5996 S ayılı Kanun ve Yeni Düzenlemeler

11

5996 Sayılı Kanun ve Yeni Düzenlemeler

Ocak 2013Ankara – TESK Otel

Bercan ÖĞÜTUzman

AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ

2

Gıda Mevzuatı nedir ?

Gıda maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin; üretimi, işlenmesi, dağıtımı ve piyasaya arzı ile ilgili her aşamayı kapsayan düzenlemeler.(kanun, kararname, yönetmelik, tebliğ, talimat vb)

2

3

Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat

5179 sayılı Gıda Kanunu 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina

Kanunu 1734 sayılı Yem Kanunu 4631 sayılı Hayvan Islahı Kanunu

3

4

5996 Sayılı Kanunun Amacı

• Gıda ve yem güvenilirliğini• Halk sağlığı• Bitki ve hayvan sağlığı• Hayvan ıslahı ve refahını

4

5

5996 Sayılı Kanunun Kapsadığı Başlıca Hususlar

• Hayvan hastalıkları ile mücadele• Bitki zararlıları ile mücadele• Hayvan refahı• Hayvan ıslahı ve zootekni konuları• Veteriner ilaçları ve bitki koruma ürünleri• Gıda ve yemin üretim, işleme, dağıtımının tüm

aşamaları ve hijyen kuralları• Hızlı Uyarı Sistemi, Acil Durumlar ve Kriz Yönetimi• Risk Analizi ve Risk Yönetimi, İhtiyati Tedbirler • Resmi kontroller• Cezai yaptırımlar

5

6

Tanımlar

TANIMLAR

88

Üretimin Nevine Göre Personel Çalıştırmak Zorunda Olan İşletmeler ve Çalışabilecek

Meslek Mensupları

• Bilindiği gibi 5179 Sayılı Kanunda üretimin niteliğine göre sorumlu yönetici istihdamı zorunluluğu bulunmaktaydı.

• 5996 Sayılı Kanunla sorumlu yönetici zorunluluğu kaldırılmış olup, Kanunun EK:1’inde verilen gıda işletmeleri için konu ile ilgili meslek mensupları çalıştırma mecburiyeti getirilmiştir.

99

• Gıda maddesi üreten,• Satan,• Toplu tüketime arz eden

«Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik»

Kayıt ve Onay İşlemi

1010

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı;

•Kanun kapsamında yürütülen faaliyetler ve

yapılan resmi kontrollerin karşılığı olarak,

ücret alabilecektir.

•Hangi faaliyetlerden ve resmî

kontrollerden ne miktarda ücret alınacağı

ise her yıl Aralık ayında Bakanlıkça

belirlenmektedir.

5996 sayılı Kanuna göre;

1111

5996 sayılı Kanuna göre;

1212

• HACCP(Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları) ilkelerine dayanan gıda güvenilirliği sistemini kuracak ve uygulayacaktır.

• Faaliyeti ile ilgili istenen kayıtları güncel tutmak, istendiğinde Bakanlığa sunmak zorundadır.

• Kendi faaliyet alanının her aşamasında 5996 sayılı Kanunda belirtilen şartları sağlamak ve bunu doğrulamakla yükümlüdür.

Gıda İşletmecisi

1313

• Faaliyetlerinin tamamını veya bir kısmını durdurduğu zaman, bu durumu üç ay içerisinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bildirecektir.

Bu süre içerisinde Bakanlığa bildirimde bulunulmadığının tespit edilmesi hâlinde, faaliyetle ilgili onay veya kayıt Bakanlıkça iptal edilecektir.

Gıda İşletmecisi

14

RESMİ KONTROLLER

GIDA TARIM HAYVANCILIK BAKANLIĞI

kontrol yetkisi verilen, personel tarafından gerçekleştirilecektir.

İzleme, gözetim, doğrulama, tetkik, denetim, numune alma ve

analiz

15

Temel Gıda Yönetmelikleri

• Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik

• Gıda Hijyeni Yönetmeliği (EC, 852/2004 )• Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları

Yönetmeliği (EC , 853/2004 )• Hayvansal Gıdaların Resmi Kontrollerine İlişkin

Özel Kuralları Belirleyen Yönetmelik(EC, 854/2004 )

• Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik(EC, 882/2004 )

• Risk Değerlendirme Komite ve Komisyonlarının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

15

16

Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onayİşlemlerine Dair Yönetmelik

(RG: 17/12/2011-28145)

16

17

Onaya Tabi Gıda İşletmeleri

Et ve et ürünleri işleyen işletmeler. Süt ve süt ürünleri işleyen işletmeler. Yumurta ve yumurta ürünleri işleyen

işletmeler. Balıkçılık ürünleri işleyen işletmeler. Mide, bağırsak, kollojen, jelatin üreten

işletmeler. Bitkisel ve işlenmemiş hayvansal gıdayı

birlikte içeren ürünleri üreten işletmeler.

18

Onaya tâbi hayvansal ürün üreten işletmeler için, faaliyete geçmeden önce Bakanlıktan onay alınması zorunludur. Kayıt işlemine tâbi işletmeler, faaliyetleri ile ilgili işletme kayıtlarını Bakanlığa yaptırmak zorundadır. Yönetmeliğin yayımından önce faaliyet gösteren;

Onaya tabi gıda işletmeleri; - 31.12.2012 tarihine kadar onay alma zorunluluğu

getirilmiştir.- Onay alamayacak durumda olan işletmeler

31.12.2012 tarihine kadar modernizasyon planlarını Bakanlığa sundukları takdirde bu süre 31.12. 2013 tarihine kadar uzatılabilir.

Kayda tabi gıda işletmeleri;İşletme kayıtlarını 31.12. 2013 tarihine kadar

yaptırmak zorundadır. 18

Kayıt ve Onay Yönetmeliği

19

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce; Gıda İşletmeleri, 5996 sayılı Kanun ve Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde kayıt altına alınacaktır.

Gıda üreten, satış yapan ve toplu tüketim yeri olarak hizmet veren işyeri sahiplerinin kayıt işlemlerini yaptırmak üzere İl/İlçe Müdürlüklerine başvurması gerekmektedir.


20

Kayıt

Gıda işletmecileri;

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı aldıktan sonra Otuz gün içerisinde yetkili mercie başvurmak ve En geç 3 ay içerisinde kayıt işlemlerini tamamlamak zorundaydılar.

21

10 Ocak 2013 tarihli ve 28524 sayılı Resmi Gazetede “Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik” yayımlanmıştır.

Gıda işletmecilerimizin kayıt işlemleri sırasında istenen

“İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı”

artık istenmeyecektir.


22

Gıda işletmelerine 5996 sayılı Kanun kapsamında verilen işletme kayıt ve onay belgeleri;•17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Gıda Hijyeni Yönetmeliği,•27/12/2011 tarihli ve 28155 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği,•17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Hayvansal Gıdaların Resmi Kontrollerine İlişkin Özel Kuralları Belirleyen Yönetmelik•17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelikkapsamında verilen belgelerdir.


23


•Bu belgelerin alınması diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mevzuata göre verilen izin veya ruhsatların alınması mükellefiyetini ortadan kaldırmaz.

24

Depo, Perakende, Toplu Tüketim İşletmecilerden Kayıt Başvurusunda

İstenilen Bilgi ve Belgeler

1- Dilekçe

2- Beyanname

25

Gıda Üreten İşletmecilerden Kayıt Başvurusunda İstenilen Bilgi ve

Belgeler

1- Dilekçe

2- Beyanname

3- Şeker üretimi veya şeker paketlemesi

konusunda

faaliyet gösterecek gıda işletmelerinin

Şeker Kurumu’ndan alacağı uygunluk

yazısı

26

Gıda İşletmeleri İçin Onay Başvurusunda İstenilen Bilgi ve

Belgeler

• Dilekçe

• Beyanname genel kısmı

• Beyanname özel kısmı

• İşletmenin teknik resim kurallarına göre

çizilmiş; su giderleri, personel hareketleri,

ürün akış şeması, makine yerleşim planı

gibi bilgileri içeren en az A3 boyutunda

yerleşim krokisi

• İşletmede oluşan katı/sıvı/gaz atıkların

uzaklaştırma şekli ve sıklığı hakkında bilgi

ve yetkili merci tarafından istenmesi

durumunda belge

27

Onaya Tabi Gıda İşletmeleri

faaliyete geçmeden önce şartlı onay belgesi, daha sonra onay belgesi almak zorundadırlar.

28

Gıda Hijyeni Yönetmeliği (RG: 17/12/2011-28145)

28

29

Gıda Hijyeni Yönetmeliği

Gıda güvenilirliği;birincil üretimden başlayarak son tüketiciye kadar gıda zinciri boyunca sağlanacaktır.

• Gıda işletmecileri;birincil üretim aşaması dahil üretim, işleme ve dağıtımın tüm aşamalarında gıda hijyenini sağlamakla sorumludur.

• HACCP /iyi hijyen uygulamalarıGıda işletmecilerine faaliyetleri ile ilgili kayıt tutmaları zorunludur.

• Gıda işletmecileri:çalışan personelin hijyen konusunda eğitilmelerini sağlayacaktır. 29

30

Yönetmeliğin yayımından önce faaliyet gösteren;

gıda işletmeleri; - 31.12. 2012 tarihine kadar bu

Yönetmeliğin işletme gerekliliklerine uygun hale getirmek zorundadır.

- Uyum sağlayamayacak durumda olan işletmeler 31.12. 2012 tarihine kadar modernizasyon planlarını Bakanlığa sundukları takdirde bu süre 31.12. 2013 tarihine kadar uzatılabilir.

30

Gıda Hijyeni Yönetmeliği

31

Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik

(RG: 17/12/2011-28145)

31

32


Kapsamı; Resmi kontroller İzlenebilirlik Hızlı uyarı sistemi Acil durumlar İhtiyati tedbirler Kriz yönetimi Kamuoyunun bilgilendirilmesi Resmî sertifikasyon Yıllık ve çok yıllık ulusal kontrol planları Sorumluluklar ve itiraz hakkı

33


• Resmi kontrollere etkinlik kazandırmak amacıyla idari yaptırımlarda Bakanlık İl ve İlçe Müdürleri yetkili kılınmıştır.

• İnsan sağlığı, gıda güvenilirliği açısından tehlike oluşturan acil tedbirleri gerektiren durumunda, idarî para cezaları hariç olmak üzere diğer idarî yaptırımların uygulanmasında kontrol görevlisine yetki verilmiştir.

33

34

Sorumluluk kimde?

Gıda güvenilirliğinin sağlanmasında temel sorumluluk gıda işletmecisine verilmiştir.

34

35

• İşletme onayı veya kaydına ilişkin belgeler,• Tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları ilkelerine

dayanan gıda ve yem güvenilirliği sistemlerine ilişkin uyguladığı prosedürler ve güncel kayıtlar,

• Cihaz kalibrasyon kayıtları,• Cihaz ölçüm kayıtları,• Partinin tanımlanmasını sağlayan bir işaret veya numara

ve diğer bilgileri içerecek şekilde alım ve satış ile ilgili kayıtlar,

• Gıda ve yemde izlenebilirlik kayıtları,• Haşere ve kemirgenlerle mücadele kayıtları,• Hammadde, üretimde kullanılan yardımcı maddeler, ara

ürüne ve/veya son ürüne ilişkin analiz kayıtları,• İşin nevine göre konuyla ilgili lisans eğitimi almış zorunlu

personelin çalıştırıldığına dair kayıtları. 35

Gıda İşletmecisi, Faaliyeti ile İlgili Olarak Gerekli Kayıtları Güncel Tutmak, İstendiğinde Bakanlığa

Sunmak Zorundadır.

36

Denetim Sonuçları

• İdari para cezası,

• Faaliyeti durdurma

• Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusu

öngörülmektedir.

36

37

Uygunsuzluk Durumunda Uygulanacak Bazı Cezalar

• Gıda kodeksine aykırı üretim : 11.875 TL• Gıda ve yemde taklit ve tağşiş : 11.875

TL• Hijyen esaslarına aykırılık;

o birincil üretim yapanlar : 1.187 TLo perakende işyerleri : 2.375 TLo diğer işyerleri : 5.937 TL

• Onay almadan faaliyete geçenler;o üretim yapanlar : 11.875 TLo depo ve satış yerleri : 5.937 TL

• Kayıt yaptırmayan;o üretim yerleri : 2.375 TLo perakende işyerleri : 1.187 TL

37

38

Gıda Kodeksi Nedir?

Gıda kodeksi; Gıda maddelerinin asgari teknik ve hijyenik

şartlarını belirleyen kurallar bütünüdür. Hammadde başlayarak, son tüketiciye kadar

tüm aşamaları disipline eden çerçeve bir mevzuat sistemidir.

Tüm gıda maddelerinin taşıması gereken hükümleri belirler.

38

39

Türk Gıda Kodeksi Kapsamı

Gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerle ilgili asgarî teknik ve hijyen kriterleri,

Bitki koruma ürünleri ve veteriner ilaç kalıntıları, Katkı maddeleri, Bulaşanlar, Numune alma, Ambalajlama, Etiketleme, Nakliye, Depolama, Analiz metotları

39

40

Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri

Tebliği(RG. 04/01/2012 – 28163)

40

41

Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği

41

42

Tebliğ kapsamında ;

1.Ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünler

ile temas eden malzeme, alet ve ekipman; gıda

ile temasa uygun, yeterli temizlik ve

dezenfeksiyona izin veren madde ve

malzemeden yapılır. Bulaşma riskini

engelleyecek biçimde üretilir, kullanıma hazır,

bakımlı ve iyi şartlarda tutulur.

2.Ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünlerin

ekmek kasalarına, ekmek kasalarının da ekmek

taşıma araçlarının içine bulaşma riskini

engelleyecek biçimde yerleştirilmesi gerekir.42


43

3. Satış noktasında, ekmek kasaları açıkta bırakılmaz, zemin ve dış ortamla teması engellenir, palet üzerinde olacak şekilde temiz bir ortama konulur.

4. Ürünler; satış yerlerinde alıcının elle temasını engelleyecek şekilde ekmek dolabında veya tezgâhında muhafaza edilir ve satıcı kontrolünde satılır. Ekmek dolapları veya tezgâhları açıkta bırakılmayacak şekilde kapalı bir ortama konulur.

43


44

5. Satış sırasında ürünler, 29/12/2011 tarihli ve 28157/ 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeler Yönetmeliği’nde yer alan hükümlere uygun bir ambalaj malzemesine sarılarak veya içine konularak tüketiciye arz edilir.

6. Ürünlerin muhafaza edildiği ekmek dolabında veya tezgahında alıcının rahatlıkla görebileceği büyüklükte 29/12/2011 tarihli ve 28157/ 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarına uygun etiketin yer alması zorunludur.

44


45

7.Ürünlerin taşınması ve satışı sırasında çalışan tüm personelin, kişisel temizliğini sürdürmeye azami itina göstermesi, uygun ve temiz kıyafet giymesi ve koruyucu eldiven kullanması zorunludur.

8. Bu Tebliğ kapsamında ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünler; sadece bu Tebliğin hijyen ile ilgili kriterlerini karşılayan yerlerde piyasaya arz edilir.

Bu Tebliğ kapsamında ambalajsız olarak piyasaya arz edilen ürünler, kasap, manav ve pazar gibi yerlerde piyasaya arz edilemez.

45


46

9. Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünleri tüketiciye arz eden yerler; tam buğday ekmeği ve/veya tam buğday unlu ekmek ve/veya kepekli ekmek de bulundurmak zorundadır.

10. Bu Tebliğ kapsamında faaliyet gösteren gıda işletmecileri sorumluluk alanları ile ilgili çalıştırdıkları personelin gıda hijyeni ile ilgili konularda eğitilmelerini sağlarlar.

Bu Tebliğ kapsamında verilecek eğitimlerle ilgili olarak Bakanlık; ilgili meslek federasyonu, kamu kurum ve kuruluşları ve üniversiteler ile işbirliği yapar.

46


47

Bu kapsamda, fırınlarda, ekmek üretiminde, dağıtımında ve satışında çalışan personel ile fırınların uzantısı olmayan ekmek satış yerlerindeki ekmek satışı yapan personele, genel gıda hijyeni konularında eğitilmelerini sağlamak amacıyla,

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Konfederasyonumuz arasında 06/07/2012 tarihinde “İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır.

47


4848

Teşekkür Ederim

[email protected]

0 312 418 32 69

5996 S ayılı Kanun ve Yeni Düzenlemeler

Documents