สำนักงานคณะกรรมการวิจัย ...wwmms.up.ac.th/research/uploads/924/fileID-924-6347dec4c... · Web viewวารสารการแพทย

โครงการวจย

แบบเสนอโครงการวจย r r r( esea ch p oject)ประกอบการเสนอของบประมาณ แผนบรณาการพฒนาศกยภาพ วทยาศาสตร เทคโนโลย วจยและนวตกรรม

ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2563( เปาหมายท 12 และ3)

------------------------------------

ชอโครงการวจย (ภาษาไทย) ประสทธภาพการยบยงการทำงานของเอนไซมทเกยวของกบระบบยอยอาหารของสารสกดไพล

(ภาษาองกฤษ)Effects of inhibitory key enzyme activity relevant to digesting system of Zingiber montanum extract ชอชดโครงการวจย (ภาษาไทย)

........................................................................................................................... (ภาษาองกฤษ) ...........................................................................................................................ชอแผนบรณาการ (ภาษาไทย) นวตวถสมนไพรเพอพฒนาเศรษฐกจและสงคมของจงหวดพะเยา ระยะท 1

(ภาษาอ งกฤษ) Herbal innovative path for social and economic development of Phayao: phase 1

สวน ก : ลกษณะโครงการวจย โครงการวจยใหม โครงการวจยตอเนอง

ระยะเวลา ....... ป ………เดอน ปนเปนปท ....... (ระยะเวลาดำเนนการวจยไมเกน 5 ป)

1. ยทธศาสตรชาต 20 ปยทธศาสตร ยทธศาสตรท 3 : การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย

เปาประสงค 3.5 การเสรมสรางใหคนไทยมสขภาวะทด 2. ยทธศาสตรการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ยทธศาสตร ยทธศาสตรการวจยท 5 : การเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน

เปาประสงค -ไมตองระบ - 3. ยทธศาสตรวจยและนวตกรรมแหงชาต 20 ป

ยทธศาสตร 3. การวจยและนวตกรรมเพอการสรางองคความรพนฐานของประเทศประเดนยทธศาสตร 3.3 การวจยเพอความเปนเลศทางวชาการ (Frontier research)แผนงาน 3.3.3 วทยาศาสตรขอมล (Data science)

4. ยทธศาสตรการวจยของชาตรายประเดน ยทธศาสตรการวจยรายประเดนดานการพฒนาสมนไพร 5. อตสาหกรรมและคลสเตอรเปาหมาย

ไฟล Templ at e1 22092560V B 1

โครงการวจย

ไมสอดคลอง6. ยทธศาสตรของหนวยงาน การวจยทสนบสนนกลมนกวจยทมงสความเปนเลศ---เลอกยทธศาสตรหนวยงาน---สวน ข : องคประกอบในการจดทำโครงการวจย

1. ผรบผดชอบ

คำานำาหนา ชอ-สกล ตำาแหนงใน

โครงการ สดสวนการม

สวนรวม

เวลาททำาวจย

(ชวโมง/สป

ดาห)นาย ณฐพล ทศนสวรรณ หวหนาโครงการ 60 12นางสาว อทยวรรณ สทธศนสนย ผรวมวจย 20 4นาง อจฉราภรณ ดวงใจ ผรวมวจย 20 4

2. สาขาการวจยหลก EO CD 3. วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ

สาขาการวจยยอย EO CD 3.3 วทยาศาสตรการแพทยและสขภาพ : เทคโนโลยเภสชและผลตภณฑธรรมชาต

ดานการวจย สขภาพ 3. สาขา EISC D 09 Health and welfare

091 Health 0917 Traditional and complementary medicine and therapy

4. คำาสำาคญ rd(keywo ) คำาสำาคญ (TH) ไพล, ยาสมนไพร, การยบยงการทำงานของเอนไซม, การยอยอาหาร คำาสำาคญ E( N) Zingiber montanum, Medical herbs, Inhibition of enzyme activity, Digesting system

5. ความสำาคญและทมาของปญหาททำาการวจย สมนไพรเปนผลผลตทไดจากธรรมชาต สามารถนำามาใชประโยชนไดหลากหลาย อาท

เชน ใชเปนอาหารโดยเฉพาะอาหารพนเมอง , ใชเปนเคร องสำาอางประทนผว และใชเปนยา บำาบดและรกษาโรค การใชสมนไพรนนเกดจากการสงสมความรทไดรบการถายทอดจาก

บรรพบรษรนสรน มการลองผดลองถกจนทราบถงสรรพคณของสมนไพรแตละชนด ทำาให สมนไพรตวมความโดดเดนทแตกตางกน จากการศกษาพบวาสมนไพรไทยมอตราการใชท

ลดลง เนองดวยการแพทยและสาธารณสขไทยทดขน ทำาใหผบรโภคเลอกทจะรบประทานยา ในรปแบบเคมภณฑมากกวา เพราะวายาเคมภณฑใชระยะเวลาในการรกษานอย รวมกบ

สดสวนทรบประทานนนนอยกวา ไมเหมอนยาสมนไพรทใชระยะเวลาในการรกษาคอนขาง นาน รวมถงปรมาณตวยาทรบประทานตองรบประทานในปรมาณมาก จงทำาใหผบรโภคเหน

ถงขอดของยาเคมภณฑ แตเมอรบประทานยาชนดนเปนระยะเวลานานกลบสงผลเสยตอ

ไฟล Templ at e1 22092560V B 2

โครงการวจย

การทำางานของอวยวะภายในอนๆภายในรางกาย เชน ตบ ไต หวใจ เปนตน ดงนนจงทำาใหม แนวความคดทจะหนกลบมาบรโภคยาสมนไพรอกคร ง รวมกบกระแสสงคมและรฐบาล

สนบสนนในการบรโภคยาสมนไพร ทำาใหมการศกษาวจยถงคณประโยชนและสรรพคณของยาสมนไพรกนมากขน

สมนไพรไทยหลายชนดถกนำมาศกษาหาสรรพคณทางยาในการปองกนและบำบดโรค ซงไพลกเปนสมนไพรอกชนดทถกหยบมาใชเชนกน ไพลสามารถขนเองไดตามธรรมชาต ไมตองดแลรกษามาก ลกษณะของตนไพลเปนพชลมลกสงประมาณ 1-2 เมตร ใบมลกษณะเรยงสลบในรปแบบตรงขามกน ปลายเรยวแหลม เหงามสนำตาลออนสวนเนอขางในมสเหลองอมสม ถนกำเนดของไพลคาดวามาจากประเทศอนเดย แลวเกดการแพรกระจายมาสเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดแก ประเทศลาว พมา มาเลเซย อนโดนเซย และประเทศไทย (1) โดยคณสมบตเดนของไพลคอสามารถบรรเทาอาการอกเสบและอาการปวดเมอยไดด ชาวบานโดยสวนใหญจะปลกไพลไวประจำบาน เพอใชเปนยารกษาโรค เพราะสามารถใชรบประทานบรรเทาอาการลำไสอกเสบ หรอใชประคบบรรเทาอาการเคลดขดยอก และอาการปวดเมอยกลามเนอ โดยจะเหนไดจากมสวนผสมของไพล ซงเปนสวนประกอบหลกอยในลกประคบทใชในการนวดรกษา (2) แตในเชงการรบประทานหรอใชเปนยาภายในนนไพลยงไมเปนทแพรหลายนก จะพบสมนไพรทใชรกษาหรอบรรเทาอาการของโรคทออกมาในรปแบบผลตภณฑแคปซลยามเพยง ขง วานชกมดลก ขมน ฟาทะลายโจร ฯลฯ แตไมพบไพล แตเมอศกษาในเชงลกถงคณสมบตและสรรพคณของไพล นอกจากจะมฤทธตานการอกเสบแลว ไพลยงเปนสมนไพรทมสารสำคญตางๆมากมาย ไดแก สารกลมมอโนเทอรพน, อนพนธแนฟโทควโนน, อนพนธบวทานอยด และสารประกอบฟนอลกตางๆ จงสงผลใหไพลมประสทธภาพในการตานอนมลอสระสงในระดบหนงเมอเปรยบเทยบกบตวควบคมเชงบวก (3) นอกจากไพลแลวพชในวงศเดยวกนอยางเชน ขง ทมบทบาทเปนทงอาหารและรกษาโรคนน กพบวามปรมาณสารตานอนมลอสระทสงเชนกน และยงมประสทธภาพในการยบยงการทำงานของเอนไซมบางชนดทเกยวของกบระบบยอยอาหารอกดวย เชน เอนไซมแอลฟา-กลโคซเดส และ เอนไซมแอลฟา-อะไมเลส รวมถงมสรรพคณในการลดระดบไขมนในเลอด โดยเฉพาะไตรกลเซอไรดและคอเลสเตอรอล (4) อกทงยงมงานวจยกอนหนานทศกษาหาปรมาณเคอรคมนอยดรวม ซงมมากในพชตระกลขงพบวาสารสกดไพลมปรมาณเคอรคมนอยดรวมสงทสดเมอเปรยบเทยบกบพชสมนไพรในตระกลเดยวกน (5) ซงสารเคอรคมนอยดนนพบวามประสทธภาพในการยบยงการทำงานของเอนไซมทเกยวของกบระบบการยอยอาหารโดยเฉพาะเอนไซมแอลฟา-กลโคซเดส ทมหนาทชวยในการยอยนำตาลโอลโกแซกคาไรดเปนนำตาลมอโนแซกคาไรด (6) นอกจากนยงมบทบาทสำคญในการลดการแสดงออกของยนสทสงผลทำใหเกดภาวะความดนโลหตสง คอ แองจโอเทนซน-คอนเวอรตตง เอนไซม อกดวย (7) ดวยเหตนจงเปนประเดนสำคญทจะศกษาประสทธภาพของสารสกดไพลในการยบยงเอนไซมทเกยวของกบระบบการยอยอาหาร เพอหาประสทธภาพและความสามารถของสมนไพรชนดน ซงนาจะเปนประโยชนในดานเภสชวทยาและดานโภชนาการตอไป และยงไปกวานนอาจจะเกดการตอยอดเปนผลตภณฑอาหารเพอสขภาพทจะเปนทางเลอกในการรกษาและปองกนโรคตอไปในอนาคต

6. วตถประสงคของโครงการวจย เพอศกษาประสทธภาพและคณสมบตในการยบย งการทำางานของเอนไซมท

เกยวของกบระบบการยอยอาหารของสารสกดไพล ซงไดแก เอนไซมแอลฟา-กลโคซเดส, เอนไซมแอลฟา-อะไมเลส , เอนไซมไลเปส และ แองจโอเทนซน- คอนเวอรตตง เอนไซม

7. ขอบเขตของโครงการวจย การศกษาวจยครงนขอบเขตของการศกษาจะเนนศกษาเกยวกบประสทธภาพและ

คณสมบตดานการยบยงการทำางานของเอนไซมทเกยวของกบระบบการยอยอาหารของสาร สกดไพล โดยไพลทใชเปนสมนไพรทปลกอยในทองถนจงหวดพะเยา เพอบนทกเปนขอมล

ไฟล Templ at e1 22092560V B 3

โครงการวจย

พนฐานสำาหรบโครงการตอยอดทจะศกษาไพลในระดบเชงลกตอไปในอนาคต และเพอเพม มลคาของสมนไพร ทำาใหประชาชนสามารถนำาสมนไพรดงกลาวไปใชประโยชนในดานอนนอก

เหนอจากการใชในรปแบบดงเดม8. ทฤษฎ สมมตฐาน และกรอบแนวคดของโครงการวจย

สารสกดไพลอาจจะมประสทธภาพในการยบยงการทำางานของเอนไซมบางชนดท เกยวของกบระบบการยอยอาหาร โดยอาจจะสงผลทางตรงหรอสงผลทางออม ทำาใหความ

สามารถในการยอยของเอนไซมของรางกายนนลดลง สงผลใหรางกายไมสามารถดดซมสาร อาหารบางชนดได ไดแก นำาตาลกลโคส และ ไตรกลเซอไรด เปนตน ซงอาจจะเปนประโยชนใน

การชวยลดระดบนำาตาลและไขมนในเลอด9. การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ (information) ทเกยวของ

สมนไพรถกนำามาใชอยางแพรหลายในอดต ไมวาจะเปนการใชทำาอาหาร เชน การรบ ประทานใบสะเดากบนำาพรก หรอการใสตะไคร , ใบมะกรด และขาออนในตมขาไก เปนตน การ

ใชทำาเครองสำาอางหรอเครองประทนผว เชน คนพมาทใชทานาคาในการทาหนาเพอใหใบหนา และผวเนยน มความกระจางใส หรอ คนสมยโบราณใชขมนในการขดตวเพอใหผวใสดมนำาม

นวล เปนตน การใชในพธกรรม เชน การใชใบสมปอยแชนำามนตเพอเสรมความเปนสรมงคล เปนตน และสดทายคอใชเปนยารกษาโรค มการนำาพชสมนไพรหลายชนดมาใชในการปองกน

และรกษาโรค เชน ฟาทะลายโจรใชในการรกษาอาการไข ปวดหว ตวรอน และครนเนอครนตว , ขงใชขบลม รกษาอาการทองอด ทองเฟอ หรอโรคกระเพาะ , มะขามปอมใชแกอาการไอ

เจบคอ หรอเกดอาการระคายเคองบรเวณหลอดอาหาร เปนตน จะเหนไดวาสมนไพรนนม ประโยชนหลากหลาย ถาพดถงการใชสมนไพรในการรกษาโรคนน กวาจะไดวาสมนไพรชนด

ใด สวนใด ใชรกษาโรคใดนน เกดจากการทบรรพบรษไดสงสมความรลองผดลองถกหลาย ครงจนไดมาเปนตำารา และไดสบทอดตอไปจนถงรนลกรนหลาน จนปจจบนทำาใหสามารถ

ทราบตวยาทอยในสมนไพร แลวท ำาการสงเคราะหเลยนแบบขนมาในรปแบบของสาร เคมภณฑและผลตเปนตวยาแผนปจจบนขน เมอการแพทยและสาธารณสขไทยดขนท ำาให

การบรโภคยาแผนปจจบนทเปนยาเคมภณฑสามารถเขาถงไดงาย เพราะฉะนนคนไขหรอผ ปวยจะไดรบยาประเภทนในการรกษาโรคกนอยางแพรหลาย เพราะวายาเคมภณฑใชระยะ

เวลาในการรกษานอยบวกกบปรมาณการรบประทานนอย เมอเปรยบเทยบกบยาสมนไพรท ใชระยะเวลาในการรกษาคอนขางนาน รวมถงปรมาณตวยาทรบประทานในปรมาณมากนน

ทำาใหผปวยเลอกทจะบรโภคยาแผนปจจบนมากกวายาสมนไพร แตเมอบรโภคยาเคมภณฑน เปนระยะเวลานานจะกอใหเกดผลขางเคยงกบอวยวะภายในรางกาย เชน ตบ ไต และหวใจ

เปนตน ดงนนประชาชนทวไปจะหนกลบมาใชวธการรกษาโรคโดยใชยาสมนไพรกนมากขน เพราะสงผลอนตรายตอสขภาพนอยกวายาแผนปจจบน และไดรบการสนบสนนจากกระแส

สงคมรวมถงรฐบาลผลกดนการใชยาสมนไพร ทำาใหมการศกษาวจยกนเพมมากขนในตว สมนไพร เพอดประสทธภาพและสรรพคณทางยา รวมถงคณสมบตบางประการทนอกเหนอ

จากคณสมบตดงเดมของสมนไพรดงกลาว อกทงเปนการสงเสรมการรบประทานสมนไพร เพอสขภาพ และยงไปกวานนเปนการสนบสนนเกษตรกรทปลกพชสมนไพร ทำาใหมรายไดเขา

สเกษตรกรมากขนไพลเปนพชสมนไพรชนดหนง แหลงกำเนดคาดวามาจากประเทศอนเดย แลวแพรหลายเขามาในเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต โดยพชชนดนชอบอากาศรอนชน เพราะฉะนนจงเจรญเตบโตไดดในประเทศไทย ซงสามารถปลอยใหเจรญเตบโตตามธรรมชาตได ไมตองดแลรกษามากเปนพเศษ ลกษณะของตนไพลมลกษณะเปนไมลมลก เจรญเตบโตเตมทจะสงประมาณ 1- 2 เมตร ใบเปนใบเดยว เรยงสลบกนเปนระนาบเดยว ลกษณะของใบเรยวแหลม ดอกม

ไฟล Templ at e1 22092560V B 4

โครงการวจย

ลกษณะเปนชอคลายกระสวย สวนรากเปนเหงาอยใตดนมลกษณะอวบ เนอเหงามสเหลองอมสม และมกลนเฉพาะตว สวนเหงานจะนยมนำไปใชเปนยา ไมวาจะเปนรปแบบยาภายในซงใชรกษาอาการลำไสอกเสบ อาการตกขาว และขบเลอดเสย หรอยาใชภายนอกซงใชรกษาแผลสด ใชบรรเทาอาการเคลดขดยอก แกอาการปวดเมอยกลามเนอ (1)

แพทยแผนไทยนยมใชไพลเปนสวนประกอบหลกของลกประคบในการนวดคลายกลามเนอ (2) โดยจะนำไปนงทอณหภม 60-70 องศาเซลเซยส แลวนำมาประคบตรงบรเวณทปวดเมอย จะชวยบรรเทาอาการดงกลาวไดด โดยปกตแลวไพลจะถกใชเปนยาภายนอกเปนสวนใหญ แตในทางตรงกนขามการใชเปนยาภายในนนพบคอนขางนอย สวนมากสมนไพรทใชเปนยาภายในทอยในตระกลเดยวกบไพล ไดแก ขง ขา กระชาย และขมน เปนตน ซงพชสมนไพรเหลานมการนำมาผลตเปนยารกษาโรค โดยเฉพาะขงทถกผลตออกมาเปนรปแบบผลตภณฑหลายชนด ไมวาจะเปนยาแคปซล ยาเมด หรอผงแบบชงนำรบประทาน แตไพลกลบพบการนำมารบประทานคอนขางตำ สวนมากจะเดนในดานการใชเปนยาภายนอกเสยมากกวา แตเมอศกษาวจยในเชงลกแลวไพลอาจจะมคณประโยชนหรอสรรพคณเทยบเทาขงกเปนได มการศกษาวจยถงสารสำคญในไพลพบวาในไพลมสารสำคญมากมาย ซงประกอบดวย สารกลมมอโนเทอรพน เปนหลก ไดแก สารแอลฟา-เทอรพนน แอลฟา-ไพนน และแกมมา-เทอรพนน เปนตน อกทงยงมอนพนธแนฟโทควโนน, อนพนธบวทานอยด และสารประกอบฟนอลกตางๆ (3) ซงนาจะทำใหไพลมคณสมบตพเศษบางประการ จงมการศกษาหาปรมาณสารประกอบฟนอลกและความสามารถในการตานอนมลอสระพบวาไพลมปรมาณสารประกอบฟนอลกอยท 6.53 mg GAE/g DW และคาความสามารถในการตานอนมลอสระโดยใชวธ DPPH และ ABTS พบวาคา IC50 ของของไพลในแตละวธอยท 4.71 mg/ml และ 13.91 mg/ml ตามลำดบ ซงมคาใกลเคยงกบขงมาก (3) ทำใหเหนวาประสทธภาพและคณสมบตของไพลอาจจะไมไดนอยไปกวาขงเทาใดนก ยงไปกวานนเมอนำไปหาปรมาณเคอรคมนอยดรวม พบวาไพลใหปรมาณสารเคอรคมนอยดรวมสงทสดเมอเปรยบเทยบกบพชสมนไพรตระกลเดยวกน (5)

ทำใหเหนไดวาไพลอาจจะเปนสมนไพรอกชนดทมสรรพคณทางยานอกเหนอจากสรรพคณเดม นอกจากนมการศกษากอนหนาทศกษาเกยวกบสารเคอรคมนอยดในขมนชนซงเปนพชตะกลเดยวกบไพล พบวาสารดงกลาวมความสามารถในการยบยงการทำงานของเอนไซมทเกยวกบการยอยนำตาลคอเอนไซมแอลฟา-กลโคซเดส (6) ยงไปกวานนยงมบทความทเขยนถงความสำคญของขงซงเปนพชสมนไพรตระกลเดยวกนกบไพลเชนกน โดยบงบอกถงสรรพคณหลายชนด ไดแก เพมความสามารถในการจบนำตาลของอนซลน เพมปรมาณสารตานอนมลอสระในรางกายชวยในการปองกนการเกดการอกเสบ ลดปรมาณการดดซมไขมนไมวาจะเปนไตรกรเซอไรด ไขมนอสระ และคอเลสเตอรอล รวมถงลดประสทธภาพการทำงานของเอนไซมทชวยในการยอยคารโบไฮเดรต ไดแก เอนไซมแอลฟา-อะไมเอส และเอนไซมแอลฟา-กลโคซเดส เปนตน (4) นอกจากนมการศกษากอนหนาพบวาสารเคอรคมนอยดนนมประสทธภาพในการลดการแสดงออกของยนสทเกยวของกบโรคความดนโลหตสง คอ ยนสแองจโอเทนซน-คอนเวอรตตง เอนไซม เมอเปรยบเทยบกบตวควบคมเชงบวกและตวควบคมเชงลบ (7) แตในรายละเอยดสวนของเอนไซมทมบทบาทในการยอยไขมนนนยงไมพบขอมลวาสารสำคญในไพลอยางเชนเคอรคมนอยดมสวนชวยลดการทำงานของเอนไซมชนดนลง แตอยางไรกตามไพลอาจจะมคณประโยชนทนอกเหนอจากประสทธภาพในการลดอาการอกเสบของอวยวะภายในและกลามเนอ ดวยเหตนจงเปนประเดนสำคญทจะศกษาประสทธภาพของสารสกดไพลในการยบยงเอนไซมทเกยวของกบระบบการยอยอาหารตางๆ เพอหาคณสมบตและความสามารถของสมนไพรชนดน ซงจะไดเปนความรใหมทสามารถนำไปใชประโยชนในดานเภสชวทยาและทางโภชนาการ และอาจจะทำใหเกดการตอยอดเปนผลตภณฑอาหารเพอสขภาพทจะเปนทางเลอกในการรกษาและปองกนโรคตอไป10. ระดบความพรอมเทคโนโลย (เฉพาะเปาหมายท 1)

10.1 ระดบความพรอมเทคโนโลยทมอยในปจจบน (เลอกความสอดคลองสงสดเพยงหวขอเดยวเทานน)

ไฟล Templ at e1 22092560V B 5

โครงการวจย

Basic Research

Basic principles observed and reported

Concept and/or application formulated

Concept demonstrated analytically or experimentally

Prototype Development 

Key elements demonstrated in laboratory environments

Key elements demonstrated in relevant environments

Representative of the deliverable demonstrated in relevant environments

Pre-commercial Demonstration/Product Development and Commercialisation

Final development version of the deliverable demonstrated in operational

environment 

Actual deliverable qualified through test and demonstration

Operational use of deliverable

10.2 ระดบความพรอมเทคโนโลยทจะเกดขนถางานประสบความสำเรจ (เลอกความสอดคลองสงสดเพยงหวขอเดยวเทานน)

Basic Research

Basic principles observed and reported

Concept and/or application formulated

Concept demonstrated analytically or experimentally

Prototype Development 

ไฟล Templ at e1 22092560V B 6

โครงการวจย

Key elements demonstrated in laboratory environments

Key elements demonstrated in relevant environments

Representative of the deliverable demonstrated in relevant environments

Pre-commercial Demonstration/Product Development and Commercialisation

Final development version of the deliverable demonstrated in operational

environment 

Actual deliverable qualified through test and demonstration

Operational use of deliverable

11. ศกยภาพทางการตลาดของเทคโนโลยและนวตกรรมทจะพฒนา (เฉพาะเปาหมายท 1 หากระบเปนตวเลขได โปรดระบ)

11.1) ขนาดและแนวโนมของตลาด/โอกาสทางการตลาด…………………-……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11.2) ความสามารถในการแขงขน (คแขง/ตนทน)…………………-……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………12. วธการดำเนนการวจย

121. การเกบตวอยางไพลเกบตวอยางไพลจากแปลงของเกษตรกรในพนทของจงหวดพะเยาโดยเกบเฉพาะสวนเหงาไพล นำมา

ลางใหสะอาด แลวปอกผวดานนอกออก หลงจากนนหนไพลเปนชนเลก ๆ แลวนำไปอบแหงทตควบคมอณหภมประมาณ 60-70 องศาเซลเซยส เปนเวลา 2-3 วน หลงจากนนนำไพลทไดไปบดใหมอนภาคเลกลงแลวนำไปเกบใสถงสญญากาศทบแสง และนำไปเกบทอณหภม – 20 องศาเซลเซยส

12.2 การสกดตวอยางไพลนำตวอยางไพลทเกบไวมาชงท 10 กรม แลวนำไปตมกบนำกลน ปรมาตร 500 มลลลตร (อตราสวน

1:50) ทอณหถม 90-100 องศาเซลเซยส เปนเวลา 15 นาท โดยตมทงหมด 3 ครง (3 replications) หลงจากนนนำ

ไฟล Templ at e1 22092560V B 7

โครงการวจย

ตวอยางทตมแลวมากรองดวยกระดาษกรองเพอคดเอาสวนสารสกดมาใช โดยนำสารสกดทไดมาทำการระเหยเอาสารละลายออกบางสวน ดวยเครอง Evaporator และนำไปเขาเครอง freeze-dried สารสกดทไดนนนำมาเกบทภาชนะปดทบแสงทอณหภม -20 องศาเซลเซยส

12.3 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงานของเอนไซมไลเปสดดแปลงจากวธ ของ Choi และคณะ, 2003 (8) สามารถทำไดโดยการใช 2,3-dimercapto-1-

propanol tributyrate (DMPTB) ซงเปนสารตงตน และ 5-5’- dithiobis (2-nitrobenzoic acid) (DTNB) เปนสารบงชมาทำปฏกรยากบเอนไซม Candida rugosa lipase แลววดคาการทำงานของเอนไซมทความยาวคลน 412 นาโนเมตร

12.4 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงานของเอนไซมแอลฟาอะไมเลสดดแปลงจากวธของ Funke and Melzig, 2006 (9) สามารถทำไดโดยการใช p-nitrophenyl- -D-α

maltohexaoside (pPG5) ซงเปนสารตงต นและสารบงช มาทำปฏกร ยากบเอนไซม porcine pancreatic -αamylase แลววดคาการทำงานของเอนไซมทความยาว คลน 405 นาโนเมตร

12.5 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงานของเอนไซมแอลฟา-กลโคซเดส ดดแปลงจากวธ ของ You และคณะ, 2011 (10) สามารถทำไดโดยการใช p-nitrophenyl-α-D-

glucoside (pNPG) ซงเปนสารตงตนและสารบงชมาทำปฏกร ยากบเอนไซม Saccharomyces cerevisiae α-glucosidase แลววดคาการทำงานของเอนไซมทความยาวคลน 405 นาโนเมตร

12.6 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงานของแองจโอเทนซน-คอนเวอรทง เอนไซมดดแปลงจาก Schwager และคณะ, 2006 (11) สามารถทำไดโดยการใชสารตวอยางกบ rabbit lung ACE

ทงไวใหทำปฏกรยากนทอณหภม 37°C เปนเวลา 10 นาท จากนนเตม 5 mM hippuryl–histidyl–leucine (HHL) ซงเปนสารตงตนแลวทงไวให ทำปฏกรยากนทอณหภม 37 °C เปนเวลา 30 นาท จากนนหยดปฏกรยาดวย 1 M HCl แลวเตม benzenesulfonyl chloride ซงเปนตวบงชปฏกรยา แลววดคาการทำงานของเอนไซมทความยาวคลน 410 นาโนเมตร

12.7 การวเคราะหทางสถต (Statistical analysis)การทดลองนทำการทดลองตวอยางละ 3 ครง (n=3) แตละครงทำ 3 ซำ (triplicate) รายงานผลเปนคาเฉลย ± สวนเบยงเบนมาตรฐาน (mean ± SD) วเคราะหผลการทดลองโดยใชโปรแกรม SPSS ซงสถตทใชคอ One-way ANOVA วเคราะหความแตกตางอยางมนยสำคญทางสถตของขอมล และเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยดวย Tukey’s multiple comparison test ทระดบนยสำคญ p<0.0513. เอกสารอางองของโครงการวจย 1. คณะอนกรรมการจดทำาตำาราอางองยาสมนไพรไทย ในคณะกรรมการ

คมครองและสงเสรมภมปญญาการแพทยแผนไทย . ตนรางอางอง สมนไพรไทย : ไพล P A ( HL I). วารสารการแพทยแผนไทยและการแพทย

ทางเลอก 255510 1 526. ; ( ): - .2. บอกกลาวเลาเรองสมนไพร. สำนกงานขอมลสมนไพร คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล. ลกประคบสมนไพร.

[อนเตอรเนต]. [สบคนเมอวนท27 กรกฎาคม 2661]; จาก:http://medplant.mahidol.ac.th/document/ hotnews.asp?id=39.

ไฟล Templ at e1 22092560V B 8

โครงการวจย

3. Sharma GJ, ChiranGini P, Mishra KP. Evaluation of anti-oxidant and cytotoxic properties of tropical ginger, Zingiber montanum (J. Ko nig) A. Dietr. Gard Bull (Singapore). 2007;59(1&2):189-202.

4. Li Y, Tran VH, Duke CC, Roufogalis BD. Preventive and Protective Properties of Zingiber officinale (Ginger) in Diabetes Mellitus, Diabetic Complications, and Associated Lipid and Other Metabolic Disorders: A Brief Review. Evid Based Complement Alternat Med. 2012.

5. Kantayos V, Paisooksantivatana Y. Screening for Antioxidant Activity and Total Curcuminoids Content in Some Zingiber spp. from Thailand. Agricultural Sci J. 2001;42(2): 389-92.

6. Yin Z, Zhang W, Feng F, Zhang Y, Kang W. α±-Glucosidase inhibitors isolated from medicinal plants. Food Science and Human Wellness. 2014;3:136-74.

7. Fazal Y, Fatima SN, Shahid SM, Mahboob T. Effects of curcumin on angiotensin- converting enzyme gene expression, oxidative stress and anti-oxidant status in thioacetamide-induced hepatotoxicity. J Renin Angiotensin Aldosterone Syst. 2015;16(4):1046-51.

8. Choi SJ, Hwang JM, Kim SI. A Colorimetric Microplate Assay Method for High throughput Analysis of Lipase activity. J Biochem Mol Biol. 2003;36(4):417-20.

9. Ingrid F, Matthias FM. Traditionally used plants in diabetes therapy: phytotherapeutics as inhibitors of alpha-amylase activity. Sociedade Brasileira de Farmacognosia. 2006;16(1).

10. You Q, Chen F, Wang X, Luo PG, Jiang Y. Inhibitory effects of muscadine anthocyanins on alpha-glucosidase and pancreatic lipase activities. J Agric Food Chem. 2011;59(17):9506-9511.

11. Schwager SL, Carmona AK, Sturrock ED. A high-throughput fluorimetric assay for angiotensin I-converting enzyme. Nat Protoc. 2006;1(4):1961-4.

14. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ เพมขอมลการศกษาใหมเกยวกบประสทธภาพและคณประโยชนของไพลทชวยใน

การปองกนและรกษาโรคบางชนด โดยขอมลนอาจจะเปนประโยชนในการศกษาเกยวกบ ความสามารถของไพลตอไปในอนาคต ไมวาจะเปนดานเซลล สตวทดลอง และมนษย

การนำาไปใชประโยชนในดาน ดานวชาการ สามารถใชเปนองคความรเบองตนในการใหความรแกประชาชนทวไป แตอยางไรกตามตอง

มการศกษาตอไปในเชงลก เพอใหทราบคณประโยชนและสรรพคณทแทจรงของไพลวาสามารถใชในการบำบดและรกษาโรคอนๆไดจรง ผทนำาผลการวจยไปใชประโยชน

ผใช การใชประโยชนนกวจย เภสชกร แพทย และนกวชาการ เปนองคความรพนฐานในการประยกตใชไพลในการรกษาโรคไมตดตอ

เรอรงตางๆ นอกเหนอจากประโยชนดงเดมทพงมคอรกษาและบรรเทาอาการอกเสบของอวยวะและกลามเนอ และสามารถตอยอดงานวจยดงกลาว เพอใหเกดประโยชนประจกษมากขนในคณประโยชนของไพล

เกษตรกรปลกไพล ในอนาคตอาจจะสามารถกลาวอางไดวา ไพลสามารถชวยในการรกษา

ไฟล Templ at e1 22092560V B 9

โครงการวจย

ผใช การใชประโยชนและบรรเทาโรคไดหลายชนด ซงอาจจะทำใหเพมมลคาของพชสมนไพรชนดนตามไปดวย

15. แผนการถายทอดเทคโนโลยหรอผลการวจยสกลมเปาหมาย งานวจยครงนเปนเพยงขอมลเบองตนเทานนทจะศกษาคณประโยชนและสรรพคณ ของไพล อยางไรกตามจะตองมการศกษาเพมเตมเพอทจะสงเสรมใหประชาชนสามารถใช

สมนไพรไทยในการรกษาโรคไดอยางถกวธ ซงเปนการสงเสรมการใชยาสมนไพรไทย 16. ระยะเวลาการวจย

ระยะเวลาโครงการ 1 ป 0 เดอน วนทเรมตน 1 ตลาคม 2562 วนทสนสด 30 กนยายน 2563

แผนการดำาเนนงานวจย ( ปทเรมตน สนสด– )

ป(งบประมา

ณ) กจกรรม

ต.ค.

พ.ย.

ธ.ค.

ม.ค.

ก.พ.

ม.ค.

เม.ย.

พ.ค.

ม.ย.

ก.ค.

ส.ค.

ก.ย.

รอยละของกจกรรมใน

ปงบประมาณ

2563 สงซอสารเคมและเอนไซมทใชในการทดสอบ x 52563 การเกบการเตรยมตวอยางไพล x x 152563 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงาน

ของเอนไซมไลเปสx x 15

2563 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงานของเอนไซมแอลฟา-อะไมเลส

x x 15

2563 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงานของเอนไซมแอลฟา-กลโคซเดส

x x 15

2563 การทดสอบประสทธภาพการยบยงการทำงานของแองจโอเทนซน-คอนเวอรทง เอนไซม

x x 15

2563 ทดสอบทางสถต x 102563 เขยนเลมปดโครงการ x 10

รวม 100

17. งบประมาณของโครงการวจย17.1 แสดงรายละเอยดประมาณการงบประมาณตลอดโครงการ (กรณของบประมาณเปนโครงการตอเนอง

ระยะเวลาดำเนนการวจยมากกวา 1 ป ใหแสดงงบประมาณตลอดแผนการดำเนนงาน) ปทดำาเนนการ ปงบประมาณ งบประมาณทเสนอขอ

ปท 1 ปท12563 300,000รวม 300,000

ไฟล Templ at e1 22092560V B 10

โครงการวจย

172. แสดงรายละเอยดประมาณการงบประมาณปทเสนอขอ ประเภทงบประมาณ รายละเอยด งบประมาณ

(บาท)งบบคลากร 1. คาตอบแทนคณะผวจย ประกอบดวย หวหนา

โครงการ 1 ทาน และผรวมวจย 2 ทาน เหมารวมตลอดโครงการวจย ทานละ 10,000 บาท 30,000

งบดำเนนการ : คาตอบแทน 1. คาตอบแทนผชวยวจยชวคราว ระยะเวลา 4 เดอนเดอนละ 9,000 บาท จำนวน 1 คน 36,000

งบดำเนนการ : คาใชสอย 1. อปกรณ เครองใชและเครองครวทในการปรงตวอยาง

2. คาสารเคมทใชรวมกบชดทดสอบเอนไซม3. ชดวเคราะห (lipase, alpha-amylase, alpha-

glucosidase แ ล ะ angiotensin converting enzyme) (ค ด ในร ปแบบ เฉล ยของช ดสารทดสอบ)

4,00042,000

140,000งบดำเนนการ : คาวสด 1. วสดสำนกงาน (กระดาษ, หมกเครองปรน, ซด,

กระดาษกาว, สกอตเทป, permanent pen)2. วสดงานบานและครว ไดแก ฟองนำ, นำยาลาง

เครองแกว, กลองใสของ, ฟอยด, สเมจก, มด, กรรไกร, ทชช, ถงพลาสตก, หนงยาง ฯลฯ

3. คาวสดทางวทยาศาสตร ไดแก 96- well plate, , 200 ul และ 1,000 pipette tips, filter paper No.1, 1.5 ml centrifuge tube, 2 ml centrifuge tube หลอดทดลอง, ถงมอ, ผาปดจมก, parafilm, syringe, evaporating flask, receiving tray ฯลฯ

4,400

4,600

35,000งบดำเนนการ : คาวสด คาสงจดหมาย เอกสารรายงาน และพสดตวอยาง 4,000

รวม 300,000

173. เ ห ต ผล ค ว า ม จ ำา เ ป น ใ น ก า ร จ ด ซ อ ค ร ภ ณฑ (พร อ ม แ น บ ร า ย ล ะ เ อ ย ด ค ร ภ ณฑ ท จ ะจ ด ซ อ )

ชอครภณฑ

ครภณฑทขอสนบสนนลกษณะการใชงานแ ล ะค ว า ม

การใชประโยชน

ของค ร ภ ณฑ น เ ม อโครงการ

สนสด

สถานภาพค ร ภ ณฑ ใ ก ล

เคยงทใช ณ ป จ จ บ

น (ถาม)

สถานภาพ การใชงาน ณ

ป จ จ บ

ไมมครภณฑน 0ไมมครภณฑน 0

ไฟล Templ at e1 22092560V B 11

โครงการวจย

18. ผลผลต (Output) จากงานวจย

ผลงานทคาดวาจะไดรบรายละเอยดของ

ผลผลต

จำานวนนบหนวย

นบ

ระดบความสำเรจป

2563ป

2564ป

2565ป

2566ป

2567รวม

1. ตนแบบผลตภณฑ โดยระบ ดงน 1.1 ระดบอตสาหกรรม

ตนแบบ

Primary Result

1.2 ระดบกงอตสาหกรรมตนแบ

บ

Primary Result

1.3 ระดบภาคสนามตนแบ

บ

Primary Result

1.4 ระดบหองปฏบตการตนแบ

บ

Primary Result

2.ตนแบบเทคโนโลย โดยระบ ดงน 2.1 ระดบอตสาหกรรม

ตนแบบ

Primary Result

2.2 ระดบกงอตสาหกรรมตนแบ

บ

Primary Result

2.3 ระดบภาคสนามตนแบ

บ

Primary Result

2.4 ระดบหองปฏบตการตนแบ

บ

Primary Result

3. กระบวนการใหม โดยระบ ดงน 3.1 ระดบอตสาหกรรม

กระบวนการ

Primary Result

3.2 ระดบกงอตสาหกรรมกระบวนการ

Primary Result

3.3 ระดบภาคสนามกระบวนการ

Primary Result

3.4 ระดบหองปฏบตการกระบวนการ

Primary Result

4.องคความร (โปรดระบ) 4.1 ..…………… เรอง Primary

Result

ไฟล Templ at e1 22092560V B 12

โครงการวจย

ผลงานทคาดวาจะไดรบรายละเอยดของ

ผลผลต

จำานวนนบหนวย

นบ

ระดบความสำเรจป

2563ป

2564ป

2565ป

2566ป

2567รวม

4.2 ..…………… เรอง Primary Result

4.3 ..…………… เรอง Primary Result

5. การใชประโยชนเชงพาณชย 5.1 การถายทอดเทคโนโลย

ครงPrimary Result

5.2 การฝกอบรม ครง Primary Result

5.3 การจดสมมนา ครง Primary Result

6. การใชประโยชนเชงสาธารณะ 6.1 การถายทอดเทคโนโลย

ครงPrimary Result

6.2 การฝกอบรม ครง Primary Result

6.3 การจดสมมนา ครง Primary Result

7. การพฒนากำาลงคน 7.1 นศ.ระดบปรญญาโท คน Primary

Result

7.2 นศ.ระดบปรญญาเอก

คน Primary Result

7.3 นกวจยหลงปรญญาเอก

คน Primary Result

7.4 นกวจยจากภาคเอกชน ภาคบรการและภาคสงคม

คน Primary Result

8. ทรพยสนทางปญญา ไดแก สทธบตร/ลขสทธ/เครองหมายการคา/ความลบทางการคา เปนตน (โปรดระบ) 8.1 ............... เรอง Primary

Result

8.2 ............... เรอง Primary Result

8.3 ............. เรอง Primary Result

9. บทความทางวชาการ 9.1 วารสารระดบชาต เรอง Primary

Result

9.2 วารสารระดบนานาชาต

เรองPrimary Result

10. การประชม/สมมนาระดบชาต 10.1 นำเสนอแบบปากเปลา

ครงPrimary Result

10.2 นำเสนอแบบโปสเตอร

1 ครง

ครงPrimary Result

11. การประชม/สมมนาระดบนานาชาต 11.1 นำเสนอแบบปากเปลา

ครงPrimary Result

11.2 นำเสนอแบบ ครง Primary

ไฟล Templ at e1 22092560V B 13

โครงการวจย

ผลงานทคาดวาจะไดรบรายละเอยดของ

ผลผลต

จำานวนนบหนวย

นบ

ระดบความสำเรจป

2563ป

2564ป

2565ป

2566ป

2567รวม

โปสเตอร Result

19. ผลลพธ (Outcome) ทคาดวาจะไดตลอดระยะเวลาโครงการชอผลลพธ ป ร ะ เ ภ ท ปรมาณ ร า ย ล ะ เ อ ย ด

ความสามารถในการยบยงการทำงานของเอนไซมทเกยวของกบระบบการยอยอาหารของสารสกดไพล

เชงคณภาพ 1 เรอง ซงจะเปนองคความรทจะสามารถตอยอดไปเปนผลตภณฑเสรมอาหารทสามารถชวยปองกนและบรรเทาอาหารของโรคบางชนดได

20. ผลกระทบ (Impact) ทคาดวาจะไดรบ (หากระบเปนตวเลขได โปรดระบ)ชอผลงาน ลกษณะผลงาน

กลมเปาหมาย / ผใชประโยชน

ผลกระทบทคาดวาจะไดรบ

ประสทธภาพของสารสกดไพลทชวยในการปองกนและบำบดโรคเรอรงบางชนด

เปนขอมลเบองตนของการศกษาประสทธภาพของสารสกดไพล

นกวจย และ ประชาชนทวไป

เกดการตอยอดขององคความรเพอพฒนาไปเปนผลตภณฑอาหารเพอสขภาพในอนาคต

21. การตรวจสอบทรพยสนทางปญญาหรอสทธบตรทเกยวของ ไมมการตรวจสอบทรพยสนทางปญญา และ/ หรอ สทธบตรท

เกยวของ ตรวจสอบทรพยสนทางปญญาแลว ไมมทรพยสนทางปญญา

และ/ หรอ สทธบตรทเกยวของ ตรวจสอบทรพยสนทางปญญาแลว มทรพยสนทางปญญา และ/ หรอ

สทธบตรทเกยวของ

รายละเอยดทรพยสนทางปญญาทเกยวของหมายเลขทรพยสน

ทางปญญา

ประเภททรพยสน

ทางปญญา

ชอทรพยสนทางปญญา ชอผประดษฐ ชอผครอบ

ครองสทธ

22. มาตรฐานการวจย

ไฟล Templ at e1 22092560V B 14

โครงการวจย

มการใชสตวทดลอง มการวจยในมนษย มการวจยทเกยวของกบงานดานเทคโนโลยชวภาพสมยใหม

✓ มการใชหองปฎบตการทเกยวกบสารเคม

23. หนวยงานรวมลงทน รวมวจย รบจางวจย หรอ M datching fun

ประเภท ชอหนวยงาน/บรษท

แนวทางรวมดำาเนนการ

การรวมลงทน

จำานวนเงน

(In cash (บาท))

ภาคการศกษา (มหาวทยาลย/สถาบนวจย)

1 ไมระบ 0

ภาคอตสาหกรรม (รฐวสาหกจ/บรษทเอกชน)

1 ไมระบ 0

*กรณมการลงทนรวมกบภาคเอกชน ใหจดทำหนงสอแสดงเจตนาการรวมทนวจยพฒนาประกอบการเสนอขอ 24. สถานททำาการวจย

ใ นประเทศ/ต างประเทศ

ชอประเทศ/จงห

ว ด พ น ท ท ท ำา

วจย ชอสถานท พกดสถานท GP S (ถา

ม )ละตจด ลองจจด

ในประเทศ พะเยา หองปฏบตการ คณะวทยาศาสตรการแพทย มหาวทยาลยพะเยา

19.028429 99.899193

ในประเทศ นครปฐม หองปฏบตการ สถาบนโภชนาการ มหาวทยาลยมหดล

13.796042 100.322432

*องศาทศนยม (DD) 25. สถานทใชประโยชน

ใ นประเทศ/ต างประเทศ

ชอประเทศ/จงห

ว ด ชอสถานท

พกดสถานท GP S (ถาม)ละตจด ลองจจด

ในประเทศ พะเยา แปลงปลกไพล ในบรเวณจงหวดพะเยา

- -

*องศาทศนยม (DD) 26. การเสนอขอเสนอหรอสวนหนงสวนใดของงานวจยนตอแหลงทน

อน หรอเปนการวจยตอยอดจากโครงการวจยอน ม ไมม

ไฟล Templ at e1 22092560V B 15

โครงการวจย

หนวยงาน/สถาบนทยน ......................................................................................................... ....................

ชอโครงการ ......................................................................................................... ....................

ระบความแตกตางจากโครงการน........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

สถานะการพจารณา ไมมการพจารณา โครงการไดรบอนมตแลว สดสวนทนทไดรบ .......... % โครงการอยระหวางการพจารณา

27. คำาชแจงอน ๆ (ถาม)……………-…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

28. ลงลายมอชอ หวหนาโครงการวจย พรอมวน เดอน ป

ลงชอ............................................. (นายณฐพล ทศนสวรรณ)

หวหนาโครงการวจย วนท 30 เดอน กรกฎาคม พ.ศ. 2561

ไฟล Templ at e1 22092560V B 16