เอกสารข่าวสารงานวิจัยและ ... · 2019-01-30 · เอกสารข่าวสารงานวิจัยและพัฒนา.

Research and Development Newsletter

เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา

กลมงานวจยและพฒนา ส านกวชาการ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

ปท 17 ฉบบท 197 เดอนมกราคม 2562

- การประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9

- การมสวนรวมของประชาชนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560

- บตรสวสดการแหงรฐกบการกระตนเศรษฐกจไทย

เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา Research and Development Newsletter

ปท 18 ฉบบท 197 ประจ าเดอน มกราคม 2562

วตถประสงค

เพอเผยแพรและประชาสมพนธขอมล ขาวสาร ดานการวจยและพฒนา ซงเปนการเพมพนความรใหแกบคคลในวงงานรฐสภา อนเปนประโยชนตอการปฏบตงานดานนตบญญต

กลมงานวจยและพฒนา

ส านกวชาการ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

ถนนประดพทธ เขตพญาไท กรงเทพมหานคร 10400

โทรศพท 0 2244 2067–8 โทรสาร 0 2244 2062

ทปรกษา

นายคณวฒ ตนตระกล รองเลขาธการสภาผแทนราษฎร นางอรวรรณ พนธเปรอง ผอ านวยการส านกวชาการ นางสาวอษา โฆษตตระกล ผบงคบบญชากลมงานวจยและพฒนา

บรรณาธการ

นางสาววลาสณ ฉายรตนตระกล

กองบรรณาธการ

นางสาวนารลกษณ ศรวรรณ นายสฐสร กระแสรสนทร นายจนทมร สหาบญล นางสาวปยะวรรณ ปานโต นางสาววมลรกษ ศานตธรรม นางสาวอญชล จวงจนทร นางสาวปรยวรรณ สวรรณสนย นางสาววจตรา ประยรวงษ

ฝายจดพมพ

นางสาวธณฐดา หาเรอนศร นางณฐชานนท หนทองอนทร

ฝายเผยแพร

นางภคกญญา มากทองไทร นางสาวนวลละออง พรแกว

บทบรรณาธการ เนองในศภมงคลสมยขนปใหม พทธศกราช 2562 ซงตรงกบปนกษตร “กน” เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา ขออญเชญพรพระราชทานจากบตรอวยพรภาพวาดฝพระหตถ ของสมเดจพระเจาอยหว

มหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร สมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 10 โดยมเนอความดงน

“สวสด สขสนต สปใหม ดวยการบ ารงรกษาสขภาพอนามย ดวยรางกายทแขงแรงจตใจทสดใสเขมแขง ดวยการเลนกฬา และออกก าลงกายในแบบตาง ๆ”

โอกาสนเอกสารขาวสารงานวจยและพฒนาฉบบท 197 ปท 18 เดอนมกราคม 2562 ยงคงสรรหาสาระและความรในวงงานวจยทหลากหลายมาน าเสนอเชนเดม ประกอบดวย คอลมนรอบดานงานสภา เรอง “การประชม

สมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9” น าเสนอบทบาทของรฐสภาไทยในการท าหนาทเปนเจาภาพจดการประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9 ณ โรงแรมดสตธาน ระหวางวนท 12–14 พฤศจกายน 2561 คอลมนบทความวจย เรอง “คณภาพชวตของผพการในสงคมไทย” เปนการน าเสนอปจจยทสงผลตอการพฒนาคณภาพชวตใหกบผพการในสงคม ซงจะน าไปสการเกดเปนนโยบายใหกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ สามารถน าขอมลดงกลาวเปนแนวทางการพฒนาคณภาพชวตของผพการใหดยงขน คอลมนงานวจยและพฒนา น าเสนอผลการวจย 2 เรอง เรองแรก “ประชาคมอาเซยนกบการปรบปรงกฎหมายเศรษฐกจและการคาของไทย” น าเสนอผลการศกษาประเดนพนธกรณระหวางประเทศภายใตเสาเศรษฐกจของอาเซยน (AEC) และประเดนความสอดคลองของระบบกฎหมายภายในของไทยกบพนธกรณตาม AEC เพอประโยชนดานการปรบปรงกฎหมายภายในของไทยทเกยวของ เรองทสอง “รปแบบการสรางจตส านกทองถนเพอการอนรกษปาชมชนอยางยงยน ต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย ” น าเสนอผลการศกษาความสมพนธของคนในทองถนกบปาชมชน เพอหารปแบบในการสรางจตส านกในการอนรกษปาชมชนอยางยงยน คอลมนบทความทนาสนใจ เรอง “การมสวนรวมของประชาชนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560” น าเสนอความหมาย ความส าคญ และประโยชนของการมสวนรวมของประชาชน ตลอดจนการมสวนรวมทางการเมองตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 คอลมนเกาะกระแสโพลล เรอง “บตรสวสดการแหงรฐกบการกระตนเศรษฐกจไทย” น าเสนอผลการส ารวจความคดเหนของประชาชนกรณบตรสวสดการแหงรฐกบการกระตนเศรษฐกจไทย และคอลมนรอบโลกวจยน าเสนอ “สรรพคณและประโยชนของดอกดาวเรอง” ทงในดานเภสชวทยา ดานการเกษตร ดานโภชนาการและดานอตสาหกรรม

กองบรรณาธการหวงเปนอยางยงวา ผอานจะไดรบสาระความรจากบทความในคอลมนตาง ๆ ของเอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา ประจ าเดอนมกราคม 2562 อนง ภาพปกและภาพประกอบของ บทบรรณาธการในครงน มาจากนายใหม มลโสม บรรณารกษช านาญการ กลมงานพฒนาทรพยากรสารสนเทศ ส านกวชาการ และจากเวบไซต TNEWS (https://www.tnews.co.th/contents/485837) ตามล าดบ จงขอขอบคณมา ณ โอกาสน

สารบญ

หนา

รอบดานงานสภา การประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9 1 เรยบเรยงโดย วลาสณ ฉายรตนตระกล

บทความวจย คณภาพชวตของผพการในสงคมไทย 6 เรยบเรยงโดย ปรยวรรณ สวรรณสนย

งานวจยและพฒนา ประชาคมอาเซยนกบการปรบปรงกฎหมายเศรษฐกจและการคาของไทย 13 เรยบเรยงโดย วมลรกษ ศานตธรรม

รปแบบการสรางจตส านกทองถนเพอการอนรกษปาชมชนอยางยงยน ต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย 17 เรยบเรยงโดย จนทมร สหาบญล

บทความทนาสนใจ การมสวนรวมของประชาชนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 23

เรยบเรยงโดย อญชล จวงจนทร

เกาะกระแสโพลล บตรสวสดการแหงรฐกบการกระตนเศรษฐกจไทย 27 เรยบเรยงโดย นารลกษณ ศรวรรณ

รอบโลกวจย สรรพคณและประโยชนของดาวเรอง 32 เรยบเรยงโดย ปยะวรรณ ปานโต

รอบดานงานสภา

การประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9 เรยบเรยงโดย...วลาสณ ฉายรตนตระกล

ภาพจาก: https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/ewt_news.php?nid=52784

สหภาพลกเสอรฐสภาโลก (World Scout Parliamentary Union: WSPU) เปนองคการรฐสภาระหวางประเทศ ท าหนาทสนบสนนใหเกดการจดตงสมาคมลกเสอรฐสภาแหงชาตในประเทศตาง ๆ ภายใตแนวคดทวากจการลกเสอเปนวธการและการเคลอนไหวทางการศกษาทมประสทธภาพในการแกไขปญหาเกยวกบเยาวชนและชมชน และเปนเวทแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบกจการลกเสอของเครอขายสมาชกรฐสภาจากทวโลก ปจจบน สหภาพลกเสอรฐสภาโลกไดรบการยอมรบจากสมชชาใหญสหประชาชาตในฐานะองคการรฐสภาระหวางประเทศทใหการสนบสนนการด าเนนงานขององคการสหประชาชาต (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกประชาสมพนธ, 2561, น. 1) รอบดานงานสภาฉบบนจงขอน าเสนอเนอหาเกยวกบความเปนมา บทบาทรฐสภาไทย ผลการประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9 ตลอดจนความรเกยวกบปฏญญาตาง ๆ ทเกยวของ

สหภาพลกเสอรฐสภาโลกกอตงขนจากการประชมหารอระหวาง Kim Chong–Hoh ประธานสมาคมลกเสอรฐสภาเกาหล (Korean Scout Parliamentary Association: KSPA) กบ Jacques Moreillon เลขาธการองคการลกเสอโลก (World Organization of the Scout Movement: WOSM) ณ กรงไคโร สาธารณรฐอาหรบอยปต เมอเดอนตลาคม 2532 ซงน าไปสการประชมเพอกอตงสหภาพลกเสอรฐสภาโลก

2

ณ กรงโซล สาธารณรฐเกาหล ระหวางวนท 25–29 มนาคม 2534 ในการประชมครงนนมผเขารวมประชมจ านวน 9 คน จาก 6 ประเทศ ไดแก เกาหลใต องกฤษ ญปน เคนยา คอสตารกา และฟลปปนส ทประชมไดตงคณะกรรมการเพอจดตงสหภาพลกเสอรฐสภาโลก และหารอถงก าหนดการการประชมเพอจดตงสหภาพลกเสอโลกอยางเปนทางการ ตอมา ในเดอนสงหาคม 2534 ไดมการจดประชมเพอจดตงสหภาพลกเสอโลกอยางเปนทางการ ณ กรงโซล สาธารณรฐเกาหล โดยมผเขารวมประชมจ านวน 60 คน จาก 22 ประเทศ ทประชมไดประกาศใชธรรมนญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก เมอเดอนสงหาคม 2534 และม Kim Chong-Hoh ประธานสมาคมลกเสอรฐสภาเกาหลเปนประธานสหภาพลกเสอรฐสภาโลก (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ, 2561ก, น. 1–3)

ปจจบน มการจดประชมสมชชาสหภาพลกเสอรฐสภาโลกมาแลว 9 ครง โดยประเทศเจาภาพเรยงตามล าดบ คอ สาธารณรฐชล สาธารณรฐฟลปปนส สาธารณรฐโปแลนด สาธารณรฐอาหรบอยปต สาธารณรฐเซเนกล สาธารณรฐเกาหล ประเทศญปน ราชอาณาจกรสวเดน และประเทศไทย ซงจดใหมการประชมสมชชาสหภาพลกเสอรฐสภาโลกครงลาสด ครงท 9 ระหวางวนท 12–14 พฤศจกายน 2561 ทงนเปนไปตามมตทประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 8 ซงจดขนระหวางวนท 29 สงหาคม– 4 กนยายน 2559 ณ กรงสตอกโฮลม ราชอาณาจกรสวเดน (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ, 2561ก, น. 1–3; ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ, 2561ค, น. 1)

อยางไรกตาม กอนรฐสภาไทยจะท าหนาทในการจดประชมสมชชาสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9 รฐสภาไทยไดมสวนรวมในการประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลกมาอยางตอเนอง อกทงสมาชกรฐสภาไทยไดรบเลอกใหด ารงต าแหนงกรรมการบรหารสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ระหวางป 2553–2556 ต าแหนงรองประธานคณะกรรมการบรหารสหภาพลกเสอรฐสภาโลก คนท 2 ระหวางป 2556–2559 และต าแหนงรองประธานคณะกรรมการบรหารสหภาพลกเสอรฐสภาโลก คนท 1 ในป 2559 (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ, 2561ข, น. 1) และหลงจากการเขารวมประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 8 รฐสภาไทยจงมการเตรยมความพรอมในการเปนเจาภาพจดการประชมฯ ครงท 9 โดยมการด าเนนงานในสวนทเกยวของ อาท การประชมคณะกรรมการอ านวยการจดประชมอยางตอเนอง ตงแตป 2560–2561 จ านวน 10 ครง การจดกจกรรมทเกยวของกบกจการลกเสอ ระหวางป 2559–2560 จ านวน 6 กจกรรม ไดแก 1) โครงการอบรมหลกสตรบคลากรทางการลกเสอระดบผน าขนความรชนสงส าหรบรฐสภา 2) พธประดบเครองหมายวดแบดจ 2 ทอน หลกสตรบคลากรทางการลกเสอ ระดบผน าขนความรชนสงส าหรบรฐสภา 3) พธปดการฝกอบรมหลกสตร บคลากรทางการลกเสอระดบผน าขนความรชนสงส าหรบรฐสภา 4) การอบรมหลกสตรบคลากรทางการลกเสอระดบผน าชนความรขนสงส าหรบรฐสภา 5) การฝกอบรมหลกสตรบคลากรทางการลกเสอระดบผน าชนความรขนสงส าหรบรฐสภา และ 6) ประชมคณะผแทนสภานตบญญตแหงชาตในการประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 8 ณ กรงสตอกโฮลม ราชอาณาจกรสวเดน (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ม.ป.ป., น. 1–4) นอกจากน ศาสตราจารยพเศษพรเพชร วชตชลชย ประธานสภานตบญญตแหงชาต ไดน าคณะสมาชกสภานตบญญตแหงชาต เดนทางเขารวมประชมหารอกบผบรหารกจการลกเสอของสวเดน ระหวางวนท 13–16 สงหาคม 2561 ตามค าเชญขององคกรลกเสอแหงสวเดน โดยมการแลกเปลยนประสบการณเกยวกบการลกเสอของ

3

สองประเทศ และหารอเกยวกบการเตรยมการเปนเจาภาพจดการประชมของไทย (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, 2561ก)

การประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9 จดขน ณ โรงแรมดสตธาน กรงเทพฯ ภายใต หวขอหลกของการประชม คอ “บทบาทของรฐสภาในการสนบสนนกจการลกเสอเพอการบรรลเปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs)” ซงนบเปนครงแรกในการน าประเดนเปาหมายการพฒนาทยงยนของสหประชาชาตมาเชอมโยงกบบทบาทของสหภาพลกเสอรฐสภาโลก โดยการประชมครงดงกลาวมสมาชกจากทวโลกเขารวมแลกเปลยนความคดเหน ทงสนจ านวน 16 ประเทศ และ 1 องคกร กลาวคอ องคการลกเสอโลก (World Organization of the Scout Movement: WOSM) ผลการประชมน ามาซงมตทประชม ดงตอไปน 1) รบรองรายงานการประชมซงประกอบดวยการทบทวนกจกรรมของสหภาพลกเสอรฐสภาโลก เพอพฒนากจการลกเสอในอนาคต โดยสมาชกตางน าเสนอกระบวนการทางนตบญญต และการสรางความพรอมใหกบเยาวชนเพอใหสามารถรบมอกบความทาทายในอนาคตผานกจการลกเสอ 2) รบรองผลการประชมกลมยอย จ านวน 3 เรอง ไดแก (1) เรองบทบาทของรฐสภาเพอสรางความเชอมนใหเกดการเรยนรตลอดชวต ทมงเนนการน าประเดนปญหาและความทาทายมาเปนแนวทางการพฒนาศกยภาพทรพยากรบคคลผานการศกษาทมคณภาพและกระบวนการเรยนรตลอดชวต (2) เรองบทบาทของสหภาพลกเสอรฐสภาโลกในการสรางชวตทมสขภาวะ สงเสรมความเปนอยทดส าหรบคนในทกชวงอาย และเสรมสรางสงคมทสงบสขครอบคลมทกภาคสวน (3) เรองการลกเสอและบทบาทของรฐสภาในการผสานพลงความพยายามเพอตอบสนองตอประเดน ความทาทายของโลกเกยวกบระบบนเวศ การตอสกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการอนรกษทรพยากรทางทะเล โดยสนบสนนใหเยาวชนผานกระบวนการศกษานอกระบบเพอสรางศกยภาพการรบมอกบความทาทายดานสงแวดลอม และสนบสนนใหรฐสภาปฏบตตามกฎหมายระหวางประเทศทเกยวของ 3) สงมอบการเปนประเทศเจาภาพจดการประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก คร งท 10 แกสาธารณรฐเกาหล ซงมก าหนดจะจดขนในป 2565 4) รบรอง “ปฏญญากรงเทพ (Bangkok Declaration)” ส าหรบใชเปนแนวทางรวมกนเพอสนบสนนเปาหมายการพฒนาทยงยนขององคการสหประชาชาต (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา, 2561)

Bangkok Declaration เปนปฏญญาทวาดวยบทบาทของรฐสภาในการสนบสนนกจการลกเสอเพอการบรรลเปาหมายทยงยน โดยมวตถประสงคเพอกระตนใหรฐสภาทกประเทศรวมมออยางใกลชดกบรฐบาล สมาคมลกเสอรฐสภาแหงชาตหรอองคกรลกเสอแหงชาต และภาคสวนตาง ๆ เพอรวมกนผลกดนและด าเนนงานตามวาระการพฒนาทยงยน 2573 อยางเปนรปธรรม โดยมงเนนท 7 เปาหมาย ไดแก เปาหมายท 3 การมสขภาพและความเปนอยทด เปาหมายท 4 การศกษาทเทาเทยมกน เปาหมายท 13 การรบมอการเปล ยนแปลงสภาพภมอากาศ เปาหมาย 14 การใชประโยชนจากมหาสมทรและทรพยากรทางทะเล เปาหมายท 15 การใชประโยชนจากระบบนเวศทางบก เปาหมายท 16 สงคมสงบสข ยตธรรม ไมแบงแยก และเปาหมายท 17 ความรวมมอเพอการพฒนาทยงยน (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, 2561ข)

ปฏญญากรงเทพจงเปนเอกสารผลลพธของสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ฉบบท 3 ถดจากค ามนแหงบลปาราอโซ (Commitment of Valparaíso) ทรบรองเมอป 2537 ณ เมองบลปาราอโซ ประเทศชล และปฏญญามะนลา (Manila Declaration) ทรบรองเมอป 2540 ทประเทศฟลปปนส โดยเอกสารผลลพธสองฉบบแรก มสาระส าคญตามล าดบ ดงน 1) ค ามนแหงบลปาราอโซ เอกสารผลลพธฯ ฉบบท 1 สมาชกไดใหค ามนวา จะสอสารเพอสงเสรมใหเยาวชนรบทราบถงกระบวนการท างานของรฐสภา ใหความส าคญกบ

4

กฎหมายทสงผลกระทบตอเยาวชน บญญตกฎหมายเพอสงเสรมใหเกดการมสวนรวมของเยาวชน สงเสรมใหมการสนบสนนบทบาทขององคกรเยาวชนทงระดบทองถนและระดบชาต สงเสรมการศกษานอกระบบและกฎหมายทเออตอการพฒนาการศกษานอกระบบ ผลกดนนโยบายทเกยวกบเยาวชนใหเปนวาระแหงชาตโดยใชกลไกทางนตบญญต และสนบสนนการจดสรรทรพยากรทเพยงพอใหแกหนวยงานภาครฐทท าหนาทด าเนนงานตามนโยบายทเกยวกบเยาวชน (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ, 2561ง, น. 1) และ 2) ปฏญญามะนลา เอกสารผลลพธฯ ฉบบท 2 มสาระส าคญคอ การรวบรวมกฎหมายทเกยวกบการศกษานอกระบบและการลกเสอเพอเผยแพรใหสาธารณชนไดรบทราบโดยทวกน การท าใหรฐสภาตระหนกวาองคการภาคเยาวชนทมใชองคกรภาครฐเชนองคการลกเสอนนเปนสวนหนงในกระบวนการขดเกลาทางสงคมส าหรบเยาวชน การมสวนรวมในกจการของลกเสอตามทไดลงนามในปฏญญา และการมสวนรวมในการประชมระหวางประเทศทเกยวกบเยาวชนและการศกษา (ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ, 2561จ, น. 1–2)

กลาวโดยสรปการประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอโลกเปนเวทระหวางประเทศส าหรบการหารอและแลกเปลยนความคดเหนของสมาชกรฐสภาจากหลากหลายประเทศเกยวกบการลกเสอ บทบาทของรฐสภาในฐานะองคกรฝายนตบญญตของประเทศ และบทบาทของเยาวชน เพอแสวงหาแนวทางรวมกนในการเตรยมความพรอมเพอรบมอกบประเดนทาทายตาง ๆ เกยวกบเยาวชนและชมชน และพฒนาเยาวชนของประเทศใหเปนพลเมองด มความรบผดชอบ และชวยสรางสรรคสงคมและอนาคตของประเทศชาตตอไป

บรรณานกรม

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, สถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา. (2561). ทประชม WSPU ครงท 9 เหนชอบปฏญญากรงเทพฯ มงใชบทบาทของภาครฐสภาสนบสนนกจการ ลกเสอ เพอรวมบรรลเปาหมายการพฒนาทยงยน. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก http://www.radioparliament.net/parliament/viewNews.php?nId=10196#.XDGgjTAz

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกประชาสมพนธ. (2561). รฐสภาไทยเตรยมเปนเจาภาพจดการ ประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/ewt_w3c/ewt_dl_lin k.php?nid=44897

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ. (2561ก). ล าดบการด าเนน กจการ (Timeline) สหภาพลกเสอรฐสภาโลก. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article/arti cle_20180508102728.pdf

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ. (2561ข). การมสวนรวมของ รฐสภาไทยในสหภาพลกเสอรฐสภาโลก. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article/article_20180508104202.pdf

5

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ. (2561ค). สรปผลการประชม สมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 8. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article/arti cle_20180508105038.pdf

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ. (2561ง). ค ามนหหงบลปารา อโซ (Commitment of Valparaíso). สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article/arti cle_20180508100131.pdf

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, ส านกองคการรฐสภาระหวางประเทศ. (2561จ). ปฏญญามะนลา (Manila Declaration). สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article/article_20180508101455.pdf

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (2561ก). ศาสตราจารยพเศษพรเพชร วชตชลชย ประธานสภา นตบญญตหหงชาต น าคณะสมาชกสภานตบญญตหหงชาต เดนทางไปเขารวมประชมหารอกบ ผบรหารกจการลกเสอของสวเดน ณ ราชอาณาจกรสวเดน. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/ewt_news.php?nid=5 0516&filename=interparliament2_scout

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (2561ข). ประธานสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลกหถลงขาว สรปผลการประชมสมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/ewt_news.php?nid=5 2746&filename=interparliament2_scout

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (ม.ป.ป.). การประชมคณะกรรมการอ านวยการจดการประชม สมชชาใหญสหภาพลกเสอรฐสภาโลก ครงท 9 จ านวน 10 ครง. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article/arti cle_20180830095158.pdf

ภาพอางอง

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (2561). รวมภาพงานลกเสอโลก วนท 12–14 พฤษจกายน 2561. สบคน 3 ธนวาคม 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/ parliament_parcy/ewt_news.php?nid=52784

บทความวจย

คณภาพชวตของผพการในสงคมไทย เรยบเรยงโดย ปรยวรรณ สวรรณสนย

ทมา: https://www.schoolofchangemakers.com/knowledge/11348

คณภาพชวต (quality of life) เปนการรบรความพงพอใจและสถานะของบคคลในการด ารงชวตทางสงคมโดยจะมความสมพนธกบเปาหมายและความคาดหวงของตนเองภายใตบรบทและวฒนธรรม คานยมมาตรฐานของสงคมและสงอน ๆ ทเกยวของ ซงทางองคกรอนามยโลกไดก าหนดองคประกอบของคณภาพชวต ประกอบดวย คณภาพดานรางกาย ดานอารมณ และดานสงคม กลาวคอ เปนคณภาพชวตดานรางกายของบคคลทมความไมรสกเจบปวย สขสบาย รางกายมความแขงแรงสมสวน บรโภคอาหารอยางถกสขลกษณะ ไมมโรคภย ไขเจบ คณภาพชวตดานอารมณของบคคลทมสขภาพจตใจทด รจกควบคมอารมณ มความรสกดานบวก คณภาพชวตดานสงคมของบคคลซงเปนการรบรเรองความสมพนธกบบคคลอน การสนบสนนทางสงคม ใหความรวมมอท ากจกรรมดานตาง ๆ ทเปนประโยชน ปฏบตตนโดยยดหลกของกฎหมาย คณธรรมและจรยธรรม โดยพจารณาถงความรสกของบคคลทมความปลอดภยดานรางกาย การไดรบความคมครอง ความพงพอใจในสถานทท างาน คณภาพของระบบการบรการสขภาพ การสนทนาการและการใชเวลาวางใหเปนประโยชน มลภาวะและระบบขนสงมวลชน ตลอดจนดานจตใจ

การพฒนาคณภาพชวตใหมนษยมความเปนอยทดอยางเทาเทยมและทวถงจงเปนปจจยหลกทมบทบาทโดยตรงตอการพฒนาประเทศในทกระดบ ประเทศชาตใดมมนษยทพรอมดวยศกยภาพทงทางรางกาย จตใจ ความรบผดชอบกบสงคมและสงแวดลอมทมผลกระทบตอการด าเนนชวต จงถอวาเปนประเทศทประสบความส าเรจในการพฒนาโดยเฉพาะประเทศทมการพฒนากลมบคคลทพพลภาพ เพอใหสามารถอยในสงคม ซงตองไดรบความรวมมอจากทกภาคสวนของสงคม ดงทปฏญญาสทธคนพการไทย พ.ศ. 2542 ทก าหนดให ผพการควรไดรบการสงเสรมและพฒนาศกยภาพ เพอใหมคณภาพชวตคนพการทดขน สามารถพฒนาตนเองได โดยใหการคมครองสทธเสรภาพความเปนมนษย และความเปนพลเมองไทย มสวนรวมทางการเมองในการ

7

ก าหนดนโยบาย รวมทงไดรบการสนบสนนจากครอบครว ชมชน สงคม และรฐในทก ๆ ดาน ขณะทผลการส ารวจของกรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพบวา ในป 2561 มคนพการประมาณ 1.9 ลานคน คดเปนรอยละ 2.9 ของประชากรทงหมด และตอไปสดสวนของคนพการจะเพมมากขน โดยสวนใหญเปน ผพการทางการเคลอนไหวหรอทางกาย รองลงมาคอผพการทางการไดยนหรอการสอความหมาย ดงนน เพอประโยชนดานการพฒนาศกยภาพของคนพการใหมสวนรวมในสงคม และชวยใหคนพการสามารถเขาถงบรการตาง ๆ ทรฐจดใหอยางเตมท บทความวจยฉบบนจงขอน าเสนอผลการวจยในสวนทเกยวของอนน ามา ซงแนวทางการพฒนาคณภาพชวตของผพการใหดยงขนตอไป

ยศพล เหลองโสมนภา และคณะ (2554) ท าการศกษาเรอง คณภาพชวตปญหาและความตองการของผพการในเขตพนทรบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลทาชาง จงหวดจนทบร พบวา คณภาพชวตของผพการทางการมองเหน ทางกาย และการเคลอนไหวในเขตพนทรบผดชอบขององคการบรหา ร สวนต าบลทาชาง โดยสวนใหญมระดบคณภาพชวตระดบปานกลาง ทงดานคณภาพชวตดานสขภาพกาย ดานจตใจ ดานสมพนธภาพทางสงคม และดานสงแวดลอม โดยคณภาพชวตเปนระดบความพงพอใจในชวต ทเกดขนในแตละบคคลอนเปนผลมาจากพนฐานการด ารงชวตและประสบการณ ในชวต รวมทงฐานะ ทางเศรษฐกจ สงคม และสขภาพ ซงผพการทศกษาเปนผพการทางการมองเหน ทางกาย และการเคลอนไหวท าใหเกดขอจ ากดหรอสญเสยสมรรถภาพทจะท ากจกรรมบางประการ โดยเฉพาะความสามารถในการประกอบอาชพดวยตนเองทลดลงหรอท าไมได ดงนน ปญหาทผพการสวนใหญอยากใหองคการบรหารสวนต าบลทาชางชวยแกไขมากทสด คอ ปญหาสขภาพผลพวงของความพการท าใหเกดขอจ ากดหรอสญเสยสมรรถภาพทจะท ากจกรรมตาง ๆ สวนความตองการของผพการคอ การจดหาอาชพ เนองจากผพการสวนใหญยงไมมอาชพและ มงานท าทมนคง ผพการจงประสงคจะประกอบอาชพเพอเลยงตนเองและครอบครวทงนปญหาทผพการประสบมกเปนปญหาเกยวกบเงนลงทนในการประกอบอาชพดวย นอกจากน การเขารวมกจกรรมของชมชนเปนกจกรรมทท าใหผพการไดพบปะและแลกเปลยนความคดเหนกบผอนทงทพการและไมพการ ท าใหผพการเกดความรสกภาคภมใจในตนเองทยงคงสามารถมความสมพนธกบบคคลอนและมอสระในการเขารวมกจกรรม ตาง ๆ จงเปนปจจยส าคญทสงผลตอคณภาพชวตของผพการ ขอเสนอแนะทไดจากผลการวจยดงกลาว ไดแก องคการบรหารสวนต าบลควรจดกจกรรมหรอเวทใหผพการไดมสวนรวมกจกรรมชองชมชนในรปแบบตาง ๆ ทเหมาะสมกบความพการทมอย ควรจดหาอาชพเพอใหผพการหาเลยงชพตวเองได โดยอาจจะมการจดท าเวทประชาคมการสรางอาชพของผพการ เพอระดมหารปแบบการสงเสรมทเหมาะสมกบทองถน และศกยภาพของผพการทแทจรง และควรดแลใหผพการไดรบสวสดการโดยเฉพาะเรองเงนสวสดการทควรจดใหผพการตรงตามเวลาอยางทวถง

สทน จนทา และคณะ (2554) ท าการศกษาเรอง คณภาพชวตการท างานของคนพการทางกายทผานการฝกอาชพจากศนยฝกอาชพคนพการ ผลการศกษาพบวา คณภาพชวตการท างานของคนพการอยในระดบปานกลาง ทงดานคาตอบแทนทยตธรรมและเพยงพอ ดานสภาพแวดลอมทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานการพฒนาความสามารถของบคคล ดานความกาวหนาและมนคงในการท างานและดานความเกยวของสมพนธกบสงคม นอกจากน ผพการไดความรเกยวกบกฎหมายทบญญตการจางงานคนพการในหลายลกษณะ คอ 1) อตราสวนของการจางงานคนพการกบบคคลทวไป 2) การเตรยมการส าหรบการจางงานคนพการในอนาคต 3) แนวทางการรองรบหากหนวยงานไมประสงคทจะจางคนพการเขาท างาน 4) การขบเคลอนอนบญญตทเกยวของกบการจางงานและการบงคบใช โดยเหนวาถาผพการมความรความเขาใจในกฎหมายทเกยวของกบผพการจะสงผล

8

อนดตอการสงเสรมคณภาพชวตผพการไปดวย ขอเสนอแนะทไดจากผลวจยดงกลาว ไดแก 1) ควรใหมการประสานงานหรอการสนบสนนทดจากภาครฐโดยการสงเสรมคนพการเขารบท างานในหนวยงานภาครฐและเอกชน 2) ศนยบรการฝกอาชพส าหรบประชาชนทวไปควรมการพฒนาและปรบปรงเพอเปดรบคนพการเขารวมฝกดวยเปนการเพมโอกาสและการเขาถงในการฝกอาชพของคนพการและแสดงใหเหนวาคนพการไดรบสทธมความเสมอภาคอยางเทาเทยมกบคนปกต 3) ควรมการจดการใหความรเรองการจางงานคนพการประชาสมพนธและการบงคบใชกฎหมายหรอระเบยบปฏบตเกยวกบการจางงานคนพการใหมากขน 4) ควรมการจดงานใหเหมาะสมกบคนพการแตละคนและการจายคาตอบแทนควรจายเทาเทยมกบคนไมพการ โดยพจารณาจายตามผลการท างานของบคลากร และ 5) ควรมการสนบสนนดานสอเทคโนโลยและสงอ านวย ความสะดวกในการท างานตามความจ าเปน และจดคนพการเขาท างานในต าแหนงทเหมาะสม

ธานรตน ผองแพว (2558) ไดท าการศกษาเรอง คณภาพชวตของคนพการขององคการบรหารสวนต าบลในอ าเภอทาศาลา จงหวดนครศรธรรมราช : ปจจยทมผลและแนวทางการพฒนา ผลการศกษาพบวา คณภาพชวตคนพการทงดานสงแวดลอม ดานจตใจ ดานรางกาย และความสมพนธทางสงคม โดยรวมอยในระดบปานกลาง ส าหรบปจจยสวนบคคลดานระยะเวลาพการ ทสงผลทางลบแกคณภาพชวตทางรางกายและจตใจ พบวา คนพการทมระยะเวลาพการนอยมคณภาพชวตดานจตใจต ากวาคนพการทมระยะเวลาพการมาก เนองจากธรรมชาตของบคคลตองอาศยระยะเวลาในการปรบตวตอสงใดสงหนงท จะชวยให พฒนาความสามารถในการดแลตนเองไดดขน รวมถงการประกอบอาชพกสงผลตอคณภาพชวตดานจตใจของคนพการซงคนพการทไมท างานมคณภาพชวตดานรางกายต ากวาคนพการทท างาน เพราะการไมท างานแสดงใหเหนถงการไรความสามารถและสขภาพทไมดของคนพการ พบวา ผพการทมงานท า ท าใหรจกวาไมเปนภาระของครอบครว มคณคาและสามารถพงตนเองได ท าใหด ารงชวตอยางมศกดศรและมความภาคภมใจ ซงการเหนคณคาในตนเองจะสงผลทางบวกกบคณภาพชวตโดยรวม เมอคนพการมความรสกวาตนเองมความส าคญมประโยชน และเปนทตองการของคนในสงคมจะท าใหคนพการเกดแรงจงใจ มก าลงใจและกายทเขมแขง รจกการปรบตวเขากบสงคมไดด สามารถเผชญปญหาอปสรรคตาง ๆ ในชวตไดส าเรจ รวมทงมความสนใจทจะหาความรและฝกทกษะในการปฏบตการดแลตนเองได ขอเสนอแนะทไดจากผลการวจยดงกลาว ไดแก 1) หนวยงานและองคกรทท างานดานคนพการและดานอน ๆ ทเกยวของ ควรมการตระหนกใหความส าคญและพฒนาการเหนคณคาในตนเอง การสนบสนนทางสงคมและคณภาพชวตของคนพการอยางเปนรปธรรมและตอเนอง ควรมการกระจายโอกาสอยางทวถง เนองจากยงมคนพการจ านวนมากทยงไมสามารถเขาถงบรการและการชวยเหลอตาง ๆ ของหนวยงานภาครฐ 2) องคกรปกครองสวนทองถนควรมการประชาสมพนธและเผยแพรขอมลเกยวกบการใหบรการการฟนฟอาชพของศนยฟนฟเพอใหคนพการไดรบขอมลขาวสาร การชวยเหลอดานการฟนฟและสงเสรมอาชพใหแกคนพการทดอยโอกาสใหมโอกาสในการพฒนาศกยภาพของตนเองและมคณภาพชวตทดขน 3) ควรจดใหมกจกรรมรวมกนระหวางคนพการและชมชน ซงผลจากการ เขารวมกจกรรมของชมชนจะท าใหผพการเกดการรบรความรสกภาคภมใจทสามารถสรางความสมพนธของตนกบบคคลอนและมอสรภาพ 4) ควรก าหนดใหมวนส าคญของคนพการขนเพอเปนกระตนใหคนในสงคมหนมาใหความสนใจและใหความส าคญของคนพการ 5) จดการสงแวดลอมด าเนนการวางแผนในการปรบปรงซอมแซมทอยอาศย เพอใหสอดคลองกบสภาพความพการและการใชชวตประจ าวนของคนพการใหเหมาะสม 6) ควรใหความส าคญกบกระบวนการจดท าแผนพฒนาคณภาพชวตคนพการในระดบชมชนทองถนและ น าแผนฯ มาเปนเครองมอในการบรหารจดการเพอพฒนาคณภาพชวตคนพการมากขน โดยเฉพาะอยางยง

9

กระบวนการมสวนรวมของคนพการและประชาชนในชมชน การจดท าโครงสรางการบรหารแผนงานเพอให การด าเนนงานการพฒนาคณภาพชวตคนพการมทศทางแนวปฏบตและทรพยากรในการบรหารทชดเจน

ศศนนท วาสน และคณะ (2556) ท าการศกษาวจยเรอง ปจจยทมผลตอคณภาพชวตคนพการ ในจงหวดนนทบร พบวา ปจจยทมผลตอคณภาพชวตคนพการมากทสด คอ การเหนคณคาในตนเองทเรมตนมาจากครอบครวของผพการทเปนจดเรมตนในการสรางแรงบนดาลใจ ใหมความเปนอยอยางอสระสามารถชวยเหลอตวเองไดตามสภาพความพการและพยายามใหมความเปนอยใหใกลเคยงกบคนปกตใหได ล าดบตอมาคอ ดานภาคเครอขายพบวา คนพการมความจ าเปนตองมเวทพดคย เปนทปรกษาระหวางคนพการดวยกน เพอแลกเปลยนประสบการณในการด าเนนชวตของแตละคนและไดชวยกนดแล ปรบปรงแกไขการด าเนนชวตของคนพการดวยกน สวนดานการบรการทไดรบจากภาครฐพบวา ปจจบนการบรการจากภาครฐดานการคมนาคมส าหรบคนพการยงไมไดรบความสะดวกในการเดนทางไปรบบรการทางดานสาธารณสขทศนยสขภาพหรอโรงพยาบาล ซงผพการตองการใหภาครฐมนโยบายในการดแลคนพการใหชดเจนในการเขาถงบรการภาครฐใหมการส ารวจและขนทะเบยนคนพการใหครอบคลมทกพนท สวนปจจยดานสมพนธภาพในครอบครวและสวนบคคลพบวา ไมไดมผลตอคณภาพชวตคนพการมากนกเนองจากผพการสวนใหญมสถานภาพโสด และอาศยอยกบญาตพนอง เมอคนพการไดรบการสนบสนนดแลใหก าลงใจใหผพการด ารงชวตไดอยางอสระ กจะสามารถพฒนาคณภาพชวตตนเองได ขอเสนอแนะทไดจากผลการวจยคอ 1) รฐบาลควรสนบสนนใหมภาคเครอขายคนพการกระจายอยางทวถงทกชมชนและกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยควรก าหนดภารกจในการดแล ก ากบ และตรวจสอบมาตรฐานการปฏบตงานของภาคเครอขายคนพการใหครอบคลมและชดเจน 2) รฐบาลควรปลกฝงใหคนในสงคมมทศนคตกบคนพการในเชงบวกและก าหนดใหกระทรวงศกษาธการมนโยบายในการปลกฝงใหนกเรยนทกโรงเรยนมทศนคตกบคนพการในเชงบวก โดยจดท าเปนหลกสตรจตอาสาและการชวยเหลออ านวยความสะดวกแกคนพการ 3) รฐบาลควรใหกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของ มนษยมหนาทสงเสรมความเขาใจในครอบครวคนพการและจดใหมระบบการชวยเหลอครอบครวคนพการใหครบวงจร เชน จดสรรงบประมาณปรบปรงทอยอาศยใหเหมาะกบผพการ ก าหนดนโยบายใหกระทรวงสาธารณสขท างานเชงรกดานคนพการใหครอบครวทกชมชน เพอการเขาถงการบรการมากขน เปนตน

ศมนรกษ สวรรณทรพย และคณะ (2559) ท าการศกษาวจยเรอง ปจจยทมอทธพลตอคณภาพชวตคนพการทางการเคลอนไหวในจงหวดปทมธาน พบวา ปจจยทมความสมพนธและมอทธพลตอคณภาพชวตคนพการ คอ 1) การสนบสนนทางสงคม เนองจากเปนกระบวนการรบรของบคคลทสงผลชวยประคองจตใจเมอบคคลนนเผชญกบความเครยดในชวต รวมทงการสนบสนนทางสงคมทประกอบดวย ความรก ความหวงใย ความไววางใจ การชวยเหลอตาง ๆ เพอใหคนพการทางการเคลอนไหวสามารถตอบสนองความตองการสงผลตอแรงจงใจในการเปลยนแปลงการด าเนนชวตไปสการมคณภาพชวตทดขน 2) การรบรภาพลกษณและรปรางของตนเกดจากการทบคคลมการปรบตวเพอตอบสนองเมอตองเผชญกบการเปลยนแปลง หากบคคลมการรบรภาพลกษณในทางบวกไมรสกวามปมดอย มก าลงใจในการปรบตว และสามารถเผชญปญหายอมสงผลดในดานจตใจและคณภาพชวตเชนกน 3) การเหนคณคาในตนเองเกดจากการทบคคลรอบขางปฏบตตอผ พการ ในลกษณะทเปนการยอมรบเคารพใหเกยรตสงผลใหมการเหนคณคาในตนเอง เกดเปนพลงในการจดการกบชวตน ามาซงการมคณภาพชวตทดได 4) ระดบความพการมอทธพลตอคณภาพชวตคนพการทางการเคลอนไหวโดยพบวาผทมระดบความพการมากจะมคาคณภาพชวตลดลง เพราะไมสามารถชวยเหลอตวเองได ตองอาศยผดแลทงหมดสงผลใหเกดความไมพงพอใจในชวตมากกวาคนพการในระดบนอย 5) ความปลอดภย

10

ความสะดวกในการใชชวตเปนปจจยทตอบสนองตอการด าเนนชวตซงหากมการรบรถงความปลอดภย และไดรบความสะดวกกจะสงผลตอความพงพอใจเกดความผาสกในชวต

สวนปจจยทพบวา ไมมสวนสมพนธตอคณภาพชวตผพการ คอ 1) ระยะเวลาพการ 2) ระดบการศกษา 3) ภาวะสขภาพทางกาย และ 4) อาย เนองจากเหนวา กลมตวอยางทศกษา มคาคะแนนรวมภาวะสขภาพทางกายอยในระดบทด ไมมปญหาดานสขภาพยกเวนเรองความพการเทานน สงผลใหปจจยดานระยะเวลาพการ การศกษา และอายสงผลดตามไปดวย ขอเสนอแนะทไดจากผลการวจย คอ 1) สงเสรมใหมการสนบสนนทางสงคมโดยใหหนวยงานตาง ๆ สนบสนนหรอผลกดนใหครอบครวและชมชน มกระบวนการแลกเปลยนเรยนรระหวางกลม โดยเนนการมสวนรวมของชมชนเปดโอกาสใหคนพการเขาไปมบทบาทมากขนเพอใหเกดการพฒนาคณภาพชวตทดขนได เชน จดระบบการใหค าปรกษา ตงศนยประสานงาน มเครอขายบรการอยางทวถง เปนตน 2) สงเสรมใหเกดการยอมรบภาพลกษณและรปรางของตน รวมทงใหเกดความรสกเหนคณคาในตนเอง ซงเปนสวนหนงของการสงเสรมดานสภาพจตใจ ไดแก มกจกรรมประเมนความเครยดและภาวะซมเศรา เนองจากอาจสงผลตอสภาพจตใจน าไปสการท ารายตนเองได รวมทงปลกฝงใหคนในสงคมมทศนคตกบคนพการในเชงบวก 3) ปรบสงแวดลอมใหมความปลอดภยและมความสะดวกในการใชชวต โดยกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงมนษยรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนควรตระหนก และใหความส าคญในการพฒนาดานสงแวดลอม เชน ควรจดใหมงบประมาณในการปรบปรงบาน สงแวดลอมภายในและภายนอก เพออ านวยความสะดวกส าหรบคนพการและครอบครว ก าหนดเปนนโยบายและแผนการพฒนาคณภาพชวตทชดเจน สามารถปฏบตไดจรง เปนตน

ผลงานวจยทเกยวกบคณภาพชวตของผพการขางตน น ามาซงบทสรปคอ คณภาพชวตดานรางกายเปนสงส าคญทสงผลตอคณภาพชวต กลาวคอ หากเปนผพการทยงมความสามารถดแลตวเองได ท าให ผพการรสกวาตนเองมความสามารถไมไดเปนภาระพงพงใหกบบคคลรอบขาง สามารถท ากจกรรมตาง ๆ ไดอยางเสร ในทางตรงขามหากเปนผพการทไมสามารถชวยเหลอตวเองได เปนตองพงพงบคคลรอบขางตลอดเวลา สงผลใหระดบความพงพอใจในคณภาพชวตดานรางกายนอยลง นอกจากคณภาพชวตดานรางกายแลว คณภาพชวตดานความสมพนธทางสงคมกเปนอกปจจยทสงผลตอคณภาพชวตโดยรวมของผพการ เพราะการไดรบการยอมรบในสงคมเปนสงทสรางคณคาทางจตใจใหกบผพการอยางมาก หากสงคมไดเปดโอกาสสรางพนทใหกบผพการสามารถอยรวมกนบคคลทวไป โดยไมมการแบงแยกจะท าใหผพการด ารงชวตอยางมศกดศรและมความภาคภมใจ จนน าไปสความพงพอใจในคณภาพชวตทด าเนนอยแมวาจะเปนผพการกตาม นอกจากน การสรางทศนคตเชงบวกทงผพการและบคคลรวมทงกจะมสวนชวยใหความสมพนธทางสงคมดขนดวยเชนกน

ดงนน เพอพฒนาคณภาพชวตโดยรวมของผพการในสงคมไทย จงควรมแนวทางการด าเนนงาน ขอเสนอแนะทไดจากผลการวจยขางตน ดงตอไปน

1. ภาครฐ ควรเปนหนวยงานหลกส าหรบการด าเนนบทบาทเชงบรณาการรวมกนกบทกภาคสวน เพอสงเสรมคณภาพชวตของผพการใหดขน โดยเฉพาะกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงมนษย ในฐานะเปนกระทรวงทรบผดชอบหลก ควรมการสรางความรวมมอระหวางภาคเอกชนและองคกรปกครองสวนทองถนในการใหความส าคญ และการสรางคณคาในความเปนมนษยใหกบผพการ สรางโอกาสใหผพการไดเขาถงสทธดานการศกษา การสาธารณสข การบรการสาธารณะตาง ๆ อยางเทาเทยมและทวถง

11

2. ควรจดหาสรางอาชพและฝกอบรมเพมทกษะทเหมาะสมใหกบบคคลพการในแตละประเภท ทงดานการเคลอนไหว ทางการมองเหน ทางการไดยนหรอสอความหมายและทางการเรยนร เพอเปนการสรางศกยภาพใหกบผพการใหสามารถด ารงชวตไดอยางมคณคา ไมเปนภาระใหกบสงคมได

3. ควรปรบสงแวดลอมรอบตวใหกบผพการ เพอเปนการอ านวยความสะดวกในการด ารงชวต ทงภมทศนในพนทสาธารณะและการปรบปรงทอยอาศยของผพการใหมความเหมาะสม เชน การมพ นท ลาดเอยงเพอสะดวกในการใชรถเขน การสรางราวจบ หรอปายอกษรเบลล เปนตน

4. ควรสงเสรมคณคาของคนพการใหเขามามสวนรวมในสงคมมากขน โดยการจดกจกรรมภายในชมชนในรปแบบตาง ๆ การรวมมอจดท าแผนพฒนาคณภาพชวตของผพการ การก าหนดวนผพการเพ อใหสงคมไดตระหนกถงความส าคญของผพการ ซงเปนคนกลมหนงทเปนพลงขบเคลอนของสงคมได ท าใหคนพการเกดความภาคภมใจและเหนคณคาในตนเอง

5. ควรสรางทศนคตเชงบวกและความรเกยวกบการอยรวมกนระหวางบคคลทวไปและผพการ โดยเฉพาะทศนคตเชงบวกใหกบผพการใหสามารถยอมรบและเหนคณคาในตวเอง ยอมรบในความพการทเปนเพอใหเปนแรงผลกดนในการด ารงชวตไดอยางมคณภาพ ขณะเดยวบคคลรอบขางจะตองใหความรวมมอสงเสรมใหผพการไดอยรวมในสงคมอยางปกตสขเชนกน เพราะคนพการบางสวนสามารถดแลต วเองได ชวยเหลอสงคมและเปนผใหได ไมจ าเปนตองเปนผรบเสมอไป

อยางไรกตาม ประเทศไทยไดรวมใหสตยาบนเพอเขาเปนภาคในอนสญญาวาดวยสทธคนพการ (Convention on the Rights of Persons with Disabilities: CRPD) ซงเปนอนสญญาดานสทธมนษยชนระหวางประเทศฉบบแรก ทองคการสหประชาชาตประกาศขน เพอใหหลกประกนในสทธ เสรภาพ ศกดศรความเปนมนษยตอคนพการอยางเสมอภาคกบบคคลทวไป ชวยใหคนพการกวา 650 ลานคนทวโลก มสทธเสรภาพในการเลอกกระท าการตาง ๆ โดยปราศจากการเลอกปฏบต เมอวนท 29 กรกฎาคม 2551 มผลท าใหตองปฏบตตามขอก าหนดของอนสญญาวาดวยสทธคนพการ ซงสาระหลก คอ เปนเครองมอขบเคลอนใหสงคมตระหนกถงความส าคญของการคมครองและสงเสรมสทธของคนพการ โดยเนนทการขจดอปสรรคจากภายนอกและแกไขความเสยเปรยบทางสงคมของคนพการ ซงประกอบดวยหลกการ 2 ประการ ไดแก 1) การพฒนาสงคม (Social Development) เปนการก าหนดมาตรการทมงพฒนาบรการในดานตาง ๆ เพอชวยใหคนพการไดรบสทธประโยชนตาง ๆ อยางเทาเทยมกบบคคลทวไป และ 2) การค มครองสทธมนษยชนและเสรภาพ ขนพนฐานของคนพการ ซงรวมถงการขจดการเลอกปฏบตและการสรางหลกประกนความเสมอภาคในทกมต (Non–Discrimination and Equality) สทธของคนพการตามอนสญญาฉบบน ไดแก ความเสมอภาคและการไมเลอกปฏบต สทธการมชวต เสรภาพ และความมนคงของบคคล สทธทไดรบการยอมรบวามความสามารถตามกฎหมายบนพนฐานอนเทาเทยมกน เสรภาพจากการถกทรมาน เสรภาพจากการแสวงหาประโยชน การใชความรนแรง การถกลวงละเมด สทธทไดรบการเคารพตอศกดศรทางรางกายและจตใจ เสรภาพในการยายถนฐานและการถอสญชาต เสรภาพในการแสดงออกและแสดงความเหน การเคารพการเปนสวนตว สทธในการอาศยอยในชมชน สทธดานสขภาพ สทธดานการศกษา สทธดานการท างาน สทธการมสวนรวมทางการเมอง และ สาธารณกจ สทธการมสวนรวมดานวฒนธรรม นนทนาการผอนคลาย รวมถงสทธส าหรบมาตรฐานความเปนอยทเพยงพอ

12

การเปนภาคในอนสญญาฯ ดงกลาว สงผลใหประเทศไทยมการพฒนากฎหมายตาง ๆ ใหสอดคลองกบหลกของอนสญญาวาดวยสทธคนพการผานกฎหมายตาง ๆ ของประเทศ อาท รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 พระราชบญญตสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2550 พระราชบญญตการจดการศกษาส าหรบคนพการ พ.ศ. 2551 พระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534 ไทยจงเปนอกหนงประเทศทตระหนกในความส าคญของผพการ ซงนอกจากกฎหมายแลว การก าหนดนโยบายภาครฐในสวนทเกยวของกมความจ าเปนไมนอยกวาการบญญตกฎหมายออกมารองรบการน านโยบายไปสการปฏบตทพฒนาคณภาพชวตในสงคมไทยไดอยางแทจรงตอไป

บรรณานกรม

ทวศกด สรรตนเรขา. (ม.ป.ป.). คนพการกบโอกาสทางสงคม. สบคน 8 ตลาคม 2561 จาก http://www.rajanukul.go.th/new/index.php?mode=academic&group=3232id=3497

ธานรตน ผองแพว. (2558). คณภาพชวตคนพการขององคกรบรหารสวนต าบลในอ าเภอทาศาลา จงหวดนครศรธรรมราช : ปจจยทมผลและแนวทางการพฒนา. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สาขาวชารฐประศาสนศาสตร.

ยศพล เหลองโสมนภา และคณะ. (2554). คณภาพชวตปญหาและความตองการของผพการในเขตพนท รบผดชอบขององคการบรหารสวนต าบลทาชาง จงหวดจนทบร. วารสารศนยการศกษาแพทยศาสตร คลนก โรงพยาบาลพระปกเกลา, 28 (2), 98–109.

ศมนรกษ สวรรณทรพย และคณะ. (2559). ปจจยทมอทธพลตอคณภาพชวตคนพการทางการเคลอนไหวใน จงหวดปทมธาน. วารสารการพยาบาลและการศกษา, 9 (3), 20–35.

ศศนนท วารน และคณะ. (2556). ปจจยทมผลตอคณภาพชวตคนพการในจงหวดนนทบร. วารสารบณฑต ศกษา มหาวทยาลยราชภฎวไลยอลงกรณในพระบรมราชปถมภ, 7 (2), 83–95.

สถานการณปญหาสทธผพการในประเทศไทย. (9 มนาคม 2560). สบคน 8 ตลาคม 2561 จาก http://www.schoolofchangrmaker.com/Knowledge/11348

สทน จนทา และคณะ. (2554). คณภาพชวตการท างานของคนพการทางกายทผานการฝกอาชพจากศนยฝกอาชพ คนพการ. วารสารวไลยอลงกรณปรทศน, 1 (2), 103–114.

ภาพอางอง

School of Changemakers. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://www.schoolofchangemakers.com/knowledge/11348

งานวจยและพฒนา

ประชาคมอาเซยนกบการปรบปรงกฎหมายเศรษฐกจและการคาของไทย วจยโดย ผชวยศาสตราจารยปวรศร เลศธรรมเทว

เรยบเรยงโดย วมลรกษ ศานตธรรม

ทมา: https://stakeholderalliance.org/บทบาทความรวมมอกนของ/

ในสภาวการณทประเทศไทยก าลงมองหาวาจะเลอกไปทางไหนดกบสถานการณทางการเมองของประเทศ แตสงทประเทศไทยไมอาจเลอกกคอความเปนประชาคมอาเซยนใน พ.ศ. 2558 ทประเทศแหงน ไดมสวนรวมจดประกายการเรมตนครงประวตศาสตรดวยการประกาศ “ปฏญญากรงเทพ” (Bangkok Declaration) กอตงสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (The Association of Southeast Asian Nation: ASEAN) ขนเมอวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2510 เพอสรางกรอบความรวมมอรวมกนทางการเมอง ทางสงคมและวฒนธรรม และโดยเฉพาะความรวมมอทางเศรษฐกจ เพอสร างความแขงแกรงอนน าไปสการยกระดบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมใหเทาเทยมกบประเทศในภมภาคอน ๆ ของโลก จากสมาคมอาเซยน สประชาคมอาเซยน ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 9 ระหวางวนท 7–8 ตลาคม 2546 ณ บาหล ประเทศอนโดนเซย ผน าอาเซยนไดลงนามในปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยนฉบบท 2 ประกาศจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) ภายใน ค.ศ.2020 และตอมาในการประชมส ดยอดผ น าอา เซ ยน ครงท 12 เมอเดอนมกราคม ค.ศ. 2007 ณ เมองเซบ ประเทศฟลปปนส ผน าอาเซยนไดตกลงใหจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) เรวขนภายใน ค.ศ. 2015 การจดตงประชาคมอาเซยนใน ค.ศ. 2015 มสถานะเปนองคการระหวางประเทศรปแบบหนงโดยมกฎบตรอาเซยน (ASEAN Charter) เปนสนธสญญาหลกทสมาชกมพนธกรณตามกฎหมายระหวางประเทศทจะตองปฏบตตามและด าเนนการใหเปนไปตามวตถประสงคและเปาหมายของการจดตงประชาคมอาเซยนทงสามเสาหลก กฎบตรอาเซยนมไดเจาะจงวาเสาหลกใดมบทบาทหรออทธพลมากกวากน แตเปนการวางกรอบด าเนนงานของสมาชกใหเปนไปตามหลกการและ

14

วตถประสงคครอบคลมมตตาง ๆ ในทกแงมมของการด าเนนกจการภายในของประเทศสมาชกตงแตการเมอง ความมนคง เศรษฐกจ การคา สงคม วฒนธรรมและการพฒนาซงรวมทงเรองวทยาศาสตร เทคโนโลย สงแวดลอมและสทธมนษยชนททกประเดนมความเกยวของและเชอมโยงกน ประชาคมอาเซยนจงเปนองคการระหวางประเทศทกลมคนทงหลายด ารงชวตอยรวมกน ความสมพนธระหวางองคกรภายในประชาคมจงปรากฏอยทกดานทกมม

รายงานวจยฉบบนผวจยซงไดรบทนการวจยจากส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร โดยท าการศกษาวจยเฉพาะประเดนตามเสาหลกทางเศรษฐกจ ซงถอเปนเสาหลกส าคญของการรวมกลมประชาคมอาเซยน

วตถประสงคการวจย

1. ศกษาพนธกรณระหวางประเทศภายใตเสาเศรษฐกจของอาเซยน (AEC) รวมทงการศกษา วเคราะห และรวบรวมเอกสารกฎหมายของอาเซยนทเกยวของกบเศรษฐกจและการคาทกฉบบโดย แบงออกเปนกลมตามลกษณะของกฎหมายระหวางประเทศ

2. ศกษาความสอดคลองของระบบกฎหมายภายในของประเทศไทยกบพนธกรณตาม AEC รวมทงศกษาวเคราะหประโยชนและผลกระทบส าหรบประเทศไทยจากการปฏบตตามพนธกรณดงกลาว

3. ใหทราบถงแนวทางการปรบปรงแกไขกฎหมายแตละเรอง (รายสาขา) รวมตลอดทงทราบถงผลกระทบของการด าเนนการตามขอดงกลาวทอาจเกดขนกบภาคสวนตาง ๆ

4. เพอพฒนากฎหมายภายในของไทยใหดยงขนและเปนไปตามหลกการของกฎหมายระหวางประเทศ กฎหมายอาเซยน รวมตลอดทงสอดคลองกบบรบทของประเทศไทย

วธการศกษาวจย

วธวจยทจะใชในการศกษาวจยประชาคมเศรษฐกจอาเซยน กบการปรบปรงกฎหมายเศรษฐกจและการคาของไทยจะใชวธการศกษาวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research Technique) คอการวเคราะหขอมลปฐมภม อาท การศกษาวเคราะหเอกสารกฎหมายระหวางประเทศ กฎหมายของอาเซยน และกฎหมายไทยทเกยวของกบประเดนการวจย รวมทงตรวจสอบขอมลทตยภมคอการทบทวนและรวบรวมเอกสารงานศกษาวจยทเกยวของ

ผลการศกษาวจย

ประเดนแรก ประเทศไทยมพนธกรณทจะตองด าเนนการใน 5 ประเดนทส าคญ ไดแก 1) การปรบปรงกฎหมายเพอใหเปนภมภาคทระบบเศรษฐกจมการรวมตวและเชอมโยงกนในระดบสง โดยเกยวของกบกฎหมายวาดวยการคาสนคา การคาบรการ การลงทน เปนตน 2) การทบทวนนโยบายและกฎหมายเพอใหมความสามารถในการแขงขน อาท นโยบายดานการแขงขน การคมครองผบรโภค และสทธในทรพยสนทางปญญา 3) การพฒนาโครงสรางขนพนฐานของรฐซงเปนองคประกอบส าคญของความเชอมโยงและความรวมมอทางเศรษฐกจ เชน การพฒนาระบบการขนสง 4) การก าหนดนโยบายทครอบคลมทกภาคสวนและใหความส าคญกบภาคประชาชน และ 5) การก าหนดทาทของประเทศเพอใหกลายเปนสวนส าคญของระบบเศรษฐกจโลก

15

ประเดนทสอง ระบบกฎหมายภายในของไทยในปจจบนมความสอดคลองรองรบการรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยแลว ทงในดานการคาสนคาซงเกยวกบระบบกฎหมายศลกากรของไทย ดานการคาบรการซงเกยวกบกฎหมายดานวชาชพในทกสาขาวชาชพทเปดเสร ดานการลงทน อาท พระราชบญญตอนญาโตตลาการ พ.ศ. 2545 พระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตโรงงานผลตอาวธเอกชน พ.ศ. 2550

ประเดนทสาม รายงานวจยฉบบนไดวเคราะหประโยชนและผลกระทบจากการเขาเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนส าหรบประเทศไทย และพบวาการเขาเปนสมาชกประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมนยส าคญทสงเสรมใหประเทศไทยไดรบประโยชนทางเศรษฐกจในลกษณะตาง ๆ อาท สงเสรมการลงทน การแลกเปลยนทางเทคโนโลย และการพฒนาประเทศจากระบบเศรษฐกจทมขนาดใหญมากขน

ประเดนสดทาย รายงานวจยฉบบนพบวาระบบกฎหมายไทยมความสอดคลองรองรบในการเขาเปนสมาชกอาเซยนอยแลว แมประเทศไทยไดตงขอจ ากดไมผกพนใหตองด าเนนการในหลาย ๆ ประเดน อาท การสงวนงานบรการใหคนชาตไวส าหรบคนไทย แตไมขดกบการเขาเปนสมาชกอาเซยนของไทย และกลาวไดวา หากประเทศไทยเปลยนทาทและมการขยายความรวมมอไปในประเดนตาง ๆ ทท าใหมการเปดเสรมากขน อาจสงผลใหระบบกฎหมายหลาย ๆ ฉบบไมสอดคลองกบกรอบกตกาของอาเซยน

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะทไดจากการศกษาวจยสรปไดเปนแนวทางการยกระดบระบบกฎหมายเศรษฐกจและการคาของไทยภายใตการเปนประชาคมอาเซยน และเปนไปตามวตถประสงคประการสดทายของการวจย ทวางเปาหมายไววาเพอพฒนากฎหมายภายในของไทยใหดยงขน และเปนไปตามหลกการของกฎหมายระหวางประเทศ กฎหมายอาเซยน รวมตลอดทงสอดคลองกบบรบทของประเทศไทย โดยสรปไดเปน 2 ประเดน กลาวคอ

ประการแรก ความสอดคลองของระบบกฎหมายไทยกบกรอบกตกาของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงไดพจารณาแลวพบวากฎหมายฉบบตาง ๆ มความสอดคลองรองรบพนธกรณของไทยภายใตการรวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยแลว

ประการทสอง ประเทศไทยไดตงขอสงวน หรอขอจดกดไมผกพนใหตองด าเนนการในหลาย ๆ ประเดนของการรวมกลมของอาเซยนตามเสาเศรษฐกจ อาท สญชาต การถอครองหน เปนตน ซงสงผลใหระบบกฎหมายของไทยมความสอดคลองรองรบในการเขาเปนสมาชกอาเซยนอยแลว แตเมอพจารณาโดยละเอยดจะพบวา กฎหมายดงกลาวยงไมสอดคลองกบกรอบการด าเนนการทอาเซยนไดวางไวภายใต AEC Blueprint 2025 ฉะนน หากประเทศไทยเปลยนทาท (Positions) และมการขยายความรวมมอไปในประเดนตาง ๆ ยอมสงผลใหระบบกฎหมายหลาย ๆ ฉบบไมสอดคลองกบกรอบกตกาของอาเซยน รายงานวจยฉบบนจงไดน าเสนอแนวทางการพฒนาระบบกฎหมายไทยซงมแนวโนมวาควรจะไดรบการพจารณาด าเนนการตอไป

สรปรายชอกฎหมายส าคญทสมควรพจารณาด าเนนการปรบปรงแกไขเพอใหสอดคลองกบพนธกรณตามความตกลงของอาเซยน หากประเทศไทยมการขยายความรวมมอในอนาคต

16

ความคดเหนของผเรยบเรยงบทความวจย

ประเดนการปรบปรงกฎหมายใหมความสอดคลองกบกรอบกตกาของอาเซยน ( Legel Harmonization) เปนประเดนส าคญส าหรบประเทศไทยในฐานะสมาชกอาเซยนสการเปน ASAEN 2025 “Forging Ahead Together” ฉะนน การทส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรไดตระหนกถงความส าคญของเรองนตงแตกาวแรกทประเทศไทยไดเขาสการเปนประชาคมอาเซยนและสนบสนนการวจยในเรองดงกลาว จงถอเปนเรองนายนด นอกจากน ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรสามารถน าผลการศกษาวจยเสนอตอสมาชกสภาผแทนราษฎรเพอใชเปนประโยชนในการปฏบตหนาทในดานของกฎหมาย ขอเสนอแนะทไดจากการวจยน สามารถมสวนในการแกไขเพมเตมกฎหมาย เศรษฐกจและการคาของประเทศในปจจบน เพอใหมความสอดคลองกบสภาพสงคมและเศรษฐกจของประเทศในปจจบน หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และสถาบนการศกษาสามารถน าผลการศกษาไปใชประโยชนหรอใชเปนฐานขอมลในการศกษาวจยขนตอไป งานวจยนยงสามารถสรางความร ความเขาใจระหวางบคลากรในวงงานรฐสภาและประชาชนทวไป เกยวกบการแกไขเพมเตมกฎหมายเศรษฐกจและการคาของไทย เพอใหเปนไปตามพนธกรณของประเทศไทยและเจตนารมณการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน

บรรณานกรม

ปวรศร เลศธรรมเทว. (2559). รายงานวจยฉบบสมบรณ เรอง ประชาคมอาเซยนกบการปรบปรงกฎหมาย เศรษฐกจและการคาของไทย. กรงเทพฯ: ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร.

ภาพอางอง

Stakeholderalliance. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://stakeholderalliance.org/บทบาทความรวมมอกนของ/

งานวจยและพฒนา

รปแบบการสรางจตส านกทองถนเพอการอนรกษปาชมชนอยางยงยน ต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย

วจยโดย อดมพงษ เกศศรพงษศา และคณะ

เรยบเรยงโดย จนทมร สหาบญล

ทมา: http://www.5provincesforest.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=538729093&Ntype=1

ปญหาการตดไมท าลายปากคอ ปญหาสงแวดลอมทแสดงออกมาในหลายรปแบบ โดยเฉพาะวกฤตภยแลงครงใหมทประเทศไทยก าลงเผชญอยในปจจบน นอกจากนยงมปญหาอทกภย วาตภย ดนโคลนถลม น าปาไหลหลาก ซงนบวนยงรนแรง สงผลตอชวตและทรพยสน ประชาชนเปนจ านวนมาก ท าใหประเทศตองสญเสยงบประมาณจ านวนมหาศาลในการเยยวยาความเสยหายทเกดขน

ปาชมชน ต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย เปนผนปาสาธารณประโยชน พนทปาคงเหลอเพยง 710 ไร สภาพปาแหงนยงมความอดมสมบรณ เปนแหลงอาหารและสรางรายไดใหกบชมชนอยางมาก ภายหลงจาก พ.ศ. 2547 ปญหาการบกรกปาของชมชนมความรนแรงมากขน ทงการบกรกเพอเอาทดนเปนของตนเอง การตดตนไมไปขาย การตดเปนไมขดลอมใหกบนายทนไปสรางบานจดสรร หรอแมแตการขดสมนไพรทส าคญไปขายใหพอคาเพอท ายา การลาสตวในปาชมชนซงบางปมการเผาปารวมดวย และยงมปญหาการน าเอาขยะมาทงในปา สรางความเสอมโทรมใหกบปาเปนอยางมาก ปญหาปาชมชนต าบลโคกกลางแทจรงคอคนในชมชนมองผนปาเปนพนทของคนอน ขาดความรสกความเปนเจาของรวมกน ขาดการดแล ผนปาแหงน มงหาแตประโยชนทจะเกดขน แตไมไดมองผลดผลเสยทจะตามมาเปนเรองของจตส านกในการ อนรกษปาของคนในชมชน ซงแสดงใหเหนวาจตส านกของคนในชมชนเรมลดลงอยางเหนไดชด

18

จากความส าคญและปญหาทกลาวมาขางตน งานวจยเรองนมงทจะสรางกระบวนการยกระดบจตส านกของคนในทองถนกบปาชมชนตงแตอดตจนถงปจจบน และศกษาการเปลยนแปลงทเกดขนของคน ในทองถนกบปาชมชนอยางยงยน โดยใหคนในชมชนมสวนรวมและมบทบาทในกระบวนการตดสนใจในการฟนฟปาชมชนรวมกน ตลอดจนบรหารจดการปาและทรพยากรทเปนประโยชน โดยคนในชมชนไดเขามาม สวนรวมกบองคกรของรฐหรอองคกรเอกชน ซงจะกอใหเกดเครอขายการพฒนาอยางยงยน

วตถประสงคของการวจย

1. ศกษาความสมพนธของคนในทองถนกบปาชมชน ต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย

2. หารปแบบในการสรางจตส านกของคนในทองถน เพอการอนรกษปาชมชนอยางยงยนต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย

วธด าเนนการวจย

1. ประชากร และกลมเปาหมายทใชในการวจย โดยใชวธการหากลมเปาหมายแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ไดแก อาสาสมครทมจตอาสาในชมชน เยาวชน ผสงอาย ตวแทนของผน าชมชน สมาชกองคการบรหารสวนต าบล (ส.อบต.) และประชาชนทวไปของหมบานรอบปา 4 หมบาน จ านวน 50 คน

2. เครองมอทใชในการวจย มดงน 1) การสมภาษณเชงลก (In–depth Interview Technique) 2) การสนทนากลม (Focused Group) 3) แบบสอบถาม (Questionnaire) 4) การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non–Participant Observation) 5) การสงเกต (Observation) 6) การประชมแบบมสวนรวม 7) แผนท เดนดน เปนเครองมอส าหรบน ามาใชในการสอบถามหรอทราบองคประกอบเชงภมศาสตรของชมชนใน แตละชมชน 8) ผงความคด (Mind Map) 9) แผนทประวตศาสตร 10) ปฏทนวฒนธรรม 11) ปฏทนฤดกาล 12) เครอง GPS

3. วธการด าเนนงานวจย แบงเปน 2 ระยะ ดงน

3.1 ระยะท 1 ขนตอนการศกษาความสมพนธของคนในทองถนกบปาชมชน

3.1.1 ขนตอนการเตรยมคน เตรยมพนท ไดแก การเตรยมทมวจย และการเตรยมชมชน

3.1.2 ขนตอนการเตรยมเครองมอวเคราะหชมชน ไดแก การอบรมใชเครองมอ และ ทดลองใช

3.2 ระยะท 2 ขนตอนการหารปแบบการสรางจตส านกของคนในทองถนเพออนรกษปาชมชน

3.2.1 ขนตอนการพฒนาแผน ไดแก การสรางความเขาใจในชมชน ศกษาดงานในพนทประสบความส าเรจ 3 พนท และคายคอมมวนสต/ออกแบบและวางแผนปฏบตการรวมกน

3.2.2 ขนตอนการทดลองใชแผนปฏบตการ ไดแก 1) การส ารวจบรบทปาชมชน และชมชนรอบปาคอ ดานประวตศาสตรชมชน ดานทรพยากร/ปาชมชน ดานเศรษฐกจ ดานประเพณวฒนธรรม 2) กจกรรมการเชอมความสมพนธกบผน าชมชน 3) กจกรรมพสอนนองท าปายรณรงครกปา 4) คายเยาวชน

19

ในการอนรกษปา 5) กจกรรมการบวชปาการตดปาย 6) การท าแผนทปาดวยระบบ GPS โดยชมชน และ 7) การตงศาลเจาทตนกง

3.2.3 ขนตอนการถอดบทเรยนการยกระดบจตส านกของคนในทองถนเพอฟนฟปาชมชน ไดแก1) การถอดบทเรยนระดบชมชน 2) การถอดบทเรยนระดบทมวจยชมชน 3) การคนขอมลและขบเคลอนนโยบายสาธารณะ และ 4) การสงเคราะหขอมลการยกระดบจตส านกของคนในทองถนเพอฟนฟ ปาชมชน

ผลการวจย

1. ความสมพนธของคนในทองถนกบปาชมชนต าบลโคกกลาง พบวา ความสมพนธของคนในทองถนกบปาชมชนมมาตงแตบรรพบรษ ปาแหงนเปนทอยของสตวปา เปนแหลงอาหารและสรางรายไดของคนในชมชนในดานประวตศาสตรชมชน ท าใหไดขอมลการอพยพของชมชน ตนตระกลในชมชน ปทเรมกอตงชมชน และพฒนาการกอตงชมชนดานทรพยากร–ปาชมชน ท าใหไดขอมลขนาดพนทแหลงน า ปาไม อาณาเขต ทตง ความหลากหลายของพชพนธไม พนธสตว สภาพการใชประโยชนจากปา สภาพการจดการปารวมกน รวมทงการรกล าทรพยากรปาดานเศรษฐกจ ท าใหไดขอมลอาชพในและนอกภาคเกษตรอาชพทกอเกดรายได จากปาจากผลการเกบขอมลการใชประโยชนจากปาคดเปนมลคาทางเศรษฐกจ พบวา เกษตรกรในต าบล โคกกลางมรายไดจากผกตวกลอย มน ไขมดแดง รายไดจากเหดปาซงมทงกนและขาย สรางรายไดดานวฒนธรรมประเพณ ท าใหทราบขอมลงานบญประเพณในแตละเดอน ต านาน ความเชอในชมชน สวนความเชอ ของชมชนรอบปาทง 4 หมบาน ความเชออกสงหนงของชมชน และเปนผลดกบปาคอในปาชมชนจะมตนกงขนาดใหญอยหนง ตนทยงหลงเหลออยเนองจากเลาลอกนวามผสางเทวดาอาศยอย แตปจจบนตนไมไดโดนฟาผา ท าใหตนไมตายไปตามธรรมชาต ซงความเชอนท าใหคนในชมชน ผน า รวมถงเจาอาวาสคดวานาจะมการตงศาลตนกงเพอเปนทยดเหนยวจตใจของคนในชมชน และเปนกลอบายในการรกษาปาของชมชนไวดวย

2. รปแบบในการสรางจตส านกของคนในทองถนเพอการอนรกษปาชมชนอยางยงยนต าบลโคกกลาง จากการด าเนนกจกรรมททมวจย คนในชมชน และภาคเครอขายทงภายในและภายนอกชมชนรวมมอด าเนนการทผานมา รปแบบการสรางจตส านกเพอการอนรกษปาชมชนนทพบรปแบบท 1 รปแบบการใหกลมเยาวชนชวยในการขบเคลอนการสรางจตส านกในการรกษาปาผานกจกรรม โดยใชเครอขายยววจยทไดรบการอบรมความร ทกษะดานการวจยจากสถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฏบรรมย ใหกบตวแทนเยาวชนในชมชน จ านวน 5 คน และสมาชกเยาวชนอกทง 4 หมบาน ซงเปนกลมขบเคลอนทส าคญมากในการอนรกษปา ซงเยาวชนกลมนมสวนชวยในการสอสารและถายทอดความรใหกบเยาวชนคนอน ๆ ในชมชน จงเปนการสงเสรมใหเกดการประชาสมพนธหรอแจงขาวกจกรรมเกยวกบการรกษาปา อนรกษปาในกลมเยาวชน ซงมการตงกลมทรวมตวจดตงขนเองชอวา “กลมเยาวชนคนรกษโกรกประด” ใน Facebook ซงกลมเยาวชนชดนไดมการจดกจกรรมทงภายในและนอกชมชนอยางตอเนองถอวาเปนกจกรรมสรางจตส านกใหกบคนในชมชนทประสบความส าเรจอยางมาก ไดรบความรวมมอรวมใจจากทางเครอขายผน าชมชน รปแบบท 2 รปแบบกระบวนการสรางการเรยนรขามวย (เดก–ผสงอาย) ซงกจกรรมทชวยสรางความสมพนธอนดระหวางเยาวชน คนรนหลงกบผสงอายในชมชน พดคยแลกเปลยนขอมลรวมกนในเรองทรพยากรปาไมในชมชน เชน กจกรรมเดนส ารวจปาเพอศกษาพนธพชสตวสมนไพร กจกรรมวาดผงปาชมชน กจกรรม ปฏทนอาชพ โดยใหผสงอายเลาแลวใหเดกเยาวชนเปนคนวาด หรอเขยนเพมเตมรายละเอยด ซงกจกรรมเหลานท าใหเกดการ

20

กระตนใหคนในชมชนตนตวกบกระบวนการสรางจตส านกรกษาปาเพอการฟนฟปาอยางยงยน การท าแผนทปาดวยเครองมอ GPS โดยชมชน เปนเครองมอทสามารถแสดงอาณาเขตปา หนองน า เขตปาทโดนบกรกเขาไป ท ากน ท าใหทราบพนทปาทแนนอน เหลอเพยง 710.37 ไร ท าใหคนในชมชนรสกวาคนในชมชนตองหนมาดแลปาทคงเหลออย กจกรรมตาง ๆ ชวยสรางจตส านกทองถนเพอการฟนฟปาไดระดบหนง ซงท าใหคนในชมชนรบร ตระหนกถงการรกษาปา ไดแก กจกรรมคายคอมมวนสต ท าใหทมวจยชมชนมขวญก าลงใจทดขน มแนวคดและทศนคตในการด าเนนกจกรรมไปในทศทางเดยวกบการทบทวนกจกรรมทเปนปญหาและ อปสรรคทผานมา สงผลท าใหเกดแผนการด าเนนการในการขบเคลอนกจกรรม 3 ระดบ คอ ระดบผน า ระดบชมชน และระดบเยาวชน สวนกจกรรมทสรางความตระหนกใหกบเยาวชน คนในชมชน รวมถงผน า เปนการเรยนรจากพนทจรง พชพนธ ยนตน พชสมนไพรในปา เกดความสนกสนานเพลดเพลน จากการสงเกตหลงจากการจดกจกรรมมการน าเรองราวทเกดขนในกจกรรมไปเลาสผปกครองเปนการสรางการรบรและสรางความ ตนตวใหผปกครองไดฟง เชน กจกรรมการส ารวจความสมบรณของปาดวยคนในชมชน การท าแผนทปาดวยระบบ GPS โดยชมชน เปนการใชเครอขายยววจย พธบวชปา การเขยนและตดปาย อนรกษปา พธตงศาล ตนกง กจกรรมเหลานถอเปนชดความรในการด าเนนการเรองปาซงในแตละกจกรรมจะมทมวจยและคนใน ชมชนเขารวมเพมมากขน ซงนกวจยเพมขนจากเดมเพยง 9 คน ปจจบนมถง 50 คน มทงคนทมจตอาสา ในชมชน พระสงฆทง 2 วด และเดกเยาวชนในหมบาน ถอเปนการสรางและยกระดบจตส านกเพอใหเยาวชนและคนในชมชนไดตระหนกการอนรกษและฟนฟปาชมชนอยางยงยนตอไป

อภปรายผล

1. รปแบบทชวยสรางและยกจตส านกการอนรกษปาใหคนในชมชนใหเพมขนโดยทเดนชดทสด ในงานวจยนคอ รปแบบการรวมกลมของเดกเยาวชนในชมชน ไดมการรวมตวจดตงชอวา “กลมเยาวชน คนรกษโกรกประด” ผานทางโซเชยล (Facebook) ท าใหการรบรการด าเนนกจกรรมเกยวกบปาและขาวสาร มการรบรไดกวางขวางและรวดเรวมากขน สอดคลองกบงานวจยของ อทย บางเหลอ และคณะ (2553) ทกลาววา เยาวชนมสวนส าคญในการรวมอนรกษปาชมชน ท าใหเยาวชนมความตระหนก มจตส านก หวงแหนมรดกทางสงคม จนเกดกลมเยาวชนพฒนาและอนรกษ ปาโคกบาใหญ เปนตน ในสวนกลมผน าไดมการจดตงคณะกรรมการหมบานเพอดแลและบรหารจดการปา สอดคลองกบงานวจยของ ประมวล เจรญยง และคณะ (2549) ทมการตงคณะกรรมการเครอขายอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสง แวดลอม ต าบลเขาคอก ทอยรอบปาไดถง 5 ชมชน นอกจากน กลมผมจตอาสามการจดตงสมาชกดแลรอบปาโดยขบรถลาดตระเวนรอบ ๆ แนวเขตชมชนเพอปองกนคนบกรก ลกลอบตดตนไม เปนตน นอกจากนยงท าใหเกดภาคเครอขายการด าเนนกจกรรมเรองปาชมชนทงภายในและภายนอกชมชนอยางตอเนอง สงผลท าใหคนในชมชนตระหนกถงการดแลรกษาปา ฟนฟปาทมอยในชมชนใหคงอยชวลกชวหลาน

2. ความเปลยนแปลงทเกดขนจากการวจย จากกระบวนการจากงานวจยโดยนกวจยเชงพนทและกลมคนอนรกษปาชมชนปาโคกกลางทอยรอบปาจ านวน 4 หมบานนน โดยเรมตงแตไดท าการศกษาวจยรวมกนไดเกดการเปลยนแปลงขนอยางมาก ความเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขน สรปไดดงน 1) แกนน ากลมคนในชมชนมการรวมตวกนเพมมากขน และ “กลมเยาวชนคนรกษโกรกประด” ทรวมตวจดตงขนเอง มการท ากจกรรมเกยวกบการรกษาปา อนรกษปา โดยมการจดกจกรรมทงภายในและนอกชมชนอยางตอเนอง ท าใหเปนการปลกฝงเดกและเยาวชนในชมชนใหตระหนกและเปนการสรางจตส านกในการรกษาปาใหคงอยจนถง รนลกรนหลานตอไป 2) เกดเครอขายความรวมมอในการด าเนนกจกรรมการ สรางจตส านกในการรกษาปา

21

ภายในและภายนอกพนท โดยเฉพาะหนวยงานภาครฐระดบทองถน เชน พระสงฆวดโกรกประด วดหนองโดนนอย องคการบรหารสวนต าบลโคกกลาง ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดบรรมย ปาไมจงหวดบรรมย ส านกงานทดนจงหวดบรรมย โรงเรยนวดโกรกประดและโรงเรยนในพนทรอบปา เปนตน สงผลใหเดก เยาวชน และคนในชมชนรอบปากลบมาใหความสนใจเรยนร กระบวนการด าเนนกจกรรมเรองปาโดยเนนเยาวชนเปนกลมในการขบเคลอนกจกรรมตาง ๆ ในพนท 3) เกดกลมนกวจยทเปนคนในพนทชมชนทกรนทกวยทรจกกระบวนการด าเนนกจกรรมงานวจยไดดวยตนเอง และสามารถถายทอดความรใหกบทมวจยและคนในชมชนทสนใจ เพอรวมแลกเปลยนเรยนรได 4) โรงเรยนบานโกรกประดไดสราง “หลกสตรศกษาพนธพชและพนธสตวในปาชมชน” และ “หลกสตรการตรวจสอบภมอากาศในทองถน” เพอใหนกเรยนระดบ ชนประถมศกษา 5–6 ไดเรยนรประโยชนจากปา และการอนรกษปาชมชน สอนนอกคาบเรยนตามนโยบายของภาครฐ “ลดเวลาเรยนเพมเวลาร” สอนโดย นายทรงเดช ชวดรมยและ นายรจ พนธภม ซงเปนนกวจยพนทในชมชน 5) กลมผน าชมชนไดจดตงกฎ กตกา รวมกน และจดท าปายบทลงโทษปดประกาศเรองปาชมชน นอกจากนมการตงคณะกรรมการหมบานเพอดแลและบรหารจดการปา 6) องคการบรหารสวนต าบลโคกกลางท าเรองประสานงานกบหนวยงานทางทหารเพอขอสนบสนนงบประมาณขดลอก หนองน าในปา 2 แหงและ ขดคลองเพอกนอาณาเขตใหรอบปาเพอเปนแหลงเกบกกน าในปา ท าใหปาเกดความอดมสมบรณมากขน

ขอเสนอแนะ

1. องคการบรหารสวนต าบลโคกกลางสามารถน าผลงานวจยไปประกอบแผนการด าเนนกจกรรมหรอโครงการในการรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เพอประสานงานกบหนวยงานราชการอน เพอของบประมาณสนบสนนในการขดลอกหนองน าและขดคลองเพอกนอาณาเขตใหรอบปา หรอขอจดตงเปน ปาชมชน รวมทงกจกรรมอน ๆ ทชวยรกษาทรพยากรธรรมชาตไว

2. ในการวจยครงตอไป ควรมการวจยดานความหลากหลายทางชวภาพของปาเพอเปนฐานขอมลในการศกษาคนควา ขอมลปาชมชน เชน พนธไมพชสมนไพร พชผก สตว เปนตน เนองจากเปนปาขนาดใหญแหงหนงในจงหวดบรรมย ทมความอดมสมบรณคอนขางมาก

ความคดเหนของผเรยบเรยงบทความวจย

การศกษาวจยเรอง รปแบบการสรางจตส านกทองถนเพอการอนรกษปาชมชนอยางยงยน ต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย การวจยในเรองดงกลาวน สะทอนใหเหนวา ปาชมชน มความส าคญตอชมชนและประเทศชาตโดยรวมทจะตองไดรบการอนรกษและฟนฟใหกลบมามสภาพดงเดม เพอใหสภาพปาชมชนมความอดมสมบรณและเปนแหลงทรพยากรธรรมชาตเพอการด ารงชพของคนในชมชน โดยอาศยรปแบบการสรางจตส านกทชมชนเหนพรองตองกนมาเปนรปแบบในการอนรกษ ทงน เพอการยอมรบและการเขามามสวนรวมในการอนรกษปาชมชนของคนในทองถน และทส าคญชมชนกจะไดเรยนร และตระหนกถงความส าคญของปาชมชนทไมเพยงสรางประโยชนใหกบชมชนเทาน น หากแตสามารถสรางความชมชนและอดมสมบรณใหกบภมภาคโดยรวมได อกทงการอนรกษปาจะน าไปสการลดปญหาทเกดจากสภาพแวดลอมเชอมโยง เชน อทกภย วาตภย ภยแลงได รปแบบการสรางจตส านกนชมชนอน ๆ สามารถน าไปปรบหรอประยกตใชใหเกดประโยชนตอชมชนทประสบปญหาในการอนรกษปาชมชนทกระจายอยทวทกภาคของประเทศได

22

บรรณานกรม

อดมพงษ เกศศรพงษศา และคณะ. (2561). รปแบบการสรางจตส านกทองถนเพอการอนรกษ ปาชมชนอยางยงยน ต าบลโคกกลาง อ าเภอล าปลายมาศ จงหวดบรรมย. วารสารวจยและพฒนา, 12 (1), 48–60.

ภาพอางอง

ส านกงานมลนธอนรกษปารอยตอ 5 จงหวด. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก http://www.5provincesforest.com/index.php?lay=show&ac=article&Id =538729093&Ntype=1

บทความทนาสนใจ

การมสวนรวมของประชาชนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560

เรยบเรยงโดย อญชล จวงจนทร

ทมา: http://thainews.prd.go.th/th/website_th/news/news_detail/TNSOC6111290010006

การมสวนรวมของประชาชนเปนกระบวนการซงประชาชนหรอผมสวนไดเสยไดมโอกาสแสดงทศนะและเขารวมในกจกรรมตาง ๆ ทมตอผลชวตความเปนอยของประชาชน รวมทงมการน าความคดเหนดงกลาวไปประกอบการพจารณาก าหนดนโยบายและการตดสนใจของรฐ การมสวนรวมของประชาชนจงเปนกระบวนการสอสารในระบบเปด กลาวคอ เปนการสอสารสองทาง ทงอยางเปนทางการและไมเปนทางการ ซงประกอบไปดวยการแบงสรรขอมลรวมกนระหวางผมสวนไดสวนเสยและเปนการเสรมสรางความสามคคในสงคม ทงนเพราะการมสวนรวมของประชาชนเปนการเพมคณภาพของการตดสนใจ การลดคาใชจายและการสญเสยเวลาเปนการสรางฉนทามต และท าใหงายตอการน าไปใชปฏบต อกทงชวยหลกเลยงการเผชญหนาในกรณทอาจจะรนแรง ชวยใหเกดความนาเชอถอและความชอบธรรม และชวยใหทราบความหวงกงวลของประชาชนและคานยมของสาธารณชนรวมทงเปนการพฒนาความเชยวชาญ และความคดสรางสรรคของสาธารณชน

นอกจากประโยชนดงกลาวแลว การมสวนรวมของประชาชนยงมความส าคญดานการเปนองคประกอบและรากฐานการปกครองระบอบประชาธปไตย กลาวคอ การใหประชาชนมสวนรวมอยาง เทาเทยมในการเมองและการบรหาร มการกระจายอ านาจในการตดสนใจและการจดสรรทรพยากรตาง ๆ โดยหากการทประชาชนมสวนรวมมากขน การตรวจสอบการท างานของผบรหารเพอใหผบรหารมความรบผดชอบตอสงคมมากยงขนตามไปดวย

อยางไรกตาม การมสวนรวมทางการเมองของประชาชนมหลายระดบ อาท การใชสทธทางตรงของประชาชน การมสวนรวมในการตดสนใจของภาครฐ และการแสดงความคดเหนตอการด าเนนงานของรฐท

24

สงผลกระทบตอประชาชน ซงการมสวนรวมดงกลาวไดถกบญญตเปนมาตราตาง ๆ ของรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ดงตอไปน

1. การก าหนดชองทางทประชาชนสามารถมสวนรวมไดโดยการใชสทธทางตรง

มาตรา 43 บคคลและชมชนมสทธเขาชอกนเพอเสนอแนะตอหนวยงานรฐ ใหด าเนนการ ทจะเปนประโยชนตอประชาชนหรอชมชน หรองดเวนไมด าเนนการสงทจะกอผลเสย และหนวยงานรฐตองพจารณาขอเสนอนนโดยใหประชาชนมสวนรวมในการพจารณาดวย

มาตรา 133 ผมสทธเลอกตงจ านวนไมนอยกวา 10,000 คนสามารถเขาชอกนเพอเสนอกฎหมายเกยวกบสทธเสรภาพของประชาชนและหนาทของรฐตอสภาผแทนราษฎรได

มาตรา 254 ประชาชนผมสทธเลอกตงในองคกรปกครองสวนทองถนมสทธเขาชอกนเพอเสนอขอบญญตหรอเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนได โดยรฐธรรมนญยงไมไดก าหนดจ านวนรายชอทตองใชไว ซงอาจแตกตางกนไปตามทองถน และจะตองมกฎหมายออกมาก าหนดหลกเกณฑตอไป

มาตรา 256 ประชาชนผมสทธเลอกตงจ านวนไมนอยกวา 50,000 คนสามารถเขาชอกนเพอเสนอแกไขรฐธรรมนญได

2. การก าหนดใหรฐมหนาทตองจดใหประชาชนมสวนรวมในการตดสนใจ

มาตรา 57 (1) รฐตองอนรกษ ฟนฟ และสงเสรมภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยม และจารตประเพณอนดงาม จดใหมพนทสาธารณะส าหรบการท ากจกรรม โดยตองสงเสรมใหประชาชน ชมชน และองคกรทองถนมสวนรวมดวย

มาตรา 57 (2) รฐตองอนรกษ คมครอง บ ารงรกษา ฟนฟ ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และความหลากหลายทางชวภาพ โดยตองใหประชาชน และชมชนทองถนมสวนรวมด าเนนการและไดรบประโยชนดวย

มาตรา 63 รฐตองจดใหมมาตรการเพอปองกนและขจดการทจรตและประพฤตมชอบ รวมทงกลไกสงเสรมใหประชาชนรวมตวกนเพอมสวนรวมในการรณรงค ตอตาน หรอชเบาะแสการทจรต

มาตรา 65 ในกฎหมายวาดวยการจดท ายทธศาสตรชาต ตองมบทบญญต เกยวกบการ มสวนรวมและการรบฟงความคดเหนของประชาชนทกภาคสวน

มาตรา 68 รฐตองอปถมภและคมครองพระพทธศาสนา สงเสรมสนบสนนการศกษาและเผยแพรหลกธรรม ตองมมาตรการปองกนการบอนท าลาย และตองสงเสรมใหพทธศาสนกชนมสวนรวมด าเนนการดงกลาวดวย

มาตรา 74 รฐตองจดใหมระบบแรงงานสมพนธ หรอ ระบบความสมพนธระหวางสหภาพลกจางและนายจาง ททกฝายมสวนรวม

มาตรา 78 รฐตองใหประชาชนมสวนรวมในการพฒนาประเทศดานตาง ๆ การจดท าบรการสาธารณะ การตรวจสอบการใชอ านาจรฐ การตอตานการทจรต รวมทงการตดสนใจทางการเมอง และการ อน ๆ ทอาจมผลกระทบตอประชาชน

25

มาตรา 178 รฐตองออกกฎหมายทจะใหประชาชนมสวนรวมแสดงความคดเหน และไดรบการเยยวยาจากผลกระทบของการท าหนงสอสญญาระหวางประเทศ

มาตรา 252 ผบรหารขององคกรปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ จะมาจาการเลอกตงหรอมาจากความเหนชอบของสภาทองถน หรอวธอนกไดแตตองใหประชาชนมสวนรวมดวย

มาตรา 253 ในการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน ใหเปดเผยขอมลและรายงานผลใหประชาชนทราบ และมกลไกใหประชาชนในทองถนมสวนรวมดวย

มาตรา 257(3) การปฏรปประเทศตองท าเพอใหประชาชนมความสข มคณภาพชวตทด และมสวนรวมในการพฒนาประเทศและการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

มาตรา 259 กฎหมายวาดวยขนตอนและแผนการปฏรปประเทศ ตองระบถงการมสวนรวมของประชาชนและหนวยงานทเกยวของ

3. การก าหนดใหรฐมหนาทตองเปดรบฟงความคดเหนของประชาชน

มาตรา 58 การด าเนนการทอาจมผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาต คณภาพ สงแวดลอม สขภาพอนามย ฯลฯ รฐตองจดใหมการรบฟงความคดเหนของผมสวนไดเสย ประชาชน และชมชนทเกยวของกอน เพอน ามาประกอบการพจารณาด าเนนการ

มาตรา 65 ในกฎหมายวาดวยการจดท ายทธศาสตรชาต ตองมบทบญญต เกยวกบการม สวนรวมและการรบฟงความคดเหนของประชาชนทกภาคสวน

มาตรา 77 กอนการออกกฎหมายทกฉบบ รฐตองจดรบฟงความคดเหนของผเกยวของวเคราะหผลกระทบทอาจเกดขนจากกฎหมาย รวมทงเปดเผยและรบฟงความคดเหนตอประชาชน

มาตรา 178 รฐตองออกกฎหมายทจะใหประชาชนมสวนรวมแสดงความคดเหนและไดรบการเยยวยาจากผลกระทบของการท าหนงสอสญญาระหวางประเทศ

กลาวโดยสรปคอ ประชาชนสามารถมสวนรวมทางการเมองตามบทบญญตของรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 คอ การไปใชสทธในการออกเสยงเลอกตงตวแทนของประชาชน เขาชอเสนอกฎหมายตอสภาผแทนราษฎร เสนอขอบญญตทองถน และถอดถอนสมาชกสภาทองถน ออกเสยงประชามต แกไขรฐธรรมนญ ตรวจสอบองคกรอสระตามรฐธรรมนญ โดยรฐธรรมนญก าหนดใหประชาชน ผมอายไมต ากวา 18 ป ในวนเลอกตงมสทธเลอกตงได ประชาชนผมสทธเลอกตงจ านวนไมนอยกวา 10,000 คน เขาชอเสนอกฎหมายตามหมวด 3 สทธและเสรภาพของปวงชนชาวไทย หรอหมวด 5 หนาทของรฐ ทงน ตามกฎหมายวาดวยการเขาชอเสนอกฎหมาย ประชาชนผมสทธเลอกตงไปออกเสยงประชามตในเรองใด ๆ อนมใชเรองทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอเรองเกยวกบตวบคคลหรอคณะบคคลใด ทงน ตามทกฎหมายบญญต ประชาชนผมสทธเลอกตงจ านวนไมนอยกวา 50,000 คน มสทธเขาชอรวมกนในการแกไขเพมเตมรฐธรรมนญ ตามกฎหมายวาดวยการเขาชอเสนอกฎหมาย โดยญตตขอแกไขเพมเตมตองเสนอเปนรางรฐธรรมนญแกไขเพมเตมตอรฐสภาและใหรฐสภาพจารณาเปนสามวาระ โดยการขอแกไขเพมเตมรฐธรรมนญดงกลาวตองไมใชเรองทเกยวกบการเปลยนแปลงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข หรอเปลยนแปลงรปแบบรฐ ประชาชนผมสทธเลอกตงจ านวนไมนอยกวา 20,000 คน มสทธเขาชอกลาวหาวากรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ( ป.ป.ช.) ทมพฤตกรรมร ารวยผดปกต ทจรตตอหนาท

26

หรอจงใจปฏบตหนาทหรอใชอ านาจขดตอบทบญญตของรฐธรรมนญหรอกฎหมายหรอฝาฝน หรอไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมอยางรายแรง และประชาชนมเสรภาพในการแสดงความคดเหน การพด การเขยน การพมพ การโฆษณาและการสอความหมายโดยวธอน กรตดตอสอสารถงกน เสรภาพในทางวชาการ การเขาถงขอมลหรอขาวสารสาธารณะทอยในความครอบครอง การรองทกขตอหนวยงานรฐและไดรบแจง ผลการพจารณาโดยเรว การฟองหนวยงานของรฐใหรบผดเนองจากการกระท าหรอละเวนการกระท าของขาราชการ พนกงาน หรอลกจางของหนวยงานรฐ การรวมตวกนในรปแบบตาง ๆ เชน ชมชน สมาคม สหกรณ สหภาพ หรอหมคณะอน การอนรกษขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปวฒนธรรม การอนรกษและใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต การชมนมโดยสงบและปราศจากอาวธ ประชาชนผประกอบวชาชพสอมวลชน มเสรภาพในการเสนอขาวสารหรอแสดงความคดเหนตามจรยธรรมแหงการประกอบวชาชพ ประชาชน และชมชนมสทธด าเนนการในประเดนตอไปน 1) อนรกษ ฟนฟ หรอสงเสรมภมปญญา ศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมจารตประเพณ อนดงามทงของทองถนและของชาต 2) จดการ บ ารงรกษาและใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพอยางสมดลและย งยนตามวธการทกฎหมายบญญต 3) เขาชอกนเพอเสนอแนะตอหนวยงานของรฐใหด าเนนการใดอนจะเปนประโยชนตอประชาชนหรอชมชน และไดรบแจงผลการพจารณาโดยเรว ทงน หนวยงานของรฐตองพจารณาขอเสนอแนะนนใหกบประชาชนทเกยวของมสวนรวมในการพจารณาดวยตามวธการทกฎหมายบญญต 4) จดระบบสวสดการชมชน โดยสทธดงกลาวหมายความรวมถงสทธทจะรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนหรอรฐในการด าเนนการดวย

บรรณานกรม

กนตญาณฐ อษฎาวรพฒน. (2560). การมสวนรวมทางการเมองในระดบทองถนของสตรในเขตอ าเภอเมอง ทงสง จงหวดนครศรธรรมราช. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ณฐวฒน สรพรวฒ. (2560). การมสวนรวมของประชาชนในการจดท าแผนพฒนาเทศบาลต าบลพรหมบร จงหวดสงหบร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยนอรทกรงเทพ.

ถวลวด บรกล. (2552). พลวตการมสวนรวมของประชาชน : จากอดตจนถงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร ไทยพทธศกราช 2550. กรงเทพฯ: บรษท เอ.พ.กราฟค ดไซนและการพมพ จ ากด.

บวรศกด อวรรณโณ. (2552). การมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการนโยบายสาธารณะ. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา.

“รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560” (6 เมษายน 2560). ราชกจจานเบกษา, เลม 134 ตอนท 40 ก, น. 77.

ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (2560). การมสวนรวมทางการเมองในระบอบประชาธปไตย . กรงเทพฯ: ส านกการพมพ ส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร.

ภาพอางอง

ส านกขาวกรมประชาสมพนธ. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก http://thainews.prd.go.th/th/website_th/news/news_detail/TNSOC6111290010006

เกาะกระแสโพลล

บตรสวสดการแหงรฐกบการกระตนเศรษฐกจไทย เรยบเรยงโดย นารลกษณ ศรวรรณ

ทมา: https://thestandard.co/poor-card-mrt-free-service-baht-500/

การแกไขปญหาความยากจนและความเหลอมล าทางสงคมเปนหนงในนโยบายตามยทธศาสตรชาตทรฐบาลใหความสาคญและไดมการดาเนนงานมาอยางตอเนอง และมาตรการสวสดการแหงรฐเปนแนวทางหนงในการชวยเหลอประชาชนผมรายไดนอย ผานการบรรเทาภาระคาครองชพดวยวธตาง ๆ ไดแก การลดคาใชจายในชวตประจาวนและวงเงนสาหรบซ อสนคาตาง ๆ

โครงการประชารฐสวสดการเปนนวตกรรมในการชวยเหลอประชาชนของรฐบาล พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร ดวยการใหมการข นทะเบยนกบกระทรวงการคลง มวตถประสงคในการเพมประสทธภาพของการจดสวสดการสงคมและการชวยเหลอของภาครฐเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชนอยางยงยน โดยผมสทธลงทะเบยนตองมคณสมบตครบ ดงน 1) มสญชาตไทย 2) ตองเกดกอนวนท 16 พฤษภาคม 2542 หรอมอายต งแต 18 ปบรบรณข นไป 3) มสถานะวางงานหรอมรายไดรวมในป 2559 ท งส นไมเกน 100,000 บาท 4) ไมมทรพยสนทางการเงน หรอถามทรพยสนทางการเงน จะตองมจานวนรวมท งส นไมเกน 100,000 บาท ณ วนท 31 ธนวาคม 2559 และ 5) ไมเปนเจาของกรรมสทธในอสงหารมทรพยตามกฎหมาย หรอถาเปนเจาของกรรมสทธดงกลาวจะตองเปนไปตามหลกเกณฑและเงอนไข

การขบเคลอนโครงการประชารฐสวสดการในเบ องตนจะออกเปนบตรเพอสนบสนนใหสามารถใชบตรดงกลาวซ อสนคาทจาเปนตอการครองชพ ราคาถกกวาทองตลาดรอยละ 15-20 จดจาหนายผานรานคาธงฟา ประชารฐ รานคาโชหวย และรานคาชมชน ซงอยในการสงเสรมของกรมพฒนาธรกจการคา ซงกระทรวงการคลงจะเปนผกาหนดวงเงนสาหรบใชจายผานบตรเปนรายเดอน เรมดาเนนโครงการเมอเดอนตลาคม 2560 ทผานมา

28

เกาะกระแสโพลลฉบบน จงขอเสนอผลการสารวจความคดเหนของประชาชน เรอง “บตรสวสดการแหงรฐกบการกระตนเศรษฐกจไทย?” ทาการสารวจระหวางวนท 11–12 จากประชาชนทมอาย 18 ปข นไป กระจายทกภมภาค ระดบการศกษาและอาชพทวประเทศ รวมท งส นจานวน 1,253 คน โดยการสมตวอยางดวยความนาจะเปนจากบญชรายชอฐานขอมลตวอยางหลก (Master Sample) ของ “นดาโพล” ดวยวธแบบแบงช นภมตามภมภาค (Stratified Random Sampling) และนามาสมตวอยางดวยวธแบบอยางงาย (Simple Random Sampling) เกบขอมลดวยวธการสมภาษณทางโทรศพท กาหนดคาความเชอมนทรอยละ 95.0 (สถาบนบณฑตพฒนาบรหารศาสตร ศนยสารวจความคดเหน “นดาโพล”, 2561)

ผลการสารวจความคดเหนของประชาชนกลมตวอยางเกยวกบ “บตรสวสดการของรฐ” ตอ 6 ขอคาถาม คอ 1) การลงทะเบยนผมรายไดนอยเพอรบสทธจาก “บตรสวสดการแหงรฐ” 2) การใหเงนชวยเหลอแกผทถอบตรเพมข นรายละ 100–200 บาทตอเดอน โดยสามารถเบกเปนเงนสดเพอนาไปชาระคาบรการอน ๆ ได 3) การเพมเงนชวยเหลอแกผทถอบตรจะสามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดในระดบใด 4) “บตรสวสดการแหงรฐ” (บตรผมรายไดนอย) จะสามารถลดปญหาความเหลอมล าทางสงคมและเศรษฐกจระหวางคนรวย/ คนจนตามเจตนารมณของรฐบาลไดหรอไม 5) ขอเสนอใหรฐบาลเพมสวสดการ 6) การเพมเงนใหแกผถอบตรแตกตางจาก “นโยบายประชานยม” หรอไม

1. ทานไดลงทะเบยนผมรายไดเพอรบสทธจาก “บตรสวสดการแหงรฐ” ของรฐบาลหรอไม การลงทะเบยน รอยละ

ไมไดลงทะเบยน 65.60 ลงทะเบยน 34.40

รวม 100.00

2. ทานเหนดวยหรอไมกบการทรฐบาลเพมเงนชวยเหลอแกผทถอ “บตรสวสดการแหงรฐ” เพมขนรายละ 100–200 บาทตอเดอน โดยสามารถเบกเปนเงนสดเพอน าไปช าระคาบรการอน ๆ ได

ความคดเหน รอยละ เหนดวย เพราะประชาชนผมรายไดนอยจะไดนาเงนมาใชจายในสวนอนทไมสามารถใชบตรสวสดการซ อได และยงมสวนชวยใหประชาชนมความเปนอยดข น

80.84

ไมเหนดวย เพราะเปนการแกปญหาทไมตรงจด สามารถแกไดเพยงเบ องตนเทาน น 17.80 ไมระบ/ไมแนใจ 1.36

รวม 100.00

3. ทานคดวา การเพมเงนชวยเหลอแกผทถอ “บตรสวสดการแหงรฐ” จะสามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดในระดบใด

การเพมเงนชวยเหลอจะสามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดในระดบใด รอยละ สามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดมาก 12.53 สามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดคอนขางมาก 32.08 สามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดคอนขางนอย 25.30 สามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดนอย 14.92 ไมสามารถชวยกระตนเศรษฐกจไดเลย 13.73 ไมระบ/ไมแนใจ 1.44

รวม 100.00

29

4. ทานคดวา “บตรสวสดการแหงรฐ” จะสามารถลดปญหาความเหลอมล าทางสงคมและ เศรษฐกจระหวางคนรวย/คนจนตามเจตนารมณของรฐบาลไดหรอไม

“บตรสวสดการแหงรฐ” จะสามารถลดปญหาความเหลอมล าไดหรอไม รอยละ ไมสามารถลดปญหาความเหลอมล าได เพราะเปนการแกไขปญหาทปลายเหต ชวยเหลอไดเพยงเฉพาะหนาเทาน น ไมมแนวทางใดทจะสามารถมาชวยลดความเหลอมล าทางสงคมและเศรษฐกจได ผลงทะเบยนบางสวนไมใชคนจนจรง ๆ

68.08

สามารถลดปญหาความเหลอมล าได เพราะเปนแนวทางแกปญหาทคนจนไดประโยชนอยางแทจรงและทาใหปญหาความยากจนลดลง

28.89

ไมระบ/ไมแนใจ 3.03 รวม 100.00

5. ทานอยากเสนอใหรฐบาลเพมสวสดการในดานใดอกบาง (เลอกตอบ 3 ขอ) รฐบาลควรเพมสวสดการในดานใดบาง รอยละ

คารกษาพยาบาล 47.73 การชวยเหลออาชพดานเกษตรกรรม 38.71 เงนสงเสรมผสงอาย/ผเกษยณอาย 36.31 ชวยเหลอการสรางอาชพ 25.94 คาการศกษา/คาเลาเรยน/ทนการศกษาบตร 23.78 คาสาธารณปโภค เชน ไฟฟา ประปา ระบบขนสงมวลชน 20.35 สวสดการสาหรบผพการ 10.77 สวสดการสาหรบลกจางรายวน/ผใชแรงงาน 9.02 จายหน คนธนาคารของรฐ เชน ธนาคารออมสน ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธกส.) ธนาคารอาคารสงเคราะห (ธอส.) เปนตน

4.71

อน ๆ ไดแก จดสรรททากนและทอยอาศยใหกบผยากจน ขณะทบางสวนระบวา ไมมขอเสนอใหรฐบาลเพมสวสดการ

0.64

ไมระบ/ไมแนใจ 2.71

6. ทานคดวา การเพมเงนชวยเหลอแกผทถอ “บตรสวสดการแหงรฐ” (บตรผมรายไดนอย) แตกตางจาก “นโยบายประชานยม” หรอไม “บตรสวสดการแหงรฐ” แตกตางจาก “นโยบายประชานยม” หรอไม รอยละ ไมแตกตาง เพราะมแนวทางในการแกไข ชวยเหลอ ปญหาความยากจนเหมอนกน แคใชชอเรยกทตางกน

66.00

แตกตาง เพราะบตรสวสดการแหงรฐชวยเหลอผทมรายไดนอยเพยงอยางเดยว 24.02 ไมระบ/ไมแนใจ 9.98

รวม 100.00

ผลการสารวจความคดเหนของประชาชนกลมตวอยาง พบวา 1) ประชาชนสวนใหญถงรอยละ 65.60 ไมไดลงทะเบยน 2) ประชาชนรอยละ 80.84 เหนดวยกบการทรฐบาลเพมเงนชวยเหลอเพมข นรายละ 100–200 บาทตอเดอน โดยสามารถเบกเงนเปนเงนสดเพอนาไปชาระคาบรการอน ๆ ได ขณะทรอยละ 17.80 ไมเหนดวย เพราะเปนการแกปญหาทไมตรงจด สามารถแกไดเพยงเบ องตนเทาน น 3) ประชาชนสวนใหญ

30

คดเปนรอยละ 32.08 เหนวา การเพมเงนชวยเหลอจะสามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยไดคอนขางมาก รองลงมาเหนวา ชวยกระตนเศรษฐกจไดคอนขางนอย ไดคอนขางมาก ไดนอย และไมไดเลย ตามลาดบ 4) ประชาชนรอยละ 68.08 เหนวาบตรสวสดการแหงรฐไมสามารถลดปญหาความเหลอมล าได เพราะเปนการแกไขปญหาทปลายเหต ชวยเหลอไดเพยงเฉพาะหนาเทาน น ไมมแนวทางใดทจะสามารถมาชวยลดความเหลอมล าได และบางสวนไมใชคนจนจรง ๆ รองลงมารอยละ 28.89 มความเหนวา บตรสวสดการแห งรฐสามารถลดปญหาความเหลอมล าได เพราะเปนแนวทางแกปญหาทคนจนไดประโยชนอยางแทจรง และทาใหปญหาความยากจนลดลง 5) ประชาชนตองการใหรฐบาลเพมสวสดการคารกษาพยาบาล รองลงมาคอ ตองการ ใหชวยเหลออาชพดานเกษตรกรรมดานเงนสงเสรมผสงอาย/ผเกษยณอาย ชวยเหลอการสรางอาชพ ดาน คาเลาเรยน/ทนการศกษา คาสาธารณปโภค สวสดการผพการ ผใชแรงงานรายวน จายหน ธนาคารของรฐ ตามลาดบ 6) ประชาชนรอยละ 66.00 มความเหนวา การเพมเงนใหแกผถอ “บตรสวสดการแหงรฐ” ไมแตกตางจาก “นโยบายประชานยม” เพราะมแนวทางในการแกไข ชวยเหลอปญหาความยากจนเหมอนกน แคใชชอเรยกทตางกน ขณะทประชาชนรอยละ 24.02 เหนวา แตกตางเพราะบตรสวสดการแหงรฐ ชวยเหลอ ผทมรายไดนอยเพยงอยางเดยว

กลาวโดยสรปคอ ประชากรกลมตวอยางสวนใหญยงไมไดลงทะเบยนเพอรบสทธจากบตรสวสดการแหงรฐ และเหนดวยในการเพมเงนชวยเหลอแกผถอบตรสวสดการแหงรฐ โดยสามารถเบกเปนเงนสดเพอนาไปชาระคาบรการอน ๆ ได ซงมสวนชวยใหประชาชนมความเปนอยทดข น ตลอดจนยงเปนการกระตนโครงการบตรสวสดการแหงรฐจะสามารถชวยกระตนเศรษฐกจไทยในระดบคอนขางมาก แตยงไมสามารถลดปญหาความเหลอมล าทางสงคมและเศรษฐกจระหวางคนรวย/คนจนลงได เพราะเปนการแกไขปญหาทปลายเหต ซงประชาชนมความเหนวา นโยบายบตรสวสดการแหงรฐไมแตกตางกนกบนโยบายประชานยม สาหรบขอเสนอของประชาชนทตองการใหรฐบาลเพมสวสดการ ไดแก ดานคารกษาพยาบาล การชวยเหลออาชพดานเกษตรกรรม และเงนสงเสรมผสงอาย/ผเกษยณอาย เปนตน

การใหความชวยเหลอผานบตรสวสดการแหงรฐ จงทาใหการชวยเหลอจากภาครฐเขาถงกลมเปาหมายและเกดประโยชนสงสด โดยภาครฐมขอมลในการตดตามประเมนผลการใหสวสดการในแตละประเภท และนามาปรบปรงการใหสวสดการใหเหมาะสม สอดคลองกบความตองการในแตละพ นทไดอยางมประสทธภาพยงข น รวมท งสามารถกากบตดตามคาใชจายสวสดการตาง ๆ ไดอยางเปนระบบ นอกจากน ยงเปนการสงเสรมการเปลยนแปลงพฤตกรรมของประชาชนในการใชจายชาระคาสนคาและบรการในชวตประจาวนดวยเงนสดเปนหลกไปสระบบการชาระเงนแบบอเลกทรอนกส (e–Payment) ผานบตรสวสดการแหงรฐทเปนบตรอเลกทรอนกส และทสาคญเปนการผลกดนใหเกดการดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพ นฐานระบบการชาระเงนแบบอเลกทรอนกสแหงชาต (National e–Payment Master Plan) ของรฐบาลทมงเนนการดาเนนธรกรรมทางการเงนใหเปนไปอยางสะดวก รวดเรว และลดปรมาณเอกสารทางการเงนเพอเตรยมพรอมเขาสสงคมไรเงนสด (Cashless Society) อยางไรกตาม ปญหาทพบหลงการใชบตรสวสดการแหงรฐ คอ เครองรดบตรทยงไมครอบคลมหลายจงหวด แมจะมรถธงฟาประชารฐเคลอนท รองรบประชาชนรายไดนอยในพ นทหางไกล รานธงฟาประชารฐฉวยโอกาสมการเบกเงนสดจากวงเงนทไดรบในบตรโดยไมไดซ อสนคา ซงกระทรวงพาณชยถอนรานดงกลาวออกจากรานธงฟาประชารฐ พรอมยดเครองรดบตรคน และรานธงฟาประชารฐ บางรายทยงไมมเครองรดบตร แอบนาสนคาใหผถอบตรลวงหนากอน โดยยดบตรเอาไวเ พอรอใหธนาคารกรงไทยตดต งใหเสรจ จงนามาใชจายในภายหลงน น ลาสดไดตดสทธรานน ไปแลว ซงภาครฐควรเรงแกไขปญหาดงกลาว อนจะเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศไปส “ประเทศไทย 4.0”

31

บรรณานกรม

กรมบญชกลาง. (2560). ประชารฐสวสดการ การใหความชวยเหลอผานบตรสวสดการแหงรฐ. สบคน 11 ธนวาคม 2561 จาก http://www.epayment.go.th/home/app/media/uploads/files/ Project_4_doc_18-09-2017.pdf

ณพงษ นพเกต. (2561). บตรสวสดการแหงรฐกบการกระตนเศรษฐกจไทย. สบคน 12 ธนวาคม 2561 จาก http://www.hidapol.nida.ac.th

สานกเลขาธการนายกรฐมนตร. (2560). จดเรมตนมาตรการสวสดการแหงรฐ นวตกรรมเพอแกปญหาความยากจน. วารสารไทยคฟา. ฉบบเดอนเมษายน–มถนายน 2561, 6–7.

ภาพอางอง

The Standrad. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://thestandard.co/poor-card-mrt-free-service-baht-500/

รอบโลกวจย

สรรพคณและประโยชนของดาวเรอง เรยบเรยงโดย ปยะวรรณ ปานโต

ทมา: https://www.tnews.co.th/contents/367296

ดาวเรอง มชอสามญวา Marigold มสเหลองทอง จดอยในวงศทานตะวน เปนพนธไมพนเมองของประเทศเมกซโก ซงชาวทองถนปลกไวเพอบชาเทพเจา ตอมามการน ามาปลกในแถบประเทศยโรป เอเชยใต และเอเชยตะวนออกเฉยงใต และปจจบนดาวเรองเปนพชเศรษฐกจของหลายประเทศ อาท อยปต ฮงการ สเปน ฝรงเศส และประเทศในแถบอเมรกาใต เนองจากในเอเชยใตใชส าหรบประกอบพธกรรมทางศาสนาฮนด ขณะทเอเชยตะวนออกเฉยงใตใชบชาทางศาสนาพทธ และพธมงคลตาง ๆ

สวนประเทศไทยเรมมการน าเขาเมลดพนธดาวเรองจากประเทศเนเธอรแลนดมาปลกครงแรก ในมหาวทยาลยเกษตรศาสตรเมอป 2510 และขยายผลใหมการปลกดอกดาวเรองกนมากในบรเวณภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ไดแก จงหวดล าปาง พะเยา ราชบร นนทบร สพรรณบร สมทรสาคร อดรธาน และกรงเทพฯ เนองจากมความนยมในการใชดอกดาวเรองมารอยเปนพวงมาลยบชาพระ และสงศกดสทธตามความเชอ ทงดาวเรองเปนดอกไมทมสเหลองตามสของวนจนทร ซงตรงกบวนพระบรม ราชสมภพของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ดอกดาวเรองจงสอถงความร าลกใน มหากรณาธคณอยางหาทสดมไดทพระองคทรงน าความเจรญมาสบานเมองและสรางความรมเยนเปนสขใหกบปวงชนชาวไทย

ดาวเรองเปนไมลมลก อายไดประมาณ 1 ป ล าตนเปนสเขยวและเปนรอง ม 5 สายพนธ ไดแก ดาวเรองอเมรกน (American marigold) ดาวเรองฝรงเศส (French Marigolds) ดาวเรองนกเกต (Nugget

33

Marigold) ดาวเรองซกเนต (Signet Marigold) ดาวเรองใบ (Foliage Marigold) มสรรพคณหลากหลาย อาท ดอกหรอชอดอกดาวเรองมสาร Flavonoid glycosides Tagetiin รอยละ 0.1 และมสารเรองแสง Terthienyl 15–21 มลลกรมตอกโลกรม ของดอกสด Helenien รอยละ 74 B–Carotene Flavoxanthin โดยสาร Helenien ดงกลาวสามารถชวยท าใหเนอเยอตาดขน ชวยชะลอการเสอมของดวงตาและชวยรกษาเยอตาอกเสบ ดอกดาวเรองยงเปนยาฆาเชอโรคและยาสงบประสาท โดยมผลเชนเดยวกบตน Tagetes minuta L. หรอ Tagetes glandif lora ทมน ามนหอมระเหย มฤทธชวยลดความดนโลหต ขยายหลอดเลอดและหลอดลม และชวยแกอาการอกเสบ ใบมสารคาเอมพเฟอรตรน (Kaempferitrin) ซงมฤทธแกอาการอกเสบ ใหหนตะเภากน ท าให เลอดหยด เน อหน งเจรญดขน ตนดาวเรองมน ามนระเหย เชน Carotent, d-limonene, Flavoxanthin, Helenienm Nonanal, Ocimene, Tagetiin, Tagetone d–Terehienyl ชวยบ ารงสายตา ทงดอกของดาวเรองยงมสารฆาแมลงทชอวา Pyrethrin และน ามนหอมระเหย ซงแสดงฤทธในการฆาเชอแบคทเรยและเชอในราในหลอดทดลอง สวนรากของตนดาวเรองมสารแอลฟา เทอรเธยนล (α–terthienyl) ซงเปนสารทสามารถควบคมปรมาณไสเดอนฝอยในดน

นอกจากสรรพคณของสารสกดจากดาวเรองดงกลาวแลว ดาวเรองยงมประโยชนดานการเปน ไมประดบ ดานการใชปลกเปนเกราะปองกนแปลงศตรพชอน ๆ เนองจากดาวเรองมกลนเหมนฉนทแมลง ไมชอบ ทงสามารถน าดอกดาวเรองน ามาใชประกอบอาหาร อาท การน าดอกตมมาลวกจมกบน าพรก และทางภาคใตนยมน ามาใชเปนผกผสมในขาวย า ซงในดอกดาวเรองมสารเบตาแคโรทนจากธรรมชาต ทมคณสมบต ในการท าหนาทโปรวตามนเอ ซงเมอเขาสรางกายแลวจะเปลยนเปนวตามนเอ น าดอกดาวเรองใชท าเปน สยอมผา และสผสมอาหาร ใชดาวเรองในอตสาหกรรมอาหารสตวเพมความเขมของสไขแดงและผวหนงไก ทงปจจบนมผลการวจยทเกยวของกบการเพมมลคาของดาวเรอง ดงตอไปน

ผลการศกษาฤทธทางเคมและชวภาพของสารสกดจากดอกดาวเรอง ของ ผศ.ดร.อนงค ศรโสภา ผศ.ดร.ประกรณ เลศสวรรณไพศาล ผศ.ดร.วษณ ธงไชย และดร.กาญจนา วงศกระจาง คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม พบวา สารสกดจากดอกดาวเรองมฤทธตานแบคทเรย แกรมบวก ไดแก S.aureus, S. epidermidis, B. subtilis และตานแบคทเรยแกรมลบ ไดแก P. aeruginosa สารสกดทไดมฤทธตานอนมลอสระไดด เนองจากมปรมาณกรดฟนอลกทส าคญ ไดแก กรดแกลลก กรดวานลลก กรดคาเฟอก กรดคมารก และกรดไซรนจก ซงมประโยชนชวยลดรวรอยและท าใหผวหนงดออนวยและ ยงสามารถปองกนผวหนงจากรงสยวไดด

ผลการวจยของบรษท มายา แอนดโค จ ากด รวมกบมหาวทยาลยเชยงใหม (มช.) ไดกลาวถงความส าเรจในการถายทอดเทคโนโลยสารสกดนาโนเซรมจาก“ดอกดาวเรอง” ทเปนสารสกดจากธรรมชาต ทมฤทธตานอนมลอสระและชะลอรวรอย หลงจากไดด าเนนการศกษาคนควา และด าเนนการพฒนางานวจยเรอยมาตงแตป 2552–2556 รวมทงทดสอบทางคลนกอยางครบวงจร ทงการทดลองใชจรงจากอาสาสมครและการควบคมคณภาพการผลตในหองปฏบตการจนมความพรอมทจะตอยอดถายทอดเทคโนโลยออกส เชงพาณชย ขณะท รศ. พมพร ลลาพรพสฐ อาจารยประจ าคณะเภสชศาสตร (มช.) ในฐานะหวหนาคณะวจย เปดเผยวา สาเหตทเลอกใชดอกดาวเรองมาท าการวจยจนกระทงประสบผลส าเรจนนกสบเนองมาจากดอกดาวเรองนนเปนพชทปลกงายและสามารถตอยอดไปสระดบอตสาหกรรมได รวมถงจากผลการส ารวจพบวา ในตางประเทศกใชดอกไมชนดนในการท าวจย แตเปนดอกดาวเรองในอกสายพนธ โดยตวสารสกดทอย ใน ดอกดาวเรองนนจะมประโยชน และเมอมการท าใหเปนสทธบตร ในการท าใหเปนระดบนาโนซงจะชวยเพม

34

ประสทธภาพในการดดซม และจะชวยใหเกดการเหนผลในผวหนงไดอยางรวดเรว ซงสารสกดนาโนเซรม ดอกดาวเรองเปนอกหนงความส าเรจทจะชวยยกระดบผลงานวจยสการเพมมลคาในภาคอตสาหกรรม และ สงทส าคญทสด คอ เปนผลตภณฑทถกแปรรปมาจากผลผลตดานการเกษตรของประเทศไทย

นอกจากน มขอมลจากการศกษาสารสกดน าของดอกไม 4 ชนด (ดาวเรอง ดาวกระจาย พวงชมพ และเฟองฟา) ของส านกงานขอมลสมนไพร คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล พบวา สารสกดจากดอกดาวเรองจะมฤทธในการตานอนมลอสระดทสด เมอทดสอบดวยวธ Ferric Reducing Antioxidant Power (FRAP assay) และวธ Cellular Antioxidant Activity (CAA assay) โดยดอกดาวเรองจะมกรดฟนอลกสงกวาดอกไมอน ๆ ประมาณ 3–4 เทา

สวนการทดลองฤทธในการยบยงการแบงตวของเซลลมะเรงล าไส เซลลมะเรงกระเพาะอาหาร และเซลลมะเรงทอน าด พบวา สารสกดน าจากดอกดาวเรองมฤทธยบยงการแบงตวของเซลลมะเรงทง 3 ชนดไดเทยบเทากบสารสกดน าดอกพวงชมพและดอกเฟองฟา อกทงการศกษายงพบวา สารสกดดอกดาวเรองจะมฤทธดทสดในการยบยงการแบงตวของเซลลมะเรงล าไส (IC50 เทากบ 1.5 mg/ml)

อยางไรกตาม ยงมขอเสนอแนะการซอดอกดาวเรองมาท ายาตมเปนชาดมเพอสขภาพนน อาจเสยงไดรบอนตรายจากสารเคมได จงควรน าดอกดาวเรองทปลกเองมาตมทานเปนชาจะเหมาะสมกวา ทงน เพอความปลอดภยของสขภาพเราเอง

บรรณานกรม

ดาวเรอง ประโยชนด ๆ สรรพคณเดน ๆ และขอมลงานวจย. (2561). สบคน 13 ธนวาคม 2561 จาก https://www.disthai.com/16648741/ดาวเรอง

สารสกดไมดอกสเหลองชะลอแก..ลดดางด า. (2561). สบคน 10 ตลาคม 2561 จาก https://www.thairath.co.th/content/918227

ศนยขาวเชยงใหม. (2561). ส าเรจ ม.เชยงใหมจบมอเอกชนพฒนางานวจยสารสกดนาโนเซรมจาก “ดอกดาวเรอง” ตานอนมลอสระ–ลดรวรอยผลตวางขายแลว. สบคน 4 ธนวาคม 2561 จาก https://magronline.com/local/detail/96000000001236

อนงค ศรโสภา, ประกรณ เลศสวรรณไพศาล, วษณ ธงไชย, และกาญจนา วงศกระจาง. (2561). สารสกด ดอกดาวเรองจากภมปญญาทองถนสนวตกรรมลดรวรอย. สบคน 10 ตลาคม 2561 จาก http://research.psree.ac.th/files/SynK/Synk8.pdf

Med Thai. (4 สงหาคม 2560). ดาวเรองสรรพคณและประโยชนของดอกดาวเรอง 42 ขอ!. สบคน 10 ตลาคม 2561 จาก https://medthai.com/%E0%B8%94%

ภาพอางอง

TNEWS. สบคน 2 มกราคม 2562 จาก https://www.tnews.co.th/contents/367296