ก
ก
ข
ค ำน ำ
แผนการจดการเรยนรรายวชา ประจ าภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 ของศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอครรฐนคม ฉบบน จดท าขนเพอใชในการจดแผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรรายวชา ตามแผนการลงทะเบยน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบมธยมศกษาตอนตน เปนการจดกจกรรมการเรยนรรายวชาบงคบ จ านวน 3 วชา ไดแก วชาทกษะการเรยนร (ทร21001) วชาภาษาไทย (พท21001) วชาเศรษฐกจพอเพยง (ทช21001) รายวชาเลอกบงคบ 1 วชา ไดแก วชาวสดศาสตร 2 (พว22024) ซงมรายละเอยดประกอบไปดวย ค าอธบายรายวชา ตารางวเคราะหเนอหา แผนการจดการเรยนรรายวชา และบนทกหลงการสอน ในการจดท าแผนการจดการเรยนรรายวชา ฉบบน ไดรบความรวมมอรวมใจอยางดยงจาก ผบรหาร ขาราชการ ครอาสาสมครฯ คร กศน.ต าบล รวมกนแสดงความคดเหนแลกเปลยนเรยนรจนเกดกจกรรมการเรยนรครบถวนตามตวชวด ผลการเรยนรทคาดหวงและคณลกษณะอนพงประสงคของสถานศกษา ขอขอบคณ คณะผบรหาร ขาราชการคร ทใหความร ค าแนะน า ท าใหแผนการจดการเรยนการสอนในครงน ประสบความส าเรจเปนรปเลมสมบรณ คณะผจดท าหวงเปนอยางยงวาเอกสารเลมนจะเปนประโยชนส าหรบผน าไปใชในการจดกจกรรมการเรยนรไดอยางมประสทธภาพตอไป
คณะผจดท ำ ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอครรฐนคม
ค
สำรบญ
เรอง หนำ ค ำน ำ ข สำรบญ ค แผนการจดกจกรรมการเรยนรรายภาคเรยน 1 แผนการจดการเรยนร ครงท 1 ปฐมนเทศนกศกษา กศน.อ าเภอครรฐนคม 2/2562 3 แผนการจดการเรยนร ครงท 2 วชาทกษะการเรยนร : การเรยนรดวยตนเอง 6 แผนการจดการเรยนร ครงท 3 วชาทกษะการเรยนร : การเรยนรดวยตนเอง 22 แผนการจดการเรยนร ครงท 4 วชาทกษะการเรยนร : การใชแหลงเรยนร 33 แผนการจดการเรยนร ครงท 5 วชาทกษะการเรยนร : การจดการความร 49 แผนการจดการเรยนร ครงท 6 วชาทกษะการเรยนร : การคดเปน 56 แผนการจดการเรยนร ครงท 7 วชาทกษะการเรยนร : การวจยอยางงาย 64 แผนการจดการเรยนร ครงท 8 วชาทกษะการเรยนร : การวจยอยางงาย 71 แผนการจดการเรยนร ครงท 9 วชาภาษาไทย : การพด 82 แผนการจดการเรยนร ครงท 10 วชาภาษาไทย : การพด 93 แผนการจดการเรยนร ครงท 11 วชาภาษาไทย : การอานและเขยน 101 แผนการจดการเรยนร ครงท 12 วชาภาษาไทย : หลกการใชภาษา 113 แผนการจดการเรยนร ครงท 13 วชาภาษาไทย : วรรณคดและวรรณกรรม 133 แผนการจดการเรยนร ครงท 14 วชาเศรษฐกจพอเพยง : พอเพยง 142 แผนการจดการเรยนร ครงท 15 วชาเศรษฐกจพอเพยง : สถานการณโลกกบความพอเพยง 157 แผนการจดการเรยนร ครงท 16 วชาวสดศาสตร : หลกวสดศาสตร (สมบตวสด) 164 แผนการจดการเรยนร ครงท 17 วชาวสดศาสตร : มลพษจากการผลตและการใชงาน 173 แผนการจดการเรยนร ครงท 18 วชาวสดศาสตร : หลกสะเตมศกษา 178 แผนการจดการเรยนร ครงท 19 วชาวสดศาสตร : หลกสะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสดใชแลว 185 แผนการจดการเรยนร ครงท 20 สอบปลายภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 193
คณะผจดท ำ 195
1
แผนกำรจดกำรเรยนรรำยภำคเรยน ระดบมธยมศกษำตอนตน แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร กศน. ภำคเรยนท 2 ปกำรศกษำ 2562
ครงท ว/ด/ป กจกรรม/โครงกำร สถำนท วธกำร ผรบผดชอบ หมำยเหต 1 โครงการปฐมนเทศ นศ.
ต าบล ภาคเรยน 2/2562 กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - ท าขอตกการพบกลม
คร กศน. ต าบล
2 จดกจกรรมการเรยนรายวชาทกษะการเรยนร หวเรอง การเรยนรดวยตนเอง
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
3 จดกจกรรมการเรยนรายวชาทกษะการเรยนร หวเรอง การใชแหลงเรยนร
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
4 จดกจกรรมการเรยนรายวชาทกษะการเรยนร หวเรอง การใชแหลงเรยนร
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
5 จดกจกรรมการเรยนรายวชาทกษะการเรยนร หวเรอง การจดการความร
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
6 จดกจกรรมการเรยนรายวชาทกษะการเรยนร หวเรอง การคดเปน
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
7 จดกจกรรมการเรยนรายวชาทกษะการเรยนร หวเรอง การวจยอยางงาย
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
8 จดกจกรรมการเรยนรายวชาทกษะการเรยนร หวเรอง การวจยอยางงาย
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
9 จดกจกรรมการเรยนรายวชา ภาษาไทย หวเรอง การฟง การด
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
10 จดกจกรรมการเรยนรายวชา ภาษาไทย หวเรอง การพด
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
11 จดกจกรรมการเรยนรายวชา ภาษาไทย หวเรอง การพด
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
12 จดกจกรรมการเรยนรายวชา ภาษาไทย หวเรอง หลกการใชภาษา
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
2
ครงท ว/ด/ป กจกรรม/โครงกำร สถำนท วธกำร ผรบผดชอบ หมำยเหต 13 จดกจกรรมการเรยนรายวชา
ภาษาไทย หวเรอง วรรณคดและวรรณกรรม
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
14 จดกจกรรมการเรยนรายวชา เศรษฐกจพอเพยง หวเรอง พอเพยง
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
15 จดกจกรรมการเรยนรายวชา เศรษฐกจพอเพยง หวเรอง สถานการณโลกกบความพอเพยง
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
16 จดกจกรรมการเรยนรายวชา วสดศาสตร หวเรอง หลกวสดศาสตร
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
17 จดกจกรรมการเรยนรายวชา วสดศาสตร หวเรอง มลพษจากการผลต และการใชงาน
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
18 จดกจกรรมการเรยนรายวชา วสดศาสตร หวเรอง หลกสะเตมศกษา
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
19 จดกจกรรมการเรยนรายวชา วสดศาสตร หวเรอง หลกสะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสดใชแลว
กศน.ต าบล
- บรรยายใหความร - กจกรรม - ใบงาน/ใบความร
คร กศน. ต าบล
20 สอบวดผลสมฤทธปลายภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562
สนามสอบทก าหนด
- ขอสอบปลายภาค ผอ.กศน.และคณะท างาน
3
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร ครงท 1
4
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร การปฐมนเทศนกศกษาใหม ระดบมธยมศกษา ม.ตน ภาคเรยนท 2/2562
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
1 1.ปฐมนเทศนกศกษา กศน.ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562
1.ปฐมนเทศนกศกษา กศน.ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 2.การใชหลกสตรสถานศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 3.กจกรรมพฒนาผเรยน 4.กจกรรมพฒนาคณภาพชวต (กพช.) 5.วธการจดการเรยนการสอน 6.การเทยบโอนผลการเรยน 7.การจบหลกสตร
1.แนะน าสถานศกษา/คณะคร - กศน.อ าเภอครรฐนคม - กศน.ต าบลทง 8 แหง 2.ชแจงการจดการเรยนหลกสตรนอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน 2551 - หลกการของหลกสตร - จดมงหมายของหลกสตร - ระดบการศกษา - สาระการเรยนร 3.การจดกจกรรมพฒนาผเรยน 4.การจดกจกรรมพฒนาคณภาพชวต 5.การเทยบโอนผลการเรยน 6.วธการจดการเรยนการสอน
1. คมอนกศกษา
1.การสงเกต 2.การมสวนรวม
5
บนทกหลงกำรสอน ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
กจกรรมการเรยนร ……………………………………………....................…………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………..................……………………………………………………………………..…… ………………………………………………………………………………..................…………………………………………………..……… ………………………………………….................………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………….................…………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………….................……………………………………………………………..…………… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………....................................................…………………………………………………………………………………..……… แนวทางการแกไขปญหา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………..................................……………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................……………………………………………………………………………………………………………….…
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................……………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
6
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 2
7
ตำรำงวเครำะหเนอหำ หลกสตรกำรศกษำนอกระบบระดบกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551
ระดบมธยมศกษำตอนตน ภำคเรยนท 2 ปกำรศกษำ 2562 สำระทกษะกำรเรยนร รำยวชำ ทกษะกำรเรยนร รหส ทร 21001 จ ำนวน 5 หนวยกต
กศน.อ ำเภอครรฐนคม ส ำนกงำน กศน.จงหวดสรำษฎรธำน มาตรฐานการเรยนร
1. สามารถวเคราะห เหนความส าคญ และปฏบตการแสวงหาความรจากการอานและสรปได ฟงถกตองตามวชาการ
2. สามารถจ าแนก จดล าดบความส าคญ และเลอกใชแหลงเรยนรไดอยางเหมาะสม 3. สามารจ าแนกผลทเกดขนจากขอบเขตความร ตดสนคณคา ก าหนดแนวทางพฒนา 4. ความสามารถในการศกษา เลอกสรร จดเกบ และการวเคราะห สงเคราะหขอมลทงสามประการ
และการใชเทคนคในการฝกทกษะ การคดเปน เพอใชประกอบการตดสนใจแกปญหาหา 5. สามารถวเคราะหปญหา ความจ าเปน เหนความสมพนธของกระบวนการวจยกบการน าไปใชในชวต
และด าเนนการวจยทดลองตามขนตอน 6. สามารถจ าแนก และวเคราะหทกษะการเรยนร และศกยภาพหลกของพนทในการเพมขด
ความสามารถของการประกอบอาชพ 5 กลมอาชพใหม
ท ตวชวด เนอหำ เนอหำงำย ดวยตนเอง
(กรต.)
เนอหำ ปำนกลำง (พบกลม)
เนอหำยำก น ำมำสอนเสรม (ส.ส.)
หมำยเหต
1.
หวเรอง 1. การเรยนรดวยตนเอง 1.บอกความหมายตระหนกและเหนความส าคญของการเรยนรดวยตนเอง 2.มทกษะพนฐานทางการศกษาหาความรทกษะการแกปญหาและเทคนคในการเรยนรดวยตนเอง 3.อธบายปจจยทท าใหการเรยนรดวยตนเองประสบความส าเรจ 4.สามารถวางแผนการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรดวยตนเองได
1.ความหมาย ความส าคญของการเรยนรดวยตนเอง 2.การก าหนดเปาหมายและการวางแผนการเรยนรดวยตนเอง 3.ทกษะพนฐานทางการศกษาหาความร ทกษะการแกปญหา และเทคนคในการเรยนรดวยตนเอง 4.ปจจยทท าใหการเรยนรดวยตนเองประสบความส าเรจ 5.การวางแผนการเรยนรและ การประเมนผลการเรยนรดวยตนเอง 6.การฝกทกษะวางแผนการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรดวยตนเอง การวจารณ
8
ท ตวชวด เนอหำ เนอหำงำย ดวยตนเอง
(กรต.)
เนอหำ ปำนกลำง (พบกลม)
เนอหำยำก น ำมำสอนเสรม (ส.ส.)
หมำยเหต
2 หวเรอง 2.การใชแหลงเรยนร 1.อธบายความหมายความส าคญ ของการใช หองสมดอ าเภอ 2.อธบายการเขาถงสารสนเทศของหองสมด ประชาชน 3.อธบายแหลงเรยนหอสมดแหงชาตหอสมดวทยาลย/ มหาวทยาลย หองสมเฉพาะ หองสมดโรงเรยน พพธภณฑ อทยานแหงชาต แหลงเรยนรส าคญอน ๆในประเทศ 4.อธบายและปฏบตการใชอนเทอรเนต และการเขาถงขอมลสารสนเทศทตองการและสนใจ
1.ความหมายความส าคญของการใชหองสมดอ าเภอ 2.การเขาถงสารสนเทศของหองสมดประชาชน 3.แหลงเรยนรหอสมดแหงชาต หอสมดวทยาลยมหาวทยาลย หองสมดเฉพาะหองสมดโรงเรยน พพธภณฑอทยานแหงชาต แหลงเรยนร ส าคญอน ๆ ในประเทศ 4.การใชอนเทอรเนต การเขาถงขอมลสารสนเทศทตองการและสนใจ
3 หวเรอง 3.การจดการความร 1.อธบายความหมายความส าคญ หลกการกระบวนการจดการ ความรการรวมกลมเพอตอยอดความร พฒนาขอบขายความร ของกลม และ การจดท าสารสนเทศเผยแพรความร 2.ปฏบตการจดการความรในเนอหาทสอดคลองกบความตองการของชมชน 3.จดท าสารสนเทศและเผยแพรความร
1.ความหมายความส าคญหลกการ กระบวนการจดการความรการรวมกลมเพอตอยอดความรการพฒนาขอบขายความรของกลมการจดท าสารสนเทศเผยแพรความร 2.การฝกทกษะกระบวนการจดการความรดวยตนเองกระบวนการจดการความรดวยการรวมกลมปฏบต 3.สรปองคความรของกลมจดท าสารสนเทศองคความรในการพฒนาตนเองครอบครว
9
ท ตวชวด เนอหำ เนอหำงำย ดวยตนเอง
(กรต.)
เนอหำ ปำนกลำง (พบกลม)
เนอหำยำก น ำมำสอนเสรม (ส.ส.)
หมำยเหต
4 หวเรอง 4.การคดเปน 1.อธบายไดถงความเชอพนฐานทางการศกษาผใหญ/การศกษานอกระบบและเชอมโยงมาสกระบวนการคดเปนและระบบคด การแกปญหาอยางคนคดเปน 2.อธบายลกษณะของขอมลวชาการ ตนเองและสงคม สงแวดลอมโดยเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางของขอมลทง 3 ประการ 3.อธบายการฝกปฏบตการคดเปน จากกรณตวอยางตางๆ ถงกระบวนการแกปญหาอยางคนคดเปนไดอยางเปนระบบ
1.ความเชอพนฐานทางการศกษาผใหญ/ การศกษานอกระบบทเชอมโยงมาสปรชญา คดเปน 2.ความหมาย ความส าคญของการคดเปน 2.1 ความหมาย/ความส าคญ 2.2 ศพทเฉพาะ 2.3 การเชอมโยงของความเชอพนฐานทางการศกษาผใหญ/กศน. สปรขญา คดเปน 3.ลกษณะของขอมล 3 ดาน ทจะน ามาใชประกอบการคดในการตดสนใจ คอ ขอมลทางวชาการ ตนเอง และสงคม สงแวดลอม รวมถงการเปรยบเทยบเพอใหเหนความแตกตางของขอมลทง 3 ประการดงกลาว 4.กระบวนการคดการแกปญหาอยางคนคดเปนในรายละเอยดพรอมตวอยางการน าไปปฏบตในวถการด าเนนชวตจรง 5.กรณตวอยางทหลากหลายเพอการฝกทกษะการปฏบต
10
ท ตวชวด เนอหำ เนอหำงำย ดวยตนเอง
(กรต.)
เนอหำ ปำนกลำง (พบกลม)
เนอหำยำก น ำมำสอนเสรม (ส.ส.)
หมำยเหต
5 หวเรอง 5.การวจยอยางงาย 1.อธบายความหมายความ ส าคญการวจยอยางงายกระบวนการและขนตอนของการด าเนนงาน 2.มทกษะในการใชสถตงายๆเพอการวจยและจดท าเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล 3.มทกษะในการเขยนโครงการวจยอยางงายๆ
1.ความหมาย ความส าคญการวจยอยางงาย กระบวนการและขนตอนของการด าเนนงาน 2.ฝกทกษะ สถตงายๆ เพอการวจยเครองมอการวจย 3.ฝกทกษะในการเขยนโครงการวจยอยางงายๆ
6 หวเรอง ทกษะการเรยนรและศกยภาพหลกของพนทในการพฒนาอาชพ 1.บอกความหมาย ตระหนกและเหนความส าคญ ของทกษะการเรยนร และศกยภาพหลกของพนท 2.มทกษะการเรยนรพนฐาน และเทคนควธในการแสวงหาความร 3.สามารถบอกอาชพในกลม อาชพใหม ไดแก กลมอาชพดานเกษตรกรรม อตสาหกรรม พาณชยกรรม ความคดสรางสรรค การบรหารจดการและการบรการ 4.สามารถบอกและยกตวอยางทกษะการเรยนรเพอพฒนาศกยภาพ 5 กลมอาชพใหม
1.ความหมาย ความส าคญ ของทกษะการเรยนรและศกยภาพหลกของพนท 2.ทกษะการเรยนรพนฐาน และเทคนควธทางศกษาหาความร 3.การเขาถงและการเลอกใชศกยภาพหลกของพนท 4.ตวอยางอาชพในกลมอาชพดาน 4.1 การเกษตรกรรม 4.2 อตสาหกรรม 4.2 พาณชยกรรม 4.3 ความคด สรางสรรค 4.4 บรหารจดการ และการบรการทสอดคลองกบศกยภาพหลกของพน
11
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร สาระทกษะการเรยนร รายวชา ทกษะการเรยนร รหสวชา ทร21001 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 5 หนวยกต
หวเรอง การเรยนรดวยตนเอง
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
2 1.บอกความหมายตระหนกและเหนความส าคญของการเรยนรดวยตนเอง 2.ทกษะพนฐานทางการศกษาหาความรทกษะการแกปญหาและเทคนคในการเรยนรดวยตนเอง
1.ความหมายความส าคญของการเรยนรดวยตนเอง 2.การก าหนดเปาหมายและการวางแผนการเรยนรดวยตนเอง
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ ครและผเรยนสนทนาถงการก าหนดเปาหมายและการวางแผนการเรยนรดวยตนเอง ,ทกษะพนฐานวามลกษณะอยางไร ใหนกศกษาแสดงความ คดเหน ขนท 2 แสวงหำควำมร - ครใหนกศกษาศกษาใบความร - ครอธบายใบความร แลวใหนกศกษา แบงกลม ศกษาตามหวขอทก าหนดใหดงน - การก าหนดเปาหมายและการวางแผนการเรยนรดวยตนเอง โดยใหแตละกลมสรปโดยท าแผนผงความคด (Mine Map) แลวน าเสนอหนาชนเรยน - ครอธบายเพมเตมในแตละหวขอ และ เฉลย เปดโอกาสใหนกศกษาสอบถามและ แสดงความคดเหน ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
12
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร - ครวดผลการเรยนรของผเรยนจากทคร มอบหมายงานใหกบผเรยน เชน ใบความร ใบงาน ชนงานทมอบหมาย - ครสงเกตพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน เชน ความสนใจ การรวมแลกเปลยนเรยนร ความรบผดชอบ เปนตน
13
ใบควำมร เรองท 1 ควำมหมำย และควำมส ำคญ ของกำรเรยนรดวยตนเอง ในปจจบนโลกมความกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ความรตาง ๆ ไดเพมขนเปนอนมาก การเรยนรจากสถาบนการศกษาไมอาจท าใหบคคลศกษาความรไดครบทงหมด การไขวควาหาความรดวยตนเอง จงเปนอกวธหนงทจะสนองความตองการของบคคลได เพราะเมอใดกตามทบคคลมใจรกทจะศกษา คนควา สงทตนตองการจะร บคคลนนกจะด าเนนการศกษาเรยนรอยางตอเนองโดยไมมใครตองบอก ประกอบกบระบบการศกษาและปรชญาการศกษาเพอเตรยมคนใหสามารถเรยนรไดตลอดชวต แสวงหาความรดวยตนเอง ใฝหาความร รแหลงทรพยากรการเรยน รวธการหาความร มความสามารถในการคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน มนสยในการท างานและการด ารงชวต และมสวนรวมในการปกครองประเทศ
กำรเรยนรดวยตนเอง สามารถชวยใหผเรยนพฒนาและเพมศกยภาพของตนเองโดยการคนพบความสามารถและสงทมคณคาในตนเองทเคยมองขามไป (“...it is possible to help learners expand their potential by discovered thatwhich is yet untapped…”) (Brockett & Hiemstra, 1991) ควำมหมำย และควำมส ำคญของกำรเรยนรดวยตนเอง การเรยนรเปนเรองของทกคน ศกดศรของผเรยนจะมไดเมอมโอกาสในการเลอกเรยนในเรองทหลากหลายและมความหมายแกตนเอง การเรยนรมองคประกอบ 2 ดาน คอ องคประกอบภายนอกไดแก สภาพแวดลอม โรงเรยนสถานศกษา สงอ านวยความสะดวก และคร องคประกอบภายใน ไดแก การคดเปน พงตนเองได มอสรภาพ ใฝร ใฝสรางสรรค มความคดเชงเหตผล มจตส านกในการเรยนร มเจตคตเชงบวกตอการเรยนร การเรยนรทเกดขนมไดเกดขนจากการฟงค าบรรยายหรอท าตามทครผสอนบอก แตอาจเกดขนไดในสถานการณตาง ๆ ตอไปน
1. กำรเรยนรโดยบงเอญ การเรยนรแบบนเกดขนโดยบงเอญ มไดเกดจากความตงใจ 2. กำรเรยนรดวยตนเอง เปนการเรยนรดวยความตงใจของผเรยน ซงมความปรารถนาจะรในเรอง
นน ผเรยนจงคดหาวธการเรยนดวยวธการตางๆ หลงจากนนจะมการประเมนผลการเรยนรดวยตนเองจะเปนรปแบบการเรยนรททวความส าคญในโลกยคโลกาภวฒน บคคลซงสามารถปรบตนเองใหตามทนความกาวหนาของโลกโดยใชสออปกรณยคใหมได จะท าใหเปนคนทมคณคาและประสบความส าเรจไดอยางด ควำมพรอมในกำรเรยนรดวยตนเอง ในการเรยนรดวยตนเองเปนบคลกลกษณะสวนบคคลของผเรยน ทตองการใหเกดขนในตวผเรยนตามเปาหมายของการศกษา ผเรยนทมความพรอมในการเรยนดวยตนเองจะมความรบผดชอบสวนบคคล ความรบผดชอบตอความคดและการกระท าของตนเอง สามารถควบคมและโตตอบสถานการณ สามารถควบคมตนเองใหเปนไปในทศทางทตนเลอก โดยยอมรบผลทเกดขนจากการกระท าทมาจากความคดตดสนใจของตนเอง
3. กำรเรยนรโดยกลม การเรยนรแบบนเกดจากการทผเรยนรวมกลมกนแลวเชญผทรงคณวฒมาบรรยายใหกบสมาชกท าใหสมาชกมความรเรองทวทยากรพด
4. กำรเรยนรจำกสถำบนกำรศกษำ เปนการเรยนแบบเปนทางการ มหลกสตร การประเมนผล มระเบยบการเขาศกษาทชดเจน ผเรยนตองปฏบตตามกฎระเบยบท ก าหนด เมอ ปฏบตครบถวนตามเกณฑทก าหนดกจะไดรบปรญญา หรอประกาศนยบตร จากสถานการณการเรยนรดงกลาวจะเหนไดวา การเรยนรอาจ
14
เกดไดหลายวธ และการเรยนรนนไมจ าเปนตองเกดขนในสถาบนการศกษาเสมอไป การเรยนรอาจเกดขนไดจากการเรยนรดวยตนเอง หรอจากการเรยนโดยกลมกได และการทบคคลมความตระหนกเรยนรอยภายในจตส านกของบคคลนน การเรยนรดวยตนเองจงเปนตวอยางของการเรยนรในลกษณะทเปนการเรยนร ทท าใหเกดการเรยนรตลอดชวต ซงมความส าคญสอดคลองกบกาเปลยนแปลงของโลกปจจบนและสนบสนนสภาพ “สงคมแหงการเรยนร” ไดเปนอยางด
กำรเรยนรดวยตนเองคออะไร เมอกลาวถง การเรยนดวยตนเอง แลวบคคลโดยทวไปมกจะเขาใจวาเปนการเรยนทผ เรยนท าการศกษาคนควาดวยตนเองตามล าพงโดยไมตองพงพาผสอน แตแททจรงแลวการเรยนดวยตนเองทตองการใหเกดขนในตวผเรยนนน เปนกระบวนการเรยนรทผเรยนรเรมการเรยนรดวยตนเอง ตามความสนใจ ความตองการ และความถนด มเปาหมาย รจกแสวงหาแหลงทรพยากรของการเรยนร เลอกวธการเรยนร จนถงการประเมนความกาวหนาของการเรยนรของตนเอง โดยจะด าเนนการดวยตนเองหรอรวมมอชวยเหลอกบผอนหรอไมกได ซงผเรยนจะตองมความรบผดชอบและเปนผควบคมการเรยนของตนเองทงนการเรยนดวยตนเองนนมแนวคดพนฐานมาจากแนวคดทฤษฎกลมมนษยนยมทมความเชอในเรองความเปนอสระและความเปนตวของตวเองของมนษยวามนษยทกคนเกดมาพรอมกบความด มความเปนอสระ เปนตวของตวเอง สามารถหาทางเลอกของตนเอง มศกยภาพและสามารถพฒนาศกยภาพของตนเองไดอยางไมมขดจ ากด รวมทงมความรบผดชอบตอตนเองและผอน ซงการเรยนดวยตนเองกอใหเกดผลในทางบวกตอการเรยน โดยจะสงผลใหผเรยนมความเชอมนในตนเอง มแรงจงใจในการเรยนมากขน ม ผลสมฤทธทางการเรยนสงขน และมการใชวธการเรยนทหลากหลาย การเรยนดวยตนเองจงเปนมาตรฐานการศกษาทควรสงเสรมใหเกดขนในตวผเรยน ทกคน เพราะเมอใดกตามทผเรยนมใจรกทจะศกษา คนควาจากความตองการของตนเอง ผเรยนกจะมการศกษาคนควาอยางตอเนองตอไปโดยไมตองมใครบอกหรอ“การเรยนรเปนเพอนทดทสดของมนษย”(LEARNING makes a man fit company for himself) ... (Young)... การเรยนดวยตนเองมอย 2 ลกษณะคอ ลกษณะทเปนการจดการเรยนรทมจดเนนใหผเรยนเปนศนยกลางในการเรยนโดยเปนผรบผดชอบและควบคมการเรยนของตนเองโดยการวางแผน ปฏบตการเรยนร และประเมนการเรยนรดวยตนเอง ซงไมจ าเปนจะตองเรยนดวยตนเองเพยงคนเดยวตามล าพง และผเรยนสามารถถายโอนการเรยนรและทกษะทไดจากสถานการณหนงไปยงอก สถานการณหนงได ในอกลกษณะหนงเปนลกษณะทางบคลกภาพทมอยในตวผท เรยนดวยตนเองทกคนซงมอยในระดบทไมเทากนในแตละสถานการณการเรยน โดยเปนลกษณะทสามารถพฒนาใหสงขนไดและจะพฒนาไดสงสดเมอมการจดสภาพการจดการเรยนรทเออกน กำรเรยนรดวยตนเองมควำมส ำคญอยำงไร การเรยนรดวยตนเอง (Self-Directed Learning) เปนแนวทางการเรยนรหนงทสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาพปจจบน และเปนแนวคดทสนบสนนการเรยนรตลอดชวตของสมาชกในสงคมสการเปนสงคมแหงการเรยนร โดยการเรยนรดวยตนเองเปนการเรยนรทท าใหบคคลมการรเรมการเรยนรดวยตนเอง มเปาหมายในการเรยนรทแนนอน มความรบผดชอบในชวตของตนเอง ไมพงคนอน มแรงจงใจ ท าใหผเรยนเปนบคคลทใฝร ใฝเรยน ทมการเรยนรตลอดชวต เรยนรวธเรยน สามารถเรยนรเรองราวตาง ๆ ไดมากกวาการเรยนทมครปอนความรใหเพยงอยางเดยว การเรยนรดวยตนเองไดนบวาเปนคณลกษณะทดทสดซงมอยใน ตวบคคลทกคน ผเรยนควรจะมคณลกษณะของการเรยนรดวยตนเอง การเรยนรดวยตนเองจดเปนกระบวนการ
15
เรยนรตลอดชวต ยอมรบในศกยภาพของผเรยนวาผเรยนทกคนมความสามารถทจะเรยนรสงตาง ๆ ไดดวยตนเอง เพอทตนเองสามารถทด ารงชวตอยในสงคมทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไดอยางมความสข ดงนน การเรยนรดวยตนเองมความส าคญดงน 1. บคคลทเรยนรดวยการรเรมของตนเองจะเรยนไดมากกวา ดกวา มความตงใจ มจดมงหมายและมแรงจงใจสงกวา สามารถน าประโยชนจากการเรยนรไปใชไดดกวาและยาวนานกวาคนทเรยนโดยเปนเพยงผรบ หรอรอการถายทอดจากคร การเรยนดวยตนเอง (Self-Directed Learning) เปนกระบวนการเรยนรทผเรยนรเรมการเรยนรดวยตนเอง ตามความสนใจ ความตองการ และความถนด มเปาหมาย รจกแสวงหาแหลงทรพยากรของการเรยนร เลอกวธการเรยนร จนถงการประเมนความกาวหนาของการเรยนรของตนเอง โดยจะด าเนนการดวยตนเองหรอรวมมอชวยเหลอกบผอนหรอไมกได ซงผเรยนจะตองมความรบผดชอบและเปนผควบคมการเรยนของ ตนเอง 2. การเรยนรดวยตนเองสอดคลองกบพฒนาการทางจตวทยา และกระบวนการทางธรรมชาต ท าใหบคคลมทศทางของการบรรลวฒภาวะจากลกษณะหนงไปสอกลกษณะหนง คอ เมอตอนเดก ๆ เปนธรรมชาตทจะตองพงพงผอน ตองการผปกครองปกปองเลยงด และตดสนใจแทนให เมอเตบโตมพฒนาการขน เรอยๆ พฒนาตนเองไปสความเปนอสระ ไมตองพงพงผปกครอง คร และผอน การพฒนาเปนไปในสภาพทเพมความเปนตวของตวเอง 3. การเรยนรดวยตนเองท าใหผเรยนมความรบผดชอบ ซงเปนลกษณะทสอดคลองกบพฒนาการใหมๆ ทางการศกษา เชน หลกสตร หองเรยนแบบเปด ศนยบรการวชาการ การศกษาอยางอสระมหาวทยาลยเปด ลวนเนนใหผเรยนรบผดชอบการเรยนรเอง 4. การเรยนรดวยตนเองท าใหมนษยอยรอด การมความเปลยนแปลงใหมๆ เกดขนเสมอ ท าใหมความจ าเปนทจะตองศกษาเรยนร การเรยนรดวยตนเองจงเปนกระบวนการตอเนองตลอดชวต
กำรเรยนรดวยตนเองมลกษณะอยำงไร การเรยนรดวยตนเอง สามารถจ าแนกออกเปน 2 ลกษณะส าคญ ดงน 1. ลกษณะทเปนบคลกคณลกษณะสวนบคคลของผเรยนในการเรยนดวยตนเอง จดเปนองคประกอบภายในทจะท าใหผเรยนมแรงจงใจอยากเรยนตอไป โดยผเรยนทม คณลกษณะในการเรยนดวยตนเองจะมความรบผดชอบตอความคดและการกระท าเกยวกบการเรยน รวมทง รบผดชอบในการบรหารจดการตนเอง ซงมโอกาสเกดขนไดสงสดเมอมการจดสภาพการเรยนรทสงเสรมกน 2. ลกษณะทเปนการจดการเรยนรใหผเรยนไดเรยนดวยตนเอง ประกอบดวย ขนตอนการวางแผนการเรยน การปฏบตตามแผน และการประเมนผลการเรยน จดเปนองคประกอบ ภายนอกทสงผลตอการเรยนดวยตนเองของผเรยน ซงการจดการเรยนรแบบนผเรยนจะไดประโยชนจากการเรยนมากทสด Knowles (1975) เสนอใหใชสญญาการเรยน (Learning contracts) เปนการมอบหมายภาระงานใหแกผเรยนวาจะตองท าอะไรบางเพอใหไดรบความรตามเปาประสงคและผเรยนจะปฏบตตามเงอนไขนน
องคประกอบของกำรเรยนรดวยตนเองมอะไรบำง กำรเรยนรดวยตนเอง เปนคณลกษณะทส าคญตอการด าเนนชวตทมประสทธภาพ ชวยใหผเรยนมความตงใจและมแรงจงใจสง มความคดรเรมสรางสรรค มความยดหยนมากขน มการปรบพฤตกรรมการท างานรวมกบผอนได รจกเหตผล รจกคดวเคราะห ปรบและประยกตใชวธการแกปญหาของตนเองจดการกบปญหาไดดขน และสามารถน าประโยชนของการเรยนรไปใชไดดและยาวนานขน ท าใหผเรยนประสบความส าเรจในการเรยน
16
องคประกอบของการเรยนรดวยตนเอง มดงน 1. การวเคราะหความตองการของตนเองจะเรมจากใหผเรยนแตละคนบอกความตองการและความสนใจของตนในการเรยนกบเพอนอกคน ท าหนาทเปนทปรกษา แนะน า และเพอนอกคนท าหนาทจดบนทก และใหกระท าเชนนหมนเวยน ทง 3 คน แสดงบทบาทครบทง 3 ดาน คอ ผเสนอความตองการ ผใหค าปรกษา และผคอยจดบนทก การสงเกตการณ เพอประโยชนในการเรยนรวมกนและชวยเหลอซงกนและกนในทกๆ ดาน 2. การก าหนดจดมงหมายในการเรยน โดยเรมจากบทบาทของผเรยนเปนส าคญ ผเรยนควรศกษาจดมงหมายของวชา แลวเขยนจดมงหมายในการเรยนของตนใหชดเจน เนนพฤตกรรมทคาดหวง วดได มความแตกตางของจดมงหมายในแตละระดบ 3. การวางแผนการเรยน ใหผเรยนก าหนดแนวทางการเรยนตามวตถประสงคทระบไวจดเนอหาใหเหมาะสมกบสภาพความตองการและความสนใจของตน ระบการจดการเรยนรใหเหมาะสมกบตนเองมากทสด 4. การแสวงหาแหลงวทยาการทงทเปนวสดและบคคล 4.1 แหลงวทยาการทเปนประโยชนในการศกษาคนควา เชน หองสมด พพธภณฑ เปนตน 4.2 ทกษะตาง ๆ ทมสวนชวยในการแสวงแหลงวทยาการไดอยางสะดวกรวดเรว เชน ทกษะการตงค าถาม ทกษะการอาน เปนตน 5. การประเมนผล ควรประเมนผลการเรยนดวยตนเองตามทก าหนดจดมงหมายของการเรยนไว และใหสอดคลองกบวตถประสงคเกยวกบความร ความเขาใจ ทกษะ ทศนคต คานยม มขนตอนในการประเมน คอ 5.1 ก าหนดเปาหมาย วตถประสงคใหชดเจน 5.2 ด าเนนการใหบรรลวตถประสงคซงเปนสงส าคญ 5.3 รวบรวมหลกฐานจากผลการประเมนเพอตดสนใจซงตองตงอยบนพนฐานของขอมลทสมบรณและเชอถอได 5.4 เปรยบเทยบขอมลกอนเรยนกบหลงเรยนเพอดวาผเรยนมความกาวหนาเพยงใด 5.5 ใชแหลงขอมลจากครและผเรยนเปนหลกในการประเมน
องคประกอบของกำรเรยนรดวยตนเอง ผเรยนควรมการวเคราะหความตองการ วเคราะหเนอหา ก าหนดจดมงหมายและการวางแผนในการ
เรยน มความสามารถในการแสวงหาแหลงวทยาการ และมวธในการประเมนผลการเรยนรดวยตนเอง โดยมเพอนเปนผรวมเรยนรไปพรอมกนและมครเปนผชแนะ อ านวยความสะดวก และใหค าปรกษา ทงน ครอาจตองมการวเคราะหความพรอมหรอทกษะทจ าเปนของผเรยนในการกาวสการเปนผเรยนรดวยตนเองได
กระบวนกำรของกำรเรยนรดวยตนเอง กระบวนการของการเรยนรดวยตนเอง ความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเองของผเรยน เปนสงส าคญทจะน าผเรยนไปสการเรยนรดวยตนเอง เพราะความรบผดชอบในการเรยนรดวยตนเองนน หมายถงการทผเรยนควบคมเนอหา กระบวนการ องคประกอบของสภาพแวดลอมในการเรยนรของตนเอง ไดแกการวางแผนการเรยนของตนเอง โดยอาศยแหลงทรพยากรทางความรตางๆ ทจะชวยน าแผนสการปฏบต แตภายใตความรบผดชอบของผเรยน ผเรยนรดวยตนเองตองเตรยมการวางแผนการเรยนรของตน และเลอกสงทจะเรยนจากทางเลอกทก าหนดไว รวมทง วางโครงสรางของแผนการเรยนรของตนอกดวย ในการวางแผนการเรยนร ผเรยนตองสามารถปฏบตงานทก าหนด วนจฉยความชวยเหลอทตองการ และท าใหไดความชวยเหลอนน สามารถเลอกแหลงความร วเคราะห และวางแผนการการเรยนทงหมด รวมทงประเมนความกาวหนาใน
17
การเรยนของตนกระบวนการในการเรยนรดวยตนเอง เปนวธการทผเรยนตองจดกระบวนการเรยนรดวยตนเอง โดยด าเนนการ ดงน 1. การวนจฉยความตองการในการเรยน 2. การก าหนดจดมงหมายในการเรยน 3. การออกแบบแผนการเรยน 4. การด าเนนการเรยนรจากแหลงวทยาการ 5. การประเมนผล
18
ใบงำนท 1 กำรเรยนรดวยตนเอง
ควำมหมำยและควำมส ำคญของกำรเรยนรดวยตนเอง
1 ใหอธบายความหมายของค าวา “การเรยนรดวยตนเอง”
2 ใหอธบาย “ความส าคญของการเรยนรดวยตนเอง”
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
3 ใหสรปสาระส าคญ “ลกษณะการเรยนรดวยตนเอง”
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
4. “องคประกอบของการเรยนรดวยตนเอง” มอะไรบาง
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
ผตรวจ................................................................
(................................................................)
คร กศน.ต าบล....................................................
19
1. ขอใดไมใช ควำมส ำคญ ของการเรยนรดวยตนเอง ก. ท าใหผเรยนมความตงใจและมแรงใจสง
ข. ท าใหเปนคนมความคดรเรมสรางสรรค ค. มเหตผลและท างานรวมกบผอนได ง. มระเบยบวนยในตนเองสง
2. การเรยนรดวยตนเองมกลกษณะ ก. 2 ข. 3 ค. 4 ง. 5
3. สงทเปนตวควบคมทส าคญทสดตอการเรยนรดวยตนเองคออะไร ก. ความเชอมนในตวเอง ข. ความซอสตยตอตนเอง ค. ความอยากรอยากเหน ง. ความรบผดชอบตอตนเอง
4. ขอใดคอการเรยนรดวยตนเอง ก. นอยชอบลอกการบานเพอน ข. นดท าน าสมปนตามทครแนะน า ค. หนอยชอบดสาระคดชวตสตวโลกทางอนเตอรเนต ง. นชสอนนองใหรจกวธสบคนขอมลจากอนเตอรเนต
5. การเรยนรดวยตนเองแบบ กศน. คอการเรยนในขอใด ก. มแรงจงใจอยากเรยนกเรยน ข. แสวงหาความรดวยตนเองทงหมด ค. มการวางแผนและใชสญญาการเรยนร ง. ผเรยนตองบรหารเวลารบผดชอบตนเองทงหมด
6. ขอใดไมใชองคประกอบของการเรยนร ก. วางแผนการเรยน ข. วเคราะหความตองการ ค. ตรวจสอบและตดตามผล ง. ก าหนดจดมงหมายในการเรยน
แบบทดสอบ กอน – หลงเรยน วชาทกษะการเรยนร ระดบมธยมศกษาตอนตน
20
7. เหตใดจงตองมการท าสญญาการเรยนร ก. เพอใหผเรยนควบคมตนเองได ข. เพอควบคมความประพฤตของผเรยน ค. เพอก าหนดใหผเรยนมแนวทางในการเรยน ง. เพอควบคมคณภาพของผเรยนใหมมาตรฐานตามทสงคมยอมรบ
8. สงหนงทน ามาใชในการประเมนผลการเรยนแบบการเรยนรดวยตนเอง คอขอใด ก. การสงเกต ข. การมสวนรวม ค. แฟมสะสมงาน ง. พฤตกรรมกลม
9 .ขอใดคอ “ การเรยนรดวยตนเอง ” ก. ลนดาโทรศพทสอบถามอาจารย ข. กนกจางครมาสอน ค. อษาสบคนขอมลทางอนเทอรเนต ง. โสพายมหนงสอเพอนมาอาน
10. การเรยนรดวยตนเอง ขนตอนแรกคอขอใด ก. การออกแบบการเรยน ข. การก าหนดจดมงหมาย ค. จดหาแหลงเรยนร ง. การวเคราะหความตองการในการเรยน
21
บนทกหลงกำรสอน ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
กจกรรมการเรยนร ……………………………………………....................…………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………..................………………………………………………………………………..… ………………………………………………………………………………..................……………………………………………………..…… ………………………………………….................………………………………………………………………………………………..……… ……………………………………………….................…………………………………………………………………………………..……… ……………………………………………………………….................…………………………………………………………………..……… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................................…………………………………………………………………………….…………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................………………………………………………………. ขอเสนอแนะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................………………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................……………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
22
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 3
23
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร สาระทกษะการเรยนร รายวชา ทกษะการเรยนร รหสวชา ทร21001 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 5 หนวยกต
หวเรอง การเรยนรดวยตนเอง
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
3 2.ทกษะพนฐานทางการศกษาหาความรทกษะการแกปญหาและเทคนคในการเรยนรดวยตนเอง 3.อธบายปจจยทท าใหการเรยนรดวยตนเองประสบความส าเรจ 4.สามารถวางแผนการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรดวยตนเองได
3.ทกษะพนฐานทางการศกษาหาความร ทกษะการแกปญหา และเทคนคในการเรยนรดวยตนเอง 4.ปจจยทท าใหการเรยนรดวยตนเองประสบความส าเรจ 5.การวางแผนการเรยนร และ การประเมนผลการ เรยนรดวยตนเอง 6.การฝกทกษะวางแผนการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรดวยตนเอง การวจารณ
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ ครและผเรยนสนทนาถงการเขาถงทกษะพนฐานทางการศกษาหาความร ทกษะการแกปญหา และเทคนคในการเรยนรดวยตนเอง , ปจจยทท าใหการเรยนรดวยตนเองประสบความส าเรจ วามลกษณะอยางไร ใหนกศกษาแสดงความ คดเหน ขนท 2 แสวงหำควำมร - ครใหนกศกษาศกษาใบความร - ครอธบายใบความร แลวใหนกศกษา แบงกลม ศกษาตามหวขอทก าหนดใหดงน - ทกษะพนฐานทางการศกษาหาความร ทกษะการแกปญหา และเทคนคในการเรยนรดวยตนเอง - ปจจยทท าใหการเรยนรดวยตนเองประสบความส าเรจ - การวางแผนการเรยนรและ การระเมนผลการเรยนรดวยตนเอง โดยใหแตละกลมสรปโดยท าแผนผงความคด (Mine Map) แลวน าเสนอหนาชนเรยน
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
24
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
- ครอธบายเพมเตมในแตละหวขอ และ เฉลย เปดโอกาสใหนกศกษาสอบถามและ แสดงความคดเหน ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร - ครวดผลการเรยนรของผเรยนจากทคร มอบหมายงานใหกบผเรยน เชน ใบความร ใบงาน ชนงานทมอบหมาย - ครสงเกตพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน เชน ความสนใจ การรวมแลกเปลยนเรยนร ความรบผดชอบ เปนตน
25
ใบควำมรเรองท 4 ทกษะพนฐำนทำงกำรศกษำหำควำมร ทกษะกำรแกปญหำและเทคนคกำรเรยนรดวยตนเอง
ค าถามธรรมดา ๆ ทเราเคยไดยนไดฟงกนอยบอย ๆ กคอ ท าอยางไรเราจงจะสามารถฟงอยางรเรองและคดไดอยางปราดเปรอง อานไดอยางรวดเรว ตลอดจนเขยนไดอยางมออาชพ ทงน กเพราะเราเขาใจกนดวา ทงหมดนเปนทกษะพนฐาน (basic skills) ทส าคญ และเปนความสามารถ (competencies) ทจ าเปนส าหรบการด ารงชวตทงในโลกแหงการท างาน และในโลกแหงการเรยนร การฟง เปนการรบรความหมายจากเสยงทไดยน เปนการรบสารทางหการไดยนเปนการเรมตนของการฟงและเปนเพยงการกระทบกนของเสยงกบประสาทตามปกต จงเปนการใชความสามารถทางรางกายโดยตรง สวนการฟงเปนกระบวนการท างานของสมองอกหลายขนตอนตอเนองจากการไดยนเปนความสามารถทจะไดรบรสงทไดยนตความและจบความสงทรบรนนเขาใจและจดจ าไว ซงเปนความสามารถทางสตปญญา การพด เปนพฤตกรรมการสอสารทใชกนแพรหลายทวไป ผพดสามารถใชทงวจนะภาษา และ อวจนะภาษาในการสงสารตดตอไปยงผฟงไดชดเจนและรวดเรวการพด หมายถง การสอความหมายของมนษยโดยการใชเสยง และกรยาทาทางเปนเครองถายทอดความรความคด และความรสกจากผพดไปสผฟง การอาน เปนพฤตกรรมการรบสารทส าคญไมยงหยอนไปกวาการฟง ปจจบนมผรนกวชาการและนกเขยนน าเสนอความร ขอมล ขาวสารและงานสรางสรรค ตพมพ ในหนงสอและสงพมพอน ๆ มากนอกจากนแลวขาวสารส าคญ ๆ หลงจากน าเสนอดวยการพด หรออานใหฟงผานสอตาง ๆ สวนใหญจะตพมพรกษาไวเปนหลกฐานแกผอานในชนหลง ๆความสามารถในการอานจงส าคญและจ าเปนยงตอการเปนพลเมองทมคณภาพในสงคมปจจบน การเขยน เปนการถายทอดความรสกนกคดและความตองการของบคคลออกมาเปนสญลกษณ คอตวอกษร เพอสอความหมายใหผอนเขาใจจากความขางตน ท าใหมองเหนความหมายของการเขยนวา มความจ าเปนอยางยงตอการสอสารในชวตประจ าวน เชน นกเรยน ใชการเขยนบนทกความร ท าแบบฝกหดและตอบขอสอบบคคลทวไป ใชการเขยนจดหมาย ท าสญญา พนยกรรมและค าประกน เปนตน พอคา ใชการเขยนเพอโฆษณาสนคา ท าบญช ใบสงของ ท าใบเสรจรบเงน แพทย ใชบนทกประวตคนไขเขยนใบสงยาและอนๆ เปนตน
26
แบบสอบถำม คณเปนผฟงทดหรอเปลำ ใหตอบแบบทดสอบตอไปน ดวยการท าเครองหมาย ในชองค าตอบทางดานขวา เพอประเมนวาคณเปนผฟงไดดแคไหน ค าตอบทง 5 ค าตอบ (ในแตละชอง) มคะแนนดงน
เสมอ = 5 คะแนน นาน ๆ ครง = 2 คะแนน สวนใหญ = 4 คะแนน ไมเคย = 1 คะแนน บางครง = 3 คะแนน น าคะแนนจากทง 10 ขอ มารวมกน เพอดวา คณจดอยในกลมนกฟงประเภทไหนใน 3 กลม ตอไปน 40 คะแนนขนไป จดวาคณเปนนกฟงชนยอด 25-39 คะแนน คณเปนนกฟงทดกวาผฟงทว ๆ ไป ต าวา 25 คะแนน คณเปนผฟงทตองพฒนาทกษะการฟงเปนพเศษ แตไมวาจะอยในกลมไหนกตาม คณกควรจะพฒนาทกษะในการฟงของคณอยเสมอ เพราะวาผสงสาร (ทงคนและอปกรณเทคโนโลยตางๆ) นนมการเปลยนแปลงและมความซบซอนมากขนอยตลอดเวลา
ลกษณะของการฟง ความบอยครง
เสมอ สวนใหญ บางครง นาน ๆครง ไมเคย 1. ปลอยใหผพดแสดงความคดของเขาจนจบโดยไมขดจงหวะ
2. ในการประชม หรอระหวางโทรศพท มการจดโนตสาระส าคญของสงทไดยน
3. กลาวทวนรายละเอยดทส าคญของการสนทนากบผพด เพอใหแนใจวาเราเขาใจถกตอง
4. พยายามตงใจฟง ไมวอกแวกไปคดเรองอน 5. พยายามแสดงทาทวาสนใจในค าพดของผอน 6. รดวาตนเองไมใชนกสอสารทด ถาผกขาดการพดแตผเดยว
7. แมวาก าลงฟงกแสดงอาการตาง ๆ เชน ถาม จดสรปสงทไดฟงกลาวทวนประเดนส าคญ ฯลฯ
8. ท าทาตาง ๆ เหมอนก าลงฟงอยในทประชม เชน ผงกศรษะเหนดวยมองตาผพด ฯลฯ
9. จดโนตเกยวกบรปแบบของการสอสารทไมใชค าพดของคสนทนา เชน ภาษากาย น าเสยง เปนตน
10. พยายามทจะไมแสดงอาการกาวราว หรอตนเตนเกนไป ถามความคดเหนไมตรงกบผพด
27
แบบทดสอบควำมขยนสควำมส ำเรจ ใหผเรยนท ำแบบทดสอบเกยวกบควำมขยนของตนเองโดยขดเครองหมำย วำมลกษณะ เชนใด โดยตอบใหตรงกบควำมคดหรอควำมรสกของตนเองมำกทสด ดงตอไปน
ขอ ขอควำม ใช (3)
ไมใช (2)
บำงครง (1)
1 ขาพเจาอยากเรยนหนงสอมากกวาท าอยางอน 2 ขาพเจาท าการบานทกวชาทครใหโดยสม าเสมอ 3 ขาพเจาตงเปาหมายชวตไวแลว และจะด าเนนการตามนน 4 ขาพเจาชอบคนควาบทเรยนในเรองทสนใจเปนพเศษ 5 ขาพเจาชอบอธบายบทเรยนยาก ๆ ใหเพอนฟงเสมอ 6 ขาพเจามกจะดหนงสอโดยพยายามท าความเขาใจบทเรยนอยเสมอ 7 ขาพเจาคดวาขาพเจาชอบเรยนหนงสอมากกวาบรการผอน 8 ขาพเจาชอบมาโรงเรยนทกวน 9 ขาพเจาเหนวาการนงเรยนในหองเรยนเปนเรองทนาเบอหนาย 10 ขาพเจามความสขทกครงทใหบรการเพอนหรอคร 11 เมอครสงใหเขยนรายงานสงขาพเจามกจะสงทนตามก าหนดเวลา
เสมอ
12 ถาขาพเจาไดรบมอบหมายใหท ากจกรรมอน ๆ นอกบทเรยนขาพเจาจะมความรสกตนเตนและสนใจ
13 เมอขาพเจาไดรบมอบหมายใหท างานใด ๆ ขาพเจาจะท างานนนไดส าเรจ
14 ถามใครมาขอความรวมมอจากขาพเจาในเรองทไมใชการเรยนขาพเจามกจะใหความรวมมอ
15 เมอมวนเวลาวาง ขาพเจาชอบท างานอดเรกมากกวานงทองหนงสอ แหลงทมา : http//203.146.122.12/gmidance/homeroom 2550/indexeq50.htm การแปลผลคะแนน 31-45 คะแนน หมายถง ผเรยนเปนคนขยนในการเลาเรยน มความมานะพยายาม สนใจ ศกษาหาความรในเรองบรการ หรอชวยเหลอผอน ผเรยนคดวาเปนสงทนาภมใจฉะนนผเรยนควรจะฝกใหมนสยรกการท างาน แลวจะเปนคนทนาคบมาก 16-30 คะแนน หมายถง ผเรยนเปนคนท าตามอารมณของตนเอง ผเรยนพอใจจะท าสงใดกท าสงนน ถาไมชอบกไมอยากท า ควรปรบปรงตนเองใหมนสยรกความขยน แลวผเรยนจะประสบผลส าเรจในทกดาน 1-15 คะแนน หมายถง ผเรยนเปนคนคอนขางจะไมขยนในการเลาเรยน แตมความสขในการท างานบรการผอน มจตใจโอบออมอาร เปนคนทนารกมาก ๆ สามารถด าเนนชวตอยางมความสข
28
กจกรรม “บณฑตสงวย” วตถประสงค 1. เพอใหผเรยนทราบและเขาใจในแนวคดการเรยนรดวยตนเอง และความพรอมในการ เรยนรดวยตนเอง 2. เพอน าไปสลกษณะการเรยนรดวยตนเองทใฝเรยนร เหนคณคาของการเรยนร ความสามารถทจะเรยนรดวยตนเองความรบผดชอบในการเรยนร การมองอนาคตในแงด ของสมาชก รวมทงสมาชกเหนความส าคญ และตระหนกในพรอมในการเรยนรดวยตนเอง แนวคด คณลกษณะพเศษในการทจะเรยนรและพฒนาตนเองอยางตอเนองโดยมจ าเปนตองรอคอยจากการศกษาหรอการเรยนรอยางเปนทางการเพยงอยางเดยว คณลกษณะพเศษ ดงกลาวคอ “ความพรอมในการเรยนรโดยการชน าตนเอง” ซงเปนความคดเหน วา ตนเองมเจตคต ความร ความสามารถทจะเรยนรโดยมตองใหคนอนก าหนดหรอสงการทจะเรยนรวธการเรยนรและประเมนการเรยนร ทงอาจดวยความชวยเหลอจากผอนหรอไมกตาม การทบคคลสามารถชน าตนเองทจะเรยนร ยอมเปนโอกาสทบคคลจะเรยนรทจะพฒนาตนเองอยางตอเนองและเรยนรตลอดชวตการพฒนาการเรยนรโดยการชน าตนเอง ยอมเปนหนทางทท าใหบคคลเรยนรอยางไมสนสด ค าชแจง ใหผเรยนศกษาภาพขาว การส าเรจการศกษาจากภาพ ของ บณฑตสงวย พรอมอธบายในประเดน (1) “ความรสกของทานตอภาพทไดเหน” (2) “ท าไมบคคลในภาพ ถงประสบความส าเรจในการเรยนร”
29
ใบงำนท 3
“บทสะทอนจำกกำรเรยนรดวยตนเองใหประสบควำมส ำเรจ” .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................
30
แบบทดสอบ กอน – หลงเรยน ครงท 2 1.ขอใดไมใชบทบาทของผเรยนในการประเมนผล
ก. มสวนรวมในการประเมน ข. ผเรยนประเมนผลสมฤทธดวยตนเอง ค. มการประเมนผลการเรยนรดวยตนเอง ง. ใหเพอนมสวนรวมประเมนผลการเรยนของเรา
2. ขอใดไมใชความเชอพนฐานของการเรยนรตามสภาพจรง ก. ความเชอเกยวกบศาสนา ข. ความเชอเกยวกบการเรยนร ค. ความเชอเกยวกบการสอน ง. ความเชอเกยวกบการจดการศกษา
3. ขอใดเปนการใชแผนพฒนาความคด (Mind Map) ไปใชไดถกตอง ก. ใชในการพบกลมได ข. ใชน าเสนอขอมลในรปแบบกราฟ ค. ใชจดระบบความคดและชวยความจ า ง. ใชท าวจยอยาง
4. ขอใดตอไปนเปนวธการเขยน Mind Map ก. วาดภาพสหรอเขยนค าหรอขอความทสอหรอแสดงถงเรองจะท า Mind Map กลางหนา
กระดาษ โดยใชสอยางนอย 3 ส และตองไมตกรอบดวยรปทรงเรขาคณต ข. คดถงหวเรองส าคญทเปนสวนประกอบของเรองทท า Mind Map ค. แตกความคดของหวเรองส าคญแตละเรองในขอ ออกเปนกง ๆ หลายกง ง. ถกทกขอ
5. ขอใดคอแหลงเรยนร ก. ทอยอาศย ข. ทเกบเอกสารส าคญ ค. ศนยรวมแหลงองคความรและภมปญญาตางๆ ง. ทเกบเกบรวบรวมภมปญญาของบคคลส าคญๆ
6. ประโยชนของการประเมนผลการเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน คอขอใด ก. ผเรยนสามารถแสดงความสามารถในการท างาน ข. เปนการวดความสามารถในการเรยนร ค. ชวยใหผเรยนแสดงใหเหนการเรยนรทเปนนามธรรมใหเปนรปธรรม ง. ถกทกขอ
31
7. กศน.ใชวธการเรยนรดวยตนเองแบบใด ก. มแรงจงใจอยากเรยนกเรยน ข. แสวงหาความรดวยตนเองทงหมด ค. มการวางแผนและใชสญญาการเรยนร ง. ผเรยนตองบรหารเวลารบผดชอบตนเองทงหมด
8. ขอใดคอขอดของการใชแผนพฒนาความคด (Mind Map) ก. ท าใหจ าไดงายขน ข. ทกคนไดมสวนรวม ค. ไดความเหนของทกคน ง. ถกทกขอ
9.ขอใดไมใชองคประกอบของการเรยนร ก. วางแผนการเรยน ข. วเคราะหความตองการ ค. ตรวจสอบและตดตามผล ง. ก าหนดจดมงหมายในการเรยน
10. แหลงเรยนรมความส าคญตอผเรยนในขอใดมากทสด ก. การศกษาตามอธยาศย ข. ชวยสรางเสรมประสบการณภาคปฏบต ค. แหลงสรางเสรมความร ความคด วทยาการ ง. เปนแหลงปลกฝงนสยรกการอาน การศกษาคนควาแสวงหาความรดวยตนเอง
เฉลย
1 = ง 2 = ก 3 = ค 4 = ง 5 = ค 6 = ง 7 = ค 8 = ง 9 = ค 10 = ง
32
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………......................................……………………………..……… …………………………………………………………………………..........……………………………………………............……………… …………………………………………………………………………...................……………………………………………………………… …………………………………………………………...................……………………………………………………………………………… …………………………………………………………...................……………………………………………………………………………… …………………………………………………………..................………………………………………………………………….…………… ………………………………………………………….................…………………………………………………………………….….……… สภาพปญหาและอปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......................................................……………………………………………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................................…………………………………………….……. ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................………………………………………………………………………………………….……
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................……………………………………………………………………………………………………….…
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
33
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 4
34
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร สาระทกษะการเรยนร รายวชา ทกษะการเรยนร รหสวชา ทร21001 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 5 หนวยกต
หวเรอง การใชแหลงเรยนร
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
4 1. อธบายความหมาย ความส าคญ ของการใชหองสมดอ าเภอ 2. อธบายการเขาถง สารสนเทศของหองสมดประชาชน 3.อธบายแหลงเรยน หอสมดแหงชาต หอสมดวทยาลย/ มหาวทยาลย หองสม เฉพาะ หองสมด โรงเรยน พพธภณฑ อทยานแหงชาต แหลงเรยนรส าคญอน ๆในประเทศ 4.อธบายและปฏบตการใชอนเทอรเนต และการ
1. ความหมายความส าคญของการใชหองสมดอ าเภอ 2. การเขาถงสารสนเทศของหองสมดประชาชน 3. แหลงเรยนรหอสมดแหงชาต หอสมดวทยาลยมหาวทยาลย หองสมดเฉพาะหองสมดโรงเรยน พพธภณฑอทยานแหงชาต แหลงเรยนร ส าคญอน ๆ ในประเทศ 4. การใชอนเทอรเนต การเขาถงขอมลสารสนเทศทตองการและสนใจ
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ-ครผสอนพดคยกบนกศกษาเรองแหลงเรยนรทมอยรอบตวเราและแหลงเรยนรทส าคญในประเทศไทย -การใชแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต ขนท 2 แสวงหำควำมร - บอกวตถประสงคการเรยนร - ครใหผเรยนยกตวอยางแหลงเรยนรทมอยทวไปทผเรยนรจก - ใหผเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน - ใหตวแทนผเรยนออกมาเลาถงประสบการณในการใชแหลงเรยนรทผเรยนเคยใชบรการ(โดยใชวธการ เชน การสมจากเลข 2 ตวทายของรหสผเรยน) - ครใหผเรยนแบงกลมๆ ละ 3-5 คน โดยครเตรยมลกอมมา 3 สๆละ 3-5 เมด และให
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
35
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
เขาถงขอมลสารสนเทศ ทตองการและสนใจ
ผเรยนออกมาหยบลกอมไปคนละ 1 เมด ใครไดลกอมสเดยวกนกอยกลมเดยวกน - ใหผเรยนหาขอมลของแหลงสบคนในหวขอทไดรบมอบหมายในเรองตอไปน กลมท 1 หองสมด กลมท 2 พพธภณฑ กลมท 3 อนเทอรเนต - ใหแตละกลมน าเสนอผลงานหนาชนเรยนและฟงผลงานของทกกลมพรอมท าการสรปเนอหาสาระทไดน าเสนอ ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร - ครและผเรยนรวมกนสรปหลงจากทกกลมน าเสนอผลงานกลม - ครใหความรเพมเตมในสวนทยงไมสมบรณ - ครเชอมโยงสงทผเรยนน าเสนอกบเนอหาในเรองของการใชแหลงเรยนร
36
ใบควำมรท 5 ควำมหมำย ควำมส ำคญ ประเภทของแหลงเรยนร
ความรหรอขอมลสารสนเทศเกดขนและพฒนาอยางตอเนองตลอดเวลา และมการเผยแพรถงกนโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศภายในไมกวนาท ท าใหมนษยตองเรยนรกบสงทเปลยนแปลงใหมๆเพอใหสามารถรเทาทนเหตการณ และน ามาใชใหเกดประโยชนตอการด ารงชวตไดอยางมความสขความรหรอขอมลสารสนเทศตาง ๆ ดงกลาวมอยในแหลงเรยนรลอมรอบตวเรา ดงนนการเรยนรทเกดขนภายในหองเรยนยอมเปนการไมเพยงพอในความรทไดรบ
ควำมหมำยของแหลงเรยนร แหลงเรยนร หมายถง บรเวณ ศนยรวม บอเกด แหง หรอท ทมสาระเนอหาเปนขอมลความร
ควำมส ำคญของแหลงเรยนร แหลงเรยนรมบทบาทส าคญในการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน ดงน 1. เปนแหลงทมขอมล/ ความร ตามวตถประสงคของแหลงเรยนรนน เชน สวนสตวใหความรเรองสตว พพธภณฑใหความรเรองโบราณวตถสมยตาง ๆ 2. เปนสอการเรยนรสมยใหมทความรกอใหเกดทกษะ และชวยการเรยนรสะดวกรวดเรวเชน อนเทอรเนต 3. เปนแหลงชวยเสรมการเรยนรของการศกษาประเภทตาง ๆ ทงการศกษาในระบบการศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย 4. เปนแหลงการเรยนรตลอดชวตทมนษยเขาไปหาความรไดด วยตนเองตามความสนใจและความสามารถ 5. เปนแหลงทมนษยสามารถเขาไปปฏบตไดจรง เชน การประดษฐเครองใชตาง ๆ การซอมเครองยนต เปนตน ชวยกระตนใหเกดความสนใจ ความใฝร 6. เปนแหลงทมนษยสามารถเขาไปเรยนรเกยวกบวทยาการใหม ๆ ยงไมมของจรงใหเหนหรอไมสามารถเขาไปดจากของจรงไดโดยเรยนร การดภาพยนตร วดทศน หรอสออน ๆ 7. เปนแหลงสงเสรมความสมพนธอนดระหวางคนในทองถนใหเกดความตระหนกและเหนคณคาของแหลงเรยนร 8. เปนสงทชวยเปลยนแปลงทศนคต คานยมใหเกดการยอมรบสงใหม แนวคดใหม เกดจนตนาการ และความคดสรางสรรคกบผเรยน 9. เปนการประหยดคาใชจายและเพมรายไดใหแหลงเรยนรของชมชน
ประเภทของแหลงเรยนร แหลงเรยนรมการแบงแยกตามลกษณะได 6 ประเภท ดงน 1. แหลงเรยนรประเภทบคคล ไดแก บคคลทมความร ความสามารถดานตาง ๆทสามารถถายทอดความรดวยรปแบบวธตาง ๆ ทตนมอยใหผสนใจหรอผตองการเรยนร เชนผเชยวชาญในสาขาวชาการตาง ๆ ผอาวโสทมประสบการณมามาก หรออาจจะเปนบคคลทไดรบแตงตงเปนทางการ มบทบาทสถานะทางสงคม หรออาจเปนบคคลทเปนโดยการงานอาชพหรอบคคลทเปนโดยความสามารถเฉพาะตว หรอบคคลทไดรบแตงตงเปนภมปญญา
37
2. แหลงเรยนรประเภทธรรมชาต ไดแก สงตาง ๆ ทเกดขนโดยธรรมชาต และใหประโยชนตอมนษย เชน ดน น า อากาศ พช สตว ตนไม แรธาต ทรพยากรธรรมชาตเหลานอาจถกจดใหเปนอทยาน วนอทยาน เขตรกษาพนธสตวปา สวนพฤกษศาสตร ศนยศกษาธรรมชาต เปนตน 3. แหลงเรยนรประเภทวสดและสถานท ไดแก อาคาร สงกอสราง วสด อปกรณและสงตาง ๆ ทประชาชนสามารถศกษาหาความรใหไดมาซงค าตอบ หรอสงทตองการจากการเหนไดยน สมผส เชน หองสมด ศาสนาสถาน ศนยการเรยน พพธภณฑ สถานประกอบการ ตลาดนทรรศการ สถานททางประวตศาสตร ชมชนแหงการเรยนรตาง ๆ 4. แหลงเรยนรประเภทสอ ไดแก ส งทท าหนาทเปนสอกลางในการถายทอดเนอหาความรสารสนเทศ ใหถงกนโดยผานประสาทสมผส ไดแก ห ตา จมก ลน กาย และใจ แหลงเรยนรประเภทน ท าใหกระบวนการเรยนรเปนไปไดอยางรวดเรว มประสทธภาพสง ทงสออเลกทรอนกสสอสงพมพ สอโสตทศน 5. แหลงเรยนรประเภทเทคนค สงประดษฐคดคน ไดแก สงทแสดงถงความกาวหนาทางนวตกรรม เทคโนโลยดานตาง ๆ ทไดมการประดษฐคดคนหรอพฒนาปรบปรงขนมาใหมนษยไดเรยนรถงความกาวหนา เกดจนตนาการ แรงบนดาลใจ 6. แหลงเรยนรประเภทกจกรรม ไดแก การปฏบตการดานประเพณวฒนธรรม ตลอดจนการปฏบตการความเคลอนไหวเพอแกปญหา และปรบปรงพฒนาสภาพตาง ๆ ในทองถน การทมนษยเขาไปมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ เชน การรณรงคปองกนยาเสพตด การสงเสรมการเลอกตงตามระบบประชาธปไตย การรณรงคความปลอดภยของเดกและสตรในทองถนแหลงเรยนรประเภทหองสมดหองสมดเปนแหลงเรยนรทส าคญประเภทหนง ทจดหา รวบรวมสรรพวชาการตาง ๆ ทเกดขนจากทวโลกมาจดระบบ และใหบรการแกกลมเปาหมายศกษาคนควาอยางตอเนองตลอดชวตปจจบนมค าอน ๆ ทหนวยงานตาง ๆ ใชในความหมายของค าวา หองสมด เชน หองสมดและศนยสารสนเทศ ส านกบรรณาสารการพฒนา ส านกบรรณสารสนเทศ ส านกหอสมด ส านกวทยบรการ เปนตน
หองสมดโดยทวไปแบงออกเปน 5 ประเภท ดงน 1. หอสมดแหงชำตนบเปนหองสมดทใหญทสดในประเทศด าเนนการโดยรฐบาล ท าหนาทหลก คอ รวบรวมหนงสอสงพมพ และสอความร ทกอยางทผลตขนในประเทศ และทกอยางทเกยวกบประเทศ ไมวาจะจดพมพในประเทศใดภาษาใด ทงนเปนการอนรกษสอความร ซงเปนทรพยสนทางปญญาของชาตมใหสญไป และใหมไวใชในอนาคต นอกจากรวบรวมสงพมพในประเทศแลว กมหนาทรวบรวมหนงสอทมคณคา ซงพมพในประเทศอนไวเพอการคนควาอางอง ตลอดจนท าหนาทเปนศนยรวบรวมบรรณานกรมตาง ๆ และจดท าบรรณานกรมแหงชาตออกเผยแพรใหทราบทวกนวามหนงสออะไรบางทผลตขนในประเทศ หอสมดแหงชาตจงเปนแหลงใหบรการทางความรแกคนทงประเทศ ชวยเหลอการคนควา วจย ตอบค าถาม และใหค าแนะน าปรกษาเกยวกบหนงสอ 2. หองสมดประชำชน หองสมดประชาชนด าเนนการโดยรฐ อาจจะเปนรฐบาลกลาง รฐบาลทองถน หรอเทศบาล แลวแตระบบการปกครอง ตามความหมายเดม หองสมดประชาชนเปนหองสมดทประชาชนตองการใหมในชมชนหรอเมองทเขาอาศยอย ประชาชนจะสนบสนนโดยยนยอมใหรฐบาลจายเงนรายไดจากภาษตาง ๆ ในการจดตงและด าเนนการหองสมดประเภทนใหเปนบรการของรฐ จงมไดเรยกคาตอบแทน เชน คาบ ารงหองสมด หรอคาเชาหนงสอทงนเพราะถอวาประชาชนไดบ ารงแลว โดยการเสยภาษรายไดใหแกประเทศ หนาทของหองสมดประชาชนกคอ ใหบรการหนงสอและสออน ๆ เพอการศกษาตลอดชวต บรการ
38
ขาวและเหตการณตาง ๆ ทประชาชนควรทราบสงเสรมนสยรกการอานและการรจ กใชเวลาวางใหเปนประโยชน ใหขาวสาร ขอมลทจ าเปนตองใชในการปฏบตงานและการพฒนาดานตาง ๆ 3. หองสมดของมหำวทยำลยและวทยำลย เปนหองสมดทตงอยในสถานศกษาระดบอดมศกษา ท าหนาทสงเสรมการเรยนการสอนตามหลกสตรโดยการจดรวบรวมหนงสอและสอความรอน ๆ ในหมวดวชาตาง ๆ ตามหลกสตร ชวยเหลอในการคนควาวจยของอาจารยและผเรยน สงเสรมพฒนาการทางวชาการของอาจารยและผเรยน และชวยจดท าบรรณานกรมและดรรชนส าหรบคนหาเรองราวทตองการ แนะน าผเรยนในการใชหนงสออางองบตรรายการและคมอส าหรบการคนเรอง 4. หองสมดโรงเรยน เปนหองสมดทตงอยในโรงเรยนมธยมและโรงเรยนประถมศกษา มหนาทสงเสรมการเรยนการสอนตามหลกสตร โดยการรวบรวมหนงสอและสอความรอน ๆ ตามรายวชา แนะน า สอนการใชหองสมดแกนกเรยน จดกจกรรมสงเสรมนสยรกการอาน แนะน าใหรจกหนงสอทควรอาน ใหรจกวธศกษาคนควาหาความรดวยตนเอง ใหรจกรกและถนอมหนงสอ และเคารพสทธของผอนในการใชหองสมดและยมหนงสอซงเปนสมบตของทกคนรวมกน รวมมอกบครอาจารยในการจดชวโมงใชหองสมด จดหนงสอ และสอการสอนอน ๆ ตามรายวชาใหแกครอาจารย 5. หองสมดเฉพำะ เปนหองสมดซงรวบรวมหนงสอในสาขาวชาบางสาขาโดยเฉพาะ มกเปนสวนหนงของหนวยราชการ องคการ บรษทเอกชน หรอธนาคาร ท าหนาทจดหาหนงสอและใหบรการความรขอมล และขาวสารเฉพาะเรองทเกยวของกบการด าเนนงานของหนวยงานนน ๆ หองสมดเฉพาะจะเนนการรวบรวมรายงานการคนควาวจย วารสารทางวชาการ และเอกสารเฉพาะเรองทผลตเพอการใชในกลมนกวชาการบรการของหองสมดเฉพาะจดพมพขาวสารเกยวกบสงพมพเฉพาะเรองสงใหถงผใชจดสงเอกสารและเร องยอของเอกสารเฉพาะเรองใหถงผใชตามความสนใจเปนรายบคคลหองสมดประชาชน ในทนจะกลาวถงหองสมดประชาชนเปนหลก เนองจากเปนหองสมดทใหบรการในทกอ าเภอและใน กทม.บางเขต หรอใหบรการประชาชนทวไป และอยในชมชนใกลตวผเรยนมากทสดหองสมดประชาชน หมายถง สถานทจดหา รวบรวมทรพยากรสารสนเทศ เพอการอานและการศกษาคนควาทกชนด ทกประเภท มการจดระบบหมวดหมตามหลกสากล เพอการบรการและจดบรการอยางกวางขวางแกประชาชนในชมชน สงคม โดยไมจ ากดเพศ วย ความร เชอชาตศาสนา รวมทงการจดกจกรรมสงเสรมการอานโดยมบรรณารกษศาสตรเปนผอ านวยความสะดวกหองสมดประชาชนด าเนนการโดยหนวยงานตาง ๆ ไดแก ส านกงาน กศน. (หองสมดประชาชนทวประเทศ) กรงเทพมหานคร (หองสมดประชาชนในเขต กทม.) เทศบาล (หองสมดประชาชนเทศบาล) เปนตน
ประเภทของหองสมดประชำชน (สงกดส ำนกงำน กศน.) หองสมดประชำชน แบงตำมขนำดไดเปน 3 ประเภทใหญ ๆ ดงน 1. หองสมดประชำชนขนำดใหญ ไดแก หองสมดประชาชนจงหวด สวนใหญตงอยในเขตอ าเภอเมอง และหอสมดรชมงคลาภเษกพระราชวงไกลกงวล หวหน ซงมลกษณะอาคารสวนใหญเปน 2 ชน ชนบนจดบรการหนงสอ เอกสาร และสอเกยวกบการศกษาตามหลกสตรระดบตาง ๆโดยจดเปนหองการศกษานอกโรงเรยนและหองโสตทศนศกษา หองหรอมมหนงสอมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช มหาวทยาลยรามค าแหง และหองหรอมมศนยขอมลชมชนทองถน เปนตนสวนชนลางจดเปนชนหนงสอและบรการหนงสอ เอกสาร สอความรทางงวชาการ สารคดโดยทวไปและจดบรการหนงสอส าหรบเดก สอส าหรบเดก เยาวชน มมจดกจกรรมส าหรบเดก 2. หองสมดประชำชนขนำดกลำง ไดแก หองสมดประชาชน “เฉลมราชกมาร” ลกษณะอาคารเปน 2 ชน มรปแบบอาคารเหมอนกนเกอบทกแหง ชนบนจดเปนหองศนยขอมลทองถนบรการเกยวกบขอมลชมชน
39
หองการศกษานอกโรงเรยน บรการสอความรหลกสตรการศกษานอกโรงเรยนทกหลกสตร ทกประเภท ตลอดจนหองโสตทศนศกษาและหองการศกษาดาวเทยมไทยคม และหองส าคญทสดหองหนงคอหองเฉลมพระเกยรตฯ จดบรการขอมลเกยวกบพระราชประวต พระราชกรณยกจโครงการในพระราชด ารหนงสอพระราชนพนธของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารและพระราชวงศทเกยวของ เปนตน ชนลางจดบรการมมเดกซงประกอบดวยสอความรส าหรบเดกเครองเลนพฒนาความพรอม สอความรทกประเภท รวมทงเปน ทจดกจกรรมส าหรบเดก และจดสอเอกสารหนงสอวชาการ สารคด ความรทวไปส าหรบผใหญ ประชาชนทวไปหองสมดประชาชน “เฉลมราชกมาร” เปนหองสมดทไดพระราชทานพระราชานญาตจากสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร ในวโรกาสททรงมพระชนมายครบ 36 พรรษาและพระองคทรงเสดจเปดหองสมดประชาชน “เฉลมราชกมาร” ทกแหงดวยพระองคเอง 3. หองสมดประชำชนขนำดเลก ไดแก หองสมดประชาชนอ าเภอทวไป จดบรการหนงสอและสอความรประเภทตาง ๆ จดมมเดกและครอบครว มมวารสารหนงสอพมพ มมการศกษานอกโรงเรยนและหนงสอวชาการ สารคดทวไป รวมทงหนงสออางอง เปนตน
ทกษะกำรเขำถงสำรเทศของหองสมดประชำชน ปจจบนความกาวหนาของเทคโนโลย ชวยลดขนตอนการหาขอมลของหองสมดประชาชนผเรยนสามารถคนหาไดจากอนเทอรเนต วามหองสมดประชาชนทใดบาง สถานทตง เวลาเปด-ปดหมายเลขโทรศพท กจกรรมทใหบรการ ชวยใหผใชสะดวกและสามารถเขาถงหองสมดไดงายหองสมดทกประเภททกชนดจะมการจดระบบหมวดหมของสารสนเทศ โดยมวตถประสงคส าคญเพอใหประชาชนเขาถงสงทตองการสนใจไดงาย สะดวกรวดเรว และสะดวกในการบรหารจดการหองสมดเพอการบรการกลมเปาหมายในระยะยาวระบบหมวดหมทหองสมดน ามาใชจะเปนระบบสากลททวโลกใช และเหมาะกบกลมเปาหมายเขาถงไดงาย ระบบทนยมใชในประเทศไทยเปนสวนใหญ ม 2 ระบบ ไดแก ระบบทศนยมของดวอ ซงใชตวเลขอารบกเปนสญลกษณ แทนหมวดหมสารสนเทศ นยมใชในหองสมดประชาชนกบอกระบบหนง ไดแกระบบรฐสภาอเมรกน ใชอกษรโรมน (A-Z) เปนสญลกษณ นยมใชในหองสมดมหาวทยาลยระบบทศนยมของดวอ แบงความรในโลกออกเปนหมวดหมจากหมวดใหญไปหาหมวดยอย จากหมวดยอยแบงเปนหมยอย และหมยอยๆ โดยใชเลขอารบก 0-9 เปนสญลกษณ ดงน 000 สารวทยาความรเบดเตลดทวไป 100 ปรชญาและวชาทเกยวของ 200 ศาสนา 300 สงคมศาสตร 400 ภาษาศาสตร 500 วทยาศาสตร (วทยาศาสตรบรสทธ) 600 เทคโนโลย (วทยาศาสตรประยกต) 700 ศลปกรรมและการบนเทง 800 วรรณคด 900 ภมศาสตรและประวตศาสตร ระบบรฐสภำอเมรกำ (Library of Congress Classification)หองสมดมหาวทยาลยในประเทศไทยสวนใหญใชระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน ซงปรบปรงและพฒนาโดย เฮอรเบรด พทนม (Herbirt Putnum) เมอป พ.ศ. 2445
40
ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกนแบงหมวดหมวชาออกเปน 20 หมวด ใชอกษรโรมนตวใหญA-Z ยกเวนตวอกษร I, O, W, X, Y เพอส าหรบการขยายหมวดหมวชาการใหม ๆ ในอนาคตตารางการแบงหมวดหมหนงสอระบบหอสมดอเมรกน แบงหมวดหมวชาการเปน 20 หมวดใหญ ดงน 1. หมวด A : ความรทวไป 2. หมวด B : ปรชญา ศาสนา 3. หมวด C : ประวตศาสตร 4. หมวด D : ประวตศาสตรสากล 5. หมวด E-F : ประวตศาสตรอเมรกา 6. หมวด G : ภมศาสตร มานษยวทยา คตชนวทยา 7. หมวด H : สงคมศาสตร 8. หมวด J : รฐศาสตร 9. หมวด K : กฎหมาย 10. หมวด L : การศกษา 11. หมวด M : ดนตร 12. หมวด N : ศลปกรรม 13. หมวด P : ภาษาและวรรณคด 14. หมวด Q : วทยาศาสตร 15. หมวด R : แพทยศาสตร 16. หมวด S : เกษตรศาสตร 17. หมวด T : เทคโนโลย 18. หมวด U : วชาการทหาร 19. หมวด V : นาวกศาสตร 20. หมวด Z : บรรณารกษศาสตร ส าหรบหองสมดประชาชนซงผใชบรการเปนประชาชนทวไป การจดหมวดหมหนงสอ นอกจากระบบดงกลาวแลว ยงมชอหมวดหนงสอและสอเพอเพมความสะดวกในการคนหา เชน นวนยาย เรองสนสารคด ประวตศาสตร วทยาศาสตร กฬา นนทนาการ เปนตน กำรเขำถงสำรสนเทศหองสมดประชำชน หองสมดประชาชนมหลากหลายสงกด เชน สงกดส านกงาน กศน. สงกดกรงเทพมหานครสงกดเทศบาล การจดระบบการสบคนหองสมดประชาชนไดอ านวยความสะดวกในการสบคนสารสนเทศ ดงน 1. การใชโปรแกรมเพอการสบคน ในยคปจจบน ส านกงาน กศน. ไดพฒนาโปรแกรมเพอบรหารจดการงานหองสมดใหครบวงจร เชน ขอมลหนงสอ สอ ขอมล สมาชก ขอมลอน ๆ ดงนนหากผใชบรการตองการรวามหนงสอหรอสอทตองการในหองสมดแหงนนหรอไม กสามารถคนหาไดดวยโปรแกรมดงกลาว ซงหองสมดจะมคอมพวเตอรใหสบคนไดดวยตนเอง โดยพมพค าทเกยวของกบหนงสอ เชน ประวตศาสตร สตวเลยงลกดวยนม การศกษา โลกรอน ฯลฯ สวนรายละเอยดวธการใชโปรแกรม สามารถศกษาไดจากหองสมดประชาชนแหงนน 2. การสบคนขอมลสารสนเทศดวยบตรรายการหองสมดประชาชนบางแหงอาจยงจดบรการสบคนดวยบตรรายการ ซงมลกษณะเปนบตรแขง เกบไวในลนชกในตบตรรายการ
41
ตวอยางลกษณะของบตรรายการบตรรายการหนงสอทปรากฏขางบน จะมชอผแตงอยบรรทดบนสด มชอเรยกวา บตรผแตง
กำรใชแหลงเรยนรผำนเครอขำยอนเทอรเนต มำรจกอนเทอรเนตกนเถอะ 1. อนเทอรเนต (Internet) คออะไร 1ถาจะถามวาอนเทอรเนต (Internet) คออะไร กคงจะตอบไดไมชดเจน คงตอบไดกวางๆ วา คอ 1) ระบบเครอขายคอมพวเตอร (Computer Network) ขนาดใหญซงเกดจากน าเอาคอมพวเตอรและเครอขายคอมพวเตอรจากทวโลกมาเชอมตอกนเปนเครอขายเดยวกนโดยใชขอตกลงในการสอสารระหวางคอมพวเตอรในเครอขายหรอใชภาษาสอสารหลก (Protocol) เดยวกน คอTCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) 2) เปนแหลงขอมลขนาดใหญใชเปนเครองมอในการคนหาขอมลทตองการไดเกอบทกประเภท เปนเครองมอสอสารของคนทกชาตทกภาษาทวโลก และ 3) เปนเสอ (Media) เผยแพรขอมลไดหลายประเภท เชน สอสงพมพ, สอโทรทศน สอวทย สอโทรศพท เปนตน 2. อนเทอรเนตส ำคญอยำงไร เทคโนโลยสนเทศ (Information Technology) หลายประเทศทวโลกก าลงใหความส าคญเทคโนโลยสารสนเทศ หรอเรยกโดยยอวา “ไอท (IT) ซงหมายถงความรในวธการประมวลผล จดเกบรวบรวม เรยกใช และน าเสนอขอมลดวยวธการทางอเลกทรอนกส เครองมอทจ าเปนตองใชส าหรบงานไอท คอคอมพวเตอร อปกรณสอสาร โทรคมนาคม โครงสรางพนฐานดานการสอสาร ไมวาจะเปนสายโทรศพท ดาวเทยม หรอเคเบลใยแกวน าแสง อนเทอรเนตเปนเครองมอส าคญอยางหนงในการประยกตใชไอท หากเราจ าเปนตองอาศยขอมลขาวสารในการท างานประจ าวน อนเทอรเนตจะเปนชองทางทท าใหเราเขาถงขอมลขาวสารหรอเหตการณความเปนไปตางๆ ทวโลกทเกดขนไดในเวลาอนรวดเรว ในปจจบนสามารถสบคนขอมลไดงายๆ กวาสออนๆ อนเทอรเนตเปนแหลงรวบรวมขอมลแหลงใหญทสดของโลก และเปนทรวมทงบรการเครองมอสบคนขอมลหลายประเภท จนกระทงกลาวไดวาอนเทอรเนตเปนเครองมอส าคญอยางหนงในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศทงในระดบบคคลและองคกร 3. ควำมหมำยของอนเทอรเนต อนเทอรเนต(องกฤษ : Internet) หมายถง เครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญ ทมการเชอมตอระหวางเครอขายหลายๆ เครอขายทวโลก โดยใชภาษาทใชสอการกนระหวางคอมพวเตอรทเรยกวา โพรโทรคอล (Protocol) ผใชเครอขายนสามารถสอสารถงกนไดในหลายๆ ทาง อาทเชน อเมล(E-mail), เวบบอรด (Web
42
bord), แชทรม (Chat room) การสบคนขอมลและขาวสารตางๆ รวมทงคดลอกแฟมขอมลและโปรแกรมมาใชได
อนเทอรเนตในลกษณะเปนแหลงเรยนรส ำคญในโลกปจจบน ถาจะพดถงวาอนเทอรเนตมความจ าเปนและเปนแหลงเรยนรทส าคญทสดคงจะไมผดนกเพราะเราสามารถใชชองทางนท าอะไรไดมากมายโดยทเรากคาดไมถง ถาอยางนนลองมาดววาอนเทอรเนตมความส าคญอยางไรกบเราในโลกปจจบน
1. เหตผลส ำคญทท ำใหแหลงเรยนรผำนเครอขำยอนเทอรเนตไดรบควำมนยมแพรหลำย คอ 1. การสอสารบนอนเทอรเนตเปนแหลงเรยนรทไมจ ากดระบบปฏบตการของเครองคอมพวเตอรคอมพวเตอรทตางระบบปฏบตการกสามารถตดตอสอสารกนได 2. แหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนตไมมขอจ ากดในเรองของระยะทาง ไมวาจะอยภายในอาคารเดยวกนหางกนคนละมมโลก ขอมลกสามารถสงผานถงกนไดดวยเวลารวดเรว 3. อนเทอรเนตไมจ ากดรปแบบของขอมล ซงมไดทงมลมลทเปนขอความอยางเดยว หรออาจมภาพประกอบ รวมไปถงขอมลชนดมลตมเดย คอมทงภาพเคลอนไหวและมเสยงประกอบดวยได 2. หนำทและควำมส ำคญของแหลงเรยนรอนเทอรเนตการสอสารในยคปจจบนทกลาวขานกนวาเปนยคไรพรมแดนนน การเขาถงกลมเปาหมายจ านวนมากๆ ไดในเวลาอนรวดเรว และใชตนทนในการลงทนต า เปนสงทพงปรารถนาของทกหนวยงานและอนเทอรเนตเปนสอทสามารถตอบสนองตอความตองการดงกลาวได จงเปนความจ าเปนททกคนตองใหความสนใจและปรบตวใหเขากบเทคโนโลยใหมน เพอจะไดใชประโยชนจากเทคโนโลยดงกลาวอยางเตมทอนเทอรเนตถอเปนระบบเครอขายคอมพวเตอรสากลทเชอมตอเขาดวยกน ภายใตมาตรฐานการสอสารเดยวกน เพอใชเปนเครองมอสอสารและสบคนสารสนเทศจากเครอขายตางๆ ทวโลก ดงนน อนเทอรเนตจงเปนแหลงรวมสารสนเทศจากทกมมโลก ทกสาขาวชา ทกดาน ทงบนเทงและวชาการตลอดจนการประกอบธรกจตางๆ 3. ควำมส ำคญของแหลงเรยนรอนเทอรเนตกบงำนดำนตำงๆ ดำนกำรศกษำ 1. สามารถใชเปนแหลงคนควาหาขอมล ไมวาจะเปนขอมลทางวชาการ ขอมลดานการเมองดานการแพทย และอนๆ ทนาสนใจ 2. ระบบเครอขายอนเทอรเนตจะท าหนาทเสมอนเปนหองสมดขนาดใหญ 3. ผใชสามารถใชอนเทอรเนตตดตอกบแหลงเรยนรอนๆ เพอคนหาขอมลทก าลงศกษาอยไดทงทขอมลทเปนขอความ เสยง ภาพเคลอนไหวตางๆ เปนตน ดำนธรกจและกำรพำณชย 1. ในการด าเนนงานทางธรกจ สามารถคนหาขอมลตางๆ เพอชวยในการตดสนใจทางธรกจ 2. สามารถซอขายสนคาผานระบบเครอขายอนเทอรเนต 3. บรษทหรอองคกรตางๆ กสามารถเปดใหบรการและสนบสนนลกคาของตนผานระบบเครอขายอนเทอรเนตได เชน การใหค าแนะน า สอบถามปญหาตางๆ ใหแกลกคา แจกจายตวโปรแกรมทดลองใช (Shareware) หรอโปรแกรมแจกฟร (Freeware) เปนตน
43
ดำนกำรบนเทง 1. การพกผอนหยอนใจ สนทนาการ เชน การคนหาวารสารตางๆ ผานระบบเครอขายอนเทอรเนตทเรยกวา Magazine Online รวมทงหนงสอพมพและขาวสารอนๆ โดยมภาพประกอบทจอคอมพวเตอรเหมอนกบวารสารตามรานหนงสอทวๆ ไป 2. สามารถฟงวทยผานระบบเครอขายอนเทอรเนตได 3. สามารถดงขอมล (Download) ภาพยนตรตวอยางทงภาพยนตรใหมและเกามาดไดจากเหตผลดงกลาว พอจะสรปไดวา อนเทอรเนต มความส าคญในรปแบบ ดงน 3.1 การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศททนสมย 3.2 การตดตอสอสารทสะดวกและรวดเรว 3.3 แหลงรวบรวมขอมลแหลงใหญทสดของโลก โดยสรปอนเทอรเนตไดน ามาใชเครองมอทจ าเปนส าหรบงานไอท ท าใหเกดชองทางในการเขาถงขอมลทรวดเรว ชวยในการตดสนใจและบรหารงานทงระดบบคคลและองคกร 3. ควำมส ำคญของแหลงเรยนรผำนเครอขำยอนเทอรเนต ความส าคญของขอมลแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต เปนสงทตระหนกกนอยเสมอ 1. การจดเกบขอมลจากแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต ไดงายและสอสารไดรวดเรว การจดเกบขอมลจากแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต ซงอยในรปแบบของสญญาณอเลกทรอนกส ผเรยนสามารถจดเกบไวในแผนบนทกขอมล สามารถบนทกไดมากกวา 1 ลานตวอกษรส าหรบการสอสารขอมลจากแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนตนน ขอมลสามารถสงผานสญญาณอเลกทรอนกส ไดดวยอตรา 120 ตวอกษรตอวนาท และสามารถสงขอมล 200 หนา ไดในเวลาเพยง40 นาท โดยทผเรยนไมตองเสยเวลานงปอนขอมลเหลานนชาใหมอก 2. ความถกตองของขอมลจากแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต โดยปกตมการสงขอมลดวยสญญาณอเลกทรอนกสจากจดหนงไปยงจดหนงดวยระบบดจตอล วธการรบสงขอมลจะมการตรวจสอบสภาพของขอมล หากขอมลผดพลาดกมการรบรและพยายามหาวธแกไขใหขอมลทไดรบมความถกตอง โดยอาจใหท าการสงใหม กรณทผดพลาดไมมาก ผรบอาจใชโปรแกรมของตนแกไขขอมลใหถกตองไดดวยตนเอง 3. ความรวดเรวของการท างานจากแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต โดยปกตสญญาณทางไฟฟาจะเดนทางดวยความเรวเทาแสง ท าใหการสงผานขอมลจากแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนตจากซกโลกหนงสามารถท าไดรวดเรว ถงแมวาขอมลจากฐานขอมลของแหลงเรยนรนนจะมขนาดใหญ กตาม ความรวดเรวของระบบเครอขายอนเทอรเนตจะท าใหผเรยนสะดวกสบายอยางยงเช น การท าบตรประจ าตวประชาชน ผรบบรการสามารถท าทใดกได เพราะระบบฐานขอมลจะเชอมตอถงกนไดทกททวประเทศ ท าใหเกดความสะดวกกบประชาชนผรบบรการ 4. แหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนตมตนทนประหยด การเชอมตอคอมพวเตอรเขาหากนเปนเครอขายเพอรบและสงหรอส าเนาขอมลจากแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต ท าใหราคาตนทนของการใชขอมลประหยดมาก เมอเปรยบเทยบกบการจดสงแบบอน ซงผเรยนสามารถรบและสง ขอมลจากแหลงเรยนรใหระหวางกนผานทางสญญาณอเลกทรอนกสไดสะดวก รวดเรวและถกตอง 5. ชอและเลขทอยไอพของแหลงเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนตคอมพวเตอรทกเครองทตออยบนเครอขายอนเทอรเนตจะมเลขทอยไอพ ( IP address) และแตละเครองทวโลกจะตองมเลขทอยไอพไมซ ากน เลขทอยไอพนจะไดรบการก าหนดเปนกฎเกณฑใหแตละองคกรน าไปปฏบตเพอใหระบบปฏบตการเรยกชองายและการบรหารจดการเครอขายท าไดด จงก าหนดชอแทนเลขทอยไอพ เรยกวา โดเมน โดยจะมการตงชอ
44
ส าหรบเครองคอมพวเตอรแตละเครองทอยบนเครอขาย เชน nfe.go.th ซ ง ใชแทนเลขทอย ไอพ 203.172.142.0 การก าหนดใหมการใช ระบบชอโดเมนมการก าหนดรปแบบเปนล าดบชน คอ
http: // www.nfe.go.th
1 2 3 4 5 หมายเลข 1 หมายถง เปนมาตรฐานการสอสารในอนเทอรเนต หมายเลข 2 หมายถง เครอขายเวลดไวดเวบ หมายเลข 3 หมายถง ชอของหนวยงานหรอเวบไซต หมายเลข 4 หมายถง ประเภทของหนวยงาน หมายเลข 5 หมายถง ชอยอของประเทศของเวบไซตทจดโดเมน คอประเทศไทย
ตำรำงโดเมนทประเทศไทยใช ชอโดเมนหมำยเลข 5 ควำมหมำย
ac (academic) สถาบนการศกษา co (company) บรษท หางราน go (government) หนวยงานของรฐบาล or (organization) องคกรทไมแสวงหาก าไร in (individual) สวนบคคล mi (military) หนวยงานทางทหาร net (network) ผใหรการเครอขาย com (commercial) หนวยงานเอกชน ธรกจ
บรกำรจำกอนเทอรเนต 1. การสบคนขอมลความรจากเวบไซตตาง ๆ เพยงแตพมพค าส าคญจากเนอหา หรอเรองทตองการคนควากจะไดชอเวบไซตจ านวนมาก ผเรยนสามารถเลอกหาอานไดตามความตองการ เชนกลวยไม สตวสงวน ขาวดวนวนน ราคาทองค า อณหภมวนน อตราแลกเปลยนเงน ฯลฯ (ผเรยนสามารถฝกการใชอนเทอรเนต จากหองสมดประชาชน หรอเรยนรดวยตนเองจากหนงสอ) 2. ไปรษณยอเลกทรอนกส (E-mail) หรอทเรยกกนวา อเมล เปนการตดตอสอสารดวยตวหนงสอแบบใหม แทนจดหมายบนกระดาษ สามารถรบสงขอมลระหวางกนไดอยางรวดเรว เปนทนยมในปจจบน 3. การสนทนาหรอหองสนทนา (Chat room) เปนการสนทนาผานอนเทอรเนต สามารถโตตอบกนไดทนท แลกเปลยนเรยนร ถามตอบปญหาไดหลาย ๆ คน ในเวลาเดยวกน 4. กระดานขาว (Web Board) ผใชสามารถแลกเปลยนขอมลขาวสารตาง ๆ การใหขอเสนอขอคดเหน อภปรายโตตอบ ทกคนสามารถเขาไปใหขอคดเหนไดโดยมผใหบรการเปนผตรวจสอบเนอหา และสามารถลบออกจากขอมลได 5. การโฆษณาประชาสมพนธ หนวยงานตาง ๆ จะมเวบไซตใหบรการขอมลและประชาสมพนธองคกรหรอหนวยงาน เราสามารถเขาไปใชบรการ เชน สถานทตงของหองสมด บทบาทภารกจของพพธภณฑ สวนสตวอยทใดบาง แหลงเรยนรมทใดบาง ตารางสอบของผเรยน กศน.เปนตน
45
6. การอานขาว มเวบไซตบรการขาว เชน CNN New York Time ตลอดจนขาวจากหนงสอพมพตาง ๆ ในประเทศไทย 7. การอานหนงสอ วารสาร และนตยสาร มบรษททผลตสอสงพมพจ านวนมากจดท าเปนนตยสารออนไลน เชน นตยสาร MaxPC นตยสาร Interment ToDay นตยสารดฉน เปนตน 8. การสงการดอวยพร สามารถสงการดอวยพรอเลกทรอนกส หรอ E-Card ผานอนเทอรเนต โดยไมเสยคาใชจาย สะดวก รวดเรว 9. การซอสนคาและบรการ เปนการซอสนคาออนไลน โดยสามารถเลอกดสนคาพรอมทงคณสมบตของสนคา และสงซอสนคาพรอมช าระเงนดวยบตรเครดตในทนท บรษทตาง ๆ จงมการโฆษณาขายสนคาผานอนเทอรเนต เปนการใชอนเทอรเนตเชงพาณชย ซงไดรบความนยมในตางประเทศมาก 10. สถานวทยและโทรทศนบนเครอขาย ปจจบนสถานวทยบนเครอขายอนเทอรเนตมหลายรอยสถาน ผใชสามารถเลอกสถานท..และไดยนเสยงเหมอนการเปดฟงวทย ขณะเดยวกนกมการสงกระจายภาพวดโอบนเครอขายดวย แตยงมปญหาตรงทความเรวของเครอขายทยงไมสามารถรองรบการสงขอมลจ านวนมาก ท าใหคณภาพของภาพไมตอเนอง
46
ใบงำนท 4 เรอง ควำมหมำย ควำมส ำคญ ประเภทแหลงเรยนร ใหผเรยนศกษาขอมลเกยวกบการใชแหลงเรยนรและตอบค าถามตอไปน 1. แหลงเรยนร หมายถง …………………………..………………………………..…………………...…………………............................………………….………..………………………………..…………………...…………………..........................…………………………..…………………..……………..…………………...…………………..........................…………………………..………………………………..…………………...…………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………..…..... 2. แหลงเรยนรมความส าคญอยางไร …………………………..………………………………..…………………...…………………..........................…………..…………….…..………………………………..…………………...…………………..........................…………………………..………………………..………..…………………...…………………..........................…………………………..………………………………..…………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3. แหลงเรยนรแบงตามลกษณะได 6 ประเภท ไดแก แหลงเรยนรประเภทบคคล/ธรรมชาต/วสด และสถานท/สอ/เทคนค และกจกรรม ใหทานบอกแหลงเรยนรททานรจกมา 2 แหลง …………………………..………………………………..…………………...…………………..........................………………….….……..………………………………..…………………...…………………..........................………………………………………………..………………………………………………………………….…………………………..………………………………..…………………...…………………..........................…………………………..………………………………..…………………...………………….................................................................................................................................................................................. ..................... 4. หากทานตองการใชบรการหองสมดทานจะตองปฏบตตนอยางไรบาง …………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..…………………… .…………..…………………...…………………..................................…………………………..………………………………..………… .………...…………………................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................ ............. 5. ใหทานอธบายการใชแหลงสารสนเทศทไมใชหองสมดมา 1 แหง …………………………..………………………………..…………………...…………………...............................………………………..………………………………..…………………...…………………..................................…………………………..…………….…….…………..…………………...…………………................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................ 6. ใหทานอธบายวธการคนหาขอมลทาง Internet พรอมเสนอตวอยางทไดจาการคนหาขอมลจาก Internet มา 1 ตวอยาง …………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..…………………….…………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..………… .………...………………….................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. .................................................
47
ใบงำนท 5 เรอง แหลงเรยนรในชมชน ค ำสง ใหผเรยนท ำกำรส ำรวจแหลงเรยนรในชมชนของผเรยนวำมแหลงเรยนรอะไรบำง และแตละแหลงเรยนร มควำมส ำคญอยำงไร …………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………… .……………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………… .……...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................………………………..………………………………..…………………...…………………................................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………...………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...………………….... .............................…………………………..………………………………..…………………...………………….................................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..………………………………..…………………...…………………...............................…………………………..……………… .………………..…………………...…………………..............................…………………………..………………………………..……….…………...…………………...............................………………………..………………………………..…………………...…………………….............................…………………………..………………………………..…………………...…………………..................................………………………..………………………………..…………………...…………………...............................………………………… ...………………………………..…………………...…………………............................................................................................ แหลงทมาของขอมล : สบคนจาก................................................................................................................ ..............................................................
48
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… ……………………………………………………………………………………….......................……………………………………………… ………………………………………………………………………………...................……………………………………………………….… ………………………………………………………………………………..................……………………………………………………..…… ……………………………………………………………………………….................……………………………………………………..…… ……………………………………………………………………………................……………………………………………………………… ………………………………………………………………………….................………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................................………………………………………………………….…… แนวทางการแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................................……………………………………….. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................……………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….……...…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................……………………………………………………………………………………………………….……
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
49
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 5
50
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร สาระทกษะการเรยนร รายวชา ทกษะการเรยนร รหสวชา ทร21001 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 5 หนวยกต
หวเรอง การจดการความร
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
5 1.อธบายไดถงความเชอพนฐานทางการศกษาผใหญ/การศกษานอกระบบและเชอมโยงมาสกระบวนการคดเปนและระบบคด การแกปญหาอยางคนคดเปน 2.อธบายลกษณะของขอมลวชาการ ตนเองและสงคม สงแวดลอมโดยเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางของขอมลทง 3 ประการ
1.ความเชอพนฐานทางการศกษาผใหญ/ การศกษานอกระบบทเชอมโยงมาสปรชญา คดเปน 2.ความหมาย ความส าคญของการคดเปน 2.1 ความหมาย/ความส าคญ 2.2 ศพทเฉพาะ 2.3 การเชอมโยงของความเชอพนฐานทางการศกษาผใหญ/กศน. สปรขญา คดเปน
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ - ครจดเตรยมสอประกอบการจดการเรยนรการคดเปน -ครทบทวนเนอหาสปดาหทแลวและใหสงรายงานสารสนเทศฯ คดเลอกผลงานดเดนถอดบทเรยนและองคความรใหกบผเรยน -น าเขาสบทเรยนเรองการจดการความร ขนท 2 แสวงหำควำมร - ใหผเรยนศกษาหนงสอแบบเรยนวชาทกษะการเรยนร บทท 3 เรองการจดการความร - ครใหผเรยนวเคราะหตนเองวา ผเรยนมวธการแสวงหาความร การแลกเปลยนเรยนร และการน าความรทได รบไปแกปญหาหรอประยกตใชอยางไร - จบคผเรยน 2 คน โดยใหนบเลข 1-2 ตามล าดบการนงเรยน
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
51
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
- ครใหผเรยนชวยกนออกแบบการจดท าสารสนเทศ ผลการวเคราะหตนเองเพอเผยแพรความร โดยใชวสด อปกรณทมในชนเรยน และทครผสอนเตรยมไว ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร - ครและผเรยนชวยกนสรปหลงจากทกกลมน าเสนอหนาชนเรยน - ครใหความรเพมเตมในสวนทยงไมสมบรณ - ครเชอมโยงจากสงทผเรยนน าเสนอกบเนอหาในเรองความหมาย ความส าคญ และ ผลการวเคราะหศกยภาพของพนท
52
ขอสอบ กอน-หลงเรยน 1. การจดการความรเรยกสนๆวาอะไร
ก. MK ข. KM ค. LO ง. QA
2. เปาหมายของการจดการความรคออะไร ก. พฒนาคน ข. พฒนางาน ค. พฒนาองคกร ง. ถกทกขอ
3. การจดการความร หมายถง อะไร ก. กระบวนการในการสงงาน คมงาน ด าเนนงานเพอใหเขาถงความร ข. สงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน คนควาหรอประสบการณควบกบการปฏบต ค. การจดการกบความรและประสบการณมาแบงปนใหเกดประโยชนตอตนเองและองคกร ง. การประมวลเพอกลนกรองความร การจดการความร ใหเปนระบบ 4. ขอใดคอหวใจของการจดการความร
ก. การจดการความรทมอยในตวบคคล ข. การจดการความรทมอยในต ารา ค. การจดการความรทมอยรอบๆตวเรา ง. ความรทกระจดกระจายใหเขาในระบบสมฤทธผล
5. การจดความรจะสมฤทธผลไดตองท าอยางไร ก. น าความรเผยแพร ข. น าความรนนไปแลกเปลยน ค. น าความรนนไปปฏบต ง. น าความรทไดไปบนทกเปนต าราเผยแพร
6. ชมชนนกปฏบต ( COP ) คออะไร ก. การจดการความร ข. เปาหมายของการจดการความร ค. วธการหนงของการจดการความร ง. แนวปฏบตของการจดการความร
7. โมเดลปลาทคออะไร ก. วธหนงการจดการความร ข. รปแบบหนงของการจดการความร ค. แนวปฏบตของหนงของการจดการความร
53
ง. กระบวนการจดการความร 8. ชมชนนกปฏบต ( CoP ) คอขอใด
ก. ชมชนทรวมมอกนท างานอยางจรงจง ข. กลมคนทไดรบมอบหมายใหท างานอยางใดอยางหนง ค. กลมทถกจดตงโดยองคกรหรอชมชน ใหปฏบตภารกจใดภารกจหนง ง. กลมคนทรวมมอกนท างาน โดยมเปาหมายรวมกนทจะแกปญหาและพฒนาตนเอง
9. จากโมเดลปลาท สวนหางของปลาทหมายถงขอใด ก. การจดเกบเปนคลงความร ข. การแลกเปลยนความร ค. การก าหนดเปาหมาย ง. ความรฝงลก
10. การแลกเปลยนความรตามโมเดลปลาทขอใดไมใชเครองมอ ก .การสงเกต ข. การเลาเรอง ค. การสนทนาเชงลก ง. การถอดบทเรยน เฉลย
1 = ข 2 = ข 3 = ง 4 = ก 5 = ค
6 = ค 7 = ข 8 = ข 9 = ก 10=ก
54
ใบงำนท 6 เรอง กำรจดกำรควำมร
ใหผเรยนศกษาขอมลเกยวกบการจดการความร และตอบค าถามตอไปน 1. การจดการความร หมายถง …………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………..………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..… 2. การจดการความร มความส าคญอยางไร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………….………………………………………………………………..….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………
3. ผเรยนมวธการจดการความรอยางไร ………………………………………………………………………………………….………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
55
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………......................................……………………………………………………………………………………………… …………………………...................………………………………………………………………………………………………………….…… ………………………………..................………………………………………………………………………………………………..………… ………………………………..................…………………………………………………………………………………………..……………… ………………………………................…………………………………………………………………………………………….……………… ………………………………................…………………………………………………………………………………………….……………… ……………………………….................……………………………………………………………………………………………..…………… สภาพปญหาและอปสรรค ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................................…………………………………………………………………………………………..…… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................................……………………………………….…. ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................…………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................………………………………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
56
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 6
57
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร สาระทกษะการเรยนร รายวชา ทกษะการเรยนร รหสวชา ทร21001 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 5 หนวยกต
หวเรอง การคดเปน
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
6 3. อธบายการฝกปฏบตการคดเปน จากกรณตวอยางตางๆ ถงกระบวนการแกปญหาอยางคนคดเปนไดอยางเปนระบบ
3. ลกษณะของขอมล 3 ดาน ทจะน ามาใชประกอบการคดในการตดสนใจ คอ ขอมลทางวชาการ ตนเอง และสงคม สงแวดลอม รวมถงการเปรยบเทยบเพอใหเหนความแตกตางของขอมลทง 3 ประการดงกลาว 4. กระบวนการคดการแกปญหาอยางคนคดเปนในรายละเอยดพรอมตวอยางการน าไปปฏบตในวถการด าเนนชวตจรง 5. กรณตวอยางทหลากหลายเพอการฝกทกษะการปฏบต
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ -ครผสอนพดคยกบนกศกษาเรององคความรประเภทตางๆทมรอบๆตวเราและใหนกศกษาลองยกตวอยางความรดานตางๆ ขนท 2 แสวงหำควำมร ใหผเรยนแนะน าตวเอง และแสดงความคดเหนเกยวกบการเรยนรดวยตนเอง และเลาประสบการณของการเรยนรดวยตนเองในดานตางๆ - ใหผเรยนแลกเปลยนความรประสบการณทม หนาทการงานทท า - จบคผเรยน แบงกลมๆละ5-7คน (กระบวนการแบงกลมใหอยในดลยพนจของครผสอน) - ใหผเรยนออกแบบการจดการความรในชมชนของตนเองระบหวขอการจดการความรของชมชนตามประเดนท
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
58
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
ก าหนด ซงตองพฒนาอาชพตาง ๆ คอ เกษตรกรรม อตสาหกรรม ภายในชมชนของตนเอง ไดอยางเหมาะสม - ใหแตละกลมน าผลการวเคราะหทออกแบบการจดการความรภายในชมชนของตนเอง โดยตองระบวามการพฒนาตอ ในดานใด ออกมาน าเสนอหนาชนเรยน ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนรครสรปหลงจากทกกลมน าเสนอหนาชนเรยน - ครใหความรเพมเตมในสวนทผเรยนขาดหาย
59
แบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบเรองการจดการความร ค าชแจง จงกากบาท X เลอกขอททานคดวา ถกตองทสด 11. ขอใดคอความหมายของการจดการความร
ก. กระบวนการถายทอดความร ข. กระบวนการเขาถงความรและน ามาปฏบต ค. การเชอมโยงความรและบรณาการความคด ง. กระบวนการจดการความรและประสบการณแลวน ามาแบงปนใหเกดประโยชน
2. สงส าคญของการจดการความรคอขอใด ก. พฒนาหนวยงาน ข. พฒนาความร ค. พฒนาบคคล ง. ถกทกขอ
3.กระบวนการเรมตนของการเรยนรคออะไร ก. ปญญา ข. สารสนเทศ ค. ขอมล ง. ความร
4.ความหมาย ของชมชนนกปฏบต คออะไร ก. การจดการความร ข. เปาหมายของการจดการความร ค. วธการหนงของการจดการความร ง. แนวปฏบตของการจดการความร
5. ขอใดถกตองมากทสด ก. การจดการความรหากไมท าจะไมร ข. การจดการความรคอการจดการความรของผเชยวชาญ ค. การจดการความรถอเปนเปาหมายของการท างาน ง. การจดการความรคอการจดการความรท มในเอกสาร ต ารา มาจดใหเปนระบบ
6. รปแบบการจดการความรตามโมเดลปลาท สวน “หวปลา” หมายถงอะไร ก. การก าหนดเปาหมาย ข. การแลกเปลยนเรยนร ค. การจดเกบเปนคลงความร ง. ความรทชดเจน
60
7. ปจจยทท าใหการจดการความรการรวมกลมปฏบตการประสบผลส าเรจคออะไร ก. พฤตกรรมของคนในกลม ข. ผน ากลม ค. การน าไปใช ง. ถกทกขอ
8. เปาหลกของการจดการความรคอขอใด ก. พฒนาคน ข. พฒนางาน ค. พฒนาองคกร ง. ถกทกขอ
9. ขอใดคอโครงงานทเปนการส ารวจ รวบรวมขอมล ก. ยากนยงจากตะไคร ข. สารระงบกลนจากพช ค. การผลตยาหมองจากสมนไพร ง. การส ารวจแหลงเรยนรจากชมชน 10. ขอใดคอลกษณะของโครงงานทเปนการศกษาคนควาทดลอง ก. เพอประยกตกบรายวชา ข. เพอน ามาประกอบอาชพ ค. ไมน าทกษะทางวทยาศาสตรมาใช ง. เพอศกษาเรองใดเรองหนง โดยเฉพาะ
เฉลย : 1) ง 2) ง 3) ก 4) ก 5) ง 6) ก 7) ง 8) ง 9) ง 10) ง
61
ใบงำน เรองกำรจดกำรควำมร วชำทกษะกำรเรยนร ทร 21001 ระดบมธยมศกษำตอนตน
เรองรปแบบกำรจดกำรควำมร ชอ-นามสกล..................................................................... วนท............. เดอน....................... ......... พ.ศ.............
1. ใหทานศกษา “โมเดลปลาท” แลว อธบาย “โมเดลปลาท” ทเปรยบการจดการ ความร เหมอนปลาทหนงตวทม
3 สวน โดยตอบค าถามขางลางน
1. 1 สวน “หวปลา” (knowledge Vision-KV) หมายถง ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
1.2 สวน “ตวปลา” (Knowledge Sharing-KS) หมายถง ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
1.3 สวน “หางปลา” (Knowledge Assets-KA) หมายถง ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
62
2. ใหสรปความรจากทไดศกษาเกยวกบ “โมเดลปลาตะเพยน” มาพอสงเขป ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 3. “เผยตน” ใหทานออกแบบการน าเสนอความคดทมเกยวกบตนเองและวางแผนการพฒนาตน เพอใหทงตนเองและชมชนทประกอบไปดวยเพอน คร และผปกครอง ไดรจกเปน ตวตน ตลอดจนความใฝฝนของทานไดอยางชดเจนทสด ตามประเดน ดงน ประเดนท 1 ตวทานเปนอยางไร ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ประเดนท 2 ทานมจดด จดเดนอะไร จดเดน ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ จดดอย ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ประเดนท 3 ทานตองการพฒนาตนเองตอไปอยางไร ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ ประเดนท 4 ในการเรยนรของทานทผานมา มประสบการณการเรยนรใดทสรางแรงบนดาล ใหกบทานไดมากทสด ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
63
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………....................................……………………………………………………………….…… ……………………………………………………....................…………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………....................………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………..................…………………………………………..…… …………………………………………………………………………………………………………................………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………….................……………..…… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………….....................................................………………………….… แนวทางการแกไขปญหา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................................………………………………………………………….…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................……………………………………………………….……………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
64
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 7
65
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร สาระทกษะการเรยนร รายวชา ทกษะการเรยนร รหสวชา ทร21001 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 5 หนวยกต
หวเรอง การวจยอยางงาย
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
7 เรอง การคดเปน 1 อธบายความหมายความ ส าคญการวจยอยางงายกระบวนการและขนตอนของการด าเนนงาน 2 มทกษะในการใชสถตงายๆเพอการวจยและจดท าเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล
1. ความหมาย ความส าคญการวจยอยางงาย กระบวนการและขนตอนของการด าเนนงาน 2. ฝกทกษะ สถตงายๆ เพอการวจยเครองมอการวจย
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ -ครผสอนพดคยกบนกศกษาเกยวกบงานวจยตางๆทมผลเกยวของในชวตประจ าวน เชน งานวจยดานสขภาพ ดานอาหาร และโรคตางๆ ขนท 2 แสวงหำควำมร - สมตวอยางผเรยน 2-3 คนใหเลาถงกระบวนการคดเปนทผเรยนพอเขาใจใหเพอนๆฟงวามกระบวนการและขนตอนอยางไร และตอบขอค าถามของครและเพอนๆได - ครใหผเรยนทกคนออกแบบในเรองของกระบวนการคดเปนวามขนตอนและกระบวนการอยางไรตามความเขาใจของผเรยน - ใหแตละคนน าเสนอผลการออกแบบขนตอนและกระบวนการคดเปนหนาชนเรยน
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
66
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร - ครสรปหลงจากทกคนน าเสนอหนาชนเรยนเรยบรอยแลว - ครใหความรเพมเตมในสวนทผเรยนขาดหาย - ครเชอมโยงจากสงทผเรยนน าเสนอกบเนอหาในเรองของกระบวนการคดเปน
67
ใบควำมรท 6 ปฐมบทของกำรคดเปน
“คดเปน คออะไร ใครรบาง
มทศทางมาจากไหน ใครเคยเหน จะเรยนร าท าอยางไรให “คดเปน” ไมลอเลนใครตอบไดขอบใจเอย”
ควำมเชอพนฐำนทำงกำรศกษำผใหญ ทกวนนนอกจากเดกและเยาวชนทคร าเครงเรยนหนงสออยในโรงเรยนกนมากมายทวประเทศแลวกยงมเยาวชนและผใหญจ านวนไมนอยทสนใจใฝรใฝเรยนตางกใชเวลาวางจากการท างาน หรอวนหยดไปเรยนรเพมเตมทงวชาสามญ วชาอาชพ หรอการฝกทกษะการเรยนรตาง ๆ จากสอและเทคโนโลยทแพรหลายมากมายทเรยกวา การศกษาผใหญ การศกษานอกโรงเรยน การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศยผเรยนเหลานบางคนเปนเยาวชนทยงเรยนไมจบมธยมศกษาตอนตน แตตองออกมาท างานเพราะครอบครวยากจน มพนองหลายคน บางคนไมไดเรยนหนงสอแตท างานเปนเจาของกจการใหญโต บางคนจบปรญญาแลวกยงมาเรยนอก บางคนอายมากแลวกยงสนใจมาฝกวชาชพและวชาทสนใจ เชน รองเพลง ดนตร หมอดพระเครอง เปนตน และมจ านวนไมนอยทเรยนร การท ารานอาหาร การท ารานขายทอง หรอการท าการเกษตรปลกสมโอตามทพอแม ป ยา ตา ยาย ท ามาหากนมาหลายชวอายคน
68
ใบงำนท 8 เรอง กำรส ำรวจตนเอง ใหผเรยนส ารวจตนเอง วาเคยประสบปญหาส าคญอะไรบางทหนกใจทสด เลอกมา 1 ปญหาแลว ตอบค าถาม โดยการบนทกสน ๆ ในแตละขอทก าหนดให 1. ชอปญหา ................................................................................................................ ............ 2. ลกษณะของปญหา
ปญหาการเรยน
ปญหาการงาน
ปญหากบครอบครว
ปญหาสงคม
อน ๆ (ระบ)
3. สาเหต หรอทมาของปญหา ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................... ..................................................................................... 4. อธบายผลเสย หรอผลกระทบทเกดขนจากปญหาดงกลาว ............................................................................................................................. ............................................……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..........................................................................……… 5. ปญหานนไดมการแกไขเปนทพอใจหรอไม แกไขอยางไร ................................................................................................................................. ................................................................................................................................... ..................................................................................…………………………………………………………………………………………………………...................................................................................................................................... ........................................................................................ ............
69
ใบงำนท 9 เรองกำรคดและกำรแกปญหำ 1. ใหผเรยนไปสนทนา หรอสมภาษณเพอน ๆ หรอคนใกลเคยง อยางไมเปนทางการสก 3-4 คนในหวขอเรองตอไปน แลวบนทกขอมลไว
1) ปญหาครงใหญสดทเคยประสบในชวตทผานมาคออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................................................... .................................................…………………………………………………………..
2) สาเหตทเกดปญหานนคออะไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………..........................................................………………………………………………………………………………………………………………………………… 3) ปญหานนมการแกไขทส าเรจดวยความพอใจหรอไมใชขอมลอะไรในการแกไขปญหาบางหรอไมอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………........................................................................................………………………………………………………………………….… 4) มวธการแกไขปญหาอยางไร มขนตอนในการแกไขปญหาอยางไรบาง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………......................................................................................................................………………………………………………………………. 5) ถาเกดปญหาลกษณะนนขนอกจะใชวธในการแกปญหาแบบเดมหรอจะมวธใหม หรอมขนตอนใหมอยางไรหรอไม …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6) ใหเปรยบเทยบปญหา สาเหตของปญหา และกระบวนการแกปญหาของเพอน หรอบคคลใกลเคยงดงกลาววามอะไรบางทเหมอนกน และมอะไรบางทตางกน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......................……………………………………………….………………………………….………………
70
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............…………………………………………………………………………………………………..… ………………………………………................…………………………………………………………………………………………….…… ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............……………………………………………………………………………………………….…… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………….…….…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................…………………………………………………………………………………………………….…………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………....................................…………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
71
แผนกำรจดกำรเรยนร ครงท 8
72
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร สาระทกษะการเรยนร รายวชา ทกษะการเรยนร รหสวชา ทร21001 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 5 หนวยกต
หวเรอง การวจยอยางงาย
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
7 2 มทกษะในการใชสถตงายๆเพอการวจยและจดท าเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล 3 มทกษะในการเขยนโครงการวจยอยางงายๆ
2. ฝกทกษะ สถตงายๆ เพอการวจยเครองมอการวจย 3. ฝกทกษะในการเขยนโครงการวจยอยางงายๆ
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ -ครผสอนพดคยกบนกศกษาเกยวกบงานวจยตางๆทมผลเกยวของในชวตประจ าวน เชน งานวจยดานสขภาพ ดานอาหาร และโรคตางๆ ขนท 2 แสวงหำควำมร - ครผสอนและผเรยนแลกเปลยนเรยนรอธบายความหมาย ความส าคญ ของการวจยอยางงาย ขนตอนการด าเนนงานทางการวจย การใชสถตอยางงาย การสรางเครองมอในการเกบขอมลเพอการวจย เขยนโครงการ รายงานการวจย และน าเสนอผลการวจย ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนรครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความรพรอมมอบหมายงานใหไปศกษาเรยนรจากแหลงเรยนรเพมเตม
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
73
ใบควำมรกำรวจยอยำงงำย กำรวจยอยำงงำย ความหมายของการวจย การวจย เปนกระบวนการแกปญหา โดยผานการวางแผน การรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ การวเคราะหขอมล และการตความหมายขอมล การวจยเปนเครองมอส าคญ ทจะท าใหไดความรใหม เปนการสงเสรมความกาวหนาและพฒนาคนใหสามารถเกยวของสมพนธกบสงแวดลอม ซงจะเปนการลดความขดแยงของคนลง ขนตอนการวจยอยางงายการวจยอยางงาย สามารถก าหนดขนตอนออกเปน 6 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การก าหนดประเดนปญหาและเปาหมายของการวจย โดยหลกการทวไป ทงประเดนปญหาและเปาหมายควรก าหนดจาก 1. ความตองการค าตอบ หรอค าอธบาย หรอการคนหาสรป 2. ปญหาทเกดจากการปฏบตงาน 3. ความตองการในการพฒนางาน ขนตอนท 2 การก าหนดวธการวจยอยางงาย เปนการวางแผนการด าเนนการชวยในการวจย ด าเนนไปอยางมประสทธภาพ และบรรลผลไดงาย ประกอบดวย 1. สภาพปจจบนเปนตวก าหนดปญหา 2. ขนตอนวธการ 3. แนวทางการวเคราะหขอมล 4. แผนของระยะเวลาในการด าเนนการ ขนตอนท 3 การรวบรวมขอมล การรวบรวมขอมล จะด าเนนการควบคกบการจดการเรยนรและระหวางการวดผลประเมนผลการเรยนร ขนตอนท 4 การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลความหมายท เปนการน าขอมลทงหมดมาวเคราะหหรอจดกระท าใหไดความหมายทจะน าไปตอบค าถามการวจยหรออธบายผลตามเปาหมายของการวจย ขนตอนท 5 การสรปและเขยนรายงานการวจยการเขยนรายงานการวจยอยางงาย อาจเขยนไมเปนทางการ ไมเนนศพทเทคนคทางการวจย แตเนนการเขยนตามสภาพจรงทเกดขน องคประกอบของรายงานการวจยอยางงาย มดงน 1. ชอเรองการวจย 2. ชอผวจย 3. ความส าคญของการด าเนนการวจย 4. ปญหาการวจย 5. เปาหมายของการวจย 6. วธการวจยและระยะเวลาการด าเนนการวจย 7. การวเคราะหขอมล / สรปผลการวจย / ขอเสนอแนะ ขนตอนท 6 การเผยแพรผลงานวจย สถตงายๆ เพอการวจย ขนตอนในการด าเนน การวจย
ขนตอนในการด าเนนการวจย - ก าหนดปญหาทจะด าเนนการวจย - ก าหนดวตถประสงคการวจย
74
- ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ( ทฤษฎ เอกสาร งานวจย ) - ก าหนดกรอบแนวคดและตงสมมตฐาน นยามศพท - ก าหนดแบบการวจย - ก าหนดประชากรและวธการสมตวอยาง - สรางเครองมอและหาประสทธภาพของเครองมอ - การรวมรวมขอมล ( แหลงปฐมภม, แหลงทตยภม) - การวเคราะหขอมล - การน าเสนอผล ( การเสนอรายงานการวจย) - ก าหนดปญหาทจะด าเนนการวจย เปนการก าหนดปญหาของการวจย และเปนสงทมความส าคญมากในการวจยและในการเลอกปญหา
ในการวจยตองพจารณาจากความร ทศนคต ความสามารถของผวจย แหลงความรทจะเปนสวนเสรมใหงานวจยส าเรจ ประชากรและวธการสมตวอยางการรวบรวมขอมล รวมทงเงนทน เวลาทจะท าใหงานวจยส าเรจ ซงมขอควรพจารณาในการเลอกปญหาคอ
- ตองเปนปญหาทมความส าคญ - สามารถแกปญหาดวยวธการทมเหตผล - มขอมลทเทยงตรงและเชอถอสนบสนน - เปนปญหาทแสดงถงการรเรม ซงการก าหนดปญหาดงกลาวจะเปนกรอบในการชวยชแนวทางให
ผวจยก าหนดวตถประสงค - เปนกรอบในการศกษาคนควาทฤษฎ งานวจย - เปนแนวทางก าหนดตวแปรและสมมตฐาน ชวยก าหนดรปแบบและวธด าเนนการวจย
75
แบบทดสอบ กอน – หลงเรยน ครงท 8 1.ขอใดเปนความหมายของการวจยอยางงาย
ก. ท างานอยางเขาใจ ข. การวางแผนงานอยางเปนระบบ ค. การคาดเดาค าตอบอยางมระบบ ง. การศกษาคนควาเรองทสนใจทไมซบซอนมากนก
2. ขอใดเปนประโยชนของการวจยตอตวผวจยเอง ก. ฝกการท างานอยางมระบบ ข. เกดการท างานและนวตกรรม ค. เกดนวตกรรมสงประดษฐใหม ๆ ง. ชวยวางแผนและตดสนใจ
3. ขอใดเปนประโยชนของการวจยตอหนวยงาน ก. เกดนวตกรรมใหม ข. เกดองคความรใหม ๆ ค. เกดสงประดษฐและแนวคดใหม ๆ ง. ถกทง ก และ ข
4. ขอมลทางสถตมประโยชนตองานวจยอยางไร ก. เพอใหทราบความถ รอยละ และคาเฉลยของขอมลทตองการท าวจย ข. เพองายตอการเกบรวบรวมขอมลทตองการสรปเชงเปรยบเทยบทางสถต ค. เพอแจกแจงขอมลทตองท าวจยใหไดขอเทจจรง ง. ถกทกขอ
5. ขนตอนใดเปนขนตอนสดทายของกระบวนการท าวจย ก. การเขยนโครงการ ข. การเขยนรายงาน ค. การเผยแพรงานวจย ง. การด าเนนการตามแผน
6. ขอใดไมใชประโยชนของการท าวจย ก. เกดองคความรใหมๆ ข. ชวยในการตดสนใจและการวางแผน ค. ชวยใหสามารถแกปญหาตางๆทเกดขนได ง. ท าใหเกดความคดสรางสรรค และนวตกรรมใหมๆ
7. ขอใดเรยงล าดบขนตอนการท าวจยไดถกตอง ก. ก าหนดปญหา , แกไขโครงการ , เขยนรายงาน ข. เขยนโครงการ , เขยนรายงาน , ก าหนดปญหา , เผยแพร ค. ก าหนดปญหา , เขยนโครงการ , ด าเนนตามแผน , เขยนรายงาน , เผยแพร ง. เขยนโครงการ , เขยนรายงาน
76
8. กระบวนการ/วธการ ทใชในการวจยคอขอใด ก. การอนมาน ข. การอปมาน ค. การลองผดลองถก ง. การสบคนขอมล
9. การตงสมมตฐานในการวจยมความจ าเปนอยางไร ก. บอกใหทราบถงรปแบบการวจย ข. คาดคะเนค าตอบหรอผลการวจย ค. บอกแนวทางแกปญหาทไดจากการวจย ง. ก าหนดคาสถตทเหมาะสมกบการวจย
10.ขอใดไมใชขนตอนการวจย ก. วตถประสงคในการวจย ข. ประโยชนในการวจย ค. ขอบเขตของการวจย ง. รายชอผวจย
เฉลย
1 = ง 2 = ก 3 = ง 4 = ง 5 = ค 6 = ค 7 = ค 8 = ก 9 = ข 10 = ง
77
ใบงำนท 8 กำรวจยอยำงงำย ใหผเรยนศกษาเรองการวจยอยางงาย และตอบค าถาม ตอไปน
1. การวจย หมายถง………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……..…
2. การวจย มความส าคญอยางไร ………………….……………………………………………………………………..……... ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………….…………..………
3. องคประกอบในการวจยมหวขออะไรบาง ………………………………………………………………………………………………………………………………………..……….……… ………………………………………………………………………………………………………………………………………..………….……
4. สถตงาย ๆ ทใชเพอการวจย มอะไรบาง ………………………………………………….……………………….……… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..….…… ……………………………………………………………………………………………………………………………..……..………
5. เครองมอการวจยทนยมใชมาก ไดแก (1)…………………………………………………………….……………………………………………………………………….…….…….… (2)……………………………………………………………………………………………………………………………………..……..……… (3)…………………………………………………………………………………………………………………………………………..…..…… 6. จงบอกวธการเผยแพรงานวจยมา 3 วธ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..………… 7. ประโยชนของการวจย ………………………………………………………………………………………………………….……... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….….…… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….... แหลงทมาของขอมล : สบคนจาก............................................................................................................................. .............................................
78
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............………………………………………………………………………………………………….…. ………………………………………................…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................……………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
79
ตำรำงวเครำะหเนอหำ หลกสตรกำรศกษำนอกระบบระดบกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551
ระดบมธยมศกษำตอนตน ภำคเรยนท 2 ปกำรศกษำ 2562 สำระควำมรพนฐำน รำยวชำ ภำษำไทย รหสวชำ พท 21001 จ ำนวน 4 หนวยกต
กศน.อ ำเภอครรฐนคม ส ำนกงำน กศน.จงหวดสรำษฎรธำน มำตรฐำนกำรเรยนรระดบ กำรฟง กำรด 1. สามารถสรปความ จบประเดนส าคญของเรองทฟงและด 2. วเคราะห แยกแยะขอเทจจรง ขอคดเหนและจดประสงคของ เรองทฟงและด 3. สามารถแสดงทรรศนะและความคดเหนตอผพด อยางมเหตผล 4. มมารยาทในการฟงและด กำรพด 1. สามารถพดน าเสนอความร แสดงความคดเหน สรางความเขาใจ โนมนาวใจ ปฏเสธ เจรจาตอรองดวยภาษากรยาทาทางทสภาพ ในโอกาสตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม 2. มมารยาทในการพด กำรอำน 1. สามารถอานไดอยางมประสทธภาพ 2. จบใจความส าคญ แยกขอเทจจรงและขอคดเหนจากเรองทอาน 3. สามารถอานหนงสอและสอสารสนเทศไดอยางกวางขวาง เพอพฒนาตนเอง 4. มมารยาทในการอานและนสยรกการอาน กำรเขยน 1. สามารถเลอกใชภาษาในการน าเสนอตามรปแบบของงานเขยนประเภทตาง ๆ ไดอยางสรางสรรค 2. สามารถใชแผนภาพความคด จดล าดบความคด เพอพฒนา งานเขยน 3. สามารถแตงบทรอยกรองตามความสนใจไดถกตองตามหลกไวยากรณและลกษณะค าประพนธ 4. สามารถเขยนสอสารเรองราวตาง ๆ ได 5. มารยาทในการเขยนและนสยรกการเขยน หลกกำรใชภำษำ 1. รและเขาใจชนดและหนาทของค า พยางค วล ประโยค และสามารถอาน เขยนได ถกตองตามหลกเกณฑของภาษา 2. สามารถใชเครองหมายวรรคตอน อกษรยอ ค าราชาศพท 3. สามารถวเคราะหความแตกตางระหวางภาษาพดและภาษาเขยน 4. รและเขาใจส านวน สภาษต ค าพงเพยในการพดและเขยน วรรณกรรม วรรณคด รและเขาใจความแตกตางของวรรณคด วรรณกรรมปจจบนและวรรณกรรมทองถนตลอดจนเหนคณคา ภำษำไทยกบกำรประกอบอำชพ มความร ความเขาใจสามารถวเคราะหศกยภาพตนเองถงความถนดในการใชภาษาไทยดานตางๆ ได
80
ท
ตวชวด
เนอหำ เนอหำงำย ดวยตนเอง
(กรต)
เนอหำ ปำนกลำง (พบกลม)
เนอหำยำก น ำมำสอน เสรม (ส.ส)
หมำย เหต
1 หวเรอง 1. การฟง การด 1. สรปความ จบประเดนส าคญของเรองทฟงและด 2. วเคราะหความเชอถอจากการฟง และดสอโฆษณาและขาวสารประจ าวนอยางมเหตผล 3. วเคราะห วจารณการใชน าเสยงกรยาทาทาง ถอยค าของผพดอยางมเหตผล 4. ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการฟงและด
1.สรปความ จบประเดนส าคญของเรองทฟงและ ด 2. หลกการจบใจความส าคญของเรองทฟงและด 3. การวเคราะห วจารณขอเทจจรง ขอคดเหนและสรปความ 4. การมมารยาทในการฟงและด
2 หวเรอง 2 . การพด 1.พดน าเสนอความร ความคดเหน สรางความเขาใจ โนมนาวใจ ปฏเสธ เจรจาตอรองดวยภาษา กรยาทาทางทสภาพ
1. สรปความ จบประเดนส าคญของเรองทพดได 2. การพดน าเสนอ ความรความคดเหน และการพดในโอกาสตางๆ เชน 2.1 พดแนะน าตนเอง 2.2พดกลาวตอนรบ 2.3พดกลาวขอบคณ 2.4พดโนมนาวใจ 2.5พดปฏเสธ 26พดเจรจาตอรอง 2.7พดแสดงความคดเหน 3. การมมารยาทในการพด
3 หวเรอง 3 . การอานและการเขยน 1. อานในใจไดคลองและเรว 2. อานออกเสยงและอานท านองเสนาะไดอยางถกตองตามลกษณะค าประพนธ 3. เลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ เพอพฒนาตนเอง
1. หลกการอานในใจจากสอประเภทตางๆ 2. หลกการอานออกเสยงทเปนทงรอยแกวและรอยกรอง 3. หลกการเลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ 4. หลกการอานจบใจความส าคญ 5. หลกการวเคราะห วจารณ
81
ท
ตวชวด
เนอหำ เนอหำงำย ดวยตนเอง
(กรต)
เนอหำ ปำนกลำง (พบกลม)
เนอหำยำก น ำมำสอน เสรม (ส.ส)
หมำย เหต
4. วเคราะห วจารณ แยกแยะขอเทจจรง ขอคดเหนและจดมงหมายของเรองทอาน 5. ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการอานและมนสยรกการอาน
6. มารยาทในการอานและนสยรกการอาน
4 หวเรอง 4 หลกการใชภาษา ภาษาไทยกบชองทางประกอบอาชพ 1.เลอกใชภาษาในการน าเสนอตามรปแบบของงานเขยนประเภทรอยแกวและรอยกรองไดอยางสรางสรรค 2. ใชแผนภาพความคด จด ล าดบความคดกอนการเขยน 3. แตงบทรอยกรอง ประเภทกลอนส กลอนสภาพ 4. เขยนบทรอยแกวประเภทประวตตนเอง อธบายความ ยอความ ขาว 5. เขยนรายงานการคนควาสามารถอางองแหลงความรไดถกตอง 6. กรอกแบบรายการตางๆ 7. ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการเขยน และมการจดบนทกอยางสม าเสมอ
1. หลกการเขยน การใชภาษาในการเขยน 2. หลกการเขยนแผนภาพความคด 3. หลกการเขยนเพอการสอสารประเภทตางๆเชน การเขยนเรยงความยอความ เขยนชแจงเขยนแสดงความคดเหน ค าขวญ ค าคม ค าโฆษณาเขยนรายงานการคนควาการกรอกแบบพมพและใบสมครงาน 4. การปฏบตตนเปนผม มารยาทในการเขยน และมนสยรกการเขยน
5 หวเรอง 5. หลกการใชภาษา 1.ใชความรการพดภาษาไทย เปนชองทางในการประกอบ อาชพ 2. ใชความรการเขยนภาษาไทยเปนชองทางการประกอบอาชพ
1.ใชความรการพดภาษาไทยเปนชองทางในการประกอบอาชพ 2. ใชความรการเขยนภาษาไทย เปนชองทางการประกอบอาชพ
82
แผนกำรจดกำรเรยนร ครงท 9
83
แผนการจดการเรยนรรายวชา สาระความรพนฐาน รายวชาภาษาไทย รหสวชา พท21001 ระดบ มธยมศกษาตอนตน จ านวน 4 หนวยกต
หวเรอง การพด
ครงท วน/
เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด
เนอหาสาระการเรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
1 1.พดน าเสนอความร ความคดเหน สรางความเขาใจโนมนาวใจ ปฏเสธ เจรจาตอรองดวยภาษา กรยาทาทางทสภาพ
1. สรปความ จบประเดนส าคญของเรองทพดได 2. การพดน าเสนอ ความรความคดเหน และการพดในโอกาสตางๆ เชน 2.1พดแนะน าตนเอง 2.2พดกลาวตอนรบ 2.3พดกลาวขอบคณ 2.4พดโนมนาวใจ 2.5พดปฏเสธ 2.6พดเจรจาตอรอง 2.7พดแสดงความคดเหน 3. การมมารยาทในการพด
ขนตอนท 1 การก าหนดสภาพ ปญหา ความตองการในการเรยนร ( O : Orientation) 1.นกศกษาบอกถงปญหาในการพดสอสารวามอะไร 2.นกศกษายกตวอยางนกพดชอดง ทตนเองชนชอบพรอมบอกลกษณะของบคคลดงกลาว ขนตอนท 2 การแสวงหาขอมลและการจดการเรยนร (N : New ways of learning) 1.นกศกษาศกษาบคลกภาพทดในการพด จากสอโทรทศน อนเตอรเนต 2.นกศกษาศกษาลกษณะการพดทดจากหนงสอ หรอ สอตางๆ 3.นกศกษาศกษามารยาททดในการพดวามลกษณะอยางไร ขนตอนท 3 กำรปฏบตและน ำไปประยกต (I : Implementation) 1.นกศกษาสรปลกษณะบคลกภาพทดในการพด พรอมน ามาประยกตใชกบการพดของตนเองใหมการพดทดขน 2.นกศกษาน าลกษณะการพดทด มาปรบใชกบตนเอง
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
84
ครงท วน/
เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด
เนอหาสาระการเรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
3.ครอธบายวธการพดในโอกาสตางๆพรอมยกตวอยางการพดในโอกาสตางๆใหผเรยนฟง 4.นกศกษาออกมาพดหนาชนเรยน ตามหวขอทครก าหนด 5.นกศกษาสรปลกษณะมารยาททดในการพดแลวน ามาปรบใชกบตนเอง 6.ท าใบงาน ขนตอนท 4 ขนประเมนผล (E : Evaluation) 1.สงเกตบคลกภาพในการพดและมารยาททดของผเรยน 2.สงเกตลกษณะการพดในโอกาสตางๆของผเรยน
85
ใบควำมร เรอง กำรฟง
การฟงเปนทกษะการสอสารของมนษยทมนษยใชมากกวาทกษะอนในชวตประจ าวน เปนทกษะภาษาทกษะแรกทมนษยสามารถปฏบตได อกทงเปนเครองมอทส าคญในการด ารงชวตเพราะการฟงเปนเครองมอในการเรยนรสงตาง ๆ รอบตวสงสมเปนความรสบตอมาตงแตอดตจนถงปจจบน การทผฟงจะสามารถรบรเรองราวตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพและสมฤทธผลตามจดมงหมายทตงไว ผฟงควรมความรเบองตนเกยวกบทกษะการฟง เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาตนเองใหบรรลวตถประสงคทตงไวเปนอยางด ควำมหมำยและควำมส ำคญของกำรฟง
การฟง หมายถง การรบรเรองราวตาง ๆ จากแหลงของเสยง ซงอาจจะรบรผานผพดโดยตรง หรอรบรผานอปกรณบนทกเสยงแบบตาง ๆ โดยแหลงเสยงจะสงผานประสาทสมผสทางหเขามา แลวผฟงเกดการรบรความหมายของเสยงทไดยน จากนนน าความหมายทไดรบรไปพจารณาท าความเขาใจวตถประสงคของผพด ประเมนคาสารทไดฟง และสามารถน าสารทไดจากการฟงไปปฏบตใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนของตนได ขนตอนและกระบวนการการฟงเพอรบสารมดงน
การฟงทดมประสทธภาพคอ การฟงอยางมวจารณญาณ คอ การฟงทมประสทธภาพ นอกจากการฟงเพอการรบสารแลว ตองมการวเคราะห ใครครวญ วนจฉย ประเมนคา และเพอใชประโยชน ในชวตประจ าวนอยางแทจรงตามจดมงหมายทตงไวทกประการ ขนตอนและกระบวนกำรฟง จากความหมายของการฟง เราสามารถน ามาเขยนเปนกระบวนการฟงได 6 ขนตอน ดงน 1. ขนไดยนเสยง กระบวนการฟงจะเรมตนตงแตการไดยนเสยงจากแหลงของเสยงซงแพรคลนเสยงทมลกษณะเปนคลนไฟฟาผานอากาศเขามา ประสาทสมผสทางห หรอโสตประสาทจะรบเสยงเหลานนผานเขาไปยงสอง 2. ขนรบร เมอเสยงผานเขาไปยงสมองแลว สมองจะจ าแนกเสยงพยางคไปตามลกษณะโครงสรางทางไวยากรณของแตละภาษา หากเปนเสยงในภาษาทผฟงรจกและเขาใจจะเกดการรบร แตหากผฟงไมรจกเสยงทผานเขามากจะไมเกดความหมายใด 3. ขนตควำม เปนขนทผฟงแปลความหมาย หรอตความหมายของประโยคหรอสงทไดยน ไดฟง 4. ขนเขำใจ เปนขนการฟงซงผฟงสามารถเขาใจความหมายของใจความส าคญของผพดไดอยาง ถกตอง 5. ขนพจำรณำหรอขนเชอ เปนขนทขนอยกบความสามารถของผฟงทจะตดสนวาเรองทไดยนมานน เปนความจรงเพยงใด นาเชอถอไดหรอไม ยอมรบไดหรอไม และเปนประโยชนตอตนเองหรอไม
ไดยน รบฟง ท ำควำมเขำใจ น ำไปใชใหเกดประโยชน
(รบสาร)
86
6. ขนกำรน ำไปใช เมอพจารณาสารเรยบรอยแลว ผฟงจะน าความรความเขาใจทไดจากการฟงไปใชใหเกดประโยชนตอตนเองและสงคมตอไป ควำมส ำคญของกำรฟง การฟงเปนกระบวนการสอสารทมนษยใชกอนทกษะอน ดงนนทกษะการฟงจงมความส าคญมากในการตดตอสอสาร ซงสามารถจ าแนกความส าคญเปนประเดน ๆ ดงน 1. การฟงเปนกระบวนการรบสารทเราใชมากทสดในชวตประจ าวน เชน การตดตอสอสารในชวตประจ าวนของมนษย มนษยสามารถตดตอสอสารการฟงโดยผานสอเลกทรอนกส ไดแก โทรศพท วทย โทรทศน ฯลฯ จากสถตการวจยของวลเลยม เอฟ แมคค เขยนไวในหนงสอ “Language Teaching Analysis” วา วนหนง ๆ ของคนเราจะมการฟง 48% การพด 23% การอาน 16% และการเขยน 13% (อางถงใน สถาบนราชภฏสวนดสต. 2539: 6) 2. การฟงเปนเครองมอทส าคญในการแสวงหาความรทกสาขาวชา ไมวาจะเปนความรทางดานการเรยนทกระดบ ทกวชาชพ ซงเปนความรทมนษยตองการมากทสด 3. การฟงเปนทกษะสงเสรมความคดและความฉลาดรอบร เปนพหสต(ผสดบตรบฟงมาก) ท าใหประสบความส าเรจและกาวหนาในหนาทการงานไดอยางมประสทธภาพ 4. การฟงชวยใหเกดความคดสรางสรรคสงทแปลกใหมโดยการวเคราะห ตความ น ามาประยกตปรบเปลยนไดอยางเหมาะสม เกดความงอกงามทางความร ความคด และสตปญญา 5. การฟงเปนทกษะทกอใหเกดความสนกสนานเพลดเพลน เชน การฟงเพลง นทาน วรรณคด เปนตน 6. การฟงชวยใหผรบสารเปนผพดและผเขยนทมประสทธภาพ และประสทธผล เพราะการฟงชวยใหผฟงไดรบความร ประสบการณดานเนอหาสาระ ภาษาถอยค าทงรอยแกวและรอยกรอง เพอเปนขอมลในการพดและการเขยนตอไป จดมงหมำยของกำรฟง
1. เพอใหเกดความร 2. เพอใหเกดความเพลดเพลนและซาบซงใจ 3. เพอใหไดคตชวตหรอจรรโลงใจ
ปจจยทชวยใหกำรฟงเกดสมฤทธผล 1. ประสบการณ 2. วฒภาวะ 3. สตปญญา /การประมวลขอมลอยางมเหตผล 4. การฝกฝนตนเองอยเปนนจ 5. การปลกฝงนสยรกการฟง 6. ความคดสรางสรรค
มำรยำทกำรฟงทด 1. มความตงใจและพรอมทจะฟง 2. มสมาธ ตดตามเนอหาทฟงโดยตลอด 3. มจตใจเปนกลาง ไมมอคตในทางใดทางหนงทจะน าไปสการจบผด 4. ใหเกยรตผพด ไมแสดงกรยาดหมนหรอกาวราว 5. ไมแสดงอาการใด ๆ เปนการรบกวนสมาธของผพดหรอผรวมฟง 6. บนทกเรองราวทไดฟงอยางถกตองตามล าดบ
87
7. มความส ารวมในการนงฟงดวยทนงทสภาพเรยบรอย ถกตองตามวฒนธรรม ไมแสดงอาการงวงเหงาหาวนอน
8. หากมขอสงสยจะถาม ควรรอจงหวะทเหมาะสม ขออนญาตถามดวยน าเสยงสภาพ หามประชดประชนหรอลองภม กำรฟงประเภทตำงๆ
- การฟงการสอสารระหวางบคคล และการสอสารภายในกลม - การฟงการสอสารสาธารณะ - การฟงสออเลกทรอนกส ก. กำรฟงกำรสอสำรระหวำงบคคล และกำรสอสำรภำยในกลม
1.กำรฟงกำรสอสำรระหวำงบคคล เชน การสนทนา การทกทาย หลกในกำรฟงกำรสอสำรระหวำงบคคล 1) ปรบตวใหเขากบคนอนไดทกคน ไมวาจะเปนคนระดบใด เพศใด หรอแมแตคนทไมเคยรจกกนมากอน 2) สนใจฟงสารอยตลอดเวลา และแสดงปฏกรยาตอบสนองผสงสารทงวจนภาษาและอวจนภาษา 3) มมารยาทในการฟง ใชค าพดสภาพ แสดงอาการสนใจ ซกถามและสนบสนนบางตามความหมาะสม อปสรรคในกำรฟงเพอกำรสอสำรระหวำงบคคล - มอคตตอคสนทนา - ความคดเหนขดแยงกนอวยวะในการฟงบกพรอง - รบสารจากคนตางวฒนธรรม 1. กำรฟงกำรสอสำรภำยในกลม เปนการสอสารภายในกลมจะมจ านวนตงแตสามคนขนไปสอสารกน อาจเปนการสอสารภายในองคกรหนวยงาน เพอระดมสมอง ความคดเหน หรอขอเสนอแนะ เชน การประชม สมมนา หลกกำรฟงกำรสอสำรภำยในกลม
- มสวนรวมในการสอสาร - ศกษาขอเทจจรง ขอมล ขาวสารตาง ๆ มาลวงหนา - อานเอกสารทไดรบในการฟงประกอบ - ฟงอยางสงบ อดทน มมารยาท - แสดงความรในเวลาทเหมาะสม อปสรรคของกำรสอสำรภำยในกลม - แยกตวออกจากกระบวนการสอสาร/ไมตดตามเรองราวทก าลงประชมและไมเสนอความคดเหน - เปนฝายคานตลอดเวลา - ผกขาดการพดคนเดยว - สภาพแวดลอมของสถานทไมเอออ านวย ข. กำรฟงกำรสอสำรสำธำรณะ การสอสารสาธารณะเปนการสอสารทมคนจ านวนมาก แบงบทบาทชดเจนวาใครเปนผสงสาร และผรบสาร แมจะไมไดระบกลมผฟงไวโดยเฉพาะ แตผฟงมกจะเปนผมความร ความสนใจ ความคดและคานยมใกลเคยงกบผสงสาร เชน การฟงปาฐกถา การฟงบรรยายหรอการฟงปราศรย
88
หลกกำรฟงกำรสอสำรสำธำรณะ - ศกษาผพดและเรองทจะฟงมาลวงหนา - มสมาธ - พยายามฟงและจบประเดนส าคญ อปสรรคของกำรฟงกำรสอสำรสำธำรณะ - ขาดความรและประสบการณในเรองทฟง - ไมรจกภมหลงของผพด - ไมมความกระตอรอรนในการฟง ค. กำรฟงสออเลกทรอนกส เปนการฟงสารผานสอตาง ๆ ไดแก วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน ภาพยนตร เปนการสอสารทางเดยวทมบทบาทมากทสดในปจจบน หลกกำรฟงสออเลกทรอนกส - มวจารณญาณในการฟง - ฟงอยางรเทาทนผสงสาร อปสรรคในกำรฟงสออเลกทรอนกส - สอช ารด เสยงขาดหาย ภาพพรามว - สารเขาใจยากเกนไป สลบซบซอนเกนไป - ผรบสาร หากฟงจากสอแหลงเดยวท าใหความคดไมกวาง กำรฟงค ำบรรยำย ค าบรรยาย หมายถง การพดชแจงหรออธบายเรองราวตาง ๆ ใหฟงหรอเขยนเพอชแจง หรออธบายเรองราวตาง ๆ ใหอานโดยเฉพาะขอความทเปนความร หลกกำรฟงค ำบรรยำย ขนกอนกำรฟงค ำบรรยำย ควรปฏบต ดงน - ผฟงควรตระหนกถงจดมงหมายการฟงใหชดเจนวา การฟงค าบรรยายเปนการฟงเพอความรในศาสตรหรอวชาการตาง ๆ ทตนก าลงศกษาอยขณะน - ผฟงตองทราบวา การฟงค าบรรยายครงน จะฟงจากบคคลทเปนผสงสารโดยตรง หรอ ฟงจากสอ - ผฟงตองเตรยมความรพนฐานเกยวกบเรองทฟง - ผฟงควรเลอกทนงใหเหมาะสม ควรนงในต าแหนงทมองเหนผพด และไดยนเสยงผพดชดเจน - ผฟงควรเตรยมอปกรณตาง ๆ ใหครบถวน เชน ดนสอ ปากกา สมดบนทก เปนตน ขนขณะฟงค ำบรรยำย ควรปฏบต ดงน - ผฟงตองตงใจฟงค าบรรยาย - ผฟงตองมสมาธขณะทฟง - ผฟงตองมมารยาทในการฟง - ผฟงตองมปฏกรยาสมพนธกบผพด เชน การพยกหนา สนศรษะ ยม เปนตน - ผฟงควรวางใจเปนกลาง - ผฟงควรจดบนทกสาระส าคญของการบรรยาย
89
ขนหลงกำรฟงค ำบรรยำย ควรปฏบต ดงน - ผฟงควรทบทวนเรองราวทบนทกไวขณะทฟงในทนททมโอกาส - ผฟงควรน าเนอหาสาระของค าบรรยายทไดฟงไปใชใหเกดประโยชน - ผฟงควรน าเนอหาสาระทฟงมาแลกเปลยนเรยนรกบเพอน ๆ เพอใหมความคดกวางไกลมาก
ปญหำและอปสรรคในกำรฟง * เกดจากผฟง
- ขาดสมาธ ขาดการใฝร ไมมแรงแรงจงใจทจะฟง - ขาดพนความรทจ าเปนตอการรบสารครงนน - ขาดความเปนกลาง ขาดความอดทน อดกลน และการควบคมอารมณเทาทควร - ขาดความพรอมดานรางกาย จตใจ และสตปญญา
* เกดจากผพดหรอสารทฟง - ขาดความรความเขาใจอยางแทจรงทจะสรางความชดเจนใหแกผฟง - ขาดกลวธทเหมาะสมในการสรางความสนใจ - ขาดความแมนย าในเนอหา - พดเสยงเบา พดชา หรอเรวเกนไป - มบคลกภาพไมดไมมมนษยสมพนธ - ไมวเคราะหผฟงกอนการพด - สารทฟงมเนอหายากเกนไป สารไมเหมาะสมกบเวลา และสถานการณ * เกดจากสภาพแวดลอม
- สถานทฟงมบรรยากาศไมเหมาะสม - แสงสวางในหองทฟงเพยงพอ - อากาศถายเทไมสะดวก - เครองมออเลกทรอนกสเกดขดของ แนวทำงกำรแกปญหำในกำรฟง
- ถาไมมพนความรเกยวกบเรองทฟง กควรหาหนงสออานเพมเตม - ใชอปกรณในการชวยฟง เชน สมด ปากกา แถบบนทกเสยง เครองบนทกเสยง
- ถาฟงแลวจบใจความไมได ตอฝกหดฟงมากขน - ตองฝกตนเองใหมความอดทน อดกลน ในการฟงใหได
90
ใบงำนครงท 1
เรอง การฟง การด (หลกเบองตนของการฟงและการด) 1. ใหผเรยนตอบค าถามตอไปน 1.1 ความหมายของการฟงและการด............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................... ............................................................. 1.2 บอกจดมงหมายของการฟงและการด มา 3 ขอ ............................................................................................................................. ............................................... ............................................................................................................................. ............................................... 2. ใหผเรยนใชวจารณญาณใหรอบคอบวา เมอฟงขอความโฆษณานแลว นาเชอถอหรอเปนความจรงมากนอย เพยงไร “ ครมถนอมผว ชวยใหผวนม ผวทมรวรอยเหยวยนจะกลบเตงตงเปลงปลง ผวทออนเยาวในวยเดกจะกลบคนมา คณสภาพสตรโปรดไววางใจ และเรยกใชครมถนอมเนอ” ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................... ................................................. ...................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................ ................................................. ........................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................... ................................................. ................................................................................................................................ ................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................................................... ................................................. ............................................................................................................................. ........................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................. .................................................
91
ใบงำนครงท 2
เรอง การฟง การด (หลกการฟง การด อยางมวจารณญาณ และมารยาทในการฟง การด) 1. ใหนกศกษาบอกถงมารยาทในการฟงและการดมา 5 ตวอยาง
1.1........................................................................... ............................................................................. 1.2.......................................................................................................................... .............................. 1.3................................................................................................................................................ ........
1.4....................................................................................................................... ................................. 1.5.......................................................................................................................... ..............................
2. นกศกษาสามารถจะฟงและดไดอยางมวจารณญาณจะตองมความเขาใจในเรองใดบาง ............................................................................................................................. ..................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................... ................................................. ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกดรายการโทรทศน 1 รายการ แลวบอกจดประสงคในการรบสารและสรป สาระส าคญของสาร
บนทกหลงกำรสอน
ครงท...........วนท..................เดอน...................................พ.ศ............... ....
รายการ
จดประสงคในการรบสาร …………...
สาระส าคญของสาร
92
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............………………………………………………………………………………………………….…. ………………………………………................…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................……………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
93
แผนกำรจดกำรเรยนร ครงท 10
94
แผนการจดการเรยนรรายวชา สาระความรพนฐาน รายวชาภาษาไทย รหสวชา พท21001 ระดบ มธยมศกษาตอนตน จ านวน 4 หนวยกต
หวเรอง การพด
ครงท วน/
เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
10 1.พดน าเสนอความร ความคดเหน สรางความเขาใจโนมนาวใจ ปฏเสธ เจรจาตอรองดวยภาษา กรยาทาทางทสภาพ
1. สรปความ จบประเดนส าคญของเรองทพดได 2. การพดน าเสนอ ความรความคดเหน และการพดในโอกาสตางๆ เชน 2.1 พดแนะน าตนเอง 2.2พดกลาวตอนรบ 2.3พดกลาวขอบคณ 2.4พดโนมนาวใจ 2.5พดปฏเสธ 26พดเจรจาตอรอง 2.7 พดแสดงความคดเหน 3. การมมารยาทในการพด
ขนตอนท 1 การก าหนดสภาพ ปญหา ความตองการในการเรยนร ( O : Orientation) 1.นกศกษาบอกถงปญหาในการพดสอสารวามอะไร 2.นกศกษายกตวอยางนกพดชอดง ทตนเองชนชอบพรอมบอกลกษณะของบคคลดงกลาว ขนตอนท 2 การแสวงหาขอมลและการจดการเรยนร (N : New ways of learning) 1.นกศกษาศกษาบคลกภาพทดในการพด จากสอโทรทศน อนเตอรเนต 2.นกศกษาศกษาลกษณะการพดทดจากหนงสอ หรอ สอตางๆ 3.นกศกษาศกษามารยาททดในการพดวามลกษณะอยางไร ขนตอนท 3 การปฏบตและน าไปประยกต (I : Implementation)
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
95
ครงท วน/
เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
1.นกศกษาสรปลกษณะบคลกภาพทดในการพด พรอมน ามาประยกตใชกบการพดของตนเองใหมการพดทดขน 2.นกศกษาน าลกษณะการพดทด มาปรบใชกบตนเอง 3.ครอธบายวธการพดในโอกาสตางๆพรอมยกตวอยางการพดในโอกาสตางๆใหผเรยนฟง 4.นกศกษาออกมาพดหนาชนเรยน ตามหวขอทครก าหนด 5.นกศกษาสรปลกษณะมารยาททดในการพดแลวน ามาปรบใชกบตนเอง 6.ท าใบงาน ขนตอนท 4 ขนประเมนผล (E : Evaluation) 1.สงเกตบคลกภาพในการพดและมารยาททดของผเรยน 2.สงเกตลกษณะการพดในโอกาสตางๆของผเรยน
96
ใบควำมร เรอง การพด
กำรพดขนพนฐำน ความหมายของการพด
การพด คอ การเปลงเสยงออกมาเปนถอยค า การพดเปนการสอความหมายโดยใชเสยงและภาษาทาทางเพอถายทอดความรสกความร ความคด ความตองการ ฯลฯของผสงสารไปยงผรบสาร ลกษณะส ำคญของกำรพด
*** ใชทงวจนภาษาและอวจนภาษาประกอบกน ***เปนกระบวนการสอสารทสมพนธกบการฟง ***เปนการสอสารสองทางตองมทงผพดและผฟง *** ความสามารถในการพดแบงเปน 3 ขน คอ พดได พดเปน และพดด/พดเกง *** การพดเปนความสามารถเฉพาะบคคลทเกดจากการเรยนร สามารถฝกฝนและพฒนาใหดขนไดซง
แตละคนอาจใชเวลาฝกฝนไมเทากน *** การพดมความส าคญทงตอบคคล ตอสงคม ตอประเทศ
องคประกอบของกำรพด ผพด + สาร + เสยง/สออนๆ + ผฟง + ผลของการสอสาร) 1. ผพด 2. ผฟง 3. เนอหาสาระทพด 4. สอ/เครองมอทใชในการสอสาร 5. จดมงหมายหรอผลทเกดจากการพด จดมงหมำยของกำรพด
1. การพดเพอใหความร การเลาเรองราวตางๆ การอธบาย การสาธต 2. การพดเพอใหความบนเทง 3. การพดเพอจรรโลงใจ เพอใหไดคตชวต 4. การพดเพอชกจงใจหรอโนมนาวใจ
ประเภทของการพด 1. การพดแบบไมเปนทางการ 2. การพดแบบเปนทางการ ลกษณะของการพดตอหนาทชมนมชน 1. การพดแบบกะทนหน 2. การพดแบบทองจ า 3. การพดแบบอานจากตนฉบบ 4. การพดแบบเตรยมตวลวงหนา ลกษณะผพดทด 1. ผพดตองเตรยมการพดมาอยางด 2. ผพดตองมความสามารถในการสอสาร 3. ผพดตองหมนฝกซอมใหช านาญ 4. ผพดควรมความมนใจและมปฏภาณ ไหวพรบด
97
กำรเตรยมกำรพด 1. การก าหนดจดมงหมายในการพด 2. การเลอกเรองทจะพด
- เลอกเรองทผพดสนใจและมความรด - เลอกเรองทผฟงสนใจ เหมาะสมกบวย ความรของผฟง - เลอกเรองทมขอบเขตจ ากดและเหมาะสมกบเวลาและกาลเทศะ
4. การวางโครงเรอง 4. การคนควารวบรวมขอมล 5. การเรยบเรยงเนอหา 6. การฝกซอม 7. ปรบปรงบคลกภาพในดานตางๆ
7.1 การแตงกาย 7.2 การเดน-การยน-การนง 7.3 การแสดงสหนา- การใชเสยง 7.4 การแสดงทาทาง 7.5 การใชสายตา 7.6 การใชไมโครโฟน 7.7 การใชภาษา-การออกเสยง
มำรยำททดของกำรพดในทประชมชน - การแตงกายเรยบรอยเหมาะสมกบกาลเทศะ - ใชค าพดสภาพเรยบรอยนมนวล ไมใชอารมณ - ไมกลาววาจาเสยดแทง - ไมพดอวดตนขมผอน (ไมพดเรองสวนตว) - ไมผกขาดการสนทนาเพยงผเดยว
- ยอมรบฟงความคดเหนของผอน - ไมพดแทรกขณะทผอนก าลงพดอย - หากน าค าพดของผอนมาอาง/กลาวถงผพดตองเอยชอคนผนนดวย - ผพดจะตองไมพดสงทเปนการท าลาย ความนาเชอถอของตนเอง - ผพดตองพดตามหวขอทก าหนดและรกษาเวลาอยางเครงครด
กำรประเมนผลกำรพด (เพอน าไปปรบปรงการพดใหดยงขน) ม 2 ระยะ
1. ระหวางทก าลงพด ผพดใชสายตาสงเกตพฤตกรรมของผฟง 2. เมอพดจบแลว ผพดใชสายตาสงเกตพฤตกรรม ปฏกรยาตอบสนองของผฟงหรอใช แบบสอบถาม
ปญหำกำรพดทพบเปนประจ ำ - การใชน าเสยงและจงหวะการพด - การใชภาษา / เรอง-เนอหาทพด / วธการพด - ทาทางการพด ฯลฯ
98
หลกกำรพดเนองในโอกำสตำงๆ
1. การกลาวทกทายผฟง - สวสด / เรยน / กราบเรยน - เรยกต าแหนงแทนการใช “กราบเรยน”
2. การกลาวแนะน าตนเอง 3. การกลาวอวยพร
- ขอให... - ขออ านวยพรให... - ขออ านาจสงศกดสทธดลบนดาลให.....
ขนตอนกำรพดในทประชมชน 1.ทกทายผฟง 2.แนะน าตนเอง (กรณไมมผด าเนนรายการ) 3.กลาวน ากอนเขาเรองทตองการพด 4.พดเนอหาทเตรยมมาใหตามโครงเรองทวางไว เนอเรองจะไมวกวน และพดตอเนองเปนล าดบ คน
ฟงจะไมสบสน 5.ระหวางทพดควรใชสายตา น าเสยงและทาทางประกอบการพด ทเหมาะสม 6.เมอพดจบแลวควรกลาวสรปจบ กลาวทงทายและกลาวสวสด/ขอบคณผฟงกอนทจะยตการพด
***ไมควรจบการพดดวยค าพดเหลาน - เวลาหมดพอด พอแคน - ทเตรยมมาเนอหาหมดพอด ไมรวาจะพดอะไรตอด พอแคน - ขอบคณทอดทนฟง หวงวาคงจะไดอะไรกลบไปบาง - ทายทสดคงตองขออภยหากพดอะไรผดพลาดไป หวงวาผฟงจะใหอภย - ในทายทสดนตองขอขอบคณทกทานทอตสาหตงใจฟงตงแตตนจนจบ ฯลฯ
*** เมอพดจบแลวผพดจะตองประเมนผลการพดของตนเอง เพอน าไปปรบปรงวธการพดของของตนใหดยงขน
99
ใบงาน เรอง การพด
1. ใหผเรยนเขยนค าพดตามหวขอตอไปน 1.1 เขยนค าขอบคณสนๆทเพอนคนหนงเกบกระเปาสตางคทตกหายมาใหเรา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ................................................................................................................................................ ............................ 1.2 เขยนค าพดอวยพรวนเกดของเพอน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ................................................................................................................................... ........................................ 1.3 เขยนค ากลาวแสดงความยนดในโอกาสทเพอนสอบสมภาษณเขาท างานได …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 1.4 เขยนค าแนะน าตนเองในกลมผเรยน ......................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................. ................................................ 2. ใหนกศกษาจดท าตนรางเรองทจะพดในโอกาสดงตอไปน 2.1 กลาวขอบคณวทยากรในงานฝกอบรม ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................ ................................... ............................................................................................... ......................................................................... ..... 2.2 กลาวตอนรบผทมาศกษา – ดงานใน กศน. ต าบล ............................................................................................................................. ................................................ ............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................... ............................................................. 3. ใหนกศกษาบอกถงมารยาทในการพดใหประสบความส าเรจตามวตถประสงคทตงไว ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................ ...............................................
100
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............………………………………………………………………………………………………….…. ………………………………………................…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................……………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
101
แผนกำรจดกำรเรยนร ครงท 11
102
แผนการจดการเรยนรรายวชา สาระความรพนฐาน รายวชาภาษาไทย รหสวชา พท21001 ระดบ มธยมศกษาตอนตน จ านวน 4 หนวยกต
หวเรอง การอานและการเขยน
ครงท วน/
เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด
เนอหาสาระการเรยนร
การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
11 1. อานในใจไดคลองและเรว 2. อานออกเสยงและอานท านองเสนาะไดอยางถกตองตามลกษณะค าประพนธ 3. เลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ เพอพฒนาตนเอง 4. วเคราะห วจารณ แยกแยะขอเทจจรง ขอคดเหนและจดมงหมายของเรองทอาน 5. ปฏบตตนเปนผมมารยาทในการอาน
1.การอานในใจ 2.การอานออกเสยง 3.การอานจบใจความส าคญ 4. หลกการวเคราะห วจารณ 5.มารยาทในการอานและนสยรกการอาน
กำรจดกระบวนกำรเรยนร ขนตอนท 1 การก าหนดสภาพ ปญหา ความตองการในการเรยนร ( O : Orientation)
1. นกศกษากลาวถงหนงสอหรอเรองราวทเคยอานแลวเกดความประทบใจ
2. นกศกษาบอกถงปญหาตางๆทเกดกบการอาน ขนตอนท 2 การแสวงหาขอมลและการจดการเรยนร (N : New ways of learning)
1. นกศกษาเลอกประเภทหนงสอทชนชอบ 1 เลม แลวฝกอานในใจพรอมจบใจความ
2. นกศกษาเลอกบทความ 1 บท เพอฝกการอาน 3. ออกเสยงใหชดเจน
นกศกษา ศกษามารยาททดในการอานจากใบ ความรและหนงสอเรยน ขนตอนท 3 การปฏบตและน าไปประยกต (I : Implementation)
1. 1.อานในใจจากเรองทก าหนดและจบใจความส าคญของเรองทอาน
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน 1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร - การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
103
และมนสยรกการอาน
2.ครคดเลอกนกศกษาททกษะการอานทด ออกมาอานหนาชนเรยนเพอเปนตวอยางทดแกเพอนในชนเรยน 3.ครก าหนดเนอหาใหผเรยนอานแลวท าใบงาน 4.นกศกษาน าหลกทดในการอานมาปรบใชกบตนเอง ขนตอนท 4 ขนประเมนผล (E : Evaluation)
4. 1.สงเกตการอานออกเสยงของนกศกษาวาชดเจนและถกตองตามอกขรวธหรอไม 2. .สงเกตมารยาทในการอานในใจและการอานออกเสยง
4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
104
ใบความร เรอง การอาน
การอาน = การออกเสยงตามตวหนงสอ(พยญชนะ/สระ/วรรณยกต) หรอ การด การเขาใจขอความ
ในหนงสอ การอานเปนกระบวนการรบสารจากลายลกษณอกษรมาแปลเปนความรความเขาใจโดยผานการคด
ประสบการณ ความเชอ เพอพฒนาตนเองดานสตปญญา อารมณ และทางสงคม การอานเปนทกษะทใชแสวงหาความรตางๆ คนทมนสยรกการอานและมทกษะการอานดจะสามารถ
แสวงหาความรและศกษาเลาเรยนไดอยางมประสทธภาพสามารถน าความรทไดจากการอานไปใชในการพดและการเขยนไดฯลฯด
การอานสงตางๆแลวไดผลด ผอานตองรกอนวาอานเพออะไร การอานของแตละคนจะไดผลไมเทากนทงนขนอยกบความเรว+ประสบการณในการอานของคนๆนน
จดประสงคของกำรอำน 1.อานเพอร 2.อานเพอคด 3.อานเพอใหเกดความบนเทงเพลดเพลนจรรโลงใจ 4.อานเพอปฏบตตาม
วธกำรอำนหนงสอ 1. การอานแบบคราว ๆ ( Skimming ) 2.การอานแบบกวาดสายตา ( Scanning ) 3. การอานแบบละเอยด ( Intensive Reading ) 4. การอานแบบ SQ3R
กำรอำนเพอจบใจควำม การอานจบใจความส าคญ เปนการอานเพอคนหาความคดส าคญของเรองหรอสารทผเขยนมงเสนอตอ
ผอาน ขนตอนการอานจบใจความส าคญ
1. อานชอเรอง ยอหนาแรก ยอหนาสดทายเพอด แนวคดส าคญของเรอง วาเปนเรองเกยวกบอะไร 2. อานเรองคราวๆ ใหเขาใจความคดรวมของเรอง 3. อานอยางละเอยด พจารณาขอความทละยอหนา เพอหาใจความส าคญซงอาจจะเปนความรหรอ
ความคดของผเขยน ( อาจจะอยตอนตน/ตอนทาย /ตอนกลาง /ตอนตนและตอนทายของยอหนาฯลฯ ) 4.อานอยางละเอยดทละยอหนาเพอหาใจความรอง - การอธบายใหรายละเอยดเพมเตม ( การใหขอมลเพมเตม) - การยกตวอยาง ( เชน เปนตนไดแก.....เปนตน อาท ฯ ฯลฯ ) - การใหเหตผล ( เพราะ เนองจาก เพราะฉะนน ท าให ) - การใหค านยามค าจ ากดความ (การอธบายความหมาย หมายถง แปลวา ) - การเปรยบเทยบ (เหมอนกน ตางกน คลายกน มากกวา ทสด )
105
5.หากพบศพทยากไมเคยรจกมากอน ควรพจารณาความหมายโดยอาศยค าแวดลอม 6. เมออานเรองจนจบแลวควรทบทวนความเขาใจในการอานทกครงวาเปนเรองอะไร ใคร ท าอะไร ท
ไหน เมอไร อยางไรและท าไม และควรกลบไปอานเพมเตมอกครงเมอมโอกาส ตวอยำง (ต าแหนงใจความส าคญ และใจความรองประเภทตางๆ)
1) ควายปาเปนสตวเลยงลกดวยนมขนาดใหญชนดหนงซงเคยมอยมากในปาของประเทศไทย ลกษณะทวไปของควายปาไมแตกตางไปจากควายบานแตจะมรปรางปราดเปรยวและตวโตกวา อาหารหลกของควายปาคอหญาชนดตางๆ ยอดไม ใบไมออน หนอไม ตนพงซงขนอยรมหวยขาแข งคอพชทควายปาชอบ ดงนนในชวงเชาๆ เราจงมกพบเหนรองรอยการกดกนตนพงในชวงกลางคนของฝงควายปาอยเสมอ (“สตวเลยงลกดวยนมในเขตรกษาพนธสตวหวยขาแขง” บญช ธงน าชยมา และ โรเบรต มาเธอร)
2) ศลปะกลมคอบราเกดจากการรวมตวของศลปนในสามประเทศซงน าชอเมองหลวงของแตละประเทศมารวมกนตงเปนชอกลมไดแกโคเปนเฮเกนประเทศเดนมารก กรงบลสเซลสประเทศเบลเยยม และกรงอมสเตอรดมประเทศเนเธอรแลนด ชอคอบราไดถกเอยถงครงแรกโดยนกเขยนชาวเบลเยยมทชอ ครสเตยน โดทรมอนต ในปค.ศ 1948 ซงเปนปทศลปนกลมคอบราจดแสดงงานศลปะรวมกนขนเปนครงแรกทกรงอมสเตอรดมและไดใชชอดงกลาวในการแสดงงานครงน (“พพธภณฑศลปะกลมคอบรา” อ าพร อรณนภาพร)
3) ขยะเปนปญหาของโลกสมยใหม เหตอยางหนงกเพราะเรามคนอยในโลกมากขน คนโบราณกมขยะหรอของไมเอาเหมอนกน แตเขาสามารถขจดมนไปไดเพราะปรมาณของขยะมนอยกวาปจจบนนเปนเหตผลทเหนชดเจนและงายดแตความจรงแลวการทขยะเปนปญหาของโลกสมยใหมไมไดเกดขนเพราะมประชากรโลกมากขนเทานน มปจจยทส าคญเสยยงกวานนอกสองอยางซงเปนเรองทไมเกดขนในโลกยคกอน หนงกคอการเตบโตของเมอง และสองคอลทธบรโภคนยมของปจจบน ( “โลกขยะ” ของ รงรอง)
4) คนไทยนนถอวาบานเปนสงส าคญตอชวตตงแตเกดไปจนตายเพราะคนไทยโบราณนนใชบานเปนทเกด การคลอดลกจะกระท ากนทบานโดยมหมอพนบานท เรยกวา หมอต าแย เปนผท าคลอด มไดใชโรงพยาบาลหรอสถานผดงครรภอยางในปจจบนน และทสดของชวตเมอมการตายเกดขน คนไทยกจะเกบศพของผตายทเปนสมาชกของบานไวในบานกอนทจะท าพธเผา เพอท าบญ และเปนการใกลชดกบผตายเปนครงสดทาย ดงนนบานจงเปนสถานททคนไทยใชชวตอยเกอบตลอดเวลาตงแตเกดจนตาย (บานไทย ของ วบลย ลสวรรณ)
5) เมอจะตองกลาวถงบางสงทมอาจกลาวไดตรงๆ เพราะเปนเรองละเอยดออน หรออาจกลายเปนเรองไมงามไดถามองผดมม เชน ฉากพศวาสระหวางชายหญง เปนตนกวทมความสามารถจะใชภาพพจนเปนสงก าบงความไมงาม และสรางภาพเปรยบเทยบทงดงามดวยการใชสญลกษณแทนการใชภาพพจนลกษณะนเรยกวา สมาโสกต เปนวธทพบมากในบทอศจรรยในวรรณคดไทย (ดงรตนะแหงโกสนทร ของ กสมา รกษมณ)
6) ขนบประเพณ คอ ประเพณทวางเปนระเบยบแบบแผนไวโดยตรงหรอโดยปรยาย โดยตรงคอวางเปนระเบยบพธการไวแจงชดโดยปรยายคอรกนเองและไมไดวางเปนระเบยบแบบแผนไววาควรจะประพฤตและปฏบตกนอยางไร ขนบแปลวาระเบยบแบบแผน เชน ขนบราชการคอระเบยบแบบแผนของราชการ ขนบประเพณบางทกเรยกวาระเบยบประเพณซงเปนค าเกดใหม เมอลมค าแปลของค าวา ขนบเสยแลว
(ราชบณฑตยสถาน ของ เสฐยรโกเศศ)
106
7) มะลเปนไมทไมใชของพนเมองของไทย เขาใจกนวาจะมาจากประเทศจนตอนใตหรอประเทศอนเดย ในเมองไทยเรามอยหลายชนด เชน มะลลา มะลซอน มะลวลย มะลถอด ลกษณะของดอกไมเหมอนกน อยางมะลซอนกจะมกลบซอนกนหนาเหมอนอยางดอกดาวเรอง สวนมะลถอดกมลกษณะเหมอนเอาดอกมะลลาซงมกลบชนเดยววางซอนกนขนไป และจะถอดออกมาไดเปนดอกๆจงเรยกวามะลถอด
(พฤกษนยาย ของ ส. พลายนอย) 8) สญลกษณในวรรณคดมความหมายถงสงใดสงหนง มกจะเปนรปธรรมทเปนเครองแทนนามธรรม
เชน ดอกไมใชแทนหญงงาม น าคางมกแทนความบรสทธ พระเพลงใชแทนความรอนแรง หรออาจใชตวละครในนยายหรอบทละครเปนตวแทนนามธรรม เชน ทศกณฐเปนตวแทนของความเลวรายของผมอ านาจทไมมธรรมะ สดาเปนตวแทนของหญงทซอตรงตอสาม (วเคราะหรสวรรณคดไทย ของ ม.ล. บญเหลอ เทพยสวรรณ)
9) คนสนเปนเครองมอยงสตวขนาดเลกมกพดกนวายงนกยงหน คอไมเชงเจาะจงวาจะจบสตวใดโดยตรง เปนเครองใชตดไมตดมอทยงสตวกได ใชเปนอาวธปองกนตวกไดเครองมอนเปรยบไดกบยาสามญประจ าบาน เครองมอในกลมนกเชนหนงสตกซงใชลกดนใชวธเลงยงเเบบเดยวกบคนสน เเตหนงสตกเกดขนหลงคนสนเพราะใชหนงยางซงผลตไมกสบปมาน เครองมออกอยางคอหนาไม ซงใชลกยงเเบบ ลกธน เเละยงสตวขนาดใหญไดดกวา (“คนสน : เครองมอพนๆ ความตองการพนๆ” พรศร บรณเขตต)
10) เดกวยรนสมยนมความรบผดชอบมากวาเดกสมยกอน จะเหนไดจากการทเดกนกเรยนสมยนมรถยนตขบขเอง ผดกบสมยกอนผทไดรบอนญาตใหขบรถไดมนอยคน นอกจากนในสงคมปจจบนพอแมทร ารวยมกใหเงนลกใชอยางเตมท สวนครอบครวทยากจนลกกสามารถท างานหาเงนมาใชเองไดบาง ตรงกนขามระหวางสงครามโลกครงท 2 เดกวยรนสมยนนไมรจะไปหางานท าในเวลาวางไดจากทไหน พอแมกไมใครมรายได เดกจงไดเงนจากพอแมนอย อกประการหนงโรงเรยนสมยนดเหมอนจะเนนหนกถงการสอนใหเดกรจกรบผดชอบ บางโรงเรยนถงกบหดใหนกเรยนทกคนรบผดชอบในงานของโรงเรยนเทาทตนจะสามารถท าได นบวานโยบายนตางกบสมยกอนมากเพราะในสมยกอนนนครเปนผบรหารกจการของโรงเรยนทกอยาง แทบจะเรยกไดวานกเรยนไมมเสยงในกจการตางๆของโรงเรยนเลย(การเขยนยอหนา ของ ศรนวล บณยวฒน) ...............................................................
107
ใบงำนครงท 4 เรอง การอาน
1. ใหนกศกษาตอบค าถามตอไปน 1.1 การอานในใจมรจดมงหมายอยางไร ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................. ................................................................. .............................................................................................. ............... ............................................................................................................................. ................................................1.2 การอานออกเสยงมลกษณะอยางไร ............................................................................................................................. ................................................ ............................................................................................................................................... .............................. .................................................................................................... ............................................................... .......... 1.3 จงยกตวอยางการอานออกเสยงทเปนทางการมา 5 ตวอยาง ............................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................... ................................................. ............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................... ............................................................ 1.4 การจบใจความส าคญ คอการอานอยางไร ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................. ............................................................. ......................................................................................................... ....... 1.5 การอานอยางไร จงจะเรยกวาเปนการอานวเคราะหวจารณ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...… ............................................................................................................................. .............................................. 1.6 ในการอานทด ควรมมารยาทอยางไร ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................ ...............
108
ใบงำนท 5
เรอง การเขยน (หลกการเขยน)
1. การใชภาษาในการเขยน มหลกการอะไรบาง .......................................................................................................................................................... ................ .................................................................................................................. ........................................................ ............................................................................................................................. .............................................
2. ใหนกศกษาแกไขค าตอไปนใหถกตอง 2.1 โนต ควรเปน.................................................................................................................... ............. 2.2 หนารก ควรเปน.............................................................................. ................................................... 2.3 อฒจรรย ควรเปน.............................................................................................................. ................... 2.4 โจษจรรย ควรเปน.................................................................................................................... ............. 2.5 พรามณ ควรเปน................................................................................................................... .............. 2.6 ไอศครม ควรเปน............................................................................................................... .................. 2.7 บรรได ควรเปน........................................................................................... ...................................... 2.8 กระเพา ควรเปน..................................................................................................... ...........................
109
ใบงำนท 6
เรอง การเขยน (การเขยนเรยงความ)
1. ใหนกศกษาเลอกหวขอตอไปน 1 ขอแลวน ามาเขยนเรยงความ 1 กระดาษ A 4 ( กฬาทชอบ,ศลปนทชอบ,หนงสอทโปรด)
2. ใหนกศกษายอความ แบบของขาว ตามทครใหอานหนงสอพมพ ยอขาวเรอง...................................จาก.............................. ......ลงวนท.......................................................... ...... .............................................................................................ความวา......................... ......................................... ขอความ............................................................................................................................... .................. ................................................................................................................ ............................................................ ............................................................................................................................. ............................................... ................................................................................................................................................... ......................... ......................................................................................................... ................................................................... ............................................................................................................................. ............................................... ............................................................................................................................................ ................................ .................................................................................................. .......................................................................... ............................................................................................................................. ............................................... ..................................................................................................................................... ....................................... ........................................................................................... ................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................... .............................................................................................................................. .............................................. .................................................................................... ........................................................................................ ............................................................................................................................. ............................................... ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. .................................................................................................. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .................................................
110
ใบงำนท 7
เรอง การเขยน (การเขยนเพอการสอสาร)
1. ประเภทของจดหมายแบงออกเปนกประเภทอะไรบาง อธบายมาพอสงเขป ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………...…
2. ใหนกศกษาเขยนจดหมายสวนตว 1 ฉบบ สงถงเพอนในหองตามรปแบบของจดหมาย ............................................................................................................................. ................................................. .................................................................................................................................................. ............................ ...................................................................................................... .......................................................... .............. ............................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................... ........................................ .......................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................................................................................................ ................................................................................. .............. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................. ................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................ ................................................. ............................................................................................................................. ......................................................................................................... ............................................................................................................ .......... ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................. ......................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................... ................ .................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................... .................................................
111
ใบงำนท 8
เรอง การเขยน (การสรางนสยรกการเขยนและการศกษาคนควา)
1. จงบอกประโยชนของการสรางนสยรกการเขยนและการศกษาคนควา ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................... ...... ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ................................................. .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................... ....................................................... ............................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................................................ ....................... ........................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................ .................................................
2. ใหนกศกษาฝกเขยนค าโฆษณาโดยก าหนดสนคาหรอบรการทตองโฆษณาเอง ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................... .............................................................. ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................. .............................. .................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................... ................................................. .................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ..................................................................................... ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .................................................
112
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............………………………………………………………………………………………………….…. ………………………………………................…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................……………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
113
แผนกำรจดกำรเรยนร
ครงท 12
114
แผนการจดการเรยนรรายวชา สาระความรพนฐาน รายวชาภาษาไทย รหสวชา พท21001 ระดบ มธยมศกษาตอนตน จ านวน 4 หนวยกต
หวเรอง หลกการใชภาษา
ครงท
วน/เดอน/ป
หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการ
เรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
14 1. อธบายความแตกตางของค า พยางค วล ประโยค การสะกดค าไดถกตอง 2. ใชเครองหมายวรรคตอน อกษรยอ ค าราชาศพทไดถกตอง 3. อธบายความแตกตางระหวางภาษาพดและภาษาเขยน
1.การใชค าและการสรางค าในภาษาไทย 2.การใชเครองหมายวรรคตอนและอกษรยอ
กำรจดกระบวนกำรเรยนร ขนตอนท 1 การก าหนดสภาพ ปญหา ความตองการในการเรยนร ( O : Orientation) 1.นกศกษายกตวอยางค า คนละ 1 ค า (ไมใหซ ากบคนในหอง) 2.ฝกการนบพยางคจากค าทยกตวอยาง วาแตละค ามกพยางค 3.ครน าสอสงพมพชนดตางๆ เชน หนงสอพมพ วารสาร เปนตน มาใหนกศกษาสงเกตการณใชเครองหมายวรรคตอนชนดตางๆ ขนตอนท 2 การแสวงหาขอมลและการจดการเรยนร (N : New ways of learning) 1.นกศกษา ศกษาจากใบความรและหนงสอเรยนถงความแตกตาง ระหวางค า วล และ ประโยค 2.ครอธบายเพมเตมเกยวกบความหมาย และรปแบบตางๆของค า 3นกศกษาน าค าในรปแบบตางๆ เชน ค ามล ค าประสม ค าสมาส ฯลฯ มาแตงเปนวลและประโยค
1.ใบความรและใบงาน 2.ตวอยางค าชนดตางๆ (บตรค า) 3.สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ และ วารสาร 4.หนงสอตางๆจากหองสมด เพอใชผเรยนคนควาเรองการใชค า
1.ตรวจใบงาน 2.สงเกตการอานค าทใชอกษรยอ
115
ครงท
วน/เดอน/ป
หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการ
เรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
4.นกศกษา ศกษา เรองชอและวธการใชเครองหมายวรรคตอนชนดตางๆจากใบความรและหนงสอเรยน 5.ครอธบายเรองหลกเกณฑการเขยนและการอานอกษรยอ พรอมใหผเรยนศกษาเพมเตมจากแหลงเรยนร(หองสมด) ขนตอนท 3 การปฏบตและน าไปประยกต (I : Implementation) 1.นกศกษาท าใบงานเรองค าชนดตางๆ 2.นกศกษาฝกการใชเครองหมายวรรคตอนกบประโยคตางๆจากใบงานทก าหนด 3.ครจดกจกรรม (เลนเกม) เรองการอานอกษร ยอ โดยครน าอกษรยอ ตางๆแลวใหนกศกษาอานค าเตมเหลานนใหถกตอง 4.นกศกษาท าใบงานเรองการเขยนอกษรยอ ขนตอนท 4 ขนประเมนผล (E : Evaluation) 1.สงเกตการณใชค าชนดตางๆของนกศกษาในการแตงวลและประโยค 2.สงเกตการใชเครองหมายวรรคตอนวาถกตองหรอไม 3.สงเกตการณอานค าเตมอกษรยอวานกศกษาอานไดชดเจนและถกตองหรอไม
116
ใบควำมร เรองหลกกำรใชภำษำ
ประโยค ตอนท 1 ประโยคควำมเดยว
ประโยค คอขอความ หรอถอยค าสมบรณประกอบดวย ภาคประธานและภาคแสดง ภาคประธาน ประกอบดวยประธานและสวนขยายของประธาน ภาคแสดง ประกอบดวย กรยา กรรม สวนขยายกรยา สวนขยายกรรม
ประโยคแบงไดเปน 3 ชนด คอ 1. ประโยคความเดยว 2. ประโยคความซอน 3. ประโยคความรวม
ประโยคควำมเดยว คอประโยคทมใจความส าคญเพยงเรองเดยว มภาคประธานภาคเดยว ภาคแสดงเดยว มกรยาส าคญเพยงตวเดยว ดงตวอยางเชน
ตวอยางประโยคความเดยว
นกบน กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยว คอ นกบน ฝนตก กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยว คอ ฝนตก
117
ลมพด กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยว คอ ลมพด เดกยม กลาวถงใจความส าคญเรองเดยวคอ เดกยม ดอกไมบาน กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยว คอ ดอกไมบาน พอปลกตนไม กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยว คอ พอปลกตนไม ฉนกนมะมวง กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยว คอ ฉนกนมะมวง นองอานหนงสอ กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยวคอ นองอานหนงสอ เดกปอกสม กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยวคอ เดกปอกสม ครสอนหนงสอ กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยวคอ ครสอนหนงสอ วชยเปนนายอ าเภอ กลาวถงใจความส าคญเพยงเรองเดยวคอ วชยเปนนายอ าเภอ นกบน อาจจะเพมสวนขยายประโยคไดดงน นกสวย บน (ขยาย นก ดวยค าวา สวย) นกอวน บน (ขยาย นก ดวยค าวา อวน) นกสแดง บน (ขยาย นก ดวยกลมค า (วล) สแดง) นกของนช บน (ขยาย นก ดวยกลมค า (วล) ของนช) นกทอยในสวน บน (ขยาย นก ดวยประโยค ทอยในสวน) นกซงซอจากจตจกร บน (ขยาย นก ดวยประโยคซงซอจากจตจกร) นกจากนยงอาจจะ ขยายค า บน ไดอก เชน นก บน เรว (ขยาย บน ดวยค า เรว) นก บน สง (ขยาย บน ดวยค า สง) นก บน สงมาก (ขยาย บน ดวยกลมค า (วล) สงมาก) นก บน ชา จรง ๆ (ขยาย บน ดวยกลมค า (วล) ชาจรง ๆ ) นก บน อยางนกมความสข (ขยาย บน ดวยประโยคอยางนกมความสข) นก บน เรว จนเขามองไมทน (ขยาย เรว ดวยประโยค จนเขามองไมทน) เพยงเทาทยกตวอยางมาน สามารถน าประโยค นกบน มาเรยบเรยงไดถง 36 ประโยค เชน 1. นกสวยบนเรว 2. นกสวยบนสง 3. นกสวยบนสงมาก 4. นกสวยบนชาจรง ๆ 5. นกสวยบนอยาง
118
6. นกมความสข 7. นกสวยบนเรวจน 8. เขามองไมทน 9. นกอวนบนเรว 10. นกอวนบนสง 11. นกอวนบนสงมาก 12. นกอวนบนชาจรง ๆ 13. นกอวนบนอยาง 14. นกมความสข 15. นกอวนบนเรวจน 16. เขามองไมทน ฯลฯ ขอใหดประโยคความเดยวทมสวนขยายดงตอไปน 1. นกสวยบนเรว (ขยาย นก ดวย ค า สวย) 2. นกสวยมากบนเรว (ขยาย นก ดวย กลมค า (วล) สวยมาก) 3. นกซงมขนสวยบนเรว (ขยาย นก ดวยประโยค ซงมขนสวย) ประโยคความรวม
ประโยคความรวม หรอ อเนกรรถประโยค คอประโยคทมใจความส าคญอยตงแตสองใจความขนไป นนคอประกอบดวยภาคแสดงหรอภาคกรยาทมมากกวาหนงสวน โดยทกประโยคยอยมน าหนกใจความส าคญทเทาเทยมกน ประโยคความรวมยงอาจแบงยอยไดตามลกษณะเนอความไดเปน 4 ประเภทคอ
1. ประโยคความรวมทมเนอความคลอยตามกน หรอ อนวยาเนกรรถประโยค ลกษณะส าคญคอมการเชอมประโยคความเดยวหลายประโยคเขาดวยกนดวยค าสนธาน และ และอนๆ ในลกษณะเดยวกบค าวาและ ประโยคความรวมทมเนอความคลอยตามกนสวนใหญมกเกดจากการทประโยคความเดยวยอยเหลานม การใชภาคประธาน หรอภาคกรยารวมกน ยกตวอยางเชน
- พอและแมไปตลาดโดยรถยนต: เปนการรวมกนระหวางประโยคความเดยวสองประโยค คอ พอไปตลาดโดยรถยนต และ แมไปตลาดโดยรถยนต
- เธอท าการบานและฟงเพลงไปพรอมๆ กน: เปนการรวมกนระหวางประโยคความเดยวสองประโยค คอ เธอท าการบาน และ เธอฟงเพลง
2. ประโยคความรวมทมใจความขดแยง หรอ พยตเรกาเนกรรถประโยค เปนประโยคความรวมทประโยคความเดยวทเปนสวนประกอบมเนอความไปในทางตรงกนขาม ไดแกประโยคความรวมทใชสนธาน "แต" และอนๆ ในลกษณะเดยวกบค าวาแต ตวอยางเชน
- แมเปนคนจกจกจจแตพอกอยกบแมได: แมเปนคนจกจกจจ + พออยกบแมได - ฉนสงขาวผดแตเธอกลบสงกวยเตยวราดหนา: ฉนสงขาวผด + เธอสงกวยเตยวราดหนา - คณอรซอคอมพวเตอรรนใหมล าสดถงแมจะใชไมเปน: คณอรซอคอมพวเตอรเครองใหมลาสด + คณ
อรใช(คอมพวเตอร)ไมเปน
119
3. ประโยคความรวมใหเลอก หรอ วกลปาเนกรรถประโยค คอ ประโยคความรวมทประกอบดวยประโยคความเดยวสองประโยคซงเชอมกนดวย "หรอ" หรออนๆ ในลกษณะเดยวกบค าวาหรอ อาจเปนประโยคบอกเลา หรอประโยคค าถาม ยกตวอยางเชน
- เสดจใหมาเรยนถามเสดจวาเสดจจะเสดจหรอไมเสดจ - พระยาอธการบดเสนอใหคณหญงกรตไปเทยวมตาเกะหรอไมกภเขาไฟฟจ 4. ประโยคความรวมทเปนเหตผล หรอ เหตวาเนกรรถประโยค คอประโยคความรวมทมเนอความเปน
เหตเปนผล สวนใหญมกเชอมดวยค าวา "จง" หรอ "เพราะฉะนน" ยกตวอยางเชน - ฉนท าการบานเสรจแลวจงลมตวลงนอน - เพราะกองเกยรตเปนคนมฐานะ เรยาจงตองการสานสมพนธ
******ประโยคความรวมทไมมค าเชอม******* ขนมหวานอรอย (ขนมหวาน+ขนมอรอย) แมนงปอนขาวนอง (แมนง+แมปอนขาวนอง) ประโยคความซอน
ประโยคความซอน หมายถง ประโยคทรวมประโยคความเดยว 1 ประโยคเปนประโยคหลก แลวมประโยคความเดยวอนมาเสรม มขอสงเกตคอ ประโยคหลก (มขยประโยค) กบ ประโยคยอย (อนประโยค) ลกษณะของประโยคความซอน 1. เปนประโยคทรวมเอาประโยคความเดยว 2 ประโยคไวดวยกน และมสนธานเปนเครองเชอม 2. เมอแยกประโยคความซอนออกจากกนแลว จะมน าหนกหรอความส าคญไมเทากน ประโยคหนงจะเปนประโยคหลก อกประโยคหนงจะเปนประโยคยอย 3. ประโยคยอยท าหนาทเปนประธานของประโยคกรรมของประโยควเศษณขยายกรยา หรอวเศษณของประโยควเศษณขยายประธานหรอกรรมตวอยางของประโยคความซอน
คณลงเอนดหลานซงเปนก าพราตงแตอาย 7 ป คณปฟงเพลงไทยเดมมนมลลาเนบนาบ คณตารบประทานยาทไดมาจากโรงพยาบาล
ประโยคความซอนม 3 ประเภท ดงน 1. ประโยคความซอนทประโยคยอยท าหนาทเหมอนค านาม (นามานประโยค) เชน
- ฉนไมชอบคนรบประทานอาหารมมมาม (กรรม) - คนขาดมารยาทเปนคนนารงเกยจ (ประธาน) - ฉนไมไดบอกเธอวาเขาเปนคนฉลาดมาก (กรรม) - คนไมท างานเปนคนเอาเปรยบผอน (ประธาน) - คนทะเลาะกนกอความร าคาญใหเพอนบาน (ประธาน) - ฉนไมชอบคนเอาเปรยบผอน (กรรม)
2. ประโยคความซอนทมประโยคยอยท าหนาทคลายค าวเศษณขยายค านามหรอขยายสรรพนาม และมสนธาน ท ซง อน เปนเครองเชอม เชน
- ทานทรองเพลงอวยพรโปรดมารบรางวล - เราหวงแหนแผนดนไทยอนเปนบานเกดเมองนอนของเรา
120
- ฉนเหนภเขาซงมน าขงอยขางใต - ครทใกลชดกบนกเรยนมากยอมทราบอปนสยของนกเรยน - คนทประพฤตดยอมมความเจรญในชวต - กอยคอยไลนกกระจอกทมาขโมยขาว - พวกทออกมาตนกอลมไดน าเรอเขามาหลบฝน
ค าทเชอมประโยคหลกกบประโยคยอยใหเปนประโยคความซอนแบบนไดแก ท ซง อน เรา เรยกวา ประพนธสรรพนาม หรอสรรพนามเชอมประโยค
3. ประโยคความซอนทมประโยคหลกและประโยคยอย และประโยคยอยนน ๆ อาจท าหนาทเหมอนค านามกได ท าหนาทเหมอนค าวเศษณกได จะมสนธาน เมอ , จน, เพราะ, ตาม, ราวกบ, ให, ทวา, ระหวางท, เพราะเหตวา, เหมอน, ดจดง, เสมอน, ฯลฯ เปนตวเชอม เชน
- เพอน ๆ กลบไปเมองานเลกแลว - ปลดอ าเภอท างานหนกจนปวยไปหลายวน - เธอนอนตวสนเพราะกลวเสยงปน - คนปวยกนยาตามหมอสง
ขอสงเกต ประโยคความซอน - ถามอนประโยคท าหนาทเปนนามหรอมค า "วา" อยในประโยคเรยกวา นามานประโยค - ถาอนประโยคมค าวา "ท" "ซง" "อน" อยหนาประโยคเรยกวา คณานประโยค
- ถาอนประโยคมค าวา "เมอ" "เพราะ" "แมวา" อยหนาประโยค ประโยคความเดยว,ความรวม,ความซอน คอ ประโยคความเดยว เปนประโยคทน าค ามาเรยงกน เเลวมความหมายสมบรณบอกใหรวา ใคร ท าอะไร โดยมเนอความเพยงเนอความเดยว หรอกลาวถง สภาพอยางใดอยางหนงเพยงสภาพเดยว ประโยคความเดยว มสวนประกอบทส าคญ 2 สวน คอ ภาคประธาน และภาคเเสดง ซงทงภาคประธานและภาคเเสดงนอาจมบทขยาย เพอท าใหประโยคมความหมายชดเจนมากขน ตวอยาง สวนประกอบของประโยคความเดยว ประโยค ประธาน บทขยายประธาน กรยา บทขยายกรยา กรรม บทขยายกรรม นก บน นก - บน - - - ววกน หญา วว - กน - หญา - เสอตวใหญนอนหลบ เสอ ตวใหญ นอน หลบ - - - เกง เลน สกปรก เกง - เลน สกปรก - - คน สวยอมเเมว อวน คน สวย อม - แมว อวน
121
ประโยคควำมรวม (อเนกตถประโยค) คอประโยคทรวมเอาประโยคความเดยวตงแต 2 ประโยคขนไปมารวมกน โดยใชสนธานเปนตวเชอมแตกสามารถแยกออกเปนประโยคความเดยวทมใจความ สมบรณไดเหมอนเดมโดยไมตองเพมสวนใดสวนหนงในประโยค เชน ประโยคความรวม ประโยคความเดยว ประโยคความเดยว สนธาน
ฉนอานหนงสอแต นองเลนตกตา
ฉนอานหนงสอ นองเลนตกตา แต
ประโยคความรวมแบงยอยไดเปน 4 แบบ ดงน 2.1 ประโยคทมเนอความคลอยตามกน คอ ประโยคความเดยว 2 ประโยคทน ามารวมกนโดยมเนอความสอดคลองกนมสนธาน และ แลว แลว...ก ครง...จง พอ...ก ฯลฯ เปนตวเชอม แบงเปน 2 ลกษณะ คอ 2.1.1 ประธานหนงคนท ากรยา 2 กรยาตอเนองกน เชน ประโยคความรวม
ประโยคความเดยว ประโยคความเดยว สนธาน
พอฉนท าการบานเสรจก
ไปดโทรทศนทนท ฉนท าการบานเสรจ ฉนไปดโทรทศน พอ...ก
2.1.2 ประธานสองคนท ากรยาอยางเดยวกน เชน ประโยคความรวม
ประโยคความเดยว ประโยคความเดยว สนธาน
สมาลและจนดาเรยน ยวกาชาดเหมอนกน
สมาลเรยนยวกาชาด จนดาเรยนยวกาชาด และ
2.2 ประโยคทมเนอความขดแขงกน คอ ประโยคความเดยว 2 ประโยคทน ามารวมกน โดยมเนอความขดแยงกน กรยาในแตละประโยคตรงกนขามกนสวนใหญจะมสนธาน แต แตทวา กวา...ก ฯลฯ เปนตวเชอม เชน ประโยคความรวม ประโยคความเดยว ประโยคความเดยว สนธาน
ฉนรกเขามากแตทวา เขากลบไมรกฉนเลย
ฉนรกเขามาก เขากลบไมรกฉนเลย แตทวา
2.3 ประโยคทมเนอความใหเลอกเอาอยางใดอยางหนง คอ ประโยคทมกรยา 2 กรยาทตางกน มสนธาน หรอ หรอไมก มฉะนน...ก ฯลฯ เปนตวเชอม เชน ประโยคความรวม ประโยคความเดยว ประโยคความเดยว สนธาน
122
แกวหรอไมกกอยไปชวยแมยกของหนอยจะ
แกวไปชวยแมยกของ กอยไปชวยแมยกของ หรอไมก
2.4 ประโยคทมเนอความเปนเหตเปนผล คอ ประโยคทมประโยคความเดยวประโยคหนงมเนอความเปนประโยคเหตและมประโยคความเดยวอกประโยคหนงมเนอความเปนประโยคผล มสนธาน จง ฉะนน ดงนน เพราะฉะนน ฯลฯ เปนตวเชอม เชน ประโยคความรวม ประโยคความเดยว ประโยคความเดยว สนธาน
เพราะเธอเปนคนเหน แกตวจงไมมใครคบคา
สมาคมดวย
เธอเปนคนเหนแกตว (ประโยคเหต)
ไมมใครคบคาสมาคมดวย (ประโยคผล)
เพราะ...จง
ขอสงเกต ประโยคความรวมทมเนอความเปนเหตเปนผลนน ประโยคเหตจะตองมากอน ประโยคผลเสมอ ประโยคควำมซอน (สงกรประโยค) คอประโยคทประกอบดวยประโยคหลก (มขยประโยค) และประโยคยอย (อนประโยค) มารวมเปนประโยคเดยวกน โดยม ประพนธสรรพนาม (ผ, ท, ซง, อน) ประพนธวเศษณ หรอบพบทเปนบทเชอม ประโยคหลก (มขยประโยค) คอ ประโยคทเปนใจความส าคญทตองการสอสาร ประโยคยอย (อนประโยค) คอ ประโยคทท าหนาทขยายความประโยคหลกใหสมบรณยงขน ตวอยาง ประโยคความซอน
ประโยคหลก (มขยประโยค)
ประโยคยอย (อนประโยค)
ตวเชอม
ฉนรกเพอนทมนสย
เรยบรอย ฉนรกเพอน ทมนสยเรยบรอย
ท (แทนค าวา"เพอน")
พอแมท างานหนกเพอ ลกจะมอนาคตสดใส
พอแมท างานหนก ลกจะมอนาคตสดใส
(ท างานหนกเพออะไร) เพอ(ขยายวเศษณ
"หนก")
เขาบอกให ฉนลกขนยนทนท
เขาบอก ฉนลกขนยนทนท (ขยายกรยา"บอก" บอกวาอยางไร)
ให
ประโยคยอย (อนประโยค) ทซอนอยนอาจท าหนาทเปนประธาน บทขยายประธาน กรรม หรอบทขยายกรรมของประโยคหลก (มขยประโยค)
123
อนประโยคแบงออกเปน 3 อยำง คอ 3.1 นามานประโยค หมายถง ประโยคยอยท าหนาทเปนประธานหรอกรรมของประโยค เชน
ประโยคความซอน ประโยคหลก (มขยประโยค)
ประโยคยอย (นามานประโยค)
ตวเชอม
นายกรฐมนตรพดวา
เยาวชนไทยตองมความซอสตยสจรต
นายกรฐมนตรพด เยาวชนไทยตองม ความซอสตยสจรต
(เปนกรรม) วา
พสาวท าใหนองชายเลกเลนเกมไดโดยเดดขาด
พสาวท า..... นองชายเลกเลนเกม
ไดโดยเดดขาด (เปนกรรม)
ให
ภาพยนตรเรองนสอนวา
ทกคนควรชวยเหลอ สงคมเมอมโอกาส
ภาพยนตรเรองนสอน ทกคนควรชวยเหลอ สงคมเมอมโอกาส
(เปนกรรม) วา
รฐสภาจดงานใหญเปน เกยรตแกผแทนราษฎร
.....เปนเกยรตแก ผแทนราษฎร
รฐสภาจดงานใหญ (เปนประธาน)
วา
3.2 คณานประโยค หมายถง อนประโยคทท าหนาทเหมอนค าวเศษณเพอขยายนามหรอสรรพนามใหไดความชดเจนยงขน ท าหนาทเชนเดยวกบวเศษ คณานประโยคมกจะใชประพนธสรรพนาม(ท ซง อน วา ผ) เปนตวเชอม เชน
ประโยคความซอน ประโยคหลก (มขยประโยค)
ประโยคยอย (คณานประโยค)
ตวเชอม
บานสวยทอยบนภเขา
นนเปนของนกรองชอดง บานสวยเปนของนกรอง
ชอดง ทอยบนภเขา
(บานอยบนภเขา) ท
ครทกคนไมชอบนกเรยน ทแตงตวไมสภาพ
เรยบรอย
ครทกคนไมชอบ นกเรยน
ทแตงตวไมสภาพ เรยบรอย
(นกเรยนแตงตวไม สภาพเรยบรอย)
ท
คนซงไปรบรางวลเปน นองสาวของฉนเอง
คนเปนนองสาวของ ฉนเอง
ซงไปรบรางวล (คนไปรบรางวล)
ซง
124
3.3 วเศษณานประโยค คอ อนประโยคทท าหนาทขยายกรยาหรอวเศษณเรยกวา วเศษณานประโยค โดยสงเกตจากสนธาน เมอ จน เพราะ ราวกบ ระหวางทฯลฯ เชน ประโยคความซอน
ประโยคหลก (มขยประโยค)
ประโยคยอย (วเศษณานประโยค)
ตวเชอม
นกเรยนถกลงโทษไมใหออกนอกบรเวณโรงเรยน
นกเรยนถกลงโทษ ไมใหออกนอกบรเวณ
โรงเรยน -
หลอนไปท างานตงแต
ฟาเพงจะสาง ๆ เทานนเอง
หลอนไปท างาน ตงแตฟาเพงจะสาง ๆ
เทานนเอง ตงแต
ขอสงเกต ประโยคความซอนลกษณะน ประโยคผลจะมากอนประโยคเหต ขอสงเกต ประโยคความซอน - ถามอนประโยคท าหนาทเปนนามหรอมค า "วา" อยในประโยค เรยกวา นามานประโยค - ถาอนประโยคมค าวา "ท" "ซง" "อน" อยหนาประโยค เรยกวา คณานประโยค - ถาอนประโยคมค าวา "เมอ" "เพราะ" "แมวา" อยหนาประโยค เรยกวา วเศษณานประโยค 1. ประโยคบอกเลา คออะไร ประโยคบอกเลา คอ ประโยคทมเนอหารายละเอยดเพยงเพอใหคนฟงรบทราบ รบรเพยงเทานน วาใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร เมอไหร เชน
วนนแมพาเราไปกนสก MK ฉนชอบอานบทความของเวบเดกทนมาก
2. ประโยคปฏเสธ คออะไร ประโยคปฏเสธ คอ ประโยคทบอกถงการไมยอมรบ ขอเสนอ หรอขอตกลงตางๆ ซงมกจะมค าวา ไม ไมใช ไมได ประกอบอยในประโยคดวย เชน
แมยงไมไดกลบบานเลย ฉนไมตองการท าการบานตอนน ฉนไมรกเธอ ทศพร ไมชอบผชายเจาช ทศพล ไมใชพของทศพร
125
3. ประโยคค าถาม คออะไร ประโยคค าถาม คอ ประโยคทตองการ ค าตอบในสงทถามมอย 2 ลกษณะ คอ
3.1 ประโยคค าถามทตองการค าตอบเปนค าอนแทนทใชค าถาม (ค าถามปลายเปด ตอบแบบไหนกได) มกจะมค าวา ใคร อะไร เหตใด เชน
อะไรอยในกลองใบน ? (ค าตอบจะเปนอะไรกได) ใครตด? (อาจจะเปนใครกได) เหตใดถงมาโรงเรยนสาย (เหตผลเปนรอยเปนพนเกาทจะตอบ) 3.2 ประโยคค าถามทตองการค าตอบรบ หรอ ปฏเสธ ซงจะมค าวา ไหม หรอ หรอไม อยในประโยค
ค าถามเชน เธอจะไปดหนงกบฉนไหม ? (ค าตอบคอ ไป กบ ไมไป ซงถาไมไปกจะไดใชประโยคปฏเสธในขอ 2 มาเกยวดวย) เธอชอบดดารารเปลา ? (ค าตอบคอ ชอบ กบ ไมชอบ) 4. ประโยคค าสง คออะไร ประโยคค าสง คอ ประโยคทบอกใหผฟงไดปฏบตตาม ใหท าในสงใดสงหนง หรอ ไมใหท าสงใดสงหนง แบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ
4.1 ประโยคค าสงใหท า มกนยมใช ค ากรยา ขนตนประโยค หรอ ใชค าวา “จง” ขนตน และในประโยคมกจะมค าวา ซ นะ หนอย อยในประโยคดวยเชนกน เชน เธอ จง ท างานทครสงใหเสรจ นะเดน ใหมนดๆ หนอย
4.2 ประโยคหาม หรอ สงไมใหท า มกละประธานไว และ ใชค าวา อยา หาม เชน หามออกนอกบานเวลากลางคนอยาสงเสยงดง 5. ประโยคแสดงความตองการ คออะไร
ประโยคความตองการ คอ ประโยคทบอกถงความตองการ ความยากได ความอยากม ความอยากเปน หรอ ตองการสงใดสงหนง ซงเราจะพบค าวา ตองการ ปรารถนา ประสงค อยในประโยคดวย เชน
เขาตองการทจะเปนทมชอเสยง *สงเกตจะมความตองการอยในประโยค โตขนมาหนอยากเปนคณหมอ ผมอยากมรถสกคนเอาไวขบไปเทยว ฉนมความปรารถนาทสอบไดท 1
6. ประโยคขอรอง คออะไร ประโยคขอรอง คอ ประโยทขอใหผฟงท าสงหนงสงใดให ซงผฟงจะท าหรอไมท ากได จะแตกตางจาก
ประโยคค าสง ซงประโยคขอรอง จะรวมไปถงประโยคชกชวน และ ประโยคอนญาต ซงจะมค าวา กรณา โปรด วาน ขอ ชวย อยหนาประโยค และจะมค าวา ซ หนอย นะ นา อยหลงประโยค เชน
ชวยหยบดนสอใหหนอย กรณาเขาแถว เธอชวยฉนท าการบานหนอยนะ
ลกษณะประโยคทง 6 แบบ ประโยคบอกเลา ,ประโยคปฏเสธ,ประโยคค าถาม,ประโยคค าสง,ประโยคแสดงความตองการ,ประโยคขอรอง ซงๆแลว เรากใชประโยคพวกนในชวตประจ าวนของพวกเราอยแลวครบ นองๆลองแบงแยกดนะครบวาประโยคพดประโยไหนเปนประโยคอะไร
126
ใบงำนท
เรอง หลกการใชภาษา (การใชค า)
1. ค ามลคอ..................................................................................................................... .......................... 2. ค าประสมคอ.......................................................................................................................................... 3. ค าสมาสคอ.................................................................................................................... ......................... 4. ค าสนธคอ.......................................................................................................................... ................... 5. ค าแผลงคอ..................................................................................................... ...................................... 6. ค าซอนคอ.................................................................................................................... ......................... 7. ใหนกศกษาบอกค าตอไปนเปนค าใดบาง
7.1 แมยาย............................................ 7.2 ยมแยม............................................................
7.3 ธรกจ............................................... 7.4 สนอาย...................................................... ......
7.5 ปรมนทร......................................... 7.6 มกราคม..........................................................
7.7 วชราวธ......................................... 7.8 โอชา............................................................ ...
7.9 วางเปลา...................................... 7.10 โงเขลา.........................................................
8. ใหนกศกษาบอกชอเครองหมายวรรคตอน และอกษรยอตอไปน 8.1..........ๆ........... ชอวา.................................................................. .....................................
8.2.........”..………..ชอวา.......................................................................................................
8.3....“......”……...ชอวา............................................................ ..............................
8.4.........ฯ............ชอวา............................................................................................. ..........
8.5........ฯลฯ........ชอวา............................................................ ..........................................
8.6.........ชม..........อานวา.............................................................................................. ........
8.7........พ.ร.ก.......อานวา................................................. .....................................................
8.8.....กศน............อานวา............................................................................................... .......
8.9.....เม.ย............อานวา.......................................................................................................
8.10.......ปน.........อานวา................................................................................................ .......
127
ใบงำนท
เรอง หลกการใชภาษา (ชนดและหนาทของประโยค)
1. ประโยคความเดยว คอ.......................................................................................................... ...........................
................................................................................................. ..................................................................... .....
............................................................................................................................. ..............................................
2. ประโยคความรวม คอ..................................................................................................................... ...................
............................................................................................................... ...........................................................
............................................................................................................................. .............................................
ประโยคความซอน คอ....................................................................................................................... ................
............................................................................................................................. .............................................
............................................................................................................................. .............................................
ประโยคเนนผกระท า คอ.................................................................................................................... ...............
............................................................................................................................. .............................................
............................................................................................................................. .............................................
ประโยคเนนผถกกระท า คอ.............................................................................................................. ................
............................................................................................................................. .............................................
............................................................................................................................. .............................................
3. ประโยคค าสงและขอรอง คอ.................................................. ........................................................... ................
............................................................................................................................. .............................................
...................................................................................................................................... ....................................
128
ใบงำนท
เรอง หลกการใชภาษา (หลกในการสะกดค า)
1. ใหนกศกษาบอกหลกการใชเครองหมายทณฑฆาต (..อ..) มอะไรบาง
............................................................................................................................. .................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
2. ไตรยางค หรอ อกษร 3 หม ไดแก
............................................................................................................................... ...............................................
................................................................................... ...........................................................................................
............................................................................................................................. .................................................
3. ใหนกศกษาจงบอกค าตอไปนค าใดมาจากภาษาเขมรและภาษาบาลสนสฤกต
3.1 ก าเนด.............................................. 3.2 จ ารส............................................................
3.3 ต ารวจ.............................................. 3.4 ต ารส............................................................
3.5 วฒ.................................................. 3.6 รฐ................................................................
3.7 อฒจนทร....................................... 3.8 ส าเรจ...........................................................
129
ใบงำนท
เรอง หลกการใชภาษา (ค าราชาศพท)
1. ใหนกศกษาเขยนค าตอไปนเปนค าราชาศพททใชส าหรบพระมหากษตรยและพระบรมวงศานวงศ
1.1 กน............................... 1.2 นอน..........................................
1.3 เดน.............................. 1.4 มอง..........................................
1.5 เขยน............................ 1.6 ออกก าลง..................................
1.7 รองเพลง...................... 1.8 ผาเชดหนา.................................
1.9 หนาผาก....................... 1.10 จดหมาย..................................
2. การใชค าขอบคณ ถาเรากลาวแกพระมหากษตรย ใชค าวา
.......................................................................... ......................................................................................... ...........
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................... .................................................................................................. .............
3. การใชค าขออนญาต ถาเรากลาวแกพระมหากษตรย ใชค าวา
.......................................................................................... ........................................................................... ........
…………………………………………………………………………………………………………………………...………………...………..…
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….….…
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…….
การกลาวเมอถวายสงของขนาดเลก ใชค าวา
............................................................................................................................. .................................................
....................................................................................................................................................... .......................
............................................................................................................ ..................................................................
การกลาวเมอถวายสงของขนาดใหญ ใชค าวา
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
................................................................................................................................................................. .............
130
ใบงำนท
เรอง หลกการใชภาษา (การใชส านวน สภาษต ค าพงเพย)
1. ถอยค าส านวน หมายถง พรอมยกตวอยาง
............................................................................................................................................................... ...............
................................................................................................................... ...........................................................
........................................................................................................................................................................... ...
.................................................................................................................................................... .........................
2. ค าพงเพย หมายถง พรอมยกตวอยาง
......................................................................... ........................................................................................ .............
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
.............................................................. ................................................................................................. ...............
3. อปมาอปไมย หมายถง พรอมยกตวอยาง
............................................................................................................ ..................................................................
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................ ..................................
................................................................................................. .............................................................. ...............
131
ใบงำนท
เรอง หลกการใชภาษา (หลกการแตงค าประพนธ)
1. ตอบค าถามตอไปนสนๆแตไดใจความ
1.1)การแตงค าประพนธตามหลกฉนทลกษณมกประเภท อะไรบาง
.................................................................................................................................................. ........................
.......................................................................................................... ....................................................................
............................................................................................................................. ......................................... บท
ประพนธตอไปนเปนค าประพนธประเภทใด…………………………………………………..……………………………………
2.1) ถงกลางวนสรยนแจมประจกษ ไมเหนหนานงลกษณยงมดใหญ
ถงราตรมจนทรอนอ าไพ ไมเหนโฉมประโลมใจใหมดมน
2. นกศกษาเขยนประโยคภาษาทางการ และ ไมเปนทางการอยางละ 3 ประโยค
ภาษาทางการ
1............................................................................................................................ ..................................
2........................................................................................ ......................................................................
3............................................................................................................................ ..................................
ภาษาไมเปนทางการ
1............................................................................................................................. .................................
2................................................................................................ ..............................................................
3............................................................................................................................ ..................................
132
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............………………………………………………………………………………………………….…. ………………………………………................…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................……………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
133
แผนกำรจดกำรเรยนร ครงท 13
134
แผนการจดการเรยนรรายวชา สาระความรพนฐาน รายวชาภาษาไทย รหสวชา พท21001 ระดบ มธยมศกษาตอนตน จ านวน 4 หนวยกต
หวเรอง วรรณคดและวรรณกรรม
ครงท วน/
เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
13 1.หลกกการพนจวรรณคดและวรรณกรรม
1. สรปความ จบประเดนส าคญของเรองทพดได 2. การพดน าเสนอ ความรวรรณคดและวรรณกรรม 3. หลกการพนจวรรณคดและวรรณกรรมดานสงคม
ขนตอนท 1 การก าหนดสภาพ ปญหา ความตองการในการเรยนร ( O : Orientation) 1.นกศกษาบอกถงปญหาในการพดสอสารวามอะไร 2.นกศกษายกตวอยางนกพดชอดง ทตนเองชนชอบพรอมบอกลกษณะของบคคลดงกลาว ขนตอนท 2 การแสวงหาขอมลและการจดการเรยนร (N : New ways of learning) 1.นกศกษาศกษาบคลกภาพทดในการพด จากสอโทรทศน อนเตอรเนต 2.นกศกษาศกษาลกษณะการพดทดจากหนงสอ หรอ สอตางๆ 3.นกศกษาศกษามารยาททดในการพดวามลกษณะอยางไร ขนตอนท 3 การปฏบตและน าไปประยกต (I : Implementation)
1.ใบความร 2.หนงสอแบบเรยน แหลงการเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1.หองสมดประชาชน 2.กศน.ต าบล 3.แหลงขอมลสารสนเทศ 4.internet 5.สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ 6.แหลงเรยนรชมชน
- การสงเกต - การซกถาม - การมสวนรวม - การตรวจผลงาน - บนทกการเรยนร
135
ครงท วน/
เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
1.นกศกษาสรปลกษณะบคลกภาพทดในการพด พรอมน ามาประยกตใชกบการพดของตนเองใหมการพดทดขน 2.นกศกษาน าลกษณะการพดทด มาปรบใชกบตนเอง 3.ครอธบายวธการพดในโอกาสตางๆพรอมยกตวอยางการพดในโอกาสตางๆใหผเรยนฟง 4.นกศกษาออกมาพดหนาชนเรยน ตามหวขอทครก าหนด 5.นกศกษาสรปลกษณะมารยาททดในการพดแลวน ามาปรบใชกบตนเอง 6.ท าใบงาน ขนตอนท 4 ขนประเมนผล (E : Evaluation) 1.สงเกตบคลกภาพในการพดและมารยาททดของผเรยน 2.สงเกตลกษณะการพดในโอกาสตางๆของผเรยน
136
ใบควำมร เรอง วรรณคดและวรรณกรรม
1. ความหมายของวรรณคดและวรรณกรรม 1.1 วรรณคด หมายถง หนงสอทไดรบการยกยองวาแตงดเปนงานประพนธในสมยกอนทมคณคา โดยมผยกยองไววามคณคา และกาลเวลาทผานมาไดพสจนวาดจนเปนทยอมรบ ค าวา วรรณคด ไดประกาศใชในพระราชกฤษฎกาการตงวรรณคดสโมสรใน พ.ศ. 2547 ซงเปนสมยของพระบาทสมเดจพระมงกฏเกลาเจาอยหว (รชกาลท 6) และหนงสอทจดวาเปนวรรณคด ไดแก กวนพนธ ละครไทย นทาน ละครพด และพงศาวดาร 1.2 วรรณกรรม หมายถง งานนพนธหรองานเขยนทกชนดทท าขนโดยทว ๆ ไปทยงไมไดรบการยกยองวาเปนวรรณคด ซงค าวา วรรณกรรมน ม.ล.บญเหลอ เทพยสวรรณ ไดใหค าจ ากดความเพมเตมไววา วรรณกรรมเปนศลปกรรมประเภทหนง มรปเปนหนงสอหรอเปนเอกสารทางวชาการ หรอเปนบทความ นนกคอ เปนรอยแกวหรอรอยกรองกได และหมายรวมไปถงสงพมพตาง ๆ เชน ค าปราศรย สนทรพจน จลสาร สงบนทกเสยง ภาพ เปนตน ค าวาวรรณกรรมใชเปนครงแรก เมอ พ.ศ. 2474 ตามพระราชบญญตคมครองวรรณกรรม การแบงแยกวาอะไรเปนวรรณคดและอะไรเปนวรรณกรรมนนใชระยะเวลาของการรบอทธพลจากตะวนตกเปนเกณฑ นนคอ หนงสอใดทแตงขนวาเปนวรรณคด สวนหนงทแตงขนจากนนจะไดรบอทธพลจากตะวนตก ถอวาเปนวรรณกรรม 2. ประเภทของวรรณคดและวรรณกรรมการแบงประเภทของวรรณคดและวรรณกรรมจะมบทบาทส าคญโดยเฉพาะ เพอประโยชนในการศกษา วเคราะห และการประเมนคาวรรณคด และวรรณกรรมนน ทงนเพราะวรรณคดและวรรณกรรมแตละประเภทมองคประกอบทตางกน ซงโดยทวไปวรรณกรรมสามารถแบงเปนประเภท ไดดงน 2.1 แบงตามลกษณะการแตง ได 2 ประเภท คอ 1) รอยแกว เปนลกษณะการแตงทไมบงคบจ านวนค า สมผส หรอเสยงหนกเบา งานวรรณกรรมประเภทรอยแกว เชน นทาน นยาย นวนยาย เรองสน บทละคร พงศาวดาร สารคด และบทความเปนตน 2) รอยกรอง เปนลกษณะงานแตงทบงคบจ านวนค า คณะ สมผส หรอเสยงสงต า หนกเบา รปแบบของบทรอยกรองไทยประเภทใหญ ๆ ไดแก กาพย กลอน โคลง ฉนท ราย และแตละประเภทยงแบงแยกยอยไปไดอกมาก สวนงานวรรณกรรมประเภทรอยกรองไดแก นทาน นยาย บทละคร นราศ บทพรรณา สดด เพลงส าหรบรองในโอกาสตาง ๆ เชน เพลงกลอมเดก เพลงพนบาน เปนตน 2.2 แบงตามลกษณะเนอหาของวรรณกรรม ได 2 ประเภท คอ 1) บนเทงคด เปนงานเขยนทมงเนนใหความบนเทงแกผอานเปนประการส าคญ จะมลกษณะการแตงเปนรอยแกวหรอรอยกรองกได งานประเภทบนเทงคด เชน เรองสน นวนยาย นทาน นยาย บทละคร เปนตน 2) สารคด เปนงานเขยนทมงเนนใหความรและขอคดเหนเปนประการส าคญ งานประเภทสารคด เชน สารคดวชาการ ทองเทยว บนทก บทความ บทสมภาษณ ปาฐกถา เปนตน 3. หลกการพนจวรรณคดและวรรณกรรม การพนจ คอ การพจารณาตรวจตรา พรอมทงวเคราะห แยกแยะ ประเมนคาได ทงนนอกจากจะไดประโยชนตอตนเองแลว ยงมจดประสงคเพอน าไปแสดงความคดเหนและขอเทจจรงให ผอนไดทราบดวย
137
การพนจวรรณคดและวรรณกรรมมแนวใหปฏบตอยางกวาง ๆ เพอใหครอบคลมงานเขยนทกชนด ซงผพนจจะตองดวาจะพนจหนงสอชนดใด มลกษณะอยางไร ซงจะมแนวในการพนจทจะตองประยกตหรอปรบใชใหเหมาะสมกบงานเขยนชนนน ๆ ลกษณะกวาง ๆ ในการพนจวรรณคดและวรรณกรรม มดงน
1) ความเปนมาหรอประวตของหนงสอและผแตง เพอชวยใหวเคราะหในสวนอน ๆ ไดดขน 2) ลกษณะค าประพนธ
3) เรองยอ 4) เนอเรองใหวเคราะหเรองตามหวขอตอไปนตามล าดบ โดยบางหวขออาจจะมหรอไมมกไดตามความจ าเปน เชน โคลงเรอง ตวละคร ฉาก วธการแตง ลกษณะการเดนเรอง การใชถอยค าส านวนในเรองทวงท านองการแตง วธคดทสรางสรรค ทศนะหรอมมมองของผเขยนเปนตน 5) แนวคด จดมงหมาย เจตนาของผเขยนทฝากไวในเรอง หรอบางทกแฝงเอาไวในเรอง ซงจะตองวเคราะหออกมา 6) การพนจคณคาของวรรณคดและวรรณกรรม ม 4 ประเดน ดงนในสมยพระบาทสมเดจพระมงกฏเกลาเจาอยหว ซงวรรณคดสโมสรรบรอง ถอ 1. คณคาดานวรรณศลป คอ ความไพเราะของบทประพนธ ซงอาจจะเกดจากรสของค าทผแตงเลอกใช และรสความทใหความหมายกระทบใจผอาน
2. คณคาดานเนอหา คอการใหความรดานตาง ๆ ใหคณคาทางปญญาและความคดแกผอาน 3. คณคาดานสงคม วรรณคดและวรรณกรรมสะทอนใหเหนภาพของสงคมในอดตและวรรณกรรมทด
สามารถจรรโลงสงคมไดอกดวย 4. การน าไปประยกตใชในชวตประจ าวน เพอใหผอานไดประจกษในคณคาของชวต ไดความคดประสบการณจากเรองทอาน และน าไปใชในการด าเนนชวต น าไปเปนแนวปฏบตหรอแกปญหารอบ ๆ ตว 4. ประโยชนของการอานวรรณคดและวรรณกรรม การอานวรรณคดและวรรณกรรมมประโยชนอยางยงเพราะท าใหผอานไดรบทงความร ความคด ความเพลดเพลน และประโยชนในดานอน ๆ อกดงน 1. ชวยใหผอานไดรบความร มปญญา เสมอนหนงเปนอาหารสมอง 2. ชวยใหผอานไดรบความสนกสนานเพลดเพลน มความสขใจอนเกดจากเนอเรองความไพเราะของถอยค าทไดอาน 3. สะทอนใหเหนสภาพชวตของมนษยในแงมมตาง ๆ 4. เกดความคดสรางสรรค ความจรรโลงใจ 5. ไดใชเวลาวางใหเปนประโยชน เพราะการใชเวลาวางดวยการอานเปนการสรางนสยรกการอานทควรปฏบต และมประโยชนอยางยง 6. ไดคตชวต เพอน าไปประยกตใชในการด าเนนชวต
138
ใบงำน
เรอง วรรณคด และวรรณกรรม (หลกการพจารณาวรรณคดและการพนจวรรณกรรม)
1. วรรณคด ความหมายวา
............................................................................................................................. ............................................
............................................................................ ..............................................................................................
วรรณกรรม ความหมายวา
............................................................................................................................. ...............................................
............................................................................................................................. ...............................................
2. วรรณกรรมแบงออกเปน กประเภท อะไรบาง
.......................................................................................................................................... .................................
................................................................................................. ...................................................................... .....
การพนจ คอ
............................................................................................................................. ...............................................
............................................................................................................................. ...............................................
จงบอกหลกเกณฑในการพนจวรรณคดและวรรณกรรม
................................................................................................................................................................. .............
..................................................................................................................... .........................................................
............................................................................................................................. .................................................
...................................................................................................................................................... ........................
139
ใบงำน
เรอง วรรณคด และวรรณกรรม (หลกการพนจวรรณคดดานวรรณศลป และดานสงคม)
1. วรรณศลป หมายถง
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................................................. .................
.................................................................................................................. ...........................................................
2. ภาษากวเพอสรางความงดงามไพเราะแกบทรอยแกวและรอยกรองนน มหลกส าคญกดาน อะไรบาง
....................................................................................................... .......................................................................
............................................................................................................................. .................................................
3. การเรยบเรยงค า คอ
............................................................................................................................. .................................................
.................................................................... ........................................................................... ..............................
4. การใชโวหาร คอ
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
5. อปมา คอ
....................................................................................................................................................... .......................
........................................................................................................... ...................................................................
6. สงคม คอ
............................................................................................................................. .................................................
.............................................................................................................................. ................................................
7. การพจารณาคณคาวรรณคดดานสงคมแบงไดกลกษณะอะไรบาง
……………………………………………………………..…………………………………………………………………………………….….…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……
140
ใบงำน
เรอง วรรณคด และวรรณกรรม (เพลงพนบาน เพลงกลอมเดก)
1.นกศกษาคดวา ค าวา “เพลงพนบาน” ความหมายวาอยางไร
..................................................................................................................................................... .........................
.......................................................................................................... .................................................................. ..
............................................................................................................................. .................................................
2.นกศกษาคดวา “เพลงพนบาน” มอะไรบาง และในทองถนของนกศกษามการละเลนพนบานอะไรบาง
............................................................................................................................. .................................................
............................................................................................................................. .................................................
3.นกศกษาคดวา “เพลงพนบาน” ในชมชนหรอทองถนแตละภาคมความเหมอนกนหรอแตกตาง
อยางไรบาง ยกตวอยางประกอบ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
141
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............………………………………………………………………………………………………….…. ………………………………………................…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................……………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
142
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 14
143
ตำรำงวเครำะหสำระกำรเรยนรรำยวชำ รำยวชำ เศรษฐกจพอเพยง รหส ทช 21001
ระดบ ม.ตน
มำตรฐำนกำรเรยนรระดบ ร เขาใจ ตระหนก และเหนคณคา ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ยอมรบ ประยกตใชใน ชมชน และ
มคมกนในการด าเนนชวต และการอยรวมกนในครอบครว ชมชน และสงคม อยางสนตสข สรางความรวมมอในการพฒนาชมชน ทองถน
หวเรอง 1. ควำมพอเพยง ตวชวด
1. รเขาใจและวเคราะหแนวคด หลกการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
รำยละเอยดเนอหำ ระดบควำมยำกงำย
หมายเหต เนอหางาย (ศกษาดวยตนเอง)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
ยากมาก (สอนเสรม)
1. ความเปนมา ความหมายหลกแนวคด 2. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 3. การจดการความร
หวเรอง 2. ชมชนพอเพยง
ตวชวด 1. อธบายและวเคราะหการบรหารจดการชมชน องคกร ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. อธบายการบรหารจดการชมชนองคกร และประยกตใชในการด าเนนชวตอยางสมดลพรอมรบตอการเปลยนแปลงของชมชนได
รำยละเอยดเนอหำ ระดบควำมยำกงำย
หมายเหต เนอหางาย (ศกษาดวยตนเอง)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
ยากมาก (สอนเสรม)
1. ความหมาย/ความส าคญ การบรหารจดการชมชน องคกร 2.การบรหารจดการชมชน องคกร ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 3.กระบวนการ เทคนคการบรหารจดการชมชน องคกร
144
หวเรอง 3. การแกปญหาชมชน ตวชวด
1. ส ารวจและวเคราะหปญหาของชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรม พนฐานของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. อธบายแนวทางพฒนาชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมตามหลกแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงได 3. เสนอแนวทางและมสวนรวมในการแกปญหาหรอพฒนาชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมโดยใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. มสวนรวมในการสงเสรม เผยแพร ขยายผลงานการปฏบตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบคคล ชมชนทประสบผลส าเรจ
รำยละเอยดเนอหำ ระดบควำมยำกงำย
หมายเหต เนอหางาย (ศกษาดวยตนเอง)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
ยากมาก (สอนเสรม)
1. ปญหาของชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมพนฐาน 2. การพฒนาชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมตามหลกแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 3. การมสวนรวมแกปญหาหรอพฒนาชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมโดยใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. การสงเสรม เผยแพร ขยายผลงานการปฏบตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบคคล ชมชนทประสบผลส าเรจสอาเซยน
หวเรอง 4. สถานการณของประเทศกบความพอเพยง ตวชวด
1. อธบายและวเคราะหการพฒนาประเทศตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงได 2. ตระหนกในความส าคญของการพฒนาประเทศและเลอกแนวทางหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมา 3. ประยกตใชในการด าเนนชวตอยางสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงของประเทศชาต
145
รำยละเอยดเนอหำ ระดบควำมยำกงำย
หมายเหต เนอหางาย (ศกษาดวยตนเอง)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
ยากมาก (สอนเสรม)
1. การวเคราะหสถานการณของประเทศโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. การพฒนาประเทศสถานการณของประเทศทเกยวของกบผเรยน(ภาวะเงนเฟอ ราคาผลผลตตกต า คาครองชพสงฯลฯ) - การเลอกแนวทางการด าเนนชวตภายใตสถานการณของประเทศโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
หวเรอง 5. สถานการณโลกกบความพอเพยง ตวชวด
1. วเคราะหการพฒนาประเทศใหกาวหนาไปไดอยางสมดลภายใตกระแสโลกาภวตนโดยยดหลกปรชญา เศรษฐกจพอเพยง
2. ตระหนกในความส าคญของการพฒนาประเทศภายใตกระแสโลกาภวตนและเลอกแนวทางหลก 3. ปรชญา
เศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการด าเนนชวตอยางสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงของประเทศภายใตกระแสโลกาภวตน
รำยละเอยดเนอหำ ระดบควำมยำกงำย
หมายเหต เนอหางาย (ศกษาดวยตนเอง)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
ยากมาก (สอนเสรม)
1.สถานการณของโลก(ประเทศภายใตกระแสโลกาภวตน) ทเกยวของกบ ภาวะโลกรอน การสอสารไรพรมแดน น ามนเชอเพลงฯลฯ 2.การวเคราะหสถานการณของโลกโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 3.การเลอกแนวทางการด าเนนชวตภายใตสถานการณของโลกโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
146
หวเรอง 6. การประกอบอาชพตามหลกเศรษฐกจพอเพยงเพอการสรางรายได อยางมนคง มงคง และยงยน ตวชวด
1. อธบายแนวทาง กระบวนการเขาสอาชพได 2. อธบายแนวทางการพฒนาอาชพได 3. สามารถสรางงานตามกลมอาชพทเหมาะสมกบตนเองไดอยางนอย 1 อาชพ 4. น าความรมาใชเปนฐานในการประกอบอาชพ 5. มคณธรรมในการประกอบอาชพ
รำยละเอยดเนอหำ ระดบควำมยำกงำย
หมายเหต เนอหางาย (กรต.)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
ยากมาก (สอนเสรม)
1. แนวทาง กระบวนการประกอบอาชพ 1.1 การเขาสอาชพ 1.2 การพฒนาอาชพ 2. การสรางงานอาชพตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 5 กลมอาชพ 2.1 เกษตรกรรม 2.2 อตสาหกรรม 2.3 พาณชยกรรม 2.4 ความคดสรางสรรค 2.5 การอ านวยการและอาชพเฉพาะทาง 3. แนวทางการประกอบอาชพใหประสบความส าเรจ 3.1 มความร คอ ตองรอบร รอบคอบ และระมดระวง 3.2 คณธรรมทสงเสรมการประกอบอาชพใหประสบความส าเรจ คอความซอสตย สจรต ขยน อดทน แบงปน
147
แผนการจดการเรยนรรายวชา สาระทกษะการด าเนนชวต รายวชา เศรษฐกจพอเพยง รหสวชา ทช 21001 ระดบมธยมศกษาตอนตน จ านวน 1 หนวยกต
หวเรอง พอเพยง ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล 14
พอเพยง วเคราะหกระบวนการ เทคนค การบรหารจดการชมชน และประยกตใชในการด าเนนชวตอยางสมดลพรอมรบตอการเปลยนแปลงของชมชน กำรแกปญหำชมชน ส ารวจและวเคราะหปญหาของชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรม-พนฐานของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
1. การบรหารจดการชมชน ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. กระบวนการ เทคนคการบรหารจดการชมชน 3. ปญหาของชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอม และวฒนธรรมพนฐานของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4. การพฒนาชมชนดานสงคมเศรษฐกจ สงแวดลอม และวฒนธรรมตามหลกแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 5. การมสวนรวมแกปญหาหรอพฒนาชมชนดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและวฒนธรรมโดยใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 6. การสงเสรม เผยแพร ขยายผลงานการปฏบตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบคคล ชมชนทประสบผลส าเรจ
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำกำรเรยนร 1. ครสนทนากบผเรยนถงเรองเศรษฐกจพอเพยงวาเคยทราบเรองนมากอนหรอไมและมความเขาใจวาอยางไร 2. ครสนทนากบผเรยนถงเรองปญหาทเกดขนในครอบครวและชมชนวามสาเหตมาจากเรองใดบาง เชน ปญหาความยากจน การวางงาน ครอบครวแตกแยก ขนท 2 แสวงหำขอมลและจดกำรเรยนร 1. ครและผเรยนระดมปญหาทเกดขนจรงในครอบครว ชมชนของตนเอง เขยนลงในกระดาษบรฟ 2. เรยงล าดบความส าคญของ ปญหาเพอน าไปสการปฏบต
- ใบความร - ใบงาน - แบบฝกหด - ใบงาน - แบบฝกหด - อนเตอรเนต
- ใบงาน - แบบฝกหด - ประเมนความถกตองจากหนงสอเรยนและประเมนการท างานกระบวนการกลมจากการแบงกลมท างาน
148
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล 3. ครแจกใบความรแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และปรชญาคดเปน ขนท 3 กำรปฏบตและกำรน ำไปใช 1. ครแบงกลมผเรยนออกเปนกลมยอย กลมละ 5 คน ท าการศกษาคนควา สาเหตของปญหาทเกดขนในครอบครวและชมชน และแนวทางการแกไขปญหาโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงตามหวขอทครก าหนด กลมละ 1 เรอง และใหตวแทนกลมน าเสนอผลการศกษาคนควาเพอแลกเปลยนเรยนรหนาชนเรยน ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร 1. ครใหผเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน 30 ขอ 2. ครเฉลยแบบทดสอบ
149
ใบควำมร เกษตรทฤษฎใหม
จากปญหาการท าเกษตรของไทยทเกษตรกรขาดทดนท ากน ทงยงตองดนรนท าในปรมาณมาก เปนหนเปนสน ไมสามารถพงพาตนเองได ท ามาแตไดนอยเนองจากปลกเฉพาะพชเชงเดยว ราคาขายผลผลตไมเพยงพอตอการบรโภค ดวยอฉรยะภำพของพระบำทสมเดจพระเจำอยหวทรงไดพระรำชทำน “ทฤษฎใหม” ในการจดการพนทขนาดเลกประมาณ 15 ไร เนนการพงพาตนเองอยางยงยนดวยการจดการไรนาอยางเหมาะสม มการจดสรรแหลงน าทใชในการเกษตรแบบผสมผสานใหใชไดในหนาแลง ทงนเพอใหเกษตรกรเลยงตวเองได มรายไดและอาหารไวบรโภคตลอดป เปนการท าเกษตรกรรมทยงยนส าหรบเกษตรกรชาวไทย และพระบำทสมเดจพระเจำอยหวไดมพระรำชด ำรสวำ “…ถงบอกวำเศรษฐกจพอเพยง และทฤษฎใหม สองอยำงนจะท ำควำมเจรญแกประเทศได แตตองมควำมเพยร แลวตองอดทน ตองไมใจรอน…” พระบำทสมเดจพระเจำอยหวไดทรงท ำกำรศกษำและวจยเชงปฏบต เกยวกบทฤษฎใหมมำเปนเวลำนำนตงแตป พ.ศ. 2532 ในพนทสวนพระองคขนำด 16 ไร 2 งำน 23 ตำรำงวำ ใกลวดมงคล ต าบลหวยบง อ าเภอเมอง จงหวดสระบร และทรงมอบใหมลนธชยพฒนาททรงจดตงขนมาเพอเสรมโครงการของรฐ ทงนกอนทจะทรงน าเอกสารออกเผยแพรอยางเปนทางการในป พ.ศ. 2537 นน ทรงใหจดตง “ศนยบรหำรพฒนำ” ตามแนวพระราชด าร อยในความรบผดชอบของมลนธชยพฒนา เพอเปนตนแบบสาธตการพฒนาดานการเกษตรโดยประสานความรวมมอระหวาง วด ราษฎรและรฐ ท าการเผยแพรอาชพการเกษตรและจรยธรรมแกประชาชนในชนบท โดยทรงหวงวาหากประสบความส าเรจกจะใชเปนแนวทางสาธตในทองทอน ๆ ตอไป ทงนในสวนของกำรพฒนำดำนกำรเกษตรนน กคอแนวคดและมรรควธทรจกกนในนำม
“เกษตรทฤษฎใหม”
แนวทำงหรอหลกกำรของเกษตรทฤษฎใหม ขนท 1 ทฤษฎใหมขนตน คอการจดสรรทดนระดบไรนา ซงมการจดการดนและน าเพอใชในการท าเกษตรขนาดเลกใหเกดประโยชนสงสด โดยแบงพนทออกเปน 4 สวนตามอตราสวน 30 : 30 : 30 : 10
30 % เปนสระน าส าหรบกกเกบไวใชในหนาแลง ตลอดจนการเลยงสตวน า 30 % ส าหรบปลกขาวในฤดฝน เพอใชเปนอาหารประจ าครวเรอน 30 % ปลกไมผล ไมยนตน พชไร พชสวน พชผกและสมนไพร ฯ เพอใชกนในชวตประจ าวนและ
จ าหนาย 10 % เปนทอยอาศย ทเลยงสตว โรงเรอนอน ๆ ถนน คนดน กองฟาง โรงหมกปย ลานตาก สวนไม
ดอกไมประดบ ขนท 2 ทฤษฎใหมขนกลาง คอการรวมพลงกนเปนกลมวสาหกจชมชนหรอสหกรณ รวมแรงรวมใจใน
การด าเนนการในดานตาง ๆ ดงน การผลต รวมมอกนตงแตเตรยมดน หาพนธ หาน า เตรยมปย เพอเพาะปลก
150
การตลาด เตรยมจ าหนายเพอใหไดประโยชนสงสด ปลกเอง แปรรปเอง ขายเอง รวมตวกนขายเพอใหไดราคาด เปนการตดวงจรพอคาคนกลางไปในตวความเปนอย เกษตรกรตองมความเปนอยทดสมฐานะสวสดการ แตละชมชนควรจดตงกองทนไวใหสมาชกเมอจ าเปน เชน การเจบปวยหรอเสยชวตการศกษา มโรงเรยนในชมชนเพอสงเสรมการศกษา น าภมปญญาทองถนมาสอดแทรกในการสอนและเนนใหนกเรยนด ารงชวตดวยการพงพาตนเองใหไดสงคมและศาสนา ชมชนควรเปนศนยกลางในการพฒนาโดยมศาสนาเปนเครองยดเหนยว ขนท 3 ทฤษฎใหมขนกำวหนำ เมอผานพนไป 2 ขนแลว เกษตรกรจะมรายไดทดขน มฐานะความเปนอยทมนคงขน และมการจดหาแหลงเงนทนเขามาชวยในกลมสหกรณเพอพฒนาคณภาพชวตของสมาชกอกดวย เชน เกษตรกรจ าหนายขาวไดในราคาสง เปนการขายตรงสมอผบรโภคโดยไมผานคนกลาง ,เกษตกรซอเครองอปโภค บรโภคไดในราคาต าเพราะรวมกนซอมาก ๆ (รวมกลมซอในนามสหกรณ) เปนตน เกษตรทฤษฎใหม
พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชด ารในการจดการทรพยากรระดบไรนา เนนการพงพาตนเองและชวยเหลอตนเองเปนหลก โดยเนนไปทการพงพาตนเองในดานอาหารกอน เชน ขาว พชผกผลไม ฯ จากนนคอยไปเนนทเกษตรทฤษฎใหมใน 3 ขนตอนทกลาวมา และทรงพยายามเนนมใหเกษตรกรพงพาการปลกพชชนดเดยวซงมความเสยงเปนอยางมาก เนองจากราคาทผนผวน ควบคมไมไดและความไมแนนอนของธรรมชาต ฯ เกษตรทฤษฎใหมน าไปสการท าเกษตรทยงยนและเกษตรธรรมชาต ทเนนไปทการลดคาใชจายและการพงพงธรรมชาตเปนปจจยส าคญ เชน การปลกพชตระกลถวเปนพชหมนเวยนเพอใหไดปยจากธรรมชาต โดยเปนการหนมาใชปยจากธรรมชาตแทนปยเคมทมราคาสง หลกเลยงการใชสารเคมทมผลกระทบตอสงแวดลอมในระยะยาวทงหมดทกลาวมานคอเกษตรยงยน มลกษณะการผลตทเลยนแบบระบบนเวศของธรรมชาต มความหลากหลายทางชวภาพ ลดการพงพาปจจยภายนอกใหนอยทสด ปองกนและก าจดศตรพชโดยวธธรรมชาต ลดการใชสารเคมซงเปนอนตรายตอผใชและสงผลเสยตอดนในระยะยาว ปลกพชทเกอกลกนเพอสรางความสมดลของธรรมชาตในระยะยาว เปนการจดการระบบเกษตรทยงยน
151
ใบงำน ใหทำนวำดภำพกำรจดแปลงทดนตำมหลกทฤษฎใหม
152
1.จงเลาประสบการณการปฏบตตนตามหลกเศรษฐกจพอเพยงมาพอสงเขป
............................................................................................................................. ..........................................
..................................................................................... ................................................................. ................
............................................................................................................................. ..........................................
................................................................................................................................... ....................................
.............................................................................................. ........................................................................
............................................................................................................................. .........................................
............................................................................................................................................. .........................
......................................................................................................... .............................................................
............................................................................................................................. .........................................
........................................................................................................................................................ .............. 2. ในการท าการเกษตรของทาน ไดมการน าภมปญญาทองถนเขามาชวยอยางไร
......................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .........................................
............................................................................................................................. .........................................
........................................................ ..............................................................................................................
............................................................................................................................. .........................................
............................................................................................................................. ..........................................
.................................................................. .....................................................................................................
............................................................................................................................. ......................................... 3. ทานไดมสวนรวมในการด าเนนกจกรรมของชมชนกจกรรมใดบาง ............................................................................................................................. .......................................... .......................................................................................................................................... ............................. ..................................................................................................... .................................................................. ............................................................................................................................. .......................................... .................................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................. .......................................................... ............................................................................................................................. .......................................... .......................................................................................................................................................... ............. ..................................................................................................................... .................................................. 4. จงอธบายวธการรกษาสงแวดลอมภายในชมชนของทาน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
153
5. ใหทานคดและเขยนอธบายการกระท าของตนเองทคดวาท ามากเกนไปหรอนอยเกนไป ในดานตาง ตอไปน แลวปรบปรงตนเองโดยบนทกผลการปรบปรงตนเองในทกสปดาห เปนระยะเวลา 2 เดอน
กำรประมำณตนดำนตำง ๆ กำรกระท ำ ทมำก/นอยเกนไป บนทกกำรปรบปรงตนเอง 1. ดานการกน
2. ดานการพกผอน และออกก าลงกาย
3. ดาน การพด การฟง การอาน
4. ดานการท างานและการ เรยนร
5. ดานการประหยด อดออม
154
6. ใหท าเครองหมายถก (√) หนาขอทเหนวาถก และท าเครองหมายผด (×) หนาขอทเหนวาผด
................ 1. การชวยตนเอง (Self – help) หมายถงการเปลยนแปลงทชมชนคนหาปญหารบสมครสมาชก และใหบรการกนเองโดยรบความชวยเหลอจากภายนอกใหนอยทสด
................ 2. การท างานรวมกน (Co production) หมายถงการจดตงกลมองคกรในชมชนขนมารบผดชอบกจกรรมรวมกบหนวยงานภาครฐ
................ 3. การประยกตใชเศรษฐกจพอเพยงเพอแกปญหาชมชนดาน จตใจดานสงคมดานทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมและดานเทคโนโลย
................ 4. ชวยแรงผอนโดยไมตองเอยขอ
................ 5. มแขกมาเยยมบานท าเฉยไมมน าทามาตอนรบ
................ 6. เพอนบานทกคนไปชวยเตรยมงานบญทวดแตเรากลบนอนอยทบานเฉยๆ
................ 7. แผนปฏบตการของชมชนควรชใหเหนถงเดยวนชมชนเปนอยางไรเมอสนสดแผน แลวตองการทจะเปนอยางไรจะไดอะไรจากการเปลยนแปลง
................ 8. ปญหาดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตไดแก ปญหามลภาวะตาง ๆ การท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของมลฝอยกบธรรมชาตตางๆ
................ 9. ปญหาดานสงคมการเมองการปกครองไดแก การเกดอาชญากรรมแหลงอบายมข ความขดแยงทางการเมองกจกรรมทเกยวของกบการเลอกตงในระดบตางๆ
.................10. ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรจกใชและจดการอยางฉลาดและรอบคอบ /เลอกใชทรพยากรทมอยอยางคมคาและเกดประโยชนสงสด/ฟนฟทรพยากร เพอใหเกดความยงยนสงสด
155
เฉลยใบงำนท 7 ขอ 1. ( √ ) ขอ 2. ( √ ) ขอ 3. ( √ ) ขอ 4. ( √ ) ขอ 5. ( × ) ขอ 6. ( × ) ขอ 7. ( √ ) ขอ 8. ( √ ) ขอ 9. ( √ ) ขอ.10. ( √ )
156
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................……………………………………………………………………………………… ……………………………………...............………………………………………………………………………………………………….…. ………………………………………................…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………..............…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….............…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………............……………………………………………………………………………………………….…… สภาพปญหาและอปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....................................................………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................………………………………………………………………………..…. ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................……………………………………………………………………………………………………….………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก
(………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....................................………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…................................................. (นางจราภรณ อทยศร)
ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
157
.
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 15
158
แผนการจดการเรยนรรายวชา สาระทกษะการด าเนนชวต รายวชา เศรษฐกจพอเพยง รหสวชา ทช21001 ระดบมธยมศกษาตอนตน จ านวน 1 หนวยกต
หวเรอง สถานการณโลกกบความพอเพยง ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล 15
สถำนกำรณของประเทศกบควำมพอเพยง 1. อธบายและวเคราะหการพฒนาประเทศตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. ประยกตใชในการด าเนนชวตอยางสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงของประเทศชาต สถำนกำรณโลกกบควำมพอเพยง 1. วเคราะหสถานการณของโลก ประเทศในการการพฒนาประเทศใหกาวหนาไปไดอยางสมดลภายใตกระแสโลกาภวตน
1. การวเคราะหสถานการณของประเทศโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เชน สถานการณของประเทศทเกยวของกบผเรยน(ภาวะเงนเฟอ ราคาผลผลตตกต า คาครองชพสง ฯลฯ) 2. การเลอกแนวทางการด าเนนชวตภายใตสถานการณของประเทศโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 3. การวเคราะหสถานการณของโลก ประเทศภายใตกระแสโลกาภวตนทเกยวของ เชน ภาวะโลกรอน การสอสารไรพรมแดน น ามนเชอเพลง ฯลฯ 4. การเลอกแนวทางการด าเนนชวตภายใตสถานการณของโลกประเทศโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำกำรเรยนร 1. ครสนทนากบผเรยนถงเรองเศรษฐกจพอเพยงกบสถานการณของโลกและสถานการณของประเทศวาเคยทราบหรอตดตามขาวในเรองใดบาง 2. ครสนทนากบผเรยนถงเรองปญหาทเกดขนในประเทศและในโลก เชน ปญหาความยากจน การวางงาน ภาวะเงนเฟอ ราคาผลผลตตกต า คาครองชพสง ฯลฯ ขนท 2 แสวงหำขอมลและจดกำรเรยนร 1. ครและผเรยนระดมปญหาทเกดขนจรงในประเทศและในโลก เขยนลงในกระดาษบรฟ 2. เรยงล าดบความส าคญของ ปญหาเพอน าไปสการปฏบต
- ใบความร - ใบงาน - แบบฝกหด - ใบงาน - แบบฝกหด - อนเตอรเนต
- ใบงาน - แบบฝกหด - ประเมนความถกตองจากหนงสอและขาวสถานการณปจจบนและประเมนการท างานกระบวนการกลมจากการแบงกลมท างาน
159
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล 2. ตระหนกในความส าคญของการพฒนาประเทศภายใตกระแสโลกา ภวตนและเลอกแนวทางหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการด าเนนชวตอยางสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงของประเทศภายใตกระแสโลกาภวตน
3. ครแจกใบความรสถานการณของประเทศและโลกโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงการเลอกแนวทางการด าเนนชวตภายใตสถานการณของประเทศโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ขนท 3 กำรปฏบตและกำรน ำไปใช 1. ครแบงกลมผเรยนออกเปนกลมยอย กลมละ 5-6 คน ท าการศกษาคนควา การเลอกแนวทางหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการด าเนนชวตอยางสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงของประเทศภายใตกระแสโลกาภวตน ตามหวขอทครก าหนด กลมละ 1 เรอง และใหตวแทนกลมน าเสนอผลการศกษาคนควาเพอแลกเปลยนเรยนรหนาชนเรยน ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร 1. ครใหผเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน 30 ขอ 2. ครเฉลยแบบทดสอบ
160
ใบควำมร
สถานการณโลกปจจบน (ชวงป 2551-2552) เมอสหรฐอเมรกาไดพฒนาเศรษฐกจของตน สทนนยมโลก ตลาดทนจากทวโลก หลงไหลสตลาดทนในสหรฐอเมรกา หลงจากเกดวกฤตเศรษฐกจเอเชย และขยายตวออกไปทวโลก สตอกทนจ านวนมหาศาลในแตละประเทศ ไมสามารถน าไปลงทนได เนองจากเศรษฐกจชะลอตวถงขน วกฤต เมดเงนจากสตอกทน ทวทกมมโลกไดไหลบาทะลกสตลาดทนในสหรฐอเมรกา ปญหาใหญของทนในสหรฐอเมรกากคอการขยายพนทการลงทน ใหกวางทสด เพอรองรบการขยายตวของทน ทนบวนจะเตบใหญ ป พ.ศ.2541 ขณะทวกฤตเศรษฐกจก าลงเปนภยคกคามประเทศตางๆ จากทวโลก ตลาดทนใน สหรฐอเมรกา กลบพงทะยานอยางรวดเรว ดชนหน Dow Jones พงทะยานทะล 10,000 จดเปนครงแรก และสงสดกวา 11,000 จด สงกวา 3,800 จดสรางความเลอมใสศรทธา และเศรษฐกจอเมรกา ทสวนทางกบวกฤตเศรษฐกจโลก เปนเรองทสามารถท าความเขาใจไดไมยาก เมอสตอกทนในแตละประเทศ ไมสามารถน าไปลงทนภายในประเทศได และความเชอมนในตลาดทน อเมรกายงคงอยในความรสกทดของนกลงทน ดงนน ทนจากทวทกมมโลกจงหลงไหลเขาสตลาดทนใน อเมรกา เมอตลาดทนในอเมรกาไมไดเตบโตบนพนฐานของความเปนจรง การเตบโตทางเศรษฐกจแบบ ฟองสบของสหรฐอเมรกา จงนาจะยนอยไดไมนาน
ป 2001 ปฐมวยยางกาวแรก ของรอบพนปท 3 บรษทยกษใหญในสหรฐอเมรกาเรมทยอย ประกาศผลประกอบการก าไรทลดลง และการประกาศปลดพนกงาน เมอเดอนธนวาคม 2543 เจเนอรลมอเตอรส ปลดพนกงาน 15,000 คน วนพธท 24 มกราคม 2544 ลเซนตเทคโนโลย ผผลตอปกรณ โทรศพทยกษใหญ ปลดพนกงาน 16,000 ต าแหนง เวรลพลผผลตเครองใชไฟฟาปลดพนกงาน 6 ,000 คน เอโอแอลไทม วอรเนอร กจการสอยคใหม กบ ไทม วอรเนอรปลดพนกงาน 2,000 คน
การแกวงตวอยางไรทศทางและไมชดเจนของตลาดทนในสหรฐอเมรกา เรมทจะผนผวนและไมแนนอน นกลงทนเรมไมแนใจตอความเชอมนตลาดทนอเมรกา และเมอ รฐมนตรคลง ญปน กลาวเมอวนท 8 มนาคม 2544 ในการชแจงตอคณะกรรมาธการ ยอมรบ ความปราชยทางเศรษฐกจอยางเปนทางการครงแรก หลงจากทเศรษฐกจญปนผกรอนเปนปญหายดยอ ยาวนานมารวม 10 ป วาฐานะการเงนของประเทศก าลงย าแย หลงการแถลงของมยาซาวา ตลาดทนในสหรฐอเมรกา น าโดย NASDAQ รวงลงกวา 30% ตามดวย Dow Jones, S&P และตลาดทนทวโลก พงทลายลงทนท จอรจ บช เรยกสถานการณน วาเปน World Stock Crisis
ขณะทนกลงทนจากทวโลก เกดความไมเชอมนตลาดทนในสหรฐอเมรกา เหตการณความตงเครยด ในภมภาคตางๆ ทวโลก ในชวงของเดอนมนาคม 2544 ไลตงแตการประกาศจะพฒนาขปนาวธ ปองกนตนเองของสหรฐอเมรกา การจบตว มโลเซวช อดตผน า ยโกสลาเวย การตอส ของชาวปาเลสไตนท พฒนาจากการขวางกอนอฐกอนดน มาเปนการวางระเบดและมการใชปน ความตงเครยดในเชสเนย การท าลายพระพทธรปทใหญทสดในโลกของกลมตาลบน ในอฟกานสถาน ไดสรางแผลลกในจตใจของ ชาวพทธ ตอชาวมสลม องคทะไลลามะธเบต เยอนใตหวน เรอด าน าอเมรกาโผลท เกาะแหงหนงในญป น โดยไมมการแจงลวงหนา สหรฐอเมรกาประกาศขายอาวธแกใตหวน ปดทายดวยการยวยจน ดวยการใช เครองสอดแนมบนรกล า เขาไปในนานฟาจน กระทงท าใหจนตองใชเครองบนขบไลสองล า ขนบงคบให เครองบนสอดแนมของสหรฐลงจอด
161
บนเกาะไหหล าเหตการณทเกดความตงเครยดดงกลาว ลวนเกดขนใน เดอนมนาคม ขณะทวกฤตตลาดทนของสหรฐอเมรกาก าลงเกดขนพอด โดยเบองลกจะเกดจากการสราง สถานการณโดยสหรฐอเมรกาหรอไมกตามภายในระยะเวลาเพยงหนงเดอน ดชนตลาดหน Dow Jones กดดกลบขนมายนอยในระดบทสงกวาเดอนมกราคมเสยอก ทงทเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา ยงตกอยใน ภาวะทเลวราย สถานการณ เศรษฐกจสหรฐอเมรกา – ญปน ก าลงจะน าไปสวกฤตเศรษฐกจทนนยม การเตรยม พรอมของสหรฐอเมรกาในการตงรบ และเปดแนวรกตอสถานการณดงกลาวมานานกวา 20 ป นนกคอการ เตรยมพรอมดานยทธศาสตร “การท าสงครามเลยงเศรษฐกจ” เนองจากสหรฐอเมรกา ได พฒนาปจจยการ ผลตส ยค IT (Information Technology) ดงนน ยทธศาสตร ยทธวธ ทางสงคราม ไดถกพฒนารปแบบ สงครามสยค IT ขณะทรปแบบยทธศาสตร - ยทธปจจย ของประเทศตางๆ ทวโลก ยงคงใชรปแบบของ สงครามในยคอตสาหกรรม (บางประเทศมหาอ านาจอยาง จน –รสเซย รปแบบสงครามอาจพฒนาสยค IT แลว แตยงไมมการสาธต เชนสหรฐอเมรกาทไดผานการสาธตแลวในสงครามอาว) ประเทศจนหลงจากท เตงเซยวผง ไดประกาศนโยบายสทนสมย น าประเทศจน สการพฒนาดานพลง การผลต ดวยนโยบาย หนงประเทศสองระบบ ท าให GDP จน เตบโตระหวาง 8–12% มาโดยตลอด แมปจจบนทวกฤตเศรษฐกจโลกสงผลกระทบกบทกประเทศ การเตบโตทางเศรษฐกจ ของจน กยงยนอยในระดบ7-8% จากการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของจนดงกลาว ยอมทจะไปกระทบ และขดขวางตอผลประโยชนของสหรฐอเมรกา ในการทจะแผอทธพลสการเปนจกรวรรดนยมจาวโลก ดงนน ความพยายามในการทจะท าลายจนใหออนก าลงลง ดวยการแยกสลายจนจาก 8 เขตปกครองตน ใหเปน ประเทศเชนเดยวกบรสเซยจงนบเปนสดยอดของยทธศาสตร อนจะน าไปสความส าเรจของการ เปนจกรวรรดนยมจาวโลก
162
ใบงำน
1. ใหผเรยนแบงกลม 5 คน แลวระดมความคดในหวขอ สาเหตของปญหาทเกดขนในครอบครวและชมชน และแนวทางการแกไขปญหาโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ท าเปนผงความคด (Mind Map) พรอมทงน าเสนอหนาชนเรยน 2. ใหผเรยนแบงกลม 5 คน วเคราะหสถานการณโลกวาเหตใดประเทศทมความเจรญกาวหนาอยางประเทศสหรฐอเมรกาจงประสบปญหาเศรษฐกจตกต าใหผเรยนบนทกสาเหตทท าใหภาวะเศรษฐกจตกต าทวโลก เปนผงความคด (Mind Map) พรอมทงน าเสนอหนาชนเรยน
163
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก (………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
164
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 16
165
ตำรำงวเครำะหเนอหำ หลกสตรกำรศกษำนอกระบบระดบกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551
ระดบมธยมศกษำตอนตน สำระควำมรพนฐำน รำยวชำ วสดศำสตร 2 รหสวชำ พว22024 จ ำนวน 3 หนวยกต
กศน.อ ำเภอครรฐนคม ส ำนกงำน กศน.จงหวดสรำษฎรธำน มำตรฐำนกำรเรยนรระดบ 1. มความรความเขใจ ทกษะและเหนคณคาเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร เทคโนโลยสงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถน ประเทศ โลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลง โครงงานวทยาศาสตรของโลกและดาราศาสตร มจตวทยาศาสตรและน าความร ไปใชในการด าเนนชวต 2. มความร ความเขาใจ และทกษะพนฐานเกยวกบคณตศาสตร วทยาศาสตรและเทคโนโลย
ท ตวชวด เนอหา
ระดบความยากงาย หมายเหต
เนอหางายดวยตนเอง
(กรต.)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
เนอหายากน ามา สอนเสรม (ส.ส.)
1 หวเรอง 1. หลกวสดศาสตร 1. บอกความหมายของวสดได 2. อธบายประเภทของวสดได 3. อธบายสมบตของวสดได 4. ทดสอบสมบตของวสดได 5. น าความรเรองสมบตของวสดไปใชได
1. หลกวสดศาสตร 1.1 ความหมายของ วสดศาสตรและประเภท ของวสด 1.2 สมบตวสด
2 หวเรอง 2. การใชประโยชนและผลกระทบ จากวสด 1.อธบายถงการใชประโยชนจากวสด 2.สามารถประยกตใชประ โยชน จากวสดได 3.อธบายสาเหตของมลพษจากการ ผลตและการใชงานได 4.น าความรเรองมลพษจากการ ผลตและการใชงานไปใชได 5.อธบายผลกระทบทเกดจากการใชวสดตอสงมชวตและสงแวดลอม
2. การใชประโยชนและ ผลกระทบจากวสด 2.1 การใชประโยชน จากวสด 2.2 มลพษจากการผลต และการใชงาน 2.3 ผลกระทบจากการ ใชวสดตอสงมชวตและสงแวดลอม
166
ท ตวชวด เนอหา
ระดบความยากงาย หมายเหต
เนอหางายดวยตนเอง
(กรต.)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
เนอหายากน ามา สอนเสรม (ส.ส.)
6.น าความรเรองผลกระทบทเกด จากการใชวสดตอสงมชวต และสงแวดลอมไปใชได
3 3. การคดแยก และการร ไซเคลวสด 1.อธบายถงการคดแยกวสดได 2.น าความรเรองการคดแยกวสดไป ใชได 3.อธบายหลก 3R ในการจดการ วสดและแนวทางด าเนนการท เหมาะสมได 4.น าความรเรองหลก 3R ไปใชใน การจดการวสดได 5.อธบายวธการรไซเคลวสดแตละประเภทได 6.น าความรเรองการรไซเคลวสดแต ละประเภทไปใชได
3. การคดแยกและการรไซเคล 3.1 การคดแยกวสดใช แลว 3.2 การจดการวสดดวย การรไซเคล
4 หวเรอง 4. แนวโนมการใชวสดและทศ ทางการพฒนา วสดในอนาคต 1.อธบายแนวโนมการใชวสดในอนาคตได 2.น าความรเรองแนวโนมการใชวสดในอนาคตไปใชได 3.อธบายทศทางการพฒนาวสดใน อนาคตได 4.น าความรเรองทศทางการพฒนา วสดในอนาคตไปใชได 5.อธบายถงความส าคญของการ พฒนาวสดในอนาคตได
4. แนวโนมการใชวสดและ ทศทางการพฒนาวสดใน อนาคต 4.1 แนวโนมการใชวสด ในอนาคต 4.2 ทศทางการพฒนา วสดในอนาคต
5 หวเรอง 5. สงประดษฐจากวสด ตามหลก สะเตมศกษา 1.อธบายหลกสะเตมศกษาได
5. สงประดษฐจากวสด ตามหลกสะเตมศกษา 5.1 หลกสะเตมศกษา
167
ท ตวชวด เนอหา
ระดบความยากงาย หมายเหต
เนอหางายดวยตนเอง
(กรต.)
เนอหาปานกลาง (พบกลม)
เนอหายากน ามา สอนเสรม (ส.ส.)
2.อธบายประโยชนของสะเตม ศกษาได 3.อธบายหลกสะเตมศกษาส าหรบการประดษฐวสดใช แลวได 4.น าความรเรองหลก สะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสดใชแลวไปใชได 5.สามารถออกแบบและสราง สงประดษฐจากวสดใชแลวได
5.2 หลกสะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสด ใชแลว 5.3 การประดษฐวสด ใชแลว
6 หวเรอง 6 เทคโนโลยการ ก าจดวสด 1.อธบายเทคโนโลยการก าจดเศษ วสดเหลอทงดวยการเผาได 2. น าความรเรองเทคโนโลยการ ก าจดเศษวสดเหลอทง ดวยการเผาไป ใชได 3.อธบายการผลตพลงงานจากเศษ วสดเหลอทงได 4.น าความรเรองการผลตพลงงาน จากเศษวสดเหลอทงไปใชได
6. เทคโนโลยการก าจด วสด 6.1 เทคโนโลยการก าจด เศษวสดเหลอทง ดวยการเผา 6.2 การผลตพลงงาน จากเศษวสดเหลอทง
168
แผนการจดกจกรรมการเรยนร สาระความรพนฐาน รายวชา วสดศาสตร 2 รหสวชา พว 22024 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 3 หนวยกต
หวเรอง หลกวสดศาสตร (สมบตวสด)
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการ
เรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร
การวดและประเมนผล
16 1. อธบายสมบตของวสดได 2. ทดสอบสมบตของวสดได 3. น าความรเรองสมบตของวสดไปใชได
1. สมบตวสด
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ ครผสอนทกทายกลาวน า ถงรปแบบการเรยนรของ กศน. ขนท 2 แสวงหำควำมร - ครผสอนและผเรยนแลกเปลยนเรยนรกนถงความหมายและความส าคญของ การเรยนรดวยตนเองในหวขอสมบตวสด และอธบายสมบตของวสดทท าใหผเรยนเกดการรดวยตนเอง - ครผสอนอธบายเรองทกษะพนทางการศกษาและกระบวนการในการเรยนรดวยตนเอง ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความรพรอมมอบหมายงาน
1. ใบความร 2. หนงสอแบบเรยน 3. ใบงาน แหลงกำรเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1. หองสมดประชาชน 2. กศน.ต าบล 3. แหลงขอมลสารสนเทศ 4. internet 5. สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ
1. สงเกตพฤตกรรมระหวางการเรยนร 2. วดความรจากการท ากจกรรมในใบงาน เครองมอ 1. ใบงาน
169
ใบควำมรเรอง สมบตของวสด
สมบตวสดประเภทโลหะ (Metallic Materials) วสดพวกนเปนสารอนนทรย Inorganic substances) ทประกอบดวยธาต ทเปนโลหะเพยงชนดเดยวหรอหลายชนดกได และอโลหะประกอบอยดวยกได ธาตท เปนโลหะ ไดแก เหลก ทองแดง อะลมเนยม นกเกล และไทเทเนยม ธาตทเปนอโลหะ ไดแก คารบอน ไนโตรเจน และออกซเจน โลหะทมโครงสรางเปน ผลกซงอะตอมจะมการจดเรยง ตวอยางเปนระเบยบและเฉพาะ ท าใหโลหะมสมบต ดงน 1. กำรน ำไฟฟำ เปนตวน าไฟฟาไดด เพราะมอเลกตรอนเคลอนทไปไดงายทวทงกอนของโลหะ แตโลหะน าไฟฟาไดนอยลง เมออณหภมสงขน เนองจากไอออนบวกมการสนสะเทอนดวย ความถและชวงกวางทสงขนท าใหอเลกตรอนเคลอนทไมสะดวก 2. กำรน ำควำมรอน โลหะน าความรอนไดด เพราะมอเลกตรอนทเคลอนทได โดยอเลกตรอน ซงอยตรงต าแหนงทมอณหภมสง จะมพลงงานจลนสงและอเลกตรอนทมพลงงานจลนสงจะเคลอนทไปยงสวนอนของโลหะจงสามารถถายเทความรอนใหแกสวนอนๆของแทงโลหะท มอณหภมต ากวาได 3. ควำมเหนยว โลหะตแผเปนแผนหรอดงออกเปนเสนได เพราะไอออนบวก แตละ ไอออนอยในสภาพเหมอนกนๆ กน และไดรบแรงดงดดจากประจลบเทากนทงแทงโลหะ ไอออนบวกจงเลอนไกลผานกนไดโดยไมหลดจากกน เพราะมกลมขอองอเลกตรอนท าหนาท คอยยดไอออนบวกเหลานไว 4. ควำมมนวำว โลหะมผวเปนมนวาว เพราะกลมของอเลกตรอนทเคลอนทได โดยอสระจะรบและกระจายแสงออกมา จงท าให โลหะสามารถสะทอนแสงซงเปนคลนแมเหลกไฟฟาได 5. จดหลอมเหลว โลหะมจดหลอมเหลวสง เพราะพนธะในโลหะ เปนพนธะทเกดจากแรง ยดเหนยวระหวางวาเลนซอเลกตรอนอสระทงหมดในกอนโลหะกบไอออนจงเปนพนธะทแขงแรงมาก สมบตวสดพอลเมอร ชนดของสมบตของพอลเมอรแบงอยางกวางๆไดเปนหลายหมวดขนกบความ ละเอยด ในระดบนาโนหรอไมโครเปนสมบตทอธบายลกษณะของสายโดยตรงโดยเฉพาะ โครงสรางของ พอลเมอรในระดบกลาง เปนสมบตทอธบายสณฐานของพอลเมอรเมออยใน ทวางในระดบกวางเปนการอธบายพฤตกรรมโดยรวมของพอลเมอร ซงเปนสมบตในระดบการใชงาน 1. จดหลอมเหลว จดหลอมเหลวทใชกบพอลเมอรไมใชการเปลยนสถานะ จากของแขงเปนของเหลวแตเปนการเปลยนจากรปผลกหรอ กงผลกมาเปนรปของแขง บางครงเรยกวาจด หลอมเหลวผลก ในกลมของพอลเมอรสงเคราะหจดหลอมเหลวผลกยงเปนท ถกเถยงในกรณ ของเทอรโมพลาสตก เชน เทอรโมเซต พอลเมอร ทสลายตวในอณหภมสงมากกวาจะหลอมเหลว 2. พฤตกรรมกำรผสม โดยทวไปสวนผสมของพอลเมอรมการผสมกนไดนอยกวา การผสมของ โมเลกลเลกๆผลกระทบนเปนผลจากแรงขบเคลอนส าหรบการผสมทเปนแบบระบบปด ไมใชแบบใชพลงงาน หรออกอยางหนง วสดทผสมกนไดทเกดเปนสารละลายไมใชเพราะปฏสมพนธ ระหวางโมเลกล ทชอบท าปฏกรยากน แตเปนเพราะการเพมคาเอนโทรปและพลงงานอสระท เกยวของกบ การเพมปรมาตรทใชงานไดของแตละสวนประกอบ การเพมขนในระดบเอนโทรป ขนกบจ านวนของอนภาคทน ามาผสมกน 3. กำรแตกกง การแตกกง ของสายพอลเมอรมผลกระทบตอสมบตทงหมดของพอลเมอรสายยาวทแตกกงจะเพมความเหนยว เนองจากการเพมจ านวนของความซบซอนตอสาย ความยาวอยางสม และสายสนจะลดแรงภายในพอลเมอรเพราะการรบกวนการจดตวโซขางสน ๆ ลดความเปนผลกเพราะรบกวนโครงสรางผลก การลดความเปนผลกเกยวของกบการเพม ลกษณะโปรงใสแบบกระจกเพราะแสงผานบรเวณทเปนผลกขนาดเลก
170
4. กำรน ำควำมรอน การน าความรอนของพอลเมอร สวนใหญมคาต า ดวยเหตนวสดพอล เมอรจงถกน ามาใชเปนฉนวนทางความรอน เนองจากคาการน าความรอนต าเชนเดยวกบวสด เซรามกส โดยสมบตความเปนฉนวนของพอลเมอรจะสงขนจากโครงสรางทมลกษณะเปน รอากาศเลก ๆ ทเกดจากกระบวนการเกด polymerization เชน โฟมพอลไสตรนหรอทเรยกวา Styrofoam ซงมกถกน ามาใชเปน ฉนวนกนความรอน
สมบตวสดเซรำมกส วสดเซรามกส เปนสารอนนทรยทประกอบดวยธาตทเปนโลหะและธาตทเปน อโลหะรวมตวกนดวยพนธะเคม ทยดจบตวกนจากการผานกระบวนการผลตทอณหภมสง วสด เซรามกส มโครงสรางเปนไดทงแบบมรปรางผลก และไมมรปรางผลกหรอเปนของผสมของทงสองแบบ 1. กำรน ำควำมรอน การน าความรอนของเซรามกส จะเปนฉนวนความรอนมากขนตาม จ านวนอเลกตรอนอสระทลดลง คาการน าความรอนของวสดเซรามกอย ในชวงประมาณ 2 ถง 50 วตต ตอเมตร เคลวน เมออณหภมสงขนการกระเจงจากการสนของผลกจะมากขน ท าใหการ น าความรอนของวสดเซรามกสลดลง แตคาการน าความรอนจะกลบเพมขนอกครงทอณหภมสง ทงน เนองจากการถายเทความรอน ของรงสอนฟราเรด จ านวนหนงจะสามารถท าให ความรอน ถายเทผานวสดเซรามกส โปรงใสได โดยประสทธภาพการน าความรอนของกระบวนการนจะเพมขนตามอณหภมทสงขน สมบตดานการเปนฉนวน ควบคไปกบการทนความรอนสง ๆ และทนตอการขดส ท าใหเซรามกสหลายชนดสามารถน าไปใชบผนงเตาเผาทอณหภมสงเพอหลอม โลหะ เชน เตาหลอมเหลกกลา การน าเซรามกสไปใชงานทางอวกาศนบวามความส าคญมาก คอ ใชกระเบองเซรามกสบผนงกระสวยอวกาศ (space shuttle) วสดเซรามกสเหลานชวยกน ความรอนไมใหผาน เขาไปถงโครงสรางอะลมเนยมภายในกระสวยอวกาศเมอขณะบนออก และ กลบเขา สบรรยากาศของโลกซงมอณหภมสงถง 800 องศาเซลเซยส
2. ควำมเหนยวของเซรำมกส เนองจากพนธะทเกดขนภายในโครงสรางของเซรามกส เปนพนธะแบบ ไอออนก – โคเวเลนต ดงนนวสดเซรามกสจะมความเหนยว (toughness) มงานวจยมากมายทพยายามคนควาเพอ ปรบปรง ความเหนยวของเซรามกส อาทเชน การท าอดดวย ความรอน (hot pressing) และเตม สารเคมบางชนดเพอให เกดพนธะขน การทดสอบความ ตานทานตอการขยายตวของรอยแตก (fracture – toughness tests) กบวสดเซรามกสเพอหา คาความสามารถกระท าไดเชนเดยวกบในโลหะ
171
ใบงำน เรองสมบตของวสดศำสตร
ขอท 1 กจกรรม บอกสมบตของวสดศาสตรประเภทตาง ๆ มาพอสงเขป 1. สมบตของโลหะ ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 2. สมบตของพอลเมอร ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 3. สมบตของเซรามกส ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
172
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก (………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
173
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 17
174
แผนการจดกจกรรมการเรยนร สาระความรพนฐาน รายวชา วสดศาสตร 2 รหสวชา พว 220024 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 3 หนวยกต หวเรอง มลพษจากการผลต และการใชงาน
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
17 1. อธบายสาเหตของมลพษจากการ ผลตและการใชงานได 2. น าความรเรองมลพษจากการ ผลตและการใชงานไปใชได
1. มลพษจากการผลต และการใชงาน
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ ครผสอนทกทายกลาวน า ถงรปแบบการเรยนรของ กศน. ขนท 2 แสวงหำควำมร - ครผสอนและผเรยนแลกเปลยนเรยนรกนถงความหมายและความส าคญของการเรยนรในหวขอสาเหตของมลพษจากการ ผลตและการใชงานท าใหผเรยนเกดการรดวยตนเอง - ครผสอนอธบายเรองมลพษเพอใหผเรยนน าความรเรองมลพษจากการ ผลตและการใชงานไปใชได ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความรพรอมมอบหมายงาน
1. ใบความร 2. หนงสอแบบเรยน 3. ใบงาน แหลงกำรเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1. หองสมดประชาชน 2. กศน.ต าบล 3. แหลงขอมลสารสนเทศ 4. internet 5. สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ
1. สงเกตพฤตกรรมระหวางการเรยนร 2. วดความรจากการท ากจกรรมในใบงาน เครองมอ 1. ใบงาน
175
ใบควำมรเรอง มลพษจำกกำรผลตและกำรใชงำน มลพษจำกกำรผลต อตสาหกรรมการผลตโลหะ พอลเมอร และเซรามกสส จดเปนอตสาหกรรม ขนพนฐานของประเทศไทยทมบทบาทส าคญของประเทศ เนองจากโลหะ พอลเมอร และ เซรามกส เปนวตถดบพนฐานส าหรบอตสาหกรรม เชน อตสาหกรรมกอสราง อตสาหกรรม ยานยนต อตสาหกรรมเครองใชไฟฟา อตสาหกรรม การผลตเครองใชในครวเรอน เปนตน กระบวนการผลตของอตสาหกรรมเปนแหลงก าเนดมลพษทส าคญ ทงมลพษทางอากาศ กากของเสยและน าเสย ซงสามารถกอใหเกดผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอมได หากมการจดการไมเหมาะสม สำเหตทท ำใหเกดมลพษจำกกำรผลต 1. กระบวนการหลอมและเกดมลพษ กระบวนการหลอม เปนการน าวตถดบทงในรปวสดใหมและเศษวสดทใช แลวมาใหความรอนเพอใหหลอมละลาย และท าการปรบปรงคณภาพดวยสารตาง ๆ มลพษ หลกทเกดขนในกระบวนการหลอม คอ ฝนควน ไอโลหะ และกาซพษตาง ๆ 2. กระบวนการหลอและเกดมลพษ กระบวนการหลอ สามารถท าได 2 ลกษณะ คอ การหลอโดยใชเครองหลอ แบบตอเนอง และการหลอในแมแบบชนดตางๆ ในการหลอชนงานในแมแบบวสดเหลวจะถกเทใสในแมแบบ แลวปลอย ใหแขงตวระยะหนง จากนนรอแบบแยกออกเอาชนงานออกแบบหลอ แลวเอาไปท าความ สะอาดตกแตงชนงานใหไดคณภาพตามตองการ มลพษหลก ๆ ทเกดขนในกระบวนการหลอ ทงสองลกษณะจะเกดขน ในระหวางการหลอ แตส าหรบการหลอโลหะบางชนดจะเกดมลพษในระหวาง การท าแมแบบ ไสแบบและการน าชนงานออกจากแบบหลอ ซงควรมการจดการอยางเหมาะสมเชนเดยวกน 3. กระบวนการหลอและเกดมลพษ การรดมกใชอตสาหกรรมโลหะ เปนการน าแทงโลหะ ผานการรดลดขนาด ทวางตอกนหลายชดจนไดขนาดตามตองการ ซงการรดโลหะมทงการรดรอนและรดเยนขนอย กบผลตภณฑทตองการ มลพษทเกดขนโดยทวไปในกระบวนการรดรอน คอ ฝนควน ไอโลหะ กาซพษ และน าเสย 4. กระบวนการสนบสนนการผลตและเกดมลพษ ระบบสนบสนนการผลตทส าคญระบบหนงคอ ระบบหลอเยน ซงหากระบบ หลอเยนเกดขดของ กระบวนการผลตบางสวนอาจหยดการผลตลง ซงท าใหเกดความเสยหาย กบโรงงานได มลพษทเกดขนโดยทวไปในกระบวนสนบสนนการผลตคอมลพษทางอากาศ และน าเสยจากน าหลอเยน ซงอาจใชเพยงครงเดยวแลวระบายทง สำเหตทท ำใหเกดมลพษจำกกำรใชงำน 1. จ านวนประชากรทเพมมากขน เมอมประชากรเพมมากขน ความตองการ ดานตาง ๆ ทเกยวของกบวถการด าเนนชวตประจ าวน กมากขน ไมวาจะอยในรปของสนคา เครองใชไฟฟา เครองใชในครวเรอน ดงนน จ านวนวสดทใชแลวจงเพมทวคณมากขนเรอย ๆ 2. คนทวไปไมมความร ความเขาใจ ในการจดการกบเศษวสดทใชแลว สวนใหญมกจดการกบเศษวสดดวยวธการเผาซงเปนสาเหตใหเกดมลพษทางอากาศ 3. ความมกงายและขาดจตส านก ไมค านงถงผลเสยทจะเกดขน เชน การทง เศษวสดใชแลว ลงแมน าล าคลอง เปนสาเหตใหเกดน าเสย 4. การผลตหรอใชสงของมากเกนความจ าเปน เชน การผลตสนคาทมกระดาษ หรอพลาสตกหมหลายชน การซอสนคาโดยหอแยกและใสถงพลาสตกหลายถง ท าใหเศษวสดใช แลวมปรมาณมากขน
176
ใบงำน เรองมลพษจำกกำรผลตและกำรใชงำน
กจกรรม จงอธบาย สาเหตของมลพษจากการผลตและการใชงานวสด มาพอสงเขป ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………...... ……………………………………………………………………………………………………………………………………......
177
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก (………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
178
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 18
179
แผนการจดกจกรรมการเรยนร สาระความรพนฐาน รายวชา วสดศาสตร 2 รหสวชา พว22024 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 3 หนวยกต
หวเรอง หลกสะเตมศกษา
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
18 1. อธบายประโยชนของสะเตมศกษาได
1. หลกสะเตมศกษา
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ ครผสอนทกทายกลาวน า ถงรปแบบการเรยนรของ กศน. ขนท 2 แสวงหำควำมร - ครผสอนและผเรยนแลกเปลยนเรยนรกนถงความหมายและความส าคญของการเรยนรในหวขอหลกสะเตมศกษาท าใหผเรยนเกดการรและประโยชนของสะเตมศกษา - ครผสอนอธบายเรองหลกสะเตมศกษาเพอใหผเรยนน าความรเรองหลกสะเตมศกษาไปใชได ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความรพรอมมอบหมายงาน
1. ใบความร 2. หนงสอแบบเรยน 3. ใบงาน แหลงกำรเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1. หองสมดประชาชน 2. กศน.ต าบล 3. แหลงขอมลสารสนเทศ 4. internet 5. สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ
1. สงเกตพฤตกรรมระหวางการเรยนร 2. วดความรจากการท ากจกรรมในใบงาน เครองมอ 1. ใบงาน
180
ใบควำมรเรอง หลกสะเตมศกษำ หลกสะเตมศกษำ
ในยคปจจบน ความเจรญกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศและการเปลยนแปลง เกดขนอยางรวดเรว จงจ าเปนทแตละประเทศตองเรยนรทจะปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลง ทเกดขนอยตลอดเวลาและเตรยมพรอมทจะเผชญกบความทาทายจากกระแสโลก โดยปจจยส าคญทจะเผชญการเปลยนแปลงและความทาทายดงกลาว คอ คณภาพของคน การจดการศกษาเพอพฒนาคนใหมคณภาพจงเปนเรองทมความจ าเปนอยางยง โดย จะตองเปนการจดการศกษาทมคณภาพ เพอท าใหศกยภาพทมอยในตวคนไดรบการพฒนา อยางเตมทท าใหเปนคนทรจกคดวเคราะห รจกแกปญหา มความคดรเรมสรางสรรค รจกเรยนร ดวยตนเองสามารถปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรว มคณธรรม จรยธรรม รจกพงตนเองและสามารถด ารงชวตอยไดอยางเปนสข รปแบบการจดการเรยนรแบบ STEM จงนาจะเปนแนวทางหนงในการพฒนาและ ปรบปรงการจดการเรยนร เพอเปนการประกนคณภาพผ เรยน เพอใหผ เรยนเกดการเรยนรและ พฒนา ศกยภาพของตนเองใหมากทสด ค าวา “สะเตม” หรอ “STEM” เปนค ายอจากภาษาองกฤษของศาสตร 4 สาขาวชา ไดแก วทยาศาสตร Science) เทคโนโลย (Technology) วศวกรรมศาสตร Engineering) และคณตศาสตร Mathematics) หมายถง องคความร วชาการของศาสตรทงสทมความ เชอมโยงกนในโลกของความเปนจรงทตองอาศยองคความรตาง ๆ มาบรณาการเขาดวยกน ในการด าเนนชวตและการท างาน ค าวา STEM ถกใช ครงแรกโดยสถาบนวทยาศาสตร แหงประเทศสหรฐอเมรกา (the National Science Foundation: NSF) ซงใชค านเพออางถง โครงการหรอโปรแกรมทเกยวของกบวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และ คณตศาสตร อยางไรกตามสถาบนวทยาศาสตรแหงประเทศสหรฐอเมรกาไมไดใหนยามทชดเจน ของค าวา STEM มผลใหมการใชและใหความหมายของค านแตกตางกนไป (Hanover Research, 2011, p.5) เชน มการใชค าวา STEM ในการอางองถงกลมอาชพทม ความเกยวของกบวทยาศาสตรเทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตร
สะเตมศกษำ (STEM Education)
คอ แนวทางการจดการศกษาทบรณาการ ความร ใน 4 สหวทยาการ ไดแก วทยาศาสตร วศวกรรม เทคโนโลย และคณตศาสตร โดยเนน การน าความรไปใชแกปญหาในชวตจรง รวมทงการพฒนากระบวนการหรอผลผลตใหม ทเปน ประโยชนตอการด าเนนชวต และการท างาน ชวยนกเรยนสรางความเชอมโยงระหวาง 4 สหวทยาการ กบชวตจรงและการท างาน การจดการเรยนรแบบสะเตมศกษาเปนการจดการ เรยนรทไมเนนเพยงการทองจ าทฤษฎหรอกฏทางวทยาศาสตร และคณตศาสตร แตเปนการ สรางความเขาใจทฤษฎหรอกฏเหลานนผานการปฏบตใหเหนจรงควบคกบการพฒนาทกษะ การคด ตงค าถาม แกปญหาและการหาขอมลและวเคราะหขอคนพบใหม ๆ พรอมทงสามารถ น าขอคนพบนนไปใชหรอบรณาการกบชวตประจ าวนไดการจดการเรยนรตามแนวทางสะเตมมลกษณะ 10 ประการ ไดแก (1) เชอมโยง เนอหาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย สโลกจรง (2) การสบเสาะหาความร (3) การเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน (4) การสรางสรรคชนงาน (5) การบรณาการเทคโนโลย (6) การมงเนนทกษะแหงศตวรรษท 21
181
(7) การสรางการยอมรบและการมสวนรวมจากชมชน (8) การสรางการสนบสนนจากผเชยวชาญในทองถน (9) การเรยนรอยางไมเปนทางการ (10) การจดการเรยนรตามอธยาศย จดประสงคของการจดการเรยนรตามแนวทางสะเตมศกษา คอ สงเสรมใหผเรยนรก และเหนคณคาของการเรยนวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตร และ เหนวาวชาเหลานนเปนเรองใกลตวทสามารถน ามาใชไดทกวน STEM Education ไดน าจดเดนของธรรมชาต ตลอดจนวธการจดการเรยนรของ แตละสาขาวชามาผสมผสานกนอยางลงตว เพอใหผเรยนน าความรทกศาสตร มาใชในการ แกปญหา การคนควา และการพฒนาสงตาง ๆ ในสถานการณโลกปจจบน ซงอาศยการจดการ เรยนรทผสอนผสอนหลายสาขาวชารวมมอกน เพราะในการท างานจรงหรอในชวตประจ าวนนน ตองใชความ รหลายดานในการท างานทงสนไมไดแยกใชความรเปนสวน ๆ นอกจากน STEM Education ยงเปนการสงเสรมการพฒนา ทกษะส าคญในโลกยคโลกาภวตนหรอทกษะทจ าเปน ส าหรบศตวรรษท 21 อกดวย ทงน STEM Education เปนการจดการศกษาทมแนวคด ดงน 1.1 เปนการบรณาการขามสาระวชา (Interdisciplinary Integration) นนคอ เปนการบรณาการระหวางศาสตรสาขาตางๆ ไดแก วทยาศาสตร S) เทคโนโลย (T) วศวกรรมศาสตร E) และ คณตศาสตร M) ทงน ไดน าจดเดนของธรรมชาตตลอดจนวธการ สอนของแตละสาขาวชามา ผสมผสานกนอยางลงตว กลาวคอ • วทยาศาสตร S) เนนเกยวกบความเขาใจใน ธรรมชาต โดยนกการศกษา มกชแนะใหอาจารยผสอนผสอนใช วธการสอนวทยาศาสตรดวยกระบวนการสบเสาะ (Inquiry-based Science Teaching) กจกรรมการสอนแบบแกปญหา (Scientific Problembased Activities) ซงเปนกจกรรมท เหมาะกบผเรยนระดบประถมศกษา แตไมเหมาะกบ ผเรยน ระดบมธยมศกษา หรอมหาวทยาลย เพราะท าใหผเรยนเบอหนายและไมสนใจ แตการ สอนวทยาศาสตรใน STEM Education จะท าใหนกเรยนสนใจ มความกระตอรอรน รสก ทาทายและเกดความมนใจในการเรยน สงผลใหผเรยนสนใจทจะเรยนในสาขาวทยาศาสตร ในระดบชนทสงขนและประสบ ความส าเรจในการเรยน • เทคโนโลย (T) เปนวชาทเกยวกบกระบวนการ แกปญหา ปรบปรง พฒนา สงตาง ๆ หรอกระบวนการตาง ๆ เพอตอบสนองความตองการของคนเรา โดยผานกระบวนการ ท างานทางเทคโนโลย ทเรยกวา Engineering Design หรอ Design Process ซงคลายกบ กระบวนการสบเสาะ ดงนน เทคโนโลยจง มไดหมายถงคอมพวเตอรหรอ ICT ตามทคนสวนใหญ เขาใจ • วศวกรรมศาสตร E) เปนวชาทวาดวยการคด สรางสรรค พฒนานวตกรรมตาง ๆ ใหกบนสตผเรยนโดยใช ความรทางวทยาศาสตร คณตศาสตรและเทคโนโลย ซงคน สวนใหญ มกเขาใจวาเปนวชาทสามารถเรยนได แตจากการ ศกษาวจยพบวาแมแตเดกอนบาลกสามารถ เรยนไดดเชนกน • คณตศาสตร M) เปนวชาทมไดหมายถงการนบจ านวนเทานน แตเกยวกบ องคประกอบอนทส าคญ ประการแรก คอ กระบวนการคดคณตศาสตร Mathematical Thinking) ซงไดแกการเปรยบเทยบการจ าแนก/จดกลม การจดแบบรปและการบอกรปรางและ คณสมบต ประการทสอง ภาษาคณตศาสตร เดกจะสามารถถายทอดความคด หรอความเขาใจ ความคดรวบยอด (Concept) ทางคณตศาสตรได โดยใชภาษาคณตศาสตรในการสอสาร เชน มากกวา นอยกวา เลกกวา ใหญกวา ฯลฯ ประการตอมาคอการสงเสรมการคด คณตศาสตร ขนสง (Higher-Level Math Thinking) จากกจกรรมการเลนของเดกหรอการท ากจกรรมในชวตประจ าวน
182
1.2 เปนการบรณาการทสามารถจดการเรยนร ไดในทกระดบ โดยใชวธการเรยน แบบ Project-based Learning, Problem-based Learning, Design-based Learning ท าใหผเรยนสามารถสรางสรรค พฒนาชนงานไดดรปแบบการจดการเรยนรแบบ STEM Education นอกจากจะเปนการบรณาการ วชาทง 4 สาขา ดงทกลาวขางตนแลว ยงเปนการบรณาการดานบรบท (Context Integration) ทเกยวของกบชวตประจ าวนอกดวย ซงจะท าใหการสอนนนมความหมายตอผเรยน ท าใหผเรยน เหนคณคาของการเรยนนน ๆ และสามารถน าไป ใชประโยชนในชวตประจ าวนได ซงจะเพม โอกาสการท างาน การเพมมลคา และสามารถสรางความแขงแกรงใหกบประเทศ ดานเศรษฐกจ ได
1.3 เปนการจดการเรยนรท ท าใหผเรยนเกดพฒนาการดานตาง ๆ อยาง ครบถวน และสอดคลองกบแนวทางการพฒนาคนใหม คณภาพในศตวรรษท 21 เชน • ดานปญญา ผเรยนเขาใจในเนอหาวชา • ดานทกษะการคด ผเรยนพฒนาทกษะการคด โดยเฉพาะการคดขนสง เชน การ คดวเคราะหคดสรางสรรค ฯลฯ • ดานคณลกษณะ ผเรยนมทกษะการท างานกลมทกษะการสอสารทม ประสทธภาพ การเปนผน าตลอดจนการนอมรบค าวพากษวจารณของผอน ใบงาน เรองมลพษจากการผลตและการใชงาน
183
ใบงำน เรองหลกสะเตมศกษำ
ขอท 1 กจกรรม จงอธบาย หลกสะเตมศกษา (STEM Education มาพอสงเขป
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
……………………………………………………………………………………………………………………........................……..…………
184
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก (………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
185
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 19
186
แผนการจดกจกรรมการเรยนร สาระความรพนฐาน รายวชา วสดศาสตร 2 รหสวชา พว 22024 ระดบมธยมศกษา ม.ตน จ านวน 3 หนวยกต
หวเรอง หลกสะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสด ใชแลว
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
19 1. อธบายหลกสะเตมศกษาส าหรบการประดษฐวสดใชแลวได 2. น าความรเรองหลก สะเตมศกษาส าหรบการประดษฐวสดใชแลวไปใชได
1. หลกสะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสด ใชแลว
ขนท 1 ก ำหนดสภำพปญหำ ครผสอนทกทายกลาวน า ถงรปแบบการเรยนรของ กศน. ขนท 2 แสวงหำควำมร - ครผสอนและผเรยนแลกเปลยนเรยนรกนถงความหมายและความส าคญของการเรยนรในหวขอหลกสะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสดใชแลว - ครผสอนอธบายเรองหลก สะเตมศกษา ส าหรบการประดษฐวสดใชแลวไปใชได ขนท 3 กำรปฏบตน ำไปใช ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความร ขนท 4 กำรประเมนผลกำรเรยนร ครผสอนสรปเนอหาและเตมเตมองคความรพรอมมอบหมายงาน
1. ใบความร 2. หนงสอแบบเรยน 3. ใบงาน แหลงกำรเรยนร/สบคนขอมลเพมเตม 1. หองสมดประชาชน 2. กศน.ต าบล 3. แหลงขอมลสารสนเทศ 4. internet 5. สอสงพมพ โทรทศน วทย หนงสอวารสารตางๆ
1. สงเกตพฤตกรรมระหวางการเรยนร 2. วดความรจากการท ากจกรรมในใบงาน เครองมอ 1. ใบงาน
187
ใบควำมร เรอง หลกสะเตมศกษำส ำหรบกำรประดษฐจำกวสดใชแลว
หลกสะเตมศกษำส ำหรบกำรประดษฐจำกวสดใชแลว ทกวนนปญหาเรองการจดการขยะนบเปนปญหาระดบชาต การจดการเรยนการ สอนตามแนวทางของสะเตมศกษา (STEM Education) ทไดยนกนอยางแพรหลายมากขน เรอย ๆ หลายทานคงก าลงครนคดวา จะท าใหอยางใหการเรยนรวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตร เชอมโยงสนบสนนซงกนและกน และเชอมโยงการเรยนร สการแกปญหาจรงเรองขยะได การจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาส าหรบการจดการกบวสดใชแลว ท าได หลากหลายแนวทาง บางอยางเปนการเปลยนแปลงงาย ๆ ทกคนสามารถท าไดดวยตวเอง สวน บางแนวทางตองการ “แนวรวม” สนบสนนทกวางขวางขน เชน การท างานรวมกนระหวาง ผสอนกบนกเรยน การท างานรวมกนทงโรงเรยน หรอแมกระทงการด าเนนการรวมกนกบ ชมชน หรอสถาบนการศกษาทองถน แนวทางการจดกจกรรมการเรยนรสะเตมศกษาส าหรบการประดษฐวสดใชแลว เปนสวนหนงของวธการหลากหลายทจะจดการกบวสดใชแลว ซงมแนวทางดงน 1. เชอมโยงเนอหาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย สโลกจรง หลายทานนาจะท าอยแลวอยางสม าเสมอ เพราะในชวตประจ าวนเรามการใช วสดตางอยเสมอตลอดจนมการบรหารจดการวสดนนอยางมประสทธภาพ เพยงมองเหนวา แนวคดหลก หรอกระบวนการทเรยนรนน สามารถเกดขนไดในธรรมชาต ใชประโยชนไดในชวต จรง กเปนกาวแรกสการบรณาการความรสการเรยนอยางมความหมาย เพราะปรากฏการณ หรอประดษฐกรรมใดๆ รอบตวเรา ไมไดเปนผลของความรจากศาสตรหนงศาสตรใดเพยง ศาสตรเดยว การประยกตความรงาย ๆ เชน การค านวณพนทของแกนมวนกระดาษช าระ เชอมโยงสความรความสงสยดานวสดศาสตร เทคโนโลยการผลต และการใชกระบวนการทาง วศวกรรมวเคราะหปญหาและสรางสรรควธแกไขไดอยางหลากหลายจนนาแปลกใจ 2. การสบเสาะหาความร การเรยนรสะเตมศกษาส าหรบการประดษฐวสดใชแลว โดยใหผเรยนไดศกษา ประเดนปญหา หรอตงค าถามซงเปนปญหาทเกดขนกบตนเองหรอชมชน เชน ในชมชนมการใช ขวดน าพลาสตกจ านวนมากจนเกดปญหาขยะ ผเรยนน าประเดนปญหา ไปสรางค าอธบายดวย ตนเอง โดยการรวบรวมประจกษพยานหลกฐานทเกยวของ สอสารแนวคดและเหตผล เปรยบเทยบแนวคดตาง ๆ โดยพจารณาความหนกแนนของหลกฐาน กอนการตดสนใจไป ในทางใดทางหนงนบเปนกระบวนการเรยนรส าคญทไมเพยงแตสนบสนนการเรยนรในประเดน ทศกษาเทานน แตยงเปนชองทางใหมการบรณาการความรในศาสตรอน ๆ ทเกยวของกบ ค าถาม นบเปนแนวทางการจดการเรยนรทสนบสนนจดเนนของสะเตมศกษาส าหรบการ ประดษฐจากวสดใชแลวไดเปนอยางด 3. การเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน การท าโครงงานเปนการสบเสาะหาความรในรปแบบหนง แตผเขยนไดแยก โครงงานออกมาเปนหวขอเฉพาะ เนองจากเปนแนวทางทสามารถสงเสรมการบรณาการความร สการแกปญหาไดชดเจน การสบเสาะหาความรบางครงผสอนเปนผก าหนดประเดนปญหา หรอ ใหขอมลส าหรบศกษาวเคราะห หรอก าหนดวธการในการส ารวจตรวจสอบ ตามขอจ ากดของ เวลาเรยน วสดอปกรณ หรอปจจยแวดลอมตาง ๆ แตการท าโครงงานนนเปนการเปดโอกาสให นกเรยนเกดประสบการณการเรยนรส าคญในทกขนตอนดวยตนเอง ตงแตการก าหนดปญหา ศกษาความรทเกยวของ ออกแบบวธการรวบรวมขอมล ด าเนนการ ลงขอสรป และสอสารสงท คนพบ (บางครงผสอนอาจก าหนดกรอบกวาง ๆ เชน ใหท าโครงงานเกยวกบสงประดษฐจาก วสดใชแลว โครงงานเกยวกบการใชคณตศาสตรในวสดใชแลวของชมชน เปนตน) โครงงานใน รปแบบสงประดษฐจะมการบรณาการกระบวนการทางวศวกรรมไดอยางโดดเดน
188
4. การสรางสรรคชนงาน ประสบการณการท าชนงาน สรางทกษะการคด การออกแบบ การตดสนใจ การแกปญหาเฉพาะหนา โดยเฉพาะอยางยงชนงานทผสอนเปดโอกาสใหผเรยนเลอกวสดใชแลว เองและคดอยางอสระและสรางสรรค การประดษฐชนงานเหลานจากเศษวสดใชแลว ประยกตใชความรวทยาศาสตร คณตศาสตร อยางไมรตวบางครงอาจจดใหผเรยนสะทอน ความคดวาไดเกดประสบการณหรอเรยนรอะไรบางจากงานทมอบหมายใหท า เพราะเปาหมาย ของการเรยนรอยทกระบวนการท างานดวยเชนกน หาก ผเรยนมองเพยงเปาหมายชนงานท ส าเรจอยางเดยวอาจไมตระหนกวาตนเองไดเรยนรบทเรยนส าคญมากมายระหวางทางและม สวนหรอบทบาทในการชวยรกษาสภาพแวดลอมอกดวย 5. การบรณาการเทคโนโลย เพยงบรณาการเทคโนโลยทเหมาะสมสกระบวนประดษฐจากวสดใชแลว กถอวา ไดกาวเขาใกลเปาหมายการจดการเรยนรตามแนวทางสะเตมศกษาอกกาวหนงแลว เทคโนโลยท สามารถใชประโยชนในปจจบนมไดตงแตการสบคนขอมลลกษณะตาง ๆ การบนทกและ น าเสนอขอมลดวยภาพนง วดทศน และมลตมเดย การใชอปกรณ sensor/data logger บนทก ขอมลในการส ารวจตรวจสอบ การใชซอฟตแวรจดกระท า วเคราะหขอมล และเทคโนโลยอนๆ อกมากมาย การใชประโยชนจากเทคโนโลยเหลาน กระตนใหผเรยนสนใจการเรยนร เปดโอกาส ใหประยกตใชความร แกปญหา และท างานรวมกน รวมทงสรางทกษะส าคญในการศกษาตอ และประกอบอาชพตอไปในอนาคตดวย 6. การมงเนนทกษะแหงศตวรรษท 21 กจกรรมการเรยนรตามแนวทางสะเตมศกษาพฒนาพฒนาทกษะแหงศตวรรษท 21 ไดเปนอยางด ยกตวอยางทกษะการเรยนรและสรางนวตกรรม (Learning and Innovation Skills) ตามกรอบแนวคดของ Partnership for 21st Century Skills ทครอบคลม 4C คอ Critical Thinking (การคดเชงวพากษ Communication (การสอสาร) Collaboration (การ ท างานรวมกน) และ Creativity (การคดสรางสรรค จะเหนไดวากจกรรมการเรยนรในรปแบบ โครงงาน หรอการสรางสรรคชนงานจากวสดใชแลวทกลาวถงขางตนนนสามารถสรางเสรม ทกษะเหลานไดมากอยางไรกตามในบรบทของสถานศกษาทวไป ผสอนอาจไมสามารถใหผเรยน เรยนรดวยการท าโครงงาน หรอการสรางสรรคชนงานเทานน ดงนนในบทเรยนอน ๆ ถาผสอน มงเนนทกษะแหงศตวรรษท 21 ในทกโอกาสทเอออ านวย เปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความ คดเหน ท างานรวมกน เรยนรการหาทต (ฝกคดเชงวพากษ หาทชมหรอเสนอวธการใหม(ฝกคดเชงสรางสรรค กนบวาผสอนจดการเรยนการสอนเขาใกลแนวคดสะเตมศกษามากขน ตามสภาพจรงของชนเรยน 7. การสรางการยอมรบและการมสวนรวมจากชมชน ผสอนหลายทานอาจเคยมประสบการณกบผปกครองทไมเขาใจแนวคด การศกษาทพฒนาผเรยนใหเปนคนเตมคน แตมงหวงใหสอนเพยงเนอหา อยากใหผสอนสราง เดกทสอบเรยนตอได แตอาจใชชวตไมไดในสงคมจรงของการเรยนรและการท างาน เมอผสอน มอบหมายใหผเรยนสบคน สรางชนงาน หรอท าโครงงานผปกครองไมใหการสนบสนน หรออก ดานหนงผปกครองรบหนาทท าใหทกอยาง อยางไรกตามหวงวาผปกครองทกคนจะไมเปนไป ตามทกลาวขางตน ผลงานจากความสามารถของเดก เปนอาวธส าคญทผสอนจะน ามาเผยแพร จดแสดงเพอชนะใจผปกครองและชมชนใหการสนบสนนการจดการเรยนรตามแนวทางสะ เตมศกษา ผสอนสามารถน าผเรยนไปศกษาในแหลงเรยนรของชมชน ส ารวจสงแวดลอม ธรรมชาตในทองถน ศกษาและรายงานสภาพมลพษหรอการใชประโยชนจากทรพยากรในพนท ใหชมชนรบทราบ ตลอดจนศกษาและแกปญหาทเกยวของกบผลตภณฑในชมชน กจกรรมการ เรยนรเหลาน เกดประโยชนส าหรบนกเรยนเอง อาจเปนประโยชนส าหรบชมชน และสามารถ สรางการมสวนรวม ความภาคภมใจ และทส าคญอยางยงคอความรสกเปนเจาของรวม รบผดชอบคณภาพการจดการศกษาในทองถนตวเองใหเกดขนได
189
8. การสรางการสนบสนนจากผเชยวชาญในทองถน การใหผเรยนไดศกษาปญหาปลายเปดตามความสนใจของตนเองในลกษณะ โครงงาน ตลอดจนการเชอมโยงการเรยนรสการใชประโยชนในบรบทจรงนน บางครงน าไปส ค าถามทซบซอนจนตองอาศยความรความช านาญเฉพาะทาง ผสอนไมควรกลวจะยอมรบกบ ผเรยนวาผสอนไมรค าตอบ หรอผสอนชวยไมได แตควรใชเครอขายทมเชอมโยงใหผเชยวชาญ ในทองถนมาชวยสนบสนนการเรยนรของผเรยน เครอขายดงกลาวอาจเปนไดทง ศษยเกา ผปกครอง ปราชญชาวบาน เจาหนาทรฐ หรออาจารยในสถาบนอดมศกษาในทองถน ผสอน สามารถเชญวทยากรภายนอกมาบรรยายหรอสาธตในบางหวขอ หรอใชเทคโนโลย เชน การ ประชมผานวดทศน เอออ านวยใหผเชยวชาญสามารถพดคยใหความคดเหน หรอวพากษ ผลงานของผเรยน เปนตน
9. การเรยนรอยางไมเปนทางการ (informal learning) ทกคนชอบความสนกสนานหากเราจ ากดความสนกไมใหกล ากรายใกล หองเรยน ความสขคงอยหางไกลจากผสอนและจากผเรยนไปเรอย ๆ แตจะบรณาการความ สนกสการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย ผานกระบวนประดษฐสงของจาก เศษวสดใชแลวเปนการแกปญหาไดอยางไร ตองอาศยความคดสรางสรรคของผสอนในการ ออกแบบกจกรรมการเรยนรททาทาย เพลดเพลน ใหการเรยนเหมอนเปนการเลน แตใน ขณะเดยวกนกตองสรางความรและความสามารถตามวตถประสงคของหลกสตรดวย การเรยนร อยางไมเปนทางการทไดรบความนยม คอ การจดกจกรรมคาย การเรยนรจากบทปฏบตการ หรอการประกวดแขงขน กจกรรมเหลานเปนโอกาสดทจะสรางการมสวนรวมจากชมชน เชน อาจเชญผเชยวชาญในทองถนเปนวทยากรในคาย เปนกรรมการผทรงคณวฒ หรอใหการ สนบสนนของรางวล 10. การเรยนรตามอธยาศย (non-formal learning) เมอผสอนไดด าเนนการ 9 ขอ ขางตนแลว อาจมองออกนอกสถานศกษา สรางนสยการเรยนรตลอดชวต ใหเปนวฒนธรรมของชมชนรวมกนสรางแหลงเรยนรดานสะเตมในทองถน เชน เขาคายวทยาศาสตรทศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาหรอประยกตความรสะเตม เพอสนบสนนแหลงเรยนรวถชมชน เชน สงเสรมใหนกเรยนใชเทคโนโลยทเหมาะสมน าเสนอขอมลภมศาสตร ประวตศาสตร และวฒนธรรมในชมชนสรางหอเกยรตยศสะเตมของหมบาน เพอน าเสนอเรองราวการใชความรสะเตมในการพฒนาอาชพและพฒนาคณภาพชวต เชน ผลงานดานการเกษตร ดานสาธารณสข ดานการพฒนาผลตภณฑ หรอดานการประยกตใช เทคโนโลย เปนตน การสงเสรมการจดการเรยนรตามแนวทางสะเตมศกษาส าหรบการประดษฐ วสดใชแลว เปนความพยายามจากหลากหลายภาคสวนในการขบเคลอนการจดการศกษา ใหพรอมส าหรบการด ารงชวต ดวยความรความเขาใจในความงามและคณคาของธรรมชาต ดวย ความสามารถในการสรางสรรควธการแกปญหาสงแวดลอมอยางเปนระบบดวยกระบวนคด เชงวศวกรรม และการใชศกยภาพของเทคโนโลยสอสารและท างานรวมกบผอนอยางสรางสรรค
190
ใบงำน เรองสงประดษฐจำกวสดตำมหลกสะเตมศกษำ ขอท 1 กจกรรมท คดแยกเศษวสดทพบโดยเลอกเศษวสด แลวน ามาประดษฐเปนของใช หรอ ของตกแตง จ านวน 1 ชน พรอมอธบายตามหวขอทก าหนดให 1.1 ชอสงประดษฐ ................................................................................................................................................................. 1.2 รปภาพสงประดษฐ
น าภาพสงประดษฐตดในกรอบน
น าภาพสงประดษฐตดในกรอบน
191
1.3 วสดอปกรณทใช ................................................................... ........................................................... .......................................... ............................................................................................................................. ........................................... ............................................................................................................................. ........................................... ........................................................................ ................................................................................................ ............................................................................................................................. ........................................... 1.5 ขนตอนการประดษฐ ............................................................................................................................. .......................................... ............................................................................................................................................... ........................ ............................................................................................................................. .......................................... ............................................................................................................................. .......................................... ......................................................................................................................................... .............................. ............................................................................................................................. .......................................... ............................................................................................................................. .......................................... .................................................................... ................................................................... ............................... ............................................................................................................................. ......................................... ............................................................................................................................. ......................................... 1.6 ค านวณหาตนทน / ราคาขาย “ ตนทนการประดษฐสงของ” ถาตนทนสงประดษฐ เทากบ 50 บาท ท าได 10 ชน ผเรยนจะก าหนดราคาขายหรอตองการขายชนละกบาท เพอใหไดก าไรและการตงราคา ในการขาย ผเรยนจะไดก าไรจากการขาย กเปอรเซนต ...................................................................................... ................................................................................. ............................................................................................................................. .......................................... ................................................................................................................................... .................................... .............................................................................................. ........................................................................ 1.7 ประโยชนและการน าไปใช ............................................................................................................................. ......................................... ............................................................................................................................. ......................................... ............................................................................ .......................................................................................... ............................................................................................................................. ........................................ ............................................................................................................................. .........................................
192
บนทกหลงกำรสอน
ครงท ………….. วนท……. เดอน ……………. พ.ศ………….. กจกรรมการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… สภาพปญหาและอปสรรค ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… แนวทางการแกไขปญหา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ…………………………………………………….ผบนทก (………………..……………….…......…………) ต าแหนง…………………………………………………..
ขอคดเหนของผอ านวยการสถานศกษา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ….................................................
(นางจราภรณ อทยศร) ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม
วนท……. เดอน ……………. พ.ศ…………..
193
แผนกำรจดกจกรรมกำรเรยนร
ครงท 20
194
แผนการจดกจกรรมการเรยนร สอบวดผลสมฤทธปลายภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 ระดบมธยมศกษา ม.ตน
ครงท วน/เดอน/ป หวเรอง/ตวชวด เนอหาสาระการเรยนร การจดกระบวนการเรยนร สอ/แหลงเรยนร การวดและประเมนผล
20 สอบวดผลสมฤทธปลายภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562
ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอครรฐนคม ด าเนนการสอบวดผลสมฤทธปลายภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562
สนามสอบศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอครรฐนคม ไดแก สนามสอบโรงเรยนครรฐวทยาคม
ขอสอบวดผลสมฤทธปลายภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562
195
คณะผจดท ำ
ทปรกษำ นางจราภรณ อทยศร ผอ านวยการ กศน.อ าเภอครรฐนคม นางนภาวรรณ ธรฤทธ บรรณารกษช านาญการพเศษ นายจกรพนธ นวลสทธ คร นายไพบลย ศกดา ครอาสาสมคร กศน. นายธเนศ สขสวสด ครอาสาสมคร กศน. นางสาวจฑามาส ศภลกษณ ครอาสาสมคร กศน. นางสาวภรชชญา สดสาย ครอาสาสมคร กศน.
ผจดท ำ นายชญญาพฒน ทพรตน คร กศน.ต าบล นายกฤษฏา ภรอด คร กศน.ต าบล นายพระพงษ ค าจนทร คร กศน.ต าบล นายวงวทย ศกดา คร กศน.ต าบล นายธนสร รชชะ คร กศน.ต าบล นางบบผา ครมา คร กศน.ต าบล นางอโณทย ค าจนทร คร กศน.ต าบล นางสาวภญญดา ศรครนทร คร กศน.ต าบล
นางสาวปารฉตร อกษรสม นกวชาการศกษา