การนำสืบพยานหลักฐานในคดีอาญาและ บทตัดพยานหลักฐาน

การนำ�าสื�บพยานำหลั กฐานำในำคดี�อาญาแลัะ

บทตั ดีพยานำหลั กฐานำ

ห วข้�อท��จะท�าการศึ�กษา 1. หนำ�าท��นำ�าสื�บแลัะประเดี$นำในำการนำ�า

สื�บพยานำหลั กฐานำในำคดี�อาญา 2. การไดี�มาซึ่��งพยานำหลั กฐานำในำคดี�

อาญาในำชั้ *นำจ บก+มแลัะชั้ *นำสือบสืวนำ 3. ว,ธี�การนำ�าสื�บพยานำหลั กฐานำคดี�

อาญาบางประเภท 4. บทตั ดีพยานำหลั กฐานำในำคดี�อาญา

หนำ�าท��นำ�าสื�บแลัะประเดี$นำในำการนำ�าสื�บพยานำหลั กฐานำในำคดี�อาญา

ป.ว,.อ . มาตัรา 226 “พยานำว ตัถุ+ พยานำเอกสืาร หร�อพยานำบ+คคลั ซึ่��งนำ0าจะพ,สื1จนำ2ไดี�ว0าจ�าเลัยม�ผิ,ดีหร�อบร,สื+ทธี,4 ให�อ�างเป5นำพยานำหลั กฐานำไดี� แตั0ตั�องเป5นำพยานำชั้นำ,ดีท��ไม0ไดี�เก,ดีข้�*นำจากการจ1งใจ ม�

ค�าม �นำสื ญญา ข้10เข้$ญหลัอกลัวง หร�อโดียม,ชั้อบประการอ��นำแลัะให�สื�บตัามบทบ ญญ ตั,แห0งประมวลั

กฎหมายนำ�*หร�อกฎหมายอ��นำอ นำว0าดี�วยการสื�บพยานำ”จากหลั กข้อง ป.ว,.อ . มาตัรา 226 ถุ�อว0า โจทก2ในำ

คดี�อาญาม�หนำ�าท��นำ�าสื�บหร�อภาระการพ,สื1จนำ2เสืมอว0า ไดี�ม�การกระท�าความผิ,ดีอาญาเก,ดีข้�*นำแลัะจ�าเลัยเป5นำผิ1�กระท�า

ความผิ,ดีนำ *นำ

ข้�อสื งเก

ตั 1. ในำคดี�อาญาจ�าเลัยจะให�การปฏิ,เสืธีลัอยหร�อไม0ให�การใดีๆ ก$ไดี� ถุ�อว0าโจทก2ม�หนำ�าท��นำ�าสื�บให�

ครบท+กประเดี$นำในำองค2ประกอบความผิ,ดี 2. กรณี�ท��จ�าเลัยให�การร บสืารภาพตัามฟ้<อง

โจทก2ท+กประการ ศึาลัย0อมฟ้=งข้�อเท$จจร,งเป5นำย+ตั,ว0าจ�าเลัยกระท�าความผิ,ดีตัามฟ้<องแลัะลังโทษจ�าเลัยไดี�โดียโจทก2ไม0จ�าเป5นำตั�องสื�บพยานำ เว�นำแตั0เข้�า

ดี�วยข้�อยกเว�นำท��จะตั�องม�การสื�บพยานำประกอบค�าให�การร บสืารภาพตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 176

ประเดี$นำในำคดี�อาญา ตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 226 ประเดี$นำในำคดี�

อาญาซึ่��งกฎหมายบ ญญ ตั,ให�พ,สื1จนำ2ดี�วยพยานำลั กฐานำม�ว0า

...จ�าเลัยม�ผิ,ดีหร�อบร,สื+ทธี,4 ...ดี งนำ *นำพยานำหลั กฐานำท��ไม0เก��ยวก บประเดี$นำ ศึาลัม�

อ�านำาจไม0ยอมให�นำ�าสื�บไดี� เชั้0นำ ดี+ลัพ,นำ,จในำการลังโทษ ศึาลัไม0จ�าเป5นำตั�องร บฟ้=งจากพยานำหลั กฐานำท��ม�การนำ�าสื�บเท0านำ *นำ ศึาลัอาจร บฟ้=งจากค�าร�อง ค�าแถุลัง ตัลัอดี

จนำรายงานำข้องพนำ กงานำค+มประพฤตั,ไดี� เป5นำตั�นำ

หนำ�าท��นำ�าสื�บกรณี�ม�ข้�อสื นำนำ,ษฐานำม�บทบ ญญ ตั,ข้องกฎหมายหลัายฉบ บ เชั้0นำ พรบ.การพนำ นำ พรบ.ศึ+ลักากร บ ญญ ตั,ว0า หากจ�าเลัยไดี�กระท�าการอ นำเข้�าองค2ประกอบความผิ,ดีบางประการ ก$ม�ผิลัให�จ�าเลัยตั�องข้�อสื นำนำ,ษฐานำว0าตั�องร บผิ,ดี โจทก2จ�งม�หนำ�าท��พ,สื1จนำ2เพ�ยงข้�อเท$จจร,งท��เป5นำเง��อนำไข้แห0งข้�อสื นำนำ,ษฐานำ ก$เพ�ยงพอท��จะพ,สื1จนำ2ว0าจ�าเลัยกระท�าผิ,ดี เป5นำการผิลั กภาระการพ,สื1จนำ2แก�ตั วไปให�จ�าเลัยหนำ�าท��นำ�าสื�บกรณี�ม�บทบ ญญ ตั,ก�าหนำดีความร บผิ,ดีเชั้0นำพรบ.ยาเสืพตั,ดีให�โทษ พ.ศึ . 2522 ก�าหนำดีให�การม�ไว�ในำครอบครองซึ่��งยาเสืพตั,ดีจ�านำวนำถุ�งท��ก�าหนำดีไว�ให�ถุ�อว0าเป5นำการครอบครองไว�เพ��อจ�าหนำ0าย

ข้�อสื นำนำ,ษฐานำในำคดี�อาญา

การไดี�มาซึ่��งพยานำหลั กฐานำในำชั้ *นำจ บก+มแลัะชั้ *นำ

สือบสืวนำ

ชั้ *นำจ บก+ม หร�อชั้ *นำร บมอบตั วผิ1�ถุ1กจ บป.ว,.อ . มาตัรา 84 วรรคท�าย บ ญญ ตั,ว0า

“ถุ�อยค�าใดีๆ ท��ผิ1�ถุ1กจ บให�ไว�ตั0อเจ�าพนำ กงานำผิ1�จ บ หร�อพนำ กงานำฝ่Aายปกครองหร�อตั�ารวจในำชั้ *นำจ บก+ม

หร�อร บมอบตั วผิ1�ถุ1กจ บ ถุ�าถุ�อยค�านำ *นำเป5นำค�าร บสืารภาพข้องผิ1�ถุ1กจ บว0าตันำไดี�กระท�าความผิ,ดีห�ามม,

ให�ร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำ แตั0ถุ�าเป5นำถุ�อยค�าอ��นำ จะร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำในำการพ,สื1จนำ2ความผิ,ดีข้องผิ1�ถุ1กจ บไดี�ตั0อเม��อไดี�ม�การแจ�งสื,ทธี,ตัามวรรคหนำ��ง

หร�อตัามมาตัรา 83 วรรคสือง แก0ผิ1�ถุ1กจ บแลั�วแตั0กรณี�”

ชั้ *นำสือบสืวนำ 1. การสือบปากค�าผิ1�ตั�องหา

(ท��ไม0ใชั้0ผิ1�ตั�องหาอาย+ไม0เก,นำ 18

ปB ) เป5นำไปตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 1 34 มาตัรา 1341 มาตัรา

1343/ แลัะมาตัรา 1344/

2 ) การสือบปากค�าผิ1�เสื�ยหายหร�อพยานำท��เป5นำเดี$ก เป5นำไปตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 133 ทว,

(1)คดี�ท��อย10ในำบ งค บ ไดี�แก0(ก ) คดี�ความผิ,ดีเก��ยวก บเพศึ ความ

ผิ,ดีเก��ยวก บชั้�ว,ตัแลัะร0างกาย อ นำม,ใชั้0ความผิ,ดีท��เก,ดีจากการชั้+ลัม+นำตั0อสื1� ความผิ,ดีเก��ยวก บเสืร�ภาพ ความผิ,ดีฐานำกรรโชั้ก ชั้,งทร พย2แลัะปลั�นำทร พย2ตัามประมวลักฎหมายอาญา ความผิ,ดีตัามกฎหมายว0าดี�วยการป<องก นำแลัะปราบปรามการค�าประเวณี�ความผิ,ดีตัามกฎหมายว0าดี�วยมาตัรการในำการป<องก นำแลัะปราบปรามการค�าหญ,งแลัะเดี$ก ความผิ,ดีตัามกฎหมายว0าดี�วยสืถุานำบร,การ

(ข้ ) คดี�ความผิ,ดีอ��นำท��ม�อ ตัราโทษจ�าค+กซึ่��งผิ1�เสื�ยหาย หร�อพยานำท��เป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำ 18 ปBร�องข้อ

(2 ) สืถุานำท��สือบปากค�า การถุามปากค�าเดี$กอาย+ไม0เก,นำ 18 ปBในำ

ฐานำะผิ1�เสื�ยหายหร�อ พยานำ ให�แยกกระท�าเป5นำสื0วนำสื ดีในำสืถุานำท��ท��เหมาะสืมสื�าหร บเดี$ก

3( ) ตั�องม�บ+คคลัดี งตั0อไปนำ�*อย10ร0วมดี�วยนำ กจ,ตัว,ทยา หร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2 บ+คคลั

ท��เดี$กร�องข้อ แลัะพนำ กงานำอ ยการ แตั0ถุ�าในำกรณี�ท��จ�าเป5นำเร0งดี0วนำอย0างย,�ง ซึ่��งม�

เหตั+อ นำควรไม0อาจรอบ+คคลัดี งกลั0าวไดี� ก$ให�ม�เพ�ยงบ+คคลัใดีบ+คคลัหนำ��งร0วมอย10ดี�วยก$ไดี� แตั0ตั�องบ นำท�กเหตั+ท��ไม0อาจรอบ+คคลัอ��นำไว�ในำสื�านำวนำการสือบสืวนำ

(4) การถุามปากค�าเดี$กท��อาจม�ผิลักระทบกระเท�อนำตั0อจ,ตัใจข้องเดี$ก

กรณี�ท��นำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2เห$นำว0า

...การถุามปากค�าเดี$กคนำใดีหร�อค�าถุามใดีอาจม�ผิลักระทบกระเท�อนำตั0อจ,ตัใจเดี$กอย0างร+นำแรง...

ให�พนำ กงานำสือบสืวนำถุามผิ0านำนำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2เป5นำการเฉพาะตัามประเดี$นำค�าถุามข้องพนำ กงานำสือบสืวนำ โดียม,ให�เดี$กไดี�ย,นำค�าถุามข้องพนำ กงานำสือบสืวนำแลัะห�ามม,ให�ถุามเดี$กซึ่�*าซึ่�อนำหลัายคร *งโดียไม0ม�เหตั+อ นำสืมควร

(5 ) การถุามปากค�าให�ม�การบ นำท�กภาพแลัะเสื�ยง

ให�พนำ กงานำสือบสืวนำจ ดีให�ม�การบ นำท�กภาพแลัะเสื�ยงการถุามปากค�าดี งกลั0าวซึ่��งสืามารถุนำ�าออกถุ0ายทอดีไดี�อย0างตั0อเนำ��อง

ซึ่��งตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 172 ตัร� ศึาลัจะร บฟ้=งบ นำท�กค�าให�การพยานำในำสื��อภาพแลัะเสื�ยงท��บ นำท�กไว�ในำชั้ *นำสือบสืวนำ

ตัามมาตัรานำ�*ไดี�

การร บค�าร�องท+กข้2ตัาม ป.ว,.อ .มาตัรา 124/1

บ ญญ ตั,ให�นำ�ามาตัรา 133 ทว, ไปใชั้�ก บการจดีบ นำท�กค�าร�องท+กข้2 ดี งนำ�* “ให�นำ�าบทบ ญญ ตั,ในำมาตัรา 133 ทว, วรรคหนำ��ง วรรคสือง แลัะวรรคสืามมาใชั้�บ งค บโดียอนำ+โลัมแก0การจดีบ นำท�กค�าร�องท+กข้2ในำคดี�ท��ผิ1�เสื�ยหายเป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำสื,บแปดีปB เว�นำแตั0ม�เหตั+จ�าเป5นำ ไม0อาจหาหร�อรอนำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2บ+คคลัท��เดี$กร�องข้อแลัะพนำ กงานำอ ยการไดี�แลัะเดี$กไม0ประสืงค2จะให�ม�หร�อรอบ+คคลัดี งกลั0าวตั0อไป ท *งนำ�* ให�ผิ1�ร บค�าร�องท+กข้2 ตัามมาตัรา 123 หร�อมาตัรา 124 แลั�วแตั0กรณี� บ นำท�กเหตั+ดี งกลั0าวไว�ในำบ นำท�กค�าร�องท+กข้2ดี�วย”

การชั้�*ตั วข้องพยานำท��เป5นำเดี$ก ป.ว,.อ . มาตัรา 133 ตัร� “ในำกรณี�ท��พนำ กงานำสือบสืวนำม�ความจ�าเป5นำตั�องจ ดีให�ผิ1�เสื�ย

หายหร�อพยานำท��เป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำสื,บแปดีปBชั้�*ตั วบ+คคลัใดี ให�พนำ กงานำสือบสืวนำจ ดีให�ม�การชั้�*ตั วบ+คคลัในำสืถุานำท��ท��เหมาะสืมสื�าหร บเดี$กแลัะสืามารถุป<องก นำม,ให�บ+คคลัซึ่��งจะถุ1กชั้�*ตั วนำ *นำเห$นำตั วเดี$ก โดียให�ม�นำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2 บ+คคลัท��เดี$กร�องข้อ แลัะพนำ กงานำอ ยการร0วมอย10ดี�วยในำการชั้�*ตั วบ+คคลันำ *นำ เว�นำแตั0ม�เหตั+จ�าเป5นำไม0อาจหาหร�อรอบ+คคลัใดีบ+คคลัหนำ��งไดี�แลัะเดี$กไม0ประสืงค2จะให�ม�หร�อรอบ+คคลัดี งกลั0าวตั0อไป ท *งนำ�* ให�พนำ กงานำสือบสืวนำบ นำท�กเหตั+ดี งกลั0าวไว�ในำสื�านำวนำการสือบสืวนำดี�วย

ในำกรณี�การชั้�*ตั วผิ1�ตั�องหาท��เป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำสื,บแปดีปB ให�พนำ กงานำสือบสืวนำจ ดีให�ม�การชั้�*ตั วในำสืถุานำท��ท��เหมาะสืมสื�าหร บเดี$กแลัะสืามารถุป<องก นำม,ให�ผิ1�ตั�องหาท��เป5นำเดี$กนำ *นำเห$นำตั วบ+คคลัท��จะท�าการชั้�*ตั ว”

การสือบสืวนำผิ1�ตั�องหาอาย+ไม0เก,นำ 18 ปB

ป.ว,.อ . มาตัรา 1342 ให�นำ�ามาตัรา 133 มาใชั้�บ งค บโดียอนำ+โลัมแก0การสือบสืวนำผิ1�ตั�องหาท��อาย+ไม0เก,นำ 18 ปB

หากไม0ปฏิ,บ ตั,ตัามจะม�ผิลั ค�อ ถุ�อยค�าใดีๆ ท��ผิ1�ตั�องหาให�ไว�ตั0อพนำ กงานำสือบสืวนำก0อนำท��จะดี�าเนำ,นำการตัามมาตัรา 134/

2 จะร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำในำการพ,สื1จนำ2ความผิ,ดีข้องผิ1�นำ *นำไม0ไดี� (มาตัรา 1

344/ วรรคท�าย)

แตั0 ป.ว,.อ . มาตัรา 1342/ ประกอบมาตัรา 133 ทว, บ งค บเฉพาะการสือบค�าให�การผิ1�ตั�องหาเดี$กท��

อาย+ไม0ถุ�ง 18 ปBเท0านำ *นำ ไม0รวมถุ�งการรวบรวมพยานำหลั กฐานำอ��นำๆ ข้องเจ�าพนำ กงานำ

ฎ 6472549. / ในำข้ณีะท��พนำ กงานำสือบสืวนำนำ�าตั วจ�าเลัยไปนำ�าชั้�*ท��เก,ดีเหตั+ ไม0ม�นำ กจ,ตัว,ทยา พนำ กงานำอ ยการ ทนำายความแลัะบ+คคลัท��เดี$กร�องข้อ (บ,ดีาข้องจ�าเลัย ) เข้�าร0วมดี�วย ก บไม0ม�การบ นำท�กภาพแลัะเสื�ยงข้องจ�าเลัยข้ณีะให�ปากค�าตั0อพนำ กงานำสือบสืวนำ เห$นำว0า ป.ว,.อ . มาตัรา 13

3 ทว, ใชั้�บ งค บเฉพาะกรณี�สือบปากค�าจ�าเลัยเท0านำ *นำ ไม0บ งค บในำการรวบรวมพยานำหลั กฐานำอ��นำๆ ดี�วย การสือบสืวนำจ�งชั้อบแลั�ว

การสือบปากค�าผิ1�เสื�ยหายซึ่��งเป5นำหญ,งในำคดี�ความผิ,ดีเก��ยวก บเพศึ

มาตัรา 133 วรรคสื��แลัะวรรคห�าบ ญญ ตั,ว0า “ในำคดี�ความผิ,ดีเก��ยวก บเพศึ การถุามปากค�าผิ1�เสื�ยหายซึ่��งเป5นำหญ,ง ให�พนำ กงานำสือบสืวนำซึ่��งเป5นำหญ,งเป5นำผิ1�สือบสืวนำ เว�นำแตั0ผิ1�เสื�ยหายนำ *นำย,นำยอมหร�อม�เหตั+จ�าเป5นำอย0างอ��นำ แลัะให�บ นำท�กความย,นำยอมหร�อเหตั+จ�าเป5นำนำ *นำไว� ท *งนำ�* ผิ1�เสื�ยหายจะข้อให�บ+คคลัใดีอย10ร0วมในำการถุามปากค�านำ *นำดี�วยก$ไดี�

ในำกรณี�ท��ม�ความจ�าเป5นำตั�องจ ดีให�ผิ1�เสื�ยหายหร�อพยานำย�นำย นำตั วผิ1�กระท�าความผิ,ดีในำชั้ *นำจ บก+มหร�อชั้�*ตั วผิ1�ตั�องหาในำคดี�อาญา ให�พนำ กงานำฝ่Aายปกครองหร�อตั�ารวจ หร�อพนำ กงานำสือบสืวนำจ ดีให�ม�การย�นำย นำตั วผิ1�กระท�าความผิ,ดีหร�อชั้�*ตั วผิ1�ตั�องหาในำสืถุานำท��ท��เหมาะสืม แลัะสืามารถุจะป<องก นำม,ให�ผิ1�กระท�าความผิ,ดีหร�อผิ1�ตั�องหาเห$นำตั วผิ1�เสื�ยหายหร�อพยานำ โดียให�ค�านำ�งถุ�งความปลัอดีภ ยข้องผิ1�เสื�ยหายหร�อพยานำเท0าท��เหมาะสืมแก0พฤตั,การณี2แห0งกรณี� เว�นำแตั0ผิ1�เสื�ยหายหร�อพยานำนำ *นำย,นำยอม แลัะให�บ นำท�กความย,นำยอมนำ *นำไว�”

ผิลัข้องการไม0ปฏิ,บ ตั,ตัามกฎหมายในำเร��องการสือบปากค�า

แลัะกระบวนำการอ��นำตัาม ป.ว,.อ. 1. การสือบปากค�าผิ1�ตั�องหาท��เป5นำเดี$ก บ ญญ ตั,ไว�ในำ

มาตัรา 1344 วรรคท�ายว0า ...จะร บฟ้=งถุ�อยค�าใดีๆ ท��ผิ1�ตั�องหาให�ไว�ตั0อพนำ กงานำสือบสืวนำก0อนำท��จะดี�าเนำ,นำการตัามมาตัรา 1342/ เป5นำพยานำหลั กฐานำในำการพ,สื1จนำ2ความผิ,ดีข้องผิ1�นำ *นำไม0ไดี� ...

2. กรณี�อ��นำๆ ไม0ม�กฎหมายก�าหนำดีผิลัข้องการฝ่Aาฝ่Cนำไว�โดียชั้ ดีแจ�ง ดี งนำ *นำถุ�อยค�าหร�อพยานำหลั กฐานำท��ไดี�มาจ�งนำ0าจะไม0เสื�ยไปแลัะสืามารถุร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำไดี� แตั0ม�อ�กความเห$นำหนำ��งว0า อาจปร บเข้�าไดี�ก บหลั กข้องพยานำหลั กฐานำท��ไดี�มาโดียม,ชั้อบ ซึ่��งม�ข้�อยกเว�นำท��จะให�ร บฟ้=งไดี� ตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 2261/ จ�งควรตั,ดีตัามแนำวค�าพ,พากษาศึาลัฎ�กาในำเร��องนำ�*ตั0อไป

กระบวนำพ,จารณีาพ,เศึษในำคดี�อาญาในำชั้ *นำศึาลั

ป.ว,.อ. ก�าหนำดีกระบวนำพ,จารณีาเก��ยวก บการสื�บพยานำไว�เป5นำพ,เศึษ ดี งนำ�*

1( ) การสื�บพยานำผิ0านำระบบโทรท ศึนำ2วงจรปDดี (ป.ว,.อ . มาตัรา 172 วรรคสืาม วรรคสื��แลัะวรรคห�า)

(2) การสื�บพยานำกรณี�ท��พยานำเป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำ 18 ปB

(มาตัรา 172 ตัร�)

การสื�บพยานำผิ0านำระบบโทรท ศึนำ2วงจรปDดี ป.ว,.อ . มาตัรา 172 วรรคสืาม วรรคสื��แลัะวรรคห�า

บ ญญ ตั,ว0า “ในำการสื�บพยานำ เม��อไดี�พ,เคราะห2ถุ�งเพศึ อาย+ ฐานำะ

สื+ข้ภาพอนำาม ย ภาวะแห0งจ,ตัข้องพยานำหร�อความเกรงกลั วท��พยานำม�ตั0อจ�าเลัยแลั�ว จะดี�าเนำ,นำการโดียไม0ให�พยานำเผิชั้,ญหนำ�าโดียตัรงก บจ�าเลัยก$ไดี� ซึ่��งอาจกระท�าโดียการใชั้�โทรท ศึนำ2วงจรปDดี สื��ออ,เลั$กทรอนำ,กสื2 หร�อว,ธี�อ��นำตัามท��ก�าหนำดีในำข้�อบ งค บข้องประธีานำศึาลัฎ�กา แลัะจะให�สือบถุามผิ0านำนำ กจ,ตัว,ทยา นำ กสื งคมสืงเคราะห2 หร�อบ+คคลัอ��นำท��พยานำไว�วางใจดี�วยก$ไดี�

ในำการสื�บพยานำ ให�ม�การบ นำท�กค�าเบ,กความพยานำโดียใชั้�ว,ธี�การบ นำท�กลังในำว สืดี+ซึ่��งสืามารถุถุ0ายทอดีออกเป5นำภาพแลัะเสื�ยงซึ่��งสืามารถุตัรวจสือบถุ�งความถุ1กตั�องข้องการบ นำท�กไดี�แลัะให�ศึาลัอ+ทธีรณี2 ศึาลัฎ�กาใชั้�การบ นำท�กดี งกลั0าวประกอบการพ,จารณีาคดี�ดี�วย ท *งนำ�* ตัามหลั กเกณีฑ์2 ว,ธี�การแลัะเง��อนำไข้ท��ก�าหนำดีในำข้�อบ งค บข้องประธีานำศึาลัฎ�กา

ข้�อบ งค บข้องประธีานำศึาลัฎ�กาตัามวรรคสืามแลัะวรรคสื�� เม��อไดี�ร บความเห$นำชั้อบจากท��ประชั้+มใหญ0ข้องศึาลัฎ�กาแลัะประกาศึในำราชั้ก,จจานำ+เบกษาแลั�วให�ใชั้�บ งค บไดี�”

ว,ธี�การสื�บพยานำตัามมาตัรานำ�*เป5นำระบบใหม0ซึ่��งจะตั�องม�การก�าหนำดีรายลัะเอ�ยดีในำข้�อบ งค บข้องประธีานำศึาลัฎ�กาตั0อไป

การสื�บพยานำกรณี�ท��พยานำเป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำ 18 ปB

ป.ว,.อ . มาตัรา 172 ตัร� “เว�นำแตั0ในำกรณี�ท��จ�าเลัยอ�างตันำเองเป5นำพยานำ ในำการสื�บพยานำท��เป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำสื,บแปดีปB ให�ศึาลัจ ดีให�พยานำอย10ในำสืถุานำท��ท��เหมาะสืมสื�าหร บเดี$ก แลัะศึาลัอาจปฏิ,บ ตั,

อย0างใดีอย0างหนำ��งดี งตั0อไปนำ�*(1 ) ศึาลัเป5นำผิ1�ถุามพยานำเอง โดียแจ�งให�

พยานำนำ *นำทราบประเดี$นำแลัะข้�อเท$จจร,งซึ่��งตั�องการสื�บแลั�วให�พยานำเบ,กความในำข้�อนำ *นำ ๆ หร�อศึาลัจะถุามผิ0านำนำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2ก$ไดี�

(2 ) ให�ค10ความถุาม ถุามค�านำ หร�อถุามตั,งผิ0านำนำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2

ในำการเบ,กความข้องพยานำดี งกลั0าวตัามวรรคหนำ��ง ให�ม�การถุ0ายทอดีภาพแลัะเสื�ยงไปย งห�องพ,จารณีาดี�วย แลัะเป5นำ

หนำ�าท��ข้องศึาลัท��จะตั�องแจ�งให�นำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2ทราบ

ก0อนำการสื�บพยานำตัามวรรคหนำ��ง ถุ�าศึาลัเห$นำสืมควรหร�อถุ�าพยานำท��เป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำสื,บแปดีปBหร�อค10ความฝ่Aายใดีฝ่Aายหนำ��งร�องข้อโดียม�เหตั+ผิลัอ นำสืมควรซึ่��งเม��อพ,จารณีาแลั�วเห$นำว0าจะเป5นำผิลัร�ายแก0เดี$กถุ�าไม0อนำ+ญาตัตัามท��ร�องข้อ ให�ศึาลัจ ดีให�ม�การถุ0ายทอดีภาพแลัะเสื�ยงค�าให�การข้องผิ1�เสื�ยหายหร�อ

พยานำท��เป5นำเดี$กอาย+ไม0เก,นำสื,บแปดีปBท��ไดี�บ นำท�กไว�ในำชั้ *นำสือบสืวนำตัามมาตัรา 133 ทว, หร�อชั้ *นำไตั0สืวนำม1ลัฟ้<องตัามมาตัรา 171 วรรคสือง ตั0อหนำ�าค10ความแลัะในำกรณี�เชั้0นำนำ�*ให�ถุ�อสื��อภาพแลัะเสื�ยงค�าให�การข้องพยานำดี งกลั0าวเป5นำสื0วนำหนำ��งข้องค�าเบ,กความข้องพยานำนำ *นำในำชั้ *นำพ,จารณีาข้องศึาลั

โดียให�ค10ความถุามพยานำเพ,�มเตั,ม ถุามค�านำหร�อถุามตั,งพยานำไดี� ท *งนำ�* เท0าท��จ�าเป5นำแลัะภายในำข้อบเข้ตัท��ศึาลัเห$นำสืมควร

ในำกรณี�ท��ไม0ไดี�ตั วพยานำมาเบ,กความตัามวรรคหนำ��งเพราะม�เหตั+จ�าเป5นำอย0างย,�งให�ศึาลัร บฟ้=งสื��อภาพแลัะเสื�ยงค�าให�การข้องพยานำนำ *นำในำ

ชั้ *นำสือบสืวนำตัามมาตัรา 133 ทว, หร�อชั้ *นำไตั0สืวนำม1ลัฟ้<องตัามมาตัรา 171 วรรคสือง เสืม�อนำหนำ��งเป5นำค�าเบ,กความข้องพยานำนำ *นำในำชั้ *นำพ,จารณีาข้องศึาลั แลัะให�ศึาลัร บฟ้=งประกอบพยานำอ��นำในำการพ,จารณีา

พ,พากษาคดี�ไดี�”มาตัรา 172 ตัร� ม�การแก�ไข้ปB 2550

เปลั��ยนำแปลังหลั กการเดี,ม (ไม0บ งค บให�ม�การจ ดีสืถุานำท��ท��เหมาะสืม ) แตั0มาตัรา 172 ตัร�ท��แก�ไข้ใหม0บ งค บให�ศึาลัจ ดีให�พยานำ

อย10ในำสืถุานำท��ท��เหมาะสืมสื�าหร บเดี$ก สื0วนำการถุามพยานำย งเป5นำไปตัามหลั กการเดี,ม ค�อ ศึาลัเป5นำผิ1�ถุามพยานำเองหร�อศึาลัจะถุามผิ0านำนำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ ก

สื งคมสืงเคราะห2ก$ไดี� แตั0ในำกรณี�ท��ค10ความจะถุามค�านำหร�อถุามตั,ง ตั�องท�าผิ0านำนำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ กสื งคมสืงเคราะห2 แลัะในำการเบ,ก

ความข้องพยานำให�ม�การถุ0ายทอดีภาพแลัะเสื�ยงไปย งห�องพ,จารณีาดี�วยรวมท *งให�ศึาลัแจ�งให�นำ กจ,ตัว,ทยาหร�อนำ ก

สื งคมสืงเคราะห2ทราบ

หลั กเกณีฑ์2การนำ�าสื�บพยานำหลั กฐานำท��เป5นำบทเฉพาะในำคดี�อาญา

1( ) การสื�บพยานำหลั กฐานำตั�องท�าโดียเปDดีเผิยตั0อหนำ�าจ�าเลัย ตัาม ป.ว,.อ .มาตัรา 172 วรรคหนำ��งแลัะม�ข้�อยกเว�นำ

ตัามมาตัรา 172 ทว, ท *งนำ�*ตัามมาตัรา 229 ศึาลัจะสื�บพยานำในำศึาลัหร�อนำอกศึาลัก$ไดี�ตัามท��ศึาลัเห$นำสืมควร

2( ) ศึาลัม�อ�านำาจสื�บพยานำหลั กฐานำเพ,�มเตั,มโดียจะสื�บเองหร�อสื0งประเดี$นำก$ไดี� เป5นำไปตัาม ป.ว,.อ .มาตัรา 228

“ระหว0างพ,จารณีาโดียพลัการหร�อค10ความฝ่Aายใดีร�องข้อ ศึาลัม�อ�านำาจสื�บพยานำเพ,�มเตั,ม จะสื�บเองหร�อสื0งประเดี$นำก$ไดี�”

3( ) ในำระหว0างการพ,จารณีาศึาลัม�อ�านำาจถุามโจทก2 จ�าเลัยหร�อพยานำคนำใดีก$ไดี�

ป.ว,.อ . มาตัรา 235 “ในำระหว0างพ,จารณีา เม��อเห$นำสืมควร ศึาลัม�อ�านำาจถุามโจทก2จ�าเลัยหร�อพยานำคนำใดีไดี�

ห�ามม,ให�ถุามจ�าเลัยเพ��อประโยชั้นำ2แตั0เฉพาะจะเพ,�มเตั,มคดี�โจทก2ซึ่��งบกพร0อง เว�นำแตั0จ�าเลัยจะอ�างตันำเองเป5นำพยานำ”

(4) ศึาลัม�อ�านำาจสื �งให�ผิ1�ท��จะเป5นำพยานำซึ่��งไม0ใชั้0จ�าเลัยออกไปอย10นำอกห�องพ,จารณีาจนำกว0าจะม�การเบ,กความ

ป.ว,.อ . มาตัรา 236 “ ในำระหว0างพ,จารณีาศึาลัม�อ�านำาจสื �งให�ผิ1�ท��จะเป5นำพยานำซึ่��งม,ใชั้0จ�าเลัย ออกไปอย10นำอกห�องพ,จารณีาจนำกว0าจะเข้�ามาเบ,กความ อนำ��งเม��อพยานำเบ,กความแลั�วจะให�รออย10ในำห�องพ,จารณีาก0อนำก$ไดี�”

บทตั ดีพยานำหลั กฐานำในำคดี�อาญา

บทตั�ดพยานหลั�กฐาน

1. บทตั ดีพยานำหลั กฐานำท��เก,ดีข้�*นำโดียม,ชั้อบหร�อไดี�มาเนำ��องจากการกระท�าโดียม,ชั้อบ

2 . บทตั ดีพยานำหลั กฐานำท��เก��ยวก บการเคยกระท�าความผิ,ดีหร�อความประพฤตั,ในำทางเสื��อมเสื�ยข้องจ�าเลัย ตัาม ม2262

3 . บทตั ดีพยานำหลั กฐานำท��เป5นำพยานำบอกเลั0า

4 . บทตั ดีพยานำหลั กฐานำท��เก��ยวก บพฤตั,กรรมทางเพศึข้องผิ1�เสื�ยหายในำคดี�ความผิ,ดีเก��ยวก บเพศึ ตัาม ม 226. /4

บทตั ดีพยานำหลั กฐานำท��เก,ดีข้�*นำหร�อไดี�มาโดียม,ชั้อบ

1. บทตั ดีพยานำหลั กฐานำตัามมาตัรา 226

2. บทตั ดีพยานำหลั กฐานำในำชั้ *นำจ บก+มตัามมาตัรา 84วรรคท�าย

3 . บทตั ดีพยานำหลั กฐานำในำชั้ *นำสือบสืวนำตัามมาตัรา134วรรคท�าย

(เป5นำบทตั ดีพยานำหลั กฐานำเดี$ดีข้าดี ไม0ม�ข้�อยกเว�นำ) 4.บทตั ดีพยานำหลั กฐานำตัามมาตัรา 2261

(เป5นำบทตั ดีพยานำหลั กฐานำท��ม�ข้�อยกเว�นำ)

บทตั ดีพยานำหลั กฐานำตัาม ป.ว,.อ .มาตัรา 226

“พยานำว ตัถุ+ พยานำเอกสืาร หร�อพยานำบ+คคลัซึ่��งนำ0าจะพ,สื1จนำ2ไดี�ว0าจ�าเลัยม�ผิ,ดีหร�อบร,สื+ทธี,4 ให�อ�างเป5นำพยานำหลั กฐานำไดี� แตั0 ตั�องเป5นำพยานำชั้นำ,ดีท��ม,ไดี�เก,ดีข้�*นำจากการจ1งใจ ม�ค�าม �นำสื ญญา ข้10เข้$ญ หลัอกลัวงหร�อโดียม,ชั้อบประการอ��นำ แลัะให�สื�บตัามบทบ ญญ ตั,แห0งประมวลักฎหมายนำ�*หร�อกฎหมายอ��นำอ นำว0าดี�วยการสื�บพยานำ”

ข้�อสื งเกตั ป.ว,.อ . มาตัรา 226

1. เป5นำบทตั ดีพยานำหลั กฐานำท+กประเภทไม0ว0าจะเป5นำพยานำว ตัถุ+ พยานำเอกสืาร หร�อพยานำบ+คคลั

2 หมายความว0าจะเป5นำพยานำหลั กฐานำไดี�ตั�องเป5นำพยานำหลั กฐานำซึ่��งนำ0าจะพ,สื1จนำ2ไดี�ว0าจ�าเลัยม�ผิ,ดีหร�อบร,สื+ทธี,4

3. พยานำหลั กฐานำท��เก,ดีข้�*นำโดียชั้อบแตั0ไดี�มาเนำ��องจากการกระท�าโดียม,ชั้อบ หร�อเป5นำพยานำหลั กฐานำท��ไดี�มาโดียอาศึ ยข้�อม1ลัท��เก,ดีข้�*นำหร�อไดี�มาโดียม,ชั้อบ ตั�องพ,จารณีาตัามมาตัรา 226

1 ดี�วย

บทตั ดีพยานำหลั กฐานำในำชั้ *นำจ บก+มตัาม ป.ว,.อ .มาตัรา 84 วรรคท�าย บ ญญ ตั,ว0า ถุ�อยค�าใดีๆ ท��“ผิ1�ถุ1กจ บให�ไว�ตั0อเจ�าพนำ กงานำผิ1�จ บ หร�อพนำ กงานำฝ่Aายปกครองหร�อตั�ารวจในำชั้ *นำจ บก+มหร�อร บมอบตั วผิ1�ถุ1กจ บ ถุ�าถุ�อยค�านำ *นำเป5นำค�าร บสืารภาพข้องผิ1�ถุ1กจ บว0าตันำไดี�กระท�าความผิ,ดีห�ามม,ให�ร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำ แตั0ถุ�าเป5นำถุ�อยค�าอ��นำ จะร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำในำการพ,สื1จนำ2ความผิ,ดีข้องผิ1�ถุ1กจ บไดี�ตั0อเม��อไดี�ม�การแจ�งสื,ทธี,ตัามวรรคหนำ��ง หร�อตัามมาตัรา 8

3 วรรคสือง แก0ผิ1�ถุ1กจ บแลั�วแตั0กรณี�”

ป.ว,.อ.มาตัรา 84 วรรคท�าย แบ0งเป5นำ 2 กรณี�

1. กรณี�ถุ�อยค�าร บสืารภาพข้องผิ1�ถุ1กจ บ ห�ามร บฟ้=งโดียเดี$ดีข้าดี

2 ถุ�อยค�าอ��นำข้องผิ1�ถุ1กจ บ (ท��ไม0ใชั้0ค�าร บสืารภาพว0าตันำไดี�กระท�าผิ,ดี)

จะร บฟ้=งไดี�ตั0อเม��อไดี�ม�การแจ�งสื,ทธี,ตัาม มาตัรา 84 วรรคหนำ��ง แลัะตัามมาตัรา 83 วรรคสืองแก0ผิ1�ถุ1กจ บ แลั�วแตั0กรณี�

องค2ประกอบข้องถุ�อยค�าร บสืารภาพข้องผิ1�ถุ1กจ บ

1. เป5นำถุ�อยค�าข้องผิ1�ถุ1กจ บ 2 . เป5นำถุ�อยค�าร บสืารภาพข้องผิ1�ถุ1กจ บ

ว0าตันำไดี�กระท�าความผิ,ดี 3 . เป5นำถุ�อยค�าท��ให�ไว�ตั0อเจ�าพนำ กงานำผิ1�

จ บ หร�อพนำ กงานำฝ่Aายปกครองหร�อตั�ารวจ 4 . เป5นำถุ�อยค�าท��ให�ไว�ในำชั้ *นำจ บก+มหร�อ

ร บมอบตั ว

ถุ�อยค�าข้องผิ1�ตั�องหาในำชั้ *นำสือบสืวนำ

ป.ว,.อ.มาตัรา 1344/วรรคท�าย บ ญญ ตั,ว0า ถุ�อยค�าใดีๆ “ท��ผิ1�ตั�องหาให�ไว�ตั0อพนำ กงานำสือบสืวนำก0อนำม�การแจ�งสื,ทธี,ตัามวรรคหนำ��ง หร�อก0อนำท��จะดี�าเนำ,นำการ ตัามมาตัรา 1341/ มาตัรา

1342 แลัะมาตัรา 134/ 3 จะร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำในำ

การพ,สื1จนำ2ความผิ,ดีข้องผิ1�นำ *นำไม0ไดี�”

ดี งนำ *นำ การพ,จารณีาว0าถุ�อยค�าข้องผิ1�ตั�องหาท��ไดี�ให�ไว�ตั0อพนำ กงานำสือบสืวนำว0าจะร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำไดี�หร�อไม0 ดี1จากการแจ�งสื,ทธี,ตัามมาตัรา 1344/วรรคหนำ��ง 1341/ มาตัรา 134/

2 แลัะมาตัรา 1343/ เป5นำสื�าค ญการฝ่Aาฝ่Cนำเพ�ยงมาตัราใดี มาตัราหนำ��ง

ก$ม�ผิลัท�าให�ร บฟ้=งเป5นำพยานำหลั กฐานำไม0ไดี�

บทตั ดีพยานำหลั กฐานำตัาม ป.ว,.อ . ท��เพ,�มข้�*นำในำปB 2551

1. บทตั ดีพยานำหลั กฐานำตัามมาตัรา 2261/บ ญญ ตั,ว0า

“ในำกรณี�ท��ความปรากฏิแก0ศึาลัว0า พยานำหลั กฐานำใดีเป5นำพยานำหลั กฐานำท��เก,ดีข้�*นำโดียชั้อบแตั0ไดี�มา

เนำ��องจากการกระท�าโดียม,ชั้อบ หร�อเป5นำพยานำหลั กฐานำท��ไดี�มาโดียอาศึ ยข้�อม1ลัท��เก,ดีข้�*นำหร�อไดี�มาโดียม,ชั้อบ ห�ามม,ให�ศึาลัร บฟ้=งพยานำหลั กฐานำนำ *นำ เว�นำแตั0การร บฟ้=งพยานำหลั กฐานำนำ *นำจะเป5นำประโยชั้นำ2ตั0อการอ�านำวย

ความย+ตั,ธีรรมมากกว0าผิลัเสื�ยอ นำเก,ดีจากผิลักระทบตั0อมาตัรฐานำข้องระบบงานำย+ตั,ธีรรมทางอาญาหร�อสื,ทธี,

เสืร�ภาพพ�*นำฐานำข้องประชั้าชั้นำ

ในำการใชั้�ดี+ลัพ,นำ,จร บฟ้=งพยานำหลั กฐานำตัามวรรคหนำ��ง ให�ศึาลัพ,จารณีาถุ�งพฤตั,การณี2ท *งปวงแห0งคดี� โดียตั�องค�านำ�งถุ�งป=จจ ยตั0างๆ ดี งตั0อไปนำ�*ดี�วย

1( ) ค+ณีค0าในำเชั้,งพ,สื1จนำ2 ความสื�าค ญ แลัะความนำ0าเชั้��อถุ�อข้องพยานำหลั กฐานำนำ *นำ

(2) พฤตั,การณี2แลัะความร�ายแรงข้องความผิ,ดีในำคดี�

(3 ) ลั กษณีะแลัะความเสื�ยหายท��เก,ดีจากการกระท�าโดียม,ชั้อบ

(4) ผิ1�ท��กระท�าการโดียม,ชั้อบอ นำเป5นำเหตั+ให�ไดี�พยานำหลั กฐานำมานำ *นำไดี�ร บการลังโทษหร�อไม0เพ�ยงใดี”

มาตัรา 2261/ (ตั0อ)

มาตัรา 2261/ ม+0งถุ�งพยานำหลั กฐานำ 2 ประเภท ค�อ

1( ) พยานำหลั กฐานำท��เก,ดีข้�*นำโดียชั้อบแตั0ไดี�มาเนำ��องจากการกระท�าโดียม,ชั้อบ

(2) พยานำหลั กฐานำท��ไดี�มาโดียอาศึ ยข้�อม1ลัท��เก,ดีข้�*นำหร�อไดี�มาโดียม,ชั้อบ

ผิลั ค�อการห�ามม,ให�ศึาลัร บฟ้=งพยานำหลั กฐานำนำ *นำ

เว�นำแตั0การร บฟ้=งพยานำหลั กฐานำนำ *นำจะเป5นำประโยชั้นำ2ตั0อการอ�านำวยความย+ตั,ธีรรมมากกว0าผิลัเสื�ยอ นำเก,ดีจากผิลักระทบตั0อมาตัรฐานำข้องระบบงานำย+ตั,ธีรรมทางอาญา (due process of law) หร�อสื,ทธี,เสืร�ภาพพ�*นำฐานำข้องประชั้าชั้นำ

โดียก�าหนำดีว0าในำการท��ศึาลัจะใชั้�ดี+ลัพ,นำ,จว0าจะร บฟ้=งพยานำหลั กฐานำเชั้0นำว0านำ�*หร�อไม0 ให�ศึาลัพ,จารณีาตัาม 1 2 3( ) ( ) ( ) แลัะ (4 ) ดี�วย

2. พยานำหลั กฐานำท��เก��ยวก บการกระท�าผิ,ดีคร *งอ��นำๆ หร�อความประพฤตั,ในำทางเสื��อมเสื�ยข้องจ�าเลัย

ป.ว,.อ . มาตัรา 2262/ บ ญญ ตั,ว0า“ ห�ามม,ให�ศึาลัร บฟ้=งพยานำหลั กฐานำท��เก��ยวก บการกระท�าความผิ,ดีคร *งอ��นำๆ หร�อความประพฤตั,ในำทางเสื��อมเสื�ยข้องจ�าเลัย เพ��อพ,สื1จนำ2ว0าจ�าเลัยเป5นำผิ1�กระท�าความผิ,ดีในำคดี�ท��ถุ1กฟ้<อง เว�นำแตั0พยานำหลั กฐานำอย0างหนำ��งอย0างใดีดี งตั0อไปนำ�*

1( ) พยานำหลั กฐานำท��เก��ยวเนำ��องโดียตัรงก บองค2ประกอบความผิ,ดีข้องคดี�ท��ฟ้<อง

(2) พยานำหลั กฐานำท��แสืดีงถุ�งลั กษณีะ ว,ธี� หร�อร1ปแบบเฉพาะในำการกระท�าความผิ,ดีข้องจ�าเลัย

(3 ) พยานำหลั กฐานำท��ห กลั�างข้�อกลั0าวอ�างข้องจ�าเลัยถุ�งการกระท�า หร�อความประพฤตั,ในำสื0วนำดี�ข้องจ�าเลัย

ความในำวรรคหนำ��งไม0ห�ามการนำ�าสื�บพยานำหลั กฐานำดี งกลั0าว เพ��อให�ศึาลัใชั้�ประกอบดี+ลัพ,นำ,จในำการก�าหนำดีโทษหร�อเพ,�มโทษ”

บทตั ดีพยานำตัามมาตัรา 2262/

บทตั ดีพยานำหลั กฐานำท��เป5นำพยานำบอกเลั0าม�ท *งคดี�แพ0งแลัะคดี�อาญา

คดี�แพ0งเป5นำไปตัาม ปว,พ .มาตัรา 951/

คดี�อาญาเป5นำไปตัาม ปว,อ .มาตัรา 2263/

พยานำบอกเลั0า

3. พยานำบอกเลั0า ตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 2263/

“ข้�อความซึ่��งเป5นำการบอกเลั0าท��พยานำบ+คคลัใดีนำ�ามาเบ,กความตั0อศึาลั หร�อท��บ นำท�กไว�ในำเอกสืารหร�อว ตัถุ+อ��นำใดีซึ่��งอ�างเป5นำพยานำหลั กฐานำตั0อศึาลั หากนำ�าเสืนำอเพ��อพ,สื1จนำ2ความจร,งแห0งข้�อความนำ *นำ ให�ถุ�อเป5นำพยานำบอกเลั0า

ห�ามม,ให�ศึาลัร บฟ้=งพยานำบอกเลั0า เว�นำแตั0 1( ) ตัามสืภาพ ลั กษณีะ แหลั0งท��มา แลัะข้�อเท$จจร,งแวดีลั�อมข้อง

พยานำบอกเลั0านำ *นำนำ0าเชั้��อว0าจะพ,สื1จนำ2ความจร,งไดี� หร�อ (2) ม�เหตั+จ�าเป5นำ เนำ��องจากไม0สืามารถุนำ�าบ+คคลัซึ่��งเป5นำผิ1�ท��ไดี�เห$นำ

ไดี�ย,นำ หร�อทราบข้�อความเก��ยวในำเร��องท��จะให�การเป5นำพยานำนำ *นำดี�วยตันำเองโดียตัรงมาเป5นำพยานำไดี� แลัะม�เหตั+ผิลัสืมควรเพ��อประโยชั้นำ2แห0งความย+ตั,ธีรรมท��จะร บฟ้=งพยานำบอกเลั0านำ *นำ

ในำกรณี�ท��ศึาลัเห$นำว0าไม0ควรร บไว�ซึ่��งพยานำบอกเลั0าใดี แลัะค10ความฝ่Aายท��เก��ยวข้�องร�องค ดีค�านำก0อนำท��ศึาลัจะดี�าเนำ,นำคดี�ตั0อไป ให�ศึาลัจดีรายงานำระบ+นำาม หร�อชั้นำ,ดีแลัะลั กษณีะข้องพยานำบอกเลั0า เหตั+ผิลัท��ไม0ยอมร บ แลัะข้�อค ดีค�านำข้องค10ความฝ่Aายท��เก��ยวข้�องไว� สื0วนำเหตั+ผิลัท��ค10ความฝ่Aายค ดีค�านำยกข้�*นำอ�างนำ *นำ ให�ศึาลัใชั้�ดี+ลัพ,นำ,จจดีลังไว�ในำรายงานำหร�อก�าหนำดีให�ค10ความฝ่Aายนำ *นำย��นำค�าแถุลังตั0อศึาลัเพ��อรวมไว�ในำสื�านำวนำ”

ความหมายข้องพยานำบอกเลั0า“ป.ว,.พ . มาตัรา 951/ ข้�อความซึ่��ง

เป5นำการบอกเลั0าท��พยานำบ+คคลัใดีนำ�ามาเบ,กความตั0อศึาลัก$ดี� หร�อท��บ นำท�กไว�ในำเอกสืารหร�อว ตัถุ+อ��นำใดีซึ่��งไดี�อ�างเป5นำพยานำหลั กฐานำตั0อศึาลัก$ดี� หากนำ�าเสืนำอเพ��อพ,สื1จนำ2ความจร,งแห0งข้�อความนำ *นำ ให�ถุ�อเป5นำพยานำบอกเลั0า

“ป.ว,.อ . มาตัรา 226 /3 ข้�อความซึ่��งเป5นำการบอกเลั0าท��พยานำบ+คคลัใดีนำ�ามาเบ,กความตั0อศึาลั หร�อท��บ นำท�กไว�ในำเอกสืารหร�อว ตัถุ+อ��นำใดีซึ่��งอ�างเป5นำพยานำหลั กฐานำตั0อศึาลั หากนำ�าเสืนำอเพ��อพ,สื1จนำ2ความจร,งแห0งข้�อความนำ *นำ ให�ถุ�อเป5นำพยานำบอกเลั0า

การชั้ �งนำ�*าหนำ กพยานำบอกเลั0าตัาม ป.ว,.อ . มาตัรา 2271/

“ในำการว,นำ,จฉ ยชั้ �งนำ�*าหนำ กพยานำบอกเลั0า พยานำซึ่ ดีทอดี พยานำท��จ�าเลัยไม0ม�โอกาสืถุามค�านำ หร�อพยานำหลั กฐานำท��ม�ข้�อบกพร0องประการอ��นำอ นำอาจกระทบถุ�งความนำ0าเชั้��อถุ�อข้องพยานำหลั กฐานำนำ *นำ ศึาลัจะตั�องกระท�าดี�วยความระม ดีระว ง แลัะไม0ควรเชั้��อพยานำหลั กฐานำนำ *นำโดียลั�าพ งเพ��อลังโทษจ�าเลัย เว�นำแตั0จะม�เหตั+ผิลัอ นำหนำ กแนำ0นำ ม�พฤตั,การณี2พ,เศึษแห0งคดี� หร�อม�พยานำหลั กฐานำประกอบอ��นำมาสืนำ บสืนำ+นำ

พยานำหลั กฐานำประกอบตัามวรรคหนำ��ง หมายถุ�ง พยานำหลั กฐานำอ��นำท��ร บฟ้=งไดี�แลัะม�แหลั0งท��มาเป5นำอ,สืระตั0างหากจากพยานำหลั กฐานำท��ตั�องการพยานำหลั กฐานำประกอบนำ *นำ ท *งจะตั�องม�ค+ณีค0าเชั้,งพ,สื1จนำ2ท��สืามารถุสืนำ บสืนำ+นำให�พยานำหลั กฐานำอ��นำท��ไปประกอบม�ความนำ0าเชั้��อถุ�อมากข้�*นำดี�วย”

พยานำบอกเลั0าเป5นำเร��องสื�าค ญม�ค�าอธี,บายเพ,�มเตั,มในำบทท�� 11 ในำเร��องตั0อไปนำ�*

1. ความหมายข้องพยานำบอกเลั0า 2. หลั กเกณีฑ์2แลัะข้�อยกเว�นำในำการ

ร บฟ้=งพยานำบอกเลั0า 3. นำ�*าหนำ กข้องพยานำบอกเลั0า

4. พยานำหลั กฐานำท��เก��ยวพฤตั,กรรมทางเพศึข้องผิ1�เสื�ยหาย

ป.ว,.อ . มาตัรา 2264/ บ ญญ ตั,ว0า“ในำคดี�ความผิ,ดีเก��ยวก บเพศึ ห�ามม,ให�

จ�าเลัยนำ�าสื�บดี�วยพยานำหลั กฐานำหร�อถุามค�านำดี�วยค�าถุามอ นำเก��ยวก บพฤตั,กรรมทางเพศึข้องผิ1�เสื�ยหายก บบ+คคลัอ��นำนำอกจากจ�าเลัย เว�นำแตั0จะไดี�ร บอนำ+ญาตัจากศึาลัตัามค�าข้อ

ศึาลัจะอนำ+ญาตัตัามค�าข้อในำวรรคหนำ��ง เฉพาะในำกรณี�ท��ศึาลัเห$นำว0าจะก0อให�เก,ดีความย+ตั,ธีรรมในำการพ,จารณีาพ,พากษาคดี�”