delusional reality
Mar 06, 2016
4
Waarnemen van de wereld of de werkelijkheid
is het belangrijkste thema in mijn werk. Er
is een wereld om ons heen, maar het is niet
mogelijk die objectief waar te nemen. Dat
wat ik waarneem bestaat uit vele
subjectieve lagen en betekenissen van
mijzelf en van anderen die mij beïnvloeden.
Kijken is vooral een kwestie van weten.
Door bewust onscherpe, overbelichte of
bewogen foto's te maken, probeer ik het
weten uit te stellen.
Door het nemen van een foto, maak ik een
afdruk of kopie van het licht dat afstraalt
van een object. Fotografie is een heel
directe en praktische manier om tot beeld
te komen. In tegenstelling tot een
beeldhouwwerk of een schilderij is een foto
een directe weergave van de wereld om ons
heen. Een foto is echter tegelijkertijd een
van de meest conceptuele beelden die we
kunnen produceren. Licht dat wordt
vastgelegd op papier dat bij het bekijken
ervan heftige gevoelens kan oproepen. Waar
een beeldhouwwerk te bevoelen is en waar
een schilderij toch vooral verf op doek is,
wordt het beeld dat ons bereikt door middel
van een foto vooral in onze hersenen
gevormd. Het leidt daar tot een reactie die
van alle kunstvormen het meest te
vergelijken is met kijken naar de wereld.
Ik tast het gebied af tussen een scherpe,
herkenbare foto en de foto waaruit niet
meer is af te leiden wat is gefotografeerd.
Foto's hebben altijd een relatie met de
wereld om ons heen (met dat wat er was op
het moment van fotograferen) maar kunnen
deze nooit geheel en objectief weergeven en
overbrengen. Al was het alleen maar omdat
de blik van de fotograaf een andere is dan
de blik van de kijker. Voor mij verbeeldt
een foto de relatie tussen de wereld en het
waarnemen en de gelaagdheid en
meerduidigheid ervan. Foto's kunnen in mijn
werk op zichzelf staan of de ingrediënten
vormen voor nieuw beeld. In mijn werk
probeer ik uit wanneer de foto alleen zijn
onderwerp toont en wanneer iets van de foto
of van mij als maker zichtbaar wordt.
6
Het is balanceren tussen teveel abstractie
waardoor het teveel moeite kost om het
beeld te doorgronden en te veel realisme
waardoor het beeld te snel kan worden
doorgrond.
Een voorbeeld van een dergelijk werk is een
serie van 34 foto's van 15 bij 22 cm die
naast elkaar worden opgehangen. De foto's
zijn soms scherp, dan weer onscherp. Van
een afstand is te zien dat de foto's
geordend zijn op kleur. Van praktisch wit
naar bijna helemaal zwart, met alle kleuren
van de regenboog ertussen. Van een afstand
zijn de individuele foto's en hun
onderwerpen niet te zien. Alleen de kleur
is waar te nemen. Dichterbij gekomen zijn
de afzonderlijke foto's beter te zien. Niet
van alle foto's is meteen te zien wat er is
gefotografeerd. Ik beoog met de serie een
overeenkomst of verbinding tussen de foto's
te laten zien die niet met het onderwerp
van de foto's te maken heeft. Hierdoor kijk
je als beschouwer niet meteen naar dat wat
is gefotografeerd, maar gaat het om de
serie en om de verbinding. Ik beoog de
formele aspecten te benadrukken en het naar
de achtergrond brengen van het
inhoudelijke, de betekenis. Dit is niet
alleen in dit werk aan de orde, maar komt
in bijna al mijn werk terug. Ik probeer
geen verhaal te vertellen, iets na te
bootsen of een gevoel over te brengen, ik
richt me op formele kanten van het werk en
wil de nadruk vestigen op het gebruikte
medium.
Ik vind het belangrijk dat er in mijn werk
een duidelijke verbinding is met de
werkelijkheid, met de dingen en mensen om
ons heen, de maatschappij en de natuur. Dat
vormt ons en daar bestaan wij uit, maar wij
vormen ook weer de maatschappij en onze
wereld. Zonder die wereld kunnen we niet en
ik denk dat we er ook niet los van kunnen
komen. Het meest abstracte werk, het meest
conceptuele, expressionistische of
minimalistische werk; alles heeft
raakvlakken met de wereld om ons heen. Maar
ieder van ons ziet iets anders, iedereen
maakt iets anders mee, heeft een eigen
8
referentiekader en iedereen abstraheert
daarmee die werkelijkheid. Fotografie is
daarom voor mij een heel geschikt medium.
Zonder een zichtbare werkelijkheid kan een
foto niet bestaan, er moet iets zijn wat te
fotograferen is. Maar een foto is ook een
persoonlijke keuze, een eigen visie op de
werkelijkheid. De fotograaf bepaalt het
kader, de afsnijdingen en dat wat niet
wordt gefotografeerd. Daarna zal een
toeschouwer de foto weer relateren aan de
eigen belevingswereld en maakt daardoor een
tweede uitsnede uit de uitsnede die de
fotograaf al maakte van de werkelijkheid.
Foto's tonen dat wat er was, maar
paradoxaal genoeg verdwijnt de foto die
daar goed in slaagt. Het lost niet
letterlijk op, maar hoe scherper de foto en
het onderwerp, hoe meer je kijkt naar dat
wat er is gefotografeerd en zie je niet
meer dat wat er is: de foto. De foto is
transparant en geeft zichzelf helemaal om
een beeld, een afdruk van het weerkaatste
licht op een bepaald moment en op een
bepaalde plek, te tonen. Door zichzelf weg
te cijferen en zich ten dienste te stellen
van dit overbrengen, wordt een foto
onzichtbaar. En daarmee ook de maker van de
foto. De schilder laat duidelijk zijn
sporen achter op het doek en het doek is
zelf ook een en al materialiteit, maar bij
fotografie is dit niet zo. Zozeer zelfs dat
het eigenlijk niet eens opvalt dat het zo
is.
In foto's komen de objectiviteit en
subjectiviteit van de wereld voor mij het
meest samen. De foto's kunnen in mijn werk
op zichzelf staan of de ingrediënten vormen
voor nieuw beeld, bijvoorbeeld door een
nieuwe ordening gebaseerd op kleur- of
vormovereenkomsten. Hierdoor treedt een
vervreemding op die de foto nog verder uit
zijn context haalt. Ik houd van de
ontdekkingen en de resultaten die mijn
huidige werkwijze oplevert: de vaak
verrassende kleurschakeringen die optreden
bij het maken van onscherpe foto's spreken
me enorm aan.
10
Van de foto's maak ik ook korte films. Met
die films, die zijn samengesteld uit foto's
die in korte tijd achter elkaar zijn
gemaakt van dezelfde situatie of
voorwerpen, wordt het aspect tijd
teruggebracht in het beeld. Te zien is hoe
takken bewegen in de wind, hoe een fontein
het water doet rimpelen of hoe een prisma
voor een raam heen en weer draait. Het is
evenwel niet de echte tijd die is
verstreken tussen het nemen van de ene foto
en de andere: de tijd die er tussen zit is
mijn tijd. Dat is wat ik heb toegevoegd aan
het beeld. Door meerdere opnames van
eenzelfde situatie te maken wordt het
verstrijken van tijd weer zichtbaar. Een
extra dimensie wordt toegevoegd aan de foto
die per definitie een momentopname is. Door
de filmpjes wordt dit aspect van het
fotografisch beeld belicht en expliciet
gemaakt. Misschien roepen de filmpjes ook
vragen op als; waar kijk ik eigelijk naar,
wat zie ik? En misschien vullen we dat
kleine beetje wereld wat we zien wel aan
met wat we weten, een tak die beweegt in de
wind en je voelt de bries op je wang.
zon
water
tak
12
Ik wil heel graag Young Grunn Artist worden
omdat ik als net afgestudeerde kunstenaar
nog veel te leren heb op het gebied van de
praktische kanten van het kunstenaar zijn.
Hoe breng ik mijn werk beter onder de
aandacht? Hoe kan ik geld genereren om mijn
beroepspraktijk draaiend te houden?
Daarnaast ben ik zeer kritisch over mijn
eigen werk en wil ik graag mijn ideeën en
beelden beter op elkaar laten aansluiten.
Ik denk dat een scherpere verbeelding,
zonder te letterlijk te willen zijn, zeker
mogelijk is. Hiervoor zou ik bijvoorbeeld
graag een masterclass willen volgen en
hiernaar verdergaand onderzoek te
verrichten. Ook wil ik graag andere media
verkennen naast fotografie en film. Met een
scherpere verbeelding als uitgangspunt,
zullen de aankomende tijd meer eisen worden
gesteld aan de technische uitvoering van de
ideeën. Begeleiding en advisering op dit
vlak kan ik dan heel goed gebruiken.
Als YGA zou ik een droom kunnen waarmaken:
een studiereis naar Japan, waar ik op
artistiek onderzoek uit ga naar de Japanse
verbeelding van de werkelijkheid en de
wereld om ons heen. Vooral de Japanse
fotografen weten op een prachtige subtiele
en toch indringende manier de onzichtbare
wereld te verbeelden.
Waarom moet ik YGA worden? Ik ben een jonge
kunstenaar die professioneel met de kunst
bezig is en een goed draaiende onderneming
op wil zetten. Ik ben analytisch en scherp
op de inhoud met veel aandacht voor
esthetiek in de uitvoering. Ik ben een
harde werker, wat onder andere blijkt uit
het feit dat ik de kunstacademie in
deeltijd heb afgerond naast een veeleisende
baan als jurist bij de Dienst Uitvoering
Onderwijs. Het zou me in staat stellen mijn
kunstenaarschap in een stroomversnelling te
brengen!