ไพร่สู้ บนเส้นทาง ๗๘ ปี ประชาธิปไตย (๒๔๗๕ - ๒๕๕๓)
ผเขยน จรรยา ยมประเสรฐ
ศลปกรรมปก / รปเลม ลามปาม
ขอขอบคณ
ผบนทกภาพแหตการณประวตศาสตรครงสำาคญทกทาน แมวาเราจะไมทราบชอ
และไมสามารถเอยนามในหนงสอเลมนได
พมพครงทท 1
ISBN
เผยแพร ภาษาองกฤษ 13 พฤษภาคม 2552
ภาษาไทย 15 มถนายน 2552
จดพมพครงแรก เมษายน 2553
(ครบรอบหนงปเหตการณเมษาเลอด 2552 ถงเมษาเดอด 2553)
บทความนไดเผยแพรครงแรกตอผเขารวมประชม “ฐานะทางเพศและงานทมคณคา”
สำานกงาน OECD, ปารส 27 เมษายน 2552
ขอผดพลาดตางๆ ในบทความชนแรกไดรบการแกไขปรบปรงในบทความชนน
แตการนำาเสนอสถานการณการเมองในประเทศไทยในชวงทอยใน
สภาวะวนวายสบสนตลอดชวงหลายสปดาห หลายเดอนหรอหลายป
ทผานมาอยางครบถวนรอบดาน แทบจะเปนเรองทเปนไปไมได
ขอบคณ
บทความชนนเขยนขนครงแรกเปนภาษาองกฤษ ซงผเขยน
ไมสามารถเขยนบทความชนนไดตามลำาพง โดยไมไดรบความชวยเหลอ
อยางแขงขน จากเจาของภาษาองกฤษ ขอบคณคณรก กลยาณมตร
สำาหรบทกความชวยเหลอ ทงการชวยคนควาขอมลจากเอกสาร
ภาษาองกฤษ และขดเกลาบทความตนฉบบ (ภาษาองกฤษ)
ขอบคณเพอนๆ ทกคนทชวยใหคำาแนะนำา และเชคความถกตอง
ของลำาดบเหตการณ และชวงเวลาของเหตการณตางๆ
เกรนนำาเมษายน 2553
เมอเดอนเมษายน 2552 ผเขยนไดเขยนในบทสงทายไววา
“ในศตวรรษท 21 “เสถยรภาพ” รออยทตรงดานหนาของประตนนเอง ซง
เรยกกนวาปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน รฐบาลของอภสทธไมสามารถ
กระทำาในสงทสภาษตไทยเรยกวา “ปดฟาดวยฝามอ”
เปนเรองทไมนอกเหนอความคาดเดา หลงจากอภสทธขนมาเปน
นายกรฐมนตรเมอเดอนธนวาคม 2551 แมจะเผชญกบการประทวงมา
อยางตอเนองของคลนมหาชนกวาครงลานในป 2552 และรวมลานคนใน
ป 2553 แตรฐบาลอภสทธกไมยอมยบสภาและจดใหมการเลอกตงใหม
ตามเสยงเรยกรองของมหาประชาชน ผเขยนไดเชยนไววา “อภสทธและ
พวกชนชนสงทงหลายกำาลงซอเวลา เพราะมความเชอวา ยงเวลาเนนนาน
ออกไปไดนานเทาใด เสยงของผประทวงกจะยงออนลาและแผวเบาลงไป
มากขนเรอยๆ เทานน” แตเหตการณตงแต 14 มนาคม 2553 เปนตน
มา แสดงใหเหนวา ความคดความเชอของอภสทธและชนชนสงทวา
ประชาชนจะสไมไดนานและจะเหนอยลาลาถอยกนไปเองนนทาจะไมจรง
เสยแลว โดยเฉพาะเมอคลนมหาชนเคลอนขบวนผานทกถนนในกลางเมอง
หลวงโดยไมไดรบการประทวงและโหไล แตเปนปรบมอและเสยงโหรองยนด
ของคนเมองหลวง คนหาเชากนคำา ทยนรอรบขบวนของชาวชนบททเดน
ทางมาจากทวสารทศ ตลอดเสนทางทขบวนเคลอนผาน มอของผรบกบมอ
ของผรองไดประสานกนดวยมตรภาพ พรอมคำาเรยกรองใหรฐบาล “ยบสภา”
แมเวลาจะผานไปอกหนงป การตอสของประชาชนรากหญา
ทประกาศตววา “ไพร” ยงคงยนหยด ผเขยนยงคงมความเชอมนวา “คน
ไทยจะไมยอมอกตอไป คนเสอแดงจะไมกลายเปนสเหลอง และโลกกจะไม
หยดเฝาจบตาดพฤตกรรมของเหลานายทหารทงหลายในคณะองคมตร”
และ“ประเทศไทยตองการนกการเมองทคำานงถงประโยชนของมหาชนมาก
ยงกวาสงใดในยามน ซงจะไดมากดวยการสราง‘รฐสภาประชาชน’ ทแท
จรงเทานน”
เกรนนำาเมษายน 2552
หลงจากเหตการณรฐประหาร 19 กนยายน 2548 เพอโคนลม
รฐบาลทกษณ ชนวตร ผเขยนไดชใหเหนวา ไมวาคณะผกอการรฐประหาร
จะอางเหตผลใดกตามเพอสรางความชอบธรรม ในการทำารฐประหาร การทำา
รฐประหารครงนและในทกครงทผานมา คอการไมเคารพตอประชามตทแทจรง
ของมหาชน และ ผเขยนไดตงขอสงเกตไววา “..ถาจะมอะไรทจะเปนเครอง
บงชเพอแสดงใหเหนถง การมงหนาไปสการพฒนาอยางยงยนในประเทศไทย
การเมองของประเทศไทยจะตองสรางหลกประกนวาการดำาเนนกจกรรม
และนโยบายของพรรคการเมองนน จะไมไดมงเพยงแคตอบสนองตอขอเรยกรอง
ของชนชนกลางในเมองหลวง โดยทละเลยและเพกเฉยตอวถและคณภาพชวต
ของชมชนเกษตรกรในชนบท ซงเปนอนาคตของประเทศไทย”
ยงเมอตองตอบคำาถามมากมายจากผคนและเพอนมตร ทงจาก
เอเชย ยโรป อาฟรกา ลาตนอเมรกา และอเมรกาเหนอ ในชวงสามปทผานมา ท
พากน งนงงสงสยวามนเกดอะไรขนในประเทศไทย สงครามเสอเหลอง-เสอแดง
มนคออะไร? และทำาไมจงมกรณการตดสนจำาคกขนรายแรงดวยกฎหมาย
หมนพระบรมเดชานภาพททกประเทศระมดระวงยงนก ทจะไมใชมนกบประชาชน?
เพราะเหตใด ประเทศทสวยงามและอดมสมบรณประเทศหนงในโลกเชนน
จงตกขบวนรถไฟสาย พฒนา ไดครงแลวครงเลา? บางคนบอกวา ‘ประเทศไทย
เหมอนกบคนไมมกระดกสนหลง’ ‘ไมมหลกการ’ และ ‘เลนทกอยางเปนการเมอง’
เราจำาตองปลอยใหคนไทย และประเทศไทยจะกลายเปนตวตลก
ในสายตาประชาคมโลก เปนประเทศทไรศกดศร เปนประเทศททกสถาบน
เลนการเมองกนจนหนทกหลกการแหงสทธมนษยชนสากล ไรคณธรรม
ไมยอมรบความเทาทยม และหลกการประชาธปไตย โดยไมสามารถ
ทำาอะไรไดเลยจรงๆ ละหรอ?
ประเทศไทยตองการนกการเมองทคำานงถงประโยชน
ของมหาชนมากยงกวาสงใดในยามน ซงจะไดมากดวยการสราง
‘รฐสภาประชาชน’ ทแทจรงเทานน
สารบญหนา
บททหนง
80 ปแหงการตอสเพอประชาธปไตย 14
การสนสดระบบการเมองแบบสมบรณาญาสทธราชย 15
ปรด กบ จอมพล ป. 17
กบฏ รฐประหาร และการลกขนสของประชาชนในประเทศไทย 24
สงครามเยน ปะทะ สงครามประชาชน 27
การลกขนสและการปราบปราม(14 ตลา 2516, 6 ตลา 2519) 32
ยคเปรม 34
การขนและลงของทกษณ (2537-2549) 36
บททสอง
สามปแหงการฉกหนากากการเมองไทย 44 กลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย 45
ถงจดเดอด 54
ความรนแรงเวทอาเซยนซบมท 59
การปะทะเพอคมครอง D-Station 60
ถอยหนงกาว 62
สรป 63
บททสาม
เงารายแหงสงครามกลางเมอง 71
คลนลกใหมของนกตอสเพอประชาธปไตย 76
นกรบไซเบอร 77
ความรกในสถาบนพระมหากษตรย 80
สเพอประชาธปไตย 83
บทสงทาย 90
ประกาศคณะราษฎร ฉบบท ๑ 100
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 15
การสนสดระบบการเมองสมบรณาญาสทธราชย
เชาตรของวนท 24 มถนายน 2474 คณะราษฎร กลมการเมอง
พรรคเลกๆ ไดทำาการรฐประหาร อนนำามาซงการสนสดของ 150 ป
แหงระบบสมบรณาญาสทธราชยภายใตราชวงศจกร1 และเปดทาง
สการเมองตามครรลองของระบอบประชาธปไตยแหงสยามประเทศ
(ประเทศไทย) แตถนนสายประชาธปไตยของไทยกเตมไปดวยอปสรรค
ขวากหนามนานาประการ
1 ผเขยนใชคำาวา ‘รฐประหาร 2475’ แทนจะใชคำาวา ‘ปฏวต’ เชนทนกประวตศาสตรใน
ประเทศไทยใชกนอยางแพรหลาย เนองจากวา ผเขยนเหนวาการเปลยนแปลงการปกครอง
ในป 2475 นนเปนทำาในรปแบบการทำารฐประหารแหงชาต เพอเปลยนแปลง
การปกครอง ในบางระดบเทานน แตไมไดเปนการปฏวตทางการเมองอยางเบดเสรจ
สมบรณเชนทเกดขนในนานาประเทศ ซงการปฏวตทางการเมองกอการโดย มหาประชาชน
การปฏวตการเมอง สระบบประชาธปไตยทแทจรงของประเทศไทยจงถอวายงไมเกดขน
และกหวงวาการตอส ของคนเสอแดงจะทำาใหการปฏวตประชาธปไตยในประเทศไทย
เปนจรงขนมาไดอยางแทจรงทงนตวปรดเองกไดตระหนกในเรองน และยอมรบวา
“....ในป ค.ศ. 1925 (พ.ศ. 2468) เมอ เราเรมจดตงกลมแกนของพรรคอภวฒนในปารส
ขาพเจามอายเพยง 25 ปเทานน หนม ทเดยวขาดความจดเจน แมวาขาพเจา
ไดรบปรญญาแลว และไดคะแนนสงสดแตกไมมอะไร มากไปกวาทางทฤษฎ ขาพเจา
ไมมความจดเจน และโดยปราศจากความจดเจน บางครง ขาพเจาประยกตทฤษฎ
อยางนกตำารา ขาพเจาไมไดนำาความเปนจรงในประเทศของขาพเจามาคำานงดวย
ขาพเจาตดตอกบประชาชนไมพอ ความรทงหมดของขาพเจาเปนความรตามหนงสอ
ขาพเจาไมไดเอาสาระสำาคญของมนษยมาคำานงดวยใหมากเทาทขาพเจาควรจะม
.. ในป ค.ศ. 1932 (พ.ศ. 2475) ขาพเจาอาย 32 ป พวกเราไดทำาการอภวฒนแต
ขาพเจากขาดความจดเจน... และครนขาพเจามความจดเจนมากขน (พ.ศ. 2489 - 90)
ขาพเจากไมมอำานาจ” (ปรด พนมยงค ใหสมภาษณนตยสารเอเชยวก ฉบบวนท
28 ธนวาคม พ.ศ. 2523 กอนถงอสญกรรมไมถง 3 ป)
16 ไพรส
คณะราษฎรประกอบไปดวยกลมบคคลทมาทงจากพลเรอน
ขาราชการ ชนชนสง และทหาร การทำารฐประหารครงนนำาโดย
ปรด พนมยงค โดยม พ.ต. หลวงพบลสงคราม รบหนาทประสานงาน
กบกองกำาลงฝายทหาร และแลวในเวลาเพยงไมกชวโมง โดยไมมผใด
ใน สยามรระแคะระคายมากอน สยามประเทศไดเปลยนการปกครองมาส
ระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยอยภายใตรฐธรรมนญ แต
รฐบาลแรกของประเทศไทยนนอยภายใตการกมบงเหยนของทหาร
ทไดประกาศนโยบายบางดาน ทอยางนอยมความเปนประชาธปไตย
อยบาง
คณะราษฎรไดกาวขนสอำานาจพรอมกบคำาประกาศ
คณะราษฎร ฉบบท 1 และไดนำาเสนอหลก 6 ประการ คอ
๑. จะตองรกษาความเปนเอกราชทงหลาย เชนเอกราช
ในทางการเมอง การศาล ในทางเศรษฐกจ ฯลฯ
ของประเทศไว ใหมนคง
๒. จะตองรกษาความปลอดภยภายในประเทศ ใหการ
ประทษรายตอกนลดนอยลงใหมาก
๓. ตองบำารงความสขสมบรณของราษฎรในทางเศรษฐกจ
โดยรฐบาลใหมจะจดหางานใหราษฎรทคนทำา จะวาง
โครงการเศรษฐกจแหงชาตไมปลอยใหราษฎรอดอยาก
๔. จะตองใหราษฎรมสทธเสมอภาคกน (ไมใชพวกเจา
มสทธยงกวาราษฎร เชนทเปนอย)
๕. จะตองใหราษฎรไดมเสรภาพ มความเปนอสระ เมอ
เสรภาพนไมขดตอหลก ๔ ประการดงกลาวขางตน
๖. จะตองใหการศกษาอยางเตมทแกราษฎร
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 17
กระแสตานคณะรฐประหาร จากฝายนยมกษตรยมมา
อยางตอเนอง รฐธรรมนญทผานการรบรองของรฐสภาในเดอน
ธนวาคม 2475 จำาตองถวายคนพระราชอำานาจบางอยางใหกบ
พระมหากษตรย แตในป 2478 พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว
รชกาลท 7 ทไมประสบความสำาเรจในการพยายามรกษาอำานาจไว
ไดประกาศสละพระราชสมบต
การเลอกตงตามครรลองของระบอบประชาธปไตยในประ
เทศไทยจดใหมขนครงแรกในป 2476 โดยในจำานวนสมาชก
สภาผแทนราษฎรทง 156 ทานนน ครงหนงมาจากการเลอกตง
สวนอกครงหนงมาจาการแตงตง หญงไดรบสทธเสมอชายในการ
ลงคะแนนเสยง และ ลงสมครรบเลอกตง (แตกจนกระทงในป 2492
ทประเทศไทยมสมาชกสภาผแทนราษฎรผหญงทไดรบเลอกตง
เขามาในสภาเปนคนแรก)
รฐธรรมนญป 2475 ระบวาอำานาจอธปไตยมาจาก
ปวงชนชาวสยาม(ประเทศไทย) แตในความเปนจรง 78 ป
ผานไปแลวอำานาจอธปไตยมาจากปวงชนชาวไทยกยงไมบงเกด
เปนจรง
ปรด กบ จอมพล ป.
วรบรษอาวโสปรด พนมยงค ไดรบการยกยองวาเปนผนำา
ระบอบประชาธปไตย ทแมวาจะยงไมเตมใบจนบดน มาสประเทศไทย
ปรดเกดในป 2443 ในครอบครวชาวนาทมฐานะทจงหวดพระ
นครศรอยธยา ปรดเปนนกเรยนทมสตปญญาเปนเลศ และสอบไล
18 ไพรส
วชากฎหมายในประเทศไทยไดตงแตอายเพยง 19 ป และตอมา
ไดรบทนเลาเรยนหลวงไปเรยนตอ ในระดบปรญญาเอกดานกฎหมาย
เศรษฐศาสตรและการเมองทมหาวทยาลยซอรบอน(มหาวทยาลย
ปารส) ประเทศฝรงเศส ในป 2469 ปรดรวมกบกลมคนไทย
ทปารส กอตงคณะราษฎรขนมา โดยมนายทหารหนม แปลก
พบลยสงคราม รวมอยในคณะผกอการดวย ในป 2470 ปรด
เดนทางกลบประเทศไทย และมความเจรญกาวหนาในตำาแหนง
หนาทการงานอยางรวดเรว
แปลก พบลยสงคราม หรอทเรยกกนวาจอมพล ป. สำาเรจการศกษา
จากโรงเรยนนายรอยทหารบก และเดนทางไปศกษาตอทโรงเรยน
เสนาธการทหารบกทประเทศฝรงเศส หลงจากการรฐประหารป 2475
จอมพลป. ไดสรางกระแสนยมตวเองดวยการดำารงตำาแหนงผบญชาการ
ทหารสงสดและนายกรฐมนตรตลอด ชวงสงครามโลกครงทสอง
ระหวางป 2481-2487 และเปนทงนายกรฐมนตรรกษาการ และ
จอมพลเผดจการตลอดชวงป 2491-2450 เปนผทดำารงตำาแหนง
นายกรฐมนตรยาวนานทสดในประวตศาสตร ของประเทศไทย
ดำารงตำาแหนง 8 สมย หรอ 15 ป
ปรดมงมนอยางมากทจะทำาตามเจตนารมณของหลก 6 ประการ
ของคณะราษฎร ในป 2477 ปรดและพรรคพวกจงไดรวมกนกอตง
มหาวทยาลยธรรมศาสตรและการเมอง หรอเปนทรจกกนในปจจบน
วามหาวทยาลยธรรมศาสตร
ระหวางป 2476 – 2489 ปรดดำารงตำาแหนงทางการเมอง
หลายตำาแหนง อาทรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย รฐมนตร
วาการกระทรวงการตางประเทศ รฐมนตรวาการกระทรวงการ
คลง นายกรฐมนตร รวมทงผสำาเรจราชการในพระองค ใน
ระหวางทปรดดำารงตำาแหนงรฐมนตรวาการกระทรวงการตาง
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 19
ประเทศ (2478-2481) ปรดประสบผลสำาเรจอยางงดงามในการ
เจรจายกเลกขอตกลงทางการคากบ 12 ประเทศค สญญา ความ
สำาเรจครงนถอไดวาไทยไดรบเอกราช(เกอบจะ) อยางสมบรณ
ทางการคาระหวางประเทศเปนครงแรกนบตงแตตองจำายอมเซน
สนธสญญาเบารงหกบประเทศองกฤษในป 2398 อนเปนภาระ
ผกพนใหตองยอมเซนขอตกลงกบทง 12 ประเทศเหลานน(ประเทศ
สหรฐอเมรกาและกลมประเทศเจาอาณานคมในยโรปทงหลาย)
ตามไปดวย
ในป 2481 ในขณะทจอมพลป. ผมแนวคดตอตานเชอ
ชาตจน ดำารงตำาแหนงนายกรฐมนตร เขาไดทำาการเปลยนชอ
ประเทศจาก ’สยาม’ มาเปน ‘ประเทศไทย’ แมวาจะไดรบการ
คดคานจากปรดกตาม
เมอกองทพญปนบกขนฝงไทย ในเดอนธนวาคม 2544
จอมพลป. ตระหนกถงศกยภาพของกองทพญปนทขบไล กองทพองกฤษ
ออกไปจากมาเลเซยไดอยางงายดาย ไดประกาศสงครามกบชาตตะวนตก
ในเดอนมกราคม 2485
ปรดปฏเสธทจะเซนในคำาประกาศสงครามกบชาตตะวนตก
จงถกขบออกจากรฐบาล ยามนนประเทศไทยยงคงเฝารอคอยการกลบมา
ขนครองราชยของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล
รชกาลท 8 ปรดคอผทไดรบพระราชโองการโปรดเกลาแตงตงให
ดำารงตำาแหนงผสำาเรจราชการแทนพระองค และดวยฐานะผสำาเรจราชการฯ
ปรดไดนำาขบวนตอตานกองทพญปนและเปนหวหนาขบวนการใตดน
‘เสรไทย’
เมอสงครามใกลจะยต ขบวนการเสรไทยไดบบใหจอมพล ป.
ลาออก และในเดอนมนาคม 2489 ปรดไดเขาดำารงตำาแหนง
นายกรฐมนตรคนทเจดของประเทศไทย แตกเปนชวงเวลาเพยงแค
20 ไพรส
ไมกเดอน
เดอนธนวาคม 2488 พสกนกรชาวไทยทออนลาโรยแรง
จากสงครามโลก กมเรองททำาใหตนเตนยนดกนทวหลา เมอ
พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดลททรงศกษาวชากฎหมาย
ณ ประเทศสวสเซอรแลนด ไดเสดจนวตพระนคร และในเดอนพฤษภาคม
2489 ประเทศไทยกไดตอนรบรฐธรรมนญฉบบรฐบาลปรด และ
คณะรฐบาลชดใหม ทสมาชกสภาผแทนราษฎรทง 176 คนมาจาก
การเลอกตง
ในตอนสายของวนท 9 มถนายน 2489 ในหลวงอานนท
ทยงทรงหนมแนนและมพระชนมายเพยง 21 พรรษา ถกพบวา
สวรรคตบนพระแทนบรรทม โดยมรอยกระสนปนเจาะทะลศรษะ
พรรคการเมองกษตรยนยม ‘ประชาธปตย’ กลาวหานายกรฐมนตร
นกอดมการณปรดวามสวนเกยวของกบกบการลอบปลงพระชนม
และประเทศไทยกตกอยในวงวนของความโกลาหลทางการเมองอกครง
(ความจรงเบองหลงกรณสวรรคตของในหลวงอานนทยงคงเปนปรศนา
ทรอวนไขกระจาง แมวาจะมการตดสนประหารชวตผทตองสงสยวา
เกยวของในการลอบปลงพระชนมสามคน โดยสองคนเปนขารบ
ใชใกลชดเบองพระบาท และหนงคนเปนสมาชกวฒสภาเมอป
2498 แลวกตาม แตปวงชนชาวไทยกยงรสกกงขาตอบทสรป
ของคด)
ในเดอนพฤศจกายน 2490 กลมนายทหารเรองอำานาจ
กลมใหมนำาโดย พ.ท.ผน ชณหะวณ รวมดวยสฤษด ธนะรตน
และถนอม กตตขจร (เผดจการสองคนทกำาลงกอ รางขนในการเมองไทย)
พรอมรถหมเกราะไดกระจายกำาลงลอมบานของปรด แตปรดสามารถ
หนไปไดทน และอยในระหวางการเดนทางลภยไปทสงคโปร
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 21
จอมพลป. แตงตวตวเองเปน จอมพล ฉกรฐธรรมนญฉบบป 2489
ของปรด และกลบเขารบตำาแหนงนายกรฐมนตรอกครง
จอมพลป. แทนทรฐธรรมนญฉบบของปรด ดวยบทเฉพาะกาล
ททำาใหเขาสามารถสรางอำานาจถวงดลรฐสภา ดวยการถวาย
คณะทปรกษาแหงชาตใหกบพระมหากษตรย ถวายพระราชอำานาจ
ในการลงนามแตงตงสมาชกวฒสภาจำานวน 100 ตำาแหนง รวมทง
ถวายพระราชอำานาจในการประกาศใชพระราชกำาหนดในสภาวะฉกเฉน
หลงจากทปรดพายแพในการพยายามกลบมาสการเมอง
อกครงในเดอนกมภาพนธ 2492 รฐบรษอาวโสปรดจำาตองลภย
ไปประเทศจน โดยทงทานผหญงพนศข (ภรรยา) และบตร 6 คน
ไวเบองหลง กบฏวงหลวง ไดชอตามเหตการณทกลมปรด ใช
พระราชวงเปนกองบญชาการ แตจอมพลป. กควบคมสถานการณได
หลงจากการยงปะทะกน หลายชวโมงระหวางทหารฝายจอมพลป.
ซงสวนใหญเปนทหารบกกบทหารฝายปรดซงสวนใหญเปนทหารเรอ
หลงจากปราบปรามกบฏวงหลวงไดแลว รฐบาลจอมพลป. จดการกบ
ผสนบสนน ปรด ซงรวมทงอดต 4 รฐมนตรและผเกยวของ
ในกบฎวงหลวงหลายคน ดวยวธการจบกมและสงหารอยางเหยมโหด
โดยไมมการไตสวน
ทประเทศจน ปรดไดรบการตอนรบอยางดจากประธานาธบด
โจว เอน ไหล ในเดอนพฤษจกายน 2495 ทานผหญงพนศข
และปาล พนมยงค บตรชายคนโต ถกจบกมดวยขอหากบฏภายใน
และภายนอก ราชอาณาจกร ตลอด 84 วนทถกจองจำาอยในหองขง
ทานผหญงตองนอน บนพนหองขงรวมกบบตรสาวทยงเลก 2 คน
แตทานกไมเคยปรปากขอประกนตว เมอไดรบการปลอยตวในเดอน
กมภาพนธ 2496 ทานผ หญงพรอมดวยบตรสาวสองคน จงตดสนใจ
22 ไพรส
เดนทางเพอตามไปสมทบกบสามททานทราบแตเพยงวาอยท
เมองใดเมองหนงในประเทศจน ในเดอนธนวาคม 2496 ทานผหญง
กไดไปอยรวมกบปรด เมอปาลได รบการปลอยตวในป 2500 เขากได
เดนทางตามไปสมทบกบครอบครว ทประเทศจนครอบครวปรดไดรบ
การดแลและชวยเหลอในดานตางๆ เปนอยางดจากรฐบาลจน แต
เพอทจะสามารถตดตอกบประเทศไทยไดสะดวกมากขน ในป 2512
ครอบครวพนมยงค ไดยายไปอยยงบานหลงเลกๆ ชานเมองปารส
ซงเปนสถานทรฐบรษอาวโส ปรด พนมยงค สนใจอยางสงบ ในเดอน
พฤษภาคม 2526 การเสยชวตของปรด ไมไดรบการเหลยวแล
หรอใสใจจากรฐบาลไทยในขณะนนแมแตนอย หลงจากใชเวลา
หลายปไปกบการแกขอกลาวหาตางๆ ในทายทสดในป 2542
องคการยเนสโกประกาศใหศาสตราจารย ดร. ปรด พนมยงค เปน
บคคลสำาคญของโลก ทานผหญงพนศข พนมยงค ประธานมลนธ
ปรด พนมยงค ไดรบรางวลสตรดเดนดานพทธศาสนาจากงานเฉลมฉลอง
วนสตรสากลของสหประชาชาตในป 2548 ในฐานะททานเปน ผหญง
ทเผชญหนากบมรสมชวตและมรสมทางการเมองอยางมสต และ ยดมน
ในแนวทางสนตวธ
รฐธรรมนญฉบบจอมพลป. ในป 2492 ไดเปลยน
คณะทปรกษาแหงชาตไปสคณะองคมนตร และเพมพระราชอำานาจ
ใหพระมหากษตรยทรงเลอกและแตงตงสมาชกวฒสภา ซงประกอบดวย
สมาชกมจำา นวนหนงรอยคน ”ตองใชคะแนนเสยงไมตำากวาสองในสาม
ของจำานวน สมาชก ทงหมดของทงสองสภา ในกรณพระมหากษตรย
มไดทรงลงพระปรมาภไธยพระราชทานลงมาภายใน สามสบวน กให
นำาพระราชบญญตนน ประกาศในราชกจจานเบกษาใชบงคบเปน
กฎหมายได เสมอนหนงวาพระมหากษตรยไดทรงลงพระปรมาภไธยแลว”
เมอพระชนมาย 23 พรรษา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว
24 ไพรส
ภมพลอดลยเดช กษตรยผนองในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
อานนทมหดล ขนครองราชยในวนท 5 พฤษภาคม 2493
กลาวอยางรวบรดกคอ รฐบาลทหารฝายกษตรยนยม ไดเขามาควบคมชวตและเสนทางการเมองของปวงชนชาวไทย มาตลอด 60 ป นบตงแตนนเปนตนมา
กบฏ รฐประหาร และการลกขนสของประชาชนในประเทศไทย
1. กบฏ ร.ศ. 130 (พ.ศ. 2454) โดยคณะ 130
2. รฐประหารแหงชาต เพอเปลยนระบอบการปกครอง
24 มถนายน 2475
3. รฐประหาร 1 เมษายน พ.ศ. 2476 พระยาม โนปกรณนตธาดา
ไดประกาศพระราชกฤษฎกาปดสภาผแทนราษฎร พรอม
งดใชรฐธรรมนญบางมาตรา
4. รฐประหาร 20 มถนายน พ.ศ. 2476 นำาโดย
พลเอกพระยาพหลพลพยหเสนา ยดอำานาจพระยา
มโนปกรณ นตธาดา นายกรฐมนตร
5. กบฏบวรเดช (11 ตลาคม พ.ศ. 2476) โดยคณะ
กบานกเมอง ม พลเอกพระวรวงศเธอ พระองคเจาบวรเดช
เปนหวหนา
6. กบฏนายสบ (3 สงหาคม พ.ศ. 2478) โดยสบเอกสวสด
มะหะมด เปนหวหนา
7. กบฏพระยาทรงสรเดช หรอ กบฏ 18 ศพ หรอ กบฏ
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 25
พ.ศ. 2481 (29 มกราคม พ.ศ. 2482) มพนเอก
พระยาทรงสรเดช เปนหวหนา
8. รฐประหาร 8 พฤศจกายน พ.ศ. 2490 นำาโดย
พล.ท.ผน ชณหะวณ ยดอำานาจรฐบาล พล.ร.ต.ถวลย
ธำารงนาวาสวสด นายกรฐมนตร
9. กบฏเสนาธการ (1 ตลาคม พ.ศ. 2491) โดย พล
ตร หลวงศรานชต (สมบรณ ศรานชต) และพล
ตรเนตร เขมะโยธน เปนหวหนา
10. กบฏแบงแยกดนแดน (28 กมภาพนธ พ.ศ. 2491)
11. รฐประหาร 6 เมษายน พ.ศ. 2491 คณะนายทหาร
กลมททำาการรฐประหาร 8 พฤศจกายน พ.ศ. 2490
จบงคบใหนายควง อภยวงศ ลาออกจากตำาแหนง
นายกรฐมนตร และมอบตำาแหนงตอใหจอมพล ป.
พบลสงคราม
12. กบฏวงหลวง (26 กมภาพนธ พ.ศ. 2492) โดยปรด
พนมยงค เปนหวหนา
13. กบฏแมนฮตตน (29 มถนายน พ.ศ. 2494) โดยนาวา
เอกอานน บญฑรกธาดา และนาวาตรมนส จารภา
14. รฐประหาร 29 พฤศจกายน พ.ศ. 2494 นำาโดย
จอมพล ป. พบลสงคราม ยดอำานาจรฐบาลตนเอง
15. กบฏสนตภาพ (8 พฤศจกายน พ.ศ. 2497)
16. รฐประหาร 16 กนยายน พ.ศ. 2500 นำาโดย
จอมพล สฤษด ธนะรชต ยดอำานาจรฐบาลจอมพล
ป.พบล สงคราม นายกรฐมนตร
17. รฐประหาร 20 ตลาคม พ.ศ. 2501 นำาโดยจอม
26 ไพรส
พลสฤษด ธนะรชต ยดอำานาจรฐบาลจอมพลถนอม
กตตขจร นายกรฐมนตร (ตามทตกลงกนไว)
18. กบฏ พ.ศ. 2507 (1 ธนวาคม พ.ศ. 2507) โดย
พลอากาศเอกนกรบ บณศร เปนหวหนา
19. รฐประหาร 17 พฤศจกายน พ.ศ. 2514 นำาโดย
จอมพลถนอม กตตขจร ยดอำานาจรฐบาลตนเอง
20. 14 ตลาคม 2416 การลกขนสของประชาชน หรอ
เรยกกนวา ‘ตลาวปโยค’
21. 6 ตลาคม 2519 การปราบปราบประชาชนอยาง
เหยมโหดดวยขอหามการกระทำาอนเปนคอมมวนสต
และเปนภยตอราชบลลงก
22. รฐประหาร 6 ตลาคม พ.ศ. 2519 นำาโดย
พล.ร.อ.สงด ชลออย ยดอำานาจรฐบาล ม.ร.ว.เสนย
ปราโมช นายกรฐมนตร
23. รฐประหาร 20 ตลาคม พ.ศ. 2520 นำาโดย
พล.ร.อ.สงด ชลออย ยดอำานาจรฐบาลนายธานนทร
กรยวเชยร นายกรฐมนตร
24. กบฏ 26 มนาคม 2520 (26 มนาคม พ.ศ.
2520) โดยพลเอกฉลาด หรญศร เปนหวหนา
25. กบฏยงเตรก หรอ กบฏเมษาฮาวาย (1-3 เมษายน
พ.ศ. 2524) โดย พนเอกมนญ รปขจร มพลเอกสณห
จตรปฏมา เปนหวหนา
26. กบฏทหารนอกราชการ หรอ กบฏ 9 กนยา (9
กนยายน 2528) โดยพนเอกมนญ รปขจร มพลเอกเสรม
ณ นคร เปนหวหนา
27. รฐประหาร 23 กมภาพนธ พ.ศ. 2534 นำา
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 27
โดย พล.อ. สนทร คงสมพงษ ยดอำานาจรฐบาล
พล.อ.ชาตชาย ชณหะวณ นายกรฐมนตร
28. 17-18 พฤษภาคม 2535 ‘พฤษภาเลอด’ การลกขนส
เพอขบไลเผดจการสจนดา คราประยร
29. รฐประหาร 19 กนยายน พ.ศ. 2549 นำาโดย พล.อ.สนธ
บญยรตกลน ยดอำานาจรฐบาล พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร
นายกรฐมนตร
30. เมษายน 2552 การลกขนสของผลงคะแนนเสยง
31. มนาคม 2553 การลกขนสของคนเสอแดง
ในชวงทจอมพลป. ดำารงตำาแหนงนายกรฐมนตร พระบาทสมเดจ
พระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ดำารงสถานะเปนประมตามราชประเพณ
แตเมออำานาจของจอมพลป. คอยๆ เสอมถอยลง พรอมกบการลกขน
เรยกรองสทธทางการเมองของภาคประชาชนเขมขนมากขน จอมพลป.
กถกทาทายจากผทปองกนการพยายามกลบมาของปรดไดสำาเรจ
ซงกไมใช ใครนอกจากจอมพลสฤษด ธนะรตน ในป 2500 จอมพลป.
เขาเฝาเพอขอความชวยเหลอจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
แตพระองคทรงปฏเสธ และขอใหจอมพลป. ลาออก เมอจอมพลป.
ปฏเสธทจะลาออก สฤษด ทหารฝายกษตรยนยมทไดรบการ
หนนหลงจากสหรฐอเมรกาไดทำาการยดอำานาจจอมพลป. ในหลวง
ลงพระปรมาภไธยในคำาประกาศกฎอยการศกและแตงตงสฤษด
เปนผรกษาพระนครฝายทหาร จอมพลป. ตองลภยไปอยท
ประเทศญปน จนกระทงสนชวตในป 2507
28 ไพรส
สงครามเยน ปะทะ สงครามประชาชน นบตงแตป 2475 เปนตนมา ปวงชนชาวไทยตองเผชญ
หนากบกบฏและรฐประหารกวา 20 ครง ตองพยายามทำาความ
เขาใจกบรฐธรรมนญ 18 ฉบบ และจดงานตอนรบนายกรฐมนตร
27 คน ซงสวนใหญเปนนายทหารบก ตลอด 77 ป ทนบเนอง
มาตงแตป 2475 ประเทศไทยมนายกรฐมนตรทมาจากการเลอกตง
เพยงคนเดยวทสามารถอยในตำาแหนงจนครบวาระ 4 ป (ปจจบน
คออดตนายกรฐมนตรทกษณ ชนวตร ทตองลภย ถกตดสนวา
กระทำาความผด และพยายามสเพอจะไดกลบมาสการเมองไทย
อกครงหนง)
เมอกองทบเวยตมนทสามารถผลกไลกองทพฝรงเศส
ออกไปจากเวยดนามไดเปนผลสำาเรจในป 2497 กระแสความกลว และ
ตอตานลทธคอมมวนสตไดแผซานเขามาครอบงำาทศทางการเมองไทย
จอมพลสฤษดและพรรคพวกบรหารประเทศโดยมงเปาไปท
การสงเสรมและประชาสมพนธบทบาทของสถาบนพระมหากษตรย
ทงนเพอทจะใชเปนขออางของความชอบธรรมในการกดหวประชาชน
(และปกปดการคอรบชนของตวเองและพวกพอง) รฐบาลทหาร
ไดฟนคนพระราชประเพณหลายอยางใหเปนกจกรรมประจำาปของรฐ
และใชงบประมาณจากภาษของประชาชนหลายพนลานบาท
ไปกบโครงการในพระราชดำาร และกอสรางพระราชวงและพระตำาหนก
ตามจงหวดตางๆ โดยเฉพาะในภาคเหนอ ภาคอสานและภาคใต
ซงเปนพนทททหารเผชญหนากบการตอตานจากประชาชน และ
กองกำาลงของพรรคคอมมวนสต แหงประเทศไทย อาท พระตำาหนก
ภพาน (2518) และพระตำาหนกทกษณราชนเวศน (2518) และ
พระตำาหนกเขาคอ (2528)
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 29
ในชวงสงครามกลางเมองหรอบางครงเรยกวาสงครามประชาชน
ทตอเนองยาวนานกวามาจนถงตนทศวรรษ 2520 น มประชาชน
ผบรสทธหลายรอย หลายพนคน ทถกกลาวหาวามการกระทำาอนเปน
คอมมวนสตและเปนภยตอสถาบนพระมหากษตรยถกอมหาย ถก
จบกมคมขงโดยไมมการไตสวน และจำานวนไมนอยทถกสงหาร หรอ
ลมหายตายจากไปโดยไมทราบวาศพอยทไหน
จอมพลสฤษด ผปลกปนสถาบนพระมหากษตรยจนมนคง
ดงหนผาสนใจในป 2506 และไดรบพระราชทานเพลงศพ การ
เสยชวตของจอมพลสฤษด ไดเปดโปงใหสงคมไทยประจกษถงชวต
ทฉอฉลและคอรปชน นอกจากภรรยาและเมยเกบกวา 50 คน แลว
การตอสเพอ แยงชงมรดกของบรรดาเมยๆ และลกๆ ของจอมพลสฤษด
ไดแฉใหสงคมรบทราบความจรงเกยวกบทรพยสนมลคาจำานวนมหาศาล
ทเขา และ ครอบครวไดสงสมมาในระหวางเรองอำานาจ มทงบาน
หลายสบหลง ทดนกวาสองหมนไร และเงนสดตามธนาคารตางๆอก
หลายรอยลานบาท จอมพลถนอม กตตขจร มอขวาของจอมพลสฤษด
ขนครองอำานาจทางการเมองตอทนทในวนทเขาสนใจ และเพอ
ตองการสรางภาพตอสาธารณชน ถนอมจำาตองยดทรพยจำานวน
600 ลานบาทคนจากครอบ ครวสฤษด พรอมกบแตงตวเองขนเปน
ผบญชาการกองทพบก ผบญชาการทหารสงสด รฐมนตรวาการ
กระทรวงกลาโหม รวมทงตำาแหนงจอมพล จอมพลถนอมดำาเนนนโยบาย
ทางการเมองตามแนวทางของจอมพล สฤษด คอการโปร สหรฐอเมรกา
และตอตานคอมมวนสต เพอสรางหลกประกนวาจะไดรบการตอบแทน
ดวยการหนนชวยทางการเงนและเศรษฐกจจากสหรฐอเมรกาในชวง
สงครามเวยดนาม
30 ไพรส
ระหวางป 2493 ถงป 2530 สหรฐอเมรกาไดใหการสนบสนนงบประมาณทางดานทหารตอรฐบาลไทยรวมกน
กวา 2 พนลานดอลลาร
อาจจะถอไดวาตงแตตนทศวรรษ 2500 ประเทศไทย (ทไมใช
จำากดตวอยเฉพาะในหมชนชนสง) ไดทำาความรจกกบวฒนธรรมการ
ใชชวตแบบตะวนตก โดยเฉพาะวฒนธรรมอเมรกนเปนครงแรก
การเขมแขงมากขนเรอยๆ ของคายคอมมวนสตในเวยดนาม ลาวและ
กมพชา และแรงจงใจตางๆ ใหมการพฒนาประเทศใหทนสมยทดเทยม
กบอารยะประเทศไดสรางแรงกดดนอยางมหาศาลตอประชาชนชาวไทย
เงนลงทนจากตางประเทศหลงไหลเขามาอยางตอเนอง ซงทไมใช
เฉพาะเงนกและเงนสนบสนนทใหแกรฐบาลทหารในการกอสราง
โครงสรางพนฐานตางๆ อาท ถนน เขอน คลองชลประทาน
และกอสรางศนยราชการตางๆ ในทกจงหวดเพอใชเปนเครองมอ
ควบคมและกลอมเกลาใหประชาชนอยในกรอบและหนาททรฐ
กำาหนด ตลอดจนสงเสรมระบบเกษตรเพอการคาตามแนวปฏวตเขยว
แตเงนเหลานกยงไดนำามาใชเพอการดำารงไวซงอสรภาพของประเทศ
ซงประเทศไทยจำาเปนตองมโรง พยาบาล โรงเรยน และมหาวทยาลย
ระหวางป 2504 – 2532 พนทปาไมในประเทศไทยลดลงจาก
53% จนเหลอเพยง 28% จำานวนประชากรเพมขนเทาตวจาก
ประมาณ 26 ลานคนในป 2503 เปน 54.5 ลานคน ในป 2533
เกษตรกรหลายลานคนในประเทศไทยทไมสามารถ
สรางรายไดจากวถเกษตรเชงเดยวเพอการคาตามแนวทางปฏวตเขยว
จำาตองละทงทนา อพยพครอบครวเขามาหางานทำาในเมองกรง
หรอตามยานนคมอตสาหกรรมตางๆ ในชวงสงครามเยน ประเทศไทย
อยภายใตการครอบงำาจากการเมองระบบทหาร ฐานทพอเมรกน
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 31
เกษตรปฏวตเขยว และการสงเสรมอตสาหกรรมเพอการสงออก คนไทย
ทงประเทศถกทำาใหอยใน ความคดความเชอวา “ไมมอะไรทเงนซอไมได”
(ทหารจไอ 50,000 คน = เมยเชาหรอเมยจไอ 50,000 คน)
การกดขขดรดแรงงานเลวรายอยางทสดจนเหลากรรมกร
ทสดทนตางพากนสไตรคและประทวงมากขนเรอยๆ ขณะทม
กลมปญญาชน คนรนใหมกเพมจำานวนมากขนดวยเชนกน และตางก
พากนวพากษวจารณเกยวกบสงครามเวยดนาม แสดงทาทไมเหนดวย
กบการทรฐบาลสนองตอบสนองนโยบายจกรวรรดนยมอเมรกา
อยางสดโตง พรอมกบ โจมตการคอรบชนทเกดขนอยางโจงครม
ของรฐบาลถนอม ซงบรหารประเทศแบบรวบอำานาจทกอยางไวในมอ
อยางเบดเสรจ
32 ไพรส
การลกขนสและการปราบปราม (14 ตลา 2516, 6 ตลา 2519)
เมอถงเดอนตลาคม 2516 การอดทนอดกลนของประชาชน
ไทยกถงขดสด กรรมกร ชาวนา นกศกษา คนขนกลาง นกวชาการ
คนจนเมองหลายแสนคนตางพากนเดนประทวงบนทองถนนท
กรงเทพมหานครเพอเรยกรองใหจอมพลถนอมลาออก
14 ตลาคม 2516 ประชาชนเรอนแสนมารวมตวกน
บรเวณอนสาวรประชาธปไตยเพอเรยกรองใหมการปลอยตวแกนนำา
นกศกษา13 คนทถกจบ พวกเขาพากนเคลอนขบวนเพอถวาย
ฎกาตอในหลวง ในความสบสนของขอมลขาวสารและในระหวาง
การสลายตวทหารไดระดมยงใสฝงชนทอยบรเวณพระราชวงสวนจตร
ทงจากภาคพนดนและจากเฮลคอปเตอร ซงมผใหการวาเหนพน
ตรณรงค กตตขจร บตรชายจอมพลถนอมเปนคนระดมยงดวย
ตวเอง เหตการณครงนมผเสยชวตกวารอยคนและหลายรอยคน
ไดรบบาดเจบสาหส
พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดประจกษถงการเดนขบวน
ครงทยงใหญทสดในประวตศาสตรทเคยเกดขนบททองถนน
ในกรงเทพมหานคร จำาตองทรงแสดงพระราชอำานาจเพอสาธารณชน ถนอม
ไดรบการขอรองใหออกนอกประเทศ และพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
ไดทรงพระราชทานแตงตงนายกรฐมนตรคนใหม แตการตนตวทางการเมอง
ทเพมขนของภาคประชาชน กลบสรางความรำาคาญและถกมองวา
จะบนทอนอำานาจของบรรดานายทหารผหยงทะนง ทไดรบเลยงด
จนอวนพจากสหรฐอเมรกาและกลมผลประโยชนตางๆ มากยงขนเรอยๆ
พอถงป 2519 การลอบสงหารผทมแนวคดทางการ
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 33
เมองทแตกตางมขนอยางตอเนอง สอตางๆ ทถกควบคมโดย
ทหารไดแสดงออกอยางเปดเผยวา “การฆาคอมมวนสตนนเปนเรองท
กระทำาได” มนกเชนเดยวกบ “การฆาคนเพอชาต ศาสนา พระ
มหากษตรย ถอเปนบญกศล เหมอนฆาปลาแกงใสบาตรพระ”
วนท 6 ตลาคม 2519 กองกำาลงเพอปกปอง ‘ชาต ศาสนา
และพระมหากษตรย’ ทมทงตำารวจตระเวนชายแดน กลมจดตงทงหลาย
(นวพล กระทงแดง และลกเสอชาวบาน เปนตน) ไดพากนเคลอนเขาโจมต
นกศกษาทประทวงการกลบมาของถนอมทมหาวทยาลยธรรมศาสตร
(ถนอมกลบมาประเทศไทยภายใตจวรพระ และไดรบการเยยมเยยน
จากวง)
ตวเลขทเปดเผยทวไปถงจำานวนผสญเสยในเหตการณ
6 ตลา ระบวามผเสยชวตจากการกระทำาอนปาเถอนโหดรายทงจาก
อาวธปน การทบตทำารายและการถกเผา ทมหาวทยาลยธรรมศาสตร
และตามบรเวณสนามหลวงซงสถานทใชประกอบพธกรรมของวงหลวง
จำานวน 41 คน และมผบาดเจบกวา 700 คน แตผทเกยวของในเหตการณ
พากนกลาววาตวเลขทแทจรงนนสงกวานมาก
นกศกษาทไมไดถกจบกม ตางกพากนหนกระจดกระจายเขาปา
และหมบานตางๆ เพอไปรวมกบพรรคคอมมวนสตแหงประเทศไทย
(พคท) และนกเรยนนกศกษาจำานวนมากจากทวประเทศกพากน
ทยอยเดนทางตามผนำาหรอเพอนๆ เขาปา กลมนกศกษาเหลาน
ไดรบการเรยกขานวา “คนเดอนตลา”
กว าสามทศวรรษแห งความสญ เส ยอ น เก ดจาก
สงครามประชาชนไดสนสดลงเมอไดมการประกาศนรโทษกรรม
ในป 2523 พรรคคอมมวนสตแหงประเทศไทยไดคอยลบเลอนหายไป
จากเวท และชาวเดอนตลาไดพากนกลบคนมาสชวตการเมอง
อกครงหนงในฐานะอาจารยมหาวทยาลย นกสทธมนษยชน ผนำา
34 ไพรส
องคกรพฒนาเอกชน นกธรกจ หลายคน เขาสพรรคประชาธปตย
และทายทสดอกหลายคนเขารวมกบพรรคของ ทกษณ ถนอมใชชวต
อยางสขสบายจนถงบนปลายของชวต และไดรบ พระราชทานเพลงศพ
ยคเปรม
พลเอกเปรม ตณสลานนท ปรมาจารยดานการทำารฐประหาร
ในประเทศไทย อดตนายกรฐมนตรระหวางป 2523 – 2531 ไดรบ
การแตงตง ใหดำารงตำาแหนงองคมนตรในป 2531 และไดรบการแตงตง
ใหดำารงตำาแหนงประธานองคมนตรในป 2542 พลเอกเปรมไดชอวา
มความชนชอบทำาตวเปนคนกลางระหวางสถาบนกษตรยกบรฐบาล
และสาธารณชน ในสมยทดำารงตำาแหนงนายกรฐมนตร พลเอกเปรมเอง
กสามารถรอดพนจากความพยายามทำารฐประหารโดยกลมยงเตรก
และกลมทหารนอกราชการมาไดถง 2 ครง1
พลเอกเปรมเปนผรเหนเปนใจในการทำารฐประหารในป
2534 ทำา หนาทประสานการเขาเฝาในเหตการณพฤษภาคม
2535 และสนกสนานกบการปฎมากรรมรฐประหาร 19 กนยายน
2548 ทสามารถโคนอดต นายกรฐมนตรทกษณไดจนสำาเรจ พล
เอกเปรมตระเวนเดนสายไปพบกบทหารและขาราชการพรอม
กบพรำาสอนวา(ซงดวาประสบผลสำาเรจเปนอยางด) ทหารและ
ขาราชการเปน “ขาในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว”
1 องคมนตรทง 18 คนไดรบการแตงตงโดยตรงจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรวมครงหนงเปนอดตนายทหาร และทเหลอสวนใหญมาจากตำาแหนงสงสด ทางศาล
เชอพระวงศ และอดตนายกรฐมนตร ฯลฯ
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 35
หลงจาก 40 ป แหงการครำาวอดทางการเมอง “ปาเปรม” ยงคง
เปนผมบทบาททางการเมองมากทสดคนหนงในประเทศไทย
สำาหรบประชาชนชาวไทยหลายสบลานคนทถกตกระหนำา
ใหมอบอยใตฝาเทาของเผดจการทหารมาอยางยาวนาน มนจำาเปน
ตองเกดเหตการณพฤษภาเลอดป 2535 ขนมาเพอจะสามารถ
เจาะทะลวงกำาแพงอนหนาหนกทถกสรางขนมาอยางรอบคอบรดกม
เพอปองกนไมใหประชาชนชาวไทยไดมสวนรวมในการ บรหารบานเมอง
เหตการณพฤษภาเลอดป 2535 ประชาชนชาวไทยได
เผชญหนากบการถกยงทกลางถนนกรงเทพมหานครอกครง
ในยามนมนดเหมอนกลายเปนพธการไปแลววาในหลวง
จะสามารถออกมาไกลเกลย (หลงจากทมการสงหารประชาชน) เพอ
นำาความสงบคนสบานเมอง พรอมกบพระราชทานนายกรฐมนตร
เพอทำาหนาทรกษาการ
แมจะเกดเหตการณพฤษภาเลอด แตมนกยงตอง ใชเวลาถงหาปทประชาชนชาวไทยจะไดตอนรบรฐธรรมนญ ฉบบป 2540 ท ไดชอวาเปน รฐธรรมนญฉบบประชาชน และมน กยงตองใชเวลาถงอก 8 ปกวาทนายกรฐมนตรทมาจากการเลอกตง จะอยจนครบวาระ 4 ป (2548)
36 ไพรส
การขนและลงของทกษณ(2537-2549)
ทกษณ ชนวตร (อาย 59 ป) ลกพอคา เกดและเตบโต
ในตระกลพอคาทมงคงในภาคเหนอของประเทศไทย เมองเชยงใหม
จบจากโรงเรยนนายรอยตำารวจในป 2516 ศกษาตอสาขา
กระบวนการยตธรรมท สหรฐอเมรกา และไดรบการเลอนยศจนถง
ตำาแหนงพลตำารวจโทกอนทจะลาออกจากกรมตำารวจมาบรหารธรกจ
ในป 2530 และลงเลนการเมองในป 2537 ดเหมอนวาทกษณ
เปนนกธรกจขอบอยแถวหนาและมความทะเยอทะยานสงมาก
คนหนง จนประสบความสำาเรจในการเปนนายกรฐมนตรทมาจาก
การเลอกตงเปนคนแรกในประเทศไทย ทดำารงตำาแหนงจนครบ
วาระ 4 ป (2544-2548)
ไมปรากฏชดเจนวาทกษณเปนพวกทตอตานเจา จรงๆแลว
ดเหมอนวาเขาพยายามทำาทกวถทางททำาไดเพอใหไดรบการสนบสนน
จากสถาบนพระมหากษตรย แตไมวาเขาจะลงเงนและลงแรงทงจาก
ธรกจสวนตวและงบประมาณรฐบาลไปมากเทาไรกตาม มนกดวา
ไมประสบความสำาเรจ วธการบรหารงานและวสยทศนขอทกษณ
เปนในรปแบบ ฃอโอของบรรษท ไดรบการชนชมยดจากคนบางกลม
ขณะเดยวกนกถกตอตานและถกมองวาเปนภยคกคามตอกลมคนท
เออองผลประโยชน จากระบบการบรหารแบบชนชนของขวอำานาจเดม
ในการทำางานเพอใหบรรลเปาหมาย เขาบรหารงานโดยใชรปแบบ
เอาเรวเขาวา ไมสนใจวา จะตองขามขนตอน มดใตโตะ หรอบางครง
ไดเลยวลดออมผานสถาบนทยดตดกบวถธรรมเนยมปฏบต
อยางเหนยวแนนทงหลาย
เขาใชแนวการบรหารตาม ‘ยทธศาสตรประชานยม’ ซงทำาให
เขาไดชนะการเลอกตงอยางทวมทน ในป 2544 เขาดำาเนนนโยบาย
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 37
30 บาทรกษาทกโรค ซงเปนการใหบรการดานสขภาพสำาหรบประชาชน
ทงประเทศเปนครงแรกในประเทศไทย เขายงไดอดฉดเงนลงหมบาน
ในโครงการกองทนหมบานละลาน ทใหแตละหมบานบรหารจดการเงน
กนเอง เขาพยายามสงเสรมตลาดขายสนคาของชมชนตางๆ ดวย
โครงการ OTOP และดำาเนนแนวนโยบายผอนชำาระหนชาวนา รวมทง
โครงการเงนกเอออาทร เพอการซอบานและซอรถแทกซ ไมวา
โครงการประชานยมเหลานจะกระทำาขนมาเพราะการหวงผล
ทางคะแนนเสยง หรอดวยความจรงใจของตวทกษณเอง มนกใชประเดน
เพราะคนจนในหมบานตามชนบททวประเทศไทย ตางกเฝารอคอย
วนนมาอยางยาวนาน วนทพวกเขาไดรบการดแลจากนโยบาย
ทางการเมอง พวกเขาตางกรสกขอบคณและใหการสนบสนนเขา
ทกษณยงไดพยายามสรางวสยทศนประเทศไทยเปน ‘ครวของโลก’
ไมไดดวยเพราะชอมนเกไก แตเพราะวามนไดแสดงใหเหนถงการเขาใจ
อยางลกซงถงความสำาคญของภาคเกษตรกรรมตออนาคตของการ
พฒนาของประเทศไทย
สงครามตอตานยาเสพตดของทกษณ เผชญหนากบกระแส
การตอตานอยางหนกจากหลายฝาย การคายาบาในชนบท ดเบาบาง
ลงไปไดจรง แตกชวระยะเวลาหนง มผเสยชวตและถกฆาตดตอน
จากนโยบายนประมาณ 2,500 คน ทมทงเปนผบรสทธ และผท
เกยวของกบการคายา เขามศตรเพมขนมากหลงจากนโยบายน โดยเฉพาะ
จากกลมผเกยวของกบการคายาเสพตตและนกสทธมนษยชนตางๆ
ชาวบานบอกวาการคายาบากลบมาอกครงในตอนน
สำาหรบดานนโยบายตางประเทศ การกระตอรอรน ตอบสนอง
ตอวถการคาเสรของกระแสโลกาภวตนอนเกนขอบเขตของเขา
พรอมทงมอบอำานาจใหตวเองในการเซนขอตกลงทางการคา
โดยไมผานกระบวนการทำาประชาพจารณหรอการรบฟงความคดเหน
38 ไพรส
ของกลมประชาชนทจะเปนผไดรบผลกระทบตรง นำามาซงกระแส
การตอตานมากกวาเสยงโหรองชนชมยนด ผลกระทบโดยตรง
และทอาจจะเกดขนในระยะยาวอนเนองมาจากการเซนขอตกลง
ทางการคาดวยยทธวธการเลนเกมการเมองระดบโลกในแบบทกษณ
อาจจะตองใชระยะเวลาหลายปเพอจะเยยวยาหรอแกไข
ความผดพลาด
และโดยไมสงวนทาท ทกษณไดเปดชองทำาทำาธรกจใหกบ
ครอบครวของเขาไปดวยในขณะเดยวกน เขาอาจจะไมใชนกธรกจ
ทฉอฉลมากกวานกธรกจคนอนๆ เพยงแตเขาอาจจะสามารถมชย
เหนอนกธรกจคนอนดวยเกมสทางธรกจและทางเกมสการเมองทเขา
เลนเอง จะพดไดอกอยางหนงกคอ ในหวใจของผทกมอำานาจเกา
ในสถาบนทหยงรากลกทงหลาย ทกษณจำาตองถกกำาจดออกไป
ดงนนการถกตพายของทกษณจงเปนผลมาจากอตตาอนใหญยง
ของตวเขาเอง
ในเดอนกมภาพนธ 2548 ทกษณไดรบการเลอกตงครงทสอง
อยางทลมทลายดวยสถต 67% ของผลงคะแนน (19 ลานเสยง)
แตในเมองไทยคะแนนเสยงขนาดไหนกไมมความหมาย เมอศตรของ
เขาไดตดสนใจแลววาเขาจะตองถกกำาจดออกไปใหพนทางทหาร
ไดทำาการรฐประหารอกครงในวนท 19 เดอนกนยายน 2549
ขณะนนทกษณอยทนวยอรค เพอเขารวมการประชมสมยสามญของ
สหประชาชาต แมวาการรฐประหารจะยงคงใชยทธวธแบบเดมๆ คอ
นำารถถงและกองกำาลงทหารเคลอนเขาสทำาเนยบ แตปรากฏการ
รฐประหารทโคนทกษณประสบความสำาเรจโดยไมมการเสยเลอด
เสยเนอ ทกษณถกตดสนวามความผดในการ “เปนเจาหนาทของ
รฐรวมกนเปนคสญญา หรอมสวนไดสวนเสยในสญญาททำากบ
หนวยงานของรฐ” ยงคงไมไดกลบเมองไทยจนถงบดน
คณะรฐประหาร ภายใตชอ “คณะปฏรปการปกครองในระบบ
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 39
ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (คปค.)” แตดวยชอ
เมอแปลเปนภาษาองกฤษนนมนออกจะชชดมากเกนไป คณะผกอการ
รฐประหารไดทำาการเปลยนชอในภาษาองกฤษ แตคงชอคณะ
ในภาษาไทยไวตามเดม
พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงลงพระปรมาภไธยโปรดเกลา
แตงตงรฐบาลทหารทโคนลมรฐบาลทกษณ และรฐบาลทหารไดทำาหนาท
คนชพการเมองระบบศกดนาอกครงหนง เพอใหคงอยตอไปไดอก
หลายเดอน
40 ไพรส
พล.ต.จำาลอง ศรเมอง
พรอมพวกรวม 9 คน ประกอบดวย
แกนนำาพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย
แกนนำาพนธมตรฯ
นายสนธ ลมทองกล นายพภพ ธงไชย
นายสมศกด โกศยสข นายสมเกยรต พงษไพบลย
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 41
นายสรยะใส กตะศลา
ผประสานงาน
แนวรวมพนธมตรฯ
นายไชยวฒน สนสวงศ นายอมร อมรรตนานนท
นายเทดภม ใจด
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 45
กลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย
พนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย กอตงโดยสนธ ลมทองกล
ในเดอนกมภาพนธ 2549 โดยมเปาหมายเดยวคอการโคนทกษณ
สนธ ผเคยเปนแนวรวมของทกษณถงชนประกาศวา ทกษณ
เปนนายกรฐมนตรทดทสดทประเทศไทยเคยมมา แตนบตงแต
กลางป 2548 เปนตนมาสนธเรมปนกระแสกลาวหาทกษณ เรอง
การคอรปชนและการทำาตวไมเคารพตอเบองสง เมอทกษณปดรายการทว
ของสนธ เขากเปดตวสถานเคเบลทว 24 ชวโมง ASTV
ASTV ประสบความสำาเรจมากขนเรอยๆ ในการนำาขอครหา
และขอมลดานลบตางๆ มาโจมตทกษณ สนธประสบความสำาเรจ
ในการสรางแนวรวมทงจากสมาพนธแรงงานรฐวสาหกจสมพนธ
สมาชกพรรคประชาธปตย รวมทง NGOs ศลปน ดารา ผมชอเสยง
นกวชาการ ขาราชการ ทตางพากนแตงกายดวยแฟชนเสอผาสเหลอง
พวกเขาตงชอการรวมตวของคนชนกลางทกรงเทพครงนวา
‘พนธมตร ประชาชนเพอประชาธปไตย’
พนธมตรกลาวหาวาทกษณเปนตวการของความบดเบยว
ทางการเมองทกเรองในประเทศไทย และโดยไมไดดความจรงวา
ไมวาจะจรงดงเชนทกลาวหาหรอไม ทกษณไดรบเลอกตงเขามา
ดวยเสยงสวนใหญตามกระบวนการเลอกตง พรอมกนนพนธมตร
ไดชธง ‘การเมองใหม’ ซง มแนวนโยบายทรวมถงการแตงตงนกการเมอง
ทคดวาเปน ‘คนด’ แทนกระบวนการเลอกตง แตงตงโดยใครทงไว
ใหอยในการตความกนเอาเอง
พรรคประชาธปตยบอยคอตการเลอกตง 2 เมษายน 2549
และไมยอมรบผลการเลอกตงทประชาชน 16 ลานเสยงลงคะแนน
46 ไพรส
เลอกทกษณ กลมพนธมตรโจมตคนทลงคะแนนเลอกทกษณวา
เปนพวกคนชนบททโงเขลา เบาปญญา ไมมความรความเขาใจ
ในประชาธปไตย พรรค ประชาธปตย และกลมพนธมตรแสดงออก
ตอสาธารณชนอยางเปดเผยวาตองการนายกพระราชทาน แต
ในหลวงไดทรงแสดงใหเหนวาขอเสนอนไมเปนไปตามกระบวนการ
ประชาธปไตย
กลมพนธมตรทประกาศกลยทธ ‘ไมชนะ-ไมเลก’ และ ‘ตองโคนลม
ระบอบทกษณใหไดไมวาจะดวยยทธวธใด’ เรมเขาหากลมนายทหาร
เพอขอความชวยเหลอ รฐประหารเดอนกนยายนจงไดเกดขน
ดงทได กลาวไปแลว ทกษณอยทนวยอรค ในขณะนน และมนเปนรฐประหาร
ทไมมผเสยชวต มหนำาซำายงมภาพหนมสาวชาวกรงเทพฯ ยนยมแฉง
ถายรปรวมกบทหารทหนารถถง
ไมนานหลงจากเกดเหตการณรฐประหาร กลมนกวชาการ
ชนแนวหนาทงหลายทรสกวาลำาแพนอนสวยงามของพวกเขาจะ
ยงเหยงในบดดลเมอทกษณเฉยดกรายเขามาใกล ตางกพากน
ดาหนาออกมากลาววาทกรรมซำาซากในทำานองวา... ประเทศชาต
ถกปลอยใหไมเหลอทางออกทางอนนอกจากรฐประหาร... อยามองวา
ถอยหลง ...ไมเหนดวยกบการรฐประหาร แตเมอมนเกดขนแลว
เรายอนกลบไปไมได ... ประเทศ จำาเปนทประเทศตองกาวไปขางหนา
เพราะฉะนนสงทดทสดกคอการใหรฐบาลทหารจดการเลอกตงใหม
เปนตน
สงแรกทรฐบาลทหารกระทำาเปนคอการลมรฐธรรมนญ
ป 2540 ทไดมาดวยความลำาบากยากเยน ขนตอมากคอการมอบ
หมายใหพลเอกสรยทธ จลานนท องคมนตร ทำาหนาทจดตงรฐ
บาล รางรฐธรรมนญฉบบใหม ยบพรรคไทยรกไทย กำาหนดวน
และเตรยมการเลอกตงครงใหมและเพมงบประมาณทหาร 33%
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 47
พลเอกสรยทธไดรบการลงพระปรมาภไทยโปรดเกลาแตงตง
ใหดำารงตำาแหนงนายกรฐมนตรคนท 24 ของไทยในเดอนตลาคม 2549
และไดประกาศวาจะจดใหมการเลอกตงในเดอนธนวาคม 2550
ทกษณไดถกตดสนวาโกงการเลอกตงป 2549 และ
พรรคไทยรกไทยถกศาลรฐธรรมนญตดสนใหยคพรรค เมอวนท
13 พฤษภาคม 2550
แกนนำาและกรรมการพรรคไทยรกไทย ซงเปนสมาชก
สภาผแทนราษฎรจำานวน 111 คน จากจำานวน สส. ของพรรค
ทไดรบเลอกตงทงหมด 377 คน ถกสงหามยงเกยวกบการ
เมองเปนเวลา 5 ป หลงจากพรรคไทยรกไทยถกตดสนยบ
พรรค สมาชกพรรคทเหลอตองรบเรงในการหาพรรคสงกดใหมให
ทน สมยการเลอกตง ในเดอนธนวาคมทจะมาถงจงไดเขาไปเทคโอเวอร
พรรคพลงประชาชน
สภาผแทนราษฎรของไทยมสมาชกสภาผแทนได 480
คน
การเลอกตงในเดอนธนวาคม 2550 เปนการปะทะกน
ครงทสามระหวางพรรคของทกษณกบพรรคประชาธปตย ทกษณยงคง
ลภยอย ตางแดน และสมาชกพรรคแถวหนา 111 คนถกสงหามยงเกยว
กบการเมอง เสนทางสทำาเนยบไดเปดโลงใหกบพรรคประชาธปตย
ทไดรบการสนบสนนอยางแขงขนจากกลมพนธมตร พรรคประชาธปตย
ทำาการรณรงคหาเสยงอยางเขมขนดวยความหวงสงยงวาจะไดรบ
ชยชนะ
อนจจง อนจจา นกการเมองฝายทกษณไดรบชยชนะ
พรรคพลงประชาชนไดรบเลอกเขามาในสภา 233 ทนง(14 ลานคะแนน)
ทงหางพรรคประชาธปตยทไดรบเลอกตงเพยง 164 ทนง
48 ไพรส
แกนนำากลมพนธมตรทมสมาชกสภาผแทนราษฎรจาก
พรรค ประชาธปตยหนงคนอยในนนดวย ไมยอมรบผลการเลอก
ตง และเรมการกอกวนรฐบาลอกครง ดวยขออาง ‘รฐบาลนอมน
ทกษณ’ และ ‘การทำาธร กจของครอบครวของทกษณ ( ตองถก
กวาดออกไปจากหนาการเมองไทย)
พรรคพลงประชาชนไมเหลอตวเลอกมากนก นายสมคร
สนทรเวช ทรจกกนอยางแพรหลายวาเปนคนชอบทำาอาหาร
จงไดรบมอบหมายใหทำาหนาทจดตงรฐบาล
ยามนแกนนำากลมพนธมตรเพอประชาชน แทบจะไมเหลออะไร
เปนจดขายไดอกตอไปแลว จงไดพยายามปลกกระแสการเมองใหม
ดวยการนำาเสนอโครงสรางสดสวนสมาชกสภาผแทนราษฎร 70%
ตองเปนคนดมาจากการแตงตงจากคนด และ 30% มาจากการเลอกตง
การประทวงของกลมพนธมตรกใชวธการทรนแรงและไมสนใจ
กฎหมายมากยงขนตามไปดวยเชนกน
ในเดอนพฤษภาคม 2551 กลมพนธมตรประชาชนปกหลก
ประทวงโดยปดลอมบรเวณรอบทำาเนยบรฐบาลไวทกจด ผบญชาการทหาร
และผบญชาการตำารวจตางกรายงานกบนายกสมครวาจดการให
กลมพนธมตรยตการชมนมไมได กฎหมายและกฎระเบยบตางๆ ถกหน
ไมเหลอชนด หลงจากสามเดอนแหงการปดลอมทำาเนยบ ในวนท
26 สงหาคม กลมพนธมตร(เสอเหลอง) กไดบกเขายดทำาเนยบรฐบาล
แกนนำาสมาพนธแรงงานรฐวสาหกจสมพนธ (สรส.) ประกาศวา
จะมการสไตรคพรอมกนทงประเทศ แตกไดรบความรวมมอจากสมาชก
เพยงบางแหงเทานน
กวาสามเดอนทคณะรฐบาลถกไลลาอยางไมลดละ จากสมาชก
กลมพนธมตร จนผบญชาการเหลาทพและผบญชาตำารวจ แนะนำาวา
ใหนายกสมครยบสภา แตการยบสภากไมใชสงทพรรคประชาธปตยทไมม
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 49
โอกาสชนะการเลอกตงตองการเชนกน และยทธวธของกลมพนธมตร
จะประสบผลสำาเรจยงกวาถาสมครลาออก แตสมครกไมยอมแพงายๆ
เขามอบตำาแหนงนายกรฐมนตรใหกบสมชาย วงศสวสด นองเขย
ของทกษณ ไมมทางทกลมพนธมตรจะพอใจกบการตดสนใจครงน
สมชายไดคะแนนเยยมยอดของการเปนนายกรฐมนตรคนแรก
ของประเทศไทยทไมเคยเหนหองทำางานของตวเองในทำาเนยบรฐบาล
กลมพนธมตรสรางความปนปวนมากยงขนเรอยๆ นบตงแตตน
เดอนตลาคมเปนตนมา สมาชกกลมไดทำาการโจมตและบกยดสถาน
โทรทศน NBT กระทรวงการคลง และสำานกงานของรฐหลายแหง
รวมทงทำาการตดนำา ตดไฟ
7 ตลาคม มอบพนธมตรพยายามบกเขาไปยงรฐสภา
มนชางเปนวนทโกลาหลกระไรเชนนน เจาหนาทตำารวจทจำาตอง
ทำาหนาทคมกนรฐสภาตามคำาสงของรฐบาล(โดยไมมกองกำาลงทหาร
มาหนนชวย) ตกอยในสภาพอนทลกทเล มอบพนธมตรตอสอยางอลงการ
ดวยระเบดปงปอง หนงสตก กอนหน เหลกแปบและทอนไม
แทงหนาอกนายตำารวจดวยคนธง ขบรถชนตำารวจพรอมกบถอยรถ
มาเหยยบซำา แกนนำาพรรคประชาธปตยโบกมอใหมอบพนธมตร
ทโหรองตอนรบเมอขบรถออกจากประตรฐสภา แตนายกรฐมนตร
สมชายและทมงานตองปนรวรฐสภาหนรอดไปไดอยางหวดหวด
ทามกลางหมอกควนจากแกสนำาตาทปกคลมไปทว ตำารวจถกบก
ไลตอนจนตองถอยรนไปตงหลกปองกนสำานกงานกองบญชาการ
ตำารวจนครบาล ตำารวจหาคนไดรบบาดเจบ สวนใหญ จากการถกยง
หญงสาวทอยในการตอสแนวหนาของกลมพนธมตรเสยชวต
และแกนนำาการดของกลมพนธมตรหนงคน(อดตนายตำารวจ)
เสยชวตจากเหตการณรถยนตของตวเอง ทเตมไปดวยระเบด
52 ไพรส
เกดระเบดขนมาตรงบรเวณใกลกบรฐสภา กระทรวงสาธารณสข
รายงานตวเลขผบาดเจบ 443 คน
แกนนำากลมพนธมตรกลาวเปนนยอยบอยๆ วากลมพนธมตร
ไดรบการสนบสนนจากวง การกลาวอางนดมนำาหนกและนาเชอถอขนมา
ทนท เมอสมเดจพระบรมราชนนา พรอมดวยสมเดจพระเจาลกเธอ
เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ พรอมดวยคณะองคมนตร ผบญชาการ
ทกเหลาทพ และผนำาพรรคประชาธปตยรวมทงอภสทธ ไดปรากฏตว
ขนทงานพระราชทานเพลงศพของหญงสาวทเสยชวต สำาหรบ
สาธารณชนคนไทย วนนไดรบการกลาวขานวาเปนวน ‘ตาสวาง’
แตกระนนกตามสมชายพรอมดวยคณะรฐบาลทตง
กองบญชาการอยทภาคเหนอ พสจนใหเหนวาเขาหนกแนนยงกวา
นายกพอครวเชนสมคร และไมไดแสดงทาทวาจะยอมจำานน กลม
พนธมตรเรมรสกอบจนหนทางมากยงขนเรอยๆ จงเรมลงมอ
ปวนเมองตามวธการทอบจนหนทางมากขนเรอยๆ เชนกน
ในวนท 25 พฤศจกายน มอบพนธมตรไดเคลอนกน
อยางฟรสไตลเขายดครองสนามบนนานาชาตสวรรณภมอนทน
สมย (หนงในผลงานของทกษณ) ดวยมการบงชคอนขางชดเจนวาวง
สนบสนนกลมพนธมตร ตำารวจและทหารแทบจะไมสามารถขยบ
ขบเคลอนอะไรไดมากไปกวาการเอาตวใหรอด มอบพนธมตร
จงเขายดสนามบนนานาชาตทงสองแหงทกรงเทพ และอกส
แหงตามเมองทองเทยว รวมทงสนามบนนานาชาตภเกตได
อยางงายดายการกระทำาของกลมพนธมตรสงผลใหเครองบน
กวา 80 ลำา และนกทองเทยวกวา 300,000 คน ตกคาง
อยในประเทศไทย และเทยวบนทงระหวางประเทศและภายใน
ประเทศตองหยดชะงกกวาหนงสปดาห
วนท 26 พฤศจกายน ผบญชาการเหลาทพทงหลาย
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 53
นำาโดยผบญชากองทพบกเสนอใหนายกสมชายยบสภา และให
กลมพนธมตรยตการประทวง แตไมมใครเอาดวยกบขอเสนอน
และแลวในวนท 2 ธนวาคม ศาลรฐธรรมนญกไดกาวเขามา
ในการเมองอกครงหนง และตดสนยบพรรคพลงประชาชนและ
อกสองพรรคการเมองรวมรฐบาล ในวนท 3 ธนวาคม กลม
พนธมตรไดยายออกจากสนามบนและยตการประทวง
และแลวการรอคอยของอภสทธ เวชชาชวะ ผไดรบปรญญาบตร
หลายใบจากอตนและออกซฟอรด ผนำาพรรคประชาธปตย และหนง
ในผใหการสนบสนนกลมพนธมตร กไดรบคาตอบแทนเปนคณะรฐบาล
ทเหนดเหนอยและบอบชำาจากการเมอง วนท 15 ธนวาคม อภสทธ
กไดกาวขนดำารงตำาแหนงนายกรฐมนตรทเขาใฝฝนและเฝารอคอย
มาอยางยาวนาน เขาไมรรอทจะรบตบรางวลเพอตอบแทนคณงามความด
ของกลมพนธมตรดวยการมอบตำาแหนงรฐมนตรวาการกระทรวง
การตางประเทศอนทรงเกยรตใหกบหนงในผมบทบาทนำาในกลม
พนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย
ในการประทวงและปะทะกนบนทองถนนระหวางเดอน
พฤษภาคม นถงเดอนธนวาคม 2551 มผไดรบบาดเจบรวมกน
กวา 800 คน และเสยชวต 8 คน กลมพนธมตรถกฟองรอง
กวา 160 คด แตจนบดนกยงไมมกระบวนการลงโทษใดๆ ตอ
ผนำาและสมาชกของกลมพนธมตร (ตำารวจแถลงขาววากำาลงอยใน
ชวงการรวบรวมหลกฐาน)
เมอถงจดน จงเกดปรากฎการณทประชาชนจำานวนมาก
เพมรสกเดอดดาลกบสภาพความไรระเบยบและไรซงขอแปของ
บานเมองเชนน
เมอถงวนท 2 กนยายน 2551 การปะทะกนระหวาง
กลมพนธมตร(เสอเหลอง) และกลมแนวรวมประชาชนตอตาน
54 ไพรส
เผดจการแหงชาต(นปช.) ชาวเสอแดงทมแนวรวมเพมมากขนเรอยๆ
กไดปะทรนแรงมากขน ในการปะทะครงนมผไดรบบาดเจบ 40 คน
และชายเสอแดงหนงคนถกรมตจนเสยชวต
ถงจดเดอด
หลงจากทเฝาจบตาดการเคลอนไหวของกลมพนธมตรดวย
ความอดทนและดวยความพศวงงงงวยตอปรากฏการณททกสถาบนอน
ทรงเกยรตและทรงอำานาจในเมองไทยตางพากนนงเฉยและปลอยให
คนเสอเหลองและฝายทเรยกตวเองวาเปนพวกปกปองสถาบนสามารถ
จะทำาอะไรกไดตามอำาเภอใจ แมแตกระทงยดทำาเนยบรฐบาลและทำาลาย
ทรพยสนตางๆ ยดสนามบนนานาชาตทงทกรงเทพและตามเมองทองเทยว
อกสแหง และการไดประจกษถงเลหเหลยมทางการเมองทกรปแบบ
ทอภสทธและพรรคประชาธปตยใชเพอใหสามารถกาวขนสอำานาจ
ระดบของความรสกรบไมไดกบสภาพการเมองไทยในหมประชาชน
ผใชสทธลงคะแนนเสยงในประเทศไทยกพงถงจดเดอด
เมอกลมนปช. เรยกระดมพล คลนของพลงคนสแดงจงปรากฏ
ขนมาจากทกพนท
วนท 26 มนาคม 2552 กลมประชาชนเรมประทวงท
ดานหนาของทำาเนยบรฐบาลอกครงหนง แตครงนมาในเสอสแดง เมอ
ถงวนท 8 เมษายน จำานวนผประทวงทมาจากทกกลมคนในสงคม
ไมใชเฉพาะแตในกรงเทพฯ แตในอกวา 40 จงหวดทวประเทศ ก
เพมขนรวมกนถงกวาหาแสนคน
รวม 80 ป ทการเมองไทยเตมไปดวยการคอรปชน การลกขน
เรยกรองประชาธปไตย การทำารฐประหาร และการปราบปราบประชาชน
58 ไพรส
อยางเหยมโหด ผคนทวโลกตางตระหนกดวารากเหงาของความลมเหลว
ของกระบวนการประชาธปไตยในประเทศไทยเกดจากความกลว
การสญเสยอำานาจของสถาบน พระมหากษตรยทไดคอยๆ สะสมอำานาจ
อยางรอบคอบจากทกครงทเกดวกฤตศรทธาตอรฐบาล และไดดำาเนน
มาตรการทจำาเปน เพอสรางหลกประกนวาประชาชนชาวไทยสวนใหญ
จะไมสามารถเขามามสวนรวมทางการเมองไดอยางมประสทธภาพ
นคอเสนชวตของการเมองของประเทศน
ในเดอนเมษายน ทถนนในกรงเทพฯ มประชาชนกวาสามแสนคน
ซงเปนจำานวนทมากทสดนบตงแตการประทวงขบไลเผดจการถนอม
ในป 2516 พวกเขาลกขนมาประทวงความลมเหลวของกระบวนการยตธรรม
และกลไกการบรหารงานของรฐ โดยเฉพาะประทวงองคมนตร
อกเชนเคย ในชวงเวลาหวเลยวหวตอของการปะทะระหวาง
ประชาชนและผมอปการคณและผอปถมภรายการของพวกเขา
ในเหตการณเดอนเมษายน 2552 สอมวลชนกระแสหลกในประ
เทศไทย ตางกลมเหลวอยางสนเชงในการรายงานภาพเหตการณ
และระดบของความรนแรงและความปาเถอนของการปราบปรามกลม
ผประทวง และกอกเชนกน ในชวงโมงยามแหงวกฤต สอทงหลาย
พรอมใจกนไมรายงานถงสาเหตทแทจรงททำาใหผคนหลายแสนคน
ทเปนตวแทนของคนชนบท คนเมอง และคนงานหลายสบลานคน
จากทวประเทศตองออกมาประทวงกนบนทองถนน
ดวยประการเชนน การรายงานของสอกระแสหลกทดเหมอนวา
ถกตดเสนเอนและแขวนหอยตองแตง ยงเพมความสบสนและนำาไปส
การสรางรอยราวฉาน และความแตกแยกใหกบผคนในสงคมมากยงขน
ไปอก
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 59
ความรนแรงทเวทอาเซยนซบมท อภสทธกระตอรอรนอยางมากทจะทำาหนาทเจาภาพ
ในงานอาเซยนซบมททจดขนทพทยา ระหวางวนท 10-13 เมษายน
ใหผานไปไดอยางราบรน กลมผประทวงอภสทธกไดเดนทางไป
ยนจดหมายถงเลขาธการอาเซยนทพทยา ดวยเชนกน เพอนำาเสนอ
วา อภสทธไมไดรบฉนทานมตจากประชาชนคนไทยใหเปนตว
แทน
ผประทวงกวา 2,000 คน ไดยนจดหมายใหกบเลขาธการ
อาเซยน ณ โรงแรมทจดประชมในวนท 10 เมษายน แตทมผชวย
ของอภสทธ ทไดสงการดวยความงเงาไปยงกองกำาลงทจดตงมา
ใหจดการกบผประทวงไปเรยบรอยแลว ในขณะทผประทวง กำาลง
ทะยอยเดนทางออกไปจากโรงแรม พวกเขากถกซมโจมตและถกรม
ทำารายจากกลมชายฉกรรจ ‘เสอสนำาเงน’ กวา 500 คนทมคำาวา
‘ปกปองสถาบน’ พมพอยทอกเสอ
ผประทวงจากกรงเทพหลายพนคนจงพากนเดนทางไป
สมทบกบกลมผประทวงทพทยาโดยทนท ในรงเชาของวนท 11 เมษายน
ผประทวงหลายพนคน ไดจโจมโรงแรมทเปนทจดประชมทพทยา
การประชมอาเซยนซบมทจงตองยกเลกอยางกะทนหน อภสทธรสก
เสยหนาอยางแรง ขนเฮลคอปเตอรหนกลบเขากรงแทพฯ สญญาวา
จะนำาความสงบเรยบรอยกลบคนมาประกาศวา คนเสอแดงคอ
‘ศตรของชาต’
เมอมาถงจดนทหารและตำารวจทพยายามสงวนทาทและ
ดเสมอนวาจะมการแตกแยกกนทางความคดเกยวกบวธการจดการ
กบกลมผประทวง จำาเปนจะตองลกขนมาทำาอะไรบางอยาง และกม
บางหนวย ทตอบสนองตอคำาสงการของอภสทธ ในเชาตรของวนท
60 ไพรส
12 เมษายน ผนำานปช. ทพาคนไปประทวงทพทยาถกตำารวจบกรวบตว
ขณะเตรยมตวออกเดนทางจากบานพก และสงถกสงมอบตวตอไป
ใหกบทหาร
หลงจากการบกจบกมตวแกนนำา ซงเปนอดตสส. ของพรรค
ไทยรกไทย การเผชญหนาระหวางรฐบาลและกลมผประทวงกผานเลย
จดทจะสามารถควบคมสถานการณไดมาแลว
การปะทะเพอคมครอง D-Station
วนท 12 เมษายน อภสทธประกาศใชพรก.ฉกเฉน
ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล และประกาศวาจะเคลยรกลมผประทวง
ใหออกไปจากหนาทำาเนยบรฐบาลใหไดภายใน 4 วน พรอมกบ
สงการใหตดทกชองทางการถายทอดสญญาณและรายงานสถานการณ
ของการประทวงของ นปช. ออกสสาธารณชน โดยเฉพาะสถาน
D-Station หรอ สถานประชา ธปไตย หรอ DTV ทกอตงขนมาเมอเดอน
มกราคม( 2552) เพอใชตอบ โตสถาน ASTV ของกลมพนธมตร
สำาหรบแกนนำานปช. ทรบผดชอบการนำาการประทวงและ
ตรงกำาลงอยททำาเนยบรฐบาล การมชองทางสอสารกบสมาชก
จากจดตางๆ ทกระจายตวอยทวกรงเทพกบผใหการสนบสนน
นบสบลานคนทวประเทศไทย อาท ในจงหวดใหญๆ ไดแก
เชยงใหม อดรธาน และขอนแกน รวมทงสาธารณชนและผสนใจ
จากทกมมโลกทตดตามสถานการณการประทวงของคนเสอแดง
จะกลาวอกอยางหนงกไดวา พวกเขาจำาเปนตองปองกนไมใหม
การตดสญญาณการแพรภาพดสเตชน
ในบายของวนท 12 เมษายน ทหารจากหลายสงกดไดขบ
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 61
รถถง ไปยงจดตางๆ ตามใจกลางเมองกรงเทพมหานคร และมงหนา
สทำาเนยบรฐบาล ซงกลมผประทวงเสอแดงไดกระจายตวกนไปหยดยง
รถถง และตงเครองกดขวางไวปองกนบรเวณรอบๆ ทำาเนยบรฐบาล
เชนกน การเคลอนไหวของกลมรถถงทงหลายดไรทศทาง ไมรวาใคร
เปนคนสงการ และไมมการประสานงานระหวางกน รถถงบางคน
กดขงขงกวาคนอน บางคนมการปดชอเพอไมไดทราบวามาจาก
หนวยไหน
ขณะเดยวกน ทหารกวา 500 นายไดรบคำาสงใหยกกำาลงพล
ไปสลายกลมคนเสอแดงหลายรอยคนทพยายามปองกนไมได
สถานไทยคมซงอยทางทศเหนอของกรงเทพ ตดสญญาณถายทอดสด
ของดสเตชน
การปะทะกนเรมขนทสามเหลยมดนแดง ซงเปนเสนทางหนง
ทจะใชเดนทางมายงทำาเนยบรฐบาล ทหารไดใชแกสนำาตาและกระสนจรง
ยงใสผประทวง
เชามดของวนท 13 เมษายน บรเวณถนนตางๆทเปนเสนทาง
สทำาเนยบรฐบาลกไดกลายเปนสนามรบไปเรยบแลว กรงเทพตกอย
ในความสบสนอลหมาน เตมไปดวยการปะทะกนระหวางคนเสอแดง
กบทหารหลายกองรอยทสมทบดวยกลมชายฉกรรจ และเจาถนท
เกรงวาความรนแรงจะกอใหเกดอนตรายตอทรพยสนและชวตของคน
ในชมชน ความรนแรงผานไปหลายชวโมงโดยททไมมททาวาจะมใคร
สามารถควบคมสถานการณได และมนกไดลกลามจากสามเหลยมดนแดง
ไปยงจดอนๆ มการวางแผนจะเผาธนาคารและมสยด และมรายงาน
การจบกมตวผลงกำาลงจะลงมอเผาธนาคาร ซงไมใชคนเสอแดง
ทไดรบสารภาพวาไดรบการวาจางใหเผาธนาคาร ผบรสทธจำานวนมาก
ตองตดกบอยในสถานการณทสบสนวนวายของวนน
62 ไพรส
ถอยหนงกาว
สามเหลยมดนแดงตกอยภายใตการควบคมของทหาร
ในเวลาประมาณ 7.30 น. และอนสาวรชยสมรภมในเวลา 12.30 น.
ทหารหลายกองรอยขบเคลอนเขาไปใกลทำาเนยบรฐบาลทกขณะ
จำานวนคนเสอแดงทยงคงปกหลกประทวงททำาเนยบรฐบาลบางตา
ลงไปมาก แกนนำาคนเสอแดง มหมายจบอยบนหว ไดตดสนใจมอบตว
ในเชาตรของวนท 14 เมษายน ทงนเพอหลกเลยงการสญเสย
เลอดเนอของผบรสทธ แกนนำาสามคนท เขามอบตวถกสงตวไปอย
คายทหาร ไดรบขอกลาวหาคนละหลายกระทง และไดรบอนญาต
ใหประกนตวในทสดดวยเงนประกนตวคนละ 500,000 บาท
ทามกลางความโกหกหลอกลวง การทำาลายหลกฐาน และการ
สรางสถานการณใหดวาคนเสอแดงโหดรายปาเถอนกวาความเปนจรง
ตวเลขของผเสยชวตจากการปราบรามครงนจงยงไมสามารถ
พสจนไดในประเทศไทย เรองนตองใชเวลาหลายเดอนหรอหลายป
ในการพสจนความจรง แตทยนยนไดกคอมคนสองคนถกยงเสยชวตจรง
มคนกวา 100 คน ทไดรบบาดเจบสวนใหญจากอาวธปน และมตวเลข
วาทหารกวา 20 คนไดรบบาดเจบ มรายงานบางแหลงออกมาวาม
ผสญหายกวา 50 คน ในการปราบปรามประชาชนในหลายครง
ทผานมา ทหารมกจะเอาศพผเสยชวตหรอผทใกลตายไปเกบซอนไว
จากสนามการปะทะ อาท ในเหตการณพฤษภาฯ 35 มรายงานวา
จนถงบดนยงไมสามารถคนพบศพผเสยชวต 20 ศพ จากจำานวน
ผเสยชวตทงสน 48 คน
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 63
ใครกนละทจะรบตองรบผดชอบในการกระทำาทไมเคยมใครตองแสดงความรบผดชอบกอน แตภาคประชาชนไทยไดทวงถาม
และกลมประชาคมอาเซยนและประชาสงคมโลกจำาเปนตองถาม
ผมอำานาจในประเทศไทยวา รถถงและทหารจำานวนมากมาย
หลายพนนายพรอมอาวธครบมอ ออกมาเผนผานทำาอะไรกนใน
ทองถนนกรงเทพ ครงแลวครงเลา?
สรป
มนไมใชเพยงแคความอดอยาก ความยากจน หรออามสสนจาง
ทดงดดใหประชาชนคนยากคนจนหลายแสนคนหลงไหลกนมาอย
บนทองถนน และกไมใชเพราะความรกอยางเหลอเกนทคนเหลานมตอ
ทกษณ นกธรกจผมงคง แมวาเขาจะมบทบาทเดนชดในการโทรศพท
เขามาพดคยกบกลมผประทวงเพอเรยกรองใหมการปฏวตทางการเมอง
กตามท
แตมนคอสญชาตญาณทคนจน ไมวาจะอยบานไหนเมองไหน
กตามจกตองกระทำา คนจนนกสบๆ ลานคนในประเทศไทยไดลกขนมา
ประทวงเพราะวาพวกเขาทนไมไดอกตอไปกบการอยในบานเมอง ทใช
ระบบสองมาตรฐาน และใชอำานาจเผดจการ ทอยในการควบคมของ
พวกเจาขนมลนายและขาราชการทกดขมลงมายงพวกเขา ซงตวอยาง
ทดทสดเหน ไดจากการกระทำาของอภสทธ ผสนบสนนกลมพนธมตร
ทมรายการคดฟองรองยาวเหยยดเปนหางวาว ผทแพการเลอกตง
ถงสองครงสองคราแตบดนไดกลายมาเปนนายกรฐมนตร และทำาการ
จบกมคมขงนกการเมองฝายตรงขาม
64 ไพรส
ประชาชนออกมาสทองถนนเพอเรยกรอง
• ใหนำารฐธรรมนญฉบบประชาชน (2540) ทไดมาดวยความ
ยากลำาบากกลบคนมา
• จดใหมการเลอกตงใหมโดยทนท
• ใหองคมนตรทนำาโดยพลเอกเปรม ตณสลานนท ทไมเคยหยด
แทรกแซงทางการเมอง ยตการกระทำาการใดๆ กตาม ทเปน
การขดขวางการตอสเพอสทธตาม ครรลองประชาธปไตย
ของประชาชน
ภาพเหตการณการปราบปรามประชาชนในเดอนเมษายนน
ชางคนตาคนใจจรงๆ อภสทธอาจจะไดรบคำาชนชมจากเบองบน แตมนคอ
หญงชายชาวรากหญาหลายแสนคนทยนหยดตอสอยางกลาหาญเพอ
สทธประชาธปไตยของปวงชนชาวไทยตางหาก ทจะไดรบการบนทก
ในหนาประวตศาสตรของชาตไทย ไมใชนกศกษาออกฟอรดทสงการให
รถถง และหนวยคอมมานโดพรอมกระสนจรงทำาการสลายการประทวง
ของกลมคนยากจนทมความชอบธรรมในการประทวงเหลานน
อยางเตมเปยม
ป 2552 ไมใชป 2549 ไมใชป 2535 และกไมใช
ป 2519 อก ตอไป หลงจาก 80 ปของการตอสเพอใหไดมาซง
ระบบทดประหนงวาเปนประชาธปไตย กลมคนรนใหมทลกขนมาตอสเพอ
ประชาธปไตย ไดตดสนใจวาจะยนหยด ในขณะทคลนลกใหมของนกตอส
เพอประชาธปไตยเตบโตมากขนเรอยๆ พวกเผดจการทงหลายจะอาง
ความชอบธรรมไดยากมากขนเรอยๆ เชนกน แมวาจะทาสยทธศาสตร
ของพวกเขาดวยสเหลองและสทองกตาม
ผนำานปช. ถกจบกมและตงขอกลาวหา แกนนำากลมพนธมตร
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 65
ทสรางความปนปวนอยางไรสต ทงทำาการบกยดทำาเนยบ ทำาลายขาวของ
และบกยดสนามบนกลบนงหนาชนตาบานอยในหมคณะรฐบาล
ผายกษตรยนยมอยในขณะน
ดวยเหตใดบรรดาผนำาตางๆ ในประชาสงคมโลกจงรสกวา
การเลนตามเกมการเมองไปกบกลมอภสทธชนผกมอำานาจในประเทศไทย
เปนเรองททำาไดอยางงายดาย? เปนไปไดอยางไรทผนำาจากอารยประเทศ
ทงหลายยงคงเจรจาเลนเกมสการเมองและปฏสมพนธกบรฐบาลไทย?
หรอวาตวเลขผเสยชวตมนนอยเกนไป? มนไมใชเปนเรองยากเยน
ประการใดทกลมประชาสงคมโลกจะลกขนมาประณามรปแบบ
ปราบปราบและคกคามสทธเสรภาพของประชาชนในประเทศไทย
มนจะเปนดงเชนนำาทพยชโลมใจคนไทยถาประชาคมโลกลกขนมา
ใสใจตอปญหาเหลาน
ภายใตหนากากและการสรางภาพอนสวยหร คนยากคนจน
หลายสบลานคนในประเทศไทยตางกกำาลงถกกระบวนการทกระทำา
มาอยางตอเนองยาวนานในหลากหลายรปแบบ ทงโหดรายปาเถอน
และบางครงกอยางมศลปะชนเชง ปองกนไมไดพวกเขาตระหนกถง
ศกยภาพของตนเอง ในการใชสทธขนพนฐานอยางเตมฐานะของประชาชน
แหงศตวรรษ ท 21
การ ‘มอบตว’ ของผนำาประชาชนในเดอนเมษายน 2552 ไมใชเปนการการบงบอกถงความพายแพ แตมนเปนการปกหมดของ การเรมตนทจะลกขนสของคนจน ทมงมนจะขดรากถอนโคน โครงสรางการปกครองระบบชนชนนยม ระบบทปดกนเสนทางท
จะนำาไปสสทธทเทาเทยม เปนประชาธปไตย เชดชสนตภาพ และมงหนา
ไปสการพฒนาอยางยงยน
ลงนวมทอง ไพรวลย คนขบแทกซ เสยสละชวต
เพอประทวงรฐประหาร 19 กนยายน 2549
สาวๆ กรงเทพฯ ไปมอบดอกไมและถายรปเลน
กบทหารและรถถง
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 71
เงารายแหงสงครามกลางเมอง
นอกจากการสญเสยชวต ผบรสทธกวาสบคน และ
ผบาดเจบหลายรอยคน สามปแหงความโกลาหลทกอการ
โดยกลมพนธมตรทไดรบการหนนหลงจากวง ไดสรางคณปการ
อนใดบาง นอกจากความไรซงกฎกตกาในบานเมอง?
รฐประหารป 2549 มเปาหมายเพอลมรฐธรรมนญฉบบ
ประชาชน ป 2540 เพอลดทอนอำานาจของรฐบาลทมาจากการ
เลอกตง และเสรมสรางอำานาจใหกบระบบราชการ ในนามขาราชการ
ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
ความยงเหยงทางการเมองในประเทศไทยในชวงไมกปทผานมา
ไดนำามาซงแพของกฎหมายใหมทหนาตาแสนจะขรวขเหล อาท
มาตรา ๑๗ ของพระราชกำาหนดในสถานการณฉกเฉนทออก
ในป 2548 (สมยรฐบาลทกษณ) “พนกงานเจาหนาทและผมอำานาจ
หนาท เชนเดยวกบพนกงานเจาหนาทตามพระราชกำาหนดน ไมตอง
รบผดทงทางแพง ทางอาญา หรอทางวนย เนองจากการปฏบตหนาท
ในการระงบหรอปองกน การกระทำาผดกฎหมาย หากเปนการกระทำา
ทสจรต ไมเลอกปฏบต และไมเกนสมควรแกเหตหรอไมเกนกวา
กรณจำาเปน แตไมตดสทธผไดรบความเสยหายทจะเรยกรอง
คาเสยหายจากทางราชการตามกฎหมายวาดวยความรบผด
ทางละเมดของเจาหนาท”
72 ไพรส
กฎหมายหมนพระบรมเดชานภาพอนหลงยคของประเทศไทย1
ถกนำามาบดเบอนใชมากขนเรอยๆ และพรรคประชาธปตยกำาลง
พยายามทจะผลกดนใหมการเพมบทลงโทษในกรณการไมแสดง
ความเคารพตอพระมหากษตรยจาก 3-15 ป เปน 5-20 ป
ในประเทศไทยวนน มการขยายวงกวางมากขนเรอยๆ
ของความทกขระทมแบบใหมทเกดจากกฎหมายหมนพระบรมเดชา
นภาพ ประชาชนคนไหนกไดสามารถแจงเบาะแสใหกบเจาหนาทรฐ
เกยวกบคนทเขาคดวาไมแสดงความเคารพพอเพยง มนเปนความ
ปวยไขทสามารถจะลบรอยยมอนใสสอบรสทธของคนไทยใหหายวบ
ไปจนสนจากใบหนา เปนความปวยไขทคอยๆ ทำาใหรางกายออน
ลาหมดแรงลงไปเรอยๆ
เมอดประเดนเรองการคากบตางประเทศ หลงจากโคน
รฐบาลทกษณลงไดสำาเรจ รฐบาลทหารกไมรรอทจะกระโจนลงไป
ยงรองเทาคเกา ดำาเนนการเจรจาการคาเสร FTA ตอทนท โดย
วธเดยวกนคอไมมการทำาประชาพจารณ ไมตองปฏบตตาม
กระบวนการประชาธปไตย (ในเดอนเมษายน 2551 พลเอกสรยทธ
เซนขอตกลงการคาเสรไทย-ญปน ทครอบคลมหลายประเดน และ
เปนเรองยากมากทไทยจะไดประโยชนอยางแทจรง ซงขอตกลง
การคาเสรไทย-ญปน มผลบงคบใชในเดอนพฤศจกายน ในปเดยวกน)
เมออภสทธไดกาวขนสอำานาจในทสด เขาเรมแจกเงน
2000 บาท (40 ยโร) ใหกบคนงาน 8 ลานคน เพอเปนการกระตนเศรษฐกจ
แตทวา อภสทธคงลมไปวายงมคนจนอก 23 ลานคนททำางานทเรยกวา
อยนอกระบบ(และชาวไรชาวนาทถกจดวาเปนพวกนายจางตวเอง)
1คำาวา Ls Majest มรากภาษามาจากภาษาลาตนวา “การทำาให
พระมหากษตรยไดรบบาดเจบ”
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 73
การไรประสทธภาพของทกสถาบนในประเทศไทย ใน
การดำารงไวซงหลกการและความยตธรรมในประเทศ นบตงแตเหต
การณรฐประหาร 19 กนยา และ ตลอดสามปทผานมา มนไดประสบ
ผลสำาเรจอยางสงยงในการเพมความไมไววางใจในหมประชาชน
ตอกลไกการทำางานของรฐ และของสถาบนพระมหากษตรย และ
มนยงไดทำาใหเสนแบงระหวางคนรวยและคนจน ขยายกวางมาก
ยงขนไปอกดวย
ดานบวกของความสบสนวนวายและไรระเบยบน
กคอมนไดชวยสนสะเทอนและปลกใหชาวรากหญา และ
กลมคนชนกลาง ทมวจารณญาณใหตนขนมาเผชญหนากบ
ความจรงประเทศไทยจงไดพบกบคลนพลงลกใหม ทประกอบ
ไปดวยชาวไร-ชาวนา กรรมกรโรงงาน นกเรยน - นกศกษา
นกวชาการหวกาวหนา และ ขบวนการรากหญา ทมความมงมน
ทจะลกขนมาปฏเสธการไดรบการปฏบตราวกบเปนตวเบย
หมากรกทถกกวาดออกจากกระดาน แลวเกบลงขวด2 หรอถก
ใ ชเ ปน เ พยงอาหาร สต วห รอ เ ปน เ ดก วง รบใ ชแขก
ในโรงแรมหาดาว หรอเพยงเพอการเสรมสรางภาพลกษณ ใหกบ
ประเทศไทย และตอบสนองความละโมบของพวกชนชนสง
และบรรษทขามชาต
2 คำาเปรยบเปรยของชาวองกฤษ หมายความวาในกระดานมากรก คงส ควนส อศวน
และบชอบ จะเลนกนเอง พวกไพรไมเกยว จงถกกวาดออกจากกระดานและเกบไว
ในขวด
ลงนวมทอง ไพรวลย ทรอดชวตจากการขบรถแทกซพงชนรถ
ถง ตดสนใจประทวงอกครงดวยการผกคอตายบนสะพานลอย
หนาอาคารหนงสอพมพยกษใหญ เมอวนท 31 ตลาคม 2549
76 ไพรส
คลนลกใหมของนกตอสเพอประชาธปไตย ในชวงเหตการณรฐประหาร 19 กนยา 2549 ลงนวม
ทอง ไพรวลย คนขบรถแทกซ อาย 60 ป ผใชทงชวตตอสเพอ
ประชาธปไตยและสทธมนษยชน ไดขบรถแทกซพงเขาชนรถถง
เพอประทวงการทำารฐประหาร เขารอดตายจากการชนกบรถถง แต
ไดตดสนใจจบชวตตวเอง เพอเปนการประทวงรฐประหารอกครง
เมอวนท 31 ตลาคม 2549 ดวยการแขวนคอลงมาจากสะพาน
ลอยทดานหนาหนงสอพมพทมยอดขายมากทสดในประเทศไทย
การตดสนใจของลงนวมทอง เปนดงคลนกระแสไฟทชอกชมชนคน
รากหญา และเปนดงเสยงเตอนไปยงชนชนกลางทหลงผด ทพา
กนดถกเหยยดหยามชาวรากหญามากขนเรอยๆวาเปนคนไรการ
ศกษา ไมรและไมใสใจตอความหมายของคำาวา ‘ประชาธปไตย’
ไดมการกลาวยกยองและสดดวรกรรมของลงนวมทองใน
ทกครงทมการเดนขบวนเพอเรยกรองประชาธปไตยนบตงแตนน
เปนตนมา มรถแทกซกวาแสนคนทกรงเทพฯ ในวนท 8
เมษายน 2552 ชมชนคนขบรถแทก ซไดมารวมประทวงกบคน
เสอแดงททำาเนยบรฐบาล ในวนท 9 เมษายน พวกเขาตดสน
ใจทำาใหถนนในกรงเทพฯ เปนอมพาต ในวนท 10 เมษายน
แทกซหลายรอยคนไดขนผประทวงจากกรงเทพไปสบทบกบกลม
ผประทวงอภสทธ ทการประชมอาเซยนซบมททพทยา เมอทหาร
เคลอนรถถงเขามายงกลางกรงในวนท 12 เมษายน คนขบรถ
แทกซไดเสยงชวตขบรถพงชนรถถง และเปนโลปกปองชวตคน
เสอแดง
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 77
นกรบไซเบอร
ในการลกขนสของประชาชน ในเหตการณพฤษภาฯ 35
เมอสอกระแสหลกอยภายใตการควบคม และถกเซนเซอร
โทรศพทและแฟกซ คอเครองมอสอสารระหวางผประทวง
และสาธารณชน ในเดอนเมษายน 2552 มนถงคราวของ
นกรบไซเบอรททำาหนาทกระจายขอมลขาวสาร
กระดานบอรดของพวกไซเบอรฝายอนรกษนยมเรยกรอง
ใหมการใชมาตรการขนเดดขาดจดการกบคนเสอแดงททำาเนยบ
ชาวไซเบอรฝายขวาใสใจเพยงเรองการดำารงไวซงภาพลกษณ
ของประเทศ เพอเสถยรภาพทางเศรษฐกจ และการดงดดนกลงทน
และนกทองเทยวจากตางแดน
อภสทธทำาทกวถทางทจะควบคมสอทงหมดไวใหได กระดาน
สนทนาของกลมนกไซเบอรทสนบสนนคนเสอแดงจงมบทบาทสำาคญยง
ในการตอบโตขอกลาวหาทเลวรายและไรสตวาคนเสอแดงซำาเตมและ
สรางความหายนะใหกบเสถยรภาพท ‘เปราะบาง’ ของประเทศดวย การท
แทบจะไมมพนทสอใดๆเลย ในสอกระแสหลกทกสอในประเทศไทย
ดงนนเพอการสอสารความจรงและความรสกของคนเสอแดง
คลนลกใหมททำาหนาทเปนตวแทนของพวกเขาในโลกไซเบอรจง
ทำางานกนอยางหนก ทกวถทางทจะทำาได เพอเจาะทะลวงการบลอก
การเซนเซอร และปลดลอคการบลอกเวบตางๆ เพอทพวกเขาจะสามารถ
แจงขาวคราวความเคลอนไหว และสงขอความเตอนภยไปยงเพอนๆ
หนมสาวทเขารวมประทวงกบคนเสอแดง
โลกไซเบอรไดเปดเผยใหเหนวายทธวธการจดการกบผประทวง
ในเดอนเมษาเลอด เปนการใชยทธวธแบบเดยวกบททหารใชจดการกบ
78 ไพรส
นกศกษาในเหตการณ 6 ตลา 19 หรอเมอ 33 ปทผานมา ชาวไซเบอร
ไดเปดเผยใหเหนถงการแลกเปลยน วเคราะห และวพากษวจารณ
ถงปรากฏการณอนเหลอเชอวา ทแมวาเราจะอยในในศตวรรษท 21
แตมนยงมความจำาเปนทจะตองมการเดนขบวนประทวงฝายกษตรย
นยมทงหลายอยกนอก โลกไซเบอรกลายเปนสถานททคนไทย
จากทกแหงหนสามารถแลกเปลยนกนไดในประเดนตางๆ รวมทงวา
ทำาไมบรรดาขาราชการ นกวชาการ คนงานปกขาว จงไดรบสวสดการ
และการบรการของระบบสวสดการสงคมทดกวาคนยากคนจน
ทำาไมคนจนจงถกปลกปรำาอยรำาไปวาเปนศตรตอ
‘เสถยรภาพ’?
ประชาชนคนยากคนจน ไมจำาเปนตองไดรบการอธบาย
มากมายนกหรอกวา ไมใชพวกเขาหรอกทสงประเทศไทยไปสหายนะ และก
ไมใชพวกเขาอกเชนกนทเปนสาเหตใหอภสทธผไดรบฉายา ‘กสบทศ’
กำาลงดนรนจะขอกเงนอกแปดแสนกวาลานบาท (23 พนลานดอลลาร)
คนจนรดวาพวกเขาคงตองลำาบากกนอกนานเพอจายคนเงนก
อภสทธ เงนกของพวกชนชนสง คนไทยรดเสยยงกวารอกวาความมงคง
และชวตทหรหราฟฟาของพวกไฮโซทงหลายนน ขนอยกบการคงไว
ใหไดซงรปแบบการปกครองทชนชนสงสามารถกมอำานาจไวได
อยางเบดเสรจ และจำากดสทธการมสวนรวมของคนหลายสบลานคน
ไมใหพวกเขาสามารถมปากเสยงในกระบวนการประชาธปไตย
ไดอยางแทจรง
หลงจากการมอบตวของแกนนำาคนเสอแดงเมอเดอนเมษายน
กระดานสนทนาไดกลายเปนสถานทปลอบโยนหวใจทสนหวง
และทอแท เปนพนททเหลานกรบไซเบอรทยอยเขยนบอกเลาความรสก
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 79
แลกเปลยน ประสบการณ และความอดอนตนใจตอการเผชญหนา
หรอการประจกษดวยสายตาตวเองถงความปาเถอนททหารใชจดการ
กบคนเสอแดง อกครงหนงแลว
นกรบไซเบอร ยงคงมบทบาทสำาคญยงในการชวยกนคนหา
เบาะแส และรายงานความเคลอนไหวทกระยะเกยวกบแกนนำาทถจบกม
ทำาหนาทคนหาความจรงเกยวกบการยงคนเสอแดง และการตดตามหา
ผสญหาย ในการตอบโตกบการพยายามปดชองทางสอและบดเบอน
ประเดนของรฐบาล กระดานสนทนาไดยงประเดนคำาถามทสำาคญยงวา
เปนรฐบาลประสาอะไร ทพยายามปดชองทางการสนทนาแลกเปลยน
ในประเดนปญหาทแทจรงของบานเมอง แตกลบปลอยใหขอความเหลาน
ออกมาเผนพานอยในโลกไซเบอรไดอยางเสร “พวกเสอแดงไมใชคนไทย
ไมใชคน ถาเจอพวกมนทไหนใหยงมนทงตรงนนเลย” ทำาไมสถาบน
ทหาร ตำารวจ และชมชมนกวชาการทงหลาย จงไมพากนประณาม
พฤตกรรมทยวยปลกปนเหลาน?
คนจนทงหลายตางกเพมพนความรความเขาใจมากขน
เรอยๆ วา ‘เสถยรภาพ’ ทพวกเขาถกกลาวหาวาเปนตวอปสรรค
กดขวาง ถามองในแงมมของการพฒนาอยางยงยนแลว
เปนวาทกรรมทไมไดตงอยบนขอเทจจรงแมแตนอย
แกนนำาเครอขายชาวนาแหงประเทศไทยกลาวกบคนเสอ
แดงวา “ชาวนาถกมองมาโดยตลอดวาเปนคนโงทไมรจกประชาธปไตยแต
พวกเราชาวนาไดเขารวมในการประทวงตอตานเผดจการมาโดยตลอด
ทงในป 2516 2519 พษภาฯ 35 และ กนยา 49 เพยงแตวาพวกเรา
ไมเคยเขมแขงมากพอ แตครงนถาทหารจะปราบคนเสอแดง ชาวนา
จากทวประเทศจะปดถนนทกเสนททหารจะขบรถถงเขากรง...”
80 ไพรส
พลงโกรธของผหญงเปนทประจกษตลอดชวงการลกขนส
ในเดอนเมษายน ผหญงหลายคนมบทบาทในการนำาประทวง
อาเซยนซบมททพทยา หลงจากอภสทธประกาศใช พรก. ฉกเฉน
ทกรงเทพ กลมผหญง ตามหาอภสทธจนพบและพยายามวงไลตาม
รถของเขา พวกเธอเดนเขาไปหาทหารใหถอนกำาลง และอยาใช
ความรนแรง ผหญงบกยดรถเมล เพอเอามาจอดขวางถนนเพอปองกน
รถถง ในการตอสเพอประชาธปไตย เรองราวความกลาหาญของพวกเธอ
จะไดรบการเลาขานและชนชม
ความรกในสถาบนพระมหากษตรย คนไทยถกบอกวาตองรกพระมหากษตรยอยางไมมเงอนไข
และไมตองตงคำาถาม แตปญหามนอยทวาเรากำาลงอยในศตวรรษท 21
ไมใชศตวรรษท 19 คนไทยไมมทางเลอกอนนอกจากการตงคำาถามวา
มการปลอยใหทหารปราบปราบประชาชนผบรสทธ ทตอสเพอ
ผลประโยชนของคนสวนใหญ ครงแลวครงเลา ไดอยางไร
ในฐานะประชาชนโลก ทมหนาททจะตองปฏบตตาม
ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน คนไทยยคใหมมหนาททจะตอง
ตงคำาถามวาทำาไมจงปลอยใหกฎหมายหมนพระบรมเดชานภาพ
ซงมรากศพทมาตงแตสมยโรมน ถกใชเปนเครองมอในการสรางและรกษา
อำานาจทางการเมองมาโดยตลอด แนนอนวาทกสรรพสงลวนเกยวเนอง
สมพนธกน แตผคนตางมความเหนไปในทางเดยวกนวา การโยงประเดน
กฎหมายหมนพระบรมเดชานภาพกบความรก มนไมสมเหตสมผลกนเลย
ในโลกยคน มนไมกอประโยชนอนใดเลย นอกจากจะยงสรางความ
คลางแคลงใจในหมประชาชนมากยงขน
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 81
มนจะเปนเรองทนาเศราอยางยง ถาวงและทหารจะไมนำาพาตอ
ระดบความจรงจงของคำาถามถงความสมพนธระหวางสถาบนกบ
รฐบาลทอยในความชนชอบของสถาบน ทปะทขนมาอยางมากมาย
จากทวทกชมชนในประเทศไทย (และทวทงประชาคมโลก)
ผคนสวนใหญตางยงคงปดปากเงยบเพราะความกลวเกรง
ตอกฎหมายหมนพระบรมเดชานภาพ สอสารมวลชนในกรงเทพ
ไมสามารถเปนตวแทนของคนสวนใหญในประเทศไทยไดอกตอไป
และ ไมวาจะดวยตงใจหรอไมกตาม สอไดทำาตวเปนฝายยวยปลกปน
แทนทจะพยายามชวยคลคลายภาพความขดแยงทางการตอส
เพอปกปองผลประโยชนของคนยากคนจนในชนบท กบการ
ดำารงไวซงวถชวตคนชนกลางในเมองหลวง
ผคนทตดตามเหตการณบานเมองในปจจบน พยายามหลกเลยง ท
จะเผชญหนาโดยตรงกบกลนทโชยแรงขนเรอยๆ ของการใชกฎหมายหมนฯ
พยายามใหเหตผลวา “มนจะคอยจางหายไปเองตามกาลเวลา” นนมน
จรงแทแนเทยว แตในตอนน พวกเราจะทำาอะไรกนไดบาง ทงในเชงรก
และเชงรบ มนไดถกใชเพอพทกษรกษาไวซงคลงมหาสมบตและธรกจ
ของสถาบนพระมหากษตรย (กษตรยทรำารวยเปนอนดบหนงของโลก)
กฎหมายหมนฯ ในประเทศไทยเปนเครองมอททรงประสทธภาพยง ในการ
ปฎมากรรมภาพลกษณ ‘ดนแดนแหงรอยยม’ เครองมออนเหยมโหด
ทพวกนกการทตทงหลายชนชม และเหลาทนฉลามขามชาตทงหลาย
ชนชอบ เพราะจะไดใชมนเปนเครองมอสำาหรบคนเหลาน ประเทศไทย
คอสรวงสวรรค
ในศตวรรษท 21 เคารางแหงสงครามกลางเมองไดเรมโพล
ขนมา ณ รมขอบฟาของประเทศทมทรพยากรธรรมชาตอนอดมสมบรณ
82 ไพรส
อนเปนสดยอดปรารถนาของมนษยทวโลก มนจะตองมชนวนทยงใหญ
มากจรงๆ ถงทำาใหมนเกดขนมาได
ในทกแวดวงการรวเคราะหและวพากษวจารณเกยวกบ
วกฤตการเมองในประเทศไทย สถาบนพระมหากษตรยเปนศนยกลาง
ของการถกเถยง ทกลาวเชนนกเพอจะบอกวา วงและคณะองคมนตร
กำาลงเผชญหนากบความทาทายครงยงใหญ ทไมไดเกดเพราะคนจน
สงเสยง แตเกดจากสงทพวกเขาทำา
ประเทศไทยตองการพระมหากษตรย และคนไทยตองการ
รกในหลวงและรกราชน และกควรจะเปนเชนนน แตกตอเมอ
พระมหากษตรยตระหนกวาพระองคจะตองสงเสรมระบบประชาธปไตย
อยางเขมแขง ชวตในพระราชวงจะผอนคลายความตงเครยดลงไปได
อยางมหาศาล ถาสถาบนทำาเชนนน
ในโลกยคสมยใหม รฐบาลเผดจการทหารไมวาจะอยใน
ประเทศไหนกตาม ตางกถกกนประณามและสาปแชง รฐบาลเผดจการ
เปนปรากฏการณแหงผนำาทไรวสยทศนในการพฒนาบานเมอง
และนารงเกยจอยางแทจรง
ประชาชนชาวอาเซยน จะปลอยใหความรงเรองแหงอนาคต
ตองตกอยภายใตองมอของระบบเผดจการทหาร ทตองการ
กมอำานาจเอาไวตลอดกาล กระนนหรอ?
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 83
สเพอประชาธปไตย การขยายใหญโตของทาเรอในกรงเทพไมใชอบตเหต และ
หนงในผทไดประโยชนคอสำานกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย
เจาทดนทมงคงทสดในโลก
ไมมใครตองการใหการปะทะกนระหวางเสอเหลองกบเสอแดง
ในกรงเทพฯ นำาพาประเทศจมลกลงไปในปลกโคนตรมมายงขนไปอก
ยงไมตองพดถงวาถามนรนแรงถงขนกลายเปนสงครามกลางเมอง
ทงคนจนในชนบทและคนจนในเมองตางกพากนสงเสยงวา
“พวกเราสดทนแลว... ทจะเหนชวตของพวกเราตกตำาลงไปเรอยๆ
พวกเราจะไมยอมลงคะแนนเสยง เพยงเพอทจะดำารงไวซงความ
อยดมสขของคนชนกลางในเมองกรง ทำาไมเราตองลงคะแนนเสยง
เพอพวกเขาละ?”
นกวชาการและสอมวลชนจำานวนไมนอยในกรงเทพ
ตางกมความเชอและจนตนาการเอาเองวาเสยงของพวกเขา
เทานนทมสทธชนำาการพฒนาของประเทศ
ทำาไมคนจนตองทนกบการถกเลอกปฏบตสองมาตรฐาน
ทปรงแตงเตมรสในกรงเทพฯ โดยอภสทธและพรรคประชาธปตย
เพยงเพราะวา พรรคประชาธปตยรดวาไมสามารถเอาชนะจากหบบตร
เลอกตงไดกระนนหรอ?
ทำาไมเกษตรกรรายยอย เสนเลอดแหงชนบททหลอเลยง
ประเทศไทยและลกหลานของพวกเขาททำางานเปนทาสอยตามนคม
อตสาหกรรมเพอการสงออก ในเขตการคาเสร จะตองยอมอยนงเฉย
เพราะวาทกรรมทบดเบอนแหง ‘เสถยรภาพทางเศรษฐกจ’? เสนเลอด
แหงชนบทของไทยคอประเทศไทย ถาปราศจากซงชมชนชนบท
84 ไพรส
ทมงคง เขมแขง มประสทธภาพและมความสขแลวละกประเทศไทย กไรซงความหมาย เปนดงเชนกลองเปลาทผกรบบนสเหลองเทานนเอง
พวกเราตางกจำาเปนตองคมครองตวของพวกเราใหรอดพน
จากการครอบงำาของวถแหงทนเศรษฐกจเสรนยมใหม ทงนดวยนยาม
ในตวของมนเอง มนไดตงธงเรอง ‘เสถยรภาพทางเศรษฐกจ’ ไว
เหนอกวา ‘สวสดการประชาชน’ และภายใตคำาโฆษณาชวนเชอวา
‘เพอประชาธปไตยและเสรภาพ’ แตบอยครงทพวกเขากลบรอคอย
โอกาสทจะได เขารวมงานปารตกบคณะองคมนตร และขยบตาใหกบ
รฐบาลเผดจการทหาร
วกฤตเศรษฐกจทางการเงนในปจจบน เกดจากความลมเหลว
ของหลายสถาบนการเงนขามชาต สงนเปนเรองทมการคาดการณกน
ไวกอนหนานแลววาจะเกดขน และจำาเปนตองเกดขน ทงนเพอทจะ
เปดโอกาสใหประชาชนจากทวมมโลกไดมโอกาสมานงวเคราะห
และประเมนวถแหงเศรษฐกจและการเมองแนวเสรนยมกนใหม
จากลางขนบน แมวามนยงไมเปนจรง แตการเคลอนไหวตอสของ
กลมประชาชนผรกประชาธปไตยทงหลายในประเทศไทยจำาเปนจะตอง
เปนทรบรในหมประชาคมโลก ทงนเพราะการเปลยนแปลงใดใดกตาม
ในประเทศไทยจะสงผลสะเทอนทางการเมองไปยงทกประเทศ
ในคาบสมทรอนโดจนดวยเชนกน ไมใชเฉพาะแคคนสบกวาลานคน
เทานน แตสำาหรบคนยากคนจนนบรอยลานคน ทกำาลงถกผลกใส
ใหอพยพลภยสงครามและความยากจน พากนเดนทางออกจากถนฐาน
บานเกดของตวเองพอไปตายเอาดาบหนา ในภาวะวกฤตทางเศรษฐกจ
เชนในปจจบนน ไมมใครสามารถหยงรไดวาอนาคตจะเปนเชนไร
แตในนามแหงสนตภาพ ความยตธรรม และ สทธมนษยชน ในนาม
แหงการพฒนาทยงยน การทาทายกบความอยตธรรมแหง ‘การ
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 85
สรางความไดเปรยบในการแขงขน’ และโครงสรางสามเหลยม
ปรามดของระบบทนนยมจำาเปนจะตองถกควำาบาตร
จรงๆแลว ทกษณไดทำาสงทมประโยชนบางเหมอนกน เขาลม
เพราะตวเองนนโทษใครไมได แตทกษณจะไดรบการจดจำาในฐานะ
ททำาใหคนจนรวาพวกเขามตวตน และเปนคนทมความสลกสำาคญ
คนหนง และสำาหรบการเปดทางใหเกดคลนลกใหมทลกขนมาตอตาน
อำานาจของรฐบาลเผดจการ กตองขอบคณเขาดวยเชนกนในเรองน
โฉมหนาของการตอสของคนจนในประเทศไทยครงน จง
สำาคญยง ไมใชเพราะวาพวกเขาเปนคนกลมใหญในสงคมเทานน
แตเพราะวา เศรษฐกจแหงโลกอนาคตนนขนอยกบเรองความมนคง
ทางอาหารและ การลงทนในอตสาหกรรมอนทรย ดงนนการเคลอนไหว
ใดๆ ในประเทศ ไทย อนเกยวเนองกบวฒนธรรมและธรรมเนยม วถ
ของชาวชนบทไทย และองคความรทเกษตรกรรายยอย และชาวประมง
พนบาน ไดรบการถายทอดและสงสมตอเนองมาอยางยาวนาน
จงเปนขมทรพยทมมลคายง และสามารถสงผลกระทบตอวถวฒนธรรม
และความหลากหลายแหงระบบนเวศนตลอดคาบสมทรอนโดจน
ดงนนภมภาคนจงเปนหนงในพนทเพยงไมกแหงทเหลออยในโลกน
ทยงคงความอดมสมบรณ และความหลากหลายทางนเวศน เอาไวได
มากมายมหาศาล มนเปนพนทแหงความหวงของโลกอนาคต
ของทกสรรพชวต
เพอการดำารงอยสบไปของประเทศไทย (และของสถาบน
พระมหากษตรย) มนจำาเปนอยางยงทชมชนในชนบท คนงาน
หญงชายททำา งานอยบนพนดนอนอดมสมบรณแหงน จะทำาหนาท
ผพทกษ ‘สวนครว ของโลก’ จำาเปนอยางยงทพวกเขาจะตองยนหยด
และไมยอมศโรราบใหกบพนธมตร และพรรคทมชอผดไปจาก
ความหมายทแทจรงของอภสทธ เชนพรรคประชาธปตย
86 ไพรส
การตอสของคนเสอแดงในประเทศไทย ทไดลกขนตอสมาหลายครงตลอดชอง 70-80 ปทผานมา จำาเปนจะตองเปนท
รบร ไดรบการสนบสนน และไดรบการสมานฉนทจากขบวนการ
คนงานและเครอขายเกษตรกรรายยอยจากทวทกมมโลก
ทกหมบานในประเทศไทยยงเตมไปดวยหญงชายทเปนคน
ซอสตยสจรต ผนำาจะกอเกดขนมาทำาหนาทอยางไมขาดสายเพอ
ลกขนมาทำาความสะอาดและปดกวาดยากไยแหงความชวราย และ
ขยะทถกทงขวางจากการไขวควาหาวถชวตตามคานยมอเมรกน
เพอทจะฟนฟศกดศรความเปนคนกลบคนมาอกครง คนทงประเทศ
จำาเปนตองจบมอกนตอส เพอสรางเศรษฐกจของโลกใหม ทเปน
เศรษฐกจอนทรย มความยงยน และเปนการวางรากฐานของวถเกษตรกร
อยางแทจรง
วนทพวกเรายอมประนประนอมหลกการแหงสทธมนษยชน
เพอเปดทางใหกบกลลวงแหงคำาวา ‘เสถยรภาพทางเศรษฐกจ’ ทออกแบบมาเพอตอบสนองแนวคดอยางผดๆ จำาตองถงคราวยต
พวกขาราชการและชนชนกลางทอยอยางมเกยรตในสงคม
จำาเปนตองเขาใจวาพวกเขามาถงจดทตองตดสนใจแลววา จะยอม
แบงปนผลประโยชนใหกบเกษตรกรและกรรมกรคนงาน (ซงเปน
กระดกสนหลงของชวตของพวกเรา) หรอจะตองเผชญหนากบ
สงครามกลางเมองซงพวกเขาไมมวนชนะ
เพอการไดมาซงการเคารพตวเอง คนไทยจำาตองสราง
รากฐานประชาธปไตยใหแขงแกรงใหไดกอนเปนอนดบแรก
การเมองครงสกครงดบของประเทศไทยไดผลตผลออกมาเปน
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 87
พนธมตร 70:30 (หรอวา 74:26?) หรอขอเสนออยางเชนการ
ขอนายกพระราชทานเพอมาแทนทนายกทมาจากการเลอกตง
ขยะเหลานตองถกแตะโดงกลบไปยงททมนถกเกบออกมา กลบคน
ไปอยกบกระดาษหอไอตมและเศษชนมปงในถงขยะ เถอะไป!
พวกเราตระหนกดวารฐธรรมนญฉบบประชาชนในป 2540
ยงหางไกลจากการทจะเรยกไดวาสมบรณแบบ ตวอยางเชน ขบวนการ
แรงงานไดรณรงคอยางตอเนองเพอใหแกไขมาตราทปรากฏขน
เปนครงแรกในรฐธรรมนญฉบบน ทกำาหนดเงอนไขวาผไดรบ
ปรญญาตรหรอสงกวาเทานน ทมสทธลงสมครเลอกตงสมาชก
สภาผแทนราษฎร และยงมมาตราอนๆ อกทตองแกไข
ประชาธปไตยไมใชเปน ‘นวตกรรมตะวนตก’ ในรปแบบหนง
รปแบบใด ประชาธปไตยกอเกดมาพรอมกบประวตศาสตรแหง
มวลมนษยชาต ไมในระดบใดกในระดบหนง ไมวาจะเมอได หรอ
จะทไหนกตามไมวาจะอยในทะเลทรายกาลาฮาร หรอในลมนำาอเมซอน
กลางธารนำาแขงกรนแลนด หรอทราบสงธเบต หรอแมแตในหมบาน
ทอสานของประเทศไทย มนษยทกคนตางกมสทธทจะใชชวตท
ปลอดเผดจการทหาร
ประชาธปไตยคอพฒนาการทเปนไปตามครรลองแหงธรรมชาต
ของพฒนาการทางจตสำานกของมนษย ประชาธปไตยไมใชดอกผล
ของความละโมบของทนนยม มนคอพฒนาการของการเตบโตในการ
สรางทางเลอกการปกครองทไมใชระบอบเผดจการ ประชาธปไตยคอยๆ
พฒนาและเตมโตขนมาและเปนผลผลตจากการทประชาชนตองหนหนา
มาปรกษาและลงมตกนเกยวกบปญหาตางๆ ทเพมมากขน ทงปญหา
การเพมขนของจำานวนประชากร จะทำาอยางไรทจะทำาใหประชากร
อานออกเขยนได จะรณรงคกนอยางไรเพอใหคนในสงคมยตการใช
อปกรณตางๆ ทไมสามารถนำากลบมาใชใหมได จะลดความเสยง
88 ไพรส
ในการทำาธรกจไดอยางไร เปนตน โดยเนอแทแลวจตสำานกของพวกเรา
ตางกรำารองเรยกหาสนตภาพ และตองการสรางความเปนปกแผน
ของสงคมสรางสงคมเกษตรกรรมทเจรญกาวหนา
ไมมทางทเราจะหลกเลยงทจะไมปฏบตตาม วถแหง
ประชาธปไตยในศตวรรษท 21 เชนน และเรากไมจำาเปน
ทจะตองหลกเลยงมน
ในโลกทมนษยสวนใหญรจกนกคดและอานออกเขยนได
มนษยจำาเปนทจะตองมการปฏสมพนธระหวางกน และเพอการ
กาวเดนหนาไปสอนาคตดวยกนพรอมกบความหวง แบงปน
ผลประโยชนระหวางกนอยางสอสตย ‘รฐสภาแหงประชาชน’
ไมสามารถทจะหลบหลกหรอหลกเลยงไดอกตอไปแลว
สญลกษณแหงประมขของชาต ชะตาของฟาดน และ
ผนำาทหาร ไมจำาเปนจะตองกลว ‘รฐสภาประชาชน’ ถาพวกเขา
มความกลาหาญทางจรยธรรม มความจรงใจ และมภมปญหา
หยงรวาจำาตองเคารพในมตมหาชนอยางแทจรง
เมอทหารนำารถถงเขากรงอกครงในวนท 12 เมษายน 2552
พวกเขาไมไดรบดอกไมและรอยยม แตตองเผชญหนากบการ
ตอตานจากคนรกประชาธปไตยอยางหนก จนตองลาถอยกลบไป
90 ไพรส
บทสงทาย
กวา 70 ป ทประชาธปไตยระบบรฐสภาไทยอยในสภาพ
คลายกบคนทขาทงคถกผกตดกน กระโดดกาวหนาหนง
กาว ถอยหลงสองกาว “กระโดดโลดเตนไปกบเหลานาย
พล” ในสภาพททลกทเลและนาสมเพช
วนนคนไทยจงจำาตองลกขนมาทำาตดเครองพนธนาการ
ทปดกนไมใหพวกเขาสามารถเตบโตไปสศตวรรษท 21 ภาพชายหนม
ผมยาวผบาบนทกระโจนขนไปยงรถถง และยอแยงปนกบทหาร
ในขณะทรถถงวงอยกลางถนนดวยสองมอเปลาและไมไดสวมเสอผนน
(ไมวาเขาจะมสอะไรกตาม) มนเปนเครองสะทอนความจรงวาโลก
ในทกวนน คนทมการศกษา ประชาชนตาสตาสา และเหลาทหารชนผนอย
ตางกรงเกยจพฤตกรรมการสงใหปราบปราบประชาชน
คนไทยตางกเออมระอา กบวถอำานาจแบบแบงแยก และปกครอง
ปวดแปลบในหวใจเมอไดฟงเรองราวของผคนทถกกดข ทพยายาม
ลกขนสแตถกตพาย ครงแลวครงเลา ไมจะวาเมอใดหรอทไหนกตาม
ทพวกเขาพยายามกกองเรยกหาความยตธรรม สงคมไทยตางกรสกอดส
และละอายใจททำาอะไรไมไดมากไปกวาการตองทนเหนภาพความเจบปวด
ของเหลาผคน ไมวาจะเปนเกษตรกรรายยอย หรอชาวมสลม หรอ
ชนเผาตางๆ หรอคนงานหลายลานคนในโรงงาน หรอคนงานพมา
กวา 2 ลานคนในประเทศไทย ทไดรบการเลอกปฏบตราวกบเปน
พลเมองชนสอง ถกเกบรกษาเอาไวประหนงเปนเครองยนยนหรอ
เครองประดบของความสำาเรจของระบบอำานาจนยมของชนชนสง
ในสงคมไทย
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 91
มนจะไมมทางทประเทศไทยจะเกดสนตสข หรอมเสถยรภาพ
และมจตใจและจตวญญาณทเตบโตเปนผใหญไดเลย ตราบใดทสถาบน
พระมหากษตรย ยงไมสามารถกระจายการใชอำานาจและความมงคง
ไปยงคนยากคนจน เหลานายพลทงหลายทปลกปนและสถาปนา
สถาบนพระมหากษตรยจนเขมแขงหลงจากสนสดสงครามโลก
ดวยเงนชวยเหลอหลายรอยลานดอลลารจากสหรฐอเมรกา ตางก
ลมเหลวอยางสนเชง ทจะถวงดลอำานาจของสองสดยอดปรารถนา
ของปวงชนชาวไทยอนไดแก การมพระมหากษตรยทพวกเขารก
และมระบบประชาธปไตยทเขมแขง
พฤตกรรมของนกการเมองทมงเพยงการชงชยกนดวยเลห
เหลยมอนแพรวพราว ไรซงมโนธรรมและความดานอาย และแสนสกปรก
และฉอฉลในสงคมไทยในปจจบน กำาลงฉกประเทศออกเปนชนๆ
สญญาณแหงสงครามใตดนอนยดเยอ ปนปวนไปทวเมองและอาจจะสงผล
กระทบไปทงอาเซยนไดเรมปรากฏเคารางขนแลว ณ ตรงเสนขอบฟา
อะไรนด อะไรหนอย กคดแตจะถวายฎกา บรรดานกวชาการ
ผทรงภมในประเทศไทยไดชะลอความจำาเปนทจะตองพฒนาและเตบโต
เปนผใหญเอาไวตลอดกาล พวกเขาจำาเปนตองเตบโตเพอทจะรจกกบ
ความรบผดชอบ ทจะตองลกขนมารบผดชอบตอปญหาความยากจน
ทคนจนนบสบๆ ลานคนในประเทศไทยทยงคงตดอยในวงวน ยงไมตอง
พดถงการเรยกรองใหนกวชาการออกมาแสดงความรบผดชอบ
ตอความโหดรายปาเถอนของการปราบปราบประชาชนบนทองถนน
ตลอด 80 ปทผานมา ทไมเคยมใครตองแสดงความรบผดชอบ
ใครกนทจะตองรบผดชอบตอการปราบปราบความฝน
ของคนจน ความฝนทจะไดรบการยอมรบความฝนทจะไดเหน
92 ไพรส
ความยตธรรม? พวกจกรวรรดนยม หรอพวกนายทกหนาเลอดท
มาจากโลกภายนอก หรอวาอำานาจอนลกลบบางอยาง ใครกนหรอ?
หรอวาคนไทยทงหลายทจะตองรบผดชอบกบความทกขทรมาน
ของตวเอง?
สงทเรยกวา ‘ความเปนไทย’ ทพวกเรากำาลงปฏบตอยใน
ปจจบนนมนคออะไรกนแน มนคอการใหใบอนญาต ในบางครง บางคราว ทดประหนงจะกลายเปนพธกรรมไปแลว ใหเขนฆาคนสก 10
หรอ 40 หรอ 100 คน ไดในบางครงในบางคราว ดวยคำากลาวอาง
วาเพอหลกเลยงการสญเสย ทอาจจะมจำานวนมากกวาน
มากมายนก
นคอสงทประเทศไทย เรยกวาประชาธปไตยหรอ?
นคอ ‘ความเปนไทย’ ทเราอยากจะบอกกบคนอน หรออยากจะ
ใหคนอนไดรบร กระนนหรอ?
ธรรมเนยมปฏบตของรฐและกลไกขาราชการ ทยนยอม
ใหขาราชการบางคนทฉอฉลตงแตระดบชมชนจนถงระดบชาต
สามารถแอบอาง ชอสถาบนพระมหากษตรยในการสรางความชอบธรรม
ทจะเอารดเอาเปรยบและกดหวคนยากคนจนเอาไวใตฝาเทาจำาตองถก
ทำาใหหมดไปจากสงคมไทยโดยเรวทสด ซงกดวยการทำาใหกลไกรฐสภา
มความเปนประชาธปไตยอยางแทจรง นจงเปนหนทางเดยวเทานนทจะ
ทำาใหคนไทยสามารถปกปองศกดศรของความเปนคนไทย ไมให
กลายเปนตวตลกในสายตาของประชาสงคมโลกถาเราไมกลายเปน
ประเทศทลมละลายทางการเมองไปเสยกอน
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 93
รฐบาลชดปจจบนของไทยไมมความชอบธรรม ประเทศไทย
จำาตองมการจดใหมการเลอกตงครงใหมโดยทนท แตนายกรฐมนตร
รกษาการอภสทธรตวดกวา เขาไมอาจเอาชนะในสนาม เลอกตงได
จงจะพยายามทำาทกวถทางทจะทำาใหการกำาหนดวนเลอกตงใหม
เลอนออกไปใหไดนานทสดเทาทจะทำาได เพอทเขาจะมเวลาในการ
ใชสอทอยภายใตการควบคมของรฐบาล และการเตรยมการใชชองโหว
และกลไกของรฐทสงสมมาจากการฉอฉลและคอรปชนมาอยางยาวนาน
เปนเครองมอ จะกลาวไดอกอยางหนงกคอ อภสทธและพวกชนชนสง
ทงหลายกำาลงซอเวลา เพราะมความเชอวา ยงเวลาเนนนานออกไปได
นานเทาใด เสยงของผประทวงกจะยงออนลา และแผวเบาลงไป
มากขนเรอยๆ เทานน
และมนกจะเกดปรากฎการณอกครงหนงทผมสทธหยอนบตร
เลอกตงในประเทศไทย คนจน คนทำางาน จะไดพบเหนเปนขวญตากบ
การโกงการเลอกตงอยางเปนบรณาการ เปนการคอรปชนทงรฐบาล
ในประเทศไทย มนไมใชรฐบาลทกำาลงเนาเหมน แตคอ
ขบวนการตอสของประชาชนทกำาลงถกโดดเดยวตางหาก ทตองการ
ความชวยเหลอจากประชาคมโลก จากขบวนการสหภาพแรงงานโลก
จากนกสทธมนษยชนทวโลก ซงพวกเขาเหลานนอาจจะตองสลดภาพ
ความทรงจำาเกาๆ อนสวยหรเกยวกบประเทศไทยทงไปบาง และหน
กลบมามองความจรงทเกดขนบนทองถนนใหมอกครง และเชอมโยง
ภาพความสมพนธระหวางความเปนจรงบนทองถนนในประเทศไทย
กบเสถยรภาพทางการเมองและความอยดมสข ของประชาชนทวทงภมภาค
ประชาคมอาเซยนลมเหลวในการชวยเหลอคน
พมา และไมสามารถทจะลมเหลวไดอกแลวในกรณของ
ประเทศไทย
94 ไพรส
สถาบนพระมหากษตรยกำาลงอยตรงศนยกลางของความเปนไป
ไดอนนาสะพรงกลวทจะเกดการปะทะกนอยางบาคลง และรนแรง
ความหวงอนยงใหญทสามารถมไดตอนนคอสำานกพระราชวง
จะกาวไปยงทศทางแหงแสงสวางของวนพรง และใชทกวถทางททำา
ไดเพอปรามคณะองคมนตรใหอยในรองในรอย และสนบสนนให
มการนำารฐธรรมนญฉบบประชาชนกลบมาบงคบใชใหม และ
อนญาตใหจดการเลอกตงอยางบรสทธ ยตธรรม กอนทสงคราม
เสอเหลองกบเสอแดงซงคณะองคมนตร มสวนเกยวของในการ
สรางขนมา จะทำาใหสถานการณในบานเมองมนเลวรายเกนกวา
จะหยดยงได
ในศตวรรษท 21 ‘เสถยรภาพ’ รออยทตรงดานหนาของ
ประตนนเอง ซงเรยกกนวาปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนรฐบาลของอภสทธไมสามารถกระทำาในสงทสภาษตไทยเรยกวา
‘ปดฟาดวยฝามอ’
คนไทยจะไมยอมอกตอไป คนเสอแดงจะไมกลายเปนสเหลอง
และโลกกจะไมหยดเฝาจบตาดพฤตกรรมของสถาบนพระมหากษตรย
ไทยทมงคงกบเหลานายทหารทงหลายในคณะองคมตร
คนไทยตองการทจะรกในหลวงและจะยงคงรกตอไป ถาบรรดา
เหลานายพลจะทำาตวเปนสภาพบรษทนานบถออยางทควรจะเปน
และปลอยใหประชาชนทำาหนาทฟนฟสถาบนประชาธปไตย และปลอยให
สำานกพระราชวงดแลกจการของสำานกพระราชวง และนำาเสนอแบบอยาง
ของการเปนประมขของชาต ทมคณธรรม มเมตตาธรรม มความ
อดทน อดกลน และใชชวตอยางพอเพยง โดยทไมจำาเปนตองไดรบการ
ชวยเหลอจากกองทหารอกตอไป
ไมงายเลยทจะตดสนใจเขยนบทความชนนขนมา เพราะเปน
การเขยนในสงทคนไทยไมกลาเขยนออกมาอยางเปดเผย เมอเขยนบทความ
ชนนเสรจ ผเขยนรสกไดถงพลงของคำาวา ‘อสรภาพ’ จงอยาก
รวมแบงปนความรสก นกบคนไทยกวา 60 ลานคน โดยเฉพาะ
ตอคนงานหญง เยาวชนคนหนม สาว และคลนลกใหมของนกตอส
เพอประชาธปไตย
++++++++++++++++++
การอางองแหลงทมาของการเขยนบทความชนนยาวเปนหางวาว
จนผเขยนตดสนใจไมเอามาใสในหนงสอเลมน เพราะหลายเรองราวเปนสงท
ไมเคยลมเลอนหายไปจากความทรงจำาของผรกประชาธปไตย และครอบครว
ผสญเสย เพยงแคคลกหาคำาตอบจากกเกล และหนงสออกสองสามเลม ผอานกจะเจอกบขอมลเชนเดยวกบผเขยน
ถาไรประชาธปไตยททำาใหทกกลไกและทกสถาบนในประเทศ
เคารพประชาชนทกคนอยางเทาเทยมกน ประเทศไทย
จะไมมทางทมเสถยรภาพและพฒนาไปสความยงยน
เสถยรภาพไมสามารถไดมาดวยกำาลงอาวธ
แตดวยการเคารพในทกเสยงในสงคม
100 ไพรส
ประกาศคณะราษฎร ฉบบท ๑
ราษฎรทงหลาย
เมอกษตรยองคนไดครองราชสมบตสบตอพระเชษฐานน ในชนตนราษฎรไดหวงกนวากษตรยองคใหมนจะปกครองราษฎร ใหรมเยน แต การณหาเปนไปตามหวงทคดไม กษตรยคงทรงอำานาจ อยเหนอกฎหมายตามเดม ทรงแตงตงญาตวงศและคนสอพลอ ไรคณงามความรใหดำารงตำาแหนงทสำาคญ ๆ ไมทรงฟงเสยงราษฎร ปลอยใหขาราชการใชอำานาจหนาทในทางทจรต มการรบสนบน ในการกอสรางซอของใชในราชการ หากำาไรในการเปลยนราคาเงน ผลาญเงนทองของประเทศ ยกพวกเจาขนใหสทธพเศษมากกวา ราษฎร ปกครองโดยขาดหลกวชา ปลอยใหบานเมอง เปนไปตามยถากรรม ดงทจะเหนไดในการตกตำาในการเศรษฐกจ และความฝดเคอง ทำามาหากน ซงราษฎรไดรกนอยทวไปแลว รฐบาลของกษตรย เหนอกฎหมายมสามารถแกไขใหฟนขนได การทแกไขไมไดกเพราะ รฐบาลของกษตรยเหนอกฎหมายมไดปกครองประเทศเพอราษฎร ตามทรฐบาลอน ๆ ไดกระทำากน รฐบาลของกษตรยไดถอเอา ราษฎรเปนทาส (ซงเรยกวาไพรบาง ขาบาง) เปนสตวเดยรจฉาน ไมนกวาเปนมนษย เพราะฉะนน แทนทจะชวยราษฎร กลบพากนทำานา บนหลงราษฎร จะเหนไดวาภาษอากรทบบคนเอาจากราษฎรนน กษตรยไดหกเอาไวใชสวนตว ปหนงเปนจำานวนหลายลาน สวนราษฎรส กวาจะหาไดแตเลกนอย เลอดตาแทบกระเดน ถงคราวเสยภาษ ราชการหรอภาษสวนตว ถาไมมเงนรฐบาลกใชยดทรพยหรอใชงานโยธา แตพวกเจากลบนอนกนกนเปนสข ไมมประเทศใดในโลกจะใหเงนเจา มากเชนน นอกจากพระเจาซารและพระเจา ไกเซอรเยอรมน ซงชนชาตนน
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 101
ไดโคนราชบลลงกเสยแลว
รฐบาลของกษตรยไดปกครองอยางหลอกลวงไมซอตรง ตอราษฎร มเปนตนวาจะบำารงการทำามาหากนอยางโนนอยางน แตครนคอย ๆ กเหลวไป หาไดทำาจรงจงไม มหนำาซำากลาวหมนประมาท ราษฎรผมบญคณ เสยภาษอากรใหพวกเจาไดกน วาราษฎร รเทาไมถงเจานนไมใชเพราะโง เปนเพราะขาดการศกษา ทพวกเจา ปกปดไวไมใหเรยนเตมท เพราะเกรงวาราษฎรไดมการศกษา กจะร ความชวรายททำาไวและคงจะไมยอมใหทำานาบนหลงคน
ราษฎรทงหลายพงรเถดวาประเทศเรานเปนของราษฎร ไมใชของกษตรยตามทเขาหลอกลวง บรรพบรษของราษฎรเปนผ กใหประเทศเปนอสรภาพพนมอจากขาศก พวกเจามแตชบมอเปบ และกวาดทรพยสมบต เขาไวตงหลายรอยลาน เงนเหลานเอามาจากไหน? กเอามาจากราษฎร เพราะวธทำานาบนหลงคนนนเอง ! บานเมองกำาลง อตคตฝดเคอง ชาวนาและพอแมทหารตองทงนา เพราะทำาไมไดผล รฐบาลไมบำารง รฐบาลไลคนงานออกอยางเกลอนกลาด นกเรยน ทเรยนสำาเรจแลวและทหารทปลดกองหนนไมมงานทำา จะตองอดอยาก ไปตามยถากรรม เหลานเปนผลของรฐบาลของกษตรยเหนอกฎหมาย บบคนขาราชการชนผนอย นายสบ และ เสมยน เมอใหออกจากงาน แลวไมใหเบยบำานาญ ความจรงควรเอาเงนทกวาดรวบรวมไวมาจด บานเมองใหมงานทำาจงจะสมควรทสนองคณราษฎร ซงไดเสยภาษ อากรใหพวกเจาไดรำารวยมานาน แตพวกเจากหาไดทำาอยางใดไม คงสบเลอดกนเรอยไป เงนมเทาไหรกเอาฝากตางประเทศคอยเตรยมหน เมอบานเมองทรดโทรม ปลอยใหราษฎรอดอยาก การเหลานยอมชวราย
102 ไพรส
เหตฉะนน ราษฎร ขาราชการ ทหาร และพลเรอน ทรเทา ถงการกระทำาอนชวรายของรฐบาลดงกลาวแลว จงรวมกำาลงตงเปน คณะราษฎรขน และไดยดอำานาจของรฐบาลของกษตรยไวแลว คณะราษฎร เหนวาการทจะแกความชวรายกโดยทจะตองจดการปกครองโดยมสภา จะไดชวยกนปรกษาหารอหลาย ๆ ความคดดกวาความคดเดยว สวนผเปนประมขของประเทศนน คณะราษฎรไมมประสงคทำาการ ชงราชสมบต ฉะนน จงขอเชญใหกษตรยองคนดำารงตำาแหนงกษตรย ตอไป แตจะตองอยใตกฎหมายธรรมนญการปกครองของแผนดน จะทำาอะไรโดยลำาพงไมได นอกจากความเหนชอบของสภาผแทนราษฎร คณะราษฎรไดแจงความเหนนใหกษตรยทราบแลว ถากษตรย ตอบปฏเสธหรอไมตอบภายในกำาหนดโดยเหนแกสวนตนวาจะ ถกลดอำานาจลงมากจะชอวาทรยศตอชาต และกเปนการจำาเปน ทประเทศจะตองมการปกครองอยางประชาธปไตย กลาวคอประมข ของประเทศจะเปนบคคลสามญซงสภาผแทนราษฎรไดตงขน อยในตำาแหนงตามกำาหนดเวลา ตามวธนราษฎรพงหวงเถดวาราษฎร จะไดรบความบำารงอยางดทสด ทก ๆ คนจะมงานทำา เพราะประเทศของเรา เปนประเทศทอดมอยแลวตามสภาพ เมอเราไดยดเงนทพวกเจารวบรวม ไวจากการทำานาบนหลงคนตงหลายรอยลานมาบำารงประเทศขนแลว ประเทศจะตองเฟองฟขนเปนแมนมน การปกครองซงคณะราษฎร จะพงกระทำากคอ จำาตองวางโครงการอาศยหลกวชา ไมทำาไป เหมอนคนตาบอด เชนรฐบาลทมกษตรยเหนอกฏหมายทำามาแลว เปนหลกใหญ ๆ ทคณะราษฎรวางไว มอยวา
๑. จะตองรกษาความเปนเอกราชทงหลาย เชนเอกราชในทาง การเมอง การศาล ในทางเศรษฐกจ ฯลฯ ของประเทศ ไวใหมนคง
๗๘ ป ประชาธปไตยไทย 103
๒. จะตองรกษาความปลอดภยภายในประเทศ ใหการประทษราย ตอกนลดนอยลงใหมาก
๓. ตองบำารงความสขสมบรณของราษฎร ในทางเศรษฐกจ โดยรฐบาลใหมจะจดหางานใหราษฎรทกคนทำา จะวาง โครงการเศรษฐกจแหงชาตไมปลอยใหราษฎรอดอยาก
๔. จะตองใหราษฎรมสทธเสมอภาคกน (ไมใชพวกเจามสทธยงกวาราษฎร เชนทเปนอย)
๕. จะตองใหราษฎรไดมเสรภาพ มความเปนอสระ เมอเสรภาพ นไมขดตอหลก ๕ ประการดงกลาวขางตน
๖. จะตองใหการศกษาอยางเตมทแกราษฎร
ราษฎรทงหลายจงพรอมกนชวยคณะราษฎรใหทำากจอนคงจะ อยชวดนฟานใหสำาเรจ คณะราษฎรขอใหทกคนทมไดรวมมอเขายดอำานาจ จากรฐบาลกษตรยเหนอกฎหมายพงตงอยในความสงบและตงหนา หากน อยาทำาการใด ๆ อนเปนการขดขวางตอคณะราษฎรน เทากบ ราษฎรชวยประเทศและชวยตวราษฎร บตร หลาน เหลน ของ ตนเอง ประเทศจะมความเปนเอกราชอยางพรอมบรบรณ ราษฎร จะไดรบความปลอดภย ทกคนจะตองมงานทำาไมตองอดตาย ทกคน จะมสทธเสมอกน และมเสรภาพจากการเปนไพร เปนขาเปนทาส พวกเจา หมดสมยทเจาจะทำานาบนหลงราษฎร สงททกคนพงปรารถนา คอความสขความเจรญอยางประเสรฐซงเรยกเปนศพทวานน กจะพงบงเกดขนแกราษฎรถวนหนา
คณะราษฎร๒๔ มถนายน ๒๔๗๕