Page 1
รศ.ดร.จลชพ ชนวรรโณกรตยาจารยแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร
22 พฤษภาคม 2557
สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว นาลงทนหรอไม มโอกาสแคไหน ?
อะไรเปนอปสรรคในการทาธรกจกบลาว ?
การเมอง - ลาวมเสถยรภาพทางการเมอง ลาวกาลงเปนโอกาสของไทย
- ลาวเปนจดเชอมตอกบ จน - เวยดนาม - พมา - กมพชา
- แมลาวจะเปนคอมมวนสต แตกไมแขงกราว และคอนขางประนประนอม
- ลาวกงวลตออทธพลของจน และเวยดนาม จงอยากคบกบไทยมากขน
เศรษฐกจ - ประชากร 6.3 ลานคน / ตลาดทมตองการสนคาอปโภค บรโภค
- มทรพยากรธรรมชาต เชน แรธาต และพลงงานนา
- มศกยภาพในการลงทนในภาคเศรษฐกจตางๆ
*** ดงนนลาวเปนโอกาสในการทาธรกจของไทย ***
เจาะลกลาว: โอกาสและอปสรรค
2
Page 2
ชมพระธาตหลวง ทเวยงจนทน
ชมวงเวยง ไมหางจากเวยงจนทน
ชมวดเชยงทอง ในหลวงพระบาง
ชมทงไหหน ทเชยงขวาง
ชมนาตกหลผ คอนพะเพง
ชมปราสาทหนวดพ ทจาปาสก
จะรจกลาว: ตองหาโอกาสเดนทางเยอนลาว
3
เจาะลกลาว: โอกาสและอปสรรคของไทย1. ลาวในปจจบน: การเมอง เศรษฐกจ และสงคม
2. ความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางไทย-ลาว
3. จดออน จดแขง โอกาสและอปสรรคของลาว
4. โอกาสและความทาทายของไทยในการดาเนนธรกจในลาว
4
Page 3
1.1 สภาพทวไปทางกายภาพ1.2 ยอนพนจความเปนมาของลาวในอดต1.3 การเมองลาวในปจจบน1.4 เศรษฐกจลาวในปจจบน
1. ลาวในปจจบน: การเมอง เศรษฐกจ และสงคม
5
1.1. สภาพทวไปทางกายภาพ
สภาพแวดลอมทางกายภาพ ทตง เอเชยตะวนออกเฉยงใตภาคพนทวปบนคาบสมทรอนโดจน ไมมทางออกทางทะเล
ทศเหนอตดกบจน พรมแดน 505 กม. ทศตะวนออกตดเวยดนาม พรมแดน 2,069 กม.ทศใตตดกมพชา พรมแดน 435 กม. ทศตะวนตกตดไทย พรมแดน 1,810 กม. และพมา 236 กม.
พนท 236,800 ตร.กม. เมองหลวง เวยงจนทน ประชากร 6,380,000 คน ศาสนา พทธ ภมอากาศ เขตรอน ฝนตกซก ม 3 ฤด ทางตอนเหนอ อากาศเยน
6
Page 4
7
สภาพแวดลอมทางการเมอง ระบบการเมอง คอมมวนสต ภายใตพรรคประชาชนปฏวตลาว ตงแต 1975 การปกครอง แบงเปน นครหลวงเวยงจนทน และแขวง 16 แขวง (เทยบเทาจงหวด):
เชกอง อตบอ จาปาสก หลวงพระบาง เชยงขวาง หลวงนาทา บอแกว คามวน สะหวนนะเขต บอลคาไซ ไชยะบร พงสาล สาระวน อดมไช หวพน
วนชาต 2 ธนวาคม ประธานประเทศ จมมะล ไชยะสอน นายกรฐมนตร ทองสง ทามะวง
8
Page 6
สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ ระบบเศรษฐกจ สงคมนยมทใชกลไกตลาด ปฏรปดวย นโยบาย “จนตนาการใหม”
นาทนนยมเขามาผสมผสมกบสงคมนยม GDP 8% ทรพยากรธรรมชาต ถานหน ทองคา ทองแดง และแหลงผลตกระแสไฟฟาจากพลงนา สนคาออก ไมแปรรป ผลตภณฑไม สนแร กาแฟ เสอผาสาเรจรป สนคาเขา นามนเชอเพลง รถจกรยานยนตและสวนประกอบ
เครองจกรกล เครองใชไฟฟา คคาสาคญ ไทย จน เวยดนาม ผลงทนรายใหญ เวยดนาม จน ไทย
11
สภาพแวดลอมทางสงคม
เชอชาต 68 ชาตพนธ ประกอบดวย
ลาวลม อาศยอยตามรมฝ งแมนาเปนเชอชาตลาว (68%) ลาวเทง เชน ขม (22%)
ลาวสง เชน มง รอยละ 10
ศาสนา พทธ (75%) ครสต (ประมาณ 100,000 คน)
แหลงทองเทยว เวยงจนทน
หลวงพระบาง
ทงไหหน
คอนพะเพง และหลผ
12
Page 7
1.2. ยอนพนจความเปนมาของลาว ค.ศ. 1353 พระเจาฟางมรวบรวมชมชนในลานชางเขาเปนอาณาจกรลาว
ลาวในสมยพระเจาไชยเชษฐาธราช รวมมอกบอยธยาทาความตกลงกบพระเจาจกรพรรด ดวยการสรางเจดยศรสองรก ทอาเภอดานซาย จ.เลย
ลาวเผชญกบปญหาความสมพนธในการแยงชงความเปนใหญระหวางพมากบไทย
13
ค.ศ. 1778 ลาวถกรวมเปนประเทศราชของสยามในสมยรตนโกสนทร เพอปองกนมใหลาวรวมมอกบพมาเปนภยคกคามตอสยาม
ค.ศ. 1827 เจาอนวงศ ผนาลาวจากเวยงจนทรพยายามตอสใหลาวไดรบเอกราช แตไมสาเรจ
ค.ศ. 1893 จกรวรรดฝรงเศสยดครองเวยดนามและขยายอทธพลเขามาในลาว บงคบลาวใหเปนรฐในอารกขาของฝรงเศส
ฝรงเศสรวมลาว 3 อาณาจกร เวยงจนทน หลวงพระบาง และจาปาสก เขาเปนสวนหนงของอาณานคมอนโดจนของฝรงเศส
ค.ศ. 1920 โฮจมนห ผนาชาตนยมของเวยดนาม พยายามเรยกรองเอกราชอนโดจน ตอมาไดรบการสนบสนนจากองคการคอมมวนสตสากล (COMINTERN) ในสหภาพโซเวยต
ค.ศ. 1941-1945 โฮจมนห รวมมอกบ OSS ของสหรฐฯ ตอตานญปน หวงไดรบเอกราช
14
Page 8
ค.ศ. 1946-1954 โฮจมนหและเวยดมนหตอตานฝรงเศส ทหารฝรงเศสแพกองกาลงเวยดมนหภายใตการนาของโฮจมนห และโว เหวยน ยบ ทสมรภมเดยนเบยนฟ ใกลชายแดนลาว-เวยดนาม นาไปสการประชมทเจนวา ค.ศ. 1954 ลาว กมพชา และเวยดนาม ไดรบเอกราช โดยเวยดนามแบงเปนเวยดนามเหนอและเวยดนามใต
ค.ศ. 1954-1975 การเมองลาวตงเครยด ระหวางลาว 3 ฝาย กลายเปนสงครามกลางเมองระหวาง
ลาวฝายขวา ภายใตการนาของ เจาบญอม ณ จาปาสก และนายพลภม หนอสวรรค
ลาวฝายซาย ภายใตการนาของ เจาสพานวง และไกสอน พมวหาน
ลายฝายกลาง ภายใตการนาของ เจาสวรรณภมา และรอยเอกกองแล
ค.ศ. 1975 2 ธ.ค. ลาวเปลยนแปลงการปกครองจากราชอาณาจกรลาว เปน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปปล)
15
1.3. การเมองลาวปจจบน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปปล) มการปกครองและระบบเศรษฐกจแบบคอมมวนสต
ซงมการรวมศนยอานาจทางการเมอง (Centralism) อยทพรรคประชาชนปฏวตลาว และมระบบเศรษฐกจแบบคอมมวนสต ซงมการวางแผนและควบคมจากสวนกลาง (Centrally Planed and Controlled Economy) ตงแต ค.ศ. 1975-1991
ในยคหลงสงครามเยน ภายหลงการลมสลายของคอมมวนสตในยโรปตะวนออกใน ค.ศ. 1989 และสหภาพโซเวยตใน ค.ศ. 1991 ทาใหประเทศคอมมวนสตเหลอเพยง 5 ประเทศ คอ ควบา เกาหลเหนอ จน เวยดนาม และลาว
ลาวยงคงมระบบการเมองแบบคอมมวนสต แตไดปฏรประบบเศรษฐกจดวย “นโยบายจตนาการใหม” นาทนนยมเขามาผสมผสานกบสงคมนยม เปนระบบเศรษฐกจแบบผสม (Market Socialism) ลาวเรมเปดประเทศเพอคาขายกบตางประเทศ และเขาเปนสมาชกองคการอาเซยนใน ค.ศ. 1997
16
Page 9
ในศตวรรษท 21 ลาวมการพฒนาอยางตอเนอง และมระบบการเมองทมเสถยรภาพ โดยระบบการเมองคอมมวนสตซงประกอบดวย 3 สถาบนหลก คอ พรรค รฐ และกองทพ โดยพรรคประชาชนปฏวตลาว ทาหนาทกาหนดนโยบายทงมวล ทงนโยบายการเมอง เศรษฐกจ สงคม และการตางประเทศ
โครงสรางของพรรค ประกอบดวย สมชชาพรรคแหงชาต (National Party Congress) เปนทประชมผนาพรรคจากทวประเทศ โดยทาหนาทเลอก “คณะกรรมการกลาง” (Central Committee) ทาหนาท กาหนดนโยบายตามกรอบทสมชชาพรรคกาหนด และเลอก “กรมการเมอง” (Politburo) เปนศนยกลางการนาของอานาจ
เลขาธการพรรคประชาชนปฏวตลาวคนปจจบน คอ จมมะล ไซยะสอน
ประธานประเทศ คอ จมมะล ไซยะสอน
นายกรฐมนตร คอ ทองสง ทามะวง
17
1.4. เศรษฐกจลาวในปจจบน
ลาว เปนประเทศทพงพาการลงทนจากตางประเทศ การทองเทยว และการสงออกกระแสไฟฟา
การลงทนในลาว จนเปนประเทศทเขามาลงทนจานวนโครงการมากทสด ระหวาง พ.ศ. 2543-2553 มากถง 413 โครงการ ตามดวยไทย 276 โครงการ และเวยดนาม
ถาพจารณาจากมลคาการลงทน เวยดนามลงทนมากทสด 2,900 ลานเหรยญ จนอนดบสอง 2800 ลานดอลลารสหรฐฯ และไทย 2700 ลานดอลลารสหรฐฯ
ภาคเศรษฐกจทมการลงทนมากใน พ.ศ. 2010 คอ ภาคบรการ ตามดวยอตสาหกรรม หตถกรรมและการเกษตร
18
Page 10
การคาทวภาคไทย-ลาว2. ความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางไทย-ลาว
19
สนคาสงออกของไทยไปลาว
20
Page 11
สนคานาเขาจากลาวมาไทย
21
การลงทนในลาว
22
Page 13
25
จดแขงของลาว
1. เปนสะพานเชอมโยง 4 ประเทศ (Strategic Landlink) เชอมโยงพมา ลาว จน และไทย 2. มศกยภาพดานการเกษตร เพราะยงมพนทวางทเหมาะแกการเพาะปลก อกทงม
แหลงนามากมาย
3. แรงงานมราคาถก แมวาจะมทกษะจากด
4. การเมองมเสถยรภาพ
3. จดออน จดแขง โอกาสและอปสรรคของลาว
26
Page 14
เสนทางคมนาคมสายหลกในลาว ถนนหมายเลข 1 จากชายแดนจน-ลาว ผานพงสาล-หลวงนาทา-หลวงพระบาง เชอมถนนหมายเลข 6 ทแขวงหวพน
ถนนหมายเลข 2 เชอม เวยดนาม-ลาว ตอจากถนนหมายเลข 3 ทหลวงนาทา-พงสาล-เขาสเวยดนามทเดยนเบยนฟ
ถนนหมายเลข 3 เชอม ไทย-ลาว จากดานหวยทราย บอแกว ตรงขามจงหวดเชยงราย ผาน หลวงนาทา-สมณฑล ยนนานของจน ทบอเตน
ถนนหมายเลข 4 จากเมองแกนทาว แขวงไชยะบล ตรงขาม อ.ทาล จ.เลย ตดผานไชยบล ไปบรรจบถนนหมายเลข 13 ทเมองเชยงเงน แขวงหลวงพระบาง
ถนนหมายเลข 6 เชอมซาเหนอ กบเมอง สบเสา ชายแดนเวยดนาม
27
ถนนหมายเลข 7 ตอถนนหมายเลข 13 ทเมองภคน แขวงหลวงพระบาง ผานเชยงขวาง เขาสเมองวน ของเวยดนาม ยาว 270 กม.
ถนนหมายเลข 8 แยกจากถนนหมายเลข 13 ผาน บลคาไซ หลกซาว เขาสเวยดนาม เชอมกบถนนหมายเลข 1 ของเวยดนาม
ถนนหมายเลข 9 เปนสวนหนงของ East‐West Corridor เชอมมกดาหารกบสะหวนนะเขต แลวตอไปถง กวางต และดานง ในเวยดนาม
ถนนหมายเลข 10 จากปากเซ แขวงจาปาสก สามารถเชอมถง จ.อบลราชธาน
ถนนหมายเลข 12 จากทาแขก คามวน เขาเวยดนาม ทดานนาโพ-จาโละ เขาสกวางบนท เวยดนาม
เสนทางคมนาคมสายหลกในลาว
28
Page 15
29
จดออนของลาว
1. โครงสรางพนฐาน จาเปนตองมการพฒนา เพอเชอมโยงพนทตางๆ
2. ระบบสาธารณปโภคยงไมพอเพยงและมราคาแพง เชน นาประปา
3. เสนทางคมนาคมหลก มการพฒนา แตยงตองปรบปรงเสนทางคมนาคมรองทเชอมระหวางถนนสายหลก
4. นโยบายของรฐบาลกลาง กบนโยบายของแขวงอาจไมสอดคลองกน ทาใหการขออนมตโครงการลาชา ทงทไดรบการสงเสรมจากรฐบาลกลาง
5. แรงงานทกษะมนอย
30
Page 16
อตสาหกรรมทไทยมศกยภาพในการลงทน
1. สรางเขอนผลตกระแสไฟฟา
2. การเกษตร โดยเฉพาะ Contract Farming
3. อตสาหกรรมแปรรปทางการเกษตร
4. อตสาหกรรมการทองเทยว
5. การคาปลก
4. โอกาสและความทาทายของไทยในการดาเนนธรกจในลาว
31
การลงทนของธรกจไทยในลาว
32
Page 17
อปสรรค
‐ ปญหาของระบบตลาดและการธนาคารยงไมพฒนาเทาทควร
‐ แรงงานมทกษะเฉพาะดานนอย ขาดประสบการณ
‐ ปญหาระหวางชายแดน เชน การสรางเขอนของลาวและไทย ซงกระทบตอสงคมและสงแวดลอม
33