Hel-
la mega giornata,per altra ViadiVerfa,da
quelle che io feci, fi
Vede infin’ hoggi lafi~
Ipoltura di Ezechiel Frofeta ,doVebene
\fpeffo Vanno molti Hebrei per divotione
,
\ efiddpuntof>pra quell ifieffofiume Cho-
j
bar,
o Chabor , come dicono hoggi gli
\Arabi nominato dalla facra ferittura nel-
! leVifioni dilui, ilqual fiume nafcendonel-
• la Melopotamia da una grande efamofa
!
fontana chiamata Ras-el-
iain, e crefciuto poi inlungo corfo,final-
j mente Verfo quefie parti Viene dmetternel
l’
Eufrate. Era in Vero quefla cofa molto
j
degia diVederfi, tantoper Ezechiel, che
I fufigran Vrofeta,quantoperche nelMar-
tirologio fi dice , con l' autoritd, come io
credo di fanto Epifanio chel'hd feritto,
che Ezechiel fu fepellito nel fepolcro di
Sem e di Arphaxad,progenitori di A-
brahamo,che e uriagrande antichitd,md
in fomma lamia difgratia, otrafeuragine
che fojfe, miprivo di quefiogufio. Veduto
! dei reflo chehebbi ogni cofa, e notato quanto
mi parVe ne’ miei fiartafaccilamatinadi
zj diNovemb. al tardiparti di Hella , e
la fera andai d dormire nelmedefimo luogo
chiamato Biz-ferchan , doVe haVeVamo
pur ’ alloggiato nell andare. H$c latine
fic fbnant.
Totum diem fequentem moraba- ££
mur in civitate Hella, ut eam probe cc
\perfpiceremus
,brevibufque tibi di-
££
cam, eam fitam efle ad Euphratem,
“
mediam interfluentem , & ponte fea-<£
pharum jundum , in modum pontis££
Bagdadenfis; verum fcapha:, quo tem- ££
pore eas videbam, non fuperabant nu-“
meram viginti quatuor, utut flumine££
alto longe pluribus opus fit. .dides fi-££
miles lunt Bagdadenfibus ,extrudx ££
ex bonis lateribus vetuftis , fed humil- ££
limis , altitudine faltem sequantibus"
I primum planum telluris ,omnefque ££
adjundos habent hortoscum plurimis
“
I arboribus variorum fruduum,& inpri- ££
mis palmarum tanta copia , adeoque££
!pro- £C
Turris Babel Lib. II. ioj
Cap.Xl- procerarum , ut altitudine longe lupe- tandemque circa hzc loca exoneratur SecLntt
,, rent,& quodammodo cooperiant cum in Euphratem. Hoc nrofedto omnino“
«ramis omnia tedta. Quando civitas vife dignum fuerat,tam propter £>e-
“
«procul adfpicitur,non prarbet Ipeci- cbielem
,qui fuit tanras Propheta, quam “
«em civitatis, fed denfiflimi palmeti, iquia in Martyrologio dicitur, exauto-“
«quodlane in his planis campis , &jux- ritate, ut credo, S. Epiphanii,qui id“
«ta hunc amnem jucundilfimum prae-J
fcripfit, quod Eyechiel fuerit fepultus“
«bet fpedaculum. Civitas haec utcun-;
in iepulchro Semi Sc Arpbaxadi
,
pro-“
« que magna eft , interius munita parvo I genitorum Abrahami
:
quae lane eft in-“
» caftello, led latis valido ad amnem. ! lignis antiquitas. Verum ut dixi, feu“
«Aides omnino bonae, & quaedam pul- infortunium meum , feu negligentia,“
« cre extrudlae, fecundum leges archite- : me privarunt ifto alpedtu. Poltquam
“
}} dturae , fed nimis obfcurae. omnia reliqua videram & notaveram,“
« Sedem ibi luam habetquidam San->quae digna vife fuerant, mane die zj
“
«giaccus, eftque febdita Baffae Bagda- i Novembris , fed aliquanto ferius profe-“
ndenfi. Inter hortos quidam gaudent! dtus fem Hella& velperi pernoftatum
“
«pomis citreis acidilque auraicis ac aliis ! ivi in eundem locum appellatum Bi%-a
deliciis, quorum unum vidi Ipe&an-\fercban, ubi etiam diverteramus cum“
33tem ad qualdam feminas , filias alicu-
1
illuc iremus.
«jus Balbe mortui. .iEdificia alicujus;
Atque hxc fent qua: de prifeis Ba~
33momenti nulla fent,nec reliquis an- ! bylonia fabricis dicenda exiftimavi; cer-
3>tiquitatis, tamen credibile eft, olim ! te fene inde concludere poflum, tan-
« omnem hanc regionem circa Eupbra- ta& tam innumerabili hominum mul-
ss tem,adeoque vicinam Babylonia , fuit titudine feifle inhabitatam tum terram
«fe populofilfimam , & facile fieri po- Sennaar, tum Mefopotamiam , tumuni-
jstuit, ut Hella in hoc loco ex ipfis rude- verfem illam terram ad Sinum ulque
3>ribus Babylonia orrnm feum traxerit. Berficum, ubi Euphrates magna aqua-
33 Dictum quoque mihi fuit in civitate rum mole in id fefe evolvit, utvixpat
3) Hella,quod ad iter dimidis diei ab lum progrediare, ubi non reftentve-
33eadem civitate, fed diversi via ab ea tuftorum tempomm, urbiumque ve-
33quam feeram ingreffus,
hodieque ftigia. Totum itaque Euphratis,77-
» conlpiciatur fepulchrum E^echielis grifque littus, excultum fuit urbibus,
33 Prophetse;fed quia tum nondum latis oppidis, turribus, vicis; ita ut velu-
33 peritus eram lingua Arabica, utique id niverfe Babylonia regio ulque ad Sinum
« non latis intellexi, & propterea non ivi Verficum verfes Auftrum,& verfes Bo-
,3 eo ad id videndum; deinde Vero poft- ream in Mefopotamiam fe extendens u-
33quam abieram, melius intelledra re nica non immerito civitas dici potue-
33 valde me pcenituit, quod non eo ive- rit. Quod vel ex ore iftius Petri a Falle
«rim & fepulchrum effetum Viderim.)curiolifemi exploratoris omnium me
33 Quo frequentes vadunt plurimi fudai1
audilTe memini : fic enim dicit :E ben
33 devotionis caulfe,fitumque eft ad ri- ‘ Vero
,che e fabricata Bagdad ,
cometut-
33 pam ejufdem fluminis Ckobar,feu Cha- te lealtre terre Vicine da i mattoni buoni,
vbor, ut vocant Arabes hodierni
,quod eVeccbi dalla Babilonia antica
,edalleal-
33 nominatur a Sacra Scriptura in vifio- tre fbriebe , ch' erano ali’ hora in quefti
ssnibus hujus Prophets:
qui amnisori- paefe, nel quale,benebenon fivedo7io Ve-
ntat in Mefopotamia ex grandi & famo-!jhgie alcune refate in piedi di muraglia}
33 fo fonte appellato u-]j %as-el- 'fe non quelle poche, che apprejfo raccon-
»ain , & poftea longo tra&u augetur,
' taro , tuttaVia fotto terra in qualfvoglia
104 A T H A N A S I ]
Cap.XI. luogo chefi cavi,per moltegiornatc intorno,j
fi troVaper tutto quantitdgrande di mattoni
luoni i? dimuraglie anticbe,donde e nata u-
!
mfaVola, chefi conta boggidifraMori che
quefopaefefoffe tanto habitato,che una Vol-
ta effndoftperduto in Bagdad ungallo ,fii
ritroVato in Baffora cittd fopra 'l mare nel
Seno perfico, lontana (//Bagdad a iz
giornate, Jin doVe dicono che foffeandato
faltandofempre di tetto in tetto. Quefta con-\
tinuata quantitd di rouinefotto terra in tut-
te le paefe della provincia di Babylonia
,
tanto di qua,e di Id,quanto in mes^o d i due
fumi, come ancheun piccolo ramo o cana-
le tirato dal ’ Eufrate , che appreffo d Ba-
gadat Viene d metterfinelTigre. id eft :1
„ Verum quidem eft ,Bagdadum fuit
j
„ fe extrudfum , ut& alias terras vicinas
3, ex lateribus bonis& vetuftis 'Babyloni#
„ veteris, & ex aliis fabricis, qua; tum 1
„ erant in iftis regionibus,in quibus , ut I
„ ut non appareant ulla veftigia muro-
3,rum reliqua, nili pauca illa, de qui-
1
Kircheribus poftea agam , nihilominus (iib ter-6'cff.nj
ra, ubicunque foditur , ulqueadmul-“torum dierum itinera circumcirca , in-“
venitur ubique infignis copia laterum«
bonorum, & murorum antiquorum ,“
unde nata eft fabula,
quse hodie inter“
Mauros narratur, quod regio illatam“
frequens fuerit habitatoribus, ut ali-“
quando amiffus gallus in Bagdado de-“
nuo fuerit inventus in 'Baffora, civita-«
te juxta littus maris Sinus 'Perfici ,fitaa“
'Bagdado ad iz dierum itinera : eoulqueu
dicunt eum progreflumlemperfaltan-"
do de tecto in tedtum. Hatc continua“
quantitas ruderum lub terra in omni-
«
bus regionibus provincia; Babylonia,&«ultra,& citra,& in medio duorum illo-“
rum fluviorum, ut& parvus rivulus feu
«
alveus derivatus ex Euphrate
,
qui pro- “
e Bagdadum fe evolvit in Tigrim. Sed
ifce jam pramiflis,jam ordine filio-
rumNoe gefta profequamur.
CAPUT XII.
Genealogia Noe, Japheth , Cham , Sem,
jffiorumqac*
T)e ortu Phaleg ,C> divijtone linguarum&gentium.
C. XII. Austerum nonnulla; rationes de-
ortut 1 monftrant quidem divifionem
^^linguarum accidiife multo poft
%««- nativitatem Phaleg(quod& nos credi-
um'
mus)verum non ideo confequitur eamanno poft diluvium trecentefimo qui-
• dragelimo contigifle,ut putant He-
Irai
,
qui annus,fecundum iplos , fuit
poftremus vita; Phaleg. Nam fi veramj
eft,quod afferunt Eufebius in fui Chro-
\
nici initio, &
B
. Hieronymus in Ofete cap. \
2& S. Augujlinua lib. XVI. de Civit. Dei
cap. 17. quos fequuntur omnes pene
alii dodtores ecclefiaftici , nimirum
Nembrod fuiffe illum,quem gentilitas
appellavit Belum, eundemque regnat
fe annis fexaginta quinque poft condi-
tam Babylonem & ei fuccefluTe Ninum,
in cujus regni anno 43, natus eft Abra- Enml
ham. Procul dubio fi pradictis annis'«““P
340 ii diluvio, ad linguarum divifio- wm fm-
nem elapfis, addantur anni 6q regni”*8,
Beli, &43 Nini, neceffarium erit po-
nere, Abrahamum effe natum anno poft
diluvium448,quod manifefte adver-
faretur Scriptura Sacra , ex qua Genef.
cap. XI. Verf.io. ufque ad 27, tibi deferi-
bitur genealogia Sem filii Noe, J dilu-
vio ad ortum Abraha juxta computumin hac adjun&a tabula expreffum, col-
liguntur tantummodo anni 383. Si ve-
ro lequamur eos, qui putant Abraham
natum
Turris B t
C. XII. natum elTe anno vitae patris Iui do, &generationem Cairian minime compu-
tandam cenfent , invenies i diluvio
adortum Abrah<e longe minorem lum-
mam ,nimirum annos duntaxat 293.
Aliud huicfimile abfurdum ex priori
opinione confequi necefle eft. Nam fi
ponamus divifionem linguarum (quae
procul dubio faftaeft, quando Baby-
lon aedificabatur)contigine in iplb or-
tu Phaleg,qui ut colligitur loco Genef.
proxime addudto ,natus eftannopoft
ailuvium(praeterita generatione Cai-
nan) 102. quod pariter ex lupralcri-
ptis certum eft, Scripturae Sacrae plu-
rimum adverfari. .Quocirca probare
nullo modo poflumus, id quod ma-gna: famae au&or, vir alioqui in expen-
denda temporum praefertim antiquif
,
fimorum ratione accuratiffimus libr.
in Genef. XV. num 148, afferere non du-
bitavit, dicens , nullam afferri polle
rationem, quae neceflario concludat,
vel etiam probabiliter demonftret di-
vifionem linguarum non potuille fieri,
quando natus eft Phaleg,qua in re for-
tallis, ut fit, memoris lapfu, videtur
fibi non conftare,quandoquidem ipfe
;
pluribus in locis& praefertim libr.XV.
in Genef. num. 61. 67 & 148. & lib.XVI.
num. 236. approbat, recipitque com-
munem, quam citavimus, horum tem-
porum hiftoriam , afferentem Nem-brod eundem eflecumeo, quem gen-
tiles 'Belum dixerunt, & eundem1 di-
vifione linguaram regnalfe 6 -j annis in
Babylone,qus fuit initium regni ejus,
ut dicitur Genef. cap. X. Verf. 10. Et A-
brahamum natum efle anno 43 regni
Nini , qui immediate fuccefferat di-
. 6to Nembrod. Ex quibus profedto (po-
fita divifione linguaram in anno pri-
mo vitas Phaleg)lequeretur iplum A-
Irabamum natum elfe 108 vitae ipfius
Phaleg, quod quam falfum fit , digno-
fci poteft ex Genef. cap. XI. l>erf 16. ufi
que ad 2 5; ubi ab ortu Phaleg,ad ortum
Thane Patris Abrahx,evidenter col-
. B E L L I B. 1
1
. 10$
liguntur anni plus quam centum vigin- Secl.lli.
ti, fiquidem ipleThare natus eft annovitas Phaleg .122, ut patet ex TabulaChronologica. Quis igitur non videt,
contra afferentes divifionem lingua-
ram incidiffe in ortum Phaleg, poffe af-
ferri argumentum valde firmum,ni-
mirum,quiahac pofita lententia , ne-
cefle eft probabiliorem ac magis re-
ceptam horam temporum chronolo-
giam , a probatiffimis au£toribus edi-
tam , funditus interire , . & nullatenus
poffe cum facro textu conciliari? Ita-
que relidbis hifce duabus opinionibus,
dicimus,quod fi vera eft^ ut credi-
mus, nuper a nobis relata , & commu-ni doctorum confenfu firmata horumtemporum hiftoria de Nembrod
,quod
1
fueritidem cum Belo,quemadmodum•nos quoque infra ccynprobabimus
, &:
quod regnaverit annis 6j. & de Abra-
hamo, quod natus fit anno 43 Nini, qui
immediate poft praedi&um Nembrod
regnalfe dicitur,neceffarium eft fate-
ri id,quod ab exordio hujus operis
propofuimus : videlicet divifionem lin-
guarum anno poft diluvium 27j con-
tigiffe, qui annus in noftris tabulis cumanno vita: Phaleg 144 contigit. Et hac
pofita opinione,Torniello tefte, multa mu Pha.
uae ex aliis duabus fequi dicebamus, ,c
^oroic^evitantur ablurda , &horum tempo- lus.
rum hiftoria ab ethnicis, atque item
ab ecclefiafticis feriptoribus tradita,
ac probata optime cum facris annali-
bus congruere deprehendetur , ut qui-
libet in prnefenti praecipue tabula bre-
viter, facileque poterit experiri.
Sit ergo pofitum divifionem lin-
guaram& populorum faciam fub me-dium vitae Phaleg
,
id eft 144 anno i-
pfius, diluvii autem 275:, muitis ratio-
j
nibus,quas paffim hinc inde infertas
reperies,confirmavimus, quibus pofi-
tis de re ipfa dicendum eft. Cum au-
I tem de conftradtione civitatis & Tur-I rU, quae proxima caufa fuit divifionis
I linguaram , in primo anno Thane di-
| O ctum
106 ATHANASII KlRCHERIAnni
Tabula chronographica Ab orbe Vita Regni Regni Monar- Regni Se- Regni£5jJ
a diluvio uique ad tempora Abraha.lu„o.
broet, fi-
1te licti.
chra
riiLdis fupet
dffytios.
Noe vinum bibens inebriatus eft an.
Poft annos 28 28 28 28
Arphaxad genuit Cama» inch. an. 628 38
— — —Poft annos 50 3° 3° 30
Cainan genuit Sale inch. an. 658
“ — ‘
Poft annos 30 30 3° 30
Sale genuit Hiber inch. an. 98Poft annos 2 2
Ab dicitur genuifle Jonithun an. 7oo 100Poft annos 52
. P 32 32
Hiber genuit Phalcg inch. an. 1788
3° 3° 3°i
Phaleg genuit Rheu inch. an. 1818 1
113 ”3
Facta eft linguarum,gentiumque diviGo, an. «?3i 87f 279
iRegnat Nembrod, qui St Bthu in Babylone
,
an.
Poft annos 241932
2+
87624
27624
1
Not fertur mififfe Jostithun in Ethaa, an. qOO 300 1
Poft annos 40 40 4= 40
Arphaxad St Ntmbrod, qui& Belus, mortui lunt
m Gne an. 1996 940 34° 66i
Ninus regnat in Babylone inch. an. j
Poft annos 9 9 9 9 9
Not moritur fub finem> an. 9f° 101Poft annos io 10 10
Ninus Monarchiam inchoa Afljriorm», an. 2016 360 20 »1
Moritur Phaleg fubfinem an. 2026 37° 30 II
Moritur Nachor Thara pater fub fio. an. 2027 37i 3‘ 12
Poft annos 12 12 12
Abraham nafcitur inch. an. 383 43 24
Poft annos 9 9 9 9 9
Nir.Ke AJfyriorssm Rex moritur fub fin. an. 392 P 33
Semiramis regnat in Ninive, & Sarai nafcitur in
Chaldea inch. an. 34 X
Poft annos 41 4 1 4 1 4 l
Semiramis Afyriorum Regina deccffit. 2090 434 7S 42
Regnat Zameis in Ajfyria inch. an. 2091 43 776 1
7ispiier a nonnullis creditur natus.
Poft annos. 3
2092>3 % 77
13 »3
Chodorlahcmor fubcgit Sodomitas.
Poft annos 3 3
4493
9
! 3
Turris Babel L i b. II. io7
'{jt quod peccarunt concordis crimine 5W7.I1I.
mentis
Confufa damnet melior difcordia lin *.
.(Sum fuerit , reftat ut ex confufione
ipfa& hominum difperfione in univer-
ias terras, qui eft ejufdem confufionis
effedtus, dicamus.
Et primum quam jufta fiiit hsc
pcena architeftis iftis infli&a, & quamconlentanea divina: bonitati ac lapien-
tis. Qus enim a parente pcena lua-
Vide Profper. Aquit. de Vocat.gentium. o,mSed age
,qus fuit ifta linguarum
confufio ? quomodo fada ? quam mul- tmfm
tiplex ?Nam 'Philo in libro de confufione
vior exlpedari poflit in liberos minus1
linguarum,dum hiftoriam luo more in
didis luis audientes,quam fine csdi-
1
tropologiam conatur vertere , negat
bus , fine murilatione & plagis , fine confufionem 'ullam contigifle lingua-
iracunda dilfipatione laboriofi operis,j
ram, led divifionem. Nam Hebr<ea,
atque ideo fine objurgatione & quere-iqua jam erat, inlua puritate &inte-
la adigere ad obtemperandum, novat ’ gritate perftitit, alis qus tum primumque colonias deducendas, qus colo-: nats funt, confufie non fuerant, ante-
nis effent , fi volentes abibant;aut
i
quam effient. An in linguis confufio
varia exilia ac deportationes , fi inviti,j
non fiiit , led in hominibus propter re-
Quod fi hsc eorum culpa vanitas fuit,|
pentinam exorientium linguarum va-
non enim latis probabilia narrant, qui :rietatem, ut Pererio placet? Ancon-
hanc lubftrudionis inlaniam k culpa fiifio linguarum live permixtio idio-
purgare moliuntur , ut videre eft apud.matum fuit , dum in eodem opere di-
Toflatum. Sciebant enim jam pridem : verlaram familiarum homines verla-
fibi a communi parente Noe divinitus;rentur
,& mutatis repente linguis , u-
impetratum, ut indeftinatas fibipro-' nus fermovel dialogus efficeretur, in
vincias proficilcerentur. Itaque inmo-
1
quo Hebraea, Graea, Latina,Germanica
,
ra erant, & inculpa, qus exdiutur-j
Polonica vocabula mixta, confulaque
na ifta civitatis & turrisDEO non gra-1
reperirentur,quorum nonnulla fingu-
ta molitione crelcebat. Si ergo hscj
li intelligerent, nemo univerla ? Sicque
culpa vanitas fuit, nonne lapientero-j fieret, ut nemo intelligeret Vocem proximi
pus vanitatis & inops lolids gloris ffm , id eft, alter alteram intelligere
prsterDEI voluntatem lulceptum, in-1
non polfet,ut Lyrano quoque videtur.
firmitate lua , DEO non luftentante
contabelcit. Si luperbs mentis elatio?
nonne confufione expianda fiiit , neluperbe unquam gloriofi ifti jaftare
polfent opus, quod imperfectum irrifi,
confufique reliquiftent. Quoniam domi
-
natio imperantis in lingua efl , inquitAu-guftinus, ibi damnata eHfuperbia , utnon
intelligereturjubens homini,qui noluit \
An non etiam divifio linguarum re-
<fte dicitur,quandoquidem pro ratio-
ne diverlarum linguarum a le invicem
divifi lunt homines,qui lingua ute-
bantur?
Quomodo fa£ta fit, explicatTofla~
tus cap. II. Genef. ex quo Pererius. Dico
breviterindudtam primum divinitus in
omnibus familiis oblivionem nativs
telligere , ut obediretDEO jubenti. Si o- • lingus , id eft ,Hebraica prsterquam
dium DEI hanc arcem erigebat adverfus ! in Heber& Phaleg , in quibus illa invio-
DEUM, nonne exarmandi erant inimici,: lata permanfit , tum infertam infulam-
nonne ex ipfa arce exigendi , & impia con* i que novam linguam omnibus familiis,
juratio animorum,jufla linguarum diffen-
j
prout olim infula fuerat Adamo, & u-
fione cafiiganda ? Unde Claudius Ma-;xori ejus , adeo ut illam non minus ha-
' berent in promptu,quam fi eam cum
nutricis laifte» didicilient. Minifterio
O z pono
108 A T H A N A S I I KlICHEUEorro Angelorum idfa&um fui fle feri-
it Origenes , eorum fcilicet,qui illo-
rum populorum redtores futuri erane,
ad quos illa DEI dirigatur oratio : Veni-
te defendamus & confundamus ibi lin-
guam eorum. Non tamen ait, Ite, de-
feendite& confundite,ut pratens in-
telligatur angelis operantibus ,tan-
quam prxeipuus operans , ut obfer-
vavit Cajetanus. S. quoque Epiphanias
hanc linguarum multiplicationem di-
vin£ inlpiratdoni femel iterumque attri-
buit. Nec fane humani indultria fieri
potuilfe, quodlibet integrum idioma,
•ex iis etiam,qua: de Adami lingua liipra
cum Abulenfi diximus,facile intelligi
ispoteft. Sed audi Claud. Marium hanc
rem eleganti carmine concinentem
:
Dixit (sr intentos operi , molemque legan-
tes
Mentibus attonitis fubjeSla oblivio pri -
Intrat , (r ignota fubit imperfeElio lin-
Increpitant operis, ftudio cejfante, ma-
gijiri
CunSlantesfocios,fedVocem nemo remittit
Non intelledlis,qnodft quis tentat, inane
Sibilat, aut rupti fremitu fermonis an-
helat.
Sic Vanum prava fufeeptum mente labo
-
Dejlituitfruflrata manus;jam nemopro-
pinquum,
Nemo patrem[equitur,quem quifque in-
telligit, addit
Agglomeratque fibi , fociumque adjunge-
re curat.
D.umque perit divifa hujus cognatio gen-
tis,
Gentem lingua facit,fparguntur claJTibus
aquis,
DiduSlajque petunt Vario fub fidere ter-
ito. Marius Poeta,in cujus carmine il-
lud non latis probabile , ignora lingu?
imperfectionem fiibiiffe,perfectam
quippe infulam abeo, (jajus perfecta
(unt opera, credibilius eft, neque enim Scci\\\
eam humana induftria paulatimcom-pararunt. Nec enim item
,quod ait,
Gentem lingua facit ;& quod eodem re-
dit ; Nemo propinquum ,nemo patremfe-
quitur. Communis enim lententia eft
linguas lecundum familias ii Domino
,
fuiffe diftributas , non ex linguis fami-
|lias. Idque docet Mofes cum agit de
1 filiis fapheth. Ab his, inquit, divifafunt
!infula gentium in regionibus fuis, mus-
quifquefecundum linguamfuam <yfamili-
asfuas in nationibusfuis, quali dicat, non
Iblum fecundum linguas, fed etiam fe-
cundum familias. Ita etiam de filiis
Cham ait. Hi funt flii Cham in cogna-
tionibus isr linguis, i?generationibus, ter-
rifque isr gentibus fuis. Eodem deni-
que modo filiosSem fecundum cogna-
tiones& linguas,& non tantum fecun-
dum linguas diftribuit. Quod fi nemopatrem liqueretur
,quomodo poffet
ulla familia coalefcere? quanquam fa-
cile eft explicare Poetam : Nemo pa-
tremfequitur, quatenus fcilicetpatrem,
fed quatenus ejufdem linguas locietate
conjunctum. Quod porro didtum eft.
Confundamus ibi linguam eorum, ut non
audiat unufquifque Vocem proximi fui:
abferdum elfet de lingulis interpretari;
quali quilque linguam hujulmodi lo-
queretur,quam nemo omnium prater
iplum intelligeret. Id enim elfetnonfeptuaginta duas linguas , fed quinqua-
ginta millia linguarum introducere,
idque valuiflet non ad multiplicandos
hominum ccetus, & civitates, fed ad o-
mnes a fe invicem diftrahendos. Mensergo Mofis eft, fadtumelfe, ut unus-
quilque non intelligatomnes , ut ante/*/,,
lolebat, fed alii alios intelligant, puta
qui fent ejufdem familia:;
alios non
intelligant, qui fuerint diverfse. Per fa-
milias ergo diftin&x funt lingua:, ut
inter eos maneret focietas inter quos
lingua: communicatio fervata elfet.
Sequitur ut aliquid de numero lin- Nral(W
guarum dicamus.Quem feriptura nus-
quam
Turris Babel Li e. II.
C. XII- quam prodit, fed eumD.Augufiinus,
S. Epiphanius, aliique SS. Patres ex
numero familiarum Noe a Mofe com-
109
Io ante & xetpcthcuofae SeSl.llI
appellarat.
Idemque repetit harefi 39 , ubi de
memoratarum colligunt. Sic autem di-j
genere Cham ponit duces 31, de ftir-
cit Auguftinus : Exfamilia Japheth,
pe Sem quindecim, de Japheth viginti
quindecim. Ex progenie Cham,Ktf<wi&7‘i quinque, ubi totus numerus idem eft,
triginta. Exfitrpe Sem, Viginti feptem. Inj
partiales non iidem. Nec item exi-
fumma igitur, inquit,omnes progeniti de
j
llimes unam linguam , materiam &tribusfiliisNoefiuntfeptuaginta tres,vz\ quafi femen fuifle , ex qua corrupta fe-
potius,quod poftea demonftrabitur,
j
ptuaginta dux nafeerentur. Nam He-feptuaginta duas gentes tunc fuifle
j
braa, ut diximus, integra manfit, a-
colligitur, non homines. Quod fe de-
monftraturum promittit , exequitur
cap.11 . fequenti , ubi ,unam tantum fu
-
ijfe linguam Heberis i? Phaleg , licet
omittantur quigentium& linguarum prin-
cipes non fuerunt,propter tempus infigni
ementu notatum. Quia in diebus ejus terra
divifa efi. Priore autem illo locofeb-
dit. Propterea ergo multorum filii non
funt commemorati,quia gentibus aliis na-
ficendo accejferunt , ipfiautem gentesfacere
lix novx natx funt;fed perinde eft, ai
fi diceret, pro una natas efle feptua-
ginta duas. Vide etiam Cbron. Alexan-
drinum Grxco-latin. quod cum Epi-
pbanio fentit.
Addam & Profperum Aquitanicum, A^°t
rP_e'
qui etiam eleganter caufam hujus con- dkus.
fofionis & multiplicationis linguarum
depingit. Jam Vero, inquit,procurren-
te humante propagationis augmento , cum
ipfa mortalium numerofitas de fias multi-
nequiverunt. Nam qui aliadecaufa, cum plicationibus fuperbiret, is'fecundum ela-
filii Japheth ocio numerentur, ex duobusjtionis fu*e altitudinem calo cuperet molem
eorum tantum filii nati commemorantur ?j
immodica confiruBionis inferere, quam mi
-
Et cum filii Cham quatuor nominentur,\rabilis adcohibendam hanc infolentiamfuit
ex tribus tantum qui nati funt, adjiciuntur,j
divina cenfura jufiitia ! qua omnem illo
-
Et cum filii Sem nominenturfex , duorum
tantum pofieritas adtexitur; numquidca-
eft jilin-ter‘ fine filiis remanferunt ? Abfit hoc
t’*~ credere,fed gentes propter quas comme-
morari digni ejfent, non utique fecerunt,
quia ficut nafcebantur ,aliis gentibus ad-
debantur. Ita D. Auguftinus.
Eundem numerum agnofeit Eufe-
bius lib. I. Chronol. Graea, ubi enumera-
tis omnibus provinciis filiorum Noe,
OflS, inquit,sfh» (o£') dvo.
Et Epipnanius ,Ergo illi, inquit.Tur-
rim iy Babylonem adificant. Sed divi
-
populorum loquelam, notis fibi inVi-
Jignificationibus confonantem, feptua-
ginta , (sr duarum linguarum Varietate con-
fudit , ut (7 inter di/fimos Voces -operan-
tium pereunte concordia , infana molitionis
machinafolveretur , (sr habitando orbi ter-
rarum incolas mala congregationis oppor-
tuna fieret difperfio. Denique in eundem
numerum plerique omnes antiqui confenti-
unt. Vide Pererium, qui in hanc fen-
tentiam etiam Hieronymum, Arnobium,
& Origenem citat,quibus 1leda de fex
Marianus Scotus, aliique addipofe
no numini de infana illa molitione difpli-j
funt,prxfertim Cbronicon Alexandri-
cuit, ideoque difiipatis illorum linguis, fe-
ptuaginta duas ex una fecit,pro hominum
j
num
,
quia eas omnes enumerat.
Cxterum contra hunc numerum t
numero, qui illo tempore repertus efi, unde dubia movet Pererius partim exdilpa-
(y Meropes d Vocis divifione nuncupati.j
ri perfonarum numero,qui in grxeis.
Cave putes non fuifle tunc nifi duos|
ladnifque codicibus reperitur. Graci
& feptuaginta viros, fed tot numerofa-j
enim Latinos tribus perlonis, five fe-
rum familiarum principes,quos pau- miliis excedunt
, & addendo Canaan,
O 3etiam
IIO A T H A N A S I I
C. XII. etiam quatuor. Partim quia non vi-
dentur plures Patresfeorfim a filiis nu-
merandi, quafi diverlas ab iis linguas
habuerint, quoniam patres non potue-
rant habere familias , nifi per filios.
Quod fi patres feorfim a filiis nume-
rentur,quafi linguas luas feorfim ac
familias habuerint,prxdido numero
addendi erunt Sem,Cham & fapheth,
imo& ipfe Noe ,& fic numerus lingua-
rum ad fex & leptuaginta excrelcet.
Partim denique quia aliquorum filio-
rum Sem, Cham 8c fapheth nulli filii five
polleri recenfentur. In progenie fa-
pheth quinque ; in Cham duo ; in Sem
quatuor omittuntur,de quibus nihil
certi dici poifit ,unicamque finguli
gentem,an nullam , ac plures produ-
xerint, & cum gentibus linguas diffin-
das. Et fic numerus hic multum fem-per variabitur , & incertus reddetur.
vefinii- Nihilominus feptuaginta duarumbnguarum numerus retinendus vide-
nmmus. mr, quinon leve habet in Mofis nar-
ratione fundamentum, cuminfingu-
lis familiis trium filiorum Noe, fem-
per lingux cum familiis diftindx re-
periantur, familias autem tam multi
antiqui , recentiorelque Doctores fe-
ptuaginta duas agnoverint, & hs ob-
jediones facile folvi pofle videnmr.
Dicemus enim diverfum quidem re-
periri numemm inhebraicis, grxcifi
que libris ; fed eorum qui addunmr a
Gratis neque linguas , neque familias
fuiffe diverlas,proptercaque a Mofe
hoc loco prstermiffos.- Secundx ob-
jedioni larisfieri poteft, fi dixerimus,
patresquidem nonpotuiffe habere fa-
milias, nifi per filios, potuiffe tamenj
habere per alios ab iis,qui in texm de-
cimi cap. recenfentur,& per eos diver-
fas conftituere familias.
Tertis non improbabiliter relpon-
detur,quatuor illos quafi fegregatos
i exteris,& eximios, non habuifle fin-
gulares linguas , fed prreter commu-nem, quam retinuerunt, etiam iis lin-
KlRCHERIIguis donatos fuiffe
,qus in familiis st&fljn.
|
fe ortis reperiebantur,ut fingulis mo-
nita lalutis dare pollent, & adquam
|
liberet familiam fe transferre. Quod
|
fentit etiam TomieUus. Adpoftremum
|dicimus eos, quibus filii nonattribu-
Iuntur, lingulas duntaxat feciflefami-
|
lias, quibus linguis datslunt lingux,
i
ideoque poftremorum peculiarem di-
j
llindionem necefiariam non fuilfe
.
Qus mens eft D. Augufiini , cujus ver-
j
ba paulo ante retulimus,
iHac ergo linguarum confufione&
' hominum perturbatione induda'
Non capta affurgunt turres, non arma
juVentus
Exercet,portufve autpropugnacula heUo
Tuta parant,pendent opera interrupta,
mimeque
Murorum ingentes , tequataque machina
calo.
Nominarim autem Turrim, non lolurn
ab Architedis relidam , fed divinitus
etiam disjedam plerique antiqui pro-
didere. fofephus ex Sibylla refert deos
Turrim procellis immiflis liibvertille,
& luam cuique linguam dedifle ; ve-
rum libro tertio Sibyllinorum verluum
hsc leguntur inter alia
:
Flatibus aut Venti magnam fublime fe -
rentes
Turrimjecerunt, is litem conciliarunt
Intereos , urbemque ideo Babylona Vo-
carunt.
SedpoBquam cecidit Turris, linguaque
fuerunt
Vocibus interfe diVerfts, terra deinceps
T'ota replebatur divifis regibus. 8cc.
Quot feilicet coloniis Nembrodo aulpi-
ce , ut dicetur , in fequentibus, Epipha-
nius quoque initio Panarii ait ,DEUM
non folumhominum divififle linguas,
unde& Meropes didi fuerint ,fed Xar-
rim etiam ventorum impetu evertiflc.
Abydenus
,
qui res Medorum & Affyrias Abydc-
feripfit , apud Eufebium de prsparatio- nns'
ne hsc habet. Primos hominesferunt e
terra natos, robore is• magnitudine conffos,
diis
Turris Babel Lib. II.
C. XII. ^‘s affu‘jfe > 1U* fuper eos diruta Turris
cecidit. Et infra apud eundem hxc ex
Eupolemone. Civitas, inquit, Babylon
ab iis conditaprimumfuerat,quid diluvio
eVaferunt, quos omnes gigantesfuife con-
flat , fparfos per uniVerfam terram, pofl-
quam Turris quam aedificabant,divinitus
Tenui- concuffa decidit. Et hinc forteTertullia-l ‘anns
' nus contra Praxean : Filius itaque est, qui
ab initio judicavit
,
Turrim Juperbifii-
mam elidens, linguafque difperdens.
Verum hxc parum firma font , hoc
ipfo quod a Mofe non confirmantur;
unus aliquis eorum,quos retuli, eam
everfionem, ut videbatur, admodumjuftam atque probabilem excogitavit,
quem reliqui poftea lunt fecuti. Cumtamen hxc rufi a Mofe fcire non po-
tuiflent. In cujus Icriptis obfcure tan-
tum fignificatur eos ab opere deftitifi
le , impedimento linguarum injedto.
CcEperunt, inquiebat Dominus, hoc fa-
cere , nec defiflent d cogitationibusfuis, do-
nec eas opere compleant ; nimirum nifi im-
pediero, ficui& fecit.
CwNem- Quod fiquxras, cur Nembrod, qui
Babylone poft dilperlas reliquas gentes Babylonenlitit. fubftitit
,cum popularibus luis , inter-
miflum opus non redintegravit ? Re-Ipondeo cum Pererio
,
aut opus fuifle
majus,quim ut i tam paucis homi-
nibus perfici pollet, aut potius homi-
nes prxlentis prodigii magnitudine at-
que inlblentia deterritos , aulbs nonfuifle opus imperfectum ablblvere
,ne
divinitus graviori aliqua pcena mulcta-
rentur. Vacafle autem xdificationem
per annos fere centum , videlicet ut
que ad Semiramidem
,
qux inchoatam Secf.llt.
I civitatem Babel incredibili magnifi-
]
centia ac magnitudine ablblvit. Tur-
|
rim vero illam nequaquam altius ex-
!tulit
,fed aliam mirifice ornatam , in
l
templo ,quod Belo confecrabat, in-
j
clunt, ut ex Herodoti Clio paulo ante
!
retulimus. Cum itaque templum Beli
inipia Urbe Babel a Semiramide exftru-
<5lum fuerit, certeTurrim Babel utpo-
te i Babylone remotam, in ea urbe ex-
ftru&am fuifle, ex iis qux in prxce-
dentibus dixi,patet efle quam fallit
!fimum.
|Sequitur ut de diiperfione morta-
* . 1 genuum.
\
irum m vanas terras agamus, quas nontemere aditas autuforpatas,fedexlbr-
i
tibus divina voluntate diftributas , ex
primo anno Bbaleg intelligitur. Hocautem tempore indu&a confufione lin-
iguarum,quo quemque fors& DEUS
‘ tulit, eam terram familiarum, princi-
j
pes cum luis occuparunt , ut ait fofe-
!
phus: faphetb Europam , & qux illi ex
! Afia adje&a lunt ; Cham Africam& Sy-
I riam ; Sem reliquam Aflam
,
juxta gene-
|
ralem diftributionem,quam eodem
loco ex fofepbo retulimus. Quod hocloco exadrius exferiptura intelligetur.
Spinolam porro in barbaris vocabulis
dilputationem,&magna ex parte cor-
ruptis,utilitas
,DEO fovente , com-
penfobit. Multa enim feripturx loca
prxlertim apud Prophetas , hinc non-
! nullam lucem accipere poliunt,cui
|
ut lerviamus,ordinem familiarum a
I Mofe pofitum ,iplbmmqueprincipum
j
ab eo nominatorum fequemur.
CAPUT XIII.
Quando coeperit regnum Nembrod ,&• diviJiogentium.
f- XIII. A B anno divifionum linguarum, ! candos efle annos regni Nembrod in
f~\ ac dilcelfionum gentium de ter-
1
Babylone, & urbibus proximis, foper
ra Sennaar , anno inquam ab or-j gentem lingux fox, qux fola illi re-
be condito 1931 , & poft diluvium 276\
manlerat , ac deinde etiam foper alias
circiter inlequente , credimus aulpi-j
finitimas ile occupatas, ut inprxce-
denti-
112 Athanasii KircheriC.XIII. dentibus comprobavimus. Porro ifte \fids tabulis
,
ponit ccepilfe viginti qua-Kembrod, qui idem cum ®r/o,utloco
^
tuor annis ante Kembrod primum Re.proxime citato docuimus
, regnavit;
gem 'Babylonis
,
adeo irrationabile eft
in Babylone annis lexaginta quinque, lut figmento fimile videatur. Decun-ut tradunt Eufebius in Chronico, & B. dtis autem prifcorumillortim tempo.Augujlinus lib. XVI. de Civit. Dei cap. 'irum regnis, ficut nullum aliud tem-i7> & alii. Quis autem vir fuerit iite pore praceflit regnum Babylonis, ita
Kembrod, live Bel
,
fatis paffim inj
nullum illo,majus fiiit. Namnonmul-pracedentibus fuis locis & nobis di- topoft, nempe temporibus Nini
, qui&um fuit. fedem ejus tranftulit in AJfyriam, ufque
Per idem quoque tempus, credi-
jadeo excrevit, ut Monarchia: Affyrio.
bile eft, exterarum quoque linguarumj
rum nomen acceperit. Quare nos'ali-
principes regnare ccepifle (non tamen qua quidem certiora quorundamEth-tyrannice ut Kembrod) in gente fua, |nicorum regnorum initia fuis locis
& in fingulis regionibus,ad quas pri-
j
commemorare non negligemus; ve-
rno incolendas pervenerunt. Puto au-j
runtamen fucceflivam Regum feriem
tem eas non admodum a Babylonia ! tantummodo hujus, & aliarum mo-
fuiffe remotas, rationabile namque eft jnarchiarum,quarum Scriptura Sacra
credere prius proximiores, quam re- meminit, hic adnotabimus.r
motiores. a prifeis illis gentibus terras Ab hoc quoque circiter tempore, *gy.
fuifle cultas. Quanquam non multo!uti fentit Torniellus, & non prius, fed
poft, ad declinandam nimis moleftam 'potius aliquanto poft, oportet inchoa-"™-
'
ipfius Kembrod tyrannidem,qui non tas effedynaftias, feu potentatus jE*
contenms imperare Babyloniis, alias \gyptiorum
, certum eft enim ex fupra-
quoque finitimas gentes infeftare,ac fi-j
dictis, & irrefragabili ipfiusmet Sacra
bi violenter fubjugare nitebatur, pluri-|Scriptura teftimonio, ante divifionem
mos longius recemfle credimus. Qua-j
linguarum gentes non efle divifas, fed
re,quemadmodum poftea in primiti-
1
poft,neque ullas alias orbis regiones,
vaEcdefia,prima illa perfecutio qux
j
prater Armeniam& Babyloniam
,
& lo-
facta eft Hierofolymis adverfus Chrifti 1 ca adOrientem illis proxima, abho-fideles, in caufafuit, utipfi ad fidem 'minibus poft diluvium fuifle inhabita-
latius propagandam dilpergerenturinj
tas, nifi ut diximus, poft divifionem
varias orbis provincias, quibus deindej
linguarum. Quod vero nos in Oedipo
feripfit B. Petrus primam fuam epifto- Tom. I. etiam mentionem dynaftiarum
lam, nimirum, Dileclis advenis difper-j
aEgyptiorum amplam fecerimus,etiam
ftonis Ponti, Galatia, Cappadocia, Afia t? 1ante diluvium, id non fadhim eft, quod
Bithynia
:
ita prifeis illis temporibus di- ! ita fentiremus, fed fecundum AEgyptio-
vina providentia faftum eft,uttyran-
j
rum, Arabum& Manethonis opinionem,
nica invafio ipfius Kembrod , divinasj
ubi& mentem meam de dynaftiis fii-
ordinationi deferviret, ad populis re- I fius apertam reperiet Ledlor. Quam-
plendas etiam alias terrarum regiones, I obrem bene Jo. Lucidus lib. V.deemen-
a prioribus illis valde admodum remo-j
datione temporum cap. i.Scin fuis tabulis
tas. In quibus deinceps varia regna fur- primam AEgyptiorum dynaftiam incho-
rexilfe, dubitandum non eft, praei- at ab initio regni Kembrod& Chaldao-
pue vero apud JEgypttos
,
& item apud rum. Unde necelfarium videtur afle-
Sicyonios in Gracia, de quibus aliquid,
rere, fexdecim illas priores dynaftias,
JlC fuis locis ex Eufebio tangemus. Nam quas Eufebius in Chronico ponit pracef-
rimm Jg regno Italia
,
quod Jo. Lucidus inj
fifle ortum Abraha, aut fuifle multo
Turris BiC. XIII. pauciores, aut admodum breves. Ete-
nim hinc ad nativitatem Abraha com-
putantur tantummodo anni centum
ieptem, ut pacet in tabulis , nimirum
lexaginta quinque regni ipfius Nem-.
Irod,
feu 'Beli,qui fuit primus Rex
'
Cbaldaorum , & quadragintaduo regni
,
Nini
,
qui immediate fuccelfit Belo;
natum enim effe Abrahamumzxsno qua-
dragefimo tertio regni ipfiusNini. Un-de fequitur non potuifle fingulas dy-
naftias Ieptem annos exple ville. Namuti jam paulo ante ex Tomiello tradi-
dimus, fi dynaftix TEgyptiorum iij tem-
pus xdificationis Turris inciderant,
quomodo textus S. Scriptura: verifi-
cabitur ? Cum id temporis totum ge-
B E L L I B. II. 113
nus humanum in terra Sennaar , &vi-Se£?TII.
cinis Mefopotamia locis congregatum
fuerit r Aut quomodo Chain , Chus& Anuii-
Nembrod,qui Turris fabrica: omnes
prxfences fuerant, necdum tranfmi-/5”'»'4"-
grationem orfi , AEgypti dynaftias in-Xgypws
lticuere & adminiftrare potuerint
,
j
cum nullus tunc temporis vivens ho-
mo extra Babyloniam five AJfyriam re-
periri potuerit,quis eft
,qui capere
poffit ? Dicere igitur cogemur illas
poft Cbami in jEgyptum,qua: eum for-
te contingebat , adventum, per filium
Mefraim,primum inftitutas fuifle. Sed
dehifce quamfufiffime aftum vide in
I.Tom. Oedipi JEgyptiaci lib. I. ubi per
totum omnia ample profecuti fumus.
CAPUT XIV.
2> ‘Progenie Chiis, &• utrum fuerit vere colore nigro
imbutus.
C.XIV. T Erum quia Chus primus JE-
V/ thiops , five niger fuifle credi-
* tur, faltem poft diluvium,namantea an fuerint yEtbiopes incertum
j
eft, libet hoc loco inquirere, numu-niverfa progenies ejus nigra fuerit, vel
faltem omnes , qui poftea nigri nati
funt, ab ipfo prodierint ? Etprimumquidem certum eft probari non potfe , cum potius appareat oppofitum
;
conflat enim Nembrod filium Chus ha-
bitafle cum profapia fua in terra Sen-
naar, hoc eft, in Babylonia, feu ChaU
daa , ubinufquam legimus incolas fuit
fe nigros. Quod fi veram eft, etiam
confequitur , illam cutis ‘nigredinem
non femper neceflario ex propagatio-
ne generari, ita ut niger vir non poffit
non nifi nigrum filium gignere, cumjam didtum fit nigredinem Chus non
fuifle inomnes ejus pofteros diffufam.
An vero omnes nigri ab ipfo Chus ori-
ginem duxerint non facile eft defini-
re,quoniam videtur efle communis
opinio, atrum illum cutis colorem po-
tius ex loci ariditate, & folis aduftio-
ne, quam ex aliqua aliacaufa produ-
ci ; communiter namque videmus in
aridiffimis , calidiffimiique terrarum
plagis nigros, aut faltem fubnigros ho-
mines reperiri ; contra vero , in humi-
dioribus frigidioribufque , admodumalbos. Sed huic opinioni officere vi-
dentur,qua: refert Abrahamus Ortelius,
in tabuix quarta: fui theatri commen-tariolo , nempe in calidioribus quibufi ^dam locis , fub eodem parallelo, atque mnts fi*
fub eadem cceli conftitutione, alibi S”*'alCnU
nalci homines albos , ut in America ;
licubi fubfufci coloris , ut in Abyfimo-
rum regionibus , alicubi nigerrimos
,
uti in regno Congo , Guinea , cxterifque
nonnullis Africa regionibus , uti Mo-nomotapa , Sofala,& qui ad flumen Cua.
ma habitant. In Abyfsinorum tamen re*,
gno non omnes nigri , fed fubfufci co-
loris , non obftante meditullio Afri-
ca fub xquinodtiali conftituto & im-
menfis caloribus xftuante, nafcuntun
Rurfus in India Orientalis Malabarico
P re-
11 + AthanasiC.XIV. regno nigri quoque ,
uti Calecuthi ce-j
leori emporio. Cur vero in America hi-i
gerrinii coloni non nafcantur,etiamfi
:
calidis& ficcis,etiamfi aquatori lubje-
Ais regionibus , mirum cuipiam videri
poflit. Conftat demuxn eos qui inco-
lunt Auftrales Creta, Sicilia , Hifpania-
que partes,candidi effe coloris,cum ta-
men certum fit eoldem non minus ab
aequinoAiali diftare , in noftro hoc he-
mifphaerio Ardrico, quam in AntarAi-
co diftet ab eodem .-Equatore extre-
mum 'Alu&Africa promontorium, quodCaput 'Bonafpei dicitur , cujus habitato-
res effe nigerrimos teftantur Lufitani,
qui in luis ad Indias Orientales navigatio-
nibus frequenter admodum per illas
oras pertranfire coguntur , uti paulo
ante ae incolis Monomotapa diximus.
Ex quibus omnibus tria latis pro-
babiliter colligi polfe videntur. . Pri-
mo lolis propinquitatem leu aduftio-
nem, terraeque ariditatem fimul con-
currentes efle quidem caulas valde ap-
pofitas ad confervandam, vel etiam
augendam cutis nigredinem, praeler-
tim in facie , aliilque partibus minime
opertis,ut quotidie fieri videmus in
rufticis, aliilque,qui aeftivo tempo-
re lub radiis lolaribus commorari diu-
tius folent;vemntamen non lufficere
ad producendos homines naturaliter
,
nigros , alioqui in omnibus calidifli-
mis, ficciflimilque regionibus nalce-
renturhomines nigri,quod non ita efi
fe probant luperius narrata. Undecer-
tifiimum puto,quemadmodum etiam
Tomiellus hoc loco fentit in corpori-
bus humanis originem nigredinis non
proprie a regionum qualitate , led ex
alia caula provenire,nimirum prima-
rio d ftirpe,leu generatione& langui-
ne parentum : cuiegojunxerim natu-ralem alicujus loci conftitutionem u-
n& cum relpeAu ad lolem.
Secundo probabile admodum efi
ramalis. fe > fiuod naturalis humanorum cor-
porum nigredo primo omnium appa-
i Kircheriruit & d nativitate ingenita fit in iplo SeSl.Ui
Chus , tametfi is in terra Sennaar, vel
potius in Armenia natus credatur,qua:
nimiam lolis ultionem non patitur. Et
hoc ex divina difpofitionefaAum cre-
dimus, non quidem inpcenam pater-
na: impietatis , & avita: malediAionis,
quandoquidem ex fupradiAis apparet
iplum Chus multo ante fuiffe genitum,
quam pater ejus Cham in pramiurti liise
impietatis Noeticam malediAionem
in filio Carnan accepiflet , led aliqua
alia de caulaloliDEO cognita. Quodfi prqpinquiores caulas nigredinis Chus
indagare velimus , dicere poflumus
id contingere potuifle vel ex vehe- nimiomenti quadam & fixa matris imagina-
tione cujuldam rei nigerrimae in iplbyS«conceptionis tempore occafionaliter
excitata, ad fimilitudinem ejus, quod
in gregibus facob accidifle legimusSTSlGenef. cap. XXX. Verjf. $7. Lycofthenest
”
e-
lane in luo de "Prodigiis libro, feminae
cujuldam meminit, quae uterum ge-
rens dum in piAura trium Regum
,
quam cubiculo luo affixam tenebat,
Gafparem ex tribus nigerrimum , an-
xie quam fiepiflime vehementi imagi-
nationis vi confiderans, oculos den-
telque in nigerrimo vultu miraretur,
mox depolito utero infantem genuit
le AEtbiopi fimillimum. Sic accidere
potuifle dico ex repentino quodamacvehementilfimo appetitu materno rei
nigerrima:,quem adimplere non va-
luit, quando ipliim Chus geftabat in
utero, ut videmus contingere inmu-lieribus ,
quae maculolos fetus pati-
unt, quodammodo exprimentes in ipla
macula colorem rei concupitae, quamGraci jurfav ,
Picam Latini, Itali la1>o-
glia, dicunt, dequa in Arte magnetica,
de magnetilmo imaginationis mulie-
bris fuse & curiose aAum vide. Namfi levior caula in aliqua cutis par-
te, v. g. nigram atque indebitam ef-
ficere poteft,quemadmodum ipla do-cet experientia, utique videtur hujuf
cemodi
Turris Babel.Lib.II. u s
CXIV. cCmodi vehementi(fima caula , tan- nem que dedere Sabais,gentibus Felicis SeSt.Hl.
quam multo magis humores commo-
1
Arabia propter thus, quod inde ubique .
vere atque alterare valens, totam pro-j
deferri lolet communiter admodumlis cutem , eodem colore quemadmo-
1
notis. Hi inter Sinum Perficum 8c Ara-
. dum naturaliter inficere potuiiTe. Ne- ;bicum,apiod Marefibrum vocant, hoc,
que incongruum videri debet, quodj
cft, Arabiam incoluerunt;quamquam
procedentibus poftea temporibus ex Schabai live Sabaei
,
qui exSchaba filio
• Cbus nigro,& uxore ejus alba procrea- %egma delcenderunt , magis ad Orien-
ti fint filii alii nigri,
alii albi,quidam tem & prope Sinum Perficum : Sabai ve-
vero lubfulci, quandoquidem videmus ro, qui ex Saba filio Cbus, magis ad Oc-
filios aliquando magis aifimilari patri, cidentem,& ad Mare %ubrum feu Ara-
aliquando matri, & interdum, veluti bicum inhabitafle credantur. De Sa-
Aima ex zquo, utrique. Tertio demum cre- baorum divitiis& odoribus vide Pompo-
«“/«•dibileefle, quod de filiis Cbus, qui e- mum Melam lib. III. cap. 8. & Strabonem
rant nigri aut lubfulci, poftea plures lib.XVI. quamvis id quoque latis con-
delegerint fibi ad habitandum regio- jicii polfit , ex auro,aromatibus ac
nes valde calidas & ficcas , tanquam gemmis pretiofilfimis, quas attulit Re-
iplorum naturie magis accommodatas, gina Saba Salomoni, ut habetur 3 %eg-
& quandocunque ( ut aliis quoque na-
tionibus fepius contigiffe certiflimum
eft ) de propriis ledibus pulli lunt , ad
alias non valde dilfimilis temperamen-
ti commigrarint. Atque hinc fabtumjgimus, ex Gen. cap. XXV. Verf.18. Ubi ,
effe puto,quod, tametfi omnes. ./4£tA>ro-idicitur Ifmaelitas percufliffe Amalecitas
pes a Cbus originem traxiffe credantur, : ab HeVtla
,
donec venias ad Sur. Opor-
non tamen in eadem orbis plaga , led!
tebat autem de HeYiUis poftea pluri-
in diverfis hodie , calidis nimirum &|
mos tranfiffe in Getuliam,qua* erat A-
ficcis, nigro colore imbuti reperian-j
fricte interioris regio, eremo cohxrens,
tur. Utrum autem, quod diximus ac- I fi verum eft,quod ajunt jofephus &
cidifte ipfi Cbus,poftea unquam alicui
j
Beatus Hieronymus, nimirum HeViUos
alteri contigerit,ut Icilicet ex utro-
j
effe Getulos.
que parente albo niger aliquis fitge-
1
De Sabatha tertio filio Cbus exiffe a-Sabatha.3.
nitus , neque negare ,neque affirmare ! junt Sabatbaos,cpios putant Arabiam Fe-
• audemus : nam licet, quodlemelac-ilicem primum inlediffe. Siquidem illius
cidit, alias etiam, ni DEUS prohibeat,!regionis metropolis Ptolemaeo tefte,Geo-
accidere poffe videatur, veruntamen graphia lib. VI. cap. 7. Sabatha di£ta eft
:
quod id de fado acciderit,incomper-[ deinde -tranfiffe creduntur in Africam,
tum habemus. Si vero id.alias conti-
1
ac prope Meroen clarilfimam Nili inlii-
giffet, certum effet, qu.od non omnesj
lam inhabitafle,proptereaque afofe-
JEthiopes de pofteritate Cbus delcen-jpho & B. Hieronymo dici Aftabaros.
diffe affirmari poffit.j
<J{egma quoque, quartus filius Cbus Regma ^
Fffff Sed jam ad filios ipfius Cbus deve-J
'feomaos genuit, qui pariter in Arabia^1- Ch “s-
wnChus. niamus, de quibus Torniellus in luis An-j
Felici habitafle cenlentur cum Sabatha-
nalibus ita ratiocinatur, quem nos uti|
is&Sabais, cujus rei fignum eft, quod
fab
chus^'1
**Pcorern fide dignum lequemur. €a- i E^echia cap. XXVII. Verf. zz. inter ne-
ba primus inter filios Cbus recenfitus,j
gotiatores Tyri afferentes aromata, la-
& alter Saba, qui Hebraice potius Seba-1
pides pretioios & aurum, junguntur
ba dicitur filius 'pegma,nomen origi-j Saba & rR^gma, id eft, Sabai& %egmai.
P 2 Qui-
cap. X. yerj. 10. & z.raraupom. c.IX. V.p.
IHeVila alter filius Cbus , Heyilaos HeviU
I protulit,quos in confinio Ifmaelitarum
! & Amalecitarum prius habitafle colli-
116 A T H A M A S I I
C.XIV. Quidam putant egnueos poftea eamregionem incoluifle,qux Carmania di-
dtaeft. Sane de Tadan altero filio Pyg-tn<e ( nam de primo nomine Saba feu
Schaba jam di&umeft) ajunt delcen-
diffe Tedanaos,quos fuifle finitimos
Idumm
,
conjici poteft ex ferent, cap.
XL1X. Verf. 8. & E^ecb. cap. XXV.1>erf. 13. ubi progredientes contra Idu-
mteam
,
videntur eandem cladem com-munem facere Tedanais. Et Egecb. cap.
XX\'ll.l>erfiy. filii Dedan appellantur
negotiatores Tyri., & inter alias natio-
nes non longe a Tyro diftantes , collo-
cari videntur. Quare quidam putirunt
eos fuifle primos cultores illius Syria re-
K I R C H E R I
gionis,quam Ptolemaus libr. V . fuae Geo- Scfi.lly.
graphia cap. 1 5 . Palmirinam vocat. Jofe-
pbus& B. Hieron. Tadanaos dicunt eflfe
/Etbiopcs occidentales, quod ut verum
fit ,oportet iplos pofterioribus tem-
poribus de AJta trajedo Mari Pubro,
tranfiffe in Africam
,
atque ad occiden-
talem pervenifle yEtbiopiam.
Qui autem fuerint Sabathachai ex Sabathaca
Sabatbaca quinto filio Cbus progeniti, rff"
& ubi habitaverint , incertum eft
,
quoniam ut ait B. Hieronymus , 'Pe-
gma 8c Sabatbacba, paulatim antiqua
vocabula perdidere, & qua: nunc pro
veteribus habeant, ignoratur.
CAPUT XV.
De regno Nembrod& impietate ejus,& cur Belus
vocatuy /it.
C. XV. ^'“'1/Etenim deNembrod fexto filioj
Nembrod \ Cbus & Chami nepote Scriptura
fatu, fi- ^Sacra feorfum loquitur ut ait S.
I
,C us-
Augufi. libr.XVI. de Civit. Tei, cap. 3. vel
!
quia poft prxnominatos filios ac nepo-j
tes ipfius Cbus genitus fuerit aut(quod
credibilius eft)propter ejus eminen-
1
tiam fupra exteros. Nam & de ipfb di-
citur : Ipfe capit ejfe potens in terra : &poft pauca : Fuit autem principium regni
ejus Babylon isr Arach (sr Achad <? ’
Callanne, in terra Sennaar : Genefi cap.
X. verfi 10. Ex quibus verbis tria viden-j
tur poffe colligi ad hiftoriam noftram
pertinentia. Primum eft annos regni
Kembrod numerari debere ab aedifica-
tione (Babylonis jam aliquatenus expe-
dita , nimiram poft divifionem lingua-
1
rum ac difceffionem gentium in varias
ten-x regiones , tunc enim celTave-!
runt xdificare civitatem , inquit Genef.
cap. XI. Verf. 8. Quare oportet ipfum
Kembrod tunc aut paulo poft regnare
ccepiiTe in Babylone. Alterum eft Scri-
pmram Sacram , cum dicit ,Babylon
& aliasmemoratas urbes terrx Sennaar
fuiffe principium regni ejus , tacite in-
dicare , iplum poftea etiam regnafle
luper plures alias urbes : ita enim tex-
tus habent. Tertium eft. Scripturam
Sacram cum de nullius alio regno an-
te meminerit,quodammodo infinuare
iplum Kembrod fuiffe primum qui re-
gnare cceperit. Nam, ut Hebraus tex-
tus habet. 13x1 -pxi ‘jaa mabaannrtn.mVai Et fuit initium regni ejus inter
. Babel isr Arach isr Achad , i? Cha-
lanne. Cum itaque dicoregnum ejus;
utique KembrodRegem ejus fuiffe quis
negarit? Tametfi poft diluvium cre-
dibile fit, fingulos illos Principes, qui
fuerunt veluti capita variaram natio-
num & linguarum, regnafle in urbibus
a fe conditis eodemtempore,quo re-
gnabat in terra Sennaar ipfe Kembrod. Nembrod
Veram fi loquamur de Rege, non qua-ranmam
fi de naturali Principe, fed ut etiam
communiter accipitur, proTyranno,
qui- per vim occupando alienas urbes,
nil aliud curat,
nifi per fas nefalque
fuum augere imperium,procul dubio
dicere poffumus Kembrod primum fu-
iffe
Turris Babel Lib. II. n,C.XV.ifle Regem tyrannum, qui fic regna- i eft, quafi Deum colerent
,quem erro- Se&Ilii
verit in hoc mundo, feltem poft dilu-
1
rem poftea Berfe& Chaldaei lecuti lunt.
vium. Ipfe enim cum elfet potens,[
Itaque DEO & homini injuriam fecit,
ccepit potentiam luam in lubjiciendis ; DEO,qui ei debitum cultum ademit
;
libi populis, etiam ad fe nihil pertinen- homini vero,quia eum dominio inju-
tibus exercere. Et primo quidem do-;
fto oppreflit , & in errorem decipiendo
minium arripuit luper eos, qui fecum\induxit. Ifidorus item lib.XlV . Etymolo-
in terra Sennaar remanferant : nimirum \giarum feribit eundem Nembrod abiiffe
in 'Babylone, & in aliis tribus civitatibus:
in Berftdem, ibique Berfas ignem colere
paulo ante commemoratis,^^, A-\ docuiffe , Nam omnes (inquit) in illis
racb & Cbalanne. pro quibus interpreta- partibus Solem colunt,
qui ipforum lin -
tur B. Hieronymus, Edejfam , Nifbim & gua Sii id eft, DEUS dicitur. Sed &Seleuciam vel certe Cteftpbontem
,
de qua Perfas eum Mytbram vocafle, id eft La-
fepra. Deinde his non contentus , fini- pidemjgnitum , five Solem , in I. Tom.rimas nationes invafit, ac lubegit: po-! Oedipi , cap. de Mythra Perferum dea-
ftremo etiam remotiorespopulos, puta Jlro , ejufque facrificiis fuse docuimus.
Berfas & forte item Ajfyrios
,
ita utnon Ex quibus omnibus dignofei poteft,
folum luper plurimas urbes, fed luperj
quam procul k veritate aberraverint
varias quoque provincias ac linguas,;
Annius& ejus alfecbe , dicentes, New-ipfe magnus Rex feu tyrannus evaferit.
\
brodmagis ftuduifle paci , religionique
BeBe igitur (inquit S. Ifidorus lib.VII..deomm
,quam opulentia;
,ideoque
Etymologiarum) appellatus eft Nem- !tranllatum a diis, Itibito noncompa-
brod,^iti interpretatur tyrannus, quiaprior . ruiffe. Sed hanc impofturam Annia-
omnium ipfe infuetam arripuit inpopulis ty-j
nam alibi refutavimus.
ramidem. Et hoc idem prius etiam afi I Quatri hoc loco poteft, num ifteSi”^?.?
feraerat B. Hieron. in traditionibusHe- Nembrod fit ille primus Rex, quem Be-
Mons braicis in Genef. .Oportet itaque iplumJ
lum , feu Bel ethnici appellarunt ; annembrod.
non folura feiffe robuftum vi-iquem gentilitas vocat Ninum: vel fuerit
ribus , fed etiam ingenio audacem , ac1
diverlus ab iftis ? Certe Berofus ille ab
dominandi cupidimmum,& confe-
j
Annio confi&us , tradit Nembrod fiiifte
quenter , ut efle lolent hujulmodi ho- illum, quem Saturnum prophani dixere
mines, virum crudelilfimum, fengui- feriptores,eundemque extitilTe patrem
narium,impium atque rapacem, ut ex Beli, avumque Nini, perperam. At Ge-
typo corporis ejus hic appofitofetpa- rardus Mercator in fea Chronologiaz.Sk-
tet. Hinc eft quod poftea ipfius imita- mat Nembrodfuiffe Ninum,refeliitque
tores,qui omnia divina humanaque predfetam Beroft Anniani lentendam,
jura pervertere ac violare nonveren- dicens eam nullo modo polle lubfifte-
tur , regnandi gratia,ex illius nomine, re
;cum ipfe falfiifimam amplexus fit
:
tyranni, non Reges nuncupari ccepe- nimirum opinionem omnino firigula-
runf. Quod inmper Nembrod fuerit rem,& omnibus fere prxcipuis fcripto-
idololatra& gentes fibifebditas ad ido-[ ribus contrariam. Vide Pererium qui
lolatriam , ne i fe deficerent, adegerit, ! lib. XV." Commentariorum fuorum in Ge-
affirmat-Hugo de S. Viclore infuis anno-(
nef.num.64. ejus argumenta optime dife
talionibus in Genef. ubi ait. Nembrod lolvit. Nam ad id, quod ait Mercator ea
mole corporis& viribusalios luperans, qux de Nembrod ecclefiafticiferibunt
Uoiok- dominium ccepit exercere per violen-,au&ores , & Jofepbus ; nimimm quod
niu-t'am ’ & induxit homines ad idolola-
jfuerit vir valde bellicofes
,at impius
xit in a- triam , ut ignem ac Solem,qui igneus & primus qui pervim regnare coeperit,
bn.i p ^
&
118 A T H A N A S I I KlRCHERIC.XV. & urbes expugnare , ac fibi fubdiras
facere, & hujulmodi alia, prorlus cumhis
,qua: de Nino habentur in genti-
lium hiftoriis ,convenire : refponderi
poteft hxc multo magis congruere
cum his qute de 'Belo iidem auctores
prodiderant. Sententiamque Mercato-j
ri contrariam comprobat au&oritate ,
B. Hieron. fuper cap. II. Ofea , & Eufe-
bii in Chronico. Quorum duo pofte -
riores aperte afferunt, Belum fuiffe pri-
mum Regem AJfyriorum in Babylone;
& plerique Rabbini Nembrod vocant•hvtjrmm du'J 3.x xirn St’3 iatf nnai
Nembrod Bel, patrem Nini, qui adifica-
1>it Ninive. His adde quod idem Euje-
biuslib.lX. depraparatione euangelica c.4 .
non procul ab initio,refert ex Alexandro
Hifiorico & Eupolemo,primum in Ba-
bylone Belum regnaffe. Ergo idem fuit
Belus cum Nembrod,quem vel ipla
Scriptura Sacra primo omnium re-
gnaffein Babylonia teftatur. Cum igi-
tur in hac veritate,tum lacri
,tum ec-
clefiaftici , tum etiam prophani,anti-
uiffimique fcriptores convenire vi-
eantur,libenter nos quoque eandem
fequi, amnle£tique debemus fenten-
tiam,prxlertim cum jam in Qbelifco
Pamphilio,Saturnum 8c Belum 8c Nem-
brod, unum& eundem efle offenderi-
mus. Unde fit conlequens , Nembrod
^ ®e/o non fuiffe diverfum. Cur autemNembrod a gentilibus di£tus fit *-???
Bel , non penitus exploratum videtur.
Forfan ab impuro coitu, quo fine diC
crimine utebatur. Vide Guidonem Fa-
bricium in Dicfionario Syro-Chaldaico ad
Vocem Nam etfi non fit impro-
babile , ut quidam putarunt , ipfum fu-
iffe binominem,ac primo quidem
quando natus eftvocatum fuiffe Nem-brodob corporis robur
,poftea veroex
quo factus vir , ccepit exercere tyran-
nidem, & obprofulam libidinem dici
ccepilte Bel. Hinc mihi proba-
bilius videtur, ei primo nomen Nem-Secl.m.brod a proprio patre fuiffe. impofitum,
qui prophetia: dono (quod interdum
etiam malis conceffum conflat)futu-
ra prolpiciens,nominaverit filium
fuum Nembrod , eo quod tunc pratvi-
dilfet , abeo tyrannidem in mundo el-
fe introducendam,quemadmodum de
quibulclam aliis hujulmodi prifcorum
patrum prxdidtionibus non lemel di-
dum eft. Nam ut re&e Baal Hattu-
\rim dicit, Etfuit Nimrod Vocatus Baal,
eo quod ipfe primo injhtuijfet cultum deo-
\
rum quos D'bj'3 Baalim Vocant. Quic-
|
quid fit:quod vero a lux lingua: gen-
tibus Bel ei poftea inditum fuit,quod
apud Syros, Hebraos & reliquos orien- v?3
tales, Bel, dominum , id eft, in omnia
|dominium fbnet. An ideo primum ejus
nomen , Nembrod, apud Hebraos tan-
tum;Belis autem vocabulum in uni-
verfa etiam gentilitate deinceps diffii-
fum eft Certe, quemadmodum ipfi
nomen a Bel impolitum fuit,ficapud
Syros Baltis nomen Veneri impofitum
fuit, quod Amoris effet domina, ut in
Genealogia Deorum. I. Tom. Oedipi expo-
fitum fuit. Quod vero juxta nonnullos
ei a Babel civitate ab eo condita nomenBel impofitum fit,neutiquam approba-
re polium, cum urbis Babel etymon a
confufione linguarum inditum fuiffe
unanimi interpretum opinione con-
flet. Sedne inutilibus ratiociniis tem-
pus teramus, lufficiat nobis annos re-
gni ejus ab xdificata Babylone, feu a di-
vifione linguarum efle aulpicandos;
hsecenim duo eodem circiter tempo-
re accidifle ex lacra Genefi latis aperte
colligi poteft. Videlicet a diluvio an-
no ducentefimo leptuagefimo lexto
,
annos regni Nembrod five Belis dinu-
merare incipiemus. De Regno& Im-
perio Nini vide in Arca Noe a nobis
edita.
CA-
R Edeamus nnnc ad id ,unde di-
gredi fumus,nimirum ad filios
Sem,& ad regiones a fingulis
primo cultas ac denominatas. Primus,
qui inter ipfos infacris libris denomi-
natur, fuit Helam, a quo poftea pro-
dierunt ac denominati funt populi,
AbEiamSuos prophani fcriptores Elimaos,ec-
euc^a“'ciautem vocant Elamitas, quo-
ffi™,/»- rum etiam fit mentio Actorum cap. II.
iumur1'' ^er
f- 9• Hos ajunt incoluifle eam Ver*
perfe. fidispartem,qux magis vergit ad me-
ridiem. Iidem,Abraha temporibus
,
Regem habebant nomine Codorlahomor
lub quo, ufque ad Sodomiticam re-
gionem excurrentes, eam fiBi fubditam
tenuerunt annis duodecim, ut habe-
A enS tur Genef cap. XIV. Verf. 4. Ab Elami-
Parat'
'
tu poftmodum exiffe Perfics ,qui mox
•* 'P a'
r_- eredta monarchia, univerfam illam re-
(!a dka gionem, ex ipforum nomine, ob e-fu“' quorum
,qui in ea generabantur, prx-
ftantiam , Terfidem appellarunt;tradit
BiD Sus f°fcpbus 1 - Antiqu.it. cap. 7. & ab aliis o-
eqtms: hinc mnibus pene hiftoricis jam receptum
iga/St/ eft; & ex Daniel. cap. VIII. Ver/, z. etiam
non oblcure colligi poteft ;ubi legimus
Sufan caftrum(quod deinde fuit fedes
Regum Verficorum, ut patet in exordio
libri -Hefier) fuifTe in regione Helam.
AiTurjS- Alter filius Sem fuit Ajfur, quo po-
tanto! ftea Affyriorum populi propagati funt,
&eorum regio Affyria
,
nunc corrupto
vocabulo Azjmia dicta eft , Afia majo-
ris provincia,qux olim hifce terminis
continebatur; a Septentrione Arme-
nia majoris parte ; ab Occafu Mefopota-
mia finibus, medio Tygridefluvio, cin-
ftaerat : a Meridie Sufianam habebat
;
& ab Oriente Mediam , ut docet Ptole-
maus fuie Geographia lib. VI. cap. 1. Et
diftabat , utiTorniellus vult, Affyria ab
Jerufalem , verfus Aquilonem, quinque
I gradibus , unde valde diverfa erat a
!provincia Syria
,qux nunc italice So-
ria appellatur , & inter alias partiales
provincias, etiam Hierofolymiticam con-
tinebat regionem , ficut Italia Lombar-
diam. Utium autem prodictus Ajfur
idem fuerit cum illo,de quo dicitur
Genef.cap. X. Verf. 1 x. De terra illa (id
eft de Sennaar,qux eft Babylon) egref
fus eft Ajfur, qui aedificavit NiniVem ;
|
apud multos controverlumeft, nobis
tamen videtur ablolute refponderi pof
fe ,fuifTe diverfum. Nam certum eft
i
omnium confenfu NiniVem & Nino fuit
le conditam & denominatam. Sane ku! Ninus
,quem loco citato Scriptura Sa-fe|g£
|
cra,ob caulas inferius dicendas vocat byionu
Ajfur
,
fuit filius Beli, id eft ipfius Nem-t\fuffi!m
brod, quiregnaverat in terra Sennaarfi0 Sem -
& confequenter eratnon de ftirpe Sem,
fed de progenie Cham
,
neque habita-
bat cum pofteris Sem in Affyria , fed
cum pofteris Cham in terra Sennaar
:
i-
deoque fighanter dicit Scriptura, con-
ditorem Ninive exivifie de terra Sen -
naar
,
id eft de propria provincia,qua:
familia:Nembrod obtigerattempore di-
vifionis linguarum , & tranfiffe in Affy>
riam, ibique xdificaffe NiniVem (con-
flat enim NiniVem in Affria extitiffe.)
Alioqui inepte videretur dici de Ajfur
filio Sem
,
quod effet egreflus de terra
Sennaar. Nam, ut recteTorniellus fen-
tit, fiquidem ea non fuerat patria ejus
propria , fed communis omnibus , &ab ea , non ipfe fblum , fed & omnes
alii exterarum urbium conditores ex-
ierant , excepta fbla familia Nembrod,
qua: ibidem remanferat, &propterea
tanquam quid lingulare notatum fuit
de Nino,quod non, ut exteride fami-
lia fua , remanferit in terra Sennaar, fed
inde exiens xdificavcrit NiniVem , hoceft
12+
Trolu-
fi° I-
Athanasii Kircheri e Societ. Jesu
TURRIS BABEL,LIBER TERTIUS,
SIVEPRODROMUS IN ATLANTEM
POLYGLOSSUM,Q.U O .
Per praduGones quafdam ,de varietate linguarum &
idiomatum difparatifllma genera, qua; una cum idolo-
latria in orbem terrarum occaGone primaevas con-
fuGonis irrepferunt, potiffimum agitur.
V^jEFATIVKCULA.
Ojfe te velim, leBor , nos facra GeneGs hiftoria; de Turri
Babylonica argumentum ob inanitam pene explicandarum re-
rum multitudinem &• varietatem in tres tomos digejlijje, quo-
rum primus pariter in tres libros dijlinBus ejl. Trimus &•fecundus
continent folummodo Turris fabricam ,aliarumque rerum a pojleris
Nembrod tum in Babylonia &• A ffyria,tum in ALgypuo ge-
flarum exegefim. In libro vero tertio hujusprimi tomi,quem Pro-
dromum in Atlantem Polygloflum mfcripjtmus3perpralufo-
nes quafdam deprima linguarum origine)primeevorum-
que idiomatum fontibus ,eorumque ortu, declinatione &• interitu totali
dicendum cenfuimus,utifequitur.
PRSLUSIO I.
ex procedenti libro,
j
'unis exftruftionemj
fuiffe labii unius,
ique fermonem , e-
andemque linguam omnibus; ex lin-
guae vero hujus unitate,jufto DEI ju-
dicio de hujufmodi primaevorum ho-
minum fiiperbia DEO fe vindicante
,
confuhonem effe natam,juxta lacri
textus verba : Venite is~ confundamus ibi
linguam eorum. Jufta profe&o,& di-
gna tam impiae eoram hominum lu-
perbiae,atque ad obediendum contu-
maciae, haec pcena fuit, convenient
que culpae lupplicium; nam uti recte
Divus Augultinus:
quemadmodum impe- p.Aagor
rantis dominatio in lingua eji, ita quoque
ibidem fuperbitt damnata ejl , ut non intel-
ligeretur jubens homini,qui noluit intelli-
gere, utobediretDEOjubenti. Hocpa-&o
120 A T H A N A S I I
C.XVI. eft mortuo patre 'Belo in Babylone, ipfe|
fiibadis Jffyriis
,
tranftulcrit ibi fedem I
regni fui, in civitate a fe ardificata, ac
cur Ni- denominata Ninive. Diciturautem Ni-
r,i
S
/s'w nus Afur , vel quia, ficuti dictum eft
Air“r- de patre luo
,qui Nembrod& Belus ap-
pellabatur, ipfe quoque erat binomi-
nis , ut videnturfenfifle B. Hieronymus
,
& S. Cyrillus fuper loco Genef. citato-, vel
quia poft devidos Affyrios , Affur mm-cupari voluit, quemadmodum Scipio
fubadis Afris.,Africanus dici ccepit
;
vel denique,quia conflat Scripturam
Sacram appellatione Affur
,
fignifica-
re confuevifle Regem Affyriorum, quo-
cunque alio nomine is vocetur. - Ita le-
gimus in Pfal. LXXXII. Verf. 9. Etenim
Affur Venit cum illis. Et Efaue cap X.
verfi y. V& AfTur Virga furoris mei &Ofe<e cap. V. Verf. 13. Et abiit Ephraim
ad Affur , hoc eft , ut peteret auxilium
!
a Rege Ajfyriorum , & alibi nonfemel.(
Atquehocpado poteft intelligi,quod
didum eft. De terra illa egreflus eft
Affur, qui atdificavit NiniVem, id eft
ille Rex Jffyriorum, qui condidit Ni-
niVem
,
ut qui proprio nomine voca-
batur Ninus. Quamvis etiam non in-
congrue dici poflit, Affur filium Sem
obimpiam progeniem Chami,& tyran-
nidem Nembrod,
difceflifle ex terra
Sennaar, ubi tunc omnes filii Noe con-
gregati erant , & in Mefopotami<e vicina
regione ad flumen Euphratem
,
vel ut a-
liqui volunt verius ad Tigrim, tum a-
mcenitate,mm ubertate loci invitatum,
civitatem qualemcunque tandem ardi-
ficafle;quam poft multos annos Ninus
poft mortem patris Nembrod, veluti ab
Affur filio Sem
,
aliis coloniis inftituen-
dis occupato, derelidam, fubjugata fi-
bL®™, in ampliffimam formam &magnificentiflimam redadam , fedemimperii fui conftituerit, ab eo Affur,
id eft Jffyriorum Rex& Imperator no-
minatus.
Arphaxad Tertius filius Semi fuit Jrphaxad,
ffsetai^ duobus poft diluvium annis geni-
K I R C H E R I
tus, a quo fofephus& B. Hieronymus,SeSl.lu,ille in Antiquitatibus, hic in Hebraicis lo-
cis, afferunt prodiifle ChaULos. Quodfi veram eft , oportet olim Chaldxam
fuifle diftindam a Babylonia,quam di-
ximus obtigifle filiis Nembrod,pofte-
rioribus autem temporibus Babyloniam
in Chaldtea extitifle perhibent. Torni- ai At-
ellus& Bererius putant de Jrphaxadde-
fcendifle eos,qui poftea Sufti didifiwim'
funt : unde Suftana Provincia nomenaccepit, qux inter Chaldieam & Berfi-
dem pofita dicitur. Quinam vero de
Cainan filio Jrphaxad, & de Sale filio
Cainan , populi prodierint , ignotum
eft. De Heber autem filio Sale defeen-
difle Hebraos per lineam Phaleg, fatis a-
perte colligiturex Gen. cap. XI. Verf 17.
ufque ad finem capitis. Et infra pro-
babimus ipfos Hebraeos ab ipfb Heber
fuifle denominatos. Porro Hebneos
ufque ad Jbrahami tempora habitat
fe in Chaldtea
,
colligi poteft ex Genef.
cap. XV. Verf.?. & clarius habetur fu-dith cap. V. Verf 6 . & 7. Et pratterea
.
certum eft, quod Thare, qui fuit quin-
tus depofteris didi Heber, venit cumfilio fuo Jbrahamo & Loth filio alterius
filii fui Jran in Mefopotamice urbem no-
mine Haran, five Charam, Gen. cap. XII.
Verf. 5.Ubi non multo poft venit etiam
Nachor
,
alter Jbrahte dater, a quo po-
ftea denominata eft illa urbs Nachor,
ad quam deinde poft multos annos J-braham mifit fervum fuum , ut ita ac-
ciperet uxorem filio fuo Ifaac, quem-admodum patet legenti cap. Genef. Populi
XXIV. & XXIX. Ibidem namque ipfe
Nachor genuerat de Melcha uxore fua mnepvd-
odo filios,& de foma concubina fua
quatuor, quorum nomina recenfentur
Genef. cap. XXII. Verf. ao. Inter quos
nominatur Camuel pater Syrorum. Un-de apparet filios Nachor habitatoribus
replevifle non folum partem Mefopo-
tamue
,
fed etiam Syrie. Jbrahamautem
dedida urbe Haran
,
cum Loth nepo-
te fuo , venit habitavitque in terra Cha-
Turris Babel L i b. II. 121
C.XVI.”^" 'P& 5 &poftea filiusejus I[aac,& ca admodum veftigia remanferint. Et-SV&III.
nepos Jacob
,
qui licet deinde cura fi- enim certum eft terram Sennaar mox Sumg„liis luis profedus fit in sEgyptum , inde 'Babyloniam fuiffe nuncupatam , & Ba- ‘cmpnum,
tamen poft multa tempora redierunt bylonis Reges regni fedem in Affyrios
pofteri ejus in terram Chanaan
,
ubi de-|
tranftulifle, ac deinceps multo tempo-
inceps lub nomine populi Ifrailitici& ! re appellari voluifle Affyrios, &c terram
Judaici, diu admodum floruerant , ut zChanameis
,
quierant deftirpe Cham, ‘fmmf
videre eft in libris Jofue, Judicum & T{e-j
vi occupatam ac diu pofleflam, tan-'3"3-
gum. De Heber quoque per eandem li- ! dem ad Hcbraos
,
qui de Sem delcen-
neam Pbaleg,luccedentibus tempori-
[
derant,rediifle, ac mutato fiepiusno-
bus propagati lunt Pelafgi Graecia popu- mine aliquando terram Ifrdel, Judaeam,
li, & alii populi, nimirum ex duobus[PaUflinam , terram fanciam efle voca-
filiis memorati Lotb ,Moab fcilicet& 1 tam. Item terram Cham xEgypti nomen
Ammon, Moabiu & Ammonita. Et de accepifle. Pofterioribus vero tempori-
IJmaele filio Abrab* ex Agar ancilla , 1- bus univerlas peneAuftrales Afix re-
fmaeliu & Agareni. Item de Madian pa-j
giones, quse prius a filiisSem culta?, ha-
riter filio Abrab<e
,
& aliis ex Cetura ge-j
bitatoribulque repleta? fuerant, ab Ale-
nitis Madianiu, aliique plures, qui bre- ! xandro Magno , Gracifque qui de Japheth
viter recenfentur initio capit. XXV. Ge-
1
prodierant, fuifle occupatas ac poflefi
nef. & 1 .Paralipom. cap. I. Verf. zp. ufque
,
las,grxeamque in eis linguam efle in-
di/34 De Efau quoque,qui & Edom, i trodudam. Et idem fere fadum fuit
fratre didi Jacob prodiere Idumxi. Et| fe peroras Afric<e Aquilonares, pra?-
de Amalech filio Elipha^ filii Efau, A- fertimvero in tota A-gypto, quamta-
maleciu, & de aliis filiis Efau,alii popu-;
men i filiis Chainprimo inhabitatam et
li, ut colligi poteft ex Gen. cap.XXXV 1. i fe,jam fepra offendimus. E converlb
Verfi 5. ulque ad finem capitis, qua?j autem in Peloponnefo,quae GrAue pars
eunda lumma confufione intricata|
eft, nunc italice Mona vulgo nuncu-
lunt. Namnon multo poft, ficuti pri-i
pata, ad quam olim primo incolendam
mas linguas , ita etiam hujulmodi re- diximus pervenifle filios , feu pofteros
gionum diftributiones, confundi cce- Japheth , conftat mox floruifle Laceda:.
ptas efle certiflimum eft. Etenim in- monios, qui & Spartiata Ci\&Spartani di-
ordinata regnandi ac dominandi cupi- cuntur, & a Lycurgo pariter Spartiata,
do, qua» primo, ut diximus, excelluit leges acceperant, ut videre eft in ejut
in Kembrod , deinde ad pofteros luos, dem Lycurgi vita apudPlutarchum. Hosnec non& ad alios, per eunda fere fe- enim de Abrahami femine, & conle-
cula pertranfiit, innumeras bellorum quenter de Sem prodiifle,aperte tradi-
caulas excitavit,& multos populos de tur i Machab. cap. XII. I<erf zi.& apud
propriis fedibus pullos, ad alias com-| Jofephumlib.Xll. Antiquit.cap. 5. & lib.
migrare coegit, & colonias tranfmit-
|
XIII. cap. 9. appellantur cognati, feu de
tere docuit, urbes deftruere, alias x- cognatione Judiorum. Sed nimis lon-
dificare, regna transferre , linguas mi-! gum eflet, innumeras ejufmodi alias,
Icere,& paulatim inufitatas introduce-;
nominum, populorum, linguarum, re-
re conluetudines, provinciarum termi- gnorum ac provinciarum , urbiumque
nos immutare, atque regionibus ipfis, mutationes profequi. Conferat pru-
nec non& civitatibus ac locis nova no- dens ledor veterum libros, tabulalque
mina imponere,& utuno verbo dicam, geographorum & prifcorum hiftorias,
omnia confundere , ita ut brevi pri-icum modernis ac recentioribus, &in-
012 illius diftributionis terrarum, pau- i veniet non folum nomina urbium &! Q. Pro-
122 Athanasii KircheriCXVI- provinciarum ac regnorum ; fed etiam rio magna regna , ingentefque pro - Seclm
iplorum terminos,& interdum fitus vincias in plures parvas effe divifas
,
quoque prorfus fuifle immutatos. Et ita ut (quantum ad hoc fpe&at)tota
quandoque de pluribus parvis regnis pene terrarum facies videatur varia
-
provinciifque fadta efTe pauciora & ta,& fuccedentibus temporibus affi-
ampliora;quandoque vero e contra- due variari.
CAPUT XVII.
Vtrum& quomodo pojl confufionem linguarum , lingua bebraa
in domo Heber permanferit.
C.XVII.|
TX eo autem quod Heber& Vhaleg
r> primam linguam retinuifle cre-J—
*
dantur, deducunt etiam nonnul-
li , ipfos non fuifle ipfius xdificationis
participes;alioqui, inquiunt, eadem&
j
ipfapcena mutationis lingua* pledti de- i
buiffent. Sed hic advertere oportet ,
1
quod Heber& Pbaleg , tametfi retenta
priori lingua videantur & ipfiquoquomodo puniti in hoc, quod alia iaioma-
ta, ut creditur, non intelligerent, id ta-
men eis pcenam non intulit, ficut ex-
teris,quoniam divina illa in aedifican-
tes animadverfio , non proprie in i-
pfa linguarum mutatione pofita fuit
,
(quod enim quis uno magis,quam al-
tero loquatur idiomate,nullam adfert
pcenam) fed in eo,quod cum exteros
intelligere nonpoffent,in fufeepto x-
dificandi cOnfilio & exeeutione per -
fiftere non valerent,quod memora-
tis Heber & Vbaleg, ne dummolefti-
am ullam, quin magnam adferre po-
terat confolationem. Exultabant enimvidentes ccelitus impeditam
,
quam i-
pfi graviter averfabantur xdincatio-
nem , &jam tandem impleri (vellent,
nollent) divinam juffionem , de gen-
tium habitatione varias per orbis par-
tes diffieminanda, quod ipfi , & fandtus
omnium tunc parens Noe,tantopere
exoptaverant, prxferrim cum illa fer-
monum diferetio ipfis infiiper, ad vi-
tanda, declinandaque impiomm con-
fbrtia, admodum commoda effiet. Et
hxc communiter creditur effie caufa,
cur prima illa omnium antiquiffima
pariter ac nobiliflima locutio in Heber
transfufa fuerit. Unde etiam colligit S.
Auguftin. lib. XVI. de civit. Vei ,cap. 1 1
.
quod tametfi evidenter in facro elo-
quio expreffum non fit , non obfcure
tamen elici poteft, fuifle aliquodpium
genus hominum, quando ab impiis Va-
bylonia condebatur. Quamquam & a- mk**lia adferri poflit caufa, cur potius in^^Heber per lineam Vbaleg
,propagandi Abraham,
erant patriarchx& prophetx, & gensfedlhT
aDEO eledta in populum fibi peculia-
rem,dequonafcituruserat Cbrijtus
eundum carnem , ut eadem prima o-
mnium lingua effiet illa,quam deinceps
S
iatriarcharum & prophetarum non
blum in fermonibus fuis, verum etiam
in facris litteris, cuftodiret auctoritas,
quemadmodum tradit S. Auguftin. lo-
co proxime citato. Cujus rei fignum
eft,quod lingua illa, non in omni pro-
genie ipfius Heber diffiufa eft, fed in ea
folum,qux linea reda defeendit ad A.
braham , cui repromiffiones de Cbrijlo
venturo faciendx erant.Nec ipfeAbra-
ham potuit eandem linguam in omnesfilios ac pofteros fuos tranfmittere, fed
tantum in Ifaac Sc facob, 8c eos, qui de
ipfb poflea defeenderunt ,duodecim
patriachas, ex quibus duodecim tribus
Ifrael ortx funt,quxpopulum DEI e-
ledtum conftituerunt. Neque obftat,
quod Abraham in Chaldaea natus fit, ibi-
que ultra feptuagefimum vitx annummanferit, ac deinde in terra Chanaan
habitaverit,quia nihilominus potuit
linguam i majoribus fuis acceptam.
Turris Babel Lib. II. 123
CXVILin domo (altem (ua retinere , fic- Philo Judaeus , eoquod inventionem li-SeSllll.
uti nunc faciunt Hebraei ubique terra- terarum Hebraicarum Abrahamo tribuit,
rum degentes, & alia: quoque na- Neque item probari debet,quod Eupo-
tiones extra proprias regiones habi- lemus& Artapanus apud Eufebiam lib.lX.•
tantes. de pr^paratione euangelica,cap. 4. circa
Advertendum tamen eft, uti bene medium relati Icripferunt
,nempe M>-
notat utliipra Abulenfis,linguam Hebrai- fem literarum inventorem fuifle, eat
cam antiquitus fuilfe multo,quam nunc|
que primum fiuLtis tradidilTe, aqui-
fit,perfectiorem atque uberiorem, bus vicini Vhmices acceperunt , Sci
Nam ex quo Hebrai iri captivitatem|
Vbanicibus Graici ,lubaudi per Cadmum,
dudilunt, exterilque linguis admifti,|
quin ScsEgyptiis quoque eundem Mo-proprix quodammodo u(um amife- Jem literas dediife ac propterea ab ipfis
runt, vel (altem magna ex parte adul- Mercurium appellatum, ac pro DEOterarunt. Unde poft reditum de IBaby- habitum. Hxc enim & fi qus hujut
Ionia,neceflarium fuit conftituere, qui modi alia ab ethnicis fcriptoribus tra-
populo verba legis,qux Hebrso (er- dita inveniantur , omnino rejicienda
mone puro atque incorrupto tradita lunt tanquam falla. Et omnino tenen-
fiaerat, interpretarentur. Quare non dum eft Hebraicas literas ab iplo pene
mirum eft, fi tempore Salvatoris He- mundi initio fuifle inventas , non ab
braica lingua valde miftaerat & voca- alio ut arbitror, quim ab iplo Adamo
bulis Syriacis atque Chaldaicis referta, ut omnium fapientiflimo. Quod autem
ali&s ex iplomet Euangelio patet. Et ho- i prilci illi literarum charaderes, pofte-
die de puris & antiquis,pene illa tan->i rioribus poftea temporibus ab Efdra e-
tum remanferint,qua* in legis codice
j
ruditiflimo feriba nonnihil fuerint im-
(ervata lunt. Quo fit ut vera ac legiti- I mutati ;ac deinde poft multaquoque
ma Hebraica lingua hodie admodum in-j
alia tempora a quibufdam Raobinis,
ops, & manca efle videatur, quippe\
addita eildem fuerint punda, ¬u-
qux non nifi ex facris legalibus librisj
Iz ilis,quibus hodie vocalium vice
addifei poflit. Credimus item cum B.1
utuntur Judaei, ad majorem legentium
Augujl. libr. XVIII. de Civit. Dei, cap. 39.J
facilitatem;de hilce & fimilibus in 3,
non vocabula (olum , fed etiam lite-j
libro quam uberrime difeeptabitur. At-
ras , & charaderes Hebraicos ante divi-,
que hsc de familiarum tranlmigratio-
fionem linguarum , communiter apud 1 nelufficiant. Quibus quidem propo-
omnes fuifle inulu, & pariter cum i-j
fitis nihil reftat, nifi ut jam magnumdiomate per iplum Heber Sc pofteros '
illud linguarum idiomatumque argu-
ejus,fucceflive ad populum Ifraeliticum mentum ex (uaconfufione in ordinem
pervenifle. Quarenon eft recipiendus iredigamus.
a* ATHA-
Athanas. Kircheri Turris Babel Lib.III. 125
Prttlu- do iila confpiratio diffoluta fuit ,cum] Deinde fi maxime voluiffont, plurimi
fio I. quilqueabeo, quem non intelligeret, i ex illis mutare, fermonem tot leculis
abfeederet, nec fe ,nifi cum quo loqui confirmatum , & rationi., atque adeo
poterat, aggregaret, & per linguas di-;naturae ipfi maxime confentaneum
,
vifio gentium exorta, dilperfionem in I non potuiffent tamen confentire, vel
univerfam terrae faciem effecit , ficuti ' in praeformata quaedam jam idiomata,
DEO placuit,qui hoc modis occultis, I puta , ut Nembrod & Babylonici cape-
nobilque incomprehenfis operatus eft.j
rent ex illa veluti fortitione linguarum,
Quis enim fibi imaginari poterit , ex 1Chaldaicam
,Ion cum fiia prole Ionicam Solus
adeo repentino cafu hominum con - i dialedum ,Chanaan 'Punicam linguam, sm/uil'
fternationem, & inexlpedatum rei e- 1 itemque alii aliam. Nam 71 patriar-^J"»-
jwgu ventum. Haud dubie erant, quidum ! chx omnium gentium,& populorum, 1»« bol
linguarumtermonem proximi non intelligerent, I filii aut nepotes, aut pronepotes Noe
mnei'
anjufime. fe illudi putantes, non verbis, fed ver- I enumeranmr. Eft enim cernere ftu-
beribus pugnilque relponderent;ex
]dium,& acrem contentionem in popu-
rixisenim ortis, dum pro bitumine la-1
lis imperiofis dilatandi luam linguam
'teres , lateres pro catmento, fealas pro | una cum potentia& legibus,& rurfem
lintribus , inftnimenta ferrea pro fce-1
in alienas linguas in ardum contra-
no & paleis, carnes procafeo, cafeumIhendi , aut penitus abolendi , fi fi-
pro frudibus porrigerent, in indigna-] eri polfit. Angeli autem mali non
tionem verfi, qualuftibus, qud uteri-|
potuerunt lua vi eam vicilfitudinem polnfinT
filibus inftrumentis egregie fibi capita I rebus humanis adeoque animis in -
pertunderent, ut proinde hac prodi-)
vehere, ut tot tamque diffonis \od-guamm
giofa oborta confufione,lacrilegosho-j
bus hadenus cohabitantes, & mem-“""-
minum, nefandolque aulus , DEUS;
bra unius populi, ac civitatis, mentemjufte compefcuerit ; ut qui contra DEI
j
luam exprimerent. Boni quidem an-
voluntatem xdificium illud extruere geli nec potuerunt, nec voluerunt fine
conarentur, illi confufione linguse,a
]
juffu, atque imperio DEI, hominibus
ccepti operis molimine defiftere co- I cladem illam inferre : de exteris au-
gerentur. tem naturis,tam prxditis animi, quam
mutationisverd) de quibus fermo varia- : expertibus, quid attinet dicere, qux
linguarum, tar
,
multx lunt. Divifionis quidem]
nullum habent acceflum ad mentemuniverlalis, utuna lingua toti morta-
|hominis, nifi quatenus forma earum
lium generi communis par annosj
per fenlus accipitur? Conditor igitur,
MD C C. & amplius i primordio re-Iatque rerum opifex,& architedus vel
rum ad extrudionem Babylonis fcinde- nutu fimplici , vel angelorum opera
,
returintotfermonesdifcretos, audor ' ut Origeni vilum eft, effecit fermonis
eft DEUS, uthiftorix probatxmon-]
humani varietatem, utquehiftoriala-
ftrant,& ratio facile deprehendit. Nui- cra loquitur, confodit labium xdifi-
la enim caula idonea apparet in fon- cantium Babylonem. Oportet autem
,
dionibus, & in toto ingenio hominis,]
magnam foiffe caulam , ob quam
obquam volueranthomines poftinun- ! DEUS lapientifiimus,idemque opti-
dationem reparari per tres filios Ko'e, mus,qui omnia verbo lux potentis
dediti opera fermonem ufitatum, &!
produxit, & formavit, ut elientper-
feculis aliquot inter iplos probaram,ifeda,poft annosMDCC, aliquidmu-
totque nominibus utilem & neceffa- tare voluerit in opere longe prxftan-
rium mutare, fadoquefehilmategra-]
tiflimb, in homine condito adimagi-
vilfimo fele privare vitat commercio, nem, & fimilitudinem DEI parentis
! Q ? omnium.
126 athanasii KircheriVr-.elu- omnium. Audiamus igitur
,quid in :
efi labium omnibus : cceperuntque hocface,
fio I. campis Sennaar inter fe loquantur oreire, nec defJient a cogitationibusfuis, do.
uno mutuurn exhortantes ad ingens o-j
nec eas opere compleant. Venite igitur, de.
pus aggrediendum, & perficiendum fcendamus,iy confundamus ibi linguam
collaris viribus, & omnibus facultati- I eorum , ut non audiat tmufquifque Vocem
bus: Venite inquiunt, agite,faciamus no-j
proximi fui. Jtque ita dhnfit eos Dominus
lis civitatem, iy Turrim,cujus culmen
!
ex illo loco in uniVerfam terram, iy cefja-
attingat ccelum, iy celebre reddamus no-
!
Verunt aedificare civitatem; iy idcirco Vo-
ftrum nomen,antequam dividamur in u-
\
niVerfam terram. At quid Dominus
DEUS dixerat in rerum primordio?|
qua: fuit ipfius voluntas ? quod confi-
lium ? quod imperium ? Crefcite, ait, iyj
multiplicamini, iy replete terram, iyfub-
jiciteeam, iy dominamini pifcibus maris, I
iy Volatilibus cwli , iy uniVerfis animanti.
!
bus, quie moVenturfuper terram. Et poft'
diluvium eadem repetit, renovatque!
Dominus GenefislX. Vos autem crefcite,j
iy multiplicamini, iy ingredimini fuper
j
MaUH- terram , iy implete eam. At poftquam I
ch? ®,anaan minimus natu ex filiis Noe , \
raan/tofumma contumelia parentem affecit
perara- Sem autem & Japheth dedecus il-j
fom /in- lius operuilTent,ccelefti afflatu excita-
i
guanm. ^ ?Voe, reparator humani generis fen-j
tentiam divinam tulit in filios , & pne-;
faga mente, fata eis fea prxcinuit ad|
hunc modum: Maledicius Chanaan^/er-
Vus ferVorum eritfratribusfuis. Henedi-
1
cius 'Dominus DEUS Sem:fit Chanaan
ferVus ejus. Dilatet DEUS Japheth,
iy habitet in tabernaculis Sem : fitque
Chanaan ferVus ejus. Huic fato, & de-
creto Numinis praepotentis reludan-
tur Babylonica: molis conditores, fuas
rationes, confilia, voluntates, opem, &omnem operam conjungentes adver-
fus perfeciiflimam , & fupremam ra-
tionem divinae voluntatis , ac verbi.|
catum efi nomen ejus Babel, quia ibidi-
fperfit eos Dominus fuper faciem cunila-
rum regionum ;DEUS ergo juftiflimus
& aequiffimusjudex orbis univerfi , ne-
fando feeleri non unius hominis , fed
plurimorum, fed omniumhominum,paucis exceptis pcenam gravem qui-
dem illam , fed maxime dignam infli-
xit, & immanem pradumptionem,in-
juftam, feperbam, audaciflimam con-
fpirationem edomuit, modum interim
clementiae adhibens invindi&a maxi-
mi fceleris. Nonenim fulmine dejicit Maxim
inlanam juxta& impie meditatam ex-
tractionem : non terra: hiatu abfbrberi fec'"/°<«ii
jubet: non terraemotu evertit: non
teriam lapidis & bituminis praeripuit
:
non mutavit illius rei naturam; fed tan-
tum rationi , cujus vis ampliffima eft,
quaque hominesadmiranda opera per-
ficiunt, etiam maria , & aerem fepe-
rantes, & in orbes cceleftes penetran-
tes, vincula, ^impedimenta injecit,
ut facultas percipiendi & dijudicandi
res cujufque generis , eaque commu-nis, & unica inter omnes populos, di-
verfb tamen modo , alii prteftantior
,
alii vero imbecillior integra remanfe-
rit, relictus fit etiam fermo.’, quo mens,
& cogitationes, & voluntas exprimun-
tur viciffim , & percipiuntur. Catte-
rum fermo fufus , & derivatus eft in
Sed nequicquam repugnant confilio multiplices formas loquendi,& fin-
Domini exercituum, quiomnia infpi-igulares dialectos , ut voces easdem va-
cit , omnia exaudit , omniajudicat, o-j
rie compofita: non idem omnibus fi-
mnia juftilfimis modis gubernat. Quid gnificent. Ita quidem Babylonici aedi-
enim inhiftoria Beati Mofis fequitur ? ficatores coacti fent opus inchoatum
Defcendit Dominus,ut Videret civitatem, adverfante DEO, finiftroque aufpi-
iyTurrim, quam adificabantfilii h&zm, cio , deferere : & fempiterna juftse
iy dixit : Ecce, unus efipopulus , iy unum damnationis nota impreffa eft homi-
nibus
Turris Babel Lib. III. 127
Pralu- nibus in ea parte,qua exteras animan- i grediendo Venientes In quoprimum lingua-
Jio I. tes longe antecellunt, qua res luas o-j rum diverjitas hominem alienat ab homine
:
mnes perficiunt, qui aa cognitionem|nam fi duo fibimet invicem fiant obviam,
statui* Ipiritualis naturx pertinent. Inquoju-j
nequepraterire, fedfimul efie aliqua necef-
ffioeUn dicio infigniter confpicitur divina tum fitate cogantur, quorum neuter norit lin-
lonfufiom potentia, tum lapientia,tum bonitas guam alterius
,facilius fibi animalia muta
&K“a"””.&jUftitia. Quia eripiendo facultatem etiam diverfi generis,quam illi , cumfint
hominibus, conjungendi rationes, con- homines ambo,fodantur. Quando enim,
filia,judicia, & voluntates luas, DEUS qua fentiunt , inter fe communicare non 1"!
(ummam rationem adhibuit, ut fi- pofiunt, propter folam linguarum.diverfi- mmesigm-
mul homines mulcaverit pcena gravi, tatem ; nihil prodefi ad confociandos horni-’*™*ffquam meriti luerunt
,& opus manibus > nes tanta fimilitudo natura
,ita ut liben-
luis reCiffime formatum non deftru-1
tiushomo fit cumcane fuo ,quam cumbo-
xerit, aut transformaverit, led in mi-|
mitte alieno. Cui adftipulatur Plinius de
nima portione hominis, vim Numinis|
vocis ululoquens : Tanta, inquit, lo-
lui inluperabilem declaraverit, & re-j
quendi Varietas efi, ut externus alieno non
medium, atque mitigationem, Scfo-tfit hominis Vice. Cxterum ea pcena di-
.Jima*^ac'um P^n^ conceuerit. Quantum
J
vina: juftitix ita eft irrogata , ut ani-
tum^uc enim fit boni politum in lingua: com- mus retinuerit luas facultates , & po-utiiit*,. munjone ;
docet experientia : quum tentias omnes, intelligendi vim, ratio-
nihil fit efficacius ad conciliandos ho-(nem, memoriam, voluntatem, reli-
mines comitate , & affabilitate. Rur-
lum videmus filentio dirimi amicitias,
qua: fempiternse fore exiftimabantur.
In veteri quoque proverbio perlpici-
.
tur,quod memorat Amyclas tacendo
periifle. Et alio proverbio dicuntur ho- ;
mines obfordefeere in aliena lingua.
Oratores etiam divini metam hofti-'
lem exaggerant, minitantes hoftem,
cum quo non fit commercium fermo-
nis, lapienter omnino Apoftolus Tau-j
lus pronunciavit in Epiftola priori ad[
Corinthios, Si per linguam non fignifi-j
cantem fermonem edideritis,quomodo in-
j
telligetur, quod dicitur ? eritis enim in ae-
rem loquentes. Tam multa genera Vocum
fiunt in mundo, & nihilhorum ell mutum.
Itaquefi nefciero vim Vocis
,ero ei
,qui lo-
quitur, barbarus ; l? qui loquitur, in me
barbarus. Non praetereundum eft fi-
s.Aug.i. lentio etiam Aurelii Auguftini judi-
deciv.oei.} qUO
d profert c. 7. lib. XIX. de
civitate Dei, de lociali vitaloquens:
Tofi civitatem ,Vel urbemfequitur orbis
terra, in quo tertium agrumponunt focieta-
tis humana, incipientes adorno, atque in-j
de ad urbem , deinde ad orbem terra pro-
fta fit etiam facultas derivandi ratio-
nem, & foras emittendi : reliCa lunt
organa vocis,& fermonis pulmo , la-
tera & mufculi, arteria, palatum, gut-
tur, lingua, dentes, labia,& Ipiritus. In
Ipiritu autem formando , & velut in
articulos diftinguendo varietas vocum,
& diferepantia fignificationum inflicta Mira Dei
eft. Cui rei Dominus remedium con-KfrT-i ceffit, ut unus plures difeat linguas
,
duce &magiftra ratione, quam novaiwe*^-
febinde gratia , inexhauftus fons o- 'jfi^arlm.
mnium bonorum rigat, & perfundit,
ut medio fermone interprete adhibi-
to rarius jungantur,qui Babylonici
ifta confufione longilfime feparati fue-
rant ; idque commodius etiam fit be-
neficio fcripturs , non tam invento
humano, quam munere divino. Quaratione Mofes fons omnis lapientia:&feripta prophetaram hebraicorum,
non perfolos LXX interpretes perve-
nerunt ad Gracos
,
fed multo tempore
antea per alios interpretes divina feri-
pta pervenerant tum zAGracos, tumad alias nationes etiam barbaras , ho-
dieque libri facrolan&i leguntur in
omnium
128 A T H A N A S I I KlKCHBRlPrali(- omnium prope nationum linguis. I
Jio I. Quod munus diviniflimum velle im-|
pedire,quid aliud eft, quam odilTe di-
vinas dotes, & perlequi , &bellum ge-
rere cum DEO plufquam Babyloni- I
cum , &Gygantoum Etenim Mejdia*j
expectatio univerfamm gentium ve-
niens in mundum, ut reftituerct o-
mnia,omniaque reconciliaret,Jud<eos,
Crocos, Romanos, Scytbas, aliolque po-
pulos inter fe, & cum DEO Patre uni-
verlos Ipiritus facri vinculo glutinaret
;
utque gentes jundas in unum popu-
!
Ium fandum , in unum regnum, civi-
tatem,domum contraheret
,luo libi
craore linguam Groco gentis,& Ro-
j
mano,qua: lapientia,& imperio alias
procelluerunt,cum lingua veteri He-
bneorum in ara crucis litans pro univer-
fathuim1° mund° confecravit. Quando impo-cTuds.n- fito titulo, & caufo infcriptione in ca-
vJrLsiln- put Domini Jefu Nazareni declaratum
futsmue^> '^um ipfem effe omnium gentium
nitatem, promifium , & exfpedatum fervato-
te/Jsmif- rem iatque monarcham, & fommum,
pn$of“sternum, fandiffimum,optimum,ma-
fcrapl ximumque pontificem ; de quo So-fotos. pbonias luculento vaticinio promo-
nuit dicens ; Expecla me, dicit 'Dominus
,
in die refurreSlionismea in futurum,quia
judicium meum , ut congregem gentes , (s~
colligam regna , & effundamfuper eos indi-
gnationem meam , omnem iramfuroris mei;
in igne enim %eli mei decorabitur omnis ter-
ra : quia tunc reddam populis labium ele-
ctum, ut inCocent omnes nomen Domini,
(yferCiant ei humero uno. Porro Domi-nus Christus pollicetur Mare. XVI. cre-
dentibus in nomen ipfius, ut loquan-
tur linguis novis ;ejufque rei fidemim-
plevit ampliffime Spiritu fando miffo
in difeipulorum costum. Namque le-
gatos miflurus ad Reges & populos o-
mnium linguarum & nationum,qui
non Babylona
s
conderent, aut caperent
fibi regnorum & imperiorum fedes
,
aut aliquid molirentur, aut machina-
rentur adverfus feientiam DEI : fed
pertraherent orbem totum in confen-
fionem religionis catholico , utque
conderent civitatem viventis ,verique
DEI , cujus fundamentum , & caput,
& lapis angularis , & princeps, eft ipfe
ChrijiusDominus gloria: ,inftraxit eos
ad eam rem percommode : non mal-leis, trulla
,perpendiculo, fecuri, ferra;
non gladio, pilo, fariffa, asneo tormen-
to, fed Spiritu fando , fed rerum divi-
narum cognitione, fed vito fandimo-
nia, fed omnigenis virtutibus, fed lin-
guarum peritia. Itaque didu mirabi-
le,& ftupendumjure merito videri de-
bet ; antea rudes & illiteratos homi-
nes, quique in vernaculo fermone pro-
pemodum infantes erant,
lubito lo-
quutos omnium populorum , & gen-
tium fermone ,apud quos faduri erant
euangelii praeconium;initioque facto
Hierojolymis , urbe fita in Monte Sion,
ut Efaias , & Michaas prodixerunt, II.
&IV.Chrifium annunciantDEI Filium,
&Verbum , & Sapientiam ,& Poten-
tiam , & Juftitiam veniffe in terras
,
conceptum e Spiritu fando , natumex virgine de domo DaVid, mortuumin cruce, & refiirrexiffe, & afeendit
fe in ccelos, unde venturus fitjudex vi-
vorum demortuorum, quemque Iftae-
litica ecclefia audivit concionantem
in monte Sinai, totus mundus velut in
compendium contradus in Hierofoly-
rna, jam came veri hominisindutum
audit concionantem inmonte Sion per
apoftolos, ut in illa multitudine, quoex orbe univerfo confluxerat
,quif-
que audiret legatos Christi patrio ipio-
rum,& vernaculo fermone differentes.
Popofeerunt quidem prima ecclefia: Lingua-
.
Chriftiano tempora opus illud admi-,,,,-, mo.
ratione & ftupore confertum ;quod tumcn‘*m -
abunde convincit linguarum notitiam,
organum effe tum utile, tumnecefla-
rium Chriftiano Reipublicse confer-
vando& amplificando , & donum etfe minime leve otiofiimque divino mu-nificentio. Quod Apoftolus Paulus in
Epi-
Turris Babel Lib. III. 129
Pralu- Epift. 1. ad Corinthios docet Ecclefia
fio I. vero in folenni precatione confitetur
ad hunc modum orans : VenifanBe Spi-
ritus, reple tuorum corda fidelium, is- tui
amoris ignem in eis accende. Qui per di-
Verfitatem linguarum cun&arum gentes in
unitatem fidei congregdfti. Quod primo
ac praecipue fandis votis petendum eft
a ccelefti parente, aquo proficifoitur,
quicquidjure cenfetur titulo boni, &.non contemnenda eft dodrina, &in-'
ftitutio , fed adjungendum ftudium a-1
cre, diligenfque exercitatio,qustria
fi conveniant , & conipirent , inge-
nium vel mediocre,& natura non
prorsus diftorta, deinde ars, & prae-
ceptio,praeterea ufos, & exercitatio
perficietur in linguarum cognitione,
quantum nemo credat ante experi-
menta. Quod univerfem folidc refe-
rendum eft ad liium audorem, qui do-
navit ingenium , animum , occafio-
nem,vires tolerandi laborem , & o-
mnia, utuno verbo dicam. Unde ju-
re nihil vindicare nobis liceat, quamredum ulum , fi ftudeamus
,ut filius
Maria Virginis , & DEI vivi, in quo
habitat omnis plenitudo lapientia: , &divinitatis corporaliter voce clariffima
praedicetur ubique gentium , & cogni-
tus apprehendatur fincerafide,&fan-
ditate, omnibufque officiis Chriftiana»
charitatis exprimatur, ut lapientia &vera cognitiorerum invulgetur , ut va-
leant bona» leges, ut vigeat juftitia, ut
conftet inter homines alma landaque
1
pax, & humanitas. Quaenam iftaeft
j
dementia : quis furor r ferro , & innu-
|
meris prope inftrumentis ad pernici-
em generis humaniexcogitatis, fi ve.
rum dicere oportet, a Satana&malo
genio agitatis hominibus , mutuo fe
perdere , idque ob 'res leviculas ple-
rumque ? Habemus rationem effe-
dricem operum vere humanorum 8c
Icceleftium
; habemus fermonemquores , atque rationes moderate inter nos
pertrademus, habemus linguam, or-
ganum excellens , fi ad finem fuumaptetur
;habemus calamum , ftylum,
' chartam, qux lingua» & fermonis vi-
i cem impleant. Illis conferamus mu-
;tuam fapientiam DEI , & accipiamus
oblatam candide : Christus enim fof-
fecerit omnibus abunde. Omnes dita-
re , omnes beare , omnes reges , &|
pontifices,denique omnes cohsere-
! des,& confortes regni fui sterni , &
filios DEI effiqere poteft, & ut ab eo
I accipiamus , unice in votis habet. Per-
|
fpeda itaque tants confufionis causa,
nil reftat , nifi ut jam in hoc libro , de
|
origine tranfmigrationis gentium,de
I primatu linguarum , & deinde de lin-
i guarum, & idiomatum multitudine,
I& varietate , atque de charaderum
,
variorumque alphabetorum origine,
& feriptionis inventione, ea,qua par
eft, axej&au. agamus. DEUS adfitau-
fibusnoftris, cujus proprium eft, lin-
guas infantium facere difertas.
SECTIO
130
C* I-
ATHAN ASII KlRCHERI
Sectio I.
Sei},]
De inclinatione,corruptione,& interitu
linguarum.
CAPUT I.
De occuponibus,& multiplici caufarumferie , cjua lingua vario-
rum regnorum florentes ,tandem omnimoda corruptionis
,
oblivionifljue damnumpajflafunt.
EA eft rerumhumanarum incon-
ftans fortuna rota, ut nihil lub
fble ftabile , nihil lolidum,& fir-
'
mum permittat, quin verfatilis, cui in-
nititur, fphara lubricitate,jamex alto
in imum , modo ex imo in fummum,paulo poft ex dextro in finiftrum
, &ex finiftro in dextrum, lulque deque
verlet omnia , ut proinde apte huic in-
ftabilitati rerum quadrare videatur il-
lud Poetas:
Omnia funt hominum tenuipendentiaflo, I
Et fubito cafu, cju<e Valuere, ruunt. I
Quod & in linguarum varietate, & in-
teritu, maxime ex ingenti foculorum
vicilfitudine completum,ut olim fa-
dum cum admiratione legimus , &prafentitempore, adhuc neri ipeda-
mus •' cujus rei caulas demonftrare ag-
gredior;quarum
JmipS- Phma eft, diverlarum gentium, po-
nis lingua-pulorumque commixtio;unde una
mm'
1gens ab altera, hac etiam ab illa, dummutuos loquendi modos libi commu-nicant ,
ex duabus mediam quandam
linguam relultare necelfe eft;hac ve-
ro cum aliis nationum confiniis com-mercia exercens, in alias, & alias cumtempore linguas degenerat.
2. Altera caula mutationis linguarumeft, imperiorum, monarchiarumquemutatio
;qui facium eft
, ut quilibet
monarcha defideret luam vernaculam
lingUam ubique vigere ex omnibus in
unam reduciam , ne varietate lingua-
rum quam libi quaslibet natio peculia-
rem habebat, lub occultisidiomatum
machinis in rebelliones motas ,ma-
gnum monarchico ftatui damnum, u-
nitatis vinculo deftrudo, inferrent.
|
Tertia caula eft, calamitates publi- j
,
cx regnorum,quibus fiepe bello
,pe-
lle, fame integras nationes itadeftru-
' untur, ut non nili pauca mortalium
reliquia fuperefle comperiantur;at-
que hifce conjunda alia confines na-
tiones, linguas novas reciproca loquen-
di varietate fundent.
iQuarta eft, varia indifferentia re- 4.
j
gna,coloniarum introdudio, quo fit,
ut nativa lingua differentibus populis
|
communicata , adeo ingentem muta-
tionem acquirat , ut priftina lingua
Idialedum vix agnofcas : talis eft Eoe-
|
morum lingua,qua uni cum colonia
ex Illyrico traduda, ex commiftione
lingua Germanica, 8c Eolonicte eam mu-tationem pafla fuit , ut nec Ealmata,
nec Edonus eam prorsus intelligat;
talis eft lingua Graea, qua in nonnul-
lis Calabria oppidis hodie adhuc in u-
|
lu eft , fed ita transformata ,ut Gra-
1cam dialedum non nifi ex paucis ver-
I bis intelligas; talis eftquorundamin
IAndalu^ia & Melitenfe infula , lingua
Arabica, quarum illa Latinis, Arabi-
q/que , hac Italicis, Arabicifcpe com-
|
mixta vocabulis , non exiguam corru-I ptionem pafla eft.
Quin-
Turris Babel L i b. III. mCdp.l. Quinta caufa eft, cceli folique in-
certis nationibus conftitutio , qua: ex
organorum alterationc , uti diverfam
linguae alicujus pronunciationem lor-
tiuntur, ita quoque ex differenti pro-
nunciatione novam linguam condere
videntur ;cujulmodi in lequentibus va-
ria exempla producemus. Atque hxlunt caulae univerlales
,quibusnucut
que primaevae linguae , corruptionis
damnum paffae lunt. Sed haec omnia
fufius deducemus.
Quintuplex linguae genus apud
guawmu- chronographos legimus, quas & non
"famitmu.immerito autogenas dicere poflumus,
& femper poft Babylonicae confufionis
tempus huculque illibatae manlerunt
;
videlicet Hebraa, Graea, Latina,Teu-
tonica, Illyrica ; ex quibus, quaecunque
linguae in univerla Europa , Ajia & A-
frica , exceptis omnino barbaris idio-
matis , de quibus poftea , veluti ex
equo Trojano prodeuntes , mundumlinguarum dialectorumque varietate
replerunt.
Hebrara. Prima itaque lingua,quae in domo
Heber femper manfit,lucceffu tempo-
rum |>rimo in Chaldaicam deflexit; fe-
cundo in Arabicam , feu Modianiticam ;
tertio in Samaritanam;quarto in y£-
thiopicam
;
quinto in Syriacam , veluti ex
Graea & Hebraa mixtam declinavit
;
quantum vero deflexerit, luo loco di-
cetur.
Grsca. Secunda luit Graea,quam nepo-
tes 'Pbaleg a confufione linguamm fe-
cum in Gratiam detulerunt ; unde &pofteri i Phalechi familia Pelafgi ,
& lin-
gua Pelajga nomen luum Ibrtiti liint, uti
fuse in Latii defcriptione oftendimus,&
in Hetruria deferiptione porro offen-
demus;quae iterum varias decurlufe-
culorum dialedos,Atticam , Ionicam
,
jEolicam,Phrygiam , aliafque diverlas
proconftitutione populorum, tot lin-
guas, quot gentes, in Gratia fuerunt, i
pepererunt.
Latina. Porro Latina civ&fyrif, five ex pri-
j
mogenitis una,ex ruditate fua ad per- Seti. I.
fedionem perduda , tandem ex ad-
|
ventu Gothorum,Alatiorum, Vandalorum
;
ingentem corruptionem pafla,quater-
! nas alias peperit , Italicam ,Gallicam
,
IHifpanicam, Lufitanicam,& ex hifce a-
j
lias,ex Italica & Latina commiftio-
ne, infelares, Sardam& Siculam;tot au-
!tem vel unius Italica lingua: idioma-
|
te differentes dialedi tandem exur-
|
rexere,quot provinciae in Italia con-
i ftituuntur;quod idem me in Gallia
& Hifpania provinciis obfervaiTe me-mini.
I Teutonica lingua, quemadmodum^1"0'
iprobatiffimi audores referunt, zTui-
|
fcone Japhetbi filio , Noe pronepote no-
!
men feum obtinuit;quae ex ruditate
|
in perfedionem lummam , imperato-
|
rum cura reduda , tandem varias fi-
I lias, videlicet 'Belgicam, Tunicam, Sue-
!cicam, Anglicam
,Scoticam peperit
,quae
Iduae pofteriores occafioneSaxonum na-tae lunt, qui pulfis Pitionibus univer-
fe inliilae fe indigenas fecerunt, unde
& Anglo-Saxones poftea didi fuerunt.
Qualis vero Saxonica lingua,qualis
modo Anglica fit, in fequentibus ape-
riemus.
Reftat Illyrica lingua vemftilfima, Illyrie*,
quae ramos feos in Poloniam,LitVaniam,
j
MofcoYiam,Tartariam ulque in ultimos
i Orientis terminos, innumerabili lin-
|
guarum fcetu traduxit;ex hac enim
poftea Turcica, Evdgarica, 8optica, Tar-
!tarica nata maximam Tartaria magnz
Iportionem replevit. Ita tamen illae cor-
rupta: lunt , ut vix ullum primitivg ve-
|
ftigium retineant.
;
Ad Indicas porro linguasquod atti-/Indic*
! net, prorfes barbaras, &quie nullamiM'
ad didas jam linguas affinitatem ha-
bent,illarum pariter ingens multitu-
j
do& diverfitas reperitur ; uti lunt, Ma-: laica, Commortua
,8rachmanica, Peguana,
Tmchinenjis, Tibettana, Infularum fhi-
lippinarum, Japonica, Chinica,ex qua fere
omnes originemluam traxerunt, uti ex
R 2 Lexicis
132 ATHAN ASII KlRCHERICap.l. Lexicis & Grammaticis eorum iule- ut facri textus interpretes putant, adSeS.J.
Amcri- quentibus patebit. In America vero In- feptuaginta duas,
feti vel ad mille fe-
caas. occidux regionibus , tanta eft di- ptuaginta facile reduci poliunt. Qua:
verfitas idiomatum,ut noftri patres, omnes
,qualefcunque tandem fuerint,
ea ad quingenta facile diverfiflima i- corruptionem & ultimam ruinam paf.
diomata reduci poffe tradiderint;inter fx lunt, ob caulas paulo ante addudas;
illas tamen prxcipux lunt Mexicana ,vel ex nominatione diverlarum gen-
Peruana, Bra/ilica, Magellanica, Chilenfis tium , vel ex communi populorum u-
& leptentrionalis America populorum nitorum luffragio & conlenlu ; dum e-
varix lingux, de quibus pluribus in nim lucceflu temporis primxvx lin-
fequentibus. gux , nominum , verborum , appella-Africanz. Infrio* denique, tametfi Abyftma, tionumque vel non amplius recorda-
& Arabica lingua potilfimum dominen-|
rentur , accidit , ut obliviofe memo-tur, habet tamen &ipla immenlami-
j
rise vitio,propria nomina lingulis re-
diomatum varietatem, quse nullam ad bus, prout iplis varix phantafmatum
invicem affinitatem obtinent ; uti Qui. ipecies didabant, impoluerint ; eodemneam, Congana, Angolana,& eorum po- prorlus modo, quo in hunc ulque diem
pulorum, quimeridianam plagam^- imponuntur nomina novis illis rebus,
frica polfident, uti lunt Monomotapa,qux primo non extiterunt, & exno-
Cafraria, & qux ad flumen CuamaSc vis variorum inftrumentorum , valb-
littus Sinus Perfici inhabitant;qux fi rum
,herbarum, plantaram, florum
,
ad calculum reducere velimus omnia mineralium appellationibus introdu-
linguarum neophytarum genera, non dis patet.
CAPUT II.
T>e origine & tntroduBione idololatrice in mundum ratione di-
verjitatis linguarum,morumque qui apudgentes, differen-
tefque nationes 'vigebant.
Cap.U. T *W"Ominemprimum Adamum,yto. religione deflexerunt,dum quilque ex
I I toplaftum, divinis manibus ex ducibus gentium eamfibi religionem^limo terrx fidum,fadum,juxta finxerit, qux libi maxime congrua vi-
facrx Gemfis verba , de fide eft;fed e- deretur ,
innumerilque fabulolarum
nim cum poft diluvium, verifimile fit, narrationum commentis , de D E O,innumerabilem hominum multitudi- mundo, fideribus, de hominibus gefta-
nem, qui omnes cum longa vita,& in- rum rerum gloria illuftribus, confidis,
genio prxftantes unius lingux elogio introdudoapotheoleos honore colen-
uterentur, lub unius quoque religio- tes, paulatim occultis machinis, feleS nis cultu,quantum perverla Cbami pro- 'eorum adionibus infinuante Satana,
“^'“r^genies, jam a vera dilciplina degener infatuati, dementatique univerlum
ufiuead illis permifit, vixilfe : attamen poft lin- mundum idololatrix abominatione re-
guarum confufionem ,quemadmo- plerunt. Et tametfi hxc quam fufilfi-
dum linguarum idiomatumque diver- me in fecundo Tomo Oedipi demonftra-
fitate divifi fuere , ita quoque primx- verimus, operx pretium me faduramvx religionis A Koemo ante fcparatio- exiftimavi, fi nonnulla ex his hoc loco
nem gentium edodx immemores, infererem.
paulatim A vero Dei unius cultu , &CA-
Cap.Hl.
Turris Babel Lib. III.
Caput Ii I.
133
SeSl.h
De varietate& multitudine guminum qua ex confufione lingua-
rum & divi/tone gentium nata funt.
ANte mare iy terras (<y quod tegit Qua pofiquam evolvit, cecoque exemit a'
omnia, calum) . cerVo,
Cum unus adhuc effiet naturte VuU Dijfociata locis concordipace ligabit,
tus in orbe. Ignea convexi Vis, ZyJinepondere cieli
Quem dixere chaos : rudis indigefiaque Emicuit,fummdque locum fibi legit in
moles arce;
Ts.ec quicquam nifi pondusiners
,conge- Proximus eH der illi levitate, locoque
;
fiaque eodem Denfior his tellus, elementaque grandia
Non bene junSlarum difcordia femina traxit
,
rerum, Et preffa efi gravitate fui circumfluus
Objlaretque aliis aliud; cum corporeinmo humor.
Frigida pugnarent calidisfiumentiafecis, 'Ultima poffedit ,folidumque coercuit or-
Mollia cum duris, fine pondere habentia bem,
pondus. Timi freta diffudit, rapidifque tumefeere
Cixm ,inquam, fupremum & immor- Ventis,
tale Numen in profunda asternitatis a- JufilC Zy ambita circundare littora terra
,
byffo proprii felicitate contentum ,Fluminaque obliquis cinxit declivia ripis,
nulli adhuc rerum mundialium curi fufiitzy extendi campos,fiubfidere Valles,
tangeretur, ecce poft fecula tandem Fronde tegifytvas,lapidofosfurgeremon-
felix illa illuxit dies, quo, ut Platonis tes,
verbis utar , in divino DEI immortalis Vix ita limitibus difcreverat omnia certis,
confilio condufum eft , utmundus ille Ciim quaprefia diu maffd latuerefub ipfa,
indigeftus , atque incompofitus ab in- Sydera cceperunt totofidgefcere calo,
formi illa rerum omnium promifeui Ne regioforet ullafuis animalibus orba,
VDJ inn confufione fqualentium tohu ,Vabohu fiftra tenent calefie filum,
formaque deo-
vindicatus , lucem afpiceret, formis tum.
fplendefceret omnigenis , atque in va- Cefferunt nitidis habitanda pificibus m-rias rerum facies abiens
;proprias feli- da
,
citatis gaudio perfrueretur. Conclu- Terra feras cepit , Volucres habitabilis
fumeft, & in opus dedudtum. Mun- aer.
dus itaque conditur,atque a rerum Coelo itaque terraque formis debitis
commixtarum confufione folutus,
jam imbutis, casterifque omnibus pru-
mox informam exurgit liberaliorem, dentiffime difpofitis
virium, proprietatum aliarumque qua- SanSlius his animal , mentifque capacius
litatum, quas fingulis creatis debeban- alta
tur ,diftributionis officium providen- Deerat adhuc, Zy quoddominari in catera
tiffimo committitur Prometheo. Prome- p°jfit,
theus feu providentia divina,uti omnia Natus homo efi, fiVe hunc divino femine
debitis fuis formis inftruit,ita omnes fecit
fapientilfimi proviforis partes explevit. Tlle opifex rerum, mundi melioris origo,
Mox calo terras, Zy terris abfeidit undas, SiVe recens tellus, feduttaque nuper ab
Et liquidumfpiffo fiecreVit ab aere calum, alto ^ ^
13+ Athanasii KircheriCap.III. Ethere cognati retinebatfemina caeli,
Quamfatus Iapeto anillamfluvialibus un-
dis
Finxit in effigiem moderantum cunila deo
-
Vronaque ciim fpeclent animalia extera
terram
,
Os hominifublime dedit, ccelumque tueri
fuJTtt, (y ereSlos ad fidera tollere Vultus.
nepotibus Chami, Mifraim videlicet , Secl. I.
Chufto, Vhutb& Canaano
,
qui per Aflam ^,ifi„es
& Africam univerfom in novas colonias '^„1"*
diffufi, novas pafTim deorum colonias pr^enin.
introducentes, nova & ridicula dog-
mata mundo pepererunt;cujulmodi
lunt, Adamum e Luna prodiiife. Pro-
phetam inibi ex mafculo & feminaprocreatum, atque inhunc mundum
Homo itaque lolus ore lublimi , ad;
venientem primum cultum Lunx do-
ccelumque eredo intuitu proditus, di-j
cuiffe. Verum quoniam haec opinio
vinum animal naturae juxta mortalis!non ita obvia forlan multis eft , vifiim
& immortalis confinium; ceu lola cos-
1
eft, eam hic ex R. Mole /Egyptio
,
leftis planta in terris conftituta (cujus vulgo Rambam, depromptam addu-
radicem conditor hifce infernis ledi-j
cere , fic enim dicit in More nebu-
bus junxit, comam vero atque perpe-
tuo frondentem verticem lupra anni
& lolis viam , lupraultimum cceli am-bitum ad nunquam interituros ambi-
tus relegavit) hic, inquam, homo cumlucidilfima illamundi lumina , ad quae
contemplanda , atque in iis factorem
laudandum creatus erat ,curiofius in-
tueretur,pulchritudine eorum paula-
tim illectus , veri& redii religionis le-
mitl derelid!,eo dementiae devenit,
ut ea,quae lui grati! condita eflent
,
lui veluti conditores crederet, &lan-
oni»«fo-.de veneraretur. Auxit dementiam
chim.
Ifii fiquidem reliquia funt gentis Za-
baeorum (
d
Zaba, eprogenie Chami or-
to , <ty filio Chufii,qui fecundum Jam
Suph, id eft, Maris Rubri finum ador-
tum, ty occafum , atque ad dexteram <y
Aquilonem littora coluitfic dilla ) quia ifla
gens totam replevit terram. Finis autem <y
perfeclio illius ea ratione iflis temporibus
philofophantis fuit,quod putaret creato-
rem ejfe cceli fpiritum feu animam ;flellas
Vero corpora ejfe ipfa DEIfubflantia infor-
matas. Meminit hujus pravae opinio- anaat*
nis quoque Abubacer Arabs inexpo-Q^^hanc traditionum lalubrium de mun- 1 fitione cie auditu. Et ideo quoque credit
di origine apraedecefloribus fadarum\tota gens Zabaeorum mundi antiquitatem
oblivio, qu! invalelcente novas de 1
(feu, quod idem efl, xternitatem) quoniam
DEO, de mundo, de hominum pro- ! calum e)?DEUS juxta opinionem eorum.
dudione, aliilque rebus opiniones im- ! Et dicunt, quodAdam primo natus ejl ex
bibit, cumque cceleftis ille ignis praeci-|
mafculo zy fetmina ficuti exteri homines
,
pua humana* mentis portio ingens, ad \fed honorabant eum multum, <y dicebant.
Numinis alicujus cultum eum inftiga- ' quoniam e Luna egreffus,propheta ty apo
-
ret ; mox vero derelido DEO ad fol-
iorum Numinum, unoquoque ex e-
jusfomiliafibi novas idololatriae ratio-
nes comminilcente cultum prolaplus
eft; fedumque ut corruptibilia fimu-
lachra pro DEO incorruptibili adorl-
rit, rebulque externis contentus, cum
inlenfibile Numen intueri deberet, ad
lenfibilia,& terrena fuerit diffufiis. At-
que hujulmodi praevaricationem er-
roremque primum Hebrxi tribuunt
Jlolus Lunaefuit , ty quodprxdicaVitgen-
tibus, ut ferVirent Lunae , ty quodeom-
pofuit libros de cultu terrx. Dixerunt e-
tiam quod Seth contraxit opinionempatris
fui inferVitio Lunae ; narraverunt etiam de
Adam, quodquando egreffus eftde
ty de climate Vicino Indiae, ad clima Ba-
bylonis profecturus, multa mirabilia fe-
cum tulerit,fcilicet arborem auri
,qux
crefcebatcum ramis , tyfoliis, ty arborem
lapidum , <tyfolia cujtfdam arboris Viridis,
qux
Turris Babel L i b.III.
Cap.YlU** non comburebantur ab igne , <jr dixe- i
rwit, quodfub ipftus arboris umbra de-
cem tndlia*bominum continebantur, (S al-
titudo arboris ipfms adJimilitudinem /la-
tura humana. Attulit fecum etiam duo
folia,quorum utrunque duos homines coo-
periebat. Intentio hero- eorum in loquendo
de Adam primo , <t? de hominibus,qua
attribuuntur ei, fuit , credulitatem fuam
de antiquitate mundi Jlabilire , Hr quod
indeproVenit, coelos& Hellas ej?e deos.
Atque haec eft de primaeva homi-
num origine & idololatria Zabaorum
digna lunaticis hominibus opinio , ex
qua velut ex equo quodam Trojano
omnia antiquorum philolophorum de .
aeternitate mundi, de mundorum plu-
ralitate, deaftrorum vita & divinita-
te, de metempfychofi denique ac ani-
maram revolutione abforda dogmata,
ad omnem impietatem feneftram ape-
rientia, prodiiffe videntur. Hinc Aia-
mum ejufque progeniem,& nepotes
filiorum DEI nomine veluti aftrorum
aeternorum , quae ipfi deos appella-
bant, filios inaigitabant,quae omnia
confirmat Chronicon Alexandrinum,
bufufmoii ^olum Porrb commentorum &i-
Midi/a- nanium deliramentorum caulam ego
'trimumai'bitror effe
,quod primi illihomines
cum proprio arbitrio relicti nulla cer-
ta lege Icripta ante Mofis tempora te-
nerentur, cumque proinde certae quae-
dam fententiae deDEO , de creatione
mundi , de diluvio , & fimilibus rebus
ac mutationibus gravioribus, inter pri-
mos tantum humani generis patriar-
chas referrentur, factum eft , ut ab
eis veluti a primis hominibus acceptas,
pofteri per manus aliis alii tradiderint,
quibus pofteriora fecula & homines,
uti quique a primis remotiores fuere,
ita fubinde alia atque alia quoque haud
abfurda affinxerunt , donec res ipfae
totae in fabularum commenta abierint. I
Hinc diverfitas illa opinionum origi-
nem habebat , inde maxima & rela- j
tionum confulio prope inextricabilis.]
.135
JEtbiopes enim,tefte Diodoro
,primos Secl. L
homines in Aethiopia veluti in medio
terrarum natos afferebant :caufam in
vicinitatem Solis omnium generabi-
lium parentis conjicientes. Theodore-
tus ex relatione antiquorum primos
homines in Arcadia natos afferit,jux-
ta illud.
AnteJovem genitum terras habuiffe fe-
runtur
Arcades, CrLunbgensprior illafuit.
Calius vero & Mercator ex AriHide pri-
mam hominum genetricem terram a-
junt fuiffe folum Athenienfe. Arabes ,
i
quemadmodum videre eft in eorum
Geographia, hanc praerogativam Ara-
biafelicis fblo attribuebant.
AEgyptii denique firmiter crede-
bant, primos homines in AEgypto na-
tos ; caufam hujus affignabant, tum ae-^"™1
ris temperiem bonitatemque undequa-r
que perfedliffimam, tum Nili fcecundi-
tatem multas res naturaliter , & fuapte
fponte producentis, produdtafquebe-
nigniffime confervantis;auxit opinio-
nem eorum monftrofus ille foricum
feu agreftium murium in Thebanoterritorio proventus , quorum aliqui
fuperiori lua parte murium fpeciem re-
ferentes ; & bfA0%J)QKs adhuc reperie-
bantur. Herodotus narrat , Pfammeti-
cum AEgyptiorum Regem,cum ingen-
ti defiderio teneretur ad cognofeen-
dum, quaenam mundi provincia pri-
mos homines produxiflet , illum fe-
quenti induftria id inveftigare attentat
fe. Duos infantes recens natos ab o-
mni humans vitae conluetudine remo-
tos, certo loco inclufos , & a capra a-
lendos paftori cuidam commendavit,
cum eaclauftri cuftodia, utomni eos
accedendi aditu interclufo , nec vide-
re, nec humana voce loquentem quen-
quam mortalium audire poffent ; fibi
indubitanter perluadens futuram,ut
aetatem congruam nadli ,ejusprovin-
ciae,quz primos homines mundo de-
diffet , lingua loquerentur ;itaque poft
.
certam
13<s Athanasii KircheriCap.lU. certam annorum revolutionem infan- rationis aiftante lumine, unum a-Secl.l.
tes de cavea extrafti,mox exporre- liquod reram omnium principium
;
«ftis brachiis identidem in hxc verba Numen dico univerlam rerum obti-
prorupere , Bec,8ec : quas voces, ut- nens moderationem,certo &peculia-
pote peregrinas , cum nullus adftan-|
ri religionis ritu ceremoniilque colen-
tium intelligeret, inveftigatione tan- dum agnorit. Certum quoque ftatui
dem tafta deprehenlum eft,8ec in
.j
debet, nullo unquam tempore, aut
Phrygum lingua nihil aliud fbnare, I fine DEO lacrificium, aut line facri-
quam panem , conclufit itaque Rex ficio religionem fuifle , omnibus, cumPfammeticus , in Phrygia primos homi- I
lacerdotio veluti nexu quodam infepa-
nes fuifle produdos. rabili in unum coeuntibus, adeo ut no-
Tempus me deficeret, fi fingula- !minem religio,religionem lacrificium,
rum gentium, de hujufmodi prima ho-jlacrificium lacerdotium cfotf/uzi-s
-
®?
minum origine deliria hic adducenda; comitari videantur, quod apparet tum
forent;quare, qui plura defiderat,con-
Jex innumera prope religionum ftatim
fulat Serofum, Varronem, Eufebium,Hk'\
abiplo nalcentis mundi primordio, adronymum,Polydorum, Jrijlophanem, Pere- ! noftra ulque tempora dedudta mul-
rium, Pojlellum, aliolque : nos hisreli- titudine, tum ex falforum fimulacro-
dtis ad ea nos, qux primam idolola-;
rum cultu,
diverfis temporibus, di-
trix originem concernunt, poftlimi- verfifque gentibus acpopulis nullo nonnio conferamus. tempore , conliieto
,tum denique i-
Primm Certum itaque & indubitatum eft, pia JEgyptus maxime oftendit, quam
Papium nullo unquam tempore in hocmundo prx exteris omnibus ejulmodi fal-
ext‘tifle populum adeo barbarum, na- lorum deorum culmi addi&iorem fu-
mnumfuit tionem tam peregrinam , clima tam ifle , monftrant infinita prope pan-
“^'“"'rude & impolitum, quempiam deni- tamorphorum numinum multimdo
que hominem adeo feram, lylveftrem, & varietas; uti ex fequenti analogia
qui non, vel naturx lege, feu re&x patet.
ANALOGIAPerum a primis mundi patriarchis geftarum
,gejlis Ofiridis ,
Ifidis,
Typhonis, Hori parallela.
Alamus.j
Eva.|Jbel. Cain.
j
Seth.j
Jared.
JHenoch.|
|
Elatemus.j
Tellus leuj
Sem. Chara. Japheth feuj
IElioba. Elimbrod. Prometheus.
Caelus. Vefia. ;Saturnus. Mars. Sol.
Vulcanus.
Ofiris. ! Ifis.jOfirisfecundus. Typhon. Horus.
Fuerunt hi habiti
|
Urbium eundi-j
Matres viven-| Filii Deorum- Malorum inve-
j
E fanflo germi-
iAgrorum culto -
1
Hominum pro- jjuftitiam appe- Idololatria: au- ! Paternarum vir-:
j
-3 re*. . -a pagatriccs. tentes. flores.j
tutum semuli.;
.
5' H Dcorum ma - iSanftitatem fe- Bellorum ama- Juftitia; aman- 1
!—Artium invento-
j
8 tres.j
flantes. tores.j
- tes.j
res.|
Bonorum largi- i Religionem pro- Ca:Jem fpiran- Divinitatem me|
Legislatores. ‘ trices. i pagantes. .tes. ' .riti.|
Turris B i
Cap.lll- Cum porro sEgyptiihxc &fimiliade
primis parentibus perciperent,& vehe-
menter veluti geftahumanarum actio-
num metam longe excedentia fofpice-
rent,nil facilius fuit fuperftitiofe gen-
ti,qukn eos apotheofi quadam exotici
cononeftare,prxfertim cum uthxc fa-
cerent, magnum pondus in animis eo-
rum habuerit , egregia illa primorumpatrum lapientia,& rerum naturalium,
qua pollebant, cognitio, longaque vita?
produdio. Enocbi quoque de hoc mun-
do miraculofa tranllatio, fimiliaque
quje ipfis fabularum condendarum oc-
cafionem prxbere poterant, qu£omniaconfirmabantur incantationibus fre-
quentibus , ac magicis miraculis,qux
impia Cbami progenies divinitatem
per fe affedans ubique paflim edebat,
queis ita xEgyptiorum animi percelle-
bantur, ut eos veluti ccdeftes deos a-
dorarent , ac rerum omnium mode-
ratores fande venerarentur. Atqui
hinc prima illa architecfurse deorum
fundamenta. Hinc origo Jovis , Her-
culis , xEfculapii , 'Bacchi, Neptuni, Ja-
ni, aliorumque deorum , de quibus in
i tomo Oedipi fuse dilceptatum fuit.
Verum ne quilquam hanc nominumanalogiam , feu xquivocationem a no-
bis confidam arbitretur , teftes ad-
duco Lactantium Firmianum & Eufe-
hium
,
qui eandem nobifeum allerunt,
queis lubfcribit Archilochus grscus
chronologus. Verum inter alios ma-xime nobis aftipulatur Xenophon, quif.
quis ille fuerit , lihro de cequivocis,
cujus verba cum confideratione ( ut
Snx nos ex lummis tricis emere pofnt) dignilfima reperillem , ea hic ad
longum apponere placuit.
jrquiie- Saturni, inquit, dicuntur familiarum
‘miZumdc- nohilium regum,
qui urbes condiderunt,
orum, antiquifimi. Primogeniti eorum Joves &•
Junones ;Hercules Vero nepotes eorum
fortifmi;patres Satumorum Cceli,
uxores Rhex ,Ccelorum, Velhe, quot
ergo Saturni, tot Cceli, Vella:, Rhea;,
v B E L L I B. III. 137
Junones, Hercules ; idem quoque, qui u-Secl.
'
nis populis eft Hercules,aliis eft Jupi-
ter;nam Ninus
,qui Chaldatis extitit
Hercules, alus eft Jupiter, Or idem quod
Ninus,qui nomine proprio Affyrius efi
diStus, dquoisr AlTyrii appellatifunt. Ex
quibus patet , Culum didum elfe pa-
trem Saturni
,
& Terram manum , un-
de sEgyptiorum fabula; de Ofiride 8c
Iftde,promanaffe verifimile eft , ut
bene notat Minutius Felix. Nam illi,
qui vel virtute , ac rerum geftarum
gloria in hoc mundo eminent , aut
quilubito ex ignotis parentibus inlu-
blime emergunt, lolemus e ccelo ce-
cidifle, dicere , quod & probat La-
ctantius Firmianus audoritate antiquit
fimi Trtfmegifti ,qui cum diceret, ad-
modum paucos extitiffe,quibus et
fet perfeda dodrina,in his Calum, Sa-
turnum 8c Mercurium nominavit. Con-firmat eadem Ennius in Euhemero
,
qui
ait,primum in terris imperium ha-
builfe Catium, ftellarumque nominibus
cognominati fuerint,idem LaEiantius
lupracitatus ait, ob nominis fulgorem,&ad xternam famam confequendam
id contigilfe , nam Reges cum effent
potentimmi,parentum luorum me-
moriam nomine Cedi, Terrxque cele-
brabant, cum hi prius aliis nominibus
appellarentur. Sic Berofus, Noam obprxclare gefta, didum afferit i polle-
ris Calum, Janum, Chaos, femen mundi.
Servius vero ait, antiquos Reges no-
mina fibi plerumque vendicaue dea-
rum,rationem alfignans Lactantius
,
adducit teftem Ciceronem libro donatu-
ra Deorum. Nam cum ante Calum &Saturnum nulli fuerint Reges ob ho-
minum raritatem , ipfem Regem, to-
tamque pofteritatem ejuslummis lau-
dibus , ac novis honoribusjadare cce-
perunt, & deos credere,ob caulas fe-
perius indicatas, & hoc videtur clarif-
fime demonftrare Xenophon, cum dicit
Satumos dictos, qui nobilium B^gum Ve-
tuftifimi condiderunt urbes isrpopulos, ac
S F°-
138 A T H A N A S i I KlRCHERICap.Ul.proinde non unum, fed plures fuiffe Sa-'
turnos, quorum patres diSli fiuit Coelij
filii Vero Joves, &c. Nomina igitur hxcfuerunt dignitatis & deitatis cujuidam
apud rudes priicos , ob nominis cele-
britatem inventa. Deinde notat Xe-
nophon, quod nomina ifta funt relati-
va , ut genitor& genitus , unde Satur-
nus eftis, qui a Caelo St Fefla Cive Ter-
ra fiiit genitus, &qui ex Ifbea feu Ope
Ibrore fimul & uxore genuit JoVem
& Junonem. Jupiter vero is eft,qui
e Saturno& %bea genitus genuit Her-
culem. Ergo ifta nomina funt magis a-
naloga, quam aequivoca, quia de plu-
ribus pofterioribus dici videntur per
habitudinem ad primum Calum
,
po-
fteriores Cceli ; & ad primam Vestam ,
pofteriores, & fic de exteris. Unde
„ fubjungit: Kimbrodus St Saturnus, cujus
„ filius Belus eft Jupiter Babylonis , (qux
& Diodorus notat : melius dixiffet , cu-
jus filius Ninus, Jupiter AJfyrtus eft
nominatus) fimiliter Camefes apud^£-gyptios (quem Hebraei Cham, JEgyptii
Chem proprio nomine appellant) eft
primus Saturnus , cujus primogeniti
ofirisS Ofiris Stlfis, xEgyptius nimirum Ju-p,i™P‘ter & Jmo (
quem nos fupra Mifrai-
mm m- muni effe offendimus , & uxorem ejus
Bfeam
,
five Ifin. Item Ofiridis filius
Libyus nomine,tefte Diodoro, HLgy-
ptius fuit Hercules, qui robore corpo-
ris erat admirabilis , & gradu Ofiridi
genereque proximus. Pari ratione A-pteras Cretenfis fuit primus Saturnus
,
qui
Caelo patri teftes amputaffe dicitur , &filius ejus Jupiter , Junoque primoge-
nita. Alcaus quoque ex Alcmena fiiit
Graecus Hercules, & ita de aliis, namcum relativa ejus nomina fint, utpofi.
fint uni diverfi. convenire, idem enimeft pater & filius refpe&u diverfb-
rum. Idcirco idem effe poteft Gelus,
Jupiter , Saturnus 8c Hercules , quo-
rum exempla ponit Xenophon. Quem-admodum igitur plures memorantur
Cteli, Saturni,JoVes, Hercules,BJie^TeL
l lures, Vejis, Junones, qui fic didi funt, Se#. I.
ob facinorum, quae perpetrarunt , fimi-
[
litudinem, fic plures Zoroastres, Ojiri-
Ides plures
,plures Ifdes, Hori item, ac
.Typhones fuerunt,juxta geftorum ana-
logiam , a fabulola antiquitate con-
ftitutam. Iterum ficuti M. Tortius Ca-
Ito
,Janum & Saturnum Scytharum , &
' Affyriorum facit Noemum,8c Cbamum
filium; fic Italorum Janum, Saturnumque
j
conftituitZapbo filium Eliphas^ filii E-
!/au,Jofephus Ben Gorion. Veram quan-
:doquidem ea hiftoria nullibiapud lati-
1 nos,quantum quidem cognofcere licu-
|
it,extat,vifumfuit,eam hic interfere-
re, ut qua ratione hic Janus cum Jano
I
Oenotrio, feu Aboriginum conciliaripo£
| fit, facilius elucefcat.Verba itaque Jo-lephi Gorionidis lunt, ut fequuntur.
In diebus, inquit, illis,Tfaphofilius
Eliphaz,filii Elau
,fugit de rEgypto,
quem Jofeph, cum iret in Hebron adfepe-lie/idumpatrem fuum , cum contumacius in
eum infurgeret,interceptum una. cumfociis
in lEgyptum duxit
:
Tlapho Vero defm-
Sio Jofeph , ex .dsgyptofugiens, in Afri-
cam ad Aganiam %egem Cartbagmen-
fem fe contulit, a quo honorifice exceptus,
tandem prafes exercitus faStus in Italiam
penetravit, -ubi divinos honorespromeruit,
|Janus diStus. Quod Jofeph hiftorix fe-
riem continuando lequentibus verbis
oftendit, ficautem dicit.
Contigit igitur ut Sapho deperditum VahuU
quodam die Vitulum qtuerens, audiret in la-Jj,*"°u.
tere montis Vocem Vacca, aut Vituli fmi-ffTu '
lem,exi/limans itaque Vocem deperditi Vi-
tuli, eam infecutus ejl, ufque dum adin-
Iferiora montis perventum effet , is4
eccefe-
! fe inpariete montis offert fpelunca epuedam
j
ingenti circumfepta faxo,quod cum effet
!amolitus , e Vefligio bejlia quadam in an-
I tro. Vifuhorrenda comparet : beJliaVero,
j
eo ipfo tempore boVe deVorando occupata,
\ex mediaparte fuperiori hircumfylvejlrem,
jex inferiori media ,
hominis referebat ima-
i
ginem, quam Sapho mox inito praelio in-
I
terfecit. Homines autem Cithim (hoc ejl
I Itali)
Turris B a
Gj/*. III.
I
tali) opere Zapho comperto dixerunt ,
quidfaciemus homini,
qui belluam adeo
nobis infefiam interficiens omnes ab inte-
ritu Vindicabit ? is" unanimiter tandem
concluferunt,ut dies in anno ejus nomini
confecratus , in memoriam faBi celebrare-
tur, offerentes ei libamina, & facrificia,
ac in %egem eleSlum,cum totam Italiam
ab hojlium infultibus liberaffet, Janumappellarunt ; exercitus Vero Gundelo-
ram demo irrumpens in Italiam omnem
circa regionem prodo , & fpoliis fubji-
cere conatus efl. Janus Vero fe ei opponens
totum infugam convertit , ac Jic totam
terram ab infultibus hofiium liberavit. Ob
* quam caufamJanum fbi filii Cithim in
fiegem elegerunt, isr expeditione noVafa-
Sia. intra filios Thubal , (sr infulas cir-
cumjacentes,omnespaulatim «Jano fub-
jugatofiunt , eum Janum Saturnum ap-
pellantes;Janum quidem ob interficiam
belluam hoc momine infignitam , Satur-
num Vero ob ftellam,quam tunc tempo-™ ris Numinis loco colebant Cithim Sab-
’ thai nomine,quod idem eft ac Saturnus,
erat autemprimo ^ex tantum Vallis Cam-paniae
, fid Cethim poftea templo in ejus
honorem adificato toti eum profecerunt I-
taliae ,regnavit autem 1(ex Janus (unde
d Jano Januenfes) Saturnus 50 annos,
<sr mortuus efi ,in civitate Gava-
nae ( forfan Genuoj fepultus, regnavit
autem pofi eum Janus alter totidem quot
prior annos, odificaVitque & ipfi in Val-
le Campaniae templum magnum (srfplen-
didum. Atque hucufque Jofiph Ben Go
-
rion, cujus verba ideo hic ad longumproferre placuit, quia iis, quae ab Ab-
originibus,& Janigenis primis Italia co-
lonis Petrus LeoCaftella afferit, maxi-
me conlentiunt.
Patet igitur ex his , ficuti primi Af-
fyriorum urbium fundatores didti lunt
‘
Cedi, Saturni ;JEgyptiorum Ofirides, hoc
eft Coli feu Saturni JEgpptiv, fic Italorum
Prima primos Reges fianos denominatos efle,
remn"°” fed ad Ofiridem redeamus. Ofiris ita-
SsiGi ‘lue ^ 5 te^e D'°d°ro > & Saturno
B E L L I B. III. 139
Vulcani ignis inventoris filio, geniti, dz-SeB. I.
fundto parente conjuges fadti, toti im-
perafle feruntur sBgypto
,
ea pruden-
tia & moderatione, ut omnium infe
oculos,animofoue converterent, nam
praeter leges laluberrimas JEgyptiis da-
tas ,agriculturam , ulum inftrumen-
torum mechanicorum,armomm, vi-
nearum item,arque olearum planta-
tionem docu&re,literas quoque caete-
ralque feientias, utiMuficam, Geome-triam
, Aftrologiam Mercurio adjuto-
re introduxere primi, ealque lummofemper ftudio coluere.
His itaque lalubriter inventis, Ofiris
ad majorem gloriam alpirans, ingen-
tem comparavit exercitum, omnium-
que rerum cura Ifidi uxori commifla,
Mercurium prudentiflimuifi vimm ei
adjunxit in regno gubernando veluti
adjutorem & confiliarium. Herculem
quoque incomparabilis roboris , ac
fortitudinis virum militaribus negotiis
praeficiens , ipfe rebus fic prudenter
conftitutis , cum Apolline fratre lauri
repertore, ac duobus filiis Anube, 8c
Macedone (quorum ille canem, hic lu-
pum infignibus luis ferebant) in expe-
ditionem proficifcens,
praeter Pana
(qui poftea divinos honores in AEgypto
confecutus eft ) fecum quoque duce-
bat Maronem& Triptolemum
,
quorumille vinearum colendarum , hic femi-
num terrae . mandandorum rationem
callebat; Ofiris etiam cum Mufica
fummopere recrearetur; novemfecumpfaltrias
,quae poftea d Grocis Mufae
diftae funt , unacum earum inftrudto-
re Apolline affumpfit. Satyros veroad
pfallendum ,cantandum , atque ada-
nimi remiflionem conciliandam aptos
fecum in caftris habuit.Non enim bel-
licolus, aut praeliis, periculilque de-
ditus fuit, fedotio, & hominum lalu-
ti, quo beneficio pro DEO omneseumgentes habebant
;JEtbiopibus agricul-
turam oftendit, infignibus in ea urbi-
bus i fe aedificatis. Nilum quoque longe
S z late-
140 At.hanasii KIRCHERICap.WL latdque cum maxima hominum pecu-
dumque jadura exundantem, per Her-
culem intra alveum coardavit , unde
& fabula de aquila (ficenim ob velo-
citatem vocabatur) jecur "Promethei de-
pafcente ; erat autem Prometheus Rexiftius territorii
,quod tantopere a Nilo
exundante devaftabatur.
His peradis in Arabiam migrans
,
hinc ad Indos ulque pervenit,ubi re-
bus pra-xlare geftis in ea xftimatione
fuit , ut indigens divinos honores ei
exteras Ajia provincias, ad extremam
ulque Europam penetravit, omnia ea,
qus adinvenerat,docendo : tandem
Tibullus quoque Oftridem cum Baccho Secl. I.
(eu Thonyfo, eundem elfelequenticar- Ja»osa
mine manifeftum facit.
fi per eos
Te canit atque fuumpubes miratur
rim,
'Barbara Memphitem plangere dolia
boVem.
Primus aratra manufolertifecit Ofiris,
Et teneramferrofollicitaYithumum.
Primus inexperta commiftt femina terra
,
Pomaque non notis legit ab arboribus.
paffim offerrent. Hinc difcedens peri^ic docuit tenera palis adjungere Vitem,
— • • ' 1 Hic Viridem dura cadere falce comam.
Illijucundosprimum matura fapores” '
'tditpec"’Exprejfa incultis una deditpedibus.
ih yEgyptum remeans, ob facinomm llk docuit Voces infleElere cantu,
magnitudinem in deorum ccetum ad-MoVit <? ad certos nefeta membra mo-
fcriptus eft , fadumque eft, ut lucce- t
dos-
dentibus temporibus,cum fama ejus
Bacchus,
^
ag-icola magno confecla dolore
crelceret, nominumquoque crelceret
impoGtio (nam a conditis urbibus Sa-
turnus , A lupremo rerum dominio fu-\
piter, A vini, oleique inventione Bac-
chus leu Bionyftus,Hercules A lumma
fortitudine,ab orbis luftratione Ne-
ptunus , A rebus inventis Mercurius, A-
pollo exMuGcs frequenti tradatione,
& Janus denique A politioris vitx cultu
vocitatus 7rohvo\iofMcflicti (c 7roAvOetac
occaGonem prxbuit,)atque hoc ita fe
habere vatum antiquorum teftimonia
oftendunt, qui Oftridem cum omnibus
didis nominibus paffim confundunt.
Ac primo quidem Saturnum eam OJi-
ride Orpheus in luo hymno confundit,
quem cum ftyracis luffimento conci-
nit his verbis.
Omnes quipartes habitas mundiquegenar-
cha
Abfumisqui cunila idem,qui rurfus ad-
auges.
Virgilius cum Jano & Saturno eumeundem facit,cum hifce verGbus ludit:
PeSloratriJlitia dijfoluenda dedit.
Non tibifunt trijles cura,non luSlus OGri,
Sedchorus,& cantus,fedlevis aptus a-
SedVariiflores,&•frons redimitacorymbis,
Tufa fedadteneros luteapallapedes. 8cc.
Idem igitur Bionyfius eft& Oftris, hinc
enim & Chmofyns ab hedera dida eft,
hoc eft Ofiridis planta. Herculem por-
ro & Bacchum elegantiffime conlociat
in quodam epigrammate Antipater,
hoctrifticho.
Ambo Thebani,gnati Jovis, ambo flra
-
Hic claVa gaudens,Thyrfiger alter o-
Vat.
Ambo triumphantes Variis armifque colum-
nifque.
Hic cervi exuvias, ille leonis habet.
Utrique ara crepant JimograVeNumen
utrique
Eterra adfuperos ignis utrumque tulit,
Mercurium vero aliolque deos unum
Vitifator curVam ferVans fub imagine conftituere Oftridem lupra diximus , &fiU infra dicemus, patet igitur hanc noAvo-
Saturnufque fenex, Janique bifrontis i- > vofaallun in uno O/zWWereprxlentatam,
mago. nil aliud fignificare , nili unius Solis
multi-
Turris B aCap.lU. multiplicem,& variam virtutem,quam
in inferioremmundum obtinet.
Plerumque enim contingit, ut Ijpre-
tisiis, quas fenlibus invia lunt, ea ve-
ro quae grata, utilia& benefica lunt, o-
mni affedu profequatur humana con-
ditio. Permoleftum ccecx gentilitati
videbatur, intelledu tantummodo per-
veftigare lupramundanum Numen,non etiam vilu ulurpare. Quapropter,
cum Sole & Luna nihil pulchrius , u-
tiliulque in conlpedum fe daret,So-
lem ip&m Deum & Lunam conju-
gem Deam efle arbitrati lunt 'Plinius
casteroquin fabulolam de diis perlua-
fionem irridens , num tamen praeter
Solem Deus fit , ambigere videtur, un-
de nondeliint, qui ideo «Ai©' forlan
ab l—?x el hebr<eo
,quod Deum fignifi-
cat , derivatum velint. Certe Macro-
bius prae caeteris pluribus argumentis
evincere contendit, deos omnesad So-
lem referri , idque unum efle numen,
quodlub varia nominum appellatione
gentes venerentur. Sed ut origo hujus
7roAv0«a? penitius intelligatur, de iis
paulo altius ordiri viliim fuit.
Primis itaque poft diluvium fecu-
lis, cum fepremum illud & invifibile
Numen archetypon non caperent,
cceleftium vero corporum imperium
in omnia vitae commoda, uti paulo an-
te diximus,delegatum non fine reli-
gione fulpicerent,neque ab eo, quod
DEO proprie convenit, diftinguerent
;
divinitatem temere & Iblo fenfe me-tientes, haud aliumDEUM praeter il-
lum,qui lucis & tenebrarum , motus
& filentii, noctium dierumque , nec
non annorum viciffitudines & tempe-
ftates dilpenlare agnofcebant Ea de
caula Chaldcd in primis poft diluvium
temporibus, de vero DEI 'cultu quem
Noe iplos docuerat , uti libro I. hu-
jus operis dictum fuit , hanc iplam
,
Nmbrgdo duce cum univerla Cbami
0>«y?que familia, fuperftitiolam philo-
fophiam amplexabantur; omnium au-
B E L L I B. III. i+i
tem, (Pambam audore) maximum Secl. I.
Numen Solem,piom tS v&vS 3-tov,
Pbcenices appellabant ab Aegyptiis fic
edodi; planetas, & quae lunt caetera
fidera, nutum ejus oblervantes, uti&
^a^r/.cLpcoexa. Zodiaci Agyptii
@aAcuv; ,id eft
, deos confiliarios voca-
bant, planetas vero paMotyopag, hoc
eftfceptro wi/?rKfiW,quafi accenfbs Solis
confiftorio allidentes cenfebant. Hinc
Agyptiorum prima in diis commentan-
dis fimulacra,quos tamen omnes ad
OJiridem & IJidem , id eft ad Solem &Lunam revocabant
j qui& virtutes eo-
rum per varias animantium formas
hieroglyphico fchemate indigitabant.
Hoc pado per accipitrem Solis& Lu-
naevim igneam, live calido-humidam;
per hircum fcecundam : humidam per
crocodilum notabant : & lic de caete-
ris , ut ledor in hieroglyphicis noftris
operibus reperiet. Pari ratione didis
lymbolis ,apud Chaldaeos parallela e-
rant lymbola Solis& Lunae. Quod e-
nim apud Agyptios erat Ofiris , apud
CbalcUos erat Urceus live Ignis, apud
Perfas Mytbras, apud (Babylonios Belus
,
Tbamu^scpad 'Hebrceos, apud Pbcenices
Adonis. Cum enim ob cceleftium cor-
porum inacceflam intercapedinem, Ia-
era iplis ad votum fieri haud ita com-mode potuerint: lymbola hujulmodi,
quae viderentur imprimis congrua, in
eorum honorem confecrare aequum
efle judicabant. Neque PbMflteorum
Draconem figura exhumana& mari-
na fimul mifta, nili Neptunum,
Ampbutriten, Oceanum aut Tbetyn , authofee
omnes, id eft mare (communis enim
unicuique DEO uterque fexus erat)
velutimagni in naturae arcanis Numi-nis lymbolum notabant. Agyptios
,
Hebneos,Chaldieos, Babylonios, Pbcenices,
Graecos fecuti, iisomnibus complemen-
tum dederunt ,dum innumeras deo-
rum genealogias texunt , in innumeras
una iuperftitiones , unde fe extricare
nequierunt, lapfi lunt :quas tamen
S 2omnes
142 Athanasii KircheriCap.lll. omnes ab unius Solis aut Lunae ftirpe
j
multiplicem , ac tanquam rerum o- Secl. ]
deduxere; ita quidem ut, Macrobio te-|
mnium principium aflivum dicebant;
fte, aliifque paulo ante allegatis, Sa- !
ita Lunam,eandem quidem re , vi ta-
tumus,Jupiter ,
fluto, Apollo, Bacchus,j
men oppido variam , tanquam Solis
Mercurius, Hercules , JEfculapius,TSLe- I conjugem, & rerum omnium princi-
ptunus ,Vulcanus, Mars, Pan, Holus nil pium paffivum innuebant; conjugem
aliud fuerint,qu&m diverfe unius Solis inquam Solis,inquam veluti matricem,
virtutes& facultates,quemadmodum omnium generabilium rerum femina
• in appofita hic figura apparet. In qua diffundit; exquo congreffu totius ele-
vides Solis orbem in iz epicyclos,qux , mentaris mundi , infinita prope rerum
n deorum referunt nomina, & una
j
varietas, quam latis mirari nonpoflu-
virtutes uniufcujufque;quos tamen
j
mus , enafeitur. Ut proinde veteres,
Hermes hujus Theofophix conditor,quicquid deamm nomine gaudet
, ad
nequaquam peculiares deos, fedfupra- Lunam matrem omnium revocave-
mundani & archetypi Numinis ineffa- rint. Primo fiquidem T{hea dicitur, eo
biles virtutes, quas primo inmundum quod Solis influxui ad generationes re-
genialem , & ex hoc in fiderium mun- rum perficiendas , fubftet . Ceres di-
dum, id eft in Solem,Lunam, ftellas;& citur, inquantum frugibus prxeft. Lu-
tandem exhoc in hyIseum five elemen- cina dicitur , eo quod difcuffis tenebris
- tarem mundum, per vires unicuique benigno lumine inferiora illuftret. Ve-
mundo congruas influit, fignificabat. /tus, feu eo quod ex nati-
Solenim in quantum tempora metie- valuae fcecunditatis proprietate omnia
batur, annoramque moderator erat, ad generationis appetitum excitet. Ju-Satumus dicebatur. Ut cceieftium cor- no feu ab aeris illuminatione
, cui
porum & totius mundi reflor, Jupi- praeeft, ideo denominatur ; i plantis
ter;ut radiis omnia illuftrat & pene- gc feminibus terrae, quas proferpere fa-
trat, Apollo-, Mercurius inquantum vi cit, Proferpim dicitur. Flora, Diana ab
fua attrafliva omnium meteororum humeflativa vi Lunae,quainfylvas&
caufa Neptunus eft,ob dominium in fruticofa loca , & floridos hortos, mi-
mare& flumina. Pluto ob lubterraneae rifice influit. Minerva vero a calore Iu-
ceconomiae adminiftrationem. Bac- nari, qui ingeniis multum prodeft, no-
chus, quia vini& exterorum liquorum, men meruit. Hecate infera & fubter-
fine quibus nil ad maturitatem perve- raneaLuna, i centenis rerum generi-
nire potefl, prxfes eft. Inquanmmde- bus quas in fubterraneis locis producit,
inde corroborativa vi pollet ,Hercules Tbetys a mari& fluminibus,nec non ab
appellatur ; Vulcanus vero ab ignea So- humidae naturae ceconomia,cui prae-
lis vi& efficacia nomen habet; quate- eft, nomen invenit. Bellona a fervore,
nus Mars
,
ob ardorem biliofum, quem quem multiplicata bile in corporibus
in animantibus & hominibus excitat, producit;quorum quidem omnium
JEfculapius ob falutiferam,quam in fynopfin, in fequenti figura contem-
plantis& herbis excitat Solis virtutem, piare: atque adeo omnium hujufmo-Pan fecundam Solisvim, qua generi- di deorum dearumque multitudinem,
cafua facultate in omnibus omnia o- non nifi ex ponfufione linguarum na-
peratur. aEoIus denique in quantum tam effe cognofcas, dum aliter hofl
magnavaporum exhalarionumque at- ce deos deafque Chaldai, Babylonii, JE.trafla copia ventos & tempeftates cau- gyptii
;
aliter Graeci 8c Latini appellave-
fat, denominatur. Porroquemadmo- rint. Et JEgyptii quidem primi fueruntdum Solem unum fubftantil
,virtute epizd OJiridem & Ifidem omnem mon-
ftruo-
143Turris Babel Li b.III.
Cap.llt T,iwuvv[j.o7\9jict parallela Deorum Dearumque.
Quod inter Deos
Agyptiis eft
Babyloniis, Chaldais
& Hebrais eft
Gratis eft Latinis eft
Ofirts VjO nan Tbamu^Del. Ppmpban
ZdOf Saturnus , vel
piter.
Arteris enoa Chamos.
roo Moth.
Bax%@J, tTiaVo- Bacchus noTcod-
Cbon Sandes Diodas. HgttXKfc Hercules nohvus- I
BaMoc/g/c nU’3U?P3
Deelpbegor.
Sarop©' Priapus.
AnubisD-Vipao
E'§fs.its Mercurius,
Horus D’Jm Adonis. Apollo.
Serapis ~fia Moloch.’
Wcpes-fw Ai? Vulcanus, Pluto.
Canopus, Nilus JUT Dagon. noo-a^i- TSleptunus.
Typhon OS1TO t*«3n
Midras.
A|))? Mars.
Iftaca ftatux
geniorum
D’3in Theraphim
raon Chamanim.
Airoipytcuoi Averrunci lares,
& fimilia.
Synonyma ‘Dearum.
jQuod vero inter
1 Deas Agyptio-
|
rumea
i Id eft Hebrais &Orientalibus
Id Gratis eft Id eft Latinis
\lfts luperna. nnn»y Ajlaroth
,
Aflarte.
A'(ppydirn
\
Venus.
! Kephthe. DTPafT Derceto. Tethys.
! Ifts inferna.
|
' [
'nxjnnx jvn Da-
1gonAtargata.
,P'olet.
; .1
Proferpina.
.
j
Illythia. tsV? j-it^o Mi-
litia , Lila.
ffxcfal T&l[L0%-‘' Hecate triceps.
j
Ifis codeftis. Beelfa- i
ma, domina cadi,j
Avaritiij
Luna fupramun-
dana.
Ifts multimam-mia.
nua n»w Suc- [
cothDenoth, jgij
liabar.
Mvng ff> QitiV,
Mater Deorum.|
Cybele.
Atque hscde multitudinedeorum deatumque quiex confulione linguarum prodierunt.dicla fufficiant ; j
noftri argumenti propria.
Sequitur modo Speculum Gcncathcologicum,quo quxcunquehuc ufque dicta Cunt, exhibentur.
SeSl.I.
.SPECULUM GEirEATHEOLOGXCUM
TjIz o i'e ctIjIjjl j/eJD/e tjcaqy*K
Hebran a Chaldaeis. Graed ab .SLgyptus primo,Latini a Graecis acceperunt
,
Turris Babel Li b.III. i«Cap.lll . ftraoforum deaftrorum
,deaftraram-
j
tio propriis nominibus , fingulis no- Seci. I.
que fanaticam turbam revocarunt ; ut minibus impofitis ,univerlum mun- %
in Obelifco Pamphilio 8c Oedipoquam dif-1 dum in inextricabilem impietatis i-
fufiffime demonftravimus,quemcon- I dololatricat confufionem deduxerunt,
lulat ledor ;quos Chalciti, Syri,He- Tabula Synonymologise deorum prx-
Irti, Grtci& Latini fecuti, quatque na- ! ceflit pag. 143.
CAPUT IV.
T)e primava nominum impojitione.
Cap.lV."1 'XUte de vera ,
five reda nomi- mnium,qux ! fenfibus percepta ad
8 Inum ratione lententia ab au- inteUedum deferuntur,verba efle ima-
doribus,pralertim a Platone gines atque fimulachra. Hinc natura
in Cratylo proponuntur nobis. Prima & inftituti dilcrimen perlpici poteft
,
eft, omnibus hominibus natura inge- alia fiquidem verba natura decreto,
nitam efle , infitamque nominum ra- alia hominum inftitutis atque legibus
tionem, id eft, talia revera efle nomi-j
dicuntur conflare, quod tamen a ledo-
na,
qualis fuerit iplarum rerum na-j
re prudenter intelligi velim, rebus e-
tura , non vero ex hominum confti-j
niro ita ut lunt conftitutis , inhaclin-
tutione.[guarum perturbatione , Icio non rede
xmjttum Secunda , ex hominum padis at-j dici , verba Qvrj imponi, alioquin
'plZtZ. que conventis nomina imponi, neca-j eadem omnibus hominibus eflentver-
liaefle, quam qua fuerint hominum ha , idemque ac communis formo,
arbitrio atque voluntate conftituta . IDico tamen
,primo illo rerum creata-
Primigenia autem nomina quadam ' rum initio plane fuifle conlentaneum
exftare,qua ! prifcis illis audoribus !
rationi,atque necelfarium, ut verba
inftimta , & potenti! quidem majo-j
certo quodam natura decreto impo-
re human! caterorum vocabulorum nerentur , ficuti enim mfiaSst re-
fundamentalint. Inde tamen vocabu- rum extra mentem politarum , lunt
loram tantam perturbationem extitit rerum ipfaram minime fallaces imagi-
fe, ut longis annorum fpatiis obfufcata, nes , atque aflimilationes, ita quoque
vix ac ne vix quidem agnofcantur pri- Sevoces, & fcripmra debent efle non-
morum illorum vocabulorum velli-jputrav illorum in mente noftra ha-
gia,qua in barbaris quibuldam linguis
|
rentium effigies , & fimulachra,liqui-
melius,quam in Grtca perlpiciantur. : dem rerum iplarum vera lunt atque
Quanam autem illa barbara.linguaj
naturales apprehenliones, quibus res
lint, luo loco dicetur.|
ipfa ut lunt,cognolcuntur , eadem
Porro in conciliandis duabus illisj
ratione conlentaneum eft formas eat
fententiis, duo fobfternemus axioma-! dem in omnium hominum fonlibus
ta ex Platonis dodrina delumpta, cer- i imprimi atque adumbrari, ita ut phan-
tam nimirum efle ac definitam rerum talia minifterio rerum illarum fenfi-
naturam, ita ut vere res lubfiftant, li-1
bilium imagines ,veluti in cera, in ani-
cet varie commutari videantur, & o- imo impreflx relinquantur , ut pulchre
rationem homini tributam efle intel- Plato in Theateto & Sophijla deducir.
ledus & rationis comitem livemini- Concept! igitur atque mentis vi, atque
Uram , ac. proinde earum rerum o- efficacia rerum cognitio rede& vere,
T non
146 ATHAN ASII KlRCHERICy.JV.non fucate & imaginarie efformata, 1 certe ex nullo
,nili ex primo homi- Secl. J.
^ in omnibus hominibus omnino eadem|
ne originem luam habuifle credimus,
eft,atque adeo naturalis, quemadmo-
j
quem quidem,certiflimum eft
, ha-
dum res quoque ipfte, quarum verba|
buifle efficaciflimam vim fenfuum
lunt fimulachra , locis & tempori-;
omnium, ipfiulque maxime rationis
bus Ipeciem luam minime mutant,Iliberrimum atque expeditilfimumu-
cum ignis& apud nos,& apud omnes . Ium, id eft, verefuifle philolophum,
homines perxque urat,ita & de reli-
;
ut in prxcedenti fcrutinio oftendi-
quis lenfibus conftituendum eft. Utj
mus
.
ergo illa dicantur effe tpviri, quae fem-j
Primum igitur hominem, id eft,
per lui fimilia, nec ex hominum qua-!Adamum divini quadam facultate , at-
libet opinione alia & alia lunt,fed
j
que virtute ingenii praeditum,primum
eandem vim & proprietatem retinent,i fuiffe ovof,tciQiTlw , minime dubium,
ita omnino videtur fuiffe neceffarium, i atque adeo de fide effe paulo poftvi-
ut primigenia quxdam vocabula pri-j debitur. Quod cum ignoraverit Plato
mordio rerum creatarum ita fuerintj
(aut certe fi quid ex libris Moyjis relci-
inftituta , ut rerum ipfarum naturam fcere potuit, nec pure fatis cognovit,
vere exprimerent , atque reprsfenta- i nec fatis Ubere protulit) ex ipfo vi-
fanomt-renc- Cum praterea DEUS natura I deUcet Moyfe verarum originum feu
numimfo- architedlus atque princeps naturam| antiquitatum auftore , illud lolide &K voluerit effe rerum creatarum firrha- i germane percipiendum eft. Ille enim
uiigmia. mentum , ac ftabile quoddam leu teftatur Adamum primum hominemlempiternum principium , non incon- omnibus animalibus vera & propria
grue flatoDEO veram caulam alfigna- nomina impoluiffe,eamque faculta-
vit, quippe qui uti& res condidit, & tem I DEO accepiffe. Verba ejus
virtute lui conlervat , ita& vocabulo- cito ex Genef. cap. II. verf ij>. Et for-
ium ,quibus illarum natura infigni- mavit Dominus DEUS ex terra omne
retur , apte inftituendoram rationem animal agri, omne Volatile cteli , isr
hominibus tribuerit. Cum enim vo«- adduxit ea ad Adam , ut Videret,quid
yotfct, rerum cognitarum ,Platone tefte, Vocaret ea, Ztr omne quodVocavit Adam
fint eixdnc atque tMlv7rdy.ct.tsi, effici- anima Viventis , ipfum eil nomen ejus
,
tur omnes homines iifdem notiriamm appellaVitque Adam nominibusfuis omnia
ideis , id eft, certa & vera caularum animantia
, z? Volatilia cceli , isr omnem
. in animo conformatione atque cogni- befiiam agri.
tione , non temerarii, & incerti in- Effecit igitur DEUS , ut omnium
dicatione fuiffe imbutos ( ita enim animalium natura; quafi prselentes o-hoc loco ideae vocabulum intelligi- i culis Adami obverlarentur
, ut illi ef-
mus )cum natura in omnibus homi- jent perlpecls & cognitae , aut certe
nibus vim , atque efficaciam inieratj
miraculola quidam ratione omnesad res percipiendas ,
atque intelligen-
1
animantes illius oculis revera lubje-
das,eademque fit vonyctra
v
illomm cit , ita ut expedito lenluum minifte-
effectrix,rerum autem per intelle-
1rio rerum naturas perlpiceret . Ex
dium perceptarum lymbola & telferaej
qua lolida atque explorata cognitio-
luntverbanaturxviconftituta,exqui-:ne , opportuna extitit in Adamo oro-
bus oratio poftmodum componitur. ' yaGuriciz facultas,fic enim intelligo
Jam vero 'X%')yyov primigeniamquej
y]a verba : Et quodcunque nomen in
.
illam nominum conftitutionem, certej
didit illi Adam, illi,inquam, anima vi.
1 Venti,
.Turris Babel Lib. III. 1+7
Cap.IV- Venri,fuit nomen ejus , id eft, fuerunt il-
lis vera, & germana nomina,& rerum
naturis proprie accommodata, non fe-
cundum extrinfecam denominatio-
nem , fed eflentialem quandam ratio-
nem , ita ut proprietates fingulorum
animalium fingulis nominibus perfe-
dte refponderent, atque adeo ex ipfis
nominibus folis in intrinfecam cujuf-
<Fere* naturam facile pervenire quifi
Jte.
'
piam poflet, quibus confentit R. A-
bram Balmis his verbis,quae ex hebrai-
co in latinam linguam Ime tranflata
fic lonant. EJl autem differentia magna
4) inter linguam fanSlam,ir alias linguas
,
cum e/iiwDEUS benedicius fetauSforlin
-
giuefancla ,necejfario nominum impofitio
debet ipfis rerum naturis refpondere, quia
fecundum eorum naturas conveniebat eas
appellare .Quae confirmantur itR.Aben-
e%ra, Bfflbag , gambam , Becchai ,%ab-
botb, aliifque in Geneftn commentatori-
bus, quos noc loco confule.
Meminitquoque hujus impofitionis
nominum 'mmmcipioAlfurcani fui Ma-
humed impoftor , ubi dicitur DEUMdictaffcAd* nomina rebus apte impo-
Adam nenda, his verbis : Creatifque animanti-
mina ani- bus omnibus, Venire fecit illa DEUS ad
Adam benediShe memoria, isr docuit u
pfum oretenus nomina miufcujufque,& Vo-
caVit Adam omnia nominibus refpanden-tibusproprietatibus eorum.
Mofes Barcepha Syrus in libro de
Paradifo , dicit Adamum editiore Para-
dift loco infdentem ,augujlaque autborita-
te tsr majeflate, ac tali Vultusfplendore ,
qualem emicuijfe exfacie Mofisfcriptura
teUatur, Voce, qua fenfu excipi pojfet, pro-
nuntiata,fingulis animantium generibus
nomina indidiffe , unumquodque nomina-
tim appellando, illa Vero fubmiJTis capitibus
prona ,nec pra nimio decore
,quo ille re-
splendebat ,intueri ipfum audentia fmgu-
latim praeteribant, (jr fuis ab illo appella-
bantur ex ordine nominibus : v. g. cum
taurum ille nomine appellaret ,continuo is
audito nominefuo tranfibat coram ipfo , ca-
i pitefubmijfo , ftmiliter nominatim citatus Sebi. I.
j
equus,prateribat dejecla cervice
,neque
j
Adami afpeSUimfujlinens , idcmque cate-
|
ris contigit. Quae non ita intelligenda
j
lirnt, utnomina, quae animalibus im-
;
pofuit Adamus, ea tum primum aDEO
i ipfum accepifle putetur,
fic enimnon
Adamus, fed DEUS ipfe impofuiffe eis
Inomina diceretur , fed Adamum accc-
;piffc linguam a DEO
,quantum ada-
j
liaomnia perfectam,praeteream par-
1tem
,quas animalium nomina conti-
net,quam fcilicet integram reliquit
DEUSfolertis & fapienriae Adami, vi-
delicet, ut ipfe per feientiam, quam
habebat, animalium , & per notitiam
j
plurimarum vocum,quam accepe-
rat , nomina conderet,atque impo-
neret animalibus, fingulorum naturis
rite congruentia, nec ea quidem unomodo formata , fed diverfis e caufis
petita, vel ex propria differentia fpe-
cifica, vel ex naturali proprietate, vel
ex motu, vel ex figura , vel ex peculia-
ri aliqua operatione,vel ex aliquo lin-
gulari ac proprio accidente. Atque
haec prima fuit nominum ogdoins a
DEO natura au&ore inftituta, mini-
fterio Adami. Licet autem & uni rei
plura vocabula imponerentur , & con-
|
tra , unumvocabulum rebus multis fi-
;
gnificandis aptaretur , id tamen eate-
j
nusfadum eft , ut rei naturae ratio po- v
|
ftulabat,
|
Atque etiam nomina ex variaram
I circumflandis itafunt impofi-
1 ta, ut convenirent ipfarum natur?. Na-
|
tura enim appellatione non tantum
I rei fubftantia fignificatur , fed acci-
j
dentium etiam V7T«j>|i?,quae feo qui-
I dem modo dicitur mCivAvotq quate.
;nus videlicet accidentiarem <ffjpia.il-
|
rof), id eft, notant, atque defignant.
|
Prima igitur nomina ab Adamo redte
fuerunt hunc in modum conftituta,&
i veram rei naturam reprafentarunt ,ut
Iminime dubium effe debeat, nomina
T 2 illa
148 A T H AN ASII K I R C H E R I_
Cdp.IV. iUa veras fiiilTe rerum definitiones , ac datum , & rerum naturx diftin£tae re- SeSl. I.
proinde huculque dici poffe , nomi- prxlentandx, & imitatio, qua: vocis fit
na 4>tItri fuiffe impofita,videlicet A minifterio, illius rei, quam quisimi-
fapientilfimo Namutfa- tandaminftituit, voce imitatur. Sunt
pienter 'Plato in Cratylo. 'i
autem hoc loco confideranda duplicia
Nominum igimr impofitio haud- norn 'na>quxdam prima, quxdam fe-
quaquam levis & exigua res effe vide-|
cunda ex primis nata (quibus tamen
tur, neque hominum vulgarium hu- 1
omnibus commune eft, ut reinaturam
miliumque opus, ac proinde veram di-j
m°d° exprimant)in quomm qui-
cit Cratylua dicens, Natura rebus no- Idem etymo exquirendo deliramus, fi
mina exiftere , nec quemlibet horni-!
primorum illorum nominum fontes i-
nem nominum effe. artificem , fedil- gnoremus, quos tamen adire, vera eft
lum demum, qui ad aliud nomen re- nominum o§6orn Primaquidem illa
Ipicit,quod rerum naturx exprimen- nomina a potentia , ut cum Platone lo-
ax, atque repralentandx peculiariter quar
,quadam, quam fithumana, ma-
quadrat, &qui illius nominis literis, jore impofita,temporis longo ulu ob-
& fyllabis imponere atque accommo- loleta,in barbaris linguis, hoc eft, He-
dare poteft. Porro cum orationis mi- braica , Chaldaica,JLgyptiaca
, ut Plato
nifterio humanae locietatis ratio atque vult, confervantur, quarum ignoratio-
commercium conftet,certe humana- nem , cum vel iple Plato
,veram quo-
rum conceptionum diplomata,& lym- que nominum rationem le ignorare fa-
bola quaedam funt,quibus hominum teamr, ad illas tamen recurrendum e£
commercium confervetur. Itaque u- le ait, cum vocabulorum origines i-
tentium confoetudo atque inftitutum gnorantur. Hujus igitur confilio du-
maximi momenti eft, inlocietatege- dti, jam tandem videamus, quaenam
neris humani, hincque dux exiftunt luerit illa primigenia lingua, quaema-
nominis definitiones apud Platonem Ici- ! trix, ex qua caeterae omnes originem
licet. Nomen eft inftrumentum re-j
traxerunt,
bus docendis aptum, atqueaccommo- i
.CAPUT V.
Quonam& qualisfueritprima omnium linguarum.
mnibus eis nomina vocavit; in hac •
DEUS iple faepius per fe , vel per inter-
locutorem cum luis amicis colloquium
inftituit ; hanc patriarcharum , & pro-
phetaram , ut verbis Augujlini loquar,
non lolum infermonibus luis, verum
etiam in lacris feripturis cuftodivitau-
ftoritas. Porro cum Chaldaeis omni bus
luperftitionum pefte contaminatis , in;» domo
una Thare domo, de qua natus eft
braham , veri DEI cultum Dominus <<*/»«.
ferv&rit , in ea etiam fimul cum lui ob-
fervantia linguam hanc landtam meri
voluit. Haec eft , ad quam verus& ge-
nuinus
Cap. V. T Inguam Hebrxam ipfi orbi con-
I dito coaevam,a DEO OptimoMa-
/inluamm xtmo inftitutam primoque tradi-juanam tam parentj ? nemo eft , cui non latis
compertum fit. Verum cum nonde-
fint, qui id impugnare audeant, no-
ftram hanc fententiam variis rationi-
bus ftabiliendam duxi.
Prima Harumprima delumimr ab antiqui-rano.
tate & fan£titate , fiquidem eam una
cum namra univerfi audior indidit, nec]
ab impietate ortum cum aliis habuitj
communem ; hac enim Adam omniumj
creamrarum naturas exprelfit , & o-[
f
Turris Babel Lib. III.
Cap.V . nuinus lacra fcriptura textus veluti ad[
Lydium lapidem comprobaretur, o-
j
mnium aliarum matrix,qua» omnia
!
comprobantur ab audtoribus probis&leniatis, itaquoque fentiunt SS. PP.Irenaus, Tertullianus , Orgenes, Cypria-
nus, Euftbius, Athanafius, Hieronymus,
Juguftinus , exterique horum aftipu-
latores. Ita poftRabbi fudam, omnesRabbini, Ehe^er, ajft, fyalbag,%adak,
Heccanati , Abarbanel, Ijamban ,Akiba,
innumerique alii,quos libenter hoc
loco allegarem , nifi veritatem, veli-
pfis Iaera hujus lingux tyronibus jam
innotuiffe cognofcerem.
Secunda Altera ratio ad rei hujus veritatemj3
comprobandam , eft ipla fimplicitas :
lingux, fiquidem omnes vocum hu-
jus lingua: radices triliterxlunt, quod
in nulla alia lingua accidit.
Quemadmodum igitur compofita
& mixta pofteriora lunt , communi
!
philolophorum conlenlu , ipfis ex qui-
bus funt,& conftant, videlicet fim-
plicibus elementis , ita cum exterx o-
mnium linguarum voces fint compo-
lita: , lblius autem lingua» Hebraa vo-
ces lint limplices , ut paulo poft vide-
bimus, certum eft, primam omnium a-
liarum linguarum iplam effe Hebraam.
Verum ex nullo clariori ligno hxc ve-
ritas luculentius quoque patet, quamvel ex iplaprimxva nominum inftitu-
tione a protoplafto fadta,qux non
Graea, AEgyptiaca, Chaldaica , aut Syria-
ca, led pure Hebraa efle , pon alio , nili
;
illius lingux peritoram indigemus te-
ftimonio. Nam ut redte Abene^ra in
VI. Genelis : Senfus labii unius eft ,lin-
gua una, qua eft Hebraa, ideo ipfa lin-
guarum omnium prima,ut teftantur no-
mina,Adam, Eva, Kain, Cham, Seth,
Phaleg ,aliaque quotquot infacro textu le-
guntur.
Tertia Tertia ratio lumitur ab arcana, &rs"°- plena innumeris myfteriis inftimtione
hujus lingua:, in qua quot litera&a-
pices, tot myfteria, quot lyliabx & vo-
ces , tot lacramenta efle etiam ipli SS. Sebi. I.
PP. teftantur , ut non line caula He-brai dicant : In lege, Hebrao Videlicet
fermone confcripta , non effe Vel unam lite-
,ram
,ex qua non magni montes dependeant.
!
Qux vel ipfe Chryfoftomus luo veluti
|
calculo approbare videtur his verbis.
|
Quemadmodum longe gratius eft pomum ,
!quod tuis manibus ex ipfa arbore decerpfe-
ris 7 Vinumjucundius ,quod ex eo deprom-
pferis dolio , in quo primum conditumfuit }
ita divina Utera nefeio quid habent natiVa
fragrantia, nefeio quidfpirantfuum tsr
genuinum, fieofermone legantur, quofert-
\pfi'erunt ii, qui partim ex facro hauferunt
ore,partim ejufdem afflati fpiritu nobis
tradiderunt. Lingua autem,quibus divi-
na eloquia DEUS nobis concredidit, tres
funt, Hebraa, Chaldaica, Qr Graea.
Sed pra exteris contrarix lententix fa- chaidai-
vere reperio celeberrimum Georgium
Amiram Patriarcham Antiochenum
,
Sc Primatem montis Libani dignifli-/^/»?»-
mum, qui live patrix lingux patrocL”*-
nio , live aliquo alio incitamento im-
|
pullus, nelcio , certe in Grammatica lua
Syriaca live Chaldaica
,
nihil intentatum
relinquit,quo linguam luam Syriacam
!linguarum omnium principem confti-
:tuat , cujus tamen omnia argumenta
eo collimant , ut oftendat,linguam
Syriacam
,
quam ille omnino eum ChaU
daica confundit, ideo efle primam o-
mnium aliarum, quia a primis homi-
nibus, hoc eft , Chaldais procellit. Ve- •
rum ex ejus argumentis lequitur Chal-
daicam linguam fere fuifle Hebraam
,
quod ita oftendo. Noe , & filiis ejus
! Sem , Cham Sc fapheth primi poft dilu-
vium humani generis duces fuerunt
Chaldai , illam enim regionem ineo-
j
luerunt,qux jam Armeniam , Syriam,
|Affyriam, Sc partem Arabia compre-
hendit, olim fub Chaldaa nonjine eom-I prehenlam,ut prxter Ariam Montanum,
Adrichomium,Eeroaldum
,
plerique alii
aflentiuntur lacrarum literarum com-mentatores , fed hi reeenfiti duces non
T 3uteban-
150 Athan ASIIfy- V • utebantur alia lingua , nifi illa
,quam 1
a primis mundi patriarchis,Adamo
,
Seth, Henoch haulerant , at illa alia non I
fuit,quam Hebraa
, ergo Chaldai iftij
ufi funt linguaHebraa. ,id eft , illa lin-
1
gua,quae poft confafionem extera-
rum linguarum lingulari D EIprovi-
dendi fola permanfit in domo Heber,
a quo & nomen invenit. Sive igitur il-
la lingua primogenia vocetur Chaldaica
a natione, five Hebraa a tranfitu Abra-
ha, aut ab Hebero,ut dixi, five iSy-
j
ria Syriaca
,
five i Mefopotamia Mefopota-
mica, certe una & eadem lingua fuit
i principio ante confufionem lingua-
rum,diverfis folummodo nominibus,
j
i diverfis populis, qui ei utebantur,j
defumptis differens.
Atque ita intelligenda lunt verba
textus Arabici, qux in favoremfuumcitat ex Maronitico faerx feripturf co-
dice deprompta, id eft;Et ab his dtvi-
fifmt omnes populi fuper terram poft dilu-
dium ,isr didifa Junt lingua
,Varietas
lingua eorum Syriaca. Praeterquam e-
nim quod non omni trariflatori, nifi
approbato, fides habenda fit, certe i-
pfa verba intelligenda efle, ut dixi, fu-
mendo fcilicet Syriam pro Aftyria, quxcum Chaldaa paffim confunditur, fic-
ut continens cum contento, luculen-
ter patet. Quod vero Ephrem vocet
linguam Syriacam primam linguanim,
& fontem idiomatum , hoc ideo cen-
fendus eft fecifle,quod patria ipfi eflet,
& Hebraa maxime vicina,propinqua-
que. Verum ut haedux fententix tan-
dem concilientur
Coadlian- Suppono primo linguam duplicem
‘finumti efle facris literis & principio ufurpatam.
* Unam originalem,quam & do&rina-
ruL lem appellare licet,quod in ea pri-
maeva fidentiarum tam lacrarum,quam
profanarum inftitutio facta fit, atque
talem fuifleHebraam affero , ut poftea
--voluribus probabimus. Alteram idio-
riv^ticam , five ufiialem,utpote toti
aliqui nationi communem , atquehanc
Kircheriajo fuifle A principio Chaldaicam , vel Secl.
I,
Ajjyriacam, Hebraa vicinam.
Suppono fecundo , omnes idioma-
ticas ab originali , feu do&rinali aliqua
defeendentes, ea quoque pofteriores
efle, ut patet ex linguis Chaldaica, Syria-
ca, Arabica,AEthjopica,qux cum omnesfilix fint. Hebraa primogenitx, tanto
majorem quoque corruptionem una-
quxque pafla eft,quanto ab origine
lua plus receflerit,quemadmodum &
in Graea Ungux dialedtis ,& in filiabus
Latina lingux,Italica, Gallica,Hijpanica,
Lufitanica videre eft. His igitur fup-
pofitis , dico Hebraam linguam, quamDodtores fandam vocant
,primam o-
mnium linguarum fuifle , eandemque
quamDEUS protoplaftis primum in-
fuderat, qux etfi ab impia ftirpe Cdin fwn*-
aliquam corraptionem pafla fuerit, Hcbra*
femper tamen ceu facrum & divinumai^ms-
munus in domo Ada, verorumque ejus
filiorum fecundum tradudtionem fuc-
ceflivam permanfit incorrupte, ita ut
hxc ab Adamo ad Sethum , ab hocad
Henoch,ab Henoch ad Nomum, &ab
hoc per Arphaxad ad Heberum (a quo
nomen invenit)& Abrahamum
,
abnis
ad 12 patriarchas & Mofen , & deinde
ad alios Reges Ifrael fucceffive fuerit
propagata. Si igitur Chaldaicam, five
Ajjyriacam linguam adveriarii ita acci-
piant, ut eandem velint eflecum He-braa
, eo quod primi habitatores ChaU
daa alia, ut didtum eft,linguH non fint
ufi, quam Hebraa, primxva illa& ori-
ginali, benedicunt. Sivero Chaldaicam
aiverfam efle velint ab Hebraa, ean-
demque cum idiomatica poft lingua-
rum confufionem in Chaldaa curren-
tem , dico eandem ita acceptam mini-
me primam linguarum dici debere,
cum ex corruptione lingux Hebraa
promanarit , & ab origine fuajam de-
fecerit, variaque populorum commix-
tione ac commercio ranto femper
majorem corruptelam pafla fit,quan-
to '2. fonte rivus exiftit remotior . Dico
Turris B a
CapM • tamen, linguam Chaldaicam fecundumj
lingua P0^ EEbraam inter linguas vetuftatis !
Chaid®» locum obtinere. Qui haec penitius in-
trofpexerit , facile farnofam hanc He-linguarum & Qhaldaic
a
linguarum de prima-Iximba- . .
r.
tn. tu contendentium litem exortam diri-
met. Syriacam autem nequaquam ean-
dem cum Chaldaica efle , fed in literis,
& phrafi diffindam,pofteris tempori-
bus ortam, non alia audoritate opus
eft,quam illa Elia Levita Afcena^i,
utriulque magiftri peritiffimi,quam
in prsefatione in fiium Meturgeman
five Lexicon Chaldaicum hiice verbis a-
ftruit.
««ThisbeD>xit Rabbi Samuel filius Nahhmani
:
Ne fit Vilia in oculis tuis Chaldaica lin-
gua, fiquidem invenimus in lege, in pro-
phetis, hagiographis, quodDEUS bene-
dicius, cui fit gloria , in lege tefiimonium
probet in prophetis,ficut Vifumfuit eis in
hagiographis, is' locuti fiunt egi lingua
Chaldaici , tr hoc ideo, eo quod hac Vici
-
na fit lingua fancla pra omnibus aliis lin-
guis : atque ita Icribit Elie^er : Lin-
gua Chaldaica ipfiaefi linguafianSla cor-
rupta : fama quoque efi, quodolim ante-
quam corrumperetur, loquebantur in Syria
Vel Chaldaea lingua fianSla fiimpliciter.
Ita R. Elias citato loco. Quando vero
illa corrupta fuerit,difficilis quaeftio
eft apud audores, varii varia allegant
tempora, ego cum paulo ante citato
audore, uti linguae utriulque,ita tem-
porum& hiftoriarum peritiffimo, fen-
tio, qui in citato loco ita diflerit. Quari
igitur pojfiet, quando lingua Hebraica , isr
an temporibuspatrum hac linguafuerit ufii-
tata, IT rationem dubitandifuppeditant ha
Voces. Ideo Videtur mihi conveniens dicere,
quod adulterata Jit , pofiquam egrejfus efi
BELLI B.III. ISI
Abraham inde,quoniam abfique dubio pa-SeEl. I.
tresnofiriprimi locutifuere,quemadmodum
eam acceperunt ab Adam ufque ad Noeoretenus
, <t? primum ejus fundamentum
fuit Sem filius Noe, cum is effiet transflu-
[
men,quemadmodum explicatur a Ram-
• ban, (sr cum effient ibi. is, isr filii ejus,
egrejfus eft Abraham inde, erant enim
omnes idololatra ,tunc corrupta efi lin-
gua , Vocata fuit lingua Aramaea,
juxta nomen Aram,qui fuit filius ulti-
mus Sem, juxta quod dicitur,filii Sem,
Elam , <sr Aflur ,*cr Arphaxad,(sr
Lud , & Aram , longius is cete-
ris prolongavit dies Vitafua , ideo Vocata
fuit lingua d nomine fuo Aramaea. Et
j
ingrediente Abraham in terram Ca-
j
naan,fequebatur is
,<&• omnes filii ejus
\
fermonem Cananaeum,qua fuit lingua
fanclafiimpliciter , esr etiam cum noflri pa-
tres morarentur in Aigypto,non relique-
runt eam,ficuti dicunt Ijabbini nofiri.
Tria non mutarunt Iftaelitae in jEgypto,
nomina fua , Vefiimenta fua ,linguam
fuam. Patet igitur linguam Hebraam
omnium linguarum fine controverfia
antiquiffimam, imo primam;Syriacam
autem & Chaldaicam five 'Babylonicam
ejufdem filias efle ,omnemque inter
audores controverfiam de primatu
linguarum motam,folummodo ex ae-
quivocatione quadam nominum or-
tam efle , ut proinde facile omniumobjediones folutums fit
,qui noftras
rationes hoc loco allatas probe intel-
lexerit.
Indagata igitur primi mundi lin-
gua, nil jam aliud reftat, ni.fi ut ejus-
dem formam charaderum , foriben-
dique rationem pari paflu difcutia-
mus.
CA-
I J2' Athanasii KllCHEUI
dp-vi. s,sjCAPUT VI.
T>e lingua Samaritana; cbarattere ,utrum vere
AfTyrius aut Hebra;us Jit.
DEmonfhuto in procedentibus,j
quo Hebraeorum grammatici tradunt,
& in Obelifco Pamphilio
,
variif- nimirum literam x fic Icribendam, fic
que argumentis ftabilito He- autem 3 ‘ &c. At ficuti ftultum omni-
braica & jEgyptiac* linguo primatu, no effet ,atque ab omni rationisjudi-
oftenfis quoque primovorum feripto- cio alienum,hujulmodi rebus fidem
rum monumentis , nihil porro fiiper- non adhibere,quo ab omnibus fine
eft , nifi ut,quifham primovo imus controverfia recepta lunt , uluque ac
linguo vulgaris charader fuerit, de- communi hominum confenlu invalue-
monftremus. Magnum fateor,& ab a- runt;fic etiam temerarium foret , re-
liis,quod fciam, excepto Morino& non- bus in medium circa prolentem con-
nullis Rabbinis , non tentarum aggre- troverfiam adducendis, nullis autho-
dior argumentum ; audeo tamen, di- ritatibus comprobandis, fidem dene-
vini Numinis lubfidio tutus. Etfinon gare. Rationes itaque ac momenta ex-
dubitem multos Arijlarcbosfuturos, qui pendat rei pofito unufquifque,prius-
holce meos labores leverioribus obe- quam levitatis , aut deceptionis arguat
lisfint notaturi ; dum illos interrogan-j
eos,
qui attentius omnia utriufque
tes jam multo ante audire videor, &j
partis argumenta expenderunt, & o-
quomodo tu nofti hujulmodi literas mnes quotquot invenerunt dubitandi
antiquas fuifle? quis te reddidit certio-jrationes
, aliis firmioribus adhibitis
rem,ejulmodi literas
,quas producis, I
diffolverant. Hoc autem ideo dixe-
noneffe maleferiatorumhominum at- Irim, ut nemo arbitretur , demon-
que impoftorum commentum ? At-j
ftratione mathematici omnium pro-
que hujufinodi non pauca proferre au-;
ponendorum rationes oftendere medio, quibus, dum omnia in dubium polfe , fed fatis prudenti
,atque in
revocant, audorumque rationes au- omni difciplina reconditiorique litera-
dire detredfant,omnia improbant,cun-|
tura exercitato viro, me fecifle exifti-
daque eoram qui antiquitatis monu-|
mabo , fi quo i probatis feriptoribus
menta perfcrutantur,ftudiareprehen- ' confirmata lunt, proponam, aut animi
dunt, delpiciunt , irrident ,
non aliaimei conjeduras
,veluti quodam alle-
ratione obviandum cenleo, ( ut jam I gatoram conledaria proferam, quibus
pridem alius fimilibus recondebat a- ! dudtus lingulas hujus dilputationis par-
pud Fdlalpandum)quam fi eadem i- tes probaverim. Ut igitur ad propofi-
plbs, qua me vellicant Ariftarchi , re-jtam quoftionem propius accedamus,
prehenfione dignos oftendero, quod primo ingentem illam de charactere Sa.
credant Scythas,& Garamantasunquam imaritam,& JJfirio ,
feu Hebraico & Sa-
extitille , & fidem habeant referenti-j
bylonico agitatam controverfiam per
bus, quodipfi non viderunt, Conftan-jpartesexaminabimus,&tandemutri-
tinopoltm, Calecutum,Japontam , & reli- ulque dilculfis lententiis,quidnoslen-
quas celebriores urbes effe, nec minus)
tiamus, & quomodo dido lententio
elfe deceptos, fi vera elfe exiftiment,;
conciliari polfint, declarabimus.
5 I.
Turris Babel L i b.III. isj
Cap.VL § I.
Becifio litis circa AffyriaCum /eu He-
braeum iy Samaritanum cha-
raBerem.
Q*?atuor ieperio Rabbinomm circa
Si * propofitam thefin lentendas. Prima
Affynfco eorum eft, qui dicunt Samaritanum ve-rd Samari- ram jUum, & primaevum characteremtan
' Hebraum efle. Ita lentiunt Babylonii\
, DodoresZutra& Hobka,ttz&zxa San-
hedrin led. i. fol. 11.& 12. Verba al-
leg°-
Initio, inquit, data e>l lex Ilraelii»
fcriptura Hebraea, iy ImguafanBa : refii-
tuta efi lex, iy data iis in diebus ElHrse in
fcriptura Aflyriaca,^ lingua Syriacafive
Chaldaica, iy deinde expurgata ea,elege-
runt pro Ilraelefcripturam Aflyriacam,
iy linguamfanclam , iy reliquerunt idio-
tisfcripturam Hebraicam , <y Unguam
Chaldaicam. funt ifii Idiota? Befpon-
det ff. Chalda, Cuthaei. Qua efifcriptu-
ra Hebraica - % efpondet iterum Chafda,
fcriptura ejl Libonaea. Hujus fententia
quoque fautor efi Jole in ThalmudHierofolymitano led.i.trad. Megil-
la, quem inibi coifule. fabbiJuda trad.
Megilla c. 1. n. 8. omnino Vult,neotericas
Judaeorum Uteros Aflyriacas effe-, Sa-
maritaram Vero Hebraicas.
Non efi inter libros,& Thephilin, iy
Mezuzoth ("id eft frontalia illa,in fron-
tibus ligari folita Hebrais,phyladeria
dida in Euangelio) alia differentia, nifi
quod librifcribantur in omni lingua
;
The-philin autem iy Mezuzoth non fcriban-
tur nifi in lingua Aflyriaca. Habbi Si-
mon Ben Gamaliel dicit quoque in libris
non ejfepermiffum, utfcribantur nifi Grae-
ce. Huic lententis lublcribunt ThdLmudici explanatores in Gemara, quam 0-
badiasquoque Bartenora infignis com-
mentator luo veluti calculo approbat,
cum dicit.
Sriptura Hebraea,fcriptura efi qua Ve-
nit transflumen , iy Cuthaeifive Samari-
tanifcribmt in ea in hunc diem, &c. Scri-
ptura Vero, qua nosfcribimus libros hodie, Secl.t.
fcriptura Aflyriaca Vocatur. Iifdem pro-
pe verbis eadem affirmat%ambam. His
adjungimus teftimonium tradatuum
Megilla, Thalmud Hierofolymitani,feci.
fol.71. col.z. lin. 10. ubi de charadere,
& lingua,qua Efdras legem fcripferat,
inter alia multa haec refert.
Aflyriaca eft ipfi (fcil. Efdrae)fcriptu-
ra iy non lingua , Hebraica efi ipfi lingua
iy nonfcriptura. Selegeruntfibifcripturam
Aflyriacam <y linguam Hebraeam , iy
cur Vocatur nomen ejus Aflyriaca ? quia
tpfafelix ejl infcripturafua. Quaeomnia
clariflime explicat hoc eodem loco
fol. 194.C0/.3 . K.Samuel Japhe his verbis.
"Puto autem,quodtemporibus Danielis
fcriptura mutata fuit exfcriptura Hebrai-
ca, in qua lex datafuit,infcripturam Afly-
riacam, iyfcriptafuit lex Aflyriace in
diebus Eldrae. Ex quibus omnibus hicallatis teftimoniis latis comprobatur
,
plerolque Rabbinos Samaritanum cha-
racterem Hebraum fuifle, exiftimafle
:
edi inter lecum tanta ambiguitate lo-
quantur , & in negotio lat liquido adeo
inconftantes , ut libi ipfis non infre-
quenter contradicant , ac proinde quid
putent, vix obtineri poflit.
Altera lententia eft eorum, qui vo-
lunt, Affyriacum charaSlerem accepifle
Efdram ab angelo,fuifleque ex antiquo
Hebrao in Affyriacum mutatum. Cumenim populus Ifraeliticus in Babylone 70annorum captivitatem luftineret , &paulatim uti legis , ita & charaderis
oblivilceretur, contigit, inquiunt, ut
eodem tempore angelus Balthafari in
medio convivii apparens,& lentendam
a D EO latam in pariete delcribens,
charaderis mutationem introduceret,
& hunc eundem efle volunt, quojam
fudai ubivis locorum utuntur.Nec de-
iiint Thalmudiftae,qui velint Danielem
novum illum charaderem docuiffefu-
daos , Efdramcpc relido Cuthais chara-
dere Hebrao, quem ob irreconciliabile
odium in Cuthaos, veluti pollutum abo-
V mina-
15+ Athan ASII KircheriCap.Yl. minabantur, hunc fibi elegiffe
,quo le- ! minifcuntur
,quibus tamen commen- Secl. I.
gem fcriberet;dialedum vero Hebrx- I tis nil infolfius effe poteft. Videant
am legi reftituiffe ,Chaldaica repudiata, plura
,quibus placent hujufmodi nu-
quat in ipfe captivitate plurimum apud'
gamenta, apud Morinum Exercitat, in
invaluerat. lxa.K. Japhe. Et ideo fientat. Samaritanum, ex quo haec fere
non videtur,quod mutatio fada fit o-
1
defiimpfimus.
pera Efdr<e, nifi fcripturat lolius, etfi e-1
Tertia lententia eorum eft,qui vo-
nimfcriptura angeli fiierit Aramaa
,
idj
lunt Affyriacum charaSlerem verum, &eft, A(fyriaca,&t lingua Aramata, nihilo-
!
genuinum charaSlerem Hebraum fuifle.
fninus cura venit Efdras ad defcriben-1
Quarta vero lententia ab hac difcre-
dam legem non mutavitformam legis,j
pans, lub diftindione loquitur,ait enimfed tanmm fcripturam
,quae renovata > duplicem fuifle charaSlerem Hebraum
fuit in diebus Danielis ,*patetque exhoc veram, Iaeram& profanum, hunc (fc.
quod foriptum eft : is- de/cripfit fibi profanum) Cuthaorum, videlicet Sama-
exemplar,feu SdSUpaxriv, id efcficriptu- ritanum , illum vero (facrum) Ajfyria-
ram,qua debebat mutari
:
veram lingua cum foilTe. De facro charadere rur-
qua fcripfit,fuit illa Hebraa,& fanda, lus diverla fentiunt diverfi. Alii affir-
uti dprincipio 8cc.Veruntamen& hi va- mant lacro charadere feriptas tantum
cillantes opinantur fcripturam illam fuifle duas tabulas , librumque legis,
non Hebrxam, fed aliam ab omnibus qui in arca confervabatur , reliquos ve-
diverlam fuifle ; in quo tamen ita di- ro profano , id eft, Samaritano. Non-verfi fimt , ut fibi in omnibus contradi- nulli dicunt lacro charadere libros o-
cere videantur. Ajunt enim quidam, mnes legis , & prophetarum fcriptos
a Judais in 'Babylone npn fuifle intelle- fuifle , ficuti& ea, qux vocant fronta-
dam, quodGamatrice fcriptafuiffet, lia , five phyladeria;profano autem
id eft fenlu Cabalico folis lapientibus omnia reliqua,qua ad politicam per-
noto,quem vocant literarumvidelicet tinebant. Ita inter alios Rab. Jomtob
combinationem , & permutationem. Abramides,8c R. Jacob in libro
,qui in-
Verum audorem iplum R Simeonem titulatur fons five oculus Jacob fol. 142.
moreRabbinico de iis differentem au- co/.i.contra Amoraim ScThanaimThzl-
diamus. mudicos dodores , ut habet Rab Jo-
Guaiin. Dicit R. Simeon,firiptura hac non fiphAlbo. Atque hanc fententiam pra
fwLe efi Immutata. Quid eft ? nonpoterant legere omnibus aliis rationi ,febjedaque ma-
jcMt an-firipturam ? dicit <l{ab. per Gamatriam teria magis confentaneam effe mox
jlriafi ipfis feriptum erat, Jatheth Jatheth, A- dicam, folvit enim omnes difficultates,
dac, pughamet;quorum interpretatio efi:
j
ut in fequentibus videbitur.
tiam ei i Man, Tekhil, upharfin. Mane, numera-\
Difcuflis itaque Rabbinorum plero-
f™1* VitDEUS regnum tuum,&perfecit illud ; \
rumque de hoc negotio tradantium
Tekhil ,pofitus es infiatera, is- inventus !argumentis & rationibus, jam ut no-
es deficiens ; upharfin, divifum efi regnumj
dus hic Gordius tandem folvatur, quid
tuum, is- datum efi Medis e^Perfis;CrSa-1
in negotio adeo lubrico revera ftatuen-
muel a;Y,Mamtom,Nankephi Aaltran.i
dum fit, aperiendum eft.
Bfibbi quoqueJohanam dixit, Anam, A- !
Dico igitur primo, Samariticum cha- Charate
nam, Lakath, Nilrephu. R. Afe dixit, raderem non eflentialiter , fed acci-
Nema, Nema, Ketal Phurfin. Atque !dentaliter tantum ab AJfiyriaco diftin-
hx fcnt fubtilitates Rabbinicx,quas,
i
gui,quod hic quadratus ,
elegans , & difirtt.
dum ex difficultatibus emergere non decorus , alter autem apices ita for-
poffunt,ne nihil dixiffe videantur,com-j
met diverlbs, ut tamen literarum at-
que
Turris B aQtpyI.que charaderum lineamenta (quem-
j
admodum in noftra Anatomia cha-|
raderiftica paulo poft ponenda fiisej
declaratur) quoad iiibftantiam non
fint diveria : atque eadem ratione
fe habent,quemadmodum charader
Hebraus modernus ad characterem<1\abbinorum , quem currentem paffim
vocant,quorum maxima diverfitas
eft : nam Saphardai
,
five Hebrai Hi-
fpani alio currente fcribunt , alio Aske- 1
nezjm five Germani , alio Mispriim five
J&gyptii , Gthiim five Itali alio;quos
tamen (non obftante quod omnes ex
uno & eodem charadere Hebraeo pro-
fluxerint)non omnes
,quamtumvis
periti,nifi magni prxvia exercitatione
legere poffunt; quod etiam in omni-j
bus aliis linguis videmus accidere ; ita
enim Gallieni& Italicus charader ma-nufcriptus difficulter a Germanis legi-
tur , & contra,
Italis,Gallis, Hifpanis,
Germanicus
,
vel 'Belgicus charader im-
perceptibilis eft,etiam fi uterque a La-
rwa-quoad iubftantiam nulli ratione
differat. Ita , inquam ,dico le Ajjyria-
cum habuiife ad Samaritanum charade-
Ef*as rem. Nam Efdram, cum fcripturam
niimvum unacum chara&ere fere oblivioni tra-
^tam ’ huneque i primo luo decore
pm defiri- multum fucceflu temporam declinat
filu,™!.& videret
, ut ftudium legis promove-
ro» mn ret,omnefque ad ei affiduo incumben-
dum quovismodo incitaret, Samarita-
nmfiirlmrum charaderem paulatim degene-
rmm ai»- rem, priftino luo decori, nitorique unipIsW
' cum lege reftituiffe omnino exiftiman-
dum eft, neque putare debemus. Es-
iram toto ccelo diftindum charade-
rem populo tradidiffe, fed commodio- i
rem, elegantioremque, & primogenio
tabularum Mofaicarum charaderi, ut
poftea videbimr, conformiorem; hifcej
itaque penficulatius confideratis,
Infero,& dico fecundo, charade-
rem Affyriacum five Efdrauminfacris
feribendis fuiffe adhibimm ;in pro-
fanis vero Samariticum. Ita Obadiaji
B E L L I B. III. I 5 S
Bartenora Commentario in Miiha-Sc&I.
joth, Mefechet jadaim,perek. 4. nu-
mero j. his verbis.
Scriptura Hebraica ea eft, qua Venit e
regione trans flumen, Cuthiim autem, qui
funt Samaritani , eam fcribunt in hunc
ufque diem. Ifrael autem utebatur iftdferi
-
pturd in rebus profanis , is moneta argen-
tea,qua nunc hodie reperitur in manibus
noftris ,is percujfa eft tempore (fegum
Ifrael , is- fignata eadem feripturd. Scri-
ptura autem, qua nos feribimus libros hodie
diciturferiptura Affyriaca, eftqueferiptu-
ra tabularum. Vocatur autem Affyriaca,
quodfelixfit is-pulchra,juxta illud : Pro-
pter beatitudinem meam beatam medicent filiae. Confirmant hxc omnia
alius quidam apud R. Mofem Alafcar
refponfionum c. 14. R. Jehuda Mufcato
commentator libri Co^ri apud Mari-
num. Prae exteris autem R. Alarias in
libro intitulato Lumen oculorum c. 58.
poftquam multum ultro citroque dis-
feruit, tandem inquit, confideratis iis
,
qua dicuntur, is- pracipiuntur de The-phillin& Mezuzoth, qua feriptura tan-
tum Affyriaca feribi debent, iifquequam
\fallicite explicantur de Virgulis is- apiculis
literarum, infert.
Hac in eam nos opinionem inducunt,ut Afljrria-
aftimemus cum Veritate iS- integritate ta-atr-jfn
bulas legis non aliaferipturd datas fuiffe,
quam Affyriaca. Imo Affyriacum cba-iH^m,,-
raclerem Verum illumHebrxum antiquumfffff,
l
fH •
effe, quo lex in tabulisfcripta eft , eumquefuc'unt-
nunquam mutatum fuiffe, Efdram autem
jam pene ab hominum librorumque memo-
ria abolitum, utpotuit, reftauraffe autuma-
mus. Neque defunt noftra: fententix
fautores, ex melioris nota: Rabbinis
R.Jacob in Oculo fuo;totum negotium
ex iplb famham clare demonftrat , his
verbis
:
Ecce certusfum quodfcripfi, quodferi-
pturatabularum is~ legis,qua fuit in arca,
nunquam eft mutata , is ita fcripfit Ram-bam incom. Mifnx in trad. Jadaim,
quoniam feriptura,qua nosferibimus , ipf1
is 6 Athanasii KircheriCap.Yl.eftfTiptura Aflyriaea,<!rfcriptura etiam,
j
vcifos , fed Samaritanum characterem Secl. I..
qua legem DEUS benediSlusfcripfit ,4sr Hebraum ab Efdra in meliorem for-
AfTyriacaii magnitudine isrgk
feupulchritudinejuxta illud : Quoniam;
legis vecordem populum
beatam me dicent filix, 4srfic dicla eHj
charaCteris pulchritudine
mam,& elegantiorem
,ad ftudium
•el ipfa
diCtum
Aflyriaca,quod beata fit in fuo chara- eft , excitandum, mutatum fuifle. Ac-
Slere. Cui veluti calculo fuo lubferi-jcedit, quod AJfymcus charaCter
,quo
bit R. Samuel Japhe : vult enim hancJtabulas legis lcriptas oftendimus , a-
Icripturam tunc temporis minime fuit I picibus conftet plenis myfterio ,ut&
(evulgarem, (ed legalem tantum , & totus charaCter,quemadmodum in
phylacteria ea (cribi (blita, extera vero iequentibus videbitur, myfticus &omnia monumenta , cujulmodi erant fymbolicus
,quod de Samaritico di-
annales, five hifloriae ,& publica mo- ci nulla ratione poteft, utpote apici-
numenta, ficuti& numifinata Samariti- bus nimium a prima fimplicitate iua
co charaCtere,qui tunc temporis quafi
j
declivibus prxdito. Addo aliud, fi ve-
vulgaris erat, conlcribebantur. Ut vel rafint, quae referunt MoreZohar, &hinc appareat veram eflequod fupra ^a/SinXXIV caput Exodi , tabulas le-
ffffffff
afleruimus de charaCtere (aero,& pro-
!gis fuifle
,juxta veterum traditionem,
fano , hunc (profanum) Samariticum il- perforatas, & ex utraque parte legi po
Ium;(Tacrum) Affyriacum fuifle. Ve-
|
tuifle, unde confequenter intermedia;
riim verba Auctoris cito , ita enim 1 partes finalis , & o miraculo (ufti-
dicit : nebantur , ne excavatae caderenti Un-'N.ihilomitfus propter perfeSlionem 4sr de unicum argumentum fumunt afle-
fanilitatem fcriptura illius in illis diebus rendi legem fblo Aflyriaco, videlicet
nonf&ibebant eam , etiam in libris ,in qui-
j
quadrato illo & eleganti charaCtere
lus feribebat 5^ex, aut unufquifque pro , fuifle (criptam , non Samaritano
,
cumfe ipfo , fed feribebant eos fcriptura He-
j
ejus Mem “] ScSamech 3 facile,& fine
braxea,quia autem abfeondita erat
oblitifunt literarum (idejl
,illarum, qua
lis in alphabetoponuntur , 4?finales alium
duclum habent ) cum migrarunt in A(Ty-
riam; & noverunt filii A(fur haneferi-
pturam , ideo acceperunt eamfibi , Velquod
antea apud eos effet ,innotuerat enim illis
ex librofaeropraterferipturam fuam;Velquod illorum fuerat, concupiverunt. Filii
autem Ilrael ajfueVerunt eafimulcum illis
ab illo tempore is' deinceps. Et hoc eft,pro-
pter quod dicitur, afcendiffe cum illis de
Aflur; fed in diebus Efdrae datum eft illis
jcribere librum legis,4? reliqua hagiogra-
pha, charaSlere Videlicet Aflyriaco. Quae
ullo miraculo in tabulis confidentes,
repugnent miraculofae feripturae,qui
veteres conflanti traditione tabulas le-
gis (criptas efle volunt.
Verum nos reliCtis Rabbinorum
pleroramque fabulofis traditionibus,
ut noftra (olidiori fundamento infi-
ftant, A (olidiori antiquitate incceptam
inquifitionis noftrae telam ordiamur:in
qua , fi charaCterem Samaritanum eun-
dem cum AJfyriaco demonftraverimus,
uti divina gratia ex fequenti tabula nos
demonftraturos confidimus ; certe ia-
mofiflimae quaeftioni nullo non tem-
pore agitatae finem tandem nos im-*, . , r A r uuic aitru.au. micui Lauiucui uua mi-
verba ita clara fat, ut noftram femen-;
rfii)f melk> potatam,
nam demonltrare videantur.jTabula feqi"
Patet igitur denuo charaCteres hofj
*
ce nulla ratione eflentialiter fuifle di-|
Turris Babel L i b. III.
Ttl
S
V C OMBjXa7o^JA^\Jfilpa. exyrolatifimis Authorihus yrimavorum. Characterum.firmo, eurum
fpe Ommum.pt al ijs Orupnem. Juxemmtficceffwa tevporumprpa\flobone exUentur
;
£x piius luculenter deduntur Omutt apuarumAfiha -
ceto.. itcmulla m.fcvnjcarum Heror,** neCiAu tn.A
\Volor Character Ju- ICiamctrex
\ZtUra- pier irtyfiaus
rum . A Anillis tra-
mt Characterum yete- lTfloridus Character Sa-
ntm Samaritatwrum\ tnaritanurum ex Vi/~
;firme; varia ex afianAc nummi/pe ex-
alii/pc Authorihus
.
F F pypT T"j l ±_
7_ T T_fi l ^TTfi 3 - gr a-
_3 ^ Xit-XXfi 3
* B B<? s
;
j-x N /w 4S53 3
L Z <£.3 ;a 9 a
Character Alofitc?j
Charae
poleyemuitahu- IjSer Sy
f I A*.
T5 Wii uv
D J <
Ts A 2 Ri *>-* ^ ifrtQK T f) A p pR J7JL
1
y 33 1Sch
S]fihlLsy
t,
'V* wx~ V
IU wtt X x
158 Athanasii KircheriExpofitio Tabulo procedentis.
Tabula continet 8 columnas, qua-
rum finguls diverfas literaram formas1
accidentalitcr differre, ex vario vide-
continent;prout infcriptiones colu- licet fcribendiulu.
mnarum notant, qusquidem formsj
exprimigenis linguas, ia eft
,Hebro*
|
SII.
alphabeto fuam fortiuntur originem,j
x>e Siclis Hebroorum, Samaritanoquemadmodum in prscedentibus u- - cbaraSIere infmutis.bertim ex Rabbinorum lentendis do-
)
cuimus. Caula vero tants mutationis l Examinata paulo penitiusprsdida
in charaderibus fada multiplex affi- Rabbinorum in decidenda lite,de
gnari poteft; quarum prima eft, variaj
charactere Ajfyriaco & Samaritano, in-
apud prilcos orientales Icribendi ratio ;conftantia , aliam caulamnon reperio,
aliis ex dextra in lsvam contextum j nifi lummam antiquitatis, veterumque .
fcripturs profequentibus ; nonnullis|
monumentorum ignorandam,& in eo-
contra ex lsva in dextram; quibufdam i rum inveftigandorum ftudio lupinam
utiSyra,perpendicularem fcripturs negligentiam
,a quorum tamen noti-
progreffum lervantibus;quo fadum tia torius controverfis ratio dependere
eft ut liters nunc inver% nunc obliquo videtur. Undenos, ut lolidius huic
ductu transformatas, paulatim agenui- controverfis incumberemus, nullum
na forma deflexerint. Altera ratio eft, non movimus lapidem, quo in anti-
varietas populorum & gentium , ad quam veterum charaderum Hebraico-
quorum diverla ingenia,ulus&conlue- rum notitiam deveniremus, atque ita
tudines,diverfitas in fcribendo quoque detedis nonnullis vemftatis veftigiis,
nata , infignem literaram varietatem iildemvelutilblidiori fundamento len-
peperit. Quod adeo vel in hunc ut! tentiam noftram tutius, certiulque fta-
que diemveram comperitur; ut quot bilire pollemus. Neque sftuantisin-
nationes, tot diverfas exiftant chara-j
genii molimina fefellit divina provi-
deram fornis,live es Latino , live dentia : nam per idem tempus varis
Hebraico, aut Groco, alteriulque cujus- 1 ex Oriente allats inforiptiones, partim
vis lingus fuerint. Tertia caula fuit, laxis,partim argenteis impreffs num-
velox& expeditaforibendi ratio,exquaj
mis, infignem mihi prsbuere in famo-
apud Orientales natum eft charade-:
fiffims lententis lite decidenda occa-
rum genus, quos currentes vocant, idj
fionem. Nos de argenteis nummis ve-
eft, velocimanu, & volante, uti dici lo-J
teram Hebroorum, leu Siclis primo,
let, calamo exaratos ;& maxime in ulu deinde quoque de altero infcriptio-
eft apud Syros , Arabes, Verfas,qui num genere tradabimus.
totum fcripturs aut hiftoris alicujus Inveniuntur hic Roms paffim in xmi-
contextum, continuato literaram nexu mufsis , tum Collegii Romani a Vtl~bSSfprolequuntur. Qui modus Icribendi, lalpando olim ex Hifpania allats ,
tum
inter Europsos populos pariterulum clariffimoram virorum Francifci Gualdi, differm-
invenit. Tametfi enim omnes Europs 1 & Francifci Angelomi, & inclyti viriD. lifgJ j
populi alphabeto utantur, ex latinis Francifci Gottifredi , non dodrina minus
literis delumpto; Germani tamen, uti rerumque antiquaram notitia,quam™**
& Galli,in Icribendo ,
Arabum more, nobilitate comprimis Ipedabilis , mo-fingulas literas connedere folent ; non nets argentes vetuftis charaderibus
alia de caula , nifi ob expeditiorem IHebroorum inlcripts, quos Siclos vo-
cant.
commodioremque Icribendirationem. Secl. I.
Ut proinde ex hllce luculenter pateat,
literas Hebroas a Samaritanis non nifi
Turris E/Qp.Vl. eant. Hujulmodi monetas in Francia
quoque variis in locis me vidiffe me-mini, & poftea a Morino in exercitatio-
ne in Pentateuchum Samaritanum ex-
culas deprehendi . Allata: quoque lunt
alis ex Oriente a quodam R. Salomone
A%ubi,qu;e conjunCta: cum iis
,quas
ex Siculis&Romanis mulieis hinc inde
collegeram, infignem prxbuere fuse
differendi materiam. Harum aliquae
inlcriptae lunt charactere Samaritico,
aliqua AJJyriaco. Quid autem inferi-
ptio fada fignificet, quid hieroglyphi-
ca in medio characterum polita, quan-
do & ubi impreffa numumata , jamtempus eft, ut aperiamus.
Duo notanda lunt inhisnumilma-
tis. Primo character,qui Samaritanus
eft, uti moderni docent Samaritani, a
quibus vix in ullo diferepat, ut eos exa-
minanti patebit. Secundo hierogly-
phica unacum interpretatione chara-
cterum qua: eft prima: quidem faciei.
Siclus Ifrael
,
fecunda vero faciei feru-
ftdem fanSla. Sed ut omnia clariffime,.
& cum bona methodo declarentur,
primo de Siclo , deinde de fignificatio-
nehieroglyphicomm dicemus.
sicionm Dicunt Hebrai Siclum, hoc eft a
ponderando,appendendo,librando, eo
quod pecuniam veteres Hebrai , Chal-
dei, & Syri, non ut , nos numerabant
difcrete,fedexpondere lummam valo-
remque ejus dijudicabant. Vide XXIII.
c. 16. verfi Gen. Et appendit Abraham.
Ephron quadringentos ficlos probate mo-
netepublica, vel ut alii legunt,pro mer-
catoribus ; vel ut Thargum Onkelos
habet, quod recipiebaturpro mercimoniis
in unaquaqueprovincia. Vide^gawXX.
39. Efdr. VIII. x 5. Efai. XLVI. 6. Et
in novo teftamento , Matthari XXVI.
15. legimus lacerdotes 30 argenteos
nummosJuds non numeraffe, fed ap-
pendiffe , unde & Symmachus illud
Zach. XI. 11. sradpiturcw veitit, appen-
derunt. Hebrai igiturpecuniam inponde-
refuo,Sc Cbaldai pecuniam appenftomm
1 B E L L I B. III. 159
vocarunt, qua: conluetudo deinde inSecl. I.
ulum quoque 1(omanorum devenit, ut
docteSudaus lib. de ajje. Eft autem du-plex Siclus Hebraicus
,
lacer live eccle-
liafticus, & vulgaris. Sacer proprie
dicitur Siclus lanctuarii , ad res lacras
deputatus, videlicetad tabernaculi, vel
templi ftrudturam,& ornatum,ad la-
cri minifterii appararam , & perfectio-
nem, ad Numinis propitiationem, lui-
que cujulque redemptionem. Profi-
tebantur enim hac Sicli penfione DEIpeculium feeffe, neque alium habere
Regem, velDominum praeterDEUM,cui fe iplos totos obftrinxerant, & ideo
etiam [ancius Ifrael dicebatur , ut eft
fer. L I. v. j.- vel pecunia redemptionis,
velpecuniapropitiationis, feu expiationum,
aliilque nominibus appellatus fuit.
Vulgaris vero in prorralcuum ulumdeputabatur. Catteram argenteus Si-
clus Hebraeorum,quemadmodum ex
voce Gbera, Exod. XXX. V. 13.LeV.VII. skltu
V. ij. colligitur , quafi viginti obolisj^,%.
conftabat. Eft autem obolus tantum ”“f-
argenti,quantum pendunt fexdecim
grana hordei, live femina filiquas com-
munis. Unde vigefima licii pars eft,
qua: vicena: partes deinde conjun&im
ponderant 320 grana hordei in argen-
to, live totidem liliquas communes,
3ux faciunt 24 obolos Atticos , live 4enarios Romanos,feu totidem drach-
mas Atticas, quas utplurimum voce
exprimunt. Vide qu$ fuse de hifce di-
ximus in Supplemento ad Prodromum Co-
ptum. Et confirmat noftra R. Mofe li-
bro, qui dicitur Catena Cabala, traCl.
de monetis.
Et cognovimus ex Kabalah,quod Si-
clus facer pendet 320 grana hordei inpuro
argento. Hunc autem xquivalere Jo-fephus his verbis oftendit : Siclus autem
nummus Hebraeorum qui eft, Atticas ca-
pit drachmas quatuor. Atque hic eft ce-
leberrimus ille SiclusHebreorum,quempaulo ante tibi propoluimus Samaritico
charaCtere inferipram.
Habet
160 ATHA NASII KlRCHERICap.VI. Habet nummi facies prima urnam, '.moratur iit Sanhedrin , isr legerunt ex uno Secl. I.
vcSym- feu vafis iftius figuram,qux menluram latere
,
[Siclus Siclorum
]is- ex altero
P^enarn 5 five homer mannae capiens e- [Jeruialem fanda:] dicebantquoquefigu-
redo tabernaculo vel templo ad lecu- ram ejfe Virga Aharonis,figuram Vero
lorum monumentum , DEI juflu, & fecundam ejfe urna , in quaerat Manna.
M>_/cf.procuratione,ante illius conlpe- Et fragmentum Samaritana hiftoriae
dum,in arca'aflervanda erat proponta, Vaticanx, ita inter alia habet,
ita habebatur Exodi XVLv.33 . his ver- Sunt etiam nobis adhuc reliqua numi.
bis. Et dixit Dominus ad Aharon, accipe \fmatafcripta characlere Simron , Hr ex tu
Vas unum <sr mitte ibiMan,quantum go-
j
no latere quafifigura Virga amygdalina A-mer caperepoteft, l? repone coram Domi-
j
haron, & exaltero Vas Manna:, cu-
no adferVandum in generationes Vefiras : derunt ea rfieges Ilrael.
in Graco pro vafe habetur rctfiw
,
in Dico igitur, huncnummum feu nu-
Chaldao tsheluchith, hoc eft lagenula. mifma argenteum , cufum efle a Regi-
Litera F,urnae impofita, idem eit quod bus Ifrael
,
quo tempore charader Sa-
a Hebraeorum, & fignificatprimum, mariticus vulgaris erat. Cufum autem
ac integram Siclum. Ab altera parte efle,nonexciluni,ita certum eft, ut qui
virgam illam mirificam intueri licet, illud negare conaretur , certo certius
quam inter plurimas virgas Aharonis probaret,le a numilmatum cognitione
nomine in tentorium conventus illa- 'ta efle alienum,ut perculfa numilmata
tam,ut lacerdotalis illius vocatio, hoc ^ bifis , aut alii ratione formatis diftin-
tanquam publico indicio confirmare- gnere , aut lecemere nefoiret. Vas au-
tur , commendareturque ,poftero die tem Manna,8c virgam Aaronis,xmz cum
populus omnis germen producentem, hac lententia, veluti impreflaquxdam,
florem eminentem explicantemque vi- Siclus Ifrael& Jerufalem SanSla, puto ea
dit : itaNum. XVII. v. 8.intentione a Regibus Ifrael efle imprel-
Etfequenti die regrejfus eft Moyfes fa , ut Hebrai hoc ufuali numifmate in-
adtabernaculum teftimonii, (V ecce floruitIpedo immenla DEI OPT. MAX.
Virga Aharon domui Levi,& turgentibus beneficia , cum in deferto quadraginta
gemmis eruperant flores, qui foliis dilatatisannis pane ccelefti pafcerentur , & tot
in amygdala deformati funt. Atque hoc tantilque miraculis confirmarentur,
ita efle, &hafce duas figuras hierogly- I Per vas Manna, & per virgam Aaronn
phicas nihil ahiidfignificare, quam vasj
indicata recolerent, fequeipfis infcri-
Manna arcae impolitum,& virgam
!
pbonibus populum eledum D E I , d
Aharonis mirificam , iplimet Judaei af- DEO lemper lingularibus miraculis
firmant. Inftar omnium fit <flambam, • defenlum efle cognolcerent, civelque
qui in Verufcha Mifna haec inter alia Hierufalem fanda: iftius urbis, qua: loci
referc ,eminentia, coeli,lolique felicitate, cun-
InVentm Acco, ideU, Ptolemaide, Stzs mundi urbes fuperans, fpecialia
in manibusfemorum terra monetam argen- D EO privilegio ornata eflet, ut in ea
team ftgnatam fculptura figilli. Ex uno templum&domus ejus eflet,cultufque
latere erat Velutifigura Virga amygdalina, divinus pure & fincere exerceretur, Sym^.
(tr ex altero Veluti urna. In utroqueautem ac proinde infpicientes hoc beneficio-
latere ad marginem fcriptura erat infculpta nmi d DEO eledo populo nullo non
admodum manififte. Et oftenderuntferi- tempore praeftitorum veluti mnenofy-
pturam Cuthxis ufitatam.isr legerunt eam nonquoddam, ut in fervore charitaris,^^
ftatim, quoniam ipfa eftfcriptura Hebraea, fideique conflantia erga tantum bene-pufuni*
qua fuperftesfuit Cuthaeis,yic«ri comme- ! fadorem perpetuo - confirmarentur
•
, Verum
Turris Babel Li b. III. 161
Cap.vi.Schematifinus Siclorum omnis generi*,qui olim apudHebraos in ufu SeSl-L
erant, tina cum interpretatione Samaritana qua infignitos reperies ,una cum myfierii
fymbolorum fub iis reconditorum expojitione.
Samarit. abtuL!
Hebr.L"’p3’ fWHp dVbTV
Ifrael Schekel Kydofcha Irufalem i
Analyfis.
DPshi’» nnnr Hebr.
Jerufalem Tachruth.irati ocneugi i\eau ina iru uum i
*
,r ... „ c, tr r i i
Lvra indicat laudem Dei
,
cum mljrael Siclus Sancta jerujalem terra: quse botrum notat femper
Hebr.
Samarit. jfr
ZAA-aA"Lww* ‘mpi? ni?npn abemst
Ifrael fcekel Hakkedofcha Irufalem.
Ifrael'fidus SanSla Jerufalem.
Ad lateraW fignificat initialem literam ficli. Utera veroj
££ indicat initialem literam nominis Dat
TemporeJudicum 111 Nam. antiqui!
Analyfis.
Sama-iL V07 2l^inp —io wo
Hcbr- Mu! enghet Mengbabo.
Tempore circumcifionis A pinguedineejus.
tdfst cftmvJerufalem.
aa.
\ifix Salomon
Hebr.
UJK*W’ U?BB> ns-np 0*
75711’
Ifraelftclus SanSla Jerufalem.Hic ficlus pofleriorum temporum eit
Analy!;!.ferufalsm DaYidfyxO-HliMejM
Sunitit. cfaZfi&t. &;«»%*•A-~
.L —
HAr ^ iTSnSi leflor exaflam cognitionem borum ficlorura defi-
i ^^agsgfsjssf**Liters eafi impolita: f\HC idem fignificant ac licium
j ^
162 A T H A N A S I I KIRCHERICup.VI.Verum uti ea omnia in figura illis con-
|
ri procepiffe Dominum arbitrarer, SeSi. I.
tigerunt itaquoque eos noftrumluper-j
quam quod hoc, qua; diximus, ejull
ccelefte manna, noltrum Sacerdotem|
modi Sicli inffgnibus referrentur. Ve-
JESUM Chrjlum Dominum,panem rum ut leCtor formam fidorum peni-
vivum,qui de ccelo delcendit , lacer- tius cognofcat Synopfin in procedenti
dotem oternum,qui femel quinque Schemate, magis ufitatorum, oculis
ficlomm pretio redemptus in templo, eruditi le&oris exponendam cenlui,
Redemptor nofter, ac noftro lalutis in quorum lingulis Samaritana inferi-
pretium effectus eft, fignificalfe credi- ptio , una cum myfteriorum fignifi-
derim , neque aliam ob caulam lan- catione, Hebraico-Samaritana lectione
Ctuarii ficlo omnem oftimationem fie-1exprimitur.
C.VII. CAPUT VII.
T)e origine literarum , feripttonis.
OMnium doCtorum luffragiis Cum etiam Adamus totius humani
neminem e puris hominibus.^- generis DoCtor effet futurus, certe £<l"£rta -
damo majori iDEO Opt. Max. congruum erat, ut in ipfb produCtionisfiUnZmperfectione majori animi corporilque luo exordio
,proter infulos fcientia-
i3il"‘-
dotibus imbutum fuilfe, conftat. Nec rum habitus, etiam mirifica quadam
rationes ad id offendendum delunt, docendi alios homines facultate im-
cum enim DEUS omnia animalia bueretur.
mundi,quoque in luo genere crearit Cum iterum hoc inftruCtio fieri iinpnm
perfeCta , fecundum corporis magni- non poflit fine lingua,certum eft eum
tudinem, robur ,membrorum propor- lingua quadam divinitus eidem infula“Ar*»».
tionem ,atque fymmetriam , denique ufum efle. Cum autem proterea o-
fecundum potentias quoque exequen- mniaidiomata ex vocibus, verbis, no-
di & perficiendi omnes actiones luas minibus & hoc ex fyllabis conflent,
naturales, certe incongruum videba- certum quoque eft, ut paulo pofl vide-
tur lolum hominem,qui tanti perfe- bitur , Adam primo fuo exordiogram.
Ctione conditorum animalium reCtor, maticum egiffe , & Lexicon anima-
princeplque futurus erat, inimperfe- lium condidiffe ,& auCtoremomnis li-
Adam Ctione reliCtum fuilfe. Quemadmo- teraturo extitiffe. Quonam vero hoc^um igitur DEUS Adamum pro omni- lingua primova fuerit
,quo voces, qui
wumhVbus aliis puris hominibus
,quiunquam charaCteres, qui libri iis conlcripti,
minum futuri erant, excellentibus corporis do- tunc in fequentibus difquiremus,ubi
pnftSij-nis, utpote immediate litum opificium prius fcientiam Adami paulo fufius ex-
exornavit , ita certe non defuit divina cufferimus.
providentia in exornando eum raris Adamus igitur lupematuralibus ha- ThtoUgU
quibufdam,& mirificis animo donis, bitibus illuftratus, primo DEUM & Adami -
talentis & perfectionibus;
fiint enim effe, & virtute fua omnia condidiffe,
immediata DEI opera perfeCtiffima. remuneratorem quoque bonorum eft
Cum autem ho perfectiones ani- fe , ablque ulla controverfia credidit,
mo naturales nihil aliud fint,quam eandemque fidem liberis fuis tradidit,
feientio, Philofopho tefle, confequens SacrofanCtoTrinitatis myllerium, o-
efl,eum omnium mortalium feientiffi- terniqueVerbi humani generis Meffio
mum fuilfe. & Redemptoris luturi incarnationem
divini
Turris BabelC. Vir. divina revelatione accepifle
,plerique
SS. Patres credunt. Unae primxva illa
Theologia primordia duxit, & per
Cabalam aa pofteros tranflata , ut in
Cabala Hebraeorum docuimus, magnumnullo non tempore incrementum fu£
cepit.
ThyfvU- Secundo Adamum omnem rerum ' majoris mundi natura miracula exprefiit
;
'
ga Ada- naturalium Icientiam calluilTe , ipla anima Vero ejus erat tanquamfpeculum di-
lacra Scriptura docet , ubi animalibus|
Vinitatis,plenumfapientia er[cientia ,ita.
nomina naturis cujulque apta impo- utfapientia ejm non numerus,necfinit effet.
luifle memoratur, quod quidem fine Et R. Gerfon in hunclocum vocat Ada- R. Ger-
abloluta totius natura: fcientia fieri mum. Adam fapientifiimus er princeps100"
non potuit, prater abditas enim ani- philofophorum,immediatus DEI difeipu-
malium,plantarum, lapidum, metallo-1
lus,gnarus Virium animalium, herbarum.
B. III. Id3
lique Rabbinorum. Loco omnium fitSe&I,
R. Abarbanel,qui de Adamo in hxc ver-
ba erumpit. Omifla Hebraa le&ione,
Latinam pono.
Creavit autem DEUS hominem inper- R.\ba-
feclione maxima, eratque Adami corpus0anc
nfiar mundi cujufdamparVt ,in quo omnia
rum , mineraliumque virtutes , fiiper-
norumquoque corporum influxus per-
fe6te novit,unde& confummatus Phi-
lolbphus, Medicus, Aftronomusfuifle
perhibetur. Atque hoc ita effe poft
SS. PP. plerique profani omnium na-
tionum au&ores tefiantur. Suidas prx
aliis graphice Adami excellentiam de-
Icribit his verbis:
Suidas. Adamusprimus homo
,
DEI manu ef-
fectus, er ad imaginem erfimilttudmem
Opificis, isr Conditorisformatus,jurepri-
musfapiens appellaripotefi, utprimo condi-
tumfimulachrum,er imago divinituspicta
exifiens ,omnium gratiarumplenus, er o-
mnes animi corporifquefenfuspuros, er in-
corruptos circumferens. 'Radii enim qui-
dam, ut ita loquar , ex illius animo efful-
gentes, er divinarum cogitationum aStio
-
numque plern,per omnem naturam pene-
trantes currebant,fagaciter erfine errore
proprium
,
er cujufque naturapraecipuum
commodum antevertentes, er quidquid in
maquaque rerum natura prafiantifiimum
erat,anticipantes : non more hominum,qui
judiciajape cum lapfu
,
er cum errore te-
mereque faciunt,fed d DEO uniVerfitatis
lignorumque. Medicus quoque fuit
,
er
afirologus, er ab ipfo omnes artes erfiden-
tia profluxerunt. Qua: eadem aderit
Paraphraftes in Pentateuchum Sama-
ritanum his verbis:
Et plafmavit DEUS Adamum , re- Pa,a-
pleVitque ipfumfpiritufapientia er fcien-^ffff
tia , ut inde ad pofieros omnes artes er tanus-
j.
fcientia,tanquam exprimofontepromana-
rent. Quibus aftipulans Suidas ait.
Hic enim efi ,qui inVenitfingulis er o-
mnibus canones regulas, finefque pra-
ficribens, ultra quos non tranfirent ,adapta-
vit . Hujus funt artes er litera , hujus
fcientia rationales, er non rationales, hujus
prophetia er oracula, hujus legesferipta er
non feripta, hujus omnes inventiones ,
er quacunque ad Vitam necejfaria funt.
Omnium eorum is inventor efi. Mathe-
maticasquoque fcientias calluilTe,ne-
potelque luos eas docuiffe, pulchre de-
monltrat Genebrardus in Chronico
,
unde
& illud Ecclefiafiici de iplb diftum vi-
detur.
Ipfe en»»DEUS dedit mihi horum, qua Adama-
funt, fcientiamVeram , utfciamdifpofitio-,miliius•
orbis terrarum
,
er Virtutes elemento-
auSlore,qui de rebus omnibus recle cogno- rum, initium, er confummationem , er me-
fcit, erjudicat, Velpriufqudm notiones mo-!dietatem temporum
, Vicifiitudinumpermu-
Veantur ab anima quafiparturiente , <rpa- ! tationes, er confummationes temporum, hu-
te tales cogitationes. Quibus lane ver-
bis nihil melius adinftitutumnoftrum
dici poteft. Huic adftipulantur ple-
morum mutationes, er divifiones tempo-
rum, annicurfus , erfiellarum dfpofitio-
nes, animalium naturas, er iras befiiarum.
16+ ATHAN ASII K lRCHERICap.Vn.vim Ventorum, isr cogitationes hominum,' prietates comperide, qu* ad humani SeS}.]_
differentias Virgultorum, Virtutes radicum,] generis confervationem propagatio-
(y quacunquefunt ahfconfa , i? improVifa\
nemque cumprimis utilia rorent, pleri-
didici , omnium enim artifex docuit mefa- que Rabbinorum volunt , ita R. Abra-
pientia. ham in Jezfira.
Prxterea cum nihil adeo humano Dixerunt I{'abhini nojlri , benediEla
generi neceflarium fit, ac elemento- memoria,quodpatribus noflnsfueruntpra-
rum , metallorumque uiiis , nemini du- ceptores ipfi angeli. Traceptor Adami fuit
biumeffe debet , Adamum, qui reli- Raziel, Semi filii Noe Jophiel , Abra-
2uum humanum genus de omnibus & hami Zadkiel, Ilaaci Piliel, Mofis deni-
ngulis natur* fecretis inftruere debe-!
que Mitatron. Quidquid fit , Adamum
bat, abfolutilfimam omnium homm|fine angelorum afliftentia, five imme-
habuiffe fcientiam divinitus infulam,j
diato concurfu divino , certe morta-
ita ut vim & naturam uniufcujufque i lium omnium fapientilfimum,fcientifl
elementi, omniumque eorundem inter fimumque fuifle, quilibet,qui admira-
fe combinationem,aliorumqueexhis
|
bile illud, immediatumque DEI opifi-
oricntium mixtorum complexionem,!ciumredius contemplatus fuerit, faci-
xQprtr % bisnpyxrla» perfede noflet. le aflentietur. Cum igitur talis, ac tan-
Metallicorum quoque corporum na- tus fuerit Adam , conftitutulque fitto-
turas ,& vires , eorundemque genera- tius velutiquidam narurx Secretarius,
tiones, coagulationefque in terrae vi- divini ingenii fui defecatiffimique ju-
fceribus peradas,quemadmodum & dicii radio eunda penetrans, certe tan-
eorundemdepurationes,fufiones,fixa- tas ingenii dotes minime ab audore
nones , calcinationes,amalgamatio- natur* in folum proprium ufum con-
nes , filtrationes , aliofque chimicaram ceffas credemus,fed & ut participa-
adionum ufus humano generi perne- tis iis, & ceu ex fonte quodam lon-
ceffarios intime penetravit , cum fine ge uberrimo in alios derivatis , to-
hishumana vita confifterenonpofTet. tum iis fecundaretur genus huma-
Sed de his alibi fufius. num. Qui ratione igitur hujufmodi
Mamin-Prxterea adamum particularis an- divinitus Adamo dane fcientix ad po-
geli afliftentia inftrudum,multa circa fterds fuerint propagat* ,
tempus eft,
particulares rerum eflentias & pro- ut aperiamus.
CAPUT VIII.
De lingua Hebrceas mira vi in rerum Jtgnificationibus eluce-
fcente ,quam infufam habuit Adamus.
C.VIII.Tk jTIrum fane id in lingua He- na dabimus, ut ledorimmenfasdivinx
IVI videri debet,quod nomi- lapienti* hujus primdm inftimtrids
-*"na rebus perfede conveniant, divitias fub illa latentes afpiciat,& mi-
eundemque quomodocunque tranfpo- remr. Antecjuam tamenulteriuspro-
fita , femper fenfum efficiant. Quod grediamur,hicquxdampr*fupponen-
ciim nulla in alia lingua locum habere da funt, veluti regulae& canones,qui-
comperiamus, merito ei inter exteras bus fulti , & diredi licite in fimili veri-
linguas principams debetur. Verum tatis indagatione uti poifimus.
nequicquam fine ratione afleruifie vi- Suppono igitur primo , non unie* supptfi-
deamur, hujus rei largiffimafpecimi- tantum vocis conftmdionem in
braicis
Turri s: Babel Lib. III. i6s
C.VHI- brdicis nomenclaturis,led & multipli-
cem etiam repetitionem eoldem di-
verlblque lenius ,& conftrudtiones
uliirpari polle.
Secundo, literas l 7 n x n , ve-
lati vocales lixbinde intelligi ,& conlb-
nantibus lubefle, etiamfi non expri-
mantur; & quod conlbnantium fimi-
lis Ioni lubinde inter fe fiat tranfmu-
tatio.
Tertio,quod plens di&ionum de-
terminationes lub verbo etymologice
dilpofito non requirantur.
Quarto, quod vis verborum primo-
geniorum innotefcat varie , fcilicet in
varia literarum metathefi, live tranC-
politione, per variam verborum acce-
ptionem, vel aliam letftionis diftimftio-
nem, & leparationem lyllabicam, aut
vocum repetitionem dire&am ; & hac
ratione lenius myftici& arcani alicujus
feries lub ipfis verborum penetralibus
recondita, aliaque feriptura interna
expreffaeflfedemonftratur. His igitur
ita rite dilpofitis,jam videamus, quo-
modo nomina a primaevo eorundem
inftitutore rebus lingulis impolita,
vim,quam quodvis pollidet , ini-
tium ducentes ab animalium nomini-
bus, deinde i propriis quorundam ho-
minum eximiorum appellationibus;
tertio denique xnigmaticas quorun-
dam in lacra Scriptura locorum fignifi-
cationes Cabalico-analyticx artis feb-
fidio enodare conabimur.Adam Formatis igitur Dominus DEUS de
mmalibus humo cunelis animantibus terrae,is Vola-
impjhit.tilibut cttli, adduxit ea ad Adam
,ut Vide-
ret,quidVocaret ea ; omne enim
,quodVo-
cavit Adam anima viventis , hoc eft no-
men ejus. Ecce prima otoficSmtriett
origo. Nomina igitur rebus non calu,
fed fumnri ratione impolita patet, ut
quod lonarent verba , res ipfie expri-
merent. AdduxitenimDEUS anima-
lia adAdam lapientia lumma prxditum
fnx-i?, ut Videret, id eft, conliderata
cujulque natura, inclinatione, & in-
dole, dilpiceret, V? xip’ no,quid vo-SeSi, I.
caret ea. Dlxn xip- -i»x Sai03» xin rm Et quodcunque appella-
vit id Adam anima ViVentis, id eft no-
men ejus. Vel ut pulchre Onkelos
Metargeman Chaldsus hoc loco ex-
plicat ,adduSlis enim animalibus jubet:
i rrb xip' no rrmo% Ut [pecularetur quo
-
modo Vocaret ea.
Nunc igitur videamus,utram ali-
qua adhuc nomina feperfint in lingua
Hebraa , qnx animantium indolem,
quam indicant, vere adhuc exprimant.
Certe Rabbini plerique innuunt ali-
qua,veritatem hujus oyofiaflofoirtctf
indicantia ; & inter exteros R. Bec-
chai,qui de hac nominum impofitio-
ne, lu& in genefin commentatione
ita differit : Dicitur in Midras , Fecit
DEUS tranftre ante Adam omnia anima-
lia , is VocaVit ea nominibusfuis is dixit
:
nunc huic conVenit ut Vocetur mx, id eft
Leo; &adillud, conVenit ut hoc Vocetur
"non id eft Afinus; is adaliud, conVe-
nit ut hoc Vocetur D1D id eft Equus; is
ficfaciebat de fingulis animantibus : is
ecce in hoc manifeftaVit maximam fuamfapientiam
, ftcutis, qm e/fet fimulachrum
DEI, is opusmanuum Domini DEI ex-’
celft-, is Videtur mihi explicare Mideas,
quodAdam intellexit in fapientia fua na-
turam cujujvis animantis,is VocaVitunum-
quodque nomine ftgnifcante naturam is
proprietatem memoratam in eo;literas quo-
que nominum fingulorum nunc conjungen-
do, nnne feparando, nuncpermutando ea,
Varie cum naturis, is proprietatibus ani-
mantium combinavit. Pergit deinde
Becchai:
Et eccefuerunt nomina notionalia jux> $*teo*
ta Verbafua. Cognofcens Adam in fapien
-
Adam i«
tiafumaturam Leonis,quodnimirum ejfet
fortis ,magnus, is rex animalium , adeo ut
etiam propheta eum DEO comparaverit,
cum dicat,DEUS ftcutLeo rugiet-, impo-
fuitipfi nomm mx, eo quod liter* hujus
Vocis 718funfjfefnrationis Vehementioris ;
j
ts ftcipfa diclio mx Leo explicatfi-
166 ATHANASI1C.VIII. gnifcationem ejus , Z?fic Aciam cognovit,
!a Adam pfa e/fet regina omnium alnum , Volatufque
NcfraT)” ?jus fortior omnibus aliis Volucribus ,Jicuti
dideiit. ex operationibus ejus patet,cum illi fuerit
*tas decem annorum, Volatu fefe extollit
tfque adipfamfphceram ignis,Zsr pr* mul-
titudine caloris,fe inde demittenspraecipitat
in mare , ubi decidentibusplumis Veteribus
,
acquirit noVas in primam juventutem rejli
-
tuta, Zsr ita fngulis decem annis confueVit
facere , ufque ad centefimum annum,quo
more fuofph*ramig>iis repetit , unde tan-
dem feipfam dejiciens in mare, ibi fnemVita fu* ponit, fta fcribit R. Saadia
Gaun. Et hac ratione Adam cognofcendo
naturam Aquilae , ipfi nomen congruum
inVenit,Vocando eam nt?j, quoniam prima
litera:, nVSJ ,id ejl cafum fignificat, fe-
cunda v , b*s , id ejl ignem, tertia i, nn,
id ejl fpiritum, utfequitur, va ,ts- rb'2>: ,J
nn.nide/?, cafus, ignis, Ipiritus , Zsr fic
nomen ejus declarat mores,& naturam ejus.
Pergit ulterius:
cXmOT* Etfic in nomine nan , Chamor, idesi
Comedo Afinus ,cognovit per fapientiam fuam,
inuram 1u°d# ejfa fatuus , Zsr bajulus pr* omni-
^Cni bus cateris animantibus , Zs' quod aptus ef-
fet ad portanda onera proventuum,juxta
• proprietatem nominis Chamor, zsr ideo Vo-
cavit nomen ejus Chamor. Non aliter cog-
novit infapientiafua naturam Equi,quod
is nimirum ejfet levis,
Zsr mobilis zsrhila-
ris,promptufque adbellum, VocaVitque eum,
K I R C H E R I
nomine did , aVoce TW'tf,Vel tfytf, gau, Secl. I.
dere, quodfefua alacritate exhilaret;feri- Hac
ptum quoque ejl, quoda longe olfaciat beL Sus • ?"*
lum. Etfc unamquamque rem VocaViz no. p,imat n*.
mine convenienti natur* fu*. Etperacla
,
“’fnE~
dvoflctlo&strtet omnium, dixit Zsrfbi : Zsr
ego, quo nomine appellabor f dixit eiDEUS,
JHX Adon ,eo quod dominus omnium crea-
turarumfit,juxta quodferiptum ejl
,
EgoDominus, hoc nomen meum; Zsr Vo-
catus ejl hoc nomine ufque in hunc diem.
Alii alia in commentariis luis refe-
runt; nos exceptoThalrnud
,
quaecun-
que in Rabbinorum commentariis cir-
ca hoc negotium reperire potuimus,
hic colle&a proponemus,ut ex illis
propofito luo magis apta ledor excer-
pere poflit; inveniet enim multa quae
admirandam Hebraic* linguae proprie-
tatem commendare poterant.
Nomen Leonis in lingua lan&aeft %»#-
mx Arieh, quod relolutum cabalicabf^L.methodo, quam Themuram vocant,
femper aliquid Leoni congruum pro-*
fert;continenturenim in hac propofita
voce fequentes fenliis: mo’ wa nxYi,
id eft ,monjlrans, feu incutiens afpeSlufuo
formidinem intuentibtis : VXT3 TX3 , id
eft, illuminans afpeSlu fuo,quia ignes fuo
Vultu quafi lucem jaculatur : 'X10 vxi,
id eft Vifus ejus ficuti fpeculum : nmanxT 'XVTN1D, id eft 'projiciens ex oculis
fuis fulgorem timoris. Quae omnia hac
paraphrafi continentur, ut lequitur
:
rmtt
hkt 'xin
VXT3TXD
’xna v»n
hxt ixnvxna ma
pLeo.
Incutiens vifu fuo formidinem.
. , „ J Luce oculorum furorum illullrat Viden -'ldeM «,f,.
I Vifus ejus ficut fpeculum.
(_Projiciens ex eo afpeSlum horroris.
aVa
qb ±> nrn ^aa
aba aVa-^a
r
j”id eft,
|J L
Canis.
Pr* omnibus animantibus cor tibi
,
vel e-
tiam, tibi animus.
Canis idem ac cor Zsr animus, id eft, natura
illius ejl, ejfe robujlum,generofum, mo-
bilem ,vivacem, zsr cordialem.
Legi.
cvnf.
T urris Babel Lib. III. 167
id eft.
Legitur redo , & retrogrado ordine , SeSl. I.
& fignificat idem , ac fi dbdflet A-dam : eft quafi intelleSlus tibi, ab enim
nunc cor, nuncanimum, modo intel-
lectum lonat.
iw 1 f^
ftfP 116’ Eos dominatur capite fiuo.
(uwp u773) tf81.1 ~Sf TJX f id eft, Qui eji princeps capitis, comibus enim,
I
& capite prx exteris animalibus e-
J L minet.
018 Homo,
no 1801 '8 180 '8 10 8 DI 018 '8 D18ij"8 Homo vir.
: ffl?8 ' 1'» t?8 B”8
Homo ignis, five virtus DEI , cum ceciderit,elevabitur, (sr DEUS Virtus
Sc fortitudo eius.
Atque ut ad nomen Adami reverta-
mur, fecundum alios fignificat id quo-
que rationalem xftimationem , vel at
fimilationem rerum,qua: habentur per
difeurfum : eft enim 18 ratio , vel ra-
'
tionalis
,
DI vero ceftimatio
,
vel aJTtmi-
latio; omnis enim adus judicii huma-
ni,vel eft de aliqua quidditate rei , vel
fimilitudine ejus,nam ut rede Alaba-
ftrus oftendit , eft in Gratco quoque
,quafi dvct9pso7r@' , id
eft, conjiderans cum ratione , vel ,quomodo
fe res habeat ; nam fob ratione tam cau-
ia rei,quam fimilitudo ejus compre-
henditur. Sic ergo omnia animalia ad-
duxitDEUS ad hominem, id eft, ratio-
nabiliterjudicantem,& quicquid hic prae-
dicavit de re qualibet , hoc eftnomenejus, vel definitio
;cer enim fignificat
& nomen , & pojitionem, 8c definitionem.
nnn 8in ’o mn intra otrDiant-opi
571 So D8 Et Vocavit Adam nomen .
uxoris fiiue mn HeVa, quia ipfaeft mater
omnium Viventium. Sicut 018 Adam
vocem idem fignificare diximus,ac
generalem teftimationem rei per difeurfum,
ita mn HeVa , nihil aliud eftquam ft-
gnificatio,enunciatio,propofitio: m enim
eft idem ac indeterminata m vero pr<edi-
catio& indicatio rei. Hinc HeVa mater
omnium viventium dicitur,quia quic-
quid ab intelledu |>er aflenium produ-
citur , fit neceflario per propofitionem
aliquam;nihil enim perfedum ab in-
telledu generamr , nifi per aflenium
vel tacitum, vel expreflum enunciemr.
Quicquidautem verifimile videtur et
fe intelledui,& per aflenium enuntia-
tur , dicitur myftice vivere. Itaque fic-
uti propofitio indefinite liimpta con-
tinet in fe omnes propofitionum mo-dos determinabiles, ficHeVa fuitma-teromnium viventium. Vides igitur,
quomodo nomina Hebraica non tan-
tum varios fenius fecundum literas ac-
ceptos, fed& parabolicos, allegoricot
que includat. Infinita hujus generis
hic adducere poflem ,verum ut& Le-
dori inveniendi materiam relinqua-
mus , hic plerorumque animalium no-
mina varia metatheleos combinatione
relbluta proponere voluimus , ut &methodum relblutionis difeat curiolus
Ledor, & fimul ex nominibus varios
fenius , didorum animahum naturis
congruos, elicere pofllt.
Cora-
168 A T H A N A S I I KircheriC '
'
111
Combinationes fenfuum , qui fub nominibusSeSt I.
animalium latent.
p »’in Hircus. Vfl Elepb*.r. TW Aquila. *->'» SerViu.'
1“11 Pardus.m dtmiutfiu> 'srn 'ha ehJ 'ha Dn;|
g filum nv' *\h' pv t<h' no
g em sfr
v
ma’ ‘nx* iro|z em «»«* n’» vn •xl cn|
™feB
ia>i W e)'1
? em K* raiJ
3in Locufta. hw Vitulus. BK1 Monoceros. 2tl Urfa.L"?aJ Camelus. -1
£. jan ihy >joi iai DVj
3 au ru nox 13) Jio
51 naj Sw D1X an ^7J0
? jna froa na OJ1
rua yf> ixo 113 jdI J
Nomina 4 literarum , animantibus impolita ab Adamo.
#rm Leo. wn A/mus. nm Sus. mmn Ciconia. Scorpius.!
n 'mx . non _onrn
on-Dn
o ^ oi. mvx | Dnn |
’nn 1 cmn P3^ i L Omnia £gni
ITX 5' ioin § nn s- Tioln apT |r
§nnx | loin |- nn |- norn •
ipajr|
g. i-nx|
onn 2 irn “ mom pia? 8 J
is
mxi i;mia'! nn? \ nnnD . nap |
g|
mxi y ima j ’mr^ nmo l' TPap unxn x nna H ' mi ? nnno e 3i’1p 1*
xmi 'g. nno L im b; nmm - raip &xfn S> nno gi nnr P mmo o 13Pp S>
•xm ^ imo ^ nrn I
1
n’inD ^ aipp §>
nxv ‘
nam'
m?’ mno. 1- rpia p‘.
XiTV Dim nn?’ nmo’ pmamx’ inoi nn’ nam* pira
mx’ mai irn’ mom ipra
ixm emi mn cnni’ jnpa
s*w non nrn rmai’ irpa
s<nn iam rm mnoi rpai
’xm Dim im mom prai
nxn mai mn nomi apri
Txn inoi mn nmmP-*
nX1M Dnn nn nem rapi
IXM non rmi n.iD'1 arpi
Atque
169Turris B .
C.VDI- Atque h$c Junt paradigmata me-tathefcos nominum quorundam ani-
malium,
quat curiolo ledtori propo-
nenda duximus, ut. artificium cabali-
cum videret ; ut cum literx nominis
alicujus quomodocunque tranlpofits
fignificationem luam Ibrtiantur, quammulta & magna, cum circa nomina,
tum circa integros lenius, erui polfint,
exhoc veluti ex ungue leonem intelli-
geret. Significationem fingulorum no-
minum datia opera non poluimus, ut
lectori aliquid ad inveniendum relin-
queremus ; ut ledtor quoque videret,
quanta lub Hebraicis nominibus vis la-
teat, & quam varia,& multiplex ligni-
1
ficario,ut proinde hic quoque qua*-
j
dam nomina propria , una cum myfti-
ca fignificatione eorundem explicanda
cenluimus. In Genefi ita legitur de
nomine Seth : Et Adam cognovit uxo-
rem fuam ,& peperit filium, <sr VocaVit
nomen ejus ntf. quia pofuit mihi DEUSaliud femenpro Abel, quem occidit Kain.
Nomen ntf derivatur a verbo xitf , id
eft defendit-, fignificat quoque ntf plan-
tam , & ponere , & (pro) nx& vn retro-
grade, revellere, dijfolvere , & JWfcha-
Vat, aquale fignificat , ita ut combina-
tio metatheleos hujus nominis totam
hanc lub fe reducat lentendam.
\ B E L L I B. III.
:n» rwn v vn nv n-W rr 'ni?^eSl . I.
Pofuit mihiDEUS aliam plantationem
pro Abel, quem eVulfit Kain.
Hoc loco accipimus Vn pro Abel ;
eft enim Tofcb idem quod evulfor, cu-
julmodi Abelem fuilie , nomen ejus
oftendit; fiquidem DEO intentus no-
vitomnium rerum, pratterDEUM,va-
nitatem. SchaVatautem pro Ejain lumi-
mus,quia hic umbris , & fimilitudini-
bus rerum caducamm,dum venatus eft
veram bonum perdidit; cujus loco Seth
lubftitutus eft. Vides igitur, quam in
' nomine Seth pulchre totus contextus
citatus contineatur. PorroGen.XVin.
verf 6. de nomine Abraham ita legitur
:
ipv rrm Dnax qoa» nx nw xnp’ xVi
noVoi : *i’nnj onj pon ax o amasrw xnpn mP qncx nm :ixv’ *painm mer ’3 ner nat? Nec ultra Voca-
bitur nomen tuum Abram,fed diceris
Abraham,quiapatrem multitudinisgen-
tium dedi te, Zsr (fipges exient ex te ; Sarai
quoque uxor tua non Vocabitur Sarai, fed
Sara erit nomen ejus. Nomen Abram fi-
gnificat patrem excelfum,patrem creden-
tium , cujus nomen varie combinatum,
ac cabalico artificio relolutum,prarter
innumeros alios lenius, hunc lequen-
tem reddit.
onax Dmax
tstman nxn <fie[pexit D e u s•
amaxa in Abraham« nxain is' oftendit ineo
aai ai ax Patre magno& alto
nxnaaa ficuti infpeculo
mnaa quodbrevi (cito)
a*i *flXD XU’ Veniet lux magna
mxa cana de excelfo in Syriam
Dn arnalalicet filius ejus magnus, irex.
celfus
f-tnan na filius Creatoris, fcilicet Chriftus
ama’ Xim <sr ipfe liberavit eos, fcil. filiosho-
minum><330 ab amaritudine ( peccati)
anxa ab infidiis(fcil. diaboli
)
nonna d malediSlo.
naxa in fide
Dmax Abraham.
Anagogica quoque tranflationeita] mnis expanfionis , five corpores, live in-
exponi poteft ex Alabaflro. Quia ficuti|telledhialis ; fic Abraham centrum eft
5x fignificat centrum, & principium o-\ multitudinis nationum , vel catholica-
JY rum
170 Athanasii KircheriVIII. rum gentium
,quia jvan id valet ; eft
enim an multorum hominum confer-
ta,& totalis denotatio, unde pan quafi
pax , id eft fidelis multitudo catholi-
ca fub uno complexu apprehenfa, quia
fuit Jbrabam pater omnium. Et di-
gnum eft obfervatu, quod patriarcha
Jbrabam figura fuit non folum Chrifti,
verum etiam Petri apoftolorum prin-
cipis : ficut enim Jbrabam juflusefta
DEO patriam & cognationem relin-
quere,
fic imperavit Chriftus Petro ,
ut relidis omnibus iequeretur fe ; &quemadmodum diu fterilis fuerat Sara
uxor Jbrahami , fic etiam ecclefia gen-
tium, qu22 Petro in conjugium deftina-
batur,nondum filios pepererat,& ve-
luti nomen Jbrami mutatum eft in A-
braham , id eft, centrum multitudinis
catholicae gentium, fic Simeoni indita
eft.appellatio Cephas id eft, cardo ex-
panfionis five centrum univerfie diffu-
fionis. Significatquoque Jbrabam 3x
01*1 fcil. Patrem Ppmanum
:
ficuti enim
eipromiffum, quod in femine ejus be-
nedicerenturomnes nationes terrae; ita
in Petro, quod fuper illum, &fedemluam aedificareturdomus omnium, qui
benedidionem in Chrifto confeque-
rentur. Etquemadmodum Sara abla-
tum eft opprobrium fterilitatis,per
nominis mutationem , & interpofitio-
!
nemlitetae n;ita Ecclefiae dempta eftSeff.l.
!
immunditiae ignominia per crucis in-
j
terpofitae contadum,quando omnes
|
nationes fub unius lintei velamine ad
Petrum demiflae limt, & a DEO fandi-
|ficata:,& pro ecclefia gentilium appel-
1 lata eft ecclefia catholica. Qui Caba-
licum artificium propofitum penitius
i rimatus fuerit, percipiet quoque in no-
‘minibus, pnv’ u7yas'x. Ifmaeldc Ifaac,
!rationem utriufque teftamenti , vete-
ris& novi;fub nominibus autem duo-
rum fratrum facob 8c Efau clare reprae-
lentatum videbit ftatum ecclefiae ca-
|
tholicae inhoc mundo, & initium tri-
Iumphantis. Namquemadmodum fyn-
agoga fe habuit ad ecclefiam , ut /-
|
fmael ad Ifaac , ita ecclefia praeiensad
futuram in confummatione hujus mun-
|
di fe habet, ut Efau ad facob : ita Jla-
bafl. Itaque fynagoga dicitur habuifle
umbram rerum futurarum, nonipfam
imaginem : ecclefia habet imaginem,
non autem ipfam lpeciem veritatis, fed
fub Chriftianae religionis caeremoniis,
& totius catholicae dodrinae velamen-
to , adhuc reconditur,donec veniat
facob ,qui appellatur Dn
,fimplex 8c
perfeftus,qui diciturapud Efdram finis
hujus fieculi, & initium fequentis im-
mortalitatis, ut fequitur.
‘"yroxLex Vetus. pne Lex nova.
j-?x yaw tsbvQui non audiYitDEUM, n’ pmr Fecit mihi rifum DEUS , id eft,
t-;!?D3 f«6x Nifi per umbras <ty fimi
-
lege gratia: laetificavit.
litudines. ’pns’ Corridebit mecum , id eft , con-
verfabitur DEUS incarnatus,
npn» Pura Veritas hac efi.
Pari ratione deprehendemus in !tiones ipfas , ob quas nomina ipfis
ipfis nominibus duodecim filiorum impolita , ut fequitur.
facob , Cabalico relolutis artificio , ra-j
Turris Babel Lib. III.
pwiI I
Reuben.
pyot?
Simeon.
'b
Levi-.
rmrr
Juda.
'n nxn
”«a
t-in
uan*
Vidit
DEUShumili-
tatem
meam
Zjr hir
diliget
me.
’n ya&
ruMEfe
b DBU
nn
tudivit
DEUS
go,
ITpofuit
mihi
mnc.
h'
bx
copulabi-j
Vir meus
ad me,
quia pro-
duxi ei
filios.
n*
nnn
n’
rm»
DEUM
audo,
Domino
onfite-
bor.
’Snai u ItfK|
Dan. ^ephtali. Gad. Afer.
judicavit rr luSlatat-O 113 feliciter 'Beata
fum Venitj
eg°>
contendi- •1’18'NB' qtua
1!TO'i I (r exau- que TT1 opera :
beatam
'bnfi» cum ejus me ai-
dmula, cent
'nVnsii Zyprx- ’11 Viilrix
ne mea, Valui. nrpN mulieres.
•h jm Z? dedit
mihiH33
1 p;
filium.
]’D’13I
IfTacharZabulon. Jofeph. Benjamin
tvtvhp-
pV na in hac lite ISDN abjlulit1
j
filius
I nihimihi r» dexterie
iDEUS uVsr manebit 'n DEUS
mecum ’i 'filius
Vir meus nsc defeilum \ meus
Cwi
quia dedi
quia pro-
’3D addat
mihi
d Domi-
no.
duxi DEUS
'i * eifex qois addens
j
|
Viro
D'13 flic.t]D
alium
Hxcfere ex Akbaftro. Multa hoc
loco fimilia adducere pollemus,verum
quia de illis in Cabala Hebraeorum fuse
tradavimus, hic iis diutius inhsrere
noluimus. Sufficiat hoc loco ,quod
nobis propofitum erat, demonltrafle,
in nulla aliarum linguarum praeter-
quam in Hebraea
,
nomina rebus perfe-
de convenire,& literis eorumquomo-
dolibet tranfpofitis accepta, fenius fuos
rei, quam denotant, convenientes ape-
rire;quod fane fi ullum aliud
,ingens
tum antiquitatis, tum praeftantiae dida:
linguae argumentum eft.
Y i CA-
172 Athanasii Kircheri
CAPUT IX.
Cap.lX.Secl.i
Z)e literis Coptitarum myjlicis,quorum lingua esi una ex
linguis primigeniis.
HAbent Coptit<e inuniverfum li-
1
teras XXXII. quarum figuras ,
'
nomina,poteftates,in frontehu-
jus operis praefixas contemplare, atque
hifce alphabetum luum conflant,quodquidem cum veterum AEgyptiorum al-
phabeto idem, fi paucas literasdem-
pferis , effe in Prodromo oftenfiim eft.
Quemadmodum vero prifci Hebr<ei
alphabetum fixum difponerefolebant,
ut ipfie literse ,fua myftica conflarent
fignificatione, & elementa literamm,
rerum omnium oftenderent elementa,
uti in Hebraeorum Cabala fuse explanavit
Oedipus , ita sEgyptii veteres degeneres
caeteroquin a vera Hebneorummopz-
'
gine, proavorum tamen, unde aefcen-
derant ,veluti fimiae, eo luas literas or-
dine difpofixerant, ut literarum, chara-
derumque figurae diverfae quidem efl
fent, fignificatio autem cum Hebraeis
in omnibus effet arcanorum prorfusa-
naloga. Hofce veteres myftagogos fe-
cuti funt pofteriores Coptit<e,qui retento
alphabeto veterum parallela quadam
ratione multa fane, quae facrofandae fi-
dei noftrae myfteria concernunt, fub
hujufrnodi literarum figuris, numeris,
& myfticis fignificationibus ita abdi-
derunt,ut hoc ipfo prifcam illam hie-
,
rophanticam lapientiam in omnibus fe
anedafle innuerint,quod & magnus 1
ille Tionyfius Areopagita,
in myjlicis fuis
libris de ‘DiVrn. nam. cap. 9. hifce& fimi-
libus verbis paffim indicat : Mentemfcilicet relpondere capiti , opinionem
cervici,pedori animum, cupiditatem
ventri, crura vero& pedes naturam de-
notare. Quae omnia exmente AEgy-
ptiorum hierophantarum dida in Oedi-
poTraSI. de bieroglyphicispartium huma-
ni corporisfymbolis fuse offendimus.
Quid aliud baculus ille Tauticus S.
Antonii ALgyptii manibus in fimilitu-
dinem T literas efformatus denotat,
nifi anfatam illam Serapidis crucem, fa-
lutis normam , reditudinis fymbolum,
& futurae veluti vitae myfticam teffe-
ram, de quibus Prodromum fufius tra-
dantem confule.
Siquidem charaderes myfticos ve-
terum, cum primi illi iEgypt. Patres
infigni rerum divinarum notitia inftru-
di confiderantesmagnamcum noftris
fidei myfteriis affinitatem habere de-
prehenderent, eos in ufiun quoque fa-
cris fixis ftudiis, quibus unice incumbe-
bant, tranftulifie. Epiftolae quaedam
S.Pachomii & Theodori ejus difcipuli,
quorum meminit Cennadius Mafluien-
fis fcriptor pervetuftus,ad diverla
gypti monafteria exaratae,quasnon ita
pridem detedas,pro fixo erga Rem-
publicam literariam affedu , mecumcommunicavit infignis ille Lucos Hol-
Jlenius philologus clariflimus: in quibus
veterum fcribendi rationem prorfus
obfervare videtur , dum nunc latentis
arcana divinitatis, nunc occultum ani-
morum cumDEO nexum , nunc vitae
fande, beatequeinftituendae rationem
abftrufiffimis fane metaphoris,parabo-
lifque intricatiffimis, nunc ex forma,&figura literarum,jam ex numeris fub eo
latentibus, fubinde ex ipfa literamm fi-
gnificatione defumptis,ita appofite de-
fcribit , ut JEgyptiorum hierophantam, Momuhi
i feu Pythagoram quendam Samium , fua^|j£
j
enxdantem fymbola te legere diceres.
j
Meminit hujus arcanae fcribendi ratio
j
nis S. Cyrillus in quadam epijl. adS . Leo-JgJ™^nem Papam, & So^omenus libro 3, hijl. rura.
|
Eccles. c. 13. ubi ait in tabula Pachomii,
j
quam ab angelo accepifle fertur, feri-
ptum
Turris Babel Lib. III. 173
Cdp.IX. ptumfuifle: Totum conventum in 24.
1
claflesjuflu angeli diftindtum effe, &fingulas clafles fingulis literis grascis
vocatas, juffifle quoque, ut v. g. fimpli-
ciores vocarentur a vel 1, vafri autem
feu verfipelles £ vel g, ut alii aliarum
literarum notis appellarentur,prout
forma literse rationem vitas clafiis cu-
jufvis apte videretur exprimere. In
vita S. Pachomii ita legimr. Traceptum
quoque erat, utjuxta numerum elemento-
rum, graecarum literarum, Viginti qua-
tuor monachorum turma confiituerentur,
ita ut fingulis turmis imponerentur fiingu
-
larum nomina literarum , id eft ab cl,&deinceps ufque ad a, ut cum interrogaret
quis Archimandritam de aliquo , in multitu-
dine tanta facili refponfione cognofieret V.g.
cum diceret qualis effit ct ,Vel?, i? rur
-
fus A, Vel cr, proprio quodam figno no-
minis litera, uniufcuiufque turma mores
exprimeret,fimplicioribus,& innocentiori-
buscL, t. nomen imponens , difficilioribus
autem jS competenter accommodans , ita ut
pro modo conVerfationis , Z? pracepti, fin-
gulis turmis, literarum elementa concinna-
rent ,foUsfpiritualibus hacipfaqua figni-
Sftamtrficarentur fcire Valentibus. Verum ut
ledor aliquod faltem hujus reconditae
ab Jkgy- fcriptionis, ejufque lolutionis fpecimen
Sit videat , vifom fuit hic unicum tantum
'afmdum P212^1112 proponere :quod ex pri-
|
“aammZttia S. 'Pachomii epifiola decerpfimus,iawm.
fjc enjm jn quadam epiftola ad Cor-
neUum Archimandritam monafterii
Mochanga fcribit Pachomius. Fac 0-
pus fauda. ~Pone Delda ante oculos tuos,
ut bene fit anima tua. Conexu, ne forte
h<f?pusfacidum tibi cantet iu>. Ne oblivifiaris
jauda. pQtlendarum &c. Numquid Kalendae
funt Pafcha ? & fic de aliis, quae nos
lubfidio linguae Copta ita interpreta-
mur.
Exfofaio Dum igitur in epiftolis luis dicit Ab-^ pac^omiuS Opusfac Jauda , vir fan-
dus nihil aliud intelligit, nifi quod ei,
qui ad eminentem vitae religiofae fta-
tum vocatus eft,omnia in fimplicitate, SeSl. I.
& fmceritate , cum intentione reda
fine ullo ad proprium commodum,utilitatemque relpedu peragenda fint.
Quodenim pio vccg internumeros, id
Jota inter literas Algyptiacas , e qua,
velutiomnium minima, exterasomnes
literae componunmr,ita fincera& reda
intentio humililque coramDEO con-
verlatio, caeteramm adionum ,
opera-
tionumque altilfimarum in fpirituali
aedificio adhibendaram primum veluti
fundamentum eft, extera omnia com-ponens. Unde non immerito pueris id
landus vir applicabat, qui cum impol-
luti ab hoc laeculo,nihil adhuc ex falfis
mundanarum rerum illecebris gufta-
verint, puro naturae inftindu , fine ullo
dolo, foco, ac praepofterae intentionis
verfotia peragere folent,cum praeterea
Jota lingua yEgyptiaca , nihil aliud,
quam parvulum denotet, annon appo-
fite ad illud cceleftis magiftri,epipho-
nema , nifi efficiamini ut parVuh , non
intrabitis in regnum calorum , alludit?
Atque hoc primum eft, quod tamen
fofius aliis enodandum relinquo.
Cum porro in eadem epiftola dicit
pone A anteoculos tuos, ut bene Jit anima ante oci-
tua, nihil aliud denotare videtur, nifi
perfedam divinarum virtutum imita-
tionem,juxta illud : Efiote perfelfi,fic-
utipater Vefter cceleftis perfeftus efi, quodfit perunionem illam, conformitatem-
que intelledus,voluntatifque noftras
cum divina. Cum enim Platone tefte
A figuraramomnium prima fit,quod
reliquas omnes figuras, id eft, omniumentium perfectiones
,quae funt veluti
numeri quidam , & figuras, componat,
& in quam omnes refolvantur, certe
fumma ratione aprifeis patribusid pro
divinas edentias lymbolo, divinarum-
que perfedtionum emanationumque
archetypo aflumptum fuit , uti fofius
in noftra Geometria hieroglyphica offen-
dimus.
Y 3* ‘P-
174 ATH AN ASICdp. IX. A igitur ante oculos ponendum eft,
id eft, divinarum perfectionum lpecu-
lum , & juxta id reliqus omnes ope-
rationes ordinandx, ut bene fit animx,
ut nimirum per continuam ejus con-
templationem mereantur fieri confor-
mes imaginis filii lui. Siquidem nihil
dignius efle poteft,quam ut homo
conditoris lui fit imitator , & fecun-
dum modum propriae facultatis exe-
cutor: ut pulchre demonftrat Angeli-
cus Dodor opufc. 6 j.
AiUg. 3.Cum porro lineeris DEI fervis cor-
Onen-ruptibilis carnis pondere preflis nec
quM}gni- dum ad flabilem illam aeternae bea-
fi‘ai titudinis , perfeftxque unionis cumDEO connexionem afeendere liceat,
hinc canendum y.a> luadet , ne faecu-
lum impudentilfimum 1&1 ipfis canat,
eft autem xa in lingua Argyptiaca
nihil aliud nili vox lugentis , ficuti Iob
vox intense gaudentis , dum per conti-
nuos gemitus, & lachrymas ad diledi
praefentiam , & intuitivam fruitionem
afpirant , dum omnia hujus mundi ar-
bitrantur ut ftercora, dummodo Chri-1
ftum lucrifaciant,iuxta illud cceleftis
;
magiftri. Sedquia hac locutusfum Vobis,
!
triflitia implevit cor Veftrum, jed triflitia
Vefira convertetur in gaudium , videlicet
ubi poft aerumnolam hujus vitae ulu-
ram verae , & aeternae beatitudinis cen-
'
trum fueritis confecuti.
Kalendae. Perl(alendas intelligit vocationem
ad ftatum religiolum ex faeculari con-
verlatione : dicebatur autem i('alenda,
eoquod Kalendis menfium , five prima
die uniufeujulque menfismemoria hu-
jus tam infignis beneficii celebraretur,
quam conluetudinem adhuc in y£gy-
ptiacis monafteriis vigere audio,vocat-
que T , eo quod hujulmodi vocatio,
lalutis, quam T notat, pignus quod-
dam , & fignaculum fit,quo filii DEI,
& commenlales Chrifti mftingueren-
tur a filiis tenebrarum mundi hujus.
Per H beta autem Pafcha illud intelli-
git, quo in regno ccelorum amici DEI
1 Kircheriedent,& bibent fuper menlam Chrifti, SeSl. I
replebunturque ab ubertate domusDEI, & torrente voluptatis potabun-
tur, videlicet in beatiflimis illis xterni-
tatis atriis.
Atque hxc limt,quae breviter le-
dori circa myfticas literas S. Vachomii
indicare volui, certe ipla genuina verba
libenterhoc loco apponerem. Verumcum plura eae praelupponant ad myfti-
cum alphabetum , charaderumque
arcanorum rationes fpedantia,quam
ut hoc loco , ubi quantum fieri poteft
luccindi efle conamur,pro temporis
anguftia tradari queant,ne res ex fe,
& manatura obfcuras coada quidambrevitate majori caligine involvere-
mus,ea conmltius Oedipo illi noftro
fido aenigmatum interpreti refervare
vilum eft,ubi abfconditos harum epi-
ftolaram thelauros DEI gratia non
integre eruturos confidimus.
De literis igitur nunc ad iplam lin-
guam Coptitarum tranfeamus , de cujusnj.
etymo cum latis (uperque in Prodromo
tradatum fit, id tantum breviter hocloco difeutiendum reftat. Utrum lin-
gua Graeca ab ipfis jEgyptiis procefle-
rit, utrum non ? Certe literas ab JEgy-
ptiis primum per Cadmum ad Gracos
tranllatas ,ex Herodoto in Terpjichore&Timone patet
,unde & conlenfiis ille
vetuftiflimus totius Gratia latis con-
vincit literas I Cadmo Gracos accepit
fe, neque caula eft, cur rem tamma-
nifeftam, aut negemus, autT^et^a ne-
ganti affentiamur,qui duplici argu-
mento probare nmtav,Gracos ante Cad-
mum literas habuifle priores, quod ora-
culum redditum fuerit Cadmo. Alte-
ro argumento,quod 'Bellerophon an-
tiquior Cadmo feriptas tabellas de fea
esede attulit, utrumqueargumentum
futile eft,& I Poetis utrumque fidum.
Quare Cadmx* liter* vocat*, fi
Cadmo audori accept* non referuntur?
Et fi Cadmus audor eft , aut laltem pri-
mus dodor , & index earum in Gratia,
quo-
Cap.IX.
ena fint.
Turrisquomodo ante Cadmum literas habuere
Grati, cum vetuftiores nulquam re-
perta: fint in veterum monumentis
,
quam ea, qua: xad/xetci y^u/na^tvocabantur
,quibus omnibus fubfcri-
bit Clemens Alexandrinus libr. I. Strom.
Unde etiam Herodotus Icribit litteras
fuifle vocatas Pbmicias : fuifle autem
Cadmum & Thoracem eTgyptios S. Hie-
ronymus teftatur temporibus videlicet
fofue, Cadmum , una cum fratre Phreni-
ce Thebis xEgyptiorum , unde oriundi
erant, in Syriam profedum fuifle, ut
verifimile fit tempore Othonielis e Pbte-
nicia in Graciam veniffe , atque ibi in
memoriam Thebarum yEgyptiarum ,-
Thebas Bceotias condidiffe,relicta fra-
tri Phrenici Pbamicia
,
a quo & nortien
obtinuit. sTgyptiiautem viri literas a-
lias,qufm quas i puero in AEgypto di-
dicerant tradere non potuere. Cadmum
igitur fuifleprimum illum, qui Gracos
literis AEgyptiis perfede imbuit ,nulli
dubium efle debet. Fuifle autem ante
Cadmum femen quoddam , feu rudi-
mentum aliquodharum literarum,non
tamen f Palamede,aut 'Bellerophonte, ut
multi perperam conjiciunt, fed f pri-
mo Athenienftum Rege Cecrope jadum(unde fabula poftea emerferit literas
Gracos habuifle ante Cadmum)
verifi-
mile eft, fiquidem Cecrops& ipfe Aegy-
ptius , Cadmouno fere feculo antiquior
& Moyji, tefte Eufebio,ooy%pyp(&,
ideo T^et^a tefte Jlcpvfc didus fuit,
quod Graeam & Aegyptiacam lin-
guam ex sequo calleret, hunc etiam
ex AEgypto in Graciam,
una cum aliis ceremoniis tranftuliffe,
audior eft Paufanias,de quo&Tzetzes
ita canit.
Primus omnium in Attica Cecrops
'%ex, (y primus qui Vocatur dltpvn?, eo
quod magnitudinem Virorum duorum in lon-
gum haberet, <y quod Grsecse
, iy ALgy-
ptiaca: lingua peritus ejjet.
Literas igitur Gracas ab xEgyptiis
primum profedas, ex didis patet, de
Babel L i b.III. i7squibus in Oedipo fufiflime. Utrum au-Secl. I.
tem lingua Graea quoque ab AEgyptia
proceflerit, merito quilpiam dubitare
poflet, affirmativam mProdromo capi-
te 4 aflerueram. Verum quotidiana ex- Lingua
perientia inftrudior tandem comperi,
linguam Aegyptiacam ex matribus u-mmtiam
nam d-As^pn , cum nulla alia affini-
tatem,quantum quidem ex idiotifmo,
conjugatione, & inclinatione nomi-4«».
num colligere licuit, habere, neque
nos movere debent vocabula iFhluji-
rry.ov redolentia, vocefque Grsecanicse
paffim in lexico occurrentes. Siqui-
dem hujulmodi vocum cum Copticis
vocabulis commiftionem primum A-
lexandri Magni, & reliquorum ex Pto-
lemaica ftirpe prodeuntiumpegum AE-
|
gypto potiuntium temporibus , ex fre-
quenti,quod ipfis cum Gracis ultro,
citroque commeantibus trecentorum
& amplius annorum fpatio intercede-
bat commercio contigifle,
in Oedipo
fuse docemus , & Coptita circa id ameconfelti id iplum affirmant.
Non itaque verbamea in Prodromo
Copto hoc fenlu intelligi velim,quafi
afferam, Graeam linguam ad xEgyptiam
efferatione habere, ut Chaldaa.v.g.
lingua ad Hebraam, aut Italica ad Lati-
nam,ficuti quidam opinati liint
,qua-
rum hanc Latina , illam Hebraica lin-
gua: filiam effe, nemo nifi didarum
linguamm imperitus inficiabitur : nonenim fentio Graeamab AEgyptia origi-
nemluam immediate traxiffe , multo
minusGraeam Vtnou2.m,sEgyptiam cor-
raptam dicendam arbitror. Sed totam
fimilimdinem utriulque ad invicem
exvocum commiltione, utdixiconti-
giffe , is noverit,qui unam cum altera
dxei&iHpai contulerit. Poffunt enim
aliquse lingua: iildem vocibus alteri lin-
Sapplicatis uti, etiamfi ipfequoadfantiam toto, ut aiunt,ccelo difcre-
pent:ita Germanica multas voces Lati-
nas, Italicas, Gallicas luis interierit. La-
tina quoque Graea vocabula libens fefi
cipit,
17« A T H A N A S I I
Gafi.IX. cipit , cum tamen utraque diverfiffi-
ma Iit ab iis linguis , a quibus mutua-
tur, qua; fufius alibi tra&ata reperies.
Quin & lingua Copta non Gratis tan-
tum vocabulis, led & Latinis,& Ara-
bicis-, Hebraicis , Samaritanifque, ex vici-
narum, ut reor, nationum conlortio
utitur,qua: omnia Lexicon hoc no-
ftrum per fequentia paradigmata de-
clarat.
Ab Hebraeis mutuata ha Copta:
Voces.
non Ghomer. ittKDxeop
Siclus. cvvcXoc
“i3 Corus, imeopoc•na <%eg,0
.yuxys.
P’n Aufler.rxtsxtt.n
A Samaritanis ha mutius accepta,
flj*Creavit.
Nablum
Libra. Wtrxpi
Sathus. ™&vtoc
A Latinis Jequentes.
Dux.
ntnpt^TOjpiDrt Pratorium.
JUKD^pvruup Procurator.
^vcvXXh Cella.
vciCTTpon Caflrum.
nvcvciXXs. Scala.
nfxoxeoc Tomus.
nr^ip^oc Charta.
tpra.na.ap*. Centenarius.
©•SKifSiXXoc Cartallus.
*T£&oo Pavo.
urro-Ma-pum Codex rationum.
Et fic de exteris quam plurimis
,
Sua: inhoc opere paflim occurrerunt,
atuendum eft. Manet igitur, linguam
AEgyptiam excepto chara&ere toto cce-
KircheriIlo & Graea diverlam elfe. Reftat hoc Se£l.
J,
loco dilucidandum , quomodo haec
! lingua apud lolos Coptita* manlerit
,
contigit ide&, qux fequitur, relatio-
ne Coptitarum. Linguam Coptam vide-
I
licetmaxime floruilTe tempore Sejlris,
j
id eft Sefojlris Regis JEgypti ,eam ve-
ro declinafle in occalum poft Cambyfis,
uti in univerfam sEgyptum fibi lub-
Ijugatam, ita & in antiquitatum, lite-
rammque monumenta fevientis ty-
rannidem,atque hanc fuiffe primam
cladem. Altera clades, qua: ab homi-
num memoria eam paene abolevit, fuit
Gracorum in AEgyptios imperium , no-
biliffimxque bibliothecs Alexandrina
per incendium omnibus feculis deplo-
randum interitus,quo prxftantilfimo-
rum lingua Copta conlcriptorum codi-
cum, innumera perierunt exemplaria,
nec quicquam remanfit deinde , nifi
paucula inter fecerdotes,& patriorum
rituum iedtatores quxdam veluti aflii-
menta ex tam celebri naufragio reli-
&a. Deficientibus vero pauladm fa-
cerdotibus , ritibufque aEgyptiis , ita
quoque hxc lingua paulatim defecit,
ut vix ejufdem veftigium amplius lu-
perefle videretur,donec poft falutife-
ram Chrifti adventum gentiles Aegy-
ptii luce lacri euangelii illuftratd, reli-
das veluti tabulas, patrfe inquam lin-
gua: fragmenta colligentes, ut potue-
rant in integram, ne lingua primxva,
ac tot , tantilque lapientis notis infi-
gnita prorlus peffum iret,reftituere co-
nati lunt,quam & in album doctrina-
lium idiomatum referentes, ea in fa-
cris ecclefiafticilque codicibus confcri-
bendis impofteram ufifunt. Cur vero
folam Coptam , non Arabicam, zxtt Gra-
eam in lacroram ufum refervaverint,
caula fuit, partimfumma erga patrium
idioma affedio partim ut hac lingua
nativa ecclefia -Lgyptiaca i exteris ec-
clefiis Orientalium veluti nota qua-
dam diftingueretur, neve Chriftianx
i fidei myfteria , ab infidelibus contami-
naren-
Turris B h
Cap.lX- narentur , ea fub lingua propria con- 1
fulto abdere vifum fuit. Quod & Sy-
ros Maronitas in hunc diem charadte-
re fuo ICarfuni fecere notius eft,quam
dici debeat. Porro utrum hodierna die
prifcorum adhuc codices,veteri hac
lingua de profana literatura traftantes
fuperfint , merito quifpiam dubitare
offet , certe uti nulla res me tam du- 1
ium perplexumque tenuit, quam hoc
ipfum, ita nihil majori quoque cura, &diligentia inquifivifleme memini
,quo
xftuantis ingenii fluftuatione id tan-
dem confecutus videor,ut curiofo le-
ftori aliquid jam certi me adferre pofr
fe confidam. Nam hujufmodi vete-
rum vetere lingua confcriptorum co-
dicum exemplaria in jF-gypto adhuc
fuperefle, praeterquam quod frequen-
ti cum JEgyptiis commercio mihi in-
notuerit, vel ipfe Scala magna fetfu-
perque teftatur, inquoomniumrerumad Theologiam , Medicinam, Phyfi-
cam , Metaphyficam , aliarumque ar-
tium , ac fcientiarum profeflionem
BEL L I B. III. I77
fpe&antes nomenclatura: feitiffime utiSe#. I.
proponuntur, ita eos non ab Coptitis ex-
cogitatas, fed ex ipfis veterum aucto-
rum authographis excerptas certius
I
eft, quam dici debeat. Quin&cata-
loguspaucomm quorundam, una cumcatalogo patriarcharum , e celebriori-
bussfcgypti potiiTimum ex Medrafe Cap-
ri Bibliophylacio, extradtus,& 'Romam
a Peirefcio ante 7 circiter annos tranfr
miffus fufficienter declarat. Veram ut
curiofis antiquitatum ftudiofis aliquam
adinacceflos hujufmodi librorum the-
feuros inquirendos occafionem praebe-
rem , eorum titulos dme e Copto tradu-
dtos in Prodromo Copto confideret. Au-dtorum ut plerumque in Orientalium
monumentis fieri confuevit (eft enim
proprium Ccptitarum prophanorum au-
ftorum nomina filere) nomina non in-
veni adjundta, fed librorum titulos tan-
tum,ut dequibusfinguli tradlant,le£to-
ri innotefceret, excerptos,quos citato
loco vide. Jam Coptiticum alphabetum,
commune& myfticum defcribamus.
Trimteva literarum JEgyptiarum fabrica ,& injlitutiofaBa
a Tautofve Mercurio Trifmegifto.
Character Zoographus. Figura literarum 'fulgaris. Gracorum adeas affinitas.
I.
iirione a.t.uon A
"rcdicitur, id eft,
Boniis Damon.
0
II. r rVZAtiTX
dicitur, idefl.
Norma.
r
III.A dicitur, id eft.
Bonus ager.
A
Z III.
ATHANASII KlRCHERICaf.lX.
IV. 1*T
Proceffus inferiorum ad
fuperiora
fymbolum eft.
T
v. &O
dicitur, id eft
Mundi Dominus.
o
VI. 7VA
dicitur,
Procefliis fuperiorum
ad inferiora.
A
VII. A.X
Proceffus anima*mundi
ctm <c xaVffl.
X
VIII.
IX.
CLunx fymbolum.
*»
0 magnum.
2
a
X.
tr
dicitur, id ejl
Vifio.
c-2
XI. &B
ndicitur
, id ejl,
Fcecunditas.
B /3a£
XII.
lf
dicitur, id ejl.
Vita.
Z
XIII.
bBa/is^
dicitur, id ejl,
Litera Thoth.
e.Thita.
j
XIV.
Turris Babel Lib. III.
Cap.IX.
XIV. 0$
$*S>\0
dicitur,id eU,
Amor.
o <p
XV.
MMvn
Aqua, litera eft
Kvgjto^ytKti$udoS^.
Mjtu
xvi.
1Z
gitva^rs
dicitur, id ejl
,
Catena.
H $
XVII. NN
Litera,idem eft, ac pro-
ceflus remm elemen-
tarium,dbtt <£ KOLTU,
five vegetabilium proceilus.
N »<
XVIII. PP
xv&iotoyxti dfTcty©j
Figura delumpta ex har-
pagone,quo Ofiridis cor-
pus ex undis extraftum.
P p£>
XIX.XX.
mc
D Sol.
(f'Luna.
Signay-vexo^yrM-
Os
XXI. TtfT
Litera Thotb CvrcTauti
DEI, id eft Mercurii.
ThauHebrxorum.
T
Primus itaque chara&er feu lite-
1
ra, ex divaricatione pedum Ibidis, 8cj
roftro ejufdemtranfverfim inferto, in-
1
venta, AyctOo; ActlfLuv dicebatur, id|
eft, bonus d<tmon, initialibus literis fubj
una comprehenfis : hic enim praerer
di&arum vocum capitales, ut dixi, li-;
teras ejus quoque portionis figuram,
quam A paflim five C°'\
ptice , hoc eft,bonum agrum vocant,
j
exprimit; atque hujus generis litera-
,
rum, utplurimum ex tribus, vel per-
fex
,
vel papyri ramufculis five thyrfis,
in figuram prima: litera: alphabeti-
C2e ,quam hc exhibebant, adaptatis
compofitam in folemnitatibus Coma-
fiarum Deorum ftatutis , ac potiffimum
Mercurio l&fiogQo ,ex cujus avis fi-
gura inventa erat, prxferebatur, quam
& Hieralpham vocabant ,fedjam fin-<
gulas alphabeti hieroglyphiei Bteras
fubjungamus.
Z i I. Hic
Cap.IX.
180 Athanasii KircheriHic chara&er idem fignificat
,quod A’ya6o; Acu- Scct. I.
ptcev, id eft, bonus genius, & componitur ex initialibus1
literis A &A. Si enim producitur A litera, fiet A,
quod in fe monogrammatice continet A & A, inveni-
tur autem hxc litera hieroglyphica in omnibus fere^£-
gyptiacis infcriptionibus,potiiiimum in Obelifco Barberino,
Lateranenfi,Flaminio,MahuUo, Mediceo, ut infra (uis locis
dicetur, quam & Hieralpham impofterum vocabimus.
Hic character /Egyptiace id eft Norma,
dicitur, & proprie gamma Grxcorum literam expri-
mit, quo quidem hieroglyphice nihil aliud indicatur,
quam lymmetria rerum Hujus univerfi ; unde mun-
di fenfibilis moderatoris Hori manibus palfim infertus
fpeftatur:quemadmodum enim norma , fivegnomone,
omnia jufti menfura& proportione difponuntur in Ar-
chitectonicis operationibus , ita univerfi genius in mundifenfibilis fabrica
,omnibus juftam dat proportionem,
menluram, pondus.
Charadter hic dicitur, id eft, bonus ager,
& eam AEgypti partem,quam AsA^ vocant , indicat;
quia ea regio prx omnibus aliis AEgypti provinciis
,
tum maxime falubris , tum rerum omnium humanogeneri neceflariarum ferax eft
,ex Ibidis ibidem paffim
ftabulantis inceflu inventus : quia vero bonorum o-
mnium ubertas a fupremis potentiis influitur in hsec in-
feriora, apte eam per pyramidalem , elementum ex di-
varicatione Ibidis pedum inventum , exprimebant.
Ibis apertura roftri, quam inftrumentum circini di-
xerant, occafionem ipfis prxbuit inveniendi literamY,quo charadere proceffum inferiorum ad fuperiora re-
<fte indicabant, a centro nimirum ad circumferentiam;
Ibis enim dum una roftri parte in arena infixa , alterius
circumdu&ione nelcio quid circulare in arena relin-
3
ueret,uti in animalium obfervandis aftionibus ftu-
iofiffimi, ita & circini inftrumentum,& centri ad cir-
cumferentiam motus occafionem inde iplbsreperifle,
mirum non eft.
Charafter hic dicitur,quod /Egyptiace i-
V- dem eft, ac Dominus Orbis, zquivalet Gracorum O mi-
cron : ex Ibide pariter emanavit. Ibis fiquidem fubinde
collum ita torquet, ut circulum imitari videatur;quod
cum notarent Asgyptii , a Mercurio in Ibin transforma-
|
to, de infigni quopiam myfterio fe moneri , fuperftitio-
fius perfuadebant, ac proinde ipfi o«^'r^ nomenimpo-fuerunt, quod idem eft, ac Mundi Dominus : alludit adhoc Flutarchus lib. de OJiride & IJide , dum nomen Om-phis ("verius dices Ophta
)explicat.
VI.Hsec
Turris Babel Lib. III. mQp.lX- Hoc litera aEgyptiis dicitur, & procedenti Secl. I.
oppofitaeft, ficutenim procedens procellunt inferio-
rum ad fuperiora, ita hoc luperiorum ad inferiora pro-
ceffum indicat. Conftituitur autem ex*divaricatione
pedum Ibidis, ex qua s£g)ftii primum Aigyptiaci cu-
biti , uti in Mechanica diximus, menluram in arena pro-
greflii Ibidis impreifam invenerunt,quo luo loco pul-
chre ex variis auCtoribus probavimus. Invenitur autem
paflim hoc lignum inter nieroglyphica,ut luo loco di-
cetur, relpondetque hoc litera .tsJ AapiS^a. Gracorum.
& Coptitarum.
Ex binis procedentibus literis nafcitur compofita li-
VII. tera decadica, live verius decuflis,qui Algyptii procet
lum animo Mundi uva mra exprelTerunt, ex Ibidis
geftibus pariter inventa ;Ibis enim divaricatis pedibus
confiftens, & aperto roftro
,& collo dorlo innitente,
dum aperto ore crepitat, hanc figuram exprimit. Vi-
dequo de hoc numerico hieroglyphico fulius diflerui-
mus in Arithmetica hieroglyphica. Relpondet autem
hoc litera X Gracorum aut Latinorum X.
'Bo^is caput exprimit hic character , & aEgyptiis i-
VIII. dem lignificat ac litera «*, quamquam nonnulli quoque
hanc literam pro a vel « accipiant;afcgpytiorum ta-
men lententio verius Itandum exiltimo,cum ad caput
Bovis cornutum litera •« propius accedat. Notat au-
tem conjunctionem Solis& Luna , ita quidem, ut ca-
put Bovis Solem, cornua vero Lunam lignificent. Ve-ram cum de his paflim toto hoc opere diCtum fit, ad
loca propria leCtorem remittimus.
Hic charaCter <Su*i dicitur, id eft, Vtfio, & re.
Ipondet litero Coptitarum -rafX Gracorum ex capi-
te Accipitris fuit inventus, qui cum acutiflimi vilus lit,
reCte literam hanc illi Numini, quo.d vifuomnia mundi
receptacula penetraret, id eft, Soli confecrarunt. Sol
enim diffulione radiorum omnia fovet, animat, con-
lervatjuxta illud : «Ai&& kclvt stpopa;, y&j 7tdn’
STTCtKiSetS.
z 3 X- Cha.
182 Athan ASII KircheriCap.VL CharaCter hic /Egyptiace t,juxn dicitur, id eft, Fa- Se£i. I.
cunditas; eft enim ex Arietis capite
,cjuod Amun voca-
bant, deduCtus, quicum fecunditatis lymbolum lit,re-
Cte is capite Arietis cornibus in & literam tortis exhibe-
tur.Unde& colligo hoc nomen £ compolitum
efle,ex£ videlicet& aat-sn,
quafi diceres,B litera Am-
monis. Verum dehilcevide,qux in proprio Hiero-
grammatilmo Obelifci Pampbilii tufius egimus.
Hic charaCter Agyptiace gzvxt., id eft. Vita di-
citur, nam uti inHierogrammatifmo Serpentis docui-
mus, fuit JEgyptiis Serpens lymbolum vita? : unde mi-
rum non eft,ex Serpentis tortuolo corpore hanc ori-
ginem luam traxilfe;led de hoc vide citatum locum.
XII. Hic charaCter uEgyptiis id eft, literaTau-
ti dicitur, & hieroglyphice nihil aliud fignificat, quamvitam mundi, quam Serpens circulo inclulus notat.Spe-
Ctatur autem nujulmodihieroglyphicumpaflun inO-
belifcis , cxterilque monumentis Aegyptiacis, uti luis lo-
cis oftendemus.
Expratcedenti charaftere natus eft praeiens chara-
cter, quem ^Egyptii ^•sXo id eft , Amorem vocant, o-
ftendit enim, omniamundimembra,per vitam univer-
lalem, amore conneCti ; unde& Sphsra amoris indigi-
tatur, dequa pluribus tum in Obelifco Pampbilio, tum in
Prodromo , aliilque hujus Operis locis egimus.
Hic charaCter AEgyptiis juaa id eft, Aqua dicitur,
quia fluxum aqux exprimit, atque adeo y.ve/.o>^yoto>
tS vJ'aIt&i (rv/u-Gohov eft , relpondetque M Coptita.
rum, Gracorum ,Latinorumcpie, quo inter hieroglyphi-
ca nihil occurrit frequentius.
XIV.
XIII.
XV- Hic charaCter JEgyptiis ^atvaTt id eft , Catena di-
citur, eo quod Catenam circulis connexam exprimat,
& eft trelpyti -fiS Qem trvpiGoMv
,
uti
Pfellus in Zoroajirea Pbtlofophia expolitione docet, &relpondet Grxcorum f.
XVI.
Turris Babel Lib. III. iss
XVII. KugxoAa^ao!' th x^itixy©? cvpiQoT^v effc , ideo&
p\harpagonis figura delcripta fuit
,quo OJiridis corpus a
Typhone in fluenta Nili conjeCtum, ab Ifi extraCtum
luit , frequentiflimumque eft inter hieroglyphica,&
p Coptum,Gracumapit exprimit. Quare haec de eo pau-
XVIII. Hx duae literae xvgio^yty.ci tS «Aia , (c x5<rsTduons
<rvf*£oXu, quid repraefentent, ex iplorum figuris cogno-
Icitur,nimirum Solem& Lunam
,& eadem lunt , ac 0
& c Coptitica literae. Videntur hae literae in pervetufto
fragmento ab immortalis memoriae viro Nicolao Perei-
fcio tranfinillb, quod hic apponam, ubi vides quatuor
ftatuas lerpenti in circulum contorto inclulas,cum
characteribus ©,& figura in medio jocj quae tametfi in
Supplemento Prodromi , & Obelifco Pamphilio expoliieri-
mus, ea tamen hoc loco veluti proprio uberius expo-
nenda duximus.
©c
XIX. Litera id eft, Thoth feu Mercurii dicitur.
Tt f& T Hebraorum , Gracorumcyae T exaCte relpondet,
de quo integro traftatu vide Qbeltfcum Pamphilium ; ut
proinde luperfluum fitde eodem fiifius hic agere.
I
Atque hae lunt xx literae,quarum in
confcnbendis, confignandilque rebus
ad commune hominum commerciumpertinentibus uluserat, quae & fimul
hieroglyphicis infcriptionibus fervie-
bant. Ex quibus manifefte patet, lite-
ras has ,utpote quae myfteriosa qua-
dam ftru&ura conftabant,hieroglyphi-
corum quoque ulum habuifle, atque
iildem nomina integra concinnata hie-
roglyphicis inlcriptionibus inferuilTe,
quae uti in Obelifco Pamphilio fol. 147 u-
bertim probata lunt, & in lequentibus
interpretationibus luo loco,& tempore
demonftraturi lumus , fic eadem hoc
loco iterare lupervacaneum duximus.
CA-
18+Cap. X.
Athanasii Kircheri
CAPUT X.
SeSi. I.
‘De lingua Phoenicia 3 una ex linguis primigeniis.
Phoenicia regio fuit , & nunc eft,
quae montis Libani occiduam pla-
gam, Tripolim, Sidonem, Tyrum,
Berrhaeam, comprehendit. Dida fuit
Phoenicia a Phrenice
,
fratre Cadmi
,
qui
colonias novas qusefituri, inhunc ma-
ris tradum ex AEgypto
,
( erant enim
natione JEgyptii, ut in praecedentibus
docuimus ) appulerunt : & Pharie
quidem , operum magnitudine clarus,
& ingenii peripicaciffimi fagacitate, u-
ti omnium Aramaorum , Cbananaorum-
que oculos in admirationem trahebat,
ita quoque rerum potitus dominio,
principem fe totius nationis conftituit;
I cujus nomine regio poftea Pbanicia
appellationem apud pofteros fortita
fuit. Cadmus vero frater ejus,relido
dominio fratri luo Phoenici, novam in
Ioniam, live Graeciam
,
coloniam moli-
tus, iis charaderes, literalque, quas fe-
cum ex aEgppto attulerat, primus com-
municavit,quae deinde Coptic
a
nomina-
tae lunt , vel ut Graci dicunt, xad/xcua:
ypcypLpLc&i. Sed haec uti in aliis operi-
bus meis, Supplemento Prodromi , Oedipo,
& Obelifco Pampbilio
,
uti& inhoc prae-
fenti opere ubertim egimus,ita ea dif-
fufius deferibere ,.fupemcaneum cen-
fui. Reflat itaque folumhoc loco de-monftranda differentia interPhoenicias,
Coptas,Graecas, & Samaritanas literas
;
etu enim paucos me legiffe memine-
rim,qui ae hujufmodi abftrulo lite-
raturae negotio nodum difficultatis at-
tigerint , atque adeo confufi in tanto
antiquitatis labyrintho , veritati non
congrua protulerint; mearum partium
efle ratus lum,difficultatem diffolve-
re, & quoad fieri poteft, rem diluci-
dare. Difficultas itaque in hoc confi-
ftit, quod nonnulli Phoenicias
,
& Sama-
jritanas literas , eafdem prorlus efle fibi
j
perluadeant , atque una ealdem cum1
Cbananaorum lingua & literis confun-' dant; atque adeo ex multiplici audo-I ritate veterum id comprobare fe polle
!putant
,in quibus utrum pundum dif.
ficultatis tangant, tum videbitur, ubi
prius didas veterum feriptorum audo-
ritates , ad veritatem confirmandam
ab iis addudas , ad incudem reduxe-
rimus.
fofephi, inquiunt, & S. Hieronymi
lententia: maxime favet Gracorum ce-
leberrima illa traditio, Cadmum e Pba-
nicia literas primum in Graciam attulit
fe, literafque Gracas majufeulas,qui-
bus lolis olim utebantur tam Graci ,
quam Latini
,
efle Phoenicias
,
quibus
poftmodum Graci qualdam addide-
runt^ ut lingua: lute naturalem pronun-
ciationem iis exprimerent , atque ex-
colerent. Id lib.i. teftatur Herodo-
tus grtecorum hiftoricoram antiquiffi-
mus , dum Phanices
,
inquit,qui cum
Cadmo advenerunt,&c. cum alias multas
doBrims in Graeciam introduxere, tum
Vero literas, qua apud Graecos, ut mihi vi-
detur , antea nonfuerant:prima quidem il-
la extiterunt,quibus omnes Phcenices u-
tuntur : progreffu Vero temporis una cum
fono mutaverunt modulum prijlinum. Hocautem potiffimum probat ex antiquis
inlcriptionibus luperftitibus. Quinipfe
Vidi apudThebis Bceotias in Ifmenii A-pollinis templo literas Cadmaas in tripodi-
bus quibufdam incifas , magna exparte con-
ftmiles Ionicis. Refert Herodotus eodemloco tres ejulmodi inferiptiones. Ea-
dem Plinii lententia lib. VII. cap. j6.&Ariftotelis referente Plinio. Idem etiam
|
paucis verbis lib.V. cap. 12. Ipfagens
i Phcenicum ingloria magna literarum in.
Ven-
Turris B a
Ctp. X. "ventionis, <?fyderum , navaliumque
,Zsr
bellicarum artium. Tacitus Annat- lib.j
II. Fama ejl
,
Cadmum clajfephoenicum
VeSlum ,rudibus adhuc Grxcorumpopu-
j
lis artis ejus ( literamm ) anciorem fu-j
Jofephus initio lib. I. contra Appionem
teftatur,Gracorum hiftoricos
,qui fi-
bimetipfis literarum uium .quam ve-j
tuftiflimum vendicare volunt , eum a
"Phcenicibus & Cadmo repetere. Hoc re- !
fert Eufebius
,
& probat lib. X. cap. 7. de
'
praeparat. Euangelica. Idem quoque
teftatur Appion Grammaticus, acerri-
mus Judaeorum hoftis : Qui literarum
,
inquit,formam , & rationem tradidit
Cadmus, non nifi multispojl atatibusper- 1
Venit in Bceotiam , ut ex eo refert idem
Eufebius
,
ejuldem libri cap. 11.& 12.
Aliud citat ex eodem Appione teftimo-
nium S. Irenaus lib. I. cap. 1 a. Graeci fe
d Cadmo primum fex es decem Uteros
accepijfe confitentur , ac poftea temporis
progrejfu nunc afpiratas , nunc duplices in-
Venijfe. Pofiremum Vero omnium Palame-
dem longas adjeciffe tradunt. Clemens
Alexand. Stromat. lib. I. paulo ante
medium : Cadmus literarum apudGrae-
cos inventor, "Pbcenicius erat odit x, cpoi-
Ptxetct tcl yqfipifiafo HpfiS' v.i-
yofitya. Hoc Ephori teftimonio
confirmat Diodorus Siculus, initio, lib. 3.
dum ex quodam antiquo hiftorico re-
fert, Cadmum primum literas in Gra-
ciam e Phmicia detulifle, Schine vul-
go didas efle Phcenicias
,
atque etiam
,
Pelafgicas, eo quod primi Pelafgi iis fint
ufi. Hinc Timon antiquus Poeta <po(-
vmm trnpiafa xcCd/xov
.
Idem Hefy-
chius in voce Qomxidtp, 8c Suadas in
eadem dictione , & in Cadmo Quintus
Curtius lib. 4. de Tyriis : Hac gens li-
teras prima , aut docuit , aut didicit.
Hifee aftipulatur Morinus in opufcu-
lo Hebraeo-Samaritico. Sifileret, in--
quit , hifioria ,idem evidenter demon-
Jlraretur tam ex ipfis literarum nomini-
BEI L I B. III. I85
bus , qua Syriaca Junt,quam ex ipfoSeSl.l.
literarum ordine,
qui ejl utrifque muses idem. Hoc autem de literis majoribus
intclligendum efi ,qua antiquitus tan-
tum ufurpabantur , non autem de mino-
ribus,qua celeris feriptionis caufa pofi-
modum inVenta fiunt. Quidquid fit ,de
iftius inventionis tempore,experientia cer-
tum ejl,omnes marmoreas inferiptiones
literis majufculis ejfe infculptas : prate-
rea codices omnes ante mille annos iifdem
quoque charaSleribus efje deferiptos , inve-
niri quoque nonnullos hoc tempore pofie-
riores. Hoc pafitm tefiantur Antiquarii
Viri doSli, Muret, in Epift. 40. Senecae;
Lipfius cap. de pronunciat : Linguae
Latina;Leo Allatius
,animadverf.
in Antiquit. Etrufeas. Vidimus ejufmo-
di nonnullos Roma in bibliotheca Vati-
cana, Parifiis «Regia, aliifque biblio-
thecis.
Verum Jofephus Scaliger Animadver-
fionibus in Chronicon Eufebii poftnotam
M DC XVII. ulterius progreditur.
Scribit enim alphabetum Samaritanum
idem efle quod Phoenicium-, ideoaflu-
mit antiquas Ionum literas,Samarita-
nas fiiifle ,idque demonftrat ex dua-
bus antiquis columnis in Via Appia
!effoflis, indeque in hortos Famefianos
deportatis, in quibus litera Ionica ve-
teres lunt incila, anno Urbis condita
441. Ex illa infcriptione alphabetum
conftruit, quod columnatim opponit
alphabeto Samaritano , Graco hodier-
no, & Latino, ut loco citato quilaue
conlpicere poteft. Ex literarum ilta-
rum oculari comparatione colligit,
Gracas ex Samaritanis ortas , & e Gra-
cis Latinas. Latinas literas e Gracis or-
tas efle,plane certum eft. Hoc affir-
mat Tacitus Annal. II. Forma literis
latinis qua Veterrimis Gracorum,ftVe
Etrufeos eas Demaratus Corinthius.efo-
cuerit,five Evander Aborigenes;ambo
enim Graci erant. Plinius id aV5-'J/ia
dmonfirat lib. VII. cap. j8. Veteres lite-
ras gracas fuiffe eafdem pene, qua nunc
A a fiunt
186 A T H A N A S I I
. JLfimt latina , imlicio erit Delphica tabu-
la antiqui aris, qua efi hodie in palatio,
dono principum Minervat dicata. Ideo
paulo ante dixerat : Gentium confenfus
tacitus primus omnium confpirarit,
ut
Ionum literis uterentur. Nec quis hoc
diffiteri poteft, cum oculi fint hujus
rei teftes. Majulculae enim Latino-
rum litene Gracis majulculis lunt fi-
millimx . Hilce relpondet Morinus,
plurimum dubius , & anceps,
Scali-
geri tamen placito perperam adhaere-
re videtur , fic enim dicit. At non
ita certum eft,charaderes Samari-
tanos effe Pbanicios , neque tanta eft
fimilitudo Gracorum cum Samarita-
nis , ut ex ea Ibla colligi poffit , ut
vult Scaliger , charaderem Samariti-
cum, & Phoenicium effe eundem 5 ea
tamen eft, qux meo judicio rem pro-
babilem reddit , & multo probabi-
liorem, fi confideremus id, quod o-
mnes confitentur,ante primum tem-
pli excidium , Ifraelitarum omnium
,
hoc eft,Judaorum , & Samaritano-
rum eundem fuiffe charaderem, eum-
que fuiffe,qui nunc dicitur Sama-
ritanus. Nam cum undique Tyrii& Si-
donii ab IfraeUtis circumdarentur, an-
guftumqueadmodum efleteorum ter-
ritorium,nec ex eo , nifi per Ifrae-
litarum regionem excedere pollent,
nec illud ingredi,probabile eft , o-
mnes eorum charadere ufos , fi-
ve ab ffraeHtis Phoenices, & Chana-
nai
,
illum acceperint docente eos
Abrahamo , five Ifraelita b Cbanana-
is, quod multo probabilius exiftimo.
Hoc etiam luaderi poteft Chrerilli an-
tiquiflimi Poetae teftimonio,quod
reterunt fofephus lih. I. contra Appio-
nem , & Eufebius lih. IX. de prapa-
rat. Euangel. qui de fudais verba fa-
ciens , ait , eos lingua loqui Phoe-
nicia.
$P <p0ttt03-U9 'dvrOSOiJ.UTlOV
diptitleg.
KircheriHoc admodum probabiliter confirma- Secl. I.
ri poteft exeo, quodlcribit S. Augu-
ftin. in expolitione inchoata Epift. ad
Rom. ante medium : Interrogati rutti-
ci nojlri,quid fint
,
Punice refpondentes
Chanani, corrupta fcilicet,ficut in tali-
bus folet, una literd, quidaliudrefpondent,
quam Chananad. Phoenices fe Chanaiuos
indigitabant,hocque erat ipfis tam
conluetum , ut Phoenices ruftici le iplos
non aliter vocarent, quam Chananaos.
Qui igitur erant Gracis& Latinis Phoe-
nices, fibi erant Chanamei. Unde ibidem
S. Augufi. Chananxa enim, hoc efi, Pu-
nica mulier de finibus Tyri Zsr Sidonis
egrefia &c.
Teftimonio S. Augufiini plane con-
forme eft, quod refert Procopius lib. II.
de Pello Vandalico
,
duas luo tempore
luperfuifle columnas in urbe Tingito-
na, quibus inlcriptum erat lingua, &charadere Phoeniciis. Hosfugimus dfa-cie Jefu pradonis filii Nave. Phoenices
igitur erant, & regione, & lingua &nomine Chanami
: quis dubitabit &charadere? Videtur Morinus in ea- In^-dem lententia efle cum Scaligero, fedbrao.sa.
fallitur.maritano.
Sed dimiffahac quaeftione Phoenicios
charaderes fuiffe Samaritanos
,
quampratcedentia teftimonia certo confir-
mare videntur, affirmamus quod tam
efficacibus & antiquis argumentis de-
monftratumeft, quodque communis
fama ab ultima antiquitate inhuncutque diem invariata nobis tradidit : Grae-
cos Icilicet a Phoenicibus literas luas ac-
cepiffe ,ex eo neceffario conlequitur
alphabemm Hebraicum, feu Phoenicium
non iecus ac Graecum ex literis, conlo-
nantibus, & vocalibus elle compofi-
tum. Quemadmodum enim Latini
,
Pufii, Dalmata, SerVii
,
aliique populi
literas luas a Gracis mutuantes , Gra-
eam feribendi rationem iecuti lunt:
quemadmodum iterum Itali , Galli
,
Hifpani, Germani, exterique Europai
literas luas b Latinis mutuati, Latinam
fcri-
Turris B a
Cap. X. lcribendi rationem amplectuntur; ita
Graeci literis acceptis a Phanicibus, Cad-
mo& Pbanice yEgyptiis acceptis,quamnos Coptam dicimus , non a Samarita-
nis,five Hebraeis literis , fiveliterarum
formam lpeCtes , five lcribendi con-
trariam rationem , eorum procul du-
bio fcribendi rationemi Phoenicibus ac-
ceptam imitati lunt. Itaque a pofte-
riori licet argumentari , Cadmus
,
qui
literas Phoenicias in Crociam detulit,vo-
.
cales Jiteras Gracis dedit ,erant ergo
Thomicibus vocales literas,quibusjun-
ctis cum confonantibus lyllaba: , & di-
ctiones componebanmr. Inluper ei-
dem argumento innixus colliget Phae-
nices praeter vicinorum morem voca-
les literas ubique conlbnantibus ad-
junxifle, non folum ut Hebr*i, cumdiCtiones incipiebant , aut finiebant,
vel cum radicales erant, autnominumfbrmativas ,
vel pronominum vicem
luftinebant. Undeenim ita complete
fcribere didiciflent Qrtct , nifi a Phce-
nicibus, i quibus& literas, & vocales,
& eomm nomina acceperant ?
Confimili exemplo, contrarii ta-
men ratione id illuftrabo : Ture*, Per-
f*3 Tartari, ab Arabibus literas cum lu-
perftitione acceperunt ; ideo eodem
modo, quo Arabes Icribunt. Tres tan-
tum vocales prreter literas agnolcunt;
figuras habent 28, quas inter nullam a-
gnofeunt vocalem, licet iisnonfecus
quim Hebrai non fintdeftimti. Vo-cales iftas literas in mediis dictionibus
raro collocant Unde hoc ? quia ab A-
rabibus ita lunt edoCti, i quibus literas
acceperunt. Valida eft igimr confe-
quentia , cum e Graco fcribendi modoPhoenicius colligitur. His accedit voca-
lium eadem utrobique fedes, & eademfigura duarum prxfertim , de quibus
ambigi poffet : E , ut II quinto loco
pofita elt ,nihilque aliud eft E Samari-
tanum, quam E Qr*cum (eu noftrum,
a dextera in finiftram feriptum. Si pa-
ginam inverlam refpicias nihil prorsus
B E L L I B. III. i87ab E Gr*co& Latino
,quod hic vides, Secl. I.
differet. Eadem ratio quarta vocalis
V Ain 0 illius figura Samaritana ad vo-
calem 0 proxime accedit , locus illius
in alphabeto Hebraico, Samaritano, &Syriaco eft id, in Graco 1 j. Sed fi poft
Epfilon inferas « ,quod vocat Scaliger
/BoVjVultque e!fe antiquum
JEolum digamma, feufj erit ejus ea-
dem proprie fedes in alphabeto (jr*co,
qua: in Hebraico, & Samaritano. De tri-
bus exteris nihil necefle eft dicere.
Hunc Thomicum feribendi moremconfirmare videtur Polybius hiftor. lib.
3. cum enim quas copias Hannibal in
Hifpaniis reliquiflet in Italiam profe-
cturus , multaque alia minute admo-
dum delcripfiflet, fibi objicit: Nemi-
nem ita figillatim ifta deferibere po-
tuiffe, nifiautipfeeafecilfet, autfin-
xilfet. Refpondet fe ea collegiffe ex
jEne* fabula ab Hannibale eo tempore
deferipta,quando erat in Italia. Hinc
apparet Polybium linguam Punicam five
Vhamiciam non ignoraffe ; Phomicum
enim colonia erant Carthaginenfes.Nufquam autem Polybiusmaxima: illius a
Latinis, & Gr*cis in fcribendo varie-
tatis , nechoc loco, qui huic comme-moranda: erat idoneus, nec alibi, men-tionem facit. Unde lane colligere eft,
nullum inter Greecos, Latinofaue
,
&Carthaginenfes , feu Phmnices inlcriben-
• di ratione difcrimen fuifle. Sienim hu-
jufmodi aliquod fuififet, filentio rem
tam notabilem datihac occafione non
involviflet Polybius,cum Hiftorix fux
magna pars in rerum aPomanis cumCarthaginenjibus geftarum enarratione
confiffat. Sane Plautus poeta comicus
hinc occafionem aliquam illudendi
Pcenulo luo , aut aliquod feomma in
eum ejaculandi ad plebis rilum com-movendum captaflet.
Denique id colligi poteftex S.Au~
gufiino. Punice faltem mediocriter in-
telligebat, ut ex multis feriptorum e-
jus locis probatur , fed prxfertim ex
A a 2 ferm.
188 Athanasii KircheriGp.X. ferm. 24. de verbis Apoftoli
,ubi re-
;
laturus proverbium 7unicum profetur.
fe latine relaturum, eo quod, inquit, non1
omnesfumee nojlis, deinde dicit, prover-
bium efle apud eos antiquum. Quae
loquendi forma manifefte arguit, eum
;
punice intellexiffe;Punica enim lingua
erat vernacula pagis & oppidis regio-
nis,in qua natus & educatus fuit
, & I
cujus tandem epilcopus renunciatus;
eft. At nullibi S. Augustinus mentio-
nem fecit feriptionis Punica a dextra
!
adfiniftram, & propter vocalium ab-
!
fentiam tam ancipitis.
Ecce lector , hae fent rationes,qui-
j
bus paulo ante citati auCtores putant fe!
demonftrare pofle , characterem Sa- i
maritanum & Ionium, flve Gracum eun-
!
dem efle;quam lentendam nulla ra-
1
tione fubfiftere pofle, fic oftendo.
Dico enim primo, certum efle&j
indubitatum, linguam Samaritanam '
eandem efle cum Hebraa & Affyria'
lingua, folummodb dialeCto differen-
tem ; charaCterem vero Samaritanum
,
& Ajfyrium non Specie quidem i lingua
Hebraa, Sed tantum charaCteribus ex
differenti manuferibendo & diCtas li-
teras formando , natis differre. Quae
omnia cum in praecedentibus uberri-
me ex univerfis Rabbinorum monu-mentis demonftraverimus
,iis hicim-
morari nolumus.
Dico fecundo. Si lingua Graea ab
Hebraa, & Samaritana originem Suam
invenit, idoftendi deberet;attamen
cum in univerSo linguae Graea ambi-
tu , nequidemunicum Samaritana lin-
guae vefngiumreperiatur, clare patet,
linguam Graeam ad linguam Samarita-
nam affinitatem non habere.
Dico tertio. Neque charaCteres Sa-
maritanos ullum ad linguae Graea cha-
raCteres indicium praebere, quod ita o-j
ftendo fi charaCteres Graci a Samarita-
nis defeenderunt, deberentutique eun-j
dem Scribendi modum tenere Graci;
i
fed nunc totum contrarium nos docet
experientia; nam Hebraa, ejufque filiae Sect. 1.
Samaritana ,Chaldaica
,Syriaca, leu Ara-
: maa a dextra ad laevam feribunt, Gra-
! ci vero contrario motu, ex larva ad dex-
! tram Scriptitare folent & inde fet pa-
;
!
tet , Samaritanum charaCterem cumIonio Graco eundem efle non pofle.
Quod vero urgent, Phtxnices Samarita-
nam,leu Chananaam linguam calluifle,
quamque poftea in Carthaginem Africa
Sub nomine Punica linguae propaga-
Irint, id quoque libenter , uti poftea
1 demonftrabitur, ipfis concedimus; fed
1& charaCteres Samaritanos ,
cum Gra-
[cis , & Carthagine ufitatis , eofdem efle,
!
doleo me inhoc ipfis fubfcribere nonpofle. Verumtamen ut veritas quamluculentiflime pateat,quinam fint cha-
raCteres illi Cadmai , quibus Graci Io-
nes ex Phcenicia adduCtis primo ufi funt,
reftat demonftrandum.
Omnes auctoritates paulo ante ex
veterum monumentis adduCtae aper-
tiflime monftrant, literas i Cadmo Phre-
nicis fratre in Graciam primum allatas
fuifle, quod nos ubique paflim docui-
mus , & adverferiis in hoc conSenti-
mus ,fed Cadmoos holce charaCte-
res, quos totius antiquitatis conlenlus
exinde wS'pecua. yecjCfj.fLaA& dicit,eo£dem cum Samaritanis efle ob caulas
jam prodictas, conftanter nego,& hocpaCto oftendo.
In procedentibus docuimus, Cad-
mum & Phcenicem fratres fuifle uEgypto
oriundos,qui novas colonias funda-
turi, in Pha-niciam
,
quo tunc tempo-
ris terra Aram, five Aramaa , parster-
ro Canam dicebatur, i Phrnice, po-
ftea ab Aramais in Regem aflumpto,
Phcenicia nomen obtinuit : Cadmus ita-
que regno fratri reliCtouni cum literis
& charaCteribus Aegyptiacis,quas ad-
,
didicerat , in Ioniam Gracia profeCtus,
diCtas literas primus indigenis com-municavit
;charaCteres itaque Gracos
j
docuit , non Samaritanos , non Phatni
-
'ces, fed AEgyptios
,
quos DOS Coptos vo-
camus.
Cap.X-
Turris Babel Lib. III.
camus, a Copto urbe prima , a quaj
gyptus nomen meruit, uti in Prodro-|
mo offendimus. Qualefham hi cha-
1
raderes fuerint , fi quasres ,dico,
gyptiosprifcos , uticxfe, & fua naturi
ad abftrufiora proni erant, ita quo-
que ea qua» feribebant,per fymbo-
llcas literas denotafle;unde duplex
alphabetum in ulu habebant;unum
myfticum exanimalium ipfis facrorumj
motibus , membrorumque agitatione,j
fagaci induftria compofitum,quod& i
hieroglyphicum appellabant ; alte-j
rum vulgare, quo in rebus publicis u-
tebantur , cujus tamen literas ab Hie-
roglyphicis, feumyflici Alphabeti li-
|
teris non diferepabant,prout leCtor
ex utroque alphabeto in procedenti-
bus pofito videre poterit. Atque hu-
jufmodi literas fuerunt illo,quas vete-
res xcL^pccuct yapi
upLc> dicebant
;
quo uti myfleriis conferta exiflima-
bantur, ita quoque Cadmus ea, veluti li-
teramm novam,& inlolitam formam,
dignam judicabat, quo Gratis curio-
fioribus communicarentur. Nequequifquam fibiperfuadeat, uti nonnul-
li,qui prifco literamro haud periri
,
ex fimiUmdine literarum , non Gracos •
ab rEzyptiis , fed AEgyptios a Gratis li-
teras primum accepifle fentiunt;quod
uti omnium Veterum confenfoi con-
tradicit , ita quoque explodendi lunt.
Sed hifoe propofitis , utrum alphabe-
tum Samaritanum Ionico alphabeto re-
Ipondeat, videamus.
Jofepbus Scaligerutrumque in fuis a- \
nimadverfiombus in Eulebium ponit,at-
que operose nimis oftendere conatur,
literas Samaritanas Ioniis omnino re-
.
fpondere,quod ut probet, dici vix po-
!
tefl,quam coade,quam anxie omnia
ex antiquis infcriptionibus,prasfertim i
ex inferiptione in Via Appia reperta,
comprobare nitatur;fed non aliud, ni-
fi aerem verberat:primo enim , uri
comparanti literas cum literis patet,
nihil quod exadte fimilitudinem ali-
189
quam habeat, fed coadris audforitati-^.f.
bus omnia fo probare poffe putat. Fal-
fa omnia;cum ex prasdidis clare pa-
teat ,Samaritanos.Oizxo.Gte.cts
,praeter-
quam quodl dextra ad laevam formen-
tur, e contraria parte Grati , uti He-
braeorum alphabetum, non nifi iz lite-
ris conftare, folis conlbnantibus,fine
vocalibus;Grati vero 28 characteri-
bus,quibus Ionicum alphabetum con-
flat , utuntur, uni cum confonantibus,
vocalibus ei infertis : accedit, quod or-
do literarum Samaritanarum, ab ordi-
ne literarum Ionicarum,plurimum dif-
ferat : deberet autem concordare,fi
Ionia literse i Samaritanis, five Pbami-
ciis defumptas fuiflent; putatenim Pbce-
nicias literas eafdem fuiffe cum Sama-
ritanis,quod tametfi concedi poffit
,
non exiguam tamen difficultatem pati-
tur placitum Scaligeri; cum enim Pbee-
nix non Aramaus,Chananaus, aut Sama-
ritanus fuerit , fed JEgyptius natione >
multo vero fimiliuseft, eum nec Ara-
maam,aut Samaritanam linguam, mul-
to minus charaCteres noviffe ; unde
non tam a Phoenicia , cui dominabatur,
Phoenicii,quam a Cadmo Cadmai
, cumuterque JEgyptius fuerit, didi fuerunt.
Verum , ut quascunque hucufque di-
&a font , luculentius cognofeantur,
hic alphabetum utrumque;Samarita-
num & Gracum Ionium,prout Scaliger
in fuis animadverfionibus deferibit,ap-
ponendum cenfui, queis & alphabe-
tum Cadmaum , id eft, JEgjptio-Coptum
una exhibemus, ut ex comparatione li-
terarum unius Alphabeti , cum alte-
riusfoda, quasnam ad Alphabeti Ioni-
ci literas maxime concordent,asquus
ledor cognofeat,& inveniet, non Sa-
maritanum , fed Cadmaum,five AEgy-
1 ptium,& ordine, & numero, literarum-
que fimilitudine , Ionio exaCle refpon-
dere , exceptis paucis,
quas polleris
temporibus alphabeto Copto accide-
runt.
Aa 3TA-
Sefl. I.
190
Cap.X.
ATHANASII KlRCHERItabula.
Qua characterum Samaritanorum cum Ionicis & Copticis
five Agyptiis comparatio inftituitur.
7.irrra Cep'— JbtSS&lTlS*.
isr
isr AAA oc -A. sLIpha A- A9 . ‘b ,e B B ViJa V“I r A y r r «« ‘y G
9-.D A i A A DaUa D
1‘Z Ee f 6 EI ? E
i
X S E C E J""L So /R 5
j
^ z ? X X Zyda % Hhm H , H HiJa. m i
i
00 0« 0 0 T/rita V Trrr I / I I Iu
'3 ch
3 K X K K UstU ? Vz AL X .A. A Lauda A L
MM \) ze Mi n Mh it:n v U N M tl VT
'i 3 1 E ^ exi T 's
D O 0 O O o V An r tt nn n, Z3 Pk
m •S A PP •m Ts
* C,Gr cl C C Q<v RP t TP A Rw SXC <{ utty && Sdi
j
yV T r T y*» A. Tk
YV ¥ Y$ ifi $ ^ <t> pt
t Y f t* *
Atque hatc eft comparatio chara-
cterum Samaritanorum , quos Scaliger
‘Pbanicios vocat, cum Ionicis veterum
Gracorum literis, ex quibus colligit,&demonftrare conatur, Ionicos characte-
res eoldem effe cum Tbcmiciisfive Sa-
maritanis ; in quo valde hallucinatur.
Quis enim diligenti adhibita compa-ratione
,vel minimum veftigium repe-
riat charaCterum Samaritanorum cumIoni-
Turris Babel Lib.HI. 191
Cf.JC. Ionicis ? Si quis fingularum literarum ducantur, apponam hoc loco inferi-SeSl. I.
ab eo inftitutam expolitionem penitius ptionem, quo mirifice triumphat Scali~
examinaverit, is aperte & luculenter jw-jquovedemonftrarefe putat,Ionicos
inveniet, nihil ad ejus propofitum de- charaderes,eofdem cum Samaritanis
monftrandum febfiftere : neque quo- feu Phoeniciis elTe. Inferiptio Ionicarum
ad lignificarionem , neque quoad fi- literarum,quas Herodotus fimiles efle
militudinem literarum, neque demum dixit fhteniciis , lapidi incila, ex via
quoad modum feribendi Samaritanis Appia in hortos Farnefianos tranflata
proprium, uti paulo antedidum fuit, fuit} ubi etiamnum fpedatur ,
atque
Verum ut haec ad veritatis lineam re- haec eft:
Exemplum inferiptionis Ionicarum literarum a prifeis
Grascis lapidi incifee.
ODENI. ® EMITON. METAKINESAI. EK. TO. TRIO-mo. HO. E ST IN. Em. TO. TRITO. EN TEI. HODOI.
TEI. AnniAI. EN. TOI. HEP OAO. A/ P OI. O^AP. AOION.TOI. KINESANTI. MAPTVS AAIMON ENHODIAjK AI. HO I. K IONES. AEM^TPOC. K AI. KOPEC.AN A ® EM A. K AI. X® ONION. ®EON. KAI.Id eft. Nemini liceat moVere (transferre) exboc trivio, quodeftjuxta tertium , fci-
licet lapidem , inVtaJppia, in agro Herodi ;melius tamen erit, melius eft ei qui
moVerit,
eIt enimfub proteSlione damonis Viarum. Et canes Cereris , isrpuella anathe-
ma, i? deorum terreflrium.
Jam videamus, an hifce literis 'prifcorum Ionum, liferae Samaritana , five
Phoenicia relpondeant
:
z&iomttu &TA/H3*’ minis,
O
&-c. -retn; ms- tiKas.Ecce hanc inferiptionem Phoeniciis, nantibus , uti Hehraorum, Syrorumopsi
feu Samaritanis charaderibus exara- alphabetum monftrat, componitur,
tam , infcriptioni. Ionicis literis deferi- Tertio, uti dida alphabeta in omni-
ptam fupponimus,ut ledor ex com- bus elfentialibus difcrepant , ita nulla
paratione unius cum altero , colligat, quoque literarum utriufque ad invi-
quam falfum fit,quod Scaligertam au- cem collatarum fimilimdo alfignari
dader de identitate Ionicarum litera- poteft;quod tamen, ut probaret Scali-
rum cum Phoeniciis afleruit. Cuienim »fr,alphabetum Samaritanum, five Phce-
fufficiet animus, ad legenda ea, qua: nidum Ionico junxit , ut fimilitudinem
toto,utajunt, ccelodiflonant? charaderum evolveret,quam in fe-
Primo enim feribendi modus Sama- quentibus ex variis veterum inferiptio-
ritanis ufitatus eft a dextra ad finiftram, nibus, vano labore, & oppido coada fi-
Hebraorum more; contra charaderes
j
miUradine demonftrat. Quid itaque
Ionici, & lava ad dextram. nos de hac controverfia fentiamus,par-
Secundo ,Ionum alphabetum voca-
j
tim in praecedentibus diximus , & hoc
libus conftat & conlbnantibus ; Sama-j
etiam loco paulo fufius dilucidiulque
ritanum felis , fine vocalibus, conio- expolituri fumus.
Nota
192 Athan ASII KircheriCap.X. Nota itaque ledor
,quando cha- negare non poffe, quamvis de literis, A Seft.\
raderes feu literx Ionie*, y.a^fxcua. Thceniabus acceptis, nulla prorfus apud
vocantur , ab audoribus, veteres fiat mentio. Id itaque intelli-
illa Phcenicia
,
feu Samaritana dici mini- gendum exiftimem de linguaThomicia,
me poffe ,ut ex paulo ante didis lucu- non de literis ; cum enim lingua com-
lenter patet, fed Cadma* literx pro- munis tempore ThoenicisAramaa
,
lin-
prie vocantur ex, quas yEgyptias, five gux Hebraica dialedus fuerit,utiS)-
Coptas vocamus, quas Cadmus 8c Thcenix rtaca, Cananaa,& Samaritana,toti paffim
fratres, AEgyptii, novas colonias funda- terrx Canaan, feu TaUJlin<e ufiialis; cer-
turi, fecum ex AEgypto in Tbaniciam at- te colonia Thomicum in Africam tranfla-
tulerant, ubi& Thtenici relida colonia ta, alia lingua uti non poterant, quamapud Syros , feu Aramaos fundanda? re- ea, quam ab ineunte pueritix xtate di-
gioni primum nomen dedit Thomici* ;dicerant. Quemadmodum itaque Cad-
Cadmus vero ad lonas progreffus,ibi- mus Ionicos charaderes tantummodo,
dem primum myfticum AEgyptiorutn non vero linguam, quam Pelafgi, pro-
alphaoetum,quod una cum feribendi genies Thaleg in Graciam 300 fere an-
modo ajuventute in sEgypto didicerat, nis poft diluvium, introduxerant, ita
tradidit. Atque hxc funt proprie xad'- Thiauces Afris non literas, fed linguam
ficCia. illay perabufum, fblummodo communidrant ;unde&
a fratre Cadmi, Thtenice, pofteri Phami- * Thomicibus Pani, & funi, ficuti& lin-
cia dixerunt. Sed hxc melius intelligi gua; Tenicia & Tunica cormptis vocibus
non poterunt,quam comparando fin- poftea appellati funtExtant apud Plau-
gulas literas Ionum cum Coptis, five Cad- tum nonnulla hujus lingux veftigia
,
mais in prxcedenti tabula pofitis, & in- ad fententix mex confirmationem
venies , ovum ovo non tam effe fimile, nic adduda , exponenda cenfui. Sic
quam Ionicas Coptis, fingulatim in- <autem loquiturTlautus. Introducit Pa-
ter fe collatas. Si vero quis dixerit, jE- num loquentem.
gyptios a Gracis , non Gracos ab ^Egy- TSLy Thalonim Valon utb Ji corathifima
ptiis accepifle literas, is fibi confequen- conjit
ter contradicit; cumjam in prxceden- Chim fach chunitb mumis thyalmyclaba-
tibus ex omni antiquitate oftenderi- ri imifehi
mus , Cadmum jEgyptium AEgyptias li- Lipho canethytb bymicby ad udin Tynuthi
teras Ionibus primum multis ante Ilium Syrnarob Syllo homaolinin uby myfijioho
xtatibus attuliffe , & myfticum AEgy- Bythlim mothyn noBothy nelechanti da-
ptiorum alphabetum fat fuperque de- mafeon
monftrat, quod non nifi ex lacrorum a- Iffidek brimtyfelyth chilis cbon, tem, liph
nimalium motibus & geftibus defum- 'Otbynim ifdibur thinno cuthnu Agora-
ptum,atque vel ante ipfum Moyfen in docles
ufu fuiffe, variis in Oedipo locis expo- 'Uhe manet ihy chyrs lycoehJith nafo
fuimus. Reftat altera difficultas hoc Etnni idcbil fubili gubilim lafibit thim
loco enodanda, qu£ eft de Thtmiciorum Todoalit herain niu nus tim moneoth lu-
colonia in Africam ,8c Carthaginem tra-
duda, ubi Phcenicia lingua locutos fuif- Ex anolim Volantes.
fe,ex Tlauto, Plinio, Divo Auguftino, fu- Quorum interpretationem alia
-
pra citatis conflat, nec non ex infcripti- rumque inferiptionum curiofus ledor
onibus ad Gaditanum littus repertis. quam ampliflime deferiptam reperiet
Dico itaque, coloniam Tbcenicum in in Atlantepolyglojjo, fyntagmate de Lin-
Africam, & Carthaginem tradudam nos gm Thomicum leti Tunica.
SECTIO
193
Cap. I-
Turris Babel Li b.III.
Sectio II.Sec7.II.
De linguis primigeniis, quas matres vocant, quaque poli
confulionem Babylonicam etiamnum fuperllites
in ufu funt.
PRAEFATIO.
SI Onfitutum esi nobis in hoc tertio libro tantummodo deprimi-
geniis linguis quas doBrinales vocant, agere,& de earum vide-
licet origine,antiquitate
,propagatione
,
€> corruptione,per quajdam
fcitu necejjarias annotationes velutiprodromo quodam rerum in Atlan-
tefecuturo exponendarumpraeludere : Itaque leUorem hicprimo nota-
re velim , tria potifimum linguarumgenera a tanta linguarum confu-
Jione,& corruptione
,utique divino quodam nutu, immunia rejlitiffe>
qua; ea de caufa quoque in facrofaritdre crucis tropha^o S-iatOpa-
Chrillus mundi dominus redemptor, titulo impojito conjecta-
tafidelibus commendavit’, fueruntque Hebr$a ,feu vernacula Chrilli
Syriaca, Grasca, Latina, una cum earundemfiliabus , ut videlicet
per hajce magnalia Dei , & facrofancli euangelii veritas., univerfo
mundo patejceret,&• facrofanBamiJfe facrfidum ubique iis veluti
privilegio fingulari honoratis legeretur. Vocantnr prceterea doHrinales
ob idiomatis difiinUionem , eo quod tum in facris,& profanis confcri-
bendis, a docloribus tantum ubique locorum ufurpentur. Quamvis vero
linguce Hebrsea: in catholica ecclefianullus infacris fit ufus; in filiabus
tamen, Chaldaica, Syriaca, A-thiopica,& Arabieapro ritu,
& confuetudine diUarumgentium,earum ujus infacris permittitur,uti
Romx,ubi Maronitse Syriaca, & Arabica,Chaldady«<*, A-byllini Aethiopica
,folennioribus fefiis,juxta ritus fuos, in hunc
ufque diem peragunt. Sedjam adparticularia diUarum linguarum ex-
,calamum convertamus.
Caput I.
T)e lingua Hebrcea linguarum omniumprima.
HEbraam linguam primigeniam,j
ex ipfis primaevis nominibus, a DEO in
& a DEO Opt Max. proropla- ' lacra lua Genefi expoliris ,quam lucu-
ftis infitam, ac proinde mundo lentiflime patet ; ut proinde nimium
coaevam , necnon divino eloquio ex- audax, ne dicam temerarius cenferi de-
ornatam, jure uti dixi primigeniam e£ beat,qui contrarium lentiat. Verum
le, omnium SS. interpretum dodo- i cum haec in praecedenti capite depri-
rumque communis lententia eft5 & vel
j
matu linguarum fuse tradiderimus , eo
j
Bb ledo-
19+ ATHAN ASII KlRCHERICap. I. ledtorem relegamus. Quod vero Goro-
j
citati ulque ad divifionem linguarum SeSl. Ii.
Coropiuspius Beamus Belgicam linguam primam|
276 annis una cum univerfa generis
Bdgicam omnium linguarum dicat fuilfe, is illud;humani congregata multitudine ufi
f/in'"u£n
non tam vere fenfiffe,quam lepido
:
lunt;juxta facrx Genefis cap. I. effatum;
jKofeaffc- quodam ingenii lulu afleruifle , exifti- I Erat enim tunc terra labii unius
,eorun-
mandus eft;cum idem& majori jureidemque fermonum &c. Duravit itaque
de Germanico idiomate, cujus 'Belgica fi-j
lingua landla ab orbis origine , ulque
lia quxdam eft , dici polfit,cum vix 1 ad divifionem linguarum
,annis 1932.
ulla monolyllaba vox appellativa in;Poftea vero ex illa aDEO juftis de cau-
Germanica occurrat, quat non ad aliqua 1
fis immifla confufione , illa pariter in
monolyllaba Hebraica reduci poflit, varia, & differentia idiomata diftradta,
3
uod & in aliis linguis experientia nos maximam conlufionem palla fuit , in-
ocet. Prima igitur omnium lingua eft tegra tamen in domo Heber ulque ad
Hebraica;qus lingua fandla dicitur, \ Abrabam,Moy/en,Judices &c. in lynago-
quia hacDEUS mundi opifex primus ga magna Rabbinomm ulque ad Chri-
omnium Jdamum& Evam appropria- \ftum , & ultra adhuc exiftente,ad nos
tis nominibus allocutus eft, cui eadem tandem pervenit myfteriis confertiffi-
Protoplaftus& Eva, DEO interrogan-j
ma, de quibus vide , fi placet, Hebrao-
tide laplu relpondere. I rum Cabalam,quam in II Tomo Oedi-
Hxc eft prima lingua, qua primi:pi jEgyptiaci quamfiifillime delcripfi;
patriarcha ab Adamo ad Noemum, con-j
de quo , uti lupra dixi , nulli dubiumtinua lucceflione ufi lunt , uti ex nomi-) efle debet, nili ei forlan, qui ex U-nibus, Adam, El>a, Cain, Setb, Enos, Cii- \
topia quandam linguam delatam
,
nati, Melalael, fared, Enoch, Mathufalem, ! tunc temporis viguine, fibi impru-
Lamecb, Koe,quxomnia pure Hebrai- ! dentius , ne dicam ftolidius perfuafe-
ca nomina lunt,patet. Hac poft dilu-
1
rit. Sed jam qua ratione,quave oc-
vium Koe ,& tres filii, Sem, Cham, fa-
• cafione illa in aha idiomata declinarit,
pheth
,
in ea ante& poft diluvium exer- 1 videamus.
CAPUT II.
T)e lingua Chaldaica,una exprimogeniis linguis.
Cap. II. |
Abylania portio Afiyrite , ad Tigris mam lubiit Hebraee lingus corruptio-
||& Euphratis confiuxum, uti lu- nem, uti lupra deNino & Affur ollen-
•^"^periori libro diftum fuit, nam- dimus, & nomina Regum tum Affy-
ralem in terra litum habet, primorum riorum
,
quorum fedes in Ninive, tumpoft diluvium hominum , atque adeo Regum Chaldxorum
,quorum ledes
totius humani generis colonia fuit, ibi- in Babylonia , lat demonftrant . Cer-
dem una congregata, labii unius,ejufi . tum itaque eft
,Chaldaicam live Baby-
demque linguat , videlicet ex omnibus Ionicam linguam una cum AJfyriorum
Chluaka l^S™3 primogenita;qua? tamen poft monarchia lemper , & alfidua ar-
in 5 fria, confufionem ex fimplici Hebr-xa , luc-|
tium, Icientiarumque cultura ,legum-
ceffu temporis in quinmplicem diale-i que ac jurium , fine quibus nullum
irifa- ftum , Chaldaicam ,Syriacam
,Samarita- 1 imperium confiftere poteft
,promul-
nam ,Arabicam
,sEthiophicam degene-
j
gatione excultam longe lateque lua
ravit. Et Kembrodi quidem loboles in pomoeria protulifle ; fic enim natu-
Babyloniam , & AJJyriam diffula,pri- ra comparatum eft , ut is , uti & lupra
docui-
Turris B a
Qtp.ll. docuimus, penes quem eftlimmaim-perii orbis terrarum adminiflratio
,
cum legibus quoque & edi<5tis luam
linguam populis libi lubditis tribuat
,
aut laltem, linon continuo in omni-
bus provinciis,quibus princeps impe-
rat , ipfius idioma ceu vernaculum o-
mnium ore verlari jubeat,& lenlim ta-
men eo irrepfit, ut radicem luamquamlatiflime diffuderit
, uti ex Alexandri
Macedonii adtis , Ppmanorumayte. Cx-farum hiftoria luculentiffime patet.
Tametfi vero hodie tanta librorum
copia in chaldailmo non extet,quan-
ta in hellenilino ,latinoquefermone,
credibile tamen eft,primx monar-
chix tam late patentis idioma, non mi-
nori,quam alia duo , Iplendoris, ele-
gantiarum , nominum verborumque
opulentia inftrudhim fuiffe;led quod
lummopere deplorandum eft , injuria
temporum, maximam veterum mo-numentorum partem antiquiflimx lin-
guarum , Chaldaica thelauros, lummo
Reipublicx literarix damno periilTe.
Quis enim dubitaret, quin Medi, &Perfe
,qui elavem imperii
,quam ab
AJJyriis , ut in prxcedenti libro dictum
fuit, vi & armis occupaverant, alter-
nis tenuerunt , eorum quoque libros
ex archiviis publicis expilaverint ? cer-
te Alexandrum Affyriorum , Medo - Per-
farumque literaria monumenta,ad bi-
bliothecam Alexandrinam poftea in-
cendio deftru&am,augendam lus-
tulifle, Francifcus Picus Mirandulanus
quam diftimftiffime in luode do&rinx
Ariftote- veritate libro refert. Addit Arijlotelem
« chai--dkxandri magiftram in comparata bi-
daicis mo- bliotheca , luppreflis aucftorum nomi-
acupit. nibus,quafi mercem interpolatam in
proprios ulus convertiffe,quin vel
BEL LlB. IU. I9S
iple Clearcbus Ariftotelicx dilciplinxSefif. II.
haud ignobilis alumnus,in libro de fo-
rmis id claris verbis oftendit ; ciim enim
Ariftoteles difeeptaret cum Hyperochi-
deJudxo ,qui ah altioribus Aiis locis ad
maritimas civitates defendens, philofopbite
amore ad Ariftotelem Venit, tpfemetfa-
teri nonfit Verecundatus , plurafe ab eo ac-
cepijfe, quam is a fe acceperit : ita Cle-
archus. Quin vel iple Plato magni fe-
cit Chaldaeorum monumenta in luo Al-
cibiade,ac maximopere commendat
magiam Zoroaftris, quam nd aliud eft
le tradit , nili divini cultus Icientiam,
qud & Perfarum Reges erudiebantur
ut ad Reipublicx mundanx exemplar,
luam ipfi Rempublicam rite admini-
ftrare dilcerent;luccentorelque aftro-
logix fecit : veram cum hxctumlu-pra, tum in II. Tomo Oedipi fiifius de-
Icriplerimus , eo ledlorem ablegamus;
ubi& de Sancbathoniate,& Perofo
,
pri-
fcis Chaldceorum fecerdotibus , anif-
que plura exfofepko, Augustino ,Pto-
lem<eo , Laclantio, Juflino ,
Ammonio
traduntur. Quidquid igitur hodie ex
lingua Chaldaica reftat , id totum par-
tim ex prophetia Danielis extradtum
fiiit, partim ex Thargumim Pabylonico
& Hierofolymitano,quorum au&ores
fuerunt Pf Onkelos , & fonathas Pen
TJfel
,
qui paraphraftica expolitio-
ne Biblia in linguam Chaldaicam tran-
ftulerant.
Chaldaicam itaque linguam , fecun- chaidai-
dam poft Hebraeam ftatuimus , im-c
f{T.'0U
mediate poft confufionem ex HebraagP*He-
corruptam,ut jam Ixpius inculca-
vimus. Tertiam ex Hebraica fili-
am conftituimus Chananaam
,
live Sa-
imariticam
, quam alii Phoeniciam di-
Bb 2 CA-
196
Cap. III.
Athanasii Kircheri
CAPUT III.
SeSl.U.
T>e lingua Samaritana feu Phoenicia.
pigeren- FfAmaria ‘Ptolemaeo, traCtus pudxx,&Hebraos v^'n eo e
jufcern nominis urbs, civili-
S Sama-v~dus tumultibus vaftata, ab Hero-
ficanos. reftaurata, tandem Sebafie diCta fuit.
De Samaritanorum ftudio, moribus, in-
genio , S. Epiphanius in Panario fic fcri-
bit : Samarita:Jfoe Samaritani a Judxis
erant feparati, non templum, nonfacrif
-
cia aut cerimonias cum illis habebant com-
munia;quinque tantum libros Moyfis le-
gebantjprophetas, ac extera faerxferiptu-
rx 'Volumina rejiciebant , mortuorum refur
-
rectionem unacum Spiritufando negabant.
SellaHe- Vrat autem Judxorum gens in tres feclas
tnjltx. divifa ; primx feSlx ajfeclx Effeni dice-
bantur; fecundx Sebuxi qui cum EiTenis
in omnibus concordabant, prxterqudm quod
tempora folennium fefiivitatum mutarent;
tertixfeSlx Gortheni,pediffequi appella-
bantur d Sebufxis in temporum digeHio-
ne difcrepantes ; ex quibus pofied orta efi
quartafecla , qux fautores Dofithei dice-
bantur d reliquis feSlis prorfus diffentien
-
tes : nam refurreSlionem mortuorum profi-
tebantur ; ab animatis abfiinebant. Sab-
kathum ai^eb fuperftitiose fervabant
,
^Indoli utquo inloco & ftatureperiebantur,fabbath. immobiles permanerent, donec diei
majeftas tranfiffet;uti dicit Origenes
l. 4 . Samaritae vero cumJudxis odio incredibili difledifle, prx-
ter eum locum a S. Joanne in Euangelio
de muliere Samaritana cum Chrifio
eolloquente , allegatum , omnes He-brxorum,Rabbinorumque libri teftan-
tur. Diflidium originem inde habuit,
quod templum, k Samaritanis in mon-te Gari^jm in defpeCtum templi Hiero-
folymitani xdificatum,Judxi ab Ale-
xandro Magno Macedone , obtenta fa-
, cultate deffruxiflfent,vel ex eo capite,
quod facra profanis mifcentes,juxta
gentilium morem, Venerem fub colum-
bx foima adorarent. Vide, qux de
hifce pluribus in I Tomo Oedipi,de Diis
Samaritanorum tranfegirhus.
Quibus autem literis fcriberent, aut zing
linguam profiterentur, Divus Hiero-
nymus in prxfatione ad libros Regum n,arit
paucis definit ;viginti (sr duas literas
,
ait, effeapud Hebrxos, Syrorum quo-
que lingua tejlatur
,
qux Hebrxx lingua:
magna ex parte confinis eft; nam & i-
fi viginti duo elementa habent, eo-
em ferefono , fed diverfis characte-
ribus;Samaritani vero pentateuchum
Moyfis totidem literis fcriptitant, figu-
ris tantum & apicibus diferepantibus,
certumque eft Efdram poft captam
Hierofolymam & inftaurarionem fub
Zorobabele , alias literas reperiffe,qui-
bus& nunc utimur,cum ad illud ufque
tempus iidem Samaritanorum Hebrxo-
r«t«que charaCteres remanferint. Ve-
ram de hifce vide fufius tra&atum in
ll.Tomo Atlantispolyglojfi
,
& inprxce-
dentibus, ubi de lingua Samaritana am-
j
piius egimus.
Dixi fupra , linguam Samaritanamffff
effe eandem cum Ckananxa, propagata Samanu-
i Canaan, unde regio Canaan nomen narum ’
habet, in undecim filios divifa, inter
quos& Samarxus nominatur , Samarix samarans
fundator; conftatenim Chanaan Chamifffffilium
,ftatim poft confufionem eam
partem occupaffe cum undecim filiis,
qux a nomine fco innumeris fere locis
faerx fcripturx, terra Canaan, & a po-
fteris Palxftina, five terra fanfta dicta
fuit ; fuerantque poft divifionem pri-
mi hujus partis orbis incolx, fiquidem Funim_
8c inde patet, quod Abraham yo. poft™ wbium
divifionem gentium annis , ex Chaldxa canaan.
in terram Canaan profeCtus dicatur.
Quemadmodum igitur illi undecim
filii Canaan, quifque fibi locum adin-
habi-
Turris Babel Lie. III. 197
Cap. III. habitandum elegit,ita quoque urbi- bani , & fic de exteris ;
Samaraus xetoSeSl. II.
bus extractis,quiique nomina ipfis nomen dedit Samaria in tribu Senja-
impofeit : Sidon urbs a Sidone, primo- min
,
& quibus lingua, quam Samariti-
genito Chanaan extrudta nomen dedit cam dicimus, nomen aflumpfit;quam-
populis Sidoniis; Hethai urbem He- vis vero una& eadem lingua fuerit Cha-
bron;Jebufei
,Jebus
,
qux poftea Je- naiuea 8c Chaldaica,hxc tamen tanquam
rufalrn difta fuit ; Amorrhai urbem Ca- in medio terne Canaan fita,peculiare
desbamead Libanum
,
& plures alias in porteris temporibus dedit nomen lin-
terra Chanaan ; HeVai montem Hermon gux Samaraa , occafione diflidii orti
in Mefpha ; Araeai urbem Arcas, poftea inter fudaos
,
& Samaritanos , de quoTripolim didtam ad radices montis Li- paulo ante.
CAPUT IV.
De lingua Syriaca.
TAnta eft tyographorum de Syria, I perque patet : exterum eadem pror-
ejulque lingua concertatio, ut lus eft cum Aramaa
,Chaldaica
,Cha-
cui iublcribas vix comperias. nanaa , Phamicia , ut iuo loco dicetur.
Sunt qui univerlam Syriam cum Ajjy- Characteribus differt ab Hebrais , uti t-m^ua
ria, Babylonia, & univerfa terra Chanaan inferius patebit, ex quorum tamen ^uomoio
confundunt. Sunt qui cum Pha-nicia i- forma facile colligimus,Syros ex He-
pfam eandem efle putent. Non de- brais charadteribus originem fumpfif braa.
u
fiint qui Syriam in Afiam minorem ex- fe. Aramaa dicitur, eoquod in facris
tendunt, quorum quidem fententiam literis Syria paffim D~x Aram dicimr,
referre fupervacaneum efle ratus fixm, ab Aram filio Sem, uti dixi,qui primus
cum illud nihil aliud eflet, quam in- ejus pofleflor fuit, fic didta. Differt
genia incredibilibus errorum nebulis igitur lingua Syriaca d Chaldaica , Sa-
offundere ; rehetis itaque aliorum maritana,
five Chananaa
,
tum diale-
fententiis, nos ftricte Syriamhoc padto 1 Cto , tum literis , haud lecus ac lin-
una cum Syriaca lingua proprie diCta,:
gua Tufca in Italia, a Romana, Nea-
deferibimus.j
politana , Mediolanenfi , Sicula quxSyria proprie diCta
,qux & infa- tametfi quoad dialedtum differant,
eris literis onx Aram,ab Aram filio
jItali tamen omnes & fe intelligunt, &
Sem, primo ejus pofleflore, d quo& exercent commercia, &fibi ipfis mu-lingua Aramaa diCta fuit , & quam- tua negotia communicant
,quamvis
vis illa d Chaldaica,Chananaa & Sa- una fit purior inter illas , qua curix
maritana,
nifi chara&eribus , vix in utuntur ,ficuti Hebraa inter primx-
alio differat;ex invafione tamen re- vos mortales. Fuit autem lingua Sy-
gni Gracorum, fub Alexandro Macedo- riaca vernacula Chrifti Salvatoris no-
ne,nonnullam corruptionem pafla ftri
, uti ex variis S. Euangelii nomi-
fuit , uti ex nominibus Grxcis, qux in nibus patet,
linguam Syriacam irrepferunt, fat fe-
Bb 3 CA-
198 Athanasii KircheriSecl.llCap.V.
CAPUT V.
2> Lingua Arabica.
NOn minor Geographorum de Syro, nunc Verba, nuncfenfus , nuncfi-
Arabia fitu, controverfia eft, mul utrumque refert, Ita D. Hieron. A-ut proinde pigeat me ,
inutili deo tamen poli execrandi Mahumedis,
labore, hoc loco recitare infuperabi- impoftorisnequiffimidatam legem in
lem nominum, quibus eam appellare Alcorano prxfcriptam , culta frit, ut
lolent,confufionem
; nos communi nulla lingua nec hodie , nec ulquam
fententix infiftentes , triplicem faci- olim in tot Orbis partibus , illa ufummus Arabiam ; Defertam , Petraam, majorem invenerit: irrupit illa inci-de Felicem : prima Palefiina confinis cam univerfam, prxterNubianam , A-
eft; fecunda monti Sinai adjacet: ter- bafimam five JEtbioqiam
;
habet illa A-
tia, littus maris Erytbrai,quod Hebrai, fiam totam & noftris littoribus in ulti-
«]io D’ Jam fupb ,ab arundinum, qui- mos ufque Orientis terminos diffufa;
bus fqualet, copia , dicunt. Turea id intravit illa Archipelagum , & velipfas
baebar corfun ,mare clau- infulas Moluccas
,quas Pbilippinas vo-
fum vocant, eo quod ad fretum Aden, eant , inter quas Celebes infula prx-
quafiocclufum videatur. In facris lit- grandis Mahumedanorum Regis fubeft
teris Amalecitica dicitur,a primis Ama- imperio. In Europa tenet Graciam, Ma-
lecitarum habitatoribus;plerique facra- cedoniam
, Thraciam ,Daciam
,partem
rum literaram interpretes eam quoque 'Hungaria , Serviam& Dofnam, omnef-
Ifmaeliticam appellant,eo quod ejus que nodie ab Adriatico hnu, ufque ad
primus poffeffor fuerit Ifmael , fihus Pontum Euxinum, interjacentesregio-
Abraba tx ferva ejus Agar genitus ; un- nes. Hujus beneficio folius quifpiam
de & lingua Arabica in hunc ufque ex Europa,per Tartaria, Afiautnuf-
diem, apud Orientales feriptores lin- que, Indiaapxt regiones fine interpre-
gua Ifmaelitica, & Hagarena dicitur, te in Cbinam ufque iter fufeipere poteft.
Sed hifce paucis prxmifhs,jam ad lin- Cum enim omnem Orientem Reges,
fi
Arabica
guam ejus enodandam procedamus. & Imperatores Perfia,Syria , Arabia, talmoZ
Arabica lingua, uti eft filia fpuria Africa,partemque Europa,fio fubjecif-^J^
Hebraa, ita quoque femper lingua: fent imperio, ejufdemque femperreli-^/*.
Chaldaica coxva fuit,quemadmodum gionis
,videheet Mahumedanx fequa-
fcite docet D. Hieronymus in prxfa- ces fuerint, cujus leges& ftamta cumtione ad lib. Job. Habitaffe, inquit, Tob non nifi Alcoranus
,quem & Alpburcan
Arabia* m Hus in finibus Idumxx , vr Arabix Verfa vocant, contineret; omnes ejus
»«<*. fertur ,eratque ei ante nomen Johab ; is interpretes , Arabicam linguam puram,
accepit uxorem ArabifTam, qua genuit ei & elegantem, qua feriptus fuit ab im-
filium, quem VocaVit1nnon-,erat autem poftore Mahumede, calluiffe, & eti-
ipfe filius quidem Zaro, de Efau filiis , fi-amnum prxter linguam vulgarem, cal-
lius; de matre Vero Bofra, ita utfit quintus Iere neceffe fit ,
ut proinde fxpe mira-
ab Abraham. Et hifunt (Peges, qui regna- tus fim , cur DEUS OPT. MAX. do-
Verunt in Edom,in qua is ipfe regnavit, ctrinam tam impiam , & prorfus a?,o-
Jiac autem tranfiatio nullmn de Veteribus yev in tantum incrementum excrefce-
fequitur interpretem,fed ex tpfo Hebrai- re permilerit. Verum qui novit ab-
eo, Arabico^ fermone, is- interdum i fcondita DEljudicia , circa multa alia,
qux
Turris Babel Lib. III. 199
Cap.V- qua: Iaera: hiftorix nos docent , is mi-j
pbarabium , Gebrum chimicorum corv- Jeff.II.
rari ccflabit. Arabica, itaque lingua ita phieum,& innumeros alios, quos alibi
pofterioribus feculis floruit, ut lemper citavimus; & quamvis lingua Arabica
Arabes habuerint Icriptores eminentil-. fit Hebr<e<e quoad inflexiones nomi-
fimos inomni pcene (ciendarum gene-J
num,& conjugationes verborum , no-
re;quorum monumenta fi hoc loco
|
minumque etymologiam,vicina,habet
reccnlere vellem,id effet
, librum li- tamen alia quamplurima nomina, qua:
bro jungere. Chaldaicam& Syriacam lapiunt,- adeoque
scriptores Quis enim nelcit celeberrimos llcri- verborum nominumque opulentia fce-
ptores, Aben Sina medicorum princi- eunda elt,ut lingux Graece non cedat,
rim. pem ,Abenrds, vulgo Averroem Arifto- five elegantiam , five copiam Ipectes.
telicorum operam fiibtiliffimum in- Qualis autem fuerit Vhamicia lingua,
terpretem, Abenragd, Aben Ma^ar , AU jam fupra expolitum fuit.
CAPUT VI.
De Lingua Athiopica.
CapNI. 71 'thiopia proprie illa regio Afri-
/ I 1 c<e eft intima, totius Africa
p‘&u “*—'meditullium
,quam& Abaf-
P®- fiam vocant geographi,lub dominio
Magni Negufch, five Imperatoris Abyf-
finorum ;terminaturque Montibus Lu-
na a Meridie ; i Septentrione infula i
Meroe ; ab Oriente MariErythrao5 ab
'
Occidente,Congo 8c Angola Nilo
, cu- ;
mimmjus fons jnm0nte Bedui vifitur , qui& :
«a* effiat.J ... .
1i
ex radice ejus ingentem aquarum mo-
!
lem , per flumen lat amplum in Sedj
lacum, quem aliqui perperam Zairej
dicunt , evomit ;& hinc in varias par- ]
tesdivilus, tria maxima flumina gene-
rat, quorum prior eft Nilus,qui in-
1
gentibus terrarum ambagibus, tandem 1
ingenti aliorum fluminum augmento I
ditatus,per Catadupa in AEgyptum prx-
!
cipitatur : alter eft Niger, qui maxi-
mam Occidentalis AEthiopia partem
irrigans, tandem in fubterraneos mea-
tus devolutus , deinde poft triduani iti-
neris fpatium eluftatus, & priftinx li-
:
bertati reftitutus, in Oceanum occi- 1
dentalem devolvitur. Tertius fluvius
eft Zaire,qui meridiana Africa occi-
duam regionem, per vaftam fblitudi-
nem in Angola , oceano illabitur. Dequo vide chartam hicappofitam. In
hujus meditullio mons eft. Amara no-
mine , in quo Imperator cum aula lua
commoratur,
viginti leptem regno-
rum dominus;qui tametfi religione
lemper Chriftianus extiterit, i peftife-
ra tamen Siofcori doftrinl corruptus,
in Iua pertinacia perftitit, & prolra-
|
peratorum ingenio,jam Ecclefise Ca-
j
tholiaeRomana: unitus, modo ad vo-
! mitum reverlus,fidem unice lalutife-
! ram lulceptam rejecit. Sed hzc pauca
de AEthiopi
a
fitu fufficiant;
qui plu-
|
ra noffe cupit, de hilce conlulatTo-
1 mum I Oedipi noftri AEgyptiaci, ubi de
! origine Nili fiise egimus, &quomodo
!
in ipfiusImperatorisZelachrifii przfen-:
tia anno i 6iy, uni cum noftris Patri-
i bus, fons Nili veras,& huculque inco-
!gnitus, detedhis fuit.
Ad antiquitatem Aethiopi* , & pri- Ami^m.
mos ejus colonos quod attinet, dicOp"^EtlliQ’
Chami filium Chus primum hujus regio-
nis poffefforem fuifle , idque vel ex i-
Jpfis facris literis patet, ubi terra Chus
ipaifim AEthiopia dicitur , & terra Cu-
\fiim,terrajEtbiopum dicitur; nam quod
;
mArca Noe fufius oftendimus,id in hoci prarfenti volumine degenerem Chami1
progeniem poft divifionem gentium
.univerfam Africam , luo imperio fibi
fub-
200 A T H A NASII KlRCHERIC?6.YI.fcbjecifle clare fed paucis demonftra- ufqae ad lalutis noftrje ortum, quorum Secl. i;
'
bimus ;ita ut Mifraim, Agyptv.m ; Chus ; nomina ,
& annosregiminis qui volet,
Atbiopiam mediterraneam ;Phut ve- i
confula: Marinum Romanum in defcri-
thin?i.-etocurn illum Afric* tra&um, abA- ,
ptione Athiopia. Cxterum pra: omni-
gjpto ad Gaditanas fauces marimediter- I bus,qui AthiopU five Abyjfmorum
ramo adjacentem occupaverit ;& con- jhiftoriam delcripierant
,audoribus,
firmatur exhiftoria Athiopum Abyfii-j
merito luo palmam profert fapientif.
norum, qu.v refert, lex Reges poft Cbus,jfimus Patriarcha Athiopia e Societate hynmu
regni liicceffores ,Atbiopi* profuit !
noftra, Alphonfus Kurnes
,qui opere^™fl
fe, &feptimum fedemfuamincivita- !fane digniifimo , & reconditis erudi- ™jefu
te Caxumo conftituifle,quos referre
j
tionibus conferto , univerfam Athio-^f^M.
ob chronologia: incertitudinem , & !pU hiftoriam lingua Lujitanica com- °Pia;'
confulam hiltorite relationem potiusj
plexus,quateunque cLvTenm in Abaf-
filentio fupprimendum cenfui, quam.
j
fm vidit, & in vetuftiifimis archivio-
tempus in monftruofis nominibus te-;rum monumentis legit
,Icite lanecon-
rere. Certitudinem,quam habere pof|
Icripfit.
fumus ex archivio Abyjfmorum , fixe Hifce itaque prsemiifis,jam adra-
eft:quod Makeda, vel ut alii volunt,
}tionem lingua: Athiopic<e exponen-
Rtzint TSlicaula Regina Athiopite,quam &
|
dam progrediamur : de qua quid iple-
JdmZm lib. IV Regum Sabam vocat, adfapien-j
met ineorundem codicum AbyjfmorumSaba
- tiam Salomonis tentandam magno cumj
evolutione oblervarim , candide le-
comitatu [aervenerit Hierofolymam
;
at- £tori proponam. Dico itaque Athio-que exdiumma cum Rege confuem- picam linguam
,totam ex Chaldaica, aut
dine lufceperit filium,quem Melich Hebr*a lingua,aut Syra, nec non Arabi-
appellavit; alii Dai>id nominatum vo- ca,ob Arabum Erythraei maris incolarum
lunt : hic primus in meliorem politici confinitatem, compofitam elfc : ita
ftatus formam 19 annorum,quibus
'
ut,qui halce linguas probe calluerit,
vixit , fpacio, reduxit;pofbhunc lecu- non adeo magno labore Athiopic
*
lin-
ti lunt alii n Reges , ulque ad Chri-1
gux notitiam acquirere pollit : alpha-
ftum. Referuntur praffuifte regnoA-;betum tantummodo toto , ut ajunt,
tunc temporis Reginam fudi-j
ccelo, d charafteribus Hebraeis, Cbal- /Ethio-
th.ipis, tham nomine, eandemque elfe,quje daicis, Syriacis & Arabicis differt:
Sacis Pereunuchum Candacis Regina: Hte-
j
terum inflexio nominum verborum-•‘f™*-
dkum. rofolymd in Atbiopiam reducem, & que conjugationes exdem fere lunt,utae/S?
a fandto Philippo difcipulo Chrifli in,in Atlante Polyglojfo luo loco dicetur.
via, uti ePc AelorumYU. baptizatum,;Quomodo vero Hebraa, Chaldaica, aut»^”'-
poftea converla, nec non ardentiffimo Syriaca lingua in Atbiopiam in princi-m&Anl
zelo gloria: Chrifli accenla primo le- pio divifionis gentium pervenerit, e-bibu!-
gem Chrifli Salvatoris,magnificen- nodandum reftat. Certum eft itaque,
tilfima ecclefia in ejus honorem S. Mia- Chami progeniem, aliam poft confu-
rice in Sion extrufta,propagaverit; fionem linguam
,plurimum ab He-
cui poftea S. Matthceus apoftolusfuc- bnea & Chaldaica differentem, in Ac-
cedens univerlum regnum euangelica gyptum, & reliquam Africam contulif-
prxdicatione , & languinis effufione ie, cum Hebraea lola in domo Heber
Chriflo lubjugaverit,
qui cum euan- permanlerit. Qui nodus ut lolvatur,
gelium lua Hebraica lingua conlcriple- lciendum eft,
plurimos cx progenie
rit ;Atkiopes id poftea magno femper Sem & faphetb pofteris temporibus
in honore,& veneratione confervannt, Chamxx progeniei commixtos fisiffe,
pro-
Turris Babel Lib. III. 201
Cab.Vl prout ingeniorum fimilitudo, &affe-|
diones mortalium fecum ferre folent,
qui Hebrad , & Chaldaica lingua inftru-
di,poftea potiti rerum in JEthiopia
j
linguam fuam ibidem colonia inftitu-
ta propagarint ; nam uti in Oedipo o-
ftendimus, habebant Chamai populi,
id eft, Agyptii linguam Agyptiacam,
quam & Pharaonicam dicebant, abo-
mnibus czteris linguis oppido diffe-
rentem, cum enim Jofieph Chaldaica
lingua inftrudus in Agyptum, a fratri-
bus luis venditus duceretur, dicit fa-
cra fcriptura , linguam, quam non intel-
lexit audivit ; quamvis poftea fuccefiu.yef7.il.
temporum alii & alii Hebraa& Chal-
daicae linguz periti illuc concefferint,
linguamque propagarint. De linguis
vero extra Athiopiam , AbaJSna, barba-
ris& peregrinis poftea loquemur. At-
que hzc limtqux deAthiopia ftam&lingua dicenda putavimus. Qui hifto-
nc&sAthiopia relationes fiifius defide-
derabit,is adeat fupra citaram venera-
bilem Patriarcham Alphonfum Kun-ne%
,P. Alvarezj P.Godignum, Marinum
Romanum, Tenetbum, 8c innumeros ali-
os, qui de Athiopicis rebus fcripferunt.
CAPUT VII.
T>e lingua Perfica,feu Alamitica.
j1
’
\Erfia a voce , id eft , equus,
a bonitate equorum, quos produ-
cit, fic dida,olim Alam, Jprimo
ejus poflefloreA lam filio Sem , 8c ne-
pote Noe, nomen obtinuit;unde &
Perfia tum a facris,tum profanis fcri-
ptoribus Alamitarum nomine clarue-
runt. Perfia itaque quondam , fub
primaevis poft divifionem gentium
colonis, qui totam pene Afiam difper-
titis regnorum juribus occupamnt , uti
in praecedentibus docuimus , fubdita
: fuit. Hodierno vero tempore plurima'
in fe regna continet, magno Sophi Im-
peratori Perfarum fubjeda;quomm
prior eft ipfa Perfia
,
& pertingit a Mari
Cafipio ad Perficum ufque Sinum , cujus
Metropolis eft Siros
,
olim Perfopolis,
vel uti alii volunt,Cyropolis
, a fede Cyri
Regis , Afifiyriorum domitoris fic vocita-
ta, & magnificae ruderum reliquiae id
latis teftantur ,uti& Itineraria per Per-
fiam tranfada referunt;fequitur hanc
Tauris,quae olim Ecbatena dicebatur,
regni Media caput,veterum monu-
mentis celeberrima ; tertia Perfia urbs
caput Regni Parthia eft Efpalmum, le-
des modo Regis Perforum ,feque ex-
tendit ad regni Mogoris ufque impe-
rium , continetque regnum Candahar,
India confine ex parte orientali, ex Oc-
cidente Armeniam majorem;praeterea
Iberiam, olim Colchidem, quam hodie
Georgiam vocant,regionem tenet. Se-
|
quitur hoc regnum Ghilon Mari Cafipio
j
adjacens, ferico confertiflimum5poft-
ea Kjsrafian ,in bina regna ,
Margianam
,
& Artam divila. Sunt praeterea alia re-
gna huic magno Sophi fubjeda,uti Lo-
refian , Turchifitan , infula Ornus
,
nobi-
liflimo emporio , necnon preciofarum
mercium ubertate conferta;pofteris
<L Cyro, Vario
,
& Alexandri Magni tem-
poribus,poftea ingentes viciffitudines
perpeffa, vicinorumdominatorum po-
tentii , & viribus devida, przfertim
|Turearum violentia monarchicum fta-
tum perdidit, ufque Ifimaelem Sophi
: filium Xeque Aidar, qui vir ftrenuus , Scfiaman
! magnanimus, ortus ex ArdoVilla civi-
j
tate regni Ghilon, videns totam provin-
!ciam Turearum tyrannide oppreffam,
. nullum non lapidem movit , ut eam in
j
priftinam libertatem , abjedo Turca-
;
rum jugo,reftitueret , qui uti vir erat
j
zelotes patris , & vulpino callidus1
aftu,ita quod fieri pofle cogitaverat,
confecit ablolutus iftius regni domi-
Cc nus;
202 A T H A N A S I I
C. VII. nus ;atqae adeo primus familia: Re-
gum Perft*
,
qui Sophi dicuntur. Hicfatis cedens liiccefforem habuit filium
basSopbTI^um -Abbas
,
qui intra breve tem-
zRexPer- pus ad lupremum Perfici imperii cul-
menalcendit, receptis omnibus iis re-
gnis,qua: Regi Parthorum prius a cir-
cumjacentibus Regibus violenta inva-
fione fuerant ablata; ledemque luam
incredibili urbis hominumque incre-
mento Efpahani fixit ; & eadem felici-
tate , vivente adhuc patre in potefta-
tem redadli Siros metropoli Perft*,
necnon regno Lorifian,vidtricia armo-
rum trophxa a Mari Cafpio ad ulque Si-
tium Perficum extendit;nec hilce con-
tentus in Mediam regnum vaftifiimum
movens exercitum, Tauris, olim Ec-
batenas
,
lui juris fecit ; deinde movens.inleptentrionale regnum Colchidem feu
Iberiam Armenia majori jundlam, Baby-
loniam,Mefopotamiam , aliaque inter-
media regna luo lubdidit imperio; re-
gnum quoque Candahar
,
quod magni
Mogoris monarchs imperio liibdeba-
tur , expugnavit;tandem in obfidio-
ne Bajfor* Arabi* felicis urbis ad Eu-
phratis finum Perficum fitje, & ipfe mor-
tis obfidione cinftus, viti celfit, relifto
imperii lucceflore uno ex nepotibus
luis ; corpus ejus Arduillam commu-ne omnium Regum Perft* Sopho-
rum lepulcrum , tranllatum fuit;urbs
eft, in qua ob merita Ifmaelis Sophi, pri-
mi, ut dixi imperii Perfici fundatoris,
Regum Sophorum cadavera in hunculque diem, magna lolennitate depo-
ni lolent. Hifce itaque prolixius, quampar eft
,prolatis
,jam ad lingua: Perfi-
cte conditionem exponendam progre-
diamur.
Duplex hoc loco ftatus Perfidis con-
stato otim fiderari poteft; vel i primaevis poftdi-
vifionem gentium temporibus , ulque
K I R C H E R I
ad Alexandrum Macedonem
;
& fiib hifce Secl. H.Regibus Afiyriorum& Cbald*orum,Chal
.
daicam linguam , live quod idem eft,
Afiyriorum viguifle , vel ipla lacra fcri-
ptura in Danielis prophetia teftatur,ubi
fere nihil , nifi de Chaldaica lingua pro-
fertur. Nulli itaque dubium efle debet,
de Chaldaic* lingua: ulu,qui tunc tem- pini
poris vigebat peromnia regna Chald*is
Regibus, Uti 'Nabucbodonofor , Baltha-fnumre-
fiari ejus filio, &poftea Dario Affuero,"•alm°ne-
cxterilque lubjefta : accidit tamen , ut
Alexander Macedo vadi Grxcorum mul-
titudine, Dario interfedto,omniaim-
perio ejus fubje&a, in luam poteftatem
redigeret,quo fa&o
,Grteci commixti
Chaldteis
,
aliarumque diverlarum gen-
tium nationibus,
Chaldtea corrupta a
luo genuino ftatu paulatim in varias
differentium populorum linguas divila
deflexerit : lecuti poft Alexandri obi-
tum pomani, & poft holce Ture*, lin-
guas in tot genera mutarunt, quot re-
gna,nationes & provincias Perfarum te-
nebat imperium ; & hodiernusmonar-
chicasPerfarum ftatus luculenterdocet,
liquidem primaeva Chaldteorum lingua
lingull Grtecd, Latina, Arabica , Turcica.
& Tartarica varie corrupta fuit;hodier-
na enim Perfarum lingua a Tartaris re-
gnum Perfite invadentibus,Tartarica
eft , commixtis nominibus Arabicis
,
obAlcoranum
,qui uti pure Arabica lingua
a Mahumede conlcriptus eft, ita quo-
quenemo pro viro literato& dodto ha-
betur in regno Perfidis,qui eam non
calleat, ut poftea ex ejus inftitutioni-
bus patebit ; in reliquis vero regnis
,
Tartari*, Candahar, Lorifian , Gorgfian,
Armenia, Corafim, Carmania, Samarcan-
da , omnes ita differentes funt , ut
una gens alteram intelligere non po£
fit. Atque hxc de lingua Perfica luf-
ficianL
203Tur ri s Babel Lib. III.
c-vm ' Caput viii.
T)e lingua i^gyptiaca, [eu Copta,quam& veterem
Pharaonicam appellamus.
regio Africa omnium
/ |“i antiquifllma eft, & in facris
'literis non folum, fed& apud
profanos fcriptores nullo non tempo-
re,celeberrima fuit ,
cujus fitus , &conftitutio uti omnibus nota eft, ita
quoque ulteriorem ejus defcriptionem
hic omittendam cenfui,prxfertim
cum eam in Oedipo quam uberrime de-
fcriplerimus. Hodie in Agypto domi-
natur lingua pura Arabica
,
excepta Co-
pta,qui monachi
,quos Coptitas vo-
cant,in facris utuntur
;& ab hac , ut-
pote omnium, ut dixi regionum anti-
quiflima, & I filiis, Cham, Chus,& Mi-
fraim ,a quo Agyptus nomen accepit
primum culta fuit. Nam facrxliterx
quando nominis Agypti faciunt men-m tionem , illam femper nomine pxiy- ansa terram Mifraim nominant,quam
f Arabes, Chaldai, Syri fequuntur, poft di-
f“- vifionem gentium primum introdu-“ ctum nomen; Pharaomcam appellamus,
eo quod primi Reges >Agypti , Pharaon
prima: dignitatis nomine appellari vo-
luerint;eft autem Pharaon idemquod
moderator rerum, uti hoc tempore o-
mnes Imperatores Romanorum Ca:-
fares , I primo ejus imperii Romanifundatore Julio Cafare denominantur
Cxlares, & Reges Perfidis ab Ifnaele,
primo inftitutore. Sophi. Ettametfiin
Prodromo Copto, & in Tomo integro,
quod Onomajlicum Copto - Arabico-Lati-
num, Uve Agyptiacam, feu Pharaonicam
linguam rejlitutam inferipfimus , de hu-
jus lingua: origine , antiquitate,& cor-
ruptione quam fufiffime egerimus,
nonnulla tamen ibidem omifia hic ap-
ponenda cenliiimus.
• Ceitum eft«, ex nominibus Agy-
mptiacishanclinguam fuiffe unam ex pri-
mogeneis linguis , I filiis Cham, Cbus,
& Mifraim poft divifionem gentium um habn.
in Aegyptum tranflatam , & propaga-
tam ; & quamvis illa nullam prorlus
fimilitudmem ad Hebraam,
Chaldai-
cam,Syriacam,Arabicam,& Athiopicam,
linguae Hebraa filias habeat , mutuata
tamen videtur denominationem lite--
rarum alphabeti fui I linguae Hebraa,
aliarumque linguarum confinium al-
1 phabeto,quemadmodum ex alpha-
:beto infra fuo loco ponendo patet, li-
j
teris ab illis , & chara&eribus toto cce-
j
lo differentibus; cum vero didhxm al-
phabetum Copticum 32 literas habeat,
omnes reliquae, praeter 22 Hebrais pro-
prias , fucceflu temporis adjun&x vi-
dentur, vel vocalium loco, vel Agy-ptiaca pronunciationis rite formandacausa. Duravit autem lingua P^ara0-
nica, feu Agyptiaca, vel Copta
,
ufque ad gyptuca
Cambyfis tempora,qui Aegypto lubju-p^,
03 '
gata, devaftata, facerdotibus,& hiero-
manthis occifis, nec non obelifcis,cun-fes regni
dtifque facris hieroglyphicorum mo-numentis proftratis &diffradis, totam/"-
Aegyptiorum religionem in nihilum
quafi reduxit , ulque ad tempora Ale-
xandri Macedonis,qui regno potitus
Aegyptiorum
,
expulfis Perfarum foper-
ftitibus, totum fuae fecit poteftatis, li-
bertate perampla iis, fiqui adhuc re-
perirenmr, hieromyftis facerdotibus,
veteris religionis foa inftituta exercen-
di, reliita. Hoc pa£to,veluti poft metfem colledtis pauculis tritici fpicis, lin-
gua Copta inftaurata quidem fuit, ita ta-
men, ut perpetuo Gracorum commer-
cio , magna ex parte corrupta , loco
Agyptiorum
,
quorum inopia labora-
bant nominum, ex Graea fuppleverint,
ita tamen Aigyptiaca: Grammatica:
C c 2 adapta-
20+ Athan ASII Kircherir.VIII. adaptata, ut ne ullum quidem Graco-
j
tinuerit;quemadmodum infra ex in- Secl. II,
rum declinationis nominum , aut ver- ftitutionibus ejus in Atlante polyglojfo
borum conjugationis veftigium re-I
patebit.
CAPUT IX.
T)e lingua Armenica.
Cap.lX-/'‘XUemadmodum ab linguis
1 1prima:vis initium duximus Po-
^-•-lyglottias noftra:;ita hic reli-
quas in Oriente linguas ordine profe-
quamur, qua: tametfi toto, utajunt,
ccelo, ab Hebraica lingua: huculque
'declarata loquela,& charaderibus dif-
ferant , uti funt Armenica ,Georgiana
,
Tartarica,Turcica,quia tamen & ha:
magna progenie ex corruptione unius
cum altera fecunda: font,illas ordine
deferibemus.
Armenia Armenia
,
magna Ajue majoris por-defmfuo.
^ jjjyjJjnjj. jn Majorem , Sc Minorem,
quae prima tunc lub unius regni Perfa-
rum imperio lubdebatur,polleris ta-
men temporibus ARege Verfarum dem-
pta , Mabumetani , ScTurcici juris fada
fuit ; contingit haec Ajia minoris,quamAnatoliam vocant
,terminos ab Occa-
I
fu , ab Ortu Armeniam majorem; a Se- :
ptentrione Mecreliam
,
five Georgiam, I-
beriam, olim Colchidem
;
a Meridie Me-
1
fopotamia panemjMajor ab Occafo A-
fiam minorem;ab Ortu J1erfidem
;
i Se-
ptentrione Mare Cafpium
,
& montemArarat
,
quem in Arca Noe uberrime
defcripfimus ,• a Meridie regiones, &deferta ulque ad Sinum Verficum con-
terminata. Armenia etymon fuum ob-
tinuit ab Aram filio Sem,primo ejus
pofTelTore,quafi diceres, Arameniam;
quicquid alii dicant tum hiftorici, tum
geographi de etymo hujus nominis,
infinitis litibus inter fe diffidentes,quos i
confole. Haec hodie magno farfarum
Regi paret; regnum quafi totum Chri-
Piintr- ftiana religione colitur, per Patriar-
niorarn!* Proprium, qui in NafcbeVan ur-
be, ad radices montis Ararat
,
refidet;
qui quamvis pluries ecclefiae Romanaefuerit unitus
,femper tamen ad fchi-
finareverfos, foi juris& arbitrii inec-
clefia Armenorum gubernanda effe ma-
luit, quam Romanae ecclefiae catho-
lica,& orthodoxae legibus humili
mentis obfequio fe fobjicere. Linguamhabent prorlus & loquela& charade-
ribus A exteris Orientalibus diverfom;
& quamvis non exiguam huic operam
olim impenderim, ne ullum tamen e-
jus veftigium in Hebraa, Chaldaica, Sy-
riacaque fundatum, me reperire potuit
le foteor, utiininftitutionibusejusfe-
cuturis patebit.
Lingua Georgiana proprie utuntur Georgu-
Chriftianae legis cultores ii,qui Me™
creliam feu Iberiam , quam Georgiam
,
o-
lim Colchidem vocant ; eftque regio in-
ter mare Euxinum
,
& Cafpium inteije-
da, nec non Caucafeis montibus fob-
jeda ;Georgiam nonnulfi appellatam
I fuifle autumant A S.Georgio, gloriolb
Chrifii martyre , illius regionis apo-
ftolo ; linguam habent ex Tartarica,
& Armenica compofitam, charaderi-
bus tamen ab Armenicis oppido dif-
ferentem, de qua luo loco in fequen-
tibus , ubi inltitutiones ejus produ-
cemus.
Tartarica lingua , univerfamTarta-TLJ”£“*a
riam magnam occupat, quamvis innu-
meris idiotilmis diverfa,pro varia vi-
delicet vicinorum Regum in eam ir-
ruptione , eildemque lubjugatione fo-
da,qui lingua quoque primxva va-
rie corrupta in diverfiffimas linguas, in
Indiae ulque propagatas abiit. Reges
enim Indofian, five Mogor, ex Tartaria
tranlmigratores femper eam unice ceu
nati-
Turris Babel Lib. III. 20
s
Cap. IX. nativam tenuere;quamvis ea poftle-
J
lum tamen Tartaricumfubiplislaten-Se&n.
gem Mahumtu in illud imperium in-j
tem , ex lingua» imperitia penetrare
trodudam ex Arabica miftura linguae non licuit; haudlecus, ac fi quis cha-
non exiguam corruptionem pafla ,i raderibus latinis Icriberet cujufcun-
linceritate lua deflexerit. Verum de|
que alterius linguae ignotae idioma. In-
Hayton hjfCe conlule Haitonem Armenum in IU 1numera hoc loco apponere poflem ad
m. Paulo» bro de Tartari# regionibus, Marcum Tau- hanc materiam pertinentia; verumVenetos.
[um yenetum
}
& noftram Chirnm illu- qui ea dilucidius nofle cupit, is Chinam
Jiratam,in quibus fuse de hifce egi-
jnoftram Illujlratam
,paulo ante cita-
mus. Hodie Tartari utuntur adhuc ve- tam conlulat.
teri fua lingua , led charaderes, quos Turcica lingua, tametfi multis va-
olim obtinuerant a facerdotibus ChaU riilque gentium confufionibus corru-
da, qui primi in Tartariam magnam pta , tota tamen ex Tartarica lingua
fsnfm ex China ad me tranlmifla,qua Rex, trionalis plaga» regione , a quo& no-
S-smco eu Imperator Tartari* , cum univer- men obtinuere, profedos, per MarechiraSierc famSinarum regnum in quindecim re- Hircanum , portas Calpias penetran-
pum!~ gna divilum luo liibjeciflet dominio tes in citeriores Armenia, & Afi<emi-
&jurisdidioni, fub duplici lingua Tar- noris regiones innumerabili hominumtarica , & Chinenfi
,
promulgationem multitudine irrumpentes , illud lui fe-
legis Chriftiana:; templorum, leu ec- cifle juris ;
& tandem quoque impiam
cleliarum ritu Chriftiano extraenda- Mabometis legem amplexos fuifle cumrum,libemmam toti luo imperio, quo magno Chriftiana: Reipublicat detri-
vaftius orbis terrarum hodie noncon- mento; Taro/que a Regione Turchi-
tinet, permiflionem quam clementif- ftan, unde eruperant, impolitum no-
lime concedit. Et Tartarica quidem ! men in hunc ulque diem reliquifle.
tabula, non aliis, quam Chaldaicis cha-j
Vide de hilce LeonclaYiv.m, JoVium,
raderibus , altera Sinicis
,
eo line in-]Auguftinum Curionem ,
Lambinum, li-
Icripta fuit , ut in utroque imperio,J
bris de origine Turearum. Porro lin-
& Tartarico, & Sinico,mentem Im-
:
guam Turcicam, ex Tartarica, ‘BofnU
peratoris quilque lui lingua intellige- ca
,
nec non Arabica commixtam , in
re poflit. Charaderes quidem ChaU ejus inftitutionibus lecuturis oftende-
daicos line ulla difficultate legi , len-;
mus.
lub magno Uiam imperatore , tiaem i originem mvemt. certum enim eit
,
Chriftianam introduxerant, in huncJ
& omnium geographorum hiftorico-
ulque diem,quemadmodum in China
j
rumque teftimoniis comprobatum,
nolfra illujlrata docuimus, confervant. .Tureas primos omnium cxTartarU
SECTIO
206 Athanasii KircheriSV&III.Cap. I.
Sectio III.
De linguis Europa primigeniis, earumque
proprietatibus.
CAPUT I.
2)e lingua Gtxcx origine.
TEmpus haud dubie perdam , fi Japketh , Magog, Madai, JaPan, Mofich,
de argumento tam vafto,tam Tbyras
;
nepotes vero fuilfe ex Gomero,
celebri,& antiquo novum quid- Afiene^, 'Pjphat& Thogorma
;
ex JaPan
piam,inquo a magni ingenii virisjam a autem Elifa ,Tharjis
, Cethim 8c Doda-
bis fere mille annis, affatim deludatum nim ; ab hilce divife limt infulae gen-
fuit, adferre me pofte cwsWpa? tium in regionibus luis , unufquilque
mihi perfaafero. Tria itaque cumpri- fecundum linguamluam, & familiam
mis confideranda occurrunt;primum in nationibus luis. Ab iPane itaque fi-
eft, linguae (jrxcte origo, & antiqui- lio Japheth Grxcos originemluam ob-
tas ; fecundum, hujus linguae excel- tinuilfe, Hecauus apud Strabonem afi
lentia & dignitas tertium eft propa- ferit confirmat haec Plutarchus inTle-
gatio, cultus, ejulque jam ruina: vici- fio
;
de hoc igitur nemo dubitet. Se-
na: nova per viros' doctos fadta , in- cutus fuit Ipani luccelfu temporis qui-
ftauratio. dam nomine 'Pela/gus,qui occupata
Lingua Ad primum quod attinet, nulli du- Peloponnefi nomine ei indito aluono-
bium elfe debet,quin haec una ex pri- mine Pelafgiam appellavit. Quis vero
mogen'’s linguis,poft Hebraeam filiaf hic ‘Pelajgus fuerit
,paucis enodan-
to®^”" que ejus,merito fecundum inter o- dum duxi. Dico itaque hunc unum
fiamia. mnes lingua l0CUm polfideat ; verifi- fhilfe ex domo Heber,qui dum feli-
mile enim eft,poft divifionem lingua- ces in regnis occupandis fecreta cogna-
rum , a filiis Japheth,quiTurns ruina: torum JaPan
,
nepotumque luccelfus
praefentes adfuerant in divifionegen- audiret,& ipfe heroico Ipiritu agi-
tium , hac lingua utique divino nutu tatus , nomine Phaleg filii Heber, cui
beatis eam in primam obviam regio- divifionis linguarum nomen impofi-
nem,quae poftea Graecia dicta fuit, t010 fhit, infignitus, five frater Pba-
tranfiatam fuilfe, quae quidem fuccelfu five nepos fuerit, perinde eft, in
temporis tantos progrelfus fecit,quos PeloponneJum abiens , i luo nomine Pe-
fatis in hunc ufque diem mirari non vocavit,
quafi diceret DVD1
?*)
poflumus. id eft,gentem Phaleg;quae poftea cor-
Et primum quidem hujus linguae rapta, TelaGia di£ta fiiit, & populi Pe-
propagatorem fuilfe Ipan
,
quem & a- Wk* > id eft,populares Phaleg, & Pau-
lii Ionen vocant,filium Japketh , £ cu- finias, lib.fi de Arcadicis id haud ob-
jus nomine Ionia poftea Grtcia , Ionia feure innuit : ubi dicit , venilfe in Ar-
communi Arabum, Hebraeorum , Chat- «diatn hominem quendam Pelafge di-
dxorumcpie feriptoram teftimonio di- dhim,quem poftea Gorici filium Jo-
dta fuit ; cui lubferibit Eibliander in li- ^‘s j & Nioba
,
qua: idem juxta squi-
brode linguarumproprietatibus
;
centum, voca Xenophontis lunt , ac Noe, 8c uxo-
inquit , hiftoria Iaera Generi facit filios re %hea prognatum; virum excellen-
tem
Turris Babel Li b.III. 207
I. tem nobili forma prxditum , ingenio
& viribus pollentem,quem Arcades ex
lplendidis corporis, animique talentis
impulfi in Ducem Regemque luum
affumplerint,qui & eos , cum rudio-
res eflent , nec ingenio , nec induftril,
ad humanam vitam commode tranfi-
gendam pollerent,ad politioris vita:
cultum traduxerit; unde memores be- J
neficiorum anomine ejus ‘PbaleJgejpan-SeSl.UI,
1 latim univerlam Crociam Pelajgiam,
& incolas Pelafgos nominarent. At-
que hi primi fuerunt,qui coloniam in
Italiam,ubi Aborigenes& Siccani domi-
nabantur , traduxerant. Qua: omnia
ia Latio nojlro de Latini agri antiquitati-
bus quam amplilfime prolecuti lumus,
ad quas ledtorem remittimus.
CAPUT II.
De lingua Grxcx dignitate & excellentia.
II. f^Ed jam de origine lingua: Graea
^fatis prolocuti,pergamus ad le-
cundum pundtum lingua: Graea,
quod eft hujus lingua: dignitas , & ex-
cellentia,qua: ramos luos in tantam
celfitudinem , amplitudinemque ex-
tendit, ut quotquot in orbe terrarum
lingua: viguerunt unquam , live ele-
gantiam , live dicendi fplendorem, li-
ve denique verborum , nominumqueubertatem fpedtes , ha:c unica merito
palmam proripuerit. Quamvis autemprimam Graci corrupto jam ex aliis
linguis barbaris idiomate uli fuerint,
varia tamen , & ingeniose excogitata
carmina , variis nominibus in unumcoagmentatis pangebant
,quibus mo-
res hominum miris larcalmis cavilla-
bantur;cujulmodi eft lequens
:
Otpsva. vcl aucto?) pmy xuZg.indc,o-
$>«0I
'Z.cMX.vfyieto] £$<poi }snaJ'ci%7CcL-
yiS'^
1/j.afzm a£u<pa.?hoi niAt7roxcq @te-
jrihxLot
NuxItAct Spcuotpdyoi , vvz&tcl
rcuTfhoyot
Met^exve^ aVacrcq (c trvEKct&o
Aa£»1af
Ao^ofzalctj trotpoi ty{&£Tii<nct^).
Quos aliqui moderni fic vertunt, led
perperam
:
Siloni Capejones, Vibriffa afperamenti
Mantico barbicola ex terebropatina
Planipedutique lucemitui fuffarcinamiSli
NocllatentiVori,nollidolojludii
Tullipremopagii,futelo captiotrica
Q{umigeraucupida,nugicanoicrepi >
Holce iecutus Ariftophanes ex Comcedia
latina Plauti, grocis luis poematibus in-
leruit lequentia
:
Nugipolyloquides , argenti extenebronides
Techniloquides,nummorum expalponides.
Ubi vides vel unum nomen ex tribus a-
liis compofitum ; uti Nugipolyloquides,
homines in nugas multum loquaces
;
argentum ex tenebris fodientes,dolo-
|
se loquentes, & nummos mira arte ex-
torquentes. Utram autem talis foe- Scripora
. . ‘ . . . r v Grsci an-rit in pnncipio, non aunm dicere, cum« exa-
Icriptoribus ante bellum Trojanum ca-j'“^r0‘
reamus : quamvis plures exiftiment,
Linum , Orphea& Mufaum poft
multo ante Ilii excidium tempore exi- Mufeus.
ftentes , hymnos fixos de Diis , lingul
Graea quam elegantiffime Icripfiue,
quos etiamnum cum admiratione le-
gimus;quos lecuti lunt poftea tempo-
ribus lequentibus Demodocus, Vhamus,Epimenides Cretenjis, Arifieus Vrocana-
Jius ,Asbolus
,Centaurus, Ifatis, Drimon,
Orus Samienfis ,Protenidas Athenienfis
,
Philammon , Tkamire, Amphion, Oriban*
tius Threcanienjts, Syagrius,Dares Phryxjquos omnes Grxcos Icriptores ante
Homerum floruifle, Solinus, Tatianus
,
ScSui-
208 A T H A N A S I I
Cap. 1 1. & Suidas teftantur;imo Homerum poe-
ticam Ilii hiftoriam excjuodam Eueclo
& Corinno, quorum hic poeta heroicus,
dilcipulus 'Palamedis , durante adhuc
Trojana obfidione, hiftoriam ejus con-
Homeras. Icripfit,quam multum Homero pro-
fiiifle, Suidas afferit. Poft hofce itaque
furrexit Homerus,centum fere annis
poft caprum Ilium, divini ingenii ve-
nam tanto altius extulit poefi lane ad-
miranda, quantum ramos altius extol-
lit inter viburna cypreffus, de quo plu-
ra vide tranla&a in noftro Latio. Secu-jModiis^5 hunc Heftodus, aliique, qui Graeam
des. linguam ingeniolis operibus egregie
Hcrodo- promoverunt. Poft hos lecutus eft He-tus
' rodotus,primus hiftoricorum parens,
quo nullus aliorum hiftoricorum vete-
res & inacceflas JEgyptiorum,Babylo*
niorum, Medorum & Perfarum antiqui-
tates Icitius delcripfit , ii ei quidem fi-
deshabenda fit quam in enneade Mu-larum Ionico ftylo pofteritati reliquit
hiftorix;cujus exemplum fecuti in
Athenienfium polypxdias orcheftra
lucceflerunt in omni fcientiarum ge-
nere coryphaei, Socrates, Plato, Arijlote-
les, univerfe philoibphif capita;inma-
thematum cultu , Euclides, Archimedes,
Apollonius Pergaus;ex medicorum athe-
nxo, Hippocrates,Theophraflus, Galenus;
ex jurisconlultis , Lycurgus , Solon, Cri-
tias ; ex hiftoricis Thucydides, Paufanias
,
Diodorus Siculus
;
ex rhetoribus, Demo-1 jlhenes , Ifocrates ,
Lucianus, Heliodorus,
aliique, uti& ex poetis,quorum mul-
titudo vix iub numerum cadit;qui o-
mnes ftylo Graeco elegantiflimo,Sca-
berrimo commemoratas Icientias, bo-
narumque artium ftudia promovere.
Gszaio- Sileo hician&orum Patrum, Juftini,
Athanafii , Cyrilli, Bajtlii, Chryfojlomi, E-piphanii
,
& Gregoriorum in profequen-
Kircheridis ftylo graeco lane pereleganti Chri-SeS.in.
ftianae fidei dogmatis aequitatem; in
interpretandis lacrarum literarum len-
fibus perlpicaciam;in hxrefibus extir-
pandis zelum , & conftantiam;quo-
rum quidem iacris,piilque laboribus
actum eft, ut per univerlam Europam
Graea linguae ffudium; uti in omnibus
ardentilfimum affedtum 'excitavit, ita
longe lateque diffuium innumeros
mox invenerit hujus liuguae cultores.
Cum enim idTurcarum Mahumedano-[
mwque truculenti^,qua Craciam de-guagr*!*.
ftru&is & templis,&gymnafiis,biblio-
thecilque exuftis,invaferunt, illud mi-
rum in modum debilitaflet;non de-
fuerunt tamen eximii viri, quiReipu-
blicse literarise bono impulfi , illud in
Italiam primo , deinde in exteras Euro-
pa partes tranlplantarint, cujuimodi in-
ter alios principales fuerunt Bejjarion
Card. Emanuel Chryfoloras, Lafcaris By-
zantinus , (jeorgius Trapezuntius,Jo-
annes Argyropylus, Chalcondylas, qui be-
neficio principum, potilfimum magno-
rum ducum Hetruria, (dequorum ge-
ftis vide noftram Hetruriam)
advocati
magnilque ftipendiis adjuti, non lolumIcriptis luis Italiam illulfrarunt : led ex
Gracia fibris manulcriptis magno nu-
mero alportatis ,animos literatorum
vehementi defiderio eas in Latinam
linguam tranlvertendi , accenderunt,
quorum quidem ftudio accidit, ut con-
fiderato emolumento per totam Euro-
pam in omnibus palfim Icholis lingux
Graea ftudium publica prxleftione,in-
numeros in hunc ulque diem excitave-
rint linguae Graea alleclas,& propaga-
tores, ita-ut ut dodtorum numero viro-
rum hodie non accenleatur,qui (jracam
linguam ignorSrit. Sed hxc de Graea
linguae origine lufficiant.
jaijw- X Atina lingua a Latio fic dida , in-
ustox* 8digeno vero Latini
,five Aborige-
3'nes
, de cujus fitu, & habitatori-
bus cum integro Tomo , quod LA-TIUM, five de Latini Agri antiquitatibus
inicripfimus, jam quam ampliffime
adum fit,lupervacaneum effe ratus
fiim, ea hoc loco reiterare. Quare ad
lingua: Latina originem & antiquita-
tem defcribendam , tanquam argu-
mento nobis propofito propriam, ca-
lamum convertamus. Et primo qui-
dem ad literas,& charaderes quod
attinet; non defuerunt 'Plinio , & Soli-
no teftibus,qui NicoHratam , five Car-
mentam Euandri matrem , charaderes
& Latinam linguam ex Arcadia in Ita-
liam primo tranllulilfe,putarint. Alii
ex Phalifcorum regione ab Hercule in
Latium allatam arbitrantur. Dionyfius
Halicamajfeus , Euandrum ait ex Arca-
dia profugum hujus beneficii audoremfuiffe in Italia. Alii aliterrem narrant.
Quicquidfit, nos pofthabitis aliorum
opinionibus,quid nobis videatur , &
quomodo hujufmodi opinionum con-
geries concordanda fit,paulo fufius
exponemus.Cadmus Cadmum
,& Thomicem ortu HLgy-
nixGra- ptios fuiffe, S. Hieronymus teftatur:
feuewmTemporibus
,
inquit, Jolue, Cadmusuna cum fratre fuo Pncenice Thebis
aEgyptiorum,unde oriundi erant , in
Syriam profeSlos ejfe , tempore Otho-
nielis judicis Ifraelitici e Phcenicia in
Graeciam Venijfe ,atque ibi in memo-
riam Thebarum ALgyptiarum Thebas
Bceotias condidijfe , reliSldfratri Phce-
nici Syria ,qua deinde ab ejus nomine
Phcenicke nomen obtinuit. AEgyptiasj
itaqueliteras, quas in JEgypto a juven-\
tute didicerat, Gracis communicavit;
nam ut in linguae Copta Onomaftico
docuimus, erat ingenium JEgyptiorum
i natura ad omnia fua myfteriofis for-
mis & fignificationibus obumbrandaproclive
,
quemadmodum ex eorummyftico alphabeto patet ; .unde veri-
fimile eft Mifraim Chus filium primumHtgypti Regem aut Trifmegijlum ejus
confiliarium , notas ipfis literas, &
charaderes lingua: Hebraa,
in alias
more ipfis lolito, figuras ingeniose ex-
cogitatas transformafle , uti in Oedipo
fuse expofuimus,hos poftea £ Cadmo,
tanquam fingulare quidpiam,in Gra-
ciam allatos,juris communis fecifle
,
funt enim pleroque literae adeo Gra-
cis fimiles , ut fi odo exceperis, polle-
ris temporibus Z2 propriis adjundas,
exada fimilitudine inomnibus, Gra-
cis correfpondeant. Verum ad hocdemonftrandum
, nihil requiri vide-
tur,
nifi ut utriulque alphabetum
,
quod in procedentibus exhibuimus,
confulas.
Aque hoc eft differentia alphabe-
torum Copti , five JEgyptiaci,& Gra-
ci ; ex quo apparet, ab jEgyptiis,
vel per Cadmum,
vel etiam per Ina-
chum,qui & Phoroneus dicitur , aut
Cres a regno Creta , cujus primus Rexfiiit,utrumque sEgyptium
, ad Gracos
tranflatos fuiffe charaderes ;vixit au-
tem Inachus poft diluvium anno 2100.
Cadmus vero poft diluvium 2400 anno.
Verum de hifce in procedentibus u-
berius.
Cum itaque Graci literas ab Aegy-
ptiis acceperint , & Latini a Gracis,
certe latinas literas inde originem fum-
fiffe quam clariffime luo loco patebit.
Dd CA-
210 Athan ASII KircheriSebi.m.Cap.III. CAPUT III.
De varia qualitate, vicijlitudine
,&• augmento lingtus
Latina:.
vanus X^^Ercum e(l , linguam Latinam ab ce ulque ad hsc tempora. Si ita-
hTvarU- \..*n'00 non ftatim ad ultimam
;
que prifcam confideremus , illa uti-
•vit/in. ^'-''luam perfectionem perrigifle;
;
que tempore Pelafgorum, Euandri,Tur-
finam.*’ quare hoc loco triplicem lingua: fta-
1
ni
,
KiHH/que A Romana lingua mul-
tum confideramus:prifcum
, Roma- tum diftitit,
cujus argumento limt
noram , & pofterum mixtum. Prifcam verfus & carmina lacerdotum Salio-
linguam vocamus,quse tempore Pe- ' rum numinum
; hxc enim tefte Dio-
lafgorum , Euandri , Turni , Aborigenum ' nyjio Halicarnajfao,vix, ac ne vix qui-
in Latio ; %omamm vero linguam vo- : dem luo tempore a quoquam intelli-
camus,
qua: paulo poft conliilatus!
gebantur , utpote qua: cum Graeca &(pomani initium ulque ad declinatio-
!Latina Aborigenum commixta , legenti-
nem imperii Romani,ejulque mo- 1 bus inextricabilem difficultatem ad-
narchix ex Occidente in Orientem ferebat ; idem de verfibus deorum,
tranflatione , ulque ad Gothorum ad- & legibus regni a ISlwna Pompilio com-ventum duravit
;
pofteram, qua: abar- pofitis , & promulgatis,quae vix A po-
baris corrupta in varias dialedtos, I-j
fteris pomanis intelligebantur ,ScTa-
talicam ,Gallicam
, Hifpanicam,qua: bule Ppjlrata , tempore Conlulum in
lunt Latina lingua: filis,abiit ;
Lati- Capitolio %omano etiamnum luperftes,
na lolummodb inter dodtos remanen-jinlcriptio lat teftatur.
TABULA ROSTRATA
Infcriptio prifca lingua Latina peraHa .
S Ed hanc noftram interpretatio-j
ex quo vera horam numerorum ra-
nem genuinam effe , duo magna:j
tio petenda eft,quam ad majorem
confiderationis antiquitatum monu-j
veritatis atteftationem hic apponen-
menta quAm luculentilfime demon-j
dam duxi , cujus defe&um Petrus Ct-
ftrant: quorum primum eft Tabella i acconius lupplevit in proprio de hu-
Columna poflrata fragmentum , in Ca-j
jus columna: interpretatione edito li-
pitolio in hunc ulque diem luperftes,,bello.
Colu
-
Turris Babel Lib. III. 21
1
Cap.lV.'
St8sa.
Columna RoBrata Infcriptio.
C-Bilios. M. F. aduorsom. Cartacinienseis. en. Siceliad rem. Cerens. ecest.
ANOs. cocnatos. Popli. Romani, artisumad obledeone D. eXBMET. LE-
CIONeis. Cartacinienseis. omneis mAXIMOSQVE MAGISTRaTOS-Lucaes bouebous. reli&eis noVEM. CASTREIS. EXFOCIONT. MA-CELam. moenitam. vrbem pVCNANDOD. CEPET. ENQVE. EO-
DEM. MACestratod. prolpere rEM. NAVEBOS. MARID. CONSOL.PRIMOS. Ceset. resmecosque cLASESQVE. NAVALES. PRIMOS.ORNAVET. PArauetque. diebous. LX. cVMQVE. EIS. NAVE-BOVS. CLASEIS. POENICAS. OMnis. paratasque. sVMAS. COPI-
AS. CARTACINIENSIS. PRAESENTEd. maxumod DICTATO-RED. OlorOM. IN. ALTOD. MaRID. PVCnandod uicet xxxQVE.
NAueis. cepeT. CVM. SOCIEIS. SEPTEm. res momque. ducis quin
res mOSQVE. TRIRESMOSQVE. NAVEIS. Xx. depreset. auroM.
CAPTOM. NVMEI. ®. ®. ® DCC.
arcenTOM.CAPTOM. PRAEDA.NVMEI.cccb». e craue. CAPTOM.
AES. cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd
cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd
cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd cccIddd pondod triompOQV
E
NAVALED. PRAEDAD. POPLOM. romanom. donauet capriuos.
CARTACINIenseis. inceNVOS. Duxet. ante, curom. primosque. Con-
lol. de. sicelEIs. claseque. C A R Tacinienleom. triompauet. earom. re-
rom. erco. S.P. C^R. ei hance columnam, p.
Inhacprilcae Latina linguae barba-
ries uni cum exotico numerandi mo-
do clare apparet , dum enim expedi-
tionem C. Duillii Conlulis contra Car-
tbaginenfes refert in Sicilia,praedam
quoque ex parta vi&oria reportatam
quam exaftiflime , tum quoad naves,
tum quoad monetam , aurum, argen- i
tum,aenea , defcribit , ubi & inter ]
exteras figuras millenarii haec nota 1
ffl ffi ® ter occurrit, una cum DCC,
'
quae numerum 3700 conftituit. Sed,
hujus notae originem lupra vide expo-
litam : deinde vigefies lemel repetitj
hanc notam cccIddd ; & quoniam il-
1
la 100000 numerum conftituit , hic
in 21 dudtus dat 2100000 numerumin aere , cupro
,pondus. Contigit
autem haec viftoria C. Duillii con-
tra Cartbaginenfes anno Urbis condi-
tae CDXCIII.493.Primi igitur, qui ad linguam Lati-
nam excolendam le accinxerunt, fue-
runt ‘Plautus,Accius, Pacui>ius, Ennius}
TSLebiusiveteres Poetae; quoslecutilunt
Oratores , Cato, Sifennas ,Quadrigarius
,
Antius , Varro ,Quintilianus, Julius Ge-
far , Cicero Hiftorici, poftLiVium,Pli-
nium,Florum , Solinum , innumeri alii
jam noti,quorum ftudio , cura & la-
Dd 2 bore
212 ATH AN ASII KlRCHERICio. III. bore veluti exculta Latina lingua ad I
£"!'* perfe&ionis apicem pertigit. Veram I
ijlin* uti vicillitudo temporum incerta eft,j"mPa- & inftabiiis
,ita quoque tum ex mo-
narchia;, a ConHantino in Orientem By-
1
^antium tranilatx ingenti mutatione,|
tum ex inundatione barbarorum , Go- 1
thorum,Herulorum
,Vandalorum , Hun-
norum, Longobardorum in totam quafi
Europam diffula,dum Galliam , Hifpa-
tiiam violenter irruunt,ex linguarum
barbararum cum Latina
,
quae princi-
pem locum in Italia, Gallia, Hifpania
prius tenebat, commixtione, a lua pri- •Sec7.HI.
ma puritate defledtens , Italicam, Galli-
cam, 8c Hifpanicam peperit,Latina lin-
gu& lolummodbinter viros dodtos re-
manente. Quomodo vero hae linguae
inter fe differant, in lequentibus pate-
bit. Verum cum multitudo dodtorum,
qui de lingua Latina lcripferunt, vix
fub numerum cadat , ad eos ledtorem
remittimus; noftrum erat, originem
ejus,propagationem & corruptionem
hic pro nobis propofito argumento
paucis demonftrare.
CAPUT IV.
De linguce Germanicas origine, propagatione, corruptione.
NU1U dubium effe debet, Ger-
manos ab Afcane^ filio Japhetb,
qui in divifione gentium in fe-
ptentrionales partes fe receperat, de-
nominatos fuifle, & unanimi Hebrxo-
rum opinione ftabilitur, qui in hunc ut
ftue diem ,
Germaniam nos-N , & indi-
ci*. Afce- genas Jfchenagim,vocant,
nazmiGer-ucj pj^^us teftatur in fua Thifbe 7{ab.
Elias
,
ubi fe Askenagi vocat, id eft, or-
tu Germanum
;
quoniam vero Tiufcon
pronepos iSLoe una cum Afkene^ ,divi-
fis dominiomm juribus hancce terra-
rum portionem vaftilfimam primo in-
habitabant , hinc ab ejus nomine per-
inania,Tuijconia, feuTbeutoma
,
& Ger-
mani Teutones , in hunc ufque diem ap-
pellati fuerant; A robore vero & Mar-
tio fpiritu, quo vigebant,Gemam,id eft,
®““"1 Garmamd, quafi diceres, totos viros, vel
Xtoana. Allemanni
,
id eft, omnes viri, etymon
vocis fbrtiti funt , de quibus vide Bibli-
andrum, Tritbemium, Aventinum
,
Ger-
manos feriptores.
Lingua Germanica Imperialis.
Hodie ad tantam perfedtionem Im-
ad-' peratorum cultu exaltata fuit,ut five
‘M - ubertatem,& copiam,five elegantiam,
& in rebus genuine exprimendis aptitu-
dinem Ipedes nulli alteri lingu$ cedere
videatur , idque innumeri audtores
,
Theologi,Hiitorici,Phyfici,Chymici,
Medici,Mathematici, Poeta;,Oratores
qui omnis generis artes,& feientias,lin-
guil Germanica excultas publica; luci
dederunt, apprime teftantur.Ad diale-
dtos ejus,quod attinet , iliz in Germa-
nia adeo differentes funt , totque in-
veniuntur,quot differentes provincia;,
& regna in ea inveniuntur,quod & Ita-
lia, Gallia,& Hifpania ufu venit.
Filis autem, quas peperit, funt Se/-
gica, Anglica, Scotica, Banica, Suecica.lg^*lm
Belgica& HoUandica communicat cum ?‘um
proximis Colonienfibus,& Wejlpbalis. An-“
glica originem fuamfumpfit a Saxoni-
bus, quiexpulfis Valitis infulam occu-
parunt, Saxonicd in Walltcam veterem
fubftituta : unde & in hunc diem Anglo-
Saxones dicuntur : vide de hifce Bedam.
Totus denique Septentrio lingua; Ger-
manica; ufem recipit, qui tamen fec-
ceflu temporis ita deflexit,ut vix ta-
men ,nifi frequenti ulu& confuetudi-
ne fe mutuo intelligant. Sed de hifee
fuo loco.
Lingua HoUandica filia Germamcee
adeo hodie dilatata fiiit, ut vel in ulti-
mis
TuRRrs Babel Lib. iii. 213
bus diverfiffima utitur. Quod ut expli-SeStjjj.Cafi.lV. mis finibus terne
,quin& in meditul-
lH'“> lio tndiarum,Bdtatia nova, quam Geo-
Baiavlgraphi faha vocant , non audias nifi
lingua Germano -Bataticd loquentes,
qua: procul dubio (ucceflu tempofum,
barbararum hujufmodi regionum lin-
guis commixta, novas lemper& novas
lpurias parturiet.Conftat lingua Germa-
nica tot ac tantis monolyllabis, ut non-
nullas integras periodos non nili mo-nolyllabis vocabulis congeftas proferre
loleat, v. g. tt)i( mit Oir tmffi fminS
0n/no idjmitfir reben tril/mciliffi
tefjt fcirt Jdt f)Uf> : & fimilia. Conftat
& polylyllabis vocibus verborum no-
minumque,quam elegantiflime con-
textis,qux quidem nulli nifi didx lin-
guae peritis patent. Veram de elemen-j
tis, articulis nominum,pronominibut
que luo loco amplius.
Gsetemm extera: lingux ex Germa-
nica , tanto majorem corruptionem
pallae liint, quanto magis aa Septen-
trionem accelTerunt,Anglica
,
& Scoti-
ca, uti& Belgica ex vicina Gallia, pluri-
ma verba Gallica lux inleruerunt , a-
;
deoque ex Gallica , & Germanica com-pofitx videntur, radicali tamen Germa-
nico lemper retento. Danica , Nortl>e-
gica, Suecica adeo deflexerunt, a ma-terna indole, ut vix intelligantur, uti
luo loco oftendetur. Eft & in Se-
ptentrione lingua,quam unicam vo-
cant , & verbis , & charaderibus
differens ; de qua pariter in lequen-
tibus.
Linguam Bo’emkant in meditullio
Germanice ulurpatam, SclaVonicce linguae
filiam elfe, uti& Polonicam ,& Mofcoti-
1
ticam,non eft quod memorem , utpote
ex 2)a/?»i?ftWiilucintrodudam: cum o-
mnibus hujulmodi regiones notae fint,
eorumque idioma , inftituta,& mores
paffim explicentur 5 Geographis ; una i
lane confideratione digna occurrit
Hungaria,quae tametfi inter didas re-
giones medium fere locum , fitum-
que obtineat, lingua tamen abomrti-
cetur ; dico Hungaricam linguam pror-
lus efle Geticam,leu Scythicam
,quod
innuere videtur Matthias Michou in luis
de regionibus Septentrionalibus com-
mentariis : Juhres , leu Jubri, de Juhra
terra Scythice Septentrionalilfima jux-
ta acfrigidilfima, utpote ad Maregla-
ciale fita, 500 milliar. Germanicorum
z-Mofcua Mofeotice metropoli dilfita,
delcenderunt , & invenerunt terram
planam ad Meridiem in regionem Go-
thorum in Scythia, ubi modo Tartari
Zal>alenfes degunt, qui poftea dum At-
tila Hunnorum,& Pannonice Rex ingen-
tes exercitus ad intentam expeditio-
nem cogeret , & hi e lede lua moven-
tes,ad ripam Danubii conlederunt ; &
cum tota Pannonia SclaVorum jurilcli-
dioni lubeflet, Jubri bello moto poft
abitum AttiU SclaVos omnes fere tru-
cidarunt , terramque in hunc ulque
diem pollederunt, reliquis Sciatis in fi-
nibus Pannonice regiones inhabitanti-
bus. Itaque Jubri a regione Scythice fic
didi, de qua oriundi exierunt, nomi-
nati lunt, quos poftea Sclati Hugros,
& vicina: nationes Hungaros vocarunt
;
unde profedo diverfitas lingua: Hun-garicce luculenter patet
,quam Hugri
Scythee lecum,tanquam vernaculam,
& nulli alteri permixtam ex Tartaria
in Hungariam tranftulSre , in hunculque diem durantem. Si quis vero me-liorem Hungarorufn originem oftende-
rit,huic non difficulter lublcribemus.
Termini vero Hungaru nec non lin-
guarum diverfitas a Georgio Vemero lib.
de Aquis mineralibus Hungarice fic de-
Icribuntur. Pannonice appellatione noneam tantum comprehendo Danubii
ripam,cum qua ea
,qua: dida eft
fecunda Pamonia, ab Arabone fluvio,
qui Ptolemceo eft Karabo
,
nunc vulgo
%aba, ad Sctitum excurrit;led quicquid
prxtereaHungari in altera Danubii ripa
tenent,quod quidem latiffime patet.
Tenet enim tozzmja^ygmn Metanajla-
-
D d 3rum
214 Athana s - ii
Cap.lV, rum regionem,quam 'Ptolemaeus flumi-
nib. Danubio,Tilifco, ac montibus Sar-
maticis finit. Sunt autem montes Sar-
matici, qui Hungaros a Rutenis, Volo-
nis, Moravis, Silefiis,& ea Auftria parte,
quK citra Danubium eft, dirimunt. Adquos pertinet Carpathus, ita utjam vul-
gata appellatione, omnis traCtus Sar-
maticorum montium Carpathus vocetur,
quanquam mihi Ptolemai delcriptio-
nem intuenti, Carpathus iildem, quibus
Dacia finibus videtur terminari. Porro
extat nunc quoque Jazygum natio in-
ter Hungaros,quos ipfi voce decurta-
ti vocant,ac retinent iidem etiam-
num linguam luam avitam , & parti-
cularem, Hungarica diifimillimam, at-
que eas ledes,quas Plinii defcriptione
quondam tenuerunt , nimirum cam-
pos, & plana, Dacis, ut idem ait,pul-
Kircherifis ad Patiffum amnem
,quemegode-Sefl.nj.
tracta primi lyllabi TiJjhm
,
vel, ut
nunc vulgo vocant, Ti^am accipio. Is
vero Tibifcus eft Ptolemaeo ,limes vete-
ris Dacia , cujus cultilfima pars eft
Tranffiytvama,provincia multis habita-
toribus frequens. Nam eam & Germa-
ni,quos appellant Saxonas, & Hunga-
ri,ScHungarorum antiquiflimi diCti 57-
|
culi, qui lingui fua limt Zekheti,&ad
hujus imitationem i quibuldam vo-
cantur Ceculi, incolunt, ut omittam
pervetuftas Romanorum reliquias Vala-
chos, qui frequentes ibidem vicos, &pagos habent
:potiuntur tamen rerum
Hungari, & penes eos imperium eft:
eoque fit, utTranfiylhaniquoque Hun-garorum nomine cenleantur. Verumde elementis hujus linguae in II TomoAtlantis Folyglofii.
CAPUT V.
De intimis Septentrionalium regionum linguis.
C y ^'Eptentrionalismundi pars,quam
’
v^^Geographi Scandiam
, five Scandi-
situs ba- ncCviam vocant , in varias regiones
'mm.&
dividitur, ut limt Finlandia, Suecia, Lap-
pia, Scricfinnia, Finmarchia ,2vorVegia,
Finlandia. Gothia. Finlandia ex Oriente confinis
Schricfin- eft Mofcol>i<e
;
ex Occidente Suecia
;
exnia
- Septentrione Scricfinniam ,& Lappiam;
ex Meridie Li)>oniam relpicit , 8c a Sue-
cia diftinguitur Sinu Bodnico ; £ Fin-'
landia
,
cujus metropolis Fiburgum eft, I
& ex pane Orientali habet emporium
MofcoVttica jurildiCtionis Michael arch- !
angelo diCtum toto leptentrione cele-
berrimum:& Germanice '^citilanb/di-
citur, id eft pulchra regio; & hatc regio
linguam ex Suecica& Mofcohitica com-
,
politam tenet Scricfinnia inter Lappiam !
& Finmarchiam media eft; incolat Serie-i
. finni dicuntur , a calceis ligneis,cha-
1
lybeata lamina luffultis,quibus celer-
1
rimo motu per glaciales , & nive indu-i
ratos campos , flumina, lacuique con-
'
gelatos exuno loco in alterum promo-ventur,& apud Batavos, Belgafcyte pafi
fim J)d)JtCfifCt)Oe vocantur;lingua u-
tuntur Germanica, corruptilfima tamen .Finmar.
Finmarcbia,qua.{i diceres,§dnHKirf/ex
Oriente relpicit Lappiam
;
ex Occiden-
te Oceanum Septentrionalem , cujus me-tropolis eft Nortcap , eftque ultimus
terminus habitati Septentrionis; Kor-
Tvegiam relpicit ex Meridie ; i Septen-
trione VeigazFxetam
,
& Novam Zem-blam. NortVegia
,
quafi diceres, 2?0rt- Norvcsia-
R5eg/id tQt,Fia Septentrionis, Dania Re-gis jurisdictioni lubeft , ejulque me-tropolis olim Nidrofia,Trunden vulgo,
ledes epilcopalis,totius Septentrionis
domicilium erat, uti Iplendidat eccle-
fix adhuc ibidem luperftitis veftigia
lat oftendunt : hodie Bergen totius Se-
ptentrionis nobiliflimum emporium in
Norhegia , celebris urbs eft ; & relpicit
ex Septentrione Finmarchiam
;
ex Ori-
ente Sueciam ; ex Occalu Oceanum
;
ex
Meri-
Turris Babel L i b. III.
C*/>.V. Meridie, interfluo mari Daniam, 8c Go-
SoecU. tinam. Suecia nobililfimum regnum, &rerum geftarum gloria celeberrimum,
a Septentrione Lappiam; ex Ortu Sinum
Bodnicum
;
ex Meridie Mare Baltbicum;
exOccalu Gothiam. Atque omnes hae
vaflilTimx regiones idiomate utuntur
ex Danico,Suecico, Jnglico adeo corru-
pto , ut vix a Germanis inteligi polfint.
Cxterum ex aliquibus hilce regio-
nibus plerxque perpetuo damnatae ge-
lu, necfrumentum, neque frudus fe-
runt, neque pecoribus alendis aptae, fo-
lo aquxpotu,& pilcibus (ole exficcatis,
vivunt;exceptis iis partibus , in quibus
aliunde panis, vinum, cerevifia, & car-
nes infamatae advehuntur. Pecuniam
non habent,
led (bla commutatione
pellium, pilciumque, mercimonia faa
exercent.
'Xfnpfi- Habent in Lappia certum cervorum
genus,quos \angferos vocant, quibus
firm. Joco equorum , afinorum ,boumque
2IS
utuntur , & uti velociffimo curfa pol-SecHlI,
' lent, ita quoque trahis alligati longifli-
! ma itinera brevifamo tempore confi-
ciunt. In nonnullis quoque locis non
Idefant urfi praegrandes ,
& albo pilo
|
praediti;item vulpes, & lynces; ex-
tera animalia domeftica ob frigoris
;atrocitatem , ibidem lubfiftere non
i
polfunt ; de quibus lege Itineraria va-
friorum; Olaum Magnum, in multis ta-
j
men faipedx fidei. Scripfit de hilce,
fdum hxc faribo , librum de Septen-
trionalium partium natura& proprie-:
tate, Francifcut Nerius Italus, Raven-
nas , Sacerdos religione& zelo anima-
rum confpicuus , amicus inter paucos
lingularis,qui Sueciam ,
Daniam,Nor-
Vegiam, Lappiam, Finmarchiam ulque ad
ultimum habitati Septentrionis termi-
num, lKordcap didum , iplemetquam
curiofiillmeluftravit, & quxoblerva-
vit, publicx luci tradidit. Verum de
hifce fiifius in lequentibus.
CAPUT VI.
De lingua Illyrica,Dalmatica , Slavonica , ejufque
filiabus.
CaplVl. TTHjris , hodie Slahonia, vel Dalmatia,
Thracia* Iant 'c
lu'tus Thracia, a Thyras nepote
,
Japheth difta,qui primus hujus re-
gionis polfellbr fait;quamvis nonnulli
Elifan fratrem ipfius primum hujus re-
;
gionis colonum, ex vicina Gr^cia huc
motum faiffe exiftiment. Nos ex Rab-binorum lententia, Thraciam, \Thyras,
quali diceres Thyraciam, etymonfaum
lumpfille, verifimilius credimus. Qua-lisnam lingua illa zThyras in Thraciam
traduda fuerit , difficile eft conjicere.
Hoc conftat, hanc polleris tempori-
bus poli Chrijium ex Gr<eco, Latino-Ita- \
lico, imo & Germanico idiomate
, tan-
dem in propriam , & naturalem lin-
guam, ab omnibus differentem dege-
neraffe. Habet tamen complures dia-
ledos , diverlis nationibus proprias
;
' & quamvis hodie,qux olim Thracia,
vel ZerVia dicebatur , in innumeras re-
giones divila fit, una tamen hac lingua
utuntur omnes regiones lub Thracia,
}
live Illyria comprehenfx ; cujufinodi illyrics
lunt Zefvi, Dalmata, Bofni, Croata, {I{a.
!fci, ValdaYt, Walachi, Vodoli,
Daci, & co-
|
lonix Boemorum,MorcCvorum , Volono-
|
rum
,
& Mofcovitarum
;
de quibus Bibli-
1 ander. Vide de hilce qufrn copiofifli-
metradantes, Gefnerum, Sigifinundum
ab HerberJlein ,Matthiam Micbou Polo-
num, & Boemum feriptorem Sigfmuru
dum Gelenium.
Ex hilce patet , linguam Illyricam,
live SclaVonicam,Boemicam, Tolonicam,
LithVanicam , MofcoViticam,8c qux in
aula Conllantinopolitana maxime in
ufa eft, unam & eandem elfe linguam,
folum-
216 Athan ASII KircheriCap.Vl. (olummodo diverfis
,pro conditione fcopo Velxgradenfi compofitum ; alte-Se&nj.
diverlaram regionum , dialedis cor- rum Divo Hieronymo attribuitur; de
ruptam, utpote qux omnibus exteris quo Bibliander : verum de hifee vide
linguis communem corruptionis lor- ampliflime aclum in fequenti libro, de
tem , cum tempore lubiit. Sed relidis principiis lingua Illyriae,alphabetilque
hilce, adliteras & charaderes expli- variis quibus utuntur Balmata. Nihil
candos progrediamur. porro reftat, nili utad meliorem ledo-
jtifha- Duplex Illyrici habent alphabetum li- ris inftrudionem , apponamus chro-
tyriaeL- terarum iis propriarum,queis in libris nologiam annorum poft diluvium, ut
g"*- conferibendis utuntur. Prius, exceptis quo tempore quilque ex citatis hucufi
aliquibus, alphabeto ita fimi- que audoribus Hebrais, praeis , Lati-
le, ut vix fitlitera, qux non Grxcum nis, vixerit, innotefeat.
quid lapiat, & hoc dicitur a Cjrillo epi-
TABULA CHRONOLOGICAzAnnorum pojl diluvium
,jua linguarum ortus
,& incremen-
tum exponitur.
mundi. i
1656. (Diluvium.
1984. Divifio linguarum. Ahraham. Cres Rex Cretee. Incendium Sodomiti-
cum. Regnum Sicyonium in Graecia. Regnum Argivorum. RegnumAfyriorum. Regnum jFgypttorum. Trifmegijlus.
zoo6. Noe moritur, lub quojam orbis inhabitabatur , urbes condebantur.
Inachus, Thoroneus Argivorum Reges.
2158. Sem moritur. Tribus ifrael dominantur. Deorum regnum fabulo-
lum.
2373. Mofes nafeitur. Amenophis Rex JEgyptiorum. Cecrops Rex Athenknfis.
Lingua: Graea initium.
2493. Mofes moritur. Jofue ,8c Judices. Cadmus, Thanix, Orpheus.
2600. Dehora prophetifla Judaa. 'PicusSaturni filius. Ilium conditur. Sicani,
Latii, Aborigines.
2700. Gedeon
,
& exteri Judices. Faunus Rex. Tyrus conditur. Felajgorum
in Italiam expeditio, & lingua (jraca commixta Latina. Sicani, 8c
Aborigines expelluntur ex Italia.
2800. Judices. Jephte filia madatur. Heli nafeitur. Incendium Trojanum.JELneas. Turnus. Lucumones in Hetruria. Sampfon apud Fbiliftaos.
2900. Reges Hebrai. Saul, DaVid, & exteri. Samuelobiit. Homerus nalci-
tur, anno mundi 2960. &non longe poft Heftodus. Templum •S'»*'
lomonis abfolutum. Cultus lingux Graea.
3000. Reges Juda. Achab. Regni AJfyriorum finis lub Sardanapalo. Jonas
prxdicavit Ninivitis. Reges Alba. Elias 3079. Helfaus. Carthago
conditur 3098. Lingua "Phoenicia in Africa viget.
3100. Reges Juda & Ifrael. Verfarum regnum lub Cyro,& Babylon lub Chal-
daeis Regibus.
3200. Reges Juda,& Ifrael. Captivitas Hebraorum in 'Babylone. Olympiadum1
initium anno 3208. %omulus nafeitur 3214.Roma condita 3230.
3300.
CVH- 3300.
3400.
350°.
3600.
37oo.
3900.
Turris Babel Lib. III. 217
Tranlinigratio Babylonica. Nabuchodonofor. Vaniel. Alba excidium. SeSl.Ul.
Thales Milefius. Stefichorus. Graea lingua: ftudium promovetur.
Salathiel. Zorobabel. Finis fervitutis Babylonica, 70 annorum , 3446.
Varius. Cyrus. Tarquinius Superbus. Conlixles Romani 3473. Phere-
cydes Pythagora praeceptor. Poeta: veteres. JEfchylus. Pindarus. Ana
-
xagoras. Lingua: Latina ruditas.
Xerxes. Furius Camillus. VejoYum obfidio. Poma capta a Gallis. Hero
-
dotus nafeitur 3501. Thucydides. Socrates nafeitur 351 j. Plato. Me-
j liffus. Simonides. Empedocles. Viogenes Cynicus. Arijloteles nalcitur
3 j<5y. AlexanderMagnus nafeitur 3599. Varius. Vemoflhenes. Calip
*
pus. Vemetrius Phalereus.
Alexander Magnus moritur 3615. Regnum rEgyptium Ptolemaorum.
Scipio Africanus. Incipit cultura lingua: Latina:.
Ennius poeta nalcitur 3711. Terentius. Archimedes. Hannibal. Camen-
fis pugna 3707- %'Machabai pro fide trucidati, j
ludas. Machabaus bella gerit. Pacu-
vius. Plotius Gallus, primus legit Rhetoricam in lingua Latina. .
Accius poeta. Lucretius. Marius& Sylla. Bella civilia. Cicero, 8cCn.
Pompejus nalcitur.
Jofeph, Joachim, Anna, beatiffima Deipara nafeitur. JESUS Chrijlus fi-
lius DEI anno 3984. Bellum Triumvirorum. M. Tullius Cicero. Ju-lius Cefar, & Monarchia Romanorum Cselaruro. Ovidius. Hora-
tius. Vtrgilius florent. Cultus latina: lingua: magno incremento pro-
Anno Chrifti. Ab anno primo ulque
ad xoo. florent Tibullus, Catullus,
Propertius, Vionyfius Halicarnaffaus.
Philo, Orojius, Lucanus, Cornelius Ta-
citus, Valerius Flaccus,JuVenalis,Mar-
tialis,Plinius, Pedianus
,poeta:, fiib
Augujlo ulque ad Trajanum.
Ab Anno Chrifti 100 ulque ad 200.
lub Trajano ,Adriano, Antonino, &c.
ulque ad SeVerum floruerunt, Plutar
-
chiis, Paufanias, FaVorinus,
Ptole-
maeus,Galenus, JuJlinus Martyr, Ar-
rhianus , Max. Tyrius,Lucianus, A-
thenaus, Apulejus, Gallus.
Ab anno 200 ulque ad 300. lub Impe-
ratore Caracalla ulque ad Viocletia-
num floruere PhiloHratus, Appianus,
Cafiiodorus, Plotinus, Censorinus, Por-
phyrius, Lampridius,Tertullianus.j
Ab anno Chrifti 300 adulque 400. Con-\
Jiantinus Magnus , & Chriftiana: re- !
ligionis propagator , floruere Ju-vencus Presbyter, Libamus,Themi-
1
Jiius, Claudianus, Aufonius, Synefius
,
j
S.S. Patre sEufebius Carfarienfis, A-
thanafius , Gregorius Nazianzenus,
Epiphanius,Ambrojius, Chryfojlomus,
Hieronymus, Augujlinus.
Ab anno 400 ulque ad 500. imperium
Romanum ex Occidente in Orien-
tem tranllatum , Barbarorum inva-
.
fio ; atque huc ulque Latina lingua
pura in Italia viguit,led & Gothis, A-
lanis,Vandalis , Humis, Longobardis
corrupta in varia idiomata Italicam,
Gallicam,Hifpanicam , alialque de-
generavit , Latina lingua lolummo-
do inter literatos permanfit. Sed
hifce lat& in genere quidem expo-
litis, jam ad IV. Librum, praeci-
puum hujus operis argumentumprogrediamur, in quo linguas & i-
diomata ex primaeva illa rerum
confufione inordinem redigere no-
bis propofitum eft. DEUS O. M.Spiritus lanfti itcvFg.S'oV<s gratia
aufibus noftris adiit.
Ee Verum
218 Athanasli IircheriCap.VI. Verum antequam opus Atlantispo -
1
(tionem examinabimus ; & deinde no- Secl.
I
lyglojparduum ordiamur, hoc loco ce- liram de univerlali lingua intentionem
lebrem illam de univerlali lingua quae-jin curiofi le&oris gratiam apponemus.
CAPUT VII.
ZJtrum radices linguarum reperiri tjueam aduniverfalem quan-
dam linguam conjlituendam.
j A""'tOmplures varia quadam perlua-
1 fione delufi primaevarum lin-
^“^guaram radices conftitui&afli-
gnari pofle, ex quibus univerlalis lin-
gua confici polfit,etiamnum credidere.
Cum itaque i multis e|de re conlultus
fuerim,potilfimum a Ferdinando III. Im-
• peratore Meccenate munificentilfimo,
qui uti in aliis ita & dehoc clientis lui
judicium morelolito experiri non fuit
dedignatus: (nam quid de hoc propo-
fito univerlalis linguae argumento kn-tirem
,fibi exponi praecepit:
)uti-
que Caelareo percullus imperio , ut
laudabili Caelaris curiofitati quovis
modo latisfacerem , & primis princi-
piis propofitum mihi dubium ,lingu-
lari Itudio & diligentia adhihita , eno-
dandum cenlui. Sed vix dum coepe-
ram,cum ecce , ut verum fatear
, i-
dem mihi accidifle videtur,quod ty-
pothetae,qui plura librorum folia
,
compofitione pera&a,jam typis praelo
deftinata in promptu habet. Veramnelcio quo calu diflolutis ligaminibus
typi Iparfim per terram diffipati , nul-
lum prorlus veri lenius veftigium relin-
quunt , neque ad priltinam formamprototypi jam perditi reduci queunt.
Pari prorfus modo accidit in infinita
illa prope linguarum & idiomatum
multitudine& varietate, quae ab origi-
ne mundi huculque ob inacceflam an-
tiquitatis vetuftatem , ob tot imperio-
rum mutationes, tot populorum diver-
Ibrum commixtionem , inter tot deni-
que rerum humanarum viciflitudines
& corruptelas expofitae fuerant,ut
proinde minime fieri pofle exiftimem,
aut fundameiitum omnibus linguis
commune reperiri pofle,credam.Quot
enim in lingua Chaldaica, Syriaca, Arabi-
ca & AEtbiopica verba occurrant, quae
nullam prorlus ad primariam linguam
quam nos Hebraam efle determinavi-
mus, ( exceptis iis quae ab ea demana-
runt ) fimilitudinem obtinent r toto-
que ut ajunt ccelo differunt i Quis ro-
go vel unicum verbum in lingua He-
braa caeterilque reperiet;quod ad lin-
guam Graeam, ne dicam Latinam ali-
quam affinitatem habeat ? fi vero non-
nullae voces occurrerint, quaetametfi
quoad Ionum quandam fimilitudinem
polliceantur, illae fignificatione tamen
prorlus contrarium exhibeant. Haci-
taque diligentia praemifla,& combi-
natoriae artis amulli applicata , dico te-
merarium , ne dicam llolidum eorum
efle tentamentum,qui in hoc negotio
adeo arduo & viribus humanis lupe—
riori aliquid fe praeftare pofle praelum-
ptuofius credunt. Delinant itaque hu-
julmodi imperiti rerum indagatores
pileari in aere ranas, quae fine alis vola-
re cenlent. Sifyphi laxum volvant, at-
que inutili labore revolvant, omnem-
que humanam in hilce explorandis
induftriam vanam irritamque fe com-perturos certo fibi perluaaeant. Ho-ram numero jungi poflunt omnes ii qui
linguam Germanicam , aut quamvis a-
liam ex .Hebraicis verbis vocibulque
conftitutam demonltrare le pofle exi-
ftimant. Quos inter merito primumlocum obtinet Goropius 'Beemus , qui
Belgicam linguam libro integro primae-
vam illam veramque Hebraorum lin-
guam
Turris Bji
C. VII- guam aut faltem mediate ab ea deri-
!
vatam conatur demonftrare ; miratus
lum equidem virum csteroquin eru-
ditiIfimum, in re adeo ludicra, totbo-
nos dies horalque conlumpfiffe. Quis
enim nelcit, in omnibus pene linguis
nonnullas voces Hebraisquoad Ionum
fimiles reperiri,quaram tamen genui-
nam fignificationem ut exprimat dici
vix poteft,quam violenter quam co-
a£te,ut quoad lenium Hebrxx relpon-
deant, detorquere conemr. Et certe
mihi perfuadeo virum judicio pollen-
tem difficultates occurrentes non po-
tuifle non prsvidifle. Ut proinde ne
ejus exiftimationi nonnullo praejudicio
efle videar, eum non tam veritate con-
vidum, id lenfifle, quam ingenii lu-
xuriantis sftu abreptum ad lagacita-
tem lubtilitatemque ingenii oftentan-
dam fimiliaeffutiifle arbitrer.
Sedhilce jam latis expolitis, reftat
ut hoc modo alium univerlalis lingus
modum delcribam, qui ad Cadaris po-
ftulationem noviter dete&us fuit : &dicitur Poljgrapbia unirerfalis, qua quit
que tametli non nili vernacula lingua
B E L L I B. III. 219
inftrudus, cum omnibus tamen popu- Sefl.l
lis & nationibus, per literas reciproco
commercio,mentem luam aperire
polle demonftratur, quod&jam du-
dum ad multorum lollicitationem non
j
nili paucis tantum exemplaribus im-
[
preflis publici juris fecimus. Eft vere
j
univerlalis methodusqua quis luam al-
teri intentionem quacumque lingua
j
communicare poflit ;fateor fane illud
ab omnibus antequam in lucem edere-
tur velut incredibile& quali tw^ldo^ov
i habitum fuifle. Sed edito jam opere,
|
poftquam in praxin id redegerunt mul-
ti ex magnatibus ,tum enimvero illud
non dicam ufuoctfsv , led vel maximefacile compererunt. Quo cum primis
relexandi animi caula Ferdinamus III.
Cslar& Leopoldus Guilielmus Archidux
uli fuerunt; uti in fronte PolygraphU,
ex litera ad le&orem dadl contefta-
ta rei veritas demonftratur. Quin &Alexander VII. glor. mem. lummusPontifex comperta veritate adeo ipli
arrilit artificium ; ut inventori annus
penfionis minerval affignare non fit
dedignatus.
CONCLUSIO.H Orrendos tandem catadylmi fludtus eludati invilam ftupendamque
mundi cataftrophen , ob enormia filiorum hominum vindiceDEO il-
latam cum tremore conlpeximus,qua finita ex monte Ararat in lubmonta-
nos campos , itinere dire&o ,tandem in terram Sennaar appulimus. Turrim, e-
julqueportentolam fabricam dimenfi uti intercurrente linguarum confufione
imperfedtam incompletamque reliquimus;ita quoque ex confulo fermonum
commercio, novorum lemper novoramque idiomatum argumentum exor-
tum; mire ad id prolequendum,animum meum lollicitavit. Verum cum id
primi hujus tomi limites longe excedere videretur, opers pretiumme fadtu-
rum exirtimavi , fi in auxiliarem adminiculationem ,Atlantem adlcilcerem , ut
is Geocolmo univerfi orbis terrarum linguis conlpicuo humeris luppofitis vi-
rium mearam imbecillitatem,ea qua fieri polfet induftria lublevaret. Quod
tandem afpirante divini Numinis gratia accidit , eo modo ,quo le&or in fe-
cuturis, luo tempore, duobus Tomis in 72 linguarum, juxta 72 tribus trium
fi lioram Nos dilparatiffima genera divifis peradtum videbit. Vale le£tor& fi in
hilcequidpiam admiratione dignum occurrerit, id unice D. O. M. qui lolus in-
fantium linguas facit efle difertas , adlcribas velim.
Laus DEO Vtrnnique MATRI.Ee 2 IN-
INDEX RERUM,in boc opere contentarum : in quo
humerus paginam denotat, a columnam priorem ,
b pofteriorem.
Bimelech Rex apudPalzftinostempore Abrahami. 44. a, b.
Aborigines- 216. expelluntur
ex Italia. ibid.
i natui amo regni Nini.43.1 04-b.
nno vitee patris fui. 60 . 10 y. a.
.a. ex ejusfemine quipopulipro-
Abrahamus naitu anno regni Nini.43.1 04-b.
107. a. anno vitee patris fui. 6 0. 10 y. a.
10S. it 3. a. ex ejusfemine quipopulipro-
dierunt. 120. b-
Abubacer de prava opinione,quee fuit Za-
bsorum. # 1 34-b.
Abydenus de lapfu Turris. 1 1 o. b.
Abyfiina lingua. 1 3 2. a.
Accius Poeta. 217.
Achab. 21 6.
AchadHieronymo Edeffa. 1 1 7. a.
Adamus primus i4<S.b. fne pri-
mus animantibus nomina impofuit. 1 47. a.
ifiy.a. omnium purorum hominum perfe-
ttiffmus, Sgfcientiffmus. 162. a. infufam
concreatamque fcientiam habuit, ibid. b.
linguam habuitpariter fibi infufam. ibid.
ejus theologia, ibid. phyfiologta. 1(13. a. 0-
mnifcius. 1 6 2.a. 1 6 3. b. ejus inftmcior An-
felus. 164. a. eum ex lunaprodiiffefuit Sa-aiorum traditio. 37. b. 1 34. a.
Adonis vide Ofiris.
Adris arabice IS greece Hermes Trifmegi-ftus dicitur iEgyptiorum Thoyth. 82. b.
Aigyptiaca lingua. Vide Coprica. Ejus pri-
matus. 172. a.
iEgyptiaci regni initium. 1 1 2. b.
Aigyptiarum literarum primava fabrica&inftitutio. i77&feqq.
iEgyptii Simia Babyloniorum in obelijcis
erigendis. 6 7. a. credebantprimos hominesin iEgypto natos. 1 3 y.b.& ex qui caufi.
ibid. monachi fequebantur hieroglyphi-
cam doctrinam veterum Aigyptiorum
.
172. b.
iEgyptuS nonfuithabitata ante divifionem &confufionem linguarum. 1 1 3. b. Primorumhominum genetrix fecundum iEgyptios.
1 3 7. b. A primo Rege Mifraim dicta.
203. a.
iElamitica lingua. Fide Perfi ca.
-‘‘Emilius Scaurus i»fui adilitate extruxit a-
/WRomanos theatrum 160 columnis con-
fpicuum. 90. b.
iEneas. 21 6.
iEolica diale&us lingua Grsecs. 1 3 1 . a.
Aire ColofiSolis quot cameli onerati fuerint.
88. b. 89. a, b. 90. a.
Aeris benignitas requifita adbonitatem regio-
ALfchylus. 217.
iEthiopes/»-im0! homines in iEthiopia veluti
in medio terrarum natos afferebant , & exqui caufi. 1 3 7 b.
iEthiopia primorum hominum genetrix,fe-
cundum iEthiopes. ibid. ejus defcriptio.
i99.a. antiquitas. ibid.b. coloniprimi qui-
iEthiopica linguaex Hebrsa. 1 31. a. 2oo.b.
a qua differtcharaderibus & modofcriben-
iEthiopicum alphabetum diverjiflimum ab
Hebraico. ibid.
Africanielingua. 132. a.
Agareni. Vide Ifmael.
Agricultura necefiitas. 7. a.
AivanKefra. 97-b. 99. a,b. loo.a.
Alba; excidium. 217.
Alcoranus lingua Arabicapura confcriptus aMahumede. 198.6. 202. b.
AlexanderMagnus nafcitur. 217. moritur.
ibid.
AllegoriarumiEgyptiarum expofitio.173.8
.
&feqq.Alphabetum iEthiopicum diverfifftmum ab
Hebraico. 2oo.b. Copcicum commune
myficum. 177. feqq. Dalmatarum va-
ria. 21 <5. b. Illyricum duplex ; alterum
Cyrilli , alterum Hieronymi. 215. a , b.
Samaritanum non efl idem quod Phce-
nicium. i87.b.
Altitudo luna a terra. 37. b. triplex : majori
n
apogao, minor inperigao ,mediain quadra-
turis. 39. a. Turris quanta debuerit efie
ufqueadcalum luna. 37. b.
Amalech filius Eliphaz,filii Efau, aquoA-malecirs. 121.3.
Amara mons. 199. b.
Amafis Rex JEgypti advexit templum mono-lithum. 7 2. a.
Ambrofius floret. 217.
Amenophis RexiEgyptiorum. 2itf.
Americana lingua. 1 32. a.
Ammon filius Loth , a quo Ammonits.
Amraphel Rex Sennaar. 19. a. Rabbini fa-
bulantur eum efieNembrodum . ibid. fuit
prorexNinya Regis Afjyriorum.five gu-
bernator Babylonis, aut terra Sennaar.
19. b.
Amftelodamum urbsincredibilimagnitudi-
ne pradita. 47 . a.
Analogia rerum aprimis mundipatriarchisge-jia-
INDEXJlarum
,geflis Ofiridis, Hidis, Typhonis,
Hori parallela. i 3 6.
Anaxagoras. 217.
Angelus qua lingua l§ charaBerefcripferitin
pariete Balthafaris lententium eia Deo la-
tam. 174, a.
Anglica linguafilia Teutonics. 1 3 1 . b.
Angolana lingua. 132.8.
Anna. 217.
Appianus floret. ibid.
Apulejus floret. • ibid.
Aquilacur hebratcedicatur Nefra. 1 66
.
a.
Arabes putabant Arabiam felicem primo-
rum hominumgenetricem. 1 37 .b. Jcripto-
res celeberrimi. 199. a. eorum relatio de
pyramidibus Aigypti. 70. b.
Arabia triplex; Deferta, Petrza Felix.
198. a.‘ Defert® fitus. ibid. Petras fe-
tus. ibid. Felix primorum hominumgene-trix fecundum Arabes. 139. b. ejus fit-
tus. 198. a. Amalecitica & Ifmaelitica
d/cla. ibic
Arabicalingua, in Andaluzia commixta Latinis Arabicifipe vocibus , in Meliten!
infula commixta vocabulis Italicis Arabicflque. 1 job. fx Hebraica. 1 31. a. 198.8.
per totum Orientem & Occidentem dif-
fufa. 198. a. pura dominatur in iEgypto.
203. a.
ArachHieronymo Nifibis. nj.a.Ararat non eft unus monsparticularis ,
fed in-
gens concatenatorum montiumferies. 1 2.a.
Arcadia primorum hominumgenetrix,fecun-dum Theodoretum ex relatione antiquo-
rum. iJ9-b.
Archimedes. 217.
ArchiteBura Turris Nembrod. 40.41.
Arcus Soliman Pac. 1 00. a, b. 1 01. a,b.
Ariftides Athenienfe folum primam terram
hominum genetricem ajferit. 1 3 9. b.
Ariftoteles nafcitur. 21 6. multa ex Chal
daicis monumentis accepit. 9. a.
Armenia duplex; minor ts major. Minoris
fetus. Majorisfetus. 1 i.b. Defcriptio. 204.
a. etymon ab Aramfilio Sem. ibid. Arme-nica lingua. 204, 209.
Armenorum Patriarcbce/edes in Nafche-van. 204. a.
Arphaxad tertiusfilius Semi. 1 20. a. natus
duobus annis pofi diluvium, ibid. a quopro-
dierunt Chaldsi Sufii . 1 20. b.
Arrhianus floret- 217.
Artapanusfcrilit a Mofe literarum inven-
tore literas accepi/]fJudsos (S iEgVptios,
a JudsisPhcenices, «PhcenicibusGrs-
Artemifia Regina Caris Maufolo marito
dejunBofepulcrum erexit, a quo omnia Re-
gum Imperatorumque monumenta preciofa
Maufolca vocantur. 88. a,b.
RERUM,j
Artes quasfuos docuit Noe,2-.a. earumpro-
|
pagatio. ibid.;b
I
Afinus cur bebraice dicaturChimoT. 166. a
|
Aflur fecundus filius Semi,a quo Aflyrii
: 1 1 9 . a. diverfus ab Aflur egre/o de BabyI Ionia, qui ad/ficavit Niniven. 119. b
!Aflyria eft terra Sennaar. i8.b. que nunc
j
corrupte Aximia. dicitur, fitus. x
!AflyriacuscbaraBer. VidecharaBer.
IAflyriorum Reges dicli Aflur. 1 20. a.
logus a Nino ujque ad ultimum Sardana-
|
palum. 90. eorum imperium duravit fub
32 Regibus annos 1239. ibid.
! Athanafius floret. 217.
I Athensus floret. ibid.
Athenienfe folum primos homines produxit
fecundum Ariftidem. 1
Attica dialeflus lingua Grscs. x
I Atribiticus nomus.
IAula labyrinthaa terrorem incutientes. 83.3.
|
Kuguftinvsdenumero linguarum. 1 99. a. flo-
\
Auri abundantia prh
IAufonius floret.
\s feculis.
II) Abylon urbs magnificentiapene incredi-
bilis i Semiramide 9 3. a. ejus
magnitudinis& operarum examen. 9 3.a,
b. rudera an hodiefuperfint. 9 2. a.
Babylonia eft terra Sennaar. 1 8. b.
Babylonica lingua Vide Chaldaica. Ejus
charaBer. Vide Charadler.
Babylonico regno nullum necantiquius nec ma-
jus. ii2.b.Baculus Tauticus S. Antonii. 1 7 2. b.
Bagdadum extrullum ex lateribus bonis
vetuftis Babylonis veteris, &c. x 04. a.
Batavica lingua. 21 3. a.
|Becanus (Goropius) probat linguam Bel-
i gicam omniumprimamfuiffe. 194. a.
Belgica lingua omnium primafecundumGo-ropium Becanum. 194. a. filia Germa-nics. xji.b> X94.a.
Bella civilia. 217.
Bellonius ( Petrus ) de pyramidibus j£gy-pti. <$8.b.
Bellum Triumvirorum. 217.
Belus idem qui Nembrod. 82. b. 104.3.
xo9.a,b. 112. a. ejusJepultura. 47. b.
templum. 92. a. Vide Ofiris.
Ben Salamas de pyramidibus Asgypti. 70. b.
Benjamini Tudelenfis obfervatio de civita-
te ©Turri Babel. 99.b.Berofus Annianus vult Zoroaftrem fui/Je
Chamfilium Noe. 44. a.
Bibliothecafacra Ifmendii. 76. b.
Boemica lingua ex Illyrico tradulia , &Germanics ac Polonics ita com-
E e 3 mixta.
INDEXmixta , ut nec Dalmata
,nec Polonus
eam prorfus intelligat. Ijo.b. filia Sda-
linguaex Illyrica. iji.b.
Bubaiticus nomus. 79. a.
Bulgarica lingua ex Illyrica. 1 3 1 . b.
Buratinus(Titus Livius)pyramidem Mem-phiricam delineavit. 7 1 . b.
Brachmanica lingua. i3i.b.Brafilica lingua. 1 3 2. a.
Briax Maufoleum Artemifix Carix Reginaa lorea calavit. 8 8. a.
/'''Admus Uteros primum ad Grxcos ah
'JEgyptiis, ipfe Aigyptius cxifiens, attu-
lit. 174. b. 177- a. 184. a, b. 1"
209. a.
Cadmea litera quo tempore Grxcis tradita.
177 a. ditia etiam Phcenicis, item Pe-
lafgicx. 1 87. a. diverfa fuerunt a Sama-ritanis. i88.b.
Cafrarienfis lingua. 132.8.Cainan generatio fecundum quofdam minime
computanda. 107. a. genuit Sale. ic'
Cairus urbs incredibili magnitudinepradi.
4T-Calcis praparanda artem fuos docuit NoS.
Calculuspropagationisgeneris humani adTur-risfabricam. 9. 37,
Calippus. 21
Cambyfes reg»;Jigyptiorum everfor.2o3-b.
Cannenfis pugna.
Canopicus nomus.
Captivitas Hebrxorum in Babylone.
ejus finis.
Cares architectus Colofli Rhodii /eu Solis.
88. b.
CarthaginenfesPhcenicum colonia. r87.b.
Carthago urbs incredibili magnitudine pro
dita. 47. a. conditur. 21 <
Cafliodorus floret. 21:
Catalogus Regum Aflyriorum a Nino ufqt
ad ultimum Sardanapalum. j<
Catullus floret. 21;
Caufauniverfales quinque corruptionis lingua-
rum : i . diverfarumgentiumpopulorumquecommixtio. 2. imperiorum monarchiarum-
que mutatio. 1 30.8. 3. calamitatespublicte
regnorum. 4. varia in differentia regna co-
loniarum introducto. 1 30. b. 7. cali foli-
quein certis nationibus conftitutio. 1 3 1.
"
Cecrops Rex Athenienfis.aitf. -eivt.ua
@ altitudo ejus. 177.Cenforinus floret. 217.
Cha Abas Sophifecundus Rex Perfix impe-
rium ampliavit. 202. a.
Chabreus RexJS-gypti erexit fecundam py-
ramidem. ' 0
RERUM.Chabor/ea Chobar/hm/i#- 103. a.
Chalanne Hieronymo Seleucia- 1x7. a.
Chaldxae/2 terra Sennaar. 18. b.
Chaldxia^ Arphaxad. 120. a.
Chaldaica lingua ex Hebrxa , ejufque diale-
chts- 1 3J.a. prima linguarum a nonnullis
perperam traditur. 149. b- fecundum in
primatu linguarum locum habet. 171. a.
197-b.
Chamxa familia curtam grandia monumenta
poft fe reliquerit, non verofamilia Semi,
C£? Japheth. «7. a.
ChamusNoe filius Zoroaflres ditius. 9. a.
44. a. ejusprogenies authores idololatriis.
I 37-b.
Chanansa lingua Vide Samaritana.
CharaSer lingua Samaritanx , utrum vere
Aflyrius aut Hebrxus/V. i72.&feqq.Aflyriacx feu Hebralcx- 1 73. a. & feq.
Babylonicx- 1 74- a Samaritanus acci-
dentaliter tantum ab Aflyriaco differt.
1 74. b. Aflyriacusfive Efdrxus in /acris
fcriben dis fuit adhibitus t inprofanis vero
Samariticus- 177- a. Aflyriacus He-brxus verus efl
,quo tabula legisfcripta
fuerunt, ibid. Samaritanus in SiclisHe-brxorum- i78.b.
Chemmis Diodoro ; at Herodoto ditius
Cheobus otiavus Rex iEgypti adificavit
triumpyramidum maximam , interfeptem
praclariffima opera numeratam. 66. a, b.
Cliilen fis lingua. 132. a.
Chinica lingua. i3t.b.
Chobarfeu Chzbotfluvius. 103.8.
Chodorlahomor fubegit Sodomitas. lotf.
Chriftusper titulum Crucis , reduxit perva-
rias linguas,populos in unitatem , die Pen-
tecofles miffo Spiritu fantio fuper /ipofto-
los. 128.3.
Chryfoftomusfloret. 2 17. ejusfenfus myfli-
cus hiftoria Turris- 2 2. a, b. 23.8.
Chufi progenies, & utrum fuerit vere colore
nigro imbuta , velfaltem , an omnes,qui
poftea nigri natifunt, ab ipfo prodierint,
1 1 3 ,& feq. nigredo naturalis 1 1 4, a. un-
de. 114-b. altera caufa. 1 1 7. a- genealo-
gia. ny.a.b.Cicero. 217.
Circulus aureus qui circumdabat Simendismonumentum. 77. a-
Civitas qutenam fuerit , quam facer textus
Nembrod extruxiffe refert. 41. b.
Claudius Marius Vi&or de confuRone lin-
guarum. xo7-b. io8.a.
Claudianus floret. 217.
Climatis bonitas requifita ad bonitatem regio-
nis- 17- a.
Cn. Pompejus nafcitur. 217.Coloniafiliorum Sem , Elam C§Allur, 119.
& feq.
Cotojfi
INDEX RERUM.ColoffiiEgyptiaci omnes alios mirabilium ope-
rum magnitudine fuperantes. 90.&. Capi-
roIinus./W. Palatinus./^. RhodiusfeuSolis, Apollini dicatus. 88. b. ejusaltitu-
do , dcque ea diverfa lententia Plinii (SVolaterrani, ibid. Tarentinus. 90. a.
Thebanusperegrinum fonum edens. 8 j.b.
Columnis rojlrata infcriptio. '21 1.
Columnato.! in templo Dianie Ephejia. 88.
a. 36 Maufolei Artemifiz Caria; Regina.
ibid.
Computus totius Symmetria templi monolitbi
.
73-
Commorina lingua. i3i.b.
Conciliatio duarum fententiarum de primatu
linguarum. 1 90. a.
Conditiones tres requifita adbonitatem alicu-
jus regionis. 17. a.
Confufio linguarum. 104.& feqq. 21«. ideft,
A. M. 1931. 19. b. accidit a. 279 poft di-
luvium. top.b. 10 6. quomodofada. 107. b.
caufa. 12 9. a- audorJolus Deus, non homi-
nes. i29-b. cacodamones efie non poterant.
ibid. radix maledidio Noe in Canaan fi-
lium Chatn. 1
2
6. a. gravisfedjufta (S ma-
xime digna pana. 1 07. a. 1 z6. b. inque ea
maxima DEI clementia. 1 26. 127. a. fa-
pientia,potentia, bonitas, juftitia. 1 27. a.
(0 providentia. 1 27. b. in eajurgia 0? ri-
xa. i29.a.
Congana lingua. 1 32.8.
Confedaria quatuor abfurda ex poffibilitate
Turris ujque adcoelum luna erigenda. 19.b.
40. a.
Confedarium ex defcriptione fabrica Umen-dis. 77- a-
Conftantinus Magnus. 217.
Confules Romani. ibid.
Coptica lingua una ex primigeniis , ejufque
litera myftica. 1 7 2. & feqq. i77-b. origo.
1 74. b. quomodo corrupta. 17 9. b. 1 76. a,b.
alphabetum commune fg myIlicum. 177.&feqq. adnullas alias affinitatem habet. 203.
a, b. charaderes ab Hebraicis toto calo dif-
ferunt. 20 3.b. duratio. ibid.
Corruptionis linguarum caufa quinque. 1 30.
a,b. 731. a.
CrestoxCrene. 216.Crocodilopolitanus nomus. 79-3.
Crocodilorumfacrorumfepulerafeu monimentain medio feufubterraneo labyrintho. 80 b.
81. b.
Ctefias Cnidius refert Pyramidem Nini
fuifie molem altitudinis novem Jladiorum.
47. b.
Ctefiphon olim,poflea Seleucia dido. 96. b.
97-b. 98. a, b.
Ctefiphon architedus templi Dianie Ephe-
fiz.
Cuamenfis lingua. 132. a.
Cubitus unus trium palmorum.
Cynopo/itanus nomus.
Cyrus.
66. b.
79- a.
.J~)Adan alter filius Regmz ,
a quo Deda-
Dzdalus admiratione labyrinthi jEgyptiaci
captus,alium inLemno condidit. 73. b. ar-
chitedus labyrinthi Cretenfis. 8 9. a,b
Dalmatia vel Slavonia olim Thracia dida219
Dalmatica lingua, ibid. ejus alphabeti
Vide Alphabetum.Danica/i»g«a_/f/iaTeutonicz. iji.b
Daniel. 217Darius. ibid
Debora prophetijfa Judzz.Dedanzorum fitus. ns.a.bDelubrum ex unico lapide conflrudum. 72.a,b
ejusmenfura. 72.
b
Demetrius Phalereus. 217Demonftratio de Turris adlunacalumexal
tanda impofibilitate. 36.3.37. 39.40Demofthenes.
Deorum iEgyptiorum 48 manfiones
,
gines&fiatua. 76. b. 8r.b.
Defcriptio canaculorum porticuumque laby-
rinthi iEgyptiaci. 74. a. hortorum penfi-
lium Semiramidis. 61. a , b. labyrinthi
iEgyptiaci. 78. &feqq. lacus Mceridis.
77- b. pontis Babylonici a Semiramide
fupra Euphratem extrudi, yy, y6. terra
Sennaar. 1 7- & feqq.
DEUM omnes homines femper agnoverunt.
i3«.a,b.
Dialedi lingua graca, iEolica, Attica,Io-
nica, Phrygia. 1 31. a.
Dialedi variaanfuerint in linguaprimordiali
feuprimava. 1 i.a.
Differentia exterioris& interioris dimen/to-
nis templi monolitbi. 73.
Diluvium. 216Diodorus Siculus deferibit resgeftas Nini.
42. a, b. 43. quando ait eum fubegiffe 15-
gyptum , acfinitimas regiones, inte/ligen-
dum id efi velnonplene ,veldicendum eum
non diu eas pojjediffe. 44. a, b. ait turres
1900 in mtenibus fuiffe ,quas non omnes
manibus infertasfuiffeputandum eft. 47-3.
nihil habet de Turri Nini& Semiramidisodozonih , nifi forte id intelligat per Beli
templum.- 92. a. de urbe Semiramidis.
9 3. a. refellitur cum ait 2000000 hominum
I
occupata fuiffe in extruenda urbe Semira-
!m idea. 9 3. a, b. 9 9. b. item cum ait muros
urbis Babyloniae continuife tantum 290
!turres. 94* b. de ponte fupra Euphratem,
1 deque duobus regiis Palatiisin oppofitis ur-
bis
INDEXbis locis extrudis a Semiramide. yy. !<>
77. «/e Horto penfili. y8.a, b. refellitur
cum ait Hortum penfilem non a Semira-
mide, Jeda quodam Rege Syro poftmodumingratiam ejus fatlum. ibid. refelliturcumait lapidem obelifci Semiramai curruum
multitudine adflumen, indeque naviimpoji-
tum Babylonem delatum fuifie. 62. b.
6 3. a. refelliturfcribens de exceflu Semi-ramidis. 64. a. depyramide Memphiticaomnium maxima. 66. a,b. de labyrintho &-gyptaico.73-a. ex Hecata0.7y.fi. 76.a,b.
de miraculis Thebana civitatis. 77. b.
Diogenes Cynicus. 217.Dionyfius Halicarnaflsus floret. ibid.
Divifio prima gentium contigit A. M. 1788.
if. a, b. fecunda A.M. 1931. ry.a. 104.
&feqq. 2od.m.b. quando ceperit. 1 1 1.
Divifionem linguarum nonfemperfuifieoften-
ditur. 34. b. fide Confulio.
Dogmataphilofophorum. fide Opiniones.
Dofithei feftatores. 19S. a.
pCbatenz nunc Tauris difla, regni Me-dis caput. . 201. a. 202. a.
Ediftum Regis Sinarum Tartarico - Sinico
charaHere confcriptum. 204. b.
Edom. Vide Efau.
Elam primus filius Sem ,a quo Elamits.
"M.Elamitarum fitus
,qui aprophanisfcriptori-
lus vocantur Elimati, ex quibus exierunt
Perfat. ibid.
Elias. 216.
Elimati. Vide Elamitat.
Empedocles. 217.
Ennius Poeta nafcitur. ibid.
Epilogifmus Genealogia, ex quoferies gene-rationum filiorumNoe colligi poteft. 14. b.
xy.a.
Epiphanius denumero linguarum. 109. a, b.
««Turris dejeblione. no.b. floret. 217.
Equus cur hebrdice dicatur Sus. idd.a.b.
Efaufilius Ifaac, a quo Idumsei. 1 21. a.
Efdrauscharader. vide chara&er.
Efdras noninvenit novum charabierem adle-
5°m defcribendam ; fed veterem nonnihil
egenerem in pulchriorem formam adapta-vit. iyy.a.
Effeni. 196. a-
Etymon literarum Samaritanarum. i9<S.b.
Eupolemon de lapfu Turris. m.a.Eupolemus fcripfit a Mofe literarum inven-
tore Judzos& iEgyptios accepijje literas,
a JudsisPhcenices , a Phoenicibus Grs-cos. 123. b.
Eufebius de numero linguarum. 109. a. flo-
RERUM.Examen trium mirabiliuminfabrica Ifmctl-
dis. 7«S. b. 77. a.
Exemplum infcriptionis Ionicarum litera-
rum aprifcis Gracis lapidi incifa. 1 9 1.
Exercitus Nini contra Zoroaftrem 1 700000peditum , 200000 equitum
,paulo minus
1 odeo curruum falcatorum. 4 3 b.
Exhortatio Nembrod adTurrim civitatem-
que inchoandam adprogenieifuaproceres.
29-a,b. 30.
Expofitio Allegoriarum JEgyptiarum.173-
& feqq.
Expofitiofingularumpartium hortorum penfi-
Ezechielis prophetafepulcrum. 103
TjAbula de Ariadna Minois filia Mi-•*- notauro. 8 y. b.
fabula de animalibus irrationalibus,qua a-
junt olim communi voce inter fe de rebus
fuis , utfolent homines, agere confueviffe,
origo exTurriprodiit. 33-b.
Fabula de aquilajecur Promethei depafcente
origo. g 1 40. a.
Fabula degigantibus montes montibus fuper-imponentibus, ut bellum diis inferrent ,fedabipfisfulminedejeHis, origo ex Turripro-
diit. 33. b. 3d.a.
Fabularum iEgyptiorum de Ofiride Cfl Ifide
origo. 137 b.
Fabrilis artis necefiitas. . y. a.
Faunus Rex- 216.
Favorinus floret. 217.
Ferraria artis necefiitas. y.a.
Figulina ars a Noe tradita. ibid.
Filiorum trium Noe in tribus diflributio. 6.a.
Finlandis fitus. 214.3.
Finlandica lingua ex Suecica Mofcovi-tica compofita. ibid.
Finmarchiat fitus 2r4.b.
Flamma ignea in quibufdam Regum .«Egypti
fepulcns. 8 y.a.
Fluviorum rivorumque irrigatio requifita adbonitatem regionis. 17. a.
Forma TurrisNembrod rotunda, fecundumalios quadrata. 41. a.
Furius Camillus. 217.
x- Latina,peperit plu-
I 3 I-b-
GAlenus.
Gallica lingu
rimas dialeblos-
Gallus floret-
Gedeon.Genealoiiafiliorum, nepotumque Noe.
ry-a. i04.&feq.Georgis deferiptio. 204-b. etymon, ibid.
Geor-
INDEXGeorgiana lingua. 204. a , b. compotita e.
Tartarica (£ Armenica-ibid. ejus chara-
fleres ab Armenicis differunt, ibid.
tuntur Chriftianiincola Mecrelia feu Ibe-
xix,alias Georgia, olirn Colchidis. 204.b.
Germanica lingua, ^/(/e Teutonica.Germanorum denominatio ab Afcanezfilio
Japheth- ' 21:
Globus /iriadnaus labyrinthi Cretenfisyi
tus efte deluerit. $<
• Gortheni. 196.
a
Graea lingua,corruptijjima in nonnullis Cala
bria oppidis. 1 jo.b. peperit diakclos Atti
cam, Ionicam,Aiolicam, Phrygiam, &c1 3 1 .a. an a^AIgyptiisproceffent, 1 74. b.
e
jus origo ©f antiquitas. 206,207.una expri
migeniis. zo6.a. ejus dignitas ^excellentia
207,20$.inftauratores-icZ b. initium. 216
Graci a Phcenicibus Uterasfuas acceperunt
174. b. 175". a. 184.8, b. 18.9. a. 1 8<s.
b
feriptoresante excidium Trojanum.207.b
poft excidium Trojanum. 208. a.
Gracorum fuperba fabriae monumentaquead imitationem iEgyptiorum extrufla
88, 89,90.Gregorius Nazianzenus floret-
Gtegorii fenfus myflicus hiftoria Turris.
Grimanus (Marcus) de pyramidibus iggy-
pti. 69. a,b.
H.TLT Annibal.*- -^Heber propheta magnus. 16. a. genuit
Phaleg- 106. ab eo defcenduntHQbxxi.2c.b-
Hebraa lingua utrum (g quomodo poltconju-
Jionem linguarum , in domo Heber per-
manferit. 1 2 2. 1 2 3. 1 yo.a. 1 94 200.’
ab Heber adAbraham continua feriepi
pagata fuit. i22.b. primo deflexit in diale-
cium Chaldaicam,fecundo in Arabicam
feu Madianiticam,tertio in Samarita-
nam,quarto in Aethiopicam
,quinto in
Syriacam, velutiex Graea (g Hebraamixtam. 1 3 1 . a. 1 94. a. in domo Thareconfervata 'fuit- 148. b. prima fuit omniumlinguarum. 148. a. 190. b. 193,194.3.protoplaflis a Deo infufa. 1 70. b. 19 3. a.
ejuspropagatio adpofteros . ibid. cbaratler.
Vide character. Ejus mira vis in rerumfi-
gnificationibus elucefcens, quam infu/am
habuit Adamus. 1 64.& feqq.
Hebraorum fella triplex. 19 6. a.
Hecataus de fabrica Umendis , femento Oflmandri- 79. a. 7$. a, b.
Heli nafeitur.
tleliopolitanus nomus. 79. a.
Heliopolis tmmenfa vaftitatis civitas inJE-
gypto. 49Helifaus. 2
Hellaproculdubioa SemiramideadEuphtis httora exflrutla. 1 o 1 .b. 1 02 .a,b- 1 0 3-a.
R E R if M.
j
Henoch afirologus.
j
Heracleopolitanus nomus.
i Hermes Trifmegiftus hebraice dicitur He-noch,&ejl Adris Arabum,AigyptiorumThoyth.71.a- 82.b. auflor hieroglyphico-
rum. ibid. Mifraimi confiliarius. 209_bHermonticus nomus. 79.
:Herodoti exfententia Turris altitudo fui
1 1 000pafiuum. 3 3 .a- ipfe narratUmtim in-
j
tra templum Beli ereflam oclozoniam. 92B.de pyramide Memphitica omnium maxi-
|ma. '16.a. de templo menohtho. 72. a, b. de
i labyrintho i£gypriaco. 7 3 .a. 74.a,b. 8o.b.
8 1 .a. de lacu Mceridis. 77-b. demiraculis
Thebana civitatis ibid. nafeitur. 217.
j
Heshizus (/«Sennaarin Babylonia. 32.
b
! Hefiodus nafeitur. 21 6
Hevilafecundus Chufi filius, a quo Hevilzi»9-b
|
Hevilzorum fitus. ibid
1 Hieroglyphica varia infatuis Ifmendii. 76.
a
Hieronymus ait, d quibufdam dici , altitudi
«m Turrisfuiffe 4000pajfuum. 33. a.
Hieronymus mathematicusjugerum 200pe-
dibus contineriferibit. 60Hifpanica lingua ex Latina peperit plu
mas dialpclos. iji.b.
Hiftoria Mofaica de Turri myfticofen/u
ponitur.,
26,
Hiftoria de muliere, qua exfola imaginatione
peperit infantemJEthiopifimiUimum. 1 i4.b.
Homerus nafeitur.
Horatius floret.
! Horti penjiles a Semiramide i» Babylonico
j
campo extrufli , £$ interfeptem miracula
imundinumerati. 98, 60, 61,62. eorumde-
j
licia , arborumque infertio in fupremo do-
i mus teflo. 6 2. a.
Hungarica lingua e)? Getica feu Scythica.
2i3.b.
I.
TAnus ©Saturnusfunt iidemfiper eo
intelligatur,fin aquivoce, diverfi. 1
Noerfi. i4o.b.
Japonica lingua. 1 3 1 . b.
Ichnographia labyrinthiJEgyptiact. 78.& feq.
idololatria origo ©? introduflio in mundum.i32.a,b- 134. a. auflores Chami proge-
nies. 1 34. b.
Idumai. Vide Efau.
I Jephte filia maflatur. z\6.
I Jeius Chriftus filius Dei. 217I ignis Chaldzotum. Vide Uraus.' Ilium conditur. '216Illyrica lingua produxit ramosfuos in Polo
niam,Lithvaniam,Mofcoviam,Tartariam; ex hacporro xa/isTurcica, Bulga
j
rica, Bofnica. Tartarica- 1 31. b- 2i9-a
I ejus dialefli. 21 9-b. alphabetum. Vide al
phabetum.2-' -
! Illyris. Vide Thracia.• Ff
INDEXImagines omnium iEgypti deorum. 7 fi b.
Inachus /irgivorum Rex. 216.
Incendium Sodomiticum. 21 fi. Trojanum.ibid.
Inconflantia rerum humanarum. 90. b.
Indica linguas. 1 3 1 . b.
In[Irumenta adhumantevita ufumparata jamantetranfmigrationem. 17. a.
Inventio diametri globiterreni , una cum cir-
culo , fuperficie (fi cubo • 3 7. b.
Joachim. 217.
Job /»Arabia natus. 198. a.
Jonas pradicavit Ninivitis. 216.
Ionica dialedus lingua Graea. 1 3 1 • a.
Jonirhun filius Noe aftrologus juSctaRabbi-
nos (fi Syros. 74. b.
Jofeph. 217.
Jofeph Ben Altiphaft depyramidibus /Egy-
Jofephus Gorionides defabula de Jano primo
Italia numine. 1 3S.b. 1 39.a.
Jofue. 21 fi.
Ilis (fi Ofiris prima iEgyptiorum numina.
138. a. T39.a.
Ifmael Abrahafilius ex Agar , a quo Ifmae-
lita (fi Agareni. i2t.b.
Ifmael Sophi injiaurator imperii Perfici.
- 201. b.
Ifmendis fabrica. 7/ a,b. 76. a,b.
Ifiaelitx tria non mutarunt in jEgyptO , no-
mina.veflirnenta, linguam, xyi.b. eorum
600000 bellatorum,prater Parvulos, mu-
lieres (fifenes, cum Mofe duce eorum, ex
JEgypto egreffa funt. 9 . b. omnium (fi Sa-
maritanorum ante primum templi exci-
dium fuit cbarader,qui nunc dicitur Sa-
maritanus- i8fi.a.
Italica lingua ex Latina, peperit plurimas
dialedos-_
I3i.b.
Ivanprimuspropagator lingua Graea.206 .a.
Judai. Vide Ifraelita.
Judas Machabaus bella gerit
.
2x7.
Juditha Regina Sflaiopsx,quam Candacis
dicunt. 200. a.
Jugerum quid fit in deferiptione hortorum
penfilium. fio. a.
Julius Cafar. 217.
Jupiter d nonnullis creditur natus A. M-2092. tofi.
Juftinus Martyr floret. 2 1 7.
'Juvenalisfloret• ibid.
Juvencus preflyter floret. ibid.
T Alium quidnotet. 10. b.-*-*Labyrinthi iuiEgypto prodigiofa fabrica.
7 3. & feqq. magnificentia inexplicabi-
lis. 7 3. a. fitus. 7 3. b. deferiptio exadafeuichnographia. 7 8 .& feq. fuperioris
fabrica. 81. a. materia. 80. b. extruendi
finis. 80. a. 81. b. 82. a, b.
Labyrinthi in Creta, Lemno , aliifque Gra-
Rerum.cia locif ad fimilitudinem £gyptiaci con-
ftrudi. 87,85.
Lacedamonii cognati Judseoiutn. i2i.b.
Lacus leonum Danielis* 9<S.b. xox.a.
Lacus Mceridis. 77. b.
Lampridius floret. 217.
Latina lingua peperit Italicam, Gal-
.licam , Hifpanicam ,
Lufitanicam ; (fi
\
porro ex Italica (fi Latina comm/flione
iprodierunt infulares, Sarda fi^Sicula.x 31.
|
b. ejus origo, antiquitas,corruptio (fi reftau-
! ratio. 209. cum charaderibus a Nicoftrata
I five Carmenta Euandri matre ex Arca-
[
dia inltaliamprimo tranflata. 209. a. fe-
1 eundum alios ab Hercule ex Phalifcorum
regione- ib. ejus varia qualitas,vicifikudo,
I (fi augmentum. 2 10. triplexflatus:prifeus,
i Romanorum (fi pofterus mixtus
•
2 10. a.
|
prima corruptio. 2 12. a.
Latina literaaGracis ortafunt. 1 8 y.b.i 8 fi.a.
j
Latiniprimiferiptores Poeta, Oratores, Hi-
j
ftorici. 21 x.b.
Legis tabulas perforatas fuijje Rabbini tra-
|
dunt. 1 7fi. b.
j
Leo cur Hebraicedicatur Arieh. 1 fi y.b. 16 fi.b.
j
Leocares Maufoleum Artemifia Caria Re-
j
gina ab occafucalavit. 8 8. a.
j
"Libanius floret. 217.
i Lingua Abyflina,iEgyptiaca , Aslamitica,
iEthiopica, Anglica, Angolana, Ara-bica, Armenica, Babylonica Batavica,
Belgica, Boemica, Bofnica.Brachmani-
ca , Buigarica, Brafilica, Cafrarienfis,
Chaldaica,Chananaa, Chilenfis, Chi-
nica,Commorina, Congana , Coptica,
Cuamenfis, Danica, Gallica , Georgia-
na , Germanica , Graea , Hebraa. Vide
Abyflina, Jigyptiaca, (fic.
Linguaprimafuit Hebraa. 148.3. 1 yo.b. ejus
ratioprima, ibid. fecunda. 149. a. tertia.
149. a, b. duplex aprincipio ufurpata. Ori-
ginalisfeu dodrinalis , (fi illafuit Hebraa.Alteraidiomatica fiveufualis , iliaquejuit
Chaldaica vel Aflyriaca, Hebraa vici-
na.’
xyo.a.b.
Lingua primordialis feu primava an varias
i habuerit dialeilos. n.a.Linguaqua immediatepofldiluvium utebantur
eratfanda lingua. 1 o. a, b. & feqq.
Lingua univerfaljs impofiibitis. 21 8. a,b.
Lingua idiomatica omnes ab originali Jeudo-
drinali aliqua defendentes,ea quoquepo-
Jlerioresfunt. 1 yo.b. Europaprimigenia,earumque proprietates. 20 fi. & feqq- $e-
I ptentrionalium regionum. 2x4.
|
Lingua idiomatumque communionis utilitas.
_x72-a.
ILinguarumnumerus.ioi.b.top.a. ignoran-
\
tia homines ab invicem alienantur. 127. va-
rietatis emolumentum. i28.b. corruptio-
' niscaufa quinque. 1 30. a,b. 1 ix.a.univer-
INDEX RERUM.falium quintuplex genus : Hebrsa , Grffi-
ca, Latina, Teutonica, Illyrica- 1 3 1 .a.
Litertcab&Qffitii&per Cadmum ad Grsecos
tranflata- 1*4. b- quotempore. i7j\a.
Liter
a
Coptitarum myfiicte. 172. & feqq.
177- &feqq.'Literarum Jcriptionh origo- 162.
Lithvanica lingua ex Illyrica. 1 3 1 . b.
Litem Latins a Grscis orta funt. i8f.b.
'186. a.
Londinum urisincredibili magnitudinepra-dita. 47. a.
Lucanus floret. 217.
Lucianusj?wer. ibid.
Lucretius. ibid.
Lucullus erexit in Capitolio Colofium. 9o.a.
Lucumones zn Hetruria. 216.
Luns altitudo a terra. 37- b. triplex :
tnperigao, major in apogao, media in qua-
draturis. 39.a.
Lufitanica/i»g«a ex Latina. i3i.b.
Lyfippus erexit Colofium Tarenti. 90. a.
M.T^4T . Tullius Cicero. 217.
Machabsi pro fide trucidati. ibid.
Machinis artiftcicfa in labyrintho. 83,87.
Macrobius contendit deos omnes ad folem
referri. i4i.a.
Madian filius Abrahs ex Cethura, unde
Madianitz. xax.a.
Madianitica lingua, vide Arabica-
Makeda. Vide Nicaula.
1 Moabfilius Lotii, aquo Moabits. 1 2 1 . a.
i MonachiSgypiti. Vide jEgyptii.
j
Monarchia Romanorum Csfarum. 217.
I Monarchia quatuor perflatuam Nabuchodo-i noforiS indicata. 49. a. prima AJTyrio-
! rum, fecunda Perfarum &Medorum,ter-
j
tiaGrzcorum, quartaRomanorum.ibid.
Monomotapenfis lingua. 1 32.8.
Mofcovitica lingua ex Illyrica. 1 3i.b. jf-
lia Sclavonicse. 213.3.
Mofes nafcitur, moritur. 216.
|
Mofes JEgyptius de Sabsorum opinionibus.
* 34- b.
|
Multiplicatio humani generis , a diluvio ufque
lad Turris adificationem. 8& feqq.
iMultitudo quanta hominum intra 277 an-
1 nos pofi diluvium nafci potuerit. S.b. ni-
|
mirum ad 23328000000 hominum. 9. vel
9094468. 37. a.
Murus urlisBabylonicxcontinelat $6 sfta-
dia.f}.b. & 367 turres. 77. a. fecundum1 Diodorum. 74. b. 270.
I Myfteriofa muri urbis Semiramides conflru-
j
Ilio exfiderum obfervatione. 7 3 .b. 74.a,b.
J
Myftica Utera Coptitarum . i72.&feqq.' Myftica pyramidum obelifcorumque figura.
82. b.
I Mjfticusfenfus, quifub MofaicaTutris hijlo-
ria continetur. 20.& feqq.
iMythras. Vide Ofiris.
jMyzerinus Rex iEgypti tertiampyramidem
\erexit. 68. a.
N.Malaica lingua. i3i.b. Abuchodonoforis ftatua quatuor mo-
Maria Deipara nafcitur. 217. narchias indicat. 49. a. palatium. 96.b.
Marius. ibid. Nachor Thars pater moritur. 106.
Martialis floret. ibid. i Nembrodus Turris fabricator, exceptis fte-
Maufolea Regum .iEgypti una cum thefaurisj
minis &parvulis , efua folumprogenie, in
eorum condita erant ad centrum labyrin-\
campum duxit 200000 hominum armato-
thi. 86. b. rum. 8. b. fiextus filius Clius, n6.a. quo
Maufoleum Artemifis Caris Regina. 8 8 . a. tempore natusfit, quotannis vixerit. 1 9,ejus altitudo, ambitus, columna. ibid. 20. ad Abrahz tempora pervenit. 19. a.
Maufoleum Simzndispotentiffimi Regis. 77. i» Armenia aChusnatus , unus extranf-
a,b. 76. a, b. 7 8. a. migratoribus in terram Sennaar. 20. a.
Maximus Tyrius floret. 217. dotes naturales. 28. a. follkitatio aiTur-Mechanicas artesfuos edocuit NoS. 27.a. iisfabricam.2% . b.ExhortatioadprogenieiMedain Arabum. 98. a. 99. a. fua proceres ad Turrim civitatemque in-
Melifus. 217. choandam. 29. a, b. 30. a- verfutiainpo-
Memnonisftatua. 83. b. pulo retinendo. 31. a. divinitatem afellat.
Memphisimmenfavaflitatis civitas in S.gy- 32. a. primus in orbe architeUus. 44-a. a-pto. 47. a. dificavit Babel , Aracfi , Achad, Calna.
Memphitica pyramides in iEgypto pra ca-j
96. a. fucceffit ei Ninus. io4.b. adivifione
teris admirationis argumentum ac veluti \ linguarum regnavit 6 y annos. 107. a. mor-
mundi miraculumfuerunt. 66. a.!
tuus. 106. 216. in Babylone cur reflitit.
Mempbiticus nomus
.
79. a.;
m.a. regnum ejus quando caperit. m.Metallorum eruendorum fundendorumque ar- \ idem qui Belus. 82. b. 104. a. i07.a,b.
temfuos edocuit Noe. 27. a. i ii2.a. ny.b.& curBel diUus.i 1 8.a .pri-
Mexicana lingua. 132. a.j
mus rexprimufque tyrannicam vitam pro-
MiraculaThebanee civitatis- 77-b.j
jejjuseft. n6.b. ejus regni anni eumerari
Mifraimprimus Rex iEgypti • 203.8.|
debent ab ad/ficattone Babylonis. 1x6. a.‘ F f 2 mores
INDEXmores 117. a. fuit idololatra , primufque
idololatriam induxit in orlem. ibid. impu-
ro coitufine difcrimine utebatur. -i 1 8. a.
Nero erexit aureum colojfum in monte Pala-
Nicaula fett Makeda Regina jEthiopis ea-
dem cum Saba. 200. a.
Nili ortus. &fluminum qua efficit. 1 99. a.
Ninivea Nino condita. \z.\s. 48. b. ejus de-
fcriptio, adificatio, vaflitas. 47. & feq. ma-
gnitudine omnes urbes tam meteres quam
modernasfuperat. 47. a. de ejus vaftitate
maria opiniones. 47. b. ejus magnitudinis
fi?forma demonflratio. 46 . b. 48 .b. magni-
tudo comparata cum Romana urbis magni-j
tudine.sfl.z.. cumamplitudine 1J0X\\.\6.b.j
condita non fupra Euphratem, fed Jupra
Tigrim.48.b- quo tempore, ibid. ejus me- •
ftigia. 9 <5 - b.fitus genuinus. ibid.
J
Ninus Nembrodi filius ad civitatem Nini-
1
ven condendam adhibuit 140000 opera-
rum. 8 .b. 9.a. Rex Aflyriorum qualisfue-
rit. 42. a. de ejus rebus geftis. 42. & feq.
fcripturaeum vocat AfTur.42.a. ny.b. C£/
cur. 1 2o.a. Niniven adificavit,& eofedem
regnifui Babylone tranftuht, ac deinde
Aflyriorum Rex nuncupari capit. 42. a.
ejus bella adverfus varios Reges.^z.b. Far-
num Regem Medis villum , cumque uxore
(fifeptem filiis captum ,cruci affixit, ibid.
j
quanam regiones fibifubjecerit, ibid. inj
exercitufuo habuit 1700000peditum, equi-
tum 200000 , currus falcatos paulo minus|
10500.43. b. fuperavit Zoroaftrem Re-
gem Bactrianorum- ibid. idquepoft condi-j
tam Niniven, ibid. cum Semiramide ex-
traxitTurrim in civitate Babylonici- 7 r
.
moritur. xofi.
Ninus minor. VideNinyas-
Ninyas,qui fi? Zameis, fi? Ninus minor,
]
Nini majoris ac Semiramidis filius , ter-
tius Rex Babelfeu AfTyriorum-54-b. 105..
Nitocris fecundum quofdam extruxit Pontemj
Babylonicum. 75.
1
NoS filiorumqueejus exitus ex Arca. 4. a,b. !
«e» ftatim in plana defcenderunt. ibid. fed '
in montibus haferunt, ibid. 14. a. eorun-j
dem cum uxoribus in montibus occupatio-j
nes. 4. a, b. .7. a, b. Noe inftruebat genusj
humanum in omnibus necefariis procuran-
dis. 4. a, b. nimirum docebat artem ferra-\
riam,falrilem.figulinam fi? agriculturam.
7. a. x 3* a. difcenfus infubmontanam re-
gionis planitiem,hodie Perfidem didam.
fi. a- xe/Mediam fi? Bactriam. 1 3. a- vel
Armeniam. 14- a- fi? Parthiam. 35. b.
non ftatim poft defcenfum, iter in terramj
Sennaar occoeperunt- 12. a. 14. a- populusj
non continuato itinere ex Oriente in Occi-
dentem, fed cum mora multorum annorum
RERUM-in intermediis locis conflitit. 17. a. Noepoliticam vivendi rationem fuos edocuit.
25. b. fi? aconomiam , artes mechanicas,
calcis praparanda ,metallorum eruendo-
rum fundendorumque artem. 27- a. utrum
Turris adtficatiqniprafens fuerit. 2 8. a. b.
vinum bibens inebriatus eft. jofi. genuijfe •
dicitur Jonithun- ibid. fertur mifijjeJoni-
thun in Ethan. ibid. moritur. ibid.
Nomiduldecim iEgyptiorum. 79. a. 8 1 . a, b.
eorum ufus. ibid. flnguliuni expracipuis
diis confecrati. ibid.
Nominum primava impofltio 147. 'naturalis
quomodo intelligenda- 1 45. a.
Norvegis fitus. 21 4. b. 217.3.
Numerus yz linguarum pracise pofttu diffici-
lis. 1 09. a- defenditur. 1
1
o. a.
Numinum varietas fi? multitudo exconfufione
linguarum fi? divifione gentium nata. 133.1
©,feqq.
Numifmata Hebrsorum antiquiffima docent
differentiam cbaraderis Samaritani fi?
Aflyriaci- J78.b.
O.
Z~\ Belifci in iEgypto eredi. 55.
Obelifcorum myftica figura. 82. b.
Obelifcus Babylone a Semiramide eredus,
omnium qui unquam fueruntprimus fi? ma-
ximus. 62.b- 82. Thebanus omnium qui
in /Egypto inventifunt maximus. 52. b.
5 3. a- Semiramsi five Babylonici cum
Lateranenfi comparatio. 53. a. Semira-
mxus quomodo Babylonem devedus fit,
ibique quibus machinis eredus. ibid.
Oeconomiam fuos edocuitNoe. 27.3.
Olympiadum initium. 21 5.
Opinionum deaternitate mundi, de mundorumpluralitate, de aflrorum vita fi? divinita-
te,, de metempfychofi fi? animarum revolu-
tione origo. 13 7.a. caufa hujufmodifabu-
lofarum narrationum. ibid.
Origo variorum regnorum. xi2.a. fabularum,
33.b.36.a. 13 7. a. i37-b. 140.3. litera-
rum & fcriptionis. i6 z. linguce Copts.
174- b.
Orofius floret. 2x7.
Orpheus. 215.
Ofiris fi? Ifis prima iEgyptiorum numina.
x 38. a. 1 39. a. eundem Ofiridem cum Bac-cho feu Dionyfio eundem facit Tibullus.
140. b- eundem conftituere Mercurium,aliofque deos. 140. b. idem qui Chaldso-
|rum Ursus five Ignis , Perfarum My-thras,Babyloniorum Belus,HebrsorumThamuz, Phoenicum Adonis. i4i.b.
Ofiris nomus. 79. a.
Ofymandis Regis epitaphium. 75. a.
Ovidius floret. z\y.
P. Pacu-
INDEX RERUM.
-*• Palatia duo retia a Semiramide extrulla
in oppofitis urbis Babylonica locis.76,77.
Pannonix de/criptio. aij.b.
n^iWsNoe adtres filiosSem ,Cham, Ja-
pheth,jam conftitutos principes populo-
rum. 6. b. 7.a,b. 8.a,b.
Pariliorum urbsincredibili magnitudinepra-
dita. 4 7. b.
Patriarcbte Armenorum fedes in Naiche-
van. 204. a.
Paufaniasfloret. 217.
Pedianus floret. ibid.
Peguana lingua. i3i.b.
Pelalgica litera Cadmaa. 1 8 7. a.
Pelafgorum in Italiam expeditio. 216.
Pelafgus ex domo Heber. 20 <s. b.
Pererius dubia movet contra numerum 72 lin-
guarum. io9.b.
Peri/lylia fuperiorem labyrinthum JEgypti-
um fuftentantia. ’ 81. b.
Perfa dicli a Paras,i. e- equus. 1 1 9. a.
Perfia unde dibla- 20 1 . a. ejus defcriptio.ibid.
Petficalingua qualis olimfuerit. 202. a, b- e-
jus corruptio. 202. b.
Peruana lingua. 132. a.
Phaleg ortus quando &quo anno. 16.a. 1 o4.a.
genuit Rheu. 106. moritur, ibid. a quo
Pelafgi. i2i.a.
Pharao Rex iEgypti tempore Abrahami.
44. b- idem quod moderator rerum. 203 .a.
Pharaonica lingua. Vide Coptica.
Pherecydes Pythagorapraceptor. 217.
Philippinarum injularum lingua. 1 3 1 . b.
Philippus de S. Trinitate de Babylonia
antiquitatibus. 9 1 . b. de Babylonis, Tur-
ritae Babel ruderibus. 92. a, b.
Philonisye»/armyfticus hiftoriaHurris-22 .a
.
2 3. b. 24. a,b. ipfe refutat calumniam eth-
nicorum.37-b. inventionem literarum He-braicarum Abrahamo tribuit. 123. a.
floret. 217.
Philofopkorum alfardorum dogmatum origo.
137. a.
Philoftratus floret. 217.
Phrenices Udem Chananai. i8fi.b.
Phcenicia lingua una ex primigeniis. 1 84. &feqq. in Africa viget. 216. Vide Sama-ritana.
Phrenicixfregionis defcriptio. 184.8.
Phcenicia /irece Cadmaa. 18 7. a.
Phcenix.
Phoroneus Argivorum Rex. • ibid.
Pbtygsa primorum hominum genetrixfecun-
dum Pfammetichum. i3iS.a.
Phrygia dialecius lingua Graea. 1 31. a.
Picus Saturni filius.
Pindarus.
Plato magni fecit Chaldaorum monumenta.
197-b. floret. 217.
Plinius depyramidibus iEgypti. 6 8. a, b. de
labyrintho Mgyptiaco. 73- a - ambigere vi-
detur ,num prater Solem Deusfit. 141.3.
floret. 217.
Plotinus floret. ibid.
Plotius Gallus,primus legit Rhetoricam in
lingua Latina. ibid.
Plutarchusfloret. ibid.
Politicam vivendi rationemfuos edocuitNoc.
26. b.
Polonica lingua ex Illyrica. 131. b.^lia
Sclavonicx. 21 3.3.
Polygraphia univerfalis. 219.8.
Pontis Babylonici fupra Euphratem a Se-
miramiae extru&i defcriptio. 77, 7<S.
Porphyriusfloret. 2 1 7.
Praparatio rerum ad Turrim adificandam
necejfariarum. 40. a.
Primavafeuprimordialis lingua. 1 o. b. 1 1 . a.
Primavorum hominum utriufquefexus occu-
pationes. i3.a,b. poft ingreflum in terram
Sennaar occupationes&/ludia. 26.& feq.
Primi homines nati in iEthiopia fecunditm
iEthiopes,fecundum alios in Arcadii, vel
infolo Athenienfi.ueI in Atabia'felice,vel
in iEgypto. 1 3 7-b. vel in Phrygia. 1 3<3.a.
Primum rerumprincipiumfemper animis ho-
minum fuit infculptum. 136. a.
Propertius floret. 217.
Profper Aquitanicus de numero linguarum.
i 09.b.
Pfammetichus iEgypti ex quodam ex-
perimento conclufitprimos hominesin Phry-
gia natosfuiffe. 1 36. a.
Prolemaus floret. 217.
Pyramis Memphitica omnium maxima de-
feribitur ab Herodoto CSDiodoro.tfd.a. e-
retiafuit aggeribus conjlipatis.6 «S.b. in ejus
erettione quantum temporis fuerit injum-
ptum.6 8 ,a.magnitudo deferipta a Bellonio.
69. a. fecunda.6%. 70.^. tertia.6%.a.7ob.
Pyramides in iEgypto eretia, dfi.&feq. ea-
rum magnificentia (gfplendor. 66.a. Mem-phitica pra cateris admirationis argu-
mentum ac veluti mundi miraculum fue-
runt. ibid.
Pyramis immenfa altitudinis 9 fladiorum fe-
pulchrum Nini. 47. b. examinatur. 48. a.
Pyramidum myfticafigura. 82.b.
Q:
QUineana lingua. 132. a.
Quintilianus 200 pedibus inlongitudi-
nem, dimidio in latitudinem jugerum
deferibit. 60. a.
R.
D /ibbini fabulanturNembrodum efieAm-raphel. 19. a. in mari rubroJonam e-
vomitum effe nugantur. 46. a. eorum
fententia de charattere Afiyriaco &F f 3 Sami-
INDEXSamaritano quatuo:prima.i f ;a.fecunda.
i s 3 -b. i J4-a. tertia (fi quarta, i r4-b. tr
dunt legis tabulasfuifjeperforatas. i 91S.
Radzivilius depyramidibus JEgypti. 69. b.
Rangiferi jumenta cervorumjorma in Laj
•pia. 217. a,l
Regma quartusfilius Chus, a quo Regmz• uy.b
Regmsorum fitus. ibid
Regni Afiyriorum finis fui Sardanapalo
. Regnum iEgyptiorum ,Argivorum
, Afly
riorum , Perfarum , Sicyonium in Grzcia.
Regnum jEgyptium Ptolemsorum.Regum ^gypti fepulcra in mediofeufulte
raneo labyrintho. 8o.a,b. 8i.b. in nomo
rum centris. 8 <5. b
Reinaudus (Theophilus) ait 14000000^0
minum Turri prasfentes fuijje. 37.8
Religioprimtevaperfiititfubunius lingua do
minio ujque adconfufionem. 132. a.
Reliquia. Vide Veftigia.
Refponfio ad 2 objed. impiorum,qui Turris
adifitationem fabulofam efje exiftimant.
34. a, b.
Rhodopes fatua ,oraculum. 70. b.
Komacondita.216. captaa Gallis.217- urbs
incredibili magnitudinepradita.^f.a. ejus
magnitudo comparata cum Ninive. 46. a.
Romanarumfabricarumvanitas. 23. a.
Romulus nafcitur. 216.
Rudera. Vide V eftigia.
Runica lingua Septentrionalis. 213.3.
CAba primus filius Chus, a quo (fi altero
Saba filio Regms Sabsi. ny.a.b.
Sabsorum fitus. ibid.
Sabzorum ridicula ('fifabulofa traditio,Ada-
mamexLunbprodiiJJe. 3 j-.b. i34.b. falfa
dogmata : creatorem ejje cceli fpiritumfeu
animam: ftellas corpora ipfa Dtlfubftantia
informata : ctelum (fiftellas efje deos : mun-dum teternum : Adamum natum ex mafcu-
lo (fi flemina ,prophetam (fi apoftolum Lu-
nx,prtedicajfe gentibus
, utfervirentlM-
ns; (fi compofuiffe libros de cultu terree:
exLunafecum attulifle arborem auri,qute
crefcebat cum ramis (fi foliis , arborem la-
pidum, (fi folia cujufdam arboris viridis,
Ju<e non comburebantur igni : fubcujusar-
oris umbra 1 0000 hominum contineban-
tur : arborifque altitudinem tequajfeflatu-
ram humanam : attulifte quoque fecum duo
folia, quorum utrumque duos homines coope-
riebat .-Sethum contraxiffe opinionem pa-
trisfui infervitio Lun2- 1 34. b. 1 3 s- a.
Sabatha tertiusfiliusChus ,a quo Sabathsi.
ny.b.
RERUM.,Sabatli2orum fitus. ibid
Sabathaca quintus filius Chus, a quo Saba
thach2i. nS.b
j
Saiticus nomus. 79-i
j
Saiathiel. 217I Sale genuit Heber. 106Samarsus Samarisfundator. i9S.b. i97-b
: Samaris defcriptio. 196. a
Samaritana ex-Hebrsa. 131. a. eju
|
charader. Vide charafter- Eadem cum Hebr2a © Aflyria
,folummodo diale (lo dif
j
ferens. 188. a.
j
Samaritanorum dogmata. 196. a-
Samaritanum alphabetum non idem quod
|
Phoenicium. 1S9. b. commune omnium
I
Judsorum ante primum templi excidium.
i8<J.a.
.
i Samaritanus cbara(ler(§ Afiyrius nondif-
\fertfpecie a lingua Hebrsa. 188. a. ejus
1
nulla communio cum charadere Grsco
.
! ibid. conflans 22 literis.
i Sampfon apud Philiftxos. 21 6.
\
Samuel obiit. ibid.
|
Sarai nafciturin Chaldsa. 1 o6.
I Sarda lingua ex commiftione Latina (fi Ita-
j
lic2. i3i.b.
1 Saturnus. 139. a. (fi Janus funtiidem fipereos Noe intelligatur,fimequivoce,diverfi.
i4o.b.
Satyrus audor labyrinthi Cretenfis. 8 9. a, b.
Saul. 21 6.
Saxorum flupenda magnitudo. 70. a.
Scaliger (Jofephus) refellitur, dicens alphi
letum Samaritanum idemefiequodPhcs-nicium. i8y.b.&feqq.
Scenographiahortorumpenfilium.
Schaba filius Regmz. 3
Schab2orum fitus.
Schematifmus Siclorum omnisgeneris, quio-
lim apud Hebfieos in ufu erant, una cum
interpretatione Samaritana qua infignitos
reperies , & myfteriifymbolorumfub iisnconditorum expofitione. 161
Scipio Africanus. 217Scopas Maujoleum Artemifis Caris Regi
nee ab ortu celavit. 8 8 .a
Scotica linguafilia Teutonica. 1 3 r . b.
Scricfinnis fitus. 2
Scricfinnica lingua eft Germanica 1
ptifiima. 214-b.
Sebusi. 19«. a.
Seleucia olim dida Ctefiphon,nunc Sulei-
man. 95. b. 98. a, b.
Sem moritur. 216
Semiramidem condidijfe Babylonem quof
dam afjerere ait Auguftinus. 44- a. cun
Nino extruxit Turrim in civitate BabyIonica, j-r. in eafortitudo ftemina major.
S 3. a. condidit urbem magnificentia pene
incredibilis in Babylonia. 93. a. pontem' Baby-
INDEX RERUM.Babylonicum fupra Euphratem fif duo
(
regiapalatia in oppofitis uriis Icas. 77, 76,[
77. in ea incredibilis animi magnitudo.
y8.a. extruxit hortos penfiles. ibid. au-j
lior fuit deditionis Rabiria urbis, (g confe-j
quenter totius Baftrianorum regni, ibid. I
erexit in Aflyria juxta Niniven viro fuo1
Ntho, cjufquepJtriNembrod.pyramidem, \
una cum obelifco Babylone,qui fgprimus '
(g maximus omnium qui unquam fuerunt.
S 2.b. S2.b. ejusgefta in bello. 63-b. defun-;
Ha A .M . 2090. ibid- 106. mors infamis.\
64. a. nimirum a Nino minore,propriofilio
trucidata, fexaginta duos annos nata
,pofi-
quam ejus concubitum expetivifiet
.
ibid.;
de antiquitatibus Babylonis. 9 1. a,b.
Sennaar terra defcriptio. 1 7. a. pradita omni-
bus conditionibus requifitis adbonitatem a-j
licujus regionis. 1 7. b. ubertas \g felicitas, i
18. a. Babel dicitur, ibid. dtverfa deno-j
minationes, ibid. ftus. ibid. diSla primo I
terra Babel, Babylon, Babylonia, deindej
Chaldcca, tandem AlTyria. i8.b. i2i.b.j
Septentrionalium regionum lingua ex Dani- :
ca, Suecica , Anglica adeo commixta , utj
vix a Germanis intelligi pojfint. 214, 21 7.j
fitus (g defcriptio. ibid 1
Sibylla de confufione linguarum
,
£•? Turri?
defhuclione. 32.b. no.b. 1
Sicani. 215. expelluntur ex Italia, ibid. 1
Sicli Hebraeorum Samaritano charattere in- i
fioniti. 1 78. b. veterum qualitas. 179.8.[
duplex,facer five ecclefiafiicus (g vulgaris.
179. b. facerpropriedicitur Siclus Sanftu-|
arii. ibid. Vulgarisfiveprofanus inpromi-j
fcuum ufum deputabatur, ibid. argenteij
valor. ibid. figura fymbo/ica. 160. a, b.
Sicula lingua ex commijlione Latina: Ita-j
lies. iji.b.
Simendis maufoleum feumonimentum.yy.z,j
b. 7<S. a, b.j
Simonides. 217.
Slavonia vel Dalmatia o/iw Thracia «foSa.|
217. a.
Slavonica lingua, ibid. ejus filia Boemi-ca, Polonica, Mofcovitica. 21 3. a.
j
Socrates nafeitur. 217.
Sol idolohtrarum omnium deus. 1 40.b. 1 41 .a.
Soliditas Turris ufque adctelum luna erigen-
da quanta ejfe debuerit. 3 9. a.
Solis propinquitasfeu aduflio , terraque aridi-
tas non fufiicit adproducendos homines na-
turaliter nigros. 11 4. a.
Spartani
i
five Spartiatae, vide Lacedaemonii.
:
Speculum geneatheologicum. 144.j
Statua numinum iEgyptiorum. 81. b. laby-j
rinthaa terroremincutientes. 8 3. a.I
Statuarum Simendii magnitudo. 77-b. I
Steftchorus. 217.j
Strabo defepuIcroBzVi in Babylonia. 47. b.
48 . a. ejus mira defcriptio hortorum pen-
fihiim. 62. a. de pyramidibus iEgypti.
6%. a. de labyrintho /Egyptiaco. 7 3. a, b.
74. a, 77. a. de miraculis Thebanacivita-
tis. 77-b. de Colofio Thebano. 83. b. de
Seleucia tg Ctefiphonte. 98. a.
StruHura hortorumpenfilium arcubus Cg areis
Jlupenda. <So.b.
Sueciae defcriptio. 2 1 7. a.
Suecica lingua filia Teutonica:. i 3 1 . b.
Suleiman. Vide Seleucia.
Superftitio in obfervando diefabbathi. 196. a.
Sufan difta «Sus equus. 1 1 9 . a.
Sufiana provincia fitus. ibid.
Sufii ab Arphaxad. 1 20. a.
Sylla. 217.
Synefius floret. ibid.
Synonymologia parallela deorum dearumque.
143.
Synopfis rerum in labyrintho contentarum.
81.a, b.
Syracufae urbs incredibili magnitudine pra•
dita. 47. a.
Syriaca lingua ex Hebraea, veluti ex Graeca
@ Hebraea mixta. 131.3. nonfuit prima.
149. b. 170. a. charableribus differt alin-
gua Hebraea. i97.b. fuit vernacula Jefu
Chrifti. ibid.
T.
TPAluit charatterum Samaritanorum, Io-
nicorum (g Copticorum five iEgy-ptiorum. 190.
Tabula Chronographicaa diluvio ufque adtem-pora Abrahae. 1 06.
Tabula Chronologtca annorum poft diluvium.
21 6.
Tacitus (Cornelius) floret. 217.
Tarquinius Superbus. ibid.
Tartarica lingua exIllyrica. 1 31. b. 204. a,
b,207.a,b.
Tauris olim Ecbatena ditta. 201 . a. 202. a.
Templum Diana Epbefia. 8 8. a. ejus longi-
tudo, latitudo, columna. ibid.
Templum monolithum. Vide Delubrum.
Templum Salomonis abfolutum. 21 6.
Tempus tranfmigrationis ex oriente interram
Sennaar a diluvio peratta, adi 32 annum,
qui eft ortus Phaleg. . 1 4. & feqq.
Tempus infumptum in pyramidislAemphiti-
czmaximaereblione.6%.3.. quo opera fua
miranda conflruxerunt iEgyptii. 82,83.
Terentius. 217.
Tertullianus de elifione Turris, m. a. flo-
ret. 217.
Teutonica linguaflia Belgica, Danica»
Suecica, Anglica, Scotica. i3i.b. origo,
propagatio, corruptio. 212,213,214. efl
Imperialis. 21 2, a. ejus cultus, ibid. mi-
fturia cum aliis. 1 1 2. b.
Thales Milefrn. 2 *7-
Tha-
INDEXThamuz. vide Ofiris.
Theatrum Romanum /Emilii Scauri 360 ci
lumnis confpicuum. 90. I
Thebs immenfa vaflitatis emittis in /Egy-
4f-
Thebaicus nomus.
Thebana civitatismiracula. 77. b.
Themiftius floret. 217.
Theodoretus ex relatione antiquorum pri-
mos homines/«Arcadia natos aflerit. 1 3 7 .b.
Thoyth /Egyptiorum , Arabibus Adris,
Grscis HermesTrifmegiftus dicitur.
%
2.b.
Thracis etymon,qua nunc Slavonia vel Dal-
matia dicitur.
Thracica lingua ex Grsca, Latino-Italica,
Germanica commixta. 217. a. ejus
plures dialeHi.
Thucydides.
Tibettana lingua. 1 3 r . b.
Tibullus floret. 217.
Timotheus Maufoleum Artemifis Caris
Regina a meridie calavit. 8 8. a.
Tranjmigratio prima filiorum Noe ex monte
Ararat in planiores fuhmontana regionis
campos. io.&feq.Tranjmigratio Babylonica. 217.
Tropologia epilogiftica labyrinthi. 86 . b.
TunchinenfiS lingua. 131. b.
Turearum imperium fucceflit imperio Roma-
no. 49 b.
Turcica lingua ex Illyrica. 1 3i.b. 204. a. exTartarica. 207. b. exTartarica, Bofni-
ca© Arabica commixta. ibid.
Turnus. 211?.
Turris Babel feu Nembrodss adificatioA.
M. 1 8 1 8. 1 7 a. de ejus altitudine diverfa
opiniones. 32. & feq. adificationem impii fa-
buloJam ejje blaterant. 34. a. altitudo quan-
ta debuerit ejjeufque adcalum luna. 37. b.
& foliditas. 39. a. forma © architetlura.
40.& feq. ejusvefligia utrum in hunc ufque
diem reperiantur. 90,97. eorumfitus.944.
ambitus, ibid. altitudo. 94.b- materia.9 q .z.
delineatio- 97. b. non [olum ab architefiis
relillafledetiam divinitus difjeSa. 1 ro.b.
Turrisin civitate Babylonica a Nino ©Semi-ramide centum fere annis poft everfionem
Turris Nembrodss extrulla. 71,72. ejus
fabricteforma. 71. a. refertur inter feptem
mundi miracula. 72. a.
Turris in tempto Beli. 72. a. in ejusfummitate
varia fupellex aurea fSflatua. ibid. &b.
]
Tufca linguain Italia omniumpurifjima. 1 1 .a.
iTyrus conditur. 216.
V.I \T Alachi Romanorum reliquia. 2i4-b.
!’ Valerius Flaccusfloret. 217.
Valle (Petrus a ) de Pyramidibus Agypti.
70b.de ruderibusfeu reliquiis Babylonis.
9 4 & feq. de Suleiman ante ditto Seieucia
©ohm Ctefiphonte. 9 7. a. de Hella. 1 o 1
.
b. i0 2.b. de pepulero Ezechielis. ro3-a,b.
de Chobarfeu Chabotfluvio. 103.8.
! Varronis deferiptio jugeri. do. a.
Vejorum obfidio. 21?.
|
Vefligialunis Nembrodss num bodieq; ex-
|
tent. 90, 97. varia in fabricis Semiramidis
confpiaebantur tempore Strabonis. 9 1 . b.
j
Veterum incomparabilis peritia ingenium.
77- b.
Viciflitudo© inconflantia rerum humanarum.
90. b.
VirgiliusjW/. 217-
Vita m07talium primavorum in fuhmontana
montis Ararat regione multis annisperafla.
li-b.&feq.
Ulyfipona urbs incredibili magnitudinepra-
dita. 47- a.
Unufquifque hominum aut Hierufalem , aut
Babylonis civis efl. 21 . a.
Ur civitatis Allyrix vefligia. 9<S. b.
Ursus. Vide Oliris-
Vtilitas lingua idiomatumque communionis.
127- a.
VxotumNoe ©filiorum ejus cura© diligen-
tia circa vinum, lanam,gallinas,pullos, ova,
©c. 7.b. i3.a,b. 27.a.
X.^^Enophon decequivocationenominum deo-
Xerxes. 217.
Z.
!
^Absi. Vide Sabsi.
I
^-'Zameis. vide Ninyas,
jZervia, olim Thracia diHa. 217. b.
Zona torrida non ubique homines omnes nigros
producit. 1 1 3. b.
Zoroaftres Rex Bactrianorum, avusNem-brodi contra Ninum filium Nembrodiexercitum 2000000 hominum duxit. 9. a.
«e/400000 4 3. b. eflidem cum Chamofi-
lio Noe- 9.3. 44. a. ejus magia commenda-tur a Platone. 1 9 7. b.
Zorobabel. 217.
Errata ita emendanda.pAg.8.b.lio.8.*poft txpmtUtu adde pun&um. p.n.b.l.39. pro Major leg Minor. P. 1 2 al. 1 ; Illi fuper hos. 7.b. 1.39.
Ug 34.0069043200. P.47.3 1 24.leg ibid. 1. 3S. Turres Scc. dele ufque ad b 1. 1. fuifTc.bJ.26 .Ve. ecdilli.l. 2S.leg.
!*i, P-73-a. ii.anrepen deleulauead b. 1 42. P 94 a.l 9-reluti kc.dcle ufque ndl.i4.oftenderent.b «L49 dele ufqueadji
.
nem lapiris. P.iji.a. I.i, 2. fcj. in ceriis. P 133.3. marg. leg VQj P147.b-l.42, 43. /«£ P.ipt.i l.b.prehu-jus < peris leg. Oedipi-digypriaci. P. i74-b I- 21.fej.nos. P 177 b.l. 4. leg. autographis. P. 191. b. 1 2 8: } leg. qus c-quave.P. 194. a. in uiirg.i. 9. fe-. Hebrsea. P. 106. b. I. 'ix.leg Inanem. p. 208. b.l qo.leg. ita uc.
PINIS.
/y1».