ปรัชญากฎหมายธรรมชาติ

ปรั�ชญากฎหมายธรัรัมชาติ�

กฤษณ์�พชรั โสมณ์วั�ติรั คณ์ะนิ�ติ�ศาสติรั� มหาวั�ทยาลั�ยเช�ยงใหม!

*เอกสารันิ�#ใช$เพ�ยงเพ%&อปรัะกอบการับรัรัยาย เนิ%#อหาวั�ชาควัรัทบทวันิจากเอกสารัท�&แนิะนิ+าติามเค$าโรังรัายวั�ชา

เค$าโครังการับรัรัยาย• ควัามหมายแลัะหลั�กการัท�&วัไปของปรั�ชญา

กฎหมายธรัรัมชาติ�• เจติคติ�ท�&นิ�กกฎหมายไทยม�ติ!อกฎหมายธรัรัมชาติ�• ช!วังช�วั�ติแลัะบรั�บทของกฎหมายธรัรัมชาติ�

กฎธรัรัมชาติ� ค%ออะไรั?

กฎธรัรัมชาติ� ค%ออะไรั?

กฎธรัรัมชาติ� ค%ออะไรั?

กฎธรัรัมชาติ� ค%ออะไรั?

ค+าถามท�&ค/$นิเคย• “ ” “ ”ม�นิไม!ถ0กติ$อง หรั%อ ม�นิปรัะหลัาด• การัท+าแท$งสมควัรัท+าได$อย!างถ0กติ$องติาม

กฎหมายหรั%อไม!?• การัสมรัสของคนิเพศเด�ยวัก�นิท+าได$หรั%อไม!?• การั/ณ์ยฆาติ ท+าได$ติามกฎหมายหรั%อไม!• ค+าส�&งของคณ์ะรั�ฐปรัะหารัเป4นิกฎหมายหรั%อไม!?• ค+าถามทางศ�ลัธรัรัมเหลั!านิ�#กรัะทบก�บช�วั�ติของ

มนิ/ษย� เป4นิปรัะเด5นิทางการัเม%อง แลัะปรัะเด5นิทางกฎหมายในิท�&ส/ด

ท�ศนิะติ!อการัท+าแท$งในิป6จจ/บ�นิ

ท�ศนิะติ!อติ$านิการัแติ!งงานิของเพศเด�ยวัก�นิ

ศ�ลัธรัรัม-การัเม%อง-กฎหมาย

1. กฎหมายธรัรัมชาติ�ค%ออะไรั?

• เบ%#องติ$นิ ค%อส+านิ�กปรั�ชญากฎหมายส+านิ�กหนิ7&ง• กฎหมายธรัรัมชาติ� = Natural Law• Nature แปลัวั!า เนิ%#อแท$-ส�นิดานิ ของบ/คคลัหรั%อส�&งหนิ7&ง• Nature ค%อ พลั�งสรั$างสรัรัค�แลัะบ�งค�บบ�ญชาจ�กรัวัาลั• Nature ค%อ กลัไกท�&ข�บเคลั%&อนิส�&งม�ช�วั�ติ• Nature ค%อ ส�&งแวัดลั$อมในิเช�งเอกภาพของมนิ/ษย�• Nature ค%อ ท�ศนิะท�&เก�ดข7#นิโดยส�ญชาติญาณ์• Nature ค%อ วั�ถ�ช�วั�ติท�&เรั�ยบง!าย • จาก Meriam-Webster Advance Learner’s Dictionary

• Natural Law ค%อ กฎหมายท�&ม�ลั�กษณ์ะติ!างๆ ข$าง ติ$นิ เช!นิ

• กฎหมายท�&เป4นิเนิ%#อแท$ของกฎหมาย– Mala in se – Mala Prohibita

• กฎหมายเป4นิกฎท�&ม�อย0!ติามธรัรัมชาติ�เป4นิภวัวั�ส�ย(เอกภาพ)

• กฎหมายเป4นิส�&งท�&อย0!เหนิ%อเจติจ+านิงของรั�ฐ (เพรัาะเป4นิกลัไกจ�กวัาลั)

• กฎหมาย อย0!เหนิ%อกาลัะแลัะเทศะ– บ/คคลัจะอ$างไม!ได$วั!าไม!รั0 $กฎหมาย– (รั!องรัอย) กฎหมายเคยหลั�บแติ!ไม!เคยติาย

Description of Natural Law

• “True law is right reason in agreement with nature”

• “it is of universal application”• “Unchanging and everlasting”• “It is a sin to try to alter this law”• “[God] is the author of this law”• “is that it provides the name for the point of

intersection between law and morals”

พลั�งกฎหมายธรัรัมชาติ�: ส�&งท�&อย0!เหนิ%อเจติจ+านิงของรั�ฐ

• การัเรั�ยกรั$องควัามชอบธรัรัมของการัใช$อ+านิาจรั�ฐ• การัเรั�ยกรั$องส�ทธ�แลัะควัามย/ติ�ธรัรัมติาม

ธรัรัมชาติ�• การัเรั�ยกรั$องส�ทธ�มนิ/ษยชนิ• กฎหมายเด5ดขาดในิกฎหมายรัะหวั!างปรัะเทศ (Jus

Cogen)• ควัามรั�บผิ�ดของอาชญากรัสงครัาม (Nuremberg,

1/2489)• อารัยข�ดข%นิ-ด%#อแพ!งติ!อกฎหมาย

Nuremberg Trial

อภ�ปรั�ชญากฎหมายธรัรัมชาติ�• กฎหมาย = กฎของธรัรัมชาติ�• มนิ/ษย�สรั$างกฎหมายไม!ได$ เพรัาะมนิ/ษย%ไม!สามารัถกะ

เกณ์ฑ์�ธรัรัมชาติ�ได$• เม%&อเป4นิกฎของธรัรัมชาติ�จ7งม�ลั�กษณ์ะ– เป4นิภวัวั�ส�ย– อย0!เหนิ%อกาลัะ– อย0!เหนิ%อเทศะ– เป4นิสากลั– เป4นิส�จธรัรัม

• เฉกเช!นิ ธรัรัมชาติ� ท�&ม�ควัามเท�&ยงแท$แลัะเป4นิธรัรัม

ญาณ์วั�ทยากฎหมายธรัรัมชาติ�• มนิ/ษย�ไม!ได$สรั$างกฎหมาย เพรัาะกฎหมายเป4นิของ

ธรัรัมชาติ�• มนิ/ษย�จ7งเรั�ยนิกฎหมายจากมนิ/ษย�มาได$ ติ$องเรั�ยนิ

จากธรัรัมชาติ�• ควัามเข$าใจติ!อธรัรัมชาติ�จ7ง = ควัามเข$าใจติ!อ

กฎหมาย• การัศ7กษากฎหมายจ7งเหม%อนิก�บการัศ7กษา

“ ”ธรัรัมชาติ�• เช!นิ เรั�ยนิรั0 $จากติรัรักะ เรั�ยนิรั0 $จากศรั�ทธา หรั%อ

เรั�ยนิรั0 $แบบวั�ทยาศาสติรั�

The Creation of Adam

• มนิ/ษย�ถ%อก+าเนิ�ด ข7#นิพรั$อมก�บบาป

“ ” บาปก+าเนิ�ด(original sin)• เป=าหมายของ

มนิ/ษย�ภายใติ$ค+าอธ�บายทางครั�สติศาสนิา

• รั�ฐถ%อก+าเนิ�ดข7#นิเพ%&อท+าหนิ$าท�&สนิ�บสนิ/นิให$บ/คคลัสามารัถกลั�บค%นิไปส0!ด�นิแดนิของพรัะเจ$า

จรั�ยศาสติรั�กฎหมายธรัรัมชาติ�• การัท+าส�&งท�&ชอบด$วัยธรัรัมย!อมไม!ผิ�ดกฎหมาย

เพรัาะเป4นิการัท+าติามกฎท�&ย�&งใหญ!กวั!าแลัะส+าค�ญกวั!า

• การัท+าผิ�ดกฎหมายท�&ถ%อวั!าเป4นิธรัรัมแลั$วัย!อมเป4นิเรั%&องใหญ!

• เพรัาะอ+านิาจของกฎหมายเป4นิอ+านิาจท�&ก+าก�บจ�กรัวัาลั

• ค%อ รั�บช!วังติ!อมาจากอ+านิาจแห!ง/ เหนิ%อ“ ”ธรัรัมชาติ�

• เช!นิ กฎแห!งกรัรัม พรัะเจ$า ฯลัฯ• การัลังโทษติามกฎหมายธรัรัมชาติ�จ7งท+าให$มนิ/ษย�

ชดใช$บาป

Breaking Wheel

•  ใช$เพ%&อลังท�ณ์ฑ์�โดยเก�&ยวั เบ5ดเหลั5กเข$าใติ$คาง ปลัาย

แหลัมของเบ5ดเหลั5กเส�ยบ ทะลั/คางถ7งใติ$ลั�#นิ แลั$วัช�ก

รัอกด7งรั�#งคางของผิ0$ติ$องโทษให$ติ�วัลัอยข7#นิจนิปลัาย

เท$าลัอยพ$นิจากพ%#นิด�นิ โดย ไม!ให$คางหลั/ดจากเบ5ดเหลั5ก

เบ5ดเหลั5กนิ�#ท+าด$วัยเหลั5ก ท!อนิขนิาด 4 ห/นิ ปลัาย

แหลัมเหม%อนิเบ5ดติกปลัายาวัปรัะมาณ์16 นิ�#วั เรั�&มใช$

ในิสม�ยอย/ธยา เลั�กใช$ในิ สม�ยกรั/งรั�ตินิโกส�นิทรั�

พ.ศ. 2451 เม%&อปรัะกาศใช$ปรัะมวัลักฎหมายลั�กษณ์ะอาญา

2. เจติคติ�ท�&นิ�กกฎหมายไทยม�ติ!อกฎหมายธรัรัมชาติ�

• กฎหมายธรัรัมชาติ�เป4นิเครั%&องม%อติ!อส0$ก�บอ+านิาจรั�ฐท�&ไม!เป4นิธรัรัม

• เป4นิรัากฐานิทางทฤษฎ�ในิการัเรั�ยกรั$องส�ทธ�เสรั�ภาพแลัะการัปฏิ�วั�ติ�

• เป4นิการัปลั0กฝั6งควัามค�ดกฎหมายท�&เก%#อหนิ/นิก�บปรัะชาธ�ปไติยแลัะส�ทธ�มนิ/ษยชนิ

3. ช!วังช�วั�ติของกฎหมายธรัรัมชาติ�• สารัะถะของปรั�ชญากฎหมายธรัรัมชาติ� ค%อ ค+าวั!า

“ ”ธรัรัมชาติ�• ลั�กษณ์ะของกฎหมายธรัรัมชาติ�ติ!างๆ ลั$วันิผิ�นิแปรั

“ ”ไปติามข$อค�ดเก�&ยวัก�บ ธรัรัมชาติ�• “ ” แติ!ควัามหมายของ ธรัรัมชาติ� ไม!ใช!ควัามหมาย

ท�&หย/ดนิ�&ง• “ ” ในิส�งคมไทยควัามหมายของ ธรัรัมชาติ�

เปลั�&ยนิแปลังอย!างนิ$อยสามครั�#งในิช!วังศติวัรัรัษท�&ผิ!านิมา

• ส�&งศ�กด�Aส�ทธ�A-ทรั�พยากรั-ควัามหมายหลัากหลัายไม! ลังรัอย ( ด0 อรัรัถจ�กรั ส�ติยานิ/รั�กษ�. นิ�เวัศ

ปรัะวั�ติ�ศาสติรั�)

“ ” ควัามหมายของ ธรัรัมชาติ� ในิปรัะวั�ติ�ศาสติรั�มนิ/ษย�

• “ ” ในิโลักติะวั�นิติก ธรัรัมชาติ� ท�&ส�มพ�นิธ�ก�บกฎหมายม�ควัามหมายเปลั�&ยนิแปลังไปอย!างนิ$อยสามช!วังช�วั�ติ

• “ ” เม%&อ ธรัรัมชาติ� ย�งเป4นิส�&งพ�ศวัง• “ ” เม%&อ ธรัรัมชาติ� เป4นิส�&งท�&ก+าหนิดโดยพรัะผิ0$เป4นิ

เจ$า• “ ” เม%&อ ธรัรัมชาติ� กลัายเป4นิวั�ทยาศาสติรั�

บรั�บทแห!งการัเปลั�&ยนิแปลังขอ “ ”ง ธรัรัมชาติ�

• “ ” บรัรัยากาศ ควัามรั0 $ติ!อธรัรัมชาติ� ก!อนิย/คทองทางปรั�ชญากรั�ก– ภาวัะค+าอธ�บายลั$นิเก�นิของนิ�กปรั�ชญาสสารันิ�ยม

• การัลั!มสลัายของอาณ์าจ�กรัโรัม�นิติะวั�นิติก (ค.ศ.496)– การัส0ญเส�ยรัะเบ�ยบโลักแลัะควัามม�&นิคงของมนิ/ษย�

• การัเก�ดข7#นิของภาวัะสม�ยใหม! ( ศติวัรัรัษท�& 16-17)– การัปรั�บติ�วัทางวั�ฒนิธรัรัม-ส�งคม– การัปรั�บติ�วัทางการัเม%อง– การัปรั�บติ�วัทางเศรัษฐก�จ

การับ$านิ• ให$ยกติ�วัอย!างทางกฎหมายมาหนิ7&งกรัณ์�ท�&แสดง

ถ7งอ�ทธ�พลัของปรั�ชญากฎหมายธรัรัมชาติ�ในิกฎหมายไทย? อย!างไรั?

• ไม!ม�คะแนินิเหม%อนิเด�ม• ส!งท�& [email protected] ไม!เก�นิหนิ7&งหนิ$า

A4