แม่ท้องทำอะไรได้บ้าง

www.rtcog.or.th

โดย

คณะอนกรรมการประชาสมพนธดานสขภาพสตร

ราชวทยาลยสตนรแพทยแหงประเทศไทย

2553

ราชวทยาลยสตนรแพทยแหงประเทศไทย

แมทองทำาอะไรไดบาง ?แมทองทำาอะไรไดบาง ?

เดนทาง

คณแมจะเดนท�งไปไหนกไดไมมปญห� สวนย�น

พ�หนะทจะใชอ�จมขอห�มและขอระวงแตกต�งกน

ก�รเดนท�งดวยเครองบนอ�จทำ�ไดขณะตงครรภออนๆ

แตเมออ�ยครรภม�กขน ส�ยก�รบนมกไมยอมใหคณแมขน

เครองเพร�ะกลวจะไปคลอดบนเครองบน

ก�รเดนท�งดวยรถยนต รถทวร รถไฟ ถ�นงน�นๆ จะ

ทำ�ใหปวดหลงและข�จะบวมได นอกจ�กนคณแมทตงครรภมก

จะปวดปสส�วะบอย ถ�ตองกลนไวน�นๆ กระเพ�ะปสส�วะก

อ�จจะอกเสบได

คณแมทขบรถไปทำ�ง�นประจำ�วนเอง ส�ม�รถทำ�ไดต�ม

ปกต แตควรจะงดเวนในชวงตงครรภใหมๆ เพร�ะชวงนคณแม

จะออนเพลยและงวงนอนจ�กก�รแพทอง เวล�ขบรถอ�จเกด

อบตเหตไดง�ย อกชวงหนงกคอชวงใกลคลอดซงเปนชวงทครรภ

ของคณแมใหญม�กจนไปคำ�พวงม�ลย ทำ�ใหขบรถย�ก อดอด

ถ�เบรกกะทนหน ทองอ�จจะกระแทกพวงม�ลยจนทำ�ใหแทง

หรอรกลอกตวกอนกำ�หนด ซงจะทำ�ใหลกเปนอนตร�ยได

คณแมควรหลกเลยงก�รนงรถจกรย�นยนตหรอรถ

ตกตก เพร�ะสภ�พร�งก�ยทอยอ�ย ขยบตวลำ�บ�ก อ�จตกหลน

จ�กรถไดง�ย นอกจ�กนเวล�ซอนรถมอเตอรไซค คณแมกมก

จะเกรงกลวหลนจ�กรถอยแลว ทำ�ใหเหนอยง�ย บ�งร�ยทอง

แขงเลยกม

ทำาฟน

คณแมส�ม�รถทำ�ฟนขณะตงครรภไดเพยงแตตองเพม

คว�มระมดระวง เพร�ะคณแมมโอก�สเลอดออกไดม�กเวล�

ทำ�ฟน คณหมอฟนจะใหร�ยละเอยดเกยวกบก�รทำ�ฟนของคณ

แมไดม�กขนครบ

ออกกำาลงกาย

ก�รออกกำ�ลงก�ยขณะตงครรภจะชวยใหกระดก

เชงกร�นของคณแมมก�รขย�ยตวไดด และเวล�คลอดจะทำ�ให

คณแมมแรงเบงด

วธก�รออกกำ�ลงก�ยในคณแมทตงครรภแตกต�งจ�ก

ของคนทไมตงครรภบ�งประก�ร คอ คณแมควรออกกำ�ลงก�ย

เพยงแคพอเหนอย ไมควรออกกำ�ลงก�ยโดยก�รกระโดดโลดเตน

โดยเดดข�ด ควรเปลยนม�เปน เดนเรวๆ นงเหยยดแขงข� กม

ตวบดไปม� หรอว�ยนำ� เปนตน

การใชยา

คณแมทตงครรภ ควรหลกเลยงก�รซอย�ม�รบประท�น

ฉด หรอเหนบเอง แมว�ย�สวนม�กจะปลอดภย แตกมย�หล�ย

ชนดทอ�จจะเปนอนตร�ยตอร�งก�ยของคณแมเอง หรอตอลก

ในทองได กอนใชย�ทกชนดปรกษ�คณหมอทดแลกอนจะดกว�

ขอใหคณแมทกท�นมคว�มสขกบก�รดำ�เนนชวตขณะ

ตงครรภนะ

เอกสารฉบบนจดทำาโดย ราชวทยาลยสตนรแพทยแหงประเทศไทย

เพอเผยแพรความรดานสขภาพแกสตร อนญาตใหนำาไปเผยแพรตอ

โดยตองไดรบอนญาตจากราชวทยาลยสตนรแพทยแหงประเทศไทยกอนแตหามดดแปลง

แกไขปรบปรงเปลยนแปลงเพอธรกจหรอการคากำาไร

������� 3 ��� A4 ����������� 1-8.indd 3 5/10/2553 14:52:56

บวมไดบอยๆ ยงใกลคลอดจะยงบวมม�ก บ�งร�ยบวมม�กจน

ถอดแหวนไมไดและเจบนวม�ก

เพศสมพนธ

คณแมส�ม�รถมเพศสมพนธไดตลอดชวงทตงครรภ

ยกเวนชวงตงครรภประม�ณ 2-3 เดอนแรก เพร�ะอ�จจะทำ�ให

แทงไดโดยเฉพ�ะคณแมทเคยมประวตแทงบตรหรอเคยคลอด

กอนกำ�หนดม�กอนยงตองระวง อกชวงหนงทควรลดกคอชวง

ใกลคลอดเพร�ะอ�จทำ�ใหถงนำ�ครำ�แตกและคลอดกอนกำ�หนด

ได สำ�หรบท�ทใชในก�รมเพศสมพนธควรเปนท�ทคณแมอยข�ง

บนหรอหนหลงให ระวงอย�ใหฝ�ยช�ยนอนทบเพร�ะอ�จทำ�ให

เกดอนตร�ยได

การทำางาน

คนทองทำ�ง�นไดไมมขอห�มครบ เพยงแตอย�ทำ�ง�นท

ทำ�ใหเหนอยม�ก ถ�เปนก�รทำ�ง�นนงโตะไมหนกหน�อะไรก

เชญทำ�ไดต�มสบ�ย แตถ�เปนง�นททำ�แลวเครยด อดต�หลบ

ขบต�นอน อย�งนตองเลกหรอเบ�ลงครบ

คณแมยคใหมจำ�นวนไมนอยตองทำ�ง�นหน�จอ

คอมพวเตอรน�นๆ หล�ยคนกลวว�จะเปนอนตร�ยตอลกในทอง

ขอเรยนว�จอคอมพวเตอรไมไดปลอยแสงหรอคลนประหล�ด

อะไรออกม�ทำ�ใหลกคณพก�รหรอกครบ เพยงแตถ�นงแชอย

น�นๆ คณแมกจะปวดหลงไดง�ยเท�นนเอง ดงนนถ�ตองนง

ทำ�ง�นหน�จอคอมพวเตอร กแนะนำ�ใหคณแมหมนเปลยน

อรย�บถ ขยบตวและลกเดนซะบ�งจะไดไมปวดหลง

แมทองทำาอะไรไดบาง ?

ภ�ยหลงตงครรภ คำ�ถ�มทจะต�มม�ทนทกคอคณแม

จะทำ�อะไรไดบ�งและทำ�อะไรไมไดบ�ง ปญห�ทมในปจจบนก

คอแหลงของขอมลมม�กเหลอเกนทงจ�กหนงสอ วทย โทรทศน

เพอนฝง และวงศ�คณ�ญ�ต นอกจ�กนกยงมปญห�อกว�ขอมล

และขอคำ�แนะนำ�เกยวกบก�รปฏบตตวขณะตงครรภจ�กแหลง

ต�งๆจำ�นวนไมนอยขดแยงกนเลยไมรจะเชอขอมลไหนด

เพอเปนก�รคล�ยกงวลของคณแม จงขอแนะนำ�เกยว

กบก�รปฏบตตวในขณะตงครรภในบ�งประเดนทคณแมชอบ

ถ�มกนบอยๆ

การทำาความสะอาดรางกาย

คณแมทตงครรภส�ม�รถอ�บนำ� ทำ�คว�มสะอ�ด

ร�งก�ยไดบอยต�มคว�มตองก�ร จะอ�บเวล�ไหนกได ก�รหมน

อ�บนำ�ทำ�คว�มสะอ�ดร�งก�ยจะทำ�ใหเหงอไคลและกลนตวถก

กำ�จดออกไปดวย

เวล�ถ�ยปสส�วะ คณแมตองทำ�คว�มสะอ�ดบรเวณ

ป�กชองคลอดใหด ควรล�งดวยนำ�สะอ�ดแลวเชดใหแหง หล�ย

คนชอบใชกระด�ษทชชเชดแทนก�รล�งชองคลอด ตองระวงว�

กระด�ษทชชอ�จเปอยหลดเข�ไปในชองคลอด ทำ�ใหคนหรอ

ตกข�วมกลนเหมนได

ภ�ยหลงถ�ยอจจ�ระ ควรทำ�คว�มสะอ�ดกนโดยก�ร

ล�งนำ� ถ�ใชกระด�ษชำ�ระเชดกน ควรเชดจ�กด�นหน�ไปท�ง

ด�นหลง อย�เชดจ�กด�นหลงม�ด�นหน� เพร�ะอ�จทำ�ให

อจจ�ระม�เปอนบรเวณป�กชองคลอดได

การดแลผวพรรณ

เมอมก�รตงครรภ ผวหนงของคณแมสวนม�กจะแหง

และคนไดง�ย และทสำ�คญคณแมจำ�นวนไมนอยมผวสคลำ�ขน

และมทองล�ยเกดขนดวย

คณแมควรหมนท�ครมทชวยบำ�รงคว�มชมชนใหกบ

ผวหนงอย�งสมำ�เสมอ หลกเลยงก�รเก�ทบรเวณสวนต�ง ๆ

ของร�งก�ย โดยเฉพ�ะทบรเวณทอง เพร�ะยงเก�จะยงไป

กระตนใหผวหนงบรเวณทเก�มสคลำ�ขน

ในปจจบนยงไมมย�หรอครมชนดใดเลยทไดรบก�ร

ยอมรบว�มประโยชนในก�รลบหรอลดทองล�ยได

การแตงเนอแตงตว

เวล�ตงครรภ คณแมควรใสเสอผ�ทหลวมๆ โปรงๆ

เนองจ�กบ�นเร�อ�ก�ศคอนข�งรอน ก�รแตงชดทคบๆหรอ

รดๆ จะทำ�ใหอดอด

รองเท�ทใสควรเปนรองเท�สนเตยหรอไมมสน งดเวน

ก�รใสรองเท�สนสงเพร�ะทำ�ใหลมไดง�ย และยงทำ�ใหปวดหลง

เพมขนดวย

การเสรมสวย

คณแมทตงครรภส�ม�รถยอมหรอไฮไลตสผมได จะแตง

หน� ท�ป�ก ท�เลบ กทำ�ไดเชนเดยวกน คณแมทชอบใสแหวน

เวล�ตงครรภร�งก�ยคณแมมกจะบวมและนวมอกเปนอวยวะท

แมทองทำาอะไรไดบาง ?

������� 3 ��� A4 ����������� 1-8.indd 4 5/10/2553 14:53:01