Artikulaciona obilje žja

ARTIKULACIONA OBILJEŽJA

FONETIKA I FONOLOGIJA ENGLESKOG JEZIKA

UVOD Definicija – artikulaciona obilježja

opisuju glasove 13 artikulacionih obilježja

1. TIP ARTIKULACIJE Samoglasnici Suglasnici

2. NAČIN ARTIKULACIJE SUGLASNICI: plozivi (plosives), afrikati

(affricates), frikativi (fricatives), nazali (nasals),laterali (laterals), kontinuanti (continuants)

SAMOGLASNICI: monoftonzi (monophtongs), diftonzi (diphtongs), triftonzi (triphtongs)

2. NAČIN ARTIKULACIJE Plozivi – naziv Faze: implozija, okluzija, eksplozija

/p, t, k, b, d, g/

2. NAČIN ARTIKULACIJE Afrikate – faze: implozija, okluzija,

frikcija

/tʃ , dʒ/

2. NAČIN ARTIKULACIJE Frikativi – nema prepreke, ali se čuje

šum

/f, v, θ, ð, s, z, ʃ, ʒ, h, w, j, r/

Nazali – vazdušna struja prolazi kroz nos, jer je meko nepce spušteno.

/m, n, ŋ/

2. NAČIN ARTIKULACIJE

Laterali: vazdušna struja prolazi sa obje strane usta.

/l/

2. NAČIN ARTIKULACIJE

Kontinuanti – polusamoglasnici – na vokalskoj su granici.

/w, j, r/ Ako je ispred njih jaki bezvučni konsonant i ako

su u akcentovanom slogu – onda su frikativi; PROUD, PURE

Ako je ispred njih slabi zvučni konsonant ili su na početku riječi, ispred, samoglasnika – onda su kontinuanti; RED, YOUR, WAR.

2. NAČIN ARTIKULACIJE

Samoglasnici: Part, red, net, keep – monoftonzi; Pear, rare, beer, know – diftonzi; Fire /faiə/, power /pauə/, player /pleiə/ -

triftonzi.

2. NAČIN ARTIKULACIJE

3. MJESTO ARTIKULACIJE Odnosi se na suglasnike samo; Usneni (bilabial): /p, b, m/ Usneno-zubni (labio-dental): /f, v/ Usneno-velarni (labio-velar): /w/ Zubni (dental): /θ, ð/ Alveolarni (alveolar): /d, t, l, n, s, z/ Postalveolarni (post-alveolar): /r/ Nepčano-alveolarni (palato-alveolar): /ʃ, ʒ, tʃ,

dʒ/ Nepačani (palatal): /j/ Velarni (velar): /k, g, ŋ/ Glotalni (velar): /h/

NAČIN I MJESTO ARTIKULACIJE SUGLASNIKA

4. JAČINA ARTIKULACIJE Jaki (strong, fortis) Slabi (weak, lenis)

5. ZVUČNOST Zvučni (voiced) Bezvučni (voiceless)

Zvučni: potpuno zvučni (fully voiced) i djelimično zvučni (partially voiced)

Samoglasnici su zvučni; Svi jaki suglasnici su bezvučni

6. TIP EKSPLOZIJE Važi samo za plozive; Oralna (pot, talk, kite); Nazalna, iza /m/ i /n/ (mutton –

‘mʌt ən; sudden, topmost)× lateralna ekplozija, iza /l/ (bottle,

middle)× ili nema eksplozije (na kraju riječi)

(part, deep, talk).

7. STEPEN ASPIRACIJE Aspiracija – izdah koji se čuje nakon

eksplozije; Važi samo za plozive;

Aspirovani (aspirated): /p, t, k/ Neaspirovani (unaspirated): /b, d, g/

8. POLOŽAJ JEZIKA Važi samo za /l/; Palatalizovano /l/ (jezik izdignut prema

nepcu) – ispred samoglasnika i /j/ - CLEAR L: colour, lady, lose…

Velarizovano /l/ (jezik je udubljen) - ispred suglasnika i na kraju riječi – DARK L: pill, bill, pulse…

9. DIO JEZIKA Važi samo za samoglasnike; Odnosi se na dio jezika koji je izdignut kod

artikulacije vokala):

Prednji (front) Prednji do srednji (front to centre) Srednji (centre) Zadnji do srednji (back to centre) Zadnji (back)

9. DIO JEZIKA

10. STEPEN PODIZANJA JEZIKA Važi samo za samoglasnike; Na osnovu toga koliko je jezik izdignut;

Zatvoreni (close) Polzatvoreni (half-close) Poluotvoreni (half-open) Otvoreni (open)

1O. STEPEN PODIZANJA JEZIKA

11. STEPEN NAPREGNUTOSTI MIŠIĆA Važi samo za samoglasnike; Degree of tension;

Napregnuti mišići (tense) – npr. kod /u:/, /i:/, / ɜ:/

Opušteni mišići (lax) – npr. kod /ʌ/, / ɑ:/ Srednje napregrenuti mišići (medium) –

npr. kod /e/

12. POLOŽAJ USANA Lip position; Zaokružene (rounded) – npr. kod /o/, /u/ Neutralne (neutral) – npr. /æ/ Raširene (spread) – npr kod /i/

13. STEPEN DUŽINE Dugi (long) - /i:/, /ɑ:/, /o:/, /u:/, /ɜ:/ Kratki (short) – /i/, /ʌ/, /æ/, /o/, /u/,

/ə/, /e/