Application of Number Level 2 - Wales Essential Skills · Hawlfraint Tribal Education 2007-2015 1 Cymhwyso rhif Lefel 1 Fformiwlâu wedi’u mynegi mewn geiriau Cyflwyniad Rheol yw
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
IntroductionA formula is a rule that tells you the relationship between numbers or quantities.
The examples below are all of mathematical formulae expressed in words rather than numbers and symbols.
If you are talking about more than one formula, you can say either formulas or formulae. This activity looks at how to work with formulae that are written in words.
You will learn how to:
n translate word formulae into numbers and symbols
n tackle formulae problems step by step.
n You can use a calculator.
n Read the introduction and the ‘learn about’ examples carefully before you try the practice questions.
n Write down all your working out. If you do not have enough space to do this, ask for extra paper.
n You should show evidence that you have checked your work in your working out.
n You can then give this to your tutor if you are not sure about your answers.
When you have finished, check your answers with the ones provided on page 9.
Learn about longer formulaeIn this example, the formula uses words, numbers and symbols. If a formula includes brackets, you must work out the answer to what is in the brackets first.
Example
What is the perimeter of a rectangular room that is 4 m long and 3 m wide?
This is a two-step problem.
Step � 4 m + 3 m = 7 m
Step � 2 × 7 m = 14 m
Answer: The room has a perimeter of 14 m.
Practice 4
Use the formula above to help you answer these questions.
a. You want to put a border around the top of your bedroom wall – just below the ceiling.What length of border paper will you need?
b. You put sealant tape round the edges of a rectangular bath. How much tape do you use? Give your answer in metres.
CyflwyniadRheol yw fformiwla sy’n dweud wrthych beth yw’r berthynas rhwng rhifau neu feintiau.
Isod ceir enghreifftiau o fformiwlâu mathemategol wedi’u mynegi mewn geiriau yn hytrach na rhifau a symbolau.
n Gallwch ddefnyddio cyfrifiannell.
n Darllenwch y cyflwyniad a’r enghreifftiau ‘dysgu am’ yn ofalus cyn i chi roi cynnig ar y cwestiynau ymarfer.
n Ysgrifennwch eich holl waith cyfrifo. Os nad oes gennych ddigon o le i wneud hyn, gofynnwch am fwy o bapur.
n Dylech ddangos tystiolaeth eich bod wedi gwirio eich gwaith wrth gyfrifo’r atebion.
n Yna gallwch roi’r tystiolaeth i’ch tiwtor os nad ydych yn sicr o’ch atebion.
Ar ôl i chi orffen, gwiriwch eich atebion yn ôl yr atebion a roddir ar dudalen 9.
Dwi’n codi £40 am fy ngalw allan a £25 yr awr.
Os byddwch yn sôn am fwy nag un fformiwla, defnyddiwch y gair fformiwlâu. Mae’r gweithgaredd hwn yn edrych ar sut i weithio gyda fformiwlâu a ysgrifennir mewn geiriau.
Byddwch yn dysgu sut i:
n gyfieithu fformiwlâu geriau yn rhifau a symbolau
Dysgu mwy am fformiwlâu symlYn awr, edrychwch ar yr enghreifftiau hyn.
Enghraifft A
Beth yw cost saith llungopi A4?
7 × 8c = 56c
Ateb: Mae 7 copi A4 yn costio 56c.
Enghraifft B
Mae cynnig arbennig yn y Siop Copïau Cyflym: gostyngiad o 2c ar bris pob llungopi A4 (uchafswm o 100 copi). Beth yw cost 45 copi A4?
Bydd angen i chi newid y fformiwla cyn i chi ddechrau cyfrifo’r ateb.
Mae llungopïau A4 yn costio 6 cheiniog yr un am y 100 copi cyntaf, yna 5 ceiniog yr un am unrhyw gopïau ychwanegol.
Felly’r fformiwla yw: 45 × 6c = 270c (neu £2.70)
Ateb: Mae 45 copi yn costio £2.70.
Ymarfer 2
Defnyddiwch boster y Siop Copïau Cyflym i ateb y cwestiynau.
a. Beth yw cost 60 llungopi A3?
b. Mae arnoch angen 90 llungopi A4. Beth fydd y gost?
c. Mae’r Siop Copïau Cyflym wedi gorfod codi ei phrisiau. Mae pob copi A4 bellach yn costio 1c yn fwy (am unrhyw nifer o gopïau). Beth fydd cost 21 copi A4?
SIOP COPÏAU CYFLYM
Pris llungopïau A4 yw 8 ceiniog yr un am y 100 copi cyntaf ac yna 5 ceiniog yr un am unrhyw gopïau ychwanegol.
Mae llungopïau A3 yn costio 15 ceiniog yr un am unrhyw nifer o gopïau.
Dysgu am fformiwlâu hirachYn yr enghraifft hon, mae’r fformiwla yn defnyddio geiriau, rhifau a symbolau. Os yw fformiwla yn cynnwys cromfachau, rhaid i chi gyfrifo’r ateb i’r hyn sydd yn y cromfachau yn gyntaf.
Enghraifft
Beth yw perimedr ystafell betryal 4 m o hyd a 3 m o led?
Mae dau gam i’r broblem hon.
Cam � 4 m + 3 m = 7 m
Cam � 2 × 7 m = 14 m
Ateb: Perimedr yr ystafell yw 14 m.
Ymarfer 4
Defnyddiwch y fformiwla uchod i’ch cynorthwyo i ateb y cwestiynau hyn.
a. Rydych eisiau gosod ymyl o amgylch wal eich ystafell wely – yn union o dan y nenfwd. Beth fydd hyd y papur fydd ei angen arnoch?
b. Rydych yn gosod tâp selio o amgylch ymyl baddon petryal. Faint o dâp fyddwch yn ei ddefnyddio? Rhowch eich ateb mewn metrau.
AtebionEfallai eich bod wedi cael yr ateb cywir ond eich bod wedi defnyddio dull gwahanol i’r un a ddangosir yn yr atebion. Siaradwch gyda’ch tiwtor os ydych wedi drysu.
Ymarfer 1 (tudalen 2)
a. 6 m × 4 = 24 m b. 4 m × 2.3 m = 9.2 m2
c. 80 cm × 4 = 320 cm (neu 3.2 m)
Ymarfer 2 (tudalen 3)
a. 60 × 15c = 900c (neu £9.00) b. 90 × 8c = 720c (neu £7.20) c. 21 × 9c = 189c (neu £1.89)
Ymarfer 3 (tudalen 4)
a. (2½ mun × 2) + 4 mun = 5 mun + 4 mun = 9 munud b. (1 × 45 mun) + 20 mun = 45 mun + 20 mun = 65 munud
Ymarfer 4 (tudalen 5)
a. (4.2 m + 2.8 m) × 2 = 7 m × 2 = 14 m b. (685 mm + 1685 mm) × 2 = 2370 mm × 2 = 4740 mm = 4.74 m