ලංක ාව 1 - USEmbassy.gov · සිය ම පධාන පක ෂ අතන මැතවරණ නත උලලංඝ නය ක ෙබ ාෙහ සිු අතර පාලක

ලංකාව 1

-

ශ ලංකා මානව හක වාර්තාව 2012

ධායක සාරාංශය

ශ ලංකාව, වවස්ථාපිත බහු පාකෂික ජනරජයක. 2010 ජනවාෙය්ද, හය අවුරැ නලකාලයක සඳහා ෙදවැන වරටත ෙත පතවූ ජනාපත මහනද රාජපකෂත, 2010 අෙප්ලමාසෙය්ද ෙතරා පතකරගනනා ලද පාර්ලෙනතවත, වවස්ථාපිත බලය හවුෙල ෙබදාගන. ජනාපතෙග පවුල, රජය තල ආපතයක දරයි. ජනාපතවරයාෙග සෙහදරයනෙදෙදෙනක පධාන ධායක තනතරැ ෙදකක වන ආරකෂක ෙලක ධරය හා ආර්ථකසංවර්ධන අමාත ධරය දරණ අතර, තනවැන සෙහදරයා පාර්ලෙනතෙ කථානායකෙ. ජනාපතෙග පුතයා ඇත ෙවනත නෑයන ශාල සංඛාවක වැදගත ෙදශපාලන හාරාජ තානතක තනතරැ දරයි. ජනාපතවරණ, පාර්ලෙනත හා පළාත පාලන මැතවරණගැට සහගත බව ස්වාන නකෂකයන සින ෙපනවා ද තෙ. මැතවරණවලදසියම පධාන පකෂ අතන මැතවරණ නත උලලංඝනය ක ෙබාෙහ සිවු අතර පාලකසනධානය සින රාජ සපත ෙබෙහන ෙයාදාගැනමද සිය. ආරකෂක හමදා මතඵලදායි පාලනයක පවතවාගැනමට සිල බලධාන සමත ය.

පධාන මානව හක පශන වූෙය් ය හා ස්වයං-වාරණෙයන යුත වාතාවරණයකනර්මාණය කරන සිල සමාජ කයාකානට, ෙදමළ මකත ෙකා සංධානෙය් (LTTE)හතවතන ෙලස සළකන ලද පුදගලයනට හා මාධෙදනට රජයට සබනධයයි කයනලබන අය සින කරන ලද පහරද හා හහැර ක ආදයයි. බලහතකාරෙයනඅතරැදහන ක ෙමනම පසුගය අවුරැ වල අතරැදහන වූ දහස් ගණනක පිළබදවගමක ෙනාමැතම ද ෙශෂෙයනම ෙපාලස් වද හංසා හා මාධ අයතන හාඅකරණයට කළ පහරද ද ඇත පුල පරාසයක මානව හක කඩක පිළබදවබහුල ෙලස දැකය හැක දඬව ෙනාකෙ තතවයද ෙ අතර ෙ.

අනකත බරපතළ මානව හක පශන අතර ෙබාෙහට බහුතරයක ෙදමළ ජනයා සිනපෙදශ වල ආරකෂක හමදා සහ රජයට සබනධ අගත කණඩාය සින කළනතානකල ෙනාවන නමැද ආරකෂක හමදා හා ෙපාලසිය සින ඳයනට වධහංසාපමණවා නනදත ෙලස සැළකම හා අයහපත බනධනාගාර තතවයන ෙමනම බලධානසින පුරවැසියන අතතෙනමතක ෙලස අත අඩංගවට ෙගන රඳවා ගැනමද ය.සාධාරණ පසිදධ නඩ භාග ෙනාපැවැතම පශනයක වූ අතර අකරණෙය් ස්වානතවයනාශ කමට වර්ෂය තළද රජය එකෙනකට සබනධ පියවර ගණනාවකම ගතෙතය.රජය පුරවැසියනෙග පුදගලක අයිතන උලලංඝනය කෙළය. භාෂණය, පුවතපත, ස්ම,සමාගමය හා ගමන මන යෑම පිළබදව සීමාවන තබණ. පුරවැසියනට සාමානෙයනදවයිෙන ඕනෑම තැනක සංචාරය කළ හැක වුවත උතරැ හා නැෙගණහර පෙදශ වලබහුල ෙලස ෙපාලස් හා හමදා මරෙපාළ තබණ අතර ෙබාෙහ අ ආරකෂක කලාපයනපුරවැසියනට තහන පෙදශ ය. රජය ෙචනය කළ මාධෙදනට බලධාන හහැර

ලංකාව 2

-

කළ අතර ස්වයං වාරණය පචලතව දකනට ලැබණ. කලන ස්වානව පැවත අකරණයෙපාලසිය හා මානව හක ආදය අකෂණය කම සදහාවූ රාජ ආයතන වලටපතක දැෙලස පාලනය කමට ජනාපත 18වැන වවස්ථා සංෙශධනය යටෙත තමඅකාරය ෙයාදාගතෙතය. රජය නදභාවෙයන ෙතාරව කටයුත කම බරපතලගැටවක ය. පචණඩතවය හා කානතාවනට ෙවනස් ආකාරයකට සැලකම ෙමනම, ළමාඅපෙයජනය හා නතෙර පුදගල පවාහනයද පවතන ගැට ෙ. ආබාතයන හාෙදමළ සු ජාතකයනට ෙවනස් ෙලස සැළකමද දගටම සිවුන අතර, මානව හකකඩකවලට ෙගාරැවූවන අතර අසමානපාතක සංඛාවක ෙදමළ පුදගලයින ය.එ.අයි./ඒස් (HIV/AIDS) සහත පුදගලයන හා ලංගක නැඹරැව මත පදනවපුදගලයන ට ෙවනස් ෙලස සැලකමද පශනයක ය. කකරැ අයිතන සීමා කම හා ළමාශකයන ෙයාදාගැනමද ගැට ෙලස පැවතණ.

මානව හක කඩක සබනධෙයන නලධාන සු සංඛාවකට නඩ පැවරෑ නමත2009 ද අවසනවූ ගැටු කාලෙය් සිවූෙය්යයි කයන ජාතනතර මානෂීය නත සහජාතනතර මානව හක නත උලලංඝනය ක ගැන වගය යුත කසිම ෙකෙනකෙමෙතක ෙසායා ෙගන නැත.

වර්ෂය තළ රජයට හතවාද අගත කණඩාය සමග කටයුත කරන බවට සැක කරනහනා ෙනාගත පුදගලයන, නමැ, පහරද හා සිල ජනතාව ය වැදද ආදෙය්නරත ය. ෙමම අගත කණඩාය හා රජෙය් ආරකෂක හමදා අතර මටෙ කටුසබඳතා ඇත බවට නරනතර වාර්තා ලැබණ.

1 වැ ෙකාටස- පහත දවන ආකාරෙ දහසද ඇව ගලයෙ සාණයසඳහා දවන ෙගෟරවය.

අ. ෙර� ෙලස ෙහ� අතෙන�මක ෙලස තය අ ම

රජය ෙහ එහ නෙයතයන ෙහ ඔවුනෙග අගත කණඩාය සින අතතෙනමතකෙහ නත ෙර ඝාතනයන කළ බවට වාර්තා ඇත නමත එවැන ඝාතන ගැනශවසනය සංඛාෙලඛන ලබාගැනම ෂ්කර ඇතෙත අතතෙය්ද පැණල කළ අය මරාදමන ලැබ නසාත, පැණළ කළෙහාත පළගැනමට ලකෙවතැයි එම පවුල ෙයන පසුවනනසාතය.

ෙපාලසිය ෙහ අනකත ආරකෂක හමදා සින රඳවාගන ලැබ සැකකරැවන ගණනාවකපශනකා වාතාවරණයන යටෙත යයෑම ෙමම අතතෙනමතක හා නත ෙර ඝාතනඅතර ෙ. උදාහරණයක වශෙයන අෙප්ල 15 වැනදා වාදව ෙපාලසියට රැදධව තබමානව හක කඩ කෙ නඩවක පධාන සාකකකරැ වු චනසි දසනායක, ගංජාලඟ තබා ගැනෙ ෙචදනාවක යටෙත ෙපාලසිය සින අතඅඩංගවට ගනනා ලද. වාදවෙපාලස් ස්ථානෙය් සිරකඩවකද ඔහු පසුව ය ගෙය්ය. ෙමයට පතචාරයක ෙලස

ලංකාව 3

-

ෙපාලස්පත තමා සින වාදව ෙපාලස් ස්ථානෙය් කාර්ය භාර නලධායා ඇතනලධාන ගණනාවක ෙවනත ෙපාලස් ස්ථානවලට මාරැ කර යවන ලද.

බහර්නතක ඝාතන සංඛාව කලන වර්ෂයට වඩා සැලකය යුත පමාණයක අඩමකෙපනන කළත රජෙය් නලධාන සිල ජනතාවට පහරදම හා ඝාතනය කම පශනයකය. උදාහරණයක වශෙයන ෙපබරවා 29 වැනදා වැලෙගෙපාල පළාත පාලන ආයතනෙය්පාලක පකෂෙය් මනතවරෙයකවූ සභා වසනත සින අල පදප් කමාර්ට මාරානතකෙලස පහර ෙදන ලද. මාර්ත 12 වැනදා වසනත රතනපුර ෙපාලසියට භාර ය. වර්ෂයඅවසන වන තරැත ෙ නඩව අවසන ෙනාය.

2011 ෙදසැබර් මාසෙය්ද තංගලල පාෙදශය සභාෙ සභාපතවූ සපත චන පුෂ්පදානපතරණ හා ඔහුෙග කණඩායෙ සි කප ෙදෙනක සින අනතර්ජාතක රත කරැසකටුෙ (ICRC) ෙස්වකෙයක හා එකසත රාජධානෙය් පුරවැසිෙයකවූ කරා ෂයිකසාමන තංගලෙල නවාඩවක ගත කරදද මරා දමන ලද. සාමනෙග සහකාය වූ රැසියනජාතක කානතාවට පහරද පිහෙයන ඇන ෂණය කරන ලද. ඉතා අසාධ තතවෙය් සිඇය පාෙදශය ෙරහලකට ඇතලත කරන ලැය. චන පුෂ්ප දානපතරණ 2010ජනාපතවරණයට ආසනන කාලෙය් තනන න පෙදශෙය් වැහ කානතාවක මරාදැම අතර ඔහු මානසික ෙරගෙයක ෙලස හනාගත ෙපාලසිය ඔහු නදහස් කෙළය. ඇපමත නදහස් කරන ලද ඔහු ජුල 29 වැනදා පාලක පකෂයට නැවතත බඳවා ගනනා ලද.

සමහර නමැ හු අපරාධ කයා වුවද අනතවා රජය ෙචනය කරන පුදගලයනඉළකක කරගත ෙදශපාලනක අරමණ සහත නමැ ෙ. උදාහරණයක වශෙයන ජුන15 වැනදා කටුවන පැවැත පචාරක ස්මකද ජනතා මකත ෙපරමෙණ (JVP) ආධාරකරැවන ෙදෙදෙනක නසුන කණඩායමක සින මරා දමන ලද. ෙමම කණඩායමස්මට ෙවතැම නසා එදමානනෙග මාලන හා නමනත ෙහෂාන ය ගය අතරතවත ෙබාෙහ ෙදෙනකට තවාල සිය. පාෙදශය පාලනයට සබනධක ඇත පාතාලනායකෙයක ෙලස සැලෙකන ගගනෙග අමරසි ඇත තවකකකරැවන ගණනාවක ඇසිනටු සාකෂිකරැවන සින හනා ගනනා ලද. ජුන 19 වැනදා තංගලල මහාකරණයටභාරවූ අමරසි ඇප මත නදහස් කරන ලද. අමරසිෙග නඩව වර්ෂය අවසාන වනෙතකම අවසන ෙනාය.

රජයට හතවත අගත කණඩාය වලට සබනධ අය සිකල නමැරැ පසුගයවර්ෂවලට වඩා අඩ වුවත සමාජෙස්වා හා සමාජ සුභසාධන ඇමත ඩගලස් ෙදවානනදෙගනායකතවෙයන යුත ඊලා මහජන පජාතනතවාද පකෂෙය් (EPDP) සාමාකෙයයාපනෙය් සිල වැසියනට රැදධව යවැදද. කප්ප ගැන, ෂණය හා හංසාතමකකයාවල ෙයන බවට නරනතරව වාර්තා තෙ. උදාහරණයක වශෙයන මාර්ත 4වැනදා ෙමම (EPDP) පකෂෙය් සාමාකෙයකවූ කානතස්වා ෙජගෙදස්වරන සින 13හැද ෙජ්සුදාසන ලකෂිණ ලංගකව අපෙයජනය ෙකාට මරා දමන ලද. මාර්ත 16

ලංකාව 4

-

වැනදා කයිස් මෙහස්තාත උසාය සින ෙජගෙදස්වරන යාපනය රකෂිතබනධනාගාරයට යවත ලද.

ෙපබරවා මාසෙය්ද නයනා නලණ හා ඇෙග දයණයවූ කානදා ෂණය ෙකාට මරාදැම පිළබඳව මාර්ත 14 වැනදා ශ ලංකා නදහස් පකෂෙය් පාෙදශය සභාමනතවරෙයකවූ එල.එ ධර්මසි, ෙපාලසිය සින අත අඩංගවට ගනනා ලද. ඔහුෙගෙමම සබනධය නසා ඔහු දැරෑ රාජ පපාලන හා ස්වෙදශ කටයුත පිළබඳඇමතවරයාෙග ෙලක තනතෙරන ධර්මසි ඉවත කමට බලධාන කටයුත කෙළය.වර්ෂය අවසන වන ටත ධර්මසි රකෂිත බනධනාගාරෙය් පසුය.

රජයට හතවත අගත කණඩාය වලට සබනධ නානන අය සිල ජනතාවට රැදධවධ පහරද හා ඝාතන සිකළහ. ඊලා මහජන පජාතනතවාද පකෂය (EPDP) වැනරජයට හතවත අගත කණඩාය හා රජෙය් ආරකෂක හමදා අතර සප සබඳතා ඇතබවට නරනතරව වාර්තා ය. යුද සමෙය් ෙමම අගත කණඩාය, ආරකෂක හමදා හාසබනධව හමදාමය කාර්යයන ඉටු කළත, දැන එළැ ඇත පශචාත යුද වාතාවරණෙය්ද, තම පෙදශ ශකතමත කර ගැනමට හා ආදාය වැකර ගැනම සඳහා වඩාත අපරාධකලලවල ස්වරෑපයක ෙගන ඇත බව ෙපෙන.

යුදධෙය් අවසාන කාලෙය් සි පිළබඳව 2009 ද වාර්තාවක කාශනය කළ තානෙය්‘චැනල ෙෆ‘ ෙස්වය, 2011 ජුන මාසෙය් ‘ශ ලංකා කලන ෆීලස්‘ න වඩා ස්තරාතමකවාර්තා තපටයක අනතර්ජාලයට නකත කෙළය. ෙමහ බහර්නතක ඝාතන දර්ශනඇත ආරකෂක හමදා සින සිකළ මානව හක කඩ ක පිළබද දෘශමය සාකෂීඇතැයි කයන ලැෙ. පසුව ෙමම ෙයෙ සතතාව පිළබඳ වාදයක ඇත වුණ.යුදධෙය් අවසාන අදයෙර් සිල ජනතාව ය යෑම ගැන උගත පාඩ හා පතසනධානෙකාසෙ (LLRC) වාර්තාෙ නකෂණ ගැන ‘ ‘පැවැමට ජනවා 2වැනදා හමදාපත ජයසූය සින මර්ශන උසායක (COI) ෙලසන කරන ලද පස් සාමාක කටුවක පත කෙළය. ෙමම මර්ශන උසාය, චැනල ෙෆෙය පයද පකෂා කරන ඇත. උගත පාඩ හා පතසනධාන ෙකාසෙ නර්ෙදශකයාතමක කම සඳහාවූ රජෙය් ජාතක කයාකා සැලැස්ම ජුල 26 වැනදා නකත කරනලද අතර චැනල ෙෆ ෙයෙ ඉදපත කරන ෙචදනාවල සතතාව පකෂා කෙතසුසු පසු පර කටයුත කෙත වගකම ආරකෂක අමාතාංශය හා ජනාපත ෙලකකාර්යාලයට පවරන ලද අතර ඒ සඳහා මාස හයක කාලයක ලබා නෙනය. ෙනාවැබර්1 වැනදා හටපු නතපත හා අමාත මණඩලෙය් නත උපෙදශක ෙමාහාන පීස්, ශලංකාෙ ශව කාලානතර සමාෙලචනෙය්ද (UPR) නවාහද එකසත ජාතනෙග මානවහක මණඩලයට කයා සිෙය් මානව හක ෙචදනා හා චැනල ෙෆ ෙයෙවනමත කර ඇත පශන ගැන පකෂා කමට ෙමනම සාකෂිකරැවන 30 ෙදෙනකෙග පකාශසටහන කර ගැනමට ෙමම මර්ශන උසාය සැසිවාර 50ක පවතවා ඇත බවයි. වර්ෂයඅවසාන වනෙතකම ෙමම මර්ශන උසාය (COI) තම නගමන පසිදධ කෙළ නැත.

ලංකාව 5

-

ෙනාවැබර් 9 වැනදා නතෙර ආයුධ හා මතව ෙසමට ෙපාලස් ෙශෂ කාර්යබලකාය (STF) සින කරන ලද ෙසදසියකද වැලකඩ බනධනාගාරෙය් සිරකරැෙවකැරල ගැසූහ. වාර්තා ඇත ආකාරයට බනධනාගාරෙය් ආයුධ ගබඩාවට කඩා වැණසිරකරැවන හා ෙශෂ කාර්ය බලකාෙය් ෙසබන අතර ෙව හුවමාරැවක සිය.සිරකරැවන 21 ෙදෙනක මරා දැමණ අතර සිරකරැවන, ෙශෂ කාර්ය බලකාෙය් ෙසබන,බනධනාගාර නලධාන හා අනකත අය ඇත 40 ෙදෙනකට වැ පිසකට තවාලසිය. සමහර සිරකරැවන මරා දමන ලදැයි මානව හක කණඩාය හා රැදධපකෂෙය් ෙදශපාලනඥෙය ෙචදනා කළහ. පුනරැතථාපන හා බනධනාගාර පතසංස්කරණඇමත චනසි ගජර හා බනධනාගාර ෙකාමසාස් පී.ඩල. ෙකාප්පිල සිනපවතවන ලද මර්ශන ෙදකකන ෙපනවා ද ඇතෙත බනධනාගාරවල ඇත අකජනගහණය, මත ව ලබා ගැනෙ පහසුව හා ෙශෂ කාර්ය බලකා ෙසදසිෙමෙහයුවලට සිරකරැවනෙග ෙරධය ආදය ෙමම ෙකලාහලයට පධාන ෙහත බවයි.ගජර පත කළ තන-සාමාක කටුව ඔවුනෙග වාර්තාව ෙදසැබර් 10 වැනදා බාරදමට නයතව තබණත ලැ ඇත සාකෂි පිළබද වැර මර්ශන කටයුත සි කමසඳහා තවත මාස ෙදකක කාලයක ලබා නෙනය.

ජුන 28 වැනදා ෙපාලසිය උසා නෙයගයක යටෙත එක ඳෙයක පිටතට ෙගන යෑමටතැත කළ අවස්ථාෙ මකත ෙකා සංධානයට (LTTE) අයත ඳයන වවුනයාබනධනාගාරෙය් නලධාන තනෙදෙනක පාණ ඇපකරැවන ෙලස රඳවා ගතෙතය. දනකටපසුව ඒකාබදධ ෙපාලස් හා ෙශෂ කාර්ය බලකා ෙමෙහයුමකන පාණ ඇපකරැවනතෙදනා ෙරා ගනනා ලද. ෙමම වටලෑම තළද බනධනාගාර නයාමකයන කප ෙදෙනකටහා ඳයන 26 ෙදෙනකට තවාල සිය. සිරකරැෙවකවූ ගෙනසන නමලරෑබන රාගමෙරහෙල පතකාර ලබන සියද ජුල 4 වැනදා ය ගෙය්ය. තවත ඳෙයකවූමයදාස් ෙනස් දලරැකෂන සත ගණනක සිහ මර්ඡාෙවන සිට අෙගස්ත 8 වැනදා යගෙය්ය.

ආ. අතරැදහන

බලහතකාර හා අනඡානග අතරැදහන දගටම පශනයක ෙලස පැවතණ. පුරවැසිමාධ ෙව අඩයකවූ ‘ ‘ (Groundviews) ජනවා 1වැදා ට 9 වැදා

භාෂා වපවල වාතා අදහ 57 ලැ ගතකෙ ශය තම ෙව අඩෙ 26 වැදා පළ කළ

දනාව එතව රට සඳහ ෙ ‘ ‘ සඳහ කර ඇ අය අතෙර අදහව අපරාධ සබධ බවය.

11 වැදා ෙකාළඹ ෙදමළවා භාකර ෙපායට ධව ෙගා කර ක

ලංකාව 6

-

ගැම.භාකර දහ කර ෙ 2011 සැතැබ මාසෙය. අතෙන�මක ෙලස රඳවාගැම අඅඩංෙ ඔඉලා අකර ගනා ෙලස ඉල තජනය කළ බව . වෂය අවසාන

සමහර අතරැදහන ක අතර රජෙය් ෙචකයන, හටපු මකත ෙකා (LTTE)සාමාකයන ආදන සිම නසා ෙවාට රජය ෙහ රජයට සබනධ බලෙග සබනධබවට නකෂකයන නගමනය කළහ. උදාහරණයක වශෙයන අෙප්ල 7 වැනදා ෙපරටුගාසමාජවාද පකෂෙය් (FSP) ආරභකයාවු ෙප්මකමාර් ගණරතන හා ඔහුෙග සගෙයකපකෂය ආරභ කමට නයතව තබ දනට දවස් ෙදකකට ෙපර පැහැර ගනනා ලද.අෙප්ල 10 වැනදා ආපසු පැණ ෙප්මකමාර් කයා සිෙය් ආරකෂක හමදා ඔහුපැහැරෙගන හහැර කළ බවයි. රජය පකාශ කෙල ඔහුෙග සාෙ සඳහන කාලයඉකමවා ෙමහ ඳ ඇත බැන ඔහු ස්ෙඡාෙවනම අෙප්ල 10 වැනදා ෙකාළඹ අපරාධඅංශයට භාරවූ බවයි. ගණරතන ලංකාවට පැණ ඇතෙත ෙවනත නමකන ඔහුපුරවැසිභාවය ලබා ෙගන ඇත ඔස්ෙලයාෙ සිට බැන රජය කයා සිෙය් ගණරතනරෙ සි බව ඔවුන දැන ෙනාසි බවයි. වර්ෂය අවසන වන ටත ෙ පිළබඳව නඩවකපවරා ෙනාතබණ.

ජනතා මකත ෙපරමෙණ (JVP) මතක කණඩායෙ කයාකාන ෙදෙදෙනකවූ ලලතකමාර් රරාජ් හා කගන මරැගානනදන 2011 ෙදසැබර් මාසෙය් අතරැදහනම පිළබඳවකසිම පගතයක දකනට ෙනාලැබණ. අතරැදහන ක හා රඳවාගැන වැන ෙදමළජනතාව මහුණෙදන මානව හක පශන මතකෙමහලා රරාජ් කයාකා ෙලසකටයුත කෙළය. ට කලන කප වතාවකද ආරකෂක හමදා ඔහුට තර්ජනය කර පහරදරඳවාෙගන තෙ.

ෙපබරවා 6 වැනදා නකතවූ බලහතකාර හා අනඡානගත අතරැදහන ක පිළබදඑකසත ජාතනෙග කයාකා කණඩායෙ වාර්ෂික වාර්තාවට අනව 2011 අවසානය වනට ශ ලංකාෙ ෙනාසින සිදන 5,671 ඇත බව සටහන කර තෙ. ජුන 25වැනදානකතවූ අනතර්ජාතක රතකරැස කටුෙ (ICRC) 2011 වාර්ෂික වාර්තාවට අනව 2011ෙදසැබර් වන ට (අතරැදහනවූනද ඇත) ෙසායා ගත ෙනාහැක පුදගලයන 15,780කපිළබඳව ශ ලංකාෙ රත කරැස කටුව කටයුත කරන බව සටහන කර ඇත. ෙමෙතකසඳ නැත ෙමම පුදගලයන සංඛාවට 1990 සිට අනතර්ජාතක රතකරැස කටුවටවාර්තා වු සිදන ඇතලත ෙ. 2011 වර්ෂය තළද බාල වයස්කාරයන සබනධ සිදන369ක ද ඇතව අත සිදන 1,382ක පිළබඳව අනතර්ජාතක රතකරැස කටුවටවාර්තා තෙ. ෙමම සපූර්ණ ගණනන පුදගලයන 136 ෙදෙනක ෙසායා ගැනමටඅනතර්ජාතක රතකරැස කටුව (ICRC) සමත ය.

ලංකාව 7

-

පසුගය අවුරැවල අතරැදහනවූ දහස් ගණනක සබනධෙයන සැලකය යුත පගතයකදකනට ෙනාලැණ. අතරැදහනක පිළබඳ මර්ශනවල පතපල රජය පකාශයට පතෙනාකළා පමණක ෙනාව කසිම මර්ශනයක, අෙචදනාවක ෙහ අතරැදහනවලටසබනධ කසිෙවක වරදකරැකමක පිළබඳ කසිම ෙතාරතරක පසිදධ කෙළද නැත.

ජනාපතවරණයට ඉතා ආසනනව 2010 ජනවාෙය්ද අතරැදහනවූ ‘ලංකාඊනවුස්‘හ(Lanka-e-news) කට තශලපිෙයක හා මාධෙදෙයකවූ පගත එකනැළෙගාඩෙගඅතරැදහනම පිළබඳවද පගතයක දකනට ෙනාලැබණ. අමාත මණඩල ෙජෂ්ඨ නතඋපෙදශක හා හටපු නතපතවරයාවන ෙමාහාන පීස් 2011 ෙනාවැබර් මාසෙය්දවධදවලට රැදධ එකසත ජාතනෙග කටුව (CAT) ඉදෙය් පශන සහ පිළතරැසැසියකද කයා සිෙය් එකනැළෙගඩ වතන අතර බවත ශ ලංකාෙවන රහෙස් පිටවෙගාස් ඔහු පිටරටක වතවන බවතය. ජුන 5 වැනදා ෙහමාගම මෙහස්තාත උසාෙය්සාකක ෙදන පීස් කයා සිෙය් වධදවලට රැදධ එකසත ජාතනෙග කටුවට කළපකාශය කට කතාවක මත පදන වූවක බවත එකනැලෙගාඩ වතන අතරද යනන තමාෙනාදනනා බවතය. එකනැලෙගාඩෙග නඩව ඊළගට ඇසීමට නයතව ඇතෙත 2013ජනවාෙය්යි.

2009 පිහටුවන ලද යුනෙසෆ් (UNICEF) ආයතනෙය් පවුල ෙසායාගැනෙ ඒකකයට ෙසායාෙදන ෙලස කරන ලද ඉලල 2,431ක වාර්තා තෙ. ෙමම ඉලල වලන 748කළමයින සබනධෙයනද 1,683ක වැහයන සබනධෙයනද ය. ෙමයින දළ වශෙයනළමයින 150ක න පසුව ෙරහල හා අනකත වාර්තාවල සඳහන න සමග ගැලපුනඅතර ෙසායාගැනම, තහවුරැකම හා නැවත එකකම සඳහා ෙ න පවාස හා ළමාආරකෂක ෙකාමසාස්ට ලබාද ඇත.

යුනෙසෆ් (UNICEF) දතත වලට අනව ළමයින සියයට 57 ක පමණ, ඔවුනෙගඅතරැදහනමට ෙපර ෙකා සංධානයට (LTTE) බඳවාෙගන තබණ. වර්ෂය තළදයුනෙසෆ් ආයතනය, පවුල ෙසෙ ඒකක ඔවුනෙග ෙදපාර්තෙනත සමග ඒකාබදධ කමසඳහා යාපනය, කලෙනා, මලත, මනනාරම සහ මඩකලපුෙ පවාසෙදපාර්තෙනත සමග කටයුත කෙළය.

ඇ. වධ හා අ කෲර අමාක ෙහ� ආම ගවය ෙකෙළසන දව

වධද දඬව ලැය හැක වරදක ෙලස නතෙය් දකවා ඇත අතර, ඒ සඳහා අවුරැ7කට ෙනාඅඩ හා අවුරැ 10කට ෙනාවැ සිරදඬව දය හැක ෙ. ෙකෙස් ෙවතතආරකෂක හමදා සින පුරවැසියන වධද අපෙයජනයට ලකකරන බවට ශවසනයවාර්තා තෙ. වධද ලබාගත පාෙපචාරණ සාකෂි ෙලස පිළගැනමට තස්තවාදයවැලැකෙ පනත (PTA) යටෙත ඉඩද තෙ.

ලංකාව 8

-

නත බලාතමක කරන ආයතනවල සාමාකයන, අපරාධවලට සැක කරනනන හා අනඅයට පහරද අපෙයජනයට ලක කළහ. උදාහරණයක වශෙයන ෙපාලපිතගම ෙපාලසිෙය්හටපු කර්ය භාර නලධායාවූ ඩල.ඊ. ජයරතනට, කරැණෑගල මහාකරණය සිනවධ ද පනත යටෙත වැරදකරැ ෙකාට බරපතළ වැඩ සහත දෑ අවුරැ සිර දඬවමකනයම කරන ලද. 2003 ද සාප්පුවකත ෙසාරක කම පිළබඳව එවකට වයස අවුරැහතකවූ සුත පියනත අත අඩංගවට ෙගන වධ දම ෙවනෙවන වනදයක ෙගවන ෙලසදඋසාය නෙයග කෙළය. තවත උදාහරණයක න ෙපාලස් ෙලඡතවය ගැන කලන කළපැණලලක ඉලලා අස්කර ගැනමට පතකෙෂ්ප කම නසා ෙපාලසිය ජුල 14 වැනදාලෂාන සූෙර්න ජෑනස්ට පහර දමයි.

නැෙගනහර හා උතෙර් හමදා බද අංශ හා අනකත ආරකෂක හමදා සාමාකයනසමහර ට ෙවනත අගත කණඩාය සමඟ එක ෙකා සංධානය හා සබනධතාඇතැයි සැක ෙකෙරන, සිල වැසියන ෙලඛනගත කර ෙහ ෙලඛනගත ෙනාකර රඳවාෙගනතෙ. ෙමෙස් රඳවාගන ලැබවන වධද සහතව දරැණ පශන කවලට ලකකළ බවටදවාර්තා තෙ. ඔවුන අතඅඩංගවට ගැනම පිළබඳව ෙහල ෙනාකරන ෙලසත, ඔවුන රඳවාගැනම පිළබඳ ෙතාරතරැ ෙහල කළෙහාත නැවත අතඅඩංගවට ගනනා බව ෙහ මරා දමනබවට අනතරැ හඟවන ෙමවැන ඳයන නදහස් කළ අවස්ථාද වාර්තා තෙ.

ෙශෂ අවස්ථාවන යටෙත වධදමට ඉඩද ඇතැයි ආරකෂක හමදා වල සමහරැ ශවාසකරන බවට මානව හක කණඩාය ෙචදනා කරත. පුනරැතථාන මධස්ථාන වලසියද රාජ නලධාන අතන ලංගක අතවර ඇත වධද ෙහ නරක සැළක වලටලකවූ බවට පුනරැතථාන මධස්ථාන වලන නදහස් කරන ලද හටපු ෙකා සටනකානගණනාවකම වාර්තා කර තෙ. වර්ෂය තළද ෙපාලස් පුහුණ පාඨමාලාවට, එකසතජාතනෙග මානව හක මහ ෙකාමසාස් කාර්යාලෙයන සකස් ෙකාට ඇත පූර්ණ මානවහක පාඨමාලාව හා පාඩ සැළස්ම ඇතළත කමට ෙපාලසිය අනමැතය පළකර තෙ.

ආරකෂක හමදාවල සාමාකයන සින සි කරන ලබන ලංගකතවය මත පදනවූපචණඩ කයා වැපුර දකනට ලැබෙණ දැ ආරකෂක හමදා නෙයජනයක තබ පෙදශවලනයයි වාර්තා ෙවන නමත, ෙමවැන වාර්තා වලට හමදා නලධාන පතචාර දැකවූබවත, වැරද කළ අයට රැදධව කටයුත කමට උනන වූ බවත සමහරැ පකාශ කරත.සමහර නකෂකයන කයා සිෙය් ආරකෂක හමදා බහුල වශෙයන සි උතරැ හානැෙගනහර පෙදශවල, ඒවාට ෙගාරැ වූවන එම සිදන ගැන පැණල කමට අකමැත වූබවයි.

කානතාවනට එෙරහව ලංගක පචණඩතවය ෙයාදාගත අවස්ථා පිළබඳව ශවසනය වාර්තාගණනාවකම ඇත අතර ෙමම වැරද කළ බවට ෙචදනා එලල ඇතෙත හමදාසාමාකයන, ෙපාලස් නලධාන, හමදාව හැරගය අය ෙහ අගත කණඩාය වල

ලංකාව 9

-

සාමාකයන ෙවතය. පළගැනමට ලකෙය යන ය නසා කානතාවන ගණනාවකම නලවශෙයන පැණල කර නැත.

බධනාගාර හා ඳ මධථාන වල තවය

අක ජනගහනය හා ෙසෟඛාරකෂක පහසුක හඟම නසා බනධනාගාරවල තතවය ඉතාඅඩපාඩ සහත වු අතර ජාතනතර පතනට වඩා පහළ මටමක පැවතණ.

ෙභෟතක තතවයන: ෙබාෙහ අවස් ථාවනහ සිරකරැවන ස්වභාක ආෙලකය හාපමාණවත වාතාශය රහත ස්ථානවල ෙකානක ම මත නදන බව වාර්තා ෙ.බනධනාගාර නළධාන හා සිල සමාජ ආරං මාර්ගවලට අනව දළ වශෙයනසිරකරැවන 11,000කට සැලසු කරන ලද බනධනාගාර වල සිරකරැවන 32,000කපමණ සි. ෙමම පිෙසන 13,000ක පමණ නඩ භාග ෙකෙරන ෙහ භාග කමටනයත අය ෙ. දළ වශෙයන ෙමයින 1,400ක පමණ කානතා සිරකායන ය. සමහරඅවස්ථාවනහ බාල වයස්කරැවන, වැහයනෙගන ෙවනකර තැමකද ෙබාෙහට දකනටලැබෙණ නැත. සු හා ලංගක අපරාධකරැවන ෙබාෙහට රඳවාෙගන තබෙණ වඩාබරපතළ අපරාධ සිකළ අයත සමගය. ගැහැණ සිරකායන පිනෙගන ෙවනෙකාටරඳවා තැබණ අතර, එම ස්ථානවල තතවයද සාමානෙයන අයහපත ය. සිරකරැවන හාඳයනට පානය ජලය ලබා ගත හැක ය. අයහපත බනධනාගාර තතවයන බලධානසින පිළගත නමත ඉඩකඩ හා සපත හඟම ෙමයට ෙහතවූ නර්ණායක සාධක බවෙපනවා නහ.

පපාලනය: බනධනාගාරවල තතවය සකෂණය කමටත සිරකරැවන සමග පුදගලකසාකඡා පැවැතමටත මසකට වරක බනධනාගාරවලට යෑමට මෙහස්තාතවරැනට බලයතෙ. එෙහත උසාවල ෙගාඩ ගැසී ඇත ශාල නඩ සංඛාව ෙහතෙකාටෙගනමෙහස්තාතවරැනට බනධනාගාර සංචාරයන කම ෂ්කර ෙහයින ෙමය කමවත ෙලසසිවූෙය් නැත. අමත දවු ස්ථාන වල සින අය හැෙරනනට අනත සිරකරැවන හාඳයන හමමට පවුෙල සමාකයනට අවසර ලැෙ. සිරකරැවන හා ඳයනටආගක වතාවත කමට අවසර තෙ. සිරකරැවනෙග පැණල භාග කමටඔබස්මනවරෙයක නැත. බනධනාගාරගත කම ෙවනවට පචණඩ ෙනාවනවැරදකරැවන සදහා පජා ෙස්වය හා පජාව මත පදන වූ නවැරද කෙ කම ඇතකලපයන තෙ. පජා පදන ෙශධනයට පජා ෙස්වා වැඩ වලට අමතරව පුනරැතථාපනහා උපෙදශන අංගද ඇතලතෙ.

සකෂණය: වර්ෂෙය් සැලකය යුත ෙකාටසක තළ ජාතනතර සංධානවලට සාමාන හාමාන බනධනාගාරවලට යෑමට රජය ඉඩ නෙන නැත. ස්වාන මානව හකනකෂකයනට හා අනතර්ජාතක රතකරැස කටුවට (ICRC) තස්තවාද මර්ශන අංශයසින කයාතමක කරන ඳවු ස්ථානවලට යෑමට ඉඩ නෙනය. රජය පකාශ කෙලහමදා බද අංශ සින පවතවාෙගන යන ඳවු ස්ථාන නැත බවයි.

ලංකාව 10

-

ඈ. අතෙන�මක අඅඩංවට ගැ හා රඳවා ගැ

පදන රහත අතඅඩංගවට ගැන හා රඳවා ගැන නතයට අනව, තහන වුවතභාතෙය්ද එවැන ෙද නතර සිෙ. ෙපාලසිය අහඹ ෙලස ෙතරාගත පුදගලයනඅතඅඩංගවට ෙගන තහවුරැ කළ ෙනාහැක ෙචදනා මත රඳවාගැන වර්ෂය තළනරතරවම වාර්තා ය. උදාහරණයක වශෙයන ජුන 16 වැනදා බණඩාරගමදඅෙසිංහෙගදර පාලමකඹර අතෙනමතක ෙලස අතඅඩංගවට ගත ෙපාලසිය ඔහුට පහරදෙසාරකමක පිළබඳව ෙවනත ෙදෙදෙනක පටලවන ලයලලකට අතසන කරන ෙලස බලකළහ.

තස්තවාදය වැලැකෙ පනෙත (PTA) අතඅඩංගවට ගැන හා රඳවා ගැනෙසමතයන යටෙත, පදන රහත අතඅඩංගට ගැන කමකදැයි යනන පිළබඳව නතෙය්පැහැදලව අර්ථ දකවා නැත. තස්තවාදය වැලැකෙ පනත මගන ෙසම, අතඅඩංගවටගැනම හා රඳවාගැනම පිළබද පුල බලතල ලබා ෙදයි. එය ඳෙයක මාස 18කදකවා රඳවාගැනමට ඉඩ සළසයි. ෙ අනව ෙබාෙහ ඳයන කසිම ෙචදනාවකනෙතාරව අකමවත ඳවු ස්ථාන ඇත ධ ස්ථානවල දර්ග කාලයක අතතෙනමතකෙලස රඳවාෙගන තෙ. මානව හක කණඩායවලට අනව තස්තවාද කටයුත වලටසබනධ බවට සැක කරන ඳයන ෙනාදනනා සංඛාවක ෙපාලස් ස්ථාන, අපරාධපකෂණ ෙදපාර්තෙනතව (CID), තස්ත මර්ශන ඒකකය (TID), හමදා කඳවුරැ හාෙවනත අමත රඳවාගැනෙ ස්ථාන වල සි. ෙමම ඳයන ෙබාෙහ ෙදෙනක කසිමෙචදනාවක ෙහ නඩ භාගයකන ෙතාරව හුදකලාව රඳවාෙගන තෙ.

යුදධය අවසානෙය් හමදාවට භාරවූ දළ වශෙයන 11,600ක පමණවූ ෙකා සටනකානඅතෙරන 11,000ක පුනරැතථාපනය ෙකාට නදහස් කරන ලද බවත දළ වශෙයන 600කපමණ පුනරැතථාපන මධස්ථානවල තවමත සින බවත වාර්තා ෙ. 700ක පමණ‘කැපවූ‘ සටනකාන අපරාධවලට වගකවයුතයයි ෙපෙනන බැන ඔවුන අකරණපදධතයට ෙයාම කළ අතර සු සංඛාවක පුනරැතථාපනය කර නදහස් කම සඳහාවර්ෂය තළද ඳ ස්ථානවලන පුනරැතථාපන මධස්ථානවලට මාරැ කමට පියවරෙගන තෙ. පුනරැතථාපනෙයන පසුව නදහස් කරන ලද සටනකාන නැවත සමාජගතකම අභෙයගාතමක කරැණක ඇතෙත හමදාෙවන ෙකෙරන අෙසදසිය, සමාජඅපකර්තය (හටපු සටනකාන නරතරැව හමදාවට වාර්තා කළ යුත බැන ෙබාෙහ අයඔවුන ඇසුරැකමට ය ෙවත) කයා ෙසායාගැනෙ ෂ්කරතාව හා මානසිකපකපනය ආද කරැණ නසාය. පුනරැතථාපන මධස්ථානවල සියද රාජ නලධානඅතන, තමන ලංගක අඩනෙතට ඇත වධද හා නරක සැළක වලට ලකවූ බවනදහස ලැබ සටනකාන ගණනාවකම වාර්තා කර තෙ.

ලංකාව 11

-

ෙපාය හා ආරෂක අංශවල කායභාරය

සාමාකයින 90,000ක පමණ සංඛාවකන සමනත ශ ලංකා ෙපාලස් ෙස්වාව (SLPS)පිළබඳ වගකම ද ඇතෙත ෙපාලස්පත (IGP) ෙවතය. අපරාධ හා රථවාහන නතකයාතමක කම, මහජන ආරකෂාව සැලසීම, රෙ සාමය පවතවාෙගන යාම වැන සිලෙපාලස් කටයුත ඉටුකරන ලබනෙන ෙපාලස් ෙස්වාව මගන. ෙපාලස්පත වාර්තා කරනෙනආරකෂක ෙලකටය. (ෙමය සනනදධ හමදා හා අනකත ලට ඒකක වල ධානදාමෙයන ෙවනස් ෙ.) සාමාකයන 6,000කන පමණ සමනත ෙශෂ කාර්ය බලකායද(STF) ෙපාලස් ෙස්වාෙ වහය තළ වන නමත, හමදා ඒකක සමග ඒකාබදධව ෙමෙහයුසිකම නසා, සමහර නකෂකයින සින ෙශෂ කාර්ය බලකාය ෙමෙහයවනෙන කවුදයන පශනය නගා තබණ. (කලන ගාමාරකෂකයන ෙලස හැඳනවූ) සිල ආරකෂකබලකාය (CDF) ෙදශපාලනමය වශෙයන සංෙද පෙදශවල ෙපාලස් ෙහ හමදා භටසංඛාවන වැ ෙනාකර නතය හා සාමය පවතවා ගැනමට සැලසු කරන ලද ෙපාලසිෙය්සහායක බලකායක. වර්ෂය තළද උතරැ හා නැෙගණහර පධාන වශෙයන ෙදමළජාතකයන 800ක සිල ආරකෂක බලකායට බඳවා ගැනමට ආරකෂක අමාතංශයකටයුත කර තෙ. ෙපාලසියට රැදධව මහජනයාෙගන ලැෙබන පැණල භාර ගැනමටහා ඒවා මර්ශනය කමට ෙපබරවා 16 වැනදා ජාතක ෙපාලස් ෙකාසම නැවතස්ථාපනය කරන ලද. ෙකාසෙ නව සාමාකයන පත කමට අසමතම නසා 2009සිට ෙමය අකයව පැවතණ. ෙපබරවා සිට ඔකෙතබර් දකවා කාලය තළද ෙපාලස්ෙකාසමට දළ වශෙයන පැණල 500ක පමණ ලැ තෙ.

ෙපාලසියට ෙදමළ ජාතකයන බදවාෙගන පුහුණකම රජය ආරභ කර තබණත ෙදමළබහුතරයක ෙවෙසන පෙදශවල ෙස්වය කරන ෙපාලස් නළධාන අතර, ෙදමළ නළධානසිෙය් සු පමාණයක වන අතර වැ ෙදෙනක ෙදමළ ෙහ ඉංගසි කථා කෙළ නැත.ෙදමළ ආධනකයනෙගන සමනත 245ක කණඩායමක ඔකෙතබර් 1 වැනදා පුහුණවසඳහා වාර්තා කළ අතර දළ වශෙයන ෙමයින සියයට 80ක පමණ උතෙරන ය.ඔකෙතබර් 1වැනදා කණඩායමද ඇතව ෙදමළ ආධනකයන 318 ෙදෙනක පුහුණවලබන බවත පජාවන අතර ෙස්වය කරන දවුරැ න ෙදමළ නලධාන 1,177 ඇත බවතඔකෙතබර් 15 වැනදා ෙපාලසිය තහවුරැ කෙළය.

ෙශෂෙයනම ෙපාලස් වධද, ෂණය, මානව හක කඩක, හා මාධ ආයතනවලටපහරද ආදය සදහා දඬව ෙනාකෙ පුල පවණතාවක දකනට තබණ.උදාහරණයක වශෙයන හසුණ සිදයකට පසුව ශ ලංකා නදහස් පකෂෙය්පාර්ලෙනත මනතවරෙයක වන නද සිලවා අතඅඩංගවට ගැනෙ වෙරනතවක උසායනකත ෙනාකළ අතර ෙහතව ෙලස දැකවූෙය් ෙපාලසිය එවැන වෙරනතවක සඳහාඉලලමක ෙනාකළ බවයි. ආරකෂක ෙලක ෙගඨාභය රාජපකෂෙග අනෙතවාසිකෙයකවූසිලවා හා ඔහුෙග ආධාරකරැවන ගණනාවක 2011 ඔකෙතබර් මාසෙය්ද හටපු ශලංකා නදහස් පකෂ මනතවරෙයක හා වෘතතය සත කටයුත පිළබඳ ජනාපත

ලංකාව 12

-

උපෙදශක වූ භාරත ලකෂ්මන ෙප්මචන සමග ගැටුෙනය. පුදගලක හා ෙදශපාලනගැටුමක වූ ෙමහද ෙප්මචන ඇත පුදගලයන 4 ෙදෙනක මරා දමන ලද අතර සිලවාදබරපතළ තවාල සහතව ෙරහල ගත කරන ලද. ඉනදයාවට පැන ගය ෙදෙදෙනකද ඇතසැකකරැවන ගණනාවක ෙපාලසිය සින අතඅඩංගවට ගනනා ලද. 2011 ෙනාවැබරෙය්දසිලවා අතඅඩංගවට ෙගන උසායට ඉදපත කරන ෙලස ෙකාළඔ මෙහස්තාත උසායඅපරාධ මර්ශන අංශයට (CID) නෙයග කෙළය. වර්ෂය අවසන වන තරැ නඩවපැවැතවුන අතර ඊළඟ නඩ දනය ඇතෙත 2013 ජනවා මාසෙය්යි. නතය බලාතමකකරන අකානෙගන ෙහ ඔහු ෙමහ ෙගන ඒමට බලය පවරන උසා නෙයගයකනෙහ කසිම බාධාවකන ෙතාරව සිලවා ෛවද පතකාර සඳහා සිංගප්පූරැෙ ඳ සිෙය්ය.

2009ද ‘සනෙ ලඩර්‘ පුවත පෙත කර්තෘ ලසනත කමතංග මරා දැම, 2010ද පගතඑකනැළෙගාඩ අතරැදහන කම, 2011 ජුල මාසෙය් ‘උදයන‘ පවෘතත කර්තෘඥානසුනදර කහනාදනට පහරදම වැන මාධෙදනට කරන ලද පහරද සඳමට රජයදගටම අෙපාෙහාසත ය. නතය බලාතමක කරන අයට ෙසදසි කෙ හා රඳවා ගැනෙපුල බලතල ඇත වාතාවරණයක, රජය ෙචනය කරන අයට රැදධව සිකරනපහරද වලට සබනධ වැරදකරැවන ෙසායාගැනමට ෙපාලසිය අසමතම, දඩවෙනාකම ෙකාතර ඉහළ මටමක පවතද යනන මැනන පැහැදල කරයි. යුදධෙය්අවසාන අදයෙර්ද ජාතනතර මානෂීය නතය හා ජාතනතර මානව හක නතයඋලලංඝනය වූ බවට බරපතළ සාකෂි දගටම ලැෙබන නමත, එවැන සිදනවලට හමදාෙසාමාකයන සබනධවූ බවට ඇත ශවසනය ෙචදනා පිළගැනම රජය පතකෙෂ්පකෙළය. ෙමවැන ෙචදනා ගැන ෙසායා බැලමට යුද හමදාව හා නාක හමදාව පත කරනලද මර්ශන උසා වර්ෂය අවසන වන තරැත කයාතමක වූ නමත ෙවා ස්වානආයතන ෙනාවන බව ෙප්නවා න මානව හක සංධාන, හමදාවට රැදධ ෙචදනා,හමදාමය මර්ශන යානතණයක තළන ශවසනය ෙලස භාග කළ හැකදැයි පශනකෙළය.

මතර් හ පිහටා තබ සාගනනට එෙරහ වාපාරය (ACF) න පංශ රාජ-ෙනාවනසංධානෙය් ෙදශය කාර්ය මණඩලෙය් 17 ෙදෙනක 2006ද මරා දැම ඇත, 2006ජනාපත මර්ශන මර්ශන ෙකාසම (COI) මගන භාග කරන ලද සුපසිදධ සිදනගැන රජය වැර පකෂණ පැවැතවූෙය් නැත. ජාතනතර සටන රාම සකෂකයාවූ ශලංකා සකෂණ ත මණඩලය (SLMM) ෙමම ෙස්වකයන මරා දැෙමන පසුව නකතකළ පකාශයක නගමනය කර තබෙණ “ෙමම

“ බව. ෙමම ෙකාසම2009 ජුන මාසෙය් පසිදධ වාර්තාවක නකත ෙනාකරම සුරැවා හන ලද. අනාරකෂිතස්ථානයක වැඩකමට ෙස්වකයනට ඉඩදම ගැන ෙකාසම, රාජ ෙනාවන සංධානයටෙදාස් පැවරැ බවත, ඒ සමඟම ෙස්වකයන මරා දැම සබනධෙයන රජෙය් ආරකෂකහමදා වගකෙමන නදහස් කළ බවටත වාර්තා ය.

ලංකාව 13

-

අඅඩංවට ගැෙ යාවය හා ඳයට සලකන ආකාරය

නතයට අනව යෙමක අතඅඩංගවට ගැනෙද අකාන සින අතඅඩංගවට පතවනතැනැතතාට එයට ෙහතව දැන දය යුත අතර, පැය 24ක ඇතලත මෙහස්තාතවරෙයකඉදයට පැණය යුතය. එෙහත භාතෙය්ද ෙමෙස් රඳවාගන ලැබවන මෙහස්තාකඉදයට ෙගන ඒමට දන ගණනක ෙහ සමහර ට සතයක ෙහ මාස ගණනක ගතවනබව ෙපෙන. මෙහස්තාතවරෙයකට ඳෙයක ඇප මත නදහස් කමට ෙහ නඩවකපවරන තරැ තන මසක ෙහ ඊටත වැ කාලයක ෙහ නැවත රඳවා තැමට නෙයගකළ හැකය. ආරකෂිත ෙහත මත රඳවාගත අය සබනධෙයන ඇප දම පිළබඳ සීමාවනතබ අතර තස්තවාදය වැළැකෙ පනත යටෙත රඳවා ගත තැනැතෙතකට ඇපදමටනතපතෙග කාර්යාලෙයන අනමැතය ලබාගත යුතෙ. භාතෙය්ද නශචයකරැවන ෙමමපනත යටෙත අත අඩංගවට ගත අයට සාමානෙයන ඇප ලබා නෙන නැත. නමැම,ෙසාරකම ෙහ ස්ත ෂණය වැන සමහර ෙචදනා සබනධෙයන අතඅඩංගවට ගැනමටෙපාලසියට ඒ සඳහා වෙරනත තම අවශ ෙනාෙ. නමැරැමක න මෙහස්තාතවරයාසැකකරැ මාන භාරයට පත කළ යුත අතර, එවැනෙනකට ඇප ලබාදය හැකෙකමහාකරණයකට පමණ. ෙමම සියම අවස්ථාවන හ සැකකරැවනට නතඥ සහායලබාගැනමට අයිතය තෙ. ෙකෙස් ෙවතත ෙපාලස් ස්ථානවල ෙහ ඳවු මධස්ථානවලපශන ෙකෙරන අවස්ථාෙද නතඥ සහය ඉලලා සිමට සැකකරැෙවකට ඇත අයිතයආරකෂාකරන ෛනතක පතපාදනයක නැත. ෙබාෙහට පශන කරන අවස්ථාෙඳයාෙග සහායට නතඥෙයක ෙනාසි බවට ශවසනය වාර්තා තෙ. මහාකරණෙය්හා අභයාචනාකරණෙය් භාගවන අපරාධ නඩ වලද දළ තතකරැවන සඳහානතඥයින සපයන ලැබවද, අනක අවස්ථාවනහද එවැන සහායක ෙනාලැෙ.

ආරකෂක ෙලක ෙහ නෙයජ ෙපාලස්පතවරෙයක නකත කරන රඳවාගැනෙනෙයගයක යටෙත, ෙපාලසියට පුදගලෙයක අවුරැදදකට ෙනාවැ කාලයක රඳවා ගතහැකෙ.

අතතෙනමතක අතඅඩංගවට ගැන: රාජ ෙනාවන සංධාන ගණනාවක හා ධපුදගලයන පැණල කෙළ සනනදධ හමදා හා ඔවුනෙග සගයන වන අගත කණඩාය,ෙකා (LTTE) හතවාදන ෙලස සැකපිට අතඅඩංගවට ගනනා අය ෙපාලසියට භාරෙනාෙදන ෙහයින අතඅඩංගවට ගැනම හා පැහැරගැනම අතර ෙවනස අපැහැදල ඇතබවයි.

නඩ භාගයට ෙපර රඳවා ගැනම: අකරණ කයාවලය ඉතාම මනදගා වූ අතරබනධනාගාරවල සින අයෙගන අඩකට වැ ෙකාටසක නඩ භාගවන ෙහ නඩවභාගයට ගැනමට ෙපර තතවෙය් පසුවන අය ෙ. නඩව භාගම බලාෙපාෙරාතතෙවනසිරකරැවන 1,000කට වැ පිසක අවුරැ ෙදකකට වැ කාලයක මානබනධනාගාරෙය් ගත කර ඇත. නඩ භාග පමාදමට ෙහතවනෙන දර්ග නත කයා මාර්ග,

ලංකාව 14

-

ඳයන සංඛාව ශාල ම, අකරණමය අකාර්යකෂමතාව සහ ෂණයයි. නතයෙවනෙවන ෙපන සින කණඩාය අවධාරණය කරනෙන රඳවාෙගන සින කාලය, කළැයිකයන අපරාධයට හ සිරදඬවමටත වඩා වැකලයක ම සාමාන ෙදයක ඇත බවයි.

මැයි 17 හා මැයි 24 අතර කාලෙය් ෙකාළඔ, කතර හා වවුනයා බනධනාගාරවලෙනවාසිකයන ඔවුනට රැදධව නතමය කයා මාර්ගයක ගනනා ෙලස ෙහ හරෙගදනනදහස් කරන ෙලස බලධානෙගන ඉලලන උපවාසයක ආරභ කළහ. සැකකාර මකතෙකා (LTTE) සංධානයට සබනධ සිරකරැවනෙග නඩ ඉකමණන සඳම සඳහා අතමහාකරණ තනක පිහටුමට බලධාන එකඟ ෙමන පසුව සිකරැෙව උපවාසයඅවසන කළහ. අකරණ අමාතංශය මහාකරණ පිහටුෙ මලක කටයුත අවසන කළනමත මහාකරණ නසුරැවන පමාණවත සංඛාවක ෙනාසිම නසා නඩ කටයුත පමාය. මහාකරණ නසුරැවනෙග සංඛාව 75 සිට 95 දකවා වැ කම සඳහා අකරණවහ පනත සංෙශධනය කමට ඔකෙතබර් මාසෙය්ද අකරණ අමාතංශය පියවරෙගන තෙ.

පපාලන ඳවු නෙයග යටෙත පසුවනනනට, නඩ භාග බලාෙපාෙරාතතෙවන සිනඅයට සමාන අයිතවාසික හවූෙය් නැත. උදාහරණයක වශෙයන බස්ස ඳවුමධස්ථානෙය් සින තම ෙස්වාදායකයන හමමට නතඥයිනට තස්ත මර්ශනඅංශෙයන අවසර ලබාගතයුත වු අතර ෙපාලසිය ෙනාමැතව ඳයන හමමටද ෙනාහැකය. නඩ පැවමට ෙපර ෙපාලසිය සින ඳයන ෙගන ප්රශන කෙද නතඥ සහයලබා ගැනමට ඔවුනට අයිතයක ෙනාතබණ.

වැරදකරැවන බවට තරණය අභයාචනා ඉදපත කර සින අයට මල තනව යටෙතබනධනාගාරෙය් ගතකළ කාලය සබනධෙයන සහනයක ෙනාලැබණ. ෙබාෙහටඅභයාචනා අවසන මට අවුරැ ගණනාවක ගතය.

ෙපා සමාව : ජාතක නවාඩ දන හා ෙවනත අවස්ථාවන ගණනාවකද වර්ෂය පුරාසිරකරැවන ගණනාවකට ජනාපත සින ෙපා සමාවක ලබාණ. උදාහරණයකවශෙයන 64වැන නදහස් සංවතසරය ෙවනෙවන ෙපබරවා 4 වැනදා සු වැරදසබනධෙයන වරදකරැවනවූ සිරකරැවන 1,400කට ජනාපත සමාව ෙදන ලද.

මැයි 21 වැනදා සිරගත කර සි හටපු හමදාපත හා රැදධ පකෂෙය් ජනාපතඅෙප්කෂකයා වු සරත ෙෆානෙස්කාට ජනාපත ෙපර දඬවවලට දණඩන සමාවක ලබානෙනය.

ඉ. සාධාරණ හා ධ න භාග ෙනාපැවැම

2010 සැප්තැබර් මාසෙය්ද 18වන සංෙශධනය සමත කර ගැනමත සමඟ, අකරණයමත ඇත ධායක බලපෑම සැළකය යුත අනදන වැය. 18 වැන සංෙශධනෙයන 17වැන සංෙශධනය අවලංග ෙකරැණ අතර අකරණ, ෙපාලස්, මානව හක හා අනකත

ලංකාව 15

-

ස්වාන මණඩල වලට සාමාකයන න කමට පිහටුවන ලැබ බහු පාකෂිකවවස්ථාදායක මණඩලය ඉවත කරන ලද. වවස්ථාදායක සභාව ෙවනවට 18 වැනසංෙශධනය මගන පාර්ලෙනත මණඩලයක පිහටුවන ලැබ අතර එහ කාර්යය වනෙනෙමම පත පිළබඳව අනගම ෙනාවන උපෙදස් ජනාපතට ලබා දමයි. ෙමම සෑමමණඩලයකට ෙකළනම සාමාකයන පතකෙ බලය ජනාපත සතෙ.ෙශෂ්ඨාකරණයට, මහාකරණයට හා අභයාචනාකරණයට නසුරැවන පතකරනලබනෙනද ජනාපත සින.

අකරණෙය් ස්වානතවය යටපත කමට වර්ෂය පුරාම රජය සබනකරණය කළපියවර ගණනාවකම ගතෙතය.

ඔකෙතබර් 7 වැනදා හනාෙනාගත පුදගලයන හතර ෙදෙනක මහාකරණ නසුරැහා අකරණ ෙස්වා ෙකාසෙ ෙලකවූ මංජුල තලකරතනට පහර නෙනය. අකරණෙස්වා ෙකාසමට ධායක අංශය බලපෑ කරන බව සඳහන කරන සැප්තැබර් 18වැනදා තමා නකත කළ පකාශය නසා තමාටත තම පවුලටත තර්ජන එලල ඇතැයිසැප්තැබර් මාසෙය් තලකරතන පසිදෙය් පකාශ කෙළය. ඔකෙතාබර් 8 වැනදා හා 9වැනදා නසුරැවන හා නතඥයින උසා වර්ජනය කළ අතර තලකරතනට කරන ලදපහරදම හා අකරණෙය් ස්වානතවය පිහම ගැන නතඥයින සිය ගණනක ෙකාළඹදෙරධය පළ කළහ. වර්ෂය අවසන වන තරැත ෙමම පහර දම සබනධෙයන කසිෙවකඅතඅඩංගවට ෙගන ෙනාතබණ.

නසුරැවනෙග හා නතඥයිනෙග ස්වානතවය පිළබඳ එකසත ජාතනෙග ෙශෂනෙයතයාවන ෙගයලා ෙනල ෙනාවැබර් 13 වැනදා රෙ නසුරැවන හා අකරණනලධානට රැදධව පහරද හා ය වැදද ගැන බරපතළ පකාශයක කළ අතර ෙමයඅකරණ පදධතෙය් ස්වානතවයට එෙරහ පහරද, තර්ජන, පළගැන හා අවහරකවලන සමනත රටාවක ෙකාටසක ය හැක බවට ඇය අනතරැ හැඟවුෙය්ය. ෙනලෙදසැබර් 31 වැනදා නකත කළ පවෘතත නෙදනයකන නැවතත ෙ පිළබඳව ඇෙගකනස්සලල පළ කළාය.

පළාත සභාවල බලය මධම රජයට ඒකරාශ කම අරමණ කරගත දනැගම පනතපිළබඳව ඔකෙතබර් 31 වැනදා ෙශෂ්ඨාකරණය ෙචනාතමක තරණයක ලබානෙනය. ෙශෂ්ඨාකරණෙය් තරණයට ෙරධය දැකමට මහජන මදල යද කරනජනතාව පවාහණය කර රජය උදෙඝෂණ සංධානය කෙළයයි වාර්තා තෙ. රාජමාධ ආයතන ගණනාවකද අකරණය ෙචනයට භාජනය කරන වැඩසටහනපචාරය කෙළය.

පසුවදා පාර්ලෙනතව ෙශෂ්ඨාකරණෙය් අගනසුරැ ශරණ බණඩාරනායකට රැදධවෙදෂාභෙයග කයාවලයක ආරභ කෙළය. බලෙය් සින පකෂය සින ෙගාන ෙකාටෙනාවැබර් 6 වැනදා පාර්ලෙනතවට ඉදපත කරන ලද ෙදෂාභෙයග ෙයජනාෙ

ලංකාව 16

-

අපකාශත වතකවල සිට වවස්ථාමය පතපාදන උලලංඝනය කම දකවා වූ ෙචදනා14ක අඩංග ය. ෙමම ෙචදනා භාග කම සඳහා පාර්ලෙනත ෙත කාරක සභාවකපත කරන ලද. නයත කයාවලයක තය යුත මළක මලධර්ම පිළබඳ තැකමකන ෙතාරවෙදෂාභෙයග කයාවලය සිය. ෙ සඳහා පතෙකරැණ ෙත කාරක සභාෙසාමාකයන 11 අතන බහුතරය වූෙය් අගනසුරැවයෙග වරද පිළබඳ ඔවුනෙගශවාසය දැනටමත පකාශ කර ඇත ආණඩ පකෂෙය් මනතවරැනය. ෙමම කටුවඅගනසුරැවයට ඇෙග නදහසට කරැණ පිළෙයල කර ගැනමට පමාණවත කාලයක ෙහෙතාරතරැ ලබා නනනා පමණක ෙනාව කටුෙ සාමාකයන පෙයජනයට ගත ෙලඛනහා සාකෂි ඇයට ලබාදමද පතකෙෂ්ප කෙළය. කටුෙ සි රජෙය් සාමාකයනඅගනසුරැවයට වාකව පභව කළ බවටද වාර්තා තෙ. වාක සාකෂි දමටසාකෂිකරැවන කැඳමට සැලසුමක නැතැයි අගනසුරැවයට දැනෙමන පසුව සුසුකයාවලයක අනගමනය ෙනාකම ගැන ෙරධය පළෙකාට අගනසුරැවය හා ඇෙගනතඥයන පිටතව ගය වහාම කටුව සාකෂිකරැවන කැදවා සාකෂි ලබා ගතෙතය.භාගය අවසන කර පැය සිහතරක ඇතලත සපූර්ණ කළ කටු වාර්තාවඅගනසුරැවය ෙචදනා තනකට වැරදකාය ෙලස තරණය කෙළය.

ෙත කටුව මල ෙචදනා 14 න පහක ගැන සාකෂි මසීමට තරණය කෙළය.බණඩාරනායක එයින තනකට වරදකාය බවට තරණය ෙකරැණ. ඒවා න ෂමාචාරය,වතක පකාශ ෙනාකම මත පදනවූ මල අයුත කයා හා ඇෙග ස්වාපුරැෂයා හාසබනධ අලලස් ෙකාසෙ නඩව සබනධෙයන පකෂපාතතවය පිළබඳ ගැටුමයි.බණඩාරනායක ෙදසැබර් 21 වැනදා අභයාචනාකරණෙය්ද ෙත කටුෙ ෙමමනගමන අභෙයගයට ලක කළාය. ෙදසැබර් 21 වැනදා ෙ ගැන සලකා බැඅභයාචනාකරණය, පාර්ලෙනතෙ කථානායක හා ෙත කටු සාමාකයනට 2013ජනවා 3 වැනදා එය ඉදෙය් ෙපන සින ෙලස දැන න අතර උසාය ෙ පිළබඳනගමනයකට එළෙඹන ෙතක ෙදෂාභෙයග කයාවලය නතර කරන ෙලසද දැනනෙනය.

ෙදෂාභෙයග කයාවලය ආරභ වුෙය් දනැගම පනත පිළබඳ තරණෙය්දබණඩාරනායක, ඇෙග අකා සීමාව ඉකමවා ඇතැයි යන රජෙය් පැණලලත සමගය.රජය අවධාරණය කෙළ ෙදෂාභෙයගය වවස්ථානකලව සිවූ බවයි. ෙදශය සිලසමාජ කණඩාය, ආගක සංධාන, මානව හක සංධාන, ශ ලංකා නතඥ සංගමයවැන අකරණ හා නත සංධාන කයා සිෙය් ෙදෂාභෙයගය අකරණෙය්ස්වානතවය මැඬලමට හා ජනාපතෙග බලය තහවුරැ කමට ගත ෙදශපාලනමයඅරමණ සහත කයා මාර්ගයක බවයි.

ශ ලංකා නතඥ සංගමය ෙදසැබර් 15 වැනදා පැවැතවූ ස්ෙද “ෙද�ෂාෙය�ගය“ නව අග ල වශෙයෙනාගැමට රණය කර ෙය�ජනා ණ ෙවා

ලංකාව 17

-

සංගමය ම ෙදසබ 21 හා 22 යන න වල පැවැමට යතව වෙවාක සෙලනයට ලබා අාහකවය රජය ඉව කර ගෙය.

13 වැදා ෙශෙ ෙදමළ වරයට අය වර වාස තැම සබධෙයකමාත හා ෙවළඳ කට බද ඇම ෂා බ ෙ ආධාරකව

17වැදා මනාරම උසාෙ හා මො ඇත ෙල ෙසට තජනය කෙය.ෙය�ගය ෙවන කරන ෙලස ඇමවරයා, ෙග ඉලා ෙය වාතා ෙ. ෙය�ගය ෙවන ෙනාකළ අතර 18 වැදා බෙ ආධාරකවඋසාෙ ෙකාටසකට ෙය. බ හා තව සැකකව 42 කට ධව පවරාඇ නව වෂය අවස වන ම ෙනා අතර මොෙච�දනාව සබධෙය 2013 මාසෙ බ උසාෙ ෙප මට යතය.

පුනරැතථාන මධස්ථාන වල සින හටපු ෙකා (LTTE) සටනකානෙග නතානකලතතවය තරණය කළ හැක කයා පිළෙවලක දකනට ෙනාය. මානව හක නඩවලටෙපන සි නතඥයිනට ශාක හා වාග පහාරයනට මහුණ දමට සිය.

න භාග යා ෙවළ

අකරණ නඩවලද තතකරැවන නර්ෙදෂි යයි අනමාන ෙකෙර්. මහාකරණෙය් අපරාධනඩවලද ජූයක ඉදෙය් පසිදධ නඩ භාගයක පවතවන ලැෙ. තතකරැවනටඑෙරහව ඇත ෙචදනා හා සාකෂි පිළබඳව ඔවුනට දැන ෙදන අතර, නතඥ සහායලබාගැනමටත, අභයාචනා ඉදපත කමටත අයිතය තෙ. අතඅඩංගවට ගතපුදගලෙයකට පවුෙල අය ෙහ නතඥයන හා ෙකාතර ඉකමණන සබනධ ය හැකදයනන සහතක කරන මත කයා පිළෙවලක නැත. සාමානෙයන ඔවුනෙග ජංගමරකථන වලන අවශ පුදගලයන ඇමතමට ඉඩ ෙදන ලැෙ. මහාකරණෙය් හාඅභයාචනාකරණෙය් භාගවන අපරාධ නඩ වලද දළ තතකරැවන ෙවනෙවන රජයනතඥයින සපයන නමත, පහල උසාවල භාගවන නඩ වලද එවැනනනක සිෙනාෙ.පුදගලක නත ආධාර සංධාන සමහර තතකරැවනට සහාය තෙ. තස්තවාදයවැළැකෙ පනත (PTA) යටෙත පැවරෑ නඩ වලද ජූ සභාවක නැත නමත, ෙමමතකරැවනට අභයාචනා ඉදපත කෙ අයිතය තෙ. තමනට රැදධ සාකෂිකරැවනපශන කමටත, සාකෂි හා සාකෂිකරැවන ඉදපත කමටත, ෙපාලස් වාර්තා වැන රජයසත සාකෂි ලබා ගැනමටත තතකරැවනට අයිතයක තෙ.

තස්තවාදය වැළැකෙ පනත (PTA) යටෙත පැවරෑ නඩ වලද හැර වධද ඇත බලයෙයාදා ලබාගත පාෙපාචාරණ සාමානෙයන පිළ ෙනාගැෙන. ෙකෙස් ෙවතතපාෙපාචාරණය ලබාගතෙත බලය ෙයදෙමන බව ඔප්පු කෙ වගකම ඇතෙතතතකරැවනටය.

ලංකාව 18

-

නතයට අනව උසා කටයුත හා අනකත නත ඉංගසි, සිංහල හා ෙදමළ භාෂාවලන තයයුතය. යාපනෙය් හා රෙ උතරැ ෙකාටෙස් හැරැණ ට පාෙයගකව අන සියමඋසාවල කටයුත සිවුෙය් ඉංගසිෙයන ෙහ සිංහෙලන. උසාවල භාෂා පර්වර්තකයිනෙගහඟය නසා ෙබාෙහ ස්ථානවලද ෙදමළ කථාකරන තතකරැවනට සාධාරණ නඩභාගයක ලබාගැනමට තබ ඉඩකඩ සීත ය. උතෙර් උසාවල නඩ භාග වූෙය්ෙදමෙළන ෙහ ඉංගසිෙයන. ෙදමළ නත ෙපාත ඇතෙත ද සු පමාණයක.

ෙශපාලන රකව හා ඳය

වර්ෂය තල රජය සින ෙදශපාලන ෙහත මත පුදගලයන ගණනාවක සිරගතකරරඳවාෙගන තෙ. ෙකෙස් ෙවතත මත පදනමක මත ජාතනතර මානෂීයසංධානවලට ෙමම පුදගලයන හමමට රජය අවසර න.

ෙමම ෙදශපාලන සිරකරැවන අතර, වඩාත පමඛතවයක ගතෙත 2010 ජනාපතවරණෙය්රැදධ පකෂෙය් අෙප්කෂකයා සහ හටපු හමදාපත වන සරත ෙෆානෙස්කාය. හමදාෙවනපැන ගය අයට ආරකෂාව සැලසීෙ අපරාධ නඩෙවන මැයි 18 වැනදා ෙෆානෙස්කාට ඇපලබා න අතර ජනාපත රාජපකෂ සින ෙපර දඬවවලට දණඩන සමාවක ලබාදමනසා මැයි 21 වැනදා සිරෙගදන නදහස් කරන ලද. යටතවන ෙකා සංධානෙය්(LTTE) සාමාකයිනට ෙව තැමට (සු ෙකා සිදය) ආරකෂක ෙලක ෙගඨාභයරාජපකෂ නෙන යැයි කයන නෙයගය සබනධෙයන 2009 ෙදසැබර් මසද පුවතපතවලට කරන ලද පකාශවලන මහජන කැළල ඇත කෙළය යන ෙචදනාවට ෙකාළඔමහාකරණය සින ෙෆානෙස්කා වැරදකරැ ෙලස නගමනය කරන ලද.

බහර්නතක ඝාතන, අතරැදහනක හා යුද පෙදශෙය් සිල ජනයාට වගභාගයකනැතව ෙව තැ ආද යුද සමෙය් පුල පරාසයක මානව හක කඩකසබනධෙයන මානව හක සංධාන ගණනාවක, ෙෆානෙස්කාට ෙචදනා කළහ. එනමෙබාෙහ ස්වාන නකෂකයනෙග නගමනය වූෙය් ෙෆානෙස්කා අතඅඩංගවට ගතෙතත,නඩ පැවරැෙත, දඬව පැණවූෙය්ත ෙදශපාලන ෙහත මත බවයි. ෙමම නගමනයටෙහත ෙලස ඔවුන දැකවූෙය් ෙෆානෙස්කාට රැදධව ෙගන ආ ෙචදනාවල අපැහැදල බව,අතඅඩංගවට ෙගන මාසයකට වැ කාලයක යනතරැ ඔහුට රැදධව මත ෙචදනාවකඉදපත ෙනාකම, අවසානෙය් නත වරණය ෙලස ආෙදශ කම හා ෙෆානෙස්කාට නනදාකමට සැලසු කළ ෙලස ෙපෙනන යුදධාකරණෙය් දඬවවල අසමානපාතකස්වභාවයයි.

අකරණ යා ෙවල හා කම

මානව හක උලලංඝනය සබනධෙයන යුකතය ඉටු කම සඳහා මලකඅයිතවාසික නඩ පැවමට පුරවැසියනට ඉඩ තෙ. ෙමවැන නඩවලද අපකෂපාත බවකහා ස්වානතවයක ෙපනවූ අකරණය, අවස්ථා ගණනාවකද පැණලකරැවනට වනද

ලංකාව 19

-

ෙගමටද නයම කෙළය. ෙබාෙහ අවස්ථාවලද ෙමම නඩ ඇසීම පමාද ෙකෙරනනළධාවාද පදධතෙය් අකාර්යකෂමතාවයන ගැනද නකෂකයන සඳහන කර තෙ.වනද ෙගමට නයම කළ අවස්ථාවනහද, උසා නෙයග කයාතමක කෙ ද, සාෙප්කෂවශෙයන පශන පැන නැගෙන සු වශෙයන.

ෙදෙපාළ ආපසු ලබාදම

හමදා කඳවුරැ හා අනකත වනා ඉලකක වටා අ ආරකෂිත කලාප ෙලස හනවනපෙදශ ස්ථාපිත කමට හමදාව සින යුද සමෙය් සැලකය යුත ඉඩ පමාණයක අතපතකරගනනා ලද. ෙමම අ ආරකෂිත කලාප පකාශයට පත කම නසා ෙශෂෙයනයාපනය අර්ධදපෙය් ෙබාෙහ ෙදෙනක ෙ නසා අවතැන වූ අතර, ඔවුනට ඒ ෙවනෙවනවනද ෙගමකද සි ෙනාය. වර්ෂය තලද ෙමම කලාපවල පමාණය අඩ කම අතනතරමක පගතයක දකනට තබ අතර සමහර ඉඩ වලන හමදාව ඉවත ය. අආරකෂිත කලාප පිහටුම නසා අවතැන වූවන ෙබාෙහ ෙදෙනක පැණල කෙළ ආපසුභාරදෙ කටයුත සිවනෙන ඉතා ෙසන බවත, ආර්ථක වශෙයන වනා ඉඩ තබාගැනමට රජය කටයුත කරන බවතය. ඉඩ අතපත කර ගැනෙ ෙදශය ෛනතකපතපාදන යටෙත වනද ලබාගැනමට හැකවන ෙස් මල අයිතකරැවනට ආපසු ලබාෙනාෙදන ඉඩ ගැස පතෙය් පළ ෙකාට නද ෙපෙනන කයාමාර්ගයක අනගමනයෙනාකම ගැන සිල සමාජ හා මානව හක කයාකාන රජය ෙචනය කළහ.ෙමම ඉඩ ආපසු දමට ෙපර ඒවාෙය් ඇත ෙබබ ඉවතකෙ අවශතාවය රජයෙපනවා නනත, ෙබබ ඉවත කළ ඉඩ ඉකමනන අයිතකරැවනට භාරනෙනද යනපශනය දගටම පැවතණ. අෙගස්ත 31 වැනදා හදසි නත අෙහසි ෙමන පසුව අආරකෂක කලාප පවතවා ගැනමට ෛනතක රාමවක ෙනාමැත වුවත ඒවා එෙස්ම පැවතනඅතර සිල ජනතාවට ෙමම කලාපවලට යෑමට අවසර ෙනාලැබණ.

ශාලම අ ආරකෂක කලාප යාපනය හා තකණාමල දස්තකක වල පිහටා තබ අතරමලත, කලෙනා හා මනනාරම දස්තකකවලද හමදාවට සීමාවූ පෙදශ පැවතණ.හමදාව ඔවුනෙග ඉඩවල පදංම නසා අභනතරව අවතැනවූ පුදගලයන වැපුරමසිෙය් යාපනය දස්තකකෙය් වන අතර වාර්තා ඇත ආකාරයට යාපෙන අභනතරවඅවතැනවූ පුදගලයන සංඛාව 18,000ක ෙලස ඇස්තෙනත කර තෙ. ෙතලප්පෙලයිපාෙදශය ෙලක ෙකාඨාසෙය් අ ආරකෂක කලාපයක නසා වර්ෂය අවසන වන ටතයාපනය දස්තකකෙය් ගාය පපාලන ෙකාඨාස සපූර්ණ වශෙයන 16ක හා අර්ධවශෙයන අටක නැවත පදංකෙ කටයුත සඳහා වෘත ෙනාකරන ලද. අ ආරකෂකකලාපවලට ලබාෙගන ඇත ඉඩවලන බහුතරයක අවතැනවූ පවුලවලට අයිත ඉඩ ෙ.අ ආරකෂක කලාපයක සමග අර්ධ වශෙයන සපතනය වන සාපූර් ෙශෂ ආර්ථකකලාපය අයත වන පෙදශෙය් ෙනවාසිකයනට, ගල අඟරැ වාපෘතයක සදහා ෙවන කරනලද අකකර 2,795කට, පෙශ මට ඉඩ ෙනාෙදන ලද. වර්ෂය අවසාන වන ටපුදගලයන 4,000ක පමණ සාපූර් අ ආරකෂක කලාපය නසා අවතැනව සි අතර

ලංකාව 20

-

ඔවුනෙග නෙවස්වලට යා ෙනාහැක ය. අතතෙය් ෙපාෙරාන තබණත රජය ෙමමපුදගලයනට ඔවුනෙග ඉඩ සඳහා වනද ලබා නෙන නැත. දළ වශෙයන සාපූර්හඅවතැනවු පුදගලයන 300ක පමණ අසල ගවල නැවත පදං කර තෙ.

“ඌන සාධන වවසාය හා ඌන උපෙයජන වතක පුනර්වන“ පනත ඌන සාධනයකසහත පුදගලක වතක රජයට පවරා ගැනමට ඉඩ සලසයි. ෙමම 2011 නතෙය්පතඵලයක ෙලස රජය සමාග 37 ක පවරා ගතෙතය. ෙමහද ඉළකක ෙකරැණසමාග ෙබාෙහාමයක අභාත ඒවා වුවත එකසත ජාතක පකෂෙය් කැපී ෙපෙනනසාමාකෙයක වූ දයා ගමෙගට අයිත ලාභදායි ෙසවනගල සීන කර්මානතය වැනකයාතමක තතවෙය් පැවත සමාග කපයකද ය.

ඊ. ෙපෟගකවය, පල, ෙවස ෙහ� සබධෙය අතෙන�මක ෙලසඇ ගැම

ෙපෟදගලකතවයට ඇත අයිතය නතෙයන තහවුරැ ෙකෙර්. ෙකෙස් ෙවතත ෙශෂෙයනමෙදමළ ජනයා වතවන පෙදශ වටලා ෙසදසි කෙද රජය ෙමම අයිතන උලලංඝනයකර තෙ. සු අකරණමය අකෂණයකන යුතව ෙදපළ ෙසදසි කමට, රකථනවලට සවන දමට හා පුරවැසියන ගැන ෙසදසිෙයන සිමට හදසි නතය යටෙත ආරකෂකහමදාවනට ඉඩ ලැෙ. ධ කණඩාය සින පුදගලක ඉඩ අලලා ගැනමද රටපුරාමපශනයක ය. සපදායික ෙදමළ පෙදශවල දකෙණන පැණ සිංහල පවුල රජෙය්ආධාර ඇතව පදං කරන බවට වාර්තා තෙ.

අවුරැ ගණනාවකට ෙපර නකම ගය ෙපෙදස්වලට පැරණ ෙනවාසිකයන පැණමත සමඟඋතරැ හා නැෙගනහර යුදධෙයන බැට කෑ පෙදශවල ඉඩ අයිතය පිළබඳ ආරවුල වර්ෂයතළ වැමක දකනට ලැබණ. යුදධය පැවත අවුරැ ගණනාවක තල උතරැ හානැෙගනහර අවතැන කහපටකම සිවූ අතර, ඉඩ අයිතයද කහපවරක ෙවනස් ය.ෙ පි�