A Note on the Neologisms of Technology in Modern Khmer...

1

A Note on the Neologisms of Technology in Modern Khmerรหสผเขยน 024

บทคดยอวงคาศพทหรอกลมความหมาย (semantic field) ของคาศพทใหมดาน

เทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบนเดอนมกราคม-มนาคม พ.ศ.

2558 [วจนานกรมเขมร] (ជន , 1967) และ Cambodian-English Dictionary (Headley, 1997)

นใหมในภาษาเขมรปจจบนแบงเปนกลมความหมาย(information technology) เชน “สมารตโฟน”

เกดจากอทธพลของภาษาองกฤษในเทคโนโลยสาขาตา

กาลง ในปจจบนคาสาคญ ปรากฏการณทางภาษา ภาษาเขมร วงคาศพท คาศพทใหม คายม

2

ABSTRACTThis article aims at studying the coinage of neologisms of technology in Modern

Khmer (MK) and categorizing the words into semantic fields. The data used in this studywere basically collected from online newspaper archives, such as that of KohSantepheap daily newspaper, or that of Rasmei Kampuchea, published in January-March 2014. The neologisms are determined as the new inventories because of theirunavailability in [Khmer Dictionary] (ជន , 1967) และ Cambodian-English Dictionary (Headley, 1997)

The results can be noticed that the newly invented vocabularies in MK aresuitable to be categorized in sub semantic fields; for example, that of informationtechnology (e.g. “Smartphone”). The discovered vocabularies are derivedfrom other languages, especially from English. This will be noticed that distinctivelyaltered borrowing strategies may be applied, as the borrowings from French have beendisposed toward their decreased functionality in the language. It seems rendered thatthe English language has taken turns influencing technological fields and socialnetworking communications.

Such a process of borrowing to increase the vocabulary size adequately reflectslinguistic phenomena related to the changing Cambodian society.KEYWORDS : Linguistic phenomena, Khmer language, Semantic field, Neologisms,

Loanwords

3

1. ความเปนมาปจจบนเทคโนโลยของมนษย ดงเหนไดวามนษยสามารถ

ไดชวยดาเนนการหรอแกไขยงไม (ป

2558) มนษยใชวธการ อสารกนมากอน ไมวาจะเปนการฝกนกพราบใหสงกระดาษขอความถงกน หรอการใชสญญาณควนขอความถงกนขามทวป แตจะใชวธการดงกลาว -สงเฉพาะจดหรอสถ

ไดมโทรศพทมอถอารไดในวงจากด ปจเจกบคคลจะใชสงผานขอความไปถงคน

จานวนมากได ตอง อย วธการดงกลาวใชเงนทนบางกลม เทคโนโลยโทรคมนาคม

มราคาประหยด ระบบเครอขายอนเท

ยงสามารถเผยแพรขอความหรอขอมลใหคนจานวนมากรบทร

ทาใหเหนวากรณขางตนมตวอยาง เชน โทรเลข โทรศพท โทรศพทมอถอ

อนเทอร ทาใหตองผลต อาจใหม

สงคมเขมร กลาวไปจากสงคมหรอวฒนธรรมภายนอก จะรบเขามา

กมพชาอยในระบอบการปกครองของหรอวทยาการจากประเทศเจาอาณานคมเขาสสงคมเขมรปะทะสงสรรคทางวฒนธรรมระหวาง กบและโดยอนตรกรยาทางการศกษา (educational interaction)(Postiglione and Mak, 1997, p. 23)

4

(French Colonial HigherEducation) เชน จาก (Lycée Sisowath) หรอจากสถาบนบณฑตนตศาสตรรฐศาสตร และเศรษฐศาสตร (National Institute of Juridical, Political, Economic Sciences)หลง ค.ศ. 1949 (Hayden, 1967, p. 197) มสมญานามวา “คนใหม” (new men) หรอ “คนเขมรแบบตะวนตก” (Westernized Cambodians) อตลกษณ “คนใหม” คอ พดภาษา

(bilingual intermediaries) ใหแกชาวเขมรและ(Postiglione and Mak, 1997, p. 23)

“คนเขมรแบบตะวนตก” ไดรบการศกษาจากเปนชองทางรบเขาเทคโนโลยหรอวทยาการผานระบบการศกษาของเจาอาณานคม

ตามมาคอ ในระยะเวลากวา 9 ทศวรรษ ปญญาชนหรออาจสงคมเขมรได

/เรยนร ไมวาจะเปนตะวนตก อาท “เนกไทหรอเขมขด” (ជន , 1967; Headley, 1997) หรอจะเปน

เชน “เมตร” (ជន , 1967; Headley, 1997)ได “ลงหลกปกฐาน”

ราชการยอมรบอยาง [Khmer Dictionary] (ជន , 1967) กไดเกบรวบรวมคาศพทดงกลาวไว

หลงทศ 1950 กมพชาไดรบเอกราชจากประเทศเจาอาณานคม ทวาชะตากรรมของประเ กถงความโหดรายของภาวะความวนวายในสงคมเขมร

Brown(2000, p. 10) “ ” (a world of change)

ตามยานการคา อาท ถนนมนวงส (Monivong Boulevard)ทนสมย โรงแรมตลอดเวลา

(Brown, 2000, p. 15)

5

สภาพสงคมขางตนสะทอนใหเหนวา กมพแนะนา/กากบในฐานะผปกครองอกตอไป สงคมเขมรกาลง “

ไหล”อาจ สงคมเขมรอาศยแนวทางและวธการของตนเอง

[วจนานกรมเขมร] (ជន , 1967) และ Cambodian-EnglishDictionary (Headley, 1997)

นอกจากจะไดรวบรวมคาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบนแลวการศกษาคาศพทใหมดานเทคโนโลย วงความหมายของคาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบนสามารถจาแนกเปนกลมความหมายยอยไดหรอไมและอยางไร ตลอดจนการสรางคาศพทใหมในวงความหมายยอยดงกลาวอาศยวธการใดบาง

อย

2. วตถประสงคของบทความ

:(1)(2) โนโลยในภาษาเขมร

ปจจบน

3. ขอบเขตของบทความฉบบ

[เกาะสนตภาพ] (Koh Santepheap [ออนไลน], 2558) และ [รศมกมพชา]” (Rasmei Kampuchea [ออนไลน], 2558) โดยเฉพาะจาก เทคโนโลย

“เทคโนโลย”

6

(desultory reading) ขอมลฉบบเตมบางสวนการรวบรวมขอมลดงกลาวอาจ

วธการเดยวกน Some Neologisms fromRecent Magazines (Withington, 1931)

ตวอยางคาศพทมาจากชวงเว -มนาคม 2558 แมไมสามารถ

ไดแก[Khmer Dictionary] (ជន , 1967) และ Cambodian-English Dictionary (Headley,

1997)

4. นยามศพทเฉพาะ

4.1 คาศพทใหม (neologism) หมายถง คาใหม (new word) ดานเทคโนโลย โดยใชการไมปรากฏในพจนานกรม [Khmer Dictionary] (ជន , 1967) และCambodian-English Dictionary (Headley, 1997) เปนเกณฑกาหนด คาศพทดานเทคโนโลยม

[+ ความร] [+ การสรางสรรค/การประดษฐ] [+ กลวธ/วธการ/วถทาง] [+ การประยกต/การใชงานความร] [+ กระบวนการทางวทยาศาสตร/อตสาหกรรม/การทางาน] [+ สมพนธกบชวต] [+ สมพนธกบสงคม] หรอ [+ ] (RandomHouse Webster's Unabridged Dictionary, 2001)

4.2 เทคโนโลย (technology) หมายถง ความรดานกลวธ (technique)วตถประสงคเฉพาะ (Richter, 1982, p. 8) อาท วธปฏบต (practice)

(tool) (artifact) (Mitcham, 1994)6

7

เทคโนโลยการสอน เทคโนโลย การสอน1 เทคโนโลยการแพทย เทคโนโลยการผลต เทคโนโลยสารสนเทศ และเทคโนโลย (Blackhurst, 2005)

4.3 ภาษาเขมรปจจบน (Modern Khmer: MK) หมายถง ภาษาทางการของกมพชาในปจจบน มกถอกนวา ชวงหลงของ

19 (Tong, 1985) (ជន , 1967;Headley, 1997) (Koh Santepheap [ออนไลน], 2558;Rasmei Kampuchea [ออนไลน], 2558) จดทาหรอรวบรวม ในสมยของภาษาเขมรปจจบน

5.

5.1 คาจากดความของคาศพทใหม (neologism)คาศพทใหม (neologism)

ความคดใหม (new notion) เปนรองจากภาษามาตรฐานหรอยงไมมสถานะในภาษาของชาต (Levchenko, 2010, p. 11)

“ ” (definition) ในคาศพทใหมเปนหนวยศพท (lexeme)

าจยอมรบ อาจปรากฏไดอยางจากดในสถานการณอาจเรยกวา คาศพทเฉพาะกาล (occasionalism) หรอ รปเฉพาะกาล

(nonce formation) (Haspelmath, 2002, p. 39)คาศพทเฉพาะกาลมกไมไดบนทกไว หรอแมจะมบนทกแตสวนมากกจะสญไปจากภาษา

ในเวลาไมนาน อยางไรกด คาศพทเฉพาะกาลบางคาอาจกลายเปนสามญศพท (usual word)จดเปนคาศพทใหมในคลงศพทของภาษา (Haspelmath, 2002, p. 100)

ะสามญศพท

ในภาษายงสะทอนใหเหนผลตภาพของภาษาอกดวย Haspelmath อธบายผลตภาพของภาษาดวย

1 Blackhurst (2005)ตลอดจนการตดตามพฤตกรรมและการม

8

การศกษาคาศพทใหมวา ผลตภาพของภาษามกศกษาจากการใชคลงศพทตวบทขนาดใหญ อาทคลงศพทหนงสอพมพ (2002, p.110)

5.2 วธสรางคาศพทใหมในภาษา(neologism) ในภาษาสมพนธกบการกอรปหนวยศพท

(lexeme formation) หรอการกอรปคา (word-formation) ดวยเหตวาการกอรปคาในแตละภาษาอาจเปน /

อยางไรกตาม ผ เขยนมไดสรปรวบรดวา การกอรปคาหรอการกอรปหนวยศพทคอการสรางHaspelmeth (2002, p. 16) ไดเสนอวา การกอรปคา

แบงเปน 2 วธคอ การแปลงศพท (derivation) และการประสมคา กลาวคอ การแปลงศพทเปน

จากกระบวนการดงกลาวอาจเรยกวา คาแผลง (derivative) สวนการประสมคาเปนการกอรปหนวย(stem) มากกวาห

ประสมคา (Haspelmath, 2002) ครอบคลมการสรางคาแบบซอนคา(กาชย ทองหลอ, 2550)

Haspelmath (2002, p. 25) ยงกลาวถงปฏบตการทางวทยาหนวยคา(morphological operation) (concatenative) เหมอน

(reduplication) การยอคา (abbreviation) การตดคา (clipping) หรอการผสมคา (blend)

จะเหนไดวา ตามแนวคดของ Hasplemath (2002) การกอรปคาอาจมหลายวธ อาท การแปลงศพท การประสมคา การตดคา การผสมคา แต (word-formation)ดงกลาว (Haspelmath, 2002) อาจไมสามารถอธบายปรากฏการณการสรางคาศพทใหมในภาษา

Ikekeonwu (1982) ไดศกษาภาษาอกโบ (Igbo)

ภาษาของตนเอง 4 วธ ไดแก การยมคา (borrowing) การผสมกบคายม (loan blend) การยมแปล(loan-translation) และการถอดความ (paraphrasing)

การยมคาในภาษาอกโบ (Ikekeonwu, 1982, p. 480-481) มกเกดจากการยมคาภาษาองกฤษ Ikekeonwu (1982) อธบายวา การยมคาดงกลาวแบบปฏทรรศน (paradox) ระหวางภาษาตางประเทศกบ

9

พจารณาไดวามาจากคาศพทตางประเทศ แตในขณะเดยวกนก ผานกระบวนการสระบรรสาน (vowel harmony) ตามระบบสทวทยาของภาษาอกโบ

สวนการผสมกบคายม (Ikekeonwu, 1982, p. 483) อธบายวา หมายถง การผสมกนระหวางองคประกอบ 2

(class)ภาษาตางประเทศบอกแววความหมาย (shading)

การยมแปล Ikekeonwu (1982, p. 483) เสนอไวคอไม (unwieldy) โดยเฉพาะจากตนแบบในภาษาองกฤษ (English model)คาประสม เชน holy ghost > mmụọ [ghost] nsọ [holy] (ปรบปรงจาก Ikekeonwu, 1982, p.483)

สวนการถอดความ (Ikekeonwu, 1982, p. 483)Ikekeonwu (1982)

เหมาะสมหรอเทอะทะ (unwieldy paraphrase)วา marijuana “กญชา” กมกถอดความ วา ahihia ọkụ ndi mmụọ [smokingleaves for spirits] utaba

ike [powerful or strong tabacco] (ปรบปรงจาก Ikekeonwu, 1982, p. 484) อยางไรกดIkekeonwu (1982) อสรางคาศพทใหมตราบเทาจานวนของหนวยคาในวลยงพอควบคมได (p. 483)

จาก (Haspelmath, 2002) และการยมหรอวธการสรางคาใหม (ในภาษาอกโบ) (Ikekeonwu, 1982) วไปผลตภาพของหนวยศพทในภาษาอาจเกดจากการแปลงศพท การประสมคา การยอคา การตดคา (Haspelmath,2002) การยมคา การยมแปล การถอดความ (Ikekeonwu, 1982) เปนตน

อยางไรกตามหากพจารณาวา “ซด” ในภาษาไทย เปนคาศพทใหมในกรณดงกลาว ควรจดวาเกดจากการยมคา เพราะยมคายอ CD ในภาษาองกฤษเขามาในภาษาไทย

นอกจากการพจารณาคาศพทใหมตามวธการสรางคาแลว อาจพจารณากลมความหมายหรอวงความหมายของคาศพทดงกลาวไดอกดวย ดงจะกลาวถงในประเดนถดไป

10

5.3 กลมความหมายของคาศพทใหมLehrer (1985) อธบายวา กลมความหมายหรอวงความหมาย (semantic field) หมายถง

(Lehrer, 1985, p. 283)ในภาษาองกฤษ อาจประกอบไปดวยหนวยศพท อาท boil bake fry roastความหมาย (semantically related)

ความสมพนธดงกลาวมหลายลกษณะ อาท การพองความหมาย (synonymy) เชน “ใหญ”“โต” การมความหมายตรงกนขาม (antonymy) เชน “ใหญ” “เลก” การรวมกลมหรอเปนลกกลม(hyponymy) เชน “ดอกไม” “ดอกกหลาบ” การแสดงบทกลบ (converseness) เชน “ ” “ขาย”อสมรรถสมพนธหรอความเขากนไมได (incompatability) เชน “แมว” “หมา” “วว” “มา” “หม”ผ เขยนสงเกตวา ในความสมพนธลกษณะหลง

กนได เชน “แมว” “หมา” กอย

นอกจากการจาแนกวงความหมายดวยความสมพนธทางความหมาย อาจพจารณาจากการกาหนดความหมาย (sense) กได ดงเหนไดจากบทความวจย คาศพทใหมในภาษาลาว(รตนา จนทรเทาว, 2557, น. 58-59) ไดเสนอแนวการจดวงความหมายของคาศพทในภาษาลาวจานวน 978 คา เปน 15 วงความหมาย ไดแก “กรยา” “สงคม” “บคคล” “เศรษฐกจ” “อาหาร”“การศกษา” “การปกครอง” “ ” “สานวน” “เทคโนโลย” “ ” “กฬา” “คมนาคม”“ธรรมชาต” และ “ส”

รตนา จนทรเทาว (2557) อธบายวา การจดกลมความหมายของคาศพทใหมดงกลาวทาให

ความสมพนธกบบรบททางสงคมและวฒนธรรมไดตอไป

เทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบนดวยนยความหมายของคา (sense) เปนสาคญ

6.ผ เขยนไดเกบรวบรวมคาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบนตามนยามศพท

เฉพาะและขอบเขตของบทความ และศกษาวธการสรางคาศพทใหมดงกลาว ตลอดจนวงอาจ

11

6.1 วธการสรางคาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบน

ขอสงเกตไดวา คาศพทใหมดงกลาวสราง/ผลต ดวยวธการตาง ๆ ดงสรปไดในรปแบบตาราง

วธการสรางคาศพทใหม (รอยละ)1

การยมคา 66การผสมกบคายม 18การยมแปล 8การถอดความ 8

รวม 100ตาราง 1 วธการสรางคาศพทใหมดานเทคโนโลย

จากตาราง 1 วธการสรางคาศพทใหมดานเทคโนโลย(borrowing)

คายม (loan blend) การยมแปล (loan-translation) และการถอดความ (paraphrasing)ตามลาดบ การยมคา

2 เกอบ 43 เกอบ 8 เทา ตามลาดบ

ก. การยมคา

ภาษาตนทาง (source language)

1 คารอยละในตาราง อาศย/เกบรวบรวมไดจากการอานแบบขาม (desultory reading) ดงอธบายแลวในขอบเขตของบทความ

12

ชนดของคายม (รอยละ)คายมภาษาองกฤษ 54

46รวม 100

ตาราง 2 (source language)

จากตาราง 2 แสดงใหเหนวา

ภาษามไดแตกตางกนกนมากนกนาสงเกตวา คายมภาษาองกฤษ (ดานเทคโนโลย)

Cambodian-EnglishDictionary (Headley, 1997) กลาวคอ Headley (1997) ไดมากกวาคายมภาษาองกฤษประมาณ 8 เทา

สดสวนคายมภาษาองกฤษขอสงเกตไดอยางนอย 2 ประการคอ

(1)สถานภาพจากผปกครองไปเปนพนธมตรในเวทระหวางประเทศโบราณสถานในกมพชา หรอประเทศคคาอนดบรองนาเขาสนคา 10 อนดบแรก ในป 2556

2 (“Cambodia Imported from Top 10 Countries 2013” [online], April, 2015)(2)

เทคโนโลยในปจจบนมอยอยางเดนชด กอปรกบภาษาองกฤษไดยกสถานะเปนภาษากลางอยางเปนทางการของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต 20 เปนตนมา(Kirkpatrick, 2010)ความสะดวก ได ในกรณดงกลาว คาดการณไดวา ภาษาองกฤษนาจะ

ไมอาจสรปไดวา ยมคา

13

ดงกลาวเขามาในภาษาเขมรปจจบนในชวงเวลาใด ทวาการศกษาการผลตคาศพทในภาษาตนทางทาให รได

19 – 20(Collins English dictionary, 1991; Cousin, 2007) มกเปนคาภาษาองกฤษ เชน facebook ( ) internet ( ) website (េវប )

ได ตองหลงจากชว 19 – 20 เปนตนมา และนาสงเกตวา ชวงเวลา

การยมคาภาษาตางประเทศขางตนแสดงใหเหนวธการ สราง/ผลตคาศพทในภาษาเขมร กลาวคอ ภาวะสระบรรสาน (vowel harmony) มความสาคญตอการยมหรอการรบเขา (integration) (rehabilitate) สภาพอยในระบบภาษาเขมรได กลาวคอ สระของหนวยคา (คายม) จะแปรตามภาวะสระบรรสานใน

(FR) หรอภาษาองกฤษ (EN) ภาษาเขมรก. densité (FR) /dɑ-si-te/ ដងសេត /ɗɑŋ-siː-tei/

ข. website (EN) /ˈwɛb-saɪt / េវប /ʋeːp-saːj/

ในตวอยาง (ก) เสยงสระหลง (เปด) /ɑ/ ของพยางคแรกในภาษาเขมรตรงกบพยางคแรกในภาษาตนทาง แต (nasalized)พยางคแรกในภาษาเขมรจงชดเชยดวยการเตมเสยงพยญชนะนาสกจากเพดานออน /-ŋ/ เขาเปนเสยงพยญชนะสะกด

พยางคใหเขากบลกษณะทางสทวทยาของภาษาปลายทาง ใน

ในตวอยาง (ข) เสยงสระหนา (เปด) /aː/

จากเสยงสระประสม /aɪ/ ของพยางคสดทายในภาษาตนทาง

14

ภาษาเขมรไมมเสยงสระประสมดงกลาว1 อยางไรกด คายมไดพยายามชดเชยดวยการเตมเสยงพยญชนะสะกด /j/ และการใชเสยงยาว (/a/ > /aː/)

กลาวไดวา

ภาวะสระบรรสานหรอการประมาณ (approximation) (defaulter) ใน

ข. การผสมกบคายม2

2

ก. เขมร + ไทยข. เขมร + องกฤษค. เขมร +ง. เขมร + + บาล-สนสกฤตจากกฎโครงสรางการผสมกบคายมขางตน จะเหนวา ในแตละโครงสราง

-สนสกฤตก. /kaː-boup-spaːj/ ผ เขยนพจารณาวา เปนคาภาษาเขมร

(Headley, 1997) สวนคาวา“กระเปาสะพาย” “สะพาย” ตรงกบคาภาษาเขมรวา

/spiəj/ คาวา นาจะเกดจากการยมกลบ (reborrowing) จงถอวาคาดงกลาวเปนคาใหม

1 ผ เขยนพจารณาวา เสยง /aj/ จากรปสระ ៃ◌พยญชนะสะกด /j/

2 ไวอนดบขอ (ก-ข) ไมได

15

ข. កន រ /koun-kom-pjuː-tŏə/ ผ เขยนพจารณาวา คาภาษาเขมร (កន “ลก”) ผสมกบคาภาษาองกฤษ ( រ “คอมพวเตอร”) (Headley, 1997)“คอมพวเตอรขนาดเลก”

ค. /maː-siːn-th ɑːt-cɑm-lɑːŋ/ ผ เขยนพจารณาวา คาภาษาเขมร (ថត“สาเนา”) ( “ ”) (Headley, 1997)

“ ”ง. /maː-siːn-kɑm-ɗaw-ʔaː-haː/ ผ เขยนพจารณาวา คาภาษา

เขมร ( “ทาใหรอน”) ( “ ”) (Headley, 1997) และคาภาษาบาล-สนสกฤต ( “อาหาร”) “ อบอาหาร”

(Ikekeonwu, 1982)(class) ในขณะคายมจะเปนคา

แสดงแววความหมาย (shading) เชน ในภาษาไทย ปลา (ไทย=คาหลก) + แซลมอน(องกฤษ=คาขยาย) > ปลาแซลมอน

ค. การยมแปล

ภาษาปลายทางแปลตามหนวยคาในภาษาตนทาง และโดยมากมกเปนการแปลแบบตรงตวอยางไรกด แมจะเปนการแปลแบบตรงตวจากภาษาตนทาง แตลาดบของหนวยคาในคาศพทใหม

บกฎโครงสรางคาของภาษาเขมร อาท คาขยายจะปรากฏตามหลง

จากภาษาไทย ดงตวอยางตอไป

โทรศพท (TH) มอ (ถอ) (TH)ៃដ

storage (EN) data (EN)

16

จากตวอยางขางตน ผ เขยนพจารณาวา เปนการยมแปล กลาวคอ ไมควรแกพจารณาวา /tuːriəsap/ เปนคายมจากภาษาบาล-สนสกฤต1 เพราะไมปรากฏคา

(โทรศพท) จะเหนวาอาจ อยางชดเจนลกษณะการสะกดคาดวย แต เปนการยมแปลจากคาวา telephone (EN) หรอ téléphone(FR) สวนคาวา ៃដ /daj/ นาจะเปนการยมแปลจากคาวา มอ (ถอ) ในภาษาไทยมากกวาคาวาmobile mobile ចលត /caʔ-lat/ “

” ดงปรากฏวามคาประสม ចលត ในภาษาเขมรสวนคาวา เปนการยมแปลจากคาวา data storage โดยคาวา

/ʔuʔ-paʔ-kɑɑ-ptuk/ แปลจากคาวา storage สวนคาวา /tin-neaʔ-nej/

แปลจากคาวา data จะเหนวา แมจะเปนการยมแปลจากคาวา data storage

ง. การถอดความ

/ksae-pcoap/ มความหมายตามตวอกษรวามาจากมโนทศนของคาวา cable

/rʊən-daot/ ความหมายตามตวอกษรวา ร/โพรง เสยบจากมโนทศนของคาวา slot หมายถงชองเสยบของอปกรณในเทคโนโลยสารสนเทศ

/ʔɑɑŋ-cɑɑŋ-cam/ ความหมายตามตวอกษรวา หนวย จาความมาจากมโนทศนของคาวา memory หมายถงหนวยความจาของอปกรณในเทคโนโลยสารสนเทศ

1 ជន (1967) อธบายวา“คายม” คาดงกลาว

อย /สราง

17

สรปไดวา การสรางคาศพทใหมดานเทคโนโลยมกใชวธวธการสรางคาวธ

สดสวนการยมคาภาษาองกฤษ อภาษาเขมรปจจบน

โนโลยสมยใหม

6.2 วงความหมายคาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบน

อาท [+ ความร] [+ การสรางสรรค/การประดษฐ] [+ กลวธ/วธการ/วถทาง] [+ การประยกต/การใชงานความร] [+ กระบวนการทางวทยาศาสตร/อตสาหกรรม/การทางาน] [+ สมพนธกบชวต] [+สมพนธกบสงคม] หรอ [+ ] (Random House Webster's UnabridgedDictionary, 2001)ดงกลาวโดยอนโลมตามแนวคดการแบงประเภทเทคโนโลย (Blackhurst, 2005)

กลมความหมาย (รอยละ)“สารสนเทศ” 50“การผลต” 32“ ” 18

รวม 100ตาราง 3 คาศพทใหมดานเทคโนโลยแบงตามกลมความหมาย

จากตาราง 3ความหมายโดยอนโลมตามแนวคดการแบงประเภทเทคโนโลย (Blackhurst, 2005) พบวา คาศพท

อานวยความสะดวกมสดสวนคาศพทใหมรองลงไปตามลาดบ

ก.

นเทศอาจมนยความหมายบางประการรวมกน อาท

18

[+ การใชคอมพวเตอร] [+ การใชโทรคมนาคม] [+ การเกบขอมล] [+ การสงผานขอมล][+ การจดการขอมล] [+ สวนชดอปกรณ] หรอ [+ ] (Rajaraman, 2003, p. 6)

េវប/ʋeːp-saːj/ “เวบไซต” /smaːt-foun/ “สมารตโฟน” ឌជថល /diː-ciː-tʰɑːl/ “ดจตล”

/seː-riː/ “ชด/ ”

ข.คาศพทใหมในกลม

ได อาท [+ วธการทางเลอก] [+ การจดการขอมล] [+ การใชวสด] [+ การใชบรการ] [+ การผลตสนคาและบรการ] (Shepard, 1970) [+ ]

การผลตมตวอยางเชน /ɲuːʋ-

ton/ “นวตน” (หนวยวด) ន /ʔiːn-fraː-reiɗ/ “อนฟราเรด” /ʔei-lic-

trou-nik/ “อเลกทรอนกส”មទរ /mou-tŏə/ “มอเตอร”

ค. 1

มกมนยความหมายบางประการรวมกน เชน [+ การปรบปรงประสทธภาพ] [+ การลดระดบพฤตกรรมปญหา] [+ ] [+

]มตวอยางเชน

/kaː-meː-raː/ “กลอง” /maː-siːn-kɑm-ɗaw-ʔaː-haː/

/maː-siːn-th ɑːt-cɑm-lɑːŋ/

ความหมายยอยได 3 กลม ไดแก (1) กล (2) กลมความหมาย(3)

1 แมวา Blackhurst (2005) อธบายวา assistive technology ( ) เปน

19

คากบกลมความหมายของคาศพท

วธการสรางคายมคา ผสมกบคายม ยมแปล ถอดความ

กลม

ความ

หมาย “สารสนเทศ”

“การผลต” - - -“ ” - -

ตาราง 4 ความสมพนธระหวางวธการสรางกบกลมความหมายของคาศพทใหมดานเทคโนโลย

เฉพาะกาลในภาษาเขมร ภายหลงจงยมเขามาและสรางรปคาในภาษาเขมรไดทนท

7. สรปและอภปรายกา ใหสรป

ขอสงเกตไดวา(1) วธการสรางคาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบนมหลายวธ เรยง

(มาก>นอย) ไดแก การยมคา การผสมกบคายม การยมแปลและการถอดความ

(2) คาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบนอาจจดเปนกลมความหมายยอยไดเปน 3 แตละกลม (มาก>นอย) ไดแก กลมความหมาย

ความสะดวก

20

(1)แปล และการถอดความ แตอาจพจารณาไดวาการสรางคาทกวธ (ยกเวนการยมคา) คอHaspelmath (2002) เรยกวา การประสมคา (compounding)1 ทวา มไดเนนอธบายเ

หนวยคา อาจทาใหเขาใจการสรางคาไดมากกวา(2)

เฉพาะ อยางไรกด ผ เขยนไดเกบรวบรวมคาศพทดงกลาวไว คาศพทดงกลาวอาจพฒนาไปมสถานะในภาษา (citizenship) เชน /tou-taːl/ “โตตาล” (

) /fei-sə-buk/ “เฟซบก” โดยเฉพาะ คาวสาณยนามมาเปนคาสามาณยนามได ดงเหนไดวาในภาษาตนทาง facebook กลายเปนคากรยา

“ ” (“facebook” [online],2015)

(3)วา สดงกลาวอาจทาใหเขาใจวา สงคมเขมรได “เปดตว” /ปรบตวเขากบ

มวนวายในอดตจะ “ ”สงคมเขมรจากสงคมโลก แตในปจจบน สงคมเขมรเปดกวางและรบเขา /นาเขาเทคโนโลย

(4) การศกษาคาศพทใหมในภาษาเขมรปจจบนสาคญตอการพฒนาการสอนภาษาเขมรในสถาบนการศกษาของไทย กลาวคอ แหล

พจนานกรมกมไดใหความหมายของ

เศรษฐกจและการ โครงสรางสงคมในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต การศกษา

เปดโลกทศนทางการศกษาภาษาเขมรในผ เรยนเขาใจธรรมชาตของภาษาเขมรไดมาก

1 (concatenation) มาพจารณา

21

รายการอางอง

ภาษาไทยกาชย ทองหลอ. (2550). หลกภาษาไทย. กรงเทพฯ: รวมสาสน.รตนา จนทรเทาว. (2557). คาศพทใหมในภาษาลาว. , 10(1), 51-69.

ภาษาองกฤษBlackhurst, A. (2005). Perspectives on Applications of Technology in the Field of

Learning Disabilities. Learning Disability Quarterly, 175-175.Brown, I. (2000). Cambodia. Oxford: Oxfam GB.Cambodia Imported from Top 10 Countries 2013. (n.d.). Retrieved April 15, 2015, from

http://www.moc.gov.kh/Graphs/StatisticGraphs.aspx?MenuID=48#0Collins English dictionary (3rd ed.). (1991). Glasgow: Harper Collins.Cousin, P. (2007). Collins French dictionary (4th ed.). New York: HarperCollins.Facebook. (n.d.). Retrieved April 10, 2015, from

http://dictionary.reference.com/browse/facebook?s=tHaspelmath, M. (2002). Understanding morphology. London: Arnold.Hayden, H. (1967). Higher education and development in South-east Asia. Paris:

Unesco and the International Association of Universities.Headley, R. (1997). Cambodian-English dictionary. Kensington, Md.: Dunwoody Press.Ikekeonwu, C. (1982). Borrowings and Neologisms in Igbo. Anthropological Linguistics,

24(4), 480-486.Kirkpatrick, A. (2010). English as a lingua franca in ASEAN a multilingual model.

Aberdeen, Hong Kong: Hong Kong University Press.Lehrer, A. (1985). The influence of semantic fields on semantic change. In Historical

Semantics, Historical Word Formation. Berlin: Mouton.Levchenko, Y. (2010). Neologism In the lexical system of modern English: On the mass

media material. Germany: GRIN Verlag oHG.Mitcham, C. (1994). Thinking through technology: The path between engineering and

philosophy. Chicago: University of Chicago Press.

22

Postiglione, G., & Mak, G. (1997). Asian higher education an international handbook andreference guide. Westport, Conn.: Greenwood Press.

Rajaraman, V. (2003). Introduction to information technology (Eastern economy ed.).New Delhi: Prentice-Hall of India.

Random House Webster's Unabridged Dictionary (2nd ed.). (2001). New York: RandomHouse Reference.

Richter, M. (1982). Technology and social complexity. Albany: State University of NewYork Press.

Shephard, R. (1970). Theory of cost and production functions. Princeton, N.J.: PrincetonUniversity Press.

Tong, T. (1985). Language planning and language policy of Cambodia. PacificLinguistics, 67, 103-117.

Withington, R. (1931). Some Neologisms from Recent Magazies. American Speech, 6(4),277-289.

ภาษาเขมรKoh Santepheap Daily | A Leading Newspaper in Cambodia. (n.d.). Retrieved January-

March, 2015, from http://kohsantepheapdaily.com.kh/Rasmei Kampuchea Daily. (n.d.). Retrieved January-March, 2015, from

http://www.rasmeinews.com/ជន . (1967). . (เอกสารอดสาเนา)

23

ภาคผนวก

รายการตวอยางคาศพทใหมดานเทคโนโลยในภาษาเขมรปจจบน

ក/

/

កន

ខ

ញ

ដដងសេត

ឌឌជថល

ត

ទ

ប

ព

ភភចែសល

ម

មទរ

រ

វេវប

ស

សង

រ

ហហៃវ

24

អអបទក

ឥត

ន