Top Banner
ประจำวันที6 – 10 กุมภำพันธ์ 2560 วันมาฆบูชา ความหมายของวันมาฆบูชา คาว่า “มาฆะ” นั้น เป็นชื่อของเดือน 3 ย่อมาจากคาว่า “มาฆบุรณมี” หมายถึง การบูชาพระในวันเพ็ญกลางเดือนมาฆะ ตามปฏิทินของอินเดีย หรือเดือน 3 การกาหนดวันมาฆบูชา การกาหนดวันมาฆบูชาตามปฏิทินจันทรคติของไทยนั้น จะตรงกับวันขึ้น 15 ค่า เดือน 3 แต่ถ้าปีใดมีเดือนอธิกมาส คือ มีเดือน 8 สองครั้ง วันมาฆบูชาก็จะเลื่อนไปเป็นวันขึ้น 15 ค่า เดือน 4 และมักตรงกับเดือนกุมภาพันธ์หรือมีนาคม ความสาคัญวันมาฆบูชาและประวัติวันมาฆบูชา ความสาคัญของวันมาฆบูชา คือเป็นวันที่พระสัมมาสัม พุทธเจ้าทรงแสดง “โอวาทปฏิโมกข์” แก่พระสงฆ์เป็นครั้งแรก หลังจากตรัสรู้มาแล้วเป็นเวลา 9 เดือน ซึ่งหลักคาสอนนี้เป็น หลักการ และวิธีการปฏิบัติต่าง ๆ หากสรุปเป็นใจความสาคัญ จะมีเนื้อหาว่า “ทาความดี ละเว้นความชั่ว ทาจิตใจให้บริสุทธิ์” ทั้งนี้ ในวันมาฆบูชาได้เกิดเหตุอัศจรรย์ขึ้นพร้อม ๆ กัน ทั้ง 4 ประการ อันได้แก่ 1. วันนั้นตรงกับวันเพ็ญ ขึ้น 15 ค่า เดือน 3 ซึ่ง พระจันทร์เสวยมาฆกฤษ์ 2. มีพระสงฆ์จานวน 1,250 รูป มาประชุมพร้อมกัน โดยมิได้นัดหมาย ณ วัดเวฬุวัน เมืองราชคฤห์ แคว้นมคธ เพื่อสักการะพระสัมมาสัมพุทธเจ้า 3. พระสงฆ์ที่มาประชุมทั้งหมดล้วนแต่เป็น พระอรหันต์ ผู้ได้อภิญญา 6 4. พระสงค์ทั้งหมมดได้รับการอุปสมบทโดยตรงจาก พระพุทธเจ้า หรือ “เอหิภิกขุอุปสัมปทา” และเพราะเกิดเหตุอัศจรรย์ 4 ประการข้างต้น ทาให้ วันมาฆบูชา เรียกอีกชื่อหนึ่งได้ว่า “วันจาตุรงคสันนิบาต” ซึ่งคา ว่า “จาตุรงคสันนิบาต” นี้ มีความหมายตามการแยกศัพท์คือ จาตุร แปลว่า 4 องค์ แปลว่า 3 สันนิบาต แปลว่า ประชุม ดังนั้น “จาตุรงคสันนิบาต” จึงมีความหมายว่า “การ ประชุมด้วยองค์ 4” นั่นเอง ทั้งนี้วันมาฆบูชาถือว่าเป็นวันพระธรรม ขณะที่วัน วิสาขบูชาถือว่าเป็นวันพระพุทธ ส่วนวันอาสาฬหบูชา เป็นวัน พระสงฆ์ ประวัติวันมาฆบูชาในประเทศไทย พิธีทาบุญวันมาฆบูชานี้ ไม่ปรากฏหลักฐานว่ามีมาใน สมัยใด อย่างไรก็ตามในหนังสือ “พระราชพิธีสิบสองเดือน” อันเป็นบทพระราชนิพนธ์ของ “พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว” มีเรื่องราวเกี่ยวกับการประกอบราชกุศลมาฆบูชา ไว้ว่า ประเทศไทยเริ่มกาหนดพิธีปฏิบัติในวันมาฆบูชาเป็นครั้ง แรกในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาล ที่ 4 ซึ่งมีการประกอบพิธีเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2394 ใน พระบรมมหาราชวังก่อน โดยมีพิธีพระราชกุศลในเวลาเช้า นมัสการพระสงฆ์จากวัดบวรนิเวศราชวรวิหารและวัดราช ประดิษฐ์ จานวน 30 รูป ฉันภัตตาหารในพระอุโบสถ วัดพระศรี- รัตนศาสดาราม เมื่อถึงเวลาค่า พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ออก ทรงจุดธูปเทียนนมัสการ พระสงฆ์ทาวัตร เย็นและสวดคาถาโอวาทปาฏิโมกข์ เมื่อสวดจบทรงจุดเทียน 1,250 เล่ม รอบพระอุโบสถ มีการประโคมอีกครั้งหนึ่งแล้วจึงมี การเทศนาโอวาทปาฏิโมกข์ 1 กัณฑ์ เป็นทั้งเทศนาภาษาบาลีและ ภาษาไทย ส่วนเครื่องกัณฑ์ประกอบด้วยจีวรเนื้อดี 1 ผืน เงิน 3 ตาลึงและขนมต่าง ๆ เมื่อเทศนาจบต่อมาการประกอบพิธี มาฆบูชาได้แพร่หลายออกไปภายนอกพระบรมมหาราชวัง และ ประกอบพิธีกันทั่วราชอาณาจักร ทางรัฐบาลจึงประกาศให้เป็น วันหยุดราชการด้วย เพื่อให้ประชาชนจากทุกสาขาอาชีพได้ไปวัด เพื่อทาบุญกุศลและประกอบกิจกรรมทางศาสนา นอกจากนี้นปี พ.ศ. 2549 รัฐบาลไทยประกาศให้วัน มาฆบูชา เป็นวันกตัญญูแห่งชาติอีกด้วย
6

วันมาฆบูชา - SKRUhuman.skru.ac.th/file/saluewsumpan/sahuw360.pdf · 2019-01-07 · ทางวิ เมื่อวันที่ 2 ฉบับวันที่

Jul 06, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: วันมาฆบูชา - SKRUhuman.skru.ac.th/file/saluewsumpan/sahuw360.pdf · 2019-01-07 · ทางวิ เมื่อวันที่ 2 ฉบับวันที่

ประจ ำวนท 16 - 20 มถนำยน 2557

ประจ ำวนท 6 – 10 กมภำพนธ 2560

วนมาฆบชา

ความหมายของวนมาฆบชา

ค าวา “มาฆะ” นน เปนชอของเดอน 3 ยอมาจากค าวา

“มาฆบรณม” หมายถง การบชาพระในวนเพญกลางเดอนมาฆะ

ตามปฏทนของอนเดย หรอเดอน 3

การก าหนดวนมาฆบชา

การก าหนดวนมาฆบชาตามปฏทนจนทรคตของไทยนน

จะตรงกบวนขน 15 ค า เดอน 3 แตถาปใดมเดอนอธกมาส คอ

มเดอน 8 สองครง วนมาฆบชากจะเลอนไปเปนวนขน 15 ค า เดอน

4 และมกตรงกบเดอนกมภาพนธหรอมนาคม

ความส าคญวนมาฆบชาและประวตวนมาฆบชา

ความส าคญของวนมาฆบชา คอเปนวนทพระสมมาสม

พทธเจาทรงแสดง “โอวาทปฏโมกข” แกพระสงฆเปนครงแรก

หลงจากตรสรมาแลวเปนเวลา 9 เดอน ซงหลกค าสอนน เปน

หลกการ และวธการปฏบตตาง ๆ หากสรปเปนใจความส าคญ

จะมเนอหาวา “ท าความด ละเวนความชว ท าจตใจใหบรสทธ”

ทงน ในวนมาฆบชาไดเกดเหตอศจรรยขนพรอม ๆ กน

ทง 4 ประการ อนไดแก

1. วนนนตรงกบวนเพญ ขน 15 ค า เดอน 3 ซง

พระจนทรเสวยมาฆกฤษ

2. มพระสงฆจ านวน 1,250 รป มาประชมพรอมกน

โดยมไดนดหมาย ณ วดเวฬวน เมองราชคฤห

แควนมคธ เพอสกการะพระสมมาสมพทธเจา

3. พร ะ ส ง ฆ ท ม า ป ร ะ ช ม ท ง ห มดล ว น แ ต เ ป น

พระอรหนต ผไดอภญญา 6

4. พระสงคทงหมมดไดรบการอปสมบทโดยตรงจาก

พระพทธเจา หรอ “เอหภกขอปสมปทา”

และเพราะเกดเหตอศจรรย 4 ประการขางตน ท าให

วนมาฆบชา เรยกอกชอหนงไดวา “วนจาตรงคสนนบาต” ซงค า

วา “จาตรงคสนนบาต” น มความหมายตามการแยกศพทคอ

จาตร แปลวา 4

องค แปลวา 3

สนนบาต แปลวา ประชม

ดงนน “จาตรงคสนนบาต” จงมความหมายวา “การ

ประชมดวยองค 4” นนเอง

ทงนวนมาฆบชาถอวาเปนวนพระธรรม ขณะทวน

วสาขบชาถอวาเปนวนพระพทธ สวนวนอาสาฬหบชา เปนวน

พระสงฆ

ประวตวนมาฆบชาในประเทศไทย

พธท าบญวนมาฆบชาน ไมปรากฏหลกฐานวามมาใน

สมยใด อยางไรกตามในหนงสอ “พระราชพธสบสองเดอน”

อนเปนบทพระราชนพนธของ “พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลา

เจาอยหว” มเรองราวเกยวกบการประกอบราชกศลมาฆบชา

ไววา

ประเทศไทยเรมก าหนดพธปฏบตในวนมาฆบชาเปนครง

แรกในชวงรชสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาล

ท 4 ซงมการประกอบพธ เปนครงแรกในป พ.ศ. 2394 ใน

พระบรมมหาราชวงกอน โดยมพธพระราชกศลในเวลาเชา

นมสการพระสงฆจากวดบวรนเวศราชวรวหารและวดราช

ประดษฐ จ านวน 30 รป ฉนภตตาหารในพระอโบสถ วดพระศร-

รตนศาสดาราม

เมอถงเวลาค า พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลา

เจาอยหว เสดจฯ ออก ทรงจดธปเทยนนมสการ พระสงฆท าวตร

เยนและสวดคาถาโอวาทปาฏโมกข เมอสวดจบทรงจดเทยน

1,250 เลม รอบพระอโบสถ มการประโคมอกครงหนงแลวจงม

การเทศนาโอวาทปาฏโมกข 1 กณฑ เปนทงเทศนาภาษาบาลและ

ภาษาไทย สวนเครองกณฑประกอบดวยจวรเนอด 1 ผน เงน 3

ต าลงและขนมตาง ๆ เมอเทศนาจบตอมาการประกอบพธ

มาฆบชาไดแพรหลายออกไปภายนอกพระบรมมหาราชวง และ

ประกอบพธกนทวราชอาณาจกร ทางรฐบาลจงประกาศใหเปน

วนหยดราชการดวย เพอใหประชาชนจากทกสาขาอาชพไดไปวด

เพอท าบญกศลและประกอบกจกรรมทางศาสนา

นอกจากนนป พ.ศ. 2549 รฐบาลไทยประกาศใหวน

มาฆบชา เปนวนกตญญแหงชาตอกดวย

Page 2: วันมาฆบูชา - SKRUhuman.skru.ac.th/file/saluewsumpan/sahuw360.pdf · 2019-01-07 · ทางวิ เมื่อวันที่ 2 ฉบับวันที่

ฉบบวนท 6 – 10 กมภาพนธ 2560

2

หลกธรรมทควรน าไปปฏบตในวนมาฆบชา

หลกธรรมทควรน าไปปฏบตคอ “โอวาทปาฏโมกข” ซงเปนหลกค าสอนส าคญอนเปนหวใจของพระพทธศาสนา เพอไปสความ

หลดพน หลกธรรมประกอบดวย หลกการ 3 อดมการณ 4 และวธการ 6 ดงน

หลกการ 3 คอหลกค าสอนทควรปฏบต ไดแก

1. การไมท าบาปทงปวง คอ การลด ละ เลก ท าบาปทงปวง อนไดแก อกศลกรรมบถ 10 ซงเปนทางแหงความชว 10 ประการทเปนความชวทางกาย (การฆาสตว การลกทรพย การประพฤตผดในกาม) ทางวาจา (การพดเทจ การพดสอเสยด การพดเพอเจอ) และทางใจ

(การอยากไดสมบตของผอน การผกพยาบาท และความเหนผดจากท านองคลองธรรม)

2. การท ากศลใหถงพรอม คอ การท าความดทกอยางตาม กศลธรรมบถ 10 ทงความดทางกาย ( ไมฆาสตว ไมเบยดเบยนผอน ไมเอาสงของทเจาของไมไดใหมาเปนของตน มความเออเฟอเผอแผ ไมประพฤตผดในกาม) ความดทางวาจา (ไมพดเทจ ไมสอเสยด ไมพดหยาบ

คาย ไมพดเพอเจอ) และความดทางใจ (ไมโลภอยากไดของผอน มความเมตตาปรารถนาด มความเขาใจถกตองตามท านองศลธรรม)

3. การท าจตใจใหผองใส คอ ท าจตใจใหบรสทธ หลดจากนวรณทคอยขดขวางจตใจไมใหเขาถงความสงบ ไดแก ความพอใจในกาม,

ความพยาบาท, ความหดหทอแท, ความฟงซาน และความลงเลสงสย

ซงทง 3 หลกการขางตน สามารถสรปใจความส าคญไดวา “ท าความด ละเวนความชว ท าจตใจใหบรสทธ” นนเอง

อดมการณ 4 ไดแก

1. ความอดทน อดกลน คอ ไมท าบาปทงกาย วาจา ใจ

2. ความไมเบยดเบยน คอ งดเวนจากการท าราย หรอเบยดเบยนผอน

3. ความสงบ ไดแก การปฏบตตนใหสงบทงทางกาย ทางวาจา และทางใจ

4. นพพาน ไดแก การดบทกข ซงเปนเปาหมายสงสดในพระพทธศาสนา

วธการ 6 ไดแก

1. ไมวาราย คอ ไมกลาวใหราย โจมตใคร

2. ไมท าราย คอ การไมเบยดเบยนผอน

3. ส ารวมในปาฏโมกข คอ เคารพระเบยบวนย กฎกตกา รวมทงขนบธรรมเนยมประเพณอนดงามของสงคม

4. รจกประมาณ คอ รจกความพอดในการบรโภค รวมทงการใชสอยสงตาง ๆ

5. อยในสถานทสงด คอ อยในสถานททมสงแวดลอมทเหมาะสม

6. ฝกหดจตใจใหสงบ คอ การฝกหดช าระจตใจใหสงบ มประสทธภาพทด

ทมา : www.kapook.com

Page 3: วันมาฆบูชา - SKRUhuman.skru.ac.th/file/saluewsumpan/sahuw360.pdf · 2019-01-07 · ทางวิ เมื่อวันที่ 2 ฉบับวันที่

3

HUSO ROAD SHOW

เมอวนท 31 มกราคม 2560 คณะมนษยศาสตรฯ มหาวทยาลยราชภฏสงขลา ไดจดโครงการประชาสมพนธ

หลกสตรคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร “HUSO ROAD SHOW” เพอเปนการแนะน าหลกสตรและสาขาวชาทเปด

สอนในคณะมนษยศาสตรแกครแนะแนว และนกเรยนชนมธยมศกษาชนปท 6 โรงเรยนในเขตอ าเภอสะเดา จงหวดสงขลา ทงน

คณะมนษยศาสตรฯ ไดแนะน าหลกสตรวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาภมสารสนเทศ, หลกสตรศลปศาสตรบณฑต

สาขาวชาสงคมศาสตร เพอมคค เทศกและการทองเทยว และ สาขาวชาสวสดการสงคม ซ ง เปนหลกสตรใหม

ของคณะมนษยศาสตรฯ เพอเปนแนวทางในการตดสนใจในการศกษาตอของนกเรยนมธยมศกษาชนปท 6 ณ โรงเรยนปาดง

ตณสลานนท และโรงเรยนสะเดา “ขรรคชยกมพลานนทอนสรณ” อ.สะเดา จ.สงขลา

ฉบบวนท 6 – 10 กมภาพนธ 2560

3

Page 4: วันมาฆบูชา - SKRUhuman.skru.ac.th/file/saluewsumpan/sahuw360.pdf · 2019-01-07 · ทางวิ เมื่อวันที่ 2 ฉบับวันที่

ฉบบวนท 6 – 10 กมภาพนธ 2560

4

โครงการเสวนาแลกเปลยนเรยนรดานกจกรรมนกศกษาคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏสงขลาและมหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค

เมอวนท 1 – 2 กมภาพนธ 2560 คณะมนษยศาสตรฯ รวมกบคณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา

ไดจดโครงการเสวลาแลกเปลยนเรยนรดานกจกรรมนกศกษา และรวมบ าเพญประโยชนตอชมชน ทองถน ณ โรงละครชน 4

คณะศลปกรรมศาสตร, สถาบนทกษณคดศกษา, และหาดชลาทศน อ.เมองสงขลา จ.สงขลา โดยมวตถประสงคเพอสราง

เครอขายความรวมมองานดานกจกกรรมนกศกษาของทง 2 มหาวทยาลย เพอใหนกศกษามการแลกเปลยนเรยนร

ประสบการณงานดานกจการนกศกษา และรวมท ากจกรรมรวมกน สรางความสมพนธทดตอกน ระหวาง ทง 2

มหาวทยาลยตอไป

Page 5: วันมาฆบูชา - SKRUhuman.skru.ac.th/file/saluewsumpan/sahuw360.pdf · 2019-01-07 · ทางวิ เมื่อวันที่ 2 ฉบับวันที่

โครงการอบรมการสอสารอยางสรางสรรคเพอการเรยนรในศตวรรษท 21

(Creative Communication for Transformative Learning)

เมอวนท 31 มกราคม – 2 กมภาพนธ 2560 โปรแกรมวชาภาษาตางประเทศ คณะมนษยศาสตรฯ ไดจดโครงการอบรม

เชงปฏบตการ “การสอสารอยางสรางสรรคเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 (Creative Communication for Transformative

Learning) ” ใหแกนกศกษาสาขาวชาภาษาองกฤษเพองานบรการ ชนปท 1 – 3 จ านวน 38 คน ณ หองประชม 4 – 404

คณะมนษยศาสตรฯ และ โรงสแดง หบ โห หน อ.เมองสงขลา จ.สงขลา โดยมวตถประสงค เพอใหนกศกษาไดรหลกการของการ

สอสารและกลยทธการสอสาร รวมทงไดฝกทกษะการสอสารแบบสรางสรรคในศตวรรษท 21 ดวยเทคนคตาง ๆ และสามารถน า

ความรและกระบวนการทไดรบไปประยกตใชในชวตประจ าวนได โดยไดรบเกยรตจาก นายโตมร อภวนทนากร, น.ส.รตนสดา

ถาวรรตน, น.ส.ขวญฤทย ปานนย จากส านกงานกลมมาน มานะ และ นายคตา พรหมสวรรณ จากส านกงานกลมปนรก ซง

เปนองคกรพฒนาเดกและเยาวชนไมแสวงหาก าไร เปนวทยากรบรรยายในโครงการดงกลาว

ฉบบวนท 6 – 10 กมภาพนธ 2560

5

Page 6: วันมาฆบูชา - SKRUhuman.skru.ac.th/file/saluewsumpan/sahuw360.pdf · 2019-01-07 · ทางวิ เมื่อวันที่ 2 ฉบับวันที่

ฉบบวนท 6 – 10 กมภาพนธ 2560

6

ผศ.จรญศกด บญญาพทกษ, อ.สมหมาย โชตรตน, อ.ศภรวนทร ปรงเสรม, อ.วารณ นวลนภดล, อ.สดารตน

จงบรณสทธ และ อ.อตวชญ มตรงาม เขารวมโครงการประชมสมมนาวชาการระดบนานาชาตของเครอขายความรวมมอ

ทางวชาการ – วจย สายมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ครงท 10 ภายใตแนวคด “พลวตมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ใ น ส ง ค ม ข า ม พ ร มแดน ” Dynamics of Humanities and Social Sciences in Cross – Border Societies

เมอวนท 2 – 3 กมภาพนธ 2560 ณ หอประชมใหญ มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย อ.เมอง จ.เชยงราย