จดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์ในยุคดิจิทัล “เพื่อการรู้เท่าทันเทคโนโลยี และเลือกใช้ได้อย่างเหมาะสม” ราชบดินทร์ สุวรรณคัณฑิ สานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ http://www.slideshare.net/rachabodin/
Nov 12, 2014
จดหมายเหตและพพธภณฑในยคดจทล “เพอการรเทาทนเทคโนโลย และเลอกใชไดอยางเหมาะสม”
ราชบดนทร สวรรณคณฑ
ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต
http://www.slideshare.net/rachabodin/
หวขอการบรรยาย
• จดหมายเหต พพธภณฑ และเทคโนโลย
• ตวอยางจดหมายเหตดจทล
• ตวอยางพพธภณฑดจทล
• กระบวนการทเกยวของกบการพฒนาคลงจดหมายเหตดจทล และพพธภณฑดจทล
2
หวขอการบรรยาย
• จดหมายเหต พพธภณฑ และเทคโนโลย
• ตวอยางจดหมายเหตดจทล
• ตวอยางพพธภณฑดจทล
• กระบวนการทเกยวของกบการพฒนาคลงจดหมายเหตดจทล และพพธภณฑดจทล
3
จดหมายเหต
4 ทมา -หอจดหมายเหตแหงชาต, กรมศลปากร
• หนวยงานจดหมายเหต (Archival Agency) หมายถง หนวยงานทมหนาทในการรวบรวม จดเกบ สงวนรกษา และใหบรการเอกสารจดหมายเหต
• หอจดหมายเหต (Archival Repository) หมายถง อาคารทเกบรกษาเอกสารจดหมายเหต
• เอกสารจดหมายเหต (Archives)
เอกสารจดหมายเหต
เอกสารจดหมายเหต หมายถง ขอมลทกรปแบบทหนวยงานผลตขนใช
ในการปฏบตงาน แตสนกระแสการปฏบตงานแลว และไดรบการ
ประเมนวามคณคาในฐานะเปนขอมลชนตนทแสดงถงการด าเนนงาน
และพฒนาการของหนวยงานนนๆ ซงมความส าคญตอประวตศาสตร
ของประเทศ ทงนหมายรวมถงเอกสารสวนบคคลทรบมอบจากบคคล
ส าคญหรอทายาทดวย
5 ทมา - คมอการอนรกษเอกสารจดหมายเหต : การอนรกษเอกสารจดหมายเหตโดยการแปลงรปแบบขอมลเขาสระบบดจตอล, กรมศลปากร, ๒๕๕๑
ประเภทเอกสารจดหมายเหต
6 ทมา - คมอการอนรกษเอกสารจดหมายเหต : การอนรกษเอกสารจดหมายเหตโดยการแปลงรปแบบขอมลเขาสระบบดจตอล, กรมศลปากร, ๒๕๕๑
“พพธภณฑ” คออะไร? (1)
พพธภณฑ คอ หนวยงานทไมหวงผลก าไร เปนสถาบนทถาวรในการรวบรวม
สงวนรกษา ศกษาวจย สอสาร และจดแสดงนทรรศการ ใหบรการแกสงคมเพอ
การพฒนา โดยมความมงหมายเพอการคนควา การศกษา และความเพลดเพลน
โดยแสดงหลกฐานตางๆ ทเกยวกบมนษยและสภาพแวดลอม สงซงสงวนรกษา
และจดแสดงนนไมใชเปนเพยงวตถ แตไดรวมถงสงทมชวตดวยโดยรวมไปถง
สวนสตว สวนพฤกษชาต วนอทยาน สถานทสงวนสตวน า และสถานทอน
จดเปนเขตสงวนอนๆ รวมทงโบราณสถานและแหลงอนสรณสถาน ศนย
วทยาศาสตร และทองฟาจ าลอง 7 ทมา - ICOM (International Council of Museums)
“พพธภณฑ” คออะไร? (2)
พพธภณฑ, พพธภณฑสถาน [พพดทะพน, พนทะสะถาน] น.
สถานทเกบรวบรวมและแสดง สงตาง ๆ ทมความส าคญดานวฒนธรรมหรอดาน
วทยาศาสตร โดยมความมงหมายเพอใหเปนประโยชนตอการศกษา และกอ ให
เกดความเพลดเพลนใจ
8 ทมา - พจนานกรมไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒
ภารกจของงานจดหมายเหตและงานพพธภณฑ
9
งานหลงบาน
- จดหา / รบมอบ
- ประเมนคณคา
- จดหมวดหม
- อนรกษ
- จดเกบ / จดการ
งานหนาบาน
- ใหบรการ
- เผยแพร
- จดแสดง ใหความร
พพธภณฑดจทล และหอจดหมายเหตดจทล
คอ การประยกตใชเทคโนโลยดจทลเพอการจดเกบ การจดการ การจดแสดง
การเผยแพร หรอแลกเปลยนขอมล องคความร ทงองคความรทสามารถจบตอง
ได (Tangible) และองคความรทไมสามารถจบตองได (Intangible)
10
ONLINE Learning
เทคโนโลยสารสนเทศ
เทคโนโลย การสอสาร
องคความร + + -Tangible - Intangible
OFFLINE / ON-SITE Learning
เทคโนโลยดจทลทเกยวของ (1)
11
12
เทคโนโลยดจทลทเกยวของ (2)
13
เทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร
.
Digital Camera
Scanner
Digital Media Player
Computer Set
14
เทคโนโลยอนเทอรเนตและเครอขายสงคม
• เครอขายอนเทอรเนต เปนเทคโนโลยทท า
ใหเกดการเชอมโยงคอมพวเตอรทวโลก
• เครอขายสงคม (Social Network) ปน
เทคโนโลยทท าใหเกดการเชอมโยงคนทอย
บนเครอขายอนเทอรเนตเขาดวยกน เชน
Hi5, Facebook, MySpace ฯลฯ
15
ขอมลในรปแบบดจทล (1)
.
• Digital Images
- JPG
• Digital Video
– CD Video, DVD Video, Portable Video
• Digital Sound / Digital Music
- MP3, MP4
• Digital Document
- PDF, Word Document
16 .
ขอมลในรปแบบดจทล (2)
ท าไมตองใชเทคโนโลย
17
หวขอการบรรยาย
• จดหมายเหต พพธภณฑ และเทคโนโลย
• ตวอยางจดหมายเหตดจทล
• ตวอยางพพธภณฑดจทล
• กระบวนการทเกยวของกบการพฒนาคลงจดหมายเหตดจทล และพพธภณฑดจทล
18
โครงการความรวมมอในการพฒนา หอจดหมายเหตพทธทาส อนทปญโญ ในรปแบบดจทล
http://www.slideshare.net/rachabodin 19
20
พระพทธทาสภกข (พทธทาส อนทปญโญ)
พทธทาสภกข หรอพระธรรมโกศาจารย
นามเดม เงอม พานช เกดเมอวนอาทตย
ท ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๔๙ ณ บาน
กลาง ต.พมเรยง อ.ไชยา จ.สราษฎรธาน
อปสมบทเมอวนท ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ.
๒๔๖๗ ส าเรจการศกษาชน น.ธ.เอก,
ป.ธ.๓ ทมา - http://www.dhammathai.org/sounds/buddhadasa.php
21
พระพทธทาสภกข (พทธทาส อนทปญโญ)
กอตงสวนโมกขพลาราม ท อ.ไชยา เมอ
วนท ๑๒ พ.ค. ๒๔๗๕ และหนมาใช
นามปากกา "พทธทาส" แทนนามเดมนบ
แตนนมา ทานพทธทาสภกขอทศตนเผย
แผพระพทธศาสนาจนกระทงถงแกมร
ภาพอยางสงบ ณ สวนโมกขพลาราม เมอ
วนท ๘ ก.ค. ๒๕๓๖ ทมา - http://www.dhammathai.org/sounds/buddhadasa.php
22
พระพทธทาสภกข (พทธทาส อนทปญโญ)
ค าสอนอนโดดเดนของทานคอเรอง "การ
ปลอยวาง" ผลงานอนยงใหญของทานคอ
งานนพนธชด "ธรรมโฆษณ" และงาน
นพนธอกไมนอยกวา ๓๕๐ เลม
ตลอดเวลาทมชวตอย ทานพทธทาสภกข
ไดรบการสดดวาเปน มหาปราชญแหง
พทธธรรมทางบรพาทศ ทมา - http://www.dhammathai.org/sounds/buddhadasa.php
23
โครงการพฒนาหอจดหมายเหตดจทล
ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกส และคอมพวเตอรแหงชาต
มลนธหอจดหมายเหต พทธทาส อนทปญโญ
+
ระยะเวลาของโครงการ: 2551 – 2553
24
วตถประสงคของโครงการ
• เพอด าเนนการส ารวจ จดหมวดหม แปลงขอมลเอกสารจดหมายเหต
พทธทาส อนทปญโญ ใหอยในรปแบบขอมลดจทล
• เพอวจยและพฒนาเทคโนโลย ทเกยวของกบการแปลงขอมล และ
เทคโนโลยในการสรางคลงเอกสารจดหมายเหตดจทล เพอการอนรกษ
จดการ และเผยแพรขอมลประวต ผลงาน ค าสอน หรอคตธรรมของ
ทานพทธทาสไปสสาธารณะ โดยใชเทคโนโลยสมยใหม
25
หนงสอ บนทก เอกสารลายมอ
ผลงานตนฉบบ
เอกสารจากพมพดด
ผลงานตนฉบบ
26
27
ภาพจตรกรรมฝาผนงในโรงมหรสพทางวญญาณ
ผลงานตนฉบบ
28
ประตมากรรม
ผลงานตนฉบบ
29
เทปเสยงและวดโอ
ผลงานตนฉบบ
30
ปรมาณผลงานตนฉบบของทานพทธทาส
หนงสอ บนทก ลายมอตนฉบบ
๑๘,๕๖๕ รายการ (๕๗๕,๐๐๐ หนา)
ภาพ ๔,๐๘๓ รายการ (๕๑,๓๐๐ ชน)
เสยงและโสตทศน ๒๓๔ แผน ๑,๙๐๐ GB
วสดอนๆ
หอจดหมายเหต พทธทาส อนทปญโญ
31
การจดท าส าเนาดจทล, ฐานขอมลดจทล และ
จดเตรยมอปกรณเกบส าเนาดจทล และบคลากรใน
การดแลรกษาควบคม
เกบรายละเอยดขอมลตามมาตรฐานจดหมายเหต
ISAD
ผลงานตนฉบบ
กรรมวธอนรกษตนฉบบ ตามหลกจดหมายเหตสากล
จดท าทะเบยนควบคม
การจดเกบตนฉบบ การจดเกบในรปแบบดจตอล
การจดเตรยมสถานทเกบทไดรบการควบคม
อณหภมและความชน
การจดเกบรกษาดวยอปกรณมาตรฐานทใชในการ
จดเกบจดหมายเหตโดยเฉพาะ
แนวทางในการด าเนนงาน
32
ผลงานการศกษา คนควาและเผยแผ
พทธธรรม ททานพทธทาสท าไว
หอจดหมายเหต พทธทาส อนทปญโญ
ระบบอนเทอรเนต
สอสงพมพตางๆ
ผลงานตนฉบบ
ฐานขอมลดจทล
นทรรศการ
ฐานขอมลดจทล
หนงสอ บทความ (ภาษาไทย/ตางประเทศ)
กจกรรมในการปฏบตธรรมและเสวนา
รปแบบการใหบรการ
33
กระบวนการในการจดท าคลงเอกสารจดหมายเหตดจทล
1.0 ส ารวจและจดหมวดหม
2.0 วเคราะห ออกแบบ หรอเลอก
มาตรฐานเมตะดาตาทเหมาะสม
3.0 แปลงขอมลใหอยในรปแบบดจทล ลงทะเบยนในแบบฟอรมกระดาษ
5.0 ใชงาน เผยแพร ใหบรการ
4.0 เลอกหรอพฒนาระบบลงทะเบยน และลงทะเบยนในระบบดจทล
34
2008
แผนการท างานของโครงการ
ส ารวจและจดหมวดหม
วเคราะห ส ารวจ เปรยบเทยบ และออกแบบเมตะดาตา
ออกแบบ และพฒนา ระบบคลงเอกสารจดหมายเหต
2009
แปลงขอมล ใหอยในรปแบบดจทล
ลงทะเบยนขอมลในระบบ
พฒนาระบบ “สวนโมกข ๓๖๐ องศา”
2010
ลงทะเบยนขอมลในระบบ
เผยแพรขอมลผานอนเทอรเนต
พฒนาศนยใหบรการขอมลจดหมายเหต
Preparation Archives Development
Access
35
ความกาวหนาของโครงการ ณ วนสนสดโครงการ
• การแปลงขอมลใหอยในรปแบบดจทล
– เอกสาร 80,000 หนา
– เสยง 20,000 ชวโมง
• การพฒนาเครองมอส าหรบการบรหารจดการคลงขอมลจดหมายเหต
– ไดพฒนาระบบ Digital Archives Management Software 1.0
• การเผยแพรขอมลเอกสารจดหมายเหต
– ระบบ “สวนโมกข ๓๖๐ องศา”
– ระบบ “ระเบยงภาพปรศนาธรรมสามมต”
36
ผลผลตของโครงการ (1) ขอก าหนดคณลกษณะของขอมลดจทลในระบบ
Original Type Digitization Method High Resolution
Format Low Resolution
Format
Handwriting Documents
Scan by Flat-based Scanner
.tif 300dpi
(5MB / File)
.jpg 72 dpi
(<1MB / File)
Sound Recording to Computer
.wav
(80MB / File)
.mp3 128 Kbps
.flv
Photo (paper) Scan by Flat-based Scanner
.tif 300dpi .jpg 72 dpi
Photo (Slide) Scan by Film Scanner
.tif 600dpi .jpg 72 dpi
37
ผลผลตของโครงการ (2) ระบบ Digital Archives Management Software version 1.0
คณสมบตของระบบ
• Web-based Application (Managing and Accessing
using web browser)
• Developed with Open-source Software
• ISAD(G) Metadata Compliant - General
International Standard Archival Description
• Tool for Managing and Accessing Digital Archives
38
ISAD(G) Metadata (1)
มาตรฐานค าอธบายจดหมายเหตระหวางประเทศ หรอ ISAD (G)
( General International Standard Archival Description)
เปนมาตรฐานทพฒนาขนโดยคณะกรรมการพฒนามาตรฐาน
ค าอธบายเอกสาร (The Ad Hoc Commission for the
Development of Description Standard) ของสภาการ
จดหมายเหตระหวางประเทศ (ICA) เพอจดท าค าอธบายเอกสาร
จดหมายเหต ประกาศใชครงแรกเมอ พ.ศ. 2539 และปรบปรง
ใหมเมอ พ.ศ. 2542
39
ISAD(G) Metadata (2)
ISAD (G) เปนมาตรฐานส าหรบการจดท าค าอธบายจดหมายเหต
หลายระดบ สามารถใชควบคกบค าอธบายเอกสารเดม ทมใชอย
แลวในแตละประเทศได มวตถประสงคในการจ าแนก อธบาย
ลกษณะเนอหา บรบท และโครงสรางตางๆ ของเอกสาร
40
ISAD(G) Metadata (3) โครงสรางขอมลของ ISAD (G) ประกอบดวย 26 เขตขอมล โดยแบงออกเปน 7 สวน ดงน
• สวนท 1 ค าอธบายเกยวกบเอกสาร (Identity statement area)
• สวนท 2 ค าอธบายเกยวกบบรบทของเอกสาร (Context Area)
• สวนท 3 ค าอธบายเนอหาและโครงสรางของเอกสาร (Content and Structure Area)
• สวนท 4 ค าอธบายเกยวกบเงอนไขการเขาถงและการใชเอกสาร (Conditions of Access
and Use Area)
• สวนท 5 ค าอธบายเกยวกบสงทเกยวของ (Allied Materials Area)
• สวนท 6 ค าอธบายเพมเตมอน ๆ หรอสวนหมายเหต (Notes Area)
• สวนท 7 ค าอธบายเกยวกบการควบคมการท าค าอธบายเอกสาร (Description Control
Area)
41
ผลผลตของโครงการ (2) Digital Archives Management Software version 1.0 Screenshot
42
ผลผลตของโครงการ (3) สวนโมกข ๓๖๐ องศา
คณสมบตของระบบ
• Web-based Virtual Reality Application
• Develop Panoramic VR using 2 Techniques
– HDR Photography
– Panorama Photography
43
ผลผลตของโครงการ (3) สวนโมกข ๓๖๐ องศา
44
ผลผลตของโครงการ (3) สวนโมกข ๓๖๐ องศา
45
ผลผลตของโครงการ (4) ระเบยงภาพปรศนาธรรมสามมต
คณสมบตของระบบ
• Web-based Photo Archives
• Interaction using Curve Wall Interface
• Develop using 2 Technologies
– XML
– Action Script 3
46
ผลผลตของโครงการ (4) ระเบยงภาพปรศนาธรรมสามมต
47 watch image, read text and listen sound
ผลผลตของโครงการ (4) ระเบยงภาพปรศนาธรรมสามมต
48
งานในอนาคต
• แปลงขอมลและลงทะเบยนขอมลเพมเตม
• พฒนาคลงสอมลตมเดยทรวบรวม เสยง วดโอ และภาพเคลอนไหว
• ตอยอดพฒนาระบบใหบรการผานอปกรณชนดอนๆ เชน มอถอ
แทบเลต
• พฒนาศนยใหบรการศกษาวจยภายในหอจดหมายเหตพทธทาส
อนทปญโญ
• พฒนาระบบเขาถงขอมลโดยใชเทคโนโลยสมยใหม เชน Natural
User Interface
49
สรป
องคประกอบของการพฒนาหอจดหมายเหตดจทล – เนอหา • Cataloging •Metadata Design and Knowledge Extraction
– เทคโนโลย • Information technology • Communication technology
– บรการ • Online and Mobile Services • In house Services
เทคโนโลยกบการอนรกษ และเผยแพรจารกวดโพธ
50
วดโพธ
วดโพธเปนวดโบราณตงแตสมยอยธยา เดมชอ
“วดโพธาราม” แตคนทวไปนยมเรยกสนๆ วา
“วดโพธ” เมอครงพระบาทสมเดจ
พระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช
เสดจขนครองราชย ทรงโปรดฯ ใหปฏสงขรณ
วดโพธาราม และสถาปนาขนเปนพระอารามหลวง พระราชทานนามใหมวา
“วดพระเชตพนวมลมงคลาวาส” ตอมาภายหลงพระบาทสมเดจพระจอมเกลา
เจาอยหวทรงเปลยนสรอยนามใหมวา “วดพระเชตพนวมลมงคลาราม” 51
จารกวดโพธ
พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว
มพระราชประสงคจะใหวดโพธ เปนแหลงเรยนร
ของมหาชน จงโปรดเกลาฯ ใหรวบรวมต าราวชาการ
สาขาตางๆ แลวโปรดฯ ใหจารกวชาความรเหลานน
ลงแผนศลาประดบไวตามผนง เสา คอสอง
และสวนตางๆ ของอาคารสงกอสรางภายในบรเวณวด
มรปเขยนเปนภาพจตรกรรมฝาผนง รวมทงรปปนลอยตว
ประกอบกบต าราทจารกไวนนดวย เพอใหประชาชน
สามารถเลาเรยนไดจากจารกเหลานน 52
ความส าคญของจารกวดโพธ
จารกวดโพธเปนเอกสารโบราณทแสดงใหเหน
ถงภมปญญาของบรรพบรษไทย ทมคณคาตอ
ทงชาวไทยและชาวตางชาต ใน พ.ศ. ๒๕๕๑
ไดรบการขนทะเบยนมรดกความทรงจ าแหงโลก
ของภมภาคเอเซยแปซฟก จากองคการศกษา
วทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต
และไดรบการขนทะเบยนเปนมรดกความทรงจ า
แหงโลกเมอวนท ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔
53
ปญหาทเกดขนกบการเขาถงองคความรในจารกวดโพธ
1. จารกวดโพธ ท าจากหนออนและหนปนมทงสวนทอยในอาคาร และสวนท
อยนอกอาคาร หรอบนเสารมระเบยง ซงจารกทอยในบรเวณพนททถกแสงแดด
และน าฝนอยางตอเนอง จะมการเสอมสภาพหรอลบเลอน
2. มขอจ ากดในการเขาถงองคความรทถกจารกไว นนคอ ผศกษาจะตองเดนทาง
ไปศกษาทวดโพธ และองคความรหลายๆ สวนผเรยนจะตองมความรความเชยวชาญ
ในภาษาโบราณ
54
แนวทางในการแกไขปญหาทเกดขนกบการเขาถงองคความร
1. ด าเนนการอนรกษ และปองกนการเสอมสภาพของแผนจารกตนฉบบ
2. น าเทคโนโลยดจทล มาใชในการแปลงรปแบบขอมล เพอใหเกดกระบวนการใน
การอนรกษระยะยาว (Long Term Preservation) ซงจะตองเกยวของกบ 3
กระบวนการหลก คอ
• กระบวนการในการแปลงรปแบบขอมล
• กระบวนการในการลงทะเบยนขอมล
• กระบวนการในการเผยแพรขอมลโดยใชเทคโนโลยสมยใหม
55
กระบวนการในการแปลงรปแบบขอมล
การแปลงรปแบบขอมล หรอกระบวนการอนรกษเอกสารโดยการ
แปลงรปแบบขอมล (Preservation Reformatting) คอ การแปลง
รปแบบขอมล เปนการถายทอดเนอหาของเอกสารจากวสดดงเดมไป
บนทกยงวสดรปแบบใหมเพอการอนรกษเอกสารใหมอายยนยาว
คมอการอนรกษเอกสารจดหมายเหต : การอนรกษเอกสารจดหมายเหตโดยการแปลงรปแบบขอมลเขาสระบบดจตอล, กรมศลปากร, ๒๕๕๑ 56
รปแบบของการอนรกษเอกสารโดยการแปลงรปแบบขอมล
คมอการอนรกษเอกสารจดหมายเหต : การอนรกษเอกสารจดหมายเหตโดยการแปลงรปแบบขอมลเขาสระบบดจตอล, กรมศลปากร, ๒๕๕๑
กระดาษ ฟลม
รปแบบท 1
กระดาษ ฟลม วสดอนๆ
สอดจทล
รปแบบท 2
57
กระบวนการในการลงทะเบยนขอมล
กระบวนการในการลงทะเบยนขอมล คอ การจดท าระบบฐานขอมล
หรอระบบคลงขอมลของจารกวดโพธ โดยจะท าการบนทกขอมล
ภาพนงดจทลของจารกทกแผน พรอมกบขอมลค าอธบายของจากรก
แตละแผน เพอใหเกดประสทธภาพ และความสะดวกตอการบรหาร
จดการ การสบคน และการเผยแพรขอมลจากรกวดโพธ
58
ผงแสดงกระบวนการในการลงทะเบยนขอมล
ถายภาพจารก และลงทะเบยนชนตน
ลงทะเบยนในแบบฟอรมกระดาษ
ลงทะเบยนใน ระบบคอมพวเตอร
บรหารจดการ เผยแพรขอมล
59
ตวอยางแบบฟอรมในการลงทะเบยนขอมลจารกวดโพธ
60
กระบวนการในการเผยแพรขอมลโดยใชเทคโนโลยสมยใหม
กระบวนการในการเผยแพรขอมลโดยใชเทคโนโลยสมยใหม เปนการ
ใชเทคโนโลยสอสมยใหม เชน สอสามมตและแอนเมชน เวบไซต
หรอเครอขายสงคม เชน Facebook เปนชองทางในการเขาถงขอมล
จารกลงทะเบยนขอมลจารกวดโพธ
61
กระบวนการในการเผยแพรขอมลโดยใชเทคโนโลยสมยใหม
จารกวดโพธ
เครอขายสงคมออนไลน
Facebook Twitter
เวบไซต
วดโพธ เสมอนจรง
คลงขอมล จารกวดโพธ
แอนเมชน ฤาษดดตน
62
63
หวขอการบรรยาย
• จดหมายเหต พพธภณฑ และเทคโนโลย
• ตวอยางจดหมายเหตดจทล
• ตวอยางพพธภณฑดจทล
• กระบวนการทเกยวของกบการพฒนาคลงจดหมายเหตดจทล และพพธภณฑดจทล
64
NATIONAL MUSEUM OF KOREA http://www.museum.go.kr
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
เทคโนโลยดจทลกบการชมพพธภณฑ
ตวอยางพพธภณฑดจทล
M.R. Kukrit Heritage Home Living Museum
84
85
• Momrajawong (M.R.) Kukrit
Pramoj (1911-1995) was a leading
political and literary figure in
Thailand.
• He was the 13th Prime Minister of
Thailand.
• On 24 October 2009, UNESCO
named M.R. Kukrit Pramoj as a
World Historic Important Figure.
Who is M.R. Kukrit?
86
The home that M.R. Kukrit built for himself in Bangkok
has been registered by the Department of Fine Arts as
'Home of an Important Person'.
About M.R. Kukrit’s Heritage Home.
87
The Digital Preservation Project • The project was initiated by H.R.H
Princess Maha Chakri Sirindhorn
since 2007.
• Collaboration project of NECTEC
with Kukrit 80 Foundation and
Mass Communication Organization
of Thailand (MCOT).
• Preservation of M.R. Kukrit’s
Heritage Home and his lifestyle in
digital form.
• Implemented 5 technologies
88
Implemented Technologies Object VR
Digital Video
3D Animation
HDR Panoramic
VR
M.R. Kukrit’s Heritage Home
Digital Preservation Project
89
Related Technology #1: Interactive Floor Plan
90
Related Technology #2: Digital Video
91
Related Technology #3: Object VR
92
Related Technology #4: 3D Animation
93
Related Technology #4: 3D Animation
94
Related Technology #5: HDR Panoramic VR
95
Related Technology #5: HDR Panoramic VR
96
หวขอการบรรยาย
• จดหมายเหต พพธภณฑ และเทคโนโลย
• ตวอยางจดหมายเหตดจทล
• ตวอยางพพธภณฑดจทล
• กระบวนการทเกยวของกบการพฒนาคลงจดหมายเหตดจทล และพพธภณฑดจทล
97
การประยกตใชเทคโนโลยในงานจดหมายเหตและงานพพธภณฑ
98
งานหลงบาน - แปลงรปแบบขอมลใหอย
ในรปแบบดจทล
(Digitization)
- บรหารจดการขอมล
(Information
Management)
งานหนาบาน - จดแสดง เผยแพร หรอ
ใหบรการ (Information
Dissemination)
99
แผนภาพแสดงกระบวนการในการประยกตใชเทคโนโลย
Digitization
Information Management
Information Dissemination
Offline
On-Site
Online
100
เทคโนโลยส าหรบการแปลงขอมล Digitization Technology
การแปลงขอมล (Digitization)
Analog --------------------------------------> Digital
scan
shoot
record
digital photo
digital video/audio
101
การแปลงขอมลกระดาษ
102
การแปลงขอมลวดโอ
103
+ +
การถายภาพนงรายละเอยดสง
104
ภาพปกต
ภาพปกต VS ภาพรายละเอยดสง
ภาพรายละเอยดสง 105
106
107
High Dynamic Range Panorama
Normal Panorama
HDR Panorama
High Dynamic Range Panoramic VR
สวนโมกข ๓๖๐ องศา 108
109
การสรางภาพสามมตดวยกลองถายภาพนงดจทล
110
การแปลงขอมลดวยเครองสแกนภาพเลเซอรสามมต
111
การแปลงขอมลดวยเครองตรวจจบการเคลอนไหว
Faridah Noor Mohd Noor, INDIAN TRADITIONAL DANCE: A VIRTUAL PROTOTYPE
112
เทคโนโลยการถายภาพความละเอยดสง (High Resolution Imaging)
113
เทคโนโลยการถายภาพความละเอยดสง (High Resolution Imaging)
114
จ านวนภาพ : 343 ภาพ
Focal length : 324 mm
Speed : 1/80
Aperture : F22
ระยะเวลาถายภาพ : 19 นาท
เทคโนโลยการถายภาพความละเอยดสง (High Resolution Imaging)
115
เทคโนโลยการถายภาพความละเอยดสง (High Resolution Imaging)
116
เทคโนโลยส าหรบการบรหารจดการขอมล Information Management Technology
117
ค าอธบายขอมลคออะไร?
• ค าอธบายวตถ (Metadata) คอ สารสนเทศทมโครงสราง
(Structured Information) ส าหรบอธบายรายละเอยดตางๆ ของ
ขอมลหลก
• เปนเครองมอเพมประสทธภาพในการเขาถงขอมล สบคนขอมล
รวมทงเปนเครองมอทใชในการบรหารจดการขอมลในคลงขอมล
118
Metadata ทตดมากบขอมลหลก
119
Metadata ทผใชเปนผก าหนด
รหสภาพ: 25500101153000
ชอภาพ: วดชยวฒนาราม
สถานท: อยธยา
เจาของภาพ: ลดดา สาระเดช
ประเภท: Landscape
Architecture
วนทถายภาพ: 10 ม.ย. 2550
ค าอธบายภาพ: วดชยวฒนารามตงอยบนรม
ฝงแมน าฟากตะวนตกของเกาะเมอง พระ
เจาประสาททองทรงสรางขน ในป พ.ศ.
2173
120
คณสมบตของ Metadata
• ไมยดตดกบชนดของฮารดแวร และซอฟตแวร
• มลกษณะโครงสรางทเปนมาตรฐาน รองรบการใชงานท
หลากหลายได
• ยดหยนตอการเปลยนแปลง
121
ตวอยางเมตะดาตา
122
ตวอยางเมตะดาตา
123 Data from Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
ตวอยางเมตะดาตา
124
แบบฟอรมทะเบยนส าหรบการกรอกเมตะดาตา
125
แบบฟอรมทะเบยนส าหรบการกรอกเมตะดาตา
126
1. เปนกลไกส าคญในการจดเกบขอมลพนฐาน และขอมลทอธบายทมาของขอมลหลก
รวมถงขอมลค าอธบายเพมเตมในประเดนทสนใจตางๆ ขอมลเชงลก และขอมล
แวดลอม
2. ชวยใหสามารถบรหารจดการขอมลจ านวนมากไดอยางทวถง และมประสทธภาพ
3. ชวยใหสามารถแลกเปลยนขอมลกบคลงขอมลอนๆ ทเกยวของและเผยแพรขอมลส
สาธารณะไดอยางมประสทธภาพ
4. ชวยสนบสนนใหเกดการสรางระบบคลงขอมล เพอเปนแหลงเรยนรของประเทศ หรอ
เปนแหลงขอมลเพอการวางแผนและการตดสนใจ
ประโยชนของเมตะดาตา
127
เทคโนโลยส าหรบการเผยแพรขอมล Information Dissemination
คลงขอมลดจทล
e-Card Service
Photo Gallery
Video/Audio Archive
e-Learning Digital Museum
128
รปแบบของการเผยแพรขอมล
129
130
131
132
133
134
135
อนรกษ
ชวยในการอนรกษขอมลส าคญ โดยลดการใชงานขอมลตนฉบบทออนไหวตอการถกท าลาย เสยงตอการเสยหาย หรอสญหายจากการเขาถงไดโดยตรงจากผใช
จดการ
ชวยใหเจาของขอมล มเครองมอชวยในการบรหารจดการขอมลจ านวนมากอยางเปนระบบ ชวยในการแลกเปลยนหรอเผยแพรขอมลผานระบบคอมพวเตอรและเครอขายอนเทอรเนต
เรยนร
เปนแหลงเรยนรดวยตนเองตลอดชวต 7 วน 24 ชวโมง ส าหรบทกคน โดยบรรจองคความรทส าคญทางประวตศาสตร ศลปะ วฒนธรรม และภมปญญาของบรรพบรษ
ประโยชนของการใชเทคโนโลยในงานจดหมายเหตและพพธภณฑ
136
จดหมายเหตและพพธภณฑดจทลในอนาคตจะเปนอยางไร?
เปนสงคมของการแลกเปลยนเชอมโยง และเรยนรรวมกน
ใชสอททนสมยเปนเครองมอหลกในการสอสารแลกเปลยน
เขาถงไดงายในหลายรปแบบ
137
- New Media
- Virtual Reality and Human Computer
Interaction
- Internet-based Technology
(Online Museum, Online Collection)
- Collaboration and Sharing
(Social Network, RSS, Podcast, Mobile)
เทคโนโลยในอนาคตของจดหมายเหตและพพธภณฑดจทล
ขอบคณครบ
http://www.slideshare.net/rachabodin/