การจัดการแบบฟอร์มเพื่อการรู้จำตัวอักษรภาษาไทย Forms Management for Thai Character Recognition

การจดการแบบฟอรมเพอการรจำาตวอกษรภาษาไทย

Forms Management for Thai Character Recognition

โดย นางสาว สปญญา อภวงศโสภณ

42067031อาจารยผควบคมวทยานพนธ รศ. ดร.

วเชยร เปรมชยสวสดอาจารยผควบคมวทยานพนธรวม รศ. ดร.

นชร เปรมชยสวสด

2

Outline Introduction Automatic mark การกำาหนดประเภทของขอมล

โดยผใช Automatic load mark การลบเสนบรรทดในเอกสาร การตรวจสอบความถกตอง

ของขอความ การทดลองและขอเสนอแนะ

3

โดยปกตการกำาหนดกรอบขอมลเพอการรจำาในแบบฟอรม จะตองใหผใชงานกำาหนดเองทงหมด ซงทำาใหเสยเวลาใน การกำาหนดกรอบขอมลแตละบรเวณทตองการ

หากสามารถกำาหนดกรอบขอมลเพอการรจำาตวอกษรไดโดย อตโนมต จะชวยลดเวลาในการทำางาน เพอใหสามารถทำางาน ไดรวดเรวยงขน

งานวจยนนำาเสนอการกำาหนดกรอบทจะบนทกขอมลใน แบบฟอรมโดยอตโนมต (AUTOMATIC MARKING )เพอ กำาหนดตำาแหนงทนำาไปรจำาขอมล

Introduction

4

เพอลดเวลาทใชในการกำาหนดกรอบขอมลทจะสงไปรจำา

เพอศกษาลกษณะตาง ๆ ทเปนบรเวณทมการกรอกขอมลของแบบฟอรม

เพอศกษาลกษณะขอมลเฉพาะตวทกรอกลงใน แบบฟอรม

เพอพฒนาระบบการจดการแบบฟอรมโดยการหากรอบตำาแหนงขอมลท ตองการบนทกโดยอตโนมต

วตถประสงคของงานวจย

5

ขอบเขตการวจย รปภาพแบบฟอรมทนำามาใชจะตองผานการสแกน (Scan )

โดย กำาหนดความละเอยดในการสแกนเปน 200 จดตอนว ในแบบ ระดบสเทา (Gray scale) แลวนำาภาพมาผานกระบวนการแปลง ภาพสสองระดบ (Duo tone) และบนทกเปนภาพสขาวดำา (Binary Image)

ภาพทนำามาใชจะตองกำาจดสญญาณรบกวนเรยบรอยแลว งานวจยนทำาหนาทจดการแบบฟอรมเทานน เพอสงบรเวณท

มการ กรอกขอมลใหโปรแกรมอนทำาหนาทรจำาตวอกษรเขยนภาษาไทย

6

ขนตอนการทำางานในงานวจย (1)

Empty Forms

Automatic Mark

User defined data type and field name

Empty Forms

7

Automatic Load Mark

Pre-Processing

Recognitions

Verify by field type

Empty Forms

Form Database

Filled Forms

ขนตอนการทำางานในงานวจย (2)

8

ขนตอนทหนง แยกบรรทดในแบบฟอรม โดยการหาความถของจดในแนวนอน (Horizontal projection) เพอคนหาตำาแนงทมการกรอกขอมล

ขนตอนทสอง หาความถของจดในแนวตง (Vertical projection) ของตวอกษรใน

แตละบรรทด เพอหาบรเวณทควรเปนตำาแหนงสำาหรบการกรอกขอความ และสรางเปนกรอบทตองการรจำา

Automatic Mark

9

ทศทางการหาคาฮสโตแกรมตามแนวนอน

ทศทางการหาคาฮสโตแกรมตามแนวตง

max0

),(P)m( histograHorizontal x

xyxy

max0

),(P)m( histograVertical y

yyxx

การกำาหนดบรรทดในภาพ เอกสาร

10

Automatic Mark

11

12

13

ลกษณะทกำาหนดตำาแหนงกรอบทจะบนทกขอมลโดยอตโนมต แบบฟอรมมชองวางสำาหรบเตมขอความรองรบดวยเสนบรรทด จะกำาหนดเปนกรอบของเสนตรง (Straight line mark) แบบฟอรมทมการบนทกเครองหมายลงในชองวางทกำาหนดขน โดยกำาหนดเปนกรอบทมคำาตอบสองลกษณะคอใช/ไม (Optional mark)

Automatic Mark

14

Automatic Markกรอบของเสนตรง (Straight line mark) สำาหรบเตมขอมลประเภทตวอกษรหรอตวเลข ในกรณนจะพจารณาจากบรเวณทมอตราสวนระหวางความกวางตอความสงของเสนมคาแตกตางกนมาก (ความกวางมคามากกวาความสงมาก ๆ) ประกอบดวย

เสนจด:Dot line ( …………………) เสนปะ:Dash line ( _ _ _ _ _ _ _ _ ) เสนทบ :Thick line ( ____________ )

กรอบทใชในการตอบคำาถามทมคำาตอบสองลกษณะคอใช/ไม (Optional mark) ประกอบดวย

, ( ) , [ ]

15

ตวอยางสวนหนงของภาพแบบฟอรมทประกอบดวยสวนทมลกษณะเปนเสนจด เสนปะ เสนทบ Dot line

Automatic Mark

16

Dash line

Thick line

Automatic Mark

17

Automatic Markลกษณะทพจารณาเปน Optional mark ปรากฏสญลกษณ , , ( ) หรอ [ ] วางทบรเวณตนบรรทด หลงสญลกษณ , , ( ) หรอ [ ] มพนทวางกอนมตวอกษรอธบายตาม กรอบวงกลมและสเหลยม ,

จะมจดสงสดของความถของจดสดำา 2 จด สงเทา ๆ กนบรเวณปลายทงสองขาง

18

(Bx,By)

(Ex,Ey)

ByEy

Bx Ex

(Bx,By)

(Ex,Ey)

By

Ey

Bx Ex

Automatic Mark

19

ตวอยางสวนหนงของภาพแบบฟอรมเปลาทประกอบดวยเครองหมาย , , ( ) และ [ ]Circle mark

Automatic Mark

20

Square mark

Automatic Mark

21

Automatic Markเครองหมายนขลขตหรอวงเลบ ( ) และเครองหมาย [ ]

มชวงแคบ ๆ ทมความถของจดสดำาทสงมาก แลวตามดวยชองวางของ ตวอกษรทมคาอยในระหวางคาคงท กอนพบชวงความถของจดสดำาทมสงมากทจดสนสดและจะตองพบ ชองวาง ซงมคาไมเกนคาคงทอกคาหนง กอนทจะพบความถของตวอกษรทเปนคำาอธบายตอไป

การกำาหนดประเภทขอมลเบองตน (Default data type) เปน Booleanหากไมเปนไปตามกำาหนดจะถอวาบรเวณนนไมใชบรเวณทจะตอง mark เพอบนทกขอมล

22

( ) และ [ ]

Automatic Mark

23

ผลลพธของกระบวนการกำาหนดกรอบอตโนมตในแบบฟอรมเปลา

24

การกำาหนดประเภทของขอมลโดยผใช (User defines data type and field name) ผใชสามารถเลอกตำาแหนงทจะกำาหนดกรอบขอมล หรอไมตองการ

กำาหนดกรอบทบรเวณนนได และสามารถกำาหนดกรอบเพมเตมไดใน สวนทตองการ

ผใชสามารถตงคาชอฟลด รวมทงชนดของขอมล เพอกำาหนดลงใน ฐานขอมล

ชนดขอมลเบองตนกำาหนดเปน Text และสามารถเปลยนแปลงเปน Numeric, Date, Month, Year, Age, Zip code และ Province ได ตามความเหมาะสม

25

การกำาหนดประเภทของขอมลโดยผใช

26

การกำาหนดประเภทของขอมลโดยผใช

27

การกำาหนดประเภทของขอมลโดยผใช

28

การกำาหนดประเภทของขอมลโดยผใช

29

กระบวนการโหลดกรอบจะใชตำาแหนงความสมพนธแบบอางองกบ แบบฟอรมเปลาเพอทจะหาตำาแหนงทจะกำาหนดกรอบในแบบฟอรมท กรอกขอความ และตรวจสอบบรเวณทกรอกขอความอกครงเพอความ ครอบคลมตวอกษรทกรอกดวยฮสโตแกรมแนวนอน

Automatic Load Mark

30

Automatic Load Mark

31

Automatic Load Mark

32

เสนสมผสกบตวอกษร (Contact) เสนผากลางตวอกษร (Intersection) เสนทบบนสวนหนงของตวอกษร (Superposition)

ประเภทของเสนทซอนทบกบตวอกษร

การลบเสนบรรทดในเอกสาร[5]

33

หลกการทใชในการลบเสนออกจากตวอกษร

ลบเสนเกอบทงหมดออก ใชคณสมบตของพนทซอนทบกน เตมเตมสวนของเสนในการเขยนหนงสอท

ขาดหายไป หลกการนใชไดกบ Contact และ

Intersection แตใชไมไดกบ Superposition

34

21 }|{ midiiinorm lysyeRR

LWTA (Line Width Thresholding Approach) สรางกรอบของเสนเกบใน Array ของพกเซลสดำาทมความยาวตอเนอง

กน (Run-lengths)

โดยกำาหนดคาคงท (Threshold) สง ๆ สำาหรบใชภายในตวอกษรทมเสน ทบและกำาหนดคาคงทตำา ๆ สำาหรบใชระหวางตวอกษรทมเสนทบ

35

เทคนคทใชในการลบเสนดวยคาคงท (LWTA)

Original Image

ผลลพธการลบเสนดวยคาคงทเพยงคาเดยว

ผลลพธของการแบงตวอกษร ซงอยในกรอบสเหลยมครอบตวอกษร

ผลลพธการลบเสนดวยการใช คาคงท 2 คา

36

การรจำาตวอกษรเขยนภาษาไทย [2,3] กระบวนการรจำาตวอกษรลายมอเขยนภาษาไทยทำาโดยโปรแกรมสำาเรจรปอน (โปรแกรมของคณกฤษดา วไลลกษณ)

37

การตรวจสอบความถกตองของขอความ กระบวนการตรวจสอบความถกตองของขอความเปน กระบวนการสดทายหลงจากการรจำาตวอกษร ประเภทของฟลดสามารถชวยลดขอบเขตความนาจะเปนของ ตวอกษรและใชเพอในการแกไขขอความใหถกตอง ขอบเขตของขอมลตาง ๆ ทระบบไดกำาหนดนผใชสามารถแกไข หรอเปลยนแปลงไดตามทตองการ

38

การตรวจสอบความถกตองของขอความประเภทขอมลเปนตวเลข ไดแก อาย มคาอยระหวาง 1-150 วนท มคาอยระหวาง 1-31 ป มคาอยระหวาง 1900-2200 ในปครสต

ศกราช และ 2400-2600 ในปพทธศกราชประเภทขอมลเปนขอความ ไดแก จงหวด ( ชอทง 76 จงหวด) เดอน (มกราคม- ธนวาคม ทง 12 เดอน) เดอนทระบเปนตวอกษรยอ (ม.ค.-ธ.ค.)

39

การตรวจสอบชอเดอนดวยระดบและจำานวนตวอกษร ระดบตวอกษร ชอเดอน จำานวนตวอกษร

สวนกลาง มกราคม 6เมษายน 6

สวนบนและสวนกลาง มนาคม 6สงหาคม 7กนยายน 7ธนวาคม 7

สวนกลางและสวนลาง ตลาคม 6พฤษภาคม 7กรกฎาคม 7

สวนบน สวนกลางและสวนลาง

มถนายน 8พฤศจกายน 9กมภาพนธ 10

40

การทดลอง งานวจยนเขยนดวยโปรแกรม Microsoft visual basic 6.0. แบบฟอรมทใชสแกนเขาสระบบดวยความละเอยด 200 dpi แลวบนทกในรปแบบภาพสขาวดำา (binary format) แบบฟอรมเปลาทนำามาใชมประมาณ 120แบบฟอรม เปนแบบฟอรมการสมครเขารวมการสมมนา ใบคำารองตาง ๆ หรอ ใบมอบอำานาจ งานวจยนใชคนทกรอกแบบฟอรมมอายอยในชวง - 1060 ป จำานวน 4 คน กรอกแบบฟอรมประมาณ 3

00 แบบฟอรม

41

42

43

44

45

การทดลอง ระบบนทำาหนาทจดการและเตรยมการแบบฟอรมทมการกรอกขอมล ใหสามารถผานเขาสกระบวนการจำาแนกตวอกษรได สามารถกำาหนดกรอบบรเวณทมการกรอกขอมลไดโดยอตโนมต ผใชสามารถเปลยนแปลงชนดของขอมลหรอกำาหนดขอบเขตขอมล ในแตละฟลด เวลาทใชในการกำาหนดกรอบขอมลแตละแบบฟอรม จะใชเวลาไมเทากน โดยระยะเวลาทใชจะมความยาวนานเพยงใดขนอยกบความซบซอนของ แตละแบบฟอรม

46

ผลการทดลอง เวลาทใชในการโหลดกรอบขอมลโดยอตโนมตหลงจากททราบวาแบบฟอรม ทมการกรอกขอมลตรงกบแบบฟอรมเปลาใด จะใช

ระยะเวลาไมเกน 1 วนาท งานวจยนสามารถใชจดการแบบฟอรมภาษาไทยไดและสามารถ พฒนาใหระบบสามารถจดการแบบฟอรมทเปนภาษา

องกฤษ ขอมลทรจำาไดตองมการตรวจสอบขอมลกอนบนทก

ลงสฐานขอมล

47

ขอเสนอแนะและแนวทางพฒนาตอในอนาคต พฒนาใหสามารถใชในแบบฟอรมทมหลายภาษาในแบบฟอรมเดยวกน อาจมการนำางานวจยไปพฒนาตอในแบบฟอรมของภาษาตางประเทศอน สามารถนำาไปพฒนาสวนของประเภทขอมลหรอขอบเขตของขอมลใหม ความหลากหลายยงขน

48

จบการนำาเสนอ