Dr. Tuğba GÖKTALAY Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD
Jan 11, 2016
Dr. Tuğba GÖKTALAYCelal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları AD
Çıkar Çatışması
Bilimsel AraştırmaChiesiNovartis
GİRİŞ VE AMAÇAstım hastalarında gece semptomları nedeniyle
uyku kalitesi etkilenmektedir
Çalışmamızda astım hastalarında solunum fonksiyonları, hastalık kontrolü ve yaşam kalitesinin uyku kalitesi ile olan ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır
GEREÇ VE YÖNTEMÇalışmaya 5 üniversite hastanesi ve 1 eğitim
araştırma hastanesi olmak üzere 6 merkezden toplam 121 hasta ve 40 sağlıklı kontrol dahil edildi
Celal Bayar Üniversitesi Tıp FakültesiAnkara Üniversitesi Tıp FakültesiAnkara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim
ve Araştırma Hastanesi Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp FakültesiEge Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
GEREÇ VE YÖNTEMDAHİL EDİLME KRİTERLERİ;
GINA 2008 kriterlerine göre daha önceden veya yeni tanı almış
18-70 yaş arası Stabil dönemde
GEREÇ VE YÖNTEMÇALIŞMADAN DIŞLANMA KRİTERLERİ
Son 1 ay içinde atak Astım dışında aktif akciğer hastalığıMevsimsel allerjik rinit olmasıBilinen uyku bozukluğu tanısı Akut üst solunum yolu enfeksiyonu Semptomatik mesane obstrüksiyonu veya BPHHipotiroidi/hipertiroidiDepresyonVardiyalı çalışmaGebelikAğrıya neden olan başka hastalık (travma vs)Diüretik kullanımı
GEREÇ VE YÖNTEMHasta grubu• Ayrıntılı medikal öykü• Solunum fonksiyon testi (SFT)• Astım yaşam kalitesi ölçeği (AQLQ)• Astım kontrol testi (AKT)• Pittsburg uyku kalitesi ölçeği (PSQS)
Kontrol Grubu• Ayrıntılı medikal öykü• Pittsburg uyku kalitesi ölçeği (PSQS)
GEREÇ VE YÖNTEM
ASTIM YAŞAM KALİTESİ ANKETİ (18-65) AQLQ
* Astım semptomları -Nefes darlığı, göğüste sıkışma, hırıltılı solunum, göğüste
ağırlık hissi, öksürük, sabah semptomları, gece uykudan uyanma.
* Aktivite kısıtlanması - Astıma bağlı aktivitelerden kaçınma ve kısıtlanma * Çevresel etkenler - sigara dumanı, sigara, toz, güçlü kokular * Duygusal işlevler - Astım konusunda endişelenme, düş kırıklığı, ilaç alma
konusunda endişelenme, ilacın yanında olamayacağından korkma, nefes alamayacağından korkma
Toplam 32 Soru
ASTIM KONTROL TESTİ
AKT astım kontrol seviyesini değerlendiren, 5 sorudan oluşan bir anket
AKT de son 4 hafta değerlendirilir
Toplam değer 5-25 arasında AKT toplam değer =25 ……....Tam Kontrol AKT toplam değer =20-24 …..Kısmi kontrol AKT toplam değer <20 ………….Kontrolsüz
GEREÇ VE YÖNTEM
PİTTSBURG DEĞERLENDİRME1. Bölüm:Subjektif Uyku kalitesi
2. Bölüm:Uykuya geçme süresi3. Bölüm:Uyku süresi 4. Bölüm:Uyku effektivitesi5. Bölüm:Uykuyu etkileyen durumlar6. Bölüm:Uyku verici madde kullanımı7. Bölüm:Gün içinde uyuklama Toplam değer: _______
Değerlendirme:Bu testte toplam değer 0-21
arasında bir puandır.
0-5 puan: Sağlıklı uyku6-10 puan: Kötü uyku10 puanın üstü: Kronik uyku
rahatsızlığı
GEREÇ VE YÖNTEMVerilerin analizinde SPSS 16 paket programı
kullanıldı
Ortalamq±SD,ki-kare testi, T testi,ve Pearson korelasyonları kullanıldı.
p< 0,05 anlamlı olarak kabul edildi.
BULGULARÇalışmaya toplam 121 hasta ve 40 sağlıklı kontrol
alındı
Hasta grubunun yaş ortalaması 41±10 idi
%83 kadın, %17 erkek hasta
BULGULARAstım Şiddetiİntermittan:%27Hafif Persistan:%51Orta Persistan:%8Ağır Persistan:%14
BULGULAR
AKT ortalama 18,39±4,84
AQLQ ortalama 4,44±1,15
PSQS toplam değer ortalaması
7,03±3,90
Uyku effektivitesi ortalaması %83
PİTTSBURG DEĞERLENDİRMEKontrol
Hasta
BULGULAR
Hasta Kontrol
PSQS 7,03±3,90 3,97±2,21
Hasta ve kontrol grubunun uyku kalitesi (PSQS ortalama)
p<0.001
BULGULARPSQS ile hastalık süresi, şiddeti, solunum fonksiyonları ile ilişkisi
Hastalık süresi
Hastalık şiddeti
FEV1<%80
Toplam PSQS P:0,794 P:0,295 P:0,827
BULGULARPittsburg ile AKT İlişkisi
P<0,001R:-0,328
BULGULARPittsburg ile AQLQ İlişkisi
P<0,001R:-0,316
SONUÇ
Astım hastalarında uyku kalitesi kontrol grubuna göre anlamlı derecede bozulmuştur. Uyku kalitesindeki düşüşün yaşam kalitesi düzeyi ve özellikle hastalık kontrolü ile ilişkisi önemlidir.
TEŞEKKÜRLER..