Page 1
คำ�บรรย�ยวช� PS 707 ก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย
Human Resource Developmentผศ.เส�วลกษณ สขวรช (สงหโกวนท) วนท 5
มกร�คม พ.ศ.2550
ร�ยง�นวช� PS 707 *สงร�ยในสปด�หท 3 ของก�รบรรย�ย .- ใหนกศกษาทำารายงานความยาวไมเกน 20 หนา
กระดาษ A.4- หวขอรายงาน คอ “กระบวนก�รพฒน�ทรพย�กร
มนษย”.....กรณศกษาดงน….
1.ใหนกศกษาใชตวแบบการพฒนาทรพยากรมนษยของ ESCAP (ตามรปสามเหลยมอมตะ : HRD Model ของ ESCAP) มาศกษากระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยใน.....
-องคกรทนกศกษาทำางานอย โดยมองวาในองคกรของเรานนทำาอะไรบาง เชน การลงทน ใชประโยชน ใหประโยชนกลบคนมาเปนคณภาพชวต (มอะไรบาง)
-ในพนท /ชมชนทนกศกษาอาศยอย-กรณนกศกษาเปนเจาของกจการเอง / เถาแก ก
สามารถศกดในระดบเทศบาล ระดบจงหวด *การทำารายงานใหใชขอมลเชงเอกสาร(ตวเลขสถต
ตาราง) ขอมลทตยภม (ไมตองแจกแบบสอบถาม) การ
1
Page 2
สมภาษณใชไดแตใชเพอการวเคราะหเทานน ไมควรใชเปนขอมลหลก
ตวอยางเชน ....ศกษาจงหวดแพร ดจากขอมลของจงหวดในหวขอการศกษา โดยดแนวโนมเดกแพรเรยนจบม.3 ตอม.6 มากหรอไม ,ม.6 เรยนตอมหาวทยาลยมาหรอไม เดกทเรยนตอมหาลยมผหญง/ผชายเทาไหร ,ผชายเรยนสายวทย/สายศลปแลวกลบมาทำางานทแพรมากนอยแคไหน มงานอะไรใหเขาทำาบาง หรอจบแลวทำางานทอน
สวนขอมลในชมชน สามารถเขยนไดงาย เชน กจกรรมของสมาชกในชมชน
- รายงานตองมการอางองทถกตอง และมบรรณานกรมครบถวน
*การอางองกบบรรณานกรมนนแตกตางกน สมยกอนอางองเรยกวา Foot not (เปนเชงอรรถทอยตรงตนกระดาษ) แตอางองยคใหมจะเขยนแทรกในเนอเรอง โดยการวงเลบชอผแตง ,พ.ศ.ทเขยน และหนา แลวไปปดรายละเอยดไวททายบทหรอทายเลมวาผแตงคนนนเขยนหนงสอเรองอะไร
กลาวงาย ๆวาสามเหลยมอมตะทอาจารยใหไปนน ใหไปศกษาองคประกอบทง 3 ประการ คอ Investment , Utilization และ Provision
************************************************************
วช� PS 707 มคณ�จ�รยรวมบรรย�ย 4 ท�น ดงน
1.ผศ.เสาวลกษณ สขวรช (สงหโกวนท)
2
Page 3
2. ผศ.รวภา เปนอาจารยทสำาเรจปรญญาเอกจากคณะรฐศาสตรรนแรกรนท 1 และทานไดทำาปรญญานพนธเรอง สมรรถนะของขาราชการระดบกลางของไทย “ ”
3. ดร.บวร ประพฤตด เปนอาจารยทมประสบการณดานทรพยากรมนษยมาเปนเวลายาวนานกวา 10 ป ซงรบผดชอบการบรรยายเกยวกบประเดน.....
-การพฒนาทรพยากรมนษยในภาคเอกชน โดยการเปรยบเทยบทรพยากรมนษยระหวางภาคเอกชนกบภาครฐ
-กลยทธการจดการทรพยากรมนษย (Human Resource Management : HRM) ในองคการ
-กลยทธในการพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development : HRD)ในองคการทงภาครฐและเอกชน
4. รศ.ดร.สมหรา จตตลดากร เปนอาจารยททำางานวจยดานทรพยากรมนษยมากมาย ลาสดทำางานวจยเกยวกบวฒสมาชก (การตอบขอสอบของอาจารยสมหรา หามเขยนตอบแบบนำาทวมทง ทานถามประเดนไหนกตองตอบใหตรงประเดนนนทนท) อาจารยสมหรารบผดชอบการบรรยายในประเดน...
-นโยบายการพฒนาแรงงานไทยและการพฒนาสตร-งานวจยดานการพฒนาทรพยากรมนษยในประเทศไทยเนอห�ส�ระวช� PS 707 (Course Description)ศกษาความสำาคญของทรพยากรมนษยทมตอการ
พฒนาประเทศ และศกษาแนวคด ทฤษฎในการพฒนาทรพยากรมนษย รวมถงยทธศาสตรการพฒนาขององคการ
3
Page 4
สหประชาชาต นโยบายของรฐดานการพฒนาทรพยากรมนษย และการจดการดานทรพยากรมนษย ตลอดจนปญหาตาง ๆในการพฒนาทรพยากรมนษย
กลมทฤษฎก�รพฒน�กบก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยอ�จ�รยสรปทฤษฎก�รพฒน�ออกเปน 3 กลม
ดงน1. ทฤษฎก�รพฒน�เศรษฐกจแบบดงเดม
(Conventional Economic Development Theory) มอทธพลอยในทศวรรษ 1950 – 1960 เชน
-ทฤษฎกลมท 1 คอ ทฤษฎการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจตามตวแบบของรอสเทา ,ฮารอท โดมาร
-ทฤษฎกลมท 2 อ การเปลยนแปลงโครงสรางการผลตกบรปแบบการพฒนา เชน ทฤษฎของลอส ,ทฤษฎของเจนเนอร
เป�หม�ย : เนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (Economic Growth)
ยทธศาสตร : ใชการเจรญเตบโตแบบไมสมดล (Unbalanced growth) คอ ไมใหความสำาคญกบมตอน เชน มตดานสงคม/สงแวดลอม/มนษย
ยทธศ�สตร : การลงทนทางเศรษฐกจเนนการพฒนาอตสาหกรรม โดยการลงทนดานโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) เชน สาธารณปโภคเพอเปลยนแปลงโครงสรางการผลตจากเกษตรกรรมไปเปนอตสาหกรรม ตามแผนพฒนาฯฉบบท 1 ตามยทธศาสตรการพฒนาของจอมพลสฤษด โดยสรางคำาขวญวา นำาไหล ไฟสวาง ทางด “มงานทำา เพราะสงอำานวยความสะดวกเหลานเปนพนฐานท”
4
Page 5
ทำาใหนกลงทนภาคอตสาหกรรมมาลงทน จะเหนไดจากการเกดขนของนคมอตสาหกรรมมากมาย
*ทฤษฎของรอสเทา กลาววา การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ จะเตบโตอยางเปนขนเปนตอน เปนการกาวหนาแบบเฉยงขน โดยเรมตนจาก...
-ขนท1 เรมจากสงคมดงเดม (สงคมทงนา) -ขนท 2 เตรยมปรบพนดน -ขนท 3 การทะยานขน (take off) ชวงนเรมมการทำา
กจกรรมการลงทนดานอตสาหกรรม-ขนท 4 การไตระดบเพดานบน ( dive to maturity)
เพอเปนการทำาเพดานบนใหสงเหนอชนความแปรปรวนของอากาศในระหวางกำาลงทะลชนเมฆ
-ขนท 5 ชวงพนความแปรปรวนของบรรยากาศ (Smoot at sill) กาวสยคของสงคมอดมโภคา
ประเดนนอาจารยคอนขางเหนดวย เพราะชวงแรกเราตองหาเงนกอน เมอไดเงนมากคดถงขนท 2 คอ การกระจายรายได
HRD : มองมนษยเปนทรพย�กรเพอก�รผลต -การลงทนในทรพยากรมนษย เชน การศกษา การฝก
อบรม และพฒนานกวทยาศาสตรและเทคโนโลยถอเปนสวนหนงของการลงทนทางเศรษฐกจ (คอ เมอลงทนแลวตองนำาผลประโยชนมาใช)
-เชอวาการพฒนาทรพยากรมนษย จะนำาไปสการเพมผลผลต และการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ
-ทฤษฎเกยวกบมนษยในกลมนคอ ทฤษฎทนมนษย (Human Capital) ของ โดยธโอดอร วอลเตอร ชลทซ
5
Page 6
(Theodore Walter Schultz) ทกลาวไววา การลงทนในมนษย 1 สวน จะทำาใหเพมผลผลตได 30 – 40% (คอลงทน 100 บาทจะไดกำาไรเพมขน 30-40 บาท) เหนวาเปนจรง เพราะเมอมการลงทนในทรพยากรมนษยจะเพมความร/ทกษะ/ทศนคตของคนใหขยนขนแขงในการทำางาน ตามสโลแกนของจอมพลสฤษดทตอบสนองเรองการลงทนในทรพยากรมนษย คอ งานคอเงน เงนคองาน บนดาลสข “ “ซงสโลแกนนเปนการสรางทศนคตของคนใหขยนทำางาน อยาขเกยจ เพราะวาทำางานแลวจะไดเงน เงนทำาใหเรามความสข
เหตเปนเชนนกเนองจาก กอนหนานำาเสนอยทธศาสตรการพฒนาประเทศไทยในแผนพฒนาฯฉบบท 1,2 ไดมทมผเชยวชาญจากสหรฐฯและจาก World Bank ลงมาศกษาสงคมไทย พบวา สงคมไทยเปนสงคมเกษตรกรรม เนองจาก 80%ของประชากรในยคนนอยในภาคเกษตรกรรม/ชนบท ไมมความร และยงพบวาวถชวตของคนชนบท/คนในภาคเกษตรกรรมไมมการกระตอรอรน ไมมการแขงขน เพราะเกดจากปจจยดงตอไปน
- ความเปนอย สามารถหากนไดจากธรรมชาตในชมชนของตนเอง มความเปนอยทเรยบงายเหมอนกนทกครอบครว ไมตองแขงขนกน ทำาใหทศนคตของคนคอนขางเรอย ๆเฉอย ๆไมขยน ไมอยากทำางาน
-สภาพภมอากาศ ประเทศไทยเปนประเทศทมอากาศรอน ทำาอะไรกชาตองคอย ๆทำา ซงตางกบเมองนอกทตองเปนคนขยนทำาอะไรกตองรบเรงใหเรว ๆกเพราะเปนประเทศทมอากาศหนาวตองการความอบอนมวทำาอะไรชกชาอาจแขงตายได
6
Page 7
- ระบบการปกครอง จากประวตศาสตรกลาววา ระบบการผลตของไทยในอดตเปนเศรษฐกจการเมองแบบระบบศกดนา (มนาย ,ไพร)
*คนไทย แปลวา อสระ แตจรง ๆตงแตในอดตมาไมมคนทเปนอสระชน (Freeman)ในสงคมไทย เพราะถาคนใดไมไดเกดมาในตระกลราชวงศ/ขนนาง สถานภาพทสามารถเลอกไดมเพยง 2 สถานภาพเทานน คอ ไพรกบทาส
ไพร ม 2 ประเภท คอ ... -ไพรหลวง คอ ไพรทถกเกณฑแรงงานไปรบใชหลวง ใน
สมยอยธยาไพรหลวงจะเขาเดอนออกเดอน (เดอนหนงทำางานรบใชหลวง อกเดอนหนงกลบบาน) ซงไพรเหลานเมอเขาไปรบใชหลวงจะตองนำาสงของ/เครองมอ/เครองใชในการทำางานไปเอง เชน ขาวตาก(ขาวทหงสกแลวนำาไปตาก เกบใสไวในกระบอกไมไผ) ,นำาพรก, เกลอ เปนตน
จากเสภาขนชางขนแผนสอนพลายแกว ตอนพลายแกวขอลาสมภารคงวาจะสกจากการเปนพระเนองจากผาเหลองรอน เพราะไปไดเสยกบนางพมพตงแตเปนสามเณร ในไรฝาย ซงสมภารคงกลาววา อยาสกเลย จะสกไปใหเขาสกเอาหรอ“หวา ขอมอดำาแลวระกำาทกเวลา โลกบบาแบกกนจนบรรลย ถานายรกมงจะยงชว เอนดตวหาใหทำาการหนกไม ถานายชงกจะใชใหเจบใจ ชกไมเลอยซงสาระพา จะเหนวาคนทเปนไพรถา”นายรกกจะใหทำางานทไมหนก แตถานายเกลยดกจะใชงานหนก ๆ เพราะฉะนนคนทเปนไพรจะตองทำางานหนกทงเดอน สวนอกเดอนอยบานกจะไมทำางาน นอนสบใบจากอยกบบานเฉย ๆ ทำาใหทศนคตของคนไทยเปนคนไมขยนทำางาน ไมมความกระตอรอรนอยากทำางาน
7
Page 8
จะเหนวาทศนคตของคนนนสำาคญ ดงนนเมอตองการพฒนาประเทศกตองเปลยนทศนคตของคนในประเทศใหได ดงนนทฤษฎทนมนษยทกลาววา ถาตองการทำาใหผลผลตเพมขน จะตองเปลยนทศนคตของคน เพอใหเหนวางานคอพนฐานของชวต (ตรงกบทฤษฎของมารกซส ทใหความสำาคญของการใชแรงงาน)
เพราะฉะนนทฤษฎการพฒนาเศรษฐกจแบบดงเดมเหนมนษยเปนทรพยากรการผลต คอ มนษยเปนเครองมอ(Mean)ททำาใหเศรษฐกจเตบโต
แนวทางการพฒนาในยคนเรยกวา Supply Oriented คอ เปาหมาย วธการ ยทธศาสตรการพฒนาถกกำาหนดมาจากภาครฐ เปนการพฒนาทนำาโดยภาครฐ (State Led)
2. ทฤษฎยคหลงก�รพฒน�เศรษฐกจแบบดงเดม (Post Conventional Economic Development Theory) เรมใชในทศวรรษ 1970 -1980
เป�หม�ย : การพฒนาเศรษฐกจและการกระจายรายไดใหม(Growth with Redistribution) ใหความสำาคญกบประเดนความเสมอภาคทางสงคมเพมขนมาจากเปาหมายทางเศรษฐกจ ดแลเรองความยากจน การมงานทำา
การกระจายรายไดใหม (Redistribution) หมายถง การใชมาตรการทางภาษ เชน
-การเกบภาษเงนไดในอตรากาวหนา โดยนำาเงนภาษทจดเกบไดมาจดตงเปนกองทนประกนสงคม กระจายบรการ/สวสดการทางสงคมกลบสคนทวไปโดยเฉพาะคนยากจน
8
Page 9
-การเกบภาษทดนในอตราสง เพอลดแรงจงใจในการสะสมทดน เนองจากคนรวยมกำาลงในการซอทดนสง ทำาใหทดนกระจกอยในกลมคนรวยเพยงไมกกลม ซงปรากฏการณนกำาลงเกดขนในสงคมไทยในปจจบน จะเหนวามคนรวยอยเพยงไมกตระกลในเมองไทย
-การเกบภาษมรดก ประเทศไทยยงไมมการเกบภาษประเภทน เนองจากคนรวยทเขามาเลนการเมอง เมอเขามานงในสภากไมมใครทอยากออกกฎหมายเกบภาษตวเอง แตในประเทศทเจรญแลวภาษเหลานมองวาการมมรดกเปนการเอารดเอาเปรยบ เพราะคนเราควรมไวเพอบรโภค สวนทเหลอควรคนใหกบสงคม ทำาใหมการจดเกบภาษมรดกในอตราสงมาก เปนการลดแรงจงใจเศรษฐตาง ๆทจะเกบมรดกไวใหลกหลานจงตดสนใจบรจาคเงนเขามลนธ เชน บวเกตต เจาของบรษทไมโครซอรฟ บรจาค 3-4 หมนลานสหรฐฯเพอนำาไปเขามลนธ หรอดร.วกรม กรมดษฐ เจาของนคมอตสาหกรรมอมตะนคร บรจาคเงนสรางมลนธ
ในตางประเทศการบรจาคสรางมลนธกเพราะวาถาไมบรจาคเงนเหลานตวเองกตองเสยภาษเงนไดสงมาก ประกอบกบเงนเหลานไมสามารถถายไปสลกไดเพราะลกจะตองจายภาษเงนไดสงเชนกน แตอยางไรกตามเศรษฐเหลานมวธเกบเงนใหลกโดยการเกบเปนหน เพราะสามารถตกเปนมรดกใหกบลกได แตในขณะเดยวกนถาลกเปลยนหนเปนเงนกตองเสยภาษสงเชนกน สำาหรบประเทศไทยจะเหนไดจากการฉาวโฉของการใหหนกบลกมหาศาลกลายเปนประเดนรอนทางสงคม รวมทงรวารฐบาลทผานมามการหมกเมด/หลบเลยงภาษ
9
Page 10
*ประเทศนอรเวย เปนประเทศทไดชอวามคณภาพชวตทดทสดในโลก กลมประเทศสแกนดเนเวย เปนกลมประเทศทมคณภาพชวตดมาก เชน ระบบสวสดการสงคม/การจดเกบภาษดมาก การรวไหลยากมาก สามารถสรางจตสำานกทางสงคมใหมความซอสตยไมหนภาษ มการจดเกบภาษในอตรากาวหนา และจดตงระบบสวสดการสงคม ในประเทศอเมรกากเชนกน
จากหนงสอเรอง คณภาพชวตจากครรภมารดาถงเชง“ตะกอน ของดร” . ปวย อาจารยอยากใหนกศกษาอาน ทานไดเสนอสงคมไทยในอดมคต สมยมชวตทานทำางาน และบรโภคแตพอเพยง ไมสะสม สวนทเหลอคนใหกบสงคม
ยทธศ�สตร : เนนการลงทนทางเศรษฐกจและการลงทนทางสงคม เชน
-การจางงาน (Employment Oriented) ทำาอยางไรใหมการสรางงาน เพราะงานทำาใหเกดรายได จงมการวเคราะหการวางงานแอบแฝงในชนบท
ตามทฤษฎของลอส กลาววา ผลตภาพหนวยสดทายเปนศนย คอ คนทมลกมาก แตทดนมจำากดเทาเดม แรงงานจากลกคนทาย ๆไมไดเพมผลผลตแตเพมการบรโภค เพราะฉะนนจงตองหางานใหกบแรงงานแอบแฝงในชนบท
-การขจดความยากจน (Anti Poverty) เนนกลมคนจน จะตองรวาคนจนอยทไหนโดยการสำารวจหากลมเปาหมาย พยายามทจะวดจำานวนคนจนมกเปอรเซนต/กลานคนของประชากรในประเทศ กลมเปาหมายอยทไหน และพยายามเพมรายไดตอหวของคนยากจนเหลานน
10
Page 11
-ความจำาเปนพนฐาน (Basic Need Approach) ดประชาชนในระดบประเทศทงประเทศเพอตองการยกระดบการครองชพทวไปใหไดมาตรฐาน อยางตำาคอการไดรบการตอบสนองในปจจย 4 หรอความจำาเปนพนฐาน
รายงานสหประชาชาตทางดานการพฒนามนษยฉบบลาสดป 2007 รายงานออกมาวนท 6 พ.ย.2006 ณ.สหภาพแอฟรกาใต โดยเนนปญหาการขาดแคลนนำา ปญหาการไมมสวมใช
HRD: ยคนไมไดมองมนษยแคเปนปจจยทางการผลตเทานน แตเรมมองวาการลงทนในทรพยากรมนษยเปนการลงทนทางดานสงคม หมายความวา ไมไดหวงผลโดยตรงททำาใหเกดการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ เปนการมองภาพในระยะยาว โดยใหความสำาคญเกยวกบความเปนอยของมนษย เชน
-การศกษาขนพนฐาน -การลงทนในดานสขอนามย -การมงานทำา มรายได-ความกาวหนาในสถานภาพของสตร-การยกระดบคณภาพชวต-การไดรบการตอบสนองในความจำาเปนพนฐาน แนวทางการพฒนาในกลมทสองนยงคงเปนแบบ
Supply Oriented เหมอนเดมคอเปาหมายและแนวทางการพฒนาถกรเรมมาจากภาครฐ ซงบางครงอาจไมตรงกบความตองการของประชาชนกได
3. ทฤษฎเศรษฐศ�สตรก�รเมอง (Political Economy Theory หรอ New Household
11
Page 12
Economics: NHE เศรษฐศ�สตรครวเรอนใหม) มอทธพลเรมตงแตป 1990 เปนตนมา
เปนทฤษฎทใหความสำาคญกบคน ใหคนเปนศนยกลาง เราเหนผลสะทอนทชดเจนจากแผนพฒนาฯตงแตฉบบท 8 เปนตนมา
เป�หม�ย : การพฒนาอยทการอยด –มสข (แผนพฒนาฯฉบบท10 ใชคำาวา อยเยนเปนสข“ ”) ความผาสก การมคณภาพทดขน อยในสงแวดลอมทดขน
ยทธศ�สตร : 1. เนนการพฒนาในมตตาง ๆ ทหลากหลายทงทาง
เศรษฐกจ การเมอง ( ประชาธปไตย ) สงคม สงแวดลอม 2. ใหความสำาคญกบกลมคนทยากไร คนเสยเปรยบ
และดอยโอกาสในสงคม ( Marginalized ) แผนพฒนาฯ ฉบบท 8 กำาหนดไว 8 กลม คนทยากไร
คนเสยเปรยบและดอยโอกาสในสงคม (Marginalized) แบงออกเปน 8 กลม ไดแก
1). เดกทอยในภาวะลำาบาก ไดแก -เดกขอทาน ม 2 ประเภท คอ เดกขอทานชาวตาง
ประเทศ เชน บงคลาเทศ กบแกงของทาน-เดกเรรอน หมายถง พวกทสมครใจเรรอน อยบานไมได
เนองจากครอบครวแตกแยก โดนทำาราย ฯลฯ ในทสดถกชกจงไปหาอบายมข เชน ดมกาว ขายบรการทางเพศ แตโชคดทในกรงเทพฯ ม NGOs โครงการครเดนเทา ครขางถนนคอยสอนหนงสอใหกบเดกเรรอนเหลาน
-เดกทถกลอลวงไปขายบรการทางเพศ ในอดตกลมดอกคำาใตทางภาคเหนอโดงดงมาก เนองจากเปนความเตมใจ
12
Page 13
ของพอแม ซงเปนทศนคตทผดมาก ๆทพอแมมองลกเปนสนคา เหนเงนเปนสงสำาคญมากกวาสงอนใด และเอาความสำาเรจของเศรษฐกจทลกสงเงนกลบมาใหใชเปนมาตรวดความรำารวยของครอบครว
2). เดกยากจนทไมมโอกาสศกษาตอ เชน เดกในชนบททพอแมทงใหอยกบปยาตายาย สวนพอแมตองเขาไปทำางานในกรงเทพฯ ในทสดเดกเหลานกตองรบโลกทศนของคนแกไปโดยปรยาย ซงเปนโลกทศนทแคบ ไมมการแนะนำาชองทางในอนาคต
3). สตรทตกเปนเหยอธรกจทางเพศ หรอสตรทถกเลอกปฏบต เชน หญงบรการทางเพศถอวาเปนอาชพผดกฎหมาย ถกประณามจากสงคม ไมไดรบการคมครองจากรฐ ไมสามารถเปนผประกนตนได ผหญงทตกเปนเหยอธรกจทางเพศมทงทเตมใจและถกหลอกมา ทายทสดผหญงเหลานลงเอยดวยการเปนแมเลาตอไป หรอไมกตายดวยโรคราย
4). คนพการและยากไร ความพการทำาใหลำาบาก ชองทางการทำามาหากนหดสนลง
ทศนคตของคนในสงคมไทยไมคอยใหความสำาคญกบคนพการเพราะมองวาเปนเรองของเวรกรรม แสดงวาชาตทแลวตองทำากรรมไวมากชาตนกรบกรรมไปกแลวกน ในขณะทบางคนมองคนพการเปนคนทนาสงสาร สมเพช แลวหยบยนความชวยเหลอในลกษณะทกลายเปนผรบแตฝายเดยว ไรศกดศร เชน เหนคนพการนงขอทานแลวเราใหเงนไปเพราะความสงสาร การกระทำาในลกษณะนไมถกตอง เราตองมองคนพการในมมมองใหม/ทศนะใหมวา ถงแมจะพการแตกม
13
Page 14
ศกยภาพ ทำาอยางไรจงจะพฒนาศกยภาพของเขาใหสามารถพงตนเองได และอยอยางมศกดศร
ซงมมมองนเปนมมมองใหมสำาหรบคนไทย ในขณะทฝรงมมาเนนนาน มองคนพการวาเขามศกดศรความเปนมนษย ตะวนตกจะดแลคนพการแบบใหคนพการชวยเหลอตนเองมากทสด มความทระนงในศกดศรของตวเอง ไมตองการใหผอนมองตนเองเปนคนทนาสงสาร สมเพช เชนเดยวกบสมาคมนกเขยนดวยปากของไทยของคนพการ จะซอภาพหรอไม ไมวากน เพอใหคนเหลานมอาชพและสามารถยนไดดวยความทะนง ดกวาการใหทานหรอสงคมสงเคราะหอยางเดยว
คนพการในสงคมไทยมมากมาย อยางเชน -อาจารยคณะนตศาสตร ม.ธรรมศาสตร ตาบอดไปไหน
มาไหนจะจงหมา -คณงามพนธ (พสาวคณอภสทธ) เปนผทมความ
เชยวชาญทางดานภาษามาก ศกษาจบปรญญาตรดานภาษาหนมาทำางานอสระโดยการแปลหนงสอขาย ปจจบนกาวหนากลายเปนเจาของสำานกพมพ
-บตรของหมอทพการเปนโปลโอ ปจจบนเปนนกเขยนชอดงมผลงานเขารอบชงรางวลซไรทป 2545/2546 เรอง โลกของจอม เปนเรองราวของจอม ซงเปนเดกพการทอย“ ”
หนาจอคอมพวเตอร โดยการ Search ขอมลจากคอมพวเตอรแลวนำาไปความรมาเขยนเปนเรองสน (ผทมลกกำาลงอยในชวงวยรนอาย14 -16 ป ควรอานเปนอยางยง นอกจากความสนกจากการผกเรองทดแลวยงไดความรทางออมจากการ Search ขอมลมา)
14
Page 15
ประเทศพฒนาแลวสวนใหญจะมการพฒนาชวตทด เปนสงคมทใหโอกาสคนพการ โดยการจดสงอำานวยความสะดวกใหกบคนพการเพอทดแทนกบสงทเขาขาดโอกาสไป เชน
-การออกกฎหมายบงคบใหสถานประกอบการไมกดกนหรอเลอกปฏบตกบคนพการ สถานประกอบการตองรบคนพการเขาทำางานอยางนอย 1 อตรา
-มการสรางโรงเรยนสำาหรบคนพการ -ยอมรบสทธทเทาเทยมกนของคนพการ-สถานรถไฟ /รถใตดนตองมสถานสำาหรบคนพการ ม
ลฟต -ธนบตรตางประเทศมปมสำาหรบคนพการเพอใหรวาเปน
ธนบตรใบอะไร เหรยญอะไร-สถานทราชการตองมหองนำาสำาหรบคนพการใน พ.ศ. 2544 ไทยไดรบรางวล FDR จากมลนธแฟรง
กลน ด. รสเวลท (อดตประธานาธบดสหรฐฯ กอนสงครามโลกครงทสอง (เปนประธานาธบดทพการนงอยบนรถเขน) ในฐานะทประเทศไทยมพระราชบญญตดแลคนพการ ใหสถานประกอบการรบคนพการเขาทำางานโดยไมเลอกปฏบต แตปรากฏวามฝรงเขยนจดหมายไปดาในหนงสอพมพ The Nation วาสงคมไทยไมควรไดรางวลนเพราะไมเคยมสาธารณปโภคทอำานวยความสะดวกแกคนพการ และจตใจของคนไทยไมไดมองคนพการในทศนะทถกตอง
5). ผสงอายทยากจนไมมคนเลยงด ปจจบนกำาลงกลายเปนปญหาใหญในสงคมไทยสวนใหญอยในชนบท เพราะจะกลายเปนสงคมคนแก ปจจบนมคนแกประมาณ 10 %ของประเทศ (ประมาณ 6 ลานคน) และมแนวโนมมากขน
15
Page 16
เรอย ๆเพราะวาคนไทยมอายยนมากขนเฉลย 70-72 ป ตองใหใหเครดตกระทรวงสาธารณสข เนองจากเปนความสำาเรจของการพฒนาประเทศ
ปจจบนโดยทวไปคนไทยจะไมเสยชวตดวยโรคระบาดเหมอนเชนในอดตทมโรค 4 โรคทคราชวตผคนลมตายมากมาย คอมาลาเรย ฝดาษ ไขรากสาด วณโรค แตจะเสยชวตดวยโรคคนรวยหรอโรคกนดอยดเขามาแทน อยางเชน
1.โรคเบาหวาน เปนภยเงยบทคอย ๆกดกรอนบอนทำาลายระบบตาง ๆของรางกายโดยเฉพาะอยางยงเสนเลอด เนองจาก...
-คนไทยชอบกนรสหวาน พบวาคนไทยบรโภคนำาตาลมากกวา 8 ชอนชาตอวน ทง ๆทขดความปลอดภยอยท 6 ชอนชาตอวน
-ชอบกนขาว/แปงมาก ๆ-การดมนำาอดลม เพราะแปบซ โคลาในประเทศไทยหวาน
ทสดในโลก หวานจนเราดมเปลา ๆ ไมไดตองดมกบนำาแขง -กบขาวทกชนดใสนำาตาล2.โรคหวใจ 3.โรคไขมนอดตนในเสนเลอด สวนใหญมกเกดกบผท
ชอบทานอาหารทอด ๆและอาหารทมไขมนมาก ๆเชนขาหม 4.โรคมะเรง ปจจบนพบวามคนตายดวยโรคนมากเปน
อนดบหนง มะเรงทพบอนดบหนงในผชายคอมะเรงปอด (เกดจากการสบบหรจด) รองลงมาคอมะเรงตอมลกหมาก และมะเรงตบ(เกดจากเชอไวรสตบอกเสบบ) สวนผหญงอนดบหนงของผหญงคอมะเรงปากมดลก อนดบสองคอมะเรงเตานม และมะเรงรงไข
16
Page 17
ปจจบนสงคมไทยเปนสงคมทมคนแกปรมาณมากขน ในขณะทเดกลดลง เนองจากนโยบายการคมกำาเนดประสบผลสำาเรจ สงผลใหการมบตรลดนอยลง อตราการเพมประมาณ 1 -1.2 ตอครอบครว (ครอบครวหนงมลกไมเกน 2 คน) ทำาใหโครงสรางประชากรของสงคมไทยเปลยนแปลงไปมลกษณะฐานแคบเหมอนทรงบาตรพระ
ปจจบนสงคมญปนกลายเปนสงคมคนแกมากทสด เพราะเปนประเทศทคนมอายยนมากทสดในโลกอายเฉลยประมาณ 82 ป สงผลใหประเทศมภาระคาใชจายในการดแลรกษาพยาบาลสง เพราะโรคคนแกตองเสยคาใชจายสง/ใชเงนมาก
6. คนยากจนทงในชนบทและในเมอง เชน กลมชายขอบ เปนกลมทยากจนมาก ๆเนองจากไมไดรบผลพวงจากการพฒนา เชน คนทอยในชนบทหางไกลมาก ๆไมมททำากนตองรบจางทำามาหากน ในขณะคนทอยในเมองสวนใหญอาศยอยในสลม ใตสะพาน
7. ผถกคมประพฤตและผถกตองขง เปนกลมทมกถกมองขามหรอถกลม สงคมสมนำาหนา/ซำาเตม แตโลกปจจบนมองถงสทธมนษยชนเพราะการปฏบตตอนกโทษในสมยกอนไมมใครรเหน แตปจจบนมการใหโอกาสนกโทษใหมการฝกอบรมอาชพและใหมการศกษาเลาเรยน จะเหนไดจากมหาลยสโขทยธรรมาธราชไดนำาความรไปใหผตองขงถงในคก เชน นกโทษเสรม สาครราช นกโทษคดฆาอำาพลางจนจรา ปจจบนศกษาจบนตศาสตรจาก ม.สโขทยธรรมาธราช และกำาลงศกษาตอปรญญาโท อยในคกทำาหนาทเปนอาจารยใหญสอนนกโทษคนอน ๆ
17
Page 18
ซงสงเหลานเปนการใหโอกาสใหนกโทษเหลานกลบออกมาใชชวตอยางปกตได เพราะบางครงนกโทษบางคนไมไดทำาชวเพราะสนดาน แตกระทำาไปโดยบรรลภาวะโทสะ หรออยในภาวะกดดนไมมทางออก เปนแพะรบบาป อยางเชนกรณเชอรแอน
8. คนไทยตางวฒนธรรม ชนกลมนอย ซงเปนคนทไมมปากมเสยง สวนใหญอยแถบตะเขบชายแดน เชน ชาวไทยภเขา ชาวเล(เกาะสรนทร) เปนผทไมมสญชาต ไมมการศกษา จะเสยเปรยบเพราะอยในพนททหางไกล การคมนาคมยากลำาบาก
แนวคดของกลม Political Economy Theory น เรยกวาเปนพวกนกอดมคต(Altruism) ททำาประโยชนเพอคนอน ซงตรงขามกบกลม Egoism ททำาเพอผลประโยชนของตนเอง บางครงเรยกกลมนวา Self – centric เปนกลมทเอาตวเองเปนศนยกลาง ทำาสงใดมกจะคำานงถงตนเองเปนหลก
การพฒนาทผานมาเปนเศรษฐศาสตรแบบเนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจไมไดคดถงคนวาการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจจะตกอยกบคนจรงหรอไม แตเศรษฐศาสตรครวเรอนใหมจะยดมนษยเปนศนยกลาง เปนเปาหมายของการพฒนาไดแกการอยดมสข ความผาสก การมชวตอยในสภาพแวดลอมทดขน เรมเปลยนแปลงตงแตแผนฯ 8 เปนตนมาโดยวางแผนแบบยทธศาสตร (Strategic Planning) เรมตนจากการกำาหนดวสยทศนวาสงคมไทยควรเปนอยางไร
18
Page 19
3. เนนการมสวนรวมของประชาชน เชน ประชาพจารณ(Public Hearing) ประชามต(Referendum) ซงสอดคลองกบกระแสปจจบน เปนแนวคดประชาธปไตยทแบงออกเปน 3 กลมใหญ ๆคอ
1.ประชาธปไตยในทางตรง (Direct Democracy) หมายความวา ประชาชนทกคนทมสทธในความเปนพลเมอง จะมสทธเทาเทยมกนในการแสดงความคดเหน/ลงมตในเรองทเกยวกบการเมองการปกครอง
เชน ในสมยกรกโบราณหรออาณาจกรโรมน มการประชมโดยใหประชาชนมาลงมตแสดงความคดเหนในเรองสำาคญ ๆ จะเหนวาสามารถกระทำาไดเนองจากคนทเปนพลเมองกรกจรง ๆมไมมากประมาณ ¼ ของประชากรทงหมดในอาณาจกร สามารถออกมามสทธมเสยงโดยไมตองมตวแทน ในขณะท ¾ ของคนในประเทศเปนพวกทาส จะไมมสทธมเสยงเพราะถอเปนพลเมองอกชนหนงทไมใชเจาของประเทศ ซงอาจเปนเชลยสงคราม คนทเปนหน
2. ประชาธปไตยแบบตวแทน (Representative Democracy) เปนประชาธปไตยทเราใชกนมาเปนเวลายาวนานตงแตพ.ศ.2475 สวนในสหรฐฯเรมใชกนในป 1776 เนองจากเปนสงคมใหญ มประชากรมาก จงตองมการเลอกตวแทนเขามาประชมทศาลาประชาคม และผทมสทธเลอกตงตวแทนจะตองเปนผทเสยภาษใหรฐเทานน แมแตผหญงกไมมสทธเลอกตงยงถกกดกน
3. ประชาธปไตยแบบมสวนรวม (Participative Democracy) ซงมแนวคดมาจากทฤษฎทางเลอกสาธารณะ(Public Choice Theory) อธบายวา คนเรา
19
Page 20
เวลาตดสนใจเลอกทางเลอก โดยธรรมชาตจะตดสนใจเลอกเขาขางผลประโยชนของตวเอง เชนตวอยางถนนควายเดน โดยส.ส.ชยภมทานหนงมทแปลงหนงเปนทตาบอด ตอมาเมอไดเปนส.ส.ไดเงนงบประมาณเพอมาพฒนา/ดแลประชาชนในจงหวด จงทำาการตดถนนผานทดนของตนเอง จะเหนวามส.ส.ทานนคนเดยวทไดประโยชนจากการตดถนนครงนนโดยการใชงบประมาณหลวง หลงจากนนมนกขาวเขาไปทำาขาวและเปดโปงออกมาใหประชาชนไดรบร ทำาใหส.ส.ทานไดรบฉายาวา ส“ .ส.ถนนควายเดน ”
จะเหนวาสงคมทพฒนาแลว เปนสงคมยคเทคโนโลยสาระสนเทศ ยคขอมลขาวสารทสามารถเขาถงไดงายมากกวาเดม เพราะฉะนนประชาชนไมควรปลอยปละละเลยใหภาระนนเปนของตวแทนของเราเทานน เราตองเขาตรวจสอบผแทนทเราเลอกเขาไปทำาหนาท และตองมสวนรวมในการตดสนใจ โดยมกลไกตาง ๆทเขามาชวยในการตดสนใจแบบประชาธปไตย ไดแก
- การทำาประชาพจารณ (Public Hearing) โดยเฉพาะโครงการใหญ ๆทสงผลกระทบตอสงแวดลอม /การดำาเนนชวตของชมชน /วฒนธรรม (รปแบบแผน/ประเพณ/จารตของคนในชมชน) ควรตองปรกษาหารอกบชมชนกอนทจะลงมอกระทำา แตบางครงเปนแรงกดดดจากกระแสโลก ทำาใหมกฎหมายประชาพจารณออกมา แตกถกวพากษวจารณวาเปนเพยงรปแบบทแสดงใหเหนวากระทำาแลว บางครงไมไดมความคดเหนจรง ๆเปนการบดเบอน หรอตดสนใจทำาโครงการไปแลว ๆคอยทำาประชาพจารณเพอใหเหนวาไดทำาแลวตามกฎหมาย
20
Page 21
-ประชามต (Referendum) ตองยดถอคะแนนทไดออกมา เชน สหภาพยโรปมการใชเงนสกลยโรแทนทเงนสกลทองถนเดม (ฟรงค,มารก...) แตมประเทศสมาชก EU 2 ประเทศทไมใชเงนสกลยโร คอ ประเทศองกฤษทยงคงใชเงนปอนด และประเทศสวเดนกยงคงใชเงนโคลนเหมอนเดมเชนกน เนองจากใหประชาชนมการทำาประชามต
ในกรณประเทศสวตเซอรแลนด เปนประเทศทไมเขารวมเปนสมาชก EU เพราะมการลงประชามตไมเขา EU นอกจากนการปองกนยาเสพตดในสวตเซอรแลนดเปนสงทนาแปลก คอ ประชาชนในบางจงหวดของสวตเซอรแลนดไดออกเสยงลงประชามตวา จะอนญาตใหคนเสพยาเสพตดไดอยางเสร แตตองมพนทควบคม เนองจากมเหตผลทวาการกระทำาผดสงทอยใตดน เมอนำามาอยบนดน/ถกกฎหมาย จะทำาใหสามารถดแลและควบคมไดงายขน เชน การขายเขมฉดยา การขายตวยา และสามารถรไดวาใครบางทเขารบการบรการ ทำาใหงายตอการเขาบำาบดรกษาคนตดยา
สวนประเทศเนเธอรแลนด มการออกกฎหมายอนญาตใหผปวยตดสนใจทจะจบชวตตวเองไดดวยตนเอง เชน กรณเปนโรครายแรง ทกขทรมาน รกษาไมหาย อยไปชวตไรคณภาพ สนเปลองเงนทอง เปนภาระแกญาตพนอง
*สหภาพยโรป วววฒนาการมาจากตลาดรวมยโรป เปนสภาพของพวกพอคาถานหน กอตงโดยประเทศองกฤษ
-การลงชอถอดถอน โดยประชาชนสามารถเขาชอถอดถอนนกการเมองตามรฐธรรมนญป 2540 แตจะเหนวาเปนหมนไมสามารถนำาไปปฏบตไดจรง เนองจากทผานมาเขยนเอาไวดแตผนำาไปปฏบตมชองทางในการละเมด
21
Page 22
-สงเสรมการรวมกลมของประชาชนเพอใหมสวนรวมในการพฒนา โดยไมมองวาการพฒนาเปนภาระของรฐหรอภาคเอกชนแตผเดยว ในขณะทภาคประชาชนกจะตองมสวนสำาคญ เพราะฉะนนตองสงเสรมการรวมกลมภาคประชาสงคม (Civil Society)
ภ�คประช�สงคม (Civil Society) เปนการรวมกลมของคนเพอททำากจกรรมตามความเชอ/ความสนใจของเขา และเปนการดำาเนนการทไมอยภายใตอำานาจรฐ เปนการรวมกลมทมพลงเหนอปจเจกบคคลแตอยภายใตรฐ ซงแบงออกเปน 2 กลม ดงน
1.กลมประชาคม (Community) คอ การรวมกลมกนของภาคประชาชน เชน กลมแมบาน กลมสหกรณออมทรพย กลมรากหญาตาง ๆ ซงเปนกลมททำากจกรรมเพอกลมของตวเอง
2.กลมองคกรพฒนาเอกชน (NGOs) เปนพวกทมอดมการณ หวงใยในปญหาเรองใดเรองหนง ซงกระทำาไปตามอดมการณ/ความเชอของตนเอง เชน กลมสนใจการอนรกษสงแวดลอม กลมสนใจเรองมนษยชน กลมสนใจเรองสนตภาพ กลมสนใจเรองสาธารณสข เชน สภากาชาด กลมททำาดานการศกษา ประชาธปไตย เศรษฐกจ
4. เนนการตดสนใจในระดบปจเจกบคคล ( Individual choice ) ระดบครว เรอน / ครอบครว ( Household ) ระดบ ชมชน ( Community ) ภาคเศรษฐกจทไมเปนทางการ ( Formal Sector ) เปนการตดสนใจในระดบจลภาค
22
Page 23
เปนการจงใจใหฝายตางทำาการตดสนใจลงทนในทรพยากรมนษย
5. เนนนโยบาย proactive คอ นโยบายปองกนกอนแกไข เปนการชงลงมอกอนทปญหาจะเกดขน และนโยบาย demand – oriented policy คอ นโยบายทเกดมาจากภาคประชาชนหรอผรบบรการทเขารวมในการกำาหนดนโยบาย
HRD : ก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย1. ไมไดมองมนษยเปนทรพยากรการผลต แตมองวา
มนษยนนเองคอเปาหมายปลายทาง(End)ของการพฒนา ซงพฒนาไปเพอความสขของมนษยหรอของสมาชกในสงคม
2. การสรางความมนคงของมนษยในสงคม (Human Security) จะเหนวาในป 1994 สหประชาชาตไดนำาประเดนนชขนมาแลวมการทำารายงานประชาชาต ชอวา Human Security และความคดนไดเผยแพรใหชาวโลกไดรจก ในทสดเมอมการปฏรประบบราชการป 2545 มพรบ.ปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม และไดจดตงกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยขนมา
3. การพฒนามนษย (Human Development) เปนการยกระดบคณภาพชวตของมนษยนนเอง
จะเหนวาแนวคดเรองความมนคงมนษยมมาตงแตกอนสงครามโลกครงท 2 ในสหรฐฯ ค.ศ. 1935 ไดออกพรบ. Social Security (ความมนคงทางสงคม) ซงเปนกฎหมายทเปนทมาของการจดระบบรฐสวสดการ หรอการจดตงกองทนความมนคงทางสงคม ซงเปนผลพวงจากภาวะเศรษฐกจตกตำาทวโลกป 1930 โดยจอรน เบนารด เคนส ไดแพคกระเปาไปจบเขาคยกบประธานาธบดแฟรงคกลน ด.รส
23
Page 24
เวลส โดยกลาววา จะตองใหภาครฐเขาไปชวยกระตนเศรษฐกจ เพราะเศรษฐกจเสรนยมแบบคลาสสกมนไมไดผลแลว ดงนนในภาวะเศรษฐกจตกตำารฐตองเขาไปจดการ สงผลใหเกดพรบ. Social Security ขนมา และมองวาตราบใดชวตไมมความมนคงชวตจะไมมความสข............................
* ขอสอบวช�นม 4 ขอ บงคบทำ�ทกขอส�ระน�ร...-ฝรงเศสไดนำาวถชวตการนอนกลางวนของคนลาวออก
มาเผยแพร เพราะลาวเปนเมองขนของฝรงเศส และไดเขามาสรางวฒนธรรมครอบวถการดำาเนนชวตของคนลาวกลายเปนวฒนธรรมคนลาวทชอบนอนกลางวน
************************************************************
24