Top Banner
Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim Rafał Kamiński I Kardiochirurgiczne spotkanie edukacyjne, Grudziądz 2015
23

Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Jan 19, 2019

Download

Documents

dodieu
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Anatomia uszka lewego przedsionka w

sercu ludzkim

Rafał Kamiński

I Kardiochirurgiczne spotkanie edukacyjne, Grudziądz 2015

Page 2: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Wstęp

• Embriologia i anatomia serca w zarysie

• Znaczenie kliniczne uszka prawego i lewego przedsionka w sercu ludzkim

• Zmienność anatomiczna uszka lewego przedsionka

Page 3: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Embriologia i anatomia serca w zarysie• 3 tydzień ż. zarodkowego - Pierwsze pole sercowe - pierwotna cewa sercowa

• Daje początek tylko części komórek: przedsionków, lewej komory i kanału przedsionkowo-komorowego

• Drugie pole sercowe - najważniejsze źródło nowych komórek biorących udział m.in. w rozwoju nasierdzia, tkanki łącznej zrębu serca i naczyń serca, prawej komory oraz drogi odpływu prawej komory

Rozwój części serca – pierwsze i drugie pole sercowe1

1Larsen’s Human Embryology

Page 4: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Embriologia i anatomia serca w zarysie

1Larsen’s Human Embryology2Bruce M. Carlson Human Embryology and Developmental Biology

Serce - 22 dzień ż.zarodkowego1 Serce - 29 dzień ż.zarodkowego1

Serce - 37 dzień ż.zarodkowego2

Page 5: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Anatomia prawego przedsionka w zarysie

Prawy przedsionek powstaje z:Końcowego odcinka embrionalnej zatoki żylnejMięśniówki właściwej przedsionka

Część prawego przedsionka do przodu od grzebienia granicznego nazywamy przedsionkiem właściwym (powierzchnia wewnętrzna mocno pofałdowana przez m. grzebieniaste)Część PP powstałej z zatoki żylnej – powierzchnia wewnętrzna gładka

Uszko PP – trójkątny wyrostek o szerokiej podstawie, z wyraźnie zaznaczonymi mm.

grzebieniastymi. Większość przebiega chaotycznie, główny m. grzebieniasty – SagittalBundle (łączy CT ze szczytem uszka)

Page 6: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Anatomia lewego przedsionka w zarysie

Lewy przedsionek powstaje:Ze ściany pierwotnych żył płucnych, które zlewając się tworzą ścianę przedsionkaMięśniówki właściwej przedsionka

Wnętrze lewego przedsionka jest prawie wszędzie gładkie, poza uszkiem LP

Uszko LP -wydłużony, poskręcany wyrostek o wąskiej podstawie z mniej niż w UPP

zaznaczonymi mm. grzebieniastymi

Page 7: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Znaczenie kliniczne uszka prawego i lewego przedsionka - arytmie

• Uszko prawego przedsionka

– Częstoskurcze nadkomorowe typu ogniskowego i re-entry

– Miejsce powstawania częstoskurczu: podstaw uszka lub szczyt uszka

– Zatorowość płucna

– Zator paradoksalny przy przetrwałym otworze owalnym

• Uszko lewego przedsionka

– Migotanie przedsionków

– Częstoskurcze przedsionkowe

– Udar mózgu

– Zator tętniczy obwodowy

Page 8: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Uszko prawego przedsionka

Page 9: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Modele silikonowe UPP

Uszko prawego przedsionka – powierzchnia tylna Uszko prawego przedsionka – powierzchnia przednia

Page 10: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Uszko lewego przedsionka u człowieka

Uszko lewego przedsionka typu 1 serca ludzkiego

Page 11: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Klasyfikacja ULP

• Ernst et al.- przebieg i rozgałęzienia głównej osi uszka

• Veinot et al. – pierwsza „płatowa klasyfikacja uszek” 1997 rok

2- 54%; 3-23%; 1-20%; 4-3%

• Wang et al. – ChickenWing, WindSock, Cauliflower, Cactus (Computed

Tomography)

• Kamiński et al. – typ 1, typ 2, typ 3, typ 4

Page 12: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Rodzaje uszek lewego przedsionka - podział anatomiczny

Zdjęcie uszka lewego przedsionka typu 1 Zdjęcie uszka lewego przedsionka typu 2

Zdjęcie uszka lewego przedsionka typu 3 Zdjęcie uszka lewego przedsionka typu 4

Page 13: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Uszko lewego przedsionka

Uszko lewego przedsionka wypełnione silikonem formierskim

Page 14: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Rodzaje uszek lewego przedsionka - podział anatomiczny

Model silikonowy uszka lewego przedsionka typu 1 Model silikonowy uszka lewego przedsionka typu 2

Model silikonowy uszka lewego przedsionka typu 3 Model silikonowy uszka lewego przedsionka typu 4

Page 15: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

ULP typ 1

• Kobiety – 61%

• Mężczyźni – 54%

• 2 płaty: proksymalny i dystalny skierowany ku dołowi

• Główna różnica pod względem płci - część dystalna (węższa i dłuższa u kobiet), która wydłuża się w miarę upływu lat

• „wejście uszka” – mniejsze u kobiet o około1 mm, zwiększa się w miarę upływu lat

Page 16: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Wyniki ULP typ 2

• Kobiety-6%

• Mężczyźni – 31%

• 3 płaty: proksymalny, środkowy i dystalny

• „Wejście uszka” – mniejsze u kobiet o około 3,3 mm

• Połączenie środkowe i dystalne - mniejsze u kobiet odpowiednio: 7 i 3,6 mm

• U osób > 60 r.ż. płat dystalny był dłuższy i szerszy o około 4,7 i 3,4 mm

Page 17: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Wyniki ULP typ 3

• Kobiety -24%

• Mężczyźni – 9%

• 2 płaty: proksymalny i dystalny skierowany ku górze

• Część proksymalna większa u kobiet

• Część dystalna mniejsza u kobiet

• „wejście” uszka mniejsze u kobiet – 1,6 mm

Page 18: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Wyniki ULP typ 4

• Najrzadziej spotykane uszko

• Kobiety 9 %

• Mężczyźni 6%

• 3 lub więcej płatów (centralny, górny, dolny)

• Większe u kobiet

Page 19: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Podsumowanie

Lp. ULP t.1 ULP t.2 ULP t.3 ULP t.4

Kobiety 15,6 9,0 11,4 15,0

Mężczyźni 16,4 12,3 13,0 15,0

Wielkość ujścia uszka lewego do przedsionka (wymiar podany w mm)

L.p. ULP t.1 ULP t.2 ULP t.3 ULP t4

Kobiety 61% 6% 24% 9%

Mężczyźni 54% 31% 9% 6%

M – 85% (ULP t. 1 + ULP t.2)K – 85% (ULP t 1 + ULP t.3)

Częstość występowania poszczególnych rodzajów uszek lewego przedsionka w zależności od płci

Lp. UPP

Kobiety 22,5

mężczyźni 25,8

Wielkość ujścia uszka prawego do przedsionka

Page 20: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Histologia

Ściana uszka prawego przedsionka, ♀ 62 lat, powiększenie x4

Ściana uszka prawego przedsionka, ♀ 19 lat, powiększenie x4 Ściana uszka lewego przedsionka, ♀ 28 lat, powiększenie x40

Ściana uszka lewego przedsionka, ♂ lat 72, powiększenie x40

Porównanie ściany uszka przedsionka w grupie serc do 40 roku życia oraz powyżej 60 r.ż.

Page 21: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Histologia

Ściana uszka prawego przedsionka, ♀ 65 lat, powiększenie x10

Ściana uszka prawego przedsionka, ♂ lat 71, powiększenie x10 Ściana uszka lewego przedsionka, ♂ lat 46, powiększenie x4

Ściana uszka lewego przedsionka, ♀ 29 lat, powiększenie x4

Page 22: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Ocena histologiczna

• Pod względem histologicznym uszko prawego i lewego przedsionka w grupie serc do 60 roku życia nie wykazuje większych różnic w budowie zarówno w sercach kobiecych jak i męskich

• W grupie serc powyżej 60 lat ściana uszek wykazuje tendencję do zwiększenia ilości włókien kolagenowych otaczających kardiomiocyty niezależnie od płci

Page 23: Anatomia uszka lewego przedsionka w sercu ludzkim - Startbieganski.org/files/49219406/kardioregionalia_2015-pdf.pdf · Anatomia prawego przedsionka w zarysie Prawy przedsionek powstaje

Implikacje kliniczne

• Budowa anatomiczna uszek przedsionków w grupie kobiet, która charakteryzuje się węższym ujściem do przedsionka, węższymi połączeniami poszczególnych części uszka może wpływać na znaczenie płci kobiecej w stratyfikacji ryzyka wystąpienia udaru mózgu u chorych z niezastawkowym migotaniem przedsionków wg skali:

CHA2DS2-VASc