Page 1
1.3.6 แรงดนในระบบการสงละจายไฟฟา
แรงดนไฟฟาทผลตออกมาจากเครองก าเนดไฟฟาจะถกแปลงแรงดนใหสงขนทลานไกไฟฟาเปนพกดแรงดน 115 - 765 กโลโวลต และถกสงไปยงสายสงไฟฟาตอไป ความไดเปรยบของการสงก าลง ไฟฟาทแรงดนสงมาก ๆ คอสามารถสงก าลงไฟฟาไดเปนเมกะโวลต-แอมแปร
การเลอกระดบแรงดนไฟฟาจะตองค านงถงการขยายตวของระบบไฟฟาในอนาคต การพจารณาใชระบบสงไฟฟาทมดนสงกวายอมมความสามารถในการสงพลงงานไฟฟาไดมากกวา
Page 2
แรงดนไฟฟาเพมเปน 2 เทา ความสามารถในการสงพลงงานไฟฟาจะเพมสงเปน 4 เทา
ระดบแรงดนไฟฟามาตรฐานสากลตามมาตรฐานนานาชาต (IEC) ดงน 60 , 69 , 100 , 115 , 120 , 138 , 150 , 161 , 220 , 230 , 275 , 345 , 380 , 500 และ 700 กโลโวลต
การเพมระดบแรงดนไฟฟา ขนแรกควรเลอกระดบแรงดน ไฟฟาทสงกวา เดมประมาณ 2 เทา
Page 3
กระแสสลบ กระแสตรง ขนาดโหลด (MW) แรงดนไฟฟา (kV) ขนาดโหลด (MW) แรงดนไฟฟา (kV)
300 – 1,000 362 200 – 500 ± 250
400 – 1,200 420 400 – 1,000 ± 300 800 – 2,000 550 800 – 1,600 ± 400
2,000 – 4,000 800 2,000 – 4,000 ± 600 4,000 – 8,000 1,200 4,000 – 8,000 ± 800
8,000 – 12,000 1,600 8,000 – 12,000 ± 1,200
ขนาดแรงดนทเหมาะสมส าหรบการสงก าลงไฟฟา ดงน
Page 4
มาตรฐานแรงดนสายสงไฟฟาของประเทศสหรฐอเมรกา ( ANSI) แรงดนระหวางสายเฟสกบสายเฟส มดงน 69 , 115 , 138 , 161 , 230 , 345 , 500 และ 765 กโลโวลต แรงดนสายสงทสงกวา 230 กโลโวลต เรยกวา แรงสงพเศษ รวมทง 765 กโลโวลต ดวย ถาแรงดนไฟฟามากกวานเรยกวา แรงสงยง
แรงดนไฟฟาบนสายสงไฟฟาถกแปลงใหต าลงครงแรกทสถานไฟฟายอยตนทางลดลงเหลอ 34.5 – 138 กโลโวลต
ล าดบถดไปแรงดนไฟฟาบนสายสงจะถกลดระดบลงอกทสถานไฟฟายอยระบบจ าหนาย พกดแรงดนระหวาง 4 – 34.5 กโลโวลต
Page 5
มาตรฐานของสถาบนวศวกรรมไฟฟาและวศวกรรมอเลกทรอนกสนานาชาต ( IEEE) พกดแรงดนการสงจายก าลงไฟฟา แบงเปน 4 ระดบ ดงน
1. ระบบไฟฟาแรงสงพเศษ ( EHV ) ใชในกรณทโรงไฟฟาตงอยหางไกลจากศนยกลางโหลดมาก ๆ แรงดนบนสายสงไฟฟาไมเกน 800 กโลโวลต และสามารถสงก าลงไฟฟาไดไกลถง 1,000 กโลเมตร
2. ระบบไฟฟาแรงสง (HV) ใชเปนตวเชอมโยงสถานไฟฟายอยตนทางกบโรงไฟฟาผานลานไกไฟฟา แรงดนไมเกน 230 กโลโวลต
Page 6
3. ระบบไฟฟาแรงดนปานกลาง (MV) ส าหรบประเทศไทยระบบนถอวาเปนศนยกลางโหลดของการไฟฟานครหลวง และการไฟฟาสวนภมภาคทจายก าลงไฟฟาไปยงระบบจ าหนายอน ๆ พกดแรงดน ไฟฟา 2.4 – 69 กโลโวลต ใชจายก าลงไฟฟาใหกบศนยกลางโหลดทเปนชมชนขนาดใหญ อาคารสง ศนยการคา วทยาลย และมหาวทยาลย เปนตน
4. ระบบไฟฟาแรงดนต า (LV) เปนระบบไฟฟาทใชในอาคาร สงปลกสราง โรงงาน และทพกอาศย สายไฟฟาทใชเปนชนดมฉนวนหม
Page 7
แรงดนในระบบการสงและจายไฟฟาในประเทศไทย
1. การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ปจจบนสวนใหญเปนระบบสงก าลงไฟฟาพาดสายในอากาศบนเสาไฟฟา ประกอบดวยระบบ 500 กโลโวลต 3 เฟส 3 สาย ระบบ 230 กโลโวลต 3 เฟส 3 สาย ระบบ 115 กโลโวลต 3 เฟส 3 สาย และ ระบบ 69 กโลโวลต 3 เฟส 3 สาย
Page 8
2. การไฟฟานครหลวง (กฟน.) ซอไฟฟามาจากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ทระดบแรงดน 69 กโลโวลต 115 กโลโวลต และ 230 กโลโวลต
ระบบสงก าลงไฟฟายอยทการไฟฟานครหลวงสงจายในพนทประกอบดวยระบบสายสงแรงสง 230 กโลโวลต 115 กโลโวลต และ 69 กโลโวลต
สวนระบบจ าหนายมสถานไฟฟายอยอยหลายแหงเพอทจะ แปลงแรงดนไฟฟาจาก 69 กโลโวลต หรอ 115 กโลโวลต เปนระดบแรงดน 12 กโลโวลต หรอ 24 กโลโวลต
Page 9
ในสวนของระบบจ าหนายแรงต าประกอบดวย ระบบ 1 เฟส 2 สาย 240 โวลต ระบบ 3 เฟส 3 สาย 416 โวลต และระบบ 3 เฟส 4 สาย 416 / 240 โวลต
416 V
416 V
416 V
12 kV หรอ 24 kV
Page 10
3. การไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.) ซอไฟฟามาจากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.)
หรอซอจากการไฟฟานครหลวงทอยใกลเขตจ าหนาย เชน ทจงหวดปทมธาน หรอซอจากการพลงงานแหงชาต ซงการพลงงานแหงชาตไดสรางเขอน และโรงจกรพลงน าขนาด 1,000 กโลวตต เพอจายไฟฟาใหกบจงหวดแมฮองสอน และจงหวดใกลเคยง ระบบการสงและจายไฟฟาประกอบดวย ระบบสายสงแรงสง 230 กโลโวลต 115 กโลโวลต 69 กโลโวลต และระบบจ าหนายแรงสง 22 กโลโวลต
Page 11
หนวยงานในจงหวดเชยงรายทรบแรงดนไฟฟาพกด
115,000 โวลต / 22,000 โวลต - 400 / 230 โวลต คอ
Page 12
ระบบจ าหนายไฟฟาแรงสง 22 กโลโวลต 3 เฟส 3 สาย
Page 13
นอกจากนยงมระบบจ าหนายแรงสง 33 กโลโวลต ซงมสายปองกนฟาผาพาดไวดานบนสายสงทง 3 เฟส และระบบสายสง 1 เฟส ตลอดแนวสายสงไฟฟาอกดวย
Page 14
มาตรฐานแรงดนไฟฟาของการไฟฟาสวนภมภาค
ระดบแรงดนไฟฟา จายไฟฟาปกต จายไฟฟากรณฉกเฉน
ระบบไฟฟาแรงสง ± 𝟓 % ของระดบแรงดน ไฟฟา
± 𝟏𝟎 % ของระดบแรงดน ไฟฟา
ระบบไฟฟาแรงต า ± 10 % ของระดบแรงดน ไฟฟา
± 𝟏𝟎 % ของระดบแรงดน ไฟฟา
ระบบจ าหนายแรงดนต าของการไฟฟาสวนภมภาค แรงดนไฟฟาถกจายออกมาจากหมอแปลงประกอบดวยระบบ 1 เฟส 2 สาย 230 โวลต ระบบ 1 เฟส 3 สาย 230 / 460 โวลต และระบบ 3 เฟส 4 สาย 400 / 230 โวลต
Page 15
หมอแปลงระบบ
จ าหนาย 1 เฟส
Page 16
หมอแปลงระบบ
จ าหนาย 1 เฟส
Page 17
แรงดนต ำ 3 เฟส 4 สำย แรงดนสง 3 เฟส
หมอแปลงระบบจ าหนาย 3 เฟส
Page 20
หนวยงาน หางสรรพสนคา สถานประกอบการ และอาคารทรบแรงดนไฟฟาพกด 22,000 โวลต - 400 / 230 โวลต คอ
Page 23
1.3.7 การบ ารงรกษาระบบสงและจายไฟฟา สามารถด าเนน การได ดงน
แบบดบไฟปฏบตงาน ขอควรปฏบตกอนการปฏบตงาน ดงน
1. ปลดอปกรณหรอสวตชตดตอนออกใหหมดทกสาย ทงดานตนทางและปลายทางของจดปฏบตงาน
2. แขวนปาย “ อนตราย หามสบสวตชเดดขาด ชางไฟฟาก าลงปฏบตงาน ” ทอปกรณนนพรอมทงลอกกญแจบรเวณและอปกรณทสามารถลอกไดเสมอ
Page 24
3. ตรวจสอบใหแนใจวาไดดบไฟและไมมแรงดนไฟฟาทจดปฏบตงานโดยใชเครองตรวจสอบแรงดนในสาย
Page 27
4. ตอลงดนแลวลดวงจรสายไฟฟาและเครองมอเขาดวยกนทกสายทตนถดจากเสาทท างานไป 1 ตน ทงสองดานของเสาตนทท างานเพอความปลอดภย
5. ถาสายไฟฟาอนทอยใกล มแรงดนไฟฟาอย ใหเพมความระมดระวงการเหนยวน าไฟฟาในสายทจะปฏบตงาน ควรใชฉนวนครอบสายสงจายไฟฟาไวกอน
Page 29
6. ในขณะปฏบตงาน ถาเกดฝนตก ฟาแลบ ฟาคะนองควรหยดปฏบตงานทนท
แบบไมดบไฟปฏบตงาน
เนองจากการปฏบตแบบไมดบไฟ เปนงานอนตรายและมความเสยงสง ผปฏบตงานจ าเปนตองมความร ความช านาญ ไดรบการฝกฝนและอบรมมาเปนอยางด เปนผทมสขภาพรางกายแขงแรงสมบรณ
สงส าคญคอผปฏบตงานตองผานการอบรมหลกสตรการท างานแบบไมดบไฟมากอน
Page 32
งานตรวจสอบประจ าสายสง
ตรวจสายสงเปนประจ าตามระยะเวลาทก าหนดอยางตอเนอง เชน การตรวจประจ าเดอน ตรวจประจ าทกสามเดอน หรอตรวจประจ าป แบงเปน 3 สวน ดงน
1. การตรวจสภาพเขตเดนสายสงไฟฟา โดยการเดนตรวจจากเสาตนหนงไปยงเสาอกตนหนงจนครบ
Page 35
ขอก าหนดแนวเสาไฟฟา 20 เ มตร จากเขตทดนชาวบาน
แนวเสาไฟฟาชวคราวใหม หาง 3 เมตร จากเขตทดนชาวบาน
Page 37
1.5 ตรวจสภาพทางน าทเกดขนและไหลเขามาในเขตเดนสายไฟฟา โดยเฉพาะทางน าทมโอกาสเขาใกลกดเซาะเสาอนจะกอใหเกดเสาลมได 2. การตรวจสภาพเสาไฟฟา 2.1 เสาไม
Page 41
เหตการณตอไปนตองยายเสาคอนกรต