Page 1
บรรษทอเมรกนในฐานะสถาบน: ประวตศาสตรฉบบยอ(มาก)ประวตศาสตรฉบบยอ(มาก)
สฤณ อาชวานนทกลFringer | คนชายขอบ
http://www.fringer.org/14 ธนวาคม 2552
งานน;เผยแพรภายใตลขสทธA Creative Commons แบบ Attribution Non-commercial Share Alike (by-nc-sa) โดยผสรางอนญาตใหทาซ;า แจกจาย แสดง และสรางงานดดแปลงจากสวนใดสวนหนZงของงานน;ไดโดยเสร แตเฉพาะในกรณทZใหเครดตผสราง ไมนาไปใชในทางการคา และเผยแพรงานดดแปลงภายใตลขสทธAเดยวกนน;เทาน;น
Page 2
Gangs of America โดย Ted Nace
• “Nothing is illegal if 100 businessmen decide to do it.” – Andrew Young
• Nace ต ;งขอสงเกตวาคาพดน;คอนขางจรงในอเมรกาน;คอนขางจรงในอเมรกา
• แต “สทธ” ของบรรษทมาจากไหน? • ทาไมกฎหมายจงมกจะตอบสนองความตองการ
ของธรกจ แมแตใน(บาง)กรณทZละเมดสทธคนอZน?• ใครขดเสนแบงระหวาง “สาธารณะ” & “สวน
บคคล”? “อาชญากรรม” & “ธรรมเนยมธรกจ”?
Page 3
• Guilds: “สมาคมอาชพ” – มตธรกจ สงคม การเมอง และศาสนา (แตละ guild ม patron saint ของตวเอง) ปนเปกนอยในวถชวต
• ซ;อใบอนญาต (charter) จากกษตรยใหทากจการ
รงอรณของทนนยมในองกฤษ: 1267-1773
• ซ;อใบอนญาต (charter) จากกษตรยใหทากจการ
• เปนท;งสมาคม เครอขายสงคม และผกากบดแล (self-regulation) – กาหนดมาตรฐานการคา, ตรวจสอบคณภาพของสนคา, กาหนดคาจาง, ควบคมสนคานาเขา, ฝกอบรมลกมอ
Page 4
• รายไดจากการขายทZดน (แหลงระดมทนหลกของสถาบนกษตรย) รอยหรอลงเรZอยๆ Elizabeth I กบ James I จงหารายไดจากการเกบคาตอใบอนญาต (charter) ของ guild ตางๆ
กาเนดอานาจผกขาด: แหลงทนของกษตรย
• เรZมขาย “อานาจผกขาด”: อานาจในการกาหนดคณภาพของสนคาทZอนญาตใหพอคาขาย เชน เบยร, หนงสตว มกจะขายใหกบขนนางคนสนท
• ถก guild ตอตาน สภาออกกฎหมายควบคมในป 1623 ในทZสดกรอยหรอจนหมดชองทารายไดเพZม
Page 5
การคา+เทคโนโลยเดนเรอ=กาเนดบรรษท
Page 6
The East India Company• บรษททZทรงอทธพลทZสดในโลก
• Elizabeth I ออก charter ให
“คาขายสนคาทกชนดทกแหงทาง
ตะวนออกของแหลมกดโฮป”
• มศาล คก และกองทพเปนของ
ตวเอง: ทหาร 250,000 คน = 2
เทาของกองทพองกฤษ
• สมาชกสภาองกฤษ 1/3 เปนผถอ
หน กษตรยเปนลกหน;บรษท จาย
ภาษชาคดเปน 10% ของรายไดรฐ
Page 7
The East India Company (ตอ)
• บรษทเกบภาษ, หามประเทศพ;นเมองทาการคาหรอผลตสนคาทZบรษทขาย – ทาลายภาคการผลตของอนเดยระหวางป 1750-1880
• สภาองกฤษยกเลก charter ของบรษทในป 1860 แปลงอนเดยเปนอาณานคมอยางเปนทางการ
Page 8
• ความขดแยงระหวางบรษทกบรฐบาลจน �
สงครามฝZน � องกฤษยดเกาะฮองกง
• กฎหมายองกฤษกาหนดใหอาณานคมอเมรกาเปนแคแหลงปอนวตถดบ+ตลาดรบซ;อสนคาองกฤษ
The East India Company (ตอ)
แคแหลงปอนวตถดบ+ตลาดรบซ;อสนคาองกฤษ
• Boston Tea Party ชนวนของสงครามปลดแอกอเมรกา ป 1776 ไมใชการตอตานกษตรยองกฤษแตเปนการตอสทางธรกจ: พอคาอสระอเมรกนนาโดย John Hancock โยนชาท;งน;าเพZอคดคานแผนของบรษททZจะผกขาดธรกจชาในอเมรกา
Page 9
• ในยคน;นบรรษท (“corporation” = ม charter + ผถอหน) ไมใชรปแบบปกตของการทาธรกจในอเมรกา นกธรกจสวนใหญเปนพอคา & หนสวน
• รฐธรรมนญของอเมรกาฉบบ Constitutional
บรรษทในรฐธรรมนญยคแรกของอเมรกา
• รฐธรรมนญของอเมรกาฉบบ Constitutional Convention ป 1787 ไมพดถงบรรษทเลย
• อานาจในการออก charter อยทZสภานตบญญตระดบมลรฐ กอนป 1850 สภาออก charter นอยมาก & สวนใหญมขอจากดเรZองธรกจทZอนญาตให ทา, อาย (20-50 ป), หามถอหนในบรษทอZน
Page 10
• การจากดความรบผดของผถอหน (limited liability) ยงไมใชเรZองปกตจนกระทZงประมาณป 1855 กอนหนาน;นสภาในรฐสวนใหญของอเมรกากาหนด “double liability” – ผถอหนตองรบผด
ลกษณะของบรรษทอเมรกนยคแรก
เปนสองเทาของมลคาเงนทZลงทนในบรรษท
• ในป 1800 อเมรกามบรรษท 335 แหง รอยละ 76 ดาเนนธรกจสรางสะพาน ขดคลอง ทาเรอ บรการสาธารณะอZนๆ, รอยละ 20 ทาธรกจธนาคารหรอประกน (charter ธนาคารกาหนดอาย 3-10 ป)
Page 11
Tim Scott: ผสรางบรษทสมยใหม• ลอบบ;ยสตของ Pennsylvania Railroad ในสภารฐ
เพนซลวาเนย
• โดงดงและมอทธพลทางการเมองสงมากหลงจากทZชวยอบรา
ฮม ลนคอลน ใหชนะ Civil War ดวยการใชเครอขายรางรถไฟ
ในภาคเหนอสรางความไดเปรยบในสมรภมเหนอกองทพฝายใต ในภาคเหนอสรางความไดเปรยบในสมรภมเหนอกองทพฝายใต
• อยากสรางระบบรางรถไฟระดบชาตต ;งแตนวยอรกไปถง
แคลฟอรเนย
Page 12
Tim Scott: ผสรางบรษทสมยใหม (ตอ)• ใช Pennsylvania Railroad ซ;อบรรษทรถไฟ
ทางใตอยางเปดเผยไมได เพราะคนจะตอตาน
• เกล;ยกลอมสภา Pennsylvania ใหยกเลกขอหามไมใหบรรษทถอหนในบรรษทอZนและหามไมใหบรรษทถอหนในบรรษทอZนและขอกาหนดทZวาตองระบธรกจ � ในป 1871 Scott กอต ;ง Overland Contract Company เปน “general purpose company” ทZมอานาจเปลZยนชZอและ charter ของตวเองได
Page 13
Tim Scott: ผสรางบรษทสมยใหม (ตอ)• เปลZยนชZอ Overland เปน Southern Railway
Security Company ใชเปน holding company คอยๆ ไลซ;อหนในบรษทรถไฟทางใต
• หลงจากทZบรษทรถไฟคแขงในภาคใตคนพบ• หลงจากทZบรษทรถไฟคแขงในภาคใตคนพบความจรงและพยายามเปดโปงตอสาธารณชน Scott ใชวธซ;อหนงสอพมพทองถZนและสZงให บรรณาธการเขยนขาวเชยร
• เสนอตาแหนงกรรมการบรษทใหกบสมาชก Ku Klux Klan หลงจากคนงานผวดาถก KKK ทาราย
Page 14
ระบบทZ Scott สราง คอทางหลบอานาจรฐ• สมมตถาบรษททZจดทะเบยนในรฐนวยอรกไม
ชอบขอจากดใน charter ทZสภารฐนวยอรกออกให กแคบอกใหทนายไปต ;งอกบรษทหนZงในรฐทZสภาเอ;อประโยชนกวา เชน นวเจอรซ เสรจแลวกสภาเอ;อประโยชนกวา เชน นวเจอรซ เสรจแลวกขายหนของตวเองใหกบบรษทใหมในนวเจอรซ
• ในชวงเวลาเดยวกน นกอตสาหกรรม (industrialists) คนอZน เชน John D. Rockefeller พยายามใชกลไกทรสตทาแบบ Scott แตไมคอยประสบความสาเรจ
Page 15
กลไกทรสตและปญหา• ทรสต (trust) เปนโครงสรางทZใหผถอหนของ
บรษทตางๆ เอาหนมาแลกเปน “ใบทรสต” ทZควบคมโดยคณะกรรมการกลางทรสต วธน;ชวยใหกลมบรษทในอตสาหกรรมเดยวกนสามารถใหกลมบรษทในอตสาหกรรมเดยวกนสามารถรวมมอกนควบคมผลผลตและต ;งราคา โดยไมละเมด charter ทZหามถอหนในบรษทอZน
• ไมคอยสาเรจเพราะนายทนไมคอยไวใจกน และเสZยงทZจะถกสภานตบญญตไลเพกถอน charter ของบรษททZเปนสมาชกทรสต
Page 16
สภารฐตางๆ แกกฎหมายเพZอดงดดบรษท
Page 17
ผลลพธของการยกเลกขอบงคบเฉพาะธรกจ• การแกกฎหมายใหบรษทสามารถกอต ;งเพZอ
จดประสงคอะไรกได (ตราบใดทZไมผดกฎหมาย –“for any lawful purpose”) แทนทZจะทาธรกจเฉพาะทZระบใน charter เหมอนสมยกอน เฉพาะทZระบใน charter เหมอนสมยกอน กอใหเกดบรษทผกขาดรปแบบใหม 2 รปแบบ:
• Conglomerate (holding company ทZถอหนในบรษทหลายบรษท) และ
• Vertically integrated company (ควบคมตลอดlifespan ของสนคา ต ;งแตผลตถงจดจาหนาย)
Page 18
“การดารงอยชZวนรนดร” ของบรษท• ทาใหบรษทไมตองรบโทษจากการกระทาทZเคยถก
กฎหมายในอดตแตตอนน;ผดแลว ไมเหมอนกบคน
• บรษทใหญทZใชแรงงานทาสในชวง 1930s & 1940s: IBM, Siemens, Daimler-Chrysler, Deutsche Bank, Ford, BMW, Bayer, BASF, Volkswagen, General Motors, Mitsubishi, Mitsui
• บรษทใหญทZใชแรงงานทาสกอนป 1865: American International Group (AIG), Lehman Brothers, Union Pacific, Morgan Chase, Fleetboston
• เทคโนโลยขอมลของ IBM ชวยนาซฆาลางเผาพนธยว
Page 19
ผลพวงของการจากดความรบผด• รปแบบจากดความรบผด (limited liability) สงผลให
บรษทสมยใหมเปนรปแบบการทาธรกจทZไดรบความนยมสงมาก และสรางแรงจงใจใหคนเรZมธรกจใหมๆ
• ในขณะเดยวกน การจากดความรบผดกทาใหการลงโทษจตสานกทางอาญาทาไดยาก - บรษทไมม “จตสานก” เหมอน
ปจเจก สรางแรงจงใจเชงลบดวยการจาคกไมได
• นอกจากน;น ยงเปนการโยกยายตนทนความเสยหายจากบรษทไปใหปจเจกหรอสงคมแบกรบ เชน สงคมรบความเสยหายจากมลพษ, พนกงานรบความเสยหายจากอบตเหตในทZทางาน (เพราะ “เลอก” ทZจะทางานน;นเอง)
Page 22
กระแสการควบรวมกจการ 1897-1903• ในชวงเวลาเพยง 6 ป บรษท 2,650 แหงใน
อเมรกาถกซ;อหรอควบรวมไปเปนบรษทใหญข;น
• ในป 1890 สวนของผถอหนในบรษทมหาชนท;งประเทศเทากบ $33 ลาน � ในป 1903 พงเลย ประเทศเทากบ $33 ลาน � ในป 1903 พงเลย $7,000 ลาน และมบรษทขนาดใหญ 250 แหง เชน International Paper (1898), U.S. Steel (1901) และ International Harvester (1902)
• U.S. Steel มสวนแบงตลาด 62%, Harvester ม 85%, American Can Company ม 90%
Page 23
Fourteenth Amendment
All persons born or naturalized in the United States and
subject to the jurisdiction thereof, are citizens of the United
States and of the State wherein they reside. No State shall
• เขยนเพZอคมครองสทธของอดตทาสเปนหลก:
States and of the State wherein they reside. No State shall
make or enforce any law which shall abridge the privileges
or immunities of citizens of the United States; nor shall any
State deprive any person of life, liberty, or property, without
due process of law; nor deny to any person within its
jurisdiction the equal protection of the laws.
Page 24
Santa Clara County v. Southern Pacific Railroad• คดทZข ;นสศาลฎกาในป 1886 เปนคดประวตศาสตรทZ
ตดสนวา บรรษทเปน “บคคล” (person) และดงน;นกฎหมายจงตองคมครองเสมอนปจเจกชน
• แตเหตผลของศาลไมปรากฏในคาพพากษา
• ใน Statement of Facts: “Before argument Mr. Chief Justice Waite said: The court does not wish to hear argument on the question whether the provision in the Fourteenth Amendment to the Constitution... applies to these corporations. We are all of opinion that it does.”
Page 25
อทธพล laissez-faire ตอศาล 1880-1930• Herbert Spencer: นกคดผทรงอทธผลสงสดใน
สมยน;น ขาย Social Statics และหนงสอเลมอZนๆ ไดกวา 350,000 เลมในอเมรกา
• สมมตฐานหลกของ laissez faire คอ มนษยทก• สมมตฐานหลกของ laissez faire คอ มนษยทกคนเปนเจาของชะตาชวตของตวเอง การใช เสรภาพของปจเจกไมใชเรZองของสงคมหรอรฐ
• การชวยคนทZเกดมาออนแอหรอพการกไมควรทา เพราะมนขดแยงกบธรรมชาตมนษย (“survival of the fittest”; Social Darwinism agenda)
Page 26
แตในความเปนจรง คนยงไมคอยมเสรภาพ• กฎหมาย Jim Crow (แบงแยกผว): ชาวแอฟร
กน-อเมรกนสญเสยสทธทZเคยไดในชวงเวลาส ;นๆ หลงการประกาศเลกทาส
• ผหญงไรสทธทางการเมอง ถกเอาเปรยบท;งในทZ• ผหญงไรสทธทางการเมอง ถกเอาเปรยบท;งในทZทางานและทZบาน (วฒนธรรม คานยม ฯลฯ)
• ความสมพนธระหวางนายจาง-ลกจางถอเปนความสมพนธ สวนบคคล และดงน;นรฐธรรมนญจงไมคมครอง; กอนศาลตดสนป 1843 นายจางทารายลกจางอยางถกกฎหมายได
Page 27
แมแตคนอเมรกนผวขาวกไมมเสรภาพ...• หลายอตสาหกรรม เชน เหมองแรและโรงงานทอ
ผา “แบลกลสต” ลกจางทZพยายามออกจากบรษท
• บรษทหลายแหงบงคบใหลกจางซ;อเครZองใช อปโภคบรโภคทZรานคาของบรษทในราคาแพงอปโภคบรโภคทZรานคาของบรษทในราคาแพงกวาราคาตลาด สงผลใหลกจางตองเปนหน;ไมส ;นสด ถาออกอาจถกจาคกเพราะผดนดชาระหน;
• “crimes of status” : ในทกมลรฐ การไมหางานทา ถาไมใชคนพการและมแหลงรายไดอZน ถอเปนอาชญากรรมทZมโทษปรบหรอจาคก
Page 28
สหภาพแรงงานเรZมมบทบาท• Paris Commune ป 1871: คนงานและทหาร
หลายพนคนยดกรงปารส จดต ;งรฐบาลของตวเอง เปดโรงงานทZถกปดเปนสหกรณ คนงานในอเมรกาจดงานระดมทนให หลงเกดเหตการณน; คาวา จดงานระดมทนให หลงเกดเหตการณน; คาวา “communist” กลายเปนคาดาเหมารวม
• เปาหมายของสหภาพแรงงานอเมรกายคแรกคอเรยกรองใหลดชZวโมงทางานตามกฎหมายเปน 8 ชZวโมงตอวน แตถงแมจะแกกฎหมายสาเรจ กบงคบใชลาบาก ถกตารวจ+นายจางกดขZตอไป
Page 29
Lochner v. New York• สภาพการทางานในรานเบเกอรแยมาก ลกจาง
หลายคนทางานเกน 110-120 ชZวโมงตอสปดาห
• ในคดประวตศาสตรป 1905 ศาลฎกาพพากษาวากฎหมายรฐนวยอรกทZกาหนดเพดานชZวโมงกฎหมายรฐนวยอรกทZกาหนดเพดานชZวโมงทางานในรานเบเกอรไวทZ 60 ชZวโมงตอสปดาหน;น ละเมดหลก “due process” และ “freedom of contract” ใน Fourteenth Amendment
• “substantive due process” : ศาลฎกามอานาจตดสนความชอบของการออกกฎหมายของสภารฐ
Page 30
กาเนดกฎหมายตานการผกขาด• Sherman Antitrust Act (1890) & Clayton Antitrust
Act (1914): หลกการ “restraint of trade or
commerce” กวาง � อดมการณทางการเมองครอบงาย
• ประเมนวากจกรรม 4 เรZองลดขดการแขงขนอยางม• ประเมนวากจกรรม 4 เรZองลดขดการแขงขนอยางม
นยสาคญหรอมแนวโนมจะสรางผผกขาดหรอไม: price
discrimination, exclusive dealings/tying, mergers &
acquisition, competing firms share director
• ปธน. Teddy Roosevelt เจาของสมญา “trust buster”
ทลายทรสต 44 แหง, ปธน. Taft ทลาย 90 แหง
Page 31
คดยบ Standard Oil ป 1911• ทรสตทZ John D. Rockefeller จดต ;ง แปลงเปน holding
company ชZอ Standard Oil Company of New Jersey
ถอหนในบรษท 41 แหงเปนช ;นๆ
• มสวนแบงตลาดน;ามน 91% ของปรมาณการผลต และ • มสวนแบงตลาดน;ามน 91% ของปรมาณการผลต และ
85% ของยอดขาย
• รฐบาลฟองศาลวาเปน “unreasonable monopoly” ดวย
หลกฐานอาท ขายในราคาลบใหกบบรษทรถไฟ, โกง
ราคาในตลาด, เอาเปรยบมาตรฐานการขนสง ฯลฯ
• หลงบรษทถกยบ Rockefeller กลายเปนเศรษฐ #1
Page 32
ยคทองของนกอตสาหกรรม
Page 33
อเมรกน 22 ใน 30 คนทZรวยทZสดอยในยค 1850-1930
ท �มา: http://www.nytimes.com/ref/business/20070715_GILDED_GRAPHIC.html
Page 34
ธรกจยคแรกสนบสนนใหมองคกรกากบดแล• 1886: Interstate Commerce Commission
• 1906: Pure Food and Drug Act, Meat Inspection Act
• 1911, National Association of Manufacturers รางกฎหมายตนแบบเรZองการตอบแทนลกจาง มลรฐ 25 แหงนาไปใชบงคบจรงภายใน 3 ปตอมา
• 1913: The Federal Reserve System
• 1914: Federal Trade Commission
• 1930s: Securities and Exchange Commission, National Labor Relations Board, Federal Communications Commission, ฯลฯ
Page 35
จดจบของ Social Darwinism: 1930s• Great Depression + ชยชนะของ FDR (หาเสยง
ดวยนโยบายประชานยม) สงผลใหรฐบาลกลางและศาลสงเลก ‘เขาขาง’ ธรกจ
• สภาคองเกรสออกกฎหมาย Norris-LaGuardia • สภาคองเกรสออกกฎหมาย Norris-LaGuardia ในป 1932 หามศาลสZงระงบการผละงานของคนงาน (injunction)
• ศาลฎกาเลกใช “substantive due process”: คด West Coast Hotel Company v. Parrish ป 1937 รบรองกฎหมายคาแรงข ;นตZาในรฐวอชงตน
Page 36
“Second Bill of Rights” ของ FDRประกนสทธของปจเจกตามหลก “สทธมนษยชน”
• สทธของลกจางทZจะไดรบคาแรงทZเปนธรรม
• สทธของเกษตรกรทZจะไดรบผลตอบแทนทZเปนธรรม
• สทธของผประกอบการรายยอยทZจะไดรบการคมครองจากอานาจผกขาดและการแขงขนทZไมเปนธรรม
• สทธของทกครวเรอนทZจะมทZอยอาศย
• สทธของประชาชนทกคนทZจะไดรบการศกษาและการประกนสขภาพ
• สทธของผอาวโส ผพการ และคนวางงานทZจะไดรบความมZนคงทางเศรษฐกจ
Page 37
คลZนลมสงบในโลกธรกจ: 1930s-1970• ต ;งแตยค FDR จนถงทศวรรษ 1970 อเมรกาผาน
เหตการณใหญๆ หลายคร;ง (สงครามโลกคร;งทZ 2, McCarthyism, สงครามเกาหล, Civil Rights Movement, สงครามเวยดนาม) แตการตอส Movement, สงครามเวยดนาม) แตการตอส ระหวางผมสวนไดเสยในโลกธรกจคอนขางสงบ
• “Private economic power is held in check by the countervailing power of those who are subject to it” – John Kenneth Galbraith
• ทศวรรษตอมาจะพสจนใหเหนวา Galbraith คดผด
Page 38
ขบวนการผบรโภคและสZงแวดลอม: 1970s• เอนจโอคมครองผบรโภคและสZงแวดลอมหลายแหงใน
อเมรกาถอกาเนดในป 1969 และ 1970: Friends of the Earth, the Natural Resources Defense Council, Public Citizen, Common Cause, Environmental Action, the Center for Law and Social Policy, Action, the Center for Law and Social Policy, Consumer Federation of America
• ผลกดนกฎหมายทZขยายอานาจของรฐบาลกลางจนสาเรจ นาไปสการต ;ง Environmental Protection Agency, Occupational Safety and Health Administration, Consumer Product Safety Commission
Page 39
Big Business เรZมผนกกาลงกนลอบบ;...• Lewis Powell เขยน “Attack on American Free
Enterprise System” ใหกบสภาหอการคาอเมรกน –
• “Strength lies in organization, in careful long-range planning and implementation, in consistency of action over an indefinite period of years, in the scale of financing available only through joint effort, and in the political power available through united action and national organizations.”
• สองเดอนตอมา ปธน. Nixon แตงต ;งให Powell เปนผ พพากษาศาลสง
Page 40
...และกอต ;งแนวรวม/สถาบนเพZอตานกระแส• Center for Tobacco Research – Wall Street Journal
อธบายวาเปน “the longest running misinformation campaign in U.S. business history”
• Cooler Heads มจดประสงค “dispel the myths about global warming”
• Competitive Enterprise Institute รณรงคตอตานกฏเกณฑดานความปลอดภยและสZงแวดลอม
• Environmental Education Working Group พยายามเปลZยนหลกสตรเกZยวกบสZงแวดลอมในโรงเรยน
Page 41
กลยทธ astroturf & ฟองหมZนประมาท• astroturf = มอบจดต ;งทZสนบสนนภาคธรกจ ระดมคนได
ทนทในประเดนอะไรกได บรษทหลายแหงเชZยวชาญมาก
• หลายบรษทเรZมใชการฟองหมZนประมาทเปนกลยทธในการปดปากหรอขมขผไมเหนดวย: SLAPP = “strategic lawsuit against public participation” (Pring & Canan)
• อตสาหกรรมอาหารลอบบ;สภาหลายรฐใหออกกฎหมายหามวจารณผลตภณฑเกษตร (“agricultural product disparagement laws”) คดทZโดงดงทZสดคอ Cactus Cattle Corporation ฟอง Oprah Winfrey กบ Howard Lyman ในป 1996 หลงจดรายการเกZยวกบโรค mad cow
Page 42
money = speech, ตกรอบ “คอรรปชZน”• ศาลฎกาตความวาการใหเงนอดหนนพรรคการเมองของ
บรษทใหญสมควรไดรบการคมครองโดยกฏหมายในระดบเทาเทยมกบการแสดงออกของประชาชน: money = speech …แปลวาใครไมมเงนกไมม speech หรอเปลา?
• นอกจากน;ยงตกรอบ “คอรรปชZน” (กฎหมายลงโทษได) ให แคบลง หมายถงแคคอรรปชZนแบบ “quid pro quo” คอเฉพาะในกรณทZศาลสามารถโยงเสนทางเงนเขากบการกระทาทZเฉพาะเจาะจงของนกการเมองไดโดยตรงเทาน;น
• สทธ “free speech” ของบรษทเรZมไดรบการคมครองเหนอสทธของประชาชน (เชน โฆษณาบดเบอนได)
Page 43
ทฤษฎทZพยายามอธบาย บรษท = บคคล• Transparent Veil Theory: สทธของบรษท = สทธของผ
ถอหนบรษท ...แตอธบายแบบน;ไมถก เพราะบรษทมชองโหวความรบผด ไมเหมอนกบคน เชน ถาหมากดเพZอนบาน เจาของหมาตองรบโทษ แตถาชาวบานปวยจากมลพษทZบรษทปลอย ชาวบานฟองผถอหนโดยตรงไมได บรษทปลอย ชาวบานฟองผถอหนโดยตรงไมได
• Natural Entity Theory: บรษทเปน “พลเมอง” ของสงคมเหมอนกน ดงน;นจงมสทธพลเมอง ...แนวคดน;เผยแพรโดยนกกฎหมายเยอรมนนาม Otto Gierke (1841-1921) แตไมเคยไดรบความนยมในอเมรกา เพราะผรางรฐธรรมนญตองการ จากด อานาจของบรรษท ไมใชคมครอง
Page 44
ยครงเรองของ CEO : 1970-2002• คานยมทศวรรษ 1950: CEO = team player ผกม
บงเหยนใหบรษทเตบโตอยางมZนคง ไมเสZยงมาก
• คานยมต ;งแตทศวรรษ 1980: CEO = celebrity, swashbuckler, super-salesman, public advocate
• stock option กลายเปนมาตรฐานใน package • stock option กลายเปนมาตรฐานใน package คาตอบแทนผบรหาร � เพZมแรงจงใจใหผบรหารทา(ยงไงกได)ใหราคาหนข;น
• อตราสวนคาตอบแทนผบรหารตอพนกงานเฉลZย: 42 เทาในป 1980 � 411 เทาในป 2001
• ป 1993 คองเกรสกดดน Financial Accounting Standards Board ไมใหนบ option เปน expense
Page 48
สามยคในการสรางสทธของบรรษท
Page 49
สามยคในการสรางสทธของบรรษท (ตอ)
Page 50
สามยคในการสรางสทธของบรรษท (ตอ)
Page 51
สามยคในการสรางสทธของบรรษท (ตอ)
Page 52
จากโมเดลผถอหน สโมเดลผมสวนไดเสย
Page 53
โอกาสในวกฤต?
ท �มา: Triple Bottom Line Reporting: A Strategic Introduction to Economic, Environmental and Social Performance
Measurement, David Crawford, Certified Management Accountants Canada, www.cma-canada.org