A rm jyn f u Gefj rL ep fygw D A[da u m frw D. a=u G; a =u ...€¦ · A rm jyn f u Gefj rL ep fygw D A[da u m frw D. a=u G; a =u m fo HA rm jyn f u Gefj rL ep fygw D A[da u m frw

1111

A rm jyn f u Gefj rL ep fygw D A[kda u m frw D. a=u G; a =u m fo HA rm jyn f u Gefj rL ep fygw D A[kda u m frw D. a=u G; a =u m fo HA rm jyn f u Gefj rL ep fygw D A[kda u m frw D. a=u G; a =u m fo HA rm jyn f u Gefj rL ep fygw D A[kda u m frw D. a=u G; a =u m fo H

tw GJ ( 2) t rSw f( 8tw GJ ( 2) t rSw f( 8tw GJ ( 2) t rSw f( 8tw GJ ( 2) t rSw f( 8 ))))

20 1720 1720 1720 17 ckE Spf ckE Spf ckE Spf ckE Spf r w fvr w fvr w fvr w fv 2 8 & uf2 8 & uf2 8 & uf2 8 & uf

‘‘‘‘အလငးတခက အေမာငတကြကန႕ သြားေနတ ၿငမးခမးေရးအလငးတခက အေမာငတကြကန႕ သြားေနတ ၿငမးခမးေရးအလငးတခက အေမာငတကြကန႕ သြားေနတ ၿငမးခမးေရးအလငးတခက အေမာငတကြကန႕ သြားေနတ ၿငမးခမးေရး’’’’

စာတညးအဖြ႕အမာ

(၁) တႏငငလးအပစအခတရပစေရး (NCA) ကေတာ စစအပစျဖစေစခငတအတငး ဇာတေမာႀကး ျဖစေနပါၿပ။ အခ ေမလအထ ဆြဆန႔ သြားၿပ။ ဒၾကားထ ဘာျပနာေပၚဦးမယ မသဘး။ ဒခပရ႕အကပအတညးကာလပါပ။ တငးရငးသားအခငးခငးအတြကေတာ ရငၾကားေစဖ႔၊ ထြကလမးရာဖ႔ အခနရသြားခတယ။

ျဖစေနတတကပြေတြရပသြားဖ႔ စစတပန႔အစးရဘကက ေတာငးဆတာေတြက မမၽတဘး။ လကေတြ႕မကဘး။ ဒါေၾကာင အလပမျဖစဘး။ ေျမာကပငးမဟာမတတပဖြ႕ ၄ ဖြ႕ ေတာငးဆတာေတြက ေၾကာငးကးဆေလာတယ။ မၽတတယ။ စဥးစားသငတာ ေတြ ပါတယ။ စစအပစက ေသနတက အမန႔ေပးခြငရေနသေ႐ြ႕ သတ႔အေနန႔ ကငထားတေသနတ စြန႔လ႔မရဘးဆတာ ဘ၀ေပးအသ အရ သေဘာေပါကထားၾကပရတယ။

(၂) တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႕ေတြက ၿငမးခမးေရးရေအာင စညး႐းေရးအရ ညၫြတေသာတငးရငးသားမား ဖကဒရယ ေကာငစ (UNFC) ပစန႔သြားခတယ။ (NCA) ေပၚေပါကေရးအတြက ဦးသနးစနအစးရ ကာလကစၿပး ပါဝငပႏၷက႐ကခၾကတယ။ အေျခခအခကေတြ သေဘာတညမႈ ရခၾကတယ။ စစတပဘကက ပြဖကလာတာ အဒအခနကတညးက ျဖစတယ။ ပေပၚလာတာက စစအပစဟာ တၿပငတညးလမးေၾကာငး ၂ ေၾကာငး သးလာတယ။ စစအစးရအေနန႔ တငးရငးသား လကနကကငေတြေရာ ႏငငေရး

2222

ပါတေတြကပါ ၂၀၀၈ ေျခဥေဘာငထက ႐နးထြကမရေအာင အကပကငခတယ။ တခါ ေဆြးေႏြးပြေတြ အရနရလာၿပဆရင စစတပက တကပြေတြေဖာ စစရနေတြျမႇငခတယ။ အဒအခနအထ ၀သပ န႔ မငးလားအဖြ႕က သးျခားျဖစေနၿပး ကယေဒသတးတကေရး ကယ ဘာသာ တညတညၿငမၿငမလပေနၾကတာ ျဖစတယ။ အပစးသေတြဘကကေတာ ေခာျမႇေရးန႔ ေသြးခြေရးေပၚလစက ကငစြထား ခၾကတယ။ တဖြ႕က အခြငအေရးေပး အပစရပထားၿပး တဖြ႕က ေခမႈနးဖ႔ ႀကးစားတာဟာ သတ႔ရ႕ လကသးနညးပ။ ဒလန႔ (UNFC) တြငး ကြၿပမႈေတြ ျဖစလာတယ။ ဒအကပအတညးက ေဖာကထြကတအဖြ႕ကေတာ ေျမာကပငးမဟာမတ ၄ ဖြ႕ပ ျဖစတယ။ ပြၾကည ပရသတ လပေနတ ၀အဖြ႕က ‘ေနာကဆးတတခက’ ဟာ သတ႔ေခါငးေပၚေရာကေတာမယဆတာ တြကမၾကပေပၚတယ။ ပနခမး ေၾကညာခကဟာ ဒကစၥေတြရ႕ အထြကပစၥညးပ။ သတ႔က “ပငလစတဓာတ၊ ပငလအႏစသာရက ဖြငဆရာမာ အစးရန႔ေကာ စစတပ န႔ပါ အျမငကြေၾကာငး၊ ဒါေၾကာင ၂၁ ရာစ ပငလညလာခလမးေၾကာငးကေန မသြားလေၾကာငး၊ မတတလမးေၾကာငးကေန- သ ဦး ေဆာငၿပး ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးသြားလေၾကာငး” ထတျပနခတယ။ အကးဆကကေတာ (UNFC) ထမာ ထပၿပး မတတလမး ၂ သြယ ေပၚလာတာပ ျဖစတယ။ (NCA) လမးေၾကာငးက သြားခငသေတြန႔ ပနခမးလမးေၾကာငးက သြားလသရယလ႔ ၂ မး ကြတယ။ လမးစဥဆတသေဘာက တဖြ႕န႔တဖြ႕ မတႏငသလ တဖြ႕ထမာက လကခသန႔ လကမခသရယလ႔ ရတတတာပ။ ဒါ အားလးရ႕ ဒမကေရစပ။ ဒါက အျပနအလန အသအမတျပၾကဖ႔ပ လပါတယ။ လပရငးက ဘယသ႕လမးေၾကာငးက ပခရးေရာကတယ ဆတာ ေတြ႕လာမာပါ။ ရညမနးခကတဖ႔ပ လပါတယ။ “လမးေၾကာငးမတ ငါရနသ” မလပဖ႔ပ လပါတယ။

(၃) လကနကကငတငးရငးသားေတြန႔ လကရဖကစပအစးရၾကားမာ ဘာေတြမား အဟပကြာေနသလ။ အခ ၂၁ ရာစ ပငလ ညလာခဟာ ဦးသနးစန စစအစးရ တြနးလပသြားတ NCA က စစတပန႔ ရငၾကားေစေရးဗဟာ ခထားတ ေဒၚစက အေမြဆကခထား တာ ျဖစတယ။ ဦးသနးစနဟာ NCA က ၂၀၀၈ ေျခဥ ခြငျပခကေဘာငအတြငးကပ လပေနရတာ ျဖစတယ။ ဒေျခဥဟာ စစအပစ အကးအတြက ေရးဆြထားတာ ျဖစတယ။ သတ႔အတြက ေရးဆြထားတာ မဟတဘးဆတာ တငးရငးသားေတြက သတယ။ ဒါေၾကာင လညး ေဒၚစက စစတပန႔ ခြမျမငေတာဘ တြျမငလာခၾကတယ။ ဘာပျဖစျဖစ ႏငငေတာအတငပငခပဂၢလေဒၚစန႔ ေတြ႕ဆၿပးတ ေနာက UNFC ေတာငးဆတအခက ၉ ခကက မအားျဖင လကခေၾကာငး သရလ႔ ေရ႕ဆကႏငမယသေဘာ ေတြ႕လာရတယ။ လမးဆးေအာငေတာ ေလၽာကၾကညၾကလမမယ ထငပါတယ။

(၄) ဒအခန အေရးပါလာတ နယစပကစၥမားကလညး ၾကညဖ႔လလာပါၿပ။ အစးရရ႕ ႏငငျခားေရး ေဆာင႐ြကခကေတြေၾကာင လား၊ စစတပရ႕ လကေတြ႕လပေဆာငခကေတြေၾကာငလား မသ၊ အေနာကဘက ၂ ႏငငက နယစပစညးေၾကာငးေပၚ သဆးႀကး ကာတာ ပတဆ႔တာေတြ ေတြ႕လာရတယ။ အေရ႕ေျမာကဘကမာလညး နယစပေဒသ ေအးခမးေရးအတြကဆကာ တ႐တ ပါဝငပတ သကလာခတယ။ ဗမာႏငငေရးမာ ပါဝငပတသကသေတြ မားလြနးတယ။ အားလးလလကလညး ကစားေနၾကတယ။ ၾကားခေဒသ မလဘးဆတ ေပၚလစဟာလညး ဒအတငးဆကရေနပါဦးမလား စဥးစားစရာ ျဖစလာတယ။ အခ ကလ၊ အးယ၊ အေမရကန၊ အာဆ ယတ႔လညး ပါဝငလာၾကလ႔ ႏငငတကာျပနာ ျဖစေနပါၿပ။ ဗမာျပညျပနာက ႐ႈပေထြးပါတယ။ လမးေပါငးစ ဗမာျပညသ အခငးခငး ေျဖရငးၾကရမာ ျဖစေပမယ ႏငငအပခပေရးမာ စစတပဝငေနရာယခၿပး ရငးမရေအာင ျဖစေနတာပါ။ အစးရက ဖြ႕ေပး လကတ ေကာမရငေတြကလညး ေမးခြနးထတစရာေတြ ရေနတယ။ စစအပစအေနန႔ ျပနာေတြ ေပၚေနမ ငါတ႔ရ႕အခနးဝငမႈ မေပာကမာလ႔တြကၿပး တပမေတာသားေတြရ႕ အသကေတြက ဆကစေတးေနဦးမယဆရငေတာ တငးျပညအေရး ရငေလးစရာ ျဖစပါေၾကာငး တငျပလကပါတယ။

စာတညးအဖြ႕ (၃၊ ၄၊ ၂၀၁၇)

3333

To,

Presidium of the 20th Congress

Communist Party of Greece

Dated: 2017, March 28th.

To, Presidium of the 20th Congress

Communist Party of Greece

From,

Central Organising Committee Communist Party of Burma

Subject: Message of Felicitations.

Dear Comrades,

Enthused with pride and deep satisfaction, we hereby extend our fraternal greetings to you, the attendees of the Congress and members of the Communist Party of Greece.

We have been trying our best to keep track of the works of our fraternal parties the world over and we felt energized after having seen the thesis to be read at the Congress.

Rivalry among world powers, which is not in the least favourable to the working class and the oppressed peoples of Burma, has visibly intensified and this makes the living standards, education and healthcare of our people decline steeply to unsafe levels.

Just as the capitalist powers are wreaking havoc in the Middle East and North Africa, the ruling class and the military in our country are also inciting racial hatred and religious conflicts within our community which is made up of people of diverse ethnicity and different faiths. While the government and the military are chanting the mantra of "peace" every day, fighting has increased more than ever leading to hundreds of thousands of local people having to leave their homes and flee to other lands. Refugee camps are scattered all along the borders of our nation and the role of international NGOs, especially the western ones, has become increasingly imposing upon the lives or our people.

We never thought that the military exercises of world powers in the seas close to our nation are conducive to stability and tranquility of our nation or the region. The generals from the military clique of our country are making use of these to bolster their own military strength, which in reality is a great menace to peace as well as the livelihoods of the people of our country. They also provide another excuse for the generals to procure military hardware and equipment and increase military expenditure.

4444

As a poor and backward nation having an enviable amount of untapped natural and human resources, our country is becoming prey to be exploited by many other countries as well as local cronies of various shades. They are busy finding means to increase foreign investment flows into the country, but in reality the exodus of our own people seeking work abroad is unstoppable and the countryside has become depleted of an adequate and viable work force. Although we have been unable to participate actively in the trans-national movements of the international communists and the working class due our own objective limitations, we are exerting all efforts to vitalise the proletarian movement in our country in accordance with the present situation of Burma. We shall firmly rely on the multi-ethnic peoples of Burma who have a glorious tradition of valiantly struggling against various kinds of oppressions and oppressors and shall make utmost contributions to the common struggle of the proletariat all over the world. We shall unite with working people of the world in the fight to maim and sever the extending tentacles of imperialists and big capitalist multinationals.

Success to the Twentieth Congress of the Communist Party of Greece!

Long Live the Fraternal Relationship between the Communist Party of Greece and the Communist Party of Burma!

Long Live Proletarian Internationalism!

Central Organizing Committee

Communist Party of Burma

ဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာ

(ဗမာျပညကြနျမနစပါတ ဝဘဆကမ)

ရကစြ- ၂ဝ၁၇ ခႏစ၊ မတလ ၂၈ရက။

သ႔- သဘာပတအဖြ႕ (၂ဝ)ႀကမေျမာကပါတကြနဂရက ဂရကြနျမနစပါတ

5555

မ- ဗဟစညး႐းေရးေကာမတ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ

အေၾကာငးအရာ။ ဂဏျပသဝဏလႊာေပးပ႔ျခငး။

ခစလစြာေသာရေဘာမားခငဗား -

ရေဘာတ႔ႏင ကြနဂရကက တကေရာကလာသမား၊ ဂရကြနျမနစပါတဝငမားအား ဂဏယ၊ ေကနပမႈအျပညျဖင ဤ ည ေနာငခငး ဂဏျပသဝဏလႊာက ေပးပ႔အပပါသည။

ကၽြ နေတာတ႔အေနျဖင ကမၻာအဝနး႐ ညေနာငပါတမား၏လပေဆာငမႈမားက အတတႏငဆး မကျခညမျပတေအာင လပ ေနပါသည။ ဂရကြနျမနစပါတကြနဂရကတြင ဖတၾကားမညစာတမးက ဖတရေသာအခါ လြနစြာမ အားတကရပါသည။

ဗမာႏငငမ အဖႏပချပညသမားအတြက နညးနညးမ အကးမ႐ေသာ ႏငငႀကးမားအတြငး အားၿပငမႈမာ သသသာသာ ထင ႐ားလာေနၿပး ဤသညက ကၽြ နေတာတ႔ျပညသမား၏ ေနထငမႈအဆငအတနး၊ ပညာေရး၊ ကနးမာေရးစသညတ႔က ေဇာကထးက ဆငးေစခပါသည။ အေ႐႕အလယပငးန႔ အာဖရကေျမာကပငးတ႔မာ အရငး႐ငႏငငႀကးေတြက ထငသလႀကေနသကသ႔ပင ကၽြ နေတာတ႔ႏငင က စစအပစႏင အပစးသလတနးစားသညလညး လမးေပါငးစ၊ ဘာသာေပါငးစျဖင ဖြ႔စညးထားေသာ ကၽြ နေတာတ႔လ႕အဖြ႕အစညး အတြငး လမးေရး၊ ဘာသာေရး မနးတးမႈေတြ လႈ႕ေဆာဖနတးေနပါသည။ အစးရႏင စစတပက“ၿငမးခမးေရး” စကားက ပရတ႐ြတ သလ ေန႔စဥ႐ြတေနၾကသညအၾကားမပင စစပြမားမာ အရငထက ပမားလာခသျဖင ေသာငးႏငခေသာ လထေတြမာ ကယအမရာ ေတြက စြန႔လႊတၿပး အျခားႏငငေတြက ေျပးဝငခ ခလႈေနၾကရပါသည။ ကၽြ နေတာတ႔ႏငင၏ နယစပတေလာကမာ စစေျပးဒကၡ သည ခလႈေရးစခနးေတြ ဗရပြႀကေနပါသည။ သ႔ျဖင အငနဂအမား၊ အထးသျဖင အေနာကတငးအငနဂအမား၏အခနးသည ကၽြ န ေတာတ႔ ျပညသလထေတြ၏ဘဝမာ ပပၿပး ေနရာယ၊ အေရးပါလာေနပါသည။

ကၽြ နေတာတ႔ႏငငႏင ကပေနေသာ ပငလယထတြင အငအားႀကးႏငငမားက စစေရးေလကငေနျခငးသည ကၽြ နေတာတ႔ ႏငငႏငေဒသတ႔၏ ၿငမးခမးတညၿငမမႈက အေထာကအကျဖစလမမညဟ ကၽြ နေတာတ႔ဘယတနးကမ မယဆခပါ။ တကယတြင ဤလပရပမားမာ ကၽြ နေတာတ႔ႏငင ျပညသမား၏ ေနထငမႈဘဝႏင ၿငမးခမးေရးတ႔က ၿခမးေျခာကေနတာသာ ျဖစပါသည။ ဤ အျခငးအရာမားက ဗမာျပညက စစဗလခပမားအား စစလကနကပစၥညးမား ဝယယရန၊ စစစရတတးခ ႕ရန ဆငေျခရေစပါသည။

မနာလစရာေကာငးေလာကေအာင သဘာဝအရငးအျမစႏင လအရငးအျမစ ေပါကြယေသာ ဆငးရေနာကကသည ကၽြန ေတာတ႔ႏငငမာ အျခားႏငငမားႏင ျပညတြငးခ႐န အမးမးတ႔၏ သားေကာင ျဖစလာေနပါသည။ သတ႔က ျပညပရငးႏးျမႇပႏမႈေတြ တးပြားေအာင လပေဆာငေနပါသညဟ ေျပာေနၾကေသာလညး လကေတြ႕မာ ကယႏငငသားေတြ ျပညပထြကၿပး အလပ႐ာေဖြေနၾက ျခငးမာ တားမႏငဆးမရျဖစေနၿပး ေကးလကေဒသေတြမာေတာ လပအားမလမေလာက ျဖစလာေနပါသည။

ကၽြ နေတာတ႔အေနျဖင ႏငငတကာကြနျမနစမားႏင အလပသမားလတနးစား၏ ႏငငလြနလႈပ႐ားမႈမားတြင ကယအကန႔ အသတမားေၾကာင ပါဝငႏငျခငးမ႐ေသာလညး ကၽြ နေတာတ႔အေနျဖင ဗမာျပည၏ လကေတြ႔အေျခအေနႏငအည ပစၥညးမလတနး စားလႈပ႐ားမႈမား သကဝငတးပြားေအာင လပေဆာငေနပါသည။ ကၽြ နေတာတ႔သည ဖႏပသမးစ၏ ဖႏပမႈမးစက ရဝစြာတကပြဝင သည အစဥအလာ႐သည ဗမာျပညမ လမးေပါငးစျပညသမားအေပၚ ခငၿမစြာအားျပၿပး ကမၻာအဝနးမ ပစၥညးမမား၏ ဘတကပြက အကးျပရန အစြမးကန အားထတသြားၾကပါမည။ ကၽြ နေတာတ႔သည ႏငငတကာအလပသမားမားႏငေသြးစညးကာ နယခ ႕သမား မားႏင ဧရာမႏငငစကမၸဏႀကးမား၏ လကေခာငးမားက ခတထစျဖတေတာကသည တကပြတြင ပါဝငသြားပါမည။

ဂရကြနျမနစပါတ၏ႏစဆယႀကမေျမာကကြနဂရက ေအာငျမငရမည။

ဂရကြနျမနစပါတႏငဗမာျပညကြနျမနစပါတတ႔အၾကားမ ညေနာငဆကဆေရး အဓြန႔႐ညပါေစ။

ပစၥညးမႏငငတကာဝါဒ အဓြန႔႐ညပါေစ။

ဗဟစညး႐းေရးေကာမတ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ

6666

အမးသားစညးလးညၫြတေရး၊အမးသားစညးလးညၫြတေရး၊အမးသားစညးလးညၫြတေရး၊အမးသားစညးလးညၫြတေရး၊ ၿငမးခမးေရးဆတာၿငမးခမးေရးဆတာၿငမးခမးေရးဆတာၿငမးခမးေရးဆတာ တဆကတစပတညးတဆကတစပတညးတဆကတစပတညးတဆကတစပတညး ကစၥေတြပါကစၥေတြပါကစၥေတြပါကစၥေတြပါ

ေစာအယထး

ဗမာျပညျပညတြငးစစဟာ အႏစ ၇၀ နးပါးရလာခၿပ။ ဒေလာကရညၾကာတ ျပညတြငးစစဟာ ေတာကေလၽာက မရပမစ ျဖစခတာ ျဖစတယ။ ျပညတြငးစစရပစဖ႔ ႀကးပမးခတာေတြရပါတယ။ မေအာငျမငပါဘး။ ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြေတြ လပခတာရခပါတယ။ မေအာငျမငပါဘး။ တငးျပညတျပညထမာ အတေနေနၾကတ တေျမတညးေန၊ တေရတညးေသာကေတြ အခငးခငး ဘာေၾကာင သသမမ မရပမနားတကခကေနၾကပါသလ။ မးဆက ၂ ဆက၊ ၃ ဆကေတာင ရညၾကာခၿပ။ ၿငမးခမးေရး၊ စစရပစေရးအလား အလာလညး မျမငရေသး။ ဘာေၾကာငလ။ အေၾကာငးေပါငး ေသာငးေျခာကေထာင ရေနပါတယ။ ဒါေပမ အဓက ကေတာ အမး သားေသြးစညးညၫြတမႈ ၿပကြလ႔ပ။ အမးသားၿပကြမႈရ႕အျမငဆးအဆငဟာ ျပညတြငးစစျဖစတာပါပ။ မတတႏငငေရးပါတေတြ၊ ႏငငေရးအငအားစေတြဟာ တညတဦးတညခကအတြက စစညးမတအခါမာ အမးသားေသြးစညးညၫြတမႈရရလာတာပါပ။ ေခတ သစဗမာျပညသမငးမာ ႏငငေရးပါတေတြ၊ ႏငငေရးအငအားစေတြဟာ လြတလပေရးဦးတညခကက ဆပကငမလာၾကတအခါမာ ဖဆပလ အဖြ႕မာ စစညးမလာၾကတယ။ ဘယတနးကမ မရခဖးတ စညးလးညၫြတမႈက ရရခတယ။ အကးဆကကေတာ ဗမာျပည လြတလပေရးရတယ။

လြတလပေရးရၿပးရင တငးျပညက ဘယလထေထာငၾကမလဆတာမာ အျမငကြလြပါတယ။ ဒလ မတတႏငငေရး ပါတ ေတြ၊ ႏငငေရးအငအားစေတြဟာ တညတဦးတညခကအတြက အျမငကြလြလာတာက အျပနအလန အေပးအယရရ စတရညလက ရည ၫႏႈငးတငပငေဆြးေႏြးတနညးန႔သာ ေျဖရငးရမာျဖစပါတယ။ အဒလမေျဖရငးလ႔ အမးသားေသြးစညးညၫြတမႈဟာ တစတစၿပ ကြလာေတာတယ။ အာဏာရအငအားစက အစးရဖြ႕ႏငၿပး အာဏာမအငအားစက အတကအခ ျဖစလာပါတယ။ အာဏာရန႔အာဏာမ ေတြဟာ ျပညသလထက ဦးထပပနၾကမယဆရင မတတအျမငသေဘာထားေတြ ဘယေလာကပကြျပားပါေစ၊ အလပအတလပ ႏငၾကပါတယ။ ဒါေပမ အာဏာရအငအားစေတြက အစးရဖြ႕ၿပး အာဏာမအငအားစေတြက ငါန႔မတ၊ ငါရနသလ သေဘာထားလက ၾကတယ။ ဒါေၾကာင အာဏာရအငအားစရ႕အစးရဟာ အာဏာမအငအားစေတြက အၾကမးဖကႏပကြပတာလပရာက အမးသား ၿပကြမႈဟာ တစစျဖစသြားတအထျဖစေတာ ျပညတြငးစစျဖစေတာတာပါပ။ အာဏာရအငအားစရ႕ အစးရကေထာကခတ အငအားစ ကလြရင ကနတအငအားစက မတရားသငးေၾကညာၿပး ပမဖႏပလာေတာ ျပညတြငးစစဟာ ပမသညးသနျပငးထနလာပါေတာတယ။ အာဏာရအစးရက အစးရကဆန႔ကငတ အငအားစက ဆပေသာငးကနးသ၊ အဖကသမား၊ သပနဆၿပး မတရားစြပစြၿပး ဖႏပခပ ခယတကခကတာဟာ ဖဆပလအစးရကအစ စစအစးရအဆကဆက ေတာကေလၽာကလပခတာပါ။ ဒါေၾကာင ျပညတြငးစစဟာ

7777

လညး ႏစ ၇၀ နးပါး မရပမနား ေတာကေလၽာကျဖစခပါတယ။ အဒလတကရာမာ ဖဆပလ အစးရေရာ စစအစးရအဆကဆကပါ အျပတတကေရး ေပၚလစပ ကငသးခပါတယ။ အခအခနထ ကငသးေနတေပၚလစဟာ အျပတတကေရးပ။ လပတနညးနာက ျဖတေလးျဖတစနစပါ။ ဒါေၾကာင ဒျပညတြငးစစႀကးဟာ ဒေလာက သညးသနျပငးထနၿပး ရကစက႐ငးစငးေနတာပါပ။

လကနကခအညခေရးဟာ ျပညတြငးစစရပစေရးန႔ ျပညတြငးၿငမးခမးေရး တညေဆာကေရးအတြက နညးလမးေကာငးတခ မဟတတာေတာ လကေတြ႕ေပါငးမားစြာက သကေသျပခပါတယ။ ၁၉၅၈ ခႏစမာ ဗမာျပညတဝနး လကနကကငအဖြ႕အစညး အေတာမားမား လကနကခခပါတယ။ ဒမကေရစန႔ လကနကလလယတယဆတ မလမတပတ ေပၚလစန႔ ေကြးေၾကာသေၾကာငပါ။ ဒါေပမ ျပညတြငးစစလညး မရပစဘ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးလညး မရခပါဘး။ မၾကာခငမာပ အဒ လကနကခခတ အဖြ႕အစညး တခ႕ဟာ လကနကကငေတာလနေရး ျပနဆငႏႊၾကပါတယ။ ျပညတြငးစစက စတငဖနတးခတ ဖဆပလ အစးရဝနႀကးခပ ဦးႏ ဟာလညး ဗလေနဝငးက သ႕က ဝနႀကးခပအျဖစက ျဖတခအာဏာသမးၿပးတေနာကမာ လကနကကငတကပြကဆငႏႊခတာပ။ ဦးႏဟာ သကယတငနာမညေပးခတ ေသာငးကနးသ၊သပနဘ၀က ေရာကသြားပါတယ။ ဗလေနဝငးက လြတၿငမးခမးသာခြင အမန႔ ထတျပနေတာ ဦးႏ လကနကခအညခသြားပါတယ။ ဒါေပမ ျပညတြငးစစက ဆကျဖစေနတာပါပ။ ၁၉၈၉ ခႏစမာ န၀တ စစအစးရက အပစအခတရပစေရးန႔ ၿငမးခမးေရးလပၿပး ေဒသဖြ႕ၿဖးေရးလပတအခါမာ အဖြ႕အစညးအေတာမားမား အပစအခတ ရပစခၾက ပါတယ။ တခ႕အဖြ႕အစညးေတြဟာ လကနကအပခၾကပါတယ။ တခ႕ နယျခားေစာငတပဆတာေတြ လပခၾကပါတယ။ ဒါေပမ ၿငမးခမးေရး မျဖစလာပါဘး။ ဒအဖြ႕ေတြထကပ တခ႕ျပနၿပး လကနကကငတကပြေတြျဖစေနပါတယ။ ပေလာငအဖြ႕ဟာ လကနက အပခတ အဖြ႕တဖြ႕ ျဖစပါတယ။ ဒါေပမ ၿငမးခမးေရးမရတအျပင ပၿပး အေစာကားခရတာေၾကာင TNLA တအာငးပေလာငအဖြ႕ အျဖစန႔ ျပနၿပး လကနကကငတကပြဆငႏႊေနရျပနတယ။ ကေန႔ NCA လကမတထးေရး၊မထးေရးကစၥရေနဆမာ ၂၁ ရာစ ပငလည လာခ လပပါတယ။ အငအားစအားလး ပါဝငေရးေကြးေၾကာေပမယ အဖြ႕အစညး ၃ ခက ေသာငးကနးသအဖြ႕ဆၿပး တကခြငမေပး ခတာေတြရတယ။ ကာခပကလညး မ ၆ ခကက အေသကငထားတယ။ ဒေတာအပစအခတရပစေရးေရာ၊ ၿငမးခမးေရးေရာ အလား အလာမေကာငးဘျဖစေနပါတယ။ တကယေတာ တျပညလးအပစအခတရပစေရးက အစးရက ေၾကညာရပါမယ။ အဒေၾကညာခကက ကာလက အာမခရပါ တယ။ အပစအခတရပစထားစဥမာ တပဖြ႕ေတြ တခန႔တခ ထေတြ႕မႈမျဖစေအာင ကာခပန႔ သကဆငရာ လကနကကငေခါငးေဆာင ေတြက အေသအခာၫႏႈငးၿပး တာဝနခၾကရပါမယ။ လကနကကငအဖြ႕အစညးေတြရ႕ တပက ေထာကပဖ႔ အဒအဖြ႕အစညးေတြရ႕ လထတြငးေငြေၾကးေကာကခမႈ၊ ဒါမမဟတ အလခမႈက ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြကာလအတြငးမာ ခြငျပထားသငတယ။ တဆက တညးမာ မတရားသငးဥပေဒက ႐ပသမးပစရမာျဖစပါတယ။ ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြမာက ဗမာျပညသစက (ဖကဒရယျပညေထာငစ) ဘယလစေပါငး တညေဆာကၾကမလ။ အဒျပညေထာငစန႔အည ဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒက ဘယလေရးဆြမလ၊ ဖကဒရယျပည ေထာငစမာ တခတညးေသာ ျပညေထာငစတပႀကးျဖစေအာင တပေတြက ဘယလျပနလညဖြ႕စညးၾကမလဆတာေတြက အေလး ထား ေဆြးေႏြးရမာျဖစပါတယ။ အဒေဆြးေႏြးသေဘာတညခကအားလးက အေကာငအထညေဖာရာမာ လကရအစးရကတာဝနယၿပး အငအားစအသးသးက ကယစားလယေတြရ႕အငအားန႔ စေပါငးအေကာငအထညေဖာၾကဖ႔ျဖစပါတယ။ အဒလသာ ေဆာင႐ြကႏင မယဆရင ဗမာျပညၿငမးခမးေရးဟာ အျမနအေကာငအထညေဖာႏငမာ ျဖစပါတယ။ ဒါေပမ အာဏာရအစးရက အာဏာမအငအား စေတြက ေသာငးကနးသေတြ၊ သပနေတြလ႔သေဘာထားေနသေ႐ြ႕ အာဏာရအစးရက ငါ...အစးရပ၊ ငါန႔မတ-ငါရနသပလ႔ သေဘာ ထားေနသေ႐ြ႕ကေတာ ၿငမးခမးေရးက အလမးေဝးေနဦးမာပါပ။ အစးရဟာ အတကအခေတြရ႕ ေဝဖနမႈက ဂ႐စကနားေထာငသင တယ။ အတကအခေတြရ႕အကးရတ ေဝဖနမႈေတြအတြက အတကအခေတြန႔ ဘယလပးေပါငးေဆာင႐ြကမယဆတာ အသငရရ မယ။ အတကအခေတြရ႕ မားယြငးတေဝဖနမႈေတြက အကးသငအေၾကာငးသင ေျဖရငးသငတယ။ အဒလလပရင အစးရန႔အတက အခၾကားမာ ထပတကပဋပကၡမရေတာဘ ေဆြးေႏြးေျဖရငးလ႔ရတ ပဋပကၡေတြျဖစေနမာပါ။ အဒါဆရင အမးသားစညးလးညၫြတ ေရးဟာ အေကာငအထညေပၚလာမာပါပ။ အမးသားစညးလးညၫြတလာရင တေျမတညးေန၊ တေရတညးေသာကတ မတညတ ႏငငေရးပါတ၊ ႏငငေရးအငအားစေတြဟာ တညမႈေတြအတြက တကတကကြကြအလပလပၾကၿပး မတညတာေတြက ရငးႏး ပြငလငး စြာ မတေဆြပသစြာ ေဆြးေႏြးေျဖရငးတာေတြျဖစလာမာ အမနပါပ။ အဒလသာျဖစလာရင ျပညတြငးၿငမးခမးေရးဟ အနးကေလးမာ ပါပ။ သေဘာတစာခပေတြဆတာဟာ တဦးရ႕အခကအခက တဦးကနားလညၿပး ႏစဦးႏစဖကအခကအခေတြက လြတေျမာက ၿပး ႏစဦးႏစဖကအကးရတကစၥေတြအတြက ေစတနာထားၿပး သေဘာတစာခပစာတမးလပမသာ ႏစဦးႏစဖက တကယလြတလပ တကကြစြာ အေကာငအထညေဖာႏငမာျဖစပါတယ။ သေဘာတစာခပဟာ တဦးကတဦး အကပကငဖ႔ ခပေႏာငဖ႔သေဘာန႔ လပၾက မယဆရငေတာ ဘယေတာမ အေကာငအထညေပၚမာမဟတပါ။ ဒါေၾကာင ၿငမးခမးေရးသေဘာ တညခကေတြဟာ ႏစဦးႏစဖက တကယ အေကအလညျဖစၾကရမာျဖစပါတယ။

8888

ဗမာျပညႏငငေရး အေ႐ြ႕ဗမာျပညႏငငေရး အေ႐ြ႕ဗမာျပညႏငငေရး အေ႐ြ႕ဗမာျပညႏငငေရး အေ႐ြ႕

ေမာငသနးျမေ႐ႊ

ဦးကန က လပႀကတာဟာ ႏငငေရးရည႐ြယခကန႔ လပႀကသတျဖတတာ ျဖစတယ။

အာဏာလကလြတသြားတ ႏငငေရးခၽြ တၿခကေနသတစက ေသြး႐းေသြးတနး လပလာတာျဖစတယ။ အမားျပညသ လထႀကးအတြငး အေတြးအေခၚ႐ႈပေထြး အထတတလန႔ျဖစေအာငလပကာ ပြလန႔ဖာခငးဖ႔ ႀကးစားျခငးလညး ျဖစတယ။ ဒါဟာ သရေဘာေၾကာငသ ေတြရ႕ ကမး႐းထးလပရပလညး ျဖစပါတယ။

ဗမာျပညႏငငေရးဟာ လမးဆလမးခြမာ ေရာကေနတယ။ ၂၀၀၈ န႔ ေျခခပမေနတ ဒခပ အရပသားတပငးအစးရေကာ ၂၀၀၈ န႔ ခကတတယထားတ စစဗလခပႀကးေတြပါ ေရ႕မတးသာ ေနာကမဆတသာ ျဖစကာ ဗမာျပညႏငငေရး အေ႐ြ႕ေပာက ေနတယ။

ဒခပ အရပသားတပငးအစးရ သကတမးတႏစ ျပညေတာမယ။ လစလပေနရာ ၁၉ ေနရာအတြက ၾကားျဖတေ႐ြးေကာက ပြမာ (ဧၿပ ၂၀၁၇) လထသေဘာထားက အားစမးဖ႔ရတယ။ လပဂၢလမၾကညဘ ပါတက ၾကညၿပး မထညဖ႔ မဆြယစညး႐းခတ ဒခပ ေတာငၿပကမးၿပ အႏငရၿပး လႊတေတာတြငးမာ အမားစျဖစလာခေသာလညး ထေရာကတ ေဆာင႐ြကခကမား မလပႏင၊ လႊတ ေတာပ လထလႈပရားမႈမားကလညး ပတဆ႔ဟန႔တား၊ အစးရဖြ႕ရာမာလညး ဒခပ၊ ႀက႕ဖြ႕၊ စစဗလခပႀကးမား သးခးတခးစျဖင ဖကစပအစးရ ျဖစေနတယ။

ျပညတြငးစစရပစေရး - ျပညတြငးၿငမးခမးေရးကစၥ ေသနတသေတြ တဖနညလာျပနၿပ။ အပစရပေဆြးေႏြးပြက တာစလ႔ ေတာင မရေသးဘး။ ေသာငးကနးသအၾကမးဖကသမား၊ အျပတတက၊ လကနကခ၊ ေခာကထကဖ႔ လကႏစလးအလ၊ တပမ ေတာရ႕ဦးေဆာငမႈ အေရးသးပါး၊ ကာခပမ ၆ ခက....စတ စစဗ႐ကရက ဂါထာေဆာငပဒေတြန႔ ၿငမးခမးေရးက ျပဒါးတလမး သတ လမး ျဖစေနဦးမာပါပ။ ႏငငဝနထမးတဦးသာျဖစတ ကာခပက ပငစငသက ၆၀ မ ၆၅ သ႔ တးေပးခရတယ။ ျပညတြငးစစ တကရငး ေသဆးတ စစဗလစစသားမားက ဘြ႕ထးဂဏထးေတြ ခးျမႇငခရတယ။ ေရ႕တနးျပနစစတပက ပငနဝတၿပး ဒခပအလေလး ေဝ႔ယမး ကာ ႀကရတယ။ ၿငမးခမးေရးရနပေငြဆတ ဆငးဘတလလေလးေထာငၿပး စစခ႐နေတြထမ အလေငြ ကပ ၁၁ ဘလယ ေကာ (လကရေငြလႏႈနးအရ ေဒၚလာ ၈ သနးေကာဟဆတယ) အလခတယ။ ရငၾကားေစေရးဆတာ ဘယသန႔ေစေနတာလ။ ၂၁ ပငလ ဆတာ ၂၁ ရာစရ႕ တေကာျပန ျပညတြငးစစက တာစေနတာလား။

9999

ကလနေခတကတညးက ႐ႈပလာတ နယစပျဖတေကာဘဂၤလျပနာက လြတလပေရးေခတ အာဏာရ အစးရအဆက ဆက လဝငမႈဥပေဒန႔အည နညးလမးတက မေျဖရငးခ႐မက၊ လမးေရးဘာသာေရး အစြနးေရာကအေတြးအေခၚန႔ ႏငငေရးကစားဖ႔ ျပနာမးက ေမႊးထားခတယ။ အာဏာန႔ႏြယတ ကယကးရာမႈေၾကာင ခးဝငလကနကးျပနာ မးယစေဆးဝါးျပနာ လကနက ေမာငချပနာ စတ ျပနာမားလညး တႏြယငငတစငပါ ႀကးထြားလာတယ။ ဒါတငမကဘး၊ ခးဝငဘဂၤလျပနာ ေဘာငက ေကာလြနၿပး လမးေရး ဘာသာေရး အဓက႐ဏးမားက တႏငငလးမာ ဖနတးခတအျပင ရည႐ြယခကရရ အစြနးေရာက လရမး ကားအပစေတြကလညး ေမြးထားခပါတယ။ ယခအခါမာေတာ ခးဝငဘဂၤeလျပနာဟာ (ႀကကသညျဖစေစ မႀကကသညျဖစေစ) ႏငငတကာျပနာအျဖစ လကရအစးရေခါငးေပၚ ကေရာကေနပါၿပ။ (နစနာေအာငေျပာတာ မဟတပါဘး) သမားစြန႔ထားတ အညစ အေၾကး ပစြနဆတေခါငးစ ဆသလ အျဖစခဖ႔မသငပါဘး။

စးပြားေရးက တးတကမႈမရဘး။ တးတကလမမယလ႔လညး ေမၽာလငလ႔မရဘး။ ခငမာတ စးပြားေရးဗဟာန႔ အလပျဖစမယ ေပၚလစ မညမညရရမရဘး။ ႏငငျခားရငးႏးျမႇပႏမႈက ေမၽာကးေနေသာလညး ေမာငေမာငက ေပၚမလာဘး။ သစေမာ ေကာကစမး ေမာ ေ႐ႊေမာ စတ သရမရစးေနတ သယဇာတလပကြကေတြ အသစထပခ မေပးေတာဘးဆေသာလညး စာခပေဟာငးအတငး သကတမးမကနမခငး လကကနႏႈကတးေနတာက ဘယလတားဆးပတပငမႈမ မလပႏငတအျပင တရားဝငေအာငေတာင ျပလပေပး သလပါပ။ ဖြ႕ၿဖးေရးက အဟန႔အတားျပေနတ စစခ႐နလကဝါးႀကးအပ ဘ႑ာအရငးက ထနးခပကန႔သတတာ ပတပငတားဆးတာ မလပရဘး။ အရပဖကဆနးစစသမားက ေထာကျပေနတ (တရားဝငကနသြယေရးန႔ ဆတေလာကျဖစေနတ) တရားမဝငကနသြယ ေရးေၾကာင ႏငငေတာဝငေငြ အေဟာသကျဖစေနမႈက မထနးခပႏငဘး။ ေျမသမးတခ႐န၊ အျမတအစြနးတခတညးၾကညတခ႐န၊ အာဏာပငက ခြ႕ၿပး ပါမစရထားတခ႐န၊ စမကနးႀကးေတြ ပဂၢလကပငျပခြငရထားတခ႐န စတ (၂၀၀၈ ႏငအတ) ခ႐နမႈျပထားတ စစဗ႐ကေရစ စးပြားေရးစနစက မထပါးရဘး။

ပဆးတာက အေမရကနရ႕ဒဏခတမႈမ လြတၿငမးခမးသာခြငရလာတ စစခ႐နေတြလကထက (အေမရကနေဒၚလာ ဘလ ယန႔ခတ) ေငြမ(မညး)တျဖစလ ေငြျဖေတြဟာ ေငြေသေတြမဟတဘး။ စညးစနစမရ လညလညေသာငးကနးၿပး အျမတအစြနး တးပြားေအာင လပေဆာငမာျဖစတအတြက ေငြေဈးႏႈနး ေျမေဈးႏႈနး ကနေဈးႏႈနး အရငးအႏးေဈးႏႈနးေတြမာ ကစားပါလမမယ။ နဂကတညးက မစညကားတေဈးကြကဟာ ကေမာကကမ ျဖစပါလမမယ။ ဒါေတြက ထနးခပဖ႔န႔ တရားနညးလမးကတ ေငြေၾကး လညပတမႈျဖစဖ႔ ေပၚလစန႔ ယႏရားမရဘး။

အဆးဆးက ႏငငေတာက အလပအကင ဖနတးမေပးႏငေသးခင ႀကရာကပနး လပကငစားေသာကေနရတ လကလပ လကစားမားက စညးကမးတကျဖစေအာင ထနးေကာငးေပးတာထက ေကာလြနၿပး ႏပကြပတာ မျဖစဖ႔ လပါတယ။ လယသမား အလပသမား ေကာငးသား န႔ တကကြလႈပရားသမားက ဖႏပေရး ပဒထးပဒမအမးမးန႔ တရား႐း ဂါတ ေထာငတ႔န႔ ဖႏပတာေတြ အေမြမဆကခသငေတာပါဘး။ စကပးေျမေတြ စစခ႐နပငျပမႈေၾကာင လယမယာမျဖစၾကရတ လယသမးခလယသမားေတြ၊ ေကး လကထတလပေရးလပငနးေတြ ပကဆးဆး႐ႈးကနလ႔ ၿမ႕ျပကခကပလာရတ အေျခခလတနးစားေတြ၊ စက႐ေတြကေန ကနထတ လကလ႔ အလပျပတလာတ ပလၽအလပသမားေတြန႔ သတ႔ကမခေနရတ မသားစေတြအတြက တႏငတပင မသားစလပငနးေလးေတြ ကယထကယထ ဖနတးလာႏငေအာငလညး အားေပးဖ႔ လပါတယ။ အေသးစားန႔ အလတစားလပငနးမား ရငသနခြငရဖ႔ ေငြေၾကးစး ဆငးမႈ ကနစညစးဆငးမႈ လပအားထညဝငမႈ နညးပညာတးခ ႕မႈ ေခာေမြ႕ေအာငန႔ ေဈးကြကဖြ႕ၿဖးေအာင အဟန႔အတားမားက ေကာ လႊားႏငေအာင ေပၚလစထနးေကာငးေပးဖ႔ လပါတယ။ အလပသမား လယသမား အေျခခလတနးစားန႔ တတသပညာရငေတြရ႕ လြတလပတလပအားက အစြမးကနဖြ႕ၿဖးခြငျပမ တငးျပည ဖြ႕ၿဖးတးတကပါလမမယ။စးပြားေရးဖြၿဖးမႈ ဆတာ ဆႏၵန႔ပကတ ညၫြတဖ႔ လတ သပၸနညးကတရားျဖစတယ။ ဥဖြဆၿပး နတေရကနထ ပစခတာတ႔ အမန႔တ႔န႔ လပလ႔မရဘး။ ၁၉၅၈ စစတပက အစမးအာ ဏာသမးတနးက ရပကြကေတြအတြငး ႀက႕ခငေရးအဖြ႕ဆတာေတြဖြ႕ကာ “ ၿမ႕ေတာကေခၽြ းျဖငေဆးမည”ဆၿပး ရနကနၿမ႕ ေနာကေဖး လမးၾကားေတြမာ သန႔ရငးေရးလပအားေပးေတြ လပခဖးတယ။ ကးေကာေတြ ၿမ႕ျပငထတၿပး ဥကလာ သာေကတ သဝဏၰ စတ ၿမ႕သစေတြ ေပၚလာတယ။ လမးေဘးေဈးသညေတြ ဖမးတယ။ ေနာကေတာလညး ဒရငးပါပ။ ႏငငေရးမကႏာေခလမးတ လၿပနးႀကက လပကြကေတြပ ျဖစပါတယ။ ရနကန YBS ကားလငး စနစအေျပာငးအလက ဥပမာအျဖစၾကည။ အခန ေငြ လၿခမႈ သကသာ ေခာငခမႈ အဆငေျပရ႕လား။ ပဆးသြားသလား။ ေန႔စဥ ဘတစကားစးခရးသည ႏစသနးခြေလာကရတယဆတ ရနကန လဦးေရက ခရးသြားဝနေဆာငမႈေပးရတ ဘတစကားလငးလပငနးဟာ စးပြားေရးလပငနးႀကးျဖစသလ လထသကသာ ေခာငခေရး လပငနးလညး ျဖစပါတယ။ ေမာေတာယာဥလငးက အမျပတ ဆကစပစးပြားေရးလပငနးေတြလညး တပႀကးျဖစတအတြက လ အေျမာကအျမားက အလပအကင ဖနတးေပးႏငပါတယ။ ၿမ႕ေနလထရ႕ ေန႔စဥေနထငမႈဘ၀န႔ ဆကစပေနတာျဖစတအတြက မေခာ

1 01 01 01 0

ေမြ႕ရင တညၿငမမႈက ထခကေစပါတယ။ ဒလလပငနးေတြက ပဂၢလက ခ႐နေတြလကထ အပမထားသငပါဘး။ အဓကပငးက ႏငငေတာက ထနးေကာငးၿပး ပဂၢလကသ႔ (ဖကစပ သမဝါယမ အမားပင ကနထ႐က စသည) သဏၭာနတမးမးျဖင လပငနးငယ လပငနးခြမားက မေဘာငတရပေအာကမာ လႊသငပါတယ။ YBS က ဒခပအစးရရ႕ လပရညကငရညကစစေဆးပါလမမယ။ ကန ေဈးႏႈနးႀကးျမင ဝငေငြနမပါး ရာဇဝတမႈထေျပာဆတ လမႈဒကၡက ျပညသေတြ ေန႔စဥရငဆငေနတယ။ ၿငမးခမးေရးန႔ လၿခေရး တည ၿငမေရးန႔ဖြ႕ၿဖးေရး ေရ႕အလားအလာဟာ ဆြ႕အေမးမနေနဆ ျဖစပါတယ။

၂၀၀၈ န႔ ခကတတယထားတ စစအပစဟာ ႏငငေရးလမးျပေျမပ ေပာကေနတယ။ ဦးသနးေ႒း ဦးေဆာငတ ေသြးသစ ေလာငးႀက႕ဖြ႕က အမးသားေရာဗငဝါဒ ေကြးေၾကာသမားျဖင ေ႐ြးေကာကပြအႏငရေရး အငတကအားတကလပမယလ႔ ဆေသာ လညး သတ႔ရ႕ပရပက ကဆငးေနဆျဖစတယ။ တပခပကေလး န႔ ဗလခပကေလးမား အၿငမးစားယၿပး တပျပငပေရာကသြားရင ဘာဆကလပမလ။ တပျပငပန႔ ပါတျပငပ ေရာကေနတ ဗလခပႀကး ဗလခပကေလးမားဟာ ဗလလြနးေမာငလ လထန႔တသား တညး ေနရတသတ ရဟနမတဘး။ စငေကာလ႔ ခေပၚေရာကလာတ ဗလခပလကသစမားကလညး အခြငသာခကမာ မကခငတသ ေတြ ရေနတယ။ သတ႔ဟာ ျပညတြငးစစကတးခ႕ၿပး စစအပစရ႕ အဆငေနရာက ထနးသမးဖ႔ အခညးႏး ႀကးစားေနတယ။ သတ႔ထ က အာဏာရမၼကႀကးသ အပစတစက လပႀကသတျဖတေရးဝါဒက ကငသးလာတယ။ သတ႔ခငးေတာ ေႁမြေႁမြခငး ေျချမငတယ။ လထကလညး ႏငငေရးပါး၀တယ။ လကသည တရားခဟာ သတ႔ထကပဆတာျမငတယ။

ေသနတႏစလကန႔ ထြကေျပးတလသတသမားက ေလဆပအငားယာဥေမာငးသမားမားက ဝငးဝနးဖမးဆးၾကလ႔ အရငဖမး မတယ။ အတခကးန႔ထၿပး လကဖမးတ အငားယဥေမာငး ကေနဝငး ေသနတပစခရၿပး ေသတယ။ မခမရပႏငဖြယ တရားလက လြတလပရပဟာ လမႈမဒယာမားမာ ႐ပပမားႏငတကြ ခကခငးျပန႔ သြားကာ ျပညတြငးျပညပ လထလတနးစားအသးသးအၾကား နာၾကညးေဒါသျဖစေစတယ။ ဦးကန ကေနဝငး ဈာပနမားမာ လမးစဘာသာစ လထႀကးဟာ လသတဝါဒက မနးတး႐ြရာမႈအျပညျဖင လကပါပ႔ေဆာငၾကတယ။ အဖြ႕အစညးအသးသးႏင ႏငငတကာသတမနမားကပါ လကသညတရားခက စကဆပ႐ြရာစြာ ျပစတင ႐ႈတခတ ေၾကညာခကမားထတျပနၾကတယ။ လြမးသ႕ပနးေခြပ႔ အသဘပ႔ေဆာင ေမးျမနးအားေပးတာေတြ လပၾကတယ။ အနယ အနယ အရပရပ အမးသားအငအားစအသးသးႏင လထလတနးစားအသးသးအတြငး ႏငငေရးသတရမႈန႔ အသႏးၾကားမႈ ျမငတက လာတယ။

ကာလအတနၾကာ အ႔မႈငးေနတ ဗမာျပညႏငငေရး ရာသဥတဟာ ေျပာငးလစျပလာတယ။ ၿမသလ ျဖစေနတ ဗမာျပညႏငင ေရး ျပညတညနာဟာ တစစစစကကခလ႔ လာျပနပါၿပ။ အမႈက တက႐ကကငတြယေနတ ရတ႔ ျပညထေရးတ႔ နယလတ႔က ဘာ သတငးမ ထတျပနတာမရဘး။ အဩစရာေကာငးေလာကေအာင ႏႈတဆတေနတယ။ ရစစခကေပါကၾကားျခငး၊ တမငေပါကၾကား ေစျခငးႏငအတ လသတတရားခ ေထာငထြကၾကညလငးဆသက ေငြေပးခငးေစတေထာငထြကအေၾကာငး အေၾကာငးသ ေထာင ထြကေျပာစကား ဆတာေတြအပါအဝင သတငးအစစေကာ အတပါ ပြထလ႔ေနတယ။ လပႀကသတျဖတမႈ ျဖစပြားၿပး ၅ ရကအၾကာမ ဆကစပပတသကသ (ေငြေပးခငးေစသ) ေအာငဝငးေဇာ (ဗလျပတ DSA ၃၄)က အခငးျဖစပြားၿပး ၁၂ နာရအတြငး ဖားအၿမ႕ သလြငတတားတြင ဖမးဆးမေၾကာငး သမၼတ႐းမ တရားဝငသတငးထတျပနတယ (၃ ေဖေဖာဝါရ)။ လထက တရားဝင အသေပးတာ ဒါေလာကပါပ။ တပမေတာက ျပစမႈကးလြနသေတြက ဖမးဆးႏငေရးအတြက လၿခေရးအဖြ႕အစညးေတြန႔ ပးေပါငးေဆာင႐ြကမာ ျဖစ ေၾကာငး ထတျပနတယ။ သရဦးေ႐ႊမနးန႔ ဦးခငေအာငျမငကလညး လသတဝါဒ ဆန႔ကငေၾကာငး ထတေဖာေျပာတယ။ ကနစစ အပစဝငေဟာငးေတြ လပဂၢလအဖြ႕အစညးေတြထမ ဘာသမမၾကားဘး။ ၂၀၀၈ ေအာကမာ ဒအမႈဟာ တျခားသတျဖတမႈမားလပ လကသညအမန ေပၚဖ႔မလြယပါဘး။ ဒါေပမ ႏငငေရးအသႏးၾကားေနတ ျပညသလထႀကးအဖ႔ ၂၀၀၈ ဖကသမးေရးအတြက တဆင တး ေသြးစညးညၫြတလာခပါတယ။ ၂၁ ရာစမာ ျပညတြငးစစန႔လသတဝါဒက ထပမတးခ ႕လာရင ႏငငေရးခၽြတၿခကေနတ စစတပ လညးပကလမမယ။ လထအားန႔ တ႔ျပနတားဆးတာလညး ခရလမမယ။ လကနကန႔ အၾကမးဖကဖႏပလာရင လကနကန႔ ဆန႔ကင ခခတာ တရားပါတယ။ သမငးေရစးက ေျပာငးျပနလနခငတ စစအာဏာရငေတြ လထကဒဏခတတာ ခရပါလမမယ။ ဗမာျပည ႏငငေရးအေ႐ြ႕က လထကယတငဖနတးပါလမမယ။

(၁၀ ေဖေဖာဝါရ ၂၀၁၇)

1 11 11 11 1

တကရမ ေအာငပြရမယတကရမ ေအာငပြရမယတကရမ ေအာငပြရမယတကရမ ေအာငပြရမယ

လဝငး

ပနဒါ ခညမငႏငအထည အေခာကငစက႐(ပလပ) အလပသမားသပတမာ ထးျခားခကေတြ ရတယ။ ပထမတခကကေတာ ဒသပတဟာ အစးရႏစဆကတငတင ဆကလကတကပြဝငလာခရတယဆတာပ။ တကယကေတာ ဒစက႐ဟာ မလက အစးရ စကမႈ ဝနႀကးဌာနပင စက႐ျဖစပါတယ။ ဒစက႐က လပသားေတြဟာလညး မလက အစးရရ႕ ဝနထမးလပသားေတြလ႕ ဆရပါမယ။ ဒေနာက ၁-၁-၂၀၁၄ ခႏစသ႕ ေရာကတအခါမာ အစးရ စကမႈဝနႀကးဌာနက ဒစက႐က ပဂၢလက လကသ႕ လႊေျပာငးေပးလကျခငး ျဖစတယ။ အသလ လႊေျပာငးျခငး ျပတေနရာမာ စကမႈဝနႀကးဌာနက ႏငင ဝနထမးေတြျဖစတ အလပသမားေတြရ႕ ဆႏၵသေဘာထား ရယျခငးမရဘ အလပသမားေတြရ႕ ဘဝက လစလ႐ႈကာ ထငသလ လပကငေဆာငရြကချခငး ျဖစတယ။ အလပသမားေတြဟာ ဒလလႊေျပာငးမယအေရး ဘာမ သခၾကတာမဟတဘး။ လႊတေတာအမတေတြရ႕ တလစာ ႏစလစာေလာကသာရတ ေလာေၾကးေငြ ေလးန႕ သတ႕ဘဝရ႕ အနာဂတ ေပာကဆးသြားမယအေျခအေနက သတ႕ ၾကေတြ႕လကရတယ။ တကယက သတ႕မဘေတြ လက ထကကတညးက ဒစက႐ရ႕ ဝနထမးအမရာမာ ေနလာခၾကတာ။ သတ႕ကယတင ဒစက႐ရ႕ ဝနထမးေတြျဖစလာတအခါမာလညး သတ႕သားသမးေတြ ဒစက႐ထမာ ေနလာၾကရတာ။ မေလာကမင မဝေရစာန႕ သားသမးေတြက ပညာသငၾကားေပးရငး ႏငငဝန ထမးအလပက တျမတတႏးလပလာခတာ။ ႏငငဝနထမးျဖစတ အလပသမားေတြဟာ စက႐က ပဂၢလကပငအျဖစ လႊေျပာငးလကတ အခါမာ သတ႕ဘဝအတြက ဘာအာမခခကမ မရၾကဘး။ ဒါေၾကာင အလပသမားေတြ မေကနပၾကဘး။ ပဂၢလကလကထ ကေရာက သြားခတ အလပသမားေတြဟာ အလပသမားအခြငအေရးေတြ နစနာဆး႐ႈးရတယ။ ဒအတြက စက႐ပငရငန႕ အျငငးပြားမႈေတြ ျဖစ တယ။ ဒါေၾကာင ဆႏၵေဖာထတမႈေတြဟာ အရင ဦးသနးစန စစအစးရလကထကကတညးက စေပၚခတာပါ။ တကယတမးမာလညး အလပသမား အခြငအေရးက ျပညဝစြာ ျဖညဆညးမေပးႏငတ လကရစက႐ရ႕ ပဂၢလကပငရငမာ တာဝနရသလ စက႐က ပဂၢ လကလကသ႕ လႊေျပာငးရာမာ အလပသမားေတြအေရး စးစဥးမ တာဝနယမႈမရတ မကႏာလႊခပစလပခတ စကမႈဝနႀကးဌာနန႕ အစးရတ႕မာလညး တာဝနရတာပ။

ဒတယထးျခားခကကေတာ ဒအလပသမားသပတဟာ အခကအခေတြန႕ ရငဆငရငး ေရရညတကပြဝငခရတယဆတ အခကပ။ စက႐က ပဂၢလကလကသ႕ လႊြေျပာငးအၿပး ၃ ႏစအတြငး ဆႏၵျပမႈ သးၾကမေပၚခပါတယ။ သပတတကပြမာ ပါဝငသ အမား စက အမးသမးေတြပါ။ သပတကာလအစပငးမာကတညးက အာဏာပငရအရာရတေယာကက တကပြဝငအလပသမား၊ အလပသမ တ႕က လကညႇးေငါကေငါကထးၿပး ေငါကငမးႀကမးေမာငးခတာ အားလး မတမၾကဦးမယထငပါတယ။ အလပရငန႕အာဏာပငေတြ ပးေပါငးဖႏပမႈက ရငဆငၿပး သတ႕တကပြဝငခၾကရတာပါ။ ဒလမး ရငဆငၿပး သတ႕ တကပြဝငခၾကရတာမာ ထငသပတတကပြဟာ ရစလေကာ ၾကာပါတယ။ သတ႕ လပခ မရပါဘး။ သတ႕ ဝမးစာ မရပါဘး။ ေစတနာရငရ႕ အလဒါနေတြက သတ႕ဝမးစာအတြက သာမက သတ႕ရ႕ တကပြဝငစတဓာတအတြကလညး အေထာကအက ျပေပးခပါတယ။ ဒ ၈ လတာ ကာလအတြငးမာ တကပြဝင အလပသမားတဦး အလပသမတဦး ေသဆးခရပါတယ။ ေသဆးရျခငးအေၾကာငးရငးက ေဆးစစခကေတြအရ အေအးဒဏန႕ အစာ

1 21 21 21 2

ေရစာ ခ႕တမႈဒဏေၾကာငလ႕ သရတာဟာ အလြနရငနငစရာ ေကာငးလပါတယ။ ဒလ ဖႏပမႈေတြ ဝမးစာခ႕တမႈေတြၾကားက သတ႕ ေရရညသပတဆငႏႊႏငခတာဟာ အလပသမားလတနးစားရ႕ ခငမာတ ဇြနပက ေဖာျပလကျခငးပ ျဖစပါတယ။ အလပရင၊ အစးရတာ ဝနရသေတြန႕ တကပြဝင အလပသမားေတြဟာ အႀကမႀကမ ေဆြးေႏြးညႇႏႈငးမႈေတြ ျပခၾကတယ။ ဒါေပမ သတ႕ေတာငးဆခကေတြ ေျပလညေအာင ေျဖရငးမေပးခၾကတအတြက အလပသမားေတြဟာ ေတာငးဆခကေတြ မရမခငး ေရရညဇြန႕ ေအာငပြဆ ဆက လက ခတကခၾကတာ ျဖစတယ။

တတယထးျခားခကကေတာ တကပြနညးနာေပါငးစက အသးျပႏငချခငး ျဖစပါတယ။ သတ႕ဟာ ထငသပတဆငႏႊ႐ သကသက မဟတပါ။ သတ႕ဟာ ဇနနဝါရလ ၂၂ ရကေန႕မာ မႏေလးသ႕ ခတကၿပး မႏေလးရ႕ လစညကားရာ ေနရာေတြမာ ဆႏၵ ထတေဖာပြေတြလညး ျပလပခပါတယ။ ဇနနဝါရလ ၃၁ ရကေန႕အထ သကဆငရာက ဘာေျဖရငးခကမ ေျပလညေအာင လပမ ေပးႏငခတအတြက တခါ ထငသပတက အရင စက႐ဝငထြကေပါက ဂတအမတ (တစ) မ ျပလပေနရာမ ဂတအမတ (ႏစ)က ေရႊ႕ ေျပာငးၿပး ဆကလကဆငႏႊချပနတယ။ တခါ သတ႕ေတာငးဆခကေတြမရရင ေနျပညေတာ စကမႈဝနႀကးဌာနအထ ခတကဖ႕ တဖကက ျပငဆငထားတာလညး မလကတညးက ရပါတယ။ ဒါအျပင ၂၇-၁- ၂၀၁၇ ေန႕မာ ႏငငေတာ သမၼတ ဦးထငေကာန႕ ဇနး တ႕ ေကာကဆညၿမ႕ ရငပငမေ႒ာဘရားသ႕ လာေရာကဖးေမာရာမာ တကပြဝငအလပသမားေတြဟာ ဒအခြငအခါေကာငးက ဆပ ကငၿပး သမၼတႀကးန႕ ေတြ႕ဆကာ ပလပအလပသမားမားအေရး တငျပေတာငးဆခၾကပါတယ။ သမၼတႀကးဦးထငေကာက အလပ သမားေတြက စတမပၾကဖ႕န႕ အျမနဆးေျဖရငးေပးမယလ႕ ကတေပးခပါတယ။ သမၼတႀကးရ႕ ကတစကားရေပမယလညး အလပ သမားေတြအေနန႕ တကပြအရနက မေလာဘ တကပြအရနျမႇငဖ႕ ေၾကညာခကေတြ ထတျပနကာ ျပငဆငမႈေတြ လပခပါတယ။ တဖကကလညး လအပရင သတငးစာရငးလငးပြေတြ လပဖ႕အထလညး ျပငဆငထားခပါတယ။ ဒလ သပတအရနျမငမႈအေပၚ ရစခနးက အမႈဖြငထားတာလညး လပပါတယ။

စတထထးျခားခကကေတာ သတ႕ရ႕တကပြဟာ အကးအေၾကာငးရစြာ တကပြဆငျခငး၊ အကန႕အသတရစြာ တကပြဆင ျခငး၊ အကးအျမတ ဆြတခးႏငျခငးဆတ အခကသးခကန႕ ကကညေနတာ ျဖစပါတယ။ ၂၇-၁- ၂၀၁၇ မာ တငးေဒသႀကး႐းမာ သပတအလပသမားေတြန႕ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးတာ လပပါတယ။ ၄-၂- ၂၀၁၇ မာ မႏေလးတငးအစးရ ဝနႀကးခပန႕ ေတြ႕ဆခၾက ပါတယ။ ၈-၂- ၂၀၁၇ ေန႕မာ အမးသားလႊတေတာမ ကြငးဆငးစစေဆးေရးအဖြ႕ေတြ ပလပသ႕ ေရာကရလာၿပး စက႐သ႕ ကြငးဆငး စစေဆးသလ သပတတကပြဝင အလပသမားေတြန႕လညး ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးခၾကတယ။ အသလ အေျခအနမာပ အလပသမားေတြ ဟာ ဒရကပငးေတြက ေစာငၾကညေရး ရကပငးေတြအျဖစ သတမတထားၿပး သတ႕ေတာငးဆခကမရရင အဆးစြနတကပြေတြအထ ဆကတကသြားဖ႕ သႏၷ႒ာနခထားၾကပါတယ။ ေဖေဖာဝါရလ ၉ ရကေန႕မာေတာ သကဆငရာ တာဝနရသေတြရ႕ ေရ႕ေမာကမာ အလပရငန႕ တကပြဝငအလပသမားေတြရ႕ ႏစဦးႏစဖက သေဘာတစာခပက ခပဆကာ သပတတကပြက ေအာငျမငစြာ အဆး သတလကႏငပါၿပ။ အလပမ ထတပယထားတ အလပသမား ၂၂ ဦးအနကမ ၁၈ ဦးက မလအတငး အလပျပနခန႕ထားမယလ႕ စာခပသတ မတ ေဖာျပလကတာဟာ အလပသမားေတြရ႕ ေအာငျမငမႈရလဒတခပါ။ ကန ၄ ေယာကက အလပသမားေခါငးေဆာငေတြပါ။ ဒေခါငးေဆာင ၄ ဦးအနကက ဦးထြနးဝငးၫြန႕န႕ ဦးလကတ႕ ၃ လ အစမးခန႕အျဖစ ခန႕အပမယလ႕ သေဘာတၾကပါတယ။ ကန ေခါငးေဆာငႏစဦးျဖစတ ေဒၚဇာျခညဝငးန႕ ဦးခမးမးေအာငတ႕ကလညး အစမးခန႕အျဖစ ျပနလညခန႕ထားဖ႕ အလပရငဘကမ စဥးစားေပးရနဆတအခကလညး သေဘာတစာခပထမာ ထညသြငးေဖာျပထားပါတယ။ ဒလအစမးခန႕ - ခန႕တာမာ ခဝနကတန႕ လပခြငစညးကမးလကနာဖ႕အခကေတြ အလပသမားဘကက လကမတ ေရးထးရပါမယ။ ဒအခကေတြကပ ၾကညရင အျပညအဝ ေအာငပြရတယလ႕ေတာ မဆႏငပါဘး။ ဒါေပမ အလပသမားေတြဟာ အလပသမားအမားစ အလပျပနခန႕ေပးမယဆတ အခကန႕ တျခား သတ႕ေတာငးဆထားတ အခကတခ႕လညး ရရလကတ ေအာငသးေအာငပြငကပ အရယဆပကငကာ အကးအျမတ ရစြာန႕ သပတက ေအာငျမငစြာအဆးသတဖ႕ ဆးျဖတခကခလကၾကပါတယ။ တကရရင၊ တကတတရင၊ ေရရညတကပြက ဇြနပန႕ ဆငႏႊ ရင ေအာငပြက ဆြတခးႏငေၾကာငး ပလပအလပသမားသပတက အထငအရား သကေသျပလကႏငၿပ ျဖစပါတယ။

1 31 31 31 3

စစထြကဆရာၾကးေတြ ဘာလပေနသလစစထြကဆရာၾကးေတြ ဘာလပေနသလစစထြကဆရာၾကးေတြ ဘာလပေနသလစစထြကဆရာၾကးေတြ ဘာလပေနသလ

ေဌးလြနးေဌးလြနးေဌးလြနးေဌးလြနး

အာဏာရပါတရ ဥပေဒအၾကေပးက လပၾကသတၿဖတမႈမာ ပါ၀ငပတသကသေတြက စစထြကေတြ ျဖစေနတယ။ စစထြကဆလ႕ ဗလသနးေရႊ၊ ဗလေမာငေအး၊ ဗလခငၫြန တ အပါအ၀င စစအပစ ထပသးေတြ အကနလးနးပါးက စစထြကအပစပါ။ သတ လ ထပသးေတြတငမက ရာထးအဆငအစ အသတလကခြၿပး အရပဘကေၿပာငး ကယေယာငေဖာကထားသ စစထြကေတြ အမားၾကး ရပါတယ။ နယပယအစမာ အသြငသဏၭာနမးစန ရေနတာပါ။ သတ အပစက အငအားေတာငတယ၊ တပအေပၚ ၾသဇာရသ ဆရာၾကးေတြ ပါတယ။ ဒခပပါ တက အာဏာခြေပးၿပးတေနာက သတ ဘာလပေနသလ။

လကရ ကာခပ ဗလမငးေအာငလႈငတ လ တရား၀င အာဏာကငထားသ၊ လႊတေတာတြငးမာ ေနရာယထားသေတြထက လႊတေတာပ စစအပစက ပၿပးၾသဇာအာဏာ ရပါတယ။ လႊတေတာပ အပစမာက ႏငငေရး ခေလာကဆနေနတ ၾက႕ဖြတအပစ ရတယ။ အနားယသြားၿပး၊ ႏငငေရး မလပေတာဘးဆတ နာယကၾကးေတြ ရတယ၊ ၀ါရငသမာၻရငေတြ ရတယ။ အခ ေနာကပငး ဇာတရနၿမငလာတ ႏငငေရးတကကြကေတြအရ စစအပစမာ လမးျပေၿမပအသစလညး ရပရတယ။ ေျမပအေဟာငးက လမးဆးသြား ေတာ အသစန ေရ ဆကၾကတသေဘာပ။

လမးၿပေျမပအသစရရင ဘယႏစဆငရလ၊ ဘာေတြလ မသရဘး။ အေရးၾကတငး ရာဇ၀တသားေတြ ထတသးတာေတာ သတ႔ထးစပ။ ဥး(ဗလ)သနးစန လကထကမာ ႏငငေရးအကဥးသားလႊတတငး ရာဇ၀တသားေတြ ေထာငခၿပး လႊတေပးခတယ။ ဒခပအစးရ တကၿပးတေနာက လသတမႈ၊ မဒမးမႈ၊ လယကမႈ၊ ဓားၿပမႈ ဆတာေတြက မးဥးကမႈေတြလ ထြကလာေတာတာပ။ ေနာက ဆးမာ ႏငငေရးလပၾကမႈအဆငထ တကလာတယ။ ရာဇ၀တမႈေတြ တးပြားသလမး လပၾကသတျဖတတာမာလညး တေယာက တညးန အဆးသတပါမလား ေတြးပစရာ ရပါတယ။

ဒခပဟာ ရနသ၀ငး၀ငးလညေနတာ မဟတပါဘး။ ရနဘကဆလ စစအပစပရတယ။ အခ လပၾကသတျဖတမႈမာ စစထြက ေတြက လပတာျဖစျဖစ၊ လကရ ယနေဖာငး၀တေတြက လပတာၿဖစၿဖစ အတတပါပ၊ တဖြ႕တညးပါ။ သတ ဘာလ ဒအခနမာ ဒလ လပသလ။ စနစတက အခနယ ျပငဆငၿပးသားၿဖစသလ ဥးတညခကေတြလညး အမားၾကးရပါလမမယ။ ဒျဖစရပအေပၚ တ႔ျပန သေတြန တ႔ျပနပက အကျဖတၿပး သတ ေရ ဆကမာပါ။ သတ က ဘယလ တ ျပနမႈမးက လလားသလ။ ဘယလ တ ျပနၾကမလ။

1 41 41 41 4

အထးသျဖင အာဏာ တခ႕တ၀ကလညး ရသလ၊ လပၾကခရသရ မခငအဖြ အစညးလညးျဖစတ ဒခပအစရ႕၊ ဒခပ ေခါငးေဆာငမႈ ရ႕ တ ျပနပဟာ အငမတန အေရးၾကးပါတယ။

လႊတေတာၿပငပေရာက စစထြကအပစရ႕ ထငသာျမငသာတအလပေတြက ျပညတြငးစစ ေထာကခေရးန႕ အမးသားႏငင ေရးဆတာေတြပါ။ မသရ၊ မျမငရတ အလပေတြကေတာ အမားၾကး ရပါလမမယ။ လႊတေတာတြငးန႕ အပခပေရး အ၀နးအ၀ငး ထေရာက ယနေဖာငး၀တ အပစက ၂၀၀၈ အေၿခခကပ စကားေၿပာတယ။ လကနကကငျဖစျဖစ၊ လကနကမၿဖစျဖစ စစေရးအရ လကနကခ၊ ႏငငေရးအရ အညခၿပး ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပေအာကက ေခါငးလ၀ငခငးတယ။ ခေလာကဆနသကဆန၊ အေကာကၾက သကၾကၿပး စစအပစတဖြ႕လး အကြကကက ႏငငေရး ကစားေနတာပါ။ သသာထငရားတာက ဒခပရ အဓက ႏငငေရး ဥးတညခက (၃) ရပ မေအာငၿမငေအာင၊ မျဖစေၿမာကေအာင တကဖကေနတာပ ျဖစပါတယ။

၂၀၁၂ ၾကားျဖတကတညးက အေၿခခဥပေဒျပငေရး၊ ၿငမးခမးေရး၊ တရားဥပေဒစးမးေရး ေၾကြးေၾကာသ (၃) ခန ထြကလာတ ဒခပဟာ ၂၀၁၅ မာလညး ဒသးခက ဆကလကစြကငပါတယ။ သ႕ေပမ စစအပစန႕ အာဏာခြေ၀ေရးလပဖ႕ လလာေတာ ရငၾကား ေစေရးဆတာက ေရ႕တနးတငလာရတယ။ ရငၾကားေစေရးကလညး တဖကသတ အေလာေပးေရးၿဖစေနတအခါ မလႏငငေရး ဥးတညခက(၃)ရပက အေကာငအထညေဖာဖ႕ ေ၀းသထကေ၀းလာပါတယ။ ၂၀၀၈ ျပငေရး ေရ ဆကၿပး ရရခတကမလား။ အဓက လသတတရားခ ဘယသပျဖစျဖစ ေဖာထတ႐းတငၿပး ထကသငတ အျပစဒဏက ေပးမလား။ ဒခပေခါငးေဆာငမႈအေနန အေလး အနက ဆးျဖတရမာပါ။ ဒါဟာ အေရးပါတ ႏငငေရးတကပြ ျဖစပါတယ။

စစအပစကေတာ အေလာမေပးတအၿပင ပပၿပးေတာ ၾကမးလာတယ၊ ရမးလာတယ။ အခလ လကနကကငတကပြ၊ ႏငင ေရးတကပြေတြက အရနၿမငလာတာဟာ သတ႔ၾကမၼာငငလာတာလညး ျဖစႏငပါတယ။ သတ႕ထငတာက လကနကရတယ၊ အင အားရတယ၊ ဘယသ႕မ မႈစရာမလ၊ ဘာျဖစျဖစ မႈစရာမလ ဆတာမးပါ။ ေသနတန႕ပစသတတငး ေနာကတြန႕တတသေတြ မဟတတာ ရစေလးလး အေရးေတာပကစလ႕ အခေနာကဆး လသတသမားက ၀ငးဖမးၿပး အႏငယလကတ သမငး၀င ျဖစရပေတြက သကေသပါ။ ဘယသေတြ ဘယလပ တ႔ျပနပါေစ၊ ျပညသ႕တရားစရငခနးန႕ ျပညသ ေအာငပြကေတာ ဧကနမခ ေရာကလာဥးမာ ၿဖစပါတယ။

သမငးကေနသမငးကေနသမငးကေနသမငးကေန ေျပးမလြတေျပးမလြတေျပးမလြတေျပးမလြတ

ညစနဝငးညစနဝငးညစနဝငးညစနဝငး

(သမငးကေန ဘယသမ မလြတေျမာကႏငပါဘး။ ေခတအဆကဆက ကမၻာတညသေရြ႕ ကြၽနမတ႕ရ႕ လပရပေတြက မးဆကေတြ တဆကၿပး တဆကက သးသပၿပး စရငခကခသြားမာ ျဖစတယ။) ဒါက ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေျပာသြားခတ စကားပါ။ ေဖေဖာဝါရ ၁၂ ရကေန႕က ေျပာၾကားခတ ပငလမန႕ခြနးထမာ ထညေျပာသြားတစကားပါ။ ဒစကားကေတာ အမနပါပ။ သမငးက လပဂၢလေတြ

1 51 51 51 5

အဖြ႕အစညးေတြက စစေဆးအကျဖတ စရငခကခသြားမာ ျဖစပါတယ။ ဒအထမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကယတင အပါအဝင ျဖစ ပါတယ။

သမငးက စစေဆးအကျဖတ စရငခကခတေနရာမာ တငးျပညရ႕ ႏငငေရးအတြက ေဆာငရြကေနတ ပဂၢလန႕အဖြ႕ အစညးေတြအေပၚမာ အေလးအနက စစေဆးအကျဖတမာျဖစသလ အထငအရား စရငခကခမာလညး ျဖစပါတယ။ အသလ သမငး က စစေဆးအကျဖတတေနရာမာ လထအေရးအခငးေတြ၊ လထလႈပရားမႈေတြ၊ တငးျပညရ႕ အေရးပါတ ျဖစရပေတြဆတာက လ ပဂၢလေတြ အဖြ႕အစညးေတြက စစေဆးတ မတေကာကခေတြ ျဖစေနၾကပါလမမယ။ လပဂၢလေတြ အဖြ႕အစညးေတြရ႕ အဆးအ ေကာငးေတြက ထငဟပေဖာျပေနတ သမငးေၾကးမျပငေတြလ႕လညး ဆရပါလမမယ။

ဗမာျပညမာ အသလ လထအေရးအခငးေတြ၊ လထလႈပရားမႈေတြ၊ ဒမကေရစ သမငးေၾကးမျပငေတြ အထငအရား ရေန ပါတယ။

တခကေတာ ဗမာျပည ျပညတြငးစစန႕ ျပညတြငးစစရပစေရး ၿငမးခမးေရးလႈပရားမႈ ျဖစပါတယ။ ဗမာျပညမာ ဒမကေရစ ေရးက ႐ကခးဖကဆးပစရာကေန ျပညတြငးစစမး စတငေတာကေလာကလာခရတာပါ။ ျပညတြငးစစရပစေရး ျပညတြငးၿငမးခမးေရး ေစစပေဆြးေႏြးပြေတြ ဆတာကလညး ဒမကေရစနညးကစြာန႕ တနးတမႈ တရားမတမနကနမႈ ႐းသားပြငလငးမႈတ႕ ရမသာ ေအာင ျမငႏငမာပါ။ ဗမာျပညက ျပညတြငးစစဟာ ကမၻာေပၚမာ အရညၾကာဆးျပညတြငးစစပြလ႕ ဆရေတာမာ ျဖစပါတယ။ ခထ ျပညတြငး ၿငမးခမးေရးမရေသးပါဘး။ ဘယသက ျပညတြငးစစ မရပစေအာင လပေနတာလ။ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးက တကယတမး မလလားသဘယသလ၊ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးမရေအာင ဘယသက လပေနသလဆတာ သမငးက မတတမးေရးထးထားၿပး ျဖစပါတယ။ မကေမာကန႕ အနာဂတမာလညး ျပညတြငးၿငမးခမးေရးမာ ပါဝငပတသကသေတြ ဘယသက ဘယလရပတည တယဆတာ သမငးက စစေဆးမတေကာကတငသြားမာပါ။ လတတေလာမာကပ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ၂၁ ရာစ ပငလအတြက NCA လကမတမေရးထးရေသးတ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႕ေတြက သတရရ လကမတထးလကပါလ႕ တကတြနးထားပါ တယ။ လကနကကငတကေနသေတြဟာ ကယလခငတာ လြယလြယန႕ရမယထငလ႕ တကေနတာ ျဖစတယလ႕လညး ဆထားပါ တယ။ ပနခမးအစညးအေဝးမာ တကေရာကပါဝငတ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႕ေတြကလညး NCA မာ လကမတမထးႏင ဘးလ႕ ယတျပတေျပာလကပါၿပ။ ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပေအာကက ကငးပတ၊ ကာခပ မ ၆ ခကန႕ ဟန႕တားခေနရတ ဘယလၿငမးခမး ေရးေဆြးေႏြးပြမ ေခာေခာေမြ႕ေမြ႕မေအာငျမငႏငတာက အေျခခအခကပါ။ ဒါေပမ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးန႕ ျပညတြငးစစျပနာမာ ဘယသဘယပဂၢလက ဘယအဖြ႕အစညးက ဘယလ ရပတညပါဝငသလဆတာ သမငးက စစေဆးမတေကာကတငသြားလမ မယဆတာလညး သသယရစရာ မလပါ။

ဒကၡေတာငတနးလ႕ အမညသညာေပးျခငးခရတ လကပေတာငး ေဒသချပညသေတြရ႕ လႈပရားမႈတကပြေတြကလညး ဒမကေရစ သမငးေၾကးမျပငတခပပါပ။ခတေလာမာကပ လကပေတာငးေဒသခလထကတဖက၊ ဥးပင၊ ဝမေပါငကမၸဏန႕ အာဏာ ပငေတြ၊ လၿခေရးတပဖြ႕ေတြကတဖက ထပတကရငဆငမႈေတြ ေန႕စဥန႕အမ ျဖစပြားေနပါတယ။ ေဖေဖာဝါရလ ၁၈ ရကေန႕က ဆညတညးရြာကေန ဥးပငန႕ ဝမေပါငကမၸဏတ႕က ေဆာကေပးထားတ ဆညတညးရြာသစ(နာမညခအျဖစပ ေဆာကေပးထားတ ရြာလ႕ဆပါတယ) မာ ေျပာငးေရႊ႕ေနထငသေတြ အေျမာကအျမားက အမညစာရငးမပါဘ ေျပာငးေရႊ႕လာသေတြဆၿပး ရန႕ မးသတ အဖြ႕ဝငေတြက အတငးဆြခ ေမာငးထတေနလ႕ ငၾကယၾကန႕ ဘဝပကတအျဖစမးေတြ လကပေတာငးလထ ႀကေတြ႕ခစား ေနၾကရပါတယ။ ေၾကးနစမကနးရ႕ စမကနးနယေျမဆၿပး သတမတထားတ ဆညတညးရြာက ဥးပငန႕ ဝမေပါင ကမၸဏေတြဘကက ၿခစညး႐းခတဖ႕ လပလာေနတာေၾကာင ျပညသေတြရ႕ကန႕ကြကတားျမစမႈေတြ ေန႕စဥန႕အမ ျဖစေပၚေနပါတယ။ ၀မေပါငကမၸဏက မငးေတာရြာမာ ေကာကထတလပေနမႈေၾကာင႔ ရြာသားေတြစကပးထားတ သးႏစကခငးေတြ အမားအျပားပကစးမႈေတြ ရေနခပါ တယ။ ၀မေပါငကမၸဏက ရြာဖြ႔ၿဖးေရးအတြက ေကာကတကငးက ကပေငြ(၃၀၀)ႏႈနးအထ ေပးထားတယလ႔ နယေျမခအာဏာပင ေတြက တငျပထားေပမယ႔ အဒပကဆဟာ မငးေတာရြာအတြက လး၀ရရတာမ း မရေသးဘးလ႔လညး မငးေတာအပခပေရးမး ကယ တင ေျပာပါတယ။ ဆားလငးႀကးၿမ႕နယ စညပငသာယာေရးေကာမတဥက႒ ဥးကကႏငကေတာ႔ ဒေကာကထတလပမႈဟာ သဘာ၀ ပတ၀နးကငက ထခကမႈေတြ စဥဆကမျပတရေနတ႔အတြက ေကာက ဆကမထတလပသင႔ဘးလ႔လညးဆပါတယ။ ေကာကသယ ကားေတြေၾကာင လေတြဒဏရာရ ႏြားေတြေသလ႕ ေကာကကားေတြက ေဒသခလထက တားဆးကန႕ကြကတာေတြလညး ျဖစေပၚေန ပါတယ။

16161616

ေနာကထပ ထပတကရငဆငမႈတခကေတာ ေၾကးျပားေတြ သယယလာတ ကားေတြက လထမ တားဆးၿပး ကန႕ကြက ထနးသမးထားလကတ ကစၥျဖစပါတယ။ ဆားလငးႀကးၿမ႕နယ လကပေတာငးေတာငေဒသမာ ေဒသခ၂၀၀ နးပါးက ေဖေဖာဝါရ ၂၁ ရကေန႔လယပငးမာ ဝမေပါငကမၸဏထက ေၾကးနသယေဆာငလာတ ကားေတြက တားဆးၿပး သးႏေလာေၾကးေငြရဖ႔ ဆႏၵျပ ေတာငး ဆေနၾကပါတယ။ လၿခေရးအာဏာပငေတြန႕ တပဖြ႕ေတြ ေရာကရလာၿပး ပါဝငညႇႏႈငးမႈအရ တားဆးကားေတြက လႊတေပးလကၿပး တာဝနရသေတြန႕ ဆကလကေဆြးေႏြးညႇႏႈငးဖ႕ ေျပာပါတယ။ အသလေဆြးေႏြးခေပမယ အခေတာ အသလ ဆႏၵေဖာထတကန႕ ကြကတ သဃာတပါးန႕ လ ၂၄ ေယာကတ႕ အမႈဖြငခေနရျပနပါၿပ။ လထေတာငးဆတာကေတာ- ၁-အစရငခစာပါ အစားထးေျမ ဧက ၁၉၀၀ အား ေဖာထတေပးရန ၂-ေျမသမးေလာေႀကးမယထားသည သမးဆညးခေျမယာမားအတြက သးႏေလာေႀကးေပးရန ၃- ေႀကးနစမကနး လပငနးေဖာေဆာငေရးေကာမတမရဘ ေၾကးထတယေနမႈအား လးဝရပဆငးရန။ ၄-လကပေတာငးေတာငေဒ သတြငး ေၾကးနစမကနးေၾကာငျဖစေပၚလာေသာ လမႈစးပြားဘဝ ထခကမႈမားအား ျပနလညတညေဆာကေပးရန ဆတအခကေတြ ျဖစပါတယ။

ေဒသခေတြရ႕နစနာမေတြ စစမးစစေဆးေရးအစရငခစာန႕ပတသကလ႔ လကနာမရမရဆတအေျခအေနေတြက လႊတေတာ မာ အေရးႀကးအဆတငသြငးဖ႔လပခတ လကပေတာငးေတာင ဆားလငးႀကးၿမ႕နယ ျပညသ႕လႊတေတာကယစားလယ ဥး၀ငးသနး ေဇာကေတာ သရ႕အေရးႀကးအဆတငသြငးဖ႔အေျခအေနမေပးခဘးလ ဆပါတယ။ ေဖေဖၚဝါရ ၁၀ ရကေန႔က ထတျပနတ (Amnesty International) လ႔အခြငအေရးအဖြ႔ရ႕ "ဒကၡေတာငတနး" အမညရ အစရငခစာမာေတာ လကပေတာငးေၾကးနစမကနးေၾကာင ေထာင န႔ခတ မသားစေတြဟာ ဒစမကနး တးခ ႕မႈန႔အတ အးအမေရႊ႕ေျပာငးရတာ၊ လယယာဆး႐ႈးရတာေတြန႔ လအခြငအေရး ခးေဖာကမ ေတြရေနတယလ႕ ေဖာျပထားပါတယ။ လကပေတာငးေတာင ေၾကးနစမကနးဟာ ၂၀၁၀ ခႏစက စတငလပေဆာငခတာပါ။ စတင လပေဆာငခတ သကတမးန႕အမ ေဒသခလထရ႕ မေကနပမႈေတြ၊ ဆန႕ကငတကပြဝငမႈေတြ ေပၚေပါကခတာ ဒေန႕အထ မရပစ ေသးပါဘး။ ဒလႈပရားမႈအတြငး ဥးသနးစနအစးရလကထကမာ ေၾကးနစမကနးက ၿငမးခမးစြာ ကန႕ကြကဆႏၵျပေနၾကတ သဃာေတာ ေတြက မးေလာငဗးန႕ ပစခတႏမနငးခတယ။ ေဒၚခငဝငး ဥးေခါငးက ေသနတန႕ ခနရြယပစခတလ႕ ေသဆးသြားခတယ။ ေျခာကဥး ဒဏရာရခတယ။ ျပညသေတြ အတငးအဓမၼ အးအမ ေကးရြာ ေျပာငးေရႊ႕ေပးျခငး ခခရတယ။ သးႏေလာေၾကး မေပး၊ ေျမယာ ေလာ ေၾကးမေပးဘ ေျမယာေတြက သမးယမႈေတြ ရခတယ။ လထက လကနကကငဖႏပလာသေတြက ရရာလကနကန႕ တ႕ျပနခခခရ တာေတြ ေပၚခတယ။ ရြာေတြထ ေသနတေတြန႕ ပစခတလ႕ ဒဏရရသြားတ ရြာသားေတြ ရခတယ။ လမးႀကတစက ဒလမတး ၾကတစကေရ႕ အေသခဖ႕ လအပတ အမယအလ ျပညသေတြ ေပၚထြကခတယ။ လယတသမ၊ ဘရား ၿဖဖကခလကရတယ။ ေတာင ေတြ ေပာကၿပး ကငးနကႀကးေတြ ေရာကလာတယ။ ခငးတြငးျမစေရ အဆပသငသြားတယ။

အစးရသစက ကးလတာကာလအတြငး ဒေၾကးနစမကနးမ အေမရကန ေဒၚလာ သနး ၂၀ ဝငေငြရခတယလ႕ ေဖာျပေပမယ ျပညသေတြကေတာ ဒ- ဒကၡေတာငတနးဆတ လကပေတာငးေတာငေဒသမာ ငေၾကြးသေတြ ဒကၡတငတညသေတြ၊ ဆႏၵထတေဖာသ ေတြ ခထ ညမစ ျဖစေနဆပါ။ ဒလကပေတာငးေတာငအေရးအခငးန႕ပတသကလ႕ အေကာငးအဆး သမငးက စမးသပစစေဆးျခငး ျပရမယ ပဂၢလေတြလညး လကပေတာငးေတာငေဒသက ေရာကရခၾကတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေရာကတယ။ ေဒၚေနာအးလ ေရာကတယ။ ေဒၚခငစနးလႈင ေရာကတယ။ ရစေလးလးအေရးေတာပမာ ပါခတ မးဆကေတြ ေကာငးသားေခါငးေဆာငေဟာငးေတြ ေရာကတယ- စသျဖင နာမညထငရားသေရာ နာမညမထငရားသေတြပါ ေရာကရခၾကတာ ျဖစပါတယ။ အဖြ႕အစညးေတြဆရငလညး ဥးသနးစနအစးရ၊ ဒခပအစးရ၊ ဥးပငကမၼဏ။ ဝမေပါငကမၸဏ၊ လကပေတာငးေတာင စစမးစစေဆးေရးအဖြ႕န႕ အစရငခစာတ႕က အစ မရြာ ဗကသအထ ပါဝငေနပါတယ။ ဒလကပေတာငးေတာငန႕ ဆကႏြယသအားလးဟာ သမငးေၾကးမျပငမာ ပရပထငဟပေနၿပး သမငးရ႕စမးသပစစေဆးျခငးက ခၾကရမာပါ။ သမငးရ႕ စစေဆးမႈေပတကေတာ ျပညသ႕အကးစးပြားဘကက ရပတညသလား-ျပညသ႕အကးစးပြားက ေကာခငးသလားဆတအခကပ ျဖစပါတယ။

အလားတ လပဂၢလေတြန႕ အဖြ႕အစညးေတြက မတေကာကတငစစေဆးျခငး ျပမာကေတာ ဗမာႏငငလးဆငရာ ေကာငး သားမားသမဂၢ(ဗကသ)အေပၚ ဘယလသေဘာထားသလဆတအခက ျဖစပါတယ။ ကလနေခတကစလ႕ ဗကသအေပၚ သေဘာ ထားႏစရပ အထငအရား ကြျပားျခားနားစြာ ေပၚထြကခပါတယ။ ကလန အဂၤလပအစးရက ဗကသအေပၚ ရနသလ သေဘာထားၿပး ဖႏပသတျဖတတယ။ ဗမာျပည ျပညသလထႀကးကေတာ ဗကသက ေထာကခတယ။ ဗကသဘကက ရပတယ။ ဖဆပလ အစးရဘကမာလညး အသလပ ဖဆပလအစးရက ဗကသက ရနသလ သေဘာထားတယ။ ဗကသ စငျပငအဖြ႕ေတြ ဖြ႕စညးေပးၿပး

1 71 71 71 7

ဗကသက တကခကၿဖခြတယ။ ဥးေနဝငးအစးရကေတာ သ အာဏာပလငေပၚမာ တကထငလကရငပ ဗကသန႕ ေကာငးသားေတြက ဓားဓားခငး-လလခငးလ႕ စနေခၚၿပး ၇ ရက ဇလငအေရးအခငးမာ ေကာငးသားရာေကာ ပစခတသတျဖတကာ ရနကနတကသလမာ ေသြးေခာငးစးေစခတယ။ ၈ ရကေန႕မာ ေကာငးသားသမဂၢအေဆာကအဥက ေဖာကခြၿဖလပစလကတယ။ ဒအေရးအခငးမာလညး ဗမာျပည ျပညသတရပလးက ဗကသက ေထာကခၿပး ဗကသဘကမ ျပတသားစြာ ရပတညကာ စစအစးရက ယေန႕တင နာၾကညး မနးတးေနၾကဆ ျဖစပါတယ။ စစအစးရအဆကဆကဟာ ဗကသကသာမက ေကာငးသားေတြကပါ ရနသအျဖစ သေဘာထား ခတယဆတာ ရစေလးလးအေရးအခငးအတြငး တတားနအေရးအခငးမာ အထငအရား ေတြ႕ႏငပါတယ။ ကမၻာမာေတာင မေပၚခဖးတ ေကာငးသားတပမေတာ ဗမာျပညမာ ျဖစေပၚလာခရတအထ စစအစးရအဆကဆကဟာ ေကာငးသေကာငးသားထအေပၚ ရနသလ သေဘာထားခပါတယ။ ဥးသနးစန စစအစးရလကထကမာလညး ခရးရညေကာငးသား သပတစစေၾကာငးက ဗကသက ဥးေဆာင ဆငႏႊခရၿပး လကပတနးမာ ဒသပတစစေၾကာငးက ရကရကစကစက ဖႏပၿဖခြခပါတယ။ ဒအေရးအခငးမာ ဗမာျပည အနယနယ အရပရပက ျပညသေတြဟာ ဗကသန႕ေကာငးသားထဘကက ဝနးရရပတညေၾကာငး အထငအရား ေဖာျပလကပါတယ။ ဗကသက အားနညးေစခငတာ၊ ဗကသက ၿဖခြပစခငတာ၊ ဗကသန႕ စငၿပငအဖြ႕အစညးေတြက ဖြ႕စညးေပးၿပး အဒအဖြ႕ေတြက ေသြးထး ေျမႇာကပငကာ ဗကသက နညးမးစန႕ ထးႏကတကခကတာတ႕ဟာ ေဖာကျပနေရးသမားေတြ လပေလလပထရတ နညးလမးေတြ ျဖစပါတယ။ ဥးသနးစန စစအစးရလကထကမာ ဒလ လပနညးလပဟနက ေဖာျပခသလ ယေန႕အထလညး ဒလပဟနေတြ တညရ ေနဆ ျဖစပါတယ။ ယခ လတတေလာ ေပၚေပါကေနတ ကစၥကတာ ေကာငးသားသမဂၢအေဆာကအဥက ျပနလညထေဆာကေပး ေရးကစၥ ျဖစပါတယ။ ဒကစၥဟာ သမငးမာ အစဥအလာရၿပး ဂဏသကၡာျမငမားတ ဗကသန႕ တေသြးတညး တသားတညး ျဖစေနတ ကစၥပါ။ ဒလကစၥမးမာ ဗကသမ တာဝနရတ ေကာငးသားေဟာငး ေကာငးသားသစေတြမပါဘ တကသ အေဆာကအဥ တည ေဆာကေရးေကာမတဖြ႕တယ။ ဗကသ ေခါငးေဆာငေဟာငး ေခါငးေဆာငသစေတြဘကက ဘယလျမငသညျဖစပေစ၊ သတ႕ ေဆာကဖ႕ ရညရြယထားတေနရာမာပ ေဆာကမယလ႕ အာဏာရပါတရ႕ ေခါငးေဆာငတဥးက ေျပာေနျပနတယ။ ဗကသ တရားဝင တညရေရး ခြငမျပဘ၊....ေကာငးသားသမဂၢေတြ လြတလပစြာ တရားဝငဖြ႕စညးေရး ခြငမျပဘ၊.... ဗကသ ေခါငးေဆာငေဟာငး ေခါငးေဆာငသစေတြ န႕ ညႇႏႈငးေဆြးေႏြးတငပငမႈ ဆႏၵသေဘာထား ရယမႈမရဘ၊.... ေကာငးသားေတြ ရာခပစသတခရတ ၇ ရက ဇလင အေရးအခငးန႕ ပတ သကလ႕ ေလးနကတ ေဖာျပထတျပနခက တစတရာမလပဘ ေကာငးသားသမဂၢ အေဆာကအဥ ျပနလညထေဆာကေပးမယကစၥဟာ မမနတ ဆာငရြကခကတရပလ႕ ေျပာဆမရပါ။ တခနတညးမာ အစးရျပနၾကားေရးဝနႀကးဌာန ရ႕ လကေအာကက ေၾကးမသတငးစာက ဗကသ ေကာငးသားေခါငးေဆာငေဟာငးတဥးျဖစတ ဥးလေရႊက ၾကကလေရႊလ႕ အခန ကက ေစာကားသးစြလကတ ကစၥလညး ျဖစေပၚလာခပါတယ။ ဒါအျပင သမငးဝငအထမးအမတေနရာတချဖစတ တတားနကလညး အသြငေျပာငးလၿပး သမငးအထမးအမတအျဖစမ ေဖာကဖကပစမယ လပရပမးေတြလညးရလာေနပါတယ။ ဒလေဆာငရြကခက ေတြဟာ ဗကသ သမငးေၾကး မျပငမာ အထငအရား ပရပထငေနမာ ျဖစပါတယ။ ဗကသ သမငးေၾကးမျပငက သညလပဂၢလေတြ အဖြ႕အစညးေတြရ႕ အဆး အေကာင က စစေဆးမတေကာကတငသြားမယဆတာကလညး အေသအခာပါ။

ဒါဟာ လပဂၢလန႕ အဖြ႕အစညးေတြက စစေဆးမတေကာကတငမယ ဒမကေရစသမငးရ႕ ေၾကးမျပငမားက ဥပမာအျဖစ ေဖာျပလကျခငးမသာ ျဖစပါတယ။ ဒသမငးေၾကးမျပငမားထမာ ျမစဆစမကနးန႕ အမဧရာဝတရ႕ ကၾကမၼာအေရးအခငး၊ အလပ သမားလတနးစားရ႕ အခြငအေရးေတာငးဆတအေရးအခငးမား၊ လယသမားလတနးစားရ႕ ေျမယာဆငရာခစားရပငခြင အေရးအခငး မားတ႕လညး ပါဝငၾကပါတယ။ သညလတနးစားတ႕ရ႕မနကနတေတာငးဆခကမားအေပၚ ဘယလပဂၢလ ဘယအဖြ႕အစညးေတြက ဘယလ သေဘာထားတယဆတာ သမငးေၾကးမျပငမာ အမနအတငး ထငဟပေပၚလြငေနမာပါ။ သညေနာက သမငးကပ သညလ ပဂၢလေတြအေပၚ စရငခကခသြားမာပါ။ ၂၀၀၈ အေျခခဖြ႕စညးအပခပပအေျခခဥပေဒအေပၚ ဘယလသေဘာထားၿပး ဘယလ ရပ တညခသလဆတအခကကေတာ ဗမာျပညဒမကေရစ သမငးေၾကးမျပငမာ အေရးအပါဆး စမးသပစစေဆး မတေကာကတငမႈ ျဖစ ေနပါလမမယ။ တငးျပညဖြ႕ၿဖးတးတကမႈက အဓက ဟန႕တားပတပငထားတာ၊ တငးျပညက ဒကၡႏြထ ဆြႏစၿပး က႐ႈးႏင ငျဖစသြား ေစမာ ဒ ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒပ ျဖစပါတယ။ ဒဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒက ျပတျပတသား ဆန႕ကငတကခကသလား၊ ဒဖြ႕ စညးပေအာက ေခါငးလဝပတြား ျပားျပားေမာကသလားဆတအခကန႕ လပဂၢလေတြ၊ အဖြ႕အစညးေတြက သမငးက စမးသပစစ ေဆး စရငခကခသြားပါလမမယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာတ ဒအခကဟာ မနကနမႈရပါတယ။ သမငးကေန သအပါအဝင ဘယ သမ ေျပးမလြတပါဘး။

1 81 81 81 8

ဗလခပေဗလခပေဗလခပေဗလခပေအာငဆနးသနားစရာအာငဆနးသနားစရာအာငဆနးသနားစရာအာငဆနးသနားစရာ

ရေဘာဖးသေခာငး

သႀကၤနေရပကခအသငးႀကးတခက သခပထးရာမာ “ဗလခပေအာငဆနးသနားစရာ၊ သ႔ခမာ မပးတဆပ”လ႔ထးတာက မတမေနပါ တယ။ အဒတနးက ဖဆပလေတြက ေ႐ြးေကာကပြေရာကပတဆရင သတ႔ရ႕ အမတေလာငးေတြရ႕ မပးေတြေပၚမာ ဗလခပေအာင ဆနး႐ပပက ကပၿပး လထကမထညခငးပါတယ။ ဒါကၾကညမရတလေတြက သႀကၤနကေတာ သေရာတာ ျဖစပါတယ။

ဖဆပလအစးရန႔ ဖဆပလအဖြ႕ေခါငးေဆာငေတြဟာ ဗလခပေအာငဆနးလပႀကခရၿပးတ႔ေနာကကစၿပး ဗလခပေအာင ဆနးနာမည က အသးျပၿပး သတ႔ထငရာစငးခၾကပါတယ။ ဒါေပမ ဗလေနဝငးက ၁၉၆၂ ခႏစမာအာဏာသမးၿပးတ ေနာကမာေတာ ဗလခပေအာငဆနးရ႕ဓာတပ/႐ပပေတြ ဌာနဆငရာ႐းခနးေတြထကေန ျဖတခကနၾကပါတယ။ စစအပစရ႕ဗလခပေအာငဆနး အေပၚ အာဃာတေတြက ခၽြ နးဖြငလႊတတကာလလ႔ဆရပါမယ။ ေနာကပငးမာ ေငြစကေပၚက ဗလခပပေတြေတာင ဖယပစတာလပ ပါတယ။ ရစေလးလးအေရးအခငးႀကးမတငမ ၁၁ လေလာကအလမာ ေငြစကေတြ တရားမဝငေၾကာငး ေၾကညာၿပး အဒကတညးက ေငြစကေပၚက ဗလခပေအာငဆနးပေတြက ဖယရားပစဖ႕ၾကစညေဆာငရြကလာခၾကတာပါ။ ၁၉၉၆ ခႏစက အစျပၿပး ျပညခငၿဖး ပါတရ႕ အမတအသားျဖစတ ျခေသၤပပါတ ေငြစကေတြန႕လးဝအစားထးပစလကၾကပါတယ။

19191919

႐စေလးလးအေရးအခငးႀကးေပၚလာၿပး လထႀကးက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေပၚ ယၾကညကးစားမႈေတြ ပထားလကတ အခါမာေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ပရပက အႀကးအကယအေထာကအကေပးတ သ႔ဖခငရ႕ပရပက ေသးသမ၊ ေမးမနေအာင အမးမးလပခပါတယ။ ဒါေပမ အခေတာ ဗလခပေအာငဆနး႐ပတတြ၊ တတားနာမညေပးတာေတြ စသျဖင သ႔ပရပကအသးျပတာ ေတြ အကယအျပန႔ေပၚထြကလာတာ အၾသစရာေတြ႕ေနရပါတယ။ တဆကတညးမာ ဒလပရပေတြအတြက ေဒသခေတြရ႕ ဆန႔ ကငကန႔ကြကမႈေတြေပၚလာတာလညး မထငမမတဘ ေတြ႕ၾကရပါတယ။ အထင႐ားဆးန႔မဒယာေတြအေပၚမာေနရာ အယဆးက ေတာ ျမစႀကးနားက ဗလခပ႐ပတန႔ မြနျပညနယေမာလၿမငက ဗလခပေအာငဆနးတတားဆတ ကစၥေတြ ျဖစပါတယ။

ဒေနရာမာ ဗလခပေအာငဆနးတတားဆလ႔ စတဝငစားစရာ တတားနာမညေပးမႈတခအေၾကာငးေရးခငပါတယ။ အဒါက ျမစႀကးနားအနားက ဧရာဝတ ျမစကျဖတကးတ ဗလမငးထငတတားဆတာပါ။ ၁၉၉ဝ စႏစမားအေစာပငးတနးက တ႐တေတြက ျမစႀကးနားကေန တ႐တနယစပအထ ကားလမးႀကးတလမး ေဖာကေပးပါတယ။ ေတာငၿဖ၊ လမးေဖာကတာကအစ တတားေဆာက၊ ေတာငကမးပါးယကာတ တတငးေဆာကတာအထ သတ႔ကပ ေငြထတ၊ လစကၿပး ေဖာကလပခတာျဖစပါတယ။ ဒလန႔ဒတတားက နာမညေပးဖ႔ဆေတာ စစဗလေတြက ဗလမငးထငတတားလ႔ နာမညေပးလကပါတယ။ ဗမာျပညသမငးကနားမလညၾကတ တ႐တ ေတြကေတာ နာမညဟာ ခညားတယလ႔ေတာင သတ႔စတထမာ ေအာကေမၾကပါတယ။ ဗလမငးထငစစသႀကးဟာ ဆငျဖ႕႐ငမငး လကထကတနးက တ႐တစစတပေတြကအႏငတကခလ႔ နာမညေကာခတဗမာစစသႀကးဆတာက သတ႔သရင တ႐တေတြ ဘယလ ခစားရပါမလ၊ ေတြးၾကညခငစရာပါ။ ေနာကၿပး ဒါဟာ ထငးနယစပမာ ဘရငေနာင႐ပတေဆာကတာ၊ ဝတရယအငက ဘရငေနာင အငလ႔ နာမညေျပာငးတာေတြန႔ တဆကတညးျဖစတယဆတာလညး သတျပသငပါတယ။ ဗလသနးေ႐ႊ၊ ဗလခငၫြန႔တ႔ လက ထကေပါ။

ဆလတာ တတားနာမညေပးတယဆတာေတြမာ ေနာကခႏငငေရးရည႐ြယခကေတြ ပါတတတယ၊ ဒလလပတာဟာ စစ အပစန႔ေထာကလမးေရးရ႕အကငပဆတာျဖစပါတယ။ အထကမာေရးခသလပ စစအပစဝငေတြဟာ ေဒၚ ေအာငဆနးစၾကညက သ တ႔ရ႕အဓကဦးတညရနသျဖစတအခနမာ ဗလခပေအာငဆနးကေခာငထးထားခၿပး အခ သတ႔ရ႕အဓကဦးတည ရနသေျပာငးသြားတ အခါမာ ဗလခပေအာငဆနး ပရပကထတၿပး အသးခလာပါတယ။ တခကခတ ဆယခကျပတပါ။

ဗလခပေအာငဆနးရ႕႐ပတ၊ တတားစတာေတြေၾကာင ျပနာေပၚတယဆတာေတြဟာ တငးရငးသားလမးစေတြ အမား စေနထငရာ အရပေဒသေတြမာခညးပ ျဖစတယဆတာက သတထားမၾကပါလမမယ။ ဒေန႔ စစတပ/စစအပစရ႕ အဓကဦးတည ရနသဟာ တငးရငးသားလမးစေတြျဖစေတာ ဒဟာေတြလပျခငးအားျဖင တငးရငးသားေတြန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအၾကား သပလ ၿပးသားျဖစသြားပါတယ။ တငးရငးသားေတြရ႕ေခါငးထမာ ဗလခပေအာငဆနးအေပၚေရာ ဗမာေတြအေပၚမာပါ အမးမးေပါကကြတာ ေတြျဖစလာပါတယ။ ဒါက ဗမာေတြကလညး သတထားမ၊ မေကမနပျဖစမၾကပါတယ။ ဒါကလညး သပတေခာငးပမဟတပါလား။ ေနာကၿပး ဒါေတြဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညလပေနတ ၿငမးခမးေရးတညေဆာကမႈ ဆတာေတြက မထခကဘးလား။ လာေတာမယ ၾကားျဖတေ႐ြးေကာကပြ(အမားစက တငးရငးသားေဒသေတြမာ) အေပၚမာေရာ သကေရာကမႈမ႐ေပဘးလား။ တငးရငးသားေတြ မေကမနပ၊ မၿငမမသကျဖစရင စစတပရ႕အခနးအေရးပါလာၿပ မဟတပါလား။ ဆယခကမကျပတပါတယ။

2 02 02 02 0

ကြယလြနသကြယလြနသကြယလြနသကြယလြနသ ရရရရေဘာေမာငေမာငအတြက ေဘာေမာငေမာငအတြက ေဘာေမာငေမာငအတြက ေဘာေမာငေမာငအတြက အမတတရ တမးခငးစာလႊာအမတတရ တမးခငးစာလႊာအမတတရ တမးခငးစာလႊာအမတတရ တမးခငးစာလႊာ

( ရခငေတာလနေရးရေဘာတဥးမ အေရးတာပဂာနယစာတညးအဖြ႔သ႔ ေပးပ႔လာသညစာလႊာ)

ငယနာမည ေအာငသာေကာ၊ ေတာလနေရးနာမည ရေဘာေအးထြနး၊ ေနာကဆးနာမည ဥးေမာငေမာင (ရေဘာ ေမာင ေမာင) သည ၂၀၁၇ မတလ (၂၂) ၇က၊ အသက(၈၃) ႏစအရြယတြင ကြယလြနသြားေၾကာငး ၾကားသရ၍ ရခငမာ အတလပခရသ ရေဘာရဘကတေယာကအေနန႔ အထးဝမးနညးႏေျမာတသမပါသည။

သ႔က ရာသကပနေတာလနေရးသမားတေယာကအျဖစ ကၽြ နမခယပါသည။ သသညေတာလနေရးက စတငဝငေရာကလာ ကတညးက ေနာကဆးထြကသကအထ ျပညသဘကက ရပတညသြားသပါ။ ေတာလနေရးကလညး မရ-ရတေနရာက လပသြားသပါ။ ေတာလနေရးမာ ပါတ ရ႕ အတကအကက စတဓာတႀကခငစြာ ရပတညခသပါ။ ဒါေၾကာင သ႔ဘ၀ရ႕တသကတာက ေတာလနေသာ တသကတာလ႔ ခယပါတယ။ သဟာ ေတာလနေရးမာ အေႏာငအယက ျဖစမာစး၍ အမေထာငပင မျပခသပါ။ ဒါေၾကာင သလလ တေယာက ဆး႐ႈးရတာဟာ အလြနပ ဆး႐ႈးနစနာပါတယလ႔ ခယပါတယ။ တခနတညးမာ သန႔ (၁၀) ႏစေလာက လကပြနးတတး လပခသတေယာကအေနန႔ သ႔အတြက ဂဏယမပါတယ။ ၀မးလညး ၀မးနညးပါတယ။ ကၽြ နမတ႔အေခၚ ရေဘာေအးထြနးက အေလး နျပလကပါတယ။ ရေဘာေအးထြနး ေကာငးရာသဂတလားပါေစ။

ရေဘာရေဘာရေဘာရေဘာ((((မမမမ))))ဥးစနဥးစနဥးစနဥးစန (ဗမာျပည ကြနျမနစပါတ ဗဟေကာမတ ႏငငေရးဥးေဆာငအဖြ႕ဝင ရေဘာေကာျမ (ကြယလြန) ၏ဇနး)

၂၀၁၇ မတလ (၂၆)ရက။

2 12 12 12 1

လြမးေလသမလြမးေလသမလြမးေလသမလြမးေလသမ

ကၽြ နမ ဆက၍ေရးခငေသာ ေဖေဖအေၾကာငးမား။ ေဆာငးပါးအမတ(၄၂)။

လေကာေဇာ

၁၉၉၀ခႏစေရြးေကာကပြမားအၿပးမာ ခရမးက ဒခပအမတဥးတငေမာင၀ငးအေၾကာငး စတငၾကားသလာရပါတယ။ သတ႔ ညအစက ေတြရ႕ဒ႑ာရပျပငဆနတအေၾကာငးအရာေတြပါ။ ေနာကဆကတကဆသလပင အဖမးခရပမား၊ ေထာငထမာပ ကဆး ကြယလြန သြားပမားက မျပတၾကားလက ရပါေတာတယ။ ဥးတငေမာင၀ငးအေၾကာငး စၾကားရကတညးက ေဖေဖက-အဒါ ေဖေဖန႔ ဥးထြနးတင တ႔ကယထတလာတ- ေကာငးသားေခါငးေဆာငေလးလားမသဘး။-လ႔ဆပါတယ။ သပမေသခာပါဘး။ ဒါေၾကာငပ- ေဖေဖက သ႔စာ အပမာ-ကၽြ နေတာႏငပါလာေသာေကာငးသားေခါငးေဆာငမာ ကၽြ နေတာအမတြင ႏစရကခန႔ေနၿပးမ အဆကအသြယရရာ လအခ႕ လာေရာကေခၚယသြားပါသည။ ေနာငတြင အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပမ ခရမးအမတဥးတငေမာင၀ငးျဖစလာသမာ ထသပငျဖစ ဟန ရပါသည။ (ဗလမႈးခပေဟာငးေကာေဇာ--ဆငးစမသည မနဟငးဆ သ႔။(ၿဖးေမာကသာစာေပ)-ႏာ-၂၅၆)။ လ႔ ေရးထား တာပါ။ ၂၀၁၄ ခႏစက ထတေ၀ခတ- (ေဒၚ)ခငလႈငၾကရ႕ ”လြမးေလသမ” စာအပဖတရေတာမပ (ကၽြ နမက တေလာကမရတာ ပါ။) ေဖေဖတ႕ ၁၉၆၃ခႏစက တကသလ၀ငးထက ကယထတလာသဟာ ဥးတငေမာင၀ငးပျဖစတယ-ဆတာ ေသခာသြားပါေတာ တယ။ သ ဘယလလြတေျမာကလာခတယ-ဆတအေသးစတအျဖစအပကကေတာ သက ျပနေျပာျပထားပမရပါဘး။ ဒါေၾကာင ကၽြ နမမတမသေလာက ထပေရးလကပါတယ။ ေဖေဖက သ႕စာအပထမာလညး ေရးတနသေလာကေတာ ေရးထားပါတယ။ ဒါေတြ ဟာ သမငး၀ငျဖစရပမားျဖစတအတြက ေသခာတကစြာ မတတမးတငထားဖ႔လညး လအပပါတယ။ ရကစြမား အနညးငယကြလြမႈ ေတြရေနတာကလညး(ေတြ႕ရသမားက) ျပငဆငျပျပငေပးသငတယထငပါတယ။ အထးသျဖင ႏငငေရးေနာကခအျဖစအပကမားက ရငးရငးလငးလငး ျမငဖ႔ျဖစပါတယ။

အျဖစအပကအစကေတာ---၁၉၆၃ခႏစ-ဇလင(၇)ရကေန႔က စတငပါတယ။ ၇-၇-၆၂-တႏစျပည အခမးအနားက ဒငးနမက ေဖါကခြၿပး ၿဖခခလကရတ တကသလသမဂၢအေဆာကအဥေနရာမာ ကငးပခပါတယ။ အဒအခနကစၿပး ေကာငးသားလႈပရားမႈေတြ ျပနလညႏးထလာပါတယ။ ေကာငးသားမားက အဓပတလမးမတခါးေပါကကပတထားၿပး ေကာငး၀ငးအတြငးမာေတာ ၇ ရကဇလင အမတတရ လကကမးစာေစာင-စာတမးမား၊စစအစးရဆန႔ကငေရးပစတာမား၊ ေဟာေျပာပြမားန႔ စညကားေနပါတယ။အဒကာလက ဗလေန၀ငးရ႕ေတာလနေရးေကာငစ အပခပေနတကာလပါ။ ၁၉၆၂ခႏစ-ဇလင(၇) ရကေန႔မာ-စစအာဏာသမးမႈက ျပတျပတသား သား ဆန႔ကငဆႏၵျပေနတ ေကာငးသားမားက ပစခတသတျဖတၿပး ေနာကေန႔(၈-၇-၁၉၆၂)ေန႔မာ ေကာငးသားသမဂၢ အေဆာက အဥႀကးက ေဖါကခြဖကဆးခပါတယ။ အဒေန႔ကအထမးအမတျပၿပး ယာယၿငမသကသြားတ ေကာငးသားလႈပရားမႈကျပနေဖာဖ႔ ႀကးစားလာတျဖစစဥတရပပါ။ ေကာငးသားမားက ရာခသတျဖတလကလ႔ ျပညတြငးမာေရာ ႏငငတကာမာပါ ပရပဆး၀ါးသြားတ အာဏာသမးေတာလန ေရးေကာငစဟာ ျပညသလထႀကးတရပလးရ႕ သညးေျခႀကက ၿငမးခမးေရးေၾကြးေၾကာသက ေကာကကငၿပး ၁၉၆၃ ခႏစ ဇြနလ (၁၁)ရကမာ ေတာတြငးလကနကကငအဖြ႕အစညးမားက ေဆြးေႏြးဖ႔ ကမးလမးခက ထတျပနလကပါတယ။ ဒမာတင ေတာတြငး

2 22 22 22 2

အဖြ႕အစညးမား တသတၿပးတသတ ရနကနကေရာကလာၾကၿပး ေတာလနေရးေကာငစန႔ ေဆြးေႏြးပြမားေပၚထြကလာပါတယ။ တခနတညးမာပ တျပညလးမာ ၿငမးခမးေရးလထလႈပရားမႈႀကး ေပၚေပါကလာပါတယ။ ႏငငေရးအငအားစအားလးနးပါး ပါ၀ငပးေပါငး ေဆာငရြကၾကလ႔ အေတာညၫြတၿပး အငအားလညးႀကးလာပါတယ။ ေတာလနေရးေကာငစက ၿငမးခမးေရးအတြက ေဆြးေႏြးဖ႔ ဖတ ေခၚတရညရြယခကကက သတ႔ရ႕စစဘလးပရပက ေလာခဖ႔သာျဖစလ႔တေၾကာငး၊ ေတာတြငးအဖြ႕အစညးမားန႔ စကားေျပာေနစဥ အတြငး ျပညသေတြက တစတရာလြတလပခြငေပးထားရလ႔ ႏငငေရးအဖြ႕အစညးအသးသးက-(စစအာဏာရငစနစရ႕ အႏရာယက ျမငလာလ႔) ျပညသေတြကစညး႐းႏငၿပး ျပညတြငးၿငမးခမးေရး ေတာငးဆတ လႈပရားမႈႀကး ႀကးမားကယျပန႕လာလ႔တေၾကာငး၊ ေစစပေဆြးေႏြးပြေတြက ေယာငျပ လအခ႕သာ လပေဆာငခၿပး ၁၉၆၃ခႏစ-ႏ၀ငဘာ(၁၄)ရကမာ ေတာလနေရးေကာငစက တဖက သတ ရပဆငးပစလကပါတယ။

ဒေနာကမာေတာ စစတပရ႕စစဘလး႐ပျပနေပၚလာပါေတာတယ။ ေတာတြငးျပန၀ငသြားတသမားေနာက စစတပက တရၾကမး လကတကခကသတျဖတသလ ၿမ႕ေပၚက တကၾကြလႈပရားတ ႏငငေရးသမားအမားအျပားကလညး ပကစပတကရာေဖြ ဖမးဆးခပါတယ။ ဒမာတင ၇ ရက ဇလင ၁ႏစျပည အခမးအနားကစၿပး တကသလပရ၀ဏအတြငး ျပနလညလႈပရားလာေနတ ေကာငးသား လႈပရားမႈမားက စတငႏမႏငးဖ႔ လပေဆာငလာပါေတာတယ။ ေကာငးသားေတြပတထားတတခါးႀကးက ဖြငေပးဖ႔ ရာဇသေပးလာ ပါတယ။ ေကာငးသားထဘကကလညး နနမေလာမေပးႏင ျဖစေနပါတယ။ေကာငးသားေခါငးေဆာငအမားစကေတာ အကန႔အ သတန႔ ေနာကဆတသငတယ-လ႔ျမငၾကေပမယ ေကာငးသားထက နား၀ငေအာငမလပႏငေတာ။ စစတပဘကကလညး အၾကမး ဖကေျဖရငးဖ႔ ျပငဆငထားၿပးသား။ ဒေတာ ေကာငးသားေခါငးေဆာငတခ႕ ကၽြ နမတ႔အမ ေရာကလာပါတယ။ ၁၉၆၃ ခႏစ- ႏ၀င ဘာ(၂၈) ရက- ည-၉ နာရေလာကမာ ေကာငးသားေခါငးေဆာင၃ - ေယာက ကၽြ နမတ႔ရ႕ စမးေခာငး ဆဆလမး အမအမတ(၃၆)က ေရာကလာပါတယ။ တကသလမာ ႏငငေရးေဟာေျပာပြမားလပႏငတနးက ေဖေဖက တကသေကာငးသားအဖြ႕အစညးက မၾကာခဏ ဖတဖးပါတယ။ ၁၉၆၀- ေရြးေကာကပြ၀ငတနးကလညး လာကညဖးသေတြ ရပါတယ။ အဒကာလေတြကတညးက ေဖေဖန႔ရငးႏး သမားရပါတယ။ အဒအဆကန႔ သတ႔ေရာကလာတာပါ။ သတ႔က ေဖေဖက အေျခအေနေတြေျပာျပၿပး ဆရာႀကးမႈငးအမညန႔-ၾကား၀င ေစစပေပးဖ႔ ေတာငးဆပါတယ။ စစတပက တခါးႀကးက ည(၁၂)နာရေနာကဆးထား ဖြငေပးဖ႔ ရာဇသေပးထားၿပးသားပါ။ ေဖေဖ က ေကာငးသားေခါငးေဆာငမားရ႕ေတာငးဆခကက လကခလကၿပး သတ႔ကလညး အျမနဆးေရာငခငးလကပါတယ။ ေကာငးက ျပနမသြားန႔ေတာ--တ႔ပ သြားလကေတာမယ။---လ႔ေျပာပါတယ။ တဆကတညး အနကယဥးထြနးတင (ကၽြ နမတ႔ရ႕ ဟဘကလမး စမးေခာငးလမးမာေနသ-လႊတေတာေရ႕ေနႀကး။ ေနာကပငး ဒခပေခါငးေဆာင- ကြယလြန)က ဖနးဆကလမးေခၚၿပး ေဆြးေႏြးၾကပါ တယ။ၿပးမ ဆရာႀကးရ႕သေဘာထားသြားယဖ႔ ဆရာႀကးအမ(ခမးသာလမး)က ထြကသြားပါတယ။ ေဖေဖက မထြကခင-အနကယ ဥးထြနးတငက လမးခရးမာ ဘယလသတထားၿပး ကားေမာငးဖ႔ မာပါတယ။ ခငဗားကားကပ ဂ႐စကၿပး ျဖညးျဖညးေမာငး။ ေဘးပတ ၀နးကငကကၽြ နေတာၾကညမယ။ ရပ-ဆတအသၾကားရင ကားက ခကခငးရပ၊ လကကားေအာက ေလာဆငးလက။ နားစြငထား။

2 32 32 32 3

ဘာသၾကားၾကား ကားခကခငးရပေနာ---ေျပာၿပး သတ႔(၂)ေယာကသား ထြကသြားၾကပါတယ။ အဒကာလက ေန၀ငမးၿငမး အမန႔ ထတထားတကာလပါ။ ဒါေၾကာင ေဖေဖက အလြနသတရေနတာပါ။

ေဖေဖတ႔အမကထြကသြားေတာ ည(၁၀)နာရနးပါးျဖစေနပါၿပ။ ေဖေဖတ႔ ထြကသြားၿပးကတညးက ေမေမန႔ကၽြ နမ အမတခါး ေတြပတ-မးေတြအကနပတၿပး ေမာငထထငၿပး ေဖေဖတ႔အျပနက ေစာငေနမပါတယ။ ေမေမကေတာ ဒါမး ႐းေနဟနတပါတယ။ ခပေအးေအးပါပ။ ကၽြ နမကသာ ကားသၾကားသလလ ကားမးေရာငျမငသလလျဖစလက- ထလကထငလက-န႕ ၿငမၿငမက ထငမေန ႏငခပါဘး။ ေမေမက ကၽြ နမကၾကညၿပး--“အခေတာ-ေမေမက ကယခငးစာႏငၿပမဟတလား။”တ။ မနကမးစငစငလငးမ ေဖေဖ တ႔ျပနေရာကလာပါတယ။ေဖေဖန႔အတ လတေယာကပါလာပါတယ။

ေဖေဖတ႔(၂)ေယာကက ခေပးခၿပးေနာက အနကယဥးထြနးတငက ကားေပၚကမဆငးဘ ျပနထြကသြားပါတယ။ ေဖေဖက သန႔ပါလာတသက အမအေပၚထပ ထပခးေလးေပၚေခၚသြားပါတယ။ေနာကမအကးအေၾကာငးေျပာျပပါတယ။ (အဒအေၾကာငးအရာ ေတြက ေဖေဖကသစာအပထမာ အျပညအစေတာ ေရးထားပါတယ။ဒါေပမ အဒစာအပကအလမးမမသမားအတြက အကဥး႐း ေရးပါဥးမယ။) ေဖေဖန႔ အနကယဥးထြနးတငတ႔(၂)ေယာက- ဆရာႀကးမႈငးအမ၀င အေျခအေနေတြေျပာျပၿပး တကသလဘက ျပညလမး မႀကးအတငး ထြကလာရာမာ- ျမနမာအသ-ေရ႕ေရာကေတာ- စစတပက ဘယကားမ ဆကသြားခြငမျပေတာပါဘး။ ေဖေဖက အဒက စစဗလေလး(ဗလႀကးအဆင)က သ ဘယသဘယ၀ါျဖစေၾကာငး -ေကာငးသားေတြဆသြားၿပး ေဖာငးဖဖ႕ ဆရာႀကးက လႊတလက ေၾကာငး-ေျပာျပေတာ- အဒစစဗလေလးက- အသလႊင႐ထေျပး၀ငသြားၿပး အထမာရတ ေတာလနေရးေကာငစ၀ငေတြန႔ သြားေတြ႕ခြင ေတာငးၿပး- ေဖေဖတ႔က သြားခြငျပလကပါတယ။ ေဖေဖတ႔ ေကာငးတခါးေပါကႀကးဆေရာကေတာ ေကာငးသားေတြက ေဖေဖတ႔ ကားဆ ၀ငးအလာပါတယ။ (နမညႀကးေကာငးသားေခါငးေဆာငအေတာမားမား ေရာငတမးသြားၿပျဖစလ႔ အဒကန ေကာငးသားအပ ကပ ေဖေဖက-ဆရာႀကးမႈငးက တခါးမားဖြငေပးလကဖ႕ ေမတာရပခေၾကာငး ေျပာျပပါတယ။ ေကာငးသားေတြက အခက(၂)ခက ေတာငးဆပါတယ။ (၁) ေကာငး၀ငးထ စစသားေတြ၀ငမလာဖ႕န႔ (၂) သတ႔ေကာငးသားမားကမဖမးဆးဖ႕။--တ။ ေဖေဖတ႔ က- ျမနမာအသ-က တေခါကျပနၿပး ေကာငးသားေတြရ႕ေတာငးဆခကေတြက ေျပာျပပါတယ။ သတ႔က အဒါေတြက လကခလကလ႔ ေဖေဖတ႔က ေကာငးျပနၿပး တခါးေတြက ဖြငခငးလကပါေတာတယ။ ေဖေဖတ႔အျပနမာေတာ- ေကာငးသားေတြက သတ႔ေခါငးေဆာင တေယာကက ထတသြားေပးပါ။-ဆၿပး ကတငေမာင၀ငးက ကားေပၚတငေပးလကပါတယ။ (ကတငေမာင၀ငးရ႕ ခစသဆေပးစာမာ ေရးထားတအခနက--၂၉.၁၁.3.30a.m -တ။ ခႏစေရးမထားေပမယ -၁၉၆၃ပါ။ ခငလႈငၾကရ႕လြမးေလသမ-မာ- ၁၉၆၄ လ႔ ေရးထား ပါတယ။ ႏာ(၆၀-၆၄)။ ပးတြေဖၚျပထားတ-ကတငေမာင၀ငးအဖမးခလကရတသတငး ေဖာျပထားတ- ၁၉၆၃ က သတငးစာ ျဖတပငး ေဟာငးမားကၾကညပါ။) ေဖေဖတ႔က သ႕က ကားေနာကခနးထ ၀ကေခၚလာပါတယ။ ေဖေဖတ႔ -ေျမနကနးေရာကေတာ လတေယာကက ကားက

2 42 42 42 4

တားၿပး ကၽြ နမတ႔လမးထပေတြမာ စစကားေတြ အဆငသငေစာငေနေၾကာငး၊ ဆးဖမးမာျဖစေၾကာငး၊ေျပာလ႔ ေဖေဖတ႔က အမတနး မျပနေတာဘ ဆရာႀကးမႈငးအမ သြားလကၿပး စစကားေတြျပန႐ပသြားၿပးဆတသတငးရမ (မးလငးမ) အမျပနလာၾကတာပါ။

ေဖေဖတ႔ကားထ ေကာငးသားေခါငးေဆာငေတြ ပါသြားတယ-ဆတသတငး ရထားလ႔ ေစာငေနတာ-တ။ မဖမးပါဘးလ႔ ကတေပးထားလ႔ ေမာငရပခဖမးဖ႕ လပတာ။ ကတငေမာင၀ငး ကၽြ နမတ႔အမအေပၚထပ ထပခးေလးမာ (၂)ရကေနသြားပါတယ။ အဒ ကမ သဖးဆက အေၾကာငးၾကားခငးတအမက လာေခၚသြားပါတယ။ သပမၾကာခငမာပ သကဖမးမသြားတယ-ဆတသတငး ၾကား လကရပါတယ။ ဒေနာကေတာ ကၽြ နမတ႔ လး၀အဆကအသြယျပတသြားးပါတယ။ (မတခက။ ေဖေဖက သ႕စာအပမာ ဆကေရးထား တာက--ထေနာကမာေတာ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးအတြက ေတာလနေရးေကာငစက ကမးလမးသျဖင---- အထကပါ စာအပ-ႏာ-၂၅၆-လ႔ပါလာပါတယ။ ဒမာလညး ကြလြမႈမားရပါတယ။ တကယေတာ အဒကာလက(၁၉၆၃-ႏ၀ငဘာ-၂၉ရကမာ)ျဖစၿပး ၿငမးခမး ေရး ေဆြးေႏြးပြမားေတာင ႏ၀ငဘာ(၁၄)မာပကသြားၿပးပါၿပ။ အမားျပငဆငခကျဖစပါတယ။) ဒါေတြကေတာ ကတငေမာင၀ငးရ႕ ကနရစသမသားစမား မသရေသးတအေၾကာငးအရာေတြပါ။ ျမနမာႏငင ဒမကေရစလမးေၾကာငးေပၚ ေရာကရေရးအတြက အစဥ တစက တကပြ၀ငခသ ဥးတငေမာင၀ငးရ႕ ကနရစသမသားစ၀ငမား အေနန႔လညး မမတ႔ရ႕စြန႕လႊတရမႈမားအေပၚ ဂဏယႏစသမ ႏငၾကပါေစ။-လ႔ ဆႏၵျပလကပါတယ။ အသလ ေဖေဖတ႕ရ႕(ဆရာႀကးမႈငးေမတာရပ ခခကန႔)၀ငေရာကေျဖရငးေပးမႈေၾကာင ေကာငး သားအေရး ေသြးထြကသယမျဖစဘ၊ ေျပလညသြားၿပးေနာက-ကၽြ နမတ႔အမမာ လစညကားလာပါတယ။ အဒေန႕ညက ေဖေဖက အဓ ပတလမးက တခါးေပါကေရ႕မာ- အနကယဥးထြနးတငရ႕ေမာရစမငနာ ကားေလးေပၚတက ေကာငးသားေတြက စကားေျပာေနတပ သတငးစာေတြထမာပါထားတာျဖစလ႔- သားသမးေတြကျပနေခၚဖ႕ နယကလာၾကတ မဖမားဟာ ကၽြ နမတ႔အမ ၀ငလာၾကၿပး ေဖေဖက ေကးဇးတငစကားဆခၾကပါတယ။ ပါလာတသားေတြ-သမးေတြကလညး ေဖေဖက ကနေတာခငးပါတယ။ တခ႕သေတြက ေဖေဖ နယေတြလည-ၿငမးခမးေရးတရားေဟာစဥက(၁၉၆၀-၁၉၆၂) သရခသမားပါ။

ေဖေဖက ေနာကပငးမာေတာ- သတ႔ အသလသြားတားတာ မားတယ-လ႔ဆဖးပါတယ။ ေဖေဖ ေနာငတရလညး ရစရာပါပ။ အခဒေဆာငးပါးန႕အတေဖာျပထားတ ၁၉၆၃ ခႏစက သတငးစာျဖတပငးေဟာငးမားက ၾကညပါ။ ၁၉၆၃ ခႏစ ႏ၀ငဘာ(၂၈-၂၉) ရကေန႔မားက- ျမနမာအသ- မာရေနၾကတ ေတာလနေရးေကာငစ၀ငမားက ေပးခတကတမား ဘယေလာကတညသလ။-ဆတာ ၾကညပါ။ ႏ၀ငဘာ-(၃၀)ရကေန႔ သတငးစာမာ- (၂၉)ရကေန႔ ေန႔လည(၃)နာရမာ တေကာငးလးက ၀ငး၀နးပတဆ႔လကၿပး- ေထာက လမးေရးေတြက ေကာငးေဆာငေတြထ၀င-ဖမးခငတသေတြဖမး -နယေတြအတငးျပနပ႔န႔ လပခငသလလပခၾကတယ။ ဒါအျပင- ဒဇငဘာ(၁)ရကေန႔မာ ေကာငးသားေခါငးေဆာင-၂-ဥးျဖစတ ကဘးထငန႔ ကတငေမာင၀ငးက ဖမးမေၾကာငး ေၾကညာထားတာ ေတြ႕ ရပါတယ။ (မတခက။ဒေနရာမာလညး-ကြလြခကတခေတြ႕ရပါတယ။ ခငလႈငၤၾကစာအပမာ ကတငေမာင၀ငး အဖမးခရတာ-၁၉၆၄-ဇနန၀ါရလ(၁၄)ရက(ႏာ-၆၇)လ႕ေရးထားပါတယ။) အသလ ေခတအဆကဆကဗလခပႀကးမား(ေတာလနေရးေကာငစ-မဆလ-န၀တ-နအဖ) ကတမတညမႈေၾကာင ဗမာ တျပညလးက ျပညသမား(တငးရငးသားမားအပါ)က ဘယဗလခပ(အခကာခပအပါ)စကားမ မယၾကညၾကတာပါ။ ကာခပႀကး ေျပာ သလ-တငးရငးသားေခါငးေဆာငမားရ႕ အျမငကဥးေျမာငးမႈေၾကာင- မဟတပါဘး။ ကာခပမငးေအာငလႈငအေနန႔ အျမငကယ ေၾကာငး - သေဘာထားႀကးေၾကာငးျပသခငရငျဖင အပစအခတရပစေရးက ဗမာတပမေတာက အရငေၾကညာေပးလက႐ပါပ။ ဒလ ဆျပနေတာလညး ျပညတြငးၿငမးခမးေရးရသြားမာ စးရေသးတယေလ။ ဒါေၾကာင-မငးေအာငလႈငခမာ-တေန႔တမး-မ႐းရေအာင- ဆင ေျခ-ဆငလကအမးမးေတြက မကႏာေျပာငတကေပးေနရတာပါ။ ဒေနရာမာ-စစအာဏာရငစနစက ဆကလကကငစြခငသ မားက သတေပးလပါတယ။ ေဖေဖေရးခတ အေၾကာငးအရာတရပပါ။ “ထ႔ျပင ဗလေန၀ငးသည-တကယစစမနေသာ မးခစျပည ခစတ႔သည မမတငးျပညဆငးရျခငးမလြတကငး၍ ခမးသာၾကြယ၀လာမႈကလလားၿပး မေနမနားႀကးစားတတသညသေဘာက မစဥး စားမေပ။ နားလညနားမလညႏငေပ။ မမပငကယစတႏငပင ႏႈငး၍ စဥးစားပရသည။”------တ။ (အထကပါစာအပ- ႏာ၂၇၆)။

လေကာေဇာ။

၂၂-၁ --၂၀၁၇။

မတခက။ ၁၉၆၃ ခႏစၿငမးခမးေရးျဖစစဥမားအတြငးက ရကစြမားက--လြတလပေရးေရႊရတ (ေအာငေစာဥး)စာအပမ ရယပါတယ။

2 52 52 52 5

““““အမးအမးအမးအမးသားေရး စတဓာတမားသားေရး စတဓာတမားသားေရး စတဓာတမားသားေရး စတဓာတမား ျပငးျပငးျပငးျပငးထနစြာျဖစေပၚလာကာ လငယသဘာဝအရထနစြာျဖစေပၚလာကာ လငယသဘာဝအရထနစြာျဖစေပၚလာကာ လငယသဘာဝအရထနစြာျဖစေပၚလာကာ လငယသဘာဝအရ” ” ” ”

လ႔ဆတ သတငးစာရငးလငးပြလ႔ဆတ သတငးစာရငးလငးပြလ႔ဆတ သတငးစာရငးလငးပြလ႔ဆတ သတငးစာရငးလငးပြ

(ေဇာလတ)

(၂၀၁၇ ခႏစ၊ ေဖေဖၚဝါရ ၂၈ ရက)

ဥးကနက ဇနနဝါရလ ၂၉ ရကေန႔မာ ပစခတသတျဖတၿပးတေနာက ရကေပါငး ၂၇ ရကအၾကာ (ေဖေဖၚဝါရလ ၂၅ ရကေန႔) မာ သတငးစာရငးလငးပြ ျပလပပါတယ။ ရငးလငးပြမာ ျပညထေရးဝနႀကး၊ ဒတယဝနႀကးန႔ ရခပတ႔က ရငးၾကလငးၾကပါတယ။ ဒသတငးစာ ရငးလငးပြကေန ေအာကပါ အခကေတြက ျပညသလထက ရငးလငးစြာသရသြားၾကရပါတယ။

၁။ ျပညသေတြ စတဝငတစား သရလတာက “ေအာငဝငးေဇာ၊ ေအာငဝငးခင၊ ေဇယာၿဖး” တ႔“ေနာကကြယကေန အကြကခ ႀကးကငစမေစခငးသ ဘယသလ ” ဆတာပါ။ အဒအခကက ရငးလငးထတေဖာေျပာၾကားႏငျခငး မရေသးဘး ဆတ အခက။

၂။ ႀကးတအမႈေသးငယၿပး လမးလႊ ေရစနေမာသြားေစလတ အခကပါပ။

ယတမာညစပတတ ႏငငေရးလပႀကသတျဖတမႈႀကးက ပဂၢလေရးမနးတးမႈေၾကာင ျဖစရတ သာမနရာဇဝတ သတျဖတမႈ သာျဖစေလဟန၊ အရကကငးမၿပး မကႏာေျပာငအတကဆး အသးအႏႈနးန႔စကားလးကေတာ (“အမးသားေရး စတဓာတမားျပငး ထနစြာျဖစ ေပၚလာကာ လငယသဘာဝအရ ပဂၢလေရးမေကနပမႈမား ျဖစေပၚလာချခငးမအစျပ၍ ယခကသ႔ လပႀကမႈ ျဖစစဥျဖစပြား ချခငးျဖစသညဟ ရခပကေျပာၾကားခသည ” ) တ။

ၾကညရတာေတာ ေနာကကြယက အကြကခႀကးကငစမခငးေစသ ဒါ႐ကတာက ဇာတလမး၊ဇာတကြကအလက ဘယလ “ဒငယာေလာ” ေတြက ဘယအခနးမာ (ရာထးအဆငအတနးအလက) ဘယသက ဘယစကားလးန႔ေျပာရမယဆတာကပါ ကြကျပည စမခမတေပးထားပေပၚတယ။

“ဥးကနက ဘာေၾကာင ပစခတသတျဖတလပႀကရသလ” ဆတအခကန႔ပတသကၿပး ရခပရ႕ ဖြငဆယဆရငးျပခက က (ကြငးစကြငးပတန႔ေဖာျပထားတစကားပဒက) “အစးရကငျမနမာအလငးသတငးစာန႔စစတပပငျမဝတသတငးစာ”တ႔ကေဖာျပၾကေပ

26262626

မယ၊ “ေၾကးမ သတငးစာ”မာ အဒစကားပဒက ေဖာျပမထားဘး။ “ေၾကးမသတငးစာအယဒတာအဖြ႔”က “လငယသဘာဝအရ” မခ တငကျဖစၿပး ကယခငးစာေနၾကပေပၚတယ။

“ဥးလေရႊနာမညကစၥ” လညး “ျပငးထနစြာျဖစေပၚလာတ လငယသဘာဝ” န႔အည ရတေနရာကေန ေၾကးမသတငးစာ အယဒတာအဖြ႔က ေစာကားလကတာလား။ လကပတနးမာ ေကာငးသားသပတက ၿဖခြတနးက ျပညထေရးန႔ရခပတ႔က ေကာငးသား လငယေတြရ႕လငယသဘာဝက ဘယလမ မစာနာႏငဘ၊ နပတတတေတြန႔ လကစြမးျပၿပး ေခမႈနးၿဖခြငးခၾကတယမဟတလား။ (ဗကသ) (တကသ) ေကာငးသားေတြဆရင စစတပက “ဓား - ဓားခငး - လလခငး” ဆတ ဗလေနဝငးရ႕ႏႈတကပါ႒ေတာက အေမြ ခကငစြၿပး အၿငးတႀကးေခမႈနးတာပ။

၃။ သတ႔ “လငယ”ေတြဟာ (ဗလေနဝငးစစအပစလြန) ဗလသနးေရႊ - ဗလခငၫြန႔ စစအပစသစရ႕တေကာငးတညးဆငး၊ တၿခ တညးေပါကေတြ ျဖစေနတယ။ “ဥးကန လပႀကသတျဖတမႈ” က ေသြးေအးေအးန႔ လကေတြ႔လပကငၾကတ “ေအာငဝငးေဇာ၊ ေအာင ဝငးခင၊ ေဇယာၿဖး”တ႔ဟာ (အပတစဥ ၃၄၊ ၃၆၊ ၃၈ ) (DSA) ေကာငးဆငးေတြျဖစတယ။ ဒတယဗလမးႀကးအဆင၊ ဗလႀကး အဆင၊ ဗလအဆငထ စစတပထမာ တာဝနထမးေဆာငခၾကသေတြျဖစေနတယ။ ဒလေသြးဆာေနသေတြ အပတစဥအလက သတ႔ေကာငးဆငးေတြအထမာ ဘယလ အတငးအတာ အေရအတြကန႔ ရေနမလဆတာ စးစမးေလလာစရာပါ။ ဒလစတဓာတေတြ စြကငထားသေတြ ေပါကဖြားလာေအာင သငတနးအပတစဥတစခမာ ဘယႏေယာကႏႈနးပါဝငရမယဆတ ဘယလအစ အစဥမးေတြ ခမတၿပး ႐ကသြငးေလကငသငၾကားေပးလကၾကသလ။

သတ႔ ဒလ ၿခမးေျခာက အၾကမးဖကလပႀက သတျဖတေရး ဗဇေတြထ၊ ေသြးထသားထမာ စမဝငေနေအာင သတ႔တက ေရာကသငၾကားခၾကတစစေကာငးန႔ သတ႔ တာဝနထမးေဆာငခၾကတ စစတပထကေန အစအစဥရရ ႐ကသြငးသငၾကားေပးလက တာပ။ ဒလန႔ သတ႔ဟာ (DSA)ဆတ စစေကာငးန႔စစတပဆတ ၿခႀကးထမာ ေလကငသငၾကားရငး၊ တာဝနထမးေဆာငရငး လမ ဆနတၾကမးၾကတရကစကမႈေတြဟာ အစြယေတြန႔ ခေတြလ သတ႔ စတမာကယမာ ေပါကလာၾကတာျဖစမယ။ စစေကာငးကေန ဆငးၿပး၊ တာဝနကရာ ေရ႕တနး နယေျမေရာကေတာ စစေကာငးမာသငခရတ သငခနးစာေတြက တငးရငးသားျပညသေတြ ေနထင ရာ ေရ႕တနးနယေျမေရာကေတာ မး႐ႈ႕၊ မဒမးကင၊ သတျဖတမႈေတြကးလြနၿပး လကေတြ႔ေတြန႔ ပပျပငျပင ေပါငးစပခၾကတယ။ အၿငမးစားယ၊ တပကထြကတအခါမာ ဒလအလပေတြက ဆကၿပးမကမကကနးကနးလပေနတာျဖစတယဆတာ ဥးကန သတျဖတခရ မႈကေန အထငးသားျမငရတယ။

ဟးတေလာက အျပငက ေပါကထြကလာတ (DAS)န႔ အျခားစစေကာငးဆတာေတြမာ အထကေအာကႀကးႏငငယညႇဥး ရကရကစကစက ထးႏကကနေကာကဆးမေနတ ဗြဒယဖငက အားလးၾကညလကၾကရဖးတာပ။ ဗလေလာငးတစေယာကဆရင အဒလ လမဆနတ ႀကးႏငငယညႇဥး ဆးမမႈေၾကာင အသကထြကသြားတယ မဟတလား။ ဒလေကာငးဆငးေတြ/ၿခေပါကေတြ ဒလ ရကစကၾကမးၾကတမႈန႔ယတမာမႈက ဆကလပေနတာဘာဆနးလ႔လ။ သတ႔အတြက ဒကစၥေတြဟာ ထမငးစားေရေသာကပ ျဖစမာ ေပါ။

ဒလ မကမကကနးကနးလပခသေတြက သတငးစာရငးလငးပြမာ ျပညထေရးဝနႀကးစစဗလန႔ ရခပက သတ႔န႔ ေရ႕ဆငး ေနာကဆငး (DSA) ဆငးေတြလညးျဖစျပန၊ စစတပထမာ တာဝနထမးခၾကသေတြဆတ တေကာငးတညးဆငး၊ တၿခတညးေပါက ဝသာႏစတန႔ ကယခငးစာၿပး “လငယသဘာဝ အရ” လ႔ မခတငကဆေျပာဆေနၾကတာျဖစလမမယလ႔ယဆပါတယ။

၄။ စစအပစအဆကဆကဟာ ႏငငေရးအရလပႀကသတျဖတေရးက ထတေဖာမေၾကညာတ ေပၚလစတခအျဖစ ကငစြထားတာ ျဖစတယ။ ေရ႕တနးမာ အရငမသက ထြကေျပးလ႔ဆၿပး အေသပစသတတာမး၊ စစေၾကာေရးန႔ အကဥးေထာငထမာ ႐ကႏကသတ ျဖတတာမး၊ ေထာငထမာ (torture) အမးမးေပးၿပး (စတပငးဆငရာ/႐ပပငးဆငရာ) ညႇဥးပနးႏပစက သတျဖတတာမးေတြ (နဝတ-နအဖ) စစအပစ မးေကာငးခတကာလတေလာကလးမာ ေပၚလစခၿပး ကငသးခတာပမဟတလား။ အဒနညးေတြေၾကာင ေသဆးခၾကရတ ယၾကညခက ႏငငေရးသမား၊ ေတာလနေရးသမားေတြ ႏငငေရးအကဥးသားအသငးေတြက စာရငးျပစေဖာျပ ေနတယမဟတလား။ သတ႔ဟာအျပငမာ ကနခတမသားစကပါ စတပငးဆငရာ ႐ပပငးဆငရာ ဒကၡေတြက ပစမးစန႔ေပးခၾကတာပါ။ စးပြားေရး၊ပညာေရး၊ လမႈေရး စတ ဘဝနယပယေတြမာပါလကၿပး အၿငးတႀကး စတပယတညစြာ (စတပငး/႐ပပငး) နညးမးစန႔ အေႏာင အယကေပးခၾကတာပါ။

2 72 72 72 7

၅။ ဒလ လပႀကသတျဖတမႈေတြက လပရာမာ သတ႔ၿခေပါက လကသပေမြးေတြက လကရငးထားၿပး၊ လကမရြ႕ ဒစ႐ကသမား၊ ဘနး ဘရငန႔ မးယစေဆးရာဇာစတ ဒစ႐ကသမား လဆးလမကမးစက သမးသြငးတြဖကၿပး အသးခခတာျဖစပါတယ။ ဒအခကက ဥးကန ကစၥမာ အထငအရားျမငႏငသလ အျခားျဖစစဥျဖစရပေတြမာလညး အထငအရားေတြ႔ႏငပါတယ။ ဥက႒သခငသနးထြနးက လပႀကခ တ ႀကတတ(ခ) လတတ (ခ) ျမႀကးဟာ ဗလေနဝငးစစအပရ႕ လကသပေမြး၊ လကမရြ႕ ငယေမြးၿခေပါကပမဟတလား။ အေရ႕ ေျမာက ပါတဗဟက ၿဖခြရာမာလညး စစအပစဟာ ဗလေအာငႀကးန႔ ေလာစစဟနက အသးခၿပးထးေဖာကလာခတာ မဟတလား။ ကြနျမနစေတြက ႐ပဝါဒအႏပဋေလာမက လႈပရားျပမမႈရ႕ လမးၫႊနအျဖစ ရပတညကငစြၾကသေတြျဖစေတာ အေရ႕ေျမာကပါတ ဗဟၿပကြတကစၥဟာ မမတြငးကစၥဟာ အရငးခသာျဖစတယဆတာ လကခနားလညထားသလ၊ ဒအရငးခအေၾကာငးအခကအေပၚမာ ျပငပကေန ဘယလ ထးေဖာကသြားသလဆတအခကကလညး အေလးထား ေလလာဆနးစစသးသပၾကရမာ ျဖစပါတယ။

အခ ဥးကနလပႀကသတျဖတမႈမာ ေသနတသမားအခနးက ပါတ ၾကညလငး (ခ) ဖးထးကၾကညပါ။ ဘာမဆလပမယ ေရး ေဟာငးပစၥညးန႔ ဘရားခး ဒစ႐ကသမားပ။ ဒလ အေကာငမးန႔ (ေအာငဝငးေဇာ၊ ေအာငဝငးခင၊ေဇယာၿဖး) (DSA) ဆငးေတြဟာ ႏစကယတစတ ပးေပါငးခၾကတာပ မဟတလား။ သတ႔ စာရငးျပထားတာမာပါတ ခဥးကပသမးသြငးခၾကသေတြက ၾကညပါဥး။ ေအာငစး ၊နဂါး(ခ)ေအာငၾကညလငး(ခ) ေအာငၾကညစး(ခ)ေအာငႏငျမငတ႔ကၾကညပါ။ ဘာမဆလပမယ တကယလကမရြ႕ေၾကးစား ဒစ႐ကသမားေတြ ျဖစတယ။ ဒလဒစ႐ကေကာငေတြက (ဗလ)ဥးသနးစနသမၼတသကတမးအတြငး ေခတမဖြ႔ၿဖးတးတကေသာ ႏငင ေတာသစႀကးတညေဆာကရာမာ အတတခပသတပြငအျဖစ ပါဝငႏငေအာင လြတၿငမးခမးသာခြငန႔ ေဖာေဖာသသ လႊတေပးခတာ မဟတလား။

၆။ ႏငငတကာမာပျဖစျဖစ၊ ျပညတြငးမာပျဖစျဖစ ႏငငေရးလပႀကသတျဖတမႈေတြမာ တကယလကသညက က ဒငး(သငး)ပ ဆၿပး ဥပေဒအရ ေဖာထတျပသဖ႔မလြယကေပမယ၊ ဘယသ႕လကခကျဖစတယဆတ ဇာစျမစကေတာ ရငးရငးလြယလြယ သျမငႏငပါ တယ။ ကးဘားေခါငးေဆာငႀကးဖဒယကကစထ႐ကပ ၾကညပါ။ သ႔က အေမရကနစအငေအက အႀကမႀကမသတျဖတဖ႔ နညး ေပါငးစန႔ အႀကမႀကမအခါခါ လပႀကခငးခၾကတာပ မဟတလား။ ဥးကနလပႀကသတျဖတမႈက လကမရြ႕ေသနတသမား ၾကညလငး၊ ၾကညလငးေနာကမာ (DSA)ဆငးန႔ စစတပထမာ (ဗလ၊ ဗလႀကး၊ ဒတယဗလမးႀကးအဆင) စစဗလေဟာငးေတြပါေနတာ အထင အရားပ မဟတလား။ အဒေနရာကေနၾကညလကေတာ တကယလကသညဟာ ဘယကလာတယ၊ ဘယမာရတယဆတာ ရငးေနၿပ မဟတပါလား။ စာေရးေနတ အၿငမးစား စစဗလေဟာငးတဥးက “လကမညးႀကး” (မဟတ)“လကျဖႀကး” လ႔ ေရးတာဖတလကရ တယ။ ဒါက ဆကၿပးေဖာထတမေနၾကန႔ဆၿပး သတေပးသလ ေရးတယ။ “လကမညး”သလား၊ “လကျဖ”သလားသာ အျငငးပြား ၾကေပမယ ေနာကကြယမာ အကြကခစမေနတ ဒါ႐ကတာ “ မျမငရတလကႀကး” အခငအမာရေနတအခကကေတာ ဘယသမ အျငငးမပြားၾကဘ တညတၫြတတညး ရၾကတာကလညး ဒျဖစရပရ႕ ထးျခားမႈတစခပါ။

ေနာကထပေတြ႔ျမငႏငတာတခကေတာ ဥးကနလပႀကသတျဖတခရတသတငး မေဖာျပခသလ။ ဥးကန-ဥးေနဝငး ေအာက ေမဖြယအခမးအနားသတငးက စစတပပင ျမဝတသတငးစာက မေဖာျပတအခကပါပ။ ဒလမေဖာျပျခငးကပ စစတပရ႕ သေဘာထား ျဖစပါတယ။ စစတပရ႕ သေဘာထားကေဖာျပလကတာျဖစပါတယ။

“ ဥးကန - ဥးေနဝငး ေအာကေမဖြယ အခမးအနား” ဟာ ပါတႏငငေရးကစၥပလ႔ ႀက႕ဖြ႔တ႔ တစညတ႔လ ႏငငေရးပါတေတြက ကဥးကဥးေျမာငးေျမာငး သေဘာထားတာ၊ ၾကညျမငေနတာ မဆနးေပမယ ဒအခမးအနားက ျပညထေရးဝနႀကးလ၊ ရခပလ Law enforcement အဖြ႔ဝငေတြ၊ တရားဥပေဒစးမးေရးန႔ အၾကမးဖကလပႀကသတျဖတမႈက ခြငမျပဘး” ဆတ သေဘာထားန႔ ရပတည ခကက ကငစြထားသေတြအေနန႔ တဖကက မဖတၾကားရငေတာငမ ကယက တကးတကသြားၿပး တကသငတာပါ။ “ကာခပ” ကယ တငကလညး “မငးတ႔သြားတကၾက” လ႔ အမန႔ေပးသငတာပါ။ အမနတရားန႔ တရားဥပေဒစးမးေရးဘကက ရပတညတ မမတ႔ရ႕ ရပတညခကက အခငအမာ ေဖာျပဖ႔ေကာငးတာပါ။ ဒါေပမ သတ႔ပကကြကခၾကတယ။ တပန႔ရဟာ ညေတာေနာင ေတာအဖြ႔အစညး ပလ႔ ျပညထေရး ဝနႀကးဗလေကာေဆြက ရခငဘကမာေျပာခဖးတာပ။ ဥးကနကစၥမာ တပန႔ရ ပးေပါငးၿပး စစမးစစေဆး ေဖာထတ ေနတာ မဟတလား။

လပႀကသတျဖတမႈအဓကကြငးဆကမာ လကမရြ႕ဒစ႐ကသမားန႔ (DSA)ဆငး၊ စစဗလေဟာငးေတြ ပးေပါငးလပေဆာငခ ၾကတာ အထငရားျဖစေနၿပး၊ ဒအမႈရ႕ “ေနာကကြယက အကြကခ ႀကးကင စမေစခငးသ ဘယသလ” ဆတာ တပန႔ရက ဘယလ ပးေပါငး စစမးစစေဆးၿပး ေဖာထတျပသမာလ။ တကယေရာ ေဖာထတႏငမာမ႔လား။ ထြကေျပးပနးေအာငးေနတ (ဒတယ ဗလမး ႀကးေဟာငး) ေအာငဝငးခင က ဘယေတာဖမးေပးမာလ။ “အမးသားေရးစတဓာတျပငးထနစြာေပၚေပါကလာတ လငယေတြ” ျဖစတ ေအာငဝငးေဇာ၊ ေအာငဝငးခင၊ေဇယာၿဖး တ႔ေနာကကြယက “လႀကးေတြ” က ေဖာထတႏငပါမလား။

2 82 82 82 8

ဘယအခနကထကမဆဘယအခနကထကမဆဘယအခနကထကမဆဘယအခနကထကမဆ ပမၾကညလငပမၾကညလငပမၾကညလငပမၾကညလင ရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပ

(၂၀၁၇ ခႏစ၊ မတလ ၁ ရက)

ေမာငေကာထြနးၿမင

“(၇၂) ႏစေျမာက၊ တပမေတာေန႔ဦးတညခက” ဆတာေတြဖတၾကညေတာ ေဟာဒလ အေတြးန႔ယဆခကေတြ ေခါငးထ အစအရ ေပၚလာတယ။

ပထမအခကမာပါတ “ႏငငေတာအစးရ၏လပငနးတာဝနအရပရပက ထပါးလာမႈမားအား တပမေတာမ ကာကြယေစာင ေရာကေရး” တ။ အဒစကားပဒမာ အဓကအခကက (ႏငငေတာအစးရ၏ လပငနးတာဝနအရပရပ) ဆတာပ။ ဆလခငတာက “ေရြးေကာကခအစးရ” လပေဆာငေနသမမာ စစအပစအကးစးပြား (ဝါ) “၂၀၀၈အေျခခဥပေဒ” န႔ညၫြတေနသမ ဘယအပငးမ မထန႔၊ ထပါးတသ ဓားသာၾကညထားၾကလ႔ စစတပ/စစအပစက ႀကးဝါးလကတာျဖစတယ။ ေၾကညာလကတာျဖစပါတယ။ တနညး အားျဖင “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒန႔အည” ေရြးေကာကတငေျမႇာကခရတ “အစးရ” မနသမ ငါတ႔ စစအပစရ႕ “ရငခြငပကအစးရ” ျဖစတယ။ ငါတ႔ “အေစာငအေရာကခအစးရ” ျဖစတယလ႔ဆၿပး စစတပက ပငပငႏငႏင ရရတငးတငး ရငခြငထဆြယ ေပြ႔ဖက လကတာ ျဖစတယ။ အရငတနးက လထေခါငးေဆာငကသာ အမခပခထားႏငခတာပ။ အခေတာ “၂၀၀၈ အေျခခ ဥပေဒ” ေကာငးမႈ န႔ အစးရတဖြ႔လး အကယခပထားႏငတသေဘာ ျဖစတယ။ လထဆႏၵေတာငမ စစအပစက “ဥပေဒန႔ညၫြတတလထဆႏၵ” ကပ ကာကြယလ႔ဆေနတယမဟတလား။

ဒတယအခကမာ ပါတ “ျပညသလထက ေရြးခယေသာ ပါတစဒမကေရစလမးေၾကာငးေပၚတြင ခငခငမာမာ ေလာကလမး ႏငရန ထနးသမးေဆာငရြကေရးတ႔အား တပမေတာ၏ ရပတညခကအျဖစ ၿမၿမစြာခယလပေဆာငေရး” တ။ ဆလခကက ၅ ႏစ တစႀကမ ေပါငးဖကရမယ “ ေရြးေကာကခအစးရ” ဟာ “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ” ေဘာငထမာ ဗငးေကာငးေကာကဖ ေနရမယလ႔ စစတပက ဝကအရစတငးလကတာျဖစတယ။ “ ျပညသလထက ေရြးခယေသာ ပါတစဒမကေရစလမးေၾကာငး”ဆတာ “ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ”က ေစးကြကထမာ ေၾကာျငာတ အသးအႏႈနးန႔ေျပာတာျဖစတယ။ “ထနးသမးေဆာငရြကေရး” ဆတာ အာဏာက လအပရငလအပသလ ထနးဖ႔န႔သမးဖ႔ျဖစတယ။ ဒါေတြဟာ စစတပရ႕မေလာႏငတ ရပတညခကပလ႔ ေျပာတာျဖစၿပး၊ “သတာ ေဒဝ”က “ရာမမငး” က စညးဝငးဝငးေပးတာမး မဟတဘ ဒဇာတလမးမာေတာ ဒသဂရ က စညးဝငး ဝငးေပးတာျဖစတယ။ ဒါအျပင ဒေဘာင၊ ဒစညးထကေန မေကာန႔၊ ေကာလ႔ မရဘးလ႔လညး တခါတညး ဝမနမေပးလကတာျဖစတယ။

တတယအခက “ထာဝရၿငမးခမးေရးတညေဆာကရာတြင ခမတထားေသာ တပမေတာ၏ ၿငမးခမးေရးမဝါဒ (၆) ရပျဖင ႏငငေတာ အစးရ၏ ဦးေဆာငမႈႏငအတ ပါဝငေဆာငရြကေရး ” တ။

ၿငမးခမးေရးေဆာငရြကရာမာ ၅ ႏစတစႀကမ ေရြးေကာကခအစးရ (ဒခပပါတအစးရ) န႔အတတေတာ လပမယ။ ဒါေပမ အစးရကခမတမယ ၿငမးခမးေရးေပၚလစက လကမခဘး။ ငါတ႔မျဖစတ “တပၿငမးမ ၆ ရပ” န႔ပ လပမယလ႔ အတအလငး ေၾကညာ တာပ။ တနညးအားျဖင ဒခပပါတအစးရန႔ ၿငမးခမးေရးေျပလည႐န႔ မရေသးဘး။ ငါတ႔မန႔ ကကညမသာ လကခမယ။ ထာဝရၿငမး

29292929

ခမးေရးက ငါတ႔စစတပက ခမတထားတမန႔သာလင အရယရမယလ႔ ေျပာတာပျဖစတယ။ အႏစသာရကေတာ ဒခပ ပါတအစးရရ႕ ၿငမးခမးေရးေပၚလစဟာ စစတပရ႕ မ ၆ ရပက ေကာလ႔မရဘးလ႔ ကန႔သတတားျမစလကတာပ။

စတတအခကကေတာ “အရာအားလး” က စစတပက ခပကငထားတာျဖစတယ ဆတအခကက ထပမအတညျပလက တာပျဖစတယ။ အဒမာ အဓကစကားရပက “ႏငငေတာကာကြယေရးႏငဘကစလၿခေရးတာဝနမား” ဆတစကားျဖစတယ။

ဆလတာေတာ “ေရြးေကာကခအစးရခမာ” ဘာေတြးေတြး၊ ဘာႀကႀက၊ ဘာလပလပ စစအပစ/ကာခပ မသဘ ဘာမ မလပရဘးလ႔ ပညတထားလကတာျဖစပါတယ။ ေဖေဖၚဝါရ ၂၇ ရကေန႔မာ ကာခပဗလမငးေအာငလႈငက “ကာကြယေရး ဆတာ စစေရးတစခ တညးသာမကဘ မားစြာကယျပန႔တယ” တ။ ေတာပါေသးရ႕ သတ႔ ပါးစပေပါကက ထြကသမန႔ ထတမေျပာေသးတာ ေတြ အကနပါတယလ႔ မေျပာလ႔။

စစအပစက သတ႔အကးစးပြားက ကာကြယထနးသမးတးခ႕တေနရာမာ နညးလမးႏစရပ သးခတာေတြ႔ရတယ။ ပထမ နညးလမးက ၁၉၈၈ ဒမကေရစအေရးေတာပႀကးက ၿဖခြငးၿပးတေနာကမာ စတငၿပး ကငသးခတာျဖစတယ။ အဒါက “ဒမကေရစ ေခါငးေဆာင”န႔ ျပညသလထက ပငးျခားအဆကျဖတထားတ အေျခခေပၚမာ “တကယလႈပရားတကကြသေတြ”က ႏစရည ေထာင သြငးအကဥးခထားတ နညးျဖစတယ။ ကငသးတပစက ဒမကေရစေခါငးေဆာငက “အမခပ”ခပထားၿပး။ “တကယ လႈပရား တကကြသေတြ”က ေတာထေမာငးပ႔ၿပး၊ အခ႕က ေထာငထမာ အေသသတပစတယ။ အခ႕ကေတာ ေသရာပါတအထ စတပငး ႐ပပငး ထခကေအာင ညႇဥးပနးႏပ စကၾကတယ။ ဒနညးလမးက စစအပစက ၁၉၈၉ ဇလင ၂၀ ရကေန႔စၿပး ေဒၚေအာငဆနးစၾကည က ထနးသမးမႈန႔ ဖြငလစခၿပး ၂၀၁၀ ျပညႏစ ႏဝငဘာလ ၁၃ ရကေန႔မာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လႊတေပးျခငးျဖင အဆးသတခ ၾကပါတယ။ အၾကမးဖငးေျပာရရင ၁၉၈၉ ဇလင ၂၀ ကေန ၂၀၁၀ ႏဝငဘာ ၁၃ အထ အထ ႏစေပါငး ၂၀ နးပါးကငသးခတယလ႔ ဆရမာျဖစပါတယ။

ဒတယနညးလမးကေတာ ပထမနညးလမးန႔အႏစသာရအရ အတတပါပ။ နညးလမးန႔ လကေတြ႔ကငသးပမာသာ ကြျပား တာပါ။ အေျခခကေတာ “ဒမကေရစေခါငးေဆာင” န႔ လထက အဆကျဖတ တတငးျခားပစတာပျဖစတယ။ ဒနညးလမးက စစအပစ သတ႔စတႀကကေရးဆြအတညျပထားတ “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ” ဆတ ေဘာငထမာ ကငသးတာျဖစတယ။ ပထမနညးလမးထက ဒတယနညးလမးက ျပညသလထက ၿဖခြရာမာ ပၿပးတာသြားပါတယ။ စစအပစအဖ႔ ပၿပးတြကေခကကပါတယ။ ၂၀၀၈ အေျခခ ဥပေဒန႔ ပြထြကလာတ စစအပစအဖ႔ လြနခတ ႏစေပါငး ၂၀ မာ ကငသးခတ အမခပခတနညးဟာ ကငသးဖ႔ ဘယလမ မျဖစ ႏငေတာပါဘး။ ေခတစနစန႔ မကကညေတာပါဘး။ ဒေတာ ေခတစနစန႔ကကညမယနညးက ေျပာငးလကငသးလာပါတယ။ ဒနညး ကေတာ တျခားမဟတပါဘး ေဒၚေအာငဆနးစက ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒေဘာငထ ဆြသြငးတနညးပ ျဖစပါတယ။

စစအပစက ၂၀၁၁ ခႏစ၊ ႏဝငဘာလ ၄ ရကေန႔မာ ႏငငေရးပါတမား မတပတငျခငးဥပေဒထက အခ႕က ျပငဆငေပးျခငး အားျဖင ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အခကျပလကပါတယ။ လမးေၾကာငးဖြငေပးလကပါတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဘကကလညး ဒအခကျပမႈန႔လမးေၾကာငးေပးမႈက ၂၀၁၁ ခ ႏဝငဘာ ၁၈ ဆးျဖတခကန႔ တ႔ျပန ခပါတယ။ ဒခပပါတက ႏငငေရးပါတအျဖစ (ထပမ) မတပတငဖ႔န႔ ေရြးေကာကပြဝငဖ႔ ဆးျဖတခပါတယ။

ဒအခကက စစအပစအဖ႔ ဖတသြငးရထားဆကတာပါပ။ စတႀကကအခနယၿပးေရးကာ အဓမၼအတညျပခတယဆတ နာမညဆးလြနးလတ “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ” အတြကလညး မဂၤလာယစရာ အကြကေကာငးျဖစလာပါေတာတယ။

“၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ” က ဒမကေရစေခါငးေဆာငက အရအရတငးျမငတယလကခတယလ႔ ဆလကကတညးက စစ အပစအဖ႔ အျမးခကြစရာ ျဖစလာတယ။ တခနက ဒခပန႔ဒခပေခါငးေဆာငက ဝနးရခၾကတ အငအားစႀကးဟာ အစညးေျပသြားပါ ေတာတယ။ အေတာမသတတ စတကးယဥမႈမႈငးေတြလညး အလပလပအထပထပ အ႔မႈငးသြားေစၿပး တခနက စစအပစ ဆန႔ကင ေရးဆတ အငအားစႀကး အစတစတအႁမႊာႁမႊာ အစညးေျပသြားတာဟာ ပထမဆးန႔ အႀကးမားဆး ေပးဆပလကရတ တနဖးပါပ။ ေရစနေမာသြားရတအရာ ႏစခကေတာ “၁၉၉၀ ေရြးေကာကပြရလဒန႔ ေရႊဂတငေၾကညာခက” ပါပ။

ဒကြၿပမႈဟာ စစအပစက ဒမေခါငးေဆာငက “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒေဘာင” ခညေႏာငထားသမ အရနရပတန႔သြားမာ မဟတပါဘး။ ဒမေခါငးေဆာငက ကမးကနထားတကတန႔ အည “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ” က ထနးသမးကာကြယေစာငေရာကေန ေလေတာ ဒအကြအၿပဟာ ၾကာေလ၊ ၾကာေလ နက႐ႈငးႀကးမားကယျပန႔လာေလေလ ျဖစေနပါတယ။

“၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ” န႔အျခားတညဆဥပေဒေတြက ေလးစားလကနာေနရတေအာကမာ (NCA) ကပါ လကမတထးဖ႔ တကတြနးေနတဘဝက ဒမကေရစေခါငးေဆာင ေကေကနပနပႀကး ကေရာကေနပါၿပ။

3 03 03 03 0

“သငျမတေရး” ဆတအရာဟာ ေခတစနစအဆကဆကမာ ကဆငးခရတ ျပညသလထရ႕ေသြးေတြေခၽြ းေတြန႔ ရကလပ ထားရတ ေကာေဇာနေပၚမာ ျပညသလထအေပၚ အစဥအဆကဖႏပသတျဖတခတ စစအပစက ရငေကာေခါငးေမာ၊ လကမေထာငၿပး လမးေလာကႏငေစဖ႕ ဖနတးေပးတအရာ ဘယလမ မျဖစသင၊ မျဖစထကပါဘး။

မရတာထက ရတာကေကာငးတယတ႔။ ခြကတဝကႀကးမားေတာင ဆတ ေဘးတးမႈငးတကမႈေတြထမာ အခ႕က “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ” ေဘာငထမာ အေျပာငးအလေတြ တကယပ ျဖစလာေတာမေယာငေယာင ထငမတခၾကတယ။ အခေတာ ဒအပမက ပကျပယလာခပါၿပ။ တခ႕ကေတာ ဇြတအပခငဟနေဆာငၿပး အပမကမကေနၾကတနးပါပ။

အမနတကယေျပာငးလေနပါတယ။ “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒေဘာင”ထမာ လကေတြ႔ျဖတသနးၾကညလကၾကေတာ အရငက ေျပာငးလလ႔ရႏငမယလ႔ ေတြးခ၊ ထငခ၊ ေမာလငခတာေတြဟာ အခေတာ ထငသလ၊ ေတြးသလ၊ ေမာလငသလ မဟတပါလား/ ထငသလ မေျပာငးလႏငခပါလားဆ တအသ တစထကတစ ပမရရလာတဘကက ေျပာငးလလာေနပါၿပ။ “၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ”န႔ စစအပစက အကနအစင ဖက သမးပစရမယဆတ အသဟာ ဘယအခနကထကမဆ ပမၾကည လငရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပ။

၂၀၂၀ ၂၀၂၀ ၂၀၂၀ ၂၀၂၀ အလားအလာအလားအလာအလားအလာအလားအလာ

ရေဘာေအာငေသာ

၂၀၂၀ ခႏစတြင ေနာကထပေရြးေကာကပြတခ ကငးပဥးမည။ ထအခနတြင ျဖစေပၚလာႏငေသာ အေျခအေနမားမာ ၿပးခသည ၂၀၁၅ ခႏစကာလမာထက မားစြာ ပမရပေထြးလမမည။ ယခပငလင ႏငငေရးအေနအထားမာ ၂၀၁၅ ခႏစ အေနအထားႏင မားစြာကြာခၿပ ျဖစသည။

ယခ ဒခပအစးရလကထကတြင ဥးစားေပးေဆာငရြကေနေသာအရာသည ၿငမးခမးေရး ျဖစသည။ ဒခပ အစးရေဆာငရြက သမထတြင မေအာငျမငဆးအရာမာလညး ၿငမးခမးေရးပငျဖစသည။

ဒခပအစးရတကလာၿပးေနာကတြင စစပြမားတးပြားလာေနသညဟ စစအပစဘကေတာသားမားက ေဝဖနျပစတငေျပာဆ ၾကသည။ ထစကားအမနပငျဖစသည။ ပဆးသညမာ ဒခပအစးရက ၿငမးခမးေရးလပမညဆတငးမာပင စစပြေတြက သသသာသာ တးလာလကေသးသည။ အမားျပညသအဖ႔ရာတြငမ၊ ၿငမးခမးေရးဟ အသၾကားလငပင အထပအပးျပငရေတာမလ ျဖစလာေန သည။ ဘာေၾကာင ထသ႔ျဖစရသနညး။

စစအပစအေနျဖင ဒခပအစးရလကထကတြင ၿငမးခမးေရး မရေစခငေသာေၾကာင ထသ႔ျဖစေနရျခငးျဖစသည။ ၿငမးခမး ေရး ဆသညမာ စစအာဏာရငတ႔လကခပထကေရ ျဖစသည။ သတ႔ သြနလသြန၊ ေမာကလေမာက၊ ေသာကလက ေသာကႏင သည။ စစအာဏာရငေတြက မၿငမးခမးလလင ၿငမးခမးေရးဟသညမာ မညသ႔မ ရႏငစရာ အေၾကာငးမရေခ။ သတ႔စစအာဏာရင မားသည အငအားသာလြနသျဖစသည။ သတ႔ စစအာဏာရငမားသည ထးစစျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင သတ႔က ၿငမးခမးေရး မရေစ

3 13 13 13 1

ခငလင ၿငမးခမးေရးက ဖကဆးရသညမာ ဘာမ မခယဥး။ စစတကေပးလက႐သာ ျဖစသည။ စစတကရသညမာ လကနကကင ေတာလနေရးသမားမားမာကသ႔ သတ႔အတြကက ခကခလသညမဟတ။ သတ႔စစအာဏာရငမားအဖ႔မာ စစဆတာ ကယတင တကစရာလသညမဟတ။ ေအာကေျခစစသားမားက တကမန႔ေပးလက႐သာ ျဖစသည။ ကညဆနဖး၊ လကနကဖးဆသညမာလညး ေတာလနေရးသမားမားကသ႔ တြကခကေနရသညမဟတ။ ျပညသ႔အခြနေငြထကေန ထတယသးစြလက႐သာ ျဖစသည။

ထ႔ေၾကာင ဒခပက ၿငမးခမးေရးစကားဆလကတငးမာ စစပြေတြတးျဖစလာတာက ျမငေတြ႔ေနရသည။ ထသ႔စစပြေတြ တးလာေသာအခါ ဒခပအစးရက စစတပက ဟန႔တားေပးတာမးက တငးရငးသားျပညသေတြက ျမငလၾကသည။ ဒခပပါတသည သတ႔ မေပးတငေျမႇာကထားေသာ ပါတျဖစသည။ တငးရငးသားပါတမားကပင ေကာလြနၿပး ဒခပပါတက မေပးေရြးခယခၾကျခငး ျဖစသည။ ထသ႔သတ႔မေပးထားေသာ ပါတႏငအစးရက စစတပ၏ထးစစေတြက ဟန႔တားေပးတာမး ျမငခငသည။ သ႔ေသာ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ၏ ကန႔သတခကအရ ဒခပအစးရတြင စစတပက အမန႔ေပးႏငေသာ အာဏာမရေခ။ အမန႔မေပးႏငလငေတာငမ စစတပက ျပတျပတသားသား ေဝဖနအျပစတငတာမးက တငးရငးသားမားက လလားသည။ သ႔ေသာ ဒခပပါတက ၎တ႔၏အမး သား ျပနလညသငျမတေရးမအရ စစတပက ေဝဖနျပစတငတာမးက အထးေရာငရားသည။ စစတပက ဘတဂကတးေတာငးေသာ အခါ ဒခပအစးရက ျငငးပယလမမညဟ တငးရငးသားမားက ေမာလငသည။ သ႔ေသာ ဒခပအစးရက ခြငျပခသည။ ထအခါ တငးရငးသားမားက ဒခပပါတ ဒခပအစးရက ၿငျငငလာၾကသည။ ဗမာအခငးခငး ႐ငးပငးသညဟ ထငျမငလာၾကသည။ ဒခပပါတ က မေပးခရျခငးမာ သတ႔အတြက ဘာမ အကးမရဟ ထငျမငလာၾကသည။ ဤအေျခအေနႏင ဤထငျမငခကမားေၾကာင ၂၀၂၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြတြင မရလဒမာ အနညးႏငအမားဆသလ ေျပာငးလသြားႏငစရာ အလားအလာရသည။ တငးရငးသားမား သည ၂၀၂၀ ေရြးေကာကပြတြင ဒခပပါတအစား တငးရငးသားပါတမားအား ပမမေပးလာႏငစရာ အလားအလာမးရႏငသညဟ ခန႔မနးရ သည။ ထသ႔ တငးရငးသားမားက တငးရငးသားပါတမားအား မေပးလာလင မညသ႔ျဖစလာႏငသနညး။ ကြၽနေတာတ႔ ျပနလည ေစာငးငၾကညသငေသာ နမနာမာ ၂၀၁၅ ခႏစေရြးေကာကပြတြင ရမးျပညနယ၌ ၾကေတြ႔ ခရေသာ နမနာျဖစသည။

၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြတြင ရမးျပညနယ၌ ဒခပပါတ၊ SNLD ႏင ၾက႕ခငေရးပါတတ႔ အၿပငျဖစခၾကသည။ ဒခပႏင SNLD အၿပင မဆြယခလင ဒမကေရစအငအားစမား၏မမား မကြႏငေၾကာငးက ဒခပေရာ SNLD ပါ သၾကသည။ သ႔ေသာ ႏစဘကစလးက အေလာမေပးခၾက။ ထြကေပၚလာေသာရလဒမာ အားလးသၾကသညအတငး ရမးျပညနယတြင ၾက႕ခငေရးပါတက မအမားစ အႏငရ သြားခၾကသည။ ၂၀၂၀ ခႏစတြင ထသ႔ေသာ အေျခအေနမးက ေနရာအႏ႔အျပား၌ ပမၾကေတြ႔ႏငစရာရသည။

ထ႔အျပင ၈၈ မးဆကၿငမးပြငမားကလညး ၂၀၂၀ တြင ေရြးေကာကပြဝငရန၊ ပါတေထာငရန ျပငဆငေနသညက ၾကားရ သည။

ထအေျခအေနမားက ၾကညလင ၂၀၂၀ ခႏစ ေရြးေကာကပြေနာကပငး အေျခအေနမာ ဘာမ တးတက ေကာငးမြနလာစရာ သပမျမငရေခ။ ဒမကေရစမမား အနညးႏငအမားဆသလ မကြႏငေျခ အလားအလာ ရသည။ ၾက႕ခငေရးပါတအတြကမ ယခထက အနညးငယပ၍ အသကရေခာငလာစရာ အလားအလာ ရေနသည။

ဒခပပါတက တႏငငလးမအမားစ အႏငရၿပး အစးရဖြ႔ထားႏငေသာ ယခအေျခအေနမာပင ဗမာဒမကေရစ အေျခအေန သည ဘာတခမ ဟတတပတတ တးတကေကာငးမြနလာေသးသည မဟတေခ။ ၾက႕ခငေရးပါတ အနညးငယျပနလည အသကရ ေခာငလာလငမ ျပညသတ႔အတြကမာ ပ၍သာဆးလာ ဖြယရာ ရေပသည။

ထအေျခအေနတြင အေကာငးဆးျဖစႏငသညလမးေၾကာငးမာ အဘယနညး။၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒေဘာငအတြငးတြင ပေကာငးေသာလမးေၾကာငး မရႏငပါ။ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ ေဘာငအတြငးက သြားေသာနညးလမးက အမားဆးမအေရအတြကႏင စမးသပခၾကၿပးၿပဟဆႏငသည။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြတြင မအမားဆးရခၿပးၿပ မဟတပါလား။ မအမားဆးရခသညတင ၂၀၀၈ ဥပေဒေဘာငတြငးလမးေၾကာငး ေအာငျမငသည မေအာငျမငသညမာ အမားအျမငပင ျဖစသည။ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒေဘာငအတြငး က သြားေသာနညးျဖငစဥးစားလင ၂၀၁၅ မာထက ပေကာငးေသာ အေျခအေနက မညသညနညးႏငမ ကြၽနေတာတ႔ ရႏငဖြယရာ မရေတာ။ ထ႔ေၾကာင ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒ ေဘာငအတြငးက နညးလမးမာ အလပမျဖစႏငေတာေၾကာငးက လကေတြ႔စမးသပမႈျဖင သကေသထၿပးသကသ႔ ျဖစခေလၿပ။ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒေဘာငအျပငဘကက လမးေၾကာငးကသာ မျဖစမေနေရြးခယၾကရေတာ မညျဖစ ေၾကာငးမာ တေန႔တျခားပ၍ သသာ ထငရားလာၿပျဖစပါသည။

3 23 23 23 2

ၿပးဆးဖ႔မလြယလတၿပးဆးဖ႔မလြယလတၿပးဆးဖ႔မလြယလတၿပးဆးဖ႔မလြယလတ ၁၉၄၈၁၉၄၈၁၉၄၈၁၉၄၈ ကစခတကစခတကစခတကစခတ ဗမာျပညျပညတြငးစစ။ဗမာျပညျပညတြငးစစ။ဗမာျပညျပညတြငးစစ။ဗမာျပညျပညတြငးစစ။

ကေထြး

လြတလပေရးရကတညးက စျဖစခတ ဗမာျပညက ျပညတြငးစစဟာ ဒေန႔ထ မရပစႏငဘ ေသနတသေတြၾကားေနရဆ

ျဖစပါတယ။ လြတလပေရးရၿပးခနကစၿပး ဒကေန႔အထ (၆၉)ႏစအတြငး ဖဆပလ၊မဆလ၊ န၀တ၊နအဖ၊ဦးသနးစနရ႕ အရပသား

အသြငယထားတ စစအစးရ၊ အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ခပရ႕အရပသားအစးရဆၿပး အပစးသေတြ အမးမးေျပာငးလာခေပမယ ျပည

တြငးစစရ႕ အေျခချပနာကေျပလညေအာင မေျဖရငးႏငေသးဘးဆတာ ဒေန႔ၾကားေနရတ ေသနတသေတြအရ ထငရားေနပါ

တယ။ ဗမာျပညမာ အပစးသေတြ ပစအမးမး ေျပာငးလခေပမယ အတကအခေတြကေတာ အေျခခအားျဖင ၁၉၄၈ ျပညတြငးစစ စ

စဥက ရခတအတငး မေျပာငးလဘ၊ ေျဖရငးရမယ အေျခခႏငငေရးျပနာေတြျဖစတ ဒမကေရစေရးန႔ အမးသားတနးတ ညမၽေရးျပ

နာကလညး ဒအတငးတညရေနဆပဆတာ ျမငေတြ႕ေနၾကရပါတယ။ အစးရအဆကဆကက ေခတကာလအေျပာငးအလေတြ

အလက ပစအမးမးန႔ အပစအခတ ရပစေရးျပညတြငးၿငမးခမးေရး ေဆြးေႏြးပြဆတာေတြက ျပလပခၾကေပမယ လပခသမၽတငးဟာ

အခနကာလတခသာ ရပစႏငၿပး မၾကာခငမာပ တကပြေတြ ဆကလကျဖစပြားခတာဟာ ဒေန႔ထပမဟတပါလား။

ျပညတြငးစစဟာ ဘာေၾကာင ဒေလာကရညၾကာေနခရတာပါလ။ အေၾကာငးရငးက အတကအခႏငငေရးအငအားစေတြန႔

လမးစ လကနကကငအဖြ႕အစညးေတြက ေတာငးဆေနတ အေျခခႏငငေရးအခြငအေရးေတြက စစမနစြာ ခစားရေအာင ၿငမးခမးေရး

ေဆြးေႏြးပြေတြမာ အစးရေတြက ေျဖရငးေပးတာမဟတဘ သတ႔ေပးခငတာကသာ ဇြတထးေပးၿပး အတငးလကခခငးခတာေတြ

ေၾကာင ျဖစပါတယ။ မၿငမးခမးႏငဘ တကပြေတြျဖစေနရတာက လကရရေနတ ႏငငေရး၊စးပြားေရး၊ လမႈေရးဆငရာ အကးခစားခြင

ေတြက မေကနပႏငတာအေပၚမာ အေျခခပါတယ။ ဒအေၾကာငးရငးက ေျဖရငးဖ႕ အပစအခတရပစေရး ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြ

လပၾကရာမာ ေအာငျမငမႈမရတအေၾကာငးက အတကအချဖစေနၾကတ ဘကေတြထက ဘကတဘကရ႕ ကာယကရငျဖစတ အစးရ

က မဘေနရာ၊ တရားသႀကးေနရာစတာေတြ ယထားၿပး သကယစားျပတဘကက လခငသမၽစတႀကကယေနတာေတြက မနကန

တယဆၿပး ခတျပတျပတ ဘကလကၿပးဆးျဖတေပးေနလ႔ျဖစပါတယ။

ဒဆးျဖတခကက လကမခႏငပါဘးဆရငေတာ ျပနတကၾကတာေပါ-လ႔ ႏငငေတာရ႕စစတပက ခပကငခြငရေနၿပးႏငင

ေတာရ႕ဘ႑ာေငြကစတႀကကသးခြငရေနတ စစအပစပပ ေမာကမာစြာလညး စနေခၚတတပါေသးတယ။

3 33 33 33 3

ခပလကရငေတာ အစးရဘကက သတ႔လခငတာသာ ရေအာငေတာငးဆၿပးယေပမယ သတ႔ေလၽာ႔ေပးရမယ အခကေတြ

ကေတာ လး၀ေလၽာ႔မေပးလတာေၾကာငျဖစတယဆတာ ရငးပါတယ။

သတ႔အေလၽာ႔မေပးႏငတ အခကေတြက ဘာေတြလညးဆတာက သဖ႔ဆရင သတ႔ထနးသမးကာကြယေစာငေရာကထား

တာေတြက ဘာေတြလညးဆတာက ျပနၾကညလကရင ရငးလငးစြာျမငႏငတယမဟတပါလား။ ဒေန႔ လကရအစးရေခတမာ သတ႔

အထမခ အေလၽာ႔မေပးႏငတအရာေတြအျဖစ ထငရားစြာျမငေနရတာေတြကေတာ ၂၀၀၈ဖြ႕စညးအပခပပအေျခခဥပေဒ၊ ကာကြယ

ေရးဦးစးခပရ႕ မ(၆)ခကန႔ ဒအေျခခ မႀကး(၂)ခရ႕ ေရ႕ေဆာငလမးၫႊနမႈအရ အစးရရ႕ ကယစားလယအဖြ႕ေတြက ၿငမးခမးေရး

ေဆြးေႏြးပြေတြမာ လကေတြ႕အေကာငအထညေဖာခတ တစႏငငလးအပစအခတရပစေရးစာခပ(NCA)ပဆတာ ရငးပါတယ။ဒ(NCA)

စာခပဆတာဟာ အေျခခႏငငေရးျပနာေတြျဖစတ ဒမကေရစေရး၊ အမးသားတနးတညမၽေရးအတြက အတကအခ ႏငငေရး အင

အားစေတြ၊ လမးစလကနကကငအငအားစေတြက ေတာငးဆေနတအခကေတြက တက႐ကေျဖရငးေပးဖ႔ ႀကးစားတာမဟတဘ

မလမတပတန႔ ေခာျမႇသမးသြငးတာ၊ စစေရးအရ ၿခမးေျခာကဖအားေပးတာေတြန႔ အခနရညဆြထားၿပး သတ႔လခငတ အခကေတြ

က လကခလာေအာင လပတာသာျဖစေၾကာငး ေပၚလြငထငရားပါတယ။ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးပြေတြက ေငြေၾကး အေျမာကအျမား အကန

အကခၿပး ပစအမးမးန႔ ျပညတြငးျပညပမာ ေခါငးစဥအမးမးတပၿပးလပခေပမယ အေျခခေတာငးဆခကေတြထက ဘယအခကရ

ၿပး ဘယအခကမရဘးဆတာေတာ ခထ အေျဖမထြကပါ။ ဒလန႔ ေနာကဆးမာ ကယေတာငးဆခကေတြက အေကာငအထညမေပၚ

ဘ အစးရအလက ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးအပခပပအေျခခဥပေဒရ႕ေအာက တအအဆြသြငးတာသာ ခေနရတာက ျမငလာၾကတ အဖြ႕

တခ႕ဟာ ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြ ေရ႕ခရးအတြက လမးသစရာေဖြၾကတအေျခအေနျဖစေနၿပဆတာ ျမငေနၾကရပါတယ။

ဒအေျခအေနေတြေအာကမာ ၂၀၁၇ ေဖေဖၚဝါရလ ၂၄ရကေန႔က ထြကေပၚလာတ (၀)နယပနခနး အစညးအေဝး ထတ

ျပနခကကေတာ ထးျခားပါတယ။ (၀) ျပညေသြးစညးညၫြတေရးပါတရ႕ ဦးေဆာငမႈေအာကမာ လမးစလကနကကငအဖြ႕အစညး

(၈) ခန႔အတ ျပညတြငးစစရပစေရး ျပညတြငးၿငမးခမးေရးအတြက လကရသြားေနတ (NCA) လမးေၾကာငးက လကမခႏငဘ

ေဆြးေႏြးပြ ပစသစ တခလပဖ႕ အျမငသစ၊ တငျပခကအသစေတြန႔ ေတာငးဆတငျပလာတာ ျဖစပါတယ။ သတ႔ရ႕တငျပခကဟာ

သတ႔အဖြ႕ အစညးေတြရ႕ စတဓာတ၊ ခယခကန႔ လအငဆႏၵေတြျဖစတယဆတာ ေပၚလြငပါတယ။ ဒေတာငးဆတငျပခကအသစဟာ

၉၀ ခႏစ ေလာကကတညးက အပစအခတရပစေရးျပညတြငးၿငမးခမးေရးဆၿပး စစအပစထငသလႀကးဆြၿပး လပလာခရငးက (NCA)

န႔ ပြသမး ႏငေတာမယလ႕ စတကးေနတ စစအပစကေတာ ေကနပႏငမာမဟတတာ ေသခာပါတယ။ စစအပစက ဘယလပင

မေကနပႏငေပမယ သတ႔ရ႕ေတာငးဆတငျပခကထမာ ဘာေတြပပါပါ လကခစဥးစား ေဆြးေႏြးေျဖရငးေပးဖ႕ကေတာ အစးရမာ

တာဝန ရတာအမနပါပ။ အစးရက ကယန႔ အျမငမတတ အတကအခအငအားစေတြရ႕ ႏငငေရးေတာငးဆခကေတြက ဒမကေရစ

အခြငအေရး အျပညအဝေပးၿပး အေသအခာ ၫႏငးတငပငေဆြးေႏြးၿပး အေပးအယရရ ေျဖရငးေပးဖ႕လပါတယ။ ဒလ သေဘာထား

ကြလြမႈက ေျပလညေအာင ၫႏႈငးေျဖရငးေပးႏငမ ျပညတြငးစစၿပးဆးသြားေအာင လပႏငမာလညး ျဖစပါတယ။ ဒါေပမ စစအပစရ႕

ခပကငမႈေအာကမာ အလပ လပေနတ ဒခပအစးရက ဘယလကငတြယ ေျဖရငးေပးမလ ဆတာကေတာ ေစာငၾကညရမာပါပ။

သမငးမာ ဗမာျပညကြနျမနစပါတဟာ လြတလပေရးအႀကကာလေတြကတညးက ဗမာျပညသစရ႕အနာဂတအတြက အဂၤ

လပ၊ ဂပနနယခ ႕ေတြက အတလကတြ တကခတ အာဏာရ ဖဆပလ အစးရန႔ အျမငကြလြမႈေတြရခၿပး လြတလပေရးရၿပးေနာက

ဆကလက ကြလြခတာျဖစပါတယ။ ကြလြမႈရေပမယ ဗမာျပညကြနျမနစပါတဟာ ဥပေဒတြငးမာပ ရပတညရငး ဖဆပလန႔ အျမငကြ

လြမႈက ေဆြးေႏြးတကပြဝငခတာျဖစပါတယ။ တစခနတညးမာ ပါတရ႕လမးစဥအရ အလပသမား၊ လယသမားန႔ ၿမ႕ေနဆငးရသား

အလႊာ ေပါငးစရ႕ အေျခခအကးစးပြား တးတကရရေရး အတြကလညး ဆကလကတကပြဝငခတာျဖစပါတယ။

ဒါေပမ ပါတရ႕ဒလရပတညလႈပရားေဆာင႐ြကမႈေတြက ဖဆပလ အစးရက သတ႔ရ႕ အကးစးပြားေတြက ထခကလာႏင

တယလ႔ ယဆခၿပး အာဏာသးကာ ၁၉၄၈၊မတလ ၂၈ ရကေန႔မာ အလစယ တကခကေခမႈနးတာ ခခရတာျဖစပါတယ။

အဒအခနကတညးကစၿပး ဥပေဒတြငးရပတညခြင ဖကသမးခခရတ ဗမာျပညကြနျမနစပါတဟာ ဥပေဒပမာ ဆကလကရပ

တညၿပး ရရာလကနကစြကငကာ ခခတကပြဝငရငး မမတ႔ရ႕ ႏငငေရးရည႐ြယခကက ဆကလကအေကာငအထညေဖာဖ႔ ႀကးစား

3 43 43 43 4

လာခတာျဖစပါတယ။ ဒကတညးက စခတျပညတြငးစစဟာ မၿပးဆးႏငေသးဘ ဒေန႔ထ အေျခခႏငငေရးျပနာေတြက ဆကလက

ေျဖရငးေနၾကရငးက ႀကးမားတ ကြာဟခကေတြ ရေနေသးတာ ျမငေနၾကရပါတယ။ ဒကြာဟခက ဆတာေတြဟာ သာမနအကးစးပြား

ေတြမဟတဘ ႏငငေရးအငအားစေတြရ႕ ရညမနးခက၊ လမးစအသးသးရ႕ ရညမနးခကန႔ အနာဂတပနးတငေတြ ျဖစပါတယ။ ဒ

အေျခခ အကးစးပြားေတြက အျပနအလန အေပးအယရရ ၫႏႈငးၿပး မၽတေအာင ခြေဝယႏငၾကမသာ ျပညတြငးစစက အၿပးအျပတ

ရပစပစႏငၿပး သာယာတ ဗမာျပညသစက အတတကြ လကတြၿပး တညေဆာကႏငမာျဖစပါတယ။ အေပးအယရရ ၫႏႈငးခြေဝတာ

မလပႏငဘ အားရသအစးရက လညစားၿပးျဖစေစ အငအားသးၿပးျဖစေစ ေျဖရငးေနမယဆရငေတာ ျပညတြငးစစဟာ ယာယရပစႏင

တာသာျဖစၿပး မၾကာခငမာ တကပြသစ ျပနေပၚထြကလာတာန႔သာ ႀကရမာျဖစပါတယ။ အနးေခတသမငးမာ တေကာျပန လကနက

ကငတကပြေတြ ျဖစလာခတ ကးကန႔၊ ပေလာငန႔ ရခင လကနကကငတပဖြ႕ေတြရ႕ သမငးျဖစစဥက ၿငမးခမးေရးေဆြး ေႏြးပြက

စစအစးရက တနပစားဥာဏန႔ လပခတာရ႕ အကးဆက မေကာငးပက သငခနးစာယႏငပါလမမယ။

(၁၃-၃-၁၇)

အမတတရအမတတရအမတတရအမတတရ----ရေဘာေကာေလးရေဘာေကာေလးရေဘာေကာေလးရေဘာေကာေလး

ေအာငေသြး

အရငတပတ-အေရးေတာပဂာနယမာ ကြၽနေတာ စာမေရးျဖစခပါဘး။ ကြနျမနစေတြအသညးက-မာတေနရာမာ မာေပ

မယ၊ ျပညသေတြ ဒကၡေရာကေနရငေတာ- အသညးက မမာေတာပါဘး၊ ျပညတြငးစစမး အရနေတြေတာကလာတာေတြ၊ စစေျပး

ဒကၡသညေတြ မားလာတာေတြ၊ခငးတြငးျမစမာ ေမာေတာနစတာေတြ ၾကားရေတာ၊ ကႊနေတာစတေတြ စစညးမရခပါဘး။ စာေရးခင

စတ မရေတာဘ စတမခမးသာစရာေတြပ မားေနခရလ႕ပါ။ တခါတေလ မကရညေတြလညး ကခရပါတယ။

ဒလန႔ မငးကငးကသြားတ ေမာေတာ နစတာဆေတာ—အတတကျပနသတရလ႕ ဒစာက ေရးျဖစပါတယ။ အဒကတဆင

ဆးပါးသြားၿပျဖစတ ရေဘာေကာေလးက သတရေပါ။

3 53 53 53 5

ရေဘာေကာေလးက- မႏေလးသားပါ။ နာမညရငး-က ဝငးကက လ႕ ေခၚပါတယ။ ပညာေရးက အထကတနး အဆငပ

သငခရတာပါ၊ အလပသမားကလာတရေဘာလ႕ ေျပာလ႕ ရပါတယ။ ကြၽနေတာတ႕ စပယေတာစခနးမာ အတတေနခရတာေတြေတာ

ေျပာမဆးေပါင-ေတာသးေထာငေပါဗာ။ သက ကြၽနေတာတ႕ စခနးမာ ရကၡာမးတာဝနပါ။ ရကၡာမးဆတာ စခနးမာရတရေဘာေတြက

ပါတကထတေပးတ-ေငြ၊ ဆန န႔ ဆေတြက-စမခန႕ခြၿပး ၅-ရကတပတ ေဈးဝယကာ ရေဘာေတြရ႕ ေန႕စဥ ေနထငစားေသာကေရး က

တာဝနယရတာပါ။ ဒတာဝနက -မလြယပါဘး။ ပါတကထတေပးတ ေငြ-ဆန- ဆ-ဆားဆတာက သာမနရေဘာ(လယသမား-

အလပသမား) ေတြအတြက စမခန႕ခြ ခကျပတေပးႏငေပမယ ေကာငးသားက-လာတရေဘာေတြအတြက စမေပးဖ႕ကေတာ-အေတာ

ဒကၡေရာကပါတယ။ သတ႕စားခငတာေတြက ျဖညဆညးေပးဖ႕က မလြယပါဘး။ ဥပမာ လကဖကရညေသာကခငတယဆရင

ဘယလလပ ျဖညတငးရမလ၊ ဘယသမေတာ မေတာငးဆၾကပါဘး။-ရယစရာေမာစရာေတာ ေျပာၾကတာေပါ။ အသားေန႕တငး

စားခငတယဆ ဘယလလပပါမလ။ ဒါေပမ ရေဘာေကာေလးက ရေဘာေတြ ထမငးၿမနၿမနစားႏငေအာငေတာ စမဖနတးတတတ

ရေဘာပါ။ ေန႕တငးမစားရႏငေပမယ— ၅-ရကတခါေတာ အသားစားရႏငေအာင စစဥတတပါတယ။ ပပပပက ပေပၚခန ေဈးေပါတ

အခနမာဝယၿပး-ျပတတယ။ အပပစမတယ-ေထာငးတယ-အျပားလပတယ။ ေနလနးတယ။ ပပပျပားက ေဈးမာ ဝယလ႕ ရေပမယ

ကယတငလပသေလာက ေဈးမေပါပါ။ တႏစလးစားႏငေအာင သမးတယ။ ပပပျပားက ေဈးမာမဝယလ႕ ပတေငြက-ေဈးတပတတခါ-

အသားစားႏငေအာင စစဥပါတယ။ စားလ႕ရတ ေတာဟငးေတာ႐ြကေတြက ပလငးတလးန႕ လကရာေဖြတယ။ အဒေဒသမာ

ေရာငးတ ပယဥးက ေဈးေပါခနမာ ဝယၿပး စေဆာငးထားတယ၊ အဒပယဥးက ႏးေအာငျပတၿပး မၽစခဥန႔ ခကတယ။ ထမငးၿမန

သလားမေမးန႕။ လထကညေရး(လယစက-လယရတ)ေတြကသြားရင-ေရ႕တနးတကပြ အတသြားရင သ႕ပပပက ေမၽာရတယ။သက

ပပပကမးကငၿပး--ဆေလး ဆမးေပးတာ၊ နတသဓာေလ။ ၿပးေတာ ရေဘာေတြ အားရေအာင ကေစာလညး လပေေကြၽးတတတယ။

ကေစာက စတရည-ေသသပတကတရေဘာမ လပလ႕ရတာပါ။ ေကာကၫငးေပါငးတအခန—တေဆးနယတ အခနေတြမာ-

ဆထလ႕မရပါဘး။ ဆထလ႕ကေတာ ပကၿပ ပပၿပ။ ရေဘာေကာေလးက စတရညတယ-တကသပရပတယ-ေစတနာရတယ၊

ရေဘာေတြက သက လပေကြၽးတတေပမယ-သကယတငကေတာ မစားတတဘး၊ အနစနာခတစတက အၿမရ တယ။

ကြၽနေတာန႕တြပး ၁၂၀-စနေျပာငးအေျမာကတပစမာ အတတကပြဝငဖးတယ။ သန႕ရေဘာခငေမာငက အေျမာကေရခန

ၫရတရေဘာေတြပါ။ သတ႕ႏစေယာကရ႕ ေရခနၫတာ တကမႈေၾကာင မနခါတကပြမာ-ကြၽနေတာတ႕ ေအာငပြရခတယ။ ခလရ-၃၃

က တရငးလး သမးပကႏငခတယ။ ၁၂၀-စနေျပာငးတပဖြ႕ရ႕ တပခြမးက-အငဒနးရားရေဘာပါ။ ညေနာငပါတကေပါ။ သန႔က-

အဂၤလပလေျပာမ ရပါတယ။ ဒတပခြမာ-၁၂၀-အေျမာက-၂လကရပး-တပစ-၁-မာ ရေဘာသကခင(၄၈၂၈-ဗ-၂) တပစမး န႕တပစ-၂-

မာ-တပစမးက ကၽြ နေတာ ျဖစပါတယ။ ရေဘာေအာငေငြက ဒ-ခြမႉးပါ။ ရေဘာ(---------) က အေျမာကေနရာခထားဖ႕ ရနသ႕စခနး

အကြာအေဝးက တငးထြာရတသပါ။ တကပြစေတာ ေနာကရေဘာတဥးျဖစတ ရေဘာ(-------)ရ႕ အေျမာကက စပစပါတယ၊

ေတာငေၾကာေပၚက ခလရ-၃၃-ရ႕ စခနးေပၚက ကလားပဟငးခကေနတ မးဖနားမာ ေဆာငးတြငးမ႕ မးလႈရငး ေၾကးနနး႐ကေနတ

ေၾကးနနးသမားန႕ ပဟငးမးၿပဒယအးေပၚက ဒတယအေျမာကဆန ကပါတယ။ကြၽနေတာတ႕အေျမာကကလညး သတမတထားတ

အကြာအေဝးအတငး ပစေနခပါတယ။ အေျမာကအပစရပဖ႕ ေျခလငတပက မးကညေတြ တကမလာေသးပါ။ ဒါန႕ ကြၽနေတာက

ရေဘာေကာေလးန႕ ရေဘာခငေမာငက ဘယဘက—၁-မလစ ေျပာငးေ႐ြ႕ပစဖ႕ ၫြနၾကားခပါတယ။ ေတာငေၾကာသာ ဆးသြားတယ

အေျမာကဆနက မကနေသးဘး။ ၫြနၾကားခကကလညး အေျမာကဆနမကနရင ကယတငထမးျပနရမယတ။ ဒါန႕ ညာဘက-

၁မလစေ႐ြ႕ၿပး ပစခငးရျပနတယ။ အေျမာကအပစရပဖ႕ မးကညေတြတကလာခနမာေတာ အေျမာကအပစရပလကရပါတယ။

ဒါေတာင အေျမာကဆန-၂-ေတာငကနေနခပါတယ။ ဒတကပြမာ မနတငးထးတတပေတြန႕အတ ေတာငေၾကာေပၚတကလကသြားတ

ကေအာငေကာေဇာ (ဗလမႉးခပေကာေဇာသား)က ျပနလာေတာ ခငဗားတ႕ -၁၂၀-တပဖြ႕ကေတာ ခးကးတယဗာ-ေတာငေၾကာ

ေပၚမာ အေျမာကကငးေတြ တနးစေနတာပ-တ။ သက စခနးေပၚကယလာတ ပဘးေတြ-အမသားဘးေတြေတာင ယလာေပးေသး

တယ။ ဒတကပြမာ ကြၽနေတာတ႕အေျမာကတပခြဟာ အေရ႕ေျမာကစစေဒသ-အေျမာကတပရငးကေပးတ စျပန႕ သရေကာငးဆက

ရခပါတယ။ အဒါ ရေဘာေကာေလးတ႕ရ႕ တကေသသပမႈေတြေၾကာငလညး ပါဝငခပါတယ။

36363636

ကြၽနေတာန႕ ရေဘာေကာေလး တကပြမာ အသလတြခသလ-ျပညတြငးေျမေအာကကလညး-၂-ႀကမအတတြ ဆငးခဖးပါ

တယ။ အခေနာကပငး သ ကနးမာေရးမေကာငးတအခနမာ ေရးခတကဗာေလးမာ-ကြၽနေတာန႕ သ ျဖတသနးခရတာက ေရးထား

တာပါ။

စြၿမခငကည ဇြအားမာန (သ႕မဟတ) ႏစခါျပန တကပြဝငခငေသးတယ ဟတတယ မေသမရငဘဝမာ မေသဘးဆတာ ဥးေႏာကန႕ ႏလးသား စဥးစားလ႕ ေကာငးေနဆ ေသြးအား ေသြးအသြားအလာလညး ေကာငးေနဆပါ။ တခါတေလမာ ငါဘယေရာကေနသလ ငါတ႕ဘယေရာကေနသလ မတေစာကေခာကကမးပါး တြားသြား သတဝါတေကာငလ ေန႕တစြကစြက ည တစြကစြက ရႊ႕ဗြကေရန႕ မကႏာသစရငး “ဒြႏြ”က ခရးျပငး ခတကေနတနးပလား။ “ေတာေန” “တကကယ” သြား ကားလမးေပၚမာလား ဟ“ကနးေပါငး”ေတာငယေၾကာမာ ေသနတသ အေျမာကသေတြ ၾကားရျပနတအခါ မနခ မနခါ စစမကႏာက ျပနေရာကေနသလား မနးရန စစမကႏာက ျပနေရာကသြားသလား ယနအနး ပနယနး စစမကႏာက ျပနေရာကေနသလား ဝနယေတာငတနးေတြေပၚမာ လကနကႀကးေတြ ထမးရငး ပနဆနးကာကြယေရး အေျခခေဒသ ကာကြယေရး စစမကႏာေတြမာ ငါတ႕ ေျခရာခငး ထပခတယ။ တခါတေလမာ

3 73 73 73 7

ငါ ဘယေရာကေနသလ ငါတ႕ဘယေရာကေနသလ ဗနးေမာေရာကတ ညမားမာ ငအားထက ရယအားသန ႏစခါျပန ရယမတယ ဆရာခစရယ။ ရနကနညမားမာ တကလမး ဆတလမး ရာေဖြ သတရေနတယ....ဘေငြရယ။ အဒါေတြ အဒျဖစစဥေတြမာ ငါတ႕ဟာ လကနကကငထားတ စစေျမျပငမာ ျဖစျဖစ လကနကဆ အပတတေခာငးမ မရတ စစေျမျပငမာ ျဖစျဖစ ဘယစစမကႏာ ဝငဝင ဘယတကပြခြငေရာကေရာက ဥးေႏာကန႕ ႏလးသား မေဝခစားရငး ရငခနသခငး ဂေဟဆက ရကဆက ခတကခၾကတယ။ ဆကလကခတကၾကတယဆတာ..... အဒါေတြက အသလ စဥးစားေနဆမာ ငါ..... ကယခႏၶာ ဟနခကပက အေၾကာန႕ ၾကြကသားေတြက ေငါထြကလာတ အ႐းေတြက မထနးႏင မထမးႏငေတာတအခါ ႀကးျပတတာ မဟတေပမယ ႀကး႐ႈပတ အ႐ပဆပါေတာ။ အဒါေတြက အသလ စဥးစားေနဆမာ ငါ... မေသမရငဘဝမာ ဒါ ဘာအေရးလ ကြနျမနစတ႕ရ႕ ဇြ ကြနျမနစတ႕ရ႕အားမာန ႏစခါျပန တကပြဝငခငေသးတယ။ ႏစခါျပနတကပြ ဝငႏငေသးတယဆတာ

3 83 83 83 8

ရေဘာေတြ သပါတယ။ ၊ (မတခက။ ။ ဒြႏြ-ေတာေန-တကကယ- ကနးေပါငး....တ႕မာ ရမးျပညနယအတြငးရ ရြာအမညမား ျဖစပါတယ။) ကဗာဆရာဝငေမာ(R.T. C) ေခၚ ရေဘာေကာေလးဟာ ၂၀၀၈ ေအာကတဘာ ၁၈ ရကေန႕မာ ကြယလြနသြားခပါတယ။

ဒကဗာထက--ဒြႏြ-ေတာေန-တကကယ ဆတ႐ြာေတြက အတသြားခၾကတာပါ။ ကနးေပါငးေတာငယာမာလညး အတေနခ

ၾကတာပါ။နမဆန-မးမတ ဂြငေတြေပါ၊ အဒလေျမေအာကသြားတအထမာ တေခါကက သန႕ ကြၽနေတာ ဗနးေမာကဝငပး-သေဘၤာစး

ကာ- ကသာဘကက ကးပါတယ။ ကသာအကးမာ- သေဘၤာေသာငတငပါတယ။ ရေဘာေကာေလးက မကႏာထားလညး တည

ၾကညၿပး ေရလကငါးလကလညး မေျပာဆတတပါ။ သေဘၤာေသာငတငတာ ငါးရကေလာကၾကာပါတယ။ ကြၽနေတာကေတာ

သေဘၤာေပၚမာရတခရးသြားေတြန႕ ရယလကေမာလက ေျပာဆေနတတေပမယ ရေဘာေကာေလးကမေနတတေတာ သေဘၤာေပၚမာ

ပါလာတ- စာအပအငား ဆငကစာအပေတြပ ငားၿပးဖတေနပါတယ။ ဘာသာျပနစေထာကစာအပေတြေရာ ကာတြနးစာအပေတြေရာ

ေပါ။ -၃-ရကေလာကေနေတာ- ဖတစရာစာအပေတြ ကနၿပ၊ အသစမရေတာပါဘး။ ေသာငတငတာကလညး မလြတေသး။ သေဘၤာ

ေပၚ ပါလာတ ပလပက-ကြၽနေတာတ႕ -၂-ေယာကက-ၾကာေလ မသကၤာျဖစေလေပါ။ ဒါက သလညးသပါတယ။ ကြၽနေတာက သ႕က

စတတညၿငမေအာငထား- ငါလပတာ ဘာမမေျပာန႕ဆၿပး အဒပလပက ဧညခပါတယ။ ထမငးဝယေကြၽး အရကတကေပါ။ ေဟး

လားဝါးလားေပါ။ အပလပက သေဘၤာေပၚက ထမငးဟငးက ေန႕တငး စားေနရလ႕ ၿငးတယဆလ႕ အနးအနား႐ြာေတြက ေသာင

တငသေဘၤာဆက ေလန႔ေလာလာၿပး ေရာငးတ ဟငးေတြလညး ဝယေကြၽးရတာေပါ။ အလန႕ မႏေလး ေရာကခရတာပါပ။ မႏေလး

ေရာကေတာ- သန႔ကယန႕ အလပတာဝနခငးမတေတာ လမးခြခရတာေပါ။ သ႕ေပမယ အတတျပနဖ႕ ရကခနးေတာ လပခၾကပါ

တယ။ ဗနးေမာမာ ျပနဆဖ႕ေပါ။ အဒအေခါကမာ ကြၽနေတာက မ႐ြာကေန-မငးကငးက သြားခတာပါ။ ကြၽနေတာစးခတသေဘၤာက-

သလာ၀တ-၂- လ႕ မတမေနပါတယ။ တခါမမေရာကဖးတ ခငးတြငးျမစေပၚမာ- ခငးတြငးအမတတရေတြက မားမမားေပါ၊

တကသလေကာငးေနတနးက ခငးတြငးဒးက အမတရသလ- ခငးတြငးဂာနယကလညး အမတရေပါ။ သေဘၤာေပၚမာလညး-လက

မားလညး မမား- နညးလညးမနညး။ အမတရတာတခကေတာ ေတာထေရာကေနတေကာင-ငယငယက -ဂရငမေဆာဒါ-ေသာကခရ

တာ- အခကေတာ စပတကလင—တ။မဆးပါဘး-အရသာေတာ တပါတယ။

အလပတာဝနေတြၿပးၾကေတာ ရကခနးအတငး ရေဘာေကာေလးန႕ ဗနးေမာမာ ျပနဆၾကပါတယ။ ကြၽနေတာတ႕ တညး

ခတအမက အဒညက ရပကြကေကာငစက လငယတေယာက လာစစပါတယ။ လ၀က မပါ-ပလပမပါပါဘး။ အဒေကာငက ကြၽနေတာ

တ႕-၂-ေယာကမတပတငကၾကညၿပး အစစမဟတဘးန႕တတယလ႕ ေျပာလာပါတယ။ ကြၽနေတာက-- မငးဘာေျပာတာလ ဆၿပး

ေဟာကေတာ-အဒေကာင အသတတသြားပါတယ။ ယခငမယပါ၊ အဒအခနက မဆယ၊ နမခမးက ဥက႒ေတြက စာန႕ ေရးၿပး လမး

ေခၚလကရင စကဘးေလး စးလာၿပး ခ႐ငပါတ႐းက လာေတြ႕ရတအခနေတြပါ။ အလန႕ အဒအမမာ တညအပၿပး ဗနးေမာ-နမခမး

ကားလမးအတငး ေျခကငေလၽာကျပနလာၾကပါတယ။ အျပနလမးမာေတာ လြတလပေပါပါးစြာန႕ေပါ။ စတခရတ-ေနရာေရာကေတာ-

ရေဘာေကာေလးက ကြၽနေတာက ေမးပါတယ။ မေန႕ညက -ရပကြကေကာငစကေကာငက ခငဗားေျပာတာ အသအရနမကန

ေသးဘး-။ ဘာဆကေျပာခငတာလေမးတာ- ကြၽနေတာက ေၾသာ--မငးဘာေျပာတာလ-မတပတငအတပါဆမ-ဘာအစစမဟတဘး

လလ႕ ေျပာမလ႕ကြ—လ႕လညး ေျပာေရာ- ရေဘာေကာေလး ရယလကတာ- လမးဆကေလၽာကလ႕ မရေတာဘး။ အဒါက သ အၿမ

တမး သတရၿပး ကဗာထမာ စပဆခတာပါ။

အဒလမးမာ ခရးသြားေဖာအျဖစ-ဗနးေမာကဝယလာတ ဖသပထားတ ဗာဂးနးယား ေဆးမၽငေျခာက ေလးေထာငတးေတြက

ဆငးထမးန႕ နမခမးကသယလာတ အေမႀကး-၃-ေယာကန႕ အေဖာ ျဖစခပါတယ။ ရေဘာေကာေလးက-အေမႀကးေတြ ထမးပးန႕

ထမးလာတ ေဆးထမးပးက—အလညက တေနကန တလမးလး ကၿပး ထမးပါတယ။ နားတအခါ-အတထမငးစားေပါ။ သတ႕က

ရမးလေျပာ-ကယေတြက မေပါက။ သတ႕ကေကြၽး- ကယကစားေပါ။ အ-လမးမာ ေကအငေအ ေဒသေရာကေတာ ေကအငေအ

တပဖြ႕တဖြ႕န႕တး၊ ကြၽနေတာတ႕-၂-ေယာကက စစေဆးပါတယ။ ဗမာေတြျဖစေနလ႕ပါ။ ရေဘာေကာေလးကေတာ မကႏာတငး

39393939

လာၿပး။ အေမႀကး-၃-ေယာကကလညး ဆကမသြားဘ ခပေဝးေဝးကေန ကြၽနေတာတ႕အရပအေျခက ေစာငၾကညေနရာပါတယ။

ကြၽနေတာတ႕ တခချဖစရင ကညဖ႕တ။ ခဏေနမ-ေကအငေအမတေဆြေတြက ကြၽနေတာတ႕က ဗကပျဖစေၾကာငး မနဟၽး (အခ

မနဟး႐းလ႕ေခၚ)က သြားမာျဖစေၾကာငးေျပာ- သတ႕က ကယတ႔ခ႐ငမး-တပမး နာမညေတြေမးေတာ ေျဖ-အဒအခါကမ လႊတေပး

လကတာပါ။ အေမႀကးေတြန႕အတ အဒကေန ဆကထြကလာရငး မနဝနးလမးခြေရာကေတာ-ကြၽနေတာတ႕က လေတာငးဘကက

လမးခြခပါတယ။ အေမႀကးေတြက-အဒကမ သေဘာေပါကသြားၿပး-အထမးေတြခ လကတျပျပ၊ တဘကေတြ ေဝ႕ရမးလ႕ႏႈတဆက-

မကရညေတြက-နမခမးဘကက သြားခေပါ။

ေနာကတခါကေတာ ရေဘာထြနးကပ ေပးခတတာဝနပါပ။ ပါတ ကစဥကလားျဖစေနတအခန-၁၉၉၂-မာပါ။ ရေဘာထြနး

က ကြၽနေတာန႕ရေဘာေကာေလးက-ေကအငေအဗဟက သြားေတြ႕ဖ႕ တာဝနေပးခပါတယ။ တ႐တျပည ယငကနးၿမ႕ ကေနၿပး

လငဇာကဝငရပါတယ။ ယငကနးၿမ႕ေရာကေတာ ကြၽနေတာက ရေဘာေကာေလးက သ႕အတြက အဝတအစားတစဝယဖ႕ ေျပာပါ

တယ။ ခခညားညား ရဖ႕ကလညး လေသးတာကး။ ကြၽနေတာက တ႐တကနတကဆငထ ဝငၾကညေနတနး -ရေဘာ ေကာ ေလးက

ကနတကေရ႕က လမးေဘးမာ ခေရာငးေနတ ေလေဘးထညေတြကေ႐ြးၿပးေနၿပ။ ကြၽနေတာ ဘယလမေျပာမရ။ သ႕ အေၾကာငး

လညး ကယကသေနေတာ ဆကမေျပာေတာ။ အဒေလာကက မဆးေသးဘး။ အဒခရးကျပနလာေတာ-အဒဝတစက ကြၽနေတာက

လာၿပး ျပနအပတယဗာ။ သဟာ ကြၽနေတာထက ငယပါတယ-ဒလရေဘာမး ငယငယ႐ြယ႐ြယန႔ဆးပါးသြားရတာက ကြၽနေတာ

ႏေျမာတသမပါတယ။ ပါတန႔ျပညသ က အလပအေကြၽး ျပခတ-ရေဘာေကာေလး ထာ၀စဥ ဥဒါနးတြငပါေစ။

ကြနျမနစစနစကြနျမနစစနစကြနျမနစစနစကြနျမနစစနစ ႏငႏငႏငႏင အမးသမးအမးသမးအမးသမးအမးသမး

ယငးမာယငးမာယငးမာယငးမာ

လသားမးႏြယ၏ ထကဝကျဖစေသာ အမးသမးမားသည အမးသားမားထက တဆငနမကစြာျဖင အသကရငေနထငၾကရသည။ မကေမာကတညရေနေသာ အရငးရငလ႔အဖြ႔အစညးက ထအတငး ျပ႒ာနးထားသည ။ အဂၤလပဥပေဒ Common Law ၌ ျပ႒ာနးခ ဖးေသာ “Husband and wife are one, and that one is husband.” ကၾကညလင ဥပေဒအရပင မနးမ က ေယာကားေအာကမာ သြတသြငးထားသညက ေတြ႔ရသည။ ဗမာလ႔အဖြ႔အစညးတြင မနးမ ဟသည “သားက သခင ၊ လငက ဘရား” မတယကငၾကရမည ဟေသာ ဆစကားသည မနးမသည ေယာကားထက နမကသည၊ ေယာကားသည မနးမထက ျမငျမတသညဆသည အေတြးအေခၚ မ ထြကေပၚလာေသာ ဆစကား ျဖစသည။ ထသ႔ အမးသမးမားသည အမးသားမားထက နမကသမားျဖစေၾကာငး၊ အမးသားမား

4 04 04 04 0

လ ျမငျမတသမား မဟတေၾကာငး အယအဆက ကမၻာေပၚရ မးႏြယအသးသး၊ ဘာသာေရးအသးသး ၊ ေဟာငးႏြမးေဆြးေျမ႕ေသာ အေတြးအေခၚ အသးသးတ႔၌ စြစြၿမၿမ ကပၿငေနသည။ သ႔ျဖစ၍ ဘဇြာအရငးရငအမးသမးျဖစေစ၊ အလပသမားအမးသမးျဖစေစ အမးသမးမနလင ခြျခားခရသည။ ဖႏပခရသည။ ထအထမ ပစၥညးမအမးသမးအလပသမားမားသည ႏစထပကြမး ဖႏပခရသည ဟ လနငက ဆေပသည ။

လ႔လပအားအေပၚ ေခါငးပျဖတအျမတထတသည အရငးရငစးပြားေရးႏင တသးပဂၢလကဆနေသာ အရငးရငအမေထာငမႈ ပသဏၭာနေအာကတြင အမးသမးတဦးသည သ၏လြတေျမာကမႈအတြက သ႔က ခညေႏာငထားေသာ အရငးရငစးပြားေရးသၾကး ၊ အရငးရငအမေထာငမႈသၾကး ထသၾကးႏစခက ျဖတေတာကရန လေပသည။ ေယာကားၾကးစးမႈက အေျခခထားေသာ အရငးရင လ႔အဖြ႔အစညးတြင အမးသမးမား ဖႏပခရသည ဆရာတြင အရငးရငစနစက ဖႏပသညလား၊ အမးသားမားက ဖႏပသညလား ဆနးစစေဝဖနရေပမည။ ၎သည အေရးၾကးသည။ ဖႏပခအမးသမးတဦးသည မမကဖႏပသည အဓကလကသညက ရငးရငးလငး လငး သျမငရန အေရးၾကးသည။ ဖခငအပစးေသာ အမေထာငမႈပစမ သကဆငးလာေသာေၾကာင ေယာကားၾကးစးေသာ ယေန႔ အရငးရင လ႔အဖြ႔အစညးတြင အမးသားမား၏ဖႏပမႈ ရမညျဖစေသာလညး အရငးရငစနစသညသာ အမးသမးမားက ဖႏပထား သည အဓကလကသည တရားခပင ျဖစသည။ အရငးရငစနစကသာ တကဖကႏငလင ေယာကားၾကးစးမႈလညး ပေပာကကာ ကားမမခြ လအခငးခငး တနးတညမႈက ဖနတးတညေဆာကႏငေပမည။ သ႔ဆလင မညသညအေၾကာငးတရားမားက အမးသမး မားက ကန႔သတထားသနညး။ မညသညအေျခအေနမားက အမးသမးမားက ဖႏပထားသနညး။ အမးသမးမား လြတေျမာကေရးက မညသ႔ ၾကေဆာငမညနညး။ အမးသမးမား လြတေျမာကေရးအတြက မညသညအရာမား ဖကသမးရမညနညး။ မညသညအရာမား က ေျပာငးလရမညနညး။ အဆပါအေၾကာငးအရာမားက ရငးလငးစြာ နားလညသေဘာေပါကထားရန လေပသည။ ယေန႔ အရငး ရငလ႔အဖြ႔အစညးတြင အမးသမးအေရးလႈပရားမႈမား စစညကာ အမးသမးအေရး လႈပရားသ(feminist) မား ေျခခငးထပ၍ အမး သမးအခြငအေရးေတာငးဆသညအဖြ႔မား ႁပြတသပေနသည။ သ႔ျဖစေသာေၾကာင အမးသမးမား လြတေျမာကခါနးၿပလား။ေယာကား ၾကးစးေသာ လ႔အဖြ႔အစညးတြင မလြဧကန ျဖစေပၚေလရသည အမးသမးမား အဓမၼကငခရျခငး၊ ေရာငးစားခေနရျခငး၊ အၾကမးဖက ခေနရျခငးႏင ျပညတနဆာမား ပေပာကသြားၿပလား သ႔မဟတ ေလာနညးသြားၿပလား။ မဟတပါ။ အမးသမးအေရး လႈပရားသ feminist မားသည အရငးရငစးပြားေရးစနစေဘာငအတြငးတြင အရငးရငမားအလက လႈပရားေနသမားသာ ျဖစသည။ အမးသမး မားက အစစအမန အမးသမးလြတေျမာကေရး လမးေၾကာငးေပၚ မေရာကေစရန အာ႐လႊသည လႈပရားမႈမား ဖနတးေနသမား ျဖစသည။ feminist မားသည အမးသမးမားတနးတညေရးက ေတာငးဆၾကသည။ အမးသမးမား မေပးခြငရေရး ေတာငးဆၾက သည။ အရငးရငစးပြားေရးစနစေအာကတြင လလခငးတနးတညေရးသည မျဖစႏငေပ။ ထ႔အတ အမးသမးမား တနးတညေရးသည လညး မျဖစႏငေပ။ ယေန႔အခနအခါတြင အမးသမးမား မေပးခြငရေနၿပ။ သ႔ေသာ ထမေပးခြငသည အရငးရငစနစတြင ၾကတငစမ ထားေသာ အပခပသမားက ေရြးခယရာ၌သာ အသးဝငသည။ အပခပေရးက႑ ၊ စမက႑ မားတြင အမးသမးတခ႕ပါဝငလာေနၿပ ျဖစသည ထသ႔ ပါဝငလာျခငးသည အမးသမးမားအဆငျမငမားလာၿပ ဟ မဆႏငသလ အမးသမးမားလြတေျမာကၿပ ဟ လညး မယဆႏငေပ။ အရငးရငမားက စြန႔ၾကေသာ ေပါငမန႔အကးအေၾကမားက ဘဇြာအရငးရငအမးသမးတခ႕ ရရျခငးသာ ျဖစသည။ အမးသမးအမားစ မာ အခြငအေရးမား ကန႔သတခေနရဆ ျဖစသည။ လြတလပစြာ အလပမလပႏငဘ အမေထာငမႈကစၥမားတြင နစျမပေနၾကဆျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင feminism သညလညးေကာငး၊ feminist သညလညးေကာငး အမးသမးမားလြတေျမာကေရး က ေဆာငၾကဥးေပးမညအရာ မဟတ။ ဟန႔တားမညအရာ ျဖစသည။ ယေန႔ေခတတြင အရငးရငမားၾကးမႉးကငးပေသာ အမးသမး မားေန႔ အခမးအနားမား၊ အေမေန႔ ေန႔ထးေန႔ျမတမားသည အရငးရငစနစတြင အမးသမးမား က မဖႏပသေယာင၊ အမးသမးမားက အခြငထးမားေပးထားသေယာင ေဆာငထားေသာ အရငးရငတ႔၏ အေပၚယေရႊမနၾကသညလပရပ ျဖစသည။ ထအခမးအနားမားတြင feminist မားသည တကၾကြစြာ ပါဝငျခငးျဖင အရငးရငအကးစးပြားက ေတာကပေအာင အေရာငတငေပးၾကသည။ အရငးရငစနစ ေအာကမာပင အမးသမးတ႔၏လြတေျမာကေရးက ရႏငသေယာင လညစားသည။ အမးသမးလြတေျမာကေရးႏင အရငးရငစနစ ေအာကမ လြတေျမာကေရးက ခြျခားထားသည။ ထနညးျဖင အရငးရငစနစက အကာအကြယ ေပးေနျခငးသာျဖစသည။

အရငးရငစနစေအာကတြင အမးသမးမား ႏစထပကြမးဖႏပခရသညဆသညမာ အမးသမးမားသည အမတြငးတြင အမ ေထာငမႈပသဏၭာနအရ ဖႏပခရသညအျပင ကနထတလပငနးတြင စးပြားေရးအရ ဖႏပခရျခငး က ဆလသည။ ကနထတလပငနး တြင ေယာကားမားႏငအၿပင လြတလြတလပလပ ဝငေရာကမလပကငႏငျခငး၊ ခြျခားကန႔သတခေနရျခငး၊ ေယာကားမားႏငတနးတ လပခလစာမရျခငး တ႔သည စးပြားေရးအရ ဖႏပခရျခငး ျဖစသည။ လ႔အဖြ႔အစညးျဖစေပၚတးတကမႈက ျပဌာနးသည ထတလပျခငး ၂မးအနက တမးျဖစေသာ လထတလပျခငးက လ႔အဖြ႔အစညး၏ တာဝနယမႈ ကငးမစြာျဖင ထမးေဆာငရျခငး၊ ဆရယအသငးအဝငး ႏငကငးကြာၿပး အမ၌ အမမႈကစၥမားက တဦးတညး ဒငခ၍ အမေထာငကၽြ နအျဖစျဖင လပကငေနရျခငးတ႔သည အမေထာငမႈပ သဏၭာနအရ ဖႏပခရျခငး ျဖစသည။ ထဖႏပမႈ ၂မးတြင အမေထာငမႈပသဏၭာနအရ ဖႏပခေနရမႈသည အဓကကသည။ အမးသမး မား လြတေျမာကေရးအတြက အေရးၾကးသည ။

4 14 14 14 1

လ႔သမငးတြင ကနထတလပမႈမား အဆငဆငတးတကလာသညအေလာက အမေထာငမႈပသဏၭာနသညလညး လကပါ ေျပာငးလလာရာ အရငးရငေခတတြင အမေထာငမႈပသဏၭာနသည က႕လာသည။ သးသန႔ ဆနလာသည။ တသးပဂၢလ ဆနလာ သည။ ဤတြင အမးသမးမားသည အမအတြငး၌ အမမႈ႔ကစၥမားက တဦးတညး ဆငးရပငပနးစြာ တကပကပလပၾကရသည။ အားႏငခြနႏင လပရသည အလပမားရသလ ၿငးေငြ႕ဖြယ အေနေအာင လပရသညအလပမားလညး ရသည။ ေပေရနေစာေနသည အလပမားက ေရာငလႊမရ လပရသညမား ရသလ မးဖေခာင အလပၾကမးမားက မနးစရာေကာငး ေလာကေအာင ထပခါတလလ လပေနရသည မားလညး ရသည။ ထအမးသမးမားသည အရငးရငစနစ၏ ကနထတလပငနးတြငပါ ပါဝငလာရေသာအခါ ၾကးမား ေလးလသည ဝနထပဝနပးက တဦးတညး သမးကးခရသမား ျဖစလာသည။ သ႔ျဖစ၍ ကြနျမနစအမးသမးမား အေနျဖင တနညး ဆေသာ ပစၥညးမအမးသမးမားအေနျဖင ပစၥညးမအမးသားမားႏင႔ လကတြၿပး အရငးရငစနစက တြနးလနၿဖဖကရမည တာဝန အျပင အမးသမးထတရပလး လြတေျမာကေရးအတြက အရငးရငအမေထာငမႈပသဏၭာနက ဖကသမးပစရမည တာဝနပါ ထမး ေဆာငရမည ဟ လနငက ၫႊနျပခသည။ ကြနျမနစအမးသားမားသညလညး ထ႔အတပင ထမးေဆာငရမည ျဖစေပသည။ (၁) အမးသမးမားက အမေထာငကၽြ နဘဝမ လြတေျမာကေအာင ေဆာငၾကဥးေပးရမည။

(၂)အမးသမးမားက ကနထတလပငနးတြငပါဝငေအာငလပေဆာငၿပး အမးသားမားႏငတနးတ ကနထတလပႏငစြမးအား က ျမႇငတငေပးရမည။

ထအခက ၂ ခကသည အမးသမးလြတေျမာကေရးအတြက လပေဆာငရမည အခက ၂ ခကျဖစေၾကာငး လနငက ထတ ေဖာေျပာၾကားသည။ အရငးရငစနစက အမးသမးမားက ကနထတလပငနးတြင ပါဝငေစၿပး ကနထတစြမးအား ျမငမားေအာင စြမးေဆာငေသာ လညး အမေထာငကၽြ နဘဝမ လြတေျမာကေအာငေတာ မစြမးေဆာင႐မက မးပြားရျခငး၊ အမေထာငထနးသမးရျခငးသညပင အမး သမးမား၏ ထးျမတေသာစြမးပကားဟ လလပပ လညစားထားၾကသည။ အမးသမးမားက အမေထာငကၽြ နအျဖစ ပတမေစသည အေျခအေနမားက ရငးလငးရမည ျဖစသည။ မညသညအရာမားက ရငးလငးၿပး မညသညအရာမားက တညေဆာကရမညနညး။ ပဂၢလကဆနေသာ ေသးငယသည အမေထာငမႈစးပြားပစက ရငးလငးဖကသမးၿပး ၾကးမားကယျပန႔သည ဆရယစးပြားပစက ေျပာငး လတညေဆာကယရမည။ အမးသမးမား တဦးခငးစ ထမးေဆာငရသည မးပြားရျခငး၊ ကေလးထနးေကာငးရျခငး၊ မသားစ အစားအစာအတြက ခက ျပတရျခငး၊ အမမႈကစၥ ထနးသမးရျခငးတ႔တြင အမးသမးမားက အကအညေပးရမည။ အမမႈကစၥမားက အခနပငးအတြငး ေဆာင ရြကၿပးစးႏငသည အေျခအေနမး ဖနတးေပးရမည။ မးပြားျခငးတာဝနထမးေဆာငရာတြင ဝနထပဝနပး မခစားရေအာင ေထာကပမႈ မားေပးရမည။ ကေလးထနးေကာငးရသည တာဝနေလာခရန ကေလးထနးဌာနမား၊ သငယတနးေကာငးမား အမားအျပားက လ႔အဖြ႔ အစညးက (ယေန႔ေခတတြင ႏငငေတာက) ဖြငလစေပးရမည။ မသားစအစားအစာအတြက ခကျပတရသညတာဝနေလာခရန လအမားအတြကထမငးစားေဆာင သ႔မဟတ ႏငငေတာထမငးစားေဆာငမား တညေဆာကရမည။ ၎တ႔သည အသစအဆနးမား မဟတသလ ျဖစႏငရန ခယဥးသညအရာမားလညး မဟတေပ။ လကရ အရငးရငစနစမာပင ထအရာမားသည (အရငးရငပစျဖင) ရေနၿပး ျဖစသည။ သ႔ျဖစလင အမးသမးမား အမေထာငကၽြ နဘဝမ မညသညအတြကေၾကာင မလြတေျမာကေသးသနညး။ အရငးရငစနစက ရငသနေစသည ေျမဩဇာျဖစေသာ ရားပါးျခငးႏင အျမတတငျခငး က မဖကသမးႏင၍ ျဖစသည။

လကရအေျခအေနတြင ကေလးထနးေကာငးမားရေသာလညး ၎တ႔သည အရငးရငလကၡဏာ ေဆာငသည။ ဝနေဆာင စရတမား တငထားၾက၍ ကေလးထနးခမား မတနတဆ ျဖစေနသည။ ဝငေငြနညးေသာမသားစမား မထားႏငၾကေပ။ ထအခါ ကေလးထနးေကာငးရသည ဝနထတဝနပး ေလာကမသြားေပ။ အျမတတငမထားသည သ႔မဟတ ႏငငေတာမ တာဝနယသည ကေလးထနးေကာငးမား၊ စာသငေကာငးမား အမားအျပားဖြငရန လအပေပသည။ ထ႔အတ ထမငးဆငမား ရေသာလညး အျမတ တငထားၾက၍ လတငး ဝယမစားႏင။ ထအခါ အမေထာငရငအမးသမးမား အစားအေသာကျပငဆငခကျပတရသည ဝနထပဝနပး

သည ေလာကမသြားေပ။ ထမငးဆငမား၊ အစားအေသာကေရာငးခေသာဆငမားသည အျမတအစြနးမယဘ အရငးအတငး အစား အေသာကမားက ေရာငးခမညဆလင မသားစတငး ဝယယစားသးႏငမညအေျခအေနသ႔ ေရာကကာ ထထေသာ ဆငမားသည လအမားအတြက ထမငးစားေဆာငမားအျဖစ ေျပာငးလလာမည ျဖစသည။ အမးသမးမား ထမးထားရေသာ ဝနထပဝနပးမား သညလညး ေလာကကာ အမေထာငကၽြ နဘဝမ လြတေျမာကမည။ ကနထတလပငနးတြင ေယာကားမားႏင တနးတပါဝငလာႏင မည။ လြတလြတလပလပ အလပလပႏင၍ ကနထတစြမးအားတးမည။ ကနထတစြမးအားတး၍ စးပြားေရးလြတလပမႈရရကာ အမးသမးမား ဘဝ ျမငမားလာမည။ ထ႔ေၾကာင အရငးရငစနစ၏ စကဆပရြရာဖြယေကာငးသည ရားပါးျခငး ႏင အျမတတငျခငးက ဖကသမးမသာ အမးသမးဘဝလြတေျမာကေရးသည အေကာငအထညေပၚလာမည ျဖစသည။ ကြနျမနစစနစက ဘစနစဟ ေခၚ ျခငးမာ ကနထတအငအားစမားက ဘပငဆင႐သာမက ကေလးထနးေကာငးျပစျခငး၊ ထမငးဟငးခကျပတျခငး အစရေသာ အလပ

4 24 24 24 2

မားကပါ စေပါငးတာဝနယရမည စနစျဖစေသာေၾကာင ေခၚေဝၚျခငးျဖစသည။ စစမနသည ကြနျမနစစနစသညသာ အရငးရငစနစ၏ အျမတတငျခငးက ဖကသမးႏငမည။ စစမနသည ကြနျမနစစနစသညသာ စစမနသည အမးသမးလြတေျမာကေရးက ေဆာငၾကဥး ႏငမည။ စစမနသည ကြနျမနစစနစက လထလႈပရားမႈျဖင စတငရမည။

ကးကား

…Lenin’s Collected works

Reference ....(1)Lenin’s Collected Works Vol.32 (Speech on International Women’s Day) (2)Lenin’s Collected Works Vol.30 (The Tasks of the Working Women’s Movement in the Soviet Republic) (3) Lenin’s Collected Works Vol.29 (A Great Beginning) (4) Clara Zetkin (Lenin on the Women Questions) (5)Clara Zetkin ( Reminiscences of Lenin) (6)Lenin’s “Own Words” from Marxist Comrades Group

ႏငငတကာ သတငးသးသပခကႏငငတကာ သတငးသးသပခကႏငငတကာ သတငးသးသပခကႏငငတကာ သတငးသးသပခက လသနး လသနး လသနး လသနး ၂၀ ၂၀ ၂၀ ၂၀ အငတေဘးၾကဖြယရအငတေဘးၾကဖြယရအငတေဘးၾကဖြယရအငတေဘးၾကဖြယရ

ေကာဇငမငး

ဒတယကမၻာစစေနာကပငးမာ အၾကးဆးလ႔ဆႏငမယ ကပေဘးၾကးတခက ရငဆငၾကေတြ႔ရဖြယရတ အတြက ေဒၚလာေငြ ၄.၄ ဘလ ကညေထာကပေငြလအပေနတယလ႔ ကလသမဂၢရ႕ လသားအေရးဆငရာ လကေထာကအတြငးေရးမးခပ စတကဖင အ ဘ႐ငယန က ထတေဖာေျပာဆလကပါတယ။ ဇလငလ ေနာကဆးထားၿပး အဒေဒၚလာ ၄.၄ ဘလေငြ အကအညအေထာကအပေတြ ရဖ႔လအပ ေနတယလ႔လညး ထပေလာငးေျပာဆပါတယ။

ယမင၊ ေတာငဆဒန၊ ဆမားလးယားန႔ ကငညာ ႏငငတ႔မာရတ လသားသနး ၂၀ ေလာကဟာ အငတေဘး ဒကၡရငဆငေန ၾကရပါတယ။ လေတြထပၿပး ငတေသတာေတြ ေရာဂါ ျဖစပြားတာေတြ တးပြားျဖစေပၚလာဖြယရတအတြက ဒတယကမၻာစစေနာကပငး ကလသမဂၢအဖြ႔ခပၾကး ထေထာငၿပး ေနာကပငးမာ အၾကးဆး အငတေဘး ကပဆးၾကးျဖစဖြယရတယလ႔ စတကဖင အ ဘ႐ငယနက ေျပာပါတယ။ အဒေလးႏငငက စတကဖငအဘ႐ငယနကယတင သြားေရာကေလလာခၿပး အျပနမာ အသလထတေဖာေျပာဆလက တာျဖစပါတယ။

ေဖေဖၚဝါရလကနပငးတနးကလညး ကလသမဂၢအတြငးေရးမးခပ အနတနယ ဂထရကစက ယမင၊ ေတာငဆဒန၊ ဆမား လယား န႔ ႏကဂးရးယား အေရ႕ေျမာကပငးတ႔မာရတ လသနး ၂၀ ေလာကဟာ အငတေဘးၾကေတြ႔ေနရတယ။ ကမၻာအၾကးဆး လသားေရးဆငရာ ကပေဘးၾကးျဖစလာဖြယရတယလ႔ သတေပးေျပာဆခပါတယ။ ယမငႏငငလဥးေရရ႕ သးပႏစပပမာဏ ျဖစတ လဥးေရ ၁၈ သနးနးပါးဟာ ကလသမဂၢရ႕ အေထာကအပ လအပေနတယလ႔ စတကဖင အ ဘ႐ငယနက ေျပာပါတယ။ အဒအထက ၇ သနးဟာ အစားအေသာက မလေလာကျဖစေနၿပး အငတေဘး စတငၾကေတြ႔ေနရၿပလ႔ ဆပါတယ။ ယမငႏငငမာ ဟသသပနေတြ

4 34 34 34 3

အာဏာရၿပးေနာက အေမရကန ေကာေထာကေနာကခေပးထားတ ေဆာဒၫြန႔ေပါငးတပဖြ႔က ထးစစဆင တကခကေနတာျဖစ ပါတယ။ ေဆာဒၫြန႔ေပါငးတပဖြ႔ဟာ ယမငမာ သနးခတ လထစညး႐းေဟာေျပာပြၾကးေပၚကေတာင စစေလယာဥေပၚကေန ေသနတ န႔ ပစခတဗးၾကတကခကတာမး ျပလပခဖးပါတယ။ (ၾသဂတ ၂၀။ ၂၀၁၆)ေတာငဆဒနမာေတာ လ ၇ သနးခြေကာဟာ အကအည အေထာကအပလအပေနတယလ႔ စတကဖင အ ဘ႐ငယနက ေျပာပါတယ။

အးအမစြန႔ခြာေနရသအေရအတြကဟာ ၃.၄ သနးရပါတယ။ ေတာငဆဒနက အငတေဘးဟာလညး လေၾကာငျဖစတ အငတေဘးပါလ႔ မစၥတာအဘ႐ငယနက ေျပာပါတယ။ ခကႏငငထက လမးစေတြဟာ သကႏာရက ျဖတေကာၿပး ဆဒနေတာငပငး က လမးစေတြန႔ တကခကၾကတ အငမတနၾကးမားတ လမးေရး ပဋပကၡၾကးဟာ အငတေဘးရ႕ အဓက အေၾကာငးရငး ျဖစပါတယ။ ခကႏငငထက သပနေတြက လကနက အဓကေထာကပသဟာ အေမရကန ေထာကလမးေရးေတြ ျဖစပါတယ။ အဓကသပန အဖြ႔တချဖစတ ဆဒနျပညသ႔လြတေျမာကေရးတပမေတာ (Sudanese Peoples’ Liberation Army) ရ႕ေခါငးေဆာငဟာဂြၽနဂရနး (John Garang) ျဖစပါတယ။ ၂၀၀၅ ခႏစမာ သကြယလြနသြားတအခနအထ သဟာ ဆဒနျပညသ႔လြတေျမာကေရးတပမေတာဆတ ဆဒနသပနအဖြ႔ကဥးေဆာငခသျဖစပါတယ။ အဒဂြၽနဂရနးဟာ အေမရကနတ႔ရ႕ အထးေလကငေရးသငတနးေကာငးဆငး ျဖစပါ တယ။ အဒအေမရကနစစသငတနးေကာငးဟာအေမရကနျပညေထာငစ ေဂာဂယာျပညနယ ဖ႔ဘနးနငးမာ ရတယ။ ဆဒနစစပြမာ သးေနတ လကနကေတြ၊ ခယမးမးေကာကေတြ ေတာေတာမားမားဟာ နာမညဆးန႔ေကာၾကားလတ ေကဂဘေဟာငး ဗစတာ ေဘာက (Vicktor Bout) ဆကတဆငရၾကတာျဖစပါတယ။ဗစတာေဘာက (Vicktor Bout) ဟာ သ႔ကယကးစးပြား သကသက အတြက လကနကပြစားလပသျဖစၿပး ေသမငးကနသညဆတနာမညဆးန႔ ေကာၾကားပါတယ။ အခအခါ သ႔က အေမရကနမာ တရားဝင႐းခနးဖြငခြငေပးထားပါတယ။

ယမငန႔ ေတာငဆဒနဟာ အဆးဆး ႏစႏငငျဖစပါတယ။ ဆမားလးယားမာေတာ ႏငငလဥးေရရ႕ တဝကေကာ ျဖစတ လဥးေရ ၆.၂ သနးဟာ အကအညအေထာကအပလအပေနၿပး အဒအထက ၂.၉ သနးဟာ အခခကခငး ကညေထာကပမႈရရဖ႔ အေရး ေပၚလအပေနတယလ႔ မစၥတာ အဘ႐ငယနက ေျပာပါတယ။ ကငညာမာ လ ၂.၇ သနးဟာ အစားအစာ မလမေလာကျဖစေနၾကၿပး ဧၿပလမာ ၄ သနးအထတးတကလာႏငတယလ႔ မစၥတာ အဘ႐ငယနက ေျပာပါတယ။ ဆမားလးယား ျပညတြငးစစမာလညး အေမ ရကနဥးေဆာငတၫြန႔ေပါငးတပဖြ႔ရ႕ စစေရးအရ ဝငေရာကစြကဖကမႈရခပါတယ။ ကငညာပဋပကၡဟာလညး ဆးမားလးယား ပဋပကၡန႔ ဆကစပေနပါတယ။ ယမင၊ ေတာငဆဒန၊ ဆမားလးယား၊ ကငညာ၊ ႏကဂးရးယား အေရ႕ေျမာကပငးတ႔မာ ရငဆငေနရတ အငတေဘးၾကးရ႕ အဓက လကသညတရားခဟာ အေမရကနတ႔ရ႕ ကမၻာကစးမးေရး စစပြေတြျဖစၿပး အဒက အငတေဘးေတြက ကလသမဂၢကေနတဆင အဓက ကညေထာကပၾကမယ ႏငငေတြဟာလညး အေမရကနဥးေဆာငတ ကမၻာအရငးရငႏငငၾကးေတြသာ ျဖစပါလမမယ။

ႏငငတကာသတငးသးသပခက ႏငငတကာသတငးသးသပခက ႏငငတကာသတငးသးသပခက ႏငငတကာသတငးသးသပခက ((((၂၁၂၁၂၁၂၁---- ၃၃၃၃---- ၂၀၁၇)၂၀၁၇)၂၀၁၇)၂၀၁၇)

ေကာဇငမငး

အေမရကန ေျမျပငတကခကေရးတပသားေတြ ဆးရးယားက ကးေကာဝငေရာကခၿပ။သမၼတ ေဒၚနယထရမဟာ အေမရကနတက ခကေရးတပသား ၄၀၀ ေကာကလကနကအငအားအမားအျပားန႔တကြ ဆးရးယားက ေစလႊတလကပါတယ။ ဒါဟာ ဆးရးယားစစပြန႔ ပတသကၿပး အလြန ထးထးျခားျခား အဆငတးျမႇငလကတ လပရပျဖစပါတယ။ အရငက အေမရကနအထးတပဖြ႔ဝင ၅၀၀ ေကာက ပ႔ ထားတာရေပမယ အဒ ၅၀၀ ဟာ အေမရကနတ႔ ေကာေထာကေနာကချပထားတ Syrian Democratic Forces (SDF) သပနအဖြ႔က ေလကငသငတနးေပးဖ႔ အေၾကာငးျပခကန႔ ေစလႊတထားတာသာျဖစၿပး အခပ႔လကတ မရနးတပသားေတြကေတာ ကယတငကယ က ပါဝငတကခကဖ႔ ျဖစပါတယ။

အစပငးမာ တးတးတတတတပ႔လႊတခတာသာျဖစၿပး အေမရကနန႔ ဥေရာပ ပငမမဒယာၾကးေတြမာလညး မေဖာျပဘ သတငးအေမာငခထားခပါတယ။ ဒါေပမ မတလ ၅ ရကေန႔မာ အေမရကန တပဖြ႔ေတြ ဆးရးယားကဝငေရာကေနတ ဓာတပန႔ ဗဒယေတြ အြနလငးမာတကလာၿပးေနာကမာ ဒသတငးက မတလ ၉ ရကေန႔ကမ ဝါရငတနပ႔စသတငးစာက စတငအတညျပ ေရးသားေဖာျပခတာျဖစပါတယ။ တတယႏငငေတြက ထတလႊငတ ႐ပျမငသၾကားန႔ ပႏပသတငးစာမဂၢဇငးေတြမာ အခထ မေဖာျပဘ သတငးေမးမနထားတာကလညးသတျပမပါတယ။

4 44 44 44 4

အေမရကနရ႕ ေလေၾကာငးအကအညန႔ တကခကေနတ ဆးရးယားသပန SDF ဟာ အငအကစကအေရးၾကးတ တကပြ ဆငႏႊေတာမာမ႔ အခလ တကခကေရးတပဖြ႔ေစလႊတတာလ႔ ဆပါတယ။ သတ႔န႔အတ ၁၅၅ မလမတာကည ထညသြငးပစခတႏငတ M777 ေဟာငးဝစဇာေတြလညး တကခကေရးအတြက သယေဆာငသြားတယလ႔ ဆပါတယ။အေမရကနစစတပရ႕ ေျပာေရးဆခြငရ ပဂၢလ ဗလမးၾကး ဂြၽနဒရးယနးက ႐ကတာသတငးဌာနကေျပာၾကားခတာျဖစပါတယ။

အမနတကယလကေတြ႔မာေတာ အေမရကနေကာေထာကေနာကချပထားတ သပနအငအားစေတြဟာ အငအကစ အစၥ လာမႏငငသပနအဖြ႔က အဓကဥးတညတကခကတာမဟတဘ ဆးရးယားအစးရကသာဥးတညတကခကတာျဖစပါတယ။ ဒါေပမ အခအခါမာ ဆးရးယားအစးရစစတပဟာ ႐ရားရ႕ အကအညန႔ ေအာငပြေတြရလာပါတယ။ အေမရကန ေကာေထာကေနာကချပတ သပနေတြက တစတရာဟန႔တားႏငလာသလ၊ အငအကစအေပၚမာ ေအာငပြေတြ ရလာပါတယ။ အခအခါ အငအကစရ႕ အေရးအပါ ဆး ေျခကတစခနးေတြထကတချဖစတ ရကကာက ဆးရးယားအစးရတပဖြ႔က အႏငရသမးပကႏငေတာမယ အလားအလာမး ေတြ႔ ျမငေနရလ႔ ရကကာက အခနမလႏငဖ႔ အေမရကနတကခကေရးစစသားေတြက ေစလႊတတာျဖစပါတယ။ အေမရကနတပသားေတြ အခဝငေရာကတကခကမယ တကပြဟာ ရကကာအေရာက အေျပးၿပငမယ တကပြသာ ျဖစပါတယ။

အေမရကနအစးရဟာ အခလ သတ႔ရ႕ ေျမျပငတပဖြ႔က အေဆာတလငေစလႊတလကတာန႔ပတသကၿပး ဘာလ႔ သတငး အေမာငခခသလ။ သမၼတေဒၚနယထရမဟာ အခလေျမျပငတပဖြ႔ေစလႊတဖ႔ ၁ ။ အေမရကန ကြနဂရကစရ႕ ခြငျပခက မရယခဘး။ ၂ ။ ကလ သမဂၢရ႕ ခြငျပခက မရယခဘး။ ၃။ ဆးရးယားအစးရရ႕ ခြငျပခကမရယခဘး။ ဒါေၾကာင အခစစတပေစလႊတလကတာဟာ ၃ ထပကြမး ဥပေဒမတ လပရပျဖစပါတယ။

ဒါေၾကာင အေမရကနအစးရက တးတးတတတတလပသလ မဒယာၾကးေတြက ႏာေစးေနၾကတာျဖစပါတယ။

4 54 54 54 5

ညစပတ ေသြးစြနးေကြးညစပတ ေသြးစြနးေကြးညစပတ ေသြးစြနးေကြးညစပတ ေသြးစြနးေကြး

ၾကညဝငး

ႏငငတကာ သတငးသးသပခက

၂၇-၁- ၂၀၁၇

အေမရကနက ကေမၻာဒးယားႏငငဆက ေကြးကန ေဒၚလာသနးငါးရာ ျပနေပးဖ႔ ထပမေတာငးဆလကျပနပါတယ။ ကေမၻာဒးယား ႏငငေခါငးေဆာငေတြန႔ ျပညသေတြကေတာ ဒေကြးဟာ "ညစပတတ၊ ေသြးစြနးတအေကြး" ျဖစတယလ႔ ခယထားၾကတယ။ ဒအေကြးဟာ ၁၉၇၀ ခႏစမာ စစအာဏာသမးခတ လြနေနာအစးရ လကထက ၁၉၇၂ - ၇၄ ခႏစအတြငး ေခးေပးခတ အေကြး ျဖစတယ။ ေခးေပးစဥကေတာ ေဒၚလာ ၂၇၄ သနးျဖစၿပး စားနပရကၡာ၀ယယဖ႔ ေခးေပးတာျဖစတယလ႔ အေမရကနက ဆပါတယ။ လကရကေမၻာဒးယား၀နၾကးခပဟြနဆနကေတာ လကနက၀ယယဖ႔ ေခးေပးတေငြျဖစတယလ႔ ဆပါတယ။ ေနာကၿပး လြနေနာဟာ အာဏာသမးစစအစးရျဖစၿပး တရား၀င ကေမၻာဒးယားအစးရ မဟတဘးလ႔လညး ဆတယ။ အဒကာလက ဗယကနမစစ ျပငးထန ေနတအခနျဖစတယ။ ဗယကေကာငးတပဖြ႔၀ငတခ႕ဟာ ကေမၻာဒးယားႏငငထ အေျချပေနၾကတယလ႔ အေမရကနက စြပစြၿပး ကေမၻာဒးယားႏငငကလညး ဗးေတြ အေျမာကအျမားၾကခ တကခကတယ။ ကေမၻာဒးယားဘရင သဟာႏကလညး ဗယကေကာငး ေတြ ႏငငတြငးအေျခခခြငေပးတယဆၿပး အေမရကနက မၾကညျဖပါဘး။ ဒါေၾကာင လြနေနာက ေျမႇာကေပးၿပး အာဏာသမးခငး ခတာ ျဖစတယ။ သတငေပးတမငး ျဖစတာမ႔ အကအညေတြ ေပးခတာပ ျဖစတယ။ ဒါဟာ စစေအးတကပြ ျပငးထနစဥကာလက အေမရကနဇာတၫႊနးေရးခတ ဇာတကြကတခလ႔ ဆရမာပါ။ ၁၉၆၅ ခႏစမ ၁၉၇၃ ခႏစအတြငးမာ ကေမၻာဒးယားက အေမရကနက အၾကးအကယ ဗးၾကတကခကခတာ ျဖစတယ။ ဗးတနခနေပါငး ၂.၇ သနးရတယလ႔ ခန႔မနးၾကတယ။ ဒတယကမၻာစစအတြငးက ဂပနအေပၚၾကခတဗးထက တနခနတစသနး ေကာတယ။ ဗးဒဏေၾကာင ကေမၻာဒးယားျပညသ ေသာငး-သနးခ အသကဆး႐ႈးခၾက ရတယ။ အခအခနအထလညး မေပါကကြေသးဘ ကြငးကနေနတဗးေတြေၾကာင အျပစမ ကေမၻာဒးယားျပညသေတြ အသကဆး႐ႈး ေနရဆ ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင ဟြနဆနက ဒအေၾကြးဟာ ေသြးစြနးတ အေကြးလ႔ ေျပာတာပ ျဖစတယ။ ကေမၻာဒးယား ၀နၾကးခပ ဟြနဆနက 'အေမရကနက ကၽြ နေတာတ႔ႏငငမာ ျပနာေတြ အမားၾကး ဖနတးခတယ။ ၿပးေတာ ကၽြ နေတာတ႔ဆက ပကဆ ေတာငးတယ။ ကၽြ နေတာတ႔က စစေၾကာငပကစးဆး႐ႈးမႈေတြအတြက အေမရကနဆက ေငြအေလာေတာငးတာ မရဘး။ ဒေကြးၿမ ျပနာမာ အေမရကနအေနန႔ တာ၀နသဖ႔ ေတာငးဆေနတာပ ျဖစတယ။'လ႔ ေျပာပါတယ။ ကေမၻာဒးယားအေနန႔ကေတာ ဒေကြး က ေခပစတာ ဒါမမဟတ အကအညေပးတ အစအစဥအစဥတရပအျဖစ အစားထးေစခငတယ။ ဥပမာအားျဖင ဗယကနမ၊ ေဘာစနး ယား-ဟာဇးဂးဗးနာ၊ ယဂဆလပန႔ အရတႏငငတ႔ရ႕ အေကြးေတြက အေမရကနေလာပစေပးခဖးတယ။

46464646

ေကြးၿမျပနာဟာ ေျဖရငးဖ႔ အလြနခကခ႐ႈပေထြးတယ။ ေကြးၿမျပနာေတြ ညႇႏႈငးေျဖရငးဖ႔အတြက စညးကမးန႔စႏႈနး ေတြရသလ ႁခြငးခကေတြလညး ရတယ။ တကတ စစညးမဥးေတြေတာ မရေသးဘး။ အဓကအားျဖင ၿမရငန႔ၿမစား ၂ ႏငငၾကား ညႇႏႈငးၾကရတာပ ျဖစတယ။ မားေသာအားျဖင ၁၉၅၆ ခႏစမာ ၿမရငႏငငေတြစၿပး ဖြ႔စညးထားတ ပါရကလပက ၾကား၀ငေစ စပေျဖရငးေပးတယ။ ဗမာျပညလညး ပါရကလပကေနပ ၀ငညႇေပးၿပး အေကြးေလာေပးခခရတယ။ ဒါေပမ ကာယကရငၿမရငရ႕ သေဘာထားက အဓကကပါတယ။ အေမရကနအေနန႔ ကေမၻာဒးယားက အေကြးျပနမဆပဘးဆရင ႏငငတကာေငြေၾကးရနပေငြအဖြ႔ စတာေတြကတဆင ဖအားေပးတာေတြ လပႏငပါတယ။ ေငြေခးေပးဖ႔ စတမခရဘးဆတ အဆငသတမတလကတာမးေပါ။ ဒလလပရင တဖကမာလညး ကနအေရ႕ေတာငအာရႏငငေတြန႔ဆကဆေရးမာ ကသကေအာက ျဖစလာႏငျပနပါတယ။ စစေအး ေခတက ကြငးကနခတ ဇာတကြကတကြကက စစေအးလြနေခတမာ အေမရကနက ဘယလဆကကမလဆတာကေတာ ေစာင ၾကညရမာပ ျဖစပါတယ။

ဒအေကြးဟာ ကေမၻာဒးယားက ေျပာသလ ညစပတတ၊ ေသြးစြနးတ အေကြးျဖစသလ စစေအးေခတက အေမြခနေပးခတ အေကြးလ႔လညး ဆရမာ ျဖစပါတယ။

((((၁၈၁၈၁၈၁၈))))ႀကမေျမာကႏငငတကာကြနျမနစပါတမားႏငႀကမေျမာကႏငငတကာကြနျမနစပါတမားႏငႀကမေျမာကႏငငတကာကြနျမနစပါတမားႏငႀကမေျမာကႏငငတကာကြနျမနစပါတမားႏင အလပသမားပါတမားရ႕အစညးအေဝးအလပသမားပါတမားရ႕အစညးအေဝးအလပသမားပါတမားရ႕အစညးအေဝးအလပသမားပါတမားရ႕အစညးအေဝး ရေဘာ႐ႈယဥရေဘာ႐ႈယဥရေဘာ႐ႈယဥရေဘာ႐ႈယဥ ၂၀၁၆ခႏစ-ေအာကတဘာ( ၂၈ရက ၃ဝရကေန႔အထ) ဗယကနမႏငင၊ ဟႏြ ငးမာ (၁၈)ႀကမ ေျမာက-ႏငငတကာ ကြနျမနစပါတ မားႏင အလပသမားပါတမားရ႕အစညးအေဝး ကငးပခပါတယ။ အစညးအေဝးရ႕ေကြးေၾကာသကေတာ “အရငးရငစနစ အကပ အတညးန႔ နယခ ႕စနစရ႕ ထးစစ၊ ၿငမးခမးေရး၊ အလပသမား-ျပညသလထအခြငအေရးမားႏင ဆရယလစစနစအတြက တကပြဝင ေနတ-ကြနျမနစပါတမားန႔ အလပသမားပါတမားရ႕ ေသနဂၤဗဟာန႔ နညးပရယာယမား”-တ။ ဒအစညးအေဝးႀကးမာ- ၈၅ ႏငငက ကြနျမနစပါတန႔ အလပသမားပါတ-၁၂၀ ပါဝငပါတယ။ဒအစညးအေဝးႀကးမာ-လကရကမၻာအေျခအေန အထးသျဖင-အရငးရငစနစရ႕ဘကစအကပအတညးမားက ခြျခမးစတျဖာၾကၿပးေျဖရငးႏငမယ နညးလမး မား အထးသျဖင ပါတအသးသးရ႕ မမတ႔ႏငငတြငးက အေတြ႕အႀကမားက-ဖလယၾက-မၽေဝၾက-အႀကေကာငးဥာဏေကာငးေတြ ေပး ၾကန႔- ေနာကဆး-ေရ႕လပငနးစဥမားအတြက ေၾကညာခကမားလညး ထတၾကပါတယ။ ႏငငတကာကြနျမနစ လႈပရားမႈႀကးအတြက ေတာ အလြနႀကးမားတအားေပးမႈႀကးတရပလညး ျဖစပါတယ။ အဒအစညးအေဝးမာ တ႐တျပညကြနျမနစပါတ-ကယစားလယအဖြ႕ ေခါငးေဆာငက မန႔ခြနးေျပာရာမာ သ႕ႏငငရ႕ လကရအေျခအေနေတြ-ရရခကေတြ-႐ႈးနမမႈေတြအေပၚ နဂးခပခကေတြ-သငခနးစာ ေတြအျပင ႏငငတကာရ ကြနျမနစမားရ႕ မာကစဝါဒအေပၚ ၾကညျမငနညးေတြ၊ လကရကမၻာအေျခအေနအေပၚ သးသပခကေတြ-စတ သေဘာတရား အသစအဆနးေတြ (တထြင ဖနတးမႈေတြ) ပါဝငပါတယ။ ဒါေတြဟာ -လသားမားလြတေျမာကေရးအတြက တကပြဝငေနသမားအားလးအတြက အလြနတနဖးရပါတယ။ အထးသျဖင - လြနခအႏစ(၃၀)ေကာေလးကတင- ဆငးရသားသနး(၇၀၀)ရခၿပး အခအခါ စးပြားေရးအရ ကမၻာ-ဒတယ အငအားအႀကးဆးႏငင

4 74 74 74 7

ျဖစလာတ တ႐တျပညရ႕ အေတြ႕အႀကေတြဟာ ေလလာစရာေတြ တပႀကးပါေနတတပါတယ။ သတ႔မာ ေျပာႏငဆႏငအားလညး ရပါတယ။ အဒမန႔ခြနးထက အခကမား ကၾကညရေအာငပါ။ မန႔ခြနးရ႕အဖြငမာ--“ဒလမးႏငငတကာအစညးအေဝးႀကးမားဟာ-ကမၻာတဝနး တးတကတအငအားစမားအၾကား-အျပန အ လန ဆကဆႏင-ဖလယႏငတ ဩဇာအရနအဝါႀကးမားတ စငျမငတရပ ျဖစလာေနၿပး၊---ဆဗယကယနယန႔ အေရ႕ဥေရာပရ႕ ႀကးမား လတဆး႐ႈးမႈမားန႔ အေျပာငးအလမားအၿပး ကမၻာကြနျမနစလႈပရားမႈရ႕တြနးအားတရပျဖစလာေနပါတယ”တ။ ၁-၇-၂၀၁၆ ေန႔ဟာ တ႐တကြနျမနစပါတတညေထာငတ (၉၅)ႏစေျမာကေန႔ျဖစတအတြက-သတ႔ပါတရ႕ ေလၽာကလာရတ လမးေၾကာငးကလညး-အဒအထမးအမတေန႔က ရကငဖင(အေထြေထြအတြငးေရးမႉး)ရ႕မန႔ခြနးက အခကအလကမားက ေအာကပါ အတငး ကးကားၿပးထညသြငးေျပာဆသြားပါတယ။ (က)။တ႐တကြနျမနစပါတရ႕သမငးဝငအကးျပခကႀကး(၃)ရပက အခလတငျပသြားပါတယ။ ၁။တ႐တျပညသ႕သမၼတႏငငကထေထာငလကျခငး။ ၂။ဆရယလစစနစရ႕အေျခခမားကတညေဆာကလကျခငး။ ၃။ျပျပငေျပာငးလေရးႏင တခါးဖြငေပၚလစကေဖာထတလပေဆာငျခငး။---တ။ (ခ)။တ႐တကြနျမနစပါတရ႕ေခါငးေဆာငမႈေအာကက တ႐တျပညသမား ရရတေအာငပြမားကေတာ--- ၁။အႏစ(၅၀၀၀)ေကာသမငးရတ တ႐တလမးေတြက ေခတမတးတကေရးလမးေပၚ တကလာေစႏငတာ၊ ၂။အႏစ(၅၀၀)သမငးရတ ဆရယလစစနစက ကမၻာလဦးေရအမားဆးရတႏငငႀကးမာ လကေတြ႕ဆေလာစြာ အေကာငအထညေဖာ ႏငခၿပး- (၂၁)ရာစရ႕ သပြနညးကဆရယလစစနစအတြက အငသစအားသစမား ျဖစေပၚလာေစျခငး။ ၃။အႏစ(၆၀)ေကာ သကတမးရလာၿပျဖစတ- တ႐တျပညသစအတြက တငးျပညတညေဆာကေရးမာ ထငရားတ ေအာငျမငမႈမား ရေစၿပး၊ ကမၻာအႀကးဆး ဖြ႕ၿဖးဆႏငငက အလြနတေတာငးလတ ႏစ(၃၀)ေကာေလးအတြငး ဆငးရတြငးကလြတေစကာ စးပြားေရး အရ ကမၻာ ဒတယ အငအားႀကးႏငငျဖစလာေစျခငးျဖင လသားသမငးအတြငး အဖြယျဖစရပတရပ ေပၚထြကေစခပါတယတ။ (ဂ)။ ကြနျမနစပါတဝငမား- ေဆာငရန- ေရာငရနမားကေတာ--- ၁။ ပါတဝငထတရပလး-ပါတတညေထာငေပးခသမားရ႕ မရပမနားႀကးစားခကမားအတငး ဆကလက သယေဆာင လပေဆာင ၾကၿပး၊ ျပညသလထအေပၚ သစၥာရၾကရန။ ၂။မမတ႔ေလၽာကခတလမး အေတြ႕အႀကေတြ----ဘာေၾကာင ဒလမးက ေ႐ြးခယခၾကတယဆတာက မေမရန။ ၃။ဘာအခကအခေတြပေတြ႕ရေတြ႕ရ- မမတ႔ရ႕အေရးေတာပအေပၚ သစၥာရရနန႔- ေရ႕ကရရေလၽာကရန ၄။မာကစဝါဒရ႕လမးၫႊနခကက ကငစြၿပး မာကစဝါဒအေျခခမမားန႔ တ႐တျပညရ႕ အခငအမာအေျခအေနမားန႔ ေပါငးစပၿပး အခနအခါအေျပာငး အလမားန႔အည သေဘာတရားန႔ လကေတြ႕လပဟနအသစမားက တထြင ဖနတးရန။ ၅။ တ႐တကြနျမနစပါတရ႕မာကစဝါဒအေပၚထားရတသေဘာထားကလညး အေသးစတ ရငးျပသြားပါတယ။ တ႐တပါတအေနန႔ မာကစဝါဒအေပၚယၾကညမႈ ဘယတနးကမ မပကခဘး။ ဒါအျပင လကေတြ႕လပငနးေတြမတဆင မာကစဝါဒက ပမကြယ ဝတးတက ေအာင ဆကလကလပေဆာငမာပါ။ မာကစဝါဒဟာ အမနတရားရ႕ နဂး အဆးသတမဟတဘ၊ အမနတရားရာဖ႔အတြက လမးထြင ေပးတာသာျဖစတယ။ ဒေနရာမာ-အနဂယရ႕ေျပာစကားအခ႕ကလညး ကးကားထားပါတယ။ “မာကစရ႕ ျပသာနာမားအေပၚ ၾကညျမငနညးဟာမဝါဒသကသက(doctrine)မဟတဘ နညးနာ(method)တရပသာ ျဖစတယ။ အဆငသငေဖာစပၿပးသား သေဘာ တရားေပးထားတာမဟတဘ၊ ဆကလကသေတသနျပဖ႔ အခကအလကမားန႔ နညးနာမားကသာ ေပးထားတာျဖစပါတယ”တ။ ဒါ ေၾကာငပ -တ႐တကြနျမနစပါတအေနန႔ တငးျပညရ႕အေျခအေနသစေတြ၊ ျပနာအသစေတြ အျပင၊ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအဆငန႔ ကကညတ သေဘာတရားအသစေတြ၊ လကေတြ႕နညးနာသစေတြက အဆကမျပတ တထြငဖနတး လပေဆာငေနရပါတယတ။ ၆။ တ႐တကြနျမနစပါတရ႕ေရ႕ရညမနးခကမားန႔ပတသကၿပးေျပာသြားတာေတြကေတာ-ပါတဟာစတငတညေထာငခနကစလ႔-ကြနျမနစဝါဒဆရယလစဝါဒက ေရ႕ေဆာငမဝါဒအျဖစလကခခၿပး ဒပနးတငအတြကပ ေတာကေလၽာကႀကးစားလပေဆာငခပါ တယ။ တ႐တဆရယလစစနစအတြကပ ျဖစပါတယ။ ဒလမးဟာ တေန႔ ေအာငျမငမယဆတာ အျပညအဝယၾကညပါတယ။ ဆရယ လစစနစ ေကာငးမေကာငးက လကေတြ႕ျဖစရပအခကအလကမားန႔ တ႐တျပညသမားကသာ အဆးအျဖတေပးမာျဖစပါတယ။ တ႐တကြနျမနစပါတဝငမားန႔ တ႐တျပညသတရပလးက- ပမေကာငးမြနတ လမႈစနစသစတရပကရာေဖြရာမာ -တ႐တနညး-တ႐တ ဟန နညးလမးေကာငးတရပက ရာေဖြေတြ႕ရႏငမယဆတာ အျပညအဝ ယၾကညထားၾကပါတယ။ တ႐တကြနျမနစပါတဟာ-လထၾကားမာ အျမစတြယၿပး၊ လထအကးပ ေဆာငပါတယ။ လထကမခၿပး လထရ႕ ေရ႕ေဆာငႏငစြမး၊ စတအားတကကြမႈ၊ ဖနတး

4 84 84 84 8

တထြငႏငစြမးမားက အျပညအဝလႈ႔ေဆာဖြ႕ၿဖးေစၿပး၊ လထရ႕ေနထငမႈဘဝ သာယာေရးအတြက တးတကလပေဆာငေပးရပါလမ မယ။ ၇။ တ႐တပါတအေနန႔ ၿငမးခမးစြာဖြ႕ၿဖးတးတကေရးလမးက မယမးမယငဆကေလၽာကမာျဖစၿပး၊ ဒလမးစဥ ေအာငျမငေရးအတြက ႏငငအားလးကျပညသမားန႔ ရငးရငးႏးႏး ဆကသြယလပေဆာငသြားပါမယ။ ၈။တ႐တဆရယလစစနစရ႕အေျခခအလအပဆးလကၡဏာန႔ အႀကးဆးစြမးအားကေတာ တ႐တကြနျမနစပါတရ႕ေခါငးေဆာငမႈပါပ။ ပါတေခါငးေဆာငမႈက ကငစြၿပး- ပမေကာငးမြနျပညစေအာငလပျခငးက ပါတအတြကေရာ တငးျပညအတြကပါ အေျခခအသကေသြး ေၾကာျဖစပါတယ။ ဒါရမသာ တ႐တျပညလမးေပါငးစျပညသမားရ႕ ဘဝန႔အကးစးပြားေတြက ကာကြယႏငမာျဖစပါတယ။ ၉။ တ႐တကြနျမနစပါတအေနန႔လညး မမတ႔ရ႕တးတကမႈ သေဘာသဘာဝန႔သန႔စငမႈက ထနးထားရမယ။ အပခပမႈန႔ ေခါငးေဆာင မႈ အတတပညာက တျဖညးျဖညးတးတကေကာငးမြနေအာင လပရမယ။ ပါတတြငးအႏရာယေတြျဖစတ လာဘယလာဘစားကစၥ ေတြ-အကငပကျခစားမႈေတြက တားဆးေကာလႊားႏငရမယ။ အခနကာလ အေျပာငးအလမားန႔အည ပါတတညေဆာကေရးက အားထတလပေဆာငရမယ။ပါတတညေဆာကေရးက ပါတအေရးေတာပ၊ျပညသ႕အကးစးပြားတ႔န႔အတ ေျခလမးညရပါမယ။ ၁၀။ အာဏာရပါတအေနန႔ တ႐တကြနျမနစပါတဟာ အလြနႀကးမားတအႏရာယႀကး-အကငပကျခစားမႈန႔ ရငဆငေနရပါတယ။ ဒါက ျပတျပတသားသား ရငဆငေျဖရငးေနပါတယ။ ၂၀၁၂ (၁၈) ႀကမေျမာက ပါတကြနဂရကကစလ႔ တငးျပညန႔ ျပညသေတြရ႕ အကးစးပြားက ထခကေစခတ သအားလးက ဖမးဆးၿပးအျပစဒဏေတြခမတခပါတယ။ အစးရဝနထမးေတြ ေနာငလာဘစားတာေတြ မလပႏငေအာငလညးစတငလပေနပါတယ။ အကငပကျခစားမႈ ဆန႔ကငတကဖကေရးဟာ နယပယေပါငးစမာ (လထရ႕ပါဝငမႈန႔ အတ) အရနအဟနရေနပါၿပ။ (ဃ)။ တ႐တျပညမာ-အႏစ(၃၀)ေကာကငသးခတ ျပျပငေျပာငးလေရးန႔ တခါးဖြငေပၚလစက လညး သးသပျပထားပါတယ။ ၁။၁၉၇ဝခႏစမားမာ တ႐တဆရယလစစးပြားေရးဟာ ၿပလမတတျဖစေနၿပး အေနာကတငးအရပးရငစးပြားေရးမားန႔ ကြာဟမႈဟာ အလြနႀကးမားေနပါတယ။“တ႔တေတြျပျပငေျပာငးလေရးမလပရငေတာ၊ တ႔ရ႕ဆရယလစအေရးေတာပႀကးဟာ အရးန႔အဆးသတ သြားလမမယ”- လ႔ တနေရာငဖငက ေျပာခဖးပါတယ။ ဒေပၚလစဟာ- သမငးရ႕-အခနကာလရ႕-ျပညသလထရ႕ေ႐ြးခယမႈ ျဖစပါ တယ။ ပါတဟာျပညသလထက ညၫြတစညးလးေစၿပး ဒျပျပငေျပာငးလေရးအေရးေတာပႀကးက ေခါငးေဆာငကာ လထရ႕ တထြင ဖနတးမႈမားက အားေပးကာ၊ လမႈကနထတလပေရးမားက အႀကးအကယဖြ႕ၿဖးတးတကေစခပါတယ။ ၂။ အႏစ(၃၀)ေကာ စးပြားေရးအလငအျမနတးတကမႈအတြငး-တ႐တျပညဟာစးပြားေရးၿပလလအေျခအေနကေန--ကမၻာစးပြားေရး ရ႕ ယႏရားႀကး ျဖစလာတယ။ လထႀကးတရပလးရ႕ ေနထငစားေသာကေရးမား တးတကလာၿပး အတနအသင ေခာငလညလာၾက တယ။ ဘကအသးသးမာ လမႈေရးတရားမၽတမႈက လထတရပလး သသာစြာ ရရလာၾကတယ။ တ႐တျပညရ႕ အမးသားအငအား တရပလး တးျမငလာတအတြက တ႐တဆရယလစစနစအတြကလညး အငသစအားသစေတြျဖစေစပါတယ။ တကယေတာ ဆရယ လစစနစ တညေဆာကေရးန႔ပတသကလ႔ မာကစန႔အနဂယတ႔ရ႕ ေဖာျပခကမားကလညး အရငးရငအဖြ႕အစညးအတြငးက ဖြ႕ၿဖးတး တကမႈဥပေဒသမားန႔ ပစၥညးမေတာလနေရးမားအေပၚ ေလလာခကမားအေပၚ အေျခခပါတယ။ လကေတြ႕လပေဆာငဖ႔အတြက အေျဖအတအကမရပါဘး။တနေရာငဖငက--ဆငးရျခငးဟာ ဆရယလစစနစမဟတ။ အရငးရငစနစအတြငးက ထတလပမႈစြမးအား မားက ျမနျမနန႔မားမား ဖြ႕ၿဖးေစျခငးျဖင ဆရယလစစနစရ႕အားသာခကက ျပသႏငတယ” လ႔ဆခဖးပါတယ။ ျပျပငေျပာငးလေရးန႔ တခါးဖြငေပၚလစရ႕တျခားထးျခားခကမားကေတာ-တ႐တဆရယလစ စနစရ႕လမးေၾကာငး၊ သေဘာတရားန႔စနစမားက တညေထာင ေပးၿပး တ႐တျပညသေတြက ပမခမးသာၿပး အငအားေတာငတငးေစခပါတယ။ (င) တ႐တကြနျမနစပါတရ႕ ေရ႕ခရးလမးစဥကလညး ဒလေျပာထားပါတယ။ -တ႐တျပညဟာမနကနတ ျပျပငေျပာငးလေရးန႔တခါးဖြငေပၚလစက ဆကလကကငသးမသာ ပမနက႐ႈငးတ ျပျပငေျပာငး လေရးမားက ဘကစက လပႏငမယ။ အပခပေရးစနစက တးတကေကာငးမြနလာေအာင နယပယေပါငးစက အေဆာကအအအဖြ႕ အစညးမားက ျပညဝရငကကေစမယ။ ျပညသေတြဘဝက ျမႇငတငေပးသြားမယတ။ ဒါေတြကေတာ တ႐တျပညတြငးအေျခအေနမားက ေျပာျပသြားတာျဖစၿပး ႏငငတကာအေျခအေနမားန႔ ပတသကလ႔က ေတာ---- သမငးမာ အခနန႔အမ လကႏငသမားသာလၽင ေတာကေျပာငတအနာဂတရပါတယ။ ဒေန႔ကမၻာႀကးဟာဖြ႕ၿဖးတးတက

49494949

ေရးန႔ပတသကၿပး လမးဆလမးခြမာ ေရာကေနပါတယ။ သပၸနညးကတးတကမႈမားဟာ အရနေလာလာေနပါတယ။ ကမၻာစးပြားေရး ကလညး နာလနေကာငးေကာငး မထႏငေသးဘ စနေခၚမႈေတြ န႔ ႀကေတြ႕ ေနရပါတယ။ အရငးရငကမၻာက အကပအတညးမားဟာ ဆရယလစအငအားစမားအတြက အခြငေကာငးေတြလား။ ကြနျမနစေတြက ဒအကပအတညးေတြက ဆရယလစအေရးေတာပအတြက အခြငေကာငးေတြအျဖစ ဘယလေျပာငးလပစႏငမလ။ ဒါေတြက နက နက႐ႈငး႐ႈငး စဥးစားၾကညရေအာငပါ-တ။ ၂၀၁၃-ကစလ႔ တ႐တျပညက အဆျပလပေဆာငခတ-ပးလမးမသစ (၂)သြယ တည ေဆာကေရး စမကနးဟာ-အာရ-ပစဖတေဒသကစလ႔ ယေရရား တကႀကးကျဖတကာ ဥေရာပအထ ႏငငေပါငး(၆၅) ႏငငက လဦးေရ (၄ဒမ၄) ဘလယအတြက ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး လမးေၾကာငးႀကး ျဖစပါတယ။ အခအခါ ႏငငတကာအဖြ႕ အစညးမားန႔ ႏငငေပါငး-၁၀၀ ေကာပါဝငတ စမကနးအမးမး လပေဆာငေနၿပး ဒါဟာ- တ႐တရ႕ကမၻာဘဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက ဆရယလစလကၡဏာ ေဆာငတ-ေျဖရငးခကတရပျဖစပါတယ။ ၿငမးခမးေရး၊ ပးေပါငးေဆာင႐ြကေရး၊ ပြငလငးေရး အျပနအလနေလလာေရး-အကးရေရး၊ အားလးပါဝငေရး၊ စတဓာတေတြက ေဖာထတထားပါတယ။ လသားသမငး ေရ႕တးေရးအတြက အကးျပပါတယ။ ဒါအျပင-အကယ အျပန႔ ေဆြးေႏြးၫႏႈငးတာ၊ ပးေပါငးေဆာင႐ြက၊ ပးေပါငးအကးျပတာ၊ အကးအျမတကမၽေဝတာ၊ တနးတညမၽမႈ-မကကငစြတာ-စတ စတ လပဟနေကာငးေတြဟာ ဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားအၾကား ပးေပါငးေဆာင႐ြကမႈမားအတြက အလြနအကးမားေစၿပး၊ ဖြ႕ၿဖးဆႏငင မားအတြကလညး မမတ႔ႏငငရ႕ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး လမးအသြယသြယက ရာေဖြေတြ႕ရႏငေစပါလမမယ။ ဒပးလမးမ-စမကနးႀကးဟာ တ႐တကြနျမနစမားရ႕ ကမၻာန႔လသားသမငးရ႕အနာဂတအေပၚ ၾကညျမငနညးက ထငဟပပါ တယ။ ကမၻာစးပြားေရး-ႀတဂ-သးပြငဆငစကဝငး-ျဖစတ- (၁)အရငးရငႏငငမားရ႕ေဈးကြက (၂) ဖြ႕ၿဖးတးတကလာေနတ ႏငငမား ရ႕ထတလပမႈ (၃)သယဇာတေပါကြယဝတႏငငမားက ကနၾကမးေတြဟာ ကးျပတေနပါတယ။ အလြနနက႐ႈငးတ ထနးၫႏႈငးမႈမား လပဖ႔ လအပေနပါတယ။ ကမၻာစးပြားေရးအတြက-ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈပစသစမား၊ တြနးအားသစမား၊ ေဒသဆငရာ ပးေပါငးေဆာင ႐ြကမႈပစသစမား-စတာေတြလအပေနပါတယ။ အခကအခအကပအတညးမားန႔အတ အခြငေကာငးေတြလညး ၿပငတ တညရေနပါ တယ။ ဆရယလစႏငငက အပခပေနတ အႀကးဆးပါတႀကးျဖစတ တ႐တကြနျမနစပါတအေနန႔- အရငးရင ဂလဘယလကေဇး ရငးႀကးက ဆရယလစ ဂလဘယလကေဇးရငးန႔ အစားထးႏငမယလမးေၾကာငးသစက ရာေဖြေဖာထတဖ႔တာဝနရပါတယ။ နဂးပငးမာေတာ တ႐တကြနျမနစပါတရ႕ ႏငငတကာတာဝနန႔ပတသကၿပး ေျပာသြားပါတယ။ တ႐တဆရယလစစနစတညေဆာကရာမာ တ႐တကြနျမနစပါတအေနန႔ တျခားႏငငတကာ ပါတမားန႔ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြး ဖလယတာ- ပးေပါငးေဆာင႐ြကတာမားအေပၚ အလြနတနဖးထားပါတယ။ ႏငငန႔ေဒသေပါငး(၁၆၀) ေကာက ႏငငေရးပါတ(၆၀၀) ေကာန႔ နညးသဏၭာနေပါငးစန႔ ဆကဆမႈေတြထားရၿပး-ႏစစဥလညး ပးေပါငးေဆြးေႏြးပြႀကးေတြ ကငးပေလရပါတယ။ အဒပြေတြမာ-တ႐တရ႕ ကမၻာအပခပမႈပငးဆငရာ ေျဖရငးတနညးနာမားအျပင တရားမၽတတ၊ တနးတညမၽတ ႏငငတကာအစအစဥတရပ ေပၚလာေရး တ႐တရ႕ရပတညခကေတြကပါ တငျပခပါတယ။ ဆဗယကယနယန႔အေရ႕ဥေရာပကအျပာငးအလႀကးမား-အႏစ(၂၀) ရသြားပါၿပ။ ဒအခနအတြငး ကမၻာတလႊားရ ကြနျမနစပါတမား၊ အလပသမား ပါတမားန႔ တျခားဆရယလစအငအားစမားက မမ ကယမမ ျပနလညဆနးစစမႈေတြ ထနးညႇမႈေတြ ျပလပၾကပါတယ။ တးတကရာတးတကေၾကာငး နညးလမးေတြ ရာၾကပါတယ။ တစတရာ အခကအခေတြႀကေတြ႕ေနရတ အရငးရငမားကလညး ျပနလညရငသနလာဖ႔ ျပငဆငေနၿပး အကပအတညးမားက တျခား သမားအေပၚပခဖ႔ လပေနၾကပါတယ။ အရငးရငစနစန႔ ဆရယလစစနစအၾကားတကပြ၊ သမ႐းကသမားမားန႔ တးတက သမားအၾကားတကပြ- အနာဂတမာ ျပငးထနသညးသနလာမယဆတာ ျမငႏငပါတယ။ ဒလအခနမာ ကြနျမနစပါတမားန႔ အလပသမားပါတမားအားလးအတြက အႀကေပးခကမားကေတာ--- ၁။ပါတမားအားလး အျမငမတမႈမားကေဘးဖယထားၿပး- ဘရပတညခကက ရာသငပါတယ။ ႏငငတငးပါတတငးမာ မတထးျခားမႈေတြရၾက႐မက-ဆရယလစစနစက အဓပၸာယေဖာရာမာျဖစျဖစ၊ ဆရယလစတည ေဆာကေရးမာပျဖစျဖစ၊ နားလညမႈေတြ ကြျပားႏငပါတယ။ ဒါေပမ ဒါေတြဟာ-ပးေပါငးေဆာင႐ြကရာမာ အတားအဆးမား မျဖစသင ဘ၊ အျပနအလနေလလာေရးမားအတြက တြနးအားမားျဖစသငပါတယ။ ဒါမသာ အမအခကငးစြာန႔ မမတငးျပည ပါတတ႔န႔ ကကည တဆရယလစစနစ တညေဆာကေရးလမးေၾကာငးက ရာေဖြႏငပါလမမယ။ ၂။ပါတအားလးအေနန႔ အေတြ႕အႀကမားက မၽေဝတလပငနးေတြက ပမတးျမႇငလပသငပါတယ။ ကမၻာဆရယလစ လႈပရားမႈႀကး ျပနလညရငသနတးတကလာေရးဟာ ကမၻာကြနျမနစပါတမားန႔ အလပသမားပါတမားရ႕ ညညၫြတၫြတႀကးပမးမႈ မားအေပၚ တညပါတယ။ ဒါမသာ-အရငးရငႏငငေရးပါတမားန႔ ယဥၿပငရာမာ မမတ႔ရ႕အားသာခကက ျပသႏငမာျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင ဒလႏငငတကာက ကြနျမနစပါတမားန႔ အလပသမားပါတမားရ႕အစညးအေဝးႀကးမားမာ ပါဝငတပါတမားအေနန႔ ပါတ တညေဆာကေရးဆငရာ အေတြ႕အႀကမား၊ ပါတတခခငးရ႕ အားသာခကမား စတာေတြက အျပနအလန ေလလာ ဖလယၾကၿပး၊ ဒ ကေန ပမအငအားေတာငႏငတနညးလမးမားက ရာေဖြရပါလမမယ။

5 05 05 05 0

၃။ပါတအားလးအေနန႔ ပမေသြးစညးညၫြတဖ႔လၿပး အခငးခငးအၾကား ေထာကခဖ႔လပါတယ။ ကမၻာကြနျမနစပါတမားန႔ အလပသမားပါတမားရ႕ ဦးတညရညမနးခကဟာ -ကြနျမနစဝါဒ ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင မတကြျပားတအျမငေတြက မေၾကာကသင ပါဘး။ အခနမ အျပနအလန ေဆြးေႏြးၫႏငးၿပး မေကာငးတ အကးသကေရာကမႈမရေအာင ႀကးစားလပေဆာငရပါမယ။ ေနာကဆး-အဆးသတမာေတာ--ဒအစညးအေဝးႀကးမာ တကေရာကလာသမားဟာ-ေနရာအသးသးက-ကမၻာဆရယလစ စနစႀကးဆတ အမေထာငစႀကးရ႕ ညအစကေမာငႏစမမားျဖစတာေၾကာင တညတရညမနးခကန႔ တညတလမးက ေလၽာကလမး ေနၾကတာပါ။ အတတကြလကတြၿပး-တဦးကတဦး အားျဖညႀကးစားၾကမယဆရငျဖင-ကြနျမနစစနစဆသ႔ ခတကရာလမးက ဘယအငအားကမ တားဆးႏငမာမဟတပါဘး။ ကမၻာဆရယလစ လႈပရားမႈႀကးဟာ မခပ ရညလားလတ “ေဆာငးရာသၾကမးႀကး”က ေကာနငးႏငၿပး ကကသေရရလတ ေႏြဦးကာလကေရာကလာမာပါ။---တ။ -(၁၈)ႀကမေျမာကႏငငတကာကြနျမနစပါတမားႏငအလပသမားပါတမားရ႕အစညးအေဝးႀကးမာ-တ႐တကြနျမနစပါတ ကယစလယအဖြ႕ေခါငးေဆာငက(၂၈-၁၀-၂၀၁၆)ေျပာသြားတမန႔ခြနးေကာကႏတခကမားျဖစပါတယ။

ကးကား။ အခကအလကအမားအျပားက www.google.com မာ ရာေဖြပါတယ။

((((စဥးစားခငခနရနသာစဥးစားခငခနရနသာစဥးစားခငခနရနသာစဥးစားခငခနရနသာ))))

၂၀၁၆၂၀၁၆၂၀၁၆၂၀၁၆ ကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးဖြ႕ၿဖးတးဖြ႕ၿဖးတးဖြ႕ၿဖးတးတကမႈကတကမႈကတကမႈကတကမႈက အကခတၾကညျခငးအကခတၾကညျခငးအကခတၾကညျခငးအကခတၾကညျခငး

ေအးျမမြနသနး

၂၀၁၆ ကမၻာဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအေျခအေနရ႕ အေနအထားသစက ထနးၫမႈအတြငးမာ၊ အရငးရငစနစ ကမၻာဘ႑ာေငြေၾကး အကပ

အတညးန႔ ႏငငေရးပါတမားရ႕အကပအတညး ေရာေထြးယကသနးေနမႈအတြငးမာ၊ ကမၻာကြနျမနစလႈပရားမႈက ဆကလကဆန႔ကင

ေဝဖနပတခတမႈေတြအတြငးမာ၊ တ႐တျပညထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစ ႀကးျမတတလကေတြ႕အေကာငအထညေဖာေဆာင

5 15 15 15 1

ေနတ ျဖစစဥအတြငးမာ ကမၻာဆရယလစစနစဟာ သာမနေအးေအးေဆးေဆး မဟတတ ႏစတႏစက ေကာျဖတခရတယ။ ဆလ

တာက ျဖစရပႀကးေတြ ေပၚေပါကမႈ ရခသလ ထးေဖာကမႈအသစေတြန႔ အကးျဖစမႈအခ႕လညး ရရခတယ။

ဆရယလစစနစဟာဆရယလစစနစဟာဆရယလစစနစဟာဆရယလစစနစဟာ ဆကလကဂ႐စကမႈကဆကလကဂ႐စကမႈကဆကလကဂ႐စကမႈကဆကလကဂ႐စကမႈက ရရေနျခငးရရေနျခငးရရေနျခငးရရေနျခငး

၂၀၁၆ ခ ကမၻာဆရယလစစနစ ျဖစထြနးတးတကမႈရ႕ ႏငငေရးပတဝနးကငဟာ ဆကလကၿပး အေကာငးဘကသ႔ ဦးတည

ေနတယ။ ဆရယလစစနစက “လႀကကမားမႈ”ဟာ ကမၻာအရငးရငစနစ မတညမၿငမျဖစေနမႈအတြငး တဆငတကျမငမားလာတယ။

၁။ အေနာကတငးဖြ႕ၿဖးၿပး အရငးရငႏငငမားမာ Black Swan Events (ေမၽာလငထငမတမထားတ ဘယတနးကမလညး

မႀကဖးေသးတ အခကအခ အကပအတညးေတြ အႀကမႀကမေပၚထြကလာျခငး) က ၂၀၀၈ ဘ႑ာေငြေၾကး အကပအတညးမ မလ

ကတညးက မလြတေျမာကေသးတ အေနာကတငးလ႕အဖြ႕အစညးက ဘးေလးရာဖ႐ဆင ျဖစသြားၿပး ႏငငေရးပါတန႔ ႏငငေရးအကပ

အတညးအတြငးသ႔ ကေရာကသြားေစခပါတယ။ ၂၀၀၈ ခႏစ ကနဦး၊ အရငးရငကမၻာရ႕ဗဟခကမျဖစတ အေမရကနရ႕ ဘ႑ာေငြ

ေၾကး အကပအတညးဟာ အရငးရငစနစဖြ႕ၿဖးၿပးႏငငမားက စးပြားေရး ဆနာမလႈငးအတြငး ကေရာကသြားေစခ႐မက ကမၻာစးပြား

ေရး တခလး ေဘးကပနကပ အေျခအေနအတြငး ကေရာကသြားေစခပါတယ။ ဒေန႔ထ ဘ႑ာေငြေၾကးအကပအတညးမ တကယက

မေကာျဖတႏငေသးပါဘး။ မကေမာကအရငးရငစနစက မလအရငးရငစနစန႔သာ ႏႈငးယဥလကရင အသြငအျပငအားလးဟာ အရင

အတငး မဟတေတာေပမယ အႏစသာရကေတာ မေျပာငးလသလ အရငးရငစနစရ႕ အေျခခပဋပကၡန႔ ေမြးရာပါလကၡဏာ ခၽြတယြငး

ခကေတြက ဘယလမ ေကာနငးႏငမာမဟတဘး ဆတာက ထပမသကေသျပလကတယ။ အကပအတညးကာလအတြငး ေပၚေပါက

ခတ “အရငးကမးန႔ မာကစအေၾကာငး ေဆြးေႏြးၾကတ အကြမႈဟာ ဆရယလစစနစအေပၚ ကမၻာႀကးက အာ႐စကမႈ အတငးအတာက

ျမႇငတငေပးလကတယ။ ၂၀၁၆ ဇြန၊ ၿဗတန ဥေရာပသမဂၢမထြကေရးဘကက အႏငရၿပး ဝနႀကးခပ ႏတထြကေပးခရာကေန ႏဝင

ဘာလေရာကေတာ အေမရကန သမၼတေ႐ြးေကာကပြမာ ေဒၚနယထရမ မေမၽာလငဘ အႏငရသြားျပနတယ။ ဒဇငဘာ ေရာကေတာ

အတလ ဖြ႕စညးအပခပပ ျပျပငေရး ျပညသဆႏၵခယပြမာ ႐ႈးနမလ႔ ဝနႀကးခပ ရာထးမ ဆငးေပးလကရျပနတယ။ အေနာကကမၻာ

တခလး အမးသားေရးဝါဒ၊ Populism န႔ လစဘရယဝါဒတ႔ ေရာယကျဖစတညလာတ “ႏငငေရးမနတငး”အတြငး ေရာကရ သြားခၾက

ရတယ။ ဒႏငငေရးမနတငးက အရငးရငစနစရ႕ အစဥအလာႏငငေရးပါတန႔ အစဥအလာတနဖးတရား အျမငေတြက ေျပာငးျပနလန

ပစလကေတာတယ။ အရငးရငစနစရ႕ ခ႕ယြငးခကေတြဟာလညး တဆငတက အထငးသားေပၚလာေတာတယ။

၂။ အရငးရငစနစဟာ “မမရ႕႐ပသြငအရ ကမၻာႀကးက ေျပာငးလဖနတးေရး”ဟာ အႀကမႀကမ ႐ႈးနမခ႐မက “ေကာကတး

မၿပး ကယေျခမကယထတအျဖစမး” အဆကမျပတ ျဖစေနပါၿပ။ အေမရကနအမႉးျပတ အေနာကတငး ဖြ႕ၿဖးၿပး အရငးရငႏငငမား

ဟာ အၾကမးဖကလပႀကမႈ တကဖကေရးန႔ ကမၻာေဒသအသးသးမာ “အေရာငေတာလနေရးေတြ”က ဒါ႐ကတာ လပေနခတယ။

ဒလလပရာမာ တေလၽာကလး ေခၚဆေလရတ “တေလာကလးန႔ဆငတ တနးဖးတရား အျမငေတြ”န႔ လစဘရယဝါဒသစက အကယ

အျပန႔ ကငသးခတယ။ ေနာကဆးကေတာ မနးခကန႔ ႏမးထြကမကကျဖစသြားတယ။ အရငးရငစနစရ႕ “တေလာကလးန႔ ဆငတ

တနဖးတရားအျမငန႔ လစဘရယဝါဒသစ “ေဆးၫႊနးဟာ ကမၻာႀကးက မကယႏငဘ အဒႏငငေတြမာ ေဘးဒကၡသစေတြန႔ ဗ႐တ

သတခ အျခငးအရာသစေတြပ ျဖစေစခတယ။ ဥပမာ-“အေရ႕အလယပငး ဒကၡသညဒလႈငး”ဟာ ကမၻာျပညသေတြရ႕ အာ႐စကျခငး

ခေနရၿပး စစမးလေတြန႔ မးတနးေအာင ဖကဆးခေနရတ ဆးရးယားျပညသလထရ႕ ေနထငစားေသာကေရးဘ၀ေတြဟာ ဒကၡပင

လယ ေဝေနဆျဖစတယ။ တခနတညးမာ အေမရကနမ ျပငသစ၊ ေနာကထပ ဂာမန အထ လမး(အသားအေရာင) ခြျခားဆကဆမႈ၊

ႏငငျခားသား မနးတးေရး ဆပလႈပရားမႈ၊ ေကာငးဝငးမားအတြငး ပစခတတကခကမႈ စတာေတြ ျဖစေပၚခတယ။ အရငးရငစနစ

ကမၻာဟာ ေအးခမးသာယာမႈမရတာ၊ မေကာငးတာေတြဟာ သသာ ထငရားေပၚလြငလာတယ။

၃။ ကမၻာကြနျမနစပါတန႔ အလပသမားပါတတ႔ရ႕ စညးလးညၫြတမႈန႔ အျပနအလနဖလယမႈဟာ နးကပသထက နးကပလာတယ။

ပးတြ ေဆာင႐ြကၾကတ တကပြအေျခအေနေတြ တျဖညးျဖညး မားျပားလာတယ။ ဥပမာ-၂၀၁၆ ေအာကတဘာမာ “အရငးရငစနစရ႕

အကပအတညး၊ နယခ႕စနစရ႕ ထးစစ-ကြနျမနစပါတန႔ အလပသမားပါတမားဟာ ၿငမးခမးေရးရရေရး၊ အလပသမားန႔ ျပညသလထ

အကးစးပြားရရေရး အတြကန႔ ဆရယလစစနစေအာငပြအတြက တကခကၾက”ဆတာက အဓကအေၾကာငးအရာအျဖစထားတ (၁၈)

ႀကမေျမာက ကမၻာကြနျမနစ ပါတမားန႔ အလပသမားပါတမားရ႕ ႏငငတကာ အစညးအေဝးက ဗယကနမ၊ ဟႏြ ငၿမ႕မာ ကငးပခ

5 25 25 25 2

တယ။ ကမၻာကြနျမနစပါတမားန႔ အလပသမားပါတမားရ႕ ႏငငတကာ အစညးအေဝးက ၁၉၉၈ ခႏစက စတငခၿပး ဒေန႔အထ (၁၈)

ႀကမ ေခၚယကငးပခၿပးျဖစတယ။ ဒါအျပင ၂၀၀၄ ခႏစက ဥေရာပ ကြနျမနစပါတ သ႔မဟတ လကဝဂဏး (၂၆) ပါတက ဖြ႕စညး

လကတ “ဥေရာပ လကဝဂဏးပါတမား”န႔ ၂၀၁၃ မာ ထေထာင လကတ၊ ဂရကြနျမနစပါတက အစျပတ ဥေရာပ ကြနျမနစပါတ

(၂၉) ပါတပါဝငတ “ဥေရာပ ကြနျမနစပါတန႔ အလပသမားပါတမားရ႕ အဆျပေရး” အဖြ႕အစညးတ႔ဟာ ဆကလက လႈပရားေနဆ

ျဖစၿပး ဥေရာပ အရငးရငစနစ ဖြ႕ၿဖးၿပးႏငငမားမ ကြနျမနစပါတမားရ႕ တကပြစငျမင ျဖစလာေနတယ။

၄။ ကမၻာအေရ႕ပငး၊ ဆရယလစတ႐တျပညမာ တ႐တကြနျမနစေတြဟာ မမဘာသာ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးမ ခငမာျပတသား

စြာ အစခခၿပး ပါတက ဘကစက တငးတငးကပအပခပေရးက ထးျခားခကအျဖစထားခလ႔ ႏငငေတာအပခပေရးမာ ထးျခားသသာ

ထငရားတ ေအာငျမငခကေတြ ရရခပါတယ။ တ႐တျပည၊ ဟနကး (G-၂၀ ) ေခါငးေဆာငမားရ႕ ထပသးအစညးအေဝး ေအာငျမင

စြာ ကငးပႏငျခငးအားျဖင တ႐တျပည ထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ အလငးေရာငရ႕ အနာဂတက ကမၻာသ႔

တဆငတကျပသႏငခတယ။ တ႐တျပည ထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစ ျဖစထြနးတးတကမႈက ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတး

တကေရးက အေတာအတန အတငးအတာအရ တြနးေဆာေပးပါတယ။ တ႐တျပည ကြနျမနစပါတဟာ ႏငငအသးသးမ ႏငငေရးပါ

တခငး ဆကဆမႈအတြငး ကမၻာႀကးက တ႐တျပည ထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈန႔ ပတသကတ သျမငနားလည

မႈေတြက နက႐ႈငးလာေစခတယ။

ေေေေဘးကပနကပဘးကပနကပဘးကပနကပဘးကပနကပ အေျခအေနအတြငးအေျခအေနအတြငးအေျခအေနအတြငးအေျခအေနအတြငး ခကခကခခခကခကခခခကခကခခခကခကခခ ေေေေရ႕ခတကျခငးရ႕ခတကျခငးရ႕ခတကျခငးရ႕ခတကျခငး

၂၀၁၆ ခႏစ ကမၻာဆရယလစစနစ ျဖစထြနးတးတကမႈရ႕ ထြနးလငးေတာကပမႈ အျဖစဆးကေတာ ကမၻာကြနျမနစလႈပ

ရားမႈဟာ အရနအဟနမပက ဆကလကခတကခရာမာ အခကအခမားန႔ ရငဆငလကရတအခါ ပစအမးမးန႔ရတ ကြနျမနစဝါဒ

ႏငငေရးပါတ အသးသးဟာ ဆေလာမႈရတ ျပျပငေျပာငးလမႈန႔ ဆရယလစစနစက အသစတဖန ျပနလညစးစမးေလလာရငး ေဘး

ကပ နကပ အေျခအေနအတြငး ခကခကခခ ေရ႕ခတကျခငး ျဖစတယ။

၁။ ဆရယလစႏငငမားရ႕ အာဏာဆပကငထားတ ႏငငေရးပါတမားဟာ ပါတတညေဆာကေရးက မျပတ

အားျဖညေပးၿပး မမႏငငရ႕ ထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစက ေျခလမးမနမန ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး၊ ျပျပငေျပာငးလမႈ နက႐ႈငးေရးက

တြနးေဆာေပးတယ။ ဗယကနမ ကြနျမနစပါတဟာ ၂၀၁၆ ဇနနဝါရမာ ေခၚယကငးပတ (၁၂) ႀကမေျမာက ကြနဂရကမာ- ျခစားမႈ

ကငးၿပး သန႔သန႔ရငးရငးရတ အငအားေတာငတငးတ ပါတတညေဆာကေရးက အားျဖညေရး၊ အမးသားအငအားစအားလး ထတ

ေဖာေရး န႔ ဆရယလစဒမကေရစ ထြနးကားေအာင ေဆာင႐ြကေရး၊ ျပ ျပငဆနးသစေရး လပငနးရပမားက ဘကစေျခလမးတ

တြနးေဆာေရး၊ အမႏငငက စြၿမႀက႕ခငစြာ ကာကြယေရး၊ ၿငမးခမးေရးက ထနးသမးေရး၊ ပတဝနးကငတညၿငမေရး၊ မမႏငင အေျခခ

တညေဆာကေရးမာ ေခတမေရးက တကလမးေနတ စကမႈႏငင ေစာစာစးစးျဖစလာေရး အစြမးကနႀကးပမးအားထတသြားေရးတ႔ဟာ

ကြနဂရကရ႕ အဓကအေၾကာငးအရာ ျဖစလာခတယ။ ၂၀၁၆ ေအာကတဘာ ေရာကေတာ ဗယကနမကြနျမနစပါတ အေထြေထြ

အတြငးေရးမႉး Nguyen Phu Trong ဟာ ဗယကနမကြနျမနစပါတ (၁၂) ႀကမေျမာက ဗဟေကာမတက ကယစားျပၿပး ပါတတည

ေဆာကေရးန႔ ပါတအဖြ႕အစညး စနစတကျဖစေအာင ျပနလညျပျပငေရး လပငနးရပမား အားျဖညေရး၊ ႏငငေရးအေတြးအေခၚ

ဆတယတ ပကျပားမႈ၊ အကငစ႐က ဆတယတပကျပားမႈ၊ ေနထငမႈဘ၀ပစ ဆးဝါးလာမႈ၊ ပါတအတြငးပငး “မမဘာသာ တစတစ

ယြငးေ႐ြ႕ေျပာငးလလာျခငး”“မမဘာသာ ေျပာငးလြလာျခငး” စတ အျခငးအရာေတြက ကာကြယေရး၊ ခးႏမေရးတ႔န႔ ပတသကတ

ဆးျဖတခက နပါတ (၄) က လကမတေရးထး ထတျပနတယ။ ပါတတြငး ဒမကေရစန႔ ပါတက မမဘာသာ စနစတကျဖစေအာင

ျပနလညျပျပငေရး လပငနးမားဟာ အဆကမျပတ နက႐ႈငးလာတယ။ ၂၀၁၆ မတလ၊ ဗယကနမရ႕ (၁၃) ႀကမေျမာက ျပညသ႕

ကြနဂရက (ျပည သ႕လႊတေတာ) (၁၁) ႀကမေျမာကအစညးအေဝး ေခၚယကငးပရာမ ၂၀၁၆ ေမလေရာကေတာ (၁၄) ႀကမေျမာက

ျပညသ႕ကြနဂရကန႔ ၂၀၁၆-၂၀၂၁ တာဝနထမးေဆာငေရး သကတမးကာလ အဆငအသးသး ျပညသ႕ကြနဂရက ကယစားလယ ေ႐ြး

ေကာကပြ ကငးပတယ။ ၂၀၁၆ ဇလငလ၊ (၁၄) ႀကမေျမာက ျပညသ႕ကြနဂရက ပထမအႀကမအစညးအေဝးမ ႏငငေတာန႔ အစးရ

ေခါငးေဆာငမား ေပၚေပါကလာၿပး၊ ၂၀၁၆ ေအာကတဘာ (၁၄) ႀကမေျမာက ျပညသ႕ကြနဂရကမာ ဥပေဒၾကမး အဆျပခကေတြက

စစေဆးေဆြးေႏြးျခငးန႔ ၂၀၁၆ -၂၀၂၀ စးပြားေရးအေဆာကအအ စမကနးမား ျပနလညဖြ႕စညးတယ။ ဗယကနမ ေ႐ြးေကာကပြမား

5 35 35 35 3

ဟာ ဒမကေရစအေသြးအေရာင အျပညအဝပါရၿပး၊ “တရားဥပေဒစးမးတ ႏငငေတာ” တညေဆာကေရးက ဆငဆငျခငျခင ေဆာင

႐ြကလပကငရငး၊ “ဆရယလစစနစဦးတညတ ေဈးကြကစးပြားေရးက အရညအေသြးအရ တညေဆာကေရးန႔ ေခတမေရးပစ ေျပာငး

လ ေရးတ႔က အဆကမျပတ တြနးေဆာေပးခတယ။

ကးဘားကြနျမနစပါတအဖ႔ ၂၀၁၆ ခႏစဟာ အလြနက သာမနမဟတတ ႏစတႏစပါပ။ တခါးဖြငျပျပငေျပာငးလေရး

လပေဆာငမႈ နက႐ႈငးမႈန႔ သာလြနေကာငးမြနတ ႏစတႏစလညး ျဖစတယ။ ၂၀၁၆ မတလန႔ ဧၿပလတ႔မာ အေမရကန၊ ဥေရာပသမဂၢ

တ႔န႔ ပမနဆကဆေရးက အေကာငအထညေဖာလကၿပး အဘားမားဟာ ၈၈ ႏစအတြငး ကဘားသ႔ အဦးဆး တရားဝင အလည

အပတေရာကလာတ အေမရကနသမၼတ ျဖစလာတယ။ “တခါးဖြင ျပျပငေျပာငးလေရး”ရ႕ ျပငပဝနးကငအေျခအေနဟာ အလြနႀကး

မားတ တးတကေကာငးမြနမႈ ရ႐မက ၂၀၁၆ ဧၿပလ၊ ကဘား ကြနျမနစပါတရ႕ သတမအႀကမေျမာက ပါတကြနဂရကက “ကးဘား

ဆရယလစစနစ စးပြားေရး၊ လမႈေရးပစ သေဘာတရား”၊ (၂၀၁၆-၂၀၂၀) “၅ ႏစ စမကနးမၾကမးန႔တကြ (၂၀၁၆-၂၀၃၀) “၁၅ ႏစ

တာ စးပြားေရး၊ လမႈေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး စမကနးမၾကမး”စတ စာတမးမားက အတညျပခတယ။ ပါတတညေဆာကေရးန႔ တရား

ဥပေဒအရ တငးျပညစမအပခပေရးဆငရာ အေတြးအေခၚသစန႔ စမေဆာင႐ြကခက အမားအျပား တငျပခတယ။ ၂၀၁၆ ခႏစ ႏဝင

ဘာလမာ ေတာလနေရးေခါငးေဆာင ဖဒယကကစထ႐ ကြယလြနသြားခတာမ႔ ၂၀၁၆ ခႏစဟာ ကဘားကြနျမနစပါတန႔ ျပညသေတြ

အဖ႔ အတငးမသ ေၾကကြဝမးနညးရတ ႏစတႏစလညး ျဖစတယ။

လာအျပညသ႕ပါတဟာ ၂၀၁၆ ခႏစမာ ဒသမအႀကမေျမာကပါတကြနဂရက ကငးပခ႐မက “ပါတရ႕ ေခါငးေဆာငႏငမႈ

စြမးရည ျမႇငတငႏငေရးန႔ ပါတရ႕ ေရ႕ေဆာငစျပအခနး ျဖစထြနးေရး၊ တျပညလးက ျပညသေတြရ႕ စညးလးညၫြတမႈက အားျဖည

ေပးေရး၊ မရတ ဘကစျပျပငေျပာငးလေရးလမးစဥက စြစြၿမၿမဆပကငသြားေရး၊ ဆရယလစစနစက စြစြၿမၿမ ဆပကငသြားေရးန႔

ထနးသမးကာကြယေရး၊ ႏငငေတာ ဆကလကေရရည ဖြ႕ၿဖးတးတကႏငေရး တြနးေဆာသြားေရး”တ႔က တငျပခတယ။ ဒါအျပင

“၂၀၁၆-၂၀၂၀ လမႈေရး၊ စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတက ေရး (၅) ႏစစမကနး၊ “၂၀၁၆-၂၀၂၅ စးပြားေရး၊ လမႈေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ေသန

ဂၤဗဟာန႔ “လာအႏငငရ႕ ၂၀၃၀ အထ ေမၽာမနးခက စမကနး” စတာေတြက အတညျပခတယ။ တခနတညးမာ KaiShan •

kaysone phomvihane ရ႕ အေတြးအေခၚက ပါတရ႕ လမးၫႊနအေတြး အေခၚအျဖစ ဦးဆး အတညျပ ျပ႒ာနးခတယ။

ေျမာကကးရးယား လပသားပါတဟာ ၂၀၁၆ မာ ႏငငေတာ စးပြားေရး တခါးဖြင (၁၀) ႏစ (၂၀၁၁-၂၀၂၀) ေသနဂၤဗဟာ

စမကနးက ဆကလကတြနးေဆာေရးန႔ အေကာငအထညေဖာေရး ဆကလကလပေဆာငတယ။ အထးျခားဆးကေတာ ႏစေပါငး ၃၀

ေကာၾကာ၊ ကြနဂရက ေခၚယကငးပႏငချခငး မရခရာမ သတမအႀကမ ပါတကြနဂရကက ၂၀၁၆ ေမလမာ ေခၚယကငးပႏငခၿပး

မးဆကသစ ဗဟေခါငးေဆာငအစ တစ ေပၚထြကလာချခငးျဖစတယ။ ၂၀၁၆ ဇြနလမာ ေျမာကကးရးယားရ႕ အျမငဆး အာဏာပင

(၁၃) ႀကမေျမာက ျပညသ႕လႊတေတာ စတတအႀကမ အစညးအေဝးက ေခၚယကငးပခတယ။ ၎အစညးအေဝးမာ ႏငငေတာရ႕

ထပတနးဆးျဖတခကမား ခမတႏငတ အာဏာအေဆာကအအက ျပနလညဖြ႕စညးခတယ။ ကငဂအြန(Kim Jong Un) က ပါတ၊

အစးရ၊ တပမေတာတ႔ရ႕ အျမငဆး ေခါငးေဆာငအဆငေနရာက သတမတ ေပးခတယ။ ေျမာကကးရးယား ဆရယလစႏငငအတြငး

ရငဆငေနရတ ျပနာေတြန႔ အခကအခေတြကေတာ ဓမၼတာအတငးပေပါ၊ မားျပားလပါတယ။ ျပငပပတဝနးကငအဖ႔ကေတာ

အႏစသာရရတ ေျပာငးလတးတကမႈ ဘာမ မရေသးဘးလ႔ ဆရေတာမာပါပ။

၂။ အေနာကတငး ဖြ႕ၿဖးၿပးႏငငေတြမ ကြနျမနစပါတေတြဟာ တေန႔တျခား သကဝငလႈပရားလာေနတယ။ ကမၻာ ဘ႑ာ

ေငြေၾကး-စးပြားေရးအကပအတညးန႔ အရငးရငစနစရ႕ေလာဘေဇာတကမႈက နကနကနန ေဝဖနမႈေတြ လပခတယ။ သမငးအေျခ

အေနသစေအာကမာ အေနာကတငး အလပသမားလႈပရားမႈန႔ ဆရယလစစနစလမးေၾကာငးက တကတကကြကြ စးစမးေလလာမႈ

ေတြ လပပါတယ။ စစေအးေခတ အဆးသတသြားခါစ ကနဦးကာလမာ “ကြနျမနစဝါဒသစ”အယဝါဒက တငျပခတ ျပငသစ ကြနျမ

နစပါတအေနန႔ ဆကလကၿပး သေဘာတရားတထြငဆနးသစမႈျပလပကာ ျပငသစျပညသတ႔ရ႕ ငေမၽာေနမႈန႔ ပမေကာငးမြန ဆ

ေလာစြာ၊ ရငဆငေနရတ ျပညတြငးျပညပ အေျခအေနသစန႔ ပမဆေလာစြာ မာကစဝါဒက ကြယ၀၊ နက႐ႈငးစြာ ဖြ႕ၿဖးတးတကရန

တငျပခတယ။

5 45 45 45 4

ဂရကြနျမနစပါတဟာ ဥေရာပ ကြနျမနစပါတေတြအနက ႏႈငးယဥ ျခငးအရ ပၿပး သကဝငလႈပရားတ ပါတျဖစတယ။ ၂၀၀၀

ခႏစမ ဒေန႔အထ လႊတေတာေ႐ြးေကာကပြအတြငး မရရမႈႏႈနး (၄ ဒသမ ၅ - ၈ ဒသမ ၄၈) ရာခငႏႈနးက အေျခခအားျဖင ထနးသမး

ထားႏငတယ။ မကေမာကကာလမာ အရငးရငစနစ စးမးအပခပမႈက တြနးလနၿပး ျပညသ႕ႏငငေရးအာဏာန႔ စးပြားေရး၊ လမႈေရး

ေသနဂၤဗဟာရညမနးခကမား အေကာငအထညေဖာေရးတ႔အတြက အလပသမားလႈပရားမႈန႔ လ႕အဖြ႕အစညးသမဂၢတ႔ ျဖစတညလာ

ေရး ရည႐ြယခကျဖင တေပါငးတစညးတညးရတ ႏငငေရးတပဦးက အရနအဟနျမင ျပနလညဖြ႕စညးရန တငျပထားတယ။

ဆကပရပစ လပသားျပညသ တးတကေရးပါတဟာ ၂၀၁၆ ေမလ လႊတေတာေ႐ြးေကာကပြသစအတြငး (၂၅ ဒသမ ၆၇)

ရာခငႏႈနး မရရခတယ။ လႊတေတာအတြငး ဒတယအငအားအႀကးဆး ႏငငေရးပါတအဆငေနရာက ထနးထားႏငခတယ။

အေမရကနကြနျမနစပါတဟာ ပါတဝင ၃˜၀၀၀ ရေပမယ ၎အနက ၁˜၅၀၀ ဟာ ၂၀၀၈ ခႏစ ဘ႑ာေငြေၾကး အကပ

အတညးေနာကပငးမ လကခသမးသြငးထားသေတြ ျဖစတယ။ ၎ပါတဟာ ၂၀၁၄ ခႏစ၊ ပါတရ႕ အႀကမ (၃၀) ေျမာက ကြနဂရက

မာ တငျပခတ “ကၽြ နေတာတ႔ဟာ ဆရယလစစနစရ႕သပၸနညးကအျမငေတြန႔ ေမၽာမနးခကရ႕ ေရ႕ေဆာငလမးျပမႈက ခယတယ”

စာတမးန႔ ၂၀၁၅ ခ၊ အေမရကန ကြနျမနစပါတဥက႒ တငျပခတ တကတလပငနးလကေတြ႕ အေကာငအထညေဖာေဆာငေရး

ေပၚလစက အလပသမားန႔ တကသလေကာငး သားမားအတြငး တကတကကြကြ လႈပရားေဆာင႐ြကၾကတယ။ အေမရကန ႏငင

ေရးေလာကရ႕ တျခားလကဝဂဏးႏငငေရးပါတေတြန႔ မဟာမတေတြကလညး ဒါက အာ႐ဝငစားၾကပါတယ။ တကပြေျခလမးေတြ

ကေတာ ရပတယမရပါဘး။

ဂပနကြနျမနစပါတဟာ မကေမာက ဖြ႕ၿဖးၿပးအရငးရငႏငငမားရ ကြနျမနစ ပါတမားအနက ပါတဝင အငအားအႀကးဆး

ပါတျဖစတယ။ ပါတဝင (၃) သနးေကာရတယ။ ပါတရ႕ အသြငအျပငကေတာ တးတကေကာငးမြနေနတယ။ မဆႏၵရငျပညသေတြရ႕

ေထာကခမႈ အဆကမျပတ ျမငတကေနတ ပါတျဖစတယ။ ယခအခါ ပါတဝင (၃) သနးန႔ ပါတကလာပစညး ၂၄˜၀၀၀ ရတယ။

ဂပနကြနျမနစပါတဟာ ၂၀၁၆ ဇလင၊ ဂပနရ႕ (၂၄) ႀကမေျမာက ဆးနတလႊတေတာ ေ႐ြးေကာကပြမာ (SPD )ပါတ၊ (DPP )ပါတ၊

(PLP)တ႔န႔ လကတြၿပး ေ႐ြးေကာကပြဝငခရာ (၆) ေနရာရလ႔ မလစမကနး (၃) ေနရာထက လႊတေတာအမတေနရာ ပရရခတယ။

၃။ ပစေျပာငးႏငငေတြမ ကြနျမနစပါတန႔ ဆရယလစလႈပရားမႈတ႔ဟာ ခကခကခခ ခတကခရတယ။ မကေမာကကာလမာ

ယခငဆဗယကျပညေထာငစန႔ အေရ႕ဥေရာပေဒသမာ ကြနျမနစပါတအဖြ႕အစညးဟာ (၃၀) ေကာေလာကရၿပး ပါတဝငအေရ

အတြက (၇) သနးေလာက ရပါတယ။ ႐ရားျပညေထာငစ ကြနျမနစပါတရ႕ဩဇာဟာ အႀကးဆးျဖစတယ။ ၁၉၉၂ ခႏစ ျပနလည

ထေထာငခနမ ယေန႔အထ အေကြ႕အေကာက အခ႕က ေကာျဖတခရတယ။ ယခအခါ ပါတဝင (၁) သနး (၆) ေသာငးေလာကန႔

အေျခခကလာပစညး ၁၃˜၇၉၃ ခရေနတယ။ ၂၀၁၆ ခ စကတငဘာမာ ႐ရားျပညေထာငစ ကြနျမနစပါတဟာ သတမအႀကမေျမာက

ႏငငေတာ ဒးမားလႊတေတာ ေ႐ြးေကာကပြမာ မရရမႈ (၁၃ ဒမ ၃၄) ရာခငႏႈနးရၿပး လႊတေတာကယစားလယ (၄၂) ေနရာ ရရခ

တယ။ ဒါဟာ ဒးမားလႊတေတာကယစားလယရ႕ (၉ ဒမ ၃၃) ရာခငႏႈနး ရတယ။ ဒအႀကမ ေ႐ြးေကာကပြအတြငးမာ ႐ႈးနမမႈအႀကး

ဆးျဖစခေပမယ ေရ႕ေနာကၫပ အတကခရတ အေျခအေနေအာကမာ လႊတေတာတြငး ဒတယအငအားအႀကးဆး ပါတအျဖစ ဆက

လကထနးသမးထားႏငျခငးဟာ တကယက မလြယပါဘး။ ယခင အေရ႕ဥေရာပေဒသမာ ခကန႔ မေရဗးယား ကြနျမနစပါတဟာ

တကပြရလဒ သသာထငရားတယ။ မကေမာက ဥေရာပလႊတေတာအတြငး လႊတေတာကယစား လယ (၃) ေနရာရရထားၿပး ခက

ျပညရ႕ ျပညနယခြ (၁၃) ခအနက (၉) ခမာ အာဏာခပကငထားတယ သ႔မဟတ တငးေရးျပညရာကစၥေတြမာ ပါဝငလပကငခြင

ရေနတယ။ ပါတဝင (၇) ေသာငးရတယ။

၄။ အာရ၊ အာဖရက၊ လကတငအေမရက ဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားအတြငး ကြနျမနစပါတမားရ႕ ဆရယလစလႈပရားမႈ ျပနလည

ဆနးသစလာေရးအေျခအေနဟာ ေလာကမသြားဘး။ ဥပမာ-အႏၵယ ကြနျမနစပါတ(မာကစဝါဒ) ဟာ ကလာရာျပညနယ၊ အေနာက

ဘဂၤလားျပညနညတ႔မာ အာဏာဆပကငထားႏငခြင လကလြတဆး႐ႈးသြားေပမယ ထရပရျပညနယမာ အာဏာဆပကငထားႏင

တယ။ ျပညသ႕လႊတေတာန႔ ျပညေထာငစလႊတေတာတ႔မာ လႊတေတာကယစားလယ (၄၃) ေယာကန႔ (၁၇) ေယာက အသးသးရ

5 55 55 55 5

ေနတယ။ ပါတဝင (၁၀ ဒမ ၄ ) သနး ရတယ။ အာရ၊ အာဖရ၊ လကတငအေမရ ဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားအတြငး လအင အားအမားဆး

န႔ အာဏာမရေသးတ ကြနျမနစပါတမားအနက ဩဇာ အႀကးဆး ကြနျမနစပါတျဖစတယ။

၂၀၁၅ မ ၂၀၁၆ ခႏစအတြငး နေပါႏငငရ ကြနျမနစပါတအသးသးဟာ လေတြပမ အာ႐စကမႈ ျဖစလာၿပး နေပါကြနျမ

နစပါတ (စညးလးညၫြတေသာ မာကစ၊ လနငဝါဒ)၊ နေပါကြနျမနစပါတ(ေမာဝါဒ)န႔ အျခားပါတေတြဟာ ၫြန႔ေပါငးအစးရက

ဖြ႕စညးလကပါတယ။ ၎ႏငငရ႕ သမၼတ၊ လြတေတာဥက႒န႔ ဝနႀကးခပအားလးဟာ ကြနျမနစေတြ ျဖစၾကတယ။

ေတာငအာဖရက ကြနျမနစပါတဟာ စစေအးေခတ အဆးသတသြားေပမယ ဆတယတကဆငးမသြားဘ ဖြ႕ၿဖးတးတက

ေရးက ႀကးပမးအားထတခတယ။ ၁၉၉၁ ခႏစ၊ ဇနနဝါရလက ပါတဝင (၅˜၀၀၀) သာရခရာက ယခအခါ (၂) သနး (၅) ေသာငးအထ

ဖြ႕ၿဖးတးတကခတယ။ ေတာငအာဖရကမာ ဒတယအငအားအႀကးဆး ပါတျဖစလာတယ။ ၂၀၁၄ ခႏစကတညးက ပါတရ႕ ေခါငး

ေဆာင ေကဒါ (၁၀) ေယာကေကာဟာ ေတာငအာဖရက အစးရအဖြ႕ရ႕ ဝနႀကးန႔ ဒဝနႀကးအျဖစ ထမးေဆာငေနၾကပါတယ။ ၂၀၁၆၊

စကတငဘာမာ ေတာငအာဖရက ကြနျမနစပါတ အေထြေထြအတြငးေရးမႉး Grace JiManDi က အေျခအေနသစေအာကမာ ေတာင

အာဖရက ကြနျမနစပါတဟာ လမးစဥ၊ မကနစဇငန႔ နညးဗဟာမားက တဆငတက ထနးၫသြားမယ၊ လ႕အဖြ႕အစညး ျပျပင

ေျပာငးလေရးက ထထဝငဝင လပေဆာငသြားမယလ႔ ထတေဖာေျပာ ၾကားလကပါတယ။

ဘရာဇးကြနျမနစပါတဟာ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ အရနအဟနေကာငးၿပး၊ ၁၉၉၀ ခႏစက ပါတဝင အေရအတြက (၉) ေသာငး

ရခရာက ယခအခါ (၃) သနးေကာအထ တးတကလာခတယ။ လကတငအေမရကမာ ကဘားကြနျမနစၿပးရင ဒတယအငအား

အႀကးဆးျဖစၿပး တငးျပညအပခပေရးမာ ပါဝငေနတ အငအားအႀကးဆး ကြနျမနစပါတလညး ျဖစတယ။

ပစအမးမးနပစအမးမးနပစအမးမးနပစအမးမးန႔႔ ႔႔ ဖြ႕ၿဖးတးတကဖြ႕ၿဖးတးတကဖြ႕ၿဖးတးတကဖြ႕ၿဖးတးတက ထြနးလငးေတာကပမႈေတြထြနးလငးေတာကပမႈေတြထြနးလငးေတာကပမႈေတြထြနးလငးေတာကပမႈေတြ တဖြဖြေပၚေပါကေနျခငးတဖြဖြေပၚေပါကေနျခငးတဖြဖြေပၚေပါကေနျခငးတဖြဖြေပၚေပါကေနျခငး

စစေအးေခတ အဆးသတသြားၿပးတေနာကမာ ကမၻာဆရယလစစနစဟာ ပစအမးမးန႔ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ အေျခအေန

ေပၚေပါကလာတယ။ အမးမးအဖဖျဖစတ ဆရယလစစနစမားဟာ ေအာငပြအတြက အၿပငအဆင လပေဆာငေနၾကပါတယ။

ကြနျမနစပါတမားရ႕ သပၸနညးက ဆရယလစစနစ၊ ဆရယလစပါတမားရ႕ ဒမကရကတစဆရယလစစနစ သ႔မဟတ ဆရယဒမ

ကရကတစစနစ၊ အမးသားႏငငေရးပါတမားရ႕ အမးသား ဆရယလစစနစ၊ ထြနးသစစ ေဈးကြကဆရယလစစနစ၊ အက ဆရယ

လစစနစ (Eco-socialism)၊ ဆရယလစစနစသစ စသျဖင ထးျခားခကကယစျဖင ယဥၿပငရငး မမတ႔ရ႕ စြမးေဆာငရညမားက

ထတျပေနၾကပါတယ။

၁။ ဆရယဒမကရကပါတမားန႔ ၎တ႔ရ႕ ဒမကရကတစဆရယလစလႈပရားမႈဟာ ဆဗယကန႔အေရ႕ဥေရာပ အေျပာငးအလ

ၿပးေနာက အတကအဆငးအမးမးက ေကာျဖတၿပး တညတညၿငမၿငမျမငတက ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈကာလသ႔ ေရာကလာတယ။ ဥေရာပ

ဆရယလစပါတမားဟာ လကဝဂဏးအငအားစအေနန႔ ဆကလကၿပး ႏငငအသးသးရ႕ ႏငငေရးေလာကမာ အေရးပါတ ဩဇာသက

ေရာကမႈ ျဖစထြနးေနဆျဖစတယ။ အထးသျဖင အေနာကဥေရာပ ဆရယလစပါတမားရ႕ ပစအေျပာငးအလန႔ ဒမကရကတစ ဆရယ

လစစနစရ႕ ေျပာငးလမႈ အသစမားက လေတြက အာ႐စကလာၾကပါတယ။ ၂၀၁၆ ခစကတငဘာ၊ ၿဗတနေလဘာပါတေခါငးေဆာင

Corbyn က ေနာကကြယက အစးရအဖြ႕က ျပနလညဖြ႕စညးလကၿပး ပါတတြငးျပျပငေျပာငးလေရးစြမးအားက တးခ ႕လကျခငးျဖင

ႏငငေရးအာဏာ ျပနလညဆပကငႏငေရးက အျမနဆး အားထတလးပနးခတယ။ ဂာမနဆရယဒမကရကတစပါတဟာ ၂၀၀၅

ေနာကပငး ဂာမန ႏငငေရးေလာကမာ ေခါငးေဆာငအဆင ေနရာက ေရာကမလာခေပမယ ဝနႀကးခပ Angela Merkel အစးရရ႕

ခရစယာနဒမကရကတစ မဟာမတအဖြ႕န႔ ပးေပါငးၿပး အာဏာခပကငထားတယ။ စပနအလပသမား ဆရယလစပါတရ႕ေခါငးေဆာင

Lopez ဟာ ၂၀၁၆ ဇနနဝါရလက စပန ျပညသ႕လြတေတာ ဥက႒အျဖစ ေ႐ြးခယျခငး ခရတယ။ ဒါဟာ အႏစ ၄၀ အတြငး စပနမာ

အငအားေသးတ ႏငငေရးပါတမားက လႊတေတာဥက႒တာဝန ထမးေဆာငေလမရတ အစဥအလာက ေျပာငးလပစလကတာျဖစ

တယ။ ေျမာကဥေရာပမ ဒနးမတ၊ ေနာေဝ၊ ဆြဒင (၃) ႏငငမ ဆရယဒမကရကတစပါတမားဟာ ႏငငေရးပါတျပျပငေျပာငးလေရးန႔

လမႈေရးေပၚလစ ထနးၫေရးေတြက အဆကမျပတ ဆကလကေဆာင႐ြကၿပး“ေျမာကဥေရာပပစ”အျဖစ ပသြငးထဆစေနပါ

တယ။ ဒေန႔အထ ဥေရာပႏငငအသးသးမာ ဆရယဒမကရကတစပါတေတြဟာ အာဏာရရငရ၊ မရရငလညး တငးေရးျပညရာ

ကစၥမားမာ ပါဝငလပကငေနတ ဒါမမဟတ အႀကးမားဆး အတကအခအငအားစအျဖစ တညရေနေလရၿပး သတ႔ဟာ ဥေရာပ

56565656

ႏငငေရးေလာက မာ အေရးပါအရာေရာကဆျဖစပါတယ။

၂။ တျခားဆရယလစစနစ လကဝဂဏးႏငငေရးပါတေတြန႔ ဂဏးအပစေတြဟာလညး ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးကြကလပ အဆက

မျပတ တးခ ႕ေနၾကတာ ျဖစတယ။ ဥပမာ-လကတငအေမရက “လကဝဂဏးသစ”ေတြဟာ ၁၉၉၀ ခႏစေႏာငးပငးမာ ထြနးေျပာငတ

ျဖစထြနးတးတကမႈ ကာလတခ ရခေသးၿပး ယခအခါ ျပနလည နမဆငးသြားခေပမယ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ကြကလပ ရပါေသးတယ။

ေနာကထပ ဥပမာတခက လကဝဂဏး အငအားစေတြရ႕ ေနာကမာ ေပၚထြကလာတ အငအားစတချဖစတ ျမစမးေရာငပါတေတြ

တညတညၿငမၿငမ ဖြ႕ၿဖးတးတက အာဏာ ရလာမႈဟာ ပမနအေျခအေနလ ျဖစလာကာ ကမၻာႏငငေရးေလာကမာ ဂယက႐ကခတမႈ

ႀကးသထက ႀကးလာေနတယ။ ၂၀၁၆ ေအာကတဘာ မာ လစသေရးနးယား ျမစမးေရာင ပါတန႔ လယသမား မဟာမတအဖြ႕ဟာ

လႊတေတာေ႐ြးေကာကပြ အႏငရၿပး ပါတေခါငးေဆာင Tusk Nellis ဟာ ဝနႀကး ခပျဖစလာခတယ။

ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအေျခအေနဟာဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအေျခအေနဟာဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအေျခအေနဟာဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအေျခအေနဟာ ခကထနၾကမးတမးဆခကထနၾကမးတမးဆခကထနၾကမးတမးဆခကထနၾကမးတမးဆ

မကေမာကကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဟာ “အရငးရငစနစက အငအားေတာငတငးၿပး ဆရယလစစနစက

အငအားခညန႔”ေနတ စနစ (၂) ခ အေျခအေနမာပ ရဆရေနၿမျဖစတယ။ အရငးရငစနစဟာ လကဦးမႈရ အသာစးရေနမႈ အေျခအ

ေနက အားထားၿပး မမကယက ထနးၫေနႏငဆလညး ျဖစတယ။ ကမၻာစးပြားေရး ႏငငေရးအစအစဥက ေရ႕ေဆာငေနဆျဖစၿပး

ဆရယလစစနစႏငငေတြန႔ ဆရယလစစနစက ဖႏပထားတအေျခအေနဟာ ရပတန႕မသြားေသးဘး။ ေလာေလာလတလတ အခန

ကာလမားအတြငး ဥေရာပန႔ အေမရကနႏငငတ႔မာ ေရပနးစားေနတ အမးသားေရးဝါဒန႔ လကယာအစြနးေရာက populism တ႔ဟာ

ဖြ႕ၿဖးၿပး အရငးရငႏငင ႏငငေရးပါတန႔ ႏငငေရးက အႀကးအကယ ထးႏက တကခကမႈ ျဖစေန႐မက ကမၻာဆရယလစစနစကလညး

ဆးဝါးျပငးထနစြာ စနေခၚေနပါတယ။

မကေမာက ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအတြငး အဓကအားျဖင ေအာကပါ ဘက (၃) ဘကမာ အခကအချဖစ

ေနပါတယ။

၁။ အာဏာရပါတျဖစျဖစ၊ အာဏာမရေသးတ ကြနျမနစပါတပျဖစျဖစ လကေတြ႕မာ ေဘးကပနကပ ႀကေတြ႕ေနရဆ

ျဖစတယ။ ကြနျမနစပါတ အာဏာရေနတ ဆရယလစႏငငအားလးဟာ ဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားျဖစၾကလ႔ အခကအခန႔ ျပနာကယစ

ရငဆငေနၾကရတာ ျဖစတယ။ မကေမာက ႏငငေရး ျပျပငေျပာငးလမႈျဖစစဥကေန ၾကညရင ဗယကနမကြနျမနစပါတဟာ ဒမကေရ

စ ေျခလမး ျမနဆနလြနးအားႀကးၿပး ႏငငေရးအရ မထနးႏငတ အႏရာယန႔ ရငဆငေနရတယ။ လာအဟာ မကေမာကကာလအထ

“ဆငးရမြျပာကႏငင”ဆတ ဦးထပစြပခေနရမႈက ခၽြတမပစႏငေသးဘး။ ေျမာကကးရးယားန႔ ကဘားႏငငတ႔ကေတာ ျပညတြငးမာ

ျပညသလထဘ၀ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးက အေရးတႀကး ေျဖရငးရန လအပေနဆျဖစပါတယ။ အႏၵယကြနျမနစပါတ (မာကစဝါဒ) ဟာ

ျပညနယ(၂) ခမာ ႏငငေရးအာဏာရေနတ အဆငေနရာကေန ေရ႕စဥေနာကဆက အေၾကာငးအမးမးေၾကာင စြန႔လႊတခရတယ။

အထးသျဖင အေနာကဘဂၤလားျပညနယမာ (၃၄) ႏစတင ႏငငေရးအာဏာရေနမႈဟာ အဆးသတသြားခရတယ။ နေပါကြနျမနစပါတ

ကေတာ အႀကးအကယ မၿငမသကမႈက ေဖာျပေနတယ။ ကြနျမနစပါတ အခ႕ဟာ အာဏာရေနမႈျပနာအရ အခ႕တကလက

အခ႕ဆငးလကျဖစေနတယ။ ႐ရားျပညေထာငစ ကြနျမနစပါတ ဗဟေကာမတဥက႒ ဂငနာဒ ဇကာေနာ႔ဗဟာ ၁၉၉၆˜ ၂၀၀၀˜

၂၀၀၈˜ ၂၀၁၂ တ႔မာ (၄) ႀကမတင သမၼတေ႐ြးေကာကပြ ဝငၿပငခတယ။ အငအားေတာ အထငအရားျပလကႏငေပမယ (၄) ႀကမလး

အ႐ႈးန႔ အဆးသတခရတယ။ ပါတဝငဦးေရဟာ ၁၉၉၆ ခႏစက (၆) သနးေကာ ရခရာက ယခအခါ (၁ သနး၊ ၆ေသာငး) ေလာကပ

ရေတာတယ။ အထးသျဖင ၂၀၁၆ ႏငငေတာ ဒးမားေ႐ြးေကာကပြမာ လႊတေတာကယစားလယ (၄၅၀) အနက(၄၂) ေနရာ သာ

ရရခလ႔ ယခငတပတက ေ႐ြးေကာကပြမာ (၉၂) ေနရာ ရရထားခမႈန႔ ႏႈငးယဥတအခါ ကယစားလယ (၅၀) အထ ေလာက

သြားခရတယ။ ဥေရာပတက ႏငငအမားစရ ကြနျမနစပါတေတြဟာ အငအားအရေရာ၊ ဩဇာသကေရာကမႈအရေရာ ကဆငးေနမႈ

ေတြဟာ အရငးခအားျဖင ရပမသြားေသးဘး။

၂။ ဆရယလစပါတေတြရ႕ လကယာတမးေစာငးမႈ အျခငးအရာေတြဟာလညး ေလာမသြားေသးဘး။ ဒမကရကတစ

ဆရယလစစနစက ေပြ႕ပကထားတ ဆရယလစအငတာေနရငနယန႔ ဆရယလစပါတအသးသးဟာ သေဘာတရားေရးအရ ဆရယ

5 75 75 75 7

လစစနစက ရညမနးခကအျဖစထားၿပး လြတလပမႈ၊ ဒမကေရစ၊ တရားမၽတမႈ၊ တနးတမႈန႔ အျပနအလန ကညမႈတ႔က တနဖးတရား

အျဖစထားကာ အရငးရငစနစက ေဝဖနတကခကခၾကေပမယ ေစာစြာကတညးက ကမၻာအဝနးအဝငးအတြငး ဆရယဒမကရကတစ

ဝါဒရ႕ အေပၚယျပျပငေျပာငးလေရးဝါဒကသာ အကယအျပန႔ ကငသးခတာျဖစတယ။ အရငးရငစနစ ေဘာငအတြငးက ျပျပငေျပာငး

လေရးက အရငးရငစနစ “ေကာလႊားသြားေရး”ရ႕ တခတညးေသာနညးနာအျဖစထားခလ႔ “အရငးရငစနစ လနာခတငေဘးက

ဆရာဝနန႔သနာျပလ႔ ေခၚေဝၚခၾကတယ။ စစေအးေခတ အဆးသတသြားၿပးေနာက ဆရယလစပါတမားအတြငး လကယာတမး

ေစာငးမႈ အျခငးအရာေတြ တးပြားလာတယ။ ေလာေလာဆယဆယမာေတာ လကဝတမးေစာငးမႈေတြ ရလာေပမယ တကယအ

ေျပာငးအလ လပဖ႔ကေတာ ခကခပါလမမယ။

၃။ လကတငအေမရက လကဝဂဏးေတြ အဆကမျပတ ႐ႈးနမလာေနၿပး ႏငငေရးအေျခအေနဟာ လကယာသ႔ တမးေစာငး

မႈက ေဖာျပေနတယ။ ၂၀၁၅ ခႏစမ ၂၀၁၆ အထ ကငသးခတ “၂၁ ရာစ ဆရယလစစနစ”ရ႕ လကတငအေမရက လကဝဂဏးသစ

ဗငနဇြလားရ႕ တေပါငးတစညးတညးရေသာ ဆရယလစပါတ၊ အေကြဒ အခပအျခာအာဏာပငမႈ အမႏငင မဟာမတအဖြ႕၊ ဘလး

ဗးယား ဆရယလစစနစေအာငပနးဆြတခးေရး လႈပရားမႈ ပါတ၊ ဘရာဇးအလပသမားပါတစတ ပါတမားဟာ ေ႐ြးေကာကပြမားအတြငး

ဆကတကဆသလ ႐ႈးနမမႈန႔ ရငဆငၾကရပါတယ။ အထးသျဖင ဘရာဇးအလပသမားပါတမ ေပၚထြကခတ ဘရာဇးသမၼတ Dilma

Rousseff ဟာ လႊတေတာရ႕ စြပစြခက ခခရတယ။ “လကဝဂဏးလမးစဥဟာ လကတငအေမရကမာ ေနာကဆတရတ”

အေျခအေန ေပၚေနတယ။ လကဝလကယာ (၂) ဖက အားၿပငမႈေအာကမာ လကတငအေမရက အနာဂတႏငငေရးေျမပရ႕ မေရရာမႈ

ေတြဟာ ကယျပန႔လာေနပါတယ။

အထကေဖာျပခကေတြကေန ခပလကရင မကေမာက ကမၻာဆရယလစစနစဟာ အသကျပနဝငလႈပရား ဖြ႕ၿဖးတးတက

လာတ အေျခအေနေအာကမာ ေရ႕ခတကေနၾကပါတယ။ ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဟာ စနေခၚမႈန႔ ဖႏပမႈ အမားအျပား

န႔ ရငဆငေနရေပမယ ကၽြ နေတာတ႔ဟာ ဆရယလစစနစ ယၾကညခကန႔ ေမၽာမနးခကအေပၚ ျပတသားရနလပါတယ။ ကမၻာဆရယ

လစစနစ တခလး ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ေသနဂၤဗဟာ သေဘာထားဟာ ကမၻာဆရယလစစနစရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈက အမးမးအဖဖ

ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအျဖစ သေဘာထားသငတယ။ တခနတညးမာ အျပသေဘာေဆာငတသေဘာထား ကငသးသငၿပး မက စြစြၿမၿမ

ဆပကငတ ေရးဦးလအပခကေအာကမာ ဆရယလစစနစအငအားစ အခငးခငးအၾကား ဆကဆမႈက အားျဖညေပးရန။ အခငးခငး

အၾကား အျပနအလနသျမငနားလညမႈန႔ ဆရယလစစနစန႔ပတသကတ သျမငနားလညမႈက အဆကမျပတ နက႐ႈငးေရးက အားျဖည

သြားရန။ ၎မတဆင ကမၻာဆရယလစစနစက လပတမနကျဖနသ႔ ေရး႐ႈခတကသြားေရး အတတကြ တြနးေဆာေပးသြားရန

ျဖစပါတယ။

ေအးျမမြနသနး

မတ ၂၅၊ ၂၀၁၇။

((((စဥးစားခငခနရနသာစဥးစားခငခနရနသာစဥးစားခငခနရနသာစဥးစားခငခနရနသာ))))

ကးကား။ စနတနးတကသလ၊ မကေမာကဆရယလစစနစ သေတသနဌာနမ စာတမး။

တ႐တျပည လမႈေရးသပၸ ကြနရက (၂၀၁၇ ဇနနဝါရ ၃ ရက)

5 85 85 85 8

၂၀၁၇၂၀၁၇၂၀၁၇၂၀၁၇ ခႏစအတြငးခႏစအတြငးခႏစအတြငးခႏစအတြငး လႈပလႈပခတခတလႈပလႈပခတခတလႈပလႈပခတခတလႈပလႈပခတခတ ရကရကရကရက ((((၃၃၃၃) ) ) ) ရကရကရကရက

(ေဖာငပတေဆာငးပါး)

ေအးၿငမးေအးၿငမးေအးၿငမးေအးၿငမး

တပတအတြငးတပတအတြငးတပတအတြငးတပတအတြငး ျဖစပြားခတျဖစပြားခတျဖစပြားခတျဖစပြားခတ ရကရကရကရက ၃၃၃၃ ရကရကရကရက

(၁) မတလ (၂၇) ရက

(၂) မတလ (၃၀) ရက

(၃) ဧၿပလ (၁) ရက

((((၁၁၁၁))))

စကတညးက ယဥသကျဖစေနတယ။ ဒခပက ဖကဆစေတာလနေရးေန႔ဆၿပး သတ႔ဌာနခပမာ ကငးပတယ။ ဗလမငး

ေအာငလႈငတ႔ စစအပစက သတ႔အပငသမးထားတ ‘တပမေတာ’ေန႔အမညန႔ တေနရာမာ ကငးပခတယ။ ဒါေပမ ဒနာမညက

႐းပတရကအမညေပါက ေနတယ။ ဒါေၾကာငလညး သခငးတမနခငး အစအစဥန႔ ကငးပႏငခတယ။

ကာခပဗလမငးေအာငလႈင မန႔ခြနးေျပာတအထမာ ဗလေနဝငး အတျမစခခတစစအပစ၊ စစအစးရအဆကဆက တငးျပည

အပခပ မငးလပခတသမငးပ မတဆကျပတယ။ ေပးခငတသတငးစကား(Message) က ဗလေနဝငးလပခတာ မနလ႔ တပမေတာက

ဒေန႔အထ မမတ႔ပါဝါက ထနးသမးႏငတာ ျဖစေၾကာငး၊ ခလညး စစဗလေဟာငးသစေတြ ေသြးမကြဘ ဆကလကခ တကၾကဖ႔ဆတ

အဓပၸာယပ။ ေနာကပငးကငးပတ စစအရာရေဟာငးႀကးမား ပေဇာကနေတာပြမာလညး ဗလမငးေအာငလႈငဦးစးတ လကရစစဗလ

ခပႀကးေတြ ပါဝငလကအပခၾကတာ ေတြ႕ရတယ။ ဒါဟာ စစအပစဝငတ႕ရ႕ အာဏာသမး၊ အာဏာထနးတ အစဥအလာက ဘးစဥ

ေဘာငဆက ထနးသမးသြားပါမယလ႕ အာမခကတေပးတာပ ျဖစတယ။ သတ႕တြငးက ဂဏးအပစ တကပြေတြ ျပငးထနမႈ ေလာ

နညးေအာင လပတာလညး ျဖစတယ။ ဒငးတ႕ စစအပစ အဆကဆက “ေရးကထက ပခစၾကတယ”လ႕ ေဖာျပခငတ အဓပၸာယပ။

59595959

စစတပန႔ ဒခပအားၿပငမႈဟာ ဒေလာကန႔ မၿပးပါ၊ ေနာကဆကတြသတငးေတြ ထြကေပၚလာပါတယ။ ကာခပဦးစး

ကငးပတ အခမးအနားက တကေရာကဖ႔ ဖတၾကားေပမယ ေဒၚစက မတကေရာကခဘး။ ဒခပမ သာမနအဆငေခါငးေဆာင တခ႕

သာ သြားတကခတယ။ ဘာေၾကာငလဆေတာ ဒစစေရးျပ အခမးအနားဟာ ကာခပက ဂါရ၀ျပၾကရတ ပြျဖစလ႔ပါ....တ။ ဦးဝငးထန

ေျပာၾကားခကအရ ႏငငေတာအဆင နပါတ(၂) ရသအေနန႕ နပါတ(၈) အဆငရသက ဖတတာ သြားခငမ သြားမာေပါ-တ။ ဒါေပမ

ညေနထမငးစားပြက တကေရာကဖ႔ ျပငထားတယ၊ ဒါေပမ မဖတလ႔ မတကႏငတာပါ-လ႔ ႏငငေတာ၏အတငပငခပဂၢလ႐း ေျပာေရး

ဆခြငရသက ေျဖၾကားပါတယ။

ေနာကသတထားမတ အခကက ဒခပရ႕ မတ (၂၇) ေတာလနေရးေန႔ ေၾကညာခကထမာ စဥးစားရမယ အခက တခက

ပါလာတယ။ “အမးသားေရး၊ တငးရငးသားမးႏြယစမားအေရးတြင စစေရးအငအားျဖင ဩဇာသကေရာကေအာင ဖအားေပးေလ

ရသည ေ႐ြးခယမႈမးကလညး နဂးခပေအာင ေဆာငၾကဥးေပးၾကပါလမမည”....တ။

ဒါေပမ ကာခပဘကကေတာ “ေခတသစစစပြ ဆငႏႊႏငတ တပမေတာ တညေဆာကဖ႔”ေျပာၿပး ၿငမးခမးေရးရေအာင

ဘယလလပ မယဆတာ ထပမေျပာဘ တပမေတာမ (၆) ခကေလာကန႔ ခထားလကတာ ေတြ႕ရတယ။

ဦးဝငးထနက “ NLD ဟာ တပမေတာရ႕ ဩဇာနာခေနရတာ မဟတဘး”လ႔ ေျပာခတယ။ ဒအခနမာ တ႐တဗမာနယစပ

တကပြေတြအေၾကာငးျပၿပး ျပညတြငးျပညပ စစဗလေဟာငးေတြက တ႐တန႔တကဖ႔ စစျပငခငးေနၾကတယ။ စစမႈထမးဥပေဒ

ထတျပနဖ႔ ေဆာဩေနၾကတယ။ အေနာကအပစက ခဥးကပခငးၿပး ျပညတြငးက ဖတေခၚခငးဖ႕ ေျခလမးျပငလာၾကတာ ေတြ႕ရ

တယ။ ဒါေတြဟာ မေကာငးတ လကၡဏာပ။ သတ႔တေတြ စစသေပးေနတာဟာ တငးျပည ေခာကထကေအာင လပေနတာပ...လ႔

ရငမ ေနမပါတယ။

ဒအတငးဆရငေတာ ၂၀၁၇ ခႏစက ၿငမးခမးေရးႏစလ႔ ေဆာငပဒတငထားတ ဒခပရ႕ ရညမနးခကဟာ ေ႐ႊျပညေတာ

ေမၽာတငးေဝး ျဖစေနပါလမမယ။

((((၂၂၂၂))))

‘‘‘‘တႏစအတြငးတႏစအတြငးတႏစအတြငးတႏစအတြငး ပာယာခတေနတပာယာခတေနတပာယာခတေနတပာယာခတေနတ အစးရအစးရအစးရအစးရ’’’’

အစးရ (၅) မး ရတယ...တ။

(၁) ျပညသက ေၾကာကတအစးရ

(၂) ျပညသက မနးတ အစးရ

(အထကပါ အစးရ ၂ ရပက မေကာငးဘး)

(၃) ျပညသခစတအစးရ

(၄) ျပညသက ေလးစားရတ အစးရ

(ဒအစးရ ေတြက ေကာငးပါတယ၊ ဒါေပမ အေကာငးဆး မဟတေသးဘး) အေကာငးဆး အစးရဆတာ-

(၅) ျပညသက ရလ႔ရမနးမသတ အစးရပတ။

(ေဒၚေအာငဆနးစၾကည မန႔ခြနးတခမ)

6 06 06 06 0

ဒခပမႏငလ႕ ဖကစပအစးရဖြ႕ၿပးတႏစအၾကာမာ ေပးတ ႏငငေတာအေျချပမန႔ခြနး (မတ ၃၀) မန႕ခြနးမေျပာမန႕ ေျပာၿပးတ

ေနာက ဂယကေတြ ပလစထလာပါတယ။

တႏစအတြငး တေခါကျပနလာေလလာတ အေမရကနသအမတ(ေဟာငး) ဒရစမစခယကေတာ ...

NLD ရ႕ အစးရ သကတမးအတြငး သြားရာလမးေၾကာငးေပၚတြင စတပကလကပကျဖစေနမႈေတြန႔ စးရမမကငးျဖစေန

တာေတြ ၾကားသခရတယ။ အစးရ ဝနႀကးေတြ ထထေရာကေရာက မလပႏငျခငး၊ ရငးလငးျပတသားတ စးပြားေရးမဝါဒမား မရျခငး၊

စးပြားေရးကစၥအပါ ေသးေသးႀကးႀကးကစၥေတြ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဆေရာကၿပး ဆးျဖတေပးမ လပရတာျဖစတအတြက စြမး

ေဆာငရည မျခငး ... လ႔ ေထာကျပပါတယ။ ဒါေတြက အားမရတဘကက ေျပာတာပါ။

ဒါေၾကာင မတ ၃၀ မန႕ခြနးဟာ-

- စးပြားေရးကစၥ ရငးရငးလငးလငး ခမျပႏင/ ကနးဂဏနးေတြန႔ ေျပာမျပဘး။

- ေဒါကတာ ခငေမာငည က “ခ-အဆငမေခာေပမယ ေရရညေကာငးလာႏငပါတယ။”တ။- ၾကားျဖတအတြက မဆြယတ

မန႔ခြနးပလ႕ ေျပာသက ေျပာတယ။

- လမးပနးဆကသြယေရးေတြ ေကာငးတယေျပာတယ။ (ကပတ႔) ခငးျပညနယမာ ဘာမမေတြ႕ရဘး...လ႕ ခငးႏငငေရး

သမားတေယာကက ေျပာတယ။ (အဓက လမးသစေဖာကတာေတြဟာ တငးရငးသားလကနကကငအငအားစေတြက ထးစစဆငဖ႕

အတြက စစကားေတြ၊ ယႏရားတပေတြ သြားႏငဖ႕ ေဖာကလပတာေတြပါ။)

- ရငးႏးျမႇပႏမႈမာ ၉ ဘလမ ၆ ဘလထးက။

ဒခပတာဝနရသ ဥးဝငးထနက “မေျပာရတာေတြ ေျပာရလာတယ။

- တႏစအတြငး NLD န႔ တပမေတာၾကား အငမတနသသာ ထငရားသည အဖအထစမရ၊ တဦးကတဦး ပမနားလညၿပး

ႏငငေရးအရ ေဆာင႐ြကႏငမညေမၽာလငခကမားက ေဒၚေအာငဆနးၾကညက ဆကလကလပေဆာငႏငမညလ႕ ယၾကညတယ။

- ေဒၚစန႔ ဗလခပမႉးႀကးမငးေအာငလႈငတ႔ အဆငေျပမ ဖြ႕စညးအပခပပ ဥပေဒျပငႏငမညျဖစၿပး ဖကဒရယဒမကေရစႏငင

ထေထာငႏငမည၊ ေနာက ၿငမးခမးေရး အဆငေျပမယ”လ႕ ေျပာခတယ။

ဘာပျဖစျဖစ ဒတႏစက ခပၾကညရင NLD မကႏာပနးမလေသးတ ႏစပ။ ေျခ/ဥ ျပငဆငေရး၊ ဖကသမးေရးကေတာ

ေရာငနေတာင မသနးေသးဘးလ႕ ေျပာႏငတယ။

စာနာသ ပဂၢလတဦးက “မန႔ခြနးေပးတာမာ ႏြမးနယေနတပ ေတြ႕ရတယ”လ႔ စးရမမကငးေျပာတာ ဖတလကရတယ။

ကၽြ နေတာတ႔အေနန႔ ႀကေျပာခတာ ရပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ လစြမးျပခငလ႔ ဦးေပါငးကား ေပါငးကာ

တ႐ြငးေတာငေျခ ျမငးစငးထြကလာတာေတာ ဟတဟနမတ-မယမျဖစလ႔ ဝနႀကး (၄) ေနရာ ယလကတကစၥ ေစာငးပါးရပေျခ

သတေပးခတယ။ အသက က ႀကးၿပေကာ ဆၿပး ေထာကျပခတယ။

6 16 16 16 1

ျပနာေတြက ေသာငးေျခာကေထာင-႐ႈပလညး႐ႈပေထြးတယ။ ေထာကျပေဝဖန၊ ႐ႈတခ၊ ဆန႔ကငၾကတာေတြၾကညၿပး

“အယကအကနခလ႔ - ေဗဒါပ အကခ” ေနရမေတာ ဘယေလာကၾကာၾကာ ေတာငခႏငမလ။ မႏငဝနထမးေနရတာမနး သသာ

တယ။

ဘယလအစးဘယလအစးဘယလအစးဘယလအစးရရရရမးလမးလမးလမးလ

အစးရ (၅) မးရတအနက နပါတ(၁) န႔ (၂) အမးအစားကေတာ စစအစးရအဆကဆကက ေတာကေလၽာက သမးပက

ခယထားခတယ။

ဒခပအစးရအေနန႔ နပါတ(၃) အမးအစားကေတာ တစတတပငးခယခြငရတယလ႔ ျမငပါတယ။ နပါတ(၄) အခကန႔

ေစာေစာ ပငးကကညေပမယ ေနာကပငးေလာနညးသြားတယလ႔ ထငပါတယ။ နပါတ(၅) အခကန႔ေတာ လး၀မကကညဘး ေျပာရပါ

မယ။ မသ ဘယရမလ။ ႐း႐း ႐း႐းန႔ အပခပေနတာကလား။

ခလကရအစးရက ဖကစပ အစးရ ျဖစေနတယ။ စစအပစ အေမြစား အေမြခ ဗလမငးေအာငလႈငအပခပတ ဝနႀကးဌာန (၃)

ခပါတ အစးရကတပငး၊ သတ႔က ခအထ နပါတ(၁) န႔ (၂) က အပငစားယထားတယ။

ေျပာခငတာက ဒခပအေနန႔ (၃) (၄) (၅) က လခငတယဆရင မႊားလ တြယကပေနတ ကပပါးသတဝါက ခြာခဖ႔လတယ

... ဆတာပ။

မန႔ခြနးေျပာအၿပး ၿဂဟေမႊတ ကစၥတခ ေပၚလာတယ။ ႏငငေတာ၏ အတငပငခ႐း ေျပာေရးဆခြငရသဆကလာတ

သတငးတခပါ။ UNFC အဖြ႕ဝင (၅) ဖြ႕က NCA မာ လကမတထးေတာမယဆၿပး အပငေပါက အစရငခလကပါတယ။ ဒါက ႏငင

ေတာ၏ အတငပငခပဂၢလက မန႔ခြနးအၿပးမာ ဝမးသာအယလ ျဖညစြက ေျပာခမပါတယ။

ကာယကရင (၅) ဖြ႕က ဒအဆငအထ မေရာကေသးပါဘးလ႔ ေျဖရငးျပၾကေတာမ သတငးပ႔သပဂၢလက ‘ဆႏၵေစာၿပး

လပမပါတယ’ ....ျဖစသြားတယ။

((((၃၃၃၃))))

““““ျပညသေတြျပညသေတြျပညသေတြျပညသေတြ စတမဝငစားတစတမဝငစားတစတမဝငစားတစတမဝငစားတ ၾကားျဖတေ႐ြးေကာကပြၾကားျဖတေ႐ြးေကာကပြၾကားျဖတေ႐ြးေကာကပြၾကားျဖတေ႐ြးေကာကပြ””””

((((၁၁၁၁)))) ဦးလသနးေကာမရငဦးလသနးေကာမရငဦးလသနးေကာမရငဦးလသနးေကာမရင

ေ႐ြးေကာကပြ အႏငအ႐ႈးထြကလာပါၿပ။ အားလးသၾကတအတငး NLD မကခးလႈပတယ။ တငးရငးသားပါတ (၂) ခ ရလဒ

ေကာငးတယ။ ဒဏရာမကကေသးတ ႀက႕ဖြ႕က အေျခာကတက အသားယတယ။

ႀက႕ဖြ႕ေခတ ‘တငေအးေကာမရင’ နာမညပကခရာက အခ ‘(ဦး)လသနးေကာမရင’ အစားထးလာခၾကတယ။ ေစာေစာပငး

ဣေျႏၵရရ ပြစစဥလာႏငခေပမယ ေျမပေလာ႐ြ႐ြကေလး စားေနရာက ေနာကဆးအေတာငမာ အေအာကန႔ ေတြ႕သြားခတယ။

ဘာပျဖစျဖစ ‘တငေအးေကာမရင’ထကေတာ သာပါတယ။

6 26 26 26 2

((((၂၂၂၂)))) အႀကကာလအႀကကာလအႀကကာလအႀကကာလ

ဒခပ-ၿပငရမာက (၁၉) ေနရာ၊ ေနရာေစ ဝငၿပငမယ၊ ေနရာတငးမာ ႏငမယလ႔ ဦးဉာဏဝငးက ႀကးဝါးခတယ။ ဒါေပမ

ပြမထြကလကရခငကတညးက အေအာကတေတာင ဝါးလကမတယ။ နမတမေကာငးဘး။ ကယားျပညနယဘကမာ အခနမ ကယ

စားလယ မတငျပလကႏငလ႔ ဦးလသနးတတစာမသြားတယ။

ႀက႕ဖြ႕- ပါတဝင (၄) သနးေကာ ကနေသးတယ။ ဘ႑ာေရးက ေတာငၿပးသား၊ မလကတညးက စစတပပါတအေနန႔

အစးရလပလာေတာ အရနအဝါရၿပးသား၊ အခလညး အာဏာျပငးတ ဝနႀကး (၃) ဌာနေအာကမာ လပႏငကငႏငတ ရာထး ဌာနႏရ

ေတြ ကငထားတ အမာခလက႐းေတြက တျပညလးအႏ႔ရတယ။ ဒါအျပင ၾကညလငး၊ ေအာငဝငးခင တ႕လ အရနအငအားေတြ ရ

ေသးတယ။ ဥက႒သစကလညး အရငဥက႒ေတြန႔ မတဘး။ ဥကဌသစကလညး လေတြက သေရာေလာငျပာငေနၾကတယ။ တဆတ

က တအတလပရာမာ ‘ဇ’ ေသးလသမဟတဘး။ ႀကရညဖနရညရတယ။ ဟတဟတ မဟတဟတ ႏႈတေရး ကြယကြယန႔ ေျပာႏငတ

စစထြက ႏငငေရးသမား။

တျပညလးအတငးအတာန႔ ေနရာအမားဆး ၿပငၾကတပါတ (၃) ခထက အစြယမရေတာတ တစညပါတက ခနလပခၿပး

အေလးထားစရာ (၂) ပါတပ ယဥၾကညတာပါ။

((((၃၃၃၃)))) ေ႐ြးေကာကပြအၿပးေ႐ြးေကာကပြအၿပးေ႐ြးေကာကပြအၿပးေ႐ြးေကာကပြအၿပး

ဒခပ-(၉) ေနရာရတယ။ မဆႏၵနယအားလးရ႕ ၄၇ ရာခငႏႈနး ႏငတာျဖစတယ။ (၂၀၁၅ တနးက ၈၂ ရာခငႏႈနး ရခ)

ဒအေပၚ သတ႔ခယခကက ေျပာေရးဆခြငရသ (ဝငး ၂ ဝငး) က ထတေျပာခတယ။

ဦးဉာဏဝငးက (တကပြေတြျဖစေနတအတြက အာဏာရပါတျဖစတ NLD ေထာကခမႈ နညးလမမယလ႔ ႀကခန႔မနးထား

တယ။

-မငး႐ႉးေကးသက ဌာနခပက အန႔ကငးန႔ သြားကညခတာပ။ တငးရငးသား ေဒသေတြမာ စညး႐းေရးေကာငးေကာငး

မလပႏငဘး။ စကားမေပါကတာ ရတယ။)လ႕ ေျပာခတယ။

ဦးဝငးထနက မေပးမႈ ရာခငႏႈနးနညးတာတခက၊ (လႈငသာယာမာ ၁၂ ရာခငႏႈနးပ မေပး) -ေဒၚေအာငဆနးစၾကည

မမဆြယ ႏငတာလညး ပါတယ။ (ႀက႕ဖြ႕ဦးစး ၁၂ ပါတကေတာ မတ ၃၀ ရက၊ မန႔ခြနးဟာ မဆြယမန႔ခြနးျဖစလ႔ ႐းက တငမယ...

.တ)ဒါေတြက ႐ႈးတအေပၚက ေျဖေျပာ ေျပာေနတာပါ-ႀက႕ဖြ႕ဘက ၾကညပါဦး-

ႀက႕ဖြ႕-ဥက႒လပသက “မမတ႔အေပၚ ျပညသလထအားထားယၾကညမႈ ျမငမားလာသညက အထငအရားေတြ႕ရရတယ။ ၂

ေနရာမာ ျပတျပတသားသား အႏငရတယ။ တျခားမဆႏၵ ၆ ေနရာမာ အဓက ၿပငဘက NLD ထက လထေထာကခမႈ ပရခတယ”...

လ႔ ဝကြားခတယ။ ၂၀၂၀ အတြက အားတကပါတယဆတ အသလညး ၾကားလကရတယ။ ဒါေတြက အေျဖမနေတြ မဟတပါဘး-

တကယအေျဖမနက NLD မ႐ႈးခတ ေဒသက တငးရငးသားေတြအသထမာ ရပါတယ။

“ေဒၚစ စစတပန႔ တြေနတာ မႀကကဘး။ သက ဗမာျဖစလ႔ ဗမာေတြအတြကပလပေနတယ။ မမတ႔ေဒသခေတြက လစလ

႐ႈ ေနတယ။ ၿငမးခမးေရးရေအာင မလပႏငဘး။ မေပးခတ တငးရငးသားေတြက အကာအကြယ ေပးဖ႔ ပကကြကခတယ”-တ။

ဒေနရာမာ ေတြ႕ရတ ထးျခားခကတခက ထတေဖာလတယ။ (၆) ေနရာအႏငရတ SNLD က ဘာမ အသားမယဘး။ ႏငတ

ကယစားလယေတြ NLD န႔ လကတြလပပါဆတ ၫႊနၾကားခကကေတာင ထတျပနလကျခငးျဖစပါတယ။

6 36 36 36 3

((((၄၄၄၄) ) ) ) စဖြ႕မႈပစေျပာငးေနၿပစဖြ႕မႈပစေျပာငးေနၿပစဖြ႕မႈပစေျပာငးေနၿပစဖြ႕မႈပစေျပာငးေနၿပ

ဒေန႔ေခတဟာ လမးစေတြ ႏးၾကားလာေနတ ေခတျဖစတယ။ ဒခပ ယယြငးစျပလာတယ။ ဟာသြားတကြကလပေတြမာ

ဘယအငအားစေတြ အစားထးဝငလာမလ။ တငးရငးသားေဒသေတြမာ တငးရငးသားပါတေတြ အစားထးဝငေရာကလာၾကလမမယ။

ျပညမမာေတာ ဒခပက မမေပးရင ဘယသ႕ေပးမလ-ဆတ ေမးခြနးရတယ။ ျပညသ႕အကးေဆာငမယ တးတကတ ပါတ

ငယတခ႕ ရေပမယ အခနယလးပနးၾကရလမမယ။ ျပညမမာ အာဏာႏငငေရးပသတ တျခားအပစတခ ေပၚလာေနတယ။ အငအား

လညး မေသးဘး။ ေငြလညးေပါတယ။ အသလညး ကယတယ။ သမငးအမႈကပထ ေရာကၾကမယသေတြပ။ ဒါေပမ ဒကာလမာ

သတ႔တေတြရ႕ ဖကဆးစြမးအငက မေသးဘး။ ဒါက သတရသငၾကတယ။

ဒခပအတြက အသက႐ႉေခာငစရာ ရတာက အရငလကတြလာခတ ႏငငေရးပါတေတြ၊ တငးရငးသားအဖြ႕အစညးေတြ၊

(SNLD, UNA စသည) က ခအထ မတဖကဆကဆေရးသေဘာ ေဖာျပေနေသးတယ။ တငးရငးသားအမားစကလညး ေစာငၾကည

ေနဆပ။ ႀက႕ဖြ႕န႔ မသေတာအပစက ဖတသြငးတေစၧအဆငပ ရေတာတယ။ ျပငမယဆရင ျပငဖ႔ အခနကလညး ရေနေသးတယ။

သ႕ေသာ ငတျပတေနၿပျဖစတ အေျခခလတနးစားေတြက ေနာက ဘယေလာကအထ သညးညညးခႏငဥးမလ ဆတာကလညး

သတထားဖ႕ လပါတယ။

ဒအခကေတြက အေလးထားမယဆရင “ျပညသန႕အတ” လ႕ ေၾကြးေၾကာသတငလာတ ဒခပ ပနးပနေနဦးမယလ႔

ထငမေၾကာငးပါ။

ေအးၿငမးေအးၿငမးေအးၿငမးေအးၿငမး

၁၀၊၄၊၂၀၁၇။

6 46 46 46 4

အတြအတြအတြအတြ ((((၂၂၂၂) ) ) ) အမတအမတအမတအမတ ((((၈၈၈၈))))

မာတကာမာတကာမာတကာမာတကာ

““““အလငးတခကအလငးတခကအလငးတခကအလငးတခက အေမာငတကြကန႕အေမာငတကြကန႕အေမာငတကြကန႕အေမာငတကြကန႕ သြားေနတသြားေနတသြားေနတသြားေနတ ၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရးၿငမးခမးေရး”(”(”(”(စာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာ))))---- ((((၁၁၁၁))))

To, Presidium of the 20th CongressCommunist Party of Greece-(၃)၃)၃)၃) ဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာဂရကြနျမနစပါတသ႕ ေပးပ႕သည သဝဏလႊာ((((၄)၄)၄)၄)

အမးသားစညးလးညၫြတေရး၊ ၿငမးခမးေရးဆတာ တဆကတစပတညး ကစၥေတြပါအမးသားစညးလးညၫြတေရး၊ ၿငမးခမးေရးဆတာ တဆကတစပတညး ကစၥေတြပါအမးသားစညးလးညၫြတေရး၊ ၿငမးခမးေရးဆတာ တဆကတစပတညး ကစၥေတြပါအမးသားစညးလးညၫြတေရး၊ ၿငမးခမးေရးဆတာ တဆကတစပတညး ကစၥေတြပါ((((၆)၆)၆)၆)

ဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပညႏငငေရးအေရြ႕ႏငငေရးအေရြ႕ႏငငေရးအေရြ႕ႏငငေရးအေရြ႕((((၈)၈)၈)၈)

တကရမ ေအာငပြရမယတကရမ ေအာငပြရမယတကရမ ေအာငပြရမယတကရမ ေအာငပြရမယ((((၁၁)၁၁)၁၁)၁၁)

စစထြကဆရာႀကးေတြ ဘာလပေနသလစစထြကဆရာႀကးေတြ ဘာလပေနသလစစထြကဆရာႀကးေတြ ဘာလပေနသလစစထြကဆရာႀကးေတြ ဘာလပေနသလ((((၁၃)၁၃)၁၃)၁၃)

သမငးကေန ေျပးမလြတသမငးကေန ေျပးမလြတသမငးကေန ေျပးမလြတသမငးကေန ေျပးမလြတ((((၁၄)၁၄)၁၄)၁၄)

ဗလခပေအာငဆနး သနားစရာဗလခပေအာငဆနး သနားစရာဗလခပေအာငဆနး သနားစရာဗလခပေအာငဆနး သနားစရာ((((၁၈)၁၈)၁၈)၁၈)

ကြယလြနသ ရေဘာေမာငေမာငအတြက အမတတရ တမးခငးလႊာကြယလြနသ ရေဘာေမာငေမာငအတြက အမတတရ တမးခငးလႊာကြယလြနသ ရေဘာေမာငေမာငအတြက အမတတရ တမးခငးလႊာကြယလြနသ ရေဘာေမာငေမာငအတြက အမတတရ တမးခငးလႊာ((((၂၀)၂၀)၂၀)၂၀)

လြမးေလသမလြမးေလသမလြမးေလသမလြမးေလသမ((((၂၁)၂၁)၂၁)၂၁)

အမးသားေရးစတဓာတမားအမးသားေရးစတဓာတမားအမးသားေရးစတဓာတမားအမးသားေရးစတဓာတမား ျပငးထနစြာ ျဖစေပၚလာျပငးထနစြာ ျဖစေပၚလာျပငးထနစြာ ျဖစေပၚလာျပငးထနစြာ ျဖစေပၚလာတာတာတာတာ...(...(...(...(၂၅၂၅၂၅၂၅))))

ဘယအခနကထကမဆ ပမၾကညဘယအခနကထကမဆ ပမၾကညဘယအခနကထကမဆ ပမၾကညဘယအခနကထကမဆ ပမၾကညလင ရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပလင ရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပလင ရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပလင ရငးလငးျပတသားလာေနပါၿပ((((၂၈၂၈၂၈၂၈))))

၂၀၂၀ ၂၀၂၀ ၂၀၂၀ ၂၀၂၀ အလားအလားအလားအလားအလာအလာအလာအလာ((((၃၀၃၀၃၀၃၀))))

ၿပးဆးဖ႕မလြယလတ ၿပးဆးဖ႕မလြယလတ ၿပးဆးဖ႕မလြယလတ ၿပးဆးဖ႕မလြယလတ ၁၉၄၈ က၁၉၄၈ က၁၉၄၈ က၁၉၄၈ က စခတ ဗမာျပည ျပညတြငးစစစခတ ဗမာျပည ျပညတြငးစစစခတ ဗမာျပည ျပညတြငးစစစခတ ဗမာျပည ျပညတြငးစစ((((၃၂၃၂၃၂၃၂))))

အမတတရ ရေဘာေကာေလးအမတတရ ရေဘာေကာေလးအမတတရ ရေဘာေကာေလးအမတတရ ရေဘာေကာေလး((((၃၄၃၄၃၄၃၄))))

ကြကြကြကြနျမနစစနစႏင အမးသမးနျမနစစနစႏင အမးသမးနျမနစစနစႏင အမးသမးနျမနစစနစႏင အမးသမး((((၃၉၃၉၃၉၃၉))))

လလလလ သနး သနး သနး သနး ၂၀ ၂၀ ၂၀ ၂၀ အငတေဘး ႀကဖြယရအငတေဘး ႀကဖြယရအငတေဘး ႀကဖြယရအငတေဘး ႀကဖြယရ((((၄၂၄၂၄၂၄၂))))

ႏငငႏငငႏငငႏငငတကာ သတကာ သတကာ သတကာ သတငးသးသပခက တငးသးသပခက တငးသးသပခက တငးသးသပခက ((((၂၁၂၁၂၁၂၁----၃၃၃၃---- ၂၀၁၇) (၄၃၂၀၁၇) (၄၃၂၀၁၇) (၄၃၂၀၁၇) (၄၃))))

ညစပတ ေသြးစြနးေၾကြး ညစပတ ေသြးစြနးေၾကြး ညစပတ ေသြးစြနးေၾကြး ညစပတ ေသြးစြနးေၾကြး ((((၄၅၄၅၄၅၄၅))))

((((၁၈၁၈၁၈၁၈) ) ) ) ႀကမေျမာက ႏငငတကာ ကြနျမနစပါတမားႏင အႀကမေျမာက ႏငငတကာ ကြနျမနစပါတမားႏင အႀကမေျမာက ႏငငတကာ ကြနျမနစပါတမားႏင အႀကမေျမာက ႏငငတကာ ကြနျမနစပါတမားႏင အလပသမားပါတမားရ႕ အစညးအေဝးလပသမားပါတမားရ႕ အစညးအေဝးလပသမားပါတမားရ႕ အစညးအေဝးလပသမားပါတမားရ႕ အစညးအေဝး((((၄၆၄၆၄၆၄၆))))

၂၀၁၆ ၂၀၁၆ ၂၀၁၆ ၂၀၁၆ ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈက အကခတၾကညျခငးတးတကမႈက အကခတၾကညျခငးတးတကမႈက အကခတၾကညျခငးတးတကမႈက အကခတၾကညျခငး((((၅၀၅၀၅၀၅၀))))

၂၀၁၇ ၂၀၁၇ ၂၀၁၇ ၂၀၁၇ ခႏစအတြငးခႏစအတြငးခႏစအတြငးခႏစအတြငး လႈပလႈပခတခတ ရလႈပလႈပခတခတ ရလႈပလႈပခတခတ ရလႈပလႈပခတခတ ရကကကက((((၃၃၃၃) ) ) ) ရက ရက ရက ရက ((((၅၈၅၈၅၈၅၈))))

6 56 56 56 5