Top Banner
จีน อยากรูเรื่อง นึกถึง กลศึก บุ ศักดิ์ แสงระวี นักแปลรางวัลสุรินทราชา จากสมาคมนักแปลและล่ามแห่งประเทศไทย นักเขียนรางวัลนราธิป จากสมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย เจนจบยอดอุบาย พิชิตได้ด้วยกลศึก ปรับเปลี่ยนดังใจนึก ประยุกต์ ได้ทุกเหตุการณ์
42

กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค...

Feb 15, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

SukkhapabjaiPUB

บ-ศกด

แสงระวกลศก

จน

อยากรเรอง

นกถงบ- ศกด แสงระว

กลศกกลศก

บ- ศกด แสงระวนกแปลรางวลสรนทราชา จากสมาคมนกแปลและลามแหงประเทศไทยนกเขยนรางวลนราธป จากสมาคมนกเขยนแหงประเทศไทย

I S BN 978-616-7105-95-6

9 7 8 6 1 6 7 1 0 5 9 5 6

LA 0039 กลศกสามกก

www.booktime.co.th

280.-

เจนจบยอดอบาย พชตไดดวยกลศก

ปรบเปลยนดงใจนก ประยกต ไดทกเหตการณ

อบายรอยเลหกลยทธจากแมแบบวรรณคดการศก

พเคราะห วจารณแบบเจาะลกโดยอาจารยสถาบนการทหาร

ผสานการแปลโดยผแตกฉานพชยสงครามหลอมรวมจนได

กลศก

ฉบบสมบรณเหนอใคร

Page 2: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

¡ÅÈÖ¡

ºØ- ÈÑ¡´Ôì áʧÃÐÇÕ

Page 3: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

พมพท : ฝายโรงพมพ บรษท ตถาตา พบลเคชน จ�ากด โทรศพท 0-2415-6797จดจ�าหนาย : สายสงสขภาพใจ บรษท บค ไทม จ�ากด

214 ซ. พระรามท 2 ซอย 38 ถ. พระราม 2 แขวงบางมด เขตจอมทอง กรงเทพฯ 10150โทรศพท 0-2415-2621, 0-2415-6507 โทรสาร 0-2416-7744

พมพครงท 4 ปรบปรงใหม : มกราคม 2558 จดพมพโดย : ส�านกพมพสขภาพใจ บรษท ตถาตา พบลเคชน จ�ากด ประธานกรรมการบรหาร : บญชา เฉลมชยกจ กรรมการผจดการ : โชนรงส เฉลมชยกจ คณะทปรกษา : ถาวร สกขโกศล, ประชา หตานวตร, ผองศร ลอพรอมชย, สงวนศร ตรเทพประตมา บรรณาธการบรหาร : วรตม ทองเชอ บรรณาธการ : ขวญชย สนตสขคงชย เลขานการคณะบรรณาธการ : กนกพร ถ�าโคนทอง ออกแบบปก : ณฐพงษ ภาคแพทย ศลปกรรม : ประธ สนทรธนศาสตร ฝายการตลาด : อคคณฐ ชมนม, อรปราง อธหรญวงศ ฝายขาย : มนญชยา ศรวงษ, อดร ปญญาชย, นธวทย วรสมภพพล ฝายโรงพมพ : ไพบลย ชาครยานนท

แนะน�าเพมเตมตดตอ : [email protected] www.booktime.co.th, SukkhapabjaiPUB

ขอมลทางบรรณานกรมของส�านกหอสมดแหงชาตหลปงเยยน, ซนจง. กลศกสามกก.-- พมพครงท 4.-- กรงเทพฯ : ตถาตา, 2557. 448 หนา. 1. นวนยายจน--ตวละคร. I. บญศกด แสงระว, ผเแปล. II. ชอเรอง.895.13 ISBN 978-616-7105-95-6

บ- ศกด แสงระว

Page 4: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡

"วางแผนในกระโจม ชนะไกลถงพนล" เปนค�าทมไดกลาวเกนจรงหรอผดแผกไปจากต�าราพชยสงครามแตประการใดดวยการสประยทธในสนามรบสงทชวยใหกองทพเดนสชยชนะไดคงไมพนกองก�าลงทกลาแกรงกบแมทพทเขมแขงแตกองก�าลงทกลาแกรงกบแมทพทเขมแขงนนกไมแนวาจะส�าเรจลลวงเดดขาดหากไรซงการวางแผน และการวางแผนอยางธรรมดาสามญ แนนอนวา ไมยอดเยยมเทาการวางแผนอยางม“กลศก” ตองยอมรบวาสงคมไทยรจกและอานวรรณคดเรองสำมกกในแงวรรณกรรมแหงการศกสงคราม ทแพรวพราวไปดวยกลศกและอบายอนยอกยอน มงมนใฝหาสบเพยรเรยนร ไปกบยทธวธทอย ในเนอความตงแตตนจนจบ แตความจรงแลวแกนแทของ สำมกก ตองการสะทอนใหเหนถงความสมพนธระหวางมนษยกบมนษยดวยกนตางหากแตถงกระนน“กลศก”ทมอยกนบวาเปนของแถมคนก�าไรใหผสนใจใครอานอยไมนอยดงนนกลศกสำมกกทปรากฏแกสายตานจงเปนสงทตอบสนองแกผตองการรถง“กลศก”จากวรรณคดชนเอกนอยางสมใจดวยกลยทธรอยแปด ผานการวเคราะห วจารณ ตแผใหเหนความจรงระหวางนยายกบประวตศาสตรอยางตรงไปตรงมาจากอาจารยแหงสถาบนการทหารของจนผสานการแปลจากบญศกด แสงระวผเชยวชาญต�าราพชยสงครามจนไดมาเปนกลศกสำมกกฉบบสมบรณเหนอใคร การวางแผนอยางม“กลศก”แนนอนวายอดเยยมน�าไปสชยชนะแตกไมแนเสมอไปถาหาก“กลศก”นนด�าเนนไปอยางหลบหหลบตาไมไดวเคราะหไตรตรองอยางถองแท ดจ สำมกก ทถกอานเพยงเพอเอา “กลศก” แตไมไดปรบใชอยางถกวธและเหมาะสมกนาเสยดายยงนกและเพอท�าใหได“กลศก”ยอดเยยมถกตองเหมาะสมการเปดใจรบกลศกสำมกกครงนจะท�าใหรวาวางแผนอยางม“กลศก”เปนอยางไร

เคลอนพลเอาชย

Page 5: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ในประวตศาสตรการทหารโบราณอนยาวนานของประเทศจน มยคประวตศาสตรอย2ยคทคอนขางรงเรองเฟองฟคอยคชนชวจานกวอ(770–221ปกอนค.ศ.)กบยคสามกก(ค.ศ.220–280) ทง2ยคนลวนเปนยคทเจาครองแควนตางชงกนยดครองพนทพวกขนศกตางชงกนเปนใหญรบราฆาฟนมไดหยดหยอนกอใหเกดความปนปวนวนวายไปทวทงแผนดนสงครามทตอเนองกนปแลวปเลาไดท�าลายการผลตลงไปชวตความเปนอยของประชาชนตองตกทกขไดยากเลอดตากระเดน แตในอกดานหนง ระเบยบเกาของสงคมกพลอยแหลกสลายไปทศนะประเพณดงเดมทเคยผกมดความคดของผคนมาแตเกากอนกถกกระทบกระแทกอยางรนแรง การปฏบตในสงครามมความเรยกรองตองการทจะพฒนาทฤษฎการทหารการปกครองอยางรบดวน ในขณะเดยวกนกไดเสนอวตถดบใหแกการพฒนาทฤษฎการทหารการปกครองอยางอดมสมบรณจากนจงไดสรางความเฟองฟแกความคดวชาการทหาร การปกครอง และการบรหาร ของสองยคนอยางไมเคยปรากฏมาแตกอน ในการรบพลวนของยคชนชวจานกวอ กไดผลตต�าราพชยสงครามอนอมตะดงเชนของซนวกบอจอและซอหมาฝาเปนตนเชนเดยวกนในยคสามกกกไดสรางบคคลผมอจฉรยะทางการทหารเยยงโจโฉและขงเบงใหปรากฏขน แม ต�ำรำพชยสงครำมโจโฉจะหาตนฉบบไมพบแลวกตามแตต�ำรำพชยสงครำมซนวทโจโฉใหค�าอธบายเปนคนแรก และชมรมขนพล ของขงเบง กไดสองแสงเปนประกายอยางไมมวนดบชวกาลนาน มค�าพงเพยกลาวไววา“กลยคสรางวรชน”ในการตอสท�าสงครามเพอชงความเปนใหญของเหลาขนศกเปนดงทะเลบาซงคลนใหญลมแรงมวนตลบกลบไปกลบมาอยางคล มคลง ย อมจะบงเกดบคลากรท มความสามารถทางการทหารและการปกครองแผนดนขนมาเปนจ�านวนมาก ดงเชน ซนว (ซนอ) อจอ (อฉ) ขวนตง(กวนจง)งกเย(เยวยอ)ซอหมาหยางจและซนปนในยคชนชวจานกวอโจโฉขงเบงจวยสมาอลกซนในยคสามกกเปนตนลวนแตเปนบคคลซงโลดแลนอยในยคสมยของตนตางแสดงสตปญญาความสามารถของแตละคนอยางเตมก�าลง และลวนทง

¤íÒ¹íÒ¼ÙŒá»Å

Page 6: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ผลงานของตนไวในประวตศาสตรอยางไมอาจจะลบเลอนไดทงสน ต�ำนำนสำมกกในขณะทไดพรรณนาถงความเปนไปในประวตศาสตรซงรวมแลวแยกแยกแลวรวมคบแลวแตกแตกแลวคบสลบกนไปมาซงมการตอสฟาดฟนกนอยางเอาเปนเอาตาย ใครดใครอย เผยภาพลกษณแหงนกการทหารทงหลายผเปยมลนดวยความเปนวรชนทโออาผาเผยและฮกหาวเหมหาญเปนอยางยง ตางโลดเตนคกคกเหมอนยงมชวตอย แนนอนแมต�ำนำนสำมกก เปนงานวรรณกรรมซง“มขอเทจจรง7สวนปนแตงขน3สวน”กจรงแตกจ�าตองยอมรบวายทธศาสตรยทธวธการรกการรบชยชนะและความพายแพ ตลอดจนความแขงความออนสามญและพสดารทเขยนไวในวรรณกรรมชนนโดยพนฐานแลวกสอดคลองกบหลกการของวทยาศาสตรการทหารและกฎเกณฑแหงสงครามเรองราวทปนแตงขนเชน“ยมเกาทณฑดวยเรอฟาง”“กลเมองวาง”มใชแตสามารถเหนไดจากการรบทคลายคลงกนในสมยนนทงในระยะกอนหรอหลงจากนน กมตวอยางการรบใหเหนอยมากมาย ฉะนนการปนแตงในวรรณกรรมชนนจงมตนธารมาจากชวตสงครามแตกยกระดบขนสงกวาชวตสงครามทงยงสามารถสะทอนใหเหนกฎการชน�าสงครามบางอยางบางประการอยางลกซงดวยจงเปนทยกยองกนวาต�ำนำนสำมกกโดยเนอแทแลวเปนต�าราพชยสงครามทเปนรปธรรมททรงคณคาอยางยงยวดเลมหนง ต�ำนำนสำมกกซงมความยาวถง70หมนตวอกษรจนและ10เลมสมดเมอแปลเปนภาษาไทยส�านวนเจาพระยาพระคลง(หน)รวม2,143หนาเขยนถงสงครามทไมเคยวางเวนเลยตงแตปลายสมยราชวงศฮนตะวนออก(ค.ศ.25–220)มาจนถงตนราชวงศจน(245–316)ซงเปนเวลาถงเกอบ1ศตวรรษซงหลวกวนจงผเขยนใชฝมอทางวรรณกรรมของเขาวาดภาพการรบอนสลบซบซอนพลกกลบไปกลบมาจ�านวนนบไมถวนแตตนจนปลายอนสะทอนใหเหนถงความคดการทหารสมยโบราณของจนอยางมภาพพจนเปนรปธรรม มนมใชแตเปนการขยายบนทกการรบอยางงายๆ สนๆ ในหนงสอประวตศาสตรใหลกกวางออกไปเทานนหากยงไดสอดแทรกเอาประสบการณแหงชวต ความรเกยวกบสงครามและความช�าชองในต�าราพชยสงครามหลากหลายของหลอกวนจงผเขยนเขาไปไวในนนดวย ผเขยนเขยนถงสงครามมใชเขยนแตเรองการประจญบานกนของทหารทงสองฝายดวยอาวธสนจนเลอดทวมกบมาท�านองเดยวกนทงหมด แตไดเขยนถงการตอสกนทางกลอบายในระหวางการตอสกนดวยความกลาหาญ เขยนถงการตอสกนทางกลวธในระหวางการตอสกนดวยพลงในการรบใหญนอยทงปวงทผนแปรเปลยนแปลง

Page 7: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

อยตลอดเวลา ลวนแตมลกษณะพเศษทแตกตางกนนานา ในความขดแยงระหวางขนศกทสลบซบซอนเปนอยางยงการตอสทางการทหารการเมองเศรษฐกจการทตไดหลอหลอมไวดวยกน ยงท�าใหยทธศาสตรและยทธวธทพลกแพลงมชวตชวาแสดงออกเปนหลายรปแบบการแสดงรปลกษณการสรางสถานการณการใชกลวธการรกรบการค�านวณประเมนการใชเลหกลการรบพสดารการใชจารชนในต�าราพชยสงครามโบราณไดปรากฏแกสายตาเราเปนภาพลกษณจรงจงและอยางเตมทจงมผกลาววา การอานต�ำนำนสำมกก ของหลวกวนจง เหมอนกบไดเขาไปอยในหองเรยนใหญวชาการทหารการปกครองทตนเตนมชวตชวาหองหนงทเดยว นกวชาการซงสนใจคนควา ต�ำนำนสำมกก ระดบโลก มความเหนกนในท�านองวา นยายสงครามทเขยนถงการตอสทางการทหารในโลกนมมากมาย แตสามารถสะทอนถงการใชอบายตอสดวยกลศกการใชศลปะการบญชาทพสมรรถนะในการท�าศกยากทจะหาเลมใดเทยบกบต�ำนำนสำมกกเลมน การทหลวกวนจงไดรบความส�าเรจในต�ำนำนสำมกกกเพราะเขายดกมขอมลทางประวตศาสตรไวอยางสมบรณ ในขณะเดยวกนตวของหลวกวนจงเองกเปนนกวางแผนกลอบายการทหารและมความเชยวชาญในดานนเปนอยางยงมฉะนนแลวกยากทหลวกวนจงจะเขยนต�ำนำนสำมกกนออกมาได หลวกวนจงเปนคนเมองไทเหวยนแหงซานซ ชวประวตของเขาเลอนหายไปพรอมๆกบประวตศาสตรเรารแตเพยงวาเขามชวตอยในชวงปลายราชวงศหยวนตนราชวงศหมง (ประมาณ ค.ศ. 1330–1400) เวลานน ชาวตางชาตเขารกรานราษฎรบานแตกสาแหรกขาดการผลตเสอมทรดประชาชนตกอยในความเดอดรอนอดอยากแสนสาหสภาวะดงนคลายคลงกบสงคมในสมยสามกก(ค.ศ.220–280)ซงกลมขนศกรบพงกนพลวนประชาชนรองระงมไปทกหยอมหญา ในยคสมยทหลวกวนจงด�ารงชวตอยนยายตางๆเกยวกบสามกกซงเปนยคสมยกอนหนาเขานานถงพนกวาป กแพรอยในหมประชาชนแลว ประชาชนยกยองเลาปกวนอเตยวหยขงเบงซงเปนวรชนในอดมคตของพวกเขาซงพวกเขามความประสงคทจะเหนวรชนแบบนปรากฏออกมาขจดความทกขเขญทพวกเขาตองเผชญอยซงหลวกวนจงไดรวบรวมเอาค�าบอกเลาค�าเลาลอเรองราวและนยายของสามกกทแพรอยในประชาชนไวมากมายเรองราวในสามกกเหลานมใชแตเปนการตระเตรยมขอมลทางวรรณกรรมของต�ำนำนสำมกกทเขาจะเขยนในเวลาตอมาเทานนมนยงเปนอาจารยคนแรกของหลวกวนจงในการคนควาต�าราพชยสงครามและกลยทธทางการทหารอกโสดหนงดวย

Page 8: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ความขดแยงตางๆ ในสงคมปลายสมยราชวงศหยวนแหลมคมยงนกการลกขนสของชาวนาเกดขนไมหยดหยอนหลวกวนจงถกดงดดชกพาใหเขาไปสวงวนแหงการตอสเหลานโดยตรง หลวกวนจงเปนคนมความหวงตงใจของตนเองอยางแรงกลา ในกระแสแหงการลกขนสปฏวตทางประชาชาต ปลายราชวงศหยวนเขาไดเขารวมอยในกองทพลกขนสของชาวนาดวยตนเอง เคยรบหนาทส�าคญในกองบญชาการของจางซอเฉง (ค.ศ. 1321–1367) ผน�าของกองทพลกขนส ไดรบรและไดเขารวมการรบทส�าคญๆ ในสมยนนดวยตนเองในระหวางทหลวกวนจงอยในกองทพลกขนสของชาวนาสงทเขาไดรไดเหนมใชแตจะมอทธพลแกงานสรางสรรคทางวรรณกรรมอยางใหญหลวงของเขาภายหลงเทานนยงเปนการฝกฝนหลอหลอมทางการทหารใหแกเขาอกทางหนงดวย ดวยเหตนเองศกใหญๆ ทส�าคญๆ ในต�ำนำนสำมกกเปนตนวา“ศกกวตอ”“ศกเซกเพก” “ศกจเตง” ซงตางระดมพลกนมาสประยทธฝายละหลายสบหมน จงเขยนไดอยางมชวตชวาและมการพฒนาไปตามล�าดบสวนการรบยอยเชน“ฝาดานบนขนพล”“ลอบตเกงจว”“มาเจกเสยเกเตง” เปนตน กเขยนไดอยางสมจรงนาเชอถออกทงการรบทางบกทางน�าทางภเขาทางทราบการซมตการปลนคายการโจมตดวยไฟ การโจมตดวยน�า เปนตนเหลาน กลวนเขยนไดอยางมการจ�าแนกและมลกษณะพเศษของตวเอง ซงกลาวไดวา เปนการแสดงถงอจฉรยะทางศลปะและเผยใหเหนถงความปรชาสามารถในความคดกลศกของหลวกวนจงในขณะเดยวกน ต�ำนำนสำมกกไดขอมลพนฐานมาจากจดหมำยเหตสำมกกของเฉนโซว(ค.ศ.233–297)นกประวตศาสตรสมยราชวงศจน(ค.ศ.265–420)จงกลาวไดวาต�ำนำนสำมกก กบจดหมำยเหตสำมกก มความเกยวพนกนอยางแนนแฟนดจเลอดกบเนอถาน�าเอาจดหมำยเหตสำมกกกบต�ำนำนสำมกกมาเปรยบเทยบกนแลว ไมวาจะเปนทางดานเคาโครงเรองและภาพลกษณกดจะเหนไดวาหนงสอเลมหลงมใชเปนเพยงการเลาต�านานอยางพนๆเทานน จดหมำยเหตสำมกก ทเฉนโซวเปนผเรยบเรยงเขยนเรมขนจากขอเทจจรงไดบนทกโฉมหนาทางประวตศาสตรของยคสามกกไวอยางคอนขางตรงกบความจรงสวนหลวกวนจงไดอาศยเหตการณประวตศาสตรในจดหมำยเหตสำมกกดดรบเอาค�าบอกเลาในหมประชาชนจ�านวนมากด�าเนนการขยายความทางศลปะและการดดแปลงประมวลสรปอยางแนบเนยนดงเชนการวาดภาพลกษณของขงเบงกลาวไดวาผเขยนไดรวบรวมเอาสตปญญาอนหลากหลายมารวมศนยไวทนนจงไดสรางบคคลอยางขงเบงซงมความสามารถในการรเหตการณลวงหนาและคาดการณดงหนงเทวดาขนมา จน

Page 9: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ท�าใหภาพลกษณของขงเบง มชวตชวาตดอกตดใจผอานมาจนถงทกวนน การทหลวกวนจงเขยนการตอสทางกลอบายดานตางๆระหวางวยกกจกกกและงอกกไดอยางยอดเยยม ยงเปนการแสดงใหเหนวา ตวของหลวกวนจงเอง กเปนผเชยวชาญทางกลอบายและต�าราพชยสงครามชนยอดทหาตวจบไดยากคนหนง กลศกสำมกก เลมน กคอการน�าเอาเรองราวการใชกลอบายตาง ๆ นานาในต�ำนำนสำมกกมาวเคราะหอยางเปนรปธรรมจากแงมมตางๆ ตามล�าดบกอนหลงซงประกอบไปดวยการแสดงอานภาพ การใชเลหเพทบาย การพชตทางการทต การใชยทธวธ การรบมอกบการเปลยนแปลง การใชจารชน การเสรมขวญผใตบงคบบญชาการโจมตทางใจ การใชคน การรบพสดาร และการฝกฝนของบรรดาแมทพนายกองทงหลายพรอมกบไดน�าเรองราวในต�ำนำนสำมกกทกลาวพาดพงถงไปเปรยบเทยบกบขอเทจจรงทางประวตศาสตรดวยซงผแปลไดแปลมาจากหนงสอชอวำดวยกลอบำยในสำมกก เขยนโดยหลปงเยยน กบซนจง อาจารยสถาบนการทหารของกองทพปลดแอกประชาชนจนพมพโดยส�านกพมพกองทพปลดแอกในปกกง กอนหนาการรวมเลมเปนกลศกสำมกกผแปลไดแปลเปนตอนๆ ลงในนตยสารดอกเบยรำยสปดำหมาแลว ญปนและอกหลายประเทศมใชแตจะถอต�ำนำนสำมกกเปนต�าราพชยสงครามทเปนรปธรรมอยางเดยวหากไดน�าไปใชในปรมณฑลตางๆ จนไดรบความส�าเรจอยางยงใหญมาแลว ขอย�าวาต�ำนำนสำมกก ไมใชเปนเรองการท�าศกสงครามอยางเดยวยงเปนการประลองฝมอกนในทางการทหาร การเมอง เศรษฐกจ ตลอดจนกลยทธกลอบายนานามทงปรชญาการปกครองการใชคนการปฏบตตนและอนๆ อกมากมายการอาน ต�ำนำนสำมกก กเหมอน “สองคนยลตามชอง คนหนงมองเหนโคลนตมคนหนงตาแหลมคมมองเหนดาวอยพราวพราย”ใครทอานเปนและรจกน�าไปใชกจะเกดประโยชนแกตนอยางมหาศาล

ดวยความเคารพบญศกด แสงระว

Page 10: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ÊÒúÑÞ

สงเขปเหตการณสมยสามกก............................................................................13อยาไลสนขจนตรอกหลกเลยงจดแขงเขาตจดออน...........................................17รอดตายดวยไหวพรบปฏภาณของโจโฉเมอคบขน............................................2118หวเมองปราบตงโตะไมส�าเรจตางแยงชงพนทตงตนเปนใหญ.....................25กลยทธ“ยมทางพรางกล”อวนเสยวท�าส�าเรจแตจวยลมเหลว........................29กลสาวงามกบกลลกโซลวนเพอตศตรใหแตกพายไป........................................33ยทธวธรบตดพนมดมอมดตนขาศก..................................................................37สองเสอแยงเหยอกระสนนดเดยวไดนกสองตว................................................41ไลเสอกลนสนขยใหร�าต�าใหรว.........................................................................45สายตายทธศาสตรของซนเซกสรางอ�านาจรฐตระกลซนครองกงตง..................49แผนซอนแผนกลซอนกลกาเซยงรเทาทนแผนการโจโฉ...................................53ปรชญาแหงการไลตามตทวนยอนแทงยอนแทงทวน........................................58แผนลวงของตนเตงลโปเสยสามเมองในคราวเดยว..........................................63ตนกงเลอกนายผดมแผนดแตมนายเลว...........................................................67ลกเลนของเตยวหยตานการดกซมตอยางแนบเนยน........................................71ยวยใหหยงผยองบนทวหลงกลโจโฉ.................................................................75คนในมดคนนอกสวางอยกลางขนเขามแนวเนนเปนมานบงตา.......................79ยทธการ“ปลนเสบยงทอวเจา”หวเลยวหวตอการเตบใหญของโจโฉ...............83ใชสงครามขาวสารกระจายก�าลงขาศกโจโฉตอวนเสยวดวยรบพสดาร...........88เมตตาอาทร-บญคณความแคนของนกการเมองการทหาร...............................91แผน“ซมต10ทศ”ของเทยหยกโจโฉลางแสนยานภาพอวนเสยว.................95เหตแหงความปราชยของอวนเสยวบทเรยนทมคาของผน�า..............................98โจโฉ“ดไฟชายฝง”สองครงจบสนอ�านาจตระกลอวน.................................104

Page 11: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ความรอบรของขงเบงแผนดนนจะแยกเปนสาม............................................108คบเพลงสองอนของขงเบงจากทงพกบองถงเมองซนเอย...............................111ออนไมควรแสดงวาพรนพรงแขงกลาตองลกซงกลอบาย...............................116เจยวกานตกหลมจวยขาวตรงมกสงสยขาวซบซบมกเชอถอ.........................120ขงเบงยมเกาทณฑอาศยธรรมชาตเปนพนธมตร...........................................125จวยโบยอยกายยอมรบการยอมจ�านน=ยอมรบศตร...................................130โจโฉพายหนทฮวหยงความผดพลาดหลงการหวเราะครงท3........................135การทตในศกเซกเพกสรางพนธมตรดวยวาจาจใจ..........................................140โจหยนพายทพจวยทล�ากนชนะบอยครงมกประเมนขาศกต�าตอย.................145จวยเหนอยเปลาขงเบงชบมอเปบ.................................................................149“ยงเกาทณฑดอกเดยวไดนก2ตว”ขงเบงยด2เมองมเปลองแรง...............153เหตใดขงเบงจงตอง“ยม”เกงจวพนธมตรในแดน“ยทธภมสญจร”............157ไถแพรสามใบของขงเบงการคาดการณลวงหนาของนกยทธศาสตร..............162ขงเบงยวโทสะจวยตายจรงหรอสายตาสน-ชวตสน.......................................166โลกชกแนะน�าบงทองใหเลาปนกวางแผนตองเลงการณไกล..........................171หมากตาส�าคญของขงเบงสามจดตรงหนงจด................................................175มาเฉยวเสรมก�าลงโจโฉกลบชอบใจ..............................................................179เลาปชนะใจเตยวสงสรางมตรผกใจไดทกสง..................................................182งานเลยงทดานโปยสกวนทศนะการเมองอนล�าลกของเลาป.........................187ลกหองโหปลดชวตบงทองความรษยาบดบงความปราดเปรอง.....................192เตยวหยตปากนความละเอยดในความหยาบ................................................196เมอขงเบงปกครองเสฉวนเขมงวดประสานผอนปรน.....................................200โจโฉยดเองเปงกวนกลยทธถอยลวงรกจรง....................................................204โจโฉหยดเมอควรหยดยนมอยาวไปยงสมเสยง..............................................208ขงเบงคาย3เมองใหซนกวนยอมเสยเลกเพอไดใหญ...................................213การใชคนกมศลปะวางแผนในกระโจมชนะไกลพนล.....................................217

Page 12: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ทหารกลาเพราะนายหาญการกระท�าของผน�าคอค�าสงทมพลง.....................222จดออนกใชลวงขาศกไดกลอบายทคาดไมถง................................................226ความแยบยลในการยวยขนพลจจดออนปลกจดแขง.....................................230แขกกลบกลายเปนเจาบานพลกจากโจมตเปนตงรบ.....................................234เลยงความฮกโหม-ตเมออดโรยหนกแนนรจกรอคอยโอกาส..........................238ความหาวหาญของจลงความกลากบสตปญญาตองเชอมโยงกน....................242ซหลงพายเพราะเลยนแบบประวตศาสตรมซ�ารอยเดม.................................246โจโฉสงสย3ครงรบแพ3หนจงสรางความผดพลาดใหขาศก......................251กวนอทดน�าทวม7ทพดงธรรมชาตเปนพนธมตร.........................................258แผนลวงของลบองกบลกซนอยาวดคณคาคนจากความโดงดง......................263ลบองลอบตเกงจวฉบพลนจโจมเมอไมระวง-รกรบเมอไมคาดคด..................267กวนอเขาตาจนลบองใชแผน“เพลงฉ4ทศ”...............................................272โศกนาฏกรรมของกวนอไรกลอบาย-ไรการตระเตรยม..................................277ซนกวนกบโจโฉโยนความผดใหกนตองแยกศพกวนอฝง3แหง....................281ไมควรท�าศกเพราะเหตสวนตวบทเรยนจากความแคนของเลาป...................286ซนกวนกลาเผชญความอปยศยอมงอรอผลการณไกล...................................291ท�าศกไมควรเสยโอกาสรบโจผพลาดนาททอง...............................................295ลกซนรอโอกาส“ลงมอทหลง”พลงซอนเรนสยบความฮกเหม......................299รจกพอคอความฉลาดไมตองรบกสยบขาศกได.............................................306ใชกลอบายแทนการรบสยบทพพนธมตร5ทศทาง......................................310ขงเบงฟนความสมพนธกบซนกวนสรางความสมดลการทหารรปสามเหลยม......................................................314ศลปะการ“ขอยม”ของขงเบงวธการเการปแบบใหม................................319ส�าคญทรบชนะทางใจชนะใจชนะอยางสมบรณ............................................3237จบ7ปลอยเบงเฮกรบทางใจก�าลงทหารตองหนนขางหลง.......................327ขงเบงคลอกทหารเกราะหวายรบแบบซมต-นอยชนะมาก............................332

Page 13: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

รอบคอบเกนไปกเสยหายขงเบงมใชหยกปราศจากรอยต�าหน.......................337การศกไมหนายเลหขาวสารปจจยชชยชนะ.................................................342สมาอจดการเบงตดรกรบเมอไมคาดคด.......................................................346ซอนแผนการลอบโจมตมองไกลกวากาวไกลกวา-ชนะ!..............................350มาเจกกบอองเปงในศกเกเตงรหลกการวายน�ามสคนวายน�าเปนแลว............354การแสดง“ละครหลงเวท”ฝมอไมเขาขนกมชองโหว....................................358ค�านวณกอนขาศกจกชนะคาดการณลวงหนาแมนย�าจกชนะ........................362ขงเบง“ถอยใหสามชวง”กลยทธเคลอนยายท�าลายขาศก............................366แมทพอยภายนอกประมขไมระแวงจะชนะ...................................................370ขงเบงเลยนแบบอวสวถอยทพทกวนเพมเตาทกวน.......................................375ขงเบงท�ากลเอาเสบยงจากขาศกสมาอเผชญขงเบง4คน.............................379ส�าคญทการรกษาค�ามนสญญาวาจาสตยสามารถก�าหนดแพชนะ..................384กลศกโคยนตของขงเบงขนสงเสบยงดวยเทคโนโลย......................................388ขงเบงแพความหนกแนนของสมาอในสงครามยดเยอใครอดกวา-ชนะ!..............................................................393ถอยทพกตองมศลปะขงเบงตายหลอกสมาอเปน..........................................398พนธมตรงอกกกบจกกกในศกเขากสานความผดพลาดของขงเบง.................402ตจดทตองชวยกบลอมจดตหนนแผนศกเฉยบแหลมของสมาอ......................406วภาษวธระหวาง“เรว”กบ“ชา”ควรเรวใหรบฉวยควรชาใหถวงไว...........411การใชเลหและการคาดคะเนขาศกเกยงอยกบเตงงายคตอสททดเทยมกน......415แมทพควรเขาใจสนามรบใหถองแทความเฉยบคมของเตงงาย......................423“ตจกกกบกงอกก”แผนศกรอยเลหของจงโฮย............................................427เกยงอยยอนรอยสมาเจยวท�าผดซ�ารอยขงเบง..............................................431เตงงายตลบหลงทางอมเปงทางลดสชยชนะ.................................................435จกกกลม–งอกกหนาวเสรจนาฆาโคถกเสรจศกฆาขนพล.............................440อวสานสามกกรวมแลวแยกแยกแลวรวม.....................................................445

Page 14: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

สามกกเรมเรองแตพระเจาฮนเตของราชวงศฮน สกดกนโอกาสของขนนางคนดทจะรบใชบานเมอง กลบหลงเชอแตขนนางขนท (คอพวกทถกตอนแลว) ปลอยใหพวกขนทรวมกนท�าการทจรต ครนเมอพระเจาฮนเตสวรรคตพระเจาเลนเตขนเสวยราชย พระเจาเลนเตยงหลงเชอพวกขนนางขนทมากขนตอมาบานเมองเกดการจลาจลเนองมาจากพวกโจรโพกผาเหลองกอก�าเรบรวมกนเปนกองทพจะลมรฐบาลราชวงศฮนจลาจลพวกโจรโพกผาเหลองลกลามไปหลายมณฑลรฐบาลจงตองสงใหหนวยทหารในมณฑลตางๆรวมกนปราบปรามพวกโจรระหวางนนมชายชาตรผรกชาตบานเมองสามคนชอวาเลาปกวนอและเตยวหยรวมสาบานเปนพนองกนแลวไปอาสาสมครเปนทหารปราบปรามเหลาโจร พรอมกนนนกมนกการเมองใจฉกาจอกคนหนงชอโจโฉถอโอกาสในคราวปราบโจรโพกผาเหลองสรางสมก�าลงทหารของตนจนเปนกองทพเขมแขง ตอมาโจโฉมโอกาสยกกองทพเขาไปปราบปรามจลาจลสมนตงโตะในเมองหลวงไดส�าเรจโจโฉกยดองคพระมหากษตรย (คอพระเจาเหยนเต) เปนทางเพมอ�านาจของตนส�าหรบออกค�าสงบงคบเจาเมองทงหลายและยกกองทพไปปราบขนพลใหญๆ ในหวเมองทางภาคเหนอราบคาบไปทละคนบรรดาขนพลทมก�าลงทพแขงแกรงเชนลโปอวนเสยวอวนสดเหลานตางตองปราชยแกโจโฉแลวโจโฉกคดใชก�าลงทพของตนรวบอ�านาจการปกครองทงประเทศใหอยในก�ามอตนใหได

Êѧࢻà˵ءÒó�ÊÁÑÂÊÒÁ¡�¡

Page 15: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก14

ฝายซนกวนผไดมรดกตกทอดจากซนเกยนบดาและซนเซกผพกไดยดอาณาเขตกงตงซงอยทางทศตะวนออกเฉยงใตโดยผมปญญาความรจ�านวนมากเปนทปรกษา สวนเลาปผถอวาเปนเชอพระวงศหางๆคนหนงของราชวงศฮนตงใจจะกเมองและฟนฟอ�านาจพระมหากษตรยไดพยายามตอสกบโจโฉอยางไมยอมหยดยงแตตองปราชยแกโจโฉตลอดเวลาตอมามอาจารยดแนะน�าใหเลาปไปหาผมความรความสามารถอนแทจรงคนหนงชอขงเบง เลาปจงอตสาหฝาพายหมะเดนทางจากเมองซนเอยไปหาขงเบงยงบานไรทโงลงกงแตไมพบไปครงท2กไมพบเลาปตองไปหาอกเปนครงท3จงไดพบขงเบงเมอไดสนทนากนถงภาวการณบานเมองเปนถกอกถกใจกนแลว เลาปนายพลราชนกลวย 47กขอเชญอาจารยขงเบงหนมบานนาอาย27ปออกมาชวยกนกชาตบานเมองขงเบงกตกลงรบเชญ ถงแมเลาปไดขงเบงเปนเสนาธการแลวกตามแตกองทพของเลาปมก�าลงดอยกวาโจโฉจงถกโจโฉไลกวดจนตองถอยตลอดเวลาในทสดเลาปจ�าตองรวมมอกบซนกวนเปนกองทพพนธมตรโตการรกรานของกองทพโจโฉ และในสงครามเซกเพก(สงครามผาแดง)ครงนนดวยอบายอนแยบยลของขงเบงกบจวยรวมกนกองทพพนธมตรของเลาปและซนกวนกตกองทพมหมาของโจโฉแตกพายไปอยางสนเชงนบเปนสงครามทชวยใหเลาปมโอกาสตงตวไดและสภาวะการเมองเวลานนเรมมเคาแบงออกเปนสามเสาคอโจโฉอยทศเหนอซนกวนอยแถบตะวนออกและเลาปยดครองพนทแถบเสฉวนและบางสวนของฮนหน�ากยจวกบแถบตะวนตกของซานสเปนอาณาเขต ตอมาทงฝายเลาป และซนกวนซงเคยเปนพนธมตรกน เกดเหตการณแตกราวอยางนาเสยดายคอฝายซนกวนตชงเอาเมองเกงจวฐานทพส�าคญของฝายเลาปจากกวนอ นองสาบานของเลาป กวนอถกลบองทหารของซนกวนจบและฆาตาย เตยวหยนองรวมสาบานอกคนหนงของเลาป และกวนอจะยกทพไปลางแคนแทน แตกลบถกผใตบงคบบญชาของตนลอบฆาตาย แลวฆาตกรสองคนนนหนไปสวามภกดกบซนกวนเลาปจงโกรธแคนซนกวนมาก ในระยะเวลาใกล ๆ กนนนโจโฉตายลง โจผบตรคนโตของโจโฉไดสบต�าแหนงแทนบดา และใชอ�านาจบงคบใหพระเจาเหยนเตสละราชบลลงกโอนราชสมบตให โจผสถาปนาราชวงศวย ฝายเลาปไดขาววาพระเจาเหยนเต

Page 16: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

15บญศกดแสงระว

ถกปลดจากบลลงกและถกท�ารายถงแกชวต ขงเบงและขาราชการในเมองฮนตงของเลาป จงเชญฮนตงอองเลาปขนเสวยราชยเปนพระมหากษตรยราชวงศฮนสบตอพระเจาเหยนเต พระเจาเลาปไมลมความเคยดแคนทนองรวมสาบานของพระองคถกฝายซนกวนฆาตาย จงยาตราทพมก�าลงพลถง 80 หมนไปตเมองกงตงโดยไมฟงค�าทดทานของขงเบงและขาราชการบางคนแตเมอท�าศกแลวพระเจาเลาปกลบถกกลอบายของลกซนแมทพกงตงตพายแตกสลายไปทงกองทพ พระเจาเลาปเองกประชวรหนกและสนพระชนมทต�าหนกหยงอนหรอเมองเปกเตเสยระหวางทางทถอยทพนนเอง กอนสนพระชนมพระเจาเลาปไดฝากฝงพระโอรสคอ เลาเสยน เลาเองเลาลไวกบขงเบง ทงมอบใหขงเบงบรหารราชการแผนดนโดยตลอด ขงเบงรสกซาบซงในพระกรณาธคณทพระเจาเลาปมแกตน จงเชญเลาเสยนหรออาเตาขนครองราชยเปนพระมหากษตรยทเมองเซงโตในเสฉวนแลวขงเบงกจดการบรหารและพฒนาบานเมองใหประชาราษฎรอยเยนเปนสขและตวขงเบงเองยกกองทพไปปราบผแขงขอตางๆทางชายแดนทศตะวนตกเฉยงใตจนส�าเรจจากนนขงเบงกเรงบ�ารงก�าลงทหารและยกกองทพไปปราบกกวยของโจผหลายครง ตอมาอก 7 ป ซนกวนกท�าพธราชาภเษกเปนกษตรยราชวงศงอใชเมองเกยนเงยบเปนเมองหลวงสภาพการณบานเมองของประเทศจนในเวลานนจงเปนรปสามกกอยางชดเจนคอมกกฮน(จก)กกวยและกกงอ ทงๆ ทขงเบงรดวาพระเจาเลาเสยนไมมปญญาความฉลาดซ�ายงสนพระทยแตความสนกสบายแตขงเบงกยอมมอบกายเปนราชพลเพอสนองพระคณพระเจาเลาปขงเบงเขยนในหนงสอกราบทลพระเจาเลาเสยนตอนจะออกรบวา“ขาบาทขอมอบกายเปนราชพลจนชวตจะหาไม” ขงเบงตงใจพฒนาบานเมองจนราษฎรอยเยนเปนสข ขาวปลาอดมสมบรณ บ�ารงกองทพใหเขมแขง และออกบญชาการรบดวยตนเองทกครงขงเบงบรหารงานทกอยางดวยความระมดระวงอยางยงโทษโบยตงแต20ทขนไปขงเบงจะตองตรวจสอบดวยตนเองเสมอดวยเหตนจงตองตรากตร�างานมาก เปนเหตใหรางกายทรดโทรมจนลมปวย แลวขงเบงยอดกตญกตายอยในคายในสมรภมนนเอง

Page 17: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก16

เมอขงเบงตายแลวเกยงอยศษยรกของขงเบงเปนแมทพคมกองทหารไปปรามกกวยตามแนวนโยบายของอาจารยผลวงลบถง9ครงแตเนองจากเกยงอยถกขนนางบางคนในเมองหลวงกดกน เปนเหตหนงทเกยงอยไมสามารถปราบกกวยส�าเรจ สวนกกงอของซนกวนนน บางคราวกสรบกบวย แตบางคราวกจ�าตองคนดออนนอมตอวย อยางไรกด ทงสามกกไดมการรบพงกนบอยครงเปนเวลาไมนอยกวา25ป ในทสดกมสมาอสมาสและสมาเจยวพอลกสามคนเขากมอ�านาจราชการของกกวยไวได เมอสมาอและสมาสตายแลว สมาเจยวบตรคนเลกของสมาอสงกองทพไปปราบกกฮนจนส�าเรจพระเจาเลาเสยนตองยอมแพและตกเปนเชลยเมอสมาเจยวตาย สมาเอยนบตรสมาเจยวกท�าตามอยางโจผ ใชอ�านาจบงคบใหพระเจาโจฮวนกษตรยกกวยโอนราชสมบตใหตนเปนปฐมกษตรยราชวงศจนตอไปและตอมาอก 15 ป กองทพราชวงศจนกปราบกกงอจนราบคาบ สภาพการณบานเมองซงแยกออกเปนสามกกมาเปนเวลา60ป(พ.ศ.763–823)กรวมเขาอยภายใตการปกครองของกษตรยองคเดยวกนอกวาระหนง และสามกกกจบลงเพยงเทาน

ยง องคเวทย

Page 18: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

Í‹ÒäÅ‹ÊعѢ¨¹µÃÍ¡ËÅÕ¡àÅÕ觨شá¢ç§à¢ŒÒµÕ¨Ø´Í‹Í¹

เปนหลกการแหงกลยทธส�าคญประการหนงในการบญชาทพของคนสมยโบราณซงหมายความวาในขณะทเขาโจมตทมนขาศกนนไมด�าเนนการโอบลอมขาศกอยาหนาแนนทง4ทศจงใจเปดชองโหวไวชองหนงท�าใหเกดความเพอฝนวาคงหลบหนออกไปไดคดแตเอาชวตรอดไมมแกใจจะสรบอกตอไปและเปดปากถงไวชองโหวนนเพอท�าลายขาศกใหหมดสน “ลอมพงเปดชอง”โดยเนอแทแลวกคอจะจบแสรงปลอยจะท�าลายแสรงเฉยสรางสถานการณแหงความพายแพใหกบฝายตรงขามทางดานจตใจเสยกอนท�าใหขาศกทตยากกลายเปนขาศกทตงาย ในต�ำนำนสำมกกตอนท2ภาษาจนมเรองเลาปตดตามจฮไปปราบโจรโพกผาเหลองอยทอนหนงอนนบไดวาเปนตวอยางทดในเรอง“ลอมพงเปดชอง”นในหนงสอเขยนไววา “ในขณะนนโจรยดครองเมองอวนเซยไวแลวจฮน�าทหารเขาตเตยวฮองสงฮนตงออกรบจฮสงใหเลาปกวนอเตยวหยเขาโจมตเมองทางทศตะวนตกและทศใตฮนตงน�าทางทหารชนเยยมไปรบมอเลาปสวนจฮน�าทหารมาสองพนบกไป

“จนตรอกอยาเคน”“ลอมพงเปดชอง”

Page 19: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก18

ทางทศตะวนออกและทศเหนอโจรเกรงวาจะเสยเมองจงรบทงทศตะวนตกและทศใตถอยหลงกลบ เลาปกฉวยโอกาสไลตตามหลง โจรพายแพยบเยนรบหนเขาเมองอวนเซย จฮแยกทพลอมไวทง 4 ทศ ภายในเมองเสบยงอาหารเกดขดสนฮนตงจงสงคนออกมาขอสวามภกด จฮไมยอม เลาปจงวา ในสมยโบราณ เมอฮนเกาจจะไดแผนดนมาครองนนกไดใชวธเกลยกลอมผคนทงหลายใหมาสวามภกดดวยทานเหตไฉนจงปฏเสธฮนตงเสยเลาจฮตอบวาครงกระโนนอยในภาวะหนงครงกระนกอยในอกภาวะหนงในสมยฮนเกาจนนแผนดนเกดจลาจลราษฎรไมมเจานาย ฉะนนการเกลยกลอมใหสวามภกดจงพงกระท�า ปจจบนแผนดนเรากราบคาบมแตโจรโพกผาเหลองเทานนทกอกบฏถายอมใหมาสวามภกดกจะเปนเยยงอยางสบไปในวนขางหนา อาจท�าใหไดใจตปลนยงขน แตพอแพเขากยอมสวามภกดนคอยใหพวกโจรก�าเรบเสบสานหาใชเปนนโยบายทดไมเลาปจงวาททานไมใหสวามภกดนนควรแลว แตบดนเราโอบลอมไวทง 4 ทศ ขาศกมายอมสวามภกดมไดกจะสตาย คนนบหมนจะรวมเปนหนงเดยวกนกจะสอยางสนขจนตรอกมหน�าซ�าภายในเมองยงมราษฎรอกหลายหมนคนเรามสถอนก�าลงทางตะวนออกและทางใตเสยเขาโจมตแตทางตะวนตกกบทางเหนอโจรกจะทงเมองหนไปไมมแกใจทสรบเรากจะจบกมไดโดยสะดวก จฮเหนดวยจงสงใหถอนทพจากทศตะวนออกและทศใตกลบมารวมก�าลงเขาตทศตะวนตกและทศเหนอ ฮนตงน�าทหารทงเมองหนไปทางชองเปดนน จฮจงรวมกบเลาป กวนอ เตยวหย ไลฆาฟนไป ยงฮนตงตาย ทพโจรจงแตกฉานซานเซนไมเปนกระบวน” เรองราวในตอนน ดานหนงแสดงใหเหนถงความคดการเมองของจฮ ในขณะเดยวกน หลวกวนจงผแตง กจงใจแสดงใหเหนการฝกฝนทางการทหารของเลาป “ลอมพงเปดชอง” เปนความคดทางการทหารทไดสบทอดตอ ๆ กนมาชานานอยางหนง ปญหาอยทวาจะน�าไปใชพลกแพลงตามสภาพความเปนจรงอยางไร เลาปในสภาพทตนเปนฝายไดเปรยบขาศกเสยเปรยบตนอยในฐานะฝายกระท�าเปนประโยชน สวนขาศกอยในฐานะถกกระท�าและไมเปนประโยชนได

Page 20: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

19บญศกดแสงระว

มองเหนดวยความเฉยบแหลมวาในจดดอยของขาศกมจดเดนในจดเดนของตนมจดดอยสถานการณทไมเปนประโยชนของขาศกมความเปนไปไดทจะแปรเปลยนเปนประโยชน สถานการณทเปนประโยชนของตนกแฝงไวซงปจจยทแปรเปลยนไปสดานทไมเปนประโยชนการโอบลอมทง4ทศและไมยอมรบการสวามภกดของขาศกจะบงคบใหขาศกตดสนใจสตายเมอเปนดงนจฮแมจะไดรบชยชนะกตองเสยคาตอบแทนอยางใหญหลวง ความคดอนเฉยบคมเชนน แสดงใหเหนวา เลาปสนทดในการใชหลกการบญชาทพ“ลอมพงเปดชอง”ขอนไดอยางสอดคลองกบสถานการณ มผบญชาการทหารบางคนเมอไดเหนแสงสวางแหงชยชนะแลวมกไมยอมสนใจไปคนควาแผนการทดยงกวาทไดท�าไปแลวอกไมคดค�านงถงวาสามารถใชคาตอบแทนทนอยทสดไปแลกเอาผลแหงชยชนะทเทากนไดหรอไมควรจะกลาววา “ชยชนะ” อกษรสองตวน มใชเปนเปาหมายทสมบรณทสดในการตอสกนทางการทหาร เปาหมายทสมบรณทสดยงควรตองรวมไปถงวา เราเสยคาตอบแทนหรอไดรบความเสยหายทนอยทสดดวย ในสมยโบราณ เนองจากพลงการผลตไมเจรญ ไมมอาวธระยะไกลสมรรถนะการโจมตกออนถงแมอยในสภาพทไดเปรยบอยางสมบรณจรงกใชวาจะไดรบชยชนะในการสรบอยางงายดายฉะนนพวกนกการทหารจงมกมความเหนวา

“การบญชาทพชนเอกคอชนะดวยอบายรองมาคอชนะดวยการทตรองมาคอชนะดวยการรบ เลวสดคอการตเมอง ตเมองเปนเรองสดวสย”

“ลอมพงเปดชอง”กคอล�าดบทไดเลอกเฟนแลวจากยทธวธทเปนกระบวนเหลานหลกเลยงจากจดแขงเขาตจดออนของขาศก เมอไดตรวจสอบขอมลทางประวตศาสตรจากจดหมำยเหตสำมกกแลวกรวาเลาปความจรงมไดตดตามจฮไปตโจรโพกผาเหลองเลยในจดหมำยเหตสำมกกประวตเลาป เพยงแตกลาววา “เลาปน�าแมทพนายกองของตนปราบโจรโพกผาเหลองจนมความดความชอบ”เทานน

Page 21: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก20

สวนเรองราวเกยวกบจฮรบกบฮนตงนน ใน คนฉองกำรปกครอง ของราชวงศฮนบนทกไวดงนคอ “ในการสรบกนทเมองอวนเซย จฮลนกลองรบเขาโจมตทางทศตะวนตกและทศใตฮนตงน�าทหารไปตอตานทางนนแตจฮกลบลอบน�าทหารชนยอดของตนไปซมอยทางทศตะวนออกและทศเหนอฉวยโอกาสบกเขาเมองฮนตงถกบบบงคบใหถอยเขาก�าแพงเมองชนใน สงคนออกไปขอสวามภกด จฮปฏเสธ สงใหทหารโอบลอมทง 4 ทศ ผลสดทายรบหลายครงกไมส�าเรจ เสยหายหนกหนวงตอมาจฮขนไปบนเนนสงมองเขาไปภายในก�าแพงเมองชนในกลาวแกเตยวเฉยวขนพลซงอยขางตววา ตอนนโจรสรางทมนไวอยางแขงแรง แตภายในคบขนนกสวามภกดกถกปฏเสธจะออกกไมไดเพราะฉะนนจงคดสตายหมนคนรวมก�าลงเปนหนงเดยวยากทจะรบดวยอยาวาถงสบหมนเลยเรามสถอนการโอบลอมเสยรวมก�าลงมาอยในเมองฮนตงเหนวงลอมเปดกจะหนออกมาเองคนทคดหนจตใจสรบยอมไมมนคอวถแหงการท�าลายขาศกดงนนจฮจงมค�าสงถอนการโอบลอมถอยออกจากเมองชนนอก ฮนตงน�าทพทงหมดไลโจมตออกมา จฮจงแยกทหารตดทางถอยของขาศกรบกระหนาบทงหนาหลงโจมตฮนตงจนพายแพยบเยน” เหนไดชดวา แผนการ “ลอมพงเปดชอง” ของเลาปเรองนหลวกวนจงผแตงต�ำนำนสำมกกจงใจเนนตวเลาปโดยสบคนเปลยนตวเอาค�าพดของจฮมาใสปากเลาปเพอยกยองเลาปใหเดนขนแตอยางไรกดเรองราวตอนนกไดใหขอมลซงมภาพพจนอนมชวตชวาอยางหนงแกเรา ในการคนควากลยทธทางการทหารของสามกกซงมภาพพจนอนมชวตชวาอยางหนงแกเรา ในการคนควากลยทธทางการทหาร

Page 22: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ÃÍ´µÒ´ŒÇÂäËǾÃÔº»¯ÔÀÒ³¢Í§â¨â©àÁ×èͤѺ¢Ñ¹

โจโฉแสรงมอบกระบใหตงโตะ

Page 23: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก22

ตานำนสำมกก ตอนท4ภาษาจน“ลมฮนเตใหตนลวอองขนครองราชยฆาตงโตะไมส�าเรจโจโฉมอบกระบ”เลาถงเรองโจโฉลอบเขาสงหารตงโตะไววา “หลงจากพระเจาเลนเตเสดจสวรรคตแลวตงโตะฉวยโอกาสเผดจอ�านาจในราชส�านก โคนเลาเปยนลงจากบลลงก ตงตนลวอองเลาเหยบขนเปนเหยนเตแทนยงความเคยดแคนชงชงแกขนนางทงฝายบนและฝายบโดยทวหนาโจโฉซงเปนแมกองทหารมาอยในขณะนนจงเสนอตวพทกษความเปนธรรมขอยมกระบวเศษจากอองอนอครมหาเสนาบดวางแผนฆาตงโตะ” ในหนงสอไดบรรยายเรองราวในตอนนอยางคอนขางละเอยดและจงใจทจะพรรณนาความสามารถของโจโฉขณะเผชญอนตรายแลวสามารถปรบตวตามสภาพไดโดยไมหวาดหวนดงตอไปน “เมอโจโฉซอนกระบวเศษไวในตวเขาไปถงจวนมหาอปราช กเหนตงโตะนงอยบนเตยงลโปยนขางๆตอมาตงโตะใหลโปไปจงมามาใหโจโฉ โจโฉเหนวาไดโอกาสแลวร�าพงอยในใจวาโจรถอยนสมควรตายคดจะชกกระบแทงตงโตะแตกเกรงวาตงโตะมก�าลงแขงแรง จงไมกลาลงมอผลผลาม ตงโตะรปรางอวนใหญนงไดไมทนทงมองโจโฉไมขนจงเอนตวนอนลงบนเตยงหนหนาเขาขางฝาในตอนนโจโฉคดอกวาไอโจรคนนถงคราวตายแนแลวชกกระบออกมาจะแทงแตตงโตะเหลอบมองเหนโจโฉชกกระบอยในกระจกทขางฝากรบพลกตวกลบมาถามวาทานจะท�าอะไรหรอพอดลโปจงมามาถงหนาประตโจโฉเหนทาไมดแตเกดความคดผดขนมาในยามคบขนรบคกเขาลงพดขนวาขาพเจามกระบวเศษอยเลมหนงใครจะขอมอบใหทานผมพระคณ หลงจากมอบกระบแลว โจโฉออกจากจวนมาไดกควบมาหนไปไมยอมเหลยวหลง” ในต�ำนำนสำมกกไดเขยนถงผพลกแพลงตามเหตการณหลายแหงดวยกนเรองโจโฉมอบกระบนบวาเปนตวอยางทเดนตวอยางหนง แนนอนการปรบตวตามสภาพ ถาน�ามาใชในชวตการเมองตามปกตแลวเปนพฤตการณแสดงใหเหนถงการคดในของอในกระดก ไมพงยดถอ วธการของโจโฉทหมายมงจะใชมาตรการการลอบฆามาบรรลเปาหมายทางการเมองทแนนอนหนงนน ละเมดตอทศนะของคณธรรมทวไปในยคปจจบน แตถาหากน�าเอาการปรบตวตามสภาพไปใชในการสรบทางการทหารแลวมนกคอศลปะแหงเพทบาย

Page 24: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

23บญศกดแสงระว

อยางหนงซงมกลาวไวในต�าราพชยสงครามและเพทบายกเปนของวเศษอยางหนงในการปองกนตวเองและการเอาชนะขาศกของผบญชาการทหาร เมอคดพจารณาจากต�ำนำนสำมกกทงเลมการบญชาการทพการใชขนพลการใชกลอบายของโจโฉในการสรบทางการทหารอนสลบซบซอนนนเขาเปนบคคลผสนทดในการปรบตวตามสภาพไดเปนพเศษจรงๆเรองราวตอนมอบกระบควรกลาวไดวาเปนสวนสงเสรมบคลกการพลกแพลงตามเหตการณของโจโฉทงหมดใหชดเจนขน ผทคดท�าการใหญนนจะตองฝาฟนภยนตรายอยางใหญหลวงและในการปฏบตทามกลางภยนตรายเหลานนตอความวกฤตทเกดขนอยางฉบพลนทนทตอสภาพนอกเหนอการคาดคดตาง ๆ ซงจ�าเปนทจะตองตดสนใจและมปฏกรยาโตตอบภายในเวลา1สวน10วนาทเพอเปลยนแปลงทศทางแหงการกระท�าทก�าหนดไวเดมนนเปนเรองทท�าไดไมงายเลยภายใตสภาพเชนนถาแมนสามารถตงสตไดโดยไมสะทกสะทานปรบจตเปลยนใจเกดปฏภาณขนในยามคบขนกจะแปลงอนตรายใหปลอดภย เปลยนความคบขนใหผอนคลาย มฉะนนแลว หากลาชาแมสกนดทกสงทกอยางทท�าไวกอนหนานกจะสญเสยไปหมดสนความหวงทจะไดรบชยชนะหรอความส�าเรจกจะกลายเปนฟองอากาศในพรบตา การปรบตว“ตามสภาพ”นนหมายถงการตกกระไดพลอยโจนเหนภาพเกดอารมณลองเรอตามน�าใชอบายซอนอบายเปนตนการถอกระบเขาไปลอบสงหารกเปลยนแปลงกลายเปนคกเขาลงมอบกระบใหนกคอ“ตามสภาพ”โดยอาศยวตถ เมอโจโฉกบเลาปอนสราคนหาวรบรษ เลาปไดอาศยเสยงฟาลนและสายฟาแลบมาปดบงความหวนไหวภายในจตใจของตวนก“ตามสภาพ”โดยอาศยฟา เพยงแตเราน�าเอาตวอยางทหยบยกขนมาพดเหลานไปวเคราะหดสกเลกนอย กจะคนพบวาความแยบยลของการปรบตวตามสภาพเหลานน อยทเปลยนแปลงอยางพลกแพลงตามสภาพของธรรมชาต ของกาลเทศะ ของสถานการณของสภาพการณและของเจตนารมณของขาศกอยางทนทวงทนนเอง การปรบตวตามสภาพ เกดปฏภาณเมอคบขน เปนรปแบบการคดอยางฉบพลนทนทชนดหนงซงกอนหนานมไดมการตระเตรยมแตอยางใดแตเมอเกด

Page 25: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก24

เหตการณขนแลว กสามารถมปฏกรยาสนองตอบไดอยางรวดเรวโดยอตโนมตประหนงเปนเครองคอมพวเตอรสมรรถนะของสมองคนเชนนเคยท�าใหนกคนควาคดไมตกมาชานาน สงทควรหยบยกขนมากลาวคอ ความส�าเรจของการคดลกษณะฉบพลนทนทเชนน จ�าเปนตองอาศยความเคยชนทไดฝกฝนมาเปนเวลายาวนานในยามปกตกลาวอกนยหนงกคอเมอมองในแงปรชญาในลกษณะบงเอญซงเกดปฏภาณเมอคบขนนน ไดแฝงเรนไวซงลกษณะแนนอนอย โจโฉซงคดในของอในกระดกทางการเมองรอยเลหพนเหลยมทางการทหารความจรงกเปนคนเจาเลหแสนกลมาแตเลกแตนอยแลว

ในต�ำนำนสำมกกตอนท1ภาษาจนพอโจโฉปรากฏตวใหเหนผเขยนกหยบยกเอาเรองราวของโจโฉเมอเลกมาเลาใหฟงวา “โจโฉเมอนอยนนมกพอใจไปเลนปาลาเนอมกพอใจไปรองร�าท�าเพลงมปญญาความคดรวดเรว ฝายโจเตกผเปนอาเหนโจโฉเปนนกเลงไมท�ามาหากนกมใจเกลยดชงเปนอนมากจงเดนไปจะเอาเนอความบอกโจโกผพโจโฉเหนวาอาจะเอาเรองไมดของตนไปบอกบดา จงท�าเปนลมลมสลบลง อาเหนจงรองบอกโจโกวา โจโฉมอนเปน โจโกตกใจวาบตรมอนเปนกวงมาด โจโฉลกขนเลนเปนปกตโจโกจงบอกวาอาเองไปบอกวาเองมอนเปนบดนหายแลวหรอโจโฉจงบอกวาแตนอยมาขาหาเจบปวยสงใดไม เพราะทานอาเกลยดชงขาจงเอาความมดมาใสแตนนไปโจโกกเชอค�าโจโฉ ถงอาจะเอาความสงใดมาบอก โจโกกมไดเชอค�านองชายโจโฉยงก�าเรบใจเลนหวหยาบชาไปกวาแตกอน” จากนเหนไดวาอนเลหเหลยมกลอบายตางๆนานานนหาใชมาจากต�าราพชยสงครามทงหมดไม

เกยวกบเรองราวทโจโฉมอบกระบใหตงโตะไมมบนทกอยในขอมลทางประวตศาสตรผเขยนแตงเรองราวตอนนขนเองซงไดผลกดนใหอปนสยซงสนทดในการปรบตวตามสภาพของโจโฉเหนชดยงขนประวตศาสตรผเขยนแตงเรองราวตอนนขนเองซงไดผลกดนใหอปนสยซงสนทด

Page 26: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ตานำนสำมกกตอนท5ภาษาจน“หวเมองตางๆขานรบค�าประกาศของโจโฉท�าลายทหารดานสามขนพลรบลโป”บรรยายไววา “นบแตโจโฉลอบสงหารตงโตะไมส�าเรจ หนออกจากเมองลกเอยงแลว กฝาฟนอปสรรคนานามาจนถงเมองตนลวเขาอยทตนลวทางหนงเกลยกลอมไพรพลทางหนงกสงค�าประกาศไปยงหวเมองตางๆเรยกรองใหยกก�าลงมาปราบตงโตะดวยกน เมอค�าประกาศของโจโฉสงออกไปแลว เจาเมองตางๆกขานรบกนโดยทวไป” ตามการบรรยายของต�ำนำนสำมกกหวเมองทยกทพกนมาชมนมเพอขจดตงโตะนน มอวนสดเจาเมองล�าหยง ฮนฮกเจาเมองกจว ขงมอเจาเมองอจวเลาตายเจาเมองอวจว อองของเจาเมองโหลาย เตยวเมาเจาเมองตนลว เตยวโปเจาเมองตองกนอวนอยเจาเมองซนหยงเปาสนเจาเมองเจปกขงหยงเจาเมองปกไฮเตยวเถยวเจาเมองกองเหลง โตเกยมเจาเมองชจว มาเทงเจาเมองเสเหลยงเตยวเอยงเจาเมองเสยงตงซนเกยนเจาเมองเตยงสากองซนจานเจาเมองปกเปงอวนเสยวเจาเมองปดไฮ รวมทงโจโฉกเปนทพ 18 ล มไพรพลหลายสบหมนคนและตงอวนเสยวใหเปนนายทพใหญ ตางน�าทหารยกพยหยาตรากนอยางอกทกครกโครมบกเขาสเมองลกเอยง

18 ËÑÇàÁ×ͧ»ÃÒºµÑë§âµ�ÐäÁ‹ÊíÒàÃ稵‹Ò§á‹§ªÔ§¾×é¹·ÕèµÑ駵¹à»š¹ãËÞ‹

Page 27: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก26

กองทพหวเมองตางๆ แมมก�าลงทหารรวมกนเขมแขงกวาตงโตะมากมายทงยงเคยดมเลอดเปนพนธมตร สาบานวาจะปราบตงโตะใหจงไดนน ในทสดกลบปลอยใหตงโตะหนออกจากลกเอยงไปตามสบาย ซ�ายงน�าฮองเตกบราษฎรโยกยายเมองหลวงไปอยยงเมองเตยงฮนดวยกนเสยอก หลงจากนน สถานการณทเจาเมองตาง ๆ แยงกนเปนใหญ การรบพงกนเปนพลวนระหวางพวกขนศกดวยกนกปรากฏขน

กองทพทง 18 ล ของ 18 หวเมอง เหตไฉนจงไมสามารถขจดตงโตะ ทง ๆ ทกาลงเหนอกวาอยางเทยบกนไมได จากการบรรยายในต�ำนำนสำมกกมลเหตส�าคญมหลายประการดวยกนคอ 1.เปาสนเจาเมองเจปกหวงแยงความดความชอบอนดบหนง จงลอบสงเปาตงผนองไปตามทางเลก ลวงหนาซนเกยนซงเปนกองทพหนาเขาโจมตดานกสยกวนแตกลบเสยชวตลงเสยกอนเมอเปนดงนกท�าใหพนฐานของกองทพ18หวเมองเกดความระส�าระสายไปกอนทจะท�าอะไร 2.ซนเกยนผเปนกองหนาน�าทพไปตงอยหนาดานกสยกวนการรบครงแรกกไดรบชยชนะ แตกถกอวนสดซงรบหนาทเปนกองหนนอจฉา พนธมตรทางการทหารซงมรอยราวอยทกหนทกแหงจงเกดวนวายตงแตเรมตน 3.หลงจากลโปรบแพทเฮาโลกวนแลว ตงโตะเหนทาไมดจงรบจบตวพระเจาเหยนเตยายเมองหลวงจากลกเอยงไปเตยงฮน โจโฉใครฉวยโอกาสไลตดตามท�าลายลางตงโตะเสย แตอวนเสยวกลบปฏเสธวาทหารทงปวงยงเหนดเหนอยนกเกรงจะไรประโยชนไมยอมใหทหารออกรวมรบดวยโจโฉน�าทพบกลกเขาไปแตล�าพง จงถกซมตพายแพยบเยนกลบมา โจโฉรสกวาอวนเสยวไรความสามารถเปนคนเหลาะแหละซงจะรวมมอดวยมไดดวยความโกรธโจโฉจงน�าทพไปพงเมองยงจว กองซนจานเหนโจโฉตตวจากไป จงน�าทพกลบไปเชนกนการเปนพนธมตรกกาวไปสความแตกแยก 4.เมอซนเกยนยกทพเขาลกเอยงไดตราหยกฮองเตไวกใฝฝนจะเปนฮองเตเสยเองจงละเมดสญญารบน�าทพกลบไปยงเมองกงตงโดยพลการอวนเสยวโกรธมหนงสอลบใหเลาเปยวออกตสกดซนเกยน ลงทายกท�าใหซนเกยนกบเลาเปยว

Page 28: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

27บญศกดแสงระว

ตองรบกนอยางหนกทงสองฝายจงมความอาฆาตแคนกนขน 5.ทพของเลาตายและเตยวโปเกดปะทะกนเพราะแยงเสบยงอาหาร 6.อวนเสยวเหนเจาเมองตางๆ มความขดแยงซงกนและกนไมมทางทจะบญชาการไดจงน�าทหารถอนคายเดนทางออกจากลกเอยงไปหลบอยทางกวนตง กองทพ 18 ลของ 18 เจาเมอง จงแตกเปนเสยง ๆ แยกสลายไมเปนกลมกอนนบแตนนมา สงทตดตามมากคอ เกดการรบพลวนระหวางพวกขนศกเพอแยงยดครองพนทสรางอ�านาจของตนขน

ความจรง ความราวฉานของพนธมตรทางทหารนเปนสงแนนอนอยแลวเจาเมอง18ทพกม18ใจพวกเขาตางเรมตนจากผลประโยชนและจดประสงคของตนเองลวนแตคดจะกวนน�าจบปลาฉวยโอกาสหาประโยชนตางปดแขงปดขาไมอาจทจะประกอบขนเปนพนธมตรทแขงแกรงได ในขณะทตงโตะกลายเปนจดรวมศนยแหงความขดแยง คกคามตอผลประโยชนรวมกนของเจาเมองตาง ๆแลวพวกเขากจะเฮโลขนมาพรอมๆ กนรวมมอกนไดชวคราวแตครนเมอตงโตะตกอยในภาวะพายแพไมเปนอนตรายตอพวกเขาแลวกพากนแยกตวออกไปเปนพลวนเรมแยงพนทยดครองอาณาเขตตงตนเปนใหญกนอยางอกทกครกโครม ในประวตศาสตรการรบมกมเรองราวเชนน กลาวคอ เนองจากความราวฉานของแนวรวมและการพงทลายของพนธมตรการทหารจงไมสามารถใชมากไปชนะนอยกระทงถกฝายตรงกนขามกลนกนไปในสมยจานกวอ(475–221ปกอนค.ศ.)6แควนทางตะวนออกปาวรองการรวมมอกนในแนวดงผลสดทายกแยกๆรวมๆอยนนเองไมเคยผนกก�าลงกนอยางจรงๆจงๆไดส�าเรจสกครงในทสดกถกแควนฉนคอยๆกลนกนไปจนหมด จ�าไดวามใครคนหนงเคยกลาวไววา “ในโลกนไมมศตรถาวรและไมมมตรถาวร มกแตประโยชนถาวร” ในปจจบน สถานการณสากลซงมขวอ�านาจหลายขวแมไมอาจกลาวไดวาเหมอนกบการตงตนเปนใหญในสมยเจาครองแควนศกดนากด แตการแกงแยงและแขงขนกน การเจรจาและการเปนปรปกษกนระหวางขวอ�านาจตางๆ ซงเกดขนมไดหยดหยอนจนกระทงกอใหเกดปรากฏการณการแยกสลายใหมและการรวมตวกนใหมอยางไมขาดสายเชนน คลายคลงเหลอเกนกบ

Page 29: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก28

สภาพเมอครงจานกวอและสามกกของจนโบราณนนเอง ผทออนแออาศยการรวมมอกนเปนพนธมตรสกบขาศกทเขมแขงเพอความอยรอดของตน นบเปนยทธวธพนฐานของประเทศออนแอ แตการเปนพนธมตรไมอาจด�ารงอยไดอยางถาวรเหมอนดงในสงคมสนคาราคาสนคาตองขนๆ ลงๆ ตามมลคาพนธมตรแบบนกจะมเสนกราฟทเปลยนแปลงขนๆลงๆเชนกนโดยหอมลอมอยกบผลประโยชนของตนกอใหเกดสภาวะรวมนานกตองแยกแยกนานกตองรวมฉนใดฉนนน

Page 30: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลยทธท24ใน36 กลยทธแหงชยชนะในกำรสประยทธทกปรมณฑลซงมชอวา“ยมทางพรางกล”ไดเขยนถงเรองราวในสมยชนชว(770–476ปกอนค.ศ.)วาแควนอวกบแควนกวอเปนแควนเพอนบานกนกลาวไดวาเปนบานพเมองนองดจลนกบฟน แควนจนซงเขมแขงใหญโตในขณะนน มความมงมนทจะกลนแควนนจงพยายามคดหาหนทางทจะบรรลความประสงคของตนใหจงได 658ป กอนค.ศ.จนเซยนกงแหงแควนจนใชกลอบายของสวนซขนนางผใหญของตนใชมาและหยกวเศษเปนเหยอลอสงเปนบรรณาการไปใหเจาครองแควนอว เสนอขอยมทางจากแควนอวใหแควนจนน�าทพผานแดนไปตแควนกวอจงท�าใหฤดรอนของปนนเองกองทพจนสามารถยดเมองเซยหยางของแควนกวอไวได ผานไปอก 3 ป จนเซยนกงกขอยมทางแควนอวเพอไปตแควนกวออกเจาครองแควนอวไมฟงเสยงทดทานของกงจวอฉขนนางผใหญ ยอมตามความตองการของแควนจนอก ผลสดทาย กองทพจนหลงจากยดแควนกวอไวไดหมดแลวในระหวางทยกทพกลบผานแดนมากฉวยโอกาสยดครองแควนอวไปสนเชง ความส�าเรจของจนเซยนกงทจะกลนสองแควนในเวลาเดยวกนไดรบความสนใจจากนกการทหารเปนอยางยงนบจากนนมา“ยมทางพรางกล”กกลายเปน

¡ÅÂØ·¸� “Â×Á·Ò§¾ÃÒ§¡Å”͌ǹàÊÕéÂÇ·íÒÊíÒàÃç¨ áµ‹¨ÔÇÂÕèÅŒÁàËÅÇ

Page 31: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก30

ต�ารบส�าเรจรป ซงคนรนหลงน�ามาใชซ�าแลวซ�าอก ทวากมผใชส�าเรจและกมผใชแลวกลบลมเหลวในต�ำนำนสำมกกมตวอยางทง2แบบนใหเหน

ในต�ำนำนสำมกกตอนท7ภาษาจน“อวนเสยวรบกองซนจานบนสะพานหนซนเกยนขามแมน�าตเลาเปยว”เขยนไววา “หลงจากอวนเสยวถอนคายออกจากลกเอยงแลวกน�าทพมาตงหลกอยทโหลาย แตเนองจากขาดแคลนเสบยงอาหาร จงใครจะไดเมองกจว ซงมเสบยงอาหารสมบรณมาเปนของตนอยางยงแตยงหากลอบายทดไปยดเอามได ฮองกทปรกษาจงเสนออบายวา ขอใหทานจงลอบสงหนงสอไปใหแกกองซนจานใหยกทพมาตกจวแลวนดกนวาจะตกระหนาบเปนสองทางรวมกนกองซนจานคงจะยนดยกทพมาอนฮนฮกเจาเมองกจวเปนผไรสตปญญากจะตองมาเชญทานไปชวย เรากฉวยโอกาสเอาประโยชนจากการนจะสามารถไดกจวมาครองไดโดยงาย อวนเสยวไดฟงดงนนกรบมหนงสอใหกองซนจานนดกองซนจานโจมตกจวพรอมกนเสรจแลวจะไดแบงพนทเมองกจวไปคนละครงในขณะเดยวกนอวนเสยวกรบลอบสงคนไปแจงฮนฮกบอกวากองซนจานเตรยมจะยกทพมาตกจวในไมชา ฮนฮกไดขาวกตกใจแทนทจะรบฝกปรอผคนเพอมารบมอกบกองซนจานกลบสงคนไปยงโหลายเพอขอความชวยเหลออวนเสยวใหมาตอตานขาศกพรอมกนอวนเสยวไดโอกาสกยกก�าลงเขากจวประกาศตงฮนฮกเปนขนพลใตสงกดตงเตยนหองจอสวเขาฮวฮองกแยกยายกนไปควบคมกจการตางๆของเมองกจวยดอ�านาจของฮนฮกไวโดยสนเชงลงทายฮนฮกเสยใจกสายไปไดแตทงครอบครวหนไปขอพงใบบญเตยวเมาทตนลวหลงจากนนอวนเสยวกเผยโฉมหนาของตนตอกองซนจานผเปนพนธมตร ทงสองฝายเกดการปะทะกนเปนการใหญ อวนเสยวรบชนะกองซนจานทสะพานหนจงเขาครองกจวไวแตผเดยว”

ในตอนท 56 ภาษาจน “โจโฉจดงานเลยงทตงเซกไต ขงเบงยวจวยโกรธครงท3”เขยนไววา

Page 32: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

31บญศกดแสงระว

“เพอทจะยดเกงจวคนจากเลาปจวยกใชกลยทธ‘ยมทางพรางกล’เชนกนกลาวคอ หลงจากสงครามทเซกเพกแลว เลาปไดปฏบตตามแผนการของขงเบงฉวยโอกาสทจวยรบกบโจโฉชลมนอยนนใชกลอบายทแยบยลยมเกงจวมาได ตอมาภายหลง งอกกไดสงคนไปทวงคนเปนหลายครงกมไดกลบคน เรมแรกขงเบงเคยรบปากไววา ถาไดเสฉวนแลว กจะคนเกงจวให ตอมากเปลยนค�าไปอกวา เลาเจยงแหงเมองเอกจวเปนนองชายเจานายถาหากจะใหยกทพไปยดเอากเกรงวาคนทงหลายจะต�าหนไดถวงเวลาไมยอมคนเกงจวใหงอกกเรอยมา จวยโกรธแคนเปนก�าลงจงคดอบายวา ถาหากเลาปไมพรอมทจะไปยดเสฉวน ทหารงอกกจะไปตเอามาเอง โดยวางแผนไววาจะขอยมทางผานจากเกงจวไปตเสฉวน เมอเลาปออกมาตอนรบกฉวยโอกาสบกเขาไปในเมอง จบตวเลาปยดเมองเกงจวกลบคนมาเสย แตแผนการของจวยครงนถกขงเบงผแจงในกลยทธทงปวงรทนเสยกอน ดงนน ขงเบงจงใชกลซอนกล แผนซอนแผน สรางหลมพรางเอาไว เมอจวยน�าทพมาถงก�าแพงเมองเกงจวกเจอเขากบทหารจกกกซมอยทง4ทศลอมกองทพของงอกกไวอยางแนนหนาเสยงโหรองดงไปถงรอยลตะโกนใหชวยกนจบจวยจวยรวาหลงกลกเปลงเสยงรองดวยความคงแคนอยบนหลงมาบาดแผลทถกเกาทณฑก�าเรบขนตกจากหลงมาในทนใด”

ทง2เรองทกลาวมาขางตนตางใชกลอบายอยางเดยวกนแตเหตไฉนผลจงแตกตางกนไปไดจงเปนเรองทนาคนควาเปนอยางยงในแงกลยทธการทหาร ในการใชกโลบายนนทส�าคญอยทความพสดารอยทการรเรมใหมๆถาหากจะเลยนแบบต�ารบส�าเรจรปทคนโบราณเคยใชมาแลว กตองปรบเปลยนพลกแพลงใหเหมาะสมจงจะไดรบชยชนะ อวนเสยวใชกลอบายของฮองกยใหกองซนจานตเมองกจวบบใหฮนฮกมาขอความชวยเหลอ แลวฉวยโอกาสกลนฮนฮกเสย อนไดด�าเนนการไปโดยสอดคลองกบความเรยกรองตองการของฮนฮกตามแผนทไดวางไวแตตน ตรงกนขาม จวยไดน�ากลยทธ “ยมทางพรางกล” มาใชภายใตสภาพทตนเองอยากจะรบยดเกงจว แตทางเกงจวกระมดระวงตวอยางเตมทไวกอนแลว

Page 33: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก32

แผนของจวยแบบนนแมแตพวกขนพลทมหวคดสกหนอยกจะรเทาทนในเงอนง�าทแฝงเรนอยนบประสาอะไรกบขงเบงซงเจนจบในกลยทธบรรดาม! จากนจะเหนไดวา การใชยทธวธ การประลองก�าลงทางสตปญญาความสามารถของผบญชาทพในสนามรบนนตองใหสอดคลองกบกาลเทศะและสภาพของฝายตรงกนขามจงจะไดรบความส�าเรจสมความปรารถนา ในกลยทธทางการทหาร การใชแผนซอนแผน กลซอนกล นบวาแยบยลทสดกลอบายทฝายบกไดน�าออกมาใชถาแมนฝายตงรบรเทาทนสถานการณกจะเกดการพลกหวนทวนกลบในทนทเพราะฉะนนผบงคบบญชามใชแตจะใชอบายเปนอยางเดยวยงตองสนทดในการรทนซงกลอบายของฝายตรงขามดวย

ตามการตรวจสอบ เรองอวนเสยวใชอบายเขาครองกจว มเรองจรงอยในประวตศาสตรแตเรองทจวยใชกลอบายเพอจะยดเกงจวและถกขงเบงยวยจนตายทงเปนเปนเรองแตงขนในคนฉองกำรปกครองปท58ของราชวงศฮนบนทกไววา “หลงจากสงครามทเซกเพกแลวจวยกเดนทางเขาเมองหลวงไปพบซนกวนเสนอวาบดนโจโฉเพงพายแพไปยงมความครนครามอยในใจคงจะไมมาหาเรองรบกบงอกกในระยะใกลๆ นจงใครจะเขาตเสฉวนกลนเตยวลอสมทบกบมาเฉยวเพอบกเขายดเอาเกงจวมาใหทานและบนทอนโจโฉลงไปภาคเหนอกจะเขาแผนเราซนกวนเหนชอบดวยตอมาเมอจวยกลบไปเตรยมการยงกงเหลงแตลมปวยลงเสยกอนเคราะหรายถงแกชวตทปากว” ต�ำนำนสำมกก ใชขอมลทางประวตศาสตรตรงนเปลยนแปลงขอเทจจรงทางประวตศาสตร สรางจนตนาการแตงเรองราวตอนนขน เหนไดชดวา หลวกวนจงผแตงมเจตนาทจะยกยองขงเบงหยามเยาะจวยแตอยางไรกดผเขยนกไดน�ากลยทธ“ยมทางพรางกล”มาบรรยายไดอยางมชวตชวานาสนกตามกลวธของวรรณกรรม

Page 34: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

¡ÅÊÒǧÒÁ¡Ñº¡ÅÅ١⫋Ōǹà¾×è͵ÕÈѵÃÙãˌᵡ¾‹ÒÂä»

ลโปลอบพบเตยวเสยนณศาลาเฟงอ

Page 35: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก34

กลยทธยามพาย ใน 36 กลยทธแหงชยชนะในกำรสประยทธทกปรมณฑลนน“กลสาวงาม”ถอเปนกลยทธแรกการรทนในกลยทธและการใชกลยทธนลวนแตขนอยกบขอบเขตการคนควากลยทธการทหารจงเปนการสมควรตองคนควาเรองราวเหลานใหถองแท“ผกลายากจะผานดานสาวงาม”ในหมบานผทดแสนดทงหลายไมมใครกลากลาววาจะไมมผทมจตใจออนแอเชนนอยเลย ในต�ำรำพชยสงครำมลวเทำกลาวไววา“ตอขาศกทไมสามารถพชตดวยการทหารโดยตรงนนให‘ชบเลยงขนนางทเอาใจออกหากจนบองตนสงสาวงามใชกามารมณมอมเมาใหใหลหลง’”ความตอนนหมายถงใหใช“กลสาวงาม”ทางยทธศาสตรนนเอง เมอเราเปดประวตศาสตรการรบพงกนอยางสบสนอลหมานระหวางขนศกในสงคมศกดนาของจนเรากคนพบวาผทใช“กลสาวงาม”จนประสบความส�าเรจนนมอยมากมายปลายยคชนชว(770–476ปกอนค.ศ.)กรณทแควนเยวยลมแควนอลงได กมความดความชอบของไซซ 1 ใน 4 สาวงามผเลอโฉมของจนอยในนน

ต�ำนำนสำมกกตอนท8ภาษาจนเขยนไววา“เมอกองทพของ18หวเมองตองประสบความพายแพในการก�าราบตงโตะแลว อองอนอครมหาเสนาบดของพระเจาเหยนเตไดใชกลอบายยกเตยวเสยนนางร�าผเลอโฉมของตนใหกบลโปกอนหลงจากนนกแอบยกใหกบตงโตะอก เพอยวยใหพอลกตองผดใจกน ยมมอลโปขจดตงโตะเสย” ใน ต�ำนำนสำมกก ไดบรรยายความเฉลยวฉลาดและสตปญญาของเตยวเสยนไวอยางมชวตชวาดงน “กลสาวงามของอองอนเรมตนดวยอองอนคดวตกในชะตากรรมของบานเมองซงตกอยในมอของตงโตะผหยาบชา ในคนวนหนง อองอนเขาไปเดนอยในสวนเพอคลายกลมพบเตยวเสยนนางร�าของตนซงมรปโฉมงดงามอองอนจงเกดความคดทใชกลสาวงามก�าจดตงโตะเสย เมอถามความสมครใจของเตยวเสยนกไดรบค�าตอบวาเตมใจอองอนจงก�าหนดแผนของตนขนในทนท รงเชาอองอนใหชางท�าหมวกทองค�าประดบดวยเพชรสงไปใหลโป ลโปดใจมาแสดงความขอบคณถงบานอองอนอองอนจงจดโตะเลยงและใหเตยวเสยน

Page 36: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

35บญศกดแสงระว

ออกมาพบอางวาเปนลกสาว ตงใจจะยกใหเปนเมยนอยของลโป ลโปตองใจเตยวเสยนอยางหลงใหลอองอนจงวาจะหาวนฤกษดสงตวเตยวเสยนไปให ตอมาอกวนหนงอองอนกเชญตงโตะมากนเลยงทบานแลวใหเตยวเสยนออกมารนเหลาให เมอเหนตงโตะพอใจเตยวเสยนกออกปากยกใหอก ตงโตะจงพาเตยวเสยนกลบทพกในวนนนเองบงเอญลโปเหนเขากทวงเตยวเสยนกบอองอนอองอนวาตงโตะรวาเตยวเสยนจะแตงกบลโปกพาเตยวเสยนไปวาจะจดแตงใหลโปลโปเขาใจวาจรงกดใจ วนรงขน ลโปไปทพกของตงโตะทราบวาตงโตะอยกบเตยวเสยนทงคนยงไมตนกโกรธเจอเตยวเสยนเขาเตยวเสยนกแสรงท�าเปนรองไหแสดงทาทท�านองวาถกตงโตะขมเหงน�าใจลโปยงโกรธมากตงโตะเหนลโปลบๆ ลอๆ อยกหงหวงไลตะเพดกลบไป ลโปหาโอกาสพบหนาเตยวเสยนจนไดทศาลาเฟงอ เตยวเสยนกใชเสนหยวยวนปลกปนวาตงโตะไปรบมาวาจะแตงใหลโปแตแลวกกลบขมเหงน�าใจนางเสย เตยวเสยนแสรงท�ารองหมรองไหจะกระโดดน�าตาย ลโปคดวาจรงรบเขาไปหยดไว ตงโตะมาเหน เขาใจวาลโปขมเหงเตยวเสยนใชทวนทลโปพงไวขางประตพงแทงลโปไมถกลโปรบหนออกไป อองอนเจอลโปกแสรงถามวาลโปแตงกบเตยวเสยนแลวหรอยงลโปเลาเรองทเตยวเสยนเลาใหอองอ นฟง อองอ นแสรงตกใจ และอาศยความโกรธของลโป วางแผนใหลโปฆาตงโตะ โดยท�าหนงสอแจงวาขนนางทงหลายพรอมใจกนจะยกตงโตะเปนฮองเตตงโตะดใจรบเดนทางเขาวงหลวงระหวางทางตงโตะกถกลโปฆาตายลโปรบเอาเตยวเสยนไปครองในทสด”

ตามการส�ารวจ ค�าวา “เตยวเสยน” แททจรงเปนชอหมวกชนดหนงซงขนนางฝายบนยมใชกนมากเมอตนราชวงศฮนตอมาภายหลงกลายเปนชอขนนางต�าแหนงหนงในยคสามกกจะมเตยวเสยนผหญงคนนอยหรอเปลาในประวตศาสตรกบในวรรณคดนนมใชเปนเรองเดยวกน ทนาคนควากลบเปนเรองทใน ต�ำนำนสำมกก กลาววา การทอองอนใชกลอบายยกเตยวเสยนเพอใหตงโตะและลโปขดใจกนนน ไมถอวาเปน “กลสาวงาม”แตกลบถอเปน“กลลกโซ”ตามหวบททวา“อองอนใชกลลกโซอยางแยบยล

Page 37: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก36

ตงโตะผดใจลโปทศาลาเฟงอ”หวบทไดพดไวชดเจนมาก เหตใดในต�ำนำนสำมกกจงไดถอเรองราวของเตยวเสยนเปน“กลลกโซ”จะเปนไปไดหรอไมวาเรองทเตยวเสยนยวยวนใหตงโตะกบลโปผดใจกนนนเปนทง“กลสาวงาม”และ“กลลกโซ”ในขณะเดยวกนขางตนเราไดพดถงแงทเปน“กลสาวงาม”มาแลวตอไปจะพจารณาในแงทเปน“กลลกโซ”ใหชดเจน “กลลกโซ” ถอเปนกลยทธยามพายใน 36 กลยทธแหงชยชนะในกำรสประยทธทกปรมณฑลเชนกนซงไดกลาวไววา“ขนพลมากทหารหลายไมอาจตานทานพงท�าใหเหนอยเองเพอท�าลายความฮกหาญ”หมายความวา“เมอก�าลงของขาศกใหญโตเราไมควรเขาปะทะดวยอยางดนทรงควรใชกลอบายท�าใหพวกเขาตางคานก�าลงกน เพอบอนท�าลายก�าลงของพวกเขาใหออนแอลง” จะเหนไดวากลยทธนเปนกลยทธทสรางภาระใหขาศกแบกน�าเอาก�าลงขาศกมาเชอมโยงเขาเปนความขดแยงอยางหนงท�าใหตางฝายตางบงคบซงกนและกนตางกดดนซงกนและกนตางฆาฟนซงกนและกนเพอบนทอนก�าลงของฝายนนๆ ยงมการอธบายอกอยางหนงกคอเราใชกลยทธหนงบนทอนก�าลงขาศกอกกลยทธหนงโจมตขาศกสองกลยทธใชพรอมๆกนประสานกนอยางแนบเนยนจงจะไดชยชนะ เหนไดชดวาทอองอนเสนอเตยวเสยนออกไปนนนบอยในกลยทธแรกโดยอาศยเตยวเสยนเปนตวสรางใหตงโตะกบลโปเกดความขดแยงกน ซงนบวาสอดคลองกบเนอหาของ“กลลกโซ” แนนอนในฐานะทเปน“กลลกโซ”รปแบบแหงการแสดงออกของมนนนยงอดมสมบรณและยงหลายรปหลายแบบ ในสงครามเซกเพกบงทองกไดเสนอ“กลลกโซ”ชกจงใหโจโฉเอาลกโซมาตรงเรอรบใหตดกนเปนแพสรางเงอนไขใหแกจวยในการด�าเนนการโจมตดวยเพลงอยางประสบความส�าเรจ กรณนเหนเดนชดวาเปน“กลลกโซ”อยางแทจรง แตไมวาจะเรยก “กลลกโซ” หรอ “กลสาวงาม” กแลวแต จดมงหมายบนปลายลวนแตอยทตศตรใหพายไปเอาชนะศตรดวยกลยทธอนแยบคายทงสน

Page 38: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

ตานำนสำมกก ตอนท 9 ภาษาจน เลาไววา หลงจากตงโตะถกลโปฆาตายแลว ขนพลของตงโตะมลฉย กยก เตยวเจ หวนเตยวกรบหนไปยงเมองเลงจวในคนวนนนตอมากสงคนไปยงเตยงฮนขออภยโทษแตอองอนถอดวาลโปเปนก�าลงอยจงปฏเสธอยางไมไยด ลฉยกยกและพรรคพวกถกบงคบอบจนหมดหนทางจงเรยกระดมไพรพลในทองทหลายหมนคนน�าก�าลงแยกเปน4ทางบกเขาไปยงเตยงฮนตดสนใจทจะสตายเพอแกแคนใหแกตงโตะอองอนจงสงใหลโปออกไปรบศกลฉยกยกเตยวเจหวนเตยวแมจะมถง4คนแตไหนเลยจะเปนคตอสของลโปไดรบครงแรกกถกตจนตองถอยรนไป50กวาล วาส�าหรบในดานก�าลงแลวลฉยกยกกบพรรคพวกเหนชดวาตกอยในฐานะเสยเปรยบแตทวาลฉยซงเปนคนรอยเลหพนเหลยมกลบคดวธรบซงสามารถเอาความเสยเปรยบไปรบชนะความไดเปรยบไดนนกคอยทธวธ“รบตดพน” หลวกวนจงเขยนถงตอนนไวอยางยอดเยยมวา “เมอลโปน�าทหารมาถงตนเขา ลฉยกน�าทหารออกมาทารบ ลโปโกรธรกรบขนไป แตลฉยกลบรบถอยขนเขา แลวโยนกอนหนลงมาสกดกนเหมอนหาฝนทหารลโปไมสามารถรกคบหนาไปไดทนใดนนมรายงานมาวากยกบกตเขามาทางดานหลงลโปรบยอนกลบมาไดยนแตเสยงกลองทหารกยกกลบถอยไปหมดแลว

ÂØ·¸ÇÔ¸ÕúµÔ´¾Ñ¹ÁÑ´Á×ÍÁÑ´µÕ¹¢ŒÒÈÖ¡

Page 39: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก38

ลโปจะสงถอยทพเสยงฆองกดงขนอกทหารลฉยบกลงมายงไมทนทลโปจะยอนกลบมารบทางดานหลงกยกกน�าทหารบกเขามาอกเมอลโปหนกลบมาจะรบดวยกยกกกลบตกลองน�าทหารถอยไปท�าเอาลโปโมโหจนแนนหนาอก ทงสองฝายรบกนอยในแบบนนตดตอกนหลายวนลโปจะรกกไมไดจะถอยกไมได ในขณะทลโปก�าลงบนดาลโทสะงนงานอยนน กมมาใชเขามารายงานวาเตยวเจกบหวนเตยวสองทพบกเขาไปตเมองเตยงฮนแลว เมองหลวงตกอยในอนตราย ลโปจงรบน�าทหารยอนกลบมา แตขางหลงกมลฉย กยกไลตดตามมาอยางกระชนชด...” ทหารทง4ทพดงลโปไวทงซายขวาหนาหลงชกเยออยไมยอมหยด เลนเอาลโปซงสามารถสศกไดหมนคน ตองเสยทหารและนายกองไปเปนอนมาก จงไดแตละทงครอบครวน�าทหารรอยกวาคนหนไปอาศยอยกบอวนสด

เมอดเรองราวตอนนแลวท�าใหคดไปถงนทานเรองหนงในหนงสอเหลยวไจจวออซงเขยนไววา เดกเลยงสตว2คนพบรงหมาปาอยในหบเขาในรงมลกหมาปาอยเดกสองคนจงตางจบหมาปาคนละตวแยกกนปนขนอยบนตนไมใหญซงหางราว70–80กาว ครใหญแมหมาปากลบรงไมเหนลกของตว ขณะวงหาลกพลานอย เดกคนหนงบดหลกหมาปาในมอลกหมาปาเจบสงเสยงรองครวญครางแมหมาปาไดยนกกระโจนไปยงใตตนไมนน ใชขาหนาตะกยตะกายจะปนขนไป แตกปนขนไมไดในตอนนเดกซงอยบนตนไมอกตนหนง บดขาลกหมาปาอกตวหนง ลกหมาปากรองครวญครางขนแมหมาไดยนกวงหนไปยงตนไมอกตนท�ากรยาอาการเชนเดมเดกทงสองยวแหยใหแมหมาปากระโจนไปกระโจนมาระหวางตนไมสองตนไปเปนหลายสบครงในทสดแมหมาปากเหนอยหอบจนสนลมหายใจ

เมอเอาเรองราวใน เหลยวไจจวออ เรองน น�ามาประสานกนกบเรองทลฉยกยกกบพรรคพวกรบกบลโปแลวกท�าใหเราเกดความรสกอยางลกซงวาในสนามรบอนกวางใหญไพศาลนน ผท “เอาสบายรอเหนอย” จนชนะ ต�าราพชยสงครามกลาววา“สบายกท�าใหเหนอยได”วธการทท�าใหขาศกเหนอยไมมอะไร

Page 40: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

39บญศกดแสงระว

เกนการเคลอนยายขาศก ท�าใหขาศกตองเคลอนไหวไมไดหยดหยอน จนเหนดเหนอยเมอยลาแสนสาหส สญเสยเสรภาพในการปฏบตการในระหวางการเคลอนทสญเสยการเปนฝายกระท�าและความไดเปรยบไปโดยสนเชงนกคอความลกล�าแยบยลของยทธวธ“รบตดพน” คนโบราณเขยนต�าราพชยสงครามชอรอยรบพสดำรไวเลมหนงแตในนนกเพยงพดถงการเคยวใหขาศกอดโรยมไดกลาวถงการ“รบตดพน”นเปนจนตภาพใหมทผแตงไดสรางขน การ “รบตดพน” แมจะมจดมงหมายในการท�าใหขาศกออนเปลยเพลยแรงแตกแตกตางกบการรบทเคยวใหขาศกอดโรยการรบทเคยวใหขาศกอดโรยซงคนโบราณกลาวไวนน ถกจ�ากดใหอยในกรอบของต�าราพชยสงครามมากเกนไปดงเชนใน“ตนลกหนาบาง”บทท6ของต�ำรำพชยสงครำมซนวซงกลาวไววา

“ผเขาสนามรบคอยขาศกกอนยอมสดชนผเขาสนามรบสศกฉกละหกทหลงยอมอดโรย”

เปนตนส�าหรบวธท�าใหขาศกอดโรยทยทธวธการ“รบตดพน”ด�าเนนไปนนควรมหลายรปแบบมใชการมากอนหรอมาหลงจะกนความไดหมด กรณทลฉยกยกรบกบลโปนน เปนศลปะการ“รบตดพน”อยางหนงทเลาป กวนอ กบเตยวหย สามขนพลรบลโปในครงกระโนน กเปนวธการ “รบตดพน”อยางหนงแมขาศกมพลงการเคลอนททเขมแขงกไมสามารถทจะทนตอการเดนทางระยะยาวได ขาศกแมมก�าลงใหญโต แต “หนงมอยากจะปองลม 4ทศ”ขนพลคนเดยวยากทจะรบไดทง4ดานทวา“รบตดพน”กคอพวพนเกาะตดขาศกไวไมปลอยท�าใหขาศกจะรกหรอถอยกท�าไมไดทงสน อ�านาจการเปนฝายกระท�าในสนามรบ มกมาจากการประสานงานและความสมดลของก�าลง สวนการปรากฏเปนจรงของการประสานงานและความสมดลนน มกอาศยการใชวธดงก�าลงอยางแยบยลมาบรรลถงการ “รบตดพน”กคอการตรงก�าลงขาศกในหลายแงหลายมมและหลายทศหลายทาง ท�าใหขาศกตกเปนฝายถกกระท�าถกตถกกระหน�าอยตลอดเวลาการ“รบตดพน”กคอเอา

Page 41: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

กลศกสามกก40

ออนพชตแขงซงมไดอาศยการรบอยางดนทรงแตใชวธเคลอนทอยางพลกแพลงเอาชนะ ขอใหดลฉยกยกสองคนคนหนงอยบนเขาคนหนงอยหลงแนวรบทางนตกลองเสยงสนนทหารกยกถอยกลบทางโนนเสยงฆองดงกองทหารลฉยกออกมาสลบกนอยเชนนตดตอกนหลายวนพวพนไมยอมหยดสวนเตยวเจกบหวนเตยวอกสองกองทพกฉวยโอกาสบกเขาตเตยงฮนลโปตองรบถอยอยางฉกละหกลฉยกยก กรกประชดตดตามมาทางขางหลงอก ท�าใหความไดเปรยบทางก�าลงทหารของลโปสญเสยจนหมดสนวธรบแบบนเตมไปดวยความพลกแพลงชาญฉลาดเปนอยางยง จะเหนไดวา การ “รบตดพน” ทอยนอกเหนอไปจากต�าราพชยสงครามรอยรบพสดำรนนนกการทหารยอมเขาใจเราจะมความส�านกจากเรองราวเลกๆนวาการ“รบตดพน”มไดจ�ากดอยแตในสนามรบแหงใดแหงหนงเทานนขอแตสนามรบดานหนาและสนามรบดานหลงขาศก ประสานขานรบซงกนและกนเทานนกจะเคลอนยายขาศกอยางไดผล

เรองราวการ“รบตดพน”ทมชวตชวาตอนนในหนงสอประวตศาสตรไมมการบนทกไวอยางละเอยดแตเรองทลโปถกลฉยกบพรรคพวกตพายหนไปอาศยอยกบอวนสดนนมบนทกอยในจดหมำยเหตสำมกกประวตลโปซงเขยนไววา “ลโปหลงจากฆาตงโตะแลวกกลวและเกลยดคนเลงจวเปนก�าลงคนเลงจวกไมพอใจลโป ดวยเหตน ลฉยกบพรรคพวกเมอรวมมอกนแลวกสามารถตเมองเตยงฮนแตกลโปไมอาจตานทานไดลฉยกบพรรคพวกจงเขาเตยงฮนไปหลงจากทลโปพายแพแลวน�าทหารมาไมกคนหนออกจากดานบกวนตงใจจะไปอาศยอยอวนสด”ทลโปพายแพแลวน�าทหารมาไมกคนหนออกจากดานบกวนตงใจจะไปอาศยอย

Page 42: กลศึก - BOOK TIME ร้าน ... · ¡‹Í¹ÍÍ¡ÈÖ¡ "วางแผนในกระโจม ชนะไกลถึงพันลี้" เป็นค าที่มิได้กล่าวเกินจริงหรือ

SukkhapabjaiPUB

บ-ศกด

แสงระวกลศก

จน

อยากรเรอง

นกถงบ- ศกด แสงระว

กลศกกลศก

บ- ศกด แสงระวนกแปลรางวลสรนทราชา จากสมาคมนกแปลและลามแหงประเทศไทยนกเขยนรางวลนราธป จากสมาคมนกเขยนแหงประเทศไทย

I S BN 978-616-7105-95-6

9 7 8 6 1 6 7 1 0 5 9 5 6

LA 0039 กลศกสามกก

www.booktime.co.th

280.-

เจนจบยอดอบาย พชตไดดวยกลศก

ปรบเปลยนดงใจนก ประยกต ไดทกเหตการณ

อบายรอยเลหกลยทธจากแมแบบวรรณคดการศก

พเคราะห วจารณแบบเจาะลกโดยอาจารยสถาบนการทหาร

ผสานการแปลโดยผแตกฉานพชยสงครามหลอมรวมจนได

กลศก

ฉบบสมบรณเหนอใคร