7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
1/67
LosInsectos
de
Andaluca.
Qu
sabemosdeellos?
AlbertoTinautUniversidaddeGranada
Fotografasdelautorsalvoindicacinexpresa
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
2/67
ANDALUCA
ValledelGuadalquivir,Cazalilla
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
3/67
Valledel
Guarnn
yPico
Veleta,
Sierra
Nevada
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
4/67
Borreguil,Loma
de
los
Cuartos
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
5/67
Foto:JavierOlivares DehesadelCamarate
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
6/67
SierradeSegura
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
7/67
SierraTejeda
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
8/67
SierradeOjn,Mlaga
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
9/67
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
10/67
DepresindeGuadixBazaFoto:F.S.Piero
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
11/67
Cuevadel
Agua,
Iznalloz
(Granada)
Foto:M.GonzlezRos
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
12/67
0300m
300800m
8002000m
>2000m
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
13/67
1500mm
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
14/67
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
15/67
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
16/67
Steropleurus
politus,Endemismodela
Sierradel
Segura
(Jan
yAlbacete)
LOSINSECTOS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
17/67
ARTRPODOS(=patasarticuladas)
ESQUELETOEXTERNO
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
18/67
ARTRPODOS
ESQUELETOEXTERNO
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
19/67
ARTRPODOS
Quitina
Polisacrido
Quitina
Polisacrido
Permiteabsorber
agua
Evitaladeshidratacin
Permiteabsorber
agua
Evitaladeshidratacin
Agua
Agua
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
20/67
ARTRPODOS
Quitina
Polisacrido
Quitina
Polisacrido
Evitaladeshidratacin
Permiteabsorber
agua
Flexible
/
Rgida
Evitaladeshidratacin
Permiteabsorber
agua
Flexible
/
Rgida
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
21/67
Quitina
Polisacrido
Quitina
Polisacrido
ARTRPODOS
Evitaladeshidratacin
Permiteabsorberagua
Flexible
/
Rgida
Numerosasestructurassensitivas
Evitaladeshidratacin
Permiteabsorberagua
Flexible
/
Rgida
Numerosasestructurassensitivas
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
22/67
ARTRPODOS
QUELICERADOS MIRIPODOS INSECTOS
CRUSTCEOS
Evitaladeshidratacin
Permiteabsorberagua
Flexible
/
Rgida
Numerosasestructurassensitivas
Plasticidad:diversidaddediseos
Evitaladeshidratacin
Permiteabsorberagua
Flexible
/
Rgida
Numerosasestructuras
sensitivas
Plasticidad:diversidaddediseos
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
23/67
Empusa
pennata
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
24/67
Ascalaphus
longicornis
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
25/67
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
26/67
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
27/67
Tenerunagranmovilidad:
Porla
superficie
terrestre,
acutica
oel
medio
areo
GRUPODESERESVIVOSMSABUNDANTEYDIVERSO
Teneraccesoaprcticamentecualquierfuentedeenerga:Carnvoros,vegetarianos(hojas,tallos,flores,granos,
nctar),carroeros,
parsitos,
simbiontes,
descomponedores,..
Colonizarcualquiertipodehbitat:Montaas,desiertos,selvas,cavidades,ros,lagos.
exceptuandoel
medio
marino
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
28/67
V.OrtuoyF.D.MartnezPrez,2011
GRUPODESERESVIVOSMSABUNDANTEYDIVERSO?
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
29/67
10%
10.000.000
Est
tododescubierto?
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
30/67
-20
0
20
40
60
80
100
120
140
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
anelidos
moluscos
artropodoscordados
NMEROTOTALDEESPECIESIBRICASDESCRITASDURANTE19781994
Datosextraidos
delos
ndices
publicados
por
J.
Fernndez
en
Graellsia
desde1996hasta1998
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
31/67
Proturos 29especies Psocpteros 124
Dipluros 82 Zorpteros
0
Colmbolos 600 Ptirpteros
204
Microryphia
74 Hempteros 2714
Tisanuros
29 Megalpteros
4
Efemerpteros 146 Neurpteros 169
Odonatos 78 Coleopteros
10.255
Ortpteros
329 Strespteros
12Ispteros 4 Mecpteros
4
Plecpteros 139 Tricpteros 389
Mantodeos
14 Lepidpteros 4.263
Dermpteros 30 Dpteros 6.433
MantofasmatodeosMantofasmatodeos
00 Himenpteros 9.400
GriloblatoideaGriloblatoidea
00 Sifonpteros
86
Embipteros 6
29rdenes
35.987
especiesen
laP.I.
ESPECIESDELAPENNSULAIBRICA
OrtuoyMartnezPrez,2011
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
32/67
Agapantia
sp.
CUNTASESPECIESHAYEN
ANDALUCA?
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
33/67
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
34/67
Proturos
29
//
5 Psocpteros
124
//
57
46%Dipluros 82 // 24 Zorpteros
0//0
Colmbolos 600// 90 Ptirpteros
204//117 57%
Microryphia
74//13 Hempteros 2714// 543
Tisanuros 29//23 Megalpteros
4// 2
Efemerpteros 146//76 52% Neurpteros 169//100 59%
Odonatos 78//65 83% Coleopteros
10.255// 3.788
Ortpteros 329//180 55% Strespteros
12// 4
Ispteros 4//2 Mecpteros
4// 2
Plecpteros 139//52 37% Tricpteros 389//103 27%
Mantodeos
14//
9
64% Lepidpteros
4.263//
800
Dermpteros 30//13 43% Dpteros 6.433// 1.168
MantofasmatodeosMantofasmatodeos
0//00//0 Himenpteros 9.400// 1.073
GriloblatoideaGriloblatoidea
0
//
00
//
0 Sifonpteros
86
//
11Embipteros 6 // 0
ESPECIESPENNSULAIBRICA/ANDALUCA
35.987especiesenlaP.I.
8.630en
Andaluca
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
35/67
35.987especiesenlaP.I.
8.630especiesconocidasparaAndaluca
RDENES PENNSULAIBERICA
ANDALUCA %
Efemerpteros 146 76 52%
Odonatos 78 65 83%Dermpteros 30 13 43%
Ortpteros 329 180 55%
Plecpteros 139 52 37%
Mantodeos 14 9 64%
Neurpteros 169 100 59%
Tricpteros 389 103 27%
52,5%demedia
18.893posibles
especiesAndaluca
10.263especiespor
conocer
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
36/67
Agapantia
sp.
Altsimadiversidad
NohaysuficientestaxnomosInformacinmuydispersa
CUNTASESPECIESHAYEN
ANDALUCA?
INSECTOS DE LOS AMBIENTES RIDOS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
37/67
Eumigus
cucullatusFoto:A.Maldonado
Steropleurus
andalusius
INSECTOSDELOSAMBIENTESRIDOS
INSECTOS DE LOS AMBIENTES RIDOS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
38/67
INSECTOSDELOSAMBIENTESRIDOS
Euchloe
bazae
Fabiano1993
INSECTOS DE LOS AMBIENTES RIDOS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
39/67
Colepteros:ms
de
500
especies
(50
familias)
Himenpteros:235especies(42formcidos+193pidos)Lepidpteros:171(Noctuidos)Ortpteros:58especies
Total:964
especies
Piero,Tinaut
et
al.,
2011:
Journal
of
Arid
Environments
INSECTOSDELOSAMBIENTESRIDOS
INSECTOS DE LOS AMBIENTES RIDOS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
40/67
9%endmicas
locales
odel
sudeste
ibrico
9%endemismosibricos160especies
Piero,Tinaut
et
al.,
2011:
Journal
of
Arid
Environments
INSECTOSDELOSAMBIENTESRIDOS
FAUNA DE CAVIDADES ANDALUZAS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
41/67
FAUNADECAVIDADESANDALUZAS
FAUNA DE LAS CAVIDADES ANDALUZAS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
42/67
FAUNADELASCAVIDADESANDALUZAS
Barranco,TinautyBaena,2008
FAUNA DE LAS CAVIDADES ANDALUZAS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
43/67
FAUNADELASCAVIDADESANDALUZAS
603/411taxonessoninsectosBarranco,TinautyBaena,2008
INSECTOS DE LAS MONTAAS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
44/67
INSECTOSDELASMONTAAS
INSECTOS DE LAS MONTAAS
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
45/67
INSECTOSDELASMONTAAS
INSECTOS DE SIERRA NEVADA
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
46/67
INSECTOSDESIERRANEVADA
Ruano,TiernoFigueroayTinaut,2013.Tinaut
Especiesinsectos
recopilados
3.742
143(de280)endmicas
19de 32rdenesconocidosparalaP.I.
INSECTOS DE SIERRA NEVADA
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
47/67
35.987PennsulaIbrica
12.595posiblesenS.N.
18%
52%
35%
INSECTOSDESIERRANEVADA
INSECTOS DE SIERRA NEVADA
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
48/67
Baetica
ustulata
Pseudochazara
hyppolite
Eumigus
rubioi/monticola
Parnassius
apollo
nevadensis
INSECTOSDESIERRANEVADA
INSECTOS DE SIERRA NEVADA
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
49/67
Plebicula
golgus
Eulithinus
analis
INSECTOSDESIERRANEVADA
INSECTOSDESIERRANEVADA
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
50/67
Mylabris
nevadensis
INSECTOSDELOSBOSQUES
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
51/67
INSECTOSDELOSBOSQUES
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
52/67
Escoltidos Cerambcidos
Lucnidos
Buprstidos
Cssido
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
53/67
INSECTOSDELOSBOSQUES
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
54/67
Nemoptera
bipennis
M.Gonzalez
Nez
INSECTOSDELOSBOSQUES
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
55/67
Graellsia
isabellae
Lybithea
celtis
INSECTOSDELOSBOSQUES
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
56/67
Charaxes
jasius
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
57/67
Myersetal.,2000
LaimportanciadelapennsulaIbricaenlabiodiversidaddeloestedelacuencamediterrnea,sedebenotablementeaAndaluca
Mdail
yQuzel,1999
ESNECESARIOCONOCERATODASLASESPECIES?
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
58/67
Melithaea phoebe
Lycaena
phlaeas
Bombus pascuorum
Bombus
ruderatus
ESNECESARIOCONOCERATODASLASESPECIES?
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
59/67
NOESCUESTINDEBATIRUNRCORD
ESNECESARIOCONOCERATODASLASESPECIES?
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
60/67
Melithaea phoebe
Lycaena
phlaeas
Bombus pascuorum
Bombus
ruderatus
Lasespeciessonunpatrimoniodelanaturaleza
Sonexpresindelacalidadambiental
Sonexpresindeladiversidadambiental
Sonresultadodelahistoriadeunterritorio
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
61/67
Dalyat
mirabilis
Mateu,2002
Mateu,2002.Rev.Francaise
dEntomologie,24:6770Mateu&Bells,2003.Ann.Soc. Ent.Fr.,39:291303
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
62/67
Almuecar
Tricholeon
relictus
Monserrat&
Rodrigo,
1992.
Zoologica
Baetica,3:
123
138
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
63/67
Lertha
sophiae
Monserrat,1994.Graellsia,50:109127
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
64/67
GneroAmblyopone
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
65/67
Anochetus
ghilianii
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
66/67
Arroyo
de
la
Miel,
AlgecirasElementosrelcticos
delTerciario
7/25/2019 artrpodos de andalucia.pdf
67/67
MUCHASGRACIAS