Page 1
การลดสนคาคงคลงในกระบวนการผลตโดยใชระบบการผลตแบบดง
กรณศกษา บรษท แคนนอน ไฮเทค ประเทศไทยจากด
Using pull system in the production process by reducing inventory
Case Study of Canon Hi-tech Thailand Ltd.
นายกานต ศรชนวจตร
โครงงานสหกจศกษาฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ปรญญาบรหารธรกจบณฑต สาขาการจดการอตสาหกรรม
คณะบรหารธรกจ
สถาบนเทคโนโลยไทย-ญปน
พ.ศ. 2553
Page 2
การลดสนคาคงคลงในกระบวนการผลตโดยใชระบบการผลตแบบดง
กรณศกษาบรษท แคนนอนไฮเทค ประเทศไทยจากด
Using pull system in the production process by reducing inventory
Case Study of Canon Hi-tech Thailand Ltd.
นาย กานต ศรชนวจตร
รายงานการฝกงานนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ปรญญาตรบรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม
คณะบรหารธรกจ
สถาบนเทคโนโลย ไทยญปน
พ.ศ.2553
คณะกรรมการสอบ
................................................................................................................ประธานกรรมการสอบ
(อาจารยรงสรรค เลศในสตย)
....................................................................................................กรรมการ และอาจารยทปรกษา
(อาจารยอนวต เจรญสข)
......................................................................................................................................กรรมการ
(อาจารยอลงกรณ ประกฤตพงศ)
ลขสทธของสถาบนเทคโนโลย ไทยญปน
Page 3
ก
หวขอรายงานการฝกงาน : การลดสนคาคงคลงในกระบวนการผลต
โดยใชระบบการผลตแบบดง
กรณศกษาบรษท แคนนอนไฮเทค ประเทศไทยจากด
หนวยกต : 6
ผเขยน : นาย กานต ศรชนวจตร
อาจารยทปรกษา : อาจารย อนวต เจรญสข
หลกสตร : บรหารธรกจบณฑต
สาขาวชา : การจดการอตสาหกรรม
คณะ : บรหารธรกจ
พ.ศ. : 2553
บทคดยอ
โครงงานนเปนการศกษา การลดสนคาคงคลงในกระบวนการผลตโดยใชระบบการผลต
แบบดงโดยจะทาการใชระบบการผลตแบบดงกรณศกษาบรษทแคนนอนไฮเทค ประเทศไทยจากด
ใน Line การผลต Power supply unit และ PCB Assembly Line 2 โดยมวถตประสงคเพอลดสนคา
คงคลงลด 50 % ในการนาระบบการผลตแบบดงเขามาใชใน Line การผลตนนจะเรมตงแตศกษา
สภาพปจจบน เกบขอมลตางสภาพปจจบน วางแผนการผลต เตรยมอปกรณ และฝกหดพนกงานให
เขาใจในระบบการผลตแบบดง
หลงจากใชระบบการผลตแบบดงพบวาสนคาคงคลงลดลงจาก 31 ชวโมงเหลอ 8 ชวโมง
คดเปน 74.19% ใน Line Power supply unit และจาก 17.19 ชวโมงเหลอ 8 ชวโมง คดเปน 53.46%
ใน PCB Assembly Line2
คาสาคญ : ระบบการผลตแบบดง/Kanban/สนคาคงคลง/PCB
Page 4
ข
Thesis Title : Inventory reduction in the production process
By using pull system
Case Study of Canon Hi-tech Thailand Ltd.
Industrial Research Project : 6 Credits
Candidate : Mr. Karn Sirichienvichit
Industrial Research Project : Mr. Anuwat Charoensuk
Advisor
Program : Business Administer
Field of Study : Industrial Management
Faculty : Business Administration
B.E. : 2553
Abstract
The emphasis in this report is on bringing pulling system into PCB product
lines. Pulling system, therefore, are aimed here to reduce inventory. In this report, it provides
the step by step process in using pulling system. After pull system, inventory was reduced
from 31 hours to 8 hours equivalent to 74.19% in Line Power supply unit, and from 17.19 hours
to 8 hrs equivalent to 53.46% in PCB Assembly Line2.
Keywords: Pull System/Inventory/Kanban/PCB
Page 5
ค
กตตกรรมประกาศ
ขอขอบคณสถาบนเทคโนโลยไทย-ญปน และบรษท Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd. ท
อนเคราะหใหนกศกษาไดเขามารวมโครงการสหกจศกษาในครงน และขอขอบคณพๆในหนวย
การผลตท 3ทกๆทานทใหความรวมมอในการใหขอมล ถายทอดความรและประสบการณตางๆ
จนทาใหการดาเนนโครงการครงนสามารถลลวงไปไดดวยด
นายกานต ศรชนวจตร
คณะบรหารธรกจ สาขาการจดการอตสาหกรรม
สถาบนเทคโนโลย ไทย-ญปน
พศ.2553
Page 6
ง
สารบญ
หนา
บทคดยอภาษาไทย ก
บทคดยอภาษาองกฤษ ข
กตตกรรมประกาศ ค
สารบญ ง
รายการตาราง ฉ
รายการรปประกอบ ช
1.บทนา 1
1.1ชอและทตงของสถานประกอบการ 1
1.2ลกษณะธรกจของสถานประกอบการ หรอการใหบรการหลกขององคกร 3
1.3รปแบบการจดองคกรและการบรหารองคกร 7
1.4ตาแหนงและหนาทงานทนกศกษาไดรบมอบหมาย 9
1.5พนกงานทปรกษาและตาแหนงของพนกงานทปรกษา 9
1.6ระยะเวลาทปฏบตงาน 9
1.7วตถประสงคหรอจดมงหมายของการปฏบตงาน 9
1.8ผลทคาดวาจะไดรบจากการปฏบตงาน 9
2.ทฤษฎและเทคโนโลยทใชในการปฏบตงาน 11
การผลตแบบดงคออะไร 11
สงทตองมมากอน สาหรบระบบการผลตแบบดง 13
การทาความเขาใจและเตรยมตวสาหรบการผลตแบบดง 14
Page 7
จ
การนาระบบการผลตแบบดงมาประยกตใช 34
การจดการการผลตแบบดง 42
หนาทของคมบง 44
การวเคราะหการผลตแบบดง 52
การขยายผลการผลตแบบดง 61
3.แผนงานการปฏบตงานและขนตอนการดาเนนงาน 64
3.1แผนงานปฏบตงาน 64
3.2รายละเอยดงานทนกศกษาปฏบตในงานสหกจศกษา 66
3.3ขนตอนการดาเนนงานทนกศกษาปฏบตงาน 66
4.สรปผลการดาเนนงานการวเคราะหและสรปผลตางๆ 96
4.1สรปการดาเนนงานและผลการวเคราะหขอมล 96
4.2วเคราะหและวจารณขอมลโดยเปรยบเทยบผลทไดรบกบวตถประสงค 96
และจดมงหมายในการปฏบตงานหรอการจดทาโครงการ
4.3 แนวทางการแกไขปญหาและขอเสนอแนะ 98
เอกสารอางอง 100
ประวตผวจย 101
Page 8
ฉ
รายการตาราง
ตาราง หนา
2.1 ตารางการเปรยบเทยบการผลตแบบ Shish-kabob และการผลตแบบปรบเรยบ 31
3.1 แบบฟอรมเชค Stock Part No.QM3-7439 73
3.2 แบบฟอรมเชค Stock Part No.QM3-7408 75
Page 9
ช
รายการรปประกอบ
รป หนา
1.1 แผนทตงบรษท Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd 1
1.2.1 ภาพอาคารโรงงาน Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd. 3
1.2.2 กลมบรษท Canon 4
1.2.3 ตวอยางผลตภณฑทโรงงาน Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd. ผลตขน 6
1.3.1 แผนผงการจดการองคกรของ Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd. 7
1.3.2 รปแบบการจดการองคกรภายใน MFG3 8
1.3.3 ตวอยางผลตภณฑทผลตขนใน MFG3 เพอสงตอให MFG1 นาไปประกอบตอไป 8
2.1 สมาชกในทมใชกระดาน CEDAC 13
2.2 การไหลของขอมลและวสดในระบบการผลตแบบดง 16
2.3 สนคาคงคลงปกปดปญหาทแทจรงในโรงงาน 17
2.4 สาหรบการผลตแบบดง กระบวนการถดไปคอลกคาของคณ 19
2.5 การผลตแบบ Stop-and-Go เปรยบเทยบกบการผลตแบบ Process-and-Go 20
2.6 การปรบภาระงานในการผลตรถยนต 23
2.7 กลองปรบเรยบการผลต 24
2.8 การสรางสมดลสายการผลตดวยแผนภมเปอรเซนตปรมาณงาน 25
2.9 ตวอยางการคานวณคา Takt Time 26
2.10 ทาไมขนาดชดการผลตตอง “ใหญ” 27
2.11 การปรบเรยบการผลต 28
2.12 ตารางการผลตทง 3 แบบ 29
2.13 การผลตแบบ Shish-kabob (ปรบเปลยนเครองจกรวนละครง) 30
Page 10
ซ
2.14 แผนภาพการฝกอบรมขามสายงาน 33
2.15 การวางผงตามการปฏบตการ 35
2.16 การวางผงตามกระบวนการ 36
2.17 ยายกระบวนการไปรอบๆ “อนสาวรย” 37
2.18 การออกแบบเซลลโดยใชอนสาวรยสาหรบการดาเนนการผลตแบบเปน
ชดทตองมการควบคม 37
2.19 การผลตแบบเซลลลาร 38
2.20 การวางผงแบบตามผลตภณฑ 38
2.21 รปรางตางๆในการออกแบบเซลล 40
2.22 การตอบกลบดวยระบบคมบง 44
2.23 คมบงเปรยบเหมอนเปนคาสงใหทาการผลต 45
2.24 ระบบคมบงทางานอยางไร 48
2.25 การหมนเวยนของคมบง 51
2.26 การดงแบบหนงขนตอน 54
2.27 การดงแบบสองขนตอน 54
2.28 หนาทในการปรบปรงของระบบคมบง 55
2.29 เสนทาง Milk Run 60
3.1 แผนการปฏบตงานสหกจศกษา 64
3.2 แผนการปฏบตงานโครงการสหกจศกษา 65
3.3 PSU Line 68
3.4 Assembly Line 2 68
3.5 MJ Flow PSU Line 69
3.6 PSU Assembly Flow 70
Page 11
ฌ
3.7 กราฟสตอก QM3-7349 73
3.8 PCB Assembly Line 2 Flow 74
3.9 กราฟสตอก QM3-7408 76
3.10 การเปรยบเทยบกาลงการผลตของ PSU Assembly Line กบ MFG1 76
3.11 การเปรยบเทยบกาลงการผลตของ PCB Assembly Line 2 77
3.12 ตาราง Kanban Calculation V.5 78
3.13 ตารางแสดงเงอนไข 78
3.14 คมบงทใชในปจจบน 79
3.15 คมบงทออกแบบมาแบบท 1, 2, 3 ตามลาดบ 79
3.16 คมบงรปแบบทใชปจจบนและคมบงตวจรง 80
3.17 การ Brainstorming เพอออกแบบ Kanban Post 81
3.18 Kanban Post ทออกแบบเสรจและจะนาไปใชจรง 81
3.19 การทาดานหลง Post เพอรองรบการเสยบคมบงดวยหลอด IC 82
3.20 บอรดคมอการใช 83
3.21 การใชงาน Kanban ของจดงาน Finish Goods 83
3.22 การใชงาน Kanban ของจดงาน PCB Assembly Line 84
3.23 การใชงาน Kanban ทจดงาน PSU Assembly Line 84
3.24 Information Route 85
3.25 ซองทเสยหาย 86
3.26 ซองทใส PCB_Bare Board มาจาก Supplier ปกตจะนา
ไปทงเปนขยะพลาสตก แตนาวสดเหลานนใชมาใชประโยชน 86
3.27 กลองทมการตดตงซองพลาสตกท Modify มาจากขยะเหลอใช 87
3.28 การเตรยมความพรอมให Line การผลต 87
Page 12
ญ
3.29 การตดตาม Stock รายชวโมง 88
3.30 รปแบบการเชคสตอก IN/OUT ของ Finish Goods 88
3.31 การตดตาม Stock รายวน 89
3.32 กราฟแสดงชองวาระหวาง Stock ตาสดกบ Safety Stock 89
3.33 กราฟจาลองการดงคมบงออกจากระบบ 2 ชวโมง 90
3.34 การ Meeting ประจาสปดาหเพอตดตามสภาพปญหาระบบการผลตแบบดง 91
3.35 Minutes Meeting 91
3.36 ฟอแมตเชคสตอกทไดรบการปรบปรง 92
3.37 การทางานในปจจบน 93
3.38 รปแบบของปายใชแบบพลกใหเหนทงสองดาน 93
3.39 ปายของจรง 94
3.40 มการประชมเพออธบายใหทกสวนงานเขาใจ 94
3.41 ภาพกอนและหลงการลดพนท QA Random OK ออก 95
4.1 สตอกกอนและหลงดาเนนโครงการของ QM3-7439 97
4.2 สตอกกอนและหลงดาเนนโครงการของ QM3-7408 97
4.3 สรปผลการดาเนนงาน 98
4.4 แนวทางการขยายผล 99
Page 13
1
บทท 1 บทนา
1.1 ชอและทตงสถานประกอบการ
บรษท Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd.
กอตง : พ.ศ. 2533
ทอย : นคมอตสาหกรรม ไฮ-เทค 89 หม 1 ตาบลบานเลน
อาเภอบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา 13160
โทร : 035 - 350 - 080 - 3
โทรสาร : 035 – 350 - 100
รปท 1.1 แผนทตงบรษท Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd
Page 14
2
ทนจดทะเบยนแรกเรม : 1,800 ลานบาท (แคนนอน องค ถอหน 100%)
เนอท : ทดน 305,663ตารางเมตร
อาคารโรงงาน 121,603 ตารางเมตร
จานวนพนกงาน : 9,399 คน
เพศชาย : 25%
เพศหญง : 75%
พนกงานประจา : 5,735 คน
พนกงานสญญาจาง : 2,047 คน
ชาวญปน : 41 คน
สายการผลต : แบงออกเปน 3 Manufacturing
- MFG 1 ประกอบ Printer และ Fax
- MFG 2 ผลตชนสวนพลาสตกและโลหะ
- MFG 3 ดแลควบคมเกยวกบการผลต PCB และ PSU
กาลงการผลตตอป
- Single Function Printer (SFP) 2,091,732 Unit / Year
- Multi Function Printer (MFP) 3,563,521 Unit / Year
- Facsimiles 275,375 Unit / Year
- Scanners 61,230 Unit / Year
Page 15
3
1.2 ลกษณะธรกจของสถานประกอบการ
ปรชญาของแคนนอน
แคนนอนมหลกปรชญาทยดถอรวมกนคอ “Kyosei” ซงมความหมายวา “การดารงอยและ
ทางานรวมกน เพอสรางสรรคสงทดตอมนษย สงคม และสงแวดลอม”
ลกษณะธรกจของสถานประกอบการ
บรษท Canon กอตงขนเมอ พ.ศ. 2476 ทประเทศญปนและไดเจรญเตบโตอยางรวดเรวในการ
ผลตกลองถายรปและอปกรณเครองใชสานกงาน มเครอขายอยในตางประเทศมากกวา 140 แหง และ
ตอมา บรษท Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd. ไดกอตงขนเมอ พ.ศ. 2533 ไดรบการสงเสรมการลงทน
จากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน ( BOI ) เพอเปนฐานการผลตของผลตภณฑแคนนอนในประเทศ
ไทย สาหรบกลมแคนนอนในประเทศไทย มทงหมด 3 บรษท คอ
- บรษท แคนนอน ไฮ – เทค ( ประเทศไทย ) จากด ( CHT )
- บรษท แคนนอน เอนจเนยรง ( ประเทศไทย ) จากด ( CET )
- บรษทแคนนอน มารเกตตง ( ประเทศไทย ) จากด ( CMT )
Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd. ดาเนนธรกจอตสาหกรรมการผลตเครอง Printer และ
โทรสาร แลวสงสนคาออกไปยงตางประเทศ ไมวาจะเปน ญปน เยอรมน อเมรกา ฯลฯ
รปท 1.2.1 ภาพอาคารโรงงาน Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd.
Page 16
4
กลมบรษทแคนนอน
รปท 1.2.2 กลมบรษท Canon
- United State of America - Canada
- Latin America - Japan
- Australia - China
- Hongkong - Korea
- Asia zone - Europe zone
- Rotterdam - Taiwan
- Austria - Switzerland
- Germany - Western Europe
- Norway - Great Britain
- Middle east and Africa - New Zealand
Page 17
5
นโยบายบรษทประจาป 2010
นโยบายองคกร
1. ยกระดบคณภาพของ “ คน ” และ “ สงของ ” เชน ผลตภณฑ ชนสวน แมพมพ ระบบ ฯลฯ
2. ยกระดบประสทธภาพ
- การผลต
- เทคโนโลย
- ตนทนการผลต
3. สงเสรมการพฒนาบคลากรเพอมงสการพงพาตนเอง
4. สงเสรมกจกรรมดานสงแวดลอม ความปลอดภย และชวอนามย
5. สงเสรมการทาประโยชนเพอสงคม และกจกรรมรองรบความเสยง
นโยบายการบรหารทรพยากรบคคล
บรษทตระหนกดวาทรพยากรบคคลมความสาคญตอความเจรญกาวหนาของบรษท บรษทจง
กาหนดนโยบายในการบรหารทรพยากรบคคลดงน
1. คานงถงประวตศาสตร วฒนธรรม และสงคมของประเทศ
2. ปฏบตตามบทบญญตแหงกฏหมายประเทศ
3. สรางจตสานกในการทางานใหแกพนกงาน
4. พฒนาความร ความสามารถใหกบพนกงาน
สโลแกน
มงสการเปนผ นาทางดานอตสาหกรรมการผลต
ดวยแนวคดใหม และทาทายอยางไมหยดยง
รวมสรางบรษททพนกงานสามารถทางานดวยความราเรงสดใส
และความภาคภมใจ โดยถอใหป 2010 นเปน
“ ปแรกแหงการเตบโต ” กนเถอะ !
Page 18
6
5. สงเสรมสขภาพอนามยทดของพนกงาน
6. คานงถงความกาวหนาทางวชาชพของพนกงาน
7. คานงถงคาตอบแทน สทธสวสดการของพนกงาน
8. สงเสรมพนธภาพทดระหวางพนกงานและบรษท
9. มมาตรการลงโทษตอผฝาฝนระเบยบกฏเกณฑของบรษทอยางจรงจงดวยความเปนธรรมและ
เหมาะสม
10. คานงถงความปลอดภย และสงแวดลอมทด
รปท 1.2.3 ตวอยางผลตภณฑทโรงงาน Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd. ผลตขน
Page 19
7
1.3 รปแบบการจดการองคกรและการบรหารองคกร
รปท 1.3.1 แผนผงการจดการองคกรของ Canon Hi-Tech (Thailand) Ltd.
ประธานกรรมการ
Kazuhiro Kitamura
Executive Akira Ishizaka
Corporate Akira Ishizaka
Personnel & General
คณสนต เตะชะฤทธเกษม
Accounting
Rikiya shibaragi
Manufacturing 3
Hitoshi Arima
Manufacturing 2
คณมนส บญสนอง
Manufacturing 1
Takeshi Abe
Environment
คณไตรรตน ประยรคา
Production
คณวฑรย กระจางดารา
Part Engineering
Hiromi Kondou
Product Hiromi Kondou
Quality Assurance
Hizao Kokumai
Production
คณขจร เหมยากาศ
Material Purchasing
Fujio Watanabe
Media Production Makoto Tanada
ผจดการโรงงาน
Hiromi Kondou
CM
PGA
ACC
PUR
PAD
QA
PE
PTE
PDE
EED
MFG1
MFG2
MFG3
MD
ปฏรปการผลต ดแล
เจาหนาทญป น รถรบสง
บรหารงานบคคลและกจการ
ทวไป ความปลอดภย
การเงน การบญช และ
ระบบคอมพวเตอร
จดซอชนสวนสาหรบการ
ผลต
ปฏรปการผลต ดแล
เจาหนาทญป น รถรบสง
ควบคมและตรวจสอบ
คณภาพ
ควบคมวศวกรรมเกยวกบ
ผลตภณฑ
ควบคมวศวกรรมเกยวกบ
ชนสวนการผลต
วศวกรรมเกยวกบอปกรณ
เครองมอการผลต ซอมบารง
สงเสรมระบบสงแวดลอม
ดแลควบคมเกยวกบการ
ผลต PCB และ PSU
ประกอบผลตภณฑเครอง
พรนเตอรและเครองโทรสาร
ผลตชนสวนพลาสตกและโลหะ
ควบคมและผลตกระดาษ
ประเภทตาง ๆ ทใชกบพรนเตอร
Page 20
8
รปท 1.3.2 รปแบบการจดการองคกรภายใน MFG3
รปท 1.3.3 ตวอยางผลตภณฑทผลตขนใน MFG3 เพอสงตอให MFG1 นาไปประกอบตอไป
Page 21
9
1.4 ตาแหนงและหนาทงานทไดรบมอบหมาย
1.4.1 ตาแหนง นกศกษาฝกงาน สวนงาน MFG3 แผนก PCBAID
1.4.2 หนาทงานทรบผดชอบ คอ ศกษากระบวนการผลตในแผนก MFG3 เพอนาระบบการ
ผลตแบบดง (Pull System) เขามาใชในการควบคมการผลตแทนทระบบการผลตแบบเดมทเปนระบบ
ผลก (Push System)
1.5 พนกงานทปรกษา และตาแหนงของพนกงานทปรกษา
1.5.1 นายปญญา เจอจาน ตาแหนง Div.Mgr.
1.5.2 นายเกษพนม ซยเสนา ตาแหนง Div.Mgr.
1.6 ระยะเวลาทปฏบตงาน
3 มถนายน ถง 30 กนยายน พ.ศ. 2553 รวมระยะเวลาในการปฏบตงาน 4 เดอน
1.7 วตถประสงคของการปฏบตงาน
1.7.1 เพอศกษาและทาความเขาใจในเรองตางๆทจาเปนในการทางานใน MFG3 ตงแต
มาตรฐานการทางาน (Work Standard/Work Guide) การปองกน ESD การปองกนฝ น ความปลอดภย
การสวมใสอปกรณปองกนตางๆ รวมไปถงกจกรรมตางๆ เชน การสวสดตอนเชา KYT 5S Yayuzo
Call การปฏญานตน เปนตน
1.7.2 เพอทาการศกษาระบบการผลตแผน PCB ของ MFG3 ทงหมดตงแตการเรมตรวจรบ
ชนสวนจนถงการผลตเสรจเปน Finish Goods รวมไปถงศกษา Layout และเสนทางการขนถาย
ชนสวน (Butsuryu) และศกษาสภาพปญหาในปจจบนของแผนก
1.7.3 เพอพฒนาระบบการผลตใหมประสทธภาพมากขนโดยการนาระบบการผลตแบบ
โตโยตา เขามาประยกตใชภายในแผนก PCBAID ใหมประสทธภาพการผลตและมผลตภาพเพมขน
รวมถงการลด MUDA ทเกดขนในกระบวนการผลตและจากการผลตมากเกนความจาเปน
1.7.4 เพอสรางระบบการผลตแบบดง (Pull System) และนามาใชในการควบคมการผลตของ
PSU Line และ PCB Assembly Line 2 แทนทระบบการควบคมการผลตแบบเดมซงเปนระบบผลก
และจะสามารถลดปรมาณสนคาคงคลงท Finish Goods ลงได 50%
1.8 ผลทคาดวาจะไดรบ
1.8.1 เขาใจพนฐานการทางานใน MFG3 รวมไปถงมาตรฐานการทางาน สามารถใชเครอง
ปองกน ESD และเครองปองกนดานความปลอดภยไดและสามารถเขารวมกจกรรมตางๆของ MFG3
ได
Page 22
10
1.8.2 เขาใจระบบการผลตในสวนงานของ MFG 3 ขนตอนการผลตแผน PCB ตงแตการ
ตรวจรบชนสวน การผลตโดยเครองจกร (Auto Insert) การผลตโดยใชมอประกอบ (Manual Insert)
การตรวจสอบคณภาพ (QA Sampling) จนถงการผลตเสรจเปน Finish Goods การควบคมกาลงคน
ระบบ Pull System ระบบ Butsuryu ของ MFG3 และรบทราบถงปญหาในการผลตรวมทงความสญ
เปลาทเกดขน
1.8.3 สรางระบบการผลตแบบดงรวมถงอปกรณตางๆและสามารถนามาใชในการควบคม
การผลตใน PSU Line และ PCB Assembly Line2 เพอเพมประสทธภาพการผลตและลด Muda จาก
การผลตมากเกนความจาเปน ลดพนทในการจดเกบสนคาคงคลง
1.8.4 สามารถลด Stock ท Finish Goods ลงได 50%
Page 23
11
บทท 2 ทฤษฏและเทคโนโลยทใชในการปฏบตงาน
การผลตแบบดงคออะไร
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 29)
การผลตแบบดงม 2 มมมองดงน
1.ในการผลต การผลตแบบดงคอการผลตชนงานตามปรมาณความตองการหรอการบรโภค
ของลกคาเทานน
2.ในการควบคมวสด การผลตแบบดง คอ การเบกสนคาคงคลงตามปรมาณความตองการ
ของจดปฏบตการทเปนผใชเทานนและวสดจะไมถกจายออกไปจนกวาจะมสญญาณมาจากผทใชอย
ปลายทาง (Downstream User)
ในระบบดงลกคาคอคนปลอยสญญาณการกระตนใหเกดการผลตและการเบกวสด การผลตแบบ
ดงจะเรมตนจากลกคาภายนอก (External User) และจะมการกระตนสงสญญาณตลอดทาง “ยอนหลง”
กลบผานไปตามกระบวนการผลต โดยทลกคาทอยปลายทาง (Downstream) หรอลกคาภายใน
(Internal Customer) ของแตละจดปฏบตการ ซงนคอวธการผลตแบบ “ลกคาเปนผกาหนด” (Market-
in)
เปรยบเทยบ “การดง” กบ “การผลก”
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 30, 59-64)
การผลตแบบดง กาจดความสญเปลาทเปนผลมาจากระบบผลกซงเปนแบบดงเดมยงกวาของการ
ผลต ซงวสดจะถกเคลอนยายจากจดปฏบตการตนทาง (Upstream) ไปยงจดปฏบตการทอยปลายทาง
(Downstream) ถดไปทนทมวสดเขามา ในระบบผลก วตถดบทมอยนนจะไดรบอนญาตใหใชทาการ
ผลตได และการจดหาวสด (Material Procurement) จะตองยดตามหลก “การพยากรณ” ปรมาณความ
ตองการสนคาของลกคา และนคอหลกปรชญาของการผลตแบบ ”ผผลตเปนผกาหนด” (Product-out)
ซงจะสงผลใหเกดการผลตมากเกนไป (Over-production) และมการสงมอบลาชา ดงนน เพอหลกเลยง
การสงมอบลาชา จงมการผลตสนคาคงคลงขนมาเกบไวในคลงสนคาและททกๆ จดเชอมตอ
กระบวนการสาคญๆ นอกจากนน จะมคอขวด (Bottleneck) เกดขนเมอกระบวนการปลายทางไม
สามารถผลตไดทนจดทอยตนทาง และแรงกดดนใหผลตนนเปนผลมาจากการผลตมากไปท ไมใช
ผลตตามปรมาณความตองการของตลาดทแทจรง
Page 24
12
การผลตแบบผลก มขนตอนการผลตดงน
(ฮโรยก ฮราโนะ, 2546, ระบบการผลตแบบ JIT ฉบบการตน หนา 94-95)
1. วางแผนการผลตตามความตองการของลกคา
2. นาเอาแผนการผลตนมากระจายเปนแตละกระบวนการ บรษทภายนอกทเราสงของเขา และ
บรษททซอของเรา แลวจงวางแผนการผลตใหเหมาะสมกบแตละหนวยงาน
3. แจกแผนการผลตของแตละกระบวนการใหแกผรบผดชอบของแตละหนวยงานผลต
4. ผรบผดชอบจะใชแผนการผลตน ในการสงงานโรงงาน
5. โรงงานทรบคาสง กจะผลตโดยไมสนใจกระบวนการอนๆ
6. ยดเยยดของททาเสรจแลวใหกระบวนการถดไป
การผลตแบบดง มขนตอนการผลตดงน
1. วางแผนการผลตตามความตองการของลกคา
2. นาเอาแผนการผลตนไปสงการผลตทกระบวนการสดทาย
3. เมอกระบวนการสดทายเรมผลต กจะใชชนสวนทเตรยมเอาไว
4. เมอใชแลว ของกจะหมดไป กระบวนการสดทายกจะไปซอของจากกระบวนการกอนหนา
5. ทกระบวนการกอนหนา กจะรวาจะตองผลตชนสวนเพมเตมเทากบปรมาณทขายไป
6. ผลตชนสวนทขาด แลวไปเรยงทหนาราน
ปญหาทเกดจากการพยากรณปรมาณความตองการสนคาของลกคา
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 31)
ปรมาณความตองการของลกคาทแกวงขนลงของผลตภณฑทมอยหลากหลายชนดและ
คณลกษณะทมากมายหลายประการ ไดสรางสภาพแวดลอมทสลบซบซอนขนมาภายในตลาดซงทาให
ตองมการวางแผนสงทจะผลต การแกวงขนลงตามธรรมชาตเหลาน ทาใหการพยากรณกลายเปน
กระบวนการทซบซอน ซงไมใชแคตองระบวาเวลาใดทการแกวงขนลงของปรมาณความตองการ
สนคาจะเกดขน แตยงตองระบถงแนวโนมของความตองการในเรองคณลกษณะเฉพาะของผลตภณฑ
ดวย เชน ส ขนาด ตวเลอกของสวนประกอบ และอปกรณเสรม เปนตน เวลานาของลกคา (Customer
Lead time) ตองไดรบการพจารณาถงเชนเดยวกบเวลานาของตวคณเอง และขอกาหนดเฉพาะของ
ลกคาอาจไมมทางหาไดจรง ซงกไดแตปลอยใหเปนเพยงการทานายไป ระบบดงจะยตการเดาสมแบบ
น ดวยการทาใหลกคาทมอยจรงเปนผกระตนสงสญญาณการผลตมาให
Page 25
13
สงทตองมมากอน สาหรบระบบการผลตแบบดง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 35-37)
กอนนาระบบแบบดงมาประยกตใชจะตองมนใจแลววาคณมทกษะความรความสามารถบรรลถง
ระดบทดมากในขนตอนแรกของลนแลวซงประกอบไปดวย
• ความตระหนกในเรองความสญเปลา และความมงมนไปสหลกการพนฐานของการปรบปรง
อยางตอเนอง
• พนกงาน หวหนางาน ผจดการโรงงาน และผบรหารระดบสงของบรษทจะตองตระหนกและ
อทศตนใหกบการกาจดความสญเปลาและการปรบปรงอยางตอเนอง
กจกรรมการปรบปรงเปนทม
กจกรรมแบบทมเพอปรบปรงการปฏบตการตางๆน น ควรดาเนนไปไดดวยดและประสบ
ผลสาเรจ มมากมายหลายวธการทชแนะเกยวกบกจกรรมการปรบปรงในสถานทปฏบตงาน
(Shopfloor) แต 2 วธทไดรบความนยมคอ การระดมสมอง (Brainstorming) และแผนภมกางปลาแบบ
มแผนกระดาษแนบ หรอทเรยกวา CEDAC (Cause-and-Effect Diagram with the Addition of Cards)
ดงแสดงในรปท 2.1
รปท 2.1 สมาชกในทมใชกระดาน CEDAC (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 37)
Page 26
14
ตวชวดกระบวนการ
ควรมการวดสมรรถนะ (Performance) และใหผลตอบแทนตามหลกการของ “การปรบปรง
กระบวนการ” และ“การกาจดความสญเปลา” ในกระบวนการ
5ส – การจดระเบยบ การแสดงผล และสญญาณทมองเหนไดดวยสายตา
ทกๆกจกรรมการปรบปรงควรไดรบการบนทกเอาไวและมการแสดงผลลพธใหดในสถานท
ทางานดวย ควรมการทา 5 ส ในขนตอนสดทายของการประยกตใชอยางทวถงทงโรงงาน เพอให
สถานททางานมความเปนระเบยบเรยบรอย พรอมทงนาสญญาณทมองเหนไดดวยสายตา (Visual
Signal) เขามาใชดวย พนกงานตองมอานาจในการหยดการผลตเมอมขอบกพรองเกดขน และไฟ/กรง
Andon (อนดง) จะตองสงสญญาณใหหยดทางานเพอใหมคนมาชวยแกไขปญหาไดอยางทนทวงท
กจกรรมเกยวกบการปรบเปลยนเครองจกรอยางรวดเรว
คอขวดทเปนผลมาจากการปรบเปลยนเครองจกรลาชาจะปรากฏออกมาอยางตอเนองเมอคณ
ประยกตใชการผลตแบบดงและลดจานวนใบคมบงในระบบลง หากไมไดนาการลดเวลาทใชในการ
ปรบเปลยนเครองจกรมาปฏบตดวย โรงงานกคงจะไมสามารถตอบสนองความตองการของลกคาได
ซงสงนเปนจดประสงคของการผลตแบบดง
พนกงานไดรบการฝกอบรมใหทางานไดหลากหลายดาน
ผนาสหภาพแรงงานจะตองมสวนรวมในการจดทาโปรแกรมการฝกอบรมใหกบคนงานดวย สง
นจะสนบสนนการทางานไดหลากหลายดานซงเปนสงจาเปนตอการสรางสมดลสายการผลตในเซลล
ตามปรมาณความตองการของลกคา
การทาความเขาใจและการเตรยมตวสาหรบการผลตแบบดง
ปญหาทมาพรอมกบ Stock และการผลตทมากเกนไป
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 54-58)
เพอใหเขาใจวาระบบดงนนจดการกบความสญเปลาททาใหเกดตนทนมากทสดในกระบวนการ
ผลตไดอยางไร เราจงจาเปนตองพจารณาทปญหาทเกดจากสตอกและการผลตมากเกนความจาเปน
Page 27
15
ทาไมจงตองมการเกบสะสมสนคาคงคลง
สนคาคงคลงของสนคาสาเรจรปทเกบสะสมไวนน เปนผลลพธอยางหนงของกลยทธในการผลต
ทจะมการสรางชนงานสารองเกบไวเพอใหสามารถผลตไดตามปรมาณความตองการสนคาของลกคา
ผลทตามมาของกลยทธนคอการมสนคาคงคลงสะสมอยตลอดรวมทงกระบวนการผลตดวย การผลต
แบบทนเวลาพอด (JIT) และการผลตแบบลนทาทายสมมตฐานของกลยทธการผลตแบบผลกน และ
มงเนนไปทการขจดสาเหตททาใหตองมการเกบสะสมสนคาคงคลงไวทกททพบมน คณตองทาความ
เขาใจใหไดวาทาไมจงตองมการสะสมสนคาคงคลงและจดการกบตนเหตเหลานทนททคณพบ ซง
สนคาคงคลงนนถกสะสมไวดวยเหตผลหลายประการดงแสดงไวดานลางน
• การผลตแบบ Shish-kabab (ซส-กาบบ) ทาใหมชนงานทวมทนอยทบางกระบวนการ
• กาลงผลต (Capacity) ทไมสมดลนามาสการมสนคาคงคลงทไมสมดล
• สนคาคงคลงถกเกบรวบรวมมาจากหลายๆ กระบวนการ
• สนคาคงคลงตองรอเพอทจะถกสงออกไป จากกระบวนการขนาดใหญ
• สนคาคงคลงตองรอพนกงานทยงไมวาง
• พนกงานมการปรบเปลยนเครองจกรทยงยาก
• เราลมแกไขมาตรฐานหลงจากทไดมการปรบปรงไปแลว
• การจดทาตารางการผลตผดพลาด
• การปรบเปลยนตามฤดกาล
• สนคาคงคลงแบบเผอไว (Just-in-case Inventory)
ทกคนตองการชนงานสารองไวสาหรบสงทคาดไมถง และมกจะตองรกษา ”ระยะปลอดภย” ไว
เผอจะมการเปลยนแปลงอยางกะทนหนเกดขนแผนการผลตดวย มาตรการความปลอดภยเหลานด
เหมอนจะมไวเพอปกปองกระบวนการการจดการผลต แตทจรงแลวพวกมนมไวเพยงเพอซอนปญหา
ทมอยในกระบวนการเทานน การเปลยนแปลงไปสการผลตแบบดง “กลบทาง” การไหลของขอมล
ของตารางการผลตในโรงงานโดยการสงสญญาณกระตนใหผลตตามคาสงซอของลกคาทมอยจรง
ดวยการใชคมบงและเครองมออนๆ ของการผลตแบบดง กระบวนการทอย “ปลายทาง” จะสง
สญญาณกลบไปยงกระบวนการทอย “ตนทาง” จนถงการจดหาวสดในทายทสดดวย เมอผจดสง
วตถดบเรมทจะเขากนไดกบมาตรฐานของระบบดงของคณ การไหลของโรงงานทยดตามการสงซอ
ของลกคานนกจะกลายเปนจรง และจนกวาจะถงเมอนน การปรบปรงในกระบวนการผลตจะตองมง
ความสนใจไปทการกาจดความจาเปนททาใหตองมสนคาคงคลงระหวางกระบวนการผลตอยาง
ตอเนองดวย
Page 28
16
รปท2.2 การไหลของขอมลและวสดในระบบการผลตแบบดง (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลต
แบบดง หนา 51)
ทาไมสนคาคงคลงจงไมด
ในประเทศญปน สนคาคงคลงจะถกพจารณาวาเปน “สสานของบรษท” และถกพจารณาวาเปน
สาเหตททาใหกจกรรมทางธรกจมสมรรถนะตาอกดวย
1. สนคาคงคลงตรงเงนทนไว โดยไมสามารถแปลงเปนผลกาไรได
2. สนคาคงคลงกนเนอทและกอตนทนในการซอมบารงตางๆ ขนอาท คลงสนคา การประกนภย
ภาษ เปนตน
3. สนคาคงคลงลาสมยและการตดราคาขายลงในภายหลง
4. สนคาคงคลงกอใหเกดจดปฏบตการทเปลาประโยชน (เชน การขนถาย การนบ การนาไปเกบ
การดงออกมาใช) การสนเปลองพลงงาน (เชน การใชอปกรณไฟฟา ไฮดรอลก-นวแมทก)
และการจดการทเพมเตมเขามาเพอคอยตดตามสถานะของสนคาคงคลง
5. ตองจายเงนจดหาชนสวนและวสดทอาจจะไมสมพนธกบคาสงซอทแทจรงลวงหนา
6. สนคาคงคลงปกปดปญหาทฝงรากลกอยในระบบ
Page 29
17
รปท2.3 สนคาคงคลงปกปดปญหาทแทจรงในโรงงาน (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง
หนา 57)
สงหนงทเปลยนแปลงไดยากทสดในการประยกตใชระบบดงกคอความเชอหรอทศนคตทม
ผลตอพฤตกรรม (Mindset) ของคนทตดอยกบสนคาคงคลง การเปลยนความคดของทกคนเกยวกบ
สนคาคงคลงนน จะเปนความสาเรจครงสาคญทสดทคณไดทาในการเตรยมพรอมไปสการเปลยนไป
ใชวธการผลตแบบดงเลยทเดยว
เปรยบเทยบ “การผลตแบบผลก” กบ “การผลตแบบดง”
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 59-64)
คาศพทดงเดมทใชเรยกการผลตแบบโตโยตา (TPS) คอการผลตแบบทนเวลาพอด (JIT) ซงจะ
เปนการเนนทการผลตและจดหา “เฉพาะสงทตองการ เฉพาะในเวลาทตองการ และเฉพาะในจานวนท
ตองการเทานน” ระบบนจะเกยวของกบทกแงมมของกระบวนการผลตซงรวมถงการ การจดหา การ
รบเหมาชวง และการกระจายสนคา สวนการผลตแบบลน (Lead Production) ซงเปนคาทเพงเรยกกน
เมอไมนานมานจะเนนทการใหความสนใจกบการกาจดความสญเปลา (Waste) ออกไปจาก
กระบวนการผลต แตไมวาจะเรยกวาอะไร ระบบการผลตแบบดงจะทาใหบรรลเปาหมายทงสองอยาง
นได ดวยการ “กลบทาง” กระบวนการของขอมลคาสงซอ เพอใหจดปฏบตการทอยปลายทาง “ดง”
วสดจากจดปฏบตการทอยตนทาง ซงเปนการเรมตนทคาสงซอของลกคาทาหนาทเปนตวสงสญญาณ
กระตนใหเกดการผลต “การผลตแบบทนเวลาพอด” กจะกลายเปนเรองจรงได เมอเปนเชนนนแลว
ความสญเปลาทกระบวนการแบบผลกซอนไวกจะถกเผยออกมา เมอความสญเปลาถกกาจดออกไป
โดยการลดเวลาทใชในการปรบเปลยนเครองจกร การขจดชนงาน WIP การปรบปรงผงโรงงาน และ
Page 30
18
การสรางการไหลความเปน “ลน” กจะกลายเปนเรองจรงได ตอไปจะเปนการกลาวถงการผลตแบบดง
ใน 3 แงมมพเศษ
การผลต คอ “ดนตร”
ดนตรประกอบดวยทานองเพลง (Melody) จงหวะดนตร (Rhythm) และการประสานเสยง
(Harmony) ทานองเพลงในสมดโนตกคอตวโนตหลายๆ ตวทเรยงตอกน ในโรงงาน “ทานองเพลง” ก
คอชนงานหลายๆ ชนทไหลลงไปในสายการผลต โดยมคมบงและการไหลแบบทละชนชวยสราง
ผลลพธทไพเราะทสดให นนกคอ การกาจดการรอคอย การขนถาย การสะสมสนคาคงคลงหรอการม
ชนงานไมเพยงพอ และขอบกพรองออกไป ดนตรสามารถแสดงออกมาไดหลากหลายจงหวะ เชน
จงหวะวอลทซ (Waltz) ซาลซา (Salsa) ฟอกซทรอต (Fox-trot) สวนในโรงงาน “จงหวะ” กคอ ระยะ
Pitch ของการผลต ซงเปนอตราทชนงานระหวางกระบวนการผลตไหลผานสายการผลต และมนกคอ
คา Takt Time หรอรอบเวลาในการผลต (Cycle Time) ผลตภณฑทตางกนจะไหลไปในจงหวะท
แตกตางกนดวย จงหวะจะตองไดรบการ “ปรบ” (Leveled) ใหทนกบรอบเวลาในการผลต หรอปรบ
ผลลพธของจงหวะทตดๆ ขดๆ และไมสมาเสมอ “การประสานเสยง” เกดจากการผสมผสานระดบ
เสยงในดนตรใหออกมาอยางไพเราะเพราะพรง สวนในโรงงานนน เมอคน เครองจกร และวสด
ทางานรวมกนตามมาตรฐานการผลตทปราศจากความสญเปลาและปราศจากผลลพธของการประสาน
เสยงแบบตดๆ ขดๆ แลว เมอนนการผลตแบบดงกจะสามารถทาหนาทเปนเสยงฮมเพลงของโรงงาน
กระบวนการถดไปคอลกคา
สาหรบกระบวนการผลตจรงของระบบดง สงนหมายความวา กระบวนการทอยปลายทางคอ
ลกคาของกระบวนการทอยตนทาง ซงถอวาแตกตางอยางสนเชงจากระบบผลกทชนงานถกสงไปยง
กระบวนการถดไปทนททพวกมนถกผลตเสรจ ไมวากระบวนการทอยปลายทางจะพรอมแลวหรอไม
ในการผลตแบบดง พนกงานจะไมผลตจนกวาพวกเขาจะไดรบสญญาณกระตนจากกระบวนการ
ถดไปใหทาการผลตได การปฏบตเชนนกเหมอนกบทลกคาจะไปทชนวางสนคาในซเปอรมารเกต
และหยบสงทพวกเขาตองการไป และจากนน พนกงานกจะมาเตมสนคาบนชนวางทวางลงนน ใน
ระบบดง พนกงานของกระบวนการทอยปลายทางจะเบกชนงานสาเรจรปไปจากกระบวนการทอย
กอนหนา โดยชาระดวยคมบง คมบงจะทาหนาทเปนคาสงผลตใหกบกระบวนการทอยตนทาง
เพอทจะไดผลตมาแทนชนงานทถกเบกไป ศลปะของการผลตแบบดงคอ การดแลใหมจานวนชนงาน
ทเตรยมไวสาหรบการเบกทแตละกระบวนการนอยทสดเพอไมใหเกดการผลตมากเกนไปขนมา
พรอมทงกาจดความจาเปนททาใหตองเกบสะสมสนคาคงคลงออกไปดวย
Page 31
19
รปท2.4 สาหรบการผลตแบบดง กระบวนการถดไปคอลกคาของคณ (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549,
การผลตแบบดง หนา 61)
เปรยบเทยบการผลตแบบ Stop and Go กบการผลตแบบ Process and Go
การไหลของวสดผานสายการผลตมอย 4 ประเภทหลกๆ ดงน
1. การจดเกบ (Retention) คอ การรอคอยระหวางจดดาเนนการผลตหรอจดขนยาย ซงกคอ เวลา
ทจดเกบอยในคลงสนคา
2. การขนยาย (Transfer) คอ การเคลอนยายวสดจากจดจดเกบหนงไปยงอกจดจดเกบหนง
3. การดาเนนการผลต (Processing) คอ กจกรรมทเพมคณคา
4. การตรวจสอบ (Inspection) หมายถงชนงานทมขอพกพรองถกกาจดออกไป
ในการเปรยบเทยบกบดนตรของเรา องคประกอบทง 4 อยางเหลานกจะกลายเปนจงหวะแบบ 4
Beat (จงหวะ) ใน 1 Bar (หอง) ซงตองถกเลนซ าไปซ ามาอยางตอเนอง เนองจากทวไปแลวจะมการ
จดเกบชนงานของกระบวนการไวจานวนมาก ดงนน การผลต “ดนตร” แบบนจงถกเรยกวา “การผลต
แบบ Stop-and-Go” จากตวอยางทแสดงอยในภาพท 2-10 นน มขนตอน “การจดเกบ” ในคลงเกบ
ชนสวนไปถงคลงเกบผลตภณฑสาเรจรปอย 8 ครง หรอเรยกวาม 8 จงหวะ (6 ขนตอนอยภายใน
โรงงาน) เวลาทใชในการจดเกบกนเวลานาไปจานวนมาก และมนคอผกระทาความผดทเลวรายทสด
ในเรองน เวลาทใชใน “การขนยาย” ปกตแลวจะใชไปเพยงแค 2-3 นาทเทานน (ถาไมไดรวมเวลาทใช
Page 32
20
ไปในการขนยายวสดจากผขายภายนอกไวดวย) และมนคอผกระทาผดทเลวรายเปนอนดบสองทกน
เวลานาไป
รปท2.5 การผลตแบบ Stop-and-Go เปรยบเทยบกบการผลตแบบ Process-and-Go (ดร.วทยา สหฤท
ดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 63)
“การตรวจสอบ” อาจไดรบการพจารณาแตกตางไปจากพวกผรายทกนเวลานาพวกนนโดยสนเชง
การผลตแบบดงทาใหการตรวจสอบนนเขาไปอย “ภายในกระบวนการ” เพอทจะไดไมมผลตภณฑทม
จดบกพรองใดสามารถเคลอนผานสถานงานไปได กระบวนการทอยปลายทางจะทาหนาทเปนหนวย
สนบสนน โดยมอานาจทจะไมยอมรบและสงชนงานบกพรองใดทอาจจะหลดรอดไปไดกลบคน
อปกรณปองกนขอผดพลาด (Error-proofing) แสงไฟ Andon (อนดง) และพนกงานทไดรบมอบ
อานาจหยดเครองจกรไดทกครงทมขอพบพรองเกดขน (Jidoka : จโดกะ) ชวยขจดความจาเปนในการ
ทจะตองมคนทาหนาทตรวจสอบแยกตางหากออกไปได
ทายสดกจะมองคประกอบ “การดาเนนการผลต” ซงกนเวลานานอยทสด และเปนเพยงสวนเดยว
ของกระบวนการเทานนทเปนกจกรรมทเพมคณคา (Value-added Activity) สวนใหญแลว แตละ
กระบวนการจะใชเวลานอยกวา 1 นาท และในหลายๆ กระบวนการกใชเวลาเพยง 2-3 วนาทเทานน
การนาอปกรณการผลตใหมๆ เขามาเพอทาใหเวลาทใชไปในกระบวนการผลตสนลงนนจงไมใชวธ
ลดเวลานาทดทสด ดงนนในการผลตแบบลน “อปกรณ” จะเปนสงทสดทายทจะถกจดการ แตสงแรก
ทจะทากคอ กาจดกจกรรมทกอใหเกดเวลานาโดยเปลาประโยชนออกไปกอน
Page 33
21
วธการลดเวลานาในการผลตใหสนลงทดทสดกคอ การกาจดการจดเกบออกไป และทมการกาจด
การจดเกบออกไปแลว “การผลตแบบ Stop-and-Go” ทม 4 จงหวะ ใน 1 หอง คอผลต-จดเกบ ผลต-
จดเกบ กจะเปลยนไปเปนการผลตแบบ “Process-and-go” ทม 4 จงหวะใน 1 หองเปน ผลต-ขนยาย
ผลต-ขนยาย แลวเรากจะเรมไดยนเสยงฮมเพลงของการผลตกน
การผลตแบบมการไหลคออะไร
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 64-68)
การไหล (Flow) คอ การทภารกจในการสรางผลตภณฑนนสามารถสาเรจลลวงไปไดอยาง
ตอเนองโดยไมมการหยด มของเสย หรอมการไหลยอนกลบ และการไหลนสามารถประยกตใชกบ
การสงผานขอมลไดเชนเดยวกบการเคลอนทของวสด
สายธารคณคา
อกแนวทางหนงทตองพจารณาเกยวกบการไหลกคอ “สายธารคณคา” (Value Stream) สายธาร
คณคา คอกจกรรมทกอยางในบรษทของคณทจาเปนตองมเพอทาการออกแบบ ผลตผลตภณฑและสง
มอบมนไปใหแกลกคาของคณ ซงกคอ กจกรรมทกอใหเกดเวลานาทกอยางทไดกลาวถงตลอดทงบท
น “คณคา” (Value) คอคณประโยชนของผลตภณฑหรอการบรการทสงใหแกลกคา มนคอระดบท
ลกคาจาเปนตองมหรอปรารถนาทจะไดรบการเตมเตม (Fullfill) และอาจจะรวมถงคณภาพ ประโยชน
หนาทการใชประโยชน (Functionality) ความมพรอมหรอหาได (Availability) ราคา ความสวยงาม
และอนๆ ดงนน “การเพมคณคา” จงหมายถง การปฏบตการใดๆ ในสายธารคณคาทเปลยนวตถดบให
มคณคาสาหรบลกคา การกาจดความสญเปลาใน สายธารคณคาจงเปนการมองหาทางทจะลดกจกรรม
ทไมไดเพมคณคา (Non-value-added- Activity) ลง เพอใหสายธารคณคามแตกจกรรมทเพมคณคาเปน
หลกแลว การไหลกจะตามมา ในระบบการผลตแบบโตโยตาการผลตแบบดงจะเปนทาหนาทสงมอบ
ผลลพธนให
Page 34
22
ขอกาหนด 7 ประการของการไหล
มขอกาหนดอย 7 ประการในการทจะบรรลสการไหลได ดงน
1. จดเรยงกระบวนการผลตและเครองจกรตามลาดบกระบวนการ เรยงเปนแถวหรอเปนเซลล
รปตว U (U-shaped Cell)
2. ตดตงเครองจกรทมขนาดเลกลง ชาลง และเฉพาะทางมากขนใหเกบอปกรณทใชงานได
หลากหลายดานไวคอยชวยอานวยความสะดวกในการปรบเปลยนระบบใหมในโอกาสท
จาเปน
3. จดทาการไหลแบบทละชน
4. ทาใหกระบวนการเกดขนเปนจงหวะทสอดคลองกน (Synchronize) เพอรกษาจงหวะตาม
ความตองการของลกคาและความตองการของกระบวนการถดไป
5. ใชวธ “การควบคมหลากหลายกระบวนการ” เพอใหพนกงานหนงคนสามารถยายจาก
กระบวนการหนงไปอกกระบวนการหนงในสายการผลตได ซงบางครงอาจตองดแลเซลลรป
ตว U ทงเซลลเพยงลาพงคนเดยว
6. ฝกอบรมทกษะความรทจาเปนสาหรบการควบคมงานทหลากหลายใหแกพนกงาน
7. เปลยนลกษณะการทางานจากการ “นง” เปนการ “ยน” เพอใหพนกงานสามารถเคลอนทไป
ยงจดปฏบตการตางๆ ไดโดยงายตามความจาเปน
การปรบเรยบ
การปรบเรยบ (Leveling) หมายถง การกระจายการผลตผลตภณฑชนดตางๆ และปรมาณตาม
คาสงซอของลกคาและความตองการของลกคาออกไปอยางสมาเสมอครบถวน โดยแตกยอดการผลต
ประจาเดอนออกเปนยอดผลตประจาวน เปรยบเทยบยอดผลตภณฑประจาวนกบชวโมงการทางาน
และคานวณหาวาจะตองใชเวลากนาทในการผลตผลตภณฑแตละชน เวลาทใชในการผลตแตละชนน
เรยกวา “รอบเวลาในการผลต” (Cycle Time) หรอ “Takt Time” แลวสรางสมดลสายการผลต (Line
Balancing) ซงกคอการคานวณหาวาตองใชคนกคนเพอใหสามารถผลตไดตามความตองการในการ
ผลต ในระบบดง การผลตจะตองยดตามจานวนและชนดของผลตภณฑทไดรบการสงซอมาจรงๆ
ไมใชตามจานวนผลตภณฑทโรงงานสามารถผลตไดในหนงวน คณจะสามารถออกแบบความ
ตองการของลกคาครงลาสดใหเขากบกระบวนการของโรงงานได ดวยการกาจดสนคาคงคลงของ
ผลตภณฑทเกบสะสมไวออกไป (สงมอบหรอขายออกไป)
Page 35
23
การปรบภาระงานหรอการปรบเรยบการผลต – Heijunka
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 78)
การปรบภาระงาน (Load Leveling) เปนการปรบจานวนและประเภทของผลตภณฑใน
สายการผลตใดๆ ใหเทาๆ กน สงนถกเรยกวา “การปรบเรยบการผลต” (Production Smoothing) หรอ
Heijunka (เฮจงกะ) ซงเปนสวนสาคญในการผลตแบบลน การปรบภาระงานเปนการจดลาดบคาสงซอ
ของลกคา ซงเปนการปรบเรยบชวงเวลาทยาวนานขนการปรบภาระงานนจะกาจดภาวะสงสดและ
ตาสดในภาระงานออกไป และเปนการกาจดการผลตสวนเกนดวย
ตวอยางเชน ถาในหนงสปดาหลกคาสงผลตภณฑ A 250 ชน B 500 และผลตภณฑ C 250 ชน การ
ปรบภาระงานจะเรยงลาดบไดดงน A, B, C, B, A, B, C, B….และไปเรอยๆ
รปท2.6 การปรบภาระงานในการผลตรถยนต (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 78)
ถาการปรบภาระงานเปนสวนหนงของแผนการผลต กจะเปนผลใหเกดความยดหยนเพมขนใน
แผนดวยทงยงทาใหเปลยนคาสงผลตในตอนกลางกระบวนการเพอตอบสนองตอการเปลยนแปลง
ของกระบวนการปลายทางไดงายขน
Page 36
24
ถาสายการผลตผลต 150 ชนในแตละวน และความตองการเพมเปน 155 ชน บางทคณอาจจะ
ผลตยอดทเปลยนแปลงเพมไดทงหมดในคราวเดยว โดยไมตองนกถงการเปลยนแปลงระบบหรอเพม
กาลงการผลตของคณ อยางไรกตาม ถาความตองการเปลยนเปน 200 ชน กจะเปนการยากสาหรบคณ
ทจะตอบสนองตอการเปลยนแปลงโดยไมทางานลวงหนา เพมเครองจกร หรอเพมคน แตถาการ
เปลยนแปลงนไดรบการตอบสนองโดยการคอยๆ เพม 50 ชนตลอดเดอนดวยการปรบภาระงาน ความ
ตองการทเพมขนนกจะสามารถจดการไดโดยงาย
ถาคณรวาความตองการจะเพมขนคดเปนเปอรเซนตทแนนอนในเดอนหนา กสามารถเพมยอด
ผลตประจาวนวนละ 5-8 ชนเพอการตอบสนองอยางมประสทธผลและไมสะดดจากการเปลยนแปลง
แตถามกฎวาการเปลยนแปลงแผนการผลตทาไดในชวงเวลาทแนนอน (เชน อาจเปนชวงการประชม
ประจาเดอน) หรอการอนมตแผนใชเวลานานมากเกนไป ดงนน การตอบสนองตอการเปลยนแปลง
ขน-ลงกจะไมสามารถทาไดดวยการปรบภาระงานทละนอยไดทนและระบบคมบงกจะลมเหลวถาไม
มระบบการปรบเรยบการผลต
กลองปรบเรยบการผลต
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 94)
อาจมการนากลองปรบเรยบการผลต (Load Leveling Box) หรอกลองตารางการผลต (Scheduling
Box) มาใชเพอสอสารคาสงผลตผลตภณฑทจะตองถกผลตตลอดทงวนกบพนกงานทอยในแตละ
สายการผลต
รปท2.7 กลองปรบเรยบการผลต (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 95)
Page 37
25
การสรางสมดลสายการผลต
การสรางสมดลสายการผลต (Line balancing) เปนเครองมอทสาคญของระบบการผลตแบบดง
การสรางสมดลสายการผลต คอกระบวนการการกระจายงานใหกบพนกงานอยางเทาเทยมกนเพอให
เปนไปตามคา Takt Time ความตองการของตลาดจะเปนตวกาหนดจานวนและชนดของผลตภณฑท
จะผลต เมอความตองการเปลยนสายการผลตกตองสามารถทาใหสมดลเพอใหสอดคลองกบความ
ตองการนนได เมอมความตองการผลตภณฑเพมขน กจะตองสามารถโยกยายคนไปเพมในเซลลทจะม
การผลตผลตภณฑนนได เมอความตองการลดลงกจะใชคนนอยลงในการควบคมเซลลเพอใหเปนไป
ตามความตองการในปจจบน บางครงพนกงานเพยงคนเดยวกเพยงพอทจะควบคมเซลลหนงเซลล แต
เวลาอนๆ อาจจาเปนตองใหมใครสกคนประจาทแตละจดปฏบตการในเซลลกได โดยใหใชแผนภม
เปอรเซนตปรมาณงาน (Percent Loading Chart) เพอทาใหการปฏบตการตางๆ ของคณเกดความ
สมดลกน
รปท2.8 การสรางสมดลสายการผลตดวยแผนภมเปอรเซนตปรมาณงาน (ดร.วทยา สหฤทดารง,
2549, การผลตแบบดง หนา 98)
Takt Time
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 93)
กญแจสการวางแผนประจาวนเชนนคอ การคานวณหาคาทเรยกวา Takt Time (แทคไทม) Takt
Time คออตราการทตองผลตผลตภณฑหรอชนสวนเพอเตมเตมคาสงซอของลกคา ไมใชตววดวาคณม
ความสามารถแคไหน แตเปนตวเลขทไดจากการคานวณ ซงมจดประสงคเพอทาใหการผลตนน
สอดคลองกนกบปรมาณความตองการสนคาของตลาด
Page 38
26
สตรสาหรบการคานวณหาคา Takt Time คอ
Takt Time = จานวนชวโมงทางานตอวน
ยอดผลตทตองการตอวน
ยอดผลตทตองการตอวน = ยอดผลตทตองการตอเดอน
จานวนวนททางานตอเดอน
ดตวอยางการคานวณหาคา Takt Time ไดจากรปท 2.9 คา Takt Time จะเปนตวกาหนดจงหวะหรอ
อตราการผลต ในการเปรยบเทยบกบดนตรทไดกลาวไปแลวนน คา Takt Time กคงเปน “จงหวะ”
ของตลาดเมอคาสงซอเพมขน คา Takt Time กจะกาหนดจงหวะใหเรวขน เมอคาสงซอลดลง คา Takt
Time กจะกาหนดจงหวะใหชาลง การปรบเรยบการผลตจะชวยรกษาจงหวะใหคงทได การออกเปน
เซลล การไหลแบบทละชน และการปรบเปลยนเครองจกรอยางรวดเรวจงเปนสงทจาเปนตองมมา
กอนเพอทจะทาใหการปรบเรยบการผลตนสมปรารถนาได
รปท 2.9 ตวอยางการคานวณคา Takt Time (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 94)
Page 39
27
การผลตแบบปรบเรยบ
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 90)
เราไดกลาวถงถงปญหาทเกดจากการผลตเปนชดใหญๆ ทเปนเหตผลใหตองมการเกบสะสมของ
สนคาคงคลงไปแลว และเรายงไดกลาวถงผลกระทบอนทรงพลงของการผลตเปนชดเลกๆ ในการลด
สนคาคงคลงโดยการขจดองคประกอบทไมไดเพมคณคาของกระบวนการดวย ซงดเหตผลสาหรบการ
ผลตเปนชดใหญๆ ไดในภาพท 2.10 สงสาคญทจะตองจาใหไดคอ การลดเวลาทใชในการตดต ง
เครองจกร (Setup Time) อนยดยาวเปน “ชวโมง” ใหเหลอเพยงเปน “นาท” ทาใหสามารถทาการผลต
แบบปรบเรยบแบบเปนชดเลกๆ ได
รปท2.10 ทาไมขนาดชดการผลตตอง “ใหญ” (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 90)
Page 40
28
ตอนนเราจะมาดทกระบวนการในการเปลยนไปสการผลตเปนชดเลกๆ ดวยการปรบเรยบ
ปรมาณการผลตกน การผลตแบบปรบเรยบ (Level Production) คอ วธการกาหนดตารางการผลต
ประจาวนของผลตภณฑชนดตางๆ ใหเปนลาดบ ซงปรบใหจดสงสดและจดตาสดของปรมาณทสมดล
กน และยงถกเรยกวา การปรบภาระงาน (Load Level, Load Smoothing หรอ Heijunka (เฮจงกะ)) อก
ดวย คาสงซอจะถกจดลาดบอยในรปแบบทซาๆ กน และมการปรบเรยบความแปรปรวนในคาสงซอท
เกดขนในแตละวนโดยรวม เพอใหสอดคลองกบปรมาณความตองการสนคาในระยะยาวดวย ดรปท
2.11
รปท2.11 การปรบเรยบการผลต (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 91)
การผลตแบบ Shish-kabob
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 91)
โดยทวไปแลว การผลตแบบครงละมากๆ จะมการจดทาตารางการผลตประจาเดอนสาหรบ
ผลตภณฑแตละตว โดยจะผลตแตละตวครบทกชนตามลาดบตลอดทงเดอน ตวอยางเชน จะมการผลต
ผลตภณฑ A 20,000 ชน ในชวงสองสปดาหแรกของเดอน แลวกผลตผลตภณฑ B 10,000 ชน และ
ทายสดกผลตผลตภณฑ C อก 5,000 ชน ในชวงปลายเดอน ตารางการผลตแบบนถกเรองวา การผลต
แบบ Shish-kabob (ชส-กาบบ) เพราะวา ผลตภณฑชนดตางๆ จะเคลอนผานกระบวนการผลตเปน
กอนใหญๆ เหมอนอาหารทอยบนไมเสยบ ภาพท 3-11 แสดงใหเหนถงตารางการผลต 3 แบบ สอง
แบบแรกเปนรปแบบตางๆ ของการผลตแบบ Shish-kabob แบบแรกคอแบบครงละมากๆ (Mass)
Page 41
29
แบบทสองเปนแบบแบงสวน (Segment) มเพยงแบบทสามเทานน ทแสดงใหเหนถงการปรบเรยบการ
ผลตแบบผสมรนทแทจรง
รปท2.12 ตารางการผลตทง 3 แบบ (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 92)
ในการปรบเรยบการผลต กระบวนการขนสดทายจะเปนตวกาหนดวาจะตองผลตผลตภณฑแตละ
ชนดกชนในแตละวนจะเปนไปตามความตองการของลกคา และจะผสมจานวนทตองการอยางเทาๆ
กนตามลาดบซาๆ กนไปเรอยๆ ดวยเทคนคการผลตแบบผสมรน (Mixed-model Production)
เปรยบเทยบการผลตแบบ “ปรบเรยบ” กบ การผลตแบบ “Shish-kabob”
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 80-82)
มหลายวธในการสรางตารางการผลต ระบบผลกทมฐานจากการผลตแบบเปนชดใหญๆ
(Batch/Large-lot Production) จะทาตารางการผลตเดอนละครงหรอสปดาหละครง ตารางการผลตท
ทากนเดอนละครงจะประมาณความตองการในแตละเดอนของทกผลตภณฑและทาการผลตท ง
จานวนในคราวเดยวกนในแตละเดอนการผลตแบบสปดาหละครงแบงจานวนการผลตทวางแผนเปน
เดอนออกเปนจานวนสาหรบแตละสปดาห เมอตลาดมความเสถยรและความหลากหลายของ
ผลตภณฑยงนอย
Page 42
30
วธการผลตแบบ “ผผลตเปนผกาหนด” (Product-out) น กยงใชการได แมวาพวกมนไมไดมงเนนไปท
ความตองการของลกคาและความสญเปลายงคงซอนแฝงอยตลอดทงกระบวนการผลต
หลายๆโรงงานกาลงปรบเปลยนเขาสตารางการผลตแบบรายวนและสรางสายการผลตแบบ
บรณาการโดยการใชวธทเรยกวา “Shish-kabob” (ชส-กาบบ) ตารางการผลตรายวนมาจากจานวนท
วางแผนรายเดอนมาแบงเปนตวเลขสาหรบแตละวนเพอใหสอดรบกบตวเลขรายเดอน แมวาจะเปน
สายการผลตแบบผสมรน (Mixed-model Production) พวกเขากยงทาการผลตแบบเปนชด (Batch)
ชนสวนแตละชนของวนนนจะถกนามาใชสาหรบการผลตในรนหรอชนสวนทแตกตางกน มการ
กาหนดใหมการปรบตงเครองจกรในแตละวนนอยครงทสด และดเหมอนวาจะเปนองคประกอบท
ควบคมวาจะจดตารางแตละวนอยางไร การทาอยางนไมใช Heijuka ทแทจรง
รปท 2.13 การผลตแบบ Shish-kabob (ปรบเปลยนเครองจกรวนละครง (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549,
คมบง หนา 81)
Page 43
31
ในการผลตแบบปรบเรยบ เวลาปรบตงเครองจกรถกทาใหนอยลง จนกระทงถงจดทการปรบตง
เครองจกรไมไดเปนปจจยในการวางแผนตารางการผลต แทนทจะเปนอยางนน การผลตผลตภณฑใน
รนทแตกตางกนถกกระจายออกไปไปเทาๆ กนเพอใหสอดคลองกบแนวโนมการขายในปจจบน การ
ปรบเรยบการผลตจงเปนวธการผลตแบบ “ลกคาเปนผกาหนด” (Market-in) อยางแทจรง
ระบบดงจะมฐานมาจากความตองการทเกดขนจรง ไมใชการคาดการณความตองการของลกคา
ความสาเรจของระบบดงน น ขนกบการวางตารางการผลตตามความตองการของกระบวนการ
ปลายทางทอยใกลลกคามากทสด วธการดงและการไหลอยางตอเนองจะตองเปนตวเรมและให
สญญาณทกๆ กจกรรมอนโดยใชคมบง ซงจาเปนตองไมมการหยดเดนเครองจกร (Downtime) มเวลา
เปลยนรนนอยหรอไมม
ตางรางท 2.1 ตารางการเปรยบเทยบการผลตแบบ Shish-kabob และการผลตแบบปรบเรยบ
การผลตแบบ Shish-kabob การผลตแบบปรบเรยบ
ปรชญาการผลต การผลตทมปรชญาแบบ “ผผลต
เปนผกาหนด” (Product-out) คอ
ผลตในสงทพรอมจะผลต ในเวลา
ทสะดวกจะผลตและในจานวนท
งายทจะผลต
การผลตทมปรชญาแบบ ”แบบ
ลกคาเปนผกาหนด” (Market-in)
คอผลตในสงทลกคาตองการ ใน
เวลาทตองการและในจานวนท
ตองการ
วธการผลต มการจดการแบบเปนชด (Shish-
kabob) คอจดการผลตผลตภณฑ
เ ปนชดใหญๆ (ของแตละ รน
ผลตภณฑ) เพอลดจานวนการ
ปรบเปลยนเครองจกร
ม ก า ร จด ก า ร ต า ม ร อ บ เ ว ล า
(Cycle Time) คอจดการผลต
ผ ล ต ภณ ฑ ใ ห ต ร ง ก บ ค ว า ม
ตองการตลาด สามารถผลต
ภายในรอบเวลาและเขากนได
กบโครงรางการผลต
การเขาสประสทธภาพ เนนประสทธภาพของ ”แตละ”
กระบวนการความเรวของการ
ผลต (Pitch) จะขนกบจงหวะของ
“แตละ” กระบวนการเองเพอทจะ
ท า ใ ห เ ก ด ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ท
กระบวนการนน สงสด
เนนประสทธภาพในภาพรวมเรา
พยายามปรบปรงประสทธภาพ
ของ “ทงสาย” การผลต ภายใน
เคาโครงของรอบเวลา
Page 44
32
ตางรางท 2.1 (ตอ) ตารางการเปรยบเทยบการผลตแบบ Shish-kabob และการผลตแบบปรบเรยบ
เครองจกร เครองจกรความเรวสง ใชงานได
หลากหลายทวไป ขนาดใหญ
และมราคาแพง
เราตองการเครองจกรเรวขน เพอ
รองรบการผลตชดใหญ ซงมกจะ
หมายความวาตองการเครองจกร
ขนาดใหญ ทมราคาแพง และใช
งานไดหลากหลายทวไป
เครองจกรความเรวปานกลาง
เปนแบบเฉพาะ ขนาดเลก และ
ราคาไมแพง
เครองจกรตองมความเรวแค
เพยงพอทจะผลตใหทนรอบ
เวลา สงสาคญ คอ เครองจกร
ตองมขนาดเลกและเปนแบบ
เฉพาะเพยงพอทจะเหมาะสม
กบสายการผลตทผลตแบบทละ
ชน เครองจกรดงกลาวมกจะม
ราคาตากวาเครองจกรใหญๆ ท
ใชงานไดหลากหลาย
สนคาคงคลงและเวลานา มสนคาคงคลงมาก และเวลานา
ยาวนานเมอชนงานถกผลตแบบ
เปนชด การเกบรอสะสมเพอให
ครบจานวนชด ก เ ปนเ รอง ท
หลกเลยงไมไดเมอมการสะสม
ชนงานสนคาคงคลงจงเพมขน
และใชเวลานายาวนาน และ
ตองการการลาเลยงมากขน
มสนคาคงคลงนอย และเวลานา
ส น เ มอ ชนงานไหลทละชน
ภายในรอบเวลา กจะมสนคาคง
คลงใยกระบวนการนอย ซง
หมายความวาเวลานาส น และ
แทบจะไมตองมการลาเลยง
การฝกอบรมขามสายงาน
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 96)
การทจะใหมความยดหยนสงสดไดนนจาเปนตองมการฝกอบรมขามสายงาน (Cross-training)
ใหกบพนกงานทกคน และสาหรบการทจะประยกตใชการดงใหเปนผลสาเรจไดนน กจะเปนตองให
สหภาพแรงงานชวยสนบสนนโปรแกรมการฝกอบรมทจะทาใหพนกงานสามารถเรยนรเพอปฏบต
หนาทไดหลากหลายดายอกดวย อาจเปนการฝกอบรมในขณะปฏบตงาน (On-the-job Training) กได
และมนยงทาใหพนกงานแตละคนมคณคามากยงขนตอทมของเขาหรอของเธอและตอบรษทดวย
Page 45
33
นอกจากน ยงเปนจดกาเนดหนงของความภาคภมใจของพนกงานอกดวย ซงหลายบรษทจะมการทา
แผนภาพแสดงระดบทกษะของพนกงานไวใหดดวย
รปท 2.14 แผนภาพการฝกอบรมขามสายงาน (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 96)
ระบบคณภาพ
ในระบบดง การตรวจสอบคณภาพและการปองกนถอเปนความรบผดชอบของพนกงานทก
คน
ระดบคณภาพ
ระบบคณภาพในการผลตแบบลนมทงหมด 5 ระดบ ดงน
1. การตรวจสอบแบบแยกออกมาตางหาก
2. การตรวจสอบผลตภณฑโดยพนกงานเมอพวกมนถกผลตเสรจ
3. การตรวจสอบโดยพนกงานทอยปลายทาง เมอพวกมนถกรบเขามา
4. การปองกนความผดพลาดขณะกาลงเกดขอผดพลาด การทาใหเปนมาตรฐาน
5. การควบคมกระบวนการโดยผ จดสงวตถดบ ผ จดสงวตถดบจะไมสงตอชนงานทม
ขอผดพลาด
Page 46
34
การตรวจสอบโดยพนกงานและการตรวจสอบโดยพนกงานทอยปลายทางนน สามารถทาไดใน
การผลตแบบดง โดยมกฎคณภาพในการผลตแบบดง คอ
1. ไมยอมใหมผลตภณฑทมขอบกพรองถกดงเขาไปในสถานงานของคณ
2. ไมผลตผลตภณฑทมขอพกพรองทสถานงานของคณ
3. ไมยอมใหมผลตภณฑทมขอบกพรองถกดงไปงานสถานงานของคณ
เปรยบเทยบ “ขอผดพลาด” กบ “ขอพกพรอง”
ขอผดพลาด (Error) คอสงทเกดขนในกระบวนการซงสงผลใหเกดขอบกพรอง (Defect) การ
ประชมเพอการปรบปรงอาจมงเนนไปทวธแกไขขอผดพลาดและขอบกพรองตางๆ นกได หลกในการ
กาจดขอบกพรองของสนคากคอ การทาการวเคราะหหาสาเหตรากเหงา (Root-cause Analysis) ซง
หมายถง การแยกแยะขอผดพลาดออกจากขอบกพรองและคนหาสาเหตททาใหเกดขอผดพลาด ดวย
การใชแผนภมกางปลา (Fish-bone Diagram) และกระบวนการ CEDAC ขอผดพลาดกจะสามารถถก
บงช สาเหตททาใหเกดขอผดพลาดกจะสามารถไดรบการระดมสมอง และแผนการกาจดสาเหตกจะ
สามารถถกหาเจอจนได
การนาระบบการผลตแบบดงมาประยกตใช
5 ขนตอนสระบบการผลตแบบดง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 73-88)
ในการประยกตใชระบบการผลตแบบดง ตองวางแผนใหมการดาเนนงานผานขนตอนทง 5 ขนท
เกยวกบกระบวนการผลตของคณใหไดเสยกอนทการประยกตใชระบบจะเสรจสมบรณ
ขนตอนท 1 : ระบกระบวนการในปจจบน
คณอาจจะมผงโรงงานเดมทเครองจกรสาหรบการปฏบตการแตละอยางถกจดวางไวรวมกน และ
พนกงานไดรบการฝกอบรมใหทางานไดเพยงกบเครองจกรสาหรบการปฏบตการอยางใดอยางหนง
การวางผงโรงงานเชนนเรยกวา การวางผงแบบ “ตามการปฏบตการ” (Operation based Layout)
ตวอยางเชนในภาพท 3-2 เครองกลงถกจดวางไวรวมกน เครองกดกถกวางไวรวมกน เปนตน แตไมม
ใครใสใจทจะจดวางพวกมนไวตามลาดบท”ถกใช” ในการผลตผลตภณฑเลย ดงนน ขนตอนแรกจง
เปนการระบการไหลของวสดทไหลผานระบบทใชอย กระบวนการเรมตนจากตรงไหน? และจบลงท
ตรงไหน
Page 47
35
รปท 2.15 การวางผงตามการปฏบตการ (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 79)
ขนตอนท 2 : จดวางอปกรณไวรวมกนตามลาดบ
ขนตอนตอไปคอ การเปลยนจากการวางผงแบบตามการปฏบตการไปเปนการวางผงแบบตาม
กระบวนการ โดยการนาอปกรณทเกยวของกนมาวางรวมกนตามลาดบของกระบวนการ (ดภาพท 3-
3) เวลาทใชไปในการขนสงระหวางจดปฏบตการตางๆ จะสนลงไปไดอยางมาก แมวาจะยงไมไดม
การลดสนคาคงคลงระหวางกระบวนการลงไปแตกจะทาใหทกคนสามารถมองเหนไดโดยงายวา
สนคาคงคลงระหวางกระบวนการไรประโยชนอยางไร
Page 48
36
รปท 2.16 การวางผงตามกระบวนการ (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 81)
อนสาวรย (Monuments) คอเครองจกรขนาดใหญทเคลอนยายไดยากและสนเปลองคาใชจายในการ
เคลอนยาย เมอใดทตองใช “อนสาวรย” กอาจจะนากระบวนการไปรวมกนไวรอบๆ “อนสาวรย”
เพอทจะไดไมตองเคลอนยาย (ดภาพท3-4) และถาเครองจกรซงเคลอนทไมไดเหลาน ถกใชรวมกน
ในหลายๆ กระบวนการหรอถกใชในการดาเนนการผลตแบบเปนชด (Batch Processing) กอาจจะม
การออกแบบเซลลไวรอบๆ พวกเครองจกรขนาดใหญนกได (ดภาพท 3-5) แตถาจะเปลยนไปเปน
เครองจกรขนาดเลกลงทยดหยนมากยงขนไดจะดยงกวา
Page 49
37
รปท 2.17 ยายกระบวนการไปรอบๆ “อนสาวรย” (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา
81)
รปท 2.18 การออกแบบเซลลโดยใชอนสาวรยสาหรบการดาเนนการผลตแบบเปนชดทตองมการ
ควบคม(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 81)
Page 50
38
ขนตอนท 3 : ออกแบบเซลลการผลต
เมออปกรณไดถกนามาจดวางไวรวมกนตามกระบวนการแลว ขนตอนตอไปกคอ การออกแบบ
เซลลการผลต (ดภาพท 3-6) บางบรษทอาจเปลยนจากการวางผงแบบตามการปฏบตการไปเปนเซลล
ไดโดยตรงโดยไมตองนาอปกรณมาจดวางเรยงกนตามลาดบกอน ซงกขนอยกบเวลาทคณจะสามารถ
อทศใหกบการปรบปรงได และขนอยกบความสลบซบซอนของกระบวนการของคณดวย ในภาพท 3-
7 การปรบปรงไดเดนหนาตอไปตามลาดบ โดยเปลยนจากทวางผงแบบตาม “กระบวนการ” ไปเปน
การวางแบบตาม “ผลตภณฑ” ซงเปนแบบทผลตภณฑแตละตวหรอตระกลผลตภณฑ (Product
Family) แตละตระกลจะมสายการผลตของตวเอง
รปท 2.19 การผลตแบบเซลลลาร (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 83)
รปท 2.20 การวางผงแบบตามผลตภณฑ (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 84)
Page 51
39
ลาดบ (Sequence) ทาการจดเรยงตามลาดบเพอลดหรอกาจดกองสนคาคงคลงของชนงาน WIP
และลดระยะทางขนสงระหวางจดปฏบตการตางๆ ลงไปอก เมอตอนทคณรวบรวมเครองจกรมา
จดเรยงไวตามลาดบตอเนองกนนน คณไดสรางความทาทายบางอยางขนมา เชน ความลาชาทจะสงผล
มาจากอปกรณทไมนาเชอถอ อปกรณอาจวางงานในบางครง และการสรางสมดลสายการผลต กจะ
เปนทตองการขนมา อยางไรกตาม ผลประโยชนนนมน าหนกมากกวาสงททายทายเหลานนอยางมาก
เชน การกาจดเวลาทใชในการขนสงสวนใหญออกไปจะชวยลดเวลานาลงไปไดอยางรวดเรวจนนาทง
เนอทในโรงงานจะวางขน และสนคาคงคลงของชนงาน WIP จะถกลดลงไปจนถงระบบตาสด
บางทผลประโยชนทเปนนามธรรมทไดรบจากการออกแบบเซลลทมคณคาและนาสนใจมาก
ทสดนน อาจเปนการเพมความตระหนกในกระบวนการทงกระบวนการใหแกพนกงาน ความสามารถ
ของพนกงานในการทจะมองเหนกระบวนการไดดขน จะชวยเขาหรอเธอใหรจกพจารณาและ
ปรบปรงมนได พนกงานสามารถทางานรวมกนเพอแกไขปญหาไดงายขน ความคดของลกคาทอย
ปลายทางจะกลายมาเปนความจรงและความภาคภมใจสวนตวในการสรางผลตภณฑทไมม
ขอบกพรองไดกจะเกดมากยงขน แผนการปรบปรงและการมสวนรวมของพนกงานในกระบวนการ
ปรบปรงจะเพมขนไปอกมากเมอการออกแบบเซลลเรมเขาทแลว
รปรางของเซลล (Cell Shapes) ปกตเรามกจะนกถงการออกแบบเซลลเปนรปตว U แตจรงๆ แลว
เซลลน นสามารถกาหนดรปรางออกมาไดหลายแบบ หลกกคอ พวกมนเปนการวางผงแบบตาม
“กระบวนการ” ไมใชการวางแบบตาม “การปฏบตการ” ภาพท 3-8 แสดงใหเหนถงรปรางเซลล
หลากหลายแบบทสามารถนาไปใชไดอยางมประสทธผล เซลลอาจถกจดเรยงเปนเสนตรงเปนรปตว
L รปตว U เปนรปเหมอนเครองหมาย = และรปตว S ขอใหเลอกรปรางแบบทเหมาะมากทสดกบชนด
ของผลตภณฑทกาลงผลตอยวสดหรอการปฏบตการทเกยวของ ชนด ขนาด และรปรางของอปกรณ
ในกระบวนการ เสนทางทวสดตองถกจดสงไปยงเซลลหรอเสนทางมาเบกชนงานสาเรจรป หรอ
ความสมพนธของเซลลกบกระบวนการตนทางและปลายทางทไปๆ มาๆ ระหวางกน
ขอดของเซลลรปตว U มดงน
1. งานเขาและออกในทเดยวกน
2. มการตดตอสอสารระหวางพนกงานเพมมากขน
3. ระยะทางทใชเดนระหวางแตละจดปฏบตการสนลง
4. การปฏบตการแบบหลากหลายดานและการสรางสมดลสายการผลตกลายเปนเรองทงายขน
Page 52
40
จดใชงาน (Point of use) แตละจดปฏบตการควรอยใกลกบจดถดไปมากทสดเทาทจะเปนไปได และน
เปนการเตรยมเซลลไวสาหรบการไหลแบบทละชน ขอดของการออกแบบเซลลกคอ การกาจด
ระยะทางและเวลาทใชในการจดสง พรอมทงการหมนตว การบดตว การยก และการเออม ซงจะมการ
ทาการปรบปรงเกยวกบเรองนจานวนมากใน ชวงกจกรรม 5 ส ของคณ เมออกแบบเซลลไดสาเรจแลว
พนกงานจะคนพบหนทางในการปรบปรงการปฏบตการตางๆ เพมขนอกจานวนมาก คาวา “จดใช
งาน” จงหมายถงวา วสดทจาเปนตองใชงานทกอยางอยภายในชวงแขนเออมถง และถกจดวางอยตาม
ละดบทพวกมนถกใชดวย
รปท 2.21 รปรางตางๆในการออกแบบเซลล (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 81)
Page 53
41
ขนตอนท 4 : รเรมคมบง
ณ จดน แกนของการผลตแบบดง ซงกคอ คมบง (Kanban) กสามารถนามาเรมใชไดแลว
ระบบคมบงยงถกเรยกวา “ระบบประสาท” ของโรงงานอกดวย คมบงจะทาหนาทเปนคาสงผลต
ใหกบระบบดง ขอมลคาสงซอในระบบดงจะเดนทางทวนน าจากยอดขายไปยงจดประกอบแทนทจะ
เปนแบบตามน าทเดนทางจากการวางแผนและฝายจะจดหา คมบงจะตดไปกบสนคาและบงชวาอะไร
ทจะถกเบกจากกระบวนการทอยตนทาง เชน ทนททลกคาสงซอผลตภณฑมา คาสงงานกจะถกสงไป
ยงสายการประกอบ ซงกจะสงชนสวนมาจากสายการดาเนนงานผลตตามลาดบ สายการดาเนนงาน
ผลตสงวสดทตองการจากฝายจดหา เปนตน ซงนเปนสงทตรงกนขามกบระบบผลก
การประยกตใชระบบคมบงกจะเปนไปตามลาดบทไดแสดงไวในภาพท 2-11 โดยเรมตนท
คลงสนคาคงคลงของผลตภณฑและจดประกอบขนสดทาย เมอระบบตรงจดนเรมเสถยรแลว กใหเรม
จดการทกระบวนการประกอบยอย ซงจะตองใชเวลาและความอดทนในการทจะเปลยนทงโรงงานให
ไปสระบบนเพอใหการจดหาวสดกลายเปนสวนหนงของระบบดง มขอมลความรอยจานวนมาก
เกยวกบวธการใช MRPII กบระบบคมบงทจะชวยคณทาการเปลยนแปลงนได และยงจาเปนหากคณ
กาลงมงเนนไปทการกาจดความจะเปนในการทตองมสนคาคงคลงทแตละขนตอนของกระบวนการ
วธแกปญหาชวคราวจะประกอบดวยวธการหลากหลายอยาง ซงรวมถงระบบดงแบบสองขนตอน
(Two-stage Pull System) โดยการใช “ซเปอรมาเกต” (Supermarket) ระหวางกระบวนการดวย
ขนตอนท 5 : เปลยนไปสการไหลแบบทละชน
ขนตอนสดทายในการนาการดงมาประยกตใชคอการเปลยนไปสการไหลทละชน การไหลแบบ
ทละชน คอ กระบวนการในการผลตผลตภณฑทละหนงชนในอตราทกาหนดโดยความตองการของ
ลกคา หลายกระบวนการของคณอาจเปลยนไปเปนแบบนแลว แตถายงไมไดเปลยน ใหพจารณาวา
กระบวนการใดบางทยงจาเปนตองทาวธนและจงทาสงทจาเปนตองทาเพอสรางการเปลยนแปลง
การไกลแบบทละชนมผลประโยชนมากมาย ดงน
• สงมอบผลตภณฑใหกบลกคาไดโดยมความลาชานอยลง
• สงเสรมการผลตแบบมความหลากหลายสงและเปนชดเลกๆ
• ลดความตองการดานการจดเกบและการขนสง
• ลดความเสยงในการเกดความเสยหาย ความเสอม หรอความลาสมย
• เผยใหเหนปญหาอนๆ ในกระบวนการทจาเปนตองไดรบการปรบปรง
Page 54
42
การจดการการผลตแบบดง
กฎการผลตแบบดงดวยคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 104 , คมบง หนา 48-50)
กฎการผลตแบบดงจะทาใหความแตกตางอยางมนยสาคญระหวางระบบดงและระบบผลกนน
ชดเจนขน พนกงานและหวหนางานทกคนจะตองตระหนกถงและไดรบการฝกอบรมเกยวกบกฏ
เหลานพรอมทงปฏบตตามดวย
กฎท 1: กระบวนการทอยปลายทางเบกชนงานจากกระบวนการทอยตนทาง
กฎนเปลยนจาก “การปอน” (Supply) ชนสวน เปน “การเบก” (Withdraw) ชนสวน และการแกปญหา
ทยากอกขนของการจดเกบมากเกนไป ตองปฏบตตามขนตอนตอไปน เพอทาใหกฏนมประสทธผล
• ไมเบกชนสวน (ไมมการขนยาย) โดยปราศจากคมบง
• เบกเฉพาะชนสวนทคมบงระบเทานน
• คมบงจะตองตดไปกบทกชนงาน
• จากกระบวนการหนงไปยงกระบวนการกอนหนาเพอเบกชนสวน
กฎนประกนวาจะผลตเฉพาะสงทขายไดเทานน นไมใชเปนแคกฎขอแรกของคมบงเทานน แตเปน
ปจจยสาคญยงในระบบการผลตแบบลนดวย
กฎท 2: กระบวนการทอยตนทางผลตเฉพาะสงทถกเบกไปเทานน
จะผลตเฉพาะจานวนทถกเบกโดยกระบวนการปลายทางเทานนนเปนการปองกนการผลต
เกนไปโดยการควบคมการไหลของชนสวนทงหมด ทงยงรกษาระดบวสดในกระบวนการใหนอย
ทสด ดงนนชนงานจะตองผลตตามทถกเบกไปเพอปองกนของขาด
• ตองไมผลตเกนกวาจานวนคมบงทไดรบ
• ผลตตามลาดบของคมบงทไดรบ
กฎท 3: ทกกระบวนการสงเฉพาะผลตภณฑทไมมขอพกพรอง 100% ไปยงกระบวนการถดไปเทานน
ทกกระบวนการจะไมยอมรบชนงานทมขอบกพรองเขาสจดปฏบตงานของตน
Page 55
43
สรางคณภาพในแตละกระบวนการ (Built-in Quality) สงนเปนสงทสาคญมาก จนบางแหง
กาหนดใหเปนกฎขอแรกของคมบง กฎขอนเปนการกาหนดลกษณะสาคญของระบบการผลตแบบลน
เชนเดยวกบกฎขอท 1
ในแตละกระบวนการ พนกงานจะคนพบและแกไขขอบกพรองดวยตวเอง เมอพบของเสย ตอง
สามารถหยดเครองจกรได ดงนนปญหาจงไดรบการแกไข และพนกงานตองหยดผลตทนทเมอปญหา
เกดขน ถาขอบกพรองไมถกพบจนกระทงกระบวนการถดไปมาเบกไปกอยาแกไขคมบง แตใหหา
จานวนขอบกพรองทแนนอน เพอจะเตมใหในการเบกครงตอไป
กฎท 4 : มการจดทาการปรบเรยบการผลตเพอทาใหมนใจไดวาเปนไปตามมาตรฐานแบบ
“ลกคาเปนผกาหนด”
การปรบเรยบการผลต (Production Leveling) หรอการปรบภาระงาน (Load Smoothing) กาจด
การแปรปรวนในการไหลในกระบวนการทแตกตางกนและชวยรกษาใหมความเสถยร ใหทาการผลต
ชดเลกๆ ราบรน การปรบเรยบการผลตเปนหนทางทกระบวนการตางๆ จะสามารถคงรกษาอปกรณ
และพนกงานใหพรอมผลตในเวลาและปรมาณทตองการโดยปราศจากกาลงการผลตหรอวสดคงคลง
สวนเกนในแตละกระบวนการ กฎนยงอนญาตใหคณปรบตวไดกบการเปลยนแปลงความตองการขน-
ลงเพยงเลกนอย โดยปรบการผลตเมอเงอนไขเปลยนไป
กฎท 5: คมบงตองตดกบตวชนสวนเสมอ เพอเปนการควบคมดวยสายตา
“คมบง” เปนปายแสดงความตองการชนสวนและทาใหการควบคมดวยสายตาชดเจนขน แมจะ
ถกระบอยในกฎขอท 1 ไปแลวแตกถอวาเปนกฎดวยตวเองดวย เพราะวาระบบไมสามารถทาหนาทได
ถาคมบงถกแยกอกจากชนงาน
กฎท 6: ลดจานวนคมบงลงตลอดระยะเวลาเพอเผยใหเหนพนททตองการการปรบปรงทซอน
อย
ลดจานวนคมบงใหนอยทสดเพอจะคนพบสงทตองปรบปรงปญหาการหยดสายการผลต การขาด
ชนสวน และปญหาอนๆ จะเผยใหเหนไดเมอคณลดจานวนคมบงลงทละนอย คมบงทาใหเกด
กจกรรมการปรบปรงไดอยางแขงขน โดยการลดปรมาณสนคาคงคลงในระบบการผลต ซงเปนไป
ไมไดเลยทจะละเลยการปรบปรงจากการทาแบบน ดงนน กฎของคมบงจงเปนเกณฑทวกฤตสาคญ
ของระบบการผลตแบบลนดวย
Page 56
44
การตอบกลบดวยระบบคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 105)
การผลตแบบดงจะทางานแบบเปนระบบปอนกลบ (Feedback System) ซงมการเรมมาจากลกคาท
อยปลายทาง (ดรปท 3.22) ระบบคมบงมขนมาเพอประสานงานระหวางการผลตกบการเคลอนทของ
ชนงานและชนสวนประกอบระหวางกระบวนการตางๆ
คมบง (Kanban) หมายถง “บตร” หรอ “ปาย” ในภาษาญปน ระบบคมบงจะใชบตรและสญญาณ
ทมองเหนไดดวยสายตา (Visual Signal) อนๆ เพอควบคมการไหลและการผลตของวสด ตอไปนจะ
เปนการพจารณาระบบคมบง
รปท 2.22 การตอบกลบดวยระบบคมบง (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 105)
หนาทของคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 106)
เปนระบบตดตอสอสาร
คมบงเปนระบบตดตอสอสารสาหรบการผลตแบบลน ซงจะสงสญญาณไปยงกระบวนการทอย
ตนทางวาเมอไรและอะไรทจะผลต และเตอนกระบวนการเหลานนเมอมปญหาหรอการเปลยนแปลง
เกดขนเพอใหหยดทาการผลต คมบงสามารถสงสญญาณไปยงจดปฏบตการมาตรฐานตางๆ ใหเรม
งานไดทกเวลาตามสภาวะทแทจรงทกาลงเกดขนในสถานททางาน และมนยงชวยกาจดงานดาน
เอกสารทไมจาเปนตอการเรมตนการปฏบตการใดๆ ดวย
Page 57
45
ขอมลการเบกชนงานและคาสงทางาน คมบงจะทาหนาทเปนคาสงทางาน พวกมนเปนอปกรณ
ควบคมแบบอตโนมตซงจะใหขอมล 2 อยาง คอ
1. ชนสวนหรอผลตภณฑใดทถกใชไปและจานวนเทาไร
2. ชนสวนหรอผลตภณฑจะถกผลตทไหนและอยางไร
การกาจดความสญเปลาทเกดจากการผลตมากเกนไป
เนองจากการผลตทจะเกดขนไดกตอเมอไดรบสญญาณจากกระบวนการทอยปลายทางเทานน
ดงนนสนคาคงคลงในกระบวนการผลตและการขนสงกจะถกคงไวทระดบตาสดและการผลตมาก
เกนไปกจะไมเกดขน
เครองมอสาหรบการควบคมดวยสายตา เนองจากคมบงจะตดอยกบชนงานจนกระทงผลตเสรจ
มนจงทาหนาทเหมอนกบเปนตวบงชดวยสายตาวาตอนนอยในลาดบการผลตทเทาไรและดาเนนการ
ไปไดแคไหนแลว และเนองจากคมบงเปนตวกระตนการผลตดวย มนจงเปนการควบคมตว
กระบวนการของมนเองดวยสายตาททรงพลงอยางยงดวยจะกาหนดวาเมอไรทแตละกระบวนการ
จะตองผลตเพมและเมอไรทกระบวนการจะตองหยดผลต
รปท 2.23 คมบงเปรยบเหมอนเปนคาสงใหทาการผลต (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง
หนา 107)
เครองมอสาหรบการสงเสรมการปรบปรง สนคาคงคลงนนเปนตวซอนปญหา จานวนคมบง
ทมากเกนไปจะบงชถงสนคาคงคลงในกระบวนการผลตทมากเกนไปดวย ดวยการลดจานวนคมบงลง
พนททมปญหากจะปรากฏออกมาจากทซอนเพอใหสามารถปรบปรงพวกมนได และดวยแนวทาง
เชนน ระบบคมบงจงกลายมาเปนวธการขบไลความสญเปลาและปรบปรงการผลตไดอยางตอเนองทม
คณคาวธหนง
Page 58
46
เพอปรบปรงและทาใหโรงงานมประสทธภาพมากขน
คมบงถกตดอยกบสนคาทพวกมนใหขอมลกากบอย ดงน นคมคบจงเสมอนการควบคมดวย
สายตา
เปนเครองมอสาหรบการควบคมดวยสายตา : เพราะวาคมบงตดอยกบสนคาจนกระทงเปนผลตภณฑท
เสรจสมบรณ จงเหมอนเปนเครองหมายทมองเหนวาลาดบความสาคญในการผลตอยทใด และ
กระบวนการผลตดาเนนไปอยางไรเนองจาก คมบงเปนตวขบเคลอนการผลต จงเปนการควบคมดวย
สายตาททรงพลงในกระบวนการโดยกาหนดวาแตละกระบวนการจะผลตมาขนเมอใด และเมอใดท
ตองหยดผลต
เปนเครองมอสาหรบการสงเสรมการปรบปรง : สนคาคงคลงเปนตวปกปดปญหา การมคมบง
จานวนมากชใหเหนวามสนคาคงคลงสวนเกนในกระบวนการ ปญหาตางๆ จะเผยออกมาได โดยการ
ลดจานวนคมบงลง ดงนน ปญหาตางๆ จะเผยออกมาได โดยการลดจานวนคมบง ดงนน ปญหาตางๆ
กจะไดรบการปรบปรง ดวยแนวทางน ระบบคมบงจงกลายเปนมาเปนวธการทมคณคาในการกาจด
ความสญเปลาและการปรบปรงระบบการผลตอยางตอเนอง
การลดจานวนคมบงมประโยชนดงน
• เปดเผยปญหาออกมาตามลาดบความสาคญของปญหาเหลานน
• ลดจานวนสตอกสารอง
• กระตนใหเกดกจกรรมการปรบปรง
• ชวยปรบปรงรอบเวลาในการผลตใหดขน
• บอกใหรวาคณกาลงทาอะไร
• ชวยใหคดในสงทถกตอง
ชนดของคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 108)
คมบง คอ “ปาย” ทตดอยกบสนคาคงคลงในกระบวนการเพอบงชคาสงผลต โดยมคมบงชนด
ตางๆ ดงน
คมบงขนสง (Transport Kanban) คมบงชนดหลกๆ อยางแรกคอ “คมบงขนสง” ซงจะบงชวา
เมอไรทชนงานจานวนมากจะถกเคลอนยายไปยงสายการผลต หรอเคลอนยายระหวางกระบวนการใน
Page 59
47
การผลตและการประกอบ นอกจากนยงระบถงชนสวนและปรมาณดวยโดยจะระบวาชนสวนมาจากท
ไหนและกาลงจะไปทไหน คมบงขนสงนประกอบดวย “คมบงผจดสงวตถดบ” และ “คมบงเบก”
คมบงผจดสงวตถดบ (Supplier Kanban) หรอทเรยกวา “คมบงสงซอชนสวน” (Part-ordering
Kanban) น เปนการสงซอชนสวนทตองการใชสายการประกอบไปยงผจดสงวตถดบภายนอก ถา
ระบบคมบงไดมการขยายออกไปจนถงเครอขายผจดสงวตถดบแลว เมอนนผจดสงวตถดบกจะสง
มอบตามความตองการเมอไดรบคมบงผจดสงวตถดบมาจากโรงงาน
คมบงเบก (Withdrawal Kanban) หรอทเรยนวา คมบงในโรงงาน (In-factory Kanban) นจะใชอย
ระหวางกระบวนการตางๆ ในโรงงาน โดยจะใหรายละเอยดทจาเปนตอการเบกชนสวนจากการะบวน
การทอยตนทาง จะมการใชคมบงเบกในหลายรปแบบขนอยกบความจาเปนและชนดของชนสวนทจะ
เบก คมบงหนงใบอาจใชเบกชนสวนเพยงหนงชนหรอเบกชนสวนทงภาชนะทบรรจเลยกได หรออาจ
ใชคมบงเปนชดๆ เพอแสดงใหรวาเมอไรทชนสวนจะตองถกจดสงไปตามคาสงทระบมาใหกบจด
ประกอบทอยปลายทางตามลาดบไป ซงอาจใชในรปแบบของกลองคมบงหรอรถเขนคมบง เพอชวย
ใหการขนสงไปยงกระบวนการทอยปลายทางสะดวกขนกไดเชนกน
คมบงการผลต (Production Kaban) คมบงชนดหลกๆ อยางทสองน รจกกนในชอคมบงสงผลต
คมบงชนดนจะระบวธการปฏบตการสาหรบกระบวนการทเจาะจง คมบงการผลตประกอบดวย “คม
บงสงผลต” และ “คมบงสญญาณ”
ชนดแรกนนเรยกวา คมบงสงผลต (Production-ordering Kanban) ซงเปนชนดทคนสวนมากจะ
นกถงเมอพดถงระบบคมบง คมบงประเภทนจะถกใชเปนประจาในกระบวนการทไมจาเปนตองมการ
ปรบเปลยนเครองจกร คมบงสงผลตจะคลายกบคาสงผลตมาตรฐาน (Standard Production Order) ท
ใชในระบบผลก ทจะระบวาจะตองผลตอะไรและในปรมาณเทาไร เมอคมบงเบกสงใหทาการ
เคลอนยายชนงานจากสายการผลตหรอเซลล คมบงสงผลตกจะเรมสงใหผลตเพอนาไปทดแทน
ชนงานทถกยายออกไปนน
คมบงสญญาณ (Signal Kanban) จะใชอยทงานทจาเปนตองมการปรบเปลยนเครองจกร คมบง
ประเภทนจะสงสญญาณใหวาเมอไรทจาเปนตองมการปรบเปลยนเครองจกรตามลาดบของคมบงการ
ผลตนน
Page 60
48
ระบบคมบงทางานอยางไร
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 110)
แตละกระบวนการจะมจดเกบสตอกขาเขาและขาออก จดเกบขาเขาจะดแลภาชนะบรรจหรอแทน
รองสนคา (Pallet: แพลเลต) ทบรรจวสด ชนงาน หรอชนสวนประกอบทใชในกระบวนการปรมาณ
นอยๆ และตายตว จดเกบขาออกจะดแลผลผลตทเสรจสมบรณแลวจากกระบวนการ
ภาชนะบรรจแตละอนในพนทการจดเกบขาเขาจะมคมบงขนสงตดอยกบมนดวย เ มอ
กระบวนการท 2 เรมทจะใชชนงานทบรรจอยในภาชนะจากจดเกบสตอกขาเขาของมน (ขนตอนท 1)
คมบงขนสงจะถกปลดออกจากภาชนะบรรจ (ขนตอนท 2) และนาไปไวทจดเกบสตอกขาออกของ
กระบวนการท 1 ทนคมบงขนสงจะถกตดไวกบภาชนะบรรจอนใหมทมชนงานอยเตม (ขนตอนท 3)
ซงจะถกนากลบไปยงจดเกบสตอกขาเขาของกระบวนการท 2 ซงพรอมสาหรบการนาไปใชงานตอไป
คมบงการผลตจะถกตดไวกบภาชนะบรรจทกๆ อนในจดเกบสตอกขาออกทกระบวนการท 1 เมอ
กระบวนการท 2 มายายภาชนะบรรจชนงานไป คมบงการผลตกจะถกปลดออกและใสไวในกลองท
จะสงไปใหกบกระบวนการท 1 (ขนตอนA) เนองจากกระบวนการท 1 อาจตองผลตชนงานตางๆ
สาหรบกระบวนการอนๆ อกหลายกระบวนการ มนกจะผลตชนงานใหมตามลาดบการวางคมบงใน
กลอง (ขนตอนB) เมอภาชนะบรรจมชนงานเตมตามจานวนทกาหนดไว คมบงการผลตกจะถกตดไวท
ภาชนะนนอกครง (ขนตอนC) และกนาไปจดไวในจดเกบสตอกขาออกเพอเตรยมความพรอมไวให
กระบวนการท 2 มาเบกไป
รปท 2.24 ระบบคมบงทางานอยางไร(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 110)
Page 61
49
บนบตรคมบงตองระบอะไรบาง?
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 94)
บตรคมบงจะแปรเปลยนไปเพอตอบสนองตอจดประสงคสาหรบสงทตองการใหเปน ในอดมคต
แลว บนบตรคมบงจะประกอบดวยขอมลตอไปน
1. หมายเลขวตถดบ ชนสวน สวนประกอบยอย หรอสวนประกอบ
2. คาอธบายพรอมกบรปวาดหรอรปถาย
3. กระบวนการกอนหนา (มาจากทไหน)
4. กระบวนการถดไป (จะไปทไหน)
5. กระบวนการทปอนงานมา ทงภายในหรอภายนอก (ตนทาง)
6. เลขคาสงซอของลกคาหรอโรงงาน
7. จะเบกอะไร เมอไหร และเทาไหร
8. จะผลตอะไร เมอไหร และเทาไหร
การตดบตรคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 95)
โดยปกตแลว บตรคมบงเกบอยในซองพลาสตกเพอกนความสกปรกหรอฉกขาด ซงทาใหอานงาย
รกษางาย และนามาใชซ าได บตรคมบงจะถกตดมากบภาชนะขนาดมาตรฐานซงใสชนงานไวพรอม
เบก บตรหนงใบสามารถเปนตวแทนของหลายผลตภณฑในภาชนะบรรจะหนง หรอในหลายภาชนะ
ทสอดคลองกบคาสงการผลตเดยว (Single Production Order)
ภาชนะแบบตางๆ มทางเลอกทสรางสรรคหลากหลาย รวมถงสงเหลาน
1. แทนรองหรอแพลเลต
2. ถง
3. ถาด
4. มด (Kits)
5. กลองหลากหลายขนาด
6. รถเขน
7. รถบรรทก รถพวง รถราง
Page 62
50
คณตองการคมบงกใบ
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 111)
ระบบคมบงจะชวยสนบสนนการผลตแบบปรบเรยบ มนชวยคงรกษาการปฏบตการใหม
เสถยรภาพและมประสทธภาพ และคาถามทวาจะตองใชคมบงกใบนน กถอเปนปญหาพนฐานในการ
ดาเนนระบบคมบง ถาโรงงานของคณผลตผลตภณฑโดยใชการปฏบตการแบบซ าๆ กนและเปนมาตา
รฐานอยางมากๆ กจะสามารถคานวณหาจานวนคมบงไดโดนการใชสตรดงนน
จานวนคมบง = ยอดผลตประจาวน ×(เวลานา+ระยะปลอดภย)
ความจของแทนรองสนคา
• ยอดผลตประจาวน = ยอดผลตประจาเดอน
จานวนวนทางานในหนงเดอน
• เวลานา =
เวลานาในการผลต (เวลาทใชในกระบวนการผลต + เวลาทใชในการจดเกบ)
+ เวลานาในการไดคมบงคนมา
• ระยะปลอดภย : ศนยวน หรอนอยวนทสดเทาทจะเปนไปได
• ความจของแทนรองสนคา : พยายามใหมความจของแทนรองสนคานอยๆ แลวใหเพม
จานวนครงในการสงมอบแทน
อยางทเหน จานวนคมบงทคณตองการนนจะตองขนอยกบจานวนแทนรองสนคาหรอภาชนะ
บรรจ แบะความจของพวกแทนรองหรอภาชนะนน อกทงเวลานา ระยะปลอดภยหรอสนคาคงคลง
สารองและเวลาทใชในการขนสงเพอใหไดคมบงกลบคนมากเปนปจจยทสาคญเชนกน
ขนตอนสาหรบการหมนเวยนคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 96)
ลองพจารณาอยางใกลชดในกระบวนการหมนเวยนบตรคมบง ซงประกอบดวยหลายขนตอนท
ตองทา ดงน
1. เมอสายการประกอบสดทาย (P3) ใชชนสวน พวกเขาจะวางคมบงทใชไวในกลองคมบงเบก
(S2)
2. ผขนสงนาคมบงเบกออกจากกลองคมบงเบก (S2) และนาคมบงนนไปยงกระบวนการกอน
หนา (S1) เพอทจะนาชนสวนใหมมาทดแทนรายการทถกใชไปในสายการประกอบสดทาย
Page 63
51
3. หลงจากนน ผขนสงนาคมบงการผลตออกจากแพลเลตหรอภาชนะ และใสลงไปในกลองคม
บงการผลตสนคาระหวางกระบวนการ (P2) นน คมบงเบกจะถกนามาตดบนแพลเลตทม
ชนงานอยแลว ซงหลงจากนนจะถกขนสงกลบไปยงพนทสายการประกอบสดทาย
4. คมบงการผลตถกดงออกจากแพลเลตทถกเบกไป โดยทาเสมอนคาสงการผลตเพอผลต
รายการทถกเบกไป
5. แพลเลตเปลาถกนามาตงรอในททเตรยมไว
6. เมอกระบวนการท 2 (P2) ผลตชนงานแลว กจะตดคมบงการผลต บรรจในแพลเลตเปลาท
เตรยมไว และเกบในพนทจดเกบซงตงอยภายในหรอใกลพนทการผลต (S1) ดงนนผขนสง
จากกระบวนการตอไปสามารถเบกไดทกเวลา
7. คมบงเบกถกนาไปยงกระบวนการกอนหนา (S1) เพอนาชนสวนหรอสวนประกอบยอยท
นามาใชผลตมาเตมรายการตามทใชไปในขนตอนท 2
รปท 2.25 การหมนเวยนของคมบง (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 97)
โดยแนวทางงายๆน ขนตอนขางตนไดสรางปฏกรยาลกโซซงจะทาใหเกดความเคลอนไหว
แบบเดยวกนนตอไปจนถงยงผจดสงวตถดบจากภายนอก จะมเพยงสายการประกอบสดทาย
เทานนทตองไดรบแจงการเปลยนแปลงแผนการผลต การเปลยนแปลงใดๆ จะไดรบการสอสาร
โดยอตโนมตไปยงกระบวนการตนทางโดยวธทเปนไปตามธรรมชาตของระบบตลอดท ง
ระบบคมบง
Page 64
52
กฎสาหรบการหมนเวยนคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 98)
ตองปฏบตตามกฎตอไปนอยางเครงครด
1. ทกแพลเลตหรอภาชนะทกใบ มบตรคมบงหนงใบ
2. บตรคมบงตดไปกบวสดเสมอ
3. ปรมาณทระบในบตรคมบง ตองตรงกบปรมาณในภาชนะ
4. กลองคมบงใสคมบงสาหรบวสดซงถกเบกหรอไดรบการผลตและเปนเครองแสดงถงวสดซง
ถกใชไปในการผลต
5. เมอการผลตในกระบวนการตอไปเรมขน คมบงเบกถกนามาใสในกลองคมบงเบกเพอเปน
สญญาณความตองการเตมวสดจากกระบวนการตนทาง
6. คมบงการผลตถกวางในกลองคมบงการผลตในลาดบเดยวกบวสดทถกเบกไป
7. การผลตเกดขนในลาดบเดยวกบคมบงการผลตทไดมาจากกลองคมบงการผลต
กฎสาหรบการขนสงพรอมดวยคมบง
กฎตอไปน ทาใหแนใจไดวาการขนสงเปนไปอยางเหมาะสม
1. การสงมอบตองทาหลายๆ รอบตอวน และโดยปกตจะทากนทกชวโมง
2. แพลเลตหรอภาชนะเปลาถกวางในพนทของกระบวนการกอนหนาทระบไว
3. มการระบจดทสงมอบอยางชดเจน
4. พนทสาหรบใชสงมอบตองเลกพอเพอปองกนการสะสมของสตอกสวนเกน และตองกวาง
พอเพอเกบจานวนงานทสงโดยเฉลย ซงเปนจานวนทแนนอนวาจะไมมากกวาความตองการ
เพอใหไดตามวสดทตองการผลตหนงวน
การวเคราะหการผลตแบบดง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 113)
คณจะดงเมอไร
คณจะดงวสดจากการบวนการทอยตนทางเฉพาะเวลาทคณตองการเพอมาเตมเตมสงทคณไดใช
ไปในการผลตชนงาน ชนสวนประกอบหรอการประกอบขนสดทายเทานน ซงตรงกนขามกบวธ
ปฏบตงานทเปนมาตรฐานของระบบผลกทวา “ถาฉนมวสดทสถานของฉน ฉนกจะผลตชนงานเพม”
Page 65
53
การผลตแบบดงตองการพฤตกรรมทเปนไปตามกฎใหมซงกคอ “ฉนจะไมผลตจนกวาจะไดรบ
สญญาณ”
คณจะดงจากทไหน
ตนทางกอนทจะมาสคณอาจจะเปนกระบวนการทอยกอนหนาคณหรอาจจะเปนผจดสงวตถดบ
หรอจประกอบยอยกได คณจะตองเบกจากททวสดถกผลตหรอไมกถกจดเกบไว คมบงเบกจะระบ
สถานททใชจดเกบวสดเหลาน เพอไมใหเกดความสบสนวาจะไปหาพวกมนไดทไหนเมอคณตองการ
พวกมน
คณจะดงอะไร
คณจะเบกเฉพาะสงทคณตองการเพอไปทาใหการปฏบตการของคณสมบรณเทานน วสดทคณดง
จากกระบวนการทอยตนทางอาจถกบรรจอยในหลายรปแบบ แตอะไรกตามทคณดงไปจะตองมคมบง
เบกรวมอยดวย ซงจะแสดงถงปรมาณทตรงกนกบทบรรจอยในแทนรองหรอชด (Lot) ทคณไปเบก
คณจะผลตอะไร
คณจะผลตเพยงเพอ “เตม” สงทถกเบกไปจากกระบวนการทางานของคณเทานน
ถาคณทางานในคลงสนคาของวตถดบและชนสวนทซอมาจากผจดสงวตถดบภายนอกหรอ
โรงงานอนๆ คณกจะเตมวตถดบเมอมนถกเบกไปใชในกระบวนการผลตชนสวนประกอบยอยของ
คณ ถาคณทางานในจดประกอบยอย คณกจะผลตชนสวนและชนสวนประกอบเมอพวกมนถกเบกไป
เพอประกอบขนสดทาย ถาคณอยในจดประกอบขนสดทาย คณกจะผลตสนคาสาเรจรปเมอลกคา
สงซอผลตภณฑ
เปรยบเทยบระบบการดง “แบบหนงขนตอน” กบ “แบบสองขนตอน”
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 116)
การผลตแบบหนงขนตอน (One-stage Pull Production) จะใชจดเกบสตอกหรอ “จดใชงาน”
(Point of Use) สาหรบวสดหรอชนสวนขาเขาเพยงหนงแหง ในระบบดงแบบสองขนตอน (Two-
Stage Pull System) จะมการจดทาซปเปอรเกตขนมาระหวางกระบวนการยอยเพอจดเกบชดชนสวน
ไวใหกระบวนการทอยปลายทางใช
Page 66
54
รปท 2.26 การดงแบบหนงขนตอน (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 117)
รปท 2.27 การดงแบบสองขนตอน (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 117)
การปรบการผลตโดยการลดคมบง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 110)
คมบงทาใหความผดปกตเดนชดขน
ระบบคมบงเผยใหเหนความสญเปลาและปญหาตางๆ ไดรวดเรวมาก เมอคณพยายามทางานให
ทน Takt Time ถาเวลาปรบตงเครองจกรชาเกนไป กจะเหนไดชดทนท การใชคมบงชวยบอกวาจด
ไหนตดขดเนองจากเวลาทใชในการปรบตงเครองจกรไดงายมากกระบวนการผลตใดทผลตมาก
เกนไป กจะไมมพนทพอสาหรบเกบสนคาคงคลงทพวกเขาผลต เพราะวาภาชนะตางๆ (เชน แพลแลต
ถง ชนวาง หรอซเปอรมาเกต) ทถกออกแบบมานนจะเตมลน การผลตไดต ากวาทตองการกสามารถ
ปรากฏไดชดเจนดวยชนวางทวางเปลา เปนตน ความสญเปลาและปญหาหลายๆ ประการจะถกเผย
ออกมาจากการใชคมบง ดงนน เราจงสามารถวเคราะหและปรบการผลตได
Page 67
55
การลดคมบงทาใหสตอกลดลง
การลดคมบง หมายถง การลดสตอก ซงในทสดจะหมายถงการกาจดสตอกสารอง (Safety Stock)
ซงมกจะมไวเผอผลจากการแกวงขน-ลงจากการผลต โดยเราจะสามารถเรมดวยจานวนคมบงเทาไหรก
ไดตามตองการ หลงจากนนเมอดาเนนกระบวนการไป พวกเขากสามารถลดจานวนคมบงลงทละชนท
ละชน จนกระทงเหลอจานวนคมบงนอยทสดเทาทจะเปนไปได และดวยแนวทางนระบบคมบงจง
กลายมาเปนวธในการปรบกระบวนการการผลตอกดวย ในภาพท 5-2 แสดงใหเหนถงหนาทของ
ระบบคมบง โดยเปนการเปรยบระดบวสดคงคลงวาเปนระดบน าในบอเมอระดบน า (วสดคงคลง) ลด
ตาลง ปญหา (X) กจะปรากฏ ดงนน กจะสามารถไดรบการจดการได
รปท 2.28 หนาทในการปรบปรงของระบบคมบง (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 112)
เมอคณเรมตนใชงานระบบคมบง คณเรมดวยจานวนคมบงเทาการไหลของการผลตในสภาพ
ปจจบน ซงคมบงจะเปลยนแปลงอตโนมตตามความตองการของลกคาเปนสงสาคญ การลดคมบงเพอ
กระตนกจกรรมการปรบปรงนน เปนคนละเรองกบการเปลยนแปลงจานวนคมบงจานวนคมบงเพอ
ตอบสนองความตองการของลกคา การเปลยนแปลงจานวนคมบงเพอตอบสนองความตองการของ
ลกคานนมความสมพนธกบการปรบ Tatk Time ใหไดตามคาสงซอทเพมขนหรอลดลง การ
เปลยนแปลงนไมไดเปนการเปลยนอยางมากมาย และจะถกนาไปเปนสวนหนงในกระบวนการการจด
ตารางการผลต ซงจะเปนการทาใหการผลตมความยดหยนอยางสมบรณ
สวนการลดจานวนรวมของคมบงเพอบงชบรเวณปญหาและลดสนคาคลงนนจะแตกตางกน
หวหนางานตงใจลดคมบงทละชนจนพบการใชคมบงจานวนนอยทสดทเปนไปไดในแตละพนทการ
ผลต
Page 68
56
นเปนกระบวนการลองผดลองถกและตองการการทางานเปนทมหวหนาตองใหความใสใจเมอ
จานวนคมบงตาเกนไป ถาระดบสตอกสารองตาเกนไป จะสญเสยแรงจงใจทจะปรบปรง อยางไรก
ตามถาระดบสตอกสงเกนไป งานกจะนาเบอ สงทตองหากคอระดบททากระบวนการคณใหกระชบ
ขนโดยปราศจากการทาใหรสกกดดน ถาจะพดใหถกแลว มนควรจะเรมดวยความรสกดในจงหวะงาน
ทคณกาหนด ถาคณใชการลดจานวนคมบงเพอปรบปรงกระบวนการของคณ งานของคณกนาจะม
ความสขมากขน นเปนองคประกอบทวกฤตสาคญทจะตองใสใจเมอคณดาเนนการปรบปรง
ถาคณนาคมบงออกเพยงชนเดยว บางทคณจะสงเกตการเปลยนแปลงเพยงเลกนอยเทานน ทม
ของคณอาจจะทางานไดเรวกวาเลกนอยคณอาจจะรสกถงจงหวะทเรมเกดขนในงานทคณทาดวยกน
หรอคณอาจสงเกตไดวาพนกงานคนหนงทางานชากวาบางจวหวะ บางทอาจจะมการรอคอยรบวสด
จากกระบวนการกอนหนาทนานไป หรอกระบวนถดไปอาจจะมารบวตถดบจากคณเรวกวาเดม
บางทคณอาจสามารถระบพนทตองปรบปรงได โดยการดงคมบงออกเพยงหนงชน ดงนน การ
ปรบปรงจะตองเรมทนทและมงไปทพนทนนจนกวาปญหาจะหมดไป จากนนคณสามารถดงคมบง
ออกอก และใหความสนใจกบพนทปญหาถดไป คณจะลดความสญเปลาทแฝงอยนไปไดเรอยๆ และ
กาวหนาขน โดยการลดคมบงลงทละชนเมอดาเนนการไปสกระยะ คณจะสงเกตเหนถงการปรบปรงท
ยงใหญทงในดาน “จงหวะ” และสมรรถนะของทงโรงงาน ผลจะสะสมขนจนกระทงคณสามารถขยบ
เทาของคณไปตามจงหวะของ Take Time
คมบงเปน”ศนย” คอ เปาหมายในอดมคต : เปาหมายสดทายของกระบวนการลดจานวนคาบงน
คอ เมอกระบวนการปลายทางเบกชนสวนไป ระดบสนคาคงคลงทคลงสนคาของกระบวนการตนทาง
จะเปน “ศนย” และมการเตมวสดทถกเบกไปในทนททนใด นคอสภาวะในอดมคตและยากทจะสาเรจ
ได และไมสามารถนามาปฏบตไดสาหรบผลตภณฑบางประเภท แตโดยการลดจานวนคมบงลงทละ
ใบและระบปญหาทปรากฏออกมา คณกสามารถเขาใกลเปาหมายในอดมคตทคมบงเปนศนยได
คมบงเปนเสมอนระบบควบคมดวยสายตา
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 115)
(Takashi Watanabe, 2549, เทคนคการควบคมดแลดวยการมอง หนา 5)
Visible Control คออะไร
การปองกนการเกดของเสยของผลตภณฑหรอการชารดเสยหายของเครองจกร มความจาเปน
อยางยงทจะตองไมมองขามถงสงผดปกตทเปนตนเหต ซงเปนสญญาณเตอนใหทราบถงปญหาตาง ๆ
ทจะเกดขน และจะตองทราบและเขาใจไดอยางถกตอง รวมทงสามารถเขาไปดาเนนการแกไขไดอยาง
Page 69
57
เหมาะสม อยางไรกตาม คนเรานนเปนสงมชวตทมกจะทาผดพลาด เนองจากความนาจะเปนของการ
เกดความผดปกตนนมกจะตากวา 1% เสมอ ดงนน ถาไมมสตสมปชญญะในการรบรทไวมาก กจะไม
สามารถรบรได ซงทวไปคนเรามกขาดความสามารถนน
เนองจากถายงทสงทตองควบคมดแลทตองระมดระวงหรอตองตรวจเชคมากเทาไร กจะยงทา
ใหสมาธในการระมดระวงบกพรองไปดวย และทาใหเกดความผดพลาดในการรบร รวมทงขาดความ
ระมดระวง ทาใหยงเกดความผดพลาด
หลกสาคญของการควบคมคออะไร
ลองพจารณาถงปญาของการควบคมโดยกลมของคาวบอยทนาการเคลอนทยายฝงสตวฝงววฝง
ควายนบพนตวเปนระยะทางหลายรอยไมล ในตวอยางน การควบคมคออะไร? จะเกดอะไรขน ถาม
กฎวาตองควบคมทศทางใหเปนเสนตรง โดยไมสามารถเลยวเอยงไปมาตลอดระยะทางรอยๆ ไมล
คาวบอยจะตองควบคมการเคลอนไหวของววทกตว หรอแมกระนนแลวกยงไมสามารถประสบ
ความสาเรจได ฝงสตวเคลอนดวยตวมนเอง และเปนเรองธรรมชาตทสวนใหญกจะอยในฝง สงท
บรรดาคาวบอยตองทาคอการชนาฝงไปในทศทางทถกตองและใชบวงบาศหยดย งพวกมนเมอพวกมน
พลดออกจากฝง
กลาวไดอกอยางหนงวา การควบคมไมจาเปนเมอทกๆ อยางอยในสภาพปกต สงจาเปนคอการ
ชนาทางสาหรบการไหลปกต และบงชเมอมความผดปกตปรากฏขนและตองการการแกไขอยาง
เรงดวนในระบบคมบง ใชการควบคมดวยสายตาเพอรกษาการไหลของการผลตอยางราบเรยบ เรม
จากคาสงซอของลกคา ยอยกลบไปยงการจดซอของผสงวตถดบ เพอจากดความผดปกตซงอาจเกดขน
โดยปราศจากการควบคมดวยสายตา และเพอสงสญญาณเมอมความผดปกตเกดขน
5 ขนตอนสาคญในการควบคมดวยสายตา
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 117)
สงตอไปนเปนพนฐานในการประยกตใชการควบคมดวยสายตาทคณตองการสาหรบระบบคมบงของ
คณ
1. กาหนดตาแหนงทจดเกบชนงานและผลตภณฑ ถกจดเกบระหวางกระบวนการและทา
เครองหมายใหชดเจน ระบตาแหนงการจดเกบบนคมบง แสดงปายและแสงเตอนผขนสงวสด
หรอWater Beetle วาตองการวสดอะไรและอยทไหน
2. ใหสญญาณ Andon (อนดง : หลอดไฟสญญาณและเสยงเตอน) เมอสายการผลตหยดเมอเกด
ชนงานบกพรอง หรอมปญหาในสายการผลต และเปนเสมอนสญญาณสาหรบการเตมชนงาน
Page 70
58
3. ตดปายคมบงไวเหนอเซลลหรอสายการผลต เพอแสดงวากาลงทางานอะไรอย แสดง
สถานะการเตรยมงาน และอนๆ
4. แสดงปายคมบงใหเหน ดงนน จงสามารถรบรรอบเวลาวสดทมอย และขนตอนการทางาน ได
งายๆ ดวยเพยงการมองงายๆ
5. นาสญลกษณทบงช “จดสง” หรอคมบงสามเหลยม มาใชระบตาแหนงจดเกบชนงาน ดงนน
พนกงานจะรไดเพยงแคมองผานๆ วาเมอไหรตองเตมชนงาน
ซเปอรมาเกต
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 117)
ระบบคมบงไดรบแรงบนดาลใจมาจากวธการทรานซปเปอรมาเกตใชในการปอนผลตภณฑใหกบ
ลกคา ในระบบคมบง ซเปอรมาเกต คอ พนททผลตชนสวน ชนสวนประกอบ ชนสวนประกอบยอย
และมสนคาสาเรจรปถกจดเกบไว ซเปอรมารเกตหรอพนทจดเกบเหลานจะตงอยใกลๆ กบพนททผลต
ชนสวน เมอกระบวนการทอยปลายทาง (ลกคา) เบกชนสวนจากกระบวนการทอยตนทาง (ซปเปอร
มาเกต) กระบวนการทอยตนทางกจะเตมผลตภทฑทถกเบกไปดวยการผลตขนมาอกจานวน
หนงเทากบทถกเบกไป
คมบงเบกและคมบงสงผลตจะเปนตวควบคมการบวนการน เพอทาใหมนใจไดวาจะมชนสวนอย
เสมอเมอตองการใช แตวาจะไมมการผลตมากกวาทตองการ สวนใหญแลว ซเปอรมาเกตมกจะถกใช
ในการจดเกบชดชนสวนประกอบระหวางขนตอนหลกๆ ในกระบวนการ เพอเปนการลดจานวน
สถานททคนงานซงอยในกระบวนการปลายทางจะตองไปเบกชนสวนทพวกเขาตองการ
ซเปอรมารเกตเปนคณสมบตทสาคญทสดททาใหเหนความแตกตางระหวางระบบการดงแบบหนง
ขนตอนและสองขนตอน
“Water Beetle” และ “Milk Run”
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 118)
ศพทคาวา Water Beetle นไดมาจากแมลงทเรยนกนวาแมงเหนยง (Whirligig) ซงแมลงประเภทน
จะเคลอนทขามผวน าอยางรวดเรวหมน และเปลยนทศทางอยางฉบไวและปบปบ ในระบบการผลต
แบบโตโยตา จะกาหนดชอนใหกบผขนสง (Conveyor) ซงกคอ พนกงานทจดสงชนสวนใหกบ
พนกงานคนอนในเซลลหรอสายการผลตของเขา เพอทพนกงานเหลานนจะไดไมตองไปเตมชนสวน
สาหรบสถานงานของพวกเขาเพอผลตผลตภณฑชดตอไปเอง
Page 71
59
ในระบบคมบง การขนสงชนสวนบอยๆ ไดกลายมาเปนสงจาเปนซงปกตจะตองการใหมการ
จดสงทกชวโมง และเพอใหเขาใจไดงายขนการอธบายของเราจงไดกลาวถงกระบวนการเบกและ
กระบวนการผลตแบบทเกยวของกบสถานทเบกเพยงจดเดยว แตในความเปนจรงคอการผลตสวน
ใหญนนตองใชชนสวนจานวนมากทมาจากกระบวนการกอนหนาหลากหลายกระบวนการ ซงสงน
อาจตองใชเวลาและทาใหเกดความสบสนเอามากๆ
การกาหนดผจดสง (Carrier) ทจะไปเบกชนสวนจากกระบวนการกอนหนาและจดสงชนสวน
ใหกบพนกงานทาใหกระบวนการใชคมบงนงายขนมากเลยทเดยว และบคคลนกจะกลายมาเปน
ผเชยวชาญในกระบวนการใชคมบงเบกและคมบงการผลตอยางรวดเรว ซงจะชวยใหเราสามารถระบ
และขจดความผดพลาดออกไปไดอกดวย
ประโยชนของ Water Beetle เมอมการใชสนบสนนสายการผลต
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 119)
1. พนกงานไมตองออกจากพนททางานเพอไปหาชนสวนหรอเครองมอ
2. เวลาทใชไปในการรอคอย เรมเหนไดชดขน
3. Water Beetle กลายมาเปนผสรางจงหวะใหกบสายการผลตความลาชาและความกาวหนาเรม
เหนไดชดขน
4. Water Beetle สามารถทาหนาทแทนพนกงานทขาดไป หรอทาเสรมในจดปฏบตการท
ตองการแรงเพมบางสวนได
เครองมอท Water Beetle ตองการ เพอใหสามารถทางานไดเปนอยางด Water Beetle จะตองการสง
ดงตอไปน
1. รถเขนทม
a. ลอเลกๆ เพอใหยกยายหลบหลกไดโดยงาย
b. รายการชนงานทจะไปรบและทจะไปสง
c. ผงเซลลหรอสายการผลตเพอใหสามารถไปรบและวางไดโดยสะดวก
2. รายการรบชนงานเพอ
a. ระบสงทจะไปรบและสถานททจะไปรบอยางชดเจน
b. ระบสถานททจะไปรบและเวลาทจะไปรบอยางชดเจน
c. กาหนดจานวนชนงานไวในรายการ
3. มภาพแสดงเพอชวยระบวสดทจะไปรบมาหรอวสดทจะไปจดสง
4. ถงหรอกระบะเพอใหขนไปและขนมาจากรถเขนไดงายขน
Page 72
60
5. ชนจดเกบท
a. ชนงานถกจดเกบเพอใหสามารถขนถายพวกมนไปยงรถเขนไดโดยงาย ซงตองไมอย
สงกวาบาหรอตากวาเขา
b. ใชแรงโนมถวงชวยทกครงทเปนไปได เพอลดการยกใหเหลอนอยทสด
6. จดสงชนงานในสายการผลตท
a. ทาใหการขนถายจากรถเขนไปยงสายการผลตทงายขน
b. ใหญพอสาหรบชดชนสวนเพยงหนงชดเทานน
Milk Run (หรอการวงวน)
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 120)
เสนทาง Milk Run เปนชอทใชเรยกเสนทางท Water Beetle ใชในการเดนทางไปจดสงหรอ
ไปรบชนงานงานเขาหรอเธอ ภาพท 3.29 แสดงใหเหนผงทชวยให Water Beetle สามารถไปแจกจาย
ชนงานไดหลายเซลลในหนงรอบทออกมาจากซเปอรมาเกต กอนทจะยอยกลบไปอกครง
รปท 2.29 เสนทาง Milk Run (ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง หนา 120)
Page 73
61
การขยายผลการผลตแบบดง
(ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง หนา 128)
การผลตแบบดงจะกลายมาเปนความจรงมากขนเรอยๆ เมอคณตดตงระบบคมบงและการไหล
แบบทละชน การไหลแบบทละชนเปนสภาวการณในอดมคตทไมสามารถจะเปนเชนนนไปไดตลอด
และบางทอาจไมไดเปนทตองการอยเสมอกได สงทสาคญคอ การสงเสรมการไหลอยางตอเนองของ
ผลตภณฑเพอใหมความลาชาหรอการรอคอยในกระบวนการเกดขนนอยทสด เราไดกลาวไปแลววา 5
ส และการปรบเปลยนเครองจกรอยางรวดเรวนน เปนสงทจาเปนตองมกอนทจะไปสการผลตแบบดง
ซงไมมครงใดทเหนไดชดไปกวาในการเปลยนแปลงไปสการไหลแบบทละชนอกแลว ถาคณคดวา
คณไดตแผอปสรรคทกอยาง ความสญเปลาทกชนด จดจดเกบทกจด และหาสาเหตของความลาชาใน
กระบวนการของคณแลว กใหเปลยนไปสการไหลแบบทละชนแลวดวามอะไรเกดขนบาง คณจะตอง
ทงในสงทปรากฏขนมาโดยทนทซงคณไมเคยตระหนกถงวาอาจจะเปนตวทาใหเกดปญหาสาหรบ
พนกงานของคณ และนคอจดทสาคญทสด
การไหลแบบทละชนทาใหเกดการเปดเผยความสญเปลาทซอนอยทงหมดออกมา บางคนอาจ
แนะนาใหเปลยนไปเปนการไหลแบบทละชนตงแตแรก กอนทจะมการนาอปกรณมาจดวางไวรวมกน
และทาการออกแบบเซลล และแมแตกอนการนาเทคนคการปรบเปลยนเครองจกรอยางรวดเรวมา
ประยกตใชดวยซ า คณอาจตองเจอกบปญหาในการทตองไลตามคาสงซอใหทนเรองจากความสญ
เปลามาก-นอยทเผชญในกระบวนการของคณ เพราะฉะนน เราขอเสนอใหดาเนนการตามลาดบ ทม
การไหลแบบทละชนเปน “ขนตอนสดทาย” ในการนาการดงมาประยกตใชของคณ แถมการทาแบบน
ยงทาใหความสญเปลาทซอนอยอยางมากมายนนถกเผยออกมาดวย คณจะไดพบกบอปสรรคจานวน
มากเมอคณพยายามทจะจดทาตามขอกาหนดของการไหลในโรงงานของคณโดยเฉพาะความรสก
ตอตานของพนกงาน ทวาสงนจะใชการไดดสกแคไหน เราจงขอแนะนาใหเรมตนจากทาในเชง
ปฏบตการ ทนากระตอรอรนทสดในโรงงาน และใหสรางสายการผลตจาลองขนมา แบบจาลองจะ
แสดงใหทกคนในบรษทไดเหนวาการผลตแบบมการไหลนนใชการไดดแคไหน และมสงใดบางทมน
ตองเขาไปเกยวของ ซงจะถอเปนการใหโอกาสคณในการคอยๆ คลายปมในการทาความเขาใจ
เกยวกบวธการดาเนนการของตวคณเองดวย
เมอคณมสายการผลตจาลองของการผลตแบบมการไหลแลว คณกจะสามารถขยายตวจากตวอยาง
ซงสามารถมองเหนไดอยางชดเจนนนไปยงสายการผลตทเหลอในโรงงานได วธการเชนนเรยกวา
การพฒนาไปทางดานขาง เมอมการจดทาการผลตแบบมการไหลเรยบรอยทวทงโรงงานแลว คณ
สามารถเรมขยายไปยงผขายและผจดสงทเปนผรบเหมาชวงของคณไดแลว ซงวธการนเรยกวา การ
Page 74
62
พฒนาในแนวตง เปาหมายรวมกบผจดสงวตถดบกคอ การลดจานวนชนงานทสงมอบลงและเพม
จานวนครงในการสงมอบแทน
เพอรกษาระดบสนคาคงคลงทตาและเวลานาทสน จงเปนสงจาเปนทจะตองเพมจานวนครงในการ
สงมอบครงละนอยๆ ใหมากขนอยางมนยสาคญ เพราะฉะนน จงตองมการเปลยนวธการสงมอบ หาก
ยงคงมการใชวธการสงมอบแบบเดม กจะทาใหเกดใชจายทสงมากเกนไป นวตกรรมในการสงมอบทง
3 ดานจะยงคงเปนทตองการจากอตสาหกรรมการขนสงตอไป นนคอ วธการบรรทกเพอเพมความ
หลากหลายของผลตภณฑ ความถในการสงมอบสาหรบสนคาคงคลงทมระดบตาลงและเวลานาทสน
ลง และการวางแผนเสนทางเพอเปนการลดตนทน
เมอวธการขนสงเปนไปตามความตองการของการผลตแบบดงแลว การเปลยนสถานททไวสงมอบ
วสดกควรไดรบการพจารณาเชนเดยวกน ควรรบชนงาน (ทสงเขามาจากภายนอก) ทสวนใดของ
โรงงาน สถานทและวธการรบชนงานสามารถชวยเพมความสะดวกและความเรวในการขนถายวสด
ภายในโรงงานได และทาใหกระบวนการนาวสดไปยงจดใชงานในสายการผลตงายขนดวย ยง
สามารถสงมอบไดใกลจดใชงานเทาไร กยงดเทานน ขอใหพจารณาตวอยางทชวยกาจดความสญเปลา
ในการไหลของสนคาจากสถานทสงมอบ ดงน ปาย รหสส สถานทสงมอบตามชนดผลตภณฑ เขา
กอน ออกกอน และการจดระบบภาชนะบรรจใหมองเหนไดชดเจน
มการนาระบบอเลกทรอนกสเขามาใชแทนเอกสารทสงมอบดวยมอเพมมากขนในการจดการการ
จดหา แตไมวาจะเปนเอกสาร โทรสาร โทรสาร หรออเมล กตองใชคมบงผจดสงวตถดบหรอคมบง
สงซอ เพอทาการสงซอหรอตดตามการสงซออยด และคมบงนยงสามารถใชแทนใบสงของไดอกดวย
ระบบคมบงนสามารถใชกบผจดสงวตถดบภายนอกซงเปนผสงมอบชนสวนและวสดมาใหแกโรงงาน
ดวย ดวยเหตนการใชระบบคมบง ทกคน จะรวาแตละรายการทสงซอมานนสงไปทไหน อาจะตองม
การระบสถานทสงมอบไวในคมบงผจดสงวตถดบ พรอมทงรหสสบงชสายการผลตทเปนจดหมาย
ปลายทางหรอจดใชงานดวย
ปญหาสาคญสาหรบผจดสงวตถดบกคงจะเปนการจดการสนคาคงคลงสาหรบทจาเปนตอการสง
มอบแบบทนเวลาพอด (JIT) ไปยงลกคาของพวกเขาซงกาลงเปลยนไปสการผลตแบบดง ถาผจดสง
วตถดบไมไดเปลยนไปเปนการผลตแบบดงดวยเชนกน ลกคาทมการผลตแบบดงกจะอยากใหมสนคา
คงคลงสารองนนอยใกลๆ กบสถานทตงโรงงานของตน ดงนน ทางทดทสดสาหรบผจดสงวตถดบใน
การตอบสนองตอสงนกคงจะเปนการเปลยนตวพวกเขาใหมการผลตแบบดงเสยดวย หากทาได
เชนนนแลว ชนงานสารองของผจดสงวตถดบกจะเหมอนกบเปนซเปอรมารเกตภายในโรงงาน ทซง
ชดหรอมดชนสวนทจะจดสงตรงกบคาสงซอ (ทระบบรรจภณฑทมคมบงอย) จะถกจดเกบและจดการ
ตามกฏของการผลตแบบดง
Page 75
63
เมอคณเรมนาการผลตแบบดงมาประยกตใช โปรดจาไววาเงอนไขดงตอไปนจะเปนสงสาคญตอการ
ประสบความสาเรจของคณ
• ผนาทกระดบขององคกรตองมงมนทจะบรรลการผลตแบบดง
• ตองมทรพยากรสาหรบการฝกอบรมวธการใหมๆ และการทางานหลากหลายดายอยาง
พอเพยง
• พฤตกรรมตองเปลยนไปเปนรปแบบทเปนพนฐาน คอ ผลอเมอไดรบสญญาณไมใชเมอม
วสด
• การปรบปรงไมตองเปนสงทลงทนสง แตตองมการจดสรรเวลาทจะใชในการแกไขปญหาให
• ตรวจสอบเซลล “ทกวน” เพอดวามอะไรบางทเปนทตองการและกาจดอปสรรคทพบออกไป
โดยเรว
• ปรบการวดสมรรถนะใหเขากบการดาเนนงานและกระบวนการปรบปรง
Page 76
64
บทท 3 แผนการปฏบตงานและขนตอการดาเนนงาน
3.1 แผนการปฏบตงาน
3.1.1 แผนการปฏบตงานสหกจศกษา
รปท 3.1 แผนการปฏบตงานสหกจศกษา
Page 77
65
3.1.2 แผนการปฏบตงานโครงการสหกจศกษา
รปท 3.2 แผนการปฏบตงานโครงการสหกจศกษา
Page 78
66
3.2 รายละเอยดงานทปฏบต
สรางระบบการผลตแบบดง (Pull System) โดยใชคมบง (Kanban) เปนเครองมอในการ
ตดตอสอสารระหวางฝาย Assembly และ Finish Goods Area ใน PSU Line และ PCB Assembly Line
2 เพอใชในการควบคม Stock และควบคมการผลตเพอปองกนการผลตมากเกนความจาเปน โดยจะ
ปลอยคมบง (Kanban) เขาไปในระบบในสภาพปกตกอนเพอใหพนกงานใน Line การผลตคนเคยกบ
ระบบโดยจะมการตดตาม Stock และสภาพปญหาอยตลอดเวลา เมอนาสภาพ Stock มาวเคราะหแลว
จะทาการลดคมบง (Kanban) ในระบบลงเพอเปนการลดสนคาคงคลงท Finish Goods Area และจะม
การตดตามผลเพอหาจดบกพรอง และวเคราะหหาแนวทางในการแกไข เพอเพมประสทธภาพแลวทาการ
ขยายผลไปยง Model อนๆ ตอไป
3.3 ขนตอนการดาเนนงานทปฏบต
3.3.1 กาหนดเปาหมายและวตถประสงค
1. กาหนดเปาหมายและวตถประสงคในการทาโครงการ
2. เลอก Line การผลตทเหมาสมทจะเปน Line ในการนารองเปลยนระบบการผลตจากระบบ
การผลตแบบผลกมาเปนระบบการผลตแบบดง
3.3.2 ศกษาสภาพการทางานในปจจบน
1. ศกษาสภาพการทางานของ Line การผลตเปาหมาย เขยน Flow การไหลของงาน
2. ศกษาเงอนไขในการผลต รวมถงปจจยตางๆทเกยวของกบการผลต
3. ศกษาสภาพ Stock ในปจจบนเพอเปรยบเทยบกอน-หลงใชระบบการผลตแบบดง
3.3.3 วางระบบการผลตแบบดงเพอเชอมการทางานระหวางฝาย Assembly และ Finish
Goods Area
1. วางระบบการผลตแบบดง
2. ทาการจาลองปรมาณการผลต
3. คานวณหาจานวนคมบงทเหมาะสม
3.3.4 ออกแบบ จดเตรยมอปกรณ และเตรยมความพรอมของ Line
1. ออกแบบอปกรณใชในการ Support ระบบการผลตแบบดง
2. จดทาอปกรณ
Page 79
67
3. เตรยมความพรอมใหกบ Line การผลต
3.3.5 ทดลองใชระบบดง
1. ปลอยคมบง (Kanban) ตามสภาพการผลตปจจบน
2. ทดลองดงคมบง (Kanban) ออกจากระบบเพอลดจานวนสนคาคงคลงท Finish Goods Area
3.3.6 ตดตามผล
1. ตรวจสอบความเคลอนไหวของ Stock
2. มการ Meeting เพอตดตามปญหาทกๆ สปดาห
3. รบทราบถงปญหาในการใชระบบการผลตแบบดงพรอมทาการแกไข
3.3.1 กาหนดเปาหมายและวตถประสงค
ทมาของกจกรรม
ในปจจบน MFG3 มการใชการผลตแบบผลกเพอตอบสนองความตองการของลกคาซงจะผลต
ตามแพลนโดยไมคานงถงความตองการของลกคา ทาใหม Stockคงคางมากเกนความจาเปน จงไดเลง
วาควรจะนาระบบการผลตแบบดงเขามาใชซงระบบการผลตแบบดงจะผลตโดยคานงถงความตองการ
ของลกคาเปนหลกซงจะทาใหไมเกดการผลตทมากเกนความจาเปนและจะสามารถลด Stock คงคาง
ลงได
วตถประสงค
1. สรางระบบการผลตแบบดงเพอใช ใน PSU Line และ PCB Ass’y Line 2
2. สามารถลดสนคาคงคลงท Finish Goods Area ลง
3. สรางการมองเหนสภาพปกต/ผดปกต (Visible Control) เชนเมอเราปลอย Kanban เขาไปใน
ระบบแลว Kanban จะตดอยทกลองทกกลองของสนคาหลงจากนนถาพบวามกลองทไมม
Kanban ตดอยทาใหเราทราบไดวาขณะนนกาลงมปญหา (พนกงานไมตด Kanban หรอเกด
การผลตทมากเกนความจาเปน)
เปาหมาย
สามารถลดสนคาคงคลงท Finish Goods ลงได 50%
Page 80
68
3.3.2 ศกษาสภาพการทางานในปจจบน
ในขนแรกเราจะทางานศกษาสภาพการผลตในปจจบนของ PSU Line และ PCB Ass’y Line 2
กอน เพอทาความเขาใจในกระบวนการผลต เงอนไขการผลต และปจจยตางๆทมผลตอการผลต
รปท 3.3 PSU Line รปท 3.4 Assembly Line 2
โดยเราจะลงไปศกษาทหนางานจรงและทาการเขยน MJ Flow (MIFC) ของทง 2 ขนมาเพอให
ทราบขนตอนในการผลตและกาลงการผลตของทง 2 Line
Page 81
69
Power Supply Unit Line
รปท 3.5 MJ Flow PSU Line
Page 82
70
จาก MJ Flow จะเหนไดวา Process ของ Line PSU นนจะเรมจาก Store นาแผน PCB มาสงเพอ
เขาเครองAX-RD เพอประกอบ Part จากนนจะมการ Visual Check ถาผานกจะสงไปยงขนตอนตอไป
ในขนตอนตอไปทเรยกวา F2 เพอประกอบ Part ดานหลง ระหวาง Process AX-RD ถง F2 นนจะม
Stock มาตรฐานอยท 680 ชน หลงจากทผานเครอง F2 จะเขาสเครอง AOI ซงเปนการ Visual Check
ดวยเครองจกร ถาผานจะเขาสขนตอน Assembly ระหวาง F2 ถง Assembly จะม Stock มาตรฐานอยท
1700 ชน
รปท 3.6 PSU Assembly Flow
เมอเขาส Process Assembly ขนแรกพนกงานจะประกอบ Part ลงบนแผน PCB ในสวนนจะเปน
การทางานแบบ One Station โดยจะม 4 Station แตละ Station จะใชพนกงาน Station ละ 1 คนจากนน
จะมพนกงานคอยกด Part ใหแนนกอนทจะเขาเครองAuto Soldering หลงจากเขาเครอง Auto
Soldering จะเขาสขนตอนการบดกรเพมเตมซงจะใชพนกงาน 2 คน และจะเขาสขนตอน Cut PCB ใน
จดนจะใชพนกงาน 1 คนในการหกแผน PCB ซงในปกตแผน PCB จะเรยกเปน Sheet ซงใน 1 Sheet
จะมก Pcs. จะขนอยกบขนาดของ PCB ซงในกรณของ Part No. QM3-7439 1 Sheet จะเทากบ 5 Pcs.
เมอหกแผน PCB เรยบรอยจะมการ Visual Check ในการ Visual Check จะใชพนกงาน 1 คน ซงถาม
ปญหาจะเขา Process การ Repair โดย Process Repair จะมพนกงาน 1 คน คอยซอมงานทมปญหา ถา
ไมมปญหาจะเขาสขนตอนถดไปคอการเชค ICT และ Function ของแผน PCB ซงในสวนนจะใช
พนกงาน 2 คน โดยขนตอน ICT จะสามารถเชคไดครงละ 4 ชนและการเชค Function จะเชคไดครง
ละ 5 ชน จากนนจะนาแผน PCB ไปประกอบเขากบ Case ทสงมาจาก MFG2 ซงการประกอบ Case
จะใชพนกงาน 1 คน จากนนงานทกชนจะตองเขาสขนตอนการทดสอบคาไฟฟา โดยขนตอนนจะม
พนกงาน 1 คนและหลงจากนนจะตองเขาสขนตอน Aging ซงใชเวลา 20 นาท ซงเปนการทดสอบการ
ใชงานจรง โดยในสวนนจะใชพนกงาน 2 คน สามารถตรวจสอบไดครงละ 200 ชน เมองานทกชน
ผานขนตอนการ Aging และจะเขาสขนตอนทเรยกวา Final Check เพอเปนการเชคทกอยางซ าอกครง
หนงหลกจากการทดสอบการใชงานจรงแลวเมอทกอยางเรยบรอย จะเขาสขนตอน Laser Mask ซง
Page 83
71
เปนการยงเลเซอร วนผลต และ Product No. ลงบนงาน จากนนจะเขาสขนตอน Appearance เพอ
ตรวจสอบภายนอกกอนนางานลงกลองเพอรอ QA มา Random Check จะเหนไดวา Process ของ PSU
Line จะมการตรวจสอบและทดสอบในหลายจดมากเพราะวา PSU เปนสวนทสาคญของ Printer และ
เปนจดสาคญทสามารถทาใหเกดไฟไหมงายๆ ถางานไมไดมาตรฐานทาง Canon จงจาเปนตอง
เขมงวดในการตรวจสอบและทดสอบทกขนตอน
โดย PSU Line จะมปจจยและเงอนไขในการผลตดงน
• จะตองใชเวลาในการ QA Random 4 Hr. โดยจะมพนท Wait QA ในการรอ QA
ตรวจเชคเมอ QA ตรวจเสรจจะดนไปอยในพนท QA OK
• แผน PCB 1 Sheet = 5 PCS
• เปน Synchronize Line (Line การผลตแบบตอเนอง)
• งานทกชนจะตองผานขนตอน Aging เปนเวลา 20 นาท
• PSU Line ทาการผลต 2 Part No. คอ QM3-7408 และ QM3-7770 ซงมการผลตเดอนละ
ครงโดยProcess จะเหมอนกนทงหมดจะแตกตางกนทการ Laser Mask และเพมการตด
สตกเกอรเขาไป
การทางานของQA
การทางานของ QA ในการ Random Check ใน PSU Line จะแยกเปน 2 สวนดงน
1. Internal
2. External
โดย Internal จะตรวจเชคในสวนของแผน PCB โดยจะมการตรวจสอบในหลายๆ จด แตจะเนน
เปนพเศษตรงปรมาณ ดบกทขา Inlet ซงในสวนนจะใช Digital vernier caliper ในการตรวจสอบ เพอ
ความถกตองและแมนยา โดยจะเขาไปสมตรวจใน Process โดยใชมาตรฐาน AQL 0.1 จะแบง Lot การ
ตรวจตาม Quarter โดย Quarter ของ QA 1 Quarter เทากบ 2 Quarter ของ Line การผลต ตวอยางเชน
Quarterท1ของQA จะเรมตงแต 8:00-11:40 แต Quarter ท 1 ของ Line จะเรมตงแต 08:00-10:00 เปน
ตน การแบง Lot การตรวจสอบของ QA Quarter แรกจะเรมตงแต 08:00-11:40 เปน Lot แรก และ
12:25-17:00 จะเปน Lot ทสอง ถาม OT จะเพมอก 1 Lot
สวนของ External จะแบงการ Check ออกเปน 2 สวน
1. Appearance เปนการใชสายตาเชคงานภายนอก
2. Test ไฟฟา
Page 84
72
โดยการ Test ไฟฟา จะแบงออกเปน 4 หวขอคอ
• Power Consumption Test เปนตรวจเชคเพอวดคากระแสไฟฟา Output ซงจะแบงออกเปน 2
หวขอดงน
o Normal Mode เปนการเชคกระแสไฟฟา Output ใน Mode ปกต
o Off Mode เปนการเชคกระแสไฟฟา Output ใน Sleep Mode
• Leakage Current เปนการตรวจสอบกระแสไฟฟารวไหล ซงจะแบงเปน 2 หวขอดงน
o TEC
o UL
• Output Voltage ตรวจสอบวา Power Supply Unit สามารถแปลงไฟไดเหมาะสมกบความ
ตองการไฟของ Printer หรอไม
• Actual M/C Test จาลองการใชงานในแตละ Function วาสามารถทางานไดอยางปกตหรอไม
โดยจะแบงเปน 2 หวขอดงน
o Print, Copy ตรวจสอบวาเครองสามารถ Print และ Copy ไดอยางปกตหรอไม
o Sleep Mode ตรวจสอบวาเครองสามารถ เขาส Sleep Mode ไดอยางปกตหรอไมการ
สารวจสภาพ Stock ในปจจบน
ในการสารวจสภาพ Stock ในปจจบน จะมการทาแบบฟอรมขนมาเพอความสะดวกในการ
ตรวจเชค โดยจะทาการสารวจ ตอน 10.00น.ของทกวน เพอนาขอมลไปเปรยบกอนและหลงจากใช
ระบบดง
Page 85
73
ตารางท 3.1 แบบฟอรมเชค Stock Part No. QM3-7439
ตารางนสรางเพอความสะดวกในการสารวจขอมลดวาม Stock คางอยในจดใดเปนปรมาณ
เทาไรแตจดสาคญทเราจะดคอดในชอง WIP วาม Stock คางอยในบรเวณ Finish Goods Area จานวน
กชวโมงโดยจะนามาเขยนเปนกราฟเพอความสะดวกในการอานขอมล
สภาพ Stock ของPart No. QM3-7439 ตงแตวนท 5/7/2010 – 25/8/2010
รปท 3.7 กราฟสตอก QM3-7349
เมอนาขอมลจากตารางท 3.1 มาเขยนเปนกราฟจะเหนไดวา ม Stock หลายวนทเกน Stock
Control 16 Hr. ซงเกดจากการผลตทมากเกนความจาเปน เราจงนาระบบการผลตแบบดงเขามาใชเพอ
ลดจานวนการผลตทเกนความจาเปนออกไป
Page 86
74
Assembly Line2
รปท 3.8 PCB Assembly Line 2 Flow
PCB Assembly Line 2 ม Man power ทงหมด 18 คนโดย Process จะเรมจาก Process แรกคอใส
Part และปลอยงานจานวน 1 คน PCB Assembly Line 2 จะใชระบบการผลตแบบ One Station โดย
PCB Assembly Line 2 จะมทงหมด 6 Station เมองานผาน Station แลวจะเปน Process กด Part ตรงน
จะใชพนกงาน 1 คนจากนนงานจะผานเขาเครอง Auto Soldering เมองานออกจากเครอง Auto
Soldering แลวจะเปน Process การบดกรเพมเตม (Touch Up) ซงจะใชพนกงาน 1 คน จากนนจะเปน
Process CUT PCB Cut PCB ในจดนจะใชพนกงาน 1 คนในการหกแผน PCB ซงในปกตแผน PCB
จะเรยกเปน Sheet ซงใน 1 Sheet จะมก Pcs. จะขนอยกบขนาดของ PCB ซงในกรณของ Part No.
QM3-7408 1 Sheet จะเทากบ 2 Pcs. เมอหกแผน PCB เรยบรอยจะมการ Visual Check ในการ Visual
Check จะใชพนกงาน 2 คน Process ถดไป คอการเชค ICT ซงจดนจะใชพนกงาน 2 คน เมอผานการ
เชค ICT แลวจะเปนการเชค Function ซงตรงนจะมเครองเชคจานวน 3 เครองแตจะใชพนกงานเพยง 1
คน เมอผานการตรวจสอบทงหมดแลวจะเปน Process การตดสตกเกอรซงในจดนจะใชพนกงาน 2
คน และ Process สดทายคอการ Stamp ซงในจดนจะใชพนกงาน 1 คน
โดย Assembly Line 2 จะมปจจยและเงอนไขในการผลตดงน
• QA จะทาการเขาไป Random Check ใน Process เลยจงทาใหไมมชวงเวลา QA
• PCB 1 Sheet = 2 Pcs.
Page 87
75
การทางานของ QA
สาหรบในกรณของ PCB Assembly Line 2 QA จะเขาไป Random Check งานใน Process เลยซง
จาทาใหไมเกดเวลา QA หลงการผลตเสรจโดย QA จะเขาไปเชคตาม Quarter โดยจะแบง Quarter
เหมอน PSU Assembly Line คอ 1 Quarter QA = 2 Quarter Line
การสารวจภาพ Stock ในปจจบน
ในการสารวจสภาพ Stock ในปจจบน จะมการทาแบบฟอรมขนมาเพอความสะดวกในการ
ตรวจเชค โดยจะทาการสารวจ ตอน 10.00น.ของทกวน เพอนาขอมลไปเปรยบเทยบกอนและหลงจาก
ใชระบบดง
ตารางท 3.2 แบบฟอรมเชค Stock Part No.QM3-7408
ตารางนสรางเพอความสะดวกในการสารวจขอมลดวาม Stock คางอยในจดใดเปนปรมาณเทาไรแต
จดสาคญทเราจะดคอดในชอง WIP วาม Stock คางอยในบรเวณ Finish Goods Area จานวนกชวโมง
โดยจะนามาเขยนเปนกราฟเพอความสะดวกในการอานขอมล
Page 88
76
สภาพ Stock ของPart NO QM3-7439 ตงแตวนท 5/7/2010 – 12/8/2010
รปท 3.9 กราฟสตอก QM3-7408
เมอนาขอมลจากตารางท 3.2 มาเขยนเปนกราฟจะเหนไดวา ม Stock หลายวนทเกน Stock
Control 16 Hr. ซงเกดจากการผลตทมากเกนความจาเปน เราจงนาระบบการผลตแบบดงเขามาใชเพอ
ลดจานวนการผลตทเกนความจาเปนออกไป
3.3.3 วางระบบการผลตแบบดงเพอเชอมการทางานระหวางฝาย Assembly และ Finish
Goods Area
PSU Line
เราจะทาระบบการผลตแบบดงเพอเชอมการทางานระหวาง PSU Assembly และ Finish Goods
Area มการตรวจสอบความสามารถในการผลตตอวนของ PSU Assembly พบวา PSU Assembly ม
Cycle Time (CT) เทากบ 9 วนาทและ สามารถผลตได 400 ชนตอชวโมง 1 วนทางาน 21.34 ชวโมง
(รวม OT) สามารถผลตได 9536 ชนตอวน
รปท 3.10 การเปรยบเทยบกาลงการผลตของ PSU Assembly Line กบ MFG1
Page 89
77
จากภาพจะเหนไดวาความตองการของ MFG1 จะนอยกวากาลงกาผลตของ PSU Assembly
Line จงทาใหทาง PSU Assembly สามารถผลตเพอรองรบความตองการของ MFG1 ไดอยางไมม
ปญหา
PCB Assembly Line 2
เราจะทาระบบการผลตแบบดงเพอเชอมการทางานระหวาง PCB Assembly Line และ Finish
Goods Area มการตรวจสอบความสามารถในการผลตตอวนของ PSU Assembly พบวา PSU
Assembly ม Cycle Time (CT) เทากบ 9.47 วนาทและ สามารถผลตได 380 ชนตอชวโมง 1 วนทางาน
16 ชวโมง (ไมรวม OT) สามารถผลตได 9536 ชนตอวน
รปท 3.11 การเปรยบเทยบกาลงการผลตของ PCB Assembly Line 2
จากภาพจะเหนไดวาความตองการของ MFG1 จะนอยกวากาลงการผลตของ PCB Assembly
Line 2 จงทาใหทาง PCB Assembly Line 2 สามารถผลตเพอรองรบความตองกการของ MFG1 ได
อยางไมมปญหา
การคานวณคมบงในระบบ
ในการคานวณคมบงในระบบฝาย Planning จะทาการคานวณโดยจะนาความตองการของลกคา
มาคานวณคมบงในระบบทงหมดเพอเปนการควบคมการผลตไมใหเกดการผลตทเกนความจาเปน
และจะสามารถควบคมสนคาคงคลงท Finish Goods Area ได โดยจะออกเปนรายสปดาห สปดาหละ
หนงครงโดยทกๆวนเสาร ทาง Finish Goods จะทาการปรบลด/เพม คมบงในระบบ โดยทาง
สวนกลางจะทา Kanban Calculation ออกมาใหเพอใหฝาย Planning มความสะดวกในการคานวณ
ปรมาณคมบงในระบบของแตละสปดาห ซง Kanban Calculation เปน Excel ทใสสตรตางๆไว
หมดแลวเพยงแคฝาย Planning ใสปรมาณความตองการของลกคา (Demand) ความสามารถในการ
ผลต (Capacity) และเงอนไขการผลต ลงไปโดยจะสามารถกาหนดปรมาณ Stock สงสดทตองการได
เมอใสขอมลลงไปแลว Excel จะแสดงปรมาณคมบงในระบบออกมา รวมถงเวลา Request Part เวลาท
Page 90
78
จาเปนตองเรมผลต และจานวน Stock ตาสดออกมา โดยชองสขาวจะเปนชองทสามารถใสตวเลขลง
ไปเงอนไงตางๆทจะตองใสตวเลขลงไป สวนชองสอนจะเปนชองทเกดจากการคานวณ
รปท 3.12 ตาราง Kanban Calculation V.5
รปท 3.13 ตารางแสดงเงอนไข
Kanban Calculation PSU_Ass'y Line
This Month Unit QM3-7439 WIP QM3-7439 WIP QM3-7439 WIP QM3-7439 WIP QM3-7439 WIP
Capacity pcs./hr. 400 400 400 400 400
MFG.1 Demand pcs./Day 8157 7684 8243
Working Time hrs. 16 16 16 16 16
Delivery Round/Day 16 16 16 16 16
Delivery Q'ty / Round Boxes 21 20 21 0 0
Support MFG.1 hr. 16 16 8 16 16
MFG.3Production Period
hrs. 20.39 19.21 10.30 0.00 0.00
Production Q'ty pcs. 8157 7684 4121.50 0 0
Kanban (F/G) Kanban 327 16.04 hrs. 308 16.03 hrs. 165 8.01 hrs. 0 #DIV/0! 0 #DIV/0!
Kanban (Production) Kanban 0 0.00 hrs. 0 0.00 hrs. 0 0.00 hrs. 0 #DIV/0! 0 #DIV/0!
Kanban (Buffer) Kanban 0 0.00 hrs. 0 0.00 hrs. 0 0.00 hrs. 0 #DIV/0! 0 #DIV/0!
Total(Maximum Stock)
Kanban 327 16.04 hrs. 308 16.03 hrs. 165 8.01 hrs. 0 #DIV/0! 0 #DIV/0!
Part Request to Store(Before 1 hr.) Kanban 208 195 45 -16 -16
Production Start Kanban 224 211 61 0 0
Minimum Stock Kanban 103 97 104 0 0
Box No.D518 25 Box No.D518 25 Box No.D518 25 Box No.D518 25 Box No.D518 25Box Support
Cause :Kanban Buffer
W1 W2 W3 W4 W5
Page 91
79
ในอก Sheet หนงของ Excel จะมตารางใหใสเงอนไขตางๆในเกยวกบการผลตลงไปเพอนาในใชใน
การคานวณปรมาณคมบงทงหมดในระบบ
3.3.4 ออกแบบ จดเตรยมอปกรณ และเตรยมความพรอมของ Line
Kanban
ทาการออกแบบคมบงใหมโดยในครงแรกไดออกแบบมา 3 แบบเพอเสนอตอทประชมโดยใน
การออกแบบเราจะออกแบบใหมความแตกตางจากคมบงทใชอยเดม โดยจะมสสนทแตกตางจาก
ของเดมเพอพนกงานใน Line จะไดไมสบสนวาคมบงไหนเปนของ Model อะไร หลงจากทมการ
ประชมแลวไมมแบบใดทเหมาะสมกบการใชงานเลย จงไดกลบไปออกแบบมาใหมโดยการประยกต
เอาแบบท 2 และแบบท 3 รวมกนจนทาใหออกมาเปนคมบงทใชกนอยในปจจบน
รปท 3.14 คมบงทใชในปจจบน
รปท 3.15 คมบงทออกแบบมาแบบท 1,2,3 ตามลาดบ
25 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B9
25 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B9
25 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B9
25 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B9
25 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B9
25 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B9
Page 92
80
รปท 3.16 คมบงรปแบบทใชปจจบนและคมบงตวจรง
โดยบนคมบงจะระบรายละเอยดดงตอไปน
• Part No.
• Part Name
• From
• To
• SNP
• Control No.
Kanban Post
ในการประดษฐ Kanban Post ไดทาการออกแบบมาหลายแบบทดลองใชวสดหลายอยางในการ
กระดษฐกวาจะไดวสดทลงตวทสด โดยจะทาการเจาะฟวเจอรบอรดเปนชองๆเพอเสยบคมบงและจะ
มหมายเลขกากบอยดานบนเพอความสะดวกในการตรวจนบวาขณะนมคมบงอยบน Kanban Post ก
ใบโดยลกศรชวาเมอไรถงทจะตอง Request Part หรอ Start Production โดยวสดสวนใหญทจะนามา
ทา Kanban Post จะเปนวสดเหลอใชเพอลดคาใชจายในการประดษฐ
42 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B39
42 PCSSNP
/Control No
QM3-7439-000Part No.
PSU LineProcess Pull [From]
MFG-3[Finish Goods]Part Store[To]
MAIN PCBPart Name
Production Kamban Model B38,B39
Page 93
81
รปท 3.17 การ Brainstorming เพอออกแบบ Kanban Post
รปท 3.18 Kanban Post ทออกแบบเสรจและจะนาไปใชจรง
โดยดานหลงของ Kanban Post จะใชแผนฟวเจอรบอรดในการรองรบคมบงและจะมหลอด IC ชวย
กนระหวางคมบงแตละใบ
Page 94
82
รปท 3.19 การทาดานหลง Post เพอรองรบการเสยบคมบงดวยหลอด IC
บอรดคมอการใช และ Information Route
มการจดทาคมอการใชงานใหกบฝายๆตางๆไมวาพนกงานใน Line การผลตหรอฝาย Finish
Goods เพอใหพนกงานไมเกดความสบสนในการใชโดยจะมการตดไวทบอรดเพอใหพนกงาน
สามารถอานไดอยางสะดวก โดยในบอรดนอกจากจะตดวธการใชคมบงแลวยงจะตดกฏในการใชคม
บงเขาไปดวยเพอใหพนกงานมความเขาใจในระบบการผลตแบบดงมากขนนอกจากนนยงม Route
การแจงปญหาเมอเกดปญหาขนเพอใหพนกงานทราบไดในทนทวาเมอเกดปญหาจะตองแจงใครทา
ใหสามารถแกไขปญหาไดอยางทนทวงทและจะมการตด Kanban Calculation ไวดวย
Page 95
83
รปท 3.20 บอรดคมอการใช
การใชงาน Kanban ของจดงาน Finish Goods
รปท 3.21 การใชงาน Kanban ของจดงาน Finish Goods
1. เมอ MFG1 นา Pulling Kanban มาดงงานท MFG3 F/G
2. F/G. O/P นา Pulling Kanban ทอยท Stock ไปสงผลตท PCB Ass’y Line
3. เมองานกลบมาจาก PCB Ass’y Line F/G. O/P นางานเกบเขา Stock
Page 96
84
การใชงาน Kanban ของจดงาน PCB Assembly Line
รปท 3.22 การใชงาน Kanban ของจดงาน PCB Assembly Line
1. เมอ F/G . O/P นา Kanban มาสงผลตทหว PCB Ass’y Line
2. PCB Ass’y Line เบกงานมาจาก F2 Stock เขา Line เพอทาการผลต
3. นา Kanban ไปเสยบไวทกลองเปลาทาย Line เพอรองานจากการผลต
4. เมอครบเตม 1 Daisha วางงานทพนทรอ PTQA เมอ PTQA Random เสรจPCB Ass’y O/P
กด switch เรยก Auto car มารบงานไปจดเกบท F/G
การใชงาน Kanban ทจดงาน PSU Assembly Line
รปท 3.23 การใชงาน Kanban ทจดงาน PSU Assembly Line
1. เมอ F/G . O/P นา Kanban มาสงผลตทหว PSU_ Line
2. PSU_ Line เบกงานมาจาก F2 Stock เขา Line เพอทาการผลต
Page 97
85
3. นา Kanban ไปเสยบไวทกลองเปลาทาย Line เพอรองานจากการผลต
4. เมอครบเตม 1 Daisha วางงานทพนทรอ PTQA เมอ PTQA Random เสรจ F/G .O/P มารบ
งานไปจดเกบท F/G
Information Route
รปท 3.24 Information Route
จดเตรยมซองเสยบคมบง
เนองจากกลอง ทใชในการดาเนนซองทใชใส Kanban card นนชารดจานวนมาก จงตองมการ
ซอมแซม โดยราคาซองหากตองซอใหมราคาประมาณ 4 บาท/ซอง จานวนกลอง 693 กลอง (2,772
บาท)
Page 98
86
Pull System Member ไดทดลองหาวสดทดแทนโดยการใชถงพลาสตกทหม PCB_Bare Board
มา Modify โดยการตดสวนทเรยบ และนามาตดกบกาว 2 หนาเพอยดตดกบกลอง ทาใหสามารถลด
การสงซอซองได
รปท 3.25 ซองทเสยหาย
รปท 3.26 ซองทใส PCB_Bare Board มาจาก Supplier ปกตจะนาไปทงเปนขยะพลาสตก แตนาวสด
เหลานนใชมาใชประโยชน
Page 99
87
รปท 3.27 กลองทมการตดตงซองพลาสตกท Modify มาจากขยะเหลอใช
เตรยมความพรอม Line การผลต
ในการเตรยมความพรอมให Line การผลตจะมการสอนให Leader ของ Line น น รจก
วธการใชคมบงเพอให Leader ไปสอนพนกงานใน Line ของตนเองไดโดยจะทาการสอนและมการ
ตดตามการใชงาน คมบงอยางใกลชดเปนเวลาหนงวนวา Leader สามารถใชงานไดอยางถกตอง
หรอไม หลงจากนนจะมการตดตามสภาพปญหาอยตลอดเวลา
รปท 3.28 การเตรยมความพรอมให Line การผลต
Page 100
88
3.3.5 ทดลองใชระบบดง
Step 1: ทดลองใชระบบดง
ในขนแรกจะปลอยคมบง (Kanban) ในระบบตามสภาพการผลตปจจบนกอนโดยทยงไมคานงถง
การลดสนคาคงคลงท Finish Goods Area กอนเพอใหพนกงานคนเคยกบระบบ จะปลอยคมบงใน
ระบบทงหมด 16 Hr. กอนเพอรองรบความตองการของลกคาแบบผลตหนงวนสงหนงวน โดยจะม
การตดตามสภาพปญหาของระบบ เชนจานวนคมบงในระบบ และจะมการตดตามความเคลอนไหว
ของ Stock ทกวนโดยจะมการทา Excel ขนมาเพอตดตาม Stock ไดแบบชวโมงตอชวโมง
รปท 3.29 การตดตาม Stock รายชวโมง
จากภาพเพยงแคใสขอมล IN/OUT ในแตละชวโมง ทไดรบจากทาง Finish Goods ลงไป Excel
จะคานวณจานวนสนคาคงคลงและเขยนออกมาเปนกราฟใหโดยอตโนมต โดยขอมล IN/OUT จาก
Finish Goods จะม Format ใหทาง Finish Goods เพอความสะดวกในการลงขอมล
รปท 3.30 รปแบบการเชคสตอก IN/OUT ของ Finish Goods
จากนนเพอเปนการมองมมกวางขนจะมการสรปขอมลจากรายชวโมงออกมาเปนรายวนเพอความ
สะดวกในการวเคราะหและปรบลดจานวนคมบงในระบบ
Time: ……………….…. Shift :……………. IN OUT พชตชย/อรพรรณ
1 QM3-7408-000 42 B37
2 QM3-7439-000 25 B38/B39
DATE: ……….………….. RESP.BY:
No. Part no SNP ModelData OUT PUT Finish Good Store Set Part MFG1 ( 90,93 )
8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00 Total20:00 21:00 22:00 23:00 0:00 7:00 8:001:00 2:00 3:00 4:00 5:00 6:00
Page 101
89
รปท 3.31 การตดตาม Stock รายวน
หลกจากการตดตาม Stock และนากราฟทงหมดมาวเคราะหจะเหนไดวามชองวางระหวาง Stock
จรงตาสดกบ Safety Stock อยจงมแนวคดวาถงเวลาทจะตองลดคมบงในระบบลงเพอเปนการลด
สนคาคงคลงท Finish Goods Area
Step 2: ดงคมบงในระบบออกเพอลดสนคาคงคลงท Finish Goods Area
เมอเราเรมใชระบบการผลตแบบดงไปซกระยะแลว พนกงานใน Line มความเขาใจในระบบ
การผลตแบบดงมากขนเราจงจะดาเนนการตาม Step 2: ทดลองดงคมบง (Kanban) ออกจากระบบเพอ
ลดจานวนสนคาคงคลงท Finish Goods Area
โดยเราจะมการนาขอมลทตดตามผลชวโมงตอชวโมงในแตละวนมาเขยนเปนกราฟเพอนามา
วเคราะหและตดสนใจวาจะลดคมบงในระบบลดเทาไร เนองจากการปลอยคมบงเขาไปในระบบ 16
Hr. ยอมทาใหม Stock ท Finish Goods Area มากเกนความจาเปนดงนนจงเกดชองวาระหวาง Actual
Stock ตาสด และ Safety Stock อยซงเราสามารถลดคมบงในสวนนนออกจากระบบเพอทาให Stock
ท Finish Goods Area ลดลงไดและจะไมเกดการผลตทมากเกนความจาเปน
รปท 3.32 กราฟแสดงชองวาระหวาง Stock ตาสดกบ Safety Stock
Page 102
90
จากกราฟจะเหนไดวาจะมชองวาง (GAP) ระหวาง Actual Stock ตาสด และ Safety Stock อย
8.21 ชวโมง ซงมากพอสาหรบการพจารณาลดคมบงในระบบลงได โดยเราจะทากราฟเพอจาลองการ
ลด Stock ลง โดยในขนแรกเราจะจาลองการดงคมบงออกจากระบบ 2 ชวโมงกอน
รปท 3.33 กราฟจาลองการดงคมบงออกจากระบบ 2 ชวโมง
ซงเราจะเหนไดวายงมชองวางระหวาง Actual Stock ตาสด และ Safety Stock อย 6.21 ชวโมง
เพราะฉะนนเราจงสามารถลดคมบงในระบบลงไดอกแตเพอไมใหเปนการสงผลกระทบกบ Line การ
ผลตมากเกนไป ในขนแรกเราจงปรบลดคมบงในระบบออกเพยง 2 ชวโมงเทานนจากนนจะมการ
ตดตาม Stock เพอนามาวเคราะหและลดคมบงในระบบลงเรอยๆ เพอใหเหลอสนคาคงคลงท Finish
นอยทสดและลดการผลตทมากเกนความจาเปนใหไดมากทสด
1.3.6 ตดตามผล
การตดตามผลของเราจะมการตดตามสภาพ Stock ตลอดเวลาเพอนาขอมลมาเปรยบเทยบกอน
และหลงใชระบบการผลตแบบดงและวเคราะหเพอปรบลดสนคาคงคลงท Finish Goods Area โดยจะ
มการลงไปตรวจนบ Stock ทกเชาเพอดความเคลอนไหวและดสภาพของ Line การผลต นอกจากนน
ยงมการตดตามสภาพปญหาอนๆ อกดวย เชนความเขาใจของพนกงานในการใชระบบการผลตแบบ
ดง จานวนคมบงวามการชารดหรอสญหายหรอไม และยงมการ Meeting ทกๆสปดาหเพอเปนการ
ตดตามสภาพปญหาการใชระบบการผลตแบบดงของทกฝายอกดวย โดยจะมการสรปเปน Minutes
Meeting เพอสงใหทกฝายอกครงหนง
Page 103
91
รปท 3.34 การ Meeting ประจาสปดาหเพอตดตามสภาพปญหาระบบการผลตแบบดง
รปท 3.35 Minutes Meeting
4. รบทราบถงปญหาในการใชระบบการผลตแบบดงพรอมทาการแกไข
ปญหาคมบงหาย
เนองจากในชวงแรกพนกงานสงของท F/G ไมคนเคยกบระบบการผลตแบบดงทจะตองดงคมบง
ทตดอยกบงานออกกอนทจะสงงานใหทาง MFG1 ทาใหคมบงสงผลตของเราตดอยกบงานและถก
สงไปท MFG1 ทาใหคมบงสญหาย
แนวทางการแกไข (ทาการแกไขเรยบรอย)
กาชบเกยวกบขนตอนการทางานของพนกงานสงของท Finish Area ใหม และเนนย าเรอง
ความสาคญของคมบง
Page 104
92
ปญหา Kanban Post ลม
เนองจากการออกแบบ Kanban Post ไมไดคานวนถงนาหนกของบตรคมบงทเมอรวมกนหลาย
ใบนาหนกจะมากและทาให Kanban Post ไมสามารถรบไหวและลมลงมาเมอใสคมบงเปนจานวน
มาก ทาใหตองเสยเวลาในการเกบขนมาเรยงใหมและสรางความเบอหนายใหกบพนกงาน
แนวทางการแกไข (ทาการแกไขเรยบรอย)
ไดทาการปรบปรง Kanban Post ใหมโดยเสรมความแขงแรงทาใหสามารถรบนาหนกคมบง
จานวนมากได
ปญหาการเชคสตอกทาไดยาก
เนองจากการเชคสตอกเราจะเชคแบบ Real Time แตพนกงานสงของจะไมลงการเขา/ออก ของ
สตอกอยาง Real Time แตจะใชวธจดไวและลงทเดยวเมอมเวลาวางเนองจากพนกงานมจานวนนอย
และงานมจานวนมากถามวแตลงการเขา/ออกของสตอกทกครงจะไมสามารถสงงานให MFG1 ไดทน
แนวทางการแกไข (ทาการแกไขเรยบรอย)
เปลยนรปแบบการลงสตอกใหมโดยใหลงเปน Real Time แคสอง Part No ทใชคมบงเทานนเพอ
เปนการอานวยความสะดวกในการลงขอมลของพนกงานและความสะดวกในการตดตามสตอกของ
Pull System Team
รปท 3.36 รปแบบเชคสตอกทไดรบการปรบปรง
ปญหาการพนท QA Random OK
หลงจาก QA ทาการ Random เสรจแลวพนกงาน Finish Goods Area ไมนางานเขาสตอก Finish
Goods
หลงจาก QA ทาการ Random เสรจจะดนงานเขาพนท QA Random OK โดยไมมปายชบงวา
พนกงาน Finnish Goods จะตองมาเกบงานเขาสตอกเมอไรจงทาใหมการนางานเขาสตอกชาและทาให
มตวเลขสวนหนงหายไปจากระบบ
Time: ……………….…. Shift :……………. IN OUT พชตชย/อรพรรณ
1 QM3-7408-000 42 B37
2 QM3-7439-000 25 B38/B39
DATE: ……….………….. RESP.BY:
No. Part no SNP ModelData OUT PUT Finish Good Store Set Part MFG1 ( 90,93 )
8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00 Total20:00 21:00 22:00 23:00 0:00 7:00 8:001:00 2:00 3:00 4:00 5:00 6:00
Page 105
93
รปท 3.37 การทางานในปจจบน
แนวทางการแกไข (ทาการแกไขเรยบรอย)
เราจะจดทาปายชบงเพอแจงใหพนกงาน Finish Goods ทราบวาจะตองมาเกบงานเขาสตอกเมอไร
และนาพนท QA Random OK ออกไป เพอพนกงานจะไดนางานเขาสตอกทนทหลงจากท QA
Random Check เสรจ
รปท 3.38 รปแบบของปายใชแบบพลกใหเหนทงสองดาน
Page 106
94
โดยเมอ QA นางานไปเชคจะเขยนในหนาสเหลอวาจะทาการเชคเสรจกโมง (ตาม Plan) และเมอทา
การเชคเสรจจะเขยนในหนาสเขยววาเสรจกโมง (เวลาทเสรจจรง) ทาใหพนกงาน Finish Goods ทราบ
ถงเวลาทจะตองนางานเขาสตอกโดยจะมการประชมเพออธบายวธใชกบทกฝายเพอความเขาใจ
ตรงกน
รปท 3.39 ปายของจรง
รปท 3.40 มการประชมเพออธบายใหทกสวนงานเขาใจ
Page 107
95
สามารถลดพนทการทางานไดโดยจะตดพนทในสวนของ QA Random Ok ออก (ดรปท3.37)
รปท 3.41 ภาพกอนและหลงการลดพนท QA Random OK ออก
โดยจะลดพนทการทางานได 2.94 ตารางเมตรคดเปนเงน 2,940 บาท
Page 108
96
บทท 4 สรปผลการดาเนนงาน การวเคราะหและสรปผลตางๆ
4.1สรปการดาเนนงานและผลการวเคราะหขอมล
จากการดาเนนงานสามารถดาเนนโครงการตามแผนการปฏบตงานไดเปนอยางดโดยเรมใชระบบ
การผลตแบบดงไดในทง 2 Line มการตดตามผลและแกไขปญหาทเกดขนโดยตอนนระบบการผลต
แบบดงสามารถดาเนนไปไดเปนอยางดโดยพนกงานหนางานมความเขาใจในระบบการผลตแบบใหม
นและสามารถทางานไดอยางไมมปญหาและสามารถลดสนคาคงคลงลงไดตามเปาหมาย สามารถ
ใชคมบงเปน visible control ไดเพอบกบอกถงความผดปกตของสนคาคงคลง ณ เวลานนได
4.2 วเคราะหและวจารณขอมลโดยเปรยบเทยบผลทไดรบกบวตถประสงค
วตถประสงค
1. สรางระบบการผลตแบบดงเพอใช ใน PSU Line และ PCB Ass’y Line 2
2. สามารถลดสนคาคงคลงท Finish Goods Area ลง 50%
3. สรางการมองเหนสภาพผดปกต (Visible Control)
เปาหมาย
1. สามารถลดสนคาคงคลงท Finish Goods Area ลงได 50 %
Page 109
97
รปท 4.1 สตอกกอนและหลงดาเนนโครงการของ QM3-7439
รปท 4.2 สตอกกอนและหลงดาเนนโครงการของ QM3-7408
Page 110
98
ตารางท 4.1 สรปผลการดาเนนโครงการ
รปท 4.3 สรปผลการดาเนนงาน
จากผลการปฏบตโครงการพบวาในปจจบน PSU Line และ PCB Assembly Line 2 ไดเปลยนจากการ
ใชระบบการผลตแบบผลกเปนระบบการผลตแบบดงเรยบรอยและสามารถลดสนคาคงคลงลงไดใน
กรณของ Part No.QM3-7439 ลดไดจากสงสด จาก 31 ชวโมงเปน 8 ชวโมงคดเปน 74.19% ตรงตาม
เปาหมายสามารถลดคาใชจายได 1,467,759 บาท และในกรณของ Part No.QM3-7408 ลดไดสงสด
จาก 17 ชวโมงเปน 8 ชวโมงคดเปน 53.46% สามารถลดคาใชจายได 1,836,101 บาท ไดตามเปาหมาย
เชนเดยวกน
4.3 แนวทางการแกไขปญหาและขอเสนอแนะ
ปจจบนทงสอง Line การผลตซงเปน Line นารองไดสามารถใชระบบการผลตแบบดงไดแลว
จงมความคดวาควรจะขยายผลเพอใหเปนระบบการผลตแบบดงทงระบบตงแตตนน าจนไปถงปลาย
นาเพอเพมประสทธภาพการผลตและลดจานวนสนคาคงคลงลงอกดงภาพท 4.4
Page 111
99
รปท 4.4 แนวทางการขยายผล
Page 112
100
เอกสารอางอง
ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, คมบง Kanban for the Shop floor, อ.ไอ.สแควร พบลชชง, บรษท ส.
เอเชยเพรส (1989) จากด, 160
ดร.วทยา สหฤทดารง, 2549, การผลตแบบดง Pull Production for the Shop floor, อ.ไอ.สแควร พบ
ลชชง, บรษท ส.เอเชยเพรส (1989) จากด, 176
Hiroyuki Hirano, 2546, ระบบการผลตแบบ JIT ฉบบการตน, บณฑต ประดษฐานวงษ, พมพครงท 1
Takashi Watanabe, 2549, เทคนคการควบคมดแลดวยการมอง, รศ.ดร. สมชย อครทวา, พมพครงท 1,
สานกพมพ สสท.
Page 113
101
ประวตผวจย
ชอ-สกล นาย กานต ศรชนวจตร
วน เดอน ปเกด 30 ตลาคม 2530
ประวตการศกษา
ระดบประถมศกษาชนปท6 โรงเรยนอนบาลนครปฐม
ระดบมธยมศกษาปท6 แผนการเรยน วทยาศาสตร – คณตศาสตร โรงเรยนสาธตแหง
มหาวทยาลย เกษตรศาษตรวทยาเขตกาแพงแสน ศนยวจยและ
พฒนาการศกษา
ประวตการฝกอบรม โมโนสกร ทสถาบนเทคโนโลยไทยญปน
ISO 9001 ทสถาบนเทคโนโลยไทยญปน