Top Banner
[ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ ]
39

ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Dec 27, 2015

Download

Documents

Tassos Matos

nature
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

[ ]

Page 2: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Η καρδερίνα(Carduelis carduelis, Goldfinch, Chardonneret)

Γνωρίσματα: 12 εκ. Φύλλα όμοια με λεπτές διαφορές. Άσπρες και κίτρινες φτερούγες με

χαρακτηριστικά σχέδια. Ασπρόμαυρη ουρά, κόκκινο πρόσωπο, μαύρο και άσπρο κεφάλι, καστανή

ράχη, υπόλευκο ουροπήγιο. Νεαρά: κεφάλι και πάνω μέρος τεφρωπά κιτρινοκαστανά με καστανές

ραβδώσεις και κηλίδες. Πετάει κυματιστά, "χορεύοντας". Αγελαία

Φωνή: Ενα απαραγνώριστο, μαλακό και συχνά επαναλαμβανόμενο "τιγκλιττ". Φωνή φόβου: ένα μαλακό "α-ι". Κελάηδημα: ένα μαλακό τετέρισμα, μερικές φορές σαν του καναρινιού, που περικλείει παραλλαγές από καλέσματα. Βιότοπος: Κήποι, οπωρώνες, καλλιεργούμενα εδάφη. Το φθινόπωρο και το χειμώνα ψάχνει για

τροφή στα γαϊδουράγκαθα των ερημότοπων. Φωλιάζει στα δέντρα, συνήθως κοντά στην άκρη των

κλαδιών.

Ο φλώρος(Carduelis chloris, Greenfinch, Verdier)

Γνωρίσματα: 15 εκ. Το αρσενικό είναι

ελαιοπράσινο με κιτρινοπράσινο ουροπήγιο

και χαρακτηριστικά κίτρινο στις φτερούγες και

την ουρά. Χοντρό υπόλευκο ράμφος.

Κοκκινωπά σαρκόχρωμα πόδια. Το θηκυκό

είναι πιο θαμπό, πιο σταχτί, λιγότερο κίτρινο.

Νεαρά: ραβδωτά και πιο καστανά. Πετάει

κυματιστά.

Φωνή: Δυνατό, γρήγορο τρίλισμα. Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής

Page 3: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

ένα παρατεταμένο και έρρινο "σιιεε". Κελαηδάει από την κορυφή των δέντρων ή κατά το πέταγμα. Το κελάηδημα είναι ένα τετέρισμα που μοιάζει με του καναρινιού και είναι ανακατεμένο με μαλακούς, σφυριχτούς ήχους και καλέσματα. Βιότοπος: Κήποι, θάμνοι, φυτείες, νεκροταφεία κτλ. Φωλιάζει στους φράχτες, τους θάμνους και τα

μικρά δέντρα ιδίως τα αειθαλή.

Το Λούγαρο(Carduelis spinus, Siskin, Tarin des aulnes)

Γνωρίσματα: 12 εκ. Αρσενικό: κιτρινοπράσινο, στο κάτω μέρος πιο ανοιχτόχρωμο, με στέμμα και

πηγούνι μαύρα. Το ουροπήγιο, οι ραβδώσεις στις φτερούγες, τα πλάγια της ουράς και η ράβδωση

πίσω από το μάτι κίτρινα. Ράχη και πλευρά με καστανές ραβδώσεις. Θηλυκό: πιο σταχτί, με λιγότερο

κίτρινο χωρίς μαύρο κεφάλι, στο κάτω μέρος υπόλευκο, πιο έντονα ραβδωτό. Πετάει όπως οι σπίζες

αλλά πολύ ελαφρά. Το χειμώνα κάνει συντροφιά με τη σημυδόσπιζα (redpoll).

Φωνή: Τετερίζει σχεδόν διαρκώς. Κάλεσμα: ένα γρήγορο "ντγιετ-ντγιετ.." που επαναλαμβάνεται και ένα εκτεταμένο "ντιι". Κελάηδημα: ένα μακρύ, γοργό, μελωδικό τετέρισμα που συχνά τελειώνει μ' ένα μακρύ, σφυριχτό ήχο, σαν του φλώρου. Βιότοπος: Την περίοδο της αναπαραγωγής σε δάση κωνοφόρων. Τις άλλες εποχές σε συστάδες

σημύδων και σκλήθρων, σε πάρκα, νεκροταφεία και

απεριποίητους φράχτες. Φωλιάζει ψηλά στα κωνοφόρα

δέντρα, συνήθως στις πιο ψηλές κορυφές των κλαδιών.

Το Σκαρθί(Serinus serinus, Serin, Serin cini)

Page 4: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Γνωρίσματα: 11,5 εκ. Μια πολύ μικρή, ραβδωτή και κιτρινωπή σπίζα. Αναγνωρίζεται από

κοντόχοντρο ράμφος και τα ζωηρά κίτρινο ουροπήγιο. Μέτωπο, φρύδι, λάρυγγας και στήθος στο

αρσενικό ζωηρά κίτρινα. Το θηλυκό είναι πιο ραβδωτό, πιο σταχτί στο κάτω μέρος και πιο καστανό

στο πάνω. Διακρίνεται από το θηλυκό λούγαρο από το πιο κοντό και πιο χοντρό ράμφος. Επίσης από

την απουσία κόκκινου στην ουρά, το πιο ευδιάκριτο φρύδι και τις σαφέστερα δηλωμένες ραβδώσεις

στο κάτω μέρος. Νεαρά: με έντονες ραβδώσεις χωρίς κίτρινο στο ουροπήγιο. Πετάει γρήγορα και

κυματιστά. Κατά τη γαμήλια πτήση, που

είναι σαν της νυχτερίδας, ανεβαίνει

κατακόρυφα και κατεβαίνει

διαγράφοντας κύκλους. Αγελαίο.

Φωνή: Οταν πετάει μια βροντερή φωνή: "γκιρλιττ", ένα τετέρισμα που σιγά σιγά σβήνει. Φωνή φόβου: ένα μαλακό "τσουιτ". Κελαηδάει από την κορυφή των δέντρων, τα τηλεφωνικά σύρματα, ή, όταν πετάει, ένα

γρήγορο, σφυριχτό κουδουνιστό ήχο, μερικές φορές με τερετίσματα σαν του καναρινιού. Βιότοπος: Πάρκα, κήποι, αμπελώνες κτλ. Φωλιάζει σε δέντρα, αμπέλια, μικρούς θάμνους.

Το Φανέτο(Carduelis cannabina)

Γνωρίσματα: 14 εκ. Το αρσενικό έχει στήθος κόκκινο χωρίς ραβδώσεις. Πλάτη έντονα καφέ. Το

θηλυκό έχει στήθος με έντονες ραβδώσεις. Πετάει κυματιστά.

Φωνή: Δυνατό, μελωδικό τρίλισμα. Το κελάηδημα είναι ένα μακρύ πλούσιο μελωδικό τερέτισμα με πάρα πολλούς φθόγγους που επαναλαμβάνονται. Βιότοπος: Δε φωλιάζει σε ψηλά δέντρα αλλά σε θάμνους. Κάνει παρέα με καρδερίνες καμιά φορά.

Περνάει πολλή ώρα στο έδαφος αλλά και σε δέντρα.

Page 5: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Η Παπαδίτσα - Καλόγερος(Parus Major, Great Tit)

Γνωρίσματα: 14 εκ. Η μεγαλύτερη από όλες τις πλατιά εξαπλωμένες παπαδίτσες. Λαιμός και κεφάλι

στιλπνά κυανόμαυρα με λευκά μάγουλα. Κάτω μέρος κίτρινο με μια μαύρη μακριά ταινία στη μέση

(το καλύτερο γνώρισμα). Ράχη πρασινωπή. Φτερούγες και ουρά κυανότεφρα. Τα νεαρά έχουν

καστανωπό στέμμα και κιτρινωπά μάγουλα. Δενδρόβιο πουλί. Ακροβατεί στα κλαδιά.

Φωνή: Η πιο ποικίλη από τις παπαδίτσες. Ένα όμοιο με του σπίνου "πινγ - πινκ", ένα έρρινο και όμοιο με της καστανοπαπαδίτσας "ντσε - ντσε", ένα επιπληκτικό και όμοιο με της γαλαζοπαπαδίτσας αλλά σκληρότερο "ντρερρρετετετ" κτλ. Το κελάηδημα αποτελείται από δισύλλαβες ή τρισύλλαβες ποικιλίες του γνωστού

καμπανιστού "τσιτσιμπεε -τσιτσιμπεε -τσιτσιμπεε" την άνοιξη. Μερικές φορές μιμείται άλλα πουλιά. Βιότοπος: Μικτά δάση, φράχτες, κήποι. Φωλιάζει

στις κοιλότητες των δέντρων και των τοίχων, στους

σωλήνες καπνοδόχων, σε τεχνητές φωλιές κτλ

Το Τσιχλόνι - Σιρλοτσίχλονο(Emberiza cirlus, Cirl Bunting, Bruant zizi)

Page 6: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Γνωρίσματα: 16,5 εκ. Το αρσενικό έχει κίτρινο κάτω μέρος με μια πρασινωπή ταινία στο στήθος,

μαύρο λάρυγγα (που το χειμώνα σκεπάζεται τελείως από τα σταχτιά κράσπεδα των φτερών) και

ραβδωτά πλευρά. Ελαιοπράσινο κεφάλι με σκοτεινό στέμμα, κίτρινες ραβδώσεις πάνω και κάτω από

το μάτι και μαύρη οφθαλμική λωρίδα. Η ράχη και τα πλευρά του στήθους είναι πυρόξανθα. Το

θηλυκό και τα νεαρά είναι πιο θαμπά.

Φωνή: Ενα λεπτό "τσιπ". Οταν πετάει βγάζει ένα αδύνατο "σισσι - σισσι - σιπ". Το κελάηδημα είναι ένα μονότονο, βιαστικό κουδούνισμα ενός φθόγγου. Βιότοπος: Ψηλοί φράχτες και δέντρα που περιβάλλουν καλλιεργούμενα εδάφη ή χέρσες εκτάσεις.

Επίσης σε βραχώδεις πλαγιές σκεπασμένες

με θάμνους. Το χειμώνα σε μικτά σμήνη

στους αγρούς και στα χωριά. Φωλιάζει

χαμηλά σε φράχτες, δέντρα, μερικές φορές

και σε χωματοπλαγιές.

Το Αηδόνι(Luscinia megarhynchos, Nightingale)

Γνωρίσματα: 16,5 εκ. Σχεδόν χωρίς χαρακτηριστικά γνωρίσματα, εκτός από την καστανέρυθρη ουρά

και το πασίγνωστο κελάηδημα. Πάνω μέρος ομοιόμορφα ζωηρό καστανό. Κάτω μέρος υπόλευκο

καστανό. Νεαρά με στίγματα και ποικίλματα, όπως ο νεαρός κοκκινολαίμης, αλλά διακρίνονται

εύκολα από το μεγαλύτερο μέγεθος, την ερυθροκαστανή ουρά και το πιο ανοιχτόχρωμο κάτω μέρος.

Ζει κρυμμένο και μοναχικό. Όταν ψάχνει για τροφή στο έδαφος, πετάει και συμπεριφέρεται σαν τον

κοκκινολαίμη.

Φωνή: Ένα μαλακό "ουιτ", δυνατό "τεκ", σιγανό και πολύ σύντομο "τακ" και, σε περίπτωση

συναγερμού, ένα βραχνό "καρρ". Το κελάηδημα είναι πλούσιο, δυνατό και μελωδικό, κάθε φθόγγος

επαναλαμβάνεται γρήγορα πολλές φορές.

Είναι χαρακτηριστικά ένα βαθύ "κοχλάζον"

"τσουκ - τσουκ - τσουκ" και ένα αργό "ντι, ντι,

ντι" που υψώνεται σ' ένα λαμπρό κρεσέντο

και βροντώδεις στροφές. Κελαηδάει μέρα και

νύχτα, καλά κρυμμένο ή από χαμηλότερες

ακάλυπτες θέσεις.

Βιότοπος: Φυλλοβόλα δέντρα των

βαθυπέδων, υγρές λόχμες, ακλάδευτοι

φράχτες. Στο Νότο περισσότερο στα βουνά.

Φωλιά καλά κρυμμένη, κοντά στο έδαφος, σε

βατόμουρα κτλ.

Page 7: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Ο Δενδροτσοπανάκος(Sitta europaea, Nuthatch, Sittele torchepot)

Γνωρίσματα: 14 εκ. Ενας κοντόχοντρος,

ζωηρός αναρριχητής των δέντρων, με

δυνατό, μυτερό ράμφος. Αναγνωρίζεται

από το κυανότεφρο στέμμα, το

κυανότεφρο πάνω μέρος, το κρεμ -

κίτρινο κάτω μέρος με πυρόξανθα

πλευρά, τα λευκά μάγουλα και λάρυγγα

και τη δυνατή μαύρη οφθαλμική λωρίδα.

Νεαρά χωρίς πυρόξανθο στα πλευρά.

Σκαρφαλώνει στους κορμούς των

δέντρων προς κάθε κατεύθυνση με μικρά

πηδήματα και κατεβαίνει ακόμα και προς τα κάτω.

Φωνή: Ηχηρό, μεταλλικό "τβιιτ - τβιιτ - τβιιτ", ένα επαναλαμβανόμενο "τσιτ", ένα διαπεραστικό τετέρισμα "τσιρρρ" κτλ. Κελάηδημα: ένα επαναλαμβανόμενο δυνατό "τιι", ένα μακρύ τετέρισμα "κουι - κουι - κουι". Βιότοπος: Παλιά φυλλοβόλα δέντρα σε δάση, πάρκα και κήπους. Φωλιάζει στις κοιλότητες των δέντρων, πότε πότε στις τρύπες των τοίχων, σε τεχνητές φωλιές κτλ. Βάζει λάσπη και στενεύει την είσοδο της κοιλότητας, όταν είναι μεγάλη και τις χαραμάδες.

Ο Βραχοτσοπανάκος(Sitta neumayer, Rock Nuthatch, Sittele des rochers)

Γνωρίσματα: 14 εκ. Διαφέρει πολύ από τους άλλους

τσοπανάκους από τον τρόπο παραμονής του, γιατί

συχνάζει σε γυμνούς βράχους, μερικές φορές όμως

κάθεται και στα δέντρα. Μοιάζει μ' ένα πολύ ωχρό

δενδροτσοπανάκο με υπόλευκο κάτω μέρος, καστανωπά

- κιτρινωπά (όχι πυρόξανθα) πλευρά και κάτω

καλυπτήρια της ουράς, και σταχτιά ουρά χωρίς λευκές

κηλίδες. Εχει τις κινήσεις του δενδροτσοπανάκου.

Φωνή: Διαπεραστική και υψηλή, πολύ πλούσια σε εναλλαγές, όχι όμως τόσο μελωδική όσο του συνηθισμένου δενδροτσοπανάκου. Κελάηδημα: ένα τετέρισμα, περίπου "σια, σια, σια", που γρήγορα εξασθενίζει. Βιότοπος: Βραχώδη φαράγγια, βουνοπλαγιές, απότομοι βράχοι. Φωλιάζει σε κοιλώματα και ρωγμές βράχων. Φράζει την είσοδο με πηλό, έτσι ώστε να σχηματίζεται ένας κοντός σωλήνας εισόδου.

Η Γαλιάντρα

Page 8: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

(Melanocorypha calandra, Calandra Lark, Alouette calandre)

Γνωρίσματα: 19 εκ. Διακρίνεται από το μεγαλύτερο μέγεθος, την κοντόχοντρη κατασκευή του

σώματος, το παχύ, κιτρινωπό κερατόχρωμο ράμφος και τη μεγάλη μαύρη κηλίδα σε κάθε πλευρά

του λαιμού. Το κρεμ στήθος έχει ελαφρά καστανές ραβδώσεις. Χωρίς λοφίο. Νεαρά: πιο κιτρινωπά

κρεμ. Οι κηλίδες του λαιμού είναι μισοσκεπασμένες. Πετάει πολύ ελαφρά.

Φωνή: Έρρινο τετέρισμα "κλιτρα". Το κελάηδημα μοιάζει με της σταρήθρας, είναι όμως δυνατότερο με συχνές παρεμβολές μιμήσεως και συχνές τρίλιες. Κελαηδάει γυροπετώντας ψηλά και συχνά εφορμάει στα τελευταία 30 μέτρα, σιωπηλή στο έδαφος. Βιότοπος: Πετρώδης ερημότοποι, αγροί και στέπες. Φωλιάζει στο έδαφος.

Η Δεντροσταρήθρα (Πλακωτήρι)(Lullula arborea, Wood Lark)

Γνωρίσματα: 15 εκ. Διακρίνεται από τη σταρήθρα από το μικρότερο μέγεθος, την πολύ κοντή ουρά

χωρίς λευκά κράσπεδα, τις χαρακτηριστικές λευκές οφθαλμικές λωρίδες που συναντιώνται στον

αυχένα πίσω και κάτω από το στρογγυλεμένο λοφίο,

απ' το λεπτότερο ράμφος και τη χαρακτηριστική

φωνή. Έχει χαρακτηριστικά σκοτεινά σχέδια κοντά

στον καρπό των φτερούγων. Πετάει προς τα πάνω σε

πλατιές σπείρες κελαηδώντας και τελικά βουτάει με

κλειστές φτερούγες προς τα κάτω, σχεδόν ως το

έδαφος. Κάθεται στα δέντρα.

Φωνή: Ένα μελωδικό "ντιτλόι" ή "ντιντλι". Το κελάηδημα δεν είναι τόσο πλούσιο σε

Page 9: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

εναλλαγές, παρατεταμένο και δυνατό όσο της σταρήθρας, αλλά είναι πιο μελωδικό και αποτελείται από σύντομες στροφές, στις οποίες παρεμβάλλονται μαλακές "λυλυλυ" τρίλιες. Κελαηδάει από τα δέντρα, στο έδαφος ή όταν πετάει. Βιότοπος: Κράσπεδα του δάσους. Πλαγιές λόφων με λίγα δέντρα, αμμώδεις περιοχές με ρείκια κτλ.

Το χειμώνα στους αγρούς. Φωλιάζει στο έδαφος.

Ο Κοκκινολαίμης(Erithacus rubecula, Robin, Rougegorge)

Γνωρίσματα: 14 εκ. Ενα στρογγυλωπό, "χωρίς λαιμό", μικρό πουλί. Τα ενήλικα έχουν στήθος και

μέτωπο ζωηρά πορτοκαλόχρωμα και ομοιόμορφα ελαιοκαστανό πάνω μέρος. Τα νεαρά χωρίς

κόκκινο στήθος, με πολλές καστανές και κρεμ κηλίδες. Διακρίνονται από το νεαρό αηδόνι από το

μικρότερο μέγεθος, το πιο κρεμ κάτω μέρος και τη σκοτεινοκαστανή ουρά. Είναι πουλί συνήθως

δειλό.

Φωνή: Ενα επίμονο, συχνά πολύ γρήγορα επαναλαμβανόμενο "τικ", ένα σιγανό "τζιπ" ή "τζιζιπ" και ένα λεπτό κλαψιάρικο "τζισ". Το κελάηδημα, που ακούγεται όλο σχεδόν το χρόνο, είναι ένας ποικίλος μελαγχολικός σκοπός, που αρχίζει με υψηλούς οξείς φθόγγους και ακολουθείται από σύντομα μελωδικά σφυρίγματα και τρίλιες

που χαμηλώνουν. Βιότοπος: Κήποι, φυλλοβόλα, μικτά και κωνοφόρα

δάση με χαμόκλαδα κτλ. Φωλιάζει σε κοιλώματα ή

κόγχες τοίχων, πλαγιών του εδάφους, δέντρων,

στη βάση των φρακτών, στον κισσό, σε κουτιά από

κονσέρβες κτλ.

Ο Πύρρουλας(Pyrrhula pyrrhula, Bullfinch, Bouvreuil pivoine)

Page 10: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Γνωρίσματα: 15 εκ. Το αρσενικό είναι ένα πουλί με ζωηρό ξανθωπό ροδοκόκκινο κάτω μέρος,

χαρακτηριστικό λευκό ουροπήγιο, κυανότεφρο πάνω μέρος, μαύρο κάλυμμα του κεφαλιού, μαύρο

πηγούνι και πολύ κοντό χοντρό μαύρο ράμφος. Φτερούγες και ουρά μαύρα, λευκή κηλίδα στις

φτερούγες. Το θηλυκό έχει όμοιο μαύρο κάλυμμα κεφαλιού και όμοια σχέδια, αλλά είναι στο κάτω

μέρος κοκκινωποκαστανό και στο πάνω μέρος τεφροκαστανό. Τα νεαρά είναι καστανά, αλλά χωρίς

μαύρο κάλυμμα κεφαλιού. Πετάει κυματιστά. Δειλός. Σπάνια εγκαταλείπει την κρυψώνα του.

Φωνή: Μαλακό σφυριχτό "ντιι". Κελάηδημα: ένας πολύ πνιχτός συνδιασμός από τριλιστούς και τριζάτους φθόγγους.

Βιότοπος: Δάση, φυτείες, λόχμες, πλούσιοι σε θάμνους κήποι, πάρκα,

οπωρώνες. Φωλιάζει στα αειθαλή δέντρα των κήπων, τους φράχτες, μικρά

κωνοφόρα δέντρα, φυτώρια κτλ.

Ο Τρυποφράκτης(Troglodytes troglodytes, Wren)

Γνωρίσματα: 9,5 εκ. Ενα μικρό, στρογγυλό, καστανό πουλί με πυκνές λωρίδες και κοντή

ανασηκωμένη ουρίτσα. Εξαιρετικά ζωηρό. Τρυπώνει σαν ποντικός στις λόχμες και τις αφάνες, κοντά

στο έδαφος και πιάνει έντομα ανάμεσα στα φυτά. Πετάει θροϊστά, ξυστά και ίσα.

Φωνή: Δυνατό και σκληρό "τσικ-τσικ-τσικ", που σε περίπτωση συναγερμού γίνεται τραχύς βόμβος. Οταν ερεθιστεί: "τσερρ". Κελάηδημα: μια πολύ παρατεταμένη σειρά από δυνατές αλλά μελωδικές νότες και υψιλές τρίλιες. Κελαηδάει όλο σχεδόν

το χρόνο. Βιότοπος: Χαμηλή βλάστηση σε κήπους, λόχμες,

δάση, ανάμεσα στους βράχους κτλ. Κατασκευάζει

σφαιροειδή φωλιά σε φράχτες, θημωνιές χόρτων

και κοιλώματα των δέντρων, των πλαγιών ή των

κτιρίων.

Page 11: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Πρόγραμμα Διατροφής

  Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος

Μεταλλικά 

Άλατα 

Μίγμα 

Σπόρων 

Βλαστωμένοι 

Σπόροι   

Αυγοτροφή 2-3 φορές την εβδομάδα2-3   φορές   την 

εβδομάδα 

Σκουλήκια    

Προβιοτικά 3 φορές το μήνα 2-3 φορές την εβδομάδα 3 φορές το μήνα

Βιταμίνες 2 φορές την εβδομάδα για όλο το χρόνο

Οι συχνότερες ασθένειεςΟ παρακάτω πίνακας που περιγράφει τις συχνότερες ασθένειες των πτηνών συντροφιάς, είναι της εταιρίας ΛΥΔΙΑ. Σαν θεραπεία και πρόληψη προτείνονται προϊόντα της εταιρίας Bogena και της Nekton. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και άλλα προϊόντα για τις παρακάτω ασθένειες.

Ασθένειες Συμπτώματα Αίτια Θεραπεία Πρόληψη

Διάρροια που 

οφείλεται σε 

βακτήρια ή ιούς.

(Προσβάλλονται 

όλα τα πουλιά σε 

όλες τις ηλικίες)

- Διάρροια πράσινου 

ή λευκού χρώματος.

- Διογκωμένα έντερα 

ή συκώτι

- Ανορθωμένο 

πτέρωμα

- Ανορεξία

- Υπνηλία

- Δυσκολία αναπνοής

- Αδυνάτισμα

- Θάνατος σε 2 ή 7 

ημέρες

- Βακτήρια που βρίσκονται 

στην τροφή στο νερό ή στο 

περιβάλλον.

- Βακτήρια της 

φυσιολογικής χλωρίδας του 

εντέρου των πτηνών που 

πολλαπλασιάζονται 

υπέρμετρα εξαιτίας της 

μείωσης της άμυνας του 

οργανισμού.

- Ιοί.

- Απομόνωση 

ασθενών πτηνών.

- Χορήγηση Bogena 

Astrisycline ή Bogena 

Sivotine.

- Συμπληρωματική 

χορήγηση Bogena 

O.R.S.(πρόληψη 

αφυδάτωσης).

- Προαιρετική 

χορήγηση Nekton Q 

(αποφυγή εντερικών 

- Χορήγηση αποστειρωμένης 

τροφής(Kaytee Exact).

- Χρήση ποτήστρας με μπίλια 

(2 GR Weekend ή Kaytee 

Water Bottle).

- Συχνές απολυμάνσεις των 

σκευών και των κλουβιών με 

Bogena Virusol ή Nekton Desi 

Plus.

- Αποφυγή συχνής 

χρησιμοποίησης αντιβιοτικών.

- Ενδυνάμωση ανοσοποιητικού 

Page 12: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

αιμοραγιών).

- Απολύμανση των 

σκευών και των 

κλουβιών - δαπέδων 

με Βogena Virusol ή 

Νekton Desi Plus.

συστήματος με χορήγηση 

Nekton Q ή Bogena Moulting 

Aid Extra.

Διάρροια που 

οφείλεται σε 

πρωτόζωα.

(Προσβάλλονται 

κυρίως τα 

καναρίνια και τα 

άγρια ωδικά 

πτηνά σε ηλικίες 

άνω των 2 

μηνών)

- Ιδια με τις μολύνσεις 

από βακτήρια και 

ιούς.

- Πρωτόζωα (coccidia) που 

βρίσκονται συνήθως στο 

δάπεδο των εκτροφείων ή 

των κλουβιών ή 

μεταφέρονται από άγρια 

πουλιά.

- Το πρωτόζωο 

τοξόπλασμα που βρίσκεται 

στο περιβάλλον.

- Απομόνωση 

ασθενών πουλιών.

- Χορήγηση Bogena 

Finicoc.

- Συμπληρωματική 

χορήγηση Bogena 

O.R.S. και Nekton Q.

- Απολύμανση των 

σκευών και των 

κλουβιών - δαπέδων 

με Bogena Virusol ή 

Nekton Desi Plus.

- Συχνή απολύμανση των 

κλουβιών και κυρίως των 

δαπέδων με Bogena Virusol.

- Χρησιμοποίηση 

αποστειρωμένων υλικών 

υγιεινής δαπέδου (Kaytee 

Bedding).

- Μηνιαία προληπτική 

χορήγηση Bogena Finicoc από 

τη γέννηση μέχρι και την 

αλλαγή πτερώματος.

- Απομόνωση των 

νεοεισαγόμενων στο κοπάδι 

πτηνών και προληπτική 

θεραπεία με Bogena Finicoc.

- Αποφυγή του συνοστισμού 

των πτηνών.

Αναπνευστικά 

προβλήματα που 

οφείλονται σε 

ακάρεα.

- Δύσπνοια.

- Διακοπή του 

κελαηδήματος.

- Βράχνιασμα.

- Απότομες κινήσεις 

των πουλιών για την 

εξαγωγή των 

παρασίτων από την 

τραχεία.

- Ακάρεα του γένους 

Sternostoma Traheocolum 

που προσβάλουν την 

τραχεία των πτηνών.

- Απομόνωση 

ασθενών πτηνών.

- Χορήγηση Bogena 

Antiwindpipemite.

- Συμπληρωματική 

χορήγηση Bogena 

Βιταμίνη Α.

- Προληπτική χορήγηση 

Bogena Antiwindpipemite στην 

αρχή της αναπαραγωγικής 

περιόδου.

- Απολύμανση των σκευών και 

των κλουβιών με Βogena 

Virusol ή Νekton Desi Plus.

- Αποφυγή στρεσαρίσματος με 

χορήγηση Nekton Q ή Bogena 

Moulting Aid Extra.

- Αποφυγή του συνοστισμού 

των ππτηνών.

Ενδοπαρασίτωσ

η

- Μειωμένη 

κατανάλωση τροφής 

και νερού.

- Αδυνάτισμα 

(εμφανές 

ψηλαφώντας το 

στήθος του πουλιού).

- Σκουλήκια του γένους 

Ascaridia Gapillaria.

- Χορήγηση Bogena 

Worminal.

- Συμπληρωματική 

Χορήγηση Nekton Q ή 

Bogena Moulting Aid 

Extra.

- Απολύμανση των σκευών και 

των κλουβιών με Βogena 

Virusol ή Νekton Desi Plus.

- Διμηνιαία προληπτική 

χορήγηση Bogena Worminal 

(κυρίως πριν την 

αναπαραγωγική περίοδο).

Page 13: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

- Προοδευτική 

εξασθένιση.

- Υπνηλία.

- Διάρροια.

- Αναιμία.

- Θάνατος.

- Αποφυγή προσβολής εντόμων 

(φορείς παρασίτων).

Ορνίθωση, 

ψιττάκωση

- Ανορθωμένο 

πτέρωμα.

- Κατάπτωση.

- Ανορεξία.

- Διάρροια.

- Αδυνάτισμα.

- Φλεγμονή των 

βλεφάρων.

- Θάνατος σε σύντομο 

διάστημα, σε μικρά 

είδη πτηνών

- Ο μικροοργανισμός 

Chlamidia Psitaki.

- Χορήγηση Bogena 

Astricycline ή Bogena 

Sivotine.

- Συμπληρωματική 

χορήγηση Bogena 

O.R.S.

- Προαιρετική 

χορήγηση Nekton Q.

- Απολύμανση των 

σκευών και των 

κλουβιών με Βogena 

Virusol ή Νekton Desi 

Plus.

- Χορήγηση αποστειρωμένης 

τροφής (Kaytee Exact).

- Προληπτική χορήγηση 

Bogena Astricycline ή Bogena 

Sivotine στα νεοεισαγόμενα 

πτηνά.

- Απολύμανση των σκευών και 

των κλουβιών με Βogena 

Virusol ή Νekton Desi Plus.

- Συχνοί ψεκασμοί των 

κλουβιών με Bogena Bio Spray 

ή Bogena Bird Spray για την 

καταπολέμηση των ακάρεων 

που είναι φορείς της Chlamidia.

Εξωπαρασίτωση - Κνησμός (φαγούρα).

- Ανακατωμένο 

πτέρωμα.

- Μειωμένη ωοτοκία.

- Εγκατάλειψη 

φωλιάς.

- Αναιμία.

- Θάνατος, κυρίως σε 

νεοσσούς.

- Ακάρεα του γένους Red 

mite (κόκκινο ακάρι).

- Ψείρες.

- Ψεκασμοί των 

κλουβιών, των φωλιών 

και των χώρων με 

Bogena Bio Spray ή 

Bogena Bird Spray.

- Τποθέτηση 

αντιπαρασιτικών 

ταινιών στις κούρνιες 

(Bogena Anti-

ungeziefer).

- Συμπληρωματική 

χορήγηση Bogena 

Antiwindpipemite σε 

έντονες προσβολές.

- Τακτικοί ψεκασμοί των 

κλουβιών, των φωλιών και των 

χώρων με Bogena Bio Spray ή 

Bogena Bird Spray.

- Τοποθέτηση Kaytee Gimborn 

Defender στα κλουβιά ή 

Bogena Anti-ungeziefer στις 

κούρνιες.

- Χορήγηση Bogena Βιταμίνη 

Α, κυρίως τους ζεστούς μήνες. 

Υπερκεράτωση 

ποδιών και 

ράμφους

- Ανιση ανάπτυξη του 

ράμφους.

- Υπερκεράτωση στο 

πρόσωπο και γύρω 

από τα μάτια.

- Δερματίτιδα.

- Υπερκεράτωση 

ποδιών.

- Ακάρεα του γένους 

Knemidokoptes pilae 

(ράμφος - πρόσωπο) και 

Knemidokoptes 

Jamaicensis (πόδια).

- Επάλειψη με Bogena 

Epithol.

- Συμπληρωματική 

χορήγηση Bogena 

Βιταμίνη Α.

- Σε σοβαρές 

περιπτώσεις επάλειψη 

με Bogena Epithol και 

- Χορήγηση ισορροπημένης 

τροφής (Kaytee Exact) σαν 

βασική τροφή.

- Συμπληρωματική χορήγηση 

Bogena Βιταμίνη Α.

- Απολύμανση των σκευών και 

των κλουβιών με Βogena 

Virusol ή Νekton Desi Plus.

Page 14: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

- Απώλεια του 

φτερώματος σε 

διάφορα σημεία του 

σώματος. 

συμπληρωματική 

χορήγηση Bogena 

Antiwindpipemite.

Διατροφή εντομοφάγων

Το διαιτολόγιο των εντομοφάγων πουλιών είναι πιο δύσκολο απ' ότι των πουλιών

που τρέφονται με σπόρους και πρασινάδα. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια

κυκλοφορούν έτοιμες τροφές από πολλές εταιρίες (Orlux, Quiko, Witten, Moolen,

Raf) για τα εντομοφάγα πουλιά που έχουν σαν κύρια συστατικά αποξηραμένα

έντομα και φρούτα, μέλι, μεξικάνικες μύγες, αυγά μερμηγκιών κ.α. Απαραίτητο

συμπλήρωμα πρέπει να είναι οι κάμπιες εντόμων όπως είναι τα mealworms τα

οποία είναι πλούσια σε πρωτεΐνες. Για όποιον όμως θέλει να δώσει κάτι

περισσότερο και διαφορετικό, παραθέτω παρακάτω μερικές συνταγές του κ.

Παύλου Διγαλάκη (Γενικού Γραμματέα ΕΦΙΠΣΑ) από το περιοδικό της ΕΟΟ του

καλοκαιριού 1998.

Αηδονοτροφή: Κάνουμε ένα μείγμα που περιέχει 2 κιλά απλής αηδονοτροφής, 400

γρ. αηδονοτροφής με έντομα, 150 γρ. αποξηραμένο γαριδάκι γλυκού νερού, 100 γρ.

καρυδόψυχα τριμμένη, σκόνη μαγιάς μπύρας (από το φαρμακείο πωλείται σε χάπια

για "υγιεινή διατροφή"), κιμά σόγιας σε ξηρή μορφή, αλεσμένο σιτάρι και αλεσμένο

αποφλοιωμένο ηλιόσπορο.

Μοσχαρίσια καρδιά: Επειδή είναι δύσκολο να δίνουμε κάμπιες εντόμων, μπορούμε

να δώσουμε καρδιά μοσχαριού. Αλέθουμε μια μοσχαρίσια καρδιά ανακατεύοντάς

την με αλεσμένο ανάλαφρο αφράτο στραγάλι και προσθέτουμε ψιλοκομμένο

σπανάκι, τριμμένο καρότο, αλεσμένο σιτάρι, λίγο έλαιο φύτρου σιταριού, λίγο

μουρουνέλαιο και σταγόνες Vitaylin για μωρά. Όλα αυτά τα τρίβουμε με αρκετή

ποσότητα αλεσμένου στραγαλιού, μέχρι να γίνουν ένα σώμα που να μη κολλάει.

Αυγό: Ανακατεύουμε καλοβρασμένο αυγό, ξεφλουδισμένο και τριμμένο στον

τρίφτη τυριού με φρυγανιά και λίγη ζάχαρη. Τα παραπάνω τα δίνουμε στα πουλιά

ως εξής:

Τη μια μέρα λίγη καρδιά με αηδονοτροφή και 5-6 κάμπιες. Την επόμενη καρδιά με

αηδονοτροφή και φρούτα και την μεθεπόμενη αυγό, αηδονοτροφή και κάμπιες.

Page 15: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Έτσι έχουμε διαφορετικό διαιτολόγιο από μέρα σε μέρα. Ορισμένα εντομοφάγα

τρέφονται πέρα από τις κάμπιες και την αηδονοτροφή και με νέκταρ. Υπάρχουν 2

τυπικές συνταγές:

1η Συνταγή: 2 κουταλιές γλυκού μέλι, 1 κουταλιά γλυκού βύνη, 1 κουταλιά γλυκού

συμπ. γάλα, 1/2 κουταλιά γλυκού αλεύρι και λίγο χυμό από φρούτα. Το καλοκαίρι

δε βάζουμε γάλα.

2η Συνταγή: 1 κουταλιά γλυκού μέλι, 1 κουταλιά γλυκού συμπ. γάλα, 1 κουταλιά

Milupa (για μωρά) και 6-8 κουταλιές ζεστό νερό. Το νέκταρ προσφέρεται πάντα σε

ποτίστρα για Hamster.

Πρόγραμμα ετήσιας αγωγής

Το παρακάτω είναι ένα πρόγραμμα ετήσιας αγωγής για ερασιτέχνες που

αναπαράγουν, εκπαιδεύουν και λαμβάνουν μέρος σε πανελλαδικούς και διεθνείς

διαγωνισμούς. Όλα τα προϊόντα είναι της εταιρίας Chevita. Προσοχή στις οδηγίες

χρήσης.

ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Α) Κάθε 15 - 20 ημέρες. Εφαρμογή 5 ημερών. LIVIFERM. Μπορεί να συνδυαστεί με όλα τα

φάρμακα. Πρόληψη μικροβιακών ασθενειών του πεπτικού συστήματος (αβλαβής και χωρίς

επιπτώσεις στην αναπαραγωγή).

B) Κάθε χρόνο. Εφαρμογή μια φορά. ASCAPILLA PLUS. Πρόληψη για θεραπεία εντερικών

παρασιτώσεων. Μια κάψουλα σε 200 ml νερό για 50 καναρίνια μέχρι να πιουν το νερό

αυτό.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ= Επιλογή ζευγαριών10η MULTIVITAMIN EB-12 1η φάση προετοιμασίας για αναπαραγωγή11η MULTIVITAMIN EB-12 15η Απολύμανση εξοπλισμού (κλουβιά κτλ.) με DESINFECTANS20η MULTIVITAMIN EB-12 2η φάση προετοιμασίας για αναπαραγωγή21η MULTIVITAMIN EB-12

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Page 16: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

ΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ= Επιλογή ζευγαριών10η MULTIVITAMIN EB-12 3η φάση προετοιμασίας για αναπαραγωγή11η MULTIVITAMIN EB-12 20η MULTIVITAMIN EB-12 4η φάση προετοιμασίας για αναπαραγωγή21η MULTIVITAMIN EB-12 27η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.28η Απολύμανση εξοπλισμού (κλουβιά κτλ.) με PARAFECTANS.

ΜΑΡΤΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ= Τα επιλεγμένα ζευγάρια στις ζευγαρώστρες1η VITIN Τροφοδοσία υλικών και ενέργειας για την αναπαραγωγή.2η VITIN5η LIVIMUN Δημιουργία υψηλής ανοσίας για να μεταβιβαστεί δια του αυγού στο νεοσσό.6η LIVIMUN7η LIVIMUN10η MULTIVITAMIN EB-12 Προσφορά στη γονιμότητα και εκκολαπτικότητα11η MULTIVITAMIN EB-12 19η Απολύμανση εξοπλισμού (κλουβιά κτλ.) με DESINFECTANS.20η MIRAL Τροφοδοσία υλικών για την αναπαραγωγή.21η MIRAL 24η VITIN Τροφοδοσία υλικών και ενέργειας για την αναπαραγωγή.25η VITIN29η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.

ΑΠΡΙΛΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ= Αναπαραγωγή* Αν αναπαράγετε δίνετε ό,τι και το Μάρτιο.* Αν δεν αναπαράγετε δώστε από το Μάρτιο τα της 19ης και 29ης ημέρας

ΜΑΪΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ= Αναπαραγωγή* Αν αναπαράγετε δίνετε ό,τι και το Μάρτιο με επιπλέον τα κάτωθι.14η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.* Αν δεν αναπαράγετε δώστε από το Μάρτιο τα της 19ης και 29ης ημέρας και επι πλέον τα κάτωθι14η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.

ΙΟΥΝΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ= Αναπαραγωγή - Τέλος αναπαραγωγής

Page 17: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

* Αν αναπαράγετε δίνετε ό,τι και το Μάρτιο με επιπλέον τα κάτωθι.14η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.* Αν δεν αναπαράγετε δώστε από το Μάρτιο τα της 19ης, 24ης, 25ης και 29ης ημέρας και επι πλέον τα κάτωθι14η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.

ΙΟΥΛΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ= Συγκέντρωση των νεαρών στις κλούβεςΑ. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΑ ΝΕΑΡΑ ΚΑΝΑΡΙΝΙΑ1η α) Απολύμανση εξοπλισμού νεαρών (κλουβιά κτλ.) με DESINFECTANS. β) Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.5η VITIN Τροφοδοσία υλικών και ενέργειας για τη σωστή ανάπτυξη6η VITIN7η LIVIMUN Δημιουργία ανοσίας πιο νωρίς και καλύτερη διότι τα νεαρά δεν έχουν μεγάλη ανοσία.8η LIVIMUN9η LIVIMUN15η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.16η VITIN Τροφοδοσία υλικών και ενέργειας για τη σωστή ανάπτυξη17η VITIN28η VITIN29η VITIN30η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.Β. ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ5η VITIN Τροφοδοσία υλικών και ενέργειας για τη σωστή ανάπτυξη6η VITIN15η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.20η VITIN21η VITIN

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ=Εμφάνιση πτερόρροιας1η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.4η VITIN Βιταμίνες, λιπαρά οξέα για την παραγωγή νέου και σωστού πτερώματος, τροφοδοσία υλικών και ενέργειας για τη σωστή ανάπτυξη.5η VITIN

Page 18: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

14η LIVIMUN Προσπάθεια ανόδου της πεσμένης άμυνας λόγω πτερόρροιας.15η LIVIMUN16η LIVIMUN19η VITIN 20η VITIN21η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.27η VITIN28η VITIN

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ = Τέλος πτερόρροιας - Διαχωρισμός στα νεαρά των αρσενικών από τα θηλυκά5η Απολύμανση εξοπλισμού (κλουβιά κτλ.) με PARAFECTANS10η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.20η MULTIVITAMIN PLUS Εμπλουτισμός του οργανισμού σε βιταμίνες και αμινoξέα21η MULTIVITAMIN PLUS30η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ = Τοποθέτηση των αρσενικών ένα σε κάθε κλουβί και εκπαίδευση20η MIRAL Εμπλουτισμός του οργανισμού σε ιχνοστοιχεία και μεγαλοστοιχεία21η MIRAL 25η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣΑ. ΑΡΣΕΝΙΚΑΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ = Εκπαίδευση - Κουρτίνιασμα (σκοτείνιασμα)1η VITIN Τροφοδοσία υλικών (αμινoξέα, βιταμίνες, λιπαρά οξέα) για την αντιμετώπιση της κλεισούρας.2η VITIN21η VITIN22η VITIN30η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.Β. ΘΗΛΥΚΑ20η MIRAL Εμπλουτισμός του οργανισμού σε ιχνοστοιχεία και μεγαλοστοιχεία21η MIRAL30η Απεντόμωση. Ψέκασμα το μεσημέρι σε τοίχους, ταβάνια, κλουβιά με INS-15 και ψέκασμα τα μεσάνυχτα επάνω στα κλουβιά με CHEVITREN.

Page 19: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣΖΩΟΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ = Τέλος εκπαίδευσης των νέων αρσενικών10η MULTIVITAMIN PLUS Εμπλουτισμός του οργανισμού σε βιταμίνες και αμινοξέα11η MULTIVITAMIN PLUS15η MIRAL Εμπλουτισμός του οργανισμού σε ιχνοστοιχεία και μεγαλοστοιχεία16η MIRAL

Παραγωγή μούλωνΗ παραγωγή μούλων καρδερίνα Χ καναρίνι είναι, θα έλεγα, ένα όχι και τόσο δύσκολο εγχείρημα. Πολύ πιο δύσκολο είναι η παραγωγή μούλων καναρίνι Χ καρδερίνα.Οι μούλοι, πέρα από τις χρωματικές παραλλαγές που έχουν (οι περισσότεροι, άσχετα από τον συνδυασμό, μοιάζουν τον πατέρα τους) έχουν έντονα φωνητικά χαρίσματα. Διαθέτουν την ένταση της φωνής του καναρινιού και την διάρκεια και πλοκή της καρδερίνας. Καλύτερα θεωρούνται αυτά που έχουν ακούσει μόνο καρδερίνα και όχι κανάρι και αυτά που μπορούν να μιμηθούν πέραν αυτών και άλλες φωνές.Παρακάτω παραθέτω μερικά στοιχεία από την εμπειρία μου που πιστεύω θα βοηθήσουν τους νέους εκτροφείς.Ξεκινάω με καρδερίνες μικρές, φετινές. Δεν προσπαθώ με μεγάλα πιασμένα πουλιά. Ο λόγος είναι γιατί θέλω να προσαρμοστούν από μικρά στο χώρο μου, έτσι ώστε να έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες και να ζήσουν και να ζευγαρώσουν. Κοιτάω να είναι πουλάκια "σπαθάτα", με μεγάλη μύτη, "σιδεροκέφαλα", με μεγάλα μαύρα μουστάκια και αν είναι δυνατόν εξαράκια. Η φτερούγα πάντα όσο το δυνατόν να είναι κατάμαυρη. Όσο για θηλυκές καρδερίνες, επειδή είναι λίγο πιο δύσκολο να γεννήσουν στην αιχμαλωσία, ένας λόγος παραπάνω επιβάλει να είναι μικρό πουλάκι.Κανάρες αν χρειαστώ καινούργιες, κοιτάζω οπωσδήποτε να είναι κι αυτές πουλάκια φετινά, να μην έχουν ζευγαρώσει δηλαδή με κανάρι και καλύτερα να έχουν δαχτυλίδι στο πόδι. Ο λόγος για το δαχτυλίδι είναι ότι συχνά τα μικρά τα δαχτυλιδώνω με δαχτυλίδι περαστό. Αυτό γίνεται στην 5η με 6η μέρα του νεοσσού. Λίγες είναι εκείνες οι αδαχτυλίδωτες κανάρες που το ανέχονται στα μικρά τους. Προσπαθώντας να το βγάλουν, προξενούν βλάβες στα πόδια των μικρών. Μια μου πετούσε τους νεοσσούς έξω από τη φωλιά. Με τις δαχτυλιδωμένες (εννοείται περαστό δαχτυλίδι από νεοσσός και όχι κουμπωτό) δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Τα ζευγάρια τα βάζω (με χώρισμα στη μέση για να συνηθίσουν τα πουλιά το ένα το άλλο) Δεκέμβριο μήνα. Αυξάνω τη διάρκεια φωτισμού (ο κυριότερος παράγοντας για να πυρώσουν τα πουλιά) και προσθέτω στο διαιτολόγιο βιταμίνη Ε. Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι ότι οι κανάρες πυρώνουν πολύ πιο γρήγορα απ' ότι οι καρδερίνες. Αν οι καρδερίνες είναι μεγάλα πουλιά ξαναζευγαρωμένα, τότε το πολύ να χαθεί μια γέννα. Αν όμως είναι μικρά πουλάκια, τότε τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, γιατί θ' αργήσουν να πυρώσουν. Απρίλιο με Μάιο.

Page 20: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Η αρσενική καρδερίνα φαίνεται αν είναι πυρωμένη από το άσπρισμα της μύτης και των ποδιών της. Αν δείχνει ενδιαφέρον για την κανάρα κατεβάζει τις φτερούγες κελαηδώντας την. Οι κανάρες όταν πυρώνουν κινούνται ανήσυχα, φτεροκοπώντας συνεχώς και κόβοντας κομμάτια εφημερίδας από τον πάτο του κλουβιού για να κάνουν φωλιά. Τότε είναι η καλύτερη περίοδος για να βγει το χώρισμα και να μπει καλαθάκι με το υλικό για τη φωλιά.Μόλις η κανάρα κάνει το πρώτο αυγό, το παίρνω, βάζω ψεύτικο και χαλάω τη φωλιά βάζοντας στο καλαθάκι μια ειδική για τη δουλειά αυτή τσόχα, αφού ρίξω μέσα ψειρόσκονη, για την αποφυγή ψείρας στους νεοσσούς. Έτσι η φωλιά είναι ευρύχωρη ώστε και τα αυγά να μπορεί να γυρίζει η κανάρα αλλά και τα μικρά να έχουν χώρο και να μη κινδυνεύουν να πέσουν από τη φωλιά. Επίσης υπάρχει ενδεχόμενο τη φωλιά να μην την έκανε καλή η κανάρα, αλλά και μπορεί να τη χαλάσει η καρδερίνα (συχνό φαινόμενο από νευρικά και άπειρα πουλιά). Τα αυγά τα μαζεύω ώστε να τα βάλω όλα μαζί να τα κλωσήσει μόλις κάνει και το τελευταίο (ξεχωρίζει από το έντονο θαλασσί χρώμα) ώστε οι νεοσσοί να βγουν την ίδια μέρα και γιατί υπάρχει περίπτωση να τα σπάσει η καρδερίνα.Όταν κάνει και το δεύτερο αυγό η κανάρα, την καρδερίνα την απομακρύνω, και την βάζω με άλλη κανάρα. Αν το πουλί είναι έμπειρο, τότε ζευγαρώνει ξανά. Σε μια καρδερίνα βάζω μέχρι και 3 κανάρες, την μια μετά την άλλη. Την έκτη ημέρα της επώασης κάνω ωοσκόπηση τα αυγά, μπροστά από μια λάμπα και απομακρύνω τα μη γονιμοποιημένα.Ένα πρόβλημα που διαπίστωσα είναι ότι ορισμένες καρδερίνες είναι επιλεκτικές ως προς το χρώμα της κανάρας. Προτιμούν τις σκουρόχρωμες, και αντιδρούν αρνητικά στις ανοιχτόχρωμες.Τα πουλάκια βγαίνουν όλα μαζί από τα αυγά, και τότε δίνω στην κανάρα αυγό βρασμένο κομμένο με τα τσόφλια στο multi ανακατεμένο με αυγοτροφή. Σ' ένα αυγό βάζω 4 κουπάκια αυγοτροφή. Το μείγμα το φυλάω στο ψυγείο, αλλά μετά από 2 μέρες ξινίζει.Την 5η με 6η μέρα δαχτυλιδώνω τους νεοσσούς. Μόλις τα πουλάκια βγουν από τη φωλιά τότε τη βγάζω, την καθαρίζω, αφαιρώ την τσόχα και την ξανατοποθετώ μετά από 2 με 3 μέρες. Μόλις δω ότι η κανάρα αρχίζει πάλι να στρώνει φωλιά, βάζω μέσα την καρδερίνα. Τις περισσότερες φορές ζευγαρώνουν αμέσως. Το καλύτερο είναι όταν θα βάλω την καρδερίνα τα μικρά να τρώνε μόνα τους, οπότε το ζευγάρι θα είναι πιο άνετα χωρίς τα μικρά.Τα μικρά τα βγάζω μόλις δω και τσιμπάνε αυγοτροφή μόνα τους. Τα βάζω σε μεγάλη κλούβα και τα αφήνω εκεί μέχρι να τα ξεχωρίσω σε θηλυκά και αρσενικά από τις φωνές τους. Σε 12 με 14 εβδομάδες από τη γέννησή τους θα κάνουν πτερόρροια που θα διαρκέσει για 4 με 6 εβδομάδες. Αυτή είναι η καλύτερη ηλικία για την εκπαίδευση των μικρών.

Page 21: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Εκπαίδευση Ωδικών ΠουλιώνΜπορώ να πω ότι οι εκτροφείς ωδικών πτηνών, αλλά και οι απλοί φίλοι, ενδιαφέρονται είτε για την εμφάνιση είτε για τη μελωδία των πουλιών. Ο συνδυασμός των δυο παραπάνω, νομίζω θα ήταν κάτι το ιδανικό.Στις εκθέσεις των πουλιών ο διαγωνισμός γίνεται κατά κύριο λόγο στην εμφάνιση των πουλιών. Υπάρχουν διάφορα standards για κάθε κατηγορία πουλιών. Τα πράγματα δηλαδή είναι κάπως αντικειμενικά.Στις φωνές διαγωνίζονται μόνο τρία είδη πουλιών: Τα ισπανικά Timbrado, τα βέλγικα Malinois και τα γερμανικά Harzer. Και εκεί υπάρχουν standards φωνών, οπότε και εκεί μιλάμε για αντικειμενικότητα στην κρίση.Για όλα τα άλλα είδη πουλιών, και ιδίως για τα αγριοπούλια, δεν υπάρχει κανένα standard ως προς τις φωνές. Οι φωνές τους για τον καθένα είναι εντελώς υποκειμενικές. Άλλον τον ενδιαφέρει το πουλί να λέει ακριβώς όπως λέει στη φύση, ό,τι άκουσε από τον πατέρα του. Άλλον τον ενδιαφέρει να μην έχει "σκάρτα" (αλήθεια, ποιός είναι ο ορισμός του "σκάρτου"; Μάλλον αυτό που δεν μας αρέσει). Και τρίτη κατηγορία το πουλί εκτός από τις δικές του φωνές να μιμείται και τις φωνές άλλων πουλιών.Όσοι ανήκουν στην δεύτερη, αλλά πιο πολύ στην τρίτη κατηγορία, πρέπει να εκπαιδεύσουν τα πουλιά τους, ώστε να κελαηδήσουν σύμφωνα με τις απαιτήσεις που έχουν.Τρεις είναι οι παράγοντες που κάνουν την εκπαίδευση δύσκολη και πολλές φορές ανεπιτυχή:Οι φωνές που έχει ακούσει το πουλί πριν την εκπαίδευση. Όσο και να σας φανεί παράξενο, ο νεοσσός ακούει, πριν ακόμα εκκολαφτεί, μέσα στο αυγό, τους γονείς του. Στη συνέχεια τους ακούει καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξής του. Στο μυαλό του καταγράφονται αυτές οι φωνές, με ανεξίτηλο μελάνι θα έλεγα. Αν οι φωνές αυτές περιέχουν και ανεπιθύμητες τότε ξεκινάμε με πολλές δυσκολίες την εκπαίδευση.Η έφεση του πουλιού να μιμείται άλλες φωνές. Δεν έχουν όλα τα πουλιά τις ίδιες ικανότητες στην μίμηση. Άλλωστε είναι και θέμα γονιδίων. Σχεδόν αμέσως παίρνουν τις φωνές των γονιών τους, παρά άλλες "ξένες" φωνές. Άλλα πουλιά πάλι, όσο εύκολα μαθαίνουν, άλλο τόσο εύκολα ξεχνούν.Η συνύπαρξη με άλλα πουλιά. Τα πουλιά που ζουν στον ίδιο χώρο έχουν την τάση ν' αποκτήσουν τις ίδιες φωνές. Αυτό είναι πολύ πιο έντονο στα νεαρά πουλιά. Και το άσχημο είναι ότι το ένα θα πάρει από το άλλο τις εύκολες και ανεπιθύμητες φωνές και όχι τις δύσκολες που θέλουμε εμείς.Με γνώμονα λοιπόν τα παραπάνω, αν εκπαιδεύουμε πουλιά που παράγουμε εμείς, πρέπει να ξεκινήσουμε από τους ίδιους τους γονείς. Να έχουν φωνές που μας αρέσουν και που θα θέλαμε να έχουν και οι απόγονοί τους. Έτσι τα πράγματα θα είναι πολύ πιο εύκολα.Στην ηλικία των 12 με 14 εβδομάδων που το πουλί αρχίζει και κάνει την πρώτη πτερόρροια, το βάζουμε στο μούτο, αφού πρώτα έχει συνηθίσει το κλουβί του για

Page 22: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

να μπορεί να βρίσκει τροφή και νερό. Στο τέλος του μούτου ακούμε το πουλί. Αν είναι όπως το θέλουμε ή πλησιάζει κατά πολύ στις απαιτήσεις μας, τότε κάναμε σημαντικά βήματα. Αλλιώς το πουλί πρέπει να οπωσδήποτε να απομακρυνθεί τελείως ώστε να μη επηρεάσει αρνητικά τα άλλα πουλιά. Όσο δηλαδή περισσότερα μικρά εκπαιδεύουμε, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχουμε κάποιο να βγει καλό, αρκεί να μην κρατήσουμε κανένα μα κανένα με φωνές που δεν μας αρέσουν. Θα "χαλάσουν" όλα.Το πουλί θα το βάλουμε σε χώρο που να μην έχει επαφή με άλλα πουλιά και "χαλάσει", μέχρι την επόμενη πτερόρροια, ακούγοντας ταυτόχρονα τις φωνές που έμαθε. Στην πτερόρροια που θα κάνει θέλει προσοχή, γιατί υπάρχει περίπτωση να ξεχάσει τις φωνές του. Το ξαναβάζουμε στο μούτο, "χτυπώντας" το πάλι με τις φωνές που θέλουμε.Η εκπαίδευση θα είναι πολύ πιο εύκολη αν σε όλα τα στάδια εκπαίδευσης έχουμε ζωντανό δάσκαλο. Παίρνουν πιο εύκολα τις φωνές του και δεν τις ξεχνούν.

Τρόποι πιασίματος πουλιώνΣύμφωνα με το Δασικό Κώδικα η θήρα των πτηνών γίνεται μόνο με τη χρήση λειόκανου πυροβόλου όπλου, αποκλείοντας ξόβεργες, δίχτυα και παγίδες. Επίσης απαγορεύεται η σύλληψη, εμπορία και κατοχή άγριων ζώων και πτηνών. Επιτρέπεται η εμπορία και κατοχή μόνο δαχτυλιδωμένων πτηνών.Οι παραβάτες τιμωρούνται με φυλάκιση, κατάσχεση των μέσων παράνομης θήρευσης και χρηματικά πρόστιμα.Για ιστορικούς και μόνο λόγους, μιας και αποτελούν - όπως πιστεύω - μέρος της παράδοσής μας, παρακάτω γίνεται μια περιγραφή των μεθόδων σύλληψης πουλιών, όπως τις άκουσα από τους παλιότερους.

Καπατσέδες: Είναι ξύλινες μικρές παγίδες, που κρεμιούνται στο κραχτόκλουβο. Στον πάτο του καπατσέ υπάρχει τροφή. Μπαίνοντας το πουλί να φάει, πατάει ένα ξυλάκι που με την σειρά του ελευθερώνει την πόρτα (που είναι όλη η οροφή) και κλείνει. Πέρα από τον κλασσικό καπατσέ, υπάρχει ο διώροφος, όπου στο κάτω μέρος μπαίνει ο κράχτη και ο διπλός, όπου ο κράχτης είναι στη μέση και δεξιά και αριστερά υπάρχουν από ένας καπατσές. Υπάρχουν σε διάφορα μεγέθη, ανάλογα το μέγεθος του πουλιού.

Ξόβεργες: Είναι ξύλινες λεπτές βέργες από ξύλο ελιάς (για να έχουν ελαστικότητα). Καλύπτονται κατά τα 3/4 και περισσότερο με κόλλα, η οποία δεν ξεραίνεται και είναι πάρα πολύ πυκνή, σχεδόν στερεή. Οι κλασσικές ξόβεργες είναι φτιαγμένες από το χυμό του δέντρου οξός, που "δουλεύεται" με το στόμα και το σάλιο. Διατηρούνται σε μέρος ξηρό κολλημένες μεταξύ τους μέσα σ' ένα τσίγκινο ρολό και

Page 23: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

τις ξεχωρίζουν με ένα ξυράφι. Τοποθετούνται πάνω σε κλαδιά ή μικρά δεντράκια, ίσα ίσα που να πιάνονται, γιατί το πουλί πρέπει να την πάρει μαζί του, ώστε να μη μένει κρεμασμένο και διώχνει τα άλλα πουλιά. Είναι πιο αποτελεσματικές σε μέρες με συννεφιά, γιατί με τον ήλιο γυαλίζουν και δεν πλησιάζουν τα πουλιά. Ο κάθε "πουλοπιάστης" χρησιμοποιεί τις δικές του κόλλες (που τη συνταγή την έχει επτασφράγιστο μυστικό), με διαφορετικούς χρωματισμούς κτλ.Τις φτιαγμένες από οξό βέργες, όταν με το καιρό αρχίζουν και χάνουν την κόλλα τους, τις περνούν με λίγο νερό στο οποίο έχει διαλυθεί μέλι.

Δίχτυα: Υπάρχουν τριών ειδών δίχτυα. Το μονό δίχτυ, το διπλό, το δίχτυ "πεταλούδα" και το αόρατο ή δίχτυ ομίχλης (mistnet).

Α) Το μονό δίχτυ

Στο μονό δίχτυ υπάρχουν δυο ξύλα ύψους 1,2 μέτρων. Η απόσταση μεταξύ τους είναι τουλάχιστον 3 μέτρα. Το δίχτυ πρέπει να έχει μικρό "μάτι" και να είναι χοντρό, αυτό του γρύπου. Πρέπει να είναι "πλούσιο" και όχι τσιτωμένο. Αν δηλαδή το ύψος των ξύλων είναι 1 μέτρο και η απόσταση 3 μέτρα, τότε το δίχτυ να είναι 1,5 Χ 4 περίπου, ώστε πέφτοντας και να μη χαλάει τ' αγκάθια που υπάρχουν ακριβώς μπροστά στην περιοχή που καλύπτει πέφτοντας αλλά και να μη μείνει σηκωμένο. Είναι πιασμένο στα ξύλα και περασμένο στα σκοινιά ΖΗ και ΑΒ. Στα σημεία Α, Β, Γ, Δ υπάρχουν πασαλάκια καρφωμένα στο έδαφος που δένονται τα ξύλα. Πρέπει αυτά να βρίσκονται σε ευθεία γραμμή. Σε δίχτυ 1,2 Χ 3 τα σκοινιά ΖΓ και ΗΔ είναι 1,80 περίπου. Τα σκοινιά που ξεκινούν από τα σημεία Ζ και Η πρέπει να είναι όσο το δυνατό μακρύτερα, να ενώνονται δηλ. αρκετά μακριά, ώστε να μη ενοχλούν το σημείο που τοποθετούνται τ' αγκάθια. Το δίχτυ τραβιέται από το σημείο Ε αφού έχουν πιο μπροστά παρθεί τα "μπόσικα" του σκοινιού. Το τράβηγμα γίνεται όσο το δυνατόν ακαριαία.Μπροστά από το δίχτυ και στο σημείο που θα πέσει, τοποθετούνται αγκάθια ύψους 30 εκ. περίπου και μπαίνει η φίντα. Έξω από την περιοχή που θα πέσει το δίχτυ και σε ένα πάσαλο κρεμιέται ο κράχτης. Καλό είναι γύρω από τον κράχτη να υπάρχουν δεντράκια ή κλαδιά δέντρων, γιατί τα πουλιά πρώτα θα κάτσουν εκεί όταν τα κατεβάσει ο κράχτης και μετά θα πάνε στ' αγκάθια για να φάνε.

Page 24: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Β) Το διπλό δίχτυ

Το διπλό δίχτυ, όπως φαίνεται και στο σχήμα, αποτελείται από 2 μονά που βρίσκονται απέναντι το ένα από το άλλο. Ισχύει ότι και για το μονό δίχτυ. Αυτό που πρέπει να προσεχθεί κατά το στήσιμο, είναι όταν τραβηχτεί από το σημείο Ε, τα δίχτυα να έρθουν ακριβώς το ένα πρόσωπο με το άλλο. Τα πλεονεκτήματα που έχει είναι ότι χάνονται μόνο τα πουλιά που θα πετάξουν δεξιά ή αριστερά και όχι μπροστά και ότι υπάρχει μεγαλύτερη επιφάνεια που μπορεί να καλυφτεί.

Γ) Το δίχτυ "πεταλούδα"

Στο δίχτυ αυτό (που μπορεί να είναι και μονό) τα ξύλα ενώνονται με σκοινί μόνο στο πάνω μέρος, στα σημεία Ζ και Ε. Στα σημεία Θ, Α, Β, Γ, Δ, και Ι υπάρχουν πασαλάκια που είναι δεμένα τα ξύλα στο έδαφος. Για τις διαστάσεις των ξύλων ισχύει ότι και στα άλλα δίχτυα.

Page 25: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Η διαφορά βρίσκεται στον τρόπο που είναι δεμένο το δίχτυ. Αυτό είναι περασμένο σε σκοινιά που σχηματίζουν παραλληλόγραμμο με διαστάσεις ΕΖ Χ 2 φορές το μήκος των ξύλων. Το δίχτυ είναι μπόλικο, όπως αναφέρθηκε στο μονό δίχτυ. Το δίχτυ είναι πιασμένο στο σκοινί ΕΖ από τη μία πλευρά και η ακριβώς απέναντι πλευρά του είναι καρφωμένη στο έδαφος ακριβώς στα σημεία Ε και Ζ. Τα πλαϊνά του, που έχουν μήκος διπλάσιο των ξύλων, είναι ελέυθερα. Ετσι, όταν το δίχτυ είναι ατράβηχτο (όπως στην εικόνα) είναι μαζεμένο και δεν φαίνεται. Με το που τραβιέται από το σημείο Η το δίχτυ αρχιζει να σηκώνεται σα φυσούνα και πέφτει καλύπτοντας διπλάσια επιφάνεια απ' ότι το αντίστοιχο διπλό ή μονό.Τα πλεονεκτήματα που έχει αυτό το δίχτυ, είναι αυτά του διπλού, συν την διπλάσια επιφάνεια που καλύπτει, συν το ότι το δίχτυ δεν φαίνεται απλωμένο τρομάζοντας έτσι τα ανήσυχα πουλιά.

Δ) Το αόρατο δίχτυ ή δίχτυ ομίχλης

Στερεώνεται όρθιο, με κοντάρια των δύο μέτρων και έχει σακούλες από ένα δίχτυ πολύ λεπτό και ελαφρύ κατά μήκος και για 4-5 σειρές, όπου τα πουλιά πιάνονται μόνα τους καθώς πετούν. Το μήκος του ξεπερνά τα 5 μέτρα και είναι αόρατο στο μάτι από απόσταση λίγων μέτρων. Δηλαδή είναι ένα αόρατο όρθιο δίχτυ πάνω από 10 τετραγωνικά στο οποίο φαίνονται μόνο τα κοντάρια. Όταν το μαζεύεις τα κοντάρια από δύο γίνονται τέσσερα του ενός μέτρου (στημένο το ένα μπαίνει σε υποδοχή του άλλου) και το δίχτυ μια ανεξάρτητη κουλούρα (στημένο είναι με θηλιές πιασμένο σε γάτζους μεταλλικούς που φέρουν τα κοντάρια). Το μόνο μείον του είναι ο αέρας και ότι πρέπει να τοποθετείται με τέτοιο τρόπο ώστε να μην φαίνεται. Για αυτό συνήθως στήνεται κοντά σε δέντρα ή δημιουργείται ένα απαραίτητο ντεκόρ.Χρησιμοποιείται κυρίως από επιστήμονες που πιάνουν πουλιά, τα δαχτυλιδώνουν και τα ελευθερώνουν μετά για να τα ξαναπιάσουν μετά από χρόνια, έτσι ώστε να μελετήσουν την αποδημία τους. Δεν χρησιμοποιείται για επιλεκτική αιχμαλωσία λόγω του ότι πιάνονται σε αυτό όλα τα πουλιά που περνάνε από εκείνο το σημείο.

Επιλογή καρδερίνας

Page 26: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Η επιλογή μιας καρδερίνας, θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία για όποιον ασχολείται μ' αυτά τα πουλιά. Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η επιλογή γίνεται είτε με βάση τις φωνές, είτε με βάση την εμφάνιση.Σχετικά με τις φωνές, τα πράγματα είναι εντελώς υποκειμενικά. Ποτέ δεν ξέρουμε αν θα πει και τι θα πει πουλί που δεν έχουμε ακούσει. Ιδίως αν το πουλί είναι και μικρό, τότε τα πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα. Το κελάηδισμα πρέπει να έχει πλοκή και να μην είναι μονότονο. Να έχει μεγάλη διάρκεια και η ένταση και η χροιά της φωνής της να ποικίλει. Δεν υπάρχουν πουθενά καταγραμμένα τα "Standards" των φωνών που πρέπει να διαθέτει μια καρδερίνα. Πουλιά με ωραίες φωνές θεωρούνται αυτά που είναι από Κεφαλονιά, Πάτρα, Αίγιο και Κιάτο. Επειδή είναι από τα λίγα πουλιά που μπορούν να μιμηθούν τις φωνές άλλων πουλιών, υψηλής ποιότητας πουλιά θεωρούνται αυτά που εκτός από τις δικές τους φωνές, έχουν αηδόνι, δεντροσταρήθρα (πλακωτήρι), παπαδίτσα, τσοπανάκο και τσιχλόνι. Χάνει την αξία του το πουλί αν έχει σπίνο, φανέτο, φλώρο, κανάρι και "μάλωμα". Συνήθως η εμφάνιση του πουλιού δεν συμβαδίζει και με τις φωνές. Τις καλύτερες φωνές τις έχουν οι μικρόσωμες και σκούρες καρδερίνες, οι "γυφτοκαρδερίνες".Από θέμα εμφάνισης, αν δεν ακούσουμε το πουλί, αυτό που πρέπει να εξασφαλίσουμε, είναι το πουλί να είναι αρσενικό. Σε μεγάλης ηλικίας πουλιά αυτό

είναι σχετικά εύκολο. Τα σημεία που πρέπει να προσέχουμε είναι: α) η φτερούγα (πλατάρι), β) το μουστάκι και γ) ο κόκκινος χρωματισμός. Σε ότι αφορά τη φτερούγα της, προσέχουμε, ώστε για αρσενική καρδερίνα, η βάση της, δηλαδή στο σημείο που ενώνεται με το σώμα της, να είναι μαύρου χρώματος. Αντίθετα στη θηλυκή καρδερίνα αυτή δεν είναι απολύτως μαύρη και επικαλύπτεται με καφέ φτεράκια. Το μουστάκι των αρσενικών, κυρίως στο πάνω μέρος του ράμφους τους, είναι μαύρου

χρώματος, ενώ στα θηλυκά εμφανίζονται καφέ ή άσπρες τρίχες. Τέλος, σε ότι αφορά τον κόκκινο χρωματισμό στο πάνω μέρος του ματιού μιας καρδερίνας, για τα αρσενικά είναι στο ύψος του ματιού του ή προεξέχει λίγο, ενώ στα θηλυκά καλύπτει το μισό ή τα 3/4 του ματιού, όπως φαίνεται και στο σχήμα. Στα αρσενικά επίσης το κεφάλι είναι πιο επίπεδο, ενώ στα θηλυκά πιο στρογγυλό. Αν τα πουλιά είναι άβαφα (μικρά) τότε η επιλογή είναι πιο δύσκολη. Η φτερούγα μπορεί να είναι μην είναι εντελώς μαύρη στα αρσενικά, και να μην έχει ακόμα πολλά μουστάκια. Εκεί κοιτάμε και το σχήμα του κεφαλιού και το μέγεθος της μύτης (συνήθως οι αρσενικές καρδερίνες έχουν μακρύτερο ράμφος απ' ότι οι θηλυκές).

Page 27: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Καλό θα είναι το πουλί να είναι "σιδεροκέφαλο", δηλαδή να μην έχει καθόλου μέτωπο. Το πάνω μέρος του κεφαλιού με την μύτη να είναι σε ευθεία γραμμή. Αυτά τα πουλιά θεωρούνται δυνατάφωνα.Από θέμα εμφάνισης θα κοιτάξουμε η καρδερίνα να είναι "εξάρα", δηλαδή να έχει 6 φτερά άσπρα στην ουρά της, 3 από τη μία και 3 από την άλλη μεριά. Θεωρείται ότι τα πουλιά αυτά γίνονται πιο ήμερα από τα άλλα. Επίσης θα είμαστε τυχεροί αν βρούμε και πάρουμε καμιά "κερασούλα". Είναι τα πουλιά που στον σβέρκο τους (εκεί που τελειώνει το μαύρο χρώμα) έχουν κόκκινα φτεράκια.Από θέμα εμφάνισης, πέρα από τις κοινές καρδερίνες, υπάρχουν και τα μεταλλαγμένα πουλιά, που μπορεί να είναι λευκά, κίτρινα, αχάτες, παστέλ κτλ.

Ο ΜούτοςΟ μούτος (μούτιασμα, ή ξεμούτι, ή σεντούκιασμα, ή μπαούλιασμα) είναι μια διαδικασία που γίνεται στα πουλιά για να ημερέψουν και για να πάρουν φωνές, χωρίς βέβαια να σημαίνει οτι είναι πάντα 100% επιτυχυμένη.Τα πουλιά που πιάνουμε μεγάλα, τα βάζουμε στο μούτο μέσα καλοκαιριού (οι φλωράδες

εμπειρικά τα βάζουν της Αγίας Μαρίνας - 17 Ιουλίου). Τα βάζουμε δηλαδή την εποχή που ξεκινάει η πτερόρροια. Το πουλί πρέπει να κάνει πτερόρροια στο μούτο. Αν δεν γίνει, τότε θεωρείται αποτυχημένος ο μούτος. Το καλύτερο είναι να δούμε πότε το πουλί αρχίζει να ρίχνει τα φτερά του και τότε το μπαουλιάζουμε. Σε περίπτωση που τα πουλιά είναι δική μας εκτροφής, η πτερόρροια αρχίζει την 12η με 14η εβδομάδα. Τότε τα βάζουμε στο μούτο. Η πτερόρροια διαρκεί 4 με 6 εβδομάδες.Πριν το μουτιάσουμε το πουλί, πρέπει να το έχουμε στο μουτόκλουβο για κάμποσο διάστημα πχ. 2 με 3 εβδομάδες, ώστε να συνηθίσει το χώρο και να ξέρει που βρίσκεται το νερό και το φαγητό. Αυτό είναι απαραίτητο, γιατί στο απόλυτο σκότος που επικρατεί κατά τη διάρκεια του μούτου, το πουλί θα τρώει και θα πίνει βρίσκοντας φαγητό και νερό μηχανικά. Το μουτόκλουβο είναι ένα πολύ μικρό κλουβί, σαν αυτό της φωτογραφίας. Στο ένα κύπελλο το νερό, στο άλλο η τροφή. Σε περίπτωση που δεν μπορούμε να προμηθευτούμε ένα τέτοιο μουτόκλουβο, μπορούμε κάλλιστα να χρησιμοποιήσουμε ένα απλό κραχτόκλουβο. Αντί για την κλασσική ποτήστρα,

Page 28: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

καλύτερα να βάλουμε ένα τσίγκινο ποτηράκι, απέναντι από την ταΐστρα, κάτω από την πόρτα. Μέσα στο κλουβί βάζουμε ένα ξυλάκι, έτσι ώστε μ΄ένα πήδημα το πουλί να βρίσκετα από το ξυλάκι στην ταΐστρα, και μ' ένα πήδημα πάλι να βρίσκεται από το ξυλάκι στο ποτηράκι για νερό. Το μειονέκτημα αυτού του κλουβιού με αυτό της φωτογραφίας, είναι οτι είναι λίγο δύσκολο το συμπλήρωμα της τροφής και του νερού. Αυτά γίνονται πάντα σε περιβάλλον ή σε ώρες που το φως είναι λιγοστό και όχι εκθέτοντας το πουλί απότομα σε πολύ φως.Τα μουτόκλουβα τα βάζουμε είτε σε χαρτοκούτια, είτε σε ντουλάπες είτε σε σεντούκια σαν αυτά της φωτογραφίας. Στην τελευταία περίπτωση, πρέπει να καλύψουμε τις τρύπες, έτσι ώστε φως να μην υπάρχει καθόλου μέσα. Ανοίγματα, καλύτερα χαραμάδες, υπάρχουν ίσα ίσα για να ανασαίνει το πουλί. Τα κλουβιά κατά τη διάρκεια του μούτου, απαγορεύεται να τα καθαρίζουμε. Τα περιττώματα των πουλιών βοηθούν στο να γίνει γρήγορα η πτερόρροια. Αν θέλουμε τα πουλιά μας να πάρουν φωνές, τότε τα "χτυπάμε" με φωνές που θέλουμε να πάρουν. Καθώς το πουλί είναι στο σκοτάδι, τότε η προσοχή του δεν αποσπάται πουθενά, με αποτέλεσμα να "μαθαίνει" τις φωνές που ακούει.Το μούτιασμα διαρκεί περίπου ένα μήνα, όσο δηλαδή διαρκεί η πτερόρροια του πουλιού. Στη συνέχεια το πουλί εκτίθεται στο φως σταδιακά. Αυτή η διαδικασία διαρκεί 10 με 15 μέρες. Κάθε μέρα δίνουμε και λίγο περισσότερο φως μέχρι να φτάσουμε στον κανονικό φωτισμό.Μετά το μούτιασμα το πουλί θα έχει ημερέψει και θα γίνει φλύαρο. Δεν θα προλαβαίνουμε να κρεμάσουμε το κλουβί έξω, και θα λέει στο χέρι μας. Αν έχει και κάποια έφεση στο να παίρνει φωνές, τότε θα λέει "απ' έξω" αυτά που άκουσε από την κασέτα.Το μούτιασμα όμως, έχει και ορισμένες "παρενέργειες", οι οποίες αυξάνονται όσο μεγαλώνει και η διάρκεια του μουτιάσματος. Το πουλί αδυνατίζει και γίνεται ευαίσθητο (πχ στο κρύο). Υπάρχει περίπτωση και μόνο από την αλλαγή περιβάλλοντος αργότερα, να αρχίσει να ρίχνει τα φτερά του ή να ρίχνει τα φτερά της φτερούγας από ξαφνικό φόβο ή στρες. Επίσης οι φωνές που πήρε στο μούτο είναι πολύ εύκολο να τις χάσει, σε αντίθεση με τα πουλιά που πήραν φωνές σε φως από ζωντανό δάσκαλο και οι οποίες γενικά δεν ξεχνιούνται. Με άλλα λόγια δηλαδή, το πουλί θέλει προσοχή για να μη "χαλάσει".Καλή επιτυχία!!!

Μικρά μυστικάΣτις ζευγαρώστρες βάζουμε εσωτερικές φωλιές για να μπορεί ο αρσενικός να βατεύει στη φωλιά, ιδίως αν πρόκειται για καρδερίνες, που το συνηθίζουν.Στα μουτόκλουβα με εξωτερικά ποτηράκια για φαγητό και νερό, το φαγητό μπαίνει δεξιά και το νερό αριστερά. Το πρώτο καλαμάκι για να φάνε και να πιούνε βρίσκεται στο τρίτο συρματάκι και το δεύτερο καλαμάκι στο κέντρο ανάμεσα από την πόρτα και το πρώτο καλαμάκι.

Page 29: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Για να μη μεγαλώνουν τα νύχια των πουλιών, τυλίγουμε τα καλαμάκια με σμυριδόπανο.Προσοχή όμως στην ψείρα που μαζεύεται ανάμεσα στο καλαμάκι και το σμυριδόπανο.Η ψείρα δεν πολλαπλασιάζεται σε θερμοκρασία κάτω από 17 C.Όσο χαμηλότερος είναι ο φωτισμός, τόσο πιο μαλακό και σιγανό είναι το κελάηδημα των πουλιών.Ο αρσενικός φλώρος, ανεξαρτήτου ηλικίας, έχει μια κίτρινη βούλα κάτω από το ράμφος του και γενικά είναι πρασινοκίτρινος, σε σχέση με τα θηλυκά που καφετίζουν.Τα άγρια πουλιά ηρεμούν πιο γρήγορα σε μικρό κλουβί που το έχουμε στο πάτωμα και σε μέρος που κυκλοφορούμε πιο πολύ.Στο κλουβί της καρδερίνας, βάζουμε δυο καλαμάκια στο ίδιο πάντα ύψος του κλουβιού.Όταν υπάρχει χώρισμα στη ζευγαρώστρα, το θηλυκό πουλί πυρώνει πιο γρήγορα με το έντονο κελάηδημα του αρσενικού, και το αρσενικό με το χτίσιμο της φωλιάς από το θηλυκό.Την πρασινάδα στα πουλιά τη δίνουμε πάντα στεγνή προς αποφυγή διάρροιας. Τη δίνουμε σε μικρή ποσότητα και όχι περισσότερο από 2 φορές την εβδομάδα.Πάντα πρέπει να έχουμε ένα κουπάκι με ψιλή άμμο στη διάθεση του πουλιού. Βοηθά στην πέψη.Αν το πουλί κατά το κελάηδημα έχει οριζόντια θέση, τόσο απαλότερη είναι η φωνή του.Ανεβάζουμε τα καλαμάκια προς την οροφή, για να έχει το πουλί οριζόντια θέση.Στις καρδερίνες αρέσει πολύ το μπάνιο. Προσοχή στα ρεύματα αέρα μετά το μπάνιο.Στις περισσότερες καρδερίνες αρέσουν οι σκουρόχρωμες κανάρες.Οι περισσότερες αδαχτυλίδωτες κανάρες δεν ανέχονται το δαχτυλίδι στο νεοσσό.Στην πλειοψηφία τους τα καρδερινοκάναρα μοιάζουν τον πατέρα τους. Με αρσενική καρδερίνα, αυτά που μοιάζουν την κανάρα, επί το πλείστον είναι θηλυκά.Στη φύση, οι καρδερίνες αρχίζουν να πυρώνουν, μόλις η αμυγδαλιά αρχίζει να βγάζει φύλλα.Οι καρδερίνες προσβάλλονται περισσότερο από εντερικά παρά από αναπνευστικά, σε αντίθεση με τα καναρίνια.Αν το πουλί μείνει για μεγάλο διάστημα χωρίς νερό, τότε του χορηγούμε αλατόνερο ή ζαχαρόνερο (σε μια ποτίστρα ένα κουταλάκι) και όχι σκέτο νερό γιατί υπάρχει περίπτωση να το χάσουμε.Η αύξηση πρωτεϊνών στο διαιτολόγιο της καρδερίνας, τη βοηθάει να πυρώσει πιο γρήγορα.

Page 30: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

Τα θηλυκά καρδερινοκάναρα είναι οι καλύτερες (θετές) μάνες.Μόλις βάλετε το πουλί στο κλουβί, κλειδώστε την πόρτα και πετάξτε μακριά το κλειδί. Μην αλλάζετε κλουβί στο πουλί και θέση στο κλουβί, ιδίως στην περίοδο της αναπαραγωγής. Το πουλί στρεσάρεται.Οι μερακλήδες καρδερινάδες το’χουν σε γρουσουζιά και έλλειψη σεβασμού προς το πουλί να πουλήσουν τα καλύτερα πουλιά τους. Αν είναι να τα αποχωριστούν, τα χαρίζουν.Όταν οι νεοσσοί πετάξουν από τη φωλιά, στα αρσενικά ο πρωκτός μοιάζει κατά πολύ με του πυρωμένου αρσενικού.Η αρσενική καρδερίνα που δεν κελαηδάει λέγεται "τζόρνος".Σε αντίθεση με τις καρδερίνες, υπάρχουν λίγες πιθανότητες ένας φλώρος να βγει καλό πουλί.Όποιος δίνει ή πουλάει πουλιά, κοιτάει πρώτα να διώξει τα σκάρτα. Καλό πουλί θα δώσει μόνο όταν δεν έχει σκάρτο.Βοηθάει τις άπειρες καρδερίνες να ζευγαρώσουν, το να βλέπουν άλλες που ζευγαρώνουν.Νεαρό (φετινό) πουλί που αρρώστησε, δεν έχει μέλλον. Κι αν γιατρευτεί, θα ξαναρρωστήσει μέχρι να πεθάνει.Ξύλο που έχει βουτηχτεί στο πετρέλαιο δεν πιάνει ψείρα.Με το πρώτο σύμπτωμα αδιαθεσίας (συνήθως "φούσκωμα"), δώστε την κατάλληλη αγωγή στα πουλιά. Αν αμελήσετε το πιο πιθανό είναι να τα χάσετε.Οι αρσενικές καρδερίνες πυρώνουν πιο γρήγορα από τις θηλυκές.Όταν η καρδερίνα ζευγαρώσει με τη θηλυκιά, σταματάει να λέει.Απαγορεύεται στις καρδερίνες να δίνουμε θαλασσινή άμμο, εκτός αν είναι πολύ καλά πλυμένη. Το αλάτι προκαλεί γαστρεντερίτιδα και πιθανό θάνατο του πουλιού.Μεγάλος εχθρός της αναπαραγωγής, είναι η ανυπομονησία του εκτροφέα...Αν ξεκινάτε τώρα με τις καρδερίνες, ξεκινήστε με μικρά, άβαφα πουλάκια. Αν ενδιαφέρεστε για φωνές, πάρτε λίγα. Οι σκάρτες φωνές, μεταδίδοντα σαν την ...ψώρα. Αν ενδιαφέρεστε για αναπαραγωγή, πάρτε πολλά. Όλο και κάποιο ζευγάρι θα κάτσει...Μη βάζετε στον ίδιο χώρο εντομοφάγα πουλιά (παπαδίτσες, κοκκινολαίμηδες κτλ) μαζί με άλλα πουλιά. Θα τα σκοτώσουν τ' άλλα πουλιά.Αν δεν έχετε ψεύτικα αυγά να βάλετε στις κανάρες, δοκιμάστε για λίγο διάστημα να βάλετε κουφέτα στο μέγεθος των αυγών.Η ωορρηξία στα θηλυκά έρχεται κατά τη διάρκεια χτισίματος της φωλιάς. Τότε είναι και το διάστημα που ζευγαρώνουν τα πουλιά. Υπάρχουν όμως και θηλυκά (κανάρες) που ζευγαρώνουν πριν το χτίσιμο της φωλιάς όπως και άλλα που ζευγαρώνουν μετά το χτίσιμο.Τα πιο επιτυχημένα προϊόντα της Chevita είναι το Liviferm και το ΕΒ12. Ακολουθείστε την παρακάτω αγωγή για να έχετε όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες στα πουλιά. Μια φορά το χρόνο (πριν το ζευγάρωμα) SB3 (αντικοκιδιακό, 1γρ. στο λίτρο, προμηθευτής "Κτηνιατρικός Κύκλος") για πέντε

Page 31: ΑΓΡΙΟΠΟΥΛΙΑ

μέρες. Στη συνέχεια Liviferm (προβιοτικό, 2,5 γρ. στο λίτρο, προμηθευτής "Κτηνιατρικός Κύκλος") για πέντε μέρες. Δίνουμε όλο το χρόνο Liviferm για 5 συνεχόμενες μέρες κάθε μήνα. Δυο συνεχόμενες μέρες κάθε μήνα ΕΒ12 (πολυβιταμίνες, 2 γρ. στο λίτρο, προμηθευτής "Κτηνιατρικός Κύκλος").Μη δώσετε ποτέ στα πουλιά σας σπόρους από γεωπονικά καταστήματα και γενικά σπόρους που προορίζονται για σπορές. Είναι βουτηγμένοι στα φάρμακα.Πιο ευαίσθητες είναι θηλυκές καρδερίνες παρά οι αρσενικές.Το αυγό στο τάισμα των νεοσσών λειτουργεί και σαν εμβόλιο για τις αρρώστιες. Η καλύτερη φωλιά για καρδερίνες είναι ...μισό πορτοκάλι. Κόβουμε το πορτοκάλι στη μέση, αδειάζουμε το εσωτερικό και τη φλούδα τη γεμίζουμε με άμμο ώστε καθώς θα ξεραίνεται, να μη χάση την ημισφαιρικότητά της. Μόλις ξεραθεί, το εσωτερικό είναι τραχύ - σαγρέ. Αυτό, η μυρωδιά αλλά πιο πολύ το μικρό μέγεθος προσελκύουν τις καρδερίνες για να κάνουν εκεί φωλιά. Οι παπαδίτσες θέλουν μεγάλο χώρο. Σε μικρό κλουβί από το stress χάνουν τα φτερά από το λαιμό και το κεφάλι τους. Ο αρσενικός είναι αυτός που προκαλεί και διεγείρει την θηλυκή καρδερίνα. Αν ο αρσενικός είναι αδιάφορος τότε και η θηλυκιά παραμένει το ίδιο. Τη φωλιά η θηλυκιά καρδερίνα μέχρι να γεννήσει θα τη χαλάσει και θα τη φτιάξει αρκετές φορές. Η αύξηση της διάρκειας της ημέρας με τεχνητό φωτισμό δεν επηρεάζει τις θηλυκές καρδερίνες. Το βιολογικό τους ρολόι δε λαθεύει με τίποτα. Μετά τα μέσα Απριλίου θα κάνει την πρώτη της γέννα. Τα αρσενικά καρδερινοκάναρα όταν "ντυθούν" έχουν σβέρκο, πάνω μέρος κεφαλιού και μάγουλα γκρι, ενώ τα θηλυκά καφέ. Τα κτηνιατρικά φάρμακα που δίνουμε στις καρδερίνες (bytril 0,5%, ESB3 30% κτλ.) να είναι και σε δοσολογία διπλάσια απ' ό,τι γράφουν οι οδηγίες αλλά και σε χρονική διάρκεια. Το διάλυμα το παρασκευάζουμε κάθε μέρα. Ο καλύτερος τρόπος για να απαλλαγούνε από την ψείρα τα πουλιά μας, είναι ελαφρύ ψέκασμα στην πλάτη (δέρμα, όχι φτερά) με Front Line, που ψεκάζουμε τους σκύλους για τα τσιμπούρια. Έχει διάρκεια γύρω στους 3 μήνες.