Page 1
1
คาแนะนาในการใชเอกสารประกอบการเรยนคาแนะนาในการใชเอกสารประกอบการเรยน
แบบฝกเสรมการเรยนร หนวยการเรยนร ชวตพชและสตว
เลมท 1 เรอง ขาวมาจากไหน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชน
ประถมศกษาปท 2 ใชเวลา 2 ชวโมง จดทาขนเพอใหนกเรยนใชเปน
แบบฝกเสรมการเรยนรดวยตนเอง นกเรยนอานรายละเอยดและปฏบต
กจกรรมในแตละเลม ซงมทงหมด 5 กจกรรม นกเรยนควรปฏบต
กจกรรมตามลาดบ ดงนคะ
1. กจกรรมท 1 ลบสมอง
- นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนและตรวจคาตอบจาก
เฉลย (ครดแลใหนกเรยนอานและทาขอสอบทละขอและตรวจคาตอบ
จากเฉลย)
2. กจกรรมท 2 ลองทาด
- นกเรยน ฝกกจกรรมเพอเปนการสบคน หาคาตอบดวยการ
ไดลงมอทา (ครดแลนกเรยนอยางใกลชด )
3. กจกรรมท 3 เรยนร...กนนะ
- นกเรยนศกษาเนอหา เรอง ขาวมาจากไหน (ครดแล
ใหอานพรอมกนทงชน)
Page 2
2
4. กจกรรมท 4 ฝกคด....และสรปใหตรงกน
- นกเรยน ทาแบบฝกกจกรรมท 4.1 ,4.2 พรอมตรวจคาตอบ
และรวมกนสรปเนอหาสาระ
5. กจกรรมท 5 ทบทวนความคด...หลงเรยน
- นกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยนและตรวจคาตอบจาก
เฉลย (ครดแลใหนกเรยนอานและทาขอสอบทละขอพรอมกน)
Page 3
3
มาตรฐานการเรยนร มาตรฐานการเรยนร
สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวตสาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต
มาตรฐาน ว ๑.๒ เขาใจกระบวนการและความสาคญของการถายทอด
ลกษณะทางพนธกรรม ววฒนาการของสงมชวต ความ
หลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพทม
ผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการสบ
เสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนา
ความรไปใชประโยชน
ตวชวดชนป
อธบายประโยชนของพชและสตว ในทองถน ( ว 1.2 ป.2/1 )
Page 4
4
สาระสาคญ
การขยายพนธขาวโดยใชเมลด ปจจยในการงอกของเมลดคออณหภม
และความชน เราเตรยมดนปลกขาว ดานา และการเกบผลผลต
เพอใชในการดารงชวต
สาระการเรยนร
ขาวขยายพนธโดยใชเมลด การปลกขาว และเกบผลผลต
จดประสงคการเรยนร
1. นกเรยนบอกปจจยในการงอกของเมลดได
2. นกเรยนบอกขนตอนการทานา และเกบผลผลตได
Page 5
5
ตอไปเรมทาตอไปเรมทา กจกรรมกนเลยกจกรรมกนเลย
Page 6
6
กจกรรมท 1 ลบสมองกจกรรมท 1 ลบสมอง
เรอง เรอง ขาวมาจากไหนขาวมาจากไหน
คาชแจงคาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมายกากบาท ( ) ทบตวอกษร
ก ข หรอ ค ทถกตองทสดเพยงคาตอบเดยว
1. การงอกของเมลดพชใชปจจยในขอใด
ก. ราก
ข. ลาตน
ค. ใบ
2. ขอใดเปนขนตอนของการเกยวขาว
ก.
ข.
ค.
Page 7
7
3. ขอใดคอขนตอนการเกบผลผลตขาว
ก. ตกกลา
ข. เกยวขาว
ค. คราด
4. เมลดตองการปจจยใดในการงอก
ก. แสง
ข. อาหาร
ค. อณหภมและความชน
5. การตจนเมลดขาวหลดออกจากฟาง เรยกวาอะไร
ก. การเกยวขาว
ข. การนวดขาว
ค. การหวานขาว
Page 8
8
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนเฉลยแบบทดสอบกอนเรยน
เรอง ขาวมาจากไหนเรอง ขาวมาจากไหน
1. ก
2. ค
3. ข
4. ค
5. ข
Page 9
9
กจกรรมนตองลงกจกรรมนตองลงมอทา มอทา
Page 10
10
กจกรรมท 2 ลองทาด
เรอง การงอกของเมลด
ชอ.........................................................................เลขท................... กลมท....................วนท.........เดอน.......................พ.ศ. .....................
คาชแจง ใหนกเรยนทบทวนบทบาทสมาชกในกลม รายการวสด
อปกรณ ตรวจสอบวสดอปกรณ วางแผนออกแบบการทดลอง
ปฏบตการทดลองตามขนตอน
จดประสงค
1. นกเรยนบอกปจจยในการงอกของเมลดได
อปกรณ
1. เมลดดา
2. จานพลาสตก 1 ใบ
3. แวนขยาย
Page 11
11
วธทดลอง
1. นกเรยนแตละกลมสงเกตลกษณะภายนอกของเมลดถวดาทยง
ไมแชนา เปรยบเทยบกบเมลดถวดาททแชนา วาดรปสงทสงเกต
บนทกผล
2. ใหนกเรยนลอกเปลอกหมเมลดทแชนาออกแลวแกะตามรอย
แยกของเมลด สงเกตสงทอยภายในเมลดโดยใชแวนขยาย บนทกผล
ผลการทดลอง
วธการทดลอง วาดรปสงทสงเกตได
1. เมลดถวดาทยงไมแชนา
2. เมลดถวดาทแชนา
Page 12
12
วธการทดลอง วาดรปสงทสงเกตได
3. ลอกเปลอกหมเมลดทแชนาออก
แลวแกะตามรอยแยกของเมลด
สงเกตสงทอยภายในเมลดโดยใช
แวนขยาย
สรปผลการทดลอง ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Page 13
13
เฉลยกจกรรมท 2
ผลการทดลอง
วธการทดลอง วาดรปสงทสงเกตได
1. เมลดถวดาทยงไมแชนา
2. เมลดถวดาทแชนา
Page 14
14
วธการทดลอง วาดรปสงทสงเกตได
3. ลอกเปลอกหมเมลดทแชนาออก
แลวแกะตามรอยแยกของเมลด
สงเกตสงทอยภายในเมลดโดยใช
แวนขยาย
สรปผลการทดลอง ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Page 15
15
กจกรรมตอไป ตองทาความเขาใจ
Page 16
16
กจกรรมท กจกรรมท 33 เรยนร...กนเรยนร...กนนะนะ
ใบความรท 3.1
ปจจยในการงอกของเมลด
ขาวเปนอาหารหลกของคนไทย หากเราตองการขยายพนธขาว
เราตองใชเมลดในการขยายพนธ พชทมเมลดทกชนด เชน เมลดขาว
และผลไม เราจะเหนวาภายในผลมเมลด สวนทอยในเมลดนนคอ ตน
ออน ตนออน คอ สวนทคลายตน และใบเลกๆ มสวนทเปนสขาวหนา
เปนอาหารสาหรบเลยงตนออน
เปลอกหมเมลด
เมลดขาว
ตนออน
ภาพแสดงภายในเมลดขาว
Page 17
17
เมอเราปลกพชโดยใชเมลด และเมลดไดรบอณหภมและความชน
ทเหมาะสมเมลดจะงอก เราจะสงเกตวาสวนทงอกออกมาเปนสวนแรก
จากเมลดจะมสขาว ทเราเรยกวา ราก หลงจากนนสวนของลาตนและใบ
กจะเจรญ เตบโตและมการเปลยนแปลงขนาดเพมขน
การงอกของเมลดขาว
ภาพแสดงการงอกของเมลดขาว
Page 18
18
ใบความรท 3.2
การปลกขาว
พชเปนแหลงอาหารทสาคญของคนและสตว พชมทงเกดขนเอง
ตามธรรมชาตและปลกขนไวใชประโยชน ตามความจาเปน พช
นอกจากจะใชเปนอาหารแลวเรายงใชพช เพอประโยชนอนๆ ดวย ทา
ใหปรมาณพชทเกดขนไมเพยงพอ เราจงตองปลกพชใหเพยงพอตอการ
ดารงชวต และพชทมความจาเปนตอมนษยมากทสด คอ ขาว ขาว
เปนอาหารหลกคนไทย เรามวธการปลกขาว ดงน
ภาพ แสดงพชทไดรบการปลกในทตางๆ
Page 19
19
การทานาดา
การทานาดา คอการนาเมลดขาวไปเพาะในแปลงทเตรยมไว
(แปลงกลา)ใหงอกเปนตนกลา แลวถอน นาตนกลาไปปกลงในทงนา
ทเตรยมเอาไว และมการดแลรกษา จนใหผลผลต การทานามขนตอน
ดงน
1. การเตรยมดน
1.1. การไถดะ และไถแปร
การไถดะ หมายถง การไถครงแรกเพอทาลายวชพชในนา
และพลกกลบหนาดน แลวปลอยทงไวประมาณ ๑ สปดาห จงทาการไถ
แปร การไถเพอตดกบรอยไถดะ ทาใหรอยไถดะแตกออกเปนกอนเลก
ๆ จนวชพชหลดออกจากดน การไถแปรอาจไถมากกวาหนงครง ทงน
ขนอยกบระดบนาในนา ตลอดถงชนดและปรมาณของวชพช
Page 20
20
1.2. การคราดหรอใชลกทบ
คอการกาจดวชพช ตลอดจนการทาใหดนแตกตว และเปน
เทอกพรอมทจะปกดาได
2. การตกกลา
การเอาเมลดไปหวานใหงอกและเจรญเตบโตขนมาเปนตนกลา
เพอเอาไปปกดา การตกกลาสามารถทาไดหลายวธดวยกน เชน การตก
กลาในดนเปยก การตกกลาในดนแหง
Page 21
21
การตกกลา ทาได 2 แบบคอ
2.1 การหวานขาวแหง หวานเมลดพนธลงในแปลงโดยตรง โดย
ไมตองเพาะเมลดใหงอกกอน
2.2 การหวานขาวงอก เพาะเมลดใหงอก หวานแลวคราดกลบและ
รดนาใหชมทนทหลงการหวาน
Page 22
22
3. การดานา
การปกดาควรทาเปนแถวเปนแนวซงจะทาใหงายตอการกาจด
วชพช การใสปย การพนยากาจดโรคแมลง และยงทาใหขาวแตละกอม
โอกาสไดรบอาหารและแสงแดดอยางสมาเสมอกน
Page 23
23
ใบความรท 3.3
เกบผลผลต
1. การเกยวขาว
เมอดอกขาวบานและมการผสมเกสรแลวหนงสปดาห ภายในท
หอหมดวยเปลอกนอกใหญกจะเรมเปนแปงเหลวสขาว ในสปดาหท
สองแปงเหลวนนกจะแหงกลายเปนแปงคอนขางแขง และในสปดาหท
สามแปงกจะแขงตวมากยงขน เปนรปรางของเมลดขาวกลอง แตมนจะ
แกเกบเกยวไดในสปดาหทสนบจากวนทผสมเกสรเมอขาวเปนสเหลอง
ทอง จะทาการเกบผลผลตโดยการใชเคยวเกยวขาว
Page 24
24
2. การนวดขาวโดยการต
ใชเสอลาแพนปลงกบลานนวด วธการนวดนนชาวนาจะมไมไผ
สองทอนผกตดกนดวยเชอกหนงควายใชสาหรบจบฟอนขาวและตใส
แผนกระดานทวางเอยงไดมมพอเหมาะ ตจนกวาเมลดขาวเปลอกจะ
หลดออกจากฟางไดหมด
3. การสขาว
การสขาว เปนขนตอนการแปรรปเบองตนของขาวเปลอกใหได
เปนขาวสาร หรอ ขาวกลอง ทเหมาะสมกบการนาไปรบประทานหรอ
แปรรปขาวเปลอกทจะนามาส ตองผานการลดความชนมากอน
ขาวเปลอก ผานขนตอนการผลตตางๆ จนกระทงกลายเปนขาวขาวทเรา
รบประทานกน
Page 25
25
กจกรรมนตองลงกจกรรมนตองลงมอทา มอทา
Page 26
26
กจกรรมท กจกรรมท 44 ฝกคด....และสรปใหตรงกน ฝกคด....และสรปใหตรงกน
กจกรรมเสรมการเรยนรท 4.1
ชอ...................................................ชน....................เลขท............
คาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย หนาขอทถก และ
หนาขอทผด
...................... 1. พชทกชนดใชลาตนในการขยายพนธ
...................... 2. ขาวขยายพนธโดยการใชเมลด
...................... 3. สวนแรกทงอกออกมาจากเมลดคอ ราก
...................... 4. เมลดสะสมอาหารไวทเปลอก
...................... 5. สวนทอยในเมลดเรยกวา ตนออน
Page 27
27
เฉลยกจกรรมเสรมการเรยนรท 4.1
ชอ...................................................ชน....................เลขท............
คาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย หนาขอทถก และ
หนาขอทผด
1. พชทกชนดใชลาตนในการขยายพนธ
2. ขาวขยายพนธโดยการใชเมลด
3. สวนแรกทงอกออกมาจากเมลดคอ ราก
4. เมลดสะสมอาหารไวทเปลอก
5. สวนทอยในเมลดเรยกวา ตนออน
งายนดเดยวคะ
Page 28
28
กจกรรมเสรมการเรยนรท 4.2
ชอ...................................................ชน....................เลขท............
คาชแจง ใหนกเรยนโยงภาพทางซายมอใหสมพนธกบขอความดาน
ขวามอ
1
2
3
4
5.
ก. การเตรยมดนโดยการไถ
ข. การหวานขาว
ค. การดานา
จ. เกยวขาว
ง. การนวดขาว
Page 29
29
เฉลยกจกรรมเสรมการเรยนรท 4.2
ชอ...................................................ชน....................เลขท............
คาชแจง ใหนกเรยนโยงภาพทางซายมอใหสมพนธกบขอความดาน
ขวามอ
1
2
3
4
5.
จ. เกยวขาว
ค. การดานา
ก. การเตรยมดนโดยการไถ
ง. การนวดขาว
ข. การหวานขาว
Page 30
30
สรปใหตรงกน สรปใหตรงกน
การขยายพนธพชโดยใชเมลด ปจจยในการงอกของเมลดคอ
อณหภมและความชน สวนแรกทงอกออกมาจากเมลดขาว คอ ราก
การปลกขาว
1. การเตรยมดน
2. การตกกลา
3. การดานา
ผลผลต
1. การเกยวขาว
2. การนวดขาวโดยการต
3. การสขาว
Page 31
31
กจกรรมสดทาย งายนดเดยว
Page 32
32
กจกรรมท 5 ทบทวนความคด...หลงเรยนกจกรรมท 5 ทบทวนความคด...หลงเรยน
เรอง ขาวมาจากไหนเรอง ขาวมาจากไหน
คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมายกากบาท () ทบตวอกษร
ก ข หรอ ค ทถกตองทสด
1. การงอกของเมลดพชใชปจจยในขอใด
ก. แสง
ข. อาหาร
ค. อณหภมและความชน
2. การตจนเมลดขาวหลดออกจากฟาง เรยกวาอะไร
ก. การเกยวขาว
ข. การนวดขาว
ค. การหวานขาว
3. ขอใดคอขนตอนการเกบผลผลตขาว
ก. ตกกลา
ข. เกยวขาว
ค. คราด
Page 33
33
4. สวนแรกทงอกออกมาจากเมลดคอ
ก. ราก
ข. ลาตน
ค. ใบ
5. ขอใดเปนขนของตอนการเกยวขาว
ก.
ข.
ค.
Page 34
34
เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน
เรอง การจาแนกพช
1. ค
2. ข
3. ข
4. ก
5. ค
Page 35
35
แบบบนทกคะแนนทดสอบกอนเรยน/หลงเรยน และแบบฝกกจกรรม
แบบฝกเสรมการเรยนร หนวยการเรยนร ชวตพชและสตว
เลมท 1 เรอง ขาวมาจากไหน
เดกชาย/เดกหญง..........................................................เลขท...............
ชนประถมศกษาปท 2 โรงเรยนบานนาเหลา
หมายเหตรวมคะแนนทงสน จะไมรวมคะแนนทดสอบกอนเรยน
ลงชอ..............................................
(......................................... ................)
เกณฑการประเมน
คะแนน คณภาพ เกณฑการประเมน
0 - 10 ปรบปรง ไมผานเกณฑ
11 - 15 พอใช ผานเกณฑ
16 - 20 ด ผานเกณฑ
กจกรรมท รายการปฏบต คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต
1 ทดสอบกอนเรยน
2 แบบฝกกจกรรมท 2 5
4 1. แบบฝกกจกรรมท 4.1 5
2 .แบบฝกกจกรรมท 4.2 5
5 ทดสอบหลงเรยน 5
รวมทงสน 20
ผลการประเมนอยในระดบ
.........................................
Page 36
36
บรรณานกรม
กระทรวงศกษาธการ.คมอการจดกจกรรม การเรยนรวทยาศาสตร.
พมพครงท 1.กรงเทพฯ : โรงพมพ ครสภาลาดพราว,2546.
กระศกษาธการ. คมอครสาระการเรยนรพนฐานวทยาศาสตร.
พมพครงท 3.กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว,2550.
เทพฤทธ ยอดใส และนาผง ผงไพบลย. เกงวทยาศาสตร แบบฝกหด
เสรมทกษะ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ป.2 เลม 1.
กรงเทพฯ: พฒนาศกษา,2549.
.Modern วทยาศาสตร ป. 2. กรงเทพฯ: แมค,2549.
ศรรตน วงศศร และรกซอน รตนวจตตเวช. วทยาศาสตร ป. 2.
พมพครงท 2.กรงเทพฯ : ไทยรมเกลา,2547.
สมศกด สนธระเวช และคณะ. วทยาศาสตร 2. กรงเทพฯ:
วฒนาพานช,2547.
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย .หนงสอ
เรยนสาระการเรยนรพนฐานวทยาศาสตร กลมสารการเรยนร
วทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 2.กรงเทพฯ: โรงพมพ
ครสภาลาดพราว,2552.
สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ(พว). วทยาศาสตร ป.2.กรงเทพฯ:
บรษทพฒนาคณภาพการศกษา(พว),2552.
เอกรนทร สมหาศาล และคณะ.แมบทมาตรฐานวทยาศาสตร 2.
กรงเทพ : อกษรเจรญทศน,ม.ป.ป.