ความคิดเห็นของประชาชนต่อผล ...digital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/54930413.pdfง 54930413: สาขาว ชาการจ

ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

ธเนศ เธยรนนทน

ปญหาพเศษนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการภาครฐและภาคเอกชน วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา

ธนวาคม 2556 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยบรพา

ประกาศคณปการ การศกษาเรองความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองจนทบร ส าเรจลงไดดวยความกรณาจากหลายทานทไดอนเคราะหใหความชวยเหลอและใหค าปรกษาแนะน าในแนวทางทถกตองอยางดยง โดยเฉพาะ ผศ.ดร.พงษเสฐยร เหลองอลงกต และ ดร.ณกานดา กตศภวฒนา ในฐานะอาจารยทปรกษา ทไดใหค าชแนะในการด าเนนงานวจย การคดเลอกเรองทศกษา การตรวจทาน ตลอดจนใหค าแนะน าแกไขสงผลใหการศกษาส าเรจลลวงดวยด ผศกษารสกซาบซงในความกรณาและเสยสละเวลาของทานเปนอยางยงและขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ ทน การศกษาครงนจะส าเรจลงไมไดหากขาดความรวมมอจากนายสนต ผนเจรญ ทองถนจงหวดจนทบร และนายสวฒน มานะปญญา ปลดเทศบาลเมองทาชาง ทไดกรณาใหขอมลทวไปของเทศบาลเมองจนทบรทเปนประโยชนในการศกษา รวมทงประชาชนกลมตวอยางในเขตเทศบาล เมองจนทบร ทใหความรวมมอตอบแบบสอบถาม และไดขอมลทสมบรณครบถวน ท าใหไดผลการศกษาทเปนประโยชนตอการการศกษาในเรองนตลอดจนผทมไดเอยนาม ณ ทนทให ความอนเคราะหในการด าเนนการวจยครงน ผศกษาขอขอบพระคณไว ณ ทนเปนอยางยงดวยเชนกน

ธเนศ เธยรนนทน

ง

54930413: สาขาวชาการจดการภาครฐและเอกชน; รป.ม. (การจดการภาครฐและภาคเอกชน) ค าส าคญ: ความคดเหน/ ประชาชน/ หลกธรรมาภบาล ธเนศ เธยรนนท: ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร (PUBLIC OPINION TOWARDS THE OUTCOME OF THE ADMINISTRATION BASED ON GOOD GOVERNANCE AT THA CHANGE CITY, MUANG DISTRICT, CHANTHABURI PROVINCE) อาจารยผควบคม ปญหาพเศษ: ณกานดา กตศภวฒนา ปร.ด. 124 หนา. ป พ.ศ. 2556. การศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร มวตถประสงค 1) เพอศกษา ระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 2) เพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ โดยการวจยนเปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) กลมตวอยางทใชในการศกษาคอประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาชางอ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ านวน 380 คน โดยใชวธการสมตวอยางแบบชนภม (Stratified Random Sampling) ดวยการสมตวอยางในแตละระดบชนหรอในแตละชมชนยอยอยางเปนสดสวนจากนนจงใชวธการสมตวอยางอยางงาย เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลคอแบบสอบถาม สวนการวเคราะหขอมลนนใชสถตคาความถ, คารอยละ, คาเฉลย ( X ), สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD), และสถตเชงอางองทใชส าหรบทดสอบสมมตฐานการวจยโดยจ าแนกตามลกษณะ ตวแปร โดยสถตทใชในการวเคราะห คอใชการทดสอบคาท (t-test) ส าหรบเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปรอสระทม 2 กลม และใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-way ANOVA) ส าหรบเปรยบเทยบ ความแตกตางระหวางตวแปรอสระทม 3 กลมขนไป โดยก าหนดระดบนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการศกษา พบวา ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร โดยภาพรวมอยในระดบดมาก เมอพจารณาในรายละเอยดสรปไดวาประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในดานหลกนตธรรม อยในระดบดมากทสดโดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอดานหลกความรบผดชอบ อยในระดบดมาก ดานหลกคณธรรมอยในระดบดมาก ดานหลกความโปรงใสอยในระดบดมาก ดานหลกความคมคาอยในระดบดมาก ตามล าดบ และดานหลกการมสวนรวม อยในระดบดมาก แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย ผลการทดสอบสมมตฐานเพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามลกษณะสวนบคคล พบวา ประชาชนทมเพศ อาย ระดบการศกษาและอาชพตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน จงยอมรบสมมตฐานการวจย

จ

54930413: MAJOR: PUBLIC AND PRIVATE MANAGEMENT; M.P.A. (PUBLIC AND PRIVATE ADMINISTRATION) KEYWORDS: OPINION/ PEOPLE/ GOOD GOVERNANCE THANET THEARRANUN: PUBLIC OPINION TOWARDS THE OUTCOME OF THE ADMINISTRATION BASED ON GOOD GOVERNANCE AT THA CHANGE CITY, MUANG DISTRICT, CHANTHABURI PROVINCE. ADVISOR: NUKANDA KITISUPAVATANA, Ph.D. 124 P. 2013. This quantitative study aims 1) to examine the opinion of people towards the outcome of the administration based on good governance at Tha Chang City, Muang district, Chanthaburi province and 2) to compare the opinion of the studied people classified by sex, age, educational level, and occupation. The samples, derived from stratified random sampling, consist of 380 people in Tha Chang City, Muang district, Chanthaburi province. Questionnaire is used as data collecting tool, and statistics used for data analysis are frequency, percentage, mean, standard deviation, t-test, One-way ANOVA at a statistical significance of .05. The findings show that holistically the opinion of the people towards the outcome of the administration based on good governance at Tha Chang City, Muang district, Chanthaburi province is rated high. When considered by aspect, the aspect of the rule of law is rated the highest. The aspects of responsibility, morality, transparency, and participation are rated high respectively. The hypothesis test reveals that the opinion of the studied people with differences of sex, age, educational level, and occupation towards the outcome of the administration based on good governance at Tha Chang City, Muang district, Chanthaburi province is different.

ฉ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ...................................................................................................................... ง บทคดยอองกฤษ .......................................................................................................................... จ สารบญ ........................................................................................................................................ ฉ สารบญตาราง .............................................................................................................................. ซ สารบญภาพ ................................................................................................................................. ญ บทท 1 บทน า ................................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา .................................................................... 1 วตถประสงคการวจย ................................................................................................. 4 สมมตฐานการวจย ..................................................................................................... 4 กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................................ 4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ....................................................................................... 5 ขอบเขตการวจย ......................................................................................................... 5 นยามศพทเฉพาะ ....................................................................................................... 6 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ............................................................................................ 9 แนวคดและทฤษฎเกยวกบความคาดหวง .................................................................. 9 แนวคดและทฤษฎเกยวกบความคดเหน .................................................................... 11 ววฒนาการของการจดการ ......................................................................................... 14 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารจดการภาครฐแนวใหม ................................... 23 แนวคดเกยวกบหลกธรรมาภบาล .............................................................................. 29 แนวคดเกยวกบการใหอ านาจ .................................................................................... 45 แนวคดเกยวกบการกระจายอ านาจ ............................................................................ 49 แนวคดเกยวกบเทศบาล ............................................................................................. 56 ขอมลทวไปเกยวกบเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ........... 60 งานวจยทเกยวของ ..................................................................................................... 66

ช

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 3 วธด าเนนการวจย ................................................................................................................. 78 ประชากรและกลมตวอยาง ........................................................................................ 78 เครองมอทใชในการวจย ............................................................................................ 81 การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ .......................................................... 81 การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................... 82 การวเคราะหขอมล .................................................................................................... 83 เกณฑการแปลผล ...................................................................................................... 83 ระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมล .......................................................................... 84 4 ผลการวจย ........................................................................................................................... 85 ตอนท 1 การวเคราะหขอมลลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง ............................ 85 ตอนท 2 การวเคราะหระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงาน ตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร .. 87 ตอนท 3 การทดสอบสมมตฐาน ............................................................................... 97 5 อภปรายและสรปผล ............................................................................................................ 103 สรปผลการวจย .......................................................................................................... 104 อภปรายผล ................................................................................................................ 104 ขอเสนอแนะ .............................................................................................................. 111 บรรณานกรม ............................................................................................................................... 112 ภาคผนวก .................................................................................................................................... 118 ประวตยอของผวจย ..................................................................................................................... 124

ซ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 สรปการอางองงานวจยทเกยวของกบตวแปรอสระทศกษา............................................. 71 2 สรปผลการหาขนาดกลมตวอยางในแตละชมชนยอยของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ................................................................................. 80 3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามขอมลลกษณะสวนบคคล ..................... 85 4 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกนตธรรม ................................................................................... 87 5 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกคณธรรม .................................................................................. 88 6 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความโปรงใส ........................................................................... 90 7 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกการมสวนรวม .......................................................................... 92 8 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความรบผดชอบ ....................................................................... 93 9 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความคมคา ............................................................................... 95 10 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร โดยภาพรวม ........................................................................................... 96 11 การเปรยบเทยบเพศกบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ............... 97

ฌ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 12 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามอาย ........................................................ 98 13 เปรยบเทยบความแตกตางรายคแบบ LSD อายกบความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ................................................................................................................ 98 14 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามระดบการศกษา ..................................... 99 15 เปรยบเทยบความแตกตางรายคแบบ LSD ระดบการศกษากบความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ................................................................................. 100 16 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามอาชพ ..................................................... 100 17 เปรยบเทยบความแตกตางรายคแบบ LSD อาชพกบความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ................................................................................................................ 101 18 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน ........................................................................................ 102

ญ

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย................................................................................................................ 5 2 โครงสรางสภาเทศบาลต าบล ............................................................................................ 58 3 โครงสรางสภาเทศบาลเมอง .............................................................................................. 58 4 โครงสรางสภาเทศบาลนคร .............................................................................................. 59 5 ดวงตราสญลกษณเทศบาลเมองทาชาง .............................................................................. 61 6 แผนผงการแบงชมชนยอยเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ......... 63

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ววฒนาการของโลกยคโลกาภวตนท าใหสถานการณดานการเมอง เศรษฐกจ สงคม รวมทงการบรหารงานภาครฐและเอกชนมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวกวางขวาง ทงน เพราะความกาวหนาทางดานการสอสารเทคโนโลยมการถายทอดขอมลขาวสารอยางรวดเรวสประชาชน แตระบบการบรหารงานทงภาครฐและเอกชนเกดความไมสอดคลองและทนตอ ความเปลยนแปลงทเกดขนจงท าใหสงคมโลกหนกลบมามองถงสาเหตปญหาทแทจรงในการบรหารของแตละประเทศทมผลกระทบตอดานการเมอง เศรษฐกจและสงคมซงสงผลตอองคการอน ๆ อยางมากมาย การบรหารเปนเรองทส าคญยงตอการด าเนนงานขององคการเพราะเปนเครองมอ ทชใหเหนถงความส าเรจและความลมเหลว ความมประสทธภาพหรอความไรประสทธภาพขององคการในปจจบนการบรหารจดการมความสลบซบซอนกวาในอดตแตการบรหารจดการของหนวยงานของรฐยงอยในชวงปรบตวและยงคนเคยอยกบการใชรปแบบการบรหารจดการทเปน การบรหารจดการแบบแยกสวน (Fragment Administration) ผลลพธกคอหนวยงานแตละหนวยและบคคล แตละบคคลตางกมงท างานเฉพาะสวนของตนไมไดมงเนนใหมการประสานงานและ บรณาการกบหนวยงานหรอบคคลอน ๆ ท าใหการบรหารไมมประสทธภาพและประสทธผลเทาทควร การบรหารจดการแบบบรณาการทค านงถงเปาหมายและความตองการของประชาชน การประสานงานระหวางทกสวนทเกยวของจะชวยน าไปสการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance) ภายใตการมสวนรวมของทกภาคสวนอยางมเอกภาพอนจะเปนประโยชนตอประเทศชาตและประชาชนโดยรวมตอไป (พระจรณ ธรปญโญ (เวฬวาป), 2554) ทามกลางกระแสความเปลยนแปลงอยางรวดเรวการมธรรมาภบาลทดในสงคมจะสามารถน ามาซงความเปนอยทดและมมาตรฐานของประชาชนในสงคมนน ซงหากนบจากทมการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 บทบาทอ านาจหนาทและความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถนไดเปลยนแปลงไปจากเดมเปนอยางมาก เนองจากรฐธรรมนญฉบบดงกลาวมลกษณะเดนอนเปนคณตอประเทศชาตและประชาชนดานโครงสรางและแนวทางทจะน าไปสธรรมาภบาล โดยใหความส าคญกบการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตามเจตนารมณของประชาชนและความเปนอสระในการก าหนดนโยบายการปกครอง การบรหารงาน การบรหารงานบคคล การเงนและการคลง ซงมอ านาจหนาทของตนเองโดยเฉพาะ นอกจากน

2

พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรสวนทองถน พ.ศ. 2542 ยงไดก าหนดใหมคณะกรรมการขนมารบผดชอบในการจดท าแผนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน และก าหนดหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการใหบรการสาธารณะทจ าเปนแกประชาชน ตลอดจนใหองคกรปกครอง สวนทองถนจะตองมรายไดเพมขน โดยพระราชบญญตระเบยบบรหารงานบคคลสวนทองถนก าหนดใหมความเปนอสระใน การบรหารงานบคคลมากยงขน ดงนน องคกรปกครองสวนทองถนในยคปจจบนจงมบทบาทและหนาทครอบคลมถงการพฒนาคณภาพชวต การพฒนาเศรษฐกจและสงคมของทองถนอกดวย (ก าธร รตนธรรม, 2552 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ปจจบนประเทศไทยไดยกเลกรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ซงมสาระส าคญทเนนในการสราง ระบบการบรหารกจการบานเมองทดโดยเนนการเปดโอกาสใหประชาชนเขาไปมสวนรวมใน การตดสนใจของภาครฐมากขน เปนการประกนและคมครองสทธขนพนฐานของประชาชนเพอการบรหารงานทโปรงใสของภาครฐ ซงภาครฐอาจถกตรวจสอบโดยประชาชนมากขนธรรมาภบาลจงเปนเครองมอใหมในการบรหารงานภาครฐซงมองคประกอบส าคญคอการเนนบทบาทของ ผบรหารงานภาครฐในฐานะทเปนผใหบรการทมคณภาพสงตามทประชาชนตองการการสนบสนนใหเกดความเปนอสระในการบรหารงานแตละระดบมากขนและเปนหลกประกนในเรองความมประสทธภาพในการท างาน การบรหารงานอยางโปรงใส หลกธรรมาภบาลจงเปนหวใจส าคญยงของทกองคกรไมวาหนวยงานภาครฐหรอภาคเอกชน แตการน าหลกธรรมาภบาลมาใชเพอใหไดผลดนนตองอาศยการปรบตวและการเตรยมความพรอมของประชาชนและผบรหารขององคกรในทกระดบ รฐบาลจงไดมการปฏรประบบราชการเพอปรบปรงงานบรการใหประชาชน มความพงพอใจในการใหบรการของภาครฐมากขน เพอใหเปนไปตามเจตนารมณดงกลาวจงได มการออกระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 ขนเพอใหทกกระทรวง ทบวง กรมและสวนราชการน าไปถอปฏบต หลกเกณฑดงกลาวประกอบดวย 1) หลกนตธรรม 2) หลกคณธรรม 3) หลกความโปรงใส 4) หลกการมสวนรวม 5) หลกความรบผดชอบ และ 6) หลกความคมคา (สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน, 2546 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) การปกครองสวนทองถนเปนหนวยการปกครองชนดหนงทอยใกลชดกบประชาชน มากทสด โดยองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยการปกครองของรฐทมหนาทในการดแลทกขสขของประชาชนจงเปนหนวยงานของรฐทตองบรหารราชการโดยยดหลกการบรหารตามหลก ธรรมาภบาลเพอใหบรรลวตถประสงคในการใหบรการสาธารณะแกประชาชนอยางแทจรง

3

นอกจากนเทศบาลเปนรปแบบหนงของการปกครองสวนทองถนทมความส าคญตอวถชวต การพฒนาความเจรญกาวหนาและการพฒนาประชาธปไตยขนพนฐานของชมชนทส าคญ เทศบาลมภารกจในการใหบรการสาธารณะเพอสนองความตองการของประชาชนโดยตองพฒนาคนและคณภาพชวตของประชาชนในเขตเทศบาลใหอยดกนด มสขภาพด สรางชมชนใหมความเขมแขง พฒนาและจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเกดความสมดล พฒนาแหลงทองเทยว เชงคณภาพ พฒนาภมทศนสภาพแวดลอมของเมอง รวมทงตองพฒนาและรกษาวฒนธรรม การศกษาและประเพณทองถน ผบรหารและบคลากรของเทศบาลจงจ าเปนตองมการปรบปรงวธการในการด าเนนงานอยตลอดเวลา ซงในการบรหารงานของเทศบาลนนหากยดถอแนวทาง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลเปนแนวทางในการบรหารกจะท าใหเทศบาลสามารถบรหารงานและใหบรการทมคณภาพสงตามทประชาชนตองการ (วชต โพธาราม, 2547 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) เทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร เปนองคกรปกครองสวนทองถน ทมฐานะเปนนตบคคลซงไดรบการเปลยนแปลงฐานะจากสขาภบาลเปนเทศบาลตามพระราชบญญต เปลยนแปลงฐานะของสขาภบาลเปนเทศบาล พ.ศ. 2542 เมอวนท 1 มนาคม พ.ศ. 2550 มพนทใน เขตการปกครอง จ านวน 11.75 ตารางกโลเมตร ครอบคลม 6 หมบาน โดยแบงเปนเขตชมชนยอยเพอการพฒนาเทศบาลเมองทาชาง จ านวน 9 ชมชน โดยเทศบาลเมองทาชางไดน าเครองมอการบรหาร งานตามหลกธรรมาภบาลมาใชในการท างานและมภารกจในการใหบรการสาธารณะเพอตอบสนองความตองการของประชาชนโดยปรบปรงโครงสรางพนฐานทกชนดเพอรองรบการเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจและการพฒนาเมองทาชางใหเปนเมองทนาอย รวมถงพฒนาคนและคณภาพชวตของประชาชนในเขตเทศบาลใหอยดกนด มสขภาพด สรางชมชนใหมความเขมแขง พฒนาและจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหเกดความสมดลแหลงทองเทยวเชงคณภาพ พฒนา ภมทศนสภาพแวดลอมของเมอง รวมทงสงเสรมการสรางความเขมแขงและการมสวนรวมของประชาชน สรางความปลอดภยและรกษาความสงบเรยบรอยในชวตและทรพยสนของประชาชน ตลอดจนพฒนาและสงเสรมอาชพ การศกษา วฒนธรรมและประเพณทองถน ซงถอวาเปนงานทเทศบาลตองใหความส าคญ แตกยงพบปญหาตาง ๆ ทเกดขนเนองจากความไมพรอมในดานตาง ๆ เชน ดานงบประมาณ ระบบฐานขอมลบคลากร การประสานงานตลอดจนเครองมอหรอวสดอปกรณในการด าเนนงานและความตองการของประชาชนทตางกน ผบรหารและบคลากรของเทศบาลจงจ าเปนตองมการปรบปรงแผนหรอวธการในการด าเนนงานเพอตอบสนองความตองการของประชาชนอยางมประสทธภาพมากทสด (เทศบาลเมองทาชาง, 2554)

4

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 2. เพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ

สมมตฐานการวจย 1. ประชาชนทมเพศตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน 2. ประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน 3. ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนผลตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน 4. ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน

กรอบแนวคดในการวจย การศกษาความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ผวจยไดอาศยแนวคดตามระเบยบ ส านกนายกรฐมนตรวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 (ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2544) จ านวน 6 ประการ ไดแก หลกนตธรรม (Rule of Law) หลกคณธรรม (Ethics) หลกความโปรงใส (Transparency) หลกการมสวนรวม (Participation) หลกความรบผดชอบ (Accountability) และหลกความคมคา (Value of Money) แสดงเปนกรอบแนวคดในการวจย ดงภาพท 1

5

ตวแปรตน ตวแปรตาม ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ทราบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร อนจะน าไปสการบรหารงานใหมประสทธภาพยงขน 2. ทราบผลการเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตาม หลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษาและอาชพ 3. สามารถน าผลการวจยเสนอเปนขอมลในการบรหารจดการและพฒนาในการบรหาร งานของเทศบาล พรอมขอเสนอแนะในการวางแผนหรอสรางระบบการบรหารงานโดยใช หลกธรรมาภบาลใหแกเทศบาล องคกรปกครองสวนทองถนอนหรอสวนราชการอน ๆ ใน การเพมพนประสทธภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคกรภาครฐใหดยงขน

ขอบเขตการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา ในการศกษาครงนมงศกษาการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร เนอหาทเกยวของจงประกอบดวยแนวคดหรอทฤษฎเกยวกบการบรหารจดการภาครฐใหม แนวคดเกยวกบการกระจายอ านาจ ทฤษฎเกยวกบหลกธรรมาภบาล

ลกษณะสวนบคคล 1. เพศ 2. อาย 3. ระดบการศกษา 4. อาชพ

หลกธรรมาภบาล 1. หลกนตธรรม (Rule of Law) 2. หลกคณธรรม (Ethics) 3. หลกความโปรงใส (Transparency) 4. หลกการมสวนรวม (Participation) 5. หลกความรบผดชอบ (Accountability) 6. หลกความคมคา (Value of Money)

6

ส าหรบตวแปรทใชในการวจยครงนประกอบดวย 1.1 ตวแปรอสระ ไดแก ลกษณะสวนบคคล 4 ประการ คอ เพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ 1.2 ตวแปรตาม ไดแก ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาล 6 ดาน ไดแก หลกนตธรรม (Rule of Laws) หลกคณธรรม (Ethics) หลกความโปรงใส (Transparency) หลกการมสวนรวม (Participation) หลกความส านกรบผดชอบ (Accountability) และหลกความคมคา (Value of Money) (ส านกนายกรฐมนตรวาดวยการบรหารกจการบานเมองทด, 2542) 2. ขอบเขตดานพนท การวจยครงนมประชากรทใชในการวจยคอประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ านวน 7,763 ครวเรอน (เทศบาลเมอง ทาชาง, 2554) 3. ขอบเขตดานระยะเวลา ในการศกษาครงนผวจยไดด าเนนการวจยในชวงเดอน ตลาคม 2555-เมษายน 2556 รวมเวลาประมาณ 6 เดอน

นยามศพทเฉพาะ การวจยครงนผวจยไดใหความหมายศพทเฉพาะทเกยวของกบการศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ไวดงน 1. ความคาดหวง หมายถง ความตองการ ความมงหวงหรอความรสกนกคดอยางมวจารณญาณของบคคลในการคาดคะเนหรอคาดการณลวงหนาตอบางสงบางอยาง ซงอาจจะเกยวกบบคคล เหตการณ การกระท า และอน ๆ โดยการทจะเปนไปตามความคาดหวงหรอไม และมากนอยเพยงใดนนจะขนอยกบความรและประสบการณของแตละบคคล 2. ความคดเหน หมายถง การแสดงออกถงความรสกนกคด ความเชอ เจตคตและคานยมทบคคลใดบคคลหนงมตอสงใดสงหนงหรอเหตการณใดเหตการณหนงโดยอาศยประสบการณความร สภาพแวดลอมและการสงเกตเปนสวนผลกดนใหเกดความคดเหนในลกษณะเชนนน การแสดงความคดเหนนนอาจแสดงไดดวยภาษาพด ภาษากาย หรอการเขยนกได ซงความคดเหนดงกลาวอาจถกหรออาจผดไปจากขอเทจจรงกได รวมทงอาจไดรบการยอมรบหรอปฏเสธจาก คนอนกไดเชนกน 3. ประชาชน หมายถง หวหนาครวเรอนหรอตวแทนหวหนาครวเรอนทมอายตงแต 18 ปขนไป ทมทะเบยนบานอยภายในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

7

4. ความคดเหนของประชาชน หมายถง ความคดเหนของหวหนาครวเรอนหรอตวแทนหวหนาครวเรอนทมอายตงแต 18 ปขนไป ทมทะเบยนบานอยภายในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 5. การบรหารจดการ หมายถง กระบวนการท าใหเปาหมายขององคการบงเกดผลสมฤทธตามกรอบแนวคดของ Bartol and Martin (1991) ซงมองคประกอบส าคญ 4 อยาง คอ 1) การวางแผนเปนกระบวนการท าหนาทเกยวกบการก าหนดเปาหมายและตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสดเพอมงสผลสมฤทธตามเปาหมายทตงไว 2) การจดองคการ เปนกระบวนการท าหนาทเกยวกบทรพยากรมนษยและทรพยากรอน ๆ เพอใหแผนทตงไวสามารถด าเนนการใหบรรลผลส าเรจได 3) การเปน ผน ากระบวนการ เพอท าหนาทเกยวกบการสรางแรงจงใจใหบคลากรขององคการและผม สวนไดสวนเสยทงหลายใหมสวนชวยกนท างานทงโดยทางตรงและทางออมเพอมงสเปาหมายขององคการเปนส าคญ 4) การควบคม เปนกระบวนการทมงไปสการออกกฎระเบยบวธปฏบตในการท ากจกรรมขององคการทจะสงผลใหการท างานมประสทธภาพในทกระบบและทกขนตอนโดยผลลพธทออกมาอยางต าจะตองไดตามมาตรฐานทก าหนด ซงเปนการใชทรพยากรขององคการทมอยใหบรรลถงเปาหมายส าคญขององคการอยางเกดประสทธผลสงสด การบรหารจดการภาครฐใหมมองคประกอบทส าคญ 3 ประการ ไดแก การมงเนนประสทธผลหรอผลสมฤทธ (Effectiveness) การมงเนนเรองคณภาพ (Quality) หรอความพงพอใจของผรบบรการ (Customer Satisfaction) และการมงเนนหลกความรบผดชอบ (Accountability) ซงองคประกอบนจะสอดประสานกบสภาพแวดลอมทางการบรหารทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ท าใหองคการตองปรบตวตามเพอความความเขมแขงในการอยรอดและมความสามารถเชง การแขงขน 6. ธรรมาภบาล หมายถง หลกการพนฐานในการบรหารงาน 6 ประการ ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา ซงหนวยงานภาครฐจะตองน าไปปฏบตเพอเปนหลกประกนส าหรบประชาชน ทจะตองไดรบการบรการทดตามเจตนารมณของรฐธรรมนญอยางแทจรง 6.1 หลกนตธรรม หมายถง การมกฎ ระเบยบ ขอบงคบ เทศบญญต กฎหมายทใชบงคบในเทศบาลทมความเปนธรรมและเสมอภาค เออตอการควบคมและน ามาซงความเสมอภาคของสมาชกในองคกรและการพฒนาเทศบาล 6.2 หลกคณธรรม หมายถง ความถกตองดงามของคณธรรมจรยธรรม มาตรฐานจรรยาบรรณวชาชพเพอสงเสรมสนบสนนการท างานทซอสตย สจรต จรงใจ ขยน อดทน มระเบยบ มวนย เสยสละเพออ านวยประโยชนใหแกประชาชนและบคลากรของเทศบาล

8

6.3 หลกความโปรงใส หมายถง การสรางความไววางใจซงกนและกนของบคลากรในเทศบาลใหท างานอยางโปรงใสตรวจสอบไดทงดานการบรหารงาน การบรหารคน การบรหารเงนงบประมาณและมการสอสารทดใหทกฝายทราบขอมลขาวสารความเคลอนไหวของเทศบาล 6.4 หลกการมสวนรวม หมายถง การเปดโอกาสใหประชาชนหรอบคลากรของเทศบาลทกระดบไดรวมรบร รวมแสดงความคดเหน รวมตดสนใจ รวมทงรวมสนบสนนตรวจสอบการปฏบตงานตามสงทตนไดรวมตดสนใจ 6.5 หลกความรบผดชอบ หมายถง ความมงมนตงใจปฏบตงานอยางเตมความสามารถและมจตส านกตอหนาท ประชาชน สงคมและประเทศชาตของบคลากรเทศบาล โดยค านงถงประโยชนสขของประชาชนผรบบรการและสวนรวมเปนส าคญรวมทงยอมรบผลทเกดขนจาก การปฏบตงานและพรอมรบการตรวจสอบจากสาธารณะ 6.6 หลกความคมคา หมายถง การบรหารจดการและการใชทรพยากรทมอยางจ ากดของเทศบาลเพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวมและการรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมความยงยน 7. การใหอ านาจ หมายถง การโอนอ านาจหรอมอบอ านาจจากผทมอ านาจใหกบผทไมไดมอ านาจนนมากอน เพอท าใหผทรบมอบอ านาจนนมอ านาจมากขน สามารถตดสนใจหรอด าเนนการใด ๆ ตามขอบเขตทไดรบมอบอ านาจเสมอนเปนผทมอ านาจตวจรง 8. การกระจายอ านาจ หมายถง การจดสรรหรอแบงปนอ านาจในการตดสนใจ ทงน การกระจายอ านาจทางการบรหารคอการมอบอ านาจหนาทหรอการโอนอ านาจหนาทเกยวของกบการตดสนใจหรอการวนจฉยสงการและการปฏบตใหแกหนวยงานระดบตาง ๆ รองลงมาหรอใหแกเจาหนาทระดบต าลงไปทอยในสายการบงคบบญชาใหสามารถปฏบตหนาทของตนเองไดโดยไมตองเสนอขออนมตหรอขอความเหนชอบจากหนวยงานระดบเหนอขนไป และอาจรวมถงการกระจายอ านาจออกนอกระบบราชการ เชน การใหเอกชนรบผดชอบด าเนนการกจกรรมสาธารณะบางอยางแทนหนวยราชการหรอการกระจายอ านาจใหประชาชนมสวนรวมในการด าเนนกจกรรมสาธารณะ

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของตามล าดบ ดงน 1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบความคาดหวง 2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบความคดเหน 3. ววฒนาการของการจดการ 4. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารจดการภาครฐแนวใหม 5. แนวคดเกยวกบหลกธรรมาภบาล 6. แนวคดเกยวกบการใหอ านาจ 7. แนวคดเกยวกบการกระจายอ านาจ 8. แนวคดเกยวกบเทศบาล 9. ขอมลทวไปของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 10. งานวจยทเกยวของ

แนวคดและทฤษฎเกยวกบความคาดหวง ความหมายของความคาดหวง Colins Cobuild English Dictionanry (1977, p. 580 อางถงใน สภาวด ฉตรวรรณชมพ, 2550, หนา 20) ใหความหมายวา ความคาดหวงเปนสงทไดคาดหวงเอาไว เปนความเชอวาสงใดนาจะเกดขนและเปนไปตามความตองการทไดคาดหวงเอาไว Oxford University (1987 อางถงใน สภาวด ฉตรวรรณชมพ, 2550, หนา 20) ใหความหมายวา ความคาดหวงเปนสภาวะทางจต ซงเปนความรสกนกคดอยางมวจารณญาณของบคคลทคาดการณลวงหนาตอบางสงบางอยางวาควรจะมควรจะเปนหรอควรจะเกดขน Webster’s New World Dictionary (1988, p. 478 อางถงใน สภาวด ฉตรวรรณชมพ, 2550, หนา 20) ใหความหมายวา ความคาดหวงเปนการคาดการณอนาคต โดยทความคาดหวงนนอาจเปนการคาดการณอนาคตในสงทดหรอสงทไมดกได

10

เกศน กลนบศน (2540 อางถงใน ธนกฤต แปนปน, 2550, หนา 7) กลาววา ความคาดหวง หมายถง การคาดคะเนหรอความมงหวงของบคคลทมตอคนอนในการกระท าสงใดสงหนงทตนปรารถนา โดยขนอยกบประสบการณ การกระท าและอนาคตเพราะวาพฤตกรรมของบคคลทแสดงออกในปจจบนยอมคาดหวงผลในอนาคต วรลกษณ มนสเออศร, มงขวญ กาญจนวเศษ และภทธรา ยอดพจตร (2541) กลาววา ความคาดหวง หมายถง การคาดการณถงโอกาสทจะเกดขนจากเหตการณหรอการกระท าของตนเองในลกษณะทใครท าอยางไรกจะไดรบผลอยางนน สาธต สอประเสรฐสข (2544, หนา 8) ใหความหมายวา ความคาดหวงคอแรงจงใจทเกดจากบคคลมความตองการหลายอยางและเชอวาถาด าเนนการวธนแลวจะไดผลตอบแทนเชนนน และเมอเชอแลวตดสนใจกระท าผลทไดรบนนเปนอกเรองหนงซงจะเกดความพอใจหรอไมพอใจไดแตกมแรงจงใจใหท าตามความเชอวาจะเปนอยางทคาดหวง สภาวด ฉตรวรรณชมพ (2550, หนา 20) ใหความหมายของความคาดหวงไววา หมายถง ความตองการหรอความรสกทบคคลมการคาดการณหรอคดเหน เปนสงทคาดคดไววาจะเกดขนหรอปรารถนาใหเกดขนและพยายามไปใหถงเปาหมายทก าหนดไว สรปวา ความคาดหวง เปนความตองการ ความมงหวงหรอความรสกนกคดอยางมวจารณญาณของบคคลในการคาดคะเนหรอคาดการณลวงหนาตอบางสงบางอยาง ซงอาจจะเกยวกบบคคล เหตการณ การกระท า และอน ๆ โดยการทจะเปนไปตามความคาดหวงหรอไม และมากนอยเพยงใดนนจะขนอยกบความรและประสบการณของแตละบคคล ทฤษฎความคาดหวง (Expectancy Theory) ทกชวตมความตองการหลายสงหลายอยาง ตางคนพยายามดนรนแสวงหา อยางนอยทสดคอตองการอาหาร เสอผา ทอยอาศยและยารกษาโรค ซงเมอไดรบการตอบสนองแลวกม ความตองการในระดบทสงขนไปเรอย ๆ จากความตองการหลายสงหลายอยางนเองท าใหเกด ความพยายามกระท าหรอด าเนนการดวยวธหนงวธใดดวยสอหรอเครองมออยางใดอยางหนงเพอใหบรรลความพอใจหรอเพอใหไดรบผลของการด าเนนงานนนตามทไดแสดงความพยายามนนเอง ซงเรยกวาความคาดหวงและความพอใจหรอไมพอใจ แตกมแรงจงใจใหท าตามความเชอวาจะเปนอยางทคาดหวงไว ทฤษฎความคาดหวง จงเปนทฤษฎทกลาวถงการจงใจของบคคล ซงขยายความของทฤษฎของมาสโลว (Maslow) วา ถาหากบคคลเกดความตองการพรอม ๆ กนหลายสง บคคลนนจะเลอกปฏบตอยางไร (ส าราญ เหลองวลาวลย, 2544, หนา 39)

11

Parasuraman, Zeithmal and Berry (1985) ไดระบถงปจจยหลกทมผลตอความคาดหวงของผบรการแบงออกเปน 5 ประการ ไดแก 1. การไดรบการบอกเลา ค าแนะน าจากบคคลอน 2. ความตองการของแตละบคคล 3. ประสบการณในอดต 4. ขาวสารจากสอและจากผใหบรการ 5. ราคา สภาวด ฉตรวรรณชมพ (2550, หนา 21) กลาวถงทฤษฎความคาดหวงของวคเตอร เอช วรม (Victor H Vroom) วา ทฤษฎ V.I.E. (V.I.E. Theory) มองคประกอบส าคญ 3 ประการ คอ V มาจากค าวา Valance คอ ระดบความรนแรงของความตองการของบคคลในเปาหมายรางวล กลาวอกนยหนงคอ คณคาความส าคญของรางวล หรอหมายถงความพงพอใจทบคคลไดรบรางวลนน I มาจากค าวา Instrumentality หมายถง สอ เครองมอ อปกรณ วถทางน าไปส ความพงพอใจ E มาจากค าวา Expectancy หมายถงความคาดหวงภายในตวบคคลนน ๆ

แนวคดและทฤษฎเกยวกบความคดเหน ความหมายของความคดเหน Webster (1967, อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ไดสรปความหมายของ ความคดเหนวาเปนความเชอทไมไดตงอยบนความแนนอนหรอความรอนแทจรงแตตงอยทจตใจ ความเหนและการลงความเหนของแตละบคคลทวานาจะจรงหรอนาจะตรงตามทคดไว Webster (1970, p. 525 อางถงใน สมใจ วรยพงศรตน, 2550, หนา 8) ไดใหความหมายของความคดเหนวา หมายถงการตดสนใจ วจารณ ความเหนหรอรปและการประเมนผลในจตใจเกยวกบขาวสารทไดรบ เปนความเชอของบคคลทมตอเหตการณหรอขาวสาร โดยความเชอนนจะขนอยกบประสบการณ การสงเกตของแตละบคคลหรอความคดเหน การแสดงออกทางความคด ความสนใจ ความรสกของผทรงคณวฒทมตอสงหนงสงใดหรอเหตการณใดเหตการณหนง Kolesnink (1970, p. 320 อางถงใน สมใจ วรยพงศรตน, 2550, หนา 8) ไดใหความหมายของความคดเหนไววา เปนการแสดงออกซงการตดสนใจจากการประเมนคาหรอทศนะเกยวกบเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะ และความคดเหนนยอมไดรบอทธพลของทศนคตดวย

12

Kolasa (1969, p. 19 อางถงใน อนรตน จกรเจรญพรชย, 2550, หนา 59) กลาววา ความคดเหนเปนการแสดงออกของแตละบคคลในอนทจะพจารณาถงขอเทจจรงอยางหนงอยางใด หรอเปนการประเมนผล (Evaluation) สงใดสงหนงจากสถานการณแวดลอมตาง ๆ หรอความคดเหนเปนการแสดงออกถงการลงความเหนของบคคลหนงในดานขอเทจจรงหรอเปนการตอบสนองสงเราทไดรบอทธพลมาจากความโนมเอยง Issak (1981 อางถงใน สมาน บชารตนชย, 2551) ใหความหมายของความคดเหนวา เปนการแสดงออกทางค าพดหรอค าตอบทบคคลไดแสดงออกตอสถานการณใดสถานการณหนงโดยเฉพาะจากค าถามทไดรบทว ๆ ไป โดยปกตแลวความคดเหนตางจากเจตคต คอ ความคดเหนจะเกยวกบเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะ ขณะทเจตคตจะเปนเรองทว ๆ ไป มความหมายทกวางกวา Good (1996, p. 29 อางถงใน อนรตน จกรเจรญพรชย, 2550 หนา 59) กลาววาความคดเหน หมายถง ความเชอ ความคดหรอการลงความเหนเกยวกบสงใดสงหนงซงไมอาจบอกไดวาเปน การถกตองหรอไม สมยศ อกษร (2546, หนา 13 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ไดสรปวา ความคดเหนเปนการแสดงออกของบคคลหรอกลมคนทางดานความรสกตอสงหนงสงใดเปน ความรสกเชอถอทไมอยบนความแนนอนหรอความจรง แตขนอยกบจตใจ ดวยการพดหรอการเขยน โดยอาศยพนฐานความรประสบการณในการท างานตดตอระหวางบคคลหรอกลมคน สภาพแวดลอมและมอารมณเปนสวนประกอบทส าคญ ซงการแสดงความคดเหนนอาจไดรบการยอมรบหรอปฏเสธจากบคคลอน ความคดเหนจงไมถาวรและมการเปลยนแปลงไดโดยงายในบางสถานการณ ความคดเหนอาจอยในลกษณะเหนดวยมากหรอเหนดวยนอย ดจหทย ครฑเดชะ (2550, หนา 8) ความคดเหน หมายถง การแสดงออกทาง ความรสกนกคด ความเชอทมตอสงใดสงหนงหรอเหตการณใดเหตการณหนง ซงอาจจะไดรบ การยอมรบหรอปฏเสธจากคนอนกได และความคดเหนของคนนนมหลายระดบขนอยกบพนฐาน ความร ประสบการณและสภาพแวดลอมของแตละบคคล สมาน บชารตนชย (2551, หนา 7) ใหความหมายวา ความคดเหนเปนสภาพความรสก ทบคคลใดบคคลหนงมตอสงใดสงหนง ในเวลาใดเวลาหนง ซงอาจเปนผลมาจากความร การปฏบต ประสบการณทบคคลนนไดรบมา โดยบคคลนนอาจแสดงออกมาทางใดทางหนงไมวาจะเปนการพด ลกษณะทาทางหรอไมแสดงออกเลยกได พงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) ไดใหความหมายไววา ความคดเหนหมายถงการแสดงความรสก ความเชอ เจตคตและคานยมบางอยางของบคคลตอสงใดสงหนง โดยอาศยความรหรอประสบการณและสภาพแวดลอม การแสดงความคดเหนนนอาจแสดงไดดวยค าพดหรอการเขยน

13

กได ซงความคดเหนนอาจไดรบการยอมรบหรอปฏเสธกไดเชนกน โรงเรยนหาดใหญวทยาลย (2555) ไดใหความหมายของความคดเหนไววา คอ อารมณ ความรสก ความคดและขอสนนษฐานทผพดหรอผเขยนมตอสงใดสงหนงและการแสดงความคดเหนคอการแสดงอารมณ ความรสก ความคดและขอสนนษฐานนนออกมาใหผฟงหรอผอานรบรและ เมอกลาวถงความคดเหนจ าเปนตองกลาวถงขอเทจจรงดวย ซงขอเทจจรงคอขอมลปรากฏการณและเรองราวตาง ๆ ตามทปรากฏแกบคคลทวไปโดยในการแสดงความคดเหนหาก ผพดหรอผเขยนเสนอแตความคดเหนเพยงอยางเดยวโดยไมใหเหตผลหรอขอสนบสนนประกอบ อาจท าใหความคดเหนนนมน าหนกนอยไมนาเชอถอ การแสดงความคดเหนมสวนประกอบส าคญ 2 สวนไดแก เหตผลและขอสรป เหตผลเปนขอเทจจรงหรอหลกการทใชสนบสนนความนาเชอถอของขอสรปซงเปน ความคดเหน การแสดงความคดเหนประกอบดวยสวนส าคญ 3 สวนคอ 1) ทมาคอ เรองราวทชใหเหนความจ าเปนทตองแสดงความคดเหนนน ๆ ท าใหผรบสารเกดความเขาใจและพรอมทจะรบฟง ความคดเหนตอไป 2) ขอสนบสนน คอ ขอเทจจรง หลกการ กฎเกณฑ ความคดและมตทน ามาใชประกอบใหเปนเหตผลทใชสนบสนนขอสรป 3) ขอสรป คอ สวนส าคญทสดของการแสดง ความคดเหนอาจเปนขอเสนอแนะ ขอวนจฉย ขอสนนษฐานหรอการประเมนคา เพอใหผอานพจารณายอมรบหรอน าไปปฏบต สรปวา ความคดเหน หมายถง การแสดงออกถงความรสกนกคด ความเชอ เจตคตและคานยมทบคคลใดบคคลหนงมตอสงใดสงหนงหรอเหตการณใดเหตการณหนง โดยอาศยความรประสบการณ สภาพแวดลอมและการสงเกต เปนสวนผลกดนใหเกดความคดเหนในลกษณะเชนนน การแสดงความคดเหนนนอาจแสดงไดดวยภาษาพด ภาษากาย หรอการเขยนกได ซงความคดเหนดงกลาวอาจถกหรออาจผดไปจากขอเทจจรงกได รวมทงอาจไดรบการยอมรบหรอปฏเสธจากคนอนกไดเชนกน การวดความคดเหน ความคดเหนเปนการแสดงออกทางทศนคตหรอความรสกของบคคลทมตอสงใดสงหนง ความคดเหนและทศนคตมความหมายและลกษณะใกลเคยงกน วธวดความคดเหนสามารถใชเปนวธการวดทศนคตดวยเชนกน (จ าลอง ค าดบญ, 2552, อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ส าหรบงานวจยชนนผวจยไดใชมาตรวดความคดเหนเปนแบบมาตรวดของไลเครท โดยเปนการสรางมาตรวดทพฒนาจากวธการของเธอรสโตน มขอค าถามเชงบวกสงใหผตอบตดสนขอความวา ขอความใดตรงกบความคดเหนของผตอบมากทสดม 5 ระดบ คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมมความเหน ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางยงและไดน าแนวคดการวดระดบความคดเหนมาประยกตใชในการสรางเครองมอในการศกษา แบงเปน 4 ระดบ คอ มากทสด มาก นอย นอยทสด

14

เพอใหไดระดบความคดเหนทเหมาะสมในการแปลผลขอมล

ววฒนาการของการจดการ แนวคดทางการจดการ มหาวทยาลยฟารอสเทอรน (2547) ไดสรปไววา แนวความคดทางการจดการ แบงออกไดเปน 2 แนวคด คอ แนวคดแบบเกา (Old Concept) และแนวคดแบบใหม (Modern Concept) ดงน 1. แนวความคดแบบเกา (Old Concept) ในสมยกอนการบงคบบญชาถอเอาความคดของหวหนางานเปนหลก การบรหารเปนไปโดยปราศจากเหตผล แตจะใชหลกความรนแรง เครงครด ผใตบงคบบญชาตองปฏบตตามค าสงของหวหนางานอยางเครงครดโดยไมค านงถงความคดเปนสวนตวของแตละบคคลจากการใชหลกการของแนวความคดแบบเกานทกอยางขนอยกบอ านาจ สายการบงคบบญชาจะมาจากเบองบนเสมอ โดยนายจางเปนผออกค าสงแตเพยงผเดยว ผใตบงคบบญชาไมมสทธแสดงความคดเหนใด ๆ การตดสนใจอยทสวนกลาง ไมมการกระจายอ านาจ ผบงคบบญชาสมยเกามกจะคดวาการจงใจใหบคคลท างานนนขนอยกบพนฐานทางเศรษฐกจคอเงนเพยงอยางเดยว จงไมไดใหความสนใจในเรองสวสดการและความปลอดภยในการด าเนนงานแตอยางใด 2. แนวความคดแบบใหม (Modern Concept) ทศนะของนายจางตอลกจางเปลยนแปลงไปจากเดม กลาวคอ นายจางมองลกจางในแงดใหความส าคญตอลกจางและมความไววางใจผใตบงคบบญชา นอกจากนยงน าเอาทฤษฎเกยวกบ การจงใจมาใชประโยชนในหลกการเกยวกบแนวความคดแบบใหมถอวาบคคลมความรบผดชอบ มความคดรเรม มความตองการและเตมใจจะท างานรวมกน มความรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย เปดโอกาสใหคนท างานอยางมประสทธภาพโดยใชระบบการควบคมตนเองการจงใจคนใหท างานไมไดใชเงนเปนปจจยส าคญแตเพยงอยางเดยว ตองมสงจงใจทไมใชตวเงนเกยวของดวย ววฒนาการทางการจดการ (Evolution of Management) อาจจะกลาวไดวาการจดการหรอการบรหารเปนเรองทแทบจะเกดขนพรอมกบ อารยธรรมมนษย ไมวาเราจะสบเรองราวทเกาแกในอดตเพยงใด เรากจะพบวาเมอมกลมกจะมผน า มหวหนาหรอมกษตรยซงจะตองด าเนนบทบาทเปนแกนน าของกลมเพอใหกลมของตนด ารงอยไดดวยความเปนระเบยบ สามารถด ารงฐานะความเปนกลมไวอยางเหนยวแนน แตการศกษาเปนทฤษฎและหลกเกณฑทางการจดการทมรปแบบเพงจะเรมขนเมอไมนานมาน คอราวศตวรรษท 18 ภายหลงจากการปฏบตอตสาหกรรม

15

การปฏวตอตสาหกรรม (Industrial Revolution) หมายถง การเปลยนแปลงทเกดขน อยางรวดเรวในการผลตสนคาอตสาหกรรม โดยเปลยนจากการผลตในระบบชางฝมอมาเปน การผลตดวยเครองจกร อนเปนผลทเกดจากการทมนษยสามารถคดคนพฒนาเครองจกรตาง ๆ ขนใชแทนแรงงานคนและแรงงานสตว ท าใหสามรถเพมประสทธภาพในการเพมผลผลตไดอยางมหาศาล การปฏวตอตสาหกรรมเกดขนในยโรปตะวนตกประมาณ ค.ศ. 1760-1830 ไดมการดดแปลงเครองจกรมาใชในอตสาหกรรมหลายประเภท เชน อตสาหกรรมทอผา โดยในป ค.ศ. 1733 จอรน เคย (John Kay) ไดประดษฐกระสวยบน (Flying Shuttle) เปนกระสวยทผกตดไวกบเชอกแลวใชวธ กระตกเชอกใหกระสวยพงไปมาแทนการใชคนซงท าใหการทอผารวดเรวขนไดผาหนากวางขน ตอมากไดมการพฒนาประดษฐเครองจกรและอปกรณตาง ๆ ในการทอผา เชน เลวส พอล (Lewis Paul) และ จอหน ยทท (John Wyatt) ไดประดษฐเครองปนดาย (Roll Spinning) รชารด อารคไรท (Richard Arkwright) ไดประดษฐเครองปนดายโดยใชพลงงานน าตก (Water Frame) เอดมนต คารทไรท (Edmund Cartwright) ประดษฐเครองทอผาทใชพลงงานไอน า (Power Loom) โดยเปน การน าเอาเครองจกรไอน าเขามาประกอบกบเครองทอผา จากการทไดมการคดคนเครองจกรไอน าไดกอนหนานนราวในป ค.ศ. 1765 โดย เจมส วตต (James Watt) ชาวสกอตแลนด ซงเครองจกรไอน า ของเจมส วตตกไดถกน ามาดดแปลงใชในอตสาหกรรมอกหลายดานนอกจากอตสาหกรรมทอผาแลว ไดแก อตสาหกรรมถานหน อตสาหกรรมเหลกและเหลกกลา อตสาหกรรมยานยนต เปนตน ผลของการปฏวตอตสาหกรรมประการหนงกคอ ระบบอตสาหกรรมครวเรอน (Domestic System) ไดสลายตวไปและเกดระบบโรงงาน (Factory System) เขาแทนท เนองจากการผลต แบบใหมโดยใชเครองจกรทมการลงทนมหาศาล การผลตไดทละมาก ๆ (Mass Production) เพอใหสามารถรองรบกบปรมาณการบรโภคทเพมขน เกดความตองการแรงงานมากขน เพอรองรบ การขยายตวของอตสาหกรรม สมาชกครวเรอนตางเคลอนเขาสการจางงานในโรงงาน โดยไดรบคาจางเปนผลตอบแทนจากการเปลยนแปลงดงกลาว ธรกจจงมการท างานทซบซอนยงยากมากขน และตองเผชญกบสภาวะการแขงขนทรนแรงเพมขน ดงนนการบรหารจดการองคการอยางมรปแบบจงมความจ าเปนและไดถกพฒนาขนมาเปนแนวความคดการจดการและไดมการปรบปรงเพอใหสามารถใชในการบรหารจดการองคการไดอยางมประสทธภาพเปนล าดบ Scott (1962) ไดแบงววฒนาการทางการจดการ ตงแตเรมแรกหลงการปฏวตอตสาหกรรมจนถงปจจบน เปน 3 ยค คอ ยคการจดการสมยเดม (Classic) ยคการจดการสมยใหม (Neo-classic) และยคการจดการสมยปจจบน (Modern) ดงน (มหาวทยาลยฟารอสเทอรน, 2547) ยคท 1 ยคการจดการสมยเดม (Classic) (ค.ศ. 1880-1930) 1. แนวความคดการจดการทมหลกเกณฑ (Scientific Management) เจาของทฤษฎคอ

16

Taylor (1880-1915) โดยมงศกษาและวเคราะหเกยวกบเรอง เวลา และการเคลอนไหว หรอ “Time and Motion Study” และไดชอวาเปนบดาของการจดการแบบวทยาศาสตร ในทศนะของ Taylor เหนวา การปรบปรงประสทธภาพของการท างานใหดขน ถาไดมการก าหนดวธการท างานใหดขน ถาไดมการก าหนดวธการท างานทดทสดวธเดยวทงนายจางและลกจางจะไดรบผลประโยชนรวมกน ซงโดยหลกการทส าคญของ Sciencetific Management ม 4 ประการ ไดแก 1) การคดคน และก าหนด “วธทดทสด” (The One Best Way) ส าหรบงานทท าแตละอยาง 2) ตองมการคดเลอกและพฒนาคนงาน จดงานใหเหมาะสมสอดคลองกบคนงานและจะตองมการอบรมคนงานไดรจกวธท างานทถกตอง 3) ตองมวธการพจารณาอยางรอบคอบเกยวกบวธการท างานและคนงาน และเชอวาคนงานจะไมคดคานตอตานวธการท างานใหมทก าหนดขน 4. ตองมการประสานรวมมอกน อยางใกลชดระหวางผบรหารและคนงาน แนวคดการจดการแบบวทยาศาสตรไดถกยอมรบอยางแพรหลายและมอทธพลตอ การปฏบตการทางการบรหารแพรออกไปในอตสาหกรรมตาง ๆ ของสหรฐอเมรกาอยางรวดเรว นอกเหนอจาก Taylor กยงมนกการจดการตามหลกวทยาศาสตรคนอน ๆ เชน Henry Gantt, Frank และ Lillian Gilbreth เปนตน แตอยางไรกตาม แนวคดนกไดมการถกตานจากผบรหารสวนหนง เนองจากพวกเขาไมเหนดวยกบการใชวธการทางวทยาศาสตรทดแทนการใชดลยพนจ และคนงานกไมพอใจกบการศกษาเรองเวลาและการเคลอนไหว เพอน ามาก าหนดเปนมาตรฐานส าหรบทก ๆ งาน ในทศนะของคนงานพวกเขามความรสกวาถกปฏบตเหมอนกบเครองจกร Taylor (1964) ถกมองวา เปนเพยงนกปฏบตระดบโรงงานไมไดเปนนกทฤษฎองคการ แตอยางไรกตามแนวคดการจดการแบบวทยาศาสตรถอไดวาเปนจดเรมตนและมสวนในการชวยพฒนาใหเกดแนวคดทางการจดการทมรปแบบในล าดบตอมา เชน การแยกหนาทการวางแผนของผบรหารออกจาก การปฏบตการ การแบงอ านาจหนาทใหชดเจน การใชมาตรฐานในการควบคมระบบการจายคาจางและผลตอบแทนจงใจ เปนตน 2. แนวความคดการจดการตามหลกการจดการทวไป (The General Principle of Management) หรอทฤษฎการบรหาร (Administrative Theory) โดยทการบรหารตามหลกวทยาศาสตรไดมงเนนใหความส าคญในการจดการในระดบปฏบตการ ซงจะใชในวงจ ากดไมอาจประยกตใชกบการจดการในภาพรวมทงองคการ ดงนน จงเกดการพฒนาแนวความคดทฤษฎ การบรหารเพอใชจดการกบองคการทก ๆ ระดบ เรยกแนวความคดดงกลาววา ทฤษฎการบรหารหรอแนวคดการจดการตามหลกการจดการทวไป โดยนกทฤษฎการบรหารในระยะแรก คอ Fayol นกอตสาหกรรมชาวฝรงเศสเปนบคคลทไดชอวาเปนบดาของทฤษฎการบรหาร แนวความคดของ เขาไดเขยนเปนหนงสอชอวา Administrative Industrille et General ถกจดพมพครงแรกใน

17

ป ค.ศ. 1916 ซง Fayol ไดสรปสาระส าคญของการศกษาไดเปน 3 สวนคอ สวนท 1 เกยวกบหนาท การจดการ (Management Function) หนาททางการจดการ ตามทฤษฎของ Fayol (1923) แบงไดเปน 5 อยาง คอ การวางแผน (Planning) การจดการองคการ (Organizing) การบงคบบญชาสงการ (Commanding) การประสานงาน (Coordination) และการควบคม (Controlling) สวนท 2 เกยวกบคณลกษณะของผบรหาร ผบรหารระดบสงจะตองมคณลกษณะพรอมดวยความสามารถทางรางกาย จตใจ ไหวพรบมการศกษาหาความร เทคนคในการท างาน และประสบการณตาง ๆ ซงรวมเรยกวา “ความสามารถทางดานการจดการ” ซงตางจากพนกงานระดบปฏบตการทจะเปนหนาทเทคนค วธการท างานเปนส าคญ สวนท 3 เกยวกบหลกการจดการ (Management Principle) ซง Fayol (1923) ไดวางหลกการทวไปทใชในการจดการไว 14 ขอ คอ 1) หลกทเกยวกบอ านาจหนาท และความรบผดชอบ (Authority & Responsibility) Fayol เชอวาอ านาจหนาทและความรบผดชอบเปนสงท แยกจากกนมไดและอ านาจหนาทควรจะมเทากบความรบผดชอบ นนคอเมอผใดไดรบมอบหมายใหรบผดชอบตองานใดงานหนงผนนกควรจะไดรบมอบหมายอ านาจหนาทเพยงพอทจะใชปฏบตงานนนใหส าเรจลลวงไปไดเปนอยางด 2) หลกของการมผบงคบบญชาเพยงคนเดยว (Unity of Command) การกระท าใด ๆ คนงานควรไดรบค าสงจากผบงคบบญชาเพยงคนเดยวเทานนเพอ ปองกนมใหเกดความสบสนในค าสงทเกดขนนนเอง 3) หลกของการมจดมงหมายรวมกน (Unity of Direction) ทงนเพราะกจกรรมของกลมทมเปาหมายอนเดยวกน ควรจะตองด าเนนไปในทศทางเดยวกนและเปนไปตามแผนงานเพยงอนเดยวรวมกนเพอใหเกดประสทธภาพในการบรรลเปาหมายขององคการ 4) หลกของการธ ารงไวซงสายงาน (Scalar Chain) ซงกคอสายการบงคบบญชาจากระดบสงมายงระดบต าสดในองคการทจะเอออ านวยการใหการบงคบบญชาเปนไปตามหลกของ การมผบงคบบญชาเพยงคนเดยวและชวยใหเกดระเบยบในการตดตอสอสารในองคการอกดวย 5) หลกของการแบงงานกนท า (Division of Work or Specialization) คอ การแบงงานกนท าตาม ความถนด เพอใหเกดการใชประโยชนของบคลากรในองคการอยางมประสทธภาพสงสดตามหลกเศรษฐศาสตร 6) หลกเกยวกบระเบยบวนย (Discipline) ระเบยบวนยในการท างานนนเกดจาก การปฏบตตามขอตกลงในการท างาน โดยมงทจะกอใหเกดความเคารพเชอฟงและท างานตามหนาทดวยความตงใจ ทงน ผบญชาจะตองมความยตธรรม และเปนตวอยางทดแกผใตบงคบบญชาดวย 7) หลกของการถอประโยชนสวนบคคลเปนรองจากประโยชนสวนรวม (Subordination of Individual To General Interest) ระบไววา เปาหมายของสวนบคคลหรอของสวนยอยตาง ๆ ควรใหสอดคลองกบเปาหมายของกลมเพอทจะใหส าเรจผลตามเปาหมายของกลม (องคการ) นนอยางมประสทธภาพ 8) หลกการของการใหผลประโยชนตอบแทน (Remuneration) ตองมความยตธรรมและใหเกดความพอใจและประโยชนมากทสดแกทงสองฝายคอลกจางและนายจางใหสามารถด ารง

18

อยไดในภาวการณปจจบน 9) หลกของการรวมอ านาจไวสวนกลาง (Centralization) การจดการควรจะมการรวมอ านาจไวทจดศนยกลางเพอทจะควบคมสวนตาง ๆ ขององคการไวไดเสมอ ทงนเพอใหเกดประโยชนรวมสงสดเทาทจะท าได 10) หลกของความมระเบยบเรยบรอย (Order) การจดระเบยบส าหรบการท างานของคนงานในองคการนน ผบรหารจ าตองก าหนดลกษณะและขอบเขตของงานใหถกตองชดเจน พรอมทงระบถงความสมพนธตองานอน (ผงการจดองคการ Organization Chart) เพอใหเกดการท างานรวมกนอยางเปนระเบยบเรยนรอย 11) หลกของความเสมอภาค (Equity) ผบรหารตองยดถอเรองของการเอออารและความยตธรรมเปนหลก เพอใหผใตบงคบบญชาเกด ความจงรกภกดและอทศตนในการท างานใหกบองคการ 12) หลกของความมเสถยรภาพของ การวาจางท างาน (Stability of Tenure) การทคนเขาออกมากยอมเปนสาเหตของการสนเปลอง และ ท าใหการจดการงานไมเกดประสทธภาพ ดงนนทงผบรหารและคนงานจะตองใชเวลาระยะหนงเพอเรยนรงานจนท าไดดเสยกอน 13) หลกของความคดรเรม (Intiative) การชวยคดรเรมของคนงาน ทกคนภายในของเขตทคนคนนนพงคงมจะเปนพลงอนส าคญทจะท าใหองคการเขมแขงขนตลอดจนแผนงานและเปาหมายตาง ๆ กจะถกท าใหส าเรจไดอยางมประสทธภาพสงสดดวย 14) หลกของ ความสามคค (Esprit De Corps) คอ การเนนถงความจ าเปนททกคนในองคการจะตองท างานเปน กลมทเปนอนหนงอนเดยวกน เพอจะใหเกดการบรรลเปาหมายขององคการเปนอยางดภายในทศทางเดยวกน นอกจาก Fayol (1923) แลว ในระหวาง ค.ศ. 1920-1930 กไดมนกทฤษฎบรหารคนอน ๆ เชน Gulick และ Urwick ไดมทศนะตามแนวคดของ Fayol (1923) โดยไดพฒนาหลกการ ซงถกเขยนเปนเอกสารขนในป ค.ศ. 1937 ชอวา Paper in the Science of Administrative ซงสรปหลกการไดคอ 1) วางคนใหเหมาะสมกบโครงสรางขององคการ 2) ยอมรบผบรหารระดบสงคนใดคนหนงในฐานะทเปนแหลงของอ านาจหนาท 3) ปฏบตตามหลกการ มผบงคบบญชาเพยงคนเดยว 4) ใชเจาหนาทใหค าแนะน าปรกษาเฉพาะดานและทวไป 5) จดแผนกงานตามความมงหมาย กระบวนการและสถานท 6) มอบหมายงานและใชประโยชนจากหลกของขอแตกตาง 7) ก าหนดขนาดการควบคมทเหมาะสม จะเหนไดวา แนวความคดทฤษฎการบรหารนนสามารถใชไดอยางกวางขวางเปนสากล สามารถใชเปนแนวทางส าหรบองคการทก ๆ แบบทก ๆ ระดบ 3. แนวคดการบรหารระบบราชการ (Bureaucracy Approach) ในยคการจดการสมยเดมนไดมแนวคดทส าคญอกแนวคดหนง กคอทฤษฎการบรหารงานระบบราชการ โดย Max Weber นกสงคมวทยาชาวเยอรมน ในป ค.ศ. 1900 ซง Weber (1966) เชอวา แนวคดนใชไดอยางมประสทธภาพในองคกรขนาดใหญทมความซบซอน ซงพอจะสรปหลกการไดดงน 1) มการแบงงาน

19

ท าเฉพาะดานตามความถนดอยางเหมาะสมอยางชดเจนและสมพนธกน 2) มการจดล าดบชนของอ านาจหนาทไวอยางชดเจนและลดหลนกนลงมา 3) ใชระบบของกฎเปนหลกประกนของการท างานใหบรรลเปาหมาย และขจดความไมแนนอนในการปฏบตงาน 4) เนนความสมพนธระหวางบคคลเปนทางการ ไมเปนสวนตว (Impersonal) 5) การเลอนขนเลอนต าแหนงจะพจารณาบนพนฐานของความมอาวโสและความส าเรจ 6) มงเนนการเกบบนทกไวเปนหลกฐานเพอประโยชนในการบรหาร งานในอนาคต จะเหนไดวา แนวคดหลกของการบรหารระบบราชการเปนการสรางความชดเจนของขอบเขตอ านาจหนาท ซงจะตองมการแบงงานกนเฉพาะดานอยางชดเจน และลดหลนของอ านาจหนาท ผทมอ านาจสงกวากจะท าหนาทก ากบดแลผทมอ านาจนอยกวาตามสายการบงคบบญชา ของตนเปนการใชกฎระเบยบเปนปจจยหลกในการควบคมการท างานในทก ๆ ระดบสงเสรมความกาวหนาทางต าแหนงไปตามความสามารถ โดยไมยดความสมพนธสวนตว และเนนการจดบนทกเปนหลกฐานซงนบวาเปนระบบทมงใหเกดความชดเจนอยางแทจรง แตอยางไรกตามแนวคดนกไดถกวพากษวามจดออนในเรองของการมระเบยบแบบแผนมากจนเกนไปท าใหขาดความคลองตวและเกดความลาชา (Red Tape) จงไมเหมาะสมกบองคกรทตองการความคลองตวสงและตองการความคดรเรมสรางสรรคของสมาชกในองคการ ยคท 2 ยคการจดการสมยใหม (Neo-classic) (ค.ศ. 1930-1950) 1. แนวความคดการจดการตามแนวมนษยสมพนธ (Human Relation) เจาของแนวความคดหรอทฤษฎ ไดแก Mayo (1933) นกจตวทยาชาวสหรฐอเมรกาเรยกวาวจยทเปนผลงานเปนทรจกกนเปนอยางดวา “Hawthorne Study” หรอ “Hawthorne Experiment” ซงจากการศกษาของ Mayo สรปไดวาโดยธรรมชาตของมนษยจะมพฤตกรรมอย 2 แบบ คอ พฤตกรรมทเปนไปตามเหตผลและพฤตกรรมทเปนไปตามอารมณซงเปนพฤตกรรมทเกดขนอยางไมมเหตผล ดงนน ในการทใหปจจยผลตอบแทนหรอคาจางสง เพอใหคนงานเพมประสทธภาพในการท างานสง ซงถอวาเปนพฤตกรรมทเปนไปตามเหตผลอาจจะเปนความเขาในทไมถกตองทงหมดเนองมาจากมนษยไมใชเครองจกรมนษยมจตใจและความรสก มความแปรปรวนทางดานอารมณ ดงนน ปจจย จงใจทเปนตวเงนเพยงอยางเดยวนนไมเพยงพอตอการใชในการเพมประสทธภาพในการท างานหรอเพมผลผลต ยงมปจจยอน ๆ ทเปนปจจยทใชตอนสนองเรองราวทางดานจตใจและความสมพนธ ทางสงคมระหวางกน นอกจากน Mayo (1933) ยงไดศกษาในล าดบตอมาเกยวกบเรอง ลกษณะของผน า (Leadership) การพฒนาพนกงาน (Employee Development) และการตดตอสอสาร (Communication)

20

2. แนวความคดการจดการแบบพฤตกรรมศาสตร (Behavior Approach) ซงจากการคนพบ แนวความคดเกยวกบมนษยสมพนธจงท าใหมการตนตวและมการศกษาเรองราวเกยวกบมนษย เพมมากขน โดยไดมนกวชาการหลาย ๆ ทานในยคนไดท าการศกษาเรองราวเกยวกบมนษย เพมมากขนและก าหนดเปนทฤษฎตาง ๆ เชน Maslow ไดศกษาทฤษฎความตองการ Herzberg ไดศกษารปแบบการจงใจ Stogdill ไดศกษาผน าในองคการ Lewin และเพอน ไดศกษาเรอง การเคลอนไหวของกลม Barnard ไดศกษาทฤษฎอ านาจหนาททเกดจากการยอมรบและยงมนกวชาการใหม ๆ อกหลายทานทไดท าการศกษาเกยวกบมนษยอยางลกซงในแงมมตาง ๆ เชน Chris Argyris, Likert, Mcclelland เปนตน กลาวโดยสรป การจดการตามทฤษฎ Human Relation ไดมงเนนถงความส าคญของคนและมความเขาใจเกยวกบธรรมชาตทแทจรงของมนษย ซงเปนการทจะเพมประสทธภาพการท างานและเพมผลผลตใหสงขนนนปจจยทเปนตวเงนนนยงไมเพยงพอ แนวความคดในยคนจะมงเนน โดยใหความส าคญไปทคนมากวางาน ถอวาคนเปนหวใจของการบรการทจะตองค านกถงเปนอนดบแรกจะตองพยายามปรบวธการท างานทใหคนพงพอใจมอสระทจะคดรเรมเพอสรางสรรคในทางตาง ๆ ยคท 3 ยคการจดการสมยปจจบน (Modern) (ค.ศ. 1950-ปจจบน) 1. แนวความคดการจดการโดยใชคณตศาสตรเพอชวยในการตดสนใจเปนแนวความคด ทใชตวเลขเปนเครองมอในการบรหารและการตดสนใจ โดยมการพยายามปรบขอมลตาง ๆ ใหเปนตวเลข และน าตวเลขเหลานนผานกระบวนการค านวณทางคณตศาสตรและตวเลขทเปนผลลพธจะน าไปสการวเคราะห ตความ และแปรความหมาย และจะน าไปใชประกอบในการตดสนใจของผบรหาร อยางไรกตามการใชตวเลขหรอสตรค านวณตาง ๆ ทเปนกระบวนการทางคณตศาสตรนน มขอจ ากดและมขอยกเวนมากซงขอจ ากนทเปนขอยกเวนเหลานแทจรงแลวเปนสงทเกยวของ และ มอทธพลทส าคญในการทจะตองพจารณาประกอบในการบรหารงานและการตดสนใจ แตอยางไร กตามตวเลขทผานการประมวลทางคณตศาสตรออกมาเปนผลลพธจะใชไดอยางมประสทธภาพเพยงใดนนกขนอยกบความสามารถของผวเคราะหทจะตองค านงถงปจจยแวดลอมอน ๆ ทเกยวของและจะตองน ามาพจารณาประกอบกบผลลพธทเปนตวแบบอยางสมเหตสมผล 2. แนวความคดการจดการเชงระบบ โดย Wiener (1954) ไดน าเอาแนวคดเกยวกบระบบ (System) มาประยกตใช ซง “ระบบ” (System) กคอสวนตาง ๆ จ านวนหนง ซงสมพนธและขนอยตอกนเปนอนหนงอนเดยวกนเพอกระท างานสงบางอยางใหส าเรจผลตามตองการ ลกษณะส าคญของระบบ คอในระบบใหญ (System) จะประกอบดวยระบบยอย (Sub System) ทงระบบจะม การเคลอนไหวอยตลอดเวลาในลกษณะเปน Dynamic การเคลอนไหวของระบบยอย (Sub System)

21

จะมผลกระทบซงกนและกนอยางตอเนองเปนลกโซ (Chain of Effect) และการเปลยนแปลงของระบบหนงจะสงผลกระทบตอระบบอนและระบบแบงไดเปน 2 ชนด คอ ระบบปดและระบบเปด ระบบปด (Closed System) เปนระบบทไมเกยวพนกบสงแวดลอมภายนอก และสงแวดลอมภายนอกจะไมมอทธพลตอกลไกของระบบ สวนระบบเปด (Opened System) เปนระบบทตองค านงถงสงแวดลอม เนองจากสงแวดลอมภายนอกตาง ๆ นนมอทธพลตอกลไกของระบบ ดงนน แนวความคดการจดการเชงระบบ (System Approach) เปนแนวความคดทมององคการและกลไกภายในองคการวาลกษณะเหมอนกบระบบ กลาวคอถาจะพจารณาองคประกอบสวนน าเขา (Input) ขององคการกไดแก ปจจยทางการจดการตาง ๆ เชน วตถดบ แรงงาน เครองจกร โดยสวนน าเขาเหลานจะน าไปผานกระบวนการ (Process) คอผานกระบวนการและกจกรรมทางการบรหาร และในสวนของผลลพธ (Output) กคอสนคาหรอบรการ และน าไปสการบรรลวตถประสงค กคอก าไร ผลตอบแทนทนาพอใจของผถอหน ความอยรอดและความเจรญเตบโตขององคการ การมองโดยภาพรวมขององคการนนอาจกลาวไดวาองคการเปนระบบเปด เนองมาจาก การท างานโดยผานกระบวนการตาง ๆ เพอใหออกมาเปนความส าเรจอยางมประสทธภาพตามเปาหมายนนจะตองขนอยกบปจจยแวดลอมตาง ๆ อนไดแก กฎหมาย เศรษฐกจ การเมอง ลกคา คแขงขน เทคโนโลย ฯลฯ ซงความส าเรจขององคการจะมประสทธภาพมากนอยเพยงใดกขนอยกบอทธพลของปจจยตาง ๆ เหลาน นอกจากนกมระบบการควบคมและการประเมนผลงานเพอเปนขอมลยอนกลบหรอ Feedback เพอน าไปสการแกไขและพฒนาตอไป กลไกการจดการเชงระบบกเปน การมององคการในลกษณะกลไกของระบบ กลาวคอ องคการเปรยบเสมอนระบบใหญ (System) ซงประกอบดวยระบบยอยตาง ๆ (Sub System) เชน ระบบตลาด ระบบผลต ระบบการเงน ระบบบญช ระบบการบรหารบคคล เปนตน องคการจะมการเคลอนไหวตลอดเวลา กคอ มการท างานตลอดจนการปฏบตกจกรรมทางการบรหารเพอใหประสบความส าเรจตามเปาหมายในระบบยอยหรอหนวยงานตาง ๆ กจะมการท างานตามหนาท ซงจะตองมการตดตอประสานงานระหวางกนอยตลอดเวลาโดยอาศยระบบการจดการการตดตอสอสารภายในทมประสทธภาพ เมอหนวยงานใดหรอสวนงานใดเกดการเปลยนแปลงกจะสงผลกระทบไปยงหนวยงานอน ๆ ถงแมวาแตละหนวยงาน จะมเปาหมายเปนของตนเองตามลกษณะงาน แตทวาในภาพรวมแลวเปาหมายเหลานนจะตอง มทศทางเดยวกนเพอมงสเปาหมายโดยรวมขององคการ 3. แนวความคดการจดการตามสถานการณ ซงแนวคดนไดถกพฒนาขนมาใหสอดคลองกบสถานการณในยคใหมทตองเผชญกนการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมตาง ๆ ขององคการ เปนแนวคดทางการบรหารทมงสรางความสมพนธระหวางตวแปรผน ไดแก สภาพแวดลอมกบ การเปลยนแปลงองคการอยางเหมาะสม โดยการออกแบบองคการอยางเหมาะสมและกระท า

22

การบรหารจดการใหสอดคลองกบสถานการณเฉพาะอยางเกดขน คอ มงใหความส าคญตอสภาพแวดลอมขององคการ ยอมรบหลกการตาง ๆ ทเปนสากลควบคกบการมององคการแตละองคการมลกษณะพเศษเฉพาะ มงแสวงหาความเขาใจของความสมพนธทขนอยระหวางกบระบบยอยตาง ๆ ภายในองคการตลอดจนความสมพนธระหวางองคการกบสภาพแวดลอมภายนอกและยอมรบวาสภาพแวดลอมภายนอกและระบบยอยภายในตาง ๆ ของแตละองคการคอนขางมลกษณะพเศษอยาง จะเหนวาแนวคดนมความเขาใจวา ไมมแนวทางของการบรหารหรอทฤษฎการบรหารใดทดทสดเพยงแนวทางเดยวทจะใชไดกบองคการทกรปแบบ การบรหารจะมประสทธภาพยอมขนอยกบความสามารถประยกตและเลอกใชวธการอยางเหมาะสมตามแตสถานการณทเกดขน นกวชาการบรหารทไดศกษาแนวคดตามสถานการณและไดสรางเปนแนวคดขนมา เชน Paul Pigors และ Charles Myers ไดพฒนาแนวคด “การบรหารบคคลตามสถานการณ” เปนการศกษาเพอแสดงใหเหนถงผลกระทบของตวแปรตาง ๆ ตอหนาทตาง ๆ ของการบรหาร Fred Fiedler ไดพฒนารปแบบจ าลอง “ความเปนผน าตามสถานการณ” เปนรปแบบจ าลอง ซงชใหเหนถงผลกระทบของสถานการณทมตอความเปนผน าและชใหเหนถงตวแปรผนสถานการณส าคญทสดทมผลตอ แบบของผน า ซงม 3 ปจจย ไดแก อ านาจหนาทตามต าแหนง การยอมรบของผใตบงคบบญชาและโครงสรางของงาน สวน Paul Lawrence และ Jay Lorsch ไดพฒนาการออกแบบองคการตามสถานการณขนมาโดยชใหเหนวาจะไมมแนวทางทดทสดเพยงแนวทางเดยวในการจดองคการ (No One Best Way) สรปวา ววฒนาการของการจดการอาจแบงไดเปน 3 ยค คอ ยคการจดการสมยเดม (Classic) (ค.ศ. 1880-1930) ซงประกอบดวย แนวความคดการจดการทมหลกเกณฑ (Scientific Management) แนวความคดการจดการตามหลกการจดการทวไป (The General Principle of Management) หรอทฤษฎการบรหาร (Administrative Theory) และแนวคดการบรหารระบบราชการ (Bureaucracy Approach) ยคการจดการสมยใหม (Neo-classic) (ค.ศ. 1930-1950) ซงประกอบดวย แนวความคดการจดการตามแนวมนษยสมพนธ (Human Relation) และแนวความคดการจดการ แบบพฤตกรรมศาสตร (Behavior Approach) และ ยคการจดการสมยปจจบน (Modern) (ค.ศ. 1950-ปจจบน) ซงประกอบดวย แนวความคดการจดการโดยใชคณตศาสตรเพอชวยในการตดสนใจ (Quantitative and Decisional Approach) แนวความคดการจดการเชงระบบและเชงกระบวนการ (System and Process Approach) และแนวความคดการจดการตามสถานการณ (Situational Approach)

23

แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารจดการภาครฐแนวใหม ความหมายของการบรหารจดการ Stoner and Freeman (1981, p. 5) และ Bartol and Martin (1991, pp. 6-9 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) กลาววา การจดการเปนกระบวนการท าใหเปาหมายขององคการบงเกดผลสมฤทธโดยการวางแผน การจดองคการ การน าและการควบคมงานของสมาชกองคการเปนการใชทรพยากรขององคการทมอยใหบรรลถงเปาหมายขององคการ Longnecker and Pringle (1981, p. 3 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) นยามวา การจดการเปนกระบวนการของการไดมาและการผนวกมนษย งบประมาณและทรพยากรทางกายภาพเขาหากน เพอทจะบรรลถงเปาหมายพนฐานขององคกรในการผลตสนคาและบรการ ทพงปรารถนาของหนวยสงคมบางสวน Griffin (1997, p. 4) กลาววา การบรหารจดการ (Management) หมายถงชดของหนาท ตาง ๆ (A Set of Functions) ทก าหนดทศทางในการใชทรพยากรทงหลายอยางมประสทธภาพและประสทธผล เพอใหบรรลถงเปาหมายขององคกร การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ (Efficient) หมายถงการใชทรพยากรไดอยางเฉลยวฉลาดและคมคา (Cost-effective) การใชทรพยากร อยางมประสทธผล (Effective) นนหมายถงการตดสนใจไดอยางถกตอง (Right Decision) และ มการปฏบตการส าเรจตามแผนทก าหนดไว ดงนน ผลส าเรจของการบรหารจดการจงจ าเปนตอง มทงประสทธภาพและประสทธผลควบคกน วรช วรชนภาวรรณ (2548, หนา 5) กลาวไววา การบรหารจดการ (Management Administration) การบรหารการพฒนา (Development Administration) และการบรหารการบรการ (Service Administration) แตละค ามความหมายคลายคลงหรอใกลเคยงกนทเหนไดอยางชดเจน มอยางนอย 3 สวนคอ 1) เปนแนวทางหรอวธการบรหารงานภาครฐทหนวยงานของรฐ และ/ หรอ เจาหนาทของรฐน ามาใชในการปฏบตราชการเพอชวยเพมประสทธภาพในการบรหารราชการ 2) มกระบวนการบรหารงานทประกอบดวยสามขนตอน คอ การคด (Thinking) หรอการวางแผน (Planning) การด าเนนงาน (Acting) และการประเมนผล (Evaluating) และ 3) มจดหมายปลายทางคอการพฒนาประเทศไปในทศทางทท าใหประชาชนมคณภาพชวตทดขน รวมทงประเทศชาต มความเจรญกาวหนาและมนคงเพมขน ส าหรบสวนทแตกตางกนคอแตละค ามจดเนนตางกน กลาวคอ การบรหารจดการเนนเรองการน าแนวคดการจดการของภาคเอกชนเขามาใชในการบรหารราชการ เชน การมงหวงผลก าไร การแขงขน ความรวดเรว การตลาด การประชาสมพนธ การจงใจดวยคาตอบแทน การลดขนตอน และการลดพธการ เปนตน ในขณะทการบรหารการพฒนาใหความส าคญเรองการบรหารรวมทงการพฒนานโยบาย แผน แผนงาน โครงการ (Policy, Plan,

24

Program, Project) หรอกจกรรมของหนวยงานของรฐ สวนการบรหารการบรการเนนเรอง การอ านวยความสะดวกและการใหบรการแกประชาชน พงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) กลาวไววา การบรหารจดการ ม 4 องคประกอบ คอ การวางแผนเปนกระบวนการท าหนาทเกยวกบการก าหนดเปาหมายและตดสนใจเลอกทางทดทสด เพอมงผลสมฤทธของเปาหมายทไดตงไว การจดองคการเปนกระบวนการท าหนาทเกยวกบทรพยากรมนษยและทรพยากรอนทไมใชมนษย เพอใหแผนทตงไวสามารถด าเนนการใหบรรลผลส าเรจได การเปนผน ากระบวนการท าหนาทเกยวกบการสรางแรงจงใจใหผอนท างานมงสเปาหมายขององคการเปนส าคญ การควบคม เปนกระบวนการทมงไปสการออกกฎระเบยบวธปฏบตใน การท ากจกรรมขององคการใหไดผลลพธตามมาตรฐานและเปาหมายทองคการพงประสงค สรปวา การบรหารจดการเปนกระบวนการท าใหเปาหมายขององคการบงเกดผลสมฤทธ มองคประกอบส าคญ 4 อยาง คอ 1) การวางแผน เปนกระบวนการท าหนาทเกยวกบการก าหนดเปาหมายและตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสดเพอมงสผลสมฤทธตามเปาหมายทตงไว 2) การจดองคการเปนกระบวนการท าหนาทเกยวกบทรพยากรมนษยและทรพยากรอน ๆ เพอใหแผนทตงไวสามารถด าเนนการใหบรรลผลส าเรจได 3) การเปนผน ากระบวนการ เพอท าหนาทเกยวกบการสรางแรงจงใจใหบคลากรขององคการและผมสวนไดสวนเสยทงหลายใหมสวนชวยกนท างานทงโดยทางตรงและทางออมเพอมงสเปาหมายขององคการเปนส าคญ 4) การควบคมเปนกระบวนการ ทมงไปสการออกกฎระเบยบวธปฏบตในการท ากจกรรมขององคการทจะสงผลให การท างาน มประสทธภาพในทกระบบและทกขนตอน โดยผลลพธทออกมาอยางต าจะตองไดตามมาตรฐานทก าหนด ซงเปนการใชทรพยากรขององคการทมอยใหบรรลถงเปาหมายส าคญขององคการอยางเกดประสทธผลสงสด ความหมายของการบรหารจดการภาครฐแนวใหม กระแสเรยกรองในเชงความตองการทกษะเพอการบรหารงานภาครฐเพมเตมจาก การวเคราะหนโยบาย อนสงผลใหสถาบนการศกษาหลายแหงทงในตางประเทศและในประเทศไทยพฒนาสาขาของการศกษานโยบายมาเปนศกษารฐประศาสนศาสตรในอกสาขาใหมทเรยกวา การจดการภาครฐแนวใหม (New Public Management หรอ NPM) ซงผนวกเอาพนฐานเชงทฤษฎของการจดการภาคธรกจและการบรหารงานภาครฐเขาไวดวยกน อาณาบรเวณของการศกษาการจดการภาครฐหรอการบรหารงานภาครฐจงไดกาวเขาสความเปนไปในเชงการบรหารดวยการน าเอาแนวคดของการพฒนาองคการ (Organization Development) การจดการเชงกลยทธ (Strategic Management) มาใชกบการบรหารภาครฐเพอใหเกดมตของประสทธภาพ โดยไมปฏเสธการแยกเรองการเมองออกจากการบรหารของขาราชการประจ า การจดการภาครฐแนวใหมนไดรบความสนใจน ามาใชเปน

25

กรอบแนวทางของการบรหารหนวยงานภาครฐทงในสงคมตะวนตกและในประเทศไทยดวย สงส าคญของแนวคดนคอการเนนการปรบปรงประสทธภาพของการบรหารงานภาครฐการใหบรการประชาชนดวยกระบวนการใหบรการสาธารณะทโปรงใสเปนธรรมและเนนการมสวนรวมของประชาชน โดยเฉพาะการบรหารงานบนพนฐานของการบรหารกจกรรมบานเมองและสงคมทด (Good Governance) ซงเปนแนวคดของการศกษาวจยในครงน พนฐานเชงแนวคดและทฤษฎของการบรหารภาครฐอนเปนทมาของการจดระบบ การบรหารภาครฐในปจจบนของประเทศตาง ๆ นน กลาวไดวามรากฐานทก าเนดมาจากกระบวนการของการจดการภาครฐแนวใหมซงเพงเรมตนน ามาประยกตใชอยางแพรหลายในชวงนบแตทศวรรษ 1970 เปนตนมานเอง และมการลงมอปฏบตในประเทศองกฤษและสหรฐอเมรการวมทงอกหลายประเทศในยโรป (สมาน บชารตนชย, 2551) จากกระแสการบรหารจดการภาครฐใหมเรมมาจากความพยายามของนกวชาการใน การอธบายถงลกษณะหรอปรากฏการณอนเกยวกบการปฏรประบบบรหารงานภาครฐทเกดขนในชวงทศวรรษ 1980 และตนทศวรรษ 1990 ของบรรดากลม “ประเทศเวสมนสเตอร” ในบางครงอาจจะมการเรยกชอภาษาองกฤษทแตกตางกนออกไป เชน Managerialism, Market-based Public Administration, Reinventing Government, Governance หรอ Entrepreneurial Government เปนตน (พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) Hood (1991, pp. 3-19 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ไดอธบายถงลกษณะส าคญ ๆ ของการบรหารจดการภาครฐแนวใหม ไวดงน 1. เนนการบรหารโดยการใหอยในมอของนกบรหารจดการแบบมออาชพ (Professional Management) 2. มการก าหนดวตถประสงคและตวชวดผลการปฏบตงานทชดเจน สามารถวดผล การปฏบตงานทเปนรปธรรม ขณะเดยวกนมการใหความส าคญตอภาระรบผดชอบตอผลงาน (Accountability for Results) มากกวาภาระรบผดชอบตอกระบวนการ (Accountability for Process) 3. ใหความส าคญตอการควบคมผลสมฤทธและการเชอมโยงใหเขากบการจดสรรแบงปนทรพยากรและการใหรางวล ขณะเดยวกนมการใหน าหนกกบผลลพธมากกวาระเบยบวธการและขนตอน 4. พยายามปรบปรงโครงสรางองคการเพอท าใหหนวยงานมขนาดเลกลงและเกด ความเหมาะสมตอการปฏบตงาน ผลท าใหมการแตกหรอแยกหนวยงานภาครฐใหมขนาดเลกลง โดยใหมการจางเหมางานบางสวนออกไป

26

5. เปดใหมการแขงขนในการใหบรการสาธารณะมากขนอนจะชวยปรบปรงประสทธภาพใหดขนหมายความวาการด าเนนการเชนนนจะชวยใหตนทนหรอคาใชจายลดลง ขณะเดยวกน มคณภาพมาตรฐานดขน 6. ปรบเปลยนวธการบรหารงานใหมความทนสมยและเลยนแบบวธการของภาคเอกชน ซงจะท าใหการบรหารมความทนสมยมากขน 7. เสรมสรางวนยในการใชจายเงนแผนดน ความประหยดและความคมคาในการใชทรพยากร Gruening (2001, pp. 1-26 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ใหความเหนวา การบรหารจดการภาครฐแนวใหม (New Public Management หรอ NPM) ไมไดจ ากดขอบเขตเฉพาะในเรองของการบรหารจดการนยม (Managerialism) เทานน แตยงครอบคลมไปถงเนอหาสาระในสวนของ “ประชาธปไตยแนวทางใหม” โดยเฉพาะในเรองทเกยวกบความสมพนธระหวางรฐและสงคมและการมสวนรวมของประชาชน ท าใหมการใชค าวาการบรหารจดการภาครฐแนวใหมในความหมายทกวางขวางและครอบคลมประเดนตาง ๆ เกยวกบการบรหารกจการบานเมองมากขน สถาบนพระปกเกลา (2555) ใหขอคดเหนวา การบรหารรฐกจแนวใหมเปนเรองของ การทรฐบาลไมควรบรหารงานในลกษณะองคกรธรกจแตเปนการบรหารงานดวยการยดหลกประชาธปไตย หลายประเทศในโลกก าลงด าเนนการอยบนพนฐานของหลกการนและมการยอมรบแนวทางการท างานทยดหลกประชาธปไตยมากขนมการใหความส าคญกบเรองตาง ๆ หลายเรอง เชน ความสนใจของสาธารณชน กระบวนการบรหารหรอการปกครองและการเปนพลเมองตามระบอบประชาธปไตย ขาราชการมการเรยนร เสรมสรางทกษะใหมในการพฒนานโยบายและปฏบตตามนโยบาย มการรบร มการเคารพและยอมรบศกดศรของการเปนพลเมองมากขน โดยปกตขาราชการหรอเจาหนาทของรฐจะรสกวาตนเองมคณคามากขนเมอมการเพมหรอขยายการใหบรการของตนและมการตดตอกบประชาชนมากขน ผบรหารจะรสกวาตนไดประโยชนจากการรบฟงประชาชนมากขน และจากการบรการมากกวาการก ากบดแลเทานน ประชาชนและขาราชการจงท างานรวมกนโดยมการระบปญหาและแนวทางแกไขรวมกนดวย ทศนคตทกลาวมาแลวเหลานเปนสงทดทก าลงเกดขน อยางไรกดเนองจากปญหาใน การบรหารงานมความซบซอนและทรพยากรมจ านวนจ ากด ทงยงมสาธารณชนคอยวพากษ การท างานของขาราชการอยเสมอ หนวยงานราชการควรจะด าเนนการอยางไร ค าตอบในเรองนอาจไมงายแตการยอมรบทจะท างานเพอบรการสาธารณะอาจจะเปนปจจยทชวยท าใหการท างานประสบความส าเรจได สงทยงขาดอยคอหลกการทจะแสดงถงผลของการมคานยมของการใหบรการสาธารณะทผานมากมการเคลอนไหวเพอปรบปรงเปลยนแปลงการท างานของหนวยงานราชการอย

27

มาก เชน เรองของการบรหารรฐกจแนวใหม การทบทวนการท างาน การบรหารทมงผลลพธและ การบรหารคณภาพเปนส าคญอยางไรกดในการบรหารรฐกจสงทจดวามคามากทสดกคอการบรการประชาชน การบรหารรฐกจแบบเดม ๆ เปนเรองทรฐบาลใหความสนใจอยทการใหบรการโดยผานหนวยงานของรฐ มการก าหนดนโยบายสาธารณะ มการบรหารงานและมการปฏบตตามนโยบาย ทอาจมเรองทางการเมองเขามาเกยวของ และนกบรหารรฐกจจะเปนเพยงผมบทบาทในการปฏบตตามนโยบายเสยมากกวา ผบรหารจะรบผดชอบตอนกการเมองทถกเลอกเขามาตามวถทางประชาธปไตยมากกวารบผดชอบตอประชาชน มเรองของการรายงานตามล าดบขนในการท างานตามแผนงานและโครงการตาง ๆ มการควบคมโดยผบรหารระดบสง ๆ ตอไป คานยมสาธารณะจะเปนเรองของประสทธภาพและการมเหตผล องคกรจะด าเนนการไปดวยระบบปดเพอใหมประสทธภาพสงสด การเขามามสวนรวมของประชาชนมจ ากด บทบาทของนกบรหารจงเปนเพยงการวางแผน จดองคกร การจดหาบคคลากร การสงการ การประสานงาน การรายงานและการท างบประมาณ ซงสงทกลาวมานลวนเปนสงทผบรหารในองคกรของรฐตางด าเนนการกนอยเปนปกต บดน จงไดเกดกระแสการบรหารรฐกจแนวใหมทใหความส าคญกบหลกการของประชาธปไตยแบบมสวนรวม การใหความส าคญกบประชาชน การมงใหเกดการบรหารจดการ ทดตามแนวคดของการบรหารแนวใหม ซงบรหารรฐกจแนวใหมเปนการรวมกลมของแนวคดและการปฏบต เปนหลกการทใชการด าเนนงานแบบเอกชนและธรกจในภาคราชการหรอการท าราชการใหเหมอนธรกจแตไมใชใหเปนองคกรทางธรกจ นกทฤษฎทศกษาเรองของการเปนพลเมอง เรองของชมชน ประชาสงคม มานษยวทยาองคการและการบรหารรฐกจแนวใหมเปนผทไดมสวนในการผลกดนใหเกดการอภปรายกนถงหลกการบรหารแนวใหม ๆ ขน ซงอาจมหลกการทหลากหลายแตกตางกนออกไป (Denhardt & Robert, 2003, pp. 42-43) อาท 1. การมงใหบรการแกประชาชนไมใชการก ากบ ขาราชการจงไมเพยงแตตอบสนองตอความตองการของประชาชนแตตองสรางความสมพนธทดกบประชาชนดวย 2. การส ารวจความสนใจและความตองการของสาธารณชน เพอสรางความสนใจรวมและรบผดชอบรวมกน 3. การใหคณคาแกประชาชนในฐานะของการเปนพลเมองมากกวาการเปนผประกอบการ โดยขาราชการจะยอมรบทจะเปนผชวยเหลอสงคมมากกวาการเปนผจดการธรกจทคดและท าเสมอนเงนหลวงเปนเงนของตนเอง 4. การคดอยางมกลยทธ แตปฏบตอยางเปนประชาธปไตย นโยบายและโครงการตาง ๆ จะสนองความตองการของสาธารณชนไดอยางมประสทธผลหากมการท างานรวมกน

28

5. การตระหนกวาการมส านกรบผดชอบไมใชเรองงาย ขาราชการไมควรสนใจแคเรองของการท างานตามนโยบายหรอเรองการตลาดและการอยรอดของตน แตตองสนใจเรองของกฎหมาย รฐธรรมนญ คานยมของชมชน สงคม บรรทดฐานทางการเมอง มาตรฐานวชาชพและความสนใจสาธารณะดวย 6. การบรการมากกวาก ากบ มการสรางคานยมรวม การเปดโอกาสใหประชาชน มสวนรวมในกระบวนการทางนโยบาย ถอเปนการสรางความสมพนธและคานยมรวมกนดวย 7. การค านงวาประชาชนเปนผมคณคาไมใชแคผลผลต หนวยงานราชการตาง ๆ จะประสบความส าเรจในระยะยาวหากด าเนนการดวยการสรางการมสวนรวมของประชาชนและสรางการเปนผน ารวมกนกบประชาชนบนพนฐานของการเคารพประชาชน เมอพจารณาหลกการบรหารรฐกจแนวใหมทกลาวแลวจะพบวา ประชาชนเปนปจจยส าคญ เปนหวใจของการบรหารรฐกจแนวใหมน เพราะประชาชนมฐานะของการเปนพลเมองและการเปนหนสวนในการด าเนนกจกรรมซงเปนสงส าคญ เนองจากวาเมอประชาชนเปนพลเมองและหนสวน การปรกษาหารอ การเปดเผยขอมล การมสวนรวม การท างานอยางโปรงใส การท างาน ทมหลกการ การยดหลกนตธรรมจงเปนสงทหลกเลยงไมได อารกษ พรหมณ (2553) กลาวไวในบทความทางวชาการวา แนวคดการบรหารจดการสมยใหมมองคประกอบทส าคญสามประการ ไดแก การมงเนนประสทธผลหรอผลสมฤทธ (Effectiveness) การมงเนนเรองคณภาพ (Quality) หรอความพงพอใจของผรบบรการ (Customer Satisfaction) และการมงเนนหลกความรบผดชอบ (Accountability) ซงองคประกอบสามประการน สอดประสานกบสภาพแวดลอมทางการบรหารทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ท าใหองคการตองปรบตวตามเพอความความเขมแขงในการอยรอดและมความสามารถเชงการแขงขน หลกการบรหารจดการสมยใหมทองคการภาครฐสวนใหญน าแนวคดไปใชหรอประยกตใชอยางเหมาะสม ไดแก Re-engineering, Downsizing, Benchmarking, Reinventing, Change Management, Total Quality Management, Good Governances, Balanced Scorecard, SWOT Analysis, Strategic Management, Knowledge Management, Results Base Management, และ Competencies เปนอาท หลกการบรหารจดการสมยใหมดงกลาวนเปนกระแสอยางหนงทสงผลใหเกดแนวคด การบรหารองคการภาครฐแนวใหมในกระบวนการทางรฐประศาสนศาสตร ดงเหนไดจากความพยายามทจะพฒนาระบบราชการไทยโดยใชหลกการบรหารจดการสมยใหมอยางจรงจงและมยทธศาสตร การพฒนาทชดเจนตงแต พ.ศ. 2546 เปนตนมา ทงน เพอตองการใหองคการภาครฐสามารถสรางคณภาพการใหบรการประชาชนจนเปนทพอใจ โครงสรางองคการภาครฐสอดคลองกบบทบาทภารกจและคมคาในการด าเนนการ ขาราชการหรอเจาหนาทของรฐมขดความสามารถเปนไปตาม

29

มาตรฐานการท างาน พรอมกบมคานยมและวฒนธรรมการท างานแบบใหมรวมทงกระบวนการวธการท างานมความทนสมย โดยประชาชนมสวนรวมในการบรหารงานภาครฐ สรปวา การบรหารจดการภาครฐแนวใหม เปนเรองของการทรฐบาลไมควรบรหารงาน ในลกษณะองคกรธรกจ แตเปนการบรหารงานดวยการยดหลกประชาธปไตยแบบมสวนรวม โดยมองคประกอบทส าคญสามประการ ไดแก การมงเนนประสทธผลหรอผลสมฤทธ (Effectiveness) การมงเนนเรองคณภาพ (Quality) หรอความพงพอใจของผรบบรการ (Customer Satisfaction) และการมงเนนหลกความรบผดชอบ (Accountability) ซงองคประกอบนจะสอดประสานกบ สภาพแวดลอมทางการบรหารทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาท าใหองคการตองปรบตวตามเพอ ความเขมแขงในการอยรอดและมความสามารถเชงการแขงขน

แนวคดเกยวกบหลกธรรมาภบาล มหนวยงานภาครฐและนกวชาการไดกลาวถงแนวคดเกยวกบธรรมาภบาล (Good Governance) ไวอยางนาสนใจ ดงน สมาน บชารตนชย (2551, หนา 19) กลาววา แนวคดเกยวกบธรรมาภบาล (Good Governance) ไมไดเปนสงใหม แตไดรบการกลาวถงมานานแลวพรอม ๆ กบความเจรญของมนษยชาต โดยเฉพาะในประเทศทางแถบตะวนตก แตทวาส าหรบประเทศในแถบเอเชยตะวนออกและตะวนออกเฉยงใตมการกลาวถงแนวคดนเมอไมนานมาน โดย “ธรรมาภบาล” เปนทงแนวความคด หลกการพนฐานและวธการปฏบตงานหรอการบรหารงาน เชนทนกวชาการหลายทานไดใหทศนะไววา “ธรรมาภบาล” นน เปนเรองของหลกการบรหารงานแนวใหมทมงเนนหลกการ อนมใชหลกการทเปนระบบเชงทฤษฎการบรหารงาน หากแตเปนหลกการท างานส าหรบองคกรภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาสงคม โดยองคกรเหลานสามารถน าไปประยกตใชเพอเปนกรอบกตกาและแนวทางในการบรหารจดการภายใตความคาดหวงจะกอใหเกดผลทายสดใหองคการสามารถด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพ ประสทธผล ความเปนธรรม ความสจรตโปรงใส ความคมคาเงนและอน ๆ อนเชอวาจะเปนเครองมอส าคญทจะน าไปสสภาพแหงการพฒนาขององคกรและสงคมประเทศชาตไดอยางยงยน ชยอนนต สมทวณช (2544 อางถงใน สมาน บชารตนชย, 2551, หนา 20) อธบายไววา “ธรรมาภบาล” หมายความถง การทกลไกของรฐทงการเมองและการบรหาร มความแขงแกรง มประสทธภาพ สะอาด โปรงใสและรบผดชอบ เปนการใหความส าคญกบภาครฐและรฐบาลเปนดานหลก

30

อนชา โมกขเวส (2547 อางถงใน สมใจ วรยพงศรตน, 2550, หนา 29) กลาววา วธการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดขององคกรปกครองสวนทองถนนน องคกรปกครอง สวนทองถนจะตองด าเนนการในสวนทเกยวของกบการลดขนตอนการปฏบตงาน การอ านวย ความสะดวกและการตอบสนองตามตองการของประชาชน ดงน 1. ลดขนตอนการปฏบตงานองคกรปกครองสวนทองถนควรลดระยะเวลาในการพจารณาสงการ การอนญาต การอนมตหรอการปฏบตราชการทมผลโดยตรงตอประชาชนใหเกดความสะดวก รวดเรวยงขน 2. กระจายอ านาจในการตดสนใจ การมอบอ านาจใหกบผด ารงต าแหนงทมหนาท ความรบผดชอบโดยตรง เพอใหเกดความรวดเรวและลดขนตอนการปฏบตงาน 3. จดตงศนยบรการรวม ซงเปนศนยบรการประชาชนในการตดตอสอบถามขอมล ยนค าขออนมต ขออนญาตในเรองทเปนอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนและภารกจของหนวยงานภายนอกทตอเนองจากภารกจขององคกรปกครองสวนทองถน เชน การขออนญาตใชน าประปา ไฟฟา โทรศพท 4. การอ านวยความสะดวกและการตอบสนองความตองการของประชาชน องคกรปกครองสวนทองถนควรจะก าหนดเวลาแลวเสรจของกระบวนงาน เพออ านวยความสะดวกแกประชาชนใหไดรบบรการโดยเรว รวมทงจดใหมชองทางการตดตอ สอสารเพอทจะตรวจสอบความตองการของประชาชน รบรปญหาและแกไขปญหาไดอยางทนทวงท สมศกด คงเทยง (2548, หนา 146 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) กลาววา หลกธรรมรฐหรอธรรมาภบาล ม 8 ประการ ไดแก 1) ประชาชนเขามามสวนรวม 2) ระบบการท างานทมความโปรงใส 3) การแบงความรบผดชอบ 4) การท างานตอบสนองประชาชน 5) ความชอบธรรมในการใชอ านาจ 6) กฎเกณฑทยตธรรมและชดเจน 7) การบรหารโดยมงผลสมฤทธ 8) การบรหารอยางมวสยทศน ทศพร ศรสมพนธ (2556) กลาววา หลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด ส าหรบการบรหารจดการภาครฐแนวใหมจะยดถอแนวทางประชาธปไตยแบบมสวนรวมของประชาชน มองคประกอบทส าคญ 10 ประการ ไดแก 1) ประสทธภาพ (Efficiency) 2) ประสทธผล (Effectiveness) 3) ภาระรบผดชอบ (Accountability) 4) การตอบสนอง (Responsiveness) 5) การมสวนรวม (Participation) 6) ความโปรงใส (Transparency) 7) การกระจายอ านาจ (Decentralization) 8) ความเสมอภาค/ ความเทยงธรรม (Eqquity) 9) การมงเนนฉนทามต (Consenessus) 10) นตธรรม (Rule of Law)

31

การบรหารราชการแผนดนของประเทศไทย มกฎหมายส าคญอยางนอย 2 ฉบบ ทรองรบแนวคดเกยวกบ “Good Governance” หรอ “ธรรมาภบาล” หรอ “การบรหารจดการทด” หรอ “ธรรมรฐ” กฎหมายฉบบแรกทออกมารองรบคอ “ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542” และฉบบท 2 ไดแก “พระราชกฤษฎกา วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารราชการทด พ.ศ. 2546” กฎหมายทง 2 ฉบบดงกลาว ตางเนนเรอง “การบรหารทเนนผลลพธ (Outcomes)” คอ “การเนนการปฏบตราชการทมความมงหมายใหบรรลเปาหมาย” 6 ประการ ตามพระราชกฤษฎกา ฯ ขางตน ขณะเดยวกนกไดใหมการใชหลก “Good Governance” เปนกรอบในการปฏบตของสวนราชการทกระดบตามระเบยบส านก นายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 (ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2544) ไดใหความหมายของค าวา ธรรมาภบาลวาหมายถงการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดเปนแนวทางส าคญในการจดระเบยบใหสงคมทงภาครฐ ภาคธรกจเอกชนและภาคประชาชน ซงครอบคลมไปถงฝายวชาการ ฝายปฏบตการฝายราชการและฝายธรกจสามารถอยรวมกนอยางสงบสข มความรรกสามคค รวมกนเปนพลงกอใหเกดการพฒนาอยางยงยนและเปนสวนเสรมความเขมแขงหรอสรางภมคมกนแกประเทศเพอบรรเทา ปองกน หรอแกไขเยยวยาภาวะวกฤตภยนตรายทหากจะมมาในอนาคตเพราะสงคมจะรสกถงความยตธรรม ความโปรงใสและความมสวนรวม อนเปนคณลกษณะส าคญของศกดศรความเปนมนษยและการปกครองแบบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สอดคลองกบความเปนไทย รฐธรรมนญและกระแสโลกในยคปจจบน แนวคดเกยวกบการพฒนา Good Governance หรอระบบการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดนนไดมการกลาวถงอยบางในชวงกอนการประกาศใชแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 แตยงไมแพรหลายมากนก เมอประเทศไทยประสบปญหาวกฤตเศรษฐกจและการเงน บคคลฝายตาง ๆ จงไดหนมาใหความสนใจและตระหนกถงความจ าเปนในการสรางเสรมการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดในฐานะเปนองคประกอบส าคญในการบรณะสงคมและประเทศ เพอพลกฟนภาวะวกฤตทางเศรษฐกจ สรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจ สงคมและการเมองของประเทศ และสามารถรองรบกระแสการเปลยนแปลงตาง ๆ ไดอยางทนสถานการณ จงไดมการออกระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 ขน เพอใหเปนกรอบปฏบตของสวนราชการตาง ๆ ในทกระดบ โดยยดหลกการพนฐาน 6 ประการ ไดแก 1. หลกนตธรรม (The Rule of Law)

32

2. หลกคณธรรม (Morality) 3. หลกความโปรงใส (Accountability) 4. หลกการมสวนรวม (Participation) 5. หลกความรบผดชอบ (Responsibility) 6. หลกความคมคา (Cost-effectiveness or Economy) มรายละเอยดดงน 1. หลกนตธรรม ไดแก กฎ ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ทใชในองคการเปนขอตกลงรวมกน และการบงคบใช กฎ ระเบยบ หรอขอบงคบดงกลาวตองเปนธรรม เปนทยอมรบจากสมาชกทกฝายในองคการ กฎและขอบงคบเหลานนตองน ามาซงความเสมอภาคของสมาชกในองคการ รวมทงสรางภาพทเออตอการควบคมและพฒนาสงคมนนดวย แนวทางในการประยกตใชหลกนตธรรมในองคการ ไดแก 1.1 ใหความรแกสมาชกในองคการเรอง กฎ ระเบยบ ขอบงคบ สทธเสรภาพ บทบาทและความรบผดชอบตอสงคมในองคการ รวมทงการมสวนรวมในการบรหารแบบประชาธปไตย 1.2 พฒนาบคลากรใหมจตส านกดานคณธรรม จรยธรรมและศลธรรม เปนแบบอยางทดแกประชาชนและพฒนาการผลตบคลากรใหมคณภาพมากยงขน ตวชวด กฎ ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ มความเปนธรรม สามารถปกปองคนดและลงโทษคนไมด และมการปรบปรงกฎ ขอบงคบและระเบยบใหสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลง กจะเปนดชนชวดทส าคญประการหนง 1.3 องคการและบคลากรทเกยวของในการปฏบตงาน มการปฏบตงานทเปนไป อยางรวดเรว โปรงใส ตรวจสอบได และไดรบการยอมรบจากประชาชน สวนดานการปฏบตหนาทมความเปนธรรม มความประพฤตสจรตไมมคอรปชน นอกจากนขนาดองคกร อตราก าลงคนและงบประมาณจะลดลง 1.4 สภาพสงคมในองคการ มขอรองเรยน คดความและการฟองรอง รวมทงสถต การท าผดกฎตาง ๆ ลดลง คนในองคกรตระหนกในสทธ หนาท เสรภาพของตนเอง รและเขาใจกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และมสวนรวมแบบประชาธปไตยในการแสดงความคดเหนในกรณตาง ๆ 2. หลกคณธรรม หมายถง การยดมนในความถกตองดงาม การสงเสรมสนบสนน การท างานใหมความซอสตย จรงใจ ขยน อดทน มระเบยบ วนย ประกอบอาชพสจรตจนเปนนสยประจ าชาตเปนพลเมองดคอปฏบตตามฆราวาสธรรม ไดแก สจจะ คอการรกษาความสจ ทมะ คอการรจกขมใจตนเอง ขนต คอการอดทน อดกลนและอดออม จาคะ คอการรจกละวางความชว ความทจรต แนวทางการด าเนนการตามหลกคณธรรม ไดแก

33

2.1 สถาบนการศกษาสงเสรมการเรยนรและปลกฝงเรองคณธรรมจรยธรรม เรมจากเยาวชนในและนอกระบบการศกษาของชาตอยางจรงจง 2.2 รณรงคใชหลกคณธรรมอยางกวางขวางจรงจง โดยเรมจากผบงคบบญชา 2.3 รณรงคใหสงคมรวมสนบสนนผปฏบตทมคณธรรมทถกรงแกโดยผมอ านาจเหนอกวา รวมถงการยอมรบ เชดช ใหเกยรต และการใหในรปแบบตาง ๆ 2.4 องคการระดบตาง ๆ มการจดกจกรรมประชาสมพนธสรางจตส านกดวย สอประเภทตาง ๆ 2.5 ทกหนวยงานภาครฐ ควรมหลกจรยธรรมของตนเองหรอจรยธรรมแตละสาขาวชาชพอยางเปดเผย ตวชวดหลกคณธรรม ไดแก 1. การรองเรยนหรอรองทกขในการด าเนนการเรองตาง ๆ ทงในและนอกองคการลดลง 2. คณภาพชวตของคนในองคการ มการบรหารจดการและใชทรพยากรในองคการใหเกดประโยชนสงสด 3. องคการมเสถยรภาพ อยกนอยางสงบสขดวยความมระเบยบวนย 3. หลกความโปรงใส หมายถง การสรางความไววางใจซงกนและกนของคนในองคการ โดยปรบปรงกลไกการท างานขององคการใหมความโปรงใส ตรวจสอบได เชน บคลากรในองคการรขนตอนวธการท างานทจะตดตองานและสามารถตรวจสอบการท างานได โดยภายในองคการจะตองมความโปรงใสในการตดสนใจในการบรหารงาน บรหารเงน บรหารคนและมการสอสารภายในองคการทด เชน มการกระจายขาวรายวนหรอรายสปดาหใหสมาชกในองคการไดทราบ ความเคลอนไหวขององคการ แนวทางในการสรางความโปรงใสในองคการ ไดแก 3.1 ส ารวจความเหนชอบของบคลากรในหนวยงานในเรองความโปรงใสทตองการ จากบคลากร 3.2 บคลากรตระหนกในความส าคญและปฏบตตามแนวทางทก าหนดไวในพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. 2540 และพระราชบญญตวธปฏบตราชการปกครอง พ.ศ. 2539 3.3 ปรบปรงระบบเอกสาร ระบบสารสนเทศใหเปนระเบยบ สะดวกตอการใชงานและการสบคนหรอตรวจสอบของประชาชน 3.4 จดท าเอกสาร คมอเกยวกบการใหบรการของสวนราชการทเขาใจงายและสะดวกตอการตดตองานของประชาชน 3.5 มระบบประชาสมพนธภายในและภายนอกองคการ

34

3.6 สรางทศนคตทดในการใหบรการขอมลขาวสารและตอบขอสงสยของประชาชน ตวชวดหลกความโปรงใส เชน 1. ส ารวจความพงพอใจของผมาใชบรการ 2. จ านวนเรองกลาวหา รองเรยน การถกสอบสวน ลดลง 3. เกณฑในการใชดลยพนจของหนวยงานมความชดเจนเปนทยอมรบ 4. องคการมตวชวดผลการปฏบตงานทเปนรปธรรมและเปดเผยตอสาธารณะ 4. หลกการมสวนรวม หมายถง การเปดโอกาสใหประชาชนหรอบคคลในองคการ ทกระดบเปนผมสวนเกยวของหรอไดรบผลกระทบจากการบรหารงานหรอการด าเนนการตาง ๆ ขององคการไดรวมรบร รวมแสดงความคดเหน รวมตดสนใจ รวมทงสนบสนน ตดตามและตรวจสอบ การปฏบตตามสงทตนเองไดมสวนรวมตดสนใจ ซงแนวทางการสรางความมสวนรวม ไดแก 4.1 องคการตองก าหนดเปนนโยบายทชดเจน พรอมทงออกกฎ ระเบยบ ขอบงคบใหบคลากรในองคกรถอปฏบต รวมทงพฒนากลไกระบบการท างานและการบรหารจดการให มประสทธภาพเพอเออตอการสนบสนนใหบคลากรในองคการและประชาชนไดมสวนรวม 4.2 กระจายอ านาจการบรหารจดการบคลากรตามหนาททไดรบมอบหมายเพอใหบคลากรสามารถบรหารภารกจตามบทบาทหนาทไดอยางตรงตามความตองการ 4.3 รณรงคและประชาสมพนธเพอสรางจตส านกใหบคลากรและประชาชนเหนคณคาและความส าคญของการมสวนรวม 4.4 จดท าขอมลชแนะแนวทางการมสวนรวมในงาน/ โครงการตาง ๆ รวมทงใหขอมลขาวสารทเกยวของอยางเพยงพอเพอสรางความรความเขาใจทถกตองใหแกผเกยวของและประชาชน ซงจะท าใหการมสวนรวมนนมคณภาพมากยงขน 4.5 แสดงผลลพธจากการเขามามสวนรวมทเปนรปธรรมใหผเกยวของและประชาชนไดทราบ พรอมทงมรางวลตอบแทนแกเจาของความคดเหนทน าไปสการปฏบตนน ๆ 4.6 สรางหลกประกนในความปลอดภยตอชวตและทรพยสนของผเขารวมแสดงความคดเหนหรอวพากษวจารณการด าเนนงานขององคการ ตวชวดหลกความมสวนรวม เชน 1. ความสมฤทธผลของโครงการตาง ๆ รวมถงการประหยดงบประมาณ 2. ความพงพอใจของผมสวนเกยวของหรอผไดรบผลกระทบ 3. จ านวนผเขารวมแสดงความคดเหนหรอจ านวนขอเสนอแนะหรอเสนอขอคดเหนจากบคลากร ผเกยวของ ประชาชน ในการด าเนนการเรองตาง ๆ รวมถงคณภาพของการมสวนรวม

35

5. หลกความรบผดชอบ หมายถง ความมงมนและตงใจปฏบตงานอยางเตมความสามารถใหบรรลผลส าเรจสอดคลองตามกฎหมาย ระเบยบขององคการ ปฏบตงานอยางมจตส านกในหนาทตอสงคม ประชาชนและประเทศชาต โดยค านงถงประโยชนของผรบบรการและสวนรวมเปนส าคญ รวมทงยอมรบผลทเกดขนจากการปฏบตงานดงกลาวทงทเปนผลดและผลเสยหาย ตลอดจนพรอมแสดงขอเทจจรงในการประกอบภารกจตอสาธารณชน สามารถชแจงเหตผลไดและพรอมรบ การตรวจสอบจากสาธารณะ แนวทางในการด าเนนการตามหลกความรบผดชอบ ไดแก 5.1 ผบงคบบญชาเปนแบบอยางทดรวมทงการสรางแบบอยางทดดวยการยกยองและสงเสรมความประพฤตของบคคลทเปนแบบอยางทด 5.2 สรางความรบผดชอบของตนเอง โดยใชการมสวนรวม มระบบตรวจสอบและระบบการประเมนผลทนาเชอถอได 5.3 สงเสรมผมความสามารถ โดยการใหรางวลและลงโทษทเหมาะสม รวมทง มการจงใจดวยการใหคาตอบแทนและอน ๆ ตวชวดหลกความรบผดชอบ เชน 1. ไดรบการยอมรบและความพงพอใจจากผรบบรการและผเกยวของ 2. ผลการปฏบตงานบรรลวตถประสงคทก าหนดไว 3. คณภาพของงานทงดานปรมาณและความถกตองครบถวนรวมทงจ านวนความผดพลาดทเกดจากการปฏบตงานและจ านวนการรองเรยนหรอการกลาวหาทไดรบ 6. หลกความคมคา หมายถง การบรหารจดการและการใชทรพยากรทมอยอยางจ ากดเพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวม รวมทงการรกษาทรพยากรธรรมชาตใหมความยงยน แนวทางการด าเนนการตามหลกความคมคา ไดแก 1. ผบรหารระดบสงขององคการตองใหความส าคญ 2. ลดขนตอนการปฏบตงานใหสนหรอเบดเสรจในขนตอนเดยวเพอความรวดเรว 3. ปฏบตงานอยางประหยดทรพยากร ประหยดเวลาภายในระยะเวลาทเหมาะสม 4. ก าหนดมาตรฐานการท างานในหนาทและเปาหมายชดเจน 5. สรางระบบความคมคาและรายงานผลการใชทรพยากรอยางคมคาตอผบงคบบญชาตามล าดบ เพอการตรวจสอบ 6. น าเครองมอททนสมยมาใชในการท างาน 7. เปดโอกาสใหทกคนมสวนรวมในการเสนอแนะทน าไปสความคมคา 8. รบฟงความคดเหนจากบคคลภายนอกเพอน ามาปรบปรงการท างานในองคการ 9. ใหความส าคญกบการตดตามประเมนผลและควรประกาศใหผทเกยวของและ

36

ประชาชนทราบเปนระยะ ๆ 10. ใชระบบการประเมนการปฏบตงานและใชการจดสรรงบประมาณเปนเครองมอในการพจารณางบประมาณในโครงการ 11. จดสรรงบประมาณตามผลสมฤทธของงาน 12. ปรบปรงระเบยบปฏบตใหสอดคลองกบหลกความคมคา 13. ใหรางวลหนวยงาน กลมบคลากรทด าเนนการไดอยางถกตองคมคาทสด ตวชวดหลกความคมคา เชน 1. ความพงพอใจของผรบบรการ 2. ความมประสทธภาพและประสทธผล พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ประกอบดวยบทบญญตตาง ๆ ทมเนอหาก าหนดแนวทางใหสวนราชการปฏบต รวมทงหมด 9 หมวด แนวทางทก าหนดใหสวนราชการตองน าไปปฏบตจงอยในหมวดท 1 ถงหมวดท 8 โดยแยกแตละหมวดจะมสาระส าคญ แตในทนจะกลาวถงเฉพาะบางหมวด เชน หมวดการบรหารกจการบานเมอง ทดทตามพระราชกฤษฎกานไดใหความหมายของการบรหารกจการบานเมองทด วาหมายถง การปฏบตราชการทมความมงหมายใหบรรลเปาหมายตามทมาตรา 6 บญญตไว คอ มาตราตรา 6 การบรหารกจการบานเมองทด ไดแก การบรหารราชการเพอบรรลเปาหมายดงตอไปนเกดประโยชนสงสดแกประชาชน เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ มประสทธภาพและ เกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ ไมมขนตอนการปฏบตงานเกนความจ าเปน มการปรบปรง ภารกจของสวนราชการใหตนตอสถานการณ ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบ การตอบสนองความตองการ มการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม าเสมอ ขณะเดยวกนได มการก าหนดเปาหมายแตละหวขอ มความหมาย ดงน 1. เกดประโยชนสขของประชาชน ไดแก การบรหารราชการทสามารถตอบสนอง (Responsiveness) ตอความตองการของประชาชนและพยายามมงใหเกดผลกระทบในเชงบวก (Positive Impact) ตอการพฒนาชวตของประชาชน 2. เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ ไดแก การบรหารเพอใหไดรบผลลพธ (Outcomes) ตามวตถประสงค (Objective) ทวางไว โดยมการบรหารแบบมงผลสมฤทธ (Result-based Management) และจดท าขอตกลงวาดวยผลงาน (Performance Agreement) ในทกระดบ 3. มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจรฐ ไดแก การบรหารทจะตองพจารณาในเชงเปรยบเทยบระหวางปจจยน าเขา (Input) กบผลลพธ (Outcomes) ทเกดขน โดยม

37

การวเคราะหตนทน-ผลประโยชน (Cost-benefit Analysis) ใหสามารถวเคราะหความเปนไปไดและความคมคาของแผนงานหรอโครงการตาง ๆ เทยบกบประโยชนทไดรบ รวมทง จดระบบ การวางเปาหมาย การท างานและวดผลงานของแตละบคคล (Individual Scorecard) ทเชอมโยงกบระดบองคการ (Organization Scorecards) 4. ไมมขนตอนการปฏบตงานเกนความจ าเปนไดแก การก าหนดระยะเวลาใน การปฏบตงานและการลดขนตอนในการปฏบตงาน (Process Simplification) และจดใหมการกระจายอ านาจการตดสนใจ (Empowerment) เพอใหการปฏบตงานเสรจสนทจดบรการใกลตวกบประชาชน รวมทงการปฏบตงานในรป One-stop Service 5. มการปรบปรงภารกจของสวนราชการใหทนตอสถานการณ ไดแก การทบทวนและปรบปรงกระบวนการและขนตอนท างานใหมอยเสมอ (Process Redesign) ซงจ าเปนตองทบทวนล าดบความส าคญและความจ าเปนของแผนงานและโครงการทกระยะ (Program Evaluation) การยบเลกสวนราชการทไมจ าเปนและการปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบตาง ๆ ใหเหมาะสมกบสภาวการณอยเสมอ 6. ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ ไดแก การปฏบตราชการทมงเนนถงความตองการและความพงพอใจของประชาชนผรบบรการ เปนหลก โดยมการส ารวจความตองการของประชาชน (Citizen Servey) และความพงพอใจของผรบบรการ (Customer Servey) ในหลากหลายวธและเปนไปอยางสม าเสมอเพอน ามาปรบปรง การปฏบตราชการตอไป 7. มการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม าเสมอ ไดแก การตรวจสอบและวดผล การปฏบตงาน เพอใหเกดระบบการควบคมตนเอง (Internal Control) ซงจะท าใหสามารถผลกดนการปฏบตงานขององคกรใหบรรลเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล เปนการบรหารการจดการทรพยากรทางเศรษฐกจและสงคมเพอการพฒนาประเทศโดยมการเชอมโยงองคประกอบ 3 สวนของสงคมเขาดวยกน คอภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาสงคม โดยใหมการสนบสนนซงกนและกนอยางสรางสรรค กอใหเกดความสมพนธระหวางเศรษฐกจ สงคมและการเมองอยางสมดล ซงจะสงผลใหสงคมด ารงอยรวมกนอยางสนต ตลอดจนมการใชอ านาจในการบรหารราชการแผนดนใหมความแขงแกรง มประสทธภาพ มคณภาพ มความโปรงใส ยตธรรมและสามารถตรวจสอบได ซงจะสงผลให การพฒนาประเทศชาตเปนไปอยางมนคงยงยนและมเสถยรภาพ การขบเคลอนการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในประเทศไทย มระเบยบ ส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2542 ซงไดก าหนด

38

กรอบการปฏบตใหกบสวนราชการตาง ๆ ทกระดบ โดยยดหลกการพนฐาน 6 ประการ ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบและ หลกความคมคาและมพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ซงมเนอความในมาตรา 6 วาการบรหารกจการบานเมองทดไดแกการบรหารราชการเพอบรรลเปาหมาย 7 ประการ ไดแก 1) เกดประโยชนสขของประชาชน 2) เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ 3) มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ 4) ไมมขนตอนการปฏบตงานเกนความจ าเปน 5) มการปรบปรงภารกจของสวนราชการใหทนตอสถานการณ 6) ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ และ 7) มการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม าเสมอ ส าหรบแนวทางการปฏบตเพอใหเกดผลสมฤทธของหลกการบรหารจดการบานเมองทดไดแก 1. สรางความตระหนกรวมกนในสงคมไทย เพอใหเกดกระบวนการสรางสรรคกลไกการบรหารจดการบานเมองทด 2. ออกกฎหมายประกอบรฐธรรมนญหรอกฎหมายอน ๆ ทจ าเปน 3. เรงรดใหเกดการปฏรปการบรหารภาครฐและการปฏรปการศกษาอยางเปนรปธรรม 4. เรงแกไขปญหาการทจรตประพฤตมชอบในภาครฐและภาคธรกจเอกชน จะเหนไดวา หลกของธรรมาภบาลมงเนนใหทราบถงปจจบนทมการท างานทมงผลสมฤทธ โดยมงเนนใหเกดการท างานอยางมประสทธภาพ ประสทธผล แลวกอใหเกดประโยชนตอความตองการของประชาชนสงทสด และเปนการเนนใหประชาชนเขามามสวนรวมในการบรหารจดการบานเมอง ซงการทจะท าใหหลกธรรมาภบาลหรอหลกการบรหารจดการบานเมองและสงคม ทดเกดผลส าเรจไดนนผบรหารหรอผน ามความส าคญเปนอยางมากทจะน ามายดปฏบตเพอใหเปนแบบอยางแกประชาชน และเพอใหประชาชนเกดความเขาใจถงหลกธรรมาภบาลมากขนตองเรงด าเนนการใหการศกษาเพอเพมพนความรใหแกประชาชน สถาบนพระปกเกลา (2555) ใหแนวคดไววา “การปกครอง” “การบรหารจดการ” หรอ Governance ไมใชเรองใหม แตเปนสงทมมาพรอมกบการมอารยธรรมของมนษย ดงนน เราอาจใหความหมายของ “การปกครอง” หรอ “การบรหารจดการ” วาเปนกระบวนการของการตดสนใจและกระบวนการทมการน าผลของการตดสนใจไปปฏบต ค าวาการปกครองหรอการบรหารจดการอาจถกใชไปในหลายสถานะ เชน ในเรองของการปกครองหรอการบรหารงานเอกชน การปกครองหรอการบรหารงานในระดบนานาชาต ระดบชาต หรอระดบทองถน

39

อยางไรกด มคนจ านวนมากทไมเขาใจเรองของธรรมาภบาลแมกระทงค าจ ากดความของธรรมาภบาลซงไมใชเรองแปลกแตอยางใด ค าวา Governance เปนเรองของการอภบาลเปนวธการใชอ านาจ ขณะท Good Governance เปนการรวมค าของ “ธรรม” และ “อภบาล” เปน “ธรรมาภบาล” เปนวธการทดในการใชอ านาจเพอบรหารจดการทรพยากรขององคกร โดยหลกธรรมาภบาลสามารถน าไปประยกตใชไดในภาคตาง ๆ อาท ภาครฐ ธรกจ ประชาสงคม ปจเจกชนและองคการระหวางประเทศ โดยมเปาหมายของการใชหลกธรรมาภบาลคอเพอการมความเปนธรรม ความสจรต ความมประสทธภาพและประสทธผล ซงวธการทจะสรางใหเกดมธรรมาภบาลขนมาไดกคอการมความโปรงใส มความรบผดชอบ ถกตรวจสอบไดและการมสวนรวมเปนส าคญ แตอาจประกอบไปดวยหลกการอน ๆ อกไดดวยแลวแตผน าไปใช โดยสภาพแวดลอมของธรรมาภบาลอาจประกอบไปดวยกฎหมาย ระเบยบตาง ๆ ประมวลจรยธรรม ประมวลการปฏบตทเปนเลศและวฒนธรรม (บวรศกด อวรรณโณ, 2555) ซงลวนเออหรอไมเออตอการบรหารจดการทด ธรรมาภบาลเปนเรองของหลกการบรหารแนวใหมทมงเนนหลกการโดยมใชหลกการทเปนรปแบบทฤษฎการบรหารงานแตเปนหลกการการท างานซงหากมการน ามาใชเพอการบรหาร งานแลวจะเกดความเชอมนวาจะน ามาซงผลลพธทดทสดคอความเปนธรรม ความสจรต ความมประสทธภาพประสทธผล หลกการทอธบายถงการมธรรมาภบาลและการน าไปประยกตใชอาจประกอบไปดวยหลกการตาง ๆ มากมายแลวแตผทจะน าเรองของธรรมาภบาลไปใชและจะใหความส าคญกบเรองใดมากกวากนทงในบรบทของประเทศและบรบทของหนวยงานวาหลกการใด จงจะเหมาะสมทสด ในทนจงขอน าเสนอรายละเอยดของการพฒนาดชนวดธรรมาภบาลบนพนฐานหลกการ 6 ประการของสถาบนพระปกเกลา ดงตอไปน (ถวลวด บรกล และวนชย วฒนศพท, 2545) 1. ดานหลกนตธรรม (Rule of Laws) หลกการส าคญอนเปนสาระส าคญของ “หลกนตธรรม” ประกอบดวย 7 หลกการ คอ หลกการแบงแยกอ านาจ หลกการคมครองสทธและเสรภาพ หลกความชอบดวยกฎหมายของ ฝายตลาการและฝายปกครอง ความชอบดวยกฎหมายในทางเนอหา หลกความเปนอสระของ ผพพากษาหลก “ไมมความผด และไมมโทษโดยไมมกฎหมาย” และหลกความเปนกฎหมายสงสดของรฐธรรมนญ 1.1 หลกการแบงแยกอ านาจเปนพนฐานทส าคญของหลกนตธรรมเพราะหลกการแบงแยกอ านาจเปนหลกทแสดงใหเหนถงการอยรวมกนของการแบงแยกอ านาจการตรวจสอบอ านาจและการถวงดลอ านาจ 1.2 หลกการคมครองสทธและเสรภาพ หลกนตธรรมมความเกยวพนกนกบสทธ ในเสรภาพของบคคลและสทธในความเสมอภาค สทธทงสองประการดงกลาวขางตนถอวาเปน

40

พนฐานของ “ศกดศรความเปนมนษย” อนเปนหลกการส าคญตามเจตนารมณของรฐธรรมนญ 1.3 หลกความชอบดวยกฎหมายของฝายตลาการและฝายปกครอง การใชกฎหมายของฝายตลาการหรอฝายปกครองทเปนการจ ากดสทธของประชาชนมผลมาจากกฎหมายทไดรบความเหนชอบ จากตวแทนของประชาชนโดยฝายตลาการจะตองไมพจารณาพพากษาเรองใด เรองหนง ใหแตกตางไปจากบทบญญตของกฎหมาย ฝายตลาการมความผกพนทจะตองใชกฎหมาย อยางเทาเทยมกน ฝายตลาการมความผกพนทจะตองใชดลพนจโดยปราศจากขอบกพรอง 1.4 หลกความชอบดวยกฎหมายในทางเนอหาเปนหลกทเรยกรองใหฝายนตบญญตหรอฝายปกครองทออกกฎหมายล าดบรองก าหนดหลกเกณฑในทางกฎหมายใหเปนตามหลก ความแนนอนของกฎหมาย หลกหามมใหกฎหมายมผลยอนหลง และหลกความพอสมควรแกเหต 1.5 หลกความอสระของผพพากษา ผพพากษาสามารถท าภาระหนาทในทางตลาการไดโดยปราศจากการแทรกแซงใด ๆ โดยผพพากษามความผกพนเฉพาะตอกฎหมายและท าการพจารณาพพากษาภายใตมโนธรรมของตนเทานน โดยวางอยบนพนฐานของความอสระจาก 3 ประการ คอ ความอสระจากคความ ความอสระจากรฐ และความอสระจากสงคม 1.6 หลก “ไมมความผดและไมมโทษโดยไมมกฎหมาย” เมอไมมขอบญญตทางกฎหมายใหเปนความผดแลวจะเอาผดกบบคคลนน ๆ มได 1.7 หลกความเปนกฎหมายสงสดของรฐธรรมนญ หมายความวา รฐธรรมนญไดรบการยอมรบใหเปนกฎหมายทอยในล าดบทสงสดในระบบกฎหมายของรฐนน และหากกฎหมายทอยในล าดบทต ากวาขดหรอแยงกบรฐธรรมนญกฎหมายดงกลาวยอมไมมผลบงคบ 2. ดานหลกคณธรรม (Ethics) ประกอบดวยหลกการส าคญ 3 หลกการ คอ หนวยงานปลอดการทจรต หนวยงาน ปลอดจากการท าผดวนย และหนวยงานปลอดจากการท าผดมาตรฐานวชาชพนยมและจรรยาบรรณ องคประกอบของคณธรรมหรอพฤตกรรมทพงประสงคทปลอดจากคอรปชนหรอมคอรปชนนอยลง ความหมายโดยรวมของคอรปชนหรอการฉอราษฎรบงหลวงหมายถงการท าใหเสยหาย การท าลายหรอการละเมดจรยธรรม ธรรมปฏบตและกฎหมาย ส าหรบพษภยของคอรปชนไดสรางความเสยหายและความเดอดรอนและเปนพฤตกรรมทสงผลในทางลบตอคณธรรมของการบรหารจดการ อยางรายแรง ดงนน เมอพจารณาเรองของคณธรรมจงควรพจารณาเรองตอไปน 2.1 องคประกอบคณธรรมหรอพฤตกรรมทพงประสงคทปลอดจากการไมปฏบตตามกฎหมายอยางโจงแจงหรอไมปฏบตตามกฎหมายนอยลง 2.2 องคประกอบคณธรรมหรอพฤตกรรมทพงประสงคทปลอดจากการปฏบตท นอยกวาหรอไมดเทาทกฎหมายก าหนดหรอปฏบตเชนนนอยลง

41

2.3 องคประกอบคณธรรมหรอพฤตกรรมทพงประสงคทปลอดจากการปฏบต ทมากกวาทกฎหมายก าหนดหรอปฏบตเชนนนอยลง 2.4 องคประกอบคณธรรมหรอพฤตกรรมทพงประสงคทปลอดจากการปฏบตตามเจตนารมณของกฎหมาย แตใชวธการทผดกฎหมายหรอปฏบตเชนนนอยลง ส าหรบการทหนวยงานปลอดจากการท าผดมาตรฐานวชาชพนยมและจรรยาบรรณนน เปนการกระท าผดวชาชพนยมไดแก พฤตกรรมทสวนทางหรอขดแยงกบองคประกอบของวชาชพนยมโดยเฉพาะอยางยงในประเดนของการมจรรยาบรรณวชาชพ และการประพฤตตามจรรยาบรรณวชาชพ 3. ดานหลกความโปรงใส (Transparency) ประกอบไปดวยหลกการยอย 4 หลกการ คอ หนวยงานมความโปรงใสดานโครงสราง หนวยงานมความโปรงใสดานการใหคณ หนวยงานมความโปรงใสดานการใหโทษ หนวยงาน มความโปรงใสดานการเปดเผยขอมล 3.1 ความโปรงใสดานโครงสราง ประกอบดวยพฤตการณ ตอไปน 3.1.1 มการตรวจสอบภายในทเขมแขง เชน มคณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการสอบสวน เปนตน 3.1.2 โปรงใส เหนระบบงานทงหมดไดอยางชดเจน 3.1.3 ประชาชนเขามามสวนรวมรบรการท างาน 3.1.4 มเจาหนาทมาดวยระบบคณธรรมมความสามารถสงมาอยใหมมากขน 3.1.5 มการตงกรรมการหรอหนวยงานตรวจสอบขนมาใหม 3.1.6 มฝายบญชทเขมแขง 3.2 ความโปรงใสดานใหคณ ประกอบดวยพฤตการณ ตอไปน 3.2.1 มคาตอบแทนพเศษในการปฏบตงานเปนผลส าเรจ 3.2.2 มคาตอบแทนเพมส าหรบการปฏบตงานทมประสทธภาพ 3.2.3 มคาตอบแทนพเศษใหกบเจาหนาททซอสตย 3.2.4 มมาตรฐานเงนเดอนสงพอเพยงกบคาใชจาย 3.3 ความโปรงใสดานการใหโทษ ประกอบดวยพฤตการณ ตอไปน 3.3.1 มระบบการตรวจสอบทมประสทธภาพ 3.3.2 มวธการพจารณาลงโทษผท าผดอยางยตธรรม 3.3.3 มการลงโทษจรงจง หนกเบาตามเหตแหงการกระท าผด 3.3.4 มระบบการฟองรองผกระท าผดทมประสทธภาพ

42

3.3.5 หวหนางานลงโทษผทจรตอยางจรงจง 3.3.6 มการปรามผสอทจรตใหเลกความพยายามทจรต 3.3.7 มกระบวนการยตธรรมทรวดเรว 3.4 ความโปรงใสดานการเปดเผย ประกอบดวยพฤตการณตอไปน 3.4.1 ประชาชนไดเขามารบรการท างานของคณะกรรมการตรวจสอบ 3.4.2 ประชาชนและสอมวลชนมสวนรวมในการจดซอจดหา การใหสมปทาน การออกกฎระเบยบและขอบงคบตาง ๆ 3.4.3 ประชาชน สอมวลชนและองคกรพฒนาเอกชนไดมโอกาสควบคมฝายบรหาร โดยวธการตาง ๆ มากขน 3.4.4 มการใชกลมวชาชพภายนอก เขามารวมตรวจสอบ 4. ดานหลกการมสวนรวม (Participation) การมสวนรวมของประชาชนเปนกระบวนการซงประชาชนหรอผมสวนไดสวนเสยได มโอกาสแสดงทศนะและเขารวมในกจกรรมตาง ๆ ทมผลตอชวตความเปนอยของประชาชน รวมทงมการน าความคดเหนดงกลาวไปประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายและการตดสนใจ ของรฐ การมสวนรวมของประชาชนเปนกระบวนการสอสารในระบบเปดกลาวคอเปนการสอสารสองทาง ทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการ ซงประกอบไปดวยการแบงสรรขอมลรวมกนระหวางผมสวนไดสวนเสย และเปนการเสรมสรางความสามคคในสงคม หลกการมสวนรวม ประกอบไปดวยหลกการส าคญ 4 หลกการ คอ 4.1 ระดบการใหขอมล เปนระดบต าสดและเปนวธการทงายทสดของการตดตอ สอสารระหวางผวางแผนโครงการกบประชาชนเพอใหขอมลแกประชาชนเกยวกบการตดสนใจของผวางแผนโครงการ และยงเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนหรอเขามาเกยวของใด ๆ เชน การแถลงขาว การแจกขาว การแสดงนทรรศการและการท าหนงสอพมพใหขอมลเกยวกบกจกรรมตาง ๆ 4.2 ระดบการเปดรบความคดเหนจากประชาชน เปนระดบขนทสงกวาระดบแรก กลาวคอ ผวางแผนโครงการเชญชวนใหประชาชนแสดงความคดเหนเพอใหไดขอมลมากขน และประเดนในการประเมนขอดขอเสยชดเจนยงขน เชน การส ารวจความคดเหนของประชาชนเกยวกบการรเรมโครงการตาง ๆ และการบรรยายใหประชาชนฟงเกยวกบโครงการตาง ๆ แลว ขอความคดเหนจากผฟงรวมไปถงการรวมปรกษาหารอ เปนตน 4.3 ระดบการวางแผนรวมกนและการตดสนใจเปนระดบขนทสงกวาการปรกษาหารอ กลาวคอ เปนเรองการมสวนรวมทมขอบเขตกวางมากขน มความรบผดชอบรวมกนในการตดสนใจ

43

วางแผนเตรยมโครงการและเตรยมรบผลทจะเกดขนจากการด าเนนโครงการ ระดบนมกใชในกรณ ทเปนเรองซบซอนและมขอโตแยงมาก เชน การใชกลมทปรกษาซงเปนผทรงคณวฒในสาขาตาง ๆ ทเกยวของ รวมทงการใชอนญาโตตลาการเพอปญหาขอขดแยงและการเจรจาเพอหาทางประนประนอม เปนตน 4.4 ระดบการพฒนาศกยภาพในการมสวนรวมและสรางความเขาใจใหกบสาธารณชนเปนระดบขนทสงสดของการมสวนรวม คอ เปนระดบทผรบผดชอบโครงการไดตระหนกถงความส าคญและประโยชนทจะไดรบจากการมสวนรวมของประชาชนและไดมการพฒนาสมรรถนะหรอขดความสามารถในการมสวนรวมของประชาชนใหมากขนจนอยในระดบทสามารถมสวนรวมไดอยางเตมทและเกดประโยชนสงสด 5. ดานหลกความส านกรบผดชอบ (Accountability) มความหมายกวางกวาความสามารถในการตอบค าถามหรออธบายเกยวกบพฤตกรรมไดเทานนยงรวมถงความรบผดชอบในผลงานหรอปฏบตหนาทใหบรรลผลตามเปาหมายทก าหนดไว รวมทงการตอบสนองตอความคาดหวงของสาธารณะ ซงเปนเรองของความพรอมทจะรบผดชอบ ความพรอมทจะถกตรวจสอบได โดยในแงมมของการปฏบตถอวาส านกรบผดชอบเปนคณสมบตหรอทกษะทบคคลพงแสดงออกเพอเปนเครองชวาไดยอมรบในภารกจทไดรบมอบหมายและน าไปปฏบตดวยความรบผดชอบ ประกอบดวยหลกการยอยดงน 5.1 การมเปาหมายทชดเจนการมเปาหมายชดเจนเปนสงส าคญสงแรกของระบบส านกรบผดชอบ กลาวคอ องคการจะตองท าการก าหนดเปาหมายและวตถประสงคของการปฏบตการสรางวฒนธรรมใหมใหชดเจนวาตองการบรรลอะไรและเมอไรทตองการเหนผลลพธนน 5.2 ทกคนเปนเจาของรวมกนจากเปาหมายทไดก าหนดเอาไวตองประกาศใหทกคน ไดรบรและเกดความเขาใจถงสงทตองการบรรลและเงอนไขเวลาทตองการใหเหนผลงานเปดโอกาสใหทกคนไดเปนเจาของ โครงการสรางวฒนธรรมนรวมกนเพอใหเกดการประสานก าลงคนรวมใจกนท างาน เพอผลตภาพโดยรวมขององคการ 5.3 การปฏบตการอยางมประสทธภาพ ความส าเรจของการสรางวฒนธรรมส านกรบผดชอบอยทความสามารถของหนวยงานในการสอสารสรางความเขาใจใหเกดขนในองคการ ผบรหารใหความสนบสนน แนะน า ท าการตดสนใจอยางมประสทธภาพและมการประสานงานรวมมอกนท างานระหวางหนวยงานตาง ๆ ในองคการ 5.4 การจดการพฤตกรรมทไมเออการท างานอยางไมหยดยง ปจจบนการเปลยนแปลงนบวาเปนเรองปกตและทกครงทมการเปลยนแปลงมกจะมการตอตานการเปลยนแปลงเสมอ ดงนนหนวยงานตองมมาตรการในการจดการกบพฤตกรรมการตอตานการเปลยนแปลงดงกลาวเพอให

44

ทกคนเกดการยอมรบแนวความคดและเทคโนโลยใหม ๆ 5.5 การมแผนการส ารอง สวนประกอบส าคญขององคการทมลกษณะวฒนธรรมส านกรบผดชอบตองมการวางแผนฟนฟทสามารถสอสารใหทกคนในองคการไดทราบและเขาใจถงแผนและนโยบายของ องคการ และทส าคญคอตองมการกระจายขอมลขาวสารทถกตองสมบรณอยางเปดเผย 5.6 การตดตามและประเมนผลการท างาน องคการจ าเปนตองมการตดตามและประเมนผลการท างานเปนระยะ ๆ อยางสม าเสมอ เพอตรวจสอบดวาผลงานนนเปนไปตามมาตรฐานคณภาพงานทก าหนดไวหรอไม ผลงานทพบวายงไมเปนไปตามมาตรฐานทก าหนดตอง มการด าเนนการแกไขในทนท ขณะทผลงานทไดมาตรฐานตองไดรบการยอมรบยกยองในองคการ 6. ดานหลกความคมคา (Value for Money) หลกการนค านงถงประโยชนสงสดแกสวนรวมในการบรหารการจดการและการใชทรพยากรทมอยอยางจ ากด สงเหลานเปนผลในการปฏบตอนเกดจากการใชหลกธรรมาภบาลนนเอง ประกอบดวย 6.1 การประหยด หมายถง 6.1.1 การท างานและผลตอบแทนบคลากรเปนไปอยางเหมาะสม 6.1.2 การไมมความขดแยงเรองผลประโยชน 6.1.3 การมผลผลตหรอบรการไดมาตรฐาน 6.1.4 การมการตรวจสอบภายในและการจดท ารายงานการเงน 6.1.5 การมการใชเงนอยางมประสทธภาพ 6.2 การใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด หมายถง 6.2.1 มการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ 6.2.2 มการพฒนาทรพยากรบคคล 6.2.3 มการใชผลตอบแทนตามผลงาน 6.3 ความสามารถในการแขงขน หมายถง 6.3.1 การมนโยบาย แผน วสยทศน พนธกจและเปาหมาย 6.3.2 การมการเนนผลงานดานบรการ 6.3.3 การมการประเมนผลการท างาน 6.3.4 ผบรหารระดบสงมสภาวะผน า เมอมหลกการทเปนแนวทางในการสรางธรรมาภบาลแลว หนวยงานทตองการใชหลก การบรหารแนวใหมทมงสรางธรรมาภบาลสามารถประยกตใชไดและวดระดบการมธรรมาภบาลของ

45

หนวยงานตนไดโดยการเกบรวบรวมขอมลทงจากผใหบรการและผรบบรการตลอดจนรวบรวมขอมลทมอยแลวในหนวยงาน อนงธรรมาภบาลจะยงยนตองมประชาธปไตยทยงยนและความยงยนของประชาธปไตยจะเกดไดตองมประชาชนมจตส านกและพฤตกรรมในการเปนประชาธปไตย มความเชอมนสถาบนประชาธปไตย มประสทธภาพทางการเมองของประเทศ มทนทางสงคมสง มการมสวนรวมทาง การเมองสง มวฒนธรรมทางการเมองแบบมสวนรวม ผน าเปนผแทนประชาชนอยางแทจรงมาจากการเลอกตงของประชาชน สรปวา จากความหมายและนยามของหลกธรรมาภบาลขางตนผศกษาจงสรปสาระส าคญ ของหลกธรรมาภบาลไดวา หลกธรรมาภบาล คอ หลกการพนฐานในการบรหารงาน 6 ประการ ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา ซงหนวยงานภาครฐจะตองน าไปปฏบตเพอเปนหลกประกนส าหรบประชาชนทจะตองไดรบการบรการทดตามเจตนารมณของรฐธรรมนญอยางแทจรงและในการทธรรมาภบาลจะยงยนไดนนกจะตองมประชาธปไตยทยงยนดวย

แนวคดเกยวกบการใหอ านาจ ความหมายของการใหอ านาจ ความหมายของค าวา “Empowerment” ซงเปนคณศพท (Adj) มความหมายคอ ท าให มอ านาจ ท าใหถกตองมากขน ท าใหเปนตวของตวเองมากขน (เมองทอง เขมมณ, 2556) เมองทอง เขมมณ (2556) ใหความหมายวา “Empowerment” หมายถง การใหอ านาจ การใหความสามารถ การท าใหสามารถ การอนญาต หรอการเปดโอกาสให กรมทดน (2556) ใหความหมายของการมอบอ านาจวา คอ การทบคคลหนง ทเรยกวา “ตวการ” มอบใหบคคลอกคนหนง ซงเรยกวา “ตวแทน” มอ านาจท าการแทนและการกระท านน มผลทางกฎหมายเสมอนวาตวการท าดวยตนเอง สมาล ทองด (2556) ใหความหมายวา การมอบอ านาจ (Empowerment) หมายถง การแบงอ านาจ ซงอ านาจนมกจะสงวนไวส าหรบผบรหารซงเปนผทมอ านาจเหนอกวาใหกบบคคลอน โดยผทไดรบมอบอ านาจจะน าไปใชในการตดสนใจแทน ปธาน สวรรณมงคล (2556) กลาววา การมอบอ านาจ หมายถง การมอบหมายงานไปใหอกบคคลหนงซงโดยปกตจะไดแก ผใตบงคบบญชาเปนผด าเนนการแทน โดยเปนการมอบอ านาจหนาทและความรบผดชอบไปใหบคคลนนสามารถทจะตดสนใจภายในขอบเขตอ านาจทไดรบมอบการมอบอ านาจจงเปนการยายการตดสนใจจากผบงคบบญชาในระดบบนลงสผใตบงคบบญชา

46

ในระดบลาง พระราชกฤษฎกาวาดวยการมอบอ านาจ พ.ศ. 2550 ใหความหมายของการมอบอ านาจวา หมายถง การทผด ารงต าแหนงทมอ านาจหนาททจะพงปฏบตหรอด าเนนการตามกฎหมาย กฎ ระเบยบ ประกาศ หรอค าสงใด หรอมตของคณะรฐมนตรในเรองใด เวนแตการอนญาตตาม มาตรา 38 วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 7) พ.ศ. 2550 ไดมอบในการสงการ การอนญาต การอนมต การปฏบตราชการหรอด าเนนการอนใดตามกฎหมาย กฎ ระเบยบ ประกาศ หรอค าสงนน หรอมตคณะรฐมนตรในเรองนน ใหแกผด ารงต าแหนงอนปฏบตราชการแทน สรปวา การใหอ านาจหรอการมอบอ านาจ (Empowerment) หมายถง การโอนอ านาจหรอมอบอ านาจจากผทมอ านาจใหกบผทไมไดมอ านาจนนมากอน เพอท าใหผทรบมอบอ านาจนนมอ านาจมากขน สามารถตดสนใจหรอด าเนนการใด ๆ ตามขอบเขตทไดรบมอบอ านาจเสมอนเปนผทมอ านาจตวจรง ประเภทของการใหอ านาจ การใหอ านาจ (Empowerment) แบงไดเปน 2 ประเภท คอ 1. Psychological Empowerment ซงมความหมายดงตอไปน คอ 1.1 เปนเรองเกยวกบ การท าใหเกดความรสกทแตกตาง เกยวกบตวเอง เชน คนทเกดมาเปนคนพการ สามารถท าตวใหรสกมคณคาได 1.2 เปนเรองเกยวกบความรสกมคณคาในตวเอง และสามารถก าหนดพรหมลขตของตนได เชน เพลงทวาเขาขอลขตชวตขาเอง ไมเกรงฟาดน เปนตน 1.3 เปนความรสกอสระทเกดขนภายในตวเอง ท าใหสามารถใชทรพยากรของตนเอง หรอแสดงความรสกอยางจรงใจได เมอคนรสกไดรบอ านาจจะรสกมชวตชวาและมความรบผดชอบ และมอสระทจะเลอกสงตาง ๆ ดวยตนเองได 2. Strural Empowerment ซงมความหมายดงตอไปน คอ 2.1 เปนการเปลยนแปลงโครงสรางอ านาจอยางแทจรง โดยเกดเปนฝายตรงขามทมปรชญาทางสงคม และการเมองทแตกตางกน อยางไรกตาม ลกษณะของ Empowerment ทง 2 ประเภทน จะสมพนธกนเพราะถาเรา ไมมความรสกวา ตวเรามคณคา มความมนใจในความรความสามารถของตนแลวกยอมไมอาจจะไดรบประโยชน จากการเปลยนแปลงในโครงสรางอ านาจเลย นอกจากน Empowerment ยงอาจแยกไดอกลกษณะ ดงตอไปนคอ 1. Individual Empowerment Collective Empowerment

47

สวนใหญ ความนกถงการใหอ านาจคนแตละคน ใหสามารถควบคมชวตของตนเพอเลอกสงตาง ๆ เองไว และมทรพยากร ทจะชวยใหไดสงทเลอกนน แตมการมองอกดวยคอทรพยากร สทธ และการควบคม สามารถท าโดยกลมได เชน กลมคนพการ สมาชกขององคการตาง ๆ เปนตน 2. Internal Empowerment External Empowerment คนบางกลมจะสนใจเกยวกบการกระจายสถานะ และอทธพลภายในองคการ ซงในลกษณะน Empowerment คอ การขอความรวมมอจากความสามารถความเฉลยวฉลาดและ ความกระตอรอรนของคนในองคการ โดยใหทกคนมสวนรวมในดานตาง ๆ อกลกษณะหนงนน เกยวกบการใหอ านาจ แกคนทองคการ หรอเจาหนาทขององคการ ตองใหบรการ ซงท าใหองคการเปนเพยงวธการทจะใหอ านาจแกผอน ซงอยภายนอกองคการเทานน (ปธาน สวรรณมงคล, 2556) แหลงอ านาจหรอฐานของอ านาจ การทจะใหอ านาจแกผอน หรอ Empowerment นน ควรตองทราบวา แหลงของอ านาจ หรอฐานของอ านาจ มอะไรบาง ดงตอไปนคอ 1. อ านาจทเกดจากต าแหนง หรอหนาท ซงเปนอ านาจทใหกบบคคล หรอกลมตามต าแหนงหรอหนาททมอย ซงอ านาจแบบนจะหมดสนไปเมอพนจากต าแหนงหรอหนาทนนแลว 2. อ านาจทเกดจากการควบคมทรพยากรตาง ๆ เชน การทมเงน มบคลากร มวสด มเทคโนโลย มลกคา ซงถามมากหรอมทรพยากรทส าคญและหายากจะยงท าใหมอ านาจมากขน 3. อ านาจทเกดจากความสมพนธทางสงคม เชน การมเพอน การรจกคน การเปนสมาชกสมาคมวชาชพ ซงเปนวธการหนงทจะสรางเครอขาย อนจะท าใหเกดอ านาจ 4. อ านาจทเกดจากความเชยวชาญ ซงอาจจ าแนกไดเปนความเชยวชาญดานวชาการหรอดานเทคนค ซงเปนทยอมรบในหมนกวชาการหรอวชาชพ และความเชยวชาญดานวธการหรอ ดานกระบวนการ ซงมกเปนทยอมรบในหมผจดการหรอผบรหาร ทงน อ านาจเชนนจะเกดจากผลงานทไดกระท าไปแลวในอดต 5. อ านาจหนาทเกดจากการมขอมล ซงท าใหสามารถควบคมบรหารองคการได ถาหาก มขอมลทด เชอถอไดและถกตองซงจะตองมความเชยวชาญเปนพเศษทจะพจารณาเลอกไดวาขอมลใดเกยวของและส าคญตอการท างานในองคการ 6. อ านาจทเกดจากคณสมบตหรอบคลกลกษณะสวนตว เชนความสามารถ ความมนใจในตวเอง ความนานบถอ ความมเสนห ความเปนผมวาทศลปด ความเปนผมมนษยสมพนธดเหลาน เปนตน ซงท าใหคนผนนมความสามารถพเศษทอาจฝกฝนใหมในตนไดดวย (ปธาน สวรรณมงคล, 2556)

48

กลยทธในการใชอ านาจใหมอทธพลตอผอน การทจะมอบอ านาจใหใครหรอองคการใดนน ควรจะตองมความรเกยวกบการใชอ านาจ ใหมอทธพลตอผอนเสยกอนจงจะท าใหการมอบอ านาจไดรบประโยชนอยางเตมท กลยทธใน การใชอ านาจใหมอทธพลตอผอน มดงตอไปนคอ 1. กลยทธใชต าแหนงหนาท ในการมอทธพลตอผอน ซงดานทหารจะเปนการออกค าสง แตดานพลเรอน มกจะเปนการขอรองหรอการเสนอแนะ ทงน เพอใหงานเสรจสนไป 2. กลยทธการผลกดน หรอ “Push” Strategies โดยใชวธการขมข ซงจะมอทธพลมากหรอนอย ขนอยกบต าแหนงหนาทและทรพยากรทมความสามารถควบคมได การใชกลยทธแบบนถาใชพร าเพรอไปจะท าใหเกดบรรยากาศแหงความกลวและความไมไววางใจกนซงจะน าไปส การไมเชอฟง การท างานทไมไดผลและความขดแยงระหวางบคคลในองคการได 3. กลยทธการใหรางวล หรอ “Pull” or “Reward” Strategies เปนการสรางอทธพล โดยการใหรางวลในลกษณะตาง ๆ เชน เปนวตถสงของ เปนค าชมเชย เปนการยอมรบความส าเรจ หรอการใหก าลงใจเหลาน เปนตน ซงถาปราศจากความเปนธรรมในการใหแลวจะกอใหเกด ความอจฉารษยาหรอไมพอใจซงกนและกน 4. กลยทธเกลยกลอม หรอชกชวน หรอ Persuation Strategies โดยใชเหตผล ท าใหเชอถอ และปฏบตตาม ซงอาจถกแปลความหมายไปในทางทผดวาเปนการผลกดนบงคบกดขใหท ากได นอกจากนนการเกลยกลอมหรอชกชวนอาจเชอมโยงกบการตอรองหรอการใหรางวลกได 5. กลยทธการเตรยมการ หรอ Preparatory Strategies เพอการมอทธพลในวนขางหนา โดยการสรางความสมพนธทด การชวยเหลอ โดยหวงวาจะน าไปสการยอมรบอทธพลทจะมตอกนในวนขางหนา 6. กลยทธการปองกน หรอ Preventive Strategies เปนการสรางอทธพล โดยใชวธการปองกนบางอยาง เชน ปองกนการตงค าถาม เกบขอมลบางอยางไว หรอปองกนความไมพอใจไวลวงหนา ซงจะตองท าในลกษณะทแนบเนยนไมเปดเผยโจงแจงจนเกนไป สรปวา การใหอ านาจจะตองมความเขาใจถงค าทเกยวของ อ านาจ หนาทและอทธพล ความสมพนธกนระหวางการใหอ านาจดานจตใจและการใหอ านาจดานโครงสราง การใหอ านาจแกบคคลหรอกลม การใหอ านาจภายในหรอภายนอกองคการ แหลงหรอฐานของอ านาจมอะไรบาง และกลยทธการใชอ านาจใหมอทธพลตอผอน ซงเมอประมวลเขาแลวจะท าใหการใหอ านาจเกดประโยชนสงสดตอบคคลหรอองคกรโดยสมบรณ อยางไรกตามมขอควรค านงบางประการในการใหอ านาจ ดงนคอ 1. คนบางคนหรอกลมบางกลมอาจไมตองการไดรบอ านาจ

49

2. การใหอ านาจเปนเพยงดานหนงของการบรหารซงจะตองมการก าหนดขอบเขตทจะใหคนมอสระในการกระท าเมอไดรบอ านาจ บางครงอาจตองใชการบงคบดวยระเบยบวนย แทนการใหอ านาจกได 3. การใหอ านาจคนใดคนหนงหรอกลมใดกลมหนงอาจท าใหอ านาจหรอความมอสระของผอนหรอกลมอนถกลดลงหรอถกจ ากด (ปธาน สวรรณมงคล, 2556)

แนวคดเกยวกบการกระจายอ านาจ ความหมายของการกระจายอ านาจ ค าวา กระจายอ านาจ หรอกระจายอ านาจทางการปกครองตรงกบค าในภาษาองกฤษวา Decentralization เปนวธการอยางหนงในการปกครองประเทศ ซงนกวชาการหลายทานไดใหความหมายไวแตกตางกน เชน ณฐกร วทตานนท (2555) ใหความหมายของการกระจายอ านาจวา การกระจายอ านาจ เปนระบบการบรหารการปกครองโดยทรฐบาลกลางหรอรฐบาลแหงชาตกระจายอ านาจบางสวนให แกหนวยการปกครองทองถนเพอใหมอ านาจด าเนนกจการภายในอาณาเขตของตนโดยปราศจากการแทรกแซง กลาวอยางยนยอ “การกระจายอ านาจ” กคอการขยายออก (Expansion) ของ ความเปนอสระ (Autonomy) ของการปกครองตนเอง (Self-government) ในระดบทองถนผาน การถายโอนอ านาจและความรบผดชอบจากสถาบนการเมองระดบชาตหรอจากสวนกลางไปยงทองถน (Devolution) อทย เลาหวเชยร (2548 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ไดใหความหมาย การกระจายอ านาจตามหลกบรหารหรอตามหลกรฐศาสตรและหลกรฐประศาสนศาสตร หมายถง การมอบอ านาจหนาทเกยวกบการตดสนใจและการปฏบตใหแกหนายงานรองลงมาหรอเจาหนาทระดบต าลงไปทอยในสายการบงคบบญชา นครนทร เมฆไตรรตน (2546) ใหความหมายกวาง ๆ วา การกระจายอ านาจ คอ “การจดสรรหรอแบงปนอ านาจการตดสนใจ (หรอในภาษากฎหมายของไทยเรยกวา การวนจฉย สงการ) อนเกยวของกบกจการสาธารณะ (Public Affairs) ของรฐสวนกลางไปยงหนวยงานหรอองคการอน ๆ” การกระจายอ านาจจงเปนเรองของ “สภาวะ” บางอยางเพอใชอธบายถงลกษณะของการกระจายตว/ จดสรร/ แบงปนอ านาจรฐในทางทหมายถงอ านาจในการตดสนใจในการด าเนนกจการสาธารณะ ดงนน การกระจายอ านาจจงมลกษณะดงท Samuel (1991, p. 3 อางถงใน นครนทร เมฆไตรรตน, 2546) เสนอวา ควรจะเปนเรองของ “การจดสรรแบงปนอ านาจ” (Distribution of Power) กลาวคอ การกระจายอ านาจภายใตบรบทของการบรหารปกครองในพนททเรยกวาทองถน

50

(Local Governance) จงควรจะเปนเรองของ “จดสรรหรอแบงปนอ านาจ” (Distribution) มใชการ “แบงแยกอ านาจ” (Division) กลาวคอ แมค าวา “แบงแยกอ านาจ” จะมการน าไปใชอธบายแนวคด ในเรองการกระจายตวของอ านาจทางการบรหารปกครองไปสทองถนกตาม แตโดยลกษณะทางประวตศาสตรแลวค าดงกลาวมกจะน าไปสความสบสนหรอปะปนกบการใชในแนวคดเรอง รฐธรรมนญกบการแบงแยกอ านาจ (Constitutional Division of Power Between Nation and State) ขณะทค าวา “จดสรร/ แบงปนอ านาจ” ดจะมความสอดรบและอยในขอบวงของแนวคดตาง ๆ ในเรองการกระจายอ านาจจากสวนกลางไปสทองถนมากกวา ดงเชนแนวคดในเรอง (De) Centralization, (De) Concentration, Devolution และ Delegation ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข (2543) ไดใหความหมายของการกระจายอ านาจ หมายถง “การถายโอนอ านาจการตดสนใจ ทรพยากรและภารกจจากภาครฐสวนกลางใหแกองคกรอนใดไมวาจะเปนองคกรภาครฐสวนภมภาค องคกรอสระองคกรทองถน องคกรเอกชน โดยเฉพาะภาคประชาชนไปด าเนนการแทน ซงการถายโอนดงกลาวอาจจะมลกษณะเปนการถายโอนเฉพาะภารกจซงเปนการแบงภารกจใหแกองคกรทไดรบการกระจายอ านาจด าเนนการ หรอเปนการถายโอนโดยยดพนทเปนหลกซงเปนการแบงพนทเปนหนวยงานยอยในการด าเนนการ” สรปวา การกระจายอ านาจ หมายถง การจดสรรหรอแบงปนอ านาจในการตดสนใจ ทงน การกระจายอ านาจทางการบรหารคอการมอบอ านาจหนาทหรอการโอนอ านาจหนาทเกยวของกบการตดสนใจหรอการวนจฉยสงการและการปฏบตใหแกหนวยงานระดบตาง ๆ รองลงมาหรอใหแกเจาหนาทระดบต าลงไปทอยในสายการบงคบบญชาใหสามารถปฏบตหนาทของตนเองไดโดยไมตองเสนอขออนมตหรอขอความเหนชอบจากหนวยงานระดบเหนอขนไป และอาจรวมถงการกระจายอ านาจออกนอกระบบราชการ เชน การใหเอกชนรบผดชอบด าเนนการกจกรรมสาธารณะบางอยางแทนหนวยราชการ หรอการกระจายอ านาจใหประชาชนมสวนรวมในการด าเนนกจกรรมสาธารณะ รปแบบการกระจายอ านาจ การกระจายอ านาจมอยดวยกนหลายระดบและหลายรปแบบ การกระจายอ านาจควรเปนเรองของความเปลยนแปลงทเกดขนภายในระบบการเมองหนง ๆ (Manor, 1999, pp. 4-12) สามารถแจกแจงขอบขายหรอรปแบบของการกระจายอ านาจได 5 ลกษณะ ไดแก 1. การกระจายอ านาจโดยจ าเปนหรอโดยปรยาย (Decentralization by Default) เกดจากสภาวการณทสถาบนหรอองคกรของรฐเกดความลมเหลวในการด าเนน กจกรรมตาง ๆ มอาจสามารถจะเขาไปใชอ านาจหรออทธพลในดนแดนทตนปกครองอยได และจากสภาวะทประชาชนในระดบรากหญาเกดความไมเชอใจในรฐบาล เหลานจงเปนผลใหประเทศทมภาคประชาสงคม มความตนตวและเขมแขง จ าเปนตองลกขนมาด าเนนกจกรรมตาง ๆ เพอชมชนของตนดวยตนเอง

51

โดยทรฐบาลเองกไมไดตงใจใหเกดขน 2. การแปรรปกจการของภาครฐ (Privatization) ไดแก การโยกโอน (Handover) กจการบางอยางทเคยจดท าโดยหนวยงานของรฐไปใหภาคเอกชนเปนผจดท าแทน เชน กจการขนสงมวลชน กจการโทรคมนาคม การไฟฟาและการประปา เปนตน 3. การกระจายอ านาจภายใตหลกการแบงอ านาจ (Deco centralization) หมายถง การแบงอ านาจของรฐบาลกลางไปยงองคกรในระดบรองทออกไปท างานในพนทนอก ศนยกลางหรอทองถน โดยทองคกรภายใตหลกการแบงอ านาจนจะมอสระตามสมควรในการตดสนใจตาง ๆ ภายในพนททตนดแล แตทงนอ านาจการตดสนใจและการก าหนดนโยบายตาง ๆ ยงคงอยทสวนกลาง บางครงจงเรยกการกระจายอ านาจในลกษณะนวา “การกระจายอ านาจทางการบรหาร” (Administration Decentralization) (Parker, 1995) 4. การกระจายอ านาจภายใตหลกการมอบอ านาจ (Delegation) มระดบของการกระจายอ านาจทใหอสระสงกวาการแบงอ านาจ การกระจายอ านาจเนนในเชง “ภารกจหนาท” มการก าหนดภารกจเฉพาะทชดเจนใหองคกรเหลานนสามารถตดสนใจและใช อ านาจหนาทภายในขอบเขตของตนไดโดยอสระ แตรฐสวนกลางกยงคงมอ านาจอยเหนอองคกรเหลานโดยอาศยมาตรการทางกฎหมายเปนกรอบในการควบคมและก ากบบทบาทองคกรภายใตหลกการมอบอ านาจรวมถงอ านาจในการจดตงและยบเลกองคกรภายใตหลกการมอบอ านาจ 5. การกระจายอ านาจภายใตหลกการโอนอ านาจ (Devolution) ถอเปนการกระจายอ านาจทสะทอนใหเหนถงระดบของการกระจายอ านาจทกวางขวางมากทสด ถกใชเพออธบายถงสภาวะทรฐสวนกลางมการถายโอนหรอยกอ านาจการตดสนใจในเรองตาง ๆ ไปยงองคกรตวแทนของพนทชมชนหรอทองถนตาง ๆ อยางกวางขวาง สวนกลางจะไมเขามามบทบาทหรอแทรกแซงการท างานขององคกรภายใตหลกการโอนอ านาจหรอการแทรกแซงจะเกดขนตองเปนไปอยางจ ากด ดงนน จงมการเรยกการกระจายอ านาจในลกษณะนวา “การกระจายอ านาจในทางการเมอง” หรอ “การกระจายอ านาจทเนนความเปนประชาธปไตย” (Political of Democratic Decentralization) ทงนการโอนอ านาจเทาทปรากฏมอยดวยกนใน 2 ระดบ ไดแก ระดบท 1 การโอนอ านาจในทางการปกครอง (Administration Devolution) สอดคลองกบการจดรปการปกครองทองถนตามหลกการปกครองตนเอง (Local-self Government) เปนหลกการทเปดโอกาสใหชมชนทองถนมการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนทเปนของตนเอง โดยตนเองและเพอตนเอง โดยทองคกรปกครองสวนทองถนมอสระเปนอยางสงในการดแลชวตความเปนอยและสามารถจดท ากจการตาง ๆ เพอตอบสนองตอปญหาและความจ าเปนภายในชมชนของตนไดอยางกวางขวาง อกทงยงมความเปนอสระทงในทางการคลงและบคลากร

52

ระดบท 2 การโอนอ านาจในทางนตบญญต (Legislative Devolution) เปนรปแบบของ การกระจายอ านาจขนสงสดทเปนไปภายใตการจดรปแบบการปกครองในระบบรฐเดยว (Unitary System) จนมลกษณะเขาใกลกบระบบสหพนธรฐ (Federal System) (Heywood, 2002, pp. 167-168) เปนการถายโอนอ านาจจากสวนกลางไปยงพนทหรอทองถนหนง ๆ โดยเปดโอกาสใหชมชนทไดรบการโอนอ านาจสามารถทจะก าหนดชะตากรรมในทางการเมองไดดวยตนเอง (Home Rule) ผาน การจดตงสถาบนทางการเมองในรปสภา (Assembly) ทเปนของตนเอง จากรปแบบการกระจายอ านาจทง 5 ลกษณะดงกลาวขางตน เมอน ามาใชภายใตบรบทของการศกษาทเกยวของกบการปกครองทองถน การกระจายอ านาจจงควรจะครอบคลมเฉพาะรปแบบ ท 3 ถงรปแบบทหาเทานนขณะทสองรปแบบแรกควรจดแยกออกไปเนองจากวาการกระจายอ านาจในรปแบบแรกเปนการเกดขนเองโดยประชาชนมใชเปนผลจากการด าเนนการจดสรรหรอแบงปน อ านาจจากรฐบาลสวนกลางขณะทการกระจายอ านาจในลกษณะของการแปรรปกจการภาครฐนน ทายทสดมไดน าไปสสภาวะของการกระจายอ านาจทเปนจรง และเมอจ ากดกรอบการมองอยบนฐานคดเรองการบรหารปกครองในพนททองถนท าใหเหนวาองคกรปกครองสวนทองถนเปนสงทเกดขนจากหลกการกระจายอ านาจ แตเนองจากการกระจายอ านาจนนมหลายระดบ หมายความวาระบบ การปกครองทองถนในประเทศหนง ๆ ยอมมอ านาจและความเปนอสระทมากนอยแตกตางกนออกไป อกทงองคกรปกครองสวนทองถนทจดตงขนมลกษณะของการผสมผสานแนวคด การกระจายอ านาจทตางรปแบบกน ทงน แนวคดพนฐานเกยวกบการกระจายอ านาจ ไดแก การกระจายอ านาจสทองถนซงเปนยทธศาสตรหนงในการบรหารบานเมองของรฐในระบบประชาธปไตย โดยมงลดบทบาทของรฐสวนกลาง (Decentralize) ลงเหลอภารกจหลกเทาทตอง ท าเทาทจ าเปนและใหประชาชนไดมสวนในการบรหารงานชมชนทองถนตามเจตนารมณของประชาชนมากขน การกระจายอ านาจสทองถนจงเปนการจดความสมพนธทางอ านาจหนาทใหมระหวางสวนกลางกบสวนทองถนใหสอดคลองกบสภาพการณบานเมองทเปลยนแปลงไปในสภาวะทสงคมมกลมทหลากหลาย มความตองการและความคาดหวงจากรฐทเพมขนแตกตางกนขดแยงกนในขณะทรฐเองกมขดความสามารถและมทรพยากรทจ ากดในการตอบสนองปญหาความตองการ ทเกดขนในแตละทองถนไดทนตอเหตการณและตรงกบความตองการของทองถนและการกระจายอ านาจสทองถนเปนการกระจายหนาท อ านาจการตดสนใจ ทรพยากรการบรหาร ความรบผดชอบตอหนาทและความพรอมจากสวนกลางใหกบทองถน ซงการกระจายอ านาจมเปาหมายเพอใหบรการตาง ๆ สามารถตอบสนองความตองการของชมชนมากขนมประสทธภาพมากขนโดยม การถายโอนภารกจเปนเครองมอหนงในการด าเนนการเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาวรปแบบ

53

การกระจายอ านาจการบรการสาธารณะจงไมควรจ ากดอยทการโอนภารกจเพยงอยางเดยวแตควรใหความส าคญกบรปแบบทสามารถตอบสนองตอวตถประสงคทงสองประการเปนหลก ทงน การกระจายอ านาจไมใชเครองมอวเศษทจะสามารถแกไขปญหาทกปญหาไดเพราะวาการกระจายอ านาจอาจกอใหเกดปญหาความไมเทาเทยมกนทเกดจากระดบการพฒนาทแตกตางกนของแตละพนท การขาดผบรหารทมความสามารถทจะรองรบระบบทมการกระจายอ านาจ การถายโอนอ านาจการตดสนใจ ทรพยากรและภารกจจากภาครฐสวนกลางใหแกองคกรอนใดไมวาจะเปนองคกรภาครฐสวนภมภาค องคกรอสระ องคกรทองถน องคกรเอกชนโดยเฉพาะภาคประชาชนไปด าเนนการแทน ซงการถายโอนดงกลาวอาจจะมลกษณะเปนการถายโอนเฉพาะภารกจ ซงเปน การแบงภารกจใหแกองคกรทไดรบการกระจายอ านาจด าเนนการหรอเปนการถายโอนโดยยดพนทเปนหลกซงเปนการแบงพนทเปนหนวยงานยอยในการด าเนนการ พรชย รศมแพทย (2530 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) กลาววาการกระจายอ านาจม 2 รปแบบ คอ การกระจายอ านาจทางการบรหาร และการกระจายอ านาจทางการเมอง โดยไดใหความหมายของการกระจายอ านาจทง 2 รปแบบดงกลาวไวดงน 1. การกระจายอ านาจทางการบรหาร หมายถง การมอบอ านาจหนาทหรอการโอนอ านาจหนาทหรอการแบงอ านาจทเกยวของกบการตดสนใจใหหนวยงานราชการระดบตาง ๆ สามารถปฏบตหนาทของตนเองไดโดยไมตองเสนอขออนมตหรอขอความเหนชอบจากหนวยงานระดบเหนอขนไปและอาจรวมถงการกระจายอ านาจออกนอกระบบราชการ เชน การใหเอกชนรบผดชอบด าเนนการกจกรรมสาธารณะบางอยางแทนหนวยราชการ หรอการกระจายอ านาจใหประชาชนมสวนรวมในการด าเนนกจกรรมสาธารณะของหนวยราชการ การกระจายอ านาจทาง การบรหารนเกดขนมาจากราฐานของปญหาในการใชอ านาจทางการบรหารทกระท าโดยรฐบาลหรอคณะรฐมนตรทมอ านาจหนาทก าหนดนโยบายในการจดท าบรการสาธารณะ และองคกรทรบผดชอบในการน านโยบายไปปฏบต คอ กระทรวง ทบวง กรมในสวนกลางซงเปนราชการบรหารสวนกลาง มรฐมนตรเปนผใชอ านาจบรหารงาน และเพอใหเกดประสทธภาพในการปฏบตภารกจหนาทตอบสนองความตองการของประชาชนในขอบเขตพนททวประเทศ ราชการสวนกลางจงไดจดตงองคกรในการบรหารราชการสวนภมภาคขน พรอมกบไดแตงตงขาราชการจากสวนกลางไปปฏบตหนาทประจ า พรอมกบมอบอ านาจหนาทสวนหนงใหด าเนนการบรการสาธารณะทอยในอ านาจหนาทของราชการสวนกลางตามหลกการของการรวมอ านาจ ซงมกพบวาการด าเนนการจดบรการสาธารณะในลกษณะดงกลาวเปนไปไดยากทจะใหเกดความทวถงและ ตรงกบความตองการของประชาชนทมความแตกตางกนตามบรบทของแตละชมชนแตละทองถน ดงนนจงยงผลใหเกดความจ าเปนทรฐจะตองมอบกจการบางอยางใหกบองคกรทองถนไป

54

ด าเนนการแทนแลวรฐมอบภารกจการบรการสาธารณะเฉพาะเรองใหไปด าเนนการ รวมทง การมอบอ านาจการตดสนใจในการจดท ากจกรรมเหลานนใหองคกรอนสามารถกระท าการไดดวยตนเองอยางมอสระซงไมจ ากดเฉพาะองคกรภาครฐเทานน แตประการส าคญอยทภาครฐจะมอ านาจนนอกตอไปและไมก าหนดใหอยใตบงคบบญชาของเจาหนาทในราชการสวนกลาง โดยราชการสวนกลางเปนเพยงแตมหนาทใหการสนบสนนและควบคมก ากบเทานน 2. การกระจายอ านาจทางการเมอง เปนการกระจายอ านาจใหชมชนตาง ๆ ปกครองตนเอง ซงเปนการกระจายอ านาจทางการเมองและการปกครองอยางเดดขาดจากเดมทมการรวมศนยอ านาจทางการเมองทสวนกลางไปใหองคกรทางการปกครองสวนทองถนมอ านาจทจะตดสนใจเลอกผบรหารของทองถนเองและตดสนใจเกยวกบกจกรรมตาง ๆ เปนสาธารณะของทองถน ซงอาจกลาวไดวาการกระจายอ านาจทางการเมองเปนการยกอ านาจจากสวนกลางใหทองถนโดยลดอ านาจหนาทของหนวยงานภมภาคลงจนถงการทไมตองมหนวยงานภมภาคในทสด การกระจายอ านาจ เปนรปแบบการเมองการปกครองและการบรหารองคกรทมลกษณะการโอนอ านาจทางการเมองการปกครองและการบรหารใหแกหนวยการปกครองอน ๆ หรอองคกรปกครองสวนทองถน ซงในหลกการการกระจายอ านาจดงกลาวคอการทรฐบาลหรอสวนกลางโอนอ านาจใหแกหนวยภมภาคโดยมการโอนอ านาจในสองลกษณะคอ อ านาจทางการเมองการปกครองและอ านาจทางการบรหารจดการใหมอ านาจอสระจากการปกครองของสวนกลางและสวนภมภาค หนวยรบโอนจะเกดมอ านาจทางนตบญญตและอ านาจบรหารเพมขนแตใชวาหนวยรบโอนจะสามารถใชอ านาจนนโดยฝาฝนหรอขดตอบทบญญตของกฎหมายได ดงนน รฐบาลหรอสวนกลางจะยงคงมอ านาจในการก ากบดแลใหมการปฏบตใหเปนไปตามกฎหมาย หากฝาฝนรฐบาลหรอสวนกลางจะยงคงมอ านาจบงคบใหด าเนนการใหถกตอง หรอรฐบาลอาจสงตวแทนของรฐเขาไปคอยควบคมหรอเปนผคอยใหค าปรกษาแนะน าการบรหารงานบางอยาง กลาวคอหนวยการบรหาร ทองถนจะมอสระทจะด าเนนการแตกตองอยภายใตการควบคมของรฐบาล หวใจส าคญของการกระจายอ านาจอยทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2550 หมวด 5 แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ มาตรา 78 บญญตไววา “รฐตองด าเนนการตามแนว นโยบายดานการบรหาราชการแผนดน ดงน กระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถนพงตนเองและตดสนใจในกจการของทองถนไดเอง สงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนม สวนรวมในการด าเนนการตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ พฒนาเศรษฐกจของทองถนและระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ ตลอดทงโครงสรางพนฐาน สารสนเทศในทองถนใหทวถงและเทาเทยมกนทวประเทศ รวมทงพฒนาจงหวดทมความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญโดยค านงถงเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน” (สถาบนพระปกเกลา, 2554)

55

กฎหมายอกฉบบทรองรบในเรองน คอ พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอน การกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 สาระส าคญของพระราชบญญตนอยทมาตรา 30 วาดวยการก าหนดใหมการถายโอนงานบรการสาธารณะในลกษณะการด าเนนการซบซอนระหวางหนวยราชการสวนกลางกบองคกรสวนทองถนจดสรรรายไดโดยใหเสรจสนภายในระยะเวลา 4 ป ทงนยงครอบคลมไปยงภารกจทรฐจดใหบรการในเขตองคกรปกครอง สวนทองถนจะตองมรายไดเพมขนไมนอยกวารอยละ 20.00 ของรฐบาลสวนกลาง และจะตอง มรายไดเพมขนในสดสวนตอรายไดของรฐบาลไมนอยกวารอยละ 35.00 ภายในป พ.ศ. 2549 พรอมทงเปดโอกาสใหองคกรปกครองสวนทองถนสามารถพงตนเองและตดสนใจในกจการของตนเองมากขน โดยหนวยงานราชการสวนกลางยงคงรบผดชอบภารกจในระดบมหภาค หากภารกจบางอยางเกนขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถน เชน การก าหนดนโยบาย การออกกฎหมาย องคกรบรหารสวนกลางจะใหค าปรกษาดานวชาการตลอดจนการตดตามและประเมนผลเทาทจ าเปน (ส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจ, 2544, หนา 38 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ดจหทย ครฑเดชะ (2550) กลาวไววา กรอบแนวคดการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ไดยดหลกการและสาระส าคญ 3 ดาน คอ 1. ดานความเปนอสระในการก าหนดนโยบายและการบรหารจดการ องคกรปกครอง สวนทองถนยอมมอสระในการก าหนดนโยบายการปกครอง การบรหารจดการ การบรหารงานบคคล และการเงนการคลงของตนเอง โดยยงคงรกษาความมนคงของชาตเอาไว ตลอดจนการสงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการเมองการปกครองทองถนภายใตระบอบประชาธปไตย 2. การบรหารราชการแผนดนและการบรหารราชการสวนทองถน รฐตองกระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถนใหพงตนเองและตดสนใจในกจการของตนเองไดมากขน โดยปรบบทบาทและภารกจของราชการบรหารสวนกลางและราชการสวนภมภาคใหรบผดชอบในภารกจ มหภาคและภารกจทเกนกวาขดความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถนจะด าเนนการได โดยก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถนในดานนโยบายและดานกฎหมายเทาทจ าเปนให การสนบสนนสงเสรมดานเทคนควชาการและการตรวจสอบตดตามประเมนผล 3. ดานประสทธภาพการบรหารทองถน รฐตองกระจายอ านาจใหองคกรปกครอง สวนทองถน เพอใหประชาชนไดรบบรการสาธารณะทดขนหรอไมต ากวาเดม มคณภาพมาตรฐาน การบรหารจดการองคกรปกครองสวนทองถนมความโปรงใส มประสทธภาพและรบผดชอบ ตอผใชบรการมากขน รวมทงสงเสรมใหภาคประชาชน ภาคประชาสงคมและชมชนมสวนรวม ในการตดสนใจรวมด าเนนการและตดตามตรวจสอบ

56

แนวคดเกยวกบเทศบาล ความหมายของเทศบาล เทศบาลเปนหนวยการปกครองสวนทองถนทไดรบการยอมรบและใชในประเทศทม การปกครองระบอบประชาธปไตยอยทวโลก การปกครองในรปแบบของเทศบาลนบวาเปน การปกครองทประชาชนมสวนรวมในการปกครองและบรหารทองถนของตนเองมากทสด กลาวคอ ประชาชนผเสยภาษในแตละพนทสามารถทจะเลอกผแทนของตน ทเรยกวา ผสมครรบเลอกตง เปนสมาชกสภาเทศบาลเขาไปบรหารดแลการจดเกบภาษทองถนหรอใชจายภาษดงกลาวใหเกดประโยชนกบทองถนมากทสด เทศบาลเปนรปแบบการปกครองทองถนอกรปแบบหนงทไดรบการจดตงขนตาม พระราชประสงคของพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว รชกาลท 7 ททรงจดใหมการปกครองทองถนในรปแบบของเทศบาลขน จากหลกฐานการพระราชทานสมภาษณแกผสอขาวหนงสอพมพ The New York Time ณ ประเทศสหรฐอเมรกา เมอวนท 28 เมษายน พ.ศ. 2474 มขอความตอนหนงวา “เราก าลงเตรยมการออกพระราชบญญตเทศบาลขนใหมเพอทดลองเกยวกบสทธเลอกตง ภายใตบทบญญตแหงกฎหมายนประชาชนมสทธเลอกตงสมาชกสภาเทศบาล ขาพเจาเหนวาสทธการเลอกตงของประชาชนควรจะเรมตนทการปกครองทองทในรปแบบเทศบาล ขาพเจาเชอวาประชาชนควรจะมสทธมเสยงในกจการของทองถน เราพยายามใหการศกษาเรองนแกเขา ขาพเจาเหนวาเปนการผดพลาดถาเราจะมการปกครองระบบสภากอนทจะประชาชนจะมโอกาสเรยนรและ มประสบการณอยางดเกยวกบการใชสทธเลอกตงในกจการปกครองทองถน” (ส านกงานทองถนจงหวดตราด, 2549 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ประเภทของเทศบาล พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 ไดบญญตเกยวกบการจดตงเทศบาลไวดวยโดยก าหนดใหจดตงเทศบาลต าบล เทศบาลเมองหรอเทศบาลนครกไดตามเงอนไขทกฎหมายก าหนด การตง การเปลยนชอ การเปลยนแปลงเขต การเปลยนแปลงฐานะหรอการยบเลกเทศบาลใหกระท าโดยพระราชกฤษฎกา (วรช วรชนภาวรรณ, 2546 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ประเภทของเทศบาล พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 มาตรา 8 ถง มาตรา 11 ไดก าหนด ใหเทศบาลมอย 3 ประเภทดวยกน คอ 1. เทศบาลต าบล ไดแก ทองถนซงมพระราชกฤษฎกายกฐานะขนเปนเทศบาลต าบล กฎหมายมไดก าหนดหลกเกณฑไวโดยเฉพาะวาเปนเทศบาลต าบลจะตองมเงอนไขอยางไรบาง แตในทางปฏบตกระทรวงมหาดไทยไดวางหลกเกณฑในการจดตงเทศบาลต าบลเอาไว

57

2. เทศบาลเมอง มอย 2 รปแบบ คอ 2.1 ทองถนอนเปนทตงของศาลากลางจงหวดทกแหงจะตองตราพระราชกฤษฎกาจดตงเปนเทศบาลเมอง 2.2 ทองถนชมชนทมราษฎรตงแต 10,000 คนขนไป และมรายไดพอควรแกการปฏบตหนาทซงก าหนดไวในกฎหมายวาดวยเทศบาล 3. เทศบานคร ไดแก ทองถนชมชนทมราษฎรตงแต 50,000 คนขนไป และมรายไดพอควรแกการปฏบตหนาทซงก าหนดไวในกฎหมายวาดวยเทศบาล โครงสรางของเทศบาล ตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 และฉบบแกไขเพมเตมขนถงป พ.ศ. 2546 ไดแบงโครงสรางของเทศบาลบออกเปน 2 สวน ประกอบดวย ฝายนตบญญต คอ สภาเทศบาล และฝายบรหาร คอ คณะเทศมนตร โดยการปฏบตงานตามหนาทของเทศบาลจะมโครงสรางเพมขนอกหนงสวน คอ สวนของพนกงานเทศบาล ภายหลงตอมาเมอมการแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยเทศบาล เมอป พ.ศ. 2543 ระบบการบรหารงานเทศบาลในรปแบบคณะเทศมนตร ๆ ไดยกเลกมาเปนระบบนายกเทศมนตร โครงสรางการบรหารงานเทศบาลตามกฎหมายจงประกอบดวย สภาเทศบาล และนายกเทศมนตร ดงน 1. สภาเทศบาล แตเดมพระราชบญญตเทศบาลก าหนดใหสภาเทศบาลประกอบดวยสมาชกรวมสอง ประเภท คอ สมาชกประเภททหนง ซงไดรบการเลอกตงจากราษฎรโดยตรง และสมาชกประเภท ทสองเปนผทไดรบการแตงตงจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย ทงน โดยใหสมาชกแตละประเภททกลาวมานมจ านวนประเภทละครงหนงเทา ๆ กน ประกอบกนขนเปนสภาเทศบาลในระดบตาง ๆ ตามจ านวนดงน คอ สภาเทศบาลต าบล มสมาชกทงหมด 12 คน สภาเทศบาลเมอง มสมาชกทงหมด 18 คน และสภาเทศบาลนคร มสมาชกทงหมด 24 คน ในป พ.ศ. 2499 ไดมการแกไขบทบญญตดงกลาวนใหมโดยยกเลกสมาชกสภาเทศบาลประเภทท 2 ทไดรบแตงตงเสย คงให มแตสมาชกทไดรบการเลอกตงโดยตรงจากประชาชนเพยงประเภทเดยวเทานน สวนการเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลนนใหเปนไปตามวธการทวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลก าหนดคอ ใหอยในต าแหนงไดคราวละ 4 ป สภาเทศบาลประกอบดวยสมาชกซงราษฎรเลอกตงเขามาให ท าหนาทแทนตนตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน มอ านาจหนาทในการก าหนดนโยบายตาง ๆ และออกกฎหมายซงเรยกวา “เทศบญญต” ตลอดจนควบคม การท างานของคณะเทศมนตร โดยการอนมตงบประมาณประจ าปและคอยสอดสองดแลให การปฏบตงานของคณะเทศมนตรเปนไปตามแผนงาน งบประมาณ กฎหมาย และเจตนารมณของ

58

ประชาชนในเขตเทศบาลนน สภาเทศบาลนนมประธานสภาคนหนงและรองประธานสภาคนหนง โดยใหผวาราชการจงหวดแตงตงมาจากสมาชกสภาเทศบาลตามมตของบสภาเทศบาล กลาวคอ ใหผวาราชการจงหวดเปนผเรยกประชมสภาเทศบาลครงแรกภายใน 90 วน นบแตการเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลเสรจสนแลวใหสมาชกสภาเทศบาลประชมเลอกกนเองจากสมาชกดวยกนจะเลอกบคคลอนนอกจากสมาชกสภาเทศบาลไมได ประธานสภามหนาทด าเนนกจการของสภาเทศบาลใหเปนไปตามระเบยบขอบงคบการประชมเทศบาล ควบคมบงคบบญชารกษาความสงบและเปนตวแทนในสภาในกจการภายนอก กฎหมายก าหนดใหสมาชกสภาเทศบาลนอกจากตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนแลวจะตองไมเปนผทพนจากต าแหนงสมาชกสภาทองถน คณะผบรหารทองถนหรอผบรหารทองถน รองผบรหารทองถนหรอทปรกษาหรอเลขานการของผบรหารทองถนเพราะเหตมสวนไดสวนเสย ไมวาทางตรงหรอทางออมในสญญาหรอกจการทกระท ากบองคการปกครองสวนทองถนยงไมถง หาปนบถงวนรบสมคร ภาพท 2 โครงสรางสภาเทศบาลต าบล ภาพท 3 โครงสรางสภาเทศบาลเมอง

ประธานสภา

รองประธานสภา

เลขานการสภา สมาชกสภาเทศบาล 12 คน

ประธานสภา

รองประธานสภา

เลขานการสภา สมาชกสภาเทศบาล 18 คน

59

ภาพท 4 โครงสรางสภาเทศบาลนคร 2. นายกเทศมนตร พ.ร.บ. เทศบาล พ.ศ. 2496 และทแกไขเพมเตมถงฉบบท 12 พ.ศ. 2546 ไดบญญตไวถงทมาและอ านาจหนาทของนายกเทศมนตร วา 1. นายกเทศมนตรมาจากการเลอกตงโดยตรง ตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 มวาระอยในต าแหนงคราวละ 4 ป แตจะด ารงต าแหนงตดตอกนเกน 2 วาระไมได จะด ารงต าแหนงไดอกเมอพน 4 ป นบแตวนพนจากต าแหนง 2. นายกเทศมนตรตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตาม พ.ร.บ. การเลอกตงสมาชกสภาทองถน หรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2545 และตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามดงตอไปนดวย คอ 2.1 มอายไมต ากวา 30 ปบรบรณ ในวนเลอกตง 2.2 ส าเรจการศกษาไมต ากวาปรญญาตรหรอเทยบเทาหรอเคยเปนสมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถนหรอสมาชกรฐสภา (ในวาระแรก 4 ป นบแตวนทพระราชบญญตฉบบท 12 พ.ศ. 2546 ใชบงคบไมจ ากดวฒการศกษา) 2.3 ไมเปนผทพนจากต าแหนงสมาชกสภาทองถน คณะผบรหารทองถนหรอผบรหารทองถนรองผบรหารทองถนหรอทปรกษาหรอเลขานการของผบรหารทองถนเพราะเหต มสวนไดสวนเสยไมวาทางตรงหรอทางออมในสญญาทกระท ากบองคกรปกครองสวนทองถน ยงไมถง 5 ป นบถงวนรบสมครเลอกตง 2.4 เคยเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ซงถกใหพนจากต าแหนงเนองจากกระท าการทจรตหรอประพฤตมชอบ 2.5 นายกเทศมนตร สามารถแตงตงรองนายกเทศมนตรจากผทมไดเปนสมาชก สภาเทศบาล ตามเกณฑดงน คอ เทศบาลต าบล ไมเกน 2 คน เทศบาลเมอง ไมเกน 3 คน และ

ประธานสภา

รองประธานสภา

เลขานการสภา สมาชกสภาเทศบาล 24 คน

60

เทศบาลนคร ไมเกน 4 คน และสามารถแตงตงทปรกษานายกเทศมนตรและเลขานการนายก เทศมนตรซงมใชสมาชกสภาเทศบาลได ดงน เทศบาลต าบล รวมกนไมเกน 2 คน เทศบาลเมอง รวมกนไมเกน 3 คน และเทศบาลนคร รวมกนไมเกน 5 คน 3. อ านาจหนาทของนายกเทศมนตร 3.1 กอนเขารบหนาท นายกเทศมนตรตองแถลงนโยบายตอสภาเทศบาลโดยไมม การลงมต หากไมสามารถด าเนนการไดใหท าเปนหนงสอแจงตอสมาชกสภาเทศบาลทกคน 3.2 สภาเทศบาลไมสามารถลงมตใหนายกเทศมนตรพนจากต าแหนงได 3.3 ในทประชมสภาเทศบาลสมาชกสภาเทศบาลมสทธตงกระทถามนายกรฐมนตร และมสทธเสนอญตตขอเปดอภปราย ทวไปโดยไมมการลงมต 3.4 นายกเทศมนตร รองนายกเทศมนตรหรอผซงนายกเทศมนตรมอบหมายมสทธเขาประชมสภาเทศบาลและมสทธแถลงขอเทจจรงตลอดจนแสดงความคดเหนเกยวกบงานในหนาท แตไมมสทธออกเสยงลงคะแนน

ขอมลทวไปของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร (เทศบาลเมอง ทาชาง, 2554) ประวตความเปนมา ตามค าบอกเลาของคนเฒาคนแกเลาขานตอกนมาวาพนทบรเวณเทศบาลเมองทาชาง แหงน เดมเปนทาน าหรอวงน าขนาดใหญมน ามาก ปากคลองจะไปบรรจบกบแมน าจนทบรบรเวณตรงขามกบวดจนทนารามในปจจบน ซงในสมยกอนเคยใชเปนเสนทางคมนาคมทางน าทส าคญของเมองจนทบร (ปจจบนคอจงหวดจนทบร) และสนนษฐานวาสมยกอนบรเวณคลองแหงนยงเปนทตงวงของเจาเมอง และชางทอาศยอยบรเวณน ซงเปนชางของเจาเมองและชางของทางราชการไดลงมาอาบน าบรเวณทาน าแหงนเปนประจ า จงไดรบการขนานนามวา “คลองทาชาง” เทศบาลเมองทาชาง เดมมฐานะเปนสขาภบาลตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวนท 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2530 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 104 ตอนท 125 ลงวนท 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2530 ตอมาไดรบการเปลยนแปลงฐานะจากสขาภบาลใหเปนเทศบาลต าบลทาชาง เมอวนท 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2542 และเมอวนท 1 มนาคม พ.ศ. 2550 ไดเปลยนแปลงฐานะจากเทศบาล ต าบลทาชางเปนเทศบาลเมองทาชาง มดวงตราสญลกษณของเทศบาลเปนรปชางอาบน า

61

ภาพท 5 ดวงตราสญลกษณเทศบาลเมองทาชาง ส านกงานเทศบาลเมองทาชาง เดมตงอย ณ ทวาการอ าเภอเมองจนทบร ถนนเลยบเนน ตอมาคณะผบรหารและสมาชกสภาเทศบาลเหนวาส านกงานเทศบาลมขนาดเลกและพนทคบแคบ ประกอบกบไดมการปฏรประบบราชการและมการถายโอนภารกจดานตาง ๆ ลงสทองถนมากขน คณะผบรหารและสภาเทศบาลเมองทาชางจงไดคดหาพนทตงส านกงานเทศบาลแหงใหม โดยใน ป พ.ศ. 2546 ไดรบบรจาคทดนจากนายเจรญไชย โรจนมณเฑยร จ านวน 5 ไร ณ บรเวณหมบานรตน หมท 9 ต าบลทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร หางจากวดศรการประมาณ 300 เมตร และอยหางจากส านกงานเดมประมาณ 3 กโลเมตร ตอมาในป 2548 ไดซอทดนเพมเตมอกจ านวน 15 ไร 1 งาน 95 ตารางวา รวมเปนจ านวนทงสน 20 ไร 1 งาน 95 ตารางวา เรมด าเนนการกอสรางอาคารส านกงาน เมอวนท 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2546 ประกอบดวยอาคาร 2 หลง และเมอกอสรางแลวเสรจไดเปดท าการ เมอวนท 12 พฤศจกายน พ.ศ. 2547 ตอมาไดกอสรางอาคารส านกงานเพมเตมอก 1 หลง โดยเชอมตอกบอาคารหลงเดม ลกษณะทตง/ อาณาเขต ส านกงานเทศบาลเมองทาชาง มส านกงานตงอยเลขท 55 หมท 9 ถนนรกศกดชมล ต าบลทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร มพนทในเขตการปกครอง 11.75 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 4.64 ของพนทอ าเภอเมองจนทบร และรอยละ 0.18 ของพนทจงหวดจนทบร มพนทครอบคลม 6 หมบาน คอ หม 3, 4, 9 ทงหมบานและหม 2, 5, 8 (บางสวน) มอาณาเขต ดงน ทศเหนอ จรดพนทขององคการบรหารสวนต าบลแสลง ทศใต จรดพนทเทศบาลเมองจนทบร ทศตะวนออก จรดพนทขององคการบรหารสวนต าบลทาชาง ทศตะวนตก จรดพนทขององคการบรหารสวนต าบลทาชาง

62

เทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ไดจดตงชมชนยอยเพอการพฒนา จ านวน 9 ชมชน ดงน ชมชนยอยท 1 บานสมอทอง ชมชนยอยท 2 บานสไลเดอร ชมชนยอยท 3 บานศรการ-รตน ชมชนยอยท 4 บานการเคหะ 1-จนทรกระจาง ชมชนยอยท 5 บานแกว ชมชนยอยท 6 บานเขาไรยา ชมชนยอยท 7 บานเขาแกว ชมชนยอยท 8 บานวงชะนาค ชมชนยอยท 9 บานโคงสนามเปา

63

ภาพท 6 แผนผงการแบงชมชนยอยเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

64

ประชากร จ านวนประชากรภายในเขตเทศบาลเมองทาชาง ป พ.ศ. 2554 มจ านวนรวม 12,706 คน แยกเปนเพศชาย จ านวน 5,939 คนและเพศหญง จ านวน 6,767 คน อตราความหนาแนนของประชากร 1,081 คนตอตารางกโลเมตร จ านวนบานในเขตเทศบาลเมองทาชาง จ านวน 7,763 หลงคาเรอน ศาสนา ประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาชางนบถอศาสนาตามความสมครใจซงสวนใหญนบถอศาสนาพทธ รองลงมาคอศาสนาครสตและศาสนาอสลาม ตามล าดบ โดยในเขตเทศบาลเมองทาชาง มศาสนสถาน จ านวน 3 แหง ไดแก วดโคงสนามเปา วดเขาแกว และวดศรการ ประเพณและวฒนธรรม ในเขตเทศบาลเมองทาชางมงานประเพณทปฏบตสบทอดกนมา ไดแก 1. งานประเพณวนสงกรานต ก าหนดจดงานในชวงเดอนเมษายนของทกป เปนการสบสานธรรมเนยมประเพณของประชาชนชาวไทยซงเปนเอกลกษณประจ าชาตไมให สญหายไป อกทง เปนการปลกฝงใหเยาวชนและประชาชนรนหลงไดสบทอดประเพณตอไป โดยมพธสรงน าพระพทธรป พระภกษสงฆ รดน าด าหวผสงอาย ฯลฯ 2. งานประเพณท าบญทง ก าหนดจดงานในชวงเดอนเมษายนของทกป การศกษา ในเขตเทศบาลเมองทาชางเปนทตงของสถาบนการศกษาระดบอดมศกษาทส าคญคอ มหาวทยาลยราชภฎร าไพพรรณ และมสถานศกษาในความดแลของเทศบาลเมองทาชาง ไดแก โรงเรยนบานแกวและศนยพฒนาเดกเลกบานแกว การสาธารณปโภค ในเขตเทศบาลเมองทาชาง มระบบสาธารณปโภคเพอใหบรการแกประชาชน ดงน 1. ถนนภายในเขตเทศบาลเมองทาชาง มทงหมด 262 สาย ยาวประมาณ 57,288.80 เมตร แยกเปนถนนคอนกรตเสรมเหลก จ านวน 101 สาย ถนนแอสฟลทตกคอนกรต/ ลาดยาง จ านวน 95 สาย และถนนลกรง/ หนคลก จ านวน 66 สาย 2. สะพานลอยคอนกรตเสรมเหลกขามถนน 2 แหง คอ ทบรเวณหนาโรงเรยนบานแกว และทบรเวณหนามหาวทยาลยราชภฎร าไพพรรณ 3. ไฟฟาสาธารณะ 1,500 จด 4. สถานทออกก าลงกายและพกผอนหยอนใจ จ านวน 1 แหง ไดแก สวนสาธารณะ เฉลมพระเกยรต ฯ บรเวณหนาส านกงานเทศบาลเมองทาชาง

65

การสอสาร โทรศพท โทรศพทจนทบร ตงอยทบรเวณถนนพระยาตรง ซงเปนศนยประสานงานและตดตอจากหนวยงานอน ๆ ในเขตเทศบาลเมองทาชางมตโทรศพทสาธารณะจ านวน 87 แหง สถานวทย ในเขตเทศบาลเมองทาชางมสถานวทยกระจายเสยงสถานหลก จ านวน 1 สถาน ไดแก สถานวทยกระจายเสยงองคการสอสารมวลชนแหงประเทศไทยจงหวดจนทบร (อ.ส.ม.ท.) FM 95.25 MHz และมวทยชมชน จ านวน 4 แหง ไดแก สถานวทยชมชนเมองจนทบรณ ระบบ FM 89.75 MHz สถานวทยชมชนเสยงธรรมะเพอประชาชน ระบบ FM 94.75 MHz สถานวทยชมชนทาชาง ระบบ FM 105.75 MHz สถานวทยชมชนเพอการศกษาจงหวดจนทบร ระบบ EFM 108.00 MHz การไปรษณยโทรเลข มทท าการไปรษณยโทรเลขใหบรการไปรษณยโทรเลข จ าหนายตราไปรษณยากร บรการธนาณตและตวแลกเงนไปรษณยทงในและตางประเทศ ตงอยบรเวณถนนเบญจมราชทศ และมตไปรษณยในพนท จ านวน 9 ต เศรษฐกจ การประกอบอาชพของประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาชาง ประกอบไปดวย การเกษตร ไดแก การท าสวนยางพาราและสวนผลไม ผลผลตทส าคญไดแก ทเรยน เงาะ มงคด เปนตน การอตสาหกรรม ไดแก อตสาหกรรมทอเสอ อตสาหกรรมผลตยางแผน อตสาหกรรมผลตภณฑคอนกรตและอตสาหกรรมการเจยระไนเครองประดบ การพาณชยกรรมและบรการ 1. สถานประกอบการดานพาณชยกรรมในเขตเทศบาล สถานบรการน ามน จ านวน 5 แหง สถานบรการแกส NGV จ านวน 1 แหง สถานบรการแกส LPG จ านวน 1 แหง รานคาในเขตเทศบาล ประมาณ 64 แหง 2. สถานประกอบการดานบรการในเขตเทศบาล โรงแรม จ านวน 8 แหง ธนาคาร จ านวน 1 แหง ธรกจรานอาหาร จ านวน 121 แหง

66

การทองเทยว ในเขตเทศบาลเมองทาชาง มแหลงทองเทยวทางประวตศาสตรทส าคญ คอ ศนยวฒนธรรมวงสวนบานแกว ตงอยทหม 5 ต าบลทาชาง (ภายในบรเวณสถาบนมหาวทยาลย ราชภฎร าไพพรรณ) โครงสรางการบรหารงาน เทศบาลเมองทาชางเปนองคกรปกครองสวนทองถนทมการบรหารงานเพอใหบรการแกประชาชนในเขตพนทการปกครอง โดยมระบบโครงสรางการบรหารงานขององคกร ดงน ฝายนตบญญต สภาเทศบาลเมองทาชาง ท าหนาทเปนฝายนตบญญต ประกอบดวย สมาชกสภาเทศบาล เมองทาชาง จ านวน 18 คน เลอกตงโดยราษฎรผมสทธเลอกตงตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลมวาระการด ารงต าแหนง 4 ป มประธานสภา 1 คน และรองประธาน สภา 1 คน ซงผวาราชการจงหวดแตงตงจากสมาชกสภาเทศบาลตามมตของสภาเทศบาล ฝายบรหาร การบรหารงานเทศบาลเมองทาชาง ประกอบดวยนายกเทศมนตรเปนฝายบรหารทาง ดานนโยบาย มรองนายกเทศมนตร จ านวน 3 คน เปนผชวยในการบรหารราชการ พรอมดวย ทปรกษานายกเทศมนตร จ านวน 1 คน และเลขานการนายกเทศมนตร จ านวน 2 คน ในสวนฝายปฏบตงานประจ า มปลดเทศบาลเปนผบงคบบญชาสงสด และพนกงานเทศบาลและลกจางเปนฝายปฏบต ตดตามนโยบายทนายกเทศมนตรมอบหมายงานใหเปนไปตามระเบยบแบบแผนทก าหนด แบงเปนสวนตาง ๆ ได จ านวน 7 สวน ไดแก 1. ส านกปลดเทศบาล 2. กองคลง 3. กองชาง 4. กองสาธารณสขและสงแวดลอม 5. กองวชาการและแผนงาน 6. กองการศกษาหนวยงานตรวจสอบภายใน

งานวจยทเกยวของ ภทรา นยะถรกล (2546) ไดศกษาเรองคณสมบตทเหมาะสมของผบรหารตามหลก ธรรมาภบาลตามความคดเหนของขาราชการและลกจางของส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ พบวา ขาราชการและลกจางของส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ มความคดเหนตอคณสมบตของผบรหารตามหลกธรรมาภบาลอยในระดบปานกลาง และพบวา

67

ขาราชการและลกจางทมเพศ วฒการศกษา สถานภาพการท างาน และระยะเวลาในการปฏบตงานแตกตางกน มความคดเหนตอคณสมบตทเหมาะสมของผบรหารตามหลกธรรมาภบาลไมแตกตางกน นพพล สรนคครนทร (2547, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบลตามทศนของประชาชนจงหวดเชยงใหม โดยมวตถประสงคเพอศกษาทศนะของประชาชนทมตอการน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบล พบวา การน าหลกธรรมภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบลตามทศนะของประชาชนจงหวดเชยงใหม ในภาพรวมอยในเชงบวก เมอเปรยบเทยบตามปจจยดานบคคล พบวา ประชาชนทมเพศ อาย ระดบการศกษา ตางกน มทศนะตอการน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหาร สวนต าบล ไมแตกตางกน แตประชาชนทมรายไดตางกนมทศนะตอการน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบล แตกตางกน นนทพล พงศธรวสทธ (2548) ไดศกษาเรอง บทบาทขององคการบรหารสวนต าบลกบการสรางระบบการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลสนนาเมง อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม มวตถประสงคเพอศกษาแนวทางสรางระบบบรหารทองถนแบบธรรมาภบาลและความเขาใจของคณะผบรหารตามหลกธรรมาภบาล ลกษณะการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลในรปแบบของธรรมาภบาล ผลการศกษากลมประชาชนผใชบรการ พบวา ประชาชนมความพงพอใจตอการด าเนนงานขององคการบรหารสวนต าบลอยในระดบสง และเหนดวยวารปแบบการปกครองทองถนแบบองคการบรหารสวนต าบลสงผลใหประชาชน มสวนรวมในการบรหารทองถนของตน เหนดวยวาหลกจากมการจดตงองคการบรหารสวนต าบลสงผลใหประชาชนมสวนรวมในการแกไขปญหาต าบลสงผลใหเกดความโปรงใสในการพฒนาทองถนมากยงขน ผลการศกษาคณะผบรหาร สมาชกสภา พนกงานสวนต าบลและลกจางในเขตองคการบรหารสวนต าบลสนนาเมง จ านวน 32 คน พบวา องคการบรหารสวนต าบลมประสทธภาพในการด าเนนงานบทบาทและหนาทความรบผดชอบอยในระดบความพงพอใจสง ศศวมล ธรรมเกสร (2548, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ประสทธภาพการบรหารตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลในจงหวดจนทบร พบวา กรรมการบรหารองคการบรหารสวนต าบลมประสทธภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา ดานหลกการมสวนรวมมคาเฉลยสงสด และดานหลกความรบผดชอบมคาเฉลยต าสด เมอจ าแนกตามเพศ สถานภาพสมรส ระดบการศกษา อาชพ รายได ต าแหนง จ านวนครงทไดรบเลอกตงเขามา และระดบชนองคการบรหารสวนต าบล แตกตางกนอยางไมมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .05

68

สจตรา มจ ารส (2550, หนา 85) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษา อ าเภอทามะกา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 2 มวตถประสงคเพอทราบการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษา ผลการศกษาพบวา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปนอยไดดงน หลกความรบผดชอบ หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความคมคา และหลกนตธรรม จตรวรรณ หวงศภกจโกศล (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนทมตอ การบรหารจดการทดขององคการบรหารสวนต าบลหวยโจด จงหวดสระแกว ผลการศกษาพบวา ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดมความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยมากทสดคอ ดานหลกนตธรรม รองลงมาคอ ดานหลก ความโปรงใสและดานหลกการมสวนรวม และพบผลการเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนวาประชาชนทมเพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพ อาชพและรายได ตางกน มความคดเหนตอ การบรหารจดการทด ไมแตกตางกน วลาศน เทยนทอง (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดของเทศบาลต าบลวฒนนคร จงหวดสระแกว ผลการศกษาพบวา ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดมความคดเหนอยในระดบมาก และพบผลการเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนวา ประชาชนทมสถานภาพและรายไดตอเดอนตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต .05 ดจหทย ครฑเดชะ (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการ ทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยกะป อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล ขององคการบรหารสวนต าบลหวยกะป ในภาพรวมเหนดวยอยในระดบมากและพบผลการเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนวา ประชาชนทม เพศ ระดบการศกษาและอาชพตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาลไมแตกตางกน แตประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน สมใจ วรยพงศรตน (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวาประชาชนมความคดเหนตอการบรหารจดการบานเมองทดตาม หลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลเสมดในภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก ดานการเปรยบเทยบพบวา ประชาชนทมวฒการศกษา อาชพและระยะเวลาทอาศยอยในเขตองคการ

69

บรหารสวนต าบลเสมด แตกตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการบานเมองทดตาม หลกธรรมาภบาล แตกตางกน สวนประชาชนทม เพศ อาย สถานภาพสมรส รายไดและภมล าเนาเดม ตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน อนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนมระดบความคดเหนตอ การบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล ในระดบมาก ทง 6 ดาน ตามล าดบดงน หลกนตธรรม หลกการมสวนรวม หลกความโปรงใส หลกความคมคา หลกคณธรรมและหลกความรบผดชอบ คณลกษณะของประชาชนทแตกตางกน ซงประกอบดวย เพศ ระดบการศกษาและอาชพ เปนปจจยทมความสมพนธกบความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล ทระดบนยส าคญทางสถต .05 และคณลกษณะทแตกตางกนของประชาชนซงประกอบดวย อาย เปนปจจยทไมมความสมพนธกบ ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ทศนวรรณ พลปญญา (2551) ไดศกษาเรอง ธรรมาภบาลกบการก าจดขยะมลฝอยของเทศบาลต าบลหนองจอม อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม มวตถประสงคเพอศกษาถงสภาพ การจดการขยะมลฝอยตามหลกกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลหนองจอม ผลการศกษาพบวา ภาพรวมของสภาพการจดการขยะตามหลกธรรมาภบาล กลมตวอยางมความคดเหนวาเทศบาล ต าบลหนองจอม มสภาพการจดการขยะมลฝอยตามหลกธรรมาภบาลปานกลาง เมอพจารณาถงหลกธรรมาภบาลแตละหลก พบวา เทศบาลมการจดการขยะตามหลกธรรมาภบาลมากทสด คอ หลกความรบผดชอบ รองลงมาคอ หลกคณธรรม หลกนตธรรม หลกความคมคา หลกการมสวนรวม ตามล าดบ และอนดบสดทายคอ หลกความโปรงใส พงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว อ าเภอสอยดาว จงหวดจนทบร มวตถประสงค เพอ 1) ศกษาระดบความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาล ของเทศบาลต าบลทรายขาว 2) เพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอ การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว จ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา อาชพและรายได ผลการศกษาพบวาประชาชนมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว อ าเภอสอยดาว จงหวดจนทบร โดยภาพรวมอยในระดบดมากทสด เมอพจารณาในรายละเอยด สรปไดวา ประชาชนมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลก

70

ธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว ในดานหลกความรบผดชอบ อยในระดบดมากทสด โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ ดานความโปรงใสอยในระดบดมากทสด ดานหลกนตธรรม อยในระดบดมากทสด ดานหลกความคมคา อยในระดบดมากทสด ดานหลกคณธรรม อยในระดบ ดมาก ตามล าดบ และดานหลกการมสวนรวม อยในระดบดมาก โดยมความคดเหนเปนล าดบสดทาย ผลการทดสอบสมมตฐานเพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว อ าเภอสอยดาว จงหวดจนทบร จ าแนกตามลกษณะ สวนบคคล พบวา ประชาชนทมเพศ อาย ระดบการศกษา อาชพและรายไดตางกนมความคดเหนตอ การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว อ าเภอสอยดาว จงหวดจนทบร ไมแตกตางกน พระจรณ ธรปญโญ (เวฬวาป) (2554, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลพยนต อ าเภอตากฟา จงหวดนครสวรรค โดยมวตถประสงคเพอศกษาการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลล าพยนต และเพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลล าพยนต จ าแนกตามปจจยสวนบคคล ผลเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชน กลมตวอยางตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลล าพยนต จ าแนกตามปจจยสวนบคคลของประชาชนผตอบแบบสอบถามทม เพศ อาย ระดบการศกษาและอาชพตางกน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวน ต าบลล าพยนต โดยภาพรวม ไมแตกตางกน พระมหาล าพง ธรปญโญ (เพญภ) (2554, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของโรงเรยนนวมนทราชทศมชฌม จงหวดนครสวรรค มวตถประสงคเพอศกษา การบรหารงานตามธรรมาภบาลของโรงเรยนนวมนทราชทศมชฌม และเพอเปรยบเทยบ ความคดเหนตอการบรหารงานตามธรรมาภบาลของโรงเรยนนวมนทราชทศมชฌม จ าแนกตามปจจยสวนบคคล ผลการศกษาพบวา บคลากรของโรงเรยนนวมนทราชทศมชฌมมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาในแตละดานพบวามความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลอยในระดบมากทกดาน ผลการเปรยบเทยบความคดเหนของบคลากรตอการบรหารงานตามธรรมาภบาลของโรงเรยนนวมนทราชทศมชฌม จงหวดนครสวรรค ทมเพศ อาย ต าแหนง ประสบการณการท างาน และระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน

71

ตารางท 1 สรปการอางองงานวจยทเกยวของกบตวแปรอสระทศกษา

ตวแปรอสระ งานวจยทเกยวของ เพศ แบงเปน 1. ชาย 2. หญง

ภทรา นยะถรกล (2546) ไดศกษาเรอง คณสมบตท เหมาะสมของผบรหารตามหลกธรรมาภบาลตามความคดเหนของขาราชการและลกจางของส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ พบวา ขาราชการและลกจางทมเพศตางกน มความคดเหนตอคณสมบตทเหมาะสมของผบรหารตาม หลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน นพพล สรนคครนทร (2547) ไดศกษาเรอง การน า หลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบลตามทศนะของประชาชนจงหวดเชยงใหม พบวา ประชาชนทมเพศตางกน มทศนะตอการน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบล ไมแตกตางกน ศศวมล ธรรมเกสร (2548) ไดศกษาเรอง ประสทธภาพการบรหารตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลในจงหวดจนทบร พบวา กรรมการบรหารองคการบรหาร สวนต าบลทมเพศตางกนมประสทธภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน จตรวรรณ หวงศภกจโกศล (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดขององคการบรหารสวนต าบลหวยโจด จงหวดสระแกว พบวา ประชาชนทมเพศตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทดไมแตกตางกน ดจหทย ครฑเดชะ (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยกะป อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมเพศตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน

72

ตารางท 1 (ตอ)

ตวแปรอสระ งานวจยทเกยวของ สมใจ วรยพงศรตน (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหน

ของประชาชนตอการจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมเพศตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน อนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ไดศกษาเรองความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมเพศตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด แตกตางกน พงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตาม หลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว จงหวดจนทบร พบวา ประชาชนทมเพศตางกนมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน พระจรญ ธรปญโญ (เวฬวาป) (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหาร สวนต าบลล าพยนต จงหวดนครสวรรค พบวา ประชาชนทมเพศตางกน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน พระมหาล าพง ธรปญโญ (เพญภ) (2554) ไดศกษาเรองการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของโรงเรยน นวมนทราชทศมชฌม จงหวดนครสวรรค พบวา บคลากรของโรงเรยนทมเพศตางกนมมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน

73

ตารางท 1 (ตอ)

ตวแปรอสระ งานวจยทเกยวของ อาย แบงเปน 1. ต ากวา 20 ป 2. 20-30 ป 3. 31-40 ป 4. 41-50 ป 5. 51 ปขนไป

นพพล สรนคครนทร (2547) ไดศกษาเรอง การน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบลตามทศนะของประชาชนจงหวดเชยงใหม พบวา ประชาชนทมอายตางกน มทศนะตอการน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบล ไมแตกตางกน จตรวรรณ หวงศภกจโกศล (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดขององคการบรหารสวนต าบลหวยโจด จงหวดสระแกว พบวา ประชาชนทมอายตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน ดจหทย ครฑเดชะ (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยกะป อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษา พบวา ประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด แตกตางกน สมใจ วรยพงศรตน (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน อนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลก ธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมอายตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน

74

ตารางท 1 (ตอ)

ตวแปรอสระ งานวจยทเกยวของ พงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) ไดศกษาเรอง

ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว จงหวดจนทบร พบวา ประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน พระจรญ ธรปญโญ (เวฬวาป) (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหาร สวนต าบลล าพยนต จงหวดนครสวรรค พบวา ประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลไมแตกตางกน พระมหาล าพง ธรปญโญ (เพญภ) (2554) ไดศกษาเรองการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของโรงเรยน นวมนทราชทศ มชฌม จงหวดนครสวรรค พบวา บคลากรของโรงเรยนทมอายตางกนมความคดเหนตอการบรหารงานตาม หลกบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน

ระดบการศกษา แบงเปน 1. ประถมศกษาปท 6 2. มธยมศกษาปท 3 3. มธยมศกษาปท 6/ ปวช. 4. อนปรญญาหรอเทยบเทา 5. ปรญญาตรขนไป

ภทรา นยะถรกล (2546) ไดศกษาเรอง คณสมบต ทเหมาะสมของผบรหารตามหลกธรรมาภบาลตามความคดเหนของขาราชการและลกจางของส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ พบวา ขาราชการและลกจางทมระดบการศกษาตางกนมความคดเหนตอคณสมบตทเหมาะสมของผบรหารตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน นพพล สรนคครนทร (2547) ไดศกษาเรอง การน า หลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบลตามทศนะของประชาชนจงหวดเชยงใหม พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมทศนะตอการน าหลกธรรมาภบาล มาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบล ไมแตกตางกน

75

ตารางท 1 (ตอ)

ตวแปรอสระ งานวจยทเกยวของ ศศวมล ธรรมเกสร (2548) ไดศกษาเรอง ประสทธภาพ

การบรหารตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลในจงหวดจนทบร พบวา กรรมการบรหารองคการบรหาร สวนต าบลทมระดบการศกษาตางกน มประสทธภาพ การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน จตรวรรณ หวงศภกจโกศล (2550) ไดศกษาเรอง ความคด เหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดขององคการบรหารสวนต าบลหวยโจด จงหวดสระแกว พบวา ประชาชน ทมระดบการศกษาตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน ดจหทย ครฑเดชะ (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยกะป อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษา พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน สมใจ วรยพงศรตน (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด แตกตางกน อนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหน ของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลก ธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณ องคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมระดบการศกษา ตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด แตกตางกน

76

ตารางท 1 (ตอ)

ตวแปรอสระ งานวจยทเกยวของ พงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) ไดศกษาเรอง

ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว จงหวดจนทบร พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมความคดเหนตอ การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน พระจรญ ธรปญโญ (เวฬวาป) (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหาร สวนต าบลล าพยนต จงหวดนครสวรรค พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน พระมหาล าพง ธรปญโญ (เพญภ) (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของโรงเรยน นวมนทราชทศมชฌม จงหวดนครสวรรค พบวา บคลากร ของโรงเรยนท มระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอ การบรหารงานตามหลกบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน

อาชพ แบงเปน 1. นกเรยนนกศกษา 2. ธรกจสวนตว 3. รบจาง 4. พนกงานบรษท 5. ขาราชการ/ พนกงาน รฐวสาหกจ 6. เกษตรกรหรอประมง

ศศวมล ธรรมเกสร (2548) ไดศกษาเรอง ประสทธภาพการบรหารตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลในจงหวดจนทบร พบวา กรรมการบรหารองคการบรหาร สวนต าบลทมอาชพตางกนมประสทธภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน จตรวรรณ หวงศภกจโกศล (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดขององคการบรหารสวนต าบลหวยโจด จงหวดสระแกว พบวา ประชาชนทมอาชพตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน

77

ตารางท 1 (ตอ)

ตวแปรอสระ งานวจยทเกยวของ ดจหทย ครฑเดชะ (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหน

ของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยกะป อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษา พบวา ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด ไมแตกตางกน สมใจ วรยพงศรตน (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทด แตกตางกน อนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ไดศกษาเรอง ความคดเหน ของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลก ธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมอาชพตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด แตกตางกน พงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) ไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว จงหวดจนทบร พบวา ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมแตกตางกน พระจรญ ธรปญโญ (เวฬวาป) (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหาร สวนต าบลล าพยนต จงหวดนครสวรรค พบวา ประชาชน ทมอาชพตางกน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาล ไมแตกตางกน

บทท 3 วธด าเนนการวจย

งานวจยเรอง การศกษาความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร เปนการวจยเชงปรมาณ โดยมวตถประสงคเพอศกษาระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร เพอเปรยบเทยบ ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ ซงผวจย ขอน าเสนอวธการด าเนนการศกษาตามหวขอ ดงตอไปน 1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. เกณฑการแปลผล 7. ระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมล

ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ประชาชนทเปนหวหนาครวเรอนในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ านวน 7,763 ครวเรอน โดยแยกตามชมชนยอย ทง 9 ชมชน ไดดงน (เทศบาลเมองทาชาง, 2554) ชมชนยอยท 1 บานสมอทอง จ านวน 456 ครวเรอน ชมชนยอยท 2 บานสไลเดอร จ านวน 883 ครวเรอน ชมชนยอยท 3 บานศรการ-รตน จ านวน 1,278 ครวเรอน ชมชนยอยท 4 บานการเคหะ-จนทรกระจาง จ านวน 899 ครวเรอน ชมชนยอยท 5 บานแกว จ านวน 1,129 ครวเรอน ชมชนยอยท 6 บานเขาไรยา จ านวน 326 ครวเรอน ชมชนยอยท 7 บานเขาแกว จ านวน 992 ครวเรอน

79

ชมชนยอยท 8 บานวงชะนาค จ านวน 841 ครวเรอน ชมชนยอยท 9 บานโคงสนามเปา จ านวน 896 ครวเรอน 2. กลมตวอยางทงหมดทใชในการวจยครงน คอ ประชาชนทเปนหวหนาครวเรอนในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ านวน 380 คน ซงก าหนดขนาด กลมตวอยางโดยใชสตรของยามาเน (Yamane, 1973) โดยก าหนดระดบคาความเชอมนท 95% ความคลาดเคลอน 5% การใชสตรค านวณหาขนาดของกลมตวอยางทงหมด

n = 21 NeN

N = ขนาดของประชากรทงหมด (จ านวน 7,763 คน) n = ขนาดของกลมตวอยาง e = ความคลาดเคลอนของการสมตวอยางทระดบ .05 แทนคา

n = 27,763(.05)17,763

n = 380 คน ดงนน กลมตวอยางของประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร มจ านวน 380 คน วธสมตวอยาง เมอไดจ านวนกลมตวอยางทงหมด ตามทไดกลาวไวขางตนคอ จ านวน 380 คน แลวผวจยไดด าเนนการเกบรวมรวมขอมลโดยใชวธสมตวอยางแบบชนภม (Stratefied Random Sampling) ทเปนการสมตวอยางในแตละระดบชนแบบเปนสดสวน ซงในทนหมายถงการสมตวอยางในแตละชมชนยอยของเทศบาลเมองทาชาง แบบเปนสดสวนหลงจากนนจงท าการสมตวอยางอยางงาย การหาขนาดกลมตวอยางในแตละชมชนยอย ใชสตร

80

xn = NNn x

โดยในทน xn = จ านวนกลมตวอยางในแตละชมชนยอย n = จ านวนรวมทงหมดของกลมตวอยาง (เทากบ 380 คน) xN = จ านวนประชากรทใชในการศกษาในแตละชมชนยอย N = จ านวนรวมทงหมดของประชากรทใชในการศกษา (เทากบ 7,763 คน) เมอแทนคาในสตรจะไดผลดงตอไปน ตารางท 2 สรปผลการหาขนาดกลมตวอยางในแตละชมชนยอยของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ชมชนยอยท ชอชมชนยอย จ านวนประชากรทใช

ในการศกษาของ แตละชมชนยอย

( xN )

จ านวนกลมตวอยางในแตละชมชนยอยท

ตองการทราบ ( xn )

1 บานสมอทอง 456 22 2 บานสไลเดอร 883 43 3 บานศรการ-รตน 1,278 63 4 บานการเคหะ-จนทรกระจาง 899 44 5 บานแกว 1,192 58 6 บานเขาไรยา 326 16 7 บานเขาแกว 992 49 8 บานวงชะนาค 841 41 9 บานโคงสนามเปา 896 44

รวม 7,763 380

81

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวมรวมขอมล คอ แบบสอบถาม ซงประกอบดวย 3 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลเกยวกบลกษณะสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม เปนแบบสอบถามทใหผตอบแบบสอบถามสามารถเลอกตอบไดตามรายการ (Check-list) จ านวน 4 ขอ ตอนท 2 ความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาล เมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร เปนแบบสอบถามทใหแสดงความคดเหนตามระดบความคดเหน ม 4 ระดบ เกณฑการใหคะแนนตามมาตราสวนประมาณคา 4 ระดบ (Rating Scale) โดยมรายละเอยดค าถามทงสน 24 ขอ ตอนท 3 การทดสอบสมมตฐาน

การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ เครองมอในการวจยหรอแบบสอบถามฉบบน ผวจยไดสรางขนโดยด าเนนการตามล าดบขนตอน ดงน 1. ศกษาเอกสารทเกยวของตาง ๆ เกยวกบแนวคดการบรหารงานเทศบาลและวธการปฏบตงานของเทศบาลในสวนตาง ๆ น ามาเปรยบเทยบกบหลกธรรมาภบาลหรอหลกการบรหารกจการบานเมองทด โดยก าหนดรายละเอยดค าถามในแบบสอบถามตามความมงหมายทใชใน การศกษาคนควาประกอบดวยหลกการบรหารกจการบานเมองทด 6 ประการ ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา จากแนวคดของพงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) เรองการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว อ าเภอสอยดาว จงหวดจนทบร จากนนน ามาก าหนดกรอบแนวคดทใชในการวจย ก าหนดนยามเพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม 2. จดท าแบบสอบถามเปนแบบมาตรตราสวนประมาณคา 4 ระดบ แบบ Rating Scale (บญชม ศรสะอาด, 2546, หนา 162 อางถงใน พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554) ใหผตอบแบบ สอบถามแสดงความคดเหน โดยใชเกณฑการแปลผล ดงน 1 หมายถง เหนดวยนอยทสด 2 หมายถง เหนดวยนอย 3 หมายถง เหนดวยมาก 4 หมายถง เหนดวยมากทสด 3. น าแบบสอบถามฉบบรางเสนอตอผทรงคณวฒเพอพจารณาตรวจสอบความถกตองเหมาะสมตามจดมงหมายของการศกษาและการใชภาษา

82

4. น าแบบสอบถามฉบบรางทแกไขตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ เสนอผเชยวชาญ เพอพจารณาความเทยงตรงของแบบสอบถาม โดยใหตรงตามเนอหา การใชถอยค าส านวน ความชดเจนในขอค าถาม และครอบคลมเรองทศกษา โดยผเชยวชาญ 3 ทาน ประกอบดวย 4.1 ผศ.ดร.พงษเสฐยร เหลองอลงกต ผอ านวยการศนยการศกษาจนทบร วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา 4.2 ดร.ณกานดา กตศภวฒนา อาจารยประจ าวทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา 4.3 นายเฉลมพล ศกดค า นายกเทศมนตรเมองทาชาง 5. ปรบปรงแกไขแบบสอบถามตามทผเชยวชาญเสนอแนะ และน าแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดสอบ (Try-out) กบกลมประชาชนทมลกษณะใกลเคยงหรอเหมอนกบ กลมตวอยางแตไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 คน แลวน าแบบสอบถามฉบบสมบรณมาวเคราะห หาคาความเชอมน โดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.93 ซง ถอวาแบบสอบถามมความเชอมนสงใชเกบขอมลจรงได

การเกบรวมรวมขอมล ในการศกษาครงน ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอน ดงน 1. ผวจยไดขอหนงสอจากวทยาลยบรหารรฐกจ ศนยการศกษาจนทบร เพอขอ ความอนเคราะหเกบรวบรวมขอมลในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 2. ด าเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยผวจยด าเนนการเกบขอมลจากประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ซงเปนประชากรกลมเปาหมายทจะศกษา ดวยวธการประสานงานกบหวหนาชมชนยอยเทศบาลเมองทาชาง ทง 9 ชมชน ขอความอนเคราะหในการแจกจายและรบคนแบบสอบถามตามจ านวนขนาดกลมตวอยางในแตละชมชนยอยทค านวณได (ตารางท 2 หนา 80) พรอมทงชแจงรายละเอยดและวตถประสงคของแบบสอบถาม โดยใหโอกาสกลมตวอยางผตอบแบบสอบถามใหตอบแบบสอบถามอยางเปนอสระ 3. จ านวนแบบสอบถาม 380 ชด สามารถเกบคนและตรวจสอบความสมบรณไดทงหมด 380 ชด คดเปนรอยละ 100.00

83

การวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ผวจยไดใชวธการวเคราะหขอมล ดงน 1. น าแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาตรวจสอบความสมบรณในการตอบแบบสอบถาม แลวน ามาลงรหสขอมล และน ามาวเคราะห ประมวลผลทางสถตดวยคอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมส าเรจรป (SPSS) ในการวเคราะหขอมล และน าเสนอในรปตารางประกอบ 2. วเคราะหขอมลคณลกษณะสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ สถตทใชคอสถตเชงพรรณนา ไดแก ความถและรอยละ 3. วเคราะหขอมลความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร สถตทใชคอ สถตเชงพรรณนา ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน 4. ทดสอบสมมตฐาน โดยใชสถตเชงอนมานทดสอบความแตกตางระหวางตวแปรอสระกบตวแปรตาม โดยใชสถต t-test ส าหรบเปรยบเทยบความแตกตางระหวางตวแปรอสระทม 2 กลม และใชสถต One-way ANOVA ส าหรบเปรยบเทยนความแตกตางระหวางตวแปรอสระทมตงแต 3 กลมขนไป และหากพบวา มความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบนยส าคญ .05 จะท าการทดสอบความแตกตางรายคดวยวธการ LSD (Least Significant Difference Test)

เกณฑการแปลผล การแปลความหมายของคาเฉลยมเกณฑดงน (พงษเสฐยร เหลองอลงกต, 2554, หนา 180)

ชวงกวางของอนตรภาคชน = จ านวนชน

ดคะแนนต าส-ดคะแนนสงส

= 4

14

= 0.75 คาเฉลย 3.26-4.00 เหนดวยมากทสด หมายถง มความเหนวามการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ดมากทสด คาเฉลย 2.51-3.25 เหนดวยมาก หมายถง มความเหนวามการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาล ดมาก

84

คาเฉลย 1.76-2.50 เหนดวยนอย หมายถง มความเหนวามการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาล ดนอย คาเฉลย 1.00-1.75 เหนดวยนอยทสด หมายถง มความเหนวามการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไมด

ระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมล การวจยครงนด าเนนการเกบขอมลในชวงระหวาง 1 กมภาพนธ 2556 ถง 30 มนาคม 2556 รวมระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมล ประมาณ 2 เดอน

บทท 4 ผลการวจย

การวจยเรอง “ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร” มวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาระดบ ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 2) เพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหาร งานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ โดยเกบขอมลจากกลมตวอยาง คอ ประชาชนในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ านวน 380 คน ซงผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะห เปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 การวเคราะหขอมลลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง ตอนท 2 การวเคราะหระดบความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ตอนท 3 การทดสอบสมมตฐาน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง ตางรางท 3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามขอมลลกษณะสวนบคคล

ขอมลทวไป จ านวน (380 คน) รอยละ (100.00) เพศ

ชาย หญง

186 194

48.95 51.05

86

ตารางท 3 (ตอ)

ขอมลทวไป จ านวน (380 คน) รอยละ (100.00) อาย

ต ากวา 20 ป 20 ป ถง 30 ป มากกวา 30 ปถง 40 ป มากกวา 40 ปถง 50 ป มากกวา 50 ปขนไป

26 69 90

126 69

6.84

18.16 23.68 33.16 18.16

ระดบการศกษา ประถมศกษาปท 6 มธยมศกษาปท 3 มธยมศกษาปท 6/ ปวช. อนปรญญาหรอเทยบเทา ปวส. ปรญญาตรขนไป

44 56 77 90

113

11.58 14.74 20.26 23.68 29.74

อาชพ นกเรยน/ นกศกษา ธรกจสวนตว รบจาง พนกงานบรษท ขาราชการ/ พนกงานรฐวสาหกจ เกษตรกรหรอประมง

26

128 58 41 54 73

6.84

33.69 15.26 10.79 14.21 19.21

จากตารางท 3 จ านวนและรอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามขอมลลกษณะสวนบคคล พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศหญง รอยละ 51.05 ซงมอายมากกวา 40 ปถง 50 ป มากทสด รอยละ 33.16 รองลงมาคอ อายมากกวา 30 ปถง 40 ป, มากกวา 20 ปถง 30 ป, มากกวา 50 ปขนไป และต ากวา 20 ป คดเปนรอยละ 23.68, 18.16, 18.16 และ 6.84 ตามล าดบ โดยสวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตรขนไป รอยละ 29.74 รองลงมาคอ อนปรญญาหรอเทยบเทา ปวส., มธยมศกษาปท 6/ ปวช., มธยมศกษาปท 3, และประถมศกษาปท 6 คดเปนรอยละ 23.68, 20.26, 14.74 และ 11.58 ตามล าดบ มอาชพธรกจสวนตว มากทสด รอยละ 33.68 รองลงมาคอเกษตรกร

87

หรอประมง, รบจาง, ขาราชการ/ พนกงานรฐวสาหกจ, พนกงานบรษทและนกเรยน คดเปนรอยละ 19.21, 15.26, 14.21, 10.79 และ 6.84 ตามล าดบ

ตอนท 2 การวเคราะหระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ตารางท 4 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกนตธรรม

ดานหลกนตธรรม ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

1. เทศบาลเมองทาชางปฏบตงานเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมาย

207 (54.48)

172 (45.26)

1 (0.26)

0 (0.00)

3.54 0.50 ดมากทสด 1

2. เจาหนาทเทศบาลเมองทาชางยดหลกความเสมอภาคใน การใหบรการ

180 (47.37)

186 (48.95)

14 (3.68)

0 (0.00)

3.43 0.56 ดมากทสด 4

3. เทศบาลเมองทาชาง ออกกฎ ระเบยบตาง ๆ โดยอาศยอ านาจตามกฎหมาย

207 (54.48)

169 (44.47)

4 (1.05)

0 (0.00)

3.53 0.52 ดมากทสด 2

4. กฎระเบยบตาง ๆ ของเทศบาลเมองทาชาง มความทนสมยเปนธรรมและเปนทยอมรบของสงคม

194 (51.05)

172 (45.27)

14 (3.68)

0 (0.00)

3.47 0.56 ดมากทสด 3

ภาพรวม 3.49 0.48 ดมากทสด

88

จากตารางท 4 จ านวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกนตธรรม พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวมดานหลก นตธรรม อยในระดบดมากทสด ( X = 3.49, SD = 0.48) เมอพจารณาในรายละเอยดสรปไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกนตธรรม ในเรอง เทศบาลเมองทาชาง ปฏบตงานเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมาย มความคดเหนในระดบดมากทสด ( X = 3.54, SD = 0.50) โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอเรองเทศบาลเมองทาชางออกกฎ ระเบยบตาง ๆ โดยอาศยอ านาจตามกฎหมาย มความคดเหนในระดบดมากทสด ( X = 3.53, SD = 0.52) กฎ ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ของเทศบาลเมองทาชาง มความทนสมย เปนธรรมและเปนทยอมรบของสงคม มความคดเหนในระดบดมากทสด ( X = 3.47, SD = 0.56) และเจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง ยดหลกความเสมอภาคในการใหบรการ มความคดเหนอยในระดบดมากทสด ( X = 3.43, SD = 0.56) แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย ตารางท 5 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกคณธรรม

ดานหลกคณธรรม ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

1. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางปฏบตงานดวยความสจรต

131 (34.47)

227 (59.74)

21 (5.53)

1 (0.26)

3.28 0.57 ดมากทสด 1

2. เจาหนาทเทศบาลเมองทาชางม การตอบสนอง ความตองการของประชาชน เชน อ านวยความสะดวกใหกบ ประชาชนอยางเสมอภาค

107 (28.16)

236 (62.10)

37 (9.74)

0 (0.00)

3.18 0.58 ดมาก 2

89

ตารางท 5 (ตอ)

ดานหลกคณธรรม ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

3. เมอเจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางกระท าความผดทางวนย เทศบาลเมองทาชางสอบสวนและพจารณาโทษดวยความเปนธรรม

85 (22.37)

258 (67.89)

37 (9.74)

0 (0.00)

3.12 0.55 ดมาก 4

4. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางปฏบตงานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ โดยค านงถงประโยชนของทางราชการและประชาชน

95 (25.00)

258 (67.89)

26 (6.85)

1 (0.26)

3.17 0.54 ดมาก 3

ภาพรวม 3.19 0.47 ดมาก

จากตารางท 5 จ านวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหน ของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกคณธรรม พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวม ดานหลกคณธรรม อยในระดบดมาก ( X = 3.19, SD = 0.47) เมอพจารณาในรายละเอยดสรปไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกคณธรรม ในเรอง เจาหนาทของเทศบาลเมอง ทาชางปฏบตงานดวยความสจรต มความคดเหนในระดบดมากทสด ( X = 3.28, SD = 0.57) โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางมการตอบสนองความตองการของประชาชน เชน การอ านวยความสะดวกใหกบประชาชนอยางเสมอภาค

90

มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.18, SD = 0.58) เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางปฏบตงานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถโดยค านงถงประโยชนของราชการและประชาชน มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.17, SD = 0.54) และเมอเจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางกระท าผดทางวนยเทศบาลเมองทาชางสอบสวนและพจารณาโทษดวยความเปนธรรม มความคดเหนอยในระดบดมาก ( X = 3.12, SD = 0.55) แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย ตารางท 6 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความโปรงใส

ดานหลกความโปรงใส ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

1. เทศบาลเมองทาชาง เปดเผยขอมลขาวสารส าคญทประชาชนควรร เชน ขอบงคบเทศบาล ขอบญญต งบประมาณ และขอมลจดซอจดจาง

136 (35.79)

198 (52.10)

44 (11.58)

2 (0.53)

3.23 0.66 ดมาก 1

2. เทศบาลเมองทาชางด าเนนการเผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสารดวยวธการและรปแบบตาง ๆ เชน เสยงตามสาย รถขยายเสยง ปดประกาศ ประชมชแจง และแจงผน าชมชน

102 (26.84)

239 (62.89)

37 (9.74)

2 (0.53)

3.16 0.60 ดมาก 2

3. เทศบาลเมองทาชาง ปฏบตตาม พ.ร.บ. ขอมลขาวสารและมระบบใหประชาชนเขาถงและรบรขาวสารได

84 (22.11)

252 (66.31)

44 (11.58)

0 (0.00)

3.10 0.57 ดมาก 4

91

ตารางท 6 (ตอ)

ดานหลกความโปรงใส ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

4. ประชาชนสามารถตดตามและตรวจสอบการด าเนนกจกรรมของเทศบาลเมองทาชางได

83 (21.84)

253 (66.58)

44 (11.58)

0 (0.00)

3.10 0.56 ดมาก 3

ภาพรวม 3.15 0.50 ดมาก

จากตารางท 6 จ านวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหน ของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความโปรงใส พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหาร งานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวมดานหลกความโปรงใส อยในระดบดมาก ( X = 3.15, SD = 0.50) เมอพจารณาในรายละเอยดสรปไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความโปรงใส ในเรอง เทศบาลเมองทาชาง เปดเผยขอมลขาวสารส าคญทประชาชนควรร เชน ขอบงคบเทศบาล ขอบญญต งบประมาณ และขอมลจดซอจดจาง มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.23, SD = 0.66) โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ เทศบาลเมองทาชางด าเนนการเผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสารดวยวธการและรปแบบตาง ๆ เชน เสยงตามสาย รถขยายเสยง ปดประกาศ ประชมชแจง และแจงผน าชมชน มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.16, SD = 0.60) ประชาชนสามารถตดตามและตรวจสอบการด าเนนกจกรรมของเทศบาลเมองทาชางได มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.10, SD = 0.56) และเทศบาลเมองทาชางปฏบตตาม พ.ร.บ. ขอมลขาวสารและมระบบใหประชาชนเขาถงและรบรขาวสารได มความคดเหนอยในระดบดมาก ( X = 3.10, SD = 0.57) แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย

92

ตารางท 7 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกการมสวนรวม

ดานหลกการมสวนรวม ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

1. เทศบาลเมองทาชาง มการเปดรบฟง ความคดเหนจากประชาชนทวไปเพอไวใชบรหาร

146 (38.42)

178 (46.84)

55 (14.47)

1 (0.26)

3.23 0.69 ดมาก 1

2. เทศบาลเมองทาชาง มการตอบสนองและ น าความคดเหนทรบฟง มาใหในการตดสนใจหรอปรบปรง การปฏบตงาน

79 (20.79)

242 (63.68)

57 (15.00)

2 (0.53)

3.04 0.61 ดมาก 2

3. ประชาชนมสวนรวมในการใหขอมลเกยวกบการวางแผนโครงการ ตาง ๆ ของเทศบาลเมองทาชาง

50 (13.16)

245 (64.47)

77 (20.26)

8 (2.11)

2.88 0.63 ดมาก 4

4. เทศบาลเมองทาชางมกจกรรมสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน

73 (19.21)

245 (64.47)

49 (12.90)

13 (3.42)

2.99 0.67 ดมาก 3

ภาพรวม 3.04 0.55 ดมาก

จากตารางท 7 จ านวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกการมสวนรวม พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวม

93

ดานหลกการมสวนรวม อยในระดบดมาก ( X = 3.04, SD = 0.55) เมอพจารณาในรายละเอยดสรป ไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกการมสวนรวมในเรองเทศบาลเมองทาชาง มการเปดรบฟงความคดเหนจากประชาชนทวไปเพอไวใชบรหาร มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.23, SD = 0.69) โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ เทศบาลเมองทาชาง มการตอบสนองและน าความคดเหนทรบฟงมาใชในการตดสนใจหรอปรบปรงการปฏบตงาน มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.04, SD = 0.61) เทศบาลเมองทาชางมกจกรรมสนบสนน การมสวนรวมของประชาชน มความคดเหนอยในระดบดมาก ( X = 2.99, SD = 0.67) และประชาชนมสวนรวมในการใหขอมลเกยวกบการวางแผนโครงการตาง ๆ ของเทศบาลเมองทาชาง มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 2.88, SD = 0.63) แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย ตารางท 8 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความรบผดชอบ

ดานหลกความรบผดชอบ ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

1. เทศบาลเมองทาชาง มการก าหนดเปาหมายและวตถประสงคของการปฏบตงานทชดเจน

161 (42.37)

202 (53.16)

17 (4.47)

0 (0.00)

3.37 0.57 ดมากทสด 1

2. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางไดรวมใจกนปฏบตงานเพอใหเปนไปตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว

87 (22.89)

269 (70.79)

24 (6.32)

0 (0.00)

3.16 0.51 ดมาก 3

94

ตารางท 8 (ตอ)

ดานหลกความรบผดชอบ ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

3. เทศบาลเมองทาชาง มการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของเจาหนาทในหนวยงานอยางสม าเสมอ

53 (13.95)

282 (74.21)

45 (11.84)

0 (0.00)

3.02 0.50 ดมาก 4

4. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง มความกระตอรอรนในการแกไขปญหาของประชาชน

115 (30.26)

236 (62.11)

28 (7.37)

1 (0.26)

3.22 0.58 ดมาก 2

ภาพรวม 3.19 0.44 ดมาก

จากตารางท 8 จ านวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความรบผดชอบ พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผล การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวมดานหลกความรบผดชอบ อยในระดบดมาก ( X = 3.19, SD = 0.44) เมอพจารณาใน รายละเอยดสรปไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความรบผดชอบ ในเรอง เทศบาลเมองทาชาง มการก าหนดเปาหมายและวตถประสงคของการปฏบตงานทชดเจน มความคดเหนในระดบ ดมากทสด ( X = 3.37, SD = 0.57) โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางมความกระตอรอรนในการแกไขปญหาของประชาชน มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.22, SD = 0.58) เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางไดรวมใจกนปฏบตงานเพอใหเปนไปตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว มความคดเหนอยในระดบดมาก ( X = 3.16, SD = 0.51) และเทศบาลเมองทาชางมการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของเจาหนาทใน

95

หนวยงานอยางสม าเสมอ มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 3.02, SD = 0.50) แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย ตารางท 9 จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความคมคา

ดานหลกความคมคา ระดบความคดเหน

X SD แปลความ อนดบ มาก ทสด

มาก นอย นอย ทสด

1. การใหบรการของเทศบาลเมองทาชาง มมาตรฐาน สะดวก รวดเรว คมคา

120 (31.58)

233 (61.32)

27 (7.10)

0 (0.00)

3.24 0.57 ดมาก 1

2. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง มการใชทรพยากร ทมอยอยางคมคาและเกดประโยชนสงสดแกประชาชน

74 (19.47)

272 (71.58)

34 (8.95)

0 (0.00)

3.10 0.52 ดมาก 2

3. เทศบาลเมองทาชาง มการจดสรรงบประมาณพฒนาชมชนครอบคลมทกดาน

57 (15.00)

270 (71.05)

53 (13.95)

0 (0.00)

3.01 0.53 ดมาก 3

4. เทศบาลเมองทาชาง มการใชจายงบประมาณตรงกบปญหาและ ความตองการของประชาชน

53 (13.95)

250 (65.79)

75 (19.74)

2 (0.52)

2.93 0.59 ดมาก 4

ภาพรวม 3.07 0.46 ดมาก จากตารางท 9 จ านวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร

96

จงหวดจนทบร ดานหลกความคมคา พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวมดานหลก ความคมคา อยในระดบดมาก ( X = 3.07, SD = 0.46) เมอพจารณาในรายละเอยดสรปไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดานหลกความคมคา ในเรอง การใหบรการของเทศบาลเมองทาชางมมาตรฐาน สะดวก รวดเรว คมคา มความคดเหนในระดบดมากทสด ( X = 3.24, SD = 0.57) โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง มการใชทรพยากรทมอยอยางคมคา และเกดประโยชนสงสดแกประชาชน มความคดเหนในระดบ ดมาก ( X = 3.10, SD = 0.52) เทศบาลเมองทาชางมการจดสรรงบประมาณพฒนาชมชนครอบคลมทกดาน มความคดเหนอยในระดบดมาก ( X = 3.01, SD = 0.53) และเทศบาลเมองทาชางมการใชจายงบประมาณตรงกบปญหาและความตองการของประชาชน มความคดเหนในระดบดมาก ( X = 2.93, SD = 0.59) แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย ตารางท 10 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนตอผล การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร โดยภาพรวม ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงาน ตามหลกธรรมาภบาลของของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

X SD แปลความ อนดบ

1. ดานหลกนตธรรม 3.49 0.48 ดมากทสด 1 2. ดานหลกคณธรรม 3.19 0.47 ดมาก 3 3. ดานหลกความโปรงใส 3.15 0.50 ดมาก 4 4. ดานหลกการมสวนรวม 3.04 0.55 ดมาก 6 5. ดานหลกความรบผดชอบ 3.19 0.44 ดมาก 2 6. ดานหลกความคมคา 3.07 0.46 ดมาก 5

ภาพรวม 3.19 0.39 ดมาก จากตารางท 10 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความคดเหนของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวด

97

จนทบร โดยภาพรวม พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร อยในระดบดมาก ( X = 3.49, SD = 0.39) เมอพจารณาในรายละเอยดสรปไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในดานหลกนตธรรม อยในระดบดมากทสด ( X = 3.19, SD = 0.48) โดยมความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ ดานหลกความรบผดชอบ อยในระดบ ดมาก ( X = 3.19, SD = 0.44) ดานหลกคณธรรม อยในระดบดมาก ( X = 3.19, SD = 0.47) ดานหลกความโปรงใส อยในระดบดมาก ( X = 3.15, SD = 0.50) ดานหลกความคมคาอยในระดบ ดมาก ( X = 3.07, SD = 0.46) ตามล าดบ และดานหลกการมสวนรวม อยในระดบดมาก ( X = 3.04, SD = 0.55) แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย ตอนท 3 การทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานท 1 ประชาชนทมเพศตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน ตารางท 11 การเปรยบเทยบเพศกบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

เพศ จ านวน X SD t Sig. ชาย 186 3.24 0.39 2.485 .013 หญง 194 3.14 0.40 *p .05 จากตารางท 11 การเปรยบเทยบเพศกบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร พบวา คา Sig. เทากบ .013 แสดงวา ประชาชนทมเพศตางกนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลทแตกตางกน จงยอมรบสมมตฐานการวจย สมมตฐานท 2 ประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน

98

ตารางท 12 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามอาย

แหลงความแปรปรวน df SS MS F Sig. ระหวางกลม 4 2.33 0.58 3.746 .005 ภายในกลม 375 58.30 0.15

รวม 379 60.63 *p .05 จากตารางท 12 ผลการวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามอาย พบวา ประชาชนทมอายตางกนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน จงยอมรบสมมตฐานการวจย ตารางท 13 เปรยบเทยบความแตกตางรายคแบบ LSD อายกบความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

X อาย ต ากวา 20 ป

20 ปถง 30 ป

มากกวา 30 ป ถง 40 ป

มากกวา 40 ป ถง 50 ป

มากกวา 50 ปขนไป

3.15 ต ากวา 20 ป - 3.07 20 ป ถง 30 ป - * * 3.14 มากกวา 30 ป ถง 40 ป - * 3.24 มากกวา 40 ป ถง 50 ป - 3.29 มากกวา 50 ป ขนไป -

*p .05 จากตารางท 13 เปรยบเทยบความแตกตางรายค อายกบความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร พบวา กลมประชาชนทมอายมากกวา 40 ปถง 50 ป และกลมประชาชนทมอายมากกวา 50 ปขนไป

99

มความคดเหนแตกตางไปจากกลมประชาชนทมอาย 20 ปถง 30 ป และกลมประชาชนทมอายมากกวา 50 ปขนไป มความคดเหนแตกตางไปจากกลมประชาชนทมอายมากกวา 30 ปถง 40 ป สมมตฐานท 3 ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน ตารางท 14 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามระดบการศกษา

แหลงความแปรปรวน df SS MS F Sig. ระหวางกลม 4 2.12 0.53 3.399 .010 ภายในกลม 375 58.51 0.15

รวม 379 60.63 *p .05 จากตารางท 14 ผลการวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของ ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน จงยอมรบสมมตฐานการวจย

100

ตารางท 15 เปรยบเทยบความแตกตางรายคแบบ LSD ระดบการศกษากบความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

X ระดบการศกษา ประถมศกษา ปท 6

มธยมศกษา ปท 3

มธยมศกษาปท 6/ ปวช.

อนปรญญา หรอเทยบเทา (ปวส.)

ปรญญาตร ขนไป

3.16 ประถมศกษาปท 6 - 3.04 มธยมศกษาปท 3 - * * 3.16 มธยมศกษาปท 6/ ปวช. - 3.21 อนปรญญา หรอเทยบเทา

(ปวส.) -

3.27 ปรญญาตรขนไป -

*p .05 จากตารางท 15 เปรยบเทยบความแตกตางรายค ระดบการศกษากบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร พบวา กลมประชาชนทมระดบการศกษาอนปรญญาหรอเทยบเทา (ปวส.) และ กลมประชาชนทมระดบการศกษาปรญญาตรขนไป มความคดเหนแตกตางไปจากกลมประชาชน ทมระดบการศกษามธยมศกษาปท 3 สมมตฐานท 4 ประชาชนทมอาชพตางกนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตาม หลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน ตารางท 16 การวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของ ประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามอาชพ

แหลงความแปรปรวน df SS MS F Sig. ระหวางกลม 5 3.12 0.62 4.066 .001 ภายในกลม 374 57.50 0.15

รวม 379 60.63 *p .05

101

จากตารางท 16 ผลการวเคราะหความแปรปรวนเพอเปรยบเทยบความแตกตางของความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามอาชพ พบวา ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน จงยอมรบสมมตฐานการวจย ตารางท 17 เปรยบเทยบความแตกตางรายคแบบ LSD อาชพกบความคดเหนของประชาชนตอ ผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

X อาชพ นกเรยน/ นกศกษา

ธรกจสวนตว

รบจาง พนกงานบรษท

ขาราชการ/ พนกงานรฐวสาหกจ

เกษตรกร/ ประมง

3.21 นกเรยน/ นกศกษา - 3.17 ธรกจสวนตว - * 3.08 รบจาง - * 3.10 พนกงานบรษท - * 3.38 ขาราชการ/

พนกงานรฐวสาหกจ - *

3.20 เกษตรกร/ ประมง -

*p .05 จากตารางท 17 เปรยบเทยบความแตกตางรายค อาชพกบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร พบวา กลมประชาชนทมอาชพประกอบธรกจสวนตว รบจาง พนกงานบรษท และเกษตรกรหรอประมง มความคดเหนแตกตางไปจากกลมประชาชนทมอาชพขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ

102

ตารางท 18 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐาน ผลการทดสอบ 1. ประชาชนทมเพศตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

2. ประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

3. ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอผลการบรหาร งานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

4. ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน

ยอมรบสมมตฐาน

บทท 5 อภปรายผลและสรปผล

การวจยเรอง “ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร” เปนผลมาจากการทองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานของรฐในรปแบบการกระจายอ านาจสทองถน เพอใหทองถนพฒนาไดตรงกบความตองการของทองถนเอง โดยเนนกระบวนการมสวนรวม ประกอบกบระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 มงเนนใหหนวยงานของรฐด าเนนงานตามภาระหนาทโดยยดหลกการพนฐาน 6 ประการ ไดแก หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา จงไดท าการศกษาความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร เพอน าผลการวจยเปนขอมลเสนอตอผบรหารเพอน าไปใชเปนขอมลในการพฒนาปรบปรงใหเกดประสทธภาพในการบรหารงาน โดยมวตถประสงคดงน 1) เพอศกษาระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 2) เพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการจดเกบรวบรวมขอมล ส าหรบกลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอประชาชนทเปนหวหนาครวเรอนหรอผแทนหวหนาครวเรอนทมอายตงแต 18 ปขนไป ซงมทะเบยนบานอยในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ านวน 380 คน โดยใชสตรของ Yamane (1973) ในการค านวณหาขนาดของกลมตวอยาง สถตทใชในการวเคราะหขอมลประกอบดวยสถตเชงอปมาน ไดแก คาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) และสถตเชงอนมาน ไดแก t-test และ One-way ANOVA และเมอพบวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผวจยไดท าการทดสอบหาความแตกตางรายคโดยใชวธของ LSD (Least Significant Difference Test) ซงผลการศกษาจะน าเสนอตามล าดบดงน 1. ขอมลทวไป 2. ขอมลความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 3. สรปผลการทดสอบสมมตฐาน

104

สรปผลการวจย สวนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง ผลการศกษาพบวา โดยทวไปกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 51.05 มอายมากกวา 40 ปถง 50 ป มากทสด รอยละ 33.16 โดยสวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตรขนไป รอยละ 29.74 และมอาชพธรกจสวนตวมากทสด คดเปนรอยละ 33.68 สวนท 2 ระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร โดยภาพรวม พบวา ประชาชนมความคดเหนตอผล การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร อยในระดบดมาก เมอพจารณาในรายละเอยดสรปไดดงน ประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในดานหลกนตธรรม อยในระดบดมากทสดโดยม ความคดเหนเปนอนดบแรก รองลงมาคอ ดานหลกความรบผดชอบ อยในระดบดมาก ดานหลกคณธรรม อยในระดบดมาก ดานหลกความโปรงใสอยในระดบดมาก ดานหลกความคมคาอยในระดบดมาก ตามล าดบและดานหลกการมสวนรวมอยในระดบดมาก แตมความคดเหนเปนอนดบสดทาย สวนท 3 การทดสอบสมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐานเพอเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหาร งานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จ าแนกตามลกษณะสวนบคคล พบวา ประชาชนทมเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน จงยอมรบสมมตฐานการวจย

อภปรายผล 1. ระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร จากผลการวจย พบวา ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมอง ทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวมประชาชน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมอง

105

จนทบร จงหวดจนทบร อยในระดบดมาก ซงสอดคลองกบการศกษาของวลาศน เทยนทอง (2550) ทไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดของเทศบาลต าบลวฒนานคร อ าเภอวฒนานคร จงหวดสระแกว ซงผลการศกษาพบวาประชาชนมความคดเหนตอการบรหารจดการทด อยในระดบดมาก และสอดคลองกบศศวมล ธรรมเกสร (2548, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ประสทธภาพการบรหารตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลในจงหวดจนทบร พบวา กรรมการบรหารองคการบรหารสวนต าบลมประสทธภาพการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาล อยในระดบมาก และสอดคลองกบสจตรา มจ ารส (2550, หนา 85) ไดศกษาเรอง การบรหาร งานตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษา อ าเภอทามะกา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 2 พบวา โดยภาพรวมอยในระดบมากและสอดคลองกบจตรวรรณ หวงศภจตโกศล (2550) ทศกษาเรองความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดขององคการบรหารสวนต าบลบานหวยโจด จงหวดสระแกว ทผลการศกษาพบวาความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทด มความคดเหนในระดบดมากและสอดคลองกบ พระจรญ ธรปญโญ (เวฬวาป) (2554) ทศกษาเรองการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลล าพยนต จงหวดนครสวรรค พบวา ประชาชนมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ในภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบพระมหาล าพง ธรปญโญ (เพญภ) (2554) ทศกษาเรองการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของโรงเรยนนวมนทราชทศมชฌม จงหวดนครสวรรค พบวา บคลากรของโรงเรยนมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ในภาพรวม อยในระดบมาก แตขดแยงกบก าธร รตนธรรม (2552) ทไดศกษาเรองความคดเหนของบคลากรทมตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารเทศบาลต าบลแหลมงอบ จงหวดตราด ซงพบวาความคดเหนของบคลากรทมตอการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของผบรหารเทศบาลต าบลแหลมงอบ จงหวดตราด ในภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมากทสดและขดแยงกบอนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ทไดศกษาความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ซงผลการศกษาพบวาความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล ในภาพรวมอยในระดบดมากทสด และขดแยงกบพงษเสฐยร เหลองอลงกต (2554) ทไดศกษาเรอง ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว อ าเภอสอยดาว จงหวดจนทบร พบวา ประชาชน มความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว ในภาพรวมอยในระดบดมากทสด

106

ในความคดเหนของผวจย เหนวา การทประชาชนมความคดเหนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวมอยในระดบดมาก ซงถอไดวาเปนระดบความคดเหนของประชาชนทเหนดวยกบการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในระดบเหนดวยมากหรออาจเทยบไดวามความพงพอใจมากนน เหตผลสวนหนงมากจากการทองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานของรฐทจดตงขนในพนทแตละทองถนเพอรองรบการบรหารราชการแบบกระจายอ านาจ เพราะการบรหารประเทศในระบอบประชาธปไตยตองการใหประชาชนมสวนรวมใน การปกครองปกครองประเทศ จงตองมการกระจายอ านาจใหแกทองถนเพอพฒนาชมชนในแตละทองถนโดยยดกรอบแนวทางในการบรหาราชการแบบการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล ดวยเหตผลดงกลาว ประกอบกบทางเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ไดยดหลกการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลเพอก าหนดเปนเปาหมายและวธการท างานใหบรรลเปาหมายโดยมงใหเกดประโยชนสงสดของประชาชน อกทงเทศบาลเมองทาชางได มการก าหนดเปาหมายและวตถประสงคของการปฏบตงานทชดเจน เจาหนาทของเทศบาลเมอง ทาชางไดรวมใจกนปฏบตงานเพอใหเปนไปตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว พรอมทงไดมการท างานอยางโปรงใส มการเปดเผยขอมลขาวสารส าคญทประชาชนควรร เชน ขอบญญตงบประมาณ และขอมลการจดซอจดจาง สงผลใหประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ในภาพรวม อยในระดบดมาก โดยเมอพจารณาในรายละเอยดแตละดานจากความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร สรปไดดงน ในดานหลกนตธรรม ซงประชาชนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร อยในระดบดมากทสด โดยมความคดเหนเปนอนดบแรกนน เหตผลประการส าคญคอเทศบาลเมองทาชางเปนหนวยงานของรฐ ซงหนวยงานของรฐมหลกการส าคญคอจะตองด าเนนงานตามบทบาทหนาททกฎหมายก าหนดไวการใชอ านาจและปฏบตงานกจะตองเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมาย และการออกกฎ ระเบยบทเกยวของตาง ๆ จ าเปนตองอาศยอ านาจตามกฎหมาย โดยทกลมตวอยางในการวจยในครงนเปนหวหนาครอบครวหรอผแทนหวหนาครอบครวจงเปนผทมวฒภาวะและมการศกษาในระดบสงเปนสวนใหญ จงเขาใจในเหตผลของการบรหารงานโดยอาศยอ านาจทางกฎหมายไดด จงมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง ดานหลก นตธรรมอยในระดบมากทสด ซงเปนความคดเหนในล าดบแรก

107

ส าหรบดานหลกความรบผดชอบ ซงประชาชนมความคดเหนอยในระดบดมากและเปนระดบความคดเหนทรองลงมา เนองจากเทศบาลเมองทาชางไดก าหนดแนวทางการบรหารงาน โดยยดหลกการบรหารจดการภาครฐแนวใหม ทมองคประกอบส าคญสามประการ คอ เนนหลกความรบผดชอบ (Accountability) พรอมกบการมงเนนประสทธผลหรอผลสมฤทธ (Effectiveness) และการมงเนนเรองคณภาพ (Quality) หรอความพงพอใจของผรบบรการ (Customer Satisfaction) เชน มการก าหนดเปาหมายและวตถประสงคของการปฏบตงานไวอยางชดเจน มการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของเจาหนาทเปนระยะ เจาหนาทของเทศบาลเองกไดรบการพฒนาในเรองตาง ๆ เปนการสงเสรมและสนบสนนใหการปฏบตงานมประสทธภาพ มการท างานเปนทม มความกระตอรอรนในการแกไขปญหาและการปฏบตหนาทใหบรการแกประชาชน ดานหลกคณธรรมอยในระดบดมากและเปนความคดเหนของประชาชนในล าดบทสาม เนองจากผบรหารของเทศบาลเมองทาชางไดใหความส าคญกบทรพยากรดานบคลากรของหนวยงานไดมการวางแผนงานดานบคลากรไวชดเจน น าหลกคณธรรมมาใชในการบรหารงาน ดานบคลากร และปลกฝงจตส านกใหเจาหนาททกฝายปฏบตงานดวยความสจรต ปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบและงานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถโดยค านงถงประโยชนของทางราชการและประชาชน อ านวยความสะดวกใหกบประชาชนอยางเสมอภาค และเมอเจาหนาทของเทศบาลกระท าความผดทางวนยจะมการสอบสวนและพจารณาโทษดวยความเปนธรรม ดานหลกความโปรงใส มความคดเหนอยในระดบดมาก และเปนความคดเหนในล าดบถดมา โดยเทศบาลเมองทาชางมนโยบายเปดเผยขอมลขาวสารทส าคญ เชน กฎ ระเบยบ ขอบงคบเทศบาล ขอบญญตเทศบาล งบประมาณและขอมลการจดซอจดจางและไดปฏบตตาม พ.ร.บ. ขอมลขาวสาร รวมทงมระบบใหประชาชนเขาถงและรบรขอมลขาวสารไดดวยวธการและรปแบบตาง ๆ เชน ใชรถขยายเสยง ประชมชแจง แจงผน าชมชน ปดประกาศ เปดชองทางใหประชาชนสามารถตดตามและตรวจสอบการด าเนนกจกรรมของเทศบาลไดหลายทาง เชน ทางตรบเรองรองเรยนและรบฟงความคดเหน การแสดงความคดเหนผานเวบไซตของเทศบาล หรอทางโทรศพท หรอ โดยการแสดงความคดเหนในเวทชมชน และการทผบรหารเทศบาลไดเปดโอกาสใหประชาชนสามารถพบไดโดยตรงตลอดเวลา เปนตน ดานหลกความคมคา ซงประชาชนใหความคดเหนในระดบดมาก ซงเทศบาลเมองทาชางไดน าเอาเทคโนโลยสมยใหมมาใชในหนวยงานเพอพฒนาระบบการใหบรการประชาชน มความทนสมย มประสทธภาพ เกดความสะดวก รวดเรว และเจาหนาทของเทศบาลเองกรจกการใชทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหเกดประโยชนอยางคมคา นอกจากนทางเทศบาลเมองทาชางได มแผนการด าเนนงานทงในระยะสนและระยะยาว เพอแกไขปญหาและพฒนาชมชนอยางครอบคลม

108

ทกดานและตรงกบความตองการของประชาชนในชมชนทองถน ดานหลกการมสวนรวม มความคดเหนของประชาชนเปนอนดบสดทาย แตกเปน ความคดเหนอยในระดบดมากเชนเดยวกน ซงเทศบาลเมองทาชางไดน าเอาหลกการบรหารจดการภาครฐแนวใหมทมงบรหารงานดวยการยดหลกประชาธปไตยแบบมสวนรวมอนเปนการบรหารจดการทมองคประกอบส าคญสามประการตามทไดกลาวไวแลว การด าเนนงานเพอการมสวนรวมของประชาชนนนทางเทศบาลไดมนโยบายรบฟงความคดเหนจากประชาชนทวไปและจดให มกจกรรมทสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน โดยมวตถประสงคเพอใหประชาชน มความรสกในการเปนเจาของรวมกน มความสมานสามคคและเอออาทรตอกน แตในความเปนจรงประชาชนทไดเขามามสวนรวมกบการบรหารงานของเทศบาล ทงโดยการแสดงความคดเหนและการเขารวมกจกรรมตาง ๆ เพอการพฒนาตนเอง พฒนาชมชนทองถนตลอดจนเพอการเสรมสรางความสามคคของคนในชมชนนน ๆ ยงมอยนอย สาเหตส าคญประการหนงเนองมาจากลกษณะของสงคมทเปลยนแปลงจากสงคมชนบททมมาแตดงเดมไปสการเปนสงคมเมองทแตละคนจะมภารกจหนาทมากมายและตองมความเรงรบในการด าเนนชวตประจ าวน ท าใหประชาชนสวนหนงไมมเวลาทจะเขารวมกจกรรมตาง ๆ ททางเทศบาลจดขน 2. ผลการทดสอบสมมตฐาน การเปรยบเทยบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร โดยการน าขอมลทวไปของประชาชนมาทดสอบหาความแตกตางกบความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ซงเปนการทดสอบสมมตฐานการวจย พบวา ประชาชนทมเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ ตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงาน ตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร แตกตางกน ซงสามารถอภปรายผล ไดดงน 2.1 เพศ พบวา ประชาชนทมเพศตางกนมความคดเหนผลตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน ซงสอดคลองกบการศกษาของอนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ทไดศกษาความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร โดยผลการศกษาพบวา ประชาชนทมเพศตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน ทงน ในความคดเหนของผวจยเหนวาอาจเนองมาจากสภาพสงคมของเทศบาลเมอง ทาชาง ปจจบนเปนสงคมเมองโดยพนทเขตเทศบาลเมองทาชางจะตดตอกบเทศบาลเมองจนทบรและเทศบาลเมองจนทนมตร สภาพวถชวตของประชาชนในทงสามเทศบาลเสมอนอยในชมชนเมอง

109

เดยวกน หลายครอบครวทมบานอาศยอยในพนทเทศบาลเมองทาชางแตมทท างานหรอสถานทประกอบอาชพ หรอมลกหลานทตองสงไปเรยนในสถานศกษาซงมทตงอยในเทศบาลเมองจนทบรหรอเทศบาลเมองจนทนมตร ดงนน ประชาชนแตละคนทมทะเบยนบานอยในเขตเทศบาลเมอง ทาชางและถงแมวาจะอยในครอบครวเดยวกนกตามกมโอกาสทจะไดรบบรการจากเทศบาลเมอง ทาชางไมเทากน ทงนขนอยกบกจวตรประจ าวนของแตละคน ประกอบกบผตอบแบบสอบถาม สวนใหญเปนเพศหญงซงมกจะอยกบบานมากกวาเพศชาย ซงมโอกาสไดรบบรการหรอไดตดตอประสานงานกบเทศบาลเมองทาชางมากกวาเพศชาย ดวยเหตดงกลาวนจงสงผลใหประชาชนทมเพศตางกนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน 2.2 อาย พบวา ประชาชนทมอายตางกนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลแตกตางกน ซงสอดคลองกบการศกษาของดจหทย ครฑเดชะ (2550) ศกษาความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลหวยกะป อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษา พบวา ประชาชนทมอายตางกนมความคดเหนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน ในความคดเหนของผวจยเหนวา เนองจากกลมตวอยางทใชในการวจยครงนสมมาจากประชากรคอหวหนาครวเรอนหรอตวแทนหวหนาครวเรอนทมอายตงแต 18 ปขนไป ทมทะเบยนบานอยภายในเขตเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ดงนน อายของผตอบแบบสอบถามโดยเฉพาะเมอรวมถงตวแทนของหวหนาครวเรอนแลวจงมหลากหลายระดบอาย และในแตละระดบอายนนกมหลากหลายอาชพเรมตงแตอาชพนกเรยนนกศกษาเปนตนไป ประกอบกบสถานศกษา สถานทท างาน หรอสถานประกอบการของแตละคน รวมไปถงวถชวตหรอกจวตรประจ าวนของแตละคนกจะแตกตางกนไปดงทได กลาวไวแลว ดงนน จงอาจสรปไดวาถงแมวาทางเทศบาลเมองทาชางมนโยบายในการใหบรการแกประชาชนอยางเทาเทยมกนกตาม แตในความเปนจรงแลวประชาชนในระดบอายตาง ๆ ยอมมโอกาสทจะไดรบบรการหรอมโอกาสทจะรบรเกยวกบการใหบรการหรอเกยวกบการบรหารงานของเทศบาลเมองทาชางแตกตางกนไป จงเหนเหตผลหนงทท าใหผลการวเคราะหขอมลในครงน พบวาประชาชนทมอายตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน 2.3 ระดบการศกษา พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลแตกตางกน ซงสอดคลองกบการศกษาของสมใจ วรยพงศรตน (2550) ทไดศกษาความคดเหนของประชาชนตอการจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน และสอดคลองกบอนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ไดศกษาความคดเหนของประชาชน

110

ตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน ซงในความคดเหนของผวจยเหนวา ถงแมวาเทศบาลเมองทาชางยดหลกความเสมอภาคในการใหบรการ มนโยบายในการเปดเผยขอมลขาวสาร นโยบายสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนและเปดรบฟงความคดเหนจากประชาชนทวไปเพอน ามาเปนขอมลในการตดสนใจและเพมประสทธภาพใน การบรหารงานกตาม แตจากเหตผลประการตาง ๆ ทกลาวไวแลวขางตน และเมอรวมถงปจจย ตวแปรดานการศกษาของประชาชนแตละคนทไมเทากน ซงบคคลทไดรบการศกษามากกวาหรอส าเรจการศกษาทสงกวามกจะมมมมองทกวางขวางมากกวา และมกจะคดในเชงบวกหรอคดในเชงสรางสรรคไดดกวา รวมถงการเปนผทมจตใจทใฝเรยนรหรอเสาะหาความจรงมากกวา ซงหมายถงจะมโอกาสมากกวาคนอนทจะไดรบรเกยวกบการใหบรการหรอเกยวกบการบรหารงานของเทศบาลเมองทาชางดวย จงเหนเหตผลหนงทท าใหผลการวเคราะหขอมลในครงน พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน 2.4 อาชพ พบวา ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลแตกตางกน ซงสอดคลองกบการศกษาของสมใจ วรยพงศรตน (2550) ทไดศกษาความคดเหนของประชาชนตอการจดการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมอง จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมอาชพตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการบานเมองทด แตกตางกน ซงสอดคลองกบการศกษาของ อนรตน จกรเจรญพรชย (2550) ทไดศกษาความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบลหมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนทมอาชพตางกนมความคดเหนตอ การบรหารจดการทดตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน ซงในความคดเหนของผวจย เหนวา ถงแมวาประชาชนทวไปจะประกอบอาชพอะไรกตามกสามารถทจะตดตามตรวจสอบการท างานของเทศบาลเมองทาชางได แตในความเปนจรงของเทศบาลเมองทาชางจากลกษณะทเปนชมชนสงคมเมองดงทไดกลาวมาแลวท าใหประชาชนสวนใหญมโอกาสนอยมากทจะไดมาท ากจกรรมรวมกนเพราะเหตทเปนสงคมทตางคนตางอย มความหางเหนกน โอกาสทจะมการปรกษาหารอกนในเรองของการพฒนาชมชนและการตดตามตรวจสอบการบรหารงานของเทศบาลจงมนอย ซงรวมไปถงการรบบรการจากเทศบาลเมองทาชางของแตละกลมอาชพกจะไมเทากนดวย สงเหลาน สะทอนออกมาใหเหนไดจากระดบความคดเหนทแตกตางกน ดงจะเหนไดจากผลของการเปรยบเทยบความแตกตาง รายคของตวแปรลกษณะสวนบคคลดานอาชพกบความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลก

111

ธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง ซงพบวา กลมประชาชนทมอาชพประกอบธรกจสวนตว รบจาง พนกงานบรษท และเกษตรกรหรอประมง มความคดเหนแตกตางไปจากกลมประชาชน ทมอาชพขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ นนกคอเปนไปตามผลการวเคราะหทสรปออกมาวาประชาชนทมอาชพตางกนมความคดเหนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล แตกตางกน

ขอเสนอแนะ จากการศกษาผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร มขอเสนอแนะดงน เชงนโยบาย 1. ผบรหารเทศบาลเมองทาชาง ควรก าหนดระบบกลไกการขบเคลอนนโยบายทชดเจนเพอน านโยบายไปสการปฏบตและการประเมนผลทมประสทธภาพและเกดประสทธผล พรอมกบเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการบรหารงาน โดยเฉพาะอยางยงการรวมแสดงความคดเหน รวมตดสนใจและรวมตรวจสอบการบรหารงานของเทศบาล 2. ผบรหารเทศบาลเมองทาชาง ควรก าหนดนโยบายจดสรรงบประมาณพฒนาต าบลใหครอบคลมทกดานมากขน เชงปฏบตการ 1. เทศบาลเมองทาชาง ควรก าหนดแนวทาง วธการตรวจสอบการใชจายงบประมาณใหมความคมคาและเกดประสทธภาพในการบรหารจดการ 2. เทศบาลเมองทาชาง ควรก าหนดแนวทาง วธการหรอชองทาง ใหประชาชนไดม สวนรวมในการใหขอมลทเปนประโยชนในการน าไปใชในการบรหารหรอการวางแผนงาน/ โครงการตาง ๆ ของเทศบาล รวมทงจดใหมกจกรรมทสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน เพมมากขน เชงวชาการ 1. ควรท าการศกษาวจยเชงคณภาพเพอเจาะลกถงความคดเหนของประชาชนทมตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 2. ควรท าการศกษาเรองปจจยทสงผลตอการเขามามสวนรวมของประชาชนใน การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร

บรรณานกรม กรมทดน. (2556). การมอบอ านาจ. วนทคนขอมล 13 กมภาพนธ 2556, เขาถงไดจาก http://www.dol.go.th/dol/index.php?option=com_content&task ก าธร รตนธรรม. (2552). ความคดเหนของบคลากรทมตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของ ผบรหารเทศบาลต าบลแหลมงอบ จงหวดตราด. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต, สาขาการจดการภาครฐและภาคเอกชน, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. เกศน กลนบศย. (2540). ความคาดหวงของผเขารบการรกษาพยาบาลตอการบรการของโรงพยาบาล เอกชนในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาพฒนาสงคม, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ความหมายของค าวา “Empowerment”. (2556). วนทคนขอมล 13 มกราคม 2556, เขาถงไดจาก http://dict.longdo.com/search/EMPOWERMENT จตรวรรณ หวงศภกจโกศล. (2550). ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดของ องคการบรหารสวนต าบลหวยโจด จงหวดสระแกว. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต, สาขาการบรหารทวไป, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. ณฐกร วทตานนท. (2555). 10 ป การกระจายอ านาจสทองถน (พ.ศ.2543-2552): ฤาการเดนทางเพอ กลบมา “หยด” ตรงจดเดม. วนทคนขอมล 12 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://prachatai.com/journal/ ดจหทย ครฑเดชะ. (2550). ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลก ธรรมาภบาล: ศกษาเฉพาะกรณองคการบรหารสวนต าบลหวยกะป อ าเภอเมองชลบร จงหวดชลบร. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารงานทองถน, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. ถวลวด บรกล และวนชย วฒนศพท. (2545). การศกษาเพอพฒนาดชนวดผลการพฒนาระบบ บรหารจดการทด. นนทบร: สถาบนพระปกเกลา. ทศพร ศรสมพนธ. (2556). ธรรมาภบาลในภาครฐ. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา. ทศนวรรณ พละปญญา. (2551). ธรรมาภบาลกบการก าจดขยะของเทศบาลต าบลหนองจอม อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม. การคนควาแบบอสระศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาเศรษฐศาสตรการเมอง, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม.

113

เทศบาลเมองทาชาง. (2554). แผนพฒนาเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร. จนทบร: เทศบาลเมองทาชาง. ธนกฤต แปนปน. (2550). การศกษาความหวงของประชาชนทมาใชบรการสวนสาธารณะเทศบาล เมองศรราชา จงหวดชลบร. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารทวไป, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. นครนทร เมฆไตรรตน. (2546). ทศทางการปกครองทองถนไทยและตางประเทศเปรยบเทยบ. กรงเทพฯ: วญญชน. นพพล สรนคครนทร. (2547). การน าหลกธรรมาภบาลมาปรบใชในองคการบรหารสวนต าบลตาม ทศนะของประชาชนจงหวดเชยงใหม. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต, สาขาการเมอง และการปกครอง, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม. นนทพล พงศธรวสทธ. (2548). บทบาทขององคการบรหารสวนต าบลกบการสรางระบบการบรหาร จดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลสนนาเมง อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต, สาขาการเมองและ การปกครอง, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม. บวรศกด อวรรณโณ. (2555). ธรรมาภบาลในองคกรอสระ. กรงเทพฯ: สหธรรมมก. ปธาน สวรรณมงคล. (2556). การมอบอ านาจ. วนทคนขอมล 13 กมภาพนธ 2556, เขาถงไดจาก http://www.kpi.ac.th/wiki/index.php/ พงษเสฐยร เหลองอลงกต. (2554). การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลต าบลทรายขาว อ าเภอสอยดาว จงหวดจนทบร. วนทคนขอมล 13 พฤศจกายน 2555, เขาถงไดจาก http://digital_collect.lib.buu.ac.th/journal/Educa_Socity/v6n2/p105-116.pdf พรชย รศมแพทย. (2530). การปกครองตนเองของนครหลวงกรงเทพมหานคร: ศกษากรณ นตสมพนธกบองคการปกครองสวนกลาง. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. พระจรณ ธรปญโญ (เวฬวาป). (2554). การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหาร สวนต าบลล าพยนต อ าเภอตากฟา จงหวดนครสวรรค. วทยานพนธพทธศาสตร มหาบณฑต, สาขารฐประศาสนศาสตร, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณ ราชวทยาลย. พระมหาล าพง ธรปญโญ (เพญภ). (2554). การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของโรงเรยน นวมนทราชทศมชฌม จงหวดนครสวรรค. วทยานพนธพทธศาสตรมหาบญฑต, สาขารฐประศาสนศาสตร, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

114

ภทรา นยะถรกล. (2546). คณสมบตทเหมาะสมของผบรหารตามหลกธรรมาภบาลตามความคดเหน ของขาราชการและลกจางของส านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ. ปญหาพเศษ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารทวไป, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา. มหาวทยาลยฟารอสเทอรน. (2547). ววฒนาการของแนวคดทางการจดการ. วนทคนขอมล 10 กมภาพนธ 2556, เขาถงไดจาก http://fareastern.ac.th/acad/mk/sirinapha/management/ chapter3.html เมองทอง เขมมณ. (2556). Empowerment. วนทคนขอมล 13 กมภาพนธ 2556, เขาถงไดจาก http://advisor.anamai.moph.go.th/HPH/letter02/emp.html โรงเรยนหาดใหญวทยาลย. (2555). ภาษาไทยออนไลน : การแสดงความคดเหน. วนทคนขอมล 13 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.yorwor2.ac.th/yorwor2/index.php วรลกษณ มนสเออศร, มงขวญ กาญจนวเศษ และภทธรา ยอดวจตร. (2541). บทบาททคาดหวงและ บทบาทเปนจรงของผปฏบตงานทมประสบการณ (ต าแหนง ว) ตามแผนอตราก าลง 3 ป ระยะท 3 (พ.ศ. 2538-2540). กรงเทพฯ: กลมงานวจยและพฒนา กรมการพฒนาชมชน, กระทรวงมหาดไทย. วชต โพธาราม. (2547). การศกษาการด าเนนงานของเทศบาลต าบลในเขตจงหวดระยอง. การศกษาอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขานโยบายสาธารณะ, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยมหาสารคาม. วรช วรชนภาวรรณ. (2548). การบรหารจดการและการบรหารการพฒนาขององคกรตามรฐธรรมนญ และหนวยงานของรฐ. วนทคนขอมล 13 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.wiruch.com/ วลาศน เทยนทอง. (2550). ความคดเหนของประชาชนทมตอการบรหารจดการทดของเทศบาลต าบล วฒนานคร จงหวดสระแกว. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารทวไป, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. ศศวมล ธรรมเกสร. (2548). ประสทธภาพการบรหารตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหาร สวนต าบลในจงหวดจนทบร. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขานโยบายสาธารณะ, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. ศนยรวมขอมลองคการบรหารสวนทองถน. (2555). พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 และทแกไข เพมเตม ฉบบท 12 พ.ศ. 2546. วนทคนขอมล 13 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.tambol.com/

115

สถาบนพระปกเกลา. (2555). ธรรมาภบาลหลกการเพอการบรหารรฐกจแนวใหม. วนทคนขอมล 13 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.kpi.ac.th/ สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน. (2546). พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหาร กจการบานเมองทด พ.ศ. 2546. วนทคนขอมล 13 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.thaigoodgovernance.org/ สมใจ วรยพงศรตน. (2550). ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการทดตามหลก ธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลเสมด อ าเภอเมองชลบร จงหวดชลบร. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขานโยบายสาธารณะ, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. สมศกด คงเทยง. (2548). การบรหารบคคลและการพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ: มตรภาพ การพมพ. สมาน บชารตนชย. (2551). ระดบการปฏบตในบทบาทและการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล ขององคการบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอวฒนานคร จงหวดสระแกว. ปญหาพเศษ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารทวไป, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. สาธต สอประเสรฐสข. (2544). ความคาดหวงของบคลากรส านกงานเรงรดพฒนาชนบทจงหวด ราชบรทมตอหนวยงานใหม. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขานโยบายสาธารณะ, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2544). คมอการสรางระบบบรหารกจการบานเมอง และสงคมทดตามระเบยบส านกนายกรฐมนตร พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: พ.เอ.ลฟวง. ________. (2546). ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและ สงคมทด พ.ศ.2542. วนทคนขอมล 13 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.ocsc.go.th./Good Government/GGH.pdf. ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข. (2543). การกระจายอ านาจสองคกรปกครองสวนทองถน. วนทคนขอมล 12 ธนวาคม 2555, เขาถงไดจาก http://www.fda.moph.go.th/ ส าราญ เหลองวลาวลย. (2544). ความคาดหวงและทศนคตของประชาชนทมตอการใหบรการของ ธรกจประกนภย: ศกษากรณ บรษท ทพยประกนภย จ ากด (มหาชน). ปญหาพเศษ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขานโยบายสาธารณะ, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยบรพา.

116

สจตรา มจ ารส. (2550). การบรหารตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษา. การคนควาอสระ ศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศลปากร. สภาวด ฉตรวรรณชมพ. (2550). ความคาดหวงของประชาชนทมตอการใหบรการสวนสาธารณะ: ศกษากรณสวนสาธารณะบรเวณเกาะลอย อ าเภอศรราชา จงหวดชลบร. ปญหาพเศษ รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารงานทองถน, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. สมาล ทองด. (2556). การมอบอ านาจ (Empowerment). วนทคนขอมล 13 กมภาพนธ 2556, เขาถงไดจาก http://www.op.mahidol.ac.th/orga/file/EMPOWERMENT1.pdf อนรตน จกรเจรญพรชย. (2550). ความคดเหนของประชาชนตอการบรหารจดการตามหลก ธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบล หมอนนาง อ าเภอพนสนคม จงหวดชลบร. ปญหาพเศษรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารงานทองถน, วทยาลยการบรหารรฐกจ, มหาวทยาลยบรพา. อารกษ พรหมณ. (2553). แนวคดการบรหารจดการสมยใหมมองคประกอบทส าคญ 3 ประการ. วนทคนขอมล 13 กมภาพนธ 2556, เขาถงไดจาก http://kantacandidate.blogspot.com/ 2012/02/blog-post_9753.html อทย เลาหวเชยร. (2548). รฐประศาสนศาสตร: ลกษณะวชาและมตตาง ๆ (พมพครงท 13). กรงเทพฯ: เสมาชมรม. Bartol, K. M., & Martin D. C. (1991). Management. New York: McGraw-Hill. Denhardt, J. V., & Robert, B. D. (2003). The New Public Service: Serving, not Steer. New York: M. E. Sharpe. Fayol, H. (1923). Industrial and General Administration. New Jersey: Clifton. Griffin, A. (1997). PDMA Research on new product development practices: updating trends and benchmarking best practices. Journal of Product Innovation Management, 14, 429-458. Gruening, G. (2001). Origin and theoretical basis of new public management. International Public Management Journal, 4(1), 1-26. Heywood, A. (2002). Politics. New York: Palgrave. Longnecker, J. G., & Pringle, C. D. (1981). Management (5thed.). New York: Bell & Howell.

117

Manor, J. (1999). The Political Economy of Democratic Decentralization. Washington, D.C.: The World Bank. Mayo, E. (1933). The Human Problems of an Industrial Civilization. Boston: Harvard Business School. Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1985). A Conceptual Model of Service. Illinois: Down Jones-Irwin Business. Parker, A. N. (1995). Decentralization: The Way Forward for Rural Development. Washington, D.C.: The World Bank. Perkins, D. D., & Marc A. Z. (1995). Empowerment theory, research, and application. American Journal of Community Psychology, 23(5), 569-579. Scott, W. G. (1962). Human Relations in Management: A Behavioral Science Approch. Illinois: Richard D. Irwin. Stoner, J. A. F., & Freeman, R. E. (1981). Management. (4thed.). New York: Prentice-Hall. Taylor, C. W. (1964). Creativity: Progress and Potential. New York: McGraw-Hill. Weber, M. (1966). The Theory of Social and Economic Organization (4thed.). New York: The Free Press. Wiener, N. (1954). The Human Use of Human Beings: Cybernetics and Society. New York: Doubleday Anchor. Wilkinson, A. (1998). Empowerment: theory and practice. Personnel Review, 27(1), 40-56. Yamane, T. (1973). Statistic: An Introductory Analysis (3rded.). New York: Harper and Row. Zimmerman, M. A., & Warschausky, S. (1998). Empowerment theory for rehabilitation research: Conceptual and methodological issues. Rehabilitation Psychology, 43(1), 3.

ภาคผนวก

119

แบบสอบถามเพอการวจย เรองความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาล

เมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ค าชแจง 1. แบบสอบถามฉบบนมวตถประสงคเพอศกษาระดบความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร 2. โปรดตอบแบบสอบถามตามความคดเหนทแทจรงของทานเพอจะไดน าขอมลเหลานนไปวเคราะหในภาพรวม แลวน าไปปรบปรงพฒนาการบรหารงานของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร เพอใหมระบบการบรหารจดการทดและสามารถตอบสนองความตองการของทานไดมากทสด โดยแบบสอบถามแบงเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ลงในชอง � ทตรงกบความเปนจรง และโปรดตอบค าถามทกขอเพอประโยชนในการประมวลผล 1. เพศ �1. ชาย �2. หญง 2. อาย �1. ต ากวา 20 ป �2. 20 ปถง 30 ป �3. มากกวา 30 ป ถง 40 ป �4. มากกวา 40 ปถง 50 ป �5. มากกวา 50 ป ขนไป 3. ระดบการศกษา �1. ประถมศกษาปท 6 �2. มธยมศกษาศกษาปท 3 �3. มธยมศกษาศกษาปท 6/ ปวช. �4. อนปรญญาหรอเทยบเทา (ปวส.) �5. ปรญญาตรขนไป 4. อาชพ �1. นกเรยน/ นกศกษา �2. ธรกจสวนตว �3. รบจาง �4. พนกงานบรษท �5. ขาราชการ/ พนกงานรฐวสาหกจ �6. เกษตรกรหรอประมง

120

ตอนท 2 ความคดเหนของประชาชนตอผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลเมองทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองระดบความพงพอใจทตรงกบความเหนของทานเพยง 1 ชอง โดยมหลกเกณฑการใหคะแนนความพงพอใจ ดงน เหนดวยมากทสด ให 4 คะแนน เหนดวยมาก ให 3 คะแนน เหนดวยนอย ให 2 คะแนน เหนดวยนอยทสด ให 1 คะแนน

ค าถาม

ระดบความคดเหน เหนดวย มากทสด

(4)

เหนดวย มาก (3)

เหนดวย นอย (2)

เหนดวย นอยทสด

(1) ดานหลกนตธรรม 1. เทศบาลเมองทาชางปฏบตงานเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมาย

2. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง ยดหลกความเสมอภาคในการใหบรการ

3. เทศบาลเมองทาชาง ออกกฎระเบยบตาง ๆ โดยอาศยอ านาจตามกฎหมาย

4. กฎ ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ของ เทศบาลเมองทาชาง มความทนสมย เปนธรรมและเปนทยอมรบของสงคม

121

ค าถาม

ระดบความคดเหน เหนดวย มากทสด

(4)

เหนดวย มาก (3)

เหนดวย นอย (2)

เหนดวย นอยทสด

(1) ดานหลกคณธรรม 5. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง ปฏบตงานดวยความสจรต

6. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง มการตอบสนองความตองการของประชาชน เชน การอ านวยความสะดวก ใหกบประชาชนอยางเสมอภาค

7. เมอเจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง กระท าความผดทางวนย เทศบาลเมองทาชางสอบสวนและพจารณาโทษดวยความเปนธรรม

8. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง ปฏบตงานทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ โดยค านงถงประโยชนของ ทางราชการและประชาชน

ดานหลกความโปรงใส 9. เทศบาลเมองทาชาง เปดเผยขอมลขาวสารส าคญทประชาชนควรร เชน ขอบงคบเทศบาล ขอบญญต งบประมาณ และขอมลการจดซอ-จดจาง

10. เทศบาลเมองทาชาง ด าเนนการเผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสาร ดวยวธการและรปแบบตาง ๆ เชน เสยงตามสาย รถขยายเสยง ปดประกาศ ประชมชแจง และแจงผน าชมชน

122

ค าถาม

ระดบความคดเหน เหนดวย มากทสด

(4)

เหนดวย มาก (3)

เหนดวย นอย (2)

เหนดวย นอยทสด

(1) 11. เทศบาลเมองทาชาง ปฏบตตาม พ.ร.บ. ขอมลขาวสารและมระบบใหประชาชนเขาถงและรบรขอมลขาวสารได

12. ประชาชนสามารถตดตามและตรวจสอบการด าเนนกจกรรมของเทศบาลเมองทาชางได

ดานหลกการมสวนรวม 13. เทศบาลเมองทาชาง มการเปดรบฟง ความคดเหนจากประชาชนทวไปเพอไวใชบรหาร

14. เทศบาลเมองทาชาง มการตอบสนองและน าความคดเหนทรบฟง มาใชในการตดสนใจหรอปรบปรงการปฏบตงาน

15. ประชาชนมสวนรวมในการใหขอมลเกยวกบการวางแผนโครงการตาง ๆ ของเทศบาลเมองทาชาง

16. เทศบาลเมองทาชาง มกจกรรมสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน

ดานหลกความรบผดชอบ 17. เทศบาลเมองทาชาง มการก าหนดเปาหมายและวตถประสงคของการปฏบตงานทชดเจน

18. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชางไดรวมใจกนปฏบตงานเพอใหเปนไปตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว

123

ค าถาม

ระดบความคดเหน เหนดวย มากทสด

(4)

เหนดวย มาก (3)

เหนดวย นอย (2)

เหนดวย นอยทสด

(1) 19. เทศบาลเมองทาชาง มการตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของเจาหนาทในหนวยงานอยางสม าเสมอ

20. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง มความกระตอรอรนในการแกไขปญหาของประชาชน

ดานหลกความคมคา 21. การใหบรการของเทศบาลเมองทาชาง มมาตรฐาน สะดวก รวดเรว คมคา

22. เจาหนาทของเทศบาลเมองทาชาง มการใชทรพยากรทมอยอยางคมคา และ เกดประโยชนสงสดแกประชาชน

23. เทศบาลเมองทาชาง มการจดสรรงบประมาณพฒนาชมชนครอบคลมทกดาน

24. เทศบาลเมองทาชาง มการใชจายงบประมาณตรงกบปญหาและความตองการของประชาชน

*** ขอขอบคณทกทานทชวยสละเวลาตอบแบบสอบถาม***

124

ประวตยอของผวจย ชอ-สกล นายธเนศ เธยรนนทน วน เดอน ป เกด 30 สงหาคม 2501 สถานทเกด จงหวดขอนแกน สถานทอยปจจบน บานเลขท 3/ 167 หม 9 ต าบลทาชาง อ าเภอเมองจนทบร จงหวดจนทบร ต าแหนงและประวตการท างาน พ.ศ. 2525 นกวชาการเผยแพร กรมปาไม บางเขน กรงเทพฯ พ.ศ. 2527 เจาหนาทกระจายเสยง/ ผจดรายการ สถานวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย เพอการศกษา จงหวดแมฮองสอน กรมประชาสมพนธ พ.ศ. 2536 นกประชาสมพนธ (ผชวยประชาสมพนธจงหวด) จงหวดแมฮองสอน พ.ศ. 2538 นกประชาสมพนธ (ผชวยประชาสมพนธจงหวด) จงหวดอตรดตถ พ.ศ. 2547 ประชาสมพนธจงหวดสรนทร พ.ศ. 2549 (ผอ านวยการส านกงาน) ประชาสมพนธจงหวดสระแกว พ.ศ. 2554 (ผอ านวยการส านกงาน) ประชาสมพนธจงหวดจนทบร ประชาสมพนธจงหวดผแทนภาค 7 ประวตการศกษา พ.ศ. 2524 ศกษาศาสตรบณฑต (ฟสกส-คณตศาสตร) มหาวทยาลยขอนแกน พ.ศ. 2538 รฐประศาสนศาสตรบณฑต (การบรหารงานบคคล) มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พ.ศ. 2556 รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต (การจดการภาครฐ และภาคเอกชน) วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา