6. TBL. 77. ÁRGANGUR 2017 Akraneskaupstaður á tímamótum Sjávarútvegur, þekkingariðnaður og ferðaþjónusta í Vestmannaeyjum
Oct 23, 2020
1
6 . T B L . 7 7 . Á R G A N G U R 2 0 1 7
Akraneskaupstaður á tímamótum
Sjávarútvegur, þekkingariðnaður og ferðaþjónusta í Vestmannaeyjum
Reynsla okkar og stöðugleiki í meira en 100 ár gerir okkur kleift að bregðast örugglega við því sem gerist í dag og undirbýr okkur fyrir það sem gerist á morgun.
REYKJAVÍK
LOGOS Efstaleiti 5103 ReykjavíkÍsland+354 540 [email protected]
LONDON
LOGOS LEGAL SERVICES LTD.Paternoster House65 St Paul’s ChurchyardLondon EC4M 8ABBretland+44 (0) 207 920 [email protected]
Persónuverndarfulltrúi frá LOGOS
LOGOS er leiðandi á sviði persónuverndar og hafa sérfræðingar okkar áralanga reynslu af ráðgjöf á sviðinu.
Fyrirhugaðar breytingar á persónuverndarlögum kalla á að fjölmargir opinberir aðilar og fyrirtæki skipi sér persónuverndarfulltrúa.
Hafðu samband ef þú vilt fá ráðgjöf eða sérfræðing frá LOGOS sem persónuverndarfulltrúa.
4
5 Forystugrein – Samstarfssáttmálinn og sveitarfélögin – Karl Björnsson 6 Marktæk fylgni á milli þjónandi forystu og sjálfræðis í starfi 7 Lækkun fasteignaskatta á íbúðarhúsnæði 8 Akraneskaupstaður á tímamótum13 Talið að ferðamönnum í Dalabyggð geti fjölgað14 Sjávarútvegur, þekkingariðnaður og ferðaþjónusta18 Nær hundrað þúsund manns hafa heimsótt
Eldheima á þremur árum
20 Hugmynd um alþjóðaflugvöll í Árborg20 Óskað eftir sameiningu í Fjarðabyggð22 Fjarðabyggð samtengt sveitarfélag22 Samgöngustofa vill hertar öryggisreglur um hafnir23 Þjóðvegur eitt um firðina – ekki Breiðdalsheiði24 Bláfjöll og Þríhnjúkur eru í Kópavogi24 Sveitarfélagið Garður og Sandgerðisbær sameinast25 Ekki kosið um sameiningu á Snæfellsnesi26 Bjarg íbúðafélag byggir 75 nýjar íbúðir á Akureyri26 Hafnarfjarðarbær hlýtur verðlaun Evrópu- stofnunarinnar í opinberri þjónustu
Efnisyfirlit
Út gef andi:
Sam band ís lenskra sveit ar fé laga
Borgartúni 30, 5. hæ›
105 Reykja vík · Sími: 515 4900
sam band@sam band.is · www.samband.is
ISSN-0255-8459
Rit stjór ar:
Valur Rafn Halldórsson (ábm.)
Bragi V. Berg mann ·
Rit stjórn:
Fremri Almannatengsl Þórsstíg 4 · 600 Ak ur eyri
Símar: 461 3666 og 896 8456 · [email protected]
Bla›amaður:
Þór›ur Ingimarsson - [email protected]
Aug l‡s ing ar:
P. J. Marka›s- og augl‡singaþjónusta
Sím ar: 566 8262 & 861 8262 · [email protected]
Um brot:
Fremri Almannatengsl
Þórsstíg 4 · 600 Ak ur eyri
Prent un:
Prentmet
Dreif ing:
Pósthúsið
Forsí›an: Forsíðumyndin sýnir unga stúlku og ungan dreng virða
fyrir sér kort af umfangi hraunsins sem kom upp á yfir-
borðið í eldgosinu í Vestmannaeyjum 1973. Myndin er
tekin í eldgosasafninu Eldheimum í Vestmannaeyjum en
á þeim þremur árum, sem liðin eru frá opnun þessa
merka safns, hafa hátt í 100.000 gestir heimsótt það.
Sjá umfjöllun um Vestmannaeyjar á bls. 14-19.
Mynd: Óskar Pétur Friðriksson.
Tímaritið Sveitarstjórnarmál kemur út
7-8 sinnum á ári.
Áskriftarsíminn er 461 3666.
5
Forystugrein
Samstarfssáttmálinn og sveitarfélöginÁ fyrsta virka degi eftir alþingiskosningar senda formaður og framkvæmdastjóri sambandsins öllum nýkjörn-um þingmönnum erindi þar sem hlutverk sambandsins er skýrt og kallað er eftir góðri samvinnu við þing-menn og væntanlega ríkisstjórn. Með erindinu fylgja helstu þættir úr stefnumörkun sambandsins og sett er fram sú ósk að tekið verði tillit til þeirra við gerð stjórnarsáttmála. Þegar eiginlegar stjórnarmyndunarviðræð-ur hefjast er stefnumörkuninni áfram haldið hátt á lofti gagnvart forystumönnum viðkomandi stjórnmála-flokka og þingmönnum þeirra.
Þetta vinnulag hefur verið tíðkað um margra ára skeið. Í sumum tilfellum hefur greinilega mátt merkja áhrif þess í stjórnarsáttmálum í nokkrum mæli en í öðrum að mjög litlu leyti. Í stjórnarsáttmála þeirrar ríkis-stjórnar og stjórnarflokka sem nú er að taka við völdum er margt mjög jákvætt er lýtur að sveitarfélögum og meira en sambandið hefur vanist. Öflugt samráð á að hafa við þau, og þar með sambandið, um marg-vísleg mál.
Fram kemur að það á að treysta enn samráð og stuðning við sveitarfélög að því er varðar uppbyggingu innviða, byggðaþróun og fjármálaleg samskipti. Byggðaáhersla stjórnarsáttmálans vegur þungt enda felast mikil verðmæti í því markmiði að landið allt sé í blómlegri byggð. Landsmenn eiga að hafa jafnan aðgang að þjónustu, atvinnutækifærum og lífskjörum um land allt. Þetta fellur vel að markmiðum sambandsins.
Það er sérstaklega ánægjulegt að hafa það nú skjalfest að ríkisstjórnin muni auka samráð við sveitarfé-lögin um verkefni þeirra og fjárhagsleg samskipti samfara því að skilgreina styrk sveitarfélaga til að rísa undir nauðsynlegri þjónustu.
Sambandið hefur beitt sér mikið fyrir eflingu sóknaráætlana landshluta svo það er fagnaðarefni að sjá umfjöllun um mikilvægi þeirra til að reka byggðastefnu á forsendum heimamanna. Þær verða styrktar á kjörtímabilinu og horft til byggðaaðgerða sem tíðkast í nágrannalöndunum, en um leið verði svæðisbundin þekking nýtt sem best. Jafnframt skal unnið að því að gera innanlandsflug að hagkvæmari kosti fyrir íbúa landsbyggðarinnar. Að auki á að byggja upp almenningssamgöngur um land allt og styðja við uppbyggingu borgarlínu.
Fjallað er um fjölda annarra mála sem hafa veruleg áhrif á sveitarfélögin, s.s. að gistináttagjald færist yfir til sveitarfélaga í tengslum við boðaðar viðræður ríkis og sveitarfélaga um endurskoðun tekjustofna. Að auki er umfjöllun um þjóðgarð á miðhálendinu, lög um vindorkuver, sameiginlegt átak ríkis og sveitarfélaga í frá-veitumálum og samstarf um að eyða kynbundnu ofbeldi. Einnig á að tryggja jöfn tækifæri barna í frístunda- og menningarstarfi og að framfylgja ákvæðum Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna, m.a. um aukin áhrif barna í samfélaginu.
Að áliti sambandsins er æskilegt að unnin verði tímasett aðgerðaáætlun vegna þeirra verkefna sem sátt-málinn fjallar um og varða sveitarfélögin. Þannig verður sameiginlega hægt að vinna markvisst að lausn þeirra. Slíkt yrði nýjung í samskiptum aðila sem vert er að taka upp. Hagsmunagæsla sambandsins vegna þessa mun fara mikið fram í beinum samskiptum við Sigurð Inga Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórna-ráðherra, og afbragðs gott samstarfsfólk hans í ráðuneyti sveitarstjórnarmála. Sigurður Ingi hefur reynslu af starfi á vettvangi sveitarfélaga auk þess sem hann var ráðherra byggðamála um nokkurt skeið. Hann hefur því góða þekkingu á viðfangsefnum sveitarfélaga og bindur sambandið vonir við gott og árangursríkt sam-starf við hann um eflingu sveitarstjórnarstigsins og samvinnu við að auka og jafna gæði þeirrar þjónustu sem sveitarfélögin veita, öllum landsmönnum til heilla. Ég óska Sigurði Inga til hamingju með embættið og býð hann velkominn til öflugs samstarfs við sambandið. Karl Björnsson
framkvæmdastjóri
Danfoss tengigrindur
Danfoss hf. • Skútuvogi 6 • 104 Reykjavík • Sími 510 4100 • www.danfoss.is
Fyrir neysluvatns-, ofnhita-, gólfhita-,snjóbræðslukerfi, setlaugar og fl.
Sérhannaðar fyrir íslenskar aðstæður.
Áratuga reynsla stjórnbúnaðarvið íslenskar hitaveituaðstæður.
Við erum leiðandi í hönnun og framleiðslu ástjórnbúnaði og tengigrindum fyrir hitakerfi.
6
Magnea Steinunn Ingimundardóttir, verk- efnastjóri á fræðslu- og frístundasviði Mosfellsbæjar, lauk sl. vetur rannsókn til meistaraprófs í forystu og stjórnun við Háskólann á Bifröst undir leiðsögn Dr. Sigrúnar Gunnarsdóttur. Rannsóknin var styrkt af Sambandi íslenskra sveitarfélaga en á fundi stjórnar Sambands íslenskra sveitarfélaga í júlí 2015, var samþykkt að veita árlega á árunum 2016-18 styrki til allt að þriggja meistaranema í tilefni af 70 ára afmæli sambandsins, sem stofnað var árið 1945.
Í rannsókn Magneu var kannað vægi þjón-
andi forystu samkvæmt mati starfsmanna í
stjórnsýslu sveitarfélaga og skoðað hvort
tengsl væru á milli einkennandi þátta þjón-
andi forystu og mats starfsmanna á sjálfræði í
starfi.
Rannsóknin náði til um 600 starfsmanna
hjá sjö sveitarfélögum. Mælitækið „Servant
Leadership Survey“ var notað auk spurninga
um sjálfræði í starfi og niðurstöður greindar
eftir undirþáttum þjónandi forystu.
Fáar rannsóknir til staðar
Tilurð rannsóknarinnar var sú að rannsóknir á
stjórnun og starfsumhverfi starfsmanna í
stjórnsýslu sveitarfélaga eru fáar og mikil-
vægt, að mati rannsakanda, fyrir stjórnsýslu
sveitarfélaga að dýpka skilning á efninu, ekki
síst með hliðsjón af auknum verkefnum og
áskorunum sem sveitarfélög standa frammi
fyrir.
Fyrri rannsóknir hafa gefið vísbendingar
um að þjónandi forysta sé árangursrík leið til
að skapa gott starfsumhverfi sem eflir ánægju
í starfi og virkjar þekkingu og hæfileika hvers
og eins. Fyrri rannsóknir hafa jafnframt bent
á að sjálfræði starfsmanna, t.d. frelsi til að
sjálfstæðra ákvarðana á eigin þekkingarsviði,
er mikilvægt fyrir árangur í starfi og hefur
einnig jákvæð tengsl við vellíðan í starfi.
Tilefni til að rýna enn frekar í forystu og stjórnun
Niðurstöður rannsóknarinnar sýndu að þjón-
andi forysta er til staðar í stjórnsýslu sveitarfé-
laga og að starfsmenn njóta sjálfræðis í starfi
að einhverju leyti. Rannsóknin sýndi martæka
fylgni á milli þjónandi forystu og sjálfræðis í
starfi, þ.e. að því meira sem vægi þjónandi
forystu var hjá stjórnendum, þeim mun lík-
legra var að starfsmenn nytu sjálfræðis í starfi.
Þessar niðurstöður eru í samræmi við niður-
stöður fyrri rannsókna á sviði þjónandi for-
ystu.
Líklegt má telja að árangur starfsmanna
sveitarfélaga í starfi sé meðal annars tengdur
sjálfræði þeirra. Miðað við niðurstöður rann-
sóknarinnar er tilefni til að rýna enn frekar í
forystu og stjórnun innan stjórnsýslu sveitar-
félaga, meðal annars með hliðsjón af skil-
virkni þeirrar þjónustu sem sveitarfélög veita
og ánægju íbúa með þjónustu sveitarfélaga.
Rannsóknin gefur vísbendingar
Niðurstöður rannsóknarinnar geta nýst sveit-
arfélögum til umræðu um forystu- og stjórn-
endaaðferðir og um sjálfræði starfsmanna í
starfi.
Rannsóknin gefur vísbendingar um að
með því að auka þekkingu stjórnenda um
þjónandi forystu og með því að styrkja þjón-
andi forystu innan sveitarfélaga megi auka
líkur á meira sjálfræði og meiri ábyrgð starfs-
manna við úrlausn verkefna og betri þjónustu
við íbúa sveitarfélaganna.
Ritgerðina má lesa í heild sinni á heima-
síðu þjónandi forystu
www.thjonandiforysta.is
og á www.skemman.is
Stjórnsýsla sveitarfélaga
Marktæk fylgni á milli þjónandi forystu og sjálfræðis í starfi- samkvæmt niðurstöðum rannsóknar sem náði til um 600 starfsmanna hjá 7 sveitarfélögum
Þessi mynd var tekin í mars 2016 þegar Karl Björnsson, framkvæmdastjóri Sambands íslenskra sveitarfélaga, veitti fyrir hönd sambandsins, þremur meistaranemum styrk vegna meistararitgerða þeirra, sem fjalla um málefni
sveitarfélaga og hafa skírskotun til markmiða og aðgerða í stefnumörkun sambandsins fyrir árin 2014-2018. Magnea Steinunn Ingimundardóttir er lengst til hægri á myndinni. Mynd: Ingibjörg Hinriksdóttir.
7
Ákveðið hefur verið að lækka fasteignaskatt á
íbúðarhúsnæði í Reykjavík úr 0,2% í 0,18%
af fasteignamati. Einnig hefur verið ákveðið
að afslættir af fasteignagjöldum og fráveitu-
gjöldum til eldri borgara og öryrkja taki mið
af tekjum þeirra
Dagur B. Eggertsson borgarstjóri segir
þessa lækkun til komna vegna mikilla hækk-
ana á fasteignaverði á undanförnum árum en
fasteignaskattar taka mið af metnu virði fast-
eignar. „Þessi lækkun er til þess gerð að
milda áhrifin af fasteignaverðshækkunum en
auk þess erum við að taka sérstakt tillit til
aldraðra og öryrkja með auknum afsláttum,“
segir Dagur.
Áhrif skattalækkunarinnar á borgarsjóð
eru um 456 milljónir króna á næsta ári en
uppsafnaður munur til loka ársins 2022 um
2,6 milljarðar króna miðað við fimm ára fjár-
hagsáætlun borgarinnar.
OneSystems®sími: +354 660 8551 | fax: +354 588 1057 www.onesystems.is | [email protected]
OneSystems bjóða heildarlausn í skjalamálum sveitarfélaga og þjónustu við íbúa
VELJUM
ÍSLENST - VELJUM
ÍSLE
NSK
T -V
ELJUM
ÍSLENSKT -
Þróunarstefna OneSystems styður MoReq2,kröfur evrópulanda um gagnsæi, rekjaleika og öryggi.
Hagkvæmar lausnir með áherslu á rekjanleika, auðveldan aðgang og gagnsæi.
OneSystems hefur hannað og rekur yfir 40 gagnvirkar þjónustugáttir af ýmsum toga, víðsvegar um landið hjá sveitarfélögum og fyrirtækjum.
Þar á meðal eru: Íbúagáttir, starfsmannagáttir, nefndarmanna- og gagnagáttir.
Auktu aðgengi gagna og gagnsæi ákvarðanatöku með öruggu og rekjanlegum hætti. Stórauktu þjónustu án þess að auka yfirbyggingu og sparaðu með skilvirkari stjórnun mála.
Gagnvirkar þjónustugáttir
UpplýsingagáttPortal Information
Vefgátt fyrir íbúaCitizen
NefndarmannagáttCommittee
StarfsmannagáttEmployee
með áherslu á
Self-ServicePortal ProjectVerkefnavefur
Fréttir
Reykjavíkurborg:
Lækkar fasteignaskatta á íbúðarhúsnæði
Dagur B. Eggertsson borgarstjóri í Reykjavík.
8
Akraneskaupstaður stendur á tímamót-um. Fólk sækist eftir búsetu þar og fjölg-un íbúa er fyrirsjáanleg. Nú búa um 7.200 manns í bænum sem er fjölmenn-asta sveitarfélagið á Vesturlandi. Með þeim framkvæmdum sem fyrirhugaðar eru munu skapast forsendur fyrir um níu þúsund íbúa bæjarfélagi. Nokkrar blikur hafa þó verið á lofti í atvinnumálum – einkum um tíma eftir að stjórnendur HB Granda ákváðu að flytja fiskiðnaðarstarf-semi sína til Reykjavíkur. En maður kemur í manns stað eins og máltækið segir og nú horfir til betri vegar og ýmsar hugmyndir á kreiki um öflugt atvinnu- og mannlíf á Akranesi. Sævar Freyr Þráinsson var ráðinn í stöðu bæjar-stjóra í mars á þessu ári. Hann hafði þá nýlega látið af forstjórastarfi hjá 365 miðlum. Sævar hefur komið víða við á sínum ferli, ekki síst í tækni- og upplýs-ingageiranum. Hann starfaði sem for-stöðumaður og framkvæmdastjóri og var forstjóri í 6 ár hjá Símanum auk þess sem hann hefur setið í stjórnum og gegnt stjórnarformennsku hjá fyrirtækj-um á borð við Sensa og On-Waves. Sveitarstjórnarmál litu við hjá Sævari á dögunum.
Sævar segir að þótt aðkoman að bæjarfé-
laginu hafi verið góð og að hann hafi tekið
við góðu búi, hafi fyrsta málið sem kom upp
hjá honum í bæjarstjórastarfinu verið erfitt.
Það var þegar ákveðið var að flytja fiskvinnslu
HB Granda til Reykjavíkur.
„Ég ætlaði mér strax þegar til tals kom að
ég tæki við þessu starfi að leggja áherslu á
atvinnumálin. Þessi ákvörðun forsvarsmanna
HB Grandi ýtti enn frekar undir þessa ákvörð-
un mína. Nú er farið að rætast úr málum að
þessu leyti. HB Grandi er enn með öfluga
starfsemi með Norðanfisk og Vigni G. Jónsson
og við sjáum ýmsa möguleika á stuðningi til
að efla þau fyrirtæki á Akranesi. Fyrirtækið
Ísfiskur er búið að festa kaup á vinnsluhúsi HB
Granda og mun starfsemi þess hefjast þar á
árinu 2018.“
Fasteignaverð um 55% af verði í 101 Reykjavík
Sævar segir að fólk horfi talsvert til Akraness
þegar það velti fyrir sér búsetu og verktakar
hafi einnig sýnt áhuga að koma að upp-
byggingu í bænum. Hann segir hátt íbúða-
verð á höfuðborgarsvæðinu eiga þátt í þessari
þróun og vaxandi eftirspurn eftir búsetuúr-
ræðum á Akranesi.
„Verð á fasteignum er um 55% af því sem
er í 101 í Reykjavík og um 20% undir því sem
er almennt á höfuðborgarsvæðinu. Verktakar
sem ég hef átt tal við segja að þeirra kostnað-
ur við húsnæði sé um 280-320 þúsund á fer-
metrann og til að þeir fái inn arðsemi séu þeir
að selja hann á um 400 þúsund.“
Sævar segir að á höfuðborgarsvæðinu sé
lóðaþátturinn hins vegar orðinn svo ríkur í
verðmynduninni á húsnæði að á ákveðnum
svæðum þar þurfi byggingaraðilar að fá
allt að 700 þúsund krónur fyrir fermetrann til
að hafa eðlilega arðsemi. „Því er eðlilegt,
með tilliti til kaupgetu fólks, að byggingaaðil-
ar horfi til þess að byggja fyrir utan höfuð-
borgarsvæðið.”
Hann segir fólk ekki setja fyrir sig að sækja
vinnu frá Akranesi inn á höfuðborgarsvæðið
og fara á milli kvölds og morgna. „Sjálfur hef
ég gert það. Ég hef búið hér á Akranesi, þar
sem ég er fæddur og uppalinn, undanfarin
12 ár og keyrt á milli.“
Þrír stórir byggingarreitir
Sævar segir að eitt mikilvægasta verkefni
bæjarfélagsins í augnablikinu sé að auka
framboð á lóðum. „Við verðum að bregðast
fljótt við til þess að svara eftirspurninni og
laða til okkar bæði fólk og fyrirtæki. Núna
erum við að ganga frá því að geta boðið þrjá
stóra byggingarreiti í bænum. Verið er að
ljúka við gerð deiliskipulags og við það mun
framboð á lóðum stóraukast.“
Akraneskaupstaður á tímamótum
Akraneskaupstaður
Sævar Freyr Þráinsson, bæjarstjóri á Akranesi.
9
Akranesvitinn. Vitinn gefur umhverfinu sérstakt gildi.
Fljúgðu í næsta ævintýri.airicelandconnect.is
Ævinlega velkominum borð
Gamla laugin, Ísland, 64° N, +38° C, 27/2, 13:46
10
Í daglegu tali eru þessir reitir oftast nefndir
Sementsreitur þar sem gamla sementsverk-
smiðjan stendur á besta stað í bænum. Nú er
búið að taka ákvörðum um að rífa hana og ef
allt gengur eftir ætti því verki að geta lokið
næsta haust, að sögn Sævars. „Annar er Dal-
brautarreiturinn og síðan Skógarhverfið. Við
erum einnig farin að huga að fjórða reitnum
en það mál er ekki komið eins langt og því
ekki hægt að fullyrða um hvenær í framtíð-
inni hann muni verða tilbúinn.“
Öflugir innviðir
Sævar segir að þessum möguleikum töldum
sé alveg forsenda fyrir því að Akraneskaup-
staður verði um níu þúsund manna bæjarfé-
lag innan nokkurs tíma. „Við höfum innvið-
ina. Við getum verið stolt af fjölbreyttu og
öflugu íþróttastarfi og leik- og grunnskólarnir
hér á Akranesi hafa komið vel út úr öll-
um könnunum. Þá má geta þess að hlutfall
menntaðra kennara er með því hæsta sem
gerist hér á landi. Þannig að það er ekki að-
eins íbúðaverðið sem vekur áhuga fólks held-
ur sækir það einnig í þetta fjölskylduvæna
umhverfi.“
Á Akranesi eru fjórir leikskólar, tveir
grunnskólar og einn framhaldsskóli. „Nú er-
um við að huga að byggingum sem snúa
munu að því að efla íþróttastarfsemina. Við
erum að fara að byggja upp fimleikahús og
frístundaheimili sem mun gegna hlutverki
alhliða aðstöðu fyrir bæði yngri og eldri bæj-
arbúa. Þar eiga eldri bæjarbúar að geta komið
saman og tekið þátt í leikjum, til dæmis farið
í boccia og gert fleira sér til ánægju. Við erum
líka með öflugt sjúkrahús sem stendur á
gömlum merg og er varasjúkrahús fyrir suð-
vesturhornið,“ segir hann.
Byggja þarf upp í kringum ferðaþjónustuna
„Bæjarfélagið er á þeim tímamótum að það á
eftir að breytast mjög mikið,“ segir Sævar.
„Alls skapa þeir þrír byggingarreitir, sem nú
er unnið að deiliskipulagi á, möguleika fyrir
allt að níu hundruð íbúðum. Þá á einnig eftir
að myndast meira miðbæjarsvæði eða þétt-
býliskjarni utan um verslun og þjónustu.“
Fólkinu á Akranesi fjölgar og atvinnulífið
er ekki eingöngu byggt á sjávarútvegi. Sævar
nefnir sem dæmi um nýjan vaxtarbrodd að
byggja verði upp meiri starfsemi í kringum
ferðaþjónustuna. „Hér hefur til dæmis ekkert
hótel risið enn sem komið er. Í skipulaginu
sem unnið er að, er gert ráð fyrir hótelbygg-
Akraneskaupstaður
Fundahöld eru hluti af störfum bæjarstjórna. Hér er Sævar Freyr í ræðustól.
Ferjan Akranes við bryggju á Akranesi en með tilkomu hennar hófust sæferðir á milli Akraness og Reykjavíkur að nýju eftir margra ára hlé.
11
ingu á hluta sementsreitsins og svæðið á
Breiðunni er einnig til athugunar í því efni.
Við erum að skoða hvaða möguleikar eru þar
fyrir hendi.“
Hann nefnir líka að verið sé að gera heita
laug sem hefur fengið heitið Guðlaug og er í
klettabeltinu sem er beint fyrir neðan fót-
boltastúkuna. „Þarna erum við að undirbúa
náttúrutengda ferðaþjónustu, ekki ósvipaða
því sem er í Nauthólsvíkinni í Reykjavík, nema
hvað Langisandur er miklu stærra svæði en
Nauthólsvíkin. Þetta er einn besti sjósunds-
staður hér á landi og við sjáum fyrir okkur að
hann muni nýtast við að tengja náttúruna við
ferðaþjónustu.“
Þurfum að þróa menntun með hliðsjón af breytingum
- Sævar hefur starfað hjá fjarskiptafyrirtækj-
um og tekið þátt í þeim miklu breytingum, að
ekki sé talað um umbyltingu, þegar kemur að
tæknimálum. Sér hann fyrir sér að þessar
breytingar geti orðið liður í uppbyggingu Guðlaug er heit laug neðan við klettabeltið fyrir framan íþróttavöllinn.
Glæsilegur baðstaður við ströndina.
12
Akraneskaupstaðar og auðgunar mannlífs í
bæjarfélaginu?
Hann játar því. „Ég hef mikinn áhuga á að
finna út hvernig við getum þróað menntun
hér á landi með hliðsjón af þeim breytingum
sem eiga eftir að verða á vinnuumhverfi. Við
sjáum fram á mun meiri sjálfvirkni, jafnvel í
formi gervigreindar, og það þarf að undirbúa
ungmenni fyrir þann veruleika. Ég er sann-
færður um að hvergi hér á landi er frjórri jarð-
vegur til þess að mæta þessum breyting-
um og takast á við þær en hér á Akranesi.
Kennarar eru tilbúnir að þróa störf sín og ég
er mjög spenntur fyrir því að hægt verði að
efla þennan málaflokk.“
Hann segir að reynsla sín af fyrri störfum
sé sú að nauðsynlegt sé að horfa nokkuð
langt fram í tímann. „Ég tel að í þessu starfi
hér geti ég nýtt þessa reynslu að einhverju
leyti.“
Sævar nefnir framhaldsskólann á Akranesi.
„Við erum með öflugan framhaldsskóla hér
og við þurfum að efla verk- og tækninámið
verulega frá því sem nú er. Þetta er samspil
iðnaðar- og tæknináms og verkfræði og þró-
unin á eftir að verða gríðarleg á ekkert svo
löngum tíma. Það eru öflug fyrirtæki hér
handan við hornið. Norðurál og Elkem eru á
Grundartanga. Við höfum möguleika til að
þróa menntun og stuðla að því að þessi fyrir-
tæki nái langt og jafnvel fengið fleiri sterk fyr-
irtæki inn á svæðið.“
Sævar segir virkilega skemmtilega pælingu
felast í að horfa fram á veginn að þessu leyti.
„Hvernig getum við nýtt það sem við höfum
til þess að byggja á til framtíðar? Þar tel ég
Akurnesinga standa vel að vígi.“
Akraneskaupstaður
Tölvugerð mynd af byggingum sem hugsanlega gætu risið á Sementsreitnum ofan við höfnina á Akranesi í framtíðinni.
13
Vínlandssetri í Búðardal, að fyrirmynd Landnámssetursins í Borgarnesi,
hefur verið úthlutað 40 milljónum króna frá tveimur ráðuneytum.
Sveitarstjóri Dalabyggðar vonast til að setrið verði segull fyrir sveitar-
félagið sem glímir við fólksfækkun og skort á atvinnutækifærum.
Dalabyggð hefur átt undir högg að sækja vegna fólksfækkunar og
samdráttar í atvinnulífinu og ferðamenn hafa ekki lagt leið sína til
Búðardals í stórum stíl. Heimamönnum finnst nokkuð vanta upp á að
svæðið njóti þeirrar miklu fjölgunar ferðamanna til landsins sem náð
hafi að einhverju leyti til annarra staða á Vesturlandi og einkum til
Snæfellsness. Dalamenn þurfi að fá meiri hlutdeild í auknum ferða-
mannastraumi og Vínlandssetur geti ráðið miklu í þeim efnum.
Samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið og atvinnu- og nýsköpun-
arráðuneytið hafa samtals úthlutað 40 milljónum króna til Vínlands-
setursins í formi viðaukasamnings við sóknaráætlun Vesturlands. Það
byggir á aðgerðaáætlun vegna íbúafækkunar í Dalabyggð og áherslum
sóknaráætlunar Vesturlands og er verkefninu ætlað að treysta byggð í
sveitarfélaginu.
Saga landafunda Eiríks rauða
Vínlandssetrinu er ætlaður staður í Leifsbúð við höfnina í Búðardal og á
sér fyrirmynd í Landnámssetrinu í Borgarnesi en verkefnið er samstarfs-
verkefni Dalabyggðar og Eiríksstaðanefndar auk aðstandenda Land-
námsseturs í Borgarnesi.
Sýningin á að fjalla um sögu landafunda Eiríks rauða og Leifs
heppna, um landnám á Grænlandi og tilraun til landnáms á Vínlandi í
Ameríku en Eiríkur er talinn hafa búið í Haukadal í Dalabyggð.
Opinn þriðju- til laugardaga frá kl. 11-17
Nánari upplýsingar er hægt að fá með tölvupósti á [email protected] eða í síma 894 3010
Leiðsögn kl. 14 alla virka daga ársins
15. maí - 15. sep opið alla daga frá kl. 10-17
www.museum.is - s. 4315566
Fréttir
Vínlandssetur í Búðardal:
Talið að ferðamönnum í Dalabyggð geti fjölgað
Frá Búðardal.
14
„Vestmannaeyjabær hefur staðið í gríðarlegum framkvæmdum seinustu ár og þá sérstaklega eftir fjármálahrunið enda skorti þá verkefni. Við höfum þannig byggt upp nýtt útisvæði við sundlaugina, yfirbyggðan knattspyrnuvöll, eldgosasafnið Eld-heima, menningarhúsið Kviku, fráveitustöð og ýmislegt fleira. Á seinustu árum hefur áherslan síðan verið að færast yfir í mýkri málefni og við erum til að mynda að stækka leikskólann Kirkjugerði, byggja nýtt sambýli, bæta við hjúkrunarálmu fyrir heilabilaða á dvalarheimili aldraðra, byggja þjónustuíbúðir fyrir aldraða og almennar leiguíbúðir fyrir fatlaða, segir Elliði Vignis-son, bæjarstjóri í Vestmannaeyjum, í viðtali við Sveitarstjórnar-mál.
Hann segir stöðu skólamála einnig mjög sterka í Vestmannaeyjum.
„Við erum með mjög hátt hlutfall réttindakennara bæði í grunn- og
leikskóla sem búa vel að börnunum. Á seinustu árum höfum við fengið
mikið af ungu fólki til starfa í skólunum sem bæst hafa við eldri og
reynslumikla starfsmenn. Úr því verður afar góð blanda sem við finnum
að skilar metnaði og lausnamiðuðum nálgunum.“
Hann segir það vera ósanngjarnt að kvarta yfir stöðunni þótt
sannarlega hafi seinustu ár markast nokkuð af sterku gengi og þar
með erfiðari stöðu útflutningsgreina. „Þá finnum við mjög sterkt fyrir
því hvernig aukin sjálfvirkni í sjávarútvegi fækkar störfum og þar með
útsvarsgreiðendum.“
Atvinnuástandið nánast ætíð gott!
Aðspurður um atvinnuástandið í Vestmannaeyjum segir Elliði að „svo
furðulegt sem það er, þá er atvinnuástandið í Eyjum nánast ætíð gott!
Skýringin er þó því miður ekki alltaf að störfum sé að fjölga. Staðreyndin
er nefnilega sú að þegar fólk missir atvinnuna þá rífur það sig oft upp
og leitar tækifæra annars staðar.“
Hann segir að á seinustu árum hafi mörg fyrirtæki í Eyjum eflst
mikið og framkvæmt gríðarlega. „Það hefur skapað mikið af störfum á
framkvæmdatíma en um leið fækkar sjálfvirknin störfum. Við erum að
byrja að finna fyrir því núna.“
Sjávarútvegurinn upphafið og endirinn
Elliði segir að að sjávarútvegurinn sé í raun upphafið og endirinn á öllu
sem gerist í Eyjum. „Flest önnur störf eru afleidd störf af honum.
Þannig er til að mynda mjög öflugur iðnaður hér í Eyjum og margs
konar þjónusta við sjávarútveginn. Bein störf í sjávarútvegi er því mikl-
um mun færri en heildarstörfin sem tengjast honum. Eftir sem áður
störfuðu um 16% vinnufærra hér við fiskveiðar og 21% við fisk-
vinnslu.“
Hann segir sjávarútveginn hafa breyst mikið og þá mest hvað varðar
meðhöndlun hráefnis og aukna sjálfvirkni. „Þessu fylgir breyting á
samfélaginu í sjávarsamfélögum. Störfum fækkar sem leggur á kjörna
fulltrúa okkar nýja ábyrgð en um leið verða störfin betur borguð og
skapa því tækifæri fyrir menntað fólk. Það má því með sanni segja að
sjávarútvegur sé bæði alpha og omega hér í Eyjum.“
Vestmannaeyjabær
Sjávarútvegur, þekkingar-iðnaður og ferðaþjónusta- undirstaða samfélags í Vestmannaeyjum
Elliði Vignisson, bæjarstjóri í Vestmannaeyjum.
15
Klasastarf í þekkingu
- Kallar þetta ekki á ný tækifæri og þá ekki síst í nýsköpunariðnaði sem
þarf nánast ekkert annað en öfluga og hraðvirka nettengingu til þess
að vera í alheimssambandi?
„Jú, það gerir það. Við höfum tekið nýsköpun mjög alvarlega og þá
einmitt sem svar við þeim breytingum sem eru að verða í sjávarútvegi.
Þannig stóðum við í samstarfi við HA og HR fyrir uppbyggingu háskóla-
náms í nýsköpun með áherslu á sjávarútveg. Það hefur tekist mjög vel
og unnu nemendur héðan einmitt til verðlauna fyrir verkefni sín.“
Elliði nefnir líka að lögð hafi verið áhersla
á að skapa einyrkjum, svo sem forriturum
og öðrum háskólamenntuðum einstakling-
um, vettvang í gegnum Þekkingarsetur
Vestmannaeyja. „Þar fer nú fram gríðarlega
sterkt klasastarf þar sem starfsfólk í hvers
konar þekkingariðnaði deilir húsnæði og
styður hvert við annað. Ég held að óvíða séu
þau tækifæri meiri og ánægjulegt að núna,
þegar Þekkingarsetrið er á leið í nýtt og tals-
vert stærra húsnæði, þá þurfum við strax að
fara að huga að stækkun, enda fyrirséð að
það mun sprengja utan af sér á fyrstu
árunum.“
Nýja skipið mun gerbreyta samgöngunum
- Svo er það mál málanna – samgöngumálin.
Er nokkuð annað í stöðunni en stöðugt við-
hald Landeyjahafnar?
Elliði tekur undir það. „Landeyjahöfn er
bara rétt eins og aðrar hafnir og þarf allt hið
sama viðhald. Munurinn er sá að hún er
byggð á sandströnd og þarf því meiri dýpkun.
Það var ætíð ljóst að þannig yrði það.“
Elliði segir vonir standa til þess að
Vegagerðin sé að ná betri tökum á því sem
snýr að dýpkun og sá dælubúnaður sem verið
er að koma upp sé hluti af því. Einnig sé verið
að gera breytingar á innri görðum, bæta við-
legukant og ýmislegt fleira. Í framtíðinni þurfi
svo að finna leið til að veita skipinu skjól í
aðsiglingu.
„Við bindum líka miklar vonir við hið nýja
og glæsilega skip sem nú er í smíðum og
verður komið til þjónustu næsta sumar. Það
er byggt sérstaklega fyrir Landeyjahöfn en
getur að sjálfsögðu þjónustað einnig í sigling-
um í Þorlákshöfn. Þetta gerir það að verkum
að við komum til með að geta siglt mun meira í Landeyjahöfn en núna
er og með langtum meira öryggi.“
Hann segir að þetta þýði þó ekki að hætt verði með öllu að sigla til
Þorlákshafnar. „Við höfum átt mjög gott samstarf við íbúa þar í gegn-
um áratugina og betri nágranna er vart hægt að hugsa sér. Þótt sigl-
ingadögum þangað kunni að fækka þá verðum við háð þeim að tals-
verðu leyti yfir háveturinn. Þannig er búist við að í 20 til 30 daga á ári
þurfi að sigla í Þorlákshöfn og langmest verður um slíkt í nóvember,
desember, janúar og febrúar.“
Frá Vestmannaeyjum.
Vestmannaeyingar eru góðir gestgjafar og halda árlega landsfrægar hátíðir. Þeirra frægust er eflaust Þjóðhátíðin. Goslokahátíð er einnig einstakur viðburður eins og þessi mynd sýnir vel. Mynd: Egill Egilsson
16
Þurfum að eiga varaferju
Aðspurður hvort hann telji nauðsynlegt að eiga gamla Herjólf áfram,
bendir Elliði á að hér á landi séu nokkur svæði mjög háð ferjusigling-
um. „Það á til dæmis við um hluta Vestfjarða, Flatey, Hrísey og Grímsey
auk okkar hér í Eyjum. Þá þarf einnig að hafa það hugfast að
Vestmannaeyjar eru næststærsti byggðakjarni á landinu öllu utan
áhrifasvæðis höfuðborgarinnar. Sem sagt ef dregin er lína frá Reykja-
nesbæ, út í Árborg og upp á Akranes og það sé sem áhrifasvæði borg-
arinnar þá er bara Akureyri stærri byggðakjarni. Það segir sig sjálft að
við verðum að eiga varaferju í landi þar sem svona háttar til.“
Nokkuð hefur verið rætt um að Vestmannaeyjabær taki rekstur
Vestmannaeyjaferjunnar að sér, annað hvort um skamman tíma og
síðan verði farið í nýtt útboð eða þá til lengri tíma. Elliði segir allt opið
í þeim efnum. „Almenningssamgöngur á Íslandi eru oft í opinberum
rekstri hér á landi og sjá sveitarfélögin til dæmis um rekstur strætis-
vagna. Það er í raun ekki mikill munur á rekstri ferju og strætisvagns.
Við verðum svo bara að sjá hvort að við náum samkomulagi við ríkið
og ef það tekst, þá þarf að skoða hvaða leið sé heppilegust.“
Þjónusta orðin mjög samþjöppuð á höfuðborgarsvæðinu
Elliði segir flugvöllinn líka afar mikilvægan Vestmannaeyingum og
hvergi megi slaka á uppbyggingu honum tengdum. „Mér líst vel á þær
leiðir sem verið er að skoða til að efla innanlandsflug og tel það vera
einn af lykilþáttunum í því að efla landsbyggðirnar. Við höfum hagað
uppbyggingu hér á landi þannig að þjónustan er orðin mjög sam-
þjöppuð á höfuðborgarsvæðinu. Jafnvel grunnþjónusta eins og heil-
brigðisþjónusta, ökukennsla og Slysavarnaskóli sjómanna er orðin
bundin að stóru leyti við borgina. Þessu þarf þá
að mæta með auknu aðgengi okkar af lands-
byggðinni og flugið er vissulega hluti af því.“
Í samstarf við Merlin
Elliði bendir einnig á ferðaþjónustuna. „Hún
hefur verið að eflast mjög hratt og er í dag
orðin önnur helsta stoð undir okkar litla hag-
kerfi. Við hjá bæjarfélaginu höfum reynt að
leiða uppbyggingu á innri gerð svo sem með
því að stuðla að afþreyingu og bæta aðgengi
að fagþekkingu.“
Hann segir Eldheima virka sem sterkan
segul og sundlaugin sé margrómuð. „Hér eru í
dag reiðhjólaleigur, bátsferðir, Segway-leiga,
skipulagðar gönguferðir, útsýnisferðir og svo
margt fleira sem hefur gert flóruna sterkari. Þá
erum við komin í samstarf við fyrirtækið
Merlin, sem er næststærsta afþreyingarfyrir-
tæki í heiminum á eftir einungis Disney. Þetta
umrædda fyrirtæki á til að mynda Legoland,
Madam Tussaud, London eye og skemmtigarða víða um heim.“ Hann
segir þetta fyrirtæki nú að vinna að því að flytja þrjá hvali til Eyja og
koma upp fiska- og náttúrugripasafni því tengdu.
„Í okkar huga er því alveg ljóst að við erum rétt að byrja þegar
kemur að ferðaþjónustu og eigum þar mikið inni,“ segir Elliði Vignisson,
bæjarstjóri í Vestmannaeyjum.
Vestmannaeyjabær
Vestmannaeyjar. Sjávarútvegurinn er í raun upphafið og endirinn á öllu sem gerist í Eyjum, að sögn Elliða bæjarstjóra.- Mynd: Egill Egilsson
Herjólfur á siglingu. Það ágæta skip verður senn leyst af hólmi en Elliði bæjarstjóri segir augljóst að nauðsynlegt sé að eiga varaferju. Mynd: Egill Egilsson
17
EINSI KALDIVEISLUÞJÓNUSTA ehf
LANGA ehf Bílaverkstæði Muggs
Bylgja VE ehf
Strandvegi 65 - 900 Vestmannaeyjum Sími 481 2513
18
Frá því að eldgosasafnið Eldheimar var opnað hefur það notið mikilla vinsælda. Á safninu eru tvær sýningar; annars vegar er saga Heimaeyjargossins 1973 sögð á áhrifamikinn hátt og hins vegar er fræðslusýning um þróun lífs í Surtsey, sem gaus 1963-67. Surtsey er einnig á heimsminjaskrá Sameinuðu þjóðanna fyrir sérstöðu sína. Greinilegt er að áhugi erlendra ferðamanna á eld-gosum er mikill. Frá opnun Eldheima fyrir tæplega þremur árum hafa hátt í 100.000 gestir heimsótt safnið. Flestir þeirra, eða um 80%, eru erlendir ferðamenn.
Það styrkir áhrifin af Eldheimum að safnið er við rætur Eldfells, fjalls-
ins sem varð til í náttúruhamförunum miklu 1973. Miðpunktur safnsins
eru rústir húss er stóð við Gerðisbraut 10. Það á sér enga hliðstæðu í
heiminum að jafn ungar gosminjar hafi verið grafnar upp.
Með hjálp nýjustu margmiðlunartækni við hlið húsarústanna er
gosnóttin 23. janúar 1973 rifjuð upp. Farið er yfir hvernig það var fyrir
Vestmannaeyjabær
Nær hundrað þúsund manns hafa heimsótt Eldheima á þremur árum
Með hjálp nýjustu margmiðlunartækni við hlið húsarústanna er gosnóttin 23. janúar 1973 rifjuð upp. Myndir. Óskar Pétur Friðriksson
Kristín Jóhannsdóttir, forstöðumaður Eldheima.
um 5.300 íbúa Vestmannaeyja að vakna við drunur eldgossins og flýja
í skyndi heimili sín. Margir þeirra sáu þau aldrei aftur. Á fjórða hundrað
hús og byggingar urði hrauni, ösku og eldi að bráð.
Hlaut hönnunarverðlaun 2015
Safnið hefur fengið mjög lofsamleg ummæli,
hvort sem er í fjölmiðlum eða á Tripadvisor.
Safnið hefur tekið við fjölda viðurkenninga s.s.
Hönnunarverðlaunum ársins 2015. Það var
einnig mikil viðurkenning fyrir safnið að The
Guardian valdi það á lista yfir áhugaverðustu
nýungar á sviði ferðaþjónustu um víða veröld
á sl. ári.
Hönnuður Eldheima er Axel Hallkell Jó-
hannesson og honum hefur svo sannarlega
tekist vel til. Arkitektúr hússins hefur vakið
mikla athygli fyrir einstök frumlegheit. Bygg-
ingin á sér enga hliðstæðu. Það er hátt til loft
og vítt til veggja og hægt að virða fyrir sér
húsarústina frá ýmsum sjónarhornum, frá svöl-
um á annarri hæð eða brú sem liggur í gegn-
um bygginguna.
Veitingasala og menningarviðburðir
Í safninu er einstaklega skemmtilegt rými fyrir veitingasölu og menn-
ingarviðburði. Út úr rýminu er gengið út á pall, með stórkostlegu útsýni
yfir Vestmannaeyjar. Það er ánægjulegt að segja frá því að þetta rými
býður upp á einn besta hljómburð landsins. Nokkuð sem styrkir og eflir
svo sannarlega mikilvægi og notagildi þessa rýmis. Arkitekt hússins er
Margrét Kristín Gunnarsdóttir.
Fyrir utan það að vera safn á heimsmælikvarða, eru Eldheimar
einnig menningarmiðstöð. Í safninu eru reglulega metnaðarfullir menn-
ingarviðburðir svo sem tónleikar, myndlistasýningar, bókmenntadag-
skrár o.fl.
Forstöðumaður Eldheima er Kristín Jóhannsdóttir.
Tvö ungmenni virða fyrir sér kort af umfangi hraunsins sem kom upp á yfirborðið í eldgosinu í Vestmannaeyjum 1973.
Miðpunktur safnsins eru rústir húss er stóð við Gerðisbraut 10.
20
Hugmyndir hafa vaknað um hvort hægt sé
að byggja alþjóðaflugvöll í Sveitarfélaginu Ár-
borg og kannar sveitarstjórn nú möguleika á
hugsanlegri framkvæmd.
Bæjarráð Árborgar samþykkti á dögunum
að koma á fót starfshópi sem héldi utan um
vinnuna en hugmyndin er að byggja völlinn á
svæðinu milli Selfoss og Stokkseyrar.
Það eru einstaklingar sem eiga hugmynd-
ina að flugvallarbyggingunni í ljósi þess að
um 90% þeirra ferðamanna sem koma til
landsins fari um þessar slóðir en flugvallar-
stæðið yrði á milli Selfoss og Stokkseyrar.
Ásta Stefánsdóttir, framkvæmdastjóri Sveit-
arfélagsins Árborgar, segir eðlilegt að skoða
hvort um raunhæfa hugmynd sé að ræða og
fyrsta skrefið í því efni sé að rannsaka jarð-
vegsaðstæður og veðurgögn.
Fréttir
Hugmynd um alþjóðaflugvöll í Árborg
Rauði hringurinn á myndinni sýnir það svæði þar sem hugsanlega mætti koma fyrir flugvelli í Sveitarfélaginu Árborg.
Sveitarstjórn Breiðdalshrepps hefur samþykkt
að óska eftir því við bæjarstjórn Fjarðabyggðar
að kannaðir verði möguleikar á sameiningu
sveitarfélaganna. Breiðdælingar óska að sam-
einingin geti gengið hratt fyrir sig svo að
hægt verði að kjósa í sameiginlega bæjar-
stjórn í sveitarstjórnarkosningunum á kom-
andi vori.
Rannsóknamiðstöð Háskólans á Akureyri
lagði til í skýrslu, sem unnin var fyrir hrepp-
inn, að hann sameinaðist Fjarðabyggð.
Sameining við Fljótsdalshérað var þó ekki úti-
lokuð, en Breiðdalsheiði skilur sveitarfélögin
nú að.
Rekstur Breiðdalshrepps hefur verið þung-
ur undanfarin ár enda fækkaði íbúum veru-
lega í kjölfar samdráttar í útgerð og ótryggara
atvinnuástands í bænum.
Breiðdalsvík:
Óskað eftir sameiningu við Fjarðabyggð
Frá Breiðdalsvík.
21
VIÐ FLYTJUM RAFMAGN
Við flytjum raforku á Íslandi og sjáum fyrir
okkur rafvædda framtíð í takt við samfélagið.
Markmið okkar er að tryggja örugga
afhendingu á raforku til framtíðar. Við tökum
tillit til þarfa samfélagsins á hverjum tíma
og sýnum ábyrgð í umgengni við náttúruna.
Þannig vinnum við að víðtækri sátt um
uppbyggingu flutningskerfisins.
Landsnet | Gylfaflöt 9 | 112 Reykjavík | Sími 563 9300
[email protected] | www.landsnet.is
22
Nú er Fjarðabyggð samtengt sveitarfélag og
raunar samfélag. Það gerðist á dögunum
þegar leiðin um Norðfjarðargöng var opnuð
fyrir almennri umferð. Göngin eru 7,9 kíló-
metra löng með vegskálunum sem liggja út
úr göngunum. Það voru fyrirtækin Suðurverk
og Metrostav sem grófu göngin og þurftu að
framkvæma 1.651 sprengingu til þess að
komast í gegnum fjallgarðinn.
Göngin eru mikil samgöngubót fyrir alla
Austfirðinga, ekki síst þá sem þurfa að sækja
þjónustu á umdæmissjúkrahús Austurlands
í Neskaupstað. Norðfirðingar börðust fyrir
þessum samgöngubótum og aðrir lögðu
einnig hönd á plóg. Með sameiningu sveitar-
félaganna á Austurfjörðum í Fjarðabyggð fór
þrýstingur um gerð ganganna vaxandi enda
góðar samgöngur grundvöllur að fjölkjarna
sveitarfélögum.
Mikilvægar stofnanir á Norðfirði
Neskaupstaður, eða Norðfjörður eins og hann
er gjarnan nefndur, er endastöð í vegakerfinu
en þar eru mjög mikilvægar stofnanir eins og
umdæmissjúkrahúsið á Austurlandi en þar er
fæðingardeild svæðisins. Þar er einnig Verk-
menntaskóli Austurlands.
Neskaupstaður er útvegsbær og útvegs-
höfn Fjarðabyggðar er í Norðfirði. Miklir fisk-
flutningar fara því fram frá Neskaupstað til
annarra staða á landinu.
Um 1.500 manns búa í Neskaupstað
og er hann fjölmennasti byggðakjarninn í
Fjarðabyggð og næst fjölmennastur á Aust-
urlandi.
Fréttir
Norðfjarðargöng tekin í notkun:
Fjarðabyggð samtengt sveitarfélag
Vegna ítrekaðra banaslysa við hafnir landsins
hyggst Samgöngustofa beita sér fyrir því að
öryggisreglur um hafnir verði endurskoðaðar.
Þetta var ákveðið eftir að þrír einstaklingar,
hjón og ungt barn þeirra, fórust þegar bíll
þeirra fór fram af bryggju við höfnina á
Árskógsströnd við Eyjafjörð þar sem ferjan til
Hríseyjar leggur að landi.
Þrjú banaslys urðu í fyrra þegar bílum var
ekið fram af bryggjum. Það fyrsta var í
Ólafsvík í febrúar, annað í Stykkishólmi í apríl
og á Hvammstanga í ágúst. Ökumennirnir
voru einir í bílunum og létust þeir allir.
Rannsóknanefnd samgönguslysa hefur
beint þeim tilmælum til Vegagerðarinnar að
auka kröfur um varnargildi hafnarkanta.
Formaður Hafnasambands Íslands hefur sagt
að herða verði öryggisreglur um hafnir og að
Samgöngustofa endurskoði verkferla þegar
kemur að hálku- og slysavörnum við hafnir.
Samkvæmt reglugerð eru kantar við hafn-
irnar 22 sentímetra háir en þegar snjór safn-
ast upp við þá geta þeir myndað eins konar
ramp út í sjó.
Samgöngustofa vill hertar öryggisreglur um hafnir
Tilkoma Norðfjarðarganga mun gerbreyta allri aðstöðu í Fjarðabyggð.
Frá hafnarsvæðinu í Stykkishólmi. Banaslys varð við höfnina þar í fyrra.
23
Þjóðvegur eitt eða Hringvegurinn liggur nú
um suðurfirðina á Austurlandi. Þessi breyting
var gerð fyrir nokkru og þar gegnir vegurinn
um Breiðdalsheiði því hlutverki ekki lengur.
Hringvegurinn liggur nú frá Egilsstöðum fram
hjá Reyðarfirði, í gegnum Fáskrúðsfjarðargöng
um þjóðveg sem áður var númer 96. Það-
an liggur vegurinn í gegnum Stöðvarfjörð og
áfram að Breiðdalsvík. Þetta kemur fram í til-
kynningu frá Vegagerðinni.
Málið á sér nokkurn aðdraganda og mörg-
um fannst eðlilegra að þjóðvegurinn lægi um
byggðir en fjallveg sem er lokaður um langan
tíma á hverju ári, þótt fjallaleiðin sé í kílómetr-
um talin styttri. Fjölgun ferðamanna og aukin
umferð þeirra ýtti einnig undir þessa ákvarð-
anatöku þar sem algengt var að ferðamenn
reyndu að fara um kyrfilega lokaðan fjallveg
því hann væri skráður sem þjóðvegur eitt og
vegmerkingar samkvæmt því.
Fram kemur í tilkynningu Vegagerðarinnar
að misvísandi vegvísun verði eftir árstíðum á
svæðinu. Þannig verði ekki vísað á Egilsstaði
um Breiðdalsheiði að vetri þegar heiðin er
lokuð því ekki sé forsvaranlegt að vísa vegfar-
endum á lokaða vegi. Þá segir einnig að
breytingin muni engin áhrif hafa á fyrirhug-
aðar framkvæmdir á Austurlandi. Engin
breyting verði heldur á þjónustu Vegagerð-
arinnar á svæðinu.
AFLANN Í ÖRUGGA HÖFN!
Fiskmarkaðir FMIS í Reykjavík og á Akranesi eru afar álitlegir kostir fyrir alla sem stunda sjósókn, hvort sem um ræðir smærri báta eða togara. Aðstaðan er nýupp-gerð og öll hin glæsilegasta.
Stutt í alla þjónustu Varahlutir í skip Slippur Veiðarfærasala Höfuðstöðvar helstu viðskiptafyrirtækja Heilsugæsla / Landsspítali Afþreying Góð viðlega, löndunarkranar, rafmagn og vatn
Aflinn og áhöfnin eru í öruggum höndum hjá FMIS í Reykjavík og á Akranesi, kynntu þér kostina á www.fmis.is
FMIS
FMIS
Austurland:
Þjóðvegur eittum firðina – ekkiBreiðdalsheiði
Margir hafa lent í erfiðleikum á leiðinni um Breiðdalsheiði.
24
Íbúar sveitarfélaganna Garðs og Sandgerðisbæjar samþykktu samein-
ingu sveitarfélaganna í kosningu í nóvember. Í Garði samþykktu 71,5%
íbúa sameininguna og í Sandgerði var sameiningin samþykkt með
rúmum 55% atkvæða. Kjörsókn var rúm 50% eða 53% í Garði og
55,2% í Sandgerði. Níu manna bæjarstjórn mun verða kosin í sveitar-
stjórnarkosningunum í maí 2018 og í framhaldinu mun hið nýja sveitar-
félag taka til starfa. Íbúar munu einnig kjósa um nafn á nýju sveitarfé-
lagi.
Í greiningu KPMG á kostum og göllum sameiningar kom meðal
annars fram að með sameiningu sveitarfélaganna yrði til fjárhagslega
sterkt sveitarfélag og eignastaða þess yrði betri en sveitarfélaga að
meðaltali á landsvísu.
Einnig kom fram í greiningunni að gæði þjónustu gætu aukist,
stjórnkerfið einfaldast og samstarf leik- og grunnskóla verið eflt enn
frekar en þó með þeim hætti að skólar yrðu áfram starfræktir í báðum
byggðakjörnunum.
Hæstiréttur hefur staðfest dóm héraðsdóms um að Bláfjöll og
Sandskeið tilheyri þjóðlendu innan bæjarmarka Kópavogsbæjar. Með
þessum dómi fær Kópavogsbær skipulagsvald yfir um 3.000 hekturum
lands sem var áður í höndum Reykjavíkurborgar.
Forsaga þess máls liggur allt aftur til 19. aldar eða frá þeim tíma að
Reykjavík og fleiri jarðir voru skildar frá Seltjarnarneshreppi hinum
forna og Reykjavík var skilgreind sem nýtt lögsagnarumdæmi. Um
miðja síðustu öld var því sem eftir var af hinum forna Seltjarnarneshreppi
skipt upp í Kópavog og Seltjarnarnes og kom afrétturinn austan og
sunnan Reykjavíkur þá í hlut Kópavogs.
Dæmt Kópavogsbæ í vil
Óbyggðanefnd úrskurðaði afréttinn þjóðlendu fyrir nokkru og í fram-
haldinu að hún væri öll innan bæjarmarka Kópavogs. Þessu vildi
Reykjavíkurborg ekki una og fór með málið fyrir dómstóla. Dómur er
nú fallinn í Hæstarétti og er þjóðlendan innan skipulagssvæðis
Kópavogsbæjar. Innan svæðisins sem dómurinn tekur til eru auk
Bláfjalla og Sandskeiðs hvort tveggja Vífilfell og Þríhnjúkar svo nokkuð
sé nefnt.
Ég er 10endurvinna
Það er í þínum höndum að ákveða hvaða úrgang þendurvinnslu. Vel gæti reynst að byrja smátt en bæta svþú venst hugmyndinni. Í öllum sveitarfélögum er tekiðþeirra taka við pappa, pappír og plasti til endurvinnslu
Nánari upplýsingar og einföld ráð um endurvinnslu máwww.urvinnslusjodur.is/endurvinnsluvika
Fréttir
Bláfjöll og Þríhnjúkur eru í Kópavogi
Bláfjallasvæðið, sem er eitt aðalskíðasvæði höfuðborgarsvæðisins, tilheyrir Kópavogsbæ samkvæmt dómi Hæstaréttar.
Sveitarfélagið Garður og Sandgerðisbær sameinast
Norðurljósastemming hjá ferðamönnum í Garðinum. Mynd: Jóhann Ísberg.
25
Ekki verður kosið um sameiningu sveitar-
félaga á Snæfellsnesi. Það er mat sam-
starfsnefndar sveitarfélaganna Grundarfjarðar
bæjar, Helgafellssveitar og Stykkishólms-
bæjar.
Fyrirtækið KPMG var fengið til þess að
vinna skýrslu um kosti og galla sameiningar
en í ljósi skýrslunnar og niðurstöðu Jöfnun-
arsjóðs sveitarfélaga um fjárframlög vegna
sameiningarinnar er það mat nefndarinnar að
ekki sé hægt að kjósa um sameiningu fyrir
sveitarstjórnarkosningar á vori komanda, þar
sem reglur jöfnunarsjóðs henti ekki til að
greiða fyrir sameiningunni. Þau jöfnunarfram-
lög sem sjóðurinn reiknar út eru talin ekki
nógu hagfelld fyrir þessa sameiningu.
Vilja hefja viðræður um aukna aðkomu ríkisvaldsins
Samstarfsnefndin hefur lagt til að hafnar
verði viðræður við ráðuneyti sveitarstjórnar-
mála um aðkomu ríkisvaldsins. Í slíkum við-
ræðum gefist sveitarfélögunum jafnframt
tækifæri til að koma athugasemdum sínum á
framfæri. Hvað það varðar vísar nefndin
einnig til skýrslu ráðuneytisins um stöðu og
framtíð íslenskra sveitarfélaga frá september
sl. þar sem m.a. er lagt til að ráðuneyti sveit-
arstjórnamála taki markvissari þátt í verkefn-
inu um styrkingu sveitarstjórnarstigsins og
fjárfesti í því.
00% nanlegur
Mig langar að endurvinna
þig
Endurvinnsla – í þínum höndum
g þú ætlar að flokka og skila til a svo smám saman við eftir því sem kið á móti spilliefnum og langflest slu.
má sjá á
Ekki kosið um sameiningu á Snæfellsnesi- Reglur Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga ekki taldar nægilega hagfelldar
Frá Stykkishólmi.
26
EIPA, Evrópustofnunin í opinberri þjónustu, veitti í lok nóvember sl.
Hafnarfjarðabæ EPSA-viðurkenningu, eða svokölluð „European public
sector award“. Viðurkenningin er veitt verkefnum í opinberri þjónustu
sem bera vott um góða starfshætti og nýstárlegar úrlausnir á krefjandi
viðfangsefnum.
Þema EPSA-verðlaunanna árið 2017 var nýsköpun í opinberri þjón-
ustu en viðurkenningin var veitt í Maastricht í Hollandi. Stofnuninni bár-
ust alls 149 tilnefningar frá 30 aðildarlöndum í öllum geirum og þvert á
málaflokka. Hafnfirska verkefnið sem hlaut þessa eftirsóttu viðurkenn-
ingu ber nafnið Geitungarnir, atvinnutækifæri fyrir fatlað fólk.
Til marks um metnað og fagmennsku
„Við erum gríðarlega stolt af þessari viðurkenningu sem er til marks
um þann metnað og fagmennsku sem stjórnendur og starfsfólk Hafn-
arfjarðarbæjar sýna í störfum sínum,“ segir Guðlaug Kristjánsdóttir,
forseti bæjarstjórnar og formaður fjölskylduráðs.
Hún segir fjölskylduþjónusta Hafnarfjarðar virkilega vel að þessum
verðlaunum komin og gott að sjá frumkvöðlastarf í þjónustu við fatlað
fólk vekja athygli á alþjóðlegum vettvangi. „Það er gefandi að fá að
starfa með skapandi fólki sem hefur auga fyrir nýjum lausnum og er til-
búið að leggja mikið á sig til að þær nái fram að ganga. Fyrir það erum
við í fjölskylduráðinu bæði stolt og þakklát,“ segir hún ennfremur.
Aukinn sveigjanleiki í þjónustu við fatlað fólk
Verkefnið Geitungarnir, sem sett var á laggirnar haustið 2015, miðar
að því að auka sveigjanleika í þjónustu við fatlað fólk varðandi at-
vinnu og félagslega virkni
og að fatlað fólk fái tæki-
færi til fullrar þátttöku í
samfélaginu á eigin fors-
endum. Markmið verk-
efnisins er að auka ný-
sköpunar- og frumkvöðla-
starf meðal fatlaðs fólks
með gildisaukandi félags-
legu hlutverki í starfi og
vinna þannig að breyttu
viðhorfi samfélagsins til
fatlaðs fólks.
Geitungana má finna
á facebook (Geitungarn-
ir vinnuhópur) og einnig
verða þeir nú þriðja árið í röð með sölubás í Jólaþorpinu í miðbæ
Hafnarfjarðar.
EIPA var stofnað árið 1981 í tilefni af fyrsta Evrópuráðsfundinum
sem haldinn var í Maastricht og er stofnunin studd af aðildarríkjum ESB
og framkvæmdastjórn Evrópusambandsins. Markmið samtakanna er
að fulltrúar sem starfi innan opinberrar stjórnsýslu hafi vettvang til að
mynda varanleg tengsl í gegnum starfsemina og vinnunni innan sam-
takanna er ætlað að efla gæði í stjórnsýslu.
Fréttir
Hafnafjarðarbær hlýtur verðlaun Evrópu-stofnunarinnar í opinberri þjónustu
Miðvikudaginn 28. nóvember sl. var undirrituð viljayfirlýsing um sam-
starf Akureyrarbæjar og Bjargs íbúðafélags sem felur í sér að bærinn
veiti 12% stofnframlag til byggingar 75 nýrra íbúða á vegum félagsins
á Akureyri á næstu þremur árum. Þetta er gert í ljósi þeirra brýnu verk-
efna sem blasa við í húsnæðismálum og hefur Akureyrarbær nú þegar
gefið vilyrði um úthlutun á lóð að Guðmannshaga 2 í Hagahverfi fyrir
a.m.k. 18 íbúðir og fram til ársins 2020 verður úthlutað lóðum fyrir
samtals 75 leiguíbúðir.
Við uppbyggingu skal horfa til atriða eins og félagslegrar blöndun-
ar, yfirbragðs, íbúalýðræðis og hönnunar og skal það útfært nánar í
samvinnu aðila. Akureyrarkaupstaður gerir það að skilyrði fyrir veitingu
stofnframlags til verkefnisins að fjölskyldusvið Akureyrarbæjar hafi að
jafnaði ráðstöfunarrétt að 20% íbúða, samkvæmt sérstöku samkomu-
lagi sem aðilar gera um hvert verkefni.
Góð viðbót við húsnæðismarkaðinn í bænum
Eiríkur Björn Björgvinsson, bæjarstjóri á Akureyri, segir að þetta framtak
íbúðafélagsins Bjargs á Akureyri sé góð viðbót við húsnæðismarkaðinn í
bænum og að Akureyrarkaupstaður komi beint að þessu góða máli í því
skyni að bæta aðgengi tekjulægri hópa að öruggu leiguhúsnæði.
„Framundan er krefjandi verkefni sem Bjarg mun leysa af metnaði
og í samvinnu við heimamenn,“ segir Björn Traustason, framkvæmda-
stjóri Bjargs, og fagnar samstarfinu við Akureyrarkaupstað.
Bjarg íbúðafélag byggir 75 nýjar íbúðir á Akureyri- Akureyrarkaupstaður veitir 12% stofnframlag
Guðlaug Kristjánsdóttir (í miðið) tekur við viðurkenningunni frá EIPA, Evrópustofnun
um opinbera þjónustu.
Samkomulagið undirritað. Talið frá vinstri: Björn Traustason, framkvæmdastjóri Bjargs íbúðafélags; Elín Björg Jónsdóttir, stjórnarmaður í Bjargi og formaður BSRB; Eiríkur Björn Björgvinsson, bæjarstjóri Akureyrarkaupstaðar og Gylfi Arnbjörnsson,
stjórnarformaður Bjargs og forseti ASÍ. Mynd: Ragnar Hólm Ragnarsson
27
Salernitil leigu fyrir einstaklinga, félagasamtök, fyrirtæki og stofnanir.Gámaþjónustan hf. leigir út snyrtileg salerni sem setja má nánast hvar sem er með lítilli fyrirhöfn. Þau eru einföld í uppsetningu og auðveld í notkun. Tilvalin fyrir afmæli, ættarmót og útihátíðar.
Allar nánari upplýsingar í síma 535 2510
Berghella 1 • 221 Hafnarfjörður • Sími 535 2510 • [email protected] • www.gamar.is
LITHOFALT A10
Hringhella 6 • 221 Hafnarfjörður • Sími 535 2550 • [email protected] • hafnarbakki.is
Umhverfisvænt viðgerðarmalbik fyrir almenna vegi, torg og bílastæði
Tilbúið til notkunar samstundis og ekki er þörf á sérstökum verkfærum. Hægt að leggja í öllum veðrum, einnig frosti.
Gott er að undirbúa undirlagið með Lithoklæb bindiefni til að ná hámarks-viðloðun
Lithofalt er lagt í þunnum lögum og þjappað á milli.
Skemmdin er fyllt rúmlega og þjappað vel. Að lokum er sandi stráð yfir svæðið.
Malbikið er selt í 20 kílóa fötum
Einnig fáanlegt í 1000 kílóa stórpokum
Allar nánari upplýsingar hjá sölumönnum okkar í síma 535 2550
Forysta í fjarvarmaflutningi
Miklar framfarir hafa orðið við nýtingu á lághitafyrir neysluvatn með Set hitaveiturörum.
www.set.is
Set ehf.
Veljum íslenskt og sköpum með því verðmæti og störf.