เสยงในภาษาไทยี เสยงี 1. เสียงสระ...เสยงในภาษาไทย เสยง หมายถ ง เสยงท มน

เสยงในภาษาไทยเสยง หมายถง เสยงทมนษยเปลงออกมาเพอสอความหมายระหวางมนษยระบบเสยงในภาษาไทยม 3 ชนด คอ เสยงสระ เสยงพยญชนะ เสยงวรรณยกต1. เสยงสระเสยงสระ คอ เสยงทเปลงออกมาจากลำาคอแลววไมถกกอวยวะในปากสกดกนนเลยสระในภาษาไทย ม 21 รกป 21 เสยงเสยงสระ แบงออกเปน 2 ชนดดงนน

1. สระเดยว (สระแทว) ม 18 เสยง แบงไดวคอ สระเดยวสนน (รสสระ) - สระเดยวยาว (ทฆสระ) อะ อา อ อ อ ออ อ อก เอะ เอ แอะ แอ เอาะ ออ เออะ เออ โ อะ โ อ

2. สระประสม (สระเลอน) คอ การเลอนเสยงจากสระหนงไปยงอกสระหนง โดยการนำาสระเดยวมาประสมกน มทนงส นน3 เสยง ดงนน สระประสมเสยงยาว อว = อก + อา เออ = ออ + อา เอย = อ + อาสระประสมเสยงสนน คอ อวะ เออะ เอยะ ปจจบนไมจดเปนสระประสมเพราะจะออกเสยงเปนสระสนนหรอสระยาว ความหมายของคำากไมเปลยน เชน เพยะ จะออกเสยงเปน เพนย ในการเขยนและพกดจะนยมใช วรกปสระยาว อว เออ เอย มากกวา และสระประสมเสยงสนนนนนไมคอยพบในภาษาไทย สวนใหญจะพบในคำายมภาษาจน เชน ขนมเปยยะ กอเอยยะ เปนตวนสระเกน ไดวแก อำา ไอ ใอ เอา ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ปจจบนไมจดเปนสระ เพราะสระเกนนนไมไดวแทนเสยงสระเทานนน แตยงแทนเสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกตดววยเชน ดำา อานวา ด อะ ม (สงเกตวาจะพบเสยงพยญชนะตวสะกดแม กม)ใส อานวา ส อะ ย (สงเกตวาจะพบเสยงพยญชนะตวสะกดแม เกย)เรา อานวา ร อะ ว (สงเกตวาจะพบเสยงพยญชนะตวสะกดแม เกอว)รวมไปถง ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ ทมพยญชนะตวนเปน ร และ ล ตามลำาดบ ลววนแลววสระเกนนไมไดวแทนเสยงสระแตยงทำาหนวาทแทนเสยงพยญชนะดววย เราจงจดสระเกนนนเปน “อกษรแทนพยางค”2. เสยงพยญชนะเสยงพยญชนะ คอ เสยงทเปลงออกมาแลววถกกสกดกนนโดยอวยวะสวนหนงทำาใหวเสยงตางกนออกไปตามอวยวะทมาสกดกนนเรยกอกชอวา “เสยงแปร”พยญชนะในภาษาไทย ม 44 รกป 21 เสยงเสยงพยญชนะมแค 21 เสยงกเพราะเสยงพยญชนะบางตวนนนออกเสยงเหมอนกน เชน เสยง /ข/ มพยญชนะทออกเสยงซำนากน คอ ข ฃ ค ฅ ฆ นนเองเสยงพยญชนะ แบงออกเปน 2 ประเภท คอ เสยงพยญชนะตวน เสยงพยญชนะทวาย

1. เสยงพยญชนะตวน1. เสยงพยญชนะตวนเดยว คอ เสยงพยญชนะทออกเสยงพยญชนะตวน 1 เสยง เชน มารกทำาไมตอนนน

= /ม/ /ร/ /ท/ /ม/ /ต/ /น/ หมกเหดเปดไก = /ม/ /ห/ /ป/ /ก/2. เสยงพยญชนะตวนประสม (ควบ) คอ เสยงพยญชนะทออกเสยงพยญชนะตวน 2 เสยงควบกน เชน

กราบกราน = /กร/ /กร/ เปลยนแปลงครบครน = /ปล/ /ปล/ /คร/ /คร/เสยงพยญชนะตวนประสมสามารถแบงออกเปน 2 พวก คอ อกษรควบ และ อกษรนำา

อกษรควบ คอ พยญชนะ 2 ตวทออกเสยงกลำนาอยกในสระเดยวกน แบงออกเปน 2 ประเภท1. อกษรควบแทว คอ อกษรควบทเกดจากพยญชนะ 2 ตวทม ร ล ว ประสมอยกดววย ประสมสระเดยวกน

แลววอานออกเสยงพรวอมกนสองตว เชน ไกว ตรา ครอบครว กลาง คลอง กราด เปรยบ คววา ครก เปนตวน2. อกษรควบไมแทว คอ ตวอกษรควบกบพยญชนะ ร แตออกเสยงเหมอนพยญชนะเดยว จะออกเสยง

เพยงพยญชนะตวหนวาเทานนน2. เสยงพยญชนะทวาย (ตวสะกด) คอ พยญชนะทตามหลงสระ ม 9 มาตรา

3. เสยงวรรณยกต แบงออกเปน 2 ประเภท1. เสยงวรรณยกตระดบ คอ วรรณยกตทมเสยงคอนขวางคงทตลอดพยางค ไดวแกเสยงสามญ = หนวยเสยงวรรณยกตระดบกลาง “ปา”เสยงเอก = หนวยเสยงวรรณยกตระดบตำา “ปา”เสยงตร = หนวยเสยงวรรณยกตระดบสกง “ปา”2. เสยงวรรณยกตเปลยนระดบ คอ วรรณยกตทมเสยงเปลยนแปลงมากระหวางตวนพยางคกบทวายพยางคไดวแกเสยงโท = หนวยเสยงวรรณยกตเปลยนตก “ปวา”เสยงจตวา = หนวยเสยงวรรณยกตเปลยนขนน “ปา”

ไตรยางศ หรอ อกษรสามหมก คอ ระบบการจดหมวดหมกอกษรไทย เฉพาะรกปพยญชนะตามลกษณะการผนวรรณยกต เนองจากพยญชนะไทย เมอกำากบดววยวรรณยกตหนงๆ แลววจะมเสยงวรรณยกตทแตกตางกนอกษรกลาง ม 9 ตว ไดวแก ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อมหลกการทองจำาวา ไกจกเดกตาย (เฎกฏาย) บนปากโองอกษรสกง ม 11 ตว ไดวแก ผ ฝ ถ ฐ ข ส ศ ษ ห ฉมหลกการทองจำาวา ผฝากถงขวาวสารใหวฉนอกษรตำา ม 24 ตว แบงออกเปน 2 ชนดอกษรเดยว คอ อกษรตำาทไมมเสยงคกกบอกษรสกงม 10 ตว ไดวแก ง ญ ณ น ม ย ร ล ว ฬมหลกการทองจำาวา งกใหญนอนอยก ณ รมวดโมฬโลกอกษรคก คอ อกษรตำาทมเสยงคกกบอกษรสกงม 14 ตว ไดวแก พ ภ ค ฅ ฆ ฟ ท ธ ฑ ฒ ซ ช ฌ ฮมหลกการทองจำาวา พอควาฟนทองซนอช วางฮออกษรตำาคก คอ อะไรอกษรตำาคก คอ อกษรตำาทมเสยงคลวายกบอกษรสกง เชน ซ กบ ส ศ ษถวา อกษรตำาเดยว คอ อกษรตำาทไมมเสยงคลวายอกษรสกงคำาเปนน คำาตายคำาเปนน มหลกการสงเกตดงนน1. พยางคทมตวสะกด แม กน กม เกย เกอว กง เชน จน ส วม เตย เกยว สาย ลง คง2. พยางคทประสมดววยสระเสยงยาว เชน นา ม มา หก แม สก ว ซนอ ดก ปลา3. พยางคทประสมดววย อำา ไอ ใอ เอา จดเปนคำาเปนเพราะมตวสะกด เชน เหา ใส จำา ดำา ไววหลกการจำา “คนเปนเปนนมยวงๆ และตวองยาว”คำาตาย มหลกการสงเกตดงนน1. พยางคทมตวสะกด แม กก กบ กด เชน เมฆ กราบ ชก ศพ โบสถ บาตร ออก2. พยางคทประสมดววยสระเสยงสนน เชน เกะกะ และ สร โตะ ปรหลกการจำา “คนตายอายสนนเพราะมนเปนกบด”

คำาคร คำาลห�����0��คำาคร คอ พยางคทออกเสยงหนกคำาลห คอ พยางคทออกเสยงเบาพยางค หมายถง เสยงทเปลงออกมาในแตละครนง พรวอมกนทนงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกไดวพยางค แบงออกเปน 2 ประเภท1. พยางคเปด คอ พยางคทไมมเสยงพยญชนะสะกด เชน วา หมา ตา ม เปนตวน2. พยางคปด คอ พยางคทมเสยงพยญชนะสะกด เชน นวอง เดน กลบ บวาน เปนตวน รวมถงสระ อำา ไอ ใอ เอา เชน ใหว ไววเขา เมา ดำา เปนตวน อกทนงพยางคลหทลงเสยงหนก

คำาไทยแท)คำาไทยแทวมลกษณะสงเกตไดว ดงนน1. คำาไทยแทวสวนมากเปนคำาพยางคเดยว และมความหมายสมบกรณในตวเอง เชน พอ แม พ นวอง ไร นา หมา แมว รวอน ดน นำนา ลม ไฟ ฟวา ผม เจวา ไป นง นอน กน ฝกง อน อววน ผอม ชว ด ชาว ดำา หนง สอง สาม หลาย ยาว สนน ไมว ใจ เปนตวน2. คำาไทยแทวไมนยมคำาควบกลำนา เชน เรา ไร ด ดาบ หน เปนตวน3. คำาไทยแทวมกจะสะกดตรงตามมาตราตวสะกด เชน ชก ฟด โยน วด พบ ยง โนวม จนม กด ผม จวบ เปนตวน4. คำาไทยแทวจะไมมตวการนต เชน ยน สด สน เปนตวน5. คำาไทยแทวจะไมใช วพยญชนะเหลานน ไดวแก ฆ ฌ ญ ฏ ฎ ฐ ฑ ณ ฒ ธ ภ ฬ ศ ษยกเววน ถวาพบคำาพวกนนจำาไววเลยวาเปนคำาไทยแทว ไดวแก ฆา เฆยน ฆวอง ระฆง ศก เศก ศอก เศรวา พศ หญง ใหญ หญวา ณ ธ ธง เธอ สะใภว อำาเภอ สำาเภา6. ภาษาไทยเปนภาษาทมเสยงวรรณยกต ทำาใหวคำาเกดระดบเสยงตางกนและทำาใหวคำามความหมายตางกนไปดววย เชนเสอ เสอ เสนอ ปา ปา ปวา ปา ปา นา นา นวา เปนตวน7. คำาไทยแทวอาจมมากกวา 1 พยางค

ชนดของคำาคำาในภาษาไทย แบงออกเปน 7 ชนด คอ1. คำานาม คอ คำาทใช วเรยกชอ คน สตว ส งของ สถานท อาการ สภาพ และลกษณะ ทนงส งทมชวตและไมมชวต ทนงทเปนรกปธรรมและนามธรรม คำานามแบงออกเปน 5 ชนด

1. สามานยนาม คอ คำานามสามญทใช วเปนชอทวไป หรอเปนคำาเรยกส งตางๆ โดยทวไป ไมชนเฉพาะเจาะจง เชนคน รถ ปลา ส วม เปนตวน

2. วสามานยนาม คอ คำานามทเปนชอเฉพาะของคน สตว สถานท หรอเปนคำาเรยกบคคล สถานทเพอเจาะจงวาเปนคนไหนสงใด เชน โรงเรยนสตรวทยา วดพระแกวว โรงพยาบาลศรราช

3. ลกษณนาม คอ คำานามททำาหนวาทประกอบนามอน เพอบอกรกปราง ลกษณะ ขนาดหรอปรมาณของนามนนนใหวชดเจนขนน เชน แทง เรอน หลง อน ตน

4. สมห�����0��นาม คอ คำานามบอกหมวดหมกของสามานยนาม และวสามานยนามทรวมกนมากๆ เชน ฝกงนก คณะนกเรยน เหลา ลกกเสอ

5. อาการนาม คอ คำาเรยกสงทไมมรกปราง ไมมขนาด จะมคำาวา "การ" และ "ความ" นำาหนวา เชน การกน การนอน การเรยน ความสวย ความคด ความด2. คำาสรรพนาม คอ คำาทใช วแทนนามในประโยคสอสาร เราใช วคำาสรรพนามเพอไมตวองกลาวคำานามซำนาๆชนดของคำาสรรพนาม แบงเปน 6 ชนด

1. บรษสรรพนาม (สรรพนามทใช วในการพกด) เปนสรรพนามทใช วในการพกดจา สอสารกนระหวางผกวสงสาร (ผกวพกด) ผกวรบสาร (ผกวฟง) และผกวทเรากลาวถง ม 3 ชนด ดงนน

-สรรพนามบรษท 1 ใช วแทนผกวสงสาร (ผกวพกด) เชน ฉน ดฉน ผม ขวาพเจวา เรา หนก เปนตวน-สรรพนามบรษท 2 ใช วแทนผกวรบสาร (ผกวทพกดดววย) เชน ทาน คณ เธอ แก ใตวเทวา เปนตวน-สรรพนามบรษท 3 ใช วแทนผกวทกลาวถง เชน ทาน เขา มน เธอ แก เปนตวน2. ประพนธสรรพนาม (สรรพนามทใช วเชอมประโยค) สรรพนามนนใช วแทนนามหรอสรรพนามทอยกขวางหนวาและ

ตวองการ จะกลาวซำนาอกครนงหนง นอกจากนนยงใช วเชอมประโยคสองประโยคเขวาดววยกน จะมคำาวา “ผกว ท ซ ง อน”3. วภาคสรรพนาม (สรรพนามบอกความชนซำนา) เปนสรรพนามทใช วแทนนามทอยกขวางหนวา เมอตวองการเอยซำนา

โดยทไมตวองเอยนามนนนซำนาอก และเพอแสดงความหมายแยกออกเปนสวนๆ ไดวแกคำาวา “บวาง ตาง กน”4. นยมสรรพนาม (สรรพนามชนเฉพาะ) เปนสรรพนามทใช วแทนคำานามทกลาวถงทอยก เพอระบใหวชดเจนยงขนน

ไดวแกคำาวา น นน นน นนน โนน โนวน อยางนน อยางนนน เชนนนน5 . อนยมสรรพนาม (สรรพนามบอกความไมเจาะจง) คอ สรรพนามทใช วแทนนามทกลาวถงโดยไมตวองการคำา

ตอบ ไมเฉพาะเจาะจง ไดวแกคำาวา ใคร อะไร ทไหน ผกวใด ส งใด ใครๆ อะไรๆ6. ปฤจฉาสรรพนาม (สรรพนามทเปนคำาถาม) คอ สรรพนามทใช วแทนนามเปนการถามทตวองการคำาตอบ ไดวแก

คำาวา ใคร อะไร ไหน ผกวใด3. คำากรยา คอ คำาทแสดงอาการ สภาพ หรอการกระทำาของคำานาม และคำาสรรพนามในประโยค คำากรยาบางคำาอาจมความหมายสมบกรณในตวเอง บางคำาตวองมคำาอนมาประกอบและบางคำาตวองไปประกอบคำาอนเพอขยายความชนดของคำากรยา คำากรยาแบงออกเปน 5 ชนด ดงนน

1. อกรรมกรยา (กรยาทไมตวองมกรรมมารบ) คอ กรยาทมความหมายสมบกรณ ชดเจนในตวเอง2. สกรรมกรยา (กรยาทตวองมกรรมมารองรบ) คอ กรยาทตวองมกรรมมารบจงจะไดวใจความสมบกรณ3. วกตรรถกรยา (คำาทมารบไมใชกรรมแตเปนสวนเตมเตม) คอ คำากรยานนนตวองมคำานามหรอสรรพนามมาชวย

ขยายความหมายใหวสมบกรณ เชนคำาวา เปน เหมอน คลวาย เทา คอ เสมอน ดจ4. กรยานเคราะห�����0�� (กรยาชวย) คอ คำาทเตมหนวาคำากรยาหลกในประโยคเพอชวยขยายความหมายของคำากรยา

สำาคญ ใหวชดเจนยงขนน ทำาหนวาทบอกกาลหรอการกระทำา เชนคำาวา กำาลง จะ ไดว แลวว ตวอง อยา จง โปรด ชวย ควร คงจะ อาจจะ เปนตวน

5. กรยาสภาสมาลา คอ กรยาททำาหนวาทเปนคำานามอาจเปนประธาน หรอกรรมหรอบทขยายของประธาน4. คำาวเศษณ คอ คำาทใช วขยายคำาอน ไดวแก คำานาม คำาสรรพนาม คำากรยา หรอคำาวเศษณ ใหวมความหมายชดเจนขนน(หวใจของคำาวเศษณ คอ “ใช วขยาย”)คำาวเศษณ แบงออกเปน 10 ชนด คอ

1. ลกษณวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกลกษณะ ชนด ขนาด ส เสยง กลน รส อาการ เปนตวน2. กาลวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกเวลา อดต ปจจบน อนาคต เช วา สาย บาย คำา เปนตวน3. สถานวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกสถานทหรอระยะทาง ไดวแกคำาวา ใกลว ไกล เหนอ ใตว ขวา ซ วาย หนวา บน

หลง เปนตวน4. ประมาณวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกจำานวนหรอปรมาณ ไดวแกคำาวา มาก นวอย หมด หนง สอง หลาย

ทนงหมด จ เปนตวน

5. นยมวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกความชนเฉพาะแนนอน ไดวแกคำาวา น โนน นน นน นนน โนวน แน เอง ทนงนน 6. อนยมวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกความไมชนเฉพาะ ไมแนนอน ไดวแกคำาวา อนใด อน ใด ไย ไหน อะไร7. ปฤจฉาวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกเนนอความเปนคำาถามหรอความสงสย ไดวแกคำาวา ใด อะไร ไหน ทำาไม8. ประตชญาวเศษณ คอ คำาวเศษณทแสดงถงการขานรบในการเจรจาโตวตอบกน ไดวแกคำาวา จา คะ ครบ ขอรบ

ขา วะ จะ เปนตวน9. ประตเษธวเศษณ คอ คำาวเศษณทบอกความปฏเสธไมยอมรบ ไดวแกคำาวา ไม ไมไดว หามไดว บ เปนตวน10. ประพนธวเศษณ คอ คำาวเศษณทประกอบคำากรยาและคำาวเศษณเพอเช อมประโยค จะมคำาวา ท ซ ง อน

อยางท ใหว วา เพอ เพอวา เพราะ เมอ จน ตาม เปนตวน5. คำาบพบท คอ คำาทมหนวาทเชอมคำา หรอกลมคำาเพอแสดงความสมพนธกบคำาอนๆ ในประโยคคำาบพบท แบงออกเปน 2 ชนด

1. คำาบพบททแสดงความสมพนธระหวางคำาตอคำาโดย บอกความเปนเจวาของ - สมดเลมนนเปนของเธอบอกความเกยวขวอง - จตราไปกรงเทพกบสมพรบอกจดหมาย - เขาเรยนหนกเพออนาคตทดบอกเวลา - แมไปวดตงแตเช วาแลววบอกสถานท - เรานดเจอกนทหนวาโรงเรยนบอกความเปรยบเทยบ - อนมสวยกวาอนบ2. คำาบพบททไมแสดงความสมพนธกบบทอน โดยจะอยกตวนประโยค ใช วเปนคำาเรยกรวองหรอทกทาย มคำาวา ดกกร

ดกรา ดกแนะ ขวาแต (ปจจบนยกเลกใช วแลวว)6. คำาสนธาน คำาสนธาน คอ คำาททำาหนวาทเชอมประโยคกบประโยค เชอมขวอความกบขวอความใหวสละสลวย คำาสนธานม 4 ชนด คอ

1. เชอมใจความทคลวอยตามกน ไดวแกคำาวา กบ และ ทนงแและ ทนงแก ครนนแก พอแก2. เชอมใจความทขดแยวงกน ไดวแกคำาวา แต แตวา ถงแก กวาแก3. เชอมใจความเปนเหตเปนผลกน ไดวแกคำาวา จง เพราะแจง เพราะฉะนนนแจง4. เชอมใจความใหวเลอกอยางใดอยางหนง ไดวแกคำาวา หรอ หรอไมก ไมเชนนนน มฉะนนน

7. คำาอทาน คอ คำาทเปลงออกมาเพอแสดงอารมณหรอความรกวสกของผกวพกด มกจะเปนคำาทไมมความหมาย แตเนวนความรกวสกและอารมณของผกวพกดคำาอทานแบงออกเปน 2 ชนด คอ

1. อทานบอกอาการ ใช วเปลงเสยงเพอบอกอาการและความรกวสกตางๆ ของผกวพกด2. อทานเสรมบท คอ คำาพกดเสรมขนนมาโดยไมมความหมาย อาจอยกหนวาคำา หลงคำาหรอแทรกกลางคำา เพอเนวน

ความหมายของคำาทจะพกดใหวชดเจนขนน

คำามลล คอ คำาทมความหมายสมบกรณในตวเอง เปนคำาดนงเดมทมในภาษาเดม เปนภาษาไทยหรอมาจากภาษาใดๆ กไดว อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกไดว แตตวองไมใชคำาทเกดจากการประสมกบคำาอนๆวธการงายๆ ทจะสงเกต คอ ลองแยกคำานนนๆ ออกมา ถวาพบวามบางคำาหรอทกคำาไมมความหมายเลย หรอมความหมายแตความหมายนนนไมมเควากบคำาเดมเลย แสดงวาเปน คำามกล

คำาประสม คอการนำาคำามกลทมความหมายไมเหมอนกน ตนงแตสองคำาขนนไปนำามารวมกนแลววเกดความหมายใหมแตยงมเควาความหมายเดม คำาทเกดขนนจะเรยกวา คำาประสมโครงสรวางของคำาประสมคำาห�����0��ลก + คำาเตม = คำาประสม (คำาให�����0��ม)

คำาซ)อน คอ การนำาคำามกลทมความหมายหรอเสยงใกลวเคยงกน หรอเหมอนกนมาซ วอนกนแลววทำาใหวเกดความหมายใหมหรอความหมายใกลวเคยงกบความหมายเดม คำาซ วอนม 2 แบบ ดงนน1. คำาซ)อนเพอความห�����0��มาย เปนการขยายความใหวชดเจนยงขนน โดยคำามกลทนง 2 คำาจะมลกษณะดงนน

1.1 คำาซ วอนทมความหมายเหมอนกน เชน บวานเรอน อววนพ จตใจ รกปราง ขวาทาส1.2 คำาซ วอนทมความหมายแคบลง เจาะจง เชน ขดถก ใจคอ หกตา ญาตโยม1.3 คำาซ วอนทมความหมายกววางกวาเดม เชน ขวาวปลา ถววยชาม คดเลอก ทบต1.4 คำาซ วอนทมความหมายเปลยนไปจากเดม เชน ดกดดม คบแคบ ออนหวาน อบรม1.5 คำาซ วอนทมความหมายตรงกนขวาม เชน ชวด ผดถกก เปนตาย รวายด

2. คำาซ)อนเพอเสยง คอการนำาคำามกลสองคำามาประกอบกน เพอใหวเกดเสยงคลวองจองกน อาจเปนคำาเลยนเสยงธรรมชาตกไดว เชน โครมคราม เจดจวา โยกเยก ชงชง เปนตวน

คำาซำา คอการนำาคำามกลคำาเดยวกนมากลาวซำนา เพอเนวนนำนาหนกของคำา เมอซำนาแลววสามารถใช วไมวยมกแทนคำาซำนานนนไดวคำาซำนาตวอง1. เขยนเหมอนกน2. เขยนตดกน3. หนวาทของคำาเหมอนกน

คำาสมาส คอ วธการสรวางคำาทมาจากภาษาบาลและสนสกฤต ซงเกดเปนคำาใหม มความหมายใหมแลววอานออกเสยงตอเนองกนไปคำาสมาส ม 2 ประเภท1. คำาสมาสทไมมการสนธ (สมาสแบบสมาส) คอ คำาสมาสทไมมการเปลยนแปลงเสยงหรอกลมกลนเสยง เรยกวา “คำาสมาส”2. คำาสมาสทมการสนธ (สมาสแบบสนธ) คอ คำาสมาสทมการเปลยนแปลงหรอกลมกลนเสยง เรยกวา “คำาสนธ”ทองงายๆ วา “สมาสชน สนธเชอม”คำาสมาส มลกษณะดงตอไปนน1. คำาทนำามาสมาสกนตวองเปนคำาทมาจากภาษาบาล สนสกฤตเทานน หวามเปนภาษาอนเดดขาด2. การเรยงลำาดบ คำาสมาสตวองแปลจากห�����0��ลงมาห�����0��น)า เพราะคำาประกอบอยกหนวาคำาหลกอยกหลงเชน ผลตผล (ผลทเกดขนน) ยทธวธ (วธการทำาสงคราม) วาทศลป (ศลปะการพกด)3. คำาสมาสจะไมใช)เครองห�����0��มายทณฑฆาต และรลปสระอะทท)ายพยางคแรก เชน กจการ ราชการ4. เวลาอาน จะออกเสยงสระทเชอมตดกนระหวางคำาหนวากบคำาหลง ถวาไมมใหวออกเสยง อะ ระหวางรอยตอของคำาเชน ภกมศาสตร (พกมสาด) กรรมกร (กำามะกอน) ราชการ (ราดชะกาน)5. คำาวา “พระ” ซงมาจากภาษาบาลสนสกฤตวา “วร” เมอไปประกอบเปนคำาหนวาโดยมคำาหลกทเปนคำาภาษาบาลสนสกฤตจะถอวาเปนคำาสมาส เชน พระบาท พระกร พระชวหา พระสงฆคำาสนธ คอ การสมาสโดยการเชอมคำาเขวาระหวางพยางคหลงของคำาหนวากบพยางคหนวาของคำาหลง เรยกวา การสมาสทมสนธ หรอคำาสมาสแบบกลมกลนเสยง เปนการยออกขระใหวนวอยลง1. สระสนธ คอ การนำาคำาบาลสนสกฤตทลงทวายดววยสระไปสนธกบคำาทขนนตวนดววยสระ ซ งเมอสนธแลววจะมการปลยนแปลงรปก สระ2. พยญชนะสนธ คอ การเชอมคำาดววยพยญชนะ โดยเชอมเสยงพยญชนะในพยางคทวายของคำาหนวากบเสยงพยญชนะหรอสระในพยางคแรกของคำาหลง3. นฤคหตสนธ คอ การเชอมคำาดววยนฤคหต โดยเชอมพยางคหลงของคำาหนวาเปนนฤคหตกบเสยงสระในพยางคแรกของคำาหลง

วลและประโยควล คอ คำาหลายคำาทนำามาเรยงชดตดกน มใจความไมสมบกรณเพราะขาดสวนใดสวนหนงในภาคประธานหรอภาคแสดง อาจใช วโดยลำาพงไดว หรอใช วประกอบประโยคประโยค คอ ถวอยคำาทนำามาเรยงกนแลววเกดใจความทสมบกรณ ซ งประกอบไปดววยภาคประธานและภาคแสดงประโยคจะประกอบไปดววย 2 สวน คอภาคประธานและภาคแสดง1. ภาคประธาน คอ คำาหรอกลมคำาททำาหนวาทเปนประธาน เปนผกวกระทำา ผกวแสดงของประโยคซ งจะม บทประธานบทขยายประธาน โดยบทขยายอาจจะมหรอไมมกไดว2. ภาคแสดง คอ คำาหรอกลมคำาทประกอบไปดววย บทกรยา บทกรรมและสวนเตมเตม โดยบทกรยาจะทำาหนวาทเปนตวแสดงของประโยค บทกรรมจะทำาหนวาทเปนผกวถกกกระทำา และสวนเตมเตมทำาหนวาทเสรมใจความของประโยคใหวสมบกรณชนดของประโยค1. ประโยคความเดยว (เอกรรถประโยค) คอ ประโยคทมเนนอความเดยว มบทกรยาเพยงบทเดยว

ประธาน 1 กรยา 1 ทำาคนเดยว2. ประโยคความรวม (อเนกรรถประโยค) คอ ประโยคทนำาเอาประโยคความเดยวตนงแตสองประโยคขนนไปมารวมกน โดยมคำาสนธานเปนตวเชอม

เดยว+เดยว=รวม เชอม โดย สนธาน

ลกษณะใจความของประโยคความรวม ม 4 ชนด1. ประโยคความรวมทมเนนอความคล)อยตามกน สนธานทใช วเชอมคอ และ แลวว...ก ทนง..และ ครนน..จง เมอ...ก เปนตวน2. ประโยคความรวมทมเนนอความขดแย)งกน สนธานทใช วเชอม คอ แต แตทวา กวา...ก แมววา แตก3. ประโยคความรวมทมเนนอความเปนนเห�����0��ตเปนนผลกน สนธานทใช วเชอมคอ จง ดงนนน...จง เพราะ...จง เพราะฉะนนน เปนตวน4. ประโยคความรวมทมเนนอหาความให�����0��)เลอกเอาอยางใดอยางห�����0��นง สนธานทใช วเชอมคอ หรอ หรอไมก ไมเชนนนน ไม...ก เปนตวน3. ประโยคความซ)อน (สงกรประโยค) คอ ประโยคทมใจความสำาคญเพยงใจความเดยว ซ งประกอบดววยประโยคหลก(มขยประโยค) และประโยคยอย (อนประโยค) โดยประโยคยอยทำาหนวาทประกอบขยายสวนใดสวนหนงในประโยคหลกมขยประโยค คอ ประโยคหลกทมใจความสำาคญ เชน ฉนชอบครลทใจดและสอนสนกอนประโยค คอ ประโยคยอยทขยายประโยคหลก เชน ฉนชอบครกทใจดและสอนสนกโดยอนประโยคนนสามารถแบงออกเปน 3 ชนด ดงนน1. นามานประโยค คอ ประโยคยอยททำาหนวาทแทนคำานามในประโยคหลก ซ งคำานามนนอาจเปนประธาน กรรม หรอสวนเตมเตม ขวอสงเกตงายๆ คอ ประโยคนนจะตามหลงคำาวา ให�����0��) วา2. คณานประโยค คอ ประโยคยอยททำาหนวาทขยายคำานามหรอคำาสรรพนาม โดยใช วประพนธสรรพนาม ผล) ท ซงอน เปนบทเชอม3. วเศษณานประโยค คอ ประโยคยอยททำาหนวาทขยายกรยา หรอวเศษณ โดยมประพนธวเศษณ ท ซง อน เมอเพราะ จน ตาม เปนบทเชอม

ธรรมชาตของภาษาความห�����0��มายของภาษา“ภาษา” มาจากคำากรยาในภาษาสนสกฤตวา “ภาษ” จะแปลวา พกด กลาว หากใช วแทนคำานาม แปลวา คำาพกด ภาษามลกษณะทจะใช วเสยงสอความหมาย ทเกดขนนจากการตกลงของคนแตละกลม เพอทจะกำาหนดคำาและความหมายของคำา โดยจะใช วสญลกษณตางๆ เปนเครองมอการเกบบนทกเสยง เชน พยญชนะ สระ และวรรณยกต เปนตวน

ห�����0��นวยภาษา เรยกงายๆ วา สวนประกอบของภาษา ไดวแก เสยง คำา และประโยค การสรวางคำาใหวภาษานนนจะนำาเสยงทมอยกอยางจำากด (เสยงพยญชนะ เสยงสระและเสยงวรรณยกต) มาสรวางคำาไดวเพมขนน และนำาคำามาสรวางเปนประโยคตางๆ ไดวมากขนนอยางไมจำากด

ภาษามการเปลยนแปลงการเปลยนแปลงของภาษานนนเกดขนนอยางคอยเปนคอยไป ซ งเกดสาเหตตางๆ ดงนน1. การพกดจาในชวตประจำาวน ถวาผกวพกดไมชด ออกเสยงไมถกกตวอง เสยงกอาจจะกรอนหรอมการกลมกลนของเสยงไป เชนหมากขาม กรอนเสยงเปน มะขาม อยางไร กลนเสยงเปน ยงไง2. อทธพลของภาษาอน ภาษาไทยปจจบนมคำาภาษาอนปนอยกมากโดยเฉพาะภาษาบาล สนสกฤต เขมร จน และองกฤษทำาใหวเกดการเปลยนในรกปแบบตางๆ 3. ความเปลยนแปลงของสงแวดลวอม เมอมส งใหมๆ เกดขนน กระบวนการความคดใหมๆ เกดขนนเปนสาเหตใหวเกดคำาศพทใหมๆ ตามมามากขนนตามยคตามสมย เชน ถนน เปน ทางดวน บวาน เปน คอนโด ทาวเฮาส และคอมพวเตอร เปนตวน4. การเรยนภาษาของเดก ภาษาของเดกเมอเรมเรยนรกวภาษาเดกจะคดภาษาของเดกเอง ซ งไมเหมอนกบภาษาของผกวใหญ ใช วคำาไมตรงกน ออกเสยงไมตรงกน ความหมายจงไมตรงกบผกวใหญเมอเดกเตบโตขนนกจะสบทอดภาษาตอไปไดวอกทำาใหวภาษาเปลยนแปลงไปไดว เชน การออกเสยงตว ร และ ล ของเดก ถวาพกดตว ร เปน ล ความหมายจะเปลยนแปลง เชน เรยนเปน เลยน ถวาผกวใหญไมแกวไขใหวเดกพกดอยางถกกตวองแลวว เดกจะเกดความเคยชนไปถงวยผกวใหญซงยากทจะแกวไข

ลกษณะของภาษาในการสอสาร1. วจนภาษา คอ ภาษาทใช วถวอยคำาในการสอสาร ไดวแก ภาษาพกดและภาษาเขยน2. อวจนภาษา คอ ภาษาทไมใช วถวอยคำาในการสอสาร ไดวแก อากปกรยา สญญาณ สญลกษณ ตวอกษร ภาพ ส การสมผสและระยะหาง เปนตวน

เห�����0��ตผลกบภาษาการอนมาน เปนกระบวนการหาขวอสรปจากเหตผล สามารถแบงออกเปน 2 วธ คอ1. การอนมานด)วยวธนรนย คอ การแสดงเหตผลจากสวนรวมไปหาสวนยอย ขวอสรปทไดวจะตวองแนนอน เปนเชนนนนเสมอและมความสมเหตสมผล

2. การอนมานด)วยวธการอปนย คอ การแสดงเหตผลจากสวนยอยไปหาสวนรวม ขวอสรปทไดวไมแนนอน ไมตายตว ไมชดเจนและไมสมเหตสมผล

การแสดงทศนะ“ทรรศนะ” หรอ “ทศนะ” (สามารถเขยนไดวทนง 2 แบบ) โดยรกปศพทหมายถง ความคดเหน การเหน กไดว ซ งในการเรยนเรองนนเราจะใหวความหมายของทรรศนะ คอ ความรกวสกนกคดหรอความคดเหนทประกอบดววยเหตผล ซ งแมวจะแตกตางหรอขดแยวงกนบวามประโยชนเพราะเปนแนวทางใหวผกวอนไดวมโอกาสใช วดลยพนจตดสนใจเลอกวถทางดววยความรอบคอบยงขนนโครงสร)างของการแสดงทรรศนะ แบงไดวเปน 3 สวน คอ1. ทมา คอ ตวนเหต หรอสวนทเปนเรองราวตางๆ ททำาใหวเกดการแสดงทรรศนะ2. ข)อสนบสนน คอ เหตผลขวอเทจจรง หลกการ รวมทนงทรรศนะหรอมตของผกวอน ทผกวแสดงทรรศนะนำามาใส เพอสนบสนนทรรศนะของตน3. ข)อสรป คอ สาระสำาคญทสดของทรรศนะ อาจเปนขวอเสนอแนะ ขวอวนจฉย หรอ ประเมนคา

ทรรศนะของคนในสงคม อาจแตกตางกนไป ขนนอยกกบส งสำาคญ 2 ประการคอ1. คณสมบตตามธรรมชาตของมนษย คอ คณสมบตทตดตวมนษยมาตนงแตเกด ไดวแก เชาว ปฏภาณ ไหวพรบ ความถนด เปนตวน2. อทธพลของสงแวดล)อม คอทกสงทกอยางรอบตวมนษยทำาใหวมนษยมความรกว ประสบการณ ความเช อ และความนยมทแตกตางกน ซงสงผลโดยตรงตอการมทรรศนะทตางกนดววย

ประเภทของทศนะ1. ทรรศนะเกยวกบข)อเทนจจรง คอ ทรรศนะทเกยวกบเรองทเกดขนนแลววแตยงเปนเรองถกเถยงของคนในสงคมเพราะยงหาขวอเทจจรงไมไดว ผลทเราจะไดวจากทรรศนะประเภทนน จงเปนเพยงการสนนษฐาน การคาดการณตามความคดและความเชอเทานนนจะนาเชอถอเพยงใดขนนกบขวอสนบสนน2. ทรรศนะเกยวกบนโยบาย เปนทรรศนะทเสนอใหวทำาส งหนงสงใด โดยเราจะบอกขนนตอนจดประสงค ประโยชนทไดวรบและแนวทางการแกวไขปญหาทเกดขนนดววย การแสดงทรรศนะเกยวกบนโยบาย มกจะตวองเสนอขวอเทจจรง เพอสนบสนนนโยบายและประเมนคานโยบายทเสนอนนนดววย3. ทรรศนะเกยวกบคณคา ทรรศนะประเภทนนเปนการตดสน วาสงใดดหรอดวอยเปนประโยชนหรอโทษ ส งเหลานนนอาจเปนวตถ บคคล กจกรรม วธการหรอแมวแตทรรศนะกไดว ผกวแสดงทรรศนะอาจจะประเมนคาดววยการเปรยบเทยบกบส งของทมลกษณะเดยวกนตามเกณฑทกำาหนดขนนการโต)แย)ง คอ การแสดงความคดเหน (ทรรศนะ) ทแตกตางระหวางสองฝาย โดยการพยายามเปลยนความเชอและทศนคตของผกวอน โดยใช วขวอมกล สถต หลกฐาน เหตผล และทรรศนะของผกวรกว มาอวางอง เพอสนบสนนทรรศนะของตนและคดควานทรรศนะของอกฝายหนง การโตวแยวงอาจยตลงไดวโดยการตดสนหรอการวนจฉยของบคคลทโตวแยวงโครงสร)างการโต)แย)ง ประกอบดววย1. ขวอสรป2. เหตผล (ผลสนบสนน)ห�����0��วข)อและเนอห�����0��าของการโต)แย)งหวขวอและเนนอหาทเราจะตนงแลววนำามาโตวแยวง ไมจำากดขอบเขตแตส งแรกทควรคำานงกคอ การกำาหนดขอบเขตใหวชดเจนวาจะโตวแยวงดววยหวขวอใดและมประเดนอะไรทนำามาพจารณาบวางกระบวนการโต)แย)ง1. การตงประเดนนการโต)แย)ง หมายถง คำาถามทกอใหวเกดการโตวแยวง โดยคกกรณจะเสนอคำาตอบตอคำาถามไปตามทรรศนะของตน โดยปกตคำาตอบทเราจะไดวกแตกตางกนไป ขวอสำาคญในการโตวแยวงจำาเปนตวองรกวจกตนงประเดนโตวแยวง เพอไมใหวโตวแยวงกนนอกกรอบ ซงการตนงประเดนการโตวแยวงแบงออกเปน 3 ประเภท ดงนน- การโตวแยวงเกยวกบขวอเสนอเพอใหวเปลยนแปลงสภาพเดม จะเปนประเดนทเกยวกบสภาพเดมหรอสภาพทเปนอยก มขวอเสยหายหรอไม อยางใด- การโตวแยวงเกยวกบขวอเทจจรง มกจะเปนประเดนเนวนในเรองของความหนกแนนของเนนอหาหลกฐานทมขวอพสกจนและถกกตวองชดเจนเพยงไร- การโตวแยวงเกยวกบคณคา มกจะขนนอยกกบความรกวสกสวนตว ไมอาจกำาหนดประเดนทแนนอนไดว2. การนยามคำาสำาคญทอยลในประเดนนโต)แย)ง คอ การกำาหนดความหมายของคำาตางๆ เพอกอใหวความเขวาใจตรงกนนนเองการโตวแยวงกยอมจะไปในทศทางเดยวกน อาจจะนยามตามพจนานกรม คำาอธบายของผกวรกวทเขยนไววเปนลายลกษณอกษร การเปรยบเทยบ หรอการยกตวอยางกไดว

3. การค)นห�����0��าและการเรยบเรยงข)อสนบสนนทรรศนะของตน คอ การหาขวอสนบสนนดววยเอกสาร หลกฐานมาเพมนำนาหนกของเหตผลทจะโตวแยวง4. การชให�����0��)เห�����0��นนจดออนของฝายตรงข)าม คอ การชนแจงจดบกพรองในการโตวแยวงของฝายตรงขวาม ซ งสามารถทำาไดวหลายวธ เชน ชนใหวเหนถงการกำาหนดนยามทแคบ ไมรดกม ขวอมกลไมมนำนาหนกและเหตผลทเพยงพอ หรอเปนแหลงขวอมกลทไมนาเชอถอ และการนำาเสนอขวอมกลในการโตวแยวง ไมชดเจนและไมตวองตามประเดน

การโน)มน)าวใจ คอ การสอสารเพอเปลยนความเชอ ทศนคต คานยมและการกระทำาของผกวอนดววยวธการทเหมาะสม สงผลกระทบตอจตใจของบคคลจนเกดการยอมรบและยอมเปลยนแปลงตามทผกวโนวมนวาวตวองการห�����0��ลกการโน)มน)าวใจ คอ การทำาใหวมนษยเกดความเชอ เหนประโยชนของสงทผกวโนวมนวาวใจไดวชนแจงหรอชกนำาแลวว ผกวโนวมนวาวกจะไดวรบผลตามตวองการ แตถวาผกวฟงไมคลวอยตามแลวว การโนวมนวาวใจยอมไมสำาเรจลกษณะของสารโน)มน)าวใจ1. คำาเชญชวน สารลกษณะนนจะเปนเชงวฒนะ การแนะนำาใหวชวยกนกระทำาอยางใดอยางหนงเพอสรวางประโยชนใหวแกสงคมโดยใช วกลวธชนใหวผกวถกกโนวมนวาวเกดความภาคภกมใจถวาปฏบตตามคำาเชญชวนมกจะพบในการเขยนคำาขวญ แถลงการณเพลงปลกใจ บทความปลกใจ หรอการพกดในโอกาสตางๆ2. โฆษณาสนค)า หรอบรการ เปนสารโนวมนวาวทมงขายสนควาและบรการ เพอประโยชนทางธรกจ โดยการใช วถวอยคำาทแปลกใหมสะดดหก สะดดตา มขนาดขวอความสนน แตมงเนวนลกษณะพเศษทเกนจรง เพอสรวางความนาสนใจใหวแกสนควาและบรการนนนๆ3. โฆษณาชวนเชอ เปนการสอสารทจกงใจใหวเปลยนความเชอของบคคลจำานวนมากใหวเปนไปตามความตวองการของตน โดยไมคำานงความถกกตวองและขวอเทจจรงการโฆษณาชวนเชอม 2 ประเภท คอ โฆษณาชวนเชอทางการควาและการโฆษณาชวนเชอทางการเมอง ซงเจตนาของสารลกษณะนนจะเปนเชงหายนะมากกวาวฒนะ จงควรใช ววจารณญาณในการพจารณาสาร โดยมกลวธการสอสารโดยการตราชอฝงตรงขวาม มงทจะทำาลายความเชอ ความศรทธาและปฏเสธกบความคดนนนๆ มการใช วถวอยคำาทหรกหรา มอวางบคคลหรอสถาบนตางๆ การทำาตวเหมอนชาวบวานธรรมดาและการอวางถงผกวมอทธพลหรอผกวทมคนนบถอ เพอเพมความเลอมใสศรทธาและคลวอยตามความคดทนำาเสนอนนนๆ

การอธบาย บรรยาย พรรณนาและโวห�����0��ารการเขยน- การอธบาย คอ การทำาใหวบคคลอนมความรกว ความเขวาใจในเรองตางๆ ทนงทเปนความจรง ความสมพนธ หรอปรากฏการณตางๆ ทนงทเปนธรรมชาตหรอเปนปรากฏการณทางสงคม- การบรรยาย คอ การเลาเรองหรอการกลาวถงเหตการณทตอเนองกน โดยชนใหวเหนฉากหรอสถานททเกดเหตการณ สาเหตทกอใหวเกดเหตการณ สภาพแวดลวอม บคคลทเกยวขวองตลอดจนผลทเกดจากเหตการณนนน การบรรยายจะช นใหวเหนวาใครทำาอะไร ทไหน อยางไร เพออะไรและผลทตามมาเปนอยางไร เชน นทาน เรองสมมต เรองสนน เรองทมการเลาประวตศาสตรหรอความเปนมาของส งใดสงหนง- การพรรณนา คอ การใหวรายละเอยดของส งใดสงหนง โดยใช วสำานวนภาษาและกลวธททำาใหวผกวอานเกดจนตภาพอยางชดเจน อกทนงทำาใหวเกดความรกวสกหรออารมณรวม

โวห�����0��ารการเขยนโวหารการเขยนแบงออกเปน 5 โวหาร ดงนน1. บรรยายโวห�����0��าร คอ โวหารทใช วเลาเรอง หรออธบายเรองราวตางๆ ตามลำาดบเหตการณ การเขยนบรรยายโวหารจะเขยนอยางชดเจน เขยนตรงไปตรงมา รวบรด เนวนแตสาระสำาคญไมจำาเปนตวองมพลความ หรอความปลกยอยเสรมเชน บนทก จดหมายเหต การเขยนเพอแสดงความคดเหนประเภทบทความเชงวจารณ ขาว เปนตวน2. พรรณนาโวห�����0��าร มลกษณะคลวายบรรยายโวาหร แตจะมการสอดแทรกหรอใสอารมณความรกวสกททำาใหวเราคลวอยตามดววยการพรรณาโวหาร จงมงเนวนใหวภาพและเกดอารมณ จงมกใช วการเลนคำา เลนเสยง ใช วภาพพจน แมวเนนอความทเขยนจะนวอยแตเตมไปดววยสำานวนโวหารทไพเราะ อานไดวรสชาต3. เทศนาโวห�����0��าร เปนการใช วโวหารชนใหวเหนถงคณและโทษของสงตางๆ รวมทนงเปนการแนะนำาสงสอนอยางมเหตผล เพอชกจกงใหวผกวอานคลวอยตาม4. สาธกโวห�����0��าร คอ โวหารทมงใหวความชดเจน โดยการยกตวอยางเพออธบายใหวแจมแจวงหรอสนบสนนความคดเหนทเสนอใหวหนกแนน นาเชอถอ สาธกโวหารเปนโวหารเสรม บรรยายโวหาร พรรณนาโวหาร และเทศนาโวหาร5. อปมาโวห�����0��าร หมายถง โวหารเปรยบเทยบ โดยยกตวอยาง ส งทคลวายคลงกนมาเปรยบเพอใหวเกดความชดเจนดวานความหมายดวานภาพ และเกดอารมณ ความรกวสกมากยงขนน กลาวไดววาอปมาโวหาร คอ ภาพพจนประเภทอปมานนเอง

การอานจบใจความแนวทางการอานจบใจความ1. ตนงจดมงหมายในการอานไดวชดเจน เชน อานเพอหาความรกว เพอความเพลดเพลน หรอเพอบอกเจตนาของผกวเขยนเพราะจะเปนแนวทางกำาหนดการอานไดวอยางเหมาะสม และจบใจความหรอคำาตอบไดวรวดเรวยงขนน2. สำารวจสวนประกอบของหนงสออยางคราวๆ เชน ชอเรอง คำานำา สารบญ คำาชนแจงการใช วหนงสอ ภาคผนวก ฯลฯเพราะสวนประกอบของหนงสอจะทำาใหวเกดความเขวาใจเกยวกบเรองหรอหนงสอทอานไดวกววางขวางและรวดเรว3. ทำาความเขวาใจลกษณะของหนงสอวาประเภทใด เชน สารคด ตำารา บทความ ฯลฯ ซ งจะชวยใหวมแนวทางอานจบใจความสำาคญไดวงาย4. ใช วความสามารถทางภาษาในดวานการแปลความหมายของคำา ประโยค และขวอความตางๆ อยางถกกตวองรวดเรว5. ใช วประสบการณหรอภกมหลงเกยวกบเรองทอานมาประกอบ จะทำาความเขวาใจและจบใจความทอานไดวงายและรวดเรวขนนขนตอนการอานจบใจความ1. อานผานๆ โดยตลอด เพอใหวรกววาเรองทอานวาดววยเรองอะไร จดใดเปนจดสำาคญของเรอง2. อานใหวละเอยด เพอทำาความเขวาใจอยางชดเจน ไมควรหยดอานระหวางเรองเพราะจะทำาใหวความเขวาใจไมตดตอกน3. อานซำนาตอนทไมเขวาใจ และตรวจสอบความเขวาใจบางตอนใหวแนนอนถกกตวอง4. เรยบเรยงใจความสำาคญของเรองดววยตนเอง

ระดบของภาษาการใช วภาษาใหวเหมาะสมกบบคคลและสถานการณ ภาษาในแตละระดบจะมลกษณะถวอยคำาสำานวนทแตกตางกนออกไป อนเกดจากปจจยตางๆ ดงนน1. โอกาสและสถานท เชน ทประชม ตลาด รวานควา ทสาธารณะ ทเฉพาะ เหลานนจะมภาษาทตางกนออกไป2. สมพนธภาพระหวางบคคล 3. ลกษณะของเนนอหา เนนอหาของสารทจะสงออกไป ถอวามความสำาคญอยางยง เพราะสารบางสารอาจไมเหมาะสมกบกาลเทศะหรอสถานการณนนน ทำาใหวตวองเลอกระดบภาษาของสารใหวเหมาะสม เพอการส อสารทสมฤทธผผล4. สอทใช วสอสาร ผกวสงสารจะตวองรกวจกเลอกภาษาใหวเหมาะสมกบสอทใช ว เชน การเขยนจดหมายสวนตวกบจดหมายกจธระหรอการพกดคยในวงสนทนากบการพกดในงานพธการการแบงระดบภาษาในลกษณะตางๆ1. แบงเปน 2 ระดบ คอ ระดบทางการ (แบบแผน) และระดบทไมเปนทางการ (ไมเปนแบบแผน)2. แบงเปน 3 ระดบ คอ ระดบพธการ (แบบแผน) ระดบกงพธการ (กงแบบแผน) และระดบไมเปนพธการ (ภาษาปาก)3. แบงเปน 5 ระดบ คอ ระดบพธการ ระดบทางการ ระดบกงทางการ ระดบไมเปนทางการ และระดบกนเองระดบพธการ – งานใหญ สอสารเพยงฝายเดยว ไมตวองการคนตอบและภาษาสละสลวยระดบทางการ – งานสำาคญ ภาษาแบบแผนตวองสนนกระชบเขวาใจงายระดบกงทางการ – งานทวไป ใช วภาษาเขวาใจงาย เนวนเสรมสมพนธภาพระดบไมเปนทางการ – เนวนตดตอสอสารและควาขาย ภาษาอาจจะมคำาเฉพาะกลมระดบกนเอง – พกดคยในชวตประจำาวน ใช วภาษาพกด มคำาหยาบ คำาแสลง

คำาราชาศพทลำาดบของพระบรมวงศานวงศม 3 ระดบระดบท 1 พระบาทสมเดจพระเจวาอยกหวระดบท 2 สมเดจพระนางเจวาฯ พระบรมราชนนาถ สมเดจพระบรมโอรสาธราช สยามมกฎราชกมารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารระดบท 3 พระบรมวงศานวงศพระองคอนๆ• การใช วกรยาราชาศพท ม 2 ประเภท1. สำาเรจรกป เชน เสดจ สรง สรวล เสวย พระราชทาน ประทาน ประชวร บรรทม2. ใช ว “ทรง” ดงนน

2.1 ทรง + กรยาธรรมดา เชน ทรงสรวาง ทรงหมนน ทรงยนด ทรงวง2.2 ทรง + นามธรรมดา เชน ทรงศล ทรงธรรม ทรงดนตร2.3 ทรง + นามราชาศพท เชน ทรงฉลองพระองค ทรงพระกรณา

ข)อห�����0��)าม หวามใช ว “ทรง” นำาหนวากรยาราชาศพทสำาเรจรกป• การใช วคำาวา “เสดจ” นำาหนวาเสดจ + กรยาสามญ เชน เสดจไป เสดจออกเสดจ + นามราชาศพท เชน เสดจพระราชสมภพ เสดจพระราชดำาเนนไปตางประเทศ

• การใช วสรรพนามราชาศพทผกวฟง บรษท 2 บรษท 11. พระบาทสมเดจพระเจวาอยกหว ใตวฝาละอองธลพระบาท ขวาพระพทธเจวา พระบรมราชนนาถ2. สมเดจพระบรมโอรสาธราช ใตวฝาละอองพระบาท ขวาพระพทธเจวา สมเดจพระเทพรตนฯ3. สมเดจเจวาฟวา ใตวฝาพระบาท4. พระองคเจวา สมเดจพระสงฆราช ฝาพระบาท เกลวากระหมอม (ฉน)5. หมอมเจวา ฝาพระบาท เกลวากระหมอม หมอมฉน• ราชาศพทสำาหรบพระภกษ- สมเดจพระสงฆราช จะใช วคำาระดบเดยวกนกบพระองคเจวา เชน บรรทม ประชวร เสวยพระกระยาหาร- สมเดจพระราชาคณะ ใช วคำาราชาศพทสำาหรบพระภกษ เชน- พระราชาคณะ จำาวด อาพาธ ฉนภตตาหาร- พระภกษทวไป

การเขยนบรรณานกรมรลปแบบการเขยนบรรณานกรมชอผกวแตง. ปทพมพ. ชอหนงสอ. เลมทหรอจำานวนเลม(ถวาม), ครนงทพมพ. ชอชดหนงสอและลำาดบท (ถวาม). สถานทพมพ:สำานกพมพ.ห�����0��ลกการเขยนบรรณานกรม1. การเรยนลำาดบบรรณานกรมใหวเรยงลำาดบตามพจนานกรม2. ถวารายการบรรณานกรมมทนงหนงสอภาษาไทยและภาษาองกฤษใหวเรยงหนงสอภาษาไทยขนนกอน3. ชอผกวแตงไมตวองมยศ หรอตำาแหนง เชน ดร. พล.ต แตถวาเปนตำาแหนงราชนกลใหวใสหลงชอ แลววเขยนตำาแหนงดววยเชน คกฤทธผ ปราโมช, ม.ร.ว.4. ผกวแตงอาจเปนคนๆ เดยว เปนหมกคณะ หรอเปนสถาบนกไดว เชน สมน อมรววฒน และคณะ หรอ ศกษาธการ, กระทรวง(ถวาเปนหนวยงาน เชน กระทรวง กรม มหาวทยาลย ใหวเขยนชอของหนวยงานนนนกอนแลววจงใสเครอง , และบอกประเภทของหนวยงาน)

สำานวนไทย คอ ขวอคำาหรอขวอความทกลาวกนมาช วานานแลวว มความหมายไมตรงตามตวหรอมความหมายอนแฝงอยก สำานวนไทยม 2 ประเภท คอสภาษต คอ สำานวนทมลกษณะสงสอนหรอหวาม มจดมงหมายเพอการสงสอน เชน นำนาเชยวอยาขวางเรอคำาพงเพย คอ เปนสำานวนทกลาวโดยทวๆ ไป ไมไดวเนวนไปทการสงสอนโดยตรง เชน ตำานำนาพรกละลายแมนำนา ดนพอกหางหมก หวลวานไดวหวขวอสอบเรองสำานวนไทยในระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอระดบทจะสอบเขวามหาวทยาลยเปนการเนวนไปทความเขวาใจและการนำาเอาสำานวนไทยไปใช วในบรบทตางๆ ไดวอยางถกกตวอง

การเขยนเรยงความสวนประกอบของเรยงความ ประกอบไปดววย 3 สวน คอ1. คำานำา เปนการบอกใหวผกวอานทราบวาผกวเขยนจะเขยนเรองอะไร เปนการกระตวนใหวผกวอานสนใจอานเนนอเรองตอไป การเขยนคำานำามหลายวธ เชน ยกคำาพกด คำาคม สภาษต รวอยกรอง คำาถาม2. เนอเรอง เปนสวนสำาคญทสดของการเขยนเรยงความ ผกวเขยนจะตวองคดกอนขนนแรกวา จะเลอกเขยนเรองอะไรและมวตถประสงคใดในการเขยนเรองนนนๆจดประสงคในการเขยนเรยงความ ม 4 ประการ คอ เพอใหวขวอเทจจรง เพอโนวมนวาวใจ เพอใหวความบนเทง เพอสงเสรมการใช วความคด การกำาหนดจดประสงคทแตกตางกน จะทำาใหวเนนอหาของงานเขยนตางกนดววยตอจากนนนเราจะตวองกำาหนดโครงเรอง การกำาหนดโครงเรอง ทำาใหวมขอบเขตในการเขยน ไมเขยนนอกประเดนเปนการจดลำาดบความคดใหวเปนระเบยบตอเนองเปนเรองราว 3. บทสรป ควรเขยนบทสรปใหวนาประทบใจ ทสำาคญคอตวองทำาใหวผกวอานเขวาใจจดประสงคของผกวเขยนอยางแจมชด อาจทำาไดวหลายวธ เชน เนวนสาระสำาคญของเรอง ตนงคำาถามใหวคดตอ ยกคำากลาว คำาคม สภาษต ขวอคดสำาหรบเรองขวอสอบเรองการเขยนเรยงความนน ขวอสอบกจะมแนวขวอสอบประมาณ 2 แนวทางดววยกน คอ คำาถามเกยวกบการวางโครงเรอง และคำาถามเกยวกบการพจารณาขวอความทยกมาใหววาควรอยกในสวนประกอบใดของเรยงความ

คำาทบศพทและศพทบญญตคำาทบศพท คอการถายเสยงหรอรกปของคำาจากภาษาตางประเทศ นำามาเขยนในรกปแบบของภาษาไทยของเรา เพอใหวคนทอานออกเสยงไดวถกกตวอง หรอใกลวเคยงกบภาษาเดม โดยมการยมคำามาจากภาษาตางประเทศหลายภาษา เชน ภาษาบาล สนสกฤตองกฤษ จน ฝรงเศส เปนตวนศพทบญญต คอ คำาศพทจากภาษาตางประเทศทกำาหนดมาเปนมาตรฐานโดยราชบณฑตยสถาน เพอใช วในการเขยนเอกสารงานของราชการ โดยทวไปแลววศพทบญญตมกมาจากภาษาองกฤษ แตการสรวางคำามกจะสรวางแบบคำาสมาส

ความห�����0��มายของคำาความห�����0��มายตามตว คอ ความหมายทตรงตามบรบทของการสอสารนนนเลย ไมตวองตความเพมเตมความห�����0��มายเชงอปมา คอ ความหมายทเกดจากการเปรยบเทยบกบความหมายตามตวความห�����0��มายนยตรง หรอความหมายโดยตรง คอ ความหมายตามทปรากฏในพจนานกรม อาจเปนความหมายตามตวหรอเชงอปมากไดวความห�����0��มายนยประห�����0��วด หรอความหมายโดยนย คอ ความหมายทไมปรากฏตามตวอกษร เมอกลาวแลววจะทำาใหวไปนกถงอกส งหนงความห�����0��มายแคบ หมายถง คำาทมความหมายเฉพาะ เชน ฟตบอล หมายถง กฬาฟตบอลเทานนน หรอเกวาอน หมายถง เครองใช วสำาหรบนงความห�����0��มายกว)าง หมายถง คำาทมความหมายครอบคลมคำาอนไปดววย เชน กฬา มความหมายกววางหมายถงฟตบอล บาสเกตบอล วายนำนา ฯลฯ หรอเครองเรอนครอบคลมถงเกวาอน โตะ ตกว เตยง

ความรล)ทวไปเกยวกบคำาประพนธองคประกอบ1. บท คอ ตอนๆ หนงของคำาประพนธ2. บาท คอ บรรทดของคำาประพนธ3. วรรค คอ เปนสวนทแยกยอยออกมาจากบาทอกทหนง4. คำาหรอพยางค คอ เสยงทเปลงออกมาในครนงๆ หนงลกษณะบงคบของบทร)อยกรอง 9 ประการ1. พยางค คอ เสยงทเปลงออกมาในครนงๆ หนง อาจมความหมายหรอไมมความหมายกไดว เชน คำาอทาน อยางคำาวา โอวยอยหมำา มะ แม กเปนพยางคทนงส นน2. คณะ คอ ขวอกำาหนดของรวอยกรองแตละชนดวาจะตวองมจำานวนคำา จำานวนวรรค จำานวนบาทหรอบทในจำานวนเทาใด เชนกาพยยาน 11 กจะบงคบ 4 วรรค โดยวรรคหนวาตวองบงคบ 5 คำา และวรรคหลงบงคบ 6 คำา เปนตวน สวนกลอนแปด กกำาหนดวา1 บทม 2 บาท 1 บาทม 2 วรรค 1 วรรคม 8 คำา3. สมผส คอ ลกษณะบงคบทตวองใช วคำาใหวคลวองจองกน

3.1 สมผสสระ คอ คำาทใช วสระเปนเสยงเดยวกน ถวามตวสะกด ตวองสะกดมาตราเดยวกน3.2 สมผสอกษรหรอพยญชนะ คอ คำาทใช วพยญชนะขนนตวนเปนตวเดยวกนหรอเสยงเดยวกน โดยไมตวองคำานงถง

สระหรอตวสะกด3.3 สมผสนอก คอ สมผสบงคบของบทรวอยกรองทกชนด เปนคำาทตวองเช อมสมผสจากวรรคหนงไปอกวรรคหนง

แตตวองใช วสมผสสระเทานนน ไมใช วสมผสอกษร3.4 สมผสใน คอ คำาทมเสยงสระหรอมพยญชนะคลวองจองกนทอยกในวรรคเดยวกน ซ งจะทำาใหวบทรวอยกรองนนน

ไพเราะนาฟงมากขนน ซ งในบทรวอยกรองจะมสมผสในหรอไมมกไดว4. คำาคร - ลห�����0�� คอ คำาหนก คำาเบา ซงบงคบใช วในบทประพนธประเภทฉนท5. คำาเอก – คำาโท คอ คำาทบงคบวรรณยกตรกปเอกและโท ในตำาแหนงทกำาหนดไววโดยเฉพาะในโคลงและราย

5.1 คำาเอก คอ คำาหรอพยางคทมรกปวรรณยกตเอก เชน ใช ไต เตา จา แม เปนตวน5.2 คำาโท คอ คำาหรอพยางคทมรกปวรรณยกตโท เชน นำนา ฟวา หลวา ไดว เปนตวน5.3 คำาเอกโทษ คอ คำาโททเขยนโดยใช วรกปวรรณยกตเอก หรองายๆ กคอ คำาเอกทสะกดผด5.4 คำาโทโทษ คอ คำาเอกทเขยนโดยใช วรกปวรรณยกตโท หรองายๆ กคอ คำาโททสะกดผด

6. คำาเปนน - คำาตาย คอ ลกษณะบงคบทใช วในการแตงโคลง รายและกลบท โดยเฉพาะโคลงสสภาพ7. เสยงวรรณยกต คอ เสยงดนตร อนไดวแก เสยงสามญ เอก โท ตร และ จตวา ทกำาหนดใหวใช วในบทกลอน

8. คำานำา คอ คำาขนนตวนทตวองใช วในบทรวอยกรองบางประเภท ซงจะมลกษณะตางๆ กน ดงนน8.1 กลอนบทละคร ขนนตวนดววยคำาวา “เมอนนน” “บดนนน” “มาจะกลาวบทไป”8.2 กลอนสกวา ขนนตวนดววยคำาวา “สกวา”8.3 กลอนดอกสรวอย วรรคแรกจะม 4 คำา และมคำาท 2 เปนคำาวา “เอย” และตวองลงทวายในคำา สดทวายของบทดววย

คำาวา “เอย” เทานนน8.4 กลอนเสภา ขนนตวนดววยคำาวา “ครานนน”

9. คำาสร)อย คอ คำาทใช วลงทวายวรรค หรอ ทวายบาท ในบทรวอยกรอง เพอเพมความไพเราะ เตมเนนอความใหวสมบกรณ หรออาจใช วเปนคำาถามกไดว ตวอยางเชน พอ แม พ เทอญ นา ฤา แล กด ฮา แฮ เฮย เอย เวย รา อา บารม เลย โดยคำาสรวอยนนจะตวองเปนคำาเปน จะใช วคำาตายไมไดว และใช วเฉพาะบทประพนธชนดโคลงและรายเทานนน

ฉนทลกษณกลอนแปดห�����0��รอกลอนสภาพลกษณะคำาประพนธ1. คณะ กลอนแปดนนน 1 บทจะม 2 บาท หรอ 4 วรรค โดยในหนงบทนนน วรรคแรกเรยกวาวรรคสดบ วรรคทสองคอวรรครบ วรรคทสามเรยกวาวรรครอง และวรรคทส เรยกวาวรรคสง2. เสยง การจะแตงกลอนแปดใหวไพเราะนนน เรากตวองมขวอบงคบเรองเสยงกนหนอย วาวรรคใดสามารถลงดววยเสยงอะไรไดวและไมไดวอยางไรบวาง

- วรรคสดบ คำาสดทวายสามารถลงไดวทกเสยง- วรรครบ คำาสดทวายหวามเสยงสามญกบตร- วรรครอง คำาสดทวายหวามใช วเสยงเอกโทจตวา- วรรคสง คำาสดทวายหวามใช วเสยงเอกโทจตวา

3. การสงสมผส การสงสมผสเปนหวใจของบทรวอยกรองทกประเภท ในกลอนแปดเรากำาหนดใหวมสมผสในบท หรอ สมผสนอก 3 แหง และมสมผสระหวางบท 1 แหง คอสมผสนอก นนกคอสมผสระหวางวรรคในบทนนนๆ

- คำาสดทวายของวรรคสดบ (วรรคท 1) ตวองสมผสกบคำาท 3 หรอ 5 ของวรรครบ (วรรคท 2)- คำาสดทวายของวรรครบ (วรรคท 2) ตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรครอง (วรรคท 3)- คำาสดทวายของวรรครอง (วรรคท 3) ตวองสมผสกบคำาท 3 หรอ 5 ของวรรคสง (วรรคท 4)

สมผสระหวางบท คอ สมผสบงคบทตวองมระหวางบท โดยคำาสดทวายของบทแรกตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรคทรบ (วรรคท 2) ในบทถดไปกาพยกาพยยาน 11วรรคแรกจะม 5 คำา วรรค ท 2 จะม 6 คำาลกษณะคำาประพนธ1. คณะ กาพยยาน 11 หนงบทจะม 4 วรรค หรอ 2 บาท โดยบาทท 1 เราเรยกวา “บาทเอก” และบาทท 2 เราเรยกวา “บาทโท” และบาทหนงจะม 2 วรรค โดยวรรคหนวาม 5 คำา และวรรคหลงม 6 คำา2. เสยง คำาสดทวายของบทกำาหนดหวามใช วคำาตาย และคำาทมเสยงวรรณยกต3. การสงสมผส การสงสมผสเปนหวใจของบทรวอยกรองทกประเภท ในกาพยยาน 11 เรากำาหนดใหวมสมผสในบท หรอ สมผสนอก 2 แหง และมสมผสระหวางบท 1 แหง คอสมผสนอก นนกคอสมผสระหวางวรรคในบทนนนๆ

- คำาสดทวายของวรรคสดบ (วรรคท 1) ตวองสมผสกบคำาท 3 ของวรรครบ (วรรคท 2)- คำาสดทวายของวรรครบ (วรรคท 2) ตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรครอง (วรรคท 3)

สมผสระหวางบท คอสมผสบงคบทตวองมระหวางบท โดยคำาสดทวายของบทแรกตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรคทรบ (วรรคท 2) ในบทถดไป เชนเดยวกนกบกลอนแปดกาพยฉบง 16 มกใช วในบททบรรยายลลาแบบโลดโผนมอารมณคกคกสนกสนาน ปจจบนมกใช วเขยนบทปลกใจและบทสดลกษณะคำาประพนธ1. คณะ กาพยฉบง 16 หนงบทม 3 วรรค วรรคแรกม 6 พยางค วรรคทสองม 4 พยางค และวรรคทสามม 6 พยางค ตามลำาดบ จำานวนพยางครวมกนไดว 16 พยางค จงไดวชอวา “กาพยฉบง 16” โดยนวองๆ อาจจำาวา “หก-ส-หก” กไดวเชนกน2. เสยง มกนยมเสยงสามญและจตวาเปนคำาทวายวรรค3. การสงสมผส การสงสมผสของกาพยฉบง 16 งายมากๆ เพราะมเพยง 2 แหงเทานนน ซงเรากำาหนดใหวมสมผสในบท หรอ สมผสนอก 1 แหง และมสมผสระหวางบทอก 1 แหง คอสมผสนอก นนกคอสมผสระหวางวรรคในบทนนนๆ- คำาสดทวายของวรรคท 1 ตวองสมผสกบคำาสดทวาย ของวรรคท 2

สมผสระหวางบท คอสมผสบงคบทตวองมระหวางบท โดยคำาสดทวายของบทแรกตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรคแรกในบทถดไปกาพยสรางคนางค 28ลกษณะคำาประพนธ1. คณะ กาพยสรางคนางค 28 หนงบทม 7 วรรค วรรคละ 4 พยางค จำานวนพยางครวมกนไดว 28 พยางค จงไดวชอวา “กาพยสรางคนางค 28”2. การสงสมผส การสงสมผสของกาพยสรางคนางค 28 นวองๆ คงตวองใช วความพยายามกนหนอย เพราะในหนงบทมสมผสคอนขวางมากและนาสบสน คอสมผสนอก นนกคอสมผสระหวางวรรคในบทนนนๆ

- คำาสดทวายของวรรคท 1 ตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรคท 2- คำาสดทวายของวรรคท 3 สมผสกบคำาสดทวายของวรรคท 5- คำาสดทวายของวรรคท 4 สมผสกบคำาแรกหรอคำาทสองของวรรคท 5- คำาสดทวายของวรรคท 5 สมผสกบคำาสดทวายของวรรคท 6

สมผสระหวางบท คอสมผสบงคบทตวองมระหวางบท โดยคำาสดทวายของบทแรกตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรคท 3 ในบทถดไปฉนทอนทรวเชยรฉนท โดยปกตแลววฉนทมกใช วสำาหรบแตงเรองทตอเนองกนยดยาว มบทพรรณนา หรอการแทรกคตตางๆเชนเรอง สามคคเภทคำาฉนท กฤษณาสอนนวองคำาฉนท มงคลสกตรคำาฉนท เปนตวน เนองจากฉนทเปนส งทคนไทยไดวรบมาจากวรรณคดบาลซ งมการใช วคำาหนก-เบา ดงนนนในการแตงฉนททกประเภท ขวอบงคบสำาคญกคอ คร-ลห หรอ เสยงหนก-เสยงเบาลกษณะคำาประพนธ1. คณะ อนทรวเชยรฉนท 1 บทม 2 บาท และม 4 วรรค โดยบงคบคร-ลห ดงนน วรรคหนวา (ในทนนหมายถง วรรคท 1 กบ 3ของบทนนนๆ) ม 5 คำา โดยมขวอบงคบคร-ลห ดงนน ตำาแหนงคำาท 1 2 4 และ 5 เปน “คร” และคำาท 3 เปน “ลห” และวรรคหลง (ในทนนหมายถง วรรคท 2 และ 4 ของบทนนนๆ) จะม 6 คำา โดยมขวอบงคบคร-ลห ดงนน ตำาแหนงคำาท 1 2 และ 4 เปน “ลห” และตำาแหนง 3 5 และ 6 เปน “คร”2. การสงสมผส การสงสมผสของอนทรวเชยรฉนท มเพยง 3 แหง คอ

2.1 สมผสนอก นนกคอสมผสระหวางวรรคในบทนนนๆ- คำาสดทวายของวรรคท 1 ตวองสมผสกบคำาท 3 ของวรรคท 2- คำาสดทวายของวรรคท 2 สมผสกบคำาสดทวายของวรรคท 32.2 สมผสระห�����0��วางบท ในคำาประพนธประเภทฉนทนนนกเหมอนกนกบคำาประพนธทกประเภท นนกคอคำาสดทวาย

ของบทแรกตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรคท 2 ในบทถดไปโคลง1. โคลงสสภาพ เปนโคลงอกประเภทหนงทกวนยมแตงและออกขวอสอบบอยมาก โดยทวไปแลววบทรวอยกรองประเภทโคลงนนนมลกษณะบงคบทสำาคญยงนนกคอ “เอก-โท” ซงนวองๆ จำาเปนตวองจำาฉนทลกษณใหวไดวเพอทจะสามารถนำาไปใช วในหวองสอบ โดยการจำาฉนทลกษณนนน พแนะนำาใหวนวองทองจำา “โคลงแมบท” ซ ง “โคลงแมบท” กคอ โคลงสสภาพทมไมวเอกไมวโทตรงตามบงคบ ลกษณะคำาประพนธ

1.1 คณะ โคลงสสภาพ 1 บท จะม 4 บาท และวรรคหนวาของทกบาทจะม 5 คำา และมวรรคหลง 2 คำา แตในบาทท 1 และ 3 นนนวรรคหลงจะมคำาสรวอยหรอไมมกไดว

1.2 การสงสมผส- คำาสดทวายของบาทท 1 (ทไมใชคำาสรวอย) สมผสคำาสดทวายในวรรคแรกในบาทท 2, 3- คำาสดทวายของบาทท 2 สมผสกบคำาสดทวายของวรรคแรกในบาทท 41.3 คำาเอก-คำาโท หมายถง พยางคทบงคบดววยรกปวรรณยกตเอก และรกปวรรณยกตโทกำากบในคำานนน- คำาเอก คอ รกปวรรณยกตเอกกำากบทกคำา เชน แก ต พ โด ทอง รอย เปนตวน- คำาโท คอ คำาทมรกปวรรณยกตโทกำากบทกคำา เชน มวา หลวา ไซรว รวาย ใหว เตวน เปนตวน

ในโคลงสสภาพหนงบทจะมคำาเอกทนงหมด 7 แหง และคำาโททนงหมด 4 แหง หรอนวองๆ สามารถจดจำาอยางงายๆ วา“เอกเจนดโทส” และคำาเอก โท ในบาทแรกของโคลงอาจสลบทกนไดว2. โคลงสองสภาพ นวองๆ บางคนอาจจะไมควนหกและไมเคยรกวจกโคลงสองสภาพมากอน แตในขวอสอบโอเนตนนน ยงมการออกเรองโคลงสองสภาพอยกเปนครนงคราว ดงนนนเรามาทำาความรกวจกกบโคลงชนดนนเลยดกวา ขนนช อวา “โคลง” กตวองมการบงคบ“เอก-โท” เชนเดยวกนกบโคลงสสภาพ แตจะสนนและงายกวาเลกนวอย โดยทวไปแลววโคลงสองนนนใช วในการจบรายสภาพ

ลกษณะคำาประพนธ2.1 คณะ โคลงสองสภาพ 1 บท จะม 3 วรรค โดยมวรรคละ 5 คำาสองวรรค สวนวรรคสดทวายม 4 คำา และอาจ

เพมหรอไมเพมคำาสรวอยตอนทวายกไดว2.2 การสงสมผส มแหงเดยว นนกคอ คำาสดทวายของวรรคท 1 ตวองสมผสกบคำาสดทวายของวรรค 2

โวห�����0��ารภาพพจน คอ กลวธการทใช วถวอยคำาอยางมชนนเชง โดยอาจมการใช วภาษาหรอสำานวนการเขยนทแปลกออกไป เพอใหวไดวอารมณ ความรกวสกและกอใหวเกดจนตภาพแกผกวอาน ซ งตางกบการใช วภาษาอยางตรงไปตรงมา ซ งโวหารภาพพจนนนนกมหลายชนด1. อปมา คอ การเปรยบเทยบสงหนงวาเหมอนหรอคลวายกบอกส งหนง โดยสงทนำามาเปรยบตวองลกษณะเดนรวมกนเปนการเปรยบเพยงดวานเดยว และตวองใช วคำาแสดงความเหมอนมาเปนคำาแสดงการเปรยบเทยบ เชน คำาวา เหมอน คลวายดจ ดง ราวกบ ปาน ดง ดง ยง เฉก พาง เปนตวน2. อปลกษณ คอ การเปรยบสงหนงเปนอกส งหนงโดยเปนการนำาสองสงทตางชนดกนมาเปรยบกนเชนเดยวกบอปมาอปลกษณจะไมกลาวโดยตรงเหมอนอปมาแตใช ววธกลาวเปนนยใหวเขวาใจเอาเองโดยสวนมากมกใช วคำาเปรยบวา “เปน”“คอ”3. บคคลวต ห�����0��รอ บคลาธษฐาน คอ การสมมตใหวส งทไมมชวต เชน สตว ส งของ พช หรอสถานท มอากปกรยาอาการเหมอนมนษย เพอใหวส งเหลานนนปรากฏเปนส งทมอารมณความรกวสก หรอความคดขนนมา4. อตพจน คอ การกลาวเกนจรง หรออธบายสนนๆ กคอการพกดเวอรนนเองโดยเจตนานนนตนงใจจะสอใหวขวอความมนำนาหนกมากขนน เพมอารมณทรนแรงมากยงขนน เชน ฉนตามหาเธอแทบพลกแผนดน เธอเสยใจนำนาตาไหลเปนสายเลอด5. สทพจน คอ การเลยนเสยงธรรมชาต เชน เสยงฝนตก ฟวารวอง เสยงของสตวตางๆ หรอเสยงสงของกระทบกน เปนตวนตวอยางเชน กรอบแกรบ แทนเสยงเหยยบของแหวง ครนครน แทนเสยงฟวารวอง กระตาก แทนเสยงรวองไกตวเมย หรงๆ แทนเสยงเรไร กรกกรก แทนเสยงนกเขาขนคก เปนตวน การใช วภาพพจนนนทำาใหวผกวอานรกวสกวาไดวยนเสยงนนนจรงๆ เปนการเพมอรรถรสในการอานอกรกปแบบหนง6. นาฏการ คอ คำาทแสดงใหวเหนลกษณะการเคลอนไหวอยางชดเจน เชน วงเยาะๆ7. นามนย คอ การนำาลกษณะเดนของสงๆ หนงมาแทนสงนนนทนงหมด ยกตวอยางเชน คำาวา “เกวาอน” แทนตำาแหนงหนวาทของผกวบรหาร เนองจากเกวาอนนนมลกษณะเดน คอ เปนส งทผกวบรหารใช วประจำา นนเอง ซงโวหารนามนยนน จะมลกษณะคลวายกบโวหารสญลกษณทจะกลาวตอไป แตนามนยจะเปนการดงเอาลกษณะของบางส งมากลาว ใหวหมายถงส งนนนทนงหมด8. สญลกษณ คอ การสมมตส งหนงใหวเปนสงทกลาวแทนอกสงหนง โดยสงนนนมกจะถกกตความและเปรยบเทยบมาเปนเวลายาวนานแลวว จนทำาใหวทกคนเกดความเขวาใจตรงกน โดยสญลกษณตางจากนามนยตรงทวา สญลกษณจะมความเปนสากลมากกวา9. ปฏพากย คอการใช วคำาทมความหมายตรงขวามกนและไมสอดคลวองกนมากลาวไววดววยกน เพอเพมใหวความหมายมนำนาหนกมากยงขนน เชน นำนาผนงขม คาวนำนาควาง ศตรกคอยากำาลง ยงรบกยงช วา10. คำาถามเชงวาทศลป คอ คำาถามทไมตวองการคำาตอบซงมกใช วในบทประพนธ

คำาไวพจน คอ คำาทมความหมายเหมอนกน ในบทประพนธหรอในการแตงวรรณคดนนน คำาไวพจนจะถกกนำามาใช วอยางมากมายเพอความงดงามทางภาษา ยกตวอยางเชนพระเจ)าแผนดน เชน ประมข กษตรย กษตรา กษตรย กษตราธราช พระมหากษตรย กษตร กษตรยราช กษตลบด ขตตยะขตตยา พระราชาธราช ราชา ภกมบด มหบด มหบาล มหบาล มหป นเรศ นเรศวร มหาบพตร(เฉพาะพระทใช ว) บรมพตร ภกวนาถ ภกวไนย ภกวเนตร ภกธร ภกธเรศวร ภกเบศ ภกบาล ภกบด ภกเบนทร ภกเบศวร นรศวร นราธป นฤเทพ นฤบด นรราช นฤเบศ นรงสรรค นรนทร ภกธเรศ จกร จกรน บพตร ภกมนทร บดนทรดวงใจ เชน แด กมล ทรวง มน มโน รต ฤทย ฤด หฤทย อระ อกท)องฟ)า เชน คคนมพร คคนางค คคนานต ทฆมพร นภ นภดล นภมณฑล นภา นภาลย โพยม โพยมาน เวหะ เวหาดอกไม) เชน บปผ บปผา บปผชาต บษยา บษบะ จาว จราว มาลย มาลา พบก กรรณกา กสม โกสม กสมาลย บษบง บษบน บหงา บหลน ผกา พเยย มาลย มาล สมน สมนา สมาลผล)ห�����0��ญง เชน กญญา กลยา กลยาณ กานดา แกววตา ขนษฐา ดรณ ดวงสมร ถ นง นงราม นงคราญ นงนช นงเยาว นงลกษณ นช เนยง แนง แนงนวอย บงอร พธก ยพา ยพน ยวด เยาวมาลย เยาวเรศ สายสมร สดา อนงค วนดา พนดา วรดนกอร องคณา อตถช)าง เชน หสด คเชนทร คชนทร ดมไร หสดนทร กร กรนทร กญชร คช คชา คชาธาร พลาย พง นาค นาคนทร นาเคนทรสาร หตถ ไอยรา คชสาร สางเมอง เชน ธาน นคร ธานน นครนทร นคเรศ บกร บร พารา กรงไกร ประ บรนทรพระอาทตย เชน ตะวน ทนกร ทวากร ประภากร พนแสง ภาณ ภาณมาศ รพ รว รงสมนต รงสมา รำาไพ สรยะ สรยง สรยาสรโย สกร อกกะ องศธร องศมาล อาภากร อษณก ไถง ตโมนท

คณคาวรรณคดโดยรวมแลววเราสามารถแยกคณคาออกมาไดว 3 ดวานดววยกน ดงนนคณคาด)านอารมณ วรรณคดทดตวองสามารถสออารมณทผกวเขยนถายทอดไววในงานเขยน ตวองทำาใหวผกวอานเกดอารมณอยางใดอยางหนงขณะทอาน ไมวาจะเปนอารมณสข ตนเตวน เรวาใจ หรอโศกเศรวาคณคาด)านสตปญญา เปนวรรณกรรมทใหวความรกวในดวานตางๆ ไมวาจะเปนดวานสงคมวฒนธรรม ดวานภาษา ประวตศาสตรโบราณคด วถชวตหรอ กฎหมาย นอกจากความรกวตางๆ เรายงตวองนบรวมไปถงคตและขวอคดตางๆ ทมกสอดแทรกเขวามาในเรองดววย วรรณคดนนนนอกจากจะใหวความเพลดเพลนแกผกวอานแลวว ยงเปนกระจกบานใหญทสะทวอนเรองราวในอดตและเปนสงทใหวคณคาดวานความคด เสรมสรวางสตปญญาและยกระดบจตใจเราอกดววยคณคาด)านคณธรรม / สงคม กวมกจะเขยนสะทวอนสงคมสมยนนน เราจงสามารถมองเหนชวตสภาพความเปนอยกวฒนธรรมความเชอและคานยมคนในสงคม ไดวรกวถงขนบธรรมเนยมประเพณ ความเชอ คานยมและจรยธรรมรวมกน ในวรรณคดนนน นอกจากนนนวรรณคดยงแทรกคณธรรมในเรอง ซ งทำาใหวผกวอานรกวสกจรรโลงใจอกดววย