asansör trafik hesabı

8/7/2019 asansr trafik hesab

1/14

ASANSR TRAFK HESABI

1. GR

Her binann fonksiyonuna gre deien insan ve yklerin hareketlilii kullanlacak

transport sisteminin seimini ve maliyeti etkilemektedir. Ayn kullanm fonksiyonu olanbinalarda katlararas mesafenin deiik olmas, binann yatay ve dikey ynde ilerlemesi de buhareketlilii etkilemektedir. Ayn i zemin alanna sahip ancak ykseklikleri veya inaat alanfarkl olan binalar ; sirklasyon elemanlar tarafndan igal edilen saha oran ile asansrler vedier mekanik donanmn parasal maliyetlerinde nemli bir deiim gsterirler. Merdivenler,koridorlar ve mekanik sistemlerin dizayn nemli olmakla beraber, bina kalitesi ilk olarak,meydana gelecek insan sirklasyonunun analizine baldr.

nsan ve yklerin bina iinde bir yerden dier bir yere tanmas srasnda geenzaman ve hareket halindeki insan ve yklerin younluu nemlidir. Binann kalitesininincelenmesi, koridorlarn, merdivenlerin ve dey transport sistemlerinin dzgn seilmesi ve

dizayn edilmesi anlamna gelmektedir. Bina yksekliinin kapal alanlarn hareketlilie oranile dorudan ilikisi vardr. Hizmet iin kullanlan i mekanlarn toplam mekana orannn binayksekliine (kat adedine) gre deiimi Tregenza tarafndan ekil 1de grld gibi ifadeedilmitir [1].

ekil 1. Kat adedine gre hizmet iin kullanlan alanlarn toplam alana oran

Zemin alan orannn bina ykseklii ile artma eilimi gsterdii ve bu rnekle 3 ve 15kat arasnda hemen hemen 2 katna kard kolaylkla grlebilir. Binalarn ykseklikleriartnda asansrler ve yangn merdivenleri dey transport iin kanlmaz olarak karmzakmaktadr. Bina nfusu ayn kald halde artan kat adedine gre asansrlere ncelikverilerek merdiven alanlar azalmakta ve asansr says da artmaktadr.

0

10

20

30

40

50

60

0 5 10 15 20kat adedi

Hizmetiinkullanlanimekan

yzdesi

Dr C Erdem [email protected] MAK540 - Dey Transport Sistemleri


2/14

2. ASANSR TRAF VE TRAFK AKI HESABI

Hizmet talep eden insanlarn asansr vastasyla katlar arasndaki ulamndzenleyen kurallar topluluu olarak tanmlanan asansr trafiinden, maksimum saydainsann, minimum zamanda hedeflenen katlara ulatrlmas beklenmektedir [2]. Binalardamonte edilecek asansr tesislerinin proje ve tesis edilmesinde ncelikle trafik hesab nn ve

analizinin yap

lmas

bir zorunluluk olarak belirtilmitir. Asansr Ynetmeliinde trafikhesab, bina ekil ve ihtiyalarna gre asansr (kabin) adet, hz, kapasite kumanda vekullanm ekillerini en ekonomik biimde tespit eden hesap tarzdr eklinde tanmlanmaktave hesap sonucu kabin adedi ve kapasitesine uygun asansrlerin binalara tesis edilmesihkmleri getirilmitir [2,3].

Asansr trafik ak hesabnn temel amac, insanlarn katlarda bekleme srelerini enaza drmek ve konfor salamaktr. Katta bekleme sreleri, kullancnn ar dmesinebasmasyla balar, asansrn bu arya cevap vermesiyle son bulur. Bu sre ne kadar ksaolursa, trafik analizinin o derecede iyi yaplm, asansrn kapasite ve hznn iyi seildiinigsterir. Binann kullanm amacna gre yolculuk sresinin 60 ila 90 saniye arasnda

olmasnn en konforlu hal olduunu gstermektedir [4,5].

Asansrn performansn lmede iki kriter dikkate alnr: belli bir zaman dilimindetanan insan saysdr; ikincisi ise asansrden hizmet bekleme sresi ile katlararas seyirmesafesidir. Barney tarafndan tanan insan says iin ortalama 5 dakika alnmas veyolcular iin bekleme sresinin 2 dakika altnda olmas nerilmitir [6]. Herhangi sebeptenbekleme zaman artabilir. Asansr kapasitesinin hesabnda 5 dakikalk pik trafik ak veulama oran esas alnr. Binada yaayanlarn geli zamannda en youn olduu 5 dakikada,deiik bina tipleri ve karakteristikleri iin karlatrlabilir bir deerdir[1,2].

2.1. Asansrlerin ncelikle Seimi

Bir asansrn performans, tanmlanan zamanda tanan yolcu says, yolcularnasansr beklerken veya katlar asarnda giderken geen mesafe ve zaman ile ifade edilir. Bukriterler alndnda sistemler olumlu sonular vermektedir. Tama kapasitesi hesaplargenellikle 5 dakikalk pik trafik ak ve ulama oran esas alnr. Tablo 1de pik yklemedurumunda nominal trafik deerleri verilmitir ve verilen yzde deerleri, 5 dakikada ulaanyolcu saysnn binada oturanlarn saysna orandr [1,3,6].

Tablo 1. Pik ykleme durumunda nominal trafik deerleriBina Tipi %

Tek kullan

c

l

i merkezi 15-20ok kullancl i merkezi 11-15

Elence merkezi, oteller 10-15

Evler 5-7

Farkl kullanmdaki binalarda tesis edilen asansrlerin n seiminde kullanlantablolar, Williams [7], Linzey [8], Forwood ve Gero [9] ve birok aratrmac tarafndangelitirilmi ve kabin boyutlar, hz ve trafik ak arasndaki ilikiler tanmlanmtr.Katlaraaras mesafenin 3.3 metre ve giri stndeki kabinler iin ayn ynl trafik aknnolduu 30 saniye ortalama periyoda sahip asansr sistemleri ekil 2de yer almaktadr [1].



3/14

ekil 2. 30 saniye periyod iin asansr sistemleri (ayn ynl trafik) [1]

Bu izelgede 75.0/2 gsterimi, 0.75 m/s hznda 2 adet kabinli asansr sistemi iinkullanlmaktadr. 45 saniyelik periyodlar iin de hesaplama ve seim ekil 3de grlengrafik yardmyla yaplabilir. zellikle i merkezleri iin 45 s periyodlar tercih edilmelidir.Btn seimler gndz yukar-pik trafik ak iin dzenlenir.

ekil 3. 45 saniye periyod iin asansr sistemleri (ayn ynl trafik) [1]

Yolcu saysna bal yaygn olarak kullanlan kabin kapasiteleri Tablo 2de yk (kg) ve yolcusays olarak verilmitir [6,10].

0,00

5,00

10,00

15,00

20,00

25,00

30,00

35,00

40,00

45,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Ana giri zerindeki kat adedi

Tananinsansays/dak

2 /0.75

2 /1.0

3 /1.0

2 /1.52 /2.5

3 /1.53 /2.5

3 /3.5

4 /1.5

4 /2.5

4 /3.5

5 /2.5

5 /3.5 6 /2.5

6 /3.5

450

630

800

900

1250

1500

1800

2100

0,00

5,00

10,00

15,00

20,00

25,00

30,00

35,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Ana giri zerindeki kat adedi

Tananinsansays/dak

1 /0.75

1 /1.0

2 /0.75

2 /1.0

2 /2.52 /1.5

3 /1.5 3 /3.5

3 /2.5

4 /1.5

4 /2.5

4 /3.5

450

630

800

900

1250

1500

1800

2100



4/14

Tablo 2. Nominal kabin kapasiteleriYolcu says Yk (kg) Yolcu says Yk (kg)

1 100 13 10002 160 16 12503 250 20* 15004 315 21 1600

6 450 24* 18008 630 26 2000

10 800 28* 210012* 900 33 2500* EN 81 normunda tanml olarak verilmeyen byklkler

2.2. Yukar Ynde Trafikte Talep Olasl

Binada bulunanlarn youn olarak binada st katlara ulamak istemesiyle oluanyukar ynde trafik, asansr trafik aknn dier halleri olan aa ynde trafik, katlararastrafik ve rasgele trafik arasnda en etkili ve belirleyici olandr. Bina iinde st katlara seyahat

etmek isteyen ortalama yolcu says deimemektedir. Belli bir evrim iinde bir kattandierine gitmek istemeyen yolcu ihtimali olarak 0p kabul edilirse, yukar ynde trafik

durumunda kabinin bir evrim srasnda duraca durak says aadaki ekilde ifade edilir,( ) 11 0 += pnEs , (1)

burada n kat ededini gstermektedir. Birleik analiz yntemi kullanlarak verilen yksekliegelmeden nce seyahat srasnda durulan durak says bulunabilir. Burada kat numaraskileifade edilirse 1 kn olmak zere seyahat srasnda durulan muhtemel durak says :

( )( )

( ) ( )( ) kn

mkn

m

mn

sk ppmknm

knmppE

+

=

++

= 00

1

100 1

!1!1

!1 . (2)

(1) ve (2) ifadelerinin sa taraf

ndaki terimler bir evrim s

ras

nda yukar

ve aa

trafiitemsil etmektedir. Bunu takiben ayrca

=

+=n

k

n

sks pEE1

0 (3)

yazlabilir. Burada np0 herhangi bir evrim srasnda bir kattan dierine gitmeme ihtimali

olan yolcu olasldr. Belirli bir kata asansrn seyahat olasli olarak tanmlanrsa ve bukattan daha yksekte kat olmad varsaylrsa en yksek dn kat:

( ) = =

==n

i

n

i

i

o

in

h pnppiE1 1

001 (4a)

veya

=

=n

k

skh EkE1

2 (4b)

ifadeleri ile bulunabilir.

Es ve Eh iin kullanlan (1) ve (4) denklemleri zde ve ayn zamanda srekli sabityolcu saysna baldr.

3. ASANSR PERFORMANS HESABI

Sabah trafik halinde, dolu kabinin zemin kattan yukar katlara doru hareket ettii ve

katlarda kabinden kt; en st dn katndan zemine dnd kabul edilmektedir [6].



5/14

Kabinin bu hareketi ve yolcularn inip binmeleriyle oluan evrim zaman aada grlendeerlerin bir fonksiyonudur.

a) Kabinin seyir mesafesiMaksimum hzda seyreden ve kat mesafesi sabit bir sistemde, Eh en yksek dn kat(tahmin edilen), thbir kat tam hzda geme zaman kabul edilirse,

hh tE 2 (5)olarak yazlabilir. Burada th zaman, kat ykseklii / hz ile bulunur.

b) Durak KatlarHer katta durma sonucu asansrde frenleme, ivmelenme, kaplarn hareketi iin ilavezamanlar olumaktadr. Yakn katlar arasndaki ksa mesafeli seyirlerde, tam kapasite hzaulalamaz. Bu durumda her bir durak kat iin ayr ayr hesap yaplabilir. ES1, ES2, ESStahmini durak katlar, tS1, tS2, tSS eit mesafedeki katlar iin tam kapasitede seyir hz ilekap iletim zamanlar alndnda,

SSSSSSSS tEtEtE ++ 2211 (6)eklinde gstermek uygundur. Maksimum hza ulamas ve tekrar fren yapmas iin kattan fazla mesafe gereken ok hzl asansrlerde bu forml ok kk, genelde nemsizhata verir.

c) Tanan Yolcu SaysYolcu transferinde, tp her bir yolcunun kabine binip inmesi iin geen zaman ve Eptanacak yolcu adedi ise, transfer zaman bulunur.

pp tE (7)

Yolcu transfer zaman kabinin derinlii, kap genilii, lobi dizayn ve asansrkullanacak toplam insan says ile ilgilidir. Yaplan aratrmalar sonucunda yolcu transferiiin, ayn ynl trafik iin tp = 2.1 s ve rastgele katlararas trafik iin tp = 3.0 s

alnabilecei grlmtr [1].

Bu durumda bir kabin iin evrim zaman (seyir zaman)

ppSSSSSSSShh tEtEtEtEtET ++++= 22111 2 (8)

dir. Sabit 3.3 m kat mesafesi iin asansr performans parametreleri th den tp kadar olanlarTablo 3de verilmitir.

Tablo 3. Asansr parametreleri ve yolcu transfer zamanlar

Tahrik Motoru Asansr hz Kap Genilii Alma Durumu th tS1 tS2 tSS

redktrl AC motor 0.75 m/s 800 mm Normal 4.40 9.50 9.50 9.50

redktrl AC motor 1.00 m/s 800 mm Erken 3.30 10.50 10.50 10.50

redktrl v-v motor 1.50 m/s 1100 mm Erken 2.20 6.80 6.80 6.80

redktrsz v-v motor 2.50 m/s 1100 mm Erken 1.32 7.00 6.90 6.80



Gzlenen yolcu ulama oran, birim zamanda tanan yolcu adedine gre hesaplanr.

Yolcu ulama oranna gre birim zamanda tanan yolcu says,

11 /TEa p= (9)olur.



6/14

Normalde asansr iletim parametreleri ile yolcu ulama oranlarnn doruluunda tambir kesinlik olmadndan % 5 10 arasnda bir yanlma payna izin verilir [1,6]. evrimzamannn nemli miktarda deimesi neden olan durumlarda en yksek faktr kabuledilmelidir. C adet asansrn altrld durumda bir kabinin hareketleri arasndaki anaperiyod,

CTFTc /1= (10)

burada, Fdeeri, 1.05 ile 1.10 arasnda keyfi bir faktrdr. Bu durumda yolcu ulama oranise,

cpc TEa /= (11)

olur. Zemin kat ykseklii dierlerinden fazla olursa ya da herhangi baka bir durumda anaevrim zamanna srekli bir ilave vardr. T1 deeri, uygun bir deerle ykseltilmelidir. Yukarzonlara asansrn servisini hesaplamak iin ekil 4'de verilen 4 eriden yararlanlr. Kabin%80 ykl halde iken lokal katlara servis yapldnda T1zamanlar verilmitir.

ekil 4. Tek kabinin % 80 ykl halde evrim zamanlar

Ep = 9.6

1.5 m/s

900 kg'lk kabin

50

100

150

200

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

st kat adedi

T1(s)

2.53.5

5.0

Ep = 12.8

1.5 m/s

1250 kg'lk kabin

50.00

100.00

150.00

200.00

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

st kat adedi

T1(s)

2.53.5

5.0

Ep = 16.0

1.5 m/s

1500 kg'lk kabin

50

100

150

200

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

st kat adedi

T1(s)

2.5

3.5

5.0

2100 kg'lk kabin

50

100

150

200

5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

st kat adedi

T1(s)

5.0

1.5 m/s

Ep = 19.2

3.52.5



7/14

3.1. Tek Kullancl Binadaki Asansr Performans Hesab

lk rnek olarak 800 kiinin bulunduu tek kullancl ve 10 katl bir i merkezi elealnacaktr. Bu binada tesis edilecek asansrlerin ncelikle seimi aada gsterilmitir.

a) Tek kullan

c

l

i merkezi iin % 15 yolcu ulama oran

Tablo 1den al

n

rsa, 5 dakikadakitama kapasite

241005

15800=

kii/dak

olarak bulunur.

b) Kabin kapasitesi kabul edilen 30 saniyelik periyod ve 24 kii/dak iin ekil 2 yardmyla1250 kglk (16 kiilik) olarak okunur.

c) Binadaki 10 kat ve 24 kii/dak iin 4 kabinli 2.5 m/s hzl veya 4 kabinli 1.5 m/s hzlasansrler seilebilir. Periyod 30 saniye altnda ise ilk seimi; 30 saniye zerinde ise

sonuncusunun seimi gerekir.

Sonuta akam k zaman ise tam ters ynde trafik ak yaratlmaktadr. Bu nedenledier zamanlara oranla youn hareketlilik vardr. Orta ve aa katlarda bulunanlarnmerdivenlere ynlendirilmeleri gerekir.

3.2. Yukar Zonda Hizmet Veren Asansr Performans Hesab

Asansr trafiinde zon, bir grup asansrn hizmet verdii binada birbiri sra ardkkatlar topluluu olarak tanmlanmaktadr [3]. Bu almada ele alnan ikinci rnekte katykseklii 3.3 m olan bir binada yukar zonda (15 29 katlar arasnda) bir grup asansrhizmet vermektedir. Zemin kattan yukar zona 30 kii/dak younlukta tama iin kabin saysve bykl hesaplanacaktr.

Seimi yapabilmek iin esas periyod, ilgili ulama oran deiik alternatifler iinbulunacak ve en ucuz tesis maliyeti gz nne alnacaktr.

a) ekil 2 yardmyla 5 kabinli asansr hz ilk olarak 2.5 m/s olarak seilir ve kabinkapasitesi 1250 kg (16 kiilik) olarak seilir.

b) Ayn ynl trafik ak iin 0p dalm olasl 0.4 alndnda ESdeerleri (3) ve EH

deeri (4) yardmyla

ES1 = 5.3 ; ES2 = 2.0 ; ESS= 2.2 ; EH= 13.3olarak hesaplanr.

c) Bir kabin iin evrim zaman1281.2)8.016(8.62.29.60.20.73.532.13.1321 ++++=T s

olarak hesaplanbilir. ekil 4de grlen Ep = 12.8 olan grafikten ana durak zerindeki14 kat ve 2.5 m/s hz iin benzer netice okunabilir.

d) Lobi kat (15.nci kat) zerinde 14 ana durak olduuna gre ilave zaman,



8/14

375.2

3.31422 ==

v

hn s

olur.

e) lave zamann dikkate alnmasyla toplam evrim zaman165371281 =+=T s

dir.

f) Ep deeri 12.8 iin gerekli ulama oran,( ) 65.4165/608.121 ==a kii/dak

olarak bulunur.

Buradan

365

1651.15

=T s ve 5.21

36

608.125 =

=a kii/dak

elde edilir.

Dier zmler ise Tablo 4de asansr hz ve kabin kapasitesine gre toplu halde verilmitir.

Tablo 4. Yukar zonda hizmet veren asansr iin performans hesaplarAsansr hz

[m/s]Kabin kapasitesi

[kg]Toplam evrim zaman

[s]Ulama oran

[kii/dak]T1 = 152 a1 = 5.1T4 = 40 a4 = 19.23.5 1250T5 = 32 a5 = 24.0

T1 = 168 a1 = 5.7

3.5 1500 T4 = 44 a4 = 21.8T1 = 140 a1 = 5.55.0 1250T4 = 37 a4 = 20.8

T1 = 170 a1 = 6.85.0 2100T3 = 60 a3 = 19.4

Yukar zonda hizmet veren asansr iin yaplan performans hesaplar sonularaada zettlenmitir.

a) 3 adet geni kabin 5.0 m/s hzla 20 kii/dak ulama oran ile yolcular tayabilir fakat 60

saniye periyod ortaya

kar. Bu zaman

yar

ya indirmek iin 5 kabin gerekir.

b) 5 adet 1250 kg kapasiteli 3.5 m/s hzl kabin 24 kii/dak ulama oran ve 32 saniyeperiyod verir.

c) 3.5 m/s ve 5.0 m/s hzlarda 4 kabin kullanldnda ise periyod 40 saniye civarna kar.

Asansr sistemindeki kabin saysn arttrmak, periyodda azaltma yaratabilir. Benzerekilde kabin kapasitesini arttrmak ise, tama kapasitesini arttrr ancak bununla birlikteperiyod deerini de arttrr. Asansr hzndaki art, tama kapasitesinde ok az bir art veperiyodda kayde deer bir iyileme sunmaktadr.



9/14


10/14

Tablo 48. En yksek dn kat H Ni

N

P

i

N

=

=

1

1

Kabin kapasitesi (P)Ana girizerindekikat adedi

4(3.2)

6(4.8)

8(6.4)

10(8.0)

12(9.6)

16(12.8)

20(16.0)

24(19.2)

5 4.4 4.6 4.7 4.8 4.9 4.9 5.0 5.0

6 5.2 5.4 5.6 5.7 5.8 5.9 5.9 6.07 6.1 6.2 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 6.98 6.9 7.1 7.4 7.5 7.6 7.8 7.9 7.99 7.7 7.9 8.2 8.4 8.6 8.7 8.8 8.9

10 8.5 8.7 9.1 9.3 9.5 9.7 9.8 9.911 9.3 9.6 10.0 10.2 10.4 10.6 10.7 10.812 10.1 10.4 10.8 11.1 11.3 11.5 11.7 11.813 10.9 11.2 11.7 12.0 12.2 12.5 12.6 12.714 11.7 12.1 12.6 12.9 13.1 13.4 13.6 13.715 12.5 12.9 13.4 13.8 14.0 14.3 14.5 14.716 13.3 13.7 14.3 14.7 14.9 15.3 15.5 15.617 14.1 14.5 15.2 15.6 15.8 16.2 16.4 16.618 14.9 15.4 16.0 16.5 16.8 17.1 17.4 17.519 15.7 16.2 16.9 17.4 17.7 18.1 18.3 18.520 16.5 17.0 17.8 18.2 18.6 19.0 19.3 19.421 17.3 17.9 19.6 19.1 19.5 19.9 20.2 20.422 18.1 18.7 19.5 20.0 20.4 20.9 21.1 21.323 18.9 19.5 20.4 20.9 21.3 21.8 22.1 22.324 19.7 20.3 21.2 21.8 22.2 22.7 23.0 23.2

N = ana giri zerindeki kat adedi

Asansr hz Tablo 49dan bina tipi ve kat adedine gre seilebilir. Katlararas geizaman,

t hvv

= [s]

h : katlararas mesafe [m]v : kabin hz [m/s] (Tablo 49)

Tablo 49. Kabin hzlarBina Tipi Kat Adedi Hz [m/s] Bina Tipi Kat Adedi Hz [m/s]

8 0.63 6 1 8 1.0 10 1.2 - 1.5

12 1.2 - 1.5 15 2.0 16 2.0 20 2.5

Konut

20 2.5

Otel

20 3.0 5 1

10 1.2 - 1.5 15 2.0 20 2.5

Brove

Merkezi

20 3.0

Kabinin bir durak katnda durmas esnasnda harcanan zamanlarn toplamdr. Kapalma ve kapanma zamanlar kap tipine ve kap geniliine gre Tablo 50de, tek kat gemesresi de asansr hzna gre Tablo 51de verilmitir.



11/14

t t t t ts a k g v= + + [s]

Burada,ta : kap alma zaman [s] (Tablo 50)tk : kap kapanma zaman [s] (Tablo 50)

tg : tek kat geme zaman [s] (Tablo 51)

Tablo 50. Kap alma ve kapanma zamanlar Tablo 51. Tek kat geme zaman

Kap Tipi Kap genilii [mm] ta [s] tk[s]800 2.5 3.0900 2.5 3.8

1060 2.9 4.01100 3.0 4.0

KenaraToplamal

1420 3.7 5.0800 2.0 2.5900 2.3 2.9

1060 2.5 3.31100 2.5 3.5

OrtadanAlan

1420 2.7 3.7

Muhtemel durak adedi S, Tablo 52den kolaylkla bulunabilecei gibi verilen eitlikyardmyla deiik kabin kapasiteleri iin hesaplanabilir.

Tablo 52. Muhtemel durak adedi S NN

N

P

=

1

1

Kabin kapasitesi (P)Ana girizerindeki

kat adedi

4

(3.2)

6

(4.8)

8

(6.4)

10

(8.0)

12

(9.6)

16

(12.8)

20

(16.0)

24

(19.2)5 2.9 3.3 3.8 4.2 4.4 4.7 4.9 4.96 3.1 3.5 4.1 4.6 5.0 5.4 5.7 5.87 3.2 3.7 4.4 5.0 5.4 6.0 6.4 6.68 3.3 3.8 4.6 5.3 5.8 6.6 7.1 7.49 3.4 3.9 4.8 5.5 6.1 7.0 7.6 8.1

10 3.4 4.0 4.9 5.7 6.4 7.4 8.1 8.711 3.5 4.0 5.0 5.9 6.6 7.8 8.6 9.212 3.5 4.1 5.1 6.0 6.8 8.1 9.0 9.713 3.6 4.1 5.2 6.1 7.0 8.3 9.4 10.214 3.6 4.2 5.3 6.3 7.1 8.6 9.7 10.6

15 3.6 4.2 5.4 6.4 7.3 8.8 10.0 11.016 3.6 4.3 5.4 6.5 7.4 9.0 10.3 11.417 3.7 4.3 5.5 6.5 7.5 9.2 10.6 11.718 3.7 4.3 5.5 6.6 7.6 9.3 10.8 12.019 3.7 4.3 5.6 6.7 7.7 9.5 11.0 12.320 3.7 4.4 5.6 6.7 7.8 9.6 11.2 12.521 3.7 4.4 5.6 6.8 7.9 9.8 11.4 12.822 3.7 4.4 5.7 6.8 7.9 9.9 11.5 13.023 3.8 4.4 5.7 6.9 8.0 10.0 11.7 13.224 3.8 4.4 5.7 6.9 8.0 10.1 11.9 13.4

N = ana giri zerindeki kat adedi

Hz [m/s] tg [s] vme [m/s2]

< 1.00 10.0 0.401.00 7.0 0.551.50 6.0 0.752.50 5.5 0.853.50 5.0 1.005.00 4.5 1.35

> 5.00 4.3 1.50

Ara deerler enterpolasyonla bulunur



12/14

Asansr kabinlerinin yolcu adetleri ve yaklak kabin yk Tablo 53de ve yolcutransfer zaman ise kap tipine bal olmakszn kap geniliine gre Tablo 54de verilmitir.Bu deerler tavsiye edilen deerler olup, farkl transfer zamanlar da kullanlabilir.

Tablo 53. Kabin yolcu adediKabin yk [kg] 320 480 640 800 1040 1280 1680 2080 2640

Yolcu adedi 4 6 8 10 13 16 21 26 33

Tablo 54. Yolcu transfer zamanKap genilii [m] tp [s]

< 1 2.2 1 2.0

c) Gerekli asansr (kabin) saysBir asansrn (kabinin) 5 dakikada yapt seferde tayaca insan adedi hesaplandktansonra gerekli asansr (kabin) adedi bulunur. Asansr mhendisleri tarafndan yaplandeneyler ve aratrmalar neticesinde asansr tesisinin, asansr trafiinde en kritik olan 5dakikalk sre iinde oluan talepleri karlamas halinde btn gn iinde sorunsuz hizmetverecei ispatlanmtr. 5 dakikada yaplan seferde tanan insan adedi,

( )R

P

TR=

5 60 0 8.

Asansr her zaman tam kapasite ile almad ve binada eitli sebeplerden dolay yaayaninsanlarn %80ni hesaplamalara etkin olarak katlmaktadr. Asansrlerin grup kumandal

olmas halinde n/TT RR = (n grupta bulunan kabin adedi) olarak hesaba katlr. Eer

grupta farkl kapasiteli kabinler bulunursa,

=R

RT/1

1T ile hesaplanr.

Gerekli kabin adedi, 5 dakikada tanacak yolcu oran (k) ile binada bulunan insansaysna ve bir seferde tanan insan saysna gre bulunur. k oran Tablo 55de bina tipinebal olarak verilmitir.

LB k

R=

Tablo 55. Tanacak insan yzdesiBina Tipi Standart Ykseltilmi1)

Konut % 5 % 7Otel % 10 % 15

oklu % 13 % 17merkezi Tekil % 15 % 20Okul % 15 % 25Hastane % 8 % 10

1)Yksek binalardaki asansrlerin hesab iin ykseltilmi

deerlerin seilmesi tavsiye edilir.



13/14

2.9. ASANSR TRAFK HESABINA RNEKLER

Uygun asansr tasarm iin yaplmas istenen asansr trafik hesabna ait iki rnekzerinde durulacaktr. Bunlardan ilki 12 katl bir konut, dieri ise ok maksatl 10 katl bir imerkezi olacaktr.

rnek 1. Ana giri kat

zerinde 12 kat bulunan konutun, her kat

nda 4 daire ve her dairede 3yatak odas, 1 salon vardr. Binann katlararas mesafesi 3 metredir. Kat kaps olarak ortadanalan ve genilii 900 mm olan kap seilmitir. Bu bina iin gerekli asansr kabin says ilekapasitesi seimi.

Binada bulunan insan saysTablo 47den bir daire nfusu : b = + =2 2 1 4( ) kii

( ) ( ) 25043.01412b1nB =+=+= kii

Gerekli seyir zamanTablo 48den en yksek dn kat : H = 10.1

Tablo 49dan 12 katl konut iin hz : v = 1.2 m/s

Katlararas gei zaman : th

vv= = =

3

122 5

.. s

Tablo 50den kap alma zaman : ta = 2.3 sTablo 50den kap kapanma zaman : tk= 2.9 sTablo 51den tek kat geme zaman : tg = 6.5 sDurak katnda harcanan zaman : t s = + + =2 3 2 9 65 2 5 9 2. . . . . sTablo 52den muhtemel durak adedi : S = 3.5Tablo 53den kabin kapasitesi : P = 4 kii (seildi)Tablo 54den yolcu transfer zaman : tp = 2.2 s

TR = + + + =2 101 2 5 35 1 9 2 2 08 4 2 2 1056. . ( . ) . ( . ) . . s

Kabin adedi

5 dakikada tanan insan says :( ) ( )

RP

TR=

=

=

5 60 08 300 08 4

10569 09

. .

..

Tablo 55den tanacak insan yzdesi : k = % 5

L

B k

R=

=

=

250 005

9 09 138 1

.

. . kabin seilebilir.

Kabin kapasitesi P = 6 kii seilseydi,

H = 10.4 ; S = 4.1 ; TR= 120.04 s ; R = 11.99 ;104.1L = kabin bulunurdu.

Bu durumda kabin kapasitesini arttrmann byk bir faydas olmayacaktr. Bu bina iin 4kiilik tek kabin yeterlidir.



14/14

rnek 2. ok maksatl 10 katl bir i merkezinde her katta 50 er m2 lik 5 ofis bulunmaktadr.Katlararas mesafe 3.3 metredir. Kat kaps olarak kenara toplamal ve genilii 1060 mmolan kaplar seilmitir. Bu durumda i merkezi iin gerekli asansr kabin adedi vekapasitesinin seimi.

Binada bulunan insan says

Tablo 47den bir daire nfusu : b = ( / )50 12 1 4 kii( ) ( )B n b= + = + =1 10 5 1 0 3 4 260 . kii

Gerekli seyir zamanTablo 48den en yksek dn kat : H = 8.7Tablo 49dan 12 katl konut iin hz : v = 1.5 m/s

Katlararas gei zaman : th

vv= = =

33

152 2

.

.. s

Tablo 50den kap alma zaman : ta = 2.9 sTablo 50den kap kapanma zaman : tk= 4.0 s

Tablo 51den tek kat geme zaman : tg = 6.0 sDurak katnda harcanan zaman : t s = + + =2 9 4 0 6 0 2 2 10 7. . . . . sTablo 52den muhtemel durak adedi : S = 4.0Tablo 53den kabin kapasitesi : P = 6 kii (seildi)Tablo 54den yolcu transfer zaman : tp = 2.0 s

TR = + + + =2 8 7 2 2 4 1 10 7 2 08 6 2 110 98. . ( ) . ( . ) . s

Kabin adedi

5 dakikada tanan insan says :( ) ( )

RP

TR=

=

=

5 60 08 300 08 6

11098

1297. .

.

.

Tablo 55den tanacak insan yzdesi : k = % 13

LB k

R=

=

=

260 013

12972 6 3

.

.. kabin seilebilir.

Kabin kapasitesi P = 4 kii seilseydi,

H = 8.5 ; S = 3.4 ; TR= 97.28 s ; R = 8.65 ;L = 39 4. kabin.

Mimari projeye gre 6 kiilik 3 kabin veya 4 kiilik 4 kabin dizaynndan biriseilecektir.


asansör trafik hesabı

Documents