Aralin 26~Gnp

PAGKILALA SA GROSS NAT’L PRODUCT (GNP)

ARALIN 26

Economic Performance ~ Ang economic performance ng isang bansa ay matatanto kung ang lahat ng sektor ng ekonomiya ay lubusang ginampanan ang kani-kanilang responsibilidad o gawain

GROSS NATIONAL PRODUCT (GNP)

GNP~ kabuuang halaga ng mga produkto at serbisyo na nagawa ng isang bansa sa loob ng isang taon

Market Value~ ginagamit sa pagsukat ng GNP ~ halaga ng produkto at serbisyo na

umiiral sa pamilihan

Final Goods~ mga produktong ‘di na kailangang

iproseso para maging yaring produkto ~ isinasama sa pagkukuwenta ng GNP

Intermediate Goods~ mga produkto na kailangan pang iproseso para maging yari

~ ‘di na isinasama pa sa pagkukuwenta ng GNP upang maiwasan ang “double counting” na siyang nagiging sanhi ng paglaki ng GNP

MGA URI NG GNP

1.) Potential & Actual GNPPotential GNP~ kabuuang produksiyon ng bansa

na tinatantiya ayon sa kakayahan at kapasidad ng mga salik; Dapat itong matamo ng isang bansa sa loob ng isang taon

Actual GNP~ kabuuang produksiyon na nagawa ng bansa matapos gamitin ang iba’t ibanga salik

~ sinusukat pagkatapos ng isang taon

*GNP Gap = Potential GNP – Actual GNP~ Positibo ang gap ‘pag mas malaki ang

Potential GNP kaysa sa Actual. Ibig- sabihin, hindi lubusang napakinabangan ang mga salik na mabibigay ng full production sa bansa.

2.) Nominal & Real GNPReal GNP (GNP at constant prices)~ tumutukoy

sa halaga ng kabuuang produksiyon sa bansa na ang batayan ay ang presyo ng “base year”

Nominal GNP (GNP at current prices)~ kabuuang produksiyon ng bansa na pinag-uukulan ng pansin dahil sa ang pagtaas nito’y nagpapakita ng pagtaas ng produksiyon ng produkto’t serbisyo

*National Economic Dev’t Authority (NEDA) ~ nagtatakda ng presyo ng “base year” ayon sa taon kung saan mainam ang takbo ng ekonomiya ~ GNP sa “base year” = laging 100

*Pag-alam ng paglago ng Nominal at Real GNP…

GROWTH RATE = GNP ng kasalukuyang taon – GNP ng

nakalipas na taon

GNP ng nakalipas na taon× 100%

Pinagkunan: Kayamanan IV: WORKTEKS SA ARALING PANLIPUNAN

GROSS NAT’L PROD (GNP) vs.GROSS DOMESTIC PRODUCT (GDP)

~ mahalagang “economic indicators” ng bansa

GNP~ kabuuang produksiyong gawa ng mga MAMAMAYANG PILIPINO sa loob at labas ng isang bansa sa loob ng isang taon

GDP~ mga produkto at serbisyo na nagawa sa isang bansa sa loob ng isang taon; kahit mga gawa ng dayuhan ay isinasama