การวิเคราะห์ต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์ของการเกิดอุบัติเหตุทางถนน...

108

วารสารบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร

ปท 9 ฉบบท 2

1 นสตปรญญาโท สาขาวชาเศรษฐศาสตร คณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร มหาวทยาลยนเรศวร 2 อาจารย ประจ าภาควชาเศรษฐศาสตร คณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตรและการสอสาร มหาวทยาลยนเรศวร 3 อาจารย ประจ าภาควชาการแพทยแผนไทยประยกต คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

การวเคราะหตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนน ในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคม

The Economic Cost of Road Traffic Injuries among People Receiving Social Security Renefits

กญทยา ประดบบญ 1

พดตาน พนธเณร 2 ชญานนท ประทมสตร 3

[email protected]

บทคดยอ ในชวงป พ.ศ. 2549-2554 ผประกนตนในกองทนประกนสงคม มแนวโนมจ านวนการใชบรการกรณเจบปวยฉกเฉนและอบตเหตทสงขนจาก 12,000 ราย เปน 18,000 ราย การวจยนจงมจดมงหมายเพอวเคราะหตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคมภาพรวมระดบประเทศในป พ .ศ. 2554 โดยใชกรอบแนวคดเกยวกบตนทนความเจบปวย (Cost of Illness: COI) ในมมมองของสงคมทประกอบไปดวย ตนทนทางตรง ไดแก ตนทนคารกษาพยาบาล ตนทนจากทรพยสนทเสยหาย และตนทนทางออมซงใชแนวคดทนมนษย (Human Capital Approach: HCA) งานวจยนพบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตมมลคาสงถง 2,812,347 บาทตอราย ในขณะทตนทนคารกษาพยาบาลมมลคา 19,120 บาทตอราย โดยตนทนทเกดจากการเขารบบรการฐานะผปวยในเทากบ 17,901 บาทตอราย ผปวยนอกเทากบ 1,219 บาทตอราย และตนทนจากทรพยสนทเสยหายเทากบ 11,963 บาทตอราย นอกจากนผลการวจยยงระบไดวาชวงอายระหวาง 25-39 ป เปนชวงอายทมตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตคอนขางสง งานวจยครงนเปนขอมลเบองตนเพอชวยส านกงานประกนสงคมในการพจารณาปรบเพมเงนทดแทนการขาดรายไดใหกบผประกนตนในสวนของกองทนประกนสงคมในอนาคต ค าส าคญ: 1) ตนทนทางเศรษฐศาสตร 2) อบตเหตทางถนน 3) ผประกนตน 4) ระบบประกนสงคม Abstract In the period of 2006 – 2011, the number of social security-insured persons who visited the emergency department as a result of road traffic injuries increased from 12,000 to 18,000, respectively. This study aimed to reveal economic cost of road traffic injuries under the perspective of Thailand Social Security System. We considered both direct and indirect costs of all insured persons under the Thai Social Security Fund in 2011 under societal perspective, and employed cost of illness approach. The direct costs accounted were treatment costs and asset damaged costs. Human Capital Approach (HCA). The productivity losses among those who died were as high as 2,812,347 Baht a case, while treatment costs were 19,120 Baht a case and the cost of services for a patient was 17,901 Baht a case. The out-patient cost was 1,219 Baht a case and cost of asset damages was 11,963 Baht a case. Moreover, the results of the study revealed that high productivity loss was seen among 25 – 39 age-group. The results of the study could be used as preliminary evidence for social security benefit adjustments. Keywords: 1) Economics Cost 2) Road Injury 3) Social Security Insurer 4) Social Security






[email protected]


บทน า ปญหาอบตเหตทางถนนก าลงเปนปญหาทางสขภาพทส าคญในปจจบน จากขอมล Global road safety 2010 พบวา มผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนทวโลกแตละปสงถง 1.27 ลานราย หรอเฉลยวนละ 3,479 ราย บาดเจบ 20-50 ลานราย และพการอยางนอย 5 ลานราย หากแตละประเทศไมมมาตรการปองกนอบตเหตทางถนนทด ในอก 20 ปขางหนาอบตเหตทางถนนจะเปนสาเหตของการเสยชวตอนดบตนๆ ของประชากรบนโลก โดยในป ค .ศ . 2030 จ านวนผเสยชวตอาจสงถง 2.4 ลานราย และพการจากการจราจรเพมขน ส าหรบความสญเสยจากอบตเหตจราจรทวโลกปละประมาณ 520 ลานเหรยญสหรฐฯ (ศรวฒนทพยธราดล, 2553) การเกด อบต เหตแตละครงท าให เกดการบาดเจบอยางรนแรงหรอกระทงท าใหเกดความพการหรอเสยชวตได ซงสงนท าใหเกดความเสยหายทงตอสงคมและเศรษฐกจอยางมหาศาลจากการศกษาของกรมทางหลวงในรายงานเรอง“มลคาความเสยหายของอบตเหตในประเทศไทย”พบวาความสญเสยทางเศรษฐกจทประเทศไทยตองเผชญในแตละปนนคดเปนมลคาสงถง 232,000 ลานบาท หรอรอยละ 2.8 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (กรมทางหลวง, 2551) ส าหรบประเทศไทยจากขอมลของกรมทางหลวงพบวาสถตอบตเหตจราจรทางถนนในประเทศไทยระหวางป พ .ศ.2550-2555 มจ านวนผเสยชวตเฉลยเทากบ 1,451 ราย และมจ านวนผบาดเจบเฉลยเท าก บ 10,311 ราย กล า ว ได ว า ใน แต ล ะว น มผ เสยชวตเฉลยวนละ 4 ราย และผบาดเจบเฉลยป ระมาณ 28 ราย (กรมทางหลวง , 2555) เม อพ จารณ าสถต ของกระทรวงสาธารณ สขพบวา ผเสยชวตเนองจากอบตเหตจากการขนสงเปนเพศชายมากกวาเพศหญง โดยป พ.ศ.2555 จ านวนผเสยชวตของเพศชายมอตรารอยละ 78.68 และในปเดยวกนจ านวนผ เสยชวตของเพศหญงมเพยงรอยละ 21.32 เท าน น (กระทรวงสาธารณสข , 2555) จากสถตป พ.ศ.2555 ยงพบวาประชากรวยท างานเปนกลมเสยงของการเกดอบตเหตอยางชดเจน กลาวคอ มากกวารอยละ 75 ของผเสยชวตจากอบตเหตมอายระหวาง 20-50 ป (กระทรวงสาธารณสข, 2555)

แรงงานนบเปนทรพยากรทส าคญและเปนปจจยในการเสรมสรางความเจรญใหแกประเทศ ซงรฐบาลของทกประเทศควรจดใหมการคมครองแ ร งง าน ท ก ค น ป ระ เท ศ ไท ย ได ม ส า น ก งานประกนสงคมเปนหนวยงานราชการ กอตงขนเมอวนท 3 กนยายน พ.ศ. 2533 ปจจบนอยในสงกดกระทรวงแรงงาน มภารกจหลก คอ การบรหารกองทนประกนสงคมตามพระราชบญญตประกนสงคม พ .ศ. 2533 โดยกองทนประกนสงคมจะใหความคมครองและเปนหลกประกนในการด ารงชวตแกผประกนตนใหไดรบประโยชนทดแทนเมอตองประสบอนตรายหรอเจบปวย ทพพลภาพหรอตายอนมใชเนองจากการท างาน รวมทงการคลอดบตร สงเคราะหบตร ชราภาพ และวางงาน โดยผประกนตนไดรบการชดเชยทงในรปตวเงน (In Cash) และบรการทางการแพทย (In Kind) ซงในป พ.ศ. 2554 มผประกนตนทอยในความคมครองของกองทนประกนสงคมทงสน 10,499,993 ราย คดเปนรอยละ 27.30 ของก าลงแรงงานทมงานท าหรอรอยละ 16.39 ของประชากรท งประเทศ (ส านกงานประกนสงคม, 2554) จากสถตจ านวนการใช บ รการกรณ เจบป วยฉ ก เฉนและอบ ต เหต ป พ.ศ.2549-2554 มผประกนตนทขอรบเงนชวยเหลอกรณเจบปวยฉกเฉนและอบตเหตเพมจาก 120,000 ราย เปน 180,000 ราย ท าใหประกนสงคมตองรบ ภ าระ ใน การจ ายป ระ โยชน ท ด แท น ให ก บผประกนตนกรณเจบปวยฉกเฉนและกรณเจบปวยจากอบตเหตเพมสงขนตามไปดวย ส าห รบ ส ท ธป ระ โยชน ท ดแท น กองท นประกนสงคมตามพระราชบญญตประกนสงคม พ .ศ. 2533 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตประกนสงคมฉบบท 2 พ.ศ.2537 และฉบบท 3 พ.ศ. 2542 ก าหนดไวเมอผประกนตนประสบอบตเหตซงไมเกยวของกบการท างานจะไดรบประโยชนทดแทน 3 กรณคอ (1) กรณประสบอนตรายหรอเจบปวย (2) กรณทพพลภาพ และ (3) กรณเสยชวต ซงพบวาตงแตมกองทนประกนสงคมตามพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ.2533 จนถงปปจจบนในสวนของเงนทดแทนการขาดรายไดทกองทนประกนสงคมจายใหผประสบอบตเหตทง 3 กรณขางตนยงไมเคยเปลยนแปลงใดๆ อบตเหตทางถนนกอใหเกดความสญเสยทงในระดบบคคลและระดบประเทศคอนขางมากโดยเฉพาะ

109








[email protected]


บทน า ปญหาอบตเหตทางถนนก าลงเปนปญหาทางสขภาพทส าคญในปจจบน จากขอมล Global road safety 2010 พบวา มผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนทวโลกแตละปสงถง 1.27 ลานราย หรอเฉลยวนละ 3,479 ราย บาดเจบ 20-50 ลานราย และพการอยางนอย 5 ลานราย หากแตละประเทศไมมมาตรการปองกนอบตเหตทางถนนทด ในอก 20 ปขางหนาอบตเหตทางถนนจะเปนสาเหตของการเสยชวตอนดบตนๆ ของประชากรบนโลก โดยในป ค .ศ . 2030 จ านวนผเสยชวตอาจสงถง 2.4 ลานราย และพการจากการจราจรเพมขน ส าหรบความสญเสยจากอบตเหตจราจรทวโลกปละประมาณ 520 ลานเหรยญสหรฐฯ (ศรวฒนทพยธราดล, 2553) การเกด อบต เหตแตละครงท าให เกดการบาดเจบอยางรนแรงหรอกระทงท าใหเกดความพการหรอเสยชวตได ซงสงนท าใหเกดความเสยหายทงตอสงคมและเศรษฐกจอยางมหาศาลจากการศกษาของกรมทางหลวงในรายงานเรอง“มลคาความเสยหายของอบตเหตในประเทศไทย”พบวาความสญเสยทางเศรษฐกจทประเทศไทยตองเผชญในแตละปนนคดเปนมลคาสงถง 232,000 ลานบาท หรอรอยละ 2.8 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (กรมทางหลวง, 2551) ส าหรบประเทศไทยจากขอมลของกรมทางหลวงพบวาสถตอบตเหตจราจรทางถนนในประเทศไทยระหวางป พ .ศ.2550-2555 มจ านวนผเสยชวตเฉลยเทากบ 1,451 ราย และมจ านวนผบาดเจบเฉลยเท าก บ 10,311 ราย กล า ว ได ว า ใน แต ล ะว น มผ เสยชวตเฉลยวนละ 4 ราย และผบาดเจบเฉลยป ระมาณ 28 ราย (กรมทางหลวง , 2555) เม อพ จารณ าสถต ของกระทรวงสาธารณ สขพบวา ผเสยชวตเนองจากอบตเหตจากการขนสงเปนเพศชายมากกวาเพศหญง โดยป พ.ศ.2555 จ านวนผเสยชวตของเพศชายมอตรารอยละ 78.68 และในปเดยวกนจ านวนผ เสยชวตของเพศหญงมเพยงรอยละ 21.32 เท าน น (กระทรวงสาธารณสข , 2555) จากสถตป พ.ศ.2555 ยงพบวาประชากรวยท างานเปนกลมเสยงของการเกดอบตเหตอยางชดเจน กลาวคอ มากกวารอยละ 75 ของผเสยชวตจากอบตเหตมอายระหวาง 20-50 ป (กระทรวงสาธารณสข, 2555)

แรงงานนบเปนทรพยากรทส าคญและเปนปจจยในการเสรมสรางความเจรญใหแกประเทศ ซงรฐบาลของทกประเทศควรจดใหมการคมครองแ ร งง าน ท ก ค น ป ระ เท ศ ไท ย ได ม ส า น ก งานประกนสงคมเปนหนวยงานราชการ กอตงขนเมอวนท 3 กนยายน พ.ศ. 2533 ปจจบนอยในสงกดกระทรวงแรงงาน มภารกจหลก คอ การบรหารกองทนประกนสงคมตามพระราชบญญตประกนสงคม พ .ศ. 2533 โดยกองทนประกนสงคมจะใหความคมครองและเปนหลกประกนในการด ารงชวตแกผประกนตนใหไดรบประโยชนทดแทนเมอตองประสบอนตรายหรอเจบปวย ทพพลภาพหรอตายอนมใชเนองจากการท างาน รวมทงการคลอดบตร สงเคราะหบตร ชราภาพ และวางงาน โดยผประกนตนไดรบการชดเชยทงในรปตวเงน (In Cash) และบรการทางการแพทย (In Kind) ซงในป พ.ศ. 2554 มผประกนตนทอยในความคมครองของกองทนประกนสงคมทงสน 10,499,993 ราย คดเปนรอยละ 27.30 ของก าลงแรงงานทมงานท าหรอรอยละ 16.39 ของประชากรท งประเทศ (ส านกงานประกนสงคม, 2554) จากสถตจ านวนการใช บ รการกรณ เจบป วยฉ ก เฉนและอบ ต เหต ป พ.ศ.2549-2554 มผประกนตนทขอรบเงนชวยเหลอกรณเจบปวยฉกเฉนและอบตเหตเพมจาก 120,000 ราย เปน 180,000 ราย ท าใหประกนสงคมตองรบ ภ าระ ใน การจ ายป ระ โยชน ท ด แท น ให ก บผประกนตนกรณเจบปวยฉกเฉนและกรณเจบปวยจากอบตเหตเพมสงขนตามไปดวย ส าห รบ ส ท ธป ระ โยชน ท ดแท น กองท นประกนสงคมตามพระราชบญญตประกนสงคม พ .ศ. 2533 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตประกนสงคมฉบบท 2 พ.ศ.2537 และฉบบท 3 พ.ศ. 2542 ก าหนดไวเมอผประกนตนประสบอบตเหตซงไมเกยวของกบการท างานจะไดรบประโยชนทดแทน 3 กรณคอ (1) กรณประสบอนตรายหรอเจบปวย (2) กรณทพพลภาพ และ (3) กรณเสยชวต ซงพบวาตงแตมกองทนประกนสงคมตามพระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ.2533 จนถงปปจจบนในสวนของเงนทดแทนการขาดรายไดทกองทนประกนสงคมจายใหผประสบอบตเหตทง 3 กรณขางตนยงไมเคยเปลยนแปลงใดๆ อบตเหตทางถนนกอใหเกดความสญเสยทงในระดบบคคลและระดบประเทศคอนขางมากโดยเฉพาะ

110



ในกลมประชากรวยท างานซงเปนก าลงการผลตทส าคญของประเทศ แตทผานมายงไมพบการศกษาใดบงชถงขนาดของความสญเสยในกลมแรงงานดงกลาว โดยการศกษาครงนไดเนนในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคมซงเปนระบบประกนภาคบงคบ ดวยเหนวาขอมลตนทนของการเกดอบตเหตทท าการศกษาครงนจะเปนประโยชนตอการปรบสทธประโยชนจากการเกดอบตเหตของผประกนตน ทงในสวนของการบาดเจบ การทพพลภาพและการเสยชวต จากงานศกษาของเสกศกด จ าเรญวงศ (2550, หนา 10) ทศกษาประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมทมตอลกจางในสถานประกอบการขนาดใหญกบขนาดเลก พบวา ในภาพรวมลกจางมความพงพอใจตอประโยชนทดแทนทไดจากกองทนประกนสงคมในระดบต า โดยเฉพาะในประเดนการท าประกนสงคมท าใหมขวญและก าลงใจในการท างาน และยงพบวาลกจางในสถานประกอบการใชบรการประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมนอยอกดวย วตถประสงคของการวจย เพอวเคราะหตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนทงในสวนของตนทนทางตรงและตนทนทางออมในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคม ขอบเขตของงานวจย ผวจยไดก าหนดขอบเขตการวจย ตามแนวคดของการวเคราะหตนทนความเจบปวย (Cost of Illness: COI) ทประกอบไปดวย การวเคราะหตนทนทางตรงและตนทนทางออม ดงตอไปน 1. การวเคราะหตนทนทางตรง ประกอบไปดวย 2 สวน คอ (1) ตนทนคารกษาพยาบาลโดยจ าแนกเปนการวเคราะหตนทนในสวนของแผนกผ ป วยนอกและแผนกผ ป วยใน (2) ตนทนจากทรพยสนทเสยหายทงในสวนของทรพยสนราชการและทรพยสนสวนบคคล 2. การวเคราะหตนทนทางออม ประกอบไปดวย 3 สวน คอ (1) ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต (2) ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ (3) ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส โดยการศกษาครงนม

ขอบเขตการศกษาถงผประกนตนทประสบอบตเหตทไมเกยวของกบการท างานเทานน ไมไดรวมถงตนทนคาเสยโอกาสทเกดกบครอบครวของผประกนตนทประสบอบตเหตและการดแลโดยญาต งานวจยทเกยวของ 1. ความสญ เสยทางเศรษฐกจอนเนองมาจากอบตเหตบนถนน ประกอบดวย 1.1 คาใชจายในการรกษาพยาบาล งานศกษาของวรรณภา สมรตนะและคณะ (2539, หนา 3) ศกษาตนทนผปวยอบตเหตบนถนนในโรงพยาบาลทวไปเฉพาะในกรงเทพมหานคร แบงตนทนตามองคประกอบตนทนคอ ตนทนผรบบรการ ไดแก ตนทนทางตรง ตนทนทางออม และตนทนผใหบรการ ไดแก ตนทนด าเนนการ ตนทนคาแรง จากการศกษา ดเรก ปทมสรวฒน (2537, หนา 7) ท าการประมาณความสญเสยทางเศรษฐกจเนองมาจากอบตเหตจราจรในป 2536 แบงคาใชจายในการรกษาพยาบาลเปนผปวยในและผปวยนอก การศกษาของวรรณภา สม-รตนะ และดเรก ปทมสรวฒน นน เปนการเลอกใชขอมลจากโรงพยาบาลของรฐเพยงดาน 1.2 ความสญเสยดานทรพยสน จากการศกษาของเจรญรตน พรมกล า (2541, หนา 8) ศกษาการประเมนความสญเสยทางเศรษฐกจจากอบต เหตจราจรบนทางดวน จ าแนกความเสยหายเปนของยานพาหนะทประสบอบตเหตและของทรพยสน โดยรวบรวมขอมลจากรายงานและแบบสอบถามเกยวกบอบตเหตบนทางดวนในป พ.ศ.2539 ซงการศกษานมความแตกตางจากงานของ ดเรก ปทมสรวฒน (2537) ทท าการประมาณความสญเสยของทรพยสนทเสยหายทงสวนเอกชนและของรฐบาล ซงคลายกบ พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-28) แยกความสญเสยดานทรพยสนทเสยหายออกเปนความเสยหายท เก ยวของกบยานพาหนะและความเสยหายทเกยวของกบทรพยสนอน (ทรพยสนทางราชการ) 1.3 ความสญเสยทางเศรษฐกจจากการขาดงาน งานวจยของ เจรญรตน พรมกล า (2541, หนา 6) ศกษาการประเมนความสญเสยทางเศรษฐกจจากอบตเหตจราจรบนทางดวนในป พ.ศ.2539 ศกษาเฉพาะผทประสบอบตเหตเทานน ไมไดครอบคลมไปถงญาตพนองทดแลผปวย ซงแตกตางจากการศกษา

ของ ด เรก ปทมสรวฒน (2537, หนา 4) ท าการประมาณความสญเสยทางเศรษฐกจเนองมาจากอบตเหตจราจร โดยวเคราะหความสญเสยรายไดทงในแงของผบาดเจบและญาตพนองทดแลผปวย ในการประเมนความสญเสยจากการขาดงานในกรณการเสยชวต จากการศกษาทผานมามวธการประเมนรายไดในอนาคตแตกตางกนไป โดยวรเวศม สวรรณระดา (2548, หนา 63) และพชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-6) ค านวณ Foregone Income ซงตองอาศยโครงสรางรายไดปจจบนเพอประเมนหารายไดอนาคตทสญเสยไป จากฟงกชนคาจางซงแสดงความสมพนธระหวางคาจางและอาย โดยอาศยขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรจากส านกงานสถตแหงชาต ในขณะท ดเรก ปทมสรวฒน (2537, หน า 5) ค านวณ โดยใช รายได เฉ ลยของแรงงานทจ าแนกตามกลมอายและเพศจากผลการส ารวจแรงงาน (Labor Force Survey) ของส านกงานสถตแหงชาต สวนในกรณของผบาดเจบและผดแลผบาดเจบ งานวจยสวนใหญประเมนการสญเสยรายไดในชวงวนทรกษาพยาบาลของผบาดเจบ 2. การประเมนตนทนทางเศรษฐกจดานสขภาพ งานศกษาของมนฑรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ (2551, หนา 13) ประเมนตนทนผลกระทบทางสงคมสขภาพและเศรษฐกจของการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในป พ .ศ.2549 ใชกรอบแนวคดตนทนความเจบปวย (Cost of Illness: COI) ซงคลายกบการศกษา มนฑรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ (2554, หนา 38) ตนทนทท าการประเมนแบงออกเปน 2 สวน คอ ตนทนทางตรงและตนทนทางออม ซงตนทนออมไดประเมนตนทนจากการเสยชวตกอนวยอ น ค วร โด ย ใช ว ธ ท น ม น ษ ย (Human Capital Approach) ในการประเม นตนทนกรณ ของการเสยชวตกอนถงวยอนควร จ าเปนตองมการปรบลดคาในอนาคตใหเปนคาในปจจบน ซงการศกษาขางตนเลอกท าการปรบลดทอตรารอยละ 3 จากขอแนะน าของคมอการประเมนเทคโนโลยดานสขภาพส าหรบประเทศไทย 3. คารกษาพยาบาลท ค านวณจากคาน าหนกสมพทธ งานศกษาของพจนชวทย อภน เวศ (2550, หนา 261) ศกษาคารกษาพยาบาลตามเกณฑ DRG

เปรยบเทยบกบคาใชจายทเรยกเกบ ส าหรบโรคทพบบอยในโรงพยาบาลศรนครนทร ป พ .ศ .2546 มวตถประสงค เพอหาราคาคารกษาพยาบาลทค านวณไดตามเกณฑ DRG โดยน าคาน าหนกสมพทธเฉลย (Relative Weight: RW) ของแตละโรคคณกบจ านวนเงน 10,300 บาท ซงเปนราคาทโรงพยาบาลไดรบจากส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) ผลการศกษา เมอเปรยบเทยบราคาทค านวณตามเกณฑ DRG และราคาทโรงพยาบาลเรยกเกบตามทใชจายจรง พบวา ราคาทค านวณตามเกณฑ DRG ของแตละโรคมทงทสงกวาและต ากวาราคาทเรยกเกบ 4. การประกนสงคม งานศกษาของนราพร คณจกรเสร (2536, หนา 15) ศกษาประสทธภาพของการประกนสงคมของไทย ประกอบดวย 2 สวน คอ ศกษาเปรยบเทยบคาใชจายและผลประโยชนของผเขารวมประกนสงคม และศกษาโครงสรางของการด าเนนงานประกนสงคม ผล ก ารศ ก ษ า เป ร ยบ เท ย บ ค า ใช จ า ย ใน ก ารรกษาพยาบาลและการประกนสขภาพของประชาชนแตละคนกบเงนทผ เขารวมโครงการประกนสงคมจะตองจายสมทบ พบวา ผมรายไดสงมโอกาสเขารบการรกษาพยาบาลไดมากกวาผ ม รายไดต า และกฎหมายประกนสงคมของไทยมลกษณะเปนเพยงการก าหนดเจตนารมณและการวางหลกการประกนสงคมอยางกวางๆ คลายกบการศกษา เสกศกด จ าเรญวงศ (2550, หนา 10) ศกษาประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมทมตอลกจางในสถานประกอบการขนาดใหญกบขนาดเลกพบวา ในภาพรวมลกจางมความพงพ อ ใจต อป ระ โยช น ท ด แท น ท ได จ ากก อ งท นประกนสงคมในระดบต า และยงพบวาลกจางในสถานประกอบการใชบรการประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมนอย วธด าเนนงานวจย 1. การวเคราะหตนทนทางตรง การวเคราะหตนทนทางตรง แบงเปน 2 สวน คอ ตนทนคารกษาพยาบาล ไดแก คารกษาพยาบาลในสวนของผปวยนอก คารกษาพยาบาลกรณผปวยใน และตนทนจากทรพยสนท เสยหาย ไดแก ความเสยหายของยานพาหนะและความเสยหายของทรพยสนทางราชการ

111



ในกลมประชากรวยท างานซงเปนก าลงการผลตทส าคญของประเทศ แตทผานมายงไมพบการศกษาใดบงชถงขนาดของความสญเสยในกลมแรงงานดงกลาว โดยการศกษาครงนไดเนนในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคมซงเปนระบบประกนภาคบงคบ ดวยเหนวาขอมลตนทนของการเกดอบตเหตทท าการศกษาครงนจะเปนประโยชนตอการปรบสทธประโยชนจากการเกดอบตเหตของผประกนตน ทงในสวนของการบาดเจบ การทพพลภาพและการเสยชวต จากงานศกษาของเสกศกด จ าเรญวงศ (2550, หนา 10) ทศกษาประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมทมตอลกจางในสถานประกอบการขนาดใหญกบขนาดเลก พบวา ในภาพรวมลกจางมความพงพอใจตอประโยชนทดแทนทไดจากกองทนประกนสงคมในระดบต า โดยเฉพาะในประเดนการท าประกนสงคมท าใหมขวญและก าลงใจในการท างาน และยงพบวาลกจางในสถานประกอบการใชบรการประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมนอยอกดวย วตถประสงคของการวจย เพอวเคราะหตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนทงในสวนของตนทนทางตรงและตนทนทางออมในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคม ขอบเขตของงานวจย ผวจยไดก าหนดขอบเขตการวจย ตามแนวคดของการวเคราะหตนทนความเจบปวย (Cost of Illness: COI) ทประกอบไปดวย การวเคราะหตนทนทางตรงและตนทนทางออม ดงตอไปน 1. การวเคราะหตนทนทางตรง ประกอบไปดวย 2 สวน คอ (1) ตนทนคารกษาพยาบาลโดยจ าแนกเปนการวเคราะหตนทนในสวนของแผนกผ ป วยนอกและแผนกผ ป วยใน (2) ตนทนจากทรพยสนทเสยหายทงในสวนของทรพยสนราชการและทรพยสนสวนบคคล 2. การวเคราะหตนทนทางออม ประกอบไปดวย 3 สวน คอ (1) ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต (2) ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ (3) ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส โดยการศกษาครงนม

ขอบเขตการศกษาถงผประกนตนทประสบอบตเหตทไมเกยวของกบการท างานเทานน ไมไดรวมถงตนทนคาเสยโอกาสทเกดกบครอบครวของผประกนตนทประสบอบตเหตและการดแลโดยญาต งานวจยทเกยวของ 1. ความสญ เสยทางเศรษฐกจอนเนองมาจากอบตเหตบนถนน ประกอบดวย 1.1 คาใชจายในการรกษาพยาบาล งานศกษาของวรรณภา สมรตนะและคณะ (2539, หนา 3) ศกษาตนทนผปวยอบตเหตบนถนนในโรงพยาบาลทวไปเฉพาะในกรงเทพมหานคร แบงตนทนตามองคประกอบตนทนคอ ตนทนผรบบรการ ไดแก ตนทนทางตรง ตนทนทางออม และตนทนผใหบรการ ไดแก ตนทนด าเนนการ ตนทนคาแรง จากการศกษา ดเรก ปทมสรวฒน (2537, หนา 7) ท าการประมาณความสญเสยทางเศรษฐกจเนองมาจากอบตเหตจราจรในป 2536 แบงคาใชจายในการรกษาพยาบาลเปนผปวยในและผปวยนอก การศกษาของวรรณภา สม-รตนะ และดเรก ปทมสรวฒน นน เปนการเลอกใชขอมลจากโรงพยาบาลของรฐเพยงดาน 1.2 ความสญเสยดานทรพยสน จากการศกษาของเจรญรตน พรมกล า (2541, หนา 8) ศกษาการประเมนความสญเสยทางเศรษฐกจจากอบต เหตจราจรบนทางดวน จ าแนกความเสยหายเปนของยานพาหนะทประสบอบตเหตและของทรพยสน โดยรวบรวมขอมลจากรายงานและแบบสอบถามเกยวกบอบตเหตบนทางดวนในป พ.ศ.2539 ซงการศกษานมความแตกตางจากงานของ ดเรก ปทมสรวฒน (2537) ทท าการประมาณความสญเสยของทรพยสนทเสยหายทงสวนเอกชนและของรฐบาล ซงคลายกบ พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-28) แยกความสญเสยดานทรพยสนทเสยหายออกเปนความเสยหายท เก ยวของกบยานพาหนะและความเสยหายทเกยวของกบทรพยสนอน (ทรพยสนทางราชการ) 1.3 ความสญเสยทางเศรษฐกจจากการขาดงาน งานวจยของ เจรญรตน พรมกล า (2541, หนา 6) ศกษาการประเมนความสญเสยทางเศรษฐกจจากอบตเหตจราจรบนทางดวนในป พ.ศ.2539 ศกษาเฉพาะผทประสบอบตเหตเทานน ไมไดครอบคลมไปถงญาตพนองทดแลผปวย ซงแตกตางจากการศกษา

ของ ด เรก ปทมสรวฒน (2537, หนา 4) ท าการประมาณความสญเสยทางเศรษฐกจเนองมาจากอบตเหตจราจร โดยวเคราะหความสญเสยรายไดทงในแงของผบาดเจบและญาตพนองทดแลผปวย ในการประเมนความสญเสยจากการขาดงานในกรณการเสยชวต จากการศกษาทผานมามวธการประเมนรายไดในอนาคตแตกตางกนไป โดยวรเวศม สวรรณระดา (2548, หนา 63) และพชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-6) ค านวณ Foregone Income ซงตองอาศยโครงสรางรายไดปจจบนเพอประเมนหารายไดอนาคตทสญเสยไป จากฟงกชนคาจางซงแสดงความสมพนธระหวางคาจางและอาย โดยอาศยขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรจากส านกงานสถตแหงชาต ในขณะท ดเรก ปทมสรวฒน (2537, หน า 5) ค านวณ โดยใช รายได เฉล ยของแรงงานทจ าแนกตามกลมอายและเพศจากผลการส ารวจแรงงาน (Labor Force Survey) ของส านกงานสถตแหงชาต สวนในกรณของผบาดเจบและผดแลผบาดเจบ งานวจยสวนใหญประเมนการสญเสยรายไดในชวงวนทรกษาพยาบาลของผบาดเจบ 2. การประเมนตนทนทางเศรษฐกจดานสขภาพ งานศกษาของมนฑรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ (2551, หนา 13) ประเมนตนทนผลกระทบทางสงคมสขภาพและเศรษฐกจของการบรโภคเครองดมแอลกอฮอลในป พ .ศ.2549 ใชกรอบแนวคดตนทนความเจบปวย (Cost of Illness: COI) ซงคลายกบการศกษา มนฑรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ (2554, หนา 38) ตนทนทท าการประเมนแบงออกเปน 2 สวน คอ ตนทนทางตรงและตนทนทางออม ซงตนทนออมไดประเมนตนทนจากการเสยชวตกอนวยอ น ค วร โด ย ใช ว ธ ท น ม น ษ ย (Human Capital Approach) ในการประเม นตนทนกรณ ของการเสยชวตกอนถงวยอนควร จ าเปนตองมการปรบลดคาในอนาคตใหเปนคาในปจจบน ซงการศกษาขางตนเลอกท าการปรบลดทอตรารอยละ 3 จากขอแนะน าของคมอการประเมนเทคโนโลยดานสขภาพส าหรบประเทศไทย 3. คารกษาพยาบาลท ค านวณจากคาน าหนกสมพทธ งานศกษาของพจนชวทย อภน เวศ (2550, หนา 261) ศกษาคารกษาพยาบาลตามเกณฑ DRG

เปรยบเทยบกบคาใชจายทเรยกเกบ ส าหรบโรคทพบบอยในโรงพยาบาลศรนครนทร ป พ .ศ .2546 มวตถประสงค เพอหาราคาคารกษาพยาบาลทค านวณไดตามเกณฑ DRG โดยน าคาน าหนกสมพทธเฉลย (Relative Weight: RW) ของแตละโรคคณกบจ านวนเงน 10,300 บาท ซงเปนราคาทโรงพยาบาลไดรบจากส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) ผลการศกษา เมอเปรยบเทยบราคาทค านวณตามเกณฑ DRG และราคาทโรงพยาบาลเรยกเกบตามทใชจายจรง พบวา ราคาทค านวณตามเกณฑ DRG ของแตละโรคมทงทสงกวาและต ากวาราคาทเรยกเกบ 4. การประกนสงคม งานศกษาของนราพร คณจกรเสร (2536, หนา 15) ศกษาประสทธภาพของการประกนสงคมของไทย ประกอบดวย 2 สวน คอ ศกษาเปรยบเทยบคาใชจายและผลประโยชนของผเขารวมประกนสงคม และศกษาโครงสรางของการด าเนนงานประกนสงคม ผล ก ารศ ก ษ า เป ร ยบ เท ย บ ค า ใช จ า ย ใน ก ารรกษาพยาบาลและการประกนสขภาพของประชาชนแตละคนกบเงนทผ เขารวมโครงการประกนสงคมจะตองจายสมทบ พบวา ผมรายไดสงมโอกาสเขารบการรกษาพยาบาลไดมากกวาผ ม รายไดต า และกฎหมายประกนสงคมของไทยมลกษณะเปนเพยงการก าหนดเจตนารมณและการวางหลกการประกนสงคมอยางกวางๆ คลายกบการศกษา เสกศกด จ าเรญวงศ (2550, หนา 10) ศกษาประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมทมตอลกจางในสถานประกอบการขนาดใหญกบขนาดเลกพบวา ในภาพรวมลกจางมความพงพ อ ใจต อป ระ โยช น ท ด แท น ท ได จ ากก อ งท นประกนสงคมในระดบต า และยงพบวาลกจางในสถานประกอบการใชบรการประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมนอย วธด าเนนงานวจย 1. การวเคราะหตนทนทางตรง การวเคราะหตนทนทางตรง แบงเปน 2 สวน คอ ตนทนคารกษาพยาบาล ไดแก คารกษาพยาบาลในสวนของผปวยนอก คารกษาพยาบาลกรณผปวยใน และตนทนจากทรพยสนท เสยหาย ไดแก ความเสยหายของยานพาหนะและความเสยหายของทรพยสนทางราชการ

112



1.1 ป ร ะ ช า ก ร ท ใ ช ใน ก า ร ว จ ย ไ ด แ ก ผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนทเขารบการร กษ าพ ยาบ าลแผ น กผ ป ว ยน อก ใน ภ าพ รวมระดบประเทศ พ.ศ. 2550 และผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนทเขารบการรกษาพยาบาลแผนกผปวยในในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ.2554 1.2 การเกบรวบรวมขอมลผวจยใชขอมลทตยภม (Secondary data) จากหนวยงานภาครฐและงานวจยทเกยวของ ไดแบงออกเปน 4 สวน ไดแก สวนท 1 ขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลแผนกผปวยนอก จากฐานขอมลผปวยนอกจากศนยวจยและตดตามความเปนธรรมทางสขภาพ (Centre for Health Equity Monitoring, CHEM) คณะแพทย -ศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร พ.ศ.2550 สวนท 2 ขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลแผนกผปวยใน จากแหลงขอมลกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Group, DRG) ส านกงานประกนสงคม พ .ศ .2554 สวนท 3 มลคาความเสยหายของยานพาหนะจากอบตเหตทางถนนและจ านวนการเกดอบตเหตทางถนน จากแหลงขอมลศนยเทคโนโลยสารสนเทศกลาง ส านกงานต ารวจแหงชาต สวนท 4 มลคาความเสยหายของทรพยสนทางราชการจากอบตเหตทางถนนและจ านวนการเกดอบต เหตทางถนน จากแหลงขอมลส านกอ านวยความปลอดภย กรมทางหลวง 1.3 การวเคราะหขอมล ผวจยไดแบงการวเคราะหตนทนทางตรงออกเปน 2 สวน ไดแก 1.3.1 การว เค ราะ ห ต น ท น ค า ร กษ า - พยาบาลเฉลย ประกอบดวย 1) ก ารว เค ราะ ห ต นท น ค ารกษ า -พยาบาลเฉลยแผนกผปวยนอก (บาทตอราย) สมการคอ

1_

N

ii

XC OPD

N

โดย _C OPD คอ ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนแผนกผปวยนอก

iX คอ ตนทนคารกษาพยาบาลของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนคนท i (i=1,2,3,….,n)

N คอ จ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนน ทงน ตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยนอกคนท i ( )iX มาจากน าอตราสวนตนทนตอราคาขาย (Ratio of Costs to Charges) ของผปวยนอกคณกบคาใชจายของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนแตละรายบคคล การศกษาครงนน าอตราสวนตนทนตอราคาขาย (Ratio of Costs to Charges) กลมคาบรการทางการแพทยและพยาบาล จ าแนกตามระดบโรงพยาบาล โดยอางองผลการศกษาตนทนผปวยรายบคคลส าหรบกลมวนจฉยโรครวมประเทศไทย อรทย เขยวเจรญและคณะ (2554, หนา 579) โดยท าการปรบคาใหเปนมลคาในป พ .ศ.2554 โดยใชดชนราคาผบรโภคทวไป (Consumer Price Index: CPI) จากธนาคารแหงประเทศไทย 2) ก า ร ว เ ค ร า ะ ห ต น ท น ค ารกษาพยาบาลเฉลยแผนกผปวยใน (บาทตอราย) สมการคอ

1_

N

ii

ZC IPD

N

โดย _C IPD คอ ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนแผนกผปวยใน iZ คอ ตนทนคารกษาพยาบาลของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนคนท i (i=1,2,3,….,n) N คอ จ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนน และ iZ = AdjRW x จ าน วน เงน ทสถานพยาบาลไดรบจากส านกงานประกนสงคม ซงส านกงานประกนสงคมไดแบงวธการจายเงนออกเปน 3 ระดบ ไดแก ระดบท 1 ถาคาน าหนกสมพทธเฉลยทปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW)<2 ส านกงานประกนสงคมเหมาจาย 1,446 บาท/ราย ระดบท 2 ถาคาน าหนกสมพทธเฉลยทปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) ม ค า ต ง แ ต 2 ข น ไป โด ย เป นโรงพยาบาลตามบตรรบรองสทธและโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาลเครอขาย ส านกงานประกนสงคมจายตามอตรา 11,500 บาท/ราย ตอ 1 คาน าหนกสมพทธ

เฉลย ระดบท 3 ถาคาน าหนกสมพทธเฉลยทปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) มคาตงแต 2 ขนไป โดยเปนโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาลระดบสง ส านกงานประกนสงคมจายตามอตรา 15,000 บาท/ราย ตอ 1 คาน าหนกสมพทธเฉลย 1.3.2. ตนทนเฉลยจากทรพยสนทเสยหาย ประกอบดวย 1) ตนทนความเสยหายเฉลยของยานพาหนะ (บาทตอราย) สมการคอ 1 1 1C P R โดย 1C คอ ตนทนความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหต (บาทตอราย) 1P คอ ความนาจะเปนของการทยานพาหนะจะเสยหายจากการเกดอบตเหตแตละครง (ครงตอราย) 1R คอ มลคาความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหตทางถนนตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง (บาทตอครง) ทงน การศกษาครงนมสมมตฐานวาการเกดอบต เหตทกครงจะท าใหเกดยานพาหนะเสยหายและการเกดอบตเหตทางถนน 1 ราย จะกอใหเกดยานพาหนะเสยหาย 1 ครง และมลคาความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหตทางถนนตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง ( 1R ) มาจากน ามลคาความเสยหายของยานพาหนะจากอบตเหตทางถนนทวประเทศในป พ.ศ.2554 หารจ านวนการเกดอบตเหตทางถนนทวประเทศในป พ.ศ. 2554 2) ต นท นความ เส ยหายเฉล ยของทรพยสนทางราชการ (บาทตอราย) สมการคอ 2 2 2C P R โดย 2C คอ ตนทนความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการ (บาทตอราย) 2P คอ ความนาจะเปนในการท าใหทรพยสนทางราชการเสยหายตอครงการเกดอบตเหต 2R คอ มลคาความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง (บาทตอครง) ท งน ความน าจะเปน ในการท าใหทรพยสนทางราชการเสยหาย ( 2P ) อางองผลการศกษาของโครงการศกษามลคาอบต เหตของ

ประเทศไทย พชย ธานรณานนท (2550, หนา 5-31) พบวาการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง มผประสบอบตเหตทางถนน 1 ราย จะกอใหเกดทรพยสนทางราชการเสยหาย 0.10 หรอ 10% และมลคาความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง ( 2R ) มาจากการน ามลคาความเสยหายของทรพยสนทางราชการทวประเทศในป พ.ศ.2554 หารจ านวนการเกดอบตเหตทางถนนทวประเทศในป พ.ศ. 2554 2. การวเคราะหตนทนทางออม การว เคราะหตนทนทางออม เปนการน าแน วค ดท น มน ษ ย (Human Capital Approach: HCA) มาใชในการคาดประมาณรายไดทสญเสยไปเน องจากการเสยชวต การทพพลภาพและการบาดเจบสาหส 2.1 ประชากรทใชในการวจย คอ ผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนทเขารบการรกษาพยาบาลแผนกผปวยในในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2554 2.2 การเกบรวบรวมขอมลผวจยใชขอมลทตยภม (Secondary data) จากหนวยงานภาครฐและงานวจยท เกยวของ ไดแบงออกเปน 2 สวน ไดแก สวนท 1 ขอมลจ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนจนท าใหเสยชวตรายบคคล ขอมลจ านวนผประกนตนทประสบอบต เหตทางถนนจนท าใหบาดเจบสาหสรายบคคลและขอมลจ านวนวนทรกษาพยาบาล จากแหลงขอมลกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Group, DRG) แผนกผปวยใน ส านกงานประกนสงคม พ.ศ.2554 สวนท 2 ขอมลจ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนจนท าใหทพพลภาพ ใชสดสวนจ านวนผทพพลภาพทงหมดตอจ านวนการเกดอบตเหตทงหมด พ .ศ.2554 ของศนยขอมลอบตเหต (ศนยขอมลอบตเหต, 2554) 2.3 การวเคราะหขอมล ผวจยไดแบงการวเคราะหตนทนทางออมออกเปน 3 สวน ไดแก 2.3.1 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต ซงเปนการพยากรณรายไดทสญเสยไปจากการประสบ อบ ต เหต โดยใช เศรษฐมต เป นเครองมอของการประมาณการรายไดของผประกนตน ส าหรบการพยากรณรายไดทสญเสยในอนาคต ผวจยไดประยกตหลกการเดยวกบการศกษาของ พชย

113



1.1 ป ร ะ ช า ก ร ท ใ ช ใน ก า ร ว จ ย ไ ด แ ก ผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนทเขารบการร กษ าพ ยาบ าลแผ น กผ ป ว ยน อก ใน ภ าพ รวมระดบประเทศ พ.ศ. 2550 และผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนทเขารบการรกษาพยาบาลแผนกผปวยในในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ.2554 1.2 การเกบรวบรวมขอมลผวจยใชขอมลทตยภม (Secondary data) จากหนวยงานภาครฐและงานวจยทเกยวของ ไดแบงออกเปน 4 สวน ไดแก สวนท 1 ขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลแผนกผปวยนอก จากฐานขอมลผปวยนอกจากศนยวจยและตดตามความเปนธรรมทางสขภาพ (Centre for Health Equity Monitoring, CHEM) คณะแพทย -ศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร พ.ศ.2550 สวนท 2 ขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลแผนกผปวยใน จากแหลงขอมลกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Group, DRG) ส านกงานประกนสงคม พ .ศ .2554 สวนท 3 มลคาความเสยหายของยานพาหนะจากอบตเหตทางถนนและจ านวนการเกดอบตเหตทางถนน จากแหลงขอมลศนยเทคโนโลยสารสนเทศกลาง ส านกงานต ารวจแหงชาต สวนท 4 มลคาความเสยหายของทรพยสนทางราชการจากอบตเหตทางถนนและจ านวนการเกดอบต เหตทางถนน จากแหลงขอมลส านกอ านวยความปลอดภย กรมทางหลวง 1.3 การวเคราะหขอมล ผวจยไดแบงการวเคราะหตนทนทางตรงออกเปน 2 สวน ไดแก 1.3.1 การว เค ราะ ห ต น ท น ค า ร กษ า - พยาบาลเฉลย ประกอบดวย 1) ก ารว เค ราะ ห ต นท น ค ารกษ า -พยาบาลเฉลยแผนกผปวยนอก (บาทตอราย) สมการคอ

1_

N

ii

XC OPD

N

โดย _C OPD คอ ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนแผนกผปวยนอก

iX คอ ตนทนคารกษาพยาบาลของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนคนท i (i=1,2,3,….,n)

N คอ จ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนน ทงน ตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยนอกคนท i ( )iX มาจากน าอตราสวนตนทนตอราคาขาย (Ratio of Costs to Charges) ของผปวยนอกคณกบคาใชจายของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนแตละรายบคคล การศกษาครงนน าอตราสวนตนทนตอราคาขาย (Ratio of Costs to Charges) กลมคาบรการทางการแพทยและพยาบาล จ าแนกตามระดบโรงพยาบาล โดยอางองผลการศกษาตนทนผปวยรายบคคลส าหรบกลมวนจฉยโรครวมประเทศไทย อรทย เขยวเจรญและคณะ (2554, หนา 579) โดยท าการปรบคาใหเปนมลคาในป พ .ศ.2554 โดยใชดชนราคาผบรโภคทวไป (Consumer Price Index: CPI) จากธนาคารแหงประเทศไทย 2) ก า ร ว เ ค ร า ะ ห ต น ท น ค ารกษาพยาบาลเฉลยแผนกผปวยใน (บาทตอราย) สมการคอ

1_

N

ii

ZC IPD

N

โดย _C IPD คอ ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนแผนกผปวยใน iZ คอ ตนทนคารกษาพยาบาลของผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนคนท i (i=1,2,3,….,n) N คอ จ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนน และ iZ = AdjRW x จ าน วน เงน ทสถานพยาบาลไดรบจากส านกงานประกนสงคม ซงส านกงานประกนสงคมไดแบงวธการจายเงนออกเปน 3 ระดบ ไดแก ระดบท 1 ถาคาน าหนกสมพทธเฉลยทปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW)<2 ส านกงานประกนสงคมเหมาจาย 1,446 บาท/ราย ระดบท 2 ถาคาน าหนกสมพทธเฉลยทปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) ม ค า ต ง แ ต 2 ข น ไป โด ย เป นโรงพยาบาลตามบตรรบรองสทธและโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาลเครอขาย ส านกงานประกนสงคมจายตามอตรา 11,500 บาท/ราย ตอ 1 คาน าหนกสมพทธ

เฉลย ระดบท 3 ถาคาน าหนกสมพทธเฉลยทปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) มคาตงแต 2 ขนไป โดยเปนโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาลระดบสง ส านกงานประกนสงคมจายตามอตรา 15,000 บาท/ราย ตอ 1 คาน าหนกสมพทธเฉลย 1.3.2. ตนทนเฉลยจากทรพยสนทเสยหาย ประกอบดวย 1) ตนทนความเสยหายเฉลยของยานพาหนะ (บาทตอราย) สมการคอ 1 1 1C P R โดย 1C คอ ตนทนความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหต (บาทตอราย) 1P คอ ความนาจะเปนของการทยานพาหนะจะเสยหายจากการเกดอบตเหตแตละครง (ครงตอราย) 1R คอ มลคาความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหตทางถนนตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง (บาทตอครง) ทงน การศกษาครงนมสมมตฐานวาการเกดอบต เหตทกครงจะท าใหเกดยานพาหนะเสยหายและการเกดอบตเหตทางถนน 1 ราย จะกอใหเกดยานพาหนะเสยหาย 1 ครง และมลคาความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหตทางถนนตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง ( 1R ) มาจากน ามลคาความเสยหายของยานพาหนะจากอบตเหตทางถนนทวประเทศในป พ.ศ.2554 หารจ านวนการเกดอบตเหตทางถนนทวประเทศในป พ.ศ. 2554 2) ต นท นความ เส ยหายเฉล ยของทรพยสนทางราชการ (บาทตอราย) สมการคอ 2 2 2C P R โดย 2C คอ ตนทนความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการ (บาทตอราย) 2P คอ ความนาจะเปนในการท าใหทรพยสนทางราชการเสยหายตอครงการเกดอบตเหต 2R คอ มลคาความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง (บาทตอครง) ท งน ความน าจะเปน ในการท าใหทรพยสนทางราชการเสยหาย ( 2P ) อางองผลการศกษาของโครงการศกษามลคาอบต เหตของ

ประเทศไทย พชย ธานรณานนท (2550, หนา 5-31) พบวาการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง มผประสบอบตเหตทางถนน 1 ราย จะกอใหเกดทรพยสนทางราชการเสยหาย 0.10 หรอ 10% และมลคาความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการตอการเกดอบตเหตทางถนน 1 ครง ( 2R ) มาจากการน ามลคาความเสยหายของทรพยสนทางราชการทวประเทศในป พ.ศ.2554 หารจ านวนการเกดอบตเหตทางถนนทวประเทศในป พ.ศ. 2554 2. การวเคราะหตนทนทางออม การว เคราะหตนทนทางออม เปนการน าแน วค ดท น มน ษ ย (Human Capital Approach: HCA) มาใชในการคาดประมาณรายไดทสญเสยไปเน องจากการเสยชวต การทพพลภาพและการบาดเจบสาหส 2.1 ประชากรทใชในการวจย คอ ผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนทเขารบการรกษาพยาบาลแผนกผปวยในในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2554 2.2 การเกบรวบรวมขอมลผวจยใชขอมลทตยภม (Secondary data) จากหนวยงานภาครฐและงานวจยท เกยวของ ไดแบงออกเปน 2 สวน ไดแก สวนท 1 ขอมลจ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนจนท าใหเสยชวตรายบคคล ขอมลจ านวนผประกนตนทประสบอบต เหตทางถนนจนท าใหบาดเจบสาหสรายบคคลและขอมลจ านวนวนทรกษาพยาบาล จากแหลงขอมลกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Group, DRG) แผนกผปวยใน ส านกงานประกนสงคม พ.ศ.2554 สวนท 2 ขอมลจ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนจนท าใหทพพลภาพ ใชสดสวนจ านวนผทพพลภาพทงหมดตอจ านวนการเกดอบตเหตทงหมด พ .ศ.2554 ของศนยขอมลอบตเหต (ศนยขอมลอบตเหต, 2554) 2.3 การวเคราะหขอมล ผวจยไดแบงการวเคราะหตนทนทางออมออกเปน 3 สวน ไดแก 2.3.1 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต ซงเปนการพยากรณรายไดทสญเสยไปจากการประสบ อบ ต เหต โดยใช เศรษฐมต เป นเครองมอของการประมาณการรายไดของผประกนตน ส าหรบการพยากรณรายไดทสญเสยในอนาคต ผวจยไดประยกตหลกการเดยวกบการศกษาของ พชย

114



ธาน รณ าน น ท แ ละคณ ะ (2550, หน า 3-2) ในการศกษานใชขอมลทมความส าคญตอการก าหนดอตราคาจาง ไดแก เพศ อาย และการศกษาครงนไดแยกอตราคาจางระหวางเพศชายและเพศหญ ง แหลงขอมลของการศกษา คอ ขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 พ .ศ . 2554 ของส านกงานสถตแหงชาต แบบจ าลองทใชจ าแนกเปนเพศชายและเพศหญง กลาวคอ กรณเพศชาย 2

0 1 2ˆlnWage a a AGE a AGE

ก าหนดให ˆlnWage คอ ลอการธมธรรมชาตของคาจาง รายเดอนเพศชาย (บาท) AGE คอ อายเพศชาย (ป) 2AGE คอ อายเพศชายยกก าลงสอง (ป) กรณเพศหญง 2


ก าหนดให ˆlnWage คอ ลอการธมธรรมชาตของคาจาง รายเดอนเพศหญง (บาท) AGE คอ อายเพศหญง (ป) 2AGE คอ อายเพศหญงยกก าลงสอง (ป) เมอทราบประมาณการรายไดของผประกนตนทเสยชวตแลว จงไดท าการพยากรณรายไดทสญเสยในอนาคต มแนวคดการวเคราะหดงตอไปน

1

(1 )(1 )

iedi

k k ii

y gC Nr

โดยท kN คอ จ านวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนจ าแนกตามเพศและกลมอายท k;(k=1,2,3,…,n) diY คอ รายไดตอปของผเสยชวตจากอบตเหต ทางถนนของป i;(i=1,2,3,…,e) e คอ อายการท างานทเหลอของผเสยชวต โดยนบตงแตหลงจากปทเสยชวตจนเกษยณอายการท างาน ก าหนดใหเกษยณอายท 60 ป i คอ ระยะเวลาทเสยชวต โดยให i =0 คอป ทเสยชวต g คอ อตราเพมคาจางตอป=5% r คอ อตราคดลด (Discount rate) =3%

2.3.2 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ สมการคอ *di adC N C ก าหนดให N คอ จ านวนผประกนตนทประสบ อบตเหตทางถนนจนท าใหทพพลภาพ adC คอ มลคาความสญเสยจากการขาด งานของผพการในประเทศไทยป พ.ศ. 2547 และ d nN S I ก าหนดให dS คอ สดสวนจ านวนผทพพลภาพทงหมด ในป พ.ศ. 2554 nI คอ จ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนในป พ.ศ.2554 ท งน สดสวนจ านวนผทพพลภาพในป พ.ศ.2554 ซงมาจากน าจ านวนผทพพลภาพทงหมดในป พ .ศ .2554 หารดวยจ านวนอบต เหตทางถนนทงหมดในป พ.ศ.2554 จากศนยขอมลอบตเหต สวนจ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนในป พ.ศ.2554 จากขอมลกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Group, DRG) แผนกผปวยใน ส านกงานประกนสงคม ส าหรบมลคาความสญเสยจากการขาดงานของผพการในประเทศไทยป พ.ศ.2547 อางองผลการศกษาของโครงการศกษามลคาอบต เหตของประเทศไทย พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 5-31) โดยท าการปรบคาใหเปนมลคาความสญเสยของผพการในป พ.ศ.2554 โดยใชดชนราคาผบรโภคทวไป (Consumer Price Index: CPI) 2.3.3 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส สมการคอ 1 2jC N N I ก าหนดให 1N คอ ผบาดเจบสาหสแตละชวงอาย

2N คอ จ านวนวนทรกษาพยาบาล I คอ คาจางเฉลยตอวนในแตละชวงอาย ทงน ผบาดเจบสาหส คอ ผประกนตนทไดรบอบตเหตทางถนนและแพทยใหนอนพกรกษาตวในโรงพยาบาล โดยเปนผปวยในจ าแนกรายเพศและชวงอาย ตามค านยามของ พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-12) จ านวนวนทรกษาพยาบาล จากผลการศกษาของวรรณภา สมรตนะ (2539) อางองใน พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-14)

พ บ ว า จ าน วน วน ท พ กฟ น ภ ายห ล งออกจ ากโรงพยาบาลมคาเทากบจ านวนวนทรบการรกษาในโรงพยาบาล ส าหรบคาจางเฉลยตอวนในแตละชวงอาย จ านวนสปดาหใน 1 เดอน เทากบ 4.35 สปดาห คอ มจ านวนวนท างานใน 1 เดอนเทากบ 21.75 วน จากนพนธ พวพงศกร และสรชย คตะตระกล (2540) อางองใน พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 13) ดงนนเมอตองการหาคาจางรายวน จงน าคาจางรายเดอนหารดวย 21.75 วน สรปผลการวจย ใน ก า ร ว จ ย เพ อ ว เค ร า ะ ห ต น ท น ท า งเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผ ป ระก น ตน ใน ระบ บ ป ระก น ส งคม ภ าพ รวมระดบประเทศในป พ .ศ.2554 โดยผลการวเคราะหครงนแบงเปน 1) ตนทนทางตรง 2) ตนทนทางออม และ 3) ตนทนรวม มรายละเอยดดงน 1. ต น ท น ท า ง ต ร ง ไ ด แ ก ต น ท น ค ารกษาพยาบาล (แผนกผปวยนอก และแผนกผปวยใน) และตนทนจากทรพยสนท เสยหาย (ตนทนความเสยหายของยานพาหนะ ตนทนความเสยหายของทรพยสนทางราชการ) ดงตอไปน 1.1 แผนกผ ป วยนอก แบ งผลการวจ ยออกเปน 3 สวน คอ สวนท 1 ขอมลท วไปของผประสบอบตเหตทางถนน พบวา สดสวนผประสบอบตเหตทางถนนเปนเพศชายมากกวาเพศหญง และผประสบอบตเหตทางถนนสวนใหญมอายระหวาง 15-25 ป คดเปนรอยละ 41.7 ดานประเภทโรงพยาบาลทใหบรการ ผ ป ระสบ อบ ต เหตท างถนน เลอกใชโรงพยาบาลทวไปมากทสด คดเปนรอยละ 35.1 สวนท 2 จ านวนผประสบอบตเหตทางถนน ตามรหสของโรคและอาการพบวาสดสวนของผประสบอบตเหตทางถนนตามรหสของโรคและอาการเปนเพศชายมากกวาเพศหญ ง และรหสของโรคทมผประสบอบตเหตทางถนนมากทสด คอ รหส V20-V29 หรอผใชรถจกรยานยนตบาดเจบในอบตเหตการขนสง คดเปนรอยละ 76.2 สวนท 3 ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลย เทากบ 1,219 บาทตอราย เปนตนทนเฉลยเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายเทากบ 1,258 บาทตอราย และตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศหญงเทากบ 1,143 บาทตอ

ราย (ตาราง 5) ดานตนทนคารกษาพยาบาลตามประเภทโรงพยาบาลท ใหบรการพบวาตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยโรงพยาบาลศนยมากทสดเทากบ 2,901 บาทตอราย 1.2 แผนกผปวยใน แบงผลการวจยออกเปน 3 สวน คอ สวนท 1 ขอมลทวไปของผประสบอบตเหตทางถนน พบวา สดสวนผประสบอบตเหตทางถนนเปนเพศชายมากกวาเพศหญง และผประสบอบตเหตทางถนนสวนใหญมอายระหวาง 26-35 ป คดเปนรอยละ 41.2 ดานจ านวนวนนอนโรงพยาบาลผประสบอบต เหตทางถนนสวนใหญมจ านวนวนนอนอยระหวาง 1-10 วน หรอมจ านวนวนนอนโรงพยาบาลเฉลย 5.57 วน ดานประเภทโรงพยาบาลทใหบรการผประสบอบตเหตทางถนนเลอกใชโรงพยาบาลตามบตรรบรองสทธ คดเปนรอยละ 86.5 และสวนใหญเปนโรงพยาบาลเอกชน คดเปนรอยละ 53.6 สวนท 2 จ านวนผประสบอบตเหตทางถนนตามรหสของโรคและอาการ จ านวนวนนอน และคาน าหนกสมพทธปรบตามวนนอน (AdjRW) พบวา สดสวนของผประสบอบตเหตทางถนนตามรหสของโรคและอาการเปนเพศชายมากกวาเพศหญง สวนใหญรหสของโรคทมผประสบอบตเหตทางถนน จ านวนวนนอน และคาน าหนกสมพทธปรบตามวนนอน (AdjRw) มากทสด คอ รหส V20-V29 หรอผบาดเจบในอบตเหตการขนสงทใชรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ 87.4 ของผประสบอบตเหตทางถนนทงหมด โดยมจ านวนวนนอนเฉลย 5.41 วน และคาน าหนกสมพทธปรบตามวนน อน เฉ ล ย (AdjRW) 1.92 ส ว น ท 3 ต น ท น ค ารกษาพยาบาลเฉลยเทากบ 17,901 บาทตอราย เปนตนทนเฉลยเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายเทากบ 19,272 บาทตอราย และตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศหญงเทากบ 1,4194 บาทต อราย (ต าราง 5) ด านตนท น ค ารกษาพยาบาลตามประเภทโรงพยาบาลทใหบรการ พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยโรงพยาบาลรฐบาลมากทสดเทากบ 21,613 บาทตอราย (ตาราง 1) นอกจากนยงพบวา ราคาคารกษาพยาบาลเฉลยทโรงพยาบาลไดรบจากกองทนประกนสงคมต ากวาค า ใช จ ายท โรงพยาบ าล เรยก เก บ จากกองท นประกนสงคมเปนจ านวนเงน 19,498 บาทตอราย เมอจ าแน ก เป น รายป ระ เภ ท โรงพ ยาบ าล พ บ ว า

115



ธาน รณ าน น ท แ ละคณ ะ (2550, หน า 3-2) ในการศกษานใชขอมลทมความส าคญตอการก าหนดอตราคาจาง ไดแก เพศ อาย และการศกษาครงนไดแยกอตราคาจางระหวางเพศชายและเพศหญ ง แหลงขอมลของการศกษา คอ ขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 พ .ศ . 2554 ของส านกงานสถตแหงชาต แบบจ าลองทใชจ าแนกเปนเพศชายและเพศหญง กลาวคอ กรณเพศชาย 2


ก าหนดให ˆlnWage คอ ลอการธมธรรมชาตของคาจาง รายเดอนเพศชาย (บาท) AGE คอ อายเพศชาย (ป) 2AGE คอ อายเพศชายยกก าลงสอง (ป) กรณเพศหญง 2


ก าหนดให ˆlnWage คอ ลอการธมธรรมชาตของคาจาง รายเดอนเพศหญง (บาท) AGE คอ อายเพศหญง (ป) 2AGE คอ อายเพศหญงยกก าลงสอง (ป) เมอทราบประมาณการรายไดของผประกนตนทเสยชวตแลว จงไดท าการพยากรณรายไดทสญเสยในอนาคต มแนวคดการวเคราะหดงตอไปน

1

(1 )(1 )

iedi

k k ii

y gC Nr

โดยท kN คอ จ านวนผเสยชวตจากอบตเหตทางถนนจ าแนกตามเพศและกลมอายท k;(k=1,2,3,…,n) diY คอ รายไดตอปของผเสยชวตจากอบตเหต ทางถนนของป i;(i=1,2,3,…,e) e คอ อายการท างานทเหลอของผเสยชวต โดยนบตงแตหลงจากปทเสยชวตจนเกษยณอายการท างาน ก าหนดใหเกษยณอายท 60 ป i คอ ระยะเวลาทเสยชวต โดยให i =0 คอป ทเสยชวต g คอ อตราเพมคาจางตอป=5% r คอ อตราคดลด (Discount rate) =3%

2.3.2 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ สมการคอ *di adC N C ก าหนดให N คอ จ านวนผประกนตนทประสบ อบตเหตทางถนนจนท าใหทพพลภาพ adC คอ มลคาความสญเสยจากการขาด งานของผพการในประเทศไทยป พ.ศ. 2547 และ d nN S I ก าหนดให dS คอ สดสวนจ านวนผทพพลภาพทงหมด ในป พ.ศ. 2554 nI คอ จ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนในป พ.ศ.2554 ท งน สดสวนจ านวนผทพพลภาพในป พ.ศ.2554 ซงมาจากน าจ านวนผทพพลภาพทงหมดในป พ .ศ .2554 หารดวยจ านวนอบต เหตทางถนนทงหมดในป พ.ศ.2554 จากศนยขอมลอบตเหต สวนจ านวนผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนในป พ.ศ.2554 จากขอมลกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Group, DRG) แผนกผปวยใน ส านกงานประกนสงคม ส าหรบมลคาความสญเสยจากการขาดงานของผพการในประเทศไทยป พ.ศ.2547 อางองผลการศกษาของโครงการศกษามลคาอบต เหตของประเทศไทย พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 5-31) โดยท าการปรบคาใหเปนมลคาความสญเสยของผพการในป พ.ศ.2554 โดยใชดชนราคาผบรโภคทวไป (Consumer Price Index: CPI) 2.3.3 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส สมการคอ 1 2jC N N I ก าหนดให 1N คอ ผบาดเจบสาหสแตละชวงอาย

2N คอ จ านวนวนทรกษาพยาบาล I คอ คาจางเฉลยตอวนในแตละชวงอาย ทงน ผบาดเจบสาหส คอ ผประกนตนทไดรบอบตเหตทางถนนและแพทยใหนอนพกรกษาตวในโรงพยาบาล โดยเปนผปวยในจ าแนกรายเพศและชวงอาย ตามค านยามของ พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-12) จ านวนวนทรกษาพยาบาล จากผลการศกษาของวรรณภา สมรตนะ (2539) อางองใน พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 3-14)

พ บ ว า จ าน วน วน ท พ กฟ น ภ ายห ล งออกจ ากโรงพยาบาลมคาเทากบจ านวนวนทรบการรกษาในโรงพยาบาล ส าหรบคาจางเฉลยตอวนในแตละชวงอาย จ านวนสปดาหใน 1 เดอน เทากบ 4.35 สปดาห คอ มจ านวนวนท างานใน 1 เดอนเทากบ 21.75 วน จากนพนธ พวพงศกร และสรชย คตะตระกล (2540) อางองใน พชย ธานรณานนทและคณะ (2550, หนา 13) ดงนนเมอตองการหาคาจางรายวน จงน าคาจางรายเดอนหารดวย 21.75 วน สรปผลการวจย ใน ก า ร ว จ ย เพ อ ว เค ร า ะ ห ต น ท น ท า งเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผ ป ระก น ตน ใน ระบ บ ป ระก น ส งคม ภ าพ รวมระดบประเทศในป พ .ศ.2554 โดยผลการวเคราะหครงนแบงเปน 1) ตนทนทางตรง 2) ตนทนทางออม และ 3) ตนทนรวม มรายละเอยดดงน 1. ต น ท น ท า ง ต ร ง ไ ด แ ก ต น ท น ค ารกษาพยาบาล (แผนกผปวยนอก และแผนกผปวยใน) และตนทนจากทรพยสนท เสยหาย (ตนทนความเสยหายของยานพาหนะ ตนทนความเสยหายของทรพยสนทางราชการ) ดงตอไปน 1.1 แผนกผ ป วยนอก แบ งผลการวจ ยออกเปน 3 สวน คอ สวนท 1 ขอมลท วไปของผประสบอบตเหตทางถนน พบวา สดสวนผประสบอบตเหตทางถนนเปนเพศชายมากกวาเพศหญง และผประสบอบตเหตทางถนนสวนใหญมอายระหวาง 15-25 ป คดเปนรอยละ 41.7 ดานประเภทโรงพยาบาลทใหบรการ ผ ป ระสบ อบ ต เหตท างถนน เลอกใชโรงพยาบาลทวไปมากทสด คดเปนรอยละ 35.1 สวนท 2 จ านวนผประสบอบตเหตทางถนน ตามรหสของโรคและอาการพบวาสดสวนของผประสบอบตเหตทางถนนตามรหสของโรคและอาการเปนเพศชายมากกวาเพศหญ ง และรหสของโรคทมผประสบอบตเหตทางถนนมากทสด คอ รหส V20-V29 หรอผใชรถจกรยานยนตบาดเจบในอบตเหตการขนสง คดเปนรอยละ 76.2 สวนท 3 ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลย เทากบ 1,219 บาทตอราย เปนตนทนเฉลยเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายเทากบ 1,258 บาทตอราย และตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศหญงเทากบ 1,143 บาทตอ

ราย (ตาราง 5) ดานตนทนคารกษาพยาบาลตามประเภทโรงพยาบาลท ใหบรการพบวาตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยโรงพยาบาลศนยมากทสดเทากบ 2,901 บาทตอราย 1.2 แผนกผปวยใน แบงผลการวจยออกเปน 3 สวน คอ สวนท 1 ขอมลทวไปของผประสบอบตเหตทางถนน พบวา สดสวนผประสบอบตเหตทางถนนเปนเพศชายมากกวาเพศหญง และผประสบอบตเหตทางถนนสวนใหญมอายระหวาง 26-35 ป คดเปนรอยละ 41.2 ดานจ านวนวนนอนโรงพยาบาลผประสบอบต เหตทางถนนสวนใหญมจ านวนวนนอนอยระหวาง 1-10 วน หรอมจ านวนวนนอนโรงพยาบาลเฉลย 5.57 วน ดานประเภทโรงพยาบาลทใหบรการผประสบอบตเหตทางถนนเลอกใชโรงพยาบาลตามบตรรบรองสทธ คดเปนรอยละ 86.5 และสวนใหญเปนโรงพยาบาลเอกชน คดเปนรอยละ 53.6 สวนท 2 จ านวนผประสบอบตเหตทางถนนตามรหสของโรคและอาการ จ านวนวนนอน และคาน าหนกสมพทธปรบตามวนนอน (AdjRW) พบวา สดสวนของผประสบอบตเหตทางถนนตามรหสของโรคและอาการเปนเพศชายมากกวาเพศหญง สวนใหญรหสของโรคทมผประสบอบตเหตทางถนน จ านวนวนนอน และคาน าหนกสมพทธปรบตามวนนอน (AdjRw) มากทสด คอ รหส V20-V29 หรอผบาดเจบในอบตเหตการขนสงทใชรถจกรยานยนต คดเปนรอยละ 87.4 ของผประสบอบตเหตทางถนนทงหมด โดยมจ านวนวนนอนเฉลย 5.41 วน และคาน าหนกสมพทธปรบตามวนน อน เฉ ล ย (AdjRW) 1.92 ส ว น ท 3 ต น ท น ค ารกษาพยาบาลเฉลยเทากบ 17,901 บาทตอราย เปนตนทนเฉลยเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายเทากบ 19,272 บาทตอราย และตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศหญงเทากบ 1,4194 บาทต อราย (ต าราง 5) ด านตนท น ค ารกษาพยาบาลตามประเภทโรงพยาบาลทใหบรการ พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยโรงพยาบาลรฐบาลมากทสดเทากบ 21,613 บาทตอราย (ตาราง 1) นอกจากนยงพบวา ราคาคารกษาพยาบาลเฉลยทโรงพยาบาลไดรบจากกองทนประกนสงคมต ากวาค า ใช จ ายท โรงพยาบ าล เรยก เก บ จากกองท นประกนสงคมเปนจ านวนเงน 19,498 บาทตอราย เมอจ าแน ก เป น รายป ระ เภ ท โรงพ ยาบ าล พ บ ว า

116



โรงพยาบาลรฐบาลไดรบเงนคารกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมต ากวาคาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคมเปนจ านวนเงน4,945 บาทตอราย และโรงพยาบาลเอกชนไดรบเงน

คารกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมต ากวาค า ใช จ ายท โรงพยาบ าล เรยก เก บ จากกองท นประกนสงคมเปนจ านวนเงน 32,109 บาทตอราย (ตาราง 2)

ตาราง 1: ตนทนคารกษาพยาบาล จ านวนวนนอน จ าแนกตามประเภทโรงพยาบาล

ประเภทโรงพยาบาล จ านวนวนนอนโรงพยาบาล (วนนอน)

ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลย (บาทตอราย)

รฐบาล 117,185 21,613 เอกชน 87,290 14,668 รวม 204,475 -

เฉลยรวม - 17,901 ตาราง 2: การเปรยบเทยบราคาคารกษาพยาบาลทโรงพยาบาลไดรบจากกองทนประกนสงคมกบคาใชจายท โรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคม จ าแนกตามประเภทโรงพยาบาล

ประเภทโรงพยาบาล

ราคาคารกษาพยาบาลจากกองทนฯ (บาทตอราย)

คาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบ

(บาทตอราย)

คาใชจายโรงพยาบาล -ราคาคารกษาพยาบาล

(บาทตอราย) ร.พ.รฐบาล 21,631 26,576 4,945 ร.พ.เอกชน 14,669 46,778 32,109 เฉลยรวม 17,901 37,399 19,498

1.3 ตนท นจากทรพยสนท เส ยหาย แบ งผลการวจยออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 ตนทนความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหตทางถนนเทากบ 8,942 บาทตอราย สวนท 2 ตนทนความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการเทากบ 3,021 บาทตอราย (ตาราง 5) 2. ตนทนทางออม ไดแก ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ และตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส 2.1 การประมาณการฟงกชนอตราคาจางใชสมการฟงกชนอตราคาจางในระดบประเทศแยกเพศชายและเพศหญง โดยค านวณจากขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 ป พ.ศ.

2554 ของส านกงานสถตแหงชาต สามารถเขยนอยในรปสมการไดดงน กรณเพศชาย

2ˆln 7.854581 0.043168 0.000308Wage AGE AGE

t-statistic =(169.674239)(17.007591)(9.385952) R2 = 0.095 F statistic = 1415.668897 Significance = 0.00 ระดบนยส าคญทางสถต 0.05 กรณเพศหญง

2ˆln 7.923668 0.043695 0.000395Wage AGE AGE

t-statistic= (134.818270)(13.652776)(-9.564462) R2=0.039 F-statistic = 477.488623 Significance = 0.00 ระดบนยส าคญทางสถต 0.05

ตาราง 3: ผลการประมาณการรายไดของผประกนตน

ชวงอาย (ป) รายได (บาทตอป) เพศชาย เพศหญง

15 ถง 19 58,963 62,152 20 ถง 24 68,884 71,579 25 ถง 29 79,244 80,825 30 ถง 34 89,768 89,483 35 ถง 39 100,137 97,134 40 ถง 44 109,996 103,380 45 ถง 49 118,979 107,878 50 ถง 54 126,729 110,374 54 ถง 60 133,409 110,597

2.2 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตเทากบ 2,812,347 บาทตอราย เปนตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผ เสยชวตเพศชายเทากบ 3,038,565 บาทตอราย และตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตเพศหญงเทากบ 1,873,825 บาทตอราย (ตาราง 4และตาราง 5) 2.3 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการ

ผลตของผทพพลภาพเทากบ 1,528,500 บาทตอราย (ตาราง 4) 2.4 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหสเทากบ 4,046 บาทตอราย เปนตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหสเพศชายเทากบ 4,161 บาทตอราย และตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหสเพศหญงเทากบ 3,742 บาทตอราย (ตาราง 4 และตาราง 5)

ตาราง 4: ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต ผบาดเจบสาหส จ าแนกตามชวงอายและเพศ

ชวงอาย (ป)

ตนทนเฉลยของผเสยชวต (บาทตอราย) เฉลย


ตนทนเฉลยของผบาดเจบสาหส (บาทตอราย) เฉลย

(บาทตอราย) ชาย หญง ชาย หญง 15 ถง 19 4,028,759 966,102 2,497,430 2,528 2,634 2,581 20 ถง 24 3,958,366 1,055,770 2,507,068 3,114 2,769 2,942 25 ถง 29 3,756,451 1,197,352 2,476,902 3,349 2,939 3,144 30 ถง 34 3,451,410 2,704,649 3,078,030 3,801 3,724 3,763 35 ถง 39 3,026,638 2,961,825 2,994,232 4,593 4,083 4,338 40 ถง 44 2,508,306 2,319,830 2,414,068 5,241 4,460 4,851 45 ถง 49 1,884,908 1,648,298 1,766,603 5,821 4,841 5,331 50 ถง 54 1,288,019 1,055,517 1,171,768 6,122 5,155 5,639 55 ถง 60 506,642 577,558 542,100 6,470 5,684 6,078

เฉลยรายเพศ 3,038,565 1,873,825 2,456,195 4,161 3,742 3,951 เฉลยรวม 2,812,347 4,046

117



โรงพยาบาลรฐบาลไดรบเงนคารกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมต ากวาคาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคมเปนจ านวนเงน4,945 บาทตอราย และโรงพยาบาลเอกชนไดรบเงน

คารกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมต ากวาค า ใช จ ายท โรงพยาบ าล เรยก เก บ จากกองท นประกนสงคมเปนจ านวนเงน 32,109 บาทตอราย (ตาราง 2)

ตาราง 1: ตนทนคารกษาพยาบาล จ านวนวนนอน จ าแนกตามประเภทโรงพยาบาล

ประเภทโรงพยาบาล จ านวนวนนอนโรงพยาบาล (วนนอน)

ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลย (บาทตอราย)

รฐบาล 117,185 21,613 เอกชน 87,290 14,668 รวม 204,475 -

เฉลยรวม - 17,901 ตาราง 2: การเปรยบเทยบราคาคารกษาพยาบาลทโรงพยาบาลไดรบจากกองทนประกนสงคมกบคาใชจายท โรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคม จ าแนกตามประเภทโรงพยาบาล

ประเภทโรงพยาบาล

ราคาคารกษาพยาบาลจากกองทนฯ (บาทตอราย)

คาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบ


คาใชจายโรงพยาบาล -ราคาคารกษาพยาบาล

(บาทตอราย) ร.พ.รฐบาล 21,631 26,576 4,945 ร.พ.เอกชน 14,669 46,778 32,109 เฉลยรวม 17,901 37,399 19,498

1.3 ตนท นจากทรพยสนท เส ยหาย แบ งผลการวจยออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 ตนทนความเสยหายเฉลยของยานพาหนะทประสบอบตเหตทางถนนเทากบ 8,942 บาทตอราย สวนท 2 ตนทนความเสยหายเฉลยของทรพยสนทางราชการเทากบ 3,021 บาทตอราย (ตาราง 5) 2. ตนทนทางออม ไดแก ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ และตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส 2.1 การประมาณการฟงกชนอตราคาจางใชสมการฟงกชนอตราคาจางในระดบประเทศแยกเพศชายและเพศหญง โดยค านวณจากขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 ป พ.ศ.

2554 ของส านกงานสถตแหงชาต สามารถเขยนอยในรปสมการไดดงน กรณเพศชาย

2ˆln 7.854581 0.043168 0.000308Wage AGE AGE

t-statistic =(169.674239)(17.007591)(9.385952) R2 = 0.095 F statistic = 1415.668897 Significance = 0.00 ระดบนยส าคญทางสถต 0.05 กรณเพศหญง

2ˆln 7.923668 0.043695 0.000395Wage AGE AGE

t-statistic= (134.818270)(13.652776)(-9.564462) R2=0.039 F-statistic = 477.488623 Significance = 0.00 ระดบนยส าคญทางสถต 0.05

ตาราง 3: ผลการประมาณการรายไดของผประกนตน

ชวงอาย (ป) รายได (บาทตอป) เพศชาย เพศหญง

15 ถง 19 58,963 62,152 20 ถง 24 68,884 71,579 25 ถง 29 79,244 80,825 30 ถง 34 89,768 89,483 35 ถง 39 100,137 97,134 40 ถง 44 109,996 103,380 45 ถง 49 118,979 107,878 50 ถง 54 126,729 110,374 54 ถง 60 133,409 110,597

2.2 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตเทากบ 2,812,347 บาทตอราย เปนตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผ เสยชวตเพศชายเทากบ 3,038,565 บาทตอราย และตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตเพศหญงเทากบ 1,873,825 บาทตอราย (ตาราง 4และตาราง 5) 2.3 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการ

ผลตของผทพพลภาพเทากบ 1,528,500 บาทตอราย (ตาราง 4) 2.4 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหสเทากบ 4,046 บาทตอราย เปนตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตเพศชายมากกวาเพศหญง โดยตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหสเพศชายเทากบ 4,161 บาทตอราย และตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหสเพศหญงเทากบ 3,742 บาทตอราย (ตาราง 4 และตาราง 5)

ตาราง 4: ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต ผบาดเจบสาหส จ าแนกตามชวงอายและเพศ

ชวงอาย (ป)

ตนทนเฉลยของผเสยชวต (บาทตอราย) เฉลย


ตนทนเฉลยของผบาดเจบสาหส (บาทตอราย) เฉลย

(บาทตอราย) ชาย หญง ชาย หญง 15 ถง 19 4,028,759 966,102 2,497,430 2,528 2,634 2,581 20 ถง 24 3,958,366 1,055,770 2,507,068 3,114 2,769 2,942 25 ถง 29 3,756,451 1,197,352 2,476,902 3,349 2,939 3,144 30 ถง 34 3,451,410 2,704,649 3,078,030 3,801 3,724 3,763 35 ถง 39 3,026,638 2,961,825 2,994,232 4,593 4,083 4,338 40 ถง 44 2,508,306 2,319,830 2,414,068 5,241 4,460 4,851 45 ถง 49 1,884,908 1,648,298 1,766,603 5,821 4,841 5,331 50 ถง 54 1,288,019 1,055,517 1,171,768 6,122 5,155 5,639 55 ถง 60 506,642 577,558 542,100 6,470 5,684 6,078

เฉลยรายเพศ 3,038,565 1,873,825 2,456,195 4,161 3,742 3,951 เฉลยรวม 2,812,347 4,046

118



ตาราง 5: สรปตนทนเฉลยของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในประเทศไทย ป พ.ศ. 2554

ประเภทตนทน ตนทนเฉลย (บาทตอราย) ชาย หญง เฉลย

ตนทนทางตรง ตนทนคารกษาพยาบาล แผนกผปวยนอก 1,258 1,143 1,219 แผนกผปวยใน 19,272 14,194 17,901 ตนทนจากทรพยสนทเสยหาย ตนทนความเสยหายของยานพาหนะ - - 8,942 ตนทนความเสยหายของทรพยสนทางราชการ - - 3,021 ตนทนทางออม ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต 3,038,565 1,873,825 2,812,347 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ - - 1,528,500 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส 4,161 3,742 4,046

3. ตนทนรวม ตนทนรวมของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในประเทศไทยป พ.ศ.2554 เทากบ 3,948,861,593 บาท แบงเปนตนทนทางตรงเทากบ

1,776,772,910 บาท คด เป นรอยละ 44.99 และตนทนทางออมเทากบ 2,172,088,683 บาท คดเปนรอยละ 55.01 เปนตนทนทางออมมากกวาตนทนท างต รง ค ด เป น ร อ ย ละ 10.02 (ด งต า ราง 6)

ตาราง 6: ตนทนรวมของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในประเทศไทยป พ.ศ. 2554

ประเภทตนทน ตนทนรวม (บาท) รอยละ ตนทนทางตรง ตนทนคารกษาพยาบาล แผนกผปวยนอก 6,334,987 0.16 แผนกผปวยใน 657,623,106 16.65

รวมตนทน 663,958,093 16.81 ตนทนจากทรพยสนทเสยหายทเกดจากอบตเหตทางถนน ตนทนความเสยหายของยานพาหนะทประสบอบตเหต 328,502,254 8.32 ตนทนความเสยหายของทรพยสนทางราชการ 784,312,563 19.86

รวมตนทน 1,112,814,817 28.18 รวมตนทนทางตรง 1,776,772,910 44.99

ตนทนทางออม ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต 1,752,092,181 44.37 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ 279,715,500 7.09 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส 140,281,002 3.55

รวมตนทนทางออม 2,172,088,683 55.01 รวมตนทนท งหมด 3,948,861,593 100.00

อภปรายผลการวจยและขอเสนอแนะเชงนโยบาย จากผลการวจยเรอง ตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคมในภาพรวมระดบประเทศในป พ.ศ. 2554 ผวจยมประเดนทตองน ามาอภปราย และเสนอแนะ ดงตอไปน 1. ตนท นทางเศรษฐศาสตรของการเก ดอบต เหตทางถนนในกลมผป ระกนตนในระบบประกนสงคมในภาพรวม พบวา ตนทนทางออมมมากกวาตนทนทางตรง คดเปนรอยละ 10.02 ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ นนทวน อนตรเสน (2549, หนา 14) เรอง ความสญเสยทางเศรษฐกจของโรคจากการท างานในประเทศไทยในทศวรรษทผานมา ทแสดงใหเหนวามลคาความสญเสยทางออมมมากกวามลคาความสญเสยทางตรงถง 1.47 เทา 2. เมอเปรยบเทยบตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายและเพศหญงจากผลการวจย พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายมมลคาสงกวาเพ ศ ห ญ ง ป ระ ม าณ 1.36 เท า โด ย ต น ท น ค ารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายเทากบ 19,272 บาทตอราย และตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศหญงเทากบ 14,194 บาทตอราย เนองจากผประสบอบตเหตทางถนนเพศชายใชเวลาพกรกษาตวในโรงพยาบาลนานกวาเพศหญงสงถง 2.92 เทา โดยเพศชายมจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลเทากบ 152,323 วนนอน และเพศหญงมจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลเทากบ 52,152 ว น น อน ป จ จ บ น ก า รจ า ย เง น ส ม ท บ ก อ งท นประกนสงคมลกจางจะถกหกเงนสมทบจากเงนเดอนในอตรารอยละ 5 ของเงนเดอน ซงจากผลการวจยขางตนท าใหทราบวาถงแมตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายมมลคาสงกวาเพศหญง แตลกจางทงเพศชายและเพศหญงกยงคงจายเงนสมทบเขากองทนประกนสงคมในอตรารอยละ 5 ของเงนเดอน ผวจยมขอเสนอแนะ คอ กองทนประกนสงคมควรพจารณาเกบเงนสมทบของเพศชายสงกวาเพศหญง 3. อตราคาบรการทางการแพทยทกองทนป ระก น ส งค ม จ าย ให แ ก ส ถ าน พ ย าบ าล ห ร อโรงพยาบาลทใหบรการทางการแพทยแกผประกนตน เมอประสบอนตรายหรอเจบปวยผวจยขออภปรายผล 2 กรณ ดงน

3.1 กรณผปวยนอก ผประกนตนเจบปวยฉกเฉนและมความจ าเปนตองไดรบการรกษาโดยเรงดวน ถาเขารบการรกษาในสถานพยาบาลของรฐ (ผปวยนอก) สามารถเบกคารกษาพยาบาลไดเทาทจายจรงตามความจ าเปน จากผลการวจย พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยนอกเทากบ 1,219 บาทตอราย เมอเปรยบเทยบกบอตราคาบรการท างการแพท ย ท ก อ งท น ป ระก น ส งคมจ าย ใหสถานพยาบาลโดยวธเหมาจายในอตรา 1,404 บาทตอผ ป ระกน ตนหน งคน ซ งอย ใน เกณ ฑ ท กองท นประกนสงคมก าหนด ถอวามความเหมาะสมแลว 3.2 กรณผปวยใน กองทนประกนสงคมจายคาบรการทางการแพทยใหแกสถานพยาบาลหรอโรงพยาบาลทใหบรการทางการแพทยแกผประกนตน ซงเปนผปวยในดวยโรคทมคาใชจายสงโดยจายตามกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Groups: DRG) ทมคาน าหนกสมพทธเฉลยปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) มากกวาหรอเทากบ 2 ในอตราไมเกน 15,000 บาทตอ 1 น าหนกสมพทธปรบตามวนนอน กรณทผประกนตนมคาน าหนกสมพทธเฉลยปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) นอยกวา 2 ท าใหไดรบคารกษ าพยาบาล เท ากบ 1,446 บาทต อราย จากผลการวจยพบวา ตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยในเทากบ 17,901 บาทตอราย จะเหนวาตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยในสงกวาอตราคาบรการท างการแพท ย ท ก อ งท น ป ระก น ส งคมจ าย ใหสถานพยาบาล จากผลการศกษาครงนจงเสนอใหกองทนประกนสงคมมการพจารณาปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทย ในกรณ ผป วยในใหกบผประกนตนในอนาคตขางหนา นอกจากน เม อเปรยบเทยบราคาคารกษาพยาบาลทโรงพยาบาลรฐบาลและโรงพยาบาลเอกชนไดรบจากกองทนประกนสงคมกบคาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคม พบวา ราคาคารกษาพยาบาลทโรงพยาบาลทงสองไดรบจากกองทนประกนสงคมต ากวาคาใชจายท โรงพยาบาลท งสองเรยกเกบจากกองทนประกนสงคมเปนจ านวนเงน 19,498 บาทตอราย เมอจ าแนกเปนรายประเภทโรงพยาบาล พบวาโรงพยาบาลรฐบาลไดรบเงนคารกษาพยาบาลจาก

119



ตาราง 5: สรปตนทนเฉลยของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในประเทศไทย ป พ.ศ. 2554

ประเภทตนทน ตนทนเฉลย (บาทตอราย) ชาย หญง เฉลย

ตนทนทางตรง ตนทนคารกษาพยาบาล แผนกผปวยนอก 1,258 1,143 1,219 แผนกผปวยใน 19,272 14,194 17,901 ตนทนจากทรพยสนทเสยหาย ตนทนความเสยหายของยานพาหนะ - - 8,942 ตนทนความเสยหายของทรพยสนทางราชการ - - 3,021 ตนทนทางออม ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต 3,038,565 1,873,825 2,812,347 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ - - 1,528,500 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส 4,161 3,742 4,046

3. ตนทนรวม ตนทนรวมของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในประเทศไทยป พ.ศ.2554 เทากบ 3,948,861,593 บาท แบงเปนตนทนทางตรงเทากบ

1,776,772,910 บาท คด เป นรอยละ 44.99 และตนทนทางออมเทากบ 2,172,088,683 บาท คดเปนรอยละ 55.01 เปนตนทนทางออมมากกวาตนทนท างต รง ค ด เป น ร อ ย ละ 10.02 (ด งต า ราง 6)

ตาราง 6: ตนทนรวมของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในประเทศไทยป พ.ศ. 2554

ประเภทตนทน ตนทนรวม (บาท) รอยละ ตนทนทางตรง ตนทนคารกษาพยาบาล แผนกผปวยนอก 6,334,987 0.16 แผนกผปวยใน 657,623,106 16.65

รวมตนทน 663,958,093 16.81 ตนทนจากทรพยสนทเสยหายทเกดจากอบตเหตทางถนน ตนทนความเสยหายของยานพาหนะทประสบอบตเหต 328,502,254 8.32 ตนทนความเสยหายของทรพยสนทางราชการ 784,312,563 19.86

รวมตนทน 1,112,814,817 28.18 รวมตนทนทางตรง 1,776,772,910 44.99

ตนทนทางออม ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวต 1,752,092,181 44.37 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผทพพลภาพ 279,715,500 7.09 ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส 140,281,002 3.55

รวมตนทนทางออม 2,172,088,683 55.01 รวมตนทนท งหมด 3,948,861,593 100.00

อภปรายผลการวจยและขอเสนอแนะเชงนโยบาย จากผลการวจยเรอง ตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในระบบประกนสงคมในภาพรวมระดบประเทศในป พ.ศ. 2554 ผวจยมประเดนทตองน ามาอภปราย และเสนอแนะ ดงตอไปน 1. ตนท นทางเศรษฐศาสตรของการเก ดอบต เหตทางถนนในกลมผป ระกนตนในระบบประกนสงคมในภาพรวม พบวา ตนทนทางออมมมากกวาตนทนทางตรง คดเปนรอยละ 10.02 ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ นนทวน อนตรเสน (2549, หนา 14) เรอง ความสญเสยทางเศรษฐกจของโรคจากการท างานในประเทศไทยในทศวรรษทผานมา ทแสดงใหเหนวามลคาความสญเสยทางออมมมากกวามลคาความสญเสยทางตรงถง 1.47 เทา 2. เมอเปรยบเทยบตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายและเพศหญงจากผลการวจย พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายมมลคาสงกวาเพ ศ ห ญ ง ป ระ ม าณ 1.36 เท า โด ย ต น ท น ค ารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายเทากบ 19,272 บาทตอราย และตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศหญงเทากบ 14,194 บาทตอราย เนองจากผประสบอบตเหตทางถนนเพศชายใชเวลาพกรกษาตวในโรงพยาบาลนานกวาเพศหญงสงถง 2.92 เทา โดยเพศชายมจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลเทากบ 152,323 วนนอน และเพศหญงมจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลเทากบ 52,152 ว น น อน ป จ จ บ น ก า รจ า ย เง น ส ม ท บ ก อ งท นประกนสงคมลกจางจะถกหกเงนสมทบจากเงนเดอนในอตรารอยละ 5 ของเงนเดอน ซงจากผลการวจยขางตนท าใหทราบวาถงแมตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยเพศชายมมลคาสงกวาเพศหญง แตลกจางทงเพศชายและเพศหญงกยงคงจายเงนสมทบเขากองทนประกนสงคมในอตรารอยละ 5 ของเงนเดอน ผวจยมขอเสนอแนะ คอ กองทนประกนสงคมควรพจารณาเกบเงนสมทบของเพศชายสงกวาเพศหญง 3. อตราคาบรการทางการแพทยทกองทนป ระก น ส งค ม จ าย ให แ ก ส ถ าน พ ย าบ าล ห ร อโรงพยาบาลทใหบรการทางการแพทยแกผประกนตน เมอประสบอนตรายหรอเจบปวยผวจยขออภปรายผล 2 กรณ ดงน

3.1 กรณผปวยนอก ผประกนตนเจบปวยฉกเฉนและมความจ าเปนตองไดรบการรกษาโดยเรงดวน ถาเขารบการรกษาในสถานพยาบาลของรฐ (ผปวยนอก) สามารถเบกคารกษาพยาบาลไดเทาทจายจรงตามความจ าเปน จากผลการวจย พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยนอกเทากบ 1,219 บาทตอราย เมอเปรยบเทยบกบอตราคาบรการท างการแพท ย ท ก อ งท น ป ระก น ส งคมจ าย ใหสถานพยาบาลโดยวธเหมาจายในอตรา 1,404 บาทตอผ ป ระกน ตนหน งคน ซ งอย ใน เกณ ฑ ท กองท นประกนสงคมก าหนด ถอวามความเหมาะสมแลว 3.2 กรณผปวยใน กองทนประกนสงคมจายคาบรการทางการแพทยใหแกสถานพยาบาลหรอโรงพยาบาลทใหบรการทางการแพทยแกผประกนตน ซงเปนผปวยในดวยโรคทมคาใชจายสงโดยจายตามกลมวนจฉยโรครวม (Diagnosis Related Groups: DRG) ทมคาน าหนกสมพทธเฉลยปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) มากกวาหรอเทากบ 2 ในอตราไมเกน 15,000 บาทตอ 1 น าหนกสมพทธปรบตามวนนอน กรณทผประกนตนมคาน าหนกสมพทธเฉลยปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) นอยกวา 2 ท าใหไดรบคารกษ าพยาบาล เท ากบ 1,446 บาทต อราย จากผลการวจยพบวา ตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยในเทากบ 17,901 บาทตอราย จะเหนวาตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยในสงกวาอตราคาบรการท างการแพท ย ท ก อ งท น ป ระก น ส งคมจ าย ใหสถานพยาบาล จากผลการศกษาครงนจงเสนอใหกองทนประกนสงคมมการพจารณาปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทย ในกรณ ผป วยในใหกบผประกนตนในอนาคตขางหนา นอกจากน เม อเปรยบเทยบราคาคารกษาพยาบาลทโรงพยาบาลรฐบาลและโรงพยาบาลเอกชนไดรบจากกองทนประกนสงคมกบคาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคม พบวา ราคาคารกษาพยาบาลทโรงพยาบาลทงสองไดรบจากกองทนประกนสงคมต ากวาคาใชจายท โรงพยาบาลท งสองเรยกเกบจากกองทนประกนสงคมเปนจ านวนเงน 19,498 บาทตอราย เมอจ าแนกเปนรายประเภทโรงพยาบาล พบวาโรงพยาบาลรฐบาลไดรบเงนคารกษาพยาบาลจาก

120



กองทนประกนสงคมต ากวาคาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคมเปนจ านวนเงน 4,945 บาทตอราย และโรงพยาบาลเอกชนไดรบเงนคารกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมต ากวาค า ใช จ ายท โรงพยาบ าล เรยก เก บ จากกองท นประกนสงคมเปนจ านวนเงน 32,109 บาทตอราย หมายความวา เมอโรงพยาบาลทงสองมรายไดต ากวารายจายทเกดขน โรงพยาบาลทงสองจ าเปนตองลดตนทนคารกษาพยาบาลลงและผปวยเองจะเปนผทไดรบผลกระทบทเกดขน ผวจยมขอเสนอแนะ คอ กองทนประกนสงคมควรพจารณาถงความเหมาะสมในเรองการจายเงนตามคาน าหนกสมพทธเฉลยปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) เพราะเปนประเดนทมความส าคญตอการด าเนนงานในระบบประกนสงคม ซงมความเกยวของโดยตรงระหวางผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนกบกองทนประกนสงคม 4. เมอเปรยบเทยบตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยในโรงพยาบาลรฐบาลและโรงพยาบาลเอกชน จากผลการวจย พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยในโรงพยาบาลรฐบาลมากกวาโรงพยาบาลเอกชนถง 1.47 เทา อาจเนองจากผประสบอบตเหตทางถนนใชเวลาพกรกษาตวในโรงพยาบาลรฐบาลนานกวาโรงพยาบาลเอกชนหรออาจเพราะความรนแรงของโรค และจากผลการวจย พบวา ผประสบอบตเหตทางถนนมจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลรฐบาลมากกวาโรงพยาบาลเอกชนถง 1.34 เทา โดยเปนจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลรฐบาลเทากบ 117,185 วนนอน และจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลเอกชนเทากบ 87,290 วนนอน ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ รณภพ เออพน ธเศรษฐ (2539, หน า 69) เรอง การวเคราะหคารกษาพยาบาลผปวยประกนสงคมของโรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหมในป พ .ศ.2539

พบวา ผปวยประกนสงคมจะใชเวลาพกรกษาตวในโรงพยาบาลของรฐนานกวาโรงพยาบาลเอกชน เนองมาจากอายขยของผประกนตน ความรนแรงของโรค การดแลสขภาพของผประกนตน โรคประจ าตวของผประกนตนหรอภาวะแทรกซอน หรออาจเนองมาจากการทโรงพยาบาลเอกชนใหการดแลรกษาผปวยดกวาโรงพยาบาลของรฐ ท าใหผปวยฟนไขไดเรวขน หรออาจเนองมาจากการทโรงพยาบาลเอกชนตองลดคาใชจายในการรกษาพยาบาลจงจ าหนายผปวยประกนสงคมเรวขน จากประเดนดงกลาวผวจยมขอเสนอแนะ คอ กองทนประกนสงคมอาจพจารณาปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทยเหมาจายเปนรายประเภทโรงพยาบาล 5. เมอผประกนตนประสบอบตเหตทางถนนถงแกความตายอนม ใช เน องจากการท า งาน สทธประโยชนทผประกนตนไดรบจากกองทนประกนสงคม คอ ผประกนตนจะไดเงนสงเคราะหเทากบคาจางเฉลยหนงเดอนครงกรณทจายเงนสมทบมาแลวตงแต 3 ปขนไปแตไมถง 10 ป และจะไดรบเงนสงเคราะหเทากบคาจางเฉลยหาเดอนกรณจายเงนสมทบมาแลวตงแต 10 ปขนไป (ส านกงานประกนสงคม , 2557) จากผลการวจย พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตมมลคาสงถง 2,812,346 บาทตอราย เมอพจารณาตามชวงอาย พบวา ชวงอายทมจ านวนผประกนตนเสยชวต 3 อนดบแรก คอ ชวงอาย 30-34 ป คดเปนรอยละ 19.90 ชวงอาย 25-29 ป คดเปนรอยละ 15.73 และชวงอาย 35-39 ป คดเปนรอยละ 15.09 จะเหนวาชวงอายดงกลาวอยในกลมวยท างานยงถาผประกนตนเสยชวตชวงอายดงกลาวรายไดของผประกนตนกยงนอยยอมสงผลใหสทธประโยชนทผประกนตนไดรบจากกองทนประกนสงคมนอยตามไปดวย นอกจากน ถาผประกนตนตองเสยชวตโดยเปนผหาเลยงครอบครวหรอมภรรยาและ

บตรทตองดแลยอมสงผลกระทบตอภรรยาและบตรในการสญ เสยรายไดของครอบครว ซ งอาจจะเปนประเดนทกองทนประกนสงคมควรใหความส าคญกบชวงอายดงกลาวเพมมากขน และใชในการพจารณาปรบเงนทดแทนการขาดรายไดตามชวงอายดงกลาวใหกบผประกนตนตอไปในอนาคต 6. ถงแมจะมการเสนอใหพจารณาปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทยหรอเงนทดแทนการขาด

รายไดดงกลาวขางตน แตกองทนประกนสงคมกตองมความยงยนของกองทน โดยตองพจารณาในเรองรายรบของประกนสงคมดวย ขอจ ากดของการวจย 1. ขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลแผนกผปวยนอกจากศนยวจยและตดตามความเปนธรรมทางส ขภาพ (Centre for Health Equity Monitoring:

CHEM) คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร มขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลจ านวน 5,200 ราย เทานน เนองจากความจ ากดของขอมลทผวจยไมสามารถหาไดจากส านกงานประกนสงคม 2. การศกษาครงนเปนการวเคราะหตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2554 แตเน อ ง จ า ก ข อ ม ล ท น า ม า ว เค ร า ะ ห ต น ท น ค ารกษาพยาบาลแผนกผปวยนอก ผวจยใชขอมลในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2550 โดยท าการปรบคาใหเปนมลคาในป พ .ศ. 2554 สวนขอมลตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผป วยในผ วจยใชขอมลในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2554 3. การคดตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยใน น าคา AdjRW คณจ านวนเงนทสถานพยาบาลไดรบจากประกนสงคม ซงเปนอตราการจายคาบรการท างก ารแพ ท ย ให แก ส ถาน พ ยาบ าลท ให ก ารรกษาพยาบาลผประกนตนในป พ.ศ. 2555 4. การประมาณการฟงกชนอตราคาจางมการใชการวเคราะหสมการถดถอย ซงไดคา R2 คอนขางนอยมาก 5. การประมาณรายไดของผประกนตนอาศยแหลงขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 พ.ศ.2554 ของส านกงานสถตแหงชาต มจดออนทอาจจะไมสะทอนรายไดของผประกนตนตามความเปนจรงเทาทควร 6. การวเคราะหตนทนท าจากมมมองของสงคม แตการศกษาครงนขาดตนทนสงคมอนๆ เชน คาเสยเวลาของญาตทตองดแลผปวย ขอเสนอแนะคร งตอไป 1. งานวจยครงนเปนขอมลเบองตนเพอชวยส านกงานประกนสงคมในการปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทยหรอเงนทดแทนการขาดรายไดใหกบผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนน ทงน การปรบตองใชหลกความเหมาะสมของท กฝ ายท งฝ ายสถาน พ ยาบ าล ผ ป ระก น ตน และส าน ก งานประกนสงคม ดงนนการวจยครงตอไปควรจะน ารายรบของกองทนประกนสงคมมาพจารณารวมดวย 2. ชวงอายในกลมวยรนและกลมวยท างานถอเปนกลมเสยงตอการเกดอบตเหตทางถนนมากทสด

ควรมการศกษาเพมเตมถงการจายเบยประกนตามกลมเสยงดงกลาว ซงเปนประเดนทตองท าการศกษาตอไปในเรองการเกบเบยประกนตามความเสยงของแตละกลมประชากร 3. ตนทนของการเกดอบตเหตทางถนน ผวจยไดศกษาโดยมกรอบแนวคดในการค านวณแบงตนทนเปนตนทนทางตรงและตนทนทางออม โดยยงไมครอบคลมตนทนของการเกด อบต เหตทางถนนทงหมด เชน ตนทนทเกดจากการดแลประเภทการดแลอยางไมเปนทางการโดยญาตของผปวย หรอตนทนคาเสยโอกาสของผไดรบผลกระทบจากการทผปวยพการ เปนตน ดงนน จงควรมการวจยในเรองดงกลาวใหมความครอบคลมมากยงขน เชน มการสมภาษณเชงลกและการศกษาเชงปรมาณ กรณตนทนจากการขาดงานของญาตพ นองหรอผ อนท ตองเฝาคอยดแลผปวย 4. การวเคราะหตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตและตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส เนองจากการวจยครงนผวจยใชการประมาณการรายได จากแหลงขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 พ.ศ.2554 ซงมใชรายไดทแทจรงของผประกนตน ในการศกษาครงตอไป ควรใชรายไดเฉลยตอเดอนของผประกนตนโดยตรง ซงควรมการเกบรวมรวมขอมลจากการสมภาษณเชงลกจากผประกนตน กตตกรรมประกาศ งานวจยครงนส าเรจลลวงไปไดดวยด เนองจากไดรบความอนเคราะหจากบคคลหลายทาน ผวจยขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.นลวรรณ อยภกด ดร.อรทย เขยวเจรญ และผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐเชษฐ พลเจรญ ทไดใหขอเสนอแนะทดและมประโยชนตอการปรบปรงและแกไขงานวจยครงนใหมค ว า ม ส ม บ รณ ม า ก ย ง ข น น อ ก จ าก น ผ ว จ ยขอขอบพระคณส านกงานประกนสงคม ส านกงานสถตแหงชาต และศนยวจยและตดตามความเปนธรรมทางสขภาพ คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ซงไดใหความกรณาอนเคราะหขอมลการวจยเพอใชในการศกษาวจยครงน

121



กองทนประกนสงคมต ากวาคาใชจายทโรงพยาบาลเรยกเกบจากกองทนประกนสงคมเปนจ านวนเงน 4,945 บาทตอราย และโรงพยาบาลเอกชนไดรบเงนคารกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมต ากวาค า ใช จ ายท โรงพยาบ าล เรยก เก บ จากกองท นประกนสงคมเปนจ านวนเงน 32,109 บาทตอราย หมายความวา เมอโรงพยาบาลทงสองมรายไดต ากวารายจายทเกดขน โรงพยาบาลทงสองจ าเปนตองลดตนทนคารกษาพยาบาลลงและผปวยเองจะเปนผทไดรบผลกระทบทเกดขน ผวจยมขอเสนอแนะ คอ กองทนประกนสงคมควรพจารณาถงความเหมาะสมในเรองการจายเงนตามคาน าหนกสมพทธเฉลยปรบตามวนนอน (Adjusted relative weight: AdjRW) เพราะเปนประเดนทมความส าคญตอการด าเนนงานในระบบประกนสงคม ซงมความเกยวของโดยตรงระหวางผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนนกบกองทนประกนสงคม 4. เมอเปรยบเทยบตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยในโรงพยาบาลรฐบาลและโรงพยาบาลเอกชน จากผลการวจย พบวา ตนทนคารกษาพยาบาลเฉลยในโรงพยาบาลรฐบาลมากกวาโรงพยาบาลเอกชนถง 1.47 เทา อาจเนองจากผประสบอบตเหตทางถนนใชเวลาพกรกษาตวในโรงพยาบาลรฐบาลนานกวาโรงพยาบาลเอกชนหรออาจเพราะความรนแรงของโรค และจากผลการวจย พบวา ผประสบอบตเหตทางถนนมจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลรฐบาลมากกวาโรงพยาบาลเอกชนถง 1.34 เทา โดยเปนจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลรฐบาลเทากบ 117,185 วนนอน และจ านวนวนนอนในโรงพยาบาลเอกชนเทากบ 87,290 วนนอน ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ รณภพ เออพน ธเศรษฐ (2539, หน า 69) เรอง การวเคราะหคารกษาพยาบาลผปวยประกนสงคมของโรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหมในป พ .ศ.2539

พบวา ผปวยประกนสงคมจะใชเวลาพกรกษาตวในโรงพยาบาลของรฐนานกวาโรงพยาบาลเอกชน เนองมาจากอายขยของผประกนตน ความรนแรงของโรค การดแลสขภาพของผประกนตน โรคประจ าตวของผประกนตนหรอภาวะแทรกซอน หรออาจเนองมาจากการทโรงพยาบาลเอกชนใหการดแลรกษาผปวยดกวาโรงพยาบาลของรฐ ท าใหผปวยฟนไขไดเรวขน หรออาจเนองมาจากการทโรงพยาบาลเอกชนตองลดคาใชจายในการรกษาพยาบาลจงจ าหนายผปวยประกนสงคมเรวขน จากประเดนดงกลาวผวจยมขอเสนอแนะ คอ กองทนประกนสงคมอาจพจารณาปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทยเหมาจายเปนรายประเภทโรงพยาบาล 5. เมอผประกนตนประสบอบตเหตทางถนนถงแกความตายอนม ใช เน องจากการท า งาน สทธประโยชนทผประกนตนไดรบจากกองทนประกนสงคม คอ ผประกนตนจะไดเงนสงเคราะหเทากบคาจางเฉลยหนงเดอนครงกรณทจายเงนสมทบมาแลวตงแต 3 ปขนไปแตไมถง 10 ป และจะไดรบเงนสงเคราะหเทากบคาจางเฉลยหาเดอนกรณจายเงนสมทบมาแลวตงแต 10 ปขนไป (ส านกงานประกนสงคม , 2557) จากผลการวจย พบวา ตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตมมลคาสงถง 2,812,346 บาทตอราย เมอพจารณาตามชวงอาย พบวา ชวงอายทมจ านวนผประกนตนเสยชวต 3 อนดบแรก คอ ชวงอาย 30-34 ป คดเปนรอยละ 19.90 ชวงอาย 25-29 ป คดเปนรอยละ 15.73 และชวงอาย 35-39 ป คดเปนรอยละ 15.09 จะเหนวาชวงอายดงกลาวอยในกลมวยท างานยงถาผประกนตนเสยชวตชวงอายดงกลาวรายไดของผประกนตนกยงนอยยอมสงผลใหสทธประโยชนทผประกนตนไดรบจากกองทนประกนสงคมนอยตามไปดวย นอกจากน ถาผประกนตนตองเสยชวตโดยเปนผหาเลยงครอบครวหรอมภรรยาและ

บตรทตองดแลยอมสงผลกระทบตอภรรยาและบตรในการสญ เสยรายไดของครอบครว ซ งอาจจะเปนประเดนทกองทนประกนสงคมควรใหความส าคญกบชวงอายดงกลาวเพมมากขน และใชในการพจารณาปรบเงนทดแทนการขาดรายไดตามชวงอายดงกลาวใหกบผประกนตนตอไปในอนาคต 6. ถงแมจะมการเสนอใหพจารณาปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทยหรอเงนทดแทนการขาด

รายไดดงกลาวขางตน แตกองทนประกนสงคมกตองมความยงยนของกองทน โดยตองพจารณาในเรองรายรบของประกนสงคมดวย ขอจ ากดของการวจย 1. ขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลแผนกผปวยนอกจากศนยวจยและตดตามความเปนธรรมทางส ขภาพ (Centre for Health Equity Monitoring:

CHEM) คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร มขอมลคารกษาพยาบาลรายบคคลจ านวน 5,200 ราย เทานน เนองจากความจ ากดของขอมลทผวจยไมสามารถหาไดจากส านกงานประกนสงคม 2. การศกษาครงนเปนการวเคราะหตนทนทางเศรษฐศาสตรของการเกดอบตเหตทางถนนในกลมผประกนตนในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2554 แตเน อ ง จ า ก ข อ ม ล ท น า ม า ว เค ร า ะ ห ต น ท น ค ารกษาพยาบาลแผนกผปวยนอก ผวจยใชขอมลในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2550 โดยท าการปรบคาใหเปนมลคาในป พ .ศ. 2554 สวนขอมลตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผป วยในผ วจยใชขอมลในภาพรวมระดบประเทศ พ.ศ. 2554 3. การคดตนทนคารกษาพยาบาลแผนกผปวยใน น าคา AdjRW คณจ านวนเงนทสถานพยาบาลไดรบจากประกนสงคม ซงเปนอตราการจายคาบรการท างก ารแพ ท ย ให แก ส ถาน พ ยาบ าลท ให ก ารรกษาพยาบาลผประกนตนในป พ.ศ. 2555 4. การประมาณการฟงกชนอตราคาจางมการใชการวเคราะหสมการถดถอย ซงไดคา R2 คอนขางนอยมาก 5. การประมาณรายไดของผประกนตนอาศยแหลงขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 พ.ศ.2554 ของส านกงานสถตแหงชาต มจดออนทอาจจะไมสะทอนรายไดของผประกนตนตามความเปนจรงเทาทควร 6. การวเคราะหตนทนท าจากมมมองของสงคม แตการศกษาครงนขาดตนทนสงคมอนๆ เชน คาเสยเวลาของญาตทตองดแลผปวย ขอเสนอแนะคร งตอไป 1. งานวจยครงนเปนขอมลเบองตนเพอชวยส านกงานประกนสงคมในการปรบเพมอตราคาบรการทางการแพทยหรอเงนทดแทนการขาดรายไดใหกบผประกนตนทประสบอบตเหตทางถนน ทงน การปรบตองใชหลกความเหมาะสมของท กฝ ายท งฝ ายสถาน พ ยาบ าล ผ ป ระก น ตน และส าน ก งานประกนสงคม ดงนนการวจยครงตอไปควรจะน ารายรบของกองทนประกนสงคมมาพจารณารวมดวย 2. ชวงอายในกลมวยรนและกลมวยท างานถอเปนกลมเสยงตอการเกดอบตเหตทางถนนมากทสด

ควรมการศกษาเพมเตมถงการจายเบยประกนตามกลมเสยงดงกลาว ซงเปนประเดนทตองท าการศกษาตอไปในเรองการเกบเบยประกนตามความเสยงของแตละกลมประชากร 3. ตนทนของการเกดอบตเหตทางถนน ผวจยไดศกษาโดยมกรอบแนวคดในการค านวณแบงตนทนเปนตนทนทางตรงและตนทนทางออม โดยยงไมครอบคลมตนทนของการเกด อบต เหตทางถนนทงหมด เชน ตนทนทเกดจากการดแลประเภทการดแลอยางไมเปนทางการโดยญาตของผปวย หรอตนทนคาเสยโอกาสของผไดรบผลกระทบจากการทผปวยพการ เปนตน ดงนน จงควรมการวจยในเรองดงกลาวใหมความครอบคลมมากยงขน เชน มการสมภาษณเชงลกและการศกษาเชงปรมาณ กรณตนทนจากการขาดงานของญาตพ นองหรอผ อนท ตองเฝาคอยดแลผปวย 4. การวเคราะหตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผเสยชวตและตนทนการสญเสยผลตภาพการผลตของผบาดเจบสาหส เนองจากการวจยครงนผวจยใชการประมาณการรายได จากแหลงขอมลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรไตรมาสท 3 พ.ศ.2554 ซงมใชรายไดทแทจรงของผประกนตน ในการศกษาครงตอไป ควรใชรายไดเฉลยตอเดอนของผประกนตนโดยตรง ซงควรมการเกบรวมรวมขอมลจากการสมภาษณเชงลกจากผประกนตน กตตกรรมประกาศ งานวจยครงนส าเรจลลวงไปไดดวยด เนองจากไดรบความอนเคราะหจากบคคลหลายทาน ผวจยขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.นลวรรณ อยภกด ดร.อรทย เขยวเจรญ และผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐเชษฐ พลเจรญ ทไดใหขอเสนอแนะทดและมประโยชนตอการปรบปรงและแกไขงานวจยครงนใหมค ว า ม ส ม บ รณ ม า ก ย ง ข น น อ ก จ าก น ผ ว จ ยขอขอบพระคณส านกงานประกนสงคม ส านกงานสถตแหงชาต และศนยวจยและตดตามความเปนธรรมทางสขภาพ คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ซงไดใหความกรณาอนเคราะหขอมลการวจยเพอใชในการศกษาวจยครงน

122



บรรณานกรม กรมทางหลวง. (2551). ผลการศกษามลคาความเสยหายของอบตเหตในประเทศไทย. สบคนเมอ 3 ตลาคม

2555, จาก http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/ EASTASIAPACIFICEXT/THAILANDINTHAIEXTN/0,,contentMDK:21750652~pagePK:1497618 ~piPK:217854~theSitePK:486697,00.html กรมทางหลวง. (2555). อบตเหตจราจรบนทางหลวง. สบคนเมอ 27 เมษายน 2557, จาก http://bhs.doh.go.th/files/accident/55/report_accident55.pdf กระทรวงสาธารณสข. (2555). สถตสาธารณสขฉบบเตมป พ.ศ. 2555. สบคนเมอ 27 เมษายน 2557,จาก http://bps.ops.moph.go.th/Healthinformation/statistic55/2.3.3_55.pdf เจรญรตน พรมกล า. (2541). การประเมนความสญเสยทางเศรษฐกจจากอบตเหตจราจรบนทางดวน. วทยานพนธ ศ.ม., มหาวทยาลยเกษตรศาสตร,กรงเทพฯ. ดเรก ปทมสรวฒน. (2537). ความสญเสยทางเศรษฐกจเนองจากอบตภยจราจร. สมดปกขาวทดอารไอ. ฉบบท 9 เดอนกรกฎาคม สถาบนเพอการวจยและพฒนาแหงประเทศไทย นราพร คณจกรเสร.(2536). ประสทธภาพของการประกนสงคมไทย.วทยานพนธ ศ.ม.,มหาวทยาลยรามค าแหง, กรงเทพฯ. นนทวน อนตรเสน. (2549). รายงานการวจย เรอง ความสญเสยทางเศรษฐกจของโรคจากการท างานใน ประเทศไทยในทศวรรษทผานมา. กรงเทพฯ:คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง. พจนชวทย อภนเวศ. (2550). คารกษาพยาบาลตามเกณฑ DRG เปรยบเทยบกบคาใชจายทเรยกเกบส าหรบ โรคทพบบอยในโรงพยาบาลศรนครนทร ป พ.ศ.2546. คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. พชย ธานรณานนทและคณะ. (2550). โครงการศกษามลคาอบตเหตแหงประเทศไทย. รายงานฉบบสมบรณ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. รณภพ เออพนธเศรษฐ. (2541). การวเคราะหคารกษาพยาบาลผปวยประกนสงคมของโรงพยาบาลมหาราช นครเชยงใหมในป พ.ศ. 2539. การคนควาแบบอสระ ศม.,มหาวทยาลยเชยงใหม,เชยงใหม. มนทรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ. (2551). รายงานวจย เรอง การศกษาตนทนผลกระทบทางสงคมสขภาพ และเศรษฐกจของการบรโภคเครองดมแอลกฮอลลในประเทศไทย.นนทบร:พมพดการพมพ. มนทรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ. (2554).รายงานวจย เรอง การศกษาผลกระทบในเชงเศรษฐศาสตรและ คณภาพชวตจากโรคอวนในประเทศไทย. นนทบร:พมพดการพมพ. วรเวศม สวรรณระดา และคณะ. (2548).ความสญเสยเนองจากอบตเหตจราจรทางบกในประเทศไทย. รายงาน

วจยฉบบสมบรณ ศนยศกษานโยบายเพอการพฒนา. คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรรณภา สมรตนะ. (2541). ตนทนผปวยอบตเหตบนถนนในโรงพยาบาลทวไป สงกดกรมการแพทยกระทรวง

สาธารณสข. วารสารวชาการสาธารณสข, 7(1), 1-11. ศรวฒน ทพยธราดล (ผบรรยาย). (17 ธนวาคม 2553). กระทรวงสาธารณสขกบทศวรรษแหงความปลอดภย

ทางถนน. (decade of action for road safety). กรงเทพฯ: กรมควบคมโรค. ศนยขอมลอบตเหต. (2556). สถตรบแจงผประสบภยจากรถท งประเทศ. สบคนเมอ 15 กมภาพนธ 2557, จาก http://rvpreport.rvpeservice.com/viewrsc.aspx?report=0464&session=16 ส านกงานประกนสงคม. (2554). สถตกองทนประกนสงคม. สบคนเมอ 3 ตลาคม 2555, จาก http://www.sso.go.th/wpr/content.jsp?lang=th&cat=103&id=535 ส านกงานประกนสงคม. (2555). สถตงานประกนสงคม. สบคนเมอ 4 ตลาคม 2555, จาก http://www.sso.go.th/wpr/uploads/uploadImages/file/stat2554.pdf ส านกงานประกนสงคม.(2557). สทธประโยชนกองทนประกนสงคม. สบคนเมอ 7 พฤษภาคม 2557, จาก http://www.sso.go.th/wpr/category.jsp?lang=th&cat=871

ส านกงานประกนสงคม. (2557). พระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ.2533. สบคนเมอ 12 มถนายน 2557, จาก http://www.sso.go.th/sites/default/files/1.1web_0.htm ส านกอ านวยความปลอดภย. (2555). อบตเหตจราจรบนทางหลวง. สบคนเมอ 27 เมษายน 2557, จาก http://bhs.doh.go.th/files/accident/55/report_accident55.pdf เสกศกด จ าเรญวงส. (2550). ผลกระทบของประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมทมตอฝายลกจางฝาย นายจางและสงคม : ศกษาเปรยบเทยบระหวางสถานประกอบการขนาดใหญกบขนาดเลก. สถาบนทรพยากรมนษย มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ส านกงานต ารวจแหงชาต. (2556). คดอบตเหตจราจรทางบกและมลคาความเสยหายทวราชอาณาจกร ป

พ.ศ.2541-2556. สบคนเมอ 20 พฤศจกายน 2556, จาก http://social.nesdb.go.th/SocialStat/StatReport_Final.aspx?reportid=161&template=1R2C&yeartype=M&subcatid=45

อรทย เขยวเจรญ,ศภสทธ พรรณนารโณทย, ชยโรจน ซงสนธพร และอาทร รวไพบลย. (2554).ตนทนผปวย รายบคคลส าหรบกลมวนจฉยโรครวมประเทศไทย:วธตนทนจลภาพ.วารสารวชาการสาธารณสข, 20(4), 572-585.

123



บรรณานกรม กรมทางหลวง. (2551). ผลการศกษามลคาความเสยหายของอบตเหตในประเทศไทย. สบคนเมอ 3 ตลาคม

2555, จาก http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/ EASTASIAPACIFICEXT/THAILANDINTHAIEXTN/0,,contentMDK:21750652~pagePK:1497618 ~piPK:217854~theSitePK:486697,00.html กรมทางหลวง. (2555). อบตเหตจราจรบนทางหลวง. สบคนเมอ 27 เมษายน 2557, จาก http://bhs.doh.go.th/files/accident/55/report_accident55.pdf กระทรวงสาธารณสข. (2555). สถตสาธารณสขฉบบเตมป พ.ศ. 2555. สบคนเมอ 27 เมษายน 2557,จาก http://bps.ops.moph.go.th/Healthinformation/statistic55/2.3.3_55.pdf เจรญรตน พรมกล า. (2541). การประเมนความสญเสยทางเศรษฐกจจากอบตเหตจราจรบนทางดวน. วทยานพนธ ศ.ม., มหาวทยาลยเกษตรศาสตร,กรงเทพฯ. ดเรก ปทมสรวฒน. (2537). ความสญเสยทางเศรษฐกจเนองจากอบตภยจราจร. สมดปกขาวทดอารไอ. ฉบบท 9 เดอนกรกฎาคม สถาบนเพอการวจยและพฒนาแหงประเทศไทย นราพร คณจกรเสร.(2536). ประสทธภาพของการประกนสงคมไทย.วทยานพนธ ศ.ม.,มหาวทยาลยรามค าแหง, กรงเทพฯ. นนทวน อนตรเสน. (2549). รายงานการวจย เรอง ความสญเสยทางเศรษฐกจของโรคจากการท างานใน ประเทศไทยในทศวรรษทผานมา. กรงเทพฯ:คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง. พจนชวทย อภนเวศ. (2550). คารกษาพยาบาลตามเกณฑ DRG เปรยบเทยบกบคาใชจายทเรยกเกบส าหรบ โรคทพบบอยในโรงพยาบาลศรนครนทร ป พ.ศ.2546. คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. พชย ธานรณานนทและคณะ. (2550). โครงการศกษามลคาอบตเหตแหงประเทศไทย. รายงานฉบบสมบรณ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. รณภพ เออพนธเศรษฐ. (2541). การวเคราะหคารกษาพยาบาลผปวยประกนสงคมของโรงพยาบาลมหาราช นครเชยงใหมในป พ.ศ. 2539. การคนควาแบบอสระ ศม.,มหาวทยาลยเชยงใหม,เชยงใหม. มนทรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ. (2551). รายงานวจย เรอง การศกษาตนทนผลกระทบทางสงคมสขภาพ และเศรษฐกจของการบรโภคเครองดมแอลกฮอลลในประเทศไทย.นนทบร:พมพดการพมพ. มนทรตม ถาวรเจรญทรพยและคณะ. (2554).รายงานวจย เรอง การศกษาผลกระทบในเชงเศรษฐศาสตรและ คณภาพชวตจากโรคอวนในประเทศไทย. นนทบร:พมพดการพมพ. วรเวศม สวรรณระดา และคณะ. (2548).ความสญเสยเนองจากอบตเหตจราจรทางบกในประเทศไทย. รายงาน

วจยฉบบสมบรณ ศนยศกษานโยบายเพอการพฒนา. คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรรณภา สมรตนะ. (2541). ตนทนผปวยอบตเหตบนถนนในโรงพยาบาลทวไป สงกดกรมการแพทยกระทรวง

สาธารณสข. วารสารวชาการสาธารณสข, 7(1), 1-11. ศรวฒน ทพยธราดล (ผบรรยาย). (17 ธนวาคม 2553). กระทรวงสาธารณสขกบทศวรรษแหงความปลอดภย

ทางถนน. (decade of action for road safety). กรงเทพฯ: กรมควบคมโรค. ศนยขอมลอบตเหต. (2556). สถตรบแจงผประสบภยจากรถท งประเทศ. สบคนเมอ 15 กมภาพนธ 2557, จาก http://rvpreport.rvpeservice.com/viewrsc.aspx?report=0464&session=16 ส านกงานประกนสงคม. (2554). สถตกองทนประกนสงคม. สบคนเมอ 3 ตลาคม 2555, จาก http://www.sso.go.th/wpr/content.jsp?lang=th&cat=103&id=535 ส านกงานประกนสงคม. (2555). สถตงานประกนสงคม. สบคนเมอ 4 ตลาคม 2555, จาก http://www.sso.go.th/wpr/uploads/uploadImages/file/stat2554.pdf ส านกงานประกนสงคม.(2557). สทธประโยชนกองทนประกนสงคม. สบคนเมอ 7 พฤษภาคม 2557, จาก http://www.sso.go.th/wpr/category.jsp?lang=th&cat=871

ส านกงานประกนสงคม. (2557). พระราชบญญตประกนสงคม พ.ศ.2533. สบคนเมอ 12 มถนายน 2557, จาก http://www.sso.go.th/sites/default/files/1.1web_0.htm ส านกอ านวยความปลอดภย. (2555). อบตเหตจราจรบนทางหลวง. สบคนเมอ 27 เมษายน 2557, จาก http://bhs.doh.go.th/files/accident/55/report_accident55.pdf เสกศกด จ าเรญวงส. (2550). ผลกระทบของประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมทมตอฝายลกจางฝาย นายจางและสงคม : ศกษาเปรยบเทยบระหวางสถานประกอบการขนาดใหญกบขนาดเลก. สถาบนทรพยากรมนษย มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ส านกงานต ารวจแหงชาต. (2556). คดอบตเหตจราจรทางบกและมลคาความเสยหายทวราชอาณาจกร ป

พ.ศ.2541-2556. สบคนเมอ 20 พฤศจกายน 2556, จาก http://social.nesdb.go.th/SocialStat/StatReport_Final.aspx?reportid=161&template=1R2C&yeartype=M&subcatid=45

อรทย เขยวเจรญ,ศภสทธ พรรณนารโณทย, ชยโรจน ซงสนธพร และอาทร รวไพบลย. (2554).ตนทนผปวย รายบคคลส าหรบกลมวนจฉยโรครวมประเทศไทย:วธตนทนจลภาพ.วารสารวชาการสาธารณสข, 20(4), 572-585.

การวิเคราะห์ต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์ของการเกิดอุบัติเหตุทางถนน...

Documents