Top Banner
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกก กกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกก กกกกกกกกก กกกกกกกกกกก กกกกกกก
74

การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

Feb 06, 2016

Download

Documents

zelig_

การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ภัทรวดี พลไพร สรรพ์ นักวิเคราะห์นโยบายและแผน ชำนาญการ กองแผนงาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ประเด็นนำเสนอ. 1. ความเป็นมา การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน. 2. การ ควบคุม ภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น. - PowerPoint PPT Presentation
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การบร�หารความเสี่� ยงและการควบค�มภายใน มหาว�ทยาล�ยขอนแก�น

ภ�ทรวดี� พลไพรสี่รรพ น�กว�เคราะห นโยบายและแผน ชำ$านาญการ

กองแผนงาน มหาว�ทยาล�ยขอนแก�น

Page 2: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ประเดี'นน$าเสี่นอ1. ความเป(นมา การบร�หารความเสี่� ยงและการควบค�มภายใน

2. การควบค�มภายใน มหาว�ทยาล�ยขอนแก�น

3. การบร�หารความเสี่� ยง มหาว�ทยาล�ยขอนแก�น

Page 3: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การรายงานการควบค�มภายใน ตามระเบ�ยบควบค�มภายใน โดยรายงานความค�บหน�าในการจั�ดวางระบบการควบค�มภายในตามระเบ�ยบคณะกรรมการตรวจเง�นแผ�นดี�นว�าดี,วยการควบค�มภายใน พ.ศ. 2544 ข้�อ 5 (คร��งแรก) ต��งแต�เด�อนต�ลาคม 2545 ถึ!ง ก�นยายน 2547 และรายงานการควบค�มภายในตามระเบ�ยบคณะกรรมการตรวจัเง#นแผ่�นด#นว�าด�วยมาตรฐานการควบค�มภายใน พ.ศ. 2544 ข้�อ 6 ต��งแต�ปี)งบปีระมาณ พ.ศ. 2548 จันถึ!งปี*จัจั�บ�น

การจั�ดทำ,าแผ่นการบร#หารความเสี่�.ยงเพ�.อให�เปี/นไปีตามเจตนารมณ ของพระราชำกฤษฎี�กาว�าดี,วยหล�กเกณฑ์ และว�ธี�การบร�หารก�จการบ,านเม3องท� ดี� พ.ศ. 2546 และการพ�ฒนาค�ณภาพการบร�หารจ�ดีการภาคร�ฐ (PMQA) ให�การบร#หารราชการเปี/นไปีเพ�.อปีระโยชน2สี่�ข้ข้องปีระชาชน ได�ด,าเน#นการต��งแต�ปี)งบปีระมาณ พ.ศ. 2552 – 2555

การด,าเน#นการตามระบบบร#หารความเสี่�.ยงตามแนวทางการประก�นค�ณภาพการศ6กษา ต��งแต�ในปี)การศ!กษา 2553 เปี/นต�นมา

ความเป(นมา การบร�หารความเสี่� ยงและการควบค�มภายใน

Page 4: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ระบบควบค�มภายใน ค3ออะไร ?????

Page 5: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การควบค�มภายใน มหาว�ทยาล�ย

ว�ตถุ�ประสี่งค หล�ก 3 ประการ ของการควบค�มภายใน ค3อ(1) เพ3 อให,เก�ดีประสี่�ทธี�ผลและประสี่�ทธี�ภาพของการดี$าเน�นงาน (Operation Objectives)

ไดี,แก� การปฏิ�บ�ต�งานและการใชำ,ทร�พยากรของมหาว�ทยาล�ยขอนแก�น (หน�วยร�บตรวจ) ให,เป(นไปอย�างม�ประสี่�ทธี�ภาพและประสี่�ทธี�ผล ซึ่6 งรวมถุ6งการดี:แลร�กษาทร�พย สี่�น การป;องก�นหร3อลดีความผ�ดีพลาดี ความเสี่�ยหาย การร� วไหล การสี่�<นเปล3อง หร3อการท�จร�ตในหน�วยร�บตรวจ

(2) เพ3 อให,เก�ดีความเชำ3 อถุ3อไดี,ของการรายงานทางการเง�น (Financial Reporting

Objectives) ไดี,แก� การจ�ดีท$ารายงานทางการเง�นท� ใชำ,ภายในและภายนอกหน�วยร�บตรวจให,เป(นไปอย�างถุ:กต,อง เชำ3 อถุ3อไดี,และท�นเวลา

(3) เพ3 อให,เก�ดีการปฏิ�บ�ต�ตามกฎีหมายและระเบ�ยบข,อบ�งค�บท� เก� ยวข,อง (Compliance

Objectives) ไดี,แก� การปฏิ�บ�ต�ตามกฎีหมาย ระเบ�ยบ ข,อบ�งค�บ หร3อมต�คณะร�ฐมนตร�ท� เก� ยวข,องก�บการดี$าเน�นงานของหน�วยร�บตรวจไดี,ก$าหนดีข6<น

โดีย ระเบ�ยบคณะกรรมการตรวจเง�นแผ�นดี�น ว�าดี,วยการก$าหนดีมาตรฐานการควบค�มภายใน พ.ศ. 2544

Page 6: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

แนวทางและหล�กปฏิ�บ�ต�เพ3 อการควบค�มภายใน ตามมาตรฐานการควบค�มภายใน

องค ประกอบ ของการควบค�มภายใน ประกอบดี,วย

(ก) สี่ภาพแวดีล,อมของการควบค�ม

(ข) การประเม�นความเสี่� ยง

(ค) ก�จกรรมการควบค�ม

(ง) สี่ารสี่นเทศและการสี่3 อสี่าร

(จ) การต�ดีตามประเม�นผล

Page 7: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

แบบฟอร มการจ�ดีท$ารายงาน

ระด�บคณะ หน�วยงาน ม�รายงาน 2 แบบ ค�อ

1. รายงานผลการประเม�นองค ประกอบของการควบค�มภายใน - แบบ ปย.1

เพ�.อน,าเสี่นอผ่ลการปีระเม#นแต�ละองค2ปีระกอบข้องการควบค�มภายในข้องสี่�วนงานย�อย2 .รายงานการประเม�นผลและการปร�บปร�งการ

ควบค�มภายใน - แบบ ปย.2เพ�.อบ�นทำ!กกระบวนการในการปีระเม#นผ่ลการ

ควบค�มภายใน ระบ�การควบค�มทำ�.ม�อย4� การปีระเม#นผ่ลการควบค�ม ความเสี่�.ยงทำ�.ม�อย4� การควบค�มภายในทำ�.ต�องปีร�บปีร�งและผ่4�ร �บผ่#ดชอบ

Page 8: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ระยะเวลาในการประเม�นการควบค�มภายใน

1) การต�ดีตามผลในระหว�างการปฏิ�บ�ต�งาน ท�ก 1 เดี3อน2) การประเม�นการควบค�มตนเอง ท�ก 1 ป>3) การประเม�นการควบค�มอย�างอ�สี่ระ ไม�ม�ก$าหนดี4) การรายงานผลการประเม�น 4.1) ระดี�บคณะ รายงานผลการประเม�น ป>ละ 1 คร�<ง ในชำ�วงระยะ

เวลาตามท� มหาว�ทยาล�ยก$าหนดี 4.2) ระดี�บมหาว�ทยาล�ย รายงานผลการประเม�นต�อคณะกรรมการตรวจเง�น

แผ�นดี�น ภายใน 90 ว�น หล�งสี่�<นป>งบประมาณ

Page 9: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ใคร ?????? ต,องท$ารายงานบ,าง คณะ หน�วยงาน

1 .คณะเกษตรศาสี่ตร 2. คณะว�ศวกรรมศาสี่ตร 3. คณะว�ทยาศาสี่ตร 4. คณะเทคโนโลย�5. คณะสี่�ตวแพทยศาสี่ตร 6. คณะสี่ถุาป?ตยกรรมศาสี่ตร 7. คณะเภสี่�ชำศาสี่ตร 8. คณะท�นตแพทยศาสี่ตร 9. คณะเทคน�คการแพทย 1 0 . คณะแพทยศาสี่ตร 1 1 .คณะพยาบาลศาสี่ตร 1 2 .คณะสี่าธีารณสี่�ขศาสี่ตร 1 3 . คณะศ6กษาศาตร 1 4 .คณะมน�ษยศาสี่ตร และสี่�งคมศาสี่ตร 1 5 .คณะว�ทยาการจ�ดีการ1 6 .คณะศ�ลปกรรมศาสี่ตร 1 7 .ว�ทยาเขตหนองคาย1 8 .คณะน�ต�ศาสี่ตร 1 9 .บ�ณฑ์�ตว�ทยาล�ย2 0 .ว�ทยาล�ยการปกครองท,องถุ� น2 1 .ว�ทยาล�ยบ�ณฑ์�ตศ6กษาการจ�ดีการ

1 .ศ:นย คอมพ�วเตอร 2 .ศ:นย บร�การว�ชำาการ3 .สี่ถุาบ�นว�จ�ยและพ�ฒนา4 .สี่$าน�กว�ทยบร�การ5 .สี่$าน�กบร�หารและพ�ฒนาว�ชำาการ 6. (สี่$าน�กทะเบ�ยนและประมวลผล)

7 .สี่$าน�กว�ชำาศ6กษาท� วไป8 .สี่ถุาบ�นภาษา9 .สี่$าน�กงานตรวจสี่อบภายใน1 0 .กองกลาง1 1 .กองการเจ,าหน,าท� 1 2 .กองก�จการน�กศ6กษา1 3 .กองคล�ง1 4 .กองแผนงาน1 5 .สี่$าน�กว�ฒนธีรรม1 6 .สี่$าน�กบร�หารงานว�จ�ย1 7 .สี่$าน�กงานประเม�นและประก�นค�ณภาพ

Page 10: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

คณะกรรมการตรวจเง�นแผ�นดี�น

คณะ/หน�วยงาน

อธี�การบดี�

ฝ่Aายบร�หาร(เจ,าหน,าท� อาว�โสี่)

ประมวลภาพรวม ร�างรายงานของมหาว�ทยาล�ย ตามแบบ ปอ.1 ปอ. 2 ,

ปอ.3

คณะกรรมการควบค�มภายใน : ผ:,ท� ไดี,ร�บมอบหมาย

ภาคว�ชำา/สี่$าน�กงาน/กล��มงาน

ดี$าเน�นการตามข�<นตอน/แนวทางการควบค�มภายใน

รายงาน ตามแบบ ปย.1, ปย.2,

การต�ดีตามและประเม�นผลการควบค�มภายใน มหาว�ทยาล�ยขอนแก�น

สี่$าน�กงานตรวจสี่อบภายในสี่อบทานรายงานของมหาว�ทยาล�ย

และรายงานผลการสี่อบทานตามแบบ ปสี่.

รายงานของมหาว�ทยาล�ย ตามแบบ ปอ.1,ปอ.2, ปอ.3 แบบ ปสี่.

(1)

(2) (3)

(4)

(5)

(6)

(7)

จ�ดีท$ารายงาน ตามแบบ ปย.1, ปย.2

คณะกรรมการตรวจสี่อบประจ$ามหาว�ทยาล�ย

Page 11: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การบร�หารความเสี่� ยง มหาว�ทยาล�ยขอนแก�น

Page 12: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ว�ตถุ�ประสี่งค ในการบร�หารความเสี่� ยง1 ) เพ3 อให,ผลการดี$าเน�นงานขององค กรเป(นไปตามว�ตถุ�ประสี่งค และเป;า

หมายท� วางไว, 2) เพ3 อให,เก�ดีการร�บร:, ตระหน�ก และเข,าใจถุ6งความเสี่� ยงดี,านต�างๆท� เก�ดี

ข6<นก�บองค กร และหาว�ธี�จ�ดีการท� เหมาะสี่มในการลดีความเสี่� ยงให,อย:�ในระดี�บท� องค กรยอมร�บไดี,

3) สี่ร,างกรอบและแนวทางในการดี$าเน�นงานให,แก�บ�คลากรในองค กรเพ3 อให,สี่ามารถุบร�หารจ�ดีการความไม�แน�นอนท� จะเก�ดีข6<นก�บองค กรไดี,อย�างเป(นระบบและม�ประสี่�ทธี�ภาพ

4) เพ3 อให,ม�ระบบในการต�ดีตามตรวจสี่อบผลการดี$าเน�นการบร�หารความเสี่� ยงและเฝ่;าระว�งความเสี่� ยงใหม�ๆ ท� อาจเก�ดีข6<นไดี,ตลอดีเวลา

5) เพ� มม:ลค�าให,ผ:,ม�สี่�วนไดี,สี่�วนเสี่�ยก�บองค กร

Page 13: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

น�ยามความเสี่� ยง

ความเสี่� ยงในการบร�หารองค กร หมายถึ!ง เหต�การณ2ทำ�.ไม�ม�ความแน�นอนทำ�.อาจัเก#ดข้!�นและสี่�งผ่ลกระทำบในด�านลบต�อการบรรล�ว�ตถึ�ปีระสี่งค2หร�อเปี5าหมายข้ององค2กร

Page 14: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ร:ปแบบการบร�หารท� เก� ยวข,องก�บการบร�หารความเสี่� ยง

ประกอบดี,วย

ระบบการควบค�มภายในภาคราชำการ (Internal Audit)

: โดียสี่$าน�กงานตรวจเง�นแผ�นดี�น (สี่.ต.ง.

การบร�หารความเสี่� ยงเชำ�งย�ทธีศาสี่ตร : โดียสี่$าน�กงาน ก.พ.ร.

การประเม�นค�ณภาพภายใน (Quality Assurance) : โดียสี่$าน�กงานคณะกรรมการการอ�ดีมศ6กษา สี่.ก.อ.

1

2

3

Page 15: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

1 .การบร�หารความเสี่� ยงเชำ�งย�ทธีศาสี่ตร โดียสี่$าน�กงาน ก.พ.ร. อ�นเน3 องมาจาก พระ

ราชำกฤษฏิ�กาว�าดี,วยหล�กเกณฑ์ และว�ธี�การบร�หารก�จการบ,านเม3องท� ดี� พ.ศ.2546 ซึ่6 งถุ3อว�าเป(นความเสี่� ยงร:ปแบบหล�กของระบบราชำการ

ร:ปแบบการบร�หารท� เก� ยวข,องก�บการบร�หารความเสี่� ยง

Page 16: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น
Page 17: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

Strategy Formulationการวางแผนย�ทธีศาสี่ตร

Strategy Implementationการปฏิ�บ�ต�การตามย�ทธีศาสี่ตร

SWOT

Action Plan

Vision

Strategic Issue

Goal(KPI / target)

Strategies

แผนปฏิ�บ�ต�ราชำการ 4 ป>

แผนการบร�หารราชำการแผ�นดี�น (2552-2554)

Risk Assessment & Management

การประเม�นและบร�หารความเสี่� ยง

บ�คคล/ว�ฒนธีรรม กระบวนงานระบบสี่ารสี่นเทศ

กฎี/ระเบ�ยบ โครงสี่ร,างการปร�บเชำ3 อมโยง

ข,อเสี่นอการเปล� ยนแปลง

Strategic Controlการก$าก�บและต�ดีตามผล

Strategic Management

Process

ร:ปแบบการบร�หารราชำการแนวใหม�

การจ�ดีการความเสี่� ยง

Page 18: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

2. ระบบการควบค�มภายในภาคราชำการ (Internal Audit) : โดียสี่$าน�กงานตรวจเง�นแผ�นดี�น (สี่.ต.ง.) ซึ่6 งก$าหนดีให,ภาคร�ฐม�การจ�ดีท$าระบบควบค�มภายในท� ม�ร:ปแบบเหมาะสี่มก�บการปฏิ�บ�ต�งานของแต�ละหน�วยงานอ�นเป(นไปตามหล�กสี่ากล เพ3 อเป(นกลไกและเคร3 องม3อสี่$าค�ญของผ:,บร�หารในการประเม�นผลสี่�มฤทธี�Cของการดี$าเน�นงานของแต�ละหน�วยงานท� ม�ว�ตถุ�ประสี่งค พ�นธีก�จ และก�จกรรมท� แตกต�างก�น ซึ่6 งแนวโน,มในการบร�หารงานภาคราชำการท� ม�การกระจายอ$านาจให,แก�สี่�วนราชำการเพ� มมากข6<นและระบบงบประมาณท� เน,นการบร�หารแบบม��งผลสี่�มฤทธี�C ดี�งน�<น ระบบการควบค�มภายในจ6งม�ความสี่$าค�ญอย�างมากท� ต,องก$าหนดีให,ครอบคล�มการดี$าเน�นงานดี,านต�างๆ เชำ�น ดี,านการบร�หารทางการเง�น การบร�หารทร�พย สี่�น ระบบสี่ารสี่นเทศ เป(นต,น ซึ่6 งหมายรวมถุ6งการก$าหนดีมาตรฐานการควบค�มให,สี่ามารถุบร�หารงานตามแผนและดี:แลการใชำ,จ�ายงบประมาณ เพ3 อชำ�วยให,การดี$าเน�นงานของหน�วยงานบรรล�ว�ตถุ�ประสี่งค ตามท� ก$าหนดีไว,อย�างม�ประสี่�ทธี�ภาพ และโปร�งใสี่

ร:ปแบบการบร�หารท� เก� ยวข,องก�บการบร�หารความเสี่� ยง

Page 19: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

2. ระบบการควบค�มภายในภาคราชำการ (Internal Audit) : (ต�อ)

การบร�หารความเสี่� ยงตามระบบการควบค�มภายใน เป(นการบร�หารความเสี่� ยงในระดี�บพ�นธีก�จ ระบบการควบค�มภายในไม�ว�าจะก$าหนดีไว,ดี�เพ�ยงใดี ก'ย�งม�ข,อจ$าก�ดีบางประการ จ6งไม�สี่ามารถุป;องก�นความเสี่� ยงท� จะเก�ดีข6<นไดี,อย�างสี่มบ:รณ เพ�ยงแต�สี่ร,างความม� นใจอย�างสี่มเหต�สี่มผลในระดี�บหน6 งเท�าน�<น

ท�<งน�< การก$าหนดีเกณฑ์ การควบค�มภายในสี่�วนใหญ� จะก$าหนดีจากประสี่บการณ หร3อสี่� งท� คาดีว�าจะเก�ดีข6<นโดียธีรรมชำาต�ของงาน ดี�งน�<น กรณ�ท� ม�เหต�การณ อย:�เหน3อการคาดีหมาย ระบบการควบค�มภายในท� ม�อย:�อาจไม�สี่ามารถุป;องก�นไดี,ครอบคล�มท�<งหมดี

ร:ปแบบการบร�หารท� เก� ยวข,องก�บการบร�หารความเสี่� ยง

Page 20: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

3. การประเม�นค�ณภาพภายใน (Quality Assurance) : โดียสี่$าน�กงานคณะกรรมการการอ�ดีมศ6กษา (สี่.ก.อ.)

ร:ปแบบการบร�หารท� เก� ยวข,องก�บการบร�หารความเสี่� ยง

เกณฑ์ มาตรฐาน :1. ม�การแต�งต�<งคณะกรรมการหร3อคณะท$างานบร�หารความเสี่� ยง โดียม�ผ:,บร�หารระดี�บ

สี่:งและต�วแทนท� ร�บผ�ดีชำอบพ�นธีก�จหล�กของสี่ถุาบ�นร�วมเป(นคณะกรรมการหร3อคณะท$างาน

2. ม�การว�เคราะห และระบ�ความเสี่� ยง และป?จจ�ยท� ก�อให,เก�ดีความเสี่� ยง อย�างน,อย 3 ดี,าน ตามบร�บทของสี่ถุาบ�น

3.ม�การประเม�นโอกาสี่และผลกระทบของความเสี่� ยงและจ�ดีล$าดี�บความเสี่� ยงท� ไดี,จากการว�เคราะห ในข,อ 2

4. ม�การจ�ดีท$าแผนบร�หารความเสี่� ยงท� ม�ระดี�บความเสี่� ยงสี่:ง และดี$าเน�นการตามแผน5. ม�การต�ดีตาม และประเม�นผลการดี$าเน�นงานตามแผน และรายงานต�อสี่ภาสี่ถุาบ�น

เพ3 อพ�จารณาอย�างน,อยป>ละ 1 คร�<ง6. ม�การน$าผลการประเม�น และข,อเสี่นอแนะจากสี่ภาสี่ถุาบ�นไปใชำ,ในการปร�บแผนหร3อ

ว�เคราะห ความเสี่� ยงในรอบป>ถุ�ดีไป

Page 21: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

- ความเสี่�.ยงด�านทำร�พยากร (การเง#น งบปีระมาณ ระบบเทำคโนโลย�สี่ารสี่นเทำศอาคารสี่ถึานทำ�.)- ความเสี่�.ยงด�านย�ทำธศาสี่ตร2 หร�อกลย�ทำธ2ข้องสี่ถึาบ�น- ความเสี่�.ยงด�านนโยบาย กฎหมาย ระเบ�ยบ ข้�อบ�งค�บ- ความเสี่�.ยงด�านการปีฏิ#บ�ต#งาน เช�น ความเสี่�.ยงข้องกระบวนการบร#หารหล�กสี่4ตรการบร#หารงานว#จั�ย ระบบงาน ระบบปีระก�นค�ณภาพ- ความเสี่�.ยงด�านบ�คลากรและความเสี่�.ยงด�านธรรมาภ#บาล โดยเฉพาะจัรรยาบรรณข้องอาจัารย2และบ�คลากร- ความเสี่�.ยงจัากเหต�การณ2ภายนอก- อ�.น ๆ ตามบร#บทำข้องสี่ถึาบ�น

ประเภทของความเสี่� ยง ตามแนวทาง สี่กอ.

Page 22: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ความเสี่� ยงดี,านกลย�ทธี

ความเสี่� ยงดี,านกระบวนการ

ความเสี่� ยงสี่ารสี่นเทศ

ความเสี่� ยงธีรรมาภ�บาล

ประเภทของความเสี่� ยง ตามแนวทางของ กพร.

Page 23: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

1. ดี,านกลย�ทธี

การว�เคราะห ความเสี่� ยงในดี,านต�างๆ ท� อาจก�อให,เก�ดีการเปล� ยนแปลงหร3อการไม�บรรล�ผลตามเป;าหมายในแต�ละประเดี'นย�ทธีศาสี่ตร ของสี่�วนราชำการ และดี$าเน�นการวางมาตรการบร�หารความเสี่� ยง

Page 24: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

2. ดี,านธีรรมาภ�บาล

1 .ความซึ่3 อสี่�ตย

2. ความโปร�งใสี่

3. ความย�ต�ธีรรม

4. ความสี่าม�คค�

5. ความม�ประสี่�ทธี�ภาพ

6. ความร�บผ�ดีชำอบ

7. การม��งเน,นผลงาน

8. ความคล�องต�ว

9. ความท�จร�ตคอร�ปชำ� น

Page 25: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ดี,านธีรรมาภ�บาลหล�กธรรมาภ#บาล ความหมาย

ความซึ่3 อสี่�ตย การปฏิ�บ�ต�หน,าท� อย�างตรงไปตรงมาตามกฎีหมาย กฎีระเบ�ยบ ร�กษาวาจาสี่�ตย เปDดีใจกว,าง ไม�หลอกลวง ไม�ป?ดีความร�บผ�ดีชำอบ ไม�ใชำ,ผ:,อ3 นเป(นเคร3 องม3อเพ3 อแสี่วงหาผลประโยชำน สี่�วนต�ว

ความโปร�งใสี่ การเปDดีเผยข,อม:ล ว�ธี�การและข�<นตอนการดี$าเน�นงาน รวมท�<งเปDดีโอกาสี่ให,ม�สี่�วนร�วมร�บร:,สี่�วนท� เก� ยวข,องก�บกระบวนการต�ดีสี่�นใจ กระบวนการดี$าเน�นการ และการตรวจสี่อบการท$างาน

ความย�ต�ธีรรม การปฏิ�บ�ต�ต�อผ:,อ3 นดี,วยความเป(นธีรรมและเท�าเท�ยมก�น โดียย3ดีหล�กดี,านสี่�ทธี�ผลประโยชำน ข,อดี� ความพยายามของแต�ละคน หร3อการชำ�วยเหล3อสี่�งคมเป(นพ3<นฐานในการต�ดีสี่�นใจ

ความสี่าม�คค� การชำ�วยเหล3อ ให,ความเคารพซึ่6 งก�นและก�นท$างานร�วมก�นอย�างม�ประสี่�ทธี�ภาพเพ3 อบรรล�เป;าหมายเดี�ยวก�น

Page 26: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ดี,านธีรรมาภ�บาล (ต�อ)

หล�กธรรมาภ#บาล ความหมาย

ความม�ประสี่�ทธี�ภาพ การท$างานอย�างรวดีเร'วและใชำ,ทร�พยากรท� ม�อย:�อย�างจ$าก�ดีให,ไดี,ผลค�,มค�าและก�อให,เก�ดีประโยชำน สี่:งสี่�ดี

ความร�บผ�ดีชำอบ การร�บผ�ดีชำอบต�อการต�ดีสี่�นใจปฏิ�บ�ต�งานและผลท� เก�ดีข6<น

การม��งเน,นผลงาน การปฏิ�บ�ต�งานให,สี่$าเร'จตามเป;าหมาย สี่ามารถุว�ดี หร3อประเม�นผลไดี,อย�างเป(นร:ปธีรรม

ความคล�องต�ว การเร�ยนร:,และปร�บต�วให,ท�นก�บเศรษฐก�จ สี่�งคม และสี่� งแวดีล,อมท� เปล� ยนแปลงไป

การท�จร�ต คอร�บชำ� น การประพฤต�ปฏิ�บ�ต�โดียใชำ,อ$านาจหน,าท� ท$าผ�ดีกฎีหมาย หร3อระเบ�ยบ ม�การฉ้,อโกงทร�พย สี่�นของทางราชำการ

Page 27: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

3. ดี,านเทคโนโลย�สี่ารสี่นเทศและการสี่3 อสี่าร

3.1 การควบค�มท� วไป : General Control ประกอบดี,วย

1 ) การบร�หารความปลอดีภ�ยของระบบสี่ารสี่นเทศ2) การควบค�มอ�ปกรณ คอมพ�วเตอร 3) การควบค�มการเข,าถุ6ง4) การพ�ฒนาและปร�บเปล� ยนโปรแกรมระบบงาน5) การควบค�มโปรแกรมปฏิ�บ�ต�การ6) การแบ�งแยกหน,าท� 7) ความต�อเน3 องของการบร�การ

Page 28: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

3.2 การควบค�มระบบงาน : Application Control1 . การควบค�มการอน�ม�ต�2. การควบค�มความครบถุ,วน3. การควบค�มความถุ:กต,อง4. การควบค�มการแก,ไขเปล� ยนแปลงโปรแกรม

ประมวลผลและแฟ;มข,อม:ล

3. ดี,านเทคโนโลย�สี่ารสี่นเทศและการสี่3 อสี่าร (ต�อ)

Page 29: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ความเสี่� ยงดี,านเทคโนโลย�สี่ารสี่นเทศ

การวางระบบบร�หารความเสี่� ยงของระบบฐานข,อม:ลและสี่ารสี่นเทศ โดียต,องดี$าเน�นการ ดี�งน�<1 .ม�การบร�หารความเสี่� ยงเพ3 อก$าจ�ดี ป;องก�น หร3อลดีการเก�ดีความ

เสี่�ยหายในร:ปแบบต�างๆ โดียสี่ามารถุฟF< นฟ:ระบบสี่ารสี่นเทศ และการสี่$ารองและก:,ค3นข,อม:ลจากความเสี่�ยหาย (Back up and Recovery)

2. ม�การจ�ดีท$าแผนแก,ไขป?ญหาจากสี่ถุานการณ ความไม�แน�นอนและภ�ยพ�บ�ต�ท� อาจเก�ดีก�บระบบสี่ารสี่นเทศ (IT Contingency Plan)

3. ม�ระบบร�กษาความม� นคงและปลอดีภ�ย (Security) ของระบบฐานข,อม:ล เชำ�น Anti-Virus ระบบไฟฟ;าสี่$ารอง เป(นต,น

4. ม�การก$าหนดีสี่�ทธี�ให,ผ:,ใชำ,ในแต�ละระดี�บ (Access rights)

Page 30: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

4.การบร�หารและการจ�ดีการ (กระบวนการ)

4.1 การบร�หาร1 )การดี$าเน�นการตามพ�นธีก�จ : ว�ตถุ�ประสี่งค หล�ก (Goals) การ

วางแผน (Planning) การต�ดีตามประเม�นผล (Monitoring)

2) กระบวนการปฏิ�บ�ต�งาน (Process) : ประสี่�ทธี�ผล (Effectiveness) ประสี่�ทธี�ภาพ ( Efficiency)

3) ทร�พยากร (Resources) : การจ�ดีสี่รรทร�พยากร (Allocation of Resources) ประสี่�ทธี�ผลการใชำ,ทร�พยากร (Effective Use of Resources)

4) สี่ภาพแวดีล,อมการดี$าเน�นงาน (Operating Environment)การปฏิ�บ�ต�ตามกฎีหมาย ระเบ�ยบ ข,อบ�งค�บ และมาตรฐานท� ก$าหนดีความสี่อดีคล,องก�บสี่ภาพแวดีล,อมการดี$าเน�นงาน

(Compatibility)

Page 31: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

4.2 ดี,านการเง�น และการบ�ญชำ�1 )การเก'บร�กษาเง�นโดียท� วไป2) การร�บเง�น

การร�บเง�นตามใบเสี่ร'จร�บเง�น การร�บเง�นโดียใชำ,เคร3 องบ�นท6กการร�บเง�น

3) การจ�ายเง�น4) เง�นฝ่ากธีนาคาร5) เง�นฝ่ากคล�ง6) เง�นย3มทดีรอง

4.การบร�หารและการจ�ดีการ (กระบวนการ)

Page 32: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

4.3 การพ�สี่ดี� การจ�ดีซึ่3<อ จ�ดีจ,าง และการบร�หารพ�สี่ดี� และทร�พย สี่�น

1 ) เร3 องท� วไป2) การก$าหนดีความต,องการ3) การจ�ดีหา4) การตรวจร�บ5) การควบค�มและการเก'บร�กษา6) การจ$าหน�ายพ�สี่ดี� การบร�หารทร�พย สี่�น

4.การบร�หารและการจ�ดีการ (กระบวนการ)

Page 33: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

4.การบร�หารและการจ�ดีการ (กระบวนการ)

4.4 ดี,านการบ�คคล: การบร�หารทร�พยากรบ�คคล1 ) การสี่รรหา2) ค�าตอบแทน3) การก$าหนดีหน,าท� ความร�บผ�ดีชำอบ4) การพ�ฒนาบ�คลากร5) การรายงานการปฏิ�บ�ต�งานและการประเม�นบ�คลากร6) การสี่3 อสี่าร

4.การบร�หารและการจ�ดีการ (กระบวนการ)

Page 34: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

4.การบร�หารและการจ�ดีการ (กระบวนการ)

4.5 การควบค�มอาคารและสี่� งก�อสี่ร,าง จ�ดีให,ม�การควบค�มอาคารให,เป(นไปตามพระราชำบ�ญญ�ต�ควบค�มอาคาร กฎีกระทรวงหล�กว�ชำาการดี,านว�ศวกรรมศาสี่ตร จ�ดีวางผ:,ร�บผ�ดีชำอบ และจ�ดีท$าแผนการควบค�ม และการบร�หารความเสี่� ยงดี,านอาคารและสี่� งก�อสี่ร,าง

4.การบร�หารและการจ�ดีการ (กระบวนการ)

Page 35: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

กระบวนการบร�หารความเสี่� ยง

ตามหล�กการของ Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO)

1.สี่ภาพแวดีล,อมในองค กร (Internal Environment)

2.การก$าหนดีว�ตถุ�ประสี่งค (Objective Setting)

3.การระบ�เหต�การณ (Event Identification)

4.การประเม�นความเสี่� ยง (Risk Assessment)

5.การตอบสี่นองความเสี่� ยง (Risk Response)

6.การควบค�มความเสี่� ยง 7.ข,อม:ลและการสี่3 อสี่าร (Information and

Communication)

8.การต�ดีตามผล (Monitoring)

Page 36: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

สี่ภาพแวดีล,อมในองค กร (Internal Environment)

ว�ฒนธีรรมขององค กร

จร�ยธีรรมของบ�คลากร

สี่ภาพแวดีล,อมในการท$างาน

ม�มมองและท�ศนะคต�ท� ม�ต�อความเสี่� ยง

ปร�ชำญาในการบร�หารความเสี่� ยง

ระดี�บความเสี่� ยงท� องค กรสี่ามารถุยอมร�บไดี, (

Page 37: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การก$าหนดีว�ตถุ�ประสี่งค

(Objective Setting)

ความเสี่� ยงเป(นสี่� งท� สี่�งผลกระทบต�อการบรรล�ว�ตถุ�ประสี่งค ขององค กร ดี�งน�<น การก$าหนดีและท$าความเข,าใจในว�ตถุ�ประสี่งค ขององค กรจ6งเป(นข�<นตอนแรกท� ต,องกระท$าเพ3 อก$าหนดีหล�กการและท�ศทางในกระบวนการบร�หารความเสี่� ยง

ข�<นตอนท� 1

Page 38: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การระบ�ความเสี่� ยง (Event Identification)ม�เหต�การณ หร3ออ�ปสี่รรคใดีท� อาจเก�ดีข6<นและสี่�งผลกระทบต�อ

การบรรล�ว�ตถุ�ประสี่งค ท� องค กรไดี,ต�<งไว, พ�จารณาท�<งป?จจ�ยภายในและภายนอก และให,ครอบคล�มในท�ก

ประเภทของความเสี่� ยงเพ3 อให,ผ:,บร�หารไดี,ร�บข,อม:ลท� เพ�ยงพอในการน$าไปบร�หารจ�ดีการไดี,

ป?จจ�ยเสี่� ยงท� ไม�ไดี,ถุ:กระบ�ในข�<นตอนน�<จะไม�ถุ:กน$าไปบร�หารจ�ดีการซึ่6 งอาจก�อให,เก�ดีความเสี่�ยหายแก�องค กรในภายหล�งไดี,

ข�<นตอนท� 2

Page 39: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

แนวทางในการระบ�เหต�การณ

แต�งต�<งคณะท$างาน/คณะกรรมการตรวจสี่อบความเสี่� ยง (Risk Review Team) ค�อ

การก$าหนดีต�วคณะท$างานไม�ว�าจะเป(นบ�คลากรในองค กรหร3อจ�ดีจ,างผ:,เชำ� ยวชำาญให,เข,ามาท$าการศ6กษาข,อม:ลเอกสี่าร สี่�มภาษณ และระดีมสี่มองก�บเจ,าหน,าท� ท�กระดี�บ เพ3 อพ�ฒนาฐานข,อม:ลเก� ยวก�บความเสี่� ยงท� องค กรเผชำ�ญอย:�ให,ครอบคล�มท�กภารก�จขององค กร

Page 40: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

แนวทางในการระบ�เหต�การณ

การประเม�นดี,วยตนเอง (Risk Self Assessment) เป(นแนวทางจากดี,านล�างสี่:�ดี,านบน (Bottom up approach) ค3อการให,เจ,าหน,าท� ท�กระดี�บไดี,ทบทวนว�าก�จกรรมท� ตนเองท$าอย:�ท�กว�นม�ความเสี่� ยงอะไรบ,าง แล,วเสี่นอต�อบ�งค�บบ�ญชำา ซึ่6 งแนวทางน�<อาจท$าโดียใชำ,แบบสี่อบถุาม หร3อการจ�ดีสี่�มมนาเชำ�งปฏิ�บ�ต�การเพ3 อระบ�ความเสี่� ยงในแต�ละดี,าน

Page 41: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

เหต�แห�งความเสี่� ยง (Risk Driver)

เทคโนโลย�

กลย�ทธี

องค กร

ค:�แข�งข�น

ผ่4�ใช�บร#การ

การลงท�น

งบประมา

บ�คลากร เศรษฐ

ก�จ

ความเสี่� ยง

Page 42: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ประเภทความเสี่� ยง กระบวนการ/ก�จกรรม ความเสี่� ยงท� อาจเก�ดีข6<น

ความเสี่� ยงดี,านการปฏิ�บ�ต�งาน

บ�คลากรในหน�วยงาน -ข้าดทำ�กษะ, ความช,านาญและความร4 �เฉพาะทำาง

ความปีลอดภ�ย -เก#ดอ�บ�ต#เหต� หร�อได�ร�บอ�นตรายจัากการปีฏิ#บ�ต#งาน

เทำคโนโลย�/นว�ตกรรม -เทำคโนโลย�ล�าสี่ม�ย-ถึ4กละเม#ดล#ข้สี่#ทำธ#<

สี่#.งแวดล�อม -สี่ร�างมลพ#ษแก�ช�มชนรอบข้�าง -สี่ร�างความเด�อดร�อนแก�

ปีระชาชน

ต�วอย�างการระบ�เหต�การณ2

Page 43: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ประเภทความเสี่� ยง กระบวนการ/ก�จกรรม ความเสี่� ยงท� อาจเก�ดีข6<น

ความเสี่�.ยงด�านการเง#น งบปีระมาณ -เบ#กจั�ายงบปีระมาณไม�ทำ�นตามก,าหนดเวลา -งบปีระมาณไม�เพ�ยงพอต�อการด,าเน#นงาน

หน��สี่#น -องค2กรข้าดสี่ภาพคล�องในการช,าระหน��-เก#ดหน��สี่4ญจัากล4กหน��

ตลาดสี่#นค�าและการเง#น -การเปีล�.ยนแปีลงข้องราคาว�ตถึ�ด#บ, อ�ตราแลกเปีล�.ยน, ดอกเบ��ย ฯลฯ

ต�วอย�างการระบ�เหต�การณ

Page 44: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�างการระบ�เหต�การณ2ประเภทความเสี่� ยง กระบวนการ/ก�จกรรม ความเสี่� ยงท� อาจเก�ดีข6<น

ความเสี่�.ยงด�านกลย�ทำธ2

การบร#หารงาน -ก,าหนดกลย�ทำธ2ผ่#ดพลาดไม�สี่อดคล�องก�บว#สี่�ยทำ�ศน2ข้ององค2กร

การน,ากลย�ทำธ2ไปีปีฏิ#บ�ต#

-ก#จักรรมตามแผ่นกลย�ทำธ2ไม�สี่ามารถึน,าไปีสี่4�การบรรล�ว�ตถึ�ปีระสี่งค2องค2กรได�

การแข้�งข้�นทำางกลย�ทำธ2

-กลย�ทำธ2ข้ององค2กรข้าดการพ�ฒนาให�ทำ�นต�อสี่ถึานการณ2จันไม�สี่ามารถึแข้�งข้�นก�บค4�แข้�งได�

Page 45: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ประเภทความเสี่� ยง กระบวนการ/ก�จกรรม ความเสี่� ยงท� อาจเก�ดีข6<น

ความเสี่�.ยงด�านการปีฏิ#บ�ต#ตามกฏิระเบ�ยบ

การละเม#ดสี่�ญญา -ด,าเน#นงานไม�เสี่ร?จัตามก,าหนดในสี่�ญญา-กระบวนการด,าเน#นงานไม�เปี/นไปีตามข้�อตกลง

การเปีล�.ยนแปีลงกฏิระเบ�ยบ

-ผ่4�เสี่�ยผ่ลปีระโยชน2หร�อบ�คลากรในองค2กรต�อต�านกฏิระเบ�ยบใหม�-องค2กรได�ร�บความเสี่�ยหายในทำางใดทำางหน!.งจัากการเปีล�.ยนแปีลงกฏิหมาย

ต�วอย�างการระบ�เหต�การณ

Page 46: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การประเม�นความเสี่� ยง (Risk Assessment)

ประเม�นว�าแต�ละป?จจ�ยเสี่� ยงน�<นม�โอกาสี่ท� จะเก�ดีมากน,อยเพ�ยงใดี และหากเก�ดีข6<นแล,วจะสี่�งผลกระทบต�อองค กรร�นแรงเพ�ยงใดี และน$ามาจ�ดีล$าดี�บว�าป?จจ�ยเสี่� ยงใดีม�ความสี่$าค�ญมากน,อยกว�าก�นเพ3 อจะไดี,ก$าหนดีมาตรการตอบโต,ก�บป?จจ�ยเสี่� ยงเหล�าน�<นไดี,อย�างเหมาะสี่ม

• ประเม�นผลกระทบ (Impact)

• ประเม�นโอกาสี่ท� จะเก�ดี (Likelihood)

• ค$านวณระดี�บความเสี่� ยง (Risk Exposure) เพ3 อจ�ดีล$าดี�บ

ข�<นตอนท� 3

Page 47: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

องค ประกอบความเสี่� ยง

น�ยามความเสี่� ยงม� 2 องค ประกอบ ค3อ โอกาสี่ (Opportunity) หร3อความเป(นไปไดี, (Possibility Likelihood) และผลกระทบ (Impact)

โอกาสี่ (Opportu

nity)

ความเสี่� ยง

ผลกระทบ (Impact)

Page 48: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

โอกาสี่ท� จะเก�ดีความเสี่� ยง

ความถุ� ท� เก�ดีข6<น (เฉ้ล� ย)

ระดี�บคะแนน

สี่:งมาก

สี่:ง

ปานกลาง

น,อย

น,อยมาก

มากกว�า 1 คร�<งต�อเดี3อน

ระหว�าง1-6

เดี3อนต�อคร�<ง

ระหว�าง 6-12

เดี3อนต�อคร�<ง

มากกว�า 1 ป>ต�อคร�<ง

มากกว�า 5 ป>ต�อคร�<ง

5

4

3

2

1

ต�วอย�างโอกาสี่ทำ�.จัะเก#ดเหต�การณ2ทำ�.เปี/นความเสี่�.ยง

Page 49: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�าง โอกาสี่ท� จะเก�ดีเหต�การณ ท� เป(นความเสี่� ยง

โอกาสี่ท� จะเก�ดีความเสี่� ยง

เปอร เซึ่'นต โอกาสี่ท� จะเก�ดีข6<น

ระดี�บคะแนน

สี่:งมากสี่:ง

ปานกลางน,อย

น,อยมาก

มากกว�า 80%

70-79%60-69%50-59%

น,อยกว�า 50%

54321

Page 50: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�าง ผลกระทบต�อองค กร (ดี,านการเง�น)

ผลกระทบต�อองค กร ความเสี่�ยหาย ระดี�บคะแนน

สี่:งมากสี่:ง

ปานกลางน,อย

น,อยมาก

มากกว�า 10 ล,านบาท5แสี่นบาท -10 ล,าน

บาท1แสี่นบาท - 5 แสี่น

บาท1 หม3 นบาท - 1 แสี่น

บาทน,อยกว�า 1 หม3 นบาท

54321

Page 51: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�างผลกระทบต�อองค กร (ดี,านเวลา)

ผลกระทบต�อองค ก

ความเสี่�ยหาย ระดี�บคะแนน

สี่:งมากสี่:ง

ปานกลางน,อยน,อยมาก

ท$าให,เก�ดีความล�าชำ,าของโครงการ มากกว�า 6 เดี3อนท$าให,เก�ดีความล�าชำ,าของโครงการ มากกว�า 4.5 เดี3อน ถุ6ง 6 เดี3อนท$าให,เก�ดีความล�าชำ,าของโครงการ มากกว�า 3 เดี3อน ถุ6ง 4.5 เดี3อนท$าให,เก�ดีความล�าชำ,าของโครงการ มากกว�า 1.5 เดี3อน ถุ6ง 3 เดี3อนท$าให,เก�ดีความล�าชำ,าของโครงการ ไม�เก�น 1.5 เดี3อน

54321

Page 52: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�างผลกระทบต�อองค กร (ดี,านชำ3 อเสี่�ยง)

ผลกระทบต�อองค ก

ความเสี่�ยหาย ระดี�บคะแนน

สี่:งมากสี่:ง

ปานกลางน,อยน,อยมาก

ม�การเผยแพร�ข�าวท�<งจากสี่3 อภายในและต�างประเทศเป(นวงกว,างม�การเผยแพร�ข�าวเป(นวงกว,างในประเทศและม�การผยแพร�ข�าวอย:�วงจ$าก�ดีในต�างประเทศม�การลงข�าวในหน�งสี่3อพ�มพ ในประเทศหลายฉ้บ�บ 2-3 ว�นม�การลงข�าวในหน�งสี่3อพ�มพ ในประเทศบางฉ้บ�บ 1 ว�นไม�ม�การเผยแพร�ข�าว

54

321

Page 53: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�าง ผลกระทบต�อองค กร (ดี,านล:กค,า)

ผลกระทบต�อองค ก

ความเสี่�ยหาย ระดี�บคะแนน

สี่:งมากสี่:ง

ปานกลางน,อยน,อยมาก

ผ:,ใชำ,บร�การลดีลงมากกว�า 50 คน ต�อเดี3อน ผ:,ใชำ,บร�การลดีลงต�<งแต� 40-50 คน ต�อเดี3อน ผ:,ใชำ,บร�การลดีลงต�<งแต� 30-39 คน ต�อเดี3อน ผ:,ใชำ,บร�การลดีลงต�<งแต� 20-29 คน ต�อเดี3อน ผ:,ใชำ,บร�การลดีลงไม�เก�น 19 คน ต�อเดี3อน

54321

Page 54: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�างผลกระทบต�อองค กร (ดี,านความสี่$าเร'จ)

ผลกระทบต�อองค ก

ความเสี่�ยหาย ระดี�บคะแนน

สี่:งมากสี่:ง

ปานกลางน,อยน,อยมาก

ดี$าเน�นงานสี่$าเร'จตามแผนไดี,น,อยกว�า 60%

ดี$าเน�นงานสี่$าเร'จตามแผนไดี, 60-70%

ดี$าเน�นงานสี่$าเร'จตามแผนไดี, 71-80%

ดี$าเน�นงานสี่$าเร'จตามแผนไดี, 81-90%

ดี$าเน�นงานสี่$าเร'จตามแผนไดี,มากกว�า 90%

54321

Page 55: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ต�วอย�างผลกระทบต�อองค กร (ดี,านบ�คลากร)

ผลกระทบต�อองค ก

ความเสี่�ยหาย ระดี�บคะแนน

สี่:งมากสี่:ง

ปานกลางน,อยน,อยมาก

ม�บ�คลากรเสี่�ยชำ�ว�ตมากกว�า 3 คน ม�บ�คลากรเสี่�ยชำ�ว�ตไม�เก�น 3 คน ม�บ�คลากรไดี,ร�บบาดีเจ'บจนพ�การ แต�ไม�ม�ผ:,เสี่�ยชำ�ว�ตม�บ�คลากรไดี,ร�บบาดีเจ'บจนต,องร�กษาต�วท� โรงพยาบาล ม�บ�คลากรไดี,ร�บบาดีเจ'บเล'กน,อย

54321

Page 56: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การจ�ดีล$าดี�บความเสี่� ยง

ค$านวณระดี�บความเสี่� ยง (Risk Exposure) เท�าก�บผลค:ณของคะแนนระหว�างโอกาสี่ท� จะเก�ดีก�บความเสี่�ยหายเพ3 อจ�ดีล$าดี�บความสี่$าค�ญ และใชำ,ในการต�ดีสี่�นใจว�าความเสี่� ยงใดีควรเร�งจ�ดีการก�อน

จ�ดีท$าแผนภ:ม�ความเสี่� ยงเพ3 อให,ผ:,บร�หารและคนในองค กรไดี,เห'นภาพรวมว�าความเสี่� ยงม�การกระจายต�วอย�างไร

Page 57: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

1 2 3 4 5

5 5 10 15 20 25

4 4 8 12 16 20

3 3 6 9 12 15

2 2 4 6 8 10

1 1 2 3 4 5

การว�เคราะห ระดี�บของความเสี่� ยง

โอกาสี่ท� จะเก�ดีน,อย มาก

ผลกร

ะทบ

มาก

น,อยต$ า

ปานกลาง

สี่:ง

สี่:งมาก

Page 58: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ว#ธ�ตอบสี่นองต�อความเสี่�.ยง

หล�กเล� ยงความเสี่� ยงAVOID

ลดีความเสี่� ยงREDUCE

แบ�งป?นความเสี่� ยงSHARE

ยอมร�บความเสี่� ยงACCEPT

ข�<นตอนท� 4

Page 59: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การหล�กเล� ยงความเสี่� ยง (Avoid)

ปฏิ�เสี่ธีและหล�กเล� ยงโอกาสี่ท� จะเก�ดีความเสี่� ยง โดียการหย�ดี ยกเล�ก หร3อเปล� ยนแปลงก�จกรรมหร3อโครงการท� จะน$าไปสี่:�เหต�การณ ท� เป(นความเสี่� ยง เชำ�น การเปล� ยนแผนการสี่ร,างรถุไฟฟ;าเป(นรถุ BRT ในเสี่,นทางท� ไม�ค�,มท�น การยกเล�กโครงการท� สี่ร,างผลกระทบทางสี่� งแวดีล,อมให,ชำ�มชำน

ข,อเสี่�ยค3อ อาจสี่�งผลกระทบให,เก�ดีการเปล� ยนแปลงในแผนงานขององค กรมากจนเก�นไปจนไม�สี่ามารถุม��งไปสี่:�เป;าหมายท� วางไว,ไดี,

Page 60: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การแบ�งป?นความเสี่� ยง (Share)

ยกภาระในการเผชำ�ญหน,าก�บเหต�การณ ท� เป(นความและการจ�ดีการก�บความเสี่� ยงให,ผ:,อ3 น

ม�ไดี,เป(นการลดีความเสี่� ยงท� จะเก�ดีข6<น แต�เป(นการร�บประก�นว�าเม3 อเก�ดีความเสี่�ยหายแล,วองค กรจะไดี,ร�บการชำดีใชำ,จากผ:,อ3 น

Page 61: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การแบ�งป?นความเสี่� ยง (Share) (ต�อ) การท$าประก�น (Insurance) ค�อการจั�ายเง#นเพ�.อปี5องก�น

ตนเองและสี่#นทำร�พย2จัากเหต�การณ2ทำ�.ไม�คาดค#ด เช�น การทำ,าปีระก�นภ�ย ปีระก�นช�ว#ต ปีระก�นอ�ตราแลกเปีล�.ยน

การท$าสี่�ญญา (Contracts) ค�อการทำ,าข้�อตกลงต�างๆทำ��งในปี*จัจั�บ�นและอนาคต เช�น การทำ,าสี่�ญญาซื้��อข้ายล�วงหน�า การจั�ดจั�างหน�วยงานอ�.นให�ด,าเน#นการแทำน

การร�บประก�น (Warranties) ผ่4�ข้ายให�สี่�ญญาก�บผ่4�ซื้��อว�าสี่#นค�าจัะสี่ามารถึใช�งานได�ตามค�ณสี่มบ�ต#ทำ�.ระบ�ไว�ภายในระยะเวลาทำ�.ก,าหนด หากไม�เปี/นไปีตามสี่�ญญาผ่4�ข้ายพร�อมทำ�.จัะร�บผ่#ดชอบตามทำ�.ตกลงก�น จั!งเปี/นล�กษณะข้องการแบ�งปี*นความเสี่�.ยงจัากผ่4�ซื้��อไปีย�งผ่4�ข้าย

Page 62: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การลดความเสี่�.ยง (Reduce) พยายามลดีความเสี่� ยงโดียการเพ� มเต�ม หร�อ

เปีล�.ยนแปีลงข้��นตอนบางสี่�วนข้องก#จักรรมหร�อโครงการทำ�.น,าไปีสี่4�เหต�การณ2ทำ�.เปี/นความเสี่�.ยง

ลดีความน�าจะเป(นท� เหต�การณ ท� เป(นความเสี่� ยงจะเก�ดีข6<น เช�น การฝึBกอบรมบ�คลากรให�ม�ความร4 �เพ�ยงพอ การก,าหนดผ่4�จั�ดจั�างและผ่4�ร �บมอบงานให�แยกจัากก�น

ลดีระดี�บความร�นแรงของผลกระทบเม�.อเหต�การณ2ทำ�.เปี/นความเสี่�.ยงเก#ดข้!�น เช�น การต#ดต��งเคร�.องด�บเพล#ง การ back up ข้�อม4ลเปี/นระยะๆ การม� server สี่,ารอง

Page 63: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การยอมร�บความเสี่� ยง (Accept)

หากทำ,าการว#เคราะห2แล�วเห?นว�าไม�ม�ว#ธ�การจั�ดการความเสี่�.ยงใดเลยทำ�.เหมาะสี่มเน�.องจัากต�นทำ�นการจั�ดการความเสี่�.ยงสี่4งกว�าปีระโยชน2ทำ�.จัะได�ร�บ อาจัต�องยอมร�บความเสี่�.ยง แต�ควรม�มาตรการต�ดีตามอย�างใกล,ชำ�ดีเพ3 อรองร�บผลท� จะเก�ดีข6<น

Page 64: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ข,อม:ลและการสี่3 อสี่าร (Information and Communication)

ระบบข,อม:ลสี่ามารถุสี่3บค,นและรายงานข,อม:ลต�างๆท� เก� ยวข,องสี่ถุานะท� เป(นอย:�ขององค กร ท�<งจากภายในและภายนอกองค กรเชำ�น ข,อม:ลทางการเง�น ผลการดี$าเน�นงานขององค กร เพ3 อให,ข�<นตอนการก$าหนดีแนวทางตอบสี่นองต�อความเสี่� ยงม�ข,อม:ลท� เพ�ยงพอ และต�ดีตามผลท$าไดี,อย�างม�ประสี่�ทธี�ภาพ

ชำ�องทางการสี่3 อสี่ารท� ม�ประสี่�ทธี�ภาพต,องท$าให,บ�คลากรท�กระดี�บสี่ามารถุสี่3 อสี่ารก�นไดี, และม�การแลกเปล� ยนข,อม:ลระหว�างก�น ผ:,ปฏิ�บ�ต�สี่ามารถุเข,าใจบทบาทหน,าท� ของตนเอง และผ:,บร�หารไดี,ร�บทราบป?ญหาท� เก�ดีข6<นจากการปฏิ�บ�ต�จร�ง

ข�<นตอนท� 5

Page 65: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การต�ดีตามผล (Monitoring) แผนจ�ดีการความเสี่� ยงถุ:กน$าไปใชำ,อย�างถุ:กต,อง และม�

ประสี่�ทธี�ภาพ

ทราบถุ6งข,อผ�ดีพลาดีท� อาจเก�ดีข6<นหล�งจากใชำ,แผนจ�ดีการความเสี่� ยง

สี่ามารถุปร�บปร�งแก,ไขแผนจ�ดีการความเสี่� ยงให,สี่อดีคล,องก�บสี่ถุานการณ ท� เปล� ยนแปลงไป หร3อกรณ�ท� แผนเดี�มไม�ม�ประสี่�ทธี�ภาพ

ม�การรายงานผลต�อผ:,บร�หารท� ไดี,ร�บมอบหมาย

ข�<นตอนท� 6

Page 66: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ความเสี่� ยง ท� ถุ:กจ�ดีการ

การต#ดตามและทำบทำวนความเสี่�.ยง

ความเสี่� ยงก�อนจ�ดีการ

ความเสี่� ยงท� เหล3อ

ความเสี่� ยงท� ยอมร�บไดี,

การจ�ดีการ หล�งทบทวน

ความเสี่� ยง ท� ถุ:กจ�ดีการ

ระดี�บความเสี่� ยงท� ยอมร�บไดี,

ตอบสี่นองความเสี่� ยงต�ดีตามทบทวน

Page 67: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น
Page 68: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

แบบฟอร มตารางท� 1 การระบ�ความเสี่� ยงและการ

ประเม�นความเสี่� ยงตารางท� 2 แผนการบร�หารความเสี่� ยง

ตารางท� 3 ผลการดี$าเน�นงานตามแผนการบร�หารความเสี่� ยง

Page 69: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

RM1ตารางท� 1 การระบ�ความเสี่� ยงและการประเม�นความเสี่� ยง

ประเภทความเสี่� ยง/ว�ตถุ�ประสี่งค ป?จจ�ยเสี่� ยง โอกาสี่ผล

กระทบระดี�บ

ความเสี่�ยงรห�สี่

1.ความเสี่� ยงดี,านกลย�ทธี          

1.1 ....................................................           1.2 ....................................................          

2. ความเสี่� ยงดี,านธีรรมภ�บาล          

2.1 ....................................................          

2.2 ....................................................          

3.ความเสี่� ยงดี,านเทคโนโลย�สี่ารสี่นเทศ          

3.1 ....................................................          

3.2 ....................................................          

4.ความเสี่� ยงดี,านกระบวนการ          

4.1 ....................................................          

4.2 ....................................................          

Page 70: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

RM2ตารางท� 2 แผนการบร�หารความเสี่� ยง

ประเภทความเสี่� ยง/

ว�ตถุ�ประสี่งค ป?จจ�ยเสี่� ยง

แนวทางการตอบสี่นองความเสี่�ยง

แผนงาน/ก�จกรรมการจ�ดีการความ

เสี่� ยง

ผ:,ร�บผ�ดีชำอบ

ระยะเวลาดี$าเน�นการ

1.ความเสี่� ยงดี,านกลย�ทธี          

1.1 ..................................           1.2 ..................................          

2. ความเสี่� ยงดี,านธีรรมภ�บาล           2.1 ..................................           2.2 ..................................          3.ความเสี่� ยงดี,านเทคโนโลย�สี่ารสี่นเทศ           3.1 ..................................           3.2 .................................          

4.ความเสี่� ยงดี,านกระบวนการ           4.1 .................................           4.2 ............................          

Page 71: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

RM3ตารางท� 3 ผลการดี$าเน�นงานตามแผนการบร�หารความเสี่� ยง

ประเภท/ว�ตถุ�ประสี่งค ป?จจ�ยเสี่� ยงรายงานผลการ

ดี$าเน�นการโอกาสี่คง

เหล3อ

ผลกระทบคงเหล3อ

ระดี�บความเสี่� ยงคง

เหล3อ

ป?ญหาอ�ปสี่รรค

1.ความเสี่� ยงดี,านกลย�ทธี            

1.1 ...............................            

1.2 ...............................            

2. ความเสี่� ยงดี,านธีรรมภ�บาล            

2.1 ...............................            

2.2 ...............................            

3.ความเสี่� ยงดี,านเทคโนโลย�สี่ารสี่นเทศ          

3.1 ..............................            

3.2 ..............................            

4.ความเสี่� ยงดี,านกระบวนการ          

4.1 .............................            

4.2 .............................            

Page 72: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

การปี5องก�นความเสี่�.ยงในองค2กร หน�วยงานข้องร�ฐจัะต�องทำ,างานในเช#งร�กให�

มากข้!�น โดยจัะต�องมองให�เห?นถึ!งปี*ญหาข้�างหน�าและให�ถึ�อเปี/น ความเสี่�.ยง ทำ�.จัะต�องหาทำางควบค�ม“ ”เพ�.อทำ�.จัะปี5องก�น หร�อลดความเสี่�.ยงให�น�อยลง โดยใช�หล�ก การบร�หารความเสี่� ยง “ ” และจั�ดทำ,าเปี/น “ระบบการควบค�มภายใน”

Page 73: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

บร�หารความเสี่� ยง

การควบค�มภายใน

การบร�หารความเสี่� ยงและการควบค�มภายใน

ระบบความค�มภายใน

กระบวนการบร�หารความเสี่� ยง1) การก$าหนดีว�ตถุ�ประสี่งค 2) การระบ�ความเสี่� ยง3) การประเม�นความเสี่� ยง4) การตอบสี่นองความเสี่� ยง5) สี่ารสี่นเทศและการสี่3 อสี่าร6) การต�ดีตามผล

องค ประกอบ ของการควบค�มภายใน(ก) สี่ภาพแวดีล,อมของ

การควบค�ม(ข) การประเม�นความ

เสี่� ยง(ค) ก�จกรรมการควบค�ม(ง) สี่ารสี่นเทศและการ

สี่3 อสี่าร(จ) การต�ดีตามประเม�น

ผล

ก$าหนดีกฎี ระเบ�ยบ

มาตรการ/กระบวนการ/ค:,ม3อ แนวปฏิ�บ�ต�/

•ดี,านผล�ตบ�ณฑ์�ต•ดี,านการว�จ�ย•ดี,านการบร�หาร

ว�ชำาการ•ดี,านการทะบ$าร�ง

ศ�ลปะฯ•ดี,านการบร�หาร

จ�ดีการ

Page 74: การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ถุาม ตอบ–

ข้อข้อบค�ณ• ค4�ม�อการบร#หารความเสี่�.ยง สี่,าน�กงาน ก.พ.ร. • เอกสี่ารปีระกอบการบรรยาย การบร#หารความเสี่�.ยง บร#ษ�ทำ ทำร#สี่ คอร2ปีอเรช�.น จั,าก�ด• เอกสี่ารปีระกอบการบรรยาย การบร#หารความเสี่�ยงและการควบค�มภายใน

: ผ่ศ.ดร. อารมย2 ต�ตตะวะศาสี่ตร2 รองอธ#การบด�ฝึCายทำร�พย2สี่#น มข้. ,2553