คคคคคค หหหหหหหหหหหหหห หหหหห หหหหหห หหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหห/หหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห/หหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหห.- 1. หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหห (หหหหหหหหหหหหห) 2. หหหหหหหหหหหหหหหหห (หหหหหห หหหหหห หหหหหห หหหหหหห) 3. หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห (หหหหหหหห หหหหหหหห) 4. ARMY OFFICER’S GUIDE 46 TH EDITION (LTC.LAWRENCE P. CROOKER, USA (RET) 5. EMILY POST’S ETIQUETTE 75 TH ANNIVERSARY 16 TH EDITION (PEGGY POST)
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
คำ�นำ�
หนงสอเลมน พลตร รณจกร สวสดเกยรต เจากรมขาวทหารบก ไดกรณาดำารใหกองการตางประเทศกรมขาวทหารบกเรยบเรยงขน และจดพมพเผยแพรแกก ำาลงพลของกองทพบก ซ งมภารกจหนาทท จะตอง เกยวของกบการสมาคมกบชาวตางประเทศ และ/หรอ ตองไปปฏบตงานในตางประเทศ เพอจะไดรบทราบ ขอพงปฏบตเกยวกบมารยาทและพธการทเปนทยอมรบกนในในสากล รวมถงเพอใชเปนมาตรฐานแบบ ธรรมเนยมในการจดงานพธการและงานสงคมตามแบบอยางวฒนธรรมของประเทศในยโรปและอเมรกาเหนอ ซงปจจบนไดรบการยอมรบอยางแพรหลายจนถอวาเปนแบบธรรมเนยมพธการทตสากลดวย
คำาแนะนำาและแบบธรรมเนยมทกลาวถงในหนงสอเลมน คณะผจดทำาไดรวบรวมจากการปรกษาหารอแลกเปลยนความรและขอคดเหนกบผม ประสบการณ และผท เก ยวของกบชาวตางประเทศบอยๆ รวมทงได รวบรวมและคดเลอกบางสวนจากหนงสอ/เอกสารอางอง ดงตอไปน.-
1. ขอแนะนำา พธการและมารยาทในการสมาคมกบชาวตางประเทศ (กรมขาวทหารบก)
2. มารยาทในสงคมสากล (พนเอก รณจกร สวสดเกยรต)3. ววฒนาการและศลปะการจดโตะอาหาร เคร องดม และเมน
อาหาร (ขวญแกว วชโรทย)4. ARMY OFFICER’S GUIDE 46TH EDITION
(LTC.LAWRENCE P. CROOKER, USA (RET)5. EMILY POST’S ETIQUETTE 75TH ANNIVERSARY
16TH EDITION (PEGGY POST)6. SERVICE ETIQUETTE FOURTH EDITION (ORETHA D. SWARTZ)
7. DEBRETT’S ETIQUETTE AND MODERN MANNERS (PAN BOOKS LTD.)
8. พธการทตและมารยาทสงคมสำาหรบนกการทต (ดร.สนทด ศะศวณช สถาบนการตางประเทศ
กระทรวงการตางประเทศ)กองการตางประเทศ กรมขาวทหารบก จงขอขอบพระคณและขอบคณ
ทานผเขยนหนงสอ/เอกสารตางๆ ขางตนเปนอยางสงดวย โดยเฉพาะอยางยง พลเอก ถาวร รตนาวะด (อดตเจากรมขาวทหารบก) ซงเปน ผ รเร มใหกรมขาวทหารบกจดทำาและพมพเผยแพรเอกสารในขอ 1 และไดใชเปนแบบแผนการปฏบตมา เปนระยะเวลานานจนถงปจจบน
อนง พธการและมารยาทในการสมาคมกบชาวตางประเทศน ยอมมการเปลยนแปลงไปตามกาลเวลาตามยคสมย บางเรองมการยกเลกไมเปนทนยมปฏบตหรอหนกลบมานยมใหมและมการปรบปรงเพมเตมให สอดคลองกบวฒนธรรมทองถน มความออนตวตามสถานการณ สงแวดลอม ฐานะทางสงคมของผเกยวของและ ขอจำากดตาง ๆ ของทรพยากร เวลา สถานท ฯลฯ ดงนน จงเปนเพยงคำาแนะนำา หรอขอพงปฏบต มใชขอบงคบ ผน ำาไปใชจงควรใชประกอบกบดลยพนจ และขอพจารณาตาง ๆ ดวยความรอบคอบ เหมาะสม
และออนตว ตามปจจยตาง ๆ อนควร โดยเฉพาะอยางยงในปจจบน สงคมโลกมความใกลชด เปดเผย รวมทง ใหความสำาคญและยกยองคณคาของวฒนธรรมประเพณในแตละภมภาคทองถนของโลกมากยงขน แบบธรรมเนยมประเพณของทองถนจงมกนำามาประยกตใหกบแบบธรรมเนยมของชาวตะวนตก และเปนทยอมรบกนโดยทวไป
กองการตางประเทศ กรมขาวทหารบก หวงอยางยงวา หนงสอเลมน จะเปนความรและเปนประโยชนตอกำาลงพลของกองทพบก และแกผสนใจตามสมควร และหากมขอบกพรอง หรอเนอหาทควรไดรบการ ปรบปรงแกไข เพมเตมประการใด กยนดจะรบฟงเพอนำาไปพจารณาปรบปรงในโอกาสอนควรตอไป โดย ขอไดกรณาสงคำาแนะนำาหรอขอคดเหนดงกลาวไปยงคณะผจดทำาดงมรายนามทายหนงสอเลมน หรอกอง การตางประเทศ กรมขาวทหารบก ในกองบญชาการกองทพบก ถนนราชดำาเนนนอก กรงเทพมหานคร โทรศพท 662-2977240 หรอโทรสาร 662-2977263 และขอขอบคณมา ณ โอกาสนดวย
กองการตางประเทศ กรมขาวทหารบก 8 กนยายน
2541
ส�รบญ
หน�บทท 1 ก�รแนะนำ�และก�รทกท�ยปร�ศรย 1 - 4บทท 2 ก�รออกบตรเชญและก�รตอบบตรเชญ
5 - 16 บทท 3 ก�รจดเลยง
17 - 36บทท 4 แบบธรรมเนยมปฏบตของแขกรบเชญง�นรบประท�นอ�ห�ร
37 - 59
บทท 5 ม�รย�ทในสงคม 61 - 67บทท 6 ก�รใหและก�รแลกเปลยนของขวญ 69 - 71บทท 7 ก�รปฏบตหน�ทผแทน ทบ.ไทย ในต�งประเทศ
73 - 75บทท 8 ระเบยบและคำ�สงทเกยวของ 77 - 94 (1) ประก�ศสภ�วฒนธรรมแหงช�ต เรอง ระเบยบก�รใหบตรชอ (2) ระเบยบสำ�นกน�ยกรฐมนตร ว�ดวยก�รใช ก�รชก หรอก�รแสดงธงช�ต และธงของต�งประเทศในร�ชอ�ณ�จกร พ.ศ.2529
(3) ก�รดมถว�ยพระพร (4) ก�รรบพระร�ชท�นเครองร�ชอสรย�ภรณหรอรบ
มอบ เครองอสรย�ภรณต�งประเทศของข�ร�ชก�รหรอบคคล ซงมสญช�ตไทย
-------------------------------------------
บทท 1ก�รแนะนำ�และก�รทกท�ยปร�ศรย
ชาวตะวนตกเขาถอกนวา การแนะนำาตวและการทกทายปราศรยเปนสงทสำาคญมาก เปนมารยาท อนดงามทกลายเปนคำากลาวจนตดปากทเวนเสยมไดเลย หนงสอมารยาทสงคมทเขยนโดยชาวตางประเทศ ไมวาเลมใด กมกจะนำาเร องนเขากลาวไวในบทแรก ๆ เสมอ จงขอแยกกลาวออกเปน 2 ตอน ตอนแรกวาดวยการแนะนำา ตอนหลงวาดวยการทกทายปราศรย
ถาทานยนคยอยกบเพอนๆ ไมวาจะเปนทบนระเบยงกระทรวงกลาโหม หรอทมมหนงของสนามหลวง หรอในงานรเซปชน เมอมคนรจกอกคนหนงเดนเขามาทกทายจะสนทนากบทาน สงแรกทจะตองปฏบต กคอ แนะนำาผมาใหมใหรจกกบผทยนคยอยเดมแลว นเปนมารยาทททานไมควรจะละเวนเสย สำาหรบชาว ตางประเทศยงมระเบยบปฏบตมากยงขนไปอก นบแตใชภาษาใหถกตอง และยงมขอควรปฏบตกบขอควร ไมพงปฏบตเกยวของดวยอกมากมาย
การแนะนำาบคคลโดยใชภาษาองกฤษนน มแบบทใชกนดงนMrs. Corning, may I present Colonel Grey ?จะสงเกตเหนไดวา เขาเอยชอสกลเพยงชอเดยว เพราะถอวายงไมมก
คนกนถงกบจะเรยกชอตวได (ไทยเรามไดคำานงในเรองนมากนก บางครงจะเหนไดวาแนะนำากนแตเพยงชอเลนชอเดยวกม) ชาวตะวนตกเขายงถอระเบยบกนเครงครดดวยวา ควรแนะนำาผออนวยตอผมอาวโส ควรแนะนำาสภาพบรษตอสภาพสตร ไมวาสภาพบรษนนจะมอาวโสสงสดเพยงใดกตาม จะยกเวนใหแตเพยง ประมขของประเทศ พระบรมวงศานวงศ และพระภกษหรอนกบวชอาวโส 3 ประเภทนเทานน แตการแนะนำาบคคลหนงตอประมขของประเทศ กยงมวธการทผดแผกไปกวาปกตอก เชน
Mr.President, I have the honour to present Mrs. Corning.
ในกรณน นางคอรนงจะตองแสดงความเคารพตอประธานาธบด (โดยการกมศรษะ) หาก ประธานาธบดย นมอใหจบกอน กใหสมผสมอกบประธานาธบดได หากไมยนใหกอนกใหแตเพยงกมศรษะ เฉยๆ สวนการแนะนำานางคอรนงกบพระบรมวงศานวงศนนใหใชการถอนสายบวแทนการกมศรษะ สำาหรบการแนะนำากใหใชดงน
Your Royal Highness, may I present Mrs. Corning ?
หากจะแนะนำานางคอรนงตอเอกอครราชทตผหนง ซงไมเขาอยในบคคลพงยกเวน 3 ประเภท ดงกลาว ไวขางตน กควรแนะนำา ฯพณฯ ผนนตอนางค อ ร น ง โ ด ย อ า จ ก ล า ว เ ป น 2 ท า ง ไ ด ว า Mrs. Corning, may I present His Excellency, the British Ambassador ? หร อ จ ะกลาววา Your Excellency, may I present you to Mrs. Corning ? กได ทานจะสงเกตไดดวยวา เขาจะไมเอยชอของ ฯพณฯ เลย แตจะแนะนำาดวยการเอย ตำาแหนงแตอยางเดยว
2ในโอกาสทไมเปนทางการ การแนะนำากอาจลดนอยลงจนเหลอเพยงคำา
กลาวสนๆ เชน เมอจะแนะนำา พนเอก เกรย ใหรจกกบนางคอรนงกอาจจะกลาวแตเพยงวา Mrs. Corning Colonel Grey. จะพงใชคำาวา ขอ“แนะนำา ดวยกตอเมอบคคลทงสองมชอสกลคอนขางคลายคลงกนเทานน” ถาจะแนะนำาบตรสาวอายไมเกน 18 ป ซงยงไมถอวาเปนผใหญใหรจกกบผอน คงใชคำาพดดงน “ Colonel Grey – my daughter Jane Smith ” หากบตรสาวแตงงานแลว และพนเอกเกรยเปนผใหญมวยสง กควรจะแ น ะ น ำา ไ ด ว า Colonel Grey – my daughter Mrs. Jane McDonald.
การแนะนำาภรยาของตนเองกกระทำาไดในลกษณะเดยวกน คอกลาววา Colonel Grey, may I present you to my wife ? ถาหากเปนเพอนสนทสนมกนมาเกาแก กอาจกลาววา Bob, I want you to meet my wife.
ในงานรเซปชนทมแขกจำานวนมาก อาจจะไมแนใจนกวา แขกของทานจะเคยรจกกนมาแตกอนแลวหรอยง กอาจแนะนำาดวยการถามไปในตวดงน
Colonel Grey, do you know Mr. Smith ? หรอMrs. Corning, you know Mrs. Miles, don’t you? หรอMrs. Jones, have you met Mrs.Grey ?
การใชคำาถามวา เคยพบ น จะถามสภาพบรษวา เคยพบ สภาพสตร“ ” “ ”มากอนหรอไมนน ยอมถาม ไดเสมอ แตจะไปถามสภาพสตรวา เคยพบ“ ” สภาพบรษนนๆ มากอนหรอไมนน ไมไดเปนอนข�ด
ในงานดนเนอร เจาภาพจะตองแนะนำาแขกใหรจกกนทงหมด แตถามแขกจำานวนมาก กอาจจะแนะนำาเพยงคทจะตองเดนเขาสโตะดนเนอรดวยกนเทานน ในกรณทเปนงานใหญ ไมอาจจะแนะนำาไดทวถง จนถง กบตองแจกบตรใหแขกทเปนสภาพบรษเทยวเดนหาสภาพสตรทตนจะตองนำาเขาโตะเอาเองแลวกอาจจะเขาไปแนะนำาตนเองไดโดยกลาววา Mrs.Corning ? I’m John Smith and I believe that I am to have the pleasure of taking you in to dinner ! หรอหากทานมเหตผลพอเพยงทอยากจะรจกกบบคคลผหนงกอาจจะเขาไปขอแนะนำาตนเองได โดยอาจกลาววา Mrs. Grey, aren’t you a friend of my mother’s ? I am Mrs.John Smith’s daughter. ซงนางเกรยควรจะกลาวตอบวา Yes, indeed, I am. I am so glad you spoke to me. เม อมผ แปลกหนาเขามาถามวา Aren’t you Muriel Manners? ผถกถามควรจะตอบรบเพยงคำาเดยววา Yes แลวรอฟงคำาอธบาย ตอไป ผถามกจะกลาวต อ ไ ป ว า I think my sister Milicent Brown is a friend of yours. เมอทราบดงนแลวผถกถาม จะยนมอใหสมผส ยมให และอาจจะถามวา Are you George or Alec? แลวเมอผถามแจงวา ตนชอแอเลคแลว ผถกถามกควรจะกลาวตอไปดวยวา Well, Alec, I am glad to meet you at last. (จาก ETIQUETTE โดย Emily Post หนา 14 และ 15)
ตอไปจะไดกลาวถงการทกทายปราศรย เมอไดรบการแนะนำาแลว ทงสองฝายกควรจะกลาวประโยค วา How do you do ? ซงไมควรจะจำาไปซำากบประโยคทวา How are you ? ทแปลวา ทานสบายดหรอ ใน บาง“ ”คราวจะสงเกตเหนวา เมอมผแนะนำาใหบคคลแรกรจกกบบคคลทสอง บคคลแรกมกจะกลาวทกทายวา How do you do ? แตแลวบคคลทสองกลบกมศรษะให พรอมกบยมออกมาเลกนอยเทานน วธนถอกนวาไมสจะสวยงามนก เพราะอาจจะทำาใหบคคลแรกรสกเกอเขนหรอรสกวา บคคลทสองไมยนดจะรจกกบตนเทาใดนก
3ทเหมาะสมแลว หากบคคลทสองไมอยากจะกลาวประโยควา How do you do? ซำากนอก กอาจจะกลาวตอบไดอยางสภาพและเหมาะกบโอกาสวา I am
very glad to meet you. หรอ I am so glad to meet you. และกไมควรจะกลาวตอบเพยงหวนๆ วา Pleased to meet you.
เมอทกทายกนคนละประโยคแลว ธรรมเนยมอเมรกนไมคอยจะนยมจบมอกนบอยเทาชาวยโรป แตกเปนธรรมเนยมทวไปทเจาภาพจะตองจบมอกบแขกทกคนทเดนเขามาในงาน ทงๆ ทอาจจะพบกนมากอนหนาแลวเพยงไมกชวโมงกตาม วงสงคมทวไปยงถอกนอยางเครงครดวา สภาพบรษพงจบมอกนเมอถกแนะนำา แตไมจำาเปนระหวางสภาพสตรกบสภาพสตร เมอมการแนะนำาใหสภาพบรษไดรจกกบสภาพสตร ตามปกต สภาพสตรกจะกมศรษะใหเลกนอยแลวกลาววา How do you do? ตอไปกเปนการตดสนใจของสภาพสตรผนนเองวา จะยนมอใหจบหรอไม แตถาบงเอญไมยนให แตสภาพบรษยนมอออกมาเสยแลว กเปนมารยาททดของสภาพสตรผนน ทจะยอมสมผสมอดวย เพอรกษาไวซงมตรภาพทดตอไป
เมอพบปะกน คนรจกกนจะทกทายดวยคำา 3 คำา แลวแตกาลและโอกาส คอ Good morning เมอเปน เวลาจากเชาถงเทยง หลงจากนนไปกใชคำาว า Good evening ห ร อ How are you ? ส ว น ค ำา ว า Good afternoon นน ไมคอยจะใชเปนคำาทกทายกนในเวลาบายแลว หากใชกนเปนทางการมากกวาทางสงคม เชน องคปาฐก กลาวทกทายนำาหรอโฆษกกลาวนำาในรายการโทรทศน เปนตน นอกจากนน ยงมกจะใชกนในโอกาส แจงการสนสดลง เชนเมอนกการเมองจะกลาวคำานเมอประสงคจะขอจบรายการสมภาษณกบผสอขาวเปนตน สวนคำา Goodbye หรอ Good – bye นน เปนการกลาวอำาลาโดยทวๆ ไปไมจำากดเวลา จงผดกบคำาวา Good night ทกลาวอำาลาเมอลาจากกนในตอนเยน หรออำาลาไปเพอจะเขานอน
การทกทายปราศรยดวยคำาวา How are you? ทอาจแปลไดวา ทาน“สบายดหรอ นน หาไดมความตองการจะทราบคำาตอบเกยวกบสขภาพไม คำา”ทนยมตอบกนสวนมากกคอประโยคทวา All right, thank you.
กอนทจะจบบทนลง กสมควรทจะไดเอาขอแนะนำาอนๆ ทเกยวของมากลาวไวเสยดวย ขอแนะนำาขอแรกกเกยวกบมารยาทของการลกขนและการนง ดวยมกฎทวไปกลาวไววา สภาพบรษจะตองลกขนยนเสมอเมอสภาพสตรเดนทางเขามาในหองนน แตกฎทวไปน พงยดถอไดเฉพาะในหองโถงภายในอาคารบานพกมใชคลมไปถงหองอนทวไปเชนในภตตาคารหรอหองพกรอผ
โดยสารขาออกททาอากาศยาน นอกเสยวาสภาพสตรผนนไดเดนเขามาทกทายดวย กควรทจะรบลกขนยนเสยกอนเรมการสนทนา ถามสภาพสตรกมศรษะใหแกทานขณะนงอยในภตตาคารหรอหองโถงในสโมสร กควรทจะลกขนเพอกมศรษะตอบ แลวนงลงอยางเดมไดทนทถามสตรเขามาพบในหองทำางาน กควรทจะลกขนตอนรบ จดเกาอใหนง แลวจงคอยนงลงเมอสตรนนไดนงลงเรยบรอยแลว เมอสตรลกขนเพออำาลากลบกตองรบลกขนและคงยนอยตอไปตราบเทาทสตรผนนจะคงยนอย และเดนไปสงจนถงประตหองทำางาน
ในงานรบรอง เจาภาพสตรควรจะยนอยรมประตเขา โดยเจาภาพชายยนอยดวยไมไกลกนนก แตถา เปนงานอยางกนเอง เจาภาพทงสองอาจนงสนทนากบแขกได แตตองรบลกขนและไปทกทายกบแขกทเขามาใหมทกคน แขกสตรไมจำาตองลกขนยนเพอจบมอกบแขกทเพงเขามาถง นอกเสยวาจะมอาวโสสงกวามาก ถาม
4แขกสตรสงอายเดนเขามา ในเมอแขกสตรอนพากนนงอยแลว กไมจำาเปนตองลกขนยน แตสภาพบรษจะหลกเลยงเสยมไดเลย
เรองถดไปกเปนเรองของการสวมหมวก (พลเรอน) สภาพบรษจะตองถอดหมวกออกถอไว เมอม สภาพสตรเดนเขามาในลฟทของโรงแรมหรออาคารทพก แบบหองชด (อพารทเมนท) เพราะถอกนวาลฟทเปน หอง“ ” หนงของอาคารนน ๆ แตไมจำาเปนตองถอดหมวก หากเปนลฟทของโรงพยาบาล รานขายของ อาคาร ธรกจ และอนๆ ทถอกนวาเปนทสาธารณะ เชนเดยวกบในรถประจำาทางและรถราง สภาพบรษไมเพยงแตจะตองถอดหมวกออกถอไวเทานน ขณะทยนสนทนากบสตรบนถนนไมวาจะมอากาศหนาวจดหรอฝนตกหนกสกเพยงใดกตาม ยงจะตองถอดถงมอขวาออก มอขางซายยงสวมถงมออยกจะมทงหมวก ไมเทา บหร หรอ กลองยาเสน เพราะถอกนวาเปนมารยาทอนดงามของสภาพบรษทจะไมยนคยกบสภาพสตร โดยยงคาบกลองยาเสน หรอคาบบหร อย จะสวมหมวกหรอสบบหร ไดตอไปกตอเมออำาลาจากกนแลวหรอออกเดนตอไปดวยกนเทานน
ขอแนะนำาอกเรองหนงกคอ การใชภาษา คำาทเหมาะสมทสดสำาหรบกลาวขอโทษกค อค ำาวา I’m sorry! หรอ Excuse me แตไมควรใชค ำาวา Pardon me เพราะคำาทถกตองกควรจะเปนคำาวา I beg your pardon.
--------------------------------
5บทท 2
ก�รออกบตรเชญและก�รตอบบตรเชญ
งานสงคมทเราสวนมากจะหลกเลยงเสยมได กคองานเลยงรบรองหรองานเลยงอาหารในโอกาสตาง ๆ ในชวตประจำาวนของเราจงตองเผชญทงการไดรบบตรเชญและทงการทจะตองออกบตรเชญ
เปนทยอมรบกนทวไปวา การพมพบตรเชญจะตองใชถอยคำาเปน บรษทส�ม เสมอไป สมยกอนการตอบรบเชญและตอบขดของกจะตองใชถอยคำา ในรปเดยวกบบตรเชญทไดรบ แตในเวลาปจจบนไดคลายความเขมงวดลงไปเปนอนมาก จนถงเจาของงานไดยนยอมใหแขกตอบรบเชญหรอตอบขดของโดยทางโทรศพทกได กอนนในสมยทโลกยงไมคอยเจรญ บตรเชญจะแสดงตวเองวาเปนงานทมความสำาคญและเปนทางการ (Formal) มากเพยงใดทความหนาของบตรขอบทองนนๆ กลาวคอ ยงหนากยงมความสำาคญมากขน
ชอแขกกจะตองบรรจงเขยนใหสวยงามทงในบตรเชญและในการจาหนาซอง การตอบรบเชญหรอตอบขดของกจะตองเขยนดวยลายมอ วางถอยคำาในลกษณะเดยวกบบตรเชญทไดรบ ในสมยใหมทโลกเจรญขนแลวน บตรเชญขอบทองเลกนยมใชกนไปแลว ความหนาของบตรกลดลงไปเพราะหากมความหนามากจะใสพมพดดไมได ชอผรบในบตรกใชพมพแทนการเขยนดวยลายมอ และแถมยงปดดวงตาไปรษณยสงกนเสยอก
กลาวโดยทวไปแลว การเชญแขกไปรวมงานหนงๆ อาจจะกระทำาไดหลายทางเชน
1. เชญในรปจดหม�ย การเชญในรปนมลกษณะพเศษกวาแบบอน กลาวคอ ตองเปนการเชญไปในงาน แบบทไมเปนทางการคอเปนงานกนเองตามทชาวตะวนตกเรยกวา informal การใชภาษากใหใชเปนบรษทสอง ดงตวอยางตอไปน
Dear Major TownWill you and Mrs. Town dine with us on Tuesday,
the tenth of August, at seven o’clock? Hoping so much to see you then,
Very sincerelyJohn Norman
จะสงเกตเหนความแตกตางกบจดหมายอนทวไปไดดงน (1) ไมใชเครองหมาย “;” หรอ “,” หลงประโยควา Dear Major Town เชนปกตทวไป (2) คงรกษาถอยคำาไวในแบบการเขยนบตรเชญ แตใหสนทสด และ (3) ไมใชเครองหมาย “,” หลงคำา Sincerely
การตอบรบเชญหรอตอบขดของ คงรกษารปเดยวกนนไว ดงตวอยางเชน
Dear Mr. NormanIt will give us much pleasure to dine with you on
Tuesday, the tenth of August at seven o’clock.Thanking you for your kind thought of us,
Sincerely yoursMajor Jack Town
6หรอเมอตอบขดของกเขยนดงน
Dear Mr. NormanWe are so sorry that we cannot accept your kind
invitation
for Tuesday because of a previous engagement.With many thanks for thinking of us,
SincerelyMajor jack Town
2. เชญโดยท�งโทรศพท การเชญอยางไมเปนทางการ (informal) นนอาจทำาการเชญโดยทางโทรศพท กได เชน อาจพดกบนายทหารคนสนท หรอ ขอใหคนรบใชจดขอความไว ดงน
“Will you please ask Colonel and Mrs. Barringer if they will dine with Mr. and Mrs. John Norman next Wednesday, the seventh, at seven o’clock ? Mr. Norman’s telephone number is ………………”
การตอบรบเชญ หรอ ตอบขดของกคงดำาเนนไปในรปทคลายคลงกน โดยเลขานการ หรอ คนรบใชประจำาบานพกจะโทรศพทแจงไปวา
“Please tell Mr. Norman that Colonel and Mrs. Barringer will dine with him on Wednesday, the seventh, at seven o’clock, with pleaure”
หรอจะตอบขดของวา“Please tell Mr.Norman that Colonel and Mrs.
Barringer are very sorry they will be unable to dine with him next Wednesday, and thank him for asking them.”
ยงมขอแมอกเลกนอยวา ในการเชญกนทางโทรศพทน หากจะไดสงโนตสน ๆ เพอเปนการยำาเตอนก จะเปนการเหมาะสม หรอ จะเขยนลงในนามบตรสน ๆ เชน To remind – Monday 12th , 7.30 แลวใสซองสงไป กจะมผชมเชยทานมากขนอก
3. ก�รเชญโดยใชน�มบตรในการเชญแบบกนเอง เชน เชญไปรบประทานนำาชา เชญรวมปคนค เชญ เลนไพบรดจ เหลาน อาจใชนามบตรแทนบตรเชญได แตตองเขยนดวยลายมอและใหใชคำายอไดมากทสดเพราะถอวาเนอทจำากด เชน อาจเขยนวา Fri. 8th Jul. และ Bridge at 4 p.m. ใตลงมาเปนบรรทดทสองกได ถา จะใหตอบกเขยน R.s.v.p. ทางมมลางซาย กเปนการเพยงพอแลว การตอบกกระทำาไดเชนเดยวกน คอ เขยนในนามบตรเพยงวา Accept with pleasure ! กบ Fri. at 4. ใตลงไปอกบรรทดหนง หรอ จะตอบขดของสน ๆ วา Sincere regrets – Fri. 8th Jul. ก เปนการถกตองสำาหรบการเชญแบบน
ยงมทนาสงเกตตอไปอกวา การเชญทไมเปนทางการ อาจเขยนคำาทขอใหตอบเพยง R.s.v.p. กได หรอ จะใชอยางเปนทางการเชนคณะทตเขาใชกนวา R.S.V.P. กไดทงสองทาง
ยงมผแนะนำาตอไปอกขอหนงสำาหรบการใชนามบตรเปนบตรเชญไววา ไมควรจะใชซองเลกขนาด เดยวกบนามบตรเพอสงบตรไปทางไปรษณย เพราะขนาดเลกเกนไปทเขาเครองจกรขดฆาดวงตราไปรษณยไม
7สะดวกและยงจะหลดมอหายเสยไดงายๆ อกดวย ดงทการไปรษณยของหลายประเทศไดเคยขอรองใหงดเวนเรากควรจะรบฟงไวดวย และยอมใหใสนามบตรลงในซองทใหญกวาไดสำาหรบโอกาสน
4. ก�รเชญท�งโทรเลข ในตางประเทศนยมเชญโดยทางโทรเลขกนเพราะไมเพยงแตจะมผตอบรบเชญมากกวาวธอนแลว ยงไดรบตอบรวดเรวกวาปกตอกดวย ในบานเรายงคงไมถงขนาดน แตการไดรบคำาตอบอยางรวดเรวกจะชวยใหการจดงานไดรบความสำาเรจมากขน โดยสามารถเชญแขกอนแทนไดทนเวลา ซงจะไดกลาวโดยละเอยดในตอนตอไป
5. ก�รเชญโดยออกบตรเชญ นเปนวธเชญทนยมใชกนทสดและ โดยทวไปไมวาจะเปนงานทเปนทางการ หรอไมเปนทางการ (อยางกนเอง) กตาม บตรเชญสวนมากควรมผวเรยบ สขาว มขนาดประมาณ 18 คณ 13 ซ.ม. เปนขนาดใหญทสด อาจเปนบตรทจดพมพขนเฉพาะงานหนง หรอพมพขนเวนชองวางไวใชเตมในโอกาสตางๆ หรอบตรเปลาทตองเขยนขนใหมทงบตร กไดทงสน บตรทจดพมพขนเฉพาะงานนน สวนมากเปนงานทจดขนเปนทางการ ตวอยางเชน
(ตรา บก.ทหารสงสด)The Supreme Commander of the
Royal Thai Armed Forcesand
Mrs. ชอ ชอสกลrequest the pleasure of your
companyat a Reception
on the occasion of the Royal Thai Armed Forces Day
at the Army Conference Hall, Thanon Ratchasima
on Saturday 24th January 1987, 1830-2030 hoursMilitary : White Uniform
Regrets onlyCivilian : Lounge Suit 221 – 7971
Tel. 221 –
2131ext. 3292(Please kindly bring this card with
you)(ตรา บก.ทหารสงสด)
ผบญชาการทหารสงสด และภรยามความยนดขอเชญรวมในงานเลยงรบรอง เนองในวนกองทพไทยณ หอประชมกองทพบก ถนนราชสมา
วนเสารท 24 มกราคม 2530 เวลา 18.30-20.30 นาฬกาทหาร : เครองแบบปกตขาว ข ด ข อ งโปรดตอบพลเรอน : สากลนยม 221-7971
โทร. 221-2131 ตอ
3292(โปรดนำาบตรเชญไปดวย)
8สวนบตรเชญทพมพเตรยมไวใชสำาหรบหลายโอกาสนน จะขอนำาบตร
เชญทกรมขาวทหารบกไดจดพมพไวในนามของผบญชาการทหารบกมาใหเหนเปนตวอยาง ดงน
ตรา ทบ.The Commander – in- Chief of the Royal
Thai Armyand Khunying ชอ ชอสกล
request the pleasure of the company of
ยศ ชอ ชอสกล (ของแขกรบเชญและภรยา)at aton at Dress : R.S.V.P.
Directorate of Intelligence, R.T.A.
Tel. 297-7240, 297-7265
ทงนเพอใชเตมในโอกาสเลยงอาหารคำา โดยเตมชอผรบเชญในชองวางใตบรรทดทสาม เตมในบรรทดทสชองแรกวา ดนเนอร ชองหลงวา โรงแรมเอราวน เตมในบรรทดทหาตอนแรกวา จนทรท 8 มถนายน ในชองหลงวา 1930 และเตมหลงคำาการแตงกายวาเครองแบบปกตขาว เปนตน
ถาจะใหเปนกนเองมากกวานน กอาจจะพมพบตรสวนตวขนไวในโอกาสทวไป เชน เชญมา รบประทานอาหารกลางวน อาหารคำา นำาชา ไปชมวธจดดอกไม ฯลฯ โดยสงพมพบตรวางไวดงน
Mr.and Mrs. John Normanrequest the pleasure of ชอ ช อสกล (ของ
แขกรบเชญและภรยา)at
onat o’clock
123 Sukhumvit Road
สวนการใชบตรเปลานน กตองเขยนดวยลายมอตงแตตนจนสดทายในรปเดยวกบบตรทจดพมพขน ตามทกลาวมาแลวทกประการ
ในการตอบรบเชญ หรอตอบขดของตอการเชญโดยวธน กอาจกระทำาไดนบแตแจงทางโทรศพท ในเมอบงไวในบตรเชญวาใหตอบทางโทรศพทได หรอจะตอบเปนลายลกษณอกษรกได แตตองถอรปแบบการตอบใหตรงกบรปแบบการเชญไวเสมอ ตวอยางเชน
9Major and Mrs. Jack Town
accept with pleasureMr. and Mrs. John Norman’s
kind invitation for dinneron Monday, the eighth of June
at eight o’clock
เมอจะขดของกใหเขยนดงนMajor and Mrs. Jack Town
regret that they are unable to acceptMr. and Mrs. John Norman’s
Kind invitation for dinneron Monday, the eighth of June
เปนทนาสงเกตวา ในการตอบรบเชญ จะตองเขยนวนและเวลาทเชญซำาไว ทงนเพอปองกนการเขาใจ ผดจากทงผเชญและผรบเชญเพราะเขยนวนเวลาผดพลาด หรอผรบเชญอานวนเวลาผดพลาดไป จะไดไมไปงานเกอโดยรบแจงแกไขเสยใหถกตองกอนวนงาน สวนในการตอบขดของนน ไมจำาตองลงเวลาทเชญซำาไปอกในกรณทแขกปวยอยางกระทนหน ไมอาจเชญคนอนเขาแทนไดโดยมเวลาลวงหนาพอสมควรแลว เพอ รกษาจำานวนแขกในโตะดนเนอรไวใหครบ 12 คน หรอ 8 คน ทจะดสวยงามกวามเพยง 11 คน หรอ 13 คน ทบางคนถอวาจะนำาโชครายใหกใหพจารณาเชญแขกเพมเตม จากเพอนทสนทแทๆ เทานน ไมสมควรเชญเพยงคนรจกมาแทน เพราะจะชวนใหผนนเกดความรสกขนไดวา ตวเองไมมความสำาคญพอทจะไดรบเชญในตอนแรก เมอขาดจำานวนแลวจงคอยมาเชญ ดงน สวนเพอนสนททไดรบการขอรองใหเขาเสรมแทนนน โดยมารยาทแลว ถาไม จำาเปนจรงๆ กควรทจะรบเชญดวยความยนด (Can you do me a great favor and fill a place at dinner to night.?)
หากมเหตสดวสยทจะตองของดงานนนๆ เสย เชน เนองจากเจาภาพหรอบตร หรอภรยาปวยหนก หรอจะดวยเหตผลอนใดอกกตาม กใหแจงงดงานนน ๆ เสยโดยใชพมพดดได เนองจากจะสงพมพลงในบตรไมทนตวอยางเชน
Owing to the sudden illness of their daughter
Mr.and Mrs.John Norman are obliged to recall their
invitation for Monday, the eighth of June
106. ก�รเชญโดยใชบตรพบครง บตรพบครงทตามปกตพมพชอ
เจาของบตรไวพรอมดวยภรยา ไวกงกลางดานหนาเพยงบรรทดเดยวนน อาจนำามาใชเปนบตรเชญอยางไมเปนทางการไดเสมอ โดยเขยนดวยมอในแผนขวาของดานในดายขอความสนๆ คอ เพยงแตบอกวาเปนดนเนอร วนเวลา สถานท การแตงกาย และการแจงตอบ เพยงเทานน ดงตวอยางตอไปน
7. ก�รเชญไปรวมง�นคอกเทล งานคอกเทลเปนงานอยางไมเปนทางการทถอวาเปนกนเองทสด เจาของงานจะจดงานในรปใด ๆ กไดเกอบจะตามใจชอบ คอ อาจจดเปนงานกง ๆ เปนทางการ แขกตอง แตงกายเรยบรอย บตรเชญอาจเปนบตรแขงอยางทว ๆ ไป หรอ อาจจดอยางงายๆ ขอใหแขกแตงกาย ตามสบาย กบงไวในชองการแตงกายวาแตงกายตามสบาย (Casual) หรอถาอยากใหแขกสวมเสอมอฮอมกเขยนลงไปวา Mohom Shirt คนอเมรกนยงนยมใชบตรเชญในรปแปลกๆ โดยเฉพาะทำาเปนรปคลายตวไก อนเปนความหมายของงานคอกเทล หรอ เปนรปถวยแกวคอกเทล บตรเหลาน จะไมมถอยคำาอนเขยนไว นอกจากวนเวลา สถานท พรอมกบชอของเจาภาพ งานคอกเทลเปนงานทดมเหลามกบแกลมเบา ๆ จำาพวก มนทอด ถวลสงคว ใสถาดเดนแจก หรอ วางไวตามจดตาง ๆ เทานน สวนมากจงจำากดเวลาไว เชนเขยนเพยงวา from 6
DinnerMonday, 7th June, 7
p.m. 123 Sukhumvit
Rd.Casual
R.s.v.p.222-3871
to 8 หรอ from 6 to 7.30 โดยไมตองเขยนคำาวา p.m. ดวยเลย นอกจากนน ยงไมคอยนยมการบงคบใหตอบ ถาใครขนออกบตรเชญงานคอกเทล แลวให R.S.V.P. ดวย กจะดเปนงานพธการ (formal) มากเกนไป เวนแตเจตนา ตองการอยางนน ทนยมกนมกใช Regrets only
ปญหาขอหนงทอาจเกดขนกบแขกทรบเชญไปในงานคอกเทลซงไมอาจดมเหลาได จะดวยแพทยสงหามไว หรอ จะดวยเหตผลใด ๆ กตาม กอาจจะปฏเสธไมดมเครองดมทเปนแอลกอฮอลโดยสภาพไดเสมอ เจาภาพกไมควรขยนขยอแกมบงคบใหแขกตองดมเหลาใหจงได แตการปฏเสธกไมควรจะใหแขงกราวเสยจน ฟงแลวจะกลายเปนการโจมตการดมสราไปเสย จงขอใหดำาเนนไปตามขอแนะนำาทวา “NO” should be as friendly as “Yes” นนเสมอ
11เกยวกบการออกบตรเชญ การตอบรบและการตอบขดของน ในบตรดง
กลาวมคำาภาษาตางประเทศ เกยวของอยดวยหลายคำา ทควรทราบไวและใชใหถกตองกบโอกาสหนง ๆ คอWhite Tie แสดงวาเปนงานทเปนทางการทสำาคญยงมกเปนงานพธ
เชน งานพระราชทานเลยงพระกระยาหารคำาหรองานสโมสรสนนบาตในนามของประมขประเทศ ชายตองแตงกายราตรสโมสรพลเรอนหางยาว ผกหกระตายสขาว (tuxedo with white bow-tie) สตรควรสวมเสอราตรยาวประดบเครองอสรยาภรณ (ถาม) ขาราชการทหารแตงเครองแบบเตมยศ
Black Tie แสดงวาเปนงานทเปนทางการ ชายตองแตงกายราตรสโมสรพลเรอน ผกหกระตาย ดำาสนท (tuxedo with black bow-tie) สตรควรสวมเสอราตรยาว ขาราชการทหาร แตงกายเครองแบบครงยศหรอ Mess KitMess Kit แสดงวาเปนงานทเปนทางการ ทหารตองแตงกายเครอง
แบบราตรสโมสร เปดอก(กางเกงดำา ประดบเหรยญยอ)
พลเรอนคงแตงกายราตรสโมสรพลเรอน สตรควร สวมเสอราตรยาว
White Uniform ทหารตองแตงกายเครองแบบปกตขาว พลเรอนแตงกายชดสากลสเขม สวนสตร แลวแตโอกาสและสมยนยม คอ อาจแตงชดสนไดจนถงชดราตรยาว
Blouse Uniform หรอ ทหารตองแตงเครองแบบปกตคอแบะสตามเหลาทพ พลเรอนควรแตงกายชดสากลUniform with Jacket หากมไดบงไวเปนอยางอน สตรควรแตงชดสนand TieWorking Uniform หรอ หมายถงการแตงเครองแบบปกตเสอคอพบ (ชดทำางาน) แขนสนหรอแขนยาวกได Shirt Uniform หรอ Duty UniformFull Dress Uniform ขาราชการทหาร และขาราชการพลเรอน ตองแตงเครองแบบเตมยศ สวมสายสะพาย
หรอประดบเครองอสรยาภรณชนสงสด สตรควรแตงชดราตรยาว ประดบเครอง
อสรยาภรณ(ถาม) พลเรอนควรแตงกาย White TieFull Dress Uniform หมายถงการแตงเคร องแบบครงยศ (เชนเดยวกบเตมยศ แตไมสวมสายสะพาย)(without sash, with
สตรควรแตงกายชดราตรยาว พลเรอนควรแตงกาย Black Tie decorations)Informal หมายถง ชายแตงกายชดสากล สตรแตงไดไมจำากดLounge Suit เชนเดยวกบขางตน คอ ตองแตงชดสากล บางทานเขาใจวาตองเปนชดสเขม
แตไมจำาเปนสำาหรบประเทศในเขตรอนTenue de Ville คอ การแตงกายชดสากล (เปนภาษาฝรงเศส)Optional หมายถง การไมจำากดเครองแตงกาย จงอาจแตงชดสากลไดเชนเดยวกบสวมเสอ
12 เชตผกเนคไท หรอสวมเสอเชตฮาวายปกตไมคอยนยมใชคำานกน
Casual หมายถงการเชญแบบไมเปนทางการ และขอใหแขกแตงกายตามสบาย โดยสวม
เสอเชตสปอรต (แขนสนหรอแขนยาวกได) แตกไมควรเขยนวา Hawaiian Shirt เพราะจะ หมายถงใหสวมเสอฮาวายเพยงอยางเดยวไปเสย กรณทเจาภาพเปน ชาวฟลปปนส กอาจจะบงการแตงกายไวเปน Barong เฉย ๆ ซงหมายถงเสอไหม- สบปะรดทเปนเสอประจำาชาตกได บางคนยงชอบใชคำาวา Very Informal กม ความหมายอยางเดยวกนทงสน (ขอพงระวง : ตามธรรมเนยมองกฤษ Casual อาจหมายถงการแตงกายแบบ Jacket and Tie หรอ Blazer and Tie กได ทงนเสอนอกและกางเกงไมจำาเปนตองเปนสเดยวกน)
Sports Shirt หมายถงการเชญแบบไมเปนทางการ ควรแตงกายเสอเชตแขนยาว สตรจะแตงกาย ดวยชดสภาพ
Stag หมายถงงานรบรองทเชญแตแขกชายลวนR.S.V.P. หรอจะเขยนวา R.s.v.p. กได ถาเปนงานทไมเปน
ทางการ ซงยอมาจากภาษา ฝรงเศส Repondez s’il vous plait มกจะเขยนไวทางมมลางของ บตรเชญ แปลวา “โปรดตอบ ซงทถกแลว จะตองตอบใหผเชญ”ทราบภายใน เวลา 24 ชวโมง แต สวนมากมกจะเพกเฉยกน แลวไปปฏเสธใกลๆ วนงาน จนเจาภาพไมมเวลาพอทจะ เชญผอนเขาเสรมแทนได ซงเปนมารยาททไมควรปฏบต
Regrets only ปกตจะเขยนทางม มล างของบตรเชญ บตรท พมพ R.S.V.P. ไวแลว กจะขดฆาเสยแลวเขยนคำานไวเบองบนเลกนอย หมายถงวา หากขดของใหตอบ ถารบเชญกไมจ ำาเปนตองตอบ สวนมากใชส ำาหรบงานคอกเทลหรอร เซปชน
To remind ในกรณทไดเชญแขกไวดวยวาจาแลว และแขกตอบรบเชญดวยวาจาแลว เชนกน เจาภาพควรจะรบสงบตรเชญไปใหโดยขดฆาคำาวา R.S.V.P. เสย (หากม) แลวเขยน
At Homeafter the tenth of June321 Sukhumvit Road
Bangkok
คำานไวเบองบนเลกนอย หมายถงวาเตอนไวเพอกนลมมคำาอยคำาหนงทไมคอยจะไดพบเหนกนบอยนก แตกยงมผใชกนอย
เร อยๆ คอ คำาวา At Home คำาน มทใชอยหลายทาง คบาวสาวทยงไมไดทำาการสมรส ประสงคจะแจงตำาบลบานทจะไปอยใหมใหญาตพนองเพอนฝงไดทราบ กอาจสงบตร At Home รวมไปกบบตรเชญงานสมรสได ดงน
13
แตคำา At Home น ยงมไดมความหมายแสดงวา อยบาน เทานน “ ”หากใชใหมความหมายวา ยนด ตอนรบ โดยออกเปนรปบตรเชญได บตร“ ”เชญแบบนกยงแบงออกไดอกเปน 2 แบบ โดยเขยนดวยตวเลกและตวใหญใหผดแผกกนไป เชน
เมอดเวลาในบตร กจะเขาใจไดทนทวาเปนงานรเซปชน แตผรบเชญจะตองมความสนทสนมกบ เจาภาพพอสมควร ขนาดเคยไปมาหาสรจกบานพกกนแลว หรอเจาภาพตองกวางขวางพอทเหนชอเจาภาพแลวกไปหาบานไดถกเสมอ บตรเชญอกแบบหนงกคอ
Major and Mrs. Jack Town
at HomeMonday, the eleventh of
July
Major and Mrs.Jack Town
At HomeMonday, the eleventh of
Julyat nine o’clock
Royal Bangkok Sports
Major nad Mrs.Jack Townat Home
Monday, the eleventh of Julyfrom five until seven o’clock
จะเหนจากบตรเชญแบบนไดวา คำา At Home มไดหมายถงการ อย“บาน หรอ รบแขกทบาน หาก” “ ” เปนการเชญไปในงานเตนร ำาทราชกรฑาสโมสร แขกกควรจะแตงกายชดราตรสโมสร ยงมระเบยบปฏบตตอไป สำาหรบบตรแบบนดวยวา จะตองพมพดวยตวอกษรเอนเสมอ
8. ขอพงระวง : การไดรบเชญไปรวมงานสงคม (Social Function) ไมวาเปนทางการหรอไมเปนทางการกตามถอวาเปนการเชญเฉพาะตวบคคล ตามหนงสอเชญ หรอตามบตรเชญ ไมวาการเชญนนจะระบตำาแหนงหรอชอของผรบเชญ ดงนนหากผรบเชญไมสามารถไปรวมงานได จะตองตอบปฏเสธเสมอไมสามารถจะสงผแทนไปรวมงานแทนได และไมควรถามเจาภาพวาจะใหใครไปแทนไดหรอไม เพราะจะเปนการแสดงวาไมใหความสำาคญตองานนน ทงนเวนแตจะมการระบในหนงสอเชญ หรอบตรเชญวาผรบเชญสามารถจดสงผแทนไปรวมงานได นอกจากนใหถอเปนหลกปฏบตอยางเครงครดวา ผรบเชญไมอาจนำาผอนทมไดรบเชญ
14หรอรองขอ/แนะนำาใหเจาภาพเชญแขกเพม(ไมวาจะเปนญาต มตรสหายทคนเคย ผตดตาม) ไปรวมงานไดเวนแตเจาภาพจะอนญาตไวลวงหนา กรณทผรบเชญมผตดตามไปดวยควรแจงใหผตดตาม ไมเขาไปใกลบรเวณงาน หรอ ไมตดตามไปถงหนาบาน เพราะจะเปนเสมอนวาเปนการบงคบใหเจาภาพตองเชญผตดตามนนเขาไปในบานหรอเขารวมงานดวยซงจะทำาใหเกดความไมสบายใจและเกดความไมสะดวกในงานนนเปนอยางยง อยางไรกดหากเจาภาพไมเชญผตดตามเขาไปในบานหรอในงานกไมถอวาเปนการเสยมารยาทแตประการใด9. ก�รตอบบตรเชญ :
พลตร พระยาอานภาพไตรภพ ไดเขยนไวในตอนหนงของหนงสอ การ“สมาคม ของทานวา ในการเชญเลยงนน ผไดรบเชญจะตองตอบเสมอวา ” “ตนจะไปในงานเลยงไดหรอไม และจะตองตอบภายในระยะเวลาไมเกน 48 ชวโมง นบตงแตไดรบบตรเชญเปนตนไป ยงตอบไดเรวกวานนกยงจะเปนการแสดงอธยาศยไมตรตอผเชญมากขน”
หนงสอวาดวยการสมาคมทชาวตางประเทศเขยนกนขน กมขอความตรงกนทงสนคอ หนงสอวา“ ดวยมารยาทสงคม ระบไววา กฎขอแรกในการ” “ตอบบตรเชญ กคอ ตองตอบโดยทนท และตอบในแบบฉบบเดยวกนกบทไดรบเชญ”
หนงสอ อารม ไวฟ กระบไวทำานองเดยวกนวา จะตองเขยนตอบรบ“ ” “หรอปฏเสธการเชญภายในเวลา 24 ชวโมง ถาลาชาไปเจาของงานคงจะยนดทจะเชญผอนทมมารยาทดกวามาแทนทานเปนแน”
ความมงหมายทจะใหตอบบตรเชญโดยทนท ไมวาจะรบเชญหรอจะขดของกตามยอมอยทวาหากม การเขาใจผดเกดขนในเรอง วน เวลาและสถานท กจะไดแกไขเสยกอนทจะสายเกนไป เปนเหตผลขอแรก ขอสองคอ เจาของงานจะสบายใจเมอไดทราบจำานวนแขกทจะมางานไดเสยแตเนน ถาบงเอญแขกทเชญสวนมากตดงานอนกจะไดบอกเลอนวนหรอเวลาหรอเชญแขกอนเพมเตมไดทนเวลาไมสายจนนาเกลยดเกนไป ขอสามกคอ เจาของงานจะไดจดโตะอาหารใหถกตองไดตามจำานวนแขกทตอบรบ หากมากนมากกอาจใชโตะใหญ หากมากนนอยกอาจใชโตะเลกธรรมดากได นอกจากนยงเปดโอกาสใหเจาของงานมเวลาพอหยบยมถวยแกวถวยชาม และชอนสอม ผาเชดมอ ผาปโตะ และอน ๆ มาใหพอกบจำานวนแขกไดอกดวย ทางดานการสงอาหารกควรทราบลวงหนาวาผไดรบเชญมางานสวนมากชอบอาหารอยางไร เจาของงานกจะมโอกาสจดไดถกกบ รสนยมของแขก เชน หากมชาวอสลามมารวมรบประทานอาหารดวย กจะไดเตรยมแทรกอาหารอสลามไวใหหากมชาวตะวนตกทเพงมาถงเมองไทยใหมๆ มารวมงานดวยกจะไดสงแกงเนอทมรสเผดนอยบดงนเปนตวอยางเหตผลถดไปกคอความลำาบากในการจดทนง ซงตามระเบยบพธการแลวถอวาเปนสงสำาคญทสด เพราะตองถออาวโสและถอความสำาเรจของงานเปนหลกในการจด ขอยกตวอยางวา ในงานดนเนอรหนง ถาจดใหคนหนงทพดไดแตภาษาองกฤษและฝรงเศส ไปนงตดกบแขกคนหนงทพดไดแตภาษาไทยอยางเดยวแลว กเทากบเปนการบงคบใหทงคตองนงเปนใบอยเปนเวลาไมตำากวา 1 ชวโมง ในขณะทแขกอนๆ ทงโตะสนทนากนอยางสนกสนาน และงานนนจะลงเอยดวยความสำาเรจแตนอย หรอจดลำาดบการนงไวสวยงามแลว แตครนถงเวลา
แขก คหนงกลบไมไปในงานนนเสยเฉยๆ เกาอกจะวางลง จะเลอนเกาอใหแขกถดไปชดเขา กจะทำาใหการจดคสนทนาเสยไปหมด
15เชนเดยวกนกบการออกบตรเชญ การตอบรบบตรเชญคงใชในรปบรษ
ทสามเปนหลก และยงเขยน ตอบดวยลายมอได กจะยงแสดงถงการคารวะตอผเชญมากกวาการตอบรบดวยพมพดด วธเขยนนนกควรจะรกษารปเดยวกนในบตรเชญไว เชน
หรอจะตอบปฏเสธกได ดงน
การเขยนตอบเปนภาษาองกฤษ กคงรกษารปการตอบเชนเดยวกบในภาษาไทย เชน
แตในการตอบปฏเสธนน มหลกพเศษไปกวาการตอบรบอยบาง กลาวคอ ตองใชความสภาพเหนอไป กวา เชน ตองเปลยนคำาวา their kind invitation เปน their very kind invitation และหากเปนไปได กควรจะใหเหตผลประกอบไปดวยสกเลกนอย และอาจตอบเปนรปรอยแกวกได เชน
พลตร อำานวย รกไทย และภรยาขอขอบใจ พนเอก สม ไพศาลพานช และภรยาทเชญรบประทานอาหารคำา ณ บานเลขท 17
ถนนเพลนจตตวนศกรท 8 พฤษภาคม เวลา 19.30 น.
และมความยนดไปรวมดวย
พลตร อำานวย รกไทย และภรยาขอขอบใจ พนเอก สม ไพศาลพานช และภรยาทเชญรบประทานอาหารคำา ณ บานเลขท 17
ถนนเพลนจตตวนศกรท 8 พฤษภาคม เวลา 19.30 น.
Major General and Mrs. Amnuay Rakthai
accept with pleasurethe kind invitation of
Major and Mrs. Howard James Johnstonto dinner
on Friday 3 June, at 7.30 p.m.3 Nana Tai, Bangkapi
Major General and Mrs. Amnuay Rakthai thank
Major and Mrs. Howard James Johnston for their very kind
invitation to a dinner on Friday 3 June at 7.30 p.m.
at 3 Nana Tai, Bangkapi but regret
16เหตผลททำาใหตองปฏเสธนน กอาจจะใชดงตวอยางขางตน หากจะไมอย
ในกรงเทพฯในวนทไดรบ เชญหรอหากรบเชญงานอนไวแลว หรอตดธระสวนตวหรอราชการอนเสยกอน กอาจใชประโยคทายดงตอไปนกได
……but regret that a previous engagement prevents their accepting.
สวนในโอกาสทมการเชญเดกไปในงาน เชน งานวนเกดเปนตน หากจะตอบรบเดกผรบเชญอาจจะ เขยนตอบรบดวยตนเองได โดยเขยนเปนแบบจดหมายรอยแกว แตหากจะตองปฏเสธแลว บดาหรอมารดาของเดกผไดรบเชญควรจะโทรศพทแจงไปใหบดาหรอมารดาของผเชญ พรอมดวยเหตผลสนๆ จะเหมาะสมกวา
ในเมอบตรเชญมไดบงไวใหตองตอบ กไมจำาตองตอบใหทราบทงรบและปฏเสธ แตใน บางโอกาส เชน ผมอาวโสสงกวาหรอมความสนทสนมกนเปนพเศษ หรอเปนครงแรกทไดรบเชญจากบคคลนนๆ ทงๆ ทไมไดบงใหตองตอบ กเปนการสภาพหากจะตอบใหเจาภาพไดทราบดวย
ขอพงไมควรปฏบต ในการตอบบตรเชญ คอ เมอไดตอบบตรเชญไปทางใดทางหนงแลว(ไมวาตอบ รบหรอปฏเสธ) ขอเปลยนแปลงการตอบนนในภายหลง โดยเฉพาะอยางยงเมอใกลวนงานอยางกระชนชดเพราะจะทำาใหเกดความยงยากในการจดงานนนโดยไมคาดคด หากไดเคยตอบรบไปงานใดแลวตองการปฏเสธในภายหลง จะตองมเหตผลสำาคญยงทมไดคาดหมายไวกอนหรอมเหตฉกเฉนกระทนหนจรงๆ เชน ปวยหนกหรอบคคลใกลชดเสยชวต และ จะตองมจดหมายหรอบตรตอบปฏเสธไป พรอมกบการขอโทษ โดยแสดงเหตผลอนสมควรยงนนดวย สำาหรบกรณทไดเคยตอบปฏเสธไปกอนหนาแลว ไมควรอยางยงและถอเปนการเสยมารยาทหากจะแจงขอเปลยนจากการปฏเสธเปนตอบรบในภายหลงเนองจากเจาภาพอาจจะไดเชญแขกอนทดแทนไปแลวอาจทำาใหมทไมเพยงพอ ทงนเวนแตจะมความสนทสนมอยางยงกบเจาภาพทงชายและหญงและควรจะสอบถามอยางสภาพกอนวาไดเชญแขกผใดทดแทนแลวหรอไม
หลกสำ�คญทพงจำ�อกประก�รหนงคอ ผทไดรบบตรเชญไปรวมงานสงคม (ไมวาจะเปนงานอยางเปนทางการ หรอไมทางการกตาม) สามารถพจารณาตอบรบหรอปฏเสธกไดโดยถอวาเปนสทธสวนตว ไมมพนธะผกพนใด ๆ ทจะตองตอบรบเสมอไป แตมขอยกเวนพเศษคอบตรเชญทประมขประเทศเปนเจาภาพ ม ธรรมเนยมปฏบตมาเปนเวลานานวา บตรเชญนนถอเสมอนวาเปนบญชา (COMMAND) ของประมขประเทศไมวาทานจะมภารกจหนาทหรอขอผกพนกบงานสงคมอนลวงหนาประการใด จะตองถอวาถกยกเลกหมด ทานจะตองตอบรบการเชญโดยประมขประเทศในทนท อาจมขอยกเวนสามารถปฏเสธไดกเพยงแตทานไมอยในประเทศ (หรอเมองทจดงานกรณทเปนประเทศใหญ) หรอปวยหนก หรอการเสยชวตของญาตสนท หรอกรณสำาคญยงจรง ๆ ทานไมสามารถตอบปฏเสธเพยงเหตผล “Regret, due to a previuos engagement” ได เปนอนขาด
หลกสดท�ยกคอ งานมงคล หรองานศพ ไมจำาเปนตองตอบ แตหากเปนการเชญไปในพธมงคลแลว เมอไมสามารถจะไปได ผไดรบเชญจะตองเขยนจดหมายแสดงความยนด หรออำานวยพรสงไปในวนงาน ไมใชสงไปกอนหรอภายหลง เวนแตจะมความจำาเปนเกดขนจรงๆ
----------------------------17
บทท 3ก�รจดเลยง
เมองานเลยงเสรจสนลงแลว ผทจะไดรบการตหรอการชมโดยตรง กคอเจาภาพหญงซงเปนความรสกของชาวตะวนตก เพราะถอวาแมบานจะตองเปนผรบผดชอบโดยตรงเกอบจะทกอยางกวาไดเกยวกบการจดเลยงครงนน นบแตการจดตกแตงบาน (หรอจดโตะอาหาร หากไปจดเลยงนอกบาน) การบรการ การปรงอาหาร(หรอการเลอกสงอาหารใหมรสวเศษและแปลกกวาปกต) การเลอกสรรเชญแขกทสนทนากนไดอยางรนเรงตลอดไปจนถงสมรรถภาพในการตอนรบแขกใหมความสะดวกสบายตลอดเวลานนดวย ในขณะเดยวกนกบทเจาภาพหญงจะตองเหนดเหนอยรบผดชอบอยรอบดาน เจาภาพชายจะเปนตวประกอบเทานน
งานเลยงควรจะเรมดวยการเลอกวนเวลาทเหมาะสม ถาไปเลอกเอาวนทตรงกบวนหยดราชการระยะ ยาว ผคนมกจะออกไปตากอากาศกนในตางจงหวด แขกทจะรบเชญมาในงานกคงจะมจำานวนไมมากเทาทคาดถาเปนวนฤกษดทคาดวาจะมการแตงงานหลายๆ ค กควรจะหลกเลยงวนนนเสย ดงนเปนตน
ก � ร เ ช ญ แ ข กถดไปกคอการเลอกเชญแขก ถางานหนงมแขกทเขากนไดอยาง
กลมกลนทงหมดงานนนกจะประสบความสำาเรจ จงมกจะถอเปนหลกประกนวา จะไมเชญดารานกพดมาในงานเดยวกนมากกวาหนงคน จะไมเชญผทเคยแสดงเปนอรตอกนอยางเปดเผยมารวมงานเดยวกน นอกจากนน การแตกตางกนอยางมากมายกยงเปนสงพงละเวน เชน ผมอาวโสสงสดกบผนอยในกระทรวง หรอองคการเดยวกน เหลาน เมอพจารณาตวแขกทจะเชญไวเรยบรอยครบจำานวนทตองการแลว กยงควรจะเลอกแขกสำารองไวอกสกสองหรอสามคสำาหรบ ชดเชยในกรณทแขกบางรายไมอาจรบเชญมารวมงานได
เมอไดจำานวนแขกแลวกควรจะไดหารอกบแมครว หรอหวหนาแผนกสงอาหารของโรงแรมทจะไป สงอาหาร เพอตกลงกนในเรองรายชออาหารไวแตเนน เพอใหแมครวมเวลาพอไปสงเนอสนในไวถาตองการจะเลยงเสตคเนอสนใน หรอจดซอเนอแกะเตรยมไวสำาหรบแขกบางรายทไมรบประทานหม อาหารทเอรดอรอยและจดทำาเปนพเศษ ยอมเปนสวนหนงจะชวยใหงานประสบผลสำาเรจไดงายยงขน
ก � ร จ ด โ ต ะ อ � ห � รเมอถงวนงาน ทกสงทกอยางควรจะเรยบรอย การจดโตะอาหารกเปน
สงหนงทมความสำาคญอย ไมนอย แมอาจจะจดเลยงไดหลายแบบ นบแตแบบบฟเฟต คอ แขกเดนไปตกอาหารจากโตะอาหารเอง แลวไปเลอกหาทนงรบประทานตามใจชอบ หรอไปนง ณ ทซงเจาภาพไดจดสำารองไวใหแลว ไปจนถงการจดเลยงแบบนงโตะทเปนกนเอง เปนแบบโตะยาวหรอโตะกลมจน หรออาจเปนแบบ formal ทมพธการครบครนกตามแตไมวาจะเปนการ
ช
เลยงอาหารแบบใดๆ คงมหลกการจดโตะอาหารทถอกนอยางเครงครดทวไปอยวา ทกสงทกอยางในโตะอาหาร หรอโตะบปเฟต“ จะตองจดวางไวใหเปน”ระเบยบเสยยงกวาการจดแถวทหาร ดอกไมหรอ
18ถาดผลไมหรอวตถอนใดทเรยกกนวา centerpiece กจะตองเอาเชอกมาวดใหอยกลางโตะจรงๆ ระยะตอ ระหวางจานจะตองอาศยเชอกวดชวยใหมระยะเทากนโดยตลอด วดระยะตอแลวยงตองไปยนเลงหางๆ ใหเหนวางเปนเสนตรงชอน สอม มดกตองมการสมดลยกนทงสองขางจาน ผาปโตะของงานแบบ formal กตองเปน ผาลนนขาว มผาสกหลาดรองขางใต ไมควรพบจบผาเชดปากใหเปนรปพสดารตางๆ ถวยแกวกควรจดหาแกวเจยรนยหรอเกลยงใสสะอาด ไมเปนแกวพมพดอกหรอลวดลายสตางๆ ควรขดเครองชอนสอมเงนใหเปนเงางามปราศจากกลนยาขดเหลาน
เมอจดโตะอาหารเรยบรอยแลว ไดรายชอแขกทตอบรบเชญมารวมงานครบถวนแลว กถงเรองการจด ทนงในโตะอาหาร หลกสำาคญของการจดทนงกคอ ตองถอวาสภาพสตรอาวโสสงสดจะตองอยทางขวามอของเจาภาพชาย สภาพสตรอาวโสลำาดบทสองจะตองอยทางซายมอของเจาภาพชาย สภาพตรอาวโสลำาดบทสาม จะตองอยทางขวามอของสภาพบรษทมอาวโสสงสด และมสภาพสตรลำาดบอาวโสทสอยทางซาย เรยงไปตามลำาดบดงน ตวอยาง เชน
(ช 1 หมายถงสภาพบรษอาวโสสงสด ญ 1 หมายถงสภาพสตรอาวโสสงสดเรยงไปตามลำาดบ)
ญ
ช
ช
ช
ญ
ญ
ช
ช
ญ
ญ
ญ
เจาภาพ
เจาภาพ
แขก
การจดทนงควรถอหลกสลบเพศไวเสมอหากทำาได การลำาดบอาวโสกเปนสงสำาคญถาจดทนงผดพลาด กอาจกอใหผรบเชญเกดความนอยเนอตำาใจ ยงเปนงานเลยงอาหารคำาแบบเปนทางการถงกบแตงกายเตมยศหรอราตรสโมสรดวยแลว กยงตองระวงเรยงลำาดบอาวโสใหถกตองทสด โดยจะตองรจกอาวโสของแขกแตละคนใหแนชด การเชญเอกอครราชทตและบคคลในวงการคณะทตมารวมงานดวย กอาจจะเปดดอาวโสจากสมด Diplomatic & Consular List ทจดพมพโดยกรมพธการทต กระทรวงการตางประเทศ ในหนา Order of
19Precedente ซงจะลำาดบอาวโสของเอกอครราชทตตางๆ ไว โดยถอเอาวนทเอกอครราชทตเขาเฝาถวายพระราชสาสนตราตงเปนหลก ในสมดเลมเดยวกนนน ยงมการแสดงลำาดบอาวโสของเจาหนาทภายในแตละสถานเอกอครราชทต ไวดวย ซงเราจะตองถอปฏบตตามอยางเครงครด จะไปเลอกทรกมกทชงหรอถอเอาความสนทสนมทางสวนตวมาใชในการจดทนงไมไดเปนอนขาด
ลำาดบอาวโสจะไดรบการยกเวนถาในโอกาสหนงมแขกเกยรตยศ (Guest of Honour) รวมอยดวย แขกเกยรตยศหรอสภาพสตรทมวยสงสด หรออาจเปนบคคลใดบคคลหนงทดวยเหตผลบางประการ เจาภาพประสงคจะยกยองขนเปนพเศษ เชน ผชวยทตฝายทหารจะเดนทางกลบเพราะพนหนาท ในงานเลยงอาหารคำาเปนเกยรตแกนายทหารผน (เลยงสง) กควรจดใหนง ณ ทนงของผมอาวโสสงสด หรอเมอเชญคบาวสาวทเพงกลบจากฮนนมนเปนครงแรกทบานของทาน เจาสาวกควรจะนงทางขวามอของเจาภาพชาย และใหมารดาของเจาสาวผนนนงอยทางซาย ดงนเปนตน
ในบางโอกาส เชน การจดโตะอาหาร 12 ทนง และมแขกเกยรตยศ กอาจจดใหแขกเกยรตยศ (ชาย) นง ทหวโตะ โดยเจาภาพหญงเลอนลงไปนงอยทางซายมอเสยทงน ดวยเหตผลทวา เพอใหสภาพสตรอาวโสสงสด (ไมใชภรยาของแขกเกยรตยศ) ไดรบเสรฟอาหารกอนเจาภาพหญง ดงตอไปน
ญ
ช ช
ช 2ญ
ช ญ
ญ
เจาภาพ
เจาภาพหญง
ภรยาแขก
ลำาดบอาวโสยงอาจมขอยกเวนไดอก เชนวา หากจะถอตามลำาดบอาวโสอยางเครงครดแลว กอาจจะ ตองจดใหสภาพสตรผหนงทไมสนทดภาษาองกฤษตองไปนงอยระหวางสภาพบรษ 2 ทานทตางไมพดภาษาอนใดนอกจากภาษาองกฤษกเทากบทานทำาใหสภาพสตรผนนตองไปนงทรมานกายอยอยางนอยกวา 1 ชวโมง กอาจจะลดหรอเพมลำาดบอาวโสเสยไดบาง โดยเลอนเอาผทพอจะคยเปนเพอนกบสภาพสตรผนนไดมา นงใกลๆ กควรจะแจงใหผทถกลดอาวโสไดทราบกอนเขานงในโตะ ผทถกลดอาวโสกควรจะอภย เพอชวยใหงานนนๆ ประสบความสำาเรจ นอกจากนน กยงมหลกอยอกขอหนงทวาสภาพสตรทสามมไดไปรวมงานนนดวย จะถกลดลงจากลำาดบอาวโสไปหนงขน
20นอกจากจะจดทนงโดยเจาภาพหรอเจาของบานนงทหวโตะทายโตะแลว
กยงนยมจดใหเจาภาพนง กลางโตะตรงขามซงกนและกนอกดวย แตไมควรจดใหนงคกน ทางดานเดยวกน ในกรณเชนน กควรจดใหแขกสภาพสตรอาวโสสงสด (หรอภรยาแขกเกยรตยศ) และอาวโสรองลงไปนงอยทางขวาและทางซายมอของ เจาภาพชาย จดใหแขกสภาพบรษอาวโสสงสด (หรอแขกเกยรตยศ) และอาวโสรองลงไปใหนงอยทางขวาและทางซายมอของเจาภาพหญง จดลดหลนและสลบเพศกนดงนไปตามลำาดบจนครบจำานวนทนง ในการจดโตะแบบนไมนยมจดใหสภาพสตรตองนงปลายสดโตะโดยไมมสภาพบรษนงปดหวโตะทายโตะอยดวย สยอมจดใหสภาพสตรตองนงตดกนเสยจะเหมาะสมกวาดงตวอยาง เชน
ช
หลกของการจดทนงแบบใหเจาภาพนงตรงขามกนตอนกลางโตะอาหารน จะไมเหมาะหากมแขก จำานวนนอย เพราะจะบงคบใหคสามภรยาหรอเจาภาพรวมตองนงเผชญหนากน กลาวกนวา ทำาใหไมกลาคย เพราะอกขางหนงคอยสบตาหามอย ดงนนกอาจพจารณาจดแบบตวอยางดานขวากได
การจดทนงทสะดวกใจในเรองลำาดบอาวโสกคอการจดแบบโตะกลม เพราะเขาใจกนวา โตะกลมทำา ใหทกคนมเกยรตเทาเทยมกน แตชาวจนยงถอเปนหลกอยางเครงครดอกวาทนงโตะกลมของแขกเกยรตยศจะ ตองหนหนาไปสประตทางเขาหองอาหารนน ๆ เจาภาพจะตองนงตรงกนขาม คอหนหลงใหแกประตทางเขาน เปนธรรมเนยมของจน รไวเมอจะตองจดโตะจนรบรองแขกชาวจน กคงจะไดรบการสรรเสรญทรจกธรรมเนยมเขาไดถกตอง
21โตะอาหารยงอาจจดเปนรปตวย ถาหองอาหารไมแคบเกนไปนก และม
แขกเปนจำานวนมาก แขก เกยรตยศและเจาภาพ จะนงกนเฉพาะสวนฐานดานเดยว นอกจากนนนงกนทงสองขางของปลายขาทงสองขาง ของตวย ถามการแสดงนาฏศลปประกอบการเลยงอาหารดวย แขกเกยรตยศควรจะนงหนหนาไปสเวทการ แสดง ดงตวอยาง เชน
ช 8
ญ 6
ช 4
ญ 2
เจาภาพชาย
ญ 1
(ภรยาแขกเกยรตยศ) ช 3
ช 5
ญ 7
ญ 3
ช 1
(แขกเกยรตยศ ชาย)
เจาภาพรวม
(เจาภาพหญง)ช 2
ญ 4
ญ 6
ช 4
ญ 2
เจาภาพชาย
ญ 1
ช 3
ญ 5
ญ 7
ช 5
ญ 3
ช 1
เจาภาพรวม (เจาภาพหญง)ช 2
ญ 4ช
เวทการ
0
0
0
0
0
0
22การจดคลายคลงกนน กมการจดโตะเปนรปตวท ซงจะจดใหเจาภาพและ
แขกเกยรตยศนงกนทางดาน หวของตวท ดงตวอยาง เชน(แขกเกยรตยศ,เจาภาพ)
0 0 0 0 0 0
(เจาภาพ,แขกเกยรตยศ)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
นอกจากนน กยงอาจจดโตะอาหารเปนรปตวอ หรอรปอนๆ เทาทรปของหองจะอำานวย และ ความจำาเปนทตองจดทนงใหแกแขกมจำานวนมากเปนพเศษ ดงตวอยางเชน
23หรอจดเปนรปตวอ แตแทรกขาเขาอกเพอใหจแขกไดมาก เพราะจะนงได
รอบโตะ ไมเวนดานใน เชน เดยวกบการจดทนงในโตะรปตวย เชน
แขก
แขก
ก�รจดทนงเมอไดลองจดแขกเขาทนงจนเหนวา ไมขดอาวโส ไมมแขกทตองนงเปน
ใบตลอดเวลารบประทานอาหาร เพราะไมสนทดในภาษาตางประเทศ ไมจดแขกทคยเกงสองคนไปนงใกลกนจนแยงกนคย หรอจดสองสาวทเคยชงดชงเดนเมอเขาประกวดนางสาวไทยไปนงใกลเคยงกนเหลาน เมอไดจดโตะอาหารเรยบรอยแลวกควรจะเรมวาง Place-cards ได ซงควรจะเปนบตรสขาว ไมควรจะเลกไปกวาขนาดสงนวครงยาวสองนว แตก ไมควรจะใหญโตมากมายนก เพราะมความตองการเพยงเขยนชอสกลของแขกทจะนง ณ เกาอตวนนหรอจะลง ชอตวไปกไดหากมแขก 2 คนทมชอสกลเดยวกน ในวงสมาคมกรงวอชงตนเขยนเพยงวา The President หรอ The Vice President หรอ The Thai Ambassador หรอ The Secretary of State หรอ Senator White หรอ Colonel Brown เพอหมายถง ฯพณฯ ประธานาธบด หรอ รองประธานาธบด เอกอครราชทตไทย รฐมนตรวาการ กระทรวงการตางประเทศ วฒสมาชกไวท หรอ พนเอก บราวน ตามลำาดบ เพราะเขาถอวาตำาแหนงเปนสงพง ยกยองและมเพยงบคคลเดยวเทานนในตำาแหนงหนงๆ เชน มประธานาธบดเพยงคนเดยว หรอมเอกอคร- ราชทตไทยในกรงวอชงตนเพยงคนเดยว จงไมจำาเปนตองเขยนชอของประธานาธบดหรอเอกอครราชทตไทย ลงในบตร Place-cards ดวย แตจะเขยนชอสกลดวยในกรณทมชอสกลหลายชอในตำาแหนงเดยวกน เชน ตำาแหนงวฒสมาชก จงเขยนวา วฒสมาชก ไวท เปนตน
สำาหรบในประเทศไทยเรา ไดมการนยมเขยนคำาวา ฯพณฯ ลงในบตรนดวย เชน จะเขยนวา H.E. The French Ambassador สำาหรบเอกอครราชทตฝรงเศส
24บตรดงกลาวน จะตองวางใหเปนแถวตรงและมระยะตอเทาเทยมกนดจ
เดยวกบการวางจานและชอน สอม เจาภาพบางคนมแทนเงนเลกๆ สำาหรบเสยบบตรน กจะดสวยงามดถาจดเครองเงนลวนทงโตะ ถาไมม แทนกตอง
ใชบตรแบบพบครงวางแทนได แตจะตองคอยระวงใหกางออก สมำาเสมอกน อยาใหบตรเลกๆ น ไปทำาลายการจดโตะอาหารทสวยงามเสยได
เมอวางบตรชอครบถวนแลว เพอใหแขกสามารถทราบลวงหนากอนเขาโตะวาทนงของตนอยทศทาง ใด เพอปองกนการสบสน โดยเฉพาะในเมอมแขกจำานวนมาก กควรจะมผงทนงวางไวใหแขกดไดสะดวก เชนอาจเขยนผงทนงลงบนกระดาษแขงใหเรยบรอยและสวยงาม แลวยนใหแขกดกนตอๆ กนไป หรอจะจำาลองโตะอาหาร แลวพมพชอแขกลงในบตรเลกๆ เสยบหรอวางลงมกระจกใสทบ ตงโตะจำาลองนไวในทและมแสงสวาง เพยงพอทแขกจะเดนไปดไดโดยสะดวก ไมควรเขยนชอแขกใหเลกจนเกนไป หรอวางโตะจำาลองหรอผงทนงตำาเกนไป จนแขกตองกมลงอานดวยความลำาบาก ในกรณทมแขกจำานวนมาก กอาจจะจดพมพรปโตะอาหารในบตรเลกๆ กาทนงของแขก แตละคนไวแลวใสซองมอบใหแขกกอนเขาโตะอาหารกได เชน
การทราบผงทนงกอนเขาโตะอาหารน จะเปนการชวยใหแขกทราบดวยวาสภาพสตรผใดจะนงทาง ขวามอของตน เมอเรมเขานงทโตะอาหาร กยอมเปนหนาทของสภาพบรษผนนทจะเชญสภาพสตรผนงทางขวามอของตนไปเขาทนง
เ จ � ภ � พ ห ญ งเมอกอนถงเวลาเรมงานประมาณ 10 นาท เจาภาพหญงควรจะพรอมท
จะยนคอยตอนรบแขก โดยม เจาภาพชายยนอยใกลๆ แตไมชดจนถงกบยนตดกนแบบตงแถวรบแขกในงานรเซปชนทมการแนะนำาใหแขก รจกกบผมาใหม ถาเปนงานเลยงอาหารคำาในบานหลงใหญมหองรบแขกมหวหนาคนใชครบครน เจาภาพหญงกควรไปยนคอยทางเขาหองรบแขก ใหหวหนาคนใชเปนผคอยตอนรบแขกทประตบาน ถาเปนบานขนาดเลก และไมมคนรบใชเจา
ประตเขา
ภาพหญงควรจะเปนผรบแขก ณ ประตบาน เมอแขกมาถงกใหทกทายและสมผสมอดวยทกคน การทกทายแขกในตอนน เจาภาพหญงจะหยบเรองใดมาสนทนากไดทงสน นบแตกลาวตอนรบเพยง
25สน ๆ วา I am so glad you could come! หรอกลาวชมแขกในการยอมเสยสละมารวมงานทง ๆ ทมงานยงมาก เพราะเหนตอนรบแขกเมองทางขาวโทรทศนเมอคนทแลวหยกๆ ไปจนถงกลาวชมแขกทแตงตวอยางสวยงาม How lovely you look and what an adorable dress you have on ! กได ขอสำาคญกคอ เจาภาพหญงจะตองทกทาย กบแขกทเขามาถงทกคน ดวยความยมแยม ดวยการสมผสมออยางตงใจเพอใหแขกทเดนเขามารสกไดทนทวาไดเขามาสการตอนรบอยางอบอน และไดรบเกยรตและความเอาใจใสจากเจาภาพเทาเทยมกนทกคน หลงจากนน เจาภาพชายทยนอยไมไกลนกกจะเดนเขามาสมผสมอดวย ตอจากนน แขกอาจจะเดนเขาไปสหองรบแขกเพอทกทายสนทนากบแขกผทตนรจกอยกอนแลวไดทนท หากยงหนาใหมอยกเปนหนาทของเจาภาพชายจะ แนะนำาสภาพบรษตอสภาพสตรตามทกลาวมาในบทกอนแลว
ในการแนะนำาแขกตอไปหลงจากทเจาภาพหญงไดตอนรบแลวนเพอใหแขกตางรจกกนดขน และจะ ไดมเรองพอสนทนากนใหถกตองและเปนทนาสนใจ จงควรจะไดหยบยกสงทดทงามของแขกผหนงใหผอนได ทราบ เชนแนะนำา คณพรศรครบ ผมใครขอแนะนำา พลตร อำานวย รกไทย ทานเพง“กลบจากการประชม อาเซยนทประเทศมาเลเซยมา เพอเปดโอกาสให”แขกทเพงจะรจกกนใหมไดมเรองคยกนพอสมควร อยางนอยกไดฟงทานเลาเรองการประชมทคนไทยเราไมคอยทราบเทาใดนก แตกตองระวงไวเสมอวา แขกบางคนอาจไม ชอบการเปดเผยตนเองเทาใดนก หากไปแนะนำาความเปน
ผชำานาญการ ขน นอกจากเจาตวจะไมคอยพอใจ “ ” แลว แขกบางคนอาจจะโจมต มากกวา สรรเสรญ กเปนได ขอสำาคญอยทวา เจาภาพจะตอง“ ”พยายามใหแขกทกคนรสกวาตนไดรบการเอาใจใสเทาเทยมกน
ตลอดเวลาเหลาน เจาภาพชายคงทำาหนาทเปนเพยง ตวประกอบ คอ“ ”ยนอยใกลๆ ภรยาทจะคอยรบ แขกทเดนเขามาเปนคนแรกเจาภาพชายจะมหนาทคอยชำาเลองดและไมยอมใหแขกคนใดคนหนงตองยนอยโดดเดยวไมมผสนทนาดวย โดยพาไปแนะนำาใหรจกกบแขกผอนทคดวาจะพอคยกนได แลวกกลบมายนอยใกลๆ ภรยาของตนตอไป
สภาพของงานในตอนน จะมองเหนภาพไดวา เกอบจะตองยนคยกนอยทกคนทงนเนองจากเจาภาพ หญงจะตองยนคอยตอนรบแขกอย จงไมควรจะมแขกสภาพบรษคนใดนงลงได แมแขกสภาพสตรอนๆ มสทธ นงไดโดยไมเสยกรยา แตกจะดเคอะเขนถาแขกสภาพสตรจะนงคยกบแขกสภาพบรษทตองยนอย สวนมากใน งานเลยงอาหารคำาเชนนแขกทงหมดจงมกจะยนคยกนจนกวาจะเขานงในโตะอาหาร
สมมตวาเปนงานเลยงอาหารคำา โดยเจาภาพมฐานะมนคง มคฤหาสนพำานกใหญโต มผรบใชครบครน หวหนาคนใชควรจะเปนผนบจำานวนแขกเสมอ เมอเหนวามากนครบจำานวนทตอบรบเชญแลว กตองรบไป สอบถามพอครววา อาหารจะพรอมไดเมอใดเมอนดหมายเวลากนเรยบรอยแลว หวหนาคนใชกควรจะนำาความ แจงใหเจาภาพหญงไดทราบถาเจาภาพเหนดวยกบเวลานน เปนตนวา ออกบตรเชญแขกไวเวลาทมครง และ อาหารจะพรอมเวลาสองทมครง กดเหมาะสมดทแขกสวนมากไดสนทนา ไดดมเหลากอนอาหารกนพอควร ก อนญาตใหหวหนาคนใชดำาเนนการได เมอใกลถงเวลาสองทมครง หวหนาคนใชจะตรวจโตะอาหารวาเปนทเรยบรอยครงสดทาย เปนผจดเทยนไข วางเชงเทยนไวทโตะอาหาร แลวเดนไปในหองรบแขก คำานบเจาภาพ
26หญง แลวกลาวเบาๆ วา Dinner is served ถาเจาภาพหญงสบตาหวหนาคนใชอยกอนแลว กเพยงแตคำานบเฉยๆ โดยไมตองกลาวอะไรเลย
ก�รเข�โตะอ�ห�รเปนหนาทของเจาภาพชายทจะแจงใหแขกทราบวาจะเรมรบประทาน
อาหารกนโดยไปเชญแขกเกยรตยศหญงและพาเดนเขาสโตะอาหาร แขกอนๆ จะตามเขาไปเปนคๆ โดยถอวาเปนหนาทของแขกชายทจะไปเชอเชญแขก
หญงทจะนงทางขวามอของตนไปสโตะอาหาร มหลกเกณฑอยเพยงวา เจาภาพชายนำาแขกเกยรตยศ หญงเขาสโตะอาหารกอนผอนและเจาภาพหญงจะเปนผเขาสโตะอาหารหลงสด เปนหนาทของหวหนาคนใชท จะตองคอยบอกแขกทเดนไปในหองอาหารวา คใดใหไปทางซาย คใดควรจะเดนเขาโตะอาหารทางขวา แลวไป ยนอยหลงเกาอของเจาภาพหญง เพอคอยเลอนเกาอใหเขานง จงจะเหนไดวา แขกชายจะยนอยหลงเกาอแขกสตรเปนคๆ เพอคอยเลอนเกาอใหนง เจาภาพชายกคงยนอยเบองหลงแขกเกยรตยศหญง มเจาภาพหญงเทานนท แปลกไป โดยมหวหนาคนใชรอคอยเลอนเกาอใหอย ทงน กเพอจะใหเกยรตแกแขกเกยรตยศนนเอง ในกรณทม คนรบใชจำานวนมาก กอาจเขามาชวยเลอนเกาอแทนแขกชายได
เจาภาพหญงคงทำาหนาทเปน พระเอก ตอไป หากหวหนาคนใชเปนคน“ ”คลองงาน เจาของบานกคงจะเบาใจไมตองพะวงเรองการเสรฟอาหารเทาใดนก คงทำาหนาทของตนตอไป โดยมหลกวา จะตองใหความเอาใจใสแกแขกของตนทกคนเทาเทยมกน ถาคนครวทำาชามตกแตกเสยงเปรองปราง เจาภาพหญงคงนงรบประทาน อาหารหรอคยกบแขกตอไปคลายมไดยนเสยงนนๆหรอเปลยนสหนาไปเพราะหวงวาใบทตกแตก จะเปนชาม โถแกงลายครามเกาแกหรอไม ถาแขกทำาแกวนำาหก เจาภาพหญงคงเพยงแตสนกระดงเรยกคนใชมาสงเบาๆ ถา มคนใชยนอยใกลๆ กเพยงแตหนไปสงอยางปกตใหนำาแกวมาสบเปลยนใหม (ซงจะไดรบการใหอภย ถาไมม แกวเขาชดกนมาสบเปลยน)
แ ข ก ท ม � ส � ยมกจะถอปฏบตทวๆ ไปวา จะไมรอแขกคนใดคนหนงสายเกนไปนก การ
รอแขกสกคนหนงนานเกน ไป จะทำาใหแขกอนตองยนดมเหลานานเกนควรจนเมอยขาหรอมนเมา ทจะมอาการหนกขนเพราะจะตองดมเหลาไวนเพมเตมอกในโตะอาหาร นอกจากนนกยงจะทำาใหอาหารทตกลงสงเตรยมไวสำาหรบเวลาอนควรเยนชดมากเกนไปอกดวย เมอแขกทมาสายเดนทางมาถง หวหนาคนใชจะพาเขาสหองรบประทานอาหาร แขกผนนควรจะเดนตรงไปทกทายเจาภาพหญงแตผเดยว เจาภาพหญงจะเพยงแตยนมอใหจบโดยไมลกขนยนเมอขอ โทษเพยงสองสามคำาแลว แขกผมาสายกควรจะเดนเขาสทนงของตน
อยางเงยบๆ อาจเรมรบประทานอาหาร นบแตจานแรกไป หรอจะแจงคนรบใชใหเสรฟอาหารเชนคนอนกไดทงสน เหตผลทเจาภาพไมยนขนตอนรบ แขกทมาสายน กเพอปองกนมใหแขกชายอนตองพลอยลกขนยนตามไปดวยทงโตะอาหารนนเอง
27ก � ร ล ก อ อ ก จ � ก โ ต ะ อ � ห � รเมอเสรฟของหวานซงเปนจานสดทายของอาหารคำามอนนแลว เมอเจา
ภาพหญงสงเกตเหนวาแขกทก คนหยดรบประทานกนแลว กควรจะมองตรงไปขางหนาเพอสบตากบแขกหญงสกคนหนง แลวจงคอยๆ ลกขนยน แขกหญงทเจาภาพหญงสบตาดวย กควรจะลกขนยนตามเปนคนทสอง จากนนทกคนกควรจะยนขน แขกชายควรจะเชอเชญแขกหญงคสนทนาทนงอยทางขวามอนนไปสหองนงเลน แลวกมศรษะลงเลกนอยเพออำาลาไปรวมสนทนากบแขกชายอนๆ พรอมกบเจาภาพชาย ณ หองทจดไวโดยเฉพาะ จะมการสนทนากนไดครกครน และเปนกนเองไดเปนครงแรก เจาภาพชายจะชกชวนดมกาแฟ และเหลาหลงอาหาร สบบหรหรอซการ (ในปจจบนถอเปนมารยาทวาการสบบหรหรอซการ เปนการรบกวนบคคลขางเคยง ดงนนแขกจะสบบหรหรอซการไดตอเมอ เจาภาพกลาวเชอเชญกอน และไมควรสบบหรหรอซการในหองปดทบหรอหองทใชเครองปรบอากาศ) และสนทนากนอยครงชวโมงเปฯอยางชา แลวกพากนไปรวมสนทนากบแขกหญง ณ หองนงเลน หรอหองสมดหรอหองอนใดทจดไว ในระหวางทแขกขายแยกกนไปอย ณ อกหองหนงนน แขกหญงกจะรบประทานกาแฟดมเหลาหลงอาหาร หรออาจสบบหร ดวยเมอเจาภาพหญงเชอเชญกอนเชนกน
องกฤษมวธปฏบตคอนขางแปลกไปเลกนอย และดจะเปนทนยมกนทวไปไมเฉพาะแตในวงชาว องกฤษเทานน กลาวคอ เมอเจาภาพหญงจะเชอเชญใหลกออกจากโตะอาหารโดยตนเองนำาขนกอน กจะพาแขกหญงตรงไปยงหองทจดไวโดยเฉพาะ หรอพาขนไปยงหองนอนของตน เพอเปดโอกาสใหแขกหญงดมกาแฟ หรอเหลาหลงอาหาร หรออาจสบบหรภายในหอยนอนนน จะไดคยกนภายในวงสภาพสตร หรอเขาหองนำาหรอ ผดแปงแตงหนากนตามสะดวก ในขณะทแขกหญงพากนลกขนและเดนออกจากหองอาหารไปแลว แขกชายจงพากนนงลงชดกนเขไปเพอรวมวงสนทนา ดมกาแฟ เหลาหลง
อาหาร (ลเคอร) หรออาจสบบหรหรอซการเมอเจาภาพเชอเชญ ไปจนกวาจะถงเวลาอนควรทจะไปรวมวงสนทนากบแขกหญงทควรจะลงมานงกนทหองนงเลน หรอหองใดหองหนงทเจาภาพไดจดเตรยมไวเพอนงสนทนากนอยจนกวาจะอำาลากลบ
ก � ร อ ำ� ล � ห ล บเปนหลกนยมปฏบตกนทวไป ทแขกเกยรตยศจะตองอำาลากลบเปนคน
แรกหรอคแรกทสดเมอถงเวลาอนควรแลว จงจะเปดโอกาสใหแขกอนๆ พากนอำาลากลบไดบาง แตหลกนยมดงกลาวนไมคอยจะเครงครดนก เสยแลว จงไมคอยมผถอสาวาผดมารยาทหากแขกผใดผหนงจะขออำาลากลบกอนแขกเกยรตยศ ขอพงสงเกตมอยวา ถามผเรมอำาลากลบกมกจะทำาใหแขกอนเรมขอลากลบบาง กเทากบวาผอำาลากลบคนแรกนน เปนผเรมปดงาน เปนหนาทของคนแรกทจะขออำาลากลบทจะตองตดสนใจวาถงเวลแลวหรอยงทควรจะขอกลบ เจาภาพเขาอาจจะประสงคใหแขกสงสรรคกนตอไปกได
ในการอำาลากลบนน ไมจำาเปนจะตองกลาวขอบคณเจาภาพใหมากมายจนดจะเกนความจำาเปน สวน มากจะกลาวเพยงวา Good night. Thank you so much. หรอ Thank you for asking for us. Good night! หรอ Thank you for a very pleasant evening. กไดทงสน และกไมควรจะกลาวอะไรมากไปกวานนอกนอกจากวาเปนแขกทมาสายจนแขกอนๆ เขาเขานงทโตะอาหารกนเรยบรอยแลว เมอจะกลบกควรจะไดกลาวขอโทษเจาของ
28บาน หรอเจาภาพอกสกครงหนงดวยถอยคำาสนๆ ในการจบมออำาลากลบนน เมอแขกกลาวคำาขอบคณ ดงประโยคขางตน เจาภาพหญงกไมควรจะกลาวอะไรมากไปกวา I am glad you could come ! หรอ It was nice to see you again. กเปนการพอเพยงแลว หากเปนการเลยงอาหารคำาทไมมพธรตอง หรอเปนงานระหวางคนหนมคนสาว หรอระหวางเพอนฝงกอาจจะกลาวอำาลาเพยง Good night, and thank you so much, หรอจะกลาวใหไพเราะวา Good night. it was just
wonderful ! กมากมายพอแลว ซงเจาภาพกไมควรจะกลาวมากไปกวาคำา Good night !
ในประเทศอเมรกาใตและหลายประเทศในยโรป แขกทไดรบเชญไปรบประทานอาหารคำาเปนครง แรก มกจะสงกระเชาดอกไม พรอมบตรขอบคณ ไปใหแกเจาภาพหญงในวนรงขนโดยทนท นอกนนอาจจะมจดหมายขอบคณสนๆ สงไปใหเจาภาพกยอมเปนการแสดงออกทสวยงามมาก
ก�รเลยงอ�ห�รกล�งวนงานเลยงอาหารกลางวนแบบ formal กคงคลายกบการจดเลยง
อาหารคำา แตลดพธการลง นบแตการ เชญกอาจจะออกจดหมายเชญไดโดยใชคำาพดเปนบรษทหนง ซงควรจะใชคำาวา Lunch (แทนคำาวา Luncheon ทเหมาะกบการเชญโดยใชถอยคำาเปนบรษทสาม) ตามปกตแลว การจดเลยงอาหารกลางวน มกจะมสตรเปน เจาภาพและเชญกนในวงสภาพสตรเทานน แตในปจจบนวงธรกจไดรบเอาการจดเลยงอาหารกลางวนมาใชเสยจนเปนของธรรมดา
เมอแขกไปถง เจาภาพหญงมกจะนงคยกบแขกอยในหองรบแขกทอาจมองเหนทางเขาไดถนด และจะลกขนไปทกทายกบแขกทเขามาใหม หรอสบเทาเขาไปตอนรบแขกหากยนอยกอนแลว และกลาวเพยงวา I am delighted to see you. หรอ I am so glad to see you. แลวพาแขกไปแนะนำาใหรจกกบแขกอนๆ ตอไป
เมออาหารพรอมแลว หวหนาคนใชกเพยงแตเดนมากมศรษะคำานบเจาภาพหญง หรออาจจะกลาวขนดวยเสยงปกตเพอจะใหแขกอนไดยนดวยวา Luncheon is served. กไดทงสองทาง ถามแขกเกยรตยศ เจาภาพหญงกไปเชอเชญใหเขานงทโตะอาหาร โดยตนเองเดนคยไปขางๆ แขกอนคงเดนทะยอยตามไปตามลำาพง แขกชายกคงเดนไปกบผทตนคยอยกอน ไมจำาตองไปเชญแขกหญงทจะตองนงอยทางขวามอของตน เชนในงานเลยงอาหารคำา จะยกเวนกเพยงในกรณทผสงอายรวมวงอยดวย และการใหแขนเพอเดนเกาะไปสโตะอาหารนน กเพอกนการสดดหกลมมากกวาเปนพธการ
สวนมากไมนยมวางเชงเทยนในโตะอาหารกลางวน เพราะถอวามแสงสวางเพยงพอแลว โตะอาหารกไมจำาเปนตองทำาการประดบ ไมตองใชผาปโตะ
ลนนขาว มสกหลาดรองเชนโตะอาหารคำา หากใช place mats วางแทนกจะดสวยงามกวา รวมทงผาปโตะสตางๆ ทมผาเชดปากเปนชด หรอใชชดผาปโตะลายฉลกไดทงสน หากมองเหนวากลางโตะดโลงเกนไป กอาจจะวางแจกนดอกไมขนาดเลกพอสวยงามได แตไมควรจะประดบประดาจนกลายเปนโตะอาหารคำาไปเสย
29ก�รจดเลยงแบบบฟเฟตในปจจบนมผนยมจดเลยงอาหารคำาแบบบฟเฟตกนมาก เพราะไมตอง
พะวงเรองการเสรฟ เพราะคน ใชทดหายาก อาจเชญแขกไดมากกวาแบบอน และการมอาหารใหเลอกตกตามชอบใจหลายอยางนน เหมาะสมกบบางสงคมทคละกนหลายชาตหลายศาสนา เปนตน
วธจดโตะบฟเฟตกคอ เลอนเกาอออกใหหมด เพอใหแขกเดนตกอาหารกนไดสะดวกรอบโตะ ถาหากหองไมกวางขวางพอ กอาจจะเลอนโตะอาหารเขาชดฝาดานหนง เพอขยายเนอทในหองอหารใหกวางขน สม ความสำาคญมากในการจดโตะบฟเฟต นบแตแจกนดอกไมทอาจใชกระเชาผลไมเปน centerpiece แทนกได ถาหาดอกไมสสดงาม ๆ ไมได ภาชนะทจดไวใสอาหารกควรจะใหมสตาง ๆ กนใหแลดงดงามมชวตชวา เชน ใชหมออนอาหารทองแดง เพอใหสทองแดงไปตดกบโถแกงลายครามทออกสนำาเงน กระเชาผลไมกควรเลอกผลไมสสด ๆ เชน กลวยหอมสเหลอง องนสมวง แอปเปลสแดง เงาะสแสด ปนกบพวงมะไฟสนวล แมกระทงอาหารกควรจะใหมสสวยๆ เปนสงสำาคญเทากบรสของอาหารดวย เชน ใชมมะเขอมวงอบในจานเปลหนง เพอใหตดกบจานเปดอบทมชนสบปะรดสทองประดบรอบ ๆ ดงนเปนตน อาหารหลกควรจะจดวางไวทางปลายโตะทงสองขา เพอใหแขกเดนไปตกไดทงสองทางและโดยสะดวกมากกวาใหอยเขาไปขาในโตะ
เจาภาพอาจจะจดใหแขกนง 4 คนตอโตะขนาดโตะบรดจหนงตว หรอ 6 หรอ 8 คน ตอโตะขนาดโตะบรดจตอกนเขา 2 ตวเปนอยางมาก ถาไมวางชอไวแตละทนง เจาภาพกควรจะชชวนหรอเชอเชญใหแขกเขานงในโตะหนงทคาดวาจะคยกนไดถกคอ หรอผนนเปนนกฟงทอดทนพอทจะนงฟงนกพดผหนงในโตะเดยวกนได แตกไมควรจดทนงใหมการแบงแยก เชนบงวาโตะน
เปนโตะนกเรยนเกาเทพศรนทร หรอโตะนตองพดภาษาฝรงเศสอยางเดยว เปนตน
เจาภาพหญงจะเปนผไปเชญแขกเกยรตยศ หากม ใหเขาไปตกอาหารเปนบคคลแรก แขกอนมหนาท โดยปรยายทจะชวยเจาภาพใหงานนนประสบความสำาเรจ อาทเชน เมอเหนสภาพสตรผหนงนงเฉยอย กอาจจะเดนเขาไปถามอยางสภาพ Can’t I get you something to eat? ถาไดรบคำาตอบไมปฏเสธเปนอยางอน ผถามก ควรจะเดนไปตกอาหารนำามาใหเทาทตนคาดวาจะเปนทถกปากของผรบประทาน ถาเจาภาพหญงสงเกตเหนมแขกคงนงเฉยอย และทโตะอาหารมทวางพอทจะเดนเขาไปตกอาหารไดแลว กอาจจะกลาวเชญใหไปตกอาหารเสยทวา Please go into the dining - room and help yourself to what you like.
ในบางโอกาสทพนทจำากด เจาภาพอาจจะจดโตะใหแขกนงเทา ๆ กนประมาณ 8 ถง 10 คน เมอเชญ แขกเขานงเรยบรอยแลว เจาภาพหญงจะเปนผไปเชญแขกทงหมดในโตะหนงใหลกขนไป ตกอาหาร เจาภาพชายมหนาทดแลคอยใหแขกในโตะอน ๆ มเครองดมพอเพยง หรอเดนไปสนทนากบแขกในโตะตางๆ เมอแขกในโตะหนงตกอาหารและกลบเขาทนงเรยบรอย และเจาภาพหญงตรวจดแลใหเตมอาหารทขาดพรองไปเรยบรอยแลวกจะไปเชญแขกในโตะถดไปใหลกขนไปตกอาหาร และคงปฏบตเชนนไปจนครบจำานวนแขก
การจดเลยงแบบบฟเฟตเปนทนยมกนแพรหลายทวไป บางงานจดงานเลยงโดยจดโตะบฟเฟต อยางมโหฬาร แขกแตงกายดวยชดราตรสโมสรไปจนถงงานเลก ๆ ทบานของใครสกคนหนง แขกแตงกายกนดวยเสอสปอรต ทงนกเนองจากสงคมในปจจบนคละปนกนมากเขา จนเจาภาพไมแนใจวา ถาจดเลยงอาหารชด
30หนงทเสรฟกนในโตะอาหาร ซงมเนอหมแขกอาจจะรบประทานไมได เพราะเปนการละเมดขอหามของศาสนากมใชวาจะไมรบประทานเนอหมไปเสยทกคนกหาไม แขกรบเชญคนหนงอาจจะรบประทานเนอหม คนหนงอาจจะรบประทานเนอวว แตอกคนหนงอาจจะไมรบประทานเนอสตวใด ๆ เลย แมแตกงหรอ ป ปลา และ บางคนกเครงครดเสยจนจะรบเชญไปงานตางๆไมคอย
ได การเชญรบประทานอาหารแบบบฟเฟตจงเปดโอกาสใหเจาของบานเตรยมอาหารไวหลายอยางทแขกไปเลอกตกเอาเองได นอกจากนนแลวการจราจรในปจจบนทคบคง ยงเปนอปสรรคอกขอหนงททำาใหแขกรกษาเวลาไปงานเลยงกนไมไดเสมอไป ยงเปนผทมหนาท เกยวของกบชาวตางประเทศดวย คนหนง ๆ ตองรบเชญไปในงานหลายงาน งานหนงกอยหางจากอกงานหนงคนละมมเมอง บงเอญมการตดขดอยางกระทนหนทถนนสายหนงกตองกลายเปนผเสยมารยาทไปเสยแลวโดยไมตงใจ การเลยงแบบบฟเฟตจงชวยจดการเสยมารยาทขอนไปเสยได เพราะแขกอาจไปสายจนกระทงแขก ตกอาหารไปเขาโตะกนแลว กยงไมนาเกลยดสกเทาใดนก
ในงานเลยงแบบบฟเฟตนน เจาภาพควรจะลกขนตกอาหารเพมอกเปนครงท 2 แมวาตนเองอาจจะอมแลวกตาม ทงนเพอเปนการนำาทางใหแขกบางคนทยงไมอมไดมโอกาสลกขนไปตกอาหารเพมไดโดยไมรสกเคอะเขน
ง�นเลยงรบรอง (Reception)การจดงานเลยงรบรองชนดนกระทำาในโอกาสฉลองวนชาต การตอนรบ
และแนะนำาบคคลสำาคญ หรอ สำาหรบในวงการทตในโอกาสภายหลงทเอกอครราชทตไดยนสาสนตราตงแดประมขของประเทศนนแลว ใน กรณหลงนอาจจะกระทำาไดโดยตงเอกอครราชทตเองและภรยาเปนเจาภาพ หรอคนทสองรองจากหวหนาคณะ ทตจดขนเพอตอนรบเอกอครราชทตใหม ในบางประเทศมระเบยบกำาหนดไวตามตว เชน เอกอครราชทตทยน สาสนตราตงแดประมขของประเทศแลว จะตองจดงานเลยงรบรองขนในโอกาสนนในตอนเยน โดยเชญบคคล ในคณะทตและบคคลสำาคญของประเทศทสถานทตตงอยมารวมในงานเพอทำาความรจก ในการเชญแขกมาใน งานรบรองน ถงแมจะเชญคนเปนจำานวนนอยกตองเชญค คอ เชญทงสามและภรยา
การจดงานรบรองเชนน ในทกกรณมการเสรฟเครองดมทงเครองดมทไมมแอลกอฮอล (soft drink) และสราหลาย ๆ ชนด เชน สราผสมวสกและสราชนดอน ๆ และเครองแกลมหลาย ๆ ชนด และอาจมอาหาร รอน เชน ไสกรอก เนอยาง แฮมอบ canape ชนดตาง ๆ และเครองแกลมประเภทถวทอด มนทอด เพอใหแขก เลอกเครองดมและกบแกลมไดตามความพอใจ ในการรบรองซงเชญแขกเปนจำานวนมากการบรการโดยพนกงานบรการอาจ
เปนไปโดยไมทวถง ตองมบารเหลาและโตะใหญสำาหรบวางกบแกลมภายในหองรบรอง เพอใหแขกเลอกเครองดมและรบประทานโดยชวยตวเอง ในขณะเดยวกนฝายเจาภาพกจะตองพยายามใหพนกงานบรการชวยเหลอแขกอยางเตมท ในโอกาสนควรมบหรไวรบรองดวย เจาหนาทระดบรองลงมาซงเปน ฝายเจาภาพทไดรบเชญมาในงานถอเปนหนาทโดยตรงทจะตองคอยเปนหเปนตาแทนเจาภาพ ดแลความเรยบ- รอยและชวยตอนรบแขก
31ก�รเลยงรบรองแบบ Vin d’honneurในระยะหลงนนโยบายใหการจดเลยงรบรองทเรยกวา Vin
d’honneur ในโอกาสงานวนชาตโดย เจาภาพเปนผชายคนเดยว แขกทไดรบเชญกมเฉพาะผชาย งานจดขนในเวลากลางวน ตงแตเวลา 11.00 น. เปนตนไป ถงเวลาประมาณ 13.00 น. ทงน เพอความสะดวกและประหยด เพราะคนทไดรบเชญมจำานวนไม มาก วธการเลยงรบรองแบบ Vin d’honneur น ในปจจบนสถานเอกอครราชทตตางๆ นยมจดในโอกาส วนชาตมากขน แมสถานเอกอครราชทตบางประเทศยงจดแบบ Reception อยกตาม
ตามปกตงานเลยงรบรองไมวาในกรณใด ๆ ใชเวลาประมาณ 2 ชวโมง แตในสถานการณท จำาเปนอาจ จะทำาใหตองเลอนเวลาออกไปกได เชน ในกรณทมแขกรบเชญเปนจำานวนมาก เพอแนะนำาใหรจกกบแขก เกยรตยศจำาเปนตองขยายเวลาออกไป ในกรณทเปนงานเลยงรบรองเลก ๆ เชนทจดขนกอนการเลยงอาหารคำา เพอใหโอกาสแกแขกซงเปนบคคลสำาคญไดพบปะปราศรยกบแขกหรอแขกเกยรตยศ อาจใชเวลาเพยงครง ชวโมงกเปนการเพยงพอ
แขกเกยรตยศในงานเลยงรบรองจะตองมาถงกอนเวลาทกำาหนดเลกนอยและอยในงานนนจนถงสนสด งาน เวนแตในกรณแขกเกยรตยศเปนประธานาธบดหรอกษตรยทยงครองราชยอย หรอผมเกยรตสงทางศาสนา หรอบคคลสำาคญของประเทศหนงประเทศใด แขกเกยรตยศประเภทนจะเขามาในหองรบรองหลงจากแขกอน ๆ
ทงหมดชมนมกนอยพรอมแลว ในกรณเชนนมกฎวา แขกอนทงหมดจะอยในงานรบรองนจนกวาแขกเกยรตยศ จะจากไป แขกเกยรตยศโดยปกตจะสงชอดอกไมไปถงเจาภาพฝายหญงลวงหนาหรอภายหลงในวนเดยวกบทม งานเลยงรบรอง และจะตองมหนงสอไปขอบใจเจาภาพฝายหญงดวย
งานเลยงรบรองทจดขนเพอแนะนำาแขกเกยรตยศใหรจกแขกทไดรบเชญมา เจาภาพฝายชายและหญง พรอมดวยแขกเกยรตยศจะตงแถวคอยตอนรบแขกทไดรบเชญ เพอความสะดวกสำาหรบเจาภาพจะไดแนะนำาใหแขกเกยรตยศรจกกบผไดรบเชญโดยไมชกชาและสบสน การตงแถวตอนรบเชนน เปนแนวทางการปฏบตมาตรฐานใน การเลยงเปนทางการทเปนงานใหญ แมแตในโอกาสการเลยงไมเปนทางการกยอมจะกระทำาได ถาเปนไปเพอ วตถประสงคดงกลาวนน
บตรเชญในงานเลยงรบรองยอมจะบอกสถานทและเวลา โอกาส โดยปกตในประเทศไทยกระทำา ระหวางเวลา 18.00 ถง 20.00 น ซงหมายความวา ผรบเชญจะไปถงไดในระหวางเวลาดงกลาว แตตองระวงไม ควรไปกอนเวลาและไมไปสายจนเกนไป เชน ถาบตรเขยววา 18.30-20.00 น. กควรไประหวาง 18.30-19.00 น. ถาเลยเวลานนไปแลวไมควรไป ในบตรเชญอาจจะเขยนไวทมมดานซายวาใหแตงตวอยางไร มมดานขวา อาจจะเขยนวา จะใหตอบอยางไรหรอไม เชน เขยนวา R.S.V.P. เปนตน ซงผรบเชญตองตอบในเวลาในเวลาอนสมควร วาจะไปรวมงานไดหรอไม หรอเขยนวา Regrets Only ซงหมายความวาถารบเชญไมไดจงจะตอบขดของไป ถด ลงไปจาก R.S.V.P. หรอ Regrets Only ใหแจงสถานทรบคำาตอบ (ในบางกรณไมจำาเปน) และหมายเลข โทรศพททผรบเชญจะตองตอบใหทราบ แตบางทานมความเหนวา ไมควรเขยนระบไวเลยวาจะมาหรอไม
32ก�รเลยงอ�ห�รแบบโตะจนการเลยงอาหารแบบโตะจนเปนทนยมมากในประเทศไทยและประเทศอน
ๆ ในแถบเอเชยตะวนออก และเปนทรจดทวไปในเกอบทกประเทศ
โตะจนมเอกลกษณเฉพาะไมเหมอนกบการเลยงอาหารแบบอน ๆ ทงในเรองทเกยวกบอาหาร วธการ รบประทานและวธการจดโตะ
วฒนธรรมในเรองอาหารการกน เปนเรองสำาคญทสามารถแสดงใหเหนเอกลกษณของกลมคนใน สงคมไดชดเจน ถงแมมแบบการรบประทานอาหารสากลทใชกนทวไป แตกเปนเพยงวถทางออกเพอใหงาน เลยงดำาเนนไปไดบางในบางโอกาส แตจะบงคบใหคนชาตหนงกลมหนงเปลยนวฒนธรรมของชาตตนไปใช วฒนธรรมสากลทงหมดนนเปนไปไดยาก
การรบประทานอาหารแบบจนเปนวฒนธรรมทโดดเดนไมเหมอนกบแบบสากลหรอแบบตะวนตก ดงจะเหนไดจากขอเปรยบเทยบตอไปน
1. พนฐานทางความคดในเรองอาหารตางกน ตะวนตกนยมผกสด จนนยมผกสกอยางสด ตะวน ตกนยมเนอคอนขางดบหรอครงดบครงสก จนนยมเนอทกประเภทปรงสำาเรจมาอยางสกเตมท
2. รสนยมในการตดและหนอาหารตางกนมาก กลาวคอ ชาวตะวนตกนยมอาหารเนอทเสรฟเปนชน ใหญ ๆ เชน เนออยางทงขา แฮมทงขา โรสบฟเปนแทง ไกงวงทงตว แกะยางทงตว มาตดและแลเนอเสรฟกบท โตะไดจะเปนทพงพอใจอยางยง แสดงถงความอดมสมบรณ ผลไมกจะเสรฟสด ๆ ผทานฝาน ปอก หนในโตะ อาหารนนเอง แตชาวจนถอวาการตดการหนจะตองทำามาอยางเรยบรอยจากในครว การตดและหนอาหารนแต ละวฒนธรรมตางกมวธการของตนซงสวนใหญเพอใหอาหารมรสชาตดและดนารบประทาน แตสำาหรบอาหาร จนแลวเรองตดและหนเปนศลปะทสำาคญทสด อาหารแตละจานทปรงจะตองมแบบในการหนทงเนอและผก อยางแนนอนตายตวและประณต เนออะไรประเภทไหนจะปรงอยางไรกบผกอะไร จะมแบบการหนไวเฉพาะ เชน ตองแลบางหรอหนา หนเปนเสนยาว หนเปนรปบาศกขนาดตาง ๆ กน หรอหนเปนกอน ฯลฯ
3. เครองใชในการรบประทานอาหารตางกน ชาวยโรปรบประทานอาหารดวยมด สอม ชอนขนาด ตาง ๆ มากมายหลายชน แตสำาหรบอาหารจนแลว ตะเกยบ 1 ค ชอน 1 คนกบชอนกลางเปนการเพยงพอแลว ชาวจนถอวาเปนการไมสภาพอยางยงทจะมการใหมดตดอาหารในโตะเพราะเปนการแสดงถงความไมพรอม ไมอำานวยความสะดวกแบะการมเครองใชทแหลมคมบนโตะอาหารเปนการไมปลอดภย
4. การรบประทานอาหารแบบสากลหรอแบบตะวนตก ยอมใหยกถวยขนจรดปากเพอดมไดเฉพาะ เครองแกว หรอถวยเครองดมและถวยซป 2 ห เทานน แตการรบประทานอาหารแบบจนนยมยกถวยซปหรอ ถวยอาหารขนจรดปากทงดมและกนโดยใชตะเกยบชวย การซดนำาแกงอาจมเสยงดงเพราะมลมทดดเขาไปเพอ ระบายความรอนดวยนนไมเปนสงผดปกตของชาวจนไมผดมารยาทอนใด ซำาเปนทนยมเสยดวย แตชาวยโรป ถอวาเปนมารยาททไมดงาม
ไมวาจะมความแตกตางกนอยางไร แตกไมเคยปรากฏวาชาวตะวนตกปฏเสธอาหารจน แตชอบกน ทงสน ทงนเพราะการเลยงอาหารแบบโตะจนมลกษณะทเปนคณพเศษอยหลายประการ เชน
331. อาหารมหลากหลายประเภทและมรสดตาง ๆ กนไป แตรสไมจด
ถกปากคนทกชาต2. การใชตะเกยบแมบางคนใชไมเปน แตเมอไดหดเลกนอยกสามารถ
ใชไดและจะคลองตวขนเรอย ๆเมอใชไดคลองแลวจะรสกวาสะดวกและสะอาด
3. พธการในโตะมนอย ไมทำาใหผรวมรบประทานอาหารอดอดใจ หรอตองคอยระมดระวงมากนก ทำา ใหบรรยากาศเรยบงาย เกดความรสกเปนกนเองไดรวดเรวและสนทสนม
4. การจดโตะและทนง มกจะเปนรปโตะกลมเสมอ ผรวมรบประทานอาหารหนหนาเขาหากนทกคน การสนทนาเฉลยไปไดรอบวง เกดความรจกคนเคยกนไดถวนหนา
5. การจดลำาดบอาวโสของแขกสามารถทำาไดเชนเดยวกบโตะอาหารสากล
ส � ร ะ ส ำ� ค ญ ข อ ง ก � ร เ ล ย ง อ � ห � ร แ บ บ โ ต ะ จ น1. ลกษณะทวไป
วฒนธรรมในการกนอาหรของจนมรปแบบยอนหลงขนไปไดถงประมาณ 5,000 ป และดำารงรกษา เอกลกษณตลอดมาจนถงทกวนน อาหารจานเอกทเปนทนยมของชนทวไปนนมอยไมนอยกวา 200 จาน แตละ
จานเตมไปดวยลกษณะส กลน รส ทเปนศลปะและมความแตกตางกนอยางหลากหลายวธ และจานความไพศาล ของประเทศจน ทำาใหอาหารของแตละภาคแตละแควนมความแตกตางกนในหลายรปแบบ เกดเปนแบบอยางท มลกษณะเปนของตนเองเดนขนมาเปนพเศษชวนใหลองลมชมรสกนในเชงศลปะสำาหรบ นกกน อาท“ ”
อ�ห�รเสฉวน มรสจดรวมทงรสเผดรอน ใชเตาซเปนเครองปรงไดอยางมชอเสยง ทสำาคญคอใช เครองเทศไดอยางมศลปะทสด
อ�ห�รกว�งตง ใชนำามนหอยปรงไดอยางมศลปะและเปนเลศในเรองการปรงอาหารไดดสดแตรสชาต นมนวล
อ�หรฮกเกยน ใชขาวหมกสแดงสด (ทนำามาหมกเตาหยสแดง) ไดอยางไมมใครเทยม และทำานำาซปใส ไดเกาทสด
อ�ห�รไหหลำ� มเตาเจยวถวเหลองและถวดำา เปนเครองปรงทมเอกลกษณพเศษ และใชนำาสมปรงได ดเยยม
อ�ห�รปกกง เปนเยยมในเรองการทอดทกรอบและนมนวล แตอาหารไขมนคอนขางสง ทงนเพราะภม อากาศ
อ�ห�รในซวเถ� เปนเอกในเรองตนและเคยวเปอย รสชาตของอาหารทเป อยนมจนแทบละลายเมอ ถกลน
ในบรรดาอาหารเลาน แตละแควนตางเปนเอตะทคคะและคนในแควนอน ๆ ทำาเทยมไดไมดเทา แตตางกพอใจทจะแลกเปลยนกนลมรสเสมอ
342. วตถประสงคของก�รเลยง
ประเพณจนตอนรบกนอยางแทจรงดวยการเลยง ของขวญกำานลใดมคาแคไหนกไมมคณคาเทยบเทา กบการเลยงทเจาภาพจดขนดวยอธยาศย
การเลยงเปนการใหเกยรตและใหความไวใจกนและกนระหวางเจาภาพและแขก คนจนจดเลยงกนทง ระหวางมตรและศตร และถอเอาการเจรจาในโตะอาหารนนเปนวธการสำาคญทจะนำาใหคเจรจาไปสความ ออมชอมและความตกลงทสองฝายปรบเขาหากนไดดวยความพงพอใจ
3. ลกษณะสำ�คญของก�รเลยงอ�ห�รแบบโตะจน
3.1 อ�ห�ร ความสำาคญสดยอดของการเลยงนนคอ อาหาร ปกตโตะจนจะมอาหารอยางนอย 8 อยาง ขนไปเสรฟเปนลำาดบดงน
1. เรมตนดวยกบแกลมเยนหรอรอน2. ซปนำาขนมเนอซงมกเปนอาหารพเศษ เชน หฉลาม3.อาหารตางๆ จดเรยงตามความคด ในเรองใหมรสอาหาร
หลายหลากและจดดลของรสใหมการประกอบรสกน สงเสรมกน ตามกนและแกรสกน การจดลำาดบอาหารทจะไมทำาใหผรบประทานเกด ความรสก
เลยน หรอ เอยน“ ” “ ”4.อาหารคาวกลมสดทายจะเสรฟเปนชด ซงมกจะประกอบดวย
ขาวผดหรอหมผด แกงจด นำาใสมเนอ หรอ ตมยำา (อาหารจนประยกตแบบไทย)และปลาจำาพวกทอดราดหนา ทงสามอยางนจะ รบประทานประกอบกน
5.ของหวานและผลไมสดการจดอาหารทแปลกและถอวาเปนของดเชน หฉลาม เปาฮอ ปลงทะเล
หมหน เปนปกกง รงนก ประกอบกบเหดหอม ซงราคากสงดวย จะเปนนมตรหมายของการใหเกยรตอยางสง แตกไมจำาเปนถงขนบงคบ
3.2 เครองดม เหลาจนเสรฟไดเสมอในทกโอกาส ไวนสชมพกเหมาะสำาหรบอาหารจน ชา เปน เครองดมทควรเสรฟประจำา นอกจากนนเครองดมอน ๆ กไมขดกบอาหารจน
3.3 แขกทเชญ ควรจดโตะประมาณ 10 คน สำาหรบโตะมาตรฐานและ 12-14 คน กได สำาหรบโตะใหญ ซงควรมแปนหมนเพอความสะดวกในการเวยนอาหาร การจดทนงแยกหากคำานงถงลำาดบ อาวโส ขอใหศกษาจากการจดนงแบบสากล ควรสลบชายหญง และอยาใหสามภรยานงชดกน การกำาหนดให แขกคนไหนนงทใดนนตองใชความแนบเนยนและไหวพรบเพอใหแขกทกคนไดมโอกาสสนทนากนอยาง ถกอธยาศยเปนทสบอารมณ ทสำาคญคอแขกเกยรตยศหญงจะตองนงขวาของเจาภาพชายและแขกเกยรตยศชาย นงขวาของเจาภาพหญง แตถาเปนการเชญเดยว จะใหแขกเกยรตยศนงตรงขามเจาภาพหรอขวาของเจาภาพกได 3.4 อย�สงอ�ห�รทแขกเกยรตยศท�นไมได บางคนแพอาหารบางอยาง บางคนไม
ทานอาหารบางอยาง เชน มสลมไมทานหม ผถอมงสวรตไมทานเนอสตวทกชนด ตองคำานงเรองนใหมาก
353.5 อ�ห�รทกมอตองมปล�และนมตหม�ย ปลาเปนอาหารท
แสดงนมตหมายถงความสขสมบรณ และอาหารบางอยางแสดงสญลกษณพเศษ เชน เสนหมทกประเภทแสดงถงความยนยาวของอาย การเสรฟใน งานวนเกด ซาละเปาทอดไสถวกวนแสดงถงความรงเรอง เปนตน
4. ม�รย�ทในก�รรบประท�นอ�ห�รจนโตะจนทไดมาตรฐานจะมถวยซป มจานรองและชอน จานอาหาร
และ/หรอถวยอาหารขนาดเลก เฉพาะตน แกวนำาถวยชามจานรอง มตะเกยบและหมอนตะเกยบซงมกทำาเปนชนเดยวกนกบหมอนรอง ชอนกลาง ตองใชเครองใชทมอยางถกตอง เชน วางชอนทจานรองถวยซป อยาวางในถวยซป วางตะเกยบบน หมอนตะเกยบ อยาวางพาดปากจานหรอชาม และตองระมดระวงการรบประทานอาหารใหเรยบรอย แตอยาถง กบเครงขรมและเครยด ควรปลอยตวสบาย ๆ แตระมดระวงมารยาท สงทตองปฏบตคอ
4.1 ก�รเชญแขกเข�ทนง ตองรเสมอวาแขกจะตองนงทไหน อาจทำาผงโตะและวางบตรทนง ถงเวลา เจาภาพตองพาแขกเกยรตเขาทนงกอนแลวตนจงนง (เจาภาพชายพาแขกเกยรตยศหญงเขาทนง เจาภาพหญง พาแขกเกยรตยศชายเขาทนง)
4.2 ก�รกล�วคำ�ปร�ศรยหรอคำ�อวยพร เจาภาพกลาวกอน เมอเรมรบประทานอาหารกบแกลมจาน แรก กลาวจบแลวเดนชนแกวกบแขกเกยรตยศและแขกอน ๆ ยกเวนถามการแบงสองฝายไมตองชนแกวพวก เดยวกน ฝายแขกจะกลาวตอบแลวชนแกวแบบเดยวกนจะกลาวเดยวนนหรอเวนชวงเวลาสกครหนง หรอกลาว ในชวงการเสรฟของหวานหรอนำาชากาแฟกได ผทเดนไปชนแกวคอผกลาวคำาปราศรยหรอคำาอวยพรเทานน คนอนอยาลกขนยนหรอเดน เวนแตเมอเจาภาพหรอแขกเกยรตยศเดนมาขอชนแกว ใหลกขนชนแกว (และอาจดม) แลวนงลง
คำาปราศรยและคำาอวยพรนจะกลาวตอนเรมเสรฟของหวานกได
ม�รย�ททควรปฏบต- เจาภาพควรเสรฟอาหารชนแรกของแตละจานใหแขกเกยรตยศ โดย
ใชชอนกลางหรอตะเกยบของ ตนทยงไมไดใชหรอถาใชตะเกยบแลวใหกลบเอาทางดามมาคบ (ประเพณนใชในกรงปกกง)
- ชวนเชญแขกดมบางตามจงหวะทสมควร อยาถงกบลม แตอยาบอยเกนไป
- ตองสนทนาปราศรยและอยามงในธรกจออกนอกหนา ตองอาศยความแนบเนยนในกรเจรจาแตถา
จะใหดควรใหมบรรยากาศแหงอธยาศยไมตรเปนหลก ธรกจตามมาภายหลงดกวา- เมองานเลยงจบตองเดนไปสงแขกตามสมควรคอ สงถงรถถาม
เกยรตสงหรอสงทประตถาเปนบคคล ทวไป ควรใหเกยรตแกแขกเกยรตใหมากทสด แตอยาใหมลกษณะประจบเขา เราตองวางสงาและแสดงการ ใหเกยรตอยางจรงใจ
36ขอห�มบ�งประก�รในโตะจน1. อยาคายหรอทงเศษอาหารบนโตะหรอทพน ใหทงแอบไวขางจาน-ถวยหรอชามทจดมาเฉพาะ2. อยากระแทกปลายตะเกยบบนโตะจนมเสยง3. อยาตดอาหารจำาพวกหมในงานวนเกน4. อยากลบปลาทงตวเมอทานดานหนงหมดแลว โดยเฉพาะเมอชาวเรอมา
รวมโตะ5. อยาดดตะเกยบ6. อยาใชชอนกลาง (ชอนทมดามจบยาว ปกตอาจวางไวขาตะเกยบ) ในการรบประทานอาหารหรอ
รบประทานซป สำาหรบชอนซปมกเปนชอนกระเบองเคลอบจะจดวางแยกไวในทวางชอนซปหรอในถวย
---------------------------------
37บทท 4
แบบธรรมเนยมปฏบตของแขกรบเชญง�นรบประท�นอ�ห�ร
แบบธรรมเนยมปฏบตของแขกรบเชญงานรบประทานอาหาร เปนการแสดงออกถงการอบรม และ วฒนธรรม ทเราไดรบถายทอดหรอสงสอนมา ประเทศแตละประเทศในโลกยอมมความแตกตางในแบบ ธรรมเนยมประเพณบาง และในประเทศใหญๆ เชน สหรฐอเมรกา ยงมความแตกตางกนในรายละเอยด การปฏบตของแตละรฐดวย แตโดยพนฐานแลวมารยาทในโตะอาหารมมาตรฐานสากลซงไดมการพฒนามา หลายชวคน แบบธรรมเนยมปฏบตของแขกรบเชญงานรบประทานอาหาร กคอวธในการรบประทานอาหารใหสะดวกโดยไมรบกวนหรอทำาใหผรวมโตะคนอนตองขดเขน
แบบธรรมเนยมปฏบตของแขกรบเชญงาน รบประทานอาหารนน ไมไดหมายถงเฉพาะการปฏบตในโตะอาหารแตหมายถงการเขานง การนง การสงคมและ การลาจากโตะอาหาร
แบบธรรมเนยมปฏบตของแขกรบเชญงานรบประทานอาหารไมใชสงทควรเลอกปฏบตเฉพาะตอน ออกงานแตควรเปนสงตดตวทปฏบตอยางถกตอง อยางเปนธรรมชาตและไมเคอะเขน ซงนนกหมายความวาจะ ตองทำาเปนประจำาตงแตทบาน เมอเรารจรงถงความถกตองและคนเคยในการปฏบตแลว จงสามารถใหหลกการ ออนตวเพอปรบแปรลดกฏเกณฑ พธการบางประการลง หนไปเนนในเรองอาหารด ไวนด บรรยากาศด ความผอนคลายและความสนก เพอใหทงเจาภาพและแขกสามารถมความสขเพลดเพลนไปกบงานเลยง ซงดำาเนนไปอยางราบรนได
เมอทานไดรบเชญไปรบประทานอาหารพงตระหนกวาทานไดรบเชญไปเพอสงสรรค สนทนากบแขกรบเชญอนๆ ดงนนหนาทของทานในการเปนแขกกคอตองทำาตวใหสบาย พอใจกบงานเลยงทเจาภาพจดและม สวนในการทำาใหงานเลยงนนประสบความสำาเรจ หากทานไมไดรบเชญ อยาตดตามผอนไปงานเลยง แตถาทาน ไดรบเชญอยาถอวสาสะเชญผอนไปรวมงานรบประทานอาหารนน พงระลกวา การเชญเปนสทธของเจาภาพ เทานน
คำ�เชญตองรบตอบหลงจากทานไดรบคำาเชญไปรวมรบประทานอาหาร ทานมภาระทจะตอง
รบตอบรบหรอปฏเสธ คำาเชญนนโอกาสแรก โดยทวไปแลวควรตอบภายใน 48 ชวโมง หลงจากไดรบบตรเชญ หากตอบไดภายใน 24 ชวโมงถอวาใหเกยรตแกเจาภาพมาก งานรบประทานอาหารนนไมวาจะจดทบาน รานอาหาร สโมสร หรอ ในแบบใดๆ มกจะจำากดจำานวนแขกและกำาหนดทนงไว แนนอนตามจำานวนแขกทตอบรบ สำาหรบงานเลยงทบานอาจตองปรบจำานวนแขกใหเหมาะกบโตะและสถานท แตไมวางานเลยงนนจะจดทใดกตาม ในฐานะแขก รบเชญทานจะตองตอบรบหรอปฏเสธการเชญ (พรอมเหตผล) ในโอกาสแรกเมอตอบรบแลว ไมควร เปลยนใจเพราะขเกยจไปหรอไดรบคำาเชญไปงานอน ทนาสนใจกวา การยกเลกการไปงานสงคมทไดตอบรบ
38แลวไมควรยกเลกโดยไมมเหตผลสำาคญ และควรทำาเฉพาะกรณฉกเฉนจรงๆ เชน ปวยกระทนหน ในฐานะผ รบเชญทานจะตองใหความสนใจแกวตถประสงคของงานพอสมควร เมอคำาเชญระบเหตผลในการเชญ เชน งานวนกองทพ งานวนชาต งานตอนรบ VIP ของประเทศนนๆ ฯลฯ การหาขอมลลวงหนาจะทำาใหเราสามารถ สนทนาไดอยางราบรน ไมเคอะเขน สามารถแสดงความยนดตามโอกาสทเหมาะสม หรอทกทาย VIP ไดอยาง นาประทบใจ เพราะไดศกษาถงผลงานในอดตทนาภมใจของผนนมาแลว
อกประการหนงทตองใหความสนใจ คอ การตรวจสอบการแตงกายใหเหมาะสม โดยหลกการแลว บตรเชญจะระบการแตงกายชดเจน แตบางครงธรรมเนยมทองถนอาจสรางความไมมนใจในการปฏบต เชนชด Casual สหรฐฯ อาจหมายถงกางเกงยนส แตในสหราชอาณาจกร อาจหมายถง jacket and tie ดงนนหาก สงสยควรโทรศพทถามเจาภาพตอนตอบรบคำาเชญ
เวล�ในงานเลยงรบประทานอาหารโดยทวไปจะมการเลยงรบรอง
(RECEPTION) กอนเขาโตะอาหาร โดยในหวงเวลานจะเปนเวลาท :-- เจาภาพ จะไดทกทายกบแขกทกทานและตรวจสอบยอดแขกรบเชญให
ตรงกบทตอบรบ-แขกจะไดทกทายพดคยซงกนและกน และตรวจสอบทนง ณ โตะอาหาร
จากผงทนง-หากทานเปนแขกซงมาคนเดยว ทานมหนาทตรวจสอบผงทนงเพอ
ทราบวาผนงซาย และขวาของ ทานเปนใคร และหากทานเปนชายจะมหนาทนำาแขกสภาพสตรทนงดานขวาเขาโตะ ในกรณนทานควรจะหา โอกาสใหเจาภาพแนะนำาทานใหรจกกบสภาพสตรทนงดานขวาทานหรอหาโอกาสเขาไปแนะนำาตนเองกอน เขาโตะอาหาร
-หากโตะอาหารเปนโตะเลก (6-10 คน) สมควรตรวจสอบผรวมโตะวามผใดบาง อยางนอยควร ทราบวาผแทนเจาภาพประจำาโตะทานเปนใคร พรอมตำาแหนงหนาทของผนน
ดงนนทานจะเหนไดวา 20-30 นาท ระหวางการรอเขาโตะอาหารนเปนเวลาทจำาเปนทงทางดานสงคม และธรการ หนาทของทานคอสมควรมางานเลยงใหตรงเวลาตามบตรเชญ หากเปนงานเลยงทเปนกนเอง การนำาของฝากมาใหเจาภาพนบเปนการแสดงออกทด ของฝากอาจเปนดอกไม ไวน ซอกโกแลต หรออะไรกไดท เหมาะสม ในกรณทเกดเหตฉกเฉนมาไมไดหรอมาชา จะตองโทรศพทแจงเจาภาพเพอใหเจาภาพไดแกปญหาทนเวลา (เชน เชญทกคนรบประทานอาหารตามเวลาแทนทจะคอย)
ก�รเลยงรบรองกอนเข�โตะอ�ห�รถาบานเจาภาพมคนรบใช เขาจะรบเสอโคททประตทางเขาบาน ถาไมมคน
รบใช เจาภาพจะบอกแขก วาใหไวเสอโคท ณ ทใด หลงจากนน เจาภาพ (สวนใหญจะเปนเจาภาพฝายชาย) จะเชญใหแขกดม สวนใหญจะ เปนเหลาเชอร หรออาจเปนวสก Gin หรอ เหลาประเภทอน แขกจะเรมดมไดในทนททไดรบแกว (แขกทมาสายควรปฏเสธอยางสภาพทจะรบแกว) ทนททไดรบแกว (หรอกอนรบ) แขกจะไดรบการแนะนำาตอทก ๆ คน และ
39จะเปนเชนนสำาหรบแขกแตละคนทมาถง นอกจากการตรวจสอบทนงและผรวมโตะตามทไดกลาวไวแลว ทาน สมควรสนทนากบแขกรบเชญอนๆ เพอใหเกดบรรยากาศอนด เมอบรกรเวยนมาบรการเครองดมเพมเตม ทาน อาจรบหรอปฏเสธกไดตามความเหมาะสม ทานจะตองระลกวาในหวงรบประทานอาหารคำา ทานจะไดรบ บรการไวนขาว ไวนแดง และสราหลงอาหารอก ดงนนควรประเมนขดความสามารถในการดมเครองดมแอลกอฮอลของทานใหดเพอไมขายหนาตนเองและขายหนาเจาภาพ เมอเจาภาพเชญเขาหองรบประทานอาหาร ควรวางแกวและเดนเขาไปประจำาเกาอตามผงการนง ไมวาเครองดมททานไดรบบรการจะดเยยมเพยงใด ไม ควรนำาเครองดมจากการเลยงรบรองกอนอาหารมาทโตะอาหาร
ก�รเข�โตะอ�ห�รในการเขาโตะอาหาร แขกรบเชญไมควรจะนงจนกวาเจาภาพฝายหญง
และแขกผมเกยรตจะนงแลว หรอเจาภาพฝายชายเชญใหนง แขกรบเชญจะตองมนใจวานงถกท และชวยสภาพสตรดานขวาเขานงกอนทตน จะเขานง ใน
การนงควรพยายามนงตวตรงโดยวางมอบนตกหรอวางเบาๆ บนโตะ แตไมควรวางขอศอกบนโตะ เพราะอาจเผลอกดโตะพลกได และยงทำาใหผอยซายและขวาของทานพดคยกนไมสะดวก
เวลานงโตะควรเลอนเกาอใหตวทานชดกบโตะมากทสด เพอจะไดไมตองกม การนงควรนงหลงตรง เวลารบประทานอาหารอาจโนมตวมาเหนอจานเลกนอย แตอยากางขอศอก เมอนงแลวควรหยบผาเชดปากทอยดานซายหรอตรงกลางมาคลพาดบนหนาตกโดยรอปฏบตหลงเจาภาพ (ผาเชดปากจะวางดานซายในงานไมเปนทางการและจะวางตรงกลางสำาหรบงานเปนทางการ) ในสงคมตะวนตกมกจะมการกลาวขอบคณพระเจากอนรบประทานอาหาร การคลผาเชดปากจงควรรอจงหวะโดยดเจาภาพเปนหลก
บางครงในฐานะแขกผไดรบเกยรต ทานอาจถกขอรองให “say grace” หรอขอบคณพระเจา คำา ขอบคณพระเจาสำาหรบ 3 นกาย ตามหลกศาสนาครสตไดนำามาเพอทราบดงน :
Catholic : “Bless us, O Lord, and these. Thy gifts, which we are about to receive from Thy
bounty. Through Christ our Lord, Amen.”Jewish : “Lift up your hands toward the
sanctuary and bless the Lord. Blessed art Thou,O Lord our God, King of the universe, who
bringeth forth bread from the earth.Amen.”
Protestant : “Bless, O Lord, this food to our use, and us to Thy service. Make us ever mindful
of the needs of others, in Jesus’ name. Amen.”แตถาเราไมมนใจเราอาจใชวธกลางๆ เชน May we please have a moment of silence where we can offer to our Lord our gratitude for the bountiful food for which we are about to receive. นบ 1-10 และพดตอ thank you. ซงเปนคำากลาวกลางๆ ไมไดระบศาสนาหรอพระเจาองคใดๆ ทงสนในบทขอบคณ …..จงถอวาไมผดใจใคร ทงสน
40
หลงจากกลาวขอบคณพระเจาแลว ควรคลผาเชดปากโดยใหอยในสภาพพบครงและวางขวางบนตก จะไมใชเหนบกบเอวหรอคอเสอ (วธเชดปาก : คลมมผาแยกออกจากกนพอสมควรแลวซบทรมฝปาก ใชแลว พบกลบอยางเดมวางไวบนตก ผนงใกลเคยงจะไมเหนรอยเป อนทเราเชด เพราะรอยเป อนจะอยดานในของผา เชดปาก) ถาจำาเปนตองไอหรอจาม ใหใชผาเชดปากปดปากหรอจมก และหนหนาออกจากโตะอาหารกอนไอ หรอจาม อยาสงนำามก ขากเสลด หรอถมนำาลาย ลงผาเชดปาก
หลงการรบประทานอาหารเสรจสน ถาเปนภตตาคารใหวางผาเชดปากบนโตะโดยไมตองพบ ถาเปน บานเจาภาพ ใหพบสและวางบนโตะ ซงถอวาสนสดการรบประทานอาหารดวย อยางไรกตามหามมวนผาเชด ปากเปนกอนหรอขยำาไวบนโตะ
เครองเงน (ชอน สอม มด ฯลฯ)อปกรณในการรบประทานอาหารคอชอน สอม มด ฯลฯ มกจะเรยกวา
เครองเงน (silverware หรอ Flatware) เพราะเดมจะทำาจากเงน sterling สำาหรบอาหารตะวนตกการรบประทานอาหารจะใช สอมและมด เปนหลกโดยมธรรมเนยมกวางๆ สองแบบคอ แบบอเมรกน และแบบยโรป แบบอเมรกนจะถอสอมในมอซาย โดยควำาสอมจมจบอาหารใหนงเพอใชมดในมอขวาตด เมอตดอาหารเปนคำาหลายๆ คำาแลว จะวางมดดานขวา หรอดานบนของจานโดยหนคมมดเขามาขางใน (จะไมวางบนโตะโดยเดดขาด) และเปลยนมาถอสอมดวยมอ ขวาใหปลายสอมหงายขนจบดานสอมดวยนวหวแมมอและนวชนวกลางในลกษณะจบดนสอ เพอจมอาหารเขาปาก การจบสอมในการหนอาหารจะจบควำาในองมอซายโดยนวชจะพาดกดไปตามกานสอม (ดานหลง) สวน มดนนจะจบในองมอขวาและนวชพาดไปตามดามมด นวชจะไมแตะบนสนมด วธจบสอมและมดในการหนน จะเหมอนกนทงในธรรมเนยมอเมรกนและยโรป จะแตกตางกนกคอในแบบยโรปจะไมมการสลบสอมมาถอมอ ขวา การนำาอาหารเขาปากจะใชสอมในมอซายเทานน ธรรมเนยมเดมจะตองใชสอมควำา แตในปจจบนสามารถใชทงสอมควำาและหงายนำาอาหารเขาปาก เชน ถารบประทานขาวหรอถวอาจหงายสอมขนและใชมดชวยปาด อาหารใหขนไปอยบนสอม (โดยปาดจากตว
ออกไปหรอปาดขนทางดานในของสอม เพอ มใหขอศอกกางออก ไปกระทบคนขางๆ ) ไมวากรณใดกตามจะไมมการใชมดนำาอาหารเขาปากโดยเดดขาด ในการใชสอมและมด ทงสองแบบน ทงนแบบยโรปไดรบการยอมรบวาสภาพกวาและควรใชเปนหลก อนง วธทตดอาหารเปนชน ๆ พอดคำาไวมาก ๆ แลวจงใชสอมจมรบประทานดวยมอขวาตดตอกนไป ในบางโอกาสกเปนการรบประทานท ดรบรอนรวดเรวเกนไป ควรคอยตด คอยรบประทานเรอย ๆ ไปจะงามกวา
ชอน จะถอในมอขวาในลกษณะเดยวกนกบทถอสอมในมอขวาโดยทวไป (ยกเวนของหวาน) อาหาร ตะวนตกจะมเฉพาะชอนซป ซงในการรบประทานซป จะยกรบประทานจากขางชอน โดยจะไมนำาทงชอนเขา ปากโดยเดดขาด เวลารบประทานซปนควรยกชอนมาทปากอยากมตวใหปากใกลชามซป ถาซปรอนมากอาจ ใชการคนหรอเปาเบาๆ เวลาตกซปควรตกออกจากตวโดยตกทผวหนาของซป (ซงจะเยนกวา) และแตะกนชอน กบขอบชามซปดานไกลตวเพอลดการหยดและเปรอะเป อนเวลานำาซปเขาปาก การรบประทานซปนจะเปน
41ลกษณะเทเขาปาก ไมใชการดดจากชอน การตกซปกนชามนนใหจบชามตะแคงออกดวยมอซาย และใชชอนตกตามปกต เมอรบประทานซปเสรจแลว ใหยกชอนซปมาวางทขอบจานรองชามซป อยาวางทงไวในชามซป
ชอนอกประเภททจะพบเหนคอชอนของหวานซงมกจะมสอมของหวานวางคกนถดไปทางดานบน ของจาน ทานควรใชทงชอนและสอมในการรบประทานของหวาน หรออาจใชสอมอยางเดยวกได แตไมควรใชชอนของหวานอยางเดยวเพราะไมสภาพ สำาหรบของหวานทเสรฟในถวยหรอจานเลกๆ จะใชชอนชาในการรบ ประทาน ชอนชาทปกตพบเหนกคอใชกบถวยชา กาแฟ หลงจากใชเสรจแลวควรวางในจานรองถวยชา/กาแฟ อยาวางบนโตะซงจะทำาใหผาปโตะเปรอะเปอน แตถากาแฟถกเสรฟในถวย MUG (ถวยใหญไมมจานรอง) อาจ วางชอนกาแฟควำาบนจานขนมปงหรอจาน DINNER ได
มด สอม และ ชอน จะเปน เครองเงน ทพบเหนบอยครงทสดในการรบ“ ”ประทานอาหารแบบ ตะวนตก เครองเงนอนๆ ทมกพบเหนอกบนโตะอาหารดวยมดงน :
มดเนย จะอยในจานขนมปงดานซายและจะใชสำาหรบทาเนยบนขนมปงแตละชนทจะรบประทาน การตดเนยจากจานกลางมาไวบนจานขนมปงของทาน ใหใชมดเนยใหญในจานเนยกลางเทานน การทาเนยบน ขนมปงนนจะตองใชมดเนยอยางเดยวอยาใชมดเนอหรอมดปลา
สอมสลด สอมสลดจะมาคกบ มดสลด และตำาแหนงในการวางจะขนอยกบวาสลดจะเสรฟกอนหรอ หลงอาหารหลก
มดปล� มดปลาจะเปนมดปลายมน ไมมสนคม เหมาะแกการเลาะกางปลาและรบประทานปลา
เครองเงนหรอชอนสอมมดนน จะถกวางโดยเจาภาพตามลำาดบการใชงาน นนคอตามรายการอาหารท จะเสรฟ ถาอาหารมหลายรายการ เครองเงนยอมมมากจนอาจมองดแลวนาสบสน แตโดยหลกการแลวจะมมด ไมเกน 3 เลม และสอมไมเกน 3 คน ไมวาจะเปนงานเปนทางการ ระดบใดกตาม ถาจำาเปนตองใชมากกวานน บรกรจะนำามาเพมเตมตามความจำาเปนพรอมกบอาหารนนๆ สำาหรบหลกการงายๆ ในการใชเครองเงนมดงน :-
1. เลอกใชจากดานนอกสดของจานเขาหาดานใน (ทงซายและขวา) นนคอสงแรกททานตองใชคอ ชอนคนนอกสดจากดานขวา หรอสอมคนนอกสดจากดานซายรวมกบมดเลมนอกสดจากดานขวา
2. มดและชอนจะอยดานขวาของจานและสอมอยดานซาย ชอนสอมสำาหรบของหวานจะวางอย ถดไปทางดานบนของจานและใชทายสด
3. เครองเงนควรใชนำาอาหารเขาปากไมใชกมปากมารบอาหาร อยาแกวงมดสอมประกอบการ สนทนา หากตองใชมอประกอบทาทางในการสนทนาควรวางชอนสอมเสยกอน หากสงสยถงความเหมาะสม ในการใชเครองเงนขอใหประวงเวลาและดจากเจาภาพเปนหลก
42
Flatware in place for a four-course meal, one inch from the edge of the table
When salad is served first, the salad fork is placed outside the dinner fork.
บดนเรานงอยทโตะอาหารแลว บรกรจะเสรฟอาหารซงจะขอกลาวถงตามลำาดบการเสรฟทวไป
ขนมปงและเนยจานขนมปงจะอยดานซายของผนงและบนจานจะมมดเนยรปทรงแบบ
ปลายมน ใชสำาหรบตกเนยใน จานเพอทาขนมปงแตละชนกอนรบประทาน บรกรจะเสรฟขนมปงรายบคคลหรอวางตะกราขนมปงบนโตะ ในกรณทเสรฟรายบคคล บรกรจะนำาตะกรามาบรหารทางซาย ทานจะชหรอระบวาตองการขนมปงใด (ถามให เลอก) ซงบรกรจะตกวางบนจานขนมปงของทาน ถาเปนตะกราขนมปงใหใชทคบหรอมอหยบขนมปงท ตองการวางบนจานขนมปงของทาน พงหลกเลยงการบบหรอคลำาขนมปงในตะกรา (เพอตรวจสอบความนม หรอแขง) ชนใดทจบแลวควรหยบมารบประทาน การตกเนยจากเนยจานกลาง (นอกจากในกรณททานเลอก GARLIC BREAD ซงทาเนยและกระเทยมพรอมแลว) ทานจะตองตกเนยจากเนยจานกลาง โดยทวไปเนยจาน กลางจะจดเปนเนยกอนๆ รปสเหลยม, เปลอกหอย ฯลฯ และมมดเนยกลางอย ทานจะใชมดเนยกลางตกเนยมา วางบนจานขนมปงของทานกอน หลงจากนนจงจะใชมดเนยตนเองทาเนยบนขนมปง อยาตกเนยจากจานเนย กลางมาทาขนมปงโดยตรง มารยาทในการรบประทานขนมปงกบเนยคอทานเปนคำา ดงนนทานจะตองฉก ขนมปงเปนชนพอดคำากอนและจงทาเนยกอนรบประทาน อยารบประทานโดยการกดขนมปงนน โดยมารยาท
DESSERT SILVERFOURTH
SALAD FORK AND KNIFETHIRD COURSE(knife is optional) SOUP SPOON
FIRST DINNER FORK AND KNIFE
MAIN COURSE
ทวไปไมควรนำาขนมปงมาเชดนำาเกรวหรอนำาซอสในจานอาหารหลก (ENTREE) แตในบางประเทศ เชน อตาล การนำาขนมปงมาเชดซอสถอวาเปนการใหเกยรต แสดงความอรอยจนหยดสดทายของนำาซอส (พอครวอาจ ออกมากอดทานขอบคณในการใหเกยรตอยางสง)
ซปเมอบรกรเสรฟซปแลว จะตองรบรบประทาน อยามวคยเพราะซปจะ
เยนและในการเสรฟอาหาร เปนคอรสนน บรกรจะรอแขกคนสดทายรบประทานอาหารคอรสนนๆ เสรจแลวจงยกออก พงหลกเลยงการ
43บขนมปงจากจานขนมปงลงในซป สำาหรบซปทควรมขนมปงบใส เชน CLAM CHOWDER จะมบรการ ขนมปงพเศษเหมาะแกการใสลงในซปโดยบรกร หรอมการจดวางมาเปนเครองเคยงซปในจานรองซปให
โดยทวไปผรบเชญจะตองรอจนอาหารแตละคอรสไดวางตรงหนาทกคนและเจาภาพเชญใหเรม รบประทานจงจะรบประทาน แตในงานเลยงใหญ เจาภาพฝายหญงอาจเชญใหรบประทานทนททไดรบเสรฟเพออาหารจะไดไมเยน ในกรณนนควรรอใหพรอมรบประทาน 3-4 คน กอน จงเรมรบประทาน
ซบบางประเภท เชน ซปใส (CONSOMME) ทเสรฟในถวยมหสองขาง สามารถจบหทงสองยก รบประทานได นอกนนควรใชชอนซปในการรบประทาน ถาซปเสรฟในจานใหญ ใหวางชอนไวในจานเมออมแลวถาเสรฟในถวยใหวางชอนในจานรอง
สลด โดยสวนมากแลวสลดผกในงานเลยงรบประทานอาหารคำาอยางเปนพธการ จะจดมาแลวทง ประเภทสลด, DRESSING, และเนอ (ป,ปลา,ไก,กง,เนอ ฯลฯ) หากไมนยมหรอไมถกกบประเภทเนออาจเลอก รบประทานเฉพาะผกและเหลอสวนทรบประทานไมไดไวในจาน ในบางวฒนธรรม เชน ฝรงเศส อาจนยม สลบเสรฟสลดหลงอาหารหลก
อ�ห�รหลก (ENTRÉE)หลงจากบรกรเกบจานสลดเรยบรอยแลว จะทำาการเสรฟอาหารหลกซง
การเสรฟอาจเสรฟเปนจาน (PLATE) หรอเสรฟแบบจานเปล (PLATTER) ในการเสรฟเปนจานจะเสรฟเปนรายบคคล โดยบรกรจะยก เสรฟเขาดาน
ซาย เมอถงเวลาทเหมาะสมกเรมรบประทานได ในกรณหลงเชน การเสรฟปลา หรอ MEAT LOAF บรกรจะนำาจานเปลอาหารใชเลอกรบประทานโดยเขาทางดานซาย แขกจะใชชอนและสอมใหญในจาน เปลนน นำาอาหารจากจานเปลมาไวทจานตนเอง โดยทวไปอาหารจะหนเปนชนมาเรยบรอยแลวในจานเปล แต ถาไมไดหนกสามารถใชชอนใหญหนได เชน MEAT LOAF สำาหรบจานเปลทเสรฟอาหารประเภทผก ชอนตกจะมรองเพอไมใหสวนประกอบทเปนของเหลวหยดเปรอะเป อนตอนตกใสจาน การจบชอนและสอมเสรฟนน ใหจบ เชนเดยวกบทแนะนำาไปแลวสำาหรบชอนและสอมสวนตว
ในกรณทอาหารหลกเปนปลา มดทเจาภาพจดใหจะเปนมดปลา ซงมปลายมนไมมสนคมเหมาะแกการ เลาะกางปลาและรบประทานปลา ซงจะวางถดจากมดสลดเขามา
ก�รเตมอ�ห�รครงทสองเคยมกฎวาในการเลยงอาหารแบบนงโตะจะไมมการเตมครงทสอง แต
ปจจบนเปลยนไปตามลกษณะ และปรมาณของอาหาร มเจาภาพจำานวนมากทเสนออาหารใหเตมครงทสอง เมอแขกไดรบการเสนอ ไมควร อายทจะตอบรบ เพราะแสดงถงความเอรดอรอยของอาหารซงถอเปนการเยนยอเจาภาพ (โดยเฉพาะถาเจาภาพ ทำาอาหารเอง) แตหากอมสามารถปฏเสธไดตามสบาย
เมอรบประทานอาหารจานหลกเรยบรอยแลว ใหรวบสอมและมดโดยหนคมมดไปทางซาย สอมหงาย ขนและวางเปนแนวดงกงกลางของจาน บรกรจะเกบจานจากทางขวาของผนง
ก�แฟ ในการเสรฟกาแฟ บรกรจะนำาชาและกาแฟมาเสรฟ โดยกาแฟจะอยในภาชนะเงนขดมนทรงสง (ถาเปนชาจะอยในภาชนะทรงปอม) การเตมนำาตาลหรอครมพงใชอปกรณทจดไวนนคอใชปากคบนำาตามหรอ
44ชอนนำาตาลตกนำาตาลและเทครมใสถวยจากภาชนะเสรฟ การคนกาแฟ ใหใชชอนชาของตนเอง หามใช ชอนชาตกกาแฟมาชม เมอคนเสรจแลวใหวางชอนชาลงบนจานรอง อยาทงไวในถวย การดมใหใชนวชและนว หวแมมอจบทหถวยและยกขนดมโดยระวงไมใหมเสยงดง หากรอนเกนไปใหคอย อยาเปา
(โดยปกตเจาภาพจะ ไมเสรฟชาหลงอาหารคำา ยกเวนจะไดรบการรองขอจากแขกเปนกรณพเศษ)
ไวน โดยปกตในโตะรบประทานอาหารจะมแกววางอยทางขวามอ 3-4 ใบ ใบแรกจะใชดมไวนขาว ใบถดไปใชกบไวนแดง ใบทสามจะเปนแกวนำาเยน และในกรณทมใบท 4 จะเปนแกวแชมเปญ การใชแกวหรอจดลำาดบแกวตามทกลาวนคอเรยงจากนอกเขาใน เชนเดยวกบการใชมดหรอสอม
ธรรมเนยมทจะไดพบเหนบอยคอการสง WINE ในรานอาหาร บรกรผชำานาญเรอง WINE (SOMMELIER) จะชวยแนะนำา WINE เมอเจาภาพตดสนใจเลอก WINE แลว SOMMELIER จะนำา WINE มา ใหตรวจสอบวาขวดทจะเปดนน ฉลากและปตรงกบทสงหรอไม เมอเจาภาพตรวจสอบวาถกตองแลว บรกรจง จะแกะตะกวหมปากขวดและใชเครองเปดขวดเปดจกกอก จกกอกนจะตองสงใหเจาภาพตรวจสอบ การตรวจ สอบจกกอกใหดวา
- จกกอกมกลนผดปกตหรอไม ปญหาประการหนงของการใชจกกอกคอจกกอกมโอกาสขนรา ซงจะ ทำาใหกอกมกลนเหมนอบ ซงจะทำาให WINE สงกลนอนนารงเกยจนไปดวย จากการดจกกอก ผสง WINE สามารถพจารณาถงคณภาพ WINE ในชนตนกอนและหลงจากทบรกรรนใสแกวเจาภาพเลกนอยแลว เจาภาพ ตองรบชม (อยามวคย) การชมนใหชมวา WINE เสยหรอไม การเสยของ WINE คออากาศเขาจนเกดปฏกรยา กบ WINE ทำาให WINE เปรยวหรอจกกอกมราทำาใหเปน CORKED WINE ถา WINE เสย (เชนเปรยวจด กลน ผดปกต มตะกอนมากผดปกต จกกอกขาดจนเศษจกกอกผสมอยกบ WINE ฯลฯ) สามารถสงคนเปลยนขวด ใหมได แตถา WINE ดทานจะสงคนเพราะไมชอบ WINE นนไมได ยอมจะตองยอมรบตามททานสงและ พยกหนาให SOMMELIER เสรฟบคคลรวมโตะตอไป
ในกรณทเปนเหลาองนแดงทเกา SOMMELIER มกจะแนะนำาให DECANT หรอถายใสคนโทพเศษเพอปองกนไมใหตะกอนขนมาผสมกบเหลาองนทรนลงในแกว ซงการ DECANT นจะตองไดรบอนญาตจากผ สงเหลากอนทกครง
ธรรมเนยมการชม WINE นจะชมเฉพาะ WINE แดง จะไมชม WINE ขาวหรอ CHAMPAGNE และ การชมนจะชมเฉพาะในรานอาหารเทานน
เพราะเราไมอาจมนใจใน WINE นนได สำาหรบ WINE ในงานเลยง รบประทานอาหารคำาจะไมมการชมเพราะเจาภาพจะดำาเนนการตรวจสอบคณภาพ WINE กอนแลวโดยหวหนา พนกงานจะเปนผเปดเหลาชมทกขวด นอกจากจะมนใจวา WINE ไมเสยแลวเจาภาพจะจด WINE ใหเขากบราย การอาหารทจะเสรฟซงโดยทวไปแลวไวนขาวมกดมกบอาหารทเปนปลาหรอไก ไวนแดงดมกบอาหารจำาพวก เนอ ดงนนเมอบรกรนำาอาหารจานใหมและเสนอไวนชนดใหมกควรรบและดมไวนทละนอยความคไปกบ อาหารจานนนๆ หลกการในการดม WINE ในงานเลยงกคงเหมอนกบในภตตาคารคอควรรอเจาภาพเชญชวน ดมกอนทจะจบแกว WINE ดมเอง วธการจบแกวไวนใหจบทกานแกว การจบทกานนอกจากจะทำาใหสามารถ สองดสและความใสของไวนแดงแลว สำาหรบไวนขาว การจบทกานแกวจะไมทำาใหความรอนของมอทำาให
45WINE อนเพราะไวนขาวตองรบประทานเยน (9-12 อาศา C) ไมเหมอนกบ WINE แดงทรบประทาน ณ อณหภมหอง (Room Temperature 15-18 องศา C) การทจะซงถงคณคาของไวนนนจะตองหดชม ซงการชม WINE นนบเปนศลปะอยางหนง การพจารณาตดสนคณภาพของไวนจากส กลน และ รส ความรในเรอง WINEจะตองสะสมจากการอานตำาราประกอบการชม ไมสามารถเรยนรจากทางตำาราประการเดยวได
นอกจากอาหารหลกๆ ทจะพบเหนโดยทวไปตามขนตอนทไดกลาวมาแลวคอ :-
- ขนมปงและเนย- ซป-สลด-อาหารจานหลก- ของหวาน- ชา/กาแฟทานอาจจะพบวาเจาภาพจดใหเสรฟสลดผกอยหลงอาหารจานหลก ซงกทำาได (เปนธรรมเนยมแบบ
ฝรงเศส) นอกจากนนแลวยงมอาหารอก 2-3 คอรสททานอาจจะพบในงานเลยง แบบตะวนตกคอ
- Hors d’oeuvre กคออาหารเรยกนำายอยหรอใน MENU บางรานอาหารเรยกวา APPETIZER โดยทวไป แลวจะเปนอาหารจานไมใหญ และมกจะอรอยเปนพเศษเพอเรยกนำายอย เชน SHRIMP COCKTAIL, SMOKED SALMON, OYSTERS หรอ CLAM สด
- Sorbet หรอ Sherbet เปนไอสกรมผลไม ไมใสนมหรอครม บางครงปรงรสดวยสรา โดยทวไปมกจะเสรฟเปนกอนเลกๆ ในถวยไอศกรมกอนอาหารจานหลก โดยมวตถประสงคเพอคนระหวางอาหารคอรสตอ ไปทจะเสรฟ ใหกระเพาะไดพกผอนเลกนอย และเพอใหมโอกาสพดคยระหวางรบประทานอาหาร
- เนยแขง หรอ cheese board จะประกอบดวยเนยแขงหลายๆ ประเภท โดยบรกรจะนำามาเสรฟเพอให ผรบประทานเลอก เมอเลอกแลวพนกงานจะตดเนยแขงเสรฟพรอมขนมปง อาจเสรฟกอนผลไมหรอหลงของ หวานขนอยกบความประสงคของเจาภาพ
โดยทวไปแลวทานจะไมพบจำานวนคอรสของอาหารมากกวาทไดกลาวไปแลวนนคอ Hors d’ oeuvres, Soup, Salad, Sorbet, Entree, Cheese, Dessert) แตรายละเอยดของอาหารยอมแตกตางกนออกไป อาหารบาง อยางจะมเทคนคพเศษในการรบประทาน
เทคนคพเศษในก�รรบประท�นอ�ห�รชนดต�งๆArtichokes : อารตโชค จะนำามาเสรฟทงหวพรอมกบเนยหรอซอส
เผด เสรฟทงรอนและเยน ใหใชมอฉก ทละกลบจมดานกวางลงไปในซอส ใสในปากเอาฟนขบไวแลวใชมอคอยๆ ดงใหฟนรดสวนเปลอกและซอส เขาไวในปาก วางสวนทเหลอไวขอบจานแลวฉกกลบตอไป ใกลสวนกลางของอารตโชคจะไมคอยมกลบ เมอ ยกออกจะมรองทมขน หรอ choke ซงเมอใชสอมขดออกเบาๆ กจะเหลอสวนทเปนหวกะทของอารตโชค (artichokes heart) เปนสวนทอรอยทสด ใหใชสอมและมดชวยรบประทาน
46
แอสป�ร�กส : เสรฟไดทงรอนและเยนเชนเดยวกบอารตโชค มาพรอมกบซอส ใชมอจบดานโคน จมลงใน ซอสแลวกดปลาย รบประทานไปเรอยๆ ถาโคนแขงเกนไปกวางไวขอบจาน
เนยแขง : ตดทละชนเลกๆ วางบนขนมปงหรอบสกต ใชมอหยบเขาปาก บางคนชอบรบประทานขอบของ เนยออน เชน camembert ซงเปนความชอบเฉพาะตว จะเลอกรบประทานหรอไมกได
ปล� : มความนยมทแตกตางกนอยสองวธคอ แลปลากอนรบประทานหรอตดรบประทานทละคำา วธหลงถกตองกวา แตวธแรกรบประทานงายกวา แมวาจะมปญหาบางวาจะวางกางไวทไหน เจาของบานทรอบคอบอาจ วางจานเปลาไวใหขางๆ ถามกางอยในปากใหใชมอหยบออกมาอยางปกปดทสดเทาทจะทำาไดแลววางไวขอบ จาน ในบางโอกาสปลาจะไดรบการเลาะกระดกและกางมา เรยบรอยแลวเรยกวา FILLET (without bones)
ผลไม : ระดบของความมพธรตองจะแสดงใหเหนจากเครองมอรบประทานทวางไวใหถามมดปอกผลไม และสอม กควรใชทงสองอยาง
แอปเปลและแพร : วธทเหมาะสมคอตดแบงทละเสยว ปอกเปลอกแลวรบประทาน โดยใชมดปอกผลไม กบสอม วธนเหมาะสมสำาหรบลกแพร เพราะมนำามากแตปจจบนนยมใชมอหยบแตละเสยวทปอกแลวเขาปากถาใครชอบรบประทานทงเปลอกกยอมทำาได
สม : การรบประทานสมใหเรยบรอยทำาไดคอนขางยาก ควรหลกเลยงทจะรบ เวนแตแขกจะมฝมอในการ ปอก นนคอใหปอกเปลอกสมออกโดยใชมด ลอกผวกลบสมโดยใชมดและสอมแลวรบประทานดวยสอม วธทมพธรตองนอยกวากคอใชมดปอกเปลอกสมออกตดสมออกเปนเสยวแลวใชมอหยบเขาปาก
ผลไมทมเมลด : ผลไมทสดเชนเชอรและองน ใชวธรบประทานดวยมอ ยกมอปดปากคายเมลดใส แลววาง ไวขอบจาน ถาในขนมพดดงมผลไมทมเมลด คายอยางไมเปดเผยลงในชอนวางไวขอบจาน ถาเปนผลไมทม เมลดโต เชน พช ใชมดแซะเมลดออก ตดผลไมเปนสวนๆ ดวยมอแลวรบประทาน
เนอ : ใชมดตอเมอจำาเปนตองตด หรอใชสำาหรบกวาดของในจาน ตามปกต Roast Beef หรอเสตก จะ รบประทานโดยใชทงมดและสอม แตพายปลาและบฟสโตรกานอฟใชสอมอยางเดยว
หอยแมลงภ : บางทเสรฟพรอมกบหอยเชลล ชาวองกฤษใชมอขางหนงจบเปลอกหอยทละตว แลวใชสอม จมเนอเขาปาก ชาวฝรงเศสใชเปลอกหอยเปลาตกเนอหอยแทนสอม
ถว : กลาวกนวาถาจะดวาใครเปนเจาหญงใหดจากวธรบประทานถว เพราะการรบประทานถวคอนขางม เทคนค ในประมาณ ป ค.ศ.1830 ใชชอนรบประทานโดยไมใชมด มสองวธในการรบประทานถวใชมดและ สอม วธแรกคอใชสอมจมถว 2-3 เมลด แลวใชมดเขยถวอกจำานวนหนงขนไปบนหลงสอมซงเปนวธทไมคอยนาดนกอกวธหนงทขอแนะนำาคอหงายสอมขน (ไมตองเปลยนมอ) แลวตกถวโดยคงใชมดชวยเขยขน เมอตก เขาปากแลววางสอมควำาลงแลวหงายขนตกตอไปอก
พดดง : ปจจบนนยมรบประทานพดดงโดยใชสอม แตถาตดใหพอคำาลำาบากกใชชอนและสอม มขอยกเวน สองอยางคอไอศกรมและ Sherbet ใหใชชอนเพยงอยางเดยว
โรลส : ใชมอบไมใชมดตดออกเปนสองสวน แบงเปนชนพอคำา ทาเนยถาตองการ หยบเขาปาก
สลด : ถาจำาเปนใชไดทงมดและสอม47
หอยท�ก หรอเอสค�รโกต (escargots) : เสรฟพรอมดวยคมพเศษและสอม 2 ซ ใชมอซายจบคม คบเปลอก หอยไวใหแนน และใชสอมจมเนอหอยออกมา ถามขนมปงเสรฟมาดวย จะใชขนมปงกวาดซอส กระเทยมท เหลอในจาน กถอวาถกตองและเอรดอรอยสำาหรบการรบประทานหอยทาก
หอยน�งรม : จะรบประทานสดๆ โดยใชสอมหอยโดยเฉพาะ ใชสอมจมทงตวและราดดวยนำามะนาวหรอนำา ซอสคอกเทล และรบประทานทงตวในคำาเดยว อยาตดแบงหอยนางรมบนเปลอกเปนชนเลกๆ กอนรบประทานไมวาหอยจะตวใหญเทาใดกตาม
ในระหวางนงโตะอาหารมขอพงปฏบตแและขอพงระวงเพมเตมพอสงเขป ดงน :-
- เมอนงลงเรยบรอยแลว ไมควรจบตองเครองเงนเลนหรอพลกจานชามเพอดยหอ - ทานมหนาทดแลคนทนงดานขวามอเปนหลก ทงในการบรการสงตอหรอในการสนทนา
ตลอดระยะเวลาทนงอยในโตะอาหาร แตกไมควรละเลยบคคลดานซาย- หากทานตองการเกลอ พรกไทย หรอของสวนกลางบางอยางทวาง
อยบนโตะแตหยบไมถง ใหใชวธ ขอใหสงผาน ไมควรใชการเออมหรอลกขนยนหยบ เมอทานใชเสรจแลวควรสงตอเวยนขวา ถาเปนการสงตอ เกลอ พรกไทย ควรสงตอพรอมกน เครองเคยงทกอยางรวมถงผกดองควรวางไวขางจานและตกแบงใสอาหาร ทละคำา จะมเฉพาะเนยแขงบด พรกไทย เกลอ ทจะโรยบนอาหารทงจานโดยตรง พงหลกเลยงการขออะไรทไม ไดเตรยมไวบนโตะเพราะเทากบเปนการตอวาเจาภาพวาเตรยมโตะไมพรอม และถาเจาภาพไมม เจาภาพจะยง ไมสบายใจ
- อยาใสเครองปรงอาหารกอนชม เพราะเปนการดถกวารสอาหารทปรงมาไมพอด ควรชมอาหารเสย กอนจงคอยเตมเครองปรงอาหาร
- อยานำาเครองปรงสวนตว เชน นำาปลา พรกปน ไปในงานเลยงรบประทานอาหาร
- การรบประทานอาหารใหหมดจานเปนการแสดงออกถงความอรอยของอาหาร และเปนการ ใหเกยรตแกเจาภาพ ไมควรทจะจงใจเหลออาหารไวในจาน หรอตกมากเกนไปจนเหลอมากแสดงถงความ ฟมเฟอย ไมมธยสถ
- ถามอาหารบางอยางททานรบประทานไมได (เชน เพราะแพอาหาร นน) ทานควรแจงเจาภาพตงแต ตอนตอบรบคำาเชญ แตหากทำาไมไดควรเลอกรบประทานอยางอนในจาน และหลกเลยงอาหารทแพ หรอถาเปนแบบเสรฟ ทานสามารถตกของทแพเพยงแตนอย และตกอยางอนเพมขนชดเชย การปฏเสธ WINE ไมถอวาเปนการผดมารยาทแตประการใด
- ในระหวางการรบประทานอาหาร หากสภาพสตรดานขวามอลกขนจากโตะดวยเหตผลใดกตาม จะ ตองรบลกขนและเลอนเกาอใหสภาพสตรผนน หากทานมกจธระจำาเปนจะตองลกจากโตะ ควรขอโทษเจาภาพ กอนลกขนไปทำาธระ การพกการรบประทานอาหารในกรณเชนน สอมและมดควรวางทำามมกนประมาณ 100 องศา โดยควำาสอมและหนคมมดไปทางซาย
48-หากพกระหวางรบประทานอาหารใหวางเครองเงนบนจานทำามมกน
ประมาณ 100 องศา อยาวางกบผาปโตะหรอรวบสอมมดซงหมายถงการอมคอรสนน
- ไมควรคยเสยงดงหรอคยขามโตะ โดยเฉพาะหวโตะและทายโตะ ควรจะคยระหวางคนขางเคยง
-หลงจากไดรบบรการอาหารแลว อยาสงตออาหารใหผอน เพราะการเสรฟอาหารเปนหนาท ของ
บรกร-การดมนำาควรใชผาเชดปากซบปากเสยกอนเพอปองกนคราบอาหาร
ตดทขอบแกว-อยาแลกอาหารหรอแบงอาหารบางสวนของตนใหผอนแมจะอยในโตะ
อาหารเดยวกน- ไมควรใชไมจมฟนในโตะอาหาร- ไมเรยกเครองดมทตนชอบมารนอกเมออาหารและเครองดมชดนน
ผานไปแลว- ไมดมนำาจากชามลางมอ ชามลางมอนจะจดไวใหในกรณทมอาหารซง
ตอง หรอนยมรบประทาน ดวยมอได เชน ARTICHOKE ฯลฯ จะสามารถสงเกตชามลางมอไดชดเจนเพราะมกจะมแวนมะนาวหรอดอกไมลอยอย เชน ดอกกหลาบ หรอดอกมะล
-กรยาอาการบางอยางในการรบประทานอาหารเปนสงทไมสภาพ เชน การพดในระหวางมอาหาร เตมปาก การทำาเสยงในระหวางเคยวหรอกลน การรบประทานอาหารคำาใหญเกนไป หรอการเรอเสยงดง
อบตเหต
เมอมอบตเหต กฎทควรปฏบต คอ อยาทำาใหงานเลยงหยดชะงกหรอ“ขดขวางงานเลยง เชน เมอทาน ทำาถวยแกรวตก ทานควรกลาวคำาขอโทษ ”แตไมควรกลาวเสยงดงและซำาแลวซำาอก และสำาหรบเจาภาพถามคน ใชอยใกล ๆ ควรรบเกบกวาดอยางเรวและไมทำาใหเอกเกรก ถาบานนนไมมคนใช แขกควรเสนอตวชวย แตถา เจาภาพปฏเสธกไมควรดอดง เมอมอบตเหตใดๆ ควรใชสามญสำานกมากกวามารยาท ตวอยางทดไดแกกรณ ของ ดร.จอหนสน ผซดนำาซบรอนจดเขาไปในปากแลวบวนออกมา พรอมกบรองวา ถาผมโงกคงกลนเขาไปแลว“ ”
ถาในฐานะแขก ทานทำาของมคาของเจาของบานแตกหรอเสยหาย ทานควรจะพยายามหามาทดแทน โดยเรวทสด แตอยาซอถวยกาแฟทลายไมเหมอนกบชดทเจาของบานมมาทดแทน เพราะนอกจากจะไมม ประโยชนแลวยงเปนการสนเปลองโดยเปลาประโยชน ทานสามารถทจะสงคำาขอโทษไปพรอมกบดอกไมแทน ได คำาขอโทษควรจะสนและแสดงความเสยใจในอบตเหตทเกดขน
ถาทานเคราะหรายมใครทำาอะไรหกใส ขอใหใจเยนๆ รกษาความสงบเพราะเหตการณอยางนถอเปนอบตเหต และฝายผดกคงจะเสยใจพอสมควรอยแลว ควรจะรบคำาขออภยอยางใจกวางและทำาความสะอาดเทาทจะทำาได ในกรณเดยวกนอยาแสดงความสนใจในความเคราะหรายของผอนไมวาจะมดตก อาหารกระเดน เพราะของเหลานเปนอบตเหต และยงสนใจยงจะทำาใหเกดความกระดากและเขน เราควรทำาเปนไมเหนและหวงวาเมอเราเคราะหราย ผรวมโตะจะทำาเปนไมเหนเชนเดยวกน
49อ�ห�รตดคอถามผรวมโตะมอาหารตดคอจะตองไดรบการชวยเหลอโดยดวน ทนทท
อาหารเขาไปขดหลอดลม บคคลผนนอาจจะตายภายใน 4 นาท เนองจากขาดอากาศหายใจ การเรยกแพทยยอมไมทนการแนนอน ผท อาหารตดคอกอนสลบจะไมสามารถพดได แตถาถามวาใชอาหารตดคอหรอไม เขาจะยงพยกหนาไดอย อาการจะคลายกบโรคหวใจ หายใจไมออก หนาซด, หนามด และ หมดสต
วธแกไขแบบหนงซงแพทยชาวอเมรกน ชอนาย HEIMLICH ไดคดคนขนเรยกวา Heimlich maneuver เปนดงน
- ถาผเคราะหรายนงหรอยนอย ใหผชวยไปยนดานหลง และเอาแขนโอบรอบเอวผเคราะหราย กำามอ ขางหนงใหเปนกำาปนโดยหนหวแมมอเขาใน และวางระหวางสะดอกบชายโครง (ใตลนปเลกนอย) ใชอกมอจบ กำาปนนนไวและดนขนอยางเรวสองสามครง อากาศทดานในปอดจะถกผลกดนออกมาอยางรนแรง และอาหาร ทตดคอจะหลดออกมา
- ถาผเคราะหรายนอนอย จบผเคราะหรายนอนหงาย เขาไปนงคกเขาครอมเอวผเคราะหราย โดยใช มอทง
สองซอนกน ใชสนมอวางระหวางสะดอกบชายโครง และดนขนอยางเรว - ถาทานเปนผเคราะหรายและไมมใครชวย พยายามดนตนเองเขากบอะไร
กไดทจะกอใหเกดแรงกดตรงจดตำากวาลนปเลกนอย หรอไมกใชกำาปนตนเอง
คนเม�อาการมนเมาจะนำาไปสความประพฤตทไมเหมาะสมและกอปญหาใหงาน
โดยเฉพาะถางานดำาเนนไป ระยะหนง วธแกปญหาทดทสดคอ กนไวกอน โดยการพยายามไมเชญแขกทรจกกนดวาไมสามารถควบคมตน เองไดเมอ ดมเครองดมแอลกอฮอล
ถาแขกคนหนงเรมเกเรและกอความรำาคาญ ผเสรฟอาจหยดเสรฟเครองดมใหและจบตาดตลอดเวลา และถาเจาภาพเปนหญงคนเดยว วธตอไปกคอขอความชวยเหลอจากแขกทรจกคนเมานนด โดยขอใหเฝาดคน เมาและเตอนสตเขา ถาทำาได และพยายามปองกนมใหเกดปญหาเลยเถดรายแรง แขกผชวยเหลอนนควรเปน เพอนสนทของเจาภาพ เพราะงานเฝาดคนเมาไมใชเรองนาอภรมย เจาภาพควรจะระมดระวงเปนพเศษทจะ ขอบคณเขากอนเขาลากลบ และเปนมารยาททจะเชญเขามาในอนาคตอนใกลในงานเลยงทปลอดปญหา
ก�รสบบหรหรอซก�ร
การสบบหร ณ โตะอาหารถอวาไมมมารยาท เวนแตเจาภาพจะเปนผนำา เชน ดวยการเสนอบหรให หรอจดบหรให หรอแขกอาจจดบหรสบเองไดตอเมอเจาภาพกลาวเชญใหสบไดเสยกอน ไมควรมการสบบหร จนกวา การรบประทานอาหารจะเสรจสน โดยเฉพาะอยางยงหากมแขกอนทไมสบบหรนงอยขางเคยง ใน ปจจบน การสบบหรหรอซการในบรเวณทมผไมสบบหรอยดวยเปนมารยาททไมพงกระทำาถอวาเปนการ รบกวนบคคลขางเคยง ในบานหรองานเลยงรบประทานอาหารทมไดจดบหรหรอทเขยบหรไวใหแสดงวา
50เจาภาพไมประสงคใหมการสบบหรหรอซการ แขกไมควรเรยกหาบหร ซการ หรอทเขยบหร เวนแตเจาภาพจะ เปนผเสนอหรอเชญกอน ในกรณเชนนควรสบบหร หรอซการหลงการรบประทานของหวานเสรจสนแลวและ ตองไมรบกวนบคคลใกลเคยง สำาหรบในงานเลยงรบรองแบบ RECEPTION หรอ COCKTAILS ไมควรจด บหรหรอซการเดนสนทนาเพราะเปนมารยาททดไมงาม ควนบหรหรอซการอาจรบกวนแขกในงาน และขบหร/ซการ อาจรวงหลนทำาความสกปรกแกบรเวณงาน ดงนน ควรพจารณาสบในบรเวณทเจาภาพจดทเขยบหรไวใหหากไมมกไมควรสบ ปจจบนในหลายประเทศมการรณรงคใหเลกสบบหรอยางกวางขวาง บางแหงมกฎหมาย หามสบบหร/ซการ ในสถานทสาธารณะ อาคารสถานทราชการ รานอาหาร/ภตตาคาร ฯลฯ ดงนน จงควรคำานงในเรองนดวย อยางไรกดควรถอเปนหลกวาไมควรสบบหร/ซการในหองปรบอากาศ หองทปดทบ หรอเมอมแขกอนทไมสบบหร/ซการอยใกลเคยง
ก�รกล�ว TOASTคำาวา TOAST นนมประวตอนยาวนานตงแตอดต ซงในสมยกอนนนม
การนำาขนมปงปง (TOAST) ใส ลงในแกว BEER หรอเหลา เมอขนมปงเปยกชนขนมปงกจะจมลงสกนถวย ถาในโตะอาหารมบคคลใดทาทาย “TOAST” ความหมายกคอ เชญชวนทาทายดมจนหมดแกวจนถงชน TOAST
ในธรรมเนยมปจจบนแลว ในการดม TOAST จะไมนยมดมจนหมดแกว จะนยมดม CHAMPAGNE หรอ WINE ในแกวเพยง 1-2 จบ (CHAMPAGNE หรอ WINE เปนเครองดมยอดนยมในการ TOAST ซงกน และกน) การทดม แตนอยกเพราะการ TOAST มกจะมตอเนองอยาง
นอย 2 ครง คอจากการเชญชวนของ เจาภาพ (เจาภาพจะเปนคนกลาว TOAST แขกเสมอตามธรรมเนยม) และจากการเชญชวนของแขกผไดรบ เกยรต ในบางงานโดยเฉพาะงาน DINING-IN ทางทหาร อาจมการ TOAST กนและกนตอเนองถง 1 /2 ชวโมง
การไมดม TOAST ถอวาผดมารยาทเปนอยางยง ถาทานไมดมแอลกอฮอล ทานสามารถยกแกวขนแตะ รมฝปากพอเปนพธได อนง ในการ TOAST นน มกนยม CHAMPAGNE หรอ WHITE WINE มากกวา RED WINE
ถาทานเปนผรบเกยรตในการ TOAST ทานจะยงคงนงในโตะอาหาร บคคลอนทดมใหแกทาน จะลก ขนยนใหเกยรตถาบคคลท TOAST ใหทาน เปนผทมอาวโสสงหรอมเกยรตยศสง ทานอาจจะยนรบการ TOAST แตทานจะไมดมดวยเพราะจะเปนการดมใหแกตนเอง หลงจากทกคนทดมใหแกทานไดนงลงแลว ทานอาจยนและกลาวขอบคณพรอมกบ TOAST ตอบแทนได ในกรณทานเปนสภาพสตร ทานอาจใชวธกลาว TOAST ตอบแทน หรอแคยกแกว และรบยมรบทราบใหแกผใหเกยรตทานเปนเชงขอบคณ
โดยทวไปการกลาว TOAST จะกลาวหลงรบประทานอาหาร อาจเปนระหวางหรอหลงรบประทาน ของหวานกได สำาหรบธรรมเนยมองกฤษมกจะกลาว TOAST กอนจะมการกลาว SPEECH ถาเปน DINING- IN ซงเปนธรรมเนยมทางทหารทมจดเรมตนในองกฤษ และแพรหลายไปยงหลายประเทศนน จะม MR. VICE เปนผกลาว TOAST และแขกผใดจะกลาว TOAST ใหใครหรอองคกรใด จะตองแจงให MR. VICE รบทราบและอนมตกอน
คำา TOAST ตางประเทศ ทงายทสดและนยมใชคอ TO YOUR HEALTH ซงในภาษาตางๆ คอดงน.-
51ฝรงเศส : A votre santéเยอรมน : Prosit หรอ Prostสเปน : Saludสวเดน : Skoal
ชาวยว : L’Chaim (‘To Life’)กรก : Is tin egian souอตาล : Saluteรสเซย : Na zdorov’cก�รแนะนำ�ตวในง�นเลยงอ�ห�รคำ� เมอมการเชญแขก เจาภาพอาจ
แจงใหทราบวาแขกอนมใครบาง โดยถาเปนงานทจดสำาหรบแขกพเศษ เชน แขกตางประเทศ ควรแจงแขกพเศษดวยวา แขกทงหมดประกอบดวย ใครบางอยางยอ ๆ เชน เฮนร นวบ ผนยมสถาปตยกรรมสมยวคตอเรย, ซาราห แพกลย ทำางานในกระทรวงการตางประเทศ เปนตน
ถาไมสามารถบอกขอมลเกยวกบแขกอนๆ ใหแตละคนทราบไดลวงหนา เจาภาพอาจเลาใหทราบถง ขอมลของแขกเมอแขกมาถง กอนทจะนำาเขาไปในหองนงเลนเพอแนะนำาตว เจาภาพหญงซงเชญแขกมารบ ประทานอาหารคำา 30-40 คน จะตองรบแขกแตละคนทมาถง แลวนำาไปแนะนำาตวตอแขกอนแตละคนอยางไม รบรอนรอบหอง ถงแมวาดเหมอนเปนเรองยากลำาบาก แตโดยขอเทจจรงแลวเปนวธทถกตอง และนำา ความสำาเรจอยางใหญหลวงมาสงาน
ก�รสนทน�การสนทนาเปนเรองความมศลปะและจะดขนเรอยๆ จากประสบการณ
และการฝกฝน ประสบการณ เปนเรองสำาคญ เพราะอปสรรคสำาคญของการสนทนาคอความเขนอาย แมแตคนทฉลาดมากทสด กจะพด ไมออกเมอพบกบคนแปลกหนา การเขยนจดหมายเราสามารถรางกอน และเขยนใหมไดจนกวาจะพอใจ แตใน การสนทนาจะตองพดออกไปทนทและแกไขขอผดพลาดไมได Charles II กลาววาศลปะขอแรกของนกสนทนา กคอ การทำาใหคสนทนารสกสบายๆ ปราศจากความขวยเขน เพราะการสนทนาจะไมคอยออกรสในบรรยากาศ ทมคนคยเของ เมอใดทสามารถเรยนรศลปะของการพดคยแบบสบายๆ (casual conversation) แลว การพดคย ทดกจะตามมาเอง ไมมอะไรทจะทำาใหงานสนกสนานไดเทากบการพดคยกนอยางสนกสนานออกรสจรง ๆ บางคนเปนตวชโรง บางคนเปนนกฟง แตนกฟงทดคอผทรวธบนดาล (inspire) ตวชโรงขนมา OSCAR WILDE มความ
สามารถหาตวผทเงยบทสดในงาน แลวใน 2-3 อดใจตอมากทำาใหผนนเดนขนได อจฉรยะเชนนหา ไดยาก แตเราทกคนสามารถสรางบรรยากาศทนาพงใจและเปนมตรซงจะชวยขจดความประหมาของผอน ความกระดากอาจจะทำาใหลนแขง รวมทงหยดความคดดวย การตอนรบทอบอนจะทำาใหความขวยเขนหายไปและคำาพดอยางเดยวอาจไมเพยงพอเสมอไป ดงเชน คำาแนะนำาทใหแกนกแสดง ณ The Comedie Francaise ท วา ทาทาง “(gesture) หนาตา (looks) แลวจงถงคำาพด (word)” ซงแปลไดวา ก“ารจบมอ (shake hands) กนอยาง
52กระชบ การยม และการพดอยางออนโยน ผมาใหมจะรสกมนใจจากคำาพด”ตอนรบทวา “I’ve been looking forward to meeting you for a long time : we have a great mutual friend in Caroline Parr and she has talked so much about you ” หรอผยายมาเปนเพอนบานใหมจะดใจถาไดรบการกลาวตอนรบวา ดฉนดใจทคณยายมาอย ท “Munstead Parva เราเคยคดเสมอวาบานของคณสวยทสดในหมบาน ซง”เปนการเยนยออยางเรยบงาย พงตรงเขาสหวใจผฟง การพดคยเปรยบไดกบการเตนรำา ไมวาจะเปนการเตนคหรอเตน 8 คน ทกคนควรไดรบ การกระตนใหเขามารวมวง และมความสนกสนาน ตอไปนคอการถกแถลง เรองการพดคยระหวางบคคลท พบกนครงแรก และรเรองของอกฝายหนงเพยงเลกนอย
ก�รสนทน�ระหว�งรบประท�นอ�ห�รคำ�แบบนงโตะ การสนทนาทดระหวางการรบประทานอาหาร คำาแบบนงโตะ ถอไดวาเปนการสนทนาทดทสด อาจมการถกแถลงหวขอตาง ๆ อยางจรงจงลกซง หรอ สนกสนานตลกคะนอง แตไมวาจะดวยอารมณเชนไรการสนทนาควรจะดำาเนนไปอยางตอเนอง วกเวยนไปมาตามแนวทางของมนเชนเดยวกบแมนำา บางครงกออกสปากนำากวางทมแนวความคดและคำาพดทขบขนหลายประเภทมาบรรจบกน
เมอแขกไดรบเชญมามความสข การสนทนาจะพฒนาไปอยางเปนธรรมชาต แตใหระลกไววาการเลยงอาหารคำากเหมอนกบละครโรงเลก อาจมเหตการณทไมคาดฝนเกดขนและตวละครบางตวกพดนอกบทของตน
ก�รสนทน�เรองทว ๆ ไป การสนทนาเรองทว ๆ ไปถอไดวาสนกทสด เหมาะสำาหรบแขก 6 คน หรอ
ถาเปนโตะกลมก 8 คน การสนทนาเรองทวๆ ไปเปนกฎในฝรงเศสซงดำาเนนมาเนนนาน Elinor Glyn เขยนเกยวกบความทรงจำาของชาวองกฤษ ผเยอนฝรงเศสเปนครงแรกใน ค.ศ.1900 วา พวกเขาฉลาดหลกแหลม แตการพด“คยกบแขกทนงขนาบ 2 ขาง (Conversation a deux) ถอวาไมถกตองนก การพดคยกนจะตองเปนเรองทว ๆ ไป ซงเปนการลบความฉลาดหลกแหลม แตละคนตองตะโกนมาก ไมเชนนนจะไมไดยนเพราะทกคนพดพรอมกนหมด ในโตะ อาหารในฝรงเศสปกตจะคยกนเรองขาว ไดแกขาวลาสด ขาว”การเมอง เรองซบซบทกำาลงอยในความสนใจเปนตน แตในองกฤษการสนทนาเรองทว ๆ ไปจะตองมผชนำา เจาภาพทฉลาดและมประสบการณจะรวธกำากบ การสนทนา เชน อาจชะโงกขามไปถามแขกฝงตรงขามถงขอคดเหนในเรองใดเรองหนง แลวเชญแขกอกคนหนงวจารณ ซงจะทำาใหแขกทกคนไดมสวนรวมในการสนทนา
ก�รพดคยกบแขกทนงขน�บ 2 ข�ง (à deux) เปนธรรมเนยมในประเทศองกฤษ โดยเฉพาะในงานเลยงใหญ ๆ วธนเทานนทใชไดผล รปรางของโตะอาหารกมสวนกำาหนดใหเปนไป กลาวคอ โตะอาหารในองกฤษ มกจะเปนรปวงรยาว ฉะนน แขกแตละคนจะทราบดวาเขาจะตองใชเวลาคำานนใหความสำาคญแกแขกทนง ขนาบขางตน ซงเปนเรองทาทาย และกเปนเรองทนาครนครามดวย (เจาภาพหญงทฉลาดจะพจารณาแลววา แขกขางหนงของแตละคนรจกกนมาบางแลว จะไดเรมตนกนไดอยางราบรน) บางครงแขกคนขาง ๆ อาจพดคย
53อยางสบาย ๆ และมเสนห แตถามไดเปนอยางนนเราจำาเปนตองใหการสนทนาดำาเนนไปอยางตอเนองและ ลงรอยกน พยายามหาหวขอสนทนาทเขาหรอเธอผนนพดไดดวยความสนใจและสนกสนาน
ก�รขนตนทชวยได
ตองพยายามคนหาวา แขกทนงขนาบขางมความสนใจในเรองใด ดวยการใชคำาถามใหนอยทสดเทาท จะทำาได แขกผมประสบการณในการเลยงอาหารคำาแบบนงโตะคนหนง มกจะถามแขกทนงขนาบขางเธอวา วนนม“อะไรดทสดทเกดขนกบคณบาง ซงเธอจะประสบความสำาเรจมาก ถาในวนนน”ของแขกดงกลาว เปนวนทเขาประสบความสข
สำาหรบพวกทขอาย ขอแนะนำาใหทำารายการเรองทจะเปดการสนทนาเอาไวกอนไปงาน (ตองเปนเรอง ทคอนไปในทางทอยในความสนใจของแขกคนอนๆ)
หวขอเรมเรองทดทสดคอ เรองทอยในความสนใจในขณะนน และเรองกลาง ๆ
ตวอยางWhat a cold December we are having . If you weren’t
in England, where would you like to be at this time of year?
I hear you are off to Greece for three weeks-what books are you packing in your suitcase?
What beautiful flowers Ann (the hostess) always has-do you like gardening?
If you were the Queen, what opera/ballet/play would you choose to have performed for your Gala?
Are you a Wimbledon fan? Have you been watching?(ปรบกฬาใหเขากบฤดกาล)Have you had time to see Tutankamen exhibition?(แทนทดวยเรองทอยในความสนใจในขณะนน)What delicious claret (เหลาองนแดง) – are you a
connoisseur of wine? (ผชำานาญดมไวน)คำาถามเหลานเปดโอกาสใหแขกทงสองขางไดพดวา เขามความสนใจใน
เรองใด การทองเทยว (travel), ศลปะ(art),วรรณกรรม (literature),กฬา (sport), ดนตร (music), ทำาสวน (gardening), อาหาร (food) และไดแตหวงวาเขาคงจะตอบสนองอยางดตอเหยอทออยน เปนเรองไมฉลาดทจะถกแถลงเรองการเมองกบคนแปลกหนา เขาอาจมความคดเหนตรงกนขามกบเราอยางรนแรง
คนทวไปชอบพดคยเรองงานอดเรกมากกวางานอาชพ แขกทนงขนาบขางอาจจะเปนนกเปยโนสมคร เลนมอด หรอเปนแชมป croquet เขาอาจปลกกหลาบทหาไดยาก หรอเปนนกสะสมตงแตแสตมปไปจนถง เครองเลนแผนเสยงสมยเกา ถาเรองทเขาสนใจไมลกซงจนเกนไปสำาหรบคณ กจะทำาใหไดรบการสนทนาท สนกสนานและมสาระ
54ก�รขนตนทไมขอแนะนำ�ใหหลกเลยงการตงคำาถามทอาจอยในแบบรายงานของรฐ หรอคำาขอ
วซา เพราะคนเรามกจะใจหาย เมอไดรบคำาถามวา Do you live in London? What do you do? Have you any children? Have you been abroad this year? เปนตน
ในฐ�นะผถกซกถ�ม ถาคณไดรบคำาถามทไมขอแนะนำาดงกลาว คณสามารถหยงดไดจากนำาเสยงของ คสนทนา วาเขาตองการทราบจรง ๆ หรอไม เชน คำาถามทวา คณอาศยอยท Perth หรอ Pimlicco คณเปน นกพฤกษศาสตร (botanist) หรอนายธนาคาร (banker) คณเคยไดเหนทะเลเมดเตอรเรเนยนหรอไม เปนตน ถาเขาสนใจจรง ๆ ตองตอบคำาถาม ถาเขาไมไดสนใจจรง ๆ เขากจะประสบปญหาจากการสนทนาแบบฝด ๆ และถอไดวาเปนการเปดฉากการสนทนาทนาเบอหนาย วธการตอบโตแบบคลาสสคตอสถานการณเชนนคอ ตอบ คำาเดยว แลวกทวนคำาถามของเขาเชน
Yes. I live near here. and you?I am a barrister and I have been trying to guess your
profession.Do tell me.No (children)-but do tell me about yours.Several times (holidays). Have you made fascinating
plans for a summer excursion?เมอคณโยนลกกลบไปในคอรทของเขาแลว เขากเรมเลาใหฟงถงเรอง
ของตนเองและสงทเขา สนใจ (เชน สถาปตยกรรมของบานคอ Islington เขาทำางานเปนนายธนาคารพานชย ชอบพกผอนดวยการ รบ
ประทาน, ชมทวทศน, เลนกฬา) สงเหลานทำาใหคณมขอมลทจะเปนจดเรมตน
ก�รสนทน�แบบ à troisในการเลยงขนาดใหญบางทมบคคลทสามเขามารวมสนทนาแบบ à
deux เพราะการสนทนานาสนใจทำาใหแขกคนขางๆ ถกทอดทงไปหนงคน นงอยคนเดยว จงพยายามนำาเขาเขามาสการสนทนาใหไดเสมอ เชน เรา“กำาลงคยกนเรองละครทมหลายตอนจบ Lily Lantry (หรออะไรกแลวแต) คณดหรอเปลา ”
ขอพงระมดระวงอย�งยงในก�รสนทน�ปจจบนประชาคมโลกมการตดตอคบหากนอยางกวางขวาง มการ
ยอมรบในเรองสทธ เสรภาพ ความเปนสวนตว และวฒนธรรมอนหลากหลาย ดงนนจงไมควรสนทนาในเรองซงแสดงถงการรงเกยจ กดกน แบงแยก เยาะเยย เปรยบเทยบ หรอสรางมขตลกขบขนดวยเหตผลเกยวกบ สผว ชาตพนธ วย วรรณะ ศาสนา/ความเชอในลทธ เพศและความนยมทางเพศ หรอวฒนธรรมของชาตหรอกลมชนตางๆ รวมทงไมควรสนทนาเกยวกบนโยบายการเมองหรอความขดแยงทางการเมอง ซงอาจนำาไปสความยงยากของงานสงคมนนและ ตวทานเองดวย
55แขกพเศษและปญห�เฉพ�ะเรองตอไปนเปนคำาแนะนำาตอปญหาทคาดไมถงทบางครงเกดขนในโตะ
อาหาร (และในทอนๆ) สถานการณททำาทาจะเคอะเขนอาจถกหกเหไปไดอยางงดงาม ถาเตรยมพรอมไวลวงหนาเพอเผชญกบมน
ผมชอเสยง คณอาจไดรบเชญไปในงานเลยงอาหารคำาทแขกเกยรตยศเปนผมชอเสยง เชน เปน นกการเมองชนนำา นกแสดงชอดง หรอนกเขยนผมชอเสยง อยาหลกเลยงทจะพดกบเขาถงความสำาเรจของ พวกเขา เพราะผมชอเสยงสวนมากจะดใจทไดพบคนสนใจในงานของตน (มจำานวนมากทถอมตว และพอใจอยางจรงใจทไดรบการแสดงความยนดในความสำาเรจ) เขาจะพงพอใจในการพดคยกบผชมทชอบผลงาน ในทำานองเดยวกนผฟงกโชคดทไดมโอกาสพบกบผมชอเสยง
เจาของบานสวนมากจะบอกแขกลวงหนาวา จะมผมชอเสยงมาเปนแขกเกยรตยศทำาใหแขกมโอกาส ทำาการบานมากอน (เตรยมตวมาถามหรอพดคย)
ตวชโรง มกฎอยวาไมควรเชญเกนครงละ 1 คน เพราะแขกตวชโรง (the prima donna – นางละคร เสยงเอก) ชอบทจะครอบงำาแขกทงโตะ และถามมากกวา 1 คน จะแสดงอาการป นป งตอกน พวกเขาอาจจะ นงนงเงยบ หรอพยายามทำาคะแนนแขงกน เพราะคนเคยกบการตามใจทางสงคมจนเหลง ในสมยหนงถอ วาเปนเรองนาประทบใจ ถานกพดทมชอจะผกขาดการสนทนาในโตะอาหารไวเพยงคนเดยว แตในปจจบนนยม การสนทนาในเรองทวๆ ไปมากกวาการพดแบบคนเดยว
คนน�เบอ โดยหลกทวไปแลวไมควรเชญคนนาเบอ แตในบางครงหลกเลยงไมได เชน ครกของเพอน หรอภรยาเพอน กลายเปนทำาใหเกดความนาเบอขนในโตะอาหาร
คนนาเบอม 2 แบบคอ ไมพดเลยกบพดมากเกนไป คนนาเบอแบบแรกจะเบงบานถามใครถามคำาถาม ทปกตแลวหามถาม เชน เดกๆ สบายดหรอ? ไปตางประเทศฤดรอนนหรอเปลา? เปนตน คนนาเบอแบบท 2 ชอบเลาเรอง ซงมกจะเปนเรองยาวๆ และมกจะเลาซำากนมาแลว เจาภาพมกจะนงอยตดกบคนนาเบอเหลาน และระหวางทพวกนเลาเรองเจาภาพกจะสงเกตแขกรอบๆ โตะวาทกคนมความสขและตรวจสอบในใจ วา อาหารชดตอไปใกลจะสกหรอยงเปนตน เมอมองในแงนทำาใหคลายความนาเบอลงไดบาง
พวกชอบซบซบ คนบางจำาพวกชอบทำาเดน และการซบซบเรองของพวกนถอไดวายตธรรม เพราะทจรงแลวพวกเขาชอบทไดรวามคนนำาเรองของตนไปกลาวขวญกน แตโดยปกตแลวควรหลกเลยงการซบซบ นนทา เพราะมอนตรายหลายประการคอ (1) มกจะเปนเรองไมถกตองและจะกระจายไปอยางรวดเรว (2) โลก แคบมากจนกระทงการซบซบอาจพาดพงไปถงเพอนของบางคนในทนน (3) เปนการสนทนาทฉาบฉวย Ouida เขยนไวอยางหลกแหลมยงวา ความจรงเดนทางเหมอนเตากระ ขาวลอเดนทาง“เหมอนกระตายปา ” (Truth travels like a tortoise. Rumour like a hare)
56เมอเกดคว�มเงยบ มบางขณะทการสนทนาหยดลงอยางพรอมกน
ทำาใหความเงยบปกคลมในทวหอง ณ หวงเวลานนแตละคนจะเกดความตอ ความคดบนหนออกทางหนาตางไปหมด แตจะตองมคนเรมการสนทนาขนใหม และอยางเรวทสดดวย พยายามคดหาคำาถามอะไรกไดแมวาจะเหลวไหลแคไหนกตาม แลวถาม คนใดคนหนงทนงอกฟากหนงของหอง หรออกฟากหนงของโตะ (ไมไชแขกทนงขนาบขาง) คำาตอบททกคน ไดยน จะเปนการเรมตนใหแกการสนทนาทชะงกไป
หลงอ�ห�รเมอการรบประทานอาหารเสรจสนลง เจาภาพหญงจะลกขนเชญแขก
ตามเธอไปยงหองนงเลน (หรอ ไปนงเกาอทสบายกวา ถาหองอาหารกบหองนงเลนเปนหองเดยวกน) หรออาจเชญเฉพาะแขกผหญงใหตามเธอ ไป ปลอยใหผชายดม port และอาจสบซการเมอเจาภาพเชอเชญ ซงผชายจะลกขนยนสงและผชายทอยใกลประตจะเปดประตให
ก�รแยกฝ�ยหญงธรรมเนยมโบราณทแยกชาย-หญง ไดรบการมองในแงไมคอยดใน
ปจจบน แตธรรมเนยมนมขอท นาสงเกตคอ ประการแรกฝายหญงตองไปหองนำา และนคอโอกาสทวเศษ ประการทสองเปนการเปดโอกาสให ฝายหญงไดทำาความสนทสนมระหวางกนเพราะถาในขณะททงสองเพศคละกนอยในหองนงเลนแลวจะทำาได ยาก พวกทไมเหนดวยกบการแยกชายหญงใหเหตผลวา เปนการกำาจดฝายหญง ซงเปนทศนคตทผด และฝายหญงไมควรถอวาถกเอาเปรยบ เพยงแตเพราะวาฝายชายยงคงอยในหองอาหาร
ถาเจาภาพเลอกการแบงชาย-หญงหลงอาหาร ถาไมปฏบตตามอยางเตมใจ จะถอวาไมสภาพอยางมาก และทงสองเพศกไมควรออกไปจากหองนงเลนเกนประมาณ 20 นาท
ก�แฟ
กาแฟและเหลาหลงอาหารอาจเสรฟทโตะหรอนอกโตะอาหารถามคนรบใชเปนผเสรฟ เขาจะรนกาแฟ ใหแขก และแขกจะเตมครม, นำาตาลเอง หรออาจวางถาดกาแฟไวขางๆ เจาภาพหญง ซงเธอจะเปนผรนกาแฟ เอง (การเสรฟกาแฟกบชา ตางกนคอ ในการเสรฟกาแฟแขกเปนผเตมครมและนำาตาลเอง)
เหล�หลงอ�ห�รบรนดและเหลาหลงอาหาร (ถาม) จะนำามาเสรฟทนทภายหลงการเสรฟ
กาแฟ ถาเปนการเสรฟในหอง นงเลน เหลาหลงอาหารและแกวจะวางไวยงโตะขางฝา แตถาแขกยงคงอยแถว ๆ โตะอาหาร เหลาและแกวจะ ถกนำามาเสรฟในถาด เหลาหลงอาหารทนยมกนไดแก
57Cognac : ไดมาจากการกลนเหลาองนทหมกจนไดทจากประเทศ
ฝรงเศส ในแควน Charente เกบไวใน ถงททำาดวยไมโอคเพอใหเหลามอายเกาแลวจงนำามาบรรจขวด แหลงทผลต Cognac แบงออกไดดงน .-
1. Grande Champagne หรอ Fine Champagne2. Petite Champagne3. Borderie4. Fine Bois5. Bons Bois6. Bois ordinaires หรอ Bois de Terroir Grande Fine Champagne มาจาก Grande Champagne
จำานวนดาวทปรากฏบนฉลาก หมายถง คณภาพและอายของเหลานน1 ดาว Fine = 5-10 ป2 ดาว Surfine = 10 ป3 ดาว Extra = 10-15 ปX.O.(Extra Old, Extra Vieux) อยางนอย 40 ปV.O = very old 15-20 ปV.S.O. = very superior old 25 ป (Vieux Tres
Superieur)
V.S.O.P. = very superior old pale 30 ป(Tres Superieur Vieux Peu Colore)
Armagnac : ทำาแบบเดยวกบ Cognac ทำามาจากเมอง Gers อยทางทศตะวนออกเฉยงใตของ Bordeaux ชอเหลาของ Armagnac ทดมดงตอไปน
-Castagnon- Jeanneau-Domaine du Ponchon-Kressman-Ryst
Vin de dessert : แตกตางกบเหลาองนอนๆ คอ มแอลกอฮอลมากกวา และมรสหวานกวาเหลาองน ดกรมดงน.-
-Malago-Samos 15-17 ดกร-Marsaka-Madere 18-20 ดกร-Porto-Shery 20-22 ดกร
Porto หรอ Port wine : มาจากเมอง Douro ในประเทศโปรตเกส คอ เหลาองนผสมกบ eau de vie de vin และเกบไวอยางนอย 2 ป มดอย 2 ชนด คอ แดง กบ ขาว
แดงเปนเหลาธรรมดา วธทำาอยางขาวใชทางวธเคม ออกเปนสขาว58
หมายเหต เหลาองนทำาจากผลองนทเกบพอสก สวน Port wine ใชผลองนชนดสกงอมมาก
Sherry : มาจากประเทศสเปน วธทำาเชนเดยวกบ Porto แตผสมกบ eau de vie de vin ภายหลงจาก การหมกพอแลว
Madere : มาจากเกาะ Madere ในประเทศโปรตเกส วธทำาเชนเดยวกบ Sherry (ทำาเชนเดยวกบ Porto แตผสม eau de vie de vin ภายหลงจากการหมกแลว) สามารถเกบไดถง 100 ป
Whisky : ไดจากการกลนขาวบาเลยกบขาวโพด สวนรสและสของ Whisky ไดจากการเกบไวในถงไม โอคหนา ชาวสกอตเปนผมฝมอในการผสมการเกบอยางนอยใชเวลา 3 ป ตามธรรมดาเกบไว 7 ป หรอมากกวานน (Whisky ดมาจากสกอตแลนด มกจะกลนจาก Malt ผสมขาวชนดอน หรอ Pure Malt)
ก�รนงอยในโตะอ�ห�รตอไปถาหลงจากการเสรฟกาแฟแลว แขกยงคงตองการนงตอไป ณ โตะ
อาหารหรอไมมทเพยงพอจะยายไปท อน แขกควรทำาตวตามสบายโดยการลกขนยน เลอนเกาอหรอเปลยนทานงกน (โดยไมทำาความลำาบากใจใหผ อน) วธทปลอดภยทสดกคอ เจาภาพควรเปนผรเรมการเปลยนทนง
ก�รอำ�ล�ปกตแขกจะลากลบจากการเลยงอาหารคำาแบบนงโตะตามเวลาในบตร
เชญ หรอเวลาในกำาหนดการทพมพไวใน MENU รบประทานอาหารคำา ในกรณทไมกำาหนดเวลาเสรจสนงานรบประทานอาหาร แขกควร เรมอำาลาเจาภาพไดหลงจากลกจากโตะอาหารมารบประทานเครองดมหลงอาหารประมาณ 15 - 30 นาท สำาหรบในงานเลยงอาหารคำาอยางเปนทางการ เจาภาพอาจมเทคนคในการแสดงนยของการจบงานเพอใหแขกลากลบได ดวยการสงสญญาณใหดนตรหยดแสดงหรอเปดไฟสวางขนหรอมพธกรกลาวปดงาน เปนตน
ก�รขอบคณนอกจากขอบคณเจาภาพตอนลากลบแลว แขกควรเขยนจดหมาย
ขอบคณ ทเหมาะสมคอสงใหใน วนถดไป (แมวาจะอนโลมภายใน 1 อาทตย) ในจดหมายควรแสดงความขอบคณในการตอนรบและทสำาคญคอ ใหเอยถงจดหนงหรอสองจดในงานเลยงทแขกพบวาพงพอใจมากเปนพเศษ ตามธรรมเนยมแลวจดหมายจะ สงถงเจาภาพหญง แตถาทงเจาภาพชายและหญงเปนเพอนของแขก และไดชวยกนเสรฟอาหาร กควรเขยนถง ทง 2 คน ถาเจาภาพเปนเพอนสนท แขกสามารถใชโทรศพทแสดงความขอบคณไดในวนรงขน ซงทำาใหเปน โอกาสทจะคยกนเรองงานเมอคน และแขกจะไดชวยประเมนผลของงานเลยงใหดวย ไมจำาเปนททงสามและภรยาจะเขยนจดหมายขอบคณคนละฉบบ ปกตจะเปนหนาทของภรยา อยางไรกดถาเจาภาพไดรบจดหมายขอบคณจากแขกทงสามและภรยา เธอกจะถอวาเปนการแสดงมารยาทเปนพเศษ
59อนง ในงานเลยงรบประทานอาหาร หากมวงดนตรหรอการจดแสดงเปน
พเศษ แขกเกยรตยศควรหาโอกาสเดนไปกลาวขอบคณหวหนาวงดนตรหรอหวหนานกแสดงกจะเปนมารยาททนาชมอกดวย จงหวะท เหมาะสมคอกอนจะอำาลาเจาภาพเพอเดนทางกลบ หรอเมอนกดนตร/นกแสดงกลาวอำาลาเมอจบการแสดง
------------------------------------
61
บทท 5ม�รย�ทในสงคม
มารยาทในสงคมทจะกลาวถงในบทนถอไดวาเปนแนวทางในการปฏบตและการวางตวของขาราชการ ในกองทพบก ใหสอดคลองกบสงคมตางๆ อยางกวางๆ ซงขาราชการอาจจำาเปนตองสมผส โดยเฉพาะอยางยงการปฏบตและการวางตวในประเทศตะวนตกและประเทศหนาวบางประเทศ มกจะเครงครดตอมารยาทในการสงคม ซงมารยาทการพดจา การแตงกาย จะเปนเครองบงถงระดบการสงคมของบคคลนนๆ ขาราชการท เดนทางไปรบราชการในตางประเทศจงควรอยางยงทจะไดดำารงชวตใหเหมาะสมและสอดคลองกบระดบของสงคมทตนตองเขาไปสมผส
แนวทางในการปฏบตน ไดรวบรวมมาจากประสบการณและจากการสงเกตหรอไดเขาไปสมผสและวพากษวจารณกบขอเสนอแนะจากบคคลททราบเร องด และหนงสอเกยวกบดานมารยาทสงคมของตางประเทศมาประกอบ อยางไรกตาม แนวทางปฏบตนมไดหมายความวาจะตองปฏบตอยางเครงครดเสมอไป แตเพยงใหทราบความถกตองในการปฏบตของสงคมระดบผบรหารหรอในสงคมชนสงหรอในสงคมทมเกยรต อยางไรกดจะตองมความออนตวเพอใหเหมาะสมตอสงคมนนๆ ดวย ค ม อท ควรด ป ร ะก อ บบทน ได แก ค ม อมาร ยา ทส งค ม (Etiquette) ตางๆ หนงสอแตละเลมยอมมขอแนะนำาทเหมาะสม อยางไรกด ในบทนมไดบอกวาอะไรถกตองแตจะเปนเพยงแนวทางปฏบตทควรระมดระวง เทานน
เรองทควรระมดระวงประจำาวน อาจจะลำาดบไดดงนคอ:- 1. ในบานพกหรอทพก หรอโรงแรม 1.1 หองนงเลน หองรบแขก 1.2 หองนอน 1.3 หองนำา 1.4 ในสนาม สวน บรเวณบาน 2. สำานกงาน – การไปทำางาน 2.1 ในสำานกงาน 2.2 หองรบรอง – รบแขก
2.3 หองนำา 2.4 บรเวณสำานกงาน 3. การแตงกายทวๆ ไป 3.1 การใชเนคไท 3.2 เสอเชต
3.3 การแตงสท
62 3.4 ชดแตงกายอนๆ 3.5 รองเทา ถงเทา 3.6 ความสะอาดทวๆ ไป 4. มารยาททวๆ ไปมารยาททขอแนะนำามดงน 1. ในบ�นพกหรอทพก หรอโรงแรม (หมายถงในยโรป/อเมรกา และประเทศหนาวทเปนพธการ) 1.1 หองนงเลน หองรบแขก 1.1.1 ควรแตงกายใหสภาพตลอดเวลา เนองจากอาจมคนมาเยยม 1.1.2 อยาถอดรองเทาในขณะทมแขก 1.1.3 ไมควรถอดเสอนอกเมอมแขก 1.1.4 ควรสวม Dressing Gown แทนเสอนอกหรอทบเสอชดนอน ในโอกาสทตองรบดวน ไมมเวลาเปลยนเสอ 1.1.5 ไมควรใสชดนอนมานงในหองนงเลน , หองรบแขก , หองอาหาร หรอเดนนอกบาน 1.1.6 ไมควรใส Slipper ออกมาเดนนอกบาน 1.1.7 เมอมแขกผหญง หรอผใหญมา ควรมการตอนรบโดยการยน 1.1.8 ไมควรสบบหรกอนไดรบความเหนชอบ หรอการเชอเชญจากเจาของบานหากสงเกตวา ในบาน ไมมทเขยบหร แสดงวาเจาของบานไมตองการใหสบบหร
1.1.9 อยาจบตองหรอขยบเขยอนของประดบในบาน เชน หยบดรปภาพ จบตกตาฯลฯ 1.1.10 อยาเอามอไปจบตองโตะ หรอเครองเงนจนเปนรอยมอ 1.1.11 อยาเปดโทรทศนหรอวทยเสยงดง 1.1.12 เมอเขาในบานหรออาคารตองถอดหมวก, Overcoat, ถงมอ, ผาพนคอ 1.1.13 อยานงเขยา หรอสนขา หรอเคาะนว 1.1.14 อยาเกาศรษะ เสยผมมากจนเสยบคลก 1.1.15 เขาสโมสรนายทหาร (Mess) ตองถอดหมวก, Overcoat, ถงมอ1.2 หองนอน 1.2.1 ปดมานหองนอนกอนแลวจงปดไฟ ควรปดมานหนาตางของหองทกครงทอยในหองนอน ไมวาเปนเวลากลางวนหรอกลางคน เพราะคนภายนอกจะมองเหน 1.2.2 ประหยดไฟฟาโดยการดบเครองใชไฟฟา เมอไมอยในหองหรอหมดความจำาเปน 1.2.3 อยาเปดวทย โทรทศน จนเสยงดงรบกวนหองขางเคยง 1.2.4 ไมแตงชดนอนออกจากหองนอน โดยเฉพาะในโรงแรม และทพกสาธารณะ 1.2.5 ไมสบบหร บนเตยงโดยเดดขาด 1.2.6 ไมคยกนเสยงดงหรอรองเพลงเสยงดงอนเปนการรบกวนหองขางเคยง
63 1.2.7 ไมสบบหรมากจนเกนไปจะมกลนรบกวนไปทวบรเวณ และไมสบบ หร ในหองท ก ำาหนดเป น Non-smoking Room หรอ Non-smoking Floor เปนอนขาด 1.2.8 ควรใส Dressing Gown เวลาออกจากหองนอน 1.2.9 ไมเปดหรอปดประตเสยงดง 1.2.10 ตองปดประตทกครงทเขาหรอออกจากหองนอน
1.2.11 ไมควรเดนเสยงดงในหองนอน เพราะจะเปนการรบกวนคนทอยในหองชนลาง 1.2.12 ไมควรนงผาเชดตวออกมาเดนนอกหองนอน (พบเหนบอยๆ) 1.3 หองนำา 1.3.1 ตองใสกลอนประตเมอเขาหองนำาทกครง (บางคนชอบเพยงปดงบเมอปสสาวะ) 1.3.2 ชกโครกทกครงทปสสาวะ, ทงกระดาษ ฯลฯ 1.3.3 การใชสวมชกโครกปสสาวะ สภาพบรษตองยกไมรองหรอพลาสตกรองนงขนเสยกอน แลวจงปสสาวะ 1.3.4 ไมทำาใหทนงสวมสกปรกหรอเปยกนำา 1.3.5 เมอใชอางลางหนาแลว ตองทำาความสะอาด และเชดใหแหง (บาน-หองนำารวม) 1.3.6 เมอใชอางอาบนำาแลว ตองรกษาความสะอาด และเชดใหแหงเสมอ (หองนำารวม) 1.3.7 ถาเปนอางทใชรวมกนตองเชดใหแหง 1.3.8 หามสบบหรในหองนำาหรอหองสวม 1.3.9 ถาเปนหองนำารวม ตองไมใชนานเกนควร และตองทำาความสะอาดเมอใชหองนำาแลว 1.3.10 ทกครงทลางหนาตอนเชา ตองโกนหนวด โกนเคราทกวน 1.3.11 การใชฝกบว - ตองรดมานใหชายมานอยในอาง
- ทำาความสะอาดกอนออก- เชดเทาใหแหง โดยปกตผาเชดเทามกจะวางทขอบอาง
1.3.12 อยาตกนำามาอาบนอกอาง (เคยมเสมอ) 1.3.13 หามนงผาเชดตวออกมาเดนนอกหอง (เคยพบในบางโรงแรม-ไมสภาพ) 1.3.14 หามถอดเสอออก เชน นงกางเกงชนในหรอนงผาเชดตวมาเดนใน Corridor
1.3.15 หามลางเทาในอางลางหนา 1.3.16 ตองชกโครกทกครงทใช 1.3.17 ถาอาบนำาดวยฝกบว ควรชกมานกนนำาและชายมานใหอยในขอบอาง 1.4 ในสนาม สวน บรเวณ/สำานกงาน 1.4.1 รกษาบรเวณใหเรยบรอย อยาปลอยใหหญาขนรกรงรง 1.4.2 เกบใบไมใหเรยบรอย
64 1.4.3 ไมทงกนบหรลงบนสนามหญา 1.4.4 ไมควรมขยะหรอเศษกระดาษ ถงพลาสตก ทงอยในบรเวณบาน 1.4.5 ตองเกบกวาดใบไมและ/หรอ หมะ เกลดนำาแขง บรเวณทางเทาหนาบานหรอหนาสำานกงานใหสะอาดเรยบรอยเสมอ ในบางประเทศหากมผลนลมหนาบานหรอสำานกงานถอวาเปนความรบผดชอบของเจาของบานหรอสำานกงานนนแมวาจะอยนอกเขตกตาม2. สำ�นกง�น 2.1 ในสำานกงาน 2.1.1 แตงกายใหเรยบรอยเสมอ 2.1.2 เครองเงน เครองโลหะ หรอเครองกระจก จะตองเชดถใหสะอาด ไมมรอยมอตด 2.1.3 จดระเบยบสำานกงานใหเรยบรอยสะอาดสะอาน 2.1.4 พนปพรมจะตองดดฝนใหสะอาดเสมอ 2.2 หองรบรอง – รบแขก (เชนเดยวกบขอ 1.1) 2.2.1 จดใหเรยบรอยพรอมรบแขกเสมอ 2.2.2 อยาทงของเกะกะ เชน รองเทาแตะ เสอผา หนงสอ ฯลฯ 2.2.3 ทเขยบหรสะอาดและตองเทขบหร และทำาความสะอาดตลอดเวลา ถาไมประสงคใหมการสบบหรกไมตองวางไว 2.2.4 การเสรฟชา – กาแฟ มจานรองถวยแกว มชอน และทใสนำาตาล นม แยกตางหาก
2.2.5 แกวนำาควรมทรองแกวนำา 2.2.6 ควรเสรฟจากถาด อยาถอมาเปนถวยๆ 2.3 หองนำา (เชนเดยวกบขอ 1.3) 2.3.1 ตองไมมคราบ หรอตะกอนสกปรกในอางลางหนา, ทปสสาวะ, อางอาบนำา, ชกโครก 2.3.2 รกษาความสะอาดเสมอ และควรเชดใหแหงตลอดเวลาหรอหลงจากทใชงานแลว 2.3.3 มของใชจำาเปนพรอม เชน สบ ผาเชดมอ กระดาษชำาระ ยาดบกลนหรอ Air Refresher 2.4 บรเวณสำานกงาน 2.4.1 รกษาบรเวณใหสะอาดเรยบรอย อยาใหหญาขนรกรงรง 2.4.2 ไมควรทงบหรบนสนาม 2.4.3 กวาดเกบใบไมเสมอ 2.4.4 ถาเปนพนพรมตองดดฝนหรอเศษผงใหสะอาดเรยบรอยตลอดเวลา 2.4.5 ถามโลหะ เชน ลกบดประต/ราวบนได ควรเชดถใหสะอาด หรอขดใหมสโลหะตางๆ3. ก�รแตงก�ย 3.1 การใชเนคไท 3.1.1 อยาใชเสอยดทมคอเชตผกเนคไท (เคยพบเหน – ไมสภาพ)
65 3.1.2 ตองกลดกระดมบนเสอเชตทกครงทใสเนคไท และดงเนคไทใหตงเสมอ 3.1.3 การเลอกเนคไท ควรเลอกสหรอลายทเหมาะสมและเรยบๆ เขากบสทและไมควรใชเสนเลกหรอใหญเกนไป 3.1.4 เนคไทและโบวไท ตองเปนแบบผก อยาใชแบบเกยวกบคอเสอ
3.1.5 อยาใชเนคไทสฉดฉาด หรอมลวดลาย เชน ตนไม ดอกไมโตๆ ภาพเรอใบ ฯลฯ ดแลวไมสภาพควรใชสเรยบๆ สสภาพจะเปนสแดง, นำาเงน, หรอสแดงสลบนำาเงน 3.1.6 เมอผกเนคไท อยาใหเสนหลงยาวกวาเสนหนา (ปลายเสนหนาควรอยเสมอเขมขด) 3.1.7 การใชผาพนคอ (Scarf) นน ไมควรพนคอหลายๆ รอบแตควรใชชายขวาทบชายซาย และใส Overcoat ทบอกทหนง 3.1.8 โบวไทมกใชกบผชายทมความออนโยนแบบผหญง โดยปกตแลวมกไมใช เวนแตกรณงานทระบ White Tie หรอ Black Tie 3.2 เสอเชต 3.2.1 ควรใสเสอสเรยบๆ เขากบสเสอนอก อยาใชสจดหรอลวดลายฉดฉาด 3.2.2 คอเสอตองไมหลวมไป และไมคบจนนาเกลยด คอเสอควรพอดกบผใส 3.2.3 ปกเสอเชตตองเรยบสะอาดเปนพเศษ 3.2.4 เสอเชตควรมขนาดสภาพ ไมใชเลกมากหรอโตจนผดปกต 3.2.5 เสอเชตตองสะอาด โดยเฉพาะคอเสอ, ปก และสวนหนาอกซงเปนสวนทโชว ตองรดเรยบเปนพเศษ 3.2.6 ไมควรสวมเสอเชตปกเลก (วยรน) 3.3 การแตงสท (งานพธการมกใช Suit สเขม- Dark Grey, Blue etc.) 3.3.1 สากล 2 ชน (Two-piece Suit ) กระดม 2 เมด กลดกระดมเมดบน อยากลดกระดมเมดใน 3.3.2 สากล 2 ชน กระดม 3 เมด กลดกระดมเมดกลาง 3.3.3 สากล 3 ชน (Three-piece Suit) เมอใสเวสโคทแลวไมกลดกระดมเมดลาง และจะไมกลดกระดมเสอนอก (เวนเสอนอกกระดมสองแถว) 3.3.4 เลอกผาใหถกกบฤดกาล ผา Wool สำาหรบหนาหนาว ผาบางๆ สำาหรบหนารอน
3.3.5 เสอเชตเลอกใหเขากบชดสากล เรยบๆ ไมลายพรอย 3.3.6 ไมควรใสรองเทาขาวหรอสออนนวลกบชดสากล ควรใชรองเทาสเขมขดใหมน 3.3.7 ไมควรนำาเสอสทหนงไปใสกบกางเกงของอกสทหนงเปนอนขาด 3.3.8 ไมควรเหนบปากกาทกระเปาเสอนอก หรอโผลใหเหน 3.3.9 ชดสากลสเขม เหมาะสำาหรบไปรวมงานทมเกยรต
66 3.4 ชดแตงกายอนๆ 3.4.1 Sports Coat, Blazer, Jacket and Tie ถอวาเปน Informal Wear ไมควรแตงไปในงานพธการ หรองานอาหารกลางคน หรองานทมเกยรต เวนแตจะระบไว กรณเชนน เสอนอกและกางเกงไมจำาเปนตองเปนสเดยวกน 3.4.2 ไมควรแต งช ดสากลไปในงานทหาร เช น งาน Reception วนกองทพตางๆ ควรแตงเครองแบบ 3.4.3 ไมควรใสกางเกงยนสไปนอกบานเพอไปในงานพธ หรองานส ำาค ญ (กางเกงยนสใสเฉพาะงานแบบก นเองหรอในบาน) รานอาหาร/ภตตาคารบางแหงอาจไมอนญาตใหสวมกางเกงยนสเขาไป 3.5 รองเทา / ถงเทา 3.5.1 ขดรองเทาใหขนเงาเสมอ 3.5.2 รองเทาดำา มกใสประกอบกบผาสดำา นำาเงน สเทา ฯลฯ (อยาเอารองเทาสออนมาใส ประกอบ Suit) 3.5.3 รองเทาสนำาตาลมกใสประกอบกบผาสนำาตาล สเนอ 3.5.4 ไมควรใสถงเทาสฉดฉาด และตองเขากบสของสท และรองเทาเสมอ 3.5.5 ถาเปนรองเทาชนดดาน หรอหนงกลบ ควรใหสะอาด
3.5.6 ไมควรใสรองเทาสขาว, สนวล กบ Suit ซงมกถอวาไมสภาพ นอกเสยจากในโอกาสทมงานเลยงบนเรอ หรองานเลยงทไมใสเสอนอกทเปนงานกนเองจรงๆ 3.5.7 ไมควรนำารองเทาสำาหรบเครองแบบมาสวมใสเวลาแตงชดสากล หรอชดพลเรอน 3.6 ความสะอาดทว ๆ ไป 3.6.1 เลบมอ ควรตดใหสนและสะอาดเสมอ 3.6.2 รกษาผมใหเรยบรอย 3.6.3 โกนหนวดเคราทกวน หากไปงานกลางคน ควรโกนอกครงกอนไปงาน 3.6.4 เสอผาทใสควรสะอาดเรยบรอย ไมยบยย และไมเกาจนเกนไป 3.6.5 อยาใหมรงแคตกอยบนเสอผาทใส 3.6.6 Suit ควรรดใหเรยบเสมอ อยาใหซำาซาก โดยไมรด (Suit ทสวยควรสงซกเสยบางอยาเอาแตรดทบ)4. ม�รย�ททว ๆ ไป 4.1 หากตองจบมอกบสภาพสตร ควรถอดหมวกและถงมอกอน 4.2 กอนเขาประต ควรเคาะประตกอน และปดประตหลงเขาไปแลว 4.3 ในการดมอวยพร หากเจาภาพดมใหทาน ไมควรลกขนมารวมดม ควรนงเฉยๆ และกมศรษะขอบคณเทานน หรออาจลกขนยนเพอชนแกวหรอยกแกวใหกบผเชอเชญ เพอแสดงไมตรจตและขอบคณ แตตองไมรวมดมใหกบตวเอง 4.4 การเขาออกประต หรอเขา Lift และการขน – ลงรถ ควรใหสภาพสตรเขาออกกอน และควรถอดหมวกเพอใหเกยรต 4.5 ไมควรผวปาก หรอดดนว เวลาเรยกพนกงานบรการอาหาร
67 4.6 อยาคาบบหรเวลาคย หรอสบบหร/ซการในเวลา/สถานททไมสมควรหรอเดนถอบหรไปมาและเมอทาน ไดจดบหรหรอซการแลว เมอจะทงตองดบใหสนทและทงในทเขยบหรเสมอ หามทงลงบนพนโดยเดดขาด 4.7 อยาเรอบนโตะอาหารโดยเดดขาด
4.8 ผหญงกบผหญง หรอ ผชายกบผชาย อยาเดนหรอยนกอดเอวหรอคลองแขนกนหรอจงมอกน ซ งใน ทศนะของตะวนตกถอวาเปนการกระทำาเยยงพวกลกเพศ
4.9ไมควรลบขาหรอลบตวของเพอนทเปนเพศเดยวกน4.10 ตองถอดหมวก ถงมอ ผาพนคอ เวลาเขาไปในอาคาร หรอ
เวลาทกทายกบสภาพสตร 4.11 กระเปา Handbag หรอกระเปาถอทสะพายไหลเมอพบผใหญหรอผทควรใหเกยรตจะตองลดลงมาในระดบถอ 4.12 ควรชวยสภาพสตรใสและถอด Coat เสมอ 4.13 เมอเปดของขวญตอหนาผใหญควรระมดระวง อยาฉกกระดาษหอ ควรคอยๆ แกะอยางปราณต 4.14 ไมควรใสหรอใชเสอเชต เนคไท และโบว สดำาหรอสเขมในงานมงคล เชน งานสมรสหรองานวนเกด 4.15 Full Dress ของสภาพสตรส ำาหรบในงานพธส ำาคญๆ มกใสหมวก ถงมอ และรองเทาหมสน ถงเทา ใยบว (เวนชดไทยพระราชนยม) 4.16 ไมดมถวายพระพรหรอดมใหประมขของประเทศในงานทไมใชงานทมเก ยรตสงสด อยางไรกด งานทจดข นอยางมพธการ เป นระเบยบเรยบรอย และ/หรองานซงจดขนซงมสวนเกยวของกบพระบาทสมเดจ- พระเจาอยหวหรอพระราชนซงในงานมผแทนพระองคหรอพระราชวงศระดบสงหรอองคมนตรอยในงานดวยกอาจพจารณาเชญชวนดมถวายพระพรได แตทงน ส ำานกพระราชวงเคยชแจงวาใหเปนไปโดยควรแหง พระเกยรตยศและเปนการปฏบตดวยความจงรกภกดสดแตอธยาศยและสดแตโอกาส 4.17 การจะไปพบใคร ควรโทรไปนดหรอมหนงสอนดลวงหนาและไมควรไปพบใครทบานโดยไมนดลวงหนาเปนอนขาด 4.18 จะเยยมใครในโรงแรมควรโทรขนไปหาอยาตรงไปยงหองพก ไมควรเดนไปเคาะประตทหองพก 4.19 จะตองกลาวขอบคณทกครงทผอนชวยเหลอทำางานให เชน สงของให รบอาสาทำางานแทนให
4.20 จะตองกลาวขอโทษเสมอทเหนวาไดกระทำาสงทไมสมควรลงไปโดยไมตงใจ เชน มาสายกวาเวลานด 4.21 อยาถามเงนเดอน/รายรบของผอน เพราะถอวามารยาทไมด 4.22 ไมควรถามอายของแขก 4.23 หากไดนดหมายใครไว และไมสามารถไปไดหรออาจไปชากวากำาหนดเวลา ควรโทรศพทแจง (หรอหาก รลวงหนาควรมหนงสอแจง) โดยเรวทสด 4.24 การจะไปพบใครตามนดหมายไมวาทบานหรอสำานกงานควรแจงดวยวามใครตดตามไปดวย และสอบถามเจาบานหรอผทจะไปพบวา ยนดใหไปพบดวยหรอไม ในบางแหงจะตองแจงลกษณะ และทะเบยนรถดวย หากมของขวญหรอของฝากควรแจงใหผรบทราบลวงหนาเสมอ
4.25 เมอมผมอบนามบตรใหควรมอบตอบเสมอ หรอกลาวขออภยแลวสงใหในภายหลง
---------------------69
บทท 6ก�รใหและก�รแลกเปลยนของขวญ
การแลกเปลยนของขวญ การรบและการใหของขวญน บเป นธรรมเนยมประเพณทมกนมาแตโบราณ อยางไรกตามประเพณของแตละประเทศในอารยธรรมตะวนตก และของประเทศไทยยอมจะแตกตางกนไปธรรมเนยมประเพณและมารยาทในการมอบและรบของขวญตางๆ ของอารยธรรมตะวนตกพอสรปไดสงเขปดงน
ก�รใหของขวญผม�รวมง�นโดยทวไปจะไมมมารยาทตายตวในการมอบของขวญใหแกผรวมงานใน
สำานกงานเดยวกน เชน ใน โอกาสทไดมการเลอนตำาแหนงสงขน หรอสงดอกไมในโอกาสทผรวมงานปวยเขาโรงพยาบาล การให ของขวญในโอกาสเทศกาลประจ ำาประเทศนนๆ ยอมเปนไปตามธรรมเนยมประเพณทองถนแตเมอเราเขามา อยใน สำานกงานใหม ควรถามผเคยอยมากอนวาในหนวยงานนนมการแลกเปลยนของขวญหรอไม การให ของขวญผบงคบบญชาไมถอวาเปนการผดมารยาท แตควรจะเปนของขวญทไมแพงจนเกนไปและพง ตรวจสอบระเบยบปฏบตดวยวามขอหามหรอไม
สำาหรบผรวมงานนอกหนวย การใหของขวญตางๆ ควรกระทำาดวยความระมดระวง หากกระทำาอยางไมเหมาะอาจถกมองวาเปนการตดสนบน ประเทศสหรฐอเมรกาเองกำาหนดเปนทางการวาขาราชการ พนกงานของรฐทกประเภทและนายทหารทกกองทพจะไมสามารถรบของขวญใดๆ ทมมลคาเกน 200 เหรยญสหรฐหากเกนกวานผรบตองสงมอบใหเปนสมบตของรฐบาลทงสน เพอปองกนและหลกเลยงประเดนนเอง การรบ ของขวญทมคามากจากบคคลอนหรอชาวตางประเทศกพงใชความพจารณาอยางรอบคอบดวย เพอไมใหเกด คำาครหานนทา
ก�รใหของขวญเปนก�รขอบคณเมอไดรบเชญไปงานรบประทานอาหารคำา การนำาของขวญไปใหเจาภาพ
ฝายชายหรอฝายหญงนบเปนมารยาทอนด ส ำาหรบงานเล ยงรบรอง (Reception) แลว มกจะไมนยมนำาของขวญไป ยกเวนวาเปนการฉลองโอกาสพเศษอนใด
ของขวญทจะนำาไปในงานเลยงนนอาจเปนดอกไม ของรบประทาน หรอเคร องดม เชน ไวน กได อยางไรกตามจะตองพงตระหนกวาเราไมตองการสรางปญหาหรอดถกเจาภาพ ถานำาของรบประทานไดไปใหเจาภาพ ควรแจงชดเจนวาเพอใหเจาภาพรบประทานเองในโอกาสอน ยกเวนวาเจาภาพตองการจะเปดใชในงาน นน ๆ (ทงนเพอแสดงวาเราไมไดเอามาเพราะกลวเจาภาพไมมหรอไมด พอ) ในกรณทสงดอกไมกจะตอง จดการในลกษณะทไมสรางความยากลำาบากแกเจาภาพ ในโอกาสทเราเปนแขกผไดรบเกยรต อาจจดสงดอกไมไปลวงหนาตงแตตอนกลางวน เพอเจาภาพจะไดมโอกาสจดกอน หากจะนำาดอกไมไปตอนงาน ควรจด ใสแจกนให เรยบรอยกอน เจาภาพจะไดไมตองเสยเวลาหาแจกนมาจดดอกไมเพอโชว (หากเจาภาพไมม แจกน และ/หรอ จดดอกไมไมสวย จะทำาใหเจาภาพเสยหนา)
70
ม�รย�ทในก�รรบของขวญ เมอเราเปนแขกผมเกยรตในงานนนๆ ความสขในการรบของขวญคอการเปดของขวญและแสดง ความชนชมตอหนาผให ดงนนของขวญทไดรบทงหมดจะถกรวมไวในทเดยวกนและทำาการเปดทละชน โดยธรรมเนยมผรบ
ของขวญจะอานการดทแนบมากอนแลวจงเปดของขวญ การแนบการดอวยพรกบของขวญเปนสงพงปฏบต เพราะหลายๆคนชอบสะสมการดเหลานนเปนทระลก เมอเปดของขวญแลวผรบพงแสดงความ ชนชมกบของขวญนนๆ หากเปดแลวของขวญเปนเงน ผรบควรขอบคณทไดรบเงนแตไมควรเอยถงจำานวนเงน
ในกรณทงานๆ นนไมใชงานททกคนจะนำาของขวญมา (ตวอยางเชนไมใชกรณงานวนเกด) การรบของขวญกควรจะมการเปดและแสดงความชนชมตอหนาผให แตไมควรทำาอยางเปดเผยตอหนาแขก ทกคน เพราะอาจทำาใหแขกทไมไดนำามากระดาก หากเปดตอหนาไมสะดวกจะตองรบเปดและแสดงความขอบคณในโอกาสแรก ม�รย�ทในก�รใหของขวญ
บคคลบางคนมความรสกออนไหว ดงนนการเลอกของขวญจะตองใหความใสใจพอสมควร เชน การใหตำาราอาหารไทยแกคนชอบทำากบขาวยอมเปนสงทด แตถาบคคลนนทำาอาหารแทบจะรบประทาน ไมได เขาอาจรสกวาถกตอวา ฯลฯ ดงนน ควรหลกเลยงใหของแปลกๆ นอกจากจะมนใจวาผรบจะชอบ เชน การใหสตวเลยง อาจจะเปนการสรางภาระใหแกผรบมากกวาใหความสข
การใหของขวญทเกนฐานะของผใหหรอผรบนบวาเปนสงทไมพงปฏบตและจะสรางความลำาบาก ใจแกทงผใหและผรบ
ในการใหของขวญอกประเดนหนงทตองใหความสนใจคอ การหอของขวญและการดแนบ การ หอของขวญทเรยบรอยสวยงามจะเพมคณคาใหแกของขวญนนๆ ในทำานองเดยวกน การหอของทไมเรยบรอยใชกระดาษของขวญยบๆ จะทำาใหผรบรสกวาของขวญนนผใหไมไดเตมใจ ตงใจให
ก�รรบทร�บ/ขอบคณของขวญไมวาของขวญททานไดรบจะถกหรอแพง ถกใจหรอไมถกใจ จะตอง
แสดงการรบทราบดวยการขอบคณทกครง โดยเฉพาะถาของขวญนนเราไมไดรบกบมอ (สงมาทางไปรษณยหรอฝากผอนถอมา) ขอยกเวนคอของขวญททานไดรบในงานเลยงซงเปดกนตอหนาและไดขอบคณดวยวาจาแลว สงสำาคญทสดในการตอบขอบคณคอความทนเวลา (อยาชา) ควรตอบขอบคณ
ในโอกาสแรกทม หรออาจสงมอบของขวญตอบแทนพรอมกบการตอบขอบคณนนดวยกถอวาเปนมารยาทอนดงาม
ขอพงปฏบตและไมพงปฏบตอนๆ ในก�รใหและรบของขวญ 1. การใหหรอมอบของขวญในงานทเปนพธการ เชน การไปเยยมคำานบ/คารวะ งานเลยง รบประทานอาหารอยางเปนทางการ ฯลฯ ควรแจงใหเจาภาพและ/หรอ ผรบมอบรบทราบลวงหนากอนทกครง เพอสอบถามเขากอนวาเรามเจตนาจะมอบของขวญใหจะเปนการเหมาะสมหรอไม และหากเขาจะรบ เขาจะได
71เตรยมของแลกเปลยน ไวลวงหนา โดยปกตแลวงานทเปนทางการหากไมมการตกลงกนไวกอนวาจะมการแลกเปลยนของขวญกนแลว การนำาของขวญไปมอบให ไมควรกระทำาเปนอนขาด 2. การมอบของขวญสวนตวใหกบบคคลอนในโอกาสพเศษตางๆ เชน วนเกด ปใหม วนครบรอบ แตงงาน ฯลฯ ซงมลกษณะเปนการสวนตวนน ควรกระทำาเฉพาะเมอผรบเปนผใกลชดกบผใหและมความ คนเคยกนจรงๆ เทานน มฉะนนจะถกมองวาเปนการถอวสาสะในเรองสวนตวของผอน หรอกลายเปนการฉวยโอกาสเพอหวงผลตอบแทนไปได หรออาจเปนการแสดงวาเปนนกแจกของขวญอยางไมเลอกซงจะทำาใหคณคาของขวญนนลดลงไป 3. การใหหรอมอบของขวญนน ผใหควรเปนผนำาไปมอบใหดวยตนเองเสมอเพอเปนการแสดงถงความจรงใจอยางแทจรง อยางไรกดของขวญอยางเปนทางการอาจฝากนำาสงทางสายการทตได หากผมอบมเหตผลอนควร และผมอบกบผรบมอบควรมฐานะเสมอกน ไมควรฝากของใหกบผทมฐานะสงกวามาก สำาหรบของขวญสวนตว ควรนำาสงดวยตนเองเสมอ หากไมสามารถทำาไดควรมหนงสอแสดงเหตผลหรอเขยนหลงบตรชอกจะดงาม การฝากของขวญจำานวนมากเพอใหผอนนำาสงผรบจำานวนหลายคนนน เปนมารยาททไมควรกระทำาเพราะมลกษณะเปนการแจกของมใชการมอบของขวญอยางจรงใจ ผนำาสงกอาจนำาสงไดไมทวถงอาจเกดปญหา ได
4. การฝากของขวญหรอของฝากใหกบบคคลทเด นทางไปตางประเทศเพอจะนำาไปมอบใหกบผ รบในตางประเทศนน เปนขอพงไมควร
ปฏบตเปนอยางยง เนองจากผรบของฝากอาจไมเตมใจ เพราะขอจำากด เรองนำาหนกสมภาระทสายการบนอนญาตใหนำาตดตวไปตางประเทศไดและปญหาทางธรการตางๆ ทอาจตดตามมา อกทงปจจบนสายการบนตางๆ มกฎ ขอบงคบ หามการรบฝากของจากผอนตดตวไปกบผโดยสาร เนองจากขอพจารณาดานความปลอดภย และของฝากนนอาจเกดการแตกหกเสยหาย หรอหบหอถกเปดตรวจ หรอ ถกยดโดยศลกากรตางประเทศเปนการนำาเขาสงของตองหาม โดยรเทาไมถงการณ ดงนน จงควรหลกเลยง งดการปฏบตดงกลาว สำาหรบผถกรองขอใหนำาสงของฝากหรอของขวญนนกสามารถปฏเสธไดอยางสภาพ ไมถอวาเปนการเสยมารยาทแตอยางใด
5. ในบางประเทศ เชน ออสเตรเลย ประเพณการใหของขวญ จะใหและรบกนเฉพาะงานพธการ ในลกษณะ RECIPROCAL กนและกน หรอให /รบ ระหวางผ ท สน ทสนมเป นญาตพ น องหรอ เพ อนสน ทจรง ๆ เทานน ดงนนกอนใหของขวญควรศกษาประเพณทองถนนนเสยกอน ควรถอหลกวา ผใหตองเตมใจทจะใหและผรบเตมใจทจะรบ โดยไมเปนการสรางภาระแกฝายใดฝายหนงหรอทงสองฝาย กจะทำาใหการใหและรบของขวญนนเปนการสรางมตรไมตรทแทจรง
-------------------------------
73
บทท 7ก�รปฏบตหน�ทผแทน ทบ. ไทย ในต�งประเทศ
การทไปปฏบตราชการในตางประเทศ การไปประชมสมมนา หรอแมการไปทศนะศกษาพกผอนในตางประเทศ พงตระหนกเสมอวาเราเปนคนไทย เราอาจเปนคนไทยคนแรกทชาวตางประเทศผนนไดพบ หรอชาวตางประเทศผนนอาจเคยพบคนไทยคนอนซงใหประสบการณกบเขาในเชงบวกหรอลบมากอน ทงน ขนอยกบสถานการณ, กรณและบคคลทชาวตางประเทศนนไดพบมากอน แตเมอมาถงตวเราแลวควรพยายาม เปนผแทนของประเทศอยางดทสด กลาวคอ ควรสรางความประทบใจใหกบผทเราไดพบปะ
การสรางมตรและแลกเปลยนความคดเหนกบชาวตางประเทศ นอกจากจะนำามาซงมตรใหมแลว ยงอำานวยใหเรามประสบการณสงขน และไดรบประโยชนจากการเดนทางในตางประเทศมากขนไปดวย ใน การไปเยอนประเทศอน เราควรทำาความเขาใจเกยวกบ มารยาท ขนบธรรมเนยมประเพณและกฎหมายของประเทศนนๆ ไวลวงหนาบาง อยาไดถอวามารยาทธรรมเนยมประเพณของประเทศเรานนจะเหมาะสมและ ใชไดทวไป หลกทวไปในการปฏบตตวในตางประเทศคอ อยากระทำาหรอประพฤตในสงอนทจะสรางความ ร ำาคาญ หรอ ขดตอความรสกของผอน ในประเทศเราเองเราเขาใจและรถงมาตรฐานความประพฤต การปฏบต และการยอมรบของสงคม แตในประเทศอนมาตรฐานและความยอมรบอาจแตกตางออกไป โดยเฉพาะใน สงคมประเทศทยดถอและปฏบตตามคำาสอนทางศาสนาอยางเครงครด หรอมกฎหมายอยางเขมงวด วธการทจะไมทำาใหคนอนในตางชาตเขาใจผด ดถกเรา คอ การศกษาขนบธรรมเนยมประเพณของเขากอน โดยการอานหนงสอ หรอ พดคยกบบคคลทรเรองประเทศนนๆ กอนการเดนทาง เปนสงแนนอนทชาวตางประเทศ ทมาเยอนประเทศไทยนนมหลายเชอชาต หลายสญชาต และ หลากหลายบคลก บางคนกสรางความประทบใจใหแกเรา บางคนกทำาใหเรารงเกยจตงแตพบหนา หลกทวไปประการหนง คอ ห า ก ช า ว ต า ง ป ร ะ เ ท ศ ค น น น แ ส ด ง ค ว า ม พ อ ใ จ ใ น ศ ล ปวฒนธรรม,ขนบธรรมเนยมประเพณของเรามความจรงใจ จรงจงอยากรบทราบ หรอถาไมรและถามเพอความเขาใจ ชมเชยสวนดของประเทศไทย เรามกจะพอใจ ในทำานองเดยวกน การไปตางประเทศของเรานอกเหนอจากความรทไดจากการศกษาจากตำาราแลว หากเราแสดงออกถงความพอใจในประเทศของเขา ไมวาจะเปนดานความเจรญทางวตถ ความเจรญทางสถาปตยกรรม หรอ ทางมารยาท ขนบธรรมเนยมประเพณ ฯลฯ โดยแสดงออกอยางจรงใจในโอกาส อนเหมาะสม ยอมสรางความพอใจใหแกเจาของประเทศ แตกไมใชชมไปเสยทกอยาง หรอ จำาใจชม ถาเรา ไมชอบอาหาร หรอของบางอยางของประเทศทเราไปเยอนกไมจ ำาเปนตองจำาใจชม เพราะจะขดกบความ เปนจรง เปนความไมจรงใจของทดของประเทศนนๆ ทพอใจนาชมคงจะหาไมยากจนเกนไป
อกประการหนงทควรระลกไวเสมอคอ การบนหรอการเปรยบเทยบอยเสมอ คงจะไมสรางความ สบายใจใหแกเจาของประเทศทเราไปเยอน และไมสรางความสบายใจใหกบตวเราเองดวย การไปตางประเทศยอมมหลายประการทไมถกใจ ไมคนเคย เชน อากาศรอนไป อากาศหนาวไป รถตด (คงจะหาเมองใดท รถตดกวา กรงเทพฯ ยาก) นำาไมไหล ไฟดบ ฯลฯ หากเราไมทำาใจ การใชชวตในประเทศนน ๆ แมจะเปน
74ชวงระยะเวลาสนๆ กจะมแตความหงดหงด ตวเราเองจะสญเสยโอกาสทจะไดรบประสบการณ และสนก กบการไดเหนสงใหมๆ การเปรยบเทยบทกอยางทไดพบเหนกบประเทศไทยกไมดนก หากเปรยบเทยบวาประเทศไทยดอยกวา กเปนการทบถมประเทศตนเอง หากเปรยบเทยบวาประเทศไทยดกวา ใหญกวา ฯลฯ ก จะเปนการทบถมประเทศของเขา และทำาใหเจาของประเทศรงเกยจ หากเราอดไมไดทจะเปรยบเทยบกควรจะเปรยบเทยบเปนขอมลของตนเองหรอคณะเดนทาง และนำาขอมลเหลานนมาเปนประโยชนในการพฒนา กองทพ หรอประโยชนในการเปนแนวทางเพอเราจะไมไดกระทำาสงผด หรอ ไมดซำากบประเทศอนทเราไดเหนผลเสยจากการกระทำาผดนนๆ มาแลว
ก�รรวมตวและจบกลมพดคยกนเองเปนภ�ษ�ไทยเมออยกบช�วต�งช�ต เปนก�รไมเหม�ะสม โดยเฉพาะในงานทเปนทางการ เชน การประชม งานเลยงรบรอง หรอการรบประทานอาหาร ยกเวนเมอถก แถลงปญหาทจะถามหรอตอบโตกบชาวตางชาต เมอเขารวาเรากำาลงคยกนเพอตอบโตกบเขาอยาทำาใหเขา รสกวาไมสนใจเขา หรอรสกวากำาลงถกนนทา หรอถกทอดทง หากจำาเปนตองคยภาษาไทยกน เพอ ไมใหเสยมารยาท อาจบอกเจาภาพกอนวาขอคยกนเรองนหนอยนะครบ อยาลมวาเราไปตางประเทศเพอเพมพนประสบการณไมใชไปเพอเปลยนทคย จงควรพยายามทำาความรจกชาวตางประเทศ พดคยแลกเปลยนประสบการณ
เราควรจะทำาความคนเคยกบขนบธรรมเนยมประเพณของประเทศทเราจะไปเยอน เพอปองกนการ ผดพลาดและลบหลชาวตางประเทศโดยไมร ตว ตวอยางบางอยางทเราอาจทำาได เชน พยายามใชมอขวาในการรบ-สงสงของทกอยาง เพราะบางสงคมมอซายถอวาสกปรก การใหเกยรตสภาพ
สตรและเดกยอมไมเปนการผดพลาด การสบบหรควรรอใหเจาของบานเชอเชญกอน โดยเฉพาะเมอในบานไมมทเขยบหรแสดงวา เจาของบานไมประสงคใหสบบหร กไมควรรองขอ หากไดรบมอบของขวญควรตอบแทนในโอกาสแรกทเปนไปได การรกษาเวลาใหเปนไปตามทนดหมายยอมเปนสงสำาคญยง รายละเอยดเลกๆ นอยๆ เชนนจะทำาให ชาวตางชาตเหนถงความเปนคนมนำาใจ มความเขาใจตอขนบธรรมเนยมของเขาและสรางความประทบใจให แกชาวตางชาตไดด สงใดทไมมนใจ เชน การแตงกายไปรวมงานตางๆ ควรถามเจาภาพเสยกอน ยอมดกวา การแตงกายอยางไมเหมาะสมไปรวมงาน นอกจากเร องทวไปตามทไดกลาวมาแลว มเร องอนๆ ทนาสนใจ ดงน.- ก�รแตงก�ย
การแตงกายเปนสงทแสดงใหชาวตางชาตเหนถงบคลกและความเปนคนไทย การแตงกาย ควร สะอาดเรยบรอยเสมอ เมอถงทพกควรเอาเสอผาออกจากกระเปาและแขวนเพอใหเสอผามรอยยบยนนอยทสด หากจำาเปนกควรรดเสอผาใหเรยบรอยซ ำาอกคร ง การแตงกายควรเหมาะกบ กาลเทศะ ถาเปนเครองแบบควรเหมาะกบการดงาน เชน การดงานในสนามควรใชเคร องแบบชดฝก การดงานบรษทเอกชนอาจใชชดพลเรอนสภาพ หรอเคร องแบบชดปฏบตงาน ความเหมาะสมของการแตงกายในงานเปนทางการ สามารถประสาน ผาน สน.ผชท. ทบ. ไทย/หรอ สอท. ไทยประจำาประเทศนนๆ เมอเดนทางเปนคณะ เครองแบบแตละชด
75ควรเปนมาตรฐานเดยวกน (ผาสเดยวกน รองเทาแบบเดยวกน หมวกเหมอนกน) การแตงกายชดพลเรอน กควรระลกถงศกดศร โดยเฉพาะเมอเปนการเดนทางราชการ ควรหลกเลยงกางเกงยนส รองเทาจกสาน หรอ รองเทาแตะ แมจะไมมกำาหนดการแตงกายเสอนอก ควรเตรยมเสอนอกและเนคไทไปดวยเสมอ เพราะอาจมการเลยงอาหาร ณ ภตตาคารชนด ซงตามธรรมเนยมปฏบตมกจะบงคบใหแตง “COAT AND TIE” การแตงกายดเมอไปเยอนบานของเจาภาพกถอเปนการใหเกยรตเจาของบานประการหนงดวย
ในการเดนทางทกคร ง โอกาสทกระเปาจะหายมความเปนไปไดเสมอ อาจใชเวลาถงวนรงขนกระเปาจงจะมาถง เพอปองกนปญหาอนเกดจากกระเปาหายและไมมชดใสนน ควรมกระเปา HANDBAG ตดตวเรา ไวเสมอ ควรมเสอและชดชนในอะไหลไวอยางนอย 1 ชด เพราะปรากฏบอยครงทวนรงขนหลงจากเดนทาง ถงตางประเทศ เราจะมภารกจหรอราชการตองปฏบตทนท
ก�รรจกประเทศไทยและกองทพในการเดนทางไปตางประเทศจะเปนสงทหลกเลยงไมไดทชาวตาง
ประเทศจะถามถงประเทศไทย ไม วาสถานการณบานเมอง, สถานการณสรบตามแนวชายแดน, ปญหากบประเทศบานใกลเรอนเคยง,แนวความคดในการพฒนากองทพ, การลดกำาลงทหารของกองทพ หรอ เหตการณทกำาลงเปนขาวของประเทศไทย ทงหมดนอาจจะเปนปญหาทชาวตางประเทศถามคนไทยทเดนทางไปเยอน เพราะเขาอาจอยากทำาความเขาใจประเทศไทยมากขน
ในฐานะทหาร ผท เด นทางไปตางประเทศควรมขอมลท ท นสมยของกองทพ รถงสถานการณทาง ทหารของประเทศไทย รนโยบายของผบงคบบญชาในการพฒนากองทพ การพฒนาประเทศ ซงเปนบทบาทหนง ท กองทพไดรบตามรฐธรรมนญ เราควรสามารถตอบคำาถามของชาวตางชาตไดอยางนานบถอ นาเลอมใส และเปนแนวทางเดยวกน ในฐานะคนไทย ผท เด นทางควรมขอมลประเทศไทย ร ถ งสถานการณบานเมอง สามารถเปนผแทนประเทศไทย ในการแนะนำาเชดชเกยรตของประเทศใหชาวตางประเทศรบทราบขอมลและยอมรบประเทศไทยได
----------------------------
77บทท 8
ระเบยบและคำ�สงทเกยวของ(1) ประก�ศสภ�วฒนธรรมแหงช�ต
เรอง ระเบยบก�รใชบตรชอ------------------------------------
โดยเหตทในปจจบนนการใชบตรชอเปนมารยาทในการสมาคมอยางหนง ซงไดปฏบตกนโดยแพรหลายในนานาอารยประเทศ แมในวงราชการของเรากไดปฏบตกนอยเปนปกตแลว สภาวฒนธรรมแหงชาตไดพจารณาเหนเปนการสมควร ทจะไดประมวลระเบยบการใชบตรชอไวเพอประชาชนชาวไทยจะไดถอเปนระเบยบปฏบตวฒนธรรมสวนนโดยถกตองและแพรหลายสบไป จงประกาศระเบยบการใชบตรชอไว ดงตอไปน.-
1. ลกษณะของบตรชอ1.บตรชอเปนกระดาษหรอสงของแทนกระดาษมสขาวหรอนวลเปน
แผนแขงรปสเหลยมผนผา มมแหลมรมเกลยง ยาวระหวาง 6 ถง 8 ซ.ม. กวางระหวาง 4 ถง 4.5 ซ.ม. สำาหรบหญงอาจใชขนาดเลกกวาท กำาหนดนได 2. ตวอกษรทใชพมพบนบตรชอนน ควรเปนแบบเรยบๆ คอตวพมพหรอตวเขยนบรรจงกได ไมควร ใชแบบตลกหรอมลวดลาย ยงเรยบเทาไรยงเปนการถกตองและจะใชพมพตวนนตามทนยมกนกยงด การพมพบตรชอเปนอกษรตางประเทศดวยนนยอมทำาไดแตไมควรเกน 1 ภาษาและพมพใตอกษรไทยหรอพมพดานหลง
3. หมกทใชพมพตวอกษรในบตรชอ ใหใชแตสเดยวบนบตรชอแผนเดยวกน และควรเปนสดำา หรอ สนำาเงนเขมเทานน
4. ชอผเปนเจาของบตรใหพมพดวยเสนทเหนไดชดและตวอกษรมขนาดโตพอสมควร พมพไวกง- กลางของบตร ถาจะแสดงตำาแหนงหนาทไวดวย กควรพมพไวใตชอดวยตวอกษรขนาดเลกลง และจะมตำาบล ทอยหรอททำางานไวตอนมมลางขางขวามอดวยตวอกษรขนาดเลกกได
5. วธพมพชอมดงน
ก. บตรช อของชายใหลงค ำาน ำาหนาช อหรอยอไว เชน นาย หมอมราชวงศ หมอมเจา พนโท นาวาอากาศตร แลวกถงชอตว ชอรอง (ถาม) และชอสกลและควรพมพชอใหเตม แตถาจะใชอกษรยอกใหยอไดแตยศและชอรองเทานน ข. บตรชอของหญงสาว (อายตงแต 15 ปบรบรณ ขนไป) สำาหรบหญงสาวไมจำาเปนตองม บตร ของตนเอง แตอาจใชบตรชอรวมกบแมของตน คอพมพช อลงใตช อของแมก ได การพมพช อในบตรลงวา
“ นางสาว ขางหนาชอตวชอรอง ” (ถาม) และชอสกลถามฐานนดรศกดกลงวา หมอมราชวงศหญง หมอม- เจาหญง ฯลฯ
78ค. บตรชอของหญงทมสามใหพมพวา นาง และมชอเดมของ“ ”
หญงนนแลวจงลงชอสกลของสาม เชน นางกลยา หาญศก ดงนง. บตรชอชนดคคอชอของสามภรยา ใหพมพชอตวของหญงดวย เชน
นายกลา และนางกลยา หาญ- ศก ถาหญงมยศของตนเองกควรพมพยศดวย เชน รอยโทหญงกลยา หาญศก
จ. บตรชอของหญงหมาย สามตาย คงใชอยางหญงมสามจนกวาจะทำาการสมรสใหม สวนหญงหมายโดยหยากบสามนนจะกลบไปใชชอตว ชอรอง (ถาม) และชอสกลเดมของตวกได
2.โอก�สทใชบตรชอ 1) การวางบตรเยยมเปนทางการ2) การวางบตรเยยมฉนทกนเอง3) การวางบตรภายหลงทไดไปในการเลยงอาหาร4) การวางบตรเยยมเพอแสดงความยนด5) การวางบตรเยยมในยามทอกฝายหนงปวยไขไดทกข6) การวางบตรเยยมแสดงความเสยใจ7) การวางบตรเพออวยพร8) การวางบตรเยยมเพอลา9) การใชบตรชอแนะนำาบคคลใหรจกกน10) การแจงการเปลยนตำาบลทอยหรอเปลยนวนรบเยยม
1. ก�รว�งบตรเยยมเปนท�งก�ร โดยปกตผมาเยยมหรอผมารบตำาแหนงใหม ควรไปเยยมเจาของสถานทหรอผทมาประจ ำาอยก อนดวยตนเอง แตถาไมสามารถไปเยยมดวยตวเองโดยทวถงกอาจสงบตรชอไปได โดยใหเลขานการหรอผหนงผใดนำาไปวาง
ในกรณดงกลาว ถาเปนการเยยมดวยตนเอง ผไดรบเยยมกควรไปเยยมตอบดวยตนเอง เวนแตผรบเยยม มฐานะสงกวากวางบตรชอตอบแทน
2. ก�รว�งบตรเยยมฉนทกนเอง การไปเยยมอยางฉนทกนเอง ถาไมพบตวกเพยงแตเอาบตรชอวางไว ใหทราบวาไดมาเยยมแลว
3. ก�รว�งบตรภ�ยหลงทไดไปในง�นเลยงอ�ห�ร เมอไดรบประทานอาหารในบานทพงรจกกนเปนครงแรก ควรวางบตรชอใหเจาของบานภายในหนงสปดาห แมผทไดรบเชญจะไดตอบขดของไป กอาจวางบตรชอไดเชนเดยวกน
4. ก�รว�งบตรเยยมเพอแสดงคว�มยนด ก. การวางบตรเยยมเพอแสดงความยนดในวนปใหม วนเกด
วนทระลกตางๆ ในโอกาสเชน นควรเขยนมมลางซายมอวา “ p.f. ”(pour féliciter) สำาหรบใชกบคนไทยดวยกนควรเขยนทางมมลางซายมอวา เพอยนด “ ”
79 ข. ในกรณทไดรบบตรทเขยน “p.f.” นผรบตองสงบตรตอบแสดงขอบใจผสงบตรโดยเขยนทมม ลางซายมอวา “p.r.” (pour remercier) สำาหรบใชกบคนไทยดวยกน ควรเขยนทางมมลางซายมอวา “เพอขอบคณ ”
5. ก�รว�งบตรเยยมในย�มทอกฝ�ยหนงปวยไขไดทกข ในกรณเชนนอาจสงบตรชอไปเยยมผปวยไดและจะเขยนขอความยอๆ เชนการสงดอกไมไปเยยมดวยกได บตรเชนนไมตองเซนชอ เพราะชอปรากฏอยในบตรนนแลว
6. ก�รว�งบตรเยยมแสดงคว�มเสยใจ การวางบตรชอเพอแสดงความเสยใจ นนใชสำาหรบผท ไมใครสนทสนมกน สำาหรบผทสนทสนมกนควรเขยนจดหมายแสดงความเสยใจไปไมควรวางบตรชอ
การวางบตรแสดงความเสยใจ ใหเขยนทมมลางขางซายมอวา “ p.c.” (pour condolence)ในกรณนผ ท ไดรบบตรตองสงบตรแสดงความขอบใจไปโดยเขยนทมมลางซายวา “p.r.”(pour remercier)
สำาหรบใชกบคนไทยดวยกน ใหเขยนทมมลางซายมอวา “ เพอเสยใจ ” และผทไดรบบตรสงบตรตอบโดยเขยนมมลางซายมอวา “ เพอขอบคณ ”
7. ก�รว�งบตรเพออวยพร การสงบตรชอเพออวยพรนน อาจเขยนขอความทประสงคจะอวยพรลงในบตรโดยไมตองเซนชอ และสอดซองสงไปได
ผไดรบบตรควรสงบตรชอตอบขอบใจไป โดยเขยน “ p.r. ”ไวทมมลางซายมอสำาหรบใชกบคนไทยดวยกนใหเขยน “ เพอขอบคณ ” ไวทมมลางซายมอ
8. ก�รว�งบตรเยยมเพอล� การลาจากไปอยตางเมองหรอจากไปเปนเวลานานควรเขยนทมมลาง ซายมอวา “ p.p.c. ” (pour prendre conge) บตรลานผรบไมจำาเปนตองตอบ แตควรหาโอกาสไปสงผทมาลา เทาทจะทำาได แตประเพณนยมในปจจบนนผวางบตรลา มกจะวางบตรชอในวนเดยวกบทจะออกเดนทางหรอ ฝากไวใหผอนวางแทนเมอออกเดนทางแลว
สำาหรบคนไทยดวยกน ใหเขยนทางมมลางซายมอวา “ เพอลา ” 9. ก�รใชบตรช อแนะนำ�บคคลใหรจกกน การแนะนำาบคคลใหรจกกนอาจใชบตรชอแทน จดหมาย แตโดยมากใชในวงการคาโดยใหเขยนขอความแนะนำาไวในดานหนาของบตร เชน “ ขอแนะนำาใหรจกกบ นายกลา หาญศก ”
10. ก�รแจงก�รเปลยนตำ�บลทอยหรอเปลยนวนรบเยยม เมอมการเปลยนตำาบลทอยอาจสงบตรชอ พรอมดวยตำาบลทอยใหมไปใหผทรจกคนเคยทราบ ในกรณเชนนอาจขดเสนใตตำาบลทอยใหม ถามการเปลยนวนรบเยยมกควรปฏบตเชนเดยวกบการเปลยนตำาบลทอย
3. ม�รย�ทในก�รใชบตรชอ1. มขอควรสงเกตวาการเยยมตางกบการวางบตรชอ กลาว
คอการเยยมนนประสงคทจะพบกน ดวยตนเอง แตการวางบตรชอ
เปนการแสดงมารยาทอยางหนง จงไมควรทจะขอพบผทไปวางบตรชอเยยม และ ไมควรถามถงวาผรบบตรชอเยยมนนอยบานหรอไม
802. การวางบตรชอนน โดยปกตนอกจากเยยมผปวยไมควรวางบตรใน
ตอนเชา ควรวางในตอนบายหลง 15.00 นาฬกาลวงแลว แตไมเกน 18.00 นาฬกา
3. หญงมกทำาหนาทแทนสามในการไปวางบตรชอเยยม หรออาจใหเลขานการสวนตวหรอผหนงผใดนำาบตรชอไปวางแทนกได
4. การวางบตรชอใหแกอกฝายหนง ณ ททำาการ เชน ตามกระทรวง ทบวง กรม สถานทตหรอทพก โรงแรม ควรจะเขยนชอผทจะรบบตรชอนนไวทมมซายมอสวนบนของบตรชอ ทงนเพอปองกนการสบสน หรอตกหลน และถาจะเขยนขอความลงบนบตรชอกควรบรรจบตรไวในซอง และจาหนาซองฝากไว
5. เพอทจะใหทราบวาผเปนเจาของบตรไปวางบตรเยยมดวยตนเอง ใหพบมมขวามอหรอพบดานขางขวามอโดยตลอด
6. การเขยนขอความลงบนบตรนน ควรเขยนดานหนาของบตร และจะเขยนดวยตวหมกหรอดนสอกได เพยงใหอานไดชดเจนเทานน
4. จำ�นวนบตรทควรจะว�งและว�งแกผใดบ�ง 1. ถาวางบตรชอแกคสามภรยา ควรวางบตรชอ 2 แผน 2. ถาฝายผวางมภรยาดวย กควรวางบตรชอของผนน 2 แผน และของภรยา 1 แผน หรอถามบตรคกควรวางบตรเฉพาะสาม 1 แผน บตรค 1 แผน
3. หญงไมควรวางบตรชอแกชาย เวนไวแตการตดตอทางการคาขาย4. ชายไมควรวางบตรชอใหแกหญงสาวรนทยงไมออกสมาคม5. หญงทมสาม ถาจะวางบตรชอกควรวางบตรชอของสามรวมไป
ดวยเสมอ
ประกาศ ณ วนท 25 มกราคม 2487
จอมพล ป. พบลสงคราม
ประธานกรรมการ สภาวฒนธรรมแหงชาต
81ขอสงเกตเพมเตม
Mr. C.J. Mitchell Second Secretary
British Embassy Bangkok
1. ตามปกตนามบตรทเปนทางการควรเปนสขาว บาง และมอย 2 ขนาด คอ ขนาดภายนอกเปนขนาดทใชกน ทวไป ขนาดภายในเปนแบบภาษาองกฤษโดยเฉพาะ
2. ควรจะจดพมพนามบตรทเปนทางการภาษาตางประเทศ โดยใชตวเอนและดวยหมกสดำา ลงตำาแหนงหนาทเปนบรรทดทสอง ลงสำานกงานเปนบรรทดทสามและลงหมายเลขโทรศพท
82(2) ระเบยบสำ�นกน�ยกรฐมนตร
ว�ดวยก�รใช ก�รชก หรอก�รแสดงธงช�ตและธงของต�งประเทศในร�ชอ�ณ�จกร
พ.ศ. 2529-------------------
โดยทไดมการปรบปรงกฎหมายวาดวยธงขนใหม ประกอบกบไดพจารณาเหนวาระเบยบเกยวกบ การชกธงชาตไดประกาศใชมาเปนเวลานาน และมการแกไขเพมเตมหลายครง จงเปนการสมควรปรบปรง ระเบยบเกยวกบการใช การชก หรอการแสดงธงทมความหมายถงประเทศไทยและชาตไทย รวมตลอดถง การใช การชก หรอการแสดงธงของตางประเทศในราชอาณาจกรใหเหมาะสมยงขน
อาศยอำานาจตามความในมาตรา 45 และ มาตรา 46 วรรคส แหงพระราชบญญตธง พ.ศ.2522 สำานกนายกรฐมนตรจงวางระเบยบไวดงตอไปน
ขอ 1 ระเบยบนเรยกวา ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยการใช“ การชก หรอการแสดงธงชาต และธงของตางประเทศในราชอาณาจกร พ.ศ.2529 ”
ขอ 2 ระเบยบนใหใชบงคบเมอพนกำาหนดหกสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป
ขอ 3 ใหยกเลก
(1) ประกาศสำานกนายกรฐมนตร เรอง ระเบยบการชกธงชาต พทธศกราช 2488
(2) ประกาศสำานกนายกรฐมนตร เรอง ระเบยบการชกธงชาต (ฉบบท 6) พ.ศ.2501
(3) ประกาศสำานกนายกรฐมนตร เรอง ระเบยบการชกธงชาต (ฉบบท 7) พ.ศ.2503
(4) ประกาศสำานกนายกรฐมนตร เรอง ระเบยบการชกธงชาต (ฉบบท 8) พ.ศ.2503
(5) ประกาศสำานกนายกรฐมนตร เรอง ระเบยบการชกธงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ.2519บรรดาระเบยบ ขอบงคบ มตของคณะรฐมนตร และค ำาสงอนใดท
กำาหนดไวแลวในระเบยบน หรอซงขดหรอแยงกบระเบยบน ใหใชระเบยบนแทน
ขอ 4 ในระเบยบน “ ธงของตางประเทศ หมายความวา ธงชาต ธงราชนาว หรอธง”ประจำากองทพเรอ ธงสำาหรบ องค ราชาธบด ราชน ราชสาม รชทายาท ธงแสดงตำาแหนงประมขของรฐหรอหวหนารฐบาล ธงแสดงตำาแหนงหวหนาคณะผแทนทางทต ธงแสดงตำาแหนงหวหนาสถานททำาการทางกงสล ธงของรฐตางประเทศ ธงขององคการระหวางประเทศทรฐบาลไทยเปนสมาชก ธงอนของตางประเทศซงไดรบอนญาตจากนายกรฐมนตร และใหหมายรวมถงธงขององคการระหวางประเทศทรฐบาลไทยรบรอง
“ การใชธง หมายความวา การนำาธงทอยในสภาพพรอมแลวไปทำาให”ปรากฏ โดยมวตถประสงคเพอใหเกดประโยชนหรอใชในโอกาสใด โอกาสหนงตามทกำาหนดไวในระเบยบน
“ การชกธง หมายความวา ” การเชญธงขนสยอดเสา หรอการเชญธงลงจากยอดเสา ตามกำาหนดเวลา หรอตามโอกาสทกำาหนดไวในระเบยบน
83“ การแสดงธง หมายความวา การทบคคลหรอคณะบคคลไดทำาหรอ”
สรางใหปรากฏเปนรปราง ไมวา จะเปนวตถ รปภาพ หรอสสารทมลกษณะเปนสทมความหมายถงธงทกำาหนดไวในระเบยบน
“ เขตพระราชฐาน หมายความวา พระบรมมหาราชวง พระราชวง” พระราชนเวศน และพระตำาหนก ซงยงใชราชการในองคพระประมขแหงชาตอย
“ ดานขวา หมายความวา สวนขางขวาเมอดออกมาจากภายในหรอ”จดของสถานททใชชก แสดง หรอประดบธง เปนหลก เวนแตจะกำาหนดไวเปนอยางอน
ขอ 5 ใหปลดสำานกนายกรฐมนตรรกษาการตามระเบยบน และใหมอำานาจวนจฉยปญหาและตความ เกยวกบการปฏบตตามระเบยบน
หมวด 1ก�รใช ก�รชก และก�รแสดงธงช�ต
สวนท 1ขอคว�มทวไป
ขอ 6 ธงชาต เปนธงทแสดงความหมายถงประเทศไทยหรอชาตไทย ใหปฏบตตอธงดงกลาวดวย ความเคารพ ไมดถกเหยยดหยาม หรอทำาใหเกดความเสอมเสยซงเกยรตภมของประเทศไทยหรอชาตไทย
ขอ 7 ธงชาตทจะนำามาใชชก หรอแสดง ตองมสภาพด เรยบรอย ไมขาดวน และสไมซดจนเกนควร
ขอ 8 เสาธงจะมขนาดสง ตำา ใหญหรอเลกเพยงไร ควรจะอย ณ ทใด และจะใชผนธงขนาดเทาใด นน ใหอยในดลยพนจของหวหนาสวนราชการระดบกรม หรอผปกครองสถานทหรอเอกชนผครอบครองอาคารสถานทหรออาคารนนทจะพงพจารณาใหเหมาะสมเปนสงางามแกอาคารสถานทนนๆ
ขอ 9 การชกธงชาตใหปฏบตดงตอไปน.- (1) ผมหนาทชกธง ตองแตงกายเรยบรอย (2) เมอใกลกำาหนดเวลาชกธงขน ใหเตรยมธงผกตดกบสายเชอกทางดานขวาของผชกธงให เรยบรอย
(3) เมอถงกำาหนดเวลา ใหคลธงออกเตมผน แลวดงเชอกใหธงขนชาๆ ดวยความสมำาเสมอจนถงจดยอดเสาธงแลวจงผกเชอกไวใหตงไมใหธงลดตำาลงมาจากเดม
(4) เมอชกธงลง ใหดงเชอกใหธงลงชาๆ ดวยความสมำาเสมอ และสายเชอกตงจนถงระดบเดมกอนชกขน (5) ในกรณทมการบรรเลงเพลงเคารพ หรอมสญญาณในการชกธงขนและลงจะตองชกธงขนและลงใหถงจดทสด พรอมกบจบเพลงหรอสญญาณนนๆ
ขอ 10 กรณททางราชการประกาศใหลดธงชาตคร งเสาตามขอ 14 ใหปฏบตการในการชกธงขนเชนเดยวกบในขอ 9 เมอธงถงยอดเสาแลวจงลดลงใหอยในระดบความสงประมาณสองในสามสวนของความสงของเสาธงนน และเมอจะชกธงลงใหชกธงขนจนถงยอดเสากอนแลวจงชกธงลงตามทกำาหนดในขอ 9
84ขอ 11 การใช การชก หรอการแสดงธงราชนาว ใหเปนไปตามระเบยบ
ทกองทพเรอกำาหนด
สวนท 2ก�รชกธงช�ตในร�ชอ�ณ�จกร
ขอ 12 การชกธงชาตในเวลาปกต ณ อาคารสถานท และทยานพาหนะใหปฏบตดงตอไปน
(1) อาคารสถานทและยานพาหนะของราชการฝายทหาร ใหปฏบตตามระเบยบหรอขอบงคบของทหาร (2) อาคารสถานทราชการฝายพลเรอน ใหชกธงทกหนวยงาน กรณทมสถานทราชการหลายหนวยงานในบรเวณเดยวกน จะสมควรชกธง ณ ทใด ใหอยในดลยพนจของหวหนาหนวยงานผปกครองอาคารสถานทนนๆ จะตกลงกน
(3) อาคารสถานทราชการฝายพลเรอนทตงอยในเขตพระราชฐาน การชกธงโดยการจดตงเสาธงตางหากจากตวอาคารใหไดรบความเหนชอบจากเลขาธการพระราชวง
(4) สถาบนการศกษาในสงกดหรอในความควบคมของทบวงมหาวทยาลยโรงเรยน ทกประเภท และสถานศกษาในสงกดหรอใน
ความควบคมของกระทรวงศกษาธการ ใหปฏบตตามระเบยบท ทบวงมหาวทยาลย หรอกระทรวงศกษาธการกำาหนด แลวแตกรณ
(5) เรอเดนทะเล ใหปฏบตตามธรรมเนยมประเพณของชาวเรอ (6) เรอเดนในลำานำา ถาจะชกธงใหชกททายเรอ
(7) ทสาธารณสถานและอาคารสถานทของเอกชน ถาจะชกธงใหปฏบตตามระเบยบนโดยอนโลม ยานพาหนะอยางอนนอกจากทระบไวขางตน โดยปกตไมควรชกธง
ขอ 13 ในโอกาสและวนพธส ำาคญใหชกและประดบธงชาต ณ อาคาร สถานท ยานพาหนะ และท สาธารณสถาน ตามกำาหนดวนและระยะเวลาดงตอไปน
(1) วนขนปใหม วนท 1 มกราคม 1 วน(2) วนมาฆบชา
1 วน(3) วนพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช
และวนทระลกมหาจกรบรมราชวงศ วนท 6 เมษายน1 วน
(4) วนสงกรานตวนท 13 เมษายน 1 วน(5) วนฉตรมงคล วนท 5 พฤษภาคม 1 วน(6) วนพชมงคล 1 วน(7) วนวสาขบชา 1 วน(8) วนอาสาฬหบชา 1 วน
85(9) วนเขาพรรษา 1 วน (10) วนเฉลมพระชนมพรรษาสมเดจพระบรมราชนนาถ วนท
12 สงหาคม 1 วน(11) วนสหประชาชาต วนท 24 ตลาคม 1 วน(12) วนเฉลมพระชนมพรรษาพระบาทสมเดจพระเจาอยหว
วนท 5,6 และ 7 ธนวาคม 3 วน(13) วน
รฐธรรมนญ วนท 10 ธนวาคม 1 วน การชกและประดบธงในโอกาสหรอวนพธส ำาคญอนๆ ใหเปนไปตาม
ททางราชการจะประกาศใหทราบเปนครงคราว
สวนการชกและประดบธงในงานพธสำาคญอนๆ ตามประเพณนยม ใหปฏบตตอธงดวยความเคารพ
ขอ 14 การลดธงชาตครงเสากรณใด เปนเวลาเทาใด ใหกระทรวงการตางประเทศ สำานกพระราชวงหรอสวนราชการทเกยวของ แลวแตกรณ แจงไปยงสำานกเลขาธการคณะรฐมนตร เพอนำาเสนอนายกรฐมนตรสงการ และใหสำานกเลขาธการคณะรฐมนตรแจงใหกระทรวง ทบวง กรม รฐวสาหกจและผทเกยวของทราบและปฏบต
ขอ 15 การชกธงชาตขนและลง โดยปกตใหเปนไปตามกำาหนดเวลาดงตอไปน
(1) ชกขนเวลา 08.00 นาฬกา(2) ชกลงเวลา 18.00 นาฬกา
สำาหรบอาคาร สถานท และยานพาหนะฝายทหาร ใหปฏบตตามระเบยบหรอขอบงคบของทหาร
สวนเรอเดนทะเล ใหปฏบตตามขนบธรรมเนยมประเพณของชาวเรอ
สวนท 3ก�รชกธงช�ตนอกร�ชอ�ณ�จกร
ขอ 16 การชกธงชาต ณ อาคาร สถานทและยานพาหนะของสวนราชการหนวยงานของรฐ รวมตลอดถงทอย ทพกอาศยของหวหนาคณะผแทนทางทต หรอหวหนาสถานททำาการกงสล ใหปฏบตตามทกำาหนดไว
ในสวนท 2 โดยอนโลม โดยใหหวหนาหนวยงานหรอผมหนาทรบผดชอบ คำานงถงขนบธรรมเนยมระหวางประเทศ กฎหมายระหวางประเทศ ความตกลงกบรฐบาลไทย และขนบธรรมเนยมจารตประเพณแหงทองถนประกอบดวย
ขอ 17 การชกธงชาตบนเรอของรฐบาลทเดนทางไปตางประเทศชวคราวใหปฏบตตามขอ 16 โดยอนโลม สำาหรบเรอของทางราชการฝายทหารใหปฏบตตามระเบยบหรอขอบงคบของทหาร
86สวนท 4
ก�รใช ก�รชก หรอก�รแสดงธงช�ตคกบธงอนหรอกบพระพทธรป และพระบรมรป
ขอ 18 การใช การชก หรอการแสดงธงชาตคกบธงอน หรอรวมกบธงอนตามกำาหนดไวในกฎหมายวาดวยธง ยกเวนธงพระอสรยยศ จะตองไมใหธงชาตอยในระดบตำากวาธงอนๆ และโดยปกตใหจดธงชาตอยทเสาธงแรก ดานขวา
การใชธงชาตคกบธงอน ในงานพธซงมแทนหรอทส ำาหรบประธาน ใหจดธงชาตอยดานขวาและธงอนอยดานซาย
ขอ 19 การใชหรอชกธงชาตคกบธงอนนอกจากทกลาวในขอ 18 ใหปฏบตดงน
(1) เมอรวมกบธงชาตแลวเปนจำานวนค ตองใหธงชาตอยกลาง(2) เมอรวมกบธงชาตแลวเปนจำานวนค ตองใหธงชาตอยกลาง
ดานขวาขอ 20 การใชธงชาตรวมกบพระพทธรป และพระบรมรปในพธการ
ตางๆ เพอเปนทสกการะรวมกนใหจดธงชาตอยดานขวาของพระพทธรป พระบรมรปอยดานซาย
สวนท 5ก�รใช ก�รชก หรอก�รแสดงธงช�ตคหรอรวมกบธงของต�งประเทศ
ขอ 21 การใช การชก หรอการแสดงธงชาตคหรอรวมกบธงของตางประเทศ จะตองเปนไปในลกษณะทเทาเทยมกน เชน ขนาดและสของธง และความสงตำาของเสาธง เปนตน
ขอ 22 การใช การชก หรอการแสดงธงชาตคหรอรวมกบธงของตางประเทศใหปฏบตดงน
(1) ถาใชหรอชกธงของตางประเทศเดยว ตองใหธงชาตเคยงคอยทางดานขวาของธงตาง
ประเทศ(2) ถาใชหรอชกธงของตางประเทศเกนกวาหนงประเทศ
ซงเมอรวมกบธงชาตแลวเปนจำานวนค ตองใหธงชาตอยกลาง
(3) ถาใชหรอชกธงของตางประเทศเกนกวาหนงประเทศ ซงเมอรวมกบธงชาตแลวเปน
จำานวนค ตองใหธงชาตอยกลางดานขวาทงนเวนแตกรณทเปนการใช การชก หรอการแสดงธงชาตใน
อาคารสถานทหรอมขอตกลงระหวางประเทศ หรอประเทศภาคกำาหนดไวเปนอยางอน เชน ใหใช ชก หรอแสดงเรยงลำาดบอกษร หรอเรยงตามลำาดบการเปนสมาชก เปนตน กใหปฏบตตามขอตกลงหรอขอกำาหนดนนๆ ได
การใช การชก หรอการแสดงธงชาตในการแขงขนกฬาระหวางประเทศ โดยปกตใหเปนไปตามระเบยบขอบงคบของสมาคมกฬาระหวางประเทศ หรอตามหลกสากลทยอมรบกนในนานาอารยประเทศ
87ขอ 23 การใชธงชาตคกบธงของตางประเทศสำาหรบรถยนต ใหใชปก
ธงชาตไวทางดานขวา และธงของตางประเทศไวทางดานซาย
ยานพาหนะอนใหอนโลมทำานองเดยวกบวธทกำาหนดไวในวรรคหนง เวนแตการใชบนเรอใหเปนไปตามธรรมเนยมประเพณของชาวเรอ
สวนท 6ก�รใชธงช�ตกบผเสยชวต
ขอ 24 การใชธงชาตประกอบเกยรตยศศพหรออฐ ใหใชธงชาตกบบคคลดงตอไปน
(1) ประธานองคมนตร(2) ประธานรฐสภา (3) นายกรฐมนตร(4) ประธานศาลฎกา(5) ผไดรบเครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตน
ราชวราภรณ(6) ผทเสยชวตเนองจากการปฏบตหนาทสรบ หรอตอสชวย
เหลอการสรบหรอตอส หรอเนองจากการปฏบตหนาทราชการ หรอชวยเหลอราชการในการปองกนอธปไตยหรอรกษาความสงบเรยบรอยของประเทศ หรอ ปราบปรามการกระทำาผดตอความมนคงของรฐหรอปราบปรามการกระทำาความผดตอองคพระมหากษตรย พระราชน รชทายาทและผสำาเรจราชการแทนพระองค
(7) ผทเสยชวตเนองจากไดแสดงความกลาหาญชวยเหลอเจาหนาทใหเปนประโยชนอยาง
สำาคญแกทางราชการ โดยไมเกรงภยอนจะเกดแกชวตของตน(8) บคคลนอกจากทกลาวขางตน และเปนผทราชการเหน
สมควรสำาหรบบคคลตาม (1) (2) (3) และ (4) ตองเปนผเสยชวตในขณะ
ดำารงตำาแหนงการใชธงชาตประกอบเกยรตยศศพหรออฐของบคคลตาม (6) และ
(7) ในกรงเทพมหานคร ใหเสนอ
ขอความเหนชอบจากหวหนาสวนราชการระดบกรมทเกยวของ ในจงหวดอนๆ ใหเสนอขอความเหนชอบจากผวาราชการจงหวดหรอนายอำาเภอทองท หรอผบงคบบญชาทหารระดบกองพน หรอเทยบเทาขนไป แลวแตกรณ
การใชธงชาตประกอบเกยรตยศศพหรออฐของบคคลตาม (8) ใหหวหนาสวนราชการตามวรรคสามเปนผเสนอขอความเหนชอบจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย หรอผทรฐมนตรวาการกระทรวง มหาดไทยมอบหมาย
ขอ 25 การใชธงชาตคลมศพ ใหใชในกรณดงตอไปน(1) ในพธรบพระราชทานนำาอาบศพหรอพธรดนำาศพ
(2) ในพธปลงศพตามประเพณของทหารเรอ88
(3) ในระหวางการเคลอนยายศพเพอประกอบพธทางศาสนาขอ 26 การใชธงชาตคลมหบศพหรออฐ ใหใชในกรณดงตอไปน
(1) เมอเชญหรอเคลอนยายศพหรออฐ เพอประกอบพธพระราชทานนำาอาบศพ รดนำาศพหรอบำาเพญกศลตามพธทางศาสนา
(2) ในระหวางการประกอบพธทางศาสนา(3) ในระหวางการตงศพเพอรบพระราชทานเพลงศพ ประกอบ
การฌาปนกจ หรอเคลอนยายศพไปประกอบพธฝงขอ 27 การใชธงชาตคลมศพหรอหบศพ ปกตใหใชคลมตามความยาว
ของธง โดยใหดานตนของผน ธงอยทางสวนศรษะของศพ และจะตองปฏบตไมใหเปนการเสอมเสยเกยรตแกธง
หามมใหวางสงหนงสงใดลงบนธงชาตทคลมศพหรอหบศพเมอจะรบพระราชทานนำาอาบศพ บรรจหรอฝงศพ ประชมเพลงศพ
ตอนเผาจรง ใหเชญธงชาตทคลมศพหรอหบศพพบเกบใหเรยบรอย โดยมใหสวนหนงสวนใดของธงสมผสพน
ขอ 28 ผไดรบพระราชทานโกศหรอหบหลวงประกอบเกยรตยศศพอยแลว ถามสทธทจะใชธงชาต
คลมศพดวย ใหกระทำาไดโดยวธเชญธงชาต ในสภาพทพบเรยบรอยใสพานตงไวเปนเกยรตยศทหนาทตงศพเชนเดยวกบการตงเครองยศและเครองราชอสรยาภรณ แตตองไมตำากวา เครองยศหรอเครองราชอสรยาภรณ
หามใชธงชาต หรอแถบสธงชาตคลมทบ หรอตกแตงโกศหรอหบศพทพระราชทานประกอบเกยรตยศศพ
สวนท 7ก�รทำ�คว�มเค�รพธงช�ต
ขอ 29 เมอไดเหนการชกธงชาตขนและลงจากเสาธง ในกรณดงตอไปน.-
(1) ตามเวลาปกตทกำาหนดไวในขอ 15(2) เมอมการชกธงชาตขนและลง ในพธการตางๆ
ใหแสดงความเคารพโดยการยนตรงหนไปทางเสาธง อาคาร หรอสถานททมการชกธงชาตขน และลงจนกวาจะเสรจการ
ในกรณทไดยนเสยงเพลงชาตหรอสญญาณการชกธงชาต จะเหนหรอไมเหนการชกธงชาตกตามหรอ ในกรณอยในอาคารหรอยานพาหนะทไมสามารถยนแสดงความเคารพได ใหแสดงความเคารพโดยหยดนงใน อาการสำารวม จนกวาการชกธงชาตหรอเสยงเพลงชาตหรอสญญาณการชกธงชาตจะสนสดลง
สำาหรบขาราชการ พนกงาน และลกจางของทางราชการหรอองคการของรฐซงแตงเครองแบบ ใหปฏบตตามระเบยบหรอขอบงคบของทางราชการหรอองคการของรฐนน
89นกเรยน นสต นกศกษา ซงแตงเครองแบบ ใหปฏบตตามระเบยบท
กระทรวง ทบวง กรม หรอองคการของรฐ กำาหนดแลวแตกรณหรอตามระเบยบของกระทรวงศกษาธการ โดยอนโลม
สวนท 8
ก�รดแลรกษ�ธงช�ต
ขอ 30 ใหหวหนาสวนราชการ หวหนาหนวยงานผปกครองอาคารสถานทราชการ หรอสถานททำาการของหนวยงานของรฐและเอกชนผครอบครองสถานททมการใช การชก หรอการแสดงธงชาต กวดขนดแลใหมการปฏบตตามระเบยบนโดยเครงครด
ขอ 31 ใหเจาหนาทหรอบคคล ผมหนาทรบผดชอบในการใช การชก หรอการแสดงธงชาต เกบรกษาธงชาตไวดวยความเคารพในสถานทและทเกบอนสมควร
ขอ 32 การเชญธงชาตจากทเกบรกษาเพอนำาไปใช ชก หรอแสดงในกรณทธงชาตเปนผนผาใหเชญไปในสภาพทพบเรยบรอย และดวยอาการเคารพเมอถงททจะใชหรอแสดง จงคลธงออกเพอใชแสดงตอไป
ในกรณจะใชชก ใหเชญธงชาตไปยงเสาธง เมอใกลจะถงกำาหนดเวลาแลว จงปฏบตตามทกำาหนดไวในขอ 9
การเชญธงชาตจากททใช ชก หรอแสดง ไปเกบ ณ ทเกบรกษา ใหดำาเนนการในลกษณะเดยวกบทกำาหนดไวในวรรคหนง
หมวด 2ก�รใช ก�รชก และก�รแสดงธงของต�งประเทศในร�ชอ�ณ�จกร
สวนท 1สถ�นททจะใช ชก และแสดงธงของต�งประเทศ
ขอ 33 ภายใตบงคบมาตรา 46 (5) และ (6) แหงพระราชบญญตธง พ.ศ.2522 การใช การชก หรอการแสดงธงของตางประเทศ จะกระทำาได ณ สถานทและทยานพาหนะดงตอไปน
(1) เรอหรออากาศยานของรฐตางประเทศทเขามาในราชอาณาจกร
(2) อาคารสถานทของทางราชการ และบรเวณถนนหรอทสาธารณะทเปนเสนทางผานของ
ประมขหรอบคคลสำาคญของตางประเทศ ซงเดนทางมาเยอนหรอแวะพก
(3) สถานททมการจดประชมหรอการชมนมระหวางประเทศ(4) สถานท ท จ ดการแขงขนก ฬาระหวางประ เทศ ท พ ก
นกศกษา และบรเวณทมการชมนมอนเกยวเนองกบการแขงขนกฬาระหวางประเทศ
(5) สถานทอนตามทไดรบอนญาตจากนายกรฐมนตร90
สวนท 2โอก�สทจะใช ชก หรอแสดงธงของต�งประเทศ
ขอ 34 การใช การชก และการแสดงธงของตางประเทศบนเรอหรออากาศยานของรฐตางประเทศทเขามาในราชอาณาจกร ในโอกาสมาเยอนหรอแวะพกหรอในโอกาสอนตามทรฐบาลไทยหรอสวนราชการของรฐบาลไทยอนญาต ใหเปนไปตามขนบธรรมเนยมระหวางประเทศ กฎหมายระหวางประเทศ หรอตามความตกลงระหวางรฐบาลไทยกบรฐบาลของประเทศนน
ขอ 35 การชกและประดบธงของตางประเทศตามอาคารสถานทของทางราชการและบรเวณถนน หรอ ทสาธารณะทเปนเสนทางผานของประมข หรอบคคลสำาคญของตางประเทศ ซงเดนทางมาเยอนหรอแวะพก ใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐทไดรบมอบหมาย ปฏบตใหเปนไปตามทกำาหนดไวในขอ 21 และขอ 22
การชกและประดบธงของตางประเทศตามอาคารสถานทของเอกชน ในโอกาสดงกลาว ใหเปนไปตามประกาศ เชญชวนของทางราชการ และปฏบตตามทกำาหนดไวในวรรคหนงโดยอนโลม
ขอ 36 การใช การชก หรอการแสดงธงของตางประเทศทอาคารหรอบรเวณสถานททจดการประชมหรอทมการชมนมระหวางประเทศ ใหปฏบตดงน.- (1) การประชมหรอการชมนมระหวางประเทศ ทจดโดยสวนราชการหรอหนวยงานของรฐใหสวนราชการหรอหนวยงานผจดมหนาทรบผดชอบดแลใหมการใช การชก หรอการแสดงธงของตางประเทศสมาชกทมาประชม หรอชมนมคหรอรวมกบธงชาตตามทกำาหนดไวในขอ 21 และขอ 22
(2) การประชมหรอการชมนมระหวางประเทศ ทจดโดยองคการระหวางประเทศรฐบาลไทยเปนสมาชก และเปนการจดในสถานทอนทมใชสถานทตงหรอสถานททำางานขององคการระหวางประเทศนนใหองคการระหวางประเทศผจดมหนาทรบผดชอบดแลใหมการใช การชก หรอการแสดงธงของตางประเทศ รวมกบธงชาต โดยปฏบตตามทกำาหนดไวใน (1)
(3) การประชมหรอการชมนมระหวางประเทศ ทจดโดยองคการระหวางประเทศทประเทศไทยรบรอง เชน องคการกาชาดสากลระหวางประเทศ หรอองคการลกเสอโลก ใหองคการระหวางประเทศและหนวยงานผจดมหนาทรบผดชอบดแลใหมการใช การชก หรอการแสดงขององคการระหวางประเทศ ธงของประเทศสมาชกรวมกบธงชาต โดยปฏบตตามทกำาหนดไวใน (1)
(4) การประชมหรอการชมนมระหวางประเทศทจดโดยบคคล คณะบคคล หนวยงานหรอองคการอนนอกจากทกลาวใน (1) (2) และ (3) ขางตน ใหผจดขออนญาตใช ชก หรอแสดงธงของตางประเทศตอ ผมอำานาจ ดงตอไปน
(ก) ในกรงเทพมหานครใหยนเร องราวขออนญาตตอปลดกระทรวงมหาดไทยหรอผทได รบมอบหมาย
(ข) ในจงหวดอนๆ ใหยนเรองราวขออนญาตตอผวาราชการจงหวด
คำารองขออนญาตตาม (ก) และ (ข) ใหเปนไปตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกำาหนด
91เมอไดรบอนญาตแลว ใหผจดมหนาทรบผดชอบดแลใหมการใช
การชก หรอการแสดงธงของตางประเทศ คหรอรวมกบธงชาต โดยปฏบตตามทกำาหนดไวใน (1)
ขอ 37 การใช การชก หรอการแสดงธงของตางประเทศ ธงขององคการกฬาระหวางประเทศทประเทศไทยเปนสมาชก หรอทรฐบาลไทยรบรอง ทสนามแขงขนกฬา อาคาร หรอบรเวณทพกนกศกษา และบรเวณทม การชมนมอนเกยวเนองกบการแขงขนกฬาใหปฏบตดงน
(1) การแขงขนกฬาระหวางประเทศจดโดยสวนราชการ หนวยงานของรฐ สมาคมกฬาท หนวยงานของรฐทมหนาทรบผดชอบทางการกฬารบรอง ใหสวนราชการหนวยงานของรฐ หรอสมาคมกฬาผจด มหนาทรบผดชอบดแลการใช การชก หรอการแสดงธงชาต ธงของตางประเทศ และธงขององคการกฬาระหวางประเทศใหเปนไปตามระเบยบขอบงคบของสมาคมกฬาระหวางประเทศ หรอตามหลกสากลทยอมรบกนในนานาอารยประเทศ
ในกรณทไมมระเบยบขอบงคบของสมาคมกฬาระหวางประเทศกำาหนดไว หรอมขอขดแยงในหลกสากลตามทกลาวในวรรคหนง ใหปฏบตตามขอ 21 และ ขอ 22
(2) การแขงขนกฬาระหวางประเทศ จดโดยบคคล คณะบคคลหรอหนวยงานอนนอกจากทกลาวใน (1) ใหบคคล คณะบคคล หรอหนวยงานผจดขออนญาตใช ชก หรอแสดงธงของตางประเทศ และหรอธงขององคการกฬาระหวางประเทศตอผมอำานาจตามทกำาหนดไวในขอ 36 (4)
เมอไดรบอนญาตแลว ใหผจดมหนาทรบผดชอบดแลใหมการใช การชกหรอการแสดงธงของตางประเทศ และหรอธงขององคการกฬาระหวางประเทศคหรอรวมกบธงชาต ตามทกำาหนดไวใน (1)
ขอ 38 ผใดหรอหนวยงานใดประสงคจะใช ชก หรอแสดงธงอนของต า ง ป ร ะ เ ท ศ ซ ง จ ะ ต อ ง ไ ด ร บอนญาตจากนายกรฐมนตร ตามมาตรา 46 วรรคหนง แหงพระราชบญญตธง พ.ศ.2522 หรอประสงคจะใช ชก หรอแสดงธงของตางประเทศ ณ สถานทอนนอกจากทกลาวในขอ 34 ขอ 35 ขอ 36 และขอ 37 ซงจะตองไดรบอนญาตจากนายกรฐมนตรกอนตามมาตรา 46 (6) แหงพระราชบญญตธง พ.ศ.2522 ใหยนเรองราวตอปลดกระทรวงมหาดไทย เพอสงผรกษาการตามระเบยบนำาเสนอนายกรฐมนตรพจารณาตอไป
คำารองขออนญาตตามวรรคหนง ใหเปนไปตามทกระทรวงมหาดไทยกำาหนด
ประกาศ ณ วนท 31 มนาคม พ.ศ.2529
(ลงชอ) พลเอก เปรม ตณสลานนท
(เปรม ตณสลานนท) นายกรฐมนตร
92(3) ก�รดมถว�ยพระพร
(คดจ�ก รวมเรองและขอปฏบตเกยวกบร�ชสำ�นก โดยสำ�นก“ ”พระร�ชวง พ.ศ. 2528)
ดวยไดปรากฏวาในงานเลยงตางๆ ทเอกชนจดขน และลกษณะของงานมไดเกยวของถงพระบาท-สมเดจพระเจาอยหว เชน งานเลยงฉลองการสมรสทมใชการสมรสพระราชทาน กไดมการชกชวนใหดมถวายพระพร แลวดนตรบรรเลงเพลงสรรเสรญพระบารมดวย จงมผของใจสงสยวาการกระทำาเชนนนเปนการถกตองหรอไมควรททางราชการจะไดใหคำาแนะนำา
สำานกพระราชวงจงขอแนะนำาวา พระบาทสมเดจพระเจาอยหวนน ทรงเปนพระประมขและทรง เปนทเคารพสกการะอยางยงของทกคนในชาต ทกคนยอมมสทธทจะแสดงความปรารถนาดและแสดงความ จงรกภกดตอเบองพระยคลบาทได การเชญชวนใหดมถวายพระพรเปนทยอมรบกนโดยทวไปวา เปนการแสดงออกซงความปรารถนาดและจงรกภกดประการหนง ทกคนจงยอมมสทธทจะกระทำาได แตกควรระมดระวงใหการไดเปนไปโดยควรแกพระเกยรตยศ กลาวคอถาจะใหมการเชญชวนดมถวายพระพรกควรเชญชวนดมเฉพาะในงานทจดขนเปนระเบยบเรยบรอย เปนงานทมเกยรตและบรรดาผไปในงานแตงกายสภาพ เชน งานฉลองเพอเปนความเปนสรมงคลหรอเพอความสามคค หรอเพอเปนเกยรตแกบคคลหรอคณะบคคล สำาหรบงานเลยงเพอความสนกสนานเฮฮาระหวาง
กนโดยไมคำานงถงความเปนระเบยบเรยบรอย ไมสมควรทจะมการดมถวายพระพร
อนง การดมแชมเปญอำานวยพรหรอถวายพระพร เปนขนบประเพณทปฏบตกนในสงคมของโลกเกอบจะทวไป และไทยเรากไดถอเปนแบบอยางการปฏบตมานาน ตงแตรชกาลท 4 หรอท 5 แตโดยเหตทแชมเปญ เปนของหายากในเมองไทย ทงราคากแพงมาก ในบางสงคมจงใชเครองดมทพอจะหาใชกนไดแทน การดมแชมเปญจงกลายเปนดมสราหรอเบยร แตกถอวา เปนการดมถวายพระพร ดวยความจงรกภกดเชนกนเพราะ คาอยทนำาใจอนแสดงออกซงความภกดมใชคาของเครองดม
และการดมถวายพระพรนน ขนอยแกจตใจของผถวายพระพร เขาจะถวายเฉพาะพระบาทสมเดจพระ-เจาอยหวพระองคเดยว หรอจะถวายพระพรสมเดจพระอครมเหส และพระราชวงศพระองคใดบาง ยอมสดแตอธยาศยและสดแตโอกาส ส ำาน กพระราชวงเหนวาไมเปนการสมควรททางราชการจะไปชจง อนจะทำาใหคา แหงนำาใจทจะออกมาดวยความภกดนนลดนอยลงไป
-----------------------------ขอสงเกตเพมเตม : สวนในงานเลยงฉลองสมรสพระราชทานนน
เมอจบการดมถวายพระพรแลวประธานในพธไมควรกลาวคำาใหโอวาทตามคำาเชญหรอคำาขอของเจาภาพ เพราะค สมรสไดรบพระราชทานพระบรมราโชวาทและรบพระราชทานพรเรยบรอยแลว ประธานในพธควรยกเหตผลดงกลาวนชแจงใหแขก ผมเกยรตรบทราบ แลวจงเชญชวนผมเกยรตดมอวยพรใหแกคสมรสแทน
สวนการเปลงเสยงไชโยนน หากเปนงานพระราชพธหรองานเสดจพระราชดำาเนนไมควรกลาวหรอ เปลงเสยง แตในโอกาสทวๆไปควรทจะพรอมใจกนเปลงเสยงไชโยถวายพระพรหลงจากทดนตรบรรเลงเพลงสรรเสรญพระบารมจบแลว
93(4)
ก�รรบพระร�ชท�นเครองร�ชอสรย�ภรณหรอรบมอบเครองร�ชอสรย�ภรณต�งประเทศของข�ร�ชก�รหรอ
บคคลซงมสญช�ตไทย
ท นร ๐๒๐๗/๖๔๒๗ สำานกเลขาธการรฐมนตร
ทำาเนยบรฐบาล กท ๑๐๓๐๐ ๑๗ มนาคม ๒๕๔๗
เรอง ขอความเหนชอบในการรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณหรอรบมอบเครองอสรยาภรณ ตางประเทศของขาราชการหรอบคคลซงมสญชาตไทยเรยน ปลดกระทรวงตางประเทศ
ตามทส ำานกเลขาธการคณะรฐมนตรและกระทรวงการตางประเทศไดถอเปนแนวทางปฏบตรวมกนเกยวกบการรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณหรอรบมอบเครองอสรยาภรณ เหรยญหรอตราจากรฐบาลตางประเทศของขาราชการหรอบคคลผมสญชาตไทยวา จะตองทาบทามขอความเหนชอบจากรฐบาลไทยกอน โดยใหสวนราชการตนสงกดหรอบคคลผมสญชาตไทย แจงกระทรวงการตางประเทศ เพอพจารณาความเหมาะสมและทาบทามขอความเหนชอบจากรฐบาลไทยตามลำาดบ นน
เนองจากทผานมาไดมการเสนอขาวของสอมวลชนเกยวกบการทไดมรฐบาลตางประเทศบางประเทศเสนอทจะมอบหรอไดมอบเคร องราชอสรยาภรณหรอเครองอสรยาภรณตางประเทศใหแกบคคลผมสญชาตไทยบางราย ซงทราบภายหลงวามไดดำาเนนการทาบทามขอความเหนชอบจากรฐบาลไทยผานทางกระทรวงการตางประเทศกอน เนองจากรฐบาลตางประเทศดงกลาวไดดำาเนนการตดตอผานสถานเอกอครราช-ทต ฯ ของตนประจำาประเทศไทยหรอประสานกบบคคลทรฐบาลตางประเทศพจารณาจะมอบใหโดยตรง กรณดงกลาวจงทำาใหเกดความลกลนในการปฏบต ดงนน เพอใหการปฏบตในเรองดงกลาวเปนแนวทางเดยวกนจงใครขอใหกระทรวงการตางประเทศไดซกซอมความเขาใจกบสถานเอกอครราชทตฯตางประเทศประจำา ประเทศไทย
ไดใหความรวมมอในการปฏบตเกยวกบการมอบเครองราชอสรยาภรณหรอเครองอสรยาภรณเหรยญหรอตราตางประเทศแกขาราชการ หรอบคคลผมสญชาตไทยโดยแจงใหสวนราชการซงเปนตนสงกดของขาราชการหรอบคคลผมสญชาตไทยทรฐบาลตางประเทศพจารณาจะมอบเครองราชอสรยาภรณหรออสรยาภรณฯ ใหสงเร องไปยงกระทรวงการตางประเทศ เพอขอความเหนชอบจากรฐบาลไทยกอน เมอไดรบ แจงความยนยอมจากรฐบาลไทยแลว จงจะสามารถดำาเนนการมอบเครองราชอสรยาภรณหรออสรยาภรณใหแก
94ขาราชการหรอบคคลผมสญชาตไทย ดงกลาวตอไปได จงเรยนมาเพอโปรดใหความรวมมอดำาเนนการตอไปดวย จกขอบคณยง
ขอแสดงความนบถอ
-ลงนาม- (นายวษณ เครองาม)
เลขาธการคณะรฐมนตรสำานกอาลกษณและเครองราชอสรยาภรณโทร ๒๘๑๐๔๐๐ โทรสาร ๒๘๒๘๒๒๔
Related Documents
