a) Web viewĐơn vị giao dịch. Là ... thức Hợp đồng ủy quyền có xác nhận của chính quyền địa ... nhất mà người mua chấp nhận thực...

MỤC LỤCPHẦN 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN.....................................................................................................4

I/ Sở giao dịch chứng khoán (Stock Exchange) (viết tắt SGDCK).......................................4

1. Khái niệm.......................................................................................................................4

2. Hình thức sở hữu và tổ chức..........................................................................................4

3. Niêm yết chứng khoán...................................................................................................6

II/ Hệ thống giao dịch chứng khoán......................................................................................9

1. Quy định chung về giao dịch chứng khoán...................................................................9

2. Phương thức giao dịch.................................................................................................12

3. Nguyên tắc khớp lệnh..................................................................................................12

4. Các giao dịch đặc biệt..................................................................................................13

PHẦN 2 : THỰC TRẠNG QUÁ TRÌNH GIAO DỊCH VÀ VẬN HÀNH LỆNH TẠI HOSE..................................................................................................................................................15

I/ SƠ LƯỢC VỀ HOSE.......................................................................................................15

1. Lịch sử hình thành và phát triển..................................................................................15

2. Cơ cấu tổ chức.............................................................................................................15

..............................................................................................................................................16

II/ Những quy định chung về giao dịch chứng khoán..........................................................16

III/ Những quy định chung về giao dịch chứng khoán tại sở giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE).................................................................................................................18

a) Thời gian giao dịch.....................................................................................................18

b) Phương thức khớp lệnh:...........................................................................................18

c) Đơn vị yết giá...............................................................................................................19

e) Đơn vị giao dịch...........................................................................................................19

f) Biên độ dao động giá...................................................................................................19

IV/ Các loại lệnh áp dụng tại sở giao dịch chứng khoán TP.HCM.....................................20

a) Lệnh giới hạn (LO)......................................................................................................20

b) Lệnh thị trường (MP)...................................................................................................21

c) Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa (ATO)............................21

Trang 1 / 39

d) Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá đóng cửa (ATC).........................22

6. Phương thức giao dịch.................................................................................................22

a) Phương thức khớp lệnh định kỳ...................................................................................22

b) Phương thức khớp lệnh liên tục...................................................................................23

V/ Thời gian thanh toán bù trừ.............................................................................................25

VI/ Giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài............................................................................25

VII/ Quy trình giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán.......................................................25

VIII/ Hướng dẫn đặt lệnh giao dịch trực tuyến....................................................................26

IX/ Diễn biến cơ chế khớp lệnh và sự thay đổi về giá và khối lượng giao dịch tại thời điểm nhất định...............................................................................................................................32

PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................................35

TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................................38

Trang 2 / 39

LỜI NÓI ĐẦU

Thực tiễn trong thời gian qua không thể phủ nhận rằng “Thị trường chứng khoán là một thị trường bậc cao”. Ở hầu hết các nước trên thế giới, đặc biệt là những nước công nghiệp phát triển TTCK đang phát triển ngày càng lớn mạnh và quy mô ngày càng lớn. Hiện nay tại Mỹ có 7 sở giao dịch chứng khoán, tại Đức có 8 sở giao dịch và tại Trung Quốc có 2 sở giao dịch….Tại Việt Nam vào năm 1955, Giáo sư tiến sĩ Vũ Quốc Thức là người đầu tiên có ý tưởng thành lập thị trường chứng khoán.

Kể từ năm 1986, từ một nước nông nghiệp lạc hậu có nền kinh tế quan liêu bao cấp, nước ta bắt đầu chuyển sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, có quan hệ hữu nghị tất cả các nước trên thế giới. Với những thay đổi đó, Việt Nam đang ngày càng phát triển, đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, để phấn đấu đến năm 2020 cơ bản trở thành một nước có nền Công Nghiệp theo hướng hiện đại

Do những nguyên nhân trên,việc hình thành thị trường chứng khoán là một hệ quả tất yếu trong công cuộc phát triển của đất nước. Vì vậy, trung tâm giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh được thành lập đã đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới. Trong thời gian qua, hoạt động của trung tâm giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh đã có nhiều kết quả đáng nể và thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước. Qua đó cho thấy, quá trình vận hành các lệnh được áp dụng tại Sở Giao Dịch Chứng Khoán là điều được hết sức được chú trọng và quan tâm của các nhà đầu tư cũng như những nhà phát hành, để giúp họ có thể biết rõ về cách thức mua bán và trao đổi chứng khoán tại Sở Giao Dịch

Trong giới hạn kiến thức của mình,chúng em rất vinh dự khi được tìm hiểu về Thực trạng vận hành các lệnh được áp dụng tại Sở Giao Dịch Chứng Khoán TpHCM , trong quá trình hoàn thiện không tránh khỏi nhiều điều thiếu sót mong thầy góp ý cho chúng em để bài tiểu luận được đầy đủ nhất. Chúng em xin chân thành cảm ơn!

NHÓM THỰC HIỆN: NHÓM 6

Trang 3 / 39

PHẦN 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN

I/ Sở giao dịch chứng khoán (Stock Exchange) (viết tắt SGDCK) 1. Khái niệm

SGDCK là nơi tập trung các giao dịch chứng khoán một cách có tổ chức tuân theo những luật định nhất định, những địa điểm tập trung được gọi là sàn giao dịch (trading floor). SGDCK không tham gia vào việc mua bán chứng khoán, mà chỉ là nơi giao dịch, một trung tâm tạo điều kiện cho các giao dịch được tiến hành thuận lợi, dễ dàng, hạ thấp các chi phí bằng cách lập ra các luật lệ phù hợp. SGDCK không tham gia vào việc ấn định và can thiệp giá chứng khoán mà chỉ đảm bảo cho việc đấu thầu hoặc mua bán chứng khoán diễn ra đúng luật pháp, công khai.

Chúng ta có thể kết luận chung về SGDCK như sau: Sở giao dịch chứng khoán là nơi gặp gỡ của những nhà môi giới chứng khoán; là cơ quan phục vụ cho hoạt động giao dịch mua bán chứng khoán.

Vai trò của SGDCK:

- Thu hút và tập trung vốn nhàn rỗi vào đầu tư, đảm bảo sự an toàn và công bằng trong mua bán chứng khoán;

- Cung cấp các trang thiết bị hỗ trợ để chống những hành vi gian lận, giữ ổn định trật tự thị trường;

- Cung cấp thông tin về các công ty phát hành, công ty chứng khoán, chỉ số giá chứng khoán … trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Phương thức giao dịch là đấu giá khớp lệnh tập trung, trong đó các lệnh mua và bán được ghép với nhau, hình thành giá cả cạnh tranh tốt nhất.

2. Hình thức sở hữu và tổ chức

2.1. Hình thức sở hữu

- Là một tổ chức vận hành theo nguyên tắc thành viên: đây là hình thức xuất hiện ở giai đoạn sơ khai, mang tính tự phát

- Tổ chức theo dạng công ty cổ phần: ở đây, cổ đông là các công ty chứng khoán thành viên, có thể có sự tham gia của một số ngân hàng và các tổ chức phi ngân hàng không phải là thành viên. Có nghĩa vụ nộp thuế cho nhà nước, chịu sự giám sát của các cơ quan của chính phủ (hội đồng chứng khoán quốc gia). Các SGDCK theo dạng này thường hoạt động có tính kinh doanh, nguồn thu của SGDCK là các khoản phí thành viên, phí mua chỗ ngồi, phí giao dịch, phí cho thuê trang thiết bị …, những khoản chi bao gồm chi lương, phụ cấp và trợ cấp cho bộ máy quản lý và điều hành, mua sắm trang thiết bị, nộp thuế. Đây là hình thức tổ chức phổ biến hiện nay.

- Hình thức sở hữu nhà nước: chính phủ hoặc một cơ quan của chính phủ đứng ra thành lập,quản lý và sở hữu một phần hay toàn bộ vốn của SGDCK.hình thức này có

Trang 4 / 39

ưu điểm là không chạy theo lợi nhuận,nên bảo vệ được quyền lợi của nhà đầu tư.bên cạnh đó,nhà nước cũng có thể can thiệp để giữ cho thị trưởng hoạt động ổn định,lành mạnh. Tuy nhiên,hạn chế là thiếu tính độc lập,cứng nhắc,chi phí lớn và kém hiệu quả

- Tùy thuộc vào từng thời kì, từng hoản cảnh cụ thể mà mỗi quốc gia chọn cho mình những hình thức tổ chức khác nhau.

2.2. Tổ chức sở giao dịch

Hình 1: Sơ đồ tổ chức của 1 SGDCK

a) Hội đồng quản trị (HĐQT)

Là cơ quan quản lý cấp cao nhất. Thành viên HĐQT gồm:

Đại diện các công ty chứng khoán thành viên: được xem là thành viên quan trọng nhất của HĐQT. Các công ty chứng khoán thành viên thường có nhiều kinh nghiệm và kiến thức trong việc điều hành thị trường chứng khoán

Bên cạnh đó cũng cần phải có những người bên ngoài để tạo tính khách quan, giảm sự hoài nghi đối với các quyết định của HĐQT, khuyến nghị quan hệ giữa SGDCK với các bên có liên quan.đó là các tổ chức niêm yết, giới chuyên môn,chuyên gia luật và đại diện của chính phủ.

Trên cơ sở đó, HĐQT sẽ đưa ra những quyết sách phù hợp cho cả các thành viên bên trong và bên ngoài cũng như tính thực tiễn của thị trường.

- Số lượng thành viên HĐQT của các SGDCK cũng khác nhau.các SGDCK đã phát triển thường có số lượng thành viên nhiều hơn các SGDCK mới nổi.

- Bầu chọn HĐQT: các thành viên HĐQT thường được bầu trong số các công ty thành viên của SGDCK. Một số thành viên được chính phủ, bộ tài chính, ủy ban chứng khoán bổ nhiệm.

Trang 5 / 39

b) Ban giám đốc điều hành

Đứng đầu là tổng giám đốc và phó tổng giám đốc, chịu trách nhiệm về hoạt động của SGDCK, giám sát các hành vi giao dịch của các thành viên, dự thảo các quy định, quy chế của SGDCK. Ban giám đốc hoạt động một cách độc lập nhưng chịu sự chỉ đạo trực tiếp từ HĐQT.

c) Các phòng ban

Các phòng ban có chức năng quản lý chuyên môn,đồng thời tư vấn, hỗ trợ HĐQT và ban giám đốc trên cơ sở đưa ra ý kiến đề xuất thuộc lĩnh vực của ban.

3. Niêm yết chứng khoán

3.1. Khái niệm

- Niêm yết chứng khoán là quá trình định danh các chứng khoán đáp ứng đủ tiêu chuẩn được giao dịch trên SGDCK.các tiêu chuẩn này được quy định cụ thể trong quy chế về niêm yết chứng khoán do SGDCK phát hành.

- Niêm yết chứng khoán thường bao hàm việc yết tên tổ chức phát hành và giá chứng khoán.thông thường có 2 quy định chính về viêm yết là yêu cầu về công bố thông tin cả công ty và tính khả mại của các chứng khoán. Các nhà đầu tư và công chúng phải được đảm bảo sự công bằng trong tiếp nhận thông tin do công ty phát hành công bố.

3.2. Mục đích

- Thiết lập quan hệ hợp đồng giữa sdgck với tổ chức phát hành có ck niêm yết,từ đó quy định về trách nhiệm và nghĩa vụ của tổ chức trong việc công bố thông tin,đảm bảo tính trung thực,công khai và công bằng.

- Những chứng khoán được niêm yết là những chứng khoán có chất lượng cao,do đó hỗ trợ thị trường hoạt động ổn định,xây dựng lòng tin của công chúng đối với thị trường.

- Cung cấp cho các nhà đầu tư những thông tin về tổ chức phát hành- Giúp cho việc xác định giá chứng khoán được công bằng trên thị trường đấu giá

vì thông qua niêm yết công khai, giá chứng khoán được hình thành trên sự gặp nhau giữa cung và cầu chứng khoán.

3.3. Vai trò của niêm yết chứng khoán với tổ chức phát hành

a) Thuận lợi:

- Công ty dễ dàng trong huy động vốn:thông thường,công ty niêm yết được công chúng tín nhiệm hơn công ty không được niêm yết,bởi vậy,khi trở thành một công ty được niêm yết thì họ có thể dễ dàng trong việc huy động vốn và huy động với chi phí thấp hơn

Trang 6 / 39

- Tác động đến công chúng:niêm yết góp phần tạo hình ảnh tốt hơn trong các nhà đầu tư,các chủ nợ,người cung ứng,các khách hàng,những người làm công(do đã chứng minh được chứng khoán đã đáp ứng được đầy đủ những yêu cầu niêm yết),do đó công ty niêm yết có “sức hút” đầu tư hơn đối với các nhà đầu tư.

- Nâng cao tính thanh khoản cho các chứng khoán- Ưu đãi về thuế:

Công ty tham gia niêm yết được hưởng những chính sách ưu đãi vềThuế: miễn giảm thuế thu nhập trong một số năm nhất định

Đối với các nhà đầu tư:sẽ được hưởng những chính sách ưu đãi về thuế thu nhập (miễn,giảm) đối với cổ tức,lãi hoặc chênh lệch mua bán chứng khoán (lãi vốn) từ các khoản đầu tư vào thị trường chứng khoán.

b) Hạn chế:

- Nghĩa vụ báo cáo như một công ty đại chúng:công ty niêm yết phải có nghĩa vụ công bố thông tin một cách đầy đủ,chính xác và kịp thời về hoạt động của công ty. Nghĩa vụ công bố thông tin trong 1 số trường hợp làm ảnh hưởng đến bí quyết, bí mật kinh doanh và gây phiền hà cho công ty.- Những cản trở trong việc thâu tóm và sáp nhập: niêm yết bộc lộ nguồn vốn và phân chia quyền biểu quyết công ty cho những người mua là những người có thể gây bất tiện cho những cổ đông chủ chốt và công việc quản lý điều hành hiện tại của công ty. Công ty có thể gặp nhiều cản trở trong việc thực hiện mục tiêu thâu tóm hay sáp nhập của mình.3.4. Phân loại

a) Niêm yết lần đầu

Là việc yết tên chứng khoán trên sgdck lần đầu tiên sau khi công ty thỏa mãn các yêu cầu về chào bán công khai ban đầu.

b) Niêm yết bổ sung

Là việc công ty niêm yết niêm yết các cổ phiếu mới phát hành nhằm mục đích tăng vốn,sáp nhập,chi trả cổ tức...

c) Thay đổi niêm yết

Thay đổi niêm yết là việc thay đổi những điều mục niêm yết như tên,khối lượng,mệnh giá và tổng giá trị chứng khoán được niêm yết

d) Niêm yết lại

Là việc cho phép một công ty phát hành tiếp tục niêm yết trở lại cácChứng khoán trước đây đã bị hủy bỏ niêm yết vì các lý do không đáp ứng đủ tiêu chuẩn niêm yết

e) Niêm yết cửa sau (backdoor listing)

Trang 7 / 39

Là việc 1 tổ chức không niêm yết sáp nhập,liên kết hoặc tham gia hiệp hội với một tổ chức niêm yết và nắm quyền kiểm soát tổ chức niêm yết đó

f) Niêm yết toàn phần và niêm yết từng phần- Niêm yết toàn phần là việc niêm yết tất cả các cổ phiếu sau khi đã phát hành ra công chúng trên một SGDCK

- Niêm yết từng phần là việc niêm yết một phần trong tổng số chứng khoán đã phát hành ra công chúng của lần phát hành đó,phần còn lại không hoặc chưa niêm yết.3.5. Tiêu chuẩn niêm yết

a) Tiêu chuẩn định lượng

- Thời gian hoạt động từ khi thành lập công ty: công ty phải có một nền tảng kinh doanh hiệu quả và thời gian hoạt động liên tục trong một thời gian nhất định tính đến thời điểm xin niêm yết.- Quy mô và cơ cấu sở hữu cổ phần công ty: quy mô phải đủ lớn để toạn tính thanh khoản tối thiểu cho chứng khoán của công ty.- Lợi suất thu được từ vốn cổ phần:cổ tức phải cao hơn lãi suất tiền gửi ngân hàng kì hạn 1 năm- Tỷ lệ nợ: phải nằm trong giới hạn cho phép,nhằm đảm bảo duy trì tình trạng tài chính lành mạnh của doanh nghiệp- Sự phân bổ cổ đông:là xét đến số lượng và tỷ lệ cổ phiếu do các cổ đông tối thiểu nắm giữ (thường là 1% và các cổ đông lớn 5%); tỷ lệ cổ phiếu do cổ đông sáng lập và cổ đông ngoài công chúng nắm giữ mức tối thiểu.

b) Tiêu chuẩn định tính Triển vọng của công ty Phương án khả thi về sử dụng vốn của đợt phát hành Ý kiến kiểm toán về các báo cáo tài chính Cơ cấu tổ chức hoạt động của công ty Mẫu chứng chỉ chứng khoán Lợi ích mang lại đối với ngành,nghề trong nền kinh tế quốc dân Tổ chức công bố thông tin

3.6. Thủ tục niêm yết

Trang 8 / 39

II/ Hệ thống giao dịch chứng khoán

1. Quy định chung về giao dịch chứng khoán

1.1. Thời gian giao dịch

Hầu hết các SGDCK đều thực hiện từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần, có những sở giao dịch thực hiện giao dịch liên tục từ 9h30 sáng đến 16h chiều như SGDCK new york (NYSE), có những sở giao dịch có 2 phiên giao dịch là phiên giao dịch thông thường và phiên giao dịch ngoài giờ như SGDCK hàn quốc (KSE), nhưng cũng có SGDCK thực hiện 2 phiên giao dịch là phiên giao dịch sáng và phiên giao dịch chiều như SGDCK tokyo (TSE), SGDCK thái lan (SET)

1.2. Lệnh giao dịch và định lệnh chuẩn

a) Lệnh tùy thuộc thị trường (market order - MO)

Là loại lệnh thông dụng nhất, nhà đầu tư không chỉ ra một giá cụ thể nào mà sẽ yêu cầu nhà môi giới chứng khoán thực hiện giao dịch với giá thị trường hiện hành.

b) Lệnh giới hạn (limit order – LO)

Là loại lệnh mà khách hàng muốn mua hay muốn bán với giá ấn định. Một lệnh mua giới hạn chỉ được thực thi ở giá ấn định hoặc giá thấp hơn, một lệnh bán giới hạn chỉ thực thi ở giá ấn định hoặc giá cao hơn.Người môi giới sẽ không thực hiện ngay lập tức lệnh này vì giá cả trong lệnh không thích ứng ngay với thị trường, cũng có thể nó không bao giờ được thực hiện vì giá giới hạn không đạt tới hoặc có thể lệnh không được ưu tiên.

c) Lệnh dừng (Stop Order – SO)

Là loại lệnh đặc biệt của lệnh giới hạn, lệnh này dùng để giới hạn tổn thất, bảo vệ nhà đầu tư không cho thiệt hại quá một mức nào đó nếu thị trường diễn biến ngược lại điều phán đoán. Có hai loại lệnh dừng:

- Lệnh dừng để bán (Stop – Sell) giúp nhà đầu tư hạn chế thiệt hại hoặc để bảo vệ một thuận lợi trong trường hợp có bán chứng khoán.

- Lệnh dừng để mua (Buy – Sell) giúp nhà đầu tư giới hạn một thua lỗ hoặc để bảo vệ một lợi nhuận trong trường hợp bán khống.

* Ưu điểm

Trang 9 / 39

- Có tác dụng rất tích cực đối với nhà đầu tư trong việc bán khống.- Bảo vệ lợi nhuận, hạn chế thua lỗ.* Nhược điểmKhi có một số lượng lớn các lệnh dừng được treo lên, sự náo loạn trong giao dịch sẽ xảy ra khi lệnh dừng trở thành lệnh thị trường, từ đó bóp méo giá chứng khoán và mục đích của lệnh dừng không thực hiện đượcNgoài ra còn có một số lệnh khác mà nhà đầu tư có thể sử dụng :

Lệnh có giá trị trong ngày (Day Order) Lệnh có giá trị đến khi hủy bỏ (good – till – cancelled order), là lệnh có hiệu lực cho

đến khi nó được thực thi hoặc bị hủy bỏ Lệnh với giá mở cửa (at – the – openning order) là lệnh mua hay bán với giá mở của.

Nếu không được thực hiện với giá mở cửa thì sẽ bị hủy bỏ Lệnh với giá đóng cửa (at – the – close order) là lệnh thực hiện với giá càng gần với

giá đóng cửa càng tốt Lệnh không bắt chịu trách nhiệm (not held order) cho phép người môi giới tại sàn

tùy ý quyết định thời gian và giá cả của lệnh. Nếu không thực hiện được lệnh hoặc không giao dịch được với giá tốt nhất thì người môi giới sẽ không phải chịu trách nhiệm

Lệnh thực hiện toàn bộ hoặc không có gì cả (All – or – None Order) đòi hỏi toàn bộ chi tiết trên lệnh phải được thực hiện trên cùng một giao dịch. Lệnh không bắt buộc là phải thực hiện ngay tức khắc mà có thể thực hiện bất cứ lúc nào trong suốt quá trình giao dịch của ngày

Lệnh thực hiện ngay tức khắc hoặc hủy bỏ (Immediate – or – Cancelled Order) là lệnh mà càng nhiều phần của lệnh thực hiện ngay tức khắc càng tốt, nếu phần còn lại không thực hiện ngay sẽ bị hủy bỏ

Lệnh thực hiện ngay toàn bộ hoặc hủy bỏ (Fill – or – Kill Order) là loại lệnh mà toàn bộ lệnh phải được thực hiện ngay hoặc toàn bộ lệnh sẽ bị hủy bỏ.

Trong những lệnh đã nêu, SGDCK TP.HCM thực hiện các loại lệnh: lệnh giới hạn (LO), lệnh thị trường (MP), lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa (ATO), lệnh giao dịch tại mức giá xác định giá đóng cửa (ATC)

1.3. Đơn vị giao dịch

Là khối lượng giao dịch nhỏ nhất và sẽ thay đổi tùy theo quy định của mỗi SGDCKĐơn vị giao dịch có 2 lô:

Lô chẵn: là số lượng chứng khoán tối thiểu được chấp nhận giao dịch tại SGDCK. Khối lượng giao dịch là bội số của lô chẵn. Tại SGDCK tp.hcm quy định lô chẵn là 10 cổ phiếu

Lô lẻ: là khối lượng chứng khoán không đủ một lô chẵn

1.4. Đơn vị yết giá

Trang 10 / 39

Là mức giá biến động tối thiểu của một loại chứng khoán. Nhà đầu tư giao dịch chứng khoán theo bội số của yết giá

a) Yết giá trái phiếu

- Yết giá theo lợi suất (được nhiều nước trên thế giới áp dụng)Người mua phải trả tiền như giá đã yết cộng với tiền lãi trái phiếu mà người đó được hưởng- Yết giá theo giáGiá đặt mua và giá chào bán sẽ được quy đổi từ lợi suất ra tiền, và nhà đầu tư có thể thấy được số tiền phải bỏ ra khi mua trái phiếu và số tiền thu vào khi bán trái phiếu

b) Yết giá cổ phiếu

- Yết giá phân sốÁp dụng trên các SGD và thị trường phi tập trung của Mỹ. 1 USD chia thành 8 phần bằng nhau, mỗi đơn vị 1/8 tương đương với 0,125 USD, như vậy giá cổ phiếu sẽ biến động theo bội số của 1/8 USD.- Yết giá thập phânMỗi đơn vị yết giá sẽ là 1/100 đồng (được áp dụng rộng rãi trên thị trường chứng khoán các nước)Vd: tại SGDCK TP.HCM đơn vị yết giá được quy định như sau(giao dịch theo phương thức khớp lệnh)

Mức giá Đơn vị yết gía≤ 49.900 100 đồng

Từ 50.000 đến 99.500 500 đồng≥ 100.000 1.000 đồng

1.5. Biên độ dao động giá

Là giới hạn tối đa và tối thiểu mà giá của một loại chứng khoán có thể tăng hoặc giảm trong ngày giao dịch để hình thành nên giá trần và giá sàn. Một lệnh chỉ được chấp nhận khi lệnh đặt trong giới hạn nàyBiên độ dao động giá do SGDCK quy định, thường từ 5% đến 30%Tại SGDCK TP.HCM biên độ dao động giá đối với giao dịch cổ phiếu và chứng chỉ quỹ là ± 5 % (không áp dụng biên độ dao động giá đối với giao dịch trái phiếu).

1.6. Giá tham chiếu

- Đối với trái phiếu: giá tham chiếu là giá thực hiện của lần giao dịch thứ nhất.

Trang 11 / 39

- Đối với cổ phiếu và chứng chỉ quỹ: giá tham chiếu là giá đóng cửa của phiên giao dịch trước đó.

- Trường hợp niêm yết lần đầu thì trong phiên giao dịch đầu tiên giá tham chiếu là giá trung bình của các lệnh mua, nếu giá trung bình thấp hơn giá chào bán ra công chúng thì giá chào bán ra công chúng là giá tham chiếu.

2. Phương thức giao dịch

2.1. Giao dịch đấu giá

Các nhà tạo lập thị trườngđưa ra giá mua và giá chào bán một số loại chứng khoán nhất định. Giá được lựa chọn để giao dịch là giá đặt mua và chào bán tốt nhất của những chào giá này.

2.2. Giao dịch đấu lệnh

Lệnh của các nhà đầu tư được ghép với nhau khi có các lệnh với mức giá phù hợp. Giá cả được xác định thông qua sự cạnh tranh giữa các nhà đầu tư.

3. Nguyên tắc khớp lệnh

Nguyên tắc ưu tiên giá cả: giá đặt mua cao nhất và giá chào bán thấp nhất là được ưu tiên trước.Nguyên tắc ưu tiên thời gian: nếu các lệnh mua và bán có giá bằng nhau, lệnh nào đăng ký trước sẽ được thực hiện trước.Nguyên tắc ưu tiên về khách hàng: (khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp): SGDCK ưu tiên cho khách hàng cá nhân rồi mới đến các doanh nghiệp.Nguyên tắc ưu tiên khối lượng: khi các lệnh có giá bằng nhau và thời gian như nhau thì lệnh có số lượng chứng khoán lớn hơn sẽ được ưu tiên hơn.

4. Các giao dịch đặc biệt

4.1. Giao dịch khối (giao dịch lô lớn)

Là phương thức giao dịch người mua và người bán sẽ thương lượng với nhau. Giao dịch lô lớn phải được sự chấp thuận của SGDCK với mức giá xác định trước và nằm trong giới hạn cho phép để không làm ảnh hưởng đến giá đóng cửa.Có 2 phương pháp giao dịch lô lớn:a) Giao dịch lô lớn theo báo cáoGiá thực hiện phụ thuộc vào thời gian lệnh giao dịch lô lớn chuyển đến SGDCK. Nếu lệnh giao dịch lô lớn chuyển đến trước khi thị trường đóng cửa thì giá thực hiện là mức giá đóng cửa.b) Giao dịch lô lớn ngoài giờ giao dịch

4.2. Giao dịch lô lẻ

Trang 12 / 39

Khách hàng có thể mua hoặc bán chứng khoán lô lẻ. Các giao dịch lô lẻ có thể được xử lý qua hệ thống giao dịch hay do các công ty chứng khoán thực hiện.

4.3. Tách, gộp cổ phiếu

a) Tách cổ phiếuMục đích: để gia tăng số lượng cổ phần đang lưu hành mà không thay đổi vốn cổ đông hay tổng giá trị thị trường vào thời điểm tách cổ phiếu.VD: một cổ phiếu có mệnh giá 100$ được tách 2 bằng 1 thì số cổ phần tăng gấp đôi và giá là 50$. Cổ đông trước khi tách có 50 cổ phần thì sau khi tách sẽ có 100 cổ phần với giá thấp hơn.b) Gộp cổ phiếuMục đích: giảm số cổ phần đang lưu hànhLý do: vì công ty muốn tăng giá cổ phiếu đang lưu hành vì giá cổ phiếu quá thấp sẽ không hấp dẫn nhà đầu tưVD: sau khi gộp 2 – 1, một cổ đông đã nắm giữ 100 cổ phiếu với giá thị trường là 5$/cổ phiếu thì bây giờ sau khi gộp lại họ sở hữu 50 cổ phiếu với giá 10$/cổ phiếu.

4.4. Giao dịch không được hưởng cổ tức

Người nào mua cổ phiếu sau thời điểm mà hội đồng đưa ra để trả cổ tức thì sẽ phải đợi đến kỳ tuyên bố sau mới nhận được cổ tức. Kết quả là trong giao dịch không được hưởng cổ tức, giá thị trường của cổ phiếu bị giảm.

4.5. Giao dịch cổ phiếu quỹ

Cổ phiếu quỹ là cổ phiếu đã phát hành và được mua lại từ công chúng trên thị trường thứ cấp. Công ty có thể tái phát hành cổ phiếu quỹ từ quỹ dự trữ của công ty theo kế hoạch để thưởng cho nhân viên hay những việc khác. Công ty có thể sử dụng tiền mặt dư thừa để mua lại cổ phiếu và giữ nó như là một cách làm gia tăng lợi nhuận trên mỗi cổ phần. Việc mua lại cổ phiếu quỹ sẽ làm giảm vốn cổ đông và ảnh hưởng đến tình hình tài chính của công tyCông ty có quyền bán cổ phiếu quỹ, khi đó số lượng cổ phiếu lưu hành tăng lên và cơ cấu sở hữu cổ đông bị thay đổi

4.6. Giao dịch bảo chứng

Là việc khách hành vay tiền của công ty chứng khoán để mua chứng khoán. Để mở được tài khoản này, khách hàng phải có một giá trị bảo đảm tức là phải có chứng khoán bảo đảm với tổng giá trị thị trường lớn hơn số dư nợ trên tài khoản này.Với giao dich bảo chứng, khách hàng có thể tăng lợi nhuận thu được trên tổng mức đầu tư nhất định và công ty chứng khoán thu được phí hoa hồng do thực hiện một khối lượng dịch vụ lớn hơn và thu được tiền lãi khi cho khách hàng vay

Trang 13 / 39

tiền.

4.7. Giao dịch thâu tóm công ty

Người thâu tóm công ty là tổ chức, cá nhân có ý định nắm giữ hoặc cùng với người có liên quan có ý định nắm giữ một tỷ lệ phần trăm trở lên vốn cổ phần của tổ chức niêm yết.

Trang 14 / 39

PHẦN 2 : THỰC TRẠNG QUÁ TRÌNH GIAO DỊCH VÀ

VẬN HÀNH LỆNH TẠI HOSE

I/ SƠ LƯỢC VỀ HOSE

1. Lịch sử hình thành và phát triển

Qua 8 năm với sự tăng trưởng của thị trường và hội nhập với TTCK thế giới, Trung tâm giao dịch chứng khoán TP.HCM đã chính thức được Chính phủ ký Quyết định số 599/ QĐ-TTg ngày 11/05/2007 chuyển đổi thành SGDCK TP.HCM. Ngày 08/08/2007, SGDCK TP.HCM đã chính thức được khai trương. Sởlà pháp nhân, thuộc sởhữu nhà nước, được tổ chức theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, hoạt động theo Luật chứng khoán và Luật doanh nghiệp, với vốn điều lệ 1.000 tỉ đồng.Hiện nay SGDCK TP.HCM là một doanh nghiệp độc lập, hoạt động theo Luật doanh nghiệp và Luật chứng khoán. SGDCK TP.HCM là doanh nghiệp hoàn toàn đặc biệt, đặc biệt hơn cả tài chính, ngân hàng, bảo hiểm… Vì đây là một doanh nghiệp có quyền ban hành những điều lệ, quy chế,quy định… để giám sát, điều hành Thị trường và xử phạt thị trường.TTCKVN sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh cùng với tăng trưởng cao của nền kinh tế trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, sức hấp dẫn ngày càng tăng của các nhà đầu tư quốc tế vào VN, chính sách cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước gắn liền với hoạt động niêm yết…là những yếu tố bảo đảm sự phát triển bền vững của TTCKVN

2. Cơ cấu tổ chức

Trang 15 / 39

II/ Những quy định chung về giao dịch chứng khoán

Hiện tất cả các chứng khoán được giao dịch trên sở giao dịch chứng khoán đó là HOSE và HNX. Các chứng khoán niêm yết bao gồm cổ phiếu, trái phiếu và chứng chỉ quỹ.

- Mệnh giá cổ phiếu và chứng chỉ quỹ đầu tư niêm yết được quy định thống nhất là 10 ngàn đồng. Trái phiếu là 100 ngàn đồng.

- Thời gian giao dịch: các phiên giao dịch được thực hiện từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần trừ lễ tết và các ngày nghỉ theo quy định của luật Lao Động, UBCKNN, Sở GDCK.

- Về mở tài khoản: Nhà đầu tư được mở nhiều tài khoản tại các công ty chứng khoán khác nhau. Nhà đầu tư chỉ được mở một tài khoản giao dịch chứng khoán tại một công ty chứng khoán.

- Khi mở tài khoản tại các công ty chứng khoán nhà đầu tư phải khai báo tất cả các tài khoản đang mở tại các công ty chứng khoán khác.

- Khi mở tài khoản tại BVSC nhà đầu tư phải mang chứng minh thư gốc để cán bộ mở tài khoản đối chiếu.

Mua bán trong phiên: Nhà đầu tư được đặt lệnh mua và bán trong phiên giao dịch, tuy nhiên tuân thủ quy định sau:

Nhà đầu tư không được phép đặt lệnh mua (bán) cùng một loại chứng khoán trong từng lần khớp lệnh trên cùng một tài khoản hoặc các tài khoản khác nhau mà nhà đầu tư đứng tên sở hữu. Cụ thể:

+ Không được đặt lệnh cùng mua và bán trong phiên 1 hoặc phiên 3 (HSX).

Trang 16 / 39

+ Trong phiên giao dịch liên tục (cả HNX và HSX) hoặc phiên 3 (HSX), nhà đầu tư chỉ

được mua (bán) cùng một loại chứng khoán nếu lệnh bán (mua) của chứng khoán cùng loại trước đó đã được thực hiện toàn bộ hoặc đã bị hủy toàn bộ phần số dư lệnh đặt chưa khớp.

Nhà đầu tư không được sử dụng các tài khoản khác nhau của mình mở tại các công ty chứng khoán để mua, bán cùng loại chứng khoán trong ngày giao dịch (tránh tình trạng các tài khoản khác nhau khớp lệnh với nhau nhưng do một nhà đầu tư đứng tên sở hữu các tài khoản đó hoặc nhà đầu tư ủy quyền cho người khác giao dịch nên dẫn đến không thực sự chuyển quyền sở hữu.

Về việc ủy quyền: Việc ủy quyền phải được lập dưới hình thức Hợp đồng ủy quyền có xác nhận của chính quyền địa phương hoặc công chứng theo quy định

Mỗi chủ tài khoản sẽ chỉ được ủy quyền cho một người duy nhất. Người được ủy quyền sẽ không được ủy quyền lại cho người thứ ba.

Đối với giao dịch thỏa thuận: Người được ủy quyền không được thực hiện giao dịch đối với chính mình hoặc bên thứ ba mà mình được ủy quyền. Ví dụ: ông A ủy quyền cho ông B, ông C ủy quyền cho ông B thì Ông A không được thỏa thuận với ông B hoặc ông C.

Sơ Lược Về Tình Hình Thị Trường Chứng Khoán Năm 2013 Vừa Qua

Trong năm 2013 vừa qua thị trường chứng khoán đã có những “chuyển mình” tích cực chẳng hạn:

Thị trường chứng khoán Việt Nam hồi phục mạnh mẽTheo số liệu từ UBCKNN, các chỉ số giá chứng khoán đều tăng so với cuối năm 2012. Tính đến thời điểm 24-12-2013, VN-Index tăng 22,2%, HNX-Index tăng 19,32%. Sự gia tăng của các chỉ số chứng khoán trong năm 2013 đã đưa Việt Nam trở thành một trong những nước có mức độ phục hồi mạnh nhất thế giới.Mức vốn hóa thị trường năm 2013 cũng tăng so với năm 2012, đạt khoảng 964.000 tỉ đồng (tăng 199.000 tỉ đồng so với cuối năm 2012), tương đương 31% GDP.

Đặc biệt là : Kéo dài thời gian giao dịch thêm 45 phút, triển khai nhiều lệnh mới sự kiện này ảnh hưởng rất lớn đến các sở giao dịch, công ty chứng khoán cũng như các nhà đầu tư. Tích cực có tiêu cực cũng có nhưng nhìn chung sự kiện này mang lại nhiều thuận lợi: nới lỏng thời gian giao dịch đồng nghĩa với tạo thêm cơ hội cho NĐT tham gia giao dịch nhiều hơn. Các CTCK có cơ hội gia tăng doanh thu phí môi giới. Góp phần tăng thanh khoản cho thị trường, tuy rằng mức độ cải thiện có thể chưa đáng kể trong bối cảnh khó khăn hiện tại. Khi kinh tế vĩ mô ổn định trở lại, sức khỏe của các doanh nghiệp tốt lên, thị trường giao dịch sôi động, thì sự góp sức của việc kéo dài thời gian giao dịch vào cải thiện thanh khoản sẽ trở nên rõ nét. Tăng thời gian giao dịch sang buổi chiều còn phần nào khắc phục bất lợi do chênh lệch múi giờ giữa Việt Nam và nhiều nước, qua đó tạo thuận lợi cho NĐT theo dõi và tham gia giao dịch thuận tiện hơn.

Trang 17 / 39

III/ Những quy định chung về giao dịch chứng khoán tại sở giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE)

a) Thời gian giao dịch

Được sự chấp thuận của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tại Công văn số 3618/UBCK-PTTT ngày 03/07/2013, Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh sẽ chính thức kéo dài phiên giao dịch buổi chiều đến 15h (tăng thêm 45 phút) kể từ ngày 22/07/2013, cụ thể như sau:

b) Phương thức khớp lệnh:

Có 3 phương thức giao dịch: Giao dịch khớp lệnh định kỳ, giao dịch khớp lệnh liên tục và giao dịch thỏa thuận.

Giá tham chiếu của cổ phiếu và chứng chỉ quỹ đang giao dịch là giá đóng cửa của ngày giao dịch gần nhất trước đó.

- Đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ mới niêm yết, trong ngày giao dịch đầu tiên, tổ chức niêm yết và tổ chức tư vấn niêm yết (nếu có) phải đưa ta mức giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên.

Trang 18 / 39

Phiên Phương thức giao dịch Giờ giao dịch

Cổ phiếu và chứng chỉ quỹ

Phiên sángKhớp lệnh định kỳ mở cửa 09h00’ -  09h15’Khớp lệnh liên tục I 09h15’- 11h30’Giao dịch thỏa thuận 09h00’ - 11h30’

Nghỉ 11h30’ - 13h00’

Phiên chiềuKhớp lệnh liên tục II 13h00’ - 14h30’Khớp lệnh định kỳ đóng cửa 14h30’ - 14h45’Giao dịch thỏa thuận 13h00’ - 15h00’

Trái phiếuPhiên sáng Giao dịch thỏa thuận 09h00’ - 11h30’Nghỉ 11h30’ - 13h00’Phiên chiều Giao dịch thỏa thuận 13h00’ - 15h00’Thị trường đóng cửa 15h00’

c) Đơn vị yết giá

Không quy định đơn vị yết giá đối với giao dịch thỏa thuận.

e) Đơn vị giao dịch

- Đối với giao dịch lô chẵn, lệnh đặt tối thiểu là 10 cổ phiếu và tối đa là 19.990 cổ phiếu và là bội số của 10.

- Đối với lệnh giao dịch thỏa thuận, lệnh đặt phải có khối lượng từ 20.000 cổ phiếu trở lên. Không quy định đơn vị giao dịch đối với giao dịch thỏa thuận.

f) Biên độ dao động giá

- Biên độ dao động giá cổ phiếu và chứng chỉ quỹ: +/- 5 % - Không áp dụng biên độ dao động giá với giao dịch trái phiếu. - Giới hạn dao động giá của cổ phiếu, chứng chỉ quỹ trong ngày giao dịch được xác

định như sau: - Giá trần = Giá tham chiếu x (100% + Biên độ dao động giá) - Giá sàn = Giá tham chiếu x (100% - Biên độ dao động giá) - Đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ có mức giá trần/sàn sau khi điều chỉnh biên độ

dao động nhưng giá trần/sàn vẫn bằng mức giá tham chiếu sẽ điều chỉnh như sau: - Giá trần điều chỉnh = Giá tham chiếu + một đơn vị yết giá - Giá sàn điều chỉnh = Giá tham chiếu - một đơn vị yết giá - Trường hợp giá trần và sàn của cổ phiếu, chứng chỉ quỹ sau khi điều chỉnh theo

cách trên bằng không (0), giá trần và sàn sẽ được điều chỉnh như sau: - Giá trần điều chỉnh = Giá tham chiếu + một đơn vị yết giá - Giá sàn điều chỉnh = Giá tham chiếu - Đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ mới niêm yết, biên độ dao động giá trong ngày

giao dịch đầu tiên tối thiểu là +/- 20% so với giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên.

- Trường hợp cổ phiếu, chứng chỉ quỹ được giao dịch trở lại sau khi bị tạm ngừng giao dịch trên 90 ngày, biên độ dao động giá trong ngày giao dịch đầu tiên sẽ do SGDCK TP. HCM quyết định sau khi có sự chấp thuận của UBCKNN.

Trang 19 / 39

 Mức giá Đơn vị Yết giá

 <= 49.900 đồng  100 đồng

 50.000 – 99.500 đồng  500 đồng

 >= 100.000 đồng  1.000 đồng

IV/ Các loại lệnh áp dụng tại sở giao dịch chứng khoán TP.HCM

Khi giao dịch tại SGDCK Tp.HCM, nhà đầu tư có thể sử dụng các loại lệnh sau:

Lệnh giới hạn (LO), Lệnh thị trường (MP) , Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh lúc mở cửa (lệnh ATO), Lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh lúc đóng cửa (lệnh ATC)

a) L nh gi i h n (LO)ệ ớ ạ- Lệnh giới hạn là lệnh mua hoặc bán chứng khoán do người đầu tư đưa ra cho người

môi giới thực hiện theo mức giá chỉ định hoặc tốt hơn. Có hai loại lệnh giới hạn: lệnh giới hạn mua và lệnh giới hạn bán.

- Lệnh giới hạn mua chỉ ra mức giá mua cao nhất mà người mua chấp nhận thực hiện giao dịch.

- Lệnh giới hạn bán chỉ ra mức giá bán thấp nhất mà người bán chấp nhận giao dịch.- Lệnh giới hạn được nhập vào hệ thống có hiệu lực cho đến khi kết thúc ngày giao

dịch hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ. - Lệnh giới hạn được sử dụng trong đợt khớp lệnh định kỳ và liên tục. - Một lệnh giới hạn thông thường không thể thực hiện ngay, do đó nhà đầu tư phải xác

định thời gian cho phép đến khi có lệnh huỷ bỏ. Trong khoảng thời gian lệnh giới hạn chưa được thực hiện, khách hàng có thể thay đổi mức giá giới hạn. Khi hết thời gian đã định, lệnh chưa được thực hiện hoặc thực hiện chưa đủ mặc nhiên sẽ hết giá trị.

Khi ra lệnh giới hạn, nhà đầu tư cần có sự hiểu biết, nhận định chính xác, vì vậy thường các lệnh giới hạn được chuyển cho các chuyên gia hơn là các nhà môi giới hoa hồng.

 * Ưu điểm- Khách hàng có thể có cơ may mua hoặc bán một loại chứng khoán nào đó với giá tốt

hơn giá thị trường tại thời điểm lúc ra lệnh.- Lệnh giới hạn giúp nhà đầu tư dự tính được mức lời hoặc lỗ khi giao dịch được thực

hiện.

*Nhược điểm

  Nhà đầu tư khi ra lệnh giới hạn có thể phải chấp nhận rủi ro do mất cơ hội đầu tư, đặc biệt là trong trường hợp giá thị trường bỏ xa mức giá giới hạn (ngoài tầm kiểm soát của khách hàng). Trong một số trường hợp, lệnh giới hạn có thể không được thực hiện ngay cả khi giá giới hạn được đáp ứng vì không đáp ứng được các nguyên tắc ưu tiên trong khớp lệnh

b) L nh th tr ng (MP)ệ ị ườLệnh thị trường là lệnh mua hoặc bán chứng khoán nhưng không ghi mức giá, do người đầu tư đưa ra cho người môi giới để thực hiện theo mức giá khớp lệnh.Lệnh thị trường là loại lệnh được sử dụng phổ biến trong các giao dịch chứng khoán. Khi

Trang 20 / 39

sử dụng loại lệnh này, nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận mua hoặc bán theo mức giá thị trường hiện tại và lệnh của nhà đầu tư luôn luôn được thực hiện. Tuy nhiên, mức giá do quan hệ cung - cầu chứng khoán trên thị trường quyết định. Vì vậy, lệnh thị trường còn được gọi là lệnh không ràng buộc.

- Nếu sau khi so khớp lệnh theo nguyên tắc trên mà khối lượng đặt lệnh của lệnh MP vẫn chưa được thực hiện hết, lệnh MP sẽ được xem là lệnh mua tại mức giá bán cao hơn hoặc lệnh bán tại mức giá mua thấp hơn tiếp theo hiện có trên thị trường và tiếp tục so khớp.

- Trường hợp khối lượng đặt lệnh vẫn còn sau khi thực hiện theo nguyên tắc tiếp theo (khi khối lượng bên đối ứng đã hết), lệnh MP mua sẽ chuyển thành lệnh giới hạn mua cao hơn mức giá khớp cuối cùng một đơn vị yết giá. Ngược lại, lệnh MP bán sẽ chuyển thành lệnh giới hạn bán thấp hơn mức giá khớp cuối cùng một đơn vị yết giá. Trường hợp giá thực hiện cuối cùng là giá trần đối với lệnh MP mua và giá sàn đối với lệnh MP bán thì lệnh MP đó sẽ được chuyển thành lệnh giới hạn mua tại giá trần hoặc lệnh giới hạn bán tại giá sàn.

- Lệnh MP được sử dụng trong đợt khớp lệnh liên tục.

*Ưu điểm- Lệnh thị trường là một công cụ hữu hiệu có thể được sử dụng để nâng cao doanh số giao dịch trên thị trường, tăng cường tính thanh khoản của thị trường.- Thuận tiện cho người đầu tư vì họ chỉ cần ra khối lượng giao dịch mà không cần chỉ ra mức giá giao dịch cụ thể và lệnh thị trường được ưu tiên thực hiện trước so với các loại lệnh giao dịch khác.- Nhà đầu tư cũng như công ty chứng khoán sẽ tiết kiệm được các chi phí do ít gặp phải sai sót hoặc không phải sửa lệnh cũng như huỷ lệnh.* Hạn chế - Dễ gây ra sự biến động giá bất thường, ảnh hưởng đến tính ổn định giá của thị trường, do lệnh luôn tiềm ẩn khả năng được thực hiện ở mức giá không thể dự tính trước. Vì vậy, các thị trường chứng khoán mới đưa vào vận hành thường ít sử dụng lệnh thị trường. Lệnh thị trường thông thường chỉ được áp dụng đối với các nhà đầu tư lớn, chuyên nghiệp, được áp dụng chủ yếu trong các trường hợp bán chứng khoán vì tâm lý của người bán là muốn bán nhanh theo giá thị trường và đối tượng của lệnh này thường là các chứng khoán “nóng”, nghĩa là các chứng khoán đang có sự thiếu hụt hoặc dư thừa tạm thời.

c) L nh giao d ch t i m c giá kh p l nh xác đ nh giá m c a (ATO)ệ ị ạ ứ ớ ệ ị ở ử + Là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá mở cửa.

+ Khối lượng của lệnh ATO bên mua (hoặc bên bán) được cộng vào khối lượng của bên mua (hoặc bên bán) tại mỗi mức giá đặt lệnh để xác định khối lượng giao dịch tại mỗi mức giá trong khi so khớp lệnh định kỳ.

+ Lệnh ATO được ưu tiên hơn lệnh giới hạn khi so khớp lệnh.

Trang 21 / 39

+ Phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa sẽ không xác định được giá khớp lệnh nếu chỉ có lệnh ATO trên sổ lệnh.

+ Lệnh ATO được nhập vào hệ thống giao dịch trong thời gian khớp lệnh định kỳ để xác định giá mở cửa và sẽ tự động hủy sau thời điểm xác định giá mở cửa nếu lệnh không được thực hiện hoặc không thực hiện hết.

d) L nh giao d ch t i m c giá kh p l nh xác đ nh giá đóng c a (ATC)ệ ị ạ ứ ớ ệ ị ử+ Tương tự như lệnh ATO nhưng áp dụng trong thời gian khớp lệnh định kỳ để xác định giá đóng cửa.

Ngoài ra còn có lệnh hủy

+ Được sử dụng để hủy lệnh giao dịch chưa được thực hiện hoặc phần còn lại của lệnh chưa được thực hiện.

+ Không được phép đặt lệnh và hủy lệnh trong cùng một đợt khớp lệnh định kỳ.

6. Phương thức giao dịch

a) Phương thức khớp lệnh định kỳ

+ Phương thức hình thành giá

Đối với khớp lệnh định kỳ, mức giá khớp lệnh là mức giá tại đó đạt được các điều kiện sau:

- Mức giá có khối lượng khớp lệnh lớn nhất.

- Trường hợp có nhiều mức giá thỏa mãn khối lượng khớp lệnh nhiều nhất và như nhau, mức giá khớp lệnh được xác định là mức giá gần với giá đã được khớp lệnh ngay trước đó.

+ Thứ tự ưu tiên

Ưu tiên về giá

- Lệnh mua LO có mức giá cao hơn được ưu tiên thực hiện trước

- Lệnh bán LO có mức giá thấp hơn được ưu tiên thực hiện trước

Ưu tiên về thời gian: Trường hợp các lệnh mua và lệnh bán có cùng mức giá thì lệnh giao dịch nhập trước vào hệ thống giao dịch được ưu tiên thực hiên trước.

Ưu tiên về loại lệnh: Các lệnh đặt giá ATO (đối với đợt khớp lệnh thứ nhất) hoặc ATC (đối với đợt khớp lệnh thứ ba) sẽ được ưu tiên thực hiện trước lệnh đặt giá LO.

VD: Khớp lệnh định kì

Trang 22 / 39

Giả sử đây là cổ phiếu của công ty Công Ty CỔ PhẦn ChỨng Khoán FPT mã chứng khoán là:FPTS có số liệu như sau:

Môi giới KL muaTổng KL mua Giá

Tổng KL bán KL bán Môi giới

001 1000 1000 20.8 5800 1000 012002 500 1500 20.7 4800 700 011003 700 2200 20.6 4100 900 010004 1000 3200 20.5 3200 1000 009005 3000 6200 20.4 2200 700 008006 2000 8200 20.3 1500 1500 007Xác nhận kết quả giao dich cổ phiếu FPTS:

Giá thực hiện:20.5 Khối lượng thực hiện: 3200 Môi giới 001,002,003,004 mua được hết khối lượng trên phiếu lệnh Môi giới 007,008,009 bán được hết khối lượng trên phiếu lệnh

b) Phương thức khớp lệnh liên tục

+ Phương thức hình thành giá

Phương thức khớp lệnh liên tục là phương thức giao dịch được thực hiện trên cơ sở sở khớp các lệnh mua và bán chứng khoán ngay khi lệnh được nhập vào hệ thống giao dịch.

Giá khớp được xác định là giá của lệnh được nhập vào hệ thống trước.

+ Thứ tự ưu tiên

Ưu tiên về giá

- Lệnh mua có mức giá cao hơn được ưu tiên thực hiện trước

- Lệnh bán có mức giá thấp hơn được ưu tiên thực hiện trước

Ưu tiên về thời gian: Trường hợp các lệnh mua và lệnh bán có cùng mức giá thì lệnh giao dịch nhập trước vào hệ thống giao dịch được ưu tiên thực hiên trước.

VD: Khớp lệnh liên tục

Vẫn với cổ phiếu có mã FPTS ta có số liệu trong phiên giao dịch thứ hai.

MUA GIÁ BÁNMôi giới

Lệnh Loại lệnh

Thời gian

Thời gian

Loại lệnh

Lệnh Môi giới

001 200cp Trong ngày

9h35 10

Trang 23 / 39

007 100cp Nt 8h30 10.1003 200cp T/h

ngay8h40 10.2

006 400cp Trong ngày

8h55 10.3

005 500cp T/h ngay

9h05 10.4

010 500cp Nt 10h15 10.5 9h15 T/h ngay

400cp 012

10.5 9h30 Nt 300cp 01810.7 8h45 Trong

ngày500cp 027

10.7 9h55 T/h ngay

400cp 025

Xác nhận kết quả giao dịch cổ phiếu trên:

Giá thực hiện: 10.5 Khối lượng thực hiện: 500cp Nhà môi giới 010 mua được 500cp Nhà môi giới 012 bán được 400cp Nhà môi giới 018 bán được 100cp, 200cp còn lại được giao dịch tiếp ở phần khớp

lệnh sau.

Tóm lại: trong quá trình đấu giá khớp lệnh có rất nhiều lệnh được đưa ra chúng được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên sau:

Ưu tiên về giá: ưu tiên cho giá mua cao và giá bán thấp

Ưu tiên về thời gian: các lệnh đưa ra cùng mức giá lệnh nào đưa ra trước sẽ được thực hiện trước

Ưu tiên về khối lượng: các lệnh đưa ra cùng mức giá và thời gian lệnh nào có khối lượng lớn hơn sẽ được thực hiện trước.

V/ Thời gian thanh toán bù trừ

- Đối với giao dịch cổ phiếu và chứng chỉ quỹ đầu tư: T+3.

- Đối với giao dịch trái phiếu và tín phiếu: T+1

VI/ Giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài

Trong thời gian giao dịch khớp lệnh

Trang 24 / 39

- Khối lượng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư mua của nhà đầu tư nước ngoài được trừ vào khối lượng được phép mua ngay sau khi lệnh mua được thực hiện;

- Khối lượng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư bán của nhà đầu tư nước ngoài được cộng vào khối

lượng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư được phép mua ngay sau khi kết thúc việc thanh toán giao dịch (T+3).

- Lệnh mua hoặc một phần lệnh mua của nhà đầu tư nước ngoài chưa được thực hiện sẽ tự động bị hủy nếu khối lượng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ được phép mua đã hết hoặc không được thực hiện ngay khi nhập vào hệ thống giao dịch.

Trong thời gian giao dịch thỏa thuận

- Khối lượng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ còn được phép mua của nhà đầu tư nước ngoài sẽ được giảm xuống ngay sau khi giao dịch thỏa thuận được thực hiện nếu giao dịch đó là giữa một nhà đầu tư nước ngoài mua và một nhà đầu tư trong nước bán.

- Khối lượng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ còn được phép mua của nhà đầu tư nước ngoài sẽ được tăng

lên ngay sau khi giao dịch thỏa thuận được thực hiện nếu giao dịch đó là giữa một nhà đầu tư nước ngoài bán và một nhà đầu tư trong nước mua.

- Khối lượng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ còn được phép mua của nhà đầu tư nước ngoài sẽ không thay đổi nếu giao dịch thỏa thuận được thực hiện giữa hai nhà đầu tư nước ngoài với nhau.

VII/ Quy trình giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán

Gồm 8 bước:

1. Nhà đầu tư bắt đầu công việc giao dịch của mình bằng cách liên hệ với một công ty chứng khoán thành viên của sở giao dịch chứng khoán để kí hợp đồng giao dịch. Công ty chứng khoán mở tài khoản giao dịch cho khách hàng.

2. Nhà đầu tư đưa ra yêu cầu mua hay bán chứng khoán bằng cách đặt lệnh cho công ty chứng khoán thực hiện.

3. Công ty chứng khoán rà soát lại các phiếu lệnh, kiểm tra tính hợp lệ hợp pháp của chúng trước khi chuyển qua nhà môi giới tại sàn.

4. Chuyển lệnh sang nhà môi giới tại sàn.5. Nhà môi giới đăng kí lệnh.6. So khớp lệnh đấu giá hay đấu lệnh. Giá khớp được thông báo công khai là giá

thống nhất giữa bên mua và bên bán.7. Nhà môi giới thông báo kết quả mua bán được công ty chứng khoán.8. Công ty chứng khoán chuyển kết quả giao dịch để thực hiện việc thanh toán tại

trung tâm quản lý chứng khoán và thanh toán bù trừ.

Trang 25 / 39

VIII/ Hướng dẫn đặt lệnh giao dịch trực tuyến

Nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua/bán chứng khoán thông qua các phương thức sau: Thông qua điện thoại, trực tuyến, trực tiếp đến quầy môi giới của VIS.

Hiện nay phương thức giao dịch phổ biến nhất là thông qua ENTERNET

Sau đây là các bước giao dịch mua bán chúng khoán thông qua ENTERNET

Sau khi truy cập vào hệ thống bằng user của mình ta tiếng hành đặt lệnh như sau:

ĐẶT LỆNH MUA: Nhấn tổ hợp phím Ctr + B hoặc phím {*} trên bàn phím màn hình sẽ xuất hiện giao diện như phía dưới:

ĐẶT LỆNH BÁN: Nhấn tổ hợp phím Ctr +S hoặc phím {-} màn hình sẽ xuất hiện giao diện như phía dưới:

Nhập các thông tin của lệnh :

+ Dùng phím Tab hoặc Inter để di chuyển giữa các trường để điền thông tin lệnh

+Nhập mật mã đặt lệnh vào trường “MMã” (mật mã được VIS cung cấp hoặc sau khi khách hàng đổi sang mật khẩu mới nhất)

+Nhấn [Enter] sẽ hiện thông báo press Enter to confirm Send Oder

Đối với lệnh chứng khoán sàn HOSE nếu muốn đặt giá ATO hoặc ATC ta gõ chữ ATO hoặc ATC vào trường “giá”.

+ĐẶT LỆNH HỦY: chọn lệnh cần hủy nhấp vào nút “hủy lệnh”

Trang 26 / 39

Gõ mật mã đặt lệnh vào trường “PIN” rồi nhấn nút Confirm nếu muốn xác nhận lệnh hủy hoặc nhấn nút Unconfirm để dừng việc hủy.

Khách hàng chỉ hủy được những lệnh mua, bán do mình tự đạt qua Internet.

Thực hiện hủy lệnh:

Trước giờ giao dịch từ 8h -> 8h30: tình trạng lệnh là PEND sẽ chuyển sang CANCEL

Trong giờ giao dịch từ 8h30-> 11h: chỉ hủy khi lệnh có một trong các tình trạng sau:

APPROV : lệnh mua thiếu tiền mà khách hàng không muốn thực hiện.

OPEN nghĩa là lệnh chứng khoán sàn HASTC đã chuyển tới VIS nhưng chưa đọc vào sàn hoặclệnh đã chuyển vào HASTC, HOSE nhưng chưa khớp or khớp một phần ( hủy lệnh chứng khoán sản HOSE phải theo quy định sở giao dịch chứng khoán Tp. HCM

Sau khi khách hàng hủy lệnh, lệnh có tình trạng là PEND nghĩa là:

Lệnh hủy chứng khoán sàn HOSE đang chờ xác nhận hủy từ sở giao dịch chứng khoán Tp. HCM.

Lệnh hủy CK sàn HASTC đã chuyển tới VIS nhưng chưa đọc vào sàn hoặc đang chờ xác nhận hủy từ TTGDCK

Sau khi sở giao dịch chứng khoán xác nhận lệnh hủy sẽ có các tình huống sau:

Tình trạng lệnh là CANCEL: hủy toàn bộ hoặc một phần

Tình trạng lệnh là MATCH: lệnh đã khớp toàn bộ nhưng sở đẩy file kết quả chậm

Tình trạng lệnh là OPEN: lỗi kết nối, sở không nhận được lệnh

Như vậy: khách hàng phải theo dõi tĩnh trạng của lệnh khi thực hiện hủy lệnh, nếu có lỗi phát sinh phải liên hệ ngay với VES để được giải quyết, không thực hiện hủy thêm lần nữa để tránh xảy ra lỗi về đường truyền.

Trang 27 / 39

Giao diện xem tình trạng lệnh Ấn F9-1

Chú ý : lệnh đặt bán chứng khoán chỉ nhập được khi khách hàng có đủ số CK có thể bán trong TK, lệnh đặt mua chứng khoán chỉ nhập được khi KH có đủ số dư tiền trong TK

Lệnh đặt có giá ATO chỉ đặt được vào hệ thống khi trạng thái thị trường là P( đợt khớp lệnh xác định giá mở cửa)

Lệnh đặt có giá ATC chỉ đạt được vào hệ thống khi trạng thái thị trường là A( đợt khớp lệnh xác định giá đóng cửa)

Lệnh phải đặt đúng mã CK, khối lượng đặt phải theo quy định về lô, giá đặt phải trong khung trần sàn và bước giá quy định của từng mứt giá, đặt biệt là mật mã nhập lệnh phải chính xác.

Các trường hợp có sai sót, hệ thống sẽ có những cảnh bảo tương ứng với các thông tin sai có trong lệnh đặt bao gồm:

Trang 28 / 39

1.Cảnh bảo nhập sai mã CK(CK đặt lệnh phải có trong danh sách CK niêm yết trên sàn HOSE)

2.Cảnh báo nhập sai khối lượng giao dịch: (lô giao dịch phải đúng theo quy định của các sàn giao dịch: HOSE lô 10 CP)

Cảnh báo nhập số lượng CK quá lớn trong giao dịch thông thường đối với sàn HOSE

Lệnh đặt 22000 STP vượt quá khối lượng giao dịch thông thường. Giao dịch từ 20000 CP trở lên là giao dịch lô lớn, KH phải tách lệnh cần mua ra thành nhiều lệnh có KL nhỏ hơn hoặc đặt lệnh thỏa thuận.

3.Cảnh báo nhập sai giá CKĐặt giá dưới giá sàn

Trang 29 / 39

Đặt giá trên giá trần

=>Sàn HSOE:

-Bước giá 1.00 tức 1.000VND với chứng khoán có giá >= 100.000/ CP

-Bước giá 0.50 tức 500 VND với chứng khoán có giá trong khoản (50.000VND/CP đến 99.500VND/CP)

-Bước giá 0.10 tức 100VND với chứng khoán có giá < 50.000VND/CP

Trang 30 / 39

Giá đặt sai thời điểm

Lệnh ATO, ATC trong được khớp lệnh liên tục(M: O)

4.Cảnh báo mua chứng khoán khi không có đủ số dư tiền

=>Nếu không muốn thực hiện lệnh, khách hàng tự hủy lệnh nếu muốn tiếp tục thực hiện lệnh khách hàng phải liên hệ với VIS để được cung cấp các dịch vụ tài chính (ứng trước..) hoặc nộp tiền thêm để lệnh được duyệt.

5.Cảnh báo bán chứng khoán không có trong tài khoản.

=>khách hàng chỉ có thể đặt lệnh bán ck khi trong tài khoản hiện đang có chứng khoán đó( chứng khoán đó không hề bị cầm cố hay chuyển nhượng.

Trang 31 / 39

Trang 32 / 39

IX/ Diễn biến cơ chế khớp lệnh và sự thay đổi về giá và khối lượng giao dịch tại thời điểm nhất định

Giải Thích Bảng Giá Chứng Khoán.

Bảng Giá Giao Dịch Chứng Khoán (HOSE)

Trong bảng trên có nói đến phần dư mua, dư bán. Đó chính là phần chào mua và chào mua bán của cả 2 bên mua bán, trong đó có Khối lượng và giá 1 , 2 , 3. Ở đây 1 có nghĩa là giá tốt nhất, 2 là giá tốt thứ 2 và 3 là giá tốt thứ  3, còn khối lượng là tương ứng với giá 1 2 3 đó. Với người mua thì giá tốt nhất luôn là giá cao nhất, vì người bán luôn muốn tìm người mua cao nhất, được giá nhất để bán và ngược lại cũng thế, trong vai trò là người mua thì ta luôn muốn tìm người bán thấp nhất để mua có lợi nhất.

Màu sắc: vàng là giá tham chiếu, xanh lá cây là giá tăng so với giá tham chiếu, tím là giá trần, đỏ là giá giảm so với tham chiếu và xanh da trời chính là giá sàn. Nhìn chung qua chuyển động của màu sắc chúng ta có thể cảm nhận được sự dịch chuyển lên xuống chung của thị trường rất rõ (tính dao động)Cao thấp TB (Trung Bình): chính là giá cao nhất khớp trong ngày, giá thấp nhất khớp trong ngày và giá trung bình gia quyền trong cả ngày. Một điểm đáng tiếc của SHS là giá bảng giá không tính được giá cơ sở dựa trên bình quân 15 phút cuối cùng để làm cơ sở tính giá tham chiếu ngày hôm sau (Chúng ta có thể sang nơi khác xem cái này)Đơn vị trong bảng của SHS: với giá họ bớt 3 số 0, ví dụ giá tham chiếu của AAA là 16.2 thực ra hiểu là 16.200 đồng. Với khối lượng thì họ bớt 1 số 0, ví dụ như ở phần dư mua giá tham chiếu (giá 3 và KL 3) 16.2 thì dư mua ở đó là 520 thực ra hiểu là dư mua 5.200 cổ phiếu.

Tổng KL: chính là tổng khối lượng đã khớp tới thời điểm xem, ở đây hết giờ nên xem là tổng khối lượng của cả ngày, ví dụ AAA trong ngày 24/08/2012 đã khớp 44.970 tức là 449.700 cổ phiếu.

Trang 33 / 39

- KL mua, KL bán: chính là tổng lệnh mà 2 bên mua bán đã thực hiện đưa vào thị trường (bao gồm cả các lệnh khớp rỗi lẫn các lệnh đang treo trên bảng cũng như cả sau bảng giá).- SL mua, SL bán: chính tổng số lệnh mà 2 bên mua bán đã tung vào thị trường (bao gồm cả các lệnh khớp rỗi lẫn các lệnh đang treo trên bảng cũng như cả sau bảng giá). Ví dụ bạn đặt mua 2 lệnh AAA 1.000 giá 16.2 và 2.000 giá 16.3 thì có nghĩa là SL mua tăng lên 2 đơn vị. Ở đây, trong ngày 24/08/2012, với mã AAA đã có 396 lệnh mua và 313 lệnh bán được đưa vào thị trường.- NN mua, NN bán, Room: chính là số lượng nước ngoài đã mua, nước ngoài đã bán và room còn lại nước ngoài còn được phép mua. Với AAA ngày 24/08/2012, thì nước ngoài đã mua 6.400 cổ phiếu, bán ra 5.000 cổ phiếu và Room còn lại được phép mua là 3.691.400 cổ phiếu.CƠ CHẾ KHỚP LỆNH ĐỊNH KỲ, SỰ THAY ĐỔI VỀ GIÁ VÀ KHỐI LƯỢNG GIAO DỊCH TẠI THỜI ĐIỂM NHẤT ĐỊNH

BẢNG GIÁ CHỨNG KHOÁN( CK AAA )

Về nguyên lí, khi còn đủ thời gian, chúng ta có thể đưa ra bất kỳ 1 lệnh mua bán lớn, nhỏ thế nào, miễn là có đủ số tiền, số chứng khoán cũng như nếu vượt lên thành cổ đông lớn (>5%) thì phải báo cáo trước để thực hiện. Các lệnh đưa ra có thể trải dài từ  13.2 lên 15.- Với lệnh mua: các lệnh mua đưa ra từ 13.1 đến 14.1 đều có mức giá nhỏ hơn mức giá 3 là 14.2, thì dù khối lượng có bao nhiêu cũng nằm ẩn sau bảng phía mua nên bảng giá sẽ không biến đổi gì. Với mức giá 14.2, khi ta đưa thêm 1 lệnh mua ví dụ là 1.000 cổ phiếu vào thì dư mua 173.000 sẽ nhảy thành 174.000 cổ phiếu. Với mức giá 14.3, khi ta đưa thêm 1 lệnh mua ví dụ là 1.000 cổ phiếu vào thì dư mua 194.600 sẽ nhảy thành 195.600 cổ phiếu. Với mức giá 14.4, khi ta đưa thêm 1 lệnh mua ví dụ là 1.000 cổ phiếu vào thì dư mua 122.700 sẽ nhảy thành 123.700 cổ phiếu.Đặc biệt là từ 14.5 trở lên, tức là vào bên dư bán thì sẽ khớp ngay lập tức, ở phần khớp lệnh sẽ nháy khớp 1.000 cổ phiếu, đồng thời dư bán 14.5 với khối lượng 7.900 sẽ nhảy thành 6.900, cho dù đặt lệnh mua ở mức giá 14.5 hay 14.6 hay 14.7 … hay giá trần 15 thì vẫn sẽ khớp 1.000 cổ phiếu giá 14.5 (Do nguyên lí khớp giá thấp nhấp khi đặt lệnh mua)Đó là với lệnh mua khối lượng 1.000, giờ ta thay đổi số lượng lên 2.000, 3.000 … hay vượt qua tới 7.900 (đúng bằng dư bán ở mức 14.5). Khi ta ra lệnh mua 7.900 AAA mức giá 14.5 thì ngay lập tức khớp lệnh 7.900 sẽ nháy qua, đồng thời bên dư bán có sự dịch chuyển giá 14.6 nhảy về giá 1, giá 14.7 nhảy về giá 2 và mức giá 14.8 (ẩn sau bảng bên bán) nhảy về giá 3.

Trang 34 / 39

Tiếp tục trường hợp khác, là giờ ta đặt mua 8.000 AAA 14.5 thì bên bán cũng sẽ giống như trên, nhưng bên dư mua sẽ có thay đổi lần lượt giờ là giá 3 là 14.3, giá 2 là 14.4 và giá 1 mới nhất là 14.5 với dư mua là 100 cổ phiếu (8.000 – 7.900 = 100). Nếu ta tiếp tục tăng khối lượng mua đó lên 20.000 AAA 14.5 thì khối lượng dư mua bên giá 1 là 14.5 sẽ tăng thêm theo tính toán.Trường hợp tiếp, là giờ thay vì ta đặt 8.000 AAA 14.5 thì cho thành 8.000 AAA 14.6, thì sẽ dẫn đến trường hợp khớp là 7.900 giá 14.5 và 100 giá 14.6. Dư mua không đổi, giá 1 vẫn là 14.4 nhưng bên bán giá 1 giờ là 14.6 với khối lượng 35.300 sẽ nhảy thành 35.200 (Do 100 tiếp theo chạm vào giá 14.6 này), giá 2 là 14.7, giá 3 là 14.8 (ẩn sau bảng bên bán). Tiếp tục tăng khối lượng sẽ dẫn đến dư bán ở mức giá 2 là 14.6 bị giảm dần. Lệnh như trên gọi là lệnh quét mua. Cũng với khối lượng mua 8.000 AAA nhưng với các giá đặt là 14.7 14.8 14.9 hay thậm chí là giá trần 15 thì khung cảnh và kết quả cũng như vừa xong.Trường hợp tiếp, là giờ ta đưa 1 lệnh mua lớn 50.000 AAA 14.6, thì sẽ dẫn đến quét sạch 2 mức giá bên dư bán là 14.5 và 14.6. Cụ thể, khớp lần lượt là 7.900 giá 14.5, 35.300 giá 14.6 và còn dư  7.700 (50.000 – 7.900 – 35.300 = 7.700) ở mức giá 14.6. Khi đó dư mua sẽ là giá 3 là 14.3, giá 2 là 14.4 và giá 1 là 14.6 và dư bán sẽ là giá 1 là 14.7, giá 2 là 14.8, ,giá 3 là 14.9.Trường hợp tiếp, là giờ ta cũng đưa 1 lệnh mua lớn 50.000 AAA nhưng là giá 14.7, thì sẽ dẫn đến quét sạch 2 mức giá bên dư bán là 14.5 và 14.6 đồng thời khớp 1 phần vào dư bán 14.7. Cụ thể, khớp lần lượt là 7.900 giá 14.5, 35.300 giá 14.6 và 7.700 ở mức giá 14.7. Khi đó dư mua vẫn như cũ sẽ là giá 3 là 14.2, giá 2 là 14.3, giá 3 là 14.4 và dư bán vẫn như trường hợp liền trên là giá 1 là 14.7, giá 2 là 14.8, ,giá 3 là 14.9, tuy nhiên khác ở 1 điểm khối lượng ở giá 1 là 14.7 chỉ còn 26.900.Cứ như vậy, ta tăng khối lượng thêm và giá lên, sẽ dẫn đến hiện tượng “quét sạch” vào bên bán, bao gồm cả các giá nằm sau bảng cho đến giá trần cuối cùng. Thực tế kinh nghiệm chứng khoán nhiều năm qua, mình cũng từng thấy các hiện tượng quét thẳng với khối lượng lớn như vậy, kết quả là chỉ 1 lệnh có thể dư mua trần ngay lập tức, nó mang tính chất “làm giá”.Đối với phiên giao dịch khớp lệnh liên tục thì đơn giản hơn: vẫn áp dụng các nguyên tắc ưu tiên. Giao dịch được thực hiện liên tục thông qua việc so khớp các lệnh có giá phù hợp(nghĩa là giá mua bằng hoặc cao hơn giá bán). Ngay khi có lệnh mới đưa vào sổ lệnh.Các lệnh mua và bán sau khi đăng ký sẽ được so với nhau nếu thấy khớp sẽ cho thực hiện ngay.Như vậy khớp lệnh định kỳ và khớp lệnh liên tục chỉ khác nhau ở thời điểm so khớp lệnh. Khớp lệnh định kỳ phải tập hợp tất cả các lệnh sau đó so khớp lệnh ở một thời điểm nhất định. Khớp lệnh liên tục các lệnh được so khớp ngay sau khi đăng ký.

PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

Trong thời đại hiện nay , sự tồn tại và phát triển của các Sở Giao dịch Chứng khoán (SGDCK) đã là một tất yếu khách quan trong nền tài chính của các quốc gia. SGDCK đại

Trang 35 / 39

diện cho hoạt động của TTCK (TTCK) các quốc gia trên thế giới, trong xu thế hội nhập và toàn cầu hoá, nó cũng phải được tiếp tục củng cố và hoàn thiện cho phù hợp với yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế thị trường hiện đại.Thế nhưng trong quá trình hoàn thiện và phát triển toàn diện thì sở giao dịch chứng khoán HCM cũng gặp không ít những thuận lợi và khó khăn.Thuận lợiĐã học hỏi và tiếp thu được một số bài học kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến trong kĩnh vực chứng khoán của SGDCK trên thế giới SGDCK New York – Mỹ

Học hỏi được những tiêu chí quan trọng trong giao dịch chứng khoán:

Tính an toàn: Yêu cầu thông tin được công bố minh bạch về các tổ chức muốn niêm yết là yếu tố đòi hỏi cao của các Sở giao dịch lớn trên thế giới. Các báo cáo tài chính áp dụng đúng chuẩn mực kế toán theo qui định; các tiêu chuẩn niêm yết rõ ràng, cụ thể và khoa học. Đa dạng hoá các sản phẩm giao dịch trên Sở giao dịch: Việc đa dạng hoá các sản phẩm giao dịch và các dịch vụ trên các Sở giao dịch thể hiện tính hiệu quả và an toàn của chính Sở giao dịch đó.

Phương thức giao dịch: Phương thức giao dịch thể hiện hiệu quả quản lý cũng như tính hiện đại của Sở giao dịch. Phương thức giao dịch phổ biến trên thế giới hiện nay là phương thức đấu giá khớp lệnh, bên cạnh phương thức đấu giá theo giá.

Từ những bài học trên, SGDCK TP.HCM đang phấn đấu trở thành một SGDCK hiện đại, an toàn và hiệu quả của nước ta.

Khó khăn

Hạ tầng kỹ thuật hiện nay không đồng đều, cụ thể là phần mềm giao dịch trực tuyến của các công ty chứng khoán thành viên hiện rất “muôn hình vạn trạng”.

Sự không tương thích, thiếu đồng bộ về hạ tầng công nghệ thông tin của đa số các công ty chứng khoán thành viên hiện là “rào cản” lớn đối với việc áp dụng hình thức giao dịch trực tuyến với SGDCK TP.HCM hiện nay.

Nghị định 36/2007/NĐ-CP ngày 8/3/2007 qui định mức tiền phạt đối với hành vi cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che dấu sự thật sẽ chịu mức phạt từ 20 đến 50 triệu đồng. Tuy nhiên trong thời gian qua TTCK nước ta đã trải qua không ít vụ việc mà thông tin vẫn còn chưa minh bạch theo đúng với nguyện vọng của nhà đầu tư và qui định của pháp luật.

Tính thực thi của pháp luật về xử lý vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán và TTCK vẫn còn thấp, xuất phát từ nhiều nguyên nhân, như thẩm quyền của cơ quan thanh tra chứng khoán còn hạn chế, tính độc lập chưa cao.

Chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN). - Đặc biệt, công nghệ thông tin chưa được áp dụng trong việc phát hiện và

Trang 36 / 39

xử lý khi có tiêu cực phát sinh, nhất là những vụ việc nghiêm trọng như thao túng thị trường, tung tin đồn không chính xác… phải thực hiện điều tra và xử lý trong thời gian dài. Nhìn chung, SGDCK TP.HCM đã có những bước tiến bộ đáng khích lệ về mọi mặt. Tuy nhiên, cũng cần phải nhìn thẳng vào những khiếm khuyết hạn chế để tìm giải pháp khắc phục

Một số giải pháp cơ bản Về công nghệ thông tin: Nhìn vào bài học kinh nghiệm của các SGDCK tiên tiến trên thế giới , để nâng cao hiệu quả hoạt động , năng lực cạnh tranh, các SGDCK cần phải chú trọng đến vấn đề nâng cấp công nghệ thông tin.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và nâng cao hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, đáp ứng các điều kiện các tiêu chuẩn do SGDCK TP.HCM đề ra, từng bước tiến tới khả năng giao dịch không sàn đối với tất cả các công ty chứng khoán.

Hệ thống công nghệ thông tin phải đảm bảo yêu cầu bảo mật, tốc độ xử lý lệnh nhanh và chính xác, nhiều tiện ích khi đặt lệnh và quản lý giao dịch.

SGDCK TP.HCM cần tiếp tục nâng cấp hạ tầng công nghệ để có thể xử lý lệnh nhanh hơn, đạt công suất cao hơn.

Các thống kê giao dịch, các báo cáo tổng hợp trên thị trường phải được cập nhật đầy đủ, kịp thời theo thời gian giao dịch hàng ngày để các nhà đầu tư có thể tham khảo, xác định xu hướng giao dịch của thị trường.

Về công bố thông tin:Yêu cầu thông tin được công bố minh bạch về các tổ chức muốn niêm yết là yếu tố đòi hỏi cao của các Sở giao dịch lớn trên thế giới. không đủ năng lực, đạo đức nghề nghiệp, cấu kết với công ty niêm yết đưa ra những báo cáo kiểm toán sai sự thật, và có thể truy tố trách nhiệm hình sự nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Yêu cầu công bố thông tin theo qui định của SGDCK . - SGDCK TP.HCM cần phải đưa ra những qui định xử phạt nghiêm khắc đối với những trường hợp chậm công bố thông tin , chậm nộp báo cáo kế toán, báo cáo tài chính , thông tin sai sự thật.

Có thể đình chỉ hoặc hủy bỏ niêm yết đối với những công ty niêm yết vi phạm và không có thiện chí khắc phục hậu quả gây ra cho nhà đầu tư .

Về thanh tra giám sát, xử lý vi phạm: Tổ chức quán triệt các quy chế, cơ chế về thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm đến các đối tượng tham gia thị trường. - Đẩy mạnh công tác giám sát trên thị trường (cả về chiều rộng lẫn chiều sâu), nhằm nhanh chóng phát hiện các dấu hiệu vi phạm, kịp thời tổ chức kiểm tra, thanh tra, xác minh làm rõ, kết luận và có biện pháp xử lý nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm trên TTCK.

Những bài học kinh nghiệm quí báu của các TTCK phát triển và SGDCK trên thế giới đã trải qua các giai đoạn thăng trầm và thành công như thế nào đã cho các quốc gia đi sau như Việt Nam những ý tưởng để hình thành những giải pháp cho việc phát triển một SGDCK TP.HCM hiện đại, an toàn và hiệu quả.

Trang 37 / 39

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Giáo trình Thị trường chứng khoán – Đại học Kinh tế TP.HCM

2. Giáo trình Thị trường chứng khoán, Học viện Tài chính, NXB Tài chính 2008

3. Luật chứng khoán 2006

4. Luật doanh nghiệp 2005

Một số website tham khảo

5. www.hastc.org.vn

6. www.ssc.gov.vn

7. www.hsx.vn

8. www.avsc.com.vn

9. www.bvsc.com.vn

10. www.ssi.com.vnTrang 38 / 39

Trang 39 / 39