ทฤษฎีและนโยบายการเงินecon.tu.ac.th/archan/Chaleampong/teaching/EC432_lecture_all.pdf · ทฤษฎีและนโยบายการเงิน

ทฤษฎและนโยบายการเงน

เฉลมพงษ คงเจรญ

©2554, 25551

คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

http://econ.tu.ac.th/archan/Chaleampong/

ปรบปรงครงลาสด 25 มถนายน 2555ยนดตอนรบคำแนะนำ

เอกสารนสามารถพมพหรอถายสำเนาไดสำหรบการใชสวนตวหรอเพอการเรยนการสอน แตไมอนญาตใหใชในเชงพาณชย

1เอกสารน สามารถพมพหรอถายสำเนาไดสำหรบการใชสวนตวหรอ เพอการ เรยนการสอน แต ไมอนญาตใหใชในเชงพาณชย

สารบญ

1 หลกฐานเชงประจกษของความสมพนธระหวางเงน ราคาและผลผลต 51.1 บทนำ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51.2 สหสมพนธ (correlation) เบองตน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

1.2.1 ความสมพนธระยะยาว . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51.2.2 ความสมพนธระยะสน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

1.3 การประมาณคาผลกระทบของการเปลยนแปลงนโยบายการเงนตอผลผลต . . . . . . . . . 101.3.1 หลกฐานของ Friedman and Schwartz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111.3.2 ความสมพนธเชงเหตภาพของแกรงเกอร (Granger Causality) . . . . . . . . . 121.3.3 วธเวกเตอรออโตรเกรสชน (Vector Autoregression: VAR) . . . . . . . . . . 131.3.4 แบบจำลองเศรษฐมตเชงโครงสราง (Structural econometric model) . . . . 15

1.4 สรป . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161.5 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

2 อปทานและอปสงคของเงน 182.1 บทนำ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

2.1.1 การสรางฐานเงน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182.2 การสรางเงน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

2.2.1 กรณธนาคารเดยว . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202.2.2 การสรางเงนแบบทวคณ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222.2.3 การใหกและสวนทนของธนาคาร . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

2.3 การดำเนนการผานตลาดการเงน (Open market operations) . . . . . . . . . . . . . . . 242.3.1 อปทานและอปสงคในตลาดเงน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252.3.2 Money aggregates . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

2.4 อปสงคของเงน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262.4.1 อปสงคของเงนสำนกคลาสสก . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262.4.2 อปสงคของเงนสำนกเคนสเซยน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262.4.3 อปสงคของเงนทมพนฐานจากการจด portfolio . . . . . . . . . . . . . . . . 272.4.4 อปสงคของเงนในวชาเศรษฐศาสตรการเงนสมยใหม . . . . . . . . . . . . . . 27

2.5 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

3 เงน ผลผลต และเงนเฟอในระยะสน 293.1 บทนำ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

1

สารบญ

3.2 ราคาเคลอนไหวโดยเสร (flexible price) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293.2.1 ขอมลไมสมบรณ (Imperfect information) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303.2.2 ผลของสภาพคลอง (liquidity effect) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

3.3 ความหนดทเปนตวเงน (Nominal rigidities) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313.3.1 ความหนดในคาจางทเปนตวเงน (wage rigidity) . . . . . . . . . . . . . . . . 313.3.2 ตลาดกงแขงขนกงผกขาด (monopolistic competition) . . . . . . . . . . . 32

3.4 แบบจำลองเคนสเซยนใหมสำหรบการวเคราะหนโยบายการเงน . . . . . . . . . . . . . . . 323.4.1 เงนเฟอ เงนฝด . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333.4.2 กระบวนทศน (paradigms) สำหรบการวเคราะหนโยบายการเงน . . . . . . . . 343.4.3 แบบจำลอง IS-PC-MR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

3.5 การใชเสน IS-PC-MR วเคราะหดวยรป . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 493.5.1 การปรบตวเขาสดลยภาพใหม . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

3.6 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

4 ทฤษฎนโยบายการเงน 564.1 ความไมแนนอนในการกำหนดนโยบาย (Uncertainty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

4.1.1 ความไมแนนอนของแบบจำลอง . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 564.1.2 ความไมแนนอนของขอมล . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

4.2 ววาทะระหวางกฏ (rule) กบดลยพนจ (discretion) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 574.2.1 ขอสนบสนนดลยพนจ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 574.2.2 ขอสนบสนนกฏ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

4.3 ปญหาความไมตองกนของเวลา (time-inconsistency) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 584.4 การวเคราะหปญหาความนาเชอถอ ความไมตองกนของเวลา และววาทะระหวางกฏและ

ดลยพนจดวยแบบจำลอง IS-PC-MR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 594.4.1 Backward-looking Phillips curves and credibility . . . . . . . . . . . . 594.4.2 ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 614.4.3 ความไมตองกนของเวลาและความโนมเอยงตอเงนเฟอ . . . . . . . . . . . . . 634.4.4 แนวทางในแกปญหาความไมตองกนของเวลา . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

4.5 สถาบนในการรกษาเสถยรภาพของราคา . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 674.5.1 หนทางไปสความเปนอสระ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 674.5.2 ความเปนอสระของธนาคารกลาง . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

4.6 กฏของเทยเลอร (Taylor rule) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 684.7 กฏของเทยเลอรในแบบจำลอง IS-PC-MR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

4.7.1 กฏอตราดอกเบย . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 694.7.2 กฏอตราดอกเบยและความลาชา . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

4.8 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

5 กลไกการสงผานทางการเงน (Monetary Transmission Mechanism) 745.1 บทนำ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745.2 ชองทางอตราดอกเบย (Interest Rate Channel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745.3 ชองทางราคาทรพยสน (Asset Price Channel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

5.3.1 บทบาทของหนในกลไกการสงผานทางการเงน . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

©2011 เฉลมพงษ คงเจรญ 2

สารบญ

5.3.2 ราคาอสงหารมทรพย . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 765.4 ชองทางสนเชอ (Credit Channel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

5.4.1 ชองทางการใหกของธนาคารพาณชย . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 775.4.2 ชองทางงบดลของหนวยธรกจ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

5.5 การปนสวนการใหก (Credit rationing) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 785.6 ชองทางอตราแลกเปลยน (Exchange Rate Channel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

5.6.1 ผลตอการสงออกสทธ (Net export) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 785.6.2 ผลตองบดล (Balance sheets) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

5.7 ชองทางการคาดการณและความเชอมน (Expectation Channel) . . . . . . . . . . . . . 795.8 กลไกการสงผานทางการเงนของไทย . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 795.9 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

6 วธการดำเนนการดานนโยบายการเงน (Monetary Policy Operating Procedure) 826.1 บทนำ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 826.2 จากเครองมอถงเปาหมาย . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 836.3 การเลอกเครองมอในการดำเนนนโยบายการเงน: Poole's analysis . . . . . . . . . . . . 84

6.3.1 Poole's analysis of interest rate targeting vs monetary targeting . . . 846.4 แบบจำลองสำหรบเปาหมายขนกลาง . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

6.4.1 Inflation targeting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 886.4.2 แบบจำลองอยางงายสำหรบเปาหมายขนกลางใน Inflation targeting . . . . . 896.4.3 An ideal intermediate target . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 926.4.4 แบบ จำลอง เปา หมาย ขน กลาง ใน กรณ ท ธนาคาร กลาง ม เปา หมาย รกษา

เสถยรภาพดวย . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 926.5 ตลาดเงน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 936.6 การดำเนนนโยบายการเงนของไทย . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 946.7 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

7 เงนในระบบเศรษฐกจแบบเปด 967.1 บทนำ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

7.1.1 Interest rate parity conditions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 967.1.2 การควบคมอตราเงนเฟอในระบบเศรษฐกจแบบเปด . . . . . . . . . . . . . . 98

7.2 แบบจำลองนวเคนสเซยนในระบบเศรษฐกจแบบเปดขนาดเลก (New Keynesian Small-open economy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 997.2.1 Model . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

7.3 การวเคราะหดวยภาพภายใตอตราแลกเปลยนทเปลยนแปลงได . . . . . . . . . . . . . . . 1047.3.1 การวเคราะหเมอเกดชอกดานอปทานทำใหเกดอตราเงนเฟอ . . . . . . . . . . 1057.3.2 เปรยบเทยบกรณเศรษฐกจแบบปดและแบบเปด . . . . . . . . . . . . . . . . 106

7.4 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

8 นโยบายการเงนและนโยบายการคลง 1098.1 บทนำ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1098.2 ขอจำกดดานงบประมาณของภาครฐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109


8.3 เสนงบประมาณทพจารณาคาบเวลาหลายป (intertemporal budget constraint) . . . . . 1118.4 แบบฝกฝน . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

บทท 1

หลกฐานเชงประจกษของความสมพนธระหวางเงน ราคาและผลผลต

1.1 บทนำในบทน ผ เขยนมวตถประสงคประการแรกใหนกศกษาไดทราบขอเทจจรงเกยวกบความสมพนธในระยะ

สนและระยะยาวของเงน ราคา และผลผลต วตถประสงคประการท สอง เพอ ใหนกศกษาได รจก เครองมอทนกเศรษฐศาสตร การ เงน ใช สำหรบศกษาผลของการดำเนนนโยบายการ เงน ตอตวแปรทแท จรง เชน แบบจำลองVector Autoregressive (VAR) หลกฐานเชงประจกษชวยใหเราสามารถประเมนความถกตองของแบบจำลองทเราใชศกษาปรากฎการณทางการเงนได1

1.2 สหสมพนธ (correlation) เบองตนเราตองการทราบความสมพนธระหวางราคา (price: P), ปรมาณเงน (Monetary aggregate), อตรา

ดอกเบยทเปนตวเงนและแทจรง (nominal and real interest rate) และผลผลต (output)2

1.2.1 ความสมพนธระยะยาวMcCandless and Weber (1995) ไดศกษาความสมพนธระยะยาวของตวแปรทางการเงนกบตวแปรทแท

จรงโดยไดศกษาขอมล 110 ประเทศในชวงเวลา 30 ป พบวา สหสมพนธระหวางเงนเฟอและอตราการเพมของปรมาณเงนมคาใกลเคยง 1 โดยทสหสมพนธอยระหวาง 0.92 และ 0.96 ขนอยกบนยามของปรมาณเงน สหสมพนธดงกลาวสอดคลองกบการศกษาอนๆท ใชกลมตวอยางทนอยกวาหรอชวงเวลาทสนกวา ผลการศกษาขางตนมกใช เปนขอสนบสนนทฤษฎปรมาณเงน (the quantity theory of money) ทวาการเปลยนแปลงอตราการเพมของปรมาณเงนสงผลใหอตราเงนเฟอสงขน อยางไรกตามความสมพนธเชงประจกษจรงๆแลวมไดมนยตอความ

1เนอหาในบทนบางสวนเกบความจาก Walsh (2003) บทท 12สหสมพนธคอการศกษาความสมพนธระหวางตวแปรสองตว โดยทคาสมประสทธสหสมพนธจากกลมตวอยาง(rxy)สามารถคำนวณได

โดย rxy =∑

(xi−x)∑

(yi−y)√∑(xi−x)2

∑(yi−y)2

5

บทท 1. หลกฐานเชงประจกษของความสมพนธระหวางเงน ราคาและผลผลต

เปนเหตเปนผล(causality)ของปรมาณเงน3 เนองจากหากเราทราบกระบวนการกำหนดนโยบายรฐบาลวากำหนดปรมาณเงนจากภายนอก สหสมพนธทเราพบแสดงใหเหนวาปรมาณเงนกอใหเกดเงนเฟอ อยางไรกตาม สหสมพนธเชงบวกทเกดขนอาจเปนไปในทศทางตรงขาม เชนหากอตราเงนเฟอเกดจากปจจยอน แลวธนาคารกลางจงคอยดำเนนการปรบเปลยนปรมาณเงนเพอใหสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจ ดงนนอตราเงนเฟอจะเปนตวกำหนดปรมาณเงน อยางไรกตามในการเสนอทฤษฎเพออธบายปรากฏการณทางการเงนทเราจะเสนอในสวนตอไปจะตองมความสมพนธระยะยาว ในลกษณะหนงตอหนงระหวางเงนเฟอกบอตราการเตบโตของปรมาณเงน

นอกจากน ขอสรปของ McCandless and Weber (1995) คอไมพบสหสมพนธระหวางอตราเงนเฟอกบอตราการเตบโตของผลผลต และอตราการเพมของปรมาณเงนกบการเตบโตของผลผลต Taylor (1996) กลาววาปจจบนความเหนของนกเศรษฐศาสตรคอนขางตรงกนวาในระยะยาวไมม การแลกไดแลกเสยระหวางอตราเงนเฟอกบการวางงาน

เศรษฐศาสตรการเงนสนใจความสมพนธระหวางอตราดอกเบย เงนเฟอและปรมาณเงน ภายใตสมการของฟชเชอร (Fisher equation) ``อตราดอกเบยท เปนตวเงน เทากบอตราดอกเบยทแทจรงและการคาดการณดานเงนเฟอ'' ดงนน หากอตราดอกเบยทแทจรงเปนอสระจากเงนเฟอ แลวอตราดอกเบยตวเงนจะมความสมพนธแปรผนตามกบการคาดการณดานเงนเฟอ โดยทความสมพนธนเปนผลทไดจากแบบจำลองเศรษฐศาสตรการเงนทเราจะศกษาตอไป ในแงของความสมพนธระยะยาว ความสมพนธระหวางการคาดการณเงนเฟอและอตราดอกเบยชใหเหนวาอตราดอกเบยทเปนตวเงนควรจะมความสมพนธเชงบวกกบคาเฉลยของอตราเงนเฟอ นอกจากนคาเฉลยของอตราเงนเฟอมความสมพนธเชงบวกกบคาเฉลยอตราการเตบโตของปรมาณเงน ดงนน อตราเงนดอกเบยทเปนตวเงนควรมความสมพนธเชงบวกกบอตราการเตบโตของเงน Monnet and Weber (2001) ศกษาความสมพนธระหวางอตราดอกเบยเฉลยและอตราการเตบโตของเงนใน 31 ประเทศพบวา คาสหสมพนธเทากบ 0.87 เปนหลกฐานสนบสนนสมการของฟชเชอร Mishkin (1992) ใชขอมลของสหรฐอเมรกาศกษาความสมพนธของอตราดอกเบยและเงนเฟอ กไดขอสรปทสนบสนนสมการของฟชเชอรเชนกน

1.2.2 ความสมพนธระยะสนหลกฐานเชงประจกษในหวขอทแลวมความสำคญในการประเมนคณสมบตของแบบจำลองในระยะยาววา

มความสมจรงแคไหน อยางไรกตาม นกเศรษฐศาสตรการเงนยงตองการเขาใจผลกระทบของปรากฎการณทางการเงนและนโยบายการเงนตอตวแปรตางๆในระยะสน เชนการเปลยนแปลงรายเดอน หรอรายไตรมาส ความสมพนธระยะสนระหวางปรมาณเงน อตราเงนเฟอ และผลผลต สะทอนการตอบสนองของหนวยเศรษฐกจตอตวกระทบตางๆในระบบเศรษฐกจ และการตอบสนองของธนาคารกลาง ดงนนสหสมพนธระยะสนระหวางตวแปรขางตนมแนวโนมทจะมความแตกตางกนในแตละประเทศ และชวงเวลาทแตกตางกนสำหรบขอมลประเทศเดยวกน

เรมตน เราตองการดสหสมพนธระหวางผลผลตทแทจรง (real GDP) และปรมาณเงน (money aggregate)3ผอานตองแยกความแตกตางระหวาง correlation กบ causality



หากเราเอาขอมลทงสองชนดมาแสดงดวยเสนกราฟ โดยทรป ??แสดงขอมลของทงสองเสนถกขจดผลกระทบของฤดกาลและในรปของลอกเพอใหหนวยของทงสองใกลเคยงกน

รปท 1.1: ผลผลตมวลรวมภายในประเทศทแทจรง, ปรมาณเงน, ไตรมาส 1 ของป 2536 ถงไตรมาส 1 ของป 2554

Year

Ln

1995 2000 2005 2010

12.5

13.0

13.5

14.0

Monetary baseReal GDP

ทมา: สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและธนาคารแหงประเทศไทย, คำนวณโดยผเขยน

จากรปท ?? เราจะเหนวาทงผลผลตและปรมาณมากเงนมการเพมขนอยางตอเนองตลอดระยะเวลาทศกษา สะทอนวาทงสองมแนวโนม (trend)ไปในทศทางเดยวกน หากนำเอาขอมลทงสองมาหาสหสมพนธยอมไดสหสมพนธในชวงเวลาเดยวกนสงมาก (เทากบ 0.96) อยางไรกตามสหสมพนธดงกลาวมผลมาจากแนวโนมทเพมขนพรอมกน ดงนนเราจำเปนตองกำจดแนวโนมออกไปกอน แลวคอยมาดวาการเปลยนแปลงของผลผลตและปรมาณทสงหรอตำกวาแนวโนมมความสมพนธกนหรอไม

Time

Ln

1995 2000 2005 2010

13.3

13.4

13.5

13.6

13.7

13.8

13.9

14.0

(a) Real GDP and trendTime

Dev

iatio

n fr

om tr

end

1995 2000 2005 2010

−0.

050.

000.

05

(b) Detrended real GDP

รปท 1.2: Detrended log of GDP



กระบวนการในการขจดแนวโนมออกไป(หรอทเรยกวา detrended series) เราใชวธการ HP filter จากรปท (??) รปยอยดานซายแสดงกราฟของผลผลตทแทจรง (real GDP) โดยทเสนทบเปน real GDP ทไดรบการขจดฤดกาลและอยในรปลอก จะเหนวาเสนทบจะมการเพมขนอยางตอเนองตงแตป 2536 ไปจน 2540 และเกดการลดลงของ GDP ในป 2540 เนองจากวกฤตเศรษฐกจ หลงจากเศรษฐกจฟนตว GDP กเพมขนอกครง โดยมการลดลงชวงสนๆในป 2552 จากเสนทบ เราสามารถสรางเสนแนวโนม (เสนประ) โดยวธการ HP filter จะเหนไดวาเสนดงกลาวมแนวโนมเพมขนและ smooth กวา GDP เมอเปรยบเทยบกบ GDP จะเหนไดวา GDP อาจจะสงกวาหรอตำกวาแนวโนม หากสงกวาแนวโนมกแสดงวาเศรษฐกจอยในชวงเศรษฐกจดกวาแนวโนม โดยทเราสามารถสรางเปนเสนแสดงเปอรเซนตทแตกตางจากแนวโนม (deviation from trend) ไดในรปทางขวามอ เสนในชวงทสงกวาเสนอางองทศนยจะสมพนธกบชวงทเศรษฐกจด

ในขนตอนตอไป เราจะเอาขอมลท เปนความแตกตางจากแนวโนมของผลผลตและปรมาณเงนมาหาสหสมพนธกน หากความแตกตางจากแนวโนมของทงสองมการเปลยนแปลงในทศทางเดยวกนจะมสหสมพนธเปนบวก

กำหนดให yt แทน ความแตกตางของผลผลตจากแนวโนม และ mt แทนความแตกตางของปรมาณเงนจากแนวโนม สหสมพนธระหวางผลผลตและปรมาณเงนในไตรมาสเดยวกนจะเทากบ

ryt,mt =

∑(yt − ¯y)

∑(mt − ¯m)√∑

(yt − ¯y)2∑

(mt − ¯m)2

หากใชนยามของปรมาณเงนตามความหมายกวาง (broad money) จะไดสหสมพนธเทากบ 0.71 โดยทคาดงกลาวจะสมพนธกบจดสามเหลยม ณ แกนนอนเทากบ 0 ของรป (??)

นอกจากน เราสนใจสหสมพนธระหวางผลผลตและปรมาณเงนในไตรมาสอน เราสามารถหาสหสมพนธระหวางผลผลตกบปรมาณเงนในหนงไตรมาสกอน ( ˆmt−1) โดยสามารถคำนวณสหสมพนธจาก

ryt,mt−1 =

∑(yt − ¯y)

∑(mt−1 − ¯m)√∑

(yt − ¯y)2∑

(mt−1 − ¯m)2

จากปรมาณ เงน ตามความหมายก วาง เรา ได สหสมพนธ เทากบ 0.70 โดยท คา ดง กลาว สมพนธ กบ จดสามเหลยม ทแกนนอนเทากบ -1 ของรป (??) เนองจากสหสมพนธทไดเปนการคำนวณจากขอมลในชวงเวลาทตางกน เราสามารถใชคาดงกลาวอธบายความสมพนธอยางงายระหวางปรมาณเงนและผลผลต เชนในกรณนปรมาณเงนในหนงไตรมาส มความสมพนธเชงบวกกบผลผลตในไตรมาสปจจบน ดงนนการเปลยนแปลงของปรมาณเงนในหนงไตรมาสกอนมความสมพนธในทศทางเดยวกบผลผลต เชนหากปรมาณเงนในไตรมาสกอนสงขนยอมทำใหผลผลตเพมขนดวยเชนเดยวกน

เมอเราหาสหสมพนธของผลผลตกบปรมาณเงนในไตรมาสอนๆทงกอนและหลงจากไตรมาสปจจบน เราจะไดกราฟแสดงสหสมพนธระยะสนระหวางผลผลตทแทจรง (real GDP) และปรมาณเงน (money aggregate) ดงทไดแสดงไวในรปท (??) โดยรปดงกลาวแสดงสหสมพนธระหวางผลผลตทแทจรงกบปรมาณเงนตามนยามตางๆ



ขอมลทใชในการคำนวณเปนขอมลรายไตรมาสระหวางไตรมาสท 1 ของป 2536 ถงไตรมาสท 1 ของป 2554 ของไทย โดยปรมาณเงนสามารถจำแนกไดเปน ฐานเงน ปรมาณเงนตามความหมายกวาง (broad money) ปรมาณเงนตามความหมายแคบ (narrow money)4 ปรมาณเงนตามความหมายแคบประกอบดวย เงนสดทไมไดอยในมอสถาบนการเงนและรฐบาล บวกกบเงนรบฝากกระแสรายวน สวนปรมาณเงนตามความหมายกวางประกอบดวยปรมาณเงนตามความหมายแคบบวกกบเงนฝากประเภทอนทสถาบนรบฝากเงน และตราสารหน5 จากรปจะเหนไดวา ในชวง 4 คาบกอนและหลงผลผลตทแทจรง และปรมาณเงน(ไมวาจะใชนยามใด)มสหสมพนธเชงบวก สหสมพนธเชงบวกระหวางผลผลตทแทจรงและปรมาณเงนในอดต แสดงใหเหนวาการเปลยนแปลงปรมาณเงนนำมาสการเปลยนแปลงในผลผลตทแทจรง และเปนไปในทศทางเดยวกน เชน สหสมพนธของผลผลตทแทจรงกบฐานเงน(broad money)ในไตรมาสทแลวเทากบ 0.4 ชใหเหนวาหากฐานเงนในไตรมาสทแลวสงกวาแนวโนมกจะทำใหผลผลตทแทจรงสงกวาแนวโนมดวยเชนกน ในทางตรงกนขามในกรณของผลผลตกบปรมาณเงนในหนงไตรมาสขางหนามสหสมพนธเชงบวก แสดงวาผลผลตทเพมขนในไตรมาสปจจบน สงผลใหฐานเงนในไตรมาสตอไปสงขนดวย

รปท 1.3: สหสมพนธ, ผลผลตมวลรวมภายในประเทศทแทจรง, ปรมาณเงน, ไตรมาส 1 ของป 2536 ถงไตรมาส 1ของป 2554

..

-8

.

-7

.

-6

.

-5

.

-4

.

-3

.

-2

.

-1

.

0

.

1

.

2

.

3

.

4

.

5

.

6

.

7

.

8

.

-1

.

-0.8

.

-0.6

.

-0.4

.

-0.2

.0 .

0.2

.

0.4

.

0.6

.

0.8

.

1

. Quarter(j).

Correlation

.

Monetary base

.

Narrow money

.

Broad money


รปท (??) แสดงสหสมพนธระยะสนระหวางผลผลตทแทจรงและอตราดอกเบย และผลผลตทแทจรงกบdetrended GDP deflator6 อตราดอกเบยท เราพจารณาเปนอตราดอกเบยกยมขามคนระหวางธนาคารซงเปนอตราดอกเบยระยะสนมากและมความสมพนธคอนขางสงกบอตราดอกเบยนโยบาย จากการพจารณาสหสมพนธ

4เนองจากการเปลยนแปลงนยามของ ธปท. ผเขยนเชอมตอขอมลโดยใช M1 เปนปรมาณเงนตามความหมายแคบ และใช M3 เปนปรมาณเงนตามความหมายกวาง สำหรบขอมลกอนป 2540

5ธนาคารแหงประเทศไทย. ตารางปรมาณเงนและองคประกอบ6GDP deflator = Nominal GDPx 100/Real GDP, detrended GDP deflator = actual GDP deflator - Predicted GDP

deflator โดยท predicted GDP deflator ไดจากการประมาณคาเชงถดถอยระหวาง actual GDP deflator กบคาคงทและตวแปรเวลา(time trend) (Tang, 2006)



ระหวางอตราดอกเบยและผลผลต แสดงใหเหนวาอตราดอกเบยตำสงผลใหผลผลตสงขน ในขณะทการเพมขนของผลผลตสงผลใหอตราดอกเบยสงขน โดยทวไปแลว GDP deflator มระดบตำกวาแนวโนมเมอผลผลตสงกวาแนวโนม อยางไรกตามจากกราฟในชวงปลายแสดงใหเหนวาการเพมขนของผลตนำมาสการเพมขนของระดบราคา เชนจากรป ผลผลตทแทจรงกบ GDP deflator ใน 8 ไตรมาสมคาประมาณ 0.1 ในขณะทสหสมพนธระหวางผลผลตทแทจรงกบอตราดอกเบยในคาบกอนหนาเปนลบ สะทอนวาการลดลงของอตราดอกเบยในคาบกอนสงผลใหผลผลตสงขนกวาแนวโนม ในทางตรงขามสหสมพนธระหวางผลผลตและอตราดอกเบยในคาบหลงมคาเปนบวก แสดงวาการเพมขนของผลผลตสงผลใหอตราดอกเบยสงขน สะทอนการดำเนนนโยบายการเงนทผานมาของไทยท ใชอตราดอกเบยเปนตวชะลอความรอนแรงของระบบเศรษฐกจ

รปท 1.4: สหสมพนธ, ผลผลตมวลรวมภายในประเทศทแทจรง, อตราดอกเบย และราคา, ไตรมาส 1 ของป 2536ถงไตรมาส 1 ของป 2554

-8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8

-0.6

-0.4

-0.2

0

0.2

0.4

0.6

Quarter(j)

Interbank rateGDP deflator


ในชวงท ธปท. ดำเนนนโยบายการเงนโดยมเปาหมายเงนเฟอโดยใชเครองมออตราดอกเบย ความสนใจเกยวกบการเปลยนแปลงของปรมาณเงนของนกวชาการในปจจบนคอนขางนอยลง Disyatat (2008) [ปต ดษยทต]ตงขอสงเกตจากงานวจยในยโรปทมระบบเศรษฐกจองภาคธนาคาร ซงชใหเหนความสำคญของปรมาณเงน ในงานวจยของ Disyatat พบวาปรมาณเงน M1 และ M2 มความสามารถในการทำนายเงนเฟอและผลผลตทคอนขางดจากรปท (??) เราจะพบวาปรมาณเงนเปนตวนำการเปลยนแปลงในผลผลต

1.3 การประมาณคาผลกระทบของการเปลยนแปลงนโยบายการเงนตอผลผลตนกเศรษฐศาสตรเกอบทงหมดยอมรบวาในระยะยาว การเพมของปรมาณเงนมผลตอระดบราคา และไม

คอยสงผลตอการเปลยนแปลงของผลผลต แตอยางไรกตาม นกเศรษฐศาสตรเชอวาในระยะสน ตวรบกวนทางการเงน (money disturbance) มผลตอตวแปรทแทจรง เชนผลผลต [ผลจากในหวขอทแลว รปท (??)]



รปท 1.5: ผลผลตมวลรวมภายในประเทศทแทจรงและปรมาณเงน (ทขจดแนวโนมออกแลว), ไตรมาส 1 ของป2536 ถงไตรมาส 1 ของป 2554

Time

Dev

iatio

n fr

om tr

end

1995 2000 2005 2010

−0.

10−

0.05

0.00

0.05

0.10

0.15 Narrow money

Real GDP

Broad money


เครองมอทนกเศรษฐศาสตรใชในการประมาณคาผลของเงนตอระบบเศรษฐกจ มการเปลยนแปลงตามพฒนาการในวชาเศรษฐมตอนกรมเวลา (time-series econometrics) และคำถามหลกของการวจยในแบบจำลองทางทฤษฎการเงน ในหวขอนเราจะทบทวนงานเชงประจกษ คำถามหลกทนกวชาการสนใจในวชาเศรษฐศาสตรการเงนคอ ตวรบกวนจากนโยบายการเงนมผลสำคญตอความผนผวนในระบบเศรษฐกจหรอไม งานททบทวนงานวจยเชงประจกษในสหรฐอเมรกา คอ Leeper, Sims and Zha (1996) และ Christiano, Eichenbaum and Evans(1999)

1.3.1 หลกฐานของ Friedman and SchwartzFriedman และ Schwartz ศกษาความสมพนธระหวางเงนและวฎจกรธรกจ (business cycles) โดย

เสนอแบบจำลองวา การเปลยนแปลงของการเตบโตของปรมาณเงนนำไปสการเปลยนแปลงตวแปรเศรษฐกจจรงหลกฐานดงกลาวสนบสนนความเชอทวาเงนเปนปจจยใหเกดความผนผวนของผลผลต7

7ผอานคงจำไดวา Prof. Milton Friedman เปนหวหอกหลกของนกเศรษฐศาสตรการเงนนยม



Friedman and Meiselman (1963) เปนงานวจยทางเศรษฐมตอนกรมเวลาแรกๆทพยายามทดสอบผลของนโยบายการเงนและการคลงตอรายไดทเปนตวเงน (nominal income: yn) โดยใชสมการตอไปน

ynt = yt + pt = yn0 +

p∑i=0

aiAt−i +

p∑i=0

bimt−i +

p∑i=0

hizt−i + ut (1.1)

โดยท yn คอลอกของรายไดทเปนตวเงน ซงเทากบลอกของรายไดทแทจรงบวกลอกของราคา, A คอการใชจายของรฐ, m คอ monetary aggregate, z คอตวแปรอนๆ Friedmand และ Meiselman พบวาเงนและผลผลต และรายจายภาครฐและผลผลต มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถต สมการ (??) ถกนำมาใชอยางแพรหลายโดยเฉพาะนกเศรษฐศาสตรทธนาคารกลางแหงสหรฐอเมรกา ณ เมองเซนตหลย

อยางไรกตาม ตวแปรตามในสมการ (??) เปนตวแปรทเปนตวเงน สมการดงกลาวจงยงไมไดใหความกระจางเกยวกบผลกระทบของปรมาณเงนตอรายไดทแทจรงและราคาเทาใดนก

1.3.2 ความสมพนธเชงเหตภาพของแกรงเกอร (Granger Causality)ในระยะตอมา เรมมการศกษาเชงประจกษระหวางรายไดทแทจรงกบปรมาณเงน Sims (1972) ไดนำความ

คดเกยวกบความสมพนธเชงเหตภาพของแกรงเกอรเขามาศกษาความสมพนธระหวางเศรษฐกจจรงและปรมาณเงนตวแปร X สมพนธเชงเหตภาพของแกรงเกอรตอ Y กตอเมอ คาลา (lagged values) ของ X ชวยในการทำนายคาของ Y ในทางปฏบตเราจะทดสอบวาคาสมประสทธของปรมาณเงน (m) ในสมการขางลางมคาเทากบศนยหรอไม

yt = y0 +

p∑i=1

aimt−i +

p∑i=1

biyt−i +

p∑i=1

cizt−i + et (1.2)

งานของ Sims ในป 1972 พจารณาลอกของ U.S. nominal GNP กบปรมาณเงน (ทง M1 และฐานเงน)เขาพบวา เงนสมพนธเชงเหตภาพของแกรงเกอรตอ U.S. GNP

1.3.3 วธเวกเตอรออโตรเกรสชน (Vector Autoregression: VAR)การศกษาเชงประจกษของนโยบายการเงนตอ เศรษฐกจจรง ในปจจบนนยมใช วธ เวกเตอรออโตร เกรส

ชน (Vector Autoregression: VAR) Sims (1972, 1980) เปนงานวจยชนแรกทนำเวกเตอรออโตรเกรสชนมาใชประมาณคาผลของเงนตอตวแปรเศรษฐกจจรง โดยเรมจากเวกเตอรออโตร เกรสช นท ม ตวแปรตามสองตว(bivariate) จนปจจบน วธการเวกเตอรออโตรเกรสชนมการรวมตวแปรหลายตวไวในแบบจำลอง ในหวขอนเราจะลองพจารณาแบบจำลองเวกเตอรออโตรเกรสชนอยางงาย

สมมตวาเรากำลงพจารณาแบบจำลองเวกเตอรออโตรเกรสชนทมตวแปรสองตว โดย yt คอ natural logของผลผลตทแทจรงในปท t และ xt คอ ตววดการดำเนนนโยบายการเงน เชน ปรมาณเงน หรอ อตราดอกเบย



ระยะสน แบบจำลองเวกเตอรออโตรเกรสชนสามารถแสดงไดโดย yt

xt

=

a11 a12

a21 a22

yt−1

xt−1

+

uyt

uxt

, (1.3)

จากสมการขางตนเราจะเหนไดวาตวแปร yt จะขนอยกบตวแปร y และ x ในอดตและตวแปร innovationsของ y (uyt) ซงเกดขนในคาบปจจบน ซงเราอาจมองไดวาการเปลยนแปลงดงกลาวอาจเกดจากซอกทเกยวของกบผลผลต หรอนโยบายการเงน ดงนนเราสามารถเขยน innovations ของตวแปร y และ x ในรปของ linearcombination ของซอกทเกยวของกบผลผลต (eyt) หรอนโยบายการเงน (ext) ดงสมการขางลาง uyt

uxt

=

eyt + θext

ϕeyt + ext

=

1 θ

ϕ 1

eyt

ext

= B

eyt

ext

(1.4)

จากสมการขางบนตวแปรทสะทอนถงการเปลยนแปลงนโยบายการเงนคอ ตวแปร ext ดงนนเราตองการประมาณคาผลของตวแปร ext ตอผลผลต อยางไรกตามในการประมาณคาดวยวธการทางสถตเชน OLS เราจะประมาณคาสมการ (??) และตวแปร innovation ของนโยบาย uxt กจะขนอยกบชอกทงจากผลผลตและนโยบาย ยกเวนเราจะสมมตให ϕ = 0 ถงจะทำใหตวแปร innovation ของนโยบายและชอกของนโยบายเปนตวเดยวกน

เพอใหเขาใจการเปลยนแปลงของนโยบายตอผลผลต เราจะสมมตแบบจำลอง VAR ทงายขนโดยท a21 =

a22 = 0 จะได yt

xt

=

a11 a12

0 0

yt−1

xt−1

+

uyt

uxt

, (1.5)

ดงนน xt = uxt และ yt = a11yt−1 + uyt + a12uxt−1 เมอแทนคายอนหลงไปเรอยๆจะได

yt =

∞∑i=0

ai11uyt−i +

∞∑i=0

ai11a12uxt−i−1 (1.6)

โดยทคา a11 และ a12 จะไดจากการประมาณคา OLS สงท เราสนใจคอผลของ uxt ตอผลผลตในแตละคาบyt, yt+1, ... จากสมการขางบนเราจะไดวาการตอบสนอง (response) ของ yt, yt+1, ... ตอการเปลยนแปลงของuxt หนงหนวย (impulse) เทากบ

0, a12, a11a12, a211a12, ...

หากเราสนใจผลของชอกทางนโยบาย (ext) ตอผลผลตในแตละคาบ yt, yt+1, ... เราตองเขยนสมการ (??)



ในรปของ ext และ eyt และจะไดความสมพนธดงน

yt = eyt +

∞∑i=0

ai11(a11 + a12ϕ)eyt−i−1 + θext +

∞∑i=0

ai11(a11θ + a12)ext−i−1 (1.7)

และจะไดการตอบสนองของ yt, yt+1, ... ตอการเปลยนแปลงของ ext หนงหนวย เทากบ

θ, a11θ + a12, a11(a11θ + a12), a211(a11θ + a12), ...

จากผลดงกลาวเราจะเหนไดวาเราจำเปนตองทราบคา θ และ ϕ สำหรบการประมาณคาผลของชอก ซงเราจำเปนตองมสมมตฐานเพมเตมเพอทเราจะสามารถหาคาดงกลาวได โดยทวไปนกเศรษฐศาสตรมสองแนวทาง คอ (1) เพมขอกำหนดในเมทรกซ B เพอใหสามารถเชอมความสมพนธระหวางตวแปรรบกวนใน VAR กบตวแปรชอก เชนสมมตใหชอกของนโยบายมความลาในการสงผลตอผลผลต หรอ θ = 0 (2) ขอสมมตระยะยาวตอตวแปรรบกวนในVAR เชนขอสมมตวานโยบายการเงนไมมผลตอผลผลตในระยะยาว จะไดวา θ + (a11θ + a12)

∑ai11 = 0 หรอ

θ = −a12

ในเนอหาขางตน เราสมมตใหทงตวแปร y และ x เปนสเกลาร ซงไมคอยเหมาะสมนกเนองจาก เรามกสนใจผลของนโยบายการเงนตอตวแปรทางเศรษฐกจหลายตวแปรเชน การวางงานและอตราเงนเฟอ ดงนน เรามกจะพจารณาเวกเตอรของตวแปรทไมใชนโยบาย

นอกจากน ตวแปรทจะใชสำหรบเปนตวแทนของนโยบายการเงนกไมคอยชดเจน ตวเลอกสำหรบตวแปร x

คอนขางจะชดเจน ถากรอบในการดำเนนนโยบายมเปาหมายเปนปรมาณเงน หรออตราดอกเบยระยะสน แตโดยทวไปแลว ตววดสำหรบนโยบายการเงนมกจะมหลายตวแปร การหาตวแปรอะไรเปนตวแปรทเหมาะสม และตอบสนองอยางไรตอตวแปรทไมใชตวแปรนโยบายขนอยกบกระบวนการดำเนนนโยบายของธนาคารกลาง

ผลของเงนตอผลผลต

Sims (1992) ไดสรปหลกฐานเชงประจกษของ VAR จากขอมลของประเทศฝรงเศส เยอรมน ญปน องกฤษและสหรฐอเมรกา โดยประมาณคา VAR ของแตละประเทศ โดยใช การผลตภาคอตสาหกรรม ราคาสนคาผบรโภคอตราดอกเบยระยะสนใชเปนตวแปรเชงนโยบาย ปรมาณเงน ดชนอตราแลกเปลยน และ commodity price โดยใหอตราดอกเบยเปนตวแปรทอยลางสด ซงสอดคลองกบกรณท θ = 0 ขอสมมตดงกลาวชใหเหนวา innovationของอตราดอกเบยสามารถสงผลตอตวแปรอนๆในคาบเดยวกนได (contemporaneous) แตตวแปรอนๆไมสงผลกระทบตออตราดอกเบยในคาบเดยวกน

Sims พบหลกฐานทคลายกนในแตละประเทศวา ชอกของนโยบายการเงน (ในทางบวก หรอการดำเนนนโยบายการเงนตงตว) สงตอผลผลตในลกษณะ hump-shaped คอผลผลตคอยๆลดลงจนกระทงลดตำทสดในชวงเวลาหลายเดอนหลงจากดำเนนนโยบาย เมอถงจดตำสดแลวผลของนโยบายตงตวจะคอยๆหายไป

Disyatat and Yongsinsirikul (2003) ไดศกษานโยบายการเงนของไทยโดยใชแบบจำลอง V AR โดยท



ตวแปรทใชไดแก GDP, CPI (ระดบราคา) และอตราดอกเบยซอคนพนธบตรอาย 14 วน ซงเปนอตราดอกเบยเปาหมายในชวงเวลาทใชศกษา รปท (??) แสดงการตอบสนองของผลผลตและราคาตอการเปลยนแปลงของนโยบายการเงนแบบตงตว (การเพมอตราดอกเบย) จากรปนโยบายการเงนตงตวสงผลใหผลผลตลดลงทนทและลดลงมาสดในไตรมาสท 4 หลงจากดำเนนนโยบาย และหลงจากนนผลผลตกปรบตวเขาสดลยภาพเดม ในขณะทราคาปรบตวสงขนจากดลยภาพในชวงหกไตรมาสแรก และปรบตวลดลง การปรบตวเพมขนในระยะแรกขดแยงกบทฤษฎทเราเคยศกษาในวชาเศรษฐศาสตรมหภาคทวานโยบายการเงนตงตวทำใหระดบราคาปรบตวลดลง แตปรากฏการณในรปสอดคลองกบงานเชงประจกษอน และเรยกวา ``price puzzle'' อยางไรกตามในงานวจยอนเมอเพมตวแปรทสะทอนราคาสนคาขนกลางหรอราคานำมนลงไปในแบบจำลอง การปรบตวทขดแยงกบทฤษฎจะหายไป

รปท 1.6: การตอบสนองของ GDP และราคาตอการเปลยนแปลงของอตราดอกเบยนโยบาย (RP14)

ทมา: Disyatat & Vongsinsirikul (2003)

1.3.4 แบบจำลองเศรษฐมตเชงโครงสราง (Structural econometric model)ในการประเมนผลของการใชนโยบายการ เงน ในธนาคารกลางทงหลายมก ใช แบบจำลอง เศรษฐมต เชง

โครงสรางขนาดใหญ ซงเปนผลผลตของการพฒนาแบบจำลองสำหรบการทำนายเศรษฐกจและวเคราะหนโยบายตงแตทศวรรษท 60 โดยทแบบจำลองดงกลาวจะมความสมพนธของการลงทน การบรโภค อตราดอกเบยและแงมมอนๆของเศรษฐศาสตรมหภาค ในกรณนโยบายการเงน สมการทใชอธบายเครองมอทางการเงนเชนอตราดอกเบยนโยบายกจะถกผนวกไวในแบบจำลอง ซงจะทำใหผกำหนดนโยบายสามารถทดลองเปลยนอตราดอกเบย เพอทราบผลของนโยบายตอการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจมหภาค

สมมตฐานหลกของแบบจำลองเศรษฐมตมหภาค คอตวแปรทประมาณคาไดจะตองไมเปลยนแปลงตามการเปลยนแปลงของนโยบาย ขอวจารณของ Lucas (1976)8 (Lucas's critique) ตอแบบจำลองเศรษฐมต คอ ทฤษฎ

8Robert E. Lucas Jr. ไดรบรางวล Nobel ในป 1995



เศรษฐศาสตรเสนอไววาการเปลยนแปลงเชงนโยบายทเปนระบบยอมสงผลตอพฤตกรรมการลงทน การบรโภคและการคาดการณของประชาชน

ใน แวดวง วชาการ ขอ วจารณ ของ Lucas สง ผล ให ม งาน วจย เกยว กบ แบบจำลองท ผนวก rationalexpectation เขาไวในแบบจำลอง ในขณะทธนาคารกลางยงคงใชประโยชนจากแบบจำลองเศรษฐมตขนาดใหญในการออกแบบและดำเนนนโยบายการเงน ในชวงไมกปทผานมา แบบจำลองเศรษฐมตขนาดใหญไดถกนำมาใชเชน FRB/US model ในกรณของธนาคารแหงประเทศไทยใชแบบจำลองอยางนอยสามประเภทในการประมาณการเศรษฐกจเพอใชในการตดสนใจเปลยนแปลงนโยบายการเงน ไดแก แบบจำลองเศรษฐกจมหภาค (Bank ofThailand's Macroeconometric Model) แบบจำลองเศรษฐกจกงโครงสรางขนาดเลก และแบบจำลอง DynamicStochastic General Equilibrium (DSGE)9

1.4 สรปนกเศรษฐศาสตรมฉนทามตตอหลกฐานเชงประจกษ เกยวกบความสมพนธระยะยาวของเงน ราคาและ

ผลผลตชดเจน วาการเตบโตของเงนและเงนเฟอมสหสมพนธใกลกบหนง ในขณะทสหสมพนธของอตราการเตบโตของเงนและผลผลตหรอเงนเฟอกบผลผลตเขาใกลศนยหรอไมมความสมพนธตอกนนนเอง

ในขณะทความสมพนธระยะสนพบวาความสมพนธระหวางปรมาณเงนและผลผลตมลกษณะเปน humpshape โดยทจะผลผลตจะลดลงตำสดในชวงหลายไตรมาสหลงจากดำเนนนโยบาย และผลของนโยบายการเงนจะหายไปในระยะยาว

1.5 แบบฝกฝน1. จงอธบายความสมพนธเชงประจกษในระยะยาวระหวางเงน ผลผลต และอตราเงนเฟอ ความสมพนธดง

กลาวสอดคลองกบทฤษฎวาดวยผลของนโยบายการเงนททานเคยเรยนมาหรอไมอยางไร2. จงอธบายสหสมพนธระยะสนระหวางเงนและผลผลตจากขอมลของประเทศไทย จากสหสมพนธดง

กลาวทานคดวาการเปลยนแปลงของเงนมผลตอผลผลตในระยะสนหรอไม3. ในการวเคราะหผลของนโยบายการเงนในระยะสน นกเศรษฐศาสตรนยมใชเครองมอชอวา V AR จง

อธบายรปของผลการตอบสนองของผลผลตและราคาตอการเพมอตราดอกเบยนโยบาย (นโยบายการเงนตงตว) การเปลยนแปลงดงกลาวสอดคลองกบทฤษฎในวชาเศรษฐศาสตรมหภาคหรอไมอยางไร

4. จงอธบายกระบวนการกำหนดนโยบายการเงนของไทยในปจจบน อนประกอบดวยองคประกอบของคณะกรรมการนโยบายการเงน อตราดอกเบยนโยบาย การประชมคณะกรรมการ รวมทงขอมลตางๆทธนาคารแหงประเทศไทยเปดเผยอนเกยวเนองกบการกำหนดนโยบายการเงน

9โปรดดรายละเอยดใน http://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/Understanding/Pages/MacroModel.aspx



รปท 1.7: Impulse response

ทมา: Disyatat & Vongsinsirikul (2003)


บทท 2

อปทานและอปสงคของเงน

2.1 บทนำธนาคาร ม ความ สามารถ ใน การ ควบคม ปรมาณ เงน ใน ระบบ เศรษฐกจ โดย ม อำนาจ ผกขาด ใน การ

เปลยนแปลงเงนสองประเภทคอ (1) ฐานเงน (monetary base หรอ high-powered money) ซงคอเหรยญหรอธนบตรทธนาคารหรอหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคารถอไว และเงนฝากกระแสรายวน (demand deposit) ทฝากไวทธนาคารกลาง (2) เงนทสรางโดยระบบธนาคารพาณชย (commercial bank money) ซงประกอบดวยเงนฝากทหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคารฝากไวทธนาคารพาณชย1

บทนเราจะทบทวนความรเกยวกบอปทานและอปสงคของเงน ซงรายละเอยดสวนใหญไดเรยนไปแลวในวชาเศรษฐศาสตรมหภาค

2.1.1 การสรางฐานเงนธนาคารกลางสามารถสรางเงนผานการซอสนทรพย หรอการใหกแกเอกชนหรอภาคธนาคาร ในทางตรง

ขามธนาคารกลางสามารถทำลายเงนฝากไดโดยการขายสนทรพยหรอเรยกคนเงนกจากเอกชนหรอภาคธนาคารเชนการทธนาคารกลางซอพนธบตรรฐบาลคอจากธนาคารพาณชย ธนาคารกลางจะบนทกหลกทรพยหรอพนธบตรในชองสนทรพยและเงนฝากกระแสรายวนไวในชองหนสน (ตารางท (??)) ในขณะทงบดลของภาคธนาคารจะมการเปลยนแปลงดวยสนทรพยจากหลกทรพยเปนเงนฝากกระแสรายวน (ตารางท (??))

ตารางท 2.1: ธนาคารกลางซอหลกทรพยจากธนาคารพาณชยงบดลของธนาคารกลาง

สนทรพย หนสนหลกทรพย เงนรบฝากกระแสรายวนของธนาคาร(securities) +100 (Bank's demand deposit) +100

100 100

1เนอหาในบทนสวนหนงเกบความจาก Belke and Polleit (2009) บทท 1 และ 2

18

บทท 2. อปทานและอปสงคของเงน

ตารางท 2.2: ธนาคารพาณชยขายหลกทรพยใหธนาคารกลางงบดลของระบบธนาคารพาณชย

สนทรพย หนสนหลกทรพย 100 หนสน 100

-100เงนฝากกระแสรายวนท ธปท. +100

100 100

การ ดำเนน การ ขาง ตน เปนการ ดำเนน การ ผาน การ ดำเนน นโยบาย ผาน ตลาด เงน (open marketoperation) ซงเปนเครองมอทสำคญของธนาคารกลางในการปรบเปลยนสภาพคลองในระบบธนาคาร หากธนาคารกลางซอพนธบตรจากธนาคารพาณชยจะทำใหปรมาณฐานเงนเพมสงขนจากบญชเงนฝากกระแสรายวนทมอยทธนาคารกลาง อนเปนสวนประกอบหนงของฐานเงน ในทางตรงขามการขายหลกทรพยของธนาคารกลางจะทำใหฐานเงนลดลง

ในกรณของไทยเราจำเปนตองพจารณาถงความสมพนธระหวางเงนสำรองระหวางประเทศกบปรมาณเงนในประเทศดวย ในชวงหลงวกฤตการณ 2540 ธนาคารกลางในประเทศในเอเชยพยายามทจะสะสมเงนทนสำรองระหวางประเทศเพอปองกนวกฤตการณทจะเกดขนในอนาคต ในขณะเดยวกนประเทศเหลานนรวมทงประเทศไทยมความพยายามในการแทรกแซงคาเงนเพอสงเสรมนโยบายกระตนการสงออก สงผลใหปรมาณทนสำรองเงนตราตางประเทศเตบโตคอนขางสง (ดรปท ?? )

รปท 2.1: สำรองเงนตราตางประเทศของไทย

50,502

65,147

85,110

108,317

133,599

165,656

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000

180,000

Millio

ns o

f U

S D

ollars

28,434

33,805

31,933

32,357

38,051

40,965

48,498

50,502

0

20,000

40,000

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Millio

ns o

f U

S D

ollars

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย

ในชวงเวลาทม เงนทนไหลเขาจำนวนมากจากตางประเทศ หาก ธปท. ปลอยใหกลไกในตลาดเงนตรา



ตางประเทศทำงานอยางเสรยอมทำใหคาเงนบาทแขงคาขนสงผลกระทบตอการสงออก ดงนนทางการไทยมกจะแทรกแซงตลาดเงนตราตางประเทศโดยการซอเงนตางประเทศ เชนดอลลารสหรฐ2 การแทรกแซงดงกลาวเกดผลกระทบตอปรมาณเงน เนองธนาคารกลางตองเอาเงนบาทไปแลก ทำใหฐานเงนและปรมาณเงนเพมขน ซงแสดงไดโดยงบดลของธนาคารกลาง (ดตารางท (??))

ตารางท 2.3: ธนาคารกลางแทรกแซงตลาดเงนตราตางประเทศโดยซอเงนดอลลาร $ 100

งบดลของธนาคารกลางสนทรพย หนสนสนทรพยในรปเงนตราตางประเทศ +100 ฐานเงน +100

100 100

ปรมาณเงนทเพมขนในระบบเศรษฐกจสงผลตอระดบราคาและอตราเงนเฟอ ดงนน ธนาคารกลางจำเปนตองทำการควบคมปรมาณเงน (sterilization) โดยการขายพนธบตรรฐบาล เพอดงสภาพคลองออกจากระบบเศรษฐกจ โดยแสดงไดโดยงบดลของธนาคารกลาง (ดตารางท(??))

ตารางท 2.4: ธนาคารกลางแทรกแซงตลาดเงนตราตางประเทศโดยซอเงนดอลลาร $ 100

งบดลของธนาคารกลางสนทรพย หนสนสนทรพยในรปเงนตราตางประเทศ +100พนธบตรรฐบาล -100

0 0

ตารางท (??) แสดงงบดลของธนาคารแหงประเทศไทย เมอเดอนกมภาพนธ 2554

2.2 การสรางเงนธนาคารพาณชย ตองการฐานเงนเพอ (1) การชำระหนระหวางธนาคาร (interbank payment), (2) เพอ

รกษาระดบของเงนสดไหลออก (cash drain) เนองจากหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคารตองการใหเงนฝากสวนหนงของตนเปนเงนสด (3) เงนสดสำหรบเปนเงนสำรองตามกฏหมายทตองฝากไวทธนาคารกลาง (minimum reserve)ในหวขอนเราจะพจารณากระบวนการสรางเงนของระบบธนาคาร

2.2.1 กรณธนาคารเดยวเราจะเรมทวนจากกรณทมเพยงธนาคารเดยวในระบบธนาคาร ธนาคารพาณชยสามารถสรางเงนไดจาก

การซอสนทรพย ไมวาจะเปนหลกทรพย หน หรอเงนตราตางประเทศจากหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคาร หรอการ2เหตการณในลกษณะนเกดขนในประเทศตลาดเกดใหม (emerging markets) หลายประเทศ ในแวดวงวชาการเรยกปรากฏการณดง

กลาววา ``Fear of appreciation"



ตารางท 2.5: งบดลของธนาคารแหงประเทศไทย

สนทรพย หนสนทองคำและสทธพเศษถอนเงน 186,624 ธนบตรทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ 1,102,049ทองคำ 139,796 เงนรบฝากทรวมในปรมาณเงน 2,362สทธพเศษถอนเงน 46,828 เงนรบฝากทไมรวมในปรมาณเงน 323,661

เงนสดและเงนฝาก 772,578 เงนรบฝากจากสถาบนรบฝากเงนอนทรวมในฐานเงน 86,418เงนสดในมอทเปนเงนตราตางประเทศ 0 เงนรบฝากทไมรวมในฐานเงน 237,243เงนฝากกระแสรายวน 6,297 เงนรบฝากกระแสรายวน 205,668เงนฝากอน 766,280 เงนรบฝากอน 31,575

เงนลงทนในตราสารหน 4,821,506 ตราสารหนทไมรวมในปรมาณเงนและฐานเงน 2,403,865เงนใหกยม 132 เงนกยม 1,520,219เงนลงทนในตราสารทน 1,583 สถาบนรบฝากเงนอน 1,520,219สนทรพยทางการเงนอน 183,319 เงนกยมผานธรกรรมซอคนพนธบตร 2/ 406,330รายการทไมใชสนทรพยทางการเงน 10,162 เงนกยมอน 2/ 1,113,889ทดน อาคาร และอปกรณ 10,162 หนสนอน 137,658

สทธพเศษถอนเงนทไดรบจดสรร 46,735สวนของทน 439,355

สนทรพยรวม 5,975,903 หนสนรวม 5,975,903

ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย

ปลอยกในการซอสนทรพยจากหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคาร ธนาคารจะใหเงนฝากกระแสรายวนเปนคาตอบแทน

ตวอยางเชนธนาคารซอสนทรพยจากหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคาร ในงบดลของธนาคารจะมการเปลยนแปลงโดยดานสนทรพยจะมหลกทรพยเพมขน ในขณะทหนสนจะมเงนฝากกระแสรายวนของภาคทไมใชธนาคารเพมขนมาสวนงบดลของภาคทไมใชธนาคารจะมการเปลยนแปลงโครงสรางของสนทรพย

ตารางท 2.6: ธนาคารซอหลกทรพยจากภาคทไมใชธนาคารงบดลของธนาคาร

สนทรพย หนสนหลกทรพย +100 เงนฝากกระแสรายวน +100สนทรพยอน 600 ทน 600

700 700

งบดลของภาคทไมใชธนาคารสนทรพย หนสนหลกทรพย -100เงนฝากกระแสรายวน +100

ธนาคารพาณชยอาจสรางเงนโดยการปลอยกใหกบภาคทไมใชธนาคาร เชนสมมตใหธนาคารปลอยกจำนวน1,000 บาทแกภาคทไมใชธนาคาร



ตารางท 2.7: ธนาคารปลอยกใหภาคทไมใชธนาคารงบดลของธนาคาร

สนทรพย หนสนเงนใหก +1000 เงนฝากกระแสรายวน +1000สนทรพยอน 600 ทน 600

1600 1600

งบดลของภาคทไมใชธนาคารสนทรพย หนสนเงนฝากกระแสรายวน +1000 หนสน +1000

2.2.2 การสรางเงนแบบทวคณในหวขอน เราสมมตใหระบบเศรษฐกจมหลายธนาคาร และการใชจายบางอยางจำเปนตองใชเงนสด หรอ

ธนาคารพาณชยจำเปนตองใชเงนของธนาคารกลาง (ฐานเงน) เพอ (1) ความตองการของภาคทไมใชธนาคารตองการเงนสด ดงนนธนาคารตองถอเงนสดไวจำนวนหนงเปนเงนหมนเวยน (working balances) (2) เพอรกษาระดบเงนสำรองตามกฏหมาย

เราเรมพจารณากรณแรกทธนาคารจำเปนตองรกษาระดบเงนสำรองตามกฏหมายอยางเดยว สมมตวาภาคทไมใชธนาคารฝากเงนไวทธนาคารเปนเงน 100 บาท ภาคธนาคารจะมเงนฝากกระแสรายวน 100 บาทในหนสนสมมตใหธนาคารตองรกษาระดบเงนสำรองตามกฏหมายเทากบ 2 % ของเงนฝากกระแสรายวน ภาคธนาคารจะมเงนสำรองทตองคงไวทธนาคารกลางเทากบ 2 บาท และมเงนสำรองสวนเกน (Excess Reserve: ER)เทากบ 98บาท หากธนาคารพาณชยนำไปปลอยกทงหมด และภาคเอกชนสามารถกไดทงหมด เราจะไดวาเงนสำรองสวนเกนจะเทากบเงนกทเพมขน (additional loan: ∆L) คณดวยอตราสวนสำรองตามกฏหมาย (r) หรอเขยนไดเปน

∆Lr = ER, (2.1)

หรอ∆L =

1

rER (2.2)

จากตวอยางขางตนเราจะเหนไดวาเงนสำรองสวนเกน 98 บาทสามารถสรางปรมาณเงนสวนเพม (ซงเปนสวนหนงของปรมาณเงนตามความหมายแคบ หรอ M1) เทากบ 4,900 บาท จากตวอยางนเราจะพบวา ปรมาณเงนทธนาคารพาณชยสามารถสรางไดสงสดเทากบ

M =1

rBcbk (2.3)

โดยท 1/r = m คอตวทวคณของเงน และ Bcbk คอ ฐานเงนทอยในมอธนาคารหากเราพจารณาวาประชาชนกถอฐานเงนไวดวยจำนวนหนง หากฐานเงนดงกลาวเขามาสระบบธนาคาร



ตารางท 2.8: ความสามารถในการสรางเงนของระบบธนาคาร

ก. เงนฝากในธนาคารท 1งบดลของระบบธนาคาร

สนทรพย หนสนเงนสด 100 เงนฝากกระแสรายวน 100สนทรพยอน 600 ทน 600

700 700ข. ความสามารถในการปลอยกของธนาคารท 1

เงนสำรองสวนเกน 98 เงนฝากกระแสรายวน 100เงนสำรองตามกฏหมาย 2สนทรพยอน 600 ทน 600

700 700ค. ปรมาณเงนทสรางโดยระบบธนาคาร

เงนสำรองตามกฏหมาย 100 เงนฝากกระแสรายวน 5000เงนใหก 4900สนทรพยอน 600 ทน 600

5600 5600

ธนาคารกสามารถสรางเงนจากฐานเงนทมทมาจากภาคเศรษฐกจอนทมใชธนาคาร เราจะพบวาความสามารถในการสรางเงนสงสดของระบบธนาคาร (Mpot) จะขนอยกบ ฐานเงนทอยในมอธนาคาร และฐานเงนทอยในมอหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคาร (Bnbk) โดยท

Mpot = mB, with B = Bnbk +Bcbk (2.4)

เมอพจารณาพฤตกรรมของหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคารทตองการใหเงนฝากกระแสรายวนมสวนทเปนเงนสด ดงนนธนาคารอาจจะเผชญปญหาเงนไหลออก (cash drain) ดงนนธนาคารตองถอเงนสดสำรองตามกฏหมายและถอไวเปนเงนหมนเวยนในรปเงนของธนาคารกลาง เชนสมมตใหสดสวนของเงนสดหมนเวยน (workingbalance ratio) เทากบ c = 5% ดงนน ธนาคารตองถอฐานเงนเปนสดสวน 7 % ของเงนฝากกระแสรายวน ดงนนเงอนไขทธนาคารตองรกษาสภาพคลอง

ER− cL ≥ 0 (2.5)

หรอ เมอพจารณารวมกบเงนสำรองตามกฏหมาย จะไดวา

ER = r∆L+ c∆L (2.6)



หรอ เงนใหกจะเทากบ∆L =

ER

(r + c)(2.7)

จะเหนไดวา ตวทวคณทางการเงนจะเทากบ 1(r+c)

ภายใตฐานเงนทคงท การเปลยนแปลงของความสามารถในการสรางเงนของระบบธนาคารจะขนอยกบการเปลยนแปลงของ c และ r ตวอยางเชน ถาหนวยเศรษฐกจทไมใชธนาคารตองการถอเงนลดลงหรอธนาคารกลางลดเงนสำรองตามกฏหมาย จะทำใหธนาคารสามารถขยายปรมาณเงนไดมากขน

ในแบบจำลองตวทวคณของเงนใหมๆ เราจะมการพจารณาเงนฝากในรปแบบอนๆเชน เงนฝากออมทรพย(saving account) และเงนฝากประจำ (time account) เนองจากหนวยเศรษฐกจทมใชธนาคารไมไดมแตเงนฝากกระแสรายวน ดงนน กระบวนการสรางเงนกจะขนอยกบพฤตกรรมในการฝากเงนของหนวยเศรษฐกจตางๆดวย

2.2.3 การใหกและสวนทนของธนาคารอปทานของฐานเงนจากธนาคารกลางมไดเปนขอจำกดประการเดยวของธนาคารกลางในการสรางเงน แต

เนองจากธนาคารพาณชยจำเปนตองใชสวนของทนเขามาแกไขปญหาเมอยามประสบปญหาในงบดล ดงนนทางการมกกำหนดใหธนาคารตองรกษาสดสวนของสนทรพยเสยง(อนไดแกเงนปลอยกและหนกของบรษทเอกชน) ตอสวนของทน ในกรณของไทย ธปท.รบเอามาตรฐานของ 1988 Basel Accord (Basel I) มาใช โดยท capital ratioเทากบ 8 %

2.3 การดำเนนการผานตลาดการเงน (Open market operations)การดำเนนการผานตลาดการเงนเปนเครองมอหลกในการดำเนนนโยบายการเงนเพอทจะสรางสภาพคลอง

ใหกบธนาคารพาณชย เปนการปรบเงนสำรองของระบบธนาคาร และสงผลตออตราดอกเบยระยะสนในตลาดเงนในกรณของประเทศไทย3 ในตอนเชาของทกวน ธปท. จะตดสนใจวาในวนนนๆจำเปนตองทำธรกรรมเพอ

ดดซบหรอเพมสภาพคลองใหกบตลาดการเงนหรอไม และเปนการดำเนนการในชวคราวหรอถาวร โดยดำเนนการผานตลาดเงนโดยผาน 5 ชองทางหลก ไดแก

1. การทำธรกรรมซอคนหรอขายคนพนธบตรแบบทวภาค (Bilateral Repurchase Operations) เปนการปรบสภาพคลองชวคราว โดยกระทำผานตวแทนหลกทเปนธนาคารพาณชย โดย ธปท. จะแจงใหตวแทนทราบวาตองการซอหรอขายพนธบตร หากเปนการทำธรกรรมระยะ 1 วนจะกหรอใหกในอตราดอกเบยนโยบายแตหากเปนการดดหรอปลอยสภาพคลองในระยะอนๆจะใหธนาคารเปนผเสนออตราดอกเบยและปรมาณทตองการทำธรกรรม

2. การทำธรกรรมซอขายขาดหลกทรพยรฐบาล เปนปรบสภาพคลองเปนการถาวร โดยมกจะเปนไปตามสภาพเศรษฐกจ หากเศรษฐกจดกจะมความตองการเงนมากขน

3เกบความจาก http://www.bot.or.th/Thai/FinancialMarkets/operations/Pages/MonetaryInstruments.aspx



3. การออกพนธบตรธนาคารแหงประเทศไทย

4. สวอปเงนตราตางประเทศ ใชเมอตราสารหนทเปนเงนบาทมอยนอย การสวอปเงนตราตางประเทศมลกษณะคลายกบธรกรรมการซอคนพนธบตร ตางกน เพยง ในกรณ สวอป เงนบาทถกแลก เปลยนกบ เงนตราตางประเทศ

5. หนาตางซอตราสารหน ธปท.

2.3.1 อปทานและอปสงคในตลาดเงนธนาคารพาณชยมความตองการฐานเงนเนองมากจากปจจยสามประการไดแก (1) การรกษาเงนสำรอง

ขนตำตามกฏหมาย (2) เงนสดไหลออก (cash drain) (3) เงนสดหมนเวยน (working balance) Heller andLengwiler (2003) ไดสรางแบบจำลองทใชอธบายความตองการฐานเงนของธนาคารพาณชยดวยปรมาณธรกรรมเงนสำรองขนตำตามกฏหมาย และอตราดอกเบย

1. การรกษาเงนสำรองขนตำตามกฏหมาย ธนาคารกลางทงหลายตองการใหสถาบนการเงนธำรงเงนสำรองขนตำ ในกรณของไทย ธนาคารพาณชยตองธำรงสำรองขนตำ 6 % เพอชวยลดความผนผวนของอตราดอกเบยในตลาดเงน ธนาคารกลางอนญาตใหธนาคารพาณชยสามารถเฉลยเงนสำรองตามกฏหมายในชวงเวลาทกำหนด เชนของไทย ธปท. ใหคำนวณเปนรายปกษ

2. เงนสดไหลออก โดยทวไปประชาชนมกจะฝากเงนสวนหนงในรปของบญชเงนฝากทสามารถเปลยนเปนเงนไดงาย ซงมลกษณะทแตกตางกนตามเวลาและประเทศ

3. เงนทนหมนเวยน ในการชำระหน ระหวาง ธนาคาร ในขณะท หนวย เศรษฐกจท ไมใช ธนาคาร จะชำระหนระหวางกนโดยการหกบญชทมอยทธนาคารพาณชย ธนาคารพาณชยจะชำระหนระหวางกนโดยการโอนเงนฝากทมอยทธนาคารกลาง

ธนาคารกลางมอำนาจผกขาดในการปลอยเงนเขาสตลาด ในขณะเดยวกนกมอำนาจในการตงกฏเกยวกบการสำรองเงนซงมผลตออปสงคของฐานเงนดวยเชนกน ดงนนธนาคารกลางคอนขางมอำนาจในการควบคมตลาดฐานเงนหรอตลาดเงน

จากพฤตกรรมในตลาดเงน เราสามารถพจารณาตลาดเงนไดดวยแบบจำลองอยางงายโดยทอปสงคของฐานเงนขนอยกบ สำรองเงนตามกฏหมาย เงนสดทอาจจะไหลออก และเงนหมนเวยนในการชำระหนระหวางธนาคารในขณะทอปทานถกกำหนดจากการดำเนนนโยบายของธนาคารในการรกษาสภาพคลอง และปจจยอนทอยนอกเหนอการควบคมของธนาคารกลางเชน การเปลยนแปลงการถอเงนสดของธนาคาร โดยทอปสงคและอปทานจะเปนตวกำหนดระดบอตราดอกเบยสำหรบการกยมฐานเงน

ในกรณของประเทศไทย ธปท.ดำเนนนโยบายในการบรหารสภาพคลองเพอใหอตราดอกเบยในตลาดเงนเทากบอตราดอกเบยนโยบาย โดยการทำธรกรรมซอคนหรอขายคนพนธบตรแบบทวภาคทอตราดอกเบยนโยบาย



2.3.2 Money aggregatesโดยหลกการแลว สตอกของเงนในระบบเศรษฐกจจะรวมสนทรพยทกอยางทสามารถทำหนาทเปนเงนได

ดงนนปรมาณเงนจะประกอบดวยสนทรพยหลายชนด และแตละประเทศกจะมนยามของปรมาณเงน (moneyaggregates) ทแตกตางกน

ในกรณของประเทศไทย ธปท. จะแถลงฐานเงน ปรมาณเงนตามความหมายแคบ และปรมาณเงนตามความหมายกวางในรายงานขาวเศรษฐกจและการเงนทกเดอน ปรมาณเงนจะสะทอนสภาพคลองของหนสนของระบบธนาคารทแตกตางกน เชนปรมาณเงนตามความหมายแคบจะรวมเงนทมสภาพคลองสง ในขณะทปรมาณเงนตามความหมายกวางจะรวมเงนตามความหมายแคบและเงนฝากประเภทอนและตราสารหน

2.4 อปสงคของเงน2.4.1 อปสงคของเงนสำนกคลาสสก

ทฤษฎปรมาณเงน (quantity theory of money) มความเปนมายอนหลงไปถงครสตศตวรรษท 16 โดยสมการทแสดงความสมพนธในการแลกเปลยนสามารถเขยนไปเปน

MVT = TPT (2.8)

โดยท M คอสตอกของเงน VT คอการหมนของเงนเพอใชสนบสนนธรกรรมปรมาณเทากบ T และ PT คอระดบราคา ภายใตขอสมมตของสำนกคลาสสก ระบบเศรษฐกจอยในระดบทมการจางงานเตมท และการหมนของเงนมคาคงท ดงนนราคาจะเคลอนไหวเปนสดสวนกบปรมาณเงน การเพมขนของปรมาณเงนจะทำใหระดบราคาสงขนในแบบจำลองนปรมาณเงนจะมความเปนกลาง (money is neutral) คอการเปลยนแปลงของเงนกระทบตอราคาอยางเดยว และไมทำใหผลผลตหรอการหมนของเงนเปลยนไป

2.4.2 อปสงคของเงนสำนกเคนสเซยนอปสงคของเงนในสำนกเคนสเซยน จะสนใจแรงจงใจของคนในการถอเงน โดยทเคนสไดแยกความตองการ

ถอเปนการถอเงนเพอธรกรรม (transaction balances, LT ) และความตองการเพอการเกงกำไร (speculativebalances, Ls) โดยทความตองการถอเงนเพอธรกรรมจะขนอยกบรายได และความตองการแปรผนตรงกบรายไดในขณะทความตองการถอเงนเพอเกงกำไรขนอยกบอตราดอกเบย โดยความตองการถอเงนมความสมพนธผกผนกบอตราดอกเบย เมอรวมความตองการถอเงนจากทงสองแหลงจะไดความตองการถอเงนของเคนสเซยน



2.4.3 อปสงคของเงนทมพนฐานจากการจด portfolioอปสงคของเงนของสำนกการเงนนยม

Friedman (1956) ขยายอปสงค เพอการเกงกำไรของเงนของเคนสโดยใชทฤษฎราคาทรพยสน (assetprice theory) โดยใหปรมาณเงนเปนทรพยสนอยางหนง เหมอนทรพยสนอนๆ โดยฟงกชนอปสงคของเงนของสำนกการเงนนยมไดแก

Ln = f(P, rB, re,p

P,Y n

r) (2.9)

โดยทอปสงคของเงนทเปนตวเงนขนอยกบระดบราคา (P ) โดยทหนวยเศรษฐกจตองการถอเงนในรปปรมาณเงนทแทจรง ดงนนการทระดบราคาสงขนทำใหปรมาณเงนทหนวยเศรษฐกจตองการสงขน

อปสงคของเงนจะลดลงเมอตนทนคาเสยโอกาสในการถอเงนสงขน ไดแกอตราผลตอบแทนของพนธบตรและหน หากอตราผลตอบแทนของพนธบตรหรอหนสงขน ความตองการถอเงนจะลดลง

อตราเงนเฟอทสงขน สงผลใหมลคาของเงนลดลง และเพมตนทนในการถอเงน ดงนนอตราเงนเฟอทเพมสงขนอยางตอเนองสงผลใหความตองการถอเงนลดลง นอกจากนอปสงคการถอเงนขนอยกบความมงคงของครวเรอน

อปสงคของเงนหลงสำนกเคนสเซยน

การปรบปรงอปสงคของเงนในสำนกเคนสเซยนมลกษณะทสำคญสองประการคอ (1) การวเคราะหอปสงคของเงนเพอธรกรรมโดยใชแบบจำลองสนคาคงคลง ของ Baumol (1952) และ Tobin (1956) และ (2) การศกษาความตองการถอเงนโดยเนนหนาทในการรกษามลคา โดยใชแบบจำลอง Portfolio ของ Tobin (1958)

2.4.4 อปสงคของเงนในวชาเศรษฐศาสตรการเงนสมยใหมทาง เลอก ใน การ อธบาย เหตผล ท คน ถอ เงน ยง สามารถ อธบาย ได ดวย แบบ จำลอง money-in-utility

function และ cash-in-advance โดยทงสองคำอธบายตงอยบนแนวคดทวาคนไดรบอรรถประโยชนจากการถอเงน

แบบจำลอง Money-in-utility (MIU) function

ในแบบจำลองน เราสมมตใหระบบเศรษฐกจมหนวยเศรษฐกจตวแทน (representative agent) ซงไดรบอรรถประโยชนจากการบรโภคและถอเงน โดยสามารถเขยนเปนสมการได

Ut =

∞∑s=t

βs−tu

(Cs,

Ms

Ps

)(2.10)

โดยท β คอตวคดลด, C คอการบรโภคทแทจรง, M คอสตอกของเงนทเปนตวเงน และ P คอระดบราคา ในแบบจำลองนเราสมมตใหอรรถประโยชนสวนเพมจากการบรโภคและการถอเงนเปนบวก เราจะไดขอสรปวาหนวยเศรษฐกจจะถอเงนเปนบวก



แบบจำลอง Cash-in-advance (CIA)

ขอจำกด cash-in-advance เปนวธการหนงทนกเศรษฐศาสตรสมยใหมสรางอปสงคของเงน โดยมแนวคดจากการใชเงนในการทำธรกรรม แบบจำลองนสมมตใหหนวยเศรษฐกจตองถอเงนจากคาบทผานมาเพอทำธรกรรมซอขายสนคาในคาบปจจบน โดยหนวยเศรษฐกจตองการแสวงหาอรรถประโยชนสงสดจาก

Ut =

∞∑s=t

βs−tu (Cs) (2.11)

ภายใตเงอนไขขอจำกดทางงบประมาณ

Bt+1 +Mt

Pt= (1 + r)Bt +

Mt−1

Pt+ Yt − Ct − Tt (2.12)

และขอจำกด CIAMt−1 ≥ PtCt (2.13)

เนองจากการบรโภคทเพมขนสงผลใหอรรถประโยชนสงขน ดงนน

Mt−1

Pt= Ct (2.14)

ดงนนอปสงคของเงนจะขนอยกบการบรโภค

2.5 แบบฝกฝน1. จงอธบายผลของการดำเนนนโยบายแทรกแซงคาเงนบาท ในกรณทคาเงนบาทแขงคาขน ตองบดลของ

ธนาคารแหงประเทศไทย และอตราเงนเฟอในประเทศ2. จงอธบายปจจยทกำหนดความสามารถในการสรางเงนแบบทวคณของระบบธนาคารพาณชย3. จงอธบายความแตกตางของเครองมอในการดำเนนนโยบายในตลาดเงน (open market operations)

ของธนาคารแหงประเทศไทย [แนะนำใหนกศกษาอานรายละเอยดเพมเตมในเวปไซตของธนาคารแหงประเทศไทย]4. อะไรเปนปจจยทกำหนดความตองการในการถอเงน (money demand) โดยระบแนวความคดท

นกศกษาใชในการอธบาย5. จงอธบายความสมพนธระหวางรายไดและความตองการถอเงน โดยใชการวเคราะหอปสงคของเงนเพอ

ธรกรรมโดยใชแบบจำลองสนคาคงคลง ของ Baumol (1952) และ Tobin (1956)6. จงอธบายความสมพนธระหวางอตราดอกเบยและความตองการถอเงน การศกษาความตองการถอเงน

โดยเนนหนาทในการรกษามลคา โดยใชแบบจำลอง Portfolio ของ Tobin (1958)


บทท 3

เงน ผลผลต และเงนเฟอในระยะสน

3.1 บทนำงานวจยเชงประจกษพบความสมพนธเชงบวกของชอกของนโยบายการเงน (monetary policy shock)

เชน นโยบายการเงนขยายตวสงผลใหผลผลตเพมขนในระยะสนและปรบตวกลบสดลยภาพในระยะยาว (มลกษณะเปน humped-shape)

อยางไรกตามแบบจำลองการเงนสมยใหมเชน MIU และ CIA มไดแสดงผลกระทบเชงบวกของนโยบายการเงนตอผลผลต ไมไดตอบคำถามหลกทวาทำไมเงนจงมนยเชงนโยบาย ดงนนในบทนเราพยายามจะอธบายวานโยบายการเงนสงผลอยางไรตอเศรษฐกจจรง

ใน วชา เศรษฐศาสตร สมย ใหม ผล ของ นโยบาย การ เงน ถก อธบาย โดย แบบ จำลอง ดลยภาพ โดย ทวไป(General equilibrium model) โดยทหนวยเศรษฐกจตางๆไมวาจะเปนครวเรอน บรษท ธนาคารกลางมพฤตกรรมทแสวงหาอรรถประโยชนสงสด (optimal behavior) นอกจากนพฤตกรรมตางๆมความสมพนธเกยวเนองตอกน ในแบบจำลองดลยภาพโดยทวไปท เราใชศกษาในวชาเศรษฐศาสตรการเงนจะมความหนดของตวแปรท เปนตวเงน(nominal rigidity) ในแบบจำลอง

ในบทน เราจะอธบายแบบจำลองทเงนมผลตอผลผลต โดยเรมจากขอสมมตทวาคาจางและราคาปรบตวไดอยางเสร จากนน แลวจะเพมขอสมมตเกยวกบความหนดของคาจางทเปนตวเงนและราคาเพอใหนโยบายการเงนและชอกทางการเงน (monetary disturbance) มผลตอระบบเศรษฐกจจรงในระยะสน

3.2 ราคาเคลอนไหวโดยเสร (flexible price)ความพยายามแรกๆในการแกไขความไมลงรอยกนระหวางความเปนกลางของเงน (neutrality of money)

ในระยะยาวกบการเปลยนแปลงของเงนทมผลกระทบระยะสนตอผลผลต คอการสมมตวาดวยความไมสมบรณของขอมลเขามาใสในแบบจำลองและแบบจำลองทอธบายสภาพคลองในระบบธนาคารมาปรบใชในแบบจำลองทราคาเคลอนไหวไดอยางเสร1

1หวขอนเกบความจาก Walsh (2003)

29

บทท 3. เงน ผลผลต และเงนเฟอในระยะสน

3.2.1 ขอมลไมสมบรณ (Imperfect information)ในระยะสน การแลกไดแลกเสย (trade-off) ระหวางการวางงานและเงนเฟอ ซงสามารถแสดงไดดวยเสนฟ

ลปส โดยทเมอปรมาณเงนเพมขน ระดบราคาและคาจางปรบตวสงขน แตอตราการปรบตวของราคาสงกวาคาจางทเปนตวเงน ทำใหคาจางทแทจรงลดตำลง การจางงานและผลผลตปรบตวสงขน แตในระยะยาว เมอคนงานรบรถงระดบราคาทปรบตวสงขน การจางงานและผลผลตกปรบตวกลบสระดบตามธรรมชาต (natural equilibrium)

Lucas's model

Lucas (1972) แสดงใหเหนวาการเปลยนแปลงท ไมคาดการณ (unanticipated change) ของปรมาณเงนสามารถทำใหเกดการเปลยนแปลงระยะสนของเศรษฐกจจรง Lucas สรางแบบจำลองโดยแบงยอยตลาดใหเลกๆ และความตองการถอเงนในแตละตลาดเปนแบบสม โดยตลาดดงกลาวมลกษณะเหมอนเกาะ ซงในแตละคาบเวลา คนแตละคนจะกระจายอยในแตละเกาะ และสนใจราคาในเกาะของตนเอง และสมมตใหแตละคนมขอมลไมสมบรณเกยวกบตวแปรทางการเงน เชนปรมาณเงน และราคาโดยทวไป ดงนนเมอราคาสนคาในเกาะตวเองสงขนหนวยเศรษฐกจตองตดสนใจวาราคาทสงขนเปนการเพมขนของราคาโดยทวไปหรอราคาในเกาะ

ในแบบจำลองของ Lucas การเปลยนแปลงของปรมาณเงนจะมผลตอการจางงานและผลผลตกตอเมอหนวยเศรษฐกจมขอมลทไมสมบรณ ไมสามารถตดสนใจไดวาการเปลยนแปลงของปรมาณเงนเกดขนเฉพาะในเกาะของตนเองหรอเกดขนทกเกาะ หากรฐบาลประกาศการดำเนนนโยบายการเงน นโยบายจะไมมผลตอผลผลต แตจะทำใหราคาเพมขนอยางเดยว

ทฤษฎของ Lucas สงผลเชงนโยบาย 3 ประการ คอ (1) Lucas แบงแยกผลของนโยบายเปนนโยบายทคาดการณไดและคาดการณไมได หากการเปลยนแปลงปรมาณเงนเปนการดำเนนนโยบายทคาดการณได กจะไมมการเปลยนแปลงในผลผลตและการจางงาน ในขณะทการเปลยนแปลงปรมาณเงนทไมสามารถคาดการณไดในระยะสนนโยบายจะทำใหเกดการเปลยนแปลงในผลผลตและการจางงาน ผลอนนสอดคลองกบความเปนกลางทางการเงน (neutrality of money) ในระยะยาวและผลของนโยบายการเงนในระยะสน (2) ความสมพนธระยะสนระหวางผลผลตและอตราเงนเฟอขนอยกบความแปรปรวนของตวกระทบทเปนตวเงนและตวแปรแทจรง (3) policyirrelevance hypothesis เนองจากการเปลยนแปลงปรมาณสงผลตอตวแปรแทจรงเมอการดำเนนนโยบายเปนสงทไมคาดการณไว สวนการดำเนนนโยบายอนทเปนระบบและมตวแปรปรวนท

ในงานวจยสมยใหม ขอสมมตทเกยวกบขอมลขาวสารไมสมบรณมไดเปนสาเหตหลกใหเกดความไมเปนกลางในการดำเนนนโยบายการเงน (money nonneutrality)

3.2.2 ผลของสภาพคลอง (liquidity effect)ผลกระทบของนโยบายการเงนตอตลาดเงนสามารถแบงไดเปนสองทางคอ 1) ผลตอการคาดการณอตราผล

ตอบแทนทแทจรง (expected real rate of return) 2) ผลตอการคาดการณอตราเงนเฟอ (expected inflationrate) ถาอตราการเตบโตของปรมาณเงนมความสมพนธเชงบวกระหวางชวงเวลา (serially correlated) การเพมขน



ของอตราการเตบโตของปรมาณเงน จะสงผลตอการเพมขนของอตราเงนเฟอในอนาคต ซงจะทำใหการคาดการณอตราเงนเฟอสงขน นอกจากนการเตบโตของปรมาณเงนทสงขนสงผลใหอตราดอกเบยทเปนตวเงนสงขนในทนท

นกเศรษฐศาสตรและผกำหนดนโยบายสวนใหญเชอวาธนาคารกลางสามารถลดอตราดอกเบยทเปนตวเงนในระยะสนโดยการใชนโยบายททำใหอตราการเตบโตของปรมาณเงนสงขน โดยผลของอตราการเพมขนของปรมาณเงนทสงขนททำใหอตราดอกเบยลดลง เราเรยกวาผลของสภาพคลอง (liquidity effect) ซงผลดงกลาวเปนชองทางใหนโยบายการเงนสงผลตอการบรโภค การลงทน และผลผลต

นอกจากนยงมนกเศรษฐศาสตรจำนวนหนงพยายามสรางแบบจำลองทราคาปรบเปลยนได และผลของการอดฉดเงนเขาสระบบเศรษฐกจทำใหอตราดอกเบยลดลง แบบจำลองหนงคอการสมมตวาหนวยเศรษฐกจมขอจำกดในการเขาถงกจกรรมทางการเงน เชน Lucas (1990) สรางแบบจำลองทเงนทอดฉดเขามาในระบบเศรษฐกจมการกระจายทไมเทากน บางคนไดปรมาณเงนทแทจรงสงกวาคนอน ดงนน ระดบราคาทปรบตวสงจะไมกลบไปสระดบดลยภาพแทจรงเดม

Fuerst (1992) Christiano and Eichenbaum (1992) แยกหนวยเศรษฐกจออกเปน ครวเรอน บรษทและตวกลางทางการเงน โดยครวเรอนมทางเลอกในการฝากเงนและนำเงนไปใชในการบรโภค ธนาคารมทางเลอกในการใหกแกบรษท ในแบบจำลองน เมอครวเรอนตดสนใจถงจำนวนเงนทจะนำไปฝากแลว ตวกลางทางการเงนไดรบการอดฉดเงนเขาสระบบธนาคาร ธนาคารพยายามปลอยกเพอหากำไร และเพอทจะดงดดในบรษทมาก ธนาคารจำเปนตองลดอตราดอกเบย ในแบบจำลองนสมมตวาบรษทกเงนมาจายคาจาง ดงนนเมอตนทนในการจางงานลดลง การจางงานกเพมขน ผลผลตกเพมขน

3.3 ความหนดทเปนตวเงน (Nominal rigidities)ในขณะทแบบจำลองในชวงทศวรรษท 1970 ทพยายามอธบายผลของนโยบายการเงนตงอยบนขอสมมต

วาราคาสามารถปรบเปลยนไดอยางเสร แตขอมลมความไมสมบรณ แบบจำลองเศรษฐกจมหภาคสมยใหมทอธบายถงผลของตวรบกวนทางการเงนมกจะตงอยบนขอสมมตของคาจาง และ/หรอ ราคาไมสามารถปรบตวไดอยางเสรหรอมความหนดในการปรบตว โดยทความหนดในการปรบตวหมายถงเหตการณทคาจางทเปนตวเงนหรอราคาไมสามารถปรบตวไดทนทเมอมการเปลยนแปลงปรมาณเงนทเปนตวเงน

3.3.1 ความหนดในคาจางทเปนตวเงน (wage rigidity)วธการหนงในการสรางแบบจำลองทมความหนดของราคา คอการสมมตใหราคาหรอคาจางถกกำหนดใน

ชวงตนของคาบทพจารณาและไมสามารถตอบสนองตอการเปลยนแปลงในคาบเวลานนๆ การทอตราการเตบโตของปรมาณเพมสงขน ทำใหการคาดการณตออตราเงนเฟอสงขน ทำใหอตราดอกเบยทเปนตวเงน และกระทบตอการจางงานและผลผลต

สมมตใหคาจางทเปนตวเงนถกกำหนดในตอนตนของคาบทศกษา และตงใหเทากบระดบคาจางทเปนตว



เงนทตงใจไว ดงนนคาจางทเปนตวเงนทตงไวกจะสอดคลองกบระดบราคาทคาดการณไว ณ ชวงเวลาทมการกำหนดคาจาง หากมการเปลยนแปลงทไมไดคาดไวในราคา คาจางทแทจรงจะแตกตางจากระดบทคาดไว ณ ชวงทมการกำหนดคาจาง ในขณะทบรษทจางงานโดยดจากคาจางแทจรง ณ เวลานนๆ หากระดบราคาโดยทวไปสงขนกวาทแรงงานคาดไว คาจางทแทจรงจะตำกวาระดบทคาดไว และบรษทจะจางงานมากขน

3.3.2 ตลาดกงแขงขนกงผกขาด (monopolistic competition)เหตผลทสนบสนนความหนดในการปรบตวของตวแปรท เปนตวเงนท เรามกใชคอ menu cost อยางไร

กตามตนทนดงกลาวด เหมอนจะนอยเมอ เทยบกบความผนผวนท เกดขนในระบบเศรษฐกจเนองจากการดำเนนนโยบายการเงน ดงนนนกเศรษฐศาสตรจำนวนหนงจงตงขอสงสยตอการนำเอาขอสมมตของความหนดใสเขาไปในแบบจำลอง ดงนนเพอพจารณาการกำหนดราคาของผผลต แบบจำลองจะตองมลกษณะทมการแขงขนไมสมบรณเชนตลาดกงแขงขนกงผกขาด (monopolistic competition) โดยแบบจำลองดงกลาวจะสมมตใหสนคาขนกลางขายในตลาดกงแขงขนกงผกขาด (monopolistic competition) อยางไรกตามยงจำเปนตองมขอสมมตเกยวกบความหนดของระดบราคาเพอใหเกดผลตอตวแปรทแทจรง

3.4 แบบจำลองเคนสเซยนใหมสำหรบการวเคราะหนโยบายการเงนในแบบจำลองเศรษฐกจสมยใหม ตงอยบนพนฐานของพฤตกรรมแสวงหาอตมภาพ วธการมาตรฐานใน

ปจจบนคอการสรางแบบจำลอง dynamic stochastic general equilibrium ซงหนวยเศรษฐกจแสวงหาอตมภาพภายใตความหนดของคาจาง และ/หรอ ราคา

เปาหมายหนงของบทน คอใหนกศกษาเขาใจวธการวเคราะหนโยบายการเงนสมยใหม ทพฤตกรรมของธนาคารตอบสนองตอการเปลยนแปลงในระบบเศรษฐกจ เพอจดการใหระบบเศรษฐกจกลบเขาสเปาหมายเงนเฟอทประกาศไว หรอไมประกาศไว

ฟงกชนการตอบสนองของธนาคารกลาง แสดงให เหน nominal anchor สำหรบดลยภาพเศรษฐกจในระยะปานกลาง นอกจากนน ยงเปนการสรางความคาดหวงไปขางหนาวาธนาคารกลางจะยดมนตอการดำเนนนโยบายเพอใหเกดอตราเงนเฟอตำ

จากโครงสรางนโยบายการเงนขางตน การดำเนนนโยบายการเงนอตมภาพ คอการแสวงหากฏเกณฑนโยบายการเงน เพอใหธนาคารกลางบรรลอตมภาพภายใตเงอนไขทตองเผชญกบภาคเอกชน

ในชวงหลายปทผานมา ธนาคารกลางทงประเทศทพฒนาและตลาดเกดใหมหนมาดำเนนนโยบายทมเปาหมายเปนอตราเงนเฟอ ดงนนเราจำเปนตองเขาใจกอนวาทำไมเปาหมายอตราเงนเฟอตำถงเปนเปาปรารถนาของธนาคารกลาง หรอเราตองตอบคำถามใหไดวา

• เงนเฟอไมดอยางไร

• อตราเงนเฟอทอดมคตคอเทาไร อตราเงนเฟอตดลบ หรอเปนศนยดหรอไม



3.4.1 เงนเฟอ เงนฝดในแบบจำลองระยะสนและระยะกลางทเรากำลงศกษา ธนาคารกลางมเปาหมายในการรกษาระดบอตรา

เงนเฟอใหตำและมเสถยรภาพ ในขณะเดยวกบความพยายามในการเพมการจางงานใหสงกวาระดบดลยภาพกอาจกอใหเกดผลประโยชนทางเศรษฐกจแตกตองแลกมาดวยอตราเงนเฟอทสงขน นอกจากนอตราเงนเฟอทสงมากกมตนทนทสงในการขจดเงนเฟอดงกลาว

เงนเฟอทสงขน

ในระบบเศรษฐกจทมคนหลายกลม เชนคนงานและผประกอบการ อตราเงนเฟอทเพมขนสงผลตอคาจางทไดทำสญญา ในกรณของผประกอบการสามารถปรบเปลยนราคาสนคาไดอยางรวดเรว ในขณะทคนงานไมสามารถปรบคาจางตามเงนเฟอทสงขนไดทนท สงผลตอการกระจายรายไดในระบบเศรษฐกจ อนนำมาสความตงเครยดระหวางคนสองกลม อตราเงนเฟอดงกลาวมกตามมาดวยนโยบายเพอจดการปญหาเงนเฟอ ซงสงผลตอการวางงานทเพมขน

อตราเงนเฟอทเพมสงขนมาก และ hyperinflation

เมออตราเงนเฟอสงกวา 100 % ตอปเราจะพจารณาวาเปนกรณทอตราเงนเฟอสงมาก ซงในชวงระหวางป1960 ถง 1996 มเหตการณดงกลาวเกดขน 40 ครงใน 25 ประเทศ โดยเฉลยมชวงเวลาทเกดประมาณ 40 เดอน ในขณะท hyperinflation เราจะหมายถง กรณทอตราเงนเฟอสงกวา 50 % ตอเดอน ซงสาเหตของอตราเงนเฟอทสงนนมกจะมาจากการทรฐบาลชดเชยการขาดดลโดยการพมพเงนออกมา (seignorage)

มหลกฐานเชงประจกษวาสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมความสมพนธกบอตราเงนเฟอทสง โดยทวไป อตราเงนเฟอทสงจะสมพนธกบสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจทแยเชน การลงทน การบรโภค และผลผลต

อตราเงนเฟอทผนผวน (volatile inflation)

อตราเงนเฟอสงมกเกดเหตการณทเงนเฟอผนผวนดวยเชนเดยวกน โดยทอตราเงนเฟอทผนผวนสรางความไมแนนอนใหเกดขนในการคาดการณเกยวกบราคา หากเกดการเพมขนของอตราเงนเฟออยางไมคาดไวจะกระทบตอตวแปรทแทจรงเชนคาจางทแทจรง เชนหากอตราคาจางทแทจรงไดกำหนดไวโดยตงอยบนอตราเงนเฟอในอดตอตราเงนเฟอทสงขนทำใหคาจางทแทจรงลดลง

อตราเงนเฟอทคงท อะไรคอระดบทเหมาะสม

หากเราพจารณาเพอประโยชนในการคาดการณดานราคา เราจำเปนตองรกษาระดบอตราเงนเฟอใหคงทอนนำมาสคำถามวาอตราเงนเฟอเทาใดจงเปนระดบทเหมาะสม

ตนทนจากการถอเงนทเกดกบประชาชนเมออตราเงนเฟอสง ตนทนประการแรกเรยกวา ตนทน ``shoe-leather'' เปนตนทนทาง ธรกรรมท ตอง เดนทาง ไปธนาคารหรอต เบก เงน เพอ ถอน เงน เพม และตนทน ในการ



เปลยนแปลงเมน (menu cost) หรอราคาสนคา ซงตนทนทงสองคอนขางนอย ดงนนทำไมเราจำเปนตองปรบอตราเงนเฟอทสงแตมเสถยรภาพมาสอตราเงนเฟอทตำและมเสถยรภาพ สาเหตจากหลกฐานเชงประจกษกคอเงนเฟอทสงมกเกดขนพรอมกบอตราเงนเฟอทผนผวนมากขน และกอใหเกดตนทนกบหนวยเศรษฐกจ นอกจากนนโยบายลดเงนเฟอมกเกดกบระบบเศรษฐกจทมอตราเงนเฟอทสงขนเรอยๆ

เงนฝด (deflation)

ถาอตราเงนเฟอเปนลบเชน -2 % จะเทากบอตราเงนฝดเทากบ 2 % เงนฝดสงผลกระทบตอเศรษฐกจสองประการ ในภาวะปกตเมอเกดเงนฝดสงผลกระทบตอการปรบคาจาง เนองจากคนงานไมเตมใจทจะลดคาจางทเปนตวเงน ดงนนหากเกดการลดลงของราคาในภาคการผลตใด และคาจางทเปนตวเงนมไดปรบตวลดลง ยอมสงผลใหคาจางทเปนตวเงนสงกวาควรเปนและกระทบการผลต

ปญหาประการทสองของเงนฝดคอ หากประเทศตกอยในหลมของเงนฝด (deflation trap) ซงอาจเกดจากการทความตองการในประเทศลดลง จนทำใหเงนเฟอลดลงจนเปนลบ หากธนาคารกลางดำเนนนโยบายอตราดอกเบยทเปนตวเงนตำเพอกระตนอปสงคในประเทศ แตความตองการในประเทศขนอยกบอตราดอกเบยทแทจรงทเปนบวกอนเนองจากเงนฝด ดงนนระบบเศรษฐกจกจะตกอยในหลมดงกลาว ตวอยางเชนเศรษฐกจญปน

สรป

จากขอสรปในหวขอนเราจะไดวาผกำหนดนโยบายควรจะสรางตวยดของนโยบายเพอใหอตราเงนเฟอตำและมเสถยรภาพ อยางไรกตามในเศรษฐกจของประเทศตางๆทวโลก เรายงสงเกตเหนเศรษฐกจทมอตราเงนเฟอทสง และผนผวน การดำเนนนโยบายการเงนเพอชดเชยการขายดลการคลงกเปนสาเหตหนงใหบางประเทศยงมอตราเงนเฟอทสง เนองจากการชดเชยดวยการเกบภาษไมสรางความนยมในผออกเสยงเลอกตง ประเดนความสมพนธระหวางนโยบายการเงนและการคลงเราจะศกษาในชวงหลงของวชาน

3.4.2 กระบวนทศน (paradigms) สำหรบการวเคราะหนโยบายการเงนในหวขอนเราจะกลาวถงการเปลยนแปลงกระบวนทศนในการศกษานโยบายการเงนจากแบบจำลองทใช

เสน LM เปน เสน MR โดยททงสองกระบวนทศนตางใชความเฉอยของอตราเงนเฟอซงแสดงดวยเสนฟลปส และเสน IS ในการวเคราะห กระบวนทศนแรกเราเรยกวาแบบจำลองปรมาณเงน หรอกระบวนทศน LM ซงมคณลกษณะดงน

• ปจจยกำหนดระดบราคาและอตราเงนเฟอทสำคญคอปรมาณเงน

• เครองมอในการดำเนนนโยบายการเงนคอปรมาณเงน

• กลไกในการปรบตวจากดลยภาพเดมทมอตราเงนเฟอคงท ไปสดลยภาพใหม ผานแบบจำลอง IS/LM และเสนฟลปสทมความเฉอยในการคาดการณ



สมมตวาระบบเศรษฐกจอยในดลยภาพมอตราเงนเฟอเทากบอตราการเพมของปรมาณเงน ผลผลตอยท y0 หากมการกระทบทางบวกตอ IS ทำให IS ขยบไปทางขวา สงผลใหอปสงคมวลรวมเพมสงขน อยางไรกตาม ผลตออปสงคมวลรวมสงขนไมมากเนองจากการเพมขนของอปสงคของเงน ณ ผลผลตใหมท y1 ทำใหอตราดอกเบยสงขน การขยายตวของผลผลตและการลดลงของวางงานสงผลตออตราเงนเฟอเพมสงขน ในกรณทผลผลตเพมสงขนสงผลใหอตราเงนเฟอและระดบราคาเพมสงขน กระทบปรมาณเงนเงนทแทจรง สงผลใหเสน LM ขยบไปทางซายทำใหผลผลตกลบไปสดลยภาพเดม (LM(MP ′ )) ในกระบวนทศนนนโยบายการเงนมลกษณะเปนแบบไมไดตอบโตการเปลยนแปลง (passive) หรอนโยบายการเงนเปนการปรบตวตามการเปลยนแปลงของปจจยภายนอกผานปรมาณเงนทแทจรง หรอมการปรบตวผานเสน LM ทยายเนองจากการเปลยนแปลงของระดบราคา ดรปท ??

รปท 3.1: เงนเฟอในแบบจำลอง IS-LM

y

r

IS

IS ′

LM(MP)

LM(MP ′)

y0 y1

ในกระบวนทศนทสอง เราเรยกวาฟงกชนตอบสนองโดยใชอตราดอกเบย หรอ กระบวนทศนเสนกฏเกณฑนโยบายการเงน (Monetary policy Rule) หรอเสน MR ซงมคณลกษณะดงน

• ปจจยกำหนดระดบราคาและอตราเงนเฟอทสำคญคอนโยบาย

• เครองมอในการดำเนนนโยบายการเงนคออตราดอกเบยระยะสน

• กลไกในการปรบตวสดลยภาพใหม ผานกฏเกณฑอตราดอกเบย

สมมตใหเกดการเปลยนแปลงทำใหเสน IS ขยบเพมขน ธนาคารกลางจะตอบสนองการเพมขนของระดบราคาอนเนองมาจากการเพมขนของผลผลตโดยการปรบอตราดอกเบยใหสงขน ผลผลตกจะปรบตวลดลง อตราเงนเฟอกจะลดลง ในแบบจำลองน ธนาคารกลางจะทำหนาทในการปรบอตราดอกเบยเพอปรบใหระบบเศรษฐกจกลบเขาสดลยภาพ

การเปลยนแปลงกระบวนทศนท ใช ในการวเคราะหนโยบายการ เงนมง เปา ไปท สองประเดน ไดแก การเปลยนแปลง เครอง มอ ใน การ ดำเนน นโยบาย และ ลกษณะ การ ดำเนน นโยบาย ท เปลยน จาก แบบ ไม ได ตอบโต(passive) เปนลกษณะทมการตอบโตตอการเปลยนแปลง (active) มากขน



ประเดนทสองคอ เครองมอในการดำเนนนโยบายการเงน ในมมมองของการรกษาเสถยรภาพ Poole(1970) ไดพจารณาทางเลอกในการดำเนนนโยบายโดยใชปรมาณเงนคงท หรออตราดอกเบยคงท Poole ใชแบบจำลอง IS-LM แลวพบวา หากระบบเศรษฐกจเผชญกบชอกจาก LM การดำเนนนโยบายอตราดอกเบยคงทใหผลดานการรกษาเสถยรภาพทดกวาการดำเนนนโยบายปรมาณเงนคงท ในทางตรงขามหากชอกเกดจาก IS การดำเนนนโยบายปรมาณเงนคงทจะใหผลทดกวา โปรดดรปท (??)

รปท 3.2: การวเคราะหของ Poole ดวยเสน IS-LM

r

y

r∗ LM3

LM1 LM2

IS

y0y1 y2

Monetary shock

r

y

r∗ LM3

LM1

IS1IS2

IS shock

yr

1yr

2

ym

1 ym

2

ทมา: Poole (1970)

นอกจากน Poole ยงแสดงใหเหนวาการดำเนนนโยบายแบบทมการตอบโตตอการเปลยนแปลง (active)ใหผลทดกวาการดำเนนนโยบายแบบไมไดตอบโต (passive) โดยเฉพาะเมอเกดชอกในระบบเศรษฐกจและมความลาในการดำเนนนโยบาย

3.4.3 แบบจำลอง IS-PC-MRเปาหมายของธนาคารกลางในการจดการกบตวรบกวนดานอปสงค (demand shock) คอการลดตนทน

ท เกดขนในระบบเศรษฐกจ ทงจากอตราเงนเฟอทสง และการวางงาน หากเกดการเปลยนแปลงดานอปสงคททำใหเกดเงนเฟอ ธนาคารจะทำการเพมอตราดอกเบยเพอลดอปสงค ใหเศรษฐกจกลบเขาสเงนเฟอเปาหมาย และดลยภาพของการวางงาน

แบบจำลอง IS-PC-MR เปนความพยายามของ Carlin และ Soskice ในการสรางแบบจำลองดวยรปภาพเพอใหนกศกษาเขาใจแบบจำลองสมยใหมทธนาคารกลางและนกเศรษฐศาสตรมหภาคใชวเคราะหนโยบายการเงน2

2เนอหาในสวนนเกบความจาก Carlin and Soskice (2005), Carlin and Soskice (2006) งานอนๆทพยายามอธบายแบบจำลองเคนสเซยนใหมดวยรปภาพไดแก Allsopp and Vines (2000) Romer (1999) Taylor (2000) Walsh (2002)



เงนเฟอ และเสนฟลปส

อตราเงนเฟอ คอ อตราการเปลยนแปลงของระดบราคาโดยทวไป ซงสามารถคำนวณไดจาก πt =Pt−Pt−1

Pt−1

โดยทอตราเงนเฟอทสงมกจะสมพนธกบความผนผวนของอตราเงนเฟอ ทำใหมความไมแนนอนในระบบเศรษฐกจสงผลตอการตดสนใจของหนวยเศรษฐกจ อกทงหากปลอยใหอตราเงนเฟอสงมากแลว การลดอตราเงนเฟอทสงมตนทนทสงกวาการลดอตราเงนเฟอเมออตราเงนเฟอสงไมมากนก ดงนนรฐบาลของหลายประเทศจงหนมาดำเนนนโยบายการเงนแบบใชอตราเงนเฟอเปนเปาหมาย

ความเฉอยของเงนเฟอ (Inflation inertia)งานวจยเชงประจกษเกยวกบพลวตรของอตราเงนเฟอ (inflation dynamics) พบวาการเปลยนแปลงของ

ผลผลตนำไปสการเปลยนแปลงของอตราเงนเฟอ หรอพดงายๆวาผลผลตในระดบทสงกอใหเกดเงนเฟอ หลกฐานดงกลาวสอดคลองในแบบจำลองมาตรฐานทวา อตราเงนเฟอในปจจบน (πt) จะขนอยกบอตราเงนเฟอในชวงทผานมา(πt−1) และชองวางระหวางการวางงานในคาบปจจบนและดลยภาพของอตราการวางงาน (equilibrium rate ofunemployment, ERU) 3

ขอสมมตทวาอตราเงนเฟอคาบปจจบนขนอยกบเงนเฟอในคาบทผานมาอาจอธบายไดดวย (1) การคาดการณ และ (2) ความเฉอย โดยท ในหวขอน เราจะยดคำอธบายทสองเปนเหตผลของการทอตราเงนเฟอในคาบปจจบนขนอยกบอตราเงนเฟอในอดต

• การคาดการณ วธการหนงทจะผนวกเงนเฟอในอดตเขาไปในแบบจำลอง คอการทเราตงขอสมมตใหผตงราคาคาจางคาดวาอตราเงนเฟอในปจจบน เปนผลสบเนองมาจากเงนเฟอในคาบทผานมา หรอการคาดการณมลกษณะเปน adaptive formation หากเราเอาแนวคด adaptive formation of expectation ไปใชกบอตราเงนเฟอ เราจะไดวา อตราเงนเฟอทคาดไวในคาบปจจบนเทากบการคาดการณอตราเงนเฟอในคาบทแลว (πE

−1) และความผดพลาดของการคาดการณในคาบทผานมา

πE = πE−1 + a(π−1 − πE

−1) (3.1)

โดยทคา a นอยกวาหรอเทากบหนง หากหนวยเศรษฐกจแกไขความผดพลาดทเกดขนทงหมด จะไดวา a = 1

และ πE = π−1 ขอสมมตทวาอตราเงนเฟอขนแตปจจยทเกดขนในอดตดคอนขางไมฉลาดและไมเหมาะสมกบการพจารณาสงทจะเกดขนในอนาคต แบบจำลองทผนวกอตราเงนเฟอและการคาดการณอตราเงนเฟอไดถกเสนอไวแลว แตเรามไดพจารณาแบบจำลองดงกลาวในบทน

• ความเฉอย ผตงราคาคาจางผนวกอตราเงนเฟอในอดตเขาไปในการเรยกรองคาจางในปจจบนเพอสะทอนการเปลยนแปลงทอาจจะเกดในอนาคต เรามกจะคดถงอตราเงนเฟอเฉอย (πI ) เปนอตราเงนเฟอในคาบ

3แบบจำลองทใชการคาดการณอยางสมเหตสมผล เสนอวาอตราเงนเฟอเปนตวแปรทนำผลผลต เนองจากหากคนคาดการณวาผลผลตจะเพมขนในคาบตอไป ยอมสงผลตอเงนเฟอ สงผลใหคนคาดวาเงนเฟอจะสงขน



ทแลว โดยทอตราเงนเฟอในปจจบน จะเทากบอตราเงนเฟอเฉอยและฟงกชนของชองวางผลผลต (outputgap)

π = πI + α(y − ye) (3.2)

การสรางเสนฟลปส การสรางเสนฟลปส ซงแสดงความสมพนธระหวางอตราเงนเฟอและผลผลตในระบบเศรษฐกจ มพนฐานจากความสมพนธในตลาดแรงงานทมการแขงขนไมสมบรณ ในวชาเศรษฐศาสตรมหภาค เราสนใจถงปญหาการวางงานโดยไมสมครใจ (involuntary unemployment) โดยมสาเหตจากความไมสมบรณของตลาดแรงงาน อนเนองมาจากการตงคาจางโดยสหภาพ นายจางและการตอรองคาจาง ถาตลาดแรงงานเปนตลาดแขงขนสมบรณ ตลาดจะไมมการวางงานโดยไมสมครใจ เนองจากคาจางทแทจรงจะปรบตวเพอใหตลาดอย ในดลยภาพ

การตงคาจาง (wage setting)ในตลาดแขงขนไมสมบรณ เราจะสามารถสรางเสนเสนอคาจาง (WS: wage setting) ซงมความสมพนธกบ

เสนขายแรงงานในตลาดแขงขนสมบรณ (Es, supply of employment) ทเปนเสนทอดขน โดยทเสน WS จะอยเหนอเสนอปทานแรงงาน ณ ระดบการจางงานเดยวกน

รปท 3.3: เสนเสนอขายแรงงาน

w =W

P

w1

w0

WS curveE

s

EE0 E1

ทมา Carlin and Soskice (2006), Figure 2.8

จากรปท ระดบคาจาง w1 อปทานแรงงานในตลาดแขงขนสมบรณจะเทากบ E1 ในตลาดแขงขนท ไมสมบรณจะมการขายแรงงานทลดลงเปน E0 โดยทมแรงงานทตองการขายแรงงานเพมเทากบ (E1 − E0) ทระดบคาจางเทากบ w1 หรอหากเราพจารณาทระดบการจางงาน E0 ในกรณตลาดแขงขนสมบรณตองการคาจางเพยงแคw0 แตในตลาดแรงงานแขงขนไมสมบรณแรงงานสามารถเรยกรองคาจางทสงกวา w0 ซงเทากบ w1 นนเอง

เราสามารถเงอนไขในตลาดแรงงานทกำหนดคาจางทแทจรงจะไดแก

W = Pb(E) (3.3)



โดยท b(E) คอฟงกชนทเพมขนของการจางงาน เมอคาจางถกกำหนดจากนายจางและลกจางผานการเจรจา คาจางจะถกกำหนดในรปคาจางทเปนตวเงนและคงทในชวงเวลาใดเวลาหนง ในขณะทลกจางจะขายแรงงานโดยพจารณาคาจางทแทจรง โดยดคาจางทเปนตวเงนเทยบกบการคาดการณดานราคา หากเขยนเสนเสนอการจางงานในรปของคาจางทแทจรงจะไดวา

wWS = b(E) (3.4)

คาจางทแทจรงทสงกวาเสนอปทานแรงงานเรยกวา mark-up ตอแรงงาน ซงเกดจากความไมสมบรณของตลาด โดยทเราสามารถอธบายทมาของ mark-up ไดจาก (1) การตงคาจางโดยสหภาพแรงงาน (2) การตงราคาทมประสทธภาพ (efficiency wage setting) โดยนายจาง

1. การตงคาจางโดยสหภาพแรงงาน ในอตสาหกรรมทมการตงคาจางโดยสหภาพ คาจางจะถกกำหนดโดยการเจรจาระหวางนายจางกบสหภาพ แบบจำลองอยางงายทใชพจารณาการกำหนดคาจางคอสหภาพทมการผกขาด (monopoly union) โดยสหภาพจะเปนผกำหนดคาจาง โดยจะพจารณาคาจางทเปนตวเงนและระดบการจางจาง โดยจะไมใหคาจางสงเกนไปเนองจากจะทำใหมการจางงานนอยเกนไป ในทางตรงขามคาจางทตำเกนไปกจะมมาตรฐานการครองชพทตำเกนไป ดงนนสหภาพจะตงคาจางทสงกวาคาจางทตลาดแขงขนสมบรณ ณ การจางงานเดยวกน และทำใหเสนเสนอการจางงานเปนเสนททอดขน และอยเหนอเสนอปทานแรงงานในตลาดแขงขนสมบรณ

2. คาจางทมประสทธภาพโดยบรษท ในแบบจำลองนบรษทเปนผกำหนดคาจาง โดยทตงคาจางทสงกวาในตลาดแขงขนสมบรณ เพอจงใจใหลกจางทำงานดขน

การตงราคา (price setting)ภายใตตลาดสนคาแขงขนสมบรณ คาจางทแทจรงทตงโดยบรษทเทากบ marginal product of labor ดง

นนราคาทบรษทตง (P ) จะเทากบตนทนสวนเพม หากสมมตใหบรษทมปจจยการผลตเพยงอยางเดยวคอแรงงาน

P = MC

=W

MPL

→ W

P= MPL

เราจะไดเสนความตองการแรงงานเปนเสนทอดลง หรอคอเสน MPL นนเอง ในทางตรงขาม ภายใตตลาดแขงขนไมสมบรณ บรษทจะตงราคาเพอใหไดกำไรสงสด โดยจะตงราคาสงกวาตนทนสวนเพม (mark-up price) ซงขนอยกบความยดหยนของสนคา สมมตวาเราพจารณาตลาดผกขาดทมคาความยดหยนเทากบ ϵ4 และเปนคาคงท ราคา

4ϵ = − ∂Q/Q∂P/P

และผผกขาดจะทำการผลตเมอ ϵ > 1



mark-up price จะเทากบP =

ϵ

ϵ− 1

W

MPL(3.5)

ทำใหคาจางแทจรงในการตงราคาของบรษทเทากบ

W

P=

ϵ− 1

ϵMPL (3.6)

เนองจาก ϵ−1ϵ มคานอยกวาหนง เสน PS จะขยบลงมาเปนสดสวนกบเสน MPL โดยจะอยตำกวา โดยทวไปเสน

PS ตลาดแขงขนไมสมบรณจะอยตำกวาเสนอปสงคแรงงงานในตลาดแขงขน สวนตางระหวางเสนอปสงคแรงงานในตลาดแขงขนสมบรณและเสน PS คอกำไรตอแรงงานทบรษทไดรบ

รปท 3.4: เสนเสนอซอแรงงาน

w = W

P

E

MPLPS curve (ǫ = 3)PS curve (ǫ = 2)


ในการวเคราะหเรามกจะใชเสน PS ทเปนเสนขนานกบแกนนอนมากกวาเสน PS ททอดลง โดยเราสมมตให MPL มคาคงทและ mark-up มคาคงทดวยเชนเดยวกน ทำใหเสน PS เปนสดสวนของ MPL ในกรณนผลผลตตอแรงงานจะถกแบงเปนสองสวนคอคาจางแทจรงตอแรงงานและกำไรตอแรงงาน

ราคาทบรษทขายสนคาเทากบ mark-up (1 + µ) ของคาจางจากแรงงานหนงคน

P = (1 + µ)W

λ(3.7)

โดยท λ คอผลตภาพของแรงงานหนงคนเทากบ YE

หากเรานยาม µ = µ1+µ จะไดสมการตงราคาเปน

P =1

1− µ

W

λ(3.8)



หากหารสมการขางตนดวย P และยายขางสมการจะได

λ = µλ+W

P(3.9)

หรอผลผลตตอหนวยแรงงานเทากบกำไรตอหวและคาจางทแทจรงตอหว หากเราเขยนสมการเสนอราคาในรปคาจางทแทจรงจะได

wPS =W

P= λ(1− µ) (3.10)

และสามารถแสดงไดโดยรปท ??

รปท 3.5: เสนเสนอซอแรงงาน (PS curve)

w =W

P

E

MPL

PS curve

λ

real wage

real profits per head


ดลยภาพของตลาดแรงงาน เงอนไงดลยภาพในตลาดแรงงานทมการแขงขนไมสมบรณ

wWS = wPS (3.11)

การสรางเสนฟลปส เมอเราทราบความสมพนธในตลาดแรงงานแลว ตอไปเราจะพจารณาความสมพนธระหวางการวางงานและอตราเงนเฟอ ทำไมอตราเงนเฟอคงททอตราการวางงานทดลยภาพ และทำไมเมอการวางงานเบยงเบนจากดลยภาพแลวสงผลตอการเปลยนแปลงในอตราเงนเฟอ

เราจะเรมจากตวอยางตวเลข โดยเรมจากอตราเงนเฟอในระบบเศรษฐกจอยท 4 % ตอป และการวางงานอยท ERU (equilibrium rate of unemployment) หรอจากรปท ?? การจางงานอยท E1 และคาจางทแทจรงอยท w1 คาจางทเปนตวเงนจะถกปรบเพอใหคาจางทแทจรงเทากบ w1 เนองจากอตราเงนเฟอเพมขนปละ 4 % คาจางทเปนตวเงนกปรบเพมขน 4 %

สมมตวาการจางงานอยท E2 ซงสงกวาดลยภาพ ในขณะทอตราเงนเฟอในคาบทแลวเทากบ 4 % เราจะพบวาทการจางงาน E2 คาจางทแทจรงตองปรบตวสงขน สมมตใหสงกวา w1 2 % ดงนนคาจางทเปนตวเงน



รปท 3.6: อตราเงนเฟอและการจางงาน

w =W

P

E

PS curve

WS curve

w1

w2

w0

E1 E2E0


ตองปรบเพมขน 4+2 % ในขณะเดยวกนบรษทกตองปรบราคาเพมขนเพอรกษากำไรทไดรบ ดงนนอตราเงนเฟอทคำนวณจากราคาและคาจางทเปนตวเงนจะเพมขนเปน 6 % เนองจากคาจางทเปนตวเงนและราคาเพมขน 6 %เทากนดงนนคาจางทแทจรงจะเทากบ w1

หากเราพจารณาในกรณตรงขาม เมออตราการวางงานสงกวา ERU หรอท E0 ดวยการใหเหตผลเหมอนกรณ E1 เราจะไดวาอตราเงนเฟอจะลดลง เมอการวางงานเพมขน อำนาจตอรองในตลาดแรงงานของคนงานลดลงซงสะทอนอยในเสน WS ทมความชนเปนบวก ทการจางงานทนอยกวา E1 เสน WS จะอยตำกวาเสน PS ในกรณนคนงานจะมอำนาจตอรองนอยลงและไมสามารถเรยกรองคาจางทเปนตวเงนใหเพมขนเปน 4 % ได คาจางทเปนตวเงนทตงโดยนายจางตามเสน PS จะเทากบ 4 % - 2 %= 2 % เนองจากตนทนในการจางงานเพมขนเพยง 2 %นายจางจะเรยกรองราคาสนคาเพมขนเพยง 2 % เพอรกษาสวนตางกำไร ทำใหอตราเงนเฟอลดลงเปน 2 %

สรปไดวา การวางงานทนอยลงกวา ERU ตองแลกกบอตราเงนเฟอทสงขนเปน 6 % หากพจารณาในกรณตรงขามจะไดวาการวางงานทสงกวา ERU อตราเงนเฟอจะตำกวา 4 %

จากความสมพนธทไดอธบายไวขางตน เราสามารถแสดงความสมพนธไดดวยเสนฟลปส (PC) โดยทแกนตงคอ อตราเงนเฟอ และแกนนอนคอผลผลต ดงทแสดงไวในรปท ?? ทเชอมความสมพนธระหวางเสน PC กบ กราฟWS/PS

คณลกษณะของเสน PC ถกกำหนดโดยปจจยสองประการคอ

1. อตราเงนเฟอในคาบทแลว (lagged inflation rate) จะเปนตวกำหนดความสงของเสน PC โดยทเสน PC จะตดกบเสน VPC ทระดบของอตราเงนเฟอในคาบทแลว

2. ความชนของเสน WS จะเปนตวกำหนดเสน PC โดยทเสน PC จะชนมากเมอเสน WS ชนมาก

ถงแมวาเราจะสามารถสรางเสน PC ไดจากเสน PS และ WS ในตลาดแรงงาน แตกจะเปนประโยชนหากเรา



รปท 3.7: การสรางเสนฟลปส

w = W

P

E

PS curve

WS curve

w1

w2

w0

E1 E2E0

Inflation (π)

yy0

y1 = ye

y2

4%

PC (πI = 4%)

Vertical Phillips curve (VPC)


เขยนความสมพนธของเสน PC ในรปสมการ เราทราบวาคาจางทเปนตวเงนจะเพมขนเทากบอตราเงนเฟอในคาบทแลวบวกกบจำนวนคาจางทตองเปลยนเพอใหชองวางระหวางคาจางทแทจรงในปจจบน (จากเสน PS) กบคาจางทแทจรงบนเสน WS โดยทชองวางดงกลาวเปนฟงกชนกบความตางระหวางการจางงานในปจจบนและการจางงานทดลยภาพ เนองจากการจางงานและผลผลตเปนสดสวนกน เราจะไดสมการแสดงเสน PC วา

π = π−1 + α(y − ye) (3.12)

โดยท π คออตราเงนเฟอในปจจบน, π−1 คออตราเงนเฟอเฉอย, (y − ye) คอชองวางผลผลต (output gap) และα เปนคาสมประสทธทมคาเปนบวก คาเบยงเบนของผลผลตจากดลยภาพจะมองในรปเปอรเซนต ถาผลผลตสงกวาผลผลตทดลยภาพจะทำใหชองวางผลผลตเปนบวก และอตราเงนเฟอสงขนจากอตราเงนเฟอในคาบทแลว จากสมการดงกลาวจะเหนไดวาเสน PC ขยบเมออตราเงนเฟอในคาบทแลวเปลยนแปลง และความชนของเสน PC ขนอยกบ α ซงสะทอนมาจากเสน WS

การลดเงนเฟอมตนทน เสน PC ใหผลในการนำไปใชในเชงนโยบายคอหากธนาคารกลางตองการลดอตราเงนเฟอ จะมตนทนในการลดอตราเงนเฟอคอจะมชวงเวลาทจำเปนตองมการวางงานสงกวา ERU

สมมตใหระบบเศรษฐกจมอตราเงนเฟอทสงแตคงท และการวางงานอยท ERU จากสมการท (??) หาก



ธนาคารตองการลดอตราเงนเฟอใหตำกวาคาบทแลวจะเปนตองมอตราการวางงานสงกวา ERU หรอแสดงไดดวยสมการขางลาง

π = π−1 + α(y − ye)

→ (π − π−1) = α(y − ye)

ถาเราตองการให (π − π−1) < 0 จะตองทำให α(y − ye) < 0 หรอ y < ye

เราสามารถแสดงตนทนในการลดอตราเงนเฟอไดจากรปท (??) จากรปใหระบบเศรษฐกจอยทจด A มอตราเงนเฟอทสงท 8% หากธนาคารตองการลดอตราเงนเฟอไปยงเปาหมายท 2% ดวยอตราเงนเฟอในอดตเทากบ 8 %จะสมพนธกบเสน PC(πI = 8) การจะทำใหอตราเงนเฟอลดลงจะตองเคลอนระบบเศรษฐกจไปทางซายของเสนVPC อนนำไปสการวางงานทเพมขน เชนทจด B และอตราเงนเฟอเทากบ 6 % เมออตราเงนเฟอลดลง ในคาบตอไปเสน PC จะขยบเปน PC(πI = 6) ซงบนเสนดงกลาวธนาคารอาจเลอกลดอตราเงนเฟอเปนจด C การดำเนนนโยบายดงกลาวจะทำไปเรอยๆจนกระทงอตราเงนเฟอเทากบเปาหมายคอ 2 % และการวางงานเทานกบ ERU

รปท 3.8: การลดเงนเฟอมตนทน

V PCπ

ye y

PC(πI = 8)

PC(πI = 6)

PC(πI = 2)

8

6

5

πT = 2

A

BC

Z


ฟงกชนอรรถประโยชนของธนาคารกลาง

เราสมมตวาธนาคารมความสนใจตอตวแปรเปาหมายสองประการคอ อตราเงนเฟอ (π) และระดบของผลผลต (y) เราสมมตอกวาธนาคารมอตราเงนเฟอเปาหมายท πT และตองการทจะลดความผนผวนรอบๆเปาหมายหรอตองการทจะทำใหฟงกชนสญเสย (loss function) (π − πT )2 มคาตำทสด ฟงกชนสญเสยทอยในลกษณะมนยสองประการ (1) ธนาคารกลางใหความสำคญกบอตราเงนเฟอตำกวาเปาหมายเทากบอตราเงนเฟอทสงกวาเปา



หมาย ตวอยางเชน หากเปาหมายเงนเฟออยท 2 % อรรถประโยชนทสญเสยไปจากอตราเงนเฟอเทากบ 0 % หรอ4 % ตางเทากบ 4 หนวย (2) อรรถประโยชนสวนเพมทสญเสยไป (marginal disutility) จะเพมขนเมอชองวางระหวางอตราเงนเฟอจรงหางจากเปาหมายมากขนเรอย

ในขณะทอกตวแปรคอ ผลผลต หรอการจางงาน เราสมมตใหธนาคารกลางตงเปาหมายผลผลตไวเทากบผลผลต ณ ดลยภาพ (ye) และมฟงกชนสญเสยเทากบ (y − ye)

2 จากขอสมมตน แสดงวาธนาคารกลางใหความสำคญกบการเบยงเบนทางบวกและทางลบเทาๆกน หาก y < ye แสดงวามอตราการวางงานมากเกนไป และตองการใหลดการวางงาน ในกรณท y > ye เราจำเปนตองลดการจางงานเพอใหเศรษฐกจเขาสดลยภาพ และสงผลใหอตราเงนเฟอตำลง

เมอนำฟงกชนสญเสยเขามารวมกน จะได

L = (y − ye)2 + β(π − πT )2 (3.13)

โดยท β คอตวถวงนำหนกระหวางเปาหมายเงนเฟอและผลผลต หาก β > 1 แสดงวาธนาคารใหความสำคญกบอตราเงนเฟอมากกวาการเบยงเบนของการวางงาน ธนาคารกลางจะมพฤตกรรมในการหลกเลยงเงนเฟอมากขน(inflation-averse) เมอคา β สงขน และหากธนาคารกลางจะสนใจแตปญหาเงนเฟอแตเพยงอยางเดยว β = ∞

เราสามารถสราง เสนฟงกชนสญ เสย ในแผนภาพระหวางอตรา เงนเฟอและผลผลต สมมต ให β = 1

ธนาคารใหนำหนกระหวางเงนเฟอและการวางงานเทากน เสนทแสดงฟงกชนสญเสยจะไดแกวงกลมทมศนยกลางท(ye, ϕ

T ) โดยทความสญเสยจะลดลงเมอเสนเขาใกลจดศนยกลางมากขนเมอคา β > 1 ธนาคารกลางมความรสกไมแตกตางระหวางเงนเฟอสงกวาเปาหมาย 1% กบ การวางงานตำ

กวาเปาหมาย 2 % เสนจะมลกษณะเปนวงรแนวนอน (ellipsoid) ในทางตรงขามหากธนาคารกลางจะมพฤตกรรมหลกเลยงการวางงาน คา β < 1 และเสนจะมลกษณะเปนวงรแนวตง ดรปท (??)

รปท 3.9: ความแตกตางของเสนความพอใจของธนาคารกลาง

π

yye

π

yye

π

yye

πTπT πT

Balanced: β = 1 Inflation averse: β > 1 Unemployment averse: β < 1




เสนฟลปสในฐานะขอจำกดของธนาคารกลาง เราสมมตใหธนาคารกลางสามารถควบคมระดบผลผลตผานการดำเนนนโยบายการเงนดวยการปรบเปลยนอตราดอกเบย สงผลตออปสงคมวลรวม อยางไรกตามการดำเนนนโยบายจะสงผลตออตราเงนเฟอทางออมผานผลผลต ซง ในหวขอทผานมา เราทราบวาผลผลตเปนตวกำหนดอตราเงนเฟอ ผานความสมพนธตามทแสดงในสมการเสนฟลปส

π = π−1 + α(y − ye) (3.14)

จากความสมพนธดงกลาว เราสามารถสรางเสนฟลปสทมความชนเปนบวกในแผนภาพอตราเงนเฟอและผลผลต[รปท ??] โดยทเสนฟลปสจะถกระบดวยอตราเงนเฟอในคาบทผานมา และเคลอนยายเมออตราเงนเฟอคาบทผานมาเปลยน

รปท 3.10: การเปลยนแปลงของเสน PC และผลตอนโยบายการเงน

π

yye

πT = 2

PC(πI = 2)

PC(πI = 4)

4 A

B

D

C3


การสรางเสนกฏนโยบายการเงน หรอเสน MR

สมมตใหระบบเศรษฐกจมเปาหมายอตราเงนเฟอท 2 % หากเกดผลกระทบทางดานอปสงค ทำใหอตราเงนเฟอเพมขนไปเปน 4 % ดวยความเฉอยของเงนเฟอ ทำใหเสนฟลปสขยบไปเปน เสน PC (πI = 4) ณ จด Aธนาคารกลางเผชญกบปญหาทตองตดสนใจ หากธนาคารกลางตองการรกษาระดบผลผลตใหอยท ye จำเปนตองยอมรบอตราเงนเฟอ 4 % จากรปท ?? หากธนาคารกลางตองการใหอตราเงนเฟอในคาบตอไปอยท เปาหมายกตองยอมรบการหดตวของผลผลตไปทระดบ y2 ณ จด C อยางไรกตาม จากเสนอรรถประโยชนของธนาคารกลางธนาคารกลางสามารถบรรลอตมภาพไดโดยการตงเปาหมายอตราเงนเฟอเทากบ 3 % ณ จด D ในคาบทถดไปเสนฟลปสจะขยบไปเปน PC (πI = 3) ธนาคารกลางจะดำเนนนโยบายการเงนเพอใหอตราเงนเฟอกลบเขาสเปาหมายทจด B หากลากเสนเชอมจดสมผสระหวางเสนฟลปสและเสนอรรถประโยชน จะไดเสนกฏนโยบายการเงน หรอเสนMR

เราสามารถสรางเสนแสดงพลวตในการปรบตวของอตราเงนเฟอดงทแสดงในรปท ?? หากเกดชอกดาน



รปท 3.11: การสรางเสน MR

π

yye

πT = 2

PC(πI = 2)

PC(πI = 4)

4

B

D

C3

PC(πI = 3)

y1 y2

MR


อปทานในคาบท 0 (π1) ทำใหอตราเงนเฟอเพมไปเปน 4 % เมอถงคาบท 1 ธนาคารกลางมการคาดการณอยางสมเหตสมผลวาอตราเงนเฟอในคาบท 0 เทากบ 4 % จงเลอกดำเนนนโยบายในคาบท 0 เพอใหอตราเงนเฟอในคาบท1 เทากบ 3 % ธนาคารกลางเลอกดำเนนนโยบายในคาบท 1 เพอใหอตราเงนเฟอในคาบท 2 เทากบ 2.5 % และดำเนนนโยบายตอไปเพอใหเขาสเปาหมาย

รปท 3.12: การเคลอนไหวของอตราเงนเฟอ (inflation dynamic)

π

πT= 2

4

3

0 1 2 3Time

นอกจากนเราสามารถสรางเสน MR จากการหาอตมภาพดวยวธการทางคณตศาสตร โดยการหาระดบของy ททำใหฟงกชนสญเสยมคานอยทสด โดยการแทนคาจากเสนฟลปสลงไปในฟงกชนสญเสย และหาคา y ททำใหคาฟงกชนสญเสยตำทสด เราจะไดเงอนไขวา

∂L

∂y= 2(y − ye) + 2(π−1 + (y − ye)− πT ) = 0

= (y − ye) + (π−1 + (y − ye)− πT ) = 0

เนองจาก π − π−1 = y − ye,∂L

∂y= 2(y − ye) + 2(π − πT ) = 0



→ (y − ye) = −(π − πT )

สรปแลวเสน MR ในแกนอตราเงนเฟอและผลผลต แสดงดลยภาพของธนาคารกลางโดยแสดงผลผลตทธนาคารกลางตงเปาไวโดยตรง กบอตราเงนเฟอทเปนผลมาจากผลผลตทเลอก เพอใหไดรบอรรถประโยชนสงทสดภาพใตขอจำกดทธนาคารกลางเผชญ

จากรปเราจะเหนวาเสน MR เปนเสนทแสดงความสมพนธเชงผกผนระหวางอตราเงนเฟอ และผลผลต ซงมความชนเทากบ -1

ความชนของเสน MR จะขนอยกบปจจยสองประการคอ พฤตกรรมในการหลกเลยงเงนเฟอของธนาคารกลาง (สะทอนในเสนอรรถประโยชนของธนาคารกลาง) และ การตอบสนองของเงนเฟอตอการเปลยนแปลงของผลผลต (สะทอนในความชนของเสนฟลปส)

รปท 3.13: ความชนของเสน MR เมอธนาคารกลางใหความสำคญกบเปาหมายเงนเฟอมากกวาผลผลต

π

yye

πT = 2

PC(πI = 2)

PC(πI = 4)

4

BD C

3

PC(πI = 3)

y1 y2

MR (β > 1)


ปจจยแรก เราจะพจารณาพฤตกรรมในการหลกเลยงเงนเฟอของธนาคารกลางกอน ซงสามารถแสดงไดดวยคาทแตกตางกนของ β ในฟงกชนสญเสยของธนาคารกลาง L = (y − ye)

2 + β(π − πT )2 ถา β > 1 แสดงวาธนาคารกลางใหความสำคญกบเปาหมายอตราเงนเฟอมากกวาผลผลต ดงนน หากเกดการเปลยนแปลงทำใหเงนเฟอสงขน ธนาคารกลางจะยอมลดผลผลตในระบบเศรษฐกจเปนจำนวนมากเพอใหอตราเงนเฟอลดลงมาอยางมาก ทำใหเสน MR ลาดมาก ในทางตรงขามหาก β < 1 เสน MR จะคอนขางชนเมอเทยบกบกรณทใหความสำคญกบเปาทงสองเทาๆกน β = 1

ปจจยทสอง คอการตอบสนองของเงนเฟอตอการเปลยนแปลงของผลผลต ซงแสดงไวในเสนฟลปส π −

π−1 = α(y− ye) ในกรณทเราพจารณาขางบน เราสมมตให α = 1 หาก α > 1 เสน MR จะชนกวากรณท α = 1

อตราเงนเฟอตอบสนองตอการเปลยนแปลงของผลผลตคอนขางสง การลดลงของผลผลตเพยงเลกนอยกทำใหอตราเงนเฟอลดลงมาคอนขางมาก ทำใหเสน MR ลาดกวากรณท α = 1

หลงจากทเราไดเหนบทบาทของความชนของเสน PC และเสนความพอใจของธนาคารกลางตอความชนของเสน MR เราสามารถแสดงความสมพนธบนเสน MR ไดดวยสมการคณตศาสตร สมมตใหธนาคารกลางตองปรบ



รปท 3.14: ความชนของเสน MR ตามการตอบสนองของเงนเฟอตอผลผลต

π

yye

πT = 2

PC,α = 14

B

D

C3

MR, α = 1

PC,α > 1

MR, α > 1


เปลยนอตราดอกเบยในคาบท 0 เพอปรบเปลยนผลผลตและอตราเงนเฟอในคาบท 1 ดงนนธนาคารจะสนใจเฉพาะคาบท 1 ดงนนฟงกชนสญเสย (loss function) จะขนอยกบ y1 และ π1 โดยให β และ α มคาเปนบวก เราจะไดวาธนาคารจะเลอก y เพอทำใหฟงกชนสญเสยตำทสด

L = (y1 − ye)2 + β(π1 − πT )2 (3.15)

ภายใตเงอนไขวาπ1 = π0 + α(y1 − ye) (3.16)

แทนคา ?? ลงในสมการ ?? และหาคาอนพนธเทยบกบ y1 จะได

∂L

∂y1= (y1 − ye) + αβ(π0 + α(y1 − ye)− πT ) = 0 (3.17)

แทนคา ?? ลงใน ?? จะไดสมการเสน MR

(y1 − ye) = −αβ(π1 − πT ) (3.18)

จากสมการนจะเหนไดทนทวา คา α หรอ β ทมากจะทำใหความชนของเสน MR คอนขางราบ

3.5 การใชเสน IS-PC-MR วเคราะหดวยรปเราสามารถระบถงผลกระทบของตวแปรแตละตวตอแบบจำลอง IS-PC-MR ดงน

1. เปาหมายอตราเงนเฟอของธนาคารกลาง (πT ) ระบตำแหนงของเสน MR

2. ฟงกชนเปาหมายของธนาคารกลาง (β) เปนตวกำหนดรปรางของเสนอรรถประโยชนของธนาคารกลาง และ



สงผลตอความชนของเสน MR

3. ความชนของเสนฟลปส (α) เปนตวกำหนดความชนของเสน MR

4. ความยดหยนของอปสงคมวลรวมตออตราดอกเบย (a) เปนตวกำหนดความชนของเสน IS

5. ดลยภาพของผลผลต (ye) เปนตวกำหนดตำแหนงของเสนฟลปสในระยะยาว และตำแหนงของเสน MR

6. อตราดอกเบย เปาหมายเพอ เสถยรภาพ (stabilizing interest rate, rs) ธนาคารกลางปรบเปลยนอตราดอกเบยเมอเทยบกบอตราดอกเบยททำใหระบบเศรษฐกจมเสถยรภาพ

ในหวบทท 3 และ 4 อธบายการปรบตวของดลยภาพเมอเกดการภาวะทอตราเงนเฟอสงขน ไมวาจะเปนการปรบตวชวคราวหรอถาวรของอปสงคมวลรวม หรอปจจยดานอปทาน เราจะพจารณาจากรปวามปจจยอะไรบางทกระทบการตดสนใจของธนาคารกลาง และบทบาทของคาลา (lag) นโยบายการเงนตออปสงคมวลรวมและผลผลต

ขนตอนในการสรางกราฟเพอใชวเคราะห

1. กำหนดฟงกชนอรรถประโยชนของธนาคารกลาง

2. กำหนดขอจำกดของธนาคารกลาง ในทนคอ เสนฟลปส

3. สรางเสนกฏนโยบายการเงนอตมภาพ (optimal monetary rule)

4. หากฏอตราดอกเบยทตองปรบเพอเขาสดลยภาพ

3.5.1 การปรบตวเขาสดลยภาพใหมตวกระทบททำใหอตราเงนเฟอสงขนดานอปทาน (inflationary shock)

จากรปท (??) สมมตใหเดมเศรษฐกจอย ณ ดลยภาพทอตราเงนเฟอเปาหมาย (2 %) และผลผลตอยทy = ye หรอทจด A ในขณะทอตราดอกเบยทธนาคารกลางธำรงไวเพอใหระบบเศรษฐกจมเสถยรภาพคอ rs

ในคาบท t = 0 เกดชอกทางดานอปทานททำใหอตราเงนเฟอสงขน (inflationary shock) ทำใหอตราเงนเฟอในคาบท t=0 (π0) สงขนไปเปน 4 % เนองจากธนาคารกลางทราบวาเงนเฟอในคาบท 0 ปรบตวสงขนไปเปน 4 % ดงนนเสนฟลปสในคาบท t = 1 ซงขนอยกบอตราเงนเฟอในคาบท 0 กขยบขนไปเปนเสน PC(πI = 4)

เมอธนาคารกลางทราบวาจะเกดเงนเฟอขนทสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมายในคาบท 1 ธนาคารกลางมสองทางเลอกคอ (1) หากธนาคารเลอกทจะใหอตราดอกเบยอยทจดเดม (rs) ในคาบท 1 ผลผลตในระบบเศรษฐกจกจะเทากบ ye (จากเสน IS) เมอพจารณาอตราเงนเฟอทสมพนธกบ ye จะพบวาอตราเงนเฟอจะเทากบ 4 % ในคาบทt = 1 ดวย ซงจดทแสดงความสมพนธดงกลาวคอจด B (2) เมอธนาคารกลางพจารณาจด B จะพบวาจดดงกลาวมไดทำใหคาสญเสยของธนาคารกลางตำทสด ดงนนธนาคารกลางสามารถเลอกอตราเงนเฟอและผลผลตททำใหคา



รปท 3.15: การดำเนนนโยบายการเงนเมอเกดชอกดานอปทาน

IS

MR

y

y

π

r

PC(πI = 2)

A, Z

ye

πT = 2

rs

PC(πI = 4)

A’, Z’

B

C

4

r1

π1

PC(πI = π1)

Dπ2

r2

C’D’

F

PC(πI = π2)

y1 y2


สญเสยตำทสดภายใตเงอนไข PC(πI = 4) โดยทจดดงกลาวคอจดตดระหวาง PC(πI = 4) กบ MR หรอจด Cโดยจะมอตราเงนเฟอเทากบ π1 และผลผลตเทากบ y1 ซงการทระบบเศรษฐกจจะมผลผลตท y1 ไดธนาคารกลางจำเปนตองกำหนดอตราดอกเบยใหเทากบ r1

ดงนนจากการวเคราะหของธนาคารกลางในคาบท t = 0 ธนาคารกลางกจะกำหนดอตราดอกเบยนโยบายในคาบท t = 1 เทากบ r1 เมอภาคเอกชนรบรอตราดอกเบยนโยบายกจะตดสนใจลงทนนอยลง ทำใหผลผลตลดลงไปเปน y1 (ความสมพนธบนเสน IS) โดยทระดบอปสงคมวลรวมท y1 จะกอใหเกดอตราเงนเฟอเทากบ π1 (จากเสนPC(πI = 4) )

ในคาบท t = 1 อตราเงนเฟอเทากบ π1 ธนาคารกลางทราบวาในคาบท t = 2 เสนฟลปสจะขยบลงไปเปนเสน PC(πI = π1) ธนาคารกลางทราบวาหากคงอตราดอกเบยไวท r1 อตราเงนเฟอจะลดตำลงมาทจด Fแตอยางไรกตามจดดงกลาวกมไดเปนจดทคาสญเสยของธนาคารกลางตำทสด (เนองจากการวางงานอาจสงเกนไป)ธนาคารกลางพจารณาหาจดทเหมาะสมคอจดท PC(πI = π1) ตดกบเสน MR หรอ จด D โดยทผลผลตทสมพนธกบจดดงกลาวคอ y2 และอตราเงนเฟอเทากบ π2 เพอใหผลผลตอยทจดดงกลาวธนาคารกลางตองลดอตราดอกเบยมาเปน r2

ดงนนจากการวเคราะหของธนาคารกลางในคาบท t = 1 ธนาคารกลางกจะกำหนดอตราดอกเบยนโยบาย



ในคาบท t = 2 เทากบ r2 เมอภาคเอกชนรบรอตราดอกเบยนโยบายกจะตดสนใจลงทน ทำใหผลผลตเปลยนไปเปน y2 โดยทระดบอปสงคมวลรวมเทากบ y2 จะกอใหเกดอตราเงนเฟอเทากบ π2 (จากเสน PC(πI = π1) )

ในคาบท t = 2 อตราเงนเฟอเทากบ π2 ธนาคารกลางทราบวาในคาบท t = 3 เสนฟลปสจะขยบลงไปเปนเสน PC(πI = π2) เรากใชการวเคราะหในแนวทางเดยวกบคาบท t = 1 จะไดวาธนาคารกลางกจะปรบอตราดอกเบยลดลงมา ทำใหผลผลตเพมขนและอตราเงนเฟอลดลง

ธนาคารกลางจะคอยๆใชอตราดอกเบยเปนตวปรบใหระบบเศรษฐกจปรบตวไปเรอยๆจนกระทง ระบบเศรษฐกจกบมาสจด Z (จด A เดม) ณ จดดงกลาวระบบเศรษฐกจจะอยทดลยภาพคอธนาคารกลางกไมตองการปรบอตราดอกเบยและอตราเงนเฟอ ขณะเดยวกนตลาดแรงงานกไมตองการเปลยนแปลงการจางงาน

การดำเนนนโยบายการเงนเมอเกดชอกดานอปสงคชวคราว (temporary demand shock)

จากรปท (??) เราสมมตใหระบบเศรษฐกจเรมทผลผลตอยในดลยภาพและอตราเงนเฟออยทเปาหมาย 2 %(จด A) ผลผลตอยท ye ตอมา ในคาบท t = 0 เกดชอกในอปสงคชวคราวทำใหเสน IS ขยบเปน IS' และอยทจดนนเปนเวลาหนงคาบ (ยายกลบมาเปน IS ในคาบท t = 1) ในขณะทอตราดอกเบยอยท rs ทำใหผลผลตในคาบทt = 0 เพมขนเปน y′ ซงมากกวา ye สงผลใหอตราเงนเฟอเพมขนเปน (สมมตวา) 4 %

รปท 3.16: การดำเนนนโยบายการเงนเมอเกดชอกดานอปสงคชวคราว

IS

MR

y

y

π

r

PC(πI = 2)

A, Z

ye

πT = 2

rs

PC(πI = 4)

A’, Z’

B

C

4

r1

π1 Dπ2

r2

C’D’

IS’

B’

PC(πI = π1)

y′

t = 0

t = 1

F

y1 y2


ธนาคารกลางทราบวาเงนเฟอในคาบท 0 ปรบตวสงขนไปเปน 4 % สงผลใหเสนฟลปสในคาบท t = 1 ซง



ขนอยกบอตราเงนเฟอในคาบท 0 กขยบขนไปเปนเสน PC(πI = 4)

เชนเดยวกบการวเคราะหในกรณชอกดานอปทาน หากธนาคารกลางเลอกทจะใหอตราดอกเบยอยทจดเดม (rs) ในคาบท 1 ผลผลตในระบบเศรษฐกจกจะเทากบ ye (จากเสน IS เดม เนองจากในคาบท t = 1 เสนยายกลบมา) เมอพจารณาอตราเงนเฟอทสมพนธกบ ye จะพบวาอตราเงนเฟอจะเทากบ 4 % ในคาบท t = 1 ดวย ซงจดทแสดงความสมพนธดงกลาวคอจด F เมอธนาคารกลางพจารณาจด F จะพบวาจดดงกลาวมไดทำใหคาสญเสยของธนาคารกลางตำทสด ดงนนธนาคารกลางสามารถเลอกอตราเงนเฟอและผลผลตททำใหคาสญเสยตำทสดภายใตเงอนไข PC(πI = 4) โดยทจดดงกลาวคอจดตดระหวาง PC(πI = 4) กบ MR หรอจด C โดยจะมอตราเงนเฟอเทากบ π1 และผลผลตเทากบ y1 ซงการทระบบเศรษฐกจจะมผลผลตท y1 ไดธนาคารกลางจำเปนตองกำหนดอตราดอกเบยใหเทากบ r1

ดงนนจากการวเคราะหของธนาคารกลางในคาบท t = 0 ธนาคารกลางกจะกำหนดอตราดอกเบยนโยบายในคาบท t = 1 เทากบ r1 เมอภาคเอกชนรบรอตราดอกเบยนโยบายกจะตดสนใจลงทนนอยลง ทำใหผลผลตลดลงไปเปน y1 (ความสมพนธบนเสน IS) โดยทระดบอปสงคมวลรวมท y1 จะกอใหเกดอตราเงนเฟอเทากบ π1 (จากเสนPC(πI = 4) )

ธนาคารกลางจะคอยๆใชอตราดอกเบยเปนตวปรบใหระบบเศรษฐกจปรบตวไปเรอยๆจนกระทง ระบบเศรษฐกจกบมาสจด Z (จด A เดม) ณ จดดงกลาวระบบเศรษฐกจจะอยทดลยภาพคอธนาคารกลางกไมตองการปรบอตราดอกเบยและอตราเงนเฟอ ขณะเดยวกนตลาดแรงงานกไมตองการเปลยนแปลงการจางงาน

การดำเนนนโยบายการเงนเมอเกดชอกดานอปสงคถาวร (permanent demand shock)

เราสมมต ใหระบบเศรษฐกจเรมทผลผลตอย ในดลยภาพและอตราเงนเฟออยท เปาหมาย 2 % (จด A)ผลผลตอยท ye ตอมา ในคาบท t = 0 เกดชอกในอปสงคถาวรทำใหเสน IS ขยบเปน IS' ระบบเศรษฐกจกรณนสามารถแสดงไดดวยรปท (??) ในขณะทอตราดอกเบยอยท rs ทำใหผลผลตในคาบท t = 0 เพมขนเปน y′ ซงมากกวา ye สงผลใหอตราเงนเฟอเพมขนเปน (สมมตวา) 4 %

การวเคราะหการดำเนนนโยบายการเงน ในแงของผลผลตและอตราเงนเฟอในกรณนเหมอนในกรณชอกอปสงคเกดเพยงชวคราว การวเคราะหในเสน PC และ MR เหมอนกน ตางกนทกรณทเสน IS ขยบอยางถาวร ดงนนอตราดอกเบยทเปลยน (r1) จะสงขนและหามาจากเสน IS' และสดทายอตราดอกเบยททำใหระบบเศรษฐกจมเสถยรภาพจะสงขนเปน r′s

3.6 แบบฝกฝน1. จงอธบายวาความหนดของคาจางทเปนตวเงน สงผลใหการเปลยนแปลงของปรมาณเงนมผลตอผลผลต

อยางไร2. จงอธบายวาทำไมประเทศทงหลายจงหนมาดำเนนนโยบายเพอใหอตราเงนเฟอตำและมเสถยรภาพ



รปท 3.17: การดำเนนนโยบายการเงนเมอเกดชอกดานอปสงคถาวร

IS

MR

y

y

π

r

PC(πI = 2)

A, Z

ye

πT = 2

rs

PC(πI = 4)

A’

B

C

4

r1

π1 Dπ2

r2

C’D’

IS’

B’

PC(πI = π1)

Z’r′s

t = 0

F

y1 y2


3. จงอธบายวาทำไมแบบจำลอง LM จงไมเหมาะสำหรบการอธบายการดำเนนนโยบายการเงนในปจจบนของไทย

4. จงอธบายการสรางเสนฟลปสโดยใชตลาดแรงงานและผลผลตทมการแขงขนไมสมบรณ พรอมวาดรปประกอบ

5. อะไรเปนปจจยทกำหนดตำแหนงและความชนของเสนฟลปส จงอธบาย พรอมวาดรปประกอบ6. จงใชเสนฟลปสอธบายวาทำไมการลดเงนเฟอถงมตนทน และตนทนนนคออะไร ผกำหนดนโยบาย

สามารถหลกเลยงตนทนนนไดหรอไม7. สมมตใหอตราเงนเฟออธบายไดดวยสมการ π = π−1 + (y− yE) โดยท π คออตราเงนเฟอในปจจบน,

π−1 คออตราเงนเฟอในคาบทแลว, y คอผลผลตในปจจบน และ yE คอผลผลตทดลยภาพ ปจจบนระบบเศรษฐกจอยทดลยภาพ และมอตราเงนเฟอเทากบ 8 % [เพอความงายสมมตให yE = 8] หากธนาคารกลางตองการลดอตราเงนเฟอใหเหลอ 2 % โดยมสองทางเลอก คอ (1) ลดปละ 2 % กบ (2) ลดปเดยว 6 % วธไหนจะกอใหเกดการวางงานรวมทนอยกวากน สมมตใหการวางงานและผลผลตมความสมพนธแบบหนงตอหนง จงอธบายดวยรป

8. จงเขยนฟงกชนทอธบายเปาหมายของธนาคารกลางในการดำเนนนโยบายการเงน พรอมอธบายปจจยทกำหนดลกษณะของเสนอรรถประโยชนของธนาคารกลาง และวาดรปประกอบ

9. จงอธบายกระบวนการ ในการสราง เสนกฏนโยบายการ เงน หรอ เสน MR จาก เสน PC และ เสน



อรรถประโยชนของธนาคารกลาง พรอมวาดรปประกอบ10. อะไรเปนปจจยในการกำหนดความชนของเสน MR จงอธบาย พรอมวาดรปประกอบ11. สมมตใหระบบเศรษฐกจอยทการจางงานดลยภาพและอตราเงนเฟอเทากบอตราเงนเฟอเปาหมาย

หากเกดชอกดานอปทานทำใหอตราเงนเฟอสงขน จงอธบายการดำเนนนโยบายของธนาคารทม เปาหมายรกษาอตราเงนเฟอและเสถยรภาพของผลผลต โดยใชเสน IS-PC-MR

12. จงเปรยบเทยบการดำเนนนโยบายของธนาคารกลางทคงเปาหมายรกษาอตราเงนเฟอและเสถยรภาพของผลผลตเมอเกดชอกทางดานอปสงคทเปนแบบชวคราวและถาวร โดยใชเสน IS-PC-MR พรอมอธบาย

13. จงเปรยบเทยบการดำเนนนโยบายของธนาคารกลางทคงเปาหมายรกษาอตราเงนเฟอและเสถยรภาพของผลผลตเมอเกดชอกทางดานอปทานและดานอปสงคทเปนแบบถาวรททำใหอตราเงนเฟอลดลง โดยใชเสน IS-PC-MR พรอมอธบาย


บทท 4

ทฤษฎนโยบายการเงน

4.1 ความไมแนนอนในการกำหนดนโยบาย (Uncertainty)ธนาคารกลางตองการทจะรกษาเสถยรภาพทางการเงนในระยะปานกลางและระยะยาว จำเปนตองจดการ

กบปญหาเงนเฟอตงแตระยะเรมตน เนองจากการเปลยนแปลงนโยบายจะสงผลตอผลผลตและระดบราคาดวยความลาชา (lag) ดงนนการดำเนนนโยบายจะตองมลกษณะเปนการมองไปขางหนาจำเปนตองคาดการณอตราเงนเฟอในอนาคตและนโยบายทตองดำเนนการ แตอยางไรกตามการดำเนนนโยบายการเงนจำเปนตองเผชญกบความไมแนนอนตางๆในระบบเศรษฐกจระหวางชวงเวลาททางการตดสนใจไปยงผลของนโยบาย1

Issing (2002) ไดแยกความไมแนนอนออกเปน ความไมแนนอนของแบบจำลอง และความไมแนนอนของขอมล

4.1.1 ความไมแนนอนของแบบจำลองในการวเคราะหระบบเศรษฐกจ นกเศรษฐศาสตรจะเปนตองสรางแบบจำลองเพออธบายระบบเศรษฐกจ

ทคอนขางซบซอน ตวอยางเชน ผกำหนดนโยบายการเงนจำเปนตองสรางแบบจำลองอธบายการเกดเงนเฟอ โดยจำเปนตองสามารถอธบายทงขนาดและระยะเวลาทนโยบายการเงนมผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ โดยแบบจำลองจำเปนตองอธบายความสมพนธระหวางระดบราคา นโยบายการเงนและตวแปรอนๆ อยางไรกตามแบบจำลองไมสามารถรวมความสมพนธของตวแปรทกอยางในระบบเศรษฐกจเขาไปได ดงนนแบบจำลองจำเปนตองเนนความสมพนธบางประการและอาจตองละเลยตวแปรบางตวแปร

แตปญหาในการสรางแบบจำลองคอ ตวแปรอะไรทเปนตวแปรเกยวของทเราสนใจและตวแปรตางๆในแบบจำลองเพยงพอตอการวเคราะหหรอไม ในทางทฤษฎเราอาจมแบบจำลองจำนวนมากทอธบายเหตการณเดยวกนเชนอตราเงนเฟอสามารถอธบายไดดวยทฤษฎปรมาณเงน หรออธบายไดดวยชองหางผลผลตผานเสนฟลปส

นอกจากนแมวาเราจะตดสนใจเลอกแบบจำลองทเหมาะสมไดแลว เรากยงเผชญกบปญหาในการประมาณคาสมประสทธ คาสมประสทธ เปนปจจยทอธบายความเขมแขงของความสมพนธระหวางตวแปรและพลวตของ

1หวขอนเกบความจาก Belke and Polleit (2009) section 6.1

56

บทท 4. ทฤษฎนโยบายการเงน

ตวแปรนอกจากน เรายงเผชญปญหาในการหานยามของตวแปรท เหมาะสม เชน ตวแปรปรมาณเงนในระบบ

เศรษฐกจ มนยามของตวแปรปรมาณเงนทคอนขางหลากหลาย เชน narrow money, board money

4.1.2 ความไมแนนอนของขอมลความไมแนนอนของขอมลเกดขนเมอมความไมสมบรณ (incomplete) ของตวเลขสถต โดยทความไม

สมบรณเกดจากการทตวเลขบางตวไมมการเกบขอมลไว นอกจากนขอมลบางอยางกมความลาชาในการจดเกบและประการสดทาย ขอมลทสำคญอาจเผชญกบปญหา measurement

4.2 ววาทะระหวางกฏ (rule) กบดลยพนจ (discretion)ววาทะระหวางกฏ (rule) กบดลยพนจ (discretion) ในการดำเนนนโยบายการเงนเปนประเดนทมการถก

เถยงมาเปนเวลานาน ววาทะดงกลาวตงอยบนคำถามทวาเราควรปลอยใหมการปรบเปลยนนโยบายการเงนตามสภาพแวดลอมท เปลยนไปภายใตดลยพนจของผดำเนนนโยบาย หรอควรจะบงคบใหดำเนนนโยบายตามกฏบางอยาง เชน กฏอตราการเตบโตของปรมาณเงนคงทของ Milton Friedman ทกำหนดใหธนาคารกลางเพมอตราการเตบโตของปรมาณเงนในอตราคงท นอกจากนยงมกฏอตราดอกเบย

ววาทะดงกลาวเปนสงทมการถกเถยงกนมานาน แตกเปนสงทมความสำคญโดยเฉพาะเมอธนาคารกลางมอำนาจในการควบคมปรมาณเงน เราจะมาศกษาขอสนบสนนของทงสองแนวทาง

4.2.1 ขอสนบสนนดลยพนจขอสนบสนนแรกของการใชดลยพนจ ในการดำเนนนโยบายการ เงนคอ โอกาสของธนาคารกลางในการ

จดการกบระบบเศรษฐกจ เนองจาก เงอนไขทาง เศรษฐกจม การ เปลยนแปลงตลอด เวลา เหตการณท เกดขน ในอนาคตไมแนนอน ดงนนผกำหนดนโยบายหรอธนาคารกลางไมสามารถทจะตงกฏเกณฑสำหรบเหตการณทจะเกดขนในอนาคต การใชนโยบายตามดลยพนจดจะเปนนโยบายทเหมาะสม เพอแกไขปญหาเศรษฐกจถดถอย

เหตผลทสอง มองวาการยดตดกบกฏเกณฑ อาจมไดเปนสงทสงคมตองการ และการเปลยนแปลงเปาหมายทางการเงนใหสอดคลองกบสถานการณทางการเงนทเปลยนไปจะดกวา การผกตดกบกฏเกณฑอาจจะเหมาะกบการทธนาคารกลางมงเนนเปาหมายเดยวเชน การรกษาเสถยรภาพทางราคา ซงจะทำใหเปาหมายอนเชนการเตบโตแยลง

ขอสนบสนนประการสดทาย ในแงของผกำหนดนโยบาย มกจะชอบทใหมระดบของการใชดลยพนจทคอนขางสง อนสะทอนความรบผดชอบในการตดสนใจของผกำหนดนโยบาย



4.2.2 ขอสนบสนนกฏเหตผลประการแรกของการใชกฏเกณฑคอการปองกนความผดพลาดท เกดจากการตดสนใจของปถชน

แมวาการใชกฏเกณฑมได เปนหนทางท ดทสด ในการดำเนนนโยบายแตกปองกนอนตรายท อาจ เกดจากการใชนโยบายทผดเวลา กฏเกณฑชวยลดตนทนทเกดจากความไมแนนอนในการดำเนนนโยบายและการดำเนนนโยบายทไมเหมาะสม

ประการทสอง การเลอกนโยบายทคงทมกจะเกดจากการวเคราะหและการวพากษวจารณจากสาธารณะกฏเกณฑมกสะทอนผลประโยชนสวนรวมของทงสงคม

ประการทสาม การยดกฏเกณฑชวยรกษาเสถยรภาพทางการเงนไดดกวาการใชนโยบายตามดลยพนจ

4.3 ปญหาความไมตองกนของเวลา (time-inconsistency)ววาทะระหวางกฏและดลยพนจ เปนทสนใจมากภายหลงจากงานของ Kydland and Prescott (1977) 2

ผานประเดนเรองเกยวกบความไมตองกนของเวลา (time-inconsistency) งานวจยสมยใหมพยายามชใหเหนแรงจงใจทธนาคารกลางอาจจะดำเนนนโยบายแบบใชดลยพนจ Kydland and Prescott ชใหเหนวา หากไมมกลไกทจะผกพนธนาคารกลางกบการตดสนใจทไดตดสนใจไวแลว ธนาคารกลางอาจจะพบวามแรงจงใจในการดำเนนการสงทไมตองกน (inconsistent) กบแผนหรอการประกาศทเคยไดทำไว Barro and Gordoan (1983a, 1983b) ไดแสดงใหเหนวา แมจะอยภายใตสภาพทเปนอดมคตสำหรบดำเนนนโยบายการเงนแบบดลยพนจ คำมนสญญาทเชอถอได (credible commitment) ทจะดำเนนนโยบายตามกฏ ใหผลทดกวาการดำเนนนโยบายแบบดลยพนจ

นโยบายม ความตองกนตอเวลา (time consistent) ถาการกระทำทไดวางแผนไวในคาบท t เพอทจะดำเนนการในคาบท t + 1 ยงคงเปนการกระทำทเหมาะสมทสดเมอพจารณาในคาบท t + 1 นโยบายดงกลาวอาจมการวางแผนขนกบสถานการณทอาจเปลยนไป โดยทนโยบายทมความตองกนของเวลาจะเปนนโยบายทเหมาะสมทสดไมวาจะมขอมลใหมวาอยางไร ในทางตรงขาม นโยบายม ความไมตองกนตอเวลา (time inconsistent) ถาเมอพจารณาในคาบท t+ 1 นโยบายทวางแผนไวในคาบท t ไมเหมาะสมอกตอไป

ตวอยางเชนในการสอบปลายภาค นกศกษาทราบวาอาจารยสนใจแตการเรยนรของนกเรยนในวชานน และจดใหมการสอบเพยงเพอบงคบใหนกศกษาอานหนงสอมากๆ ดงนนนโยบายทเหมาะสมในตอนตนภาคการศกษาคอการประกาศวาจะมการสอบปลายภาค มฉะนนนกศกษาจะไมยอมอานหนงสอ ในขณะทนกศกษาทราบวาจะมการสอบปลายภาคกตงใจอานหนงสอเตรยมสอบ เมอถงวนสอบและนกศกษาเขามาในหองสอบแลว ทกคนจะดขนถาอาจารยยกเลกการสอบและใหทกคนไดเกรดททำใหทกคนพอใจ โดยทนกศกษาไมตองเสยเวลานงทำขอสอบสวนอาจารยกไมตองเสยเวลาตรวจขอสอบ ดงนน หากการประกาศวาจะมการสอบปลายภาคเปนสงทนาเชอถอและนกศกษาไดอานหนงสออยางขะมกเขมน การยกเลกการสอบจะเปนนโยบายทดทสด และสะทอนปญหาความ

2ทงสองไดรบรางวลโนเบลจากผลงานดงกลาวในป 2004



ไมตองกนของเวลา (time-inconsistency)3

ในกรณของนโยบายการเงน ความไมตองกนตอเวลาของนโยบายการเงนทำใหเกดอตราเงนเฟอทสงกวาเปาหมาย สมมตใหธนาคารกลางมเปาหมายสองประการคอพยายามทำใหอตราเงนเฟออยในเปาหมายและการวางงานอยใกลระดบตามธรรมชาต (natural rate) สมมตใหตลาดมความไมสมบรณ ทำใหอตราการวางงานซงเกดภายใตเงอนไขดลยภาพในตลาดแรงงานสงกวาอตราการวางงานตามธรรมชาต ธนาคารกลางพยายามทจะลดอตราการวางงาน สมมตใหในแบบจำลองนคนงานตอรองคาจางภายใตการคาดการณเกยวกบอตราเงนเฟอในอนาคตKydland and Prescott แสดงใหเหนวาความพยายามของธนาคารกลางในการลดการวางงานนำไปสพฤตกรรมทไมตองกนตอเวลาผดำเนนนโยบายการเงน สมมตใหอตราเงนเฟออยท 2 % ธนาคารกลางทราบวาไมสามารถหลอกคนงานได และไมสามารถทำใหการวางงานตำกวาระดบททำใหตลาดไดดลยภาพ ในตอนตนปธนาคารกลางประกาศเปาเงนเฟอเทากบ 2 % หลงจากนนคนงานจะตกลงคาจางและทำใหตลาดแรงงานอยในดลยภาพ แตการดำเนนนโยบายดงกลาวมความไมตองตอเวลา เพราะถาคนงานเชอในการประกาศของธนาคารกลาง และขอคาจางตวเงนขนเทากบ 2 % ธนาคารกลางจะเหนชองทางในการเพมการจางงานโดยการทำใหอตราเงนเฟอสงกวา 2% ทำใหคาจางทแทจรงทนายจางตองจายตำลงและยนดทจะจางงานมากขน อยางไรกตาม คนงานกจะรบรการเปลยนแปลงของราคา และขอคาจางทสงขน สงผลใหการวางงานกลบมาสดลยภาพ สดทายอตราเงนเฟอจะสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมาย เราเรยกวา inflation bias

4.4 การวเคราะหปญหาความนาเชอถอ ความไมตองกนของเวลา และววาทะระหวางกฏและดลยพนจดวยแบบจำลอง IS-PC-MR

4.4.1 Backward-looking Phillips curves and credibilityในแบบจำลอง IS-PC-MR เสนฟลปสทเราพจารณามลกษณะเปนการมองไปขางหลง (backward looking)

ดงแสดงไดจากสมการπ = π−1 + α(y − ye) (4.1)

ซงแสดงวาอตราเงนเฟอในปจจบนขนอยกบเงนเฟอในคาบทแลวและชองวางผลต (output gap) และใหขอสรปทางนโยบายวาการลดอตราเงนเฟอมตนทน คอผลผลตทลดลง

อยางไรกตามแมวาเสนฟลปสทมลกษณะเปนการมองไปขางหลง หรอมความเฉอยจะมความสอดคลองกบการทเงนเฟอมลกษณะคงอยยาว (persistence) แตเสนฟลปสดงกลาวกมขอจำกด ในแงทวาการสรางเสนฟลปสมลกษณะทคอนขางเปนลกษณะเฉพาะกจ (ac hoc) อกทงมไดผนวกเรองขอความนาเชอถอของการดำเนนนโยบายการเงนในแบบจำลอง

จากรปท (??) เราสมมตใหเดมระบบเศรษฐกจมเปาหมายเงนเฟอทระดบอตราเงนเฟอ 4 % และเศรษฐกจอยทจด A โดยมอตราเงนเฟอทสงแตมเสถยรภาพท 4 % ตอมาธนาคารกลางตองการลดอตราเงนเฟอลงมาเปน

3ยอหนานเกบความจาก Drazen (2000)



ทระดบ 2 % หรอ πT1 = 2 จากเสนฟลปสทการคาดการณแบบไปขางหลง (backward looking) เราจะเหน

ไดวา เงนเฟอจะลดลง แตการวางงานในระยะแรกจะเพมขน และปรบตวเขาดลยภาพทจด Z จากการดำเนนนโยบายการเงนของธนาคารกลาง ในแบบจำลองมไดพจารณาวาการตดสนดำเนนนโยบายการเงนมการประกาศหรอไม และความเชอของภาคเอกชนตอการดำเนนนโยบายการเงนวามผลตอการเปลยนแปลงของอตราเงนเฟอหรอไม การทแบบจำลองไมสามารถพจารณาการตอบสนองของนายจาง และลกจางตอการประกาศดำเนนนโยบาย(announcement) เปนขอดอยของแบบจำลอง IS-PC-MR

รปท 4.1: การประกาศเปาหมายใหม ความนาเชอถอและเงนเฟอทมความเฉอย

r

y

y

π

VPC

MR

PC(πI = 4)

PC(πI = 3)

PC(πI = 2)

πT

0 = 4

πT

1 = 2

IS

3

ye

A

BC

Z

rs

r′

A’,Z’

B’C’


ตวอยาง เชน หาก เรา เปลยนแปลงขอสมมต ให นายจางและลกจางม การคาดการณ อยางสม เหต สมผล(rational expectation) การประกาศนโยบายมความนาเชอถอ และการไมมความหนดของการปรบราคา การประกาศวาธนาคารกลางจะลดอตราเงนเฟอเปน 2 % ทำใหคาจางทเปนตวเงนและราคาปรบตวทนท เนองจากนายจางและลกจางมการคาดการณอยางสมเหตสมผล และปรบราคาตามการคาดการณวาอตราเงนเฟอจะเทากบเปาหมายแทนทจะเปนอตราเงนเฟอในอดต ทำใหระบบเศรษฐกจปรบตวทนทจากจด A เปน Z โดยไมมการลดลงของการจางงาน อยางไรกตามหลกฐานเชงประจกษทปรากฏในปจจบน คอการลดอตราเงนเฟอสงผลตอการจางงาน



4.4.2 ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias)ในแบบจำลอง IS-PC-MR ดลยภาพในระยะกลางประกอบดวย อตราเงนเฟอทถกกำหนดโดยอตราเงนเฟอ

เปาหมายของธนาคารกลาง และผลผลตอย ณ ดลยภาพ อยางไรกตาม การแขงขนทไมสมบรณในตลาดแรงงานและตลาดสนคา ทำใหการผลต (ye) ตำกวาในกรณทตลาดทงสองเปนตลาดสมบรณ ดงนน รฐบาลอาจมความพยายามในการเพมการจางงานใหสงกวาระดบการผลต ye ในกรณนรฐบาลจะออกนโยบายใหธนาคารดำเนนนโยบายเพอใหผลผลตเทากบ yT > ye ดงนนจะเกดอะไรขนหากธนาคารกลางดำเนนนโยบายดงกลาว

สมมตใหธนาคารกลางตองการทจะเลอกนโยบายททำใหฟงกชนสญเสยตำทสด

L = (y − yT )2 + β(π − πT )2 (4.2)

โดยท yT > ye และขอจำกดของธนาคารกลางคอเสนฟลปส

π = π−1 + α(y − ye) (4.3)

จากรปท (??) ดวยเปาหมายผลผลตของธนาคารกลางท yT เราสามารถแสดงเสนความพอใจเทากนเสนใหมของธนาคารกลางโดยทจดศนยกลางหรอจดทใหคาความสญเสยเทากบศนยอยท A ซง y = yT และ π = πT

แทนทจะเปนจด C ซง y = ye และ π = πT เพอความงาย สมมตให α = β = 1 ดงนนเสนความพอใจเทากนจะเปนเสนวงกลมทมจดศนยกลางท A ในขณะทเสน PC ยงอยทตำแหนงเดม

รปท 4.2: ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias)

y

π

VPC

MR

PC(4)

PC(3)

PC(2)4

πT

1 = 2

3

ye

A

B

C

yT

Dinflation bias


ในการสรางเสน MR เราอาจเรมจากการพจารณาเสน PC(πI = 2) จดสมผสจะอยทจด D ซงเปนจดททำใหธนาคารกลางมความสญเสยนอยทสด เนองจากเสน MR จะตองผานจด A เสมอดงนน เราสามารถสรางเสนMR ทมความชนเปนลบไดโดยการลากเสนผานจด A และ D



จากรปเราจะเหนไดวาเปาหมายของรฐบาลทจด A มไดอยบนเสนฟลปสทสมพนธกบอตราเงนเฟอในคาบทแลวซงเทากบอตราเปาหมาย πT = 2% สมมตใหระบบเศรษฐกจอยทอตราเงนเฟอเปาหมาย ธนาคารกลางตองการดำเนนนโยบาย ณ จดสมผส D ซงใหคาสญเสยทนอยทสด และอตราเงนเฟอเทากบ 3 % สงผลใหคาบตอไปเสนฟลปสปรบตวไปท PC(πI = 3) และอตราเงนเฟอททำใหคาสญเสยของธนาคารกลางตำสดกจะปรบตวขน จนกระทงระบบเศรษฐกจปรบตวไปทจด B ซงเปนจดตดระหวางเสน VPC กบเสน MR ณ จดนระบบเศรษฐกจจะอยทดลยภาพ ทงธนาคารกลางและลกจางไมมแรงจงใจทจะปรบตวจากจดดงกลาว ทดลยภาพอตราเงนเฟอจะสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมาย ความแตกตางระหวางอตราเงนเฟอทดลยภาพและอตราเงนเฟอเปาหมายเราเรยกวา``ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias)'' จะเหนไดวาทงอตราเงนเฟอและผลผลตมไดอยทเปาหมายทรฐบาลตงไวเลย

เราสามารถแสดงขนาดของความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias) จากสมการคณตศาสตรได จากหาจดตำสดของฟงกชนสญเสย (สมการ ??) ภายใตเงอนไขในสมการ (??) จะไดวา

y − yT + αβ(π−1 + α(y − ye)− πT ) = y − yT + αβ(π−T ) = 0 (4.4)

จะไดเสน MR ใหมเปนy − yT = −αβ(π − πT ) (4.5)

ซงผานจด (πT , yT ) หากทดลยภาพ π−1 = π เมอ y = ye จะไดวา

ye = yT − αβ(π−1 − πT )

→ π = π−1 = πT +(yT − ye)

αβ

ดงนนทดลยภาพอตราเงนเฟอจะสงกวาเปาหมายเทากบ (yT−ye)αβ ซงเราเรยกวา ``ความโนมเอยงตอเงนเฟอ'' จาก

สมการดงกลาวเราจะเหนไดวาอตราเงนเฟอจะสงกวา เปาหมายเสมอหากผลผลตเปาหมายอยสงกวาผลผลตทดลยภาพ

เราจะเหนไดวาความโนมเอยงตอเงนเฟอ จะสงเมอเสน MR ชนมาก ซงสาเหตหนงเกดจากการทนำหนกทใหตอเปาหมายอตราเงนเฟอมคานอย (β มคานอย) โปรดดรปท (??)

นอกจากนคา α ทตำกทำให inflation bias สง ซงα ทตำเกดจากการทอตราเงนเฟอไมตอบสนองตอผลผลต การลดอตราเงนเฟอจำเปนตองมการลดผลผลตทคอนขางมาก โปรดดรปท (??)

ปญหาความโนม เอยงตอ เงนเฟอมกจะพจารณารวมกบปญหาความไมตองกนของเวลา โดยทหลงการประกาศของธนาคารกลาง ธนาคารกลางมแรงจงใจใหทำอยางอน อยางไรกตามการพจารณาปญหาดงกลาวตองใชการคาดการณทเปนการมองไปขางหนา (forward-looking inflation expectation)



รปท 4.3: ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias) กรณธนาคารกลางใหนำหนกตอเปาหมายเงนเฟอตางกน

ye yT

πT

S(πe = πT )S(πe = πβ>1)

πβ>1

π

y

S(πe = πβ=1)

πβ=1

AInflation bias

MR(β = 1)

MR(β > 1)

รปท 4.4: ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias) กรณอตราเงนเฟอมการตอบสนองตอผลผลตทตางกน

ye yT

πT

S(πe = πT )S(πe = πα>1)

πα>1

π

y

S(πe = πα=1)

πα=1

AInflation bias

MR(α = 1)

MR(α > 1)

4.4.3 ความไมตองกนของเวลาและความโนมเอยงตอเงนเฟอในการพจารณาปญหาความไมตองกนของเวลาและความโนมเอยงตอเงนเฟอเราจำเปนตองใชเสนฟลปสท

มการมองไปขางหนา ขอสมมตทงายทสดคอการทการคาดการณเงนเฟอเปนแบบสมเหตสมผล (rational) และไมมความเฉอยของอตราเงนเฟอ ดงนน πe = π + ϵ โดยท ϵ คอตวรบกวนทเปนแบบสม ผทตงคาจางจะรวาหากอตราเงนเฟอเทากบอตราเงนเฟอทคาดการณไว ผลผลตจะเทากบผลผลตทดลยภาพ หรอแสดงไดดวย Lucas surprisesupply equation

yt − ye =1

α(πt − πe

t ) (4.6)

yt = ye +1

α(πt − πe

t ) (4.7)

โดยท 1α(πt − πet ) คอ inflation surprise



เราสมมตเหมอนทผานมาวา ธนาคารกลางจะเลอกระดบของ y (และ π) ทตองการ หลงจาก ทผตงคาจางเลอกระดบของ πe ในลกษณะนธนาคารกลางจะดำเนนนโยบายในลกษณะทมดลยพนจ จากความสมพนธในสมการขางตนเราทราบวาธนาคารกลางมโอกาสทจะเพมผลผลตไดโดยการเพมอตราเงนเฟอโดยหนวยเศรษฐกจมไดคาดคด (surprise inflation) คำถามทสำคญคอหนวยเศรษฐกจทมการคาดการณไปขางหนาอยางสมเหตสมผลจะสรางการคาดการณอยางไร

สมมตใหธนาคารกลางสญญาวาจะดำเนนนโยบายการเงนใหอตราเงนเฟอเทากบอตราเงนเฟอเปาหมายกอนทคนงานจะทำสญญาจาง สญญาดงกลาวของธนาคารกลางนาเชอถอหรอไม เนองจากหากคนงานเสนอการจางงานโดยตงคาจางทเปนตวเงนโดยคำนงถงอตราเงนเฟอทคาดการณไวท πe = πT ธนาคารกลางจะมแรงจงใจในการเพมอตราเงนเฟอทำใหผลผลตเพมมากขน จากรป ?? ในกรณนเราใชเสน Lucas supply (s) จากสมการขางตนเสนLucas supply จะตดกบเสน VPC ทอตราเงนเฟอทคาดไว (πe) เชนในกรณท πe = πT เสนทแสดงความสมพนธดงกลาวคอเสน s(πe = πT ) ซงตดเสน VPC ทระดบ πT จะเหนไดวาหากธนาคารกลางสญญาวาอตราเงนเฟอจะเทากบเปาหมาย แตกมความพยายามในการเพมผลผลตใหสงกวาผลผลตดลยภาพ อตราเงนเฟอทรฐบาลเลอกหลงจากคนงานคาดการณท πe = πT คอทจด B ซงมอตราเงนเฟอเทากบ π1 > πT ทำใหคนงานไดรบคาจางทแทจรงลดลง

รปท 4.5: ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias) กรณ rational expectation

ye yT

πT

MR

S(πe = πT )

π1

S(πe = π1)

π2

π

y

S(πe = π′)

π′

A

B

C

D

Inflation bias

หากแรงงานลองคาดการณตออตราเงนเฟอท πe = π1 อตราเงนเฟอทรฐบาลเลอกหลงจากคนงานคาดการณท πe = π1 คอทจด C ซงมอตราเงนเฟอเทากบ π2 > π1 กทำใหคนงานไดรบคาจางทแทจรงลดลงหากแรงงานมการคาดการณตออตราเงนเฟอท πe = π′ อตราเงนเฟอทรฐบาลเลอกหลงจากคนงานคาดการณท πe = π′ คอทจด D ซงมอตราเงนเฟอเทากบ π′ = πe กทำใหคนงานไดรบคาจางทแทจรงเทากบทคนงานตองการไดรบ ผตงคาจางตองเลอกระดบของอตราเงนเฟอคาดการณทำใหธนาคารเลอกดำเนนนโยบายใหผลผลตอย ณ y = ye ซงกคอจดท MR ตดกบเสนทอดขนซงในทนคอเสน Lucas surprise supply equation มใชเสนฟ



ลปส ดงนนแรงงานทมการคาดการณอยางสมเหตสมผลกจะเลอกคาดการณทอตราเงนเฟอททำใหธนาคารไมมแรงจงใจจะเปลยนแปลงอตราเงนเฟอ เพราะทำใหอรรถประโยชนของธนาคารกลางลดลง อยางไรกตามอตราเงนเฟอทดลยภาพจะสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมาย ซงสวนตางกคอความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias) จะเหนไดวาหากขาดเครองมอททำใหคำสญญาของธนาคารกลางมความนาเชอถอระบบเศรษฐกจจะเผชญกบอตราเงนเฟอทสงเกนไป

จากปญหาความไมตองกนของเวลา ผตงคาจางตองเลอกระดบของอตราเงนเฟอคาดการณทำใหธนาคารเลอกดำเนนนโยบายใหผลผลตอย ณ y = ye ซงกคอจดท MR ตดกบเสนทอดขนซงในทนคอเสน Lucas surprisesupply equation มใชเสนฟลปส ทระดบการคาดการณดงกลาวธนาคารกลางไมมแรงจงใจทจะเพมระดบผลผลตทจดดงกลาวอตราเงนเฟอสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมาย

สรปไดวาปญหาความไมตองกนของเวลาเกดจากการทคนๆหนงสญญาวาจะดำเนนการอยางใดอยางหนงในอนาคต แตเราไมสามารถหวงใหเขารกษาสญญาเนองจาก เพราะการดำเนนการใดๆทเราสญญาไวอาจมไดเปนสงทอย ณ อตมภาพเมอเวลาผานไป

4.4.4 แนวทางในแกปญหาความไมตองกนของเวลาปญหาความไมตองกนของเวลาเกดขนจากปจจยหลายประการไดแก

• ธนาคารกลางหรอรฐบาลมเปาหมายผลผลตสงกวาผลผลตดลยภาพ

• ผตงคาจางและราคามการคาดการณอยางสมเหตสมผลตออตราเงนเฟอ

• ธนาคารมการใชฟงกชนตอบโต (reaction function) แบบกฏเกณฑ แตเลอกใชดลยพนจในการดำเนนการจดการผลผลตหลงจากมการสรางการคาดการณเกยวกบเงนเฟอแลว

ในงานวชาการมขอเสนออยางนอย 3 ขอเสนอในการแกไขปญหาความไมตองกนของเวลา

นำกฏมาใชแทนปลอยใหดำเนนนโยบายตามอำเภอใจ: การมพนธสญญา

หากขนตอนในตดสนใจ (timing of the game) ระหวางธนาคารกลางและเอกชนเปลยนไป โดยทธนาคารไมสามารถเปลยนแปลงอตราเงนเฟอหลงจากทผกำหนดคาจางและราคาไดตดสนใจเกยวกบการคาดการณอตราเงนเฟอแลว ความโนมเอยงตออตราเงนเฟอจะหายไป ตวอยางเชนการสรางพนธสญญา (commitment) แทนทจะใหธนาคารดำเนนนโยบายตามอำเภอใจ กระบวนการดงกลาวสามารถเกดขนไดโดยการทำสญญาระหวางประธานธนาคารกลางวาจะถกไลออกหากอตราเงนเฟอหางจากเปาหมายเกนกวาคาทกำหนด

การมอบอำนาจใหธนาคารกลาง

เราทราบวาความโนมเอยงตออตราเงนเฟอเทากบ (yT−ye)αβ ซงสะทอนการทรฐบาลเขามามบทบาทในการ

กำหนดระดบผลผลต ดงนนรฐบาลสามารถลดความโนมเอยงตออตราเงนเฟอไดโดยการมอบอำนาจในการดำเนน



นโยบายใหธนาคารกลางโดยธนาคารกลางทมเปาหมายใหผลผลตใกลผลผลตดลยภาพมากทสดและมการหลกเลยงเงนเฟอกวารฐบาล

จากรปท (??) เสน MR ของธนาคารกลาง (MRCB) มความชนลาดกวาของรฐบาล (MRG)

รปท 4.6: ความโนมเอยงตอเงนเฟอ (inflation bias) ความแตกตางระหวางธนาคารกลางกบรฐบาล

y

πVPC

MRCB

PC(6)

PC(3)

PC(2)4

πT1 = 2

3

ye

A

B

C

yT

CB

5

6

yT

G

MRG

inflation bias: government

inflation bias: central bank


คำถามตอไปคอจะมนใจไดอยางไรวารฐบาลจะไมเรยกคออำนาจในการดำเนนนโยบายการเงน วธในการแกไขปญหาคอการทรฐบาลจำเปนตองการมระบถงความเปนอสระของธนาคารกลางในรฐธรรมนญ หรออาจจำเปนตองผนวกเครองมอในการสรางพนธสญญาเชนในหวขอทผานมา

การสรางชอเสยง

แนวทางแกไขปญหาประการสดทายคอการสรางชอเสยงวาจะตอสกบเงนเฟอ สมมตวารฐบาลมอบหมายใหธนาคารเปนผดำเนนนโยบายการเงนแลว แตผกำหนดคาจางยงมความไมแนใจเกยวกบความเปนอสระของธนาคารกลาง

ในกรณนเราตองวเคราะหโดยมการใชทฤษฎเกม โดยทธนาคารกลางตองพบกบผกำหนดนโยบายหลายครงหากรฐบาลดำเนนนโยบายเพมผลผลตในคาบเวลาใดเวลาหนง ผกำหนดคาจางจะมการคาดการณอตราเงนเฟอสงตลอดไปทำใหความพอใจรวมของธนาคารนอยกวาการยดนโยบายอตราเงนเฟอตำตลอด

4.5 สถาบนในการรกษาเสถยรภาพของราคาใน ชวง สองทศวรรษท ผาน มาม การ เปลยนแปลง ใน ธนาคาร กลาง และแนวทางปฏบต ในบางประเทศ

โครงสรางสถาบนมการ เปลยนแปลง การเปลยนแปลงกฏหมายของหลายประเทศมง เนน เปาหมายของสถาบน



แนวทางปฏบตและโครงสราง4

ปจจยหลกสามประการในการดำเนนนโยบายการเงนอนนำไปสเสถยรภาพทางราคา ไดแก

• ความเปนอสระของธนาคารกลาง

• การมอบอำนาจใหธนาคารกลางในการรกษาอตราเงนเฟอตำและมเสถยรภาพ

• มาตราการทางสถาบนในการปองกนการดำเนนนโยบายการคลงทชดเชยการขายดลดวยการเพมปรมาณเงน

ปจจยสองประการแรกเราจะพจารณาในหวขอน สวนปจจยประการทสามเราจะกลบมาพจารณาในบททเกยวกบการดำเนนนโยบายการเงนและการคลง

4.5.1 หนทางไปสความเปนอสระในชวงทศวรรษท 1970 ถง 1980 ประเทศอตสาหกรรมใหญเผชญกบอตราเงนเฟอทคอนขางสง โดยอตรา

เงนเฟอทคอนขางสงสงผลตอตนทนทางสงคมในแงของผลผลตและการจางงานทลดตำลง อตราเงนเฟอทคอนขางสงสวนหนงเปนผลมาจากการดำเนนนโยบายการเงน สาเหตเนองมาจากการดำเนนนโยบายตามดลยพนจ สงผลใหเกดความโนมเอยงใหเกดเงนเฟอ (inflation bias)

เหตการณดงกลาวกอใหเกดคำถามวาทำไมธนาคารกลางจงพยายามดำเนนนโยบายใหผลผลตสงกวาระดบผลผลตดลยภาพ คำตอบหลกทนกเศรษฐศาสตรใชอธบายคอแรงกดดนทางการเมอง เนองจากนกการเมองมกจะเหนแกเปาหมายเพยงระยะสนเทานน โดยตองการใหเกดการขยายตวระยะสน โดยไมคำนงถงตนทนระยะยาวทจะเกดจากอตราเงนเฟอสง จากมมมองดงกลาวประเทศทธนาคารกลางไมคอยมอสระจากรฐบาลควรจะเผชญกบเงนเฟอทคอนขางสง ในขณะทประเทศทธนาคารเปนอสระยอมเผชญกบเงนเฟอตำ หลกฐานเชงประจกษพบวาอตราเงนเฟอมความสมพนธเชงผกผนกบตวชวดความเปนอสระของธนาคารกลาง (ดบทสรปใน Cukierman(1992), Walsh (2003))

คำถามตอไปคอเมอใดธนาคารกลางจงจะมอสระ

4.5.2 ความเปนอสระของธนาคารกลางความเปนอสระของธนาคารกลางสามารถมองไดหลายแงมม โดยทวไปแลวเรามกจะหมายถงความมเสร

ของผกำหนดนโยบายการเงนจากอำนาจรฐบาลหรอนกการเมองในการดำเนนนโยบาย โดยทความเปนอสระรวมถงบทบาทของรฐบาลในการแตงตงและถอดถอนคณะกรรมการนโยบายการเงน อำนาจการออกเสยงของรฐบาลในคณะกรรมการธนาคารกลาง ระดบเปนอสระจากกระบวนการงบประมาณ ธนาคารกลางจำเปนตองใหกกบรฐบาลเปนจำนวนเทาใด ตลอดจนเปาหมายในการดำเนนนโยบาย

Debelle and Fischer (1994) ไดแบงความเปนอสระออกเปน ความเปนอสระของเปาหมาย และความเปนอสระของเครองมอ

4เนอหาในสวนนเกบความจาก Belke and Polleit (2009) section 6.4



• ความเปนอสระของเปาหมาย หมายถงความสามารถของธนาคารกลางในการกำหนดเปาหมายโดยปราศจากอทธพลของรฐบาล

• ความเปนอสระในการใชเครองมอ หมายถง ความสามารถของธนาคารกลางในการปรบเครองมอเชงนโยบายในการเขาสเปาหมาย

เพอบรรลความเปนอสระทงสองจำเปนตองมความเปนอสระขององคกรและความเปนอสระทางการเงนCukierman, Webb, and Neyapti (1992) ไดนำเสนอดชนความเปนอสระของธนาคารกลางซงถกนำไป

ใชอยางแพรหลาย โดยดชนดงกลาวขนอยกบคณลกษณะสประการ

1. ธนาคารกลางจะมความเปนอสระสงหากผบรหารสงสดไดรบการแตงตงจากคณะกรรมการธนาคารกลางมใชรฐบาล นอกจากนยงไดรบการปองกนจากการไลออก และมวาระตำแหนงทยาว

2. ความเปนอสระจะสงหากการตดสนใจเชงนโยบายไมมรฐบาลเขามาเกยวของ

3. ธนาคารกลางจะมความเปนอสระสงหากกฏหมายกำหนดใหการรกษาเสถยรภาพของราคาเปนเปาหมายเดยวของธนาคารกลาง

4. ความเปนอสระของธนาคารจะเพมขนหากธนาคารมขอจำกดทคอนขางเขมงวดในการใหกกบรฐบาล

4.6 กฏของเทยเลอร (Taylor rule)กฏของเทยเลอรเปนกฏนโยบายการเงนอยางงายทแนะนำใหธนาคารกลางปรบอตราดอกเบยอยางเปน

ระบบตามการเปลยนแปลงของเงนเฟอและกจกรรมทางเศรษฐกจมหภาค นอกจากนยง ใช เปนเครองมอในการวเคราะหนโยบายในอดตและประเมนกลยทธของธนาคารกลางในการปรบเปลยนอตราดอกเบย

ในหวขอกฏเกณฑและดลยพนจ ในการดำเนนนโยบาย เราพบวาการดำเนนนโยบายท ม ลกษณะเปนกฏ (policy rule) หรอแผนท ขนอย กบ เหตการณ (contingency plan) ให ผลตอ ระบบ เศรษฐกจท ด กวาการเปลยนแปลงนโยบายตามดลยพนจ (discretionary policy) การทยดมนกบกฏทำใหผกำหนดนโยบายหลกเลยงความไมมประสทธภาพอนเกดจากปญหาความไมตองกนของเวลา การปฏบตตามกฏทำใหผกำหนดนโยบายสอสารและอธบายการปฏบตนโยบายอยางมประสทธภาพ นโยบายทมพนฐานจากกฏชวยสงเสรมใหธนาคารมความรบผด (accountability) และความนาเชอถอ (credibility) ของนโยบายในอนาคต นอกจากนการททำใหนโยบายในอนาคตเปนทคาดการณไดงายชวยลดความไมแนนอนในสายตาตลาดการเงน นกธรกจและครวเรอน

ตงแตอดตทผานมามความพยายามในการเสนอกฏเกณฑในการดำเนนนโยบายทหลากหลาย โดยกฏเกณฑเหลานนมเปาหมายในการรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจหรอรกษาระดบราคาใหคงท

เพอใหกฏเกณฑสามารถนำไปใชได ในทางปฏบต กฏเกณฑนโยบายจำเปนตองงายและโปรงใสพอทจะสอสาร นำไปใชและตรวจสอบได เพอทจะสรางกฏเกณฑทมคณลกษณะดงกลาวเราจำเปนตองทราบวาอะไรเปน



เครองมอในการดำเนนนโยบายการเงน เชน ปรมาณเงน หรอ อตราดอกเบยระยะสน และตองทราบวาอะไรเปนขอมลทจำเปนในการปฏบตตามกฏเกณฑ เชนตวแปรอะไร หรอการคาดการณอะไรใชในการปรบเครองมอ

ตวอยางทงายทสดของกฏเกณฑนโยบายการเงนคอ การทธนาคารกลางรกษาอตราการเตบโตของปรมาณเงนใหคงท หรอทเราเรยกวา Milton Friedman's k-percent rule กฏดงกลาวมทมาจากสมการแลกเปลยนในรปของอตราการเตบโต

∆m+∆v = π +∆y (4.8)

โดยท π คออตราเงนเฟอ และ m, v, y คอ (ลอกของ) ปรมาณเงน การหมนของเงน และผลผลตทแทจรง เราจะเลอกอตราการเตบโตของปรมาณเงน (k) จะเทากบอตราเงนเฟอทตองการ (π∗) บวกดวยอตราการเตบโตของผลผลตลบดวยการเปลยนแปลงการหมนของเงน

กฏเกณฑนโยบายทงายอยางกฏเกณฑของ Friedman ไมสามารถนำมาใชกบอตราดอกเบยโครงการของสถาบน Brookings ไดเสนอวากฏเกณฑควรจะตงใหอตราดอกเบยทเปนตวเงนระยะสนเบยง

เบนจากแนวทวางไว (baseline path) เปนสดสวนกบสวนตางของตวแปรเปาหมาย (z − z∗)

i− i∗ = θ(z − z∗) (4.9)

โดยตวแปรเปาหมายเราอาจจะมองไดเปนอตราเงนเฟอและผลผลตทแทจรง

i− i∗ = θπ(π − π∗) + θy(y − y∗) (4.10)

กฏเกณฑขางตนถกนำมาเนนและเสนอโดย Taylor (1993) โดยใหอตราดอกเบยดลยภาพ และอตราเงนเฟอเปาหมายเทากบสอง และใหตวพารามเตอรทตอบสนองเทากบ 1/2 จะไดกฏของเทยเลอยแบบคลาสสกเปน

i = 2 + π +1

2(π − 2) +

1

2(y − y∗) (4.11)

4.7 กฏของเทยเลอรในแบบจำลอง IS-PC-MR4.7.1 กฏอตราดอกเบย

จากแบบจำลอง IS-PC-MR ทเราไดศกษามาแลวในบททผานมา เราพบวาธนาคารหาอตราดอกเบยทตองตงไดจากเสน IS หลงจากทหาระดบของผลผลตและอตราเงนเฟอทเหมาะสมไดแลวจากจดตดของเสนฟลปสกบเสน MR อยางไรกตามเราสามารถหากฏเกณฑอตราดอกเบยซงคอการเปลยนแปลงของอตราดอกเบยทขนกบระบบเศรษฐกจไดโดยตรง และเราจะแสดงวากฏดงกลาวเกยวของกบกฏของเทยเลอรอยางไร



จากสามสมการทใชอธบายแบบจำลอง

π1 = π0 + α(y1 − ye) (PC)y1 − ye = −a(r0 − rs) (IS)π1 − πT = − 1

αβ(y1 − ye) (MR)

เราตองการหาสมการสำหรบอตราดอกเบยในคาบท 0 ทตองปรบซงขนอยกบอตราเงนเฟอและผลผลตทเราสงเกตไดในคาบท 0 หากเราแทนคา π1 จากเสนฟลปสในเสน MR จะได

π0 + α(y1 − ye)− πT = − 1

αβ(y1 − ye)

π0 − πT = −(α+

1

αβ

)(y1 − ye)

แทนคา (y1 − ye) จากสมการเสน IS จะไดกฏอตราดอกเบย

r0 − rs =1

a(α+ 1

αβ

)(π0 − πT ) (4.12)

หากแทนคา α = β = a = 1 จะได r0 − rs = 0.5(π0 − πT )

จากกฏดงกลาวจะเหนวา มเพยงอตราเงนเฟอปรากฏในกฏดงกลาว และคาพารามเตอรในแบบจำลองมผลตอการตอบสนองของธนาคารตออตราเงนเฟอ หากใหคาพารามเตอรแตละตวเทากบหนง จะไดวาคาสมประสทธของคาเบยงเบนจากอตราเงนเฟอเทากบ 0.5 ดงนนหากอตราเงนเฟอสงกวาเปาหมาย 1 % ธนาคารกลางจำเปนตองปรบอตราดอกเบยทแทจรงขนไป 0.5 เปอรเซนต

ในกรณทอตราเงนเฟอสงกวาเปาหมายเทากน หากคาพารามเตอรแตกตางไปจากหนงเราจะเหนวา

• หาก ธนาคาร กลาง ม พฤตกรรมหลก เลยง เงนเฟอ มากกวา (β > 1) จะ ขน อตรา ดอกเบย มากกวา กรณพารามเตอรเทากบ 1

• หากเสน IS ลาดมาก (a > 1) ธนาคารจะเพมอตราดอกเบยนอยกวากรณพารามเตอรเทากบ 1

• หากเสน PC ชนกวา (α > 1) ธนาคารจะขนอตราดอกเบยนอยกวากรณพารามเตอรเทากบ 1

หากลองเปรยบเทยบกบกฏของเทยเลอร

r0 − rs = 0.5(π0 − πT ) + 0.5(y0 − ye) (4.13)



4.7.2 กฏอตราดอกเบยและความลาชาถงแมวากฏอตราดอกเบยจะมความคลายคลงกบกฏของเทยเลอรแตแบบจำลองตองการใหธนาคารตอบ

สนองตออตราเงนเฟอเทานนหากตองการไดกฏอตราดอกเบยทคลายกบกฏของเทยเลอรจำเปนตองปรบแบบจำลอง โดยโครงสราง

เศรษฐกจมความคลายคลงกบ เศรษฐกจจรงมากขน โดยในหวขอยอยน เราจะอธบายวาขอสมมต ใดตองมการเปลยนแปลงบาง อยางไรกตามในหวขออนๆเราจะใชแบบจำลองทมโครงสรางความลาชาอยางงายท เราไดใชในหวขอกอนหนา

เรายงคงสมมต ใหธนาคารกลางสามารถปรบเปลยนอตราดอกเบย r0 ไดทนทททราบขอมลในปจจบน(π0, y0) และยงคงใหอตราดอกเบยมผลกบผลผลตในคาบตอไป (y1) โดยมขอสมมตใหมวาผลผลตจะใชเวลาหนงปถงจะมผลตออตราเงนเฟอ หรอการเปลยนแปลงของผลผลตทคาบท t = 1 (yt) จะมผลตออตราเงนเฟอในคาบทt = 2 (π2) ขอสมมตเกยวกบความลาดงกลาวเรยกวา ``double lag''

จากโครงสรางดงกลาว การตดสนใจเปลยนแปลงนโยบายของธนาคารกลางตอชอกตางๆจะมผลตออตราเงนเฟอในอก 2 คาบขางหนา ดงนนหากเกดชอกในคาบท t = 0 ธนาคารกลางจะมการคาดการณเกยวกบอตราเงนเฟอ และจะเปลยนอตราดอกเบยเพอใหผลผลตเปลยนแปลงในคาบ t = 1 และสงผลตอผลผลตในคาบท t = 2

จากโครงสรางความลาขางตนเราสามารถเขยนสมการเปาหมายของธนาคารกลางไดเปน

L = (y1 − ye)2 + β(π2 − πT )2 (4.14)

โดยธนาคารกลางจะเลอกระดบของ y1 และ π2 เพอใหคาสญเสยนอยทสดจากโครงสรางความลาขางตนเราจะไดสมการสามสมการทใชในการวเคราะหดงน

π1 = π0 + α(y0 − ye) (PC) (4.15)y1 − ye = −a(r0 − rs) (IS) (4.16)π2 − πT = − 1

αβ(y1 − ye) (MR) (4.17)

จากการแทนคาในสมการทงสามขางตน จากสมการ PC: π1 = π0 + α(y0 − ye) เมอพจารณาในคาบตอไปจะได π2 = π1 + α(y1 − ye) แทนคาในสมการ MR จะได

π1 + α(y1 − ye)− πT = − 1

αβ(y1 − ye)

π1 − πT = −(α+

1

αβ

)(y1 − ye)



แทนคาจากสมการ PC และ IS จะได

π0 + α(y0 − ye)− πT = −(α+

1

αβ

)(−a(r0 − rs))

(π0 − πT ) + α(y0 − ye) = a

(α+

1

αβ

)(r0 − rs)

เมอจดรปใหมจะไดสมการกฏอตราดอกเบย ซงมลกษณะคลายกบกฏของเทยเลอรดงทไดแสดงขางลาง

r0 − rs =1

a(α+ 1αβ )

[(π0 − πT ) + α(y0 − ye)

] (4.18)

หากเราแทนคา a = α = β = 1 จะได

r0 − rs = 0.5(π0 − πT ) + 0.5(y0 − ye) (4.19)

เราจะเหนไดวาคาถวงนำหนกของเทยเลอรทใหนำหนกการเบยงเบนของอตราเงนเฟอและผลผลตเทากบ 0.5 นนจะเกดขนเมอคา a = α = β = 1 แสดงใหเหนวาคาสมประสทธของกฏเทยเลอรของแตละธนาคารกลางอาจจะมความแตกตางจาก (0.5, 0.5) หากระบบเศรษฐกจมความแตกตางในแงของ ระดบในการหลกเลยงอตราเงนเฟอโครงสรางดานอปทานทสะทอนในเสนฟลปส และความออนไหวของอปสงคมวลรวมตออตราดอกเบย

4.8 แบบฝกฝน1. จงอธบายเหตผลทใชสนบสนนววาทะวาดวย กฏเกณฑ (Rule) และดลยพนจ (Discretion)2. จงใชแบบจำลอง IS-PC-MR อธบายวาทำไมการทธนาคารกลางพยายามดำเนนนโยบายเพอใหผลผลต

เปาหมายอยสงกวาผลผลตทดลยภาพ (yT > ye) จงกอใหเกดความโนมเอยงตออตราเงนเฟอ (Inflation bias)พรอมวาดรปประกอบ

3. ตวแปรอะไรในแบบจำลอง IS-PC-MR ทสงผลตอขนาดของความโนมเอยงตออตราเงนเฟอ (Inflationbias) จงอธบายพรอมวาดรปประกอบ

4. จงอธบายวาปญหาความไมตองกนของเวลา (Time inconsistency problem) คออะไร พรอมยกตวอยางปญหาดงกลาวทเกดขนในการดำเนนนโยบายการเงน

5. จงอธบายวาการมอบอำนาจใหธนาคารกลางเปนผมอำนาจในการดำเนนนโยบายการเงนแตเพยงหนวยงานเดยวแทนทรฐบาลจะมบทบาทในการดำเนนนโยบาย จะสงผลใหความโนมเอยงตอเงนเฟอลดลงไปไดอยางไรจงอธบายโดยใชแบบจำลอง IS-PC-MR พรอมวาดรปประกอบ

6. จงอธบายวาความเปนอสระของธนาคารกลางหมายถงอะไร และมความเปนอสระในแงมมใดบาง



7. จากแบบจำลอง IS-PC-MR ขางลาง

π1 = π0 + α(y1 − ye) (PC)y1 − ye = −a(r0 − rs) (IS)π1 − πT = − 1

αβ(y1 − ye) (MR)

จงสรางกฏเกณฑอตราดอกเบย และอธบายวาขนาดของการเปลยนแปลงอตราดอกเบยนโยบายของธนาคารกลางขนอยกบตวแปรอะไรบาง


บทท 5

กลไกการสงผานทางการเงน (MonetaryTransmission Mechanism)

5.1 บทนำเมอ ธนาคาร กลาง ดำเนน นโยบาย การ เงน เรา ตองการทราบ วาการ เปลยนแปลงปรมาณ เงน และ อตรา

ดอกเบย สงผลอยางไรตอตวแปรทางการเงน และตวแปรจรง โดยทวไปแลวการเปลยนแปลงนโยบายการเงนจะสงผลตอตลาดเงน และการตดสนใจของบรษทและครวเรอน สดทายกอใหเกดการเปลยนในระดบราคา เราเรยกเสนทางจากการเปลยนแปลงปรมาณเงนไปถงการเปลยนระดบราคาและผลผลตวา กลไกการสงผานทางการเงน

เครองมอ (instrument) ทธนาคารกลางใชในการดำเนนนโยบายการเงนคอ ฐานเงน (money base) ซงประกอบดวยเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ และเงนฝากของธนาคารพาณชยทธนาคารกลาง

นโยบายการเงนมกลไกการสงผานในหลายชองทาง ซงมผลกระทบตอตวแปรและสวนตางๆของระบบเศรษฐกจทแตกตางกน ดวยความรวดเรวและความเขมขนในการสงผานทแตกตางกน ความเขาใจในกระบวนการสงผานทางการเงน ชวยใหผดำเนนนโยบายสามารถกำหนดเครองมอทมประสทธผล ทนทวงท และทราบขอจำกดของเครองมอ

5.2 ชองทางอตราดอกเบย (Interest Rate Channel)ชองทางอตราดอกเบย เปนกลไกการสงผานท อธบายโดย Keynesian IS-LM ตวอยาง เชน การดำเนน

นโยบายการเงนตงตวโดยการลดปรมาณเงน หากสมมตใหอปสงคของเงนคงท อตราดอกเบย (i) จะปรบตวสงขน สงผลใหการลงทน (I) ลดลง สดทายความตองการมวลรวมและผลผลต (Y) กจะลดลง

M ↓⇒ i ↑⇒ I ↓⇒ Y ↓ (5.1)

74

บทท 5. กลไกการสงผานทางการเงน (MONETARY TRANSMISSION MECHANISM)

5.3 ชองทางราคาทรพยสน (Asset Price Channel)การเปลยนแปลงอตราดอกเบยนโยบายสงผลตอมลคาตลาดของสนทรพยทางการเงน เชน พนธบตร หรอ

หน ตวอยางเชน ราคาพนธบตรมความสมพนธเชงผกผนกบอตราดอกเบย ดงนนการขนอตราดอกเบยทำใหราคาพนธบตรลดลง ทำใหสวนของทนของผใหกลดลง สงผลใหผใหกสามารถปลอยกไดนอยลงและมแนวโนมทจะลดการปลอยก ดงนน ราคาพนธบตรทลดลง สงผลใหการลงทนและการบรโภคลดลง

ในสวนของหน อตราดอกเบยทสงขนอาจสงผลใหราคาหนลดลง เนองจาก ผลตอบแทนทคาดไวในอนาคตของบรษทถกคดลด (discount) ในอตราทสงขน มลคาปจจบนของบรษทนอยลง นอกจากน อตราดอกเบยทสงขนสงผลตอตนทนการกยมของบรษททสงขน และผลกำไรทลดนอยลง

5.3.1 บทบาทของหนในกลไกการสงผานทางการเงนผลของตลาดหนตอการลงทน

ทฤษฎ Q ของ James Tobin ไดอธบายผลของการเปลยนแปลงราคาหนตอผลผลตทแทจรง (Tobin,1969) โดยนยาม Tobin's Q วาคอมลคาตลาดของสนคาทนหารดวยตนทนการทดแทน (replacement cost)ตวอยางเชน ราคาบานเทยบกบตนทนในการสรางบานอยางเดยวกนขนมาใหม หากพจารณา Tobin's Q ของบรษทราคาของบรษทจะถกกำหนดในตลาดหน หากมลคาตลาดของบรษทสะทอนราคาสนทรพยทบรษทมคา Tobin'sQ จะเทากบ 1 หากคา Tobin's q สงกวา 1 แสดงวามมลคาสงกวาตนทนการทดแทน แสดงวาราคาตลาดสะทอนสนทรพยบางอยางทไมสามารถวดได คา Tobin's Q ทสงจะกระตนใหบรษทลงทนในการเพมทนเนองจากราคาทจายมคาตำกวามลคาตลาดของบรษท สมมตวาราคาหนมคาเทากบ 2 บาทแตราคาของทนในตลาดเทากบ 1บาท หากบรษทจะออกหนและลงทนในทน ในกรณนสะทอนกรณท Tobin's Q>1 ระบบเศรษฐกจอยในดลยภาพทTobin's q เทากบหนง

Tobin's q ชวยอธบายความสมพนธระหวางราคาหนกบการลงทนใหม การดำเนนนโยบายการเงนสงผลตอราคาหนผานราคาพนธบตร โดยการดำเนนนโยบายการเงนคลายตวโดยการเพมปรมาณเงน สงผลใหอตราดอกเบยลดลง สงผลใหความตองการในพนธบตรลดลงเมอเปรยบเทยบกบหน ราคาหนจงสงขน (Ps ↑) และ Tobin's qสงขน ซงเมอรวมผลของ Tobin's q ตอเศรษฐกจจรง เราจะไดขอสรปวา ราคาหนทสงขนสงผลใหการลงทน และผลผลตสงขน

M ↑⇒ Ps ↑⇒ q ↑⇒ I ↑⇒ Y ↑ (5.2)

นอกจากน ราคาหนยงมกลไกสงผานในแงของตนทนในการลงทนใหมของบรษท เชนราคาหนทสงขนทำใหจำนวนหนทตองขายเพอใหไดเงนลงทนใหมนอยลง หรอตนทนของสวนของทน (cost of capital) ลดลง (c ↓)กระตนในบรษทตองการทจะลงทนเพม (I ↑) และผลผลตมากขน (Y ↑)

M ↑⇒ Ps ↑⇒ c ↓⇒ I ↑⇒ Y ↑ (5.3)



ผลตอความมงคงของครวเรอน

ราคาทรพยสนยงสงผลตอความมงคงของครวเรอน (household wealth) จากแบบจำลองวงจรชวตของFranco Modigliani (1966) การบรโภคของครวเรอนขนอยกบทรพยากรทครวเรอนมตลอดชวต ซงสตอกของความมงคงของครวเรอนเปนสวนประกอบทสำคญของทรพยากรของครวเรอน ดงนน หากธนาคารดำเนนนโยบายการเงนผอนคลาย อนสงผลใหราคาหนเพมสงขน ทำใหทรพยากรของครวเรอนเพมสงขน อนนำไปสการเพมขนของการบรโภค และความตองการมวลรวม

M ↑⇒ Ps ↑⇒ W ↑⇒ C ↑⇒ Y ↑ (5.4)

ผลตอสภาพคลองของครวเรอน

นโยบายสงผลตอครวเรอนผานสภาพคลอง (liquidity) โดยสภาพคลองกระทบตอการใชจายในสนคาถาวรครวเรอนสามารถเลอกทจะถอทรพยสนถาวร ซงไมคอยมสภาพคลอง หรอทรพยสนทางการเงนทมสภาพคลองสงกวา ในกรณของทรพยสนถาวร หากเกดการลดลงของรายไดโดยไมไดคาดคด (negative income shock) และเจาของจำเปนตองเรงขายทรพยสนถาวร ผลตอบแทนทจะไดยอมตำกวาราคาทควรจะได ในทางตรงขามหากครวเรอนถอทรพยสนทางการเงนสงจะสามารถแปลงเปนเงนคอนขางงาย

โครงสรางงบดลของครวเรอนเปนปจจยสำคญทกำหนดความเปนไปไดทจะเกดความปญหาทางการเงน(likelihood of suffering financial distress) หากครวเรอนมสดสวนของทรพยสนทางการเงนตอหนสง โอกาสทจะเกดความยงยากทางการเงนตำ และมแนวโนมทจะใชจายมาก เมอราคาหนสงขน มลคาของสนทรพยการเงนสงขน (FA ↑) ผบรโภคมแนวโนมทจะใชจายมากขน เนองจากความมนคงทางการเงนสงขน และความเปนไปไดทจะเกดความยงยากทางการเงนนอย (FD ↓)

M ↑⇒ Ps ↑⇒ FA ↑⇒ FD ↓⇒ Cd ↑,H ↑⇒ Y ↑ (5.5)

โดยท Cd คอการใชจายในสนคาถาวร และ H คอการใชจายเพอซออสงหารมทรพย

5.3.2 ราคาอสงหารมทรพยผลโดยตรงตอการซออสงหารมทรพย

นโยบายการเงนผอนคลาย สงผลใหอตราดอกเบยในตลาดลดลง ตนทนในการก เพอซออสงหารมทรพยลดลง ความตองการซออสงหารมทรพย เพมสงขน ในระยะสนท อปทานของอสงหารมทรพยยง ไม เปลยนแปลงราคาของอสงหารมทรพย สง ขน (Ph ↑) หาก ราคาปรบ ตว สง กวา ตนทน การกอสราง บรษท กอสราง จะสรางอสงหารมทรพยเพมขน และการซออสงหารมทรพยจะเพมขน (H ↑) สงผลใหผลตภณฑมวลรวมเพมสงขน (Belkeand Wiedmann, 2005, 2006)

M ↑⇒ Ph ↑⇒ H ↑⇒ Y ↑ (5.6)



ผลตอการความมงคงของครวเรอน

อสงหารมทรพยเปนสวนประกอบสำคญของความมงคงของครวเรอนในหลายครอบครว ดงนน การดำเนนนโยบายการเงนผอนคลาย อนนำไปสการปรบตวราคาอสงหารมทรพยทเพมสงขนยอมสงผลถงความมงคงของครวเรอนทสงขน (W ↑) สงผลใหการบรโภคของครวเรอนและการบรโภคครวเรอนเพมสงขน

M ↑⇒ Ph ↑⇒ W ↑⇒ C ↑⇒ Y ↑ (5.7)

5.4 ชองทางสนเชอ (Credit Channel)งานวจย เกยวกบชองทางสนเชอความไมสมบรณของขอมลในตลาดเงนสงผลตอตวแปรทแทจรง และ

เงนเฟอผานกลไกสองประการ คอ หนง ชองทางการใหกของธนาคารพาณชย (bank lending channel) ซงใหความสำคญของผลกระทบตองบดลของธนาคารพาณชยตอผก สอง ชองทางงบดลของหนวยธรกจ (firm balancesheet channel) ซงเนนผลกระทบตองบดลหนวยธรกจ อนสงผลตอตนทนในการกยม และการลงทนและใชจายเพอการบรโภค

5.4.1 ชองทางการใหกของธนาคารพาณชยแนวคดของชองทางสนเชอ ใหความสำคญกบธนาคารในฐานะเปนสถาบนหลกทชวยแกไขปญหาความไม

สมบรณของขอมลในตลาดสนเชอ โดยใหสนเชอกบธรกจทไมสามารถกจากตลาดทนไดโดยตรง ในขณะเดยวกนธนาคารกจะเปนตองเรยกหลกทรพยเพอคำประกนเงนก เชน อสงหารมทรพย หรอ สนทรพยทางการเงน

การดำเนนนโยบายการเงนคลายตวดวยการขยายปรมาณเงน สงผลใหราคาของหลกทรพยเพอคำประกน(Ph) สงขน ทำใหสวนของทนของธนาคาร (Net worth; NWb) สงขน ธนาคารสามารถปลอยเงนก (L) ไดมากขนสงผลใหการลงทนและผลผลตมวลรวมเพมสงขน

M ↑⇒ Ph ↑⇒ NWb ↑⇒ L ↑⇒ I ↑⇒ Y ↑ (5.8)

5.4.2 ชองทางงบดลของหนวยธรกจการดำเนนนโยบายการเงนกระทบสนทรพยและกระแสเงนสดของผ ก ยม ซงสงผลตอความนา เชอถอ

ทางการเงน และอตราดอกเบยทถกเรยกเกบ นอกจากนการเปลยนแปลงมลคาของหนวยธรกจสงผลใหการใหกตอหนวยธรกจนตองเผชญกบการคดเลอกทขดประโยชน (adverse selection) และ ภาวะภยทางศลธรรม (moralhazard)

ตวอยางเชน นโยบายการเงนตงตว สงผลใหสวนมลคาของหนวยธรกจลดลง หลกทรพยคำประกนมคาลดลง ทำใหผใหกเผชญกบการคดเลอกทขดประโยชน และลดอปทานของเงนใหกเพอการลงทนลดลง นอกจากนสวนของทนของหนวยธรกจทลดลงสงผลใหภาวะภยทางศลธรรมเพมสงขน เนองจากสวนของทนลดลง ผบรหารหนวย



ลงทนมแนวโนมทจะเลอกการลงทนทมความเสยงมากขน ดงนน การลดลงของสวนของทนทำใหเงนกทไดรบลดลงและการลงทนลดลง

กลาวอกนยหนง การดำเนนนโยบายการเงนคลายตว สงผลใหราคาหนสงขน (Ps) สวนของทน (NW) สงขน ลดปญหาการคดเลอกทขดประโยชน และภาวะภยทางศลธรรม กระตนใหธนาคารพาณชยปลอยกมาขน สงผลใหการลงทน และผลผลตมวลรวมสงขน

M ↑⇒ Ps ↑⇒ NW ↑⇒ L ↑⇒ I ↑⇒ Y ↑ (5.9)

5.5 การปนสวนการใหก (Credit rationing)ในการวเคราะหตลาดสนเชอสมยใหมมพนฐานจากทฤษฎขอมลไมสมบรณ (imperfect information)

(Stiglitz and Weiss, 1981) แบบจำลองการปนสวนใหก (Credit rationing models) มพนฐานจากขอสมมตทวาการกระจายของขอมลระหวางผใหกและผกมความไมสมมาตร (asymmetrically distributed information)แบบจำลองสมมตวา ณ ระดบใดระดบหนงกำไรทคาดไวของผใหกจะลดลงหากอตราดอกเบยทเรยกเกบจากผกสงขน ดงนนผใหกทสมเหตสมผลจะไมขนอตราดอกเบยเงนกใหสงขนหากอตราดอกเบยผานระดบทกำไรทคาดไวจะเรมลดลง

Stiglitz and Weiss (1981) ใหคำจดความของการปนสวนการใหกวาคอ สถานการณท (1) ในบรรดาผยนขอกทเหมอนกน มบางคนทไดรบเงนก บางคนทไมไดรบเงนก โดยทผทถกปฏเสธอาจจะใหดอกเบยทสงกวา หรอ(2) มคนบางกลมทไมไดรบเงนกเลย แมวาจะยงมอปทานของเงนกเหลออยในตลาด

5.6 ชองทางอตราแลกเปลยน (Exchange Rate Channel)ในโลกไรพรมแดน เศรษฐกจของประเทศตางๆยอมไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงเศรษฐกจจรงและ

ภาคการเงนจากประเทศอน Taylor (1995) Obstfeld and Rogoff (1996) ชใหเหนความสำคญของกลไกการสงผานการเงนระหวางประเทศ โดยเนนไปทบทบาทของอตราแลกเปลยน ซงสามารถสงผานนโยบายการผานไดสองทางคอ ผลตออตราแลกเปลยน และผลตองบดลของหนวยเศรษฐกจตางๆ

5.6.1 ผลตอการสงออกสทธ (Net export)ในยคทประเทศตางๆดำเนนนโยบายอตราแลกเปลยนแบบลอยตวและมการเคลอนไหวเงนทนอยางเสร เรา

จำเปนตองใหความสำคญกบผลของนโยบายการเงนตอการสงออกสทธ ผลตภณฑมวลรวม และราคาการดำเนนนโยบายการเงนผอนคลาย โดยการเพมปรมาณเงน (M ↑) หรอลดอตราดอกเบยนโยบาย สง

ผลใหอตราผลตอบแทนของสนทรพยในประเทศตำกวาสนทรพยตางประเทศ นกลงทนขายทรพยสนทอยในรปเงนสกลในประเทศ และเสนอขายเงนสกลในประเทศมากขน ทำใหอตราแลกเปลยนออนคาลง (E ↓) การออนคาของ



เงนสกลในประเทศ ทำใหการสงออกสทธเพมสงขน (NX ↑) ดงนน การใชจายมวลรวมเพมสงขน (Y ↑)

M ↑⇒ E ↓⇒ NX ↑⇒ Y ↑ (5.10)

5.6.2 ผลตองบดล (Balance sheets)นโยบายการเงนอนนำไปสการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน สงผลตองบดลของบรษททเกยวของและ

ไมไดเกยวของกบภาคการเงน หากบรษทนนมหนทอยในรปของเงนตราตางประเทศจำนวนมาก การดำเนนนโยบายการเงนขยายตวจะทำใหคาเงนสกลในประเทศออนตวลง และทำใหภาระหนของบรษทในประเทศสงขน และหากทรพยสนสวนใหญอยในรปเงนสกลในประเทศ การดำเนนนโยบายดงกลาวจะทำใหสวนของทนสทธ (net worth)ลดลง (NW ↓) การลดคาของสวนทนกอใหเกดปญหา adverse selection and moral hazard อนนำไปสจำนวนเงนกทไดรบนอยลง (L ↓) อนทำใหการลงทน (I ↓) และกจกรรมทางเศรษฐกจลดลง (Y ↓)

M ↑⇒ E ↓⇒ NW ↓⇒ L ↓⇒ I ↓⇒ Y ↓ (5.11)

5.7 ชองทางการคาดการณและความเชอมน (Expectation Channel)การเปลยนแปลงอตราดอกเบยนโยบายสงผลตอการคาดการณในระบบเศรษฐกจในอนาคตและความเชอ

มน การเปลยนแปลงการรบร (perception) สงผลตอผมสวนเกยวของในตลาดเงนและสงผลตอระบบเศรษฐกจเชน การเปลยนแปลงรายไดทคาดไวในอนาคต การคาดการณการวางงาน การคาดการณยอดขายและกำไร

ทศทางของการเปลยนแปลงดงกลาวเปนเรองทคาดไดยาก เชน การเพมอตราดอกเบยอาจมองวาเกดจากการทคณะกรรมการเหนวาเศรษฐกจจะเตบโตเรวกวาทตงใจ ทำใหคนคาดการณวาการเตบโตในอนาคตจะดและมความเชอมนดขน ในทางตรงขาม เราอาจจะมองวาการดำเนนนโยบายอตราดอกเบยสงจะทำใหการเตบโตลดลง เรากจะคาดการณวาอตราการเตบโตในอนาคตจะตำและลดความเชอมนตอระบบเศรษฐกจลง

5.8 กลไกการสงผานทางการเงนของไทยธนาคารแหงประเทศไทยดำเนนนโยบายอตราดอกเบยโดยมงหวงใหอตราดอกเบยกระทบอตราเงนเฟอ

ผานชองทางทางการเงนตางๆ ไมวาจะเปนชองทางอตราดอกเบย ชองทางราคาสนทรพย สนเชอ อตราแลกเปลยนและการคาดการณ1

Disyatat and Vongsinsirikul (2002) พบวาในชวงป 2536 - 2544 ชองทางอตราดอกเบยมบทบาทคอนขางมากในระบบเศรษฐกจไทยโดยการเปลยนแปลงครงหนงในระบบเศรษฐกจมาจากชองทางดงกลาว ในขณะทชองทางหนสน อตราแลกเปลยนและราคาทรพยสนมบทบาท 17 % ในการสงผาน อยางไรกตามการวเคราะหในชวงดงกลาวไดรบผลกระทบจากชวงวกฤตเศรษฐกจทภาคธนาคารของไทยมปญหาและชองทางสนเชออาจทำงาน

1เกบความจาก BOT, Monetary Policy Department



ไดไมเตมทนก นอกจากนการเปลยนแปลงเนองมาจากวกฤตเศรษฐกจและการดำเนนนโยบายการเงนเขมงวดอาจสงผลใหเกดการเปลยนแปลงในกลไกการสงผาน

ชองทางอตราดอกเบยและชองทางหนสนเปนชองทางหลกในการสงผานทางการเงนของไทย โดยมหลกฐานสนบสนนจากแบบจำลองเศรษฐกจมหภาคของ ธปท. และ Disyatat and Vongsinsirikul (2002) ซงสอดคลองกบการทเศรษฐกจไทยพงพงกบระบบธนาคารคอนขางสง ในป 2538 แหลงทมาของเงนทนของบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยมาจากการกจากสถาบนการเงนถง 40 %

หลงวกฤตเศรษฐกจภาคเอกชนและธนาคารมระดบของการหลกเลยงความเสยงทคอนขางสง ในขณะเดยวกนเครองมอใหการหาทนจากหนสน เชน พนธบตรของเอกชน มปรมาณเพมมากขน ทำใหโครงสรางงบดลของธนาคารพาณชยเปลยนแปลงไป สนทรพยเปลยนจากการใหกเปนสนทรพยทมสภาพคลองอนๆ สงผลใหกลไกการสงผานในชวงหลงป 2547 - 2548 การเปลยนแปลงอตราดอกเบยนโยบายไมคอยมผลตออตราดอกเบยของธนาคารพาณชย

นอกจากนภาคธนาคารยงมการถอสนทรพยสภาพคลองคอนขางสง แทนทจะใหก ทำใหการปรบเปลยนอตราดอกเบยนโยบายไมคอยมประสทธภาพนก เมอธปท.เพมอตราดอกเบย ธนาคารพาณชยกไมอยากทจะเพมอตราดอกเบยเงนฝากเพอดงเงนเขาสระบบธนาคาร

ในชวงหลงวกฤต 2540 ครวเรอนและบรษทมสวนรวมในตลาดตราสารหนมากขน ทำใหการดำเนนนโยบายการเงนมผลตอชองทางราคาสนทรพยมากขน

อตราแลกเปลยนยงมบทบาทคอนขางสง ในการดำเนนนโยบายการ เงนอนสงผลตออตรา เงนเฟอและกจกรรมทางเศรษฐกจ ผานความสามารถในการแขงขนกบตางประเทศและความเชอมนของนกลงทนตางชาต สวนตางระหวางอตราดอกเบยของไทยและตางชาตเชน สหรฐอเมรกานาจะเปนปจจยหลกในบงบอกความสำคญของชองทางอตราแลกเปลยน แตหลกฐานเชงประจกษพบวา สวนตางดงกลาวมไดมผลมากนก ในขณะทความผนผวนของอตราแลกเปลยนมผลตอระบบเศรษฐกจคอนขางมาก อยางไรกตาม ในฐานะทไทยเปนประเทศเลกทมการเปดประเทศคอนขางสง ชองทางอตราแลกเปลยนยงคงมความสำคญตออตราเงนเฟอและผลผลตในประเทศ

ในกรณของชองทางราคาทรพยสนเรมมบทบาทคอนขางมากหลงวกฤต 2540 โดยทราคาของหลกทรพยมความสำคญทคอนขางสงกวาชองทางราคาอสงหารมทรพย และเราสามารถคาดไดวาชองทางดงกลาวนาจะเรมมความสำคญยงขนเมอครวเรอนเรมมสวนรวมในตลาดทนมากขน

5.9 แบบฝกฝน1. จงอธบายวาการดำเนนนโยบายการ เงนหดตวมผลตอระบบเศรษฐกจผานชองทางราคาทรพยสน

(Asset Price Channel) อยางไรบาง2. จงอธบายวาการดำเนนนโยบายการเงนหดตวมผลตอระบบเศรษฐกจผานชองทางสนเชอ (Credit

Channel) อยางไรบาง



3. จงอธบายวาการดำเนนนโยบายการเงนหดตวมผลตอระบบเศรษฐกจผานชองทางอตราแลกเปลยน(Exchange Rate Channel) อยางไรบาง


บทท 6

วธการดำเนนการดานนโยบายการเงน(Monetary Policy Operating Procedure)

6.1 บทนำทผานมาเวลาเรากลาวถงนโยบายการเงน เรามกจะพดวาธนาคารกลางเปลยนแปลงปรมาณเงนหรอดำเนน

นโยบายเพอบรรลระดบเงนเฟอและผลผลตทตงใจ จรงๆแลว ธนาคารกลางไมไดมความสามารถในการควบคมปรมาณ เงนเฟอ หรออตราดอกเบยระยะยาวอยางเดดขาด เพยงแตสามารถควบคม narrow reserve aggregate,e.g. monetary base หรออตราดอกเบยระยะสนมากๆ นอกจากน เรายงไมไดอธบายวาทำไมธนาคารกลางในหลายประเทศจงเลอกใชอตราดอกเบยระยะสนเปนเครองมอในการดำเนนนโยบายแทนทจะเปนตวแปรปรมาณเงน(monetary aggregate)

การดำเนนนโยบายการเงนจรงๆแลวเกยวพนกบ กฏระเบยบ ธรรมเนยม และขอปฏบต ซงเราเรยกรวมกนวา กระบวนการในทางปฏบต (operating procedures) กระบวนการดงกลาวจะแตกตางกนตามเครองมอทธนาคารกลางใชในการดำเนนนโยบายในแตละวน เปาหมายในการปฏบต (operating target) ซงตองบรรลในระยะสน เชน อตราดอกเบยระยะสน หรอ reserve aggregate, เงอนไขททำใหเกดการเปลยนแปลงเปาหมายเครองมอ หรอเปาหมายในการปฏบตเมอมการเปลยนแปลงของระบบเศรษฐกจ, ขอมลของนโยบายและประเภทของการประกาศนโยบาย, ทางเลอกของตวแปรเปาหมายสดทาย เชนอตราเงนเฟอ หรอการเตบโตของปรมาณเงน, และลกษณะของเปาหมายวามลกษณะเปนทางการหรอไม

เปาหมายของบทน

• เขาใจเครองมอทธนาคารกลางสามารถควบคมไดอยางแทจรง

• ปจจยในการกำหนดเครองมอทเหมาะสม

• เขาใจวาเครองมอแตละชนด สงผลตอการเปลยนอตราดอกเบยระยะสน reserve aggregate และปรมาณเงน จากการดำเนนนโยบายและตวรบกวนทไมใชนโยบายอยางไร

82

บทท 6. วธการดำเนนการดานนโยบายการเงน (MONETARY POLICY OPERATING PROCEDURE)

6.2 จากเครองมอถงเปาหมายธนาคารกลางมไดมความสามารถในการควบคมเงนเฟอ หรอไมสามารถทราบผลของการดำเนนนโยบาย

ตอเศรษฐกจจรงไดอยางแนชด การดำเนนนโยบายจะตองใชเวลาหลายเดอนจงสงผลตอตวแปรเศรษฐกจจรง หรอเงนเฟอ ความลาของผลการดำเนนนโยบายและความถในรบรขอมลเศรษฐกจเชนเงนเฟอ หรอรายไดประชาชาตกอใหเกดความยงยากในการดำเนนนโยบายการเงน เชน ธนาคารกลางควรจะเปลยนแปลงเชงนโยบายอยางไรเพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงในระบบเศรษฐกจ เมอใดทธนาคารกลางควรเปลยนแปลงอตราดอกเบยระยะสน

การศกษาเกยวกบการดำเนนนโยบายการเงน ยอมเกยวพนกบ เครองมอ (instruments) เปาหมายการดำเนนการ (operating targets) เปาหมายขนกลาง (intermediate targets) และเปาหมายของนโยบาย (policygoals)

เครองมอทางการเงนคอตวแปรทธนาคารกลางสามารถควบคมไดโดยตรง ไดแก อตราดอกเบยทคดจากการใหกเงนสำรอง (reserve) อตราสวนการดำรงสนทรพยสภาพคลอง ธนาคารกลางจะควบคมเครองมอทางการเงนเพอใหบรรลเปาหมายการดำเนนการ ไดแก ระดบของสนทรพยสภาพคลอง หรออตราดอกเบยระยะสนมากๆเชน interbank rate หรอ อตราดอกเบยซอคนพนธบตรระยะเวลา 1 วน หรอดชนผสมระหวางอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยน

เปาหมายของนโยบาย มกไดแก อตราเงนเฟอ และความเบยงเบนจากระดบการวางงานท เปนไปตามธรรมชาต (natural rate of unemployment) เปนตวแปรท ใช เวลานานในการเกบและรบร ขอมล ดงนนจงมชองวางระหวางเครองมอทางการเงนและเปาหมายนโยบาย จำเปนตองมเปาหมายขนกลาง เชนอตราดอกเบยอตราแลกเปลยน monetary aggregate เพอใหธนาคารกลางมขอมลของการเปลยนแปลงในระบบเศรษฐกจทจะกระทบเปาหมายของนโยบาย เชน หากธนาคารกลางสงเกตวาอตราการเพมขนของปรมาณเงนสงกวาทคาดไว สงสญญาณใหธนาคารทราบวาการเพมขนของผลผลตอาจสงกวาระดบทตงใจไว ดงนน ธนาคารกลางอาจเปลยนแปลงเปาหมายการดำเนนการ เพอรกษาอตราการเปลยนแปลงของเงนใหอยในเสนทางทสอดคลองกบเปาหมายนโยบายในกรณของ inflation targeting ธนาคารกลางมกจะใชอตราเงนเฟอคาดการณเปนตวแปรขนกลางในการดำเนนนโยบาย

ในการอธบายเครองมอและเปาหมายของธนาคารกลางเราเรมจากเครองมอดำเนนการไปส เปาหมายอยางไรกตามในกระบวนการดำเนนนโยบาย ธนาคารกลางจะเรมจากเปาหมายสดทายของนโยบายวาเปนอยางไรจงกำหนดเปาหมายขนกลางทสอดคลองกน หลงจากนนจะพจารณาคาของเปาหมายการดำเนนการทตองการและสดทายจงดำเนนการเปลยนแปลงเครองมอดำเนนการ



6.3 การเลอกเครองมอในการดำเนนนโยบายการเงน: Poole's analysisหากผกำหนดนโยบายสามารถเลอกเครองมอระหวางอตราดอกเบย กบ monetary aggregate ผกำหนด

นโยบายจะเลอกเครองมอใด Poole (1970) แสดงใหเหนวาในสภาพเศรษฐกจทมความไมแนนอน ความเหมาะสมของเครองมอขนอยกบชนดของตวรบกวนในระบบเศรษฐกจ

6.3.1 Poole's analysis of interest rate targeting vs monetary targetingสมมตใหธนาคารกลางตองเลอกดำเนนนโยบายกอนทจะสงเกตเหนชอกในตลาดสนคาและตลาดการเงน

โดยทมขอมลอตราดอกเบยททราบไดอยางรวดเรว ในขณะทผลผลตมวลรวม และอตราเงนเฟอตองใช เวลาเปนเดอนหรอไตรมาส ภายใตสภาพแวดลอมดงกลาว ธนาคารไมสามารถบอกไดอยางแนนอนวาการเคลอนไหวของอตราดอกเบยเปนผลมาจากชอกในตลาดเงนหรอผลผลต เราอาจจะลองเปรยบกบกรณการเคลอนไหวของราคาในตลาดสนคา หากเราทราบเพยงวาราคาปรบตวสงขน แตไมทราบวาปรมาณเพมขนหรอนอยลง เราจะไมทราบบอกไดวาการเปลยนแปลงราคาเปนผลจากการเปลยนแปลงของอปสงคหรออปทาน

ในกรณของเศรษฐกจมหภาค การเพมขนของอตราดอกเบยอาจเปนผลมาจากอปสงคมวลรวมทปรบตวสงขน และตองการนโยบายการเงนหดตวเพอรกษาเสถยรภาพของผลผลต หรออาจเปนผลมาจากการเพมขนของตวแปรภายนอกทกระทบอปสงคของการถอเงนลดลง ซงตองการใหธนาคารกลางเพมปรมาณเงนเพอทำใหผลผลตมเสถยรภาพ

Poole (1970) ตงคำถามวาภายใตโครงสรางขอมลดงกลาว ธนาคารกลางจะเลอกดำเนนนโยบายใหอตราดอกเบยคงทหรอปรมาณเงนคงท โดยเปาหมายของนโยบายคอการรกษาเสถยรภาพของผลผลต โดยเปรยบเทยบคาความแปรปรวนของผลผลตระหวางสองทางเลอก Poole ใชแบบจำลอง IS-LM ภายใตขอสมมตระดบราคาคงทเนองจากการตดสนใจในการคงอตราดอกเบยหรอปรมาณเงนเปนการตดสนใจในระยะสน ซงสมเหตสมผลในการวเคราะหเครองมอการเงน

แบบจำลอง IS-LM อยางงายสามารถเขยนเปนสมการ ดงน

yt = −αit + ut (6.1)

mt = yt − cit + vt (6.2)

สมการท (??) แสดงความสมพนธของอปสงคมวลรวม ซงผลผลตแปรผกผนกบอตราดอกเบย นอกจากนอปสงคมวลรวมยงขนอยกบชอกภายนอก (exogenous disturbance, ut) โดยสมมตให E(ut) = 0 หรอคาเฉลยของชอกเทากบศนย และ ความแปรปรวนของชอก หรอ E(u2t ) = σ2

u ความสมพนธดงกลาวสามารถแสดงไดดวยรปขางลาง

สมการท (??) แสดงความสมพนธเชงผกผนของอปสงคของเงนตออตราดอกเบย และเชงผนตามของอปสงค



รปท 6.1: ความชนของเสน IS

i

y

IS : yt = −αit

Slope = −

1

α

i′t

y′

t = −αi′t

IS1 : yt = −αit + ut, ut < 0

IS2 : yt = −αit + ut, ut > 0

รปท 6.2: ความแปรปรวน (variance) ของเสน IS

i

y

IS : yt = −αit

Low σ2

u

i

y

IS : yt = −αit

High σ2

u

ของเงนตอรายได นอกจากนอปสงคของเงนยงขนอยกบตวชอกในตลาดเงน (random shock, vt) E(vt) = 0 และE(v2t ) = σ2

u โดยทในตลาดเงนจะอยในดลยภาพเมออปสงคของเงนเทากบอปทานของเงน สมการทงสองแสดงความสมพนธในแบบจำลอง IS-LM และสามารถใชพจารณาหาระดบผลผลต และความชนของเสน LM เทากบ 1/c

เปาหมายของผดำเนนนโยบายคอ การรกษาเสถยรภาพของผลผลต โดยการทำใหความแปรปรวนของคาเบยงเบนจากผลผลตทการจางงานเตมท (yn) นอยทสด โดยทเพอใหการวเคราะหงายขน เราสมมตให yn = 0

E(yt − yn)2 = E(yt)

2 (6.3)

ขนตอนของการดำเนนนโยบายคอ ธนาคารกลางตง อตราดอกเบย หรอ ปรมานเงนเปนเครองมอในการดำเนนการนโยบาย หลงจากนนจะเกดการเปลยนแปลงในตลาดผลผลตและตลาดเงน ซงแสดงไดจากชอกแบบสมut และ vt หลงจากนนธนาคารกลางกสามารถหาตวแปรอนๆในระบบเศรษฐกจ เชนในกรณทกำหนดให mt เปนเครองมอ หลงจากทราบชอกในทงสองตลาดกสามารถทจะหา yt และ it ได ในทางตรงขาม หากกำหนดให it เปนเครองมอ หลงจากทราบชอกในทงสองตลาดกสามารถทจะหา yt และ mt ได



เราจะเรมพจารณาในกรณทปรมาณเงนเปนเครองมอในการดำเนนนโยบายกอนจากสมการท (??) เราสามารถจดรปไดเปน

it =yt −mt + vt

c

แทนคาในสมการท (??) จะไดyt = −α

yt −mt + vtc

+ ut

หรอจดรปไดระดบผลผลตดลยภาพไดเทากบ

yt =αmt + cut − αvt

c+ α(6.4)

เราจะเหนไดวา yt จะขนอยกบตวแปร mt vt และ ut โดยท mt เปนตวแปรทธนาคารกลางกำหนดไดธนาคารตองการกำหนด mt เพอทำให ความแปรปรวนของ yt นอยทสด โดยทการตดสนใจนนทำกอนทจะร vtและ ut ดงนนธนาคารจะตองการ E(yt) ทเขาใกล yn = 0 ทสดเพอทำใหคาความแปรปรวนตำ และเนองจากE(ut) = E(vt) = 0 เราจะไดสมการขางลาง

0 = E(yt) =αE(mt)

c+ α

เพอให E(yt) = 0 คา E(mt) ตองเทากบ 0 และเนองจากธนาคารกลางกำหนด mt กอนหนาทจะเรมเกดชอกตวแปร mt กจะไมไดเปนตวแปร random และคาทจะกำหนดคอ mt = 0 เมอแทนคาดงกลาวในสมการท (??) เราจะได yt = cut−αvt

c+α และคาความแปรปรวนของผลผลตจากการใชเครองมอปรมาณเงนคอ1

Em

[(yt)

2]

= E

[(cut − αvtc+ α

)2]

= E

[(c2u2t + α2v2t − 2cαutvt

(c+ α)2

)]=

1

(c+ α)2[c2E(u2t ) + α2E(v2t )− 2cαE(utvt)

]

หากสมมตใหชอกในตลาดทงสองไมมความสมพนธกนหรอ E(utvt) = 0 จะได

Em(y2t ) =c2E(u2t ) + α2E(v2t )

(c+ α)2=

c2σ2u + α2σ2

v

(c+ α)2(6.5)

กรณทอตราดอกเบยเปนตวแปรเครองมอ ระดบผลผลตดลยภาพสามารถคำนวณไดจากสมการท (??)โดยทตลาดการเงนไมมความจำเปนในการคำนวณผลผลต ธนาคารกลางเพยงปรบเปลยนปรมาณเงนเพอใหตลาด

1ให X เปน random variable และ a เปนตวแปรคงท จะไดวา E(aX) = aE(X)



เงนอยในดลยภาพ จาก yt = −αit + ut เราตองการให E(yt) = −αE(it) = 0 ซงจะเกดขนไดหากกำหนดใหit = 0 ดงนน yt = ut และและคาความแปรปรวนของผลผลตจากการใชเครองมออตราดอกเบยคอ

Ei

[y2t]= E(u2t ) = σ2

u (6.6)

เปรยบเทยบคาความแปรปรวนของผลผลตจากเครองมอทงสอง จะพบวาเครองมออตราดอกเบยจะเปนทตองการมากกวาเครองมอปรมาณเงนหาก

Ei

[y2t]< Em

[y2t] (6.7)

ซงจะเกดขนกตอเมอσ2v >

(1 +

2c

α

)σ2u (6.8)

จากสมการขางบนเราจะเหนไดวาเครองมออตราดอกเบยจะเปนทตองการมากกวาเครองมอปรมาณเงนหาก

• ความแปรปรวนในอปสงคของเงน (σ2v ) สง

• เสน LM ชนมาก (โดยทความชนของ LM คอ 1/c)

• เสน IS ลาดมาก (โดยทความชนของ IS คอ −1/α)

ในทางตรงขาม เครองมอปรมาณเงนจะเปนทตองการมากกวาเครองมออตราดอกเบยหาก

• ความแปรปรวนในอปสงคมวลรวม (σ2u) สง

• เสน LM ลาดมาก

• เสน IS ชนมาก

ถาในระบบเศรษฐกจมแตชอกในตลาดผลผลต (σ2v = 0) Em(y2t ) =

c2

(c+α)2σ2u จะนอยกวา Ei(y

2t ) = σ2

u

เนองจาก c2

(c+α)2< 1 ดงนนการใชเครองมอปรมาณเงนจะเปนทตองการมากกวา นอกจากนเราสามารถพเคราะห

ผลของชอกทางบวกใน IS หากใชปรมาณเงนคงท อตราดอกเบยจะเพมสงขนทำใหการลงทนลดลงและอปสงคมวลรวมลดลง ทำใหผลผลตไมเพมสงขนมากนกจากชอกของ IS การปรบตวของอตราดอกเบยเปนตวรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ ในทางตรงขามหาคงอตราดอกเบยคงทผลผลตจะผนผวนมากกวา

ถา ในระบบเศรษฐกจมแตชอกในตลาดเงน (σ2u = 0) การคงอตราดอกเบย ใหคงท จะทำใหผลผลตม

เสถยรภาพอยางสมบรณ ถามชอกในตลาดเงน หากอตราดอกเบยเปลยนแปลงทำใหเกดความผนผวนของผลผลตแบบจำลองดงกลาว เปนแบบจำลองอยางงายและละเลยปจจยหลายอยาง เชน ไมม ธนาคารกลาง ใดท

ควบคมปรมาณเงนได ทำไดแตเพยงควบคมฐานเงน (monetary base) นอกจากนแบบจำลองพนฐานยงละเลย



เรองของอตราเงนเฟอ การคาดการณและชอกของอปทานมวลรวม2

Poole สรปไววาการเพมขนของความผนผวนของตลาดการเงน เชน ชอกในตลาดเงน สงผลใหความตองการใชเครองมออตราดอกเบยเพมขนมากกวาเครองมอปรมาณเงน

6.4 แบบจำลองสำหรบเปาหมายขนกลางเมอธนาคารกลางเผชญกบความไมสมบรณของขอมล ธนาคารควรตอบสนองโดยมพนฐานจากการทำนาย

ชอกทเกดขนในระบบเศรษฐกจ ในตวอยางทผานมาก ขอมลเพยงอยางเดยวทธนาคารกลางทราบคออตราดอกเบยและการคาดการณเกยวกบชอกกมาจากอตราดอกเบย โดยทวไปแลวเราควรใชขอมลอนๆทมความถในการจดเกบคอนขางบอยเชน อตราแลกเปลยน ราคาสนคาอปโภคบรโภค (commodity price) และราคาทรพยสน (assetprice)

การออกแบบนโยบายตอง คำนง ถง ขอ จำกด ของ ธนาคารกลางท ตอง ตอบสนองตอ ขอมล ขาวสารท ไมสมบรณของระบบเศรษฐกจ ดงนนในทางปฎฏบตธนาคารกลางมกดำเนนนโยบายการเงนผานเปาหมายขนกลาง ซงเปนตวแปรทใหขอมลทเปนประโยชนตอการคาดการณเปาหมายของนโยบาย การเบยงเบนของเปาหมายนโยบายจากแนวทางทคาดไว เปนการสงสญญาณวาเปาหมายของนโยบายอาจเบยงเบนจากเปาหมายทคาดไว และตองการการปรบเปลยนเชงนโยบาย เชน ในกรณของ inflation targeting อตราเงนเฟอคาดการณ (inflation forecast)จะเปนเปาหมายขนกลาง หากอตราเงนเฟอคาดการณสงหรอตำกวาอตราเงนเฟอเปาหมาย ธนาคารกลางจะปรบเปลยนเปาหมายดำเนนการและเครองมอในการดำเนนนโยบาย

6.4.1 Inflation targetingInflation targeting เรมใชครงแรกทประเทศนวซแลนดในป 1990 และประสบความสำเรจคอนขางสง จน

กระทงถงป 2010 มประเทศประมาณ 25 ทวโลกไดใชกระบวนการดำเนนนโยบายโดยมอตราเงนเฟอเปนเปาหมายสำหรบประเทศไทยเรมใชนโยบายดงกลาวในป 2000 โดยทการดำเนนนโยบาย Inflation targeting มคณลกษณะทสำคญคอ (1) มการประกาศเปาหมายเงนเฟอเปนตวเลข (2) อตราเงนเฟอคาดการณมบทบาทสำคญในการดำเนนนโยบาย (3) มระดบความโปรงใส (transparency) และความรบผด (accountability) ทสง (Svensson, 2010)การดำเนนนโยบายโดยใชอตราเงนเฟอเปนเปาหมายเปนกลไกทจะชวยใหเกดพนธสญญา (commitment) ในการดำเนนนโยบายและชวยลดหรอกำจด inflation bias และเพมโอกาสทจะเกดอตราเงนเฟอตำและมเสถยรภาพ

ปญหาทธนาคารกลางเผชญคอ (1) การดำเนนนโยบาย (implementation) ทำไดคอนขางยากเนองจากธนาคารกลางไมไดมความสามารถในการควบคมอตราเงนเฟอไดอยางสมบรณ นอกจากนอตราเงนเฟอในปจจบนกถกกำหนดจากการตดสนใจในอดต ดงนนจรงๆแลวธนาคารกลางเพยงสามารถดำเนนนโยบายเพอสงผลตออตราเงนเฟอในอนาคต (2) ความไมสมบรณในการควบคมอตราเงนเฟอทำใหการเฝาระวง (monitor) และประเมนทำได

2นกศกษาสามารถดรายละเอยดเพมเตมไดใน Walsh



ยากSvensson (1997) เสนอแนวทาง ในการดำเนนนโยบายและ เฝา ระวง โดยการ เสนอ ให ใช inflation

forecast เปนเปาหมายขนกลาง โดยท โดยหลกการแลวเปาหมายขนกลางทดจะตอง (1) สมพนธกบเปาหมายสดทาย (goal) (2) สามารถควบคมไดงายกวาเปาหมายสดทาย (3) สามารถสงเกตไดงาย (observable)

6.4.2 แบบจำลองอยางงายสำหรบเปาหมายขนกลางใน Inflation targetingSvensson (1997) ไดเสนอแนวทางในการนำ inflation targeting ไปใชโดยทมการคาดการณเงนเฟอเปน

เปาหมายเพอแกไขปญหาในเรองการมเปาหมายทชดเจนและควบคมได โดยแบบจำลองประกอบดวยสมการดงน

πt+1 = πt + α1yt + α2xt + ϵt+1 (6.9)

yt+1 = β1yt − β2(it − πt) + β3xt + νt+1 (6.10)

xt+1 = γxt + θt+1 (6.11)

โดยท πt = pt − pt−1 คออตราเงนเฟอ, pt คอระดบราคาอยในรปของลอก, yt คอผลผลต, x คอตวแปรภายนอก(exogenous), และ it อตราดอกเบยทใชเปนเครองมอในการดำเนนนโยบาย เชน อตราดอกเบยซอคนพนธบตรจากสมการขางตนจะเหนไดวา การเปลยนแปลงของอตราเงนเฟอขนอยกบผลผลตและอตราเงนเฟอในคาบทผานมา

ในสมการ ( ??) ผลผลตจะลดลงเมออตราดอกเบยทแทจรง (it−πt) และผลผลตจะเปลยนแปลงจากตวแปรexogenous (xt) จากโครงสรางขอมลจะพบวา อตราดอกเบยจะสงผลกบผลผลตในปตอไป และจะสงผลตออตราเงนเฟอในอกสองปขางหนา

สมมตใหธนาคารกลางดำเนนนโยบายเพอรกษาเปาหมายนโยบายการเงนเปนอตราเงนเฟอเทากบ πT โดยธนาคารตองเลอกอตราดอกเบยในปจจบนและอนาคตเพอทำให Loss function ขางลางตำทสด

Et

[1

2(πt − πT )2 + δ

1

2(πt+1 − πT )2 + δ2

1

2(πt+2 − πT )2 + δ3

1

2(πt+3 − πT )2 + ...

](6.12)

โดยท Et คอการคาดการณในอนาคตโดยทใชขอมล ณ คาบท t, δ คออตราคดลดซงจะมคาระหวาง 0 และ 1 แสดงวาการเบยงเบนในอนาคตมนำหนกนอยกวาในคาบปจจบน

ในทนเปาหมายอตราเงนเฟอในแตละคาบมคาเทากน และความแตกตางทเกดขนใน loss function คออตราเงนเฟอในแตละคาบ อยางไรกตามธนาคารกลางอาจจะมเปาหมายอนเชนการวางงานทเราจะพจารณาในตอนหลง

เนองจากอตราดอกเบย จะกระทบตออตรา เงนเฟอ ในอกสองป ขางหนาดงนน เราสามารถ เขยนอตรา



เงนเฟอในอกสองปขางหนาในรปของชอกในปทหนงและสอง จะได

πt+2 = (πt + α1yt + α2xt + ϵt+1) (6.13)+α1(β1yt − β2it + β2πt + β3xt + νt+1) (6.14)+α2(γxt + θt+1) + ϵt+2 (6.15)

= a1π1 + a2yt + a3xt − a4it + (ϵt+1 + α1νt+1 + α2θt+1 + ϵt+2) (6.16)

โดยท a1 = 1 + α1β2, a2 = α1(1 + β1), a3 = α1β3 + α2(1 + γ), และ a4 = α1β2

เนองจาก อตราดอกเบยนโยบายในปท t ไมสงผลตออตราเงนเฟอในปท t+ 1 แตมผลกบ t+ 2, t+ 3, ...

และ อตราดอกเบยนโยบายในปท t + 2 ไมสงผลตออตราเงนเฟอในปท t + 3 แตมผลกบ t + 4, t + 5, ... ดงนนธนาคารกลางสามารถหาอตราดอกเบยทเหมาะสมในปท t ไดจากการหาจดตำสดของสมการขางลาง

Etδ2 1

2(πt+2 − πT ) (6.17)

จากการหา First order condition ของสมการขางตนจะได

∂Etδ2 12(πt+2 − πT )2

∂it= Et

[δ2(πt+2 − πT )

∂πt+2

∂it

]= −δ2a4(πt+2|t − πT ) = 0

โดยท πt+2|t = Etπt+2 และใชผลจากสมการขางบนวา ∂πt+2/∂it = −a4 และจากผลของ first order conditionจะได

πt+2|t = πT (6.18)

ดงนนอตราดอกเบยทตองตงในปท t จะตองทำใหอตราเงนเฟอคาดการณทจะเกดขนในปท t + 2 เทากบอตราเงนเฟอเปาหมาย ดงนน การพยากรณในปปจจบนของอตราเงนเฟอใน 2 ปลวงหนา (two-year inflationforecast) จะเปนเปาหมายขนกลางทแสดงไวอยางชดแจง (explicit intermediate target)

ในทางปฏบตธนาคารกลางจะดำเนนนโยบายเพอบรรลเปาหมายขนกลาง ดงนนเราแทนคาคาพยากรณของอตราเงนเฟอใน 2 ปลวงหนาใน loss function และธนาคารกลางจะเลอกอตราดอกเบยเพอใหสวนตางระหวางอตราเงนเฟอพยากรณและเปาหมายอตราเงนเฟอทยกกำลงสองตำทสด หรอเขยนเปน

minit

1

2(πt+2|t − πT )2 (6.19)

เนองจากสมการขางตนเปนการแทนคา πt+2 ดวย πt+2|t จงทำใหเราสามารถใชเงอนไขทไดหาไวแลวขางตนจะไดวาอตราเงนเฟอพยากรณใน 2 ปลวงหนาจะขนอยกบสภาวเศรษฐกจในป t ไดแก πt, yt, xt และเครองมอทางการ



เงน it หรอเขยนไดเปนπt+2|t = a1πt + a2yt + a3xt − a4it (6.20)

หากเราใหอตราเงนเฟอพยากรณ เทากบอตราเงนเฟอ เปาหมาย เราจะสามารถหาสมการตอบสนอง (reactionfunction) ของธนาคารกลางไดเปน

it =1

a4(−πT + a1πt + a2yt + a3xt) = πt + b1(πt − πT ) + b2yt + b3xt (6.21)

นอกจากในสวนของตวแปร xt สมการขางบนจะมลกษณะทคลายกบ Taylor (1993) rule จากสมการดงกลาวอตราดอกเบยนโยบายในคาทแทจรง (it − πt) จะเพมขนหากอตราเงนเฟอในปปจจบนสงกวาเปาหมาย หรอมการเพมขนของผลผลตและตวแปรภายนอกทสงกวาแนวโนม

อตราดอกเบยเครองมอจะมการปรบเปลยนหรอไมขนอยกบอตราเงนเฟอในปจจบน อยางไรกตามกลไกดงกลาวเกดจากการทอตราเงนเฟอปจจบนเปนตวกำหนดอตราเงนเฟอในอกสองปขางหนา เชนเดยวกบผลผลตและตวแปรภายนอกอนๆ

อตรา เงนเฟอ พยากรณ ใน อก สอง ป ขาง หนา จะ ตอง เทากบ อตรา เงนเฟอ เปา หมาย หาก อตรา เงนเฟอพยากรณสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมาย ธนาคารกลางจำเปนตองเพมอตราดอกเบยนโยบายเพอทำใหอตราเงนเฟอพยากรณเทากบอตราเงนเฟอเปาหมาย ดงนน อตราเงนเฟอทเกดขนจรงในสองปขางหนาจะอยในดลยภาพท

πt+2 = πt+2|t + ϵt+1 + α1νt+1 + α2θt+1 + ϵt+2

= πT + ϵt+1 + α1νt+1 + α2θt+1 + ϵt+2

จากสมการดงกลาวเราจะเหนไดวาความแตกตางระหวางอตราเงนเฟอทเกดขนจรงและอตราเงนเฟอพยากรณในสองปขางหนาขนอยกบคาความผดพลาดทไมสามารถควบคมได (forecast error)

πt+2 − πt+2|t = ϵt+1 + α1νt+1 + α2θt+1 + ϵt+2 (6.22)

จะเหนไดวาชอกทงหลายเกดหลงจากทธนาคารกลางไดตงอตราดอกเบยไปแลว ธนาคารกลางไมสามารถปองกนความเบยงเบนดงกลาวทเกดขนได

สรปไดวา อตราเงนเฟอทพยากรณไวในอกสองปขางหนาจะเปนเปาหมายขนกลางของธนาคารกลาง โดยทมเปาหมายใหเทากบอตราเงนเฟอเปาหมาย ดงนนหากอตราเงนเฟอทพยากรณไวสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมายธนาคารกลางจะขนอตราดอกเบยนโยบาย และการปรบใหอตราเงนเฟอพยากรณเทากบเปาหมายเปนสงทดทสดทธนาคารกลางสามารถทำได โดยทอตราเงนเฟอทเกดขนจรงจะแตกตางจากเปาหมายเนองจากความผดพลาดในการคาดการณและชอกตางๆทเกดขนในระบบเศรษฐกจ



6.4.3 An ideal intermediate targetเปาหมายขนกลางทดจะตองมความสมพนธกบเปาหมายสดทายคอนขางสง และธนาคารกลางสามารถ

ควบคม เปา หมาย ขน กลาง ได งาย อก ทง สามารถ สงเกต การ เปลยนแปลง ได งาย ทง โดย ธนาคาร กลาง เอง และสาธารณชน นอกจากนเปาหมายขนกลางจะตองมความโปรงใสเพอทจะสามารถสอสารกบสงคมไดงาย จากเงอนไขดงกลาว Svensson (1997) ไดสรปวาการพยากรณอตราเงนเฟอเปนเปาหมายขนกลางทด (ideal intermediatetarget) โดยมคณลกษณะดงน

1. ถงแมการพยากรณอตราเงนเฟอในอกสองปขางหนา (πt+2|t) จะใชขอมลตางๆท เกดขนในปท t แตกใหคาความสมพนธกบอตราเงนเฟอในสองปขางหนาทคอนขางสง เนองจากเปนการหาคาความผดพลาดทนอยทสดจากขอมลทม

2. จากนยามของการพยากรณอตราเงนเฟอในอกสองปขางหนา (πt+2|t) คาดงกลาวสามารถควบคมไดงายกวาอตราเงนเฟอจรงในอกสองป ผลของเครองมอตอการพยากรณอตราเงนเฟอในอกสองปกบอตราเงนเฟอจรงเปนไปในทศทางเดยวกน และการพยากรณอตราเงนเฟอมคาความแปรปรวนทนอยกวา

3. การพยากรณอตราเงนเฟอในอกสองปสามารถสงเกตไดงายเนองจากใชขอมลตางๆทมใน t และไมตองรอถงt+2 นอกจากนการสงเกตการพยากรณอตราเงนเฟอในอกสองปอาจทำไดโดยการทธนาคารกลางตพมพการคาดการณหรออาจเปนการพยากรณของหนวยงานอน คณลกษณะนชวยในการตรวจสอบธนาคารกลาง

4. เปาหมายการพยากรณอตราเงนเฟอในอกสองปเปนเปาหมายทโปรงใส แมวาการพยากรณอาจมความยงยาก แตการดำเนนนโยบายจากเปาหมายดงกลาวเปนสงทตรงไปตรงมา หากการพยากรณอตราเงนเฟอสงกวาเปาหมาย ธนาคารกลางปรบอตราดอกเบยใหสงขน

นอกจากนการใชพยากรณอตราเงนเฟอเปนเปาหมายชวยใหการคาดการณนโยบายการเงนทำไดงายขน โดยทการคาดการณนโยบายการเงนสามารถทำไดงายๆโดยการพยากรณอตราเงนเฟอ

6.4.4 แบบจำลองเปาหมายขนกลางในกรณทธนาคารกลางมเปาหมายรกษาเสถยรภาพดวยการทธนาคารกลางรกษาเปาหมายอตราเงนเฟอและเสถยรภาพของผลผลตอาจจะทำใหการวเคราะหยง

ยากขน สมมตใหในระยะสนธนาคารกลางมเปาหมายในการรกษาเสถยรภาพของอตราเงนเฟอและผลผลตโดยมเปาหมายอตราเงนเฟอในระยะยาวและผลผลตอยใน natural rate ดงนนเราสามารถเขยน loss function ไดเปน

Et

∞∑τ=t

[(πτ − πT )2 + λy2t

] (6.23)

โดยท λ > 0 และสมมตให α2 = β3 = 0 หรอไมม exogenous variance จะได

πt+1 = πt + α1yt + ϵt+1 (6.24)



yt+1 = β1yt + β2(it − πt) + νt+1 (6.25)

ภายใตการหาจดททำให Loss function ตำทสด ซงแสดงใน Appendix B ของ Svensson (1997) จะได

πt+2|t − πT =−λ

δα1kyt+1|t (6.26)

โดยท k = 12

(1− λ(1−δ)

δα21

+√

(1 + λ(1−δ)δα2

1)2 + 4λ

α21

)จากสมการขางบนจะเหนไดวา ธนาคารจะพยายามใหการพยากรณอตราเงนเฟอในสองปขางหนาเทากบ

เปาหมายอตราเงนเฟอถาการคาดการณผลผลตในปขางหนาเทากบ natural rate (ซงในทนสมมตใหเทากบ 0) ถาหากผลผลตในปขางหนาทพยากรณไวตำกวา natural rate ธนาคารกลางจะตองทำใหการพยากรณอตราเงนเฟอสงกวาอตราเงนเฟอเปาหมาย โดยทสมประสทธหนาผลผลต (y) จะเพมขนถาคาถวงนำหนกของผลผลต (λ) สงขนหรอสมประสทธทแสดงการแลกไดแลกเสยระหวางอตราเงนเฟอและผลผลต (α1) ลดตำลง

ดงนนถาธนาคารกลางใหนำหนกกบการรกษาเสถยรภาพของผลผลต การปรบตวของการพยากรณอตราเงนเฟอในอกสองปขางหนาไปสอตราเงนเฟอเปาหมายจะเปนการปรบอยางคอยเปนคอยไป ในทางตรงขามหากการปรบการพยากรณอตราเงนเฟอขางหนาสองปไมไดคำนงถงผลผลตทพยากรณไวในปขางหนา จะทำใหผลผลตผนผวนมากเกนไป

6.5 ตลาดเงนอตราดอกเบยในตลาดเงนถกกำหนดในตลาดกยมเงนสำรอง (market for reserves) โดยท เงนสำรอง

(reserve) คอปรมาณเงนทธนาคารพาณชยจะเปนตองถอไวในบญชของตนทฝากไวกบธนาคารกลาง (รง 2554)ในกรณของไทยบญชดงกลาวถกเรยกวา ``บญช CA (Current Account)'' โดยสำนกเงนฝากและตราสารหนของธนาคารแหงประเทศไทยทำหนาทในการรบฝาก3

ในตลาดเงนสำรอง ธนาคารพาณชยทมสภาพคลองสวนเกนจะนำไปเงนสวนเกนไปปลอยกในตลาดและทำใหอตราดอกเบยในตลาดลดลง ในทางตรงขามหากธนาคารพาณชยขาดสภาพคลองจะพยายามกเงนในตลาดเงนสำรอง ปรมาณความตองการเงนสำรอง (demand for reserves) จะขนอยกบ

• ความจำเปนทตองรกษาเงนสำรองตามกฏหมาย (reserve requirement) โดยปจจบน ธปท.กำหนดใหในแตละปกษของการดำรงสนทรพยสภาพคลอง (maintenance period) เฉลยโดยตองถอเงนสำรองในบญชCA 0.8 % และรวมกบเงนสดทศนยเงนสดกลางของธนาคารพาณชยไมนอยกวา 1 %

• ความตองการ เงน เผอ ม ธรกรรมท ตองชำระ เนองจาก ในการหก เงน ระหวาง ธนาคาร เปนการทำธรกรรมอเลกทรอนกสผานบญช CA ดงนน หากมธรกรรมการถอนเงนทไมไดคาดไวกจะทำใหบญช CA ตำกวาท

3เนอหาในสวนทเกยวกบการดำเนนการของประเทศไทยเกบความจาก รง (2554)



ตองสำรองไวตามกฏหมาย โดยความตองการในสวนนจะขนอยกบอตราดอกเบยซงเปนตนทนคาเสยโอกาสในการมสำรองสวนเกน

ในแตละวนธนาคารพาณชยจะพยายามบรหารเงนตงแตเชาเพอใหเงนสำรองในแตวนอยในระดบทตองการโดยทสามารถ (1) กยมกนเองระหวางธนาคารพาณชย (interbank market) (2) ลงทนหรอกยมกบ ธปท. ผาน OMO

ใน ขณะ ท อปทาน ของ เงน สำรอง สวน ใหญ ถก กำหนด โดย การ บรหาร สภาพ คลอง ของ ธปท. โดยธปท.กำหนดปรมาณเงนในตลาดเงนไดผานการดดและปลอยสภาพคลองใน OMO โดยธรกรรมทงหมดจะเสรจสนในชวงเชายกเวนวนทมการประชม กนง.ทธรกรรมจะเลยมาถงชวงบาย ในปจจบนธนาคารพาณชยสามารถลงทนกบ ธปท.ไดในปรมาณเทาทตองการเนองจากธปท.รบลงทนระยะสนในธรกรรมซอคนทอตราดอกเบยนโยบายแบบไมจำกดจำนวน

ธปท.จะกำหนดปรมาณเงนในตลาดจากทงสถตในอดตและวเคราะหภาวะเศรษฐกจเพอใหปรมาณใหอยในระดบทสอดคลองกบความตองการของทงระบบ

นอกจากนปจจยอนทกระทบอปทานของเงนสำรองเราจะเรยกวา Autonomous factor เชนการเบกจายเงนของรฐบาล ปรมาณเงนตราตางประเทศ

ธนาคารพาณชย จะพยายามรกษาระดบ เงนสำรองตามกฏหมาย โดยคำนง ถง ตนทนของการถอ เงนสดอยางไรกตามหากเกด เหตการณท ไมคาดฝนธนาคารพาณชยสามารถท จะม เงนสำรองในวนใดวนหนงนอยกวาตองการได โดยจะไปเพมปรมาณเงนสำรองในวนอน เพอใหคา เฉลยรายปกษ เปนไปตามกฏหมาย หรอธนาคารพาณชยกยงมทางเลอกในการกจากหนาตาง (standing facility) โดยจะทำการตกลงในเวลา 16.30 น. ถง 17.30น. โดยอตราดอกเบยทธปท.ใหกคอ อตราดอกเบยนโยบาย บวก 0.5 และรบลงทนจากธนาคารพาณชยท อตราดอกเบยนโยบาย ลบ 0.5

6.6 การดำเนนนโยบายการเงนของไทย6.7 แบบฝกฝน

1. จงอธบายกระบวนการในการดำเนนนโยบายการเงนจากเครองมอทธนาคารกลางสามารถควบคมไดไปจนถงเปาหมายสดทายของนโยบาย พรอมยกตวอยางการดำเนนนโยบายของไทย

2. สมมตใหระบบเศรษฐกจประกอบดวยสองสมการแสดงดลยภาพในตลาดผลผลตและตลาดเงน

yt = −αit + ut

mt = yt − cit + vt

โดยท yt คอผลผลต, it คออตราดอกเบย, mt คอปรมาณเงน, ut คอชอกในตลาดผลผลต โดยท E(ut) = 0 และE(u2t ) = σ2

u และ vt คอชอกในตลาดเงน โดยท E(vt) = 0 และ E(v2t ) = σ2v



จงแสดงวาเงอนไขใดททำใหอตราดอกเบยเปนเครองมอในการดำเนนนโยบายทดกวาปรมาณเงน หากธนาคารกลางตองการใหความแปรปรวนของคาเบยงเบนจากผลผลตทการจางงานเตมทนอยทสด สมมตใหผลผลตทการจางงานเตมทเทากบ 0

3. สมมตใหระบบเศรษฐกจสามารถแสดงไดดวยสมการดงตอไปน

πt+1 = πt + α1yt + ϵt+1

yt+1 = β1yt − β2(it − πt) + νt+1

โดยท πt = pt − pt−1 คออตราดอกเบย, pt คอระดบราคาในรปลอก, yt คอผลผลต, และ it คออตราดอกเบยนโยบาย

จงแสดงใหเหนวาอะไรเปนเปาหมายขนกลางท เหมาะสม หากธนาคารกลางเลอกใชนโยบาย Inflationtargeting โดยมเปาหมายให Loss function ขางลางมคานอยทสด

Et

[1

2(πt − πT )2 + δ

1

2(πt+1 − πT )2 + δ2

1

2(πt+2 − πT )2 + δ3

1

2(πt+3 − πT )2 + ...

]

โดยท Et คอการคาดการณในอนาคตโดยทใชขอมล ณ คาบท t, δ คออตราคดลดซงจะมคาระหวาง 0 และ 1 แสดงวาการเบยงเบนในอนาคตมนำหนกนอยกวาในคาบปจจบน

4. จงอธบายวาทำไมเปาหมายอตราเงนเฟอพยากรณในอกสองปขางหนาจงเปนเปาหมายขนกลางในอดมคตสำหรบการดำเนนนโยบายอตราเงนเฟอเปนเปาหมาย

5. หากธนาคารพาณชยไทยขาดสภาพคลองในการดำเนนงานในแตละวน ธนาคารเหลานนมทางเลอกอยางไรบางในการบรหารสภาพคลองและแตละทางเลอกมตนทนตางกนอยางไร


บทท 7

เงนในระบบเศรษฐกจแบบเปด

7.1 บทนำในบทนเราจะศกษาการดำเนนนโยบายการเงนในกรณทประเทศเปนระบบเศรษฐกจแบบเปด ดงนนการ

ดำเนนนโยบายการเงนของธนาคารกลางยอมมความเกยวพนกบตลาดเงนตราตางประเทศ และตลาดเงนตราตางประเทศ

กอนอนเราจะทบทวนทฤษฎ เบองตนในวชาเศรษฐศาสตรการเงนระหวางประเทศทจะนำมาใชกบการดำเนนนโยบายการเงน1

7.1.1 Interest rate parity conditionsในหนงสอเรยนจำนวนหนงมองวาอตราแลกเปลยนเปนเครองมอระยะปานกลางในการดำเนนนโยบายการ

เงน โดยทธนาคารกลางบรรลเปาหมายดานอตราแลกเปลยนโดยการเปลยนแปลงอตราดอกเบย โดยททฤษฎทอยเบองหลงกลไกดงกลาวคอทฤษฎ interest rate parity of exchange rates

ถา ตลาดการ เงน ระหวาง ประเทศ เปน ไป อยาง เสร และ สนทรพย ทางการ เงน ใน ตลาด ในประเทศและตลาดตางประเทศสามารถทดแทนกนไดอยางสมบรณ ความพยายามของนกลงทนในการแสวงหากำไรสวนตาง(arbitrage) จะทำให อตรา ผลตอบแทนของ ตราสารทางการ เงน ในประเทศและตาง ประเทศ เทา กน โดยท ผลตอบแทนทไดจากตราสารตางประเทศประกอบดวยอตราดอกเบยทไดรบ และผลตางของอตราแลกเปลยน หากผลตอบแทนในสองตลาดมความแตกตาง เงนทนจะเคลอนยายจากตลาดทผลตอบแทนตำไปยงตลาดทผลตอบแทนสงจนกระทงตลาดเขาสดลยภาพ

โดยทกระบวนการดงกลาวสามารถอธบายไดโดยการตดสนใจของนกลงทน สมมตใหอตราดอกเบยจายสำหรบการลงทนในประเทศเทากบ i และในตางประเทศเทากบ i∗ หากนกลงทนในประเทศมเงนทจะสามารถลงทนได X บาท และมทางเลอกในการลงทนในประเทศหรอตางประเทศ หากเลอกลงทนในประเทศจะไดรบผลตอบแทนเมอสนระยะเวลาการลงทนเทากบ ED = (1 + i)X บาท

1เนอหาในสวนนเกบความจาก Bofinger (2001)

96

บทท 7. เงนในระบบเศรษฐกจแบบเปด

หากเลอกลงทนในตางประเทศ เขาตองเอาเงน X บาทไปแลกเปนเงนสกลตางประเทศ (สมมต ให เปนดอลลารสหรฐฯ) ทอตราแลกเปลยนทนท (spot rate) เทากบ S บาทตอดอลลาร จะไดเงนลงทนในตางประเทศเทากบ X/S ดอลลารสหรฐฯ และจะไดรบผลตอบแทนในรปเงนตราตางประเทศเทากบ (1 + i∗)X/S ซงจำเปนตองแลกกลบมาเปนเงนบาท ซงในชวงเวลาทตดสนใจประชาชนจะไมทราบอตราแลกเปลยนทตนเองจะใชแลกเมอสนระยะเวลาลงทน ดงนนนกลงทนอาจจะตองมการคาดการณเกยวกบอตราแลกเปลยน (Se) หรอทำสญญาซอขายลวงหนาทอตรา F สงผลใหผลตอบแทนทไดรบจะไดเทากบ

EeF = (1 + i∗)

X

SSe

ในกรณทจะยอมรบความเสยงจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน หรอ ผลตอบแทนจะเทากบ

EF = (1 + i∗)X

SF

ในกรณททำสญญาซอขายลวงหนาการลงทนในประเทศจะเปนทตองการมากกวาหากผลตอบแทนทไดรบสงกวาไปลงทนในตางประเทศ ซง

สามารถเขยนเปนสมการไดดงน(1 + i)X > (1 + i∗)

X

SSe (7.1)

หลงจากการยายขางใหอตราดอกเบยอยขางเดยวกนและลบดวย 1 ทงสองขางจะได

i− i∗

1 + i∗>

Se − S

S

เพอความงาย เราสมมตให 1 + i∗ = 1 จะได

i− i∗ >Se − S

S(7.2)

จากสมการขางตนเราจะไดวา เงนลงทนจะไหลเขามาในประเทศถาสวนตางของอตราดอกเบยสงกวาการลดคาของเงนสกลในประเทศทคาดไว และการไหลของเงนทนจะนำไปสการเทากนของอตราผลตอบแทน เชนหากอตราดอกเบยในประเทศสงกวาตางประเทศ 1 % อตราการลดลงของอตราแลกเปลยนทคาดไวจะตองนอยกวา 1 % จงจะทำใหเงนลงทนนไหลเขามาในประเทศ เนองจากทสถานการณดงกลาวมความแตกตางระหวางอตราดอกเบย ดงนน (ก) เงนทนทไหลเขามาจะทำใหอตราดอกเบยในตลาดในประเทศลดตำลง (ข) ในขณะทเงนทนในตลาดตางประเทศทนอยลงกทำใหอตราดอกเบยในตางประเทศเพมสงขน (ค) เงนตราตางประเทศทไหลเขามากทำใหเงนตราสกลในประเทศแขงคาขน จนกระทง

i− i∗ =Se − S

S(7.3)

สมการท (??) เรยกวา `ùncovered interest parity (UIP)'' โดยท uncoverd หมายถงการทการลงทนมความ



เสยงจากอตราแลกเปลยน หากเราแทนคาสมการ (??) ดวยอตราแลกเปลยนลวงหนาจะเรยกกรณนวา `` coveredinterest parity'' ซงเขยนแทนดวย

i− i∗ =F − S

S(7.4)

7.1.2 การควบคมอตราเงนเฟอในระบบเศรษฐกจแบบเปดในระบบเศรษฐกจแบบเปด อตราแลกเปลยนจะสงผลตอระดบราคาในประเทศผานสองชองทางคอ

• ทางตรงผาน purchasing power parity (PPP) theory

• ทางออมผานการคาดการณ

Purchasing power parity theory

PPP เปนทฤษฎในการกำหนดอตราแลกเปลยนทใชกนมาแลวคอนขางนาน โดยมพนฐานจากกฏราคาเดยว(Law of One Price) ซงระบวาหากไมสนใจเรองภาษการคาระหวางประเทศและคาขนสงแลว ราคาสนคาทขนสงได (tradable goods) จะตองเทากนในทกตลาด ดงนนหากสนคาi มลกษณะทเหมอนกนในสองประเทศ ราคาในประเทศ (pi) จะตองเทากบราคาในตางประเทศ (pi∗) คณดวยอตราแลกเปลยน (S)

หากสมมตใหดชนราคาในประเทศเทากบ P = f(p1, ..., pn) และดชนราคาตางประเทศเทากบ P ∗ =

g(p∗1, ..., p∗n) ถกคำนวณจากสนคาชนดเดยวกนและนำหนกเทากน จะได PPP ในรปของ absolute version เปน

S =P

P ∗ (7.5)

ในความเปนจรง ราคาสนคาจะมความแตกตางกนจากตนทนธรกรรม อตราภาษการคาระหวางประเทศและภาษทางออมอนๆ หรอสามารถเขยน PPP ไดเปน

S = θP

P ∗ (7.6)

โดยท θ เปนคาคงททสะทอนตนทนธรกรรม และภาษสวนใหญเรามกจะสนใจการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน ดงนนเราจะสนใจ PPP ในรปของ relative

version∆s = π − π∗ (7.7)

หมายความวาการเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนจะเทากบสวนตางของอตราเงนเฟอของสองประเทศอยางไรกตามจากประสบการณในการวเคราะหดวย relative version ของ PPP พบวาอตราแลกเปลยน

ท เปนแบบเคลอนไหวไดจะมความแตกตางจาก PPP ในระยะสน ความแตกตางอาจจะเกดจากความผนผวน(volatility) หรอ ในระยะปานกลางจะเกดจาก misalignments โดยทความแตกตางดงกลาวสามารถวดโดย อตรา



แลกเปลยนทแทจรง (real exchange rate: Q) ซงแสดงไดดวยสมการ

Q =SP ∗

P(7.8)

เมอการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเปนไปตามเงอนไขของ PPP สมบรณจะได Q=1 โดยทเราสามารถเขยนอตราแลกเปลยนทแทจรงในรป relative version ไดดงน

∆q = π∗ +∆s− π (7.9)

โดยทเมอเศรษฐกจเปนไปตามเงอนไขของ PPP คาอตราแลกเปลยนทแทจรงจะคงท

การคาดการณ

จากทฤษฎ PPP อตราแลกเปลยนเปนตวกำหนดอตราเงนเฟอในระบบเศรษฐกจแบบเปด ดงนนประชาชนจะคาดการณอตราเงนเฟอจากการคาดการณอตราการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน

ในอดตหลายประเทศพยายามทจะรกษาระดบตออตราเงนเฟอในประเทศผานการประกาศรกษาเปาหมายอตราแลกเปลยนกบประเทศทมอตราเงนเฟอตำ เมอการประกาศดงกลาวเปนทนาเชอถอ ผตงคาจางกจะตงการคาดการณตามอตราแลกเปลยนเปาหมาย แตการประกาศเปาหมายดงกลาวจะประสบปญหาถาหนวยเศรษฐกจขาดความเชอมนตอเปาหมายอตราแลกเปลยน และคดวาจะมการลดคาเงน2

7.2 แบบ จำ ลอง นว เคน ส เซยน ใน ระบบ เศรษฐกจ แบบ เปด ขนาด เลก (NewKeynesian Small-open economy)เนอหาในแบบจำลองนเกบความจาก Carlin and Soskice (2010) ซงเปนการขยายแบบจำลอง IS-MR-PC

ไปสการวเคราะหในระบบเศรษฐกจแบบเปดในแบบจำลองระบบเศรษฐกจแบบเปดประเทศเลก เราจะพจารณาอตราดอกเบย ผลผลตและเงนเฟอของ

ประเทศอน เปนปจจยภายนอก (exogenous) ทเราไมสามารถควบคมได

7.2.1 Modelเสน IS ในระบบเศรษฐกจแบบเปดสามารถแสดงไดดวยสมการดงตอไปน

yt+1 = A− art + bqt (7.10)

โดยท A คอ autonomous demand, r คออตราดอกเบยทแทจรง, qt คอลอกของอตราแลกเปลยนทแทจรง (realexchange rate) ซงเทากบ ลอกของราคาสนคาโลก (world price level, p∗) บวกดวย ลอกของอตราแลกเปลยน

2ด เฉลมพงษ (2547) เกยวกบการลดคาของเงนเมอคนคดวาธนาคารไมสามารถรกษาระบบอตราแลกเปลยนคงท



ทเปนตวเงน (nominal exchange rate, e) ลบดวย ลอกของราคาสนคาในประเทศ (domestic price level, p)หรอเขยนเปนสมการได

q = p ∗+e− p

ผผลตสนคาในประเทศมสนคาทมความหลากหลาย (differentiated goods) และตงราคาโดยมพนฐานจากตนทนในประเทศ โดยสมมตใหแรงงานเปนปจจยการผลตเดยว หากอตราแลกเปลยนทเปนตวเงนและอตราแลกเปลยนทแทจรงสงขน (คาเงนในประเทศออนลง) ยอมทำใหผผลตในประเทศมความไดเปรยบในการแขงขนกบประเทศอนๆ ในการวเคราะหตอไปนเราสมมตใหเงอนไข Marshall-Lerner เปนจรง สงผลใหเมออตราแลกเปลยนทแทจรงออนคาลง การสงออกสทธจะสงขน นอกจากนเรายงสมมตใหผลของอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนทแทจรงตอผลผลตมความลาชาหนงชวงเวลา ดงทแสดงในสมการท (??)

สมมต ให ในดลยภาพระยะปานกลาง (medium run equilibrium) ผลผลต (y) เทากบ y และ อตราดอกเบย (r) เทากบอตราดอกเบยในตลาดโลก (r∗) เมอแทนคาลงในสมการท (??) เราสามารถหาคาอตราแลกเปลยนทแทจรงในดลยภาพ (q) ไดเทากบ

q =1

b(y −A+ ar∗) (7.11)

จากสมการขางบนจะเหนไดวาในระยะปานกลาง q ขนอยกบระดบของ autonomous demand (A) ในกรณนเหมอนกบในระบบเศรษฐกจแบบปดทระดบอตราดอกเบยทใชรกษาเสถยรภาพเปลยนแปลงตาม autonomousdemand

การ เพมขนของผลผลตดลยภาพ การลดลงของ autonomous demand หรอการ เพมขนของอตราดอกเบยในตลาดโลกจะนำไปสการออนคาของอตราแลกเปลยนทแทจรงในดลยภาพใหม

สรปแลวดลยภาพในระยะปานกลางจะประกอบดวย

y = y; q = q; r = r∗;π = πT

เพอความงายในการวเคราะหเราสมมตใหธนาคารตงเปาหมายเงนเฟอเทากบอตราเงนเฟอโลก (world inflationrate, π∗)

ในระบบเศรษฐกจแบบเปดทอตราแลกเปลยนสามารถเคลอนไหวไดอยางเสร (flexible exchange rate)การวเคราะหนโยบายการเงนจะมความแตกตางจากกรณระบบเศรษฐกจแบบปดสองประการ

ประการแรก อตราดอกเบยดลยภาพระยะปานกลางจะถกกำหนดโดยอตราดอกเบยในตลาดโลกแทนทจะเปนตวแปรภายในประเทศเชน autonomous demand ในกรณระบบเศรษฐกจแบบปด ในระบบเศรษฐกจแบบเปดอตราแลกเปลยนทแทจรงจะเปนตวปรบระบบเศรษฐกจจากชอกอปทานหรออปสงค

ประการทสองในการปรบตวจากชอก ธนาคารกลางจะเลอกวาจะใหอตราดอกเบยในประเทศเบยงเบนไป



จากอตราดอกเบยในตลาดโลกเทาใด โดยทผลผลตในประเทศจะตอบสนองตอการเปลยนแปลงของอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนทแทจรง

ขอสมมตสำหรบการวเคราะห

• ธนาคารกลางทแสวงหาอตมภาพ (optimizing central bank) จะใชการคาดการณอยางสมเหตสมผล ภายใตขอจำกดวาอตราเงนเฟอมความเฉอยในการปรบตว (persistent inflation process) ผดำเนนนโยบายจะเผชญกบการแลกไดแลกเสย (trade-off) ระหวางเงนเฟอ กบ output gap ในระยะสน และการดำเนนนโยบายมความลา (lag) ระหวางการเปลยนแปลงอตราดอกเบยและผลผลต

• หนวยเศรษฐกจในตลาดอตราแลกเปลยนมการคาดการณอยางสมเหตสมผล

ทชวงปท 0 เมอมชอกทำใหอตราเงนเฟอเปลยนแปลงจากเปาหมาย, π0 = π∗ ธนาคารกลางมปญหาสองประการทจะตองตดสนใจ

ประการแรก หาก π0 > π∗ ธนาคารตองหาระดบของผลผลตในปท y1, y2, y3, ..., y ซงทำใหอตราเงนเฟอกลบเขาส π∗

ประการทสอง การปรบเปลยนอตราดอกเบยในระบบเศรษฐกจแบบปดสามารถกระทำไดงายผานเสน ISโดยทหากทราบระดบของผลผลตในปท 1 ทตองการกกำหนดให r0 = A−y1

a แตในระบบเศรษฐกจแบบเปดเสน IS ประกอบดวยอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนทแทจรง นอกจากนการเปลยนแปลงอตราดอกเบยในระบบเศรษฐกจแบบเปดตองคำนงถงการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทแทจรงดวย ตวอยางเชน การเพมอตราดอกเบยทแทจรง ยอมทำใหอตราแลกเปลยนทแทจรงสงขน (เนองจากเงนทนตางประเทศทไหลเขา) สงผลใหผลผลตลดลง ดงนนอตราดอกเบยทตองปรบขนยอมนอยกวาในกรณระบบเศรษฐกจแบบปด

เพอใหธนาคารสามารถหาระดบของอตราดอกเบยทใชในการดำเนนนโยบายได เราสามารถแบงขนตอนในการวเคราะหออกเปนขนตอนดงน

1. หาระดบการเปลยนแปลงของชองวางผลผลต (output gap) ในแตละชวงเวลา จนปรบตวเขาสดลยภาพ โดยใชเสนฟลปส และฟงกชนสญเสย (loss function) ของธนาคารกลาง ซงในกรณนเหมอนกบในกรณเศรษฐกจแบบปด

2. สมมต ให อตราการ เบยง เบนอตราดอกเบยท ธนาคารกลางตองปรบ(ให สงกวาอตราดอกเบย โลกหาก เกดเหตการณทอตราเงนเฟอสงกวาเปาหมาย)ลดลงเทากบอตราลดลงของชองวางผลผลตเพอเขาสดลยภาพ

3. ใช uncovered interest parity (UIP) เพอคำนวณหาอตราแลกเปลยนแทจรงทตองแขงคาขน (q0)

4. เมอทราบระดบผลผลตในชวงเวลาท 1 (y1) จากขนตอนท 1 และอตราแลกเปลยนทแทจรง (q0) จากขนตอนท 3 เราสามารถหาอตราดอกเบยทตองปรบขนในชวงเวลาท 0 จากเสน IS



ขนตอนท 1

เราจะเรมจากเสน PC และเสน MR โดยทอยภายใตขอสมมตวาธนาคารกลางม เปาหมาย domesticinflation targeting เหมอนกบในกรณเศรษฐกจแบบปด นอกจากนเราสมมตใหอตราเงนเฟอม persistence คอสมการเสน PC แสดงไดดวย

πt = πt−1 + α(yt − y) (7.12)

ธนาคารกลางดำเนนนโยบายโดยมเปาหมายให Loss function ตำทสด โดยท Loss function สามารถแสดงไดโดยL = (yt − y)2 + β(πt − πT )2 โดยท β > 1 หรอธนาคารใหนำหนกกบเปาหมายอตราเงนเฟอมากกวา ธนาคารกลางจะแสวงหา loss function ตำทสดภายใตขอจำกดคอเสน PC จะไดสมการแสดงนโยบายการเงน หรอเสน MR

(yt − y) = −αβ(πt − πT ) (7.13)

ซงแสดงความสมพนธระหวางอตราเงนเฟอทตองการในปท t กบผลผลตทตองเกดขนในปท t-1 เพอทำใหคา lossfunction ตำทสด

จากสมการ PC และ MR เราสามารถหาอตราการลดลงของสวนตางระหวางอตราเงนเฟอในปจจบนกบเปาหมาย และผลผลตกบผลผลตดลยภาพ

จากสมการ (??) เราสามารถบวก −πT เขาไปสองขางของสมการ จะได

(πt − πT ) = (πt−1 − πT ) + α(yt − y)

แทนคาสมการท (??) ลงไปในสมการขางบนจะได

(πt − πT ) = (πt−1 − πT )− α2β(πt − πT )

เมอยายขางจะได(πt − πT )

(πt−1 − πT )=

1

1 + α2β≡ λ =

yt − y

yt−1 − y(7.14)

จะเปนไดวาสดสวนการลดลงของชองวางผลผลตเทากบ λ ซงขนกบตวแปรของ PC และ loss function ไมเกยวของกบตวแปรในระบบเศรษฐกจแบบเปด (เครองหมายเทากบอนสดทาย ไดจากการนำสมการ (??) ในสองคาบมาหารกน)



ขนตอนท 2 และ 3

สมมตใหธนาคารกลางลดชวงวางอตราดอกเบยจากอตราดอกเบยโลกเปนเสนตรง โดยทอตราดงกลาวเปนอตราเดยวกบการลดลงของชองวางผลผลตจะได

rt+1 − r∗ = λ(rt − r∗) (7.15)

ในการปรบตวในปท 0 ธนาคารจะเพมอตราดอกเบยใหสงกวาอตราดอกเบยในตลาดโลกและคอยลดๆลงมาสดลยภาพ เราสามารถหาผลตอบแทนรวมจากการถอพนธบตรในประเทศตลอดระยะเวลาท มการปรบตว เขาสดลยภาพได

∞∑t=0

(rt − r∗) = (r0 − r∗)[1 + λ+ λ2 + ...] = (r0 − r∗)/(1− λ) (7.16)

โดยทภายใตเงอนไข UIP ผลตอบแทนดงกลาวจะตองเทากบการลดคาของเงนในประเทศทคาดไวตลอดชวงระยะเวลา (เนองจากตอนแรกคาเงนในประเทศแขงคาเนองจากนโยบายเพมอตราดอกเบย) ซงเทากบ q − q0 หรอเขยนเปนสมการไดวา

r0 − r∗

1− λ= q − q0 (7.17)

เราเรยกสมการดงกลาววาสมการ QQคำอธบายในยอหนาทผานมาสามารถอธบายไดดวย UIP ทดลยภาพ it − i∗ = eEt+1 − et โดยท eEt+1 คอ

log ของอตราแลกเปลยนทเปนตวเงนทคาดไว และ i คอ อตราดอกเบยทเปนตวเงน (nominal interest rate) หากบวก −πE

t+1 + π∗Et+1 จะไดสมการแสดง UIP ในรปตวแปรทแทจรง rt − r∗ = qEt+1 − qt เมอรวมทงสองขางตลอด

ระยะเวลาทมการปรบตว และให N → ∞ และ qEN → q จะไดN∑t=0

(rt− r∗) = (qEN − qEN−1)+ (qEN−1− qEN−2)+ ...+(qE2 − qE1 )+ (qE1 − qE0 ) = q− q0 =r0 − r∗

1− λ(7.18)

ขนตอนท 4

ในระบบเศรษฐกจแบบเปดธนาคารกลางใชสมการ QQ ในการหาอตราดอกเบยทตองการปรบในปท 0 ดงนนเราแทนคาจากสมการดงกลาวในสมการ IS จะได

y1 − y = −a(r0 − r∗) + b(q0 − q) (7.19)= −

(a+

b

1− λ

)(r0 − r∗) (7.20)

หรอเขยนในรปทวไปไดเปนyt − y = −

(a+

b

1− λ

)(rt−1 − r∗) (7.21)



สมการ RX เปนสมการทบอกระดบของอตราดอกเบยทธนาคารกลางตองตงเพอใหบรรลเปาหมายผลผลตทตองการจากสมการ RX จะเหนไดวาขนาดของการปรบอตราดอกเบยโดยตอบสนองชอกขนอยกบตวแปรใน IS (b)

ใน PC (α) และ ความพอใจของธนาคารกลาง (β)

7.3 การวเคราะหดวยภาพภายใตอตราแลกเปลยนทเปลยนแปลงไดในระบบเศรษฐกจแบบเปดเราจะเพมแผนทแสดงความสมพนธระหวางอตราดอกเบย (r) ในแกนตง และ

อตราแลกเปลยนทแทจรง (q) ในแกนนอน สมการ UIP แสดงไดดวยเสน 45 องศาทผานจดท r = r∗ และ q = q

ดงทแสดงในรปท (??)

รปท 7.1: แบบจำลองระบบเศรษฐกจแบบเปดขนาดเลก

r r

π

q y

y

πT = π∗

MR

PC(π∗)

α−

1

αβ

r∗

IS(A, q)

−

1

α

q

UIP

QQ RX

−(1− λ)

−

1

a+b

(

1+ 1

α2β

)

ทมา Carlin and Soskice (2010), Figure 1

เสน QQ จะผานจด r∗ และ q และจะขยบ (shift) เมออตราดอกเบยในตลาดโลกเปลยน หรออตราแลกเปลยนแทจรงทดลยภาพเปลยน

เสน RX จะผานจด r∗ และ y และจะขยบ (shift) เมออตราดอกเบยในตลาดโลกเปลยน หรอผลผลตทดลยภาพเปลยน และเสนดงกลาวจะไมเปลยนแปลงหากเกดการเปลยนแปลงใน q และ A



7.3.1 การวเคราะหเมอเกดชอกดานอปทานทำใหเกดอตราเงนเฟอรปท (??) แสดงกลไกวาอตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนทแทจรงปรบตวอยางไรเมอธนาคารกลาง

ดำเนนนโยบายปรบชองวางผลผลต (output gap) ทตองการ กรณนเราสมมตให a = b = α = β = 1 หากเกดอตราเงนเฟอในปท 0 ททำใหเสน PC ในปท 1 ขยบไปเปน PC(inflation shock) ธนาคารกลางจะเลอกระดบอตราเงนเฟอและผลผลตทจด B โดยทระดบของผลผลตทตองการในปท 1 ระดบของอตราดอกเบยทตองกำหนดสามารถหาไดจากเสน RX ซงในทนคอจด B' ณ ระดบของอตราดอกเบย r0 ในขณะทอตราแลกเปลยนทแทจรงสามารถพจารณาไดจากเสน QQ โดยอตราแลกเปลยนทแทจรงในปท 0 จะแขงคาขนเปน q0 การทอตราแลกเปลยนทแทจรงเพมขนเปน q0 จะทำใหเสน IS ขยบไปเปนเสน IS(A, q0)

รปท 7.2: การสรางเสนเพอวเคราะหระบบเศรษฐกจแบบเปด

r r

π

q y

y

πT = π∗

MR

PC(π∗)

r∗

IS(A, q)

q

UIP

QQ RX

y

y

A

A

A

PC (inflation shock)

B

y1

B′

r0 B′′

q0

Initial real appreciation

IS(A, q0)

UIP ′

π1

∆y from r ↑ directly

∆y from q ↑C D


จากรปเราสามารถพจารณาวาการลดลงของผลผลตจาก y เปน y1 เกดจากผลของอตราดอกเบยโดยตรงผาน IS ระยะระหวางจด C และ D และการลดลงของผลผลตทเกดจาก q0 ผานการสงออกทลดลง หรอระยะทเสนIS ขยบ (จด D และ A)

กระบวนการในการปรบตวในปตอๆไปสามารถแสดงไดดวยรป (??) จากการเกดชอกดานอปทานทำใหอตราเงนเฟอเพม และ PC ขยบไปเปน PC(inflation shock) ในปท 1 ธนาคารกลางทมการคาดการณจะเลอกระดบของผลผลตและอตราเงนเฟอททำให loss function ตำทสด คอทจดท MR ตดกบ PC หรอจด B และผลผลต



ทตองการในปท 1 คอ y1 โดยในปท 0 ธนาคารจะตองเพมอตราดอกเบย โดยทอตราดอกเบยทเหมาะสมสามารถหาไดจากเสน RX ทจด B′ และอตราดอกเบยเทากบ r0 ซงอตราดอกเบยทสงตางจากอตราดอกเบยโลกจะทำใหคาเงนในประเทศแขงคาเปน q0 จากเสน QQ ในปท 1 อตราเงนเฟอจะเทากบ π1 ดงนน PC จะขยบเปนเสน PC(π1)

รปท 7.3: การดำเนนนโยบายกรณมชอกทำใหอตราเงนเฟอเพม

r r

π

q y

y

πT = π∗

MR

PC(π∗)

r∗

IS(A, q)

q

UIP

QQ RX

y

y

A

A

A


B

y1

B′

r0 B′′

q0

Initial real appreciation

IS(A, q0)

UIP ′

π1

PC(π1)

C

r1 C′C′′

q1

y2

π2

PC(π2)

D

r2 D′′

q2

Subsequent depreciation

y3

π3

D′


ในปทสอง ดงนน ธนาคารกลางกจะหาระดบททำให Loss function ตำทสดคอทจด C หรอผลผลตเทากบ y2 ซงระดบผลผลตดงกลาวจะเกดขนเมอธนาคารกลางดำเนนนโยบายอตราดอกเบยท r1 (จากเสน RX) และอตราแลกเปลยนทแทจรงจะลดคาลงเปน q2 เนองจากสวนตางของอตราดอกเบยในประเทศและอตราดอกเบยโลกลดลง

การปรบตวจะดำเนนไปเรอยๆ โดยทผลผลตจะปรบตวเขาหาผลผลตทดลยภาพในระยะปานกลาง สวนตางของอตราดอกเบยในประเทศทสงกวาอตราดอกเบยโลกจะคอยๆลดลงจนกระทงอตราดอกเบยในประเทศเทากบอตราดอกเบยโลก และอตราแลกเปลยนทแทจรงจะคอยๆออนตวลงจนเทากบอตราแลกเปลยนทแทจรงดลยภาพ

7.3.2 เปรยบเทยบกรณเศรษฐกจแบบปดและแบบเปดจากรปท (??) เราสามารถเปรยบเทยบการปรบตวของธนาคารกลางในกรณระบบเศรษฐกจแบบปดและ

แบบเปดไดจะเหนไดวาทงในสองกรณการตดสนใจของธนาคารกลางเกยวกบผลผลตและอตราเงนเฟอไมไดมความ

แตกตางกน ทงสองกรณใชจดตดระหวางเสน PC และเสน MR (กราฟรปลางดานซายและขวา)



เราทราบจากการวเคราะหทผานมาวาการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนทแทจรงสงผลตอการดำเนนนโยบายของธนาคารกลางเนองจากอตราแลกเปลยนทแทจรงสงผลตอการเปลยนแปลงของผลผลตและไดรบผลกระทบจากอตราดอกเบย

ความแตกตางของอตราดอกเบยในประเทศทปรบขนในปท 0 เปนตวสะทอนผลของอตราแลกเปลยนทแทจรงในระบบเศรษฐกจแบบเปด การทอตราดอกเบยทแทจรงเพมขนสงผลใหคาเงนในประเทศทแทจรงแขงคาขนในปแรกและทำให IS ขยบไปทางซายและผลผลตลดลง

รปท 7.4: เปรยบเทยบกรณเศรษฐกจแบบปดและแบบเปด

r

π

y

y

πT = π∗

MR

PC(π∗)

r∗

IS(A, q)

RX

y

y

A

A


B

y1

B′

r0

IS(A, q0)

π1

r

π

y

y

πT = π∗

MR

PC(π∗)

r∗

IS(A)

y

y

A

A


B

y1

B′

r0

π1

PC(π1)PC(π1)

π2 π2

r1

r1

C′

C′

Closed economy Open economy


โดยสรปแลว สำหรบกรณเศรษฐกจแบบเปดธนาคารกลางจะเพมอตราดอกเบยในปแรกนอยกวาในกรณเศรษฐกจแบบปด

7.4 แบบฝกฝน1. จงอธบายวาธนาคารจะดำเนนนโยบายการเงนอยางไรเมอเกดชอกในอปทางทำใหอตราเงนเฟอเพมสง

ขน ในกรณระบบเศรษฐกจแบบเปด โดยทอตราเงนเฟอเปาหมายเทากบอตราเงนเฟอโลก เดมระบบเศรษฐกจอยในดลยภาพทอตราดอกเบยในประเทศเทากบอตราดอกเบยโลก และผลผลตเทากบผลผลตดลยภาพ จงอธบายผลของ



การดำเนนนโยบายตอผลผลต อตราเงนเฟอ อตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนทแทจรง พรอมการปรบตวเขาสดลยภาพ และวาดรปประกอบ

2. จง เปรยบเทยบการดำเนนนโยบายการเงนกรณท เกดชอกทำใหอตรา เงนเฟอ เพมขนภายใต ระบบเศรษฐกจแบบเปดและระบบเศรษฐกจแบบปด พรอมวาดรปประกอบ


บทท 8

นโยบายการเงนและนโยบายการคลง

8.1 บทนำหากเราพจารณาบทบาทของอตราเงนเฟอในระบบเศรษฐกจ จะเหนไดวาเงนเฟอมคณลกษณะทเหมอนกบ

ภาษในแงทมบทบาทในการเปลยนแปลงพฤตกรรมของประชาชน และเปนแหลงรายไดของรฐบาลในหวขอน เราจะศกษาผลของอตรา เงนเฟอตอรายได ของรฐบาลผานผาน เสนงบประมาณของรฐบาล

(government budget constraint) โดยเปาหมายสำคญคอการศกษาความสมพนธระหวางการดำเนนนโยบายการเงนและการคลง1

8.2 ขอจำกดดานงบประมาณของภาครฐใน การท รฐบาล ใช จาย ดาน งบประมาณหรอ จาย ดอกเบย การ ก ภาค รฐบาล รฐบาล อาจ เกบ ภาษ จาก

ประชาชน หรออาจจะพมพเงนเพอมาใชจายซอสนคาและบรการจากภาคเอกชน เพอทจะเขาใจผลของการกอใหเกดเงนเฟออนเกดจากการหารายไดของรฐบาล เราจำเปนตองเขาใจสมการงบประมาณของรฐบาลเสยกอน เราสามารถเขยนขอจำกดดานงบประมาณของรฐบาลในสวนของนโยบายการคลงได

Gt + it−1BTt−1 = Tt + (BT

t −BTt−1) +RCBt (8.1)

โดยทแตละตวแปรเปนตวแปรทเปนตวเงน ดานซายมอประกอบดวย การใชจายของรฐบาลและเงนโอน (Gt) และดอกเบยจายคนเงนก (it−1B

Tt−1) โดยท T หมายถง หนทงหมดของรฐบาล สมมตใหมอายไถถอนหนงคาบเวลา หน

ทออกไปเมอชวงเวลา t − 1 จะจายดอกเบยทเปนตวเงนเทากบ it−1 ในขณะทดานขวาประกอบดวยรายไดภาษ(Tt) การเปลยนแปลงในหนสาธารณะ (BT

t −BTt−1) และ RCBt คอรายรบจากธนาคารกลาง

สวนดาน งบประมาณของธนาคารกลาง (central bank's budget constraint) จะ เชอม โยง ระหวาง1เกบความจาก Walsh (2003) บทท 4

109

บทท 8. นโยบายการเงนและนโยบายการคลง

สนทรพยและหนสนของธนาคารกลาง โดยสามารถแสดงไวในสมการตอไปน

(BMt −BM

t−1) +RCBt = it−1BMt−1 + (Ht −Ht−1) (8.2)

โดยท BMt − BM

t−1 คอการเปลยนแปลงในการซอขายหลกทรพยของรฐบาล ในขณะทดานขวามอเปนรายไดของธนาคารกลาง คอ ดอกเบยทไดรบจากการถอพนธบตรของรฐบาล (it−1B

Mt−1) และการเปลยนแปลงของฐานเงน

(หรอ high-powered money)ในมอของเอกชน (Ht −Ht−1)เมอรวม สมการท (??) และ (??) โดยให B = BT −BM เปนสตอกของหนสาธารณะในมอของสาธารณะ

(หนวยเศรษฐกจอนๆนอกเหนอจากภาครฐ) จะไดสมการขอจำกดของภาครฐ (consolidated government-sector budget constraint) ดงน

Gt + it−1Bt−1 = Tt + (Bt −Bt−1) + (Ht −Ht−1) (8.3)

จากสมการขางตนหนสาธารณะทอยในมอประชาชนเทานนทรฐบาลตองจายดอกเบย จากสมการ (??) จะเหนไดวาการใชจายของรฐและการจายดอกเบยของหนสาธารณะ ใช เงนทนจากสามแหลงคอ (1) รายไดจากการเกบภาษ (2) การกยมเงนจากภาคเอกชน (3) และพมพเงนเพอใชจาย ซงแสดงไดดวยการเปลยนแปลงของฐานเงน(Ht −Ht−1)

หากหารตลอดสมการ (??) ดวย Pt ซง P คอระดบราคาทวไป จะได

Gt

Pt+ it−1

Bt−1

Pt=

Tt

Pt+

Bt −Bt−1

Pt+

Ht −Ht−1

Pt(8.4)

หรอเขยนสมการดงกลาวโดยใชตวแปรทแทจรงเปนอกษรตวเลก2

gt + rt−1bt−1 = tt + (bt − bt−1) + ht −ht−1

(1 + πt)(8.5)

โดยท rt−1 =[(1+it−1)(1+πt)

− 1]คอ อตราผลตอบแทนทแทจรงหลงเหตการณ (ex post real return)

ในทนเราตองการพจารณาผลของอตราเงนเฟอทคาดการณและไมไดคาดการณ ดงนน เราจะเขยนสมการ(??) ในรปของอตราผลตอบแทนแทจรงทคดไวกอน (ex ante real return; rt−1) หากบวกดวย (rt−1− rt−1)bt−1

ทงสองขางจะได

gt + rt−1bt−1 = tt + (bt − bt−1) +

(πt − πe

t

1 + πt

)(1 + rt−1)bt−1 + ht −

ht−1

(1 + πt)(8.6)

โดยทพจนทสามทางขวามอแสดงความแตกตางระหวางอตราเงนเฟอทคาดการณไวกบอตราเงนเฟอทเกดขนจรงหากอตราเงนเฟอสงกวาทคาดไวรฐบาลจะมรายไดจากอตราเงนเฟอดงกลาว หรอเราอาจมองไดวาอตราเงนเฟอสง

2ดการไดมาซงสมการดงกลาวใน ภาคผนวก



ผลใหหนสาธารณะในรปทแทจรงมขนาดลดลง แตถาอตราเงนเฟอทเกดขนจรงเทากบอตราเงนเฟอคาดการณ จะทำใหพจนทสามเปนศนย

พจนสดทายทางขวามอแสดงรายไดจากการสรางเงนของธนาคารกลางหรอท เรยกวา seigniorage ซงสามารถเขยนเปนสมการได

st ≡Ht −Ht−1

Pt=

[ht −

(1

1 + πtht−1

)]= ht − ht−1 −

[1

(1 + πt)

]ht−1 +

[1 + πt1 + πt

ht−1

]= (ht − ht−1) +

πt(1 + πt)

ht−1

โดยทบรรทดทสองไดจากการบวกและลบ ht−1 จากสมการดงกลาวเราจะเหนไดวา seigniorage สามารถแบงไดเปนสองสวนคอ

• ht − ht−1 คอการเปลยนแปลงของการถอฐานเงนทแทจรง (real high-powered money holding) ซงในดลยภาพทฐานเงนคงท รายไดจากสวนนจะหายได

• ในขณะทสองคอสวนทมาจากอตราเงนเฟอคณกบฐานเงน ในทนเนองจากคา πt มคานอยดงนนเราสามารถเขยนพจนทสองทางขวาเปน πt

1+πt≈ πt ดงนนเราพบวา seigniorage จะเทากบ πtht−1 เหมอนกบอตรา

เงนเฟอเปนภาษและฐานเงนเปนฐานภาษ อยางไรกตามเราจะเขาใจวาจรงแลวฐานเงนมไดจายดอกเบย แตอตราเงนเฟอเปนปจจยททำใหคาทแทจรงของฐานเงนลดลง จากนยามของ seigniorage จะเหนไดวารฐบาลจะไมไดรายรบจาก seigniorage หากอตราเงนเฟอเปนศนย

8.3 เสน งบประมาณท พจารณาคาบ เวลาหลายป (intertemporal budgetconstraint)เสนงบประมาณทเราพจารณาในหวขอทผานมาเปนการพจารณาความสมพนธระหวางการใชจายภาครฐ

การเกบภาษ หนสาธารณะและรายไดจากการเพมปรมาณเงนในแตละป อยางไรกตาม รฐบาลกเปรยบเสมอนกบครวเรอนทมขอจำกดในการตดสนใจ โดยทอาจจะบรโภคในบางปสงและจำเปนตองกเงน ดงนนเราพจารณาเสนงบประมาณทพจารณาคาบเวลาหลายป

สมมตใหเราไมมอตราเงนเฟอทไมไดตงใจ เราสามารถเขยนเสนงบประมาณแตละปไดเปน

gt + rt−1bt−1 = tt + (bt − bt−1) + st (8.7)



หากเราสมมตให r คงท และแทนคาสมการงบประมาณไปเรอยจะได

(1 + r)bt−1 +

∞∑t=0

gt+i

(1 + r)i=

∞∑t=0

tt+i

(1 + r)i+

∞∑t=0

st+i

(1 + r)i+ lim

i→∞

bt+i

(1 + r)i(8.8)

หากเราสมมต ใหสดทายรฐบาลตองจายหนสาธารณะใหหมดจะไดพจนสดทายเปนศนย ขอสมมตน เรยกวา noponzi regime

จากสมการ (??) ขางซายมอจะเปนคาปจจบน (present value) ของการใชจายภาครฐ และอตราดอกเบยจายของพนธบตรรฐบาล ในขณะทดานขวาจะเปนคาปจจบนของภาษและ seigniorage ในปจจบนและอนาคต

หรอเราสามารถเขยนสมการเสนงบประมาณไดเปน

(1 + r)bt−1 = −∞∑i=0

∆t+i

(1 + r)i(8.9)

โดยท ∆ = g − t− s คอการขาดดล จากสมการจะเหนไดวาหากภาครฐมหนสาธารณะอยในมอประชาชน รฐบาลจำเปนตองดำเนนนโยบายเกนดลในอนาคต ซงทางหนงกคอ seigniorage ซงจะทำใหเกดเงนเฟอในอนาคต

เพอแยกพจารณาทางเลอกในการดำเนนนโยบายของรฐบาล เราสามารถเขยนสมการ (??) ไดเปน

bt−1 = R−1∞∑i=0

R−i(tt+i − gt+i) +R−1∞∑i=0

R−ist+i (8.10)

โดยท R = (1 + r) จากสมการขางตนเราสามารถเขยนออกมาเปนรายละเอยดไดวา

bt−1 = R−1[(tt − gt) +R−1(tt+1 − gt+1) +R−2(tt+2 − gt+2) + ...

]+R−1

[st +R−1st+1 +R−2st+2 + ...

](8.11)

เราจะพจารณาความสมพนธระหวางนโยบายการเงนและการคลง จากสมการขางตน หากปจจบนรฐบาลมพนธบตรทอยในมอประชาชน (bt−1 > 0) สมการในขางขวาจำเปนตองเปนบวก อาจจะเกดจากการเกนดลการคลงในชวงใดชวงหนงททำใหคาปจจบนของภาวะการคลงเปนบวก (t− g > 0) เชน (tt+2 − gt+2) > 0 หรอเพมรายไดจากการทำ seigniorage

อกกรณหนงหากรฐบาลมปรมาณหนสาธารณะคงท และรฐบาลตองการเพม สวนขาดดลการคลงในปปจจบนเพอกระตนเศรษฐกจ (เชน (tt − gt) ↑) ดงนนภายใตเงอนไขใน intertemporal budget constrain ดงทแสดงในสมการ (??) รฐบาลจำเปนตองดำเนนนโยบายการคลงเกนดลในปใดปหนงในอนาคตเชน หรอหารายไดเพมจากการทำ seigniorage ในอนาคตและทำใหอตราเงนเฟอเพมขนในอนาคต

สรปไดวาวาหากรฐบาลมหนสาธารณะอยในมอประชาชน ในอนาคตจำเปนตองมการเกนดลการคลง หรอม seigniorage

นอกจากนสมการดงกลาวยงสามารถใชอธบายบทความของ Sargent and Wallace (1981) ทสมมต



ใหภาครฐบาลใชนโยบายการคลง เปนตวนำ โดยท ใชนโยบายการเงนปรบตาม หากรฐบาลพยายามทจะดำเนนนโยบายการคลงขาดดลในอนาคต จะทำใหคาปจจบนของการเกนดลการคลงลดลงและจำเปนตองชดเชยโดยการseigniorage เพมขนและนำไปสการเพมขนของอตราเงนเฟอในปขางหนา

สมการดงกลาวยงสามารถอธบายการลดอตราเงนเฟอในปจจบนวาเปนเพยงแคการผลกเงนเฟอไปใหเกดในอนาคต สมมตใหนโยบายการคลงคงท ทำใหวงเลบแรกทางขวามอของสมการ (??) คงท หากรฐบาลลดอตราเงนเฟอในปท t โดยการลดปรมาณเงนหรอ seigniorage ลง จะทำให คาในปจจบนรวมของ seigniorage ลดลง ดงนน ธนาคารกลางตองเพม seigniorage ในอนาคต เชนปท t+ 2 ทำใหอตราเงนเฟอสงขนในอนาคต

ดงนนเราจะเหนไดวาการดำเนนนโยบายการเงนและการคลงมความเกยวเนองกน

ภาคผนวกจาก สมการ (??)

Gt

Pt+ it−1

Bt−1

Pt=

Tt

Pt+

Bt

PT− Bt−1

Pt+

Ht

Pt− Ht−1

Pt

Gt

Pt+ it−1

Bt−1

Pt−1

Pt−1

Pt=

Tt

Pt+

Bt

PT− Bt−1

Pt−1

Pt−1

Pt+

Ht

Pt− Ht−1

Pt−1

Pt−1

Pt

gt + it−1bt−11

(1 + πt)= tt + bt − bt−1

1

(1 + πt)+ ht − ht−1

1

(1 + πt)

gt + (1 + it−1)bt−11

(1 + πt)= tt + bt + ht − ht−1

1

(1 + πt)

ลบทงสองขางดวย bt−1 จะได

gt + (1 + it−1)bt−11

(1 + πt)− bt−1 = tt + bt − bt−1 + ht − ht−1

1

(1 + πt)

gt +

[(1 + it−1)

(1 + πt)− 1

]bt−1 = tt + (bt − bt−1) + ht − ht−1

1

(1 + πt)

ดงแสดงในสมการ (??) โดยทนยาม rt−1 =[(1+it−1)(1+πt)

− 1]

หากบวกสองขางของสมการ (??) ดวย rt−1bt−1 − rt−1bt−1 จะได

gt + rt−1bt−1 + rt−1bt−1 − rt−1bt−1 = tt + (bt − bt−1) + rt−1bt−1 − rt−1bt−1 + ht − ht−11

(1 + πt)

gt + rt−1bt−1 = tt + (bt − bt−1) + rt−1bt−1 − rt−1bt−1 + ht − ht−11

(1 + πt)

โดยท ผลตอบแทนทเปนตวเงนของพนธบตรรฐบาลคอ 1 + it−1 = (1 + rt−1)(1 + πet ) เราสามารถเขยนพจน



(rt−1 − rt−1)bt−1 ไดเปน

(rt−1 − rt−1)bt−1 =

(rt−1 −

(1 + it−1)

(1 + πt) + 1

)bt−1

=

(1 + rt−1 −

(1 + rt−1)(1 + πet )

(1 + πt)

)bt−1

=

((1 + rt−1)(1 + πt)− (1 + rt−1)(1 + πe

t )

(1 + πt)

)bt−1

=

((πt − πe

t )(1 + rt−1)

(1 + πt)

)bt−1

8.4 แบบฝกฝน1. สมมตใหขอจำกดดานงบประมาณของภาครฐในแตละปเปน

gt + rt−1bt−1 = tt + (bt − bt−1) + st

จงแสดงวธการสราง intertemporal budget constraint แลวอธบายวาการพยายามเพมการขาดดลการคลงสงผลอยางไรตอการดำเนนนโยบายการเงนและอตราเงนเฟอ สมมตใหหนสาธารณะในมอประชาชนเปนบวก


บรรณานกรม

Allsopp and Vines (2000)Barro, R.J., and Gordon, D. B. (1983a). ``Rules, discretion and reputation in a model of monetarypolicy,'' Journal of Monetary Economics, 12, 101-121.Barro, R.J., and Gordon, D. B. (1983b). `À positive theory of monetary policy in a natural ratemodel,'' Journal of Political Economy, 91, 589–610.Baumol (1952)Belke, A. and T. Polleit (2009) Monetary Economics in Globalised Financial Markets. Heidelberg:Springer-Verlag.Belke and Wiedman (2005)Belke and Wiedman (2006)Bofinger, P. (2001), Monetary Policy: Goals Institutions, Strategies, and Instruments Oxford: OxfordUniversity Press.Carlin, W. and D. Soskice (2005) ``The 3-equation new Keynesian model - a graphical exposition,''Contributions to macroeconomics, 5 (1, Art). 1-38.Carlin, W. and D. Soskice (2006)Macroeconomics: Imperfections, Institutions, and Policies. Oxford:Oxford University Press.Carlin, W. and D. Soskice (2010) `` A New Keynesian Open Economy Model for Policy Analysis,''CEPR Discussion papers 7979.Christiano, L.J.,and M. Eichenbaum (1992)``Liquidity Effects and the Monetary TransmissionMechanism,'' American Economic Review, 82, 346-353.Christiano, L.J., M. Eichenbaum, and C. Evans (1999) ``Monetary Policy Shocks: What Have WeLearned and to What End?'' in J.B. Taylor and M. Woodford. Handbook of Macroeconomics. Vol.1, 65--148, Amsterdam: North-Holland.Cukieman (1992)Disyatat, P. (2008) ``The Information Content of Money in Thailand,'' Bank of Thailand EconomicMonitor January, p.1--8.Disyatat, P. and P. Vongsinsirikul (2003) ``Monetary Policy and the Transmission Mechanism inThailand,'' Journal of Asian Economics, 14, p.389--418.Drazen (2000)Friedman, M. and D. Meiselman (1963) ``The Relative Stability of Monetary Velocity and theInvestment Multiplier in the United States: 1897 -- 1958,'' in Stabilization Policies. 165--268,Englewood Cliff, N.J.: Prentice Hall.


Friedman, M. (1956)Friedman, M. and A. Schwartz (1963) À Monetary History of the United States, 1867 -- 1960.Princeton, N.J.: Princeton University Press.Fuerst (1992)Heller D. and Y. Lengwiler (2003) ``Payment obligations, reserve requirements, and the demandfor central bank balances,'' Journal of Monetary Economics, 50, 419-432.Kydland and Prescott (1977)Lucas (1972)Lucas (1976)Lucas (1990)Leeper, E.M., C.A. Sims, and T. Zha (1996) `` What Does Monetary Policy Do?'' Brookings Papers onEconomic Activity, no.2, 1--63.McCandless, G.T. and W.E. Weber (1995) ``Some Monetary Facts,'' Federal Reserve Bank ofMinneapolis Quarterly Review. 19(3), 2--11.Mishkin (1992) `Ìs the Fisher Effect for Real? A Reexamination of the Relationship between Inflationand Interest Rates,'' Journal of Monetary Economics. 30(2), p.195--215.Monnet, C. and W. Weber (2001) ``Money and Interest Rates,'' Federal Reserve Bank of MinneapolisQuarterly Review. 2594), p. 2-13.Obstfeld and Rogoff (1996)Poole, W. (1970) `Òptimal Choice of Monetary Policy Instruments in a Simple Stochastic MacroModel,'' Quarterly Journal of Economics, 84, 197-216.Romer (1999)Sargent and Wallace (1986)Sims, C.A. (1972) ``Money, Income and Causality,'' American Economic Review. 62(4), p.540--542Sims, C.A. (1980) ``Comparison of Interwar and Postwar Business Cycles,'' American EconomicReview. 70(2), p.250-257.Sims, C.A. (1992) `Ìnterpreting the Macroeconomic Time Series Facts: The Effects of MonetaryPolicy,'' European Economic Review. 36950, p. 975--1000.Stiglitz and Weiss (1981)Svensson, L.E.O. (1997) `Ìnflation Forecast Targeting: Implementing and Monitoring InflationTargets,'' European Economic Review, 41, 1111-1146.Svensson, L.E.O. (2010) `Ìnflation Targeting,'' NBER working paper 16654.Tang, H.C. (2006) `Àn Asian Monetary Union?,'' Working paper, Australian National University.Taylor, J.B. (1995) ``The Monetary Transmission Mechanism: An Empirical Framework,'' Journal ofEconomic Perspectives, 9, 11-26.Taylor, J.B. (1996) ``How Should Monetary Policy Respond to Shocks While Maintaining Long-RunPrice Stability? Conceptual Issues,'' in Achieving Price Stability 181-195, Federal Reserve Bank ofKansas City.Taylor (2000)Walsh (2002)Walsh, C.E. (2003) Monetary theory and policy. 2nd edition, MIT Press.รง โปษยานนท มลลกะมาส (2010) ``ทำไม ธปท. ไมตองดดสภาพคลองเพมเมอมการขนอราดอกเบยนโยบาย''Focused and Quick Issue 32, Apr 18.


ทฤษฎีและนโยบายการเงินecon.tu.ac.th/archan/Chaleampong/teaching/EC432_lecture_all.pdf · ทฤษฎีและนโยบายการเงิน

Documents