Afaaaaaaaaq

Hamiləlik nədir?Hamiləlik nədir?Mayalanma.RüşeymMayalanma.RüşeymCiftCiftBətndaxili inkişafın Bətndaxili inkişafın mərhələlərimərhələləriHamiləlik Hamiləlik patologiyalarıpatologiyalarıHamiləlik gigiyenasıHamiləlik gigiyenasıUşağın doğulmasıUşağın doğulmasıUşağın böyüməsi və Uşağın böyüməsi və inkişafıinkişafı

Hamiləlik normalda Hamiləlik normalda 270-270-280 gün davam 280 gün davam edən fizioloji prosesdiredən fizioloji prosesdir..

Hamiləliyin əlamətləri:Hamiləliyin əlamətləri:

-Ürəkbulanma.Qusma-Ürəkbulanma.Qusma

--Adət gecikməsiAdət gecikməsi

--YorğunluqYorğunluq

--HalHalsızlıqsızlıq

-Çoxlu yatmaq istəyi-Çoxlu yatmaq istəyi

Mayalanma-spermatozoidlə yumurta hüceyrənin Mayalanma-spermatozoidlə yumurta hüceyrənin birləşməsidir.Bəzənbirləşməsidir.Bəzən mayalanma mayalanma zamanı bir neçə zamanı bir neçə yumurta yumurta hüceyrə hüceyrə mayalanır kimayalanır ki,,bu bu zamanzaman əkizlər əkizlər yaranır.yaranır.Mayalanmış Mayalanmış yumurta bölünərəkyumurta bölünərək çoxhüceyrəli çoxhüceyrəli rüşeymə çevrilir rüşeymə çevrilir və uşaqlığınvə uşaqlığın selikli qişasına selikli qişasına yapışır.Bununla da bətndaxili yapışır.Bununla da bətndaxili inkişafın inkişafın rüşeym dövrürüşeym dövrü başlanır başlanır..

Cift ikinci ayın sonunda Cift ikinci ayın sonunda əmələ gəlir.Cift vasitəsilə döl əmələ gəlir.Cift vasitəsilə döl uşaqlığın selikli qişasına uşaqlığın selikli qişasına möhkəm yapışır.Bununla da möhkəm yapışır.Bununla da bətndaxili inkişafın döl bətndaxili inkişafın döl dövrü başlanır.dövrü başlanır.Cift dölün Cift dölün immunolojiimmunoloji,,mübadilə-mübadilə-tənəffüstənəffüs,,qidalanmaqidalanma,,ifrazat ifrazat funksiyalarını yerinə yetirir.funksiyalarını yerinə yetirir.Ciftin dördüncü aydan Ciftin dördüncü aydan buraxdığı hormon hamiləlik buraxdığı hormon hamiləlik müddətində aybaşı tsiklinin müddətində aybaşı tsiklinin qarşısını almaqla dölün qarşısını almaqla dölün uşaqlıqda 32 həftə qalmasını uşaqlıqda 32 həftə qalmasını təmin edir.təmin edir.

Embrional dövr( 0-280 gün)

Mayalanmadan do-ğulanadək olan

dövr

Blastogenez ( 0-14 gün )

Bu dövrdə rüşeymformalaşır,cift ya-ranmağa başlayır.

Embriogenez( 15-70 gün )

Üzvlərin və bədəninformalaşması ge-

dir.Cift artıq yaran-mış olur.

Fetogenez( 71-280 gün )

Dölün inkişafı davam edir,orqanlar forma-laşır və nəhayət döl

doğulur.

Hamiləlik patologiyaları Hamiləlik patologiyaları əsasən endogen və əsasən endogen və ekzogen amillərin ekzogen amillərin təsirindən əmələ gəlir.təsirindən əmələ gəlir.Endogen amillər-irsi Endogen amillər-irsi anomaliyalaranomaliyalar,,abortabort (düşük)(düşük),,infeksion və infeksion və qeyri –infeksion amillər qeyri –infeksion amillər və s.və s.Ekzogen amillər-içkiEkzogen amillər-içki,, siqaretsiqaret,, narkotik narkotik maddələrmaddələr,, mənfi mənfi emosiyalaremosiyalar,, xarici mühit xarici mühit amilləri və samilləri və s..

Hamilə qadin darHamilə qadin dar,, narahat narahat paltarpaltar,, dikdaban ayaqqabı dikdaban ayaqqabı ggeyinməməlidir.eyinməməlidir.Rahat yatmalıRahat yatmalı,, kəskin idman kəskin idman hərəkəti etməməli hərəkəti etməməli ,,lakin mütləq lakin mütləq hərəkətdə olmalı hərəkətdə olmalı ,,özünü çox özünü çox yormamalıdır.yormamalıdır.TəmizliyinəTəmizliyinə,,qidasına fikir qidasına fikir verməli xüsusilə 4-cü aydan verməli xüsusilə 4-cü aydan sonra çəkisinin artmamasına sonra çəkisinin artmamasına çalışmalıdır.çalışmalıdır.Mənfi emosiyalardan qaçmalıMənfi emosiyalardan qaçmalı,, narrrkotik və spirtli içkilərdən narrrkotik və spirtli içkilərdən istifadə etməməli istifadə etməməli ,,çox isti və çox isti və çox soyuq havalardaçox soyuq havalarda uzun uzun müddət qalmamalıdırmüddət qalmamalıdır..Dərmanları yalnız həkim Dərmanları yalnız həkim nəzarətilə qəbul etməlidir və nəzarətilə qəbul etməlidir və vaxtaşırı tibbi müayinədən vaxtaşırı tibbi müayinədən keçməlidir.keçməlidir.

Uşaq doğulana yaxın adətən Uşaq doğulana yaxın adətən uşaqlıqda başı aşağı vəziyyətdə uşaqlıqda başı aşağı vəziyyətdə olur.Doğuşdan öncə uşaqlıq boynu olur.Doğuşdan öncə uşaqlıq boynu lazımınca genəlirlazımınca genəlir,, çanaq sümükləri çanaq sümükləri aralanıraralanır,,döl qişası partlayır və döl qişası partlayır və içindəki su uşaqlıq yolundan bayıra içindəki su uşaqlıq yolundan bayıra axır.axır.Doğuş başlandıqda hipofiz vəzin Doğuş başlandıqda hipofiz vəzin qana buraxdığı oksitosin qana buraxdığı oksitosin hormonunun təsirindən uşaqlıq hormonunun təsirindən uşaqlıq əzələləri güclü yığılır və döl uşaqlıq əzələləri güclü yığılır və döl uşaqlıq boynunaboynuna,, sonra isə uşaqlıq yoluna sonra isə uşaqlıq yoluna itələnir.itələnir.Həkim uşağı tutur və göbək ciyəsini Həkim uşağı tutur və göbək ciyəsini kəsib bağlayır.Bununla da döl ilə ana kəsib bağlayır.Bununla da döl ilə ana arasında əlaqə kəsilir.Uşağın qanında arasında əlaqə kəsilir.Uşağın qanında karbon qazının artması uzunsov karbon qazının artması uzunsov beyindəki tənəffüs mərkəzini oyadır beyindəki tənəffüs mərkəzini oyadır və ilk tənəffüs aktı baş verir.və ilk tənəffüs aktı baş verir.Doğuşdan 15-20 dəqiqə sonra cift Doğuşdan 15-20 dəqiqə sonra cift uşaqlıqdan qopuruşaqlıqdan qopur,, göbək ciyəsinin və göbək ciyəsinin və döl qişasının qalıqları ilə birgə xaric döl qişasının qalıqları ilə birgə xaric olunur.olunur.

Uşağın böyüməsi və inkişafıUşağın böyüməsi və inkişafı

Uşağın bö-yüməsi və

inkişafı

Yeni doğul-ma və çağa

dövrü(ilk 4 həftə)

Südəmərdövr

(1-12 ay)

Yasli və yailkin uşaqlıq

dövrü(1-3 yaş)

Məktəbəqə-dər dövr(3-6 yaş)

Məktəb döv-rü

(6-17 yaş)

UNİCEF-in 2006-cı il UNİCEF-in 2006-cı il hesabatına əsasən hesabatına əsasən hər 1000 nəfər sağ hər 1000 nəfər sağ doğulan 1 yaşınadək doğulan 1 yaşınadək uşaqlar arasında uşaqlar arasında ölüm halları.ölüm halları.

AZEÖZBGÜRCABŞ

Sağlam uşaq

Sağlam gələcəkdemək-

dir

wwwwww.gebelik ve annelik.com.gebelik ve annelik.com

www.www.biyolojibiyoloji d düünnyası.comyası.com

wwwwww.nucleusinc.com.nucleusinc.com