Page 1
อาจารยประยทธ สระเสนาผอ.สำานกวทยบรการและเทคโนโลย
สารสนเทศมหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค1
เตรยมพรอมรบมอ พ.ร.บ. วาดวยการกระะทำาผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.๒๕๕๐ :
การจราจรเครอขายคอมพวเตอรกรณศกษามหาวทยาลยราชภฏนครสวรรคกรณศกษาในคดทเกดขนจรง จากความผดตาม พ.ร.บ.ฯ
30 มกราคม 2553
Page 2
หวขอนำาเสนอ
2
พรบ. และประกาศกระทรวงฯ สาระสำาคญของ พรบ. การเกบขอมลจราจร สงทหนวยงานควรดำาเนนการ
ตวอยางปฏบตของมหาวทยาลย ประสบการณและขอเสนอแนะ กรณศกษาในคดทเกดขนจรงจากความผด
ตาม พ.ร.บ.ฯ กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค
Page 3
ความเปนมาของ พ.ร.บ.ฯ
•ครม. เหนชอบใหคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาตดำาเนนโครงการพฒนากฏหมาย
2541
•ครม. เหนชอบตามทคณะกรรมการกฤษฎกาเสนอ
ต.ค. 2549
•สภานตบญญตแหงชาตลงมตรบหลกการ
พ.ย. 2549
•สภานตบญญตแหงชาตลงมตเหนชอบ
พ.ค. 2550
•ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 124 ตอน 27 ก หนา 4-13
18 ม.ย. 2550
•พรบ. มผลบงคบใช
18 ก.ค. 2550
3
Page 4
พ.ร.บ.ฯ และประกาศกระทรวงฯ
4
พระราชบญญตวาดวยการกระทำาผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.๒๕๕๐
(ราชกจจา ฯ ๑๘ ส.ค. ๒๕๕๐) ประกาศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารประกาศกระทรวงฯ วนประกาศในราชกจ
จาฯ
กำาหนดแบบบตรประจำาตวพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตวาดวยการกระทำาความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐
๒๓ ส.ค. ๒๕๕๐
หลกเกณฑเกยวกบคณสมบตของพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตหลกเกณฑเกยวกบคณสมบตของพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญต พ.ศ.2550
๒๓ ส.ค. ๒๕๕๐
แตงตงพนกงานเจาหนาท ตามพระราชบญญตวาดวยการกระทำาความผดเกยวกบคอมพวเตอร
๒๔ ส.ค. ๒๕๕๐
หลกเกณฑการเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรของผใหบรการ พ.ศ.2550
๒๔ ส.ค. ๒๕๕๐
แตงตงพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตวาดวยการกระทำาความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.๒๕๕๐ (ฉบบท 2)
๑๑ ต.ค. ๒๕๕๐
Page 5
กลมมาตราสำาคญของ พ.ร.บ.
5
ฐานความผดทเกยวของกบคอมพวเตอร (มาตรา ๕-๑๖)การจดเกบขอมลจราจรทางคอมพวเตอรของผใหบรการ (มาตรา ๒๖)อำานาจของพนกงานเจาหนาท (มาตรา ๑๘-๒๑)
เขตอำานาจของศาลในการพจารณาคด (มาตรา ๑๗)
อำานาจของ รมต. ไอซท (มาตรา ๒๐, ๒๘)
บทกำาหนดโทษสำาหรบพนกงานเจาหนาท (มาตรา ๒๒-๒๔)
Page 6
ฐานความผดทเกยวของกบคอมพวเตอร (1)
6
การเขาถงระบบคอมพวเตอรโดยมชอบ (มาตรา ๕)การลวงรถงมาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะและเปดเผยโดยมชอบ (มาตรา ๖)การเขาถงขอมลคอมพวเตอรโดยมชอบ (มาตรา ๗)
การดกรบขอมลคอมพวเตอรโดยมชอบ (มาตรา ๘)การรบกวนขอมลคอมพวเตอร -ทำาใหเสยหาย ทำาลาย แกไขเปลยนแปลง (มาตรา ๙)การรบกวนระบบคอมพวเตอรโดยมชอบ -ระงบ ชะลอ ขดขวาง (มาตรา ๑๐)
Page 7
ฐานความผดทเกยวของกบคอมพวเตอร (2)
7
การสงสแปมเมล -ปลอมแปลงแหลงทมา รบกวนระบบ (มาตรา ๑๑)การกระทำาความผดตอความมนคง (มาตรา ๑๒ วงเลบ ๒)การจำาหนาย/เผยแพรชดคำาสงเพอใชกระทำาความผด (มาตรา ๑๓)การนำาเขา เผยแพรเนอหาอนไมเหมาะสม (มาตรา ๑๔)
การเผยแพรภาพตดตอ/ดดแปลง -เสยชอเสยง ถกดหมน เกลยดชง อบอาย (มาตรา ๑๖)
Page 8
อำานาจของพนกงานเจาหนาท
8
• มหนงสอสอบถาม/เรยกบคคลทเกยวของกบการกระทำาผดเพอใหถอยคำา สงคำาชแจงเปนหนงสอ เอกสาร ขอมล (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๑)
• เรยกดขอมลจราจรทางคอมพวเตอรจากผใหบรการ (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๒)
• สงใหผใหบรการสงมอบขอมลเกยวกบผใชบรการ (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๓)
อำานาจของเจาพนกงานโดยเดดขาด
Page 9
อำานาจของพนกงานเจาหนาท (2)
9
• ทำาสำาเนาขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๔)
• สงใหบคคลสงมอบขอมลคอมพวเตอร หรออปกรณทใชจดเกบขอมลคอมพวเตอร (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๕)
• ตรวจสอบหรอเขาถงระบบคอมพวเตอร ขอมลคอมพวเตอร (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๖)
• ถอดรหสลบของขอมลคอมพวเตอร (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๗)
• ยดหรออายดระบบคอมพวเตอร (มาตรา ๑๘ วงเลบ ๘)
อำานาจของเจาพนกงานทตองขออำานาจศาล
Page 10
เขตอำานาจการดำาเนนคด
10
มาตรา ๑๗ : ผใดกระทำาความผดตามพระราชบญญตนนอกราชอาณาจกรและ
(๑) ผกระทำาความผดนนเปนคนไทย และรฐบาลแหงประเทศทความผดไดเกดขนหรอผเสยหายไดรองขอใหลงโทษ หรอ(๒) ผกระทำาความผดนนเปนคนตางดาว และรฐบาลไทยหรอคนไทยเปนผเสยหายและผเสยหายไดรองขอใหลงโทษจะตองรบโทษภายในราชอาณาจกร
Page 11
การระงบการเผยแพร
11
มาตรา ๒๐• ในกรณทการกระทำาความผดตามพระราชบญญตนเปนการ
ทำาใหแพรหลาย ซงขอมล คอมพวเตอรทอาจกระทบกระเทอนตอความมนคงแหงราชอาณาจกรตามทกำาหนดไวในภาคสอง ลกษณะ ๑ หรอลกษณะ ๑/๑ แหงประมวลกฎหมายอาญา หรอทมลกษณะขดตอความสงบเรยบรอย หรอศลธรรมอนดของประชาชน พนกงานเจาหนาทโดยไดรบความเหนชอบจากรฐมนตรอาจยนคำารองพรอมแสดงพยานหลกฐานตอศาลทมเขตอำานาจขอใหมคำาสงระงบการทำาใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรนนได
• ในกรณทศาลมคำาสงใหระงบการทำาใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรตามวรรคทหนง ใหพนกงานเจาหนาททำาการระงบการทำาใหแพรหลายนนเอง หรอสงใหผใหบรการระงบการทำาใหแพรหลายซงขอมลคอมพวเตอรนนกได
Page 12
บทกำาหนดโทษสำาหรบพนกงานเจาหนาท (1)
12
มาตรา ๒๒ • หามมใหพนกงานเจาหนาทเปดเผยหรอสงมอบขอมล
คอมพวเตอร ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร หรอขอมลของผใชบรการ ทไดมาตามมาตรา ๑๘ ใหแกบคคลใด
• ความในวรรคหนงมใหใชบงคบกบการกระทำาเพอประโยชนในการดำาเนนคดกบผกระทำาความผดตามพระราชบญญตน หรอเพอประโยชนในการดำาเนนคดกบพนกงานเจาหนาทเกยวกบการใชอำานาจโดยมชอบ หรอเปนการกระทำาตามคำาสงหรอทไดรบอนญาตจากศาล
• พนกงานเจาหนาทผใดฝาฝนวรรคหนงตองระวางโทษจำาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจำาทงปรบ
Page 13
บทกำาหนดโทษสำาหรบพนกงานเจาหนาท (2)
13
มาตรา ๒๓ • พนกงานเจาหนาทผใดกระทำาโดยประมาทเปนเหตใหผอน
ลวงรขอมลคอมพวเตอร ขอมลจราจรคอมพวเตอร หรอขอมลของผใชบรการทไดมาตามมาตรา ๑๘ ตองระวางโทษจำาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจำาทงปรบมาตรา ๒๔
• ผใดลวงรขอมลคอมพวเตอร ผขอมลจราจรคอมพวเตอรหรอขอมลของผใชบรการทพนกงานเจาหนาทไดมาตามมาตรา ๑๘ และเปดเผยขอมลนนตอผหนงผใด ตองระวางโทษจำาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจำาทงปรบ
Page 14
ระบบคอมพวเตอรและขอมล
14
“ระบบคอมพวเตอร หมายความวา อปกรณหรอชดอปกรณของคอมพวเตอรท”เชอมการทำางานเขาดวยกน โดยไดมการกำาหนดคำาสง ชดคำาสง หรอสงอนใด และแนวทางปฏบตงานใหอปกรณหรอชดอปกรณทำาหนาทประมวลผลขอมลโดยอตโนมต
“ขอมลคอมพวเตอร หมายความวา ขอมล ขอความ คำาสง ชดคำาสง หรอสงอนใด”บรรดาทอยในระบบคอมพวเตอรในสภาพทระบบคอมพวเตอรอาจประมวลผลได และใหหมายความรวมถงขอมลอเลกทรอนกสตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสดวย“ขอมลจราจรทางคอมพวเตอร ขอมลอเลกทรอนกสตามกฎหมายวาดวยธรกรรม”ทางอเลกทรอนกสดวยขอมลเกยวกบการตดตอสอสารของระบบ คอมพวเตอร ซงแสดงถงแหลงกำาเนด ตนทาง ปลายทาง เสนทาง เวลา วนท ปรมาณ ระยะเวลา ชนดของบรการ หรออน ๆ ทเกยวของกบการตดตอสอสารของระบบคอมพวเตอรนน
Page 15
ประเภทผใหบรการ
15
(๑) ผใหบรการแกบคคลทวไปในการเขาสอนเทอรเนต• ก. ผประกอบกจการโทรคมนาคมและการกระจายภาพและเสยง (Telecommunication
and Broadcast Carrier)• ข. ผใหบรการการเขาถงระบบเครอขายคอมพวเตอร (Access Service
Provider)• ค. ผใหบรการเชาระบบคอมพวเตอร หรอใหเชาบรการโปรแกรมประยกต
ตาง ๆ (Host Service Provider)• ง. ผใหบรการรานอนเทอรเนต(๒) ผใหบรการในการเกบรกษาขอมลคอมพวเตอรเพอประโยชนของบคคลตาม (๑) (Content Service Provider)
Page 16
การเกบรกษาขอมลจราจรตาม พรบ.
16
มาตรา ๒๖ : ผใหบรการตองเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรไวไมนอยกวาเกาสบวน นบแตวนทขอมลนนเขาสระบบคอมพวเตอร… ผใหบรการจะตองเกบรกษาขอมลของผใชบรการ เทาทจำาเปนเพอใหสามารถระบตวผใชบรการ นบตงแตเรมใชบรการและตองเกบรกษาไวเปนเวลาไมนอยกวาเกาสบวนนบตงแตการใชบรการสนสดลง
ผใหบรการผใดไมปฏบตตามมาตราน ตองระวางโทษปรบไมเกนหาแสนบาท
Page 17
ความรบผดชอบของผใหบรการ
17
มาตรา ๑๕ • ผใหบรการผใดจงใจสนบสนนหรอยนยอมใหมการกระ
ทำาความผดตามมาตรา ๑๔ ในระบบคอมพวเตอรทอยในความควบคมของตน ตองระวางโทษเชนเดยวกบผกระทำาความผดตามมาตรา ๑๔
มาตรา ๒๗• ผใดไมปฏบตตามคำาสงของศาลหรอพนกงานเจาหนาททสง
ตามมาตรา ๑๘ หรอมาตรา ๒๐ หรอไมปฏบตตามคำาสงของศาลตามมาตรา ๒๑ ตองระวางโทษปรบไมเกนสองแสนบาทและปรบเปนรายวนอกไมเกนวนละหาพนบาทจนกวาจะปฏบตใหถกตอง
Page 18
สาระสำาคญสวนหนงของการเกบขอมลจราจร
18
ขอมลจราจรคอมพวเตอรขอ ๘(๑)• เกบในสอ
ทรกษาความถวนถกตองแทจรง
• ระบตวบคคลทเขาถงสอได
ขอ ๘(๒)• มระบบรกษา
ความลบและกำาหนดชนความลบ
• ไมใหผดแลระบบแกไข
• เฉพาะผมสทธทเขาถงขอมลได
ขอ ๘(๓)• มผประสาน
งานและใหขอมลกบพนกงานเจาหนาท
• สงมอบขอมลนนดวยความรวดเรว
ขอ ๘(๔) • ระบราย
ละเอยดผใชบรการเปนรายบคคลได
ขอ ๙• อปกรณ
บรการทกชนดอางองกบเวลาสากล โดยผดพลาดไมเกน ๑๐ มลลวนาทกบ(Stratum 0)
Page 19
การปรบตงเวลาระบบสำาหรบการบนทกขอมลจราจร
19
คอมพวเตอรมระบบนาฬกาประจำาตว แตละเครองอาจคลาดเคลอนกนได
ตองการการปรบตงใหประสานกนและคลาดเคลอนนอยทสด ใชการปรบตงผานระบบ Network Time Protocol อางองกบเวลา
สากล ประกาศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เรอง
หลกเกณฑการเกบรกษาขอมลจราจรทางคอมพวเตอรของผใหบรการ พ.ศ. ๒๕๕๐ ขอ ๙ เพอใหขอมลจราจรมความถกตองและนำามาใชประโยชนไดจรง
ผใหบรการตองตงนาฬกาของอปกรณบรการทกชนดใหตรงกบเวลาอางองสากล (Stratum 0) โดยผดพลาดไมเกน ๑๐ มลลวนาท
Page 20
สงทผใหบรการตองดำาเนนการ
20
จดใหมระบบยนยนตวบคคล
จดใหมระบบบนทกขอมลจราจรคอมพวเตอร
จดใหมระบบประสานจงหวะเวลา
Page 21
ผลกระทบ
21
ผใหบรการมภาระมากขนในการจดเกบขอมล การใชบรการตองมขนตอนมากขน
การสมครสมาชก การใหขอมลพรอมหลกฐานระบตวตน มความชดเจนเรองการปฏบตงานและผปฏบตงานดานการให
ขอมลและการระงบการเผยแพร อำานวยความสะดวกในการตดตามผกระทำาผดมากขน ผใชบรการตองปรบตว และระมดระวงการใชงานมากขน
Page 22
หวขอนำาเสนอ
22
พ.ร.บ.ฯ และประกาศกระทรวงฯ ตวอยางปฏบตของมหาวทยาลย
การเตรยมการ แนวคดการออกแบบระบบ ระบบทใชปจจบน
ประสบการณและขอเสนอแนะ กรณศกษาในคดทเกดขนจรงจากความผด
ตาม พ.ร.บฯ กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค
Page 23
กจกรรมโดยสรปทดำาเนนงาน
23
ระบบฮารดแวรซอฟตแว
ร
บญชผใช
เอกสาร
นโยบาย
ระเบยบ ขอปฏบต
ผใชประชาสม
พนธ
ฝกอบรม
เจาหนาท
เจาหนาทประสาน
งาน
เจาหนาทใหบรการ
คณะทำางาน
Page 24
ขอกำาหนดทวไปเพอใชออกแบบระบบ
24
• บรการผานเวบบราวเซอร ผใชไมตองเดนทางมาขอบรการ
• ควบคมการเขาใชบรการทเกตเวยหลกเพยงแหงเดยว
ออนไลน
• ระบเหตการณได (ใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไร อยางไร)
• สบคนขอมลจราจรไดในเวลาเหมาะสม
บนทกขอมลโดยดกจบขอมลจราจรเครอขาย
• รองรบผใชงานทงทมรายชอและไมมรายชอใน LDAP
• ทำางานไดทงเครอขายไรสายและใชสาย• สามารถขยายขนาดระบบเพมภายหลงได
อนๆ
Page 25
ตวอยางสายโซการสบคน
25
IP (d):w.x.y.z Date:ddmmyy-hhmm
Logging
protocol
SMART
ชอบญช MAC Addr. เจาของเครอง
IP (s):a.b.c.d
ใคร
ใคร
ทใหน : ตนทาง
ทใหน : ปลายทาง เมอไร อะไร
ทใหน : เครองตนทาง
ขอมลตงตน
สบคนหาผใชบญชจากขอมลตงตน
ไดรายชอผใช และขอมลบคคล ไดรหสหมายเลขเครอง
และชอเจาของเครองพรอมทตดตอ
Page 26
หวขอนำาเสนอ
26
พ.ร.บ.ฯ และประกาศกระทรวงฯ ตวอยางปฏบตของมหาวทยาลย ประสบการณและขอเสนอแนะ
ประสบการณ แผนงานในอนาคต
กรณศกษาในคดทเกดขนจรงจากความผดตาม พ.ร.บฯ
กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค
Page 27
ประสบการณจากการดำาเนนการ
27
การจดการบญชผใช
• ตองเตรยมการเรองบคลากรและนสตจำานวนมากทไมเคยมบญชผใช
• ตองเตรยมบรการบญชสำาหรบบคคลภายนอกททำางานในมหาวทยาลย
• ตองเตรยมบรการบญชชวคราวสำาหรบผใชเฉพาะกจ (ผมาประชม อาจารยพเศษ ฯลฯ)
ทะเบยนเครองในหนวยงาน
• ไดฐานขอมลทะเบยนคอมพวเตอรใหมทงหมดเพอการตดตอประสานงาน
• เตรยมชแจงความรบผดชอบการบนทกขอมลจราจรทเซรฟเวอรโดยตรง (เวบบอรด)
• ควรเตรยมพรอมจดทำาทะเบยนเซรฟเวอรใหมทงหมด เพอการตดตอประสานงาน
ผใชงานและการใชงาน
• ไมทราบเรอง พรบ.
• ไมเขาใจถงความจำาเปนทตองมระบบ
• รสกไมสะดวก จากการตองยนยนตวตนทกครงกอนเขาใชเนตครงแรก
• ลอกอนซำาบอยเพราะไมสามารถปรบตงเวบบราวเซอรหนาตางรกษาสภาพ
Page 28
ปญหาอปสรรคของ พรบ. การเตรยมพรอมของหนวยงาน ความตระหนกและรบรของผใชคอมพวเตอร ความพรอมของบคลากรดานการสอบสวน ปญหากระบวนการ
การจดการพยานหลกฐาน การระงบการเผยแพร
ปญหาการตความกฏหมาย การขอความรวมมอในประเทศและระหวางประเทศ ความไมเขาของประชาชนในการแจงความดำาเนนคด
28
Page 29
หวขอนำาเสนอ
29
พ.ร.บ.ฯ และประกาศกระทรวงฯ ตวอยางปฏบตของมหาวทยาลย ประสบการณและขอเสนอแนะ กรณศกษาในคดทเกดขนจรงจากความ
ผดตาม พ.ร.บฯ กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค
Page 30
กรณศกษาในคดทเกดขนจรงจากความผดตาม พ.ร.บ.ฯ
30
Page 31
31
หมวด ๑ ความผดเกยวกบคอมพวเตอรฐานความผดและบทลงโทษสำาหรบการกระทำาโดยมชอบมาตรา ๕การเขาถงระบบคอมพวเตอรมาตรา ๖การลวงรมาตรการปองกนการเขาถงมาตรา ๗ การเขาถงขอมลคอมพวเตอรมาตรา ๘การดกขอมลคอมพวเตอรโดยมชอบมาตรา ๙การแกไข เปลยนแปลง ขอมลคอมพวเตอรมาตรา ๑๐ การรบกวน ขดขวาง ระบบคอมพวเตอร
Page 32
32
หมวด ๑ ความผดเกยวกบคอมพวเตอร(ตอ)
มาตรา ๑๑ สแปมเมล (Spam Mail)มาตรา ๑๒ การกระทำาความผดตอ ประชาชนโดยทวไป /
ความมนคงมาตรา ๑๓ การจำาหนาย / เผยแพรชดคำาสงเพอใชกระทำา
ความผดมาตรา ๑๔ นำาเขา ปลอม / เทจ / ภยมนคง / ลามก / สง
ตอ ขอมลคอมพวเตอรมาตรา ๑๕ ความรบผดของผใหบรการมาตรา ๑๖ การเผยแพรภาพ ตดตอ / ดดแปลง
รวม ๑๒ มาตรา
Page 33
33
การเขาถงระบบคอมพวเตอรโดยมชอบ
มาตรา ๕ ผใดเขาถงโดยมชอบซงระบบคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะและมาตรการนนมไดมไวสำาหรบตน ตองระวางโทษจำาคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจำาทงปรบ
Page 34
34
การเขาถงระบบคอมพวเตอรโดยมชอบ(ตอ)
มาตรา ๗ ผใดเขาถงโดยมชอบซงขอมลคอมพวเตอรทมมาตรการปองกนการเขาถงโดยเฉพาะและมาตรการนนมไดมไวสำาหรบตน ตองระวางโทษจำาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจำาทงปรบการพจารณาฐานความผด- การกระทำาซงเปนความผดตามมาตรา ๗ อาจตองมการกระทำาความผดตามมาตรา ๕ เสยกอน
Page 35
35
การรบกวนขอมลคอมพวเตอร
มาตรา ๙ ผใดทำาใหเสยหาย ทำาลาย แกไข เปลยนแปลง หรอเพมเตมไมวาทงหมดหรอบางสวน ซงขอมลคอมพวเตอรของผอนโดยมชอบ ตองระวางโทษจำาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจำาทงปรบ
Page 36
36
กรณตวอยาง ในประเทศไทย
การขโมยโดเมนเนม sanook.com Jabchai.com Narak.com Ini3.com
Page 37
37
กรณตวอยาง ในประเทศไทย
มหาวทยาลยเอกชน แหงหนงวาจางให ดร.ทานหนงเปนผบรหารหลกสตรและใหทำา e-learning ทางเวบดวย ตอมาไดทำาผดกฎจงตองใหออกไปหลงจากนน ไดมผเขามาในระบบ แลวลบขอมลทง server
บรษทแหงหนง ถก Hack ระบบโทรศพททางไกลตางประเทศ ทำาใหตองเสยคาโทร.ทางไกล จากเดม เดอนละ 3-4 แสนบาท กลายเปนเดอนละ 8 ลานบาท
Hack ระบบบตรเตมเงน โทร.มอถอ โดยนำาเลขบตรเกา ใหกลบมาใชไดใหม แลวนำาไปขายทวประเทศ ทำาใหผใหบรการเสยหายกวา 150 ลานบาท
Page 38
38
กรณตวอยาง ในประเทศไทย(ตอ) เวบไซตหนวยงานตางๆ เชน ไอซท ถก Hack ใชระบบ e-Banking โอนเงนจากบญชของผอน เขาบญช ท
ตนทำาไวในชอคนอน เวบของ ISP แหงหนง ถกพนกงานทไลออกไป แกไขเปนเวบ
โปและสง e-mail ในนามของผบรหาร ไปดาผอน เกมสออนไลนชอดง ไดถกเจาหนาทของบรษทใชสทธของผ
ดแลระบบ แอบสรางอาวธในเกมส,คะแนน,เงนในเกมส เพอนำาไปจำาหนายใหกบผทเลนเกมส
Page 39
39
การดกขอมลคอมพวเตอรโดยมชอบ
มาตรา ๘ ผใดกระทำาดวยประการใดโดยมชอบดวยวธการทางอเลกทรอนกสเพอดกรบไวซงขอมลคอมพวเตอรของผอนทอยระหวางการสงในระบบคอมพวเตอร และขอมลคอมพวเตอรนนมไดมไวเพอประโยชนสาธารณะหรอเพอใหบคคลทวไปใชประโยชนได ตองระวางโทษจำาคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจำาทงปรบ
ผโจมตระบบ แอบบนทก username & password
Page 40
40
กรณตวอยาง ในประเทศไทย
การดกจบขอมลบตรเครดตในเครอขาย พนกงานธนาคาร เขยนโปรแกรม ดกเกบขอมลบตรเครดต
และรหสลบ แลวนำาไปทำาบตรใหม การใชโปรแกรม sniffer หรอ Key logger เกบขอมลจากผ
ใชงาน
Page 41
41
การรบกวนระบบคอมพวเตอร
มาตรา ๑๐ ผใดกระทำาดวยประการใดโดยมชอบ เพอใหการทำางานของระบบคอมพวเตอรของผอนถกระงบ ชะลอขดขวาง หรอรบกวน จนไมสามารถทำางานตามปกตได ตองระวางโทษจำาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาทหรอทงจำาทงปรบ เหตผล การกำาหนดฐานความผดคำานงถงการกอใหเกดการปฏเสธการใหบรการ (Denial of Service) เปนสำาคญ
Page 42
42
กรณตวอยาง ในประเทศไทย
สงไวรส spyware สงอ-เมลขนาดใหญจำานวนมากไปยง mail server สง spam mail การทำา DDOS
Page 43
43
การใชอปกรณ/ชดคำาสงในทางมชอบ
มาตรา ๑๓ ผใดจำาหนายหรอเผยแพรชดคำาสงทจดทำาขนโดยเฉพาะเพอนำาไปใชเปนเครองมอในการทำาความผดตามมาตรา ๕ มาตรา ๖ มาตรา ๗ มาตรา ๑๐ หรอมาตรา ๑๑ ตองระวางโทษจำาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจำาทงปรบ
เหตผล จำากดเฉพาะกรณโปรแกรมคอมพวเตอรเทานน ซงแตเดมรวมถงฮารดแวร (อปกรณ) ดวย
Page 44
44
สแปมเมล (Spam Mail)
มาตรา ๑๑ ผใดสงขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกสแกบคคลอนโดยปกปดหรอปลอมแปลงแหลงทมาของการสงขอมลดงกลาว อนเปนการรบกวนการใชระบบคอมพวเตอรของบคคลอนโดยปกตสข ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงแสนบาท
Page 45
45
การนำาเขา/เผยแพรเนอหาอนไมเหมาะสม
มาตรา ๑๔ ผใดกระทำาความผดทระบไวดงตอไปน ตองระวางโทษจำาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจำาและปรบ
(๑) นำาเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรปลอมไมวาทงหมดหรอบางสวน หรอขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจ โดยประการทนาจะเกดความเสยหายแกผอนหรอประชาชน
(๒) นำาเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจ โดยประการทนาจะเกดความเสยหายตอความมนคงของประเทศหรอกอใหเกดความตนตระหนกแกประชาชน
Page 46
46
การนำาเขา/เผยแพรเนอหาอนไมเหมาะสม (ตอ)
(๓) นำาเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใดๆ อนเปนความผดเกยวกบความมนคงแหงราชอาณาจกรหรอความผดเกยวกบการกอการรายตามประมวลกฎหมายอาญา
(๔) นำาเขาสระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใดๆ ทมลกษณะอนลามก และขอมลคอมพวเตอรนนประชาชนทวไปอาจเขาถงได
(๕) เผยแพรหรอสงตอซงขอมลคอมพวเตอรโดยรอยแลววาเปนขอมลคอมพวเตอรตาม (๑) (๒) (๓) หรอ (๔)
Page 47
47
กรณตวอยาง ในประเทศไทย
หลอกวามเงนมรดกจากเศรษฐในเนเธอรแลนด เปนเงน หลายพนลานบาท แตตองเสยเงนคาดำาเนนการกวา 70 ลาน
บาท หลอกวามเงนอยทไนจเรย 15 ลาน$ ขอนำาเงนมาผานบญช
เพอฟอกเงน แลวจะแบงให ๔๐% หลอกวาไดรบรางวลลอตเตอรร เชนเดยวกบ แกงตกทอง ใน
อดต
Page 48
48
กรณตวอยาง ในประเทศไทย (ตอ) เวบไซตหมนศาสนา หมนเบองสง การเผยแพรภาพลามกอนาจาร เผยแพร Clip ไมเหมาะสมใน YouTube
Page 49
49
กรณตวอยาง ในประเทศไทย (ตอ) นกเรยน ชน ม.3 แคนท อาจารยดดา จงไปเขยนในเวบบอรด
วา อาจารยผชายนน เปนเอเยนต นศ.ขายตว และนำาชอภรรยาของอาจารยไปลงในเวบบอรดวา เหงาจง อยากมคนอน “ ”พรอมแจงเบอรโทรศพทมอถอ และเบอรโทรศพทบาน
นศ.ปรญญาโท แคน อาจารยทใหคะแนนนอย จงไปเขยนเวบบอรดวาถก อาจารยขมขน
เผยแพรขอมล หมนประมาทใสรายผอน
Page 50
50
กรณตวอยาง ในประเทศไทย (ตอ) การจดทำาเวบขายสนคา แลวไมสงสนคาให หรอทำาหลอกไวเพอ
เพยงตองการหมายเลขและขอมลบตรเครดต เสนอขาย โทรศพทมอถอ ราคาถก ลกคาหลงเชอ เพราะม
เบอรโทร.ตดตอได และมเลขบญชธนาคาร เสนอซอโทรศพทมอถอ โดยนดใหไปสงของ แลวปลนทรพย การสงซอสนคา โดยใชหมายเลขบตรเครดตของผอน กรอกขอมลปลอมในเวบกรมสรรพากรเพอขอคนภาษ
Page 51
51
กรณตวอยาง ในประเทศไทย (ตอ) ชายชาวเยอรมน อางตวเปนหญงไทยจดทำาเวบ โดยอางวา
เดอดรอนเสนอตวไปเปนภรรยา โดยขอใหสงเงนมาเปนคาเดนทาง โอนเขาบญชธนาคารในประเทศไทย ประมาณ 100,000 บาท
ใหเพอนยมบตร ATM แตเพอนไดนำาบญชนนใชหลอกขายโทรศพทมอถอ ทำาใหเจาจองบญช ตกเปนผตองหา ฉอโกงทรพย
Forward mail ตางๆไปใหเพอนฝง
Page 52
52
การกำาหนดบทลงโทษผใหบรการ
มาตรา ๑๕ ผใหบรการผใดจงใจสนบสนนหรอยนยอมใหมการกระทำาความผดมาตรา ๑๔ ในระบบคอมพวเตอรทอยในความควบคมของตน ตองระวางโทษเชนเดยวกบผกระทำาความผดตามมาตรา ๑๔เหตผล ผใหบรการในทนมงประสงคถงเจาของเวบไซตซงมการพจารณาวา ควรตองมหนาทลบเนอหาอนไมเหมาะสมดวย
Page 53
53
กรณตวอยาง ในประเทศไทย
กรณเจาของเวบบอรด ...cafe.com ใหบรการฟรเวบบอรดแกสมาชกทวไป
กรณเวบบอรด pantip.com ผจะโพสตขอความตองเปนสมาชกเทานน
Page 54
54
การเผยแพรภาพซงตดตอในลกษณะหมนประมาท
มาตรา ๑๖ ผใดนำาเขาสคอมพวเตอรทประชาชนทวไปอาจเขาถงไดซงขอมลคอมพวเตอรทปรากฏเปนภาพของผอน และภาพนนเปนภาพทเกดจากการสรางขน ตดตอ เตมหรอดดแปลงดวยวธการทางอเลกทรอนกสหรอวธการอนใด ทงน โดยประการทนาจะทำาใหผอนนนเสยชอเสยง ถกดหมน ถกเกลยดชง หรอไดรบความอบอาย ตองระวางโทษจำาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกหมนบาท หรอทงจำาทงปรบ
Page 55
55
การเผยแพรภาพซงตดตอในลกษณะหมนประมาท (ตอ)
ถากระทำาตามวรรคหนง เปนการนำาเขาขอมลคอมพวเตอรโดยสจรต ผกระทำาไมมความผด
ความผดตามวรรคหนงเปนความผดอนยอมความกนไดถาผเสยหายในความผดตามวรรคหนงตายเสยกอนรอง
ทกข ใหบดา มารดา คสมรส หรอบตรของผเสยหายรองทกขได และใหถอวาเปนผเสยหาย
Page 56
56
หลกเกณฑการระงบการเผยแพรเวบไซตตามมาตรา ๒๐ (Block Website)
๑. ขอมลคอมพวเตอรมเนอหากระทบตอความมนคงหรอ ขดตอความ
สงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน๒. พนกงานเจาหนาทโดยไดรบความเหนชอบจากรฐมนตรยนคำารองตอศาลทมเขตอำานาจ๓. ใหพนกงานเจาหนาททำาการระงบการทำาใหแพรหลาย หรอสงใหผใหบรการเปนผดำาเนนการ
Page 57
57
กรณตวอยาง ในประเทศไทย
กรณความผดตามกฎหมายอนๆ บน Internet- การจดทำาเวบการพนน เปนภาษาไทย ทงการพนนทายผลฟตบอลและคาสโน
โดยเปนสวนหนงของ เวบการพนนทมชอเสยง- การโฆษณาเปนภาษาไทย ขาย เทป วดโอ CD ละเมดลขสทธหรอเปนภาพลามก
อนาจาร (และไมสงสนคาให)- จดทำาให Download ภาพยนตร เพลง MP3 ทละเมดลขสทธ- หลอกขอลงโฆษณาในเวบ ตอมามผเรยกรองสทธ อางวาไดละเมดลขสทธ ภาพท
นำามาลงโฆษณา- เวบเสมอนเปนธระจดหา หญง-ชาย เพอการคาประเวณ
Page 58
58
กรณตวอยาง ในประเทศไทย (ตอ)
กรณความผดตามกฎหมายอนๆ บน Internet- ขอความรปภาพ Source Code และโปรแกรม CGI ฯลฯ ทเผยแพรบนเวบแลว มผ Copy ไปใชทอนหรอในเวบอน หรอไม Copy แตใชวธทำาลงคไปจากเวบของตน เปนการละเมดลขสทธเพราะผจดทำาไดแสดงเจตจำานงวาขอสงวนลขสทธไว- เวบขายยานอนหลบ ยา Viagra ยาอนๆ ทตองไดรบอนญาตกอนจงจะขายได- จดโดเมนชอคลายบรษทชนนำา ขบงคบใหซอโดเมนเนมนน มฉะนนจะทำาเปนเวบโป ใหบรษทเสยชอ
Page 59
59
กรณตวอยาง ในประเทศไทย (ตอ)
กรณความผดตามกฎหมายอนๆ บน Internet- สาวขายบรการ นดใหหนม มาใชบรการทบานตน อางวาเพอประหยดคาโรงแรม ตอมาแจงจบขอหาบกรกและกระทำาอนาจาร- สาวขายบรการ เขาโรงแรมกบลกคา แลวแอบกนยานอนหลบเองขณะท พชาย พาตำารวจมาจบกม อางวานองสาวถกมอมยา เพอจะขมขน
Page 60
หวขอนำาเสนอ
60
พ.ร.บ.ฯ และประกาศกระทรวงฯ ตวอยางปฏบตของมหาวทยาลย ประสบการณและขอเสนอแนะ กรณศกษาในคดทเกดขนจรงจากความ
ผดตาม พ.ร.บฯ กรณศกษามหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค
Page 61
61
อางองจาก พระราชบญญตวาดวยการกระทำาความผดเกยวกบ
คอมพวเตอร พ.ศ.2550 การจราจรเครอขายคอมพวเตอร
รศ.สรศกด สงวนพงษ ผอ.สำานกบรการคอมพวเตอร ม.เกษตรศาสตร
กรณศกษาในคดทเกดขนจรงจากความผดตาม พระราชบญญตวาดวยการกระทำาความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2550 พนโทนราวทย เปาอนทร พนกงานสอบสวนคดพเศษ 8 กรมสอบสวนคดพเศษ กระทรวงยตธรรม
พนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ.การกระทำาความผดทเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2550
กรณศกษาระบบเครอขายคอมพวเตอรและการสอสาร ม.ราชภฏนครสวรรค
Page 62
Questions & Answers
62
ขอบคณครบ