ใตสดกาฬสนธดนแดนพระเกงกลองเสงคบาน
เบงบานประชาธปไตย
คาขวญอาเภอรองคา
ตาบลรองคา
ตาบลสามคค
ตาบลเหลาออย
อาเภอรองคาแบงการปกครองออกเปน 3 ตาบล ดงน
3 ตาบล 40 หมบาน 3,431 หลงคาเรอน
คนคน
แสดงจานวนประชากรของอาเภอรองคาแสดงจานวนประชากรของอาเภอรองคา
8,127 8,264
16,391
8,335
02,0004,0006,0008,000
10,00012,00014,00016,00018,000
ชาย หญง รวม 35 ปขนไป
ชาย
หญง
รวม
35 ปขนไป
สถานการณโรคเบาหวาน
163.73
200.12
254.69230.44
139.47
0
50
100
150
200
250
300
2548 2549 2550 2551 2552
ตอแสนปชก.
แสดงอบตการณโรคเบาหวานรายใหมยอนหลงแสดงอบตการณโรคเบาหวานรายใหมยอนหลง 55 ปปอาเภอรองคาอาเภอรองคา จงหวดกาฬสนธจงหวดกาฬสนธ
ปงบประมาณ
24.1627.31
31.65 34.21 33.6
0
5
10
15
20
25
30
35
2548 2549 2550 2551 2552
รอยละ
สถานการณโรคเบาหวาน
แสดงอตรากลมเสยงเบาหวานยอนหลงแสดงอตรากลมเสยงเบาหวานยอนหลง 55 ปปอาเภอรองคาอาเภอรองคา จงหวดกาฬสนธจงหวดกาฬสนธ
ปงบประมาณ
10 อนดบโรค
โรคไมตดตอโรคไมตดตอ
1.1. เบาหวานและภาวะแทรกซอนเบาหวานและภาวะแทรกซอน
2.2. หวใจและหลอดเลอดหวใจและหลอดเลอด
3.3. มะเรงมะเรง
4.4. อบตเหตอบตเหต
โรคตดตอโรคตดตอ
1.1. อจจาระรวงอจจาระรวง
2.2. วณโรควณโรค
3.3. ไขเลอดออกไขเลอดออก
4.4. เลปโตสไปโรซสเลปโตสไปโรซส
5.5. อาหารเปนพษอาหารเปนพษ
6.6. ปอดบวมปอดบวม
จดลาดบโอกาสพฒนาจดลาดบโอกาสพฒนา ( (OFIOFI))ผลคะแนน
(มากทสด =5 , มาก = 4 , ปานกลาง = 3 , นอย = 2 , นอยทสด = 1)โอกาสพฒนา( OFI ) ความสาคญ
ของปญหาความเรงดวน ความเปนไปได ผลกระทบ
รวมคะแนน
ลาดบความสาคญ
1. เบาหวาน 5 5 3 5 18 1
2. วณโรค 4 5 3 5 17 2
3. หวใจและหลอดเลอด 4 4 3 5 16 3
4. อบตเหต 4 4 2 5 15 4
5. ไขเลอดออก 4 4 3 3 14 5
6. มะเรง 4 4 2 3 13 6
7. อจจาระรวง 3 3 3 3 12 7
8. ปอดบวม 3 3 2 3 11 8
9. เลปโตสไปโรซส 3 3 1 3 10 9
10. อาหารเปนพษ 2 2 3 2 9 10
ทาอยางไรจงจะทาใหกลมเสยงไมปวยทาอยางไรจงจะทาใหกลมเสยงไมปวย
วตถประสงค
1. เพอพฒนาศกยภาพของชมชนในการ
ดแลปองกนโรคเบาหวานไดอยาง
ตอเนอง
2. เพอปองกนกลมเสยงเบาหวานไมให
ปวยเปนโรคเบาหวาน
กลมเสยงเบาหวาน จานวน 64 คน
ขอบเขต
พนทดาเนนการ
บานกดลง หมท 1 ตาบลรองคา
อาเภอรองคา จงหวดกาฬสนธ
วธดาเนนการ
1.1. รวบรวมรวบรวม ศกษาศกษา และวเคราะหขอมลรวมกบชมชนและวเคราะหขอมลรวมกบชมชน //
นกจดการสขภาพชมชนนกจดการสขภาพชมชน โดยใชวธการทาโดยใชวธการทา
แผนททางเดนยทธศาสตรแผนททางเดนยทธศาสตร
วเคราะหวเคราะห
สภาวะสขภาพสภาวะสขภาพ กาหนดจดหมายปลายทางกาหนดจดหมายปลายทาง สรางแผนททางเดนสรางแผนททางเดน
ยทธศาสตรยทธศาสตร
สรางแผนผงปฏบตการสรางแผนผงปฏบตการ
อธบายเปาประสงคอธบายเปาประสงค บอกกจกรรมบอกกจกรรม
สรางแผนทยทธศาสตรสรางแผนทยทธศาสตรฉบบปฏบตการฉบบปฏบตการ
ตรวจสอบแผนทตรวจสอบแผนททางเดนยทธศาสตรทางเดนยทธศาสตร
สถานการณสถานการณ
ของโรคของโรค บทบาทบทบาท แผนชมชนแผนชมชน
แผนททางเดนยทธศาสตรการแกไขปญหาโรคเบาหวาน อ.รองคา จ.กาฬสนธ ป 2553
พนฐาน
กระบ
วนการ
ภาค
ประชาชน
คนในชมชนดแลตวเองได
ชมรมรกษสขภาพ อสม.ดแลคนในชมชนใหทวถง
อปท.สนบสนนงบประมาณ
เจาหนาทสาธารณสขสนบสนนดานวชาการ
สขศาลาตนแบบ
จดทาแผนชมชนทสอดคลองกบปญหาและบรบทของชมชน
ตดตามประเมนผล จดเวทแลกเปลยนเรยนร / ถอดบทเรยนในชมชน
การบรหารจดการทด
พฒนาศกยภาพอสม./นกจดการสขภาพชมชน สรางแรงจงใจ อสม.
ศนยเรยนรและจดเกบขอมล
คหสเบาหวาน / กลมรอยรดฯ
จดทาประชาคมจดทาประชาคม
วธดาเนนการ (ตอ)
คนขอมลคนขอมล สะทอนปญหาสะทอนปญหา ถอดบทเรยนถอดบทเรยน
ปญหาปญหา คอคอ กลมเสยงขาดความร ไมมผดแล ไมมผให
คาปรกษา ไมมผคอยกระตน คอยเตอน คอยใหกาลงใจ
และไมมผชวยเหลอแกไขปญหา
คาตอบคาตอบ คอคอ ““ คหสเบาหวานคหสเบาหวาน ””
2. 2. ประชมชแจงคณะทางานประชมชแจงคณะทางาน และผเกยวของและผเกยวของ//
ประสานองคกรเครอขายประสานองคกรเครอขาย และมอบหมายและมอบหมาย
คณะทางานคณะทางาน
วธดาเนนการ ( ตอ )
คณะทางานคณะทางาน
รร..พพ.. // สอสอ.. อปทอปท..
อสมอสม.. ผนาชมชนผนาชมชน
ชมรมตางๆชมรมตางๆ
โรงเรยนโรงเรยน
วดวด กสคกสค..
วธดาเนนการ (ตอ)
3. ขยายแนวคดสชมชน
ประชาสมพนธประชาสมพนธ บอกเลาบอกเลา
4. กลมเสยงกลมเสยงเลอกคหของตนเอง
ได 64 ค รอยละ 100
วธดาเนนการ ( ตอ )
5. สรางศกยภาพใหคห ระยะเวลาระยะเวลา 2 2 วนวน
กจกรรม บทบาท
ใหความรเรองโรคเบาหวาน ใหความร ใหคาแนะนา
เทคนคการใหกาลงใจ ใหกาลงใจ
เทคนคการใหคาปรกษา เปนทปรกษา
เทคนคการสรางแรงจงใจ กระตน
แลกเปลยนประสบการณ ชวยเหลอแกไขปญหา
เครอขายคหเครอขายคห
วธดาเนนการ (ตอ)
6. สรางศกยภาพ สรางความสมพนธ โดยจดประชม
เชงปฏบตการเขาคายปรบเปลยนพฤตกรรม
โปรแกรมรกษสขภาพ หลกสตร 3 วน 2 คน
โปรแกรมรกษสขภาพโปรแกรมรกษสขภาพ
(( คหคห และและ กลมเสยงกลมเสยง ))
ความรเรองความรเรองโรคเบาหวานโรคเบาหวาน
สาธตสาธต //ฝกปฏบตฝกปฏบต
วธการวธการ ดแลตนเองดแลตนเอง
คหรใจคหรใจ
วธดาเนนการ (ตอ)
7. ตดตามผลหลงการจดกจกรรม พบวา
-- ความรความร
-- ความเชอความเชอ
-- พฤตกรรมพฤตกรรม
ดขนดขน
สภาวะสขภาพสภาวะสขภาพ
-- คาคา BMIBMI
-- ระดบความดนโลหตระดบความดนโลหต
-- ระดบนาตาลในเลอดระดบนาตาลในเลอด
ดขนดขน
คหคหสสเบาหวานเบาหวาน
8. ใหขอมล สะทอนปญหา สรปผลการ
ดาเนนงานคหสเบาหวาน // ทาประชาคม
(( ครงทครงท 2 2 ))
คาตอบ คอ ตอยอดจากคห (จาก ค เปน สบ)
“ รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ”
วธดาเนนการ (ตอ)
วธดาเนนการ (ตอ)
9. สนบสนนสงเสรมการใชภมปญญาพนบานและวฒนธรรมทองถนใน
การดแลปองกนโรคเบาหวาน
10. กากบตดตามประเมนผล โดยประชมถอดบทเรยนรวมกนในหวขอ
“ การปองกนเบาหวานในหมบานของฉน ” สนทรยสนทนา
ซงมประเดนยอย คอ
วธดาเนนการ (ตอ)
ทากจกรรมทากจกรรมอะไรอะไร
-- ควบคมควบคม
อาหารอาหาร
-- ออกกาลงออกกาลง
กายกาย
-- ไมเครยดไมเครยด
-- งดบหรงดบหร
-- ไมดมสราไมดมสรา
ทาอยางไรทาอยางไร
-- กนแคพออมกนแคพออม
--ไมตามใจปากไมตามใจปาก
-- เลอกกนเปนเลอกกนเปน
-- รวมกลมออกรวมกลมออก
กาลงกายกาลงกาย
-- เลอกวธออกเลอกวธออก
กาลงกายทกาลงกายท
เหมาะสมเหมาะสม
-- ทาสมาธทาสมาธ รจกรจก
ปลอยวางปลอยวาง
-- ยดวถชวตของยดวถชวตของ
ชมชนชมชน
เกดไดอยางไรเกดไดอยางไร
-- มคนตนแบบมคนตนแบบ
-- รกตนเองรกตนเอง
-- เหนคนรอบขางเหนคนรอบขาง
เปนเบาหวานเปนเบาหวาน
-- อยากสวยอยากสวย หลอหลอ
-- ใสเสอผาแลวดใสเสอผาแลวด
ดด หนดหนด
-- เหนแบบอยางเหนแบบอยาง
ทดทด
-- มความฝนมความฝน มม
เปาหมายเปาหมาย
เปลยนแปลงเปลยนแปลงอยางไรอยางไร
-- ตนเองตนเอง
-- กลมเสยงกลมเสยง
-- ชมชนชมชน
ปจจยแหงปจจยแหงความสาเรจความสาเรจ
-- มความรมความร
-- กาลงใจจากกาลงใจจาก
คนรอบขางคนรอบขาง
-- มทปรกษามทปรกษา
-- การกระตนการกระตน
-- มคนตนแบบมคนตนแบบ
-- การตดตามการตดตาม
-- โปรแกรมการโปรแกรมการ
เขาคายเขาคาย
-- มการมการ
แลกเปลยนแลกเปลยน
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ
43.75
56.25
68.75
31.25
68.75
31.25
85.94
14.06
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
คห (กอน) รอยรด
(หลง)
ปกต
เกน
รอยละรอยละ
แสดงรอยละแสดงรอยละคาดชนมวลกายคาดชนมวลกายในคหสเบาหวานและในคหสเบาหวานและ
รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวานรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
คหคห ((หลงหลง)) รอยรดรอยรด((กอนกอน))
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
57.81
42.19
82.81
17.19
82.81
17.19
96.87
3.13
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
คห (กอน) รอยรด(กอน)
ปกต
เสยง
รอยละรอยละ
แสดงรอยละแสดงรอยละระดบความดนโลหตระดบความดนโลหตในคหสเบาหวานและในคหสเบาหวานและ
รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวานรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
คหคห
((หลงหลง))
รอยรดรอยรด ((หลงหลง))
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
6.25
93.75
59.38
40.62
59.38
40.62
92.19
7.81
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
คห (กอน) คห (หลง) รอยรด(กอน) รอยรด(หลง)
ปกต
เสยง
รอยละรอยละ
แสดงรอยละแสดงรอยละระดบความนาตาลในเลอดระดบความนาตาลในเลอดในคหสเบาหวานและในคหสเบาหวานและ
รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวานรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
เกดกจกรรมการปองกนโรคเบาหวานทสอดคลอง
กบวฒนธรรมทองถนและวถชวตของชมชน
จกรยานปนนาจกรยานปนนา ลดภาวะโลกรอนลดภาวะโลกรอน
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
เกดกจกรรมการปองกนโรคเบาหวานทสอดคลอง
กบวฒนธรรมทองถนและวถชวตของชมชน
ตงวงตงวง ““ เรองเลาเบาหวานเรองเลาเบาหวาน ””
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
เกดกจกรรมการปองกนโรคเบาหวานทสอดคลอง
กบวฒนธรรมทองถนและวถชวตของชมชน
เยยมยามถามไถเยยมยามถามไถ
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
เกดกจกรรมการปองกนโรคเบาหวานทสอดคลอง
กบวฒนธรรมทองถนและวถชวตของชมชน
กลมออกกาลงกายประเภทตางๆกลมออกกาลงกายประเภทตางๆ
ขนในชมชนขนในชมชน
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
- สรางสวนสาธารณะทเออตอการ
สรางสขภาพ
- ใหมแกนนาออกกาลงกายทกชมชน
-- สนบสนนงบประมาณในการจดการเบาหวานสนบสนนงบประมาณในการจดการเบาหวาน
มากขนมากขน
เทศบาลตาบลรองคาใหการสนบสนน
ผลการปฏบตงานทภาคภมใจ ( ตอ )
93.85
88.57
84.62
90.77
86.81
88.35
92.53
80.00
82.00
84.00
86.00
88.00
90.00
92.00
94.00
ระดบความพงพอใจ
ผลการประเมนความพงพอใจของประชาชนตอโครงการคหสเบาหวานสรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
1. โครงการคหสเบาหวานสรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ทาใหทานมความรความเขาใจ เกยวกบการดแลสขภาพมากขน2. โครงการคหสเบาหวานสรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ทาใหทานมพฤตกรรมสขภาพท เหมาะสมมากขน
3. โครงการคหสเบาหวานสรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ทาใหทานมสภาวะสขภาพเปลยนแปลงไปในทางทดขน
4.โครงการคหสเบาหวาน ส รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ทาใหประชาชนในชมชนมความรก ความเขาใจ ความสามคคและชวยเหลอเกอกลกนมากขน5. โครงการคหสเบาหวาน ส รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ทาใหโรงพยาบาลสอสารสรางความเขาใจใหแกประชาชนในชมชนมากขน6. โครงการคหสเบาหวาน ส รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ทาใหเทศบาลตาบลรองคาสอสารสรางความเขาใจใหแกประชาชนในชมชนมากขน7. โครงการคหสเบาหวาน ส รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน ทาใหทานไดรบประโยชนจากการดาเนนงาน
เปรยบเทยบ คหสเบาหวาน กบ รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
คหสเบาหวานคหสเบาหวานรอยรดดวงใจฯรอยรดดวงใจฯ
กลมเสยงกลมเสยงดแลตนเองดแลตนเอง
คหคห ดแลกลมเสยงดแลกลมเสยง
เครอขายคหเครอขายคห คหรใจคหรใจ คหสเบาหวานคหสเบาหวาน
คหดแลคหดแล กลมเสยงกลมเสยง
กลมเสยงกลมเสยงดแลตนเองดแลตนเอง
กลมเสยงดแลกลมเสยงดแลกลมเสยงกลมเสยง
เครอขายคหเครอขายคห คหสเบาหวานคหสเบาหวาน
รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวานรอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
คหรใจคหรใจ
ปญหา อปสรรค
1. ชมชนยงพงพาภาครฐ
2. ชาวบานบางกลมไมยอมรบการเปลยนแปลง
3. เหนความสาคญของปากทองมากกวาปญหา
สขภาพ
แนวทางแกไข /ขอเสนอแนะ
1. ใหชมชนมสวนรวมมากทสด
2. สรางภาคเครอขายการดาเนนงานใหเขมแขง
3. คนขอมล และสะทอนปญหาใหชมชน
และผเกยวของทราบ
4. ใหความร สรางความตระหนก
5. ทางานดวยใจ รกงานททา
6. สรางทมงาน
บทเรยนทไดรบ และความรใหม
คหสเบาหวาน ส รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
1. ชมชนแกไขปญหาเอง เจาหนาทเปนผสนบสนน
2. ประชาชนตองมความรทถกตองตามหลกวชาการ เจาหนาทตอง
รวมแลกเปลยนเรยนรกบชมชนเพอกระตน และชชองทางใหชมชน
สามารถแปลงวชาการมาสการปฏบตได
3. การใชภมปญญาพนบาน และวฒนธรรมทองถนในการจดการ
เบาหวาน ควรยดหลกเศรษฐกจพอเพยง การชวยเหลอเกอกล
การแบงปน และความเอออาทรในชมชน เพอดารงไวซงวถชมชน
บทเรยนทไดรบ และความรใหม ( ตอ )
คหสเบาหวาน ส รอยรดดวงใจหางไกลเบาหวาน
คนในชมชนดแลตวเองได
ชมชนพงตนเองได
ขอขอบคณ
นายแพทยพสทธ เออวงศกล นพ.สสจ.กาฬสนธ
นายแพทยประธาน ศรจลฮาด ผอานวยการโรงพยาบาลรองคา
นายพลสวสด นาทองคา นายกเทศมนตรตาบลรองคา
ดร.ธรพฒน สทธประภา สสจ.กาฬสนธ
นางสาวถนอมนวล สายเชอ สสจ.กาฬสนธ
ทมงานเบาหวานอาเภอรองคา
และชาวบานกดลง หมท 1 ตาบลรองคา อาเภอรองคาทกทาน
ขอขอบพระคณ