Vel.llil. Derg. (2003). 19, 1.2: 67·72 EKSTANSiF KOYUNLARININ SOT VERiM QZELLiKLERi Orhan Y,lmaz C1 Huseyin Denk2 Mikail Arslan 3 Milk Yield Characteris tics of Ewes in Extens iv e Conditions Ozet: Bu ekstansif Karakat-Akkaraman koyunlannln slit verim ozelliklerini amaclyla va· Van iii Edremit ik;:esinde 70 koyun koyunlannm Laktasyon sUI verimi, laktasyon ya{J oranl ve Laktasyon sCsresi SltaSlyla SO.SO kg. % 6. 60 ve 144. 90 gun oLarak tespit Laktasyon sOt veriml Ctzerine doQum tipi va etkisi onemli (P<O.05. P<O. OOI) , laktasyon canh aguil{Jln etkisi C'>nemsiz;" Laktasyon sUresl uzerine etkisi (P<O.Ol), dogom tlpi ve laklasyon canll agll11gln etkisi Onemsiz; laktasyon vag oranl uzerine ise do{pJm tipj. ve Laklasyon canh aglrilgm etklsi Onemsiz olmU!ltur. Laktasyon slit verimi ve laktasyon suresi arasl1"1da 0.90 (P<O.OOl).laktasyon sOt verimi ve laklasyon Vag oranl araslnda· 0.46 (P<O.OOl) d(izeyinde lenolipik korrelasyon katsayl1an Anahtar Kelimeler: Koyun. SOt verimi Summary: This study was carried out to investigate milk yield characteristics 01 Akkaraman ewes In extensive conditions. The study has been conducted on 70 ewes in Edremil. Van. Lactation milk yield. lactation milk lal percentage and lactation length in ewes wore SO.50 kg. 6.60 % and 144.90 days, respectively. The effecls of birth type and age on lactation milk Yield were significant (P<O.OS. P<O.OOl) . butlhe effect of live weight S 01 ewes althe Initiation of lactation was not signiflC8nt. the effect of age on lactation length was signifICant (p<0. 01). but the efleets of birth type and live wel9hts of ewes at the initiation of lactation were not significant furthermore. the effects 01 birth type. age and live weights 01 ewes at the initiation of lactation on lactation milk lat percentage were not significant. The I e- notypic correlation coefficient between Lactation milk yield and Lactation length which was found 0.90 (P<O'(X)1). the f e- notypic correlation coefficient between lactation milk yield and Lactation milk fat percentage which was found • 0,46 (p.<O.OO I). Key Words: Sheep. yield Giri, TOrkiye'de koyun genel olarak eks- lansi! bir yapl Hj:inde mer'aya dayall kUryOk aile lelmelerinde geleneksel urelim tekniQiyIe yapllmakta va koyun vanlglnm bOyCIk coQunlugunu verim diizeyi dO,Ok 1akat yeti,tirildikleri bOIgelerin ekolojik ko- fuHanna iyi uyum kombine verimli yeni lI'Idar olufturmaktadlr (Karaca ve a rk .• 1996; Kaymakt;:1 ve ark .. 1995). Tipik kara iklimine sahip bOIgelerde geneUikJe yagll kuyruklu koyun Irklan 2000). Vagh kuyruklu koyun lr1dannln D<:>gu Anadolu 86lgesl lopografik yapisi. kurak ve sert ikJ imi. caYlr ve mer'a alanlan. klsa vejetasyon oonemi ve yahfllabillr gOn saYlsmm azhgl tanmsaJ Oretimde hayvanclhk, hayvan yetiftiriciliginde de koyunculuk onemli bir altyaplya sahiptir (Karaca ve ark .• 1990). Tanhl : \8,01.2003 @: vanorhan@hotmai l.com 86lgede, bblge kOfullanna /(Ok iyi adapte olmuf. haslahklara dayamkll yOksek yaf8lT\a gOcOne sahlp kombine verimli yeni gen kayna{Jl koyun Irklan mev- cuttur (BingO!, 1998 ). Yerii gen kaynaklanmlZ gelecekte olu,tu rulacak yeni tipler i9in ve ortaya alum- suz I(8vre uygun genelik maleryal 01- malan nedeniyle onemlidir (Kaymak91 ve S6nmez. 1996). DolaYlsl ile yoresel anlamda geleneksel koyun yeliftinne altyaplsmm incelenmesi ve de{jer1endirilmesi Islah programlan 6nemlidir. BOlgede ya - pllacak bu tOrden ar8{itmnalar yerti Irklann korunmasl, bafanh melezleme ve seleksiyon programlannln ya- PI!maSI. bOlge koyunculuQunun zoriandlQI yan entansif Oretim bHj:iminin yaplsmm olufturulmasl ve bu prog- ramlann yOrUtOlmesi baklmmdan 6nemlidir (BingOI, 1998). Yapllan bir y:ok arafllrmada koyunun yafl (Ak- yaplnar va ark. 1982; AkcaPlOar ve ark .. 1984; BingOl, I YUztincii YII Umvcrsilcs i Velerlner FakUltcsi. ZOO1ckm Anabilim Dal1. VAN 2. Tanm 11 MildUrhlR:U. Hayvan Snghk $ubcsi. VAN 3. Bahke $lr Omversilesi Susurtuk Me sick YU).:sck OkuJu. EI EndliSITISi Progr:l!lII. BALlKESJR
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Vel.llil. Derg. (2003). 19, 1.2: 67·72
EKSTANSiF ~ARTLARDA KARAKA~-AKKARAMAN KOYUNLARININ SOT
VERiM QZELLiKLERi
Orhan Y,lmaz C1 Huseyin Denk2 Mikail Arslan3
Milk Yield Characteristics of Karaka~-Akkaraman Ewes in Extensive Conditions
Ozet: Bu ara~lmna ekstansif ~artJarda Karakat-Akkaraman koyunlannln slit verim ozelliklerini ara~tmnak amaclyla va· pllm l~hr. Ara~tmna Van iii Edremit ik;:esinde yOrOIOI~lCir. ~tmnada 70 ~ Kara~·Akkaraman koyun kunanllml~tlr. Karaka~·Akkaraman koyunlannm Laktasyon sUI verimi, laktasyon ya{J oranl ve Laktasyon sCsresi SltaSlyla SO.SO kg. % 6.60 ve 144.90 gun oLarak tespit edilm~tir. Laktasyon sOt veriml Ctzerine doQum tipi va va~ln etkisi onemli (P<O.05. P<O.OOI), laktasyon ~I canh aguil{Jln etkisi C'>nemsiz;" Laktasyon sUresl uzerine V~ln etkisi 6nem~ (P<O.Ol), dogom tlpi ve laklasyon ba~1 canll agll11gln etkisi Onemsiz; laktasyon vag oranl uzerine ise do{pJm tipj. y~ ve Laklasyon ~I canh aglrilgm etklsi Onemsiz olmU!ltur. Laktasyon slit verimi ve laktasyon suresi arasl1"1da 0.90 (P<O.OOl).laktasyon sOt verimi ve laklasyon Vag oranl araslnda· 0.46 (P<O.OOl) d(izeyinde lenolipik korrelasyon katsayl1an belirienmi~tir.
Anahtar Kelimeler: Koyun. Kara~·Akkaraman. SOt verimi
Summary: This study was carried out to investigate milk yield characteristics 01 Karaka~- Akkaraman ewes In extensive conditions. The study has been conducted on 70 Kar~-Akkaraman ewes in Edremil. Van. Lactation milk yield. lactation milk lal percentage and lactation length in Kara~-Akkaraman ewes wore SO.50 kg. 6.60 % and 144.90 days, respectively. The effecls of birth type and age on lactation milk Yield were significant (P<O.OS. P<O.OOl). butlhe effect of live weightS 01 ewes althe Initiation of lactation was not signiflC8nt. the effect of age on lactation length was signifICant (p<0.01). but the efleets of birth type and live wel9hts of ewes at the initiation of lactation were not significant furthermore. the effects 01 birth type. age and live weights 01 ewes at the initiation of lactation on lactation milk lat percentage were not significant. The Ienotypic correlation coefficient between Lactation milk yield and Lactation length which was found 0.90 (P<O'(X)1). the fenotypic correlation coefficient between lactation milk yield and Lactation milk fat percentage which was found • 0,46 (p.<O.OO I).
Key Words: Sheep. Karak~·Akkaraman, M~k yield
Giri,
TOrkiye'de koyun yeti~tiriciligi genel olarak ekslansi! bir yapl Hj:inde mer'aya dayall kUryOk aile ~lelmelerinde geleneksel urelim tekniQiyIe yapllmakta va koyun vanlglnm bOyCIk coQunlugunu verim diizeyi dO,Ok 1akat yeti,tirildikleri bOIgelerin ekolojik kofuHanna iyi uyum saglaml~, kombine verimli yeni lI'Idar olufturmaktadlr (Karaca ve ark .• 1996; Kaymakt;:1 ve ark .. 1995).
Tipik kara iklimine sahip bOIgelerde geneUikJe
yagll kuyruklu koyun Irklan yeti~iri~r (Ak~lnar. 2000). Vagh kuyruklu koyun lr1dannln yeti~irildigi D<:>gu Anadolu 86lgesl lopografik yapisi. kurak ve sert ikJimi. gen~ caYlr ve mer'a alanlan. klsa vejetasyon oonemi ve yahfllabillr gOn saYlsmm azhgl tanmsaJ Oretimde hayvanclhk, hayvan yetiftiriciliginde de koyunculuk onemli bir altyaplya sahiptir (Karaca ve ark .• 1990).
86lgede, bblge kOfullanna /(Ok iyi adapte olmuf. haslahklara dayamkll yOksek yaf8lT\a gOcOne sahlp kombine verimli yeni gen kayna{Jl koyun Irklan mevcuttur (BingO!, 1998). Yerii gen kaynaklanmlZ gelecekte olu,turulacak yeni tipler i9in ve ortaya ~Ikabilecek alumsuz I(8vre k~ullanna ka~1 uygun genelik maleryal 01-malan nedeniyle onemlidir (Kaymak91 ve S6nmez. 1996). DolaYlsl ile yoresel anlamda geleneksel koyun yeliftinne altyaplsmm incelenmesi ve de{jer1endirilmesi Islah programlan ~Isindan 6nemlidir. BOlgede yapllacak bu tOrden ar8{itmnalar yerti Irklann korunmasl, bafanh melezleme ve seleksiyon programlannln yaPI!maSI. bOlge koyunculuQunun zoriandlQI yan entansif Oretim bHj:iminin a~ yaplsmm olufturulmasl ve bu programlann ba~nyla yOrUtOlmesi baklmmdan 6nemlidir (BingOI, 1998).
Yapllan bir y:ok arafllrmada koyunun yafl (Akyaplnar va ark. 1982; AkcaPlOar ve ark .. 1984; BingOl,
I YUztincii YII Umvcrsilcsi Velerlner FakUltcsi. ZOO1ckm Anabilim Dal1. VAN 2. Tanm 11 MildUrhlR:U. Hayvan Snghk $ubcsi. VAN 3. Bahke$lr Omversilesi Susurtuk Mesick YU).:sck OkuJu. EI EndliSITISi Progr:l!lII. BALlKESJR
YIU, IAZ. DENK . ARSLAN
1998: ibanez ve arK, 1991; Mavrogenis ve PapachnslolofOV, 1991: Odaba~Io(Ilu, 1985; 6zsoy ve Vanh, 1986: Peeters ve ark., 1992), do{Jum lipi (Akmaz ve ark .• 1992; Benyoucel ve Ayachi, 1991 ; Economides, 1984; Snowder ve Glimp, 1991), VII (Ba~· pinal', 1985; Boylan ve Sakul, 1968), genolip (8a~. pinal', 1985; Boylan ve Sakul, 1968; Snowder ve Glimp, 1991; Peelers ve ark, 1992 ), mevsim (ibanez ve ark 1991), beslenme ~k1i ve niteli{linin (Brown ve ark.. 1987) sill verimi uzerinde etkili oldu{lu bitdirilmeldedir.
Morkaraman koyunlan iyin laktasyon slit verimini Akyapmar ve ark. (1982) 113 kg, Oda~lo(Ilu (1985) 92 kg, 6zsoy ve Vanh (1986) 65.56 kg, ~Inar ve ark. (1982) Kangal·Akkaraman koyunlan iyin SO.5 kg, Akkaraman koyunlan ic;:in YardlnlCl ve Ozbeyaz (2001) 51.75 kg, Odaba~lo(Ilu (1985) 73.6 kg, 6ztOrk (1998) HarrdaOI koyunlan ic;:in 142.4 kg olarak bildirmi~lerdir.
Akyaplnar ve arK (1982) KangaJ-Akkaraman koyunlan lI1in laktasyon ya{l oranlnl %5.1. Akkarman koyunlan iyin K(J(;:Ok (1995) %6.31, Yardlmcl ve Ozbeyaz (2001) 0/05.86, Yak;:ln ve Alda~ (1969) %6.5, OztOrk (1998) Hamdani koyunlan ic;:in %7.45 olarak bildlrmL~lerdir.
Ara~tlrmanm hayvan maleryalini, Van iii Edremit ilyeslOOe tamamen mer'aya dayah alarak beslenen 70 ba~ Karaka~·Akkararnan koyunu olu~lurdu. Ara~llrmada 10m koyunlann ya~lan, do{Jum tipleri ve doQum sonrasl laktasyon ba~1 canll a{llrhklan tespit edildi.
SOl kontrollerine ilk dogan kuzu 15 gOnlOk olunca ba~lanml~ ve konlrolier 15 gOOOe bir, sabah ve a~m olmak Ozere blitOn koyunlann gOnJOk sOt verimi 50 IT'II'ye dO~ene kadar devam edilmi~tir (yardlmcl ve Ozbeyaz, 2001). B6y1ece. her sot konlrolOOOe 15 gOnlOk olan kuzulann analan sOl kontrolune dahil edilmi~tir.
KontroJ gOnleri kuzular ak~m analanndan aynlml~ va 24 saat ayn blrakllml~br. Konlrol gOnO sabah ve ak~m olmak Ozere iki dela elle sa{llm yapllml~, slit miktan 5 mJ'ye duyarh mezOrle 61~0ImO~IOr. Litre cinsinden lespil edilen degerler 1.035 ile ~arpllarak kg'a ~vrilmi~lir. Ya-
pllan sOt konlrolJeriOOe elde edilen verilerden gOnlOk sut verimleri interpolasyonla belir1enmi~ va elde edilen de· {ler1erle laktasyonun ~~itli dOnemlerindeki 10plam ve laktasyon sOt verimieri hesaplanml~llr.
SOl konlrolunde ayda bir kere sabah ve a~m all· nan sOt numuneleri kan~lll'liarak, sUI ya{l oranl Gerber metodu (Kurt ve ark. 1993) ile YOzOncO YII Universitasi Veleriner FakUHesi, Besin Hijyeni ve Teknolojisi Ana· bilim Dall IabomluvanOOa tespit edilmi~lir. SOt venm 6zelliklerine etkisi incelenen ~vre laktOr1erinin araslnda 6nemli inleraksiyon bulunmadl{11 varsaYllm[~ ve ~vre fakt6r1erinin analizinde En KOyUk Kareler Melodu kulIanLlml~llr (Harvey,1987).
Buna gore laktasyon slit verimi ic;:in kullanllan rna· temalik mOOel;
Yijkl::: P + 8j + bj + Ci( + b (Xjjkl X)+ eijkl
Laktasyonun ~~itli d6nemlerindeki gOnlOk ve lOp' lam sUI verimJeri, Iaktasyon sOresi ve laktasyon ya{l oranl ilyin kullanLlan malemalik model;
YijkI::: ~+ai+bj+CJc+eiJd
Yljld : i' y~l, j' do{jum Ilpinde, k' laktasyon ba~1 canl1 a{llrllQlna mensup I. koyunun laktasyon sill verimini, laktasyonun ~e~rtli d6nemlerindeki gOnlOk ve loplam sOt verimlerini, laktasyon sOresin; va laktasyon ya{l oramm,
p : populasyon ortalamaSlnL,
aj : 1. koyunun ya§lnln elki paYlnl, i = 1,2,3 (2,3, 4 ya~Ia()
Laklasyonun ~~itli dOnemIerinde ortalama gOolUI< sut venl'lien He ilgili istalisliki deOerter tabIo 1 de. loplam sOt venmleri iIe ilgili degerter tabIo 2 de venlml{,,tlr. Tab60 1 ve 2 inceIendiOinde. Iaktasyonun tye$illi OOnemIerYlde ikiz do{Juran koyunlann lek doguran koyunlardan. 4 ~I koyunlann 2 ve 3 y~h koyunlardan, laktasyon ba~1 canl! a~u1lk1an yOksek koyunlann ~ canh a~Ir1lktaki koyunlardan daha lazla gOnlOk ve loplam sUI verimlerine sahip olduklan belirten~tir. Laktasyonun ~~itli dOnemlerindeki gOnlOk ve loplam sOt verimlerine do{Jum lipinin va YCl$In etkisi slraslyla P<O.05 va P<O.OOl dOzeyinde Onemli. laklasyon ba~1 canh a~lrl 1 ~1n elkisi ise 6nemsiz oImu~lur.
Laktasyon slit verimi, laktasyon yaQ: orafll ve laktasyon sOresi ile i19i1i istatistiki deOel1er labia 3 Ie verilm~tir. Tabla incelendi~inde. ikiz do{Juran koyunlann tek doQ:uran koyunlardan. 4 ya~1I koyuniann 2 ve 3 ya~h koyunlardan. laktasyon ba~1 canh agll'hklan yOksek koytl'llann d~Ok canl! a~1I1lktaki koymlardan daha fazla laktasyon sUI verimine va Iaktasyon sOresina, aneak daha d~k laktasyon yaQ orafllna sahip oIdu4dan belirlen~tir. Laktasyon SOt verimine doQum tipi va YCl$ln elkisi SIra5lyia P<O.05 ve P<O.OO1 duzeyinde 0nemIi. laktasyon ~I canh a01l11~ln etkisi 6nemsiz oI~tur. Laktasyon ya~ oranllla dogum tfJi. y8$ va laktasyon ~I canh ag1l11~ln etkisi Onernsiz. 18ktasyon sOresine ise YCl$ln etkisi (P<O.01) OnemIi. degum tip va Iaktasyon bCl$1 canh aQlrtl~ln etkisi Onemsiz btiunm~tur.
Laktasyonun ~~itli dOnemIerindeki loplam sUI verimlennin birbirteri. laktasyon sOresi ve laklasyon yaQ: oraOi araslndaki fenotipik korrelasyon katsaYllan tabla 4 Ie verilmj~tir, Tabla incelendiOinde laktasyon sOresi ile Iaktasyon sOt verimi araslnda 0.90 (P<O.OO1). laklasyon sOt verimi ile laklasyon ya~ oran, araslnda . 0,46 (P<O.OO1), laklasyon sOresi ile laktasyon yagl araslnda - 0.42 (P<O.OO1) dOzeyinde lenotipik korrelasyon katsaYI!an lespit edilm~tjr,
Tartl,ma ve Sonug
Laktasyon sOt verimi: ara~llrrnada. laktasyon sUI verimine koym y~lnln (P<O,OO1). ~um tipinin (P<O.05) eUdsi 00emIi, laktasyon ~I canh a01l11~1fl etkisi Onemsiz. aynca laktasyon sOt varimine laktasyon sOresi regresyonu da OnemIi bulunmu~ur (P<O.OO1). Laktasyon sOt verimine ~In etkisi1in (A~lflar ve ark, 1982; Ibanez va ark.. 1991; Mavrogenis va Papachristoforov,1991; OcIa.ba$loQlu, 1985; 6zsoy va Vanll. 1986; Peelers va ark.. 1992 ) ve dogum tfJi elkisinin Onemli bulunmas, (A1«;aplnar ve ark .• 1984; Akmaz va ark .• 1992: Benyoucef ve Ayachi, 1991; Economides, 1984) bildirilen lileratOrierie uyum ityin-
69
I-
~ : IX
.§. • 1!! IX
IX
I-
a :
~u ::0000 ~-~
~~§
::N!!:l
~~: "', .., --: ~~::
I!~~ ~~,
I'lSl ~~~ <0 ..... ~~::
II! Ill! tEl lI! ~ i; ~n
:;!i ~~~ <oCO ~~= II!~! i!!~~ ;~ iH~
:;PI ~~~ U)~ ~~::
~; ~ ~! M~ -~ •• mm ::~ .... '" : ~ .. ~~ ~i1i ~~
'" (\I : '( -. n
~q:::l2'9~ ~~!::!!i3(1)
"' -~:g"'-
~h~~~
q~~~5!~ 0<'')''''''_(1) C'iI ___ (\I
SU!$~~~
~6~H~
:!!l'!~I'!~~ \9~nH
;;;:n:;8~ £~~';!!~(1)
~~~~~~ \9~!)nii
YILMAZ. OENK. ARSLAN
o IS. gill 3O.gCn 45.glwl 60.gU'1 75.~ 9O.gOo 100.gCn o 120.glJ1
X :t Sx X i Sx X i 5 x X i Sx X i 5x X ± Sx X .t S"i X iS X
a. b. c A~ SUIITda !alkh hart ~y<v1 ortalama. degerief arasI farSdar Onemidir 1P<O.OO I).
Tabla 3. Laktasyon sOl verimi (kg).laktasyon yag 0fM (%) ve laktasyon sOresine (g('Kl) ait en ~ karelef or1a1ama1an. star'ldal1 ha1alan ve Onem kootrolU son.r;Ian.
dedlr. Ancak laktasyon sui venrTll uzenne laktasyon ba~iI canll aQII1tQln elkisini ara~lIran herhangi bir yah~maya rastlanmadlQmdan laktasyon sCrt verimi tizenne laktasyon ba~1 eanlt agtrllQm elklsi lartl~llamaml~llr. Ara~llrmada laktasyon SUI verimine ili~kin genet orlalama SO.SO kg oIarak saplanml~ltr. Bu deQer, AkIf8plnar va ark. (1982), Odaba~I()Qlu (1985), Ozsoy ve Vanh (l986)'nln Morkaraman, Odaba~loglu (1985), YardrrTlCl ve 6zbeyaz (2001), m Akkaraman ve OztOrk (1998)' On, Hamdani. koyunlart Ntin bildirdikleri deger1erden d~Ok, Ak~lnar ve ark. (1982), nln KangalAkkaraman koyunu iyin bildirdikleri deQere benzer bulunmu~tu(.
Laktasyon vag orant; ara~llrmada laktasyon vag oranl Ozenne koyun y~tntn, oogum tipinin va laklasyon ba~r eanb agrrllgrn elkisi onemsiz bulunmu~lUr. Ara~lmnada. laktasyon Vag oranma ili~kin genel orlalama % 6.60 olarak lespi! edilmi~lir. Bu deger, Akyaprnar ve ark. (1982)'nm Kangal-Akkaraman, KOyUk (1995), Yaiqm ve Akta~ (1969). YardtrTlCl ve Ozbeyaz (2001 )'m Akkaraman koyunlarr Nfln bildirdikJeri de{1erieroen yUksek, OztOr!< (1998)'On Hamdani koyunlarr !ytn bfldirdigr de~rden dO~Ok bulunmu~lur.
Laktasyon SOresi; a~tlrmada laktasyon sOresi uzenna koyun ya~tnln etkisi ooemli (P<O.Ol), doQum Irpi va laktasyon ba~1 eanh aglrllgm etkisi ise ooemsiz ormu~tur. Ara~tlrmada. laktasyon sOresine ili~kin genel ortalama 144.90 gOn olarak !espi! edilmi~lir. Bu de~r, Akyaplnar va ark. (1984)'nln Morkaraman, Kuruk (19951. Oda~lo<ilu (19851. Yak;ln ve Akta~ (19691. YardlrTlCl ve Ozbeyaz (2001)'ln Akkaraman ve OltOr!< (1998)'On Hamdani koyunlarr iCin biJdirdikleri de~erlerden dO~Ok olmU$lur,
Sonuc olarak: mer'aya dayah olarak beslenen Karaka~-Akkaraman koyunlanmn laktasyon sat venmi ve sOresi. koyunun ya~ma. dogumdaki kuzu saytsma ve laktasyon ba~1 eanh a~lrllgrndaki artl~lara paralel oIarak yukseldigl. laktasyon Vag oranrn ise dO~tOgO tespil edllmt~tlr.
71
120.gCJn laktasyon Laktasyon sCiresi sOt verimi
0.76' " 0.98--- 0.90"--0.45'" -0.42'" -0.46'"
Kaynaklar
Akyaptnar, H. (2000). Koyun Ye!~tiriciI9. Ismal Matbaaclhk lid. ~Ii. Ankara.
A.kt;aptnar. H., Kadak, R.. ~<>9Iu. F. (1982). Morkaraman ve Kangcd-Akkaraman Koyunlannln 061 ve~mi va SUI Verimi Ozerinde ka~I~llrmah Ara~tlnnalar. A U. Vet. Fak. Derg .. 29, 3-4, 37g-391.
~pn'\ar. H., Aydin. I., Kadak, R. ( t984). Morkaraman Koyunlann E!zurum'da 6Zei Bir 1~lmede Kuzu va SUI Verimleri. A. O. Vet. Fak. Derg., 31 . 1. 114-126.
Akrnaz, A , Kadak. R.. Tekin, M. E., Deniz. S .. Nazll. M. (1992). Konya Merinoslarrnda Far1<ll DOnemlerde SCrnen Kesmenin KuzuIarda BUyUme iIe Koyoolarda SUI ve Yapagl Venmine Eikisl. Hay. ~1. Derg .. 2. 2.1-7.
Bawrnar. H. (1985). TOrkiye'deki ~hca Koyun IrkJannln Yan-Enlansif Ko~lIardaki 01:>1. SOt ve Yapagl Veri,!, Per-1000000nsiarr Ozerinde Mukayeseli Bir Al'8Iitlrma. L U. Vel. Fak. Derg .. 11. 2, 43-66.
Benyoucel. M.T.. Ayachi, A (1991). Measurement of Milk Yield 01 Red Karamatl Ewes During the Suckling and Milk Periods. Anim. Breed. Abstr.. 59, 8, 5467.
BingO!. M. (1998). Norduz Koyunlanmn DOl va SUI Verimi ile BUyUme-Gel~ ve DI~ Yapt Ozel~kIeri. YYD. Fen. Bil. Ens!. OokI:ora Tezi. Van.
Boylan. W.J .. SakuL H. (1988). Milk Production in Finnsheep and Romanov Breeds. J. Agric. Sci .. 60, 6. 603-607.
Brown, D.L , Dally. M. R., Schwartz, M. R. . Bradford, G. E. (1987). Feed efficiency, Growth Rate. Body Composition. Milk Productiorr and Milk Composition of T arghoo Sheep Selected for Increased Weaning Weigh. J. Anlm. Sci .. , 65. 692-698.
Dri.zgO~, 0., Kesic:i. T, GurOOz, F. (1993). Istattsbk Metcxian II. Baskr, Ankara Onill'. Ziraat Fak. YaYln!an No: t291 . Ders Kitabl No: 369.
Economides. S. (1984). The Effects of Lamb-Weaning Age on the Yield of Chios Ewes and the Growth and Carcass Gain of Lambs. Technical Bunelln. Agricultural Research Instrlue, Nicosia, No: 59. 7 pp.
Hatvey. W. R. (1987). User's Guide lor LSMLMW PC-l Ver-
YILMAZ. DENK. ARSLAN
SIOrl Mixed Model least·Squares and Maximum likerthood Computer Program, Ohio. Univ, Columbus. Mimeo.
Ibanez, M., Thos, J., Urguia, J. J. (1991). Milk Yield During the Milking Period in Somosierra Blond Ewes. Anim. Breed. Abstr. , 60. 4, 21-40.
Ka.raca, 0 ., ~1C:.gIu. F., Allin. T ., SOQOt. B., KaygISIZ. A. (1990). Dogu Anadolu'da Tanmln Verimlilik SonJnIan SempozytmU. 9-10 Em 1990. Mil~ PrOOUktivite Merke:zi Va-
~-. Karaca, 0 .. A¥tn, Y., CemaI, I.. <;M, A. (1996). Dogu AnadoIu B61gesi Koyun Yet~irme Sistemlerinin ~ Isiah PrograrrUln Baklmlndan Potansiyelleri. Hayvanclilk 96 Uiusal Kongresi. Cilt I: Bikiriler. 18-20 Ey1U11996. IzmirTtearet Odasl va E. O. lir. Fak.. Zootekni B61UmU. lzmir.
Kayl'T\akC1, M., SOnmez. A., Kataca. 0 .. OZder. M. (1995). Tunuye Koyunculllk I~rinin Yaplsal Ozellilderi VEl Verileoet< YOn. Turl<iye Hayvanclhglmn Yaplsal ve Ekonnnik Sorunlan Sempozyumu. 27·29 Ey1Ut 1995. Ege Oniv. lir. Fak.. Tanm Ekonomisi B61UmQ. Tanm Ekonomisl Demeg. BaskI, T.C. liraat Bankasl.lzmir.
Kayma~l. M., S6rvnez, A. (1996). lleri Koyun Yet~ricil9 Kitabl. I. Baskl. Ege Oniversitesi Baslmevi. Izmir.
Kurt, A .. Cakmak. S., caglar. A. (1993). SUI ve Mamulleri Muayene va AnaJiz: Metodarl Rehberi . AtatUrk Oniversitesi Yaytnlan No: 252 / d
KOI;:Uk, M . (1995). Akkaraman, Alman Siyah ~I Etyi x Akkaraman MeIe:zi Fl Koyunlannln Sut Verim Ozelliklerinin Kaf9I~lnlmasl. A. O. Sag. Bit Enst Doktora Tezi, Ankara
Mavrogenis, A. p .. Papachristoforov, C. (1991). Use of Part
72
Lactation Record lor Selection In Chios Sheep and Damascus Goats. Anim. Breed. Abstr .. 59, 5, 3343.
Ozsay, M. K, Vanll , Y. (1986). Merinos, Morkaraman va Ivesi 1r1dan iIe BunLann tid-Irk va ~Irk Melezlerinin Koyun Verim Ozellilderi Bakimlndan Oegerlendinlmesi. mslTAK Doga Turk Vel Hay. Ocrg., 10,2, 178-192.
Ozturk., Y. (1998). Van ve YOO!sinde Hamdani Koyunlanmn Verimleri ve Morfolojik OZe1liklerinin ~nlmasl. YYO. Sag.
Sil. Enst. Doktora Tezi, Van.
Peeters, A., Buys, N., Robuns, L , Vanmontlolrt, D. Isterdeai, J . (1992). Milk Yield and Milk Compositiofl 01 Flemish Milksheep, Suffolk and Texel Ewes and Their Crossbmeds. Small Animal Research., 7 , 4, 279-288.
Snowdef, G. E .. mmp. H. A. (1991). Influence of Breed, Number 01 Suckling lambs and Stage of Lactation on Ewe Milk Production and lamb Growth Under Range Conditions. J . Anim. Sci, 69, 3, 923-930.
Yall;:ln. B. C., Akt~, G. (1969). Ergin lvesi va Akkaraman Koyunlann Konya Ereglisi ~nndaki Pertormanslan. Lalahan Zootekni. Af9L Ens!. Derg .. 9, 1-14.
Yardlmel, M., Ozbeyaz, C. (2001). Akkarman, Saklz x Ak
karaman Mele:zi Fl Koyunlannm SUt Verimi ve Merna OZe\