รายงานฉบับสมบูรณ การวจัยศกษาการผลตตนกลากลวยหอมทองปลอดโรค จากการผาหนอ ผู รับผ ดชอบโครงการ อาจารย ปณดา กันถาด งบประมาณคล น กเทคโนโลย ประจําป งบประมาณ พ.ศ.2554 มหาวทยาลัยแมโจ-ชุมพร
รายงานฉบับสมบูรณ
การวิจัยศึกษาการผลิตตนกลากลวยหอมทองปลอดโรค
จากการผาหนอ
ผูรับผิดชอบโครงการ
อาจารย ปณิดา กันถาด
งบประมาณคลินิกเทคโนโลย ีประจําปงบประมาณ พ.ศ.2554
มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร
รายงานฉบับสมบูรณ
การวิจัยศึกษาการผลิตตนกลากลวยหอมทองปลอดโรค
จากการผาหนอ
(งบประมาณตามโครงการคลินิกเทคโนโลย ีประจําปงบประมาณ พ.ศ.2554)
กระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ผูรับผิดชอบโครงการ
อาจารย ปณิดา กันถาด
ศูนยคลินิกเทคโนโลยีมหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร
99 หมู 5 ตําบล ละแม อําเภอ ละแม จังหวัด ชุมพร 86170
http://www.chumphon.mju.ac.th/clinictech/
(1)
บทคัดยอ
จากการศึกษาของโครงการวิจัยและพัฒนาตอยอด โครงการวิจัยศึกษาการผลิตตน
กลากลวยหอมทองปลอดโรคจากการผาหนอ ไดผลดังนี้ สวนที่นํามาผาหนอใหเกิดตนออน
การผาหนอจากเหงากลวยออน มีอัตราการอยูรอดของตนกลาที่เกิดมากกวาหนอจากเหงา
กลวยเกาท่ีเหงาการตายมากกวาหนอจากเหงากลวยออน และอัตราความเร็วในการเกดิหนอ
ของตนที่เกิดจากการผาหนอออนเร็วกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอแก ขณะที่จํานวนตาที่
สามารถเกิดเปนตนกลาได จากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมีจํานวนเฉลี่ย 10.933 ตาตอ
เหงา มากกวาตาที่ไดจากเหงากลวยออน 3.82 ตาตอเหงา สวนเปรียบเทียบอัตราความเร็วใน
การผาหนอ จากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมีขนาดใหญจงึทําใหตองใชแรงมากในการตัด
จึงไดตาประมาณ 183.6 ตาตอวนั นอยกวา การผาหนอตาจากเหงากลวยออนที่สามารถตดัได
ตาประมาณ 402.2 ตาตอวัน
เมื่อคํานวณตนทุนการผลิตตนกลา การทําหนอจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมี
ตนทุนประมาณ 3.57 บาทตอตน นอยกวา การทําหนอจากเหงากลวยออนจะมีคาใชจาย 3.94
บาทตอตน แตอยางไรก็ตามการผาหนอทั้งสองแบบก็ยังมีตนทุนที่นอยซึ่งซื้อขายกันอยูที่
ระหวาง 5-8 บาทตอตน สวนการใชวัสดุเปนทรายทรายตนไดเพียง 13.60 เปอรเซ็นต สวน
วัสดุผสมหนอกลวยสามารถเกิดไดถึงประมาณ 85.22 เปอรเซ็นต ตนกลาหนอกลวยทีใ่ชทราย
เพียงอยางเดียวเปนวัสดุเพาะมีความแข็งแรงนอยกวาวัสดุผสมอยางเห็นไดชัดเจน
ความสูงของตนกลากอนปลูกความสูงของตนกลาในแบบปกติที่ความสูงมากกวาตน
กลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอแก แตเมื่อทําการศึกษาตอไป 1 เดือน และ 5 เดือน
ความสูงของตนกลาในแบบปกติ ตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลาที่ไดจากหนอแก
ไมมีความแตกตางกัน ขณะที่ขนาดรอบโคนของตนกลากอนปลกูขนาดรอบโคนของตนกลาใน
แบบปกติที่ขนาดใหญมากกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอแก คลายกับตนที่ปลูก
ได 1 เดือน แตเมื่อทําการศกึษาตอไปเมื่อปลูกไปได 5 เดือน ขนาดรอบโคนของตนกลาในแบบ
ปกติ ตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลาที่ไดจากหนอแก ไมมีความแตกตางกัน
ดังนัน้ การเลือกหนอออนหรือเหงาแกมาเปนแหลงในการใหกําเนดิตา หนอออนมีการ
เกิดตนออนที่ดีกวาเหงาแก โดยวัสดุที่นํามาใชเพาะตองมีการผสมขุยมะพราวเพื่อใหการเกดิตน
และความแข็งแรงของตนกลาดข้ึีน ถึงแมวาการใชตนกลาท่ีไดจากการผามาทําการปลูกใน
สภาพแปลงจริงในชวงแรกจะมีขนาดตนที่เลก็กวาตนกลาปกติที่นํามาปลูกแตสามารถโตทนักัน
ไดในชวงเดือนที ่3-5 หลังการปลูก
(2)
กิตติกรรมประกาศ
โครงการวิจัยและพัฒนาตอยอด โครงการวิจยัศึกษาการผลิตตนกลากลวยหอมทอง
ปลอดโรคจากการผาหนอ ไดรับการสนับสนุนงบประมาณ ตามโครงการคลินกิเทคโนโลยี
ประจําปงบประมาณ 2554 จากกระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ขอขอบคุณหลายฝายท่ี
รวมทําใหโครงการวจัิยนี้ลุลวงจนเสร็จสมบูรณทั้งที่โครงการนี้ตองเริ่มทําใหมถงึ 2 ครั้ง
เนื่องจากความผิดปกติทั้งลม ฝน น้ําทวม ดินถลม ทั้งยังไดรับความอนุเคราะหอยางสูงตอ
สหกรณกลวยหอมทองปลอดสารเคมจีังหวัดชมุพร ในการอนุเคราะหตนกลาในการทดลอง จน
ทําใหโครงการนี้เสร็จสิน้ได
ปณิดา กันถาด
ผูรับผิดชอบโครงการ
(3)
สารบัญเรื่อง
เรื่อง หนา
บทคัดยอ (1)
กิตตกิรรมประกาศ (2)
สารบัญเรื่อง (3)
สารบัญตาราง (4)
บทที่ 1 รายละเอียดโครงการ
ขอเสนอโครงการ 1
บทที่ 2 การดําเนนิการทดลอง 9
บทที่ 3 ผลการทดลองและวิจารณผลการทดลอง
1. ผลการทดลอง 21
2. วิจารณผลการทดลอง 28
บทที่ 4 สรุปผลการทดลองและขอเสนอแนะ
1. สรุปผลการทดลอง 30
2. ขอเสนอแนะในการทดลอง 31
3. ปญหาในการดําเนินการวิจัย 31
ภาคผนวก
1. ตารางวิเคราะหขอมูล 33
2. รายงานผลโครงการ 43
(4)
สารบัญตาราง
ตารางที่ หนา
1 เปอรเซ็นตการอยูรอดของตนกลาที่ไดจากการผาหนอ 21
2 ตารางอัตราความเร็วในการเกดิหนอของตนกลา(เปอรเซ็นต) 21
3 จํานวนตาทีส่ามารถเกิดเปนตนกลาได 22
4 ตารางเปรียบเทียบอตัราความเร็วในการผาหนอหนึ่งคน(แปดช่ัวโมง) 22
5 ตารางเปรียบเทียบตนทุนในการผลิตตนกลา 23
6 การทดลองระหวางทรายและทรายผสมขุยมะพราว 23
7 ความสูงของตนกลากอนปลูกในสภาพแปลงจริง 25
8 ความสูงของตนกลวยหลงัจากทําการปลูกเปนเวลา 1 เดือน 25
9 ความสูงของตนกลวยหลังจากทําการปลูกเปนเวลา 5 เดือน 26
10 ตารางขนาดโคนตนของตนกลากอนปลกูในสภาพแปลงจริง 26
11 ตารางขนาดโคนตนของตนกลวยหลังจากทําการปลูกเปนเวลา 1 เดือน 27
12 ตารางขนาดโคนตนของตนกลวยหลังจากทําการปลูกเปนเวลา 5 เดือน 27
9
บทที่ 2
การดําเนินการทดลอง
หลักการและเหตุผล
การปลกูกลวยหอมทองอินทรียในจังหวดัชุมพรมีการปลูกมานานกวา 15 ป โดยกลวย
หอมทองที่ปลูกนั้นจะมีการสงผลผลิตออกขายในประเทศญี่ปุนซึ่งมีปริมาณมากกวา 30 ตันตอ
สัปดาห หรือประมาณ 1,560 ตันตอป หรือคิดเปนเงนิประมาณ 187,200,000 บาทตอป ท่ีเปน
เงินเขาสูประเทศ การที่มีการปลูกกลวยหอมทองในพื้นที่เดิมเปนเวลานาน จึงมีปญหาในเรื่อง
การโรคที่สะสมอยูในพื้นที่ปลูกอีกทั้งหนอกลวยที่เกษตรกรใชปลูกก็ยังเปนหนอที่ไดจากสวน
ของตนเองดังนั้นการควบคุมโรคจึงไมสามารถทําไดสงผลใหปริมาณของกลวยหอมทองลด
คุณภาพและลดปริมาณลง ดงันัน้จึงไดเกดิโครงการการผลติตนกลากลวยหอมทองปลอดโรค
จากการผาหนอ ขึ้นเพื่อชวยใหเกษตรรูจักการผลิตตนกลากลวยหอมทองที่ปลอดโรคไดเอง ซึ่ง
จะทําใหกลวยหอมทองของเกษตรกรยังมีคุณภาพที่ดีและขายไดในราคาสูงตอไป
วัตถุประสงค
1. เพื่อใหไดวิธีการที่ถูกตองในการทําการผาหนอกลวยหอมที่ถูกตอง
2. เพ่ือหาสภาพแวดลอมทีเ่หมาะสมตอการเตรียมตนกลากลวยหอมท่ีเหมาะสม
3. เพื่อเปนคลินิกเทคโนโลยีถายทอดความรูเรื่องการเตรียมตนกลาของหนอกลวยหอมทอง
จากการผาหน
10
กลุมเปาหมาย
กลุมเกษตรกรที่ปลูกกลวยหอมทองอินทรียเพื่อการสงออก ซึ่งมีกลุมยอย เชน กลุม
ผูทําสวนทุงคาวัด กลุมสหกรณทําสวนกลวยสวี กลุมสหกรณทําสวนกลวยวิสัยใต ฯ ซึ่ง
ครอบคลุมเขตของจังหวัดชุมพร
การประชุมเพ่ือการปรับปรุงสวน
11
พื้นที่ดําเนินการและระยะเวลา
พื้นที่ มหาวิทยาลัยแมโจ-ชุมพร และ แปลงเกษตรกรในจังหวัดชุมพร
วันเริ่มตน วันท่ี 1 ตุลาคม 2553 - 30 กนัยายน 2554
การดําเนินการ
กิจกรรม เดือน
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1. เตรียมสถานที่ ü ü
2. ทําการเตรยีมหนอพันธุ
และวัสดุอ่ืน
ü ü ü ü
3. เก็บขอมูลการเติบโตของ
แปลงเพาะชํา
ü ü ü
4. ปลูกในแปลงเกษตรกร
และเก็บขอมูล
ü ü ü ü ü ü ü ü
5.สรุปขอมูล ü
6.จัดทาํเอกสาร ü
7.ถายทอดเทคโนโลยสูีชุมชน ü ü
นานประมาณ 2 เดือน
ทดสอบในแปลงเกษตรกร
กลุมเปาหมายปลูกจนเกบ็ผลผลิตนานประมาณ 7
เดือน
โรงเรือนเพาะชําภายในมหาวิทยาลัยแมโจ- ชุมพร
12
การดําเนินโครงการ
n ขอบเขตการวจิัยและพัฒนาตอยอดฯ
การทดลองวจิัยการเพาะตนกลากลวยหอมทองจากการผาหนอ ที่เคยประสบ
ความสําเร็จจากการใชวิธกีารนี้กับกลวยไขที่จังหวัดกําแพงเพชรมาประยุกตใชกับกลวยหอม
ทองของจังหวัดชุมพร เมือ่นํามาทดลองใชแลวจะนํามาปลูกในแปลงที่มกีารสะสมของโรคแลว
ทําการฝกอบรมเกษตรกรผูปลูกกลวยหอมทองใหสามารถทําการเพาะตนกลาจากการ ผา
หนอเองได
ระเบียบวิธีการวิจัยและพัฒนาตอยอดฯ
การทดลองท่ี 1 ใหสวนทีน่ํามาผาหนอใหเกิดตนออน มอียู 2 ชนิด
1. เหงาของหนอกลวยเกาที่ใหผลผลิตแลว
2. เหงาของหนอกลวยออนที่มีอายุระหวาง 3-6 เดือน
การทดลองท่ี 2 โดยกําหนดใหชนิดของวัสดุเพาะที่มีในทองถิ่นเปนปจจัยที่ชวยเพิ่มการงอก
การทดลองท่ี 3 การศึกษาเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของการปลูกหนอกลวยปกตกัิบหนอ
กลวยท่ีไดจากการผาหนอในสภาพแปลงจริง
เปนลกัษณะการเปรียบเทียบขอมูลตั้งแตการปลกู การดูแลรักษา อัตราการ
เจริญเติบโต ความแข็งแรงของตน ไปจนถึงการใหผลผลิต ปริมาณผลผลิตทัง้หมด ที่ผาน
มาตรฐานการสงออกและไมผานมาตรฐาน รวมไปถงึการคุมคาตอการลงทุน และ เนนที่
ระยะเวลาการออกผลผลิต คุณภาพของผลผลติ ความแข็งแรงของตนเม่ือปลูกลงดนิ และ
ความเปนไปไดในการปรับเปลี่ยนระบบการผลิตหนอ
13
การดําเนินการวิจัย
การทดลองท่ี 1 ใหสวนทีน่ํามาผาหนอใหเกิดตนออน มอียู 2 ชนิด
1. เหงาของหนอกลวยเกาที่ใหผลผลิตแลว
2. เหงาของหนอกลวยออนที่มีอายุระหวาง 3-6 เดือน
การเตรียมตนพนัธุจากการผาหนอ
1. เหงาของหนอกลวยเกาท่ีใหผลผลิตแลว
ตัดราก
ทําความสะอาด
14
2. เหงาของหนอกลวยออนที่มีอายุระหวาง 3-6 เดือน
ทําความสะอาด
ตัดราก
การผาเหงาแก
15
สวนที่นํามาผาหนอใหเกิดตนออน ทั้ง 2 ชนิด
1. เหงาของหนอกลวยเกาที่ใหผลผลติแลว
16
2. เหงาของหนอกลวยออนที่มีอายุระหวาง 3-6 เดือน
นําช้ินสวนของเหงามาใสถุงตาขายแลวนําไปแชในสารผสมสารปองกันกําจดัเช้ือราและสาร
เรงการออกราก (สารควบคุมการเจริญเตบิโต) นาน 30 นาท ีนําออกมาผ่ึงลมใหพอหมาด
17
นําช้ินสวนของเหงากลวยหอมทองมาใสในถุงพลาสตกิบนวัสดุเพาะผสม โดยใหสวน
ของตาข้ึนดานบนและปดทับวสัดุเพาะใหหนา 2-3 เซนติเมตร หลังจากนัน้รดน้ําใหชุม
ทําการรดน้ําโดยสม่ําเสมอ นาน 14 วัน
18
ตนที่พรอมนําไปปลูก
20 วัน
60 วัน45 วัน
30 วัน
19
การทดลองท่ี 2 โดยกําหนดใหชนิดของวัสดุเพาะเปนปจจัยที่ 2 ม ี ชนิด
1. ทรายเพียงอยางเดียว
2. ทรายผสมกับขุยมะพราว 1:1
(เนนที่ความสะดวกของเกษตรกรเนื่องจากมาจากปญหาของการปฏบิัตจิริง)
การทดลองท่ี 3 การศึกษาเปรียบเทยีบการเจริญเติบโตของการปลูกหนอกลวยปกติกับ
หนอกลวยท่ีไดจากการผาหนอในสภาพแปลงจริง
ไดทําการนําไปปลกูในแปลงเกษตรกรไดประมาณ 1 เดือน ซึ่งการศกึษาจะมีการเก็บ
ขอมูลดังตอไปนี้
1. การเก็บขอมูลดานอัตราการเจริญเติบโต ซึ่งไดแก ความสูง ขนาดตน อัตราการเพิ่ม
ความสูง ความสมบูรณ ความยาวใบ จํานวนใบ อัตราการเกิดโรค และการเขาทําลาย
แมลง รวมไปถึงความผิดปกติอื่นๆ
2. การเก็บขอมูลดานใหผลผลติ ซึ่งไดแก ระยะเวลาตั้งแตปลกูจนใหผลผลิต น้ําหนัก
ผลผลิตทัง้หมด ขนาดผลผลติ น้ําหนกัผลผลิตที่ผานมาตรฐานการสงออกและไมผาน
ผลผลิตเฉลี่ยตอตน
3. ขอมูลดานความคุมคาตอการลงทุน ซึ่งไดแก ตนทุนและกําไรสุทธิของท้ัง 2 แบบ
และความคุมคารวมถึงแนวโนมความเปนไดในการเปลี่ยนแปลงระบบการใชหนอในอนาคต
20
21
บทที่ 3
ผลการทดลองและวิจารณผลการทดลอง
การทดลองที่ 1 ใหสวนที่นํามาผาหนอใหเกดิตนออน
1. เปอรเซ็นตการอยูรอดของตนกลาและอัตราความเร็วในการเกิดหนอของตนกลา
จากการศึกษา พบวา การผาหนอจากเหงากลวยเกาท่ีใหผลผลติแลวและการผาหนอ
จากเหงากลวยออนที่มีอายุระหวาง 3-6 เดือน มีอัตราการอยูรอดมากกวาหนอจากเหงากลวย
เกาท่ีเหงาการตายมากกวาหนอจากเหงากลวยออน อยางมีนัยสาํคัญย่ิงทางสถติิ (ตารางท่ี 1)
ซึ่งอัตราความเร็วในการเกิดหนอของตนกลา (เปอรเซน็ต) ของตนที่เกิดจากการผาหนอออน
เร็วกวาตนกลาท่ีไดจากการผาหนอแก (ตารางท่ี 2)
ตารางที ่1 เปอรเซ็นตการอยูรอดของตนกลาที่ไดจากการผาหนอ
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาจากหนอออน 81.7000 A
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากหนอแก 72.8000 B
ที่ความเชือ่ม่ัน 99 %
CV = 4.0960 %
LSD .01 = 5.78924547391143
ตารางที ่2 ตารางอัตราความเร็วในการเกิดหนอของตนกลา (เปอรเซน็ต)
สัปดาหที่
สิ่งทดลอง
1 2 3 4 5 รวม
(เปอรเซ็นต)
Treatment ที่ 1 ตนกลาจากหนอออน 20.2 58.4 2.9 0.2 0 81.7
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากหนอแก 5.9 36 23.7 7.2 0 72.8
22
2. จํานวนตาท่ีสามารถเกิดเปนตนกลาไดและเปรียบเทียบอัตราความเร็วในการผาหนอ
หนึ่งคน(แปดชั่วโมง)
จากการศึกษา พบวา จํานวนของหนอกลวยที่ไดจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมี
จํานวนเฉลี่ย 10.933 หนอตอเหงา มากกวาจํานวนหนอจากเหงากลวยออนเฉลี่ยประมาณ
3.82 หนอตอเหงา อยางมีนัยสําคัญยิง่ทางสถิต ิ (ตารางที ่ 3) แตเนื่องจากเหงากลวยเกาที่
ใหผลผลิตแลวมีขนาดใหญจงึทําใหตองใชแรงมากในการตัดโดยเฉลี่ยแลวแรงงานหนึง่คนจะใช
เวลา 8 ช่ัวโมง จะไดเหงาประมาณ 183.6 หนอ นอยกวา การผาหนอตาจากเหงากลวยออน
แรงงานหนึง่คนจะใชเวลา 8 ชัว่โมง จะไดเหงาประมาณ 402.2 หนอ อยางมีนัยสําคัญยิ่งทาง
สถิต ิ(ตารางที ่4)
ตารางที ่3 จํานวนตาทีส่ามารถเกิดเปนตนกลาได
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาจากหนอออน 3.8167 B
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากหนอแก 10.9333 A
ที่ความเชือ่ม่ัน 99 %
CV = 15.7671 %
LSD .01 = 2.12753535634281
ตารางที ่4 ตารางเปรียบเทียบอัตราความเร็วในการผาหนอหนึง่คน(แปดชั่วโมง)
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาจากหนอออน 402.2000 A
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากหนอแก 183.6000 B
ที่ความเชือ่ม่ัน 99 %
CV = 8.1386 %
LSD .01 = 50.5815626735671
23
3. ตนทุนการผลิตตนกลา
เมื่อคํานวณคาใชจายของหนอจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวและหนอจากเหงา
กลวยออน พบวา การทําหนอจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมีตนทุนประมาณ 3.57 บาท
โดยจะเสยีคาใชจายมากกับคาแรงงานในการผาหนอและคาแรงในการจางขุดหนอ สวน การทํา
หนอจากเหงากลวยออนจะมีคาใชจาย 3.94 บาท เนื่องจากตองเสียเงินกับการซื้อหนอ (เหงา
กลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวเกษตรกรจะขุดทิ้งแตเหงากลวยออนมีราคา 6 บาท) (ตารางที่ 5)
ตารางที ่5 ตารางเปรียบเทียบตนทุนในการผลิตตนกลา
ตนทุน
ประเภทหนอ
เตรียมถุงปลูก
(บาท/ถุง)
การซื้อ
หนอ
คาแรงการผา
หนอ
คาแรงการขุดหนอ เฉลี่ยตนทุน
(บาท/ตนกลา)
ตนกลาจากหนอออน 1.75 6/3.82=
1.57
250/402=
0.62
0 3.94
ตนกลาจากหนอแก 1.75 0 250/183.6=
1.36
250/50x10.93=
0.46
3.57
การทดลองที่ 2 โดยกําหนดใหชนิดของวัสดุเพาะที่มีในทองถิ่นเปนปจจัยท่ีชวยเพ่ิม
การงอก
จากการใชวัสดุเปนทรายทรายเพียงอยางเดียวและการใชทรายผสมกับขุยมะพราว 1:1
พบวา อัตราการเกิดของหนอกลวยจากการใชทรายเพียงอยางเดยีวเปนวัสดเุพาะมีนอยมาก
เพียง 13.60 เปอรเซ็นต สวนวัสดุผสมหนอกลวยสามารถเกิดไดถึงประมาณ 85.22 เปอรเซ็นต
(เนื่องจากดินทรายเม่ือแหงจะมีความแข็งที่ผิวหนาดนิ หนอใหมที่เกิดจึงไมสามารถผานออกมา
ได) (ตารางท่ี 6)
ตารางที ่6 การทดลองระหวางทรายและทรายผสมขุยมะพราว
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ทรายเพียงอยางเดียว 13.6000 B
Treatment ที่ 2 ทรายผสมขุยมะพราว 85.2250 A
ที่ความเชือ่ม่ัน 99 %
CV = 9.1656 %
LSD .01 = 11.8714480869495
24
ตนกลาหนอกลวยที่ใชทรายเพียงอยางเดียวเปนวัสดุเพาะมีความแข็งแรงนอยกวาวัสดุ
ผสมอยางเห็นไดชัดเจน(เนื่องจากมีทรายเพียงอยางเดียวจึงทําใหดินแหงเร็วกวาเกินไป)
เพาะในทรายเพียงอยางเดียว
การเพาะในทรายผสมขุย
มะพราว
25
การทดลองที่ 3 การศึกษาเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของการปลูกหนอกลวยปกติกับ
หนอกลวยท่ีไดจากการผาหนอในสภาพแปลงจริง
1. ความสูงของตนของตนกลาที่ปลูกในสภาพแปลงจริง
จากการศึกษาความสูงของกลวยแบงออกเปน 3 ระยะคอื ความสูงของตนกลากอน
ปลูกในสภาพแปลงจริง ความสูงของกลวยหลังจากทําการปลูกเปนเวลา 1 เดือน และความสูง
ของกลวยหลงัจากการปลูกเปนเวลา 5 เดือน
ซ่ึงจากการศึกษาความสูงของตนกลากอนปลกูในสภาพแปลงจริง พบวา ความสูงของ
ตนกลาในแบบปกติที่ความสูงมากกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอแก อยางมี
นัยสาํคัญยิ่งทางสถิติ (ตารางที่ 7) แตเมื่อทําการศึกษาตอไปเมื่อปลกูไปได 1 เดือน และ 5
เดือน ความสูงของตนกลาในแบบปกติ ตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลาที่ไดจาก
หนอแก ไมมีความแตกตางกันทางสถิต ิ(ตารางที ่8 และ 9)
ตารางที ่7 ความสูงของตนของตนกลากอนปลูกในสภาพแปลงจริง
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาปกติ 45.2250 A
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากการผาหนอออน 30.1500 B
Treatment ที่ 3 ตนกลาจากการผาหนอแก 29.6250 B
ที่ความเชือ่ม่ัน 99 %
CV = 5.0057 %
LSD .01 = 4.02622584044714
ตารางที ่8 ความสูงของกลวยหลังจากทําการปลกูเปนเวลา 1 เดือน
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาปกติ 49.1750
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากการผาหนอออน 47.5750
Treatment ที่ 3 ตนกลาจากการผาหนอแก 48.0000
ไมมคีวามแตกตางทางสถิติ
CV = 1.7525 %
26
ตารางที ่9 ความสูงของกลวยหลังจากการปลกูเปนเวลา 5 เดือน
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาปกติ 158.7000
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากการผาหนอออน 163.6500
Treatment ที่ 3 ตนกลาจากการผาหนอแก 164.3000
ไมมคีวามแตกตางทางสถิติ
CV = 5.7693 %
2. ขนาดรอบโคนของตนของตนกลาท่ีปลกูในสภาพแปลงจริง
จากการศึกษาขนาดรอบโคนของกลวยแบงออกเปน 3 ระยะคอื ขนาดรอบโคนของตน
กลากอนปลกูในสภาพแปลงจรงิ ขนาดรอบโคนของกลวยหลังจากทําการปลกูเปนเวลา 1 เดือน
และขนาดรอบโคนของกลวยหลงัจากการปลูกเปนเวลา 5 เดือน
ซึ่งจากการศึกษาขนาดรอบโคนของตนกลากอนปลูกในสภาพแปลงจริง พบวา ขนาด
รอบโคนของตนกลาในแบบปกติที่ขนาดใหญมากกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอ
แก อยางมีนัยสําคัญยิ่งทางสถิต ิ(ตารางที ่10) เมื่อทําการศึกษาตอไปเมื่อปลูกไปได 1 เดือน
พบวา ขนาดรอบโคนของตนกลาในแบบปกติที่ขนาดใหญมากกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอ
ออนและหนอแก อยางมีนัยสําคัญทางสถิติ (ตารางที ่11) แตเมื่อทําการศึกษาตอไปเมื่อปลกูไป
ได 5 เดือน ขนาดรอบโคนของตนกลาในแบบปกติ ตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลา
ที่ไดจากหนอแก ไมมีความแตกตางกันทางสถิต ิ(ตารางที ่12)
ตารางที ่10 ตารางขนาดโคนตนของตนกลากอนทําการทดลองในสภาพแปลงจรงิ
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาปกติ 25.5500 A
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากการผาหนอออน 15.3000 B
Treatment ที่ 3 ตนกลาจากการผาหนอแก 13.7750 B
ที่ความเชือ่ม่ัน 99 %
CV = 9.0238 %
LSD .01 = 3.77596499459947
27
ตารางที ่11 ตารางวัดขนาดโคนตนหลงัจากทําการทดลองปลูก 1 เดือน
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาปกติ 30.6250 A
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากการผาหนอออน 27.3250 B
Treatment ที่ 3 ตนกลาจากการผาหนอแก 27.0000 B
ที่ความเชื่อมั่น 95 %
CV = 5.7759 %
LSD .05 = 2.61601080708685
ตารางที ่12 ตารางวดัขนาดโคนตนหลังจากทําการทดลองปลูก 5 เดือน
สิ่งทดลอง คาเฉลี่ย
Treatment ที่ 1 ตนกลาปกติ 55.2500
Treatment ที่ 2 ตนกลาจากการผาหนอออน 54.7250
Treatment ที่ 3 ตนกลาจากการผาหนอแก 55.9500
ไมมคีวามแตกตางทางสถิติ
CV = 10.0846 %
28
วิจารณผลการทดลอง
ใหสวนที่นํามาผาหนอใหเกิดตนออน การผาหนอจากเหงากลวยออน มีอัตราการอยู
รอดของตนกลาท่ีเกดิมากกวาหนอจากเหงากลวยเกาท่ีเหงาการตายมากกวาหนอจากเหงา
กลวยออน และอัตราความเร็วในการเกิดหนอของตนที่เกิดจากการผาหนอออนเร็วกวาตนกลาที่
ไดจากการผาหนอแก นาจะเปนไปตามหลกัทางสรีระทีต่าออนจะสามารถเจริญเติบโตไดดกีวา
ตาท่ีผานการพักตัวมา สวนจํานวนตาท่ีสามารถเกิดเปนตนกลาไดของเหงากลวยแกมากกวาตา
ที่ไดจากเหงากลวยออนมีความเปนไปไดเนื่องจากขนาดที่ใหญกวาและอายุที่มากกวาจึงทําใหมี
จํานวนตาที่มากกวา สวนเปรียบเทียบอัตราความเร็วในการผาหนอ จากเหงากลวยเกาที่ใหผล
ผลิตแลวมีขนาดใหญจึงทําใหตองใชแรงมากทําใหไดจํานวนตาท่ีนอยกวา การผาหนอตาจาก
เหงากลวยออน
เมื่อคาํนวณตนทุนการผลิตตนกลาของทําหนอจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมี
ตนทุนประมาณ 3.57 บาทตอตน โดยจะเสียคาใชจายมากกับคาแรงงานในการผาหนอและ
คาแรงในการจางขุดหนอ สวน การทําหนอจากเหงากลวยออนจะมีคาใชจาย 3.94 บาทตอตน
เนื่องจากตองเสียเงนิกับการซ้ือหนอ แตอยางไรก็ตามการผาหนอทัง้สองแบบก็ยงัมีตนทนุที่
นอยซึ่งซื้อขายกันอยูที่ระหวาง 5-8 บาทตอตน สวนการใชวัสดุเปนทรายทรายตนไดเพียง
13.60 เปอรเซ็นต สวนวัสดุผสมหนอกลวยสามารถเกิดไดถงึประมาณ 85.22 เปอรเซ็นต ตน
กลาหนอกลวยที่ใชทรายเพียงอยางเดียวเปนวัสดุเพาะมีความแข็งแรงนอยกวาวัสดุผสมอยาง
เห็นไดชดัเจน
ความสูงของตนกลากอนปลูกความสูงของตนกลาในแบบปกติที่ความสูงมากกวาตน
กลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอแก แตเมื่อทําการศึกษาตอไป 1 เดือน และ 5 เดือน
ความสูงของตนกลาในแบบปกติ ตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลาที่ไดจากหนอแก
ไมมีความแตกตางกัน ขณะที่ขนาดรอบโคนของตนกลากอนปลกูขนาดรอบโคนของตนกลาใน
แบบปกติที่ขนาดใหญมากกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอแก คลายกับตนที่ปลูก
ได 1 เดือน แตเมื่อทําการศกึษาตอไปเมื่อปลูกไปได 5 เดือน ขนาดรอบโคนของตนกลาในแบบ
ปกติ ตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลาที่ไดจากหนอแก ไมมีความแตกตางกัน ท้ัง
สองแบบสอดคลองกันตรงทีต่นที่เกิดจากการผาหนอนัน้มีขนาดเลก็กวาในตอนแตก็จะโตทนักัน
ในที่สุด อาจจะเนื่องมาจากในตอนแรกที่ปลูกลักษณะของของตนกลาปกติถึงแมจะมีขนาดใหญ
แตกไ็มมรีากทําใหในชวงเดือนแรกมีการเจริญเติบโตที่ชากวามาสวนตนกลาที่เกิดจากการผา
หนอมีรากที่พรอมจะเจริญเติบโตเมื่อนําลงปลูกก็สามารถเจริญเติบโตไดโดยไมตองหยุดชะงัก
29
ดังนั้นอาจจะกลาวไดวา การเลือกหนอออนหรือเหงาแกมาเปนแหลงในการใหกําเนดิ
ตา หนอออนมีการเกิดตนออนที่ดีกวาเหงาแก โดยวัสดุที่นํามาใชเพาะตองมีการผสมขุย
มะพราวเพื่อใหการเกิดตนและความแข็งแรงของตนกลาดีขึ้น ถึงแมวาการใชตนกลาที่ไดจาก
การผามาทําการปลูกในสภาพแปลงจรงิในชวงแรกจะมีขนาดตนท่ีเลก็กวาตนกลาปกติท่ีนํามา
ปลูกแตสามารถโตทนักันไดในชวงเดือนที ่ 3-5 หลังการปลกู และอาจมีแนวโนมท่ีผลผลิต
อาจจะมีปริมาณใกลเคียงกัน จึงอาจสรุปไดวาการผาหนอทําใหเกดิตนกลาของกลวยใน
ปริมาณที่มากขึ้นตนทุนถูกลงในการปลูกและเมื่อนํามาปลูกแลวก็ใหผลผลิตที่ดีไดเชนกัน
30
บทที่ 4
สรุปการผลการทดลองและขอเสนอแนะ
สรุปผลการทดลอง
การทดลองที ่1 ใหสวนทีน่ํามาผาหนอใหเกิดตนออน
เปอรเซ็นตการอยูรอดของตนกลาและอัตราความเร็วในการเกดิหนอของตนกลา พบวา
การผาหนอจากเหงากลวยออน มีอัตราการอยูรอดของตนกลาที่เกิดมากกวาหนอจากเหงา
กลวยเกาท่ีเหงาการตายมากกวาหนอจากเหงากลวยออน และอัตราความเร็วในการเกดิหนอ
ของตนกลา (เปอรเซ็นต) ของตนที่เกิดจากการผาหนอออนเร็วกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอแก
จํานวนตาที่สามารถเกิดเปนตนกลาได พบวา จํานวนของหนอกลวยที่ไดจากเหงา
กลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมีจํานวนเฉลี่ย 10.933 หนอตอเหงา มากกวาจํานวนหนอจากเหงา
กลวยออนเฉลี่ยประมาณ 3.82 หนอตอเหงา สวนเปรียบเทียบอัตราความเร็วในการผาหนอ
หนึ่งคน (แปดช่ัวโมง) แตเนื่องจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมีขนาดใหญจึงทําใหตองใช
แรงมากในการตัดจึงไดตาประมาณ 183.6 หนอ นอยกวา การผาหนอตาจากเหงากลวยออนที่
สามารถตดัไดตาประมาณ 402.2 หนอ
เมื่อคํานวณตนทุนการผลิตตนกลาของหนอจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวและ
หนอจากเหงากลวยออน พบวา การทําหนอจากเหงากลวยเกาที่ใหผลผลิตแลวมีตนทุน
ประมาณ 3.57 บาท โดยจะเสียคาใชจายมากกับคาแรงงานในการผาหนอและคาแรงในการ
จางขุดหนอ สวน การทําหนอจากเหงากลวยออนจะมีคาใชจาย 3.94 บาท เนื่องจากตองเสีย
เงินกบัการซื้อหนอ (เหงากลวยเกาท่ีใหผลผลิตแลวเกษตรกรจะขุดทิ้งแตเหงากลวยออนมีราคา
6 บาท)
การทดลองที่ 2 โดยกําหนดใหชนดิของวัสดุเพาะที่มีในทองถิ่นเปนปจจัยที่ชวยเพิ่มการงอก
จากการใชวัสดุเปนทรายทรายเพียงอยางเดียวและการใชทรายผสมกับขุยมะพราว 1:1
พบวา อัตราการเกิดของหนอกลวยในทรายตนกลากลวยหอมสามารถเกิดตนไดเพียง 13.60
เปอรเซ็นต สวนวัสดุผสมหนอกลวยสามารถเกดิไดถึงประมาณ 85.22 เปอรเซ็นต เนื่องจากดิน
ทรายเมื่อแหงจะมีความแข็งที่ผิวหนาดิน หนอใหมที่เกิดจึงไมสามารถผานออกมาได นอกจากนี้
ตนกลาหนอกลวยที่ใชทรายเพียงอยางเดียวเปนวัสดุเพาะมีความแข็งแรงนอยกวาวัสดุผสม
อยางเห็นไดชัดเจน(เนื่องจากมีทรายเพียงอยางเดียวจงึทําใหดินแหงเร็วกวาเกินไป)
31
การทดลองที ่3 การศกึษาเปรียบเทียบการเจริญเติบโตของการปลูกหนอกลวยปกติกับหนอ
กลวยท่ีไดจากการผาหนอในสภาพแปลงจริง
ความสูงของตนของตนกลาที่ปลูกในสภาพแปลงจริง ท้ัง 3 ระยะ พบวา ความสูงของ
ตนกลากอนปลูกความสูงของตนกลาในแบบปกติที่ความสูงมากกวาตนกลาที่ไดจากการผา
หนอออนและหนอแก แตเมือ่ทําการศึกษาตอไป 1 เดือน และ 5 เดือน ความสูงของตนกลาใน
แบบปกติ ตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลาทีไ่ดจากหนอแก ไมมีความแตกตางกัน
ขนาดรอบโคนของตนของตนกลาที่ปลูกในสภาพแปลงจริง ทั้ง 3 ระยะ พบวา ขนาด
รอบโคนของตนกลากอนปลูกขนาดรอบโคนของตนกลาในแบบปกติที่ขนาดใหญมากกวาตน
กลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอแก เมื่อทําการศึกษาตอไปหลังปลูกได 1 เดือน ขนาด
รอบโคนของตนกลาในแบบปกติที่ขนาดใหญมากกวาตนกลาที่ไดจากการผาหนอออนและหนอ
แก แตเมื่อทําการศึกษาตอไปเมื่อปลูกไปได 5 เดือน ขนาดรอบโคนของตนกลาในแบบปกติ ตน
กลาที่ไดจากการผาหนอออนและตนกลาที่ไดจากหนอแก ไมมีความแตกตางกันทางสถิติ
ขอเสนอแนะในการทดลอง
1. การทดลองนี้ยังมีขอมูลบางสวนที่ยังไมสมบูรณเนื่องจากเวลาไมเพ ียงพอ
2. หากการทดลองนีส้ามารถทดการทดลองตอไปอีกจะใหผลทีส่มบรูณยิง่ขึ้น
ปญหาในการดําเนินการวิจัย
1. ปญหาในเรื่องสภาพอากาศทีท่ําใหไมสามารถดําเนินการทดลองได
2. ปญหาความไกลของแปลงทดลอง หากมีการทดลองในแบบที่คลายกันอาจตองทํา
การสรางแปลงทดสอบภายใน
3. ขาดแคลนแรงงานและอุปกรณทีเ่หมาะสม อาจตองมีการพัฒนาเครื่องมือที่
เหมาะสมโดยเฉพาะ
32
ภาคผนวก
33
ตารางผนวกที ่1 เปอรเซ็นตการอยูรอดของตนกลาที่ไดจากการผาหนอ
t1 หนอออน 80.00 82.40 85.80 75.90 79.40 86.70 MEAN= 81.7000
t2 หนอแก 72.50 75.40 70.40 74.10 71.50 72.90 MEAN= 72.8000
Treatment Mean
t1 81.7000
t2 72.8000
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 1 237.6300 237.6300 23.73 4.96 10.04 0.0009
Ex.Error 10 100.1200 10.0120
Total 11 337.7500 30.7045
GRAND MEAN = 77.2500006357829
CV = 4.0960 %
LSD .05 = 4.07019214764111
LSD .01 = 5.78924547391143
* DUNCAN'S MULTIPLE-RANGE TEST *
*PROBLEM IDENTIFICATION= *
*NUMBER OF MEANS= 2 *
*ERROR DEGREE OF FREEDOM= 10 *
*ERROR MEAN SQUARE= 10.0119968872095 *
*STANDARD ERROR OF MEAN= 1.29176861235604 *
NAME ID MEAN RANKED AT PROBABILITY LEVEL .01
t1 81.7000 A
t2 72.8000 B
34
ตารางผนวกที ่2 จํานวนตาท่ีสามารถเกดิเปนตนกลาได
t1 หนอออน 3.50 4.20 3.70 3.60 4.90 3.00 MEAN= 3.8167
t2 หนอแก 9.70 12.80 10.40 11.70 8.90 12.10 MEAN= 10.9333
Treatment Mean
t1 3.8167
t2 10.9333
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 1 151.9408 151.9408 112.37 4.96 10.04 0.0000
Ex.Error 10 13.5217 1.3522
Total 11 165.4625 15.0420
GRAND MEAN = 7.37499994039536
CV = 15.7671 %
LSD .05 = 1.49578692771593
LSD .01 = 2.12753535634281
* DUNCAN'S MULTIPLE-RANGE TEST *
*PROBLEM IDENTIFICATION= *
*NUMBER OF MEANS= 2 *
*ERROR DEGREE OF FREEDOM= 10 *
*ERROR MEAN SQUARE= 1.35216704956696 *
*STANDARD ERROR OF MEAN= .47472220816792 *
NAME ID MEAN RANKED AT PROBABILITY LEVEL .01
t2 10.9333 A
t1 3.8167 B
35
ตารางผนวกที ่3 ตารางเปรยีบเทียบอัตราความเร็วในการผาหนอหน่ึงคน(แปดช่ัวโมง)
t1 หนอออน 450.00 380.00 389.00 412.00 380.00 MEAN= 402.2000
t2 หนอแก 210.00 180.00 171.00 185.00 172.00 MEAN=183.6000
Treatment Mean
t1 402.2000
t2 183.6000
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 1 119464.9000 119464.9000 210.23 5.32 11.26 0.0000
Ex.Error 8 4546.0000 568.2500
Total 9 124010.9000 13778.9889
GRAND MEAN = 292.9
CV = 8.1386 %
LSD .05 = 34.766343822726
LSD .01 = 50.5815626735671
* DUNCAN'S MULTIPLE-RANGE TEST *
*PROBLEM IDENTIFICATION= *
*NUMBER OF MEANS= 2 *
*ERROR DEGREE OF FREEDOM= 8 *
*ERROR MEAN SQUARE= 568.25 *
*STANDARD ERROR OF MEAN= 10.6606754007427 *
NAME ID MEAN RANKED AT PROBABILITY LEVEL .01
t1 402.2000 A
t2 183.6000 B
36
ตารางผนวกที ่4 การทดลองระหวางทรายและทรายผสมขุยมะพราว
t1 ทรายเพยีงอยางเดียว 12.50 14.70 19.80 7.40 MEAN= 13.6000
t2 ทรายผสมขุยมะพราว 89.40 81.20 82.90 87.40 MEAN= 85.2250
Treatment Mean
t1 13.6000
t2 85.2250
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 1 10260.2814 10260.2814 500.23 5.99 13.75 0.0000
Ex.Error 6 123.0675 20.5113
Total 7 10383.3489 1483.3356
GRAND MEAN = 49.4125000834465
CV = 9.1656 %
LSD .05 = 7.83637266489491
LSD .01 = 11.8714480869495
* DUNCAN'S MULTIPLE-RANGE TEST *
*PROBLEM IDENTIFICATION= *
*NUMBER OF MEANS= 2 *
*ERROR DEGREE OF FREEDOM= 6 *
*ERROR MEAN SQUARE= 20.511254297895 *
*STANDARD ERROR OF MEAN= 2.26446761391585 *
NAME ID MEAN RANKED AT PROBABILITY LEVEL .01
t2 85.2250 A
t1 13.6000 B
37
ตารางผนวกที ่5 ความสูงของตนของตนกลากอนปลกูในสภาพแปลงจรงิ
t1 ตนกลาปกต ิ 42.70 44.80 45.40 48.00 MEAN= 45.2250
t2 ตนกลาจากการผาหนอออน 32.10 30.00 29.80 28.70 MEAN= 30.1500
t3 ตนกลาจากการผาหนอแก 31.80 28.10 29.40 29.20 MEAN= 29.6250
Treatment Mean
t1 45.2250
t2 30.1500
t3 29.6250
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 2 627.8550 313.9275 102.28 4.26 8.02 0.0000
Ex.Error 9 27.6250 3.0694
Total 11 655.4800 59.5891
GRAND MEAN = 35
CV = 5.0057 %
LSD .05 = 2.80225318495121
LSD .01 = 4.02622584044714
* DUNCAN'S MULTIPLE-RANGE TEST *
*PROBLEM IDENTIFICATION= *
*NUMBER OF MEANS= 3 *
*ERROR DEGREE OF FREEDOM= 9 *
*ERROR MEAN SQUARE= 3.06944274902425 *
*STANDARD ERROR OF MEAN= .875991259805748 *
NAME ID MEAN RANKED AT PROBABILITY LEVEL .01
t1 45.2250 A
t2 30.1500 B
t3 29.6250 B
38
ตารางผนวกที ่6 ความสูงของกลวยหลังจากทําการปลูกเปนเวลา 1 เดือน
t1 ตนกลาปกต ิ 48.80 49.10 48.70 50.10 MEAN= 49.1750
t2 ตนกลาจากการผาหนอออน 47.50 47.10 47.50 48.20 MEAN= 47.5750
t3 ตนกลาจากการผาหนอแก 47.20 46.70 48.90 49.20 MEAN= 48.0000
Treatment Mean
t1 49.1750
t2 47.5750
t3 48.0000
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 2 5.4950 2.7475 3.84 4.26 8.02 0.0615
Ex.Error 9 6.4350 0.7150
Total 11 11.9300 1.0845
GRAND MEAN = 48.25
CV = 1.7525 %
39
ตารางผนวกที ่7 ความสูงของกลวยหลงัจากการปลูกเปนเวลา 5 เดือน
t1 ตนกลาปกต ิ 148.90 157.40 167.40 161.10 MEAN= 158.7000
t2 ตนกลาจากการผาหนอออน 149.80 164.90 171.20 168.70 MEAN= 163.6500
t3 ตนกลาจากการผาหนอแก 152.70 161.50 178.10 164.90 MEAN= 164.3000
Treatment Mean
t1 158.7000
t2 163.6500
t3 164.3000
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 2 75.0467 37.5234 0.43 4.26 8.02 0.6682
Ex.Error 9 788.2701 87.5856
Total 11 863.3168 78.4833
GRAND MEAN = 162.216664632161
CV = 5.7693 %
40
ตารางผนวกที ่8 ตารางขนาดโคนตนของตนกลากอนทําการทดลองในสภาพแปลงจรงิ
t1 ตนกลาปกต ิ 24.70 25.90 26.20 25.40 MEAN= 25.5500
t2 ตนกลาจากการผาหนอออน 14.70 12.90 18.70 14.90 MEAN= 15.3000
t3 ตนกลาจากการผาหนอแก 13.10 14.20 12.40 15.40 MEAN= 13.7750
Treatment Mean
t1 25.5500
t2 15.3000
t3 13.7750
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 2 328.0517 164.0258 60.76 4.26 8.02 0.0001
Ex.Error 9 24.2975 2.6997
Total 11 352.3492 32.0317
GRAND MEAN = 18.2083333333333
CV = 9.0238 %
LSD .05 = 2.62807163624123
LSD .01 = 3.77596499459947
* DUNCAN'S MULTIPLE-RANGE TEST *
*PROBLEM IDENTIFICATION= *
*NUMBER OF MEANS= 3 *
*ERROR DEGREE OF FREEDOM= 9 *
*ERROR MEAN SQUARE= 2.69972291416626 *
*STANDARD ERROR OF MEAN= .821541677909018 *
NAME ID MEAN RANKED AT PROBABILITY LEVEL .01
t1 25.5500 A
t2 15.3000 B
t3 13.7750 B
41
ตารางผนวกที ่9 ตารางวัดขนาดโคนตนหลังจากทําการทดลองปลกู 1 เดือน
t1 ตนกลาปกต ิ 31.40 32.90 30.10 28.10 MEAN= 30.6250
t2 ตนกลาจากการผาหนอออน 28.40 25.30 26.20 28.10 MEAN= 27.0000
t3 ตนกลาจากการผาหนอแก 28.20 28.40 27.10 25.60 MEAN= 27.3250
Treatment Mean
t1 30.6250
t2 27.0000
t3 27.3250
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 2 32.1817 16.0908 6.02 4.26 8.02 0.0218
Ex.Error 9 24.0750 2.6750
Total 11 56.2567 5.1142
GRAND MEAN = 28.3166669209798
CV = 5.7759 %
LSD .05 = 2.61601080708685
LSD .01 = 3.7586362170788
* DUNCAN'S MULTIPLE-RANGE TEST *
*PROBLEM IDENTIFICATION= *
*NUMBER OF MEANS= 3 *
*ERROR DEGREE OF FREEDOM= 9 *
*ERROR MEAN SQUARE= 2.67500046624122 *
*STANDARD ERROR OF MEAN= .817771432956853 *
NAME ID MEAN RANKED AT PROBABILITY LEVEL .05
t1 30.6250 A
t3 27.3250 B
t2 27.0000 B
42
ตารางผนวกที ่10 ตารางวดัขนาดโคนตนหลงัจากทําการทดลองปลกู 5 เดือน
t1 ตนกลาปกติ 50.10 52.40 67.80 50.70 MEAN= 55.2500
t2 ตนกลาจากการผาหนอออน 52.10 52.00 54.70 60.10 MEAN= 54.7250
t3 ตนกลาจากการผาหนอแก 56.40 51.90 57.10 58.40 MEAN= 55.9500
Treatment Mean
t1 55.2500
t2 54.7250
t3 55.9500
: Sirichai Statistics Version 6.00 :
Problem Identification: Procedure : Analysis of Variance I
Table.... Analysis of Variance
Source df SS MS F F.05 F.01 F-Prob
Treatment 2 3.0217 1.5108 0.05 4.26 8.02 0.9531
Ex.Error 9 279.9876 31.1097
Total 11 283.0092 25.7281
GRAND MEAN = 55.3083337148031
CV = 10.0846 %
43
รายงานโครงการการผลิตตนกลากลวยหอมทองปลอดโรคจากการผาหนอ
คลนิกิฯ มหาวทิยาลยัแม่โจ-้ชุมพร>>รายงานความกา้วหนา้ครังที 2 วนัทรีายงาน 5/4/2554 (ว/ด/ป)
แผนการดําเนนิงานชอืโครงการ :: การผลติตน้กลา้กลว้ยหอมทองปลอดโรคจากการผา่หนอ่
พืนทดํีาเนินการ:
กลุ่มสหกรณ์ทีทําการปลูกกลว้ยหอมทองอนิทรียเ์พอืการส่งออก ภายในเขตพืนทีจังหวัดชุมพร
กลุม่เป้าหมาย:
กลุ่มสหกรณ์ทีทําการปลูกกลว้ยหอมทองอนิทรียเ์พอืการส่งออกไปยังประเทศญีปุ่ นภายในจังหวัดชมุพร ไดแ้ก่ 1. กลุ่มสหกรณ์ผูป้ลูกกลว้ยหอมทองอินทรีย์จังหวัดชุมพร 2. กลุ่มเกษตรกรทาํสวนทุ่งคาวัด เพือทาํการเผยแพร่ใหเ้กษตรกรทีมีความสนใจ
ระยะเวลา : 1 ปี
ค่าใชจ้่ายรายไตรมาส :
25,000
ผลการดําเนนิงาน :
ไดเ้รมิดําเนินการกอ่นทจีะมีการไดรั้บการเบกิจ่ายเงินโครงการจากหน่วยงานตน้สังกัดเมอืวันที 1 เมษายน 2554 และไดดํ้าเนินการดังตอ่ไปนี1. สรา้งโรงเรือนกงึถาวรเสร็จสนิพรอ้มตอ่ระบบนําภายในโรงเรอืนพรอ้มในการดําเนินการวจัิย แต่เนืองจากพายแุละฝนตกหนักทําใหเ้กดิความเสยีหายจงึตอ้งมกีารซอ่มแซมอกีครัง และทําการซอ่มแซมเสร็จ เมอื 5เมษายน2. จัดเตรียมวัสดุและอุปกรณใ์นการทําการวิจัย และจะไดรั้บการสนับสนุนเหงา้กลว้ยทีไดจ้ากตน้ทเีก็บเกยีวผลผลติแลว้จากกลุ่มเกษตรกร ในวันที 14-16 เมษายน จํานวนประมาณ 200 เหงา้ เพอืใชใ้นการทดลอง3. ขณะนีไดดํ้าเนินการโดยการทําการศกึษาการผ่าหน่อ เรมิทําการวจัิยโดยการ perteat ดูอัตราการเจรญิ และคณุสมบัติของสารทใีชใ้นการทดลอง พบว่าสามารถใชไ้ดด้ี และไม่ต่างจากค่าความคาดหมายมากนักซงึคาดว่าอาจตอ้งใชเ้วลาในการทํางานวิจัยไม่เกนิเดือนธันวาคม 25544. จะเรมิทําการทําลองจรงิภายในวันที 20 เมษายน
ปัญหา /อปุสรรค :
1. การเบกิจ่ายเงินโครงการทําไดย้ากเนืองจากความไม่เขา้ใจของการเงนิเพราะเป็นการทํางานวจัิยครังแรกภายใตโ้ครงการ2. สภาพพืนทมีีความแปรปรวนทางสภาพแวดลอ้มบ่อยมาก ทัง ลมพายุฝนตกนําท่วม ทําใหส้ภาพแวดลอ้ม ทําใหไ้ม่เหมาะทีจะเรมิทาํการวิจัยและยังทําใหโ้รงเรอืนเสียหาย3. การทีสภาวะแวดลอ้มเกดิการผันแปร ทําใหก้ลุ่มเกษตรกรไม่สามารถใหก้ารสนับสนุนเหงา้ในชว่งเวลาทีกาํหนดไวไ้ดใ้นช่วงเดือนมีนาคม ซงึอาจทําใหก้ารวจัิยตอ้งขอตอ่เวลาดําเนนิการ
แนวทางการแกไ้ข :
1. การเบกิจ่ายเงินโครงการน่าจะทําไดง่้ายขึนในครังต่อไปเพราะ บุคลาการมคีวามเขา้ใจมากขนึแลว้2. สภาพพืนทมีีความแปรปรวนทางสภาพแวดลอ้มบ่อยไม่สามารถแกไ้ขได ้3. การเรมิงานวจัิยลา้ชา้อาจตอ้งขอตอ่เวลาดําเนินการ
44
เอกสารแนบ :
บันทกึโดย : น.ส.ปณิดา กันถาดe-mail : [email protected]
รอการตรวจสอบ
คลนิกิฯ มหาวทิยาลยัแม่โจ-้ชุมพร>>รายงานความกา้วหนา้ครังที 3 วนัทรีายงาน 5/7/2554 (ว/ด/ป)
แผนการดําเนนิงานชอืโครงการ :: การผลติตน้กลา้กลว้ยหอมทองปลอดโรคจากการผา่หนอ่
พืนทีดําเนินการ :
มหาวทิยาลัยแม่โจ-้ชุมพร(ช่วงการทดลองในแปลง) กลุ่มสหกรณ์ผูป้ลูกกลว้ยหอมทองปลอดสารจังหวัดชุมพร
กลุม่เป้าหมาย:
เกษตรกรททํีาการปลกูกลว้ยหอมทองอินทรีย์ปลอดสารเคมีทปีลกูทมีีจุดประสงคเ์พอืการส่งออกทมีีพืนทอียู่เขตจังหวัดชุมพรซงึประกอบดว้ย1.กลุ่มสหกรณ์ผูป้ลูกกลว้ยหอมทองปลอดสารจังหวัดชุมพร 2.กลุ่มเกษตรกรทําสวนทุ่งคาวัด ซงึทัง 2 กลุ่มสหกรณ์มีสมาชกิรวมกันประมาณ800 ครอบครัว หรอื ประมาณ 3,000 คน ซงึกลุ่มเป้าหมายทีคาดว่าจะไดรั้บการฝึกอบรมคอื 100 ราย(ครอบครัว)
ระยะเวลา : 1 ปี ตังแต่ 1 ตุลาคม 2553- 30 กันยายน 2554
ค่าใชจ้่ายรายไตรมาส :
35,000
ผลการดําเนนิงาน :
ดําเนนิการทดลองดังนี1. ทําการทดสอบการใชเ้หงา้อ่อนและเหงา้แกนํ้ามาเปรียบเทียบกันซงึการทดลองยังทําการเก็บผลไม่เสร็จสนิ แต่เนืองจากเกิดปัญหาในช่วงฝนตกและนําท่วมในช่วงพฤษภาคมทีผ่านมาทําใหก้ารนําเหงา้ในปรมิาณมากออกจากพืนททํีาไม่ได ้ การทดลองจงึลา้ชา้แต่ก็สามารถดําเนินการไดแ้ละไดผ้ลการทดลองทีน่าพอใจ2. การจัดเตรียมพืนทีในแปลงของเกษตรกร ก็ไดพ้นืทีเป้าหมายทีอยู่พืนททัีง อาํเภอสว ี(ห่างจากมหาวทิยาลัยแมโ่จ-้ชมุพรประมาณ 50กโิลเมตร)และอําเภอละแม (ห่างจากมหาวิทยาลัยแมโ่จ-้ชุมพรประมาณ15 กโิลเมตร) แตเ่นืองจากไม่สามารถผลิตหน่อไดต้ามปรมิาณทคีาดไว ้ได ้ จึงคาดว่าน่าจะลดปรมิาณจํานวนหน่อทีจะนําไปปลูกเพือการสรา้งแปลงสาธิตใหเ้กษตรกรทีเขา้อบรมไดดู้3. ไดรั้บความร่วมมอืจากกลุม่สหกรณ์ผูป้ลกูกลว้ยหอมทองปลอดสาร
45
จังหวัดชุมพร ในการสนับสนุนเหงา้ทังอ่อนและเหงา้แก่ แต่เนืองจากกลุ่มสหกรณอ์ยูใ่นเขต อาํเภอสวี ซงึห่างจากมหาวทิยาลัยแมโ่จ-้ชุมพรประมาณ 50 กโิลเมตร จึงจําเป็นเสยีค่าใชจ้่ายดา้นเชอืเพลงิมากกว่าปกติ4. จากทไีดม้ีการประมาณการค่าใชจ้่ายดา้นแรงงานจา้งเหมาในการผ่าหน่อนันพบว่า ในเหงา้ออ่นสามารถปฏิบัตกิารไดอ้ย่างรวดเร็ว แต่สาํหรับเหงา้แก่สามารถปฏิบัตงิานไดช้า้ทําใหต้อ้งใชแ้รงงานมากและงานทีได ้ล่าชา้กวา้ปกติ
ปัญหา /อปุสรรค :
อุปสรรคใหญ่ในไตมาสนีคือเรืองสภาพอากาศ โดยเฉพาะพนืทปีลูกกลว้ยทีจะจัดหาวัตถุดบิหรอืเหงา้กลว้ยนันอยู่ในพนืทภีเูขาทังสนิ แต่เนืองจากในช่วงไตมาสทีผ่านฝนตกหนักมาก ทังยังมีนําท่วม ดินถล่ม ในพืนทเีป้าหมายบางส่วน ทําใหก้ารจัดหาวัสดุทาํไดย้ากลําบาก การขนส่งก็ไม่สามารถทําไดส้ะดวก ดังนันการทําการทําลองจงึตอ้งเรมิทําในบางส่วนกอ่นและคอ่ยๆทะยอยทาํการทดลอง
แนวทางการแกไ้ข :
การแกไ้ขในส่วนนีทําไดลํ้าบากมาก คือตอ้งคอ่ยๆ ทะยอยทําการทดลองเพราะไม่สามารถจัดหาวัตถุดบิหลักไดพ้รอ้มกันทังหมดซงึในส่วนนี หากจะแกไ้ขระยะยาวอาจจะตอ้งสรา้งแปลงเพอืทําการผลติเหงา้เพอืใชใ้นการขยายพันธุ์โดยผ่าหน่อเอง เพราะปัญหาในภาคใตเ้รอืงฝนตกอยากทีจะแกไ้ข
เอกสารแนบ :
บันทกึโดย : น.ส.ปณิดา กันถาดe-mail : [email protected]
รอการตรวจสอบ
คลนิกิฯ มหาวทิยาลยัแม่โจ-้ชุมพร>>รายงานความกา้วหนา้ครังที 4 วนัทรีายงาน 30/9/2554 (ว/ด/ป)
แผนการดําเนนิงานชอืโครงการ :: การผลติตน้กลา้กลว้ยหอมทองปลอดโรคจากการผา่หนอ่
พืนทีดําเนินการ :
จังหวัดชุมพร
กลุม่เป้าหมาย:
กลุม่เกษตรกรผูส้ง่ออกกลว้ยหอมอนิทรีย์
46
ระยะเวลา : สินสุดโครง 30 กันยายน 2554
ค่าใชจ้่ายรายไตรมาส :
28,000
ผลการดําเนนิงาน :
การทดลอง ณ ปัจจุบันการทดลองที 1 ใหส้่วนทีนํามาผ่าหน่อใหเ้กิดตน้อ่อนพบว่า การผ่าหน่อจากเหงา้กลว้ยเก่าทใีหผ้ลผลติแลว้และการผ่าหน่อจากเหงา้กลว้ยออ่นทมีีอายุระหว่าง 3-6 เดอืน สามารถใหต้น้ทีแข็งแรงของตน้กลา้ใกลเ้คยีงกันแต่อัตราการรอดของหน่อจากเหงา้กลว้ยเก่าทีใหผ้ลผลิตแลว้มีแนวโนม้ทจีะตายมากกว่าหน่อจากเหงา้กลว้ยออ่นแต่อย่างไรก็ตามจํานวนของหน่อกลว้ยทีไดจ้ากเหงา้กลว้ยเก่าทใีหผ้ลผลิตแลว้มีจํานวนเฉลีย 12.6 หน่อตอ่เหงา้ ขณะทจํีานวนหน่อจากเหงา้กลว้ยออ่นเฉลยีประมาณ 4.7 หน่อตอ่เหงา้ แต่เนืองจากเหงา้กลว้ยเก่าทีใหผ้ลผลิตแลว้มีขนาดใหญ่จงึทําใหต้อ้งใชแ้รงมากในการตัดโดยเฉลียแลว้แรงงานหนึงคนจะใชเ้วลา 8 ชัวโมง จะไดเ้หงา้ประมาณ 230 หน่อส่วนการผ่าหน่อจากเหงา้กลว้ยออ่นแรงงานหนึงคนจะใชเ้วลา 8 ชัวโมงจะไดเ้หงา้ประมาณ 400 หน่อเมอืคํานวณค่าใชจ้่ายของหน่อจากเหงา้กลว้ยเก่าทีใหผ้ลผลิตแลว้และหน่อจากเหงา้กลว้ยอ่อนการทําหน่อจากเหงา้กลว้ยเก่าทใีหผ้ลผลิตแลว้มีตน้ทุนประมาณ 2.45 บาท ส่วน การทาํหน่อจากเหงา้กลว้ยออ่นจะมีค่าใชจ้่าย 4.95 บาท (เหงา้กลว้ยเก่าทใีหผ้ลผลติแลว้เกษตรกรจะขดุทงิแต่เหงา้กลว้ยออ่นมีราคา 6 บาท)การทดลองที 2 โดยกาํหนดใหช้นิดของวัสดเุพาะทีมีในทอ้งถนิเป็นปัจจัยทีช่วยเพมิการงอกจากการใชวั้สดุเป็นทรายทรายเพียงอย่างเดียวและการใชท้รายผสมกับขยุมะพรา้ว 1:1 พบว่า อัตราการเกดิของหน่อกลว้ยจากการใชท้รายเพียงอย่างเดยีวเป็นวัสดุเพาะมีนอ้ยมากเพียงไม่ถงึ 20 เปอรเ์ซ็นต ์ส่วนวัสดุผสมหน่อกลว้ยสามารถเกิดไดถ้งึประมาณ 90 เปอรเ์ซ็นต ์(เนืองจากดินทรายเมือแหง้จะมีความแข็งทีผิวหนา้ดนิ หน่อใหม่ทเีก ิดจงึไม่สามารถผ่านออกมาได)้ตน้กลา้หน่อกลว้ยทีใชท้รายเพียงอย่างเดยีวเป็นวัสดเุพาะมีความแข็งแรงนอ้ยกว่าวัสดผุสมอย่างเห็นไดชั้ดเจน(เนืองจากมีทรายเพียงอย่างเดยีวจึงทําใหด้ินแหง้เร็วกว่าเกินไป)การทดลองท ี3 การศกึษาเปรยีบเทียบการเจรญิเตบิโตของการปลกูหน่อกลว้ยปกตกิับหน่อกลว้ยทีไดจ้ากการผ่าหน่อในสภาพแปลงจรงิไดทํ้าการนําไปปลูกในแปลงเกษตรกรไดป้ระมาณ 1 เดือน ซงึการศกึษาจะมีการเก็บขอ้มูลดังต่อไปนี1. การเก็บขอ้มูลดา้นอัตราการเจรญิเตบิโต ซงึไดแ้ก ่ความสูง ขนาดตน้อัตราการเพมิความสูง ความสมบูรณ์ ความยาวใบ จํานวนใบ อัตราการเกิดโรค และการเขา้ทําลายแมลง รวมไปถงึความผดิปกติอนืๆ2. การเก็บขอ้มูลดา้นใหผ้ลผลติ ซงึไดแ้ก่ ระยะเวลาตงัแต่ปลูกจนใหผ้ลผลติ นําหนักผลผลติทังหมด ขนาดผลผลติ นําหนักผลผลติทีผ่านมาตรฐานการส่งออกและไมผ่่าน ผลผลติเฉลยีตอ่ตน้3. ขอ้มูลดา้นความคุม้ค่าตอ่การลงทุน ซงึไดแ้ก ่ตน้ทุนและกาํไรสุทธิของทัง 2 แบบ และความคุม้ค่ารวมถงึแนวโนม้ความเป็นไดใ้นการเปลียนแปลงระบบการใชห้น่อในอนาคต
ตอ้งใชเ้วลาอกีประมาณ 7 เพอืการทาํการเก็บขอ้มูลในการทดลองที 3ใหเ้สร็จสนิ
ปัญหา /อปุสรรค :
การดําเนินการวิจัยไม่สามารถทําใหไ้ดต้ามกําหนดทไีดทํ้าการกําหนดเนืองจากโครงการนีไดอ้อกใหต้อ้งทําการวจัิยอย่างนอ้ยเป็นเวลา 9เดือนจงึจะเก็บขอ้มูลไดห้มด แต่ไดเ้กิดอุปสรรคในการดําเนินงานดังนี 1.การเบกิจ่ายงบประมาณล่าชา้กว่าทีคาดไวม้ากและเมอืเงินเขา้สู่ระบบมหาวทิยาลัย ไดม้กีารเปลยีนผูบ้รหิารระดับสงูของมหาวิทยาลัยทําให ้ระบบการเบกิจ่ายเงนิยงิชา้ลงไปกว่าจะไดง้บประมาณในเดือน เมษายน2554 2. หลังจากไดง้บประมาณแลว้ไดเ้รมิดําเนินการแลว้แตเ่นืองจากประสบปัญหาดา้นสภาพอากาศ คือในเดอืนกุมพาพันธ์และเมษายนฝนในภาคใตนํ้าท่วมและดนิถลม่ ตน้ทีไดทํ้าการไวเ้กดิความเสียหายจนตอ้งเรมิการทําใหม่ และไม่สามารถหาวัสดุไดเ้นืองจากปัญหาในเรอืงนําป่าและดินถล่มในเสน้ทางทําการวิจัย มปัีญหาดา้นลมพายุทพีัดเขา้มาในเดือน
47
กุมภาพันธ์ทําใหโ้รงเรอืนทีสรา้งไวไ้ดรั้บความเสยีหายทังหมดจงึตอ้งรอการสรา้งใหม่ ซงึปัญหาทังหมดนีทําใหก้ารวิจัยชา้กว่าทีไดก้าํหนดไวม้ากจึงมีความจําเป็นตอ้งต่อเวลาออกไปจนถงึ วันที 30 เมษายน 2555
แนวทางการแกไ้ข :
ขอขยายเวลา
เอกสารแนบ :
บันทกึโดย : น.ส.ปณิดา กันถาดe-mail : [email protected]
รอการตรวจสอบ